വിക്കിപീഡിയ mlwiki https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter മീഡിയ പ്രത്യേകം സംവാദം ഉപയോക്താവ് ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം വിക്കിപീഡിയ വിക്കിപീഡിയ സംവാദം പ്രമാണം പ്രമാണത്തിന്റെ സംവാദം മീഡിയവിക്കി മീഡിയവിക്കി സംവാദം ഫലകം ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം സഹായം സഹായത്തിന്റെ സംവാദം വർഗ്ഗം വർഗ്ഗത്തിന്റെ സംവാദം കവാടം കവാടത്തിന്റെ സംവാദം TimedText TimedText talk ഘടകം ഘടകത്തിന്റെ സംവാദം Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 26 3762262 3762007 2022-08-04T16:15:16Z TheWikiholic 77980 [[Special:Contributions/2401:4900:22DC:4A9C:4795:6425:708F:17A|2401:4900:22DC:4A9C:4795:6425:708F:17A]] ([[User talk:2401:4900:22DC:4A9C:4795:6425:708F:17A|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:103.151.188.65|103.151.188.65]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Vaikom Muhammad Basher}} {{featured}} {{Infobox Writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox Writer/doc]] --> | name = വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ | image = basheer.jpg | imagesize = | alt = | caption = വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീറിന്റെ ഒരു രേഖാചിത്രം | Nick name = ബേപ്പൂർ സുൽത്താൻ | birthname = ബഷീർ കുട്ടി | birthdate = {{Birth date|1908|1|21}} | birthplace = [[വൈക്കം]] | deathdate = {{death date and age|1994|7|5|1908|1|21}} | deathplace = [[ബേപ്പൂർ]], [[കോഴിക്കോട്]] | occupation = [[നോവലിസ്റ്റ്]],[[കഥാകൃത്ത്]] | nationality = [[ചിത്രം:Flag of India.svg|20px]] [[ഭാരതം|ഭാരതീയൻ]] | ethnicity = | citizenship = ഇന്ത്യ | education = | alma_mater = | period = | genre = | subject = | movement = | sui= [[പ്രേമലേഖനം (നോവൽ)|പ്രേമലേഖനം]], [[ബാല്യകാല സഖി]], [[ന്റുപ്പുപ്പാക്കൊരാനേണ്ടാർന്ന്]], [[ആനവാരിയും പൊൻകുരിശും]], [[പാത്തുമ്മയുടെ ആട്]], [[മതിലുകൾ]], [[ഭൂമിയുടെ അവകാശികൾ]], [[ശബ്ദങ്ങൾ]], [[അനുരാഗത്തിന്റെ ദിനങ്ങൾ]], [[സ്ഥലത്തെ പ്രധാന ദിവ്യൻ]], [[വിശ്വവിഖ്യാതമായ മൂക്ക്]], [[ഭാർഗവീനിലയം]].പ്രേംപ്പാറ്റ, മിസ്സിസ് ജി.പിയുടെ സ്വർണ്ണപ്പല്ലുകൾ, | spouse = ഫാത്തിമ ബഷീർ (ഫാബി). | partner = | children = | relatives = | influences = | influenced = | awards = [[കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി]], [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി ഫെല്ലോഷിപ്പ്]], [[ലളിതാംബിക അന്തർജ്ജനം അവാർഡ്]] ([[1992]])<ref name="പുരസ്കാരം">{{Cite web |url=http://www.prd.kerala.gov.in/awards.htm |title=Information & Public Relations Department, കേരള സർക്കാർ |access-date=2008-11-14 |archive-date=2007-05-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070524212356/http://www.prd.kerala.gov.in/awards.htm |url-status=dead }}</ref>, [[മുട്ടത്തുവർക്കി അവാർഡ്]] (1993)<ref name="പുരസ്കാരം"/>, [[വള്ളത്തോൾ പുരസ്കാരം‌]] ([[1993]])<ref name="പുരസ്കാരം"/>. | signature = | website = | portaldisp = }} മലയാള [[നോവലിസ്റ്റ്|നോവലിസ്റ്റും]] [[കഥാകൃത്ത്|കഥാകൃത്തും]] സ്വാതന്ത്ര്യസമരപ്പോരാളിയുമായിരുന്നു '''[[ബേപ്പൂർ]] സുൽത്താൻ''' എന്ന അപരനാമത്തിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന '''വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ''' ('''ജനനം''': [[21 ജനുവരി]] [[1908]] [[തലയോലപ്പറമ്പ്]], [[വൈക്കം]] [[കോട്ടയം ജില്ല]] - '''മരണം''': [[5 ജൂലൈ]] [[1994]] [[ബേപ്പൂർ]], [[കോഴിക്കോട്]]). [[1982|1982-ൽ]] ഇന്ത്യാ ഗവൺമെൻറ്‍ അദ്ദേഹത്തെ [[പത്മശ്രീ]] പുരസ്കാരംനൽകിയാദരിച്ചു. [[ആധുനിക മലയാളസാഹിത്യം|1970-ൽ കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി]] ഫെല്ലോഷിപ്പ് നൽകി. ഏറ്റവുമധികം വായിക്കപ്പെട്ട എഴുത്തുകാരിലൊരാളെന്നും അദ്ദേഹം വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. ജനകീയനായ എഴുത്തുകാരനായിരുന്നു ബ‍‍ഷീർ. == ജീവിതരേഖ == [[1908]] [[ജനുവരി 21]]<ref>മഹച്ചരിതമാല,പേജ് 527,DC-Books</ref> ന് [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിലെ]] വൈക്കം താലൂക്കിലുൾപ്പെട്ട [[തലയോലപ്പറമ്പ്]]ഗ്രാമത്തിൽ ജനിച്ചു. പിതാവ് കായി അബ്ദുറഹ്‌മാൻ, മാതാവ് കുഞ്ഞാത്തുമ്മ. ഇവരുടെ ആറുമക്കളിൽ മൂത്തയാളായിരുന്നു ബഷീർ. അബ്ദുൾഖാദർ, പാത്തുമ്മ, ഹനീഫ, ആനുമ്മ, അബൂബക്കർ എന്നിവരായിരുന്നു സഹോദരങ്ങൾ. ഇവരാരും ഇന്നു ജീവിച്ചിരിപ്പില്ല. പ്രാഥമികവിദ്യാഭ്യാസം തലയോലപ്പറമ്പിലെ മലയാളം പള്ളിക്കൂടത്തിലും വൈക്കം ഇംഗ്ളീഷ് സ്കൂളിലുമായിരുന്നു. രസകരവും സാഹസികവുമായിരുന്നു ബഷീറിന്റെ ജീവിതം. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത്‌(അഞ്ചാം ക്ലാസ്സ്) കേരളത്തിലെത്തിയ [[ഗാന്ധിജി|ഗാന്ധിജിയെ]]ക്കാണാൻ വീട്ടിൽനിന്ന് ഒളിച്ചോടിയതാണ്‌ ബഷീറിന്റെ ജീവിതത്തിൽ വഴിത്തിരിവായത്‌. കാൽനടയായി [[എറണാകുളം|എറണാകുളത്തു]]ചെന്നു [[കാളവണ്ടി|കള്ളവണ്ടി]]കയറി [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോടെത്തിയ]] ബഷീർ, സ്വാതന്ത്ര്യസമരരംഗത്തേക്ക്‌ എടുത്തുചാടി. ഗാന്ധിജിയെത്തൊട്ടുവെന്ന് പിൽക്കാലത്തദ്ദേഹം അഭിമാനത്തോടെ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. [[1930|1930-ൽ]] [[കോഴിക്കോട്‌|കോഴിക്കോടു]]വച്ച്, [[ഉപ്പുസത്യാഗ്രഹം|ഉപ്പുസത്യാഗ്രഹത്തിൽ]] പങ്കെടുത്തതിന്റെപേരിൽ ജയിലിലായി. പിന്നീട്‌ [[ഭഗത് സിംഗ്]]മാതൃകയിൽ തീവ്രവാദ സംഘമുണ്ടാക്കി. തീവ്രവാദസംഘടനയുടെ മുഖപത്രമായ ഉജ്ജീവനത്തിലെഴുതിയ തീപ്പൊരി ലേഖനങ്ങളാണ്‌ ആദ്യകാലകൃതികൾ. 'പ്രഭ' എന്ന തൂലികാനാമമാണ് അന്നദ്ദേഹം സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്. വാരിക പിന്നീടു കണ്ടുകെട്ടി. തുടർന്നു കുറേവർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ അലഞ്ഞുതിരിഞ്ഞു. അതിസാഹസികമായ ഈ കാലയളവിൽ, ബഷീർകെട്ടാത്ത വേഷങ്ങളില്ല. [[വടക്കേ ഇന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഹിന്ദു]] [[സന്ന്യാസി|സന്ന്യാസിമാരുടെയും]] [[സൂഫി|സൂഫിമാരുടെയും]]കൂടെ ജീവിച്ചു. പാചകക്കാരനായും മാജിക്കുകാരന്റെ സഹായിയായും പലജോലികളും ചെയ്തു. അറബിനാടുകളിലും [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയിലുമായി]] തുടർന്നുളള സഞ്ചാരം. ഏകദേശം ഒമ്പതു വർഷത്തോളംനീണ്ട ഈ യാത്രയിൽ, അദ്ദേഹം പല ഭാഷകളും ഗ്രഹിച്ചു, മനുഷ്യജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാവശങ്ങളും - തീവ്രദാരിദ്ര്യവും, മനുഷ്യദുരയും നേരിട്ടുകണ്ടു. ബഷീറിന്റെ ജീവിതംതന്നെയാണ്‌ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സാഹിത്യമെന്നു പറയാം. ഇതുപോലെ സ്വതന്ത്രമായി ലോകസഞ്ചാരംനടത്തിയ എഴുത്തുകാർ മലയാളസാഹിത്യത്തിൽ വിരളമാണെന്നു പറയാം. ലോകംചുറ്റുന്നതിനിടയിൽക്കണ്ടെത്തിയ ഒട്ടേറെ ജീവിതസത്യങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികളിൽക്കാണാം. പദ്മനാഭ പൈ പത്രാധിപരായിരുന്ന "ജയകേസരി"യിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച '''തങ്കം''' ആണ് ആദ്യം പ്രസിധീകരിച്ച കഥ. ജോലിയന്വേഷിച്ചാണ് ബഷീർ പത്രാധിപരുടെയടുത്തെത്തിയത്. എന്നാൽ ജോലിതരാൻ നിവൃത്തിയില്ലെന്നും കഥയെഴുതിത്തന്നാൽ പ്രതിഫലംതരാമെന്നുമുള്ള മറുപടികേട്ട ബഷീർ ഗത്യന്തരമില്ലാതെ, ഒരു കഥയെഴുതുകയായിരുന്നു. കറുത്തിരുണ്ടു വിരൂപയായ നായികയേയും, ചട്ടുകാലും കോങ്കണ്ണും കൂനുമുള്ള യാചകൻ നായകനേയും പ്രധാനകഥാപാത്രങ്ങളാക്കി അന്നെഴുതിയ കഥയാണ്, തങ്കം. ==സാഹിത്യശൈലി== [[File:Basheer handwriting DSCN0060.JPG|thumb|right|ബഷീറിന്റെ കൈപ്പട]] സാമാന്യമായി മലയാളഭാഷയറിയാവുന്ന ആർക്കും ബഷീർസാഹിത്യം വഴങ്ങും. വളരെക്കുറച്ചുമാത്രമെഴുതിയിട്ടും ''ബഷീറിയനിസം'' അല്ലെങ്കിൽ ബഷീർസാഹിത്യം എന്നത് മലയാളത്തിലെ ഒരു സാഹിത്യശാഖയായിമാറിയത്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതാനുഭവങ്ങളുടെ കരുത്തുകൊണ്ടായിരുന്നു. ഹാസ്യംകൊണ്ട്, അദ്ദേഹം വായനക്കാരെച്ചിരിപ്പിച്ചു, കൂടെ, കരയിപ്പിക്കുകയുംചെയ്തു. സമൂഹത്തിന്റെ അടിത്തട്ടിൽ ജീവിക്കുന്ന മനുഷ്യരുടെ കഥകൾ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞപ്പോൾ, അതു ജീവസ്സുറ്റതായി, കാലാതിവർത്തിയായി. ജയിൽപ്പുള്ളികളും ഭിക്ഷക്കാരും വേശ്യകളും പട്ടിണിക്കാരും, സ്വവർഗ്ഗാനുരാഗികളുംനിറഞ്ഞ ഒരു ഫാന്റസിയായിരുന്നു ബഷീറിന്റെ ലോകം. ഇത്തരം കഥാപാത്രങ്ങളുടെ ചിന്തകൾക്കോ വികാരങ്ങൾക്കോ അതുവരെയുള്ള സാഹിത്യത്തിൽ സ്ഥാനമുണ്ടായിരുന്നില്ല. സമൂഹത്തിനുനേരെയുള്ള വിമർശനംനിറഞ്ഞ ചോദ്യങ്ങൾ അദ്ദേഹം ഹാസ്യത്തിലൊളിപ്പിച്ചുവച്ചു. സമൂഹത്തിൽ ഉന്നതനിലവാരംപുലർത്തുന്നവർമാത്രം നായകന്മാരാകുക, മുസ്‌ലിം കഥാപാത്രങ്ങളെ വില്ലന്മാരായി ചിത്രീകരിക്കുക തുടങ്ങിയ പ്രവണതകളിൽനിന്ന് നോവലുകൾക്കു മോചനംനൽകിയത് ബഷീറാണ്{{തെളിവ്}}. തീക്ഷ്ണമായ അനുഭവങ്ങളുടെ തീവ്രത, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികളെ അനശ്വരമാക്കി. മുസ്‌ലിംസമുദായത്തിൽ ഒരുകാലത്തു നിലനിന്നിരുന്ന എല്ലാവിധ അനാചാരങ്ങൾക്കെതിരെയും വിമർശനാത്മകമായി അദ്ദേഹം തൂലിക ചലിപ്പിച്ചു. ==ജീവിതരേഖ== ഏറെ വൈകിയാണ് ബഷീർ വിവാഹിതനായത്, 50-ആം വയസ്സിൽ<ref>മഹച്ചരിതമാല - വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ, പേജ് - 529, ISBN 81-264-1066-3</ref>. ഫാത്തിമ ബീവി ഭാര്യ. അനീസ്, ഷാഹിന എന്നിവരാണ് മക്കൾ. [[1994]] [[ജൂലൈ 5|ജൂലൈ 5-ന്]] ബഷീർ അന്തരിച്ചു.<ref name="Basheer">ബഷീർ സമ്പൂർണ്ണ കൃതികൾ-1 (ഡി.സി.ബുക്സ് 1994) ISBN 81-7130-156-8</ref> ==ഫാത്തിമ ബീവി== വൈക്കം മുഹമ്മദ്‌ ബഷീറിൻ്റെ ഭാര്യയും സാഹിത്യകാരിയുമായിരുന്നു '''ഫാബി ബഷീർ''' എന്ന '''ഫാത്തിമ ബീവി'''. അരീക്കാടൻ കോയക്കുട്ടി മാസ്റ്ററുടെയും പുതുക്കുടി പറമ്പിൽ തൊണ്ടിയിൽ ഖദീജയുടെയും ഏഴു മക്കളിൽ മൂത്തവളായി 1937 ജൂലൈ 15നാണ് ഫാത്തിമ ബീവി ജനിച്ചത്‌. പത്താംതരത്തിൽ പഠിക്കുമ്പോൾ, 1957 ഡിസംബർ 18-നായിരുന്നു ബഷീറുമായുള്ള വിവാഹം.<ref>{{Cite web |url=http://www.dcbooks.com/fabi-basheer-passed-away.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2016-01-22 |archive-date=2016-03-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305064358/http://www.dcbooks.com/fabi-basheer-passed-away.html |url-status=dead }}</ref> 2015 ജൂലൈ 15ന് 78-ആം ജന്മദിനത്തിൽ അവർ നിര്യാതയായി.<ref>{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=561709 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2016-01-22 |archive-date=2015-07-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150718181457/http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=561709 |url-status=dead }}</ref> ഫാത്തിമയുടെ 'ഫാ'യും ബീവിയുടെ 'ബി'യും ചേർത്താണ് ഫാബിയായത്.<ref>http://www.manoramaonline.com/news/just-in/vaikom-muhammed-basheer-wife-fabi-basheer-died.html{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ബഷീറുമായുള്ള 36 വർഷത്തെ ദാമ്പത്യജീവിതത്തിൻെറ ഓർമ്മകളുൾക്കൊള്ളുന്ന ആത്മകഥ, 'ബഷീറിന്റെ എടിയേ' എന്നപേരിൽ [[ഡി.സി. ബുക്സ്|ഡി സി ബുക്‌സ്]] പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>http://onlinestore.dcbooks.com/author/fabi-basheer</ref> ബഷീറിന്റെ വ്യക്തജീവിതത്തിലെ മറ്റാരുമറിയാത്ത അനുഭവങ്ങളും രഹസ്യങ്ങളുമാണ് ഈ പുസ്തകത്തിലൂടെ ഫാബി തുറന്നുപറയുന്നത്. താഹ മാടായിയുടെ രചനാസഹായത്താലാണ് ഈ കൃതി തയ്യാറാക്കിയത്.<ref>{{Cite web|url=https://dcbookstore.com/books/basheerinte-ediyea---|title=You are being redirected...|website=dcbookstore.com}}</ref> ==ബഷീറിന്റെ കൃതികൾ == {{Div col begin|3}}{{Div col end}} *[[പ്രേമലേഖനം (നോവൽ)]] *[[സർപ്പയജ്ഞം (നോവൽ)]] ([[1943]]) *[[ബാല്യകാലസഖി]] (നോവൽ) ([[1944]])<ref name="ഹു ഈസ് ഹു">{{cite book |title=Whos Who Of Indian Writers |page=31 |url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.278465/page/n39/mode/1up/ |accessdate=19 ഫെബ്രുവരി 2020}}</ref> *[[ന്റുപ്പൂപ്പാക്കൊരാനേണ്ടാർന്ന്]] ([[1951]]) *[[ആനവാരിയും പൊൻകുരിശും]] (നോവൽ) ([[1951]]) *[[പാത്തുമ്മായുടെ ആട്]] (നോവൽ) ([[1959]]) *[[മതിലുകൾ (നോവൽ)|മതിലുകൾ]] (നോവൽ; 1989-ൽ [[അടൂർ ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] [[മതിലുകൾ]] എന്നപേരിൽ സിനിമയാക്കി) ([[1965]]) *[[ഭൂമിയുടെ അവകാശികൾ]] (ചെറുകഥകൾ) ([[1977]]) *[[ശബ്ദങ്ങൾ]] (നോവൽ) ([[1947]]) *[[അനുരാഗത്തിന്റെ ദിനങ്ങൾ]] (ഡയറി; “കാമുകൻ്റെ ഡയറി” എന്ന കൃതി പേരുമാറ്റിയത്) ([[1983]]) *[[സ്ഥലത്തെ പ്രധാന ദിവ്യൻ]] (നോവൽ) ([[1953]]) *[[വിശ്വവിഖ്യാതമായ മൂക്ക്]] (ചെറുകഥകൾ) ([[1954]]) *[[ഭാർഗ്ഗവീനിലയം]] (1985) (സിനിമയുടെ തിരക്കഥ; “[[നീലവെളിച്ചം]]” ([[1964]]) എന്ന ചെറുകഥയിൽനിന്ന്) *[[കഥാബീജം]] (നാടകത്തിന്റെ തിരക്കഥ) ([[1945]]) *[[ജന്മദിനം (ചെറുകഥകൾ)]] (1945) *[[ഓർമ്മക്കുറിപ്പ്]] (ചെറുകഥകൾ) ([[1946]]) *[[അനർഘനിമിഷം]] (ലേഖനങ്ങൾ) (1945) *[[വിഡ്ഢികളുടെ സ്വർഗ്ഗം]] (ചെറുകഥകൾ) ([[1948]]) *[[മരണത്തിൻറെ നിഴൽ]] (നോവൽ) ([[1951]]) *[[മുച്ചീട്ടുകളിക്കാരൻറെ മകൾ]] (നോവൽ) (1951) *[[പാവപ്പെട്ടവരുടെ വേശ്യ]] (ചെറുകഥകൾ) ([[1952]]) *[[ജീവിതനിഴൽപാടുകൾ]] (നോവൽ) ([[1954]]) *[[വിശപ്പ്]] (ചെറുഥകൾ) (1954) *[[ഒരു ഭഗവദ്ഗീതയും കുറെ മുലകളും]] (ചെറുകഥകൾ) ([[1967]]) *[[താരാസ്പെഷൽസ്|താരാ സ്പെഷ്യൽ‌സ് (നോവൽ)]] ([[1968]]) *[[മാന്ത്രികപ്പൂച്ച]] (നോവൽ) (1968) *[[നേരും നുണയും]] ([[1969]]) *[[ഓർമ്മയുടെ അറകൾ]] (ഓർമ്മക്കുറിപ്പുകൾ) ([[1973]]) *[[ആനപ്പൂട]] (ചെറുകഥകൾ) ([[1975]]) *[[ചിരിക്കുന്ന മരപ്പാവ]] (ചെറുകഥകൾ) (1975) *[[എം.പി. പോൾ (ഓർമ്മക്കുറിപ്പുകൾ)]] ([[1991]]) *[[ശിങ്കിടിമുങ്കൻ]] (ചെറുകഥകൾ) (1991) *കഥാബീജം (നാടകം) *[[ചെവിയോർക്കുക! അന്തിമകാഹളം!]] (പ്രഭാഷണം; [[1987]] ജനുവരിയിൽ [[കാലിക്കറ്റ് സർവ്വകലാശാല]] ഡി. ലിറ്റ്. ബിരുദംനൽകിയപ്പോൾനടത്തിയ പ്രഭാഷണം) ([[1992]]) *[[യാ ഇലാഹി!]] (ചെറുകഥകൾ; മരണശേഷം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്) ([[1997]]) *[[സർപ്പയജ്ഞം]] (ബാലസാഹിത്യം) *[[ബഷീറിന്റെ കത്തുകൾ|ബഷീറിന്റെ തിരഞ്ഞെടുത്ത കത്തുകൾ]] മരണാനന്തരം പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ===കൃതികളുടെ പരിഭാഷകൾ=== അതീവലളിതവും എന്നാൽ ശൈലികൾനിറഞ്ഞതുമായ ആ രചനകൾ മലയാളവായനക്കാർക്കു പാരായണസുഗമങ്ങളായിരുന്നെങ്കിലും പരിഭാഷകർക്കു ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാക്കി. എന്നിരുന്നാലും [[ബാല്യകാല സഖി]], [[പാത്തുമ്മയുടെ ആട്]], [[ന്റുപ്പൂപ്പാക്കൊരാനേണ്ടാർന്ന്]] എന്നീ നോവലുകൾ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാനഭാഷകളിലെല്ലാം തർജ്ജമചെയ്തുപ്രസിദ്ധപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ കൃതികൾ [[സ്കോട്ട്‌ലൻഡ്|സ്കോട്ട്‌ലണ്ടിലെ]] [[ഏഡിൻബറോ സർവ്വകലാശാല]] ഒറ്റപ്പുസ്തകമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട് .<ref name=Neela>നീലവെളിച്ചവും മറ്റ് പ്രധാനകഥകളും, ബഷീർ, ഡി സി ബുക്സ്, 2010 നവംബർ</ref> [[ഡോ. റൊണാൾഡ്‌ ആഷർ]] എന്ന വിദേശിയാണ്‌ ഇവ ഇംഗ്ലീഷിലേക്കു വിവർത്തനംചെയ്തത്‌. ഫ്രഞ്ച്, മലായ്, ചൈനീസ് , ജാപ്പനീസ് ഭാഷകളിലും പരിഭാഷകൾ വന്നിട്ടുണ്ട്. ഇതിനുപുറമേ [[മതിലുകൾ (നോവൽ)|മതിലുകൾ]], [[ശബ്ദങ്ങൾ]], [[പ്രേമലേഖനം (നോവൽ)|പ്രേമലേഖനം]] എന്നീ നോവലുകളും [[പൂവൻപഴം]] ഉൾപ്പെടെ 16 കഥകളുടെ ഒരു സമാഹാരവും ഓറിയന്റ് ലോങ്മാൻ ഇംഗ്ലീഷി ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. == ചലച്ചിത്രങ്ങൾ == === ഭാർഗ്ഗവീനിലയം === ബഷീറിന്റെ നീലവെളിച്ചം എന്ന മൂലകഥയുടെ ചലച്ചിത്രാവിഷ്കാരമാണ് [[ഭാർഗ്ഗവീനിലയം]]. ചന്ദ്രതാരയാണ് ഈ ചിത്രം നിർമ്മിച്ചത്. [[മധു (ചലച്ചിത്ര നടൻ)|മധുവായിരുന്നു]] നായകവേഷത്തിൽ. ===മതിലുകൾ=== ബഷീറിന്റെ '''മതിലുകൾ''' എന്ന [[നോവൽ]] സിനിമയായിട്ടുണ്ട്. ആ ചിത്രത്തിൽ വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീറായി അഭിനയിച്ചത് പ്രശസ്തനടൻ [[മമ്മൂട്ടി]] ആണ്. മതിലുകളിലെ അഭിനയത്തിന്, മമ്മൂട്ടിക്കു മികച്ചനടനുള്ള ദേശീയപുരസ്കാരവും ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. [[അടൂർ ഗോപാലകൃഷ്ണൻ|അടൂർ ഗോപാലകൃഷ്ണനാണ്]] ഈ ചിത്രം സംവിധാനംചെയ്തത്. *സ്ത്രീകഥാപാത്രങ്ങൾ ആരുംതന്നെ അഭിനയിച്ചിട്ടില്ലാത്ത മലയാളചലച്ചിത്രമാണു മതിലുകൾ. ഇതിൽ സ്ത്രീ സാന്നിദ്ധ്യമായി, കെ.പി.എ.സി. ലളിതയുടെ ശബ്ദംമാത്രമാണുള്ളത് === ബാല്യകാലസഖി === സിനിമയായിത്തീർന്ന ബഷീറിന്റെ രണ്ടാമത്തെ നോവലാണ് [[ബാല്യകാലസഖി (ചലച്ചിത്രം)|ബാല്യകാലസഖി]]. *ബാല്യകാലസഖി (1967) സംവിധായകൻ: [[ജെ. ശശികുമാർ|ശശികുമാർ]] നിർമ്മാണം: കലാലയ ഫിലിംസ്. [[പ്രേംനസീർ|പ്രേം നസീറാണ്]] മജീദായി അഭിനയിച്ചത്. ഷീലയായിരുന്നു നായിക. *[[ബാല്യകാലസഖി (2014-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ബാല്യകാലസഖി]] - (2014) സംവിധായകൻ: [[പ്രമോദ് പയ്യന്നൂർ]] [[മമ്മൂട്ടി]]യാണ് ഈ ചിത്രത്തിൽ മജീദായി അഭിനയിച്ചത്. ഇഷ തൽവാർ നായികയുമായി. ** == പ്രേം പാറ്റ == [[വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ|വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീറിന്റെ]] ഏറ്റവുമൊടുവിലായി പുറത്തിറങ്ങിയ പുസ്തകമാണ്‌ '''പ്രേം പാറ്റ'''. 1988 ഫെബ്രുവരിമുതൽ ജൂലായ് 8വരെ മാതൃഭൂമി വാരികയിൽ ഇതു പ്രസിദ്ധീകരിച്ചുവന്നിരുന്നു. പ്രണയത്തിന്റെ സ്മരണകൾ എഴുതിക്കാണിക്കുന്ന ബഷീറിന്റെ കൃതിയാണ്, പ്രേം പാറ്റ <ref>[http://malayalam.webdunia.com/sultan-2007/%E0%B4%AC%E0%B4%B7%E0%B5%80%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E2%80%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86-%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8-%E0%B4%95%E0%B5%83%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E2%80%8D-108011800091_1.htm]|ബഷീറിൻ്റെ പ്രധാനകൃതികൾ </ref> ബഷീറിന്റെ ജീവിതകാലത്ത് ഈ പുസ്തകം പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടില്ല. മരണത്തിന് ആറു വർഷങ്ങൾക്കുശേഷം, പ്രേം പാറ്റ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ഡി.സി ബുക്സാണ് ഇതിന്റെ പ്രസാധകർ.<ref>[https://dcbookstore.com/books/prem-patta]|PREMPATTA</ref> == ബഹുമതികൾ == * ഇന്ത്യാ ഗവൺമന്റിന്റെ [[പത്മശ്രീ]] ([[1982]]) * [[കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി ഫെല്ലോഷിപ്പ്]] 1970 * [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി ഫെല്ലോഷിപ്പ്]],1981 * [[യൂനിവേഴ്‌സിറ്റി ഓഫ് കാലിക്കറ്റ്|കാലിക്കറ്റ് സർവ്വകലാശാലയുടെ]] 'ഡോക്ടർ ഓഫ് ലെറ്റേഴ്സ്' ബിരുദം ([[1987]]) * [[സംസ്കാരദീപം അവാർഡ്]] ([[1987]]) * [[പ്രേംനസീർ അവാർഡ്]] ([[1992]]) * [[ലളിതാംബിക അന്തർജ്ജനം അവാർഡ്]] ([[1992]])<ref name="പുരസ്കാരം"/>. * [[മുട്ടത്തുവർക്കി അവാർഡ്]] ([[1993]])<ref name="പുരസ്കാരം"/>. * [[വള്ളത്തോൾ പുരസ്കാരം‌]](1993)<ref name="പുരസ്കാരം"/>. ==വിവാദങ്ങൾ== [[File:Ntuppuppkoranentarnnu basheer.jpg|thumb|ന്റുപ്പൂപ്പാക്കൊരാനേണ്ടാർന്ന് നാടകത്തിൽ നിന്ന് ഒരു രംഗം]] ആദ്യ കമ്യൂണിസ്റ്റ് മന്ത്രിസഭയിലെ വിദ്യാഭ്യാസമന്ത്രിയായിരുന്ന [[ജോസഫ് മുണ്ടശ്ശേരി]] ബഷീറിന്റെ [[ന്റുപ്പൂപ്പാക്കൊരാനേണ്ടാർന്ന്]] ഉപപാഠപുസ്തകമാക്കാൻ തീരുമാനിച്ചപ്പോൾ മതസംഘടനകളും പ്രതിപക്ഷവും തീവ്രവിമർശനങ്ങളാണുയർത്തിയത്. പ്രധാനമായും, ഗ്രന്ഥത്തിൽ അശ്ലീലമുണ്ട് എന്നായിരുന്നു അവരുടെ വാദം.<ref>മഹച്ചരിതമാല, പേജ് 530,DC-Books</ref> ഇതിലേറെ വിമർശനശരങ്ങളേറ്റ ഒരു രചനയാണ് [[ശബ്ദങ്ങൾ]] ==ബഷീർ ദിനം== [[File:41409 Basheer special day Assembly.jpg|thumb|ബഷീർ ദിനത്തിൽ കൊല്ലം പ്രാക്കുളം ഗവ എൽ.പി. സ്കൂളിലെ പ്രത്യേക അസംബ്ലി]] കേരളത്തിലെ പൊതു വിദ്യാലയങ്ങളിൽ വായന മാസാചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ജൂലൈ നാല് ബഷീറിന്റെ ചരമ ദിനം ബഷീർ ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ആ ദിവസം ബഷീറുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രത്യേക പരിപാടികൾ വിദ്യാലയങ്ങളിൽ നടന്നു വരുന്നു. == കൂടുതൽ അറിവിന് == {{commonscat}} {{Spoken Wikipedia|Bhasheer.ogg|2011-08-21}} *{{cite web|url=http://cs.nyu.edu/kandathi/basheer.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110716082640/http://www.cs.nyu.edu/kandathi/basheer.html|archivedate=2011-07-16|title=Vaikom Muhammad Basheer [വൈയ്ക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ / வைய்க்கம் முஹம்மத் பஷீற் / वैय्क्कं मुहम्मद् बषीर्]|language=en|type=വിവരണം|access-date=2008-08-04|url-status=live}} *http://www.venumenon.com/articles/article_page.asp?catid=6&artid=4 *http://www.imdb.com/name/nm0059775/ == അവലംബം == <references/> {{വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ}} {{DEFAULTSORT:ബഷീർ, വൈക്കം മുഹമ്മദ്}} [[വർഗ്ഗം:1908-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1994-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 21-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജൂലൈ 5-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലെഴുത്തുകാർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള കഥാകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:പത്മശ്രീ നേടിയ മലയാളസാഹിത്യകാരന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:കോട്ടയം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:വള്ളത്തോൾ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മുട്ടത്തു വർക്കി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ച മലയാളികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശബ്ദരൂപത്തിലുള്ള ലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മികച്ച കഥയ്ക്കുള്ള കേരളസംസ്ഥാന ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ആവിഷ്കാര സ്വാതന്ത്ര്യം]] [[വർഗ്ഗം:വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ| ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികൾ]] rfdqxlla7el67k409gwfcy6oqtszvhe 0 72 3762325 3750321 2022-08-05T08:16:56Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[State Emblem of India|State emblem]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"I Bow to Thee, Mother"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = National song | national_motto = {{native phrase|sa|"[[Satyameva Jayate]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[ശരദ് അരവിന്ദ് ബോബ്ഡെ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] l4td3pzloujvlw6j7p7jfudx13z52o7 3762326 3762325 2022-08-05T08:21:49Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[State Emblem of India|State emblem]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"I Bow to Thee, Mother"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = National song | national_motto = {{native phrase|sa|"[[Satyameva Jayate]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] jguisjfny8fopzzt0lrvba1tek2hy2m 3762328 3762326 2022-08-05T08:34:54Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[State Emblem of India|State emblem]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"I Bow to Thee, Mother"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = National song | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] 3711ln3x9jpjfvxruljfxpstybioih6 3762335 3762328 2022-08-05T08:44:20Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം ]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"I Bow to Thee, Mother"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = National song | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] ki94otmssk0egwm9inp905ywn5snfv6 3762338 3762335 2022-08-05T08:47:26Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = ദേശീയ പതാക | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"I Bow to Thee, Mother"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = National song | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] s4jgs5vfo6nagxm7da45a3rbjmiqmst 3762340 3762338 2022-08-05T08:49:39Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ദേശീയ ചിഹ്നം|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"I Bow to Thee, Mother"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = National song | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] mbl7ui5ynhceh0kbvlyovvauuxeys3e 3762342 3762340 2022-08-05T08:50:50Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"I Bow to Thee, Mother"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = National song | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] 5ysm0ipt02zfz7hcyezboenvr7ca92t 3762344 3762342 2022-08-05T08:53:22Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = National song | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] ocklbr31tilc3ojzuph3c3o49l7528u 3762347 3762344 2022-08-05T09:00:01Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗാനം | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] bxbcbyvbg67z7pl85gz0n84715cycor 3762350 3762347 2022-08-05T09:04:32Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗീതം | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] rgfy7irh0xbdyv7txucyg3mw0k4a3lj 3762354 3762350 2022-08-05T09:29:20Z 2409:4073:4E1A:F66D:1129:86C5:6979:DACD wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗീതം | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"Thou Art the Ruler of the Minds of All People"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "Truth Alone Triumphs"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] l9sfzo2d2rh2jkgh5odt39a6wzhwwye 3762382 3762354 2022-08-05T10:46:20Z 2402:3A80:1E7E:3EC6:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | national_motto = "[[സത്യമേവ ജയതേ]]" ([[സംസ്കൃതം]]) | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗീതം | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"സർവ്വ ജനങ്ങളുടെയും മനസ്സിന്റെ അധിപനും നായകനുമായവനെ ഭാരതത്തിന്റെ ഭാഗ്യം വിധാനം ചെയ്യുന്നവനെ അവിടുന്ന് ജയിച്ചാലും"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "സത്യം മാത്രം ജയിക്കന്നു"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] 06ho19octan3oz5bvsdhucytvlhiftz 3762383 3762382 2022-08-05T10:52:17Z 2402:3A80:1E7E:3EC6:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗീതം | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[Jana Gana Mana]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"സർവ്വ ജനങ്ങളുടെയും മനസ്സിന്റെ അധിപനും നായകനുമായവനെ ഭാരതത്തിന്റെ ഭാഗ്യം വിധാനം ചെയ്യുന്നവനെ അവിടുന്ന് ജയിച്ചാലും"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "സത്യം മാത്രം ജയിക്കുന്നു"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] oxwbktj0el8v6fid7w60vqcnzdjx911 3762384 3762383 2022-08-05T10:55:08Z 2402:3A80:1E7E:3EC6:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗീതം | national_motto = {{native phrase|sa|"[[സത്യമേവ ജയതേ]]"|italics=off}} | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[ജന ഗണ മന]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"സർവ്വ ജനങ്ങളുടെയും മനസ്സിന്റെ അധിപനും നായകനുമായവനെ ഭാരതത്തിന്റെ ഭാഗ്യം വിധാനം ചെയ്യുന്നവനെ അവിടുന്ന് ജയിച്ചാലും"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "സത്യം മാത്രം ജയിക്കുന്നു"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] g9aecxgsaxtlz2271bjjpdcq3jb2s3z 3762385 3762384 2022-08-05T10:59:18Z 2402:3A80:1E7E:3EC6:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗീതം | national_motto = "[[സത്യമേവ ജയതേ|സത്യമേവ ജയതേ]]"[[(സംസ്കൃതം)]]| | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[ജന ഗണ മന]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"സർവ്വ ജനങ്ങളുടെയും മനസ്സിന്റെ അധിപനും നായകനുമായവനെ ഭാരതത്തിന്റെ ഭാഗ്യം വിധാനം ചെയ്യുന്നവനെ അവിടുന്ന് ജയിച്ചാലും"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "സത്യം മാത്രം ജയിക്കുന്നു"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] gn3xoiqw7vwfwbpbruetsy817xwq036 3762386 3762385 2022-08-05T11:00:46Z 2402:3A80:1E7E:3EC6:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = {{native phrase|sa|"[[വന്ദേ മാതരം]]"|italics=off}}''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗീതം | national_motto = "[[സത്യമേവ ജയതേ|സത്യമേവ ജയതേ]]"([[സംസ്കൃതം]])| | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[ജന ഗണ മന]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"സർവ്വ ജനങ്ങളുടെയും മനസ്സിന്റെ അധിപനും നായകനുമായവനെ ഭാരതത്തിന്റെ ഭാഗ്യം വിധാനം ചെയ്യുന്നവനെ അവിടുന്ന് ജയിച്ചാലും"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "സത്യം മാത്രം ജയിക്കുന്നു"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] rbjt3mljxakzq2pnjocutm2dgk5r1sq 3762389 3762386 2022-08-05T11:08:54Z 2402:3A80:1E7E:3EC6:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = "[[വന്ദേ മാതരം]]([[സംസ്കൃതം]])" ''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗീതം | national_motto = "[[സത്യമേവ ജയതേ|സത്യമേവ ജയതേ]]"([[സംസ്കൃതം]])| | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[ജന ഗണ മന]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"സർവ്വ ജനങ്ങളുടെയും മനസ്സിന്റെ അധിപനും നായകനുമായവനെ ഭാരതത്തിന്റെ ഭാഗ്യം വിധാനം ചെയ്യുന്നവനെ അവിടുന്ന് ജയിച്ചാലും"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "സത്യം മാത്രം ജയിക്കുന്നു"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] 3ur75hnaxaf9yo1g1ig83mb3no8dzti 3762390 3762389 2022-08-05T11:11:27Z 2402:3A80:1E7E:3EC6:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{about|റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയെ (ഇന്ത്യയെ) പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{update|date=2021 ഓഗസ്റ്റ്}} {{prettyurl|india}} {{Infobox country | conventional_long_name = ഇന്ത്യാ മഹാരാജ്യം | common_name = ഇന്ത്യ | native_name = {{transl|ml|ISO|intyā mahārājyaṁ}} <!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--> | image_flag = Flag of India.svg | alt_flag = Horizontal tricolor flag bearing, from top to bottom, deep saffron, white, and green horizontal bands. In the centre of the white band is a navy-blue wheel with 24 spokes. | flag_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ദേശീയ പതാക]] | image_coat = Emblem of India.svg | symbol_width = 60px | alt_coat = Three lions facing left, right, and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a 24-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto: "सत्यमेव जयते". | symbol_type = [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നം|ദേശീയ ചിഹ്നം]] | other_symbol = "[[വന്ദേ മാതരം]]([[സംസ്കൃതം]])" ''<br />{{small|"അമ്മേ ഞാൻ നമിക്കുന്നു"}}{{lower|0.2em|{{efn|"[...] ''Jana Gana Mana'' is the National Anthem of India, subject to such alterations in the words as the Government may authorise as occasion arises; and the song ''Vande Mataram'', which has played a historic part in the struggle for Indian freedom, shall be honoured equally with ''Jana Gana Mana'' and shall have equal status with it." {{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.<!--end efn:-->}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<!--end lower:--><ref name="india.gov.in" />}} | other_symbol_type = ദേശീയ ഗീതം | national_motto = "[[സത്യമേവ ജയതേ|സത്യമേവ ജയതേ]]"([[സംസ്കൃതം]])| | national_anthem = {{native phrase|bn|"[[ജന ഗണ മന]]"|italics=off|paren=omit}}<ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=News18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />{{small|"സർവ്വ ജനങ്ങളുടെയും മനസ്സിന്റെ അധിപനും നായകനുമായവനെ ഭാരതത്തിന്റെ ഭാഗ്യം വിധാനം ചെയ്യുന്നവനെ അവിടുന്ന് ജയിച്ചാലും"}}{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br /> <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div> | languages_type = ദേശീയഭാഷ | languages = ഇന്ത്യയ്ക്ക് ദേശീയഭാഷ ഒന്നുമില്ല {{!}} None<ref name="Times News Network" /><ref name="NoneNtl" /><ref name="Press Trust of India" /> | image_map = India (orthographic projection).svg | map_width = 250px | alt_map = Image of a globe centred on India, with India highlighted. | map_caption = Area controlled by India shown in dark green;<br />regions claimed but not controlled shown in light green | capital = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}} | largest_city = {{ubl|[[മുംബൈ]]|{{coord|18|58|30|N|72|49|33|E}}}} | official_languages = {{hlist |[[ഹിന്ദി]]|[[ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷ്]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}<ref name="india.gov.in2">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=23 August 2013 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archivedate=30 August 2013 }}</ref> [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}<ref>{{Cite web |url=http://rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU%3d |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |lang=hi |website=[[National Informatics Centre]] |accessdate=1 December 2017 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108170457/http://www.rajbhasha.nic.in/UI/pagecontent.aspx?pc=MzU= |archivedate=8 November 2016 |df= }}</ref>}} | regional_languages = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%; |title = [[Languages with official status in India#State level|State level]] and<br />[[Languages with official status in India#Eighth Schedule to the Constitution|Eighth Schedule]]<ref name="langoff">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |pages= |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref> | {{hlist | [[ആസ്സാമീസ്]] | [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | [[ബോഡോ]] | [[ദോഗ്രി]] | [[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി]] | [[കന്നഡ]] | [[കശ്മീരി ഭാഷ|കശ്മീരി]] | [[കൊക്‌ബൊറോക് ഭാഷ|കൊക്‌ബൊറോക്]] | [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി]] | [[മൈഥിലി ഭാഷ|മൈഥിലി]] | [[മലയാളം]] | [[മണിപ്പൂരി ഭാഷ|മണിപ്പൂരി]] | [[മറാഠി ഭാഷ|മറാഠി]] | [[മിസോ ഭാഷ|മിസോ]] | [[നേപ്പാളി ഭാഷ|നേപ്പാളി]] | [[ഒഡിയ]] | [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] | [[സംസ്കൃതം]] | [[സന്താലി ഭാഷ|സന്താലി]] | [[സിന്ധി ഭാഷ| സിന്ധി]] | [[തമിഴ്]] | [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുഗു]] | [[ഉർദു]] | [[ഹിന്ദി]] }} }} | demonym = ഇന്ത്യക്കാരൻ | membership = [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]], [[ലോക വ്യാപാര സംഘടന]], [[ബ്രിക്‌സ്‌]], [[പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനുള്ള ദക്ഷിണേഷ്യൻ സംഘടന|SAARC]], [[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]], [[G8+5]], [[ജി - 20]], [[കോമൺവെൽത്ത് ഒഫ് നേഷൻസ്|കോമൺവെൽത്ത്]] | government_type = [[Federation|Federal]] [[Parliamentary system|parliamentary]] [[republic]] | leader_title1 = [[രാഷ്ട്രപതി]] | leader_name1 = [[ദ്രൗപദി മുർമു]] | leader_title2 = [[ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഇന്ത്യ)|ഉപരാഷ്ട്രപതി]] | leader_name2 = [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | leader_title3 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] | leader_name3 = {{#statements:P6|from=Q668}} | leader_title4 = [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|ചീഫ് ജസ്റ്റിസ്]] | leader_name4 = [[എൻ.വി.രമണ]] | leader_title5 = [[ലോക്‌സഭ സ്പീക്കർ]] | leader_name5 = [[ഓം ബിർള]] | legislature = [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ്]] | upper_house = [[രാജ്യസഭ]] | lower_house = [[ലോക്‌സഭ]] | sovereignty_type = [[Indian independence movement|Independence]] | sovereignty_note = from the [[United Kingdom]] | established_event1 = [[Dominion of India|Dominion]] | established_date1 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 | established_event2 = [[Republic]] | established_date2 = 26 ജനുവരി 1950 | area_km2 = 3,287,263<ref name="india.gov.in2" /> | area_footnote = {{efn|"The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}." {{harv|Library of Congress|2004}}.}} | area_rank = 7th | area_sq_mi = 1,269,346 | percent_water = 9.6 | population_estimate = {{increase}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}} | population_census = 1,210,854,977<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archivedate=22 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archivedate=30 April 2016}}</ref> | population_estimate_year = {{UN Population|Year}} | population_estimate_rank = 2nd | population_census_year = 2011 | population_census_rank = 2nd | population_density_km2 = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}} | population_density_sq_mi = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}} | population_density_rank = 31st | GDP_PPP = {{increase}} $11.468&nbsp;trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=9 April 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = 2019 | GDP_PPP_rank = 3rd | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $8,484<ref name=imf2 /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 119th | GDP_nominal = {{increase}} $2.972&nbsp;trillion<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_year = 2019 | GDP_nominal_rank = 5th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $2,199<ref name=imf2 /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 142nd | Gini = 33.9 <!--number only--> | Gini_year = 2013 | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=United Nations Development Program|accessdate=14 January 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archivedate=10 June 2010}}</ref> | Gini_rank = 79th | HDI = 0.640 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UN">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical update|publisher=United Nations Development Programme|date=15 September 2018|accessdate=15 September 2018}}</ref> | HDI_rank = {{ordinal|130}} | currency = [[ഇന്ത്യൻ രൂപ]] ([[ഇന്ത്യൻ രൂപ ചിഹ്നം|₹]]) | currency_code = INR | time_zone = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset = +05:30 | utc_offset_DST = | DST_note = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed'' | time_zone_DST = | date_format = {{nowrap|dd-mm-yyyy}} | drives_on = [[Right- and left-hand traffic#Left-hand traffic|left]] | calling_code = [[Telephone numbers in India|+91]] | cctld = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]]) | englishmotto = "സത്യം മാത്രം ജയിക്കുന്നു"{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}} | religion = {{ubl | 79.8% [[Hinduism in India|ഹിന്ദുമതം]] | 14.2% [[Islam in India|ഇസ്ലാം]] | 2.3% [[Christianity in India|ക്രിസ്തുമതം]] | 1.7% [[Sikhism in India|സിഖ് മതം]] | 0.7% [[History of Buddhism in India|ബുദ്ധമതം]] | 0.4% [[Jainism in India|ജൈനമതം]] | 0.9% others{{efn|name=remaining religions}}<ref name="Census2011religion" /> }} ''See [[Religion in India]]'' | official_website = <!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, "do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --> | today = }} [[ദക്ഷിണേഷ്യ|തേക്കനേഷ്യ]]യിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് '''ഇന്ത്യ'''. [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യവും ഏറ്റവും അധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രണ്ടാമത്തെ രാജ്യവും ഏറ്റവുമധികം ജനങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രവുമാണ്‌ ഇന്ത്യ. രാജ്യത്തിന്റെ തെക്കായി [[ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രം|ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രവും]] പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] കിഴക്ക് [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലുമുള്ള]] ഇന്ത്യയ്ക്ക് {{km to mi|7517|abbrev=yes|precision=0}}<ref name=sanilkumar>{{cite journal |last=Kumar |first=V. Sanil |coauthors=K. C. Pathak, P. Pednekar, N. S. N. Raju |title=Coastal processes along the Indian coastline |journal=Current Science |volume=91 |issue=4 |year=2006 |pages=530–536 |format=PDF |url=http://drs.nio.org/drs/bitstream/2264/350/1/Curr_Sci_91_530.pdf}}</ref> നീളം‌വരുന്ന തീരപ്രദേശമുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കരപ്രദേശം [[പാകിസ്താൻ]],[[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ബംഗ്ളാദേശ്‌]], [[മ്യാന്മർ]], [[ചൈന]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]] മുതലായ രാജ്യങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ദ്വീപുകളായ [[ശ്രീലങ്ക]], [[മാലദ്വീപ്]], [[ഇന്തോനേഷ്യ]] എന്നിവ സമീപത്തായും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതടസംസ്കാരഭൂമിയായ]] ഇവിടം പല വിശാല സാമ്രാജ്യങ്ങൾക്കും സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന പല വാണിജ്യപാതകളും ഇതുവഴിയുമായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം]] അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം അതിന്റെ വാണിജ്യ സാംസ്കാരിക സമ്പത്തിനു പ്രശസ്തമാണ്‌.<ref>Oldenburg, Phillip. 2007. "India: History," [http://encarta.msn.com/ Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090411143533/http://encarta.msn.com/ |date=2009-04-11 }}© 1997–2007 Microsoft Corporation.</ref> ലോകത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട നാലു മതങ്ങൾ – [[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതം ( സനാതന ധർമ്മം)]], [[ബുദ്ധമതം]], [[ജൈനമതം]], [[സിഖ് മതം|സിഖ്മതം]] എന്നിവ – ഇവിടെയാണ്‌ ജന്മമെടുത്തത്. കൂടാതെ ഒന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിൽ ഇവിടെയെത്തിയ [[ഇസ്‌ലാം മതം]], [[ജൂതമതം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] എന്നീ മതങ്ങൾ രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവൈവിധ്യത്തിന്‌ ആഴമേകി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ക്രമേണ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഇന്ത്യയെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയായി കയ്യടക്കി. തുടർന്ന് സമരങ്ങളുടെ ഫലമായി [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15|ഓഗസ്റ്റ് 15നു]] ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയൽ ഭരണത്തിൽ നിന്ന്‌ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. ഇന്ത്യയിൽ [[നാട്ടുഭാഷ|നാട്ടുഭാഷകൾ]] ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. 22 ഭാഷകളെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ഔദ്യോഗികഭാഷ [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷുമാണു്]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/official_language.php</ref>. [[2011-ലെ കാനേഷുമാരി|2011-ലെ സ്ഥിതി വിവരക്കണക്കുകൾ]] പ്രകാരം, 138 കോടിയിലധികമാണ്‌ ജനസംഖ്യ. 42 ശതമാനം ജനങ്ങളും [[കൃഷി|കൃഷിയെ]] ആശ്രയിച്ചാണ്‌ ഉപജീവനം നടത്തുന്നത്‌<ref>http://www.thehindubusinessline.com/2006/04/25/stories/2006042500101100.htm</ref><ref>{{Cite web |url=http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-10-12 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003064255/http://india.gov.in/sectors/agriculture/index.php |url-status=dead }}</ref>. {| class="infobox borderless" |+ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (Official) |- ! ''' ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം : [[ആന]]''' | |[[പ്രമാണം:Elephas maximus (Bandipur).jpg|പകരം=|50x50ബിന്ദു]] |- ! '''ദേശീയ പക്ഷി : [[മയിൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മരം : [[പേരാൽ]]''' | | [[പ്രമാണം:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ പുഷ്പം : [[താമര]]''' | | [[പ്രമാണം:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ മൃഗം : [[കടുവ]]''' | | [[പ്രമാണം:Panthera tigris.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ജലജീവി : [[ഗംഗാ ഡോൾഫിൻ]]''' | | [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]] |- ! '''ദേശീയ ഉരഗം : [[രാജവെമ്പാല]]''' | | [[Image:King-Cobra.jpg|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ ഫലം : [[മാങ്ങ]]''' | | [[പ്രമാണം:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]] |- |- ! '''ദേശീയ നദി : [[ഗംഗ]]''' | | [[പ്രമാണം:River Ganges.JPG|50px]] |- |} == നിരുക്തം == === ഭാരതം === അതിപുരാതന കാലത്ത് ഈ ഉപഭൂഖണ്ഡം മുഴുവൻ [[ചക്രവർത്തി ഭരതൻ|ഭരതൻ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ചക്രവർത്തി]] ഭരിച്ചിരുന്നു എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇദ്ദേഹം ഋഗ്വേദത്തിൽ പരാമർശിക്കുന്ന ദിവോദാസൻ എന്ന രാജാവിന്റെ പൂർവികൻ ആയ ഒരു ഗോത്ര തലവൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത് ഏകദേശം 1500 ബിസിയിൽ ഗാന്ധാര ദേശത്ത് ആയിരുന്നു. [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിന്റെ]] ആദ്യപർവത്തിൽ ഭരതചക്രവർത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശമുണ്ട്. ഭരതരാജാവിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഭാരതം എന്ന പേര് ഉടലെടുത്തത്.<ref name="ReferenceA">എം.ആർ. രാഘവവാരിയർ; ചരിത്രത്തിലെ ഇന്ത്യ. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് ആൻറ് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്, കോഴിക്കോട്. 1997.</ref> [[ശകുന്തള|ശകുന്തളയുടെ]]യും [[ദുഷ്യന്തൻ|ദുഷ്യന്തന്റെ]]യും പുത്രനായിരുന്നു ഈ ഭരതൻ എന്നും പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref name=bharatheeyatha>{{cite book |last=Azhikode |first= Sukumar|authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 15-16|chapter= 1-ഭാരതം യുഗാന്തരങ്ങളിലൂടെ|language=മലയാളം}}</ref> [[വിഷ്ണുപുരാണം]] ഭാരതവർഷത്തെ ഇപ്രകാരം വർണ്ണിക്കുന്നു: {| class="wikitable" style="text-align:center; border;1px" !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ) !സംസ്കൃതം മൂലം<br /> (മലയാളം ലിപിയിൽ) !മലയാള പരിഭാഷ |- |उत्तरं यत्समुद्रस्य<br /> हिमाद्रेश्चैव दक्षिणम् ।<br />वर्षं तद् भारतं नाम <br /> भारती यत्र संततिः ॥ |ഉത്തരം യത് സമുദ്രസ്യ<br /> ഹിമാദ്രൈശ്ചൈവ ദക്ഷിണം<br />വർഷം തദ് ഭാരതം നാമ <br /> ഭാരതീ യത്ര സംതതിഃ॥ |സമുദ്രത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗത്തായും<br />ഹിമാലയ പർവതത്തിന്റെ ദക്ഷിണഭാഗത്തായുമുള്ള<br />ഈ ഭൂവിഭാഗത്തിന്റെ നാമം ഭാരതം <br />ഭരതന്റെ പിൻഗാമികൾ ഇവിടെ നിവസിക്കുന്നു. |- |} [[സരസ്വതി ദേവി|സരസ്വതി ദേവിയുടെ]] മറ്റൊരു നാമമായ 'ഭാരതി' യിൽ നിന്നാണ് "ഭാരതം" എന്ന പേരു വന്നതെന്നും ചില പണ്ഡിതർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു{{അവലംബം}}. '''ഭാസ്സിൽ രതം''' ആണ്‌ ഭാരതം അതായത് പ്രകാശത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന രാജ്യമാണ്‌ ഭാരതം എന്നും പ്രശസ്തിയുണ്ട്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന സാഹിത്യമായ [[വേദം|വേദങ്ങളിൽത്തന്നെ]] ഭാരതം എന്ന് പരാമർശമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളെ '''ഭാരതം ജനം''' എന്നാണ്‌ വേദങ്ങളിൽ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്<ref name=bharatheeyatha/>. === ഇന്ത്യ === [[സിന്ധു നദി]]യുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഇന്ത്യ എന്നീ പേരുകൾ രാജ്യത്തിനുണ്ടായത്. [[സിന്ധു നദി]]യെ പേർഷ്യക്കാർ ഹിന്ദുവെന്നും ദേശത്തെ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നും വിളിയ്ക്കുന്നത് കേട്ട് ഗ്രീക്കുകാർ ''ഇൻഡസ്'' (''indus'') എന്നും ഇന്ത്യ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. ഭാരതത്തിൽ നിലവിൽ 28 സംസ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. അവസാനമായി രൂപീകരിച്ച സംസ്ഥാനമാണ് [[തെലംഗാണ]]. ജമ്മുകാശ്മീരിനെ 2019-ൽ ജമ്മു&കശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ആക്കി മാറ്റി. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Himalaya-formation.gif|thumb|left|[[ഫലകചലനസിദ്ധാന്തം|ഫലകചലനസിദ്ധാന്തപ്രകാരം]] ഇന്ത്യ ഉണ്ടായത്]] {{main|ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം}} ചരിത്രാതീത യൂറോപ്പിന്റേതുപോലെ തന്നെ ഉത്തരേന്ത്യയിലും [[ഹിമയുഗം]] ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഹിമയുഗത്തിലെ രണ്ടാം പാദത്തിലെ 4,00,000 നും 2,00,000 നുമിടക്കുള്ള വർഷങ്ങളിലാണു മനുഷ്യന്റെ പാദസ്പർശം ഈ ഭൂമിയിൽ ഉണ്ടായത്. ഇതിന്റെ തെളിവ് പഞ്ചാബിലെ സോഹൻ നദിയുടെ തീരത്തുയർന്ന നാഗരികതയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണു ലഭിച്ചത്. വെള്ളാരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടുള്ള ആയുധങ്ങൾ ഈ നദിയുടെ തീരങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കൊപ്പം ശരീരാവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കാനായിട്ടില്ല.<ref> ഡി.എച്ച്. ഗോർഡൺ; ഏർളി യൂസ് ഓഫ് മെറ്റൽ ഇൻ ഇന്ത്യ ആൻഡ് പാകിസ്താൻ. ജേർണൽ ഓഫ് റോയൽ ആന്ത്രോപോളജി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്. എൻ.എൽ. ബഷാമിൽ ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടത്</ref> ലോകത്തിലെ അതിപുരാതന സംസ്കാരങ്ങളിലൊന്നാണ്‌ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേത്‌. [[മധ്യപ്രദേശ്|മധ്യപ്രദേശിലെ]] ഭീംബേഡ്കയിൽ കണ്ടെത്തിയ ശിലായുഗ ഗുഹകളാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രാതീത കാലം അവശേഷിപ്പിച്ച ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖ.<ref>പ്രാചീന ഇന്ത്യ. എസ്.ആർ. ശർമ്മ. ഡി.സി. ബുക്സ്. കോട്ടയം</ref> 9000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ്‌ ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ ആദ്യത്തെകുടിയേറ്റമുണ്ടായി എന്നാണ്‌ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഇത്‌ പിന്നീട്‌ [[സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം|സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരമായി]]. ബി.സി. 2600നും 1900നും ഇടയിലായിരുന്നു സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതാപകാലം. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ-ദാരോ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന്‌ മഹത്തായ ആ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തെളിവുകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ബി.സി.1500 മുതൽ ബി.സി.500 വരെ ഉള്ള [[വേദകാലഘട്ടം|വേദകാലഘട്ട]]ത്തിൽ വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും ഇതിഹാസങ്ങളും രചിതമായി. ബി.സി. 550 മുതൽ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലാകെ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. [[മഹാജനപദങ്ങൾ]] എന്നാണ്‌ ഇവ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[മഗധ|മഗധയും]]‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യ രാജവംശവുമായിരുന്നു]] ഇവയിൽ പ്രബലം. മഹാനായ അശോകൻ മൗര്യരാജവംശീയനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരത്തിന്‌ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം|മൗര്യന്മാർ]] നൽകിയ സംഭാവനകൾ വലുതാണ്‌. ബൈബിളിൽ ആനകളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന സ്ഥലത്തു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ട് വന്ന ആന എന്ന് വ്യകതമായി പറയുന്നുണ്ട്. ബൈബിളിൽ പലയിടങ്ങളിൽ ആയി വിവിധ പുസ്തകത്തിൽ വർഷം ബി.സി. 483-482 തുടങ്ങി കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന കാര്യങ്ങൾ ഇന്ത്യയെയും പരാമർശ്ശിക്കുന്നുണ്ട്. (1 ''Esdras'' 3:2 , 1 ''Maccabees'' 8:8, 1 ''Maccabees'' 6:37, ''Esther'' 8:12, ''Esther'' 8:9, ''Esther'' 3:13, ''Esther'' 1:1). കേരളവും [[മദ്ധ്യധരണ്യാഴി]] മേഖലയിലെ ജനങ്ങളുമായുള്ള വ്യാപാരബന്ധത്തിന് പുരാതനമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ബി. സി. ഇ. 1000-ൽ [[സോളമൻ|സോളമന്റെ]] കപ്പലുകളിൽ [[ഫൊണീഷ്യന്മാർ]] കേരളതീരത്തുള്ള [[ഓഫിർ]] എന്ന തുറമുഖം സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ [[പൂവാർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ഓഫീർ തുറമുഖം നിലനിന്നിരുന്നത് എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. വേറൊരു പ്രബല അഭിപ്രായം ഇത് ഗുജറാത്തിലെ ആഭിര തുറമുഖം ആണെന്ന് ആണ്. ബി. സി. 180 മുതൽ മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള അധിനിവേശമായിരുന്നു. ഇന്തോ-ഗ്രീക്ക്‌, ഇന്തോ-പർത്തിയൻ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിനുശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശക്തി പ്രാപിച്ച [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണം പ്രാചീന ഇന്ത്യയുടെ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അക്കാലത്ത് ഭാരതം എന്നാൽ ആര്യൻ ([[ഇറാൻ]]) മുതൽ സിംഹപുരം([[സിംഗപ്പൂർ]]) വരെ ആയിരുന്നു എന്ന് ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തെക്കേ ഇന്ത്യയിലാകട്ടെ വിവിധ കാലഘട്ടങ്ങളിലായി [[ചേര സാമ്രാജ്യം|ചേര]], [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]], [[കാദംബ രാജവംശം|കഡംബ]], [[പല്ലവർ|പല്ലവ]], [[പാണ്ഡ്യ സാമ്രാജ്യം|പാണ്ഡ്യ]] തുടങ്ങിയ സാമ്രാജ്യങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, തത്ത്വശാസ്ത്രം എന്നീ മേഖലകളിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ വൻ പുരോഗതിയുണ്ടായി. പത്താം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ വടക്ക്‌, മധ്യദേശങ്ങൾ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശത്തിന്റെ ഭാഗമായുദിച്ച [[ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്|ഡൽഹി സുൽത്താന്റെ]] കീഴിലായി. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യമാണ്‌]] പിന്നീടു ശക്തിപ്രാപിച്ചത്‌. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും അധികം കാലം ഭരിച്ച മുസ്ലീം രാജാക്കന്മാരുടെ സാമ്രാജ്യമാണ് മുഗൾ. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു]] ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രബലം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ പോർച്ചുഗീസ്‌, ഡച്ച്‌, ഫ്രഞ്ച്‌, ബ്രിട്ടീഷ്‌ അധിനിവേശമുണ്ടായി. ഇന്ത്യയുമായി വാണിജ്യ ബന്ധമായിരുന്നു യൂറോപ്യന്മാരുടെ ലക്ഷ്യമെങ്കിലും പരസ്പരം പോരടിച്ചു നിന്നിരുന്ന സാമ്രാജ്യങ്ങളെ മുതലെടുത്ത്‌ അവർ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ കോളനികൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1857-ൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിക്കു നേരെയുണ്ടായ കലാപമാണ്‌ യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശത്തിനു നേരെ ഇന്ത്യക്കാർ നടത്തിയ പ്രധാന ചെറുത്തുനിൽപ്പ്‌ ശ്രമം. [[ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കലാപം പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ്‌ സൈന്യം അടിച്ചൊതുക്കി. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിനു കീഴിലുമായി. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ അഹിംസയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രസ്ഥാനം]] ശക്തിപ്രാപിച്ചു. വർഷങ്ങൾ നീണ്ട സഹന സമരങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1947 ഓഗസ്റ്റ്‌ 15ന്‌ ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ആധിപത്യത്തിൽനിന്ന് സ്വതന്ത്രമായി. എന്നാൽ ഇന്ത്യയുടെ ഒരു ഭാഗം പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ വിഭജിച്ച്‌ മറ്റൊരു രാജ്യമാകുന്നത്‌ കണ്ടാണ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം തുടങ്ങുന്നത്‌. === നാഴികക്കല്ലുകൾ === [[പ്രമാണം:Indiagate (1).jpg|thumb|right|200px|[[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂ ഡെൽഹിയിലെ]] [[ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]]]] [[പ്രമാണം:Wheel of Konark, Orissa, India.JPG|thumb|200px|കൊണാർക്ക്‌ സൂര്യ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിലാചക്രം. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പണിതീർത്തത്]] * ക്രി.മു. 3000–1500 സിന്ധു നദിതട സംസ്കാരം, ഇന്നത്തെ പാകിസ്താൻ. [[ഹരപ്പ]], [[മോഹൻജൊ ദാരോ]]എന്നിവിടങ്ങളിൽ ചെറിയ പട്ടണങ്ങൾ. * ക്രി. മു. 3000 യോഗാഭ്യാസം ഇന്ത്യയിൽ വികസിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 1450–1000 ഋഗ് വേദം എഴുതപ്പെടുന്നു. * ക്രി. മു. 800s വൈദിക കാലം ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ബ്രാഹമണങ്ങൾ എന്നിവ എഴുതപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു ധർമ്മത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി ഇവ വർത്തിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 700s മഹാജനപദങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ 16 വലിയതും സുരക്ഷിതവുമായ നഗരങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് രാജാക്കന്മാരുടെ കീഴിലായിരുന്നെങ്കിൽ ചിലവ രാജപ്രതിനിധികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. * ക്രി. മു. 500 [[ബിംബിസാരൻ]] (540–493), [[അജാതശത്രു]] (493–461) എന്നിവരുടെ കീഴിൽ മഗധ പ്രശസ്തമാകുന്നു. * ക്രി. മു. 563?-483? ശ്രീ ബുദ്ധൻ ബുദ്ധമതം സ്ഥപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 515 [[മഹാവീരൻ]] [[ജൈനമതം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 327 അലക്സാണ്ഡർ ഇന്ത്യ ആക്രമിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 321–184 [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]]. ചന്ദ്രഗുപത മൗര്യൻ [[മൗര്യ സാമ്രാജ്യം]] സ്ഥാപിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 304 [[ബിന്ദുസാരൻ]] നാടു വാഴുന്നു. സെലുസിയസ് 500 ആനകൾക്ക് പകരമായി ഇന്ത്യയുടെ മേലുള്ള അവകാശാം അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 273–232 ബിന്ദുസാരന്റ പൗത്രൻ [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] ഇന്ത്യ മുഴുവൻ (ദക്ഷിണെന്ത്യ ഒഴികെ) കീഴടക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 261 കലിംഗ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[അശോക ചക്രവർത്തി|അശോകൻ]] [[ബുദ്ധമതം]] സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>http://www.flotte2.com/Ancient.htm</ref> * ക്രി. മു. 184 [[ശുംഗ സാമ്രാജ്യം]] മൗര്യ രാജാവായ [[ബൃഹദ്രഥൻ]] പുഷ്പമിത്ര ശുംഗൻ എന്ന പ്രമാണിയാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നതോടെ മൗര്യ സാമ്രാജ്യം അവസാനിക്കുന്നു. ഇതേ സമയം തെന്നെ ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രജവംശം എത്തുന്നു. [[മിളിന്ദൻ]]. * ക്രി. മു. 100 [[കണ്വന്മാർ]] ശുംഗന്മാറ്രെ പുറത്താക്കുന്നു. ഇൻഡോ-ഗ്രീക്ക് രാജാക്കന്മാർ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു. [[ശകന്മാർ|ശകന്മാരുടെ]] ആഗമനം <ref name="ReferenceA"/> [[സാതവാഹന്മാർ]] ഡക്കാൻ പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിൽ അധികരം ഉറപ്പിക്കുന്നു. * ക്രി. മു. 185 – ക്രി. വ. 250 [[ആന്ധ്ര സാമ്രാജ്യം]] [[സംഘകാലം]] ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ. * ക്രി. മു. 319–20 [[ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യം]]. * ക്രി. വ. 335–380 [[സമുദ്ര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 415–454 [[കുമാര ഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 455–467 [[സ്കന്ദഗുപ്തൻ]]. * ക്രി. വ. 600 [[ഹുയാങ് സാങ്]] ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുന്നു [[ഹർഷ ഗുപ്തൻ]] ഭരിക്കുന്നു, [[ബാണഭട്ടൻ]] സദസ്സിലെ അംഗം. [[ഹൂണന്മാർ]], [[മൗഖാരികൾ]] എനിവരുടെയും കാലം. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പൂർണ്ണമായും ഭൂമിയുടെ [[ഉത്തരാർദ്ധഗോളം|ഉത്തരാർദ്ധ ഗോളത്തിലാണ്‌]] ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ഉത്തര [[അക്ഷാംശം]] 8 ഡിഗ്രി 7 മിനുറ്റിനും 37 ഡിഗ്രി 6 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയും പൂർവ [[രേഖാംശം]] 68 ഡിഗ്രി മിനുറ്റിനും 97 ഡിഗ്രി 25 മിനുറ്റിനും മദ്ധ്യേയുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം. ലോകത്തിലെ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 2.42 ശതമാനവും എന്നാൽ ജനസംഖ്യയുടെ 16 ശതമാനവും ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. വലിപ്പത്തിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ 7 ആം സ്ഥാനവും ജനസംഖ്യയിൽ രണ്ടാംസ്ഥാനവും ഇന്ത്യക്കുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലൂടെ [[ഉത്തരായന രേഖ]] (Tropic of Cancer) കടന്നു പോകുന്നുണ്ട്. 32,87,263 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ വിസ്തൃതി.<ref>{{cite book|first=മാതൃഭൂമി|last=പബ്ലിക്കേഷൻസ്|title=മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക്|year=2013|publisher=മാതൃഭൂമി|isbn=9788182652590|url=http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|access-date=2013-06-24|archive-date=2013-02-16|archive-url=https://archive.is/20130216103136/http://buy.mathrubhumi.com/books/mathrubhumi/reference/bookdetails/1339/mathrubhumi-yearbook-plus-english-2013|url-status=dead}}</ref> വടക്കേയറ്റം മുതൽ തെക്കേയറ്റം വരെ 3,214 കിലോമീറ്ററും കിഴക്കേയറ്റം മുതൽ പടിഞ്ഞാറേയറ്റം വരെ 2,933 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ഇന്ത്യയുടെ ദൈർഘ്യം. === അതിർത്തികൾ === ഇന്ത്യയുടെ കര അതിർത്തിയുടെ നീളം ഏതാണ്ട് 15,200 കിലോമീറ്ററാണ്‌. ദ്വീപുകളടക്കം കടൽത്തീരമാകട്ടെ 7,516.6 കിലോമീറ്ററും. അതായത് ആകെ അതിർത്തി 22716.6 കി.മി. ആണ്. 7 രാജ്യങ്ങളുമായി ഇന്ത്യ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നു. [[പാകിസ്താൻ]], [[ബംഗ്ലാദേശ്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[നേപ്പാൾ]], [[ഭൂട്ടാൻ]], [[ചൈന]], [[മ്യാന്മർ]] എന്നിവയാണവ. ഏറ്റവും കൂടുതൽ അതിർത്തി പങ്കുവക്കുന്നത് ബംഗ്ലാദേശുമായാണ്‌. 4096 ഓളം കിലോമീറ്ററാണിത്. ചൈന രണ്ടാമതും (3488) പാകിസ്താൻ (3323) മൂന്നാം സ്ഥാനത്തുമാണ്‌. [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു - ലഡാക്ക് എന്നീ]] കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ രാജ്യങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിട്ടുന്നവയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനം [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശാണ്‌]]. === ദ്വീപുകൾ === ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിട്ടുള്ള ദ്വീപുകളിൽ 204 എണ്ണം [[ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ|ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും]] അവശേഷിക്കുന്നവ അറബിക്കടലിലുമാണ്‌. [[ആൻഡമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലാണ്‌. ഇവ രണ്ട് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌. ഇവയെ ടെൻത്ത് ഡിഗ്രി ചാനൽ തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏക സജീവ അഗ്നിപർ‌വ്വതമായ ബാരൺ ഈ ദ്വീപ സമൂഹങ്ങളിലാണ്‌. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] ദ്വീപസമൂഹങ്ങളാണ്‌ [[ലക്ഷദ്വീപ്|ലക്ഷദ്വീപുകൾ]]. 36 ചെറിയ ദ്വീപുകളാണ്‌ ഇതിലുള്ളത്. [[ആന്ത്രോത്ത്|അന്ത്രോത്താണ്‌]] ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപ്. മുംബൈക്കടുത്ത് അറബിക്കടലിൽ തന്നെയുള്ള എലഫന്റാ ദ്വീപുകളും മറ്റുള്ള ദ്വീപുകളിൽ പെടുന്നു. മുംബൈ മഹാനഗരം തന്നെ 7 ദ്വീപുകളിലായാണ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കൊളാബോ, മസഗോൺ, ഓൾഡ് വിമൻസ് ഐലൻഡ്, മാഹിം, പാരെൽ, വൊർ ളി, ഐസിൽ ഓഫ് ബോംബെ എന്നിവയാണവ. പിൽക്കാലത്ത് ഇവയെ യോജിപ്പിച്ചാണ്‌ ഇന്നത്തെ മുംബൈ മഹാനഗരം ഉണ്ടാക്കിയത്. മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയുള്ള ഭൂവിഭാഗം [[ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജ്|ആഡംസ് ബ്രിഡ്ജാണ്‌]] === പർ‌വ്വതങ്ങൾ === [[ഹിമാലയം]], [[ആരവല്ലി]], [[സത്പുര]], [[വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ|വിന്ധ്യൻ]], [[പശ്ചിമഘട്ടം]], [[പൂർ‌വ്വഘട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന പർ‌വ്വതനിരകൾ ==== ഹിമാലയം ==== [[പ്രമാണം:Indiahills.png|thumb|right|ഇന്ത്യയിലെ പർ‌വതങ്ങൾ]] {{Main|ഹിമാലയം}} ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർ‌വതങ്ങൾ ഹിമാലയത്തിലാണ്‌ ഉള്ളത്. ഇന്ത്യയിൽ മാത്രമല്ല നേപ്പാൾ, ചൈന, ഭൂട്ടാൻ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായാണ്‌ ഹിമാലയം പരന്നു കിടക്കുന്നത്. 2500 കിലോമീറ്ററോളം നീളമുണ്ട് ഈ പർ‌വതനിരകൾക്ക്. ഗ്രേറ്റ് ഹിമാലയം(ഹിമാദ്രി, ലെസ്സർ ഹിമാലയം (ഹിമാചൽ) ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയം (സിവാലിക്)എന്നീ മൂന്ന് നിരകൾ ചേർന്നതാണ്‌ ഹിമാലയം.ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയത്തിലാണ്‌. എന്നാൽ ഇത് നേപ്പാളിലാണ്‌ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഹിമാലയത്തിൽ തന്നെയുള്ള [[ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ|ഗ്ഗോഡ്വിൻ ആസ്റ്റിൻ]] (8,611 മീ.) അഥവാ മൗണ്ട് [[കെ2|കെ-2]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. എന്നാൽ ഇന്ന് ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ അനധികൃത കൈവശത്തിലുള്ള കശ്മീർ മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== ആരവല്ലി ==== {{പ്രലേ|അരാവലി മലനിരകൾ}} [[പ്രമാണം:Himalayas.jpg|thumb|left|ഇന്റർനാഷണൽ സ്പേസ് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഹിമാലയത്തിന്റെ ദൃശ്യം]] ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർ‌വതങ്ങളിൽപ്പെടുന്ന പർ‌വതനിരയാണ്‌ ആരവല്ലി. പ്രധാനമായും രാജസ്ഥാനിലാണ്‌ ആരവല്ലി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1722 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗുരുശിഖരമാണ്‌ ഇതിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. ==== സത്പുര പർവത നിര ==== {{പ്രലേ|സത്പുര പർവതനിര}} ഇന്ത്യയുടെ മദ്ധ്യത്തിലുള്ള പർ‌വതങ്ങളാണിവ. ഗുജറാത്ത്, ഛത്തീസ്‌ഗഢ്, മദ്ധ്യപ്രദേശ്, മഹാരാഷ്ട്ര എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നവയാണിവ. ഇതിനു സമാന്തരമായാണ്‌ വിന്ധ്യൻ പർ‌വതനിരകൾ. ==== വിന്ധ്യൻ മലനിരകൾ ==== {{പ്രലേ|വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ}} വിന്ധ്യ പർ‌വതനിരകൾ ഇന്ത്യയെ വടക്കേ ഇന്ത്യയായും തെക്കേ ഇന്ത്യയായും വേർതിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, മദ്ധ്യപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ==== പശ്ചിമഘട്ടം ==== [[പ്രമാണം:Western-Ghats-Matheran.jpg|thumb|right| [[പശ്ചിമഘട്ടം]]- [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] മാത്തേറാനിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] {{Main|പശ്ചിമഘട്ടം}} ഡക്കാൺ പീഠഭൂമിയിൽ നിന്നാരംഭിച്ച് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനു]] സമാന്തരമായി കന്യാകുമാരിവരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന മലനിരകളാണ്‌ പശ്ചിമഘട്ടം അഥവാ സഹ്യാദ്രി. 1600 കിലോമീറ്റർ നീണ്ടു കിടക്കുന്നുണ്ടിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന മലമ്പാതയാണ്‌ [[പാലക്കാട് ചുരം]]. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ലോകപ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് മൂന്നാർ, തേക്കടി, ഊട്ടി, കൊടൈക്കനാൽ എന്നിവ. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയായ [[ആനമുടി]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലാണ്. ==== പൂർ‌വഘട്ടം ==== {{Main|പൂർവ്വഘട്ടം}} ഇന്ത്യയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത്, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഒറീസ്സ]], [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]], [[തമിഴ്‌നാട്]] സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഇടമുറിഞ്ഞും പംക്തികളായും പരന്നു കിടക്കുന്ന മലനിരകളാണിവ. === ചുരങ്ങൾ === പ്രധാന ചുരങ്ങൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: * [[നാഥുലാ ചുരം]]- ഇന്ത്യയിലെ [[സിക്കിം|സിക്കിമിനേയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]]ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം. 1962- ൽ [[ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധത്തെ]] തുടർന്ന് അടച്ച് ഈ ചുരം 2006 ജൂലൈ ഒന്നിന് വീണ്ടും തുറന്നു, * [[ഷിപ്കിലാ ചുരം]] – [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിനെയും]] [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റിനേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചുരം, * [[സോജിലാ ചുരം]] – ശ്രീനഗറിനെ ലഡാക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതുവഴിയുള്ള പാത ദേശീയപാതയാണ്‌ (ദേ. പാ. 1 ഡി), *ലീപുലേഖ് - ഉത്തരാഖണ്ഡിനെ ടിബറ്റുമായി ബണ്ഡിപ്പിക്കുന്നു * [[ബനിഹൽ ചുരം]] – [[ജമ്മു-കശ്മീർ|ജമ്മു കാശ്മീരിനെ]] സിവാലിക്കുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് പീർ പാജ്ഞാൽ പർ‌വത നിരകളിലാണ്‌, * [[ദിഫു ചുരം]] – ഇന്ത്യ – ചൈന- മ്യാന്മർ എന്നിവയൂടെ അതിർത്തിയിലാണിത്, * [[റൊഹ്താങ്ങ് ചുരം]] – കുളു താഴ്‌വരയെയും (ഹിമാചൽ) ലാഹുൽ-സ്പിതി താഴ്‌വരയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പെൻസിലാ ചുരം]] – ജമ്മുവിലെ [[ലഡാക്|ലഡാക്കിനേയും]] [[കാർഗിൽ|കാർഗിൽ ജില്ലയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, * [[പേരിയ ചുരം]] – കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയെയും [[വയനാട്]] ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. * വയനാട് ചുരം - കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയേയും വയനാട് ജില്ലയേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ==== സമതലങ്ങൾ ==== ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാസമതലം, തീരസമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നീ നദികളുടേയും അവയൂടെ പോഷക നദികളൂടേയും സംഭാവനയാണ്‌ ഉത്തരേന്ത്യൻ മഹാ സമതലങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാർഷികമേഖലയാണിത്. നദികൾ വഹിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന എക്കൽ മണ്ണാണു ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടതക്ക് കാരണം. രണ്ടാമത്തെ വിഭാഗം ഇന്ത്യയുടെ തീരത്തുള്ളതാണ്. രണ്ടു തീര സമതലങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. കിഴക്കുള്ളതും പടിഞ്ഞാറുള്ളതും. കടലിൽ ചേരുന്ന നദികളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ വളക്കൂറിനുള്ള കാരണം. ==== നദികൾ ==== ഹിമാലയൻ നിരകളും പശ്ചിമഘട്ടവുമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ നദികളൂടെ പ്രധാന ഉറവിടങ്ങൾ. ഹിമാലയൻ നദികളിൽ പ്രധാനം [[സിന്ധു]], [[ഗംഗ]], [[ബ്രഹ്മപുത്ര]] എന്നിവയും അവയുടെ പോഷക നദികളുമാണ്‌. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ നിന്നൊഴുകുന്നവയിൽ [[നർമദ]], [[തപ്തി]], [[മഹാനദി]], [[ഗോദാവരീ നദി|ഗോദാവരി]], [[കൃഷ്ണ നദി|കൃഷ്ണ]], [[കാവേരി]], എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന്യമർഹിക്കുന്നത്. നിരവധി വൈദ്യുത, ജലസേചന പദ്ധതികളും വന്യമൃഗ സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഈ നദികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. == ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ == === ദേശീയ പതാക === {{Main|ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക}} കുങ്കുമം, വെള്ള, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളുള്ളതും 3:2 എന്ന അനുപാതത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതും കൃത്യം മദ്ധ്യഭാഗത്ത് 24 ആരക്കാലുകളുള്ള അശോക ചക്രം പതിപ്പിച്ചതുമായ പതാകയാണ് [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]]. ആന്ധ്രാപ്രദേശുകാരനായ [[പിംഗലി വെങ്കയ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഈ പതാക, 1947 [[ജൂലൈ 22]]-നു [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി]] അംഗീകരിച്ചു. ദേശീയപതാകയിലെ കുങ്കുമനിറം ധൈര്യത്തിനേയും ത്യാഗത്തിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വെള്ളനിറം സത്യം, സമാധാനം എന്നിവയുടെ പ്രതീകമാണ്. പച്ചനിറം അഭിവൃദ്ധിയും വിശ്വാസവും ഫലസമൃദ്ധിയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. [[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ]] സ്തൂപത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട ചക്രം കർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. കുങ്കുമനിറം മുകളിലും വെള്ളനിറം മധ്യ ഭാഗത്തും പച്ചനിറം താഴെയുമായാണ് ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പ്രമാണം:Taj Mahal (south view, 2006).jpg|thumb|300px|right| ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ലോകാത്ഭുത നിർമ്മിതി- താജ് മഹൽ]] === ദേശീയമുദ്രകൾ === [[പ്രമാണം:Sanchi2.jpg|thumb|200px|left|[[സാഞ്ചി|സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപം]]. ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അശോകചക്രവർത്തി]] പണികഴിപ്പിച്ചതാണിത്‌.]] സിംഹമുദ്രയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമുദ്ര. 1950 ജനുവരിയിലാണ് ഭരണഘടനാ സമിതി ഇതംഗീകരിച്ചത്. നാലുവശത്തേക്കും സിംഹങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. സിംഹത്തിന്റെ തലയും രണ്ടുകാലുകളുമാണ് ഒരു ദിശയിലുള്ളത്. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയുടെ]] കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച സ്തംഭത്തിൽ നിന്നും കടംകൊണ്ട മുദ്രയായതിനാൽ അശോകമുദ്രയെന്നും, അശോകസ്തംഭം എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അശോകസ്തംഭത്തിലുണ്ടായിരുന്നതിലുപരിയായി സിംഹത്തിനു താഴെയായി കാളയേയും കുതിരയേയും സിംഹമുദ്രയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ [[മുണ്ഡകോപനിഷത്|മുണ്ഡകോപനിഷതിലെ]] സത്യമേവ ജയതെ (സത്യം എപ്പോഴും ജയിക്കട്ടെ) എന്നവാക്യവും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാള കഠിനാധ്വാനത്തേയും കുതിര മുന്നോട്ടുള്ള കുതിപ്പിനേയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. === ദേശീയഗാനം === [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] രചിച്ച ''[[ജനഗണമന|ജനഗണമനയാണ്]]'' ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയഗാനം. 1950 [[ജനുവരി 24]]-നു ജനഗണമന ദേശീയഗാനമായി അംഗീകരിച്ചു. സംസ്കൃതത്തിൽ രചിക്കപ്പെട്ട[[വന്ദേമാതരം]] എന്ന [[ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജി|ബങ്കിം ചന്ദ്ര ചാറ്റർജിയുടെ]] കൃതിയാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഗീതം. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ കൂടെ തന്നെ ദേശീയഗീതത്തേയും അംഗീകരിച്ചിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ് ഇക്‌ബാൽ]] രചിച്ച [[സാരെ ജഹാൻ സെ അച്ഛാ]] എന്ന ഗാനത്തിനും ദേശീയഗാനത്തിന്റേയും ദേശീയഗീതത്തിന്റേയും തുല്യപരിഗണനയാണ് നൽകി വരുന്നത്. === ദേശീയജീവജാലങ്ങൾ === ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ മൃഗം [[കടുവ|കടുവയാണ്]]. 1972-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയമൃഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ദേശീയ പക്ഷിയായി 1964-ൽ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ പുഷ്പം [[താമര|താമരയും]], ദേശീയ വൃക്ഷം [[പേരാൽ|പേരാലുമാണ്]]. ദേശീയ ഫലം [[മാങ്ങ|മാങ്ങയാണ്‌]], ദേശീയ ജലജീവിയായി 2009-ൽ [[സുസു]] എന്ന ശുദ്ധജല ഡോൾഫിനേയും തിരഞ്ഞെടുത്തുദേശീയ പൈതൃക മൃഗമായി 2010 ഇൽ ആന യെ തിരഞ്ഞെടുത്തു<ref name="hindu"> {{cite news |author = Aarti Dhar |title = River dolphin is India’s national aquatic animal |url = http://beta.thehindu.com/news/national/article29391.ece |publisher = The Hindu |date = 5 ഒക്ടോബർ 2009 |accessdate = 11-10-2009 |language = ഇംഗ്ലീഷ് }} </ref>. === ദേശീയ പഞ്ചാംഗം === ശകവർഷമാണ്‌ ഭാരതത്തിന്റെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗം. 1957 മാർച്ച് 22 നാണ്‌ ശകവർഷത്തെ ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കിയത്. കുഷാന (കുശാന) രാജാവായിരുന്ന [[കനിഷ്കൻ|കനിഷ്കനാണ്‌]] ക്രി.വ. 78-ൽ ഈ പഞ്ചാംഗം (കലണ്ടർ) തുടങ്ങിയതെന്ന് കരുതുന്നു. ശകവർഷം തുടങ്ങി 1879 വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ ഇന്ത്യ അത് ദേശീയ പഞ്ചാംഗമാക്കുന്നത്. താഴെപ്പറയുന്ന ഔദ്യോഗിക ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ശകവർഷം ഔദ്യോഗിക കലണ്ടറായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * ഗസറ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ * [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] വാർത്താപ്രക്ഷേപം * ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് പുറത്തിറക്കുന്ന കലണ്ടറുകൾ * പൊതുജനങ്ങൾക്കായുള്ള സർക്കാർ കുറിപ്പുകൾ ശകവർഷത്തിലെ ആദ്യമാസം ചൈത്രമാണ്. ചൈത്രമാസം ഒന്നാം തീയതി സാധാരണ വർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 22-നാണ് വരിക. അധിവർഷങ്ങളിൽ മാർച്ച് 21 നും.<ref name="test1">{{cite book |title= മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് |publisher= മാതൃഭൂമി |year= 2012 | Reg.No= KERMAL/2011/39411 }}</ref> == ഭരണ സംവിധാനം == {{main|ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം}} ഒരു [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യ]], [[മതേതരത്വം|മതേതര]], [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌]] രാജ്യമായാണ്‌ ഭരണഘടന ഇന്ത്യയെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്‌.<ref name="Dutt1998">{{cite journal |last=Dutt |first=Sagarika |year=1998 |title=Identities and the Indian state: An overview |journal=Third World Quarterly |volume=19 |issue=3 |pages=411–434 |doi=10.1080/01436599814325}} at p. 421.</ref> 1950 ജനുവരി 26-നാണ്‌ ഇതു നിലവിൽ വന്നത്.<ref name="Pylee2004 ">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India|year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=4|chapter=The Longest Constitutional Document|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA4&dq=India+longest+constitution&as_brr=0&sig=ZpqDCkfUoglOQx0XQ8HBpRWkRAk#PPA4,M1|accessdate=2007-10-31|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> [[നിയമനിർമ്മാണസഭ|നിയമനിർമ്മാണം]], [[ഗവൺമെന്റ്|ഭരണനിർവഹണം]], [[നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ]] എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു തട്ടുകളാണ്‌ ഭരണസംവിധാനം.<ref name="Wheare1964">{{cite book |last=Wheare |first=K.C. |title=Federal Government| edition=4th| year=1964 |publisher=[[Oxford University Press]] |page=28}}</ref><ref name="dencentralisation">{{Cite book | last=Echeverri-Gent | first=John | contribution=Politics in India's Decentred Polity | editor1-last=Ayres | editor1-first=Alyssa | editor2-last=Oldenburg | editor2-first=Philip | title=Quickening the Pace of Change | series=India Briefing | place=London | publisher=M.E. Sharpe | year=2002 | isbn=076560812X | pp=19–53.}} at pp. 19–20; {{Cite journal | last=Sinha | first=Aseema | title=The Changing Political Economy of Federalism in India | journal=India Review |volume=3 |issue=1 | year=2004 | pp=25–63 | doi=10.1080/14736480490443085 | page=25}} at pp. 25–33.</ref> രാജ്യത്തിന്റെ തലവൻ [[രാഷ്ട്രപതി]](പ്രസിഡന്റ്‌)യാണ്‌.<ref name="Sharma1950">{{cite journal |last=Sharma |first=Ram |year=1950 |title=Cabinet Government in India |journal=Parliamentary Affairs |volume=4 |issue=1 |pages=116–126}}</ref> നേരിട്ടല്ലാതെയുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമിതിയാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.<ref name="Election of President">{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05054.html|title=Election of President|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall be elected by the members of an electoral college.}}</ref> നൈയാമിക അധികാരങ്ങൾ മാത്രമേ രാഷ്ട്രപതിക്കുളളു. [[കരസേന|കര]]-[[നാവികസേന|നാവിക]]-[[വ്യോമസേന|വ്യോമ]] സേനകളുടെ കമാൻഡർ-ഇൻ-ചീഫും രാഷ്ടപതിയാണ്‌. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെയും]] അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഇലക്ട്‌റൽ കോളജാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയേയും [[ഉപരാഷ്ട്രപതി|ഉപരാഷ്ട്രപതിയേയും]] തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. അഞ്ചു വർഷമാണ്‌ ഇവരുടെ കാലാവധി.<ref name="Election of President"/><ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=112}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|title=Tenure of President's office|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The President shall hold office for a term of five years from the date on which he enters upon his office.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174Vx3Hi?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05056.html|url-status=dead}}</ref> സർക്കാരിന്റെ തലവനായ [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയിലാണ്‌]] ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും കേന്ദ്രീകൃതമായിരിക്കുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/> പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടുന്ന രാഷ്ട്രീയ കക്ഷിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ മുന്നണിയുടെ നേതാവാണ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുന്നത്‌.<ref name="Sharma1950"/><ref>{{cite web|url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|title=Appointment of Prime Minister and Council of Ministers|accessdate=2007-09-02|work=The Constitution Of India|publisher=Constitution Society|quote=The Prime Minister shall be appointed by the President and the other Ministers shall be appointed by the President on the advice of the Prime Minister.|archive-date=2011-08-21|archive-url=https://www.webcitation.org/6174WN6a5?url=http://www.constitution.org/cons/india/p05075.html|url-status=dead}}</ref> രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭ]] എന്നിവരടങ്ങുന്നതാണ്‌ ഭരണനിർവഹണ സംവിധാനം(എക്സിക്യുട്ടീവ്‌). {{ഭാരതീയ പ്രതീകങ്ങൾ}} രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങളുളള പാർലമെന്ററി സംവിധാനമാണ്‌ ഇന്ത്യയിൽ. നിയമനിർമ്മാണസഭയായ പാർലമെന്റിന്റെ ഉപരി മണ്ഡലത്തെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയെന്നും]] അധോമണ്ഡലത്തെ [[ലോകസഭ|ലോക്‌സഭയെന്നും]] വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |last=Gledhill |first=Alan |title=The Republic of India: The Development of Its Laws and Constitution| edition=2nd| year=1964 |publisher=Stevens and Sons |page=127}}</ref> രാജ്യ സഭയിലെ 250 അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടല്ല തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌. സംസ്ഥാന [[നിയമസഭ|നിയമസഭകളിലെ]] അംഗങ്ങൾ രൂപവത്കരിക്കുന്ന ഇലക്‌ ടറൽ കോളജാണ്‌ ഇവരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്‌.<ref name="Parliament">{{cite web |url = http://www.india.gov.in/outerwin.htm?id=http://parliamentofindia.gov.in/ |title = ''Our Parliament'' A brief description of the Indian Parliament |accessdate = 2007-06-16 |publisher = www.parliamentofindia.gov.in }}</ref><ref name="Parliament"/> അതേ സമയം 552 അംഗ ലോക്‌സഭയെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടു തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.<ref name="Parliament"/> സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിലും രാഷ്ട്രീയ മാറ്റങ്ങൾക്കും വേദിയാകുന്നത്‌ ലോക്‌സഭയാണ്‌. 18 വയസ് പൂർത്തിയാക്കിയ പൗരന്മാർക്കെല്ലാം വോട്ടവകാശമുണ്ട്‌. സ്വതന്ത്ര നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലേത്‌. ഇന്ത്യൻ ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുളള [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌]] നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ കേന്ദ്രം. സുപ്രീം കോടതി, 24 [[ഹൈക്കോടതി]]കൾ, നിരവധി മറ്റു കോടതികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നീതിന്യായവ്യവസ്ഥാ സ്ഥാപനങ്ങൾ.<ref name="Neuborne2003">{{cite journal |last=Neuborne |first=Burt |year=2003 |title=The Supreme Court of India |journal=International Journal of Constitutional Law |volume=1 |issue=1 |pages=476–510 |doi=10.1093/icon/1.3.476}} at p. 478.</ref> പൗരന്റെ മൗലികാവകാശങ്ങളും മറ്റും നിർ‌വ്വചിക്കുന്നതും, സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും ഹൈക്കോടതിയിൽ നിന്നു അപ്പീൽ പോയ കേസുകളും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് സുപ്രീം കോടതിയാണ്‌.<ref name="SCjurisdiction">{{cite web |url=http://www.supremecourtofindia.nic.in/new_s/juris.htm |title=Jurisdiction of the Supreme Court |accessdate=2007-10-21 |author=Supreme Court of India |publisher=National Informatics Centre}}</ref> നീതിനായവ്യവ്സ്ഥയിൽ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ സർക്കാരിനും, ജനങ്ങൾക്കും കോടതിയെ സമീപിക്കാം.<ref name="Neuborne2003"/><ref name="Sripati1998">{{cite journal |last=Sripati |first=Vuayashri |year=1998 |title=Toward Fifty Years of Constitutionalism and Fundamental Rights in India: Looking Back to See Ahead (1950–2000) |journal=American University International Law Review |volume=14 |issue=2 |pages=413–496}} at pp. 423–424.</ref> ഭരണസം‌വിധാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പരിധി എന്ന നിലയിൽ സുപ്രീംകോടതിക്ക് നീതിനിർ‌വ്വാഹ വ്യവസ്ഥയിൽ പ്രധാന പങ്കുണ്ട്.<ref name="Pylee2004-2">{{cite book |last=Pylee |first=Moolamattom Varkey |title=Constitutional Government in India |year=2004 |publisher=[[S. Chand]] |page=314|chapter=The Union Judiciary: The Supreme Court|url=http://books.google.com/books?id=veDUJCjr5U4C&pg=PA314&lpg=PA314&dq=indian+supreme+court+is+interpreter+of+constitution&source=web&ots=EC_OWxDg86&sig=gjLfEY1UInjql72jBtO-VOgoeK4&output=html|accessdate=2007-11-02|isbn=8121922038|edition=2nd}}</ref> == സംസ്ഥാനങ്ങൾ, കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും}} ഇന്ത്യയിൽ 28 [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങളും]], ദേശീയ തലസ്ഥാനമായ [[ഡൽഹി]] ഉൾപ്പെടെ 8 [[കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും]] ആണുള്ളത്‌.<ref name="LOC PROFILE"/> {{States of India}} == രാഷ്ട്രീയം == <!-- [[ചിത്രം:Wagagae.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> [[പ്രമാണം:NorthBlock.jpg|thumb|left|alt=Large building on grassy grounds. A walkway with pedestrians and central reflecting pools leads to the arched entrance. The ground floor is red; the rest of the building is beige. A main cupola is atop the center of the building.|നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്,സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,ന്യൂ ഡൽഹി]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥിതി നിലനിൽക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref name="largestdem1">{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm |title = Country profile: India |accessdate = 2007-03-21 |date = 9 January 2007 |publisher = BBC }}</ref><ref name="largestdem2">{{cite web |url = http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm |title = World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day |accessdate = 2007-12-06 |work = [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |publisher = United Nations: [[Commission on Population and Development|Population Division]] }}</ref> സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയതിനു ശേഷം മിക്കവാറും വർഷങ്ങൾ ഇന്ത്യ ഭരിച്ചത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നയിച്ച ഗവൺ‌മെന്റ് ആയിരുന്നു<ref name="LOC PROFILE"/> ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ദേശീയ പാർട്ടികളിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]], [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]][[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|)]] എന്നീ ദേശീയ പാർട്ടികളും മറ്റനേകം പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-നും 1990-നും ഇടയിൽ രണ്ടു തവണയൊഴികെ ബാക്കി എല്ലാ തവണയും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിലെത്തി. 1977-നും 1980-നും ഇടയിൽ കോൺഗ്രസിന്‌ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിനു ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റാണ്‌ അധികാരത്തിലെത്തിയത്. 1989-ൽ [[ജനതാദൾ]] നയിച്ച [[ദേശീയസഖ്യം|ദേശീയസഖ്യത്തിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺ‌മെന്റ് [[ഇടതുസഖ്യം|ഇടതു സഖ്യത്തിന്റെ]] പിന്തുണയോടെ അധികാരത്തിലെത്തിയെങ്കിലും രണ്ടു വർഷം മാത്രമേ ഭരിക്കാനായുള്ളൂ.<ref>{{cite book |last = Bhambhri |first = Chandra Prakash |title = Politics in India 1991–92 |publisher = Shipra Publications |year = 1992 |isbn = 978-8185402178 |pages = 118, 143 }}</ref> 1991-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒരു പാർട്ടിക്കും ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാഞ്ഞതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു തൂക്കുമന്ത്രിസഭ രൂപവത്കരിച്ചു.[[പി.വി. നരസിംഹറാവു|പി.വി. നരസിംഹറാവുവിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഗവ‌ണ്മെന്റ് 5 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="PV">{{cite web |url = http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |title = Narasimha Rao passes away |publisher = [[The Hindu]] |accessdate = 2008-11-02 |archive-date = 2004-12-30 |archive-url = https://web.archive.org/web/20041230182813/http://www.hindu.com/2004/12/24/stories/2004122408870100.htm |url-status = dead }}</ref> <!-- [[ചിത്രം:Wagagate.jpg|thumb|right|വാഗായിലെ ഇന്ത്യാ-പാക് അതിർത്തിയിലെ വാഗാ കവാടം]] --> 1996–1998 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഫെഡറൽ ഗവൺ‌മെന്റ് രംഗത്ത് ചെറു കാലയളവ് മാത്രം ഭരിച്ചിരുന്ന ഗവൺ‌മെന്റുകൾ കാരണം നിരവധി പ്രക്ഷുബ്ധാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടായി. ബി.ജെ.പി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു ഗവൺ‌മെന്റ് 1996-ൽ നിലവിൽ വന്നു. തുടർന്ന് കോൺ‌ഗ്രസും, ബിജെപിയും ഒഴിച്ചുള്ള കക്ഷികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ദേശീയ ഐക്യ സഖ്യം എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണിയുണ്ടാക്കുകയും അവർ ഭരണം കയ്യാളുകയും ചെയ്തു. 1998-ൽ ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം]] എന്ന പേരിൽ ഒരു മുന്നണി രൂപവത്കരിക്കുകയും അവർ ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ആദ്യമായി 5 വർഷം ഭരണം കയ്യാളിയ കോൺഗ്രസ്സിതര ഗവൺ‌മെന്റാണിത്.<ref>{{cite web |url = http://www.lse.ac.uk/collections/government/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |title = The effective space of party competition |author = Patrick Dunleavy, Rekha Diwakar, Christopher Dunleavy |publisher = [[London School of Economics|London School of Economics and Political Science]] |accessdate = 2007-10-01 |format = PDF |archive-date = 2011-08-21 |archive-url = https://www.webcitation.org/6174YIWlu?url=http://www2.lse.ac.uk/government/research/resgroups/PSPE/pdf/PSPE_WP5_07.pdf |url-status = dead }}</ref> 2004-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വം നൽകുന്ന [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] കൂടുതൽ സീറ്റുകളിൽ വിജയിക്കുകയും ഭരണത്തിലേറുകയും ചെയ്തു. ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ പിന്തുണയോടെയാണ്‌ ഈ സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയത്. ബിജെപിയായിരുന്നു പ്രധാന പ്രതിപക്ഷം. 2009-ൽ നടന്ന [[2009-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ]] [[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം]] വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തി. ഈ ലോകസഭയിലെ ഇടതു അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുൻപുള്ളതിനേക്കാൾ ചുരുങ്ങി.<ref>{{cite book |last = Hermann |first = Kulke |coauthors = Dietmar Rothermund |title = A History of India |publisher = Routledge |year = 2004 |isbn = 978-0415329194 |page = 384 }}</ref> [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു|ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനു]] ശേഷം അഞ്ചു വർഷം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം വീണ്ടും [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയാകുന്ന]] വ്യക്തിയായി [[മൻ‌മോഹൻ സിംഗ്]] മാറി.<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/india/news/second-upa-wincrowning-glory-for-sonia%5Cs-ascendancy/61892/on|title=Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy|date=2009 May 16|publisher=[[Business Standard]]|accessdate=2009-06-13}}</ref> == ജനങ്ങൾ == {{main|ഇന്ത്യയിലെ ജനവംശങ്ങൾ}} == കൃഷി == ഇന്ത്യയിലെ കാർഷികവിളകൾ പ്രദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്‌. [[ഉത്തരേന്ത്യ|ഉത്തരേന്ത്യയിൽ]] [[ഗോതമ്പ്]] കൃഷി ചെയ്യുമ്പോൾ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും തീരദേശങ്ങളിലും [[അരി|അരിയാണ്‌]] പ്രധാനകൃഷി. ഭക്ഷ്യവിളയായി [[ചാമ|ചാമയും]] നാണ്യവിളയായി [[പരുത്തി|പരുത്തിയും]] എണ്ണക്കുരുവായി [[നിലക്കടല|നിലക്കടലയുമാണ്‌]] മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ജോവർ]], [[ബജ്ര]] എന്നിങ്ങനെ ചാമയുടെ രണ്ടു വകഭേദങ്ങളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. [[ഡെക്കാൻ]] മേഖലയിലാണ്‌ [[ജോവർ]] കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് വിളയുന്നതിന്‌ നാലുമാസം മാത്രമേ എടുക്കുകയുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഇടവിളയായി പരുത്തികൃഷി ചെയ്യുന്നു. ജോവറിനേക്കാൾ കൂടുതൽ കടുത്ത ചാമയുടെ വകഭേദമാണ്‌ [[ബജ്ര]] അഥവാ പേൾ മില്ലറ്റ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Pearl Millet). വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമായ വിളയാണിത്. [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] പ്രത്യേകിച്ച് [[ഥാർ മരുഭൂമി]] പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നു. വർഷത്തിൽ 90 സെന്റീമീറ്ററിലധികം മഴ ലഭിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിന്‌ ഇത് യോഗ്യമല്ല. ദക്ഷിണമൈസൂരിലെ [[ലാറ്ററൈറ്റ്]], [[ഗ്രാനൈറ്റ്]] മണ്ണിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരിനം ചാമയാണ്‌ [[റാഗി]]. [[മൺസൂൺ|മൺസൂണിനെ]] ആശ്രയിച്ചോ ജലസേചനം നൽകിയോ ആണ്‌ ഇത് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്<ref name=rockliff2>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=2-CENTRAL INDIA|pages=67|url=}}</ref>‌. == വാണിജ്യം == അതിപുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ഇന്ത്യ വാണിജ്യത്തിനു പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. [[മസ്ലിൻ|മസ്ലിനും]] [[ഇൻഡിഗോ|ഇൻഡിഗോയും]] ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തുകാർ]] ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നു. [[ഫറവോ]] [[റാംസസ് രണ്ടാമൻ]] [[ഗംഗ]] വരെ എത്തിയതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈജിപ്തിൽ [[മമ്മി|മമ്മിവൽക്കരണത്തിനായി]] ഇന്ത്യയിൽനിന്നുള്ള [[സുഗന്ധദ്രവ്യം|സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളാണ്]] ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter=1-INTRODUCTION|pages=4|url=}}</ref>‌. == സാമ്പത്തികരംഗം == [[പ്രമാണം:Bombay Stock Exchange.jpg|thumb|alt=View from ground of a modern 30-story building.|[[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും പഴയതും ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയതുമായ ഓഹരി വ്യാപാര കേന്ദ്രമാണ്.]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ പിന്തുടരുകയായിരുന്നു. ഇതു കാരണം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗം കൂടുതലായുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ, അഴിമതി, പതുക്കെയുള്ള വികസനം തുടങ്ങിയ രീതികളിലേക്ക് തളക്കപ്പെട്ടു<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|title=India’s Rising Growth Potential|publisher=Goldman Sachs|year=2007|access-date=2009-08-18|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724120152/http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf|url-status=dead}}</ref> . 1991 മുതൽ ഇന്ത്യയിൽ വിപണി അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ രൂപപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]|access-date=2009-08-18|archive-date=2018-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225053357/http://www.oecd.org/economy/surveys/39452196.pdf|url-status=dead}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research|access-date=2009-08-18|archive-date=2009-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20090114195859/http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|url-status=dead}}</ref>. 1991-ൽ നിലവിൽ വന്ന ഉദാരീകരണത്തിന്റെ ഫലമായി ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ മുഖ്യ വരുമാനങ്ങളിലൊന്നായി വിദേശ വ്യാപാരത്തിലൂടെയുള്ള വരുമാനവും, വിദേശ നിക്ഷേപവും മാറി.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> കഴിഞ്ഞ രണ്ടു ദശകങ്ങളായുള്ള 5.8% എന്ന ശരാശരി ജി.ഡി.പി-യോടെ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവുമധികം വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളിലൊന്നായി ഇന്ത്യ മാറി<ref>{{cite web|url=http://www.tni.org/detail_page.phtml?page=archives_vanaik_growth|title=The Puzzle of India's Growth|work[[The Telegraph]]|date=2006-06-26|accessdate=2008-09-15}}</ref>. ലോകത്തിലെ തന്നെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇന്ത്യക്കാണ്‌. ഏതാണ്ട് 516.3 മില്യൺ വരുമിത്. ജി. ഡി. പിയുടെ 28% കാർഷികരംഗത്തു നിന്നുമാണ്‌ ലഭിക്കുന്നത്. സർ‌വ്വീസ്, വ്യവസായ രംഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 54%, 18% ജി. ഡി. പി. നേടിത്തരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന കാർഷിക ഇനങ്ങൾ അരി, ഗോതമ്പ്, എണ്ണധാന്യങ്ങൾ, പരുത്തി, ചായ, കരിമ്പ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ്, പശു വളർത്തൽ, ആടു വളർത്തൽ, കോഴി വളർത്തൽ, മത്സ്യക്കൃഷി എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളിൽ വസ്ത്രനിർമ്മാണം, രാസപദാർത്ഥനിർമ്മാണം, ഭക്ഷണ സംസ്കരണം, സ്റ്റീൽ, യാത്രാസാമഗ്രികളുടെ നിർമ്മാണം, സിമന്റ്, ഖനനം, പെട്രോളിയം, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE">{{cite web |title = Country Profile: India |url = http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf |accessdate = 2007-06-24 |publisher = [[Library of Congress]] – [[Federal Research Division]] |month= December | year= 2004 |format = PDF}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരിവ്യാപാരം താരതമ്യേന ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലുള്ള, 1985-ലെ 6% എന്ന നിലയിൽ നിന്ന്, ജി.ഡി.പി.യുടെ 24% എന്ന നിലയിലേക്ക് 2006-ൽ എത്തിച്ചേർന്നു.<ref name="oecd"/> 2008-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ഓഹരി വ്യാപാരം ലോക ഓഹരി വ്യാപാരത്തിന്റെ 1.68 % ആയിത്തീർന്നു.<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/Business/India-Business/Exporters-get-wider-market-reach/articleshow/4942892.cms Exporters get wider market reach]</ref> ഇന്ത്യയിൽ കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന പ്രധാന വസ്തുക്കളിൽ പെട്രോളിയം ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, വസ്ത്രനിർമ്മാണ ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, ജ്വല്ലറി വസ്തുക്കൾ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് ഉപകരണങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ്, തുകൽ അസംസ്കൃതവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> ക്രൂഡ് ഓയിൽ, യന്ത്രങ്ങൾ, ജെംസ്, വളങ്ങൾ, കെമിക്കൽസ് എന്നിവ പ്രധാനമായും ഇറക്കുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഉല്പ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="LOC PROFILE"/> [[പ്രമാണം:Nano.jpg|thumb|left|[[ടാറ്റ നാനോ]], ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ കാർ <ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/technologyNews/idUSTRE52M2PA20090323|title=The Nano, world's cheapest car, to hit Indian roads|date=2009 March 23|publisher=Reuters|accessdate=2009-08-27}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ കാർ കയറ്റുമതി കഴിഞ്ഞ 5 വർഷം കൊണ്ട് അഞ്ചു മടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|title=http://online.wsj.com/article/SB122324655565405999.html|date=2008 October 6|publisher=Wall Street Journal|accessdate=2009-08-27}}</ref>]] 1950 മുതൽ 1980 വരെ ഇന്ത്യ സോഷ്യലിസ്റ്റ് സ്വാധീനമുള്ള സാമ്പത്തിക നയമായിരുന്നു സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.. ലൈസൻസ് രാജ്, പൊതു അവകാശങ്ങൾ, അഴിമതി, വികസനത്തിലെ ത്വരിതയില്ലായ്മ എന്നീ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ ശിഥിലമാകാൻ തുടങ്ങി.<ref name="makar">{{cite book|title=An American's Guide to Doing Business in India|author=Eugene M. Makar|year=2007}}</ref><ref name="oecd"/><ref name="astaire"/><ref name="potential"/> 1991-ൽ രാജ്യത്ത് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യം കമ്പോളാടിസ്ഥിതിയിലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി.<ref name="oecd">{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/52/39452196.pdf|title=Economic survey of India 2007: Policy Brief|publisher=[[OECD]]}}</ref><ref name="astaire">{{cite web|url=http://www.ukibc.com/ukindia2/files/India60.pdf|title=The India Report|publisher=Astaire Research}}</ref> രാജ്യത്തെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്ക് ശമ്പളം നൽകുന്നതിനു പോലും പണമില്ലാത്ത അവസ്ഥയിൽ 1991-ൽ തുടങ്ങിയ ഉദാരവൽക്കരണം വിദേശവ്യാപാരം, വിദേശ നിക്ഷേപം എന്നിവ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഉപാധികളായി സ്വീകരിച്ചു.<ref name="India's Open-Economy Policy">{{cite book|url = http://books.google.com/books?id=A_5ekf5jpgUC|title = India's Open-Economy Policy: Globalism, Rivalry, Continuity|author = Jalal Alamgir|publisher = [[Routledge]]}}</ref> 2000-മാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ഇന്ത്യയുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് 7.5 ശതമാനമായി.<ref name="oecd"/>. ഇക്കാലയളവിൽ ഒരു ശരാശരി ഇന്ത്യക്കാരൻ ഒരു മണിക്കൂറിൽ സമ്പാദിക്കുന്ന പണം ഇരട്ടിയായി<ref>[http://www.csmonitor.com/Money/The-Daily-Reckoning/2010/0320/Make-way-world.-India-is-on-the-move Make way, world. India is on the move.], ''[[Christian Science Monitor]]'']</ref>. ഇന്ത്യയുടെവളർച്ച കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശകമായി വളർച്ചയുടെ പാതയിലാണെങ്കിലും ദാരിദ്ര്യം പാടെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ഭരണകൂടങ്ങൾക്കായിട്ടില്ല. പോഷകാഹാരക്കുറവുള്ള (3 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ള) കുട്ടികൾ (2007-ൽ 46%) മറ്റേതൊരു രാജ്യത്തിലേക്കാളുമധികം ഇന്ത്യയിലാണ്‌.<ref>{{Cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |accessdate=2009 May 7 |title=Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success |date=2006 May 29 |work=World Bank }}</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article1421393.ece |accessdate=2009 May 8 |title=Indian children suffer more malnutrition than in Ethiopia |first=Jeremy |last=Page |date=2007 February 22 |newspaper=The Times }}</ref> ലോകബാങ്കിന്റെ അന്തർദേശീയാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർ‌വ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ദാരിദ്ര്യരേഖക്കു കീഴിലുള്ള തുകയായ (ഒരു ദിവസത്തേക്ക് 1.25 ഡോളർ) എന്ന തോതിൽ വേതനം പറ്റുന്നവരുടെ ശതമാനം 1981-ലെ 60% എന്ന നിലയിൽ നിന്നു 2005-ൽ 42 % ആയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:21880725~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=New Global Poverty Estimates&nbsp;— What it means for India |publisher=World Bank }}</ref> ഇന്ത്യ ഈയടുത്ത ദശകങ്ങളിൽ പോഷണക്കുറവുകാരണമുള്ള വിളർച്ച ഒഴിവാക്കിയെങ്കിലും, പകുതിയിലേറെ കുട്ടികളും ശരാശരി തൂക്കത്തിനു താഴെയാണ്‌. ലോകത്തെ കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ ഇത് അധികമാണ്‌. സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയിലേതിന്റെ ഇരട്ടിയിലധികമാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ തൂക്കക്കുറവുള്ള കുട്ടികളുടെ എണ്ണം.<ref name="underweight">{{Cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/0,,contentMDK:20916955~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:223547,00.html |title=India: Undernourished Children: A Call for Reform and Action |work=World Bank }}</ref> 2007-ൽ [[ഗോൾഡ്‌മാൻ സാക്സ്]] ''2007 മുതൽ 2020 വരെ'' എന്ന പേരിൽനടത്തിയ ഒരു പഠനപ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ ജി.ഡി.പി മൂന്നുമടങ്ങിലധികമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു. അതുപോലെ 2050 ആകുമ്പോഴേക്കും ഇന്ത്യയുടെ ജി. ഡി. പി അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലേക്കൾ അധികമാകുമെന്നും പ്രവചിക്കുന്നു. പക്ഷെ ഇന്ത്യ താഴ്ന്ന വരുമാനം ലഭിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായി ഏതാനും ദശകങ്ങൾ കൂടെ തുടരുമെന്നും ഈ പഠനം പ്രവചിക്കുന്നുണ്ട്".<ref name="potential">{{cite web|url=http://www.usindiafriendship.net/viewpoints1/Indias_Rising_Growth_Potential.pdf |title=India’s Rising Growth Potential |publisher=Goldman Sachs |year=2007 }}</ref> ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തികരംഗം ഏതാനും ദശകങ്ങളായി വളരെ വലിയ മാറ്റം കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും വ്യത്യസ്ത സാമൂഹ്യ വിഭാഗങ്ങളിലായുള്ള വളർച്ച മറ്റുള്ള രാജ്യങ്ങളിലേതിനാക്കാൾ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി തുടരുന്നു.<ref name="World bank 2006">{{cite web |url=http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/DPR_FullReport.pdf |title="Inclusive Growth and Service delivery: Building on India’s Success" |publisher=[[World Bank]] |year=2006 |accessdate=2007-04-28 |format=PDF }}</ref> ലോകബാങ്ക് ഇന്ത്യക്കായി പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മാറ്റം, തൊഴിൽ നിയമങ്ങളുടെ സമൂലമാറ്റം, എച്ച്. ഐ. വി/എയ്ഡ്സ് തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളുടെ ഫലപ്രദമായ തടയിടൽ തുടങ്ങിയ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നു.<ref name="wboverview">{{cite web |url=http://www.worldbank.org.in/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/INDIAEXTN/0,,contentMDK:20195738~menuPK:295591~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:295584,00.html |title=India Country Overview 2008 |publisher=World Bank }}</ref> == കായികം == [[File:Indian-Hockey-Team-Berlin-1936.jpg|thumb| 1936 ബെർലിൻ ഒളിമ്പിക്സിൽ സ്വർണ്ണ മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ [[ഹോക്കി]] ടീം - ക്യാപ്റ്റൻ ധ്യാൻചന്ദ് (നിൽക്കുന്നവരിൽ ഇടത്ത് നിന്നും രണ്ടാമത്) ]] [[പ്രമാണം:IPL T20 Chennai vs Kolkata.JPG|thumb|alt=Cricketers in a game in front of nearly-full stands.|2008ൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് :ചെന്നൈ സൂപ്പർകിംഗ്സും കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സും തമ്മിലുള്ള റ്റ്വന്റി20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരം]] ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക കായിക ഇനം [[ഹോക്കി|ഹോക്കിയാണ്‌]]. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ഫെഡറേഷനാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ഹോക്കി നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി ടീം 1975-ലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോക്കി ലോകകപ്പു ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ [[ഒളിമ്പിക്സ്|ഒളിമ്പിക്സിൽ]] 8 സ്വർണ്ണമെഡലുകളും ഒരു വെള്ളിയും 2 വെങ്കലമെഡലുകളും ഹോക്കിയിലൂടെ ഇന്ത്യ കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ ജനപ്രിയ കായിക ഇനം [[ക്രിക്കറ്റ്|ക്രിക്കറ്റാണ്‌]]. [[ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് ടീം]] 1983-ലെയും 2011-ലെയും ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പും, 2007-ലെ ഐ.സി.സി. വേൾഡ് ട്വന്റി 20-യും നേടിയിട്ടുണ്ട്. അതു പോലെ 2002-ലെ ഐ.സി.സി. ചാമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി ശ്രീലങ്കയുമായി പങ്കു വെക്കുകയും 2013ൽ ഇംഗ്ളണ്ടിൽ വച്ചു നടന്ന ചാംമ്പ്യൻസ് ട്രോഫി മൽസരത്തിൽ ജേതാക്കളുമായി. [[ബി.സി.സി.ഐ.|ബിസിസിഐ]] ആണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ ക്രിക്കറ്റ് കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്തുന്നത്. ബി.സി.സി.ഐ. [[രഞ്ജി ട്രോഫി]], [[ദുലീപ് ട്രോഫി]], [[ദിയോദർ ട്രോഫി]], [[ഇറാനി ട്രോഫി]], [[ചാലഞ്ചർ സീരീസ്]] തുടങ്ങിയ ദേശീയ ക്രിക്കറ്റ് കായിക മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്]], [[ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് ലീഗ്]] എന്നീ [[ട്വന്റി 20]] ക്രിക്കറ്റ് മത്സരങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. [[ഇന്ത്യൻ ഡേവിസ കപ്പ് ടീം]] നേടിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇന്ത്യയിൽ ടെന്നീസിനും പ്രചാരം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. [[ഫുട്‌ബോൾ|ഫുട്ബോൾ]] ഇന്ത്യയിലെ തെക്കു കിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ, [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]], [[ഗോവ]], [[കേരളം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു കായിക ഇനമാണ്‌.<ref name = Soccer>{{Harvnb|Majumdar|Bandyopadhyay|2006|pp=1–5.}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ഫുട്‌ബോൾ ടീം സൗത്ത് ഏഷ്യൻ ഫുട്ബോൾ ഫെഡറേഷൻ കപ്പ് നിരവധി തവണ നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെസ്സ്]] എന്ന കായിക വിനോദം പിറവിയെടുത്തത് ഇന്ത്യയിലാണ്‌. നിരവധി ഗ്രാൻഡ് മാസ്റ്റർമാർ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നു ഉണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയിൽ ചെസ്സും പ്രചാരത്തിലായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Anand crowned World champion">{{cite news|url=http://www.rediff.com/sports/2008/oct/29anand.htm|title= Anand crowned World champion|date=2008-10-29|publisher=Rediff|accessdate=2008-10-29}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ തനതായ കായിക ഇനങ്ങളായ [[കബഡി]], [[ഖൊ ഖൊ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ രാജ്യത്തെങ്ങും കളിക്കാറുണ്ട്.പ്രാചീന കായിക ഇനങ്ങളായ [[കളരിപ്പയറ്റ്]], [[വർമ്മ കലൈ]] തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളും ഇവിടെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. [[അർജുന അവാർഡ്]], [[രാജീവ് ഗാന്ധി ഖേൽരത്ന പുരസ്കാരം]] എന്നിവയാണ്‌ ഇന്ത്യയിലെ കായികരംഗത്തു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതികൾ. കായികരംഗത്തു പരിശീലനം നൽകുന്നവർക്കു നൽകുന്ന പ്രധാന ബഹുമതി [[ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരം|ദ്രോണാചാര്യ പുരസ്കാരവുമാണ്‌]]. [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1951|1951]], [[ഏഷ്യൻ ഗെയിംസ് 1982|1982]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ഏഷ്യാഡ്|ഏഷ്യാഡുകൾക്കും]], [[1987-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1987]], [[1996-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|1996]], [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ് 2011|2011-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്]] എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ [[ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പ്|ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പുകൾക്കും]] [[കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ് 2010|2010-ലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഗെയിംസിനും]] ഇന്ത്യ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ഇതു കൂടി കാണുക == * [[കവാടം:ഇന്ത്യ]] * [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും തലസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == {{reflist|2}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote}} {{Commons+cat|India|India}} {{Authority control}} {{Indian Presidents}} {{Prime India}} {{ഏഷ്യ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യ| ]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഗസ്റ്റ് 15 സ്വാതന്ത്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ്‌ ഔദ്യോഗികഭാഷയായിട്ടുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ അംഗത്വമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോമൺവെൽത്ത് റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജി-15 രാജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെഡറൽ റിപ്പബ്ലിക്കുകൾ]] o7im4h7dxkfve4al25yntdzsurlc696 0 3248 3762235 3651112 2022-08-04T14:06:05Z 2401:4900:32F2:16C5:0:0:422:B225 /* തിരുതാളി */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|dasapushpangal}} [[ചിത്രം:Dashapushpangal all.jpg|thumb|350px|right|ദശപുഷ്പങ്ങൾ]] ഔഷധമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന പത്തു [[കേരളം|‌കേരളീയ]] നാട്ടുചെടികളാണു '''ദശപുഷ്പങ്ങൾ''' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. പൂക്കളെന്നാണു അറിയപ്പെടുന്നതെങ്കിലും ഇവയുടെ ഇലകൾക്കാണു പ്രാധാന്യം. കേരളത്തിലെ തൊടികളിലെങ്ങും കാണുന്ന ഈ പത്തു‌ ചെടികൾക്കും [[നാട്ടുവൈദ്യം|നാട്ടുവൈദ്യത്തിലും]], [[ആയുർവേദം|ആയുർവേദ]] ചികിത്സയിലും വളരെ പ്രാധാന്യമുണ്ടു്. അതുപോലെ ഇവയെല്ലാം മംഗളകാരികളായ ചെടികളാണെന്നാണു‌ വിശ്വാസം. [[ഹൈന്ദവം|ഹൈന്ദവ]] ദേവപൂജയ്ക്കും, സ്ത്രീകൾക്കു തലയിൽ ചൂടുവാനും ദശപുഷ്പങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ദശ പുഷ്പങ്ങൾ തഴെപ്പറയുന്നവയാണ്<ref name="evartha-ക">{{cite web|title=ദശപുഷ്പങ്ങൾ|url=http://www.evartha.in/2014/04/11/dasapushpangal.html|work=ഇ-വാർത്ത|publisher=evartha.in|accessdate=11 ഏപ്രിൽ 2014|author=ഡോ. നിഷ എൽ.ആർ.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140411113118/http://www.evartha.in/2014/04/11/dasapushpangal.html|archivedate=2014-04-11 11:31:18|language=മലയാളം|format=ലേഖനം}}</ref> [[File:Dasapushpam board.jpg|thumb|ദശപുഷ്പങ്ങൾ - എറണാകുളം ചങ്ങമ്പുഴ പാർക്കിലെ ഒരു ബോർഡ്]] *[[വിഷ്ണുക്രാന്തി]] (കൃഷ്ണക്രാന്തി), *[[കറുക]], *[[മുയൽ ചെവിയൻ]], (ഒരിചെവിയൻ), *[[തിരുതാളി]], *[[ചെറുള]], *[[നിലപ്പന]](നെൽപാത), *[[കയ്യോന്നി]](കൈതോന്നി, കയ്യുണ്ണി ), *[[പൂവാംകുറുന്തൽ]] (പൂവാംകുറുന്നില), *[[മുക്കുറ്റി]], *[[ഉഴിഞ്ഞ]] ഇന്ദ്രവല്ലി ,കേശരാജ, ഭാർഗവി, ഹരികോന്തിജം, ഭദ്രാ, ജലപുഷ്പ, സംഭാരീ, സഹദേവി, ലക്ഷ്മണ, താലപത്രിക എന്നിങ്ങനെ സംസ്കൃതനാമങ്ങളുമുണ്ടു്. == പട്ടിക == ദശപുഷ്പങ്ങളുടെ പട്ടിക: {| class="wikitable sortable" |- ! ഇംഗ്ലീഷ് പേര് !! ശാസിത്രനാമം !! മലയാളം പേര് !! ചിത്രം |- | Slender dwarf morning-glory|| ''[[Evolvulus alsinoides]]''<ref>{{Cite web |url=http://www.arkive.org/evolvulus/evolvulus-alsinoides/ |title=evolvulus alsinoides |access-date=2016-11-20 |archive-date=2015-09-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150915235820/http://www.arkive.org/evolvulus/evolvulus-alsinoides/ |url-status=dead }}</ref>|| വിഷ്ണുക്രാന്തി (''Vishnukranthi'')|| [[File:Dwarf Morning-glory (Evolvulus alsinoides) in Hyderabad W IMG 7978.jpg|200x200px]] |- | Indian doab or Bahama grass|| ''[[Cynodon dactylon]]''|| കറുക (''Karuka'')|| [[File:Cynodon dactylon.jpg|200x200px]] |- | lilac tasselflower|| ''[[Emilia sonchifolia]]''|| മുയൽ ചെവിയൻ (''Muyal cheviyan'')|| [[File:Emilia sonchifolia 4.jpg|200x200px]] |- | Morning glory|| [[Ipomoea|''Ipomoea sepiaria'']]<ref>[http://www.irjponline.com/admin/php/uploads/1599_pdf.pdf Ipomoea sepiaria]</ref>|| തിരുതാളി (''Thiruthaali'')|| [[File:Thiruthaali.jpg|200x200px]] |- | Mountain knotgrass|| ''[[Aerva lanata]]''|| ചെറുള (''cheroola'') || [[File:Aerva lanata in Bhongir AP W I2 IMG 3064.jpg|200x200px]] |- | Golden eye-grass|| ''[[Curculigo orchioides]]''|| നിലപ്പന (''Nilappana'')|| [[File:Curculigo orchioides.jpg|200x200px]] |- | False daisy|| ''[[Eclipta alba]]''|| കയ്യോന്നി(''Kayyonni'')|| [[File:Eclipta prostrata in AP W2 IMG 9785.jpg|200x200px]] |- | Little ironweed || Cyanthillium cinereum<ref>[http://eol.org/pages/595253/overview Cyanthillium cinereum]</ref>|| പൂവാംകുറുന്നില (''Poovaamkurunnila'')|| [[File:Cyanthillium cinereum - flower.JPG|200x200px]] |- | Biophytum sensitivum|| ''[[Biophytum sensitivum]]''|| മുക്കുറ്റി (''Mukkutti'')|| [[File:മുക്കുറ്റിപ്പൂവ്‌.JPG|200x200px]] |- | Balloon plant|| ''[[Cardiospermum halicacabum]]''|| ഉഴിഞ്ഞ (''Uzhinja'')|| [[File:Cardiospermum halicacabum 04.jpg|200x200px]] |} == പ്രാധാന്യം == [[കർക്കിടകം|കർക്കിടക]] മാസത്തിൽ ദശപുഷ്പം ചൂടുന്നതു രോഗശമനത്തിനും പാപപരിഹാരത്തിനും നല്ലതാണെന്നാണു ഹൈന്ദവർക്കിടയിലുള്ള‌ വിശ്വാസം. കർക്കിടക കഞ്ഞിയിൽ ദശപുഷ്പങ്ങൾ ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത ഘടകമാണു്‌. കർക്കിടകത്തിൽ [[ശ്രീ ഭഗവതി|ശീവോതിക്ക്‌]] -വെക്കുന്നതിലും ദശപുഷ്പങ്ങൾ പ്രധാന ഇനമാണു്‌. ഹൈന്ദവ ഉത്സവദിനമായ [[ധനു|ധനുമാസത്തിലെ]] [[തിരുവാതിര|തിരുവാതിരനാളിൽ]] സ്ത്രീകൾ ഉപവാസമനുഷ്ഠിച്ച ശേഷം പാതിരാവിൽ കുളിക്കുന്നതിനു മുൻപ്‌ ദശപുഷ്പം ചൂടുന്നു. തിരുവാതിര ദിവസം സുമംഗലികൾ തലയിൽ ചൂടുന്നു. തിരുവാതിരവ്രതകാലത്ത്‌ ഐശ്വര്യത്തിനും, ഭർത്താവിന്റെ ആയുരാരോഗ്യത്തിനും വേണ്ടിയാണു സ്ത്രീകൾ ദശപുഷ്പം ചൂടുന്നതു്. കറുക, ചെറൂള എന്നിവ ഹൈന്ദവ ആചാരപ്രകാരം മരണാനന്തരക്രിയകളായ ബലിതർപ്പണ കർമ്മങ്ങൾക്കു്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നു. സുഖചികിത്സയുടെ കാലമായ കർക്കിടകമാസത്തിൽ ദശപുഷ്പങ്ങളാണു പ്രധാനമായും ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്നത്‌. ദശപുഷ്പങ്ങളോരോന്നിന്റെയും ദേവത, ഫലപ്രാപ്തി, ഔഷധഗുണം, മറ്റു പേരുകൾ എന്നീ വിശദാംശങ്ങളാണ് താഴെ കൊടുത്തിരിക്കുന്നവ == കറുക == ശാസ്ത്രീയ നാമം: സൈനോഡോൺ ഡാക്‌ടൈളോൺ ദേവത: [[ആദിത്യൻ]], ഫലപ്രാപ്തി: ആധിവ്യാധിശമനം. ([[ബ്രഹ്മാവ്‌]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു) ഗണപതിഹോമത്തിനും, മാലകെട്ടുന്നതിനും, ബലിയിടുന്നതിനും സാധാരണ ഉപയോഗിക്കുന്ന കറുക, നിലം പറ്റി വളരുന്ന പുൽച്ചെടിയാണ്‌. ബുദ്ധിവികാസം ഉണ്ടാകാത്ത കുട്ടികൾക്ക്‌ കറുകനീര്‌ വളരെ ഫലപ്രദമാണ്‌. നട്ടെല്ലിനും തലച്ചോറിനും, ഞരമ്പുകൾക്കും ഉണ്ടാകുന്ന എല്ലാ രോഗങ്ങൾക്കും കറുകനീർ സിദ്ധൌഷധമാണ്‌. മുലപ്പാൽ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, ബുദ്ധിശക്തിക്കും ഓർമ്മശക്തിയ്ക്കും ഉത്തമമായ കറുക ആധിവ്യാധി നാശം ഉണ്ടാക്കുന്നു. തണ്ടിന്റെ നിറത്തിനനുസരിച്ച്‌ നീലക്കറുകയും വെള്ളക്കറുകയും ഉണ്ട്‌. അമിതമായ രക്ത പ്രവാഹം നിർത്താനും, കഫ-പിത്ത രോഗങ്ങൾക്കും കറുക ഉപയോഗിക്കാം. [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതത്തിൽ]] ശതപർവിക, ദുവ, ഭാർഗവി എന്നൊക്കെ അറിയപ്പെടുന്നു. == വിഷ്ണുക്രാന്തി == [[ചിത്രം:Vishnukranthi.jpg|thumb|250px|right|വിഷ്ണുക്രാന്തി]] ശാസ്ത്രീയ നാമം: ഇവോൾവുലസ്‌ അൾസിനോയിഡ്‌സ്‌ ദേവത: [[ശ്രീകൃഷ്ണൻ]], ഫലപ്രാപ്തി: വൈഷ്ണേവ പാദലബ്ധി. ([[ചന്ദ്രൻ]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു.) ജ്വര ചികിത്സയ്ക്ക്‌ ഈ സസ്യം ഉപയോഗിക്കുന്നു. പനിയുള്ളപ്പോൾ ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീര്‌ രണ്ടോ, മൂന്നോ ടീസ്പൂൺ കൊടുത്താൽ ആശ്വാസം കിട്ടും. ബുദ്ധിമാന്ദ്യം, ഓർമ്മക്കുറവ്‌ എന്നിവയ്ക്ക്‌ സിദ്ധൌഷധം. രക്തശുദ്ധിക്കും, തലമുടി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും പറ്റിയ ഔഷധമാണിത്‌. നിലത്ത്‌ പടരുന്ന ഈ ചെടിയുടെ പൂക്കൾക്ക്‌ നീല നിറമാണ്‌ . ബുദ്ധിശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കാനും തലമുടി തഴച്ചു വളരാനും ഈ സസ്യം വിശേഷപ്പെട്ടതാണ്‌ . സംസ്കൃതത്തിൽ നീല പുഷ്‌പം , ഹരികോന്തിജ എന്നു പേര്‌. കൃഷ്ണക്രാന്തി എന്നും പേരുണ്ട്‌ == തിരുതാളി == . വന്ധ്യത , പിത്ത രോഗങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക്‌ തിരുതാളി മരുന്നാണ്‌. ഇന്ത്യയിൽ മിക്ക സ്ഥലങ്ങളിലുംകാണപ്പെടുന്നു == നിലപ്പന == [[ചിത്രം:Nilappana_800_x_490.jpg|thumb|250px|right|നിലപ്പന]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം :കർക്കുലിഗൊ ഓർക്കിയോയിഡെസ്‌ [[ഭൂമിദേവി]] ദേവത - വിവേകം ഫലപ്രാപ്‌തി - [[ശ്രീദേവി]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു ആയുർവേദം ഇത്‌ വാജീകരണത്തിന്‌ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നു. [[മഞ്ഞപ്പിത്തം|മഞ്ഞപ്പിത്തത്തിന്‌]] മരുന്നായും ഇത്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നു.ആർത്തവസംബന്ധമായ രോഗങ്ങൾക്കും, വേദന, അമിത രക്തസ്രാവം മുതലയാവയ്ക്കും അത്യുത്തമം. യോനീരോഗങ്ങൾക്കും മൂത്രചുടിച്ചിലിനും നല്ല ഔഷധമാണ്‌. . താലമൂലി, താലപത്രിക വരാഗി എന്നീ പേരുകളിൽ സംസ്കൃതത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ സസ്യത്തിന്‌ ഹിന്ദിയിൽ മുസ്‌ലി എന്ന്‌ പേർ. . നെൽപാത എന്നും പേരുണ്ട്‌ . == പൂവാംകുറുന്തൽ == {{പ്രധാനലേഖനം|പൂവാംകുറുന്തൽ}} [[ചിത്രം:Poovamkurunnila_450_x_600.jpg|thumb|250px|right|പൂവാംകുരുന്നില]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: വെർണോനിയ സിനെറിയ [[ബ്രഹ്മാവ്‌]] ദേവത - ദാരിദ്ര്യനാശം ഫലപ്രാപ്‌തി [[സരസ്വതി]]ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു ശരീരതാപം കുറയ്ക്കാനും, മൂത്രപ്രവാഹം സുഗമമാക്കുവാനും, [[വിഷം]] കളയുന്നതിന്നും രക്ത ശുദ്ധിയ്ക്കും നല്ലത്‌. രക്തശുദ്ധീകരണം,പനി,[[തേൾ]] വിഷം എന്നിവയ്ക്ക്‌ ഔഷധമാണ്‌. പൂവാംകുറുന്തൽ എന്നും പേരുണ്ട്‌ -സംസ്കൃതത്തിൽ സഹദേവീ ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: വെർണോനിയ സിനെറിയ സംസകൃതത്തിൽ സഹദേവി എന്ന് പറയുന്നു == ഉഴിഞ്ഞ == [[ചിത്രം:Uzhinja.jpg|thumb|250px|right|ഉഴിഞ്ഞ]] ശാസ്‌ത്ര നാമം:കാർഡിയോസ്‌ പെർമം ഹലികാകാബം' [[യമൻ]] ദേവത - ഇഷ്ടസിദ്ധി ഫലപ്രാപ്‌തി [[വരുണൻ]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു മുടി കൊഴിച്ചിൽ, നീര്‌, [[വാതം]], പനി എന്നിവയ്ക്ക്‌ പ്രതിവിധിയാണ്‌. സുഖപ്രസവത്തിന്‌ ഉത്തമം. സംസ്കൃതത്തിൽ ഇന്ദ്ര വല്ലിയെന്ന്‌ പേര്‌. . == മുക്കുറ്റി == {{പ്രധാന ലേഖനം|മുക്കുറ്റി}} [[ചിത്രം:മുക്കുറ്റിപ്പൂവ്.jpg|thumb|250px|right|മുക്കുറ്റി]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: ബയോഫിറ്റം സെൻസിറ്റിവം. [[ശ്രീപാർവതി]] ദേവത - ഭർതൃപുത്രസൗഖ്യം ഫലപ്രാപ്‌തി [[വിഷ്ണു]]ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു ശരീരത്തിനകത്തെ രക്തസ്രാവം, അർശസ്‌ മതുലായവയ്ക്ക്‌ അത്യുത്തമം. പ്രസവം കഴിഞ്ഞാൽ മുക്കുറ്റി ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീര്‌ കഴിക്കുന്നത്‌ നല്ലതാണ്‌. മുറിവുകൾ ഉണങ്ങുന്നതിന്‌ പുറത്ത്‌ ലേപനമായി ഉപയോഗിക്കാം. അകത്തു കഴിക്കുകയും ചെയ്യാം. സമൂലം [[തേൻ|തേനിൽ]] ചേർത്തു കഴിച്ചാൽ ചുമ, കഫക്കെട്ട്‌ മുതലായവ ശമിക്കും. വയറളിക്കം, വ്രണങ്ങൾ കരിയുന്നതിന്‌ എന്നിവയ്ക്ക്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നു. സംസ്കൃതത്തിൽ ജലപുഷ്‌പം . == കയ്യോന്നി == [[ചിത്രം:Eclipta_prostrata_at_Kadavoor.jpg|thumb|250px|right|കയ്യോന്നി ]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം:എക്ലിപ്റ്റ ആൽബ ശിവൻ ദേവത - പഞ്ചപാതകനാശം ഫലപ്രാപ്‌തി [[ഇന്ദ്രൻ]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു ഈർപ്പമുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ തഴച്ചു വളരുന്ന ഈ സസ്യം കാഴ്ചശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കാനനും ഉപകരിക്കും. വാതസംബന്ധമായ സർവ്വരോഗങ്ങൾക്കും അത്യുത്തമം. മുടി തഴച്ചുവളരാൻ എണ്ണ കാച്ചി ഉപയോഗിക്കാം. കാഴ്ച വർദ്ധന, കഫരോഗ ശമനത്തിന് ഫലപ്രദം. . സംസ്കൃതത്തിൽ കേശ രാജ, കുന്തള വർദ്ധിനി എന്നീ പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു കൈതോന്നി) == ചെറൂള == [[ചിത്രം:cheroola_700_x_553.jpg|thumb|250px|right|ചെറൂള]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: എർവ ലനേറ്റ യമധർമ്മൻ ദേവത - ആയുസ്സ്‌ ഫലപ്രാപ്‌തി ശരീരത്തിലെ വിഷാംശങ്ങളെ പുറത്തു കളയുന്നതിനനും, വൃക്കരോഗങ്ങൾ തടയുന്നതിനും ഫലപ്രദം. രക്തസ്രാവം, കൃമിശല്യം, മൂത്രക്കല്ല്‌ എന്നിവയ്ക്ക്‌ ഉത്തമം. മൂത്രാശയ രോഗങ്ങൾക്ക്‌ മരുന്നായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. സംസ്കൃതത്തിൽ ഭദ്ര , ഭദൃക == മുയൽച്ചെവിയൻ == [[ചിത്രം:Muyalcheviyan_558_600.jpg|thumb|250px|right|മുയൽച്ചെവിയൻ]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: എമിലിയാ സോങ്കിഫോളിയാ [[കാമദേവൻ|കാമൻ]] ദേവത - സൗന്ദര്യം ഫലപ്രാപ്‌തി [[പരമശിവൻ]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു [[മുയൽ|മുയലിന്റെ]] ചെവിയോട്‌ സാദൃശ്യമുള്ള ഇലകളുള്ളതിനാലാണ്‌ ഈ പേര്‌ വീണത്‌. തൊണ്ടസംബന്ധമായ സർവ്വ രോഗങ്ങൾക്കും നല്ലത്‌. നേത്രകുളിർമയ്ക്കും, രക്താർശസ്‌ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഫലപ്രദം. നേത്രരോഗങ്ങൾ, ടോൺസിലൈറ്റിസ്‌, പനി തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങൾക്ക്‌ ഔഷധമാണ്‌. സംസ്കൃതത്തിൽചിത്രപചിത്ര, സംഭാരി എന്നാണ്‌ പേര്‌. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist}} {{ദശപുഷ്പങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:സസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ദശപുഷ്പങ്ങൾ| ]] 0ok7sh8t3gyc77mnzh23ml58t1uee60 3762237 3762235 2022-08-04T14:07:55Z 2401:4900:32F2:16C5:0:0:422:B225 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|dasapushpangal}} [[ചിത്രം:Dashapushpangal all.jpg|thumb|350px|right|ദശപുഷ്പങ്ങൾ]] ഔഷധമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന പത്തു [[കേരളം|‌കേരളീയ]] നാട്ടുചെടികളാണു '''ദശപുഷ്പങ്ങൾ''' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. പൂക്കളെന്നാണു അറിയപ്പെടുന്നതെങ്കിലും ഇവയുടെ ഇലകൾക്കാണു പ്രാധാന്യം. കേരളത്തിലെ തൊടികളിലെങ്ങും കാണുന്ന ഈ പത്തു‌ ചെടികൾക്കും [[നാട്ടുവൈദ്യം|നാട്ടുവൈദ്യത്തിലും]], [[ആയുർവേദം|ആയുർവേദ]] ചികിത്സയിലും വളരെ പ്രാധാന്യമുണ്ടു്. അതുപോലെ ഇവയെല്ലാം മംഗളകാരികളായ ചെടികളാണെന്നാണു‌ വിശ്വാസം. [[ഹൈന്ദവം|ഹൈന്ദവ]] ദേവപൂജയ്ക്കും, സ്ത്രീകൾക്കു തലയിൽ ചൂടുവാനും ദശപുഷ്പങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ദശ പുഷ്പങ്ങൾ തഴെപ്പറയുന്നവയാണ്<ref name="evartha-ക">{{cite web|title=ദശപുഷ്പങ്ങൾ|url=http://www.evartha.in/2014/04/11/dasapushpangal.html|work=ഇ-വാർത്ത|publisher=evartha.in|accessdate=11 ഏപ്രിൽ 2014|author=ഡോ. നിഷ എൽ.ആർ.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140411113118/http://www.evartha.in/2014/04/11/dasapushpangal.html|archivedate=2014-04-11 11:31:18|language=മലയാളം|format=ലേഖനം}}</ref> [[File:Dasapushpam board.jpg|thumb|ദശപുഷ്പങ്ങൾ - എറണാകുളം ചങ്ങമ്പുഴ പാർക്കിലെ ഒരു ബോർഡ്]] *[[വിഷ്ണുക്രാന്തി]] (കൃഷ്ണക്രാന്തി), *[[കറുക]], *[[മുയൽ ചെവിയൻ]], (ഒരിചെവിയൻ), *[[തിരുതാളി]], *[[ചെറുള]], *[[നിലപ്പന]](നെൽപാത), *[[കയ്യോന്നി]](കൈതോന്നി, കയ്യുണ്ണി ), *[[പൂവാംകുറുന്തൽ]] (പൂവാംകുറുന്നില), *[[മുക്കുറ്റി]], *[[ഉഴിഞ്ഞ]] ഇന്ദ്രവല്ലി ,കേശരാജ, ഭാർഗവി, ഹരികോന്തിജം, ഭദ്രാ, ജലപുഷ്പ, സംഭാരീ, സഹദേവി, ലക്ഷ്മണ, താലപത്രിക എന്നിങ്ങനെ സംസ്കൃതനാമങ്ങളുമുണ്ടു്. == പട്ടിക == ദശപുഷ്പങ്ങളുടെ പട്ടിക: {| class="wikitable sortable" |- ! ഇംഗ്ലീഷ് പേര് !! ശാസിത്രനാമം !! മലയാളം പേര് !! ചിത്രം |- | Slender dwarf morning-glory|| ''[[Evolvulus alsinoides]]''<ref>{{Cite web |url=http://www.arkive.org/evolvulus/evolvulus-alsinoides/ |title=evolvulus alsinoides |access-date=2016-11-20 |archive-date=2015-09-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150915235820/http://www.arkive.org/evolvulus/evolvulus-alsinoides/ |url-status=dead }}</ref>|| വിഷ്ണുക്രാന്തി (''Vishnukranthi'')|| [[File:Dwarf Morning-glory (Evolvulus alsinoides) in Hyderabad W IMG 7978.jpg|200x200px]] |- | Indian doab or Bahama grass|| ''[[Cynodon dactylon]]''|| കറുക (''Karuka'')|| [[File:Cynodon dactylon.jpg|200x200px]] |- | lilac tasselflower|| ''[[Emilia sonchifolia]]''|| മുയൽ ചെവിയൻ (''Muyal cheviyan'')|| [[File:Emilia sonchifolia 4.jpg|200x200px]] |- | Morning glory|| [[Ipomoea|''Ipomoea sepiaria'']]<ref>[http://www.irjponline.com/admin/php/uploads/1599_pdf.pdf Ipomoea sepiaria]</ref>|| തിരുതാളി (''Thiruthaali'')|| [[File:Thiruthaali.jpg|200x200px]] |- | Mountain knotgrass|| ''[[Aerva lanata]]''|| ചെറുള (''cheroola'') || [[File:Aerva lanata in Bhongir AP W I2 IMG 3064.jpg|200x200px]] |- | Golden eye-grass|| ''[[Curculigo orchioides]]''|| നിലപ്പന (''Nilappana'')|| [[File:Curculigo orchioides.jpg|200x200px]] |- | False daisy|| ''[[Eclipta alba]]''|| കയ്യോന്നി(''Kayyonni'')|| [[File:Eclipta prostrata in AP W2 IMG 9785.jpg|200x200px]] |- | Little ironweed || Cyanthillium cinereum<ref>[http://eol.org/pages/595253/overview Cyanthillium cinereum]</ref>|| പൂവാംകുറുന്നില (''Poovaamkurunnila'')|| [[File:Cyanthillium cinereum - flower.JPG|200x200px]] |- | Biophytum sensitivum|| ''[[Biophytum sensitivum]]''|| മുക്കുറ്റി (''Mukkutti'')|| [[File:മുക്കുറ്റിപ്പൂവ്‌.JPG|200x200px]] |- | Balloon plant|| ''[[Cardiospermum halicacabum]]''|| ഉഴിഞ്ഞ (''Uzhinja'')|| [[File:Cardiospermum halicacabum 04.jpg|200x200px]] |} == പ്രാധാന്യം == [[കർക്കിടകം|കർക്കിടക]] മാസത്തിൽ ദശപുഷ്പം ചൂടുന്നതു രോഗശമനത്തിനും പാപപരിഹാരത്തിനും നല്ലതാണെന്നാണു ഹൈന്ദവർക്കിടയിലുള്ള‌ വിശ്വാസം. കർക്കിടക കഞ്ഞിയിൽ ദശപുഷ്പങ്ങൾ ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത ഘടകമാണു്‌. കർക്കിടകത്തിൽ [[ശ്രീ ഭഗവതി|ശീവോതിക്ക്‌]] -വെക്കുന്നതിലും ദശപുഷ്പങ്ങൾ പ്രധാന ഇനമാണു്‌. ഹൈന്ദവ ഉത്സവദിനമായ [[ധനു|ധനുമാസത്തിലെ]] [[തിരുവാതിര|തിരുവാതിരനാളിൽ]] സ്ത്രീകൾ ഉപവാസമനുഷ്ഠിച്ച ശേഷം പാതിരാവിൽ കുളിക്കുന്നതിനു മുൻപ്‌ ദശപുഷ്പം ചൂടുന്നു. തിരുവാതിര ദിവസം സുമംഗലികൾ തലയിൽ ചൂടുന്നു. തിരുവാതിരവ്രതകാലത്ത്‌ ഐശ്വര്യത്തിനും, ഭർത്താവിന്റെ ആയുരാരോഗ്യത്തിനും വേണ്ടിയാണു സ്ത്രീകൾ ദശപുഷ്പം ചൂടുന്നതു്. കറുക, ചെറൂള എന്നിവ ഹൈന്ദവ ആചാരപ്രകാരം മരണാനന്തരക്രിയകളായ ബലിതർപ്പണ കർമ്മങ്ങൾക്കു്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നു. സുഖചികിത്സയുടെ കാലമായ കർക്കിടകമാസത്തിൽ ദശപുഷ്പങ്ങളാണു പ്രധാനമായും ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്നത്‌. ദശപുഷ്പങ്ങളോരോന്നിന്റെയും ദേവത, ഫലപ്രാപ്തി, ഔഷധഗുണം, മറ്റു പേരുകൾ എന്നീ വിശദാംശങ്ങളാണ് താഴെ കൊടുത്തിരിക്കുന്നവ ഗണപതിഹോമത്തിനും, മാലകെട്ടുന്നതിനും, ബലിയിടുന്നതിനും സാധാരണ ഉപയോഗിക്കുന്ന കറുക, നിലം പറ്റി വളരുന്ന പുൽച്ചെടിയാണ്‌. == വിഷ്ണുക്രാന്തി == [[ചിത്രം:Vishnukranthi.jpg|thumb|250px|right|വിഷ്ണുക്രാന്തി]] ശാസ്ത്രീയ നാമം: ഇവോൾവുലസ്‌ അൾസിനോയിഡ്‌സ്‌ ദേവത: [[ശ്രീകൃഷ്ണൻ]], ഫലപ്രാപ്തി: വൈഷ്ണേവ പാദലബ്ധി. ([[ചന്ദ്രൻ]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു.) ജ്വര ചികിത്സയ്ക്ക്‌ ഈ സസ്യം ഉപയോഗിക്കുന്നു. പനിയുള്ളപ്പോൾ ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീര്‌ രണ്ടോ, മൂന്നോ ടീസ്പൂൺ കൊടുത്താൽ ആശ്വാസം കിട്ടും. ബുദ്ധിമാന്ദ്യം, ഓർമ്മക്കുറവ്‌ എന്നിവയ്ക്ക്‌ സിദ്ധൌഷധം. രക്തശുദ്ധിക്കും, തലമുടി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും പറ്റിയ ഔഷധമാണിത്‌. നിലത്ത്‌ പടരുന്ന ഈ ചെടിയുടെ പൂക്കൾക്ക്‌ നീല നിറമാണ്‌ . ബുദ്ധിശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കാനും തലമുടി തഴച്ചു വളരാനും ഈ സസ്യം വിശേഷപ്പെട്ടതാണ്‌ . സംസ്കൃതത്തിൽ നീല പുഷ്‌പം , ഹരികോന്തിജ എന്നു പേര്‌. കൃഷ്ണക്രാന്തി എന്നും പേരുണ്ട്‌ == തിരുതാളി == . വന്ധ്യത , പിത്ത രോഗങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക്‌ തിരുതാളി മരുന്നാണ്‌. ഇന്ത്യയിൽ മിക്ക സ്ഥലങ്ങളിലുംകാണപ്പെടുന്നു == നിലപ്പന == [[ചിത്രം:Nilappana_800_x_490.jpg|thumb|250px|right|നിലപ്പന]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം :കർക്കുലിഗൊ ഓർക്കിയോയിഡെസ്‌ [[ഭൂമിദേവി]] ദേവത - വിവേകം ഫലപ്രാപ്‌തി - [[ശ്രീദേവി]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു ആയുർവേദം ഇത്‌ വാജീകരണത്തിന്‌ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നു. [[മഞ്ഞപ്പിത്തം|മഞ്ഞപ്പിത്തത്തിന്‌]] മരുന്നായും ഇത്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നു.ആർത്തവസംബന്ധമായ രോഗങ്ങൾക്കും, വേദന, അമിത രക്തസ്രാവം മുതലയാവയ്ക്കും അത്യുത്തമം. യോനീരോഗങ്ങൾക്കും മൂത്രചുടിച്ചിലിനും നല്ല ഔഷധമാണ്‌. . താലമൂലി, താലപത്രിക വരാഗി എന്നീ പേരുകളിൽ സംസ്കൃതത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ സസ്യത്തിന്‌ ഹിന്ദിയിൽ മുസ്‌ലി എന്ന്‌ പേർ. . നെൽപാത എന്നും പേരുണ്ട്‌ . == പൂവാംകുറുന്തൽ == {{പ്രധാനലേഖനം|പൂവാംകുറുന്തൽ}} [[ചിത്രം:Poovamkurunnila_450_x_600.jpg|thumb|250px|right|പൂവാംകുരുന്നില]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: വെർണോനിയ സിനെറിയ [[ബ്രഹ്മാവ്‌]] ദേവത - ദാരിദ്ര്യനാശം ഫലപ്രാപ്‌തി [[സരസ്വതി]]ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു ശരീരതാപം കുറയ്ക്കാനും, മൂത്രപ്രവാഹം സുഗമമാക്കുവാനും, [[വിഷം]] കളയുന്നതിന്നും രക്ത ശുദ്ധിയ്ക്കും നല്ലത്‌. രക്തശുദ്ധീകരണം,പനി,[[തേൾ]] വിഷം എന്നിവയ്ക്ക്‌ ഔഷധമാണ്‌. പൂവാംകുറുന്തൽ എന്നും പേരുണ്ട്‌ -സംസ്കൃതത്തിൽ സഹദേവീ ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: വെർണോനിയ സിനെറിയ സംസകൃതത്തിൽ സഹദേവി എന്ന് പറയുന്നു == ഉഴിഞ്ഞ == [[ചിത്രം:Uzhinja.jpg|thumb|250px|right|ഉഴിഞ്ഞ]] ശാസ്‌ത്ര നാമം:കാർഡിയോസ്‌ പെർമം ഹലികാകാബം' [[യമൻ]] ദേവത - ഇഷ്ടസിദ്ധി ഫലപ്രാപ്‌തി [[വരുണൻ]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു മുടി കൊഴിച്ചിൽ, നീര്‌, [[വാതം]], പനി എന്നിവയ്ക്ക്‌ പ്രതിവിധിയാണ്‌. സുഖപ്രസവത്തിന്‌ ഉത്തമം. സംസ്കൃതത്തിൽ ഇന്ദ്ര വല്ലിയെന്ന്‌ പേര്‌. . == മുക്കുറ്റി == {{പ്രധാന ലേഖനം|മുക്കുറ്റി}} [[ചിത്രം:മുക്കുറ്റിപ്പൂവ്.jpg|thumb|250px|right|മുക്കുറ്റി]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: ബയോഫിറ്റം സെൻസിറ്റിവം. [[ശ്രീപാർവതി]] ദേവത - ഭർതൃപുത്രസൗഖ്യം ഫലപ്രാപ്‌തി [[വിഷ്ണു]]ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു ശരീരത്തിനകത്തെ രക്തസ്രാവം, അർശസ്‌ മതുലായവയ്ക്ക്‌ അത്യുത്തമം. പ്രസവം കഴിഞ്ഞാൽ മുക്കുറ്റി ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീര്‌ കഴിക്കുന്നത്‌ നല്ലതാണ്‌. മുറിവുകൾ ഉണങ്ങുന്നതിന്‌ പുറത്ത്‌ ലേപനമായി ഉപയോഗിക്കാം. അകത്തു കഴിക്കുകയും ചെയ്യാം. സമൂലം [[തേൻ|തേനിൽ]] ചേർത്തു കഴിച്ചാൽ ചുമ, കഫക്കെട്ട്‌ മുതലായവ ശമിക്കും. വയറളിക്കം, വ്രണങ്ങൾ കരിയുന്നതിന്‌ എന്നിവയ്ക്ക്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നു. സംസ്കൃതത്തിൽ ജലപുഷ്‌പം . == കയ്യോന്നി == [[ചിത്രം:Eclipta_prostrata_at_Kadavoor.jpg|thumb|250px|right|കയ്യോന്നി ]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം:എക്ലിപ്റ്റ ആൽബ ശിവൻ ദേവത - പഞ്ചപാതകനാശം ഫലപ്രാപ്‌തി [[ഇന്ദ്രൻ]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു ഈർപ്പമുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ തഴച്ചു വളരുന്ന ഈ സസ്യം കാഴ്ചശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കാനനും ഉപകരിക്കും. വാതസംബന്ധമായ സർവ്വരോഗങ്ങൾക്കും അത്യുത്തമം. മുടി തഴച്ചുവളരാൻ എണ്ണ കാച്ചി ഉപയോഗിക്കാം. കാഴ്ച വർദ്ധന, കഫരോഗ ശമനത്തിന് ഫലപ്രദം. . സംസ്കൃതത്തിൽ കേശ രാജ, കുന്തള വർദ്ധിനി എന്നീ പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു കൈതോന്നി) == ചെറൂള == [[ചിത്രം:cheroola_700_x_553.jpg|thumb|250px|right|ചെറൂള]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: എർവ ലനേറ്റ യമധർമ്മൻ ദേവത - ആയുസ്സ്‌ ഫലപ്രാപ്‌തി ശരീരത്തിലെ വിഷാംശങ്ങളെ പുറത്തു കളയുന്നതിനനും, വൃക്കരോഗങ്ങൾ തടയുന്നതിനും ഫലപ്രദം. രക്തസ്രാവം, കൃമിശല്യം, മൂത്രക്കല്ല്‌ എന്നിവയ്ക്ക്‌ ഉത്തമം. മൂത്രാശയ രോഗങ്ങൾക്ക്‌ മരുന്നായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. സംസ്കൃതത്തിൽ ഭദ്ര , ഭദൃക == മുയൽച്ചെവിയൻ == [[ചിത്രം:Muyalcheviyan_558_600.jpg|thumb|250px|right|മുയൽച്ചെവിയൻ]] ശാസ്‌ത്രീയ നാമം: എമിലിയാ സോങ്കിഫോളിയാ [[കാമദേവൻ|കാമൻ]] ദേവത - സൗന്ദര്യം ഫലപ്രാപ്‌തി [[പരമശിവൻ]] ആണ്‌ ദേവത എന്ന്‌ ചിലയിടങ്ങളിൽ കാണുന്നു [[മുയൽ|മുയലിന്റെ]] ചെവിയോട്‌ സാദൃശ്യമുള്ള ഇലകളുള്ളതിനാലാണ്‌ ഈ പേര്‌ വീണത്‌. തൊണ്ടസംബന്ധമായ സർവ്വ രോഗങ്ങൾക്കും നല്ലത്‌. നേത്രകുളിർമയ്ക്കും, രക്താർശസ്‌ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഫലപ്രദം. നേത്രരോഗങ്ങൾ, ടോൺസിലൈറ്റിസ്‌, പനി തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങൾക്ക്‌ ഔഷധമാണ്‌. സംസ്കൃതത്തിൽചിത്രപചിത്ര, സംഭാരി എന്നാണ്‌ പേര്‌. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist}} {{ദശപുഷ്പങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:സസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ദശപുഷ്പങ്ങൾ| ]] cuuiwr2h30f34fd2299kx736ib1g3xi 0 5207 3762275 3761523 2022-08-04T21:59:02Z 2.101.116.123 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Female ejaculation}} {{censor}} [[File:Skenes gland.jpg|thumb|[[Bartholin's gland|ബർത്തോളിൻ ഗ്രന്ഥി]] രതിസലിലത്തിന്റെ ഉല്പാദനം ഇവിടെ നിന്നാണെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.]]'''<nowiki/>''' സ്ത്രീകളിൽ ശാരീരികമായ ലൈംഗികോത്തേജനം ഉണ്ടാകുന്നതിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷണമാണ് '''രതിസലിലം, സ്നേഹദ്രവം അഥവാ മദനജലം.''' ഇംഗ്ലീഷിൽ വാജിനൽ ലൂബ്രികേഷൻ (Vaginal lubrication) എന്ന്‌ പറയുന്നു. സ്ത്രീകളുടെ ലൈംഗിക ആസ്വാദനത്തിൽ ഇത് സുപ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. മത്തിഷ്‌ക്കത്തിലെ ഉത്തേജനത്തിന്റെ ഫലമായി യോനീകലകളിൽ രക്തപ്രവാഹം വർദ്ധിച്ചു അതിന്റെ ആഴവും പരപ്പും വർദ്ധിക്കുന്നു. അപ്പോൾ യോനിമുഖത്തിനടുത്തുള്ള 'ബർത്തൊലിൻ ഗ്രന്ഥികൾ, യോനീകലകൾ തുടങ്ങിയവ '''നനവ്/''' '''വഴുവഴുപ്പുള്ള സ്രവം''' പുറപ്പെടുവിക്കുന്നു. ഇതിനെയാണ് രതിസലിലം/രതിജലം/സ്നേഹദ്രവം എന്നൊക്കെ വിളിക്കുന്നത്. ആർത്തവചക്രവുമായി ഇത് ബന്ധപെട്ടു കിടക്കുന്നു. ആർത്തവചക്രത്തിന്റെ ഏകദേശം മധ്യത്തിലായി വരുന്ന അണ്ഡവിസർജനം അഥവാ ഓവുലേഷന്റെ സമയത്ത് ഇത് കൂടുതലായി ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുവാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. സംഭോഗം സുഖകരമാകാൻ സ്‌നിഗ്ദത നൽകുക, രതിമൂർച്ഛക്ക് (Orgasm) സഹായിക്കുക എന്നിവയാണ് ഇതിന്റെ ധർമ്മം. രതിജലം യാതൊരു ബുദ്ധിമുട്ടും കൂടാതെ ലിംഗം യോനിയിലേക്ക് വഴുതി ഇറങ്ങുവാൻ സഹായിക്കുന്നു. ലൂബ്രിക്കേഷന്റെ അഭാവത്തിൽ യോനി വരണ്ടും പേശികൾ മുറുകിയും കാണപ്പെടുന്നു. ഈ അവസ്ഥയിൽ ലൈംഗികബന്ധം നടന്നാൽ ഘർഷണം മൂലം ഇരുവർക്കും ലൈംഗികബന്ധം വേദനയുള്ളതും വിരസവും, പുരുഷന് ലിംഗപ്രവേശനം ബുദ്ധിമുട്ടേറിയതാകാനും ജനനേന്ദ്രിയ ഭാഗത്ത്‌ ചെറിയ പോറലൊ മുറിവോ ഉണ്ടാകുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് സ്ത്രീക്ക് ലൈംഗികബന്ധത്തോട് ഭയവും താല്പര്യക്കുറവും ഉണ്ടാകാനും ചിലപ്പോൾ യോനീസങ്കോചത്തിനും (vaginismus) പങ്കാളിയോട് വിരോധത്തിനും ഇടയാക്കുന്നു. ആവശ്യത്തിന് സമയം സംഭോഗപൂർവലീലകൾക്ക്‌ (ഫോർപ്ലേ) ചിലവഴിച്ചെങ്കിൽ മാത്രമേ പലപ്പോഴും ശരിയായ ലൂബ്രിക്കേഷൻ ഉണ്ടാവുകയുള്ളൂ. രതിസലിലം യോനിയുടെ ആരോഗ്യവും ശരിയായ രക്തയോട്ടവും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. സ്ത്രൈണ ഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജനുമായി ഇത് ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=vaginal+lubrication&cvid=9e12c6322978423383f6dbe7fea95c45&aqs=edge.0.0j69i64.9024j0j1&pglt=41&FORM=ANNAB1&PC=HCTS#|title=vaginal lubrication - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. പുരുഷന്മാരിലും സ്നേഹദ്രവം ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ഇംഗ്ലീഷിൽ പ്രീ ഇജാക്കുലേറ്ററി ഫ്ലൂയിഡ് (Pre Ejaculatory Fluid) അഥവാ പ്രീകം (Precum) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ലിംഗത്തിന് ഉദ്ധാരണം സംഭവിച്ചശേഷം സ്‌ഖലനത്തിന് മുന്നോടിയായി ഇത് സ്രവിക്കപ്പെടുന്നു. കൗപ്പേഴ്‌സ് ഗ്രന്ഥികൾ ആണ്‌ ഇവ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. ഇത് ശുക്ലമല്ല. നിറമില്ലാത്ത ഈ ദ്രാവകം പലരിലും പല അളവിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ലിംഗത്തിലേ പിഎച്ച് ക്രമീകരിക്കുക, അതുവഴി ബീജത്തിനെ സംരക്ഷിക്കുക, ലിംഗപ്രവേശനം സുഗമമാകാൻ വഴുവഴുപ്പ് നൽകുക, ഘർഷണം കുറക്കുക, സംഭോഗം സുഖകരമാക്കുക തുടങ്ങിയവയാണ് ഇതിന്റെ ധർമങ്ങൾ ഇതിനുമുണ്ട്. പുരുഷന്റെ മൂത്രനാളിയിലെയും അമ്ലത കുറക്കുന്നത് ഈ ദ്രാവകത്തിന്റെ പ്രവർത്തന ഫലമായാണ്. ഇതിൽ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ബീജവും കാണപ്പെടുന്നു. അതിനാൽ ഇത് ഗർഭധാരണത്തിനും കാരണമാകാറുണ്ട്. ശുക്ലം ‌സ്ഖലിക്കുന്നതിന് തൊട്ട് മുൻപ് ലിംഗം യോനിയിൽ നിന്നും പിൻവലിച്ചാൽ പോലും മദനജലം കാരണം ചിലപ്പോൾ സ്ത്രീ ഗർഭം ധരിക്കാം. പിൻവലിക്കൽ രീതി (Withdrawal method) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഗർഭനിരോധന മാർഗം പരാജയപ്പെടാനുള്ള കാരണം ഇതാണെന്ന് വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=precum+men&cvid=ceaa192f7bf243aaab2ae0ec66720cfa&aqs=edge..69i57j0l8.5892j0j1&pglt=41&FORM=ANNAB1&PC=HCTS#|title=precum men - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. സാധാരണയായി രതിജലത്തിന് പുളിരസമാണുള്ളത്. ഇതിന്റെ നിറം അല്പം വെളുപ്പു കലര്ന്നത് മുതൽ നിറമില്ലാത്തത് വരെ ആകാം, അത് സ്ത്രീകളുടെ ‌ആർത്തവ ചക്രത്തിനനുസരിച്ച് മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കും. അണ്ഡവിസർജനത്തിനോട് അനുബന്ധിച്ചു യോനീസ്രവം നേർത്ത് കാണപ്പെടാറുണ്ട്. <ref>{{Cite web|url=https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(11)60787-8/fulltext|title=Understanding Women's Sexual Health: A Case-Based Approach|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ==സ്ത്രീ സ്ഖലനവും സ്‌ക്വിർട്ടിംഗ് == ചില ഗവേഷണങ്ങൾ സ്ത്രീ സ്ഖലനവും സ്‌ക്വിർട്ടിംഗ് അല്ലെങ്കിൽ ഗഷിംഗ് എന്നറിയപ്പെടുന്നതും തമ്മിൽ വേർതിരിച്ചറിയുന്നു. ഈ പദങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങൾ പരസ്പരം മാറിമാറി ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇത് പലപ്പോഴും ആശയക്കുഴപ്പത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഈ ഗവേഷണ പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളിൽ, "യഥാർത്ഥ" സ്ത്രീ സ്ഖലനം എന്നത് സ്ത്രീ പ്രോസ്റ്റേറ്റിൽ നിന്ന് വളരെ ചെറിയതും കട്ടിയുള്ളതും വെളുത്തതുമായ ദ്രാവകം പുറത്തുവിടുന്നതാണെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നു,[[File:Vulva with vaginal fluid (ejaculation - squirting).png|thumb|സ്ഖലനത്തിനു ശേഷം യോനിയിൽ ദ്രാവകം]] അതേസമയം "സ്കിർട്ടിംഗ്" അല്ലെങ്കിൽ "ഗഷിംഗ്" (അശ്ലീലത്തിൽ പതിവായി കാണിക്കുന്നത്) വ്യത്യസ്തമാണ്. പ്രതിഭാസം: വ്യക്തവും സമൃദ്ധവുമായ ദ്രാവകം പുറന്തള്ളൽ, ഇത് മൂത്രാശയത്തിൽ നിന്ന് നേർപ്പിച്ച ദ്രാവകമാണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. ==യോനീവരൾച്ച== സ്ത്രീകളിൽ രതിസലിലം അഥവാ ലൂബ്രിക്കേഷന്റെ അഭാവത്തെ യോനിവരൾച്ച എന്ന് പറയുന്നു. ഏതു പ്രായക്കാരായ സ്ത്രീകളിലും യോനിവരൾച്ച ഉണ്ടാകാം. അത് ആർത്തവചക്രവുമായി ബന്ധപെട്ടു കിടക്കുന്നു. ആർത്തവത്തിന് ശേഷം ഓവുലേഷന് മുൻപായി വരുന്ന കുറച്ചു ദിവസങ്ങളിൽ യോനിയിൽ ചെറിയ വരൾച്ച ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. സ്ത്രീകളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടേറിയ ഒരവസ്ഥയാണ് ഇത്. തന്മൂലം വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടുമുള്ള ലൈംഗികബന്ധവും ജനനേന്ദ്രിയത്തിൽ ചെറിയ പൊറലുകളും മുറിവുകളും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ചില ആളുകളിൽ വേഴ്ച സമയത്ത് ചെറിയ രക്തസ്രാവം ഉണ്ടാകുന്നത് അതുകൊണ്ടാണ്. ലൈംഗികബന്ധത്തോട് ഭയവും വെറുപ്പും ഉണ്ടാകുവാനും ലൈംഗികതാല്പര്യം തന്നെ ഇല്ലാതാകുവാനും ഇത് കാരണമാകാറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=vaginal+dryness+and+pain&cvid=3ba987f5243545fab96e746a30a97f77&aqs=edge..69i57j69i64.9237j0j1&pglt=41&FORM=ANNAB1&PC=HCTS#|title=vaginal dryness and pain - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. ഇതിന് ശാരീരികവും മാനസികവുമായ പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ട്. യുവതികളിൽ സംഭോഗപൂർവലീല അഥവാ ഫോർപ്ലേയുടെ കുറവ് മൂലമാണ് പ്രധാനമായും യോനി വരൾച്ച ഉണ്ടാകുന്നത്. ഹോർമോൺ അസന്തുലിതാവസ്ഥ, പ്രസവശേഷം മുലയൂട്ടൽ, യോനിയിലെ അണുബാധ, പ്രമേഹം, ഓവറി നീക്കം ചെയ്യൽ, തൈറോയ്ഡ് പ്രശ്നങ്ങൾ, ഗര്ഭനിരോധന ഗുളികകൾ, കീമോതെറാപ്പി, ചില മരുന്നുകൾ, നിർജലീകരണം എന്നിവയൊക്കെ കാരണം യോനിവരൾച്ച ഉണ്ടാകാം. മധ്യവയസ്‌കരിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം (Menopause) സ്ത്രീ ഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജന്റെ കുറവ്മൂലം സ്നേഹദ്രവത്തിന്റെ ഉത്‌പാദനം കുറഞ്ഞേക്കാം. വേദനയേറിയ ലൈംഗികബന്ധവും താല്പര്യക്കുറവുമാണ് ഇതിന്റെ ഫലം. യോനി മുറുകി ഇരിക്കുന്നതിനാൽ പുരുഷനും സംഭോഗം ബുദ്ധിമുട്ടാകാം. ഇത്തരം ആളുകൾ ദീർഘനേരം രതിപൂർവകേളികളിൽ അഥവാ ഫോർപ്ലേയിൽ ഏർപ്പെടുന്നത് സ്വാഭാവികമായി ലൂബ്രിക്കേഷന് ഉണ്ടാകാൻ സഹായിക്കുന്നു. സ്ത്രീരോഗങ്ങൾ, അണുബാധ എന്നിവ ഉള്ളവർ ഒരു ഡോക്ടറെ കണ്ടു അതിന് കൃത്യമായ ചികിത്സ എടുക്കേണ്ടതുണ്ട്. മാനസിക കാരണങ്ങളിൽ വിഷാദം, വാജിനിസ്മസ് അഥവാ യോനിസങ്കോചം, നിർബന്ധിച്ചുള്ള ലൈംഗികബന്ധം, പങ്കാളിയോടുള്ള താല്പര്യക്കുറവ്, ലൈംഗികതയോടുള്ള വെറുപ്പ്, സ്ട്രെസ്, പങ്കാളിയുടെ ശുചിത്വക്കുറവ്, വായ്നാറ്റം തുടങ്ങിയവ ലൂബ്രിക്കേഷനെ മോശമായി ബാധിച്ചേക്കാം. അലൈംഗികർക്ക് ചിലപ്പോൾ ഇതുണ്ടായില്ലെന്നും വരാം. രതിജലത്തിന്റെ അഭാവത്തിൽ ലൈംഗിക ബന്ധത്തിലേർപ്പെടുമ്പോൾ ജനനേന്ദ്രിയങ്ങളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന പോറലുകളിലൂടെ എയ്ഡ്‌സ് മുതലായ സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത ലൈംഗികബന്ധത്തിലൂടെ പകരുന്ന രോഗങ്ങളും (STDs) പെട്ടെന്ന് പിടിപെടാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. <ref>{{Cite web|url=https://www.mayoclinic.org/symptoms/vaginal-dryness/basics/causes/sym-20151520|title=vaginal dryness|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> == കൃത്രിമ ജലാധിഷ്ഠിത സ്നേഹകങ്ങൾ == രതിജലം അല്ലെങ്കിൽ ലൂബ്രിക്കേഷൻ ഉണ്ടാകാത്ത അവസ്ഥയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതാണ് കൃത്രിമ ലൂബ്രിക്കന്റ് ജെല്ലികൾ അഥവാ സ്നേഹകങ്ങൾ (Lubricant gels). യോനീവരൾച്ച, യോനിമുറുക്കം, സംഭോഗസമയത്ത് വേദന, നീറ്റൽ, പുകച്ചിൽ എന്നിവ അനുഭവപ്പെടുന്നവർക്ക് അത്തരം ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ഇല്ലാതാക്കി ലൈംഗികബന്ധത്തിന്റെ ആസ്വാദ്യത വർധിപ്പിക്കാൻ ലൂബ്രിക്കന്റുകൾ സഹായിക്കും. ആദ്യമായി ലൈംഗികബന്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടുന്നവർക്കും, ലൂബ്രിക്കേഷൻ കുറഞ്ഞവർക്കും, സംഭോഗപൂർവലീലകൾക്ക് താല്പര്യമില്ലാത്തവർക്കും ഒക്കെ ഇവ ഗുണകരമാണ്. ഇവ പല തരത്തിലുണ്ട്. ജലം അടങ്ങിയതും (Water based), സിലിക്കൺ അടങ്ങിയതും അവയിൽ ചിലതാണ്. ലൈംഗിക ബന്ധത്തിന് മുൻപായി ഇവ യോനീയിലും ലിംഗത്തിലും പുരട്ടാവുന്നതാണ്. ഫാർമസികൾ, സൂപ്പർ മാർക്കെറ്റുകൾ, ഓൺലൈൻ സ്റ്റോറുകൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഇവ ലഭ്യമാണ്. കേവൈ ജെല്ലി, ഡ്യുറക്സ്, കെഎസ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ബ്രാൻഡുകൾ വിപണിയിൽ കണ്ടുവരുന്നു. കൃത്രിമ ലൂബ്രിക്കേഷന് വേണ്ടി സസ്യ എണ്ണകൾ അഥവാ വെളിച്ചെണ്ണ , ഉമിനീർ, വാസലിൻ, ബേബി ഓയിൽ തുടങ്ങിയവ യോനിയിൽ അണുബാധയ്ക്ക് സാധ്യത വർധിപ്പിക്കും എന്നതിനാൽ അവ ഒഴിവാക്കുന്നതാണ് ഉചിതം. ഇത് പ്രശ്നം കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമാക്കാം. എണ്ണ അടങ്ങിയ ലൂബ്രിക്കന്റുകളുടെ (Oil based lubricants) കൂടെ ഉപയോഗിച്ചാൽ ലാറ്റക്സ് കോണ്ടം പൊട്ടിപ്പോകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനാൽ ജലാംശമടങ്ങിയവയാണ് ഉറകൾക്കൊപ്പം നല്ലത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=vaginal+lubricants&qs=AS&pq=vaginal+lubricants&sc=2-18&cvid=C18AE7849AA743848E7E058931D0BE88&FORM=QBRE&sp=3#|title=vaginal lubricants - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം സാധാരണ ലൂബ്രിക്കന്റുകൾ ഫലപ്രദമാകാത്തവർക്ക് ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോൺ അടങ്ങിയ ജെല്ലുകൾ ലഭ്യമാണ്. ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നത് യോനിയുടെ സ്വാഭാവികമായ ആരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും യോനിചര്മത്തിന്റെ കട്ടി വർധിക്കാനും ഇടയ്ക്ക് ഉണ്ടാകുന്ന അണുബാധ അകറ്റുന്നതിനും സഹായകരമാണ്. എന്നാൽ ഇത് ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരമാണ് ഉപയോഗിക്കേണ്ടത്. ബീജനാശിനി അടങ്ങിയ ലൂബ്രിക്കന്റുകൾ ഗര്ഭനിരോധനത്തിനും സഹായിക്കും. <ref>{{Cite web|url=https://www.mayoclinic.org/vaginal-dryness-after-menopause/expert-answers/faq-20115086|title=Vaginal dryness after menopause: How to treat it?|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> == അവലംബം == {{reflist}} == സ്രോതസ്സ് == # https://www.mayoclinic.org/symptoms/vaginal-dryness/basics/causes/sym-20151520 # https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(11)60787-8/fulltext # https://www.mayoclinic.org/vaginal-dryness-after-menopause/expert-answers/faq-20115086 {{sex-stub}} {{ഫലകം:Sex}} [[വർഗ്ഗം:ശരീരശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ലൈംഗികത]] he58vw9nrg0hlqp6bvriagdc7o7ozn0 0 6581 3762339 3636265 2022-08-05T08:47:51Z 106.216.137.19 /* എത്തിച്ചേരാനുള്ള വഴി */അക്ഷരപ്പിശക് തിരുത്തി wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Parassinikkadavu}} {{Infobox Indian Jurisdiction |type = town |native_name = {{PAGENAME}} |other_name = |district = [[Kannur district|കണ്ണൂർ]] |state_name =Kerala |nearest_city = |parliament_const = |assembly_cons = |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = |latm = |lats = |longd= |longm= |longs= |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = |population_as_of = |population_density = |sex_ratio = |literacy = |area_telephone = |postal_code = |vehicle_code_range = KL- |climate= |website= }} [[ചിത്രം:WikiprojectIndiacities Parassinikadavu.JPG|right|thumb|220px|[[മുത്തപ്പൻ]] [[ക്ഷേത്രം]]]] [[File:Parassinikadavu Seconday School.JPG|right|thumb|220px|പറശ്ശിനിക്കടവ് സെക്കന്ററി സ്ക്കൂൾ]] [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയിലെ ഒരു ചെറിയ ഗ്രാമമാണ് '''പറശ്ശിനിക്കടവ്'''.(11°58'58.73"വടക്ക്, 75°24'7.45"കിഴക്ക്) [[കണ്ണൂർ]] പട്ടണത്തിൽ നിന്നും ഉദ്ദേശം 16 കി.മീ അകലെയാണ് പറശ്ശിനിക്കടവ്. [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] ഒരു പ്രധാന വിനോദസഞ്ചാര സ്ഥലമാണ് പറശ്ശിനിക്കടവ്. [[തളിപ്പറമ്പ്‌ താലൂക്ക്‌|തളിപ്പറമ്പ്‌ താലൂക്കിൽ]] [[ആന്തൂർ നഗരസഭ|ആന്തൂർ നഗരസഭയിൽ]] [[വളപട്ടണം പുഴ|വളപട്ടണം പുഴയുടെ]] കരയിലാണ് ഈ ഗ്രാമം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. പറശ്ശിനിക്കടവിലെ [[പറശ്ശിനിക്കടവ് സ്നേക്ക് പാർക്ക്|സ്നേക്ക് പാർക്ക്]] പ്രശസ്തമാണ്. വംശനാശത്തിനടുത്തു നിൽക്കുന്ന പല ഉരഗ വർഗ്ഗങ്ങളുടെയും സംരക്ഷണത്തിലും വളർച്ചയിലും ഈ പാർക്ക് വലിയ പങ്കുവഹിക്കുന്നു. 150 ഓളം വിവിധ തരം പാമ്പുകൾ ഈ പാർക്കിൽ ഉണ്ട്. [[കണ്ണട മൂർഖൻ]], [[രാജവെമ്പാല]], [[മണ്ഡലി]] (റസ്സത്സ് വൈപ്പർ), ക്രെയിറ്റ്, പിറ്റ് വൈപ്പർ തുടങ്ങിയവ ഈ പാർക്കിലുണ്ട്. വിഷമില്ലാത്ത പാമ്പുകളുടെ ഒരു വലിയ ശേഖരവും പല മലമ്പാമ്പുകളും ഈ പാർക്കിൽ ഉണ്ട്. പാമ്പുകളിൽ നിന്ന് വിഷം എടുക്കുന്നതിനായി ഒരു ഗവേഷണ പരീക്ഷണശാല സ്ഥാപിക്കുവാനുള്ള പദ്ധതി പുരോഗമിക്കുന്നു. പ്രശസ്തമായ [[പറശ്ശിനിക്കടവ് മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം|മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം]] പറശ്ശിനിക്കടവിലാണ്. [[ഉത്തരകേരളം|ഉത്തരകേരളത്തിലെ]] ഹിന്ദുക്കളുടെ ഇഷ്ടദൈവമായ [[ശ്രീ മുത്തപ്പൻ|ശ്രീ മുത്തപ്പന്റെ]] ഭക്തർ ഇവിടെ ആരാധനയ്ക്കായി വരുന്നു. ദിവസവും [[തെയ്യം]] വഴിപാടായി നടത്തുന്ന കേരളത്തിലെ ഏക ക്ഷേത്രം മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രമാണ്. ആചാര പ്രകാരം എല്ലാ വർഷവുമുള്ള ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉത്സവത്തിന് [[തയ്യിൽ]] കുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പുരുഷൻ കണ്ണൂരുള്ള കുടുംബ ഭവനത്തിൽ നിന്ന് ജാഥയായി വന്ന് ക്ഷേത്രനടയിൽ എത്തി ദേവന്മാർക്ക് പൂജകൾ അർപ്പിക്കുന്നു. ഈ ചടങ്ങോടെയാണ് ഉത്സവം തുടങ്ങുന്നത്. == പേരിനു പിന്നിൽ == '''കടവിനോട്‌''' ചേർന്നു കിടക്കുന്ന '''പറച്ചി ക്കാട്‌''' പിന്നീട്‌ '''പറശ്ശിനിക്കടവായി''' എന്നു പഴമക്കാർ പറയുന്നു. [[പ്രമാണം:VismayaParkGate.JPG|ലഘുചിത്രം|Vismaya Water Theme Park, Parassinikkadavu, Kannur. ]] == എത്തിച്ചേരാനുള്ള വഴി == *ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷൻ : [[കണ്ണൂർ]], ഏകദേശം 16 കി.മീ അകലെ *ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം : [[കണ്ണൂർ]] അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം, [[കണ്ണൂർ]] - പറശ്ശിനിയിൽ നിന്ന് 30 കി.മീ അകലെ. * [[മംഗലാപുരം ]] അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം, [[മംഗലാപുരം ]] - പറശ്ശിനിയിൽ നിന്ന് 135 കി.മീ അകലെ. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള ബസ്‌ സ്റ്റാന്റ് തളിപ്പറമ്പ 12 കിലോമീറ്റർ കൂടുതൽ == ഇവയും കാണുക == *[[തയ്യിൽ]] *[[പറശ്ശിനിക്കടവ് പാമ്പുവളർത്തൽ കേന്ദ്രം]] *ശ്രീ [[മുത്തപ്പൻ]] *[[പറശ്ശിനിക്കടവ് മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം]] *[[കണ്ണൂർ]] *[[മുത്തപ്പൻ തെയ്യം]] *[[കുന്നത്തൂർ പടി]] *[[രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം]] *[[വിസ്മയ പാർക്ക്]] == ചിത്രശാല == <center> <gallery caption="പറശ്ശിക്കടവിൽ നിന്നുള്ള വിവിധ ചിത്രങ്ങൾ" widths="140px" heights="100px" perrow="4"> Image:Theyyam_North_Kerala_Religious_Ritual.jpg|[[മുത്തപ്പൻ]] [[തെയ്യം]] - [[മഹാവിഷ്ണു]]വും [[പരമശിവൻ|ശിവനും]] Image:Snakepark1 kannur kerala india.jpg|സ്നേക്ക് പാർക്കിലെ ഒരു പ്രദർശന ക്ലാസ് Image:ParassinikkadavuBridge.jpg|പറശ്ശിനിക്കടവ് പാലം Image:ParassinikkadavuValapattamRiver.jpg|പറശ്ശിനിക്കടവ് പാലത്തിൽ നിന്നുള്ള [[വളപട്ടണം നദി]]യുടെ ദൃശ്യം File:Parassinikadavu Seconday School.JPG|പറശ്ശനിക്കടവ് സ്ക്കൂൾ File:Parassini Puzha.jpg|പറശ്ശിനി പുഴയിൽ നിന്നുള്ള മണൽ വാരൽ. </gallery> </center> == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commonscat|Parassinikkadavu}} * [http://www.theyyam.org/pages/06003parassinikkadav.asp Bibliography: ''കേരളത്തിലെ നടനകലകൾ'' by നന്ദകുമാർ കാ‍രോത്ത്]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{coord|11|58|58.73|N|75|24|07.45|E|source:enwiki-plaintext-parser|display=title}} {{Kerala-geo-stub}} [[വിഭാഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ|പറശ്ശിനിക്കടവ്]] [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങൾ|പറശ്ശിനിക്കടവ്]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ വിനോദസഞ്ചാരം]] {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} 12qrscftetqy9ax8kswzsm819ob12za 0 6821 3762315 3760030 2022-08-05T07:07:08Z 103.151.189.169 തെറ്റ് തിരുത്തി wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kerala Sangeetha Nataka Akademi}} [[പ്രമാണം:Kerala Sangeetha Nadaka Academy.jpg|thumb|right|250px|കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി‌‌‌ , തൃശൂർ]] [[പ്രമാണം:Thrissur Music and Drama Academy.jpg|ലഘുചിത്രം|Inside the Academy Compound]] [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[നൃത്തം|നൃത്തരൂപങ്ങൾ]], [[നാടകം|നാടകകല]], [[സംഗീതം|സംഗീതരംഗം]] എന്നിവയുടെ ഉന്നമനത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു അക്കാദമിയാണ് '''കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി'''. [[ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാട്|ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാടിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലായിരുന്നു കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി സ്ഥാപിച്ചത്. 1958 [[ഏപ്രിൽ 26]]-ന്‌ അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി ആയിരുന്ന [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു]] ഉദ്ഘാടനം ചെയ്ത<ref name="official">{{Cite web |url=http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/about_us.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2011-11-02 |archive-date=2012-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120111151824/http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/about_us.html |url-status=dead }}</ref> ഈ അക്കാദമി [[തൃശൂർ|തൃശൂരിലാണ്‌]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. [[ദില്ലി|ദില്ലിയിലെ]] [[സംഗീത നാടക അക്കാദമി|കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുമായി]] സഹകരിച്ചാണ്‌ ഇതിന്റെ പ്രവർത്തനം. [[മട്ടന്നൂർ ശങ്കരൻകുട്ടി]] ആണ് സംഗീതനാടക അക്കാദമിയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ ചെയർമാൻ. അക്കാദമി എല്ലാ വർഷവും ഓരോ മേഖലയ്ക്കും പ്രത്യേകമായി പുരസ്കാരങ്ങൾ നൽകി വരുന്നു. ==കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി വിശിഷ്ടാംഗത്വം നൽകിയവർ== ===ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം=== {| class="wikitable" |- ! കലാകാരൻ !! വർഷം |- | [[ചെമ്പൈ വൈദ്യനാഥ ഭാഗവതർ|ചെമ്പൈ വൈദ്യനാഥനാഥ ഭാഗവതർ]] || 1972 |- | [[മങ്കുത്തമ്പുരാൻ]] || 1972 |- | [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]] || 1979 |- | [[എം.ആർ. ശിവരാമൻ നായർ]] || 1979 |- | [[പാലക്കാട് രഘു |പാലക്കാട് രഘു (മൃദംഗം)]]|| 1979 |- | [[ജി. ദേവരാജൻ]] || 1980 |- | [[മാവേലിക്കര കൃഷ്ണൻകുട്ടി നായർ |മാവേലിക്കര കൃഷ്ണൻകുട്ടി നായർ (മൃദംഗം)]] || 1980 |- | [[വി. ദക്ഷിണാമൂർത്തി]] || 1982 |- | [[പൂമുള്ളി രാമൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്]] || 1983 |- | [[ചാലക്കുടി എൻ.എസ്. നാരായണ സ്വാമി]] (വയലിൻ) || 1987 |- | [[ടി.കെ. മൂർത്തി |ഡോ. ടി.കെ. മൂർത്തി (മൃദംഗം)]] || 1989 |- | [[നെയ്യാറ്റിൻകര വാസുദേവൻ]] || 1989 |- | [[ലീല ഓംചേരി|ഡോ. ലീലാ ഓംചേരി]] || 1990 |- | [[കെ.എസ്. നാരായണസ്വാമി |കെ.എസ്. നാരായണസ്വാമി (വീണ)]] || 1991 |- | [[സി.എസ്. കൃഷ്ണയ്യർ]] || 1994 |- | [[ഗുരുവായൂർ എസ്. ശ്രീകൃഷ്ണൻ]] (പുല്ലാങ്കുഴൽ) || 1997 |- | [[മാവേലിക്കര വേലുക്കുട്ടി നായർ]] (മൃദംഗം) || 1998 |- | [[മാവേലിക്കര എസ്.ആർ. രാജു]] (മൃദംഗം) || 1999 |- | [[തിരുവിഴ ജയശങ്കർ]] || 2000 |- | [[ബി. ശശികുമാർ]] || 2001 |- | [[നെല്ലായ് കൃഷ്ണമൂർത്തി]] (വോക്കൽ) || 2001 |- | [[മാവേലിക്കര ശങ്കരൻകുട്ടി നായർ]] || 2001 |- | [[ബി. പൊന്നമ്മാൾ]] || 2002 |- | [[കെ.പി. ഉദയഭാനു]] (വോക്കൽ) || 2003 |- | [[എം.ജി. രാധാകൃഷ്ണൻ]] || 2004 |- | [[ശാന്താ പി. നായർ]] || 2005 |- | [[ടിവി. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] (മൃദംഗം) || 2006 |- | [[എം.എസ്. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] || 2007 |- | [[എം.കെ. അർജുനൻ]]|| 2008 |- | [[പാലാ സി.കെ. രാമചന്ദ്രൻ]] || 2009 |- | [[പാൽക്കുളങ്ങര അംബികാദേവി]] || 2010 |- | [[അനന്തലക്ഷ്മി വെങ്കിട്ടരാമൻ]] || 2011 |- | [[കെ. ഓമനക്കുട്ടി|ഡോ. കെ. ഓമനക്കുട്ടി]] || 2012 |} ==കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം 2012== {| class="wikitable" |- ! നേടിയ വ്യക്തി !!വിഭാഗം |- |[[രമേഷ് നാരായൺ]] ||ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം |- | [[കാവാലം ശ്രീകുമാർ]] || വായ്പാട്ട് |- |[[ഗുരുവായൂർ ഗോപി]] || നാദസ്വരം |- |[[ശ്രീനാരായണപുരം അപ്പുമാരാർ]] || ചെണ്ട |- | [[സെൽമാ ജോർജ്]]||ലളിതസംഗീതം |- | [[കെ.ജി. രാമു]] ||നാടകം (ചമയം) |- |[[മീനമ്പലം സന്തോഷ്]], <br>[[ദീപൻ ശിവരാമൻ]] || നാടകം (സംവിധാനം) |- |[[ഈഞ്ചക്കാട് രാമചന്ദ്രൻപിള്ള]] ||കഥകളി |- |[[സുനന്ദ നായർ]] ||മോഹിനിയാട്ടം |- | [[ഗിരിജ റിഗാറ്റ]] || ഭരതനാട്യം |- |[[മാർഗി മധു]]|| കൂത്ത്, കൂടിയാട്ടം |- |[[കേളത്ത് അരവിന്ദാക്ഷമാരാർ]] ||ചെണ്ട |- | [[തമ്പി പയ്യപ്പിള്ളി]]||ചവിട്ടുനാടകം |- | [[ശ്രീധരൻ ആശാൻ]] || കാക്കാരശി നാടകം |- |[[ആർ.കെ. മലയത്ത്]] ||മാജിക് |- | [[പൂച്ചാക്കൽ ഷാഹുൽ]]|| നാടക ഗാനരചന |} ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2017== പ്രൊഫഷണൽ നാടകങ്ങൾക്കുള്ള 2017 ലെ കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡുകൾ 2018 ഓഗസ്റ്റ് 2-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web|title=ഈഡിപ്പസ് മികച്ച നാടകം, മനോജ് നാരായണൻ സംവിധായകൻ നടൻ ബാബു തിരുവല്ല, നടി മീനാക്ഷി ആദിത്യ|url=https://www.janmabhumidaily.com/news829699|website=ജന്മഭൂമി|accessdate=27 മേയ് 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180804075859/https://www.janmabhumidaily.com/news829699|archivedate=2018-08-04|url-status=dead}}</ref> 29 നാടകങ്ങളിൽ നിന്നു തെരഞ്ഞെടുത്ത 10 നാടകങ്ങളാണ് ജൂലൈ 23 മുതൽ ആഗസ്റ്റ് ഒന്നു വരെ തൃശൂരിൽ അരങ്ങേറിയത്. ഞാറയ്ക്കൽ ശ്രീനി ജൂറി ചെയർമാനായിരുന്നു. സുന്ദരൻ കല്ലായി, തങ്കമണി, സി.കെ.ശശി, സേവ്യർ പുൽപ്പാട്ട് (മെമ്പർ സെക്രട്ടറി) എന്നിവരായിരുന്നു ജൂറി അംഗങ്ങൾ. *മികച്ച നാടകം - ഈഡിപ്പസ് (കായംകുളം [[കെപിഎസി]]) *മികച്ച സംവിധായകൻ - [[മനോജ് നാരായണൻ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച നടൻ - [[ബാബു തിരുവല്ല]] (രാമേട്ടൻ) *മികച്ച നടി - [[മീനാക്ഷി ആദിത്യ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം - ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലിയും ([[കോഴിക്കോട് സങ്കീർത്തന]]), കരുണ ([[കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം]]) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ/മാർ - [[കലവൂർ ശ്രീലൻ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി), [[ഷിനിൽ വടകര]] (കരുണ) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി/മാർ - [[മഞ്ജു റെജി]] (കരുണ), [[ബീന അനിൽ]] (നിർഭയ) *മികച്ച നാടകകൃത്ത് - [[ഫ്രാൻസിസ് ടി. മാവേലിക്കര]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്) *രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് - [[ഹേമന്ദ്കുമാർ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി) *മികച്ച ഗായകൻ - [[ജോസ് സാഗർ]] *മികച്ച ഗായിക - [[ശുഭ രഘുനാഥ്]] (കരുണ, രാമേട്ടൻ) *മികച്ച സംഗീത സംവിധാനം - [[ഉദയകുമാർ അഞ്ചൽ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [[പ്രഭാവർമ്മ]] (ഒരു നാഴിമണ്ണ്, കരുണ) *മികച്ച രംഗപടം - [[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്, കരുണ) *മികച്ച ദീപവിതാനം - [[മനോജ് ശ്രീനാരായണൻ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരത്തിനുള്ള അവാർഡ് - [[എൻ.കെ. ശ്രീജ]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2016== പ്രൊഫഷണൽ നാടകങ്ങൾക്കുള്ള 2016 ലെ കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡുകൾ 2017 മേയ് 26-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web|title=വെയിൽ മികച്ച നാടകം; രജേഷ് ഇരുളം സംവിധായകൻ|url=http://www.janmabhumidaily.com/news634606|website=ജന്മഭൂമി|accessdate=27 മെയ് 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191220034550/https://www.janmabhumidaily.com/news634606|archivedate=2019-12-20|url-status=dead}}</ref> * മികച്ച നാടകം - വെയിൽ – വളളുവനാട് കൃഷ്ണകലാനിലയം * രണ്ടാമത്തെ നാടകം - അതൊരു കഥയാണ് – തിരുവനന്തപുരം ആരാധന, [[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]] – പാലാ കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻസ് * സ്‌പെഷ്യൽ ജൂറി അവാർഡ് – മായാദർപ്പൺ – കൊല്ലം കാളിദാസകലാകേന്ദ്രം * മികച്ച സംവിധായകൻ – [[രാജേഷ് ഇരുളം]] (വെയിൽ) * രണ്ടാമത്തെ സംവിധായകൻ – [[വത്സൻ നിസരി]] ([[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]]) * ഏറ്റവും മികച്ച നാടകകൃത്ത് – [[ഹേമന്ദ്കുമാർ]] (വെയിൽ) * രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് –[[ മുഹാദ് വെമ്പായം]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച നടൻ – [[തൃശ്ശൂർ ശശാങ്കൻ]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ – [[സരസൻ]] (നക്ഷത്രങ്ങൾ പറയാതിരുന്നത്) * മികച്ച നടി – [[ജൂലി ബിനു]] ([[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]]) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി – [[സൂസൻ ഉഷാധരൻ]] (വെയിൽ), [[മീനാക്ഷി ആദിത്യ]] (മായാദർപ്പൺ) * മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – [[കരിവളളൂർ മുരളി]] (അടിയത്തമ്പ്രാട്ടി) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ – [[അനിൽ മാള]] (വെയിൽ) * മികച്ച ഗായകൻ - [[ടി.കെ. സന്തോഷ്‌കുമാർ]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച ഗായിക - [[ടി.കെ. ശുഭ]] (കുടുംബനാഥന്റെ ശ്രദ്ധയ്ക്ക്) * മികച്ച രംഗപട സംവിധായകൻ- [[സാംകുട്ടി പട്ടങ്കരി]] (മായാദർപ്പൺ) * മികച്ച ദീപവിതാനം – [[രാജേഷ് ഇരുളം]] (വെയിൽ) * മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരം – [[ജെയിംസ് ചങ്ങനാശ്ശേരി]] (വെയിൽ) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2014== പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം ഫലങ്ങൾ 2015 മാർച്ച് 23-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. മികച്ച നാടകത്തിന് 40,000 രൂപയും സംവിധായകന് 20,000 രൂപയും നടനും നടിക്കും 15,000 രൂപയുമാണ് സമ്മാനത്തുക നൽകുന്നത്. മത്സരത്തിലേക്കായി നാടകങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത രീതിയെ ചിലർ കോടതിയിൽ ചോദ്യം ചെയ്തതിനാൽ ഫലപ്രഖ്യാപനം വൈകിയിരുന്നു. തെരഞ്ഞെടുത്ത 10 നാടകങ്ങൾക്ക് ഒരുലക്ഷം രൂപ വീതം സബ്സിഡി നൽകും. ഒപ്പം സമ്മാനാർഹരായവർക്ക് ശിൽപവും പ്രശസ്തിപത്രവും സമ്മാനിക്കും.<ref>{{cite web|title=‘പ്രണയസാഗരം’ മികച്ച നാടകം; ഖാലിദ് കെടാമംഗലം നടൻ, ബിന്ദു സുരേഷ് നടി|url=http://archive.is/YebIT|website=മാധ്യമം|accessdate=24 മാർച്ച് 2015}}</ref> * മികച്ച നാടകം:[[പ്രണയസാഗരം]] (അവതരണം:കായംകുളം പീപ്പിൾസ് ആർട്‌സ് ക്ലബ്ബ് , രചന:സുരേഷ് ബാബു ശ്രീസ്ഥ ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ (അവതരണം:കൊല്ലം അസ്സീസി) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[മനോജ് നാരായണൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച രചന: [[ഫ്രാൻസിസ് ടി. മാവേലിക്കര]] (നാടകം:അബ്രഹാം, ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[ഹേമന്ത്കുമാർ]] (നാടകം:ഓർക്കുക: ഒരേ ഒരു ജീവിതം) * മികച്ച നടൻ: [[ഖാലിദ് കെടാമംഗലം]] (നാടകം:അബ്രഹാം) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[സുദർശൻ കുടപ്പനമൂട്]] (നാടകം:സ്‌നേഹ സാന്ത്വനം) * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[സരസൻ]] (നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച നടി: [[ബിന്ദു സുരേഷ്]] (നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[ഷൈനി]] (നാടകം:അപ്രധാനവാർത്തകൾ) * മികച്ച ഗായകൻ: [[കല്ലറ ഗോപൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച ഗായിക:[[രാജലക്ഷ്മി (ഗായിക)|രാജലക്ഷ്മി]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ:[[എം.കെ. അർജ്ജുനൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്:[[ഒ.എൻ.വി. കുറുപ്പ്]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച പാശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച രംഗപടം:[[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം, ഒറ്റമരത്തണൽ, സ്‌നേഹസാന്ത്വനം) * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[രാജൻ കാലടി]] (നാടകം:ഈ ജന്മം സഫലം) * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം:[[വേലായുധൻ കീഴില്ലം]] (നാടകം:അബ്രഹാം) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2012== * മികച്ച നാടകം - ''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'' - മലപ്പുറം സിഗ്‌നൽസ് വള്ളുവനാട് * സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്കുള്ള പുരസ്‌കാരം - [[എൻ.എൻ. ഇളയത്]] * മികച്ച സംവിധായകൻ - [[മനോജ് നാരായണൻ]] - (''കുറിയേടത്ത് താത്രി'') * മികച്ച നടൻ - [[മുരുകേഷ് കാക്കൂർ]] - (കുറിയേടത്ത് താത്രിയിലെ രൂപ, കാവുങ്കൽ ശങ്കരപ്പണിക്കർ, കുറിയേടത്ത് രാമൻ എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങൾ) * മികച്ച നടി - കലാമണ്ഡലം [[സന്ധ്യാ മുരുകേഷ്]] - (''കുറിയേടത്ത് താത്രി''യിലെ താത്രി) * മികച്ച നാടകകൃത്ത് - [[ഹേമന്ത് കുമാർ]] - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'', ''കുറിയേടത്ത് താത്രി'', ''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം - ''കുറിയേടത്ത് താത്രി'' - തൃശ്ശൂർ മണപ്പുറം കാർത്തിക, കോഴിക്കാട് ഹിറ്റ്‌സ് - (''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ - [[സതീഷ് കെ. കുന്നത്ത്]] - (''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി - [[മഞ്ജു റെജി]] - (''ഡോ. ഛസൂപ്പർ സ്‌പെഷ്യാലിറ്റി'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് - [[ചെറിയന്നൂർ ജയപ്രസാദ്]] - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരത പര്യടനം'') * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ - [[അതിരുങ്കൽ സുഭാഷ്]] (''കണ്ണാടിയിലെ നകുലൻ''), [[അപ്പിഹിപ്പി വിനോദ്]] (''സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച ഗായകൻ - ഹരികൃഷ്ണൻ - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം'') * മികച്ച ഗായിക - പ്രവീണ - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, തെന്നാലിരാമൻ'') * മികച്ച സംഗീതസംവിധായകൻ - [[ആലപ്പി ഋഷികേശ്]] (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, തെന്നാലിരാമൻ, സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [[രമേശ് കാവിൽ]] (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച പശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ - റെജി ഗോപിനാഥ്, പൗലോസ് ജോൺസ് (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'') * മികച്ച രംഗപട സംവിധാകൻ - വിജയൻ കടമ്പേരി - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'') * മികച്ച ദീപവിതാനം - രാജേഷ് ഇരുളം - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ, പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച ചമയം - കലാനിലയം ജയപ്രകാശ് - (''ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ'') * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം - ''പാപവിചാരം സി.ജെ.യുടെ നാടകങ്ങളിൽ'' - പ്രൊ. [[തുമ്പമൺ തോമസ്]]<ref>{{cite news|title=പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം: 'രാധേയനായ കർണ്ണൻ' മികച്ച നാടകം|url=http://archive.is/UC0sZ|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 3|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2013 ജൂൺ 1}}</ref> ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2010== വിക്രമൻനായർ, കെ.എം. രാഘവൻ നമ്പ്യാർ, ടി.എം. എബ്രഹാം, സെൽമ ജോർജ്, എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ എന്നിവരടങ്ങിയ ജൂറിയാണ് 2010-ലെ പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സര അവാർഡ് നിർണ്ണയം നടത്തിയത്.<ref>{{cite news|title='നെല്ല്' മികച്ച നാടകം|url=http://archive.is/Clk23|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 23|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2011 മേയ് 13}}</ref> * മികച്ച നാടകം:''നെല്ല്'' (അവതരണം:[[പൂക്കാട് കലാലയം]] , രചന: ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം: ''സ്‌നേഹിച്ചു തീരാത്തവർ'' (അവതരണം:തിരുവനന്തപുരം മമത ) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[മനോജ് നാരായണൻ]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * മികച്ച രചന: [[രാജൻ കിഴക്കനേല]] (നാടകം:'' രമണൻ, ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[ചെറിന്നിയൂർ ജയപ്രകാശ്]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച നടൻ: [[നിലമ്പൂർ മണി]] (നാടകം:''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[ബൽറാം കോട്ടൂർ]] (''നെല്ല്), [[ഷാജി ആറാലുംമൂട്]] (''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[അപ്പിഹിപ്പി വിനോദ് ]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച നടി: [[ജയ നൗഷാദ്]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[പള്ളിച്ചൽ ബിന്ദു]] (''നീലപ്പൊന്മാൻ''), [[അനു കുഞ്ഞുമോൻ]] (''പഞ്ചനക്ഷത്രസ്വപ്നം'') * മികച്ച ഗായകൻ: [[ഹരികൃഷ്ണൻ]] (നാടകം:''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച ഗായിക:[[ശുഭ]] (നാടകം:''രമണൻ'' ) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: [[എം.കെ. അർജുനൻ]], [[ഉദയൻ അഞ്ചൽ]] (നാടകം:''രമണൻ'' ) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: [[ വയലാർ ശരത്ചന്ദ്രവർമ്മ]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച പാശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: [[വിൻസന്റ് സാമുവൽ]] (നാടകം:''മാട്രിമോണിയൽ ഡോട്ട് കോം'' ) * മികച്ച രംഗപടം: [[ശശി കോട്ട്]] (നാടകം: ''നെല്ല്'') * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[പയ്യന്നൂർ മുരളി]] (നാടകം:''ഉണർത്തുപാട്ട്'') * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: [[യു.കെ. രാഘവൻ]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: [[ഇബ്രാഹിം വേങ്ങര]] * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: ''ഉച്ചപ്രാന്തൻ'' (സിഗ്‌നൽസ് വള്ളുവനാട്) * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം: ''[[മലയാള സ്ത്രീ നാടക ചരിതം]]'', രചന: [[സജിത മഠത്തിൽ]] ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2009== * മികച്ച നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ (അവതരണം: കോഴിക്കോട് സങ്കീർത്തന, രചന: ജയൻ തിരുമന)<ref>{{cite news|title=തീപ്പൊട്ടൻ മികച്ച നാടകം; രാജിവൻ മമ്മിളി സംവിധായകൻ|url=http://archive.is/FDNaI|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 19|newspaper=തേജസ്|date=2010 ജൂൺ 2}}</ref> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം: സൂര്യ ഹൃദയം (അവതരണം കണ്ണൂർ സംഘ ചേതന) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[രാജീവൻ മമ്മിളി]] (നാടകം: കുമാരൻ ഒരു കുടുംബനാഥൻ) * മികച്ച രചന: [[കെ.സി.ജോർജ് കട്ടപ്പന]] (നാടകം: കുമാരൻ കുടുംബനാഥൻ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[രാജൻ കിഴക്കനേല]] (നാടകം: വിശപ്പിന്റെ പുത്രൻ) * മികച്ച നടൻ: [[ശ്രീധരൻ നീലേശ്വരം]] (നാടകം: വിശപ്പിന്റെ വിളി) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[രാധൻ കണ്ണപുരം]] (നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[തോമ്പിൽ രാജശേഖരൻ]] (നാടകം കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[പ്രമോദ് വെളിയനാട്]] (നാടകം: കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച നടി: [[ബിന്ദു സുരേഷ്]] (നാടകം: ആരണ്യകം) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[അമ്മിണി എണസ്റ്റ്]] (നാടകം:തീപ്പൊട്ടൻ) * മികച്ച ഗായകൻ: [[അജയ് ഗോപൻ]] (നാടകം: കുമാരൻ കുടുംബ നാഥൻ) * മികച്ച ഗായിക: നയന (നാടകം: കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: ഉദയകുമാർ (നാടകം: നമ്മൾ ബന്ധുക്കൾ) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: പ്രഭാവർമ്മ (നാടകം : വിശപ്പിന്റെ പുത്രൻ) * മികച്ച പാശ്ച്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: [[ധർമ്മൻ എഴോം]] (നാടകം : സൂര്യ ഹൃദയം) * മികച്ച രംഗപടം: വിജയൻ കടംമ്പേരി (നാടകങ്ങൾ: കുമാരൻ കുടുംബ നാഥൻ, തീപ്പൊട്ടൻ, സൂര്യ ഹൃദയം) * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[സതീഷ്‌ സംഗമിത്ര]] (നാടകം: അയൽക്കാരൻ) * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: ഹർഷൻ കോഴിക്കോട് (നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ) * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: വിക്രമൻ നായർ * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: [[പിരപ്പൻകോഡ് മുരളി]] * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥ രചന: [[എൻ.ആർ. ഗ്രാമപ്രകാശ്‌]] * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം: -- [[നാടകം പാഠവും, പ്രയോഗവും]] ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2008== * മികച്ച നാടകം: ഭീമസേനൻ<ref>{{cite news|title=കോഴിക്കോടൻ നാടകപ്പെരുമ|url=http://archive.is/n2IEv|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 18|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2009 ജൂൺ 1}}</ref> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം:തച്ചോളി ഒതേനൻ ([[പൂക്കാട് കലാലയം]]) <!-- * മികച്ച സംവിധായകൻ: * മികച്ച രചന: --> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: ''കരളേ മാപ്പ്'' - [[പ്രദീപ്കുമാർ കാവുന്തറ]] * മികച്ച നടൻ: [[നൗഷാദ് ഇബ്രാഹിം]] <!-- * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: * മികച്ച നടി: * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: * മികച്ച ഗായകൻ: --> * മികച്ച ഗായിക: [[ദലീമ ജോജോ]] ([[രമേശ് കാവിൽ]] രചിച്ച ഗാനം) <!-- * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: * മികച്ച പാശ്ച്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച രംഗപടം: * മികച്ച ദീപ വിതാനം: * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: --> ==അവലംബം== <references/> {{coord|10|31|57.86|N|76|13|7.1|E|region:IN|display=title}} ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== {{commonscat|Kerala Sangeetha Nataka Akademi}} *{{official|http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/}} {{org-stub}} [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി]] [[വർഗ്ഗം:തൃശ്ശൂരിലെ അക്കാദമികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ അക്കാദമികൾ]] bzbh85yvj398a8vowgg5uptnglbts6r 3762316 3762315 2022-08-05T07:09:26Z 103.151.189.169 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kerala Sangeetha Nataka Akademi}} [[പ്രമാണം:Kerala Sangeetha Nadaka Academy.jpg|thumb|right|250px|കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി‌‌‌ , തൃശൂർ]] [[പ്രമാണം:Thrissur Music and Drama Academy.jpg|ലഘുചിത്രം|Inside the Academy Compound]] [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[നൃത്തം|നൃത്തരൂപങ്ങൾ]], [[നാടകം|നാടകകല]], [[സംഗീതം|സംഗീതരംഗം]] എന്നിവയുടെ ഉന്നമനത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു അക്കാദമിയാണ് '''കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി'''. [[ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാട്|ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാടിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലായിരുന്നു കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി സ്ഥാപിച്ചത്. 1958 [[ഏപ്രിൽ 26]]-ന്‌ അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി ആയിരുന്ന [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു]] ഉദ്ഘാടനം ചെയ്ത<ref name="official">{{Cite web |url=http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/about_us.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2011-11-02 |archive-date=2012-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120111151824/http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/about_us.html |url-status=dead }}</ref> ഈ അക്കാദമി [[തൃശൂർ|തൃശൂരിലാണ്‌]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. [[ദില്ലി|ദില്ലിയിലെ]] [[സംഗീത നാടക അക്കാദമി|കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുമായി]] സഹകരിച്ചാണ്‌ ഇതിന്റെ പ്രവർത്തനം. മട്ടന്നൂർ ശങ്കരൻകുട്ടി ആണ് സംഗീതനാടക അക്കാദമിയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ ചെയർമാൻ. അക്കാദമി എല്ലാ വർഷവും ഓരോ മേഖലയ്ക്കും പ്രത്യേകമായി പുരസ്കാരങ്ങൾ നൽകി വരുന്നു. ==കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി വിശിഷ്ടാംഗത്വം നൽകിയവർ== ===ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം=== {| class="wikitable" |- ! കലാകാരൻ !! വർഷം |- | [[ചെമ്പൈ വൈദ്യനാഥ ഭാഗവതർ|ചെമ്പൈ വൈദ്യനാഥനാഥ ഭാഗവതർ]] || 1972 |- | [[മങ്കുത്തമ്പുരാൻ]] || 1972 |- | [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]] || 1979 |- | [[എം.ആർ. ശിവരാമൻ നായർ]] || 1979 |- | [[പാലക്കാട് രഘു |പാലക്കാട് രഘു (മൃദംഗം)]]|| 1979 |- | [[ജി. ദേവരാജൻ]] || 1980 |- | [[മാവേലിക്കര കൃഷ്ണൻകുട്ടി നായർ |മാവേലിക്കര കൃഷ്ണൻകുട്ടി നായർ (മൃദംഗം)]] || 1980 |- | [[വി. ദക്ഷിണാമൂർത്തി]] || 1982 |- | [[പൂമുള്ളി രാമൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്]] || 1983 |- | [[ചാലക്കുടി എൻ.എസ്. നാരായണ സ്വാമി]] (വയലിൻ) || 1987 |- | [[ടി.കെ. മൂർത്തി |ഡോ. ടി.കെ. മൂർത്തി (മൃദംഗം)]] || 1989 |- | [[നെയ്യാറ്റിൻകര വാസുദേവൻ]] || 1989 |- | [[ലീല ഓംചേരി|ഡോ. ലീലാ ഓംചേരി]] || 1990 |- | [[കെ.എസ്. നാരായണസ്വാമി |കെ.എസ്. നാരായണസ്വാമി (വീണ)]] || 1991 |- | [[സി.എസ്. കൃഷ്ണയ്യർ]] || 1994 |- | [[ഗുരുവായൂർ എസ്. ശ്രീകൃഷ്ണൻ]] (പുല്ലാങ്കുഴൽ) || 1997 |- | [[മാവേലിക്കര വേലുക്കുട്ടി നായർ]] (മൃദംഗം) || 1998 |- | [[മാവേലിക്കര എസ്.ആർ. രാജു]] (മൃദംഗം) || 1999 |- | [[തിരുവിഴ ജയശങ്കർ]] || 2000 |- | [[ബി. ശശികുമാർ]] || 2001 |- | [[നെല്ലായ് കൃഷ്ണമൂർത്തി]] (വോക്കൽ) || 2001 |- | [[മാവേലിക്കര ശങ്കരൻകുട്ടി നായർ]] || 2001 |- | [[ബി. പൊന്നമ്മാൾ]] || 2002 |- | [[കെ.പി. ഉദയഭാനു]] (വോക്കൽ) || 2003 |- | [[എം.ജി. രാധാകൃഷ്ണൻ]] || 2004 |- | [[ശാന്താ പി. നായർ]] || 2005 |- | [[ടിവി. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] (മൃദംഗം) || 2006 |- | [[എം.എസ്. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] || 2007 |- | [[എം.കെ. അർജുനൻ]]|| 2008 |- | [[പാലാ സി.കെ. രാമചന്ദ്രൻ]] || 2009 |- | [[പാൽക്കുളങ്ങര അംബികാദേവി]] || 2010 |- | [[അനന്തലക്ഷ്മി വെങ്കിട്ടരാമൻ]] || 2011 |- | [[കെ. ഓമനക്കുട്ടി|ഡോ. കെ. ഓമനക്കുട്ടി]] || 2012 |} ==കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം 2012== {| class="wikitable" |- ! നേടിയ വ്യക്തി !!വിഭാഗം |- |[[രമേഷ് നാരായൺ]] ||ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം |- | [[കാവാലം ശ്രീകുമാർ]] || വായ്പാട്ട് |- |[[ഗുരുവായൂർ ഗോപി]] || നാദസ്വരം |- |[[ശ്രീനാരായണപുരം അപ്പുമാരാർ]] || ചെണ്ട |- | [[സെൽമാ ജോർജ്]]||ലളിതസംഗീതം |- | [[കെ.ജി. രാമു]] ||നാടകം (ചമയം) |- |[[മീനമ്പലം സന്തോഷ്]], <br>[[ദീപൻ ശിവരാമൻ]] || നാടകം (സംവിധാനം) |- |[[ഈഞ്ചക്കാട് രാമചന്ദ്രൻപിള്ള]] ||കഥകളി |- |[[സുനന്ദ നായർ]] ||മോഹിനിയാട്ടം |- | [[ഗിരിജ റിഗാറ്റ]] || ഭരതനാട്യം |- |[[മാർഗി മധു]]|| കൂത്ത്, കൂടിയാട്ടം |- |[[കേളത്ത് അരവിന്ദാക്ഷമാരാർ]] ||ചെണ്ട |- | [[തമ്പി പയ്യപ്പിള്ളി]]||ചവിട്ടുനാടകം |- | [[ശ്രീധരൻ ആശാൻ]] || കാക്കാരശി നാടകം |- |[[ആർ.കെ. മലയത്ത്]] ||മാജിക് |- | [[പൂച്ചാക്കൽ ഷാഹുൽ]]|| നാടക ഗാനരചന |} ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2017== പ്രൊഫഷണൽ നാടകങ്ങൾക്കുള്ള 2017 ലെ കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡുകൾ 2018 ഓഗസ്റ്റ് 2-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web|title=ഈഡിപ്പസ് മികച്ച നാടകം, മനോജ് നാരായണൻ സംവിധായകൻ നടൻ ബാബു തിരുവല്ല, നടി മീനാക്ഷി ആദിത്യ|url=https://www.janmabhumidaily.com/news829699|website=ജന്മഭൂമി|accessdate=27 മേയ് 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180804075859/https://www.janmabhumidaily.com/news829699|archivedate=2018-08-04|url-status=dead}}</ref> 29 നാടകങ്ങളിൽ നിന്നു തെരഞ്ഞെടുത്ത 10 നാടകങ്ങളാണ് ജൂലൈ 23 മുതൽ ആഗസ്റ്റ് ഒന്നു വരെ തൃശൂരിൽ അരങ്ങേറിയത്. ഞാറയ്ക്കൽ ശ്രീനി ജൂറി ചെയർമാനായിരുന്നു. സുന്ദരൻ കല്ലായി, തങ്കമണി, സി.കെ.ശശി, സേവ്യർ പുൽപ്പാട്ട് (മെമ്പർ സെക്രട്ടറി) എന്നിവരായിരുന്നു ജൂറി അംഗങ്ങൾ. *മികച്ച നാടകം - ഈഡിപ്പസ് (കായംകുളം [[കെപിഎസി]]) *മികച്ച സംവിധായകൻ - [[മനോജ് നാരായണൻ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച നടൻ - [[ബാബു തിരുവല്ല]] (രാമേട്ടൻ) *മികച്ച നടി - [[മീനാക്ഷി ആദിത്യ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം - ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലിയും ([[കോഴിക്കോട് സങ്കീർത്തന]]), കരുണ ([[കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം]]) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ/മാർ - [[കലവൂർ ശ്രീലൻ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി), [[ഷിനിൽ വടകര]] (കരുണ) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി/മാർ - [[മഞ്ജു റെജി]] (കരുണ), [[ബീന അനിൽ]] (നിർഭയ) *മികച്ച നാടകകൃത്ത് - [[ഫ്രാൻസിസ് ടി. മാവേലിക്കര]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്) *രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് - [[ഹേമന്ദ്കുമാർ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി) *മികച്ച ഗായകൻ - [[ജോസ് സാഗർ]] *മികച്ച ഗായിക - [[ശുഭ രഘുനാഥ്]] (കരുണ, രാമേട്ടൻ) *മികച്ച സംഗീത സംവിധാനം - [[ഉദയകുമാർ അഞ്ചൽ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [[പ്രഭാവർമ്മ]] (ഒരു നാഴിമണ്ണ്, കരുണ) *മികച്ച രംഗപടം - [[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്, കരുണ) *മികച്ച ദീപവിതാനം - [[മനോജ് ശ്രീനാരായണൻ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരത്തിനുള്ള അവാർഡ് - [[എൻ.കെ. ശ്രീജ]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2016== പ്രൊഫഷണൽ നാടകങ്ങൾക്കുള്ള 2016 ലെ കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡുകൾ 2017 മേയ് 26-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web|title=വെയിൽ മികച്ച നാടകം; രജേഷ് ഇരുളം സംവിധായകൻ|url=http://www.janmabhumidaily.com/news634606|website=ജന്മഭൂമി|accessdate=27 മെയ് 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191220034550/https://www.janmabhumidaily.com/news634606|archivedate=2019-12-20|url-status=dead}}</ref> * മികച്ച നാടകം - വെയിൽ – വളളുവനാട് കൃഷ്ണകലാനിലയം * രണ്ടാമത്തെ നാടകം - അതൊരു കഥയാണ് – തിരുവനന്തപുരം ആരാധന, [[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]] – പാലാ കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻസ് * സ്‌പെഷ്യൽ ജൂറി അവാർഡ് – മായാദർപ്പൺ – കൊല്ലം കാളിദാസകലാകേന്ദ്രം * മികച്ച സംവിധായകൻ – [[രാജേഷ് ഇരുളം]] (വെയിൽ) * രണ്ടാമത്തെ സംവിധായകൻ – [[വത്സൻ നിസരി]] ([[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]]) * ഏറ്റവും മികച്ച നാടകകൃത്ത് – [[ഹേമന്ദ്കുമാർ]] (വെയിൽ) * രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് –[[ മുഹാദ് വെമ്പായം]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച നടൻ – [[തൃശ്ശൂർ ശശാങ്കൻ]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ – [[സരസൻ]] (നക്ഷത്രങ്ങൾ പറയാതിരുന്നത്) * മികച്ച നടി – [[ജൂലി ബിനു]] ([[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]]) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി – [[സൂസൻ ഉഷാധരൻ]] (വെയിൽ), [[മീനാക്ഷി ആദിത്യ]] (മായാദർപ്പൺ) * മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – [[കരിവളളൂർ മുരളി]] (അടിയത്തമ്പ്രാട്ടി) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ – [[അനിൽ മാള]] (വെയിൽ) * മികച്ച ഗായകൻ - [[ടി.കെ. സന്തോഷ്‌കുമാർ]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച ഗായിക - [[ടി.കെ. ശുഭ]] (കുടുംബനാഥന്റെ ശ്രദ്ധയ്ക്ക്) * മികച്ച രംഗപട സംവിധായകൻ- [[സാംകുട്ടി പട്ടങ്കരി]] (മായാദർപ്പൺ) * മികച്ച ദീപവിതാനം – [[രാജേഷ് ഇരുളം]] (വെയിൽ) * മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരം – [[ജെയിംസ് ചങ്ങനാശ്ശേരി]] (വെയിൽ) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2014== പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം ഫലങ്ങൾ 2015 മാർച്ച് 23-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. മികച്ച നാടകത്തിന് 40,000 രൂപയും സംവിധായകന് 20,000 രൂപയും നടനും നടിക്കും 15,000 രൂപയുമാണ് സമ്മാനത്തുക നൽകുന്നത്. മത്സരത്തിലേക്കായി നാടകങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത രീതിയെ ചിലർ കോടതിയിൽ ചോദ്യം ചെയ്തതിനാൽ ഫലപ്രഖ്യാപനം വൈകിയിരുന്നു. തെരഞ്ഞെടുത്ത 10 നാടകങ്ങൾക്ക് ഒരുലക്ഷം രൂപ വീതം സബ്സിഡി നൽകും. ഒപ്പം സമ്മാനാർഹരായവർക്ക് ശിൽപവും പ്രശസ്തിപത്രവും സമ്മാനിക്കും.<ref>{{cite web|title=‘പ്രണയസാഗരം’ മികച്ച നാടകം; ഖാലിദ് കെടാമംഗലം നടൻ, ബിന്ദു സുരേഷ് നടി|url=http://archive.is/YebIT|website=മാധ്യമം|accessdate=24 മാർച്ച് 2015}}</ref> * മികച്ച നാടകം:[[പ്രണയസാഗരം]] (അവതരണം:കായംകുളം പീപ്പിൾസ് ആർട്‌സ് ക്ലബ്ബ് , രചന:സുരേഷ് ബാബു ശ്രീസ്ഥ ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ (അവതരണം:കൊല്ലം അസ്സീസി) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[മനോജ് നാരായണൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച രചന: [[ഫ്രാൻസിസ് ടി. മാവേലിക്കര]] (നാടകം:അബ്രഹാം, ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[ഹേമന്ത്കുമാർ]] (നാടകം:ഓർക്കുക: ഒരേ ഒരു ജീവിതം) * മികച്ച നടൻ: [[ഖാലിദ് കെടാമംഗലം]] (നാടകം:അബ്രഹാം) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[സുദർശൻ കുടപ്പനമൂട്]] (നാടകം:സ്‌നേഹ സാന്ത്വനം) * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[സരസൻ]] (നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച നടി: [[ബിന്ദു സുരേഷ്]] (നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[ഷൈനി]] (നാടകം:അപ്രധാനവാർത്തകൾ) * മികച്ച ഗായകൻ: [[കല്ലറ ഗോപൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച ഗായിക:[[രാജലക്ഷ്മി (ഗായിക)|രാജലക്ഷ്മി]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ:[[എം.കെ. അർജ്ജുനൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്:[[ഒ.എൻ.വി. കുറുപ്പ്]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച പാശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച രംഗപടം:[[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം, ഒറ്റമരത്തണൽ, സ്‌നേഹസാന്ത്വനം) * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[രാജൻ കാലടി]] (നാടകം:ഈ ജന്മം സഫലം) * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം:[[വേലായുധൻ കീഴില്ലം]] (നാടകം:അബ്രഹാം) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2012== * മികച്ച നാടകം - ''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'' - മലപ്പുറം സിഗ്‌നൽസ് വള്ളുവനാട് * സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്കുള്ള പുരസ്‌കാരം - [[എൻ.എൻ. ഇളയത്]] * മികച്ച സംവിധായകൻ - [[മനോജ് നാരായണൻ]] - (''കുറിയേടത്ത് താത്രി'') * മികച്ച നടൻ - [[മുരുകേഷ് കാക്കൂർ]] - (കുറിയേടത്ത് താത്രിയിലെ രൂപ, കാവുങ്കൽ ശങ്കരപ്പണിക്കർ, കുറിയേടത്ത് രാമൻ എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങൾ) * മികച്ച നടി - കലാമണ്ഡലം [[സന്ധ്യാ മുരുകേഷ്]] - (''കുറിയേടത്ത് താത്രി''യിലെ താത്രി) * മികച്ച നാടകകൃത്ത് - [[ഹേമന്ത് കുമാർ]] - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'', ''കുറിയേടത്ത് താത്രി'', ''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം - ''കുറിയേടത്ത് താത്രി'' - തൃശ്ശൂർ മണപ്പുറം കാർത്തിക, കോഴിക്കാട് ഹിറ്റ്‌സ് - (''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ - [[സതീഷ് കെ. കുന്നത്ത്]] - (''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി - [[മഞ്ജു റെജി]] - (''ഡോ. ഛസൂപ്പർ സ്‌പെഷ്യാലിറ്റി'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് - [[ചെറിയന്നൂർ ജയപ്രസാദ്]] - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരത പര്യടനം'') * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ - [[അതിരുങ്കൽ സുഭാഷ്]] (''കണ്ണാടിയിലെ നകുലൻ''), [[അപ്പിഹിപ്പി വിനോദ്]] (''സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച ഗായകൻ - ഹരികൃഷ്ണൻ - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം'') * മികച്ച ഗായിക - പ്രവീണ - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, തെന്നാലിരാമൻ'') * മികച്ച സംഗീതസംവിധായകൻ - [[ആലപ്പി ഋഷികേശ്]] (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, തെന്നാലിരാമൻ, സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [[രമേശ് കാവിൽ]] (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച പശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ - റെജി ഗോപിനാഥ്, പൗലോസ് ജോൺസ് (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'') * മികച്ച രംഗപട സംവിധാകൻ - വിജയൻ കടമ്പേരി - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'') * മികച്ച ദീപവിതാനം - രാജേഷ് ഇരുളം - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ, പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച ചമയം - കലാനിലയം ജയപ്രകാശ് - (''ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ'') * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം - ''പാപവിചാരം സി.ജെ.യുടെ നാടകങ്ങളിൽ'' - പ്രൊ. [[തുമ്പമൺ തോമസ്]]<ref>{{cite news|title=പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം: 'രാധേയനായ കർണ്ണൻ' മികച്ച നാടകം|url=http://archive.is/UC0sZ|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 3|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2013 ജൂൺ 1}}</ref> ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2010== വിക്രമൻനായർ, കെ.എം. രാഘവൻ നമ്പ്യാർ, ടി.എം. എബ്രഹാം, സെൽമ ജോർജ്, എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ എന്നിവരടങ്ങിയ ജൂറിയാണ് 2010-ലെ പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സര അവാർഡ് നിർണ്ണയം നടത്തിയത്.<ref>{{cite news|title='നെല്ല്' മികച്ച നാടകം|url=http://archive.is/Clk23|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 23|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2011 മേയ് 13}}</ref> * മികച്ച നാടകം:''നെല്ല്'' (അവതരണം:[[പൂക്കാട് കലാലയം]] , രചന: ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം: ''സ്‌നേഹിച്ചു തീരാത്തവർ'' (അവതരണം:തിരുവനന്തപുരം മമത ) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[മനോജ് നാരായണൻ]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * മികച്ച രചന: [[രാജൻ കിഴക്കനേല]] (നാടകം:'' രമണൻ, ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[ചെറിന്നിയൂർ ജയപ്രകാശ്]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച നടൻ: [[നിലമ്പൂർ മണി]] (നാടകം:''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[ബൽറാം കോട്ടൂർ]] (''നെല്ല്), [[ഷാജി ആറാലുംമൂട്]] (''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[അപ്പിഹിപ്പി വിനോദ് ]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച നടി: [[ജയ നൗഷാദ്]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[പള്ളിച്ചൽ ബിന്ദു]] (''നീലപ്പൊന്മാൻ''), [[അനു കുഞ്ഞുമോൻ]] (''പഞ്ചനക്ഷത്രസ്വപ്നം'') * മികച്ച ഗായകൻ: [[ഹരികൃഷ്ണൻ]] (നാടകം:''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച ഗായിക:[[ശുഭ]] (നാടകം:''രമണൻ'' ) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: [[എം.കെ. അർജുനൻ]], [[ഉദയൻ അഞ്ചൽ]] (നാടകം:''രമണൻ'' ) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: [[ വയലാർ ശരത്ചന്ദ്രവർമ്മ]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച പാശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: [[വിൻസന്റ് സാമുവൽ]] (നാടകം:''മാട്രിമോണിയൽ ഡോട്ട് കോം'' ) * മികച്ച രംഗപടം: [[ശശി കോട്ട്]] (നാടകം: ''നെല്ല്'') * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[പയ്യന്നൂർ മുരളി]] (നാടകം:''ഉണർത്തുപാട്ട്'') * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: [[യു.കെ. രാഘവൻ]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: [[ഇബ്രാഹിം വേങ്ങര]] * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: ''ഉച്ചപ്രാന്തൻ'' (സിഗ്‌നൽസ് വള്ളുവനാട്) * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം: ''[[മലയാള സ്ത്രീ നാടക ചരിതം]]'', രചന: [[സജിത മഠത്തിൽ]] ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2009== * മികച്ച നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ (അവതരണം: കോഴിക്കോട് സങ്കീർത്തന, രചന: ജയൻ തിരുമന)<ref>{{cite news|title=തീപ്പൊട്ടൻ മികച്ച നാടകം; രാജിവൻ മമ്മിളി സംവിധായകൻ|url=http://archive.is/FDNaI|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 19|newspaper=തേജസ്|date=2010 ജൂൺ 2}}</ref> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം: സൂര്യ ഹൃദയം (അവതരണം കണ്ണൂർ സംഘ ചേതന) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[രാജീവൻ മമ്മിളി]] (നാടകം: കുമാരൻ ഒരു കുടുംബനാഥൻ) * മികച്ച രചന: [[കെ.സി.ജോർജ് കട്ടപ്പന]] (നാടകം: കുമാരൻ കുടുംബനാഥൻ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[രാജൻ കിഴക്കനേല]] (നാടകം: വിശപ്പിന്റെ പുത്രൻ) * മികച്ച നടൻ: [[ശ്രീധരൻ നീലേശ്വരം]] (നാടകം: വിശപ്പിന്റെ വിളി) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[രാധൻ കണ്ണപുരം]] (നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[തോമ്പിൽ രാജശേഖരൻ]] (നാടകം കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[പ്രമോദ് വെളിയനാട്]] (നാടകം: കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച നടി: [[ബിന്ദു സുരേഷ്]] (നാടകം: ആരണ്യകം) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[അമ്മിണി എണസ്റ്റ്]] (നാടകം:തീപ്പൊട്ടൻ) * മികച്ച ഗായകൻ: [[അജയ് ഗോപൻ]] (നാടകം: കുമാരൻ കുടുംബ നാഥൻ) * മികച്ച ഗായിക: നയന (നാടകം: കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: ഉദയകുമാർ (നാടകം: നമ്മൾ ബന്ധുക്കൾ) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: പ്രഭാവർമ്മ (നാടകം : വിശപ്പിന്റെ പുത്രൻ) * മികച്ച പാശ്ച്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: [[ധർമ്മൻ എഴോം]] (നാടകം : സൂര്യ ഹൃദയം) * മികച്ച രംഗപടം: വിജയൻ കടംമ്പേരി (നാടകങ്ങൾ: കുമാരൻ കുടുംബ നാഥൻ, തീപ്പൊട്ടൻ, സൂര്യ ഹൃദയം) * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[സതീഷ്‌ സംഗമിത്ര]] (നാടകം: അയൽക്കാരൻ) * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: ഹർഷൻ കോഴിക്കോട് (നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ) * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: വിക്രമൻ നായർ * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: [[പിരപ്പൻകോഡ് മുരളി]] * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥ രചന: [[എൻ.ആർ. ഗ്രാമപ്രകാശ്‌]] * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം: -- [[നാടകം പാഠവും, പ്രയോഗവും]] ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2008== * മികച്ച നാടകം: ഭീമസേനൻ<ref>{{cite news|title=കോഴിക്കോടൻ നാടകപ്പെരുമ|url=http://archive.is/n2IEv|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 18|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2009 ജൂൺ 1}}</ref> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം:തച്ചോളി ഒതേനൻ ([[പൂക്കാട് കലാലയം]]) <!-- * മികച്ച സംവിധായകൻ: * മികച്ച രചന: --> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: ''കരളേ മാപ്പ്'' - [[പ്രദീപ്കുമാർ കാവുന്തറ]] * മികച്ച നടൻ: [[നൗഷാദ് ഇബ്രാഹിം]] <!-- * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: * മികച്ച നടി: * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: * മികച്ച ഗായകൻ: --> * മികച്ച ഗായിക: [[ദലീമ ജോജോ]] ([[രമേശ് കാവിൽ]] രചിച്ച ഗാനം) <!-- * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: * മികച്ച പാശ്ച്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച രംഗപടം: * മികച്ച ദീപ വിതാനം: * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: --> ==അവലംബം== <references/> {{coord|10|31|57.86|N|76|13|7.1|E|region:IN|display=title}} ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== {{commonscat|Kerala Sangeetha Nataka Akademi}} *{{official|http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/}} {{org-stub}} [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി]] [[വർഗ്ഗം:തൃശ്ശൂരിലെ അക്കാദമികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ അക്കാദമികൾ]] 7gys7b981ht6srqlyeo5aui7locsv2h 3762317 3762316 2022-08-05T07:09:56Z 103.151.189.169 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kerala Sangeetha Nataka Akademi}} [[പ്രമാണം:Kerala Sangeetha Nadaka Academy.jpg|thumb|right|250px|കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി‌‌‌ , തൃശൂർ]] [[പ്രമാണം:Thrissur Music and Drama Academy.jpg|ലഘുചിത്രം|Inside the Academy Compound]] [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[നൃത്തം|നൃത്തരൂപങ്ങൾ]], [[നാടകം|നാടകകല]], [[സംഗീതം|സംഗീതരംഗം]] എന്നിവയുടെ ഉന്നമനത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു അക്കാദമിയാണ് '''കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി'''. [[ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാട്|ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാടിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലായിരുന്നു കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി സ്ഥാപിച്ചത്. 1958 [[ഏപ്രിൽ 26]]-ന്‌ അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി ആയിരുന്ന [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു]] ഉദ്ഘാടനം ചെയ്ത<ref name="official">{{Cite web |url=http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/about_us.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2011-11-02 |archive-date=2012-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120111151824/http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/about_us.html |url-status=dead }}</ref> ഈ അക്കാദമി [[തൃശൂർ|തൃശൂരിലാണ്‌]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. [[ദില്ലി|ദില്ലിയിലെ]] [[സംഗീത നാടക അക്കാദമി|കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുമായി]] സഹകരിച്ചാണ്‌ ഇതിന്റെ പ്രവർത്തനം. [[മട്ടന്നൂർ ശങ്കരൻകുട്ടി]] ആണ് സംഗീതനാടക അക്കാദമിയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ ചെയർമാൻ. അക്കാദമി എല്ലാ വർഷവും ഓരോ മേഖലയ്ക്കും പ്രത്യേകമായി പുരസ്കാരങ്ങൾ നൽകി വരുന്നു. ==കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി വിശിഷ്ടാംഗത്വം നൽകിയവർ== ===ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം=== {| class="wikitable" |- ! കലാകാരൻ !! വർഷം |- | [[ചെമ്പൈ വൈദ്യനാഥ ഭാഗവതർ|ചെമ്പൈ വൈദ്യനാഥനാഥ ഭാഗവതർ]] || 1972 |- | [[മങ്കുത്തമ്പുരാൻ]] || 1972 |- | [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]] || 1979 |- | [[എം.ആർ. ശിവരാമൻ നായർ]] || 1979 |- | [[പാലക്കാട് രഘു |പാലക്കാട് രഘു (മൃദംഗം)]]|| 1979 |- | [[ജി. ദേവരാജൻ]] || 1980 |- | [[മാവേലിക്കര കൃഷ്ണൻകുട്ടി നായർ |മാവേലിക്കര കൃഷ്ണൻകുട്ടി നായർ (മൃദംഗം)]] || 1980 |- | [[വി. ദക്ഷിണാമൂർത്തി]] || 1982 |- | [[പൂമുള്ളി രാമൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്]] || 1983 |- | [[ചാലക്കുടി എൻ.എസ്. നാരായണ സ്വാമി]] (വയലിൻ) || 1987 |- | [[ടി.കെ. മൂർത്തി |ഡോ. ടി.കെ. മൂർത്തി (മൃദംഗം)]] || 1989 |- | [[നെയ്യാറ്റിൻകര വാസുദേവൻ]] || 1989 |- | [[ലീല ഓംചേരി|ഡോ. ലീലാ ഓംചേരി]] || 1990 |- | [[കെ.എസ്. നാരായണസ്വാമി |കെ.എസ്. നാരായണസ്വാമി (വീണ)]] || 1991 |- | [[സി.എസ്. കൃഷ്ണയ്യർ]] || 1994 |- | [[ഗുരുവായൂർ എസ്. ശ്രീകൃഷ്ണൻ]] (പുല്ലാങ്കുഴൽ) || 1997 |- | [[മാവേലിക്കര വേലുക്കുട്ടി നായർ]] (മൃദംഗം) || 1998 |- | [[മാവേലിക്കര എസ്.ആർ. രാജു]] (മൃദംഗം) || 1999 |- | [[തിരുവിഴ ജയശങ്കർ]] || 2000 |- | [[ബി. ശശികുമാർ]] || 2001 |- | [[നെല്ലായ് കൃഷ്ണമൂർത്തി]] (വോക്കൽ) || 2001 |- | [[മാവേലിക്കര ശങ്കരൻകുട്ടി നായർ]] || 2001 |- | [[ബി. പൊന്നമ്മാൾ]] || 2002 |- | [[കെ.പി. ഉദയഭാനു]] (വോക്കൽ) || 2003 |- | [[എം.ജി. രാധാകൃഷ്ണൻ]] || 2004 |- | [[ശാന്താ പി. നായർ]] || 2005 |- | [[ടിവി. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] (മൃദംഗം) || 2006 |- | [[എം.എസ്. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] || 2007 |- | [[എം.കെ. അർജുനൻ]]|| 2008 |- | [[പാലാ സി.കെ. രാമചന്ദ്രൻ]] || 2009 |- | [[പാൽക്കുളങ്ങര അംബികാദേവി]] || 2010 |- | [[അനന്തലക്ഷ്മി വെങ്കിട്ടരാമൻ]] || 2011 |- | [[കെ. ഓമനക്കുട്ടി|ഡോ. കെ. ഓമനക്കുട്ടി]] || 2012 |} ==കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം 2012== {| class="wikitable" |- ! നേടിയ വ്യക്തി !!വിഭാഗം |- |[[രമേഷ് നാരായൺ]] ||ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം |- | [[കാവാലം ശ്രീകുമാർ]] || വായ്പാട്ട് |- |[[ഗുരുവായൂർ ഗോപി]] || നാദസ്വരം |- |[[ശ്രീനാരായണപുരം അപ്പുമാരാർ]] || ചെണ്ട |- | [[സെൽമാ ജോർജ്]]||ലളിതസംഗീതം |- | [[കെ.ജി. രാമു]] ||നാടകം (ചമയം) |- |[[മീനമ്പലം സന്തോഷ്]], <br>[[ദീപൻ ശിവരാമൻ]] || നാടകം (സംവിധാനം) |- |[[ഈഞ്ചക്കാട് രാമചന്ദ്രൻപിള്ള]] ||കഥകളി |- |[[സുനന്ദ നായർ]] ||മോഹിനിയാട്ടം |- | [[ഗിരിജ റിഗാറ്റ]] || ഭരതനാട്യം |- |[[മാർഗി മധു]]|| കൂത്ത്, കൂടിയാട്ടം |- |[[കേളത്ത് അരവിന്ദാക്ഷമാരാർ]] ||ചെണ്ട |- | [[തമ്പി പയ്യപ്പിള്ളി]]||ചവിട്ടുനാടകം |- | [[ശ്രീധരൻ ആശാൻ]] || കാക്കാരശി നാടകം |- |[[ആർ.കെ. മലയത്ത്]] ||മാജിക് |- | [[പൂച്ചാക്കൽ ഷാഹുൽ]]|| നാടക ഗാനരചന |} ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2017== പ്രൊഫഷണൽ നാടകങ്ങൾക്കുള്ള 2017 ലെ കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡുകൾ 2018 ഓഗസ്റ്റ് 2-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web|title=ഈഡിപ്പസ് മികച്ച നാടകം, മനോജ് നാരായണൻ സംവിധായകൻ നടൻ ബാബു തിരുവല്ല, നടി മീനാക്ഷി ആദിത്യ|url=https://www.janmabhumidaily.com/news829699|website=ജന്മഭൂമി|accessdate=27 മേയ് 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180804075859/https://www.janmabhumidaily.com/news829699|archivedate=2018-08-04|url-status=dead}}</ref> 29 നാടകങ്ങളിൽ നിന്നു തെരഞ്ഞെടുത്ത 10 നാടകങ്ങളാണ് ജൂലൈ 23 മുതൽ ആഗസ്റ്റ് ഒന്നു വരെ തൃശൂരിൽ അരങ്ങേറിയത്. ഞാറയ്ക്കൽ ശ്രീനി ജൂറി ചെയർമാനായിരുന്നു. സുന്ദരൻ കല്ലായി, തങ്കമണി, സി.കെ.ശശി, സേവ്യർ പുൽപ്പാട്ട് (മെമ്പർ സെക്രട്ടറി) എന്നിവരായിരുന്നു ജൂറി അംഗങ്ങൾ. *മികച്ച നാടകം - ഈഡിപ്പസ് (കായംകുളം [[കെപിഎസി]]) *മികച്ച സംവിധായകൻ - [[മനോജ് നാരായണൻ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച നടൻ - [[ബാബു തിരുവല്ല]] (രാമേട്ടൻ) *മികച്ച നടി - [[മീനാക്ഷി ആദിത്യ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം - ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലിയും ([[കോഴിക്കോട് സങ്കീർത്തന]]), കരുണ ([[കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം]]) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ/മാർ - [[കലവൂർ ശ്രീലൻ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി), [[ഷിനിൽ വടകര]] (കരുണ) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി/മാർ - [[മഞ്ജു റെജി]] (കരുണ), [[ബീന അനിൽ]] (നിർഭയ) *മികച്ച നാടകകൃത്ത് - [[ഫ്രാൻസിസ് ടി. മാവേലിക്കര]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്) *രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് - [[ഹേമന്ദ്കുമാർ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി) *മികച്ച ഗായകൻ - [[ജോസ് സാഗർ]] *മികച്ച ഗായിക - [[ശുഭ രഘുനാഥ്]] (കരുണ, രാമേട്ടൻ) *മികച്ച സംഗീത സംവിധാനം - [[ഉദയകുമാർ അഞ്ചൽ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [[പ്രഭാവർമ്മ]] (ഒരു നാഴിമണ്ണ്, കരുണ) *മികച്ച രംഗപടം - [[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്, കരുണ) *മികച്ച ദീപവിതാനം - [[മനോജ് ശ്രീനാരായണൻ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരത്തിനുള്ള അവാർഡ് - [[എൻ.കെ. ശ്രീജ]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2016== പ്രൊഫഷണൽ നാടകങ്ങൾക്കുള്ള 2016 ലെ കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡുകൾ 2017 മേയ് 26-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web|title=വെയിൽ മികച്ച നാടകം; രജേഷ് ഇരുളം സംവിധായകൻ|url=http://www.janmabhumidaily.com/news634606|website=ജന്മഭൂമി|accessdate=27 മെയ് 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191220034550/https://www.janmabhumidaily.com/news634606|archivedate=2019-12-20|url-status=dead}}</ref> * മികച്ച നാടകം - വെയിൽ – വളളുവനാട് കൃഷ്ണകലാനിലയം * രണ്ടാമത്തെ നാടകം - അതൊരു കഥയാണ് – തിരുവനന്തപുരം ആരാധന, [[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]] – പാലാ കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻസ് * സ്‌പെഷ്യൽ ജൂറി അവാർഡ് – മായാദർപ്പൺ – കൊല്ലം കാളിദാസകലാകേന്ദ്രം * മികച്ച സംവിധായകൻ – [[രാജേഷ് ഇരുളം]] (വെയിൽ) * രണ്ടാമത്തെ സംവിധായകൻ – [[വത്സൻ നിസരി]] ([[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]]) * ഏറ്റവും മികച്ച നാടകകൃത്ത് – [[ഹേമന്ദ്കുമാർ]] (വെയിൽ) * രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് –[[ മുഹാദ് വെമ്പായം]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച നടൻ – [[തൃശ്ശൂർ ശശാങ്കൻ]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ – [[സരസൻ]] (നക്ഷത്രങ്ങൾ പറയാതിരുന്നത്) * മികച്ച നടി – [[ജൂലി ബിനു]] ([[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]]) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി – [[സൂസൻ ഉഷാധരൻ]] (വെയിൽ), [[മീനാക്ഷി ആദിത്യ]] (മായാദർപ്പൺ) * മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – [[കരിവളളൂർ മുരളി]] (അടിയത്തമ്പ്രാട്ടി) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ – [[അനിൽ മാള]] (വെയിൽ) * മികച്ച ഗായകൻ - [[ടി.കെ. സന്തോഷ്‌കുമാർ]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച ഗായിക - [[ടി.കെ. ശുഭ]] (കുടുംബനാഥന്റെ ശ്രദ്ധയ്ക്ക്) * മികച്ച രംഗപട സംവിധായകൻ- [[സാംകുട്ടി പട്ടങ്കരി]] (മായാദർപ്പൺ) * മികച്ച ദീപവിതാനം – [[രാജേഷ് ഇരുളം]] (വെയിൽ) * മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരം – [[ജെയിംസ് ചങ്ങനാശ്ശേരി]] (വെയിൽ) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2014== പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം ഫലങ്ങൾ 2015 മാർച്ച് 23-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. മികച്ച നാടകത്തിന് 40,000 രൂപയും സംവിധായകന് 20,000 രൂപയും നടനും നടിക്കും 15,000 രൂപയുമാണ് സമ്മാനത്തുക നൽകുന്നത്. മത്സരത്തിലേക്കായി നാടകങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത രീതിയെ ചിലർ കോടതിയിൽ ചോദ്യം ചെയ്തതിനാൽ ഫലപ്രഖ്യാപനം വൈകിയിരുന്നു. തെരഞ്ഞെടുത്ത 10 നാടകങ്ങൾക്ക് ഒരുലക്ഷം രൂപ വീതം സബ്സിഡി നൽകും. ഒപ്പം സമ്മാനാർഹരായവർക്ക് ശിൽപവും പ്രശസ്തിപത്രവും സമ്മാനിക്കും.<ref>{{cite web|title=‘പ്രണയസാഗരം’ മികച്ച നാടകം; ഖാലിദ് കെടാമംഗലം നടൻ, ബിന്ദു സുരേഷ് നടി|url=http://archive.is/YebIT|website=മാധ്യമം|accessdate=24 മാർച്ച് 2015}}</ref> * മികച്ച നാടകം:[[പ്രണയസാഗരം]] (അവതരണം:കായംകുളം പീപ്പിൾസ് ആർട്‌സ് ക്ലബ്ബ് , രചന:സുരേഷ് ബാബു ശ്രീസ്ഥ ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ (അവതരണം:കൊല്ലം അസ്സീസി) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[മനോജ് നാരായണൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച രചന: [[ഫ്രാൻസിസ് ടി. മാവേലിക്കര]] (നാടകം:അബ്രഹാം, ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[ഹേമന്ത്കുമാർ]] (നാടകം:ഓർക്കുക: ഒരേ ഒരു ജീവിതം) * മികച്ച നടൻ: [[ഖാലിദ് കെടാമംഗലം]] (നാടകം:അബ്രഹാം) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[സുദർശൻ കുടപ്പനമൂട്]] (നാടകം:സ്‌നേഹ സാന്ത്വനം) * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[സരസൻ]] (നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച നടി: [[ബിന്ദു സുരേഷ്]] (നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[ഷൈനി]] (നാടകം:അപ്രധാനവാർത്തകൾ) * മികച്ച ഗായകൻ: [[കല്ലറ ഗോപൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച ഗായിക:[[രാജലക്ഷ്മി (ഗായിക)|രാജലക്ഷ്മി]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ:[[എം.കെ. അർജ്ജുനൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്:[[ഒ.എൻ.വി. കുറുപ്പ്]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച പാശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച രംഗപടം:[[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം, ഒറ്റമരത്തണൽ, സ്‌നേഹസാന്ത്വനം) * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[രാജൻ കാലടി]] (നാടകം:ഈ ജന്മം സഫലം) * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം:[[വേലായുധൻ കീഴില്ലം]] (നാടകം:അബ്രഹാം) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2012== * മികച്ച നാടകം - ''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'' - മലപ്പുറം സിഗ്‌നൽസ് വള്ളുവനാട് * സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്കുള്ള പുരസ്‌കാരം - [[എൻ.എൻ. ഇളയത്]] * മികച്ച സംവിധായകൻ - [[മനോജ് നാരായണൻ]] - (''കുറിയേടത്ത് താത്രി'') * മികച്ച നടൻ - [[മുരുകേഷ് കാക്കൂർ]] - (കുറിയേടത്ത് താത്രിയിലെ രൂപ, കാവുങ്കൽ ശങ്കരപ്പണിക്കർ, കുറിയേടത്ത് രാമൻ എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങൾ) * മികച്ച നടി - കലാമണ്ഡലം [[സന്ധ്യാ മുരുകേഷ്]] - (''കുറിയേടത്ത് താത്രി''യിലെ താത്രി) * മികച്ച നാടകകൃത്ത് - [[ഹേമന്ത് കുമാർ]] - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'', ''കുറിയേടത്ത് താത്രി'', ''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം - ''കുറിയേടത്ത് താത്രി'' - തൃശ്ശൂർ മണപ്പുറം കാർത്തിക, കോഴിക്കാട് ഹിറ്റ്‌സ് - (''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ - [[സതീഷ് കെ. കുന്നത്ത്]] - (''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി - [[മഞ്ജു റെജി]] - (''ഡോ. ഛസൂപ്പർ സ്‌പെഷ്യാലിറ്റി'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് - [[ചെറിയന്നൂർ ജയപ്രസാദ്]] - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരത പര്യടനം'') * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ - [[അതിരുങ്കൽ സുഭാഷ്]] (''കണ്ണാടിയിലെ നകുലൻ''), [[അപ്പിഹിപ്പി വിനോദ്]] (''സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച ഗായകൻ - ഹരികൃഷ്ണൻ - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം'') * മികച്ച ഗായിക - പ്രവീണ - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, തെന്നാലിരാമൻ'') * മികച്ച സംഗീതസംവിധായകൻ - [[ആലപ്പി ഋഷികേശ്]] (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, തെന്നാലിരാമൻ, സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [[രമേശ് കാവിൽ]] (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച പശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ - റെജി ഗോപിനാഥ്, പൗലോസ് ജോൺസ് (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'') * മികച്ച രംഗപട സംവിധാകൻ - വിജയൻ കടമ്പേരി - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'') * മികച്ച ദീപവിതാനം - രാജേഷ് ഇരുളം - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ, പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച ചമയം - കലാനിലയം ജയപ്രകാശ് - (''ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ'') * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം - ''പാപവിചാരം സി.ജെ.യുടെ നാടകങ്ങളിൽ'' - പ്രൊ. [[തുമ്പമൺ തോമസ്]]<ref>{{cite news|title=പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം: 'രാധേയനായ കർണ്ണൻ' മികച്ച നാടകം|url=http://archive.is/UC0sZ|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 3|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2013 ജൂൺ 1}}</ref> ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2010== വിക്രമൻനായർ, കെ.എം. രാഘവൻ നമ്പ്യാർ, ടി.എം. എബ്രഹാം, സെൽമ ജോർജ്, എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ എന്നിവരടങ്ങിയ ജൂറിയാണ് 2010-ലെ പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സര അവാർഡ് നിർണ്ണയം നടത്തിയത്.<ref>{{cite news|title='നെല്ല്' മികച്ച നാടകം|url=http://archive.is/Clk23|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 23|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2011 മേയ് 13}}</ref> * മികച്ച നാടകം:''നെല്ല്'' (അവതരണം:[[പൂക്കാട് കലാലയം]] , രചന: ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം: ''സ്‌നേഹിച്ചു തീരാത്തവർ'' (അവതരണം:തിരുവനന്തപുരം മമത ) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[മനോജ് നാരായണൻ]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * മികച്ച രചന: [[രാജൻ കിഴക്കനേല]] (നാടകം:'' രമണൻ, ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[ചെറിന്നിയൂർ ജയപ്രകാശ്]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച നടൻ: [[നിലമ്പൂർ മണി]] (നാടകം:''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[ബൽറാം കോട്ടൂർ]] (''നെല്ല്), [[ഷാജി ആറാലുംമൂട്]] (''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[അപ്പിഹിപ്പി വിനോദ് ]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച നടി: [[ജയ നൗഷാദ്]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[പള്ളിച്ചൽ ബിന്ദു]] (''നീലപ്പൊന്മാൻ''), [[അനു കുഞ്ഞുമോൻ]] (''പഞ്ചനക്ഷത്രസ്വപ്നം'') * മികച്ച ഗായകൻ: [[ഹരികൃഷ്ണൻ]] (നാടകം:''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച ഗായിക:[[ശുഭ]] (നാടകം:''രമണൻ'' ) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: [[എം.കെ. അർജുനൻ]], [[ഉദയൻ അഞ്ചൽ]] (നാടകം:''രമണൻ'' ) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: [[ വയലാർ ശരത്ചന്ദ്രവർമ്മ]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച പാശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: [[വിൻസന്റ് സാമുവൽ]] (നാടകം:''മാട്രിമോണിയൽ ഡോട്ട് കോം'' ) * മികച്ച രംഗപടം: [[ശശി കോട്ട്]] (നാടകം: ''നെല്ല്'') * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[പയ്യന്നൂർ മുരളി]] (നാടകം:''ഉണർത്തുപാട്ട്'') * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: [[യു.കെ. രാഘവൻ]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: [[ഇബ്രാഹിം വേങ്ങര]] * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: ''ഉച്ചപ്രാന്തൻ'' (സിഗ്‌നൽസ് വള്ളുവനാട്) * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം: ''[[മലയാള സ്ത്രീ നാടക ചരിതം]]'', രചന: [[സജിത മഠത്തിൽ]] ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2009== * മികച്ച നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ (അവതരണം: കോഴിക്കോട് സങ്കീർത്തന, രചന: ജയൻ തിരുമന)<ref>{{cite news|title=തീപ്പൊട്ടൻ മികച്ച നാടകം; രാജിവൻ മമ്മിളി സംവിധായകൻ|url=http://archive.is/FDNaI|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 19|newspaper=തേജസ്|date=2010 ജൂൺ 2}}</ref> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം: സൂര്യ ഹൃദയം (അവതരണം കണ്ണൂർ സംഘ ചേതന) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[രാജീവൻ മമ്മിളി]] (നാടകം: കുമാരൻ ഒരു കുടുംബനാഥൻ) * മികച്ച രചന: [[കെ.സി.ജോർജ് കട്ടപ്പന]] (നാടകം: കുമാരൻ കുടുംബനാഥൻ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[രാജൻ കിഴക്കനേല]] (നാടകം: വിശപ്പിന്റെ പുത്രൻ) * മികച്ച നടൻ: [[ശ്രീധരൻ നീലേശ്വരം]] (നാടകം: വിശപ്പിന്റെ വിളി) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[രാധൻ കണ്ണപുരം]] (നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[തോമ്പിൽ രാജശേഖരൻ]] (നാടകം കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[പ്രമോദ് വെളിയനാട്]] (നാടകം: കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച നടി: [[ബിന്ദു സുരേഷ്]] (നാടകം: ആരണ്യകം) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[അമ്മിണി എണസ്റ്റ്]] (നാടകം:തീപ്പൊട്ടൻ) * മികച്ച ഗായകൻ: [[അജയ് ഗോപൻ]] (നാടകം: കുമാരൻ കുടുംബ നാഥൻ) * മികച്ച ഗായിക: നയന (നാടകം: കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: ഉദയകുമാർ (നാടകം: നമ്മൾ ബന്ധുക്കൾ) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: പ്രഭാവർമ്മ (നാടകം : വിശപ്പിന്റെ പുത്രൻ) * മികച്ച പാശ്ച്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: [[ധർമ്മൻ എഴോം]] (നാടകം : സൂര്യ ഹൃദയം) * മികച്ച രംഗപടം: വിജയൻ കടംമ്പേരി (നാടകങ്ങൾ: കുമാരൻ കുടുംബ നാഥൻ, തീപ്പൊട്ടൻ, സൂര്യ ഹൃദയം) * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[സതീഷ്‌ സംഗമിത്ര]] (നാടകം: അയൽക്കാരൻ) * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: ഹർഷൻ കോഴിക്കോട് (നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ) * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: വിക്രമൻ നായർ * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: [[പിരപ്പൻകോഡ് മുരളി]] * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥ രചന: [[എൻ.ആർ. ഗ്രാമപ്രകാശ്‌]] * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം: -- [[നാടകം പാഠവും, പ്രയോഗവും]] ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2008== * മികച്ച നാടകം: ഭീമസേനൻ<ref>{{cite news|title=കോഴിക്കോടൻ നാടകപ്പെരുമ|url=http://archive.is/n2IEv|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 18|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2009 ജൂൺ 1}}</ref> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം:തച്ചോളി ഒതേനൻ ([[പൂക്കാട് കലാലയം]]) <!-- * മികച്ച സംവിധായകൻ: * മികച്ച രചന: --> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: ''കരളേ മാപ്പ്'' - [[പ്രദീപ്കുമാർ കാവുന്തറ]] * മികച്ച നടൻ: [[നൗഷാദ് ഇബ്രാഹിം]] <!-- * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: * മികച്ച നടി: * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: * മികച്ച ഗായകൻ: --> * മികച്ച ഗായിക: [[ദലീമ ജോജോ]] ([[രമേശ് കാവിൽ]] രചിച്ച ഗാനം) <!-- * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: * മികച്ച പാശ്ച്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച രംഗപടം: * മികച്ച ദീപ വിതാനം: * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: --> ==അവലംബം== <references/> {{coord|10|31|57.86|N|76|13|7.1|E|region:IN|display=title}} ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== {{commonscat|Kerala Sangeetha Nataka Akademi}} *{{official|http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/}} {{org-stub}} [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി]] [[വർഗ്ഗം:തൃശ്ശൂരിലെ അക്കാദമികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ അക്കാദമികൾ]] bzbh85yvj398a8vowgg5uptnglbts6r 0 6948 3762214 3757312 2022-08-04T12:14:19Z Nithinmm0312 164441 /* വഴിപാടുകൾ */ wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Chottanikkara Temple}} {{Infobox temple | name = ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം | image = Chottanikkara Temple.jpg | alt = | caption = ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം | map_type = India Kerala | map_caption = Location in Kerala | coordinates = {{coord|9.933|N|76.391|E|type:landmark_region:IN|display=inline,title}} | other_names = | native_name = ചോറ്റാനിക്കര ഭഗവതി ക്ഷേത്രം | country = ഇന്ത്യ | state = [[Kerala|കേരളം]] | district = | location = [[ചോറ്റാനിക്കര]] | elevation_m = | deity = [[Lakshmi| ആദിപരാശക്തി]] ([[Lakshmi|ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ]]) [[Mahalakshmi|മഹാലക്ഷ്മി]], [[ഭദ്രകാളി]] | primary_deity_Goddess = | utsava_deity_God = | utsava_deity_Goddess= | Direction_posture = | Pushakarani = | Vimanam = | Poets = | Prathyaksham = | festivals = മകം തൊഴൽ | architecture = | temple_quantity = | monument_quantity= | inscriptions = | creator = | website = }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[എറണാകുളം ജില്ല|എറണാകുളം ജില്ലയിലെ]] [[ചോറ്റാനിക്കര|ചോറ്റാനിക്കരയിലുള്ള]] പ്രസിദ്ധമായ ഒരു ക്ഷേത്രമാണ് '''ചോറ്റാനിക്കര ശ്രീ ഭഗവതീക്ഷേത്രം'''<ref>https://www.keralatourism.org/temples/ernakulam/chottanikkara</ref>. ചോറ്റാനിക്കര അമ്മ എന്ന് വിളിയ്ക്കപ്പെടുന്ന ഇവിടുത്തെ ഭഗവതിയായ [[മഹാലക്ഷ്മി]]യെ [[മഹാവിഷ്‌ണു|മഹാവിഷ്‌ണുവിനൊപ്പം]] ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. അതിനാൽ ലക്ഷ്മീനാരായണസങ്കൽപ്പത്തിൽ ശ്രീഭഗവതിയെ ഇവിടെ ആരാധിയ്ക്കുന്നു. മഹാലക്ഷ്മിയ്ക്കും നാരായണന്നും തുല്യപ്രാധാന്യമാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ ഉള്ളത്. ഇക്കാരണത്താൽ "അമ്മേ നാരായണ, ദേവി നാരായണ, ലക്ഷ്മി നാരായണ, ഭദ്രേ നാരായണ" എന്ന പ്രസിദ്ധമായ നാമങ്ങൾ ഉടലെടുത്ത ക്ഷേത്രമാണിത്. മഹാലക്ഷ്മിയെ മൂന്നു ഭാവങ്ങളിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രധാനമായും ആരാധിയ്ക്കുക. വെള്ളവസ്ത്രത്തിൽ പൊതിഞ്ഞ് [[മഹാസരസ്വതി]]യായി (കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക) പ്രഭാതത്തിലും, ചുവന്ന വസ്ത്രത്തിൽ [[ശ്രീഭദ്രകാളി]]യായി ഉച്ചയ്ക്കും, [[നീല]]വസ്ത്രത്തിൽ പൊതിഞ്ഞ് ദുഃഖനാശിനിയായ [[ദുർഗ്ഗാദേവി]]യായി വൈകുന്നേരവും ആരാധിയ്ക്കുന്നു. കൂടാതെ മഹാദേവ സാന്നിധ്യം ഉള്ളതിനാൽ ശ്രീ [[പാർവതി]]യായും സങ്കല്പിക്കുന്നുണ്ട്. ഇങ്ങനെ ഭഗവതിയുടെ എല്ലാ പ്രധാന ഭാവങ്ങളിലും ആരാധിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ "ആദിപരാശക്തി അഥവാ രാജരാജേശ്വരീ" സങ്കല്പത്തിലാണ് സങ്കൽപ്പിക്കപ്പെടുന്നത്. മാനസികരോഗങ്ങളും സ്വഭാവദൂഷ്യങ്ങളും തീരാത്ത ദുരിതങ്ങളും ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ പരിഹരിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം. തന്മൂലം നിരവധി മാനസികരോഗികളും മാനസിക തകർച്ച നേരിടുന്നവരും മറ്റ് പ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ളവരും ഇവിടെ ഭജനം പാർക്കാൻ എത്താറുണ്ട്. [[നൂറ്റെട്ട് ദുർഗ്ഗാക്ഷേത്രങ്ങൾ|നൂറ്റെട്ട് ദുർഗ്ഗാക്ഷേത്രങ്ങളിൽ]] ഒന്നാണ് ചോറ്റാനിക്കര.<ref>https://www.thekeralatemples.com/knowmore/108_durga_temples.htm</ref>[[ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം|ശബരിമലയും]] [[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂരും]] കഴിഞ്ഞാൽ ഏറ്റവുമധികം ഭക്തർ ദർശനത്തിനെത്തുന്ന കേരളീയക്ഷേത്രവും ചോറ്റാനിക്കരയാണ്.<ref>https://www.eastcoastdaily.com/2019/06/11/chottanikkara-bagawathi-temple.html</ref>{{cn}} ചോറ്റാനിക്കരയിൽ മേൽക്കാവ്, കീഴ്ക്കാവ് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളുണ്ട്. മേൽക്കാവാണ് പ്രധാനക്ഷേത്രം. കീഴ്ക്കാവ് പ്രധാനക്ഷേത്രത്തിന്റെ താഴെയായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. പരാശക്തിയുടെ ഉഗ്രഭാവമായ ഭദ്രകാളിയാണ് കീഴ്ക്കാവിലമ്മ. ഇവിടെയാണ് "ഗുരുതിപൂജ" എന്ന പ്രസിദ്ധമായ വഴിപാട് നടത്താറുള്ളത്. കീഴ്ക്കാവിലേയ്ക്ക് പോകാനായി മേൽക്കാവിൽ നിന്ന് അനേകം പടികളുള്ള വഴിയുണ്ട്. [[ശിവൻ]], [[ഗണപതി]], [[സുബ്രഹ്മണ്യൻ]], [[അയ്യപ്പൻ|ശാസ്താവ്]], [[നാഗദൈവങ്ങൾ]], [[ബ്രഹ്മരക്ഷസ്സ്]], [[യക്ഷി]] എന്നിവരാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവതകൾ. [[കുംഭം|കുംഭമാസത്തിൽ]] [[രോഹിണി (നക്ഷത്രം)|രോഹിണിനാളിൽ]] കൊടിയേറി [[ഉത്രം]] നാളിൽ ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്ന ഒമ്പതുദിവസത്തെ ഉത്സവവും ഇതിനിടയിൽ വരുന്ന [[മകം (നക്ഷത്രം)|മകം]] തൊഴലുമാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ആണ്ടുവിശേഷങ്ങൾ. കൂടാതെ [[കന്നി|കന്നിമാസത്തിലെ]] [[നവരാത്രി]], [[വൃശ്ചികം|വൃശ്ചികമാസത്തിലെ]] [[തൃക്കാർത്തിക]], [[തുലാം|തുലാമാസത്തിലെ]] [[ദീപാവലി]] എന്നിവയും വിശേഷദിവസങ്ങളാണ്. [[കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡ്|കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ]] കീഴിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രം. ==ഐതിഹ്യം== === സ്ഥലനാമം === വിദ്യാസമ്പന്നരുടെ നാടായ കേരളത്തിൽ, വിദ്യാദേവതയായ സരസ്വതിയ്ക്ക് ഒരു ക്ഷേത്രം പോലുമില്ലെന്നതിൽ അത്യധികം ദുഃഖിച്ച, [[അദ്വൈതം|അദ്വൈത സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ]] മുഖ്യപ്രയോക്താവായിരുന്ന [[ശങ്കരാചാര്യർ|ആദിശങ്കരാചാര്യർ]], ദേവീപ്രീതിയ്ക്കായി [[കുടജാദ്രി|കുടജാദ്രിയിൽ]] പോയി തപസ്സിരുന്നു. ഏറെക്കാലത്തെ കഠിനതപസ്സിനൊടുവിൽ അദ്ദേഹത്തിനുമുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷയായ സരസ്വതീദേവിയോട് അദ്ദേഹം തന്റെ ആഗ്രഹം ഉണർത്തിച്ചു. തന്റെ വാസസ്ഥാനമായ [[കൊല്ലൂർ മൂകാംബികാക്ഷേത്രം]] വിട്ടുപോകാൻ ദേവി ആദ്യം വിസമ്മതിച്ചെങ്കിലും ഭക്തനായ ശങ്കരാചാര്യരുടെ ആഗ്രഹത്തിൽ ഒടുവിൽ ദേവി പ്രസാദിച്ചു. പക്ഷേ, ഒരിയ്ക്കലും തിരിഞ്ഞുനോക്കരുതെന്നും അപ്പോൾ താൻ അപ്രത്യക്ഷയാകുമെന്നുമുള്ള ഒരു നിബന്ധനയും ദേവി അദ്ദേഹത്തിനുമുന്നിൽ വച്ചു. ഈ നിബന്ധനയനുസരിച്ച് ദേവി ശങ്കരാചാര്യരെ അനുഗമിച്ചു. യാത്രാവേളയിൽ ഒരു സ്ഥലത്തെത്തിയപ്പോൾ ദേവിയുടെ കാലൊച്ച കേൾക്കാതായി. നിബന്ധന മറന്ന് ശങ്കരാചാര്യർ തിരിഞ്ഞുനോക്കിയപ്പോൾ ദേവി വിഗ്രഹമായതായിക്കണ്ടു. ഏറെ വിഷമിച്ച ശങ്കരാചാര്യർ വീണ്ടും പ്രാർത്ഥന തുടങ്ങി. ദേവി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടിട്ട് തനിയ്ക്ക് വരാൻ കഴിയില്ലെന്നും എന്നാൽ നിർബന്ധമാണെങ്കിൽ ശങ്കരാചാര്യർ ആഗ്രഹിയ്ക്കുന്ന സ്ഥലത്ത് കുടികൊള്ളാമെന്നും അറിയിച്ചു. ദുഃഖിതനായ ശങ്കരാചാര്യർ തന്റെ നാട്ടിലെ ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിൽ രാവിലെ നടതുറക്കുമ്പോൾ കുടികൊള്ളണമെന്നും അവിടെ നിർമ്മാല്യവും ഉഷഃപൂജയും കഴിഞ്ഞേ കൊല്ലൂരിലെത്താൻ പാടൂവെന്നും ദേവിയോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചു. ഈ ഐതിഹ്യത്തിന് ഉപോദ്ബലകമായി ഇന്നും കൊല്ലൂർ മൂകാംബികാക്ഷേത്രത്തിൽ രാവിലെ അഞ്ചുമണിയ്ക്കാണ് നട തുറക്കുന്നത്. ചോറ്റാനിക്കരയിൽ നാലുമണിയ്ക്ക് നട തുറന്ന് നിർമ്മാല്യവും ഉഷഃപൂജയും കഴിഞ്ഞാണ് ഇത് നടക്കുന്നത്. അങ്ങനെ ശങ്കരാചാര്യർ മൂകാംബികാദേവിയുടെ ജ്യോതി ആനയിച്ചുകൊണ്ടുവന്ന സ്ഥലം എന്ന അർത്ഥത്തിൽ ''ജ്യോതിയാനയിച്ചകര'' എന്ന് സ്ഥലത്തിന് പേരുവന്നു. പിന്നീട് അത് ലോപിച്ചാണ് ചോറ്റാനിക്കരയായത് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. === ക്ഷേത്രസ്ഥാപനം === ചോറ്റാനിക്കര ഭഗവതീ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഉൽപ്പത്തിക്കു കാരണമായത് കണ്ണപ്പനുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഐതീഹ്യ കഥയാണ്. ഇന്ന് കാണുന്ന ചോറ്റാനിക്കര പണ്ട് കൊടും കാട് നിറഞ്ഞ പ്രദേശം ആയിരുന്നു. അവിടെ ആണ് ആദിവാസി മലയരയ ഗോത്ര വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുന്ന കണ്ണപ്പൻ താമസിച്ചത്. കണ്ണപ്പൻ ഗോത്ര ആചാരങ്ങൾ കൃത്യമായി പാലിച്ചിരുന്ന വ്യക്തി ആയിരുന്നു. ഗോത്രചാര നിയമ പ്രകാരം നിത്യവും മൃഗബലി ചെയ്യുന്ന കണ്ണപ്പൻ മഹാകാളിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താൻ മൃഗബലി ഗുരുതിയായി സമർപ്പിച്ചിരുന്നു. തികഞ്ഞ കാളീ ഭക്തനായ കണ്ണപ്പൻ പശുക്കളെ ആണ് പ്രധാനമായും ഗുരുതി ബലിക്കായി മഹാകാളിക്കു സമർപ്പിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ കണ്ണപ്പന്റെ മകൾ പവിഴത്തിനു അച്ഛൻ മൃഗബലി നടത്തുന്നത് തീരേ ഇഷ്ട്ടമേ അല്ലായിരുന്നു. നിത്യവും മഹാകാളിക്ക് ഗുരുതിക്കു പശുക്കളെ വേട്ടയാടി രാത്രിയിൽ അവയെ ദേവിക്ക് ബലി നൽകി ഭഗവതിയെ സന്തോഷിപ്പിച്ചു. ഒരു ദിവസം കണ്ണപ്പന്റെ ഗൃഹത്തിലേക്ക് എവിടുന്നാണെന്ന് അറിയാത്ത വിധം നല്ലൊരു അഴകൊത്ത പശുകിടാവ് വന്നത് കണ്ട മകളായ പവിഴം പശുക്കിടാവിനെ നന്നായി പരിപാലിച്ചു. പശുവിനെ സംരക്ഷിക്കാനായി ഒരു കൊച്ചു കാലിതൊഴുത്തും പണിതീർത്തു. മൃഗങ്ങളോട് അമിത സ്നേഹവാൽസല്യം ഉള്ള പവിഴം പശുവിനു വേണ്ടി പുല്ലരിയുക, അതിനെ കുളിപ്പിക്കുക, അതിനെ തൊട്ടു തലോടി ഒരു കളിക്കൂട്ടുകാരിയെ പോലെ പവിഴം ഗോകിടാവിനെ നോക്കി. എന്നാൽ ഇതെല്ലാം കണ്ടു കൊണ്ടു കണ്ണപ്പൻ നിൽപ്പുണ്ടായിരുന്നു എങ്കിലും മകളുടെ ഇഷ്ട്ടത്തെ എതിർക്കാതെ ദിവസങ്ങൾ കടന്നു പോയി. എല്ലാ ദിവസവും രാത്രിയിൽ പശുക്കളെ മൃഗബലി ചെയ്യാൻ പകൽ മുഴുവൻ വേട്ടക്കായി കാടിനുള്ളിലേക്ക് പോകുന്നു. ഒരിക്കൽ തന്റെ പ്രിയ മാതാവായ മഹാകാളിക്കു നൽകാനായി ഗുരുതിക്കായി പശുവിനെ കിട്ടാതെ വന്നപ്പോൾ നിരാശയോടെ കണ്ണപ്പൻ തന്റെ കുടിലിനു മുന്നിൽ ഇരുന്നു. ഗോക്കിടാവിന്റെ കരച്ചിൽ കേട്ടു നോക്കിയപ്പോൾ പവിഴത്തിന്റെ ഗോകിടാവിനെ ഇന്ന് മഹാകാളിക്കു ബലി കൊടുക്കാമെന്നു കണ്ണപ്പൻ തീരുമാനിച്ചു, തൊഴുത്തിൽ കയറി പശുകിടാവിനെ ബന്ധിച്ചു പുറത്തേക്കു കൊണ്ടു പോകുന്ന വേളയിൽ പവിഴം അരുത് അപ്പാ ഇവളെ ബലി കൊടുക്കല്ലേ എന്ന് പറഞ്ഞു കണ്ണപ്പന്റെ കാലിൽ വീണു കരയാൻ തുടങ്ങി. അപ്പന് ബലി കൊടുക്കണമെങ്കിൽ എന്നെ ബലി നൽകിക്കോളു. ഇത് കേട്ടതും പവിഴത്തെ പിടിച്ചു എഴുന്നേൽപ്പിച്ചു കണ്ണു തുടച്ചു കൊണ്ടു പശുവിനെ തിരികെ ഏൽപ്പിച്ചു. മഹാകാളിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താൻ വേട്ടക്കായി വീണ്ടും കാട്ടിലേക്കു പുറപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. കുറച്ചു ദിവസങ്ങൾക്കുശേഷം പവിഴം അകാലത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു പോയി. ഏക മകൾ പവിഴത്തെ നഷ്ട്ടമായ കണ്ണപ്പൻ മാനസികമായി ഒരുപാട് തകരുന്നു. പവിഴത്തിന്റെ മരണ ശേഷം ആരും തന്നെ പവിഴത്തിന്റെ പശുകിടാവിനെ കണ്ടിട്ടില്ല. പവിഴത്തിന്റെ ജനനത്തോടെ കണ്ണപ്പന്റെ ഭാര്യ മരിച്ച ശേഷം തന്റെ എല്ലാം ഈ മകൾ ആണ്. അവളെ കൂടി എന്നിൽ നിന്നും അകറ്റിയപ്പോൾ ഞാൻ എന്തിനാണ് നിന്നെ പൂജിക്കുന്നത്? ഞാൻ എന്തിനാണ് നിന്നെ ആരാധിക്കുന്നത്? ഇനി ഞാൻ ഒരിക്കലും ഗുരുതി ചെയ്യില്ല എന്നു പറഞ്ഞു മകളെ ഓർത്തു കണ്ണപ്പൻ സങ്കടപെട്ടു. കണ്ണപ്പൻ മാനസികമായും ശാരീരികമായും തളർന്നു. അങ്ങനെ എല്ലാം അവസാനിപ്പിച്ചു മകളുടെ ഓർമ്മയിൽ കഴിയുന്ന കണ്ണപ്പന് ഒരു സ്വപ്ന ദർശനം ലഭിക്കുന്നു. സ്വപ്നത്തിൽ അദ്ദേഹം കേൾക്കുന്ന അതി ഗാഭീര്യമുള്ള ശബ്ദം. കണ്ണപ്പാ. നീ വിഷമിക്കരുത്. നിന്റെ മകൾ പവിഴം ഞങ്ങളോടൊപ്പം തന്നെ ഉണ്ട്. മകളെ ഓർത്തു വിഷമിക്കരുത് ഇനി. വൈകാതെ നീയും ഞങ്ങളിൽ വന്നു ചേരും. നിന്റെ എല്ലാ മനോ ദുഃഖങ്ങളും മാറ്റാൻ ഞങ്ങൾ നിന്റെ ഗോശാലയിൽ ജന്മ്മം എടുത്തിരിക്കുന്നു. ഞങ്ങളെ ആരാധിച്ചു പ്രാർത്ഥിച്ചോളു. നിന്റെ എല്ലാ സന്താപങ്ങളെയും ഞങ്ങൾ നീക്കിക്കൊള്ളാം. ഭക്താ, നിങ്ങൾ പുണ്യം ചെയ്തവരാണ്. നിങ്ങളുടെ ഈ തൊഴുത്തിന്റെ സ്ഥാനത്ത് കാലാന്തരത്തിൽ ഒരു മഹാക്ഷേത്രം ഉയർന്നുവരും. ഭക്തകോടികൾ കൺപാർക്കുന്ന ഒരു പുണ്യസങ്കേതമായി അതുമാറും. അന്ന് നിങ്ങളുടെ ഈ ജന്മത്തിലെ പുണ്യം മൂലം വീണ്ടും ഇവിടെ വന്നുചേരാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഭാഗ്യമുണ്ടാകും. അതു പോരേ കണ്ണപ്പാ നിനക്ക് എന്നു പറയുകയും ഞെട്ടി ഉണർന്നു എന്താണ് ഞാൻ ഇപ്പോൾ കേട്ടത്. ഇത്രയും പറഞ്ഞശേഷം ഇരുവരും അപ്രത്യക്ഷരായി. പറഞ്ഞത് സത്യമാണോ അതോ എന്റെ വെറും തോന്നൽ ആണോ എന്ന സംശയത്താൽ തൊഴുത്തിൽ വന്നു നോക്കിയപ്പോൾ കണ്ണപ്പൻ ആ കാഴ്ച കണ്ടു ഒന്നു ഞെട്ടി ഒരു നിമിഷം താൻ കുറച്ചു മുൻപ് കേട്ടതെല്ലാം സത്യമായിരുന്നോ? ഞാൻ എന്താണ് ഈ കാണുന്നത് മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ നെഞ്ചിൽ തലചായിച്ചു നിൽക്കുന്ന ലക്ഷ്മീ രൂപം. ആദിലക്ഷ്മീ നാരായണ ശില കണ്ട കണ്ണപ്പന് അപ്പോഴാണ് ഒരു കാര്യം മനസിലായത്, തന്നെ ഇക്കാര്യം അറിയിച്ചത് സാക്ഷാൽ മഹാവിഷ്ണു തന്നെയായിരുന്നു. കണ്ണപ്പൻ ലക്ഷ്മീ നാരായണന്മാരെ ദീപം കൊളുത്തി കാട്ടു വിഭവങ്ങൾ നൈവേദ്യമായി നൽകി ആരാധിച്ചു പ്രാർത്ഥിച്ചു. പവിഴത്തിന്റെ ഗോശാലയാണ് ലക്ഷ്മീ നാരായണനെ കണ്ണപ്പന് കാട്ടികൊടുത്ത ചോറ്റാനിക്കര അമ്മയുടെ ശ്രീമൂലസ്ഥാനമായ പവിഴമല്ലിത്തറ. കണ്ണപ്പനും മകളും താമസിച്ച കുടിൽ ആണ് ഇന്നത്തെ മേൽക്കാവ് ക്ഷേത്രം. കണ്ണപ്പൻ മഹാകാളിക്കു നിത്യവും മൃഗബലി സമർപ്പിച്ച സ്ഥാനമാണ് ഇന്നത്തെ കീഴ്ക്കാവിൽ നട. കാലം കുറേ കടന്നുപോയി. അതിനിടയിൽ കണ്ണപ്പനും അനുചരന്മാരും കാലയവനികയ്ക്കുള്ളിൽ മറഞ്ഞു. അവർ പൂജിച്ചിരുന്ന ലക്ഷ്മീനാരായണ ചൈതന്യം ആരുടെയും ശ്രദ്ധയിൽ പെടാതെ കാടുപിടിച്ചുകിടന്നു. അങ്ങനെയിരിയ്ക്കേ ഒരുദിവസം ഇവിടെ പുല്ലുചെത്താനായി കുറച്ച് പുലയസ്ത്രീകൾ വന്നു. അവരുടെ സംഘത്തിലെ ഒരുവൾ തന്റെ അരിവാളിന് മൂർച്ഛ കൂട്ടാനായി അടുത്തുള്ള കല്ലിൽ ഉരച്ചുനോക്കിയപ്പോൾ അവിടെ രക്തപ്രവാഹമുണ്ടായി. ഈ കാഴ്ച കണ്ട് അവൾ ഭയന്നുനിലവിളിച്ചു. ഉടനെത്തന്നെ സംഘത്തിലെ മറ്റുള്ളവർ അവിടുത്തെ നാട്ടുപ്രമാണിയും താന്ത്രികാചാര്യനുമായിരുന്ന എടാട്ട് നമ്പൂതിരിയെ ഈ വിവരം അറിയിച്ചു. അദ്ദേഹം ഉടനെത്തന്നെ മറ്റു പ്രമാണിമാർക്കൊപ്പമെത്തി. ഒരു ജ്യോത്സ്യർ കൂടിയായിരുന്ന എടാട്ട് നമ്പൂതിരി പ്രശ്നം വച്ചപ്പോൾ വർഷങ്ങൾക്കുമുമ്പ് കണ്ണപ്പൻ പൂജിച്ചിരുന്ന അതേ ലക്ഷ്മീനാരായണവിഗ്രഹങ്ങൾ തന്നെയാണ് അവയെന്ന് കണ്ടെത്തി. നമ്പൂതിരി ഉടനെത്തന്നെ ചിരട്ടയിൽ നിവേദ്യം സമർപ്പിച്ചു. ഇതുമൂലം ഇന്നും രാവിലത്തെ നിവേദ്യം ചിരട്ടയിലാണ് നൽകുന്നത്. അങ്ങനെ പഞ്ചപ്രാകാരങ്ങളോടുകൂടിയ ഒരു മഹാക്ഷേത്രം അവിടെ ഉയർന്നുവന്നു. ഒമ്പത് ഇല്ലക്കാർ അത് സ്വന്തമാക്കി. എടാട്ട് നമ്പൂതിരിയായിരുന്നു ശാന്തിക്കാരൻ. ആ ക്ഷേത്രമാണ് ഇന്ന് പ്രസിദ്ധമായ ചോറ്റാനിക്കര ശ്രീ ഭഗവതിക്ഷേത്രം. === ചോറ്റാനിക്കര യക്ഷിയും, രണ്ടാം അഭിഷേകവും === ചോറ്റാനിക്കരയ്ക്കടുത്തുള്ള കണ്ടാരപ്പള്ളി ഇല്ലത്തെ കാരണവരായിരുന്നു ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി. വേദപണ്ഡിതനും മഹാമാന്ത്രികനുമായിരുന്നെങ്കിലും കടുത്ത സ്ത്രീലംബടനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഒരു [[കഥകളി|കഥകളിഭ്രാന്തൻ]] കൂടിയായിരുന്ന ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ഒരു ദിവസം വൈകീട്ട് അടുത്തുള്ള [[തൃപ്പൂണിത്തുറ]]യിൽ കഥകളി കാണാൻ പോകുകയായിരുന്നു. അന്ന് ഇന്നത്തേപ്പോലെ റോഡുകളൊന്നുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. അത്യന്തം ദുർഘടം പിടിച്ച വഴികളിലൂടെയാണ് പോകേണ്ടിയിരുന്നത്. അതിനാൽ, ചൂട്ട് കത്തിച്ചാണ് അദ്ദേഹം പുറപ്പെട്ടത്. പോകുന്ന വഴിയിൽ ഗുരുനാഥനായ കോശാപ്പിള്ളി നമ്പൂതിരിപ്പാടിനെ കണ്ട് [[ദേവീമാഹാത്മ്യം]] കൊടുക്കാനുമുണ്ടായിരുന്നു. അതിനാൽ, അദ്ദേഹത്തിന് തിരക്കിട്ട് പുറപ്പെടേണ്ടിവന്നു. അന്ന് [[പൗർണ്ണമി|പൗർണ്ണമിയായിരുന്നു]]. നടന്ന് ക്ഷീണം തോന്നിയ അദ്ദേഹം ഒരു [[പാല]]മരം കണ്ടപ്പോൾ അതിന്റെ ചുവട്ടിൽ വിശ്രമിയ്ക്കാനും [[വെറ്റില]] മുറുക്കാനും തീരുമാനിച്ചു. പെട്ടെന്ന് എവിടെനിന്നോ പാലപ്പൂവിന്റെ മണം ഒഴുകിവരാൻ തുടങ്ങി. തൊട്ടുപിന്നാലെ, അതീവസുന്ദരിയായ ഒരു സ്ത്രീ തന്റെ മുന്നിൽ വന്നുനിൽക്കുന്നതായി ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയ്ക്ക് തോന്നുകയും ചെയ്തു. മുമ്പിൽ വന്ന സ്ത്രീ താൻ വൈന്തലക്കോട്ട് വാരിയത്തെ കാമാക്ഷി വാരസ്യാരാണെന്ന് സ്വയം പരിചയപ്പെടുത്തി. പിന്നീട് ഇരുവരുമൊന്നിച്ച് പല വർത്തമാനങ്ങളും പറഞ്ഞ് ഒരുപാട് ദൂരം നടന്നു. അങ്ങനെ ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയും കാമാക്ഷി വാരസ്യാരും നടന്നുനടന്ന് കോശാപ്പിള്ളി മനയുടെ മുന്നിലെത്തി. മഹാമാന്ത്രികനായ കോശാപ്പിള്ളി നമ്പൂതിരി ശിഷ്യന്റെ വരവും കാത്ത് പൂമുഖത്തുണ്ടായിരുന്നു. ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ഉടനെത്തന്നെ അകത്തുപോയി ഗുരുനാഥനെ വണങ്ങി കൈവശമുണ്ടായിരുന്ന ദേവീമാഹാത്മ്യം അദ്ദേഹത്തിന് സമ്മാനിച്ചു. ഗ്രന്ഥം കൊടുത്തതിന് പിന്നാലെ കോശാപ്പിള്ളി നമ്പൂതിരി ശിഷ്യനോട് ഒരു കാര്യം പറഞ്ഞു: വാരസ്യാരുടെ വേഷത്തിൽ കൂടെ വന്നിരിയ്ക്കുന്നത് ഒരു [[യക്ഷി]]യാണ്! ദേവീമാഹാത്മ്യഗ്രന്ഥം കൈവശമുണ്ടായിരുന്നതുകൊണ്ടാണ് ഇത്രയും നേരം യക്ഷിയുടെ ഉപദ്രവമില്ലാതിരുന്നത്. തുടർന്ന് പുറത്തുവന്ന് നോക്കുമ്പോൾ ഭീകരരൂപത്തിൽ യക്ഷി മുന്നിൽ നിൽക്കുന്നത് ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി കണ്ടു. ഏറെ ഭയപ്പെട്ട അദ്ദേഹം ഗുരുവിന്റെ കാലിൽ വീണ് കരഞ്ഞു. കോശാപ്പിള്ളി നമ്പൂതിരി തന്റെ കൈവശമുണ്ടായിരുന്ന 12 മാന്ത്രികക്കല്ലുകൾ ശിഷ്യന് സമ്മാനിച്ചശേഷം ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: {{quote|ഇനി സാക്ഷാൽ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മയ്ക്ക് മാത്രമേ നിന്നെ രക്ഷിയ്ക്കാനാകൂ. നേരേ ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് പുറപ്പെടുക. കഥകളി കാണാൻ പോകണ്ട. അതിനു ശ്രമിച്ചാൽ യക്ഷി നിന്നെ കൊല്ലും. യക്ഷി അടുത്തെത്തുമ്പോൾ ഈ കല്ലുകൾ എടുത്ത് പുറകിലേയ്ക്കെറിയുക. അപ്പോൾ യക്ഷി സ്ഥലം വിടും.}} തുടർന്ന് ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് ഓടാൻ തുടങ്ങി. പിന്നാലെ യക്ഷിയുമുണ്ട്. കല്ലുകൾ പന്ത്രണ്ടും ചോറ്റാനിക്കരയെത്തും മുമ്പേ തീർന്നു. യക്ഷി തന്നെ വധിയ്ക്കുമെന്ന് തോന്നിച്ച ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ഉടനെ വഴിയിൽ കണ്ട മറ്റൊരു മാന്ത്രികനായ പള്ളിപ്പുറത്ത് നമ്പൂതിരിയോട് കാര്യം പറഞ്ഞു. മനസ്സലിഞ്ഞ പള്ളിപ്പുറത്ത് നമ്പൂതിരി, തന്റെ കയ്യിലുള്ള വിഴുപ്പുതോർത്ത് ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയ്ക്ക് സമ്മാനിച്ചു. ഓട്ടം തുടർന്നു. അധികം കഴിയും മുമ്പുതന്നെ ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കേ നടയിലെത്തി. അപ്പോൾ സമയം ഏഴരവെളുപ്പ് കഴിഞ്ഞിരുന്നതിനാൽ, ക്ഷേത്രനട തുറന്നിരുന്നു. നിർമ്മാല്യവും അഭിഷേകവും മലർ നിവേദ്യവും കഴിഞ്ഞ സമയമായിരുന്നു അത്. കൈവശമുണ്ടായിരുന്ന വിഴുപ്പുതോർത്ത് പുറത്തെറിഞ്ഞ് ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് കടക്കാൻ നോക്കിയ ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയെ യക്ഷി പിടിച്ചുവലിയ്ക്കാൻ ശ്രമിച്ചു. അപ്പോൾ, ശ്രീലകത്തുനിന്ന് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ കാളി രൂപത്തിൽ ഇറങ്ങിവന്ന് തന്റെ പള്ളിവാളെടുത്ത് യക്ഷിയുടെ തലവെട്ടി തല തെക്കേക്കുളത്തിലെറിഞ്ഞു. ആ കുളം ഇന്നും 'രക്തക്കുളം' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ദേവിയുടെ ഉടയാടയിൽ ചോരപ്പാടുകൾ കണ്ട അന്നത്തെ മേൽശാന്തി, അയനിക്കാട്ട് നരസിംഹൻ നമ്പൂതിരി, ഉടയാട മാറ്റി വീണ്ടും അഭിഷേകം നടത്തി. ഇതിന്റെ സ്മരണയ്ക്ക് ഇന്നും ചോറ്റാനിക്കരയിൽ രാവിലെ അഭിഷേകവും നിവേദ്യവും കഴിഞ്ഞ് വീണ്ടും അഭിഷേകം നടത്തുന്നു. ദേവിയുടെ കൈകൊണ്ട് മോക്ഷം കിട്ടിയ യക്ഷി ഒരു ഉപദേവതയായി ക്ഷേത്രത്തിൽ കുടികൊള്ളാൻ തുടങ്ങി. === വില്വമംഗലം സ്വാമിയാരും മകം തൊഴലും കീഴ്ക്കാവിലമ്മയും === ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ആട്ടവിശേഷമാണ് കുംഭമാസത്തിലെ മകം നക്ഷത്രവും പൗർണ്ണമിയും കൂടിയ ദിവസം നടക്കുന്ന 'മകം തൊഴൽ'. ഈ ചടങ്ങ് തുടങ്ങാൻ കാരണമായ ഒരു കഥയുണ്ട്. ഇതേ കഥ തന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കിഴക്കുഭാഗത്ത് താഴ്ചയിൽ കാണപ്പെടുന്ന കീഴ്ക്കാവ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഉദ്ഭവത്തിനും കാരണം. അതിങ്ങനെയാണ്: ഒരിയ്ക്കൽ, ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠയുടെ മാഹാത്മ്യം കേട്ടറിഞ്ഞ് പരമഭാഗവതനായ [[വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ]] ഇവിടെ വരാനിടയായി. കുംഭമാസത്തിൽ മകം നക്ഷത്രവും പൗർണ്ണമിയും കൂടിയ ദിവസമാണ് അദ്ദേഹം ചോറ്റാനിക്കരയിലെത്തിയത്. ക്ഷേത്രദർശനത്തിന് മുന്നോടിയായി അദ്ദേഹം ക്ഷേത്രക്കുളത്തിൽ കുളിയ്ക്കാനിറങ്ങിയ സമയത്ത് കാലിൽ എന്തോ തടയുന്നത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്രദ്ധയിൽ പെട്ടു. തുടർന്ന് അത് എടുത്തുനോക്കിയപ്പോൾ അതൊരു കാളി വിഗ്രഹമാണെന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് മനസ്സിലായി. തുടർന്ന്, അദ്ദേഹവും ശിഷ്യഗണങ്ങളും കൂടി വിഗ്രഹം കുളത്തിന്റെ കിഴക്കേക്കരയിൽ പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. അങ്ങനെയാണ് കീഴ്ക്കാവ് ഭദ്രകാളി ക്ഷേത്രം പിറവിയെടുത്തത്. ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച് വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ കണ്ണപ്പന്റെ പുനർജന്മമാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശിഷ്യഗണങ്ങൾ കണ്ണപ്പന്റെ അനുചരന്മാരുടെയും. മുജ്ജന്മത്തിലെ പുണ്യമാണത്രേ അവരെ ഇവിടെയെത്തിച്ചത്. തുടർന്ന് മേൽക്കാവിലേയ്ക്ക് നോക്കിയ സ്വാമിയാർ കണ്ടത് അത്ഭുതകരമായ ഒരു ദൃശ്യമാണ്. സാക്ഷാൽ മഹാലക്ഷ്മിയായ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ ശ്രീനാരായണസമേതയായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു! സ്വാമിയാർ ദേവീപാദങ്ങളിൽ വീണ് നമസ്കരിച്ചു. ഈ സംഭവമുണ്ടായത് കുംഭമാസത്തിൽ മകം നാളിൽ ഉച്ചതിരിഞ്ഞ് രണ്ടുമണിയ്ക്ക് [[മിഥുനം]] ലഗ്നത്തിലാണ്. ഈ സമയത്താണ് ഇന്നും മകം തൊഴൽ ദർശനം നടത്തിവരുന്നത്. ആഗ്രഹസാഫല്യത്തിനായുള്ള വഴിപാടായാണ് ഭക്തർ മകം തൊഴീൽ നടത്തുന്നത്. മകം തൊഴലിന്റെ പിറ്റേ ദിവസം വരുന്ന പൂരം തൊഴലും പ്രധാനമാണ്. ==ക്ഷേത്രനിർമ്മിതി== === ക്ഷേത്രപരിസരവും മതിലകവും === ==== ക്ഷേത്രപരിസരം ==== ചോറ്റാനിക്കര ഗ്രാമത്തിന്റെ ഒത്ത നടുക്കാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[ചോറ്റാനിക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] ഓഫീസ്, പോസ്റ്റ് ഓഫീസ്, പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ, ഗവ. സ്കൂൾ, ബസ് സ്റ്റാൻഡ് വിവിധ കടകംബോളങ്ങൾ, ഹോട്ടലുകൾ തുടങ്ങിയവയെല്ലാം ക്ഷേത്രത്തിന്റെ നാലുഭാഗത്തുമായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. 'ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം' എന്ന പേരിൽ സാധാരണയായി അറിയപ്പെടുന്നത് മേൽക്കാവ് ക്ഷേത്രമാണ്. രണ്ടേക്കറോളം വിസ്തീർണ്ണം വരുന്ന മതിലകത്തോടുകൂടിയ ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ദർശനം കിഴക്കോട്ടാണ്. എന്നാൽ, ആ ഭാഗത്ത് റോഡിൽ നിന്ന് ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് പ്രവേശനമില്ല. പടിഞ്ഞാറേ നടയിലാണ് ക്ഷേത്രത്തിലേക്കുള്ള പ്രവേശനകവാടം. പടിഞ്ഞാറേ നടയിൽ തെക്കേ വരിയിലാണ് ദേവസ്വം ഓഫീസുകളും ചെരുപ്പുകൗണ്ടറുമുള്ളത്. കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ കീഴിൽ ഏറ്റവുമധികം വരുമാനമുള്ള ക്ഷേത്രമായ ചോറ്റാനിക്കര അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഒരു സ്പെഷ്യൽ ഗ്രേഡ് ദേവസ്വമാണ്. എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർക്കാണ് ക്ഷേത്രാധികാരം. ==== മതിലകം ==== അകത്തുകടന്നാൽ പടിഞ്ഞാറേ നടയിൽ വിശേഷിച്ചൊന്നും കാണേണ്ടതില്ല. കിഴക്കേ നടയിൽ വലിയ ആനക്കൊട്ടിൽ പണിതിട്ടുണ്ട്. ഏകദേശം നാലഞ്ചാനകളെ അണിനിരത്തി എഴുന്നള്ളിയ്ക്കാനുള്ള സൗകര്യം ഈ ആനക്കൊട്ടിലിലുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിൽ [[ചോറൂണ്]], [[തുലാഭാരം]], [[ഭജന]] തുടങ്ങിയവ നടത്തുന്നതും ഇവിടെയാണ്. മുമ്പ് ഇവിടെയുണ്ടായിരുന്ന ആനക്കൊട്ടിൽ 2013-ൽ പൊളിച്ചുമാറ്റിയിരുന്നു. അതിനുശേഷമാണ് ഇപ്പോഴത്തേത് പണിതത്. ഇതിനപ്പുറത്താണ് ദേവീവാഹനമായ [[സിംഹം|സിംഹത്തെ]] ശിരസ്സിലേറ്റുന്ന സ്വർണ്ണക്കൊടിമരം നിലകൊള്ളുന്നത്. 200 അടി ഉയരം വരുന്ന ഈ കൊടിമരം ദൂരെനിന്നുവരുന്ന ഭക്തർക്കുപോലും കാണാൻ കഴിയുന്നതാണ്. കൊടിമരത്തിനപ്പുറം ബലിക്കൽപ്പുര സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിലെ വലിയ ബലിക്കല്ല് ഇവിടെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. അധികം പൊക്കമുള്ള ബലിക്കല്ലല്ല ഇവിടെയുള്ളത്. അതിനാൽ, ആനക്കൊട്ടിലിൽ നിന്നുനോക്കിയാൽത്തന്നെ വിഗ്രഹം കാണാം. മേൽക്കാവിലെ പ്രദക്ഷിണവഴി കരിങ്കല്ല് പാകിയിട്ടുണ്ട്. ഇതിന്റെ മുകളിലൂടെ ശീവേലിപ്പുരയും കാണാം. തെക്കുഭാഗത്താണ് ശ്രീമൂലസ്ഥാനം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. മഹാലക്ഷ്മി ആദ്യം കുടിയിരുന്ന സ്ഥലം എന്ന അർത്ഥത്തിലാണ് ഈ പേരുവന്നത്. ഐതിഹ്യപ്രകാരം കണ്ണപ്പന്റെ തൊഴുത്തും കാവുമായിരുന്ന സ്ഥലമാണ് ഈ ശ്രീമൂലസ്ഥാനം. ഇവിടെ ഒരു [[പവിഴമല്ലി]]മരമുണ്ട്. അതിനാൽ ഇവിടം 'പവിഴമല്ലിത്തറ' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവിടെ തൊഴുതുവേണം ദേവിയെ തൊഴാൻ എന്നാണ് ആചാരം. നാരായണനോടൊപ്പം മഹാലക്ഷ്മി ആദ്യമായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടത് ഇവിടെയാണ് എന്ന് സങ്കല്പം. അതിനാൽ ഇവിടെ പ്രാർഥിക്കുന്നത് ദാരിദ്ര്യവും സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളും ശമിപ്പിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം. നവരാത്രിക്കാലത്ത് പവിഴമല്ലിത്തറയിൽ നടക്കുന്ന [[ചെണ്ടമേളം]] പ്രസിദ്ധമാണ്. ശ്രീമൂലസ്ഥാനത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് പ്രത്യേകം ശ്രീകോവിലിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി ശിവനും ഗണപതിയും സാന്നിദ്ധ്യമരുളുന്നു. ഒന്നരയടി ഉയരം വരുന്ന ശിവലിംഗമാണിവിടെയുള്ളത്. ശിവന്റെ ശ്രീകോവിലിനോടുചേർന്ന് പണിതിട്ടുള്ള ഒരു കൊച്ചുമുറിയിലാണ് ഗണപതിവിഗ്രഹമുള്ളത്. അതിനാൽ ഈ ഭാവം '''ഒക്കത്ത് ഗണപതി''' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. അരയടി മാത്രമാണ് ഗണപതിവിഗ്രഹത്തിന്റെ ഉയരം. ഇതിൽ വെള്ളിഗോളക ചാർത്തിയിട്ടുണ്ട്. ശിവന്റെ ശ്രീകോവിലിന് തൊട്ടടുത്ത് മേൽക്കൂരയില്ലാത്ത തറയിൽ [[സർപ്പാരാധന|നാഗദൈവങ്ങളുടെയും]] യക്ഷിയുടെയും പ്രതിഷ്ഠകൾ കാണാം. ആദിദ്രാവിഡ സംസ്കാരത്തിന്റെ അവശേഷിപ്പുകളായാണ് നാഗദൈവങ്ങളെയും യക്ഷിയെയും കണ്ടുവരാറുള്ളത്. ഈ യക്ഷി ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയെ ആക്രമിച്ച യക്ഷി തന്നെയാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കുഭാഗത്ത് മതിൽക്കെട്ടിന് പുറത്തായി ഒരു അന്നദാനമണ്ഡപം കാണാം. ക്ഷേത്രത്തിൽ നിത്യേന അന്നദാനം നടന്നുവരുന്നുണ്ട്. ആയിരങ്ങളാണ് ഇതിൽ പങ്കെടുക്കുന്നത്. വടക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് വഴിപാട് കൗണ്ടറുകൾ കാണാം. മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ടും ഗുരുതിപൂജയുമാണ് ഇവിടത്തെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. ഇവയ്ക്ക് വലിയ തുകയുണ്ട്. വടക്കുവശത്ത് നെടുനീളത്തിൽ ഊട്ടുപുര പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. രണ്ടുനിലകളോടുകൂടിയ ഊട്ടുപുര പുതുക്കിപ്പണിത രൂപത്തിലാണ് ഇന്ന് കാണപ്പെടുന്നത്. പണ്ട് ഇതിന്റെ രണ്ടുനിലകളിലും ഊട്ട് ഉണ്ടാകുമായിരുന്നു. ഇന്ന് വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ മാത്രമാണുള്ളത്. ഊട്ടുപുരയുടെ താഴത്തെ നില ക്ഷേത്രം വക ഓഡിറ്റോറിയമായി ഉപയോഗിച്ചുവരുന്നു. ഇതിന് 'നവരാത്രി മണ്ഡപം' എന്നാണ് പേരിട്ടിട്ടുള്ളത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ ഇവിടെ കലാപരിപാടികൾ നടത്തിവരുന്നു. ==== കീഴ്ക്കാവ് ക്ഷേത്രം ==== കിഴക്കേ നടയിൽ നിന്ന് 57 കരിങ്കൽപ്പടികൾ ഇറങ്ങിയാൽ കീഴ്ക്കാവിലെത്താം. കീഴ്ക്കാവിലേയ്ക്കുള്ള വഴിയിൽ വടക്കുഭാഗത്ത് ഒരു നക്ഷത്രവനം നട്ടുപിടിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. 27 നക്ഷത്രങ്ങളുടെയും വൃക്ഷങ്ങൾ യഥാക്രമത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുള്ള ഇവിടെ ആരാധന നടത്തുന്നത് വിശേഷമായി കാണപ്പെടുന്നു. വഴിയുടെ തെക്കുഭാഗത്ത് ഒരു കൊച്ചു [[ധർമ്മശാസ്താവ്|ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രമുണ്ട്]]. പൂർണ്ണ, പുഷ്കല എന്നീ പത്നിമാർക്കൊപ്പമുള്ള ശാസ്താവാണിവിടെ. കിഴക്കോട്ട് ദർശനം. ഭഗവതിയുടെ അംഗരക്ഷകന്റെ സ്ഥാനമാണ് ഇവിടെ ശാസ്താവിന് നൽകുന്നത്. അതിനാൽ, ഉത്സവനാളുകളിൽ ഭഗവതി എഴുന്നള്ളുമ്പോൾ ശാസ്താവ് കൂടെയുണ്ടാകും. ശബരിമല തീർത്ഥാടനകാലത്ത് അയ്യപ്പഭക്തന്മാർ മാലയിടുന്നതും കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നെതുമെല്ലാം ഇവിടെയാണ്. ഇവിടെനിന്ന് ഒരല്പം മാറിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ വെടിപ്പുര. [[കതിനാവെടി|വെടിവഴിപാട്]] ഇവിടെ ദേവിയ്ക്ക് പ്രധാനമാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ഓരോ ചടങ്ങിനും വെടിയുണ്ടാകും. ഇവിടെനിന്ന് ഒരല്പം കൂടി പടികളിറങ്ങിയാൽ കീഴ്ക്കാവിലെത്താം. കാലേക്കറിൽ താഴെ വിസ്തീർണ്ണം വരുന്ന ഒരു കൊച്ചുക്ഷേത്രമാണ് കീഴ്ക്കാവ്. തൊട്ടുമുന്നിൽ ക്ഷേത്രക്കുളം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. രണ്ട് ക്ഷേത്രങ്ങൾക്കും ഒന്നിച്ചാണ് കുളം. സാമാന്യം വലിപ്പമുള്ള കുളമാണിത്. ഭദ്രകാളിയാണ് കീഴ്ക്കാവിലെ പ്രതിഷ്ഠ. പടിഞ്ഞാറോട്ടാണ് ദർശനം. ഗുരുതിപൂജ നടക്കുന്നത് ഇവിടെയാണ്. കീഴ്ക്കാവിലമ്മയുടെ ശ്രീകോവിലിന്റെ വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് ഒരു [[പാല]]മരമുണ്ട്. അവിടെ ധാരാളം ആണികൾ അടിച്ചുവച്ചിട്ടുണ്ട്. ബാധോപദ്രവക്കാരെ കൊണ്ടുവന്നശേഷം അവരെ പിടികൂടിയിരിയ്ക്കുന്ന ബാധയെ ദേഹത്തുനിന്ന് ഒഴിപ്പിയ്ക്കുകയും തുടർന്ന് അവയെ സത്യം ചെയ്യിയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ചടങ്ങുണ്ട്. ഇതിനുശേഷമാണ് ഇവയെ തളയ്ക്കുന്നത്. പാലമരത്തിൽ ആണിയടിച്ചുകൊണ്ടാണ് ഈ കർമ്മം നടത്തുന്നത്. ഇത്തരം ആണികളാണ് ഈ പാലമരത്തിലുള്ളത്. പാലമരത്തിൽ തന്നെ ധാരാളം കളിപ്പാവകളുടെയും കളിപ്പാടങ്ങളുടെയും രൂപങ്ങളും കാണാം. ഇവയും ബാധോപദ്രവത്തിന്റെ സൂചനകളാണ്. ഇതിനടുത്ത് ഒരു [[അരയാൽ]]മരമുണ്ട്. ഹൈന്ദവവിശ്വാസപ്രകാരം പുണ്യവൃക്ഷമായ അരയാലിന്റെ മുകളിൽ [[ബ്രഹ്മാവ്|ബ്രഹ്മാവും]] മുകളിൽ വിഷ്ണുവും അടിയിൽ ശിവനും കുടികൊള്ളുന്നു. അതായത് അരയാൽ [[ത്രിമൂർത്തി|ത്രിമൂർത്തീസ്വരൂപമാകുന്നു]]. ദിവസവും രാവിലെ അരയാലിനെ ഏഴുവലം വയ്ക്കുന്നത് പുണ്യകരമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. === ശ്രീകോവിൽ === ചതുരാകൃതിയിൽ തീർത്ത ഒരു കൊച്ചു ശ്രീകോവിലാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ഒരു നില മാത്രമേ ഇതിനുള്ളൂ. അത് ചെമ്പുമേഞ്ഞ് മുകളിൽ സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടത്തോടെ ശോഭിച്ചുനിൽക്കുന്നു. കരിങ്കല്ലിൽ തീർത്ത ശ്രീകോവിലിനകത്ത് മൂന്ന് മുറികളുണ്ട്. അവയിൽ പടിഞ്ഞാറേ അറ്റത്താണ് വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ച ഗർഭഗൃഹം. മൂന്നടിയോളം ഉയരം വരുന്ന രുദ്രാക്ഷശിലാനിർമ്മിതമായ സ്വയംഭൂവിഗ്രഹത്തിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി ശ്രീ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ വാഴുന്നു. സ്ഥിരമായ ആകൃതിയില്ലാത്ത ഒരു ശിലാഖണ്ഡത്തിൽ ദേവിയെ ആവാഹിച്ചിരിയ്ക്കുകയാണ്. അതിൽ സ്വർണ്ണഗോളക ചാർത്തിയിട്ടുണ്ട്. രത്നപീഠത്തിൽ കാലുകൾ രണ്ടും താഴോട്ട് തൂക്കിയിരിയ്ക്കുന്ന, ചതുർബാഹുവായ ദേവിയാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ ശ്രീചക്രവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ ശംഖും കാണാം. മുന്നിലെ വലതുകൈ ഭക്തരുടെ ദുഃഖങ്ങൾ സ്വീകരിയ്ക്കാനായി താഴ്ത്തിവച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. മുന്നിലെ ഇടതുകൈ കൊണ്ട് ഭക്തരെ അനുഗ്രഹിയ്ക്കുന്നു. ഈ രൂപത്തിലാണ് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മയുടെ രൂപം ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുള്ളത്. ദേവീവിഗ്രഹത്തിനടുത്തായി അതേ ഉയരത്തിൽ മറ്റൊരു ശിലാഖണ്ഡം കാണാം. അത് മഹാവിഷ്ണുസാന്നിദ്ധ്യമാണ്. രണ്ടും ഒരേ പീഠത്തിൽ ഉറച്ചുനിൽക്കുന്നു. അതിനാൽ, ലക്ഷ്മീനാരായണസങ്കല്പം ഇവിടത്തെ മൂർത്തിയ്ക്ക് ഉയർന്നുവരുന്നു. ഇവിടെയെത്തുന്ന ഭക്തർ 'അമ്മേ നാരായണാ, ദേവീ നാരായണാ" എന്നീ മന്ത്രങ്ങളാണ് ജപിയ്ക്കാറുള്ളത്. കൂടാതെ ബ്രഹ്മാവ്, ശിവൻ, ഗണപതി, ശാസ്താവ്, സുബ്രഹ്മണ്യൻ എന്നിവരും ഈ ശ്രീകോവിലിൽ കുടികൊള്ളുന്നു. അങ്ങനെ വിശ്വപ്രകൃതിയുടെ മൂലതേജസ്സിനെ മുഴുവൻ ആവാഹിച്ചുകൊണ്ട് സാക്ഷാൽ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ ലോകമാതാവായി, സ്വയംഭൂവായി കുടികൊള്ളുന്നു. ശ്രീകോവിൽ കാര്യമായ ശില്പചിത്രകലാവൈദഗ്ദ്ധ്യങ്ങളൊന്നും എടുത്തുപറയാവുന്നതല്ല. വളരെയധികം ലളിതമായ നിർമ്മാണരീതിയാണ്. അകത്തേയ്ക്ക് കടക്കാൻ മൂന്ന് പടികളുണ്ട്. വടക്കുഭാഗത്ത് ഓവ് പണിതിട്ടുണ്ട്. അഭിഷേകജലം ഇതിലൂടെ ഒഴുകി ഒരു അന്തർദ്ധാരയിലൂടെ അടുത്തുള്ള ഓണക്കൂറ്റുചിറയിലെത്തുന്നുവെന്നാണ് വിശ്വാസം. === നാലമ്പലം === ശ്രീകോവിലിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി നാലമ്പലം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. താരതമ്യേന വളരെ സ്ഥലം കുറവാണ് നാലമ്പലത്തിൽ. നാലമ്പലത്തിലേയ്ക്കുള്ള പ്രവേശനകവാടത്തിനിരുവശവും വാതിൽമാടങ്ങൾ കാണാം. തെക്കേ വാതിൽമാടത്തിൽ ഹോമപ്പുരയും വടക്കേ വാതിൽമാടത്തിൽ പാട്ടുപുരയും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഭക്തർ നാമജപത്തിനും വിശ്രമത്തിനും വാതിൽമാടങ്ങൾ ഉപയോഗിയ്ക്കുന്നുണ്ട്. തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ പതിവുപോലെ [[തിടപ്പള്ളി]] പണിതിട്ടുണ്ട്. വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ [[കിണർ|ക്ഷേത്രക്കിണറും]] കാണാം. കിണറിന് തൊട്ടടുത്തായി ഒരു ചെറിയ ശ്രീകോവിലിൽ പൂർണ്ണാപുഷ്കലാസമേതനായ ശാസ്താവിന്റെ പ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. കൂടുതൽ പഴക്കമുള്ള ശാസ്താക്ഷേത്രം ഇതാണ്. ശ്രീകോവിലിനു ചുറ്റും അകത്തെ ബലിവട്ടം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. [[അഷ്ടദിക്പാലർ|അഷ്ടദിക്പാലകർ]] (കിഴക്ക് - [[ഇന്ദ്രൻ]], തെക്കുകിഴക്ക് - [[അഗ്നി]], തെക്ക് - [[യമൻ]], തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[നിര്യതി]], പടിഞ്ഞാറ് - [[വരുണൻ]], വടക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[വായു]], വടക്ക് - [[കുബേരൻ]], വടക്കുകിഴക്ക് - [[ഈശാനൻ]]), [[സപ്തമാതാക്കൾ|സപ്തമാതൃക്കൾ]] ([[ബ്രഹ്മാണി]], [[വൈഷ്ണവി]], [[മഹേശ്വരി]], [[ഇന്ദ്രാണി]], [[വരാഹി]], [[കൗമാരി]], [[ചാമുണ്ഡി]]), [[വീരഭദ്രൻ]], ഗണപതി, ശാസ്താവ്, സുബ്രഹ്മണ്യൻ, ദുർഗ്ഗാദേവി, ബ്രഹ്മാവ്, [[അനന്തൻ]] തുടങ്ങിയവരെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്ന ബലിക്കല്ലുകൾ ഇവിടെ കാണാം. ശീവേലിസമയത്ത് ഇവയിൽ ബലിതൂകുന്നു. === നമസ്കാരമണ്ഡപം === ശ്രീകോവിലിന് നേരെമുന്നിൽ ചതുരാകൃതിയിൽ നമസ്കാരമണ്ഡപം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. നാലുകാലുകൾ മാത്രമുള്ള വളരെ ചെറിയൊരു മണ്ഡപമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. അതിനാൽ, ഭക്തർക്ക് നമസ്കരിയ്ക്കാൻ സ്ഥലമില്ല. എങ്കിലും കലശപൂജയും മറ്റും നിർബാധം നടത്താം. മണ്ഡപത്തിന്റെ മേൽക്കൂര ചെമ്പുമേഞ്ഞ് സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടത്തോടുകൂടി തിളങ്ങിനിൽക്കുന്നു.ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിപാടായ മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ട് നടക്കുന്നത് ഇവിടെയാണ്. കാര്യമായ ശില്പാലങ്കരങ്ങളൊന്നും തന്നെ ഇവിടെയില്ല. == പ്രതിഷ്ഠകൾ == === ശ്രീ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ (മേൽക്കാവ്) === സ്വയംഭൂവായ രുദ്രാക്ഷശിലാവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. മൂന്നരയടിയോളം ഉയരമുള്ള ഈ വിഗ്രഹത്തിന് വ്യക്തമായ ആകൃതിയില്ല. കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം. നിർമ്മാല്യസമയത്തൊഴികെ ബാക്കിയെല്ലായ്പ്പോഴും ഇതിൽ സ്വർണ്ണഗോളക ചാർത്തുന്നുണ്ട്. രത്നപീഠത്തിൽ ഇരിയ്ക്കുന്ന ഭാവത്തിലുള്ള ചതുർബാഹുവായ ശ്രീ ഭഗവതിയാണ് ഇതിൽ. പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ ശ്രീചക്രവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ ശംഖും ധരിച്ച ദേവിയുടെ മുന്നിലെ കൈകൾ വരദാഭയമുദ്രാങ്കിതമാണ്. ഈ രൂപത്തിലാണ് മേൽക്കാവിലമ്മയുടെ ചിത്രങ്ങൾ കാണാറുള്ളത്. രാവിലെ സരസ്വതിയായും ഉച്ചയ്ക്ക് ഭദ്രകാളിയായും വൈകീട്ട് ദുർഗ്ഗാദേവിയായുമാണ് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ ആരാധിയ്ക്കപ്പെടുന്നത്. തന്മൂലം രാവിലെ ദർശിച്ചാൽ വിദ്യാലബ്ധിയും, ഉച്ചയ്ക്കും ദർശിച്ചാൽ ശത്രുനാശവും വൈകീട്ട് ദുരിതശമനവും ഫലമുള്ളതായി ഭക്തർ വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. കൂടാതെ, ശ്രീകോവിലിൽ മഹാവിഷ്ണു സാന്നിദ്ധ്യമുള്ളതിനാൽ [[ലക്ഷ്മി|മഹാലക്ഷ്മിയായും]] ക്ഷേത്രത്തിൽ ശിവസാന്നിദ്ധ്യമുള്ളതിനാൽ [[പാർവ്വതി|ശ്രീ പാർവ്വതിയായും]] വേറെയും രണ്ട് ഭാവങ്ങളുണ്ട്. ഈ അഞ്ച് ഭാവങ്ങളും ഒത്തിണങ്ങിയതുകൊണ്ടാണ് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മയ്ക്ക് രാജരാജേശ്വരീ സങ്കല്പം. കർമങ്ങൾ ചെയ്യുവാനുള്ള പ്രചോദനത്തിന്റെ പ്രതീകവും ഇച്ഛാശക്തിയുമായ ദുർഗ്ഗാഭഗവതിയും, ക്രിയാശക്തിയായ മഹാലക്ഷ്മിയും, ജ്ഞാനശക്തിയായ സരസ്വതിയും ചേർന്ന ആദിപരാശക്തിയാണ് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ എന്നാണ് താന്ത്രികർ വിശ്വസിക്കുന്നത്. മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ട്, ഭജനം പാർക്കൽ, ഉദയാസ്തമനപൂജ, അന്നദാനം, പട്ടും താലിയും ചാർത്തൽ തുടങ്ങിയവയാണ് മേൽക്കാവിലമ്മയ്ക്ക് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ശ്രീ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ (കീഴ്ക്കാവ്) === ഉഗ്രരൂപിയായ ഭദ്രകാളിയാണ് കീഴ്ക്കാവിലമ്മ. എന്നിരുന്നാലും കീഴ്ക്കാവിലമ്മയ്ക്ക് രണ്ട് ഭവങ്ങളുണ്ട്. പ്രത്യങ്കരിദേവി എന്നതാണ് രണ്ടാമത്തെ ഭാവം. ഒരടി ഉയരമുള്ള ചതുർബാഹു കാളിവിഗ്രഹം പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. കുംഭമാസത്തിലെ മകം ദിവസം വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ പ്രതിഷ്ഠിച്ചതാണ് കീഴ്ക്കാവിലമ്മയെ എന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. ദേവിയുടെ പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ ത്രിശൂലവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ ദാരികശിരസ്സും മുന്നിലെ വലതുകയ്യിൽ ഉടവാളും മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ കൈവട്ടകയും കാണാം. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിപാടായ ഗുരുസിപൂജ നടക്കുന്നത് ഇവിടെയാണ്. ഗുരുതിവേളയിൽ കാളിയെ അത്യുഗ്രമൂർത്തിയായ പ്രത്യങ്കരിയായി ഉപാസകർ കാണുന്നു. വിഷ്ണുവിന്റെ നാലാമത്തെ അവതാരമായ നരസിംഹത്തിന്റെ കോപത്തെ തടഞ്ഞു നിർത്തി അദ്ദേഹത്തെ ശാന്തനാക്കി നല്ല വഴിയിലേക്ക് നയിക്കാൻ കാലഭൈരവന്റെ (ശിവന്റെ) തൃക്കണ്ണിലെ അഗ്നിയായി അവതരിച്ച മഹാകാളിയാണ് പ്രത്യങ്കരിദേവി. കടുത്ത ദുരിതങ്ങൾ പോലും ഈ കാളിയുടെ അനുഗ്രഹത്താൽ ഇല്ലാതെയാകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. അതിനാൽ മാനസികപ്രശ്നം ഉള്ളവരെയും, ലഹരിയ്ക്ക് അടിമയായവരെയും, സ്വഭാവദൂഷ്യമുള്ളവരെയും ബന്ധുക്കൾ ഇവിടെ കൊണ്ടുവന്നു ഗുരുസിപൂജ നടത്തിച്ച് ഭജനമിരുത്താറുണ്ട്. രാത്രി ഏട്ടരയ്ക്ക് ശേഷമാണ് ഇവിടെ ഗുരുസിപൂജ നടക്കാറുള്ളത്. === മഹാവിഷ്ണു === മഹാലക്ഷ്മിയായ മേൽക്കാവിലമ്മയ്ക്കൊപ്പമാണ് ശ്രീമഹാവിഷ്ണുവിന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ശ്രീദേവിയോടൊപ്പം സ്വയംഭൂവായി അവതരിച്ച ഭഗവാന്റെ രൂപം കൃഷ്ണശിലയിലാണ്. മൂന്നരയടിയിലധികം ഉയരമുള്ള ഈ വിഗ്രഹത്തിനും വ്യക്തമായ ആകൃതിയില്ല. എന്നാൽ, ശംഖചക്രഗാപദ്മധാരിയായ ഭാവത്തിലുള്ള ഭഗവാന്റെ ഒരു ഗോളക ഇതിനും ചാർത്തിയിട്ടുണ്ട്. പാൽപ്പായസം, തൃക്കൈവെണ്ണ, വിഷ്ണു സഹസ്രനാമാർച്ചന, തുളസിമാല തുടങ്ങിയവയാണ് ഭഗവാന്റെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. == ഉപദേവതകൾ == === ശിവൻ === നാലമ്പലത്തിന് പുറത്ത് തെക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്താണ് കപാലീശ്വരമൂർത്തിയായ ശിവന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ഒന്നരയടി ഉയരം വരുന്ന സ്വയംഭൂവായ ശിവലിംഗം കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. ദേവി പരമശിവന്റെ വാമാംഗത്തിലിരിയ്ക്കുന്നതായി സങ്കല്പമുള്ളതിനാൽ പാർവ്വതീ ഭാവവും ദേവിയിൽ വന്നുചേരുന്നു. മുഖപ്പോടു കൂടിയ മഹാദേവന്റെ ശ്രീകോവിലിനു മുന്നിൽ ചില ഭക്തർ ഉറഞ്ഞുതുള്ളാറുണ്ട്. മറ്റ് ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലേതുപോലെ ഇവിടെയും ധാര വളരെ പ്രധാനമാണ്. നിത്യേന രണ്ടുതവണ പരമശിവന് ധാര പതിവുണ്ട് - രാവിലെ അഞ്ചുമണിയ്ക്കും പതിനൊന്നുമണിയ്ക്കും. രണ്ടവസരങ്ങളിലും ഭക്തർ ഇവിടെ തടിച്ചുകൂടാറുണ്ട്. രുദ്രാഭിഷേകം, മൃത്യുഞ്ജയഹോമം, കൂവളമാല, പിൻവിളക്ക് തുടങ്ങിയവയാണ് ശിവന് മറ്റ് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ശ്രീകോവിലിനകത്തും ശിവപ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. === ഗണപതി === ശിവനോടൊപ്പം തന്നെയാണ് പുത്രനായ ഗണപതിയുടെയും പ്രതിഷ്ഠ. അരയടി ഉയരം മാത്രമുള്ള കൊച്ചുവിഗ്രഹമാണിവിടെ. കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം. ഗണപതിഭഗവാൻ ശിവസാന്നിദ്ധ്യത്തിലിരിയ്ക്കുന്നതിനാൽ 'ഒക്കത്ത് ഗണപതി'യായും സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. ചതുർബാഹുവായ വിഗ്രഹത്തിന്റെ കൈകളുടെ ഭാവവും സാധാരണ ഗണപതി വിഗ്രഹങ്ങളുടേതുപോലെത്തന്നെയാണ്. വിഘ്നേശ്വര പ്രീതിയ്ക്കായി നിത്യേന ക്ഷേത്രത്തിൽ ഗണപതിഹോമം നടത്തിവരുന്നുണ്ട്. ഒറ്റയപ്പം, മോദകം, കറുകമാല തുടങ്ങിയവയാണ് മറ്റ് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ശ്രീകോവിലിനകത്തും ഭാഗവതിയ്ക്ക് സമീപം ഗണപതി പ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. ===ശ്രീ ധർമശാസ്താവ് === ക്ഷേത്രനടപ്പന്തലിന്റെ തെക്കുഭാഗത്ത് പ്രത്യേകം മതിലകത്താണ് പൂർണാപുഷ്കലാസമേതനായ ശ്രീധർമ്മശാസ്താവ് കുടികൊള്ളുന്നത്. കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി ശിവലിംഗരൂപത്തിലുള്ള മൂന്ന് വിഗ്രഹങ്ങളാണ് പൂർണാപുഷ്കലാസമേതനായ ശാസ്താവിനെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്നത്. മേപ്പാഴൂർ മനയിലെ നമ്പൂതിരിയോടൊപ്പം ഇവിടെയെത്തിയ ശാസ്താവ് ഒടുവിൽ ഇവിടെത്തന്നെ കുടികൊണ്ടുവെന്നാണ് വിശ്വാസം. ദേവിയുടെ അംഗരക്ഷകന്റെ സ്ഥാനമാണ് ഇവിടെ ഹരിഹരപുത്രന്. കുംഭമാസത്തിൽ ഉത്സവസമയത്ത് ദേവി പറയെഴുന്നള്ളിപ്പിന് പോകുമ്പോൾ ശാസ്താവും കൂടെപ്പോകുന്നു. [[ശബരിമല]] തീർത്ഥാടനകാലത്ത് നിരവധി ഭക്തർ ഈ നടയിൽ വന്ന് മാലയിടുകയും കെട്ടുനിറയ്ക്കുകയും ചെയ്തുപോരുന്നുണ്ട്. എള്ളുതിരി കത്തിയ്ക്കുന്നതാണ് ശാസ്താവിന് പ്രധാന വഴിപാട്. ക്ഷേത്രനാലമ്പലത്തിനകത്ത് വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിലായി മറ്റൊരു ശാസ്താപ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. ഇതാണ് ആദ്യത്തെ ശാസ്താപ്രതിഷ്ഠ. അമ്പും വില്ലും ധരിച്ച കിരാതശാസ്താവാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. പടിഞ്ഞാറോട്ടാണ് ദർശനം. ഈ ക്ഷേത്രം വടക്കുകിഴക്കേമൂല മൊത്തം കയ്യടക്കി വച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടെയും നീരാജനമാണ് പ്രധാനം. === സുബ്രഹ്മണ്യൻ === ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ശ്രീകോവിലിലാണ് ശിവപാർവ്വതീപുത്രനായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി കുടികൊള്ളുന്നത്. ഇവിടെ ഭഗവാന് വിഗ്രഹമില്ല. സങ്കല്പം മാത്രമേയുള്ളൂ. പാനകം, പഞ്ചാമൃതം, കാവടിനിറ തുടങ്ങിയവയാണ് സുബ്രഹ്മണ്യന് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === നാഗദൈവങ്ങൾ === ശിവന്റെ ശ്രീകോവിലിനടുത്ത് പ്രത്യേകം തീർത്ത തറയിലാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിഷ്ഠ. നവനാഗസങ്കല്പമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. വിഷ്ണുവിന്റെ ശയനമായ [[അനന്തൻ]](ആദിശേഷൻ), ശിവന്റെ കണ്ഠാഭരണമായ [[വാസുകി]], [[തക്ഷകൻ]] തുടങ്ങിയ നവനാഗരാജാക്കന്മാർക്കൊപ്പം നാഗയക്ഷിമാരും നാഗകന്യകമാരും നാഗചാമുണ്ഡിമാരും ചിത്രകൂടങ്ങളുമെല്ലാം ഇവിടെയുണ്ട്. എല്ലാ മാസവും [[ആയില്യം (നക്ഷത്രം)|ആയില്യം]] നാളിൽ വിശേഷാൽ പൂജകളും [[കന്നി|കന്നിമാസത്തിൽ]] ആയില്യത്തിന് സർപ്പബലിയുമുണ്ടാകും. നൂറും പാലും, മഞ്ഞൾപ്പൊടി അഭിഷേകം, പുറ്റും മുട്ടയും, [[പുള്ളുവൻപാട്ട്]] തുടങ്ങിയവയാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ജ്യേഷ്ഠാഭഗവതി === നാഗത്തിന്റെ സമീപത്തായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുള്ള പരാശക്തിയുടെ മറ്റൊരു ഭാവമാണ് ജ്യേഷ്ഠാഭഗവതി. ദാരിദ്ര്യം, കലഹം, വൃത്തിയില്ലായ്മ എന്നിവയുടെ ഭഗവതിയാണ് ഇത്. ലക്ഷ്മിയുടെ ജ്യേഷ്ഠത്തിയാണ് ജ്യേഷ്ഠ. ജ്യേഷ്ഠയെ തൊഴുന്നത് ദാരിദ്ര്യവും കലഹവും ദുരിതവും ഒഴിവാക്കി ഐശ്വര്യം നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. === രക്ഷസ്സുകൾ === വടക്കുപടിഞ്ഞാറേ മൂലയിലെ ഒരു തറയിലാണ് രക്ഷസ്സുകളുടെ സാന്നിദ്ധ്യം. പണ്ടുകാലത്ത് ഈശ്വരത്വം പ്രാപിച്ചു മരണപെട്ട ഭക്തരെയാണ് രക്ഷസ്സുകളായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ടാകുക. ബ്രാഹ്മണനാണ് മരണപെട്ടതെങ്കിൽ [[ബ്രഹ്മരക്ഷസ്സ്]], ക്ഷത്രരക്ഷസ്സ് തുടങ്ങിയവരാണ് പ്രധാന രക്ഷസ്സുകൾ. ശിവലിംഗരൂപത്തിലും കണ്ണാടിരൂപത്തിലുമാണ് ഇവരുടെ വിഗ്രഹങ്ങളുള്ളത്. കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം. പാൽപ്പായസം മാത്രമേ രക്ഷസ്സുകൾക്ക് വഴിപാടായുള്ളൂ. നിത്യേന രണ്ട് സന്ധ്യയ്ക്കും വിളക്ക് കത്തിച്ചുവയ്ക്കുന്നുമുണ്ട്. === യക്ഷിയമ്മ === ശിവന്റെ ശ്രീകോവിലിനടുത്ത് പ്രത്യേകം തീർത്ത തറയിലാണ് യക്ഷിയമ്മയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. ചോറ്റാനിക്കരയമ്മയുടെ ഭക്തനായിരുന്ന കണ്ടാരപ്പള്ളി ഇല്ലത്ത് ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിപ്പാടിനെ ആക്രമിച്ച യക്ഷിയാണിതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ദേവിയുടെ കൈ കൊണ്ട് മോക്ഷം കിട്ടിയ യക്ഷി സ്വയം സാത്വികയായി മാറി. ശീവേലിയുടെ ഉച്ചിഷ്ടമാണ് യക്ഷിയമ്മയ്ക്ക് പ്രധാന നിവേദ്യം. നിത്യേന രണ്ട് സന്ധ്യയ്ക്കും വിളക്ക് കത്തിച്ചുവയ്ക്കുന്നുമുണ്ട്. ==നിത്യപൂജകൾ== നിത്യേന അഞ്ചുപൂജകളും മൂന്നുശീവേലികളുമുള്ള മഹാക്ഷേത്രമാണ് ചോറ്റാനിക്കര ശ്രീഭഗവതിക്ഷേത്രം. രാവിലെ മൂന്നുമണിയ്ക്ക് നിയമവെടി. തുടർന്ന് ഏഴുതവണ ശംഖുവിളിയുണ്ടാകും. അതിനുശേഷം നാലുമണിയ്ക്ക് നടതുറക്കുന്നു. നിർമ്മാല്യദർശനമാണ് ആദ്യത്തെ ചടങ്ങ്. തുടർന്ന് അഭിഷേകവും നിവേദ്യവും. മൂലവിഗ്രഹം രുദ്രാക്ഷശില കൊണ്ടുള്ളതായതിനാൽ ജലാഭിഷേകം മാത്രമേ സാധിയ്ക്കൂ. മറ്റ് അഭിഷേകങ്ങൾക്ക് ഒരു അർച്ചനാബിംബമുണ്ട്. മുമ്പ് സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ ആദ്യം ഭഗവതിയ്ക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിച്ചത് ചിരട്ടയിലാതുകൊണ്ട് ഇവിടെ ചിരട്ടയിലാണ് രാവിലെ നിവേദ്യം. പിന്നീട് നാലരയ്ക്ക് ഉഷഃപൂജയും അഞ്ചരയ്ക്ക് എതിരേറ്റുപൂജയും നടത്തുന്നു. ഇവയ്ക്കിടയിൽ അഞ്ചുമണിയ്ക്ക് ശിവന്റെ നടയിൽ ധാരയുമുണ്ട്. എതിരേറ്റുപൂജ കഴിഞ്ഞാൽ ആറരയ്ക്ക് ഉഷഃശീവേലി. തന്റെ ഭൂതഗണങ്ങൾക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിയ്ക്കുന്നത് ഭഗവതി നേരിട്ടുകാണുന്നു എന്നതാണ് ഇതിനുപിന്നിലുള്ള അർത്ഥം. ശീവേലി കഴിഞ്ഞാൽ എട്ടുമണിയോടെ പന്തീരടിപൂജയും അഭിഷേകങ്ങളും നടത്തുന്നു. അതുകഴിഞ്ഞാൽ പതിനൊന്നുമണിയ്ക്ക് ശിവന്റെ നടയിൽ വീണ്ടും ധാരയാണ്. പതിനൊന്നരയ്ക്ക് ഉച്ചപൂജ. ഉച്ചപൂജയ്ക്കുശേഷം ഉച്ചശീവേലി. രാവിലത്തെ ശീവേലിയ്ക്കുള്ള അതേ ചടങ്ങുകളാണ് ഇതിനും. തുടർന്ന് പന്ത്രണ്ടരയ്ക്ക് നടയടയ്ക്കുന്നു. വൈകീട്ട് നാലുമണിയ്ക്ക് വീണ്ടും നടതുറക്കുന്നു. അതത് ദിവസത്തെ സൂര്യാസ്തമയമനുസരിച്ചാണ് ദീപാരാധന. പിന്നീട് ഏഴരയ്ക്ക് അത്താഴപൂജയും എട്ടുമണിയ്ക്ക് അത്താഴശീവേലിയുമാണ്. അതുകഴിഞ്ഞാൽ കീഴ്ക്കാവിൽ ഗുരുസിപൂജ തുടങ്ങും. ശാക്തേയപൂജാവിധികളാണ് ഗുരുസിപൂജയ്ക്കുള്ളത്. വാഴകൊണ്ട് തോരണം കെട്ടി പരിസരം മുഴുവൻ അലങ്കരിച്ച് വൃത്തിയാക്കിയശേഷം മേൽശാന്തി വന്ന് പ്രത്യേകപൂജകൾ നടത്തുന്നു. തുടർന്ന് ഗുരുസിതർപ്പണം തുടങ്ങുന്നു. ഇത് കണ്ടു തൊഴാൻ ധാരാളം ഭക്തരുണ്ടാകും. ഇവയെല്ലാം കഴിഞ്ഞാൽ ഒമ്പതുമണിയ്ക്ക് നടയടയ്ക്കുന്നു. സാധാരണ ദിവസങ്ങളിലെ പൂജാക്രമങ്ങളാണ് മേൽ സൂചിപ്പിച്ചത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിലും (ഉദാ: [[ഉത്സവം|കൊടിയേറ്റുത്സവം]], [[നവരാത്രി]], [[തൃക്കാർത്തിക]], [[വിഷു]], [[ഓണം]]) ഉദയാസ്തമനപൂജയുള്ള ദിവസങ്ങളിലും [[സൂര്യഗ്രഹണം|സൂര്യ]]-[[ചന്ദ്രഗ്രഹണം|ചന്ദ്രഗ്രഹണങ്ങളുള്ള]] ദിവസങ്ങളിലും പൂജാവിധികൾക്ക് മാറ്റമുണ്ടാകും. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തന്ത്രാധികാരം തൃപ്പൂണിത്തുറ, [[എളവള്ളി]] പുലിയന്നൂർ മനകൾക്കാണ്. ഇവർ ഓരോ വർഷവും മാറിമാറി പ്രവർത്തിയ്ക്കുന്നു. കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡ് നിയമിയ്ക്കുന്ന വ്യക്തികളാണ് മേൽശാന്തിയും കീഴ്ശാന്തിയുമാകുക. മേൽക്കാവിലും കീഴ്ക്കാവിലും പ്രത്യേകം ശാന്തിക്കാരുണ്ട്. ഇവർ ഓരോ മാസവും മാറിമാറി പ്രവർത്തിയ്ക്കുന്നു. ==വഴിപാടുകൾ== [[പ്രമാണം:Chottanikkara Keezhkavu Temple Guruthy Pooja Water IMG 20171116 141408.jpg|ലഘുചിത്രം|വലത്ത്‌|കീഴ്കാവിലെ വഴിപാടായ ഗുരുസിയുടെ ജലം]] ഇവിടത്തെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട രണ്ട് വഴിപാടുകൾ ഗുരുതി പൂജയും മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ടുമാണ്. കീഴ്ക്കാവിൽ നടത്തുന്ന വിശേഷാൽ വഴിപാടാണ് ഗുരുതിപൂജ. നേരത്തെ സൂചിപ്പിച്ചപോലെ മേൽക്കാവിലെ അത്താഴപൂജയ്ക്കുശേഷം നടത്തിവരുന്നതാണ് ഈ വഴിപാട്. പണ്ടുകാലത്ത് [[ചൊവ്വാഴ്ച]]യും [[വെള്ളിയാഴ്ച]]യും മാത്രം നടത്തിയിരുന്ന ഈ വഴിപാട് ഇപ്പോൾ ദിവസവും നടന്നുവരുന്നു. അത്യുഗ്രരൂപിണിയായ കീഴ്ക്കാവിലമ്മയെ പ്രീതിപ്പെടുത്തലാണ് ഇതിന്റെ ലക്ഷ്യം. മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ട് മറ്റുള്ള പല വഴിപാടുകളും കൂടിച്ചേർന്ന ഒരു പ്രത്യേകതരം വഴിപാടാണ്. പേരു സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നതുപോലെ ക്ഷേത്രത്തിലെ നമസ്കാരമണ്ഡപത്തിൽ നടക്കുന്ന പാട്ടാണ് പ്രധാന ഇനമെങ്കിലും ഇതിനൊപ്പം തന്നെ ഗുരുതിപൂജ, യഥാശക്തി അന്നദാനം, ഉദയാസ്തമനപൂജ, നിറമാല, ചുറ്റുവിളക്ക് തുടങ്ങിയ വഴിപാടുകളും നടത്തേണ്ടിവരും. പാട്ട് നടക്കുന്ന ദിവസം മണ്ഡപം ഭംഗിയായി അലങ്കരിച്ചിട്ടുണ്ടാകും. ദാനങ്ങളിൽ വച്ച് ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമെന്ന് ഹൈന്ദവർ വിശ്വസിയ്ക്കുന്ന അന്നദാനം ഇവിടെ ദിവസവും നടന്നുവരുന്നു. ഇതിനുവേണ്ടി മാത്രം ഒരു പ്രത്യേകമണ്ഡപം നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. അന്നദാനത്തിന് പണം തരുന്നവർക്ക് കാൽ ഫലവും അത് നടത്തുന്നവർക്ക് പകുതി ഫലവും അതിൽ പങ്കെടുക്കുന്നവർക്ക് പൂർണ്ണഫലവും ലഭിയ്ക്കുമെന്നതാണ് വിശ്വാസം. ക്ഷേത്രത്തിൽ ഭജനമിരിയ്ക്കുന്നത് വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു വഴിപാടാണ്. ഭജനമിരിയ്ക്കാൻ നിരവധി ആളുകൾ വരാറുണ്ട്, വിശേഷിച്ചും മാനസികാസ്വാസ്ഥ്യമുള്ളവർ. ഭജനമിരിയ്ക്കാൻ ആഗ്രഹിയ്ക്കുന്നവർ ഭജനം തുടങ്ങുന്നതിന് തലേദിവസം തന്നെ വന്ന് ദർശനം നടത്തേണ്ടതും ക്ഷേത്രത്തിലെ എല്ലാ ചടങ്ങുകളിലും പങ്കുകൊള്ളേണ്ടതുമാണ്. 3, 5, 7, 12 തുടങ്ങിയ ദിവസങ്ങളിലാണ് ഭജനമിരിയ്ക്കേണ്ടത്. ഭജനമിരിയ്ക്കുന്ന കാലയളവിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ നിവേദ്യം മാത്രമേ ഭക്ഷിയ്ക്കാൻ പാടുള്ളൂ. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഭജനം പാടില്ല. ഭഗവതിയ്ക്ക് പട്ടും താലിയും ചാർത്തുന്നത് മറ്റൊരു പ്രധാന വഴിപാടാണ്. മംഗല്യഭാഗ്യമാണ് ഇതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം. നെയ്പായസം, കടുമ്പായസം, കൂട്ടുപായസം തുടങ്ങിയവ ഓരോ പൂജയ്ക്കും ഭഗവതിയ്ക്ക് നേദിയ്ക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ പ്രധാനനിവേദ്യം 'ചതുശ്ശതം' എന്നുപേരുള്ള ഒരു പായസമാണ്. വിഷ്ണുവിന് പ്രധാനം പാൽപായസം തന്നെ. കൂടാതെ സാധാരണക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കാണാറുള്ളതുപോലെ വിവിധ മന്ത്രങ്ങൾ കൊണ്ടുള്ള പുഷ്പാഞ്ജലികൾ, ചന്ദനം ചാർത്ത്, ആയുധസമർപ്പണം, വിവാഹം, ചോറൂണ്, തുലാഭാരം തുടങ്ങിയവ ഇവിടെയുമുണ്ട്. നാഗദൈവങ്ങൾക്ക് എല്ലാ ദിവസവും നൂറും പാലും നേദിയ്ക്കാറുണ്ട്. എല്ലാ മാസവും ആയില്യം നാളിൽ വിശേഷാൽ നാഗപൂജയും കന്നിമാസത്തിലെ ആയില്യത്തിന് സർപ്പബലിയും സർപ്പംപാട്ടുമുണ്ടാകും. യക്ഷിയ്ക്ക് പ്രധാനനിവേദ്യം ഭഗവതിയുടെ ഉച്ചിഷ്ടമാണ്. വിഘ്നേശ്വരപ്രീതിയ്ക്കായി എല്ലാ ദിവസവും ക്ഷേത്രത്തിൽ ഗണപതിഹോമം നടന്നുവരുന്നു. ശാസ്താവിന് നീരാജനം കത്തിക്കലും എള്ളു പായസവുമാണ് പ്രധാന വഴിപാട്. ശിവന് ധാര, രുദ്രാഭിഷേകം, മൃത്യുഞ്ജയഹോമം തുടങ്ങിയവ പ്രധാന വഴിപാടുകളാണ്. വെടിവഴിപാടാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന വഴിപാട്. ==വിശേഷദിവസങ്ങൾ== === കൊടിയേറ്റുത്സവം, മകം തൊഴൽ === ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ആട്ടവിശേഷങ്ങളാണ് കുംഭമാസത്തിൽ [[രോഹിണി (നക്ഷത്രം)|രോഹിണി നാളിൽ]] കൊടിയേറി [[ഉത്രം (നക്ഷത്രം)|ഉത്രം നാളിൽ]] ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്ന കൊടിയേറ്റുത്സവവും അതിനോടനുബന്ധിച്ചുള്ള മകം തൊഴലും. ധ്വജാദിമുറയ്ക്കനുസരിച്ചുള്ള ഉത്സവമാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ നടന്നുവരുന്നത്. ഒമ്പതുദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഉത്സവത്തിന് നിരവധി ഭക്തരാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുന്നത്. ഉത്സവത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശുദ്ധിക്രിയകൾ നടത്തുന്നു. രോഹിണിനാളിൽ രാത്രിയിലാണ് കൊടിയേറ്റം നടക്കുന്നത്. തുടർന്നുള്ള ഒമ്പത് ദിവസം ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം ഭക്തജനങ്ങളെക്കൊണ്ട് നിറഞ്ഞുകവിയും. ധാരാളം താന്ത്രികച്ചടങ്ങുകളും കലാപരിപാടികളും ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ അരങ്ങേറാറുണ്ട്. ഇവയിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടത് പറയെഴുന്നള്ളിപ്പുകളും ആറാട്ടുമാണ്. കേരളത്തിലെ ദേവീക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് നിത്യേന ആറാട്ടുണ്ടാകാറുണ്ട്. ചോറ്റാനിക്കരയിലും ഇത് പതിവാണ്. കൊടിയേറ്റത്തിന് മുമ്പും ഇവിടെ ആറാട്ടുണ്ടാകും. ഉത്സവനാളുകളിൽ ഭഗവതി ശാസ്താവിനോടൊപ്പം പരിസരത്തെ വീടുകളിലേയ്ക്കും സ്ഥാപനങ്ങളിലേയ്ക്കും എഴുന്നള്ളുന്നു. വീട്ടുകാരും നാട്ടുകാരും നിറപറയും നിലവിളക്കുമായി ഭഗവതിയെ സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. എല്ലായിടത്തും ഇറക്കിപ്പൂജയുമുണ്ടാകും. ഉത്സവത്തിനിടയിലെ ഏഴാം ദിവസമാണ് പ്രസിദ്ധമായ 'മകം തൊഴൽ'. വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ കീഴ്ക്കാവിലമ്മയെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചതും അദ്ദേഹത്തിന് ലക്ഷ്മീനാരായണ ദർശനമുണ്ടായതുമായി പറയപ്പെടുന്ന ഈ പുണ്യദിനത്തിൽ പ്രഭാത പൂജകൾ കഴിഞ്ഞ് നടയടച്ചാൽ ഉച്ചയ്ക്ക് രണ്ടുമണിയ്ക്കുതന്നെ നട തുറക്കും. വില്വമംഗലത്തിന് ദർശനം നൽകിയ ഭാവത്തിലാണ് അന്ന് ദർശനം. സർവ്വാഭരണവിഭൂഷിതയായി, ദിവ്യവസ്ത്രങ്ങളും ദിവ്യായുധങ്ങളും ധരിച്ചുനിൽക്കുന്ന ഭഗവതിയെ ദർശിച്ച് അന്ന് നിരവധി ഭക്തർ തൃപ്തിയടയുന്നു. ഈ സമയത്തെ ദർശനം സ്ത്രീകൾക്കാണ് കൂടുതൽ വിശേഷം എന്നതിനാൽ ഈ സമയത്ത് സ്ത്രീകളുടെ വൻ തിരക്കായിരിയ്ക്കും ഉണ്ടാകുക. പിറ്റേന്നത്തെ പൂരം തൊഴലാണ് പുരുഷന്മാർക്ക് പ്രധാനം. അന്ന് ചോറ്റാനിക്കരയിൽ തന്നെയുള്ള മറ്റ് ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ മൂർത്തികളും ഭഗവതിയെ കാണാൻ എഴുന്നള്ളുന്നു. ഇവരെല്ലാവരും ഒന്നിച്ച് നിരവധി ഗജവീരന്മാരോടൊപ്പമുള്ള പൂരം എഴുന്നള്ളത്ത് വിശേഷമാണ്. ചോറ്റാനിക്കരയമ്മമാർ (മേൽക്കാവ്, കീഴ്ക്കാവ്), കുഴിയേറ്റ് ശിവൻ, ഓണക്കുറ്റിച്ചിറ ഭഗവതി, എടാട്ട് ഭഗവതി, കർത്തക്കാട്ട് ഭഗവതി, തുളുവൻകുളങ്ങര വിഷ്ണു, ശാസ്താവ് എന്നിവരാണ് ഈ എഴുന്നള്ളത്തിൽ അണിനിരക്കുന്നത്. ഉത്രം നാളിൽ അടുത്തുള്ള മുരിയമംഗലം ക്ഷേത്രക്കുളത്തിൽ നടക്കുന്ന വലിയ ആറാട്ടിനുശേഷം കൊടിയിറക്കുന്നു. അത്തം നാളിൽ കീഴ്ക്കാവിൽ വലിയ ഗുരുതിയും കൂടി നടത്തുന്നതോടെ ഉത്സവം പരിസമാപ്തിയിലെത്തുന്നു. === നവരാത്രി === [[കന്നി]]മാസത്തിൽ വെളുത്ത പ്രഥമ മുതലുള്ള ഒമ്പതുദിവസങ്ങളാണ് നവരാത്രിയായി ആചരിച്ചുവരുന്നത്. രാജ്യമെമ്പാടും വിവിധ രൂപങ്ങളിൽ ഇത് ആചരിച്ചുവരുന്നുണ്ട്. കേരളത്തിൽ സരസ്വതീപൂജയായിട്ടാണ് ആചരിച്ചുവരുന്നത്. എല്ലാ ക്ഷേത്രങ്ങളിലും വിശേഷമാണെങ്കിലും ദേവീക്ഷേത്രങ്ങളിലാണ് കൂടുതലും നവരാത്രി ആചരിച്ചുവരുന്നത്. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും തിരക്കേറിയ ഭഗവതിക്ഷേത്രമായ ചോറ്റാനിക്കരയിൽ നവരാത്രിയിൽ ഒമ്പതുദിവസവും അതീവ വിശേഷമാണ്. ഈ ദിവസങ്ങളിലെ ഭഗവതി ദർശനം ഐശ്വര്യകരമാണ് എന്ന വിശ്വാസമാണ് ഭക്തരെ ഇവിടേക്ക് ആകർഷിക്കുന്നത്. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷാൽ പൂജകളും കലാപരിപാടികളുമുണ്ടാകും. നവരാത്രി ഉത്സവത്തിനിടയിൽ ദുർഗാഷ്ടമി നാളിൽ നടന്നു വരുന്ന പവിഴമല്ലിത്തറ മേളം പ്രസിദ്ധമാണ്. നിരവധി പ്രസിദ്ധ വാദ്യകലാകാരന്മാർ ഇതിന് അണിനിരക്കാറുണ്ട്. പഞ്ചവാദ്യത്തിന്റെയും നാദസ്വരത്തിന്റെയും അകമ്പടിയോടുകൂടിയ ശീവേലികളും ഈയവസരങ്ങളിൽ പ്രധാനമാണ്. എട്ടാം ദിവസമായ [[ദുർഗ്ഗാഷ്ടമി]] നാളിൽ സന്ധ്യയ്ക്ക് ക്ഷേത്രത്തിൽ പുസ്തകങ്ങൾ, ആയുധങ്ങൾ, സംഗീതോപകരണങ്ങൾ മുതലായവ പൂജയ്ക്ക് വയ്ക്കുന്നു. അന്ന് ഭഗവതി സർവാഭരണ വിഭൂഷിതയായി കാണപ്പെടുന്നു. ഒൻപതാം ദിവസമായ [[മഹാനവമി]] ദിവസം അടച്ചുപൂജയാണ്. [[വിജയദശമി]] ദിവസം രാവിലെ പൂജ കഴിഞ്ഞ് പുസ്തകങ്ങളും മറ്റും തിരിച്ചുകൊടുക്കുന്നു. ആയിരക്കണക്കിന് കുരുന്നുകൾ അന്നേദിവസം ദേവീസന്നിധിയിൽ ഹരിശ്രീ കുറിയ്ക്കുന്നു. മൂകാംബിക ഭാവത്തിൽ സരസ്വതീ സാന്നിധ്യമുള്ള ക്ഷേത്രമായതിനാൽ ചോറ്റാനിക്കരയിലെ വിദ്യാരംഭം അതിവിശേഷമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. നിരവധി വിദ്യാർഥികളും നവരാത്രി ദിവസങ്ങളിൽ ദർശനത്തിനായി എത്താറുണ്ട്. === മണ്ഡലകാലം, തൃക്കാർത്തിക === ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന വിശേഷമാണ് [[വൃശ്ചികം|വൃശ്ചികമാസം]] ഒന്നാം തീയതി മുതൽ 41 ദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന മണ്ഡലകാലം. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വൻ തിരക്കായിരിയ്ക്കും. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രനട പതിവിലും അര മണിക്കൂർ നേരത്തേ (മൂന്നരയ്ക്ക്) തുറക്കും. ശബരിമല ദർശനത്തിനുപോകുന്ന നിരവധി ഭക്തർ ഈ സമയത്ത് ചോറ്റാനിക്കരയിലെത്താറുണ്ട്. അവർക്കായി ദേവസ്വം നിരവധി സൗകര്യങ്ങൾ ചെയ്തുകൊടുക്കാറുണ്ട്. ശബരിമല യാത്രയിലെ പ്രധാന ഇടത്താവളങ്ങളിലൊന്നാണ് ചോറ്റാനിക്കര. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രനടയിൽ അയ്യപ്പൻപാട്ട് പതിവാണ്. മണ്ഡലകാലത്തുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന ഉത്സവമായ തൃക്കാർത്തിക വരുന്നതും. ദേവിയുടെ ജന്മദിനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന തൃക്കാർത്തിക കേരളത്തിലെ ദേവീക്ഷേത്രങ്ങളിലെല്ലാം വിശേഷദിവസമാണ്. ചോറ്റാനിക്കരയിൽ ഇത് മൂന്നുദിവസത്തെ ആഘോഷമാണ്. പ്രധാന ദിവസമായ [[കാർത്തിക]] കൂടാതെ അടുത്ത ദിവസങ്ങളിലും ([[രോഹിണി]], [[മകയിരം]]) ഇത് ആഘോഷിച്ചുവരുന്നു. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷാൽ പൂജകളും കലാപരിപാടികളുമുണ്ടാകും. തൃക്കാർത്തിക ദിവസം രാവിലെ അഖണ്ഡനാമജപം തുടങ്ങുന്നു. ഉച്ചയ്ക്ക് ഭക്തർക്ക് പിറന്നാൾ സദ്യ നൽകുന്നു. അന്ന് സന്ധ്യയ്ക്കാണ് കാർത്തിക വിളക്ക്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ദീപസ്തംഭങ്ങളും വിളക്കുമാടവും ദീപമാലകളാൽ അലംകൃതമാകുന്നു. ഇതേസമയത്ത് ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് പലയിടത്തും ചിരാതുകൾ കത്തിച്ചുവച്ചിട്ടുണ്ടാകും. ഈ സമയത്തെ ദീപാരാധന വിശേഷമാണ്. അതിനുശേഷം 51 കുത്തുവിളക്കുകളുടെയും അഞ്ച് ഗജവീരന്മാരുടെയും പഞ്ചവാദ്യത്തിന്റെയും അകമ്പടിയോടെ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ എഴുന്നള്ളുന്നു. നിരവധി ഭക്തരാണ് ഇത് കാണാനായി ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുന്നത്. രോഹിണി, മകയിരം ദിവസങ്ങളിൽ കാര്യമായ ആഘോഷങ്ങളൊന്നുമില്ലെങ്കിലും കാർത്തികദിവസം പോലെ അപ്പോഴും വിളക്കുകളുണ്ടാകും. ഈയവസരങ്ങളിൽ ചെണ്ടമേളമാണ് അകമ്പടി സേവിയ്ക്കുന്നത്. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ഇവയോടൊപ്പം വെടിക്കെട്ടുമുണ്ടാകും. ==എത്തിച്ചേരുവാൻ== എറണാകുളത്തു നിന്നും 15 കി.മി ദൂരത്തായാണ് ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള തീവണ്ടിനിലയം ചോറ്റാനിക്കര റോഡ് (കുരീക്കാട്)ആണ് എന്നാൽ, ഇതൊരു അപ്രധാന സ്റ്റേഷനാണ്. ഇവിടെ കോട്ടയം വഴിയുള്ള മെമു, പാസഞ്ചർ ട്രെയിനുകൾ മാത്രമേ നിർത്താറുള്ളൂ. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള പ്രധാന റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ [[എറണാകുളം ജങ്ക്ഷൻ തീവണ്ടിനിലയം|എറണാകുളം സൗത്ത്]] ആണ്. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം എറണാകുളം നേവൽ വിമാനത്താവളവും നെടുമ്പാശ്ശേരിയിലുള്ള [[കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളവുമാണ് ഏകദേശം 35km ദൂരം ]]. ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{commonscat|Chottanikkara Temple}} [http://www.chottanikkarabhagavathy.org ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വെബ്‌സൈറ്റ്] ==അവലംബം== {{Reflist}} {{ഫലകം:Famous Hindu temples in Kerala}} {{Hindu-temple-stub}} [[വർഗ്ഗം:എറണാകുളം ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ദേവീക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:നൂറ്റെട്ട് ദുർഗ്ഗാക്ഷേത്രങ്ങൾ]] cty2qrzf9fsyg4cmh7mp6q06ows7h4z 3762215 3762214 2022-08-04T12:15:21Z Nithinmm0312 164441 /* വഴിപാടുകൾ */ wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Chottanikkara Temple}} {{Infobox temple | name = ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം | image = Chottanikkara Temple.jpg | alt = | caption = ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം | map_type = India Kerala | map_caption = Location in Kerala | coordinates = {{coord|9.933|N|76.391|E|type:landmark_region:IN|display=inline,title}} | other_names = | native_name = ചോറ്റാനിക്കര ഭഗവതി ക്ഷേത്രം | country = ഇന്ത്യ | state = [[Kerala|കേരളം]] | district = | location = [[ചോറ്റാനിക്കര]] | elevation_m = | deity = [[Lakshmi| ആദിപരാശക്തി]] ([[Lakshmi|ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ]]) [[Mahalakshmi|മഹാലക്ഷ്മി]], [[ഭദ്രകാളി]] | primary_deity_Goddess = | utsava_deity_God = | utsava_deity_Goddess= | Direction_posture = | Pushakarani = | Vimanam = | Poets = | Prathyaksham = | festivals = മകം തൊഴൽ | architecture = | temple_quantity = | monument_quantity= | inscriptions = | creator = | website = }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[എറണാകുളം ജില്ല|എറണാകുളം ജില്ലയിലെ]] [[ചോറ്റാനിക്കര|ചോറ്റാനിക്കരയിലുള്ള]] പ്രസിദ്ധമായ ഒരു ക്ഷേത്രമാണ് '''ചോറ്റാനിക്കര ശ്രീ ഭഗവതീക്ഷേത്രം'''<ref>https://www.keralatourism.org/temples/ernakulam/chottanikkara</ref>. ചോറ്റാനിക്കര അമ്മ എന്ന് വിളിയ്ക്കപ്പെടുന്ന ഇവിടുത്തെ ഭഗവതിയായ [[മഹാലക്ഷ്മി]]യെ [[മഹാവിഷ്‌ണു|മഹാവിഷ്‌ണുവിനൊപ്പം]] ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. അതിനാൽ ലക്ഷ്മീനാരായണസങ്കൽപ്പത്തിൽ ശ്രീഭഗവതിയെ ഇവിടെ ആരാധിയ്ക്കുന്നു. മഹാലക്ഷ്മിയ്ക്കും നാരായണന്നും തുല്യപ്രാധാന്യമാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ ഉള്ളത്. ഇക്കാരണത്താൽ "അമ്മേ നാരായണ, ദേവി നാരായണ, ലക്ഷ്മി നാരായണ, ഭദ്രേ നാരായണ" എന്ന പ്രസിദ്ധമായ നാമങ്ങൾ ഉടലെടുത്ത ക്ഷേത്രമാണിത്. മഹാലക്ഷ്മിയെ മൂന്നു ഭാവങ്ങളിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രധാനമായും ആരാധിയ്ക്കുക. വെള്ളവസ്ത്രത്തിൽ പൊതിഞ്ഞ് [[മഹാസരസ്വതി]]യായി (കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക) പ്രഭാതത്തിലും, ചുവന്ന വസ്ത്രത്തിൽ [[ശ്രീഭദ്രകാളി]]യായി ഉച്ചയ്ക്കും, [[നീല]]വസ്ത്രത്തിൽ പൊതിഞ്ഞ് ദുഃഖനാശിനിയായ [[ദുർഗ്ഗാദേവി]]യായി വൈകുന്നേരവും ആരാധിയ്ക്കുന്നു. കൂടാതെ മഹാദേവ സാന്നിധ്യം ഉള്ളതിനാൽ ശ്രീ [[പാർവതി]]യായും സങ്കല്പിക്കുന്നുണ്ട്. ഇങ്ങനെ ഭഗവതിയുടെ എല്ലാ പ്രധാന ഭാവങ്ങളിലും ആരാധിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ "ആദിപരാശക്തി അഥവാ രാജരാജേശ്വരീ" സങ്കല്പത്തിലാണ് സങ്കൽപ്പിക്കപ്പെടുന്നത്. മാനസികരോഗങ്ങളും സ്വഭാവദൂഷ്യങ്ങളും തീരാത്ത ദുരിതങ്ങളും ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ പരിഹരിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം. തന്മൂലം നിരവധി മാനസികരോഗികളും മാനസിക തകർച്ച നേരിടുന്നവരും മറ്റ് പ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ളവരും ഇവിടെ ഭജനം പാർക്കാൻ എത്താറുണ്ട്. [[നൂറ്റെട്ട് ദുർഗ്ഗാക്ഷേത്രങ്ങൾ|നൂറ്റെട്ട് ദുർഗ്ഗാക്ഷേത്രങ്ങളിൽ]] ഒന്നാണ് ചോറ്റാനിക്കര.<ref>https://www.thekeralatemples.com/knowmore/108_durga_temples.htm</ref>[[ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം|ശബരിമലയും]] [[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂരും]] കഴിഞ്ഞാൽ ഏറ്റവുമധികം ഭക്തർ ദർശനത്തിനെത്തുന്ന കേരളീയക്ഷേത്രവും ചോറ്റാനിക്കരയാണ്.<ref>https://www.eastcoastdaily.com/2019/06/11/chottanikkara-bagawathi-temple.html</ref>{{cn}} ചോറ്റാനിക്കരയിൽ മേൽക്കാവ്, കീഴ്ക്കാവ് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളുണ്ട്. മേൽക്കാവാണ് പ്രധാനക്ഷേത്രം. കീഴ്ക്കാവ് പ്രധാനക്ഷേത്രത്തിന്റെ താഴെയായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. പരാശക്തിയുടെ ഉഗ്രഭാവമായ ഭദ്രകാളിയാണ് കീഴ്ക്കാവിലമ്മ. ഇവിടെയാണ് "ഗുരുതിപൂജ" എന്ന പ്രസിദ്ധമായ വഴിപാട് നടത്താറുള്ളത്. കീഴ്ക്കാവിലേയ്ക്ക് പോകാനായി മേൽക്കാവിൽ നിന്ന് അനേകം പടികളുള്ള വഴിയുണ്ട്. [[ശിവൻ]], [[ഗണപതി]], [[സുബ്രഹ്മണ്യൻ]], [[അയ്യപ്പൻ|ശാസ്താവ്]], [[നാഗദൈവങ്ങൾ]], [[ബ്രഹ്മരക്ഷസ്സ്]], [[യക്ഷി]] എന്നിവരാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവതകൾ. [[കുംഭം|കുംഭമാസത്തിൽ]] [[രോഹിണി (നക്ഷത്രം)|രോഹിണിനാളിൽ]] കൊടിയേറി [[ഉത്രം]] നാളിൽ ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്ന ഒമ്പതുദിവസത്തെ ഉത്സവവും ഇതിനിടയിൽ വരുന്ന [[മകം (നക്ഷത്രം)|മകം]] തൊഴലുമാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ആണ്ടുവിശേഷങ്ങൾ. കൂടാതെ [[കന്നി|കന്നിമാസത്തിലെ]] [[നവരാത്രി]], [[വൃശ്ചികം|വൃശ്ചികമാസത്തിലെ]] [[തൃക്കാർത്തിക]], [[തുലാം|തുലാമാസത്തിലെ]] [[ദീപാവലി]] എന്നിവയും വിശേഷദിവസങ്ങളാണ്. [[കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡ്|കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ]] കീഴിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രം. ==ഐതിഹ്യം== === സ്ഥലനാമം === വിദ്യാസമ്പന്നരുടെ നാടായ കേരളത്തിൽ, വിദ്യാദേവതയായ സരസ്വതിയ്ക്ക് ഒരു ക്ഷേത്രം പോലുമില്ലെന്നതിൽ അത്യധികം ദുഃഖിച്ച, [[അദ്വൈതം|അദ്വൈത സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ]] മുഖ്യപ്രയോക്താവായിരുന്ന [[ശങ്കരാചാര്യർ|ആദിശങ്കരാചാര്യർ]], ദേവീപ്രീതിയ്ക്കായി [[കുടജാദ്രി|കുടജാദ്രിയിൽ]] പോയി തപസ്സിരുന്നു. ഏറെക്കാലത്തെ കഠിനതപസ്സിനൊടുവിൽ അദ്ദേഹത്തിനുമുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷയായ സരസ്വതീദേവിയോട് അദ്ദേഹം തന്റെ ആഗ്രഹം ഉണർത്തിച്ചു. തന്റെ വാസസ്ഥാനമായ [[കൊല്ലൂർ മൂകാംബികാക്ഷേത്രം]] വിട്ടുപോകാൻ ദേവി ആദ്യം വിസമ്മതിച്ചെങ്കിലും ഭക്തനായ ശങ്കരാചാര്യരുടെ ആഗ്രഹത്തിൽ ഒടുവിൽ ദേവി പ്രസാദിച്ചു. പക്ഷേ, ഒരിയ്ക്കലും തിരിഞ്ഞുനോക്കരുതെന്നും അപ്പോൾ താൻ അപ്രത്യക്ഷയാകുമെന്നുമുള്ള ഒരു നിബന്ധനയും ദേവി അദ്ദേഹത്തിനുമുന്നിൽ വച്ചു. ഈ നിബന്ധനയനുസരിച്ച് ദേവി ശങ്കരാചാര്യരെ അനുഗമിച്ചു. യാത്രാവേളയിൽ ഒരു സ്ഥലത്തെത്തിയപ്പോൾ ദേവിയുടെ കാലൊച്ച കേൾക്കാതായി. നിബന്ധന മറന്ന് ശങ്കരാചാര്യർ തിരിഞ്ഞുനോക്കിയപ്പോൾ ദേവി വിഗ്രഹമായതായിക്കണ്ടു. ഏറെ വിഷമിച്ച ശങ്കരാചാര്യർ വീണ്ടും പ്രാർത്ഥന തുടങ്ങി. ദേവി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടിട്ട് തനിയ്ക്ക് വരാൻ കഴിയില്ലെന്നും എന്നാൽ നിർബന്ധമാണെങ്കിൽ ശങ്കരാചാര്യർ ആഗ്രഹിയ്ക്കുന്ന സ്ഥലത്ത് കുടികൊള്ളാമെന്നും അറിയിച്ചു. ദുഃഖിതനായ ശങ്കരാചാര്യർ തന്റെ നാട്ടിലെ ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിൽ രാവിലെ നടതുറക്കുമ്പോൾ കുടികൊള്ളണമെന്നും അവിടെ നിർമ്മാല്യവും ഉഷഃപൂജയും കഴിഞ്ഞേ കൊല്ലൂരിലെത്താൻ പാടൂവെന്നും ദേവിയോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചു. ഈ ഐതിഹ്യത്തിന് ഉപോദ്ബലകമായി ഇന്നും കൊല്ലൂർ മൂകാംബികാക്ഷേത്രത്തിൽ രാവിലെ അഞ്ചുമണിയ്ക്കാണ് നട തുറക്കുന്നത്. ചോറ്റാനിക്കരയിൽ നാലുമണിയ്ക്ക് നട തുറന്ന് നിർമ്മാല്യവും ഉഷഃപൂജയും കഴിഞ്ഞാണ് ഇത് നടക്കുന്നത്. അങ്ങനെ ശങ്കരാചാര്യർ മൂകാംബികാദേവിയുടെ ജ്യോതി ആനയിച്ചുകൊണ്ടുവന്ന സ്ഥലം എന്ന അർത്ഥത്തിൽ ''ജ്യോതിയാനയിച്ചകര'' എന്ന് സ്ഥലത്തിന് പേരുവന്നു. പിന്നീട് അത് ലോപിച്ചാണ് ചോറ്റാനിക്കരയായത് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. === ക്ഷേത്രസ്ഥാപനം === ചോറ്റാനിക്കര ഭഗവതീ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഉൽപ്പത്തിക്കു കാരണമായത് കണ്ണപ്പനുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഐതീഹ്യ കഥയാണ്. ഇന്ന് കാണുന്ന ചോറ്റാനിക്കര പണ്ട് കൊടും കാട് നിറഞ്ഞ പ്രദേശം ആയിരുന്നു. അവിടെ ആണ് ആദിവാസി മലയരയ ഗോത്ര വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുന്ന കണ്ണപ്പൻ താമസിച്ചത്. കണ്ണപ്പൻ ഗോത്ര ആചാരങ്ങൾ കൃത്യമായി പാലിച്ചിരുന്ന വ്യക്തി ആയിരുന്നു. ഗോത്രചാര നിയമ പ്രകാരം നിത്യവും മൃഗബലി ചെയ്യുന്ന കണ്ണപ്പൻ മഹാകാളിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താൻ മൃഗബലി ഗുരുതിയായി സമർപ്പിച്ചിരുന്നു. തികഞ്ഞ കാളീ ഭക്തനായ കണ്ണപ്പൻ പശുക്കളെ ആണ് പ്രധാനമായും ഗുരുതി ബലിക്കായി മഹാകാളിക്കു സമർപ്പിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ കണ്ണപ്പന്റെ മകൾ പവിഴത്തിനു അച്ഛൻ മൃഗബലി നടത്തുന്നത് തീരേ ഇഷ്ട്ടമേ അല്ലായിരുന്നു. നിത്യവും മഹാകാളിക്ക് ഗുരുതിക്കു പശുക്കളെ വേട്ടയാടി രാത്രിയിൽ അവയെ ദേവിക്ക് ബലി നൽകി ഭഗവതിയെ സന്തോഷിപ്പിച്ചു. ഒരു ദിവസം കണ്ണപ്പന്റെ ഗൃഹത്തിലേക്ക് എവിടുന്നാണെന്ന് അറിയാത്ത വിധം നല്ലൊരു അഴകൊത്ത പശുകിടാവ് വന്നത് കണ്ട മകളായ പവിഴം പശുക്കിടാവിനെ നന്നായി പരിപാലിച്ചു. പശുവിനെ സംരക്ഷിക്കാനായി ഒരു കൊച്ചു കാലിതൊഴുത്തും പണിതീർത്തു. മൃഗങ്ങളോട് അമിത സ്നേഹവാൽസല്യം ഉള്ള പവിഴം പശുവിനു വേണ്ടി പുല്ലരിയുക, അതിനെ കുളിപ്പിക്കുക, അതിനെ തൊട്ടു തലോടി ഒരു കളിക്കൂട്ടുകാരിയെ പോലെ പവിഴം ഗോകിടാവിനെ നോക്കി. എന്നാൽ ഇതെല്ലാം കണ്ടു കൊണ്ടു കണ്ണപ്പൻ നിൽപ്പുണ്ടായിരുന്നു എങ്കിലും മകളുടെ ഇഷ്ട്ടത്തെ എതിർക്കാതെ ദിവസങ്ങൾ കടന്നു പോയി. എല്ലാ ദിവസവും രാത്രിയിൽ പശുക്കളെ മൃഗബലി ചെയ്യാൻ പകൽ മുഴുവൻ വേട്ടക്കായി കാടിനുള്ളിലേക്ക് പോകുന്നു. ഒരിക്കൽ തന്റെ പ്രിയ മാതാവായ മഹാകാളിക്കു നൽകാനായി ഗുരുതിക്കായി പശുവിനെ കിട്ടാതെ വന്നപ്പോൾ നിരാശയോടെ കണ്ണപ്പൻ തന്റെ കുടിലിനു മുന്നിൽ ഇരുന്നു. ഗോക്കിടാവിന്റെ കരച്ചിൽ കേട്ടു നോക്കിയപ്പോൾ പവിഴത്തിന്റെ ഗോകിടാവിനെ ഇന്ന് മഹാകാളിക്കു ബലി കൊടുക്കാമെന്നു കണ്ണപ്പൻ തീരുമാനിച്ചു, തൊഴുത്തിൽ കയറി പശുകിടാവിനെ ബന്ധിച്ചു പുറത്തേക്കു കൊണ്ടു പോകുന്ന വേളയിൽ പവിഴം അരുത് അപ്പാ ഇവളെ ബലി കൊടുക്കല്ലേ എന്ന് പറഞ്ഞു കണ്ണപ്പന്റെ കാലിൽ വീണു കരയാൻ തുടങ്ങി. അപ്പന് ബലി കൊടുക്കണമെങ്കിൽ എന്നെ ബലി നൽകിക്കോളു. ഇത് കേട്ടതും പവിഴത്തെ പിടിച്ചു എഴുന്നേൽപ്പിച്ചു കണ്ണു തുടച്ചു കൊണ്ടു പശുവിനെ തിരികെ ഏൽപ്പിച്ചു. മഹാകാളിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താൻ വേട്ടക്കായി വീണ്ടും കാട്ടിലേക്കു പുറപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. കുറച്ചു ദിവസങ്ങൾക്കുശേഷം പവിഴം അകാലത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു പോയി. ഏക മകൾ പവിഴത്തെ നഷ്ട്ടമായ കണ്ണപ്പൻ മാനസികമായി ഒരുപാട് തകരുന്നു. പവിഴത്തിന്റെ മരണ ശേഷം ആരും തന്നെ പവിഴത്തിന്റെ പശുകിടാവിനെ കണ്ടിട്ടില്ല. പവിഴത്തിന്റെ ജനനത്തോടെ കണ്ണപ്പന്റെ ഭാര്യ മരിച്ച ശേഷം തന്റെ എല്ലാം ഈ മകൾ ആണ്. അവളെ കൂടി എന്നിൽ നിന്നും അകറ്റിയപ്പോൾ ഞാൻ എന്തിനാണ് നിന്നെ പൂജിക്കുന്നത്? ഞാൻ എന്തിനാണ് നിന്നെ ആരാധിക്കുന്നത്? ഇനി ഞാൻ ഒരിക്കലും ഗുരുതി ചെയ്യില്ല എന്നു പറഞ്ഞു മകളെ ഓർത്തു കണ്ണപ്പൻ സങ്കടപെട്ടു. കണ്ണപ്പൻ മാനസികമായും ശാരീരികമായും തളർന്നു. അങ്ങനെ എല്ലാം അവസാനിപ്പിച്ചു മകളുടെ ഓർമ്മയിൽ കഴിയുന്ന കണ്ണപ്പന് ഒരു സ്വപ്ന ദർശനം ലഭിക്കുന്നു. സ്വപ്നത്തിൽ അദ്ദേഹം കേൾക്കുന്ന അതി ഗാഭീര്യമുള്ള ശബ്ദം. കണ്ണപ്പാ. നീ വിഷമിക്കരുത്. നിന്റെ മകൾ പവിഴം ഞങ്ങളോടൊപ്പം തന്നെ ഉണ്ട്. മകളെ ഓർത്തു വിഷമിക്കരുത് ഇനി. വൈകാതെ നീയും ഞങ്ങളിൽ വന്നു ചേരും. നിന്റെ എല്ലാ മനോ ദുഃഖങ്ങളും മാറ്റാൻ ഞങ്ങൾ നിന്റെ ഗോശാലയിൽ ജന്മ്മം എടുത്തിരിക്കുന്നു. ഞങ്ങളെ ആരാധിച്ചു പ്രാർത്ഥിച്ചോളു. നിന്റെ എല്ലാ സന്താപങ്ങളെയും ഞങ്ങൾ നീക്കിക്കൊള്ളാം. ഭക്താ, നിങ്ങൾ പുണ്യം ചെയ്തവരാണ്. നിങ്ങളുടെ ഈ തൊഴുത്തിന്റെ സ്ഥാനത്ത് കാലാന്തരത്തിൽ ഒരു മഹാക്ഷേത്രം ഉയർന്നുവരും. ഭക്തകോടികൾ കൺപാർക്കുന്ന ഒരു പുണ്യസങ്കേതമായി അതുമാറും. അന്ന് നിങ്ങളുടെ ഈ ജന്മത്തിലെ പുണ്യം മൂലം വീണ്ടും ഇവിടെ വന്നുചേരാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഭാഗ്യമുണ്ടാകും. അതു പോരേ കണ്ണപ്പാ നിനക്ക് എന്നു പറയുകയും ഞെട്ടി ഉണർന്നു എന്താണ് ഞാൻ ഇപ്പോൾ കേട്ടത്. ഇത്രയും പറഞ്ഞശേഷം ഇരുവരും അപ്രത്യക്ഷരായി. പറഞ്ഞത് സത്യമാണോ അതോ എന്റെ വെറും തോന്നൽ ആണോ എന്ന സംശയത്താൽ തൊഴുത്തിൽ വന്നു നോക്കിയപ്പോൾ കണ്ണപ്പൻ ആ കാഴ്ച കണ്ടു ഒന്നു ഞെട്ടി ഒരു നിമിഷം താൻ കുറച്ചു മുൻപ് കേട്ടതെല്ലാം സത്യമായിരുന്നോ? ഞാൻ എന്താണ് ഈ കാണുന്നത് മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ നെഞ്ചിൽ തലചായിച്ചു നിൽക്കുന്ന ലക്ഷ്മീ രൂപം. ആദിലക്ഷ്മീ നാരായണ ശില കണ്ട കണ്ണപ്പന് അപ്പോഴാണ് ഒരു കാര്യം മനസിലായത്, തന്നെ ഇക്കാര്യം അറിയിച്ചത് സാക്ഷാൽ മഹാവിഷ്ണു തന്നെയായിരുന്നു. കണ്ണപ്പൻ ലക്ഷ്മീ നാരായണന്മാരെ ദീപം കൊളുത്തി കാട്ടു വിഭവങ്ങൾ നൈവേദ്യമായി നൽകി ആരാധിച്ചു പ്രാർത്ഥിച്ചു. പവിഴത്തിന്റെ ഗോശാലയാണ് ലക്ഷ്മീ നാരായണനെ കണ്ണപ്പന് കാട്ടികൊടുത്ത ചോറ്റാനിക്കര അമ്മയുടെ ശ്രീമൂലസ്ഥാനമായ പവിഴമല്ലിത്തറ. കണ്ണപ്പനും മകളും താമസിച്ച കുടിൽ ആണ് ഇന്നത്തെ മേൽക്കാവ് ക്ഷേത്രം. കണ്ണപ്പൻ മഹാകാളിക്കു നിത്യവും മൃഗബലി സമർപ്പിച്ച സ്ഥാനമാണ് ഇന്നത്തെ കീഴ്ക്കാവിൽ നട. കാലം കുറേ കടന്നുപോയി. അതിനിടയിൽ കണ്ണപ്പനും അനുചരന്മാരും കാലയവനികയ്ക്കുള്ളിൽ മറഞ്ഞു. അവർ പൂജിച്ചിരുന്ന ലക്ഷ്മീനാരായണ ചൈതന്യം ആരുടെയും ശ്രദ്ധയിൽ പെടാതെ കാടുപിടിച്ചുകിടന്നു. അങ്ങനെയിരിയ്ക്കേ ഒരുദിവസം ഇവിടെ പുല്ലുചെത്താനായി കുറച്ച് പുലയസ്ത്രീകൾ വന്നു. അവരുടെ സംഘത്തിലെ ഒരുവൾ തന്റെ അരിവാളിന് മൂർച്ഛ കൂട്ടാനായി അടുത്തുള്ള കല്ലിൽ ഉരച്ചുനോക്കിയപ്പോൾ അവിടെ രക്തപ്രവാഹമുണ്ടായി. ഈ കാഴ്ച കണ്ട് അവൾ ഭയന്നുനിലവിളിച്ചു. ഉടനെത്തന്നെ സംഘത്തിലെ മറ്റുള്ളവർ അവിടുത്തെ നാട്ടുപ്രമാണിയും താന്ത്രികാചാര്യനുമായിരുന്ന എടാട്ട് നമ്പൂതിരിയെ ഈ വിവരം അറിയിച്ചു. അദ്ദേഹം ഉടനെത്തന്നെ മറ്റു പ്രമാണിമാർക്കൊപ്പമെത്തി. ഒരു ജ്യോത്സ്യർ കൂടിയായിരുന്ന എടാട്ട് നമ്പൂതിരി പ്രശ്നം വച്ചപ്പോൾ വർഷങ്ങൾക്കുമുമ്പ് കണ്ണപ്പൻ പൂജിച്ചിരുന്ന അതേ ലക്ഷ്മീനാരായണവിഗ്രഹങ്ങൾ തന്നെയാണ് അവയെന്ന് കണ്ടെത്തി. നമ്പൂതിരി ഉടനെത്തന്നെ ചിരട്ടയിൽ നിവേദ്യം സമർപ്പിച്ചു. ഇതുമൂലം ഇന്നും രാവിലത്തെ നിവേദ്യം ചിരട്ടയിലാണ് നൽകുന്നത്. അങ്ങനെ പഞ്ചപ്രാകാരങ്ങളോടുകൂടിയ ഒരു മഹാക്ഷേത്രം അവിടെ ഉയർന്നുവന്നു. ഒമ്പത് ഇല്ലക്കാർ അത് സ്വന്തമാക്കി. എടാട്ട് നമ്പൂതിരിയായിരുന്നു ശാന്തിക്കാരൻ. ആ ക്ഷേത്രമാണ് ഇന്ന് പ്രസിദ്ധമായ ചോറ്റാനിക്കര ശ്രീ ഭഗവതിക്ഷേത്രം. === ചോറ്റാനിക്കര യക്ഷിയും, രണ്ടാം അഭിഷേകവും === ചോറ്റാനിക്കരയ്ക്കടുത്തുള്ള കണ്ടാരപ്പള്ളി ഇല്ലത്തെ കാരണവരായിരുന്നു ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി. വേദപണ്ഡിതനും മഹാമാന്ത്രികനുമായിരുന്നെങ്കിലും കടുത്ത സ്ത്രീലംബടനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഒരു [[കഥകളി|കഥകളിഭ്രാന്തൻ]] കൂടിയായിരുന്ന ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ഒരു ദിവസം വൈകീട്ട് അടുത്തുള്ള [[തൃപ്പൂണിത്തുറ]]യിൽ കഥകളി കാണാൻ പോകുകയായിരുന്നു. അന്ന് ഇന്നത്തേപ്പോലെ റോഡുകളൊന്നുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. അത്യന്തം ദുർഘടം പിടിച്ച വഴികളിലൂടെയാണ് പോകേണ്ടിയിരുന്നത്. അതിനാൽ, ചൂട്ട് കത്തിച്ചാണ് അദ്ദേഹം പുറപ്പെട്ടത്. പോകുന്ന വഴിയിൽ ഗുരുനാഥനായ കോശാപ്പിള്ളി നമ്പൂതിരിപ്പാടിനെ കണ്ട് [[ദേവീമാഹാത്മ്യം]] കൊടുക്കാനുമുണ്ടായിരുന്നു. അതിനാൽ, അദ്ദേഹത്തിന് തിരക്കിട്ട് പുറപ്പെടേണ്ടിവന്നു. അന്ന് [[പൗർണ്ണമി|പൗർണ്ണമിയായിരുന്നു]]. നടന്ന് ക്ഷീണം തോന്നിയ അദ്ദേഹം ഒരു [[പാല]]മരം കണ്ടപ്പോൾ അതിന്റെ ചുവട്ടിൽ വിശ്രമിയ്ക്കാനും [[വെറ്റില]] മുറുക്കാനും തീരുമാനിച്ചു. പെട്ടെന്ന് എവിടെനിന്നോ പാലപ്പൂവിന്റെ മണം ഒഴുകിവരാൻ തുടങ്ങി. തൊട്ടുപിന്നാലെ, അതീവസുന്ദരിയായ ഒരു സ്ത്രീ തന്റെ മുന്നിൽ വന്നുനിൽക്കുന്നതായി ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയ്ക്ക് തോന്നുകയും ചെയ്തു. മുമ്പിൽ വന്ന സ്ത്രീ താൻ വൈന്തലക്കോട്ട് വാരിയത്തെ കാമാക്ഷി വാരസ്യാരാണെന്ന് സ്വയം പരിചയപ്പെടുത്തി. പിന്നീട് ഇരുവരുമൊന്നിച്ച് പല വർത്തമാനങ്ങളും പറഞ്ഞ് ഒരുപാട് ദൂരം നടന്നു. അങ്ങനെ ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയും കാമാക്ഷി വാരസ്യാരും നടന്നുനടന്ന് കോശാപ്പിള്ളി മനയുടെ മുന്നിലെത്തി. മഹാമാന്ത്രികനായ കോശാപ്പിള്ളി നമ്പൂതിരി ശിഷ്യന്റെ വരവും കാത്ത് പൂമുഖത്തുണ്ടായിരുന്നു. ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ഉടനെത്തന്നെ അകത്തുപോയി ഗുരുനാഥനെ വണങ്ങി കൈവശമുണ്ടായിരുന്ന ദേവീമാഹാത്മ്യം അദ്ദേഹത്തിന് സമ്മാനിച്ചു. ഗ്രന്ഥം കൊടുത്തതിന് പിന്നാലെ കോശാപ്പിള്ളി നമ്പൂതിരി ശിഷ്യനോട് ഒരു കാര്യം പറഞ്ഞു: വാരസ്യാരുടെ വേഷത്തിൽ കൂടെ വന്നിരിയ്ക്കുന്നത് ഒരു [[യക്ഷി]]യാണ്! ദേവീമാഹാത്മ്യഗ്രന്ഥം കൈവശമുണ്ടായിരുന്നതുകൊണ്ടാണ് ഇത്രയും നേരം യക്ഷിയുടെ ഉപദ്രവമില്ലാതിരുന്നത്. തുടർന്ന് പുറത്തുവന്ന് നോക്കുമ്പോൾ ഭീകരരൂപത്തിൽ യക്ഷി മുന്നിൽ നിൽക്കുന്നത് ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി കണ്ടു. ഏറെ ഭയപ്പെട്ട അദ്ദേഹം ഗുരുവിന്റെ കാലിൽ വീണ് കരഞ്ഞു. കോശാപ്പിള്ളി നമ്പൂതിരി തന്റെ കൈവശമുണ്ടായിരുന്ന 12 മാന്ത്രികക്കല്ലുകൾ ശിഷ്യന് സമ്മാനിച്ചശേഷം ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: {{quote|ഇനി സാക്ഷാൽ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മയ്ക്ക് മാത്രമേ നിന്നെ രക്ഷിയ്ക്കാനാകൂ. നേരേ ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് പുറപ്പെടുക. കഥകളി കാണാൻ പോകണ്ട. അതിനു ശ്രമിച്ചാൽ യക്ഷി നിന്നെ കൊല്ലും. യക്ഷി അടുത്തെത്തുമ്പോൾ ഈ കല്ലുകൾ എടുത്ത് പുറകിലേയ്ക്കെറിയുക. അപ്പോൾ യക്ഷി സ്ഥലം വിടും.}} തുടർന്ന് ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് ഓടാൻ തുടങ്ങി. പിന്നാലെ യക്ഷിയുമുണ്ട്. കല്ലുകൾ പന്ത്രണ്ടും ചോറ്റാനിക്കരയെത്തും മുമ്പേ തീർന്നു. യക്ഷി തന്നെ വധിയ്ക്കുമെന്ന് തോന്നിച്ച ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ഉടനെ വഴിയിൽ കണ്ട മറ്റൊരു മാന്ത്രികനായ പള്ളിപ്പുറത്ത് നമ്പൂതിരിയോട് കാര്യം പറഞ്ഞു. മനസ്സലിഞ്ഞ പള്ളിപ്പുറത്ത് നമ്പൂതിരി, തന്റെ കയ്യിലുള്ള വിഴുപ്പുതോർത്ത് ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയ്ക്ക് സമ്മാനിച്ചു. ഓട്ടം തുടർന്നു. അധികം കഴിയും മുമ്പുതന്നെ ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരി ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കേ നടയിലെത്തി. അപ്പോൾ സമയം ഏഴരവെളുപ്പ് കഴിഞ്ഞിരുന്നതിനാൽ, ക്ഷേത്രനട തുറന്നിരുന്നു. നിർമ്മാല്യവും അഭിഷേകവും മലർ നിവേദ്യവും കഴിഞ്ഞ സമയമായിരുന്നു അത്. കൈവശമുണ്ടായിരുന്ന വിഴുപ്പുതോർത്ത് പുറത്തെറിഞ്ഞ് ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് കടക്കാൻ നോക്കിയ ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയെ യക്ഷി പിടിച്ചുവലിയ്ക്കാൻ ശ്രമിച്ചു. അപ്പോൾ, ശ്രീലകത്തുനിന്ന് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ കാളി രൂപത്തിൽ ഇറങ്ങിവന്ന് തന്റെ പള്ളിവാളെടുത്ത് യക്ഷിയുടെ തലവെട്ടി തല തെക്കേക്കുളത്തിലെറിഞ്ഞു. ആ കുളം ഇന്നും 'രക്തക്കുളം' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ദേവിയുടെ ഉടയാടയിൽ ചോരപ്പാടുകൾ കണ്ട അന്നത്തെ മേൽശാന്തി, അയനിക്കാട്ട് നരസിംഹൻ നമ്പൂതിരി, ഉടയാട മാറ്റി വീണ്ടും അഭിഷേകം നടത്തി. ഇതിന്റെ സ്മരണയ്ക്ക് ഇന്നും ചോറ്റാനിക്കരയിൽ രാവിലെ അഭിഷേകവും നിവേദ്യവും കഴിഞ്ഞ് വീണ്ടും അഭിഷേകം നടത്തുന്നു. ദേവിയുടെ കൈകൊണ്ട് മോക്ഷം കിട്ടിയ യക്ഷി ഒരു ഉപദേവതയായി ക്ഷേത്രത്തിൽ കുടികൊള്ളാൻ തുടങ്ങി. === വില്വമംഗലം സ്വാമിയാരും മകം തൊഴലും കീഴ്ക്കാവിലമ്മയും === ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ആട്ടവിശേഷമാണ് കുംഭമാസത്തിലെ മകം നക്ഷത്രവും പൗർണ്ണമിയും കൂടിയ ദിവസം നടക്കുന്ന 'മകം തൊഴൽ'. ഈ ചടങ്ങ് തുടങ്ങാൻ കാരണമായ ഒരു കഥയുണ്ട്. ഇതേ കഥ തന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കിഴക്കുഭാഗത്ത് താഴ്ചയിൽ കാണപ്പെടുന്ന കീഴ്ക്കാവ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഉദ്ഭവത്തിനും കാരണം. അതിങ്ങനെയാണ്: ഒരിയ്ക്കൽ, ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠയുടെ മാഹാത്മ്യം കേട്ടറിഞ്ഞ് പരമഭാഗവതനായ [[വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ]] ഇവിടെ വരാനിടയായി. കുംഭമാസത്തിൽ മകം നക്ഷത്രവും പൗർണ്ണമിയും കൂടിയ ദിവസമാണ് അദ്ദേഹം ചോറ്റാനിക്കരയിലെത്തിയത്. ക്ഷേത്രദർശനത്തിന് മുന്നോടിയായി അദ്ദേഹം ക്ഷേത്രക്കുളത്തിൽ കുളിയ്ക്കാനിറങ്ങിയ സമയത്ത് കാലിൽ എന്തോ തടയുന്നത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്രദ്ധയിൽ പെട്ടു. തുടർന്ന് അത് എടുത്തുനോക്കിയപ്പോൾ അതൊരു കാളി വിഗ്രഹമാണെന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് മനസ്സിലായി. തുടർന്ന്, അദ്ദേഹവും ശിഷ്യഗണങ്ങളും കൂടി വിഗ്രഹം കുളത്തിന്റെ കിഴക്കേക്കരയിൽ പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. അങ്ങനെയാണ് കീഴ്ക്കാവ് ഭദ്രകാളി ക്ഷേത്രം പിറവിയെടുത്തത്. ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച് വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ കണ്ണപ്പന്റെ പുനർജന്മമാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശിഷ്യഗണങ്ങൾ കണ്ണപ്പന്റെ അനുചരന്മാരുടെയും. മുജ്ജന്മത്തിലെ പുണ്യമാണത്രേ അവരെ ഇവിടെയെത്തിച്ചത്. തുടർന്ന് മേൽക്കാവിലേയ്ക്ക് നോക്കിയ സ്വാമിയാർ കണ്ടത് അത്ഭുതകരമായ ഒരു ദൃശ്യമാണ്. സാക്ഷാൽ മഹാലക്ഷ്മിയായ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ ശ്രീനാരായണസമേതയായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു! സ്വാമിയാർ ദേവീപാദങ്ങളിൽ വീണ് നമസ്കരിച്ചു. ഈ സംഭവമുണ്ടായത് കുംഭമാസത്തിൽ മകം നാളിൽ ഉച്ചതിരിഞ്ഞ് രണ്ടുമണിയ്ക്ക് [[മിഥുനം]] ലഗ്നത്തിലാണ്. ഈ സമയത്താണ് ഇന്നും മകം തൊഴൽ ദർശനം നടത്തിവരുന്നത്. ആഗ്രഹസാഫല്യത്തിനായുള്ള വഴിപാടായാണ് ഭക്തർ മകം തൊഴീൽ നടത്തുന്നത്. മകം തൊഴലിന്റെ പിറ്റേ ദിവസം വരുന്ന പൂരം തൊഴലും പ്രധാനമാണ്. ==ക്ഷേത്രനിർമ്മിതി== === ക്ഷേത്രപരിസരവും മതിലകവും === ==== ക്ഷേത്രപരിസരം ==== ചോറ്റാനിക്കര ഗ്രാമത്തിന്റെ ഒത്ത നടുക്കാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[ചോറ്റാനിക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] ഓഫീസ്, പോസ്റ്റ് ഓഫീസ്, പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ, ഗവ. സ്കൂൾ, ബസ് സ്റ്റാൻഡ് വിവിധ കടകംബോളങ്ങൾ, ഹോട്ടലുകൾ തുടങ്ങിയവയെല്ലാം ക്ഷേത്രത്തിന്റെ നാലുഭാഗത്തുമായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. 'ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം' എന്ന പേരിൽ സാധാരണയായി അറിയപ്പെടുന്നത് മേൽക്കാവ് ക്ഷേത്രമാണ്. രണ്ടേക്കറോളം വിസ്തീർണ്ണം വരുന്ന മതിലകത്തോടുകൂടിയ ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ദർശനം കിഴക്കോട്ടാണ്. എന്നാൽ, ആ ഭാഗത്ത് റോഡിൽ നിന്ന് ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് പ്രവേശനമില്ല. പടിഞ്ഞാറേ നടയിലാണ് ക്ഷേത്രത്തിലേക്കുള്ള പ്രവേശനകവാടം. പടിഞ്ഞാറേ നടയിൽ തെക്കേ വരിയിലാണ് ദേവസ്വം ഓഫീസുകളും ചെരുപ്പുകൗണ്ടറുമുള്ളത്. കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ കീഴിൽ ഏറ്റവുമധികം വരുമാനമുള്ള ക്ഷേത്രമായ ചോറ്റാനിക്കര അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഒരു സ്പെഷ്യൽ ഗ്രേഡ് ദേവസ്വമാണ്. എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർക്കാണ് ക്ഷേത്രാധികാരം. ==== മതിലകം ==== അകത്തുകടന്നാൽ പടിഞ്ഞാറേ നടയിൽ വിശേഷിച്ചൊന്നും കാണേണ്ടതില്ല. കിഴക്കേ നടയിൽ വലിയ ആനക്കൊട്ടിൽ പണിതിട്ടുണ്ട്. ഏകദേശം നാലഞ്ചാനകളെ അണിനിരത്തി എഴുന്നള്ളിയ്ക്കാനുള്ള സൗകര്യം ഈ ആനക്കൊട്ടിലിലുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിൽ [[ചോറൂണ്]], [[തുലാഭാരം]], [[ഭജന]] തുടങ്ങിയവ നടത്തുന്നതും ഇവിടെയാണ്. മുമ്പ് ഇവിടെയുണ്ടായിരുന്ന ആനക്കൊട്ടിൽ 2013-ൽ പൊളിച്ചുമാറ്റിയിരുന്നു. അതിനുശേഷമാണ് ഇപ്പോഴത്തേത് പണിതത്. ഇതിനപ്പുറത്താണ് ദേവീവാഹനമായ [[സിംഹം|സിംഹത്തെ]] ശിരസ്സിലേറ്റുന്ന സ്വർണ്ണക്കൊടിമരം നിലകൊള്ളുന്നത്. 200 അടി ഉയരം വരുന്ന ഈ കൊടിമരം ദൂരെനിന്നുവരുന്ന ഭക്തർക്കുപോലും കാണാൻ കഴിയുന്നതാണ്. കൊടിമരത്തിനപ്പുറം ബലിക്കൽപ്പുര സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിലെ വലിയ ബലിക്കല്ല് ഇവിടെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. അധികം പൊക്കമുള്ള ബലിക്കല്ലല്ല ഇവിടെയുള്ളത്. അതിനാൽ, ആനക്കൊട്ടിലിൽ നിന്നുനോക്കിയാൽത്തന്നെ വിഗ്രഹം കാണാം. മേൽക്കാവിലെ പ്രദക്ഷിണവഴി കരിങ്കല്ല് പാകിയിട്ടുണ്ട്. ഇതിന്റെ മുകളിലൂടെ ശീവേലിപ്പുരയും കാണാം. തെക്കുഭാഗത്താണ് ശ്രീമൂലസ്ഥാനം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. മഹാലക്ഷ്മി ആദ്യം കുടിയിരുന്ന സ്ഥലം എന്ന അർത്ഥത്തിലാണ് ഈ പേരുവന്നത്. ഐതിഹ്യപ്രകാരം കണ്ണപ്പന്റെ തൊഴുത്തും കാവുമായിരുന്ന സ്ഥലമാണ് ഈ ശ്രീമൂലസ്ഥാനം. ഇവിടെ ഒരു [[പവിഴമല്ലി]]മരമുണ്ട്. അതിനാൽ ഇവിടം 'പവിഴമല്ലിത്തറ' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവിടെ തൊഴുതുവേണം ദേവിയെ തൊഴാൻ എന്നാണ് ആചാരം. നാരായണനോടൊപ്പം മഹാലക്ഷ്മി ആദ്യമായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടത് ഇവിടെയാണ് എന്ന് സങ്കല്പം. അതിനാൽ ഇവിടെ പ്രാർഥിക്കുന്നത് ദാരിദ്ര്യവും സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളും ശമിപ്പിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം. നവരാത്രിക്കാലത്ത് പവിഴമല്ലിത്തറയിൽ നടക്കുന്ന [[ചെണ്ടമേളം]] പ്രസിദ്ധമാണ്. ശ്രീമൂലസ്ഥാനത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് പ്രത്യേകം ശ്രീകോവിലിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി ശിവനും ഗണപതിയും സാന്നിദ്ധ്യമരുളുന്നു. ഒന്നരയടി ഉയരം വരുന്ന ശിവലിംഗമാണിവിടെയുള്ളത്. ശിവന്റെ ശ്രീകോവിലിനോടുചേർന്ന് പണിതിട്ടുള്ള ഒരു കൊച്ചുമുറിയിലാണ് ഗണപതിവിഗ്രഹമുള്ളത്. അതിനാൽ ഈ ഭാവം '''ഒക്കത്ത് ഗണപതി''' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. അരയടി മാത്രമാണ് ഗണപതിവിഗ്രഹത്തിന്റെ ഉയരം. ഇതിൽ വെള്ളിഗോളക ചാർത്തിയിട്ടുണ്ട്. ശിവന്റെ ശ്രീകോവിലിന് തൊട്ടടുത്ത് മേൽക്കൂരയില്ലാത്ത തറയിൽ [[സർപ്പാരാധന|നാഗദൈവങ്ങളുടെയും]] യക്ഷിയുടെയും പ്രതിഷ്ഠകൾ കാണാം. ആദിദ്രാവിഡ സംസ്കാരത്തിന്റെ അവശേഷിപ്പുകളായാണ് നാഗദൈവങ്ങളെയും യക്ഷിയെയും കണ്ടുവരാറുള്ളത്. ഈ യക്ഷി ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിയെ ആക്രമിച്ച യക്ഷി തന്നെയാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കുഭാഗത്ത് മതിൽക്കെട്ടിന് പുറത്തായി ഒരു അന്നദാനമണ്ഡപം കാണാം. ക്ഷേത്രത്തിൽ നിത്യേന അന്നദാനം നടന്നുവരുന്നുണ്ട്. ആയിരങ്ങളാണ് ഇതിൽ പങ്കെടുക്കുന്നത്. വടക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് വഴിപാട് കൗണ്ടറുകൾ കാണാം. മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ടും ഗുരുതിപൂജയുമാണ് ഇവിടത്തെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. ഇവയ്ക്ക് വലിയ തുകയുണ്ട്. വടക്കുവശത്ത് നെടുനീളത്തിൽ ഊട്ടുപുര പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. രണ്ടുനിലകളോടുകൂടിയ ഊട്ടുപുര പുതുക്കിപ്പണിത രൂപത്തിലാണ് ഇന്ന് കാണപ്പെടുന്നത്. പണ്ട് ഇതിന്റെ രണ്ടുനിലകളിലും ഊട്ട് ഉണ്ടാകുമായിരുന്നു. ഇന്ന് വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ മാത്രമാണുള്ളത്. ഊട്ടുപുരയുടെ താഴത്തെ നില ക്ഷേത്രം വക ഓഡിറ്റോറിയമായി ഉപയോഗിച്ചുവരുന്നു. ഇതിന് 'നവരാത്രി മണ്ഡപം' എന്നാണ് പേരിട്ടിട്ടുള്ളത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ ഇവിടെ കലാപരിപാടികൾ നടത്തിവരുന്നു. ==== കീഴ്ക്കാവ് ക്ഷേത്രം ==== കിഴക്കേ നടയിൽ നിന്ന് 57 കരിങ്കൽപ്പടികൾ ഇറങ്ങിയാൽ കീഴ്ക്കാവിലെത്താം. കീഴ്ക്കാവിലേയ്ക്കുള്ള വഴിയിൽ വടക്കുഭാഗത്ത് ഒരു നക്ഷത്രവനം നട്ടുപിടിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. 27 നക്ഷത്രങ്ങളുടെയും വൃക്ഷങ്ങൾ യഥാക്രമത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുള്ള ഇവിടെ ആരാധന നടത്തുന്നത് വിശേഷമായി കാണപ്പെടുന്നു. വഴിയുടെ തെക്കുഭാഗത്ത് ഒരു കൊച്ചു [[ധർമ്മശാസ്താവ്|ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രമുണ്ട്]]. പൂർണ്ണ, പുഷ്കല എന്നീ പത്നിമാർക്കൊപ്പമുള്ള ശാസ്താവാണിവിടെ. കിഴക്കോട്ട് ദർശനം. ഭഗവതിയുടെ അംഗരക്ഷകന്റെ സ്ഥാനമാണ് ഇവിടെ ശാസ്താവിന് നൽകുന്നത്. അതിനാൽ, ഉത്സവനാളുകളിൽ ഭഗവതി എഴുന്നള്ളുമ്പോൾ ശാസ്താവ് കൂടെയുണ്ടാകും. ശബരിമല തീർത്ഥാടനകാലത്ത് അയ്യപ്പഭക്തന്മാർ മാലയിടുന്നതും കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നെതുമെല്ലാം ഇവിടെയാണ്. ഇവിടെനിന്ന് ഒരല്പം മാറിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ വെടിപ്പുര. [[കതിനാവെടി|വെടിവഴിപാട്]] ഇവിടെ ദേവിയ്ക്ക് പ്രധാനമാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ഓരോ ചടങ്ങിനും വെടിയുണ്ടാകും. ഇവിടെനിന്ന് ഒരല്പം കൂടി പടികളിറങ്ങിയാൽ കീഴ്ക്കാവിലെത്താം. കാലേക്കറിൽ താഴെ വിസ്തീർണ്ണം വരുന്ന ഒരു കൊച്ചുക്ഷേത്രമാണ് കീഴ്ക്കാവ്. തൊട്ടുമുന്നിൽ ക്ഷേത്രക്കുളം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. രണ്ട് ക്ഷേത്രങ്ങൾക്കും ഒന്നിച്ചാണ് കുളം. സാമാന്യം വലിപ്പമുള്ള കുളമാണിത്. ഭദ്രകാളിയാണ് കീഴ്ക്കാവിലെ പ്രതിഷ്ഠ. പടിഞ്ഞാറോട്ടാണ് ദർശനം. ഗുരുതിപൂജ നടക്കുന്നത് ഇവിടെയാണ്. കീഴ്ക്കാവിലമ്മയുടെ ശ്രീകോവിലിന്റെ വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് ഒരു [[പാല]]മരമുണ്ട്. അവിടെ ധാരാളം ആണികൾ അടിച്ചുവച്ചിട്ടുണ്ട്. ബാധോപദ്രവക്കാരെ കൊണ്ടുവന്നശേഷം അവരെ പിടികൂടിയിരിയ്ക്കുന്ന ബാധയെ ദേഹത്തുനിന്ന് ഒഴിപ്പിയ്ക്കുകയും തുടർന്ന് അവയെ സത്യം ചെയ്യിയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ചടങ്ങുണ്ട്. ഇതിനുശേഷമാണ് ഇവയെ തളയ്ക്കുന്നത്. പാലമരത്തിൽ ആണിയടിച്ചുകൊണ്ടാണ് ഈ കർമ്മം നടത്തുന്നത്. ഇത്തരം ആണികളാണ് ഈ പാലമരത്തിലുള്ളത്. പാലമരത്തിൽ തന്നെ ധാരാളം കളിപ്പാവകളുടെയും കളിപ്പാടങ്ങളുടെയും രൂപങ്ങളും കാണാം. ഇവയും ബാധോപദ്രവത്തിന്റെ സൂചനകളാണ്. ഇതിനടുത്ത് ഒരു [[അരയാൽ]]മരമുണ്ട്. ഹൈന്ദവവിശ്വാസപ്രകാരം പുണ്യവൃക്ഷമായ അരയാലിന്റെ മുകളിൽ [[ബ്രഹ്മാവ്|ബ്രഹ്മാവും]] മുകളിൽ വിഷ്ണുവും അടിയിൽ ശിവനും കുടികൊള്ളുന്നു. അതായത് അരയാൽ [[ത്രിമൂർത്തി|ത്രിമൂർത്തീസ്വരൂപമാകുന്നു]]. ദിവസവും രാവിലെ അരയാലിനെ ഏഴുവലം വയ്ക്കുന്നത് പുണ്യകരമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. === ശ്രീകോവിൽ === ചതുരാകൃതിയിൽ തീർത്ത ഒരു കൊച്ചു ശ്രീകോവിലാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ഒരു നില മാത്രമേ ഇതിനുള്ളൂ. അത് ചെമ്പുമേഞ്ഞ് മുകളിൽ സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടത്തോടെ ശോഭിച്ചുനിൽക്കുന്നു. കരിങ്കല്ലിൽ തീർത്ത ശ്രീകോവിലിനകത്ത് മൂന്ന് മുറികളുണ്ട്. അവയിൽ പടിഞ്ഞാറേ അറ്റത്താണ് വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ച ഗർഭഗൃഹം. മൂന്നടിയോളം ഉയരം വരുന്ന രുദ്രാക്ഷശിലാനിർമ്മിതമായ സ്വയംഭൂവിഗ്രഹത്തിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി ശ്രീ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ വാഴുന്നു. സ്ഥിരമായ ആകൃതിയില്ലാത്ത ഒരു ശിലാഖണ്ഡത്തിൽ ദേവിയെ ആവാഹിച്ചിരിയ്ക്കുകയാണ്. അതിൽ സ്വർണ്ണഗോളക ചാർത്തിയിട്ടുണ്ട്. രത്നപീഠത്തിൽ കാലുകൾ രണ്ടും താഴോട്ട് തൂക്കിയിരിയ്ക്കുന്ന, ചതുർബാഹുവായ ദേവിയാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ ശ്രീചക്രവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ ശംഖും കാണാം. മുന്നിലെ വലതുകൈ ഭക്തരുടെ ദുഃഖങ്ങൾ സ്വീകരിയ്ക്കാനായി താഴ്ത്തിവച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. മുന്നിലെ ഇടതുകൈ കൊണ്ട് ഭക്തരെ അനുഗ്രഹിയ്ക്കുന്നു. ഈ രൂപത്തിലാണ് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മയുടെ രൂപം ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുള്ളത്. ദേവീവിഗ്രഹത്തിനടുത്തായി അതേ ഉയരത്തിൽ മറ്റൊരു ശിലാഖണ്ഡം കാണാം. അത് മഹാവിഷ്ണുസാന്നിദ്ധ്യമാണ്. രണ്ടും ഒരേ പീഠത്തിൽ ഉറച്ചുനിൽക്കുന്നു. അതിനാൽ, ലക്ഷ്മീനാരായണസങ്കല്പം ഇവിടത്തെ മൂർത്തിയ്ക്ക് ഉയർന്നുവരുന്നു. ഇവിടെയെത്തുന്ന ഭക്തർ 'അമ്മേ നാരായണാ, ദേവീ നാരായണാ" എന്നീ മന്ത്രങ്ങളാണ് ജപിയ്ക്കാറുള്ളത്. കൂടാതെ ബ്രഹ്മാവ്, ശിവൻ, ഗണപതി, ശാസ്താവ്, സുബ്രഹ്മണ്യൻ എന്നിവരും ഈ ശ്രീകോവിലിൽ കുടികൊള്ളുന്നു. അങ്ങനെ വിശ്വപ്രകൃതിയുടെ മൂലതേജസ്സിനെ മുഴുവൻ ആവാഹിച്ചുകൊണ്ട് സാക്ഷാൽ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ ലോകമാതാവായി, സ്വയംഭൂവായി കുടികൊള്ളുന്നു. ശ്രീകോവിൽ കാര്യമായ ശില്പചിത്രകലാവൈദഗ്ദ്ധ്യങ്ങളൊന്നും എടുത്തുപറയാവുന്നതല്ല. വളരെയധികം ലളിതമായ നിർമ്മാണരീതിയാണ്. അകത്തേയ്ക്ക് കടക്കാൻ മൂന്ന് പടികളുണ്ട്. വടക്കുഭാഗത്ത് ഓവ് പണിതിട്ടുണ്ട്. അഭിഷേകജലം ഇതിലൂടെ ഒഴുകി ഒരു അന്തർദ്ധാരയിലൂടെ അടുത്തുള്ള ഓണക്കൂറ്റുചിറയിലെത്തുന്നുവെന്നാണ് വിശ്വാസം. === നാലമ്പലം === ശ്രീകോവിലിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി നാലമ്പലം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. താരതമ്യേന വളരെ സ്ഥലം കുറവാണ് നാലമ്പലത്തിൽ. നാലമ്പലത്തിലേയ്ക്കുള്ള പ്രവേശനകവാടത്തിനിരുവശവും വാതിൽമാടങ്ങൾ കാണാം. തെക്കേ വാതിൽമാടത്തിൽ ഹോമപ്പുരയും വടക്കേ വാതിൽമാടത്തിൽ പാട്ടുപുരയും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഭക്തർ നാമജപത്തിനും വിശ്രമത്തിനും വാതിൽമാടങ്ങൾ ഉപയോഗിയ്ക്കുന്നുണ്ട്. തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ പതിവുപോലെ [[തിടപ്പള്ളി]] പണിതിട്ടുണ്ട്. വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ [[കിണർ|ക്ഷേത്രക്കിണറും]] കാണാം. കിണറിന് തൊട്ടടുത്തായി ഒരു ചെറിയ ശ്രീകോവിലിൽ പൂർണ്ണാപുഷ്കലാസമേതനായ ശാസ്താവിന്റെ പ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. കൂടുതൽ പഴക്കമുള്ള ശാസ്താക്ഷേത്രം ഇതാണ്. ശ്രീകോവിലിനു ചുറ്റും അകത്തെ ബലിവട്ടം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. [[അഷ്ടദിക്പാലർ|അഷ്ടദിക്പാലകർ]] (കിഴക്ക് - [[ഇന്ദ്രൻ]], തെക്കുകിഴക്ക് - [[അഗ്നി]], തെക്ക് - [[യമൻ]], തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[നിര്യതി]], പടിഞ്ഞാറ് - [[വരുണൻ]], വടക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[വായു]], വടക്ക് - [[കുബേരൻ]], വടക്കുകിഴക്ക് - [[ഈശാനൻ]]), [[സപ്തമാതാക്കൾ|സപ്തമാതൃക്കൾ]] ([[ബ്രഹ്മാണി]], [[വൈഷ്ണവി]], [[മഹേശ്വരി]], [[ഇന്ദ്രാണി]], [[വരാഹി]], [[കൗമാരി]], [[ചാമുണ്ഡി]]), [[വീരഭദ്രൻ]], ഗണപതി, ശാസ്താവ്, സുബ്രഹ്മണ്യൻ, ദുർഗ്ഗാദേവി, ബ്രഹ്മാവ്, [[അനന്തൻ]] തുടങ്ങിയവരെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്ന ബലിക്കല്ലുകൾ ഇവിടെ കാണാം. ശീവേലിസമയത്ത് ഇവയിൽ ബലിതൂകുന്നു. === നമസ്കാരമണ്ഡപം === ശ്രീകോവിലിന് നേരെമുന്നിൽ ചതുരാകൃതിയിൽ നമസ്കാരമണ്ഡപം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. നാലുകാലുകൾ മാത്രമുള്ള വളരെ ചെറിയൊരു മണ്ഡപമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. അതിനാൽ, ഭക്തർക്ക് നമസ്കരിയ്ക്കാൻ സ്ഥലമില്ല. എങ്കിലും കലശപൂജയും മറ്റും നിർബാധം നടത്താം. മണ്ഡപത്തിന്റെ മേൽക്കൂര ചെമ്പുമേഞ്ഞ് സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടത്തോടുകൂടി തിളങ്ങിനിൽക്കുന്നു.ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിപാടായ മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ട് നടക്കുന്നത് ഇവിടെയാണ്. കാര്യമായ ശില്പാലങ്കരങ്ങളൊന്നും തന്നെ ഇവിടെയില്ല. == പ്രതിഷ്ഠകൾ == === ശ്രീ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ (മേൽക്കാവ്) === സ്വയംഭൂവായ രുദ്രാക്ഷശിലാവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. മൂന്നരയടിയോളം ഉയരമുള്ള ഈ വിഗ്രഹത്തിന് വ്യക്തമായ ആകൃതിയില്ല. കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം. നിർമ്മാല്യസമയത്തൊഴികെ ബാക്കിയെല്ലായ്പ്പോഴും ഇതിൽ സ്വർണ്ണഗോളക ചാർത്തുന്നുണ്ട്. രത്നപീഠത്തിൽ ഇരിയ്ക്കുന്ന ഭാവത്തിലുള്ള ചതുർബാഹുവായ ശ്രീ ഭഗവതിയാണ് ഇതിൽ. പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ ശ്രീചക്രവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ ശംഖും ധരിച്ച ദേവിയുടെ മുന്നിലെ കൈകൾ വരദാഭയമുദ്രാങ്കിതമാണ്. ഈ രൂപത്തിലാണ് മേൽക്കാവിലമ്മയുടെ ചിത്രങ്ങൾ കാണാറുള്ളത്. രാവിലെ സരസ്വതിയായും ഉച്ചയ്ക്ക് ഭദ്രകാളിയായും വൈകീട്ട് ദുർഗ്ഗാദേവിയായുമാണ് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ ആരാധിയ്ക്കപ്പെടുന്നത്. തന്മൂലം രാവിലെ ദർശിച്ചാൽ വിദ്യാലബ്ധിയും, ഉച്ചയ്ക്കും ദർശിച്ചാൽ ശത്രുനാശവും വൈകീട്ട് ദുരിതശമനവും ഫലമുള്ളതായി ഭക്തർ വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. കൂടാതെ, ശ്രീകോവിലിൽ മഹാവിഷ്ണു സാന്നിദ്ധ്യമുള്ളതിനാൽ [[ലക്ഷ്മി|മഹാലക്ഷ്മിയായും]] ക്ഷേത്രത്തിൽ ശിവസാന്നിദ്ധ്യമുള്ളതിനാൽ [[പാർവ്വതി|ശ്രീ പാർവ്വതിയായും]] വേറെയും രണ്ട് ഭാവങ്ങളുണ്ട്. ഈ അഞ്ച് ഭാവങ്ങളും ഒത്തിണങ്ങിയതുകൊണ്ടാണ് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മയ്ക്ക് രാജരാജേശ്വരീ സങ്കല്പം. കർമങ്ങൾ ചെയ്യുവാനുള്ള പ്രചോദനത്തിന്റെ പ്രതീകവും ഇച്ഛാശക്തിയുമായ ദുർഗ്ഗാഭഗവതിയും, ക്രിയാശക്തിയായ മഹാലക്ഷ്മിയും, ജ്ഞാനശക്തിയായ സരസ്വതിയും ചേർന്ന ആദിപരാശക്തിയാണ് ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ എന്നാണ് താന്ത്രികർ വിശ്വസിക്കുന്നത്. മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ട്, ഭജനം പാർക്കൽ, ഉദയാസ്തമനപൂജ, അന്നദാനം, പട്ടും താലിയും ചാർത്തൽ തുടങ്ങിയവയാണ് മേൽക്കാവിലമ്മയ്ക്ക് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ശ്രീ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ (കീഴ്ക്കാവ്) === ഉഗ്രരൂപിയായ ഭദ്രകാളിയാണ് കീഴ്ക്കാവിലമ്മ. എന്നിരുന്നാലും കീഴ്ക്കാവിലമ്മയ്ക്ക് രണ്ട് ഭവങ്ങളുണ്ട്. പ്രത്യങ്കരിദേവി എന്നതാണ് രണ്ടാമത്തെ ഭാവം. ഒരടി ഉയരമുള്ള ചതുർബാഹു കാളിവിഗ്രഹം പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. കുംഭമാസത്തിലെ മകം ദിവസം വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ പ്രതിഷ്ഠിച്ചതാണ് കീഴ്ക്കാവിലമ്മയെ എന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. ദേവിയുടെ പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ ത്രിശൂലവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ ദാരികശിരസ്സും മുന്നിലെ വലതുകയ്യിൽ ഉടവാളും മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ കൈവട്ടകയും കാണാം. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിപാടായ ഗുരുസിപൂജ നടക്കുന്നത് ഇവിടെയാണ്. ഗുരുതിവേളയിൽ കാളിയെ അത്യുഗ്രമൂർത്തിയായ പ്രത്യങ്കരിയായി ഉപാസകർ കാണുന്നു. വിഷ്ണുവിന്റെ നാലാമത്തെ അവതാരമായ നരസിംഹത്തിന്റെ കോപത്തെ തടഞ്ഞു നിർത്തി അദ്ദേഹത്തെ ശാന്തനാക്കി നല്ല വഴിയിലേക്ക് നയിക്കാൻ കാലഭൈരവന്റെ (ശിവന്റെ) തൃക്കണ്ണിലെ അഗ്നിയായി അവതരിച്ച മഹാകാളിയാണ് പ്രത്യങ്കരിദേവി. കടുത്ത ദുരിതങ്ങൾ പോലും ഈ കാളിയുടെ അനുഗ്രഹത്താൽ ഇല്ലാതെയാകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. അതിനാൽ മാനസികപ്രശ്നം ഉള്ളവരെയും, ലഹരിയ്ക്ക് അടിമയായവരെയും, സ്വഭാവദൂഷ്യമുള്ളവരെയും ബന്ധുക്കൾ ഇവിടെ കൊണ്ടുവന്നു ഗുരുസിപൂജ നടത്തിച്ച് ഭജനമിരുത്താറുണ്ട്. രാത്രി ഏട്ടരയ്ക്ക് ശേഷമാണ് ഇവിടെ ഗുരുസിപൂജ നടക്കാറുള്ളത്. === മഹാവിഷ്ണു === മഹാലക്ഷ്മിയായ മേൽക്കാവിലമ്മയ്ക്കൊപ്പമാണ് ശ്രീമഹാവിഷ്ണുവിന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ശ്രീദേവിയോടൊപ്പം സ്വയംഭൂവായി അവതരിച്ച ഭഗവാന്റെ രൂപം കൃഷ്ണശിലയിലാണ്. മൂന്നരയടിയിലധികം ഉയരമുള്ള ഈ വിഗ്രഹത്തിനും വ്യക്തമായ ആകൃതിയില്ല. എന്നാൽ, ശംഖചക്രഗാപദ്മധാരിയായ ഭാവത്തിലുള്ള ഭഗവാന്റെ ഒരു ഗോളക ഇതിനും ചാർത്തിയിട്ടുണ്ട്. പാൽപ്പായസം, തൃക്കൈവെണ്ണ, വിഷ്ണു സഹസ്രനാമാർച്ചന, തുളസിമാല തുടങ്ങിയവയാണ് ഭഗവാന്റെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. == ഉപദേവതകൾ == === ശിവൻ === നാലമ്പലത്തിന് പുറത്ത് തെക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്താണ് കപാലീശ്വരമൂർത്തിയായ ശിവന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ഒന്നരയടി ഉയരം വരുന്ന സ്വയംഭൂവായ ശിവലിംഗം കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. ദേവി പരമശിവന്റെ വാമാംഗത്തിലിരിയ്ക്കുന്നതായി സങ്കല്പമുള്ളതിനാൽ പാർവ്വതീ ഭാവവും ദേവിയിൽ വന്നുചേരുന്നു. മുഖപ്പോടു കൂടിയ മഹാദേവന്റെ ശ്രീകോവിലിനു മുന്നിൽ ചില ഭക്തർ ഉറഞ്ഞുതുള്ളാറുണ്ട്. മറ്റ് ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലേതുപോലെ ഇവിടെയും ധാര വളരെ പ്രധാനമാണ്. നിത്യേന രണ്ടുതവണ പരമശിവന് ധാര പതിവുണ്ട് - രാവിലെ അഞ്ചുമണിയ്ക്കും പതിനൊന്നുമണിയ്ക്കും. രണ്ടവസരങ്ങളിലും ഭക്തർ ഇവിടെ തടിച്ചുകൂടാറുണ്ട്. രുദ്രാഭിഷേകം, മൃത്യുഞ്ജയഹോമം, കൂവളമാല, പിൻവിളക്ക് തുടങ്ങിയവയാണ് ശിവന് മറ്റ് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ശ്രീകോവിലിനകത്തും ശിവപ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. === ഗണപതി === ശിവനോടൊപ്പം തന്നെയാണ് പുത്രനായ ഗണപതിയുടെയും പ്രതിഷ്ഠ. അരയടി ഉയരം മാത്രമുള്ള കൊച്ചുവിഗ്രഹമാണിവിടെ. കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം. ഗണപതിഭഗവാൻ ശിവസാന്നിദ്ധ്യത്തിലിരിയ്ക്കുന്നതിനാൽ 'ഒക്കത്ത് ഗണപതി'യായും സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. ചതുർബാഹുവായ വിഗ്രഹത്തിന്റെ കൈകളുടെ ഭാവവും സാധാരണ ഗണപതി വിഗ്രഹങ്ങളുടേതുപോലെത്തന്നെയാണ്. വിഘ്നേശ്വര പ്രീതിയ്ക്കായി നിത്യേന ക്ഷേത്രത്തിൽ ഗണപതിഹോമം നടത്തിവരുന്നുണ്ട്. ഒറ്റയപ്പം, മോദകം, കറുകമാല തുടങ്ങിയവയാണ് മറ്റ് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ശ്രീകോവിലിനകത്തും ഭാഗവതിയ്ക്ക് സമീപം ഗണപതി പ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. ===ശ്രീ ധർമശാസ്താവ് === ക്ഷേത്രനടപ്പന്തലിന്റെ തെക്കുഭാഗത്ത് പ്രത്യേകം മതിലകത്താണ് പൂർണാപുഷ്കലാസമേതനായ ശ്രീധർമ്മശാസ്താവ് കുടികൊള്ളുന്നത്. കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി ശിവലിംഗരൂപത്തിലുള്ള മൂന്ന് വിഗ്രഹങ്ങളാണ് പൂർണാപുഷ്കലാസമേതനായ ശാസ്താവിനെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്നത്. മേപ്പാഴൂർ മനയിലെ നമ്പൂതിരിയോടൊപ്പം ഇവിടെയെത്തിയ ശാസ്താവ് ഒടുവിൽ ഇവിടെത്തന്നെ കുടികൊണ്ടുവെന്നാണ് വിശ്വാസം. ദേവിയുടെ അംഗരക്ഷകന്റെ സ്ഥാനമാണ് ഇവിടെ ഹരിഹരപുത്രന്. കുംഭമാസത്തിൽ ഉത്സവസമയത്ത് ദേവി പറയെഴുന്നള്ളിപ്പിന് പോകുമ്പോൾ ശാസ്താവും കൂടെപ്പോകുന്നു. [[ശബരിമല]] തീർത്ഥാടനകാലത്ത് നിരവധി ഭക്തർ ഈ നടയിൽ വന്ന് മാലയിടുകയും കെട്ടുനിറയ്ക്കുകയും ചെയ്തുപോരുന്നുണ്ട്. എള്ളുതിരി കത്തിയ്ക്കുന്നതാണ് ശാസ്താവിന് പ്രധാന വഴിപാട്. ക്ഷേത്രനാലമ്പലത്തിനകത്ത് വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിലായി മറ്റൊരു ശാസ്താപ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. ഇതാണ് ആദ്യത്തെ ശാസ്താപ്രതിഷ്ഠ. അമ്പും വില്ലും ധരിച്ച കിരാതശാസ്താവാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. പടിഞ്ഞാറോട്ടാണ് ദർശനം. ഈ ക്ഷേത്രം വടക്കുകിഴക്കേമൂല മൊത്തം കയ്യടക്കി വച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടെയും നീരാജനമാണ് പ്രധാനം. === സുബ്രഹ്മണ്യൻ === ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ശ്രീകോവിലിലാണ് ശിവപാർവ്വതീപുത്രനായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി കുടികൊള്ളുന്നത്. ഇവിടെ ഭഗവാന് വിഗ്രഹമില്ല. സങ്കല്പം മാത്രമേയുള്ളൂ. പാനകം, പഞ്ചാമൃതം, കാവടിനിറ തുടങ്ങിയവയാണ് സുബ്രഹ്മണ്യന് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === നാഗദൈവങ്ങൾ === ശിവന്റെ ശ്രീകോവിലിനടുത്ത് പ്രത്യേകം തീർത്ത തറയിലാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിഷ്ഠ. നവനാഗസങ്കല്പമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. വിഷ്ണുവിന്റെ ശയനമായ [[അനന്തൻ]](ആദിശേഷൻ), ശിവന്റെ കണ്ഠാഭരണമായ [[വാസുകി]], [[തക്ഷകൻ]] തുടങ്ങിയ നവനാഗരാജാക്കന്മാർക്കൊപ്പം നാഗയക്ഷിമാരും നാഗകന്യകമാരും നാഗചാമുണ്ഡിമാരും ചിത്രകൂടങ്ങളുമെല്ലാം ഇവിടെയുണ്ട്. എല്ലാ മാസവും [[ആയില്യം (നക്ഷത്രം)|ആയില്യം]] നാളിൽ വിശേഷാൽ പൂജകളും [[കന്നി|കന്നിമാസത്തിൽ]] ആയില്യത്തിന് സർപ്പബലിയുമുണ്ടാകും. നൂറും പാലും, മഞ്ഞൾപ്പൊടി അഭിഷേകം, പുറ്റും മുട്ടയും, [[പുള്ളുവൻപാട്ട്]] തുടങ്ങിയവയാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ജ്യേഷ്ഠാഭഗവതി === നാഗത്തിന്റെ സമീപത്തായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുള്ള പരാശക്തിയുടെ മറ്റൊരു ഭാവമാണ് ജ്യേഷ്ഠാഭഗവതി. ദാരിദ്ര്യം, കലഹം, വൃത്തിയില്ലായ്മ എന്നിവയുടെ ഭഗവതിയാണ് ഇത്. ലക്ഷ്മിയുടെ ജ്യേഷ്ഠത്തിയാണ് ജ്യേഷ്ഠ. ജ്യേഷ്ഠയെ തൊഴുന്നത് ദാരിദ്ര്യവും കലഹവും ദുരിതവും ഒഴിവാക്കി ഐശ്വര്യം നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. === രക്ഷസ്സുകൾ === വടക്കുപടിഞ്ഞാറേ മൂലയിലെ ഒരു തറയിലാണ് രക്ഷസ്സുകളുടെ സാന്നിദ്ധ്യം. പണ്ടുകാലത്ത് ഈശ്വരത്വം പ്രാപിച്ചു മരണപെട്ട ഭക്തരെയാണ് രക്ഷസ്സുകളായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ടാകുക. ബ്രാഹ്മണനാണ് മരണപെട്ടതെങ്കിൽ [[ബ്രഹ്മരക്ഷസ്സ്]], ക്ഷത്രരക്ഷസ്സ് തുടങ്ങിയവരാണ് പ്രധാന രക്ഷസ്സുകൾ. ശിവലിംഗരൂപത്തിലും കണ്ണാടിരൂപത്തിലുമാണ് ഇവരുടെ വിഗ്രഹങ്ങളുള്ളത്. കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം. പാൽപ്പായസം മാത്രമേ രക്ഷസ്സുകൾക്ക് വഴിപാടായുള്ളൂ. നിത്യേന രണ്ട് സന്ധ്യയ്ക്കും വിളക്ക് കത്തിച്ചുവയ്ക്കുന്നുമുണ്ട്. === യക്ഷിയമ്മ === ശിവന്റെ ശ്രീകോവിലിനടുത്ത് പ്രത്യേകം തീർത്ത തറയിലാണ് യക്ഷിയമ്മയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. ചോറ്റാനിക്കരയമ്മയുടെ ഭക്തനായിരുന്ന കണ്ടാരപ്പള്ളി ഇല്ലത്ത് ഗുപ്തൻ നമ്പൂതിരിപ്പാടിനെ ആക്രമിച്ച യക്ഷിയാണിതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ദേവിയുടെ കൈ കൊണ്ട് മോക്ഷം കിട്ടിയ യക്ഷി സ്വയം സാത്വികയായി മാറി. ശീവേലിയുടെ ഉച്ചിഷ്ടമാണ് യക്ഷിയമ്മയ്ക്ക് പ്രധാന നിവേദ്യം. നിത്യേന രണ്ട് സന്ധ്യയ്ക്കും വിളക്ക് കത്തിച്ചുവയ്ക്കുന്നുമുണ്ട്. ==നിത്യപൂജകൾ== നിത്യേന അഞ്ചുപൂജകളും മൂന്നുശീവേലികളുമുള്ള മഹാക്ഷേത്രമാണ് ചോറ്റാനിക്കര ശ്രീഭഗവതിക്ഷേത്രം. രാവിലെ മൂന്നുമണിയ്ക്ക് നിയമവെടി. തുടർന്ന് ഏഴുതവണ ശംഖുവിളിയുണ്ടാകും. അതിനുശേഷം നാലുമണിയ്ക്ക് നടതുറക്കുന്നു. നിർമ്മാല്യദർശനമാണ് ആദ്യത്തെ ചടങ്ങ്. തുടർന്ന് അഭിഷേകവും നിവേദ്യവും. മൂലവിഗ്രഹം രുദ്രാക്ഷശില കൊണ്ടുള്ളതായതിനാൽ ജലാഭിഷേകം മാത്രമേ സാധിയ്ക്കൂ. മറ്റ് അഭിഷേകങ്ങൾക്ക് ഒരു അർച്ചനാബിംബമുണ്ട്. മുമ്പ് സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ ആദ്യം ഭഗവതിയ്ക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിച്ചത് ചിരട്ടയിലാതുകൊണ്ട് ഇവിടെ ചിരട്ടയിലാണ് രാവിലെ നിവേദ്യം. പിന്നീട് നാലരയ്ക്ക് ഉഷഃപൂജയും അഞ്ചരയ്ക്ക് എതിരേറ്റുപൂജയും നടത്തുന്നു. ഇവയ്ക്കിടയിൽ അഞ്ചുമണിയ്ക്ക് ശിവന്റെ നടയിൽ ധാരയുമുണ്ട്. എതിരേറ്റുപൂജ കഴിഞ്ഞാൽ ആറരയ്ക്ക് ഉഷഃശീവേലി. തന്റെ ഭൂതഗണങ്ങൾക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിയ്ക്കുന്നത് ഭഗവതി നേരിട്ടുകാണുന്നു എന്നതാണ് ഇതിനുപിന്നിലുള്ള അർത്ഥം. ശീവേലി കഴിഞ്ഞാൽ എട്ടുമണിയോടെ പന്തീരടിപൂജയും അഭിഷേകങ്ങളും നടത്തുന്നു. അതുകഴിഞ്ഞാൽ പതിനൊന്നുമണിയ്ക്ക് ശിവന്റെ നടയിൽ വീണ്ടും ധാരയാണ്. പതിനൊന്നരയ്ക്ക് ഉച്ചപൂജ. ഉച്ചപൂജയ്ക്കുശേഷം ഉച്ചശീവേലി. രാവിലത്തെ ശീവേലിയ്ക്കുള്ള അതേ ചടങ്ങുകളാണ് ഇതിനും. തുടർന്ന് പന്ത്രണ്ടരയ്ക്ക് നടയടയ്ക്കുന്നു. വൈകീട്ട് നാലുമണിയ്ക്ക് വീണ്ടും നടതുറക്കുന്നു. അതത് ദിവസത്തെ സൂര്യാസ്തമയമനുസരിച്ചാണ് ദീപാരാധന. പിന്നീട് ഏഴരയ്ക്ക് അത്താഴപൂജയും എട്ടുമണിയ്ക്ക് അത്താഴശീവേലിയുമാണ്. അതുകഴിഞ്ഞാൽ കീഴ്ക്കാവിൽ ഗുരുസിപൂജ തുടങ്ങും. ശാക്തേയപൂജാവിധികളാണ് ഗുരുസിപൂജയ്ക്കുള്ളത്. വാഴകൊണ്ട് തോരണം കെട്ടി പരിസരം മുഴുവൻ അലങ്കരിച്ച് വൃത്തിയാക്കിയശേഷം മേൽശാന്തി വന്ന് പ്രത്യേകപൂജകൾ നടത്തുന്നു. തുടർന്ന് ഗുരുസിതർപ്പണം തുടങ്ങുന്നു. ഇത് കണ്ടു തൊഴാൻ ധാരാളം ഭക്തരുണ്ടാകും. ഇവയെല്ലാം കഴിഞ്ഞാൽ ഒമ്പതുമണിയ്ക്ക് നടയടയ്ക്കുന്നു. സാധാരണ ദിവസങ്ങളിലെ പൂജാക്രമങ്ങളാണ് മേൽ സൂചിപ്പിച്ചത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിലും (ഉദാ: [[ഉത്സവം|കൊടിയേറ്റുത്സവം]], [[നവരാത്രി]], [[തൃക്കാർത്തിക]], [[വിഷു]], [[ഓണം]]) ഉദയാസ്തമനപൂജയുള്ള ദിവസങ്ങളിലും [[സൂര്യഗ്രഹണം|സൂര്യ]]-[[ചന്ദ്രഗ്രഹണം|ചന്ദ്രഗ്രഹണങ്ങളുള്ള]] ദിവസങ്ങളിലും പൂജാവിധികൾക്ക് മാറ്റമുണ്ടാകും. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തന്ത്രാധികാരം തൃപ്പൂണിത്തുറ, [[എളവള്ളി]] പുലിയന്നൂർ മനകൾക്കാണ്. ഇവർ ഓരോ വർഷവും മാറിമാറി പ്രവർത്തിയ്ക്കുന്നു. കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡ് നിയമിയ്ക്കുന്ന വ്യക്തികളാണ് മേൽശാന്തിയും കീഴ്ശാന്തിയുമാകുക. മേൽക്കാവിലും കീഴ്ക്കാവിലും പ്രത്യേകം ശാന്തിക്കാരുണ്ട്. ഇവർ ഓരോ മാസവും മാറിമാറി പ്രവർത്തിയ്ക്കുന്നു. ==വഴിപാടുകൾ== [[പ്രമാണം:Chottanikkara Keezhkavu Temple Guruthy Pooja Water IMG 20171116 141408.jpg|ലഘുചിത്രം|വലത്ത്‌|കീഴ്കാവിലെ വഴിപാടായ ഗുരുചോറ്റാനിക്കര ഗുരുതി പൂജ യുടെ ജലം]] ഇവിടത്തെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട രണ്ട് വഴിപാടുകൾ ഗുരുതി പൂജയും മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ടുമാണ്. കീഴ്ക്കാവിൽ നടത്തുന്ന വിശേഷാൽ വഴിപാടാണ് ഗുരുതിപൂജ. നേരത്തെ സൂചിപ്പിച്ചപോലെ മേൽക്കാവിലെ അത്താഴപൂജയ്ക്കുശേഷം നടത്തിവരുന്നതാണ് ഈ വഴിപാട്. പണ്ടുകാലത്ത് [[ചൊവ്വാഴ്ച]]യും [[വെള്ളിയാഴ്ച]]യും മാത്രം നടത്തിയിരുന്ന ഈ വഴിപാട് ഇപ്പോൾ ദിവസവും നടന്നുവരുന്നു. അത്യുഗ്രരൂപിണിയായ കീഴ്ക്കാവിലമ്മയെ പ്രീതിപ്പെടുത്തലാണ് ഇതിന്റെ ലക്ഷ്യം. മണ്ഡപത്തിൽ പാട്ട് മറ്റുള്ള പല വഴിപാടുകളും കൂടിച്ചേർന്ന ഒരു പ്രത്യേകതരം വഴിപാടാണ്. പേരു സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നതുപോലെ ക്ഷേത്രത്തിലെ നമസ്കാരമണ്ഡപത്തിൽ നടക്കുന്ന പാട്ടാണ് പ്രധാന ഇനമെങ്കിലും ഇതിനൊപ്പം തന്നെ ഗുരുതിപൂജ, യഥാശക്തി അന്നദാനം, ഉദയാസ്തമനപൂജ, നിറമാല, ചുറ്റുവിളക്ക് തുടങ്ങിയ വഴിപാടുകളും നടത്തേണ്ടിവരും. പാട്ട് നടക്കുന്ന ദിവസം മണ്ഡപം ഭംഗിയായി അലങ്കരിച്ചിട്ടുണ്ടാകും. ദാനങ്ങളിൽ വച്ച് ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമെന്ന് ഹൈന്ദവർ വിശ്വസിയ്ക്കുന്ന അന്നദാനം ഇവിടെ ദിവസവും നടന്നുവരുന്നു. ഇതിനുവേണ്ടി മാത്രം ഒരു പ്രത്യേകമണ്ഡപം നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. അന്നദാനത്തിന് പണം തരുന്നവർക്ക് കാൽ ഫലവും അത് നടത്തുന്നവർക്ക് പകുതി ഫലവും അതിൽ പങ്കെടുക്കുന്നവർക്ക് പൂർണ്ണഫലവും ലഭിയ്ക്കുമെന്നതാണ് വിശ്വാസം. ക്ഷേത്രത്തിൽ ഭജനമിരിയ്ക്കുന്നത് വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു വഴിപാടാണ്. ഭജനമിരിയ്ക്കാൻ നിരവധി ആളുകൾ വരാറുണ്ട്, വിശേഷിച്ചും മാനസികാസ്വാസ്ഥ്യമുള്ളവർ. ഭജനമിരിയ്ക്കാൻ ആഗ്രഹിയ്ക്കുന്നവർ ഭജനം തുടങ്ങുന്നതിന് തലേദിവസം തന്നെ വന്ന് ദർശനം നടത്തേണ്ടതും ക്ഷേത്രത്തിലെ എല്ലാ ചടങ്ങുകളിലും പങ്കുകൊള്ളേണ്ടതുമാണ്. 3, 5, 7, 12 തുടങ്ങിയ ദിവസങ്ങളിലാണ് ഭജനമിരിയ്ക്കേണ്ടത്. ഭജനമിരിയ്ക്കുന്ന കാലയളവിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ നിവേദ്യം മാത്രമേ ഭക്ഷിയ്ക്കാൻ പാടുള്ളൂ. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഭജനം പാടില്ല. ഭഗവതിയ്ക്ക് പട്ടും താലിയും ചാർത്തുന്നത് മറ്റൊരു പ്രധാന വഴിപാടാണ്. മംഗല്യഭാഗ്യമാണ് ഇതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം. നെയ്പായസം, കടുമ്പായസം, കൂട്ടുപായസം തുടങ്ങിയവ ഓരോ പൂജയ്ക്കും ഭഗവതിയ്ക്ക് നേദിയ്ക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ പ്രധാനനിവേദ്യം 'ചതുശ്ശതം' എന്നുപേരുള്ള ഒരു പായസമാണ്. വിഷ്ണുവിന് പ്രധാനം പാൽപായസം തന്നെ. കൂടാതെ സാധാരണക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കാണാറുള്ളതുപോലെ വിവിധ മന്ത്രങ്ങൾ കൊണ്ടുള്ള പുഷ്പാഞ്ജലികൾ, ചന്ദനം ചാർത്ത്, ആയുധസമർപ്പണം, വിവാഹം, ചോറൂണ്, തുലാഭാരം തുടങ്ങിയവ ഇവിടെയുമുണ്ട്. നാഗദൈവങ്ങൾക്ക് എല്ലാ ദിവസവും നൂറും പാലും നേദിയ്ക്കാറുണ്ട്. എല്ലാ മാസവും ആയില്യം നാളിൽ വിശേഷാൽ നാഗപൂജയും കന്നിമാസത്തിലെ ആയില്യത്തിന് സർപ്പബലിയും സർപ്പംപാട്ടുമുണ്ടാകും. യക്ഷിയ്ക്ക് പ്രധാനനിവേദ്യം ഭഗവതിയുടെ ഉച്ചിഷ്ടമാണ്. വിഘ്നേശ്വരപ്രീതിയ്ക്കായി എല്ലാ ദിവസവും ക്ഷേത്രത്തിൽ ഗണപതിഹോമം നടന്നുവരുന്നു. ശാസ്താവിന് നീരാജനം കത്തിക്കലും എള്ളു പായസവുമാണ് പ്രധാന വഴിപാട്. ശിവന് ധാര, രുദ്രാഭിഷേകം, മൃത്യുഞ്ജയഹോമം തുടങ്ങിയവ പ്രധാന വഴിപാടുകളാണ്. വെടിവഴിപാടാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന വഴിപാട്. ==വിശേഷദിവസങ്ങൾ== === കൊടിയേറ്റുത്സവം, മകം തൊഴൽ === ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ആട്ടവിശേഷങ്ങളാണ് കുംഭമാസത്തിൽ [[രോഹിണി (നക്ഷത്രം)|രോഹിണി നാളിൽ]] കൊടിയേറി [[ഉത്രം (നക്ഷത്രം)|ഉത്രം നാളിൽ]] ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്ന കൊടിയേറ്റുത്സവവും അതിനോടനുബന്ധിച്ചുള്ള മകം തൊഴലും. ധ്വജാദിമുറയ്ക്കനുസരിച്ചുള്ള ഉത്സവമാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ നടന്നുവരുന്നത്. ഒമ്പതുദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഉത്സവത്തിന് നിരവധി ഭക്തരാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുന്നത്. ഉത്സവത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശുദ്ധിക്രിയകൾ നടത്തുന്നു. രോഹിണിനാളിൽ രാത്രിയിലാണ് കൊടിയേറ്റം നടക്കുന്നത്. തുടർന്നുള്ള ഒമ്പത് ദിവസം ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം ഭക്തജനങ്ങളെക്കൊണ്ട് നിറഞ്ഞുകവിയും. ധാരാളം താന്ത്രികച്ചടങ്ങുകളും കലാപരിപാടികളും ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ അരങ്ങേറാറുണ്ട്. ഇവയിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടത് പറയെഴുന്നള്ളിപ്പുകളും ആറാട്ടുമാണ്. കേരളത്തിലെ ദേവീക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് നിത്യേന ആറാട്ടുണ്ടാകാറുണ്ട്. ചോറ്റാനിക്കരയിലും ഇത് പതിവാണ്. കൊടിയേറ്റത്തിന് മുമ്പും ഇവിടെ ആറാട്ടുണ്ടാകും. ഉത്സവനാളുകളിൽ ഭഗവതി ശാസ്താവിനോടൊപ്പം പരിസരത്തെ വീടുകളിലേയ്ക്കും സ്ഥാപനങ്ങളിലേയ്ക്കും എഴുന്നള്ളുന്നു. വീട്ടുകാരും നാട്ടുകാരും നിറപറയും നിലവിളക്കുമായി ഭഗവതിയെ സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. എല്ലായിടത്തും ഇറക്കിപ്പൂജയുമുണ്ടാകും. ഉത്സവത്തിനിടയിലെ ഏഴാം ദിവസമാണ് പ്രസിദ്ധമായ 'മകം തൊഴൽ'. വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ കീഴ്ക്കാവിലമ്മയെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചതും അദ്ദേഹത്തിന് ലക്ഷ്മീനാരായണ ദർശനമുണ്ടായതുമായി പറയപ്പെടുന്ന ഈ പുണ്യദിനത്തിൽ പ്രഭാത പൂജകൾ കഴിഞ്ഞ് നടയടച്ചാൽ ഉച്ചയ്ക്ക് രണ്ടുമണിയ്ക്കുതന്നെ നട തുറക്കും. വില്വമംഗലത്തിന് ദർശനം നൽകിയ ഭാവത്തിലാണ് അന്ന് ദർശനം. സർവ്വാഭരണവിഭൂഷിതയായി, ദിവ്യവസ്ത്രങ്ങളും ദിവ്യായുധങ്ങളും ധരിച്ചുനിൽക്കുന്ന ഭഗവതിയെ ദർശിച്ച് അന്ന് നിരവധി ഭക്തർ തൃപ്തിയടയുന്നു. ഈ സമയത്തെ ദർശനം സ്ത്രീകൾക്കാണ് കൂടുതൽ വിശേഷം എന്നതിനാൽ ഈ സമയത്ത് സ്ത്രീകളുടെ വൻ തിരക്കായിരിയ്ക്കും ഉണ്ടാകുക. പിറ്റേന്നത്തെ പൂരം തൊഴലാണ് പുരുഷന്മാർക്ക് പ്രധാനം. അന്ന് ചോറ്റാനിക്കരയിൽ തന്നെയുള്ള മറ്റ് ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ മൂർത്തികളും ഭഗവതിയെ കാണാൻ എഴുന്നള്ളുന്നു. ഇവരെല്ലാവരും ഒന്നിച്ച് നിരവധി ഗജവീരന്മാരോടൊപ്പമുള്ള പൂരം എഴുന്നള്ളത്ത് വിശേഷമാണ്. ചോറ്റാനിക്കരയമ്മമാർ (മേൽക്കാവ്, കീഴ്ക്കാവ്), കുഴിയേറ്റ് ശിവൻ, ഓണക്കുറ്റിച്ചിറ ഭഗവതി, എടാട്ട് ഭഗവതി, കർത്തക്കാട്ട് ഭഗവതി, തുളുവൻകുളങ്ങര വിഷ്ണു, ശാസ്താവ് എന്നിവരാണ് ഈ എഴുന്നള്ളത്തിൽ അണിനിരക്കുന്നത്. ഉത്രം നാളിൽ അടുത്തുള്ള മുരിയമംഗലം ക്ഷേത്രക്കുളത്തിൽ നടക്കുന്ന വലിയ ആറാട്ടിനുശേഷം കൊടിയിറക്കുന്നു. അത്തം നാളിൽ കീഴ്ക്കാവിൽ വലിയ ഗുരുതിയും കൂടി നടത്തുന്നതോടെ ഉത്സവം പരിസമാപ്തിയിലെത്തുന്നു. === നവരാത്രി === [[കന്നി]]മാസത്തിൽ വെളുത്ത പ്രഥമ മുതലുള്ള ഒമ്പതുദിവസങ്ങളാണ് നവരാത്രിയായി ആചരിച്ചുവരുന്നത്. രാജ്യമെമ്പാടും വിവിധ രൂപങ്ങളിൽ ഇത് ആചരിച്ചുവരുന്നുണ്ട്. കേരളത്തിൽ സരസ്വതീപൂജയായിട്ടാണ് ആചരിച്ചുവരുന്നത്. എല്ലാ ക്ഷേത്രങ്ങളിലും വിശേഷമാണെങ്കിലും ദേവീക്ഷേത്രങ്ങളിലാണ് കൂടുതലും നവരാത്രി ആചരിച്ചുവരുന്നത്. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും തിരക്കേറിയ ഭഗവതിക്ഷേത്രമായ ചോറ്റാനിക്കരയിൽ നവരാത്രിയിൽ ഒമ്പതുദിവസവും അതീവ വിശേഷമാണ്. ഈ ദിവസങ്ങളിലെ ഭഗവതി ദർശനം ഐശ്വര്യകരമാണ് എന്ന വിശ്വാസമാണ് ഭക്തരെ ഇവിടേക്ക് ആകർഷിക്കുന്നത്. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷാൽ പൂജകളും കലാപരിപാടികളുമുണ്ടാകും. നവരാത്രി ഉത്സവത്തിനിടയിൽ ദുർഗാഷ്ടമി നാളിൽ നടന്നു വരുന്ന പവിഴമല്ലിത്തറ മേളം പ്രസിദ്ധമാണ്. നിരവധി പ്രസിദ്ധ വാദ്യകലാകാരന്മാർ ഇതിന് അണിനിരക്കാറുണ്ട്. പഞ്ചവാദ്യത്തിന്റെയും നാദസ്വരത്തിന്റെയും അകമ്പടിയോടുകൂടിയ ശീവേലികളും ഈയവസരങ്ങളിൽ പ്രധാനമാണ്. എട്ടാം ദിവസമായ [[ദുർഗ്ഗാഷ്ടമി]] നാളിൽ സന്ധ്യയ്ക്ക് ക്ഷേത്രത്തിൽ പുസ്തകങ്ങൾ, ആയുധങ്ങൾ, സംഗീതോപകരണങ്ങൾ മുതലായവ പൂജയ്ക്ക് വയ്ക്കുന്നു. അന്ന് ഭഗവതി സർവാഭരണ വിഭൂഷിതയായി കാണപ്പെടുന്നു. ഒൻപതാം ദിവസമായ [[മഹാനവമി]] ദിവസം അടച്ചുപൂജയാണ്. [[വിജയദശമി]] ദിവസം രാവിലെ പൂജ കഴിഞ്ഞ് പുസ്തകങ്ങളും മറ്റും തിരിച്ചുകൊടുക്കുന്നു. ആയിരക്കണക്കിന് കുരുന്നുകൾ അന്നേദിവസം ദേവീസന്നിധിയിൽ ഹരിശ്രീ കുറിയ്ക്കുന്നു. മൂകാംബിക ഭാവത്തിൽ സരസ്വതീ സാന്നിധ്യമുള്ള ക്ഷേത്രമായതിനാൽ ചോറ്റാനിക്കരയിലെ വിദ്യാരംഭം അതിവിശേഷമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. നിരവധി വിദ്യാർഥികളും നവരാത്രി ദിവസങ്ങളിൽ ദർശനത്തിനായി എത്താറുണ്ട്. === മണ്ഡലകാലം, തൃക്കാർത്തിക === ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന വിശേഷമാണ് [[വൃശ്ചികം|വൃശ്ചികമാസം]] ഒന്നാം തീയതി മുതൽ 41 ദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന മണ്ഡലകാലം. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വൻ തിരക്കായിരിയ്ക്കും. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രനട പതിവിലും അര മണിക്കൂർ നേരത്തേ (മൂന്നരയ്ക്ക്) തുറക്കും. ശബരിമല ദർശനത്തിനുപോകുന്ന നിരവധി ഭക്തർ ഈ സമയത്ത് ചോറ്റാനിക്കരയിലെത്താറുണ്ട്. അവർക്കായി ദേവസ്വം നിരവധി സൗകര്യങ്ങൾ ചെയ്തുകൊടുക്കാറുണ്ട്. ശബരിമല യാത്രയിലെ പ്രധാന ഇടത്താവളങ്ങളിലൊന്നാണ് ചോറ്റാനിക്കര. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രനടയിൽ അയ്യപ്പൻപാട്ട് പതിവാണ്. മണ്ഡലകാലത്തുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന ഉത്സവമായ തൃക്കാർത്തിക വരുന്നതും. ദേവിയുടെ ജന്മദിനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന തൃക്കാർത്തിക കേരളത്തിലെ ദേവീക്ഷേത്രങ്ങളിലെല്ലാം വിശേഷദിവസമാണ്. ചോറ്റാനിക്കരയിൽ ഇത് മൂന്നുദിവസത്തെ ആഘോഷമാണ്. പ്രധാന ദിവസമായ [[കാർത്തിക]] കൂടാതെ അടുത്ത ദിവസങ്ങളിലും ([[രോഹിണി]], [[മകയിരം]]) ഇത് ആഘോഷിച്ചുവരുന്നു. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷാൽ പൂജകളും കലാപരിപാടികളുമുണ്ടാകും. തൃക്കാർത്തിക ദിവസം രാവിലെ അഖണ്ഡനാമജപം തുടങ്ങുന്നു. ഉച്ചയ്ക്ക് ഭക്തർക്ക് പിറന്നാൾ സദ്യ നൽകുന്നു. അന്ന് സന്ധ്യയ്ക്കാണ് കാർത്തിക വിളക്ക്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ദീപസ്തംഭങ്ങളും വിളക്കുമാടവും ദീപമാലകളാൽ അലംകൃതമാകുന്നു. ഇതേസമയത്ത് ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് പലയിടത്തും ചിരാതുകൾ കത്തിച്ചുവച്ചിട്ടുണ്ടാകും. ഈ സമയത്തെ ദീപാരാധന വിശേഷമാണ്. അതിനുശേഷം 51 കുത്തുവിളക്കുകളുടെയും അഞ്ച് ഗജവീരന്മാരുടെയും പഞ്ചവാദ്യത്തിന്റെയും അകമ്പടിയോടെ ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ എഴുന്നള്ളുന്നു. നിരവധി ഭക്തരാണ് ഇത് കാണാനായി ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുന്നത്. രോഹിണി, മകയിരം ദിവസങ്ങളിൽ കാര്യമായ ആഘോഷങ്ങളൊന്നുമില്ലെങ്കിലും കാർത്തികദിവസം പോലെ അപ്പോഴും വിളക്കുകളുണ്ടാകും. ഈയവസരങ്ങളിൽ ചെണ്ടമേളമാണ് അകമ്പടി സേവിയ്ക്കുന്നത്. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ഇവയോടൊപ്പം വെടിക്കെട്ടുമുണ്ടാകും. ==എത്തിച്ചേരുവാൻ== എറണാകുളത്തു നിന്നും 15 കി.മി ദൂരത്തായാണ് ചോറ്റാനിക്കര ക്ഷേത്രം. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള തീവണ്ടിനിലയം ചോറ്റാനിക്കര റോഡ് (കുരീക്കാട്)ആണ് എന്നാൽ, ഇതൊരു അപ്രധാന സ്റ്റേഷനാണ്. ഇവിടെ കോട്ടയം വഴിയുള്ള മെമു, പാസഞ്ചർ ട്രെയിനുകൾ മാത്രമേ നിർത്താറുള്ളൂ. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള പ്രധാന റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ [[എറണാകുളം ജങ്ക്ഷൻ തീവണ്ടിനിലയം|എറണാകുളം സൗത്ത്]] ആണ്. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം എറണാകുളം നേവൽ വിമാനത്താവളവും നെടുമ്പാശ്ശേരിയിലുള്ള [[കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളവുമാണ് ഏകദേശം 35km ദൂരം ]]. ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{commonscat|Chottanikkara Temple}} [http://www.chottanikkarabhagavathy.org ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വെബ്‌സൈറ്റ്] ==അവലംബം== {{Reflist}} {{ഫലകം:Famous Hindu temples in Kerala}} {{Hindu-temple-stub}} [[വർഗ്ഗം:എറണാകുളം ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ദേവീക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:നൂറ്റെട്ട് ദുർഗ്ഗാക്ഷേത്രങ്ങൾ]] 506emd8n1q7zgqrnfprxvl7cxrc0ri2 0 7185 3762355 3408503 2022-08-05T09:29:44Z 106.216.137.19 /* ഇതും കാണുക */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ezhimala Hill}} {{കേരളത്തിലെ സ്ഥലങ്ങൾ |സ്ഥലപ്പേർ=ഏഴിമല |അപരനാമം = |ചിത്രം= |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം=ഗ്രാമം |അക്ഷാംശം=12.16 |രേഖാംശം=75.12 |ജില്ല = കണ്ണൂർ |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = [[രാമന്തളി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|രാമന്തളി ഗ്രാമപഞ്ചായത്തു്]] |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = |ഭരണനേതൃത്വം = |വിസ്തീർണ്ണം = കണക്കാക്കിയിട്ടില്ല |ജനസംഖ്യ = കണക്കാക്കിയിട്ടില്ല |ജനസാന്ദ്രത = കണക്കാക്കിയിട്ടില്ല |Pincode/Zipcode= |TelephoneCode= |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = [[കടൽ]] കാഴ്ച, സൂര്യാസ്തമനം, [[മാപ്പിള ബേ]] കാഴ്ച, മാടായിപ്പാറ കാഴ്ച, ഹനുമാൻ പ്രതിമ|}} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] ഒരു ചെറിയ മലമ്പ്രദേശമാണ് '''ഏഴിമല'''. കടൽനിരപ്പിന് 286 മീറ്റർ ഉയരത്തിലുള്ള ഏഴിമല പുരാതനമായ [[മൂഷിക രാജവംശം|മൂഷിക രാജാക്കന്മാരുടെ]] തലസ്ഥാനമായിരുന്നു. ഒരു ചരിത്ര പുരാതനമായ സ്ഥലമായി ഏഴിമല കരുതപ്പെടുന്നു. ചുറ്റും മലകളാലും കടലിനാലും ഒറ്റപ്പെട്ടു കിടക്കുന്ന ഏഴിമല കണ്ണൂർ ജില്ലാ ആസ്ഥാനത്തിന് 38 കിലോമീറ്റർ വടക്കാണ്. ഒരു [[തുറമുഖം|തുറമുഖവും]] വാണിജ്യ കേന്ദ്രവുമായിരുന്ന ഏഴിമല 11-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ [[ചോളസാമ്രാജ്യം|ചോള]]-[[ചേരസാമ്രാജ്യം|ചേര]] രാജാക്കന്മാരുടെ പ്രധാന യുദ്ധക്കളമായിരുന്നു. [[ബുദ്ധൻ]] ഏഴിമല സന്ദർശിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നാണ് വിശ്വാസം. സംഘകൃതികളിൽ ഏഴിമല പരാമൃഷ്ടമായിട്ടുണ്ട്. ടോളമിയും ഏഴിമലയെക്കുറിച്ച് പറയുന്നുണ്ട്. അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്ന മുസ്സോപ്പള്ളി രാജവംശം മൂഷികവംശമാവാം ഏന്നാണ് ചരിത്രകാരന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത്<ref name="ref1">{{Cite book|title=കേരള സംസ്കാര ചരിത്ര നിഘണ്ടു|last=എസ്. കെ വസന്തൻ|first=|publisher=കേരള ഭാഷാ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട|year=2005|isbn=9788176385985|edition=2|volume=1|location=തിരുവനന്തപുരം|pages=224|type=വിജ്ഞാനകോശം}}</ref>.പ്രാചീനകാലത്തുതന്നെ മനുഷ്യവാസം ഇവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നതിന്റെ തെളിവായി മെഗാലിത്തുകൾ (മഹാശിലാസ്‌മാരകങ്ങൾ) ഈ മലയിൽ കാണാം. എ.ഡി. 5-ാം ശതകത്തിൽ കേരളത്തിൽ നിലനിന്നിരുന്ന ഒരു പ്രധാന രാജ്യമായ "ഏഴിൽമല'യിൽ "പൂഴിനാട്‌' എന്നറിയപ്പെട്ട വടക്കേ മലബാറും "മൊഴിപെയർദേശം' എന്നു വിളിക്കപ്പെട്ട കാസർകോടും ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു. == ഏഴിമലയുടെ മറ്റു പേരുകൾ == '''ഏലിമല''', '''മൂഷിക സൈലം''', '''സപ്ത സൈലം''', എന്നിങ്ങനെയും ഏഴിമല അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. == ചരിത്രം == [[മലബാർ|ഉത്തരകേരളത്തിലെ]] എഴുതപ്പെട്ട ചരിത്രം ഉള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ പുരാതനമായ ഒന്നാണ് ഏഴിമല. [[അതുലൻ]] എഴുതിയ [[മൂഷകവംശം]] എന്ന പുസ്തകം 10-ആം നൂറ്റാണ്ടിനു മുൻപുള്ള ഉത്തരകേരള ചരിത്രത്തിലേക്ക് വെളിച്ചം വീശുന്നു. മൂഷക വംശത്തിലെ ആദ്യത്തെ രാജാവ് “രാമഘടമൂഷികൻ“ ആയിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്നു ഏഴിമല. അതുലൻ മൂഷികവംശത്തിലെ മറ്റു രാജാക്കന്മാരുടെയും കഥ പറയുന്നു. പിൽക്കാലത്ത് ഈ രാജവംശം [[കോലത്തിരി]] രാജവംശം എന്ന് അറിയപ്പെട്ടു. രാമഘടമൂഷികന്റെ പിൻ‌ഗാമികൾ തലസ്ഥാനം പാഴി (ഇന്നത്തെ [[പഴയങ്ങാടി]]), വളഭപട്ടണം ([[വളപട്ടണം]]), എന്നീ സ്ഥലങ്ങളിലേക്കും മറ്റു സ്ഥലങ്ങളിലേക്കും മാറ്റി. [[നന്നൻ]] ആണ് ഏഴിൽമല ഭരിച്ചിരുന്ന ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ രാജാവ്. [[തമിഴ്‌ സംഘസാഹിത്യത്തിൽ]] ഇദ്ദേഹം പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഏഴിൽമലയുടെ സമീപത്തുള്ള ഒരു കുന്നിൽ സ്ഥിതിചെയ്‌തിരുന്ന നന്നന്റെ പാഴി പട്ടണത്തെപ്പറ്റി മാമൂലനാർ എന്ന കവി അകനാനൂറിൽ വർണിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. നന്നനും ബന്ധുക്കളും അവിടെ വലിയ നിധികൾ കുഴിച്ചിട്ടതായി വിശ്വസിച്ചുപോരുന്നു. ഇന്നും ഈ പ്രദേശത്ത്‌ "നന്നനെ ബദക്കു നരിനായി തിന്തോയിത്തു' (നന്നന്റെ നിധികൾ നരിയും നായും തിന്നുപോയി) എന്ന പറച്ചിൽ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്‌<ref name="ref2"/>. "കൊൺകാനം (കൊൺ+കാനം=കടലോരത്തുള്ള മല) നന്നൻ' എന്നു കീർത്തികേട്ട നന്നനെ '''വാകൈപ്പെരുന്തുറൈ''' യുദ്ധത്തിൽ ചേരരാജാവായ [[നാർമുടിച്ചേരൽ]] വധിച്ചതോടുകൂടി പൂഴിനാട്‌ ചേരർക്കധീനമായി എന്ന്‌ പറയപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. മലബാറിന്റെ ആധിപത്യത്തിനായി ഏഴിമല രാജാക്കന്മാരും ചേരന്മാരും ശ്രമിച്ചിരുന്നു. [[പൽയാനൈ ചെൽകെഴുകുട്ടുവൻ]] ആണ് ഏഴിമല കൈവശപ്പെടുത്തിയ ആദ്യത്തെ ചേരരാജാവ്.<ref name="ref1"/> ഏഴിൽമലയുടെ ചരിത്രത്തെക്കുറിച്ച്‌ കൂടുതൽ മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയുന്നത്‌ [[അഴിശ്ശി]]യുടെയും [[പരണർ|പരണരുടെയും]] കവിതകളിൽനിന്നാണ്‌. "കടലാഴ്‌ കലത്തിൽ തോന്റി മാലൈ മറയുമവർ മണിനെടും കുന്റേ' (ഇരുട്ടിൽ മറയുന്ന മനോഹരമായ കുന്നു കടലിൽ ആഴുന്ന കപ്പൽപോലെ തോന്നി -കുറുന്തൊകൈ, 240) എന്ന പ്രസിദ്ധമായ ഉപമയിൽ പരാമൃഷ്‌ടമായ '''നെടുങ്കുന്ന്‌''' ഏഴിൽമലയാണ്‌<ref name="ref2">{{Cite web|url=http://www.sarvavijnanakosam.gov.in/|title=ഏഴിമല|last=|first=|date=14/08/2014|website=സർവവിജ്ഞാനകോശം|publisher=|access-date=21/08/2016}}</ref>. പിന്നീട്‌ എഴുമല, എലിമല എന്നെല്ലാം ഏഴിമലയ്‌ക്കു രൂപാന്തരമുണ്ടായി. പൊക്കമുള്ള എന്ന അർഥത്തിൽ പ്രയുക്തമായ ഏഴിൽ "ഏഴ്‌' എന്ന് തെറ്റിദ്ധരിച്ചാണഅ സപ്‌തശൈലം എന്ന ഒരു സംസ്‌കൃത തർജുമയുണ്ടായത്. മൂഷികവംശരാജാക്കന്മാർ ഭരിച്ചിരുന്ന മൂഷികഖണ്ഡത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നതുകൊണ്ടാണ്‌ എലിമല എന്നും അതിന്റെ തർജുമയായി മൂഷികശൈലം എന്നും പേർവന്നത്‌ എന്നും അഭിപ്രായമുണ്ട്.. മധ്യകാല മുസ്ലീം യാത്രികർ എലി, ഹിലി, ഡിലേലി എന്നിങ്ങനെ വിവിധ നാമങ്ങളിൽ ഈ മലയെ വിളിച്ചുവന്നു<ref name="ref1"/>. കടലിലേക്ക്‌ തള്ളിനില്‌ക്കുന്ന ഇതിനെ അബ്‌ദുൽഫിദ (എ.ഡി. 1273) എന്ന അറബി ഭൂമിശാസ്‌ത്രജ്ഞൻ "രാസ്‌ഹെയ്‌ലി' എന്നാണ്‌ വ്യവഹരിച്ചിട്ടുള്ളത്‌. 13-ാം ശതകത്തിന്റെ അന്ത്യത്തിൽ കേരളം സന്ദർശിച്ച മാർക്കോപോളോ "എലി'യിലെ രാജാവ്‌ ആരുടെയും സാമന്തനായിരുന്നില്ലെന്നും രാജ്യത്തിന്റെ കിടപ്പ്‌ സുഖകരമായ ആക്രമണത്തിനു യോജിച്ചതല്ലായ്‌കയാൽ നിർഭയനായിക്കഴിഞ്ഞിരുന്നുവെന്നും രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്‌. 14-ാം ശതകത്തിൽ ഇബ്‌നുബത്തൂത്ത ഇവിടെ എത്തിയിരുന്നതായി അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിവരണങ്ങളിൽനിന്നും ഗ്രഹിക്കാം. "മൗണ്ടുഡേലി' എന്നു വിളിച്ചുവരുന്ന ഈ മലയിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന കൊടുമുടിക്കു സമുദ്രവിതാനത്തിൽനിന്ന്‌ 260 മീ. ഉയരമുണ്ട്‌. ഇവിടെ പുരാതനവും പ്രശസ്‌തവുമായ ഒരു ലൈറ്റ്‌ ഹൗസ്‌ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. മലയുടെ തെക്കേയറ്റം അവസാനിക്കുന്ന എട്ടിക്കുളം ഒരു പ്രാചീന തുറമുഖമായിരുന്നു. ഇവിടെ 1550-ാമാണ്ടിനടുത്ത്‌ പോർച്ചുഗീസുകാർ പണിയിച്ച കോട്ടയുടെ അവശിഷ്‌ടം കാണാം. ഈ കോട്ട പിന്നീട്‌ ഫ്രഞ്ചുകാരും തുടർന്ന്‌ ബ്രിട്ടീഷുകാരും കൈവശം വച്ചിരുന്നു. ഇന്നു പുരാവസ്‌തുവകുപ്പിന്റെ സ്വത്തായ കോട്ടയും പരിസരവും മുമ്പൊരുകാലത്ത്‌ കടൽക്കൊള്ളക്കാരുടെ സങ്കേതമായിരുന്നു. മലയുടെ പൂർവഭാഗത്തിലൂടെ വളർപട്ടണം പുഴയിലേക്കുള്ള സുൽത്താൻതോട്‌ മലബാർ ആക്രമണകാലത്ത്‌ നാവിക സൗകര്യങ്ങൾക്കായി ടിപ്പുസുൽത്താൻ പണികഴിപ്പിച്ചതാണ്‌<ref name="ref2"/>. കേരളോത്‌പത്തി രേഖപ്പെടുത്തിയ 32 ബ്രാഹ്മണഗ്രാമങ്ങളിലൊന്നായ പയ്യന്നൂർ ഏഴിമലയിൽ നിന്ന്‌ 8 കി.മീ. വടക്കു കിഴക്കു സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. പരശുരാമൻ കുടിയിരുത്തിയതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന 14 പ്രാചീന ബ്രാഹ്മണകുടുംബങ്ങൾ ഇന്നും കുന്നരുവിൽ താമസിച്ചുവരുന്നു. മലയുടെ പടിഞ്ഞാറുവശത്തു പരശുരാമൻ പ്രതിഷ്‌ഠിച്ചതെന്നു കരുതപ്പെടുന്ന ശങ്കരനാരായണക്ഷേത്രം കാണാം. ഒരു കാലത്ത്‌ ഏഴിമല മുഴുവൻ ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ (രാമന്തളി ദേവസ്വം) സ്വത്തായിരുന്നു. മലയുടെ അടിവാരത്തിൽ സമുദ്രാന്മുഖമായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന നരയാൻ കണ്ണൻ (നരസിംഹം) ക്ഷേത്രം പൂർവചോളരീതിയിൽ സ്‌തംഭതോരണാദികൾ കൊത്തിയതും ഇരട്ടച്ചുവരുള്ള ശ്രീകോവിലോടുകൂടിയതുമാണ്‌. എ.ഡി. 929-ൽ വട്ടെഴുത്തിലെഴുതിയ ഒരു ശിലാശാസനം ക്ഷേത്രമുറ്റത്തു കാണാം. അന്നത്തെ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക സ്ഥിതികളിലേക്കു വെളിച്ചം വീശുന്നു.<ref name="ref2"/> == നാവിക അക്കാദമി == {{main|ഏഴിമല നാവിക അക്കാഡമി}} മൂന്നുവശവും കടലിനാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഏഴിമലയ്ക്ക് ഇന്ത്യൻ നാവിക സേനയുടെ ഭൂപടത്തിൽ ഒരു പ്രധാന സ്ഥാനമുണ്ട്. ഇവിടെ നാവിക സേനാ അക്കാദമി സ്ഥാപിക്കുവാനുള്ള പദ്ധതി പുരോഗമിക്കുന്നു. കേന്ദ്ര പ്രതിരോധസെക്രട്ടറിയായിരുന്ന കെ.പി. അച്യുതമേനോനാണ് നാവികഅക്കാദമിക്കുവേണ്ടി ഏഴിമല തിരഞ്ഞെടുത്തത്<ref>{{Cite web|url=http://www.madhyamam.com/literature/literature-articles/2015/jul/29/%E0%B4%8F%E0%B4%B4%E0%B4%B4%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E0%B4%B3-%E0%B4%8F%E0%B4%B4%E0%B4%BF%E0%B4%AE%E0%B4%B2-%E0%B4%93%E0%B4%B0%E0%B5%8D%E2%80%8D%E0%B4%AE%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E2%80%8D|title=ഏഴഴകുള്ള ഏഴിമല ഓർമകൾ|last=എംജിഎസ് നാരായണൻ|first=|date=29/07/2015|website=മാധ്യമം|publisher=|access-date=21/08/2016}}</ref>. ഇന്ത്യൻ പടക്കപ്പലായ ഐ.എൻ.എസ് സാമൂരിൻ ഇവിടെ നിന്നാണ് കടലിലേക്ക് ഇറക്കിയത്. ഇത് ഏഴിമല നാവിക അക്കാദമിയുടെ സ്ഥാപനത്തിന്റെ ഒന്നാം ഘട്ടം കുറിച്ചു. നാവിക അക്കാദമി [[2009]] [[ജനുവരി 08]]-ന് പ്രധാനമന്ത്രി രാജ്യത്തിന് സമർപ്പിച്ചു. മുസ്ലീം നവോദ്ധായകനായിരുന്ന [[ഷെയ്ഖ് അബ്ദുൾ ലത്തീഫ്|ഷെയ്ഖ് അബ്ദുൾ ലത്തീഫിന്റെ]] ഭൌതീകാവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉണ്ട് എന്നു വിശ്വസിക്കുന്ന ഒരു പുരാതന മോസ്ക് ഇവിടെയുണ്ട്. ദുർല്ലഭമായ ഔഷധ ചെടികൾ ഏഴിമലയിലുണ്ട്. ഏഴിമലയിലെ [[മൗണ്ട് ഡെലി]] [[വിളക്കുമാടം]] (ലൈറ്റ് ഹൌസ്) പുരാതനവും പ്രശസ്തവുമാണ്. [[ഇന്ത്യൻ നേവി]] സംരക്ഷിക്കുന്ന ഇവിടെ പ്രവേശനം നിയന്ത്രിതമാണ്. കടൽത്തീരത്തെ മണ്ണ് ഒരു പ്രത്യേക നിറമുള്ളതാണ്. ഇവിടെ കടലിന് മറ്റുപ്രദേശങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് നീലിമ കൂടുതലാണ്. [[എട്ടിക്കുളം കടൽത്തീരം|എട്ടിക്കുളം കടൽത്തീരത്തു്]] [[ഡോൾഫിൻ|ഡോൾഫിനു]]കളെ കാണാൻ കഴിയും{{തെളിവ്}}. == എത്തിച്ചേരാനുള്ള വഴി == * ‌അടുത്തുള്ള റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷനുകൾ: [[പഴയങ്ങാടി]] - 6 കിലോമീറ്റർ അകലെ. [[പയ്യന്നൂർ]] - 8 കിലോമീറ്റർ അകലെ ഏഴിമല റെയിൽവേസ്റ്റേഷൻ. * ‌അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളങ്ങൾ: [[മംഗലാപുരം]] 125 കിലോമീറ്റർ അകലെ, [[കരിപ്പൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം]], [[കോഴിക്കോട്]] - 150 കിലോമീറ്റർ അകലെ. == അവലംബം == {{reflist}} == ഇതും കാണുക == * [[കണ്ണൂർ]] * [[പയ്യന്നൂർ]] * [[മൂഷകരാജവംശം]] * [[ഏഴിമല നാവിക അക്കാദമി]] {{commons category|Ezhimala}} {{കണ്ണൂർ - സ്ഥലങ്ങൾ}} {{Kannur-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ പർവ്വതങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളചരിത്രം]] 2ccgd3fsgaa897s477ddvvkc5yktor6 0 12251 3762276 3760064 2022-08-04T22:01:22Z 2.101.116.123 wikitext text/x-wiki {{ആധികാരികത}} {{prettyurl|Menopause}} {{Infobox medical condition (new) | name = ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മേനോപോസ് | synonyms = ക്ലൈമാക്റ്റെറിക് | image = | caption = | field = [[ഗൈനക്കോളജി|സ്ത്രീരോഗശാസ്ത്രം]] | symptoms = ഒരു വർഷത്തേക്ക് ആർത്തവമില്ലായ്മ, വിഷാദം, പെട്ടന്നുള്ള ചൂടും വിയർപ്പും, യോനി വരൾച്ച, വരണ്ട ത്വക്ക്, മുടി കൊഴിച്ചിൽ, ഓർമ്മക്കുറവ്<ref name=NIH2013Def/> | complications = മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോം, ഹൃദ്രോഗം, എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവ്, മൂത്രാശയ അണുബാധ, മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ, ലൈംഗികബന്ധത്തിൽ വേദന, അജിതേന്ദ്രിയത്വം, അമിതവണ്ണം | onset = 45 - 55 വയസ്സ്<ref name=Tak2015/> | duration = | types = | causes = സ്വാഭാവിക മാറ്റം, ഈസ്ട്രജൻ കുറയുന്നു, രണ്ട് അണ്ഡാശയങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യുന്ന ശസ്ത്രക്രിയ, കീമോതെറാപ്പി<ref name=NIH2013Con/><ref name=NIH2013Ca/> | risks = വ്യായാമക്കുറവ്, പുകവലി, പോഷകാഹാരക്കുറവ്, അമിതമായ ഉപ്പ് കൊഴുപ്പ് മധുരം, അമിത രക്തസമ്മർദം, കൊളെസ്ട്രോൾ, പ്രമേഹം | diagnosis = | differential = | prevention = പോഷകാഹാരം, വ്യായാമം, ഉറക്കം, കിഗൽസ് | treatment = ഒന്നുമില്ല, ജീവിതശൈലി മാറ്റം<ref name=NIH2013Tx/> | medication = ഹോർമോൺ തെറാപ്പി, ക്ലോണിഡിൻ, ഗബാപെന്റിൻ, സെലക്ടീവ് സെറോടോണിൻ റീഅപ് ടേക്ക് ഇൻഹിബിറ്ററുകൾ, വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ ജെല്ലി, ലൂബ്രിക്കന്റ്സ് <ref name=NIH2013Tx/><ref name=Kra2015/> | prognosis = | frequency = | deaths = | alt = }} '''ആർത്തവവിരാമം''' എന്നത് ഒരു സ്ത്രീയുടെ [[ആർത്തവം|ആർത്തവ]] പ്രക്രിയ നിലയ്ക്കുന്നതിനെയാണ്‌ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷിൽ]]: മെനോപോസ് (menopause). ഒരു വർഷക്കാലം തുടർച്ചയായി ആർത്തവം ഉണ്ടാകാതിരിക്കുന്നത് ആർത്തവ വിരാമത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. മിക്കവർക്കും 45 മുതൽ 55 വയസ്സിനുള്ളിൽ ആർത്തവം നിലയ്ക്കാം. അപൂർവം ചിലരിൽ ഇത് നാൽപ്പത് വയസിന് ശേഷവും അല്ലെങ്കിൽ ഗർഭപാത്രം, ഓവറി എന്നിവ നീക്കം ചെയ്യുന്നത് കൊണ്ടും സംഭവിക്കാം. ഈ കാലയളവിൽ സ്ത്രൈണ ഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജന്റെ ഉത്പാദനം കുറയുന്നു. അതോടെ സ്ത്രീകളിലെ പ്രത്യുത്പാദനക്ഷമത ഇല്ലാതാകുന്നു. ഇത് ഒരു ആജീവനാന്ത അവസ്ഥയാണ്. കൗമാര പ്രായത്തോടെ സ്ത്രീകൾ മാസംതോറും ഒരു [[അണ്ഡം]] ഉല്പാദിപ്പിക്കുകയും അത് [[പ്രജനനം]] നടക്കാത്തപക്ഷം [[ആർത്തവം]] അഥവാ [[മാസമുറ]] എന്ന പ്രക്രിയ വഴി പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇപ്രകാരം ഒരു സ്ത്രീ മദ്ധ്യവയസ് എത്തുന്നതുവരേ [[അണ്ഡോല്പാദനം ]]തുടരുകയും ക്രമേണ അത് നിലയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതോടെ ആർത്തവത്തിന്റെ ആവശ്യമില്ലാതെ വരികയും ചെയ്യുന്നു. ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ധാരാളം ബുദ്ധിമുട്ടുകളും ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളും സ്ത്രീകൾക്ക് നേരിടേണ്ടി വരാറുണ്ട്. 'മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അവയിൽ പലതും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതാകാം. സ്ത്രീകൾക്ക് അവരുടെ കുടുംബാഗങ്ങളുടെ, പങ്കാളിയുടെ പിന്തുണ ഏറ്റവും ആവശ്യമുള്ള ഒരു സമയമാണിത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause&qs=AS&pq=menopause&sc=6-9&cvid=9AC237E0709547AEAB9B2121CEAE7301&FORM=QBRE&sp=9#|title=menopause - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. പുരുഷന്മാരിലും പ്രായം കൂടുമ്പോൾ ആൻഡ്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ അളവ് കുറയാറുണ്ട്. 'ആൻഡ്രോപോസ്' (Andropause) എന്ന വാക്ക്കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത് ഇതാണ്. എന്നാൽ പെട്ടന്നുള്ള ഹോർമോൺ മാറ്റങ്ങൾ പുരുഷന്മാരിൽ ഉണ്ടാകാറില്ല. എങ്കിലും ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സ്ത്രീകളെയും പുരുഷന്മാരെയും പല രീതിയിലും ബാധിക്കാറുണ്ട്. തിമിംഗല വർഗ്ഗത്തിൽപ്പെട്ട ചില ജീവികൾക്കും റീസസ് കുരങ്ങുകളിലും ക്രമമായ ആർത്തവം നടക്കുന്ന പല ജീവികളിലും ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകാറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause&qs=AS&pq=menopause&sc=6-9&cvid=9AC237E0709547AEAB9B2121CEAE7301&FORM=QBRE&sp=9#|title=menopause - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == ലക്ഷണങ്ങൾ == ആർത്തവവിരാമത്തോടെ മാനസികവും ശാരീരികവുമായ പല മാറ്റങ്ങളും സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോമിന്റെ ഭാഗമായ ഇവയിൽ പലതും വ്യക്തിയുടെ ജീവിതത്തെ തന്നെ തകർത്തേക്കാം. മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ: മൂഡ് മാറ്റങ്ങൾ പ്രത്യേകിച്ച് വിഷാദരോഗം. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി പെട്ടന്നുള്ള കോപം, സങ്കടം, നിരാശ, മാനസിക സങ്കർഷങ്ങൾ, ഓർമ്മക്കുറവ്, ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, പങ്കാളിയുമായി പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാം. കൃത്യതയില്ലാത്ത രക്തസ്രാവം: മാസമുറ ക്രമമല്ലാത്ത രീതിയിൽ ആകുന്നു. അമിതമായ ചൂട്: ശരീരം പെട്ടന്ന് ചൂടാകുന്നു. ദേഹം മുഴുവൻ ചൂട് അനുഭവപ്പെടുകയും പിന്നീട് സാധാരണപോലെ ആകുകയും ചെയ്യുന്നു. ഹോട്ട് ഫ്ളാഷസ് അഥവാ ആവി പറക്കുക എന്നാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. തലയിലോ മറ്റോ തുടങ്ങി ശരീരം മുഴുവൻ വ്യാപിക്കുന്നതായാണ് ഇത് അനുഭവപ്പെടുക. രാത്രിയിലും അമിത വിയർപ്പ് അനുഭവപ്പെടാം. ശീതീകരിച്ച മുറിയിൽ കിടന്നാൽ പോലും ഇതുണ്ടാവാറുണ്ട്. ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത: ഈസ്ട്രജന്റെ കുറവ് ഹൃദയാരോഗ്യത്തിനെ ബാധിക്കുന്നു. എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവ്: ഇത് എല്ലുകൾ പൊട്ടാൻ കാരണമാകാറുണ്ട്. അസ്ഥികളിൽ വേദനയും അനുഭവപ്പെടാം. നടുവേദനയും അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. ഉറക്കക്കുറവ്: ഉറക്കം വരാതിരിക്കുകയോ, ഉറക്കത്തിൽ നിന്ന് വിയർത്തോലിച്ച് ഉണരുകയോ ചെയ്യും. ക്ഷീണവും തളർച്ചയും: മിക്ക സമയത്തും ക്ഷീണവും തളർച്ചയും അനുഭവപ്പെടാം. മൂത്രാശയ അണുബാധ: മൂത്രാശയ അണുബാധകൾ പതിവാകുന്നു. മൂത്രമൊഴിക്കുമ്പോൾ പുകച്ചിൽ, നീറ്റൽ എന്നിവ അനുഭവപ്പെടാം. യോനിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ: ഈസ്ട്രോജൻ കുറയുന്നതോടെ യോനിയിലെ ഉൾതൊലി വരളുകയും കട്ടികുറയുകയും യോനിയുടെ പിഎച്ച് വ്യത്യാസപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് ചൊറിച്ചിൽ, അണുബാധ എന്നിവ ഉണ്ടാക്കുന്നു. ബർത്തൊലിൻ ഗ്രന്ഥിയുടെ പ്രവർത്തനത്തിൽ മാന്ദ്യം ഉണ്ടാകുന്നു. അജിതേന്ദ്രിയത്വം: അറിയാതെ മൂത്രം പോകുന്ന അവസ്ഥ. പ്രത്യേകിച്ച് ചിരി, ചുമ, തുമ്മൽ എന്നിവ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ. പലർക്കും വളരെയധികം ബുദ്ധിമുട്ടും നാണക്കേടും ഉണ്ടാക്കുന്ന ഒരവസ്ഥയാണിത്. ഗർഭാശയം പുറത്തേക്ക് തള്ളി വരാനുള്ള സാധ്യത വര്ധിക്കുന്നു. ആ ഭാഗത്തെ പേശികളുടെ ബലം കുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ കാരണം. അമിതഭാരം: മേനോപോസ് ആയവരിൽ ശരീരഭാരം വർധിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് അമിതവണ്ണത്തിന് കാരണമാകുന്നു. എന്നാൽ മേൽപ്പറഞ്ഞ ലക്ഷണങ്ങൾ എല്ലാവരിലും ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. ചില ലക്ഷണങ്ങൾ താൽക്കാലികമാണ്. ആർത്തവവിരാമം വാർദ്ധക്യത്തിന്റെ സൂചനയാണ് എന്ന പലരുടെയും ധാരണ ശരിയല്ല; മറിച്ചു ഇത് സ്ത്രീകളുടെ ജീവിതത്തിലെ ഒരു സ്വാഭാവികഘട്ടം മാത്രമാണ്. ഇതിലൂടെ സ്ത്രീകളുടെ ഗർഭധാരണശേഷി മാത്രമേ ഇല്ലാതാകുന്നുള്ളു. അനേകം സ്ത്രീകൾ തങ്ങളുടെ ആരോഗ്യവും ചുറുചുറുക്കും ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷവും നിലനിർത്താറുണ്ട്. ആർത്തവവിരാമം എത്തുമ്പോൾ മിക്ക സ്ത്രീകളും അതിനെക്കുറിച്ചു ബോധവതികളാണ്. കാരണം ആർത്തവവിരാമത്തിന് വ്യക്തമായ ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, ഉറപ്പില്ലെങ്കിൽ ആർത്തവവിരാമം സ്ഥിരീകരിക്കുന്ന പരിശോധനകളുണ്ട്. ഫോളിക്കിൾ-ഉത്തേജക ഹോർമോണും (എഫ്എസ്എച്ച്), ഈസ്ട്രജന്റെ അളവും പരിശോധിക്കണം. ആർത്തവവിരാമം നിർണ്ണയിക്കാൻ ഈ രക്തപരിശോധന ഉപയോഗപ്രദമാണ്. കാരണം, ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് എഫ്എസ്എച്ച് അളവ് ഉയരുകയും ഈസ്ട്രജൻ്റെ അളവ് കുറയുകയും ചെയ്യുന്നു. ആർത്തവവിരാമഘട്ടത്തിലെ മാറ്റങ്ങൾ സ്ത്രീകളിൽ കൂടുതൽ മാനസിക സമ്മർദ്ദം സൃഷ്ടിക്കുകയും, ഇത് ശരീര പ്രക്രിയകളെ ബാധിക്കുകയും, രോഗപ്രതിരോധ പ്രവർത്തനങ്ങൾ, ഹോർമോൺ നിയന്ത്രണം, ദഹനം, ഹൃദയപ്രവർത്തനങ്ങൾ, നാഡീവ്യൂഹം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ സ്ത്രീകളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ക്ലേശകരമാണ്. ശരിയായ ചികിത്സ വഴി ഇവയിൽ പലതും പരിഹരിക്കാനോ നീട്ടിവയ്ക്കാനോ കഴിയും<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause+symptoms&qs=SS&pq=menopause+&sc=6-10&cvid=D2DECC31844F416E8B4FDB1FB8900011&FORM=QBRE&sp=9#|title=menopause symptoms - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == നിയന്ത്രണം == ഈസ്ട്രജൻ കുറയുന്നത് ഓസ്റ്റിയോപൊറോസിസ്, ചിലതരം ഹൃദ്രോഗങ്ങൾ, ക്ഷീണം എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കും. പല സ്ത്രീകൾക്കും 40 നും 50 നും ഇടയിൽ പ്രായമാകുമ്പോൾ ശരീരഭാരം കൂടുന്നു. ആർത്തവവിരാമത്തിൻ്റെ സമയത്ത് അമിതവണ്ണം, പ്രത്യേകിച്ച് അടിവയറിന് ചുറ്റും, സ്ത്രീകളിൽ സാധാരണമാണ്. വയറിലെ കൊഴുപ്പിൻ്റെ വർദ്ധനവ് അപകടകരമാണ്. കാരണം, ഇത് ഹൃദ്രോഗം, പ്രമേഹം എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് ഭക്ഷിക്കുന്ന കലോറി കുറയ്ക്കുക, ധാരാളം പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും മത്സ്യവും മുട്ടയും അടങ്ങിയ പോഷകസമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണം, പ്രത്യേകിച്ച് അന്നജം കുറച്ച് കാൽസ്യം, ജീവകം ഡി, സിങ്ക്, പ്രോടീൻ എന്നിവയടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കേണ്ടത് അത്യന്താപേക്ഷിമാണ്. കൊഴുപ്പ് നീക്കം ചെയ്ത പാൽ കുടിക്കുന്നത്, തൈര് അല്ലെങ്കിൽ യോഗർട്ട് കഴിക്കുന്നത് കാൽസ്യം ലഭ്യമാക്കാൻ സഹായിക്കും. അമിതമായി ഉപ്പ്, മധുരം, കൊഴുപ്പ്, എണ്ണ എന്നിവയടങ്ങിയ ഭക്ഷണം പുകയില തുടങ്ങിയവ ഒഴിവാക്കുകയും വേണം. മാത്രമല്ല, ഇത് മൊത്തത്തിലുള്ള ജീവിത നിലവാരവും മെച്ചപ്പെടുത്തും. ആർത്തവ വിരാമത്തിൻ്റെ സങ്കീർണതകൾ തടയുന്നതിന് ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി അനിവാര്യമാണ്. സസ്യജന്യ സ്ത്രീ ഹോർമോണുകൾ അടങ്ങിയ ശതാവരി, സോയാബീൻ ഉത്പന്നങ്ങൾ, കാച്ചിൽ, ചേമ്പ്, ചണവിത്ത് (ഫ്‌ളാക്‌സ് സീഡ്‌സ്), മാതളം, ബീൻസ്, ക്യാരറ്റ്, എള്ള്, ബദാം തുടങ്ങിയവ നിത്യേന ഭക്ഷണത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നത് ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഏറെ ഗുണകരമാണ് എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവും പൊട്ടലും ഒഴിവാക്കാൻ ആഴ്ചയിൽ അഞ്ചു ദിവസമെങ്കിലും ചിട്ടയായി വ്യായാമം ചെയ്യുക. ഇത് ശാരീരികബലം മാത്രമല്ല സന്തോഷം വർധിപ്പിക്കുന്ന ഹോർമോണുകളുടെ ഉത്പാദനത്തെയും ത്വരിതപ്പെടുത്തുന്നു. വ്യായാമം വിഷാദം പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളുടെ സാധ്യത കുറച്ചു ആത്മവിശ്വാസം വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഭാരം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്ന വ്യായാമങ്ങൾ ഫിസിയോതെറാപ്പിസ്റ്റിന്റെ നിർദേശപ്രകാരം ചെയ്യാവുന്നതാണ്. ഇത് ശരീരസൗന്ദര്യവും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. ആർത്തവവിരാമ സമയത്തു ഡോക്ടറെ സന്ദർശിക്കുന്നതും പ്രധാനമാണ്. സ്തനാർബുദം, ഗർഭാശയമുഖ അർബുദം എന്നിവയ്ക്ക് സാധ്യതയുള്ള പ്രായമായതിനാൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പരിശോധനയ്ക്ക് പ്രാധാന്യമുണ്ട്. മെനോപോസിന് ശേഷം ശേഷം യോനിയിൽ നിന്ന് വീണ്ടും രക്തസ്രാവം ഉണ്ടായാൽ ഉടനെ വൈദ്യപരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയയാകേണ്ടതാണ്. ആർത്തവവിരാമത്തിൻ്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്ന നിരവധി ബദൽ ചികിത്സകൾ ലഭ്യമാണ്. എന്നിരുന്നാലും, ഇത്തരം ബദൽ രീതികൾ വൈദ്യശാസ്ത്രപരമായി തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. മിക്ക സ്ത്രീകളിലും, സ്വാഭാവിക പ്രക്രിയ മൂലമാണ് ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകുന്നത്. കാലക്രമേണ, അണ്ഡാശയങ്ങൾ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ഈസ്ട്രജനും പ്രോജസ്റ്ററോണും ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു. ഗർഭപാത്രവും ഓവറിയും നീക്കൽ നീക്കം ചെയ്തവരിലും, അണ്ഡാശയത്തിന് ​ഉണ്ടാകുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ പോലുള്ള ചില മെഡിക്കൽ നടപടിക്രമങ്ങളും ഇതിന് കാരണമാകും. ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം, പ്രായമായ സ്ത്രീകളിൽ പ്രത്യേകിച്ച്, അജിതേന്ദ്രിയത്വം (ഇടയ്ക്കിടെയും അറിയാതെയും മൂത്രം പുറപ്പെടുവിക്കുന്നത്) സാധാരണമാണ്. ഈസ്ട്രജൻ്റെ കുറവ് യോനിയിലെ ടിഷ്യുകളും മൂത്രനാളിയും (മൂത്രസഞ്ചി ശരീരത്തിന് പുറത്തേക്ക് ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ട്യൂബ്) നേർത്തതാകുകയും ഇലാസ്തികത നഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി, അനിയന്ത്രിതമായ മൂത്ര ചോർച്ച അനുഭവപ്പെടാം. പുകയില ഉപേക്ഷിക്കുന്നതും ശരീരഭാരം കുറയ്ക്കുന്നതും മൂത്രാശയ പ്രശ്നങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ സഹായിക്കും. അജിതേന്ദ്രിയത്വത്തിന് നിരവധി ചികിത്സാ മാർഗങ്ങൾ ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. പെൽവിക് ഫ്ലോർ പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുന്ന കിഗൽസ് വ്യായാമം അതിലൊന്നാണ്. ആർക്കും എപ്പോഴും എവിടെവച്ചും ചെയ്യാവുന്ന അതീവ ലളിതമായ ഒരു വ്യായാമമാണ് ഇത്. അതുപോലെ ഇടയ്ക്കിടെ മൂത്രാശയ അണുബാധ ഉണ്ടാകുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനുള്ള ചികിത്സയും ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ക്രീം അല്പം യോനിഭാഗത്ത് പുരട്ടുന്നത് ഇത്തരം അണുബാധകൾ തടയുവാനും യോനിയുടെ ആരോഗ്യത്തിനും ഫലപ്രദമാണ്. ധാരാളം ശുദ്ധജലം, പഴച്ചാർ എന്നിവ കുടിക്കുന്നത് ഇത്തരം അണുബാധ ചെറുക്കുവാൻ അത്യാവശ്യമാണ്. കൂടാതെ ആരോഗ്യകാര്യങ്ങളിൽ ശരിയായ ശ്രദ്ധ നൽകുകയാണെങ്കിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം സന്തോഷകരമായ ജീവിതം നയിക്കാൻ കഴിയും. കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകിച്ച് പങ്കാളിക്ക് സഹാനുഭൂതിയും, സ്നേഹവും പുലർത്താൻ കഴിയുമെങ്കിൽ അതിൻ്റെ സമ്മർദം കുറയ്ക്കാൻ കഴിയും. പ്രായം വെറുമൊരു അക്കമാണ് (Age is just a number) തുടങ്ങിയ വാക്യങ്ങൾ പെട്ടന്ന് കാണാവുന്ന രീതിയിൽ എവിടെയെങ്കിലും എഴുതി വെക്കുന്നത് ജീവിതത്തിൽ നല്ല മാറ്റങ്ങൾ കൊണ്ടുവരും. അത് ജീവിതത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരം വളരെയധികം വർധിപ്പിക്കും<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause%20symptoms&msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&form=BFBBQF&cvid=64CE3CF573044DE5A70B8FD19A2DF0DC&sp=10&ghc=1#|title=menopause symptoms - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == കാരണം == ശാസ്ത്രീയമായി ആർത്തവ വിരാമത്തെ ഒരു വർഷത്തിൽ കൂടുതൽ സമയം ആർത്തവം ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥ എന്ന് പറയാം. ഒരു സ്ത്രീ പ്രായപൂർത്തിയാവുന്നതോടെ അവളുടെ പ്രത്യുല്പാദന അവയവങ്ങൾ പൂർണ്ണ വളർച്ചയെത്തുന്നു. അതോടെ അവൾ ഗർഭധാരണത്തിന്‌ സജ്ജയായി എന്ന് പറയാം. ഇതിന്‌ സഹായിക്കുന്നത് [[ഈസ്ട്രജൻ]], [[പ്രൊജസ്റ്റീറോൺ]] എന്നീ അന്ത:ഗ്രന്ഥീ സ്രവങ്ങൾ (ഹോർമോൺ) ആണ്‌. [[ഈസ്ട്രജൻ]] [[അണ്ഡാശയം|അണ്ഡാശയത്തെ]] ഉത്തേജിപ്പിക്കുകയും മാസത്തിൽ (28 ദിവസം) ഒരു അണ്ഡം എന്ന തോതിൽ ഉത്പാദിപ്പിച്ചു തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. എല്ലാമാസവും ഗർഭധാരണം പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് സ്ത്രീയുടെ ഗർഭാശയവും സജ്ജമാക്കപ്പെടുന്നു. രക്തക്കുഴലുകൾ വികസിച്ച് വലുതായി അണ്ഡത്തെ സ്വീകരിക്കാൻ ഒരുങ്ങുന്നു. എന്നാൽ ഗർഭധാരണം നടക്കാത്ത പക്ഷം അണ്ഡോല്പാദനം കഴിഞ്ഞ് പതിനാലു ദിവസത്തിനകം ഗർഭാശയം പൂര്വ്വസ്ഥിതിയിലേക്ക് തിരിച്ചു പോകുന്നു. അപ്പോൾ വികസിച്ച രക്തക്കുഴലുകളും കോശങ്ങളും നശിച്ച് രക്തസ്രാവമായി പുറത്തു പോകുന്നു. ഇതാണ്‌ [[ആർത്തവം]]. ഇത് ദിവസങ്ങളോളം നീണ്ടു നിൽകാം. പല സ്ത്രീകളിലും ആർത്തവം ക്രമമാവാറില്ല, ഇതിന്‌ പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഒരു സ്ത്രീക്ക് ആർത്തവം നടക്കുന്നു എങ്കിൽ അതിനർത്ഥം അവൾ പ്രത്യുല്പാദന ശക്തിയുള്ളവളാണ്‌ എന്നാണ്‌. ആണുങ്ങളുടേതു പോലെ വളരെക്കാലം പ്രത്യുല്പാദനശേഷി സ്ത്രീക്ക് ഉണ്ടാവാറില്ല. ഏകദേശം 50-55 വയസാവുന്നതോടെ [[ഈസ്ട്രജൻ]] പ്രവർത്തനം കുറയുകയും അണ്ഡോല്പാദനം മുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതോടെ ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകുന്നു. അണ്ഡാശയം ആണ്‌ [[ഈസ്ട്രജൻ]] ഉല്പാദനത്തിന്റെ പ്രധാന കേന്ദ്രം. [[ഈസ്ട്രജൻ]] എല്ലുകളെ സം‌രക്ഷിക്കുകയും ആർത്തവം ക്രമപ്പെടുത്തുകയും യോനിയിലെ സ്നിഗ്ധത നിലനിർത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref> [http://www.medicinenet.com/menopause/article.htm മെഡിസിൻ നെറ്റിൽ ആർത്തവത്തെ പറ്റി] </ref> ചില സ്ത്രീകൾ അനേകവർഷകാലം തുടർച്ചയായി, സാധാരണ ഗതിയിൽ ആർത്തവം ആയതിനുശേഷം പൊടുന്നനെ നിലയ്ക്കുന്നു. ഗർഭധാരണം നടന്നതാണെന്ന് തോന്നുംവിധത്തിൽ ഇപ്രകാരം ആർത്തവം നിൽക്കുമ്പോൾ ഗർഭം ധരിച്ചതാണെന്നോ, അല്ലയോ എന്നറിയാനും മറ്റുമായി സംശയം ഉണ്ടാവാം. എന്നാൽ ചില സ്ത്രീകൾക്ക് കൃത്യമായി ആർത്തവം ഉണ്ടാ‍കുന്നു. പക്ഷേ ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലം ക്രമേണ കൂടി വരുകയും, രക്തത്തിന്റെ അളവിൽ ക്രമാനുസ്രതമായ കുറവ് വന്ന് ഒടുവിൽ രക്തസ്രാവമുണ്ടാകാതിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇനി മൂന്നാമതോരു വിഭാഗം സ്ത്രീകൾക്ക് കൃത്യമായി ആർത്തവമുണ്ടാവുകയും പിന്നീട് ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലദൈർഘ്യം കൂടിക്കൂടിവരുന്നതോടൊപ്പം, പോകുന്ന രക്തത്തിന്റെ അളവിലും ഗണ്യമായ കുറവ് വന്ന്, ഒടുവിൽ ആർത്തവം നിലക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ ഒരു മാസമോ, രണ്ടുമാസമോ, മൂന്നു മാസമോ കഴിഞ്ഞതിനു ശേഷം വീണ്ടും അവർക്ക് ആർത്തവമുണ്ടാകുന്നു. വീണ്ടും അവർ തീണ്ടാരിയിരിക്കുമെങ്കിലും കാലദൈർഘ്യം കൂടിക്കുടി വരുകയും രക്തം പോക്കിന്റെ അളവിൽ കുറവുണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒടുവിൽ അവർക്കും ആർത്തവം പൂർണ്ണമായി നിന്നു പോകുന്നു. ഈ മൂന്നു വിഭാഗത്തില് പെട്ടവരിലും പൊതുവേ കാണുന്ന കാര്യം രക്തത്തിന്റെ അളവിലുള്ള കുറവും ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലദൈഘ്യവുമാണ്. കാലത്തിന്റെ ദൈർഘ്യം കൂടിയും കുറഞ്ഞും കാണാം. എന്നാൽ ഈ മൂന്നു ആർത്തവ രീതികളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായ ഏതെങ്കിലും ഒരു പ്രത്യേക ആർത്തവക്രമം ഉണ്ടാകുന്ന പക്ഷം അത് അസാധാരണമായി കണക്കാക്കി സുഷ്മാന്വേഷണത്തിൻ വിധേയമാക്കേണ്ടതാണ്. എന്നാൽ അത്തരം മിക്ക കേസുകളിലും യാതൊരു അസാധാരണത്വവും ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. എന്നാൽ വളരെ വലിയ അളവിൽ രക്തസ്രാ‍വവും , അത് നിരവധി ദിനങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കുകയോ, (അഥവാ രക്തം പുരണ്ട ദ്രവം പോകുന്ന അവസ്ഥ ഇടയ്ക്കിടക്ക് ഉണ്ടാവുകയോ) ചെയ്യുന്നത് നിരീക്ഷണവിധേയമാവേണ്ടതാണ്. <ref>പേജ് 501, ആർത്തവ വിരാമം, ഇല്ലസ്ട്രേറ്റഡ് ഹ്യൂമൻ എൻസൈക്ലോപീഡിയ. ക്നോളെജ് പബ്ലിഷേർസ്, തിരുവനന്തപുരം </ref> == പെരിമേനോപോസ് == ശരീരം ഈസ്ട്രജനും പ്രോജസ്റ്ററോണും കുറവായ ഒരു സംക്രമണ സമയമാണ്. പെരിമെനോപോസ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഹോർമോൺ അളവ് ചാഞ്ചാട്ടമുണ്ടാകുമ്പോൾ ആർത്തവം ക്രമരഹിതമായി മാറുന്നു.ആർത്തവവിരാമത്തിന് മുൻപുള്ള ഘട്ടമാണ് ഇത്. ഇത് ശരീരത്തിൽ ചൂടിനും രാത്രികാലത്തു വിയർപ്പിനും യോനിയിൽ വരൾച്ചയ്ക്കും മാനസിക നിലയിൽ മാറ്റത്തിനും തുടക്കം കുറിക്കും. ആർത്തവവിരാമവും പെരിമെനോപോസും തമ്മിലുള്ള പ്രധാന വ്യത്യാസം ആർത്തവമാണ്. പെരിമെനോപോസിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് ഈസ്ട്രജൻ ഉൽപാദിപ്പിക്കാൻ കഴിവുള്ളവരും ആർത്തവം ഉള്ളവരുമാണ്. എന്നാൽ ആർത്തവവിരാമമായ സ്ത്രീകൾക്ക് കുറഞ്ഞത് 12 മാസമെങ്കിലും ആർത്തവം ഉണ്ടാവുകയില്ല. ശരീരം ആർത്തവവിരാമത്തിന് തയ്യാറാകേണ്ട സമയമാണ് പെരിമെനോപോസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നത്. == ആർത്തവവിരാമവും ലൈംഗികതയും == ആർത്തവവിരാമമോ, ഗർഭപാത്രം നീക്കം ചെയ്യലോ സ്ത്രൈണ ലൈംഗികതയുടെ അവസാനമാണ് എന്നൊരു തെറ്റിദ്ധാരണ പൊതുവേ കാണാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇത് ശരിയല്ല. ധാരാളം സ്ത്രീകൾ ജീവിതാവസാനം വരെ സന്തോഷകരമായ ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാറുണ്ട് എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. ലൈംഗികാരോഗ്യമുള്ള സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷവും അത് നിലനിർത്തുന്നതിന് തടസങ്ങൾ ഒന്നുമില്ല. എന്നാൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ചില മാറ്റങ്ങൾ ചിലരുടെ ലൈംഗികജീവിതത്തെ ബാധിച്ചേക്കാം. ശരീരത്തിലെ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ അളവ് താഴുന്നതോടെ യോനിയിൽ നനവ് നൽകുന്ന സ്നേഹദ്രവങ്ങൾ കുറയുക തന്മൂലം യോനിയുടെ ഉൾത്തൊലിയിൽ വരൾച്ച (വാജിനൽ ഡ്രൈനസ്) അനുഭവപ്പെടുക, യോനിചർമ്മത്തിന്റെ കട്ടി കുറയുക, അണുബാധ തുടങ്ങിയവ ഉണ്ടായേക്കാം. ഇക്കാരണത്താൽ ലൈംഗികബന്ധം അസഹനീയമായ വേദനയോ ബുദ്ധിമുട്ടോ ഉള്ളതും, യോനിയിൽ ചെറിയ പരിക്കുകൾ പറ്റാനും, രക്തസ്രാവം ഉണ്ടാകുവാനും കാരണമാകാം. ഇത് ചിലപ്പോൾ വാജിനിസ്മസ് എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്തേക്കാം. അമിതമായ ചൂടും വിയർപ്പും, വിഷാദം പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയും 50 വയസിനോടടുക്കുമ്പോൾ അസ്വസ്ഥതയ്ക്ക് കാരണമാകാറുണ്ട്. തന്മൂലം പല സ്ത്രീകളും സംഭോഗത്തോട് വെറുപ്പും വിരക്തിയും കാണിക്കാറുണ്ട്. തങ്ങളുടെ ലൈംഗികജീവിതം അവസാനിച്ചു എന്ന് പല മധ്യവയസ്കരും നിരാശപ്പെടുന്ന ഒരു കാലഘട്ടവും കൂടിയാണിത്. ഇക്കാര്യത്തിൽ ശരിയായ അറിവില്ലാത്ത ആളുകളുടെ ജീവിതത്തെ മേൽപ്പറഞ്ഞ പ്രശ്നങ്ങൾ മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇതിന് ശാസ്ത്രീയമായ പരിഹാര മാർഗങ്ങളുണ്ട്. അൻപത് വയസ് പിന്നിട്ട സ്ത്രീകൾ ബന്ധപ്പെടുമ്പോൾ ഏതെങ്കിലും ജലാധിഷ്ഠിത ലൂബ്രിക്കന്റ് നിർബന്ധമായും ഉപയോഗിക്കണം. ഇവ യോനിയിലും ലിംഗത്തിലും പുരട്ടുന്നത് വരൾച്ചയും വേദനയും പരിഹരിക്കുക മാത്രമല്ല പേശികളുടെ ഇറുക്കം കുറയ്ക്കുകയും സുഖകരമായ സംഭോഗത്തിന് സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഫാർമസികളിലും സൂപ്പർമാർക്കറ്റുകളിലും ഓൺലൈൻ വഴിയും ഇന്ന് ഗുണമേന്മയുള്ള ലുബ്രിക്കന്റുകൾ ലഭ്യമാണ് (ഉദാ: കെവൈ ജെല്ലി). കൃത്രിമ ലൂബ്രിക്കേഷന് വേണ്ടി സസ്യ എണ്ണകൾ, വെളിച്ചെണ്ണ, ഉമിനീർ, വാസലിൻ, ബേബി ഓയിൽ തുടങ്ങിയവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് യോനിയിൽ അണുബാധയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കും എന്നതിനാൽ ഒഴിവാക്കുന്നതാണ് ഉചിതം. ദീർഘനേരം സംഭോഗപൂർവലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയിൽ (Foreplay) ഏർപ്പെടുന്നത് ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം ഉത്തേജനം ഉണ്ടാകുന്നതിന് സഹായിക്കും. അത് യോനിയിൽ നനവും വികാസവും ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിന് പങ്കാളിയുടെ പിന്തുണ അനിവാര്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause%20and%20sex&msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&form=BFBBQF&cvid=3BD9105371DC451DB203B0F906EBF69E&sp=4#|title=menopause and sex - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ക്രീം ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഏറ്റവും ഗുണകരമാണ്. ഇതിനെ വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ തെറാപ്പി എന്ന് പറയുന്നു. അതുവഴി ചെറിയ അളവിൽ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോൺ യോനിഭാഗത്ത്‌ ലഭ്യമാകുന്നു. ഇത് യോനീചർമത്തിന്റെ കട്ടി വർധിക്കാനും, യോനിയുടെ സ്വഭാവികമായ ഈർപ്പവും ഇലാസ്തികതയും നിലനിർത്താനും, ഇടയ്ക്ക് ഉണ്ടാകുന്ന അണുബാധ തടയുവാനും രതിമൂർച്ഛയ്ക്കും ഫലപ്രദമാണ്. എന്നാൽ ലൂബ്രിക്കേഷന് വേണ്ടി എണ്ണകളോ ഉമിനീരോ ഉപയോഗിക്കുന്നത് അണുബാധയ്ക്ക് കാരണമാകാം. അണുബാധ ഉള്ളവർ ഒരു ഡോക്ടറെ കണ്ട് ശരിയായ ചികിത്സ സ്വീകരിക്കേണ്ടതാണ്. ഒരു ഗൈനെക്കോളജിസ്റ്റിന്റെ മേൽനോട്ടത്തിൽ ഹോർമോൺ റീപ്ലേസ്‌മെന്റ് തെറാപ്പി (HRT), കൗൺസിലിംഗ് തുടങ്ങിയവ മെനോപോസിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ അകറ്റും. പതിവായ ലൈംഗികബന്ധം യോനിയുടെ ആകൃതിയും ഈർപ്പവും നിലനിർത്തുകയും, ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ കുറക്കുകയും, വസ്തി പ്രദേശത്തെ മസിലുകളുടെ ബലവും രക്തയോട്ടവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ലജ്ജയോ മടിയോ കൊണ്ട് ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ഡോക്ടറോട് പറയാതെ മറച്ചു വെക്കുന്നത് പ്രശ്നം കൂടുതൽ വഷളാക്കാം. മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ, ആമുഖലീലകളുടെ കുറവ്, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ‌, ശരീരം യുവതികളുമായി താരതമ്യം ചെയ്തു നിരാശപ്പെടുക, ആവർത്തനവിരസത, മക്കൾ മുതിർന്നതുകൊണ്ട് സംഭോഗം പാടില്ല, ലൈംഗികജീവിതം ചെറുപ്പക്കാർക്ക് വേണ്ടി മാത്രമുള്ളതാണ് എന്നൊക്കെയുള്ള തെറ്റായ ധാരണകൾ ഈ ഘട്ടത്തിൽ പലർക്കും ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. യവ്വനത്തിലെ അതേ ഊഷ്മളതയോടെ മധ്യവയസിലും ലൈംഗികത ആസ്വദിക്കാൻ സാധിക്കുമെന്നുള്ള ബോധ്യമാണ് ആദ്യം വേണ്ടത്. അത് മനസിലാക്കി മെച്ചപ്പെട്ട വഴികൾ തേടുകയാണ് ഉത്തമം. പങ്കാളിയുമായുള്ള തുറന്ന ആശയവിനിമയം അതിന് അനിവാര്യമാണ്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ആർത്തവവിരാമത്തോടെ ലൈംഗികത അഥവാ സെക്സ് കുറേകൂടി പക്വമായ മറ്റൊരു തലത്തിലേക്ക് എത്തുകയാണ് എന്നതാണ് വിദഗ്ദമതം. സംതൃപ്തമായ ലൈംഗികജീവിതം ശാരീരിക മാനസിക ആരോഗ്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചുറുചുറുക്ക് നിലനിർത്തുകയും പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള ഐക്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിന് ആർത്തവവിരാമം ഒരു തടസ്സമല്ല<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&&p=e0dcd0127259e7c532962af9784783972f43f1a42df6ab5d6b4a8e4cf7cf40d6JmltdHM9MTY1Mjk3ODMwNSZpZ3VpZD05YWMyMzdlMC03MDk1LTQ3YWUtYWI5Yi0yMTIxY2VhZTczMDEmaW5zaWQ9NTE4Mg&ptn=3&fclid=1a787ae2-d792-11ec-9731-a2630a5310cc&u=a1aHR0cHM6Ly93d3cud29tZW5zaGVhbHRoLmdvdi9tZW5vcGF1c2UvbWVub3BhdXNlLWFuZC1zZXh1YWxpdHk&ntb=1|access-date=2022-05-19}}</ref>. == ചികിത്സ == ഹോർമോൺ റീപ്ലേസ്‌മെന്റ് തെറാപ്പി അഥവാ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി എന്നി പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിന്റെ ചികിത്സാരീതി ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ കുറയ്ക്കാൻ വളരെയധികം സഹായകരമാണ്. സ്ത്രീഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജൻ കുറഞ്ഞ അളവിൽ കുറച്ചു കാലത്തേക്ക് കൊടുക്കുക എന്നത് ഇതിന്റെ ഭാഗമാണ്. അതുവഴി മേനോപോസ് ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന സ്ത്രീശരീരം അതിനോട് ഒത്തുപോകാനുള്ള സാഹചര്യം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന മൂത്രാശയ അണുബാധ, മൂത്രം ഒഴിക്കുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന വേദന, പുകച്ചിൽ, യോനിയിലെ മാറ്റങ്ങളായ ഉൾതൊലിയിലെ കട്ടി കുറവ്, ഈർപ്പക്കുറവ് തുടങ്ങിയവ ചെറുക്കാൻ യോനി ഭാഗത്തേക്ക്‌ ചെറിയ അളവിൽ ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ജെല്ലുകളോ ക്രീമുകളോ നേരിട്ടു ഉപയോഗിക്കുന്ന രീതിയും നിലവിലുണ്ട്. ഇതാണ് വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ തെറാപ്പി എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. അണുബാധ ഉള്ളവർക്ക് അതിനുവേണ്ടിയുള്ള ചികിത്സയും കൊടുക്കാറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause+treatment&cvid=20315eae71064b2691fa7d34fad07c3e&aqs=edge.0.69i59j0l8.5677j0j1&pglt=41&FORM=ANNAB1&PC=HCTS#|title=menopause treatment - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. ചുമക്കുമ്പോഴോ തുമ്മുമ്പോഴോ മൂത്രം പുറത്തേക്ക് വരുന്ന പ്രശ്നം, ഗർഭാശയം താഴ്ന്നു വരുക എന്നിവ ഉള്ളവർക്ക് അതിന് അനുയോജ്യമായ ലളിതമായ കീഗൽസ് പോലെയുള്ള വ്യായാമം, ശസ്ത്രക്രിയ, മറ്റ് നൂതന ചികിത്സാരീതികൾ എന്നിവ ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause%20symptoms&msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&form=BFBBQF&cvid=64CE3CF573044DE5A70B8FD19A2DF0DC&sp=10&ghc=1#|title=menopause symptoms - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == വിവിധ സംസ്കാരങ്ങളിൽ == ആർത്തവവിരാമം യവ്വനത്തിന്റെ അവസാനമാണെന്നും ഇതോടെ സ്ത്രീത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവ ഇല്ലാതാകുമെന്നുമുള്ള ധാരണ പല സംസ്കാരങ്ങളിലും കാണാം. ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം അല്ലെങ്കിൽ അൻപത് വയസ്സ് കഴിഞ്ഞ് ഭാര്യാഭർത്താക്കന്മാർ സഹശയനം നടത്തുന്നത് മോശമാണ് എന്നൊരു വിശ്വാസവും ചില പരമ്പരാഗത സമൂഹങ്ങളിൽ കാണാവുന്നതാണ്. == അവലംബം == <references/> {{biology-stub}} [[വർഗ്ഗം:അന്തഃസ്രവവിജ്ഞാനീയം]] hgk60dyebhakahk9y03x8twbruj4e8c 3762278 3762276 2022-08-04T22:17:44Z 2.101.116.123 wikitext text/x-wiki {{ആധികാരികത}} {{prettyurl|Menopause}} {{Infobox medical condition (new) | name = ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മേനോപോസ് | synonyms = ക്ലൈമാക്റ്റെറിക് | image = | caption = | field = [[ഗൈനക്കോളജി|സ്ത്രീരോഗശാസ്ത്രം]] | symptoms = ഒരു വർഷത്തേക്ക് ആർത്തവമില്ലായ്മ, വിഷാദം, പെട്ടന്നുള്ള ചൂടും വിയർപ്പും, യോനി വരൾച്ച, വരണ്ട ത്വക്ക്, മുടി കൊഴിച്ചിൽ, ഓർമ്മക്കുറവ്<ref name=NIH2013Def/> | complications = മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോം, ഹൃദ്രോഗം, എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവ്, മൂത്രാശയ അണുബാധ, മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ, ലൈംഗികബന്ധത്തിൽ വേദന, അജിതേന്ദ്രിയത്വം, അമിതവണ്ണം | onset = 45 - 55 വയസ്സ്<ref name=Tak2015/> | duration = | types = | causes = സ്വാഭാവിക മാറ്റം, ഈസ്ട്രജൻ കുറയുന്നു, രണ്ട് അണ്ഡാശയങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യുന്ന ശസ്ത്രക്രിയ, കീമോതെറാപ്പി<ref name=NIH2013Con/><ref name=NIH2013Ca/> | risks = വ്യായാമക്കുറവ്, പുകവലി, പോഷകാഹാരക്കുറവ്, അമിതമായ ഉപ്പ് കൊഴുപ്പ് മധുരം, അമിത രക്തസമ്മർദം, കൊളെസ്ട്രോൾ, പ്രമേഹം | diagnosis = | differential = | prevention = പോഷകാഹാരം, വ്യായാമം, ഉറക്കം, കിഗൽസ് | treatment = ഒന്നുമില്ല, ജീവിതശൈലി മാറ്റം<ref name=NIH2013Tx/> | medication = ഹോർമോൺ തെറാപ്പി, ക്ലോണിഡിൻ, ഗബാപെന്റിൻ, സെലക്ടീവ് സെറോടോണിൻ റീഅപ് ടേക്ക് ഇൻഹിബിറ്ററുകൾ, വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ ജെല്ലി, ലൂബ്രിക്കന്റ്സ് <ref name=NIH2013Tx/><ref name=Kra2015/> | prognosis = | frequency = | deaths = | alt = }} '''ആർത്തവവിരാമം''' എന്നത് ഒരു സ്ത്രീയുടെ [[ആർത്തവം|ആർത്തവ]] പ്രക്രിയ നിലയ്ക്കുന്നതിനെയാണ്‌ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷിൽ]]: മെനോപോസ് (menopause). ഒരു വർഷക്കാലം തുടർച്ചയായി ആർത്തവം ഉണ്ടാകാതിരിക്കുന്നത് ആർത്തവ വിരാമത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. മിക്കവർക്കും 45 മുതൽ 55 വയസ്സിനുള്ളിൽ ആർത്തവം നിലയ്ക്കാം. അപൂർവം ചിലരിൽ ഇത് നാൽപ്പത് വയസിന് ശേഷവും അല്ലെങ്കിൽ ഗർഭപാത്രം, ഓവറി എന്നിവ നീക്കം ചെയ്യുന്നത് കൊണ്ടും സംഭവിക്കാം. ഈ കാലയളവിൽ സ്ത്രൈണ ഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജന്റെ ഉത്പാദനം കുറയുന്നു. അതോടെ സ്ത്രീകളിലെ പ്രത്യുത്പാദനക്ഷമത ഇല്ലാതാകുന്നു. ഇത് ഒരു ആജീവനാന്ത അവസ്ഥയാണ്. കൗമാര പ്രായത്തോടെ സ്ത്രീകൾ മാസംതോറും ഒരു [[അണ്ഡം]] ഉല്പാദിപ്പിക്കുകയും അത് [[പ്രജനനം]] നടക്കാത്തപക്ഷം [[ആർത്തവം]] അഥവാ [[മാസമുറ]] എന്ന പ്രക്രിയ വഴി പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇപ്രകാരം ഒരു സ്ത്രീ മദ്ധ്യവയസ് എത്തുന്നതുവരേ [[അണ്ഡോല്പാദനം ]]തുടരുകയും ക്രമേണ അത് നിലയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതോടെ ആർത്തവത്തിന്റെ ആവശ്യമില്ലാതെ വരികയും ചെയ്യുന്നു. ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ധാരാളം ബുദ്ധിമുട്ടുകളും ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളും സ്ത്രീകൾക്ക് നേരിടേണ്ടി വരാറുണ്ട്. 'മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അവയിൽ പലതും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതാകാം. സ്ത്രീകൾക്ക് അവരുടെ കുടുംബാഗങ്ങളുടെ, പങ്കാളിയുടെ പിന്തുണ ഏറ്റവും ആവശ്യമുള്ള ഒരു സമയമാണിത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause&qs=AS&pq=menopause&sc=6-9&cvid=9AC237E0709547AEAB9B2121CEAE7301&FORM=QBRE&sp=9#|title=menopause - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. പുരുഷന്മാരിലും പ്രായം കൂടുമ്പോൾ ആൻഡ്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ അളവ് കുറയാറുണ്ട്. 'ആൻഡ്രോപോസ്' (Andropause) എന്ന വാക്ക്കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത് ഇതാണ്. എന്നാൽ പെട്ടന്നുള്ള ഹോർമോൺ മാറ്റങ്ങൾ പുരുഷന്മാരിൽ ഉണ്ടാകാറില്ല. എങ്കിലും ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സ്ത്രീകളെയും പുരുഷന്മാരെയും പല രീതിയിലും ബാധിക്കാറുണ്ട്. തിമിംഗല വർഗ്ഗത്തിൽപ്പെട്ട ചില ജീവികൾക്കും റീസസ് കുരങ്ങുകളിലും ക്രമമായ ആർത്തവം നടക്കുന്ന പല ജീവികളിലും ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകാറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause&qs=AS&pq=menopause&sc=6-9&cvid=9AC237E0709547AEAB9B2121CEAE7301&FORM=QBRE&sp=9#|title=menopause - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == ലക്ഷണങ്ങൾ == ആർത്തവവിരാമത്തോടെ മാനസികവും ശാരീരികവുമായ പല മാറ്റങ്ങളും സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോമിന്റെ ഭാഗമായ ഇവയിൽ പലതും വ്യക്തിയുടെ ജീവിതത്തെ തന്നെ തകർത്തേക്കാം. മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ: മൂഡ് മാറ്റങ്ങൾ പ്രത്യേകിച്ച് വിഷാദരോഗം. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി പെട്ടന്നുള്ള കോപം, സങ്കടം, നിരാശ, മാനസിക സങ്കർഷങ്ങൾ, ഓർമ്മക്കുറവ്, ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, പങ്കാളിയുമായി പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാം. കൃത്യതയില്ലാത്ത രക്തസ്രാവം: മാസമുറ ക്രമമല്ലാത്ത രീതിയിൽ ആകുന്നു. അമിതമായ ചൂട്: ശരീരം പെട്ടന്ന് ചൂടാകുന്നു. ദേഹം മുഴുവൻ ചൂട് അനുഭവപ്പെടുകയും പിന്നീട് സാധാരണപോലെ ആകുകയും ചെയ്യുന്നു. ഹോട്ട് ഫ്ളാഷസ് അഥവാ ആവി പറക്കുക എന്നാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. തലയിലോ മറ്റോ തുടങ്ങി ശരീരം മുഴുവൻ വ്യാപിക്കുന്നതായാണ് ഇത് അനുഭവപ്പെടുക. രാത്രിയിലും അമിത വിയർപ്പ് അനുഭവപ്പെടാം. ശീതീകരിച്ച മുറിയിൽ കിടന്നാൽ പോലും ഇതുണ്ടാവാറുണ്ട്. ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത: ഈസ്ട്രജന്റെ കുറവ് ഹൃദയാരോഗ്യത്തിനെ ബാധിക്കുന്നു. എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവ്: ഇത് എല്ലുകൾ പൊട്ടാൻ കാരണമാകാറുണ്ട്. അസ്ഥികളിൽ വേദനയും അനുഭവപ്പെടാം. നടുവേദനയും അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. ഉറക്കക്കുറവ്: ഉറക്കം വരാതിരിക്കുകയോ, ഉറക്കത്തിൽ നിന്ന് വിയർത്തോലിച്ച് ഉണരുകയോ ചെയ്യും. ക്ഷീണവും തളർച്ചയും: മിക്ക സമയത്തും ക്ഷീണവും തളർച്ചയും അനുഭവപ്പെടാം. മൂത്രാശയ അണുബാധ: മൂത്രാശയ അണുബാധകൾ പതിവാകുന്നു. മൂത്രമൊഴിക്കുമ്പോൾ പുകച്ചിൽ, നീറ്റൽ എന്നിവ അനുഭവപ്പെടാം. യോനിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ: ഈസ്ട്രോജൻ കുറയുന്നതോടെ യോനിയിലെ ഉൾതൊലി വരളുകയും കട്ടികുറയുകയും യോനിയുടെ പിഎച്ച് വ്യത്യാസപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് ചൊറിച്ചിൽ, അണുബാധ എന്നിവ ഉണ്ടാക്കുന്നു. ബർത്തൊലിൻ ഗ്രന്ഥിയുടെ പ്രവർത്തനത്തിൽ മാന്ദ്യം ഉണ്ടാകുന്നു. അജിതേന്ദ്രിയത്വം: അറിയാതെ മൂത്രം പോകുന്ന അവസ്ഥ. പ്രത്യേകിച്ച് ചിരി, ചുമ, തുമ്മൽ എന്നിവ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ. പലർക്കും വളരെയധികം ബുദ്ധിമുട്ടും നാണക്കേടും ഉണ്ടാക്കുന്ന ഒരവസ്ഥയാണിത്. ഗർഭാശയം പുറത്തേക്ക് തള്ളി വരാനുള്ള സാധ്യത വര്ധിക്കുന്നു. ആ ഭാഗത്തെ പേശികളുടെ ബലം കുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ കാരണം. അമിതഭാരം: മേനോപോസ് ആയവരിൽ ശരീരഭാരം വർധിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് അമിതവണ്ണത്തിന് കാരണമാകുന്നു. എന്നാൽ മേൽപ്പറഞ്ഞ ലക്ഷണങ്ങൾ എല്ലാവരിലും ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. ചില ലക്ഷണങ്ങൾ താൽക്കാലികമാണ്. ആർത്തവവിരാമം വാർദ്ധക്യത്തിന്റെ സൂചനയാണ് എന്ന പലരുടെയും ധാരണ ശരിയല്ല; മറിച്ചു ഇത് സ്ത്രീകളുടെ ജീവിതത്തിലെ ഒരു സ്വാഭാവികഘട്ടം മാത്രമാണ്. ഇതിലൂടെ സ്ത്രീകളുടെ ഗർഭധാരണശേഷി മാത്രമേ ഇല്ലാതാകുന്നുള്ളു. അനേകം സ്ത്രീകൾ തങ്ങളുടെ ആരോഗ്യവും ചുറുചുറുക്കും ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷവും നിലനിർത്താറുണ്ട്. ആർത്തവവിരാമം എത്തുമ്പോൾ മിക്ക സ്ത്രീകളും അതിനെക്കുറിച്ചു ബോധവതികളാണ്. കാരണം ആർത്തവവിരാമത്തിന് വ്യക്തമായ ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, ഉറപ്പില്ലെങ്കിൽ ആർത്തവവിരാമം സ്ഥിരീകരിക്കുന്ന പരിശോധനകളുണ്ട്. ഫോളിക്കിൾ-ഉത്തേജക ഹോർമോണും (എഫ്എസ്എച്ച്), ഈസ്ട്രജന്റെ അളവും പരിശോധിക്കണം. ആർത്തവവിരാമം നിർണ്ണയിക്കാൻ ഈ രക്തപരിശോധന ഉപയോഗപ്രദമാണ്. കാരണം, ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് എഫ്എസ്എച്ച് അളവ് ഉയരുകയും ഈസ്ട്രജൻ്റെ അളവ് കുറയുകയും ചെയ്യുന്നു. ആർത്തവവിരാമഘട്ടത്തിലെ മാറ്റങ്ങൾ സ്ത്രീകളിൽ കൂടുതൽ മാനസിക സമ്മർദ്ദം സൃഷ്ടിക്കുകയും, ഇത് ശരീര പ്രക്രിയകളെ ബാധിക്കുകയും, രോഗപ്രതിരോധ പ്രവർത്തനങ്ങൾ, ഹോർമോൺ നിയന്ത്രണം, ദഹനം, ഹൃദയപ്രവർത്തനങ്ങൾ, നാഡീവ്യൂഹം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ സ്ത്രീകളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ക്ലേശകരമാണ്. ശരിയായ ചികിത്സ വഴി ഇവയിൽ പലതും പരിഹരിക്കാനോ നീട്ടിവയ്ക്കാനോ കഴിയും<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause+symptoms&qs=SS&pq=menopause+&sc=6-10&cvid=D2DECC31844F416E8B4FDB1FB8900011&FORM=QBRE&sp=9#|title=menopause symptoms - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == നിയന്ത്രണം == ഈസ്ട്രജൻ കുറയുന്നത് ഓസ്റ്റിയോപൊറോസിസ്, ചിലതരം ഹൃദ്രോഗങ്ങൾ, ക്ഷീണം എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കും. പല സ്ത്രീകൾക്കും 40 നും 50 നും ഇടയിൽ പ്രായമാകുമ്പോൾ ശരീരഭാരം കൂടുന്നു. ആർത്തവവിരാമത്തിൻ്റെ സമയത്ത് അമിതവണ്ണം, പ്രത്യേകിച്ച് അടിവയറിന് ചുറ്റും, സ്ത്രീകളിൽ സാധാരണമാണ്. വയറിലെ കൊഴുപ്പിൻ്റെ വർദ്ധനവ് അപകടകരമാണ്. കാരണം, ഇത് ഹൃദ്രോഗം, പ്രമേഹം എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് ഭക്ഷിക്കുന്ന കലോറി കുറയ്ക്കുക, ധാരാളം പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും മത്സ്യവും മുട്ടയും അടങ്ങിയ പോഷകസമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണം, പ്രത്യേകിച്ച് അന്നജം കുറച്ച് കാൽസ്യം, ജീവകം ഡി, സിങ്ക്, പ്രോടീൻ എന്നിവയടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കേണ്ടത് അത്യന്താപേക്ഷിമാണ്. കൊഴുപ്പ് നീക്കം ചെയ്ത പാൽ കുടിക്കുന്നത്, തൈര് അല്ലെങ്കിൽ യോഗർട്ട് കഴിക്കുന്നത് കാൽസ്യം ലഭ്യമാക്കാൻ സഹായിക്കും. അമിതമായി ഉപ്പ്, മധുരം, കൊഴുപ്പ്, എണ്ണ എന്നിവയടങ്ങിയ ഭക്ഷണം പുകയില തുടങ്ങിയവ ഒഴിവാക്കുകയും വേണം. മാത്രമല്ല, ഇത് മൊത്തത്തിലുള്ള ജീവിത നിലവാരവും മെച്ചപ്പെടുത്തും. ആർത്തവ വിരാമത്തിൻ്റെ സങ്കീർണതകൾ തടയുന്നതിന് ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി അനിവാര്യമാണ്. സസ്യജന്യ സ്ത്രീ ഹോർമോണുകൾ അടങ്ങിയ ശതാവരി, സോയാബീൻ ഉത്പന്നങ്ങൾ, കാച്ചിൽ, ചേമ്പ്, ചണവിത്ത് (ഫ്‌ളാക്‌സ് സീഡ്‌സ്), മാതളം, ബീൻസ്, ക്യാരറ്റ്, എള്ള്, ബദാം തുടങ്ങിയവ നിത്യേന ഭക്ഷണത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നത് ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഏറെ ഗുണകരമാണ് എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവും പൊട്ടലും ഒഴിവാക്കാൻ ആഴ്ചയിൽ അഞ്ചു ദിവസമെങ്കിലും ചിട്ടയായി വ്യായാമം ചെയ്യുക. ഇത് ശാരീരികബലം മാത്രമല്ല സന്തോഷം വർധിപ്പിക്കുന്ന ഹോർമോണുകളുടെ ഉത്പാദനത്തെയും ത്വരിതപ്പെടുത്തുന്നു. വ്യായാമം വിഷാദം പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളുടെ സാധ്യത കുറച്ചു ആത്മവിശ്വാസം വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഭാരം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്ന വ്യായാമങ്ങൾ ഫിസിയോതെറാപ്പിസ്റ്റിന്റെ നിർദേശപ്രകാരം ചെയ്യാവുന്നതാണ്. ഇത് ശരീരസൗന്ദര്യവും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. ആർത്തവവിരാമ സമയത്തു ഡോക്ടറെ സന്ദർശിക്കുന്നതും പ്രധാനമാണ്. സ്തനാർബുദം, ഗർഭാശയമുഖ അർബുദം എന്നിവയ്ക്ക് സാധ്യതയുള്ള പ്രായമായതിനാൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പരിശോധനയ്ക്ക് പ്രാധാന്യമുണ്ട്. മെനോപോസിന് ശേഷം ശേഷം യോനിയിൽ നിന്ന് വീണ്ടും രക്തസ്രാവം ഉണ്ടായാൽ ഉടനെ വൈദ്യപരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയയാകേണ്ടതാണ്. ആർത്തവവിരാമത്തിൻ്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്ന നിരവധി ബദൽ ചികിത്സകൾ ലഭ്യമാണ്. എന്നിരുന്നാലും, ഇത്തരം ബദൽ രീതികൾ വൈദ്യശാസ്ത്രപരമായി തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. മിക്ക സ്ത്രീകളിലും, സ്വാഭാവിക പ്രക്രിയ മൂലമാണ് ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകുന്നത്. കാലക്രമേണ, അണ്ഡാശയങ്ങൾ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ഈസ്ട്രജനും പ്രോജസ്റ്ററോണും ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു. ഗർഭപാത്രവും ഓവറിയും നീക്കൽ നീക്കം ചെയ്തവരിലും, അണ്ഡാശയത്തിന് ​ഉണ്ടാകുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ പോലുള്ള ചില മെഡിക്കൽ നടപടിക്രമങ്ങളും ഇതിന് കാരണമാകും. ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം, പ്രായമായ സ്ത്രീകളിൽ പ്രത്യേകിച്ച്, അജിതേന്ദ്രിയത്വം (ഇടയ്ക്കിടെയും അറിയാതെയും മൂത്രം പുറപ്പെടുവിക്കുന്നത്) സാധാരണമാണ്. ഈസ്ട്രജൻ്റെ കുറവ് യോനിയിലെ ടിഷ്യുകളും മൂത്രനാളിയും (മൂത്രസഞ്ചി ശരീരത്തിന് പുറത്തേക്ക് ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ട്യൂബ്) നേർത്തതാകുകയും ഇലാസ്തികത നഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി, അനിയന്ത്രിതമായ മൂത്ര ചോർച്ച അനുഭവപ്പെടാം. പുകയില ഉപേക്ഷിക്കുന്നതും ശരീരഭാരം കുറയ്ക്കുന്നതും മൂത്രാശയ പ്രശ്നങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ സഹായിക്കും. അജിതേന്ദ്രിയത്വത്തിന് നിരവധി ചികിത്സാ മാർഗങ്ങൾ ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. പെൽവിക് ഫ്ലോർ പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുന്ന കിഗൽസ് വ്യായാമം അതിലൊന്നാണ്. ആർക്കും എപ്പോഴും എവിടെവച്ചും ചെയ്യാവുന്ന അതീവ ലളിതമായ ഒരു വ്യായാമമാണ് ഇത്. അതുപോലെ ഇടയ്ക്കിടെ മൂത്രാശയ അണുബാധ ഉണ്ടാകുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനുള്ള ചികിത്സയും ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ക്രീം അല്പം യോനിഭാഗത്ത് പുരട്ടുന്നത് ഇത്തരം അണുബാധകൾ തടയുവാനും യോനിയുടെ ആരോഗ്യത്തിനും ഫലപ്രദമാണ്. ധാരാളം ശുദ്ധജലം, പഴച്ചാർ എന്നിവ കുടിക്കുന്നത് ഇത്തരം അണുബാധ ചെറുക്കുവാൻ അത്യാവശ്യമാണ്. കൂടാതെ ആരോഗ്യകാര്യങ്ങളിൽ ശരിയായ ശ്രദ്ധ നൽകുകയാണെങ്കിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം സന്തോഷകരമായ ജീവിതം നയിക്കാൻ കഴിയും. കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകിച്ച് പങ്കാളിക്ക് സഹാനുഭൂതിയും, സ്നേഹവും പുലർത്താൻ കഴിയുമെങ്കിൽ അതിൻ്റെ സമ്മർദം കുറയ്ക്കാൻ കഴിയും. പ്രായം വെറുമൊരു അക്കമാണ് (Age is just a number) തുടങ്ങിയ വാക്യങ്ങൾ പെട്ടന്ന് കാണാവുന്ന രീതിയിൽ എവിടെയെങ്കിലും എഴുതി വെക്കുന്നത് ജീവിതത്തിൽ നല്ല മാറ്റങ്ങൾ കൊണ്ടുവരും. അത് ജീവിതത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരം വളരെയധികം വർധിപ്പിക്കും<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause%20symptoms&msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&form=BFBBQF&cvid=64CE3CF573044DE5A70B8FD19A2DF0DC&sp=10&ghc=1#|title=menopause symptoms - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == കാരണം == ശാസ്ത്രീയമായി ആർത്തവ വിരാമത്തെ ഒരു വർഷത്തിൽ കൂടുതൽ സമയം ആർത്തവം ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥ എന്ന് പറയാം. ഒരു സ്ത്രീ പ്രായപൂർത്തിയാവുന്നതോടെ അവളുടെ പ്രത്യുല്പാദന അവയവങ്ങൾ പൂർണ്ണ വളർച്ചയെത്തുന്നു. അതോടെ അവൾ ഗർഭധാരണത്തിന്‌ സജ്ജയായി എന്ന് പറയാം. ഇതിന്‌ സഹായിക്കുന്നത് [[ഈസ്ട്രജൻ]], [[പ്രൊജസ്റ്റീറോൺ]] എന്നീ അന്ത:ഗ്രന്ഥീ സ്രവങ്ങൾ (ഹോർമോൺ) ആണ്‌. [[ഈസ്ട്രജൻ]] [[അണ്ഡാശയം|അണ്ഡാശയത്തെ]] ഉത്തേജിപ്പിക്കുകയും മാസത്തിൽ (28 ദിവസം) ഒരു അണ്ഡം എന്ന തോതിൽ ഉത്പാദിപ്പിച്ചു തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. എല്ലാമാസവും ഗർഭധാരണം പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് സ്ത്രീയുടെ ഗർഭാശയവും സജ്ജമാക്കപ്പെടുന്നു. രക്തക്കുഴലുകൾ വികസിച്ച് വലുതായി അണ്ഡത്തെ സ്വീകരിക്കാൻ ഒരുങ്ങുന്നു. എന്നാൽ ഗർഭധാരണം നടക്കാത്ത പക്ഷം അണ്ഡോല്പാദനം കഴിഞ്ഞ് പതിനാലു ദിവസത്തിനകം ഗർഭാശയം പൂര്വ്വസ്ഥിതിയിലേക്ക് തിരിച്ചു പോകുന്നു. അപ്പോൾ വികസിച്ച രക്തക്കുഴലുകളും കോശങ്ങളും നശിച്ച് രക്തസ്രാവമായി പുറത്തു പോകുന്നു. ഇതാണ്‌ [[ആർത്തവം]]. ഇത് ദിവസങ്ങളോളം നീണ്ടു നിൽകാം. പല സ്ത്രീകളിലും ആർത്തവം ക്രമമാവാറില്ല, ഇതിന്‌ പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഒരു സ്ത്രീക്ക് ആർത്തവം നടക്കുന്നു എങ്കിൽ അതിനർത്ഥം അവൾ പ്രത്യുല്പാദന ശക്തിയുള്ളവളാണ്‌ എന്നാണ്‌. ആണുങ്ങളുടേതു പോലെ വളരെക്കാലം പ്രത്യുല്പാദനശേഷി സ്ത്രീക്ക് ഉണ്ടാവാറില്ല. ഏകദേശം 50-55 വയസാവുന്നതോടെ [[ഈസ്ട്രജൻ]] പ്രവർത്തനം കുറയുകയും അണ്ഡോല്പാദനം മുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതോടെ ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകുന്നു. അണ്ഡാശയം ആണ്‌ [[ഈസ്ട്രജൻ]] ഉല്പാദനത്തിന്റെ പ്രധാന കേന്ദ്രം. [[ഈസ്ട്രജൻ]] എല്ലുകളെ സം‌രക്ഷിക്കുകയും ആർത്തവം ക്രമപ്പെടുത്തുകയും യോനിയിലെ സ്നിഗ്ധത നിലനിർത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref> [http://www.medicinenet.com/menopause/article.htm മെഡിസിൻ നെറ്റിൽ ആർത്തവത്തെ പറ്റി] </ref> ചില സ്ത്രീകൾ അനേകവർഷകാലം തുടർച്ചയായി, സാധാരണ ഗതിയിൽ ആർത്തവം ആയതിനുശേഷം പൊടുന്നനെ നിലയ്ക്കുന്നു. ഗർഭധാരണം നടന്നതാണെന്ന് തോന്നുംവിധത്തിൽ ഇപ്രകാരം ആർത്തവം നിൽക്കുമ്പോൾ ഗർഭം ധരിച്ചതാണെന്നോ, അല്ലയോ എന്നറിയാനും മറ്റുമായി സംശയം ഉണ്ടാവാം. എന്നാൽ ചില സ്ത്രീകൾക്ക് കൃത്യമായി ആർത്തവം ഉണ്ടാ‍കുന്നു. പക്ഷേ ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലം ക്രമേണ കൂടി വരുകയും, രക്തത്തിന്റെ അളവിൽ ക്രമാനുസ്രതമായ കുറവ് വന്ന് ഒടുവിൽ രക്തസ്രാവമുണ്ടാകാതിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇനി മൂന്നാമതോരു വിഭാഗം സ്ത്രീകൾക്ക് കൃത്യമായി ആർത്തവമുണ്ടാവുകയും പിന്നീട് ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലദൈർഘ്യം കൂടിക്കൂടിവരുന്നതോടൊപ്പം, പോകുന്ന രക്തത്തിന്റെ അളവിലും ഗണ്യമായ കുറവ് വന്ന്, ഒടുവിൽ ആർത്തവം നിലക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ ഒരു മാസമോ, രണ്ടുമാസമോ, മൂന്നു മാസമോ കഴിഞ്ഞതിനു ശേഷം വീണ്ടും അവർക്ക് ആർത്തവമുണ്ടാകുന്നു. വീണ്ടും അവർ തീണ്ടാരിയിരിക്കുമെങ്കിലും കാലദൈർഘ്യം കൂടിക്കുടി വരുകയും രക്തം പോക്കിന്റെ അളവിൽ കുറവുണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒടുവിൽ അവർക്കും ആർത്തവം പൂർണ്ണമായി നിന്നു പോകുന്നു. ഈ മൂന്നു വിഭാഗത്തില് പെട്ടവരിലും പൊതുവേ കാണുന്ന കാര്യം രക്തത്തിന്റെ അളവിലുള്ള കുറവും ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലദൈഘ്യവുമാണ്. കാലത്തിന്റെ ദൈർഘ്യം കൂടിയും കുറഞ്ഞും കാണാം. എന്നാൽ ഈ മൂന്നു ആർത്തവ രീതികളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായ ഏതെങ്കിലും ഒരു പ്രത്യേക ആർത്തവക്രമം ഉണ്ടാകുന്ന പക്ഷം അത് അസാധാരണമായി കണക്കാക്കി സുഷ്മാന്വേഷണത്തിൻ വിധേയമാക്കേണ്ടതാണ്. എന്നാൽ അത്തരം മിക്ക കേസുകളിലും യാതൊരു അസാധാരണത്വവും ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. എന്നാൽ വളരെ വലിയ അളവിൽ രക്തസ്രാ‍വവും , അത് നിരവധി ദിനങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കുകയോ, (അഥവാ രക്തം പുരണ്ട ദ്രവം പോകുന്ന അവസ്ഥ ഇടയ്ക്കിടക്ക് ഉണ്ടാവുകയോ) ചെയ്യുന്നത് നിരീക്ഷണവിധേയമാവേണ്ടതാണ്. <ref>പേജ് 501, ആർത്തവ വിരാമം, ഇല്ലസ്ട്രേറ്റഡ് ഹ്യൂമൻ എൻസൈക്ലോപീഡിയ. ക്നോളെജ് പബ്ലിഷേർസ്, തിരുവനന്തപുരം </ref> == പെരിമേനോപോസ് == ശരീരം ഈസ്ട്രജനും പ്രോജസ്റ്ററോണും കുറവായ ഒരു സംക്രമണ സമയമാണ്. പെരിമെനോപോസ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഹോർമോൺ അളവ് ചാഞ്ചാട്ടമുണ്ടാകുമ്പോൾ ആർത്തവം ക്രമരഹിതമായി മാറുന്നു.ആർത്തവവിരാമത്തിന് മുൻപുള്ള ഘട്ടമാണ് ഇത്. ഇത് ശരീരത്തിൽ ചൂടിനും രാത്രികാലത്തു വിയർപ്പിനും യോനിയിൽ വരൾച്ചയ്ക്കും മാനസിക നിലയിൽ മാറ്റത്തിനും തുടക്കം കുറിക്കും. ആർത്തവവിരാമവും പെരിമെനോപോസും തമ്മിലുള്ള പ്രധാന വ്യത്യാസം ആർത്തവമാണ്. പെരിമെനോപോസിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് ഈസ്ട്രജൻ ഉൽപാദിപ്പിക്കാൻ കഴിവുള്ളവരും ആർത്തവം ഉള്ളവരുമാണ്. എന്നാൽ ആർത്തവവിരാമമായ സ്ത്രീകൾക്ക് കുറഞ്ഞത് 12 മാസമെങ്കിലും ആർത്തവം ഉണ്ടാവുകയില്ല. ശരീരം ആർത്തവവിരാമത്തിന് തയ്യാറാകേണ്ട സമയമാണ് പെരിമെനോപോസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നത്. == ആർത്തവവിരാമവും ലൈംഗികതയും == ആർത്തവവിരാമമോ, ഗർഭപാത്രം നീക്കം ചെയ്യലോ സ്ത്രൈണ ലൈംഗികതയുടെ അവസാനമാണ് എന്നൊരു ധാരണ പൊതുവേ കാണാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇത് ശരിയല്ല. ധാരാളം സ്ത്രീകൾ ജീവിതാവസാനം വരെ സന്തോഷകരമായ ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാറുണ്ട് എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. ലൈംഗികാരോഗ്യമുള്ള സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷവും അത് നിലനിർത്തുന്നതിന് തടസങ്ങൾ ഒന്നുമില്ല. എന്നാൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ചില മാറ്റങ്ങൾ ചിലരുടെ ലൈംഗികജീവിതത്തെ ബാധിച്ചേക്കാം. ശരീരത്തിലെ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ അളവ് താഴുന്നതോടെ യോനിയിൽ നനവ് നൽകുന്ന സ്നേഹദ്രവങ്ങൾ കുറയുക തന്മൂലം യോനിയുടെ ഉൾത്തൊലിയിൽ വരൾച്ച (വാജിനൽ ഡ്രൈനസ്) അനുഭവപ്പെടുക, യോനിചർമ്മത്തിന്റെ കട്ടി കുറയുക, അണുബാധ തുടങ്ങിയവ ഉണ്ടായേക്കാം. ഇക്കാരണത്താൽ ലൈംഗികബന്ധം അസഹനീയമായ വേദനയോ ബുദ്ധിമുട്ടോ ഉള്ളതും, യോനിയിൽ ചെറിയ പരിക്കുകൾ പറ്റാനും, രക്തസ്രാവം ഉണ്ടാകുവാനും കാരണമാകാം. ഇത് ചിലപ്പോൾ വാജിനിസ്മസ് എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്തേക്കാം. അമിതമായ ചൂടും വിയർപ്പും, വിഷാദം പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയും 50 വയസിനോടടുക്കുമ്പോൾ അസ്വസ്ഥതയ്ക്ക് കാരണമാകാറുണ്ട്. തന്മൂലം പല സ്ത്രീകളും സംഭോഗത്തോട് വെറുപ്പും വിരക്തിയും കാണിക്കാറുണ്ട്. തങ്ങളുടെ ലൈംഗികജീവിതം അവസാനിച്ചു എന്ന് പല മധ്യവയസ്കരും നിരാശപ്പെടുന്ന ഒരു കാലഘട്ടവും കൂടിയാണിത്. ഇക്കാര്യത്തിൽ അറിവില്ലാത്ത ആളുകളുടെ ജീവിതത്തെ മേൽപ്പറഞ്ഞ പ്രശ്നങ്ങൾ മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇതിന് ശാസ്ത്രീയമായ പരിഹാര മാർഗങ്ങളുണ്ട്. അൻപത് വയസ് പിന്നിട്ട സ്ത്രീകൾ ബന്ധപ്പെടുമ്പോൾ ഏതെങ്കിലും ജലാധിഷ്ഠിത ലൂബ്രിക്കന്റ് നിർബന്ധമായും ഉപയോഗിക്കണം. ഇവ യോനിയിലും ലിംഗത്തിലും പുരട്ടുന്നത് വരൾച്ചയും വേദനയും പരിഹരിക്കുക മാത്രമല്ല പേശികളുടെ ഇറുക്കം കുറയ്ക്കുകയും സുഖകരമായ സംഭോഗത്തിന് സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഫാർമസികളിലും സൂപ്പർമാർക്കറ്റുകളിലും ഓൺലൈൻ വഴിയും ഇന്ന് ഗുണമേന്മയുള്ള ലുബ്രിക്കന്റുകൾ ലഭ്യമാണ് (ഉദാ: കെവൈ ജെല്ലി). കൃത്രിമ ലൂബ്രിക്കേഷന് വേണ്ടി സസ്യ എണ്ണകൾ, വെളിച്ചെണ്ണ, ഉമിനീർ, വാസലിൻ, ബേബി ഓയിൽ തുടങ്ങിയവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് യോനിയിൽ അണുബാധയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കും എന്നതിനാൽ ഒഴിവാക്കണം. ദീർഘനേരം സംഭോഗപൂർവലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയിൽ (Foreplay) ഏർപ്പെടുന്നത് ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം ഉത്തേജനം ഉണ്ടാകുന്നതിന് സഹായിക്കും. അത് യോനിയിൽ നനവും വികാസവും ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിന് പങ്കാളിയുടെ പിന്തുണ അനിവാര്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause%20and%20sex&msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&form=BFBBQF&cvid=3BD9105371DC451DB203B0F906EBF69E&sp=4#|title=menopause and sex - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ക്രീം ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഏറ്റവും ഗുണകരമാണ്. ഇതിനെ വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ തെറാപ്പി എന്ന് പറയുന്നു. അതുവഴി ചെറിയ അളവിൽ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോൺ യോനിഭാഗത്ത്‌ ലഭ്യമാകുന്നു. ഇത് യോനീചർമത്തിന്റെ കട്ടി വർധിക്കാനും, യോനിയുടെ സ്വഭാവികമായ ഈർപ്പവും ഇലാസ്തികതയും നിലനിർത്താനും, ഇടയ്ക്ക് ഉണ്ടാകുന്ന അണുബാധ തടയുവാനും രതിമൂർച്ഛയ്ക്കും ഫലപ്രദമാണ്. എന്നാൽ ലൂബ്രിക്കേഷന് വേണ്ടി എണ്ണകളോ ഉമിനീരോ ഉപയോഗിക്കുന്നത് അണുബാധയ്ക്ക് കാരണമാകാം. അണുബാധ ഉള്ളവർ ഒരു ഡോക്ടറെ കണ്ട് ശരിയായ ചികിത്സ സ്വീകരിക്കേണ്ടതാണ്. ഒരു ഗൈനെക്കോളജിസ്റ്റിന്റെ മേൽനോട്ടത്തിൽ ഹോർമോൺ റീപ്ലേസ്‌മെന്റ് തെറാപ്പി (HRT), കൗൺസിലിംഗ് തുടങ്ങിയവ മെനോപോസിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ അകറ്റും. പതിവായ ലൈംഗികബന്ധം യോനിയുടെ ആകൃതിയും ഈർപ്പവും നിലനിർത്തുകയും, ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ കുറക്കുകയും, വസ്തി പ്രദേശത്തെ മസിലുകളുടെ ബലവും രക്തയോട്ടവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ലജ്ജയോ മടിയോ കൊണ്ട് ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ഡോക്ടറോട് പറയാതെ മറച്ചു വെക്കുന്നത് പ്രശ്നം കൂടുതൽ വഷളാക്കാം. മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ, ആമുഖലീലകളുടെ കുറവ്, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ‌, ശരീരം യുവതികളുമായി താരതമ്യം ചെയ്തു നിരാശപ്പെടുക, ആവർത്തനവിരസത, മക്കൾ മുതിർന്നതുകൊണ്ട് സംഭോഗം പാടില്ല, ലൈംഗികജീവിതം ചെറുപ്പക്കാർക്ക് വേണ്ടി മാത്രമുള്ളതാണ് എന്നൊക്കെയുള്ള തെറ്റായ ധാരണകൾ ഈ ഘട്ടത്തിൽ പലർക്കും ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. യവ്വനത്തിലെ അതേ ഊഷ്മളതയോടെ മധ്യവയസിലും ലൈംഗികത ആസ്വദിക്കാൻ സാധിക്കുമെന്നുള്ള ബോധ്യമാണ് ആദ്യം വേണ്ടത്. അത് മനസിലാക്കി മെച്ചപ്പെട്ട വഴികൾ തേടുകയാണ് ഉത്തമം. പങ്കാളിയുമായുള്ള തുറന്ന ആശയവിനിമയം അതിന് അനിവാര്യമാണ്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ആർത്തവവിരാമത്തോടെ ലൈംഗികത അഥവാ സെക്സ് കുറേകൂടി പക്വമായ മറ്റൊരു തലത്തിലേക്ക് എത്തുകയാണ് എന്നതാണ് വിദഗ്ദമതം. സംതൃപ്തമായ ലൈംഗികജീവിതം ശാരീരിക മാനസിക ആരോഗ്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചുറുചുറുക്ക് നിലനിർത്തുകയും പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള ഐക്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിന് ആർത്തവവിരാമം ഒരു തടസ്സമല്ല<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&&p=e0dcd0127259e7c532962af9784783972f43f1a42df6ab5d6b4a8e4cf7cf40d6JmltdHM9MTY1Mjk3ODMwNSZpZ3VpZD05YWMyMzdlMC03MDk1LTQ3YWUtYWI5Yi0yMTIxY2VhZTczMDEmaW5zaWQ9NTE4Mg&ptn=3&fclid=1a787ae2-d792-11ec-9731-a2630a5310cc&u=a1aHR0cHM6Ly93d3cud29tZW5zaGVhbHRoLmdvdi9tZW5vcGF1c2UvbWVub3BhdXNlLWFuZC1zZXh1YWxpdHk&ntb=1|access-date=2022-05-19}}</ref>. == ചികിത്സ == ഹോർമോൺ റീപ്ലേസ്‌മെന്റ് തെറാപ്പി അഥവാ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി എന്നി പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിന്റെ ചികിത്സാരീതി ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ കുറയ്ക്കാൻ വളരെയധികം സഹായകരമാണ്. സ്ത്രീഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജൻ കുറഞ്ഞ അളവിൽ കുറച്ചു കാലത്തേക്ക് കൊടുക്കുക എന്നത് ഇതിന്റെ ഭാഗമാണ്. അതുവഴി മേനോപോസ് ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന സ്ത്രീശരീരം അതിനോട് ഒത്തുപോകാനുള്ള സാഹചര്യം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന മൂത്രാശയ അണുബാധ, മൂത്രം ഒഴിക്കുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന വേദന, പുകച്ചിൽ, യോനിയിലെ മാറ്റങ്ങളായ ഉൾതൊലിയിലെ കട്ടി കുറവ്, ഈർപ്പക്കുറവ് തുടങ്ങിയവ ചെറുക്കാൻ യോനി ഭാഗത്തേക്ക്‌ ചെറിയ അളവിൽ ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ജെല്ലുകളോ ക്രീമുകളോ നേരിട്ടു ഉപയോഗിക്കുന്ന രീതിയും നിലവിലുണ്ട്. ഇതാണ് വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ തെറാപ്പി എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. അണുബാധ ഉള്ളവർക്ക് അതിനുവേണ്ടിയുള്ള ചികിത്സയും കൊടുക്കാറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause+treatment&cvid=20315eae71064b2691fa7d34fad07c3e&aqs=edge.0.69i59j0l8.5677j0j1&pglt=41&FORM=ANNAB1&PC=HCTS#|title=menopause treatment - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. ചുമക്കുമ്പോഴോ തുമ്മുമ്പോഴോ മൂത്രം പുറത്തേക്ക് വരുന്ന പ്രശ്നം, ഗർഭാശയം താഴ്ന്നു വരുക എന്നിവ ഉള്ളവർക്ക് അതിന് അനുയോജ്യമായ ലളിതമായ കീഗൽസ് പോലെയുള്ള വ്യായാമം, ശസ്ത്രക്രിയ, മറ്റ് നൂതന ചികിത്സാരീതികൾ എന്നിവ ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause%20symptoms&msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&form=BFBBQF&cvid=64CE3CF573044DE5A70B8FD19A2DF0DC&sp=10&ghc=1#|title=menopause symptoms - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == വിവിധ സംസ്കാരങ്ങളിൽ == ആർത്തവവിരാമം യവ്വനത്തിന്റെ അവസാനമാണെന്നും ഇതോടെ സ്ത്രീത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവ ഇല്ലാതാകുമെന്നുമുള്ള ധാരണ പല സംസ്കാരങ്ങളിലും കാണാം. ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം അല്ലെങ്കിൽ അൻപത് വയസ്സ് കഴിഞ്ഞ് ഭാര്യാഭർത്താക്കന്മാർ സഹശയനം നടത്തുന്നത് മോശമാണ് എന്നൊരു വിശ്വാസവും ചില പരമ്പരാഗത സമൂഹങ്ങളിൽ കാണാവുന്നതാണ്. == അവലംബം == <references/> {{biology-stub}} [[വർഗ്ഗം:അന്തഃസ്രവവിജ്ഞാനീയം]] rgx7uyyltwqh0x13x392zwejjqsuwjp 3762279 3762278 2022-08-04T22:23:06Z 2.101.116.123 wikitext text/x-wiki {{ആധികാരികത}} {{prettyurl|Menopause}} {{Infobox medical condition (new) | name = ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മേനോപോസ് | synonyms = ക്ലൈമാക്റ്റെറിക് | image = | caption = | field = [[ഗൈനക്കോളജി|സ്ത്രീരോഗശാസ്ത്രം]] | symptoms = ഒരു വർഷത്തേക്ക് ആർത്തവമില്ലായ്മ, വിഷാദം, പെട്ടന്നുള്ള ചൂടും വിയർപ്പും, യോനി വരൾച്ച, വരണ്ട ത്വക്ക്, മുടി കൊഴിച്ചിൽ, ഓർമ്മക്കുറവ്<ref name=NIH2013Def/> | complications = മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോം, ഹൃദ്രോഗം, എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവ്, മൂത്രാശയ അണുബാധ, മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ, ലൈംഗികബന്ധത്തിൽ വേദന, അജിതേന്ദ്രിയത്വം, അമിതവണ്ണം | onset = 45 - 55 വയസ്സ്<ref name=Tak2015/> | duration = | types = | causes = സ്വാഭാവിക മാറ്റം, ഈസ്ട്രജൻ കുറയുന്നു, രണ്ട് അണ്ഡാശയങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യുന്ന ശസ്ത്രക്രിയ, കീമോതെറാപ്പി<ref name=NIH2013Con/><ref name=NIH2013Ca/> | risks = വ്യായാമക്കുറവ്, പുകവലി, പോഷകാഹാരക്കുറവ്, അമിതമായ ഉപ്പ് കൊഴുപ്പ് മധുരം, അമിത രക്തസമ്മർദം, കൊളെസ്ട്രോൾ, പ്രമേഹം | diagnosis = | differential = | prevention = പോഷകാഹാരം, വ്യായാമം, ഉറക്കം, കിഗൽസ് | treatment = ഒന്നുമില്ല, ജീവിതശൈലി മാറ്റം<ref name=NIH2013Tx/> | medication = ഹോർമോൺ തെറാപ്പി, ക്ലോണിഡിൻ, ഗബാപെന്റിൻ, സെലക്ടീവ് സെറോടോണിൻ റീഅപ് ടേക്ക് ഇൻഹിബിറ്ററുകൾ, വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ ജെല്ലി, ലൂബ്രിക്കന്റ്സ് <ref name=NIH2013Tx/><ref name=Kra2015/> | prognosis = | frequency = | deaths = | alt = }} '''ആർത്തവവിരാമം''' എന്നത് ഒരു സ്ത്രീയുടെ [[ആർത്തവം|ആർത്തവ]] പ്രക്രിയ നിലയ്ക്കുന്നതിനെയാണ്‌ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷിൽ]]: മെനോപോസ് (menopause). ഒരു വർഷക്കാലം തുടർച്ചയായി ആർത്തവം ഉണ്ടാകാതിരിക്കുന്നത് ആർത്തവ വിരാമത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. മിക്കവർക്കും 45 മുതൽ 55 വയസ്സിനുള്ളിൽ ആർത്തവം നിലയ്ക്കാം. അപൂർവം ചിലരിൽ ഇത് നാൽപ്പത് വയസിന് ശേഷവും അല്ലെങ്കിൽ ഗർഭപാത്രം, ഓവറി എന്നിവ നീക്കം ചെയ്യുന്നത് കൊണ്ടും സംഭവിക്കാം. ഈ കാലയളവിൽ സ്ത്രൈണ ഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജന്റെ ഉത്പാദനം കുറയുന്നു. അതോടെ സ്ത്രീകളിലെ പ്രത്യുത്പാദനക്ഷമത ഇല്ലാതാകുന്നു. ഇത് ഒരു ആജീവനാന്ത അവസ്ഥയാണ്. കൗമാര പ്രായത്തോടെ സ്ത്രീകൾ മാസംതോറും ഒരു [[അണ്ഡം]] ഉല്പാദിപ്പിക്കുകയും അത് [[പ്രജനനം]] നടക്കാത്തപക്ഷം [[ആർത്തവം]] അഥവാ [[മാസമുറ]] എന്ന പ്രക്രിയ വഴി പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇപ്രകാരം ഒരു സ്ത്രീ മദ്ധ്യവയസ് എത്തുന്നതുവരേ [[അണ്ഡോല്പാദനം ]]തുടരുകയും ക്രമേണ അത് നിലയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതോടെ ആർത്തവത്തിന്റെ ആവശ്യമില്ലാതെ വരികയും ചെയ്യുന്നു. ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ധാരാളം ബുദ്ധിമുട്ടുകളും ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളും സ്ത്രീകൾക്ക് നേരിടേണ്ടി വരാറുണ്ട്. 'മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അവയിൽ പലതും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതാകാം. സ്ത്രീകൾക്ക് അവരുടെ കുടുംബാഗങ്ങളുടെ, പങ്കാളിയുടെ പിന്തുണ ഏറ്റവും ആവശ്യമുള്ള ഒരു സമയമാണിത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause&qs=AS&pq=menopause&sc=6-9&cvid=9AC237E0709547AEAB9B2121CEAE7301&FORM=QBRE&sp=9#|title=menopause - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. പുരുഷന്മാരിലും പ്രായം കൂടുമ്പോൾ ആൻഡ്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ അളവ് കുറയാറുണ്ട്. 'ആൻഡ്രോപോസ്' (Andropause) എന്ന വാക്ക്കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത് ഇതാണ്. എന്നാൽ പെട്ടന്നുള്ള ഹോർമോൺ മാറ്റങ്ങൾ പുരുഷന്മാരിൽ ഉണ്ടാകാറില്ല. എങ്കിലും ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സ്ത്രീകളെയും പുരുഷന്മാരെയും പല രീതിയിലും ബാധിക്കാറുണ്ട്. തിമിംഗല വർഗ്ഗത്തിൽപ്പെട്ട ചില ജീവികൾക്കും റീസസ് കുരങ്ങുകളിലും ക്രമമായ ആർത്തവം നടക്കുന്ന പല ജീവികളിലും ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകാറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause&qs=AS&pq=menopause&sc=6-9&cvid=9AC237E0709547AEAB9B2121CEAE7301&FORM=QBRE&sp=9#|title=menopause - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == ലക്ഷണങ്ങൾ == ആർത്തവവിരാമത്തോടെ മാനസികവും ശാരീരികവുമായ പല മാറ്റങ്ങളും സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോമിന്റെ ഭാഗമായ ഇവയിൽ പലതും വ്യക്തിയുടെ ജീവിതത്തെ തന്നെ തകർത്തേക്കാം. മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ: മൂഡ് മാറ്റങ്ങൾ പ്രത്യേകിച്ച് വിഷാദരോഗം. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി പെട്ടന്നുള്ള കോപം, സങ്കടം, നിരാശ, മാനസിക സങ്കർഷങ്ങൾ, ഓർമ്മക്കുറവ്, ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, പങ്കാളിയുമായി പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാം. കൃത്യതയില്ലാത്ത രക്തസ്രാവം: മാസമുറ ക്രമമല്ലാത്ത രീതിയിൽ ആകുന്നു. അമിതമായ ചൂട്: ശരീരം പെട്ടന്ന് ചൂടാകുന്നു. ദേഹം മുഴുവൻ ചൂട് അനുഭവപ്പെടുകയും പിന്നീട് സാധാരണപോലെ ആകുകയും ചെയ്യുന്നു. ഹോട്ട് ഫ്ളാഷസ് അഥവാ ആവി പറക്കുക എന്നാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. തലയിലോ മറ്റോ തുടങ്ങി ശരീരം മുഴുവൻ വ്യാപിക്കുന്നതായാണ് ഇത് അനുഭവപ്പെടുക. രാത്രിയിലും അമിത വിയർപ്പ് അനുഭവപ്പെടാം. ശീതീകരിച്ച മുറിയിൽ കിടന്നാൽ പോലും ഇതുണ്ടാവാറുണ്ട്. ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത: ഈസ്ട്രജന്റെ കുറവ് ഹൃദയാരോഗ്യത്തിനെ ബാധിക്കുന്നു. എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവ്: ഇത് എല്ലുകൾ പൊട്ടാൻ കാരണമാകാറുണ്ട്. അസ്ഥികളിൽ വേദനയും അനുഭവപ്പെടാം. നടുവേദനയും അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. ഉറക്കക്കുറവ്: ഉറക്കം വരാതിരിക്കുകയോ, ഉറക്കത്തിൽ നിന്ന് വിയർത്തോലിച്ച് ഉണരുകയോ ചെയ്യും. ക്ഷീണവും തളർച്ചയും: മിക്ക സമയത്തും ക്ഷീണവും തളർച്ചയും അനുഭവപ്പെടാം. മൂത്രാശയ അണുബാധ: മൂത്രാശയ അണുബാധകൾ പതിവാകുന്നു. മൂത്രമൊഴിക്കുമ്പോൾ പുകച്ചിൽ, നീറ്റൽ എന്നിവ അനുഭവപ്പെടാം. യോനിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ: ഈസ്ട്രോജൻ കുറയുന്നതോടെ യോനിയിലെ ഉൾതൊലി വരളുകയും കട്ടികുറയുകയും യോനിയുടെ പിഎച്ച് വ്യത്യാസപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് ചൊറിച്ചിൽ, അണുബാധ എന്നിവ ഉണ്ടാക്കുന്നു. ബർത്തൊലിൻ ഗ്രന്ഥിയുടെ പ്രവർത്തനത്തിൽ മാന്ദ്യം ഉണ്ടാകുന്നു. അജിതേന്ദ്രിയത്വം: അറിയാതെ മൂത്രം പോകുന്ന അവസ്ഥ. പ്രത്യേകിച്ച് ചിരി, ചുമ, തുമ്മൽ എന്നിവ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ. പലർക്കും വളരെയധികം ബുദ്ധിമുട്ടും നാണക്കേടും ഉണ്ടാക്കുന്ന ഒരവസ്ഥയാണിത്. ഗർഭാശയം പുറത്തേക്ക് തള്ളി വരാനുള്ള സാധ്യത വര്ധിക്കുന്നു. ആ ഭാഗത്തെ പേശികളുടെ ബലം കുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ കാരണം. അമിതഭാരം: മേനോപോസ് ആയവരിൽ ശരീരഭാരം വർധിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് അമിതവണ്ണത്തിന് കാരണമാകുന്നു. എന്നാൽ മേൽപ്പറഞ്ഞ ലക്ഷണങ്ങൾ എല്ലാവരിലും ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. ചില ലക്ഷണങ്ങൾ താൽക്കാലികമാണ്. ആർത്തവവിരാമം വാർദ്ധക്യത്തിന്റെ സൂചനയാണ് എന്ന പലരുടെയും ധാരണ ശരിയല്ല; മറിച്ചു ഇത് സ്ത്രീകളുടെ ജീവിതത്തിലെ ഒരു സ്വാഭാവികഘട്ടം മാത്രമാണ്. ഇതിലൂടെ സ്ത്രീകളുടെ ഗർഭധാരണശേഷി മാത്രമേ ഇല്ലാതാകുന്നുള്ളു. അനേകം സ്ത്രീകൾ തങ്ങളുടെ ആരോഗ്യവും ചുറുചുറുക്കും ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷവും നിലനിർത്താറുണ്ട്. ആർത്തവവിരാമം എത്തുമ്പോൾ മിക്ക സ്ത്രീകളും അതിനെക്കുറിച്ചു ബോധവതികളാണ്. കാരണം ആർത്തവവിരാമത്തിന് വ്യക്തമായ ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, ഉറപ്പില്ലെങ്കിൽ ആർത്തവവിരാമം സ്ഥിരീകരിക്കുന്ന പരിശോധനകളുണ്ട്. ഫോളിക്കിൾ-ഉത്തേജക ഹോർമോണും (എഫ്എസ്എച്ച്), ഈസ്ട്രജന്റെ അളവും പരിശോധിക്കണം. ആർത്തവവിരാമം നിർണ്ണയിക്കാൻ ഈ രക്തപരിശോധന ഉപയോഗപ്രദമാണ്. കാരണം, ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് എഫ്എസ്എച്ച് അളവ് ഉയരുകയും ഈസ്ട്രജൻ്റെ അളവ് കുറയുകയും ചെയ്യുന്നു. ആർത്തവവിരാമഘട്ടത്തിലെ മാറ്റങ്ങൾ സ്ത്രീകളിൽ കൂടുതൽ മാനസിക സമ്മർദ്ദം സൃഷ്ടിക്കുകയും, ഇത് ശരീര പ്രക്രിയകളെ ബാധിക്കുകയും, രോഗപ്രതിരോധ പ്രവർത്തനങ്ങൾ, ഹോർമോൺ നിയന്ത്രണം, ദഹനം, ഹൃദയപ്രവർത്തനങ്ങൾ, നാഡീവ്യൂഹം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ സ്ത്രീകളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ക്ലേശകരമാണ്. ശരിയായ ചികിത്സ വഴി ഇവയിൽ പലതും പരിഹരിക്കാനോ നീട്ടിവയ്ക്കാനോ കഴിയും<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause+symptoms&qs=SS&pq=menopause+&sc=6-10&cvid=D2DECC31844F416E8B4FDB1FB8900011&FORM=QBRE&sp=9#|title=menopause symptoms - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == നിയന്ത്രണം == ഈസ്ട്രജൻ കുറയുന്നത് ഓസ്റ്റിയോപൊറോസിസ്, ചിലതരം ഹൃദ്രോഗങ്ങൾ, ക്ഷീണം എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കും. പല സ്ത്രീകൾക്കും 40 നും 50 നും ഇടയിൽ പ്രായമാകുമ്പോൾ ശരീരഭാരം കൂടുന്നു. ആർത്തവവിരാമത്തിൻ്റെ സമയത്ത് അമിതവണ്ണം, പ്രത്യേകിച്ച് അടിവയറിന് ചുറ്റും, സ്ത്രീകളിൽ സാധാരണമാണ്. വയറിലെ കൊഴുപ്പിൻ്റെ വർദ്ധനവ് അപകടകരമാണ്. കാരണം, ഇത് ഹൃദ്രോഗം, പ്രമേഹം എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് ഭക്ഷിക്കുന്ന കലോറി കുറയ്ക്കുക, ധാരാളം പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും മത്സ്യവും മുട്ടയും അടങ്ങിയ പോഷകസമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണം, പ്രത്യേകിച്ച് അന്നജം കുറച്ച് കാൽസ്യം, ജീവകം ഡി, സിങ്ക്, പ്രോടീൻ എന്നിവയടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കേണ്ടത് അത്യന്താപേക്ഷിമാണ്. കൊഴുപ്പ് നീക്കം ചെയ്ത പാൽ കുടിക്കുന്നത്, തൈര് അല്ലെങ്കിൽ യോഗർട്ട് കഴിക്കുന്നത് കാൽസ്യം ലഭ്യമാക്കാൻ സഹായിക്കും. അമിതമായി ഉപ്പ്, മധുരം, കൊഴുപ്പ്, എണ്ണ എന്നിവയടങ്ങിയ ഭക്ഷണം പുകയില തുടങ്ങിയവ ഒഴിവാക്കുകയും വേണം. മാത്രമല്ല, ഇത് മൊത്തത്തിലുള്ള ജീവിത നിലവാരവും മെച്ചപ്പെടുത്തും. ആർത്തവ വിരാമത്തിൻ്റെ സങ്കീർണതകൾ തടയുന്നതിന് ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി അനിവാര്യമാണ്. സസ്യജന്യ സ്ത്രീ ഹോർമോണുകൾ അടങ്ങിയ ശതാവരി, സോയാബീൻ ഉത്പന്നങ്ങൾ, കാച്ചിൽ, ചേമ്പ്, ചണവിത്ത് (ഫ്‌ളാക്‌സ് സീഡ്‌സ്), മാതളം, ബീൻസ്, ക്യാരറ്റ്, എള്ള്, ബദാം തുടങ്ങിയവ നിത്യേന ഭക്ഷണത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നത് ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഏറെ ഗുണകരമാണ് എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവും പൊട്ടലും ഒഴിവാക്കാൻ ആഴ്ചയിൽ അഞ്ചു ദിവസമെങ്കിലും ചിട്ടയായി വ്യായാമം ചെയ്യുക. ഇത് ശാരീരികബലം മാത്രമല്ല സന്തോഷം വർധിപ്പിക്കുന്ന ഹോർമോണുകളുടെ ഉത്പാദനത്തെയും ത്വരിതപ്പെടുത്തുന്നു. വ്യായാമം വിഷാദം പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളുടെ സാധ്യത കുറച്ചു ആത്മവിശ്വാസം വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഭാരം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്ന വ്യായാമങ്ങൾ ഫിസിയോതെറാപ്പിസ്റ്റിന്റെ നിർദേശപ്രകാരം ചെയ്യാവുന്നതാണ്. ഇത് ശരീരസൗന്ദര്യവും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. ആർത്തവവിരാമ സമയത്തു ഡോക്ടറെ സന്ദർശിക്കുന്നതും പ്രധാനമാണ്. സ്തനാർബുദം, ഗർഭാശയമുഖ അർബുദം എന്നിവയ്ക്ക് സാധ്യതയുള്ള പ്രായമായതിനാൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പരിശോധനയ്ക്ക് പ്രാധാന്യമുണ്ട്. മെനോപോസിന് ശേഷം ശേഷം യോനിയിൽ നിന്ന് വീണ്ടും രക്തസ്രാവം ഉണ്ടായാൽ ഉടനെ വൈദ്യപരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയയാകേണ്ടതാണ്. ആർത്തവവിരാമത്തിൻ്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്ന നിരവധി ബദൽ ചികിത്സകൾ ലഭ്യമാണ്. എന്നിരുന്നാലും, ഇത്തരം ബദൽ രീതികൾ വൈദ്യശാസ്ത്രപരമായി തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. മിക്ക സ്ത്രീകളിലും, സ്വാഭാവിക പ്രക്രിയ മൂലമാണ് ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകുന്നത്. കാലക്രമേണ, അണ്ഡാശയങ്ങൾ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ഈസ്ട്രജനും പ്രോജസ്റ്ററോണും ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു. ഗർഭപാത്രവും ഓവറിയും നീക്കൽ നീക്കം ചെയ്തവരിലും, അണ്ഡാശയത്തിന് ​ഉണ്ടാകുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ പോലുള്ള ചില മെഡിക്കൽ നടപടിക്രമങ്ങളും ഇതിന് കാരണമാകും. ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം, പ്രായമായ സ്ത്രീകളിൽ പ്രത്യേകിച്ച്, അജിതേന്ദ്രിയത്വം (ഇടയ്ക്കിടെയും അറിയാതെയും മൂത്രം പുറപ്പെടുവിക്കുന്നത്) സാധാരണമാണ്. ഈസ്ട്രജൻ്റെ കുറവ് യോനിയിലെ ടിഷ്യുകളും മൂത്രനാളിയും (മൂത്രസഞ്ചി ശരീരത്തിന് പുറത്തേക്ക് ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ട്യൂബ്) നേർത്തതാകുകയും ഇലാസ്തികത നഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി, അനിയന്ത്രിതമായ മൂത്ര ചോർച്ച അനുഭവപ്പെടാം. പുകയില ഉപേക്ഷിക്കുന്നതും ശരീരഭാരം കുറയ്ക്കുന്നതും മൂത്രാശയ പ്രശ്നങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ സഹായിക്കും. അജിതേന്ദ്രിയത്വത്തിന് നിരവധി ചികിത്സാ മാർഗങ്ങൾ ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. പെൽവിക് ഫ്ലോർ പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുന്ന കിഗൽസ് വ്യായാമം അതിലൊന്നാണ്. ആർക്കും എപ്പോഴും എവിടെവച്ചും ചെയ്യാവുന്ന അതീവ ലളിതമായ ഒരു വ്യായാമമാണ് ഇത്. അതുപോലെ ഇടയ്ക്കിടെ മൂത്രാശയ അണുബാധ ഉണ്ടാകുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനുള്ള ചികിത്സയും ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ക്രീം അല്പം യോനിഭാഗത്ത് പുരട്ടുന്നത് ഇത്തരം അണുബാധകൾ തടയുവാനും യോനിയുടെ ആരോഗ്യത്തിനും ഫലപ്രദമാണ്. ധാരാളം ശുദ്ധജലം, പഴച്ചാർ എന്നിവ കുടിക്കുന്നത് ഇത്തരം അണുബാധ ചെറുക്കുവാൻ അത്യാവശ്യമാണ്. കൂടാതെ ആരോഗ്യകാര്യങ്ങളിൽ ശരിയായ ശ്രദ്ധ നൽകുകയാണെങ്കിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം സന്തോഷകരമായ ജീവിതം നയിക്കാൻ കഴിയും. കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകിച്ച് പങ്കാളിക്ക് സഹാനുഭൂതിയും, സ്നേഹവും പുലർത്താൻ കഴിയുമെങ്കിൽ അതിൻ്റെ സമ്മർദം കുറയ്ക്കാൻ കഴിയും. പ്രായം വെറുമൊരു അക്കമാണ് (Age is just a number) തുടങ്ങിയ വാക്യങ്ങൾ പെട്ടന്ന് കാണാവുന്ന രീതിയിൽ എവിടെയെങ്കിലും എഴുതി വെക്കുന്നത് ജീവിതത്തിൽ നല്ല മാറ്റങ്ങൾ കൊണ്ടുവരും. അത് ജീവിതത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരം വളരെയധികം വർധിപ്പിക്കും<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause%20symptoms&msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&form=BFBBQF&cvid=64CE3CF573044DE5A70B8FD19A2DF0DC&sp=10&ghc=1#|title=menopause symptoms - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == കാരണം == ശാസ്ത്രീയമായി ആർത്തവ വിരാമത്തെ ഒരു വർഷത്തിൽ കൂടുതൽ സമയം ആർത്തവം ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥ എന്ന് പറയാം. ഒരു സ്ത്രീ പ്രായപൂർത്തിയാവുന്നതോടെ അവളുടെ പ്രത്യുല്പാദന അവയവങ്ങൾ പൂർണ്ണ വളർച്ചയെത്തുന്നു. അതോടെ അവൾ ഗർഭധാരണത്തിന്‌ സജ്ജയായി എന്ന് പറയാം. ഇതിന്‌ സഹായിക്കുന്നത് [[ഈസ്ട്രജൻ]], [[പ്രൊജസ്റ്റീറോൺ]] എന്നീ അന്ത:ഗ്രന്ഥീ സ്രവങ്ങൾ (ഹോർമോൺ) ആണ്‌. [[ഈസ്ട്രജൻ]] [[അണ്ഡാശയം|അണ്ഡാശയത്തെ]] ഉത്തേജിപ്പിക്കുകയും മാസത്തിൽ (28 ദിവസം) ഒരു അണ്ഡം എന്ന തോതിൽ ഉത്പാദിപ്പിച്ചു തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. എല്ലാമാസവും ഗർഭധാരണം പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് സ്ത്രീയുടെ ഗർഭാശയവും സജ്ജമാക്കപ്പെടുന്നു. രക്തക്കുഴലുകൾ വികസിച്ച് വലുതായി അണ്ഡത്തെ സ്വീകരിക്കാൻ ഒരുങ്ങുന്നു. എന്നാൽ ഗർഭധാരണം നടക്കാത്ത പക്ഷം അണ്ഡോല്പാദനം കഴിഞ്ഞ് പതിനാലു ദിവസത്തിനകം ഗർഭാശയം പൂര്വ്വസ്ഥിതിയിലേക്ക് തിരിച്ചു പോകുന്നു. അപ്പോൾ വികസിച്ച രക്തക്കുഴലുകളും കോശങ്ങളും നശിച്ച് രക്തസ്രാവമായി പുറത്തു പോകുന്നു. ഇതാണ്‌ [[ആർത്തവം]]. ഇത് ദിവസങ്ങളോളം നീണ്ടു നിൽകാം. പല സ്ത്രീകളിലും ആർത്തവം ക്രമമാവാറില്ല, ഇതിന്‌ പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഒരു സ്ത്രീക്ക് ആർത്തവം നടക്കുന്നു എങ്കിൽ അതിനർത്ഥം അവൾ പ്രത്യുല്പാദന ശക്തിയുള്ളവളാണ്‌ എന്നാണ്‌. ആണുങ്ങളുടേതു പോലെ വളരെക്കാലം പ്രത്യുല്പാദനശേഷി സ്ത്രീക്ക് ഉണ്ടാവാറില്ല. ഏകദേശം 50-55 വയസാവുന്നതോടെ [[ഈസ്ട്രജൻ]] പ്രവർത്തനം കുറയുകയും അണ്ഡോല്പാദനം മുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതോടെ ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകുന്നു. അണ്ഡാശയം ആണ്‌ [[ഈസ്ട്രജൻ]] ഉല്പാദനത്തിന്റെ പ്രധാന കേന്ദ്രം. [[ഈസ്ട്രജൻ]] എല്ലുകളെ സം‌രക്ഷിക്കുകയും ആർത്തവം ക്രമപ്പെടുത്തുകയും യോനിയിലെ സ്നിഗ്ധത നിലനിർത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref> [http://www.medicinenet.com/menopause/article.htm മെഡിസിൻ നെറ്റിൽ ആർത്തവത്തെ പറ്റി] </ref> ചില സ്ത്രീകൾ അനേകവർഷകാലം തുടർച്ചയായി, സാധാരണ ഗതിയിൽ ആർത്തവം ആയതിനുശേഷം പൊടുന്നനെ നിലയ്ക്കുന്നു. ഗർഭധാരണം നടന്നതാണെന്ന് തോന്നുംവിധത്തിൽ ഇപ്രകാരം ആർത്തവം നിൽക്കുമ്പോൾ ഗർഭം ധരിച്ചതാണെന്നോ, അല്ലയോ എന്നറിയാനും മറ്റുമായി സംശയം ഉണ്ടാവാം. എന്നാൽ ചില സ്ത്രീകൾക്ക് കൃത്യമായി ആർത്തവം ഉണ്ടാ‍കുന്നു. പക്ഷേ ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലം ക്രമേണ കൂടി വരുകയും, രക്തത്തിന്റെ അളവിൽ ക്രമാനുസ്രതമായ കുറവ് വന്ന് ഒടുവിൽ രക്തസ്രാവമുണ്ടാകാതിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇനി മൂന്നാമതോരു വിഭാഗം സ്ത്രീകൾക്ക് കൃത്യമായി ആർത്തവമുണ്ടാവുകയും പിന്നീട് ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലദൈർഘ്യം കൂടിക്കൂടിവരുന്നതോടൊപ്പം, പോകുന്ന രക്തത്തിന്റെ അളവിലും ഗണ്യമായ കുറവ് വന്ന്, ഒടുവിൽ ആർത്തവം നിലക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ ഒരു മാസമോ, രണ്ടുമാസമോ, മൂന്നു മാസമോ കഴിഞ്ഞതിനു ശേഷം വീണ്ടും അവർക്ക് ആർത്തവമുണ്ടാകുന്നു. വീണ്ടും അവർ തീണ്ടാരിയിരിക്കുമെങ്കിലും കാലദൈർഘ്യം കൂടിക്കുടി വരുകയും രക്തം പോക്കിന്റെ അളവിൽ കുറവുണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒടുവിൽ അവർക്കും ആർത്തവം പൂർണ്ണമായി നിന്നു പോകുന്നു. ഈ മൂന്നു വിഭാഗത്തില് പെട്ടവരിലും പൊതുവേ കാണുന്ന കാര്യം രക്തത്തിന്റെ അളവിലുള്ള കുറവും ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലദൈഘ്യവുമാണ്. കാലത്തിന്റെ ദൈർഘ്യം കൂടിയും കുറഞ്ഞും കാണാം. എന്നാൽ ഈ മൂന്നു ആർത്തവ രീതികളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായ ഏതെങ്കിലും ഒരു പ്രത്യേക ആർത്തവക്രമം ഉണ്ടാകുന്ന പക്ഷം അത് അസാധാരണമായി കണക്കാക്കി സുഷ്മാന്വേഷണത്തിൻ വിധേയമാക്കേണ്ടതാണ്. എന്നാൽ അത്തരം മിക്ക കേസുകളിലും യാതൊരു അസാധാരണത്വവും ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. എന്നാൽ വളരെ വലിയ അളവിൽ രക്തസ്രാ‍വവും , അത് നിരവധി ദിനങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കുകയോ, (അഥവാ രക്തം പുരണ്ട ദ്രവം പോകുന്ന അവസ്ഥ ഇടയ്ക്കിടക്ക് ഉണ്ടാവുകയോ) ചെയ്യുന്നത് നിരീക്ഷണവിധേയമാവേണ്ടതാണ്. <ref>പേജ് 501, ആർത്തവ വിരാമം, ഇല്ലസ്ട്രേറ്റഡ് ഹ്യൂമൻ എൻസൈക്ലോപീഡിയ. ക്നോളെജ് പബ്ലിഷേർസ്, തിരുവനന്തപുരം </ref> == പെരിമേനോപോസ് == ശരീരം ഈസ്ട്രജനും പ്രോജസ്റ്ററോണും കുറവായ ഒരു സംക്രമണ സമയമാണ്. പെരിമെനോപോസ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഹോർമോൺ അളവ് ചാഞ്ചാട്ടമുണ്ടാകുമ്പോൾ ആർത്തവം ക്രമരഹിതമായി മാറുന്നു.ആർത്തവവിരാമത്തിന് മുൻപുള്ള ഘട്ടമാണ് ഇത്. ഇത് ശരീരത്തിൽ ചൂടിനും രാത്രികാലത്തു വിയർപ്പിനും യോനിയിൽ വരൾച്ചയ്ക്കും മാനസിക നിലയിൽ മാറ്റത്തിനും തുടക്കം കുറിക്കും. ആർത്തവവിരാമവും പെരിമെനോപോസും തമ്മിലുള്ള പ്രധാന വ്യത്യാസം ആർത്തവമാണ്. പെരിമെനോപോസിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് ഈസ്ട്രജൻ ഉൽപാദിപ്പിക്കാൻ കഴിവുള്ളവരും ആർത്തവം ഉള്ളവരുമാണ്. എന്നാൽ ആർത്തവവിരാമമായ സ്ത്രീകൾക്ക് കുറഞ്ഞത് 12 മാസമെങ്കിലും ആർത്തവം ഉണ്ടാവുകയില്ല. ശരീരം ആർത്തവവിരാമത്തിന് തയ്യാറാകേണ്ട സമയമാണ് പെരിമെനോപോസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നത്. == ആർത്തവവിരാമവും ലൈംഗികതയും == ആർത്തവവിരാമമോ, ഗർഭപാത്രം നീക്കം ചെയ്യലോ സ്ത്രൈണ ലൈംഗികതയുടെ അവസാനമാണ് എന്നൊരു ധാരണ പൊതുവേ കാണാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇത് ശരിയല്ല. ധാരാളം സ്ത്രീകൾ ജീവിതാവസാനം വരെ സന്തോഷകരമായ ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാറുണ്ട് എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. ലൈംഗികാരോഗ്യമുള്ള സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷവും അത് നിലനിർത്തുന്നതിന് തടസങ്ങൾ ഒന്നുമില്ല. എന്നാൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ചില മാറ്റങ്ങൾ ചിലരുടെ ലൈംഗികജീവിതത്തെ ബാധിച്ചേക്കാം. ശരീരത്തിലെ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ അളവ് താഴുന്നതോടെ യോനിയിൽ നനവ് നൽകുന്ന സ്നേഹദ്രവങ്ങൾ കുറയുക തന്മൂലം യോനിയുടെ ഉൾത്തൊലിയിൽ വരൾച്ച (വാജിനൽ ഡ്രൈനസ്) അനുഭവപ്പെടുക, യോനിചർമ്മത്തിന്റെ കട്ടി കുറയുക, അണുബാധ തുടങ്ങിയവ ഉണ്ടായേക്കാം. ഇക്കാരണത്താൽ ലൈംഗികബന്ധം അസഹനീയമായ വേദനയോ ബുദ്ധിമുട്ടോ ഉള്ളതും, യോനിയിൽ ചെറിയ പരിക്കുകൾ പറ്റാനും, രക്തസ്രാവം ഉണ്ടാകുവാനും കാരണമാകാം. ഇത് ചിലപ്പോൾ വാജിനിസ്മസ് എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്തേക്കാം. അമിതമായ ചൂടും വിയർപ്പും, വിഷാദം പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയും 50 വയസിനോടടുക്കുമ്പോൾ അസ്വസ്ഥതയ്ക്ക് കാരണമാകാറുണ്ട്. തന്മൂലം പല സ്ത്രീകളും സംഭോഗത്തോട് വെറുപ്പും വിരക്തിയും കാണിക്കാറുണ്ട്. തങ്ങളുടെ ലൈംഗികജീവിതം അവസാനിച്ചു എന്ന് പല മധ്യവയസ്കരും നിരാശപ്പെടുന്ന ഒരു കാലഘട്ടവും കൂടിയാണിത്. ഇക്കാര്യത്തിൽ അറിവില്ലാത്ത ആളുകളുടെ ജീവിതത്തെ മേൽപ്പറഞ്ഞ പ്രശ്നങ്ങൾ മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇതിന് ശാസ്ത്രീയമായ പരിഹാര മാർഗങ്ങളുണ്ട്. അൻപത് വയസ് പിന്നിട്ട സ്ത്രീകൾ ബന്ധപ്പെടുമ്പോൾ ഏതെങ്കിലും ജലാധിഷ്ഠിത ലൂബ്രിക്കന്റ് നിർബന്ധമായും ഉപയോഗിക്കണം. ഇവ യോനിയിലും ലിംഗത്തിലും പുരട്ടുന്നത് വരൾച്ചയും വേദനയും പരിഹരിക്കുക മാത്രമല്ല പേശികളുടെ ഇറുക്കം കുറയ്ക്കുകയും സുഖകരമായ സംഭോഗത്തിന് സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഫാർമസികളിലും സൂപ്പർമാർക്കറ്റുകളിലും ഓൺലൈൻ വഴിയും ഇന്ന് ഗുണമേന്മയുള്ള ലുബ്രിക്കന്റുകൾ ലഭ്യമാണ് (ഉദാ: കെവൈ ജെല്ലി). കൃത്രിമ ലൂബ്രിക്കേഷന് വേണ്ടി സസ്യ എണ്ണകൾ, വെളിച്ചെണ്ണ, ഉമിനീർ, വാസലിൻ, ബേബി ഓയിൽ തുടങ്ങിയവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് യോനിയിൽ അണുബാധയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കും എന്നതിനാൽ ഒഴിവാക്കണം. ദീർഘനേരം ആമുഖലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയിൽ (Foreplay) ഏർപ്പെടുന്നത് ഉത്തേജനം ഉണ്ടാകുന്നതിന് സഹായിക്കും. ഇതിന് പങ്കാളിയുടെ പിന്തുണ അനിവാര്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause%20and%20sex&msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&form=BFBBQF&cvid=3BD9105371DC451DB203B0F906EBF69E&sp=4#|title=menopause and sex - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ക്രീം ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഏറ്റവും ഗുണകരമാണ്. ഇതിനെ വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ തെറാപ്പി എന്ന് പറയുന്നു. അതുവഴി ചെറിയ അളവിൽ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോൺ യോനിഭാഗത്ത്‌ ലഭ്യമാകുന്നു. ഇത് യോനീചർമത്തിന്റെ കട്ടി വർധിക്കാനും, യോനിയുടെ സ്വഭാവികമായ ഈർപ്പവും ഇലാസ്തികതയും നിലനിർത്താനും, ഇടയ്ക്ക് ഉണ്ടാകുന്ന അണുബാധ തടയുവാനും രതിമൂർച്ഛയ്ക്കും ഫലപ്രദമാണ്. അണുബാധ ഉള്ളവർ ഒരു ഡോക്ടറെ കണ്ട് ശരിയായ ചികിത്സ സ്വീകരിക്കേണ്ടതാണ്. ഒരു ഗൈനെക്കോളജിസ്റ്റിന്റെ മേൽനോട്ടത്തിൽ ഹോർമോൺ റീപ്ലേസ്‌മെന്റ് തെറാപ്പി (HRT), കൗൺസിലിംഗ് തുടങ്ങിയവ മെനോപോസിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ അകറ്റും. പതിവായ ലൈംഗികബന്ധം യോനിയുടെ ആകൃതിയും ഈർപ്പവും നിലനിർത്തുകയും, ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ കുറക്കുകയും, വസ്തി പ്രദേശത്തെ മസിലുകളുടെ ബലവും രക്തയോട്ടവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ലജ്ജയോ മടിയോ കൊണ്ട് ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ഡോക്ടറോട് പറയാതെ മറച്ചു വെക്കുന്നത് പ്രശ്നം കൂടുതൽ വഷളാക്കാം. മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ, ആമുഖലീലകളുടെ കുറവ്, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ‌, ആവർത്തനവിരസത, മക്കൾ മുതിർന്നതുകൊണ്ട് സംഭോഗം പാടില്ല, ലൈംഗികജീവിതം ചെറുപ്പക്കാർക്ക് വേണ്ടി മാത്രമുള്ളതാണ് എന്നൊക്കെയുള്ള തെറ്റായ ധാരണകൾ ഈ ഘട്ടത്തിൽ പലർക്കും ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. യവ്വനത്തിലെ അതേ ഊഷ്മളതയോടെ മധ്യവയസിലും ലൈംഗികത ആസ്വദിക്കാൻ സാധിക്കുമെന്നുള്ള ബോധ്യമാണ് ആദ്യം വേണ്ടത്. അത് മനസിലാക്കി മെച്ചപ്പെട്ട വഴികൾ തേടുകയാണ് ഉത്തമം. പങ്കാളിയുമായുള്ള തുറന്ന ആശയവിനിമയം അതിന് അനിവാര്യമാണ്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ആർത്തവവിരാമത്തോടെ ലൈംഗികത അഥവാ സെക്സ് കുറേകൂടി പക്വമായ മറ്റൊരു തലത്തിലേക്ക് എത്തുകയാണ് എന്നതാണ് വിദഗ്ദമതം. സംതൃപ്തമായ ലൈംഗികജീവിതം ശാരീരിക മാനസിക ആരോഗ്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചുറുചുറുക്ക് നിലനിർത്തുകയും പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള ഐക്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിന് ആർത്തവവിരാമം ഒരു തടസ്സമല്ല<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&&p=e0dcd0127259e7c532962af9784783972f43f1a42df6ab5d6b4a8e4cf7cf40d6JmltdHM9MTY1Mjk3ODMwNSZpZ3VpZD05YWMyMzdlMC03MDk1LTQ3YWUtYWI5Yi0yMTIxY2VhZTczMDEmaW5zaWQ9NTE4Mg&ptn=3&fclid=1a787ae2-d792-11ec-9731-a2630a5310cc&u=a1aHR0cHM6Ly93d3cud29tZW5zaGVhbHRoLmdvdi9tZW5vcGF1c2UvbWVub3BhdXNlLWFuZC1zZXh1YWxpdHk&ntb=1|access-date=2022-05-19}}</ref>. == ചികിത്സ == ഹോർമോൺ റീപ്ലേസ്‌മെന്റ് തെറാപ്പി അഥവാ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി എന്നി പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിന്റെ ചികിത്സാരീതി ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ കുറയ്ക്കാൻ വളരെയധികം സഹായകരമാണ്. സ്ത്രീഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജൻ കുറഞ്ഞ അളവിൽ കുറച്ചു കാലത്തേക്ക് കൊടുക്കുക എന്നത് ഇതിന്റെ ഭാഗമാണ്. അതുവഴി മേനോപോസ് ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന സ്ത്രീശരീരം അതിനോട് ഒത്തുപോകാനുള്ള സാഹചര്യം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന മൂത്രാശയ അണുബാധ, മൂത്രം ഒഴിക്കുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന വേദന, പുകച്ചിൽ, യോനിയിലെ മാറ്റങ്ങളായ ഉൾതൊലിയിലെ കട്ടി കുറവ്, ഈർപ്പക്കുറവ് തുടങ്ങിയവ ചെറുക്കാൻ യോനി ഭാഗത്തേക്ക്‌ ചെറിയ അളവിൽ ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ജെല്ലുകളോ ക്രീമുകളോ നേരിട്ടു ഉപയോഗിക്കുന്ന രീതിയും നിലവിലുണ്ട്. ഇതാണ് വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ തെറാപ്പി എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. അണുബാധ ഉള്ളവർക്ക് അതിനുവേണ്ടിയുള്ള ചികിത്സയും കൊടുക്കാറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause+treatment&cvid=20315eae71064b2691fa7d34fad07c3e&aqs=edge.0.69i59j0l8.5677j0j1&pglt=41&FORM=ANNAB1&PC=HCTS#|title=menopause treatment - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. ചുമക്കുമ്പോഴോ തുമ്മുമ്പോഴോ മൂത്രം പുറത്തേക്ക് വരുന്ന പ്രശ്നം, ഗർഭാശയം താഴ്ന്നു വരുക എന്നിവ ഉള്ളവർക്ക് അതിന് അനുയോജ്യമായ ലളിതമായ കീഗൽസ് പോലെയുള്ള വ്യായാമം, ശസ്ത്രക്രിയ, മറ്റ് നൂതന ചികിത്സാരീതികൾ എന്നിവ ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=menopause%20symptoms&msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&form=BFBBQF&cvid=64CE3CF573044DE5A70B8FD19A2DF0DC&sp=10&ghc=1#|title=menopause symptoms - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == വിവിധ സംസ്കാരങ്ങളിൽ == ആർത്തവവിരാമം യവ്വനത്തിന്റെ അവസാനമാണെന്നും ഇതോടെ സ്ത്രീത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവ ഇല്ലാതാകുമെന്നുമുള്ള ധാരണ പല സംസ്കാരങ്ങളിലും കാണാം. ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം അല്ലെങ്കിൽ അൻപത് വയസ്സ് കഴിഞ്ഞ് ഭാര്യാഭർത്താക്കന്മാർ സഹശയനം നടത്തുന്നത് മോശമാണ് എന്നൊരു വിശ്വാസവും ചില പരമ്പരാഗത സമൂഹങ്ങളിൽ കാണാവുന്നതാണ്. == അവലംബം == <references/> {{biology-stub}} [[വർഗ്ഗം:അന്തഃസ്രവവിജ്ഞാനീയം]] ottjsgdbvk6vml6ya2a12h1l9w5d1ta 3762285 3762279 2022-08-05T00:45:27Z Ajeeshkumar4u 108239 Not reliable references, only search engine results wikitext text/x-wiki {{Ref improve}} {{prettyurl|Menopause}} {{Infobox medical condition (new) | name = ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മേനോപോസ് | synonyms = ക്ലൈമാക്റ്റെറിക് | image = | caption = | field = [[ഗൈനക്കോളജി|സ്ത്രീരോഗശാസ്ത്രം]] | symptoms = ഒരു വർഷത്തേക്ക് ആർത്തവമില്ലായ്മ, വിഷാദം, പെട്ടന്നുള്ള ചൂടും വിയർപ്പും, യോനി വരൾച്ച, വരണ്ട ത്വക്ക്, മുടി കൊഴിച്ചിൽ, ഓർമ്മക്കുറവ്<ref name=NIH2013Def/> | complications = മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോം, ഹൃദ്രോഗം, എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവ്, മൂത്രാശയ അണുബാധ, മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ, ലൈംഗികബന്ധത്തിൽ വേദന, അജിതേന്ദ്രിയത്വം, അമിതവണ്ണം | onset = 45 - 55 വയസ്സ്<ref name=Tak2015/> | duration = | types = | causes = സ്വാഭാവിക മാറ്റം, ഈസ്ട്രജൻ കുറയുന്നു, രണ്ട് അണ്ഡാശയങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യുന്ന ശസ്ത്രക്രിയ, കീമോതെറാപ്പി<ref name=NIH2013Con/><ref name=NIH2013Ca/> | risks = വ്യായാമക്കുറവ്, പുകവലി, പോഷകാഹാരക്കുറവ്, അമിതമായ ഉപ്പ് കൊഴുപ്പ് മധുരം, അമിത രക്തസമ്മർദം, കൊളെസ്ട്രോൾ, പ്രമേഹം | diagnosis = | differential = | prevention = പോഷകാഹാരം, വ്യായാമം, ഉറക്കം, കിഗൽസ് | treatment = ഒന്നുമില്ല, ജീവിതശൈലി മാറ്റം<ref name=NIH2013Tx/> | medication = ഹോർമോൺ തെറാപ്പി, ക്ലോണിഡിൻ, ഗബാപെന്റിൻ, സെലക്ടീവ് സെറോടോണിൻ റീഅപ് ടേക്ക് ഇൻഹിബിറ്ററുകൾ, വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ ജെല്ലി, ലൂബ്രിക്കന്റ്സ് <ref name=NIH2013Tx/><ref name=Kra2015/> | prognosis = | frequency = | deaths = | alt = }} '''ആർത്തവവിരാമം''' എന്നത് ഒരു സ്ത്രീയുടെ [[ആർത്തവം|ആർത്തവ]] പ്രക്രിയ നിലയ്ക്കുന്നതിനെയാണ്‌ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. [[ഇംഗ്ലീഷ്|ഇംഗ്ലീഷിൽ]]: മെനോപോസ് (menopause). ഒരു വർഷക്കാലം തുടർച്ചയായി ആർത്തവം ഉണ്ടാകാതിരിക്കുന്നത് ആർത്തവ വിരാമത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. മിക്കവർക്കും 45 മുതൽ 55 വയസ്സിനുള്ളിൽ ആർത്തവം നിലയ്ക്കാം. അപൂർവം ചിലരിൽ ഇത് നാൽപ്പത് വയസിന് ശേഷവും അല്ലെങ്കിൽ ഗർഭപാത്രം, ഓവറി എന്നിവ നീക്കം ചെയ്യുന്നത് കൊണ്ടും സംഭവിക്കാം. ഈ കാലയളവിൽ സ്ത്രൈണ ഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജന്റെ ഉത്പാദനം കുറയുന്നു. അതോടെ സ്ത്രീകളിലെ പ്രത്യുത്പാദനക്ഷമത ഇല്ലാതാകുന്നു. ഇത് ഒരു ആജീവനാന്ത അവസ്ഥയാണ്. കൗമാര പ്രായത്തോടെ സ്ത്രീകൾ മാസംതോറും ഒരു [[അണ്ഡം]] ഉല്പാദിപ്പിക്കുകയും അത് [[പ്രജനനം]] നടക്കാത്തപക്ഷം [[ആർത്തവം]] അഥവാ [[മാസമുറ]] എന്ന പ്രക്രിയ വഴി പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇപ്രകാരം ഒരു സ്ത്രീ മദ്ധ്യവയസ് എത്തുന്നതുവരേ [[അണ്ഡോല്പാദനം ]]തുടരുകയും ക്രമേണ അത് നിലയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതോടെ ആർത്തവത്തിന്റെ ആവശ്യമില്ലാതെ വരികയും ചെയ്യുന്നു. ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ധാരാളം ബുദ്ധിമുട്ടുകളും ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളും സ്ത്രീകൾക്ക് നേരിടേണ്ടി വരാറുണ്ട്. 'മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അവയിൽ പലതും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതാകാം. സ്ത്രീകൾക്ക് അവരുടെ കുടുംബാഗങ്ങളുടെ, പങ്കാളിയുടെ പിന്തുണ ഏറ്റവും ആവശ്യമുള്ള ഒരു സമയമാണിത്. പുരുഷന്മാരിലും പ്രായം കൂടുമ്പോൾ ആൻഡ്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ അളവ് കുറയാറുണ്ട്. 'ആൻഡ്രോപോസ്' (Andropause) എന്ന വാക്ക്കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത് ഇതാണ്. എന്നാൽ പെട്ടന്നുള്ള ഹോർമോൺ മാറ്റങ്ങൾ പുരുഷന്മാരിൽ ഉണ്ടാകാറില്ല. എങ്കിലും ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സ്ത്രീകളെയും പുരുഷന്മാരെയും പല രീതിയിലും ബാധിക്കാറുണ്ട്. തിമിംഗല വർഗ്ഗത്തിൽപ്പെട്ട ചില ജീവികൾക്കും റീസസ് കുരങ്ങുകളിലും ക്രമമായ ആർത്തവം നടക്കുന്ന പല ജീവികളിലും ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. == ലക്ഷണങ്ങൾ == ആർത്തവവിരാമത്തോടെ മാനസികവും ശാരീരികവുമായ പല മാറ്റങ്ങളും സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. മേനോപോസൽ സിൻഡ്രോമിന്റെ ഭാഗമായ ഇവയിൽ പലതും വ്യക്തിയുടെ ജീവിതത്തെ തന്നെ തകർത്തേക്കാം. മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ: മൂഡ് മാറ്റങ്ങൾ പ്രത്യേകിച്ച് വിഷാദരോഗം. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി പെട്ടന്നുള്ള കോപം, സങ്കടം, നിരാശ, മാനസിക സങ്കർഷങ്ങൾ, ഓർമ്മക്കുറവ്, ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, പങ്കാളിയുമായി പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാം. കൃത്യതയില്ലാത്ത രക്തസ്രാവം: മാസമുറ ക്രമമല്ലാത്ത രീതിയിൽ ആകുന്നു. അമിതമായ ചൂട്: ശരീരം പെട്ടന്ന് ചൂടാകുന്നു. ദേഹം മുഴുവൻ ചൂട് അനുഭവപ്പെടുകയും പിന്നീട് സാധാരണപോലെ ആകുകയും ചെയ്യുന്നു. ഹോട്ട് ഫ്ളാഷസ് അഥവാ ആവി പറക്കുക എന്നാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. തലയിലോ മറ്റോ തുടങ്ങി ശരീരം മുഴുവൻ വ്യാപിക്കുന്നതായാണ് ഇത് അനുഭവപ്പെടുക. രാത്രിയിലും അമിത വിയർപ്പ് അനുഭവപ്പെടാം. ശീതീകരിച്ച മുറിയിൽ കിടന്നാൽ പോലും ഇതുണ്ടാവാറുണ്ട്. ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത: ഈസ്ട്രജന്റെ കുറവ് ഹൃദയാരോഗ്യത്തിനെ ബാധിക്കുന്നു. എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവ്: ഇത് എല്ലുകൾ പൊട്ടാൻ കാരണമാകാറുണ്ട്. അസ്ഥികളിൽ വേദനയും അനുഭവപ്പെടാം. നടുവേദനയും അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. ഉറക്കക്കുറവ്: ഉറക്കം വരാതിരിക്കുകയോ, ഉറക്കത്തിൽ നിന്ന് വിയർത്തോലിച്ച് ഉണരുകയോ ചെയ്യും. ക്ഷീണവും തളർച്ചയും: മിക്ക സമയത്തും ക്ഷീണവും തളർച്ചയും അനുഭവപ്പെടാം. മൂത്രാശയ അണുബാധ: മൂത്രാശയ അണുബാധകൾ പതിവാകുന്നു. മൂത്രമൊഴിക്കുമ്പോൾ പുകച്ചിൽ, നീറ്റൽ എന്നിവ അനുഭവപ്പെടാം. യോനിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ: ഈസ്ട്രോജൻ കുറയുന്നതോടെ യോനിയിലെ ഉൾതൊലി വരളുകയും കട്ടികുറയുകയും യോനിയുടെ പിഎച്ച് വ്യത്യാസപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് ചൊറിച്ചിൽ, അണുബാധ എന്നിവ ഉണ്ടാക്കുന്നു. ബർത്തൊലിൻ ഗ്രന്ഥിയുടെ പ്രവർത്തനത്തിൽ മാന്ദ്യം ഉണ്ടാകുന്നു. അജിതേന്ദ്രിയത്വം: അറിയാതെ മൂത്രം പോകുന്ന അവസ്ഥ. പ്രത്യേകിച്ച് ചിരി, ചുമ, തുമ്മൽ എന്നിവ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ. പലർക്കും വളരെയധികം ബുദ്ധിമുട്ടും നാണക്കേടും ഉണ്ടാക്കുന്ന ഒരവസ്ഥയാണിത്. ഗർഭാശയം പുറത്തേക്ക് തള്ളി വരാനുള്ള സാധ്യത വര്ധിക്കുന്നു. ആ ഭാഗത്തെ പേശികളുടെ ബലം കുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ കാരണം. അമിതഭാരം: മേനോപോസ് ആയവരിൽ ശരീരഭാരം വർധിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് അമിതവണ്ണത്തിന് കാരണമാകുന്നു. എന്നാൽ മേൽപ്പറഞ്ഞ ലക്ഷണങ്ങൾ എല്ലാവരിലും ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. ചില ലക്ഷണങ്ങൾ താൽക്കാലികമാണ്. ആർത്തവവിരാമം വാർദ്ധക്യത്തിന്റെ സൂചനയാണ് എന്ന പലരുടെയും ധാരണ ശരിയല്ല; മറിച്ചു ഇത് സ്ത്രീകളുടെ ജീവിതത്തിലെ ഒരു സ്വാഭാവികഘട്ടം മാത്രമാണ്. ഇതിലൂടെ സ്ത്രീകളുടെ ഗർഭധാരണശേഷി മാത്രമേ ഇല്ലാതാകുന്നുള്ളു. അനേകം സ്ത്രീകൾ തങ്ങളുടെ ആരോഗ്യവും ചുറുചുറുക്കും ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷവും നിലനിർത്താറുണ്ട്. ആർത്തവവിരാമം എത്തുമ്പോൾ മിക്ക സ്ത്രീകളും അതിനെക്കുറിച്ചു ബോധവതികളാണ്. കാരണം ആർത്തവവിരാമത്തിന് വ്യക്തമായ ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, ഉറപ്പില്ലെങ്കിൽ ആർത്തവവിരാമം സ്ഥിരീകരിക്കുന്ന പരിശോധനകളുണ്ട്. ഫോളിക്കിൾ-ഉത്തേജക ഹോർമോണും (എഫ്എസ്എച്ച്), ഈസ്ട്രജന്റെ അളവും പരിശോധിക്കണം. ആർത്തവവിരാമം നിർണ്ണയിക്കാൻ ഈ രക്തപരിശോധന ഉപയോഗപ്രദമാണ്. കാരണം, ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് എഫ്എസ്എച്ച് അളവ് ഉയരുകയും ഈസ്ട്രജൻ്റെ അളവ് കുറയുകയും ചെയ്യുന്നു. ആർത്തവവിരാമഘട്ടത്തിലെ മാറ്റങ്ങൾ സ്ത്രീകളിൽ കൂടുതൽ മാനസിക സമ്മർദ്ദം സൃഷ്ടിക്കുകയും, ഇത് ശരീര പ്രക്രിയകളെ ബാധിക്കുകയും, രോഗപ്രതിരോധ പ്രവർത്തനങ്ങൾ, ഹോർമോൺ നിയന്ത്രണം, ദഹനം, ഹൃദയപ്രവർത്തനങ്ങൾ, നാഡീവ്യൂഹം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ സ്ത്രീകളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ക്ലേശകരമാണ്. ശരിയായ ചികിത്സ വഴി ഇവയിൽ പലതും പരിഹരിക്കാനോ നീട്ടിവയ്ക്കാനോ കഴിയും. == നിയന്ത്രണം == ഈസ്ട്രജൻ കുറയുന്നത് ഓസ്റ്റിയോപൊറോസിസ്, ചിലതരം ഹൃദ്രോഗങ്ങൾ, ക്ഷീണം എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കും. പല സ്ത്രീകൾക്കും 40 നും 50 നും ഇടയിൽ പ്രായമാകുമ്പോൾ ശരീരഭാരം കൂടുന്നു. ആർത്തവവിരാമത്തിൻ്റെ സമയത്ത് അമിതവണ്ണം, പ്രത്യേകിച്ച് അടിവയറിന് ചുറ്റും, സ്ത്രീകളിൽ സാധാരണമാണ്. വയറിലെ കൊഴുപ്പിൻ്റെ വർദ്ധനവ് അപകടകരമാണ്. കാരണം, ഇത് ഹൃദ്രോഗം, പ്രമേഹം എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് ഭക്ഷിക്കുന്ന കലോറി കുറയ്ക്കുക, ധാരാളം പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും മത്സ്യവും മുട്ടയും അടങ്ങിയ പോഷകസമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണം, പ്രത്യേകിച്ച് അന്നജം കുറച്ച് കാൽസ്യം, ജീവകം ഡി, സിങ്ക്, പ്രോടീൻ എന്നിവയടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കേണ്ടത് അത്യന്താപേക്ഷിമാണ്. കൊഴുപ്പ് നീക്കം ചെയ്ത പാൽ കുടിക്കുന്നത്, തൈര് അല്ലെങ്കിൽ യോഗർട്ട് കഴിക്കുന്നത് കാൽസ്യം ലഭ്യമാക്കാൻ സഹായിക്കും. അമിതമായി ഉപ്പ്, മധുരം, കൊഴുപ്പ്, എണ്ണ എന്നിവയടങ്ങിയ ഭക്ഷണം പുകയില തുടങ്ങിയവ ഒഴിവാക്കുകയും വേണം. മാത്രമല്ല, ഇത് മൊത്തത്തിലുള്ള ജീവിത നിലവാരവും മെച്ചപ്പെടുത്തും. ആർത്തവ വിരാമത്തിൻ്റെ സങ്കീർണതകൾ തടയുന്നതിന് ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി അനിവാര്യമാണ്. സസ്യജന്യ സ്ത്രീ ഹോർമോണുകൾ അടങ്ങിയ ശതാവരി, സോയാബീൻ ഉത്പന്നങ്ങൾ, കാച്ചിൽ, ചേമ്പ്, ചണവിത്ത് (ഫ്‌ളാക്‌സ് സീഡ്‌സ്), മാതളം, ബീൻസ്, ക്യാരറ്റ്, എള്ള്, ബദാം തുടങ്ങിയവ നിത്യേന ഭക്ഷണത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നത് ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഏറെ ഗുണകരമാണ് എല്ലുകളുടെ ബലക്കുറവും പൊട്ടലും ഒഴിവാക്കാൻ ആഴ്ചയിൽ അഞ്ചു ദിവസമെങ്കിലും ചിട്ടയായി വ്യായാമം ചെയ്യുക. ഇത് ശാരീരികബലം മാത്രമല്ല സന്തോഷം വർധിപ്പിക്കുന്ന ഹോർമോണുകളുടെ ഉത്പാദനത്തെയും ത്വരിതപ്പെടുത്തുന്നു. വ്യായാമം വിഷാദം പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളുടെ സാധ്യത കുറച്ചു ആത്മവിശ്വാസം വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഭാരം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്ന വ്യായാമങ്ങൾ ഫിസിയോതെറാപ്പിസ്റ്റിന്റെ നിർദേശപ്രകാരം ചെയ്യാവുന്നതാണ്. ഇത് ശരീരസൗന്ദര്യവും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. ആർത്തവവിരാമ സമയത്തു ഡോക്ടറെ സന്ദർശിക്കുന്നതും പ്രധാനമാണ്. സ്തനാർബുദം, ഗർഭാശയമുഖ അർബുദം എന്നിവയ്ക്ക് സാധ്യതയുള്ള പ്രായമായതിനാൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പരിശോധനയ്ക്ക് പ്രാധാന്യമുണ്ട്. മെനോപോസിന് ശേഷം ശേഷം യോനിയിൽ നിന്ന് വീണ്ടും രക്തസ്രാവം ഉണ്ടായാൽ ഉടനെ വൈദ്യപരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയയാകേണ്ടതാണ്. ആർത്തവവിരാമത്തിൻ്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്ന നിരവധി ബദൽ ചികിത്സകൾ ലഭ്യമാണ്. എന്നിരുന്നാലും, ഇത്തരം ബദൽ രീതികൾ വൈദ്യശാസ്ത്രപരമായി തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. മിക്ക സ്ത്രീകളിലും, സ്വാഭാവിക പ്രക്രിയ മൂലമാണ് ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകുന്നത്. കാലക്രമേണ, അണ്ഡാശയങ്ങൾ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ഈസ്ട്രജനും പ്രോജസ്റ്ററോണും ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു. ഗർഭപാത്രവും ഓവറിയും നീക്കൽ നീക്കം ചെയ്തവരിലും, അണ്ഡാശയത്തിന് ​ഉണ്ടാകുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ പോലുള്ള ചില മെഡിക്കൽ നടപടിക്രമങ്ങളും ഇതിന് കാരണമാകും. ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം, പ്രായമായ സ്ത്രീകളിൽ പ്രത്യേകിച്ച്, അജിതേന്ദ്രിയത്വം (ഇടയ്ക്കിടെയും അറിയാതെയും മൂത്രം പുറപ്പെടുവിക്കുന്നത്) സാധാരണമാണ്. ഈസ്ട്രജൻ്റെ കുറവ് യോനിയിലെ ടിഷ്യുകളും മൂത്രനാളിയും (മൂത്രസഞ്ചി ശരീരത്തിന് പുറത്തേക്ക് ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ട്യൂബ്) നേർത്തതാകുകയും ഇലാസ്തികത നഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി, അനിയന്ത്രിതമായ മൂത്ര ചോർച്ച അനുഭവപ്പെടാം. പുകയില ഉപേക്ഷിക്കുന്നതും ശരീരഭാരം കുറയ്ക്കുന്നതും മൂത്രാശയ പ്രശ്നങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ സഹായിക്കും. അജിതേന്ദ്രിയത്വത്തിന് നിരവധി ചികിത്സാ മാർഗങ്ങൾ ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. പെൽവിക് ഫ്ലോർ പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുന്ന കിഗൽസ് വ്യായാമം അതിലൊന്നാണ്. ആർക്കും എപ്പോഴും എവിടെവച്ചും ചെയ്യാവുന്ന അതീവ ലളിതമായ ഒരു വ്യായാമമാണ് ഇത്. അതുപോലെ ഇടയ്ക്കിടെ മൂത്രാശയ അണുബാധ ഉണ്ടാകുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനുള്ള ചികിത്സയും ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ക്രീം അല്പം യോനിഭാഗത്ത് പുരട്ടുന്നത് ഇത്തരം അണുബാധകൾ തടയുവാനും യോനിയുടെ ആരോഗ്യത്തിനും ഫലപ്രദമാണ്. ധാരാളം ശുദ്ധജലം, പഴച്ചാർ എന്നിവ കുടിക്കുന്നത് ഇത്തരം അണുബാധ ചെറുക്കുവാൻ അത്യാവശ്യമാണ്. കൂടാതെ ആരോഗ്യകാര്യങ്ങളിൽ ശരിയായ ശ്രദ്ധ നൽകുകയാണെങ്കിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം സന്തോഷകരമായ ജീവിതം നയിക്കാൻ കഴിയും. കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകിച്ച് പങ്കാളിക്ക് സഹാനുഭൂതിയും, സ്നേഹവും പുലർത്താൻ കഴിയുമെങ്കിൽ അതിൻ്റെ സമ്മർദം കുറയ്ക്കാൻ കഴിയും. പ്രായം വെറുമൊരു അക്കമാണ് (Age is just a number) തുടങ്ങിയ വാക്യങ്ങൾ പെട്ടന്ന് കാണാവുന്ന രീതിയിൽ എവിടെയെങ്കിലും എഴുതി വെക്കുന്നത് ജീവിതത്തിൽ നല്ല മാറ്റങ്ങൾ കൊണ്ടുവരും. അത് ജീവിതത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരം വളരെയധികം വർധിപ്പിക്കും. == കാരണം == ശാസ്ത്രീയമായി ആർത്തവ വിരാമത്തെ ഒരു വർഷത്തിൽ കൂടുതൽ സമയം ആർത്തവം ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥ എന്ന് പറയാം. ഒരു സ്ത്രീ പ്രായപൂർത്തിയാവുന്നതോടെ അവളുടെ പ്രത്യുല്പാദന അവയവങ്ങൾ പൂർണ്ണ വളർച്ചയെത്തുന്നു. അതോടെ അവൾ ഗർഭധാരണത്തിന്‌ സജ്ജയായി എന്ന് പറയാം. ഇതിന്‌ സഹായിക്കുന്നത് [[ഈസ്ട്രജൻ]], [[പ്രൊജസ്റ്റീറോൺ]] എന്നീ അന്ത:ഗ്രന്ഥീ സ്രവങ്ങൾ (ഹോർമോൺ) ആണ്‌. [[ഈസ്ട്രജൻ]] [[അണ്ഡാശയം|അണ്ഡാശയത്തെ]] ഉത്തേജിപ്പിക്കുകയും മാസത്തിൽ (28 ദിവസം) ഒരു അണ്ഡം എന്ന തോതിൽ ഉത്പാദിപ്പിച്ചു തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. എല്ലാമാസവും ഗർഭധാരണം പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് സ്ത്രീയുടെ ഗർഭാശയവും സജ്ജമാക്കപ്പെടുന്നു. രക്തക്കുഴലുകൾ വികസിച്ച് വലുതായി അണ്ഡത്തെ സ്വീകരിക്കാൻ ഒരുങ്ങുന്നു. എന്നാൽ ഗർഭധാരണം നടക്കാത്ത പക്ഷം അണ്ഡോല്പാദനം കഴിഞ്ഞ് പതിനാലു ദിവസത്തിനകം ഗർഭാശയം പൂര്വ്വസ്ഥിതിയിലേക്ക് തിരിച്ചു പോകുന്നു. അപ്പോൾ വികസിച്ച രക്തക്കുഴലുകളും കോശങ്ങളും നശിച്ച് രക്തസ്രാവമായി പുറത്തു പോകുന്നു. ഇതാണ്‌ [[ആർത്തവം]]. ഇത് ദിവസങ്ങളോളം നീണ്ടു നിൽകാം. പല സ്ത്രീകളിലും ആർത്തവം ക്രമമാവാറില്ല, ഇതിന്‌ പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഒരു സ്ത്രീക്ക് ആർത്തവം നടക്കുന്നു എങ്കിൽ അതിനർത്ഥം അവൾ പ്രത്യുല്പാദന ശക്തിയുള്ളവളാണ്‌ എന്നാണ്‌. ആണുങ്ങളുടേതു പോലെ വളരെക്കാലം പ്രത്യുല്പാദനശേഷി സ്ത്രീക്ക് ഉണ്ടാവാറില്ല. ഏകദേശം 50-55 വയസാവുന്നതോടെ [[ഈസ്ട്രജൻ]] പ്രവർത്തനം കുറയുകയും അണ്ഡോല്പാദനം മുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതോടെ ആർത്തവവിരാമം ഉണ്ടാകുന്നു. അണ്ഡാശയം ആണ്‌ [[ഈസ്ട്രജൻ]] ഉല്പാദനത്തിന്റെ പ്രധാന കേന്ദ്രം. [[ഈസ്ട്രജൻ]] എല്ലുകളെ സം‌രക്ഷിക്കുകയും ആർത്തവം ക്രമപ്പെടുത്തുകയും യോനിയിലെ സ്നിഗ്ധത നിലനിർത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref> [http://www.medicinenet.com/menopause/article.htm മെഡിസിൻ നെറ്റിൽ ആർത്തവത്തെ പറ്റി] </ref> ചില സ്ത്രീകൾ അനേകവർഷകാലം തുടർച്ചയായി, സാധാരണ ഗതിയിൽ ആർത്തവം ആയതിനുശേഷം പൊടുന്നനെ നിലയ്ക്കുന്നു. ഗർഭധാരണം നടന്നതാണെന്ന് തോന്നുംവിധത്തിൽ ഇപ്രകാരം ആർത്തവം നിൽക്കുമ്പോൾ ഗർഭം ധരിച്ചതാണെന്നോ, അല്ലയോ എന്നറിയാനും മറ്റുമായി സംശയം ഉണ്ടാവാം. എന്നാൽ ചില സ്ത്രീകൾക്ക് കൃത്യമായി ആർത്തവം ഉണ്ടാ‍കുന്നു. പക്ഷേ ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലം ക്രമേണ കൂടി വരുകയും, രക്തത്തിന്റെ അളവിൽ ക്രമാനുസ്രതമായ കുറവ് വന്ന് ഒടുവിൽ രക്തസ്രാവമുണ്ടാകാതിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇനി മൂന്നാമതോരു വിഭാഗം സ്ത്രീകൾക്ക് കൃത്യമായി ആർത്തവമുണ്ടാവുകയും പിന്നീട് ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലദൈർഘ്യം കൂടിക്കൂടിവരുന്നതോടൊപ്പം, പോകുന്ന രക്തത്തിന്റെ അളവിലും ഗണ്യമായ കുറവ് വന്ന്, ഒടുവിൽ ആർത്തവം നിലക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ ഒരു മാസമോ, രണ്ടുമാസമോ, മൂന്നു മാസമോ കഴിഞ്ഞതിനു ശേഷം വീണ്ടും അവർക്ക് ആർത്തവമുണ്ടാകുന്നു. വീണ്ടും അവർ തീണ്ടാരിയിരിക്കുമെങ്കിലും കാലദൈർഘ്യം കൂടിക്കുടി വരുകയും രക്തം പോക്കിന്റെ അളവിൽ കുറവുണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒടുവിൽ അവർക്കും ആർത്തവം പൂർണ്ണമായി നിന്നു പോകുന്നു. ഈ മൂന്നു വിഭാഗത്തില് പെട്ടവരിലും പൊതുവേ കാണുന്ന കാര്യം രക്തത്തിന്റെ അളവിലുള്ള കുറവും ആർത്തവങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള കാലദൈഘ്യവുമാണ്. കാലത്തിന്റെ ദൈർഘ്യം കൂടിയും കുറഞ്ഞും കാണാം. എന്നാൽ ഈ മൂന്നു ആർത്തവ രീതികളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായ ഏതെങ്കിലും ഒരു പ്രത്യേക ആർത്തവക്രമം ഉണ്ടാകുന്ന പക്ഷം അത് അസാധാരണമായി കണക്കാക്കി സുഷ്മാന്വേഷണത്തിൻ വിധേയമാക്കേണ്ടതാണ്. എന്നാൽ അത്തരം മിക്ക കേസുകളിലും യാതൊരു അസാധാരണത്വവും ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. എന്നാൽ വളരെ വലിയ അളവിൽ രക്തസ്രാ‍വവും , അത് നിരവധി ദിനങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കുകയോ, (അഥവാ രക്തം പുരണ്ട ദ്രവം പോകുന്ന അവസ്ഥ ഇടയ്ക്കിടക്ക് ഉണ്ടാവുകയോ) ചെയ്യുന്നത് നിരീക്ഷണവിധേയമാവേണ്ടതാണ്. <ref>പേജ് 501, ആർത്തവ വിരാമം, ഇല്ലസ്ട്രേറ്റഡ് ഹ്യൂമൻ എൻസൈക്ലോപീഡിയ. ക്നോളെജ് പബ്ലിഷേർസ്, തിരുവനന്തപുരം </ref> == പെരിമേനോപോസ് == ശരീരം ഈസ്ട്രജനും പ്രോജസ്റ്ററോണും കുറവായ ഒരു സംക്രമണ സമയമാണ്. പെരിമെനോപോസ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഹോർമോൺ അളവ് ചാഞ്ചാട്ടമുണ്ടാകുമ്പോൾ ആർത്തവം ക്രമരഹിതമായി മാറുന്നു.ആർത്തവവിരാമത്തിന് മുൻപുള്ള ഘട്ടമാണ് ഇത്. ഇത് ശരീരത്തിൽ ചൂടിനും രാത്രികാലത്തു വിയർപ്പിനും യോനിയിൽ വരൾച്ചയ്ക്കും മാനസിക നിലയിൽ മാറ്റത്തിനും തുടക്കം കുറിക്കും. ആർത്തവവിരാമവും പെരിമെനോപോസും തമ്മിലുള്ള പ്രധാന വ്യത്യാസം ആർത്തവമാണ്. പെരിമെനോപോസിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് ഈസ്ട്രജൻ ഉൽപാദിപ്പിക്കാൻ കഴിവുള്ളവരും ആർത്തവം ഉള്ളവരുമാണ്. എന്നാൽ ആർത്തവവിരാമമായ സ്ത്രീകൾക്ക് കുറഞ്ഞത് 12 മാസമെങ്കിലും ആർത്തവം ഉണ്ടാവുകയില്ല. ശരീരം ആർത്തവവിരാമത്തിന് തയ്യാറാകേണ്ട സമയമാണ് പെരിമെനോപോസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നത്. == ആർത്തവവിരാമവും ലൈംഗികതയും == ആർത്തവവിരാമമോ, ഗർഭപാത്രം നീക്കം ചെയ്യലോ സ്ത്രൈണ ലൈംഗികതയുടെ അവസാനമാണ് എന്നൊരു ധാരണ പൊതുവേ കാണാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇത് ശരിയല്ല. ധാരാളം സ്ത്രീകൾ ജീവിതാവസാനം വരെ സന്തോഷകരമായ ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാറുണ്ട് എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. ലൈംഗികാരോഗ്യമുള്ള സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷവും അത് നിലനിർത്തുന്നതിന് തടസങ്ങൾ ഒന്നുമില്ല. എന്നാൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ചില മാറ്റങ്ങൾ ചിലരുടെ ലൈംഗികജീവിതത്തെ ബാധിച്ചേക്കാം. ശരീരത്തിലെ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ അളവ് താഴുന്നതോടെ യോനിയിൽ നനവ് നൽകുന്ന സ്നേഹദ്രവങ്ങൾ കുറയുക തന്മൂലം യോനിയുടെ ഉൾത്തൊലിയിൽ വരൾച്ച (വാജിനൽ ഡ്രൈനസ്) അനുഭവപ്പെടുക, യോനിചർമ്മത്തിന്റെ കട്ടി കുറയുക, അണുബാധ തുടങ്ങിയവ ഉണ്ടായേക്കാം. ഇക്കാരണത്താൽ ലൈംഗികബന്ധം അസഹനീയമായ വേദനയോ ബുദ്ധിമുട്ടോ ഉള്ളതും, യോനിയിൽ ചെറിയ പരിക്കുകൾ പറ്റാനും, രക്തസ്രാവം ഉണ്ടാകുവാനും കാരണമാകാം. ഇത് ചിലപ്പോൾ വാജിനിസ്മസ് എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്തേക്കാം. അമിതമായ ചൂടും വിയർപ്പും, വിഷാദം പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയും 50 വയസിനോടടുക്കുമ്പോൾ അസ്വസ്ഥതയ്ക്ക് കാരണമാകാറുണ്ട്. തന്മൂലം പല സ്ത്രീകളും സംഭോഗത്തോട് വെറുപ്പും വിരക്തിയും കാണിക്കാറുണ്ട്. തങ്ങളുടെ ലൈംഗികജീവിതം അവസാനിച്ചു എന്ന് പല മധ്യവയസ്കരും നിരാശപ്പെടുന്ന ഒരു കാലഘട്ടവും കൂടിയാണിത്. ഇക്കാര്യത്തിൽ അറിവില്ലാത്ത ആളുകളുടെ ജീവിതത്തെ മേൽപ്പറഞ്ഞ പ്രശ്നങ്ങൾ മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇതിന് ശാസ്ത്രീയമായ പരിഹാര മാർഗങ്ങളുണ്ട്. അൻപത് വയസ് പിന്നിട്ട സ്ത്രീകൾ ബന്ധപ്പെടുമ്പോൾ ഏതെങ്കിലും ജലാധിഷ്ഠിത ലൂബ്രിക്കന്റ് നിർബന്ധമായും ഉപയോഗിക്കണം. ഇവ യോനിയിലും ലിംഗത്തിലും പുരട്ടുന്നത് വരൾച്ചയും വേദനയും പരിഹരിക്കുക മാത്രമല്ല പേശികളുടെ ഇറുക്കം കുറയ്ക്കുകയും സുഖകരമായ സംഭോഗത്തിന് സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഫാർമസികളിലും സൂപ്പർമാർക്കറ്റുകളിലും ഓൺലൈൻ വഴിയും ഇന്ന് ഗുണമേന്മയുള്ള ലുബ്രിക്കന്റുകൾ ലഭ്യമാണ് (ഉദാ: കെവൈ ജെല്ലി). കൃത്രിമ ലൂബ്രിക്കേഷന് വേണ്ടി സസ്യ എണ്ണകൾ, വെളിച്ചെണ്ണ, ഉമിനീർ, വാസലിൻ, ബേബി ഓയിൽ തുടങ്ങിയവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് യോനിയിൽ അണുബാധയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കും എന്നതിനാൽ ഒഴിവാക്കണം. ദീർഘനേരം ആമുഖലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയിൽ (Foreplay) ഏർപ്പെടുന്നത് ഉത്തേജനം ഉണ്ടാകുന്നതിന് സഹായിക്കും. ഇതിന് പങ്കാളിയുടെ പിന്തുണ അനിവാര്യമാണ്. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ക്രീം ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഏറ്റവും ഗുണകരമാണ്. ഇതിനെ വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ തെറാപ്പി എന്ന് പറയുന്നു. അതുവഴി ചെറിയ അളവിൽ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോൺ യോനിഭാഗത്ത്‌ ലഭ്യമാകുന്നു. ഇത് യോനീചർമത്തിന്റെ കട്ടി വർധിക്കാനും, യോനിയുടെ സ്വഭാവികമായ ഈർപ്പവും ഇലാസ്തികതയും നിലനിർത്താനും, ഇടയ്ക്ക് ഉണ്ടാകുന്ന അണുബാധ തടയുവാനും രതിമൂർച്ഛയ്ക്കും ഫലപ്രദമാണ്. അണുബാധ ഉള്ളവർ ഒരു ഡോക്ടറെ കണ്ട് ശരിയായ ചികിത്സ സ്വീകരിക്കേണ്ടതാണ്. ഒരു ഗൈനെക്കോളജിസ്റ്റിന്റെ മേൽനോട്ടത്തിൽ ഹോർമോൺ റീപ്ലേസ്‌മെന്റ് തെറാപ്പി (HRT), കൗൺസിലിംഗ് തുടങ്ങിയവ മെനോപോസിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ അകറ്റും. പതിവായ ലൈംഗികബന്ധം യോനിയുടെ ആകൃതിയും ഈർപ്പവും നിലനിർത്തുകയും, ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ കുറക്കുകയും, വസ്തി പ്രദേശത്തെ മസിലുകളുടെ ബലവും രക്തയോട്ടവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ലജ്ജയോ മടിയോ കൊണ്ട് ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ഡോക്ടറോട് പറയാതെ മറച്ചു വെക്കുന്നത് പ്രശ്നം കൂടുതൽ വഷളാക്കാം. മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ, ആമുഖലീലകളുടെ കുറവ്, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ‌, ആവർത്തനവിരസത, മക്കൾ മുതിർന്നതുകൊണ്ട് സംഭോഗം പാടില്ല, ലൈംഗികജീവിതം ചെറുപ്പക്കാർക്ക് വേണ്ടി മാത്രമുള്ളതാണ് എന്നൊക്കെയുള്ള തെറ്റായ ധാരണകൾ ഈ ഘട്ടത്തിൽ പലർക്കും ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. യവ്വനത്തിലെ അതേ ഊഷ്മളതയോടെ മധ്യവയസിലും ലൈംഗികത ആസ്വദിക്കാൻ സാധിക്കുമെന്നുള്ള ബോധ്യമാണ് ആദ്യം വേണ്ടത്. അത് മനസിലാക്കി മെച്ചപ്പെട്ട വഴികൾ തേടുകയാണ് ഉത്തമം. പങ്കാളിയുമായുള്ള തുറന്ന ആശയവിനിമയം അതിന് അനിവാര്യമാണ്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ആർത്തവവിരാമത്തോടെ ലൈംഗികത അഥവാ സെക്സ് കുറേകൂടി പക്വമായ മറ്റൊരു തലത്തിലേക്ക് എത്തുകയാണ് എന്നതാണ് വിദഗ്ദമതം. സംതൃപ്തമായ ലൈംഗികജീവിതം ശാരീരിക മാനസിക ആരോഗ്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചുറുചുറുക്ക് നിലനിർത്തുകയും പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള ഐക്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിന് ആർത്തവവിരാമം ഒരു തടസ്സമല്ല. == ചികിത്സ == ഹോർമോൺ റീപ്ലേസ്‌മെന്റ് തെറാപ്പി അഥവാ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി എന്നി പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിന്റെ ചികിത്സാരീതി ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ കുറയ്ക്കാൻ വളരെയധികം സഹായകരമാണ്. സ്ത്രീഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജൻ കുറഞ്ഞ അളവിൽ കുറച്ചു കാലത്തേക്ക് കൊടുക്കുക എന്നത് ഇതിന്റെ ഭാഗമാണ്. അതുവഴി മേനോപോസ് ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന സ്ത്രീശരീരം അതിനോട് ഒത്തുപോകാനുള്ള സാഹചര്യം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന മൂത്രാശയ അണുബാധ, മൂത്രം ഒഴിക്കുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന വേദന, പുകച്ചിൽ, യോനിയിലെ മാറ്റങ്ങളായ ഉൾതൊലിയിലെ കട്ടി കുറവ്, ഈർപ്പക്കുറവ് തുടങ്ങിയവ ചെറുക്കാൻ യോനി ഭാഗത്തേക്ക്‌ ചെറിയ അളവിൽ ഈസ്ട്രജൻ അടങ്ങിയ ജെല്ലുകളോ ക്രീമുകളോ നേരിട്ടു ഉപയോഗിക്കുന്ന രീതിയും നിലവിലുണ്ട്. ഇതാണ് വാജിനൽ ഈസ്ട്രജൻ തെറാപ്പി എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. അണുബാധ ഉള്ളവർക്ക് അതിനുവേണ്ടിയുള്ള ചികിത്സയും കൊടുക്കാറുണ്ട്. ചുമക്കുമ്പോഴോ തുമ്മുമ്പോഴോ മൂത്രം പുറത്തേക്ക് വരുന്ന പ്രശ്നം, ഗർഭാശയം താഴ്ന്നു വരുക എന്നിവ ഉള്ളവർക്ക് അതിന് അനുയോജ്യമായ ലളിതമായ കീഗൽസ് പോലെയുള്ള വ്യായാമം, ശസ്ത്രക്രിയ, മറ്റ് നൂതന ചികിത്സാരീതികൾ എന്നിവ ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. == വിവിധ സംസ്കാരങ്ങളിൽ == ആർത്തവവിരാമം യവ്വനത്തിന്റെ അവസാനമാണെന്നും ഇതോടെ സ്ത്രീത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവ ഇല്ലാതാകുമെന്നുമുള്ള ധാരണ പല സംസ്കാരങ്ങളിലും കാണാം. ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം അല്ലെങ്കിൽ അൻപത് വയസ്സ് കഴിഞ്ഞ് ഭാര്യാഭർത്താക്കന്മാർ സഹശയനം നടത്തുന്നത് മോശമാണ് എന്നൊരു വിശ്വാസവും ചില പരമ്പരാഗത സമൂഹങ്ങളിൽ കാണാവുന്നതാണ്. == അവലംബം == <references/> {{biology-stub}} [[വർഗ്ഗം:അന്തഃസ്രവവിജ്ഞാനീയം]] q8ixrnnsxzqqyekenxp5w68s3s5j0sq 0 14296 3762218 3640346 2022-08-04T12:26:45Z 117.230.154.227 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Marilyn Monroe}} {{Infobox actor | bgcolour = silver | name = മരിലിൻ മണ്രോ | image = File:Marilyn Monroe in 1952.jpg | imagesize = | caption = | birthname = നോർമ ജീൻ മോർട്ടേൻസൺ | birthdate = [[ജൂൺ 1]], [[1926]] | location = [[പ്രമാണം:US flag 48 stars.svg|22x20px]] [[ലോസ് ആഞ്ചലസ്, കാലിഫോർണിയ]] | deathdate = {{death date and age|1962|8|5|1926|6|1}} | deathplace = [[ബ്രെന്റ്വുഡ്, കാലിഫോർണിയ]] (മയക്കുമരുന്ന് അധികം ഉപയോഗിച്ചതു മൂലം) | yearsactive = [[1947]]-[[1962]] | height = 5 അടി 5½ ഇഞ്ച് (1.66 മീറ്റർ) | othername = നോർമ ജീൻ ബേക്കർ | homepage = [http://www.marilynmonroe.com മരിലിൻ മണ്രോ . കോം] | notable role = '''ലൊറേലീ ലീ''' <br />''[[ജെന്റിൽമെൻ പ്രിഫർ ബ്ലോണ്ട്സ്]]'' എന്ന ചിത്രത്തിൽ<br /> '''ദ് ഗേൾ''' ''[[ദ് സെവെൻ ഇയർ ഇച്ച്]]'' എന്ന ചിത്രത്തിൽ<br /> '''ചെറീ''' ''[[ബസ് സ്റ്റോപ്പ് (ചലച്ചിത്രം)|ബസ് സ്റ്റോപ്പ്]]'' എന്ന ചിത്രത്തിൽ<br /> '''റോസ്ലിൻ റ്റേബർ''' ''[[ദ് മിസ്ഫിറ്റ്സ് (ചലച്ചിത്രം)|ദ് മിസ്ഫിറ്റ്സ്]]'' എന്ന ചിത്രത്തിൽ | goldenglobeawards = [[ഏറ്റവും നല്ല അഭിനയത്രിക്കുള്ള ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് പുരസ്കാരം - സംഗീത / ഹാസ്യ ചലച്ചിത്രത്തിന്]] <br /> 1960 ''[[സം ലൈക്ക് ഇറ്റ് ഹോട്ട്]]'' | spouse = [[ജെയിംസ് ഡോഹർട്ടി]] (1942-1946) (വിവാഹമോചനം)<br /> [[ജോ ഡിമാഗ്ഗിയോ]] (1954) (വിവാഹമോചനം)<br /> [[ആർതർ മില്ലർ]] (1956-1961) (വിവാഹമോചനം) }} '''മരിലിൻ മൺറോ''' (ജനനം '''നോർമ ജീൻ മോർട്ടെൻസൺ''' എന്ന പേരിൽ [[ജൂൺ 1]], [[1926]]-നു – മരണം: [[ഓഗസ്റ്റ് 5]], [[1962]]), ഒരു [[ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് പുരസ്കാരം|ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് പുരസ്കാര]] വിജയിയായ [[യു.എസ്.എ|അമേരിക്കൻ]] അഭിനയത്രിയും [[ഗാനാലാപനം|ഗായികയും]] [[മോഡൽ|മോഡലും]] [[പോപ്പ് ഐക്കൺ|പോപ്പ് ഐക്കണും]] ആയിരുന്നു. തന്റെ വശ്യസൌന്ദര്യത്തിനും ഹാസ്യാഭിനയത്തിനുള്ള കഴിവുകൾക്കും മരിലിൻ മൺറോ പ്രശസ്തയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/style/love-n-life/2022/08/04/the-glamorous-and-tragic-life-of-marilyn-monroe-remembering-after-60-years-of-her-death.html|title=കെന്നഡിമാർ മരുന്നുഡോസ് കൂട്ടി ‘കൊലപ്പെടുത്തിയ’ സ്വപ്‌നസുന്ദരി? മർലിൻ മൺറോയുടെ ‘സീക്രട്ട് ലൈഫ്’|access-date=2022-08-04|language=ml}}</ref>. [[1950]]-കളിലെയും [[1960]]-കളുടെ ആദ്യപാദത്തിലെയും ഏറ്റവും പ്രശസ്തരായ ചലച്ചിത്ര താരങ്ങളിൽ ഒരാളായി മരിലിൻ മൺറോ ഉയർന്നു<ref>ഓബിച്വറി ''[[Variety Obituaries|വെറൈറ്റി]]'', 1962 ഓഗസ്റ്റ് 8, പേജ് 63.</ref>. ഇവരുടെ കുട്ടിക്കാലത്ത് വലിയൊരു സമയം [[fosterage|ദത്തു]] കുടുംബങ്ങ‌ളിലാണ് മരിലിൻ വളർന്നത്. മോഡലായി ജീവിതമാരംഭിച്ച മരിലിന് ഇതിലൂടെ 1946-ൽ റ്റ്വന്റിയത് സെഞ്ച്വറി ഫോക്സ് എന്ന ചലച്ചിത്രനിർമ്മാണക്കമ്പനിയിൽ നിന്ന് ജോലിക്കവസരം ലഭിച്ചു. ആദ്യകാലത്തെ റോളുകൾ ചെറുതായിരുന്നെങ്കിലും ''[[The Asphalt Jungle|ദി അസ്ഫാൾട്ട് ജങ്കിൾ]]'', ''[[All About Eve|ആൾ എബൗട്ട് ഈവ്]]'' (രണ്ടും 1950-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയത്) ശ്രദ്ധ നേടി. 1952-ൽ മരിലിന് ആദ്യമായി ''[[Don't Bother to Knock|ഡോണ്ട് ബോതർ റ്റു നോക്ക്]]'' എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിൽ നായികാവേഷം ലഭിച്ചു.<ref>{{cite web|url=http://www.northcoastjournal.com/022003/news0220.html |title=February 20, 2003: IN THE NEWS |publisher=North Coast Journal |date= |accessdate=2012-11-09}}</ref> 1953-ൽ ''[[Niagara (1953 film)|നയാഗ്ര]]'' അതിഭാവുകത്വം നിറഞ്ഞ [[film noir|നോയ്ർ ചലച്ചിത്രത്തിൽ]] പ്രധാനവേഷം ലഭിച്ചു. ഈ ചലച്ചിത്രം മരിലിന്റെ വശ്യതയെ കേന്ദ്രീകരിച്ച ചിത്രമായിരുന്നു. "[[blonde stereotype|ബ്ലോണ്ട് മുടിയുള്ള പൊട്ടിപ്പെണ്ണ്]]" എന്ന പ്രതിച്ഛായ പിന്നീടുവന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങളായ ''[[Gentlemen Prefer Blondes (film)|ജെന്റിൽമെൻ പ്രിഫർ ബ്ലോണ്ട്സ്]]'' (1953), ''[[How to Marry a Millionaire|ഹൗ റ്റു മാരി എ മില്യണൈർ]]'' (1953), ''[[The Seven Year Itch|ദി സെവൻ ഇയർ ഇച്ച്]]'' (1955) എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ കാര്യമായി പ്രയോജനപ്പെടുത്തി. [[typecasting (acting)|ഒരേ തരം വേഷങ്ങളിൽ]] കുടുങ്ങിക്കിടക്കുകയായിരുന്ന മൺറോ [[Actors Studio|ആക്റ്റേഴ്സ് സ്റ്റുഡിയോയിൽ]] പഠിച്ച് തനിക്കഭിനയിക്കാൻ സാധിക്കു‌ന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങളുടെ ശ്രേണി വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു. തന്റെ അഭിനയജീവിതത്തിന്റെ രണ്ടാം പാദത്തിൽ മരിലിൻ മൺറോ കൂടുതൽ ഗൌരവമുള്ള കഥാപാത്രങ്ങൾ ചെയ്തു തുടങ്ങി. ഇവയിൽ പലതും വിജയമായിരുന്നു. ''[[Bus Stop (film)|ബസ് സ്റ്റോപ്പ്]]'' (1956) എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ അഭിനയം വിമർശകരുടെ പ്രശംസയ്ക്ക് പാത്രമാവുകയും ഈ വേഷത്തിന് മരിലിന് ഒരു [[Golden Globe|ഗോൾഡൺ ഗ്ലോബ്]] നാമനിർദ്ദേശം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. മരിലിന്റെ ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാണക്കമ്പനിയായ മരിലിൻ മൺറോ പ്രൊഡക്ഷൻസ് ''[[The Prince and the Showgirl|ദി പ്രിൻസ് ആൻഡ് ദി ഷോഗേൾ]]'' (1957) എന്ന ചലച്ചിത്രം നിർമിച്ചു. ഇതിലെ അഭിനയത്തിന് മരിലിന് [[ബ്രിട്ടീഷ് അക്കാഡമി ഫിലിം അവാർഡ്|ബാഫ്റ്റ പുരസ്കാരത്തിനുള്ള]] നാമനിർദ്ദേശവും [[David di Donatello|ഡേവിഡ് ഡി ഡോണറ്റല്ലോ]] പുരസ്കാരവും ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ''[[Some Like It Hot|സം ലൈക്ക് ഇറ്റ് ഹോട്ട്]]'' (1959) എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ അഭിനയത്തിന് മരിലിന് ഒരു [[Golden Globe Award for Best Actress - Motion Picture Musical or Comedy|ഗോൾഡൺ ഗ്ലോബ് പുരസ്കാരം]] ലഭിഛ്കു. മരിലിന്റെ പൂർത്തിയായ അവസാന ചലച്ചിത്രം ''[[The Misfits (film)|ദി മിസ്‌ഫിറ്റ്സ്]]'' (1961) ആയിരുന്നു. [[Clark Gable|ക്ലാർക്ക് ഗേബിൾ]] ആയിരുന്നു ഈ ചിത്രത്തിൽ മരിലിനോടൊപ്പമഭിനയിച്ചത്. ആ സമയത്ത് മരിലിന്റെ ഭർത്താവായിരുന്ന [[Arthur Miller|ആർതർ മില്ലറായിരുന്നു]] ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥയെഴുതിയത്. അവസാനകാലത്ത് തന്റെ ചലച്ചിത്രജീവിതത്തിലും സ്വകാര്യ ജീവിതത്തിലും മരിലിന് നിരാശകൾ ഏറ്റുവാങ്ങേണ്ടി വന്നു. അവസാന വർഷങ്ങളിൽ രോഗം, വ്യക്തിപരമായ പ്രശ്നങ്ങൾ, വിശ്വസിക്കാൻ വയ്യായ്ക, കൂടെ ജോലി ചെയ്യാനുള്ള ബുദ്ധിമുട്ട് എന്നിങ്ങനെ പല പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു. [[barbiturate|ബാരിബിച്യുറേറ്റുകൾ]] അധികമായ അളവിൽ കഴിച്ചതുകൊണ്ടുണ്ടായ [[Death of Marilyn Monroe|മരണത്തിന്റെ സാഹചര്യം]] പല അഭ്യൂഹങ്ങൾക്കും ഗൂഢാലോചനാ കഥകൾക്കും ഹേതുവായി. ഔദ്യോഗികമായി "ആത്മഹത്യയാകാൻ സാദ്ധ്യതയുണ്ട്" എന്നാണ് വർഗ്ഗീകരിക്കപ്പെട്ടിരുന്നതെങ്കിലും അബദ്ധത്തിൽ മരുന്ന് അധികമായി കഴിച്ചതോ കൊലപാതകം ചെയ്യപ്പെട്ടതോ ആകാനുള്ള സാദ്ധ്യത തള്ളിക്കളയാൻ സാധിക്കുമായിരുന്നില്ല. 1999-ൽ മൺറോയെ [[American Film Institute|അമേരിക്കൻ ഫിലിം ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്]] [[AFI's 100 Years...100 Stars|എക്കാലത്തേയും ആറാമത്തെ മികച്ച വനിതാ ചലച്ചിത്രതാരമായി]] തിരഞ്ഞെടുക്കുകയുണ്ടായി. മരണശേഷം [[cultural icon|സാംസ്കാരിക ബിം‌ബം]] എന്നതുകൂടാതെ അമേരിക്കയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന സെക്സ് ബിംബം എന്ന പ്രതിച്ഛായയും മരിലിന് ലഭിച്ചു.<ref>{{cite book |author=Hall, Susan G.|year=2006 |title=American Icons: An Encyclopedia of the People, Places, and Things that Have Shaped Our Culture|publisher=Greenwood Publishing Group |page= 468 |isbn= 978-0-275-98429-8}}</ref><ref>{{cite book |author=Rollyson, Carl|year=2005 |title=Female Icons: Marilyn Monroe to Susan Sontag |publisher=iUniverse |page= 2 |isbn= 978-0-595-35726-0}}</ref><ref>{{cite book |author=Churchwell, Sarah |year=2005 |title=The Many Lives of Marilyn Monroe |publisher=Metropolitan Books |isbn= 978-0-8050-7818-3}}</ref> 2009-ൽ [[TV Guide Network|ടി.വി. ഗൈഡ് നെറ്റ്‌വർക്ക്]] മരിലിനെ എക്കാലത്തെയും ചലച്ചിത്രങ്ങളിലെ ഏറ്റവും സെക്സിയായ സ്ത്രീയായി തിരഞ്ഞെടുത്ത്.<ref>{{cite news |title=Film's Sexiest Women of All Time |work=[[TV Guide Network]] |year=2009 |accessdate=October 6, 2012}}</ref> ==അവലംബം== {{Reflist}} ==ഗ്രന്ഥസൂചിക== {{refbegin|30em}} * {{Cite book |last=Churchwell |first=Sarah |title=The Many Lives of Marilyn Monroe |publisher=Metropolitan Books |year=2004 |isbn=0-8050-7818-5}} * {{Cite book |last=Clayton |first=Marie |title=Marilyn Monroe: Unseen Archives |publisher=Barnes & Noble Inc. |year=2004 |isbn=0-7607-4673-7}} * {{Cite book |last=Evans |first=Mike |title=Marilyn: The Ultimate Book |publisher=MQ Publications |year=2004 |id=ASIN B000FL52LG}} * {{Cite journal | last=Kouvaros | first=George | coauthors= | title="The Misfits": What Happened Around the Camera | journal=Film Quarterly | volume=55 | issue=4 | pages=28–33 | publisher=University of California Press | date= | doi=10.1525/fq.2002.55.4.28 | id= | jstor=1213933}} * {{Cite book |last=Gilmore |first=John |title=Inside Marilyn Monroe, A Memoir |publisher=Ferine Books, Los Angeles |year=2007 |isbn=0-9788968-0-7}} * {{Cite book |last=Goode |first=James |title=The Making of "The Misfits" |publisher=Limelight Editions, New York |year=1986 |isbn=0-87910-065-6}} * {{Cite book |last=Guiles |first=Fred Lawrence |title=Norma Jean: The Life of Marilyn Monroe |publisher=Paragon House Publishers |year=1993 |isbn=1-55778-583-X}} * {{Cite book |last=Harris |first=Warren G. |title=Clark Gable, A Biography |publisher=Aurum Press, London |year=2002 |isbn=1-85410-904-9}} * Jacke, Andreas: Marilyn Monroe und die Psychoanalyse. Psychosozial Verlag, Gießen 2005, ISBN 978-3-89806-398-2, ISBN 3-89806-398-4 * {{Cite book |last=Jewell | first=Richard B. |coauthors=Harbin, Vernon |title=The RKO Story |publisher=Octopus Books, London |year=1982 |isbn=0-7064-1285-0}} * Meaker, M. J. ''Sudden Endings: 13 Profiles in Depth of Famous Suicides'' Doubleday & Company, Inc., Garden City, NY: 1964 p.&nbsp;26–45: "Marilyn and Norma Jean: Marilyn Monroe" * {{Cite book |last=Mecacci | first=Luciano |title=Freudian Slips: The Casualties of Psychoanalysis from the Wolf Man to Marilyn Monroe|publisher=Vagabondd Voices, Sulaisiadar 'san Rudha (Scotland)|year=2009 |isbn=978-0-9560560-1-6}} * {{Cite book |last=Monroe |first=Marilyn |coauthors=Hecht, Ben |title=My Story |publisher=Cooper Square Press |year=2000 |isbn=0-8154-1102-2 |url=http://benhechtbooks.net/ben_hecht__marilyn_monroe |accessdate=August 5, 2008 |archive-date=2011-03-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110316061558/http://benhechtbooks.net/ben_hecht__marilyn_monroe |url-status=dead }} * {{Cite book |last=Olivier |first=Laurence |title=Confessions of an Actor |publisher=Simon and Schuster |year=1982 |isbn=0-14-006888-0}} * {{Cite book |last=Riese |first=Randall |coauthors=Hitchens, Neal |title=The Unabridged Marilyn |publisher=Corgi Books, London |year=1988 |isbn=0-552-99308-5}} * {{Cite book |last=Russell |first=Jane |title=An Autobiography | publisher=Arrow Books, London | year=1986 | isbn=0-09-949590-2}} * {{Cite book | last=Server | first=Lee | title=Robert Mitchum, Baby I Don't Care | publisher=St. Martin's Press, New York | year=2001 | isbn=0-571-20994-7}} * {{Cite book | last=Spoto | first=Donald | title=Marilyn Monroe: The Biography | publisher=Cooper Square Press| year=2001 | isbn=0-8154-1183-9}} * {{Cite book | last=Staggs | first=Sam | title=All About "All About Eve" | publisher=St. Martin's Griffin, New York| year=2000 | isbn=0-312-27315-0}} * {{Cite book | last=Summers | first=Anthony | title=Goddess, The Secret Lives of Marilyn Monroe | publisher=Guild Publishing, London | year=1985 | isbn=0-575-03641-9}} {{refend}} ==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{Commons category|Marilyn Monroe| മരിലിൻ മൺറോ}} * {{IMDb name|0000054}} * {{Playmate|marilyn-monroe| മരിലിൻ മൺറോ}} * {{tcmdb name|id=134087|name= മരിലിൻ മൺറോ}} * {{Amg name|50065}} * {{worldcat id|id=lccn-n79-55651}} * [http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=725 മരിലിൻ മൺറോ] അറ്റ് [[Find A Grave|ഫൈൻഡ് എ ഗ്രേവ്]] * ഗാലറീസ്: [http://www.life.com/image/first/in-gallery/27452/marilyn-monroe-life-and-times/ മരിലിൻ മൺറോ: ലൈഫ് ആൻഡ് ടൈംസ്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100619203125/http://www.life.com/image/first/in-gallery/27452/marilyn-monroe-life-and-times |date=2010-06-19 }} & [http://life.time.com/icons/marilyn-monroe-early-photos-los-angeles-1950/#1 ഏർലി ഫോട്ടോസ്, 1950] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140301121811/http://life.time.com/icons/marilyn-monroe-early-photos-los-angeles-1950/#1 |date=2014-03-01 }} —[[Life (magazine)|''ലൈഫ്'' മാഗസിൻ]] * "[http://books.google.com/books?id=eUkEAAAAMBAJ&pg=PA68&source=gbs_toc_r&cad=2#v=twopage&q&f=false വാട്ട് റിയലി കി‌ൽഡ് മരിലിൻ]", ആർട്ടിക്കിൾ ബൈ [[Clare Boothe Luce|ക്ലൈർ ബൂത്ത് ലൂസ്]] ഫോർ ലൈഫ്, 1964 ഓഗസ്റ്റ് 7. * [http://altscreen.com/06/27/2011/marilyn-monroe-retrospective-at-bamcinematek/ "മരിലിൻ!"], എസ്സേ ബൈ ഡാൻ കാലഹാൻ ഫോർ ''ആൾട്ട് സ്ക്രീൻ'' ഓൺ ഒക്കേഷൻ ഓഫ് എ [http://www.bam.org/view.aspx?pid=3316 റിട്രോസ്പെക്റ്റീവ്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120712234346/http://www.bam.org/view.aspx?pid=3316 |date=2012-07-12 }} അറ്റ് ബി.എ.എം.സിനികാടെക് [[വർഗ്ഗം:1926-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1962-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 1-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 5-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഹോളിവുഡ് ചലച്ചിത്ര നടിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഹോളിവുഡ് ചലച്ചിത്ര പിന്നണിഗായകർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ആത്മഹത്യ ചെയ്ത അഭിനേത്രികൾ]] {{actor-stub}} 6r4v7z2pztczb6z3r4r20yp1p7ymho1 0 20423 3762351 3709992 2022-08-05T09:21:11Z 106.216.137.19 ഉള്ളടക്കം ചേർത്തു wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Mayyil}} {{Infobox_settlement | name = Mayyil | native_name = മയ്യിൽ | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = ചെറുപട്ടണം | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | map_alt = | map_caption = | pushpin_map = India Kerala | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 12.04 | longd = 75.46 | coordinates_display = inline,title | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|ഇന്ത്യ}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|സംസ്ഥാനം]] | subdivision_name1 = [[കേരളം]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|ജില്ല]] | subdivision_name2 = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = പഞ്ചായത്ത് | governing_body = മയ്യിൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_total_km2 = 33.08 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = 45 | population_total = 29,649 | population_as_of = 2011 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_urban = | population_metro_footnotes = | demographics_type1 = ഭാഷകൾ | demographics1_title1 = ഔദ്യോഗികം | demographics1_info1 = [[മലയാളം]], ഇംഗ്ലീഷ് | timezone1 = [[ഔദ്യോഗിക ഇന്ത്യൻ സമയം]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[Postal Index Number|പിൻകോഡ്]] | postal_code = 670602 | area_code_type = ടെലിഫോൺ കോഡ് | area_code = 0460 | registration_plate = KL-59 | blank1_name_sec1 = [[ലോകസഭ]] മണ്ഡലം | blank1_info_sec1 = [[കണ്ണൂർ ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം|കണ്ണൂർ]] | blank1_name_sec2 = [[നിയമസഭ]] | blank1_info_sec2 = [[തളിപ്പറമ്പ് നിയമസഭാമണ്ഡലം|തളിപ്പറമ്പ്]] }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] [[തളിപ്പറമ്പ്]] താലൂക്കിലുള്ള ഒരു ഗ്രാമപഞ്ചായത്താണ് '''മയ്യിൽ'''. [[കണ്ണൂർ (നഗരം)|കണ്ണൂർ പട്ടണത്തിൽ]] നിന്നും 20 കിലോമീറ്റർ അകലെയായാണ് മയ്യിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[വളപട്ടണം പുഴ]] ഈ പഞ്ചായത്തിന്റെ ഒരു അതിരാണ്. ഏകദേശം 12 കിലോമീറ്ററോളം നദീതീരം പഞ്ചായത്തിനുണ്ട്. തളിപ്പറമ്പിൽ നിന്നും നണിച്ചേരിപാലം വഴി 13 കി.മീ ദൂരം സഞ്ചരിച്ചാൽ മയ്യിൽ എത്തിച്ചേരാം.കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ തീർത്ഥാടന,ടൂറിസം കേന്ദ്രമായ പറശ്ശിനിക്കടവിൽ നിന്നും പറശ്ശിനിപ്പാലം വഴി 7 കി മീ ദൂരം മാത്രമാണ് മയ്യിൽ പട്ടണത്തിലേക്കുള്ളത്. കാഞ്ഞങ്ങാട് മുതലുള്ളവർക്ക് കണ്ണൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ എത്തിച്ചേരാൻ പറ്റുന്ന നിർദ്ദിഷ്ട വിമാനത്താവള പാത കടന്നു പോകുന്നതും മയ്യിൽ വഴിയാണ്. ഇവിടെ നിന്ന് മട്ടന്നൂർ വിമാനത്താവളത്തിലേക്ക് അര മണിക്കൂർ (22 കി മീ) ദൂരമാണ് ഉള്ളത്. [[തളിപ്പറമ്പ്‌ (താലൂക്ക്‌)#ഇരിക്കൂർ ബ്ലോക്ക്|ഇരിക്കൂർ ബ്ലോക്കിലും]], [[തളിപ്പറമ്പ് (നിയമസഭാമണ്ഡലം)|തളിപ്പറമ്പ് നിയോജക മണ്ഡലത്തിലും]], [[കണ്ണൂർ (ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം)|കണ്ണൂർ ലോകസഭ മണ്ഡലത്തിലും]] ഉൾപ്പെടുന്നു. [[ഫുട്ബോൾ]] കളിയുടെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയിലെ ഒരു ഈറ്റില്ലമാണ് ഈ പ്രദേശം. == അതിരുകൾ == വടക്കു ഭാഗത്ത് [[കുറുമാത്തൂർ (ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്)|കുറുമാത്തൂർ]], [[ചെങ്ങളായി (ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്)|ചെങ്ങളായി]] പഞ്ചായത്തുകളെയും, കിഴക്കുഭാഗത്ത് [[മലപ്പട്ടം (ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്)|മലപ്പട്ടം]], [[ചെങ്ങളായി (ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്)|ചെങ്ങളായി]] പഞ്ചായത്തുകളും, അതിരിട്ട് വളപട്ടണം പുഴ ഒഴുകുന്നു. തെക്ക് കിഴക്ക്, തെക്ക് [[കുറ്റ്യാട്ടൂർ (ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്)|കുറ്റ്യാട്ടൂർ]], കൊളച്ചേരി പഞ്ചായത്തുകളും, പടിഞ്ഞാറ്, കൊളച്ചേരി പഞ്ചായത്തും, വടക്ക് വടക്ക് പടിഞ്ഞാറ് തളിപ്പറമ്പ്,ആന്തൂർമുനിസിപ്പാലിറ്റികളുമാണ് ഈ പഞ്ചായത്തിന്റെ അതിരുകൾ<ref name="പേർ">{{Cite web |url=http://lsgkerala.in/mayyilpanchayat/ |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2010-03-18 |archive-date=2012-04-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120413114509/http://lsgkerala.in/mayyilpanchayat/ |url-status=dead }}</ref>. == ചരിത്രം == നീണ്ടു കിടക്കുന്ന നദീ തീര പ്രദേശങ്ങളായ കണ്ടക്കൈ, മുല്ലക്കൊടി തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിലും കുന്നിൽ ചെരിവുകളിലും (പെരുവങ്ങൂർ, പഴശ്ശി,ചെറുപഴശ്ശി, മയ്യിൽ താഴെ തുടങ്ങിയവ) വളരെഏറെക്കാലം മുമ്പ് തന്നെ ജനവാസമുണ്ടായിരുന്നു. വേളം അമ്പലത്തിന്റെ ചുറ്റുപാടുമായി നൂറ്റാണ്ടുകൾക്കപ്പുറം തന്നെ ഒരു ഗ്രാമം നിലനിന്നിരുന്നതായി ഉറപ്പിക്കാം. വ്യക്തമായ പഠനങ്ങൾ, ചരിത്ര രേഖകൾ തുടങ്ങിയവ ഇത് സംബന്ധിച്ച് നടന്നിട്ടില്ല എന്നത് ഖേദകരമാണ്. മദ്ധ്യകാലഘട്ടത്തിൽ ചിറക്കൽ രാജവംശത്തിന്റെ (കോലത്ത് നാട്)അധീനതയിലായിരുന്നു ഈ പ്രദേശം. രാജസ്വം,ദേവസ്വം, ബ്രഹ്മസ്വം എന്നിങ്ങനെ ജന്മിത്തവ്യവസ്ഥയിലടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തിയായിരുന്നു ഭൂമിയുടെ ഉടമസ്ഥാവകാശം. തൊഴിൽ-ജാതി ശ്രേണികളിൽ താഴ്ന്നവർക്ക് സ്വന്തമായി ഭൂമി വിരള മായിരുന്നു.. മൈസൂർ സുൽത്താൻമാരുടെ പടയോട്ടത്തെത്തുടർന്ന് പരമ്പരാഗതമായ സാമൂഹ്യഘടനയും, സാമ്പത്തിക ക്രമവും മാറാൻ തുടങ്ങി. ബ്രിട്ടീഷ് അധീശത്വത്തോടെ ഈ മാറ്റം പൂർണമായി. കേരളത്തിലെ സാമൂഹ്യ പരിഷ്കണ വിപ്ലവങ്ങളും കർഷകസമരങ്ങളും വളരെ വേഗത്തിലാണ് ഇവിടുത്തെ ജനത ഏറ്റെടുത്തത്. കുഞ്ഞാക്കമ്മയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന കണ്ടക്കൈ സമരവും തുടർന്നുണ്ടായ ജന്മിത്ത വിരുദ്ധമുന്നേറ്റവുമൊക്കെ കേരളത്തിനാക മാനം ഊർജ്ജമേകി.. പാടിക്കുന്നിലെ രക്തസാക്ഷികളുടെ പോരാട്ടത്തിലും ജീവത്യാഗത്തിലും കാലുറപ്പിച്ച് നിന്നാണ് ആധുനിക മയ്യിൽ പിറവിയെടുക്കുന്നത് === പഞ്ചായത്ത് രൂപവത്കരണം === [[1962]]-ൽ മയ്യിൽ, കയരളം, കണ്ടക്കൈ എന്നീ മൂന്നു വില്ലേജു പഞ്ചായത്തുകൾ സം‌യോജിപ്പിച്ചു കൊണ്ടാണ്‌ മയ്യിൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് രൂപീകൃതമായത്<ref>http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/history.php?intID=5&ID=1127</ref>. ഇതുവരെയുള്ള പഞ്ചായത്തു പ്രസിഡണ്ടുമാരുടെ പട്ടിക താഴെ {| class="wikitable" |- ! വർഷം ! പേര്‌ |- | 1964 - 1979 | [[കെ.കെ. കുഞ്ഞനന്തൻ നമ്പ്യാർ|കെ.കെ കുഞ്ഞനന്തൻ നമ്പ്യാർ]] |- | 1979 - 1984 | ഐ. ത്രിവിക്രമൻ നമ്പൂതിരി |- | 1988 - 1995 | [[കെ.കെ. കുഞ്ഞനന്തൻ നമ്പ്യാർ|കെ.കെ കുഞ്ഞനന്തൻ നമ്പ്യാർ]] |- | 1995 - 2000 | ടി. രുക്മിണി ടീച്ചർ |- | 2000-2005 | ടി.ഒ. നാരായണൻ |- | 2005- 2010 | എ. ബാലകൃഷ്ണൻ |- | 2010- 2015 | എം. പത്മാവതി |- | 2015-2020 | പി. ബാലൻ |- | 2020- | കെ.കെ. റിഷ്ന |} == സാംസ്കാരിക സവിശേഷതകൾ == [[മലബാർ|മലബാറിലെ]] പ്രശസ്തമായ [[തെയ്യം]] കൊട്ടിയാടപെടുന്ന അനേകം കാവുകളും, ക്ഷേത്രങ്ങളും ഇവിടെയുണ്ട്. പ്രശസ്തമായ [[പാടിക്കുന്ന്]] ഇവിടെയാണ്. [[വേളം മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രം]] ഇവിടെയാണ്. [[വായനശാല]]കളുടെ ജില്ലയിലെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമാണ് മയ്യിൽ. സി.ആർ.സി-മയ്യിൽ, വേളം പൊതുജനവായനശാല, സഫ്ദർഹാശ്മി വായനശാല-തായംപൊയിൽ, നവകേരള ഗ്രന്ഥാലയം ചെറുപഴശ്ശി എന്നിവയാണ് പ്രധാന വായനശാലകൾ. ഉത്തരകേരളത്തിലെ സജീവമായ [[ഫിലിം സൊസൈറ്റി]]കളിലൊന്നായ ചേതന ഫിലിം സൊസൈറ്റി മയ്യിലായിരുന്നു പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത്. [[ഹരിതസംഘം|ഹരിതസംഘങ്ങളും]],[[കുടുംബശ്രീ]]കളും ഇവിടെ സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. പണ്ടുകാലത്തു [[വെള്ളരി നാടകം|വെള്ളരി നാടകങ്ങൾ]] എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന അമേച്വർ നാടകങ്ങലുടെ ഒരു കേന്ദ്രം കൂടിയാണ് ഇവിടം. കാലടി സുപ്രഭാ കലാനിലയം ഇപ്പൊഴും അമേച്വർ നാടകങ്ങളിൽ സജീവമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. സ്റ്റേറ്റ് ലൈബ്രറി കൗൺസിൽ അഫിലിയേഷനുള്ള 33 ഗ്രന്ഥശാലകൾ ഈ പഞ്ചായത്തിലുണ്ട്<ref>{{Cite web |url=http://lsgkerala.in/mayyilpanchayat/general-information/history/ |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2010-03-18 |archive-date=2012-04-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120417091055/http://lsgkerala.in/mayyilpanchayat/general-information/history/ |url-status=dead }}</ref>. == സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ == {| class="wikitable" |- ! വിസ്തീർണ്ണം(ച.കി.മി) ! വാർഡുകൾ ! ആൾ താമസമുള്ള ആകെ വീടുകൾ ! ആകെ വീടുകൾ ! ആകെ പുരുഷന്മാർ ! ആകെ സ്ത്രീകൾ ! ആകെ ജനസംഖ്യ ! ജനസാന്ദ്രത ! സ്ത്രീ പുരുഷ അനുപാതം ! സാക്ഷരരായ പുരുഷന്മാർ ! സാക്ഷരരായ സ്ത്രീകൾ ! ആകെ സാക്ഷരത ! |- | 33.08 | 18 | 3931 | 4044 | 12430 | 12793 | 25223 | 762 | 1029 | 94.54 | 83.50 | 88.93 |} == തൊഴിൽ മേഖല == പ്രധാന തൊഴിൽ മേഖല കൃഷി തന്നെയാണ്. [[നെല്ല്]], [[റബ്ബർ]], [[തെങ്ങ്]], [[കുരുമുളക്]], [[കപ്പ]] ഇവയെല്ലാം ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്യപ്പെടുന്നു. മയ്യിൽ പഞ്ചായത്തിൽ നിലവിൽ നെൽകൃഷി വളരെ ഊർജ്ജിതമായി നടത്തുന്നുണ്ട്. മുല്ലക്കൊടി, കയരളം, കണ്ടക്കൈ, പെരുവങ്ങൂർ, വേളം, മയ്യിൽ താഴെ, ചെറുപഴശ്ശി, അരയിടത്ത് ചിറ തുടങ്ങിയ പാടശേഖരങ്ങളിൽ സർക്കാർ സഹായത്തോടെ വീണ്ടും നൂറ് മേനി കൊയ്യുകയാണ് കർഷകർ. മയ്യിൽ നെല്ലുല്പാദക സംഘത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ നെല്ല് ശേഖരണം, വിത്ത്, കാർഷിക ഉപകരണങ്ങൾ ലഭ്യമാക്കൽ , തുടങ്ങിയ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തി വരുന്നു. സിവിൽ സർവ്വീസ്, മെഡിസിൻ, എഞ്ചിനീയറിംഗ്,ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസം, എന്നീ മേഖലകളിലടക്കം ജോലി ചെയ്യുന്ന ധാരാളം ജീവനക്കാരും അദ്ധ്യാപകരും പല വീടുകളിലുമുണ്ട്. മയ്യിൽ [[കൈത്തറി|കൈത്തറിയുടെ]], നാട് കൂടിയാണ്. കൂടാതെ ധാരാളം പേർ ഗൾഫിലും മറ്റ് പലവിദേശ രാജ്യങ്ങ്ളിലും തൊഴിൽ ചെയ്യുന്നുണ്ട്. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == [[ചിത്രം:ParassinikkadavuBridge.jpg|thumb|200px|മയ്യിൽ പഞ്ചായത്തിൽ നിന്നും തുടങ്ങുന്ന പറശ്ശിനിക്കടവ് പാലം]] [[നെല്പാടം|നെല്പാടങ്ങളാൽ]] സമൃദ്ധമായ ഒരു പ്രദേശമാണിവിടം.[[കണ്ടക്കൈ]],[[ മുല്ലക്കൊടി]], [[കയരളം]],[[ചെക്ക്യാട്ട്കാവ്]],[[കടൂർ]],[[ചെറുപഴശ്ശി]], [[വള്ളിയോട്ട് ]], [[അരയിടത്ത് ചിറ]],[[വേളം]], [[പെരുവങ്ങൂർ ]],[[നണിയൂർ ]]തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങളിൽ നെല്പാടങ്ങൾ ഉണ്ട്.പഞ്ചായത്തിന്റെ ഒരു വശത്തു കൂടെ [[വളപട്ടണം പുഴ]] ഒഴുകുന്നു. === ജലപ്രകൃതി === ശരാശരി വർഷപാതാനുപാതം 320 സെ.മീ ആണ്‌. മയ്യിൽ മുല്ലക്കൊടി നീർമറിയുടെ വടക്കു ഭാഗത്ത് വളപട്ടണം പുഴയിലേക്കും, തെക്ക് ഭാഗത്ത് വളപട്ടണം പുഴയുടെ പോഷക നദിയുമായ കാട്ടാമ്പള്ളി പുഴയിലേക്കുമാണ് വെള്ളം ഒഴുകിയെത്തുന്നത്. ഇതു കൂടാതെ അനേകം തോടുകളും,പുഴകളും ഈ പഞ്ചായത്തിലെ ജലസ്രോതസ്സായുണ്ട്. == വിദ്യാഭ്യാസം == [[File:Perumacheri AUP School.JPG|thumb|250px|പെരുമാച്ചേരി എ.യു.പി. സ്കൂൾ]] മയ്യിൽ പഞ്ചായത്തിൽ ആകെ 16 വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളും ഒരു ഐ.ടി.സിയും പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്<ref>{{Cite web |url=http://lsgkerala.in/mayyilpanchayat/general-information/description/ |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2010-03-18 |archive-date=2012-04-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120417192145/http://lsgkerala.in/mayyilpanchayat/general-information/description/ |url-status=dead }}</ref>. ഇതു കൂടാതെ സ്വകാര്യ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള എം.ബി.എ. കോളേജ്, ഐ.റ്റി.എം. കോളേജ്, ബി.എഡ് കോളേജ്, ടി.ടി.സി. കോളേജ് എന്നിവ ഈ പഞ്ചായത്തിലുണ്ട്. ===പ്രധാന വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ === *[[മയ്യിൽ ഗവണ്മെന്റ് ഹയർ സെക്കണ്ടറി സ്കൂൾ]] (ഇടൂഴി മാധവൻ നമ്പൂതിരി സ്മാരക ഗവർമെന്റ് ഹയർ സെക്കന്ററി സ്കൂൾ, മയ്യിൽ) *[[ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂറ്റട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി]],മയ്യിൽ *[[ഐ.ടി.എം. കോളേജ്]],മയ്യിൽ കേരളത്തിൽ 2018 വർഷത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കുട്ടികളെ (529)SSLC പരീക്ഷക്കിരുത്തിയ സർക്കാർ സ്കൂളുകളിൽ ഏറ്റവുമധികം വിജയശതമാനം നേടിയത് മയ്യിൽ ഇടൂഴി മാധവൻ നമ്പൂതിരി സ്മാരക ഹയർ സെക്കന്ററി സ്കൂൾ ആയിരുന്നു. ===ആരോഗ്യം=== പൊതുജനാരോഗ്യ പ്രവർത്തനത്തിൽ മയ്യിൽ ആസ്ഥാനമാക്കി Block CHC കേന്ദ്രം പ്രവർത്തിക്കുന്നു. കൊളച്ചേരി,മയ്യിൽ, കുറ്റ്യാട്ടൂർ,മലപ്പട്ടം,ഇരിക്കൂർ, കൂട്ടുംമുഖം,ഏരുവശ്ശി,ചന്ദനക്കാംപാറ, പാമ്പുരുത്തി എന്നീ ആരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളിലെ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നല്കുന്നത് മയ്യിൽ Block മെഡിക്കൽഓഫീസർ,ഹെൽത്ത് സൂപ്പർ വൈസർ എന്നിവരാണ്. മയ്യിൽ സാമൂഹികാരോഗ്യകേന്ദ്രം (Community Health Centre,MAYYIL) ഹോമിയോ ഡിസ്‌പെൻസറി,മയ്യിൽ, ആയുർ‌വേദ ഡിസ്‌പെൻസറി -കണ്ടക്കൈപറമ്പ്, ഫാത്തിമ ക്ലിനിക്,ഇടൂഴി ആര്യവൈദ്യശാല എന്നിവയാണ് പഞ്ചായത്തിലെ പ്രധാന ആതുരാലയങ്ങൾ. വിദഗ്ദ്ധ ചികിത്സക്ക് പലപ്പോഴും ആശ്രയിക്കുന്നത് [[കണ്ണൂർ]] നഗരത്തിലെ ജില്ലാ ആശുപത്രിയെയും,സ്വകാര്യ ആശുപത്രികളെയും, പരിയാരം മെഡിക്കൽ കോളേജിനെയും ആണ്. മുല്ലക്കൊടി,കണ്ടക്കൈ,പെരുമാച്ചേരി എന്നിവിടങ്ങളിൽ ആരോഗ്യ ഉപകേന്ദ്രങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നു മൃഗചികിത്സക്കായി ഒരു മൃഗാശുപത്രിയും (കണ്ടക്കൈ-വേളം) രണ്ട് മൃഗസംരക്ഷണ ഉപകേന്ദ്രങ്ങളും ഇവിടെയുണ്ട്. == രാഷ്ട്രീയം == [[സി.പി.ഐ(എം)|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിക്കു]] വളക്കൂറുള്ള ഒരു പ്രദേശം ആണ് ഇത്. ഒട്ടനവധി കമ്യൂണിസ്റ്റ്- തൊഴിലാളി നേതാക്കൾ ഉയർന്നു വന്നിട്ടുണ്ട്. കേരളത്തിലെ ആരോഗ്യമന്ത്രിയായിരുന്ന [[പി.കെ. ശ്രീമതി]], [[കെ.കെ. കുഞ്ഞനന്തൻ നമ്പ്യാർ]] എന്നിവർ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. ==ആരാധനാലയങ്ങൾ== *വേളം ശ്രീ മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രം *ചെക്യാട്ട് വിഷ്ണുക്ഷേത്രം *ചെക്യാട്ട് ധർമശാസ്താ ക്ഷേത്രം *മയ്യിൽ ടൌൺ ജുമാ മസ്ജിദ് *തൃക്കപാലം ക്ഷേത്രം ചെറുപഴശ്ശി *നണിയൂർ മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം *കാവിന്മൂല മുച്ചിലോട്ട് കാവ് *ചാലേങ്ങോട്ട് കാവ്, കണ്ടക്കൈ *കടുർ വയത്തൂർ കാലിയാർ ക്ഷേത്രം *ആയാർ മുനമ്പ് മഖാം, മുല്ലക്കൊടി == വില്ലേജുകൾ == മയ്യിൽ, കയരളം, കണ്ടക്കൈ. ഇതിൽ മയ്യിൽ വില്ലേജോഫീസ് വള്ളിയോട്ട് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. കയരളം വില്ലേജോഫീസ് മയ്യിലിൽ തന്നെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ==വാർഡുകളും ജനപ്രതിനിധികളും (2020)== {| class="wikitable" |- ! നമ്പർ !! വാർഡ് !! ജനപ്രതിനിധി !! പാർട്ടി !! സംവരണം |- | 1 || ഒറപ്പൊടി || സുചിത്ര. എ.പി.|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 2 || കണ്ടക്കൈ || അനിത വി.വി. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 3 || കൊട്ടയാട് || സതീദേവി കെ.വി. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 4 || ഇരുവാപ്പുഴ നമ്പ്രം || സത്യഭാമ. പി || [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|ഐ.എൻ.സി.]] || വനിത |- | 5 || പെരുവങ്ങൂർ || സന്ധ്യ. എം.പി. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 6 || വേളം || ബിജു.കെ. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 7 || മയ്യിൽ || സുരേഷ്ബാബു ഇ.എം. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 8 || വള്ളിയൊട്ടു് || റിഷ്ന. കെ.കെ.|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 9 || തായംപൊയിൽ || ഭരതൻ എം. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 10 || നിരന്തോട് || രൂപേഷ്.കെ. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പട്ടികജാതി |- | 11 || അരയിടത്ത് ചിറ || അജിത എം.വി. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 12 || ചെറുപഴശ്ശി || അബ്ദുൾഖാദർ സി.|| [[ഐ.യു.എം.എൽ]] || പൊതുവായത് |- | 13 || പെരുമാച്ചേരി || പ്രീത സി.കെ.|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 14 || മേച്ചേരി || ശാലിനി. കെ.|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 15 || കയരളം || രവി മാണിക്കോത്ത്|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 16 || നണിയൂർ നമ്പ്രം || പ്രീത. പി.|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 17 || അരിമ്പ്ര || രാമചന്ദ്രൻ. എ.ടി.|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 18 || മുല്ലക്കൊടി || അസൈനാർ. എം.|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |}<ref>http://lsgkerala.gov.in/en/lbelection/electdmemberdet/2020/1127</ref> ==വാർഡുകളും ജനപ്രതിനിധികളും (2015-2020)== {| class="wikitable" |- ! നമ്പർ !! വാർഡ് !! ജനപ്രതിനിധി !! പാർട്ടി !! സംവരണം |- | 1 || ഒറപ്പൊടി || പി. ബാലൻ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 2 || കണ്ടക്കൈ || ശ്രീധരൻ എം. പി. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 3 || കൊട്ടയാട് || മനോഹരൻ. കെ. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 4 || ഇരുവാപ്പുഴ നമ്പ്രം || സുനിൽ കുമാർ. എ. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 5 || പെരുവങ്ങൂർ || അജയകുമാർ. കെ. || [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|ഐ.എൻ.സി.]] || പട്ടികജാതി |- | 6 || വേളം || രാധിക. കെ || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 7 || മയ്യിൽ || ഉഷ കെ || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 8 || വള്ളിയൊട്ടു് || ശ്രീന കെ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 9 || തായംപൊയിൽ || രാധാമണി എം.വി. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 10 || നിരന്തോട് || അജിത എം.വി. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 11 || അരയിടത്ത് ചിറ || വി.ഒ. പ്രഭാകരൻ || സ്വതന്ത്രൻ || പൊതുവായത് |- | 12 || ചെറുപഴശ്ശി || നബീസ പി.പി.|| [[ഐ.യു.എം.എൽ]] || വനിത |- | 13 || പെരുമാച്ചേരി || പുരുഷോത്തമൻ സി.കെ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 14 || മേച്ചേരി || രവി എം|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 15 || കയരളം || ശ്രീജ പി.പി|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 16 || നണിയൂർ നമ്പ്രം || പ്രത്യുഷ് പി.വി|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 17 || അരിമ്പ്ര || ഗിരിജ വി.വി|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |- | 18 || മുല്ലക്കൊടി || പ്രീത പി|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || വനിത |}<ref>http://www.lsg.kerala.gov.in/reports/lbMembers.php?lbid=1127</ref> ==വാർഡുകളും ജനപ്രതിനിധികളും (2010-2015)== {| class="wikitable" |- ! നമ്പർ !! വാർഡ് !! ജനപ്രതിനിധി !! പാർട്ടി !! സംവരണം |- | 1 || ഒറപ്പൊടി || രമാവതി || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || സ്ത്രീ |- | 2 || കണ്ടക്കൈ || പി.കെ. പത്മാവതി || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || സ്ത്രീ |- | 3 || കൊട്ടയാട് || രജനി. സി. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || സ്ത്രീ |- | 4 || ഇരുവാപ്പുഴ നമ്പ്രം || ലളിത. പി. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || സ്ത്രീ |- | 5 || പെരുവങ്ങൂർ || രാധിക. കെ. || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || സ്ത്രീ |- | 6 || വേളം || പി.പി. സ്നേഹജൻ || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പട്ടികജാതി |- | 7 || മയ്യിൽ || കെ.കെ. രാമചന്ദ്രൻ || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 8 || വള്ളിയൊട്ടു് || എം. രാഘവൻ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 9 || തായംപൊയിൽ || കെ. രാമചന്ദ്രൻ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 10 || നിരന്തോട് || എം. ഭരതൻ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 11 || അരയിടത്ത് ചിറ || എം. പത്മാവതി|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || സ്ത്രീ |- | 12 || ചെറുപഴശ്ശി || കെ.പി. ബാലകൃഷ്ണൻ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 13 || പെരുമാച്ചേരി || കെ. ശ്യാമള|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || സ്ത്രീ |- | 14 || മേച്ചേരി || കെ.വി. ലീല|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || സ്ത്രീ |- | 15 || കയരളം || പി.പി. രമേശൻ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 16 || നണിയൂർ നമ്പ്രം || പി. ശാരദ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || സ്ത്രീ |- | 17 || അരിമ്പ്ര || ടി.പി. മനോഹരൻ|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |- | 18 || മുല്ലക്കൊടി || മുകുന്ദൻ.കെ.|| [[സി.പി.ഐ.എം.]] || പൊതുവായത് |}<ref>http://www.lsg.kerala.gov.in/election/candidateDetails.php?year=2010&t=5&d=13&lb=1127</ref> ==ധനകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങൾ== മയ്യിൽ സർ‌വ്വീസ് സഹകരണ ബാങ്ക്, മുല്ലക്കൊടി സഹകരണ ബാങ്ക് എന്നിവയാണ് മയ്യിലിലെ പ്രധാന ധനകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങൾ. കാർഷിക വികസന ബാങ്ക്, [[സിൻഡിക്കേറ്റ് ബാങ്ക്]], [[ഫെഡറൽ ബാങ്ക്]], [[സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് ഓഫ് ട്രാവൻകൂർ|സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് ഓഫ് ട്രാവൻ‌‌കൂർ]], [[ ജില്ലാ കാർഷിക വികസന ബാങ്ക് ]], [[കേരള ഗ്രാമീൺ ബാങ്ക് ]], ജില്ലാ സഹകരണ ബാങ്ക് എന്നിവയുടെയും ഓരോ ശാഖകളും ഈ പഞ്ചായത്തിലുണ്ട്. ==തപ്പാലാഫീസുകൾ== മയ്യിൽ, കണ്ടക്കൈ, കയരളം, പാവനൂർമൊട്ട, ചെറുപഴശ്ശി, മുല്ലക്കൊടി എന്നിവിടങ്ങളിൽ തപാലോഫീസുകൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ==മറ്റു സർക്കാർ ഓഫീസുകൾ== പോലീസ്മ സ്റ്റേഷൻ മയ്യിൽ, KSEB അസിസ്റ്റന്റ് എഞ്ചിനീയരുടെ കാര്യാലയം , BSNL ടെലഫോൺ എക്സ്ചേഞ്ച്, മയ്യിൽ കൃഷിഭവൻ, കയരളം വില്ലേജ് ഓഫീസ്, എന്നിവ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് മയ്യിൽ പട്ടണത്തിൽ തന്നെയാണ്. മയ്യിൽ വില്ലേജ്വാ ഓഫീസ് ടൗണിൽ നിന്നും അല്പം മറിയാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യ്യുന്നത്. വാട്ടർ അതോററ്റിയുടെ ഓഫീസ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് പാടിക്കുന്നിലാണ്<ref>{{Cite web |url=http://lsgkerala.in/mayyilpanchayat/general-information/description/ |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2010-03-18 |archive-date=2012-04-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120417192145/http://lsgkerala.in/mayyilpanchayat/general-information/description/ |url-status=dead }}</ref>. == എത്തിച്ചേരാനുള്ള വഴി == *ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷൻ : കണ്ണൂർ, ഏകദേശം 20 കി.മീ അകലെ *ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം : [[കണ്ണൂർ അന്താരാഷ്ട്രവിമാനത്താവളം|കണ്ണൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം]], കണ്ണൂർ - മയ്യിൽ നിന്ന് ഉദ്ദേശം 22 കി.മീ അകലെ == അവലംബം == <references/> *[http://www.ecostatkerala.org/pdf/panchayat/kannur.pdf സ്ഥിതിവിവര കണക്കുകൾ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928083745/http://www.ecostatkerala.org/pdf/panchayat/kannur.pdf |date=2007-09-28 }} *[http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/history.php?intID=5&ID=1127 കേരള സർക്കാർ തദ്ദേശസ്വയംഭരണ വകുപ്പ് വെബ്സൈറ്റ്] {{commons category|Mayyil}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ]] {{Kannur-geo-stub}} {{കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഭരണസംവിധാനം}} 87xrb8vrni1v76itim6hg9m071xa7z3 0 22926 3762229 3757591 2022-08-04T13:55:48Z തങ്കച്ചൻ നെല്ലിക്കുന്നേൽ 123042 കാന്തല്ലൂരിലെ മുനിയറകളിലൊന്നിന്റെ ചിത്രം ഉൾപ്പെടുത്തി wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kanthalloor}} {{Infobox settlement | name = കാന്തല്ലൂർ | native_name = காந்தலூர் ([[തമിഴ്]]) | native_name_lang = ta | other_name = KANTHALLOOR | nickname = | settlement_type = റവന്യൂ വില്ലേജ് (Revenue Village) | image_skyline = View point in Kanthalloor 6244.JPG | image_alt = | image_caption = View point at Kanthalloor | pushpin_map = India Kerala | pushpin_label_position = left | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = കേരളത്തിൽ കാന്തല്ലൂർ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന സ്ഥലം | latd = 10 | latm = 13 | lats = 0 | latNS = N | longd = 77 | longm = 11 | longs = 0 | longEW = E | coordinates_display = inline,title | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|ഇന്ത്യ}} | subdivision_type1 = സംസ്ഥാനം | subdivision_name1 = [[കേരളം]] | subdivision_type2 = ജില്ലാ | subdivision_name2 = [[ഇടുക്കി ജില്ലാ]] | subdivision_type3 = ഉപജില്ല | subdivision_name3 = ദേവികുളം | subdivision_type4 = തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാനം | subdivision_name4 = കാന്തല്ലൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 6758 | population_as_of = 2011 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = | demographics_type1 = ഭാഷകൾ | demographics1_title1 = ഭരണ ഭാഷകൾ | demographics1_info1 = [[തമിഴ്]], [[മലയാളം]] | timezone1 = IST | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = PIN | postal_code = 685620 | registration_plate = | website = | footnotes = }} [[ചിത്രം:കാന്തല്ലൂർ.JPG‎|right|thumb|250px|കാന്തല്ലൂരിന്റെ ഒരു ദൃശ്യം]] [[പ്രമാണം:Dolmen kanthalloor.jpg|ലഘുചിത്രം|കാന്തല്ലൂരിലെ ചരിത്രാതീതകാലത്തെ മുനിയറകളിലൊന്ന് ]] [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[ഇടുക്കി ജില്ല|ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ]] [[ദേവികുളം]] താലൂക്കിലെ [[കാന്തല്ലൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|കാന്തല്ലൂർ പഞ്ചായത്തിലെ]] തമിഴ് പ്രധാന ഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്ന, തമിഴ്നാടുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന ഗ്രാമമാണ് കാന്തല്ലൂർ (காந்தலூர், Kanthalloor).<ref>{{Cite web|url=http://www.metrovaartha.com/news/27418/kanthalloor-travel-munnar|title=ശർക്കരയുടെ മാധുര്യം നുണഞ്ഞ്, ആപ്പിൾ കൈയെത്തി പറിച്ച് കാന്തല്ലൂരിലേക്ക്.|access-date=|last=|first=|date=28 April 2019|website=|publisher=metrovaartha.com}}</ref> വിസ്തീർണ്ണം 4842 ഹെക്റ്റർ. [[കീഴന്തൂർ]], [[മറയൂർ]], [[കൊട്ടകമ്പൂർ]], [[വട്ടവട]],എന്നിവകളാണ് ഈ ഗ്രാമത്തിന്റെ അതിർത്തി പ്രദേശങ്ങൾ. ശൈത്യകാല പച്ചക്കറികൾ വ്യാപകമായി ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്തുവരുന്നു. [[ആപ്പിൾ]], [[പ്ലം]], [[മാതളനാരകം]], [[പേരയ്ക്ക]], [[നെല്ലിക്ക]], [[മുട്ടപ്പഴം]], [[പീച്ച്]], [[കോളീഫ്ലവർ]], [[കാരറ്റ്]], [[ബീൻസ്]], [[ഉരുളക്കിഴങ്ങ്]], [[ബീറ്റ്റൂട്ട്]], [[വെളുത്തുള്ളി]] തുടങ്ങിയ കേരളത്തിൽ കണ്ടുവരുന്നതും അല്ലാത്തതുമായ [[പഴങ്ങൾ|പഴം]], [[പച്ചക്കറി]] വർഗ്ഗങ്ങൾ ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്തുവരുന്നു. കാന്തല്ലൂരിൽ വിളയുന്ന [[ആപ്പിൾ]] പ്രശസ്‌തമാണ്‌.{{തെളിവ്}} == ഗതാഗതം == മൂന്നാറിൽനിന്നും മറയൂർവഴി 57ഉം , ഉടുമൽപേട്ട - മറയൂർ വഴി 42കിലോമീറ്ററുംസഞ്ചരിച്ചാൽ കാന്തല്ലൂരിൽ എത്താനാകും.ഏറ്റവും അടുത്ത വിമാനത്താവളങ്ങൾ കൊച്ചിയും(170 KM) കോയമ്പത്തൂരുമാണ്(115 KM) അടുത്ത റയിൽവേസ്റ്റേഷനുകൾ ഉടുമൽപേട്ട (115 KM) ആലുവ(172 KM)എന്നിവയാണ്. == അവലംബം == <references />{{commons category|Kanthalloor}} {{ഇടുക്കി ജില്ല}} {{Idukki-geo-stub}} [[വിഭാഗം: ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] dk6ttj8lcwkimppfarxmqu8w6p1zrxa 3762231 3762229 2022-08-04T14:01:56Z തങ്കച്ചൻ നെല്ലിക്കുന്നേൽ 123042 കാന്തല്ലൂരിലെ ആപ്പിളിന്റെ ചിത്രം ഉൾപ്പെടുത്തി wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kanthalloor}} {{Infobox settlement | name = കാന്തല്ലൂർ | native_name = காந்தலூர் ([[തമിഴ്]]) | native_name_lang = ta | other_name = KANTHALLOOR | nickname = | settlement_type = റവന്യൂ വില്ലേജ് (Revenue Village) | image_skyline = View point in Kanthalloor 6244.JPG | image_alt = | image_caption = View point at Kanthalloor | pushpin_map = India Kerala | pushpin_label_position = left | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = കേരളത്തിൽ കാന്തല്ലൂർ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന സ്ഥലം | latd = 10 | latm = 13 | lats = 0 | latNS = N | longd = 77 | longm = 11 | longs = 0 | longEW = E | coordinates_display = inline,title | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|ഇന്ത്യ}} | subdivision_type1 = സംസ്ഥാനം | subdivision_name1 = [[കേരളം]] | subdivision_type2 = ജില്ലാ | subdivision_name2 = [[ഇടുക്കി ജില്ലാ]] | subdivision_type3 = ഉപജില്ല | subdivision_name3 = ദേവികുളം | subdivision_type4 = തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാനം | subdivision_name4 = കാന്തല്ലൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 6758 | population_as_of = 2011 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = | demographics_type1 = ഭാഷകൾ | demographics1_title1 = ഭരണ ഭാഷകൾ | demographics1_info1 = [[തമിഴ്]], [[മലയാളം]] | timezone1 = IST | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = PIN | postal_code = 685620 | registration_plate = | website = | footnotes = }} [[ചിത്രം:കാന്തല്ലൂർ.JPG‎|right|thumb|250px|കാന്തല്ലൂരിന്റെ ഒരു ദൃശ്യം]] [[പ്രമാണം:Dolmen kanthalloor.jpg|ലഘുചിത്രം|കാന്തല്ലൂരിലെ ചരിത്രാതീതകാലത്തെ മുനിയറകളിലൊന്ന് ]] [[പ്രമാണം:Apple-Kanthalloor.jpg|ലഘുചിത്രം|കാന്തല്ലൂരിൽ  വിളഞ്ഞ  ആപ്പിൾ  ]] [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[ഇടുക്കി ജില്ല|ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ]] [[ദേവികുളം]] താലൂക്കിലെ [[കാന്തല്ലൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|കാന്തല്ലൂർ പഞ്ചായത്തിലെ]] തമിഴ് പ്രധാന ഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്ന, തമിഴ്നാടുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന ഗ്രാമമാണ് കാന്തല്ലൂർ (காந்தலூர், Kanthalloor).<ref>{{Cite web|url=http://www.metrovaartha.com/news/27418/kanthalloor-travel-munnar|title=ശർക്കരയുടെ മാധുര്യം നുണഞ്ഞ്, ആപ്പിൾ കൈയെത്തി പറിച്ച് കാന്തല്ലൂരിലേക്ക്.|access-date=|last=|first=|date=28 April 2019|website=|publisher=metrovaartha.com}}</ref> വിസ്തീർണ്ണം 4842 ഹെക്റ്റർ. [[കീഴന്തൂർ]], [[മറയൂർ]], [[കൊട്ടകമ്പൂർ]], [[വട്ടവട]],എന്നിവകളാണ് ഈ ഗ്രാമത്തിന്റെ അതിർത്തി പ്രദേശങ്ങൾ. ശൈത്യകാല പച്ചക്കറികൾ വ്യാപകമായി ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്തുവരുന്നു. [[ആപ്പിൾ]], [[പ്ലം]], [[മാതളനാരകം]], [[പേരയ്ക്ക]], [[നെല്ലിക്ക]], [[മുട്ടപ്പഴം]], [[പീച്ച്]], [[കോളീഫ്ലവർ]], [[കാരറ്റ്]], [[ബീൻസ്]], [[ഉരുളക്കിഴങ്ങ്]], [[ബീറ്റ്റൂട്ട്]], [[വെളുത്തുള്ളി]] തുടങ്ങിയ കേരളത്തിൽ കണ്ടുവരുന്നതും അല്ലാത്തതുമായ [[പഴങ്ങൾ|പഴം]], [[പച്ചക്കറി]] വർഗ്ഗങ്ങൾ ഇവിടെ കൃഷി ചെയ്തുവരുന്നു. കാന്തല്ലൂരിൽ വിളയുന്ന [[ആപ്പിൾ]] പ്രശസ്‌തമാണ്‌.{{തെളിവ്}} == ഗതാഗതം == മൂന്നാറിൽനിന്നും മറയൂർവഴി 57ഉം , ഉടുമൽപേട്ട - മറയൂർ വഴി 42കിലോമീറ്ററുംസഞ്ചരിച്ചാൽ കാന്തല്ലൂരിൽ എത്താനാകും.ഏറ്റവും അടുത്ത വിമാനത്താവളങ്ങൾ കൊച്ചിയും(170 KM) കോയമ്പത്തൂരുമാണ്(115 KM) അടുത്ത റയിൽവേസ്റ്റേഷനുകൾ ഉടുമൽപേട്ട (115 KM) ആലുവ(172 KM)എന്നിവയാണ്. == അവലംബം == <references />{{commons category|Kanthalloor}} {{ഇടുക്കി ജില്ല}} {{Idukki-geo-stub}} [[വിഭാഗം: ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] 7wsvc8lv7o6m04qnvf4truterje3swc 0 24243 3762288 3587486 2022-08-05T02:19:49Z 2402:3A80:193C:7B5B:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ambalappuzha Sri Krishna Temple}} {{Infobox Mandir |name = അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം |image = Ambalappuzha Sri Krishna Temple.JPG |image size = 250px |alt = |caption = അമ്പലപ്പുഴ ക്ഷേത്രക്കുളവും ക്ഷേത്രവും |pushpin_map = Kerala |map= Ambalappuzha.jpg |latd = 9 | latm = 24 | lats = 5 | latNS = N |longd= 76 | longm= 21 | longs = 5 | longEW = E |map_caption = ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥാനം |mapsize = 70 |other_names = |devanagari = |sanskrit_transliteration = |tamil = |marathi = |bengali = |script_name = [[മലയാളം]] |script = |country = [[ഇന്ത്യ]] |state/province = [[കേരളം]] |district = [[ആലപ്പുഴ]] |locale = [[അമ്പലപ്പുഴ]] |primary_deity = [[ശ്രീകൃഷ്ണൻ|പാർത്ഥസാരഥി]]/[[മഹാവിഷ്‌ണു|ആദിനാരായണൻ]](മഹാവിഷ്‌ണു) |important_festivals= പൈങ്കുനി ഉത്സവം (മീനം)<br /> മുപ്പതിനായിരം കളഭം<br /> [[പള്ളിപ്പാന]] |architectural_styles= കേരള-ദ്രാവിഡ പരമ്പരാഗതശൈലിയിൽ |number_of_temples= |number_of_monuments= |inscriptions= |date_built= എ.ഡി. 1545 (കൊ.വ. 720) |creator = ചെമ്പകശ്ശേരി പൂരാടംതിരുനാൾ ദേവനാരായണൻ |temple_board =[[:en:Travancore Devaswom Board|തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡ്]] |Website = }} <!-- [[ചിത്രം:Ambalappuzha_3.jpg|thumb|right|300px|അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രം]] --> [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ]] ([[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]]) [[അമ്പലപ്പുഴ|അമ്പലപ്പുഴയിൽ]] സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ചരിത്രവും ഐതിഹ്യവും ലയിച്ച അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് '''അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം'''. [[ശ്രീകൃഷ്ണൻ|പാർത്ഥസാരഥി]] സങ്കല്പത്തിൽ വലതുകൈയ്യിൽ ചമ്മട്ടിയും ഇടതുകൈയ്യിൽ പാഞ്ചജന്യവുമായി നിൽക്കുന്ന പരബ്രഹ്മസ്വരൂപനായ ശ്രീ കൃഷ്ണഭഗവാന്റെ പ്രതിഷ്ഠയാണ് ഇവിടുത്തേത് <ref>ടെമ്പിൾസ് ആൻഡ് ലെജെൻഡ്സ് ഓഫ് കേരളാ -- കെ.ആർ. വൈദ്യനാഥൻ</ref>. ലോകപ്രസിദ്ധമായ [[അമ്പലപ്പുഴ പാൽപ്പായസം|അമ്പലപ്പുഴ പാൽപ്പായസവും]], [[വേലകളി|അമ്പലപ്പുഴ വേലകളിയും]] ഈ ക്ഷേത്രത്തോട് അനുബന്ധിച്ചുള്ളവയാണ്. പഴയ നാട്ടുരാജ്യമായിരുന്ന [[ചെമ്പകശ്ശേരി|ചെമ്പകശ്ശേരിയിലെ]] ഭരണാധികാരി പൂരാടം തിരുനാൾ ദേവനാരായണൻ ക്രി.വർഷം 1545-ലാണ് (കൊ.വർഷം 720) അമ്പലപ്പുഴയിൽ ഈ ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചത്. അമ്പലപ്പുഴ ക്ഷേത്രപ്രതിഷ്ഠയുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തിയാണ് [[മൂലം (നക്ഷത്രം)|മൂലം നാളിൽ]] [[ചമ്പക്കുളം]] [[പമ്പാനദി|പമ്പാനദിയിൽ]] [[ചമ്പക്കുളം മൂലം വള്ളംകളി|രാജപ്രമുഖൻ വള്ളംകളി]] 1545-മുതൽ അരങ്ങേറുന്നത് <ref>http://www.alappuzhaonline.com/champakulammoolam-boatrace.htm</ref>. ഉപദേവതകളായി [[ശിവൻ]], [[ഗണപതി]], [[അയ്യപ്പൻ]], [[ഭദ്രകാളി]] എന്നിവർക്കും പ്രതിഷ്ഠകളുണ്ട്. [[മീനം|മീനമാസത്തിൽ]] [[തിരുവോണം (നക്ഷത്രം)|തിരുവോണം]] ആറാട്ടായി പത്തുദിവസം ഉത്സവം ക്ഷേത്രത്തിലുണ്ട്. ഇവയിൽ ഒമ്പതാം ദിവസമാണ് ഏറ്റവും വിശേഷം. കൂടാതെ [[അഷ്ടമിരോഹിണി]], [[വിഷു]] എന്നിവയും വിശേഷമാണ്. [[തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡ്|തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ]] കീഴിലാണ് ഈ മഹാക്ഷേത്രം. == ഐതിഹ്യം == ഈ ക്ഷേത്രത്തെപ്പറ്റിയുള്ള ഒരു ഐതിഹ്യപ്രകാരം വില്വമംഗലത്തു സ്വാമിയാരാണ് ക്ഷേത്രത്തിനു സ്ഥാനം നിശ്ചയിച്ചത്. ചെമ്പകശ്ശേരി രാജാവ് ഒരു ദിവസം സ്വാമിയാരുമൊത്തു വള്ളത്തിൽ യാത്ര ചെയ്യുകയായിരുന്നു. ആ സമയം കർണാനന്ദകരമായ ഓടക്കുഴൽഗാനം കേട്ട് രാജാവ് ചുറ്റുപാടും നോക്കി. എന്നാൽ ആ പ്രദേശത്തെങ്ങും ആരും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ [[ഓടക്കുഴൽ]] ഗാനമാണു കേട്ടതെന്നും അവിടെ ഒരു ക്ഷേത്രം പണിയണമെന്നും സ്വാമിയാർ രാജാവിനെ അറിയിച്ചു. അങ്ങനെയാണ് ആ ക്ഷേത്രം അവിടെ പണി ചെയ്യപ്പെട്ടതെന്ന് ഐതിഹ്യങ്ങൾ പറയുന്നു. അമ്പലപ്പുഴയിൽ പ്രസിദ്ധമായ ഐതിഹ്യമാണ് [[നാറാണത്തുഭ്രാന്തൻ]] നടത്തിയ പ്രതിഷ്‌ഠ. പ്രതിഷ്‌ഠാസമയത്ത് [[അഷ്ടബന്ധം]] ഉറയ്ക്കാതെ [[തന്ത്രി|തന്ത്രിമാർ]] (പുതുമനയും കടികക്കോലും) വിഷമിച്ചു. അപ്പോൾ ആ വഴി വന്ന നാറാണത്തുഭ്രാന്തനോട് അപേക്ഷിച്ചതനുസരിച്ച് അദ്ദേഹം കയ്യിലിരുന്ന [[മത്സ്യം|മീൻ]] ശ്രീകോവിലിനു പുറത്തുവെച്ചെന്നും വായിലെ മുറുക്കാൻ ([[താംബൂലം]]) തുപ്പി [[വിഗ്രഹം]] ഉറപ്പിച്ചെന്നും വിശ്വസിക്കുന്നു. താംബൂലം ഒഴുക്കി വിഗ്രഹപ്രതിഷ്‌ഠ നടത്തിയതു കൊണ്ട് താംബൂലപ്പുഴയെന്നും പിന്നീട് അമ്പലപ്പുഴയെന്നും പേരുവന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. [[ചിത്രം:Ampalappuzha Srikrishna temple.jpg|400px|thumb|left|അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രവും ക്ഷേത്രക്കുളവും]] തന്ത്രിമാരെപ്പറ്റിയും ഒരൈതിഹ്യം നിലവിലുണ്ട്. തുടക്കത്തിൽ കടികക്കോൽ മനയിലെ തിരുമേനി മാത്രമാണു ഉണ്ടായിരുന്നത്. [[പ്രതിഷ്ഠ|പ്രതിഷ്ഠിക്കാനായി]] തയ്യാറാക്കിയ വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠായോഗ്യമല്ലെന്ന് പുതുമന തിരുമേനി പറഞ്ഞതിനെ കടികക്കോൽ നമ്പൂതിരി എതിർക്കുകയും തെളിയിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും തെളിയിച്ചാൽ പാതി [[തന്ത്രം]] കൊടുക്കാമെന്നു പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. ഉടൻ വിഗ്രഹം തല്ലിത്തകർത്തു. അപ്പോൾ അതിൽ നിന്നും അഴുക്കുവെള്ളവും തവളയും പുറത്തു ചാടി. പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനുള്ള വിഗ്രഹം ക്ഷേത്രക്കുളത്തിൽ ഉണ്ടെന്ന് പുതുമന പറഞ്ഞതനുസരിച്ച് കടിയക്കോൾ മുങ്ങിത്തപ്പിയെടുത്ത വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. ദൈവനിർമ്മിതമെന്ന് പറയപ്പെടുന്ന ഈ വിഗ്രഹമാണ് ഇന്നും ശ്രീകോവിലിലുള്ളത്. {{തെളിവ്}} == അമ്പലപ്പുഴ ഗ്രാമം == [[അമ്പലപ്പുഴ]] ഗ്രാമം ജില്ലാതലസ്ഥാനമായ [[ആലപ്പുഴ]] പട്ടണത്തിൽ നിന്നും, 13 കി.മി. തെക്ക് മാറി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. [[ദേശീയപാത 544|ദേശീയപാത 544-ൽ]] നിന്നും 1.5 കി.മി. കിഴക്കോട്ടു മാറി ഗ്രാമത്തിന്റെ ഹൃദയഭാഗത്ത് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഇങ്ങനെ ഒരു സഥലം തന്നെ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. ഈ സ്ഥലം കേവലം ജലാശയങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട കൃഷിയിടങ്ങൾ ആയിരുന്നു{{തെളിവ്}}. ആ കാലങ്ങളിൽ ഈ ഭാഗം പാണ്ഡ്യരാജ്യത്തിന്റെയോ മറ്റോ കീഴിലായിരിക്കം എന്നും അഭ്യൂഹങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഉത്തരകേരളത്തിൽ നിന്നും തോറ്റോടിവന്ന ഒരുകൂട്ടം ഭടന്മാർ ആഹാരത്തിനായി കുടമാളൂർ ദേശത്തു ([[കോട്ടയം ജില്ല]]) വരുകയുണ്ടായി. ഇവർ ആഹാരത്തിനായി അവിടെ പല വീടുകളിലും പോയങ്കിലും, ആഹാരം കിട്ടാതെ അലയുകയുണ്ടായി. ഇതു മനസ്സിലാക്കിയ ചില ബാലന്മാർ അടുത്തുള്ള 'ചെമ്പകശ്ശേരി' എന്ന ദരിദ്ര ഇല്ലത്തിലേക്ക് ഇവരെ അയച്ചു. ആ ഇല്ലത്തിലെ [[നമ്പൂതിരി|നമ്പൂതിരി ബാലനെ]] കളിയാക്കാനായി അവന്റെ കൂട്ടുകാർ മനപൂർവ്വം ചെയ്തതായിരുന്നു ഇത്. എന്നാൽ ദരിദ്രനായ ആ ഉണ്ണി ആ പരിഹാസം മനസ്സിലാക്കി അവർക്ക് തന്റെ സ്വർണ്ണ മോതിരം ഊരി നൽകി ഭക്ഷണം കഴിച്ചു വരുവാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. ആ പടയാളികൾ തങ്ങളുടെ നന്ദി പ്രകാശിപ്പിക്കുവാനായി, പരിഹസിക്കാൻ വന്നവരുടെ കുടുംബം കൊള്ളയടിച്ച് നമ്പൂതിരി ഉണ്ണിക്ക് സമ്മാനിച്ചു. തുടർന്ന് ആ ഭാഗം മുഴുവനും പിടിച്ചെടുക്കുകയും ഒരു രാജ്യമായി വികസിപ്പിച്ചു അതിന്റെ രാജാവായി ആ ബാലനെ തന്നെ അധികാരസ്ഥാനം നൽകി ആദരിക്കുകയും ചെയ്തു. <ref>ഐതിഹ്യമാല :ചെമ്പകശ്ശേരി രാജാവ് -- കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി</ref> ആ രാജ്യത്തിന് ചെമ്പകശ്ശേരി എന്ന പേരുതന്നെ നൽകുകയും ചെയ്തു. ഒരുപക്ഷെ കേരളത്തിലെ ആദ്യത്തെ ബ്രാഹ്മണരാജ്യമാകാം അത്. == ചരിത്രം == [[File:Kunjan nambiars mizhavu.JPG|thumb|അമ്പലപ്പുഴ ക്ഷേത്രത്തിൽ കുഞ്ചൻ നമ്പ്യാർ ഉപയോഗിച്ച മിഴാവ് പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു]] [[പ്രമാണം:Amblpza temple small.jpg|thumb| 600px|പടിഞ്ഞാറു നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] AD 1200-നു ശേഷം ആണ് ഇവിടെ ഇന്നത്തെ [[ക്ഷേത്രം]] പണിതത് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. മറ്റൊരു സമയത്ത്, രാജാവ് തന്റെ രാജ്യവും മറ്റും [[അമ്പലപ്പുഴ]] ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ക് സാങ്കല്പികമായി കാഴ്ച്ചവച്ചു. [[ദേവനാരായണൻ]] എന്ന സ്ഥാനപ്പേര് സ്വീകരിച്ചു.18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ (1746-ൽ) [[തിരുവിതാംകൂർ]] രാജാവായിരുന്ന [[അനിഴം തിരുനാൾ മാർത്താണ്ഡവർമ്മ]] [[ചെമ്പകശ്ശേരി]]യെ ആക്രമിച്ചു കീഴ്പെടുത്തിയ ശേഷം [[ചെമ്പകശ്ശേരി]] രാജാവിന്റെ ശൈലി സ്വീകരിച്ചാണു [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിനെ]] ശ്രീപദ്മനാഭനു സമർപ്പിച്ച ശേഷം പദ്മനാഭദാസൻ എന്ന പേരു സ്വീകരിച്ചത് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ഒരു ക്ഷാമകാലത്ത്, [[ചെമ്പകശ്ശേരി]] രാജാവ് [[തലവടി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|തലവടി]] സ്വദേശിയായിരുന്ന ഒരു [[അയ്യർ|തമിഴ് ബ്രാഹ്മണ]]പ്രഭുവിൽ നിന്നും കുറച്ചു ധനം വായ്പ വാങ്ങുകയുണ്ടായി. എന്നാൽ ആ കടം പറഞ്ഞ സമയത്തു തിരികെ കൊടുക്കാൻ സാധിച്ചില്ല. ഒരിക്കൽ ആ [[ബ്രാഹ്മണൻ]] ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കിഴക്കേ നടയിൽ വന്ന് തന്റേ കുടുമ അഴിച്ചു ശപഥം ചെയ്തു പറഞ്ഞു, രാജാവു തന്റെ കടം വീട്ടാതെ ഇന്നത്തെ ഉച്ചപൂജ നടത്തരുതു എന്നു. അതു കേട്ട ഖിന്നനായ രാജാവ് തന്റെ മന്ത്രിയായ മണക്കാട്ടമ്പിള്ളി മേനോനോട് കാര്യം പറയുകയും ചെയ്തു. മേനോന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം [[അമ്പലപ്പുഴ]] ദേശത്തെ സകല കരക്കാരും തങ്ങളുടെ മുഴുവൻ നെല്ലും ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കിഴക്കെ നടയിൽ കൊണ്ടു ചൊരിഞ്ഞു. മന്ത്രി ബ്രാഹ്മണനോടു ഉച്ചപൂജയ്ക്കു മുൻപായി ധാന്യം എല്ലാം എടുത്തു മാറ്റുവാനും ആവശ്യപ്പെട്ടു. എന്നാൽ അവിടത്തെ ഒരു വള്ളക്കാരും ബ്രാഹ്മണനെ സഹായിക്കാൻ കൂട്ടാക്കിയില്ല. ചുരുക്കത്തിൽ ആ ബ്രാഹ്മണൻ ആ നെല്ലെല്ലാം ക്ഷേത്രത്തിലേക്കു സമർപ്പിച്ച് പറഞ്ഞു: 'ആ നെല്ലിന്റെ വിലയും പലിശയും കൊണ്ടു ഭഗവാനു നിത്യവും ഉച്ചപ്പൂജക്കു പാല്പായസം നൽകൂ.' അന്നു മുതലാണു ഇപ്പോൾ നാം കാണുന്ന പാൽപ്പായസം തുടങ്ങിയത്. കേരളത്തിലെ പ്രധാന ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രമായ [[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രവുമായും]] അമ്പലപ്പുഴയ്ക്ക് വലിയ ബന്ധമുണ്ട്. [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ]] ഗുരുവായൂർ ആക്രമിയ്ക്കുമോ എന്ന് സംശയം തോന്നിയ സമയത്ത് ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രം ഊരാളനായിരുന്ന മല്ലിശ്ശേരി നമ്പൂതിരിയും തന്ത്രിയും ശാന്തിക്കാരും കഴകക്കാരും കൂടി [[ഗുരുവായൂരപ്പൻ|ഗുരുവായൂരപ്പന്റെ]] വിഗ്രഹം അമ്പലപ്പുഴയിലേയ്ക്ക് കൊണ്ടുവന്നു. പഴയ ചെമ്പകശ്ശേരി രാജകൊട്ടാരമായിരുന്ന അമ്പലപ്പുഴ തെക്കേ മഠത്തിൽ പ്രത്യേകം ശ്രീകോവിലും തിടപ്പള്ളിയും കിണറും പണികഴിപ്പിച്ച് ഗുരുവായൂരപ്പനെ അവിടെ കുടിയിരുത്തി. ഇന്നും അമ്പലപ്പുഴയിൽ ആ ശ്രീകോവിലും തിടപ്പള്ളിയും കിണറുമെല്ലാമുണ്ട്. അവിടെ വിളക്കുവയ്പുമുണ്ട്. എന്നാൽ, സമീപത്തെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ പലതും തകർത്തിട്ടും ടിപ്പുവിന് ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രം മാത്രം തകർക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. തുടർന്ന്, ഗുരുവായൂരിലേയ്ക്ക് വിഗ്രഹം മടക്കിക്കൊണ്ടുപോയി. ഇന്നും അമ്പലപ്പുഴയിൽ പാൽപ്പായസം എഴുന്നള്ളിയ്ക്കുമ്പോൾ വടക്കേ നടയിൽ ഒരു കൃഷ്ണപ്പരുന്ത് വട്ടമിട്ട് പറക്കുന്നത് കാണാം. അത് സാക്ഷാൽ ഗുരുവായൂരപ്പന്റെ സാന്നിദ്ധ്യമായി ഭക്തർ വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. തന്മൂലം, ഗുരുവായൂരിൽ ഉച്ചപ്പൂജ കഴിഞ്ഞ ഉടനെ നടയടയ്ക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ ഉത്സവം== ===തൃക്കൊടിയേറ്റ്=== ഉച്ചശീവേലിക്കുശേഷം തെക്കേ ഗോശാലയിൽ ഗണപതിപൂജയോടെയാണ് ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. ഗണപതിപൂജയ്ക്കുശേഷം ഉത്സവദിവസങ്ങളിൽ എടുക്കുന്ന കോയ്മവടി മേൽശാന്തി ശ്രീകോവിലിൽ കൊണ്ടുപോയി പൂജിച്ച് കോയ്മസ്ഥാനി വലിയമഠം പണിക്കർക്ക് കൈമാറും. തുടർന്ന് വാദ്യപൂജ. [[കൊടി]] ശ്രീകോവിലിലേക്ക് എഴുന്നള്ളിച്ചു പൂജിച്ച് ദേവചൈതന്യം ആവാഹിച്ച് കോയ്മയുടെ അനുവാദത്തോടെ വാദ്യപരീക്ഷ നടത്തി, പാണികൊട്ടി കൊടിമരച്ചുവട്ടിലേക്ക് കൊടിയെഴുന്നള്ളിക്കുകയും പിന്നീട് തന്ത്രി കൊടിയേറ്റ് നടത്തുന്നു. കൊടിയേറ്റിനുശേഷം [[അമ്പലപ്പുഴ]] തച്ചന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ [[നാളികേരം]] ഉടച്ച് [[രാശി]] നോക്കി ഫലം പ്രവചിക്കുന്നു. വൈകീട്ട് ദീപാരാധനയ്ക്കു മുൻപായി എട്ടുദിക്കിലും ദിക്കുകൊടിയേറ്റ്റുകയും ചെയ്യുന്നു ===ശുദ്ധാദി കലശപൂജ=== കേരളത്തിലെ അപൂർവം ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ മാത്രം നടന്നുവരുന്ന ശുദ്ധാദി, [[അമ്പലപ്പുഴ]] ഭഗവാന്റെ ഉത്സവ നാളുകളിലെ പ്രധാന താന്ത്രിക ചടങ്ങുകളിൽ ഒന്നാണ്. രണ്ടാം ഉത്സവദിനം ശുദ്ധാദി ചടങ്ങിന് തുടക്കം കുറിച്ച് ഒമ്പതാം ഉത്സവം വരെയാണ് ശുദ്ധാദി ഉള്ളത്. ശുദ്ധജലം, പാൽ,തൈര്, നെയ്യ്, അഷ്ടഗന്ധജലം, [[ഇളനീർ]] എന്നിവ പ്രത്യേകം കലശങ്ങളാക്കി പൂജിച്ച് ദേവന് അഭിഷേകം നടത്തുന്ന ചടങ്ങാണിത്. സ്വർണകുംഭങ്ങളിലും വെള്ളി കുംഭങ്ങളിലുമാണ് ദ്രവ്യങ്ങൾ നിറച്ച് പൂജിച്ച് ഭഗവാന് [[അഭിഷേകം]] ചെയ്യുന്നത്. പുലർച്ചെ 5 മണിയോടുകൂടി കിഴക്കേ നാലമ്പലത്തിൽ പ്രത്യേകമായി പത്മമിട്ട് അലങ്കരിക്കുന്ന സ്ഥലത്ത് കുംഭങ്ങൾ നിറച്ച് ശ്രീകോവിലിലേക്ക് എഴുന്നള്ളിച്ചാണ് കലശങ്ങൾ ഭഗവാന് അഭിഷേകം ചെയ്യുന്നത്. ഉത്സവ ദിവസങ്ങളിൽ ഉച്ചപൂജ രാവിലെ 8.30ന് നടക്കുന്നതിനാൽ എട്ടുമണിയോടെയാണ് ശുദ്ധാദി ചടങ്ങുകൾ നടക്കുന്നത്. ശുദ്ധാദി ദർശിക്കുന്നതിനും ആടിയശേഷമുള്ള തീർഥം സേവിക്കുന്നതിനും നല്ല തിരക്കാണ് ഉണ്ടാകുക. [[ക്ഷേത്രം]] തന്ത്രിമാരായ പുതുമന-കടിയക്കോൽ നമ്പൂതിരിമാരുടെ മുഖ്യകാർമ്മികത്വത്തിലാണ് ചടങ്ങ് നടക്കുന്നത് ===കുടവരവ്=== [[അമ്പലപ്പുഴ]]യിലെ ഏഴാം ഉത്സവദിനമാണ് [[തകഴി ശ്രീ ധർമശാസ്താക്ഷേത്രം|തകഴി ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിൽ]] നിന്ന് ഉത്സവക്കുട ആഘോഷമായി എഴുന്നള്ളിക്കുന്നത്. അമ്മയുടെ (അമ്പലപ്പുഴ കണ്ണന്റെ) [[ഉത്സവം]] കാണാൻ [[അയ്യപ്പൻ|ഹരിഹരപുത്രൻ]] (ശാസ്താവ്) എഴുന്നള്ളുന്നതായും, തകഴി ക്ഷേത്രത്തിൽനിന്ന് ശാസ്താവിന്റെ കലവറക്കാരൻ വേലതുള്ളാൻ വരുന്നതായും രണ്ടു സങ്കല്പങ്ങൾ കുടവരവിന് പിന്നിലുണ്ട്. തകഴി ക്ഷേത്രത്തിൽനിന്ന് ആരംഭിക്കുന്ന കുടവരവിനെ വഴിനീളെ ഭക്തർ നിറപറയും നിലവിളക്കും വെച്ച് എതിരേക്കുന്നു. കുടവരവിനൊപ്പം കൊടിയും [[വേലകളി]]ക്കാരും മേളക്കാരുമുണ്ടായിക്കും. ക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള പുതുപ്പുരപ്പടിയിൽനിന്ന് ദേവസ്വം അധികൃതരും ഭക്തജനങ്ങളും ചേർന്ന് കുടവരവിനെ സ്വീകരിച്ച് നെറ്റിപ്പട്ടമേന്തിയ ഗജവീരന്മാരുടെ അകമ്പടിയോടെ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് ആനയിക്കുംകയും ചെയ്യും. ഏഴാം ഉത്സവനാളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ തകഴിക്കാരുടെ വേലകളിയുണ്ട്. കുളത്തിൽ വേല കഴിഞ്ഞ് തകഴിക്ഷേത്രത്തിലെ അത്താഴപൂജയ്ക്കുള്ള സാധനങ്ങളുമായാണ് കലവറക്കാരൻ മടങ്ങി പോകുന്നത്. തകഴിയിൽനിന്ന് കൊണ്ടുവന്ന കുട ക്ഷേത്രത്തിൽ നൽകിയശേഷം ക്ഷേത്രത്തിലെ കുട തിരികെ തകഴിയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുകയും ചെയ്യും. തകഴിയിൽനിന്ന് കൊണ്ടുവരുന്ന കുടയാണ് അടുത്ത ഒരു വർഷത്തേക്ക് ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രഭാത, അത്താഴശീവേലികൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ===ഏഴാം ഉത്സവം=== ഏഴാംഉത്സവം മുതൽ എഴുന്നള്ളത്തിന് അഞ്ചാനകളുണ്ട്. ഒന്നാംതരം നെറ്റിപ്പട്ടവും ആറാട്ടുചട്ടവും സ്വർണക്കുടകളും വെള്ളിക്കുടകളുമാണ് എഴുന്നള്ളത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. [[ഏറ്റുമാനൂർ]] [[ഏഴരപ്പൊന്നാന]]യ്ക്കു തുല്യമായ പതക്കമാണ് ഏഴാം ഉത്സവ വൈകുന്നേരത്തെ എഴുന്നള്ളത്തു മുതൽ ചട്ടത്തിൽ ചാർത്തുന്നത്. വാദ്യഘോഷങ്ങളോടെ ആഞ്ഞിലിക്കാവ് ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് എത്തുന്ന കുട്ടവരവിന് ഞായറാഴ്ച വൈകിട്ട് 4.30ന് കിഴക്കേനടയിൽ സ്വീകരണം നൽകും. രാത്രി 8ന് ഊട്ടുപുരയിൽ നാടകശാലസദ്യക്കുള്ള കറിക്കുവെട്ട് നടക്കും. തിങ്കളാഴ്ച ഉച്ചക്ക് 12 നാണ് പ്രസിദ്ധമായ നാടകശാലസദ്യ. ===കുട്ട വരവ്=== ഒമ്പതാം ഉത്സവനാളിലെ പ്രസിദ്ധമായ നാടകശാലസദ്യക്കുള്ള കുട്ടവരവ് എട്ടാ൦ ഉത്സവദിവസ൦ വൈകിട്ട് ആഞ്ഞിലിക്കാവ് ക്ഷേത്രത്തിൽനിന്നാണ് ആരംഭിക്കുന്നത്. ===നാടകശാല സദ്യ=== ഒമ്പതാം ഉത്സവനാളിലെ പ്രസിദ്ധമായ നാടകശാല സദ്യ മധുരമൂറുന്ന ഐതിഹ്യത്തിന്റെ നവ്യാവിഷ്‌കാരമാണ്. നാടിന്റെ നാനാദിക്കുകളിൽനിന്നുമുള്ള ആയിരക്കണക്കിന് ഭക്തർ നാടകശാലസദ്യയിൽ പങ്കെടുക്കാനും ചടങ്ങ് ദർശിക്കാനുമായി ശ്രീകൃഷ്ണസന്നിധിയിലെത്തും. നാടകശാലസദ്യക്കു പിന്നിലുള്ള ഐതിഹ്യമിങ്ങനെ: ഭക്തോത്തമനായ [[വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ|വില്വമംഗലത്ത് സ്വാമിയാർ]] ഒരിക്കൽ ക്ഷേത്രദർശനത്തിനായി നാലമ്പലത്തിൽ പ്രവേശിച്ചപ്പോൾ അവിടെ ഭഗവാനെ കണ്ടില്ല. പരിഭ്രാന്തനായ സ്വാമിയാർ ഭഗവാനെത്തേടി നാലുപാടും പാഞ്ഞു. ഈ സമയം നാടകശാലയിൽ ക്ഷേത്രജീവനക്കാർക്കുള്ള സദ്യ നടക്കുകയായിരുന്നു. ഭഗവാനെ തിരക്കിയെത്തിയ സ്വാമിയാർ, ബാലന്റെ വേഷത്തിൽ സദ്യക്ക് നെയ്യ് വിളമ്പുന്ന സാക്ഷാൽ ഭഗവാനെയാണ് കണ്ടത്. 'കണ്ണാ' എന്നുവിളിച്ച് സ്വാമിയാർ ഓടിയടുത്തെങ്കിലും ഭഗവാൻ ഓടിമറഞ്ഞു. കഥയറിഞ്ഞവരെല്ലാം [[സദ്യ]] ഉപേക്ഷിച്ച് സ്വാമിയാർക്കൊപ്പം കണ്ണനെത്തേടി പിന്നാലെ പാഞ്ഞു. ഇതിന്റെ സ്മരണ നിലനിർത്തുന്നതാണ് നാടകശാല സദ്യ. നാടകശാല സദ്യ നടക്കുമ്പോൾ [[ഭഗവാൻ]] മണിക്കിണറിനു മുകളിൽ വന്നിരുന്ന് സദ്യ കാണുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. ====സദ്യ വട്ടം==== നാലുകൂട്ടം [[പ്രഥമൻ]], നാലുകൂട്ടം [[ഉപ്പേരി]], [[അവിയൽ]], [[തോരൻ]], [[പച്ചടി]], [[കൂട്ടുകറി]], [[പരിപ്പ്]], [[സാമ്പാർ]], [[കാളൻ]], [[പാല്]], [[പഞ്ചസാര]], [[കൽക്കണ്ടം]] തുടങ്ങിയ വിഭവങ്ങളാണ് [[സദ്യ]]ക്കുള്ളത്. നാടകശാലയിൽ വരിവരിയായിട്ട തൂശനിലകളിൽ ഉച്ചയ്ക്ക് 12ഓടെയാണ് [[സദ്യ]] വിളമ്പുന്നത്. [[സദ്യ]]യുണ്ട ഭക്തർ എച്ചിലിലയുമായി വഞ്ചിപ്പാട്ടും പാടി പുത്തൻകുളത്തിന്റെ കരയിലേക്ക് താളം ചവിട്ടി നീങ്ങും. തിരികെയെത്തുന്ന ഭക്തരെ പോലീസധികാരികൾ ക്ഷേത്രസന്നിധിയിൽ പണക്കിഴിയും പഴക്കുലയും നല്കി ആചാരപരമായി സ്വീകരിക്കും. തുടർന്ന് കയ്യും വായയും കഴുകി ക്ഷേത്രദർശനം നടത്തുന്നതോടെ നാടകശാലസദ്യയുടെ ചടങ്ങുകൾ പൂർത്തിയാവും. === അമ്പനാട്ട് പണിക്കരുടെ വരവ് === ഒൻപതാം ഉത്സവനാളിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന ചടങ്ങാണ് വൈകുന്നേരത്തെ അമ്പനാട്ടു പണിക്കരുടെ വരവ്. ക്ഷേത്രനിർമ്മാണത്തിന് സ്ഥലം വിട്ടുകൊടുത്ത ഈഴവ പ്രമാണിയായ അമ്പനാട്ട് ഉണ്ണിരവിക്ക് ചെമ്പകശ്ശേരി രാജാവ് കല്പിച്ചു കൊടുത്തതാണ് അമ്പനാട്ടു പണിക്കർ സ്ഥാനം. അമ്പലപ്പുഴ രാജാവ് നല്കിയ തോട്ടിക്കടുക്കനും, വാളുമായാണ് അമ്പനാട്ടു പണിക്കരുടെ പിന്മുറക്കാർ ഒമ്പതാം ഉത്സവനാളിൽ പരിവാരസമേതം ക്ഷേത്രദർശനത്തിനെത്തുന്നത്. === ആറാട്ട് === പത്താം ദിവസം രാത്രിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ ആറാട്ട്. വൈകുന്നേരം ആറുമണിയോടെ എല്ലാ താന്ത്രികച്ചടങ്ങുകളും കഴിഞ്ഞ് അമ്പലപ്പുഴ കൃഷ്ണൻ ആറാട്ടിന് പുറപ്പെടുന്നു. ഇവിടെ കൊടിയിറക്കത്തിനുശേഷമാണ് ആറാട്ട് നടക്കുന്നത്. ഇരട്ടക്കുളങ്ങര ശിവക്ഷേത്രക്കുളത്തിലാണ് ആറാട്ട്. അഞ്ച് ആനകളുടെ അകമ്പടിയോടെയുള്ള എഴുന്നള്ളത്ത് അത്യാകർഷകമാണ്. ==ഇതും കാണുക== * [[അമ്പലപ്പുഴ പാൽപ്പായസം]] * [[അമ്പലപ്പുഴ വിജയകൃഷ്ണൻ]] == അവലംബം == {{reflist}} {{commons category|Ambalappuzha Sri Krishna Temple}} {{ഫലകം:Famous Hindu temples in Kerala}} {{Hindu temples in Kerala}} [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആരാധനാലയങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഹൈന്ദവം]] [[വർഗ്ഗം:ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] 4l74nv3fdrdifz03ii9wnb2ok0e7wvm 0 26197 3762303 2919004 2022-08-05T05:15:28Z 2402:3A80:1E68:52DD:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|List of Vice-Presidents of India}} 1950-ൽ [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന]] നിലവിൽ വന്നതുമുതൽ ഇന്ത്യയിലെ ഉപരാഷ്ട്രപതിമാരായി സ്ഥാനമേറ്റവരുടെ സമ്പൂർണ്ണ പട്ടിക<ref>[http://www.eci.gov.in/miscellaneous_statistics/presidents_1952.asp രാഷ്ട്രപതിമാരുടെയും ഉപരാഷ്ട്രപതിമാരുടെയും പട്ടിക - തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ]</ref>. {| class="wikitable sortable" ! ക്രമനമ്പർ ! വൈസ് പ്രസിഡന്റ് ! സ്ഥാനമേറ്റെടെറ്റുത്ത ദിവസം ! സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞ ദിവസം ! പ്രസിഡന്റ് |- ! style="background-color: light grey" | 1 | [[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ|ഡോ.എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ]] | [[മേയ് 13]], [[1952]] | [[മേയ് 12]], [[1962]] | [[ഡോ. രാജേന്ദ്രപ്രസാദ്‌]] |- ! style="background-color: light grey" | 2 | [[ഡോ. സാക്കിർ ഹുസൈൻ|ഡോ.സക്കീർ ഹുസൈൻ]] | [[മേയ് 13]], [[1962]] | [[മേയ് 12]], [[1967]] | [[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 3 | [[വി.വി. ഗിരി]] | [[മേയ് 13]], [[1967]] | [[മേയ് 3]], [[1969]] | [[ഡോ. സാക്കിർ ഹുസൈൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 4 | [[ഗോപാൽ സ്വരൂപ് പഥക്]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1969]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 30]], [[1974]] | [[വി.വി. ഗിരി]] |- ! style="background-color: light grey" | 5 | [[ബി.ഡി. ജട്ടി]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1974]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 30]], [[1979]] | [[ഫക്രുദ്ദീൻ അലി അഹമ്മദ്‌]] |- ! style="background-color: light grey" | 6 | [[മുഹമ്മദ് ഹിദായത്തുള്ള]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1979]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 30]], [[1984]] | [[നീലം സഞ്ജീവ റെഡ്ഡി]] |- ! style="background-color: light grey" | 7 | [[ആർ. വെങ്കിട്ടരാമൻ]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1984]] | [[ജൂലൈ 27]], [[1987]] | [[ഗ്യാനി സെയിൽ സിംഗ്‌]] |- ! style="background-color: light grey" | 8 | [[ശങ്കർ ദയാൽ ശർമ്മ]] | [[സെപ്റ്റംബർ 3]], [[1987]] | [[ജൂലൈ 24]], [[1992]] | [[ആർ. വെങ്കിട്ടരാമൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 9 | [[കെ.ആർ. നാരായണൻ]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 21]], [[1992]] | [[ജൂലൈ 24]], [[1997]] | [[ശങ്കർ ദയാൽ ശർമ്മ]] |- ! style="background-color: light grey" | 10<ref name="died">ഉപരാഷ്ട്രപതിയായിരിക്കെ മരിച്ചു</ref> | [[കൃഷ്ണകാന്ത്]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 21]], [[1997]] | [[ജൂലൈ 27]], [[2002]] | [[കെ.ആർ. നാരായണൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 11 | [[Bhairon Singh Shekhawat|ഭൈറോൺ സിങ് ശെഖാവത്ത്]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 19]], [[2002]] | [[ജൂലൈ 21]], [[2007]] | [[എ.പി.ജെ. അബ്ദുൾകലാം]] |- ! style="background-color: light grey" | 12 | [[മുഹമ്മദ് ഹമീദ് അൻസാരി]]<ref>[http://www.hindu.com/thehindu/holnus/000200708101901.htm ''ദി ഹിന്ദു'' പത്രത്തിലെ റിപ്പോർട്ട്]</ref> | [[ഓഗസ്റ്റ് 11]], [[2007]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 11]], [[2017]] | [[പ്രതിഭാ പാട്ടീൽ]]<br/> [[പ്രണബ് മുഖർജി]] |- ! style="background-color: light grey" | 13 | [[വെങ്കയ്യ നായിഡു|എം വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 11]], [[2017]] | തുടരുന്നു | [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] |} == ഇതും കാണുക == * [[ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാരുടെ പട്ടിക]] * [[ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക]] * [[ഇന്ത്യയിലെ ലോക്‌സഭാ സ്പീക്കർമാരുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == <references/> {{reflist}} == പുറമേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * [http://www.vicepresidentofindia.nic.in/ ഇന്ത്യൻ ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്)] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ ഉപരാഷ്ട്രപതിമാർ|*]] otxuvdp8cda7lp9a5gxotyxq98hn6qn 3762305 3762303 2022-08-05T05:16:29Z 2402:3A80:1E68:52DD:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|List of Vice-Presidents of India}} 1950-ൽ [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന]] നിലവിൽ വന്നതുമുതൽ ഇന്ത്യയിലെ ഉപരാഷ്ട്രപതിമാരായി സ്ഥാനമേറ്റവരുടെ സമ്പൂർണ്ണ പട്ടിക<ref>[http://www.eci.gov.in/miscellaneous_statistics/presidents_1952.asp രാഷ്ട്രപതിമാരുടെയും ഉപരാഷ്ട്രപതിമാരുടെയും പട്ടിക - തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ]</ref>. {| class="wikitable sortable" ! ക്രമനമ്പർ ! വൈസ് പ്രസിഡന്റ് ! സ്ഥാനമേറ്റെടെറ്റുത്ത ദിവസം ! സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞ ദിവസം ! പ്രസിഡന്റ് |- ! style="background-color: light grey" | 1 | [[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ|ഡോ.എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ]] | [[മേയ് 13]], [[1952]] | [[മേയ് 12]], [[1962]] | [[ഡോ. രാജേന്ദ്രപ്രസാദ്‌]] |- ! style="background-color: light grey" | 2 | [[ഡോ. സാക്കിർ ഹുസൈൻ]] | [[മേയ് 13]], [[1962]] | [[മേയ് 12]], [[1967]] | [[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 3 | [[വി.വി. ഗിരി]] | [[മേയ് 13]], [[1967]] | [[മേയ് 3]], [[1969]] | [[ഡോ. സാക്കിർ ഹുസൈൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 4 | [[ഗോപാൽ സ്വരൂപ് പഥക്]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1969]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 30]], [[1974]] | [[വി.വി. ഗിരി]] |- ! style="background-color: light grey" | 5 | [[ബി.ഡി. ജട്ടി]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1974]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 30]], [[1979]] | [[ഫക്രുദ്ദീൻ അലി അഹമ്മദ്‌]] |- ! style="background-color: light grey" | 6 | [[മുഹമ്മദ് ഹിദായത്തുള്ള]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1979]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 30]], [[1984]] | [[നീലം സഞ്ജീവ റെഡ്ഡി]] |- ! style="background-color: light grey" | 7 | [[ആർ. വെങ്കിട്ടരാമൻ]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1984]] | [[ജൂലൈ 27]], [[1987]] | [[ഗ്യാനി സെയിൽ സിംഗ്‌]] |- ! style="background-color: light grey" | 8 | [[ശങ്കർ ദയാൽ ശർമ്മ]] | [[സെപ്റ്റംബർ 3]], [[1987]] | [[ജൂലൈ 24]], [[1992]] | [[ആർ. വെങ്കിട്ടരാമൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 9 | [[കെ.ആർ. നാരായണൻ]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 21]], [[1992]] | [[ജൂലൈ 24]], [[1997]] | [[ശങ്കർ ദയാൽ ശർമ്മ]] |- ! style="background-color: light grey" | 10<ref name="died">ഉപരാഷ്ട്രപതിയായിരിക്കെ മരിച്ചു</ref> | [[കൃഷ്ണകാന്ത്]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 21]], [[1997]] | [[ജൂലൈ 27]], [[2002]] | [[കെ.ആർ. നാരായണൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 11 | [[Bhairon Singh Shekhawat|ഭൈറോൺ സിങ് ശെഖാവത്ത്]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 19]], [[2002]] | [[ജൂലൈ 21]], [[2007]] | [[എ.പി.ജെ. അബ്ദുൾകലാം]] |- ! style="background-color: light grey" | 12 | [[മുഹമ്മദ് ഹമീദ് അൻസാരി]]<ref>[http://www.hindu.com/thehindu/holnus/000200708101901.htm ''ദി ഹിന്ദു'' പത്രത്തിലെ റിപ്പോർട്ട്]</ref> | [[ഓഗസ്റ്റ് 11]], [[2007]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 11]], [[2017]] | [[പ്രതിഭാ പാട്ടീൽ]]<br/> [[പ്രണബ് മുഖർജി]] |- ! style="background-color: light grey" | 13 | [[വെങ്കയ്യ നായിഡു|എം വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 11]], [[2017]] | തുടരുന്നു | [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] |} == ഇതും കാണുക == * [[ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാരുടെ പട്ടിക]] * [[ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക]] * [[ഇന്ത്യയിലെ ലോക്‌സഭാ സ്പീക്കർമാരുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == <references/> {{reflist}} == പുറമേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * [http://www.vicepresidentofindia.nic.in/ ഇന്ത്യൻ ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്)] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ ഉപരാഷ്ട്രപതിമാർ|*]] kmo16dj4ihes1vfjkj73mdt9op757cw 3762306 3762305 2022-08-05T05:18:33Z 2402:3A80:1E68:52DD:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|List of Vice-Presidents of India}} 1950-ൽ [[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന]] നിലവിൽ വന്നതുമുതൽ ഇന്ത്യയിലെ ഉപരാഷ്ട്രപതിമാരായി സ്ഥാനമേറ്റവരുടെ സമ്പൂർണ്ണ പട്ടിക<ref>[http://www.eci.gov.in/miscellaneous_statistics/presidents_1952.asp രാഷ്ട്രപതിമാരുടെയും ഉപരാഷ്ട്രപതിമാരുടെയും പട്ടിക - തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ]</ref>. {| class="wikitable sortable" ! ക്രമനമ്പർ ! വൈസ് പ്രസിഡന്റ് ! സ്ഥാനമേറ്റെടെറ്റുത്ത ദിവസം ! സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞ ദിവസം ! പ്രസിഡന്റ് |- ! style="background-color: light grey" | 1 | [[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ|ഡോ.എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ]] | [[മേയ് 13]], [[1952]] | [[മേയ് 12]], [[1962]] | [[ഡോ. രാജേന്ദ്രപ്രസാദ്‌]] |- ! style="background-color: light grey" | 2 | [[ഡോ. സാക്കിർ ഹുസൈൻ]] | [[മേയ് 13]], [[1962]] | [[മേയ് 12]], [[1967]] | [[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 3 | [[വി.വി. ഗിരി]] | [[മേയ് 13]], [[1967]] | [[മേയ് 3]], [[1969]] | [[ഡോ. സാക്കിർ ഹുസൈൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 4 | [[ഗോപാൽ സ്വരൂപ് പഥക്]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1969]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 30]], [[1974]] | [[വി.വി. ഗിരി]] |- ! style="background-color: light grey" | 5 | [[ബി.ഡി. ജട്ടി]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1974]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 30]], [[1979]] | [[ഫക്രുദ്ദീൻ അലി അഹമ്മദ്‌]] |- ! style="background-color: light grey" | 6 | [[മുഹമ്മദ് ഹിദായത്തുള്ള]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1979]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 30]], [[1984]] | [[നീലം സഞ്ജീവ റെഡ്ഡി]] |- ! style="background-color: light grey" | 7 | [[ആർ. വെങ്കിട്ടരാമൻ]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 31]], [[1984]] | [[ജൂലൈ 27]], [[1987]] | [[ഗ്യാനി സെയിൽ സിംഗ്‌]] |- ! style="background-color: light grey" | 8 | [[ശങ്കർ ദയാൽ ശർമ്മ]] | [[സെപ്റ്റംബർ 3]], [[1987]] | [[ജൂലൈ 24]], [[1992]] | [[ആർ. വെങ്കിട്ടരാമൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 9 | [[കെ.ആർ. നാരായണൻ]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 21]], [[1992]] | [[ജൂലൈ 24]], [[1997]] | [[ശങ്കർ ദയാൽ ശർമ്മ]] |- ! style="background-color: light grey" | 10<ref name="died">ഉപരാഷ്ട്രപതിയായിരിക്കെ മരിച്ചു</ref> | [[കൃഷൻ കാന്ത്]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 21]], [[1997]] | [[ജൂലൈ 27]], [[2002]] | [[കെ.ആർ. നാരായണൻ]] |- ! style="background-color: light grey" | 11 | [[Bhairon Singh Shekhawat|ഭൈറോൺ സിങ് ശെഖാവത്ത്]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 19]], [[2002]] | [[ജൂലൈ 21]], [[2007]] | [[എ.പി.ജെ. അബ്ദുൾകലാം]] |- ! style="background-color: light grey" | 12 | [[മുഹമ്മദ് ഹമീദ് അൻസാരി]]<ref>[http://www.hindu.com/thehindu/holnus/000200708101901.htm ''ദി ഹിന്ദു'' പത്രത്തിലെ റിപ്പോർട്ട്]</ref> | [[ഓഗസ്റ്റ് 11]], [[2007]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 11]], [[2017]] | [[പ്രതിഭാ പാട്ടീൽ]]<br/> [[പ്രണബ് മുഖർജി]] |- ! style="background-color: light grey" | 13 | [[വെങ്കയ്യ നായിഡു|എം വെങ്കയ്യ നായിഡു]] | [[ഓഗസ്റ്റ് 11]], [[2017]] | തുടരുന്നു | [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] |} == ഇതും കാണുക == * [[ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാരുടെ പട്ടിക]] * [[ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക]] * [[ഇന്ത്യയിലെ ലോക്‌സഭാ സ്പീക്കർമാരുടെ പട്ടിക]] == അവലംബം == <references/> {{reflist}} == പുറമേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * [http://www.vicepresidentofindia.nic.in/ ഇന്ത്യൻ ഉപരാഷ്ട്രപതി (ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്)] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ ഉപരാഷ്ട്രപതിമാർ|*]] a5pko5uacvdz7d2a0lo4cb5veuwk6b4 0 28700 3762273 3752757 2022-08-04T21:30:27Z 2.101.116.123 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Masturbation}} {{censor}} [[File:Édouard-Henri Avril (22).jpg|thumb|250px]] ജീവിവർഗങ്ങളിലെ അടിസ്ഥാന ലൈംഗികാസ്വാദന സ്വഭാവങ്ങളിൽപ്പെട്ട ഒന്നാണ് സ്വയംഭോഗം. ഇംഗ്ലീഷിൽ മാസ്റ്റർബേഷൻ (Masturbation) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മനുഷ്യരിൽ മാത്രമല്ല പക്ഷിമൃഗാദികളും ഇത് കാണപ്പെടുന്നുണ്ട്. ലൈംഗികമായ ഉണർവുണ്ടാകുമ്പോൾ വ്യക്തികൾ സ്വയംഭോഗം ചെയ്യാറുണ്ട്. ഇത് സംതൃപ്തി പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു. ലൈംഗികാവയവങ്ങളെ സ്വന്തം കൈകളാലോ, മറ്റ് മാർഗ്ഗങ്ങളിലൂടെയോ (സാധാരണയായി [[രതിമൂർച്ഛ|രതിമൂർച്ഛയെത്തും]] വരെ) ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നതാണ‍് '''സ്വയംഭോഗം''' <ref name="webmd">Shuman. T (2006-02).[http://www.webmd.com/sex-relationships/guide/masturbation-guide Your Guide to Masturbation വെബ് എം.ഡി സൈറ്റിന്റെ താൾ].WebMD, Inc. and the Cleveland Clinic Department of Obstetrics and Gynecology. </ref>. സ്വന്തം കൈകൾ കൊണ്ട് നേരിട്ടോ (ഹസ്ഥമൈഥുനം), അന്യവ്യക്തിയുടെ സഹായത്താലോ (ലൈംഗികവേഴ്ചയൊഴികെ), ലൈംഗിക കളിപ്പാട്ടങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചോ സ്വയം ഉത്തേജനം സാധ്യമാക്കുന്നതും സ്വയംഭോഗത്തിൽ‌പ്പെടും<ref>Based on "masturbation" in ''Merriam-Webster's Collegiate Dictionary, Eleventh Edition'', Merriam-Webster, Inc., 2003</ref>. സ്വയം ലൈംഗികാവയവങ്ങളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന പ്രവൃത്തി [[ആത്മരതി (autoeroticism)|ആത്മരതിയുടെ]] പല രീതികളിലുൾപ്പെടുന്നു. സ്ത്രീകളിലും പുരുഷന്മാരിലും സ്വയംഭോഗം സാധാരണയായി കണ്ടുവരുന്നു. കൗമാരപ്രായത്തിൽ ലൈംഗിക വളർച്ച എത്തുന്നതോടെയാണ് ഭൂരിഭാഗവും സ്വയംഭോഗം തുടങ്ങുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും ചെറിയ കുട്ടികളിലും ഇത് കണ്ടുവരാറുണ്ട്. അതിൽ ഉത്കണ്ഠപ്പെടാനില്ല. ഇതവരുടെ ലൈംഗിക വളർച്ചയുടെ ഭാഗമാണ്. സ്വയഭോഗത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ ലൈംഗികബന്ധത്തിന്റെ അഭാവത്തിൽ ഉറക്കത്തിൽ ശുക്ലം പുറത്തേക്ക് പോകുന്ന സ്വപ്നസ്ഖലനവും പുരുഷന്മാരിൽ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>Based on "masturbation" in ''Merriam-Webster's Collegiate Dictionary, Eleventh Edition'', Merriam-Webster, Inc. 2003</ref> സ്വയംഭോഗത്തെ സംബന്ധിച്ച അനവധി മിത്തുകളും വിശ്വാസങ്ങളും അതിനെതിരേയുള്ള മതപരമോ സാംസ്കാരികമോ ആയ എതിർപ്പിന്റെ ഫലമായി ഉണ്ടായിവന്നിട്ടുണ്ട്. അബ്രഹാമിക മതങ്ങളിൽ സ്വയംഭോഗം ഒരു പാപമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref>Michael S. Patton.Twentieth-century attitudes toward masturbation. Journal of Religion and Health. Volume 25, Number 4, 291-302. doi: 10.1007/BF01534067</ref><ref>Greydanus DE and Geller B. Masturbation: historic perspective. New York State Journal of Medicine, November 1980.</ref>. മാനസികരോഗമായും രതിവൈകൃതമായും മുൻപ് സ്വയംഭോഗത്തെ കാണുന്നത് സാധാരണമായിരുന്നു. ഇത് തികച്ചും അശാസ്ത്രീയമാണ്. ഇന്ന് സർവ്വസാധാരണവും, നൈസർഗ്ഗികവും, ആരോഗ്യകരവും, സുഖകരവും, സുരക്ഷിതവുമായ ഒരു ശാരീരിക പ്രവർത്തിയായേ ഇതിനെ ആധുനികശാസ്ത്രം കണക്കാക്കുന്നുള്ളൂ. സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്ന സമയത്ത് രതിഭാവനകളിൽ മുഴുകുന്നതും സാധാരണമാണ്. അതിനാൽ അത് മാനസികമായ ഒരു പ്രവർത്തി കൂടിയാണ്.<ref>{{Cite book | last = B.First | first = Michael | title = Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – 4th Ed.(DSM-IV-TR, 2000) | publisher = American Psychiatric Association | date = 2000 | location = Washington DC, USA | url = http://online.statref.com/titles/titleinfopage.aspx?titleid=37 | isbn = 0-89042-024-6}}</ref>.സ്വയംഭോഗം മൂലം ശാരീരികമോ മാനസികമോ ആയ ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നതായി ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രം സ്ഥിരീകരിച്ചിട്ടില്ല.<ref>{{Cite book | last = Cornog | first = Martha | title = The Big Book of Masturbation: From Angst to Zeal | publisher = Down There Press | date = May, 2003 | location = USA | isbn = 978-0940208292}}</ref>.വളർത്തുന്നതോ വന്യമോ ആയ പക്ഷിമൃഗാദികളിലും സ്വയംഭോഗം നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്<ref name="Bagemihl,1999">Bruce Bagemihl: Biological Exuberance: Animal Homosexuality and Natural Diversity. St. Martin's Press, 1999. ISBN 0-312-19239-8</ref>. ലൈംഗികവളർച്ചയിലേക്ക് അടുക്കുന്ന കൗമാരക്കാർ, താൽക്കാലികമായോ സ്ഥിരമായോ ലൈംഗികപങ്കാളിയില്ലാത്തവർ, അവിവാഹിതർ തുടങ്ങിയവർക്ക് സുരക്ഷിതമായി ലൈംഗികവാഞ്ഛയുടെ മാനസിക സമ്മർദ്ദം ലഘൂകരിക്കാനുള്ള മാർഗ്ഗം കൂടിയാണ് സ്വയംഭോഗം. എന്നാൽ ആവർത്തിച്ച് സ്വയംഭോഗം ചെയ്യാനുള്ള പ്രേരണമൂലം ദൈനംദിന പ്രവർത്തികൾക്ക് തടസ്സം നേരിടുക, പൊതുസ്ഥലങ്ങളിൽ വച്ച് പ്രദർശനവാഞ്ഛയോടെ സ്വയംഭോഗം നടത്തുക, കടുത്ത മാനസികപിരിമുറുക്കം ഉണ്ടാക്കുക എന്നിങ്ങനെയുള്ള അവസ്ഥകളിൽ സ്വയംഭോഗം ഒരു വൈദ്യശാസ്ത്ര പ്രശ്നമാകാറുണ്ട്<ref name="webmd"/>. സ്ത്രീകളിൽ [[രതിമൂർച്ഛാരാഹിത്യം]] (anorgasmia) എന്ന അവസ്ഥയ്ക്കും, പുരുഷന്മാരിൽ ശീഘ്രസ്ഖലനം, മന്ദസ്ഖലനം തുടങ്ങിയ അവസ്ഥകൾക്കും സ്വയംഭോഗം ഒരു ചികിത്സാവിധിയായി സെക്സ് തെറാപ്പിയിൽ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടാറുണ്ട്<ref>Heiman JR, Meston CM. Empirically validated treatment for sexual dysfunction.Annu Rev Sex Res. 1997;8:148-94. PMID: 10051893</ref>. പുരുഷനിൽ സ്വയംഭോഗത്തിലൂടെയോ അല്ലാതെയോ സ്ഖലനം നടന്ന് ശുക്ലവിസർജ്ജനം നടക്കുമ്പോൾ പുതിയ ബീജകോശങ്ങളുണ്ടാവാനും ശുക്ലം പുതുതായി ഉല്പാദിപ്പിക്കാനുമുള്ള ശാരീരികപ്രേരണയുണ്ടാവുന്നു<ref>Levitas E, Lunenfeld E, Weiss N,et al. Relationship between the duration of sexual abstinence and semen quality: analysis of 9,489 semen samples. Fertil Steril. 2005 Jun;83(6):1680-6.doi:10.1016/j.fertnstert.2004.12.045. PMID: 15950636</ref>. ഇതു കണക്കിലെടുത്ത് വന്ധ്യതാ ചികിത്സയിലെ ചില അവസരങ്ങളിൽ സ്വയംഭോഗം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്<ref name="infertility">Practice Committee of American Society for Reproductive Medicine in collaboration with Society for Reproductive Endocrinology and Infertility.Optimizing natural fertility. Fertil Steril. 2008 Nov;90(5 Suppl):S1-6. doi:10.1016/j.fertnstert.2008.08.122. PMID: 19007604</ref>. == ചരിത്രത്തിൽ == മനുഷ്യൻ ഉണ്ടായകാലം മുതൽക്കേ സ്വയംഭോഗം എന്ന രീതി ഉണ്ടായിരിക്കണം. ചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തുന്നതിനു മുന്നേ തന്നെയുള്ള ചില ഗുഹാചിത്രങ്ങളിൽ സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്ന മനുഷ്യനെ കാണാൻ സാധിക്കും. മാൾട്ടയിൽ നിന്നു ലഭിച്ച, ക്രി.മു. നാലാം നൂറ്റാണ്ടിലേതെന്നു കരുതുന്ന ഒരു കളിമൺ ശില്പത്തിൽ സ്ത്രീ സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്നതായാണ‍് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. എങ്കിലും പുരാതനകാലങ്ങളില് നിന്നും ലഭിച്ച തെളിവുകളിൽ കൂടുതലും പുരുഷന്മാരുടേതാണ‍്. രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വിവരണങ്ങളിൽ പുരാതന സുമേറിൽ നിന്നുള്ള തെളിവുകളാണ‍്‌ ഏറ്റവും പഴയത്. അവിടങ്ങളിൽ ഇത് ലൈംഗിക ശക്തി കൂട്ടുവാനുള്ള സമ്പ്രദായമായി ഒറ്റക്കോ ഇണയോട് ചേർന്നോ നടത്തിയിരുന്നതായി മനസ്സിലാക്കാം. പുരാതന [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തിലാകട്ടെ]] സ്വയംഭോഗത്തിന്‌ കുറച്ചുകൂടെ ആദ്ധ്യാത്മികതലങ്ങളിലേക്ക് സ്ഥാനക്കയറ്റം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ദൈവങ്ങൾ സ്വയംഭോഗം ചെയ്തിരുന്നതായും അത് മായികമായ അർത്ഥം കൈവരിച്ചിരുന്നതായും കാണാം. [[ആടം ]] എന്ന ദേവത, പ്രപഞ്ചം സ്വയംഭോഗം ചെയ്താണ്‌ സൃഷ്ടിച്ചതെന്നും [[നൈൽ നദി|നൈലിന്റെ]] വേലിയിറക്കവും ഒഴുക്കുമെല്ലാം ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്‌ എന്നെല്ലാമായിരുന്നു അവരുടെ വിശ്വാസം. ഇതേ വിശ്വാസത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ഈജിപ്ത്|ഈജിപ്തിലെ]] [[ഫറവോ]] മാർ നൈലിലേക്ക് ആചാരപൂർവ്വം സ്വയംഭോഗം ചെയ്യേണ്ടതായും ഉണ്ടായിരുന്നത്രെ<ref>Johnathan Margolis, "O: The intimate history of the orgasm", 2003. p134</ref>. സ്വയംഭോഗത്തെ സംബന്ധിച്ച് വളരെ വിശാലമായ കാഴ്ചപ്പാട് പുലർത്തിയിരുന്ന പുരാതന ഗ്രീക്കുകാർ കടുത്ത ലൈംഗിക ലൈംഗികവാഞ്ഛയുടെ സമ്മർദ്ദം ലഘൂകരിക്കനുള്ള ഉപാധിയായി സ്വയംഭോഗത്തെ കണ്ടിരുന്നു.ഗ്രീക്ക് പുരാതന പെയിന്റിംഗുകളിൽ സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകളെയും കാണാം. [[സാമുവൽ ടിസ്സോട്ട്|സാമുവൽ ടിസ്സോട്ട്]] എന്ന സ്വിസ് വൈദ്യൻ 18ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശുക്ലം അതിവിശിഷ്ടമായ ദ്രാവകമാണെന്നും അതിന്റെ നഷ്ടം ശാരീരികവും മാനസികവുമായ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുമെന്നും വാദിച്ചു.എന്നാൽ 20 ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആരംഭത്തോടെ സ്വയംഭോഗത്തെ സംബന്ധിച്ച് ശാസ്ത്രീയമായ നിഗമനങ്ങൾ വ്യാപകമായതോടെ ടിസ്സോട്ടിന്റെ വാദങ്ങൾ തെറ്റാണെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടു.20 ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യം ഇംഗ്ലീഷ് ഡോക്ടർ ആയിരുന്ന ഹേവ്ലോക്ക് എല്ലിസ് ആണ് ടിസ്സോടിന്റെ വാദങ്ങൾ തെറ്റാണെന്ന് തെളിയിച്ചത്.മിതമായ സ്വയംഭോഗം ആരോഗ്യമുള്ള മനുഷ്യരിൽ യാതൊരു വിധത്തിലുമുള്ള അപകടവും ഉണ്ടാക്കില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം വാദിച്ചു.സ്ത്രീകളിലെയും പുരുഷന്മാരിലെയും നൈസർഗികമായ ഒരു പ്രവൃത്തിയാണ്‌ സ്വയംഭോഗമെന്നു അമേരിക്കൻ ഗവേഷകനായ ആൽഫ്രഡ്‌ കിൻസേ കണ്ടെത്തി.അമിതമായ സ്വയംഭോഗം പ്രശ്നമുണ്ടാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് ഇദ്ദേഹം സമർത്ഥിച്ചു ..<ref>{{cite web|url=http://www.noharmm.org/paige.htm |title=The Ritual of Circumcision |publisher=Noharmm.org |date=2005-09-06 |accessdate=2011-05-29 |accessdate=2013-11-08}}</ref><ref>{{cite book |author=Stengers, Jean; van Neck, Anne |title=Masturbation: the history of a great terror |publisher=Palgrave |location=New York |year=2001 |isbn=0-312-22443-5 }}</ref> == ജീവിവർഗങ്ങളിൽ == മിക്ക പക്ഷിമൃഗാദികളിലും സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്ന ശീലം കാണപ്പെടാറുണ്ട്. കുരങ്ങുവർഗങ്ങൾ, ചിമ്പാൻസി, കുതിര, അണ്ണാൻ, നായ, ആട്, കാള, താറാവ് മുതലായ പക്ഷികൾ, ഉരഗങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ അവയിൽ ചിലതാണ്. ശിശ്നം വയറിനോട് ഉരസിയോ, നക്കിയോ മറ്റും ഇവ സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്നതായി കാണപ്പെടുന്നു. കുരങ്ങുവർഗങ്ങൾ, ചിമ്പാൻസി എന്നിവയുടെ സ്വയംഭോഗരീതികൾക്ക് മനുഷ്യരുടെ സ്വയംഭോഗ രീതികളുമായി സാമ്യമുണ്ട്. <ref>{{Cite web|url=https://www.livescience.com/12944-animals-evolved-masturbate.html|title=Why so many animals evolved to mastarbate|access-date=Feb 23 2011|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> == സ്വയംഭോഗ രീതികൾ == [[File:Masturbation_with_a_flashlight.jpg|ലഘു|ഇലക്ട്രിക് ടോർച്ച് ഉപയോഗിച്ച് സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീ]] [[പ്രമാണം:Masturbation1.jpg|ലഘുചിത്രം|കൈകൊണ്ട് ഭഗശിശ്നികയിലും യോനിയിലും സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീ]] [[File:Masturbating man2.JPG|thumb|175px|ലിംഗാഗ്രചർമ്മം മുന്നോട്ടും പിന്നോട്ടും ചലിപ്പിച്ചുള്ള പുരുഷന്റെ സ്വയംഭോഗം]] ലൈംഗികാവയവത്തെയൊ അതിനോട് ചേർന്ന ഭാഗങ്ങളെയോ കൈകളാലോ മറ്റുപകരണങ്ങളുടെ സഹായത്താലോ തലോടുക,മസ്സാജ് ചെയ്യുക അവയെ തലയണ പോലുള്ള വസ്തുക്കളോട് ചേർത്തമർത്തുക, വിരലുകളോ മറ്റ് വസ്തുക്കളോ [[യോനി|യോനിയിൽ]] കടത്തിവയ്ക്കുക, [[ലിംഗം|ലിംഗ]]ത്തെയും [[യോനി]]യെയും വൈബ്രേറ്റർ ഉപയോഗിച്ച് ഉത്തേജിപ്പിക്കുക തുടങ്ങിയവയാണ‍് സ്‍ത്രീകളിലും പുരുഷന്മാരിലും പൊതുവായി കണ്ടുവരുന്ന സ്വയംഭോഗരീതികൾ. [[ലൈംഗികവികാര മേഖലകൾ|ലൈംഗികവികാര മേഖലകളെ]] തൊടുക, തലോടുക എന്നിങ്ങനെ (മുലക്കണ്ണുകൾ പോലുള്ളവ) ചെയ്യുന്നതുവഴിയും ലൈംഗികാവയവങ്ങളില് നനവ് നൽകുന്ന ലൂബ്ബ്രിക്കന്റുകള് പുരട്ടുന്നതുവഴിയും [[രതിമൂര്ച്ഛ|രതിമൂർച്ഛയിൽ]] എത്തിച്ചേരുവാനാവശ്യമായ ലൈംഗിക ഉത്തേജനം സാധ്യമാക്കുന്നു. [[ലൈംഗിക ചിത്രങ്ങൾ]] കാണുക, [[ലൈംഗികസാഹിത്യം|പ്രായപൂർത്തിയായവർക്ക് വേണ്ടിയുള്ള ഗ്രന്ഥങ്ങൾ]] വായിക്കുക എന്നിങ്ങനെ സ്വയംഭോഗസഹായിയായ പ്രവര്ത്തനങ്ങൾ പലതുമുണ്ട്. ചിലര് ലൈംഗിക സംതൃപ്തിക്കായി വിവിധങ്ങളായ വസ്തുക്കള് [[മൂത്രനാളം|ജനനേന്ദ്രിയ]]ത്തിലേയ്ക്ക് കടത്തിവയ്ക്കാറുണ്ട്.മറ്റു ചിലരാകട്ടെ സംഭോഗത്തെ അനുകരിക്കുന്ന യന്ത്രങ്ങളുടെ സഹായത്താല് സ്വയംഭോഗത്തിലേർ‍പ്പെടുന്നു. രതിമൂർഛയ്ക്ക് തൊട്ടുമുൻപ് സ്വയംഭോഗം അൽപനേരം നിർത്തി വീണ്ടും തുടരുന്ന രീതിയിൽ ഉയർന്ന ലൈംഗികോത്തേജനം സാധ്യമാക്കാവുന്നതാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=mastabation+methods&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_6__0&sp=-1&ghc=1&pq=mastabation+methods&sc=6-19&sk=&cvid=1BA4E84017A94E4C9DDB9A5FCF81EB66#|title=mastabation methods - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. === സ്ത്രീകളിൽ === ബാഹ്യജനനേന്ദ്രിയങ്ങളെ, പ്രത്യേകിച്ചും [[കൃസരി]]യെ വിരലുകൾ ഉപയോഗിച്ച് തലോടുന്നതാണ‍് സ്‍ത്രീകളിൽ കണ്ടുവരുന്ന സ്വയംഭോഗ രീതികളിൽ പ്രധാനമായത്. യോനീഭിത്തിയെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നതിനായി‍, വിരലുകളോ, [[കൃത്രിമലിംഗം|കൃത്രിമലിംഗ]]മോ, വൈബ്രേറ്ററോ യോനിക്കുള്ളിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ച് ചലിപ്പിക്കുന്നതും [[സ്തനങ്ങൾ|സ്‍തന‍‍]]ങ്ങളെയും [[മുലക്കണ്ണുകള്|മുലക്കണ്ണു‍‍]]കളേയും താലോലിക്കുന്നതും വഴുവഴുപ്പ് നൽകുന്ന ലൂബ്രിക്കന്റുകൾ പുരട്ടുന്നതും മറ്റു മാർഗ്ഗങ്ങളിൽ‍പ്പെടുന്നു. അപൂർവം ചില സ്ത്രീകൾ മലദ്വാരത്തിലൂടെയുള്ള ഉത്തേജനവും ഇഷ്ടപ്പെടുന്നു. (എന്നാൽ ഇത് പലപ്പോഴും ഇൻഫെക്ഷനു കാരണമാകുന്നു). യോനിയിലേക്ക് വസ്തുക്കൾ കടത്തുമ്പോൾ പരിക്കോ ഇൻഫെക്ഷനൊ ഉണ്ടാവാതെ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്. വൃത്തിഹീനമായ വസ്തുക്കൾ യോനിയിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ചാൽ അണുബാധ ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനാൽ ഇവ സോപ്പും വെള്ളവും ഉപയോഗിച്ച് നന്നായി കഴുകി ഉപയോഗിക്കേണ്ടതാണ്. കൈവിരലുകൾ ആണെങ്കിൽ പോലും സോപ്പിട്ടു കഴുകിയ ശേഷം മാത്രമേ യോനിയിലേക്ക് പ്രവേശിപ്പിക്കാൻ പാടുള്ളു. ഏതെങ്കിലും നല്ല ജലാധിഷ്ഠിത ലൂബ്രിക്കന്റ് പുരട്ടുന്നത് യോനി വഴിയുള്ള സ്വയംഭോഗം എളുപ്പമാക്കാറുണ്ട്. കമിഴ്ന്നു കിടന്നു കാൽ വിടർത്തി തലയിണയോ കട്ടിലിന്റെ അഗ്രമോ യോനീഭാഗത്ത് അമർത്തിയും സ്വയംഭോഗത്തിൽ ഏർപ്പെടാവുന്നതാണ്. ജലധാരയെ യോനിയിലേയ്‍‍ക്കോ [[കൃസരി]]യിലേയ്‍ക്കോ നയിച്ചും, കാലുകള് പിണച്ചുവച്ചുകൊണ്ട് ജനനേന്ദ്രിയത്തിൽ മര്ദ്ദമേൽപ്പിച്ചും, ലൈംഗികമായി ചിന്തിച്ചും സ്‍ത്രീകള്ക്ക് സ്വയംഭോഗത്തിലേർപ്പെടാന് കഴിയും.<ref>{{cite web|url=http://www.onehearttantra.com/uploads/1/0/7/4/10748619/amasturbation_self_love_tantra.pdf |title=Masturbation, Tantra and Self-love |format=PDF |accessdate=2014-08-27}}</ref> === പുരുഷൻമാരിൽ === പുരുഷന്മാർ സാധാരണയായി തങ്ങളുടെ ലിംഗത്തെ കൈക്കുള്ളിലാക്കി ലിംഗചർമത്തെ മുന്നോട്ടും പിന്നോട്ടും [[രതിമൂര്ച്ഛ]]യെത്തുന്നതുവരെ ചലിപ്പിച്ചാണ‍് സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്നത്. ശുക്ലസ്ഖലനത്തിന് തൊട്ടു മുൻപ് ഈ ചലനത്തിന്റെ വേഗത വർധിക്കാറുണ്ട്. രതിമൂർഛയ്ക്ക് തൊട്ടുമുൻപ് സ്വയംഭോഗം അൽപനേരം നിർത്തി വീണ്ടും തുടരുന്ന രീതിയിൽ കൂടുതൽ സമയം ലൈംഗികൊത്തേജനം സാധ്യമാക്കാവുന്നതാണ്. ചേലാകർമം നടത്തിയവരിൽ ചിലര്ക്ക് ചർമത്തെ അങ്ങോട്ടുമിങ്ങോട്ടും ചലിപ്പിക്കുന്ന രീതി സാധിക്കണമെന്നില്ല. ഉചിതമായ പ്രതലത്തിൽ ലിംഗം അമർത്തിയും പുരുഷന്മാർക്ക് ഉത്തേജനം സാധ്യമാക്കാം. പുരുഷന്മാരിലും മുലക്കണ്ണുകൾ ലൈംഗികൊദ്ദീപനത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. വൈബ്രെറ്റരുകൾ, കൃത്രിമയോനി എന്നിവ ഉപയോഗിച്ചും സ്വയംഭോഗം ചെയ്യാവുന്നതാണ്. ചിലരാകട്ടെ സംഭോഗത്തെ അനുകരിച്ച്, കൈകൾ ചലിപ്പിക്കാതെവച്ച് കൈക്കുള്ളിലേയ്ക്ക് അരക്കെട്ടിന്റെ സഹായത്താൽ ലിംഗത്തെ നയിക്കുകയാണ‍് ചെയ്യുന്നത്. സ്വയംഭോഗത്തിനിടെ [[വൃഷണസഞ്ചി]], മുലക്കണ്ണുകള്, [[മലദ്വാരം]] എന്നിവയും ഉത്തേജിപ്പിക്കപ്പെടാറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=mastabation+methods&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_6__0&sp=-1&ghc=1&pq=mastabation+methods&sc=6-19&sk=&cvid=1BA4E84017A94E4C9DDB9A5FCF81EB66#|title=mastabation methods - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == സംയോജിത സ്വയംഭോഗം == രണ്ടോ അതിലധികമോ ആളുകൾ, ഒറ്റയ്‍‍ക്കോ പരസ്പരമോ [[ലൈംഗികാവയവങ്ങൾ|ലൈംഗികാവയവങ്ങളെ]] (സാധാരണയായി കൈകൾ‍ക്കൊണ്ടോ ലൈംഗിക കളിപ്പാട്ടങ്ങളുടെ സഹായത്താലോ) ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നതാണ‍് സംയോജിത സ്വയംഭോഗം. ലിംഗയോനി ബന്ധത്തിലേർപ്പെടുന്നതിന് എന്തെങ്കിലും കാരണത്താൽ വിമുഖത കാണിക്കുമ്പോഴാണ‍് മറ്റൊരു ഉപാധിയെന്നനിലയിൽ സംയോജിത സ്വയംഭോഗം സ്വീകരിക്കേണ്ടിവരുന്നത്. ഒരു നല്ല [[സംഭോഗപൂർവ്വലീല]]യെന്ന രീതിയിൽ സംയോജിത സ്വയംഭോഗത്തിലേർപ്പെടുന്നതും ഇണകൾക്ക് ഇടയിൽ സാധാരണമാണ്. ഒരു വ്യക്തിക്ക് സ്വയംഭോഗത്തിലൂടെ സ്വന്തം ശരീരത്തെ, ലൈംഗികതയെ, സുഖാവസ്ഥയെ തിരിച്ചറിയാനും, തനിക്കെന്താണ് വേണ്ടതെന്ന് മനസിലാക്കി അത് ഇണയുമായി പങ്കുവെക്കാനും സാധിക്കുന്നു. ഇത് പങ്കാളികൾക്ക് ശരിയായ ഉത്തേജനം നൽകുകയും സുഖകരമായ ലൈംഗികബന്ധത്തിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു; പ്രത്യേകിച്ചും ഉദ്ധാരണക്കുറവ് അനുഭവപ്പെടുന്ന പുരുഷൻമാരിലും, യോനിവരൾച്ച, രതിമൂര്ച്ഛാരാഹിത്യം എന്നിവയനുഭവപ്പെടുന്ന സ്ത്രീകളിലും ഇത് മെച്ചപ്പെട്ട ഉദ്ധാരണം, ലൂബ്രിക്കേഷൻ, രതിമൂർച്ഛ എന്നിവ ഉണ്ടാകാൻ സഹായകരമാകുന്നു. സ്‌ത്രീകളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഭഗശിശ്നികയെ നേരിട്ട് ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നത് (യോനിയിലൂടെ ബന്ധപ്പെടുന്നതിനേക്കാൾ) രതിമൂർച്ഛ ലഭിക്കുവാനുള്ള സാധ്യത കൂട്ടുന്നു. അതിനാൽ സ്ത്രീകൾക്ക് ഇത് കൂടുതൽ ഗുണം ചെയ്യും. അതുപോലെ പ്രായമായ ചില പുരുഷന്മാർക്ക് ഉദ്ധാരണം ലഭിക്കുവാൻ ലിംഗത്തിൽ നേരിട്ടുള്ള ഉത്തേജനം ആവശ്യമായി വരാറുണ്ട്. അതിനാൽ ദാമ്പത്യ ജീവിതത്തിലും ഇത് ഗുണകരമാണ്. അതായത് പങ്കാളിയോടൊപ്പം നല്ലൊരു ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാനുള്ള പരിശീലനമാണ് സ്വയംഭോഗത്തിലൂടെ ലഭിക്കുന്നതെന്ന് പറയാം. [[കന്യകാത്വം]] കാത്തുസൂക്ഷിക്കുക, [[ഗർഭധാരണം]] തടയുക എന്നീ ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൈവിടാതെതന്നെ സുരക്ഷിതമായി ലൈംഗിക സംതൃപ്തി നേടാം എന്നതാണ‍് സംയോജിത മാര്ഗ്ഗം സ്വികരിക്കുവാൻ‍ ഒരു വിഭാഗം [[ഇണകൾ‍|ഇണകളെ‍‍]] പ്രേരിപ്പിക്കുന്നതെന്നതും ഒരു യാഥാർത്ഥ്യമാണ‍്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=mastabation+methods&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_6__0&sp=-1&ghc=1&pq=mastabation+methods&sc=6-19&sk=&cvid=1BA4E84017A94E4C9DDB9A5FCF81EB66#|title=mastabation methods - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}</ref>. == പരിണാമപരമായ ലക്ഷ്യം == സ്‍ത്രീകളിലെ സ്വയംഭോഗം അതിന്റെ സമയമനുസരിച്ച്, [[യോനി]]യിലേയും, [[ഗര്ഭാശയഗളം|ഗര്ഭാശയഗള]]ത്തിലേയും, [[ഗര്ഭപാത്രം|ഗര്ഭപാത്ര]]ത്തിലേയും സ്ഥിതിഗതികളിൽ മാറ്റംവരുത്തി സംഭോഗത്തിലെ ഗർഭധാരണ സാധ്യത വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ശുക്ലസ്വീകരണത്തിനു ഒരു മിനിറ്റ് മുന്പോ, അതിനുശേഷം 45മിനിറ്റിനുള്ളിലോ സ്‍ത്രീകൾക്ക് ഉണ്ടാകുന്ന രതിമൂര്ച്ച ബീജങ്ങൾ അണ്ഡത്തിലെത്തിച്ചേരാനുള്ള സാധ്യത വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നു എന്ന കാരണത്താലാണ് ഇങ്ങനെ സംഭവിക്കുന്നത്.[1] പുരുഷൻമാരില് സ്വയംഭോഗം കുറഞ്ഞ ചലനശേഷിയുള്ള ബീജങ്ങളെ പുറംതള്ളി, അടുത്ത [[സ്ഖലനം|സ്‍ഖലന]]ത്തിൽ കൂടുതൽ ചലനശേഷിയുള്ളതും, സംഭോഗാനന്തരമുള്ള [[ബീജസങ്കലനം|ബീജസങ്കലന‍‍‍]]ത്തിൽ വിജയസാധ്യതയുമുള്ളതായ, ബീജങ്ങളെ പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു == സ്വയംഭോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തെറ്റിദ്ധാരണകൾ == സ്വയംഭോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പല തെറ്റിദ്ധാരണകളും വിശ്വാസങ്ങളും വിവിധ സംസ്കാരങ്ങളിൽ നിലവിലുണ്ട്. സ്വയംഭോഗം ഒരു മാനസികരോഗമോ രതിവൈകൃതമോ ആണെന്ന തെറ്റിദ്ധാരണ സർവ്വസാധാരണമാണ്<ref name="AAP">Schor EL (Ed.), (1995). Caring for Your School-Age Child: Ages 5 to 12. The Complete and Authorative Guide. American Academy of Pediatrics, Elk Grove Village, IL. ISBN-0-553-09981-7</ref>. ആറുവയസ്സുവരെയുള്ള പ്രായത്തിനിടയ്ക്ക് കുട്ടികൾ - വിശേഷിച്ച് പൊതുസ്ഥലങ്ങളിലും മറ്റ് ആളുകളുടെ സാന്നിധ്യത്തിലും - സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുന്നതു നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്<ref>Schmitt, B. D. "Masturbation in Preschoolers. (Behavioral Health Advisor 2002.1)" Clinical Reference Systems (Annual 2002): 2020.</ref>. സുഖദായകമായ പ്രവൃത്തി എന്ന നിലയ്ക്കാണ് കുട്ടികൾ ഈ പ്രായത്തിൽ ഇത് ചെയ്യുന്നത്, ആറുവയസ്സിനു ശേഷം സാമൂഹികസാഹചര്യങ്ങളെപ്പറ്റി കുട്ടി കൂടുതൽ ബോധവാനാകുകയും സ്വകാര്യതയിൽ സ്വയംഭോഗം ചെയ്യാൻ ശീലിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref name="AAP"/> [[ശുക്ലം]] നഷ്ടപ്പെടുന്നത് ശരീരത്തെ തളർത്തുമെന്നും സ്വയംഭോഗം വന്ധ്യത വരുത്തിവയ്ക്കുമെന്നുമുള്ള വിശ്വാസം അപൂർവ്വമല്ല. വൈദ്യശാസ്ത്ര സംബന്ധിയായ തെറ്റിദ്ധാരണകളും ഈ രംഗത്ത് കുറവല്ല. ഉദാഹരണത്തിനു, സ്വയംഭോഗം മൂലം മൂത്രനാളിയിൽ അണുബാധ, മൂത്രത്തിൽ പഴുപ്പ്, മൂത്രത്തിൽ രക്തം ലൈംഗികാവയവങ്ങളിൽ വീക്കം എന്നിവയുണ്ടാകാം എന്ന ധാരണ നിലനിന്നിരുന്നു<ref name="ped review">Meyer TL, Cheng TL. [http://pedsinreview.aappublications.org/cgi/content/full/23/4/148 Unveiling the Secrecy Behind Masturbation] Pediatrics in Review. 2002;23:148-149. doi:10.1542/pir.23-4-148</ref>. ലൈംഗികാവയവങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയ നടത്തി സ്വയംഭോഗത്വര നിർത്തിക്കാനുള്ള “ചികിത്സ” 20-ആം നൂറ്റാണ്ടുവരെയും അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ നടത്തിയിരുന്നു<ref name="ped review"/>. സ്വയംഭോഗ പ്രവർത്തികൾ അമിതമായ ലൈംഗികവാഞ്ഛയുടെയോ, ലൈംഗിക‌ അരാജകത്വത്തിന്റെയോ ലക്ഷണമാണെന്ന ധാരണയും തെറ്റാണ്. [[മുഖക്കുരു]] വർദ്ധിക്കുമെന്നും ശാരീരിക രോമവളർച്ച കൂടുതലാകുമെന്നുമുള്ള ധാരണകളും ശാസ്ത്രപിൻ‌ബലമുള്ളവയല്ല <ref>Ages & Stages : Masturbation. [http://www.healthychildren.org/English/ages-stages/gradeschool/puberty/pages/Masturbation.aspx Healthy Children വെബ് താൾ]. Access date: 23 Oct 2010. </ref>. അമിതമായ ശുക്ലവിസർജ്ജനം മൂത്രനാളിയിൽ വേദന ഉണ്ടാക്കാം . == സ്വയംഭോഗത്തിൻറെ ഗുണങ്ങൾ == # പ്രോസ്ട്രേറ്റ് കാൻസർ സാധ്യത കുറയ്ക്കുന്നു. പ്രൊസ്റ്റേറ്റ് ഗ്രന്ഥികളുടെ ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. # സ്ട്രെസ്സും വിഷാദവും കുറയ്ക്കുന്നു. മാനസികോല്ലാസം ലഭിക്കുന്നു. # രോഗ പ്രതിരോധ ശക്തി വർധിപ്പിക്കുന്നു # ബീജോത്പാദനം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. # ഉദ്ധാരണ തടസങ്ങൾ ഒഴിവാക്കുന്നു. # വസ്‌തിപ്രദേശതിന് ലഭിക്കുന്ന നല്ല എക്സർസൈസ് കൂടിയാണ് ഇത്. ഈ ഭാഗത്തെ പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുന്നു. #സ്ത്രീകളിൽ യോനിയുടെ ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, രക്തയോട്ടം വർധിപ്പിക്കുന്നു. #വികാരങ്ങളെ നിയന്ത്രണത്തിലാക്കുന്നു. # സ്വന്തം ശരീരത്തെയും, ലൈംഗിക ആസ്വാദന ശേഷിയേയും കൃത്യമായി മനസ്സിലാക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു. # രതിമൂർച്ച കൈവരിക്കാൻ സഹായകരമാകുന്നു. # സുരക്ഷിമായ രീതിയിൽ ലൈംഗിക സംതൃപ്തി കൈവരുന്നു. #ലൈംഗിക പങ്കാളികൾ ഇല്ലാത്തവരുടെ മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. #പങ്കാളികൾ ഉള്ളവർക്ക് സംയോജിത സ്വയംഭോഗം വഴി പരസ്പരം മനസിലാക്കാൻ സാധിക്കുന്നു. # നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കുന്നു. സ്വയംഭോഗം ആരോഗ്യത്തിന് ഗുണകരമാണെങ്കിലും അമിതമായി ചെയ്താൽ ഇത് പലപ്പോഴും അത്ര മെച്ചമല്ല. എന്നിരുന്നാലും സാധാരണ ഗതിയിൽ ദിവസേന ഒന്നോ രണ്ടോ തവണയുള്ള സ്വയംഭോഗം ഒരിക്കലും ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കാറില്ല. ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട എന്തെങ്കിലും പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽ ഒരു ഡോക്ടറെ കണ്ടു പരിഹരിക്കുകയാവും നല്ലത്. <ref>{{Cite web|url=https://www.medicalnewstoday.com/articles/320265.php|title=Masturbation side effects: Myths and facts - Medical News Today|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> == അവലംബിത ഗ്രന്ഥങ്ങൾ == # ബേക്കർ, റോബിന് ‍(ജൂൺ 1996) സ്പേം വാര്സ്: ദ സയന്സ് ഓഫ് സെക്സ്, ഡയാനെ ബുക്ക് പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി ISBN 978-0-7881-6004-2 == ഇതും കാണുക == swayambho സ്വയംഭോഗം വീഡിയോ * [[സ്വപ്ന സ്ഖലനം]] == അവലംബം == <div class="references-small" style="column-count:2;-moz-column-count:2;"> <references /><ref>{{Cite web|url=https://www.healthline.com/health/masturbation-side-effects|title=https://www.healthline.com/health/masturbation-side-effects|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref></div> {{ഫലകം:Sex}} {{Birth control methods}} {{sex-stub}} [[വർഗ്ഗം:ലൈംഗികത]] 23fw25wr9wbes7s6fok6445rvjm8r3z 0 29058 3762260 3624700 2022-08-04T15:56:44Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|E-mail}} [[File: Evolution 36 mail.png|thumb|right|ഈ സ്ക്രീൻഷോട്ട് ഒരു ഇമെയിൽ ക്ലയന്റിൻറെ "ഇൻബോക്സ്" പേജ് കാണിക്കുന്നു; ഉപയോക്താക്കൾക്ക് പുതിയ ഇമെയിലുകൾ കാണാനും ഈ സന്ദേശങ്ങൾ വായിക്കാനും ഇല്ലാതാക്കാനും സംരക്ഷിക്കാനും പ്രതികരിക്കാനും കഴിയും.]] [[File:(at).svg|thumb|The [[at sign]], a part of every SMTP [[email address]]<ref>{{cite web|url=https://tools.ietf.org/html/rfc5321#section-2.3.11|title=RFC 5321 – Simple Mail Transfer Protocol|access-date=19 January 2015|work=Network Working Group|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150116021100/https://tools.ietf.org/html/rfc5321#section-2.3.11|archive-date=16 January 2015}}</ref>]] [[File:E-post från Wikipedia - 2019.jpg|thumb|When a "robot" on [[Wikipedia]] makes changes to image files, the uploader receives an email about the changes made.]] '''ഇലക്ട്രോണിക് മെയിൽ''' എന്നതിന്റെ ചുരുക്കപ്പേരാണ് '''ഇ-മെയിൽ'''. ഇലക്ട്രോണിക് മാധ്യമങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് സന്ദേശങ്ങൾ അയക്കുകയും സ്വീകരിക്കുകയും ശേഖരിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സം‌വിധാനമാണിത്. ഇ‌-മെയിൽ എന്നതിനെ "ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയുള്ള കത്തിടപാട്" എന്ന് നിർവചിക്കാം. ലോകത്തെവിടേയുമുള്ള ആളുകൾക്ക് ഫലപ്രദവും സൗകര്യപ്രദവും ആയി തങ്ങളുടെ ആശയങ്ങളും അഭിരുചികളും സൗജന്യമായി പങ്കുവയ്ക്കാൻ ഇ-മെയിൽ സങ്കേതം അവസരമൊരുക്കുന്നു. [[സിമ്പിൾ മെയിൽ ട്രാൻസ്ഫർ പ്രോട്ടോകോൾ]] അടിസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന [[ഇന്റർനെറ്റ്]] ഇ-മെയിലിനേയും [[X.400]] സം‌വിധാനത്തെയും ഒരു സ്ഥാപനത്തിലെ അംഗങ്ങൾക്ക് പരസ്പരം സന്ദേശങ്ങളയക്കുന്നതിനുള്ള ഇൻട്രാനെറ്റ് സം‌വിധാനത്തെയും ഇ-മെയിൽ എന്ന പദംകൊണ്ട് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ടെക്സ്റ്റ് രൂപത്തിലുള്ള സന്ദേശങ്ങൾ അയക്കുന്ന രീതിയെ മാത്രമാണ്‌ ഇ മെയിൽ എന്നു വിളിച്ചിരുന്നതെങ്കിൽ ഇന്ന് മൾട്ടി മീഡിയ ഫയലുകൾ ചേർത്ത് അയക്കുന്ന മെയിലുകളെയും ഇങ്ങനെ വിളിക്കാറുണ്ട്. == ചരിത്രം == 1970-ൽ [[റേ ടോംലിൻസൺ|റേ ടോംലിൻസനാ]]ണ് ഇ മെയിലിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവ്.<ref name="mathrubhumi-ഖ">{{cite news|title=ഈമെയിൽ - ചരിത്രവും അവകാശവാദവും|url=http://www.mathrubhumi.com/technology/web/email-history-of-email-arpanet-internet-history-of-technology-inventer-of-email-shiva-ayyadurai-ray-tomlinson-486065/|accessdate=22 സെപ്റ്റംബർ 2014|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=21 സെപ്റ്റംബർ 2014|author=സുജിത് കുമാർ|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140922055031/http://www.mathrubhumi.com/technology/web/email-history-of-email-arpanet-internet-history-of-technology-inventer-of-email-shiva-ayyadurai-ray-tomlinson-486065/|archivedate=2014-09-22|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}</ref> == ഇ-മെയിൽ വിലാസം എങ്ങനെ സ്വന്തമാക്കാം == [[പ്രമാണം:Email.svg|thumb|right|300px|ഇ-മെയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന രീതി]] സാധാരണയായി ഇന്റർനെറ്റ് കണക്ഷൻ എടുക്കുമ്പോൾ തന്നെ [[ഐ.എസ്.പി.]], ഇ-മെയിൽ വിലാസം നൽകാറുണ്ട്. അതു കൂടാതെ ധാരാളം [[വെബ്സൈറ്റ്|വെബ്സൈറ്റുകൾ]] സൗജന്യ ഇ-മെയിൽ സേവനം നൽകുന്നുണ്ട്. [[ജിമെയിൽ]] [[യാഹൂമെയിൽ]], [[റെഡിഫ്ഫ്മെയിൽ]], [[ഹോട്ട്മെയിൽ]] തുടങ്ങിയവ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്‌. ഈ വെബ്സൈറ്റുകളിൽ പോയി ഇ-മെയിൽ വിലാസത്തിനു വേണ്ട അപേക്ഷ യൂസർനെയിമും [[പാസ്‌വേർഡ്|പാസ്‌വേർഡും]] നൽകി പൂരിപ്പിച്ചു നൽകി ഇ-മെയിൽ വിലാസം സ്വന്തമാക്കാം. ഇ-മെയിൽ വിലാസത്തിന്‌ രണ്ടു ഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിക്കും. ഉപയോക്തൃനാമവും (User Name) ഡൊമൈൻ നാമവും (Domain Name). ഇവയ്ക്കിടയിലായി @ (അറ്റ് എന്ന് ഉച്ചാരണം) എന്ന ചിഹ്നവും ഉപയോഗിക്കുന്നു. == ഇതുംകൂടി കാണുക == * [[ഇ-മെയിൽ വിലാസം]] * [[ജിമെയിൽ]] * [[ഹോട്ട്മെയിൽ]] == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist}} {{Itstub}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്റർനെറ്റ്]] [[വർഗ്ഗം:വാർത്താവിനിമയം]] 21dserrz61slvclw692cgycdo1evic0 3762287 3762260 2022-08-05T01:43:20Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|E-mail}} [[File: Evolution 36 mail.png|thumb|right|ഈ സ്ക്രീൻഷോട്ട് ഒരു ഇമെയിൽ ക്ലയന്റിൻറെ "ഇൻബോക്സ്" പേജ് കാണിക്കുന്നു; ഉപയോക്താക്കൾക്ക് പുതിയ ഇമെയിലുകൾ കാണാനും ഈ സന്ദേശങ്ങൾ വായിക്കാനും ഇല്ലാതാക്കാനും സംരക്ഷിക്കാനും പ്രതികരിക്കാനും കഴിയും.]] [[File:(at).svg|thumb|അറ്റ് സൈൻ, എല്ലാ എസ്എംടിപി(SMTP) ഇമെയിൽ വിലാസത്തിന്റെയും ഒരു ഭാഗം<ref>{{cite web|url=https://tools.ietf.org/html/rfc5321#section-2.3.11|title=RFC 5321 – Simple Mail Transfer Protocol|access-date=19 January 2015|work=Network Working Group|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150116021100/https://tools.ietf.org/html/rfc5321#section-2.3.11|archive-date=16 January 2015}}</ref>]] [[File:E-post från Wikipedia - 2019.jpg|thumb|വിക്കിപീഡിയയിലെ ഒരു "റോബോട്ട്" ഇമേജ് ഫയലുകളിൽ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തുമ്പോൾ, വരുത്തിയ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നയാൾക്ക് ഒരു ഇമെയിൽ ലഭിക്കും.]] '''ഇലക്ട്രോണിക് മെയിൽ''' എന്നതിന്റെ ചുരുക്കപ്പേരാണ് '''ഇ-മെയിൽ'''. ഇലക്ട്രോണിക് മാധ്യമങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് സന്ദേശങ്ങൾ അയക്കുകയും സ്വീകരിക്കുകയും ശേഖരിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സം‌വിധാനമാണിത്. ഇ‌-മെയിൽ എന്നതിനെ "ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയുള്ള കത്തിടപാട്" എന്ന് നിർവചിക്കാം. ലോകത്തെവിടേയുമുള്ള ആളുകൾക്ക് ഫലപ്രദവും സൗകര്യപ്രദവും ആയി തങ്ങളുടെ ആശയങ്ങളും അഭിരുചികളും സൗജന്യമായി പങ്കുവയ്ക്കാൻ ഇ-മെയിൽ സങ്കേതം അവസരമൊരുക്കുന്നു. [[സിമ്പിൾ മെയിൽ ട്രാൻസ്ഫർ പ്രോട്ടോകോൾ]] അടിസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന [[ഇന്റർനെറ്റ്]] ഇ-മെയിലിനേയും [[X.400]] സം‌വിധാനത്തെയും ഒരു സ്ഥാപനത്തിലെ അംഗങ്ങൾക്ക് പരസ്പരം സന്ദേശങ്ങളയക്കുന്നതിനുള്ള ഇൻട്രാനെറ്റ് സം‌വിധാനത്തെയും ഇ-മെയിൽ എന്ന പദംകൊണ്ട് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. "മെയിൽ" എന്നാൽ ഫിസിക്കൽ മെയിൽ (ഇ- + മെയിൽ) മാത്രം അർത്ഥമാക്കുന്ന ഒരു സമയത്ത്, മെയിലിന്റെ ഇലക്ട്രോണിക് (ഡിജിറ്റൽ) പതിപ്പായി അല്ലെങ്കിൽ മെയിലിന്റെ പ്രതിരൂപമായാണ് ഇമെയിൽ വിഭാവനം ചെയ്യപ്പെട്ടത്. ഇമെയിൽ പിന്നീട് സർവ്വവ്യാപിയായ (വളരെ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന) ആശയവിനിമയ മാധ്യമമായി മാറി, നിലവിലെ ഉപയോഗങ്ങൾ, ബിസിനസ്സ്, വാണിജ്യം, സർക്കാർ, വിദ്യാഭ്യാസം, വിനോദം എന്നിവയുടെ പല പ്രക്രിയകളുടെയും അടിസ്ഥാനവും ആവശ്യമായതുമായ ഒരു ഇ-മെയിൽ വിലാസം പലപ്പോഴും പരിഗണിക്കപ്പെടുന്നു. ഇമെയിൽ ഒരു മാധ്യമമാണ്, അതോടൊപ്പം അയയ്‌ക്കുന്ന ഓരോ സന്ദേശത്തെയും ഇമെയിൽ എന്ന് വിളിക്കുന്നു (മാസ്/കൗണ്ട് വ്യത്യാസം). ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ടെക്സ്റ്റ് രൂപത്തിലുള്ള സന്ദേശങ്ങൾ അയക്കുന്ന രീതിയെ മാത്രമാണ്‌ ഇ മെയിൽ എന്നു വിളിച്ചിരുന്നതെങ്കിൽ ഇന്ന് മൾട്ടി മീഡിയ ഫയലുകൾ ചേർത്ത് അയക്കുന്ന മെയിലുകളെയും ഇങ്ങനെ വിളിക്കാറുണ്ട്. == ചരിത്രം == 1970-ൽ [[റേ ടോംലിൻസൺ|റേ ടോംലിൻസനാ]]ണ് ഇ മെയിലിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവ്.<ref name="mathrubhumi-ഖ">{{cite news|title=ഈമെയിൽ - ചരിത്രവും അവകാശവാദവും|url=http://www.mathrubhumi.com/technology/web/email-history-of-email-arpanet-internet-history-of-technology-inventer-of-email-shiva-ayyadurai-ray-tomlinson-486065/|accessdate=22 സെപ്റ്റംബർ 2014|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=21 സെപ്റ്റംബർ 2014|author=സുജിത് കുമാർ|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140922055031/http://www.mathrubhumi.com/technology/web/email-history-of-email-arpanet-internet-history-of-technology-inventer-of-email-shiva-ayyadurai-ray-tomlinson-486065/|archivedate=2014-09-22|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}</ref> == ഇ-മെയിൽ വിലാസം എങ്ങനെ സ്വന്തമാക്കാം == [[പ്രമാണം:Email.svg|thumb|right|300px|ഇ-മെയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന രീതി]] സാധാരണയായി ഇന്റർനെറ്റ് കണക്ഷൻ എടുക്കുമ്പോൾ തന്നെ [[ഐ.എസ്.പി.]], ഇ-മെയിൽ വിലാസം നൽകാറുണ്ട്. അതു കൂടാതെ ധാരാളം [[വെബ്സൈറ്റ്|വെബ്സൈറ്റുകൾ]] സൗജന്യ ഇ-മെയിൽ സേവനം നൽകുന്നുണ്ട്. [[ജിമെയിൽ]] [[യാഹൂമെയിൽ]], [[റെഡിഫ്ഫ്മെയിൽ]], [[ഹോട്ട്മെയിൽ]] തുടങ്ങിയവ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്‌. ഈ വെബ്സൈറ്റുകളിൽ പോയി ഇ-മെയിൽ വിലാസത്തിനു വേണ്ട അപേക്ഷ യൂസർനെയിമും [[പാസ്‌വേർഡ്|പാസ്‌വേർഡും]] നൽകി പൂരിപ്പിച്ചു നൽകി ഇ-മെയിൽ വിലാസം സ്വന്തമാക്കാം. ഇ-മെയിൽ വിലാസത്തിന്‌ രണ്ടു ഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിക്കും. ഉപയോക്തൃനാമവും (User Name) ഡൊമൈൻ നാമവും (Domain Name). ഇവയ്ക്കിടയിലായി @ (അറ്റ് എന്ന് ഉച്ചാരണം) എന്ന ചിഹ്നവും ഉപയോഗിക്കുന്നു. == ഇതുംകൂടി കാണുക == * [[ഇ-മെയിൽ വിലാസം]] * [[ജിമെയിൽ]] * [[ഹോട്ട്മെയിൽ]] == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist}} {{Itstub}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്റർനെറ്റ്]] [[വർഗ്ഗം:വാർത്താവിനിമയം]] oqtzqlrn3g620wmw4d90ttobcdqot13 0 38058 3762370 3718625 2022-08-05T09:57:09Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Kalliasseri}} {{Infobox Indian Jurisdiction | native_name = കല്യാശ്ശേരി | type = city | latd = 12 | longd = 75.29 | state_name = Kerala | district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] | leader_title = | leader_name = | altitude = | population_as_of = 2001 | population_total = 28,066| population_density = | area_magnitude= sq. km | area_total = | area_telephone = | postal_code = 670562 | vehicle_code_range = | sex_ratio = | unlocode = | website = | footnotes = | }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] കണ്ണൂർ-[[തളിപ്പറമ്പ്]] ദേശീയപാതയ്ക്കരികിലെ ഒരു പ്രദേശമാണ്‌ '''കല്യാശ്ശേരി'''. മുൻ കേരള മുഖ്യമന്ത്രി ആയിരുന്ന [[ഇ.കെ. നായനാർ]] കല്യാശ്ശേരിക്കാരനാണ്. '''ചരിത്രം(കോലത്തുവയൽ)''' കണ്ണൂരിലെ കല്ല്യാശ്ശേരി അഥവാ കുറുന്താഴയുടെ അടുത്തുള്ള ഗ്രാമമാണ് കോലത്തുവയൽ. കോലത്തുവയലിന്റെ ചരിത്രം ശ്രീ കോലത്തിരി രാജാവിന്റെ രാജഭരണ കാലം മുതല്ക്കേ ഉള്ളതാണ്. കോലത്തുവയൽ കോലത്തിരിയുടെ ഭൂമിയായിരുന്നു. പിന്നീട് അറയ്ക്കൽ രാജാവുമായുള്ള യുദ്ധത്തിനു കോലത്തിരിയെ സഹായിച്ച ചന്ദ്രോത്ത് കണ്ണന് സമ്മാനിച്ചു. സ്വതന്ത്ര കാലം വരെ കോലത്തുവയലിലെ ഒരു ജന്മിയായി ചന്ദ്രോത്തു കണ്ണൻ വാണു. കോലത്തുവയലിനടുത്തുള്ള കാളപ്രം മൊട്ടയിൽ നിന്നാൽ കോലത്തുവയലിന്റെ പ്രകൃതി രമണീയമായ [[തെങ്ങ്|തെങ്ങിൻ]] തോപ്പുകളും നെൽവയലുകളും കാണാവുന്നതാണ്. കണ്ണന്നൂർ എഞ്ചിനിയറിങ് കോളേജിൽ നിന്നും തുടങ്ങുന്ന കണ്ടൻചിറ തോട് കോലത്തുവയലിന്റെ അടുത്തുകൂടെ ഒഴുകുന്നുണ്ട്.1909 വരെ കോലത്തുവയലിന്റെ 96% ഭാഗവും നെൽവയലായിരുന്നു. ഇപ്പോൾ അതിന്റെ 80% തെങ്ങിൻ കൃഷിക്ക് ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു.മൗവാടി വയൽ പക്ഷി നിരീക്ഷണ സ്ഥലം കല്ലിയാശ്ശേരി ഗ്രാമത്തിലാണ്. ഇതൊരു നല്ല പക്ഷി നിരീക്ഷണ സ്ഥലം ആണ്. == ജനസംഖ്യ == [[2001]]-ലെ ജനസംഖ്യാ കണക്കെടുപ്പ് പ്രകാരം കല്ല്യാശ്ശേരിയിലെ ജനസംഖ്യ 28,066 ആണ്‌<ref>{{GR|India}}</ref>. ഇതിൽ 47% പുരുഷരും 53% സ്ത്രീകളുമാണ്‌. ഇവിടത്തെ സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 85 ശതമാനത്തിലധികമാണ്‌. ഇതിൽ പുരുഷന്മാരിൽ 87% പെരും സ്ത്രീകളിൽ 83% പേരും സാക്ഷരരാണ്‌. ആകെ ജനസംഖ്യയിൽ 6% പേർ 6 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ളവരാണ്‌. == വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ == *മോഡൽ പോളി ടെക്‌നിക്ക്,കല്ല്യാശ്ശേരി *കെ.പി.ആർ ഗോപാലൻ സ്മാരക ഗവൺ‌മെന്റ് ഹയർസെക്കന്ററി സ്കൂൾ,കല്ല്യാശ്ശേരി *കല്ല്യാശ്ശേരി ഗവ. എൽ.പി സ്കൂൾ *കല്യാശ്ശേരി കണ്ണപുരം ഹിന്ദു എൽ.പി സ്കൂൾ *കല്യാശ്ശേരി കണ്ണപുരം ദാറുൽ ഈമാൻ മുസ്ലിം എൽ.പി സ്കൂൾ *കല്യാശ്ശേരി സൗത്ത് യു. പി സ്കൂൾ *കല്യാശ്ശേരി സെൻട്രൽ എൽ.പി സ്കൂൾ *ഇരിണാവ് ഹിന്ദു എൽ.പി സ്കൂൾ *ഇരിണാവ് യു .പി സ്കൂൾ *ഇരിണാവ് മുസ്ലിം യു.പി സ്കൂൾ *മാങ്ങാട് എൽ.പി സ്കൂൾ *മാങ്ങാട് ഈസ്ററ് എൽ.പി സ്കൂൾ == അവലംബം == <references/> {{Kannur district}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] {{Kannur-geo-stub}} 1tkxz35dn9oigxi81nyudsbaky8zm2w 0 42375 3762213 3760976 2022-08-04T12:14:16Z 42.104.154.23 /* പെട്ടെന്നുള്ള കാരണം */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indian Rebellion of 1857}} {{for|ഈ പേരിലുള്ള ചലച്ചിത്രത്തെക്കുറിച്ചറിയാൻ|ശിപായിലഹള (ചലച്ചിത്രം)}} {{Infobox Military Conflict |conflict= {{PAGENAME}} |partof=[[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരങ്ങൾ]] |casus= [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനിയുടെ]] നടപടികൾ |image= |caption= |date= [[മേയ് 10]], [[1857]] |place= ഇന്ത്യ (cf. 1857) [http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Indian_revolt_of_1857_states_map.svg] |territory= ബ്രിട്ടിഷധീന ഇന്ത്യ |result= സമരക്കാരെ അടിച്ചമർത്തി, <br /> ഇന്ത്യയിലെ കമ്പനി ഭരണത്തിന് അന്ത്യം <br /> ബ്രിട്ടൻ നേരിട്ട് ഭരണം തുടങ്ങി |combatant1= [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ വിമത ഇന്ത്യൻ ഭടന്മാർ,<br/> 7 നാട്ടുരാജ്യങ്ങൾ,<br/>പൊതുജനങ്ങൾ |combatant2= {{flagicon|United Kingdom}} [[British Army]]<br/> [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] [[Honourable East India Company|East India Company]]'s [[Sepoys]] Native Irregulars and British regulars, British civilian volunteers raised in Bengal presidency<br/> 20 [[Princely state]]s aiding the British including the independent states of [[Nepal]], [[Kashmir]] as well as smaller states in region |commander1= [[Bahadur Shah II]]<br />[[Nana Sahib]]<br /> [[Mirza Mughal]]<br /> [[Bakht Khan]]<br /> [[Rani Lakshmi Bai]]<br /> [[Tantya Tope]]<br /> [[Begum Hazrat Mahal]] |commander2= [[Commander-in-Chief, India]]:<br />[[George Anson (1797-1857)|George Anson]] (to May 1857)<br /> Sir [[Patrick Grant]] <br /> [[Colin Campbell, 1st Baron Clyde|Sir Colin Campbell]] from (August 1857)<br />[[Jang Bahadur]]<ref>''The Gurkhas'' by W. Brook Northey, John Morris. ISBN 81-206-1577-8. Page 58</ref> <br /> |strength1= |strength2= |casualties1= |casualties2= |notes= }} 1857-ൽ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഭരണത്തിന് എതിരെ അതേ കമ്പനി സൈന്യത്തിലെ [[ശിപായി|ശിപായിമാർ]] എന്നു വിളിച്ചിരുന്ന ഇന്ത്യക്കാരായ ഭടന്മാർ തുടങ്ങുകയും മുഗൾ രാജാവ് ബഹദൂർഷായെ നേതൃത്വത്തിൽ അവരോധിച്ച് സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിക്കുകയും, ഉത്തര-മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ ആകെ പരക്കുകയും ചെയ്ത ഒരു സായുധസമരമാണ് '''1857-ലെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം'''. '''മഹാവിപ്ലവം''', '''ഇന്ത്യൻ ലഹള''', '''1857ലെ കലാപം''' എന്നിങ്ങനെ പല പേരുകളിലും ഈ കലാപം അറിയപ്പെടുന്നു. [[കാൾ മാർക്സ്|കാൾ മാർക്സാണ്]] ആദ്യമായി ഈ കലാപത്തെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചത്.<ref>[https://www.asianetnews.com/web-specials-magazine/savarkar-or-marx-who-called-sepoy-mutiny-the-first-freedom-struggle-of-india--pzm0a9 ശിപായിലഹളയെ 'ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം' എന്നാദ്യം വിശേഷിപ്പിച്ചത് സവർക്കറോ, അതോ മാർക്സോ..?, ഏഷ്യാനെറ്റ് ന്യൂസ്]</ref> 1857 മെയ് 10ന് [[മീററ്റ്|മീററ്റിൽ]] തുടങ്ങി, വടക്കൻ ഗംഗാ സമതലത്തിലും മദ്ധ്യേന്ത്യയിലും പെട്ടെന്ന് വ്യാപിച്ച കലാപം, 1858 ജൂൺ 20-ന് [[ഗ്വാളിയാർ]] ബ്രിട്ടീഷ് കമ്പനിപ്പട കീഴ്പ്പെടുത്തിയതോടെ അവസാനിച്ചു. ചരിത്രത്തിൽ വളരെയേറെ ചർച്ചകൾക്കും വിവാദങ്ങൾക്കും ഈ സംഭവം കാരണമായിട്ടുണ്ട്. ഈ കലാപത്തിന്റെ കാരണങ്ങൾ, മൗലികസ്വഭാവം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് വ്യത്യസ്ത വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഈ സൈനികകലാപം, ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനും വേണ്ടിയുള്ള [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ജനകീയപ്രക്ഷോഭങ്ങൾക്ക്]] നാന്ദികുറിച്ചു എന്നതിന്റെ പേരിലും ശ്രദ്ധേയമാണ്.<ref name=BIR-14/> == ചരിത്രപശ്ചാത്തലം == [[ഇന്ത്യയിലെത്തിയ യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ|യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ]] 16 - 17 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ഇന്ത്യയിൽ എത്തിയത് കച്ചവടത്തിനായിട്ടാണ്. ആദ്യകാലത്ത്, ഇന്ത്യയിൽ കച്ചവടാധിപത്യം നേടുന്നതിനായി യൂറോപ്പുകാർ(പ്രധാനമായി പോർച്ചുഗീസുകാരും, ഡച്ചുകാരും ഫ്രഞ്ചുകാരും ഇംഗ്ലീഷുകാരും) പരസ്പരം മത്സരിക്കുകയും യുദ്ധം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ മേൽക്കൈ നേടിയത് [[ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി|ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനിയാണ്]]. അക്കാലത്ത് ഇന്ത്യയിൽ പ്രബലമായിരുന്ന [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] തകർച്ചയിലായിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകിട നാട്ടുരാജ്യങ്ങളും അന്നു നിലവിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. എങ്കിലും അവർ ധനത്തിനും അധികാരത്തിനുമായി പരസ്പരം മത്സരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഈ മത്സരങ്ങളിലും യുദ്ധങ്ങളിലും ചേരിചേരുകയും ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ ഇടപെടുകയും നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ സാമ്പത്തികമായി ചൂഷണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. 1757ലെ [[പ്ലാസി യുദ്ധം|പ്ലാസി യുദ്ധത്തോടെ]] ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെ നിഷ്കാസനം ചെയ്തുകൊണ്ട് നേരിട്ടു ഭരണം നടത്താൻ തുടങ്ങി. കമ്പനി ഭരണം, അന്നു വരെ നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന സാമ്പത്തികക്രമം തകർക്കുകയും അതിരൂക്ഷമായ ചൂഷണം നടത്തുകയും ചെയ്തു. കർഷകരും കൈത്തൊഴിൽ ചെയ്യുന്നവർക്കും തൊഴിലും വരുമാനവും നഷടപ്പെട്ടു. സമുദായങ്ങൾദരിദ്രരായി. വിദേശികളുടെ ഭരണത്തോട് അങ്ങനെ രൂക്ഷമായ അമർഷം ഉയർന്നുവന്നു. ആദ്യകാലം മുതൽ തന്നെ കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി നിരവധി ജനപ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ, സ്ഥാനഭ്രഷ്ടരാക്കപ്പെട്ട ഭരണാധികാരികൾ ഉദ്യോഗസ്ഥപ്രമുഖർതുടങ്ങിയവരാണ് പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നയിച്ചത്. എന്നാൽ കർഷകരും കൈത്തൊഴിലുകാരും അടങ്ങുന്ന ബഹുജനങ്ങളും ഈ സമരങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിരുന്നു. ആന്ധ്രയിൽ [[വൈശ്യനഗരൻ രാജാക്കന്മർ]] (1794) മൈസൂരിൽ [[ധോണ്ട്ജിവാഗ്]] എന്ന് ഭരണാധികാരി (1800) മലബാറിൽ [[പഴശ്ശിരാജാ]] (1800-05) തിരുവിതാംകൂറിൽ [[വേലുത്തമ്പി ദളവ]] (1809) തമിഴ്നാട്ടിൽ [[പൊളിഗറുകൾ]] (1801-15) കച്ചിൽ നാടുവാഴികൾ (1818-32) അലിഗഡിൽ [[തലൂക്ദാർമാർ]] (1814-17) ഹരിയാനയിൽ [[ജാട്ട് ജനത|ജാട്ടുമുഖ്യന്മാർ]] (1824) തുടങ്ങിയവ അത്തരം പ്രക്ഷോഭങ്ങളിൽ ചിലതാണ്. കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി ഗോത്രകലാപങ്ങളും കർഷകസമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ ലളിതവും സുരക്ഷിതവുമായ ജീവിതം നയിച്ചിരുന്ന ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാരെ നികുതിപിരിച്ചും കച്ചവടമാർഗ്ഗങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചും ചൂഷണം ചെയ്തതാണ് ഗോത്രകലപങ്ങൾക്കു കാരണം. ബംഗാളിൽ [[ചുവാർ|ചുവാറുകൾ]], ബീഹാറിൽ [[സന്താൾ|സന്താളുകൾ]], പശ്ചിമ ഇന്ത്യയിലെ [[ഭില്ല|ഭില്ലകൾ]], ഗുജറാത്തിൽ [[കോലി|കോലികൾ]], അസമിലെ [[ഖാസി|ഖാസികൾ]], ഛോട്ടാനാഗ്പൂരിലെ [[കോളുകൾ]], ഒറീസയിലെ [[ഗോണ്ട്|ഗോണ്ടുകൾ]] തുടങ്ങിയ ഗോത്രങ്ങൾ കലാപം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. കമ്പനിച്ചൂഷണത്തിനെതിരെ നടന്ന കർഷകകലാപങ്ങൾ പലതും കവർച്ചകളായോ ക്രമസമാധാനക്കുഴപ്പങ്ങളായോ ആണ് കമ്പനി ഔദ്യോഗിക രേഖകളിൽ ഉള്ളത്. ആ കലപങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ അധികം ലഭ്യമല്ല. ചില കലാപങ്ങൾ മതപരവും കൂടിയായിരുന്നു. [[വഹാബി പ്രസ്ഥാനം]], ബംഗാളിലെ [[പഗല്പാത്തി-ഫറൈസി]] പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ, പഞ്ചാബിലെ [[കൂക കലാപം]] തുടങ്ങിയവ ചില ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. ==കാരണങ്ങൾ== ഇന്ത്യക്കാർക്കും ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിനുമെതിരായി ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യപകുതിയിൽ രൂപംകൊണ്ട പുതിയ മനോഭാവമാണ് ലഹളയുടെ കാരണം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നുണ്ട്. ആദ്യകാല ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യൻരീതികളെ സ്വാംശീകരിച്ചായിരുന്നു ഇവിടെ ഭരണം നടത്തിയിരുന്നത്. ഉദാഹരണമായി [[ഡെൽഹിയുടെ]] ആദ്യത്തെ റെസിഡന്റായിരുന്ന [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി|ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണിയെപ്പോലെയുള്ളവർ]] വേഷത്തിലും ജീവിതരീതികളിലുമെല്ലാം മുഗൾ ശൈലി സ്വീകരിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ പിൽക്കാലത്തെ ഉദ്യോസസ്ഥർ ഇന്ത്യൻ രീതികളും വിശ്വാസങ്ങളും അധമമാണെന്ന കാഴ്ചപ്പാടുള്ളവരായിരുന്നു. യൂറോപ്പിൽ ഫ്രെഞ്ചുകാരെയും ഇന്ത്യയിൽ അവരുടെ വമ്പൻ എതിരാളികളെയും തോൽപ്പിച്ച{{സൂചിക|ക}} ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ സൈനികശക്തിയുടെ ഉയർച്ചയും സുവിശേഷാനുസാരമായ ക്രിസ്തീയതയുടെ ഉയർച്ചയുമാണ് ഈ മാറ്റത്തിന് കാരണമായത്. യൂറോപ്യൻമാർ അവർ ഉന്നതരാണെന്ന് പ്രത്യക്ഷമായിത്തന്നെ പ്രകടിപ്പിക്കാനാരംഭിച്ചു. [[വാറൻ ഹേസ്റ്റിങ്സ്]] പോലെയുള്ള പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യക്കാരെ പൗരാണികവിജ്ഞാനത്തിന്റെ അവകാശികളായി കണക്കാക്കിയിരുന്ന സ്ഥാനത്ത് അവർ വെറും ബുദ്ധിശൂന്യരായ അപരിഷ്കൃതരാണെന്നും ദുർന്നടപ്പുകാരുമാണെന്നാണ് പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ കണക്കാക്കിയത്. അവരെ മതംമാറ്റുക എന്നത് അത്യാവശ്യമായും കരുതി. മതപരിവർത്തനം ലക്ഷ്യമിട്ട് [[മിഷണറി]] പ്രവർത്തനങ്ങളെ അവർ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിച്ച് സഹജീവനം നടത്തിയിരുന്ന ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ രീതിയും അതിന്റെ തെളിവുകളും പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽത്തന്നെ അപ്രത്യക്ഷമായി. ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ വിൽപ്പത്രങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരുടെ പേരുകൾ ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന രീതി അവസാനിച്ചു.<ref name="LM-9"/> ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിക്കുന്നതും ഇന്ത്യൻ വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിക്കുന്നതും അത്ഭുതത്തിനും പരിഹാസത്തിനും പാത്രമായിരുന്നു.<ref name=LM-73>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA73#v=onepage താൾ: 73]</ref> മതത്തിന്റെ സ്വാധീനം ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെയിടയിൽപ്പോലും ഇക്കാലഘട്ടത്തിൽ വർദ്ധിച്ചിരുന്നു. നൃത്തവും നാടകങ്ങളും മൽസരങ്ങളും പാർട്ടികളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതുമെല്ലാം മതവിരുദ്ധമാണെന്നും അവയൊന്നും പാടില്ലെന്നുമുള്ള ഒരു ബോധം ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹത്തിനിടയിൽത്തന്നെ വേരുപിടിച്ചുവന്നിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യയെ ഭരിച്ചാൽ മാത്രം പോര, അവരെ വിശ്വാസപരമായി ഉദ്ധരിക്കണം എന്ന അഭിപ്രായവും 1840-കളിലും 50-കളിലും ഉയർന്നു. കമ്പനി അവരുടെ അധികാരം മതപരിവർത്തനത്തിനായി ഉപയോഗിക്കണം എന്ന് ഡെൽഹിയിലെ ചാപ്ലൈനായ [[മിഡ്ജ്ലെ ജോൺ ജെന്നിങ്സ്|ജോൺ ജെന്നിങ്സും]], കൽക്കത്തയിലെ എഡ്മണ്ട്സും ആവശ്യപ്പെട്ടു.<ref name="LM-61" /> കൽക്കത്തയിലെ ബിഷപ്പായിരുന്ന [[റെജിനോൾഡ് ഹെബർ|റെജിനോൾഡ് ഹെബറിന്റെ]] ആശയങ്ങളായിരുന്നു ഇവർ പിന്തുടർന്നിരുന്നത്.<ref name="LM-62">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA62#v=onepage താൾ: 62]</ref> പാതിരികൾക്കുപുറമേ ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരും മതപ്രചാരണം അവരുടെ ചുമതലയായി ഏറ്റെടുത്തു. [[ഹെർബെർട്ട് എഡ്വേഡ്സ്]], ഫത്തേപ്പൂരിലെ ജില്ലാ ജഡ്ജായിരുന്ന റോബെർട്ട് ടക്കർ തുടങ്ങിയ ഉദ്യോഗസ്ഥർ ഇതിനുദാഹരണമാണ്.<ref name="LM-61">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA61#v=onepage താൾ: 61]</ref> [[Charles Grant (British East India Company)|ചാൾസ് ഗ്രാന്റ്]] പോലെയുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ഡയറക്റ്റർമാർക്കും ഇതേ അഭിപ്രായമായിരുന്നു.<ref name="LM-62" /> വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യയിലെ പല ഉന്നതോദ്യോഗസ്ഥരും ജോൺ ജെന്നിങ്സിനെപ്പോലുള്ള മിഷണറിമാരുടെ ദൌത്യസംഘത്തിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്നു എന്നതിനാൽ മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ഔദ്യോഗികപരിവേഷം ലഭിക്കുകയും, പ്രവർത്തകർക്ക് ഏതൊരു മേഖലയിലേക്കും കടന്നുചെല്ലുവാൻ സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. തടവുകാർക്ക് മതപ്രഭാഷണം നൽകാൻ വരെ മിഷണറിമാർക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകുന്നു എന്ന ആരോപണം ഇക്കാലത്തുയർന്നിരുന്നു.<ref name="LM-69">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA69#v=onepage താൾ: 69]</ref> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനോഭാവത്തിലുണ്ടായ ഈ മാറ്റം ഇരുകൂട്ടർക്കുമിടയിൽ വെറുപ്പിലേക്കും വംശീയവിദ്വേഷത്തിലേക്കും കൊണ്ടെത്തിച്ചു. ഇത് 1857-ലെ ലഹളയുണ്ടാവാനുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട കാരണമായി വിലയിരുത്തുന്നു. 1850-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ നിരവധി ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഇന്ത്യയിലെ മുഗൾ രാജസഭയെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്യാനും, ബ്രിട്ടീഷ് നിയമങ്ങളും സാങ്കേതികവിദ്യയും ഇന്ത്യയിൽ കൊണ്ടുവരാനും ഇതിനുപുറമേ ക്രിസ്തുമതവും ഇന്ത്യയിൽ വളർത്താനുമുള്ള പദ്ധതികളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="LM-9">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}},[https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA9#v=onepage താൾ:9-10]</ref> മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒരുവശത്ത് തീവ്രമാകുന്ന സമയത്ത് ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾ അനുഷ്ഠിച്ചുവന്ന [[സതി (ആചാരം)|സതി]] പോലുള്ള മതപരമായ ആചാരങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷുകാർ നിയമം മൂലം നിരോധിച്ചു. സർക്കാരിന്റെ അനാഥാലയങ്ങളിലെ കുട്ടികളെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ മതം മാറ്റിക്കുന്നു എന്ന ആരോപണം നിലനിൽക്കുമ്പോൾ 1832-ൽ കൊണ്ടുവന്ന നിയമപ്രകാരം മതം മാറിയ കുട്ടികൾക്ക് പാരമ്പര്യസ്വത്തിൽ അവകാശം നൽകിയത് ഈ ആരോപണത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തി. ശരിയത്ത് അനുസരിച്ച് നിഷിദ്ധമായ കാര്യമായിരുന്നു ഇത്.<ref name=LM-68>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA68#v=onepage താൾ: 68]</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഭരണരംഗത്ത് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ തന്നിഷ്ടപ്രകാരമുള്ള മറ്റൊരു നടപടിയായിരുന്നു ഭരണഭാഷാസ്ഥാനത്തുനിന്ന് പേർഷ്യനെ ഒഴിവാക്കി ഇംഗ്ലീഷിനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ച നടപടി. പരമ്പരാഗതവിദ്യാഭ്യാസരീതികൾ പ്രാകൃതമാണെന്ന് കണക്കാക്കി ഇംഗ്ലീഷ് വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് പ്രാമുഖ്യം നൽകി. എന്നാൽ പുതിയ ഇംഗ്ലീഷ് കോളേജുകളിൽ പഠിച്ച ഇന്ത്യക്കാർക്കു നേരെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ പെരുമാറ്റം മോശമായിരുന്നു. അവഗണയും വിവേചനവും അവർക്ക് നേരിടേണ്ടിവന്നിരുന്നു.<ref name=LM-71>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA71#v=onepage താൾ: 71]</ref> ലഹള നടന്ന [[വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകൾ|വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകളുടെ]] പല ഭാഗങ്ങളും പുതിയതായി ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് ചേർത്തവയായിരുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഭൂമിയും നികുതിയും തിട്ടപ്പെടുത്തലിന്റെ ഭാഗമായി അമ്പലങ്ങൾക്കും മുസ്ലീം പള്ളികൾക്കും മദ്രസകൾക്കും സൂഫി ആശ്രമങ്ങൾക്കും പലതിനും അവർ അനുഭവിച്ചുപോന്നിരുന്ന ഭൂമി നഷ്ടമായി. പാതകളും മറ്റും നിർമ്മിക്കുന്നതിന് കമ്പനി, ആരാധനാലയങ്ങൾ പൊളിച്ചത് പ്രതിഷേധത്തിനിടയാക്കി. മോസ്കുകളിൽ നിന്ന് സ്ഥലം പിടിച്ചെടുത്ത് ക്രിസ്ത്യൻ പള്ളി പണിയുന്നതിനായി വരെ നൽകിയ സംഭവങ്ങളുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഏറ്റെടുത്തതോ നാശോന്മുഖമായതോ ആയ മുസ്ലീം പള്ളികൾ ക്രിസ്ത്യൻ പാതിരിമാർക്കായി നൽകിയ സംഭവങ്ങളുമുണ്ടായി.<ref name="LM-69" /> [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], ലക്നൌവിലെ [[ബീഗം ഹസ്രത്ത്‌ മഹൽ|ബീഗം ഹസ്രത് മഹൽ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഇത്തരം നടപടികളെ വിമർശിച്ചു. മിഷണറികളുടെ പ്രവർത്തനത്തിന് വടക്കേയിന്ത്യയിൽ ഉദ്ദേശിച്ച ഫലം കിട്ടിയില്ലെന്നു മാത്രമല്ല, ഇതിലുടെയുണ്ടായ പേടി മൂലം, ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ നിഷ്കളങ്കനടപടികൾ പോലും ജനങ്ങൾ സംശയത്തോടെ വീക്ഷിക്കാനാരംഭിച്ചു.<ref name="LM-69" /> സ്ത്രീകളോട് ആശുപത്രികളിൽ ചികിൽസ തേടാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പർദ്ദ സംവിധാനത്തെ ദുർബലപ്പെടുത്താനാണെന്നും വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങൾ മിഷണറികളുടെ പരിവർത്തനവിഭാഗങ്ങളാണെന്നും കണക്കാക്കപ്പെട്ടു.<ref name="LM-70">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA70#v=onepage താൾ: 70]</ref> ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹവും തദ്ദേശീയരുമായുള്ള ബന്ധങ്ങൾ തന്നെ വിലക്കപ്പെട്ടു തുടങ്ങി. ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരവുമായി യോജിച്ച് ജീവിച്ചിരുന്ന പഴയകാല ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കുപോലും ഇത്തരം മാറ്റങ്ങൾ അസഹ്യമായിരുന്നു. [[വില്ല്യം ഗാർഡ്നർ]], [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി]] തുടങ്ങിയവരൊക്കെ ഈ മാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് വിലപിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=LM-72>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA72#v=onepage താൾ: 72]</ref> പൊതുവിൽ, ഇന്ത്യക്കാരുടെ മനസറിയാതെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് നടപടികളുടെ സ്വാഭാവികപ്രതികരണമായിരുന്നു ലഹള.<ref name="LM-9" /> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മതപരിവർത്തനശ്രമങ്ങൾ 1850-കളിൽ ശക്തമായപ്പോൾ ഇതിനു പ്രതിരോധിക്കാനെന്നവണ്ണം ഡെൽഹിയിലും മറ്റും മുസ്ലീങ്ങൾക്കിടയിൽ മൗലിക ഇസ്ലാമികവാദത്തിന് ശക്തി വർദ്ധിച്ചു. ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഡെൽഹിയിലെ മുസ്ലീം പണ്ഡിതരായിരുന്ന [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], [[ആസുർദാ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി രമ്യതയിൽ പോകണമെന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തിരുന്നിടത്ത്, കാഫിറുകളായ അവർക്കെതിരെ ആയുധമെടുത്ത് പോരാടി വിശ്വാസം കാത്തുസൂക്ഷീക്കണമെന്ന വാദത്തിന് ശക്തിയേറി.<ref name=LM-75>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA75#v=onepage താൾ: 75]</ref> ===പെട്ടെന്നുള്ള കാരണം=== [[ശിപായി|ശിപായികൾ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് അവരുടെ മതമുപേക്ഷിച്ച് ക്രിസ്തുമതത്തിൽച്ചേരേണ്ടിവരുമോ എന്ന ഭയമായിരുന്നു പെട്ടെന്ന് ലഹളയിലേക്ക് നയിച്ചത്. മതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തീവ്രമായ പരിഭ്രാന്തി ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കിടയിൽ നിലനിന്നിരുന്നു. തദ്ദേശീയസൈനികർക്ക്, മുമ്പ് വിദേശസേവനം ഐച്ഛികമായിരുന്നത് [[ഡൽഹൗസി പ്രഭു]] പുറത്തിറക്കിയ പുതിയ നിയമങ്ങൾ പ്രകാരം നിർബന്ധിതമാക്കി. ഇത് കടൽ കടക്കുന്നത് അശുദ്ധിയായിക്കരുതിയിരുന്ന ഹിന്ദുക്കളുടെ മതവികാരങ്ങളെ വ്രണപ്പെടുത്തി. കാട്രിഡ്ജ് പ്രശ്നമാണ് കലാപം പെട്ടെന്ന് പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ കാരണമായത്. 1857-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ പുതിയ [[എൻഫീൽഡ്]] റൈഫിളുകളും, അതിന്റെ പവർ [[കാട്രിഡ്ജ്|കാട്രിഡ്ജുകളും]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് നൽകിയിരുന്നു. ഈ കാട്രിഡ്ജിലെ വെടിമരുന്ന്, തോക്കിൽ നിറക്കുന്നതിന്, അതിന്റെ പൊതി സൈനികർ പല്ലുകൊണ്ട് കടിച്ചു കീറേണ്ടിയിരുന്നു. ഈ പൊതിയിലെ ഗ്രീസ് മുസ്ലിം അശുദ്ധമായി കരുതുന്ന പന്നിയുടേതും ഹിന്ദുക്കൾ പരിശുദ്ധമാണെന്ന് പരിഗണിക്കുന്ന പശുവിന്റെതുമാണെന്ന ധാരണ അവരെ രോഷാകുലരാക്കി. ഇന്ത്യൻ പട്ടാളക്കാരെ അശുദ്ധരാക്കി മതഭ്രഷ്ടരാക്കാനും അവരെ ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യിക്കാനും ഇത് ബ്രിട്ടീഷുകാർ കരുതിക്കൂട്ടി ചെയ്യുന്നതാണെന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. ഈ കാർട്രിഡ്ജ് ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെതിരെയുള്ള പ്രതിഷേധം 1857 മാർച്ച് അവസാനവും ഏപ്രിലിലുമായി പലയിടങ്ങളിലായി അരങ്ങറി. ഹിന്ദുക്കളെ മതഭ്രഷ്ടരാക്കുന്നതിന് അവർക്ക് നൽകുന്ന ധാന്യങ്ങളിൽ എല്ലുപൊടി കലർത്തുന്നു എന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. അശുദ്ധിയെയും ഭ്രഷ്ടിനെയുംകുറിച്ചുള്ള ഈ ഭയത്തെ ഗൂഢാലോചന മൂലമുള്ള കിംവദന്തികൾ ശക്തമാക്കി. അതിനുപുറമേ [[ദത്തപഹാരനയം]] പോലെയുള്ള വ്യവസ്ഥകളുപയോഗിച്ച് നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് കൂട്ടിച്ചേർക്കലും, രാജാക്കന്മാരെ പുറത്താക്കലും നാടുകടത്തലും, ഉപദ്രവകരമായ ഭൂമി-നികുതി തിട്ടപ്പെടുത്തലും മൂലം ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യക്കാർക്ക് അനഭിമതരായി മാറുകയായിരുന്നു. വൈദേശികമതമായ ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ആഗമനത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിന് ഹിന്ദുക്കളും മുസ്ലീങ്ങളുമായ ഇന്ത്യൻ സൈനികർ ഒന്നുചേർന്നു. എല്ലാ യൂറോപ്യൻമാരെയും ഉന്മൂലനം ചെയ്യുക എന്നതായി അവരുടെ ലക്ഷ്യം. [[ഡെൽഹി]], [[കാൻപൂർ]], [[ലക്നൗ]] എന്നിവിടങ്ങളായിരുന്നു ലഹള നടന്ന പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ.<ref name=BIR-14/> ഈ അനുസരണക്കേടിന് മംഗൾ പാണ്ഡെ എന്ന സൈനികനെ 1857 ഏപ്രിൽ 8ന് തൂക്കിലേറ്റി. ഇദ്ദേഹമാണ് ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിലെ ആദ്യ രക്തസാക്ഷി. <ref>പേജ് 12, വിദ്യ,മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം,11 ആഗസ്റ്റ് 2016 </ref> ==കലാപം== === ഡെൽഹി === {{പ്രലേ|ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കൽ}} മേയ് പത്തിന് [[മീററ്റ്|മീറഠിൽ]] വൻതോതിലുള്ള കലാപം നടന്നു. ശിപായികൾ കന്റോൺമെന്റ് തകർക്കുകയും കുറഞ്ഞത് 50 യൂറോപ്യന്മാരെ കൊലപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name=BIR-14/> തുടർന്ന് മുന്നൂറോളം പേരടങ്ങുന്ന ഇവർ [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലേക്ക്]] നീങ്ങി, മുഗൾ രാജാവ് [[ബഹദൂർഷാ സഫർ|ബഹദൂർഷാ സഫറിന്]] പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചു. അവർ കണ്ണിൽക്കണ്ട സ്ത്രീകളും പുരുഷൻമാരും കുട്ടികളുമായ എല്ലാ ക്രിസ്ത്യാനികളെയും കൊലപ്പെടുത്തി.<ref name="LM-3">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [http://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA3#v=onepage താൾ: 3]</ref> തുടർന്ന് ചുറ്റുവട്ടത്തുള്ള സേനാത്താവളങ്ങളിൽനിന്നെത്തിയ വിമതഭടന്മാരുടെ കേന്ദ്രമായി ഡെൽഹി മാറി.<ref name="BIR-14">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2012 |pages=340-342 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 14 - ലാസ്റ്റ് പോസ്റ്റ്, ലക്നോ (Last Post), 1857 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> മുഗളരെ അധികാരത്തിൽ പുനഃസ്ഥാപിക്കാനും കാഫിർ അധിനിവേശകരെ തുരത്തുന്നതിനുമുള്ള ശിപായിമാരുടെ ലക്ഷ്യത്തിന്റെ പേരിൽ, ദില്ലിയിലെ കുറേപേരും ശിപായികളുടെ വരവിനെ തുടക്കത്തിൽ സ്വാഗതം ചെയ്തിരുന്നു. ബിഹാറിൽ നിന്നും കിഴക്കൻ ഉത്തർപ്രദേശിൽനിന്നുമുള്ള അപരിഷ്കൃതരും അക്രമാസക്തരുമായ കൃഷിക്കാരുടെ വൻസംഘമായ ഈ സേനയെക്കൊണ്ട് ഏറെത്താമസിയാതെതന്നെ ദില്ലിയിലെ ജനങ്ങൾ പൊറുതിമുട്ടി.<ref name="LM-17">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA17#v=onepage താൾ: 17]</ref> അങ്ങനെ തുടക്കത്തിൽ ലഹളയെ പിന്തുണച്ചിരുന്നവർ പോലും ശിപായികൾക്കെതിരായ നിലപാടുകളെടുത്തു. ദില്ലി കലാപകാരികളുടെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായും മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ബഹദൂർഷാ സഫറിനെ കലാപകാരികൾ ഇന്ത്യയുടെ യഥാർത്ഥഭരണാധികാരിയായും അംഗീകരിക്കുകയും ലഹളക്ക് സഫറിന്റെ മൗനാനുവാദം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തതോടെ വെറും പട്ടാളലഹളയായിത്തുടങ്ങിയ ഈ സംഭവത്തിന് വലിയ രാഷ്ട്രീയമാനം കൈവന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് അധീശത്വത്തിന് ഇതൊരു രാഷ്ട്രീയവെല്ലുവിളിയായി മാറി.<ref name=LM-19>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ,{{സൂചിക|൧}} [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA19#v=onepage താൾ: 19]</ref> അങ്ങനെ, [[ഡെൽഹി പിടിച്ചടക്കൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കുക]] എന്നത് ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ജീവൻമരണപ്പോരാട്ടമായി.<ref name="LM-9" /> നാലുമാസത്തെ പോരാട്ടത്തിനു ശേഷം 1857 സെപ്റ്റംബറിൽ ശിപായിമാരിൽ നിന്ന് ദില്ലി പിടിച്ചെടുത്തു. പിടിച്ചടക്കിയ ദില്ലിയിൽ കൊള്ളയടിയും കൂട്ടക്കൊലയും ഭീമമായ തോതിൽ നടത്തുകയും ചെയ്തു. ബഹാദൂർഷാ സഫറിനെ മ്യാൻമറിലേക്ക് നാടുകടത്തുകയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കളെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രധാനപ്പെട്ട നഗരവാസികൾ - കവികൾ, രാജകുമാരൻമാർ, മുല്ലമാർ, കച്ചവടക്കാർ, സൂഫികൾ, പണ്ഡിതർ - തുടങ്ങിയവരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും ഇക്കാലത്ത് വേട്ടയാടപ്പെടുകയും തൂക്കിലേറ്റപ്പെടുകയോ നാടുകടത്തപ്പെടുകയോ ചെയ്തു.<ref name="LM-5">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA5#v=onepage താൾ: 5]</ref> അവശേഷിച്ച ദില്ലി നിവാസികൾ ദരിദ്രരായി മാറി. ലഹളക്കുശേഷം ദില്ലിയുടെ ഭരണം പഞ്ചാബിലെ ചീഫ് കമ്മീഷണറുടെ മേൽനോട്ടത്തിലായിരുന്നു നടത്തിയിരുന്നത്.<ref name="BIR-15">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2002 |pages=354, 370 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 15 - ‘എ കൈൻഡ് ഓഫ് മാഡ്നെസ്സ്’ - ഡെൽഹി, ഇംപീരിയൽ പഞ്ചാബ് ആൻഡ് ദ റീസ്റ്റോറേഷൻ ഓഫ് ബ്രിട്ടീഷ് റൂൾ ('A Kind of Madness' - Delhi, Imperial Punjab, and the Restoration of British Rule) 1857 - 1858 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> === കാൻപൂർ === {{main|കാൺപൂർ ഉപരോധം 1857}} കാൻപൂരിലെ ശിപായികളും മറ്റിടങ്ങളിലെന്നപോലെ കലാപമുയർത്തിയതിനുശേഷം ദില്ലിയിലേക്ക് നീങ്ങാനാണ് പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നതെങ്കിലും [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാസാഹിബിന്റെ]] നിർദ്ദേശപ്രകാരം തങ്ങളുടെ മേലധികാരികളായ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ ആക്രമിക്കുന്നതിലേക്ക് തിരിഞ്ഞത്.<ref name="LM-9" /> [[ഹ്യൂ വീലർ|ഹ്യൂ വീലറുടെ]] നിയന്ത്രണത്തിലായിരുന്ന [[കാൻപൂർ|കാൻപൂരിലെ]] ബ്രിട്ടീഷ് നേതൃത്വം, [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാ സാഹിബിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ലഹളക്കാർക്കുമുമ്പിൽ ജൂൺ അവസാനത്തോടെ കീഴങ്ങിയിരുന്നു. തുടർന്ന് ലഹളക്കാർ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് [[അലഹബാദ്|അലഹബാദിലേക്ക്]] പിൻവാങ്ങാൻ അനുമതി നൽകി ഈ പിൻമാറ്റത്തിനിടെ ജൂൺ 27-ന് സ്ത്രീകളും കുട്ടികളുമടങ്ങുന്ന നിരവധി യൂറോപ്യൻമാർ കൂട്ടക്കുരുതി ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവത്തെത്തുടർന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനസ്സിലും ഭയവും പ്രതികാരചിന്തയും പ്രബലമായി. ''കാൻപൂർ ഓർക്കുക (Remember Cawnpore)'' എന്ന വാക്യം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഒരു യുദ്ധമുദ്രാവാക്യവും, വകതിരിവില്ലാത്ത കൊലപാതകങ്ങൾക്കും കൊള്ളയടിക്കുമുള്ള ന്യായീകരണവുമായി മാറി.<ref name=BIR-15/> === ലക്നൗ === ഡെൽഹിയിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ലക്നൗ ഉൾപ്പെടുന്ന [[അവധ്]] മേഖലയിൽ ഈ ലഹള മേഖലയിൽ മുഴുവനും വ്യാപിച്ച ഒരു ജനകീയലഹളയായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ശിപായിമാരിൽ ഏറിയ പങ്കും ഈ മേഖലയിൽനിന്നുള്ളവരായിരുന്നു എന്നതായിരുന്നു ഇതിന് കാരണം.<ref name="LM-17"/> == വിലയിരുത്തൽ == ഈ ലഹള ഒരു കാർഷകവിപ്ലവമാണോ, ഒരു നാഗരികലഹളയാണോ, ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമാണോ എന്ന കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് ഇന്നും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടാറുണ്ട്. ഈ പറഞ്ഞ വിവിധ ഘടകങ്ങൾ ലഹളയുടെ കാരണങ്ങളായിരുന്നു. ഇത് ഒരൊറ്റ ഏകീകൃതമുന്നേറ്റമായിരുന്നില്ല, മറിച്ച് വളരെ വ്യത്യസ്തമായ കാരണങ്ങളും ലക്ഷ്യങ്ങളും തരങ്ങളിലുമുള്ള നിരവധി മുന്നേറ്റങ്ങളായിരുന്നു. ഓരോ പ്രദേശങ്ങളിലെയും സാഹചര്യങ്ങളും ലഹളയുടെ രൂപവും വ്യത്യസ്തങ്ങളായിരുന്നു.<ref name="LM-17"/> ഏഷ്യയിലെ അന്നത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ആധുനികസേനയായിരുന്ന [[Bengal Army|ബംഗാൾ സേനയിലെ]] 1,39,000 ശിപായിമാരിൽ 7,796 പേരൊഴികെയുള്ളവർ ബ്രിട്ടീഷ് മേലുദ്യോഗസ്ഥർക്കെതിരെ തിരിഞ്ഞു. [[അവധ്]] പോലെയുള്ള വടക്കേയിന്ത്യയുടെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ സാധാരണ ജനങ്ങളും വൻതോതിൽ ശിപായിമാർക്കൊപ്പം ചേർന്നു.<ref name="LM-9" /> എന്നാൽ അവധിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ദില്ലിയിൽ ശിപായിമാരും ജനങ്ങളും വിരുദ്ധചേരിയിലായിരുന്നു. ഈ ചേർച്ചയില്ലായ്മയെക്കുറിച്ചുള്ള രേഖകൾ പലതുമുണ്ടെങ്കിലും ഇതിനൊന്നും വലിയ പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചിട്ടില്ല. ബ്രിട്ടീഷ് ചരിത്രകാരൻമാർക്ക്, ഈ ലഹള, അത് നന്ദികെട്ട തദ്ദേശീയർക്കെതിരെയുള്ള വിജയമായിരുന്നെങ്കിൽ ഇന്ത്യൻ [[ദേശീയവാദ ചരിത്രരചന|ദേശീയവാദികൾക്ക്]] അത് രാജ്യസ്നേഹികൾ ഒത്തുചേർന്നുള്ള ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമായിരുന്നു. 1947-ലെ ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുശേഷം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്ന വീക്ഷണത്തിന് ശക്തിപ്രാപിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=LM-19/> 1909-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[വി.ഡി. സവർക്കർ|വി.ഡി. സവർക്കറുടെ]] ''[[ദി ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്|ദ ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്]], 1857'' എന്ന പുസ്തകത്തിൽ 1857 മാർച്ചിൽ [[ബാരക്ക്പൂരിൽ നടന്ന കലാപത്തെ]] 1857 ലഹളയുടെ ഒരു സുപ്രധാനസംഭവമാക്കിയും [[മംഗൽ പാണ്ഡെ|മംഗൽ പാണ്ഡെയെ]] അതിലെ ഒരു പ്രധാന ബിംബമാക്കിയും അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നു. മംഗൽ പാണ്ഡെയുടെ ഈ സ്ഥാനം, [[മംഗൽ പാണ്ഡെ - ദ റൈസിങ്]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിൽ ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ രണ്ടു മാസത്തിനു ശേഷം മേയിൽ മീറഠിൽ നടന്ന ലഹളയുടെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടലിന് മംഗൽ പാണ്ഡെക്ക് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു ബന്ധവുമുണ്ടായിരുന്നില്ല.<ref name=LM-19/><ref name="rm">{{cite book|title=മംഗൽ പാണ്ഡെ: ബ്രേവ് മാർട്ടിർ ഓർ ആക്സിഡെന്റൽ ഹീറോ?|year=2005|isbn=978-0143032564|url=http://www.amazon.com/Mangal-Pandey-Brave-Martyr-Accidental/dp/0143032569|author=രുദ്രാംശു മുഖർജി|page=63|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}</ref> ഡെൽഹിയിൽ തദ്ദേശീയർക്കും ശിപായികൾക്കും [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] പുനഃസ്ഥാപിക്കുക എന്ന വിഷയത്തിൽ ഒരുമയുണ്ടായിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ നൽകുക എന്ന കാര്യത്തിൽ ദില്ലിക്കുപുറമേ കാൻപൂരിലേയും ലക്നൗവിലെയും വിമതശിപായിമാർക്കും ഏകാഭിപ്രായമായിരുന്നു. അവധിലെ കുട്ടിയായിരുന്ന കിരീടാവകാശി ബിർജിസ് ഖാദിറിനെ വസീറായി അംഗീകരിക്കണമെന്നാവശ്യപ്പെട്ട് ലക്നൗവിലെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയിലെ മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് ഒരു ദൂതനെ അയച്ചിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചാണ് കാൻപൂരിലെ ശിപായിമാരും ലഹള നടത്തിയത്. എന്നാൽ ഇക്കാര്യം ഇന്ത്യൻ ദേശീയവാദി ചരിത്രകാരൻമാർക്ക് പൂർണമായി അംഗീകരിക്കുന്നില്ല. ഹിന്ദു ശിപായിമാർ മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തെ പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ ദില്ലിയിലേക്ക് ഒത്തുചേരുക എന്നതിനെ അവർ തള്ളിക്കളയുന്നു.<ref name=LM-19/> ക്രിസ്തുമതത്തെ പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള മിഷണറികളുടെ വരവിനെ പ്രതിരോധിക്കുന്ന രീതിയിൽ ലഹളയെ ഒരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമായി വ്യാപകമായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മറ്റു പല കാരണങ്ങളും ലഹളയുടെ കാരണമായി പറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും ക്രിസ്തുമതത്തേയും ക്രിസ്തീയനിയമങ്ങളേയും ഇന്ത്യയിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കാനുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ശ്രമങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കലായിരുന്നു ലഹളയിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രേരകശക്തി. ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് മതംമാറ്റം നടത്തിയ ദില്ലിയിലെ ഇന്ത്യക്കാരെവരെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയുടെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്തതിനു ശേഷം ഉടനടി കൊലപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. എന്നാൽ ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ചിരുന്ന കുറേ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ദില്ലിയിലുണ്ടായിരുന്നു. ഇവരെ വെറുതെ വിടുകയും ചെയ്തിയിരുന്നു. ഇതൊരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമാണെന്ന് ബഹാദൂർഷാ സഫറും പ്രത്യക്ഷമായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു. ശിപായികളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഹിന്ദുക്കളായിരുന്നെങ്കിലും ദില്ലിയിലെ മുസ്ലീങ്ങൾ ലഹളയെ ധർമ്മസമരമായി കണ്ടു. അവർ ജുമാ മസ്ജിദിനു മുകളിൽ ജിഹാദിന്റെ കൊടിയുയർത്തി. യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്ത മുസ്ലീങ്ങൾ, അവർ സ്വയം ധർമ്മസമരക്കാർ, ഗാസി, എന്നിങ്ങനെ പേരുകളിൽ വിശേഷിപ്പിച്ചു. യുദ്ധം പുരോഗമിക്കുന്നതിനിടയിൽ ശമ്പളം ലഭിക്കാത്തതുകൊണ്ടും, പട്ടിണികൊണ്ടും ശിപായികളുടെ എണ്ണം ഗണ്യമായി കുറഞ്ഞു. ഇതിൽ ഗ്വാളിയറിൽ നിന്നുള്ള ആത്മഹത്യാഗാസികളുടെ ഒരു സംഘവുമുണ്ടായിരുന്നു. ഇവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകൊണ്ട് മരിക്കുംവരെ ഭക്ഷണം പോലും കഴിക്കാതെ പോരാട്ടം തുടരുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞയെടുത്തവരായിരുന്നു.<ref name="LM-22">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA22#v=onepage താൾ: 22-23]</ref> {{കുറിപ്പ്|ക|''സിറാജുദ്ദൗള, ഫ്രഞ്ചുകാർ, ടിപ്പു സുൽത്താൻ, മറാഠർ എന്നിവരെയും അവസാനം 1849-ൽ പഞ്ചാബികളെയും ബ്രിട്ടീഷുകാർ പരാജയപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.''<ref name=LM-70/> }} == സ്മാരകം == കലാപത്തിൽ പങ്കെടുത്ത സൈനികരുടെ ഓർമ്മയ്ക്കായി പണികഴിപ്പിച്ച സ്മാരകമാണ് [[മ്യൂട്ടിനി മെമ്മോറിയൽ]]. [[ന്യൂഡെൽഹി]]യിലെ [[Kashmiri Gate (Delhi)|കാശ്മീരി ഗേറ്റിനു]] സമീപം പഴയ ടെലിഗ്രാഫ് കെട്ടിടത്തിനു മുന്നിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.ബ്രിട്ടീഷ്കാർ == ഇതും കാണുക == * [[ചപ്പാത്തി പ്രസ്ഥാനം]] * [[ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ]] * [[എലിസ ഡ്രാപ്പർ]] == അവലംബം == {{reflist|3}} == ഗ്രന്ഥങ്ങൾ == * {{കുറിപ്പ്|൧|{{cite book|title=ദ ലാസ്റ്റ് മുഗൾ - ദ ഫോൾ ഓഫ് എ ഡൈനസ്റ്റി, ഡെൽഹി 1857|year=2006|publisher=പെൻഗ്വിൻ ബുക്സ്|isbn=9780670999255|url=http://www.penguinbooksindia.com/en/content/last-mughal|author=[[വില്ല്യം ഡാൽറിമ്പിൾ]]|accessdate=2013 ജൂലൈ 4|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}}} {{Delhi}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]] [[വർഗ്ഗം:1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള]] {{hist-stub}} ecdyuto9eplo1d5706ssdy11svg6gnm 3762216 3762213 2022-08-04T12:16:56Z 42.104.154.23 /* ചരിത്രപശ്ചാത്തലം */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indian Rebellion of 1857}} {{for|ഈ പേരിലുള്ള ചലച്ചിത്രത്തെക്കുറിച്ചറിയാൻ|ശിപായിലഹള (ചലച്ചിത്രം)}} {{Infobox Military Conflict |conflict= {{PAGENAME}} |partof=[[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരങ്ങൾ]] |casus= [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനിയുടെ]] നടപടികൾ |image= |caption= |date= [[മേയ് 10]], [[1857]] |place= ഇന്ത്യ (cf. 1857) [http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Indian_revolt_of_1857_states_map.svg] |territory= ബ്രിട്ടിഷധീന ഇന്ത്യ |result= സമരക്കാരെ അടിച്ചമർത്തി, <br /> ഇന്ത്യയിലെ കമ്പനി ഭരണത്തിന് അന്ത്യം <br /> ബ്രിട്ടൻ നേരിട്ട് ഭരണം തുടങ്ങി |combatant1= [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ വിമത ഇന്ത്യൻ ഭടന്മാർ,<br/> 7 നാട്ടുരാജ്യങ്ങൾ,<br/>പൊതുജനങ്ങൾ |combatant2= {{flagicon|United Kingdom}} [[British Army]]<br/> [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] [[Honourable East India Company|East India Company]]'s [[Sepoys]] Native Irregulars and British regulars, British civilian volunteers raised in Bengal presidency<br/> 20 [[Princely state]]s aiding the British including the independent states of [[Nepal]], [[Kashmir]] as well as smaller states in region |commander1= [[Bahadur Shah II]]<br />[[Nana Sahib]]<br /> [[Mirza Mughal]]<br /> [[Bakht Khan]]<br /> [[Rani Lakshmi Bai]]<br /> [[Tantya Tope]]<br /> [[Begum Hazrat Mahal]] |commander2= [[Commander-in-Chief, India]]:<br />[[George Anson (1797-1857)|George Anson]] (to May 1857)<br /> Sir [[Patrick Grant]] <br /> [[Colin Campbell, 1st Baron Clyde|Sir Colin Campbell]] from (August 1857)<br />[[Jang Bahadur]]<ref>''The Gurkhas'' by W. Brook Northey, John Morris. ISBN 81-206-1577-8. Page 58</ref> <br /> |strength1= |strength2= |casualties1= |casualties2= |notes= }} 1857-ൽ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഭരണത്തിന് എതിരെ അതേ കമ്പനി സൈന്യത്തിലെ [[ശിപായി|ശിപായിമാർ]] എന്നു വിളിച്ചിരുന്ന ഇന്ത്യക്കാരായ ഭടന്മാർ തുടങ്ങുകയും മുഗൾ രാജാവ് ബഹദൂർഷായെ നേതൃത്വത്തിൽ അവരോധിച്ച് സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിക്കുകയും, ഉത്തര-മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ ആകെ പരക്കുകയും ചെയ്ത ഒരു സായുധസമരമാണ് '''1857-ലെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം'''. '''മഹാവിപ്ലവം''', '''ഇന്ത്യൻ ലഹള''', '''1857ലെ കലാപം''' എന്നിങ്ങനെ പല പേരുകളിലും ഈ കലാപം അറിയപ്പെടുന്നു. [[കാൾ മാർക്സ്|കാൾ മാർക്സാണ്]] ആദ്യമായി ഈ കലാപത്തെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചത്.<ref>[https://www.asianetnews.com/web-specials-magazine/savarkar-or-marx-who-called-sepoy-mutiny-the-first-freedom-struggle-of-india--pzm0a9 ശിപായിലഹളയെ 'ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം' എന്നാദ്യം വിശേഷിപ്പിച്ചത് സവർക്കറോ, അതോ മാർക്സോ..?, ഏഷ്യാനെറ്റ് ന്യൂസ്]</ref> 1857 മെയ് 10ന് [[മീററ്റ്|മീററ്റിൽ]] തുടങ്ങി, വടക്കൻ ഗംഗാ സമതലത്തിലും മദ്ധ്യേന്ത്യയിലും പെട്ടെന്ന് വ്യാപിച്ച കലാപം, 1858 ജൂൺ 20-ന് [[ഗ്വാളിയാർ]] ബ്രിട്ടീഷ് കമ്പനിപ്പട കീഴ്പ്പെടുത്തിയതോടെ അവസാനിച്ചു. ചരിത്രത്തിൽ വളരെയേറെ ചർച്ചകൾക്കും വിവാദങ്ങൾക്കും ഈ സംഭവം കാരണമായിട്ടുണ്ട്. ഈ കലാപത്തിന്റെ കാരണങ്ങൾ, മൗലികസ്വഭാവം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് വ്യത്യസ്ത വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഈ സൈനികകലാപം, ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനും വേണ്ടിയുള്ള [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ജനകീയപ്രക്ഷോഭങ്ങൾക്ക്]] നാന്ദികുറിച്ചു എന്നതിന്റെ പേരിലും ശ്രദ്ധേയമാണ്.<ref name=BIR-14/> == ചരിത്രപശ്ചാത്തലം == [[ഇന്ത്യയിലെത്തിയ യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ|യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ]] 16 - 17 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ഇന്ത്യയിൽ എത്തിയത് കച്ചവടത്തിനായിട്ടാണ്. ആദ്യകാലത്ത്, ഇന്ത്യയിൽ കച്ചവടാധിപത്യം നേടുന്നതിനായി യൂറോപ്പുകാർ(പ്രധാനമായി പോർച്ചുഗീസുകാരും, ഡച്ചുകാരും ഫ്രഞ്ചുകാരും ഇംഗ്ലീഷുകാരും) പരസ്പരം മത്സരിക്കുകയും യുദ്ധം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ മേൽക്കൈ നേടിയത് [[ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി|ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനിയാണ്]]. അക്കാലത്ത് ഇന്ത്യയിൽ പ്രബലമായിരുന്ന [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] തകർച്ചയിലായിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകിട നാട്ടുരാജ്യങ്ങളും അന്നു നിലവിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. എങ്കിലും അവർ ധനത്തിനും അധികാരത്തിനുമായി പരസ്പരം മത്സരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഈ മത്സരങ്ങളിലും യുദ്ധങ്ങളിലും ചേരിചേരുകയും ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ ഇടപെടുകയും നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ സാമ്പത്തികമായി ചൂഷണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. 1757ലെ [[പ്ലാസി യുദ്ധം|പ്ലാസി യുദ്ധത്തോടെ]] ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെ നിഷ്കാസനം ചെയ്തുകൊണ്ട് നേരിട്ടു ഭരണം നടത്താൻ തുടങ്ങി. കമ്പനി ഭരണം, അന്നു വരെ നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന സാമ്പത്തികക്രമം തകർക്കുകയും അതിരൂക്ഷമായ ചൂഷണം നടത്തുകയും ചെയ്തു. കർഷകരും കൈത്തൊഴിൽ ചെയ്യുന്നവർക്കും തൊഴിലും വരുമാനവും നഷടപ്പെട്ടു. സമുദായങ്ങൾദരിദ്രരായി. വിദേശികളുടെ ഭരണത്തോട് അങ്ങനെ രൂക്ഷമായ അമർഷം ഉയർന്നുവന്നു. ആദ്യകാലം മുതൽ തന്നെ കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി നിരവധി ജനപ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ, സ്ഥാനഭ്രഷ്ടരാക്കപ്പെട്ട ഭരണാധികാരികൾ ഉദ്യോഗസ്ഥപ്രമുഖർതുടങ്ങിയവരാണ് പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നയിച്ചത്. എന്നാൽ കർഷകരും കൈത്തൊഴിലുകാരും അടങ്ങുന്ന ബഹുജനങ്ങളും ഈ സമരങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിരുന്നു. ആന്ധ്രയിൽ [[വൈശ്യനഗരൻ രാജാക്കന്മർ]] (1794) മൈസൂരിൽ [[ധോണ്ട്ജിവാഗ്]] എന്ന് ഭരണാധികാരി (1800) മലബാറിൽ [[പഴശ്ശിരാജാ]] (1800-05) തിരുവിതാംകൂറിൽ [[വേലുത്തമ്പി ദളവ]] (1809) തമിഴ്നാട്ടിൽ [[പൊളിഗറുകൾ]] (1801-15) കച്ചിൽ നാടുവാഴികൾ (1818-32) അലിഗഡിൽ [[തലൂക്ദാർമാർ]] (1814-17) ഹരിയാനയിൽ [[ജാട്ട് ജനത|ജാട്ടുമുഖ്യന്മാർ]] (1824) തുടങ്ങിയവ അത്തരം പ്രക്ഷോഭങ്ങളിൽ ചിലതാണ്. കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി ഗോത്രകലാപങ്ങളും കർഷകസമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ ലളിതവും സുരക്ഷിതവുമായ ജീവിതം നയിച്ചിരുന്ന ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാരെ നികുതിപിരിച്ചും കച്ചവടമാർഗ്ഗങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചും ചൂഷണം ചെയ്തതാണ് ഗോത്രകലപങ്ങൾക്കു കാരണം. ബംഗാളിൽ [[ചുവാർ|ചുവാറുകൾ]], ബീഹാറിൽ [[സാന്താൾ |സന്താളുകൾ]], പശ്ചിമ ഇന്ത്യയിലെ [[ഭില്ല|ഭില്ലകൾ]], ഗുജറാത്തിൽ [[കോലി|കോലികൾ]], അസമിലെ [[ഖാസി|ഖാസികൾ]], ഛോട്ടാനാഗ്പൂരിലെ [[കോളുകൾ]], ഒറീസയിലെ [[ഗോണ്ട്|ഗോണ്ടുകൾ]] തുടങ്ങിയ ഗോത്രങ്ങൾ കലാപം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. കമ്പനിച്ചൂഷണത്തിനെതിരെ നടന്ന കർഷകകലാപങ്ങൾ പലതും കവർച്ചകളായോ ക്രമസമാധാനക്കുഴപ്പങ്ങളായോ ആണ് കമ്പനി ഔദ്യോഗിക രേഖകളിൽ ഉള്ളത്. ആ കലപങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ അധികം ലഭ്യമല്ല. ചില കലാപങ്ങൾ മതപരവും കൂടിയായിരുന്നു. [[വഹാബി പ്രസ്ഥാനം]], ബംഗാളിലെ [[പഗല്പാത്തി-ഫറൈസി]] പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ, പഞ്ചാബിലെ [[കൂക കലാപം]] തുടങ്ങിയവ ചില ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. ==കാരണങ്ങൾ== ഇന്ത്യക്കാർക്കും ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിനുമെതിരായി ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യപകുതിയിൽ രൂപംകൊണ്ട പുതിയ മനോഭാവമാണ് ലഹളയുടെ കാരണം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നുണ്ട്. ആദ്യകാല ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യൻരീതികളെ സ്വാംശീകരിച്ചായിരുന്നു ഇവിടെ ഭരണം നടത്തിയിരുന്നത്. ഉദാഹരണമായി [[ഡെൽഹിയുടെ]] ആദ്യത്തെ റെസിഡന്റായിരുന്ന [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി|ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണിയെപ്പോലെയുള്ളവർ]] വേഷത്തിലും ജീവിതരീതികളിലുമെല്ലാം മുഗൾ ശൈലി സ്വീകരിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ പിൽക്കാലത്തെ ഉദ്യോസസ്ഥർ ഇന്ത്യൻ രീതികളും വിശ്വാസങ്ങളും അധമമാണെന്ന കാഴ്ചപ്പാടുള്ളവരായിരുന്നു. യൂറോപ്പിൽ ഫ്രെഞ്ചുകാരെയും ഇന്ത്യയിൽ അവരുടെ വമ്പൻ എതിരാളികളെയും തോൽപ്പിച്ച{{സൂചിക|ക}} ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ സൈനികശക്തിയുടെ ഉയർച്ചയും സുവിശേഷാനുസാരമായ ക്രിസ്തീയതയുടെ ഉയർച്ചയുമാണ് ഈ മാറ്റത്തിന് കാരണമായത്. യൂറോപ്യൻമാർ അവർ ഉന്നതരാണെന്ന് പ്രത്യക്ഷമായിത്തന്നെ പ്രകടിപ്പിക്കാനാരംഭിച്ചു. [[വാറൻ ഹേസ്റ്റിങ്സ്]] പോലെയുള്ള പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യക്കാരെ പൗരാണികവിജ്ഞാനത്തിന്റെ അവകാശികളായി കണക്കാക്കിയിരുന്ന സ്ഥാനത്ത് അവർ വെറും ബുദ്ധിശൂന്യരായ അപരിഷ്കൃതരാണെന്നും ദുർന്നടപ്പുകാരുമാണെന്നാണ് പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ കണക്കാക്കിയത്. അവരെ മതംമാറ്റുക എന്നത് അത്യാവശ്യമായും കരുതി. മതപരിവർത്തനം ലക്ഷ്യമിട്ട് [[മിഷണറി]] പ്രവർത്തനങ്ങളെ അവർ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിച്ച് സഹജീവനം നടത്തിയിരുന്ന ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ രീതിയും അതിന്റെ തെളിവുകളും പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽത്തന്നെ അപ്രത്യക്ഷമായി. ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ വിൽപ്പത്രങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരുടെ പേരുകൾ ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന രീതി അവസാനിച്ചു.<ref name="LM-9"/> ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിക്കുന്നതും ഇന്ത്യൻ വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിക്കുന്നതും അത്ഭുതത്തിനും പരിഹാസത്തിനും പാത്രമായിരുന്നു.<ref name=LM-73>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA73#v=onepage താൾ: 73]</ref> മതത്തിന്റെ സ്വാധീനം ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെയിടയിൽപ്പോലും ഇക്കാലഘട്ടത്തിൽ വർദ്ധിച്ചിരുന്നു. നൃത്തവും നാടകങ്ങളും മൽസരങ്ങളും പാർട്ടികളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതുമെല്ലാം മതവിരുദ്ധമാണെന്നും അവയൊന്നും പാടില്ലെന്നുമുള്ള ഒരു ബോധം ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹത്തിനിടയിൽത്തന്നെ വേരുപിടിച്ചുവന്നിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യയെ ഭരിച്ചാൽ മാത്രം പോര, അവരെ വിശ്വാസപരമായി ഉദ്ധരിക്കണം എന്ന അഭിപ്രായവും 1840-കളിലും 50-കളിലും ഉയർന്നു. കമ്പനി അവരുടെ അധികാരം മതപരിവർത്തനത്തിനായി ഉപയോഗിക്കണം എന്ന് ഡെൽഹിയിലെ ചാപ്ലൈനായ [[മിഡ്ജ്ലെ ജോൺ ജെന്നിങ്സ്|ജോൺ ജെന്നിങ്സും]], കൽക്കത്തയിലെ എഡ്മണ്ട്സും ആവശ്യപ്പെട്ടു.<ref name="LM-61" /> കൽക്കത്തയിലെ ബിഷപ്പായിരുന്ന [[റെജിനോൾഡ് ഹെബർ|റെജിനോൾഡ് ഹെബറിന്റെ]] ആശയങ്ങളായിരുന്നു ഇവർ പിന്തുടർന്നിരുന്നത്.<ref name="LM-62">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA62#v=onepage താൾ: 62]</ref> പാതിരികൾക്കുപുറമേ ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരും മതപ്രചാരണം അവരുടെ ചുമതലയായി ഏറ്റെടുത്തു. [[ഹെർബെർട്ട് എഡ്വേഡ്സ്]], ഫത്തേപ്പൂരിലെ ജില്ലാ ജഡ്ജായിരുന്ന റോബെർട്ട് ടക്കർ തുടങ്ങിയ ഉദ്യോഗസ്ഥർ ഇതിനുദാഹരണമാണ്.<ref name="LM-61">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA61#v=onepage താൾ: 61]</ref> [[Charles Grant (British East India Company)|ചാൾസ് ഗ്രാന്റ്]] പോലെയുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ഡയറക്റ്റർമാർക്കും ഇതേ അഭിപ്രായമായിരുന്നു.<ref name="LM-62" /> വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യയിലെ പല ഉന്നതോദ്യോഗസ്ഥരും ജോൺ ജെന്നിങ്സിനെപ്പോലുള്ള മിഷണറിമാരുടെ ദൌത്യസംഘത്തിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്നു എന്നതിനാൽ മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ഔദ്യോഗികപരിവേഷം ലഭിക്കുകയും, പ്രവർത്തകർക്ക് ഏതൊരു മേഖലയിലേക്കും കടന്നുചെല്ലുവാൻ സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. തടവുകാർക്ക് മതപ്രഭാഷണം നൽകാൻ വരെ മിഷണറിമാർക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകുന്നു എന്ന ആരോപണം ഇക്കാലത്തുയർന്നിരുന്നു.<ref name="LM-69">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA69#v=onepage താൾ: 69]</ref> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനോഭാവത്തിലുണ്ടായ ഈ മാറ്റം ഇരുകൂട്ടർക്കുമിടയിൽ വെറുപ്പിലേക്കും വംശീയവിദ്വേഷത്തിലേക്കും കൊണ്ടെത്തിച്ചു. ഇത് 1857-ലെ ലഹളയുണ്ടാവാനുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട കാരണമായി വിലയിരുത്തുന്നു. 1850-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ നിരവധി ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഇന്ത്യയിലെ മുഗൾ രാജസഭയെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്യാനും, ബ്രിട്ടീഷ് നിയമങ്ങളും സാങ്കേതികവിദ്യയും ഇന്ത്യയിൽ കൊണ്ടുവരാനും ഇതിനുപുറമേ ക്രിസ്തുമതവും ഇന്ത്യയിൽ വളർത്താനുമുള്ള പദ്ധതികളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="LM-9">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}},[https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA9#v=onepage താൾ:9-10]</ref> മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒരുവശത്ത് തീവ്രമാകുന്ന സമയത്ത് ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾ അനുഷ്ഠിച്ചുവന്ന [[സതി (ആചാരം)|സതി]] പോലുള്ള മതപരമായ ആചാരങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷുകാർ നിയമം മൂലം നിരോധിച്ചു. സർക്കാരിന്റെ അനാഥാലയങ്ങളിലെ കുട്ടികളെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ മതം മാറ്റിക്കുന്നു എന്ന ആരോപണം നിലനിൽക്കുമ്പോൾ 1832-ൽ കൊണ്ടുവന്ന നിയമപ്രകാരം മതം മാറിയ കുട്ടികൾക്ക് പാരമ്പര്യസ്വത്തിൽ അവകാശം നൽകിയത് ഈ ആരോപണത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തി. ശരിയത്ത് അനുസരിച്ച് നിഷിദ്ധമായ കാര്യമായിരുന്നു ഇത്.<ref name=LM-68>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA68#v=onepage താൾ: 68]</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഭരണരംഗത്ത് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ തന്നിഷ്ടപ്രകാരമുള്ള മറ്റൊരു നടപടിയായിരുന്നു ഭരണഭാഷാസ്ഥാനത്തുനിന്ന് പേർഷ്യനെ ഒഴിവാക്കി ഇംഗ്ലീഷിനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ച നടപടി. പരമ്പരാഗതവിദ്യാഭ്യാസരീതികൾ പ്രാകൃതമാണെന്ന് കണക്കാക്കി ഇംഗ്ലീഷ് വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് പ്രാമുഖ്യം നൽകി. എന്നാൽ പുതിയ ഇംഗ്ലീഷ് കോളേജുകളിൽ പഠിച്ച ഇന്ത്യക്കാർക്കു നേരെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ പെരുമാറ്റം മോശമായിരുന്നു. അവഗണയും വിവേചനവും അവർക്ക് നേരിടേണ്ടിവന്നിരുന്നു.<ref name=LM-71>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA71#v=onepage താൾ: 71]</ref> ലഹള നടന്ന [[വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകൾ|വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകളുടെ]] പല ഭാഗങ്ങളും പുതിയതായി ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് ചേർത്തവയായിരുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഭൂമിയും നികുതിയും തിട്ടപ്പെടുത്തലിന്റെ ഭാഗമായി അമ്പലങ്ങൾക്കും മുസ്ലീം പള്ളികൾക്കും മദ്രസകൾക്കും സൂഫി ആശ്രമങ്ങൾക്കും പലതിനും അവർ അനുഭവിച്ചുപോന്നിരുന്ന ഭൂമി നഷ്ടമായി. പാതകളും മറ്റും നിർമ്മിക്കുന്നതിന് കമ്പനി, ആരാധനാലയങ്ങൾ പൊളിച്ചത് പ്രതിഷേധത്തിനിടയാക്കി. മോസ്കുകളിൽ നിന്ന് സ്ഥലം പിടിച്ചെടുത്ത് ക്രിസ്ത്യൻ പള്ളി പണിയുന്നതിനായി വരെ നൽകിയ സംഭവങ്ങളുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഏറ്റെടുത്തതോ നാശോന്മുഖമായതോ ആയ മുസ്ലീം പള്ളികൾ ക്രിസ്ത്യൻ പാതിരിമാർക്കായി നൽകിയ സംഭവങ്ങളുമുണ്ടായി.<ref name="LM-69" /> [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], ലക്നൌവിലെ [[ബീഗം ഹസ്രത്ത്‌ മഹൽ|ബീഗം ഹസ്രത് മഹൽ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഇത്തരം നടപടികളെ വിമർശിച്ചു. മിഷണറികളുടെ പ്രവർത്തനത്തിന് വടക്കേയിന്ത്യയിൽ ഉദ്ദേശിച്ച ഫലം കിട്ടിയില്ലെന്നു മാത്രമല്ല, ഇതിലുടെയുണ്ടായ പേടി മൂലം, ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ നിഷ്കളങ്കനടപടികൾ പോലും ജനങ്ങൾ സംശയത്തോടെ വീക്ഷിക്കാനാരംഭിച്ചു.<ref name="LM-69" /> സ്ത്രീകളോട് ആശുപത്രികളിൽ ചികിൽസ തേടാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പർദ്ദ സംവിധാനത്തെ ദുർബലപ്പെടുത്താനാണെന്നും വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങൾ മിഷണറികളുടെ പരിവർത്തനവിഭാഗങ്ങളാണെന്നും കണക്കാക്കപ്പെട്ടു.<ref name="LM-70">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA70#v=onepage താൾ: 70]</ref> ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹവും തദ്ദേശീയരുമായുള്ള ബന്ധങ്ങൾ തന്നെ വിലക്കപ്പെട്ടു തുടങ്ങി. ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരവുമായി യോജിച്ച് ജീവിച്ചിരുന്ന പഴയകാല ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കുപോലും ഇത്തരം മാറ്റങ്ങൾ അസഹ്യമായിരുന്നു. [[വില്ല്യം ഗാർഡ്നർ]], [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി]] തുടങ്ങിയവരൊക്കെ ഈ മാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് വിലപിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=LM-72>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA72#v=onepage താൾ: 72]</ref> പൊതുവിൽ, ഇന്ത്യക്കാരുടെ മനസറിയാതെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് നടപടികളുടെ സ്വാഭാവികപ്രതികരണമായിരുന്നു ലഹള.<ref name="LM-9" /> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മതപരിവർത്തനശ്രമങ്ങൾ 1850-കളിൽ ശക്തമായപ്പോൾ ഇതിനു പ്രതിരോധിക്കാനെന്നവണ്ണം ഡെൽഹിയിലും മറ്റും മുസ്ലീങ്ങൾക്കിടയിൽ മൗലിക ഇസ്ലാമികവാദത്തിന് ശക്തി വർദ്ധിച്ചു. ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഡെൽഹിയിലെ മുസ്ലീം പണ്ഡിതരായിരുന്ന [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], [[ആസുർദാ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി രമ്യതയിൽ പോകണമെന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തിരുന്നിടത്ത്, കാഫിറുകളായ അവർക്കെതിരെ ആയുധമെടുത്ത് പോരാടി വിശ്വാസം കാത്തുസൂക്ഷീക്കണമെന്ന വാദത്തിന് ശക്തിയേറി.<ref name=LM-75>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA75#v=onepage താൾ: 75]</ref> ===പെട്ടെന്നുള്ള കാരണം=== [[ശിപായി|ശിപായികൾ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് അവരുടെ മതമുപേക്ഷിച്ച് ക്രിസ്തുമതത്തിൽച്ചേരേണ്ടിവരുമോ എന്ന ഭയമായിരുന്നു പെട്ടെന്ന് ലഹളയിലേക്ക് നയിച്ചത്. മതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തീവ്രമായ പരിഭ്രാന്തി ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കിടയിൽ നിലനിന്നിരുന്നു. തദ്ദേശീയസൈനികർക്ക്, മുമ്പ് വിദേശസേവനം ഐച്ഛികമായിരുന്നത് [[ഡൽഹൗസി പ്രഭു]] പുറത്തിറക്കിയ പുതിയ നിയമങ്ങൾ പ്രകാരം നിർബന്ധിതമാക്കി. ഇത് കടൽ കടക്കുന്നത് അശുദ്ധിയായിക്കരുതിയിരുന്ന ഹിന്ദുക്കളുടെ മതവികാരങ്ങളെ വ്രണപ്പെടുത്തി. കാട്രിഡ്ജ് പ്രശ്നമാണ് കലാപം പെട്ടെന്ന് പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ കാരണമായത്. 1857-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ പുതിയ [[എൻഫീൽഡ്]] റൈഫിളുകളും, അതിന്റെ പവർ [[കാട്രിഡ്ജ്|കാട്രിഡ്ജുകളും]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് നൽകിയിരുന്നു. ഈ കാട്രിഡ്ജിലെ വെടിമരുന്ന്, തോക്കിൽ നിറക്കുന്നതിന്, അതിന്റെ പൊതി സൈനികർ പല്ലുകൊണ്ട് കടിച്ചു കീറേണ്ടിയിരുന്നു. ഈ പൊതിയിലെ ഗ്രീസ് മുസ്ലിം അശുദ്ധമായി കരുതുന്ന പന്നിയുടേതും ഹിന്ദുക്കൾ പരിശുദ്ധമാണെന്ന് പരിഗണിക്കുന്ന പശുവിന്റെതുമാണെന്ന ധാരണ അവരെ രോഷാകുലരാക്കി. ഇന്ത്യൻ പട്ടാളക്കാരെ അശുദ്ധരാക്കി മതഭ്രഷ്ടരാക്കാനും അവരെ ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യിക്കാനും ഇത് ബ്രിട്ടീഷുകാർ കരുതിക്കൂട്ടി ചെയ്യുന്നതാണെന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. ഈ കാർട്രിഡ്ജ് ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെതിരെയുള്ള പ്രതിഷേധം 1857 മാർച്ച് അവസാനവും ഏപ്രിലിലുമായി പലയിടങ്ങളിലായി അരങ്ങറി. ഹിന്ദുക്കളെ മതഭ്രഷ്ടരാക്കുന്നതിന് അവർക്ക് നൽകുന്ന ധാന്യങ്ങളിൽ എല്ലുപൊടി കലർത്തുന്നു എന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. അശുദ്ധിയെയും ഭ്രഷ്ടിനെയുംകുറിച്ചുള്ള ഈ ഭയത്തെ ഗൂഢാലോചന മൂലമുള്ള കിംവദന്തികൾ ശക്തമാക്കി. അതിനുപുറമേ [[ദത്തപഹാരനയം]] പോലെയുള്ള വ്യവസ്ഥകളുപയോഗിച്ച് നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് കൂട്ടിച്ചേർക്കലും, രാജാക്കന്മാരെ പുറത്താക്കലും നാടുകടത്തലും, ഉപദ്രവകരമായ ഭൂമി-നികുതി തിട്ടപ്പെടുത്തലും മൂലം ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യക്കാർക്ക് അനഭിമതരായി മാറുകയായിരുന്നു. വൈദേശികമതമായ ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ആഗമനത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിന് ഹിന്ദുക്കളും മുസ്ലീങ്ങളുമായ ഇന്ത്യൻ സൈനികർ ഒന്നുചേർന്നു. എല്ലാ യൂറോപ്യൻമാരെയും ഉന്മൂലനം ചെയ്യുക എന്നതായി അവരുടെ ലക്ഷ്യം. [[ഡെൽഹി]], [[കാൻപൂർ]], [[ലക്നൗ]] എന്നിവിടങ്ങളായിരുന്നു ലഹള നടന്ന പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ.<ref name=BIR-14/> ഈ അനുസരണക്കേടിന് മംഗൾ പാണ്ഡെ എന്ന സൈനികനെ 1857 ഏപ്രിൽ 8ന് തൂക്കിലേറ്റി. ഇദ്ദേഹമാണ് ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിലെ ആദ്യ രക്തസാക്ഷി. <ref>പേജ് 12, വിദ്യ,മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം,11 ആഗസ്റ്റ് 2016 </ref> ==കലാപം== === ഡെൽഹി === {{പ്രലേ|ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കൽ}} മേയ് പത്തിന് [[മീററ്റ്|മീറഠിൽ]] വൻതോതിലുള്ള കലാപം നടന്നു. ശിപായികൾ കന്റോൺമെന്റ് തകർക്കുകയും കുറഞ്ഞത് 50 യൂറോപ്യന്മാരെ കൊലപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name=BIR-14/> തുടർന്ന് മുന്നൂറോളം പേരടങ്ങുന്ന ഇവർ [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലേക്ക്]] നീങ്ങി, മുഗൾ രാജാവ് [[ബഹദൂർഷാ സഫർ|ബഹദൂർഷാ സഫറിന്]] പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചു. അവർ കണ്ണിൽക്കണ്ട സ്ത്രീകളും പുരുഷൻമാരും കുട്ടികളുമായ എല്ലാ ക്രിസ്ത്യാനികളെയും കൊലപ്പെടുത്തി.<ref name="LM-3">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [http://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA3#v=onepage താൾ: 3]</ref> തുടർന്ന് ചുറ്റുവട്ടത്തുള്ള സേനാത്താവളങ്ങളിൽനിന്നെത്തിയ വിമതഭടന്മാരുടെ കേന്ദ്രമായി ഡെൽഹി മാറി.<ref name="BIR-14">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2012 |pages=340-342 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 14 - ലാസ്റ്റ് പോസ്റ്റ്, ലക്നോ (Last Post), 1857 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> മുഗളരെ അധികാരത്തിൽ പുനഃസ്ഥാപിക്കാനും കാഫിർ അധിനിവേശകരെ തുരത്തുന്നതിനുമുള്ള ശിപായിമാരുടെ ലക്ഷ്യത്തിന്റെ പേരിൽ, ദില്ലിയിലെ കുറേപേരും ശിപായികളുടെ വരവിനെ തുടക്കത്തിൽ സ്വാഗതം ചെയ്തിരുന്നു. ബിഹാറിൽ നിന്നും കിഴക്കൻ ഉത്തർപ്രദേശിൽനിന്നുമുള്ള അപരിഷ്കൃതരും അക്രമാസക്തരുമായ കൃഷിക്കാരുടെ വൻസംഘമായ ഈ സേനയെക്കൊണ്ട് ഏറെത്താമസിയാതെതന്നെ ദില്ലിയിലെ ജനങ്ങൾ പൊറുതിമുട്ടി.<ref name="LM-17">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA17#v=onepage താൾ: 17]</ref> അങ്ങനെ തുടക്കത്തിൽ ലഹളയെ പിന്തുണച്ചിരുന്നവർ പോലും ശിപായികൾക്കെതിരായ നിലപാടുകളെടുത്തു. ദില്ലി കലാപകാരികളുടെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായും മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ബഹദൂർഷാ സഫറിനെ കലാപകാരികൾ ഇന്ത്യയുടെ യഥാർത്ഥഭരണാധികാരിയായും അംഗീകരിക്കുകയും ലഹളക്ക് സഫറിന്റെ മൗനാനുവാദം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തതോടെ വെറും പട്ടാളലഹളയായിത്തുടങ്ങിയ ഈ സംഭവത്തിന് വലിയ രാഷ്ട്രീയമാനം കൈവന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് അധീശത്വത്തിന് ഇതൊരു രാഷ്ട്രീയവെല്ലുവിളിയായി മാറി.<ref name=LM-19>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ,{{സൂചിക|൧}} [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA19#v=onepage താൾ: 19]</ref> അങ്ങനെ, [[ഡെൽഹി പിടിച്ചടക്കൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കുക]] എന്നത് ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ജീവൻമരണപ്പോരാട്ടമായി.<ref name="LM-9" /> നാലുമാസത്തെ പോരാട്ടത്തിനു ശേഷം 1857 സെപ്റ്റംബറിൽ ശിപായിമാരിൽ നിന്ന് ദില്ലി പിടിച്ചെടുത്തു. പിടിച്ചടക്കിയ ദില്ലിയിൽ കൊള്ളയടിയും കൂട്ടക്കൊലയും ഭീമമായ തോതിൽ നടത്തുകയും ചെയ്തു. ബഹാദൂർഷാ സഫറിനെ മ്യാൻമറിലേക്ക് നാടുകടത്തുകയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കളെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രധാനപ്പെട്ട നഗരവാസികൾ - കവികൾ, രാജകുമാരൻമാർ, മുല്ലമാർ, കച്ചവടക്കാർ, സൂഫികൾ, പണ്ഡിതർ - തുടങ്ങിയവരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും ഇക്കാലത്ത് വേട്ടയാടപ്പെടുകയും തൂക്കിലേറ്റപ്പെടുകയോ നാടുകടത്തപ്പെടുകയോ ചെയ്തു.<ref name="LM-5">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA5#v=onepage താൾ: 5]</ref> അവശേഷിച്ച ദില്ലി നിവാസികൾ ദരിദ്രരായി മാറി. ലഹളക്കുശേഷം ദില്ലിയുടെ ഭരണം പഞ്ചാബിലെ ചീഫ് കമ്മീഷണറുടെ മേൽനോട്ടത്തിലായിരുന്നു നടത്തിയിരുന്നത്.<ref name="BIR-15">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2002 |pages=354, 370 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 15 - ‘എ കൈൻഡ് ഓഫ് മാഡ്നെസ്സ്’ - ഡെൽഹി, ഇംപീരിയൽ പഞ്ചാബ് ആൻഡ് ദ റീസ്റ്റോറേഷൻ ഓഫ് ബ്രിട്ടീഷ് റൂൾ ('A Kind of Madness' - Delhi, Imperial Punjab, and the Restoration of British Rule) 1857 - 1858 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> === കാൻപൂർ === {{main|കാൺപൂർ ഉപരോധം 1857}} കാൻപൂരിലെ ശിപായികളും മറ്റിടങ്ങളിലെന്നപോലെ കലാപമുയർത്തിയതിനുശേഷം ദില്ലിയിലേക്ക് നീങ്ങാനാണ് പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നതെങ്കിലും [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാസാഹിബിന്റെ]] നിർദ്ദേശപ്രകാരം തങ്ങളുടെ മേലധികാരികളായ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ ആക്രമിക്കുന്നതിലേക്ക് തിരിഞ്ഞത്.<ref name="LM-9" /> [[ഹ്യൂ വീലർ|ഹ്യൂ വീലറുടെ]] നിയന്ത്രണത്തിലായിരുന്ന [[കാൻപൂർ|കാൻപൂരിലെ]] ബ്രിട്ടീഷ് നേതൃത്വം, [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാ സാഹിബിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ലഹളക്കാർക്കുമുമ്പിൽ ജൂൺ അവസാനത്തോടെ കീഴങ്ങിയിരുന്നു. തുടർന്ന് ലഹളക്കാർ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് [[അലഹബാദ്|അലഹബാദിലേക്ക്]] പിൻവാങ്ങാൻ അനുമതി നൽകി ഈ പിൻമാറ്റത്തിനിടെ ജൂൺ 27-ന് സ്ത്രീകളും കുട്ടികളുമടങ്ങുന്ന നിരവധി യൂറോപ്യൻമാർ കൂട്ടക്കുരുതി ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവത്തെത്തുടർന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനസ്സിലും ഭയവും പ്രതികാരചിന്തയും പ്രബലമായി. ''കാൻപൂർ ഓർക്കുക (Remember Cawnpore)'' എന്ന വാക്യം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഒരു യുദ്ധമുദ്രാവാക്യവും, വകതിരിവില്ലാത്ത കൊലപാതകങ്ങൾക്കും കൊള്ളയടിക്കുമുള്ള ന്യായീകരണവുമായി മാറി.<ref name=BIR-15/> === ലക്നൗ === ഡെൽഹിയിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ലക്നൗ ഉൾപ്പെടുന്ന [[അവധ്]] മേഖലയിൽ ഈ ലഹള മേഖലയിൽ മുഴുവനും വ്യാപിച്ച ഒരു ജനകീയലഹളയായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ശിപായിമാരിൽ ഏറിയ പങ്കും ഈ മേഖലയിൽനിന്നുള്ളവരായിരുന്നു എന്നതായിരുന്നു ഇതിന് കാരണം.<ref name="LM-17"/> == വിലയിരുത്തൽ == ഈ ലഹള ഒരു കാർഷകവിപ്ലവമാണോ, ഒരു നാഗരികലഹളയാണോ, ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമാണോ എന്ന കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് ഇന്നും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടാറുണ്ട്. ഈ പറഞ്ഞ വിവിധ ഘടകങ്ങൾ ലഹളയുടെ കാരണങ്ങളായിരുന്നു. ഇത് ഒരൊറ്റ ഏകീകൃതമുന്നേറ്റമായിരുന്നില്ല, മറിച്ച് വളരെ വ്യത്യസ്തമായ കാരണങ്ങളും ലക്ഷ്യങ്ങളും തരങ്ങളിലുമുള്ള നിരവധി മുന്നേറ്റങ്ങളായിരുന്നു. ഓരോ പ്രദേശങ്ങളിലെയും സാഹചര്യങ്ങളും ലഹളയുടെ രൂപവും വ്യത്യസ്തങ്ങളായിരുന്നു.<ref name="LM-17"/> ഏഷ്യയിലെ അന്നത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ആധുനികസേനയായിരുന്ന [[Bengal Army|ബംഗാൾ സേനയിലെ]] 1,39,000 ശിപായിമാരിൽ 7,796 പേരൊഴികെയുള്ളവർ ബ്രിട്ടീഷ് മേലുദ്യോഗസ്ഥർക്കെതിരെ തിരിഞ്ഞു. [[അവധ്]] പോലെയുള്ള വടക്കേയിന്ത്യയുടെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ സാധാരണ ജനങ്ങളും വൻതോതിൽ ശിപായിമാർക്കൊപ്പം ചേർന്നു.<ref name="LM-9" /> എന്നാൽ അവധിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ദില്ലിയിൽ ശിപായിമാരും ജനങ്ങളും വിരുദ്ധചേരിയിലായിരുന്നു. ഈ ചേർച്ചയില്ലായ്മയെക്കുറിച്ചുള്ള രേഖകൾ പലതുമുണ്ടെങ്കിലും ഇതിനൊന്നും വലിയ പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചിട്ടില്ല. ബ്രിട്ടീഷ് ചരിത്രകാരൻമാർക്ക്, ഈ ലഹള, അത് നന്ദികെട്ട തദ്ദേശീയർക്കെതിരെയുള്ള വിജയമായിരുന്നെങ്കിൽ ഇന്ത്യൻ [[ദേശീയവാദ ചരിത്രരചന|ദേശീയവാദികൾക്ക്]] അത് രാജ്യസ്നേഹികൾ ഒത്തുചേർന്നുള്ള ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമായിരുന്നു. 1947-ലെ ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുശേഷം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്ന വീക്ഷണത്തിന് ശക്തിപ്രാപിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=LM-19/> 1909-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[വി.ഡി. സവർക്കർ|വി.ഡി. സവർക്കറുടെ]] ''[[ദി ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്|ദ ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്]], 1857'' എന്ന പുസ്തകത്തിൽ 1857 മാർച്ചിൽ [[ബാരക്ക്പൂരിൽ നടന്ന കലാപത്തെ]] 1857 ലഹളയുടെ ഒരു സുപ്രധാനസംഭവമാക്കിയും [[മംഗൽ പാണ്ഡെ|മംഗൽ പാണ്ഡെയെ]] അതിലെ ഒരു പ്രധാന ബിംബമാക്കിയും അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നു. മംഗൽ പാണ്ഡെയുടെ ഈ സ്ഥാനം, [[മംഗൽ പാണ്ഡെ - ദ റൈസിങ്]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിൽ ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ രണ്ടു മാസത്തിനു ശേഷം മേയിൽ മീറഠിൽ നടന്ന ലഹളയുടെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടലിന് മംഗൽ പാണ്ഡെക്ക് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു ബന്ധവുമുണ്ടായിരുന്നില്ല.<ref name=LM-19/><ref name="rm">{{cite book|title=മംഗൽ പാണ്ഡെ: ബ്രേവ് മാർട്ടിർ ഓർ ആക്സിഡെന്റൽ ഹീറോ?|year=2005|isbn=978-0143032564|url=http://www.amazon.com/Mangal-Pandey-Brave-Martyr-Accidental/dp/0143032569|author=രുദ്രാംശു മുഖർജി|page=63|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}</ref> ഡെൽഹിയിൽ തദ്ദേശീയർക്കും ശിപായികൾക്കും [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] പുനഃസ്ഥാപിക്കുക എന്ന വിഷയത്തിൽ ഒരുമയുണ്ടായിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ നൽകുക എന്ന കാര്യത്തിൽ ദില്ലിക്കുപുറമേ കാൻപൂരിലേയും ലക്നൗവിലെയും വിമതശിപായിമാർക്കും ഏകാഭിപ്രായമായിരുന്നു. അവധിലെ കുട്ടിയായിരുന്ന കിരീടാവകാശി ബിർജിസ് ഖാദിറിനെ വസീറായി അംഗീകരിക്കണമെന്നാവശ്യപ്പെട്ട് ലക്നൗവിലെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയിലെ മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് ഒരു ദൂതനെ അയച്ചിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചാണ് കാൻപൂരിലെ ശിപായിമാരും ലഹള നടത്തിയത്. എന്നാൽ ഇക്കാര്യം ഇന്ത്യൻ ദേശീയവാദി ചരിത്രകാരൻമാർക്ക് പൂർണമായി അംഗീകരിക്കുന്നില്ല. ഹിന്ദു ശിപായിമാർ മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തെ പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ ദില്ലിയിലേക്ക് ഒത്തുചേരുക എന്നതിനെ അവർ തള്ളിക്കളയുന്നു.<ref name=LM-19/> ക്രിസ്തുമതത്തെ പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള മിഷണറികളുടെ വരവിനെ പ്രതിരോധിക്കുന്ന രീതിയിൽ ലഹളയെ ഒരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമായി വ്യാപകമായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മറ്റു പല കാരണങ്ങളും ലഹളയുടെ കാരണമായി പറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും ക്രിസ്തുമതത്തേയും ക്രിസ്തീയനിയമങ്ങളേയും ഇന്ത്യയിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കാനുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ശ്രമങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കലായിരുന്നു ലഹളയിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രേരകശക്തി. ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് മതംമാറ്റം നടത്തിയ ദില്ലിയിലെ ഇന്ത്യക്കാരെവരെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയുടെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്തതിനു ശേഷം ഉടനടി കൊലപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. എന്നാൽ ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ചിരുന്ന കുറേ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ദില്ലിയിലുണ്ടായിരുന്നു. ഇവരെ വെറുതെ വിടുകയും ചെയ്തിയിരുന്നു. ഇതൊരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമാണെന്ന് ബഹാദൂർഷാ സഫറും പ്രത്യക്ഷമായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു. ശിപായികളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഹിന്ദുക്കളായിരുന്നെങ്കിലും ദില്ലിയിലെ മുസ്ലീങ്ങൾ ലഹളയെ ധർമ്മസമരമായി കണ്ടു. അവർ ജുമാ മസ്ജിദിനു മുകളിൽ ജിഹാദിന്റെ കൊടിയുയർത്തി. യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്ത മുസ്ലീങ്ങൾ, അവർ സ്വയം ധർമ്മസമരക്കാർ, ഗാസി, എന്നിങ്ങനെ പേരുകളിൽ വിശേഷിപ്പിച്ചു. യുദ്ധം പുരോഗമിക്കുന്നതിനിടയിൽ ശമ്പളം ലഭിക്കാത്തതുകൊണ്ടും, പട്ടിണികൊണ്ടും ശിപായികളുടെ എണ്ണം ഗണ്യമായി കുറഞ്ഞു. ഇതിൽ ഗ്വാളിയറിൽ നിന്നുള്ള ആത്മഹത്യാഗാസികളുടെ ഒരു സംഘവുമുണ്ടായിരുന്നു. ഇവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകൊണ്ട് മരിക്കുംവരെ ഭക്ഷണം പോലും കഴിക്കാതെ പോരാട്ടം തുടരുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞയെടുത്തവരായിരുന്നു.<ref name="LM-22">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA22#v=onepage താൾ: 22-23]</ref> {{കുറിപ്പ്|ക|''സിറാജുദ്ദൗള, ഫ്രഞ്ചുകാർ, ടിപ്പു സുൽത്താൻ, മറാഠർ എന്നിവരെയും അവസാനം 1849-ൽ പഞ്ചാബികളെയും ബ്രിട്ടീഷുകാർ പരാജയപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.''<ref name=LM-70/> }} == സ്മാരകം == കലാപത്തിൽ പങ്കെടുത്ത സൈനികരുടെ ഓർമ്മയ്ക്കായി പണികഴിപ്പിച്ച സ്മാരകമാണ് [[മ്യൂട്ടിനി മെമ്മോറിയൽ]]. [[ന്യൂഡെൽഹി]]യിലെ [[Kashmiri Gate (Delhi)|കാശ്മീരി ഗേറ്റിനു]] സമീപം പഴയ ടെലിഗ്രാഫ് കെട്ടിടത്തിനു മുന്നിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.ബ്രിട്ടീഷ്കാർ == ഇതും കാണുക == * [[ചപ്പാത്തി പ്രസ്ഥാനം]] * [[ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ]] * [[എലിസ ഡ്രാപ്പർ]] == അവലംബം == {{reflist|3}} == ഗ്രന്ഥങ്ങൾ == * {{കുറിപ്പ്|൧|{{cite book|title=ദ ലാസ്റ്റ് മുഗൾ - ദ ഫോൾ ഓഫ് എ ഡൈനസ്റ്റി, ഡെൽഹി 1857|year=2006|publisher=പെൻഗ്വിൻ ബുക്സ്|isbn=9780670999255|url=http://www.penguinbooksindia.com/en/content/last-mughal|author=[[വില്ല്യം ഡാൽറിമ്പിൾ]]|accessdate=2013 ജൂലൈ 4|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}}} {{Delhi}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]] [[വർഗ്ഗം:1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള]] {{hist-stub}} pm23m4fem2346vqmpvvhm4dzgiz2ctd 3762217 3762216 2022-08-04T12:17:23Z 42.104.154.23 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indian Rebellion of 1857}} {{for|ഈ പേരിലുള്ള ചലച്ചിത്രത്തെക്കുറിച്ചറിയാൻ|ശിപായിലഹള (ചലച്ചിത്രം)}} {{Infobox Military Conflict |conflict= {{PAGENAME}} |partof=[[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരങ്ങൾ]] |casus= [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനിയുടെ]] നടപടികൾ |image= |caption= |date= [[മേയ് 10]], [[1857]] |place= ഇന്ത്യ (cf. 1857) [http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Indian_revolt_of_1857_states_map.svg] |territory= ബ്രിട്ടിഷധീന ഇന്ത്യ |result= സമരക്കാരെ അടിച്ചമർത്തി, <br /> ഇന്ത്യയിലെ കമ്പനി ഭരണത്തിന് അന്ത്യം <br /> ബ്രിട്ടൻ നേരിട്ട് ഭരണം തുടങ്ങി |combatant1= [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ വിമത ഇന്ത്യൻ ഭടന്മാർ,<br/> 7 നാട്ടുരാജ്യങ്ങൾ,<br/>പൊതുജനങ്ങൾ |combatant2= {{flagicon|United Kingdom}} [[British Army]]<br/> [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] [[Honourable East India Company|East India Company]]'s [[Sepoys]] Native Irregulars and British regulars, British civilian volunteers raised in Bengal presidency<br/> 20 [[Princely state]]s aiding the British including the independent states of [[Nepal]], [[Kashmir]] as well as smaller states in region |commander1= [[Bahadur Shah II]]<br />[[Nana Sahib]]<br /> [[Mirza Mughal]]<br /> [[Bakht Khan]]<br /> [[Rani Lakshmi Bai]]<br /> [[Tantya Tope]]<br /> [[Begum Hazrat Mahal]] |commander2= [[Commander-in-Chief, India]]:<br />[[George Anson (1797-1857)|George Anson]] (to May 1857)<br /> Sir [[Patrick Grant]] <br /> [[Colin Campbell, 1st Baron Clyde|Sir Colin Campbell]] from (August 1857)<br />[[Jang Bahadur]]<ref>''The Gurkhas'' by W. Brook Northey, John Morris. ISBN 81-206-1577-8. Page 58</ref> <br /> |strength1= |strength2= |casualties1= |casualties2= |notes= }} 1857-ൽ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഭരണത്തിന് എതിരെ അതേ കമ്പനി സൈന്യത്തിലെ [[ശിപായി|ശിപായിമാർ]] എന്നു വിളിച്ചിരുന്ന ഇന്ത്യക്കാരായ ഭടന്മാർ തുടങ്ങുകയും മുഗൾ രാജാവ് ബഹദൂർഷായെ നേതൃത്വത്തിൽ അവരോധിച്ച് സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിക്കുകയും, ഉത്തര-മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ ആകെ പരക്കുകയും ചെയ്ത ഒരു സായുധസമരമാണ് '''1857-ലെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം'''. '''മഹാവിപ്ലവം''', '''ഇന്ത്യൻ ലഹള''', '''1857ലെ കലാപം''' എന്നിങ്ങനെ പല പേരുകളിലും ഈ കലാപം അറിയപ്പെടുന്നു. [[കാൾ മാർക്സ്|കാൾ മാർക്സാണ്]] ആദ്യമായി ഈ കലാപത്തെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചത്.<ref>[https://www.asianetnews.com/web-specials-magazine/savarkar-or-marx-who-called-sepoy-mutiny-the-first-freedom-struggle-of-india--pzm0a9 ശിപായിലഹളയെ 'ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം' എന്നാദ്യം വിശേഷിപ്പിച്ചത് സവർക്കറോ, അതോ മാർക്സോ..?, ഏഷ്യാനെറ്റ് ന്യൂസ്]</ref> 1857 മെയ് 10ന് [[മീററ്റ്|മീററ്റിൽ]] തുടങ്ങി, വടക്കൻ ഗംഗാ സമതലത്തിലും മദ്ധ്യേന്ത്യയിലും പെട്ടെന്ന് വ്യാപിച്ച കലാപം, 1858 ജൂൺ 20-ന് [[ഗ്വാളിയാർ]] ബ്രിട്ടീഷ് കമ്പനിപ്പട കീഴ്പ്പെടുത്തിയതോടെ അവസാനിച്ചു. ചരിത്രത്തിൽ വളരെയേറെ ചർച്ചകൾക്കും വിവാദങ്ങൾക്കും ഈ സംഭവം കാരണമായിട്ടുണ്ട്. ഈ കലാപത്തിന്റെ കാരണങ്ങൾ, മൗലികസ്വഭാവം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് വ്യത്യസ്ത വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഈ സൈനികകലാപം, ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനും വേണ്ടിയുള്ള [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ജനകീയപ്രക്ഷോഭങ്ങൾക്ക്]] നാന്ദികുറിച്ചു എന്നതിന്റെ പേരിലും ശ്രദ്ധേയമാണ്.<ref name=BIR-14/> == ചരിത്രപശ്ചാത്തലം == [[ഇന്ത്യയിലെത്തിയ യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ|യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ]] 16 - 17 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ഇന്ത്യയിൽ എത്തിയത് കച്ചവടത്തിനായിട്ടാണ്. ആദ്യകാലത്ത്, ഇന്ത്യയിൽ കച്ചവടാധിപത്യം നേടുന്നതിനായി യൂറോപ്പുകാർ(പ്രധാനമായി പോർച്ചുഗീസുകാരും, ഡച്ചുകാരും ഫ്രഞ്ചുകാരും ഇംഗ്ലീഷുകാരും) പരസ്പരം മത്സരിക്കുകയും യുദ്ധം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ മേൽക്കൈ നേടിയത് [[ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി|ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനിയാണ്]]. അക്കാലത്ത് ഇന്ത്യയിൽ പ്രബലമായിരുന്ന [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] തകർച്ചയിലായിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകിട നാട്ടുരാജ്യങ്ങളും അന്നു നിലവിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. എങ്കിലും അവർ ധനത്തിനും അധികാരത്തിനുമായി പരസ്പരം മത്സരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഈ മത്സരങ്ങളിലും യുദ്ധങ്ങളിലും ചേരിചേരുകയും ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ ഇടപെടുകയും നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ സാമ്പത്തികമായി ചൂഷണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. 1757ലെ [[പ്ലാസി യുദ്ധം|പ്ലാസി യുദ്ധത്തോടെ]] ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെ നിഷ്കാസനം ചെയ്തുകൊണ്ട് നേരിട്ടു ഭരണം നടത്താൻ തുടങ്ങി. കമ്പനി ഭരണം, അന്നു വരെ നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന സാമ്പത്തികക്രമം തകർക്കുകയും അതിരൂക്ഷമായ ചൂഷണം നടത്തുകയും ചെയ്തു. കർഷകരും കൈത്തൊഴിൽ ചെയ്യുന്നവർക്കും തൊഴിലും വരുമാനവും നഷടപ്പെട്ടു. സമുദായങ്ങൾദരിദ്രരായി. വിദേശികളുടെ ഭരണത്തോട് അങ്ങനെ രൂക്ഷമായ അമർഷം ഉയർന്നുവന്നു. ആദ്യകാലം മുതൽ തന്നെ കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി നിരവധി ജനപ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ, സ്ഥാനഭ്രഷ്ടരാക്കപ്പെട്ട ഭരണാധികാരികൾ ഉദ്യോഗസ്ഥപ്രമുഖർതുടങ്ങിയവരാണ് പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നയിച്ചത്. എന്നാൽ കർഷകരും കൈത്തൊഴിലുകാരും അടങ്ങുന്ന ബഹുജനങ്ങളും ഈ സമരങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിരുന്നു. ആന്ധ്രയിൽ [[വൈശ്യനഗരൻ രാജാക്കന്മർ]] (1794) മൈസൂരിൽ [[ധോണ്ട്ജിവാഗ്]] എന്ന് ഭരണാധികാരി (1800) മലബാറിൽ [[പഴശ്ശിരാജാ]] (1800-05) തിരുവിതാംകൂറിൽ [[വേലുത്തമ്പി ദളവ]] (1809) തമിഴ്നാട്ടിൽ [[പൊളിഗറുകൾ]] (1801-15) കച്ചിൽ നാടുവാഴികൾ (1818-32) അലിഗഡിൽ [[തലൂക്ദാർമാർ]] (1814-17) ഹരിയാനയിൽ [[ജാട്ട് ജനത|ജാട്ടുമുഖ്യന്മാർ]] (1824) തുടങ്ങിയവ അത്തരം പ്രക്ഷോഭങ്ങളിൽ ചിലതാണ്. കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി ഗോത്രകലാപങ്ങളും കർഷകസമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ ലളിതവും സുരക്ഷിതവുമായ ജീവിതം നയിച്ചിരുന്ന ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാരെ നികുതിപിരിച്ചും കച്ചവടമാർഗ്ഗങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചും ചൂഷണം ചെയ്തതാണ് ഗോത്രകലപങ്ങൾക്കു കാരണം. ബംഗാളിൽ [[ചുവാർ|ചുവാറുകൾ]], ബീഹാറിൽ [[സാന്താൾ |സാന്താളുകൾ]], പശ്ചിമ ഇന്ത്യയിലെ [[ഭില്ല|ഭില്ലകൾ]], ഗുജറാത്തിൽ [[കോലി|കോലികൾ]], അസമിലെ [[ഖാസി|ഖാസികൾ]], ഛോട്ടാനാഗ്പൂരിലെ [[കോളുകൾ]], ഒറീസയിലെ [[ഗോണ്ട്|ഗോണ്ടുകൾ]] തുടങ്ങിയ ഗോത്രങ്ങൾ കലാപം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. കമ്പനിച്ചൂഷണത്തിനെതിരെ നടന്ന കർഷകകലാപങ്ങൾ പലതും കവർച്ചകളായോ ക്രമസമാധാനക്കുഴപ്പങ്ങളായോ ആണ് കമ്പനി ഔദ്യോഗിക രേഖകളിൽ ഉള്ളത്. ആ കലപങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ അധികം ലഭ്യമല്ല. ചില കലാപങ്ങൾ മതപരവും കൂടിയായിരുന്നു. [[വഹാബി പ്രസ്ഥാനം]], ബംഗാളിലെ [[പഗല്പാത്തി-ഫറൈസി]] പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ, പഞ്ചാബിലെ [[കൂക കലാപം]] തുടങ്ങിയവ ചില ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. ==കാരണങ്ങൾ== ഇന്ത്യക്കാർക്കും ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിനുമെതിരായി ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യപകുതിയിൽ രൂപംകൊണ്ട പുതിയ മനോഭാവമാണ് ലഹളയുടെ കാരണം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നുണ്ട്. ആദ്യകാല ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യൻരീതികളെ സ്വാംശീകരിച്ചായിരുന്നു ഇവിടെ ഭരണം നടത്തിയിരുന്നത്. ഉദാഹരണമായി [[ഡെൽഹിയുടെ]] ആദ്യത്തെ റെസിഡന്റായിരുന്ന [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി|ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണിയെപ്പോലെയുള്ളവർ]] വേഷത്തിലും ജീവിതരീതികളിലുമെല്ലാം മുഗൾ ശൈലി സ്വീകരിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ പിൽക്കാലത്തെ ഉദ്യോസസ്ഥർ ഇന്ത്യൻ രീതികളും വിശ്വാസങ്ങളും അധമമാണെന്ന കാഴ്ചപ്പാടുള്ളവരായിരുന്നു. യൂറോപ്പിൽ ഫ്രെഞ്ചുകാരെയും ഇന്ത്യയിൽ അവരുടെ വമ്പൻ എതിരാളികളെയും തോൽപ്പിച്ച{{സൂചിക|ക}} ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ സൈനികശക്തിയുടെ ഉയർച്ചയും സുവിശേഷാനുസാരമായ ക്രിസ്തീയതയുടെ ഉയർച്ചയുമാണ് ഈ മാറ്റത്തിന് കാരണമായത്. യൂറോപ്യൻമാർ അവർ ഉന്നതരാണെന്ന് പ്രത്യക്ഷമായിത്തന്നെ പ്രകടിപ്പിക്കാനാരംഭിച്ചു. [[വാറൻ ഹേസ്റ്റിങ്സ്]] പോലെയുള്ള പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യക്കാരെ പൗരാണികവിജ്ഞാനത്തിന്റെ അവകാശികളായി കണക്കാക്കിയിരുന്ന സ്ഥാനത്ത് അവർ വെറും ബുദ്ധിശൂന്യരായ അപരിഷ്കൃതരാണെന്നും ദുർന്നടപ്പുകാരുമാണെന്നാണ് പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ കണക്കാക്കിയത്. അവരെ മതംമാറ്റുക എന്നത് അത്യാവശ്യമായും കരുതി. മതപരിവർത്തനം ലക്ഷ്യമിട്ട് [[മിഷണറി]] പ്രവർത്തനങ്ങളെ അവർ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിച്ച് സഹജീവനം നടത്തിയിരുന്ന ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ രീതിയും അതിന്റെ തെളിവുകളും പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽത്തന്നെ അപ്രത്യക്ഷമായി. ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ വിൽപ്പത്രങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരുടെ പേരുകൾ ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന രീതി അവസാനിച്ചു.<ref name="LM-9"/> ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിക്കുന്നതും ഇന്ത്യൻ വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിക്കുന്നതും അത്ഭുതത്തിനും പരിഹാസത്തിനും പാത്രമായിരുന്നു.<ref name=LM-73>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA73#v=onepage താൾ: 73]</ref> മതത്തിന്റെ സ്വാധീനം ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെയിടയിൽപ്പോലും ഇക്കാലഘട്ടത്തിൽ വർദ്ധിച്ചിരുന്നു. നൃത്തവും നാടകങ്ങളും മൽസരങ്ങളും പാർട്ടികളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതുമെല്ലാം മതവിരുദ്ധമാണെന്നും അവയൊന്നും പാടില്ലെന്നുമുള്ള ഒരു ബോധം ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹത്തിനിടയിൽത്തന്നെ വേരുപിടിച്ചുവന്നിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യയെ ഭരിച്ചാൽ മാത്രം പോര, അവരെ വിശ്വാസപരമായി ഉദ്ധരിക്കണം എന്ന അഭിപ്രായവും 1840-കളിലും 50-കളിലും ഉയർന്നു. കമ്പനി അവരുടെ അധികാരം മതപരിവർത്തനത്തിനായി ഉപയോഗിക്കണം എന്ന് ഡെൽഹിയിലെ ചാപ്ലൈനായ [[മിഡ്ജ്ലെ ജോൺ ജെന്നിങ്സ്|ജോൺ ജെന്നിങ്സും]], കൽക്കത്തയിലെ എഡ്മണ്ട്സും ആവശ്യപ്പെട്ടു.<ref name="LM-61" /> കൽക്കത്തയിലെ ബിഷപ്പായിരുന്ന [[റെജിനോൾഡ് ഹെബർ|റെജിനോൾഡ് ഹെബറിന്റെ]] ആശയങ്ങളായിരുന്നു ഇവർ പിന്തുടർന്നിരുന്നത്.<ref name="LM-62">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA62#v=onepage താൾ: 62]</ref> പാതിരികൾക്കുപുറമേ ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരും മതപ്രചാരണം അവരുടെ ചുമതലയായി ഏറ്റെടുത്തു. [[ഹെർബെർട്ട് എഡ്വേഡ്സ്]], ഫത്തേപ്പൂരിലെ ജില്ലാ ജഡ്ജായിരുന്ന റോബെർട്ട് ടക്കർ തുടങ്ങിയ ഉദ്യോഗസ്ഥർ ഇതിനുദാഹരണമാണ്.<ref name="LM-61">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA61#v=onepage താൾ: 61]</ref> [[Charles Grant (British East India Company)|ചാൾസ് ഗ്രാന്റ്]] പോലെയുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ഡയറക്റ്റർമാർക്കും ഇതേ അഭിപ്രായമായിരുന്നു.<ref name="LM-62" /> വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യയിലെ പല ഉന്നതോദ്യോഗസ്ഥരും ജോൺ ജെന്നിങ്സിനെപ്പോലുള്ള മിഷണറിമാരുടെ ദൌത്യസംഘത്തിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്നു എന്നതിനാൽ മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ഔദ്യോഗികപരിവേഷം ലഭിക്കുകയും, പ്രവർത്തകർക്ക് ഏതൊരു മേഖലയിലേക്കും കടന്നുചെല്ലുവാൻ സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. തടവുകാർക്ക് മതപ്രഭാഷണം നൽകാൻ വരെ മിഷണറിമാർക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകുന്നു എന്ന ആരോപണം ഇക്കാലത്തുയർന്നിരുന്നു.<ref name="LM-69">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA69#v=onepage താൾ: 69]</ref> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനോഭാവത്തിലുണ്ടായ ഈ മാറ്റം ഇരുകൂട്ടർക്കുമിടയിൽ വെറുപ്പിലേക്കും വംശീയവിദ്വേഷത്തിലേക്കും കൊണ്ടെത്തിച്ചു. ഇത് 1857-ലെ ലഹളയുണ്ടാവാനുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട കാരണമായി വിലയിരുത്തുന്നു. 1850-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ നിരവധി ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഇന്ത്യയിലെ മുഗൾ രാജസഭയെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്യാനും, ബ്രിട്ടീഷ് നിയമങ്ങളും സാങ്കേതികവിദ്യയും ഇന്ത്യയിൽ കൊണ്ടുവരാനും ഇതിനുപുറമേ ക്രിസ്തുമതവും ഇന്ത്യയിൽ വളർത്താനുമുള്ള പദ്ധതികളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="LM-9">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}},[https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA9#v=onepage താൾ:9-10]</ref> മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒരുവശത്ത് തീവ്രമാകുന്ന സമയത്ത് ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾ അനുഷ്ഠിച്ചുവന്ന [[സതി (ആചാരം)|സതി]] പോലുള്ള മതപരമായ ആചാരങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷുകാർ നിയമം മൂലം നിരോധിച്ചു. സർക്കാരിന്റെ അനാഥാലയങ്ങളിലെ കുട്ടികളെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ മതം മാറ്റിക്കുന്നു എന്ന ആരോപണം നിലനിൽക്കുമ്പോൾ 1832-ൽ കൊണ്ടുവന്ന നിയമപ്രകാരം മതം മാറിയ കുട്ടികൾക്ക് പാരമ്പര്യസ്വത്തിൽ അവകാശം നൽകിയത് ഈ ആരോപണത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തി. ശരിയത്ത് അനുസരിച്ച് നിഷിദ്ധമായ കാര്യമായിരുന്നു ഇത്.<ref name=LM-68>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA68#v=onepage താൾ: 68]</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഭരണരംഗത്ത് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ തന്നിഷ്ടപ്രകാരമുള്ള മറ്റൊരു നടപടിയായിരുന്നു ഭരണഭാഷാസ്ഥാനത്തുനിന്ന് പേർഷ്യനെ ഒഴിവാക്കി ഇംഗ്ലീഷിനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ച നടപടി. പരമ്പരാഗതവിദ്യാഭ്യാസരീതികൾ പ്രാകൃതമാണെന്ന് കണക്കാക്കി ഇംഗ്ലീഷ് വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് പ്രാമുഖ്യം നൽകി. എന്നാൽ പുതിയ ഇംഗ്ലീഷ് കോളേജുകളിൽ പഠിച്ച ഇന്ത്യക്കാർക്കു നേരെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ പെരുമാറ്റം മോശമായിരുന്നു. അവഗണയും വിവേചനവും അവർക്ക് നേരിടേണ്ടിവന്നിരുന്നു.<ref name=LM-71>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA71#v=onepage താൾ: 71]</ref> ലഹള നടന്ന [[വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകൾ|വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകളുടെ]] പല ഭാഗങ്ങളും പുതിയതായി ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് ചേർത്തവയായിരുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഭൂമിയും നികുതിയും തിട്ടപ്പെടുത്തലിന്റെ ഭാഗമായി അമ്പലങ്ങൾക്കും മുസ്ലീം പള്ളികൾക്കും മദ്രസകൾക്കും സൂഫി ആശ്രമങ്ങൾക്കും പലതിനും അവർ അനുഭവിച്ചുപോന്നിരുന്ന ഭൂമി നഷ്ടമായി. പാതകളും മറ്റും നിർമ്മിക്കുന്നതിന് കമ്പനി, ആരാധനാലയങ്ങൾ പൊളിച്ചത് പ്രതിഷേധത്തിനിടയാക്കി. മോസ്കുകളിൽ നിന്ന് സ്ഥലം പിടിച്ചെടുത്ത് ക്രിസ്ത്യൻ പള്ളി പണിയുന്നതിനായി വരെ നൽകിയ സംഭവങ്ങളുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഏറ്റെടുത്തതോ നാശോന്മുഖമായതോ ആയ മുസ്ലീം പള്ളികൾ ക്രിസ്ത്യൻ പാതിരിമാർക്കായി നൽകിയ സംഭവങ്ങളുമുണ്ടായി.<ref name="LM-69" /> [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], ലക്നൌവിലെ [[ബീഗം ഹസ്രത്ത്‌ മഹൽ|ബീഗം ഹസ്രത് മഹൽ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഇത്തരം നടപടികളെ വിമർശിച്ചു. മിഷണറികളുടെ പ്രവർത്തനത്തിന് വടക്കേയിന്ത്യയിൽ ഉദ്ദേശിച്ച ഫലം കിട്ടിയില്ലെന്നു മാത്രമല്ല, ഇതിലുടെയുണ്ടായ പേടി മൂലം, ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ നിഷ്കളങ്കനടപടികൾ പോലും ജനങ്ങൾ സംശയത്തോടെ വീക്ഷിക്കാനാരംഭിച്ചു.<ref name="LM-69" /> സ്ത്രീകളോട് ആശുപത്രികളിൽ ചികിൽസ തേടാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പർദ്ദ സംവിധാനത്തെ ദുർബലപ്പെടുത്താനാണെന്നും വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങൾ മിഷണറികളുടെ പരിവർത്തനവിഭാഗങ്ങളാണെന്നും കണക്കാക്കപ്പെട്ടു.<ref name="LM-70">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA70#v=onepage താൾ: 70]</ref> ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹവും തദ്ദേശീയരുമായുള്ള ബന്ധങ്ങൾ തന്നെ വിലക്കപ്പെട്ടു തുടങ്ങി. ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരവുമായി യോജിച്ച് ജീവിച്ചിരുന്ന പഴയകാല ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കുപോലും ഇത്തരം മാറ്റങ്ങൾ അസഹ്യമായിരുന്നു. [[വില്ല്യം ഗാർഡ്നർ]], [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി]] തുടങ്ങിയവരൊക്കെ ഈ മാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് വിലപിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=LM-72>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA72#v=onepage താൾ: 72]</ref> പൊതുവിൽ, ഇന്ത്യക്കാരുടെ മനസറിയാതെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് നടപടികളുടെ സ്വാഭാവികപ്രതികരണമായിരുന്നു ലഹള.<ref name="LM-9" /> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മതപരിവർത്തനശ്രമങ്ങൾ 1850-കളിൽ ശക്തമായപ്പോൾ ഇതിനു പ്രതിരോധിക്കാനെന്നവണ്ണം ഡെൽഹിയിലും മറ്റും മുസ്ലീങ്ങൾക്കിടയിൽ മൗലിക ഇസ്ലാമികവാദത്തിന് ശക്തി വർദ്ധിച്ചു. ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഡെൽഹിയിലെ മുസ്ലീം പണ്ഡിതരായിരുന്ന [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], [[ആസുർദാ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി രമ്യതയിൽ പോകണമെന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തിരുന്നിടത്ത്, കാഫിറുകളായ അവർക്കെതിരെ ആയുധമെടുത്ത് പോരാടി വിശ്വാസം കാത്തുസൂക്ഷീക്കണമെന്ന വാദത്തിന് ശക്തിയേറി.<ref name=LM-75>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA75#v=onepage താൾ: 75]</ref> ===പെട്ടെന്നുള്ള കാരണം=== [[ശിപായി|ശിപായികൾ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് അവരുടെ മതമുപേക്ഷിച്ച് ക്രിസ്തുമതത്തിൽച്ചേരേണ്ടിവരുമോ എന്ന ഭയമായിരുന്നു പെട്ടെന്ന് ലഹളയിലേക്ക് നയിച്ചത്. മതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തീവ്രമായ പരിഭ്രാന്തി ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കിടയിൽ നിലനിന്നിരുന്നു. തദ്ദേശീയസൈനികർക്ക്, മുമ്പ് വിദേശസേവനം ഐച്ഛികമായിരുന്നത് [[ഡൽഹൗസി പ്രഭു]] പുറത്തിറക്കിയ പുതിയ നിയമങ്ങൾ പ്രകാരം നിർബന്ധിതമാക്കി. ഇത് കടൽ കടക്കുന്നത് അശുദ്ധിയായിക്കരുതിയിരുന്ന ഹിന്ദുക്കളുടെ മതവികാരങ്ങളെ വ്രണപ്പെടുത്തി. കാട്രിഡ്ജ് പ്രശ്നമാണ് കലാപം പെട്ടെന്ന് പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ കാരണമായത്. 1857-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ പുതിയ [[എൻഫീൽഡ്]] റൈഫിളുകളും, അതിന്റെ പവർ [[കാട്രിഡ്ജ്|കാട്രിഡ്ജുകളും]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് നൽകിയിരുന്നു. ഈ കാട്രിഡ്ജിലെ വെടിമരുന്ന്, തോക്കിൽ നിറക്കുന്നതിന്, അതിന്റെ പൊതി സൈനികർ പല്ലുകൊണ്ട് കടിച്ചു കീറേണ്ടിയിരുന്നു. ഈ പൊതിയിലെ ഗ്രീസ് മുസ്ലിം അശുദ്ധമായി കരുതുന്ന പന്നിയുടേതും ഹിന്ദുക്കൾ പരിശുദ്ധമാണെന്ന് പരിഗണിക്കുന്ന പശുവിന്റെതുമാണെന്ന ധാരണ അവരെ രോഷാകുലരാക്കി. ഇന്ത്യൻ പട്ടാളക്കാരെ അശുദ്ധരാക്കി മതഭ്രഷ്ടരാക്കാനും അവരെ ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യിക്കാനും ഇത് ബ്രിട്ടീഷുകാർ കരുതിക്കൂട്ടി ചെയ്യുന്നതാണെന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. ഈ കാർട്രിഡ്ജ് ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെതിരെയുള്ള പ്രതിഷേധം 1857 മാർച്ച് അവസാനവും ഏപ്രിലിലുമായി പലയിടങ്ങളിലായി അരങ്ങറി. ഹിന്ദുക്കളെ മതഭ്രഷ്ടരാക്കുന്നതിന് അവർക്ക് നൽകുന്ന ധാന്യങ്ങളിൽ എല്ലുപൊടി കലർത്തുന്നു എന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. അശുദ്ധിയെയും ഭ്രഷ്ടിനെയുംകുറിച്ചുള്ള ഈ ഭയത്തെ ഗൂഢാലോചന മൂലമുള്ള കിംവദന്തികൾ ശക്തമാക്കി. അതിനുപുറമേ [[ദത്തപഹാരനയം]] പോലെയുള്ള വ്യവസ്ഥകളുപയോഗിച്ച് നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് കൂട്ടിച്ചേർക്കലും, രാജാക്കന്മാരെ പുറത്താക്കലും നാടുകടത്തലും, ഉപദ്രവകരമായ ഭൂമി-നികുതി തിട്ടപ്പെടുത്തലും മൂലം ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യക്കാർക്ക് അനഭിമതരായി മാറുകയായിരുന്നു. വൈദേശികമതമായ ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ആഗമനത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിന് ഹിന്ദുക്കളും മുസ്ലീങ്ങളുമായ ഇന്ത്യൻ സൈനികർ ഒന്നുചേർന്നു. എല്ലാ യൂറോപ്യൻമാരെയും ഉന്മൂലനം ചെയ്യുക എന്നതായി അവരുടെ ലക്ഷ്യം. [[ഡെൽഹി]], [[കാൻപൂർ]], [[ലക്നൗ]] എന്നിവിടങ്ങളായിരുന്നു ലഹള നടന്ന പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ.<ref name=BIR-14/> ഈ അനുസരണക്കേടിന് മംഗൾ പാണ്ഡെ എന്ന സൈനികനെ 1857 ഏപ്രിൽ 8ന് തൂക്കിലേറ്റി. ഇദ്ദേഹമാണ് ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിലെ ആദ്യ രക്തസാക്ഷി. <ref>പേജ് 12, വിദ്യ,മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം,11 ആഗസ്റ്റ് 2016 </ref> ==കലാപം== === ഡെൽഹി === {{പ്രലേ|ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കൽ}} മേയ് പത്തിന് [[മീററ്റ്|മീറഠിൽ]] വൻതോതിലുള്ള കലാപം നടന്നു. ശിപായികൾ കന്റോൺമെന്റ് തകർക്കുകയും കുറഞ്ഞത് 50 യൂറോപ്യന്മാരെ കൊലപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name=BIR-14/> തുടർന്ന് മുന്നൂറോളം പേരടങ്ങുന്ന ഇവർ [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലേക്ക്]] നീങ്ങി, മുഗൾ രാജാവ് [[ബഹദൂർഷാ സഫർ|ബഹദൂർഷാ സഫറിന്]] പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചു. അവർ കണ്ണിൽക്കണ്ട സ്ത്രീകളും പുരുഷൻമാരും കുട്ടികളുമായ എല്ലാ ക്രിസ്ത്യാനികളെയും കൊലപ്പെടുത്തി.<ref name="LM-3">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [http://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA3#v=onepage താൾ: 3]</ref> തുടർന്ന് ചുറ്റുവട്ടത്തുള്ള സേനാത്താവളങ്ങളിൽനിന്നെത്തിയ വിമതഭടന്മാരുടെ കേന്ദ്രമായി ഡെൽഹി മാറി.<ref name="BIR-14">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2012 |pages=340-342 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 14 - ലാസ്റ്റ് പോസ്റ്റ്, ലക്നോ (Last Post), 1857 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> മുഗളരെ അധികാരത്തിൽ പുനഃസ്ഥാപിക്കാനും കാഫിർ അധിനിവേശകരെ തുരത്തുന്നതിനുമുള്ള ശിപായിമാരുടെ ലക്ഷ്യത്തിന്റെ പേരിൽ, ദില്ലിയിലെ കുറേപേരും ശിപായികളുടെ വരവിനെ തുടക്കത്തിൽ സ്വാഗതം ചെയ്തിരുന്നു. ബിഹാറിൽ നിന്നും കിഴക്കൻ ഉത്തർപ്രദേശിൽനിന്നുമുള്ള അപരിഷ്കൃതരും അക്രമാസക്തരുമായ കൃഷിക്കാരുടെ വൻസംഘമായ ഈ സേനയെക്കൊണ്ട് ഏറെത്താമസിയാതെതന്നെ ദില്ലിയിലെ ജനങ്ങൾ പൊറുതിമുട്ടി.<ref name="LM-17">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA17#v=onepage താൾ: 17]</ref> അങ്ങനെ തുടക്കത്തിൽ ലഹളയെ പിന്തുണച്ചിരുന്നവർ പോലും ശിപായികൾക്കെതിരായ നിലപാടുകളെടുത്തു. ദില്ലി കലാപകാരികളുടെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായും മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ബഹദൂർഷാ സഫറിനെ കലാപകാരികൾ ഇന്ത്യയുടെ യഥാർത്ഥഭരണാധികാരിയായും അംഗീകരിക്കുകയും ലഹളക്ക് സഫറിന്റെ മൗനാനുവാദം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തതോടെ വെറും പട്ടാളലഹളയായിത്തുടങ്ങിയ ഈ സംഭവത്തിന് വലിയ രാഷ്ട്രീയമാനം കൈവന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് അധീശത്വത്തിന് ഇതൊരു രാഷ്ട്രീയവെല്ലുവിളിയായി മാറി.<ref name=LM-19>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ,{{സൂചിക|൧}} [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA19#v=onepage താൾ: 19]</ref> അങ്ങനെ, [[ഡെൽഹി പിടിച്ചടക്കൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കുക]] എന്നത് ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ജീവൻമരണപ്പോരാട്ടമായി.<ref name="LM-9" /> നാലുമാസത്തെ പോരാട്ടത്തിനു ശേഷം 1857 സെപ്റ്റംബറിൽ ശിപായിമാരിൽ നിന്ന് ദില്ലി പിടിച്ചെടുത്തു. പിടിച്ചടക്കിയ ദില്ലിയിൽ കൊള്ളയടിയും കൂട്ടക്കൊലയും ഭീമമായ തോതിൽ നടത്തുകയും ചെയ്തു. ബഹാദൂർഷാ സഫറിനെ മ്യാൻമറിലേക്ക് നാടുകടത്തുകയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കളെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രധാനപ്പെട്ട നഗരവാസികൾ - കവികൾ, രാജകുമാരൻമാർ, മുല്ലമാർ, കച്ചവടക്കാർ, സൂഫികൾ, പണ്ഡിതർ - തുടങ്ങിയവരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും ഇക്കാലത്ത് വേട്ടയാടപ്പെടുകയും തൂക്കിലേറ്റപ്പെടുകയോ നാടുകടത്തപ്പെടുകയോ ചെയ്തു.<ref name="LM-5">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA5#v=onepage താൾ: 5]</ref> അവശേഷിച്ച ദില്ലി നിവാസികൾ ദരിദ്രരായി മാറി. ലഹളക്കുശേഷം ദില്ലിയുടെ ഭരണം പഞ്ചാബിലെ ചീഫ് കമ്മീഷണറുടെ മേൽനോട്ടത്തിലായിരുന്നു നടത്തിയിരുന്നത്.<ref name="BIR-15">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2002 |pages=354, 370 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 15 - ‘എ കൈൻഡ് ഓഫ് മാഡ്നെസ്സ്’ - ഡെൽഹി, ഇംപീരിയൽ പഞ്ചാബ് ആൻഡ് ദ റീസ്റ്റോറേഷൻ ഓഫ് ബ്രിട്ടീഷ് റൂൾ ('A Kind of Madness' - Delhi, Imperial Punjab, and the Restoration of British Rule) 1857 - 1858 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> === കാൻപൂർ === {{main|കാൺപൂർ ഉപരോധം 1857}} കാൻപൂരിലെ ശിപായികളും മറ്റിടങ്ങളിലെന്നപോലെ കലാപമുയർത്തിയതിനുശേഷം ദില്ലിയിലേക്ക് നീങ്ങാനാണ് പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നതെങ്കിലും [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാസാഹിബിന്റെ]] നിർദ്ദേശപ്രകാരം തങ്ങളുടെ മേലധികാരികളായ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ ആക്രമിക്കുന്നതിലേക്ക് തിരിഞ്ഞത്.<ref name="LM-9" /> [[ഹ്യൂ വീലർ|ഹ്യൂ വീലറുടെ]] നിയന്ത്രണത്തിലായിരുന്ന [[കാൻപൂർ|കാൻപൂരിലെ]] ബ്രിട്ടീഷ് നേതൃത്വം, [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാ സാഹിബിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ലഹളക്കാർക്കുമുമ്പിൽ ജൂൺ അവസാനത്തോടെ കീഴങ്ങിയിരുന്നു. തുടർന്ന് ലഹളക്കാർ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് [[അലഹബാദ്|അലഹബാദിലേക്ക്]] പിൻവാങ്ങാൻ അനുമതി നൽകി ഈ പിൻമാറ്റത്തിനിടെ ജൂൺ 27-ന് സ്ത്രീകളും കുട്ടികളുമടങ്ങുന്ന നിരവധി യൂറോപ്യൻമാർ കൂട്ടക്കുരുതി ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവത്തെത്തുടർന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനസ്സിലും ഭയവും പ്രതികാരചിന്തയും പ്രബലമായി. ''കാൻപൂർ ഓർക്കുക (Remember Cawnpore)'' എന്ന വാക്യം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഒരു യുദ്ധമുദ്രാവാക്യവും, വകതിരിവില്ലാത്ത കൊലപാതകങ്ങൾക്കും കൊള്ളയടിക്കുമുള്ള ന്യായീകരണവുമായി മാറി.<ref name=BIR-15/> === ലക്നൗ === ഡെൽഹിയിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ലക്നൗ ഉൾപ്പെടുന്ന [[അവധ്]] മേഖലയിൽ ഈ ലഹള മേഖലയിൽ മുഴുവനും വ്യാപിച്ച ഒരു ജനകീയലഹളയായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ശിപായിമാരിൽ ഏറിയ പങ്കും ഈ മേഖലയിൽനിന്നുള്ളവരായിരുന്നു എന്നതായിരുന്നു ഇതിന് കാരണം.<ref name="LM-17"/> == വിലയിരുത്തൽ == ഈ ലഹള ഒരു കാർഷകവിപ്ലവമാണോ, ഒരു നാഗരികലഹളയാണോ, ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമാണോ എന്ന കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് ഇന്നും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടാറുണ്ട്. ഈ പറഞ്ഞ വിവിധ ഘടകങ്ങൾ ലഹളയുടെ കാരണങ്ങളായിരുന്നു. ഇത് ഒരൊറ്റ ഏകീകൃതമുന്നേറ്റമായിരുന്നില്ല, മറിച്ച് വളരെ വ്യത്യസ്തമായ കാരണങ്ങളും ലക്ഷ്യങ്ങളും തരങ്ങളിലുമുള്ള നിരവധി മുന്നേറ്റങ്ങളായിരുന്നു. ഓരോ പ്രദേശങ്ങളിലെയും സാഹചര്യങ്ങളും ലഹളയുടെ രൂപവും വ്യത്യസ്തങ്ങളായിരുന്നു.<ref name="LM-17"/> ഏഷ്യയിലെ അന്നത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ആധുനികസേനയായിരുന്ന [[Bengal Army|ബംഗാൾ സേനയിലെ]] 1,39,000 ശിപായിമാരിൽ 7,796 പേരൊഴികെയുള്ളവർ ബ്രിട്ടീഷ് മേലുദ്യോഗസ്ഥർക്കെതിരെ തിരിഞ്ഞു. [[അവധ്]] പോലെയുള്ള വടക്കേയിന്ത്യയുടെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ സാധാരണ ജനങ്ങളും വൻതോതിൽ ശിപായിമാർക്കൊപ്പം ചേർന്നു.<ref name="LM-9" /> എന്നാൽ അവധിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ദില്ലിയിൽ ശിപായിമാരും ജനങ്ങളും വിരുദ്ധചേരിയിലായിരുന്നു. ഈ ചേർച്ചയില്ലായ്മയെക്കുറിച്ചുള്ള രേഖകൾ പലതുമുണ്ടെങ്കിലും ഇതിനൊന്നും വലിയ പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചിട്ടില്ല. ബ്രിട്ടീഷ് ചരിത്രകാരൻമാർക്ക്, ഈ ലഹള, അത് നന്ദികെട്ട തദ്ദേശീയർക്കെതിരെയുള്ള വിജയമായിരുന്നെങ്കിൽ ഇന്ത്യൻ [[ദേശീയവാദ ചരിത്രരചന|ദേശീയവാദികൾക്ക്]] അത് രാജ്യസ്നേഹികൾ ഒത്തുചേർന്നുള്ള ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമായിരുന്നു. 1947-ലെ ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുശേഷം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്ന വീക്ഷണത്തിന് ശക്തിപ്രാപിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=LM-19/> 1909-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[വി.ഡി. സവർക്കർ|വി.ഡി. സവർക്കറുടെ]] ''[[ദി ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്|ദ ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്]], 1857'' എന്ന പുസ്തകത്തിൽ 1857 മാർച്ചിൽ [[ബാരക്ക്പൂരിൽ നടന്ന കലാപത്തെ]] 1857 ലഹളയുടെ ഒരു സുപ്രധാനസംഭവമാക്കിയും [[മംഗൽ പാണ്ഡെ|മംഗൽ പാണ്ഡെയെ]] അതിലെ ഒരു പ്രധാന ബിംബമാക്കിയും അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നു. മംഗൽ പാണ്ഡെയുടെ ഈ സ്ഥാനം, [[മംഗൽ പാണ്ഡെ - ദ റൈസിങ്]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിൽ ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ രണ്ടു മാസത്തിനു ശേഷം മേയിൽ മീറഠിൽ നടന്ന ലഹളയുടെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടലിന് മംഗൽ പാണ്ഡെക്ക് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു ബന്ധവുമുണ്ടായിരുന്നില്ല.<ref name=LM-19/><ref name="rm">{{cite book|title=മംഗൽ പാണ്ഡെ: ബ്രേവ് മാർട്ടിർ ഓർ ആക്സിഡെന്റൽ ഹീറോ?|year=2005|isbn=978-0143032564|url=http://www.amazon.com/Mangal-Pandey-Brave-Martyr-Accidental/dp/0143032569|author=രുദ്രാംശു മുഖർജി|page=63|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}</ref> ഡെൽഹിയിൽ തദ്ദേശീയർക്കും ശിപായികൾക്കും [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] പുനഃസ്ഥാപിക്കുക എന്ന വിഷയത്തിൽ ഒരുമയുണ്ടായിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ നൽകുക എന്ന കാര്യത്തിൽ ദില്ലിക്കുപുറമേ കാൻപൂരിലേയും ലക്നൗവിലെയും വിമതശിപായിമാർക്കും ഏകാഭിപ്രായമായിരുന്നു. അവധിലെ കുട്ടിയായിരുന്ന കിരീടാവകാശി ബിർജിസ് ഖാദിറിനെ വസീറായി അംഗീകരിക്കണമെന്നാവശ്യപ്പെട്ട് ലക്നൗവിലെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയിലെ മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് ഒരു ദൂതനെ അയച്ചിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചാണ് കാൻപൂരിലെ ശിപായിമാരും ലഹള നടത്തിയത്. എന്നാൽ ഇക്കാര്യം ഇന്ത്യൻ ദേശീയവാദി ചരിത്രകാരൻമാർക്ക് പൂർണമായി അംഗീകരിക്കുന്നില്ല. ഹിന്ദു ശിപായിമാർ മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തെ പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ ദില്ലിയിലേക്ക് ഒത്തുചേരുക എന്നതിനെ അവർ തള്ളിക്കളയുന്നു.<ref name=LM-19/> ക്രിസ്തുമതത്തെ പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള മിഷണറികളുടെ വരവിനെ പ്രതിരോധിക്കുന്ന രീതിയിൽ ലഹളയെ ഒരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമായി വ്യാപകമായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മറ്റു പല കാരണങ്ങളും ലഹളയുടെ കാരണമായി പറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും ക്രിസ്തുമതത്തേയും ക്രിസ്തീയനിയമങ്ങളേയും ഇന്ത്യയിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കാനുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ശ്രമങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കലായിരുന്നു ലഹളയിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രേരകശക്തി. ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് മതംമാറ്റം നടത്തിയ ദില്ലിയിലെ ഇന്ത്യക്കാരെവരെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയുടെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്തതിനു ശേഷം ഉടനടി കൊലപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. എന്നാൽ ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ചിരുന്ന കുറേ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ദില്ലിയിലുണ്ടായിരുന്നു. ഇവരെ വെറുതെ വിടുകയും ചെയ്തിയിരുന്നു. ഇതൊരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമാണെന്ന് ബഹാദൂർഷാ സഫറും പ്രത്യക്ഷമായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു. ശിപായികളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഹിന്ദുക്കളായിരുന്നെങ്കിലും ദില്ലിയിലെ മുസ്ലീങ്ങൾ ലഹളയെ ധർമ്മസമരമായി കണ്ടു. അവർ ജുമാ മസ്ജിദിനു മുകളിൽ ജിഹാദിന്റെ കൊടിയുയർത്തി. യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്ത മുസ്ലീങ്ങൾ, അവർ സ്വയം ധർമ്മസമരക്കാർ, ഗാസി, എന്നിങ്ങനെ പേരുകളിൽ വിശേഷിപ്പിച്ചു. യുദ്ധം പുരോഗമിക്കുന്നതിനിടയിൽ ശമ്പളം ലഭിക്കാത്തതുകൊണ്ടും, പട്ടിണികൊണ്ടും ശിപായികളുടെ എണ്ണം ഗണ്യമായി കുറഞ്ഞു. ഇതിൽ ഗ്വാളിയറിൽ നിന്നുള്ള ആത്മഹത്യാഗാസികളുടെ ഒരു സംഘവുമുണ്ടായിരുന്നു. ഇവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകൊണ്ട് മരിക്കുംവരെ ഭക്ഷണം പോലും കഴിക്കാതെ പോരാട്ടം തുടരുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞയെടുത്തവരായിരുന്നു.<ref name="LM-22">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA22#v=onepage താൾ: 22-23]</ref> {{കുറിപ്പ്|ക|''സിറാജുദ്ദൗള, ഫ്രഞ്ചുകാർ, ടിപ്പു സുൽത്താൻ, മറാഠർ എന്നിവരെയും അവസാനം 1849-ൽ പഞ്ചാബികളെയും ബ്രിട്ടീഷുകാർ പരാജയപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.''<ref name=LM-70/> }} == സ്മാരകം == കലാപത്തിൽ പങ്കെടുത്ത സൈനികരുടെ ഓർമ്മയ്ക്കായി പണികഴിപ്പിച്ച സ്മാരകമാണ് [[മ്യൂട്ടിനി മെമ്മോറിയൽ]]. [[ന്യൂഡെൽഹി]]യിലെ [[Kashmiri Gate (Delhi)|കാശ്മീരി ഗേറ്റിനു]] സമീപം പഴയ ടെലിഗ്രാഫ് കെട്ടിടത്തിനു മുന്നിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.ബ്രിട്ടീഷ്കാർ == ഇതും കാണുക == * [[ചപ്പാത്തി പ്രസ്ഥാനം]] * [[ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ]] * [[എലിസ ഡ്രാപ്പർ]] == അവലംബം == {{reflist|3}} == ഗ്രന്ഥങ്ങൾ == * {{കുറിപ്പ്|൧|{{cite book|title=ദ ലാസ്റ്റ് മുഗൾ - ദ ഫോൾ ഓഫ് എ ഡൈനസ്റ്റി, ഡെൽഹി 1857|year=2006|publisher=പെൻഗ്വിൻ ബുക്സ്|isbn=9780670999255|url=http://www.penguinbooksindia.com/en/content/last-mughal|author=[[വില്ല്യം ഡാൽറിമ്പിൾ]]|accessdate=2013 ജൂലൈ 4|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}}} {{Delhi}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]] [[വർഗ്ഗം:1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള]] {{hist-stub}} tmff7zrcrx4pjjxost6v00ptk8o1rbc 3762221 3762217 2022-08-04T12:47:53Z Irshadpp 10433 /* ചരിത്രപശ്ചാത്തലം */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indian Rebellion of 1857}} {{for|ഈ പേരിലുള്ള ചലച്ചിത്രത്തെക്കുറിച്ചറിയാൻ|ശിപായിലഹള (ചലച്ചിത്രം)}} {{Infobox Military Conflict |conflict= {{PAGENAME}} |partof=[[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരങ്ങൾ]] |casus= [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനിയുടെ]] നടപടികൾ |image= |caption= |date= [[മേയ് 10]], [[1857]] |place= ഇന്ത്യ (cf. 1857) [http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Indian_revolt_of_1857_states_map.svg] |territory= ബ്രിട്ടിഷധീന ഇന്ത്യ |result= സമരക്കാരെ അടിച്ചമർത്തി, <br /> ഇന്ത്യയിലെ കമ്പനി ഭരണത്തിന് അന്ത്യം <br /> ബ്രിട്ടൻ നേരിട്ട് ഭരണം തുടങ്ങി |combatant1= [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ വിമത ഇന്ത്യൻ ഭടന്മാർ,<br/> 7 നാട്ടുരാജ്യങ്ങൾ,<br/>പൊതുജനങ്ങൾ |combatant2= {{flagicon|United Kingdom}} [[British Army]]<br/> [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] [[Honourable East India Company|East India Company]]'s [[Sepoys]] Native Irregulars and British regulars, British civilian volunteers raised in Bengal presidency<br/> 20 [[Princely state]]s aiding the British including the independent states of [[Nepal]], [[Kashmir]] as well as smaller states in region |commander1= [[Bahadur Shah II]]<br />[[Nana Sahib]]<br /> [[Mirza Mughal]]<br /> [[Bakht Khan]]<br /> [[Rani Lakshmi Bai]]<br /> [[Tantya Tope]]<br /> [[Begum Hazrat Mahal]] |commander2= [[Commander-in-Chief, India]]:<br />[[George Anson (1797-1857)|George Anson]] (to May 1857)<br /> Sir [[Patrick Grant]] <br /> [[Colin Campbell, 1st Baron Clyde|Sir Colin Campbell]] from (August 1857)<br />[[Jang Bahadur]]<ref>''The Gurkhas'' by W. Brook Northey, John Morris. ISBN 81-206-1577-8. Page 58</ref> <br /> |strength1= |strength2= |casualties1= |casualties2= |notes= }} 1857-ൽ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഭരണത്തിന് എതിരെ അതേ കമ്പനി സൈന്യത്തിലെ [[ശിപായി|ശിപായിമാർ]] എന്നു വിളിച്ചിരുന്ന ഇന്ത്യക്കാരായ ഭടന്മാർ തുടങ്ങുകയും മുഗൾ രാജാവ് ബഹദൂർഷായെ നേതൃത്വത്തിൽ അവരോധിച്ച് സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിക്കുകയും, ഉത്തര-മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ ആകെ പരക്കുകയും ചെയ്ത ഒരു സായുധസമരമാണ് '''1857-ലെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം'''. '''മഹാവിപ്ലവം''', '''ഇന്ത്യൻ ലഹള''', '''1857ലെ കലാപം''' എന്നിങ്ങനെ പല പേരുകളിലും ഈ കലാപം അറിയപ്പെടുന്നു. [[കാൾ മാർക്സ്|കാൾ മാർക്സാണ്]] ആദ്യമായി ഈ കലാപത്തെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചത്.<ref>[https://www.asianetnews.com/web-specials-magazine/savarkar-or-marx-who-called-sepoy-mutiny-the-first-freedom-struggle-of-india--pzm0a9 ശിപായിലഹളയെ 'ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം' എന്നാദ്യം വിശേഷിപ്പിച്ചത് സവർക്കറോ, അതോ മാർക്സോ..?, ഏഷ്യാനെറ്റ് ന്യൂസ്]</ref> 1857 മെയ് 10ന് [[മീററ്റ്|മീററ്റിൽ]] തുടങ്ങി, വടക്കൻ ഗംഗാ സമതലത്തിലും മദ്ധ്യേന്ത്യയിലും പെട്ടെന്ന് വ്യാപിച്ച കലാപം, 1858 ജൂൺ 20-ന് [[ഗ്വാളിയാർ]] ബ്രിട്ടീഷ് കമ്പനിപ്പട കീഴ്പ്പെടുത്തിയതോടെ അവസാനിച്ചു. ചരിത്രത്തിൽ വളരെയേറെ ചർച്ചകൾക്കും വിവാദങ്ങൾക്കും ഈ സംഭവം കാരണമായിട്ടുണ്ട്. ഈ കലാപത്തിന്റെ കാരണങ്ങൾ, മൗലികസ്വഭാവം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് വ്യത്യസ്ത വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഈ സൈനികകലാപം, ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനും വേണ്ടിയുള്ള [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ജനകീയപ്രക്ഷോഭങ്ങൾക്ക്]] നാന്ദികുറിച്ചു എന്നതിന്റെ പേരിലും ശ്രദ്ധേയമാണ്.<ref name=BIR-14/> == ചരിത്രപശ്ചാത്തലം == [[ഇന്ത്യയിലെത്തിയ യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ|യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ]] 16 - 17 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ഇന്ത്യയിൽ എത്തിയത് കച്ചവടത്തിനായിട്ടാണ്. ആദ്യകാലത്ത്, ഇന്ത്യയിൽ കച്ചവടാധിപത്യം നേടുന്നതിനായി യൂറോപ്പുകാർ(പ്രധാനമായി പോർച്ചുഗീസുകാരും, ഡച്ചുകാരും ഫ്രഞ്ചുകാരും ഇംഗ്ലീഷുകാരും) പരസ്പരം മത്സരിക്കുകയും യുദ്ധം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ മേൽക്കൈ നേടിയത് [[ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി|ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനിയാണ്]]. അക്കാലത്ത് ഇന്ത്യയിൽ പ്രബലമായിരുന്ന [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] തകർച്ചയിലായിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകിട നാട്ടുരാജ്യങ്ങളും അന്നു നിലവിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. എങ്കിലും അവർ ധനത്തിനും അധികാരത്തിനുമായി പരസ്പരം മത്സരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഈ മത്സരങ്ങളിലും യുദ്ധങ്ങളിലും ചേരിചേരുകയും ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ ഇടപെടുകയും നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ സാമ്പത്തികമായി ചൂഷണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. 1757ലെ [[പ്ലാസി യുദ്ധം|പ്ലാസി യുദ്ധത്തോടെ]] ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെ നിഷ്കാസനം ചെയ്തുകൊണ്ട് നേരിട്ടു ഭരണം നടത്താൻ തുടങ്ങി. കമ്പനി ഭരണം, അന്നു വരെ നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന സാമ്പത്തികക്രമം തകർക്കുകയും അതിരൂക്ഷമായ ചൂഷണം നടത്തുകയും ചെയ്തു. കർഷകരും കൈത്തൊഴിൽ ചെയ്യുന്നവർക്കും തൊഴിലും വരുമാനവും നഷടപ്പെട്ടു. സമുദായങ്ങൾദരിദ്രരായി. വിദേശികളുടെ ഭരണത്തോട് അങ്ങനെ രൂക്ഷമായ അമർഷം ഉയർന്നുവന്നു. ആദ്യകാലം മുതൽ തന്നെ കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി നിരവധി ജനപ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ, സ്ഥാനഭ്രഷ്ടരാക്കപ്പെട്ട ഭരണാധികാരികൾ ഉദ്യോഗസ്ഥപ്രമുഖർതുടങ്ങിയവരാണ് പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നയിച്ചത്. എന്നാൽ കർഷകരും കൈത്തൊഴിലുകാരും അടങ്ങുന്ന ബഹുജനങ്ങളും ഈ സമരങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിരുന്നു. ആന്ധ്രയിൽ [[വൈശ്യനഗരൻ രാജാക്കന്മർ]] (1794) മൈസൂരിൽ [[ധോണ്ട്ജിവാഗ്]] എന്ന് ഭരണാധികാരി (1800) മലബാറിൽ [[പഴശ്ശിരാജാ]] (1800-05) തിരുവിതാംകൂറിൽ [[വേലുത്തമ്പി ദളവ]] (1809) തമിഴ്നാട്ടിൽ [[പൊളിഗറുകൾ]] (1801-15) കച്ചിൽ നാടുവാഴികൾ (1818-32) അലിഗഡിൽ [[തലൂക്ദാർമാർ]] (1814-17) ഹരിയാനയിൽ [[ജാട്ട് ജനത|ജാട്ടുമുഖ്യന്മാർ]] (1824) തുടങ്ങിയവ അത്തരം പ്രക്ഷോഭങ്ങളിൽ ചിലതാണ്. കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി ഗോത്രകലാപങ്ങളും കർഷകസമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ ലളിതവും സുരക്ഷിതവുമായ ജീവിതം നയിച്ചിരുന്ന ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാരെ നികുതിപിരിച്ചും കച്ചവടമാർഗ്ഗങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചും ചൂഷണം ചെയ്തതാണ് ഗോത്രകലപങ്ങൾക്കു കാരണം. ബംഗാളിൽ [[ചുവാർ|ചുവാറുകൾ]], ബീഹാറിൽ [[സാന്താൾ|സാന്താളുകൾ]], പശ്ചിമ ഇന്ത്യയിലെ [[ഭില്ല|ഭില്ലകൾ]], ഗുജറാത്തിൽ [[കോലി|കോലികൾ]], അസമിലെ [[ഖാസി|ഖാസികൾ]], ഛോട്ടാനാഗ്പൂരിലെ [[കോളുകൾ]], ഒറീസയിലെ [[ഗോണ്ട്|ഗോണ്ടുകൾ]] തുടങ്ങിയ ഗോത്രങ്ങൾ കലാപം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. കമ്പനിച്ചൂഷണത്തിനെതിരെ നടന്ന കർഷകകലാപങ്ങൾ പലതും കവർച്ചകളായോ ക്രമസമാധാനക്കുഴപ്പങ്ങളായോ ആണ് കമ്പനി ഔദ്യോഗിക രേഖകളിൽ ഉള്ളത്. ആ കലപങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ അധികം ലഭ്യമല്ല. ചില കലാപങ്ങൾ മതപരവും കൂടിയായിരുന്നു. [[വഹാബി പ്രസ്ഥാനം]], ബംഗാളിലെ [[പഗല്പാത്തി-ഫറൈസി]] പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ, പഞ്ചാബിലെ [[കൂക കലാപം]] തുടങ്ങിയവ ചില ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. ==കാരണങ്ങൾ== ഇന്ത്യക്കാർക്കും ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിനുമെതിരായി ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യപകുതിയിൽ രൂപംകൊണ്ട പുതിയ മനോഭാവമാണ് ലഹളയുടെ കാരണം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നുണ്ട്. ആദ്യകാല ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യൻരീതികളെ സ്വാംശീകരിച്ചായിരുന്നു ഇവിടെ ഭരണം നടത്തിയിരുന്നത്. ഉദാഹരണമായി [[ഡെൽഹിയുടെ]] ആദ്യത്തെ റെസിഡന്റായിരുന്ന [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി|ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണിയെപ്പോലെയുള്ളവർ]] വേഷത്തിലും ജീവിതരീതികളിലുമെല്ലാം മുഗൾ ശൈലി സ്വീകരിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ പിൽക്കാലത്തെ ഉദ്യോസസ്ഥർ ഇന്ത്യൻ രീതികളും വിശ്വാസങ്ങളും അധമമാണെന്ന കാഴ്ചപ്പാടുള്ളവരായിരുന്നു. യൂറോപ്പിൽ ഫ്രെഞ്ചുകാരെയും ഇന്ത്യയിൽ അവരുടെ വമ്പൻ എതിരാളികളെയും തോൽപ്പിച്ച{{സൂചിക|ക}} ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ സൈനികശക്തിയുടെ ഉയർച്ചയും സുവിശേഷാനുസാരമായ ക്രിസ്തീയതയുടെ ഉയർച്ചയുമാണ് ഈ മാറ്റത്തിന് കാരണമായത്. യൂറോപ്യൻമാർ അവർ ഉന്നതരാണെന്ന് പ്രത്യക്ഷമായിത്തന്നെ പ്രകടിപ്പിക്കാനാരംഭിച്ചു. [[വാറൻ ഹേസ്റ്റിങ്സ്]] പോലെയുള്ള പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യക്കാരെ പൗരാണികവിജ്ഞാനത്തിന്റെ അവകാശികളായി കണക്കാക്കിയിരുന്ന സ്ഥാനത്ത് അവർ വെറും ബുദ്ധിശൂന്യരായ അപരിഷ്കൃതരാണെന്നും ദുർന്നടപ്പുകാരുമാണെന്നാണ് പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ കണക്കാക്കിയത്. അവരെ മതംമാറ്റുക എന്നത് അത്യാവശ്യമായും കരുതി. മതപരിവർത്തനം ലക്ഷ്യമിട്ട് [[മിഷണറി]] പ്രവർത്തനങ്ങളെ അവർ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിച്ച് സഹജീവനം നടത്തിയിരുന്ന ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ രീതിയും അതിന്റെ തെളിവുകളും പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽത്തന്നെ അപ്രത്യക്ഷമായി. ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ വിൽപ്പത്രങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരുടെ പേരുകൾ ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന രീതി അവസാനിച്ചു.<ref name="LM-9"/> ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിക്കുന്നതും ഇന്ത്യൻ വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിക്കുന്നതും അത്ഭുതത്തിനും പരിഹാസത്തിനും പാത്രമായിരുന്നു.<ref name=LM-73>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA73#v=onepage താൾ: 73]</ref> മതത്തിന്റെ സ്വാധീനം ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെയിടയിൽപ്പോലും ഇക്കാലഘട്ടത്തിൽ വർദ്ധിച്ചിരുന്നു. നൃത്തവും നാടകങ്ങളും മൽസരങ്ങളും പാർട്ടികളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതുമെല്ലാം മതവിരുദ്ധമാണെന്നും അവയൊന്നും പാടില്ലെന്നുമുള്ള ഒരു ബോധം ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹത്തിനിടയിൽത്തന്നെ വേരുപിടിച്ചുവന്നിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യയെ ഭരിച്ചാൽ മാത്രം പോര, അവരെ വിശ്വാസപരമായി ഉദ്ധരിക്കണം എന്ന അഭിപ്രായവും 1840-കളിലും 50-കളിലും ഉയർന്നു. കമ്പനി അവരുടെ അധികാരം മതപരിവർത്തനത്തിനായി ഉപയോഗിക്കണം എന്ന് ഡെൽഹിയിലെ ചാപ്ലൈനായ [[മിഡ്ജ്ലെ ജോൺ ജെന്നിങ്സ്|ജോൺ ജെന്നിങ്സും]], കൽക്കത്തയിലെ എഡ്മണ്ട്സും ആവശ്യപ്പെട്ടു.<ref name="LM-61" /> കൽക്കത്തയിലെ ബിഷപ്പായിരുന്ന [[റെജിനോൾഡ് ഹെബർ|റെജിനോൾഡ് ഹെബറിന്റെ]] ആശയങ്ങളായിരുന്നു ഇവർ പിന്തുടർന്നിരുന്നത്.<ref name="LM-62">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA62#v=onepage താൾ: 62]</ref> പാതിരികൾക്കുപുറമേ ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരും മതപ്രചാരണം അവരുടെ ചുമതലയായി ഏറ്റെടുത്തു. [[ഹെർബെർട്ട് എഡ്വേഡ്സ്]], ഫത്തേപ്പൂരിലെ ജില്ലാ ജഡ്ജായിരുന്ന റോബെർട്ട് ടക്കർ തുടങ്ങിയ ഉദ്യോഗസ്ഥർ ഇതിനുദാഹരണമാണ്.<ref name="LM-61">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA61#v=onepage താൾ: 61]</ref> [[Charles Grant (British East India Company)|ചാൾസ് ഗ്രാന്റ്]] പോലെയുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ഡയറക്റ്റർമാർക്കും ഇതേ അഭിപ്രായമായിരുന്നു.<ref name="LM-62" /> വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യയിലെ പല ഉന്നതോദ്യോഗസ്ഥരും ജോൺ ജെന്നിങ്സിനെപ്പോലുള്ള മിഷണറിമാരുടെ ദൌത്യസംഘത്തിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്നു എന്നതിനാൽ മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ഔദ്യോഗികപരിവേഷം ലഭിക്കുകയും, പ്രവർത്തകർക്ക് ഏതൊരു മേഖലയിലേക്കും കടന്നുചെല്ലുവാൻ സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. തടവുകാർക്ക് മതപ്രഭാഷണം നൽകാൻ വരെ മിഷണറിമാർക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകുന്നു എന്ന ആരോപണം ഇക്കാലത്തുയർന്നിരുന്നു.<ref name="LM-69">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA69#v=onepage താൾ: 69]</ref> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനോഭാവത്തിലുണ്ടായ ഈ മാറ്റം ഇരുകൂട്ടർക്കുമിടയിൽ വെറുപ്പിലേക്കും വംശീയവിദ്വേഷത്തിലേക്കും കൊണ്ടെത്തിച്ചു. ഇത് 1857-ലെ ലഹളയുണ്ടാവാനുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട കാരണമായി വിലയിരുത്തുന്നു. 1850-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ നിരവധി ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഇന്ത്യയിലെ മുഗൾ രാജസഭയെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്യാനും, ബ്രിട്ടീഷ് നിയമങ്ങളും സാങ്കേതികവിദ്യയും ഇന്ത്യയിൽ കൊണ്ടുവരാനും ഇതിനുപുറമേ ക്രിസ്തുമതവും ഇന്ത്യയിൽ വളർത്താനുമുള്ള പദ്ധതികളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="LM-9">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}},[https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA9#v=onepage താൾ:9-10]</ref> മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒരുവശത്ത് തീവ്രമാകുന്ന സമയത്ത് ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾ അനുഷ്ഠിച്ചുവന്ന [[സതി (ആചാരം)|സതി]] പോലുള്ള മതപരമായ ആചാരങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷുകാർ നിയമം മൂലം നിരോധിച്ചു. സർക്കാരിന്റെ അനാഥാലയങ്ങളിലെ കുട്ടികളെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ മതം മാറ്റിക്കുന്നു എന്ന ആരോപണം നിലനിൽക്കുമ്പോൾ 1832-ൽ കൊണ്ടുവന്ന നിയമപ്രകാരം മതം മാറിയ കുട്ടികൾക്ക് പാരമ്പര്യസ്വത്തിൽ അവകാശം നൽകിയത് ഈ ആരോപണത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തി. ശരിയത്ത് അനുസരിച്ച് നിഷിദ്ധമായ കാര്യമായിരുന്നു ഇത്.<ref name=LM-68>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA68#v=onepage താൾ: 68]</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഭരണരംഗത്ത് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ തന്നിഷ്ടപ്രകാരമുള്ള മറ്റൊരു നടപടിയായിരുന്നു ഭരണഭാഷാസ്ഥാനത്തുനിന്ന് പേർഷ്യനെ ഒഴിവാക്കി ഇംഗ്ലീഷിനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ച നടപടി. പരമ്പരാഗതവിദ്യാഭ്യാസരീതികൾ പ്രാകൃതമാണെന്ന് കണക്കാക്കി ഇംഗ്ലീഷ് വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് പ്രാമുഖ്യം നൽകി. എന്നാൽ പുതിയ ഇംഗ്ലീഷ് കോളേജുകളിൽ പഠിച്ച ഇന്ത്യക്കാർക്കു നേരെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ പെരുമാറ്റം മോശമായിരുന്നു. അവഗണയും വിവേചനവും അവർക്ക് നേരിടേണ്ടിവന്നിരുന്നു.<ref name=LM-71>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA71#v=onepage താൾ: 71]</ref> ലഹള നടന്ന [[വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകൾ|വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകളുടെ]] പല ഭാഗങ്ങളും പുതിയതായി ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് ചേർത്തവയായിരുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഭൂമിയും നികുതിയും തിട്ടപ്പെടുത്തലിന്റെ ഭാഗമായി അമ്പലങ്ങൾക്കും മുസ്ലീം പള്ളികൾക്കും മദ്രസകൾക്കും സൂഫി ആശ്രമങ്ങൾക്കും പലതിനും അവർ അനുഭവിച്ചുപോന്നിരുന്ന ഭൂമി നഷ്ടമായി. പാതകളും മറ്റും നിർമ്മിക്കുന്നതിന് കമ്പനി, ആരാധനാലയങ്ങൾ പൊളിച്ചത് പ്രതിഷേധത്തിനിടയാക്കി. മോസ്കുകളിൽ നിന്ന് സ്ഥലം പിടിച്ചെടുത്ത് ക്രിസ്ത്യൻ പള്ളി പണിയുന്നതിനായി വരെ നൽകിയ സംഭവങ്ങളുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഏറ്റെടുത്തതോ നാശോന്മുഖമായതോ ആയ മുസ്ലീം പള്ളികൾ ക്രിസ്ത്യൻ പാതിരിമാർക്കായി നൽകിയ സംഭവങ്ങളുമുണ്ടായി.<ref name="LM-69" /> [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], ലക്നൌവിലെ [[ബീഗം ഹസ്രത്ത്‌ മഹൽ|ബീഗം ഹസ്രത് മഹൽ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഇത്തരം നടപടികളെ വിമർശിച്ചു. മിഷണറികളുടെ പ്രവർത്തനത്തിന് വടക്കേയിന്ത്യയിൽ ഉദ്ദേശിച്ച ഫലം കിട്ടിയില്ലെന്നു മാത്രമല്ല, ഇതിലുടെയുണ്ടായ പേടി മൂലം, ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ നിഷ്കളങ്കനടപടികൾ പോലും ജനങ്ങൾ സംശയത്തോടെ വീക്ഷിക്കാനാരംഭിച്ചു.<ref name="LM-69" /> സ്ത്രീകളോട് ആശുപത്രികളിൽ ചികിൽസ തേടാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പർദ്ദ സംവിധാനത്തെ ദുർബലപ്പെടുത്താനാണെന്നും വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങൾ മിഷണറികളുടെ പരിവർത്തനവിഭാഗങ്ങളാണെന്നും കണക്കാക്കപ്പെട്ടു.<ref name="LM-70">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA70#v=onepage താൾ: 70]</ref> ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹവും തദ്ദേശീയരുമായുള്ള ബന്ധങ്ങൾ തന്നെ വിലക്കപ്പെട്ടു തുടങ്ങി. ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരവുമായി യോജിച്ച് ജീവിച്ചിരുന്ന പഴയകാല ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കുപോലും ഇത്തരം മാറ്റങ്ങൾ അസഹ്യമായിരുന്നു. [[വില്ല്യം ഗാർഡ്നർ]], [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി]] തുടങ്ങിയവരൊക്കെ ഈ മാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് വിലപിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=LM-72>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA72#v=onepage താൾ: 72]</ref> പൊതുവിൽ, ഇന്ത്യക്കാരുടെ മനസറിയാതെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് നടപടികളുടെ സ്വാഭാവികപ്രതികരണമായിരുന്നു ലഹള.<ref name="LM-9" /> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മതപരിവർത്തനശ്രമങ്ങൾ 1850-കളിൽ ശക്തമായപ്പോൾ ഇതിനു പ്രതിരോധിക്കാനെന്നവണ്ണം ഡെൽഹിയിലും മറ്റും മുസ്ലീങ്ങൾക്കിടയിൽ മൗലിക ഇസ്ലാമികവാദത്തിന് ശക്തി വർദ്ധിച്ചു. ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഡെൽഹിയിലെ മുസ്ലീം പണ്ഡിതരായിരുന്ന [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], [[ആസുർദാ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി രമ്യതയിൽ പോകണമെന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തിരുന്നിടത്ത്, കാഫിറുകളായ അവർക്കെതിരെ ആയുധമെടുത്ത് പോരാടി വിശ്വാസം കാത്തുസൂക്ഷീക്കണമെന്ന വാദത്തിന് ശക്തിയേറി.<ref name=LM-75>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA75#v=onepage താൾ: 75]</ref> ===പെട്ടെന്നുള്ള കാരണം=== [[ശിപായി|ശിപായികൾ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് അവരുടെ മതമുപേക്ഷിച്ച് ക്രിസ്തുമതത്തിൽച്ചേരേണ്ടിവരുമോ എന്ന ഭയമായിരുന്നു പെട്ടെന്ന് ലഹളയിലേക്ക് നയിച്ചത്. മതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തീവ്രമായ പരിഭ്രാന്തി ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കിടയിൽ നിലനിന്നിരുന്നു. തദ്ദേശീയസൈനികർക്ക്, മുമ്പ് വിദേശസേവനം ഐച്ഛികമായിരുന്നത് [[ഡൽഹൗസി പ്രഭു]] പുറത്തിറക്കിയ പുതിയ നിയമങ്ങൾ പ്രകാരം നിർബന്ധിതമാക്കി. ഇത് കടൽ കടക്കുന്നത് അശുദ്ധിയായിക്കരുതിയിരുന്ന ഹിന്ദുക്കളുടെ മതവികാരങ്ങളെ വ്രണപ്പെടുത്തി. കാട്രിഡ്ജ് പ്രശ്നമാണ് കലാപം പെട്ടെന്ന് പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ കാരണമായത്. 1857-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ പുതിയ [[എൻഫീൽഡ്]] റൈഫിളുകളും, അതിന്റെ പവർ [[കാട്രിഡ്ജ്|കാട്രിഡ്ജുകളും]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് നൽകിയിരുന്നു. ഈ കാട്രിഡ്ജിലെ വെടിമരുന്ന്, തോക്കിൽ നിറക്കുന്നതിന്, അതിന്റെ പൊതി സൈനികർ പല്ലുകൊണ്ട് കടിച്ചു കീറേണ്ടിയിരുന്നു. ഈ പൊതിയിലെ ഗ്രീസ് മുസ്ലിം അശുദ്ധമായി കരുതുന്ന പന്നിയുടേതും ഹിന്ദുക്കൾ പരിശുദ്ധമാണെന്ന് പരിഗണിക്കുന്ന പശുവിന്റെതുമാണെന്ന ധാരണ അവരെ രോഷാകുലരാക്കി. ഇന്ത്യൻ പട്ടാളക്കാരെ അശുദ്ധരാക്കി മതഭ്രഷ്ടരാക്കാനും അവരെ ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യിക്കാനും ഇത് ബ്രിട്ടീഷുകാർ കരുതിക്കൂട്ടി ചെയ്യുന്നതാണെന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. ഈ കാർട്രിഡ്ജ് ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെതിരെയുള്ള പ്രതിഷേധം 1857 മാർച്ച് അവസാനവും ഏപ്രിലിലുമായി പലയിടങ്ങളിലായി അരങ്ങറി. ഹിന്ദുക്കളെ മതഭ്രഷ്ടരാക്കുന്നതിന് അവർക്ക് നൽകുന്ന ധാന്യങ്ങളിൽ എല്ലുപൊടി കലർത്തുന്നു എന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. അശുദ്ധിയെയും ഭ്രഷ്ടിനെയുംകുറിച്ചുള്ള ഈ ഭയത്തെ ഗൂഢാലോചന മൂലമുള്ള കിംവദന്തികൾ ശക്തമാക്കി. അതിനുപുറമേ [[ദത്തപഹാരനയം]] പോലെയുള്ള വ്യവസ്ഥകളുപയോഗിച്ച് നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് കൂട്ടിച്ചേർക്കലും, രാജാക്കന്മാരെ പുറത്താക്കലും നാടുകടത്തലും, ഉപദ്രവകരമായ ഭൂമി-നികുതി തിട്ടപ്പെടുത്തലും മൂലം ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യക്കാർക്ക് അനഭിമതരായി മാറുകയായിരുന്നു. വൈദേശികമതമായ ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ആഗമനത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിന് ഹിന്ദുക്കളും മുസ്ലീങ്ങളുമായ ഇന്ത്യൻ സൈനികർ ഒന്നുചേർന്നു. എല്ലാ യൂറോപ്യൻമാരെയും ഉന്മൂലനം ചെയ്യുക എന്നതായി അവരുടെ ലക്ഷ്യം. [[ഡെൽഹി]], [[കാൻപൂർ]], [[ലക്നൗ]] എന്നിവിടങ്ങളായിരുന്നു ലഹള നടന്ന പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ.<ref name=BIR-14/> ഈ അനുസരണക്കേടിന് മംഗൾ പാണ്ഡെ എന്ന സൈനികനെ 1857 ഏപ്രിൽ 8ന് തൂക്കിലേറ്റി. ഇദ്ദേഹമാണ് ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിലെ ആദ്യ രക്തസാക്ഷി. <ref>പേജ് 12, വിദ്യ,മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം,11 ആഗസ്റ്റ് 2016 </ref> ==കലാപം== === ഡെൽഹി === {{പ്രലേ|ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കൽ}} മേയ് പത്തിന് [[മീററ്റ്|മീറഠിൽ]] വൻതോതിലുള്ള കലാപം നടന്നു. ശിപായികൾ കന്റോൺമെന്റ് തകർക്കുകയും കുറഞ്ഞത് 50 യൂറോപ്യന്മാരെ കൊലപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name=BIR-14/> തുടർന്ന് മുന്നൂറോളം പേരടങ്ങുന്ന ഇവർ [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലേക്ക്]] നീങ്ങി, മുഗൾ രാജാവ് [[ബഹദൂർഷാ സഫർ|ബഹദൂർഷാ സഫറിന്]] പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചു. അവർ കണ്ണിൽക്കണ്ട സ്ത്രീകളും പുരുഷൻമാരും കുട്ടികളുമായ എല്ലാ ക്രിസ്ത്യാനികളെയും കൊലപ്പെടുത്തി.<ref name="LM-3">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [http://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA3#v=onepage താൾ: 3]</ref> തുടർന്ന് ചുറ്റുവട്ടത്തുള്ള സേനാത്താവളങ്ങളിൽനിന്നെത്തിയ വിമതഭടന്മാരുടെ കേന്ദ്രമായി ഡെൽഹി മാറി.<ref name="BIR-14">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2012 |pages=340-342 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 14 - ലാസ്റ്റ് പോസ്റ്റ്, ലക്നോ (Last Post), 1857 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> മുഗളരെ അധികാരത്തിൽ പുനഃസ്ഥാപിക്കാനും കാഫിർ അധിനിവേശകരെ തുരത്തുന്നതിനുമുള്ള ശിപായിമാരുടെ ലക്ഷ്യത്തിന്റെ പേരിൽ, ദില്ലിയിലെ കുറേപേരും ശിപായികളുടെ വരവിനെ തുടക്കത്തിൽ സ്വാഗതം ചെയ്തിരുന്നു. ബിഹാറിൽ നിന്നും കിഴക്കൻ ഉത്തർപ്രദേശിൽനിന്നുമുള്ള അപരിഷ്കൃതരും അക്രമാസക്തരുമായ കൃഷിക്കാരുടെ വൻസംഘമായ ഈ സേനയെക്കൊണ്ട് ഏറെത്താമസിയാതെതന്നെ ദില്ലിയിലെ ജനങ്ങൾ പൊറുതിമുട്ടി.<ref name="LM-17">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA17#v=onepage താൾ: 17]</ref> അങ്ങനെ തുടക്കത്തിൽ ലഹളയെ പിന്തുണച്ചിരുന്നവർ പോലും ശിപായികൾക്കെതിരായ നിലപാടുകളെടുത്തു. ദില്ലി കലാപകാരികളുടെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായും മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ബഹദൂർഷാ സഫറിനെ കലാപകാരികൾ ഇന്ത്യയുടെ യഥാർത്ഥഭരണാധികാരിയായും അംഗീകരിക്കുകയും ലഹളക്ക് സഫറിന്റെ മൗനാനുവാദം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തതോടെ വെറും പട്ടാളലഹളയായിത്തുടങ്ങിയ ഈ സംഭവത്തിന് വലിയ രാഷ്ട്രീയമാനം കൈവന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് അധീശത്വത്തിന് ഇതൊരു രാഷ്ട്രീയവെല്ലുവിളിയായി മാറി.<ref name=LM-19>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ,{{സൂചിക|൧}} [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA19#v=onepage താൾ: 19]</ref> അങ്ങനെ, [[ഡെൽഹി പിടിച്ചടക്കൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കുക]] എന്നത് ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ജീവൻമരണപ്പോരാട്ടമായി.<ref name="LM-9" /> നാലുമാസത്തെ പോരാട്ടത്തിനു ശേഷം 1857 സെപ്റ്റംബറിൽ ശിപായിമാരിൽ നിന്ന് ദില്ലി പിടിച്ചെടുത്തു. പിടിച്ചടക്കിയ ദില്ലിയിൽ കൊള്ളയടിയും കൂട്ടക്കൊലയും ഭീമമായ തോതിൽ നടത്തുകയും ചെയ്തു. ബഹാദൂർഷാ സഫറിനെ മ്യാൻമറിലേക്ക് നാടുകടത്തുകയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കളെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രധാനപ്പെട്ട നഗരവാസികൾ - കവികൾ, രാജകുമാരൻമാർ, മുല്ലമാർ, കച്ചവടക്കാർ, സൂഫികൾ, പണ്ഡിതർ - തുടങ്ങിയവരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും ഇക്കാലത്ത് വേട്ടയാടപ്പെടുകയും തൂക്കിലേറ്റപ്പെടുകയോ നാടുകടത്തപ്പെടുകയോ ചെയ്തു.<ref name="LM-5">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA5#v=onepage താൾ: 5]</ref> അവശേഷിച്ച ദില്ലി നിവാസികൾ ദരിദ്രരായി മാറി. ലഹളക്കുശേഷം ദില്ലിയുടെ ഭരണം പഞ്ചാബിലെ ചീഫ് കമ്മീഷണറുടെ മേൽനോട്ടത്തിലായിരുന്നു നടത്തിയിരുന്നത്.<ref name="BIR-15">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2002 |pages=354, 370 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 15 - ‘എ കൈൻഡ് ഓഫ് മാഡ്നെസ്സ്’ - ഡെൽഹി, ഇംപീരിയൽ പഞ്ചാബ് ആൻഡ് ദ റീസ്റ്റോറേഷൻ ഓഫ് ബ്രിട്ടീഷ് റൂൾ ('A Kind of Madness' - Delhi, Imperial Punjab, and the Restoration of British Rule) 1857 - 1858 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> === കാൻപൂർ === {{main|കാൺപൂർ ഉപരോധം 1857}} കാൻപൂരിലെ ശിപായികളും മറ്റിടങ്ങളിലെന്നപോലെ കലാപമുയർത്തിയതിനുശേഷം ദില്ലിയിലേക്ക് നീങ്ങാനാണ് പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നതെങ്കിലും [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാസാഹിബിന്റെ]] നിർദ്ദേശപ്രകാരം തങ്ങളുടെ മേലധികാരികളായ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ ആക്രമിക്കുന്നതിലേക്ക് തിരിഞ്ഞത്.<ref name="LM-9" /> [[ഹ്യൂ വീലർ|ഹ്യൂ വീലറുടെ]] നിയന്ത്രണത്തിലായിരുന്ന [[കാൻപൂർ|കാൻപൂരിലെ]] ബ്രിട്ടീഷ് നേതൃത്വം, [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാ സാഹിബിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ലഹളക്കാർക്കുമുമ്പിൽ ജൂൺ അവസാനത്തോടെ കീഴങ്ങിയിരുന്നു. തുടർന്ന് ലഹളക്കാർ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് [[അലഹബാദ്|അലഹബാദിലേക്ക്]] പിൻവാങ്ങാൻ അനുമതി നൽകി ഈ പിൻമാറ്റത്തിനിടെ ജൂൺ 27-ന് സ്ത്രീകളും കുട്ടികളുമടങ്ങുന്ന നിരവധി യൂറോപ്യൻമാർ കൂട്ടക്കുരുതി ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവത്തെത്തുടർന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനസ്സിലും ഭയവും പ്രതികാരചിന്തയും പ്രബലമായി. ''കാൻപൂർ ഓർക്കുക (Remember Cawnpore)'' എന്ന വാക്യം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഒരു യുദ്ധമുദ്രാവാക്യവും, വകതിരിവില്ലാത്ത കൊലപാതകങ്ങൾക്കും കൊള്ളയടിക്കുമുള്ള ന്യായീകരണവുമായി മാറി.<ref name=BIR-15/> === ലക്നൗ === ഡെൽഹിയിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ലക്നൗ ഉൾപ്പെടുന്ന [[അവധ്]] മേഖലയിൽ ഈ ലഹള മേഖലയിൽ മുഴുവനും വ്യാപിച്ച ഒരു ജനകീയലഹളയായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ശിപായിമാരിൽ ഏറിയ പങ്കും ഈ മേഖലയിൽനിന്നുള്ളവരായിരുന്നു എന്നതായിരുന്നു ഇതിന് കാരണം.<ref name="LM-17"/> == വിലയിരുത്തൽ == ഈ ലഹള ഒരു കാർഷകവിപ്ലവമാണോ, ഒരു നാഗരികലഹളയാണോ, ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമാണോ എന്ന കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് ഇന്നും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടാറുണ്ട്. ഈ പറഞ്ഞ വിവിധ ഘടകങ്ങൾ ലഹളയുടെ കാരണങ്ങളായിരുന്നു. ഇത് ഒരൊറ്റ ഏകീകൃതമുന്നേറ്റമായിരുന്നില്ല, മറിച്ച് വളരെ വ്യത്യസ്തമായ കാരണങ്ങളും ലക്ഷ്യങ്ങളും തരങ്ങളിലുമുള്ള നിരവധി മുന്നേറ്റങ്ങളായിരുന്നു. ഓരോ പ്രദേശങ്ങളിലെയും സാഹചര്യങ്ങളും ലഹളയുടെ രൂപവും വ്യത്യസ്തങ്ങളായിരുന്നു.<ref name="LM-17"/> ഏഷ്യയിലെ അന്നത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ആധുനികസേനയായിരുന്ന [[Bengal Army|ബംഗാൾ സേനയിലെ]] 1,39,000 ശിപായിമാരിൽ 7,796 പേരൊഴികെയുള്ളവർ ബ്രിട്ടീഷ് മേലുദ്യോഗസ്ഥർക്കെതിരെ തിരിഞ്ഞു. [[അവധ്]] പോലെയുള്ള വടക്കേയിന്ത്യയുടെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ സാധാരണ ജനങ്ങളും വൻതോതിൽ ശിപായിമാർക്കൊപ്പം ചേർന്നു.<ref name="LM-9" /> എന്നാൽ അവധിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ദില്ലിയിൽ ശിപായിമാരും ജനങ്ങളും വിരുദ്ധചേരിയിലായിരുന്നു. ഈ ചേർച്ചയില്ലായ്മയെക്കുറിച്ചുള്ള രേഖകൾ പലതുമുണ്ടെങ്കിലും ഇതിനൊന്നും വലിയ പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചിട്ടില്ല. ബ്രിട്ടീഷ് ചരിത്രകാരൻമാർക്ക്, ഈ ലഹള, അത് നന്ദികെട്ട തദ്ദേശീയർക്കെതിരെയുള്ള വിജയമായിരുന്നെങ്കിൽ ഇന്ത്യൻ [[ദേശീയവാദ ചരിത്രരചന|ദേശീയവാദികൾക്ക്]] അത് രാജ്യസ്നേഹികൾ ഒത്തുചേർന്നുള്ള ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമായിരുന്നു. 1947-ലെ ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുശേഷം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്ന വീക്ഷണത്തിന് ശക്തിപ്രാപിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=LM-19/> 1909-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[വി.ഡി. സവർക്കർ|വി.ഡി. സവർക്കറുടെ]] ''[[ദി ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്|ദ ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്]], 1857'' എന്ന പുസ്തകത്തിൽ 1857 മാർച്ചിൽ [[ബാരക്ക്പൂരിൽ നടന്ന കലാപത്തെ]] 1857 ലഹളയുടെ ഒരു സുപ്രധാനസംഭവമാക്കിയും [[മംഗൽ പാണ്ഡെ|മംഗൽ പാണ്ഡെയെ]] അതിലെ ഒരു പ്രധാന ബിംബമാക്കിയും അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നു. മംഗൽ പാണ്ഡെയുടെ ഈ സ്ഥാനം, [[മംഗൽ പാണ്ഡെ - ദ റൈസിങ്]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിൽ ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ രണ്ടു മാസത്തിനു ശേഷം മേയിൽ മീറഠിൽ നടന്ന ലഹളയുടെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടലിന് മംഗൽ പാണ്ഡെക്ക് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു ബന്ധവുമുണ്ടായിരുന്നില്ല.<ref name=LM-19/><ref name="rm">{{cite book|title=മംഗൽ പാണ്ഡെ: ബ്രേവ് മാർട്ടിർ ഓർ ആക്സിഡെന്റൽ ഹീറോ?|year=2005|isbn=978-0143032564|url=http://www.amazon.com/Mangal-Pandey-Brave-Martyr-Accidental/dp/0143032569|author=രുദ്രാംശു മുഖർജി|page=63|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}</ref> ഡെൽഹിയിൽ തദ്ദേശീയർക്കും ശിപായികൾക്കും [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] പുനഃസ്ഥാപിക്കുക എന്ന വിഷയത്തിൽ ഒരുമയുണ്ടായിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ നൽകുക എന്ന കാര്യത്തിൽ ദില്ലിക്കുപുറമേ കാൻപൂരിലേയും ലക്നൗവിലെയും വിമതശിപായിമാർക്കും ഏകാഭിപ്രായമായിരുന്നു. അവധിലെ കുട്ടിയായിരുന്ന കിരീടാവകാശി ബിർജിസ് ഖാദിറിനെ വസീറായി അംഗീകരിക്കണമെന്നാവശ്യപ്പെട്ട് ലക്നൗവിലെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയിലെ മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് ഒരു ദൂതനെ അയച്ചിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചാണ് കാൻപൂരിലെ ശിപായിമാരും ലഹള നടത്തിയത്. എന്നാൽ ഇക്കാര്യം ഇന്ത്യൻ ദേശീയവാദി ചരിത്രകാരൻമാർക്ക് പൂർണമായി അംഗീകരിക്കുന്നില്ല. ഹിന്ദു ശിപായിമാർ മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തെ പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ ദില്ലിയിലേക്ക് ഒത്തുചേരുക എന്നതിനെ അവർ തള്ളിക്കളയുന്നു.<ref name=LM-19/> ക്രിസ്തുമതത്തെ പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള മിഷണറികളുടെ വരവിനെ പ്രതിരോധിക്കുന്ന രീതിയിൽ ലഹളയെ ഒരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമായി വ്യാപകമായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മറ്റു പല കാരണങ്ങളും ലഹളയുടെ കാരണമായി പറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും ക്രിസ്തുമതത്തേയും ക്രിസ്തീയനിയമങ്ങളേയും ഇന്ത്യയിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കാനുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ശ്രമങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കലായിരുന്നു ലഹളയിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രേരകശക്തി. ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് മതംമാറ്റം നടത്തിയ ദില്ലിയിലെ ഇന്ത്യക്കാരെവരെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയുടെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്തതിനു ശേഷം ഉടനടി കൊലപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. എന്നാൽ ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ചിരുന്ന കുറേ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ദില്ലിയിലുണ്ടായിരുന്നു. ഇവരെ വെറുതെ വിടുകയും ചെയ്തിയിരുന്നു. ഇതൊരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമാണെന്ന് ബഹാദൂർഷാ സഫറും പ്രത്യക്ഷമായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു. ശിപായികളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഹിന്ദുക്കളായിരുന്നെങ്കിലും ദില്ലിയിലെ മുസ്ലീങ്ങൾ ലഹളയെ ധർമ്മസമരമായി കണ്ടു. അവർ ജുമാ മസ്ജിദിനു മുകളിൽ ജിഹാദിന്റെ കൊടിയുയർത്തി. യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്ത മുസ്ലീങ്ങൾ, അവർ സ്വയം ധർമ്മസമരക്കാർ, ഗാസി, എന്നിങ്ങനെ പേരുകളിൽ വിശേഷിപ്പിച്ചു. യുദ്ധം പുരോഗമിക്കുന്നതിനിടയിൽ ശമ്പളം ലഭിക്കാത്തതുകൊണ്ടും, പട്ടിണികൊണ്ടും ശിപായികളുടെ എണ്ണം ഗണ്യമായി കുറഞ്ഞു. ഇതിൽ ഗ്വാളിയറിൽ നിന്നുള്ള ആത്മഹത്യാഗാസികളുടെ ഒരു സംഘവുമുണ്ടായിരുന്നു. ഇവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകൊണ്ട് മരിക്കുംവരെ ഭക്ഷണം പോലും കഴിക്കാതെ പോരാട്ടം തുടരുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞയെടുത്തവരായിരുന്നു.<ref name="LM-22">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA22#v=onepage താൾ: 22-23]</ref> {{കുറിപ്പ്|ക|''സിറാജുദ്ദൗള, ഫ്രഞ്ചുകാർ, ടിപ്പു സുൽത്താൻ, മറാഠർ എന്നിവരെയും അവസാനം 1849-ൽ പഞ്ചാബികളെയും ബ്രിട്ടീഷുകാർ പരാജയപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.''<ref name=LM-70/> }} == സ്മാരകം == കലാപത്തിൽ പങ്കെടുത്ത സൈനികരുടെ ഓർമ്മയ്ക്കായി പണികഴിപ്പിച്ച സ്മാരകമാണ് [[മ്യൂട്ടിനി മെമ്മോറിയൽ]]. [[ന്യൂഡെൽഹി]]യിലെ [[Kashmiri Gate (Delhi)|കാശ്മീരി ഗേറ്റിനു]] സമീപം പഴയ ടെലിഗ്രാഫ് കെട്ടിടത്തിനു മുന്നിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.ബ്രിട്ടീഷ്കാർ == ഇതും കാണുക == * [[ചപ്പാത്തി പ്രസ്ഥാനം]] * [[ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ]] * [[എലിസ ഡ്രാപ്പർ]] == അവലംബം == {{reflist|3}} == ഗ്രന്ഥങ്ങൾ == * {{കുറിപ്പ്|൧|{{cite book|title=ദ ലാസ്റ്റ് മുഗൾ - ദ ഫോൾ ഓഫ് എ ഡൈനസ്റ്റി, ഡെൽഹി 1857|year=2006|publisher=പെൻഗ്വിൻ ബുക്സ്|isbn=9780670999255|url=http://www.penguinbooksindia.com/en/content/last-mughal|author=[[വില്ല്യം ഡാൽറിമ്പിൾ]]|accessdate=2013 ജൂലൈ 4|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}}} {{Delhi}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]] [[വർഗ്ഗം:1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള]] {{hist-stub}} jc80okxlxqd4eoundag7j1fc1dyx0h7 3762223 3762221 2022-08-04T12:50:13Z Irshadpp 10433 /* ചരിത്രപശ്ചാത്തലം */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indian Rebellion of 1857}} {{for|ഈ പേരിലുള്ള ചലച്ചിത്രത്തെക്കുറിച്ചറിയാൻ|ശിപായിലഹള (ചലച്ചിത്രം)}} {{Infobox Military Conflict |conflict= {{PAGENAME}} |partof=[[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരങ്ങൾ]] |casus= [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാകമ്പനിയുടെ]] നടപടികൾ |image= |caption= |date= [[മേയ് 10]], [[1857]] |place= ഇന്ത്യ (cf. 1857) [http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Indian_revolt_of_1857_states_map.svg] |territory= ബ്രിട്ടിഷധീന ഇന്ത്യ |result= സമരക്കാരെ അടിച്ചമർത്തി, <br /> ഇന്ത്യയിലെ കമ്പനി ഭരണത്തിന് അന്ത്യം <br /> ബ്രിട്ടൻ നേരിട്ട് ഭരണം തുടങ്ങി |combatant1= [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] ഈസ്റ്റ്ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ വിമത ഇന്ത്യൻ ഭടന്മാർ,<br/> 7 നാട്ടുരാജ്യങ്ങൾ,<br/>പൊതുജനങ്ങൾ |combatant2= {{flagicon|United Kingdom}} [[British Army]]<br/> [[ചിത്രം:British East India Company flag.svg|20px]] [[Honourable East India Company|East India Company]]'s [[Sepoys]] Native Irregulars and British regulars, British civilian volunteers raised in Bengal presidency<br/> 20 [[Princely state]]s aiding the British including the independent states of [[Nepal]], [[Kashmir]] as well as smaller states in region |commander1= [[Bahadur Shah II]]<br />[[Nana Sahib]]<br /> [[Mirza Mughal]]<br /> [[Bakht Khan]]<br /> [[Rani Lakshmi Bai]]<br /> [[Tantya Tope]]<br /> [[Begum Hazrat Mahal]] |commander2= [[Commander-in-Chief, India]]:<br />[[George Anson (1797-1857)|George Anson]] (to May 1857)<br /> Sir [[Patrick Grant]] <br /> [[Colin Campbell, 1st Baron Clyde|Sir Colin Campbell]] from (August 1857)<br />[[Jang Bahadur]]<ref>''The Gurkhas'' by W. Brook Northey, John Morris. ISBN 81-206-1577-8. Page 58</ref> <br /> |strength1= |strength2= |casualties1= |casualties2= |notes= }} 1857-ൽ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]] ഭരണത്തിന് എതിരെ അതേ കമ്പനി സൈന്യത്തിലെ [[ശിപായി|ശിപായിമാർ]] എന്നു വിളിച്ചിരുന്ന ഇന്ത്യക്കാരായ ഭടന്മാർ തുടങ്ങുകയും മുഗൾ രാജാവ് ബഹദൂർഷായെ നേതൃത്വത്തിൽ അവരോധിച്ച് സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിക്കുകയും, ഉത്തര-മദ്ധ്യേന്ത്യയിൽ ആകെ പരക്കുകയും ചെയ്ത ഒരു സായുധസമരമാണ് '''1857-ലെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം'''. '''മഹാവിപ്ലവം''', '''ഇന്ത്യൻ ലഹള''', '''1857ലെ കലാപം''' എന്നിങ്ങനെ പല പേരുകളിലും ഈ കലാപം അറിയപ്പെടുന്നു. [[കാൾ മാർക്സ്|കാൾ മാർക്സാണ്]] ആദ്യമായി ഈ കലാപത്തെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചത്.<ref>[https://www.asianetnews.com/web-specials-magazine/savarkar-or-marx-who-called-sepoy-mutiny-the-first-freedom-struggle-of-india--pzm0a9 ശിപായിലഹളയെ 'ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം' എന്നാദ്യം വിശേഷിപ്പിച്ചത് സവർക്കറോ, അതോ മാർക്സോ..?, ഏഷ്യാനെറ്റ് ന്യൂസ്]</ref> 1857 മെയ് 10ന് [[മീററ്റ്|മീററ്റിൽ]] തുടങ്ങി, വടക്കൻ ഗംഗാ സമതലത്തിലും മദ്ധ്യേന്ത്യയിലും പെട്ടെന്ന് വ്യാപിച്ച കലാപം, 1858 ജൂൺ 20-ന് [[ഗ്വാളിയാർ]] ബ്രിട്ടീഷ് കമ്പനിപ്പട കീഴ്പ്പെടുത്തിയതോടെ അവസാനിച്ചു. ചരിത്രത്തിൽ വളരെയേറെ ചർച്ചകൾക്കും വിവാദങ്ങൾക്കും ഈ സംഭവം കാരണമായിട്ടുണ്ട്. ഈ കലാപത്തിന്റെ കാരണങ്ങൾ, മൗലികസ്വഭാവം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് വ്യത്യസ്ത വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഈ സൈനികകലാപം, ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനും വേണ്ടിയുള്ള [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ജനകീയപ്രക്ഷോഭങ്ങൾക്ക്]] നാന്ദികുറിച്ചു എന്നതിന്റെ പേരിലും ശ്രദ്ധേയമാണ്.<ref name=BIR-14/> == ചരിത്രപശ്ചാത്തലം == [[ഇന്ത്യയിലെത്തിയ യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ|യൂറോപ്യൻ കമ്പനികൾ]] 16 - 17 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ഇന്ത്യയിൽ എത്തിയത് കച്ചവടത്തിനായിട്ടാണ്. ആദ്യകാലത്ത്, ഇന്ത്യയിൽ കച്ചവടാധിപത്യം നേടുന്നതിനായി യൂറോപ്പുകാർ(പ്രധാനമായി പോർച്ചുഗീസുകാരും, ഡച്ചുകാരും ഫ്രഞ്ചുകാരും ഇംഗ്ലീഷുകാരും) പരസ്പരം മത്സരിക്കുകയും യുദ്ധം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ മേൽക്കൈ നേടിയത് [[ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി|ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനിയാണ്]]. അക്കാലത്ത് ഇന്ത്യയിൽ പ്രബലമായിരുന്ന [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] തകർച്ചയിലായിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകിട നാട്ടുരാജ്യങ്ങളും അന്നു നിലവിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. എങ്കിലും അവർ ധനത്തിനും അധികാരത്തിനുമായി പരസ്പരം മത്സരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഈ മത്സരങ്ങളിലും യുദ്ധങ്ങളിലും ചേരിചേരുകയും ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ ഇടപെടുകയും നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ സാമ്പത്തികമായി ചൂഷണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. 1757ലെ [[പ്ലാസി യുദ്ധം|പ്ലാസി യുദ്ധത്തോടെ]] ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാക്കമ്പനി നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെ നിഷ്കാസനം ചെയ്തുകൊണ്ട് നേരിട്ടു ഭരണം നടത്താൻ തുടങ്ങി. കമ്പനി ഭരണം, അന്നു വരെ നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന സാമ്പത്തികക്രമം തകർക്കുകയും അതിരൂക്ഷമായ ചൂഷണം നടത്തുകയും ചെയ്തു. കർഷകരും കൈത്തൊഴിൽ ചെയ്യുന്നവർക്കും തൊഴിലും വരുമാനവും നഷടപ്പെട്ടു. സമുദായങ്ങൾ ദരിദ്രരായി. വിദേശികളുടെ ഭരണത്തോട് അങ്ങനെ രൂക്ഷമായ അമർഷം ഉയർന്നുവന്നു. ആദ്യകാലം മുതൽ തന്നെ കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി നിരവധി ജനപ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ, സ്ഥാനഭ്രഷ്ടരാക്കപ്പെട്ട ഭരണാധികാരികൾ ഉദ്യോഗസ്ഥപ്രമുഖർതുടങ്ങിയവരാണ് പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നയിച്ചത്. എന്നാൽ കർഷകരും കൈത്തൊഴിലുകാരും അടങ്ങുന്ന ബഹുജനങ്ങളും ഈ സമരങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിരുന്നു. ആന്ധ്രയിൽ [[വൈശ്യനഗരൻ രാജാക്കന്മർ]] (1794) മൈസൂരിൽ [[ധോണ്ട്ജിവാഗ്]] എന്ന് ഭരണാധികാരി (1800) മലബാറിൽ [[പഴശ്ശിരാജാ]] (1800-05) തിരുവിതാംകൂറിൽ [[വേലുത്തമ്പി ദളവ]] (1809) തമിഴ്നാട്ടിൽ [[പൊളിഗറുകൾ]] (1801-15) കച്ചിൽ നാടുവാഴികൾ (1818-32) അലിഗഡിൽ [[തലൂക്ദാർമാർ]] (1814-17) ഹരിയാനയിൽ [[ജാട്ട് ജനത|ജാട്ടുമുഖ്യന്മാർ]] (1824) തുടങ്ങിയവ അത്തരം പ്രക്ഷോഭങ്ങളിൽ ചിലതാണ്. കമ്പനി ഭരണത്തിനെതിരായി ഗോത്രകലാപങ്ങളും കർഷകസമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്. പൊതുവെ ലളിതവും സുരക്ഷിതവുമായ ജീവിതം നയിച്ചിരുന്ന ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാരെ നികുതിപിരിച്ചും കച്ചവടമാർഗ്ഗങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചും ചൂഷണം ചെയ്തതാണ് ഗോത്രകലപങ്ങൾക്കു കാരണം. ബംഗാളിൽ [[ചുവാർ|ചുവാറുകൾ]], ബീഹാറിൽ [[സാന്താൾ|സാന്താളുകൾ]], പശ്ചിമ ഇന്ത്യയിലെ [[ഭില്ല|ഭില്ലകൾ]], ഗുജറാത്തിൽ [[കോലി|കോലികൾ]], അസമിലെ [[ഖാസി|ഖാസികൾ]], ഛോട്ടാനാഗ്പൂരിലെ [[കോളുകൾ]], ഒറീസയിലെ [[ഗോണ്ട്|ഗോണ്ടുകൾ]] തുടങ്ങിയ ഗോത്രങ്ങൾ കലാപം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. കമ്പനിച്ചൂഷണത്തിനെതിരെ നടന്ന കർഷകകലാപങ്ങൾ പലതും കവർച്ചകളായോ ക്രമസമാധാനക്കുഴപ്പങ്ങളായോ ആണ് കമ്പനി ഔദ്യോഗിക രേഖകളിൽ ഉള്ളത്. ആ കലപങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ അധികം ലഭ്യമല്ല. ചില കലാപങ്ങൾ മതപരവും കൂടിയായിരുന്നു. [[വഹാബി പ്രസ്ഥാനം]], ബംഗാളിലെ [[പഗല്പാത്തി-ഫറൈസി]] പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ, പഞ്ചാബിലെ [[കൂക കലാപം]] തുടങ്ങിയവ ചില ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. ==കാരണങ്ങൾ== ഇന്ത്യക്കാർക്കും ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിനുമെതിരായി ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യപകുതിയിൽ രൂപംകൊണ്ട പുതിയ മനോഭാവമാണ് ലഹളയുടെ കാരണം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നുണ്ട്. ആദ്യകാല ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യൻരീതികളെ സ്വാംശീകരിച്ചായിരുന്നു ഇവിടെ ഭരണം നടത്തിയിരുന്നത്. ഉദാഹരണമായി [[ഡെൽഹിയുടെ]] ആദ്യത്തെ റെസിഡന്റായിരുന്ന [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി|ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണിയെപ്പോലെയുള്ളവർ]] വേഷത്തിലും ജീവിതരീതികളിലുമെല്ലാം മുഗൾ ശൈലി സ്വീകരിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ പിൽക്കാലത്തെ ഉദ്യോസസ്ഥർ ഇന്ത്യൻ രീതികളും വിശ്വാസങ്ങളും അധമമാണെന്ന കാഴ്ചപ്പാടുള്ളവരായിരുന്നു. യൂറോപ്പിൽ ഫ്രെഞ്ചുകാരെയും ഇന്ത്യയിൽ അവരുടെ വമ്പൻ എതിരാളികളെയും തോൽപ്പിച്ച{{സൂചിക|ക}} ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ സൈനികശക്തിയുടെ ഉയർച്ചയും സുവിശേഷാനുസാരമായ ക്രിസ്തീയതയുടെ ഉയർച്ചയുമാണ് ഈ മാറ്റത്തിന് കാരണമായത്. യൂറോപ്യൻമാർ അവർ ഉന്നതരാണെന്ന് പ്രത്യക്ഷമായിത്തന്നെ പ്രകടിപ്പിക്കാനാരംഭിച്ചു. [[വാറൻ ഹേസ്റ്റിങ്സ്]] പോലെയുള്ള പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ ഇന്ത്യക്കാരെ പൗരാണികവിജ്ഞാനത്തിന്റെ അവകാശികളായി കണക്കാക്കിയിരുന്ന സ്ഥാനത്ത് അവർ വെറും ബുദ്ധിശൂന്യരായ അപരിഷ്കൃതരാണെന്നും ദുർന്നടപ്പുകാരുമാണെന്നാണ് പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ കണക്കാക്കിയത്. അവരെ മതംമാറ്റുക എന്നത് അത്യാവശ്യമായും കരുതി. മതപരിവർത്തനം ലക്ഷ്യമിട്ട് [[മിഷണറി]] പ്രവർത്തനങ്ങളെ അവർ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിച്ച് സഹജീവനം നടത്തിയിരുന്ന ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ രീതിയും അതിന്റെ തെളിവുകളും പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽത്തന്നെ അപ്രത്യക്ഷമായി. ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ വിൽപ്പത്രങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരുടെ പേരുകൾ ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന രീതി അവസാനിച്ചു.<ref name="LM-9"/> ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യൻ ഭാര്യമാരെ സ്വീകരിക്കുന്നതും ഇന്ത്യൻ വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിക്കുന്നതും അത്ഭുതത്തിനും പരിഹാസത്തിനും പാത്രമായിരുന്നു.<ref name=LM-73>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA73#v=onepage താൾ: 73]</ref> മതത്തിന്റെ സ്വാധീനം ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെയിടയിൽപ്പോലും ഇക്കാലഘട്ടത്തിൽ വർദ്ധിച്ചിരുന്നു. നൃത്തവും നാടകങ്ങളും മൽസരങ്ങളും പാർട്ടികളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതുമെല്ലാം മതവിരുദ്ധമാണെന്നും അവയൊന്നും പാടില്ലെന്നുമുള്ള ഒരു ബോധം ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹത്തിനിടയിൽത്തന്നെ വേരുപിടിച്ചുവന്നിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യയെ ഭരിച്ചാൽ മാത്രം പോര, അവരെ വിശ്വാസപരമായി ഉദ്ധരിക്കണം എന്ന അഭിപ്രായവും 1840-കളിലും 50-കളിലും ഉയർന്നു. കമ്പനി അവരുടെ അധികാരം മതപരിവർത്തനത്തിനായി ഉപയോഗിക്കണം എന്ന് ഡെൽഹിയിലെ ചാപ്ലൈനായ [[മിഡ്ജ്ലെ ജോൺ ജെന്നിങ്സ്|ജോൺ ജെന്നിങ്സും]], കൽക്കത്തയിലെ എഡ്മണ്ട്സും ആവശ്യപ്പെട്ടു.<ref name="LM-61" /> കൽക്കത്തയിലെ ബിഷപ്പായിരുന്ന [[റെജിനോൾഡ് ഹെബർ|റെജിനോൾഡ് ഹെബറിന്റെ]] ആശയങ്ങളായിരുന്നു ഇവർ പിന്തുടർന്നിരുന്നത്.<ref name="LM-62">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA62#v=onepage താൾ: 62]</ref> പാതിരികൾക്കുപുറമേ ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരും മതപ്രചാരണം അവരുടെ ചുമതലയായി ഏറ്റെടുത്തു. [[ഹെർബെർട്ട് എഡ്വേഡ്സ്]], ഫത്തേപ്പൂരിലെ ജില്ലാ ജഡ്ജായിരുന്ന റോബെർട്ട് ടക്കർ തുടങ്ങിയ ഉദ്യോഗസ്ഥർ ഇതിനുദാഹരണമാണ്.<ref name="LM-61">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA61#v=onepage താൾ: 61]</ref> [[Charles Grant (British East India Company)|ചാൾസ് ഗ്രാന്റ്]] പോലെയുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ഡയറക്റ്റർമാർക്കും ഇതേ അഭിപ്രായമായിരുന്നു.<ref name="LM-62" /> വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യയിലെ പല ഉന്നതോദ്യോഗസ്ഥരും ജോൺ ജെന്നിങ്സിനെപ്പോലുള്ള മിഷണറിമാരുടെ ദൌത്യസംഘത്തിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്നു എന്നതിനാൽ മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ഔദ്യോഗികപരിവേഷം ലഭിക്കുകയും, പ്രവർത്തകർക്ക് ഏതൊരു മേഖലയിലേക്കും കടന്നുചെല്ലുവാൻ സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. തടവുകാർക്ക് മതപ്രഭാഷണം നൽകാൻ വരെ മിഷണറിമാർക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകുന്നു എന്ന ആരോപണം ഇക്കാലത്തുയർന്നിരുന്നു.<ref name="LM-69">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA69#v=onepage താൾ: 69]</ref> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനോഭാവത്തിലുണ്ടായ ഈ മാറ്റം ഇരുകൂട്ടർക്കുമിടയിൽ വെറുപ്പിലേക്കും വംശീയവിദ്വേഷത്തിലേക്കും കൊണ്ടെത്തിച്ചു. ഇത് 1857-ലെ ലഹളയുണ്ടാവാനുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട കാരണമായി വിലയിരുത്തുന്നു. 1850-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ നിരവധി ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഇന്ത്യയിലെ മുഗൾ രാജസഭയെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്യാനും, ബ്രിട്ടീഷ് നിയമങ്ങളും സാങ്കേതികവിദ്യയും ഇന്ത്യയിൽ കൊണ്ടുവരാനും ഇതിനുപുറമേ ക്രിസ്തുമതവും ഇന്ത്യയിൽ വളർത്താനുമുള്ള പദ്ധതികളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="LM-9">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}},[https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA9#v=onepage താൾ:9-10]</ref> മിഷണറി പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒരുവശത്ത് തീവ്രമാകുന്ന സമയത്ത് ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾ അനുഷ്ഠിച്ചുവന്ന [[സതി (ആചാരം)|സതി]] പോലുള്ള മതപരമായ ആചാരങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷുകാർ നിയമം മൂലം നിരോധിച്ചു. സർക്കാരിന്റെ അനാഥാലയങ്ങളിലെ കുട്ടികളെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ മതം മാറ്റിക്കുന്നു എന്ന ആരോപണം നിലനിൽക്കുമ്പോൾ 1832-ൽ കൊണ്ടുവന്ന നിയമപ്രകാരം മതം മാറിയ കുട്ടികൾക്ക് പാരമ്പര്യസ്വത്തിൽ അവകാശം നൽകിയത് ഈ ആരോപണത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തി. ശരിയത്ത് അനുസരിച്ച് നിഷിദ്ധമായ കാര്യമായിരുന്നു ഇത്.<ref name=LM-68>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA68#v=onepage താൾ: 68]</ref> ഇന്ത്യയുടെ ഭരണരംഗത്ത് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ തന്നിഷ്ടപ്രകാരമുള്ള മറ്റൊരു നടപടിയായിരുന്നു ഭരണഭാഷാസ്ഥാനത്തുനിന്ന് പേർഷ്യനെ ഒഴിവാക്കി ഇംഗ്ലീഷിനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ച നടപടി. പരമ്പരാഗതവിദ്യാഭ്യാസരീതികൾ പ്രാകൃതമാണെന്ന് കണക്കാക്കി ഇംഗ്ലീഷ് വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് പ്രാമുഖ്യം നൽകി. എന്നാൽ പുതിയ ഇംഗ്ലീഷ് കോളേജുകളിൽ പഠിച്ച ഇന്ത്യക്കാർക്കു നേരെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ പെരുമാറ്റം മോശമായിരുന്നു. അവഗണയും വിവേചനവും അവർക്ക് നേരിടേണ്ടിവന്നിരുന്നു.<ref name=LM-71>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA71#v=onepage താൾ: 71]</ref> ലഹള നടന്ന [[വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകൾ|വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകളുടെ]] പല ഭാഗങ്ങളും പുതിയതായി ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് ചേർത്തവയായിരുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഭൂമിയും നികുതിയും തിട്ടപ്പെടുത്തലിന്റെ ഭാഗമായി അമ്പലങ്ങൾക്കും മുസ്ലീം പള്ളികൾക്കും മദ്രസകൾക്കും സൂഫി ആശ്രമങ്ങൾക്കും പലതിനും അവർ അനുഭവിച്ചുപോന്നിരുന്ന ഭൂമി നഷ്ടമായി. പാതകളും മറ്റും നിർമ്മിക്കുന്നതിന് കമ്പനി, ആരാധനാലയങ്ങൾ പൊളിച്ചത് പ്രതിഷേധത്തിനിടയാക്കി. മോസ്കുകളിൽ നിന്ന് സ്ഥലം പിടിച്ചെടുത്ത് ക്രിസ്ത്യൻ പള്ളി പണിയുന്നതിനായി വരെ നൽകിയ സംഭവങ്ങളുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഏറ്റെടുത്തതോ നാശോന്മുഖമായതോ ആയ മുസ്ലീം പള്ളികൾ ക്രിസ്ത്യൻ പാതിരിമാർക്കായി നൽകിയ സംഭവങ്ങളുമുണ്ടായി.<ref name="LM-69" /> [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], ലക്നൌവിലെ [[ബീഗം ഹസ്രത്ത്‌ മഹൽ|ബീഗം ഹസ്രത് മഹൽ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഇത്തരം നടപടികളെ വിമർശിച്ചു. മിഷണറികളുടെ പ്രവർത്തനത്തിന് വടക്കേയിന്ത്യയിൽ ഉദ്ദേശിച്ച ഫലം കിട്ടിയില്ലെന്നു മാത്രമല്ല, ഇതിലുടെയുണ്ടായ പേടി മൂലം, ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ നിഷ്കളങ്കനടപടികൾ പോലും ജനങ്ങൾ സംശയത്തോടെ വീക്ഷിക്കാനാരംഭിച്ചു.<ref name="LM-69" /> സ്ത്രീകളോട് ആശുപത്രികളിൽ ചികിൽസ തേടാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പർദ്ദ സംവിധാനത്തെ ദുർബലപ്പെടുത്താനാണെന്നും വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങൾ മിഷണറികളുടെ പരിവർത്തനവിഭാഗങ്ങളാണെന്നും കണക്കാക്കപ്പെട്ടു.<ref name="LM-70">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA70#v=onepage താൾ: 70]</ref> ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹവും തദ്ദേശീയരുമായുള്ള ബന്ധങ്ങൾ തന്നെ വിലക്കപ്പെട്ടു തുടങ്ങി. ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരവുമായി യോജിച്ച് ജീവിച്ചിരുന്ന പഴയകാല ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കുപോലും ഇത്തരം മാറ്റങ്ങൾ അസഹ്യമായിരുന്നു. [[വില്ല്യം ഗാർഡ്നർ]], [[ഡേവിഡ് ഒക്റ്റർലോണി]] തുടങ്ങിയവരൊക്കെ ഈ മാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് വിലപിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=LM-72>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA72#v=onepage താൾ: 72]</ref> പൊതുവിൽ, ഇന്ത്യക്കാരുടെ മനസറിയാതെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് നടപടികളുടെ സ്വാഭാവികപ്രതികരണമായിരുന്നു ലഹള.<ref name="LM-9" /> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മതപരിവർത്തനശ്രമങ്ങൾ 1850-കളിൽ ശക്തമായപ്പോൾ ഇതിനു പ്രതിരോധിക്കാനെന്നവണ്ണം ഡെൽഹിയിലും മറ്റും മുസ്ലീങ്ങൾക്കിടയിൽ മൗലിക ഇസ്ലാമികവാദത്തിന് ശക്തി വർദ്ധിച്ചു. ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഡെൽഹിയിലെ മുസ്ലീം പണ്ഡിതരായിരുന്ന [[ഷാ അബ്ദുൽ അസീസ്]], [[ആസുർദാ]] തുടങ്ങിയവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി രമ്യതയിൽ പോകണമെന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തിരുന്നിടത്ത്, കാഫിറുകളായ അവർക്കെതിരെ ആയുധമെടുത്ത് പോരാടി വിശ്വാസം കാത്തുസൂക്ഷീക്കണമെന്ന വാദത്തിന് ശക്തിയേറി.<ref name=LM-75>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA75#v=onepage താൾ: 75]</ref> ===പെട്ടെന്നുള്ള കാരണം=== [[ശിപായി|ശിപായികൾ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് അവരുടെ മതമുപേക്ഷിച്ച് ക്രിസ്തുമതത്തിൽച്ചേരേണ്ടിവരുമോ എന്ന ഭയമായിരുന്നു പെട്ടെന്ന് ലഹളയിലേക്ക് നയിച്ചത്. മതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തീവ്രമായ പരിഭ്രാന്തി ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കിടയിൽ നിലനിന്നിരുന്നു. തദ്ദേശീയസൈനികർക്ക്, മുമ്പ് വിദേശസേവനം ഐച്ഛികമായിരുന്നത് [[ഡൽഹൗസി പ്രഭു]] പുറത്തിറക്കിയ പുതിയ നിയമങ്ങൾ പ്രകാരം നിർബന്ധിതമാക്കി. ഇത് കടൽ കടക്കുന്നത് അശുദ്ധിയായിക്കരുതിയിരുന്ന ഹിന്ദുക്കളുടെ മതവികാരങ്ങളെ വ്രണപ്പെടുത്തി. കാട്രിഡ്ജ് പ്രശ്നമാണ് കലാപം പെട്ടെന്ന് പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ കാരണമായത്. 1857-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ പുതിയ [[എൻഫീൽഡ്]] റൈഫിളുകളും, അതിന്റെ പവർ [[കാട്രിഡ്ജ്|കാട്രിഡ്ജുകളും]] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് നൽകിയിരുന്നു. ഈ കാട്രിഡ്ജിലെ വെടിമരുന്ന്, തോക്കിൽ നിറക്കുന്നതിന്, അതിന്റെ പൊതി സൈനികർ പല്ലുകൊണ്ട് കടിച്ചു കീറേണ്ടിയിരുന്നു. ഈ പൊതിയിലെ ഗ്രീസ് മുസ്ലിം അശുദ്ധമായി കരുതുന്ന പന്നിയുടേതും ഹിന്ദുക്കൾ പരിശുദ്ധമാണെന്ന് പരിഗണിക്കുന്ന പശുവിന്റെതുമാണെന്ന ധാരണ അവരെ രോഷാകുലരാക്കി. ഇന്ത്യൻ പട്ടാളക്കാരെ അശുദ്ധരാക്കി മതഭ്രഷ്ടരാക്കാനും അവരെ ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യിക്കാനും ഇത് ബ്രിട്ടീഷുകാർ കരുതിക്കൂട്ടി ചെയ്യുന്നതാണെന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. ഈ കാർട്രിഡ്ജ് ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെതിരെയുള്ള പ്രതിഷേധം 1857 മാർച്ച് അവസാനവും ഏപ്രിലിലുമായി പലയിടങ്ങളിലായി അരങ്ങറി. ഹിന്ദുക്കളെ മതഭ്രഷ്ടരാക്കുന്നതിന് അവർക്ക് നൽകുന്ന ധാന്യങ്ങളിൽ എല്ലുപൊടി കലർത്തുന്നു എന്ന പ്രചാരണവുമുണ്ടായി. അശുദ്ധിയെയും ഭ്രഷ്ടിനെയുംകുറിച്ചുള്ള ഈ ഭയത്തെ ഗൂഢാലോചന മൂലമുള്ള കിംവദന്തികൾ ശക്തമാക്കി. അതിനുപുറമേ [[ദത്തപഹാരനയം]] പോലെയുള്ള വ്യവസ്ഥകളുപയോഗിച്ച് നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് കൂട്ടിച്ചേർക്കലും, രാജാക്കന്മാരെ പുറത്താക്കലും നാടുകടത്തലും, ഉപദ്രവകരമായ ഭൂമി-നികുതി തിട്ടപ്പെടുത്തലും മൂലം ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യക്കാർക്ക് അനഭിമതരായി മാറുകയായിരുന്നു. വൈദേശികമതമായ ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ആഗമനത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിന് ഹിന്ദുക്കളും മുസ്ലീങ്ങളുമായ ഇന്ത്യൻ സൈനികർ ഒന്നുചേർന്നു. എല്ലാ യൂറോപ്യൻമാരെയും ഉന്മൂലനം ചെയ്യുക എന്നതായി അവരുടെ ലക്ഷ്യം. [[ഡെൽഹി]], [[കാൻപൂർ]], [[ലക്നൗ]] എന്നിവിടങ്ങളായിരുന്നു ലഹള നടന്ന പ്രധാന സ്ഥലങ്ങൾ.<ref name=BIR-14/> ഈ അനുസരണക്കേടിന് മംഗൾ പാണ്ഡെ എന്ന സൈനികനെ 1857 ഏപ്രിൽ 8ന് തൂക്കിലേറ്റി. ഇദ്ദേഹമാണ് ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിലെ ആദ്യ രക്തസാക്ഷി. <ref>പേജ് 12, വിദ്യ,മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം,11 ആഗസ്റ്റ് 2016 </ref> ==കലാപം== === ഡെൽഹി === {{പ്രലേ|ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കൽ}} മേയ് പത്തിന് [[മീററ്റ്|മീറഠിൽ]] വൻതോതിലുള്ള കലാപം നടന്നു. ശിപായികൾ കന്റോൺമെന്റ് തകർക്കുകയും കുറഞ്ഞത് 50 യൂറോപ്യന്മാരെ കൊലപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name=BIR-14/> തുടർന്ന് മുന്നൂറോളം പേരടങ്ങുന്ന ഇവർ [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലേക്ക്]] നീങ്ങി, മുഗൾ രാജാവ് [[ബഹദൂർഷാ സഫർ|ബഹദൂർഷാ സഫറിന്]] പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചു. അവർ കണ്ണിൽക്കണ്ട സ്ത്രീകളും പുരുഷൻമാരും കുട്ടികളുമായ എല്ലാ ക്രിസ്ത്യാനികളെയും കൊലപ്പെടുത്തി.<ref name="LM-3">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [http://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA3#v=onepage താൾ: 3]</ref> തുടർന്ന് ചുറ്റുവട്ടത്തുള്ള സേനാത്താവളങ്ങളിൽനിന്നെത്തിയ വിമതഭടന്മാരുടെ കേന്ദ്രമായി ഡെൽഹി മാറി.<ref name="BIR-14">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2012 |pages=340-342 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 14 - ലാസ്റ്റ് പോസ്റ്റ്, ലക്നോ (Last Post), 1857 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> മുഗളരെ അധികാരത്തിൽ പുനഃസ്ഥാപിക്കാനും കാഫിർ അധിനിവേശകരെ തുരത്തുന്നതിനുമുള്ള ശിപായിമാരുടെ ലക്ഷ്യത്തിന്റെ പേരിൽ, ദില്ലിയിലെ കുറേപേരും ശിപായികളുടെ വരവിനെ തുടക്കത്തിൽ സ്വാഗതം ചെയ്തിരുന്നു. ബിഹാറിൽ നിന്നും കിഴക്കൻ ഉത്തർപ്രദേശിൽനിന്നുമുള്ള അപരിഷ്കൃതരും അക്രമാസക്തരുമായ കൃഷിക്കാരുടെ വൻസംഘമായ ഈ സേനയെക്കൊണ്ട് ഏറെത്താമസിയാതെതന്നെ ദില്ലിയിലെ ജനങ്ങൾ പൊറുതിമുട്ടി.<ref name="LM-17">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA17#v=onepage താൾ: 17]</ref> അങ്ങനെ തുടക്കത്തിൽ ലഹളയെ പിന്തുണച്ചിരുന്നവർ പോലും ശിപായികൾക്കെതിരായ നിലപാടുകളെടുത്തു. ദില്ലി കലാപകാരികളുടെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായും മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ബഹദൂർഷാ സഫറിനെ കലാപകാരികൾ ഇന്ത്യയുടെ യഥാർത്ഥഭരണാധികാരിയായും അംഗീകരിക്കുകയും ലഹളക്ക് സഫറിന്റെ മൗനാനുവാദം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തതോടെ വെറും പട്ടാളലഹളയായിത്തുടങ്ങിയ ഈ സംഭവത്തിന് വലിയ രാഷ്ട്രീയമാനം കൈവന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് അധീശത്വത്തിന് ഇതൊരു രാഷ്ട്രീയവെല്ലുവിളിയായി മാറി.<ref name=LM-19>ലാസ്റ്റ് മുഗൾ,{{സൂചിക|൧}} [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA19#v=onepage താൾ: 19]</ref> അങ്ങനെ, [[ഡെൽഹി പിടിച്ചടക്കൽ|ദില്ലി പിടിച്ചടക്കുക]] എന്നത് ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ജീവൻമരണപ്പോരാട്ടമായി.<ref name="LM-9" /> നാലുമാസത്തെ പോരാട്ടത്തിനു ശേഷം 1857 സെപ്റ്റംബറിൽ ശിപായിമാരിൽ നിന്ന് ദില്ലി പിടിച്ചെടുത്തു. പിടിച്ചടക്കിയ ദില്ലിയിൽ കൊള്ളയടിയും കൂട്ടക്കൊലയും ഭീമമായ തോതിൽ നടത്തുകയും ചെയ്തു. ബഹാദൂർഷാ സഫറിനെ മ്യാൻമറിലേക്ക് നാടുകടത്തുകയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കളെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രധാനപ്പെട്ട നഗരവാസികൾ - കവികൾ, രാജകുമാരൻമാർ, മുല്ലമാർ, കച്ചവടക്കാർ, സൂഫികൾ, പണ്ഡിതർ - തുടങ്ങിയവരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും ഇക്കാലത്ത് വേട്ടയാടപ്പെടുകയും തൂക്കിലേറ്റപ്പെടുകയോ നാടുകടത്തപ്പെടുകയോ ചെയ്തു.<ref name="LM-5">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA5#v=onepage താൾ: 5]</ref> അവശേഷിച്ച ദില്ലി നിവാസികൾ ദരിദ്രരായി മാറി. ലഹളക്കുശേഷം ദില്ലിയുടെ ഭരണം പഞ്ചാബിലെ ചീഫ് കമ്മീഷണറുടെ മേൽനോട്ടത്തിലായിരുന്നു നടത്തിയിരുന്നത്.<ref name="BIR-15">{{cite book |title=ബ്രദേഴ്സ് ഇൻ ദ രാജ് - ദ ലൈവ്സ് ഓഫ് ജോൺ ആൻഡ് ഹെൻറി ലോറൻസ് |year=2002 |publisher=ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല പ്രെസ് |isbn=019579415 X |author=ഹാരോൾഡ് ലീ |accessdate=17 നവംബർ 2002 |pages=354, 370 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |chapter = 15 - ‘എ കൈൻഡ് ഓഫ് മാഡ്നെസ്സ്’ - ഡെൽഹി, ഇംപീരിയൽ പഞ്ചാബ് ആൻഡ് ദ റീസ്റ്റോറേഷൻ ഓഫ് ബ്രിട്ടീഷ് റൂൾ ('A Kind of Madness' - Delhi, Imperial Punjab, and the Restoration of British Rule) 1857 - 1858 |url=http://www.amazon.com/Brothers-Raj-Lives-Henry-Lawrence/dp/019579415X/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1353231367&sr=8-1}}</ref> === കാൻപൂർ === {{main|കാൺപൂർ ഉപരോധം 1857}} കാൻപൂരിലെ ശിപായികളും മറ്റിടങ്ങളിലെന്നപോലെ കലാപമുയർത്തിയതിനുശേഷം ദില്ലിയിലേക്ക് നീങ്ങാനാണ് പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നതെങ്കിലും [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാസാഹിബിന്റെ]] നിർദ്ദേശപ്രകാരം തങ്ങളുടെ മേലധികാരികളായ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ ആക്രമിക്കുന്നതിലേക്ക് തിരിഞ്ഞത്.<ref name="LM-9" /> [[ഹ്യൂ വീലർ|ഹ്യൂ വീലറുടെ]] നിയന്ത്രണത്തിലായിരുന്ന [[കാൻപൂർ|കാൻപൂരിലെ]] ബ്രിട്ടീഷ് നേതൃത്വം, [[നാനാ സാഹിബ്|നാനാ സാഹിബിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ലഹളക്കാർക്കുമുമ്പിൽ ജൂൺ അവസാനത്തോടെ കീഴങ്ങിയിരുന്നു. തുടർന്ന് ലഹളക്കാർ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് [[അലഹബാദ്|അലഹബാദിലേക്ക്]] പിൻവാങ്ങാൻ അനുമതി നൽകി ഈ പിൻമാറ്റത്തിനിടെ ജൂൺ 27-ന് സ്ത്രീകളും കുട്ടികളുമടങ്ങുന്ന നിരവധി യൂറോപ്യൻമാർ കൂട്ടക്കുരുതി ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവത്തെത്തുടർന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മനസ്സിലും ഭയവും പ്രതികാരചിന്തയും പ്രബലമായി. ''കാൻപൂർ ഓർക്കുക (Remember Cawnpore)'' എന്ന വാക്യം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഒരു യുദ്ധമുദ്രാവാക്യവും, വകതിരിവില്ലാത്ത കൊലപാതകങ്ങൾക്കും കൊള്ളയടിക്കുമുള്ള ന്യായീകരണവുമായി മാറി.<ref name=BIR-15/> === ലക്നൗ === ഡെൽഹിയിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ലക്നൗ ഉൾപ്പെടുന്ന [[അവധ്]] മേഖലയിൽ ഈ ലഹള മേഖലയിൽ മുഴുവനും വ്യാപിച്ച ഒരു ജനകീയലഹളയായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ശിപായിമാരിൽ ഏറിയ പങ്കും ഈ മേഖലയിൽനിന്നുള്ളവരായിരുന്നു എന്നതായിരുന്നു ഇതിന് കാരണം.<ref name="LM-17"/> == വിലയിരുത്തൽ == ഈ ലഹള ഒരു കാർഷകവിപ്ലവമാണോ, ഒരു നാഗരികലഹളയാണോ, ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമാണോ എന്ന കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് ഇന്നും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടാറുണ്ട്. ഈ പറഞ്ഞ വിവിധ ഘടകങ്ങൾ ലഹളയുടെ കാരണങ്ങളായിരുന്നു. ഇത് ഒരൊറ്റ ഏകീകൃതമുന്നേറ്റമായിരുന്നില്ല, മറിച്ച് വളരെ വ്യത്യസ്തമായ കാരണങ്ങളും ലക്ഷ്യങ്ങളും തരങ്ങളിലുമുള്ള നിരവധി മുന്നേറ്റങ്ങളായിരുന്നു. ഓരോ പ്രദേശങ്ങളിലെയും സാഹചര്യങ്ങളും ലഹളയുടെ രൂപവും വ്യത്യസ്തങ്ങളായിരുന്നു.<ref name="LM-17"/> ഏഷ്യയിലെ അന്നത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ആധുനികസേനയായിരുന്ന [[Bengal Army|ബംഗാൾ സേനയിലെ]] 1,39,000 ശിപായിമാരിൽ 7,796 പേരൊഴികെയുള്ളവർ ബ്രിട്ടീഷ് മേലുദ്യോഗസ്ഥർക്കെതിരെ തിരിഞ്ഞു. [[അവധ്]] പോലെയുള്ള വടക്കേയിന്ത്യയുടെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ സാധാരണ ജനങ്ങളും വൻതോതിൽ ശിപായിമാർക്കൊപ്പം ചേർന്നു.<ref name="LM-9" /> എന്നാൽ അവധിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ദില്ലിയിൽ ശിപായിമാരും ജനങ്ങളും വിരുദ്ധചേരിയിലായിരുന്നു. ഈ ചേർച്ചയില്ലായ്മയെക്കുറിച്ചുള്ള രേഖകൾ പലതുമുണ്ടെങ്കിലും ഇതിനൊന്നും വലിയ പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചിട്ടില്ല. ബ്രിട്ടീഷ് ചരിത്രകാരൻമാർക്ക്, ഈ ലഹള, അത് നന്ദികെട്ട തദ്ദേശീയർക്കെതിരെയുള്ള വിജയമായിരുന്നെങ്കിൽ ഇന്ത്യൻ [[ദേശീയവാദ ചരിത്രരചന|ദേശീയവാദികൾക്ക്]] അത് രാജ്യസ്നേഹികൾ ഒത്തുചേർന്നുള്ള ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യസമരമായിരുന്നു. 1947-ലെ ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുശേഷം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്ന വീക്ഷണത്തിന് ശക്തിപ്രാപിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=LM-19/> 1909-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[വി.ഡി. സവർക്കർ|വി.ഡി. സവർക്കറുടെ]] ''[[ദി ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്|ദ ഇന്ത്യൻ വാർ ഓഫ് ഇൻഡിപെൻഡൻസ്]], 1857'' എന്ന പുസ്തകത്തിൽ 1857 മാർച്ചിൽ [[ബാരക്ക്പൂരിൽ നടന്ന കലാപത്തെ]] 1857 ലഹളയുടെ ഒരു സുപ്രധാനസംഭവമാക്കിയും [[മംഗൽ പാണ്ഡെ|മംഗൽ പാണ്ഡെയെ]] അതിലെ ഒരു പ്രധാന ബിംബമാക്കിയും അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നു. മംഗൽ പാണ്ഡെയുടെ ഈ സ്ഥാനം, [[മംഗൽ പാണ്ഡെ - ദ റൈസിങ്]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിൽ ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ രണ്ടു മാസത്തിനു ശേഷം മേയിൽ മീറഠിൽ നടന്ന ലഹളയുടെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടലിന് മംഗൽ പാണ്ഡെക്ക് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു ബന്ധവുമുണ്ടായിരുന്നില്ല.<ref name=LM-19/><ref name="rm">{{cite book|title=മംഗൽ പാണ്ഡെ: ബ്രേവ് മാർട്ടിർ ഓർ ആക്സിഡെന്റൽ ഹീറോ?|year=2005|isbn=978-0143032564|url=http://www.amazon.com/Mangal-Pandey-Brave-Martyr-Accidental/dp/0143032569|author=രുദ്രാംശു മുഖർജി|page=63|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}</ref> ഡെൽഹിയിൽ തദ്ദേശീയർക്കും ശിപായികൾക്കും [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] പുനഃസ്ഥാപിക്കുക എന്ന വിഷയത്തിൽ ഒരുമയുണ്ടായിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ നൽകുക എന്ന കാര്യത്തിൽ ദില്ലിക്കുപുറമേ കാൻപൂരിലേയും ലക്നൗവിലെയും വിമതശിപായിമാർക്കും ഏകാഭിപ്രായമായിരുന്നു. അവധിലെ കുട്ടിയായിരുന്ന കിരീടാവകാശി ബിർജിസ് ഖാദിറിനെ വസീറായി അംഗീകരിക്കണമെന്നാവശ്യപ്പെട്ട് ലക്നൗവിലെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയിലെ മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് ഒരു ദൂതനെ അയച്ചിരുന്നു. മുഗൾ ചക്രവർത്തിക്ക് പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചാണ് കാൻപൂരിലെ ശിപായിമാരും ലഹള നടത്തിയത്. എന്നാൽ ഇക്കാര്യം ഇന്ത്യൻ ദേശീയവാദി ചരിത്രകാരൻമാർക്ക് പൂർണമായി അംഗീകരിക്കുന്നില്ല. ഹിന്ദു ശിപായിമാർ മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തെ പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ ദില്ലിയിലേക്ക് ഒത്തുചേരുക എന്നതിനെ അവർ തള്ളിക്കളയുന്നു.<ref name=LM-19/> ക്രിസ്തുമതത്തെ പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള മിഷണറികളുടെ വരവിനെ പ്രതിരോധിക്കുന്ന രീതിയിൽ ലഹളയെ ഒരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമായി വ്യാപകമായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മറ്റു പല കാരണങ്ങളും ലഹളയുടെ കാരണമായി പറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും ക്രിസ്തുമതത്തേയും ക്രിസ്തീയനിയമങ്ങളേയും ഇന്ത്യയിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കാനുള്ള ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ ശ്രമങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കലായിരുന്നു ലഹളയിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രേരകശക്തി. ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് മതംമാറ്റം നടത്തിയ ദില്ലിയിലെ ഇന്ത്യക്കാരെവരെ ശിപായിമാർ ദില്ലിയുടെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്തതിനു ശേഷം ഉടനടി കൊലപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. എന്നാൽ ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ചിരുന്ന കുറേ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ദില്ലിയിലുണ്ടായിരുന്നു. ഇവരെ വെറുതെ വിടുകയും ചെയ്തിയിരുന്നു. ഇതൊരു മതത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള യുദ്ധമാണെന്ന് ബഹാദൂർഷാ സഫറും പ്രത്യക്ഷമായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു. ശിപായികളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഹിന്ദുക്കളായിരുന്നെങ്കിലും ദില്ലിയിലെ മുസ്ലീങ്ങൾ ലഹളയെ ധർമ്മസമരമായി കണ്ടു. അവർ ജുമാ മസ്ജിദിനു മുകളിൽ ജിഹാദിന്റെ കൊടിയുയർത്തി. യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്ത മുസ്ലീങ്ങൾ, അവർ സ്വയം ധർമ്മസമരക്കാർ, ഗാസി, എന്നിങ്ങനെ പേരുകളിൽ വിശേഷിപ്പിച്ചു. യുദ്ധം പുരോഗമിക്കുന്നതിനിടയിൽ ശമ്പളം ലഭിക്കാത്തതുകൊണ്ടും, പട്ടിണികൊണ്ടും ശിപായികളുടെ എണ്ണം ഗണ്യമായി കുറഞ്ഞു. ഇതിൽ ഗ്വാളിയറിൽ നിന്നുള്ള ആത്മഹത്യാഗാസികളുടെ ഒരു സംഘവുമുണ്ടായിരുന്നു. ഇവർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകൊണ്ട് മരിക്കുംവരെ ഭക്ഷണം പോലും കഴിക്കാതെ പോരാട്ടം തുടരുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞയെടുത്തവരായിരുന്നു.<ref name="LM-22">ലാസ്റ്റ് മുഗൾ{{സൂചിക|൧}}, [https://books.google.co.in/books?id=wYW5J-jQn8QC&pg=PA22#v=onepage താൾ: 22-23]</ref> {{കുറിപ്പ്|ക|''സിറാജുദ്ദൗള, ഫ്രഞ്ചുകാർ, ടിപ്പു സുൽത്താൻ, മറാഠർ എന്നിവരെയും അവസാനം 1849-ൽ പഞ്ചാബികളെയും ബ്രിട്ടീഷുകാർ പരാജയപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.''<ref name=LM-70/> }} == സ്മാരകം == കലാപത്തിൽ പങ്കെടുത്ത സൈനികരുടെ ഓർമ്മയ്ക്കായി പണികഴിപ്പിച്ച സ്മാരകമാണ് [[മ്യൂട്ടിനി മെമ്മോറിയൽ]]. [[ന്യൂഡെൽഹി]]യിലെ [[Kashmiri Gate (Delhi)|കാശ്മീരി ഗേറ്റിനു]] സമീപം പഴയ ടെലിഗ്രാഫ് കെട്ടിടത്തിനു മുന്നിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.ബ്രിട്ടീഷ്കാർ == ഇതും കാണുക == * [[ചപ്പാത്തി പ്രസ്ഥാനം]] * [[ശിപായിലഹള ഡെൽഹിയിൽ]] * [[എലിസ ഡ്രാപ്പർ]] == അവലംബം == {{reflist|3}} == ഗ്രന്ഥങ്ങൾ == * {{കുറിപ്പ്|൧|{{cite book|title=ദ ലാസ്റ്റ് മുഗൾ - ദ ഫോൾ ഓഫ് എ ഡൈനസ്റ്റി, ഡെൽഹി 1857|year=2006|publisher=പെൻഗ്വിൻ ബുക്സ്|isbn=9780670999255|url=http://www.penguinbooksindia.com/en/content/last-mughal|author=[[വില്ല്യം ഡാൽറിമ്പിൾ]]|accessdate=2013 ജൂലൈ 4|language=ഇംഗ്ലീഷ്}}}} {{Delhi}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]] [[വർഗ്ഗം:1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള]] {{hist-stub}} sjjpgaestxztpdjqdf7jmj0scilqdmf 0 44870 3762224 3647311 2022-08-04T13:05:28Z തങ്കച്ചൻ നെല്ലിക്കുന്നേൽ 123042 വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെ ചിത്രം ഉൾപ്പെടുത്തി wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Lion-tailed Macaque}} [[പ്രമാണം:സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകൾ (Lion-tailed Macaque).jpg|ലഘുചിത്രം|വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകൾ. ]] [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ട[Western Ghat]ത്തിൽ]] മാത്രം കാണപ്പെടുന്ന വംശനാശത്തിന്റെ വക്കിലെത്തിയിരിക്കുന്ന മക്കാക്ക് (Macaque) വർഗത്തിൽ പെട്ട [[കുരങ്ങ്|കുരങ്ങുകളാണ്‌]] '''സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്‌'''<ref>{{Cite journal|url=https://dx.doi.org/10.11609/JoTT.2000.7.13.7971-7982|title=A checklist of mammals of Kerala, India.|last=P. O.|first=Nameer|date=2015|journal=Journal of Threatened Taxa|volume=7(13)|pages=7971–7982|via=}}</ref> (Lion-tailed Macaque). ഇതിന്റെശാസ്ത്രീയനാമം ''Macaca Silenus'' എന്നാണ്‌.<ref>http://www.iucnredlist.org/search/details.php/12559/summ</ref> ലോകത്ത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ തെക്കൻപകുതിയിൽ മാത്രം കാണുന്ന ജീവി വർഗ്ഗമാണ് സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്. കേരളത്തിൽ [[സൈലന്റ് വാലി|സൈലന്റ് വാലി(Silent Valley- നിശ്ശബ്ദ താഴ്‌വര) ]]യിലും തമിഴ്നാട്ടിൽ കളക്കാട് -മുണ്ടന്തുറൈ വന്യജീവിസങ്കേതം ഉൾപ്പെടുന്ന ആശാംബൂ മലനിരകളിലുമാണ് സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകൾക്ക് ദീർഘകാലം നിലനിൽക്കാൻ പറ്റിയ തുടർച്ചയായ ആവാസവ്യവസ്ഥ ഉള്ളത്. വർഷത്തിൽ എല്ലാകാലത്തും കായ്കനികൾ ലഭിക്കുക നിത്യഹരിതവനങ്ങളിൽ മാ‍ത്രമാണ്. അതുകൊണ്ടാണ് സിംഹവാലൻ സൈലന്റ് വാലിയുടെ ഭാഗമായത്. == വിവരണം == രോമങ്ങൾ കറുത്ത നിറത്തിലോ കടുംതവിട്ടുനിറത്തിലോ ആണ്‌. വെള്ളിനിറവും വെള്ളനിറവും കലർന്ന സടയാണ്‌ വേറൊരു പ്രത്യേകത. രോമങ്ങളില്ലാത്ത മുഖത്തിന്‌ കറുത്ത നിറമാണ്‌. തല മുതൽ വാലിന്റെ അറ്റം വരെ 45മുതൽ 60 സെ. മീ നീളമുള്ള ഇവക്ക്‌ പത്തുകിലോഗ്രാമിൽതാഴെയേ തൂക്കം കാണുകയുള്ളൂ. 25 സെ. മീ നീളമുള്ള വാലിന്റെ അറ്റം [[സിംഹം|സിംഹത്തിന്റെ]] വാലിനു സദൃശ്യമായതിനാലാണ്‌ ഇവയെ സിംഹവാലൻ കുരങ്ങൻ എന്നു വിളിക്കുന്നത്‌. കാടുകളിൽ 20 വർഷത്തോളം ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന ഇവ മൃഗശാലകളിലും മറ്റും 30 വർഷത്തോളം ജീവിക്കുന്നതായി രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്‌.<ref name="WAZA">{{cite web|url=http://www.waza.org/virtualzoo/factsheet.php?id=106-008-003-010&view=Monkeys&main=virtualzoo Lion-tailed Macaque|title=Article - World Association of Zoos and Aquariums (WAZA), Virtual Zoo"|access-date=2008-07-12|archive-date=2009-02-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20090225204604/http://www.waza.org/virtualzoo/factsheet.php?id=106-008-003-010&view=Monkeys&main=virtualzoo|url-status=dead}}</REF> === ആവാസരീതി === നല്ല മരംകയറ്റക്കാരായ ഇവ മഴക്കാടുകളിലെ മുകൾത്തട്ടിലാണ്‌ മിക്കവാറും സമയം ചെലവഴിക്കുന്നത്‌. മറ്റു കുരങ്ങുകളുടെ സ്വഭാവത്തെ അപേക്ഷിച്ച്‌ നോക്കുമ്പോൾ ഇവ മനുഷ്യരുമായുള്ള ഇടപെടൽ ഇഷ്ടപ്പെടാത്ത കൂട്ടത്തിലാണ്‌. കൂട്ടമായി കഴിയുന്ന ജീവികളാണിവ, ഓരോ കൂട്ടത്തിലും പത്തു മുതൽ ഇരുപതു വരെ അംഗങ്ങൾ കാണാം. കുറച്ചു ആൺകുരങ്ങുകളും കുറെ പെൺകുരങ്ങകളെയും ഒരോ കൂട്ടത്തിലും കാണാം . === ഭക്ഷണം === മഴക്കാടുകളിലെ പഴങ്ങൾ, ഇലകൾ, മുകുളങ്ങൾ, പ്രാണികൾ, ചെറിയ ജീവികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇവയുടെ ഭക്ഷണം.92 ഇനം മരങ്ങളെയും ചെടികളെയും ഭക്ഷണത്തിനായി ഈ ജീവികൾ ആശ്രയിക്കുന്നതായി പഠനങ്ങൾ വെളിവാക്കുന്നു.വെടിപ്ലാവ്, പാലി ,കാട്ടുപ്ലാവ് ,ആൽമരം , കാട്ടുമാവ് എന്നിവയാണ് പ്രധാനപ്പെട്ട മരങ്ങൾ. <ref name=singh>{{cite journal | author = Singh Mewa and Kaumanns Werner | date = [[2005-10-10]] | title = Behavioural studies: A necessity for wildlife management | journal = Current Science | volume = 89 | issue = 7 | pages = 1233 | url = http://www.ias.ac.in/currsci/oct102005/1230.pdf}}</ref> == വിതരണം == [[ചിത്രം:Lion-tailed Macaque in Bristol Zoo.jpg|left|thumb|200px|]] [[റെഡ് ലിസ്റ്റ്|IUCN]] കണക്കുപ്രകാരം [[കേരളം]], [[കർണ്ണാടക]], [[തമിഴ്‌നാട്‌]] എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ വനങ്ങളിൽ 2500-ഓളം സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളേ ഇന്ന് ജീവിച്ചിരിക്കുന്നുള്ളൂ - അവയുടെ വാസസ്ഥലങ്ങൾ [[തേയില]], [[കാപ്പി]], [[തേക്ക്‌]] എന്നീ തോട്ടങ്ങൾ, അണക്കെട്ടുകൾ എന്നിവയിടെ നിർമ്മാണത്താൽ ചുരുങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്‌. ഇവ തോട്ടങ്ങളിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുകയോ ജീവിക്കുകയോ ചെയ്യാത്തതും മനുഷ്യസഹവാസം ഇഷ്ടപ്പെടാത്തതും സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെ എണ്ണത്തിൽ കാര്യമായ കുറവുവരുത്തിയിട്ടുണ്ട്‌. [[സൈലന്റ്‌വാലി ദേശീയോദ്യാനം|സൈലന്റ്‌ വാലി പ്രദേശത്ത്‌]] അണക്കെട്ട്‌ നിർമ്മിക്കുന്നത്‌ ഇവയുടെ വംശനാശത്തിനു കാരണമായേക്കമെന്നത്‌, 1977നും 1980നും ഇടയിൽ സൈലന്റ്‌വാലി പ്രക്ഷോഭത്തിനു വഴിതെളിച്ചു. ഇവയ്ക്ക്‌ ജീവിക്കാൻ ഏറ്റവും അനുയോജ്യസാഹചര്യമുണ്ടെന്നു കരുതപ്പെടുന്ന സൈലന്റ്‌ വാലി പ്രദേശത്ത്‌, 1993-നും 1996-നുമിടയ്ക്ക്‌ പതിനാലോളം സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെ കൂട്ടങ്ങളെ കണ്ടതായി രേഖപ്പെത്തിയിട്ടുണ്ട്‌.<ref name=Ramachandran>{{cite journal | author = Ramachandran, K. K.; Joseph, Gigi, K.| date = 2001 | title = ''Distribution and demography of diurnal primates in Silent Valley National Park and adjacent areas, Kerala, India'' | journal = Journal of the Bombay Natural History Society | volume = 98 | issue = 2 | pages = 191–196 | url = http://trophort.com/010/482/010482224.html | format = {{Dead link|date=May 2008}}}}</ref>. സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെ ആവാസപ്രദേശങ്ങളിൽ വടക്കേയറ്റമായ കർണ്ണാടകയിലെ സിർസി-ഹൊന്നവാര പ്രദേശങ്ങളിൽ 32 കൂട്ടങ്ങളെ ജീവിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=singh04>{{cite journal | author = Singh Mewa and Kaumanns Werner | date = [[2004-10]] | title = Distribution and Abundance of Primates in Rain Forests of the Western Ghats, Karnataka, India and the Conservation of Macaca silenus | journal = International Journal of Primatology | volume = 25 | issue = 5 | pages = abstract | url = http://www.springerlink.com/content/u764n60121272h4m/ | doi = 10.1023/B:IJOP.0000043348.06255.7f }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> പണ്ട് ഗോവ മുതൽ പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ തെക്കേഅറ്റം വരെ കണ്ടിരുന്നു. എന്നാൽ ഇപ്പോൾ കര്ണ്ണാടകയിലെ ശരാവതി നദിയ്ക്ക് തെക്ക് മാത്രമെ ഇവയെ കാണാനുള്ളു. ഇവയെല്ലാം കൂടി 3500-4000 എണ്ണമെ അവശേഷിക്കുന്നുള്ളു. <ref name="vns1">സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്- ഡോ.പി.ഓ.നമീർ, കൂട് മാസിക, ഒക്ടോബർ 2013 </ref> ==പ്രജനനം== ആൺ – പെൺ അനുപാതം 1:6 ആണ്. പെൺകുരങ്ങുകള് 3 വര്ഷത്തിൽ ഒരിക്കൽ മാത്രമെ പ്രസവിക്കുകയുള്ളു. 170 ദിവസം നീണ്ടു നില്ക്കുന്നതാണ് ഗര്ഭകാലം. 15 മാസത്തോളം കുഞ്ഞിനെ നോക്കുകയും മുലയൂട്ടുകയും ചെയ്യും.<ref name="vns1"/> പല മൃഗശാലകളും സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെ പ്രത്യുൽപ്പാദനത്തിനായുള്ള പദ്ധതികൾ നടത്തുന്നുണ്ട്‌ - ഏകദേശം 368 എണ്ണം മൃഗശാലകളിൽ ജീവിക്കുന്നതായി കണക്കുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.<ref name=WAZA/> == ഇതും കാണുക == * [[കേരളത്തിലെ സസ്തനികൾ]] ==അവലംബം== {{reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commons category|Macaca silenus}} {{Wikispecies|Macaca silenus|Lion-tailed Macaque}} * [http://www.rainforest-initiative.org/downloads/pdfs/ltmfoodplants.pdf സിംഹവാലൻ കുരങ്ങൻ ഭക്ഷണമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന സസ്യങ്ങളുടെ പട്ടിക] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050910005015/http://www.rainforest-initiative.org/downloads/pdfs/ltmfoodplants.pdf |date=2005-09-10 }} * ARKive - [http://www.arkive.org/species/GES/mammals/Macaca_silenus/ images and movies of the lion-tailed macaque ''(Macaca silenus)''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070405003726/http://www.arkive.org/species/GES/mammals/Macaca_silenus/ |date=2007-04-05 }} {{Taxonbar}} [[വർഗ്ഗം:കുരങ്ങുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സസ്തനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:പശ്ചിമഘട്ടതദ്ദേശവാസിയായ ജീവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ കുരങ്ങുകൾ]] csltp9lhf36wx5xvcrdk7jdsy9dwqgn 3762225 3762224 2022-08-04T13:12:45Z തങ്കച്ചൻ നെല്ലിക്കുന്നേൽ 123042 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Lion-tailed Macaque}} [[പ്രമാണം:സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകൾ (Lion-tailed Macaque).jpg|ലഘുചിത്രം|വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകൾ. ]] [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ട[Western Ghat]ത്തിൽ]] മാത്രം കാണപ്പെടുന്ന വംശനാശത്തിന്റെ വക്കിലെത്തിയിരിക്കുന്ന മക്കാക്ക് (Macaque) വർഗത്തിൽ പെട്ട [[കുരങ്ങ്|കുരങ്ങുകളാണ്‌]] '''സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്‌'''<ref>{{Cite journal|url=https://dx.doi.org/10.11609/JoTT.2000.7.13.7971-7982|title=A checklist of mammals of Kerala, India.|last=P. O.|first=Nameer|date=2015|journal=Journal of Threatened Taxa|volume=7(13)|pages=7971–7982|via=}}</ref> (Lion-tailed Macaque). ഇതിന്റെശാസ്ത്രീയനാമം ''Macaca Silenus'' എന്നാണ്‌.<ref>http://www.iucnredlist.org/search/details.php/12559/summ</ref> ലോകത്ത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ തെക്കൻപകുതിയിൽ മാത്രം കാണുന്ന ജീവി വർഗ്ഗമാണ് സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്. കേരളത്തിൽ [[സൈലന്റ് വാലി|സൈലന്റ് വാലി(Silent Valley- നിശ്ശബ്ദ താഴ്‌വര) ]]യിലും തമിഴ്നാട്ടിൽ കളക്കാട് -മുണ്ടന്തുറൈ വന്യജീവിസങ്കേതം ഉൾപ്പെടുന്ന ആശാംബൂ മലനിരകളിലുമാണ് സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകൾക്ക് ദീർഘകാലം നിലനിൽക്കാൻ പറ്റിയ തുടർച്ചയായ ആവാസവ്യവസ്ഥ ഉള്ളത്. വർഷത്തിൽ എല്ലാകാലത്തും കായ്കനികൾ ലഭിക്കുക നിത്യഹരിതവനങ്ങളിൽ മാ‍ത്രമാണ്. അതുകൊണ്ടാണ് സിംഹവാലൻ സൈലന്റ് വാലിയുടെ ഭാഗമായത്. {{Taxobox | name = സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്‌ </br>Lion-tailed Macaque | image = monkey.jpg | image_width = 200px | regnum = [[Animal]]ia | phylum = [[Chordate|കോർഡേറ്റ]] | classis = [[സസ്തനി]] | ordo = [[പ്രൈമേറ്റ്]] | familia = [[Cercopithecidae]] | genus = ''[[Macaque|Macaca]]'' | species = '''''M. silenus''''' | binomial = ''Macaca silenus'' | binomial_authority = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758) | status = EN | status_system = iucn3.1 | status_ref = <ref name=iucn>{{IUCN2006|assessors=Participants of CBSG CAMP workshop: Status of South Asian Primates (March 2002)|year=2004|id=12559|title=Macaca silenus|downloaded=9 May 2006}} Database entry includes justification for why this species is endangered.</ref> | synonyms = *''Simia silenus'' <small>([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)</small> *''Cercopithecus vetulus'' <small>(Erxleben, 1777)</small> *''Simia (Cercopithecus) silenus albibarbatus'' <small>([[Robert Kerr (writer)|Kerr]], 1792)</small> *''Simia ferox'' <small>([[George Shaw|Shaw]], 1792)</small> *''Simia veter'' <small>([[Jean Baptiste Audebert|Audebert]], 1798)</small> *''Simia silanus'' <small>([[Frédéric Cuvier|F. Cuvier]], 1822)</small> | trend = down }} == വിവരണം == രോമങ്ങൾ കറുത്ത നിറത്തിലോ കടുംതവിട്ടുനിറത്തിലോ ആണ്‌. വെള്ളിനിറവും വെള്ളനിറവും കലർന്ന സടയാണ്‌ വേറൊരു പ്രത്യേകത. രോമങ്ങളില്ലാത്ത മുഖത്തിന്‌ കറുത്ത നിറമാണ്‌. തല മുതൽ വാലിന്റെ അറ്റം വരെ 45മുതൽ 60 സെ. മീ നീളമുള്ള ഇവക്ക്‌ പത്തുകിലോഗ്രാമിൽതാഴെയേ തൂക്കം കാണുകയുള്ളൂ. 25 സെ. മീ നീളമുള്ള വാലിന്റെ അറ്റം [[സിംഹം|സിംഹത്തിന്റെ]] വാലിനു സദൃശ്യമായതിനാലാണ്‌ ഇവയെ സിംഹവാലൻ കുരങ്ങൻ എന്നു വിളിക്കുന്നത്‌. കാടുകളിൽ 20 വർഷത്തോളം ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന ഇവ മൃഗശാലകളിലും മറ്റും 30 വർഷത്തോളം ജീവിക്കുന്നതായി രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്‌.<ref name="WAZA">{{cite web|url=http://www.waza.org/virtualzoo/factsheet.php?id=106-008-003-010&view=Monkeys&main=virtualzoo Lion-tailed Macaque|title=Article - World Association of Zoos and Aquariums (WAZA), Virtual Zoo"|access-date=2008-07-12|archive-date=2009-02-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20090225204604/http://www.waza.org/virtualzoo/factsheet.php?id=106-008-003-010&view=Monkeys&main=virtualzoo|url-status=dead}}</REF> === ആവാസരീതി === നല്ല മരംകയറ്റക്കാരായ ഇവ മഴക്കാടുകളിലെ മുകൾത്തട്ടിലാണ്‌ മിക്കവാറും സമയം ചെലവഴിക്കുന്നത്‌. മറ്റു കുരങ്ങുകളുടെ സ്വഭാവത്തെ അപേക്ഷിച്ച്‌ നോക്കുമ്പോൾ ഇവ മനുഷ്യരുമായുള്ള ഇടപെടൽ ഇഷ്ടപ്പെടാത്ത കൂട്ടത്തിലാണ്‌. കൂട്ടമായി കഴിയുന്ന ജീവികളാണിവ, ഓരോ കൂട്ടത്തിലും പത്തു മുതൽ ഇരുപതു വരെ അംഗങ്ങൾ കാണാം. കുറച്ചു ആൺകുരങ്ങുകളും കുറെ പെൺകുരങ്ങകളെയും ഒരോ കൂട്ടത്തിലും കാണാം . === ഭക്ഷണം === മഴക്കാടുകളിലെ പഴങ്ങൾ, ഇലകൾ, മുകുളങ്ങൾ, പ്രാണികൾ, ചെറിയ ജീവികൾ എന്നിവയാണ്‌ ഇവയുടെ ഭക്ഷണം.92 ഇനം മരങ്ങളെയും ചെടികളെയും ഭക്ഷണത്തിനായി ഈ ജീവികൾ ആശ്രയിക്കുന്നതായി പഠനങ്ങൾ വെളിവാക്കുന്നു.വെടിപ്ലാവ്, പാലി ,കാട്ടുപ്ലാവ് ,ആൽമരം , കാട്ടുമാവ് എന്നിവയാണ് പ്രധാനപ്പെട്ട മരങ്ങൾ. <ref name=singh>{{cite journal | author = Singh Mewa and Kaumanns Werner | date = [[2005-10-10]] | title = Behavioural studies: A necessity for wildlife management | journal = Current Science | volume = 89 | issue = 7 | pages = 1233 | url = http://www.ias.ac.in/currsci/oct102005/1230.pdf}}</ref> == വിതരണം == [[ചിത്രം:Lion-tailed Macaque in Bristol Zoo.jpg|left|thumb|200px|]] [[റെഡ് ലിസ്റ്റ്|IUCN]] കണക്കുപ്രകാരം [[കേരളം]], [[കർണ്ണാടക]], [[തമിഴ്‌നാട്‌]] എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ വനങ്ങളിൽ 2500-ഓളം സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളേ ഇന്ന് ജീവിച്ചിരിക്കുന്നുള്ളൂ - അവയുടെ വാസസ്ഥലങ്ങൾ [[തേയില]], [[കാപ്പി]], [[തേക്ക്‌]] എന്നീ തോട്ടങ്ങൾ, അണക്കെട്ടുകൾ എന്നിവയിടെ നിർമ്മാണത്താൽ ചുരുങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്‌. ഇവ തോട്ടങ്ങളിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുകയോ ജീവിക്കുകയോ ചെയ്യാത്തതും മനുഷ്യസഹവാസം ഇഷ്ടപ്പെടാത്തതും സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെ എണ്ണത്തിൽ കാര്യമായ കുറവുവരുത്തിയിട്ടുണ്ട്‌. [[സൈലന്റ്‌വാലി ദേശീയോദ്യാനം|സൈലന്റ്‌ വാലി പ്രദേശത്ത്‌]] അണക്കെട്ട്‌ നിർമ്മിക്കുന്നത്‌ ഇവയുടെ വംശനാശത്തിനു കാരണമായേക്കമെന്നത്‌, 1977നും 1980നും ഇടയിൽ സൈലന്റ്‌വാലി പ്രക്ഷോഭത്തിനു വഴിതെളിച്ചു. ഇവയ്ക്ക്‌ ജീവിക്കാൻ ഏറ്റവും അനുയോജ്യസാഹചര്യമുണ്ടെന്നു കരുതപ്പെടുന്ന സൈലന്റ്‌ വാലി പ്രദേശത്ത്‌, 1993-നും 1996-നുമിടയ്ക്ക്‌ പതിനാലോളം സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെ കൂട്ടങ്ങളെ കണ്ടതായി രേഖപ്പെത്തിയിട്ടുണ്ട്‌.<ref name=Ramachandran>{{cite journal | author = Ramachandran, K. K.; Joseph, Gigi, K.| date = 2001 | title = ''Distribution and demography of diurnal primates in Silent Valley National Park and adjacent areas, Kerala, India'' | journal = Journal of the Bombay Natural History Society | volume = 98 | issue = 2 | pages = 191–196 | url = http://trophort.com/010/482/010482224.html | format = {{Dead link|date=May 2008}}}}</ref>. സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെ ആവാസപ്രദേശങ്ങളിൽ വടക്കേയറ്റമായ കർണ്ണാടകയിലെ സിർസി-ഹൊന്നവാര പ്രദേശങ്ങളിൽ 32 കൂട്ടങ്ങളെ ജീവിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=singh04>{{cite journal | author = Singh Mewa and Kaumanns Werner | date = [[2004-10]] | title = Distribution and Abundance of Primates in Rain Forests of the Western Ghats, Karnataka, India and the Conservation of Macaca silenus | journal = International Journal of Primatology | volume = 25 | issue = 5 | pages = abstract | url = http://www.springerlink.com/content/u764n60121272h4m/ | doi = 10.1023/B:IJOP.0000043348.06255.7f }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> പണ്ട് ഗോവ മുതൽ പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ തെക്കേഅറ്റം വരെ കണ്ടിരുന്നു. എന്നാൽ ഇപ്പോൾ കര്ണ്ണാടകയിലെ ശരാവതി നദിയ്ക്ക് തെക്ക് മാത്രമെ ഇവയെ കാണാനുള്ളു. ഇവയെല്ലാം കൂടി 3500-4000 എണ്ണമെ അവശേഷിക്കുന്നുള്ളു. <ref name="vns1">സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്- ഡോ.പി.ഓ.നമീർ, കൂട് മാസിക, ഒക്ടോബർ 2013 </ref> ==പ്രജനനം== ആൺ – പെൺ അനുപാതം 1:6 ആണ്. പെൺകുരങ്ങുകള് 3 വര്ഷത്തിൽ ഒരിക്കൽ മാത്രമെ പ്രസവിക്കുകയുള്ളു. 170 ദിവസം നീണ്ടു നില്ക്കുന്നതാണ് ഗര്ഭകാലം. 15 മാസത്തോളം കുഞ്ഞിനെ നോക്കുകയും മുലയൂട്ടുകയും ചെയ്യും.<ref name="vns1"/> പല മൃഗശാലകളും സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെ പ്രത്യുൽപ്പാദനത്തിനായുള്ള പദ്ധതികൾ നടത്തുന്നുണ്ട്‌ - ഏകദേശം 368 എണ്ണം മൃഗശാലകളിൽ ജീവിക്കുന്നതായി കണക്കുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.<ref name=WAZA/> == ഇതും കാണുക == * [[കേരളത്തിലെ സസ്തനികൾ]] ==അവലംബം== {{reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commons category|Macaca silenus}} {{Wikispecies|Macaca silenus|Lion-tailed Macaque}} * [http://www.rainforest-initiative.org/downloads/pdfs/ltmfoodplants.pdf സിംഹവാലൻ കുരങ്ങൻ ഭക്ഷണമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന സസ്യങ്ങളുടെ പട്ടിക] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050910005015/http://www.rainforest-initiative.org/downloads/pdfs/ltmfoodplants.pdf |date=2005-09-10 }} * ARKive - [http://www.arkive.org/species/GES/mammals/Macaca_silenus/ images and movies of the lion-tailed macaque ''(Macaca silenus)''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070405003726/http://www.arkive.org/species/GES/mammals/Macaca_silenus/ |date=2007-04-05 }} {{Taxonbar}} [[വർഗ്ഗം:കുരങ്ങുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സസ്തനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:പശ്ചിമഘട്ടതദ്ദേശവാസിയായ ജീവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ കുരങ്ങുകൾ]] o7ybs7b35z9s4lk6h7n5xwrarhuaa1c 0 46804 3762321 3681255 2022-08-05T07:37:28Z മൈക്കിൾ. പി.ജെ. 164453 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kattappana Municipality}} {{ToDisambig|വാക്ക്=കട്ടപ്പന}} {{വൃത്തിയാക്കേണ്ട ഭരണസംവിധാനങ്ങൾ}} {{For|ഇതേ പേരിലുള്ള പട്ടണത്തിന്|കട്ടപ്പന}} {{കേരളത്തിലെ സ്ഥലങ്ങൾ |സ്ഥലപ്പേർ= കട്ടപ്പന നഗരസഭ |അപരനാമം = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം=പട്ടണം |അക്ഷാംശം = 9.7522 |രേഖാംശം = 77.1150 |ചിത്രം =കട്ടപ്പന രാഷ്ട്രീയ ഭൂപടം.jpg |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് =കട്ടപ്പന രാഷ്ട്രീയ ഭൂപടം|ജില്ല = ഇടുക്കി |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = കട്ടപ്പന നഗരസഭ |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = കട്ടപ്പന നഗരസഭ |ഭരണനേതൃത്വം = നഗരസഭ ചെയർമാൻ |വിസ്തീർണ്ണം = 52.77 |ജനസംഖ്യ = 39608(2001ലെ കാനേഷുമാരി പ്രകാരം) |ജനസാന്ദ്രത = 783 |Pincode/Zipcode = 685508 |TelephoneCode = 04868 |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = അഞ്ചുരുളി, കല്യാണത്തണ്ട് }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[ഇടുക്കി ജില്ല|ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ]][[ഉടുമ്പഞ്ചോല]] താലൂക്കിലെ ഒരു നഗരസഭയാണ് '''കട്ടപ്പന നഗരസഭ'''. ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ പ്രധാന വ്യാപാരകേന്ദ്രം കൂടിയായ ഈ പ്രദേശം ഗ്രാമീണ സവിശേഷതകൾ കാത്തുസൂക്ഷിച്ചുകൊണ്ടുള്ള നഗരമാണ്. ==ചരിത്രം== [[1964]] ൽ ആണ് കട്ടപ്പന പഞ്ചായത്ത് രൂപവത്കരിക്കുന്നത്. അതിനുമുമ്പ് [[ഉപ്പുതറ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ഉപ്പുതറ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിൻറെ]] ഭാഗമായിരുന്നു കട്ടപ്പന. 2015 ജനുവരി 14ന് പുറപ്പെടുവിച്ച ഉത്തരവുപ്രകാരം കട്ടപ്പനയെ നഗരസഭയാക്കി ഉയർത്തി. 2015 നവംബറിൽ നഗരസഭയിലേയ്ക്ക് ആദ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടന്നു. ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ രണ്ടാമത്തെ നഗരസഭയും സംസ്ഥാനത്തെ ആദ്യത്തെ ഹൈറേഞ്ച് നഗരസഭയുമാണ് കട്ടപ്പന. === സ്ഥല നാമചരിത്രം. കട്ടപ്പുന്ന എന്ന പേ രിൽ നിന്നാണ് കട്ടപ്പന എന്നേ പേര് ഉണ്ടായത്. വലിയ കണ്ടം ആദിവാസികുടിയിലെ കാണിക്കാരനായിരുന്ന െ === ള്ളയാൻ എന്ന മുത്തൻ പറഞ്ഞതാണ്. ഇന്നത്തെഇടുക്കിക്കവല ഭാഗത്ത് നിന്നിരുന്ന ഭീമാകാരമായ പുന്ന മരം വലിപ്പം നിമിത്തം കട്ടപ്പുന്ന എന്നു അറിയപ്പെടുകയും മരത്തെ അടയാളമായി സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. മാത്രമല്ല കട്ടപ്പനയിൽ പനകൾ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. ആനകളുടെ ഇഷ്ട ദക്ഷണമായ പനകൾ കാടുകളിൽ വളരാൻ ആനകൾ അനുവദിക്കാതെ ദക്ഷണമാക്കും. ഇവിടെ അത്രയധികം ആനകളും അതിന്റെ നടപ്പാതകളും ഉണ്ടായിരുന്നു. ആനത്താരകളാണ് ഇന്നത്തെ റോഡുകളെല്ലാം . കുടിയേറ്റ കൃഷിക്കാർ കട്ടപ്പുന്നയെന്ന അടയാളത്തെ തെറ്റി ദ്ധരിച്ച് കട്ടപ്പനയെന്ന് വിളിച്ചു. സത്യം അറിയാതെ കൂട്ടപ്പനയിൽ നിന്നാണ് സ്ഥലത്തിന്റെ പേരുണ്ടായതെന്ന് സങ്കൽപ്പിച്ചു. ഈ വിവരങ്ങൾ ഞങ്ങൾക്കു നന്നെ വെള്ളയാൻ മുത്തൻ 90 കളിൽ എന്നോ മരിച്ചു പോയി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനന്തരവൻമാരും ഈ സത്യം അംഗീകരിക്കുന്നുണ്ട്. ==രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രം== ==ഭൂപ്രകൃതി== സമുദ്ര നിരപ്പിൽ നിന്നും 700 മുതൽ 1200 മീറ്റർ വരെ ഉയരമുള്ള കുന്നിൻപ്രദേശങ്ങളും അവയക്ക് ഇടയിലുള്ള ചെറിയ സമതലങ്ങളും, വയലുകളും, പാറക്കെട്ടുകളും ചേർന്ന ഉയർന്ന ഭൂപ്രദേശം. ==കാലാവസ്ഥ== കൊടും ചൂടും, കൊടും ശൈത്യവും ഇല്ലാത്ത സമശീതോഷ്ണ കാലാവസ്ഥയാണ് കട്ടപ്പനയുടേത്. വർഷപാതം സംസ്ഥാന ശരാശരിയെക്കാളും കൂടുതലാണ്. തെക്കു പടിഞ്ഞാറൻ മൺസൂൺ(ഇടവപ്പാതി) ആണ് പ്രധാന മഴക്കാലം. ==അതിരുകൾ== *കിഴക്ക് - [[വണ്ടൻമേട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] * തെക്ക് - വണ്ടന്മേട്,[[കാഞ്ചിയാർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|കാഞ്ചിയാർ]] ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ * പടിഞ്ഞാറ് -കാഞ്ചിയാർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് * വടക്ക് - [[കാമാക്ഷി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|കാമാക്ഷി]], [[ഇരട്ടയാർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ഇരട്ടയാർ]], [[പാമ്പാടുംപാറ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|പാമ്പാടുംപാറ]] ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ ==കൃഷി== സുഗന്ധ വിളകളായ [[ഏലം]], [[കാപ്പി]], [[കുരുമുളക്]], [[കൊക്കോ]], [[കരയാമ്പൂ]], [[ജാതി]] എന്നിവയാണ് പ്രധാനമായും കൃഷിചെയ്യുന്നത്. [[നെല്ല്]], [[മരച്ചീനി]](കപ്പ)തുടങ്ങിയ ഭക്ഷണവിളകളും പച്ചക്കറികളും ചെറിയതോതിൽ ഉല്പാദിപ്പിക്കുന്നു. മൺസൂണിനെ ആശ്രയിച്ചുള്ള കൃഷി മാത്രമാണ് നിലനിന്നുവരുന്നത്. കന്നുകാലി വളർത്തൽ ഇവിടത്തെ കർഷകരുടെ ഒരു പ്രധാന ഉപജീവന മാർഗ്ഗമാണ്. വലിയകണ്ടം, നരിയംപാറ എന്നിവിടങ്ങളിലെ പാടശേഖരങ്ങളിൽ നെൽകൃഷി പ്രോത്സാഹനത്തിനായി ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിൻറെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒട്ടനവധി പദ്ധതികൾ നടപ്പിലാക്കുന്നുണ്ട്. ==സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ== കട്ടപ്പനയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ അടിസ്ഥാനം നാണ്യവിളകളാണ്. ഏലം, കുരുമുളക്, കാപ്പി എന്നിവയുടെ വിലനിലവാരത്തിനനുസരിച്ച് ശക്തിപ്പെട്ടും ശക്തിക്ഷയിച്ചും ഒരു അസ്ഥിര സ്വഭാവമുള്ള സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയാണ്. വിദ്യാസമ്പന്നരായ യുവജനങ്ങളുടെ എണ്ണം കൂടുന്നതിനനുസരിച്ച് ചെറിയതോതിലെങ്കിലും വിദേശ ധനവും സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ ഭാഗമാണ്. ==വിദ്യാഭ്യാസം== ഒട്ടനവധി വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ കട്ടപ്പനയിൽ സ്തുത്യർഹമായ സേവനം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ===വിദ്യാലയങ്ങൾ=== *കട്ടപ്പന ഗവ.ട്രൈബൽ ഹയർസെക്കന്ററി സ്കൂൾ *സെൻറ് ജോർജ്ജ് ഹയർസെക്കൻററി സ്കൂൾ *ഓസ്യാനം ഹയർസെക്കൻററി സ്കൂൾ *ഓക്സീലിയം ഹയർസെക്കൻററി സ്കൂൾ *ഇൻഫൻറ് ജീസസ്സ് ഹയർസെക്കൻററി സ്കൂൾ *കാർമ്മൽ സ്കൂൾ, പുളിയന്മല *സെന്റ് ജെറോംസ് ഹയർ സെക്കന്ററി സ്കൂൾ, വെള്ളയാകുടി *സരസ്വതി വിദ്യ പീഠം, വെള്ളയാകുടി * *നിർമ്മൽ ജ്യോതി പബ്ലിക് സ്കൂൾ, വെള്ളായകുടി ===കലാലയങ്ങൾ=== *കട്ടപ്പന ഗവ.കോളേജ് *ഐ.എച്ച്.ആർ.ഡി കോളേജ് ===തൊഴിലധിഷ്ടിത വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ=== *ഗവ.ഐ.റ്റി.ഐ, കട്ടപ്പന *സെൻറ് ജോൺസ് കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിംഗ് ==വാർഡുകൾ == #വാഴവര #മുളകരമേട് #വെള്ളയാംകുടി #നത്തുകല്ല് #കല്ലുകുന്ന് #പേഴുംകവല #കൊച്ചുതോവാള #ആനകുത്തി #പുളിയന്മല #പാറക്കടവ് #കട്ടപ്പന #കുന്തളാംപാറ #അമ്പല കവല #വള്ളക്കടവ് #മേട്ടുകുഴി #കടമാക്കുഴി #നരിയംപാറ #തൊവരയാര് #ഐ.റ്റി.ഐ കുന്ന് #വലിയകണ്ടം #കല്ല്യണതണ്ട് #നിർമ്മലസിറ്റി ==അവലംബം== *http://www.trend.kerala.gov.in {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190902161720/http://www.trend.kerala.gov.in/ |date=2019-09-02 }} *http://lsgkerala.in/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161110011609/http://lsgkerala.in/ |date=2016-11-10 }} *Census data 2001 {{Idukki-geo-stub}} {{ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ ഭരണസംവിധാനം}} {{ഇടുക്കി ജില്ല}} [[Category:ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ നഗരസഭകൾ]] r0k1txhgrat2jnh5hg2e2f2lvihdh53 0 64514 3762245 3732238 2022-08-04T14:28:43Z 103.70.197.132 അക്ഷരപിശക് തിരുത്തി, വ്യാകരണം ശരിയാക്കി, കണ്ണികൾ ചേർത്തു wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Jallianwala Bagh massacre}} {{Infobox civilian attack | title = ജാലിയൻവാലാബാഗ് കൂട്ടക്കൊല | image = Jalian Wala Bagh Memorial 311.jpg | alt = ജാലിയൻവാലാബാഗ് സ്മാരകം | caption = ജാലിയൻ വാലാബാഗ് ഉദ്യാനത്തിലേക്കുള്ള ഇടുങ്ങിയ വഴി. ഇതിലൂടെയാണ് വെടിവെപ്പുണ്ടായത് | map = {{Location map|India|lat=31.62|long=74.88|caption=}} | map_caption = Location of Amritsar in India | location = അമൃത്സർ, [[ഇന്ത്യ]] | target = ഹിന്ദു, മുസ്ലിം, സിഖ് മതവിശ്വാസികൾ | date = 13 ഏപ്രിൽ 1919 | time = 5:30 pm | timezone = UTC+5:30 | type = കൂട്ടക്കൊല | fatalities = 379-1,000 | injuries = 500-1,100 | perps = ഡയറുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബ്രിട്ടീഷ്സൈന്യം | weapons = തോക്കുകൾ | numparts = 50000000 }} [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമര ചരിത്രത്തിലെ]] ഏറ്റവും രക്തരൂഷിതമായ സംഭവമാണ്‌ [[1919]] [[ഏപ്രിൽ 13]]ലെ '''ജാലിയൻവാലാബാഗ് കൂട്ടക്കൊല'''. ബ്രിട്ടീഷ് പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായ ബ്രിഗേഡിയർ ജനറൽ ഡയർ ആണ് ഈ കൂട്ടക്കൊലക്ക് ഉത്തരവ് നൽകിയത്. 13 ഏപ്രിൽ 1919 ന് ഒരു കലാപത്തെക്കുറിച്ച് സൂചനകിട്ടിയ ജനറൽ ഡയർ എല്ലാത്തരത്തിലുള്ള മീറ്റിങ്ങുകളും നിരോധിച്ചു. ഈ സമയത്ത് ഏതാണ്ട് ഇരുപതിനായിരത്തിനടുത്തു വരുന്ന ആളുകൾ ജാലിയൻവാലാബാഗ് എന്ന സ്ഥലത്ത് ഒരു യോഗം ചേരുന്നതായി വിവരം ലഭിച്ച ഡയർ തന്റെ ഗൂർഖാ റെജിമെന്റുമായി അങ്ങോട്ടേക്കു നീങ്ങി. യാതൊരു പ്രകോപനവുമില്ലാതെ ജനക്കൂട്ടത്തിനുനേരെ വെടിവെയ്ക്കാൻ ഡയർ തന്റെ പട്ടാളക്കാരോട് ഉത്തരവിടുകയായിരുന്നു. ഏതാണ്ട് പത്തുമിനിട്ടോളം ഈ വെടിവെപ്പു തുടർന്നു.<ref name=jwbm1>{{cite news|title=അമൃത്സർ മസ്സാക്കർ|url=http://www.amritsar.com/Jallian%20Wala%20Bagh.shtml|publisher=അമൃത്സർ.കോം}}</ref> വെടിക്കോപ്പ് തീരുന്നതുവരെ ഏതാണ്ട് 1,650 റൗണ്ട് പട്ടാളക്കാർ വെടിവെച്ചെന്നു കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. തിരയുടെ ഒഴിഞ്ഞ പൊതികളുടെ കണക്കെടുത്താണ് ഇങ്ങനെയൊരു കണക്കെടുപ്പു നടത്തിയത്.<ref name=tboa1>{{cite book|title=ദ ബുച്ചർ ഓഫ് അമൃത്സർ|last=നിജൽ|first=കൊള്ളെറ്റ്|url=http://books.google.com.sa/books?id=XuQC5pgzCw4C&printsec=|publisher=ഹാംബിൾഡൺ കൺടിന്യും|isbn=1-85285-575-4|year=2005|page=266-337}}</ref> ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഔദ്യോഗിക കണക്കുകളനുസരിച്ച് 379 പേർ മരണമടഞ്ഞു, ആയിരത്തിലധികം ആളുകൾക്ക് പരുക്കേറ്റു. യഥാർത്ഥത്തിൽ ആയിരത്തിലധികം ആളുകൾ മരണപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെന്നു പറയപ്പെടുന്നു.<ref name=eoe1>{{cite book|title=ദ എൻഡ് ഓഫ് എംപയർ|url=http://books.google.com.sa/books?id=xBsiAQAAIAAJ&q=end+of+empire+brian+lapping&dq=end+of+empire+brian+lapping&hl=en&sa=X&ei=RL_JUZXmFYaU0AWwkIGoDA&safe=on&redir_esc=y|last=ബ്രയാൻ|first=ലാപ്പിംഗ്|isbn= 978-0586088708|year=1989|page=38|publisher=പല്ലാഡിൻ ഗ്രാഫ്ടൺ}}</ref> ഡയർ ഉദ്യോഗത്തിൽ നിന്നും പുറത്താക്കപ്പെട്ടു. ബ്രിട്ടീഷ് അനുകൂലികളായിരുന്ന ബ്രിട്ടനിലെ ആളുകൾക്കു മുമ്പിൽ ഡയർ ഒരു നായകനായി മാറി. ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിന്റെ അന്ത്യം കുറിക്കപ്പെട്ട ചില സംഭവങ്ങളിലൊന്നായി ജാലിയൻവാലാബാഗ് കൂട്ടക്കൊല കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും നാണംകെട്ട സംഭവമായിരുന്നു ജാലിയൻവാലാബാഗിൽ നടന്നതെന്ന് ഇപ്പോഴത്തെ ബ്രിട്ടീഷ് പ്രധാനമന്ത്രി ഡേവിഡ് കാമറൂൺ തന്റെ ഇന്ത്യാ സന്ദർശനത്തിനിടെ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.<ref name=jwbms1>{{cite news|title=ജാലിയൻവാലാബാഗ് മസ്സാക്കർ ഡീപ്ലി ഷെയിംഫുൾ - കാമറൂൺ|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-02-20/india/37199637_1_british-pm-cameron-jallianwala-bagh-massacre-massacre-site|publisher=ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|date=20-ഫെബ്രുവരി-2013|accessdate=25-06-2013|archive-date=2013-04-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20130415035835/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-02-20/india/37199637_1_british-pm-cameron-jallianwala-bagh-massacre-massacre-site|url-status=dead}}</ref> ==പശ്ചാത്തലം== ===ഒന്നാം ലോക മഹായുദ്ധം=== ഒന്നാംലോകമഹായുദ്ധത്തിന്റെ സമയത്ത് ഇന്ത്യയിൽ നിന്നുള്ള പട്ടാളക്കാരെ ബ്രിട്ടൻ യുദ്ധത്തിനായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. ഏതാണ്ട് ഒന്നേകാൽ കോടി പട്ടാളക്കാർ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടനു]] വേണ്ടി യുദ്ധം ചെയ്തിരുന്നു. കൂടാതെ, ഭക്ഷണവും ആയുധസഹായവും എല്ലാം നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നും സഹായമായി ബ്രിട്ടനു ലഭിച്ചിരുന്നു. [[ബംഗാൾ]], [[പഞ്ചാബ്]] പോലുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ കോളനിവിരുദ്ധസമരങ്ങളും അരങ്ങേറിയിരുന്നു. ഇത്തരം പ്രദേശങ്ങളിൽ സമാധാനപരമായ ഒരു ഭരണം ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾക്കും സാധ്യമായിരുന്നില്ല.<ref name=popple1>{{cite book|title=ഇന്റലിജൻസ് ആന്റ് ഇംപീരിയൽ ഡിഫൻസ്|url=http://www.routledge.com/books/search/keywords/071464580X/|publisher=റൗട്ട്ലെഡ്ജ്|last=റിച്ചാർഡ് ജെയിംസ്|first=പോപ്പിൾവെൽ|isbn=071464580X|page=201}}</ref> ===യുദ്ധാനന്തരം=== ഒന്നാംലോകമഹായുദ്ധത്തിനുശേഷം കടുത്ത ദുരിതമാണ് ഇന്ത്യയെ കാത്തിരുന്നത്. ജനങ്ങളിൽ കനത്ത നികുതി അടിച്ചേൽപ്പിക്കപ്പെട്ടു. 43,000 ത്തോളം ആളുകൾ യുദ്ധത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ പട്ടാളക്കാർ ബ്രിട്ടനെതിരേ യുദ്ധം ചെയ്യാൻ ആയുധങ്ങൾ രഹസ്യമായി കടത്തിക്കൊണ്ടു വന്നു. 1916 ൽ ലക്നൗ പാക്ട് ഉടമ്പടി പ്രകാരം കോൺഗ്രസ്സ് പാർട്ടി മുസ്ലിം ലീഗുമായി താൽക്കാലിക കരാറിലേർപ്പെട്ടു.<ref name=lp1>{{cite news|title=ലക്നൗ പാക്ട്|last=അഭയ്|first=ദാദർ|url=http://www.epw.in/special-articles/lucknow-pact-1916.html|publisher=എക്കണോമിക് ആന്റ് പൊളിറ്റിക്കൽ വീക്കിലി|date=10-മാർച്ച്-2012|access-date=2013-06-25|archive-date=2013-08-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20130812014029/http://www.epw.in/special-articles/lucknow-pact-1916.html|url-status=dead}}</ref> ==കൂട്ടക്കൊലയ്ക്കുള്ള കാരണങ്ങൾ== [[പ്രമാണം:Jallianwala Bagh.jpg|thumb|150px|ജാലിയൻവാലാബാഗ് സ്മാരകം]] 1919 മാർച്ചിൽ ബ്രിട്ടീഷ് ഗവണ്മെന്റ‌് [[റൗലറ്റ് നിയമം|റൗലറ്റ് ആക്റ്റ്]] എന്ന കരിനിയമം പാസ്സാക്കി. [[വാറന്റ്]] കൂടാതെ ആരെയും [[അറസ്റ്റ്]] ചെയ്യാനും [[വിചാരണ]] കൂടാതെ തുറുങ്കിലടയ്ക്കാനും ഈ നിയമം ഗവണ്മെന്റിന് അധികാരം നൽകി. ഇതിനെതിരെ രാജ്യവ്യാപകമായി പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ അരങ്ങേറി. 1857ലെ സമരത്തെതുടർന്ന് തന്നെ ഇന്ത്യക്കാരെ സംശയത്തോടെയാണ് ബ്രിട്ടീഷുകാർ വീക്ഷിച്ചത്.<ref>സ്റ്റീവൻ പാറ്റേഴ്സൺ, "ദ ഇംപീരിയൽ ഐഡിയ: ഐഡിയാസ് ഇൻ ഓണർ ഓഫി ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ," ''ജേണൽ ഓഫ് കൊളോണിയലിസം ആന്റ് കൊളോണിയൽ ഹിസ്റ്ററി'' (2007) 8:1</ref> [[ലാഹോർ ഗൂഢാലോചനക്കേസ്|ലാഹോർ ഗൂഢാലോചനാകേസിന്റെ]] വിചാരണാ സമയത്തുണ്ടായ മുന്നേറ്റ ശ്രമത്തെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഭീതിരായാണ് നോക്കികണ്ടത്. കൂടാതെ [[റഷ്യ|റഷ്യൻ]] ആശയങ്ങളോടുള്ള ഇന്ത്യയിലെ യുവതലമുറയുടെ ആവേശം എന്നിവ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികളിൽ അസ്വസ്ഥതയുളവാക്കി. റൗളറ്റ് നിയമത്തിനെതിരേ പോരാടാൻ [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|ഗാന്ധിജി]] ആഹ്വാനം ചെയ്തു. ഈ സമരപ്രഖ്യാപനത്തെ [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] ജനങ്ങൾ ആവേശത്തോടെയാണ് സ്വീകരിച്ചത്. [[പഞ്ചാബ്|പഞ്ചാബിൽ]] സമരം അക്രമാസക്തമാവുകതന്നെ ചെയ്തു. [[പഞ്ചാബ്|പഞ്ചാബിലെ]] [[കോൺഗ്രസ്സ്]] നേതാക്കളായിരുന്ന [[ഡോ.സത്യപാൽ]], [[സെയ്ഫുദ്ദീൻ കിച്ച്ലു]] എന്നിവരെ [[പോലീസ്]] അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് തടവിലാക്കി.<ref name=ca2>{{cite news|title=ജാലിയൻവാലാബാഗ് മസ്സാക്കർ|url=http://www.jallianwalabagh.ca/pages.php?id=4|publisher=ജാലിയൻവാലാബാഗ്.സിഎ|access-date=2013-06-26|archive-date=2020-08-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20200801221128/http://www.jallianwalabagh.ca/pages.php?id=4|url-status=dead}}</ref>. ഇരുവരും, ഗാന്ധിജിയുടെ അഹിംസാ സിദ്ധാന്തത്തിൽ അടിയുറച്ചു വിശ്വസിക്കുന്ന സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനികളായിരുന്നു. ഈ സംഭവത്തിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് , 1919 [[ഏപ്രിൽ 10]]ന്‌ [[അമൃത് സർ|അമൃത് സറിൽ]] [[ഹർത്താൽ|ഹർത്താലാചരിച്ചു]].അമൃത് സറിൽ ഡെപ്പ്യൂട്ടി കമ്മീഷണറുടെ വീട്ടിലേക്കു നടന്ന പ്രതിഷേധ [[റാലി|റാലിക്കു]] നേരെ പോലീസ് നിറയൊഴിച്ചു. ഇതിൽ രോഷകുലരായ ജനക്കൂട്ടം [[ബാങ്ക്|ബാങ്കുകൾക്കും]] [[സർക്കാർ]] സ്ഥാപനങ്ങൾക്കും തീവെച്ചു.അക്രമങ്ങളിൽ 5 [[യൂറോപ്യന്മാർ|യൂറോപ്യന്മാരും]] പോലീസ് വെടിവെപ്പിൽ ഇരുപതിലേറെ ഇന്ത്യക്കാരും കൊല്ലപ്പെട്ടു. ഏപ്രിൽ 11 ന് തന്റെ സ്കൂളിലെ വിദ്യാർത്ഥികളെ സുരക്ഷിതമായി അവരുടെ വീടുകളിൽ എത്തിക്കാൻ ഏർപ്പാടുചെയ്തതിനുശേഷം തിരികെ വീട്ടിലേക്കു പോവുകയായിരുന്ന മാർഷെല ഷേർവുഡ് എന്ന മിഷണറി പ്രവർത്തകയെ ഒരു ഇടുങ്ങിയ വീഥിയിൽ വച്ച് കോപാക്രാന്തരായ ജനക്കൂട്ടം ആക്രമിച്ചു. സമീപവാസികളായ ആളുകൾ ആണ് അവരെ മരണത്തിൽ നിന്നും രക്ഷിച്ചത്.<ref name="Banerjee 2012">{{cite book |last=ബാനർജി|first=സിക്കാത|title=മസ്കുലർ നാഷണലിസം: ജെൻഡർ, വയലൻസ് , ആന്റ് എംപയർ |year=2012 |page=24}}</ref> ഈ സംഭവത്തിൽ ഇന്ത്യാക്കാരോട് പ്രതികാരം ചെയ്യണമെന്ന് ജനറൽ ഡയർ തീർച്ചപ്പെടുത്തി. ഇന്ത്യാക്കാർ അവരുടെ ദൈവങ്ങളുടെ മുമ്പിൽ കുമ്പിടുന്നു, ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് സ്ത്രീ ഹിന്ദു ദൈവങ്ങളെപ്പോലയാണെന്നും ഇന്ത്യാക്കാർ അവരുടെ മുന്നിൽ തലകുനിക്കുന്നത് താൻ കാണിച്ചുതരാമെന്നുമായിരുന്നു ഡയർ നടത്തിയ ഭീഷണി. എന്നാൽ ഡയറുടെ ഈ നീക്കത്തെ ഷേർവുഡ് എതിർക്കുക തന്നെ ചെയ്തു.<ref name="Banerjee 2012" /> തൊട്ടടുത്ത ദിവസങ്ങളിൽ അമൃത്സർ നഗരം ഏറെക്കുറെ ശാന്തമായിരുന്നുവെങ്കിലും, പ്രാന്തപ്രദേശങ്ങളിൽ അക്രമം തുടരുന്നുണ്ടായിരുന്നു. വിപ്ലവകാരികൾ തീവണ്ടിപ്പാതകൾ മുറിച്ചു, വാർത്താവിതരണസംവിധാനം തകരാറിലാക്കി. ഏപ്രിൽ 13ന്‌ പഞ്ചാബിൽ [[പട്ടാള നിയമം]] ഏർപ്പെടുത്തി. പൊതുയോഗങ്ങളും ഘോഷയാത്രകളും നിരോധിച്ചു. നാലുപേരിലധികം കൂട്ടംകൂടുന്നതുപോലും നിരോധിച്ചു.<ref>ടൗൺഷെൻഡ്, ബ്രിട്ടൻസ് സിവിൽ വാർ. പുറം 137</ref> ==കൂട്ടക്കൊല== [[File:Jallianwallah.jpg|thumb|200px|right|കൂട്ടക്കൊല നടന്ന് മാസങ്ങൾക്കുശേഷം ജാലിയൻവാലാബാഗ്]] 1919, ഏപ്രിൽ 13 [[സിഖുകാർ|സിഖുകാരുടെ]] [[ബൈശാഖി ഉത്സവം|ബൈശാഖി ഉത്സവ]] ദിനമായിരുന്നു. അന്ന് അമൃത് സറിനടുത്തുള്ള [[ജാലിയൻവാലാബാഗ്]] മൈതാനത്തിൽ പോലീസ് അതിക്രമങ്ങളിൽ പ്രതിഷേധിക്കാൻ ഒരു പൊതുയോഗം സംഘടിപ്പിച്ചു. ആയിരക്കണക്കിനു സിഖുകാരും, മുസ്ലിംമുകളും ഹിന്ദുക്കളും അന്ന് ജാലിയൻ വാലാബാഗിലെ മൈതാനിയിൽ തടിച്ചുകൂടിയിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് യുവതിയെ ഹിന്ദു ദൈവങ്ങളോട് ഉപമിച്ച ജനറൽ ഡയറുടെ പ്രസ്താവന ഒരു പാട് പ്രതിഷേധം ഉയർത്തിയിരുന്നു. ഇന്ത്യാക്കാരോടുള്ള ബ്രിട്ടന്റെ തരംതാണ വിവേചനമായാണ് ഇന്ത്യൻ സമൂഹം ആ പ്രസ്താവനയെ കണ്ടത്.<ref name=hambledon3>{{cite book|last=കോളെറ്റ്|first=നിജെൽ|title=ദ ബുച്ചർ ഓഫ് അമൃത്സർ: ജനറൽ റെജിനാൾഡ് ഡയർ|year=2006|publisher=ഹാംബിൾഡൺ കണ്ടിന്യും; (പുതിയ പതിപ്പ്)|page=283}}</ref> ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥന്റെ ഈ പ്രസ്താവനക്കെതിരേ സമാധാനമായി പ്രതിഷേധിക്കാനാണ് അന്ന് ആ യോഗം കൂടിയത്.<ref>{{cite book|last=മാഞ്ചസ്റ്റർ|first=വില്ല്യം|title=ദ ലാസ്റ്റ് ലയൺ : വിൻസ്റ്റൺ എസ്.ചർച്ചിൽ (1874-1932) വിഷൻസ് ഓഫ് ഗ്ലോറി|publisher=ലിറ്റിൽ ബ്രൗൺ|page=692}}</ref> [[File:Bullet marks at Jallianwala Bagh 3.jpg|thumb|ജാലിയൻവാലാ ബാഗിലെ ചുമരിൽ വെടിയുണ്ടകൾ തുളഞ്ഞുകയറിയതിന്റെ അടയാളങ്ങൾ]] യോഗം തുടങ്ങി ഏതാണ്ട് ഒരു മണിക്കൂർ കഴിഞ്ഞപ്പോൾ, അന്ന് അമൃത് സറിലെ സൈനിക കമാൻഡറായിരുന്ന [[ജനറൽ റജിനാൾഡ് ഡയർ]], 90 അംഗങ്ങൾ വരുന്ന ഒരു ചെറിയ സായുധസേനയുമായി മൈതാനം വളഞ്ഞു. യന്ത്രവത്കൃതതോക്കുകൾ ഘടിപ്പിച്ച രണ്ട് വാഹനങ്ങൾകൂടി ആ സേനയോടൊപ്പം ഡയർ കൊണ്ടുവന്നിരുന്നു. എന്നാൽ മൈതാനത്തിലേക്കുള്ള വഴി തീരെ ചെറുതായിരുന്നതിനാൽ ആ വാഹനങ്ങൾ അകത്തേക്ക് പ്രവേശിപ്പിക്കാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ജാലിയൻവാലാബാഗ് മൈതാനം മതിലുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതാണ്, മൈതാനത്തിലേക്കുള്ള വാതിലുകൾ തീരെ ഇടുങ്ങിയതുമാണ് അതിൽ തന്നെ പലതും സ്ഥിരമായി അടച്ചിട്ടിരിക്കുകയുമാണ്. പ്രധാന വാതിലാണ് താരതമ്യേന വലിപ്പം കൂടിയതെങ്കിലും, ആ പ്രവേശനവാതിൽ ഡയർ സൈനികരെക്കൊണ്ടും വാഹനത്തെക്കൊണ്ടും അടച്ചിരുന്നു. യോഗം പിരിഞ്ഞുപോകാൻ മുന്നറിയിപ്പു നൽകാതെ തന്നെയാണ് ഡയർ വെടിവെപ്പിന് ഉത്തരവിട്ടത്. മീറ്റിങ്ങ് പിരിച്ചുവിടുക എന്നതിലുപരി ഇന്ത്യാക്കാരെ ഒരു പാഠം പഠിപ്പിക്കുവാനായിരുന്നു ആ നടപടിയെന്ന് ‍ഡയർ പിന്നീട് പറയുകയുണ്ടായി. വെടിക്കോപ്പുകൾ തീരുന്നതുവരെ വെടിവെക്കാൻ [[ഭടന്മാർ|ഭടന്മാർക്ക്]] ഉത്തരവ് നൽകി. 1,650 തവണയാണ് പട്ടാളക്കാർ ജനക്കൂട്ടത്തിനു നേരെ വെടിവെച്ചത്. സംഭവത്തിനുശേഷം ഒഴിഞ്ഞു കിടന്ന തിരകളുടെ പൊതികളിൽ നിന്നുമാണ് ഈ കണക്ക് പിന്നീട് ലഭിച്ചത്. അപ്രതീക്ഷിതമായി വന്ന ഈ ദുരന്തത്തിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെടാനായി, ജനങ്ങൾ കൂട്ടത്തോടെ മൈതാനത്തിനകത്തുള്ള ഒരു ചെറിയ കിണറിലേക്ക് ചാടി. 120 മൃതശരീരങ്ങളാണ് ഈ ചെറിയ കിണറിൽ നിന്നുമാത്രമായി ലഭിച്ചത്. വെടിവെപ്പിൽ മരണമടഞ്ഞവരുടെ എണ്ണത്തെക്കുറിച്ച് ഇപ്പോഴും തർക്കങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്. 379 പേർ വെടിവെപ്പിൽ മരിച്ചുവെന്നാണ്‌ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ പറഞ്ഞത്. എന്നാലിത് 1800ൽ ഏറെയായിരുന്നു എന്ന് ഇതിനെക്കുറിച്ച് പഠിച്ച കോൺഗ്രസ്സിന്റെ കണക്കുകൾ പറയുന്നു.<ref name=cambridge1>{{cite news|title=മസ്സാക്കർ അറ്റ് ജാലിയൻവാലാബാഗ്|url=http://talks.cam.ac.uk/talk/index/18207|publisher=കേംബ്രിഡ്ജ് സർവ്വകലാശാല|date=10-മാർച്ച്-2009}}</ref><ref name=pmmm1>{{cite news|title=ജാലിയൻവാലാബാഗ് സംഭവം|url=http://www.sikh-history.com/sikhhist/events/jbagh.html|publisher=സിഖ്ഹിസ്റ്ററി.കോം|quote=പണ്ഡിറ്റ് മദൻമോഹൻ മാളവ്യ കമ്മറ്റിയുടെ കണ്ടെത്തൽ|accessdate=26-06-2013|archive-date=2013-05-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20130516024900/http://www.sikh-history.com/sikhhist/events/jbagh.html|url-status=dead}}</ref> സംഭവത്തിനുശേഷം മാസങ്ങൾകഴിഞ്ഞ് വെടിവെപ്പിൽ മരിച്ചവരുടെ എണ്ണം കൃത്യമായി കണക്കാക്കാൻ സർക്കാർ മുന്നിട്ടിറങ്ങി. തങ്ങളുടെ കുടുംബത്തിൽ നിന്നും ജാലിയൻവാലാബാഗ് വെടിവെപ്പിൽ മരിച്ചവരുണ്ടെങ്കിൽ അവരുടെ പേരുവിവരം സ്വയമേവ സർക്കാരിനു സമർപ്പിക്കാൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർ ജനങ്ങളോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഫലപ്രദമായ ഒരു നടപടിയല്ലായിരുന്നു ഇത്. തങ്ങളുടെ പേരുവിവരം പുറത്തറിഞ്ഞാൽ കൂടുതൽ നടപടി ഉണ്ടായേക്കുമെന്ന് കരുതി കുറേയെറെ ആളുകൾ ഈ സന്നദ്ധപ്രവർത്തനത്തിനു മുതിർന്നില്ല. ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ കണക്കുകളേക്കാൾ വളരെ ഉയർന്നതാണ് യഥാർത്ഥമരണ സംഖ്യ എന്ന് ദൃക്സാക്ഷികൾ പിന്നീട് വെളിപ്പെടുത്തുകയുണ്ടായി. ==കൂട്ടക്കൊലക്കു ശേഷം== ===പ്രതികരണങ്ങൾ=== അമൃത്സറിലെ ഒരുകൂട്ടം വിപ്ലവകാരികളുമായി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം ഏറ്റുമുട്ടി എന്നാണ് ഡയർ തന്റെ മേലധികാരിക്ക് അയച്ച റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നത്. ജനറൽ ഡയർ ചെയ്ത നടപടി ശരിയാണെന്നും തങ്ങൾ അത് അംഗീകരിക്കുന്നുവെന്നും പഞ്ചാബിലെ ലഫ്ടനന്റ് ഗവർണർ ഡയർക്കായി അയച്ച മറുപടി കമ്പി സന്ദേശത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.<ref name=nigel1>നിജൽ കോളെറ്റ്, ''ദ ബുച്ചർ ഓഫ് അമൃത്സർ: ജനറൽ റെജിനാൾഡ് ഡയർ'' (2006) പുറം. 267</ref> അമൃത്സറിലെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽകൂടി പട്ടാളനിയമം പ്രഖ്യാപിക്കണമെന്ന് ഗവർണറുടെ അപേക്ഷ ചെംസ്ഫോർഡ് പ്രഭു അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>ഡെറിക്ക് സയർ, "ബ്രിട്ടീഷ് റിയാക്ഷൻ ടു ദ അമൃത്സർ മസ്സാക്കർ 1919-1920," ''പാസ്റ്റ് & പ്രസന്റ്'' മെയ് 1991, ലക്കം 131, പുറം.142</ref> ബ്രിട്ടീഷ് പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന വിൻസ്റ്റൺ ചർച്ചിൽ മൃഗീയം എന്നാണ് ജാലിയൻവാലാബാഗ് സംഭവത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്. നിരായുധരായ സ്ത്രീകളും കുട്ടികളും അടങ്ങുന്ന പൊതുജനത്തെ യാതൊരു പ്രകോപനവും കൂടാതെ വെടിവെച്ചതിൽ ജനറൽ ഡയറെ ഹൗസ് ഓഫ് കോമണസ് നിശിതമായ ഭാഷയിൽ വിമർശിച്ചു. 37 നെതിരേ 247 വോട്ടുകൾക്കാണ് ഹൗസ് ഓഫ് കോമൺസ് ഡയർക്കെതിരേയുള്ള പ്രമേയം പാസ്സാക്കിയത്.<ref name="Manchester 1988 694">{{cite book|last=മാഞ്ചസ്റ്റർ|first=വില്ല്യം|title=ദ ലാസ്റ്റ ലയൺ: വിൻസ്റ്റൺ സ്പെൻസർ ചർച്ചിൽ, വിഷൻസ് ഓഫ് ഗ്ലോറി (1874-1932)|year=1988|publisher=ലിറ്റിൽ ബ്രൗൺ|page=694}}</ref> കൂട്ടക്കൊലയിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] സർ സ്ഥാനം ഉപേക്ഷിച്ചു.<ref name="TagoreDas1996">{{cite book|author1=രബീന്ദ്രനാഥ് ടാഗോർ|author2=ശിശിർ കുമാർ ദാസ് |title=എ മിസെല്ലനി|url=http://books.google.com/books?id=EZOu04e1bNQC&pg=PA982|accessdate=17-ഫെബ്രുവരി-2012|date=ജനുവരി-1996|publisher=സാഹിത്യ അക്കാദമി|isbn=978-81-260-0094-4|pages=982–}}</ref> സംഭവം അറിഞ്ഞയുടൻ ഒരു പ്രതിഷേധ സമരം നടത്താനാണ് ടാഗോർ ഉദ്ദേശിച്ചിരുന്നതെങ്കിലും, പിന്നീട് തന്റെ പ്രതിഷേധത്തിന്റെ സൂചകമായി ബ്രിട്ടൻ തനിക്കു തന്നിട്ടുള്ള സർ സ്ഥാനം തിരിച്ചുകൊടുക്കാൻ തീരുമാനിക്കുകയായിരുന്നു. തന്റെ രാജ്യത്തെ ജനങ്ങളുടെ കൂടെ നിൽക്കുവാനാണ് താൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നതെന്ന് ചെംസ്ഫോർഡ് പ്രഭുവിനയച്ച സന്ദേശത്തിൽ ടാഗോർ പറയുകയുണ്ടായി.<ref name="TOI2011-04">{{cite news|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-04-13/india/29413338_1_knighthood-protest-honour|title=ടാഗോർ റിനൗൺസ്ഡ് ഹിസ് നൈറ്റ്ഹുഡ്|date=13-ഏപ്രിൽ- 2011|work=ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|publisher=ബെന്നറ്റ്, കോൾമാൻ & കമ്പനി.|accessdate=17-ഫെബ്രുവരി-2012|location=മുംബൈ|archive-date=2013-05-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20130512110157/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-04-13/india/29413338_1_knighthood-protest-honour|url-status=dead}}</ref> ===ഹണ്ടർ കമ്മീഷൻ=== സംഭവത്തെക്കുറിച്ചന്വേഷിക്കാൻ സർക്കാർ [[ഹണ്ടർ കമ്മീഷൻ‌ ‍|ഹണ്ടർ കമ്മീഷനെ]] നിയമിച്ചു. സ്കോട്ട്ലാന്റിലെ സോളിസിറ്റർ ജനറാലിയിരുന്ന വില്ല്യം ഹണ്ടർ പ്രഭുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിലായിരുന്നു ഈ കമ്മീഷൻ പ്രവർത്തിച്ചത്. ബോംബെ, ഡൽഹി, പഞ്ചാബ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നടന്ന കലാപങ്ങളെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കുക എന്നതായിരുന്നു കമ്മീഷന്റെ മുഖ്യ അജണ്ട.<ref name=col3>{{cite book|pages=333–334|title=ദ ബുച്ചർ ഓഫ് അമൃത്സർ: ജനറൽ റെജിനാൾഡ് ഡയർ|first=നിജൽ |last=കൊളെറ്റ്|publisher=കൺടിന്യും|year=2006|ISBN=1-85285-575-4|location=അമൃത്സർ (ഇന്ത്യ)}}</ref> കമ്മീഷൻ ആളുകളിൽ നിന്നും തെളിവുകൾ ശേഖരിച്ചു. ഡെൽഹി, അഹമ്മദാബാദ്, ബോംബെ,ലാഹോർ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ആളുകളെ വിളിച്ചുവരുത്തിയാണ് കമ്മീഷൻ തെളിവെടുപ്പു നടത്തിയത്. നവംബർ 19 നാണ് ഡയർ കമ്മീഷനു മുമ്പിൽ ഹാജരായത്. ജനക്കൂട്ടം ജാലിയൻവാലാബാഗിൽ ഒത്തുകൂടിയിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ അവിടെ വെടിവെപ്പു നടത്താൻ കരുതി തന്നെയാണ് താൻ പോയതെന്നാണ് ഡയർ കമ്മീഷനു മുമ്പാകെ മൊഴി നൽകിയത്. ജനക്കൂട്ടത്തിന്റെ അപഹാസ്യപരമായ പെരുമാറ്റമാണ് വെടിയുതിർക്കാനുള്ള ഉത്തരവിടാൻ തന്നെ പ്രേരിപ്പിച്ചതെന്ന് കമ്മീഷന്റെ ചോദ്യങ്ങൾക്ക് മറുപടിയായി ഡയർ പറയുകയുണ്ടായി.<ref name=col>{{cite book|pages=336–337|title=ദ ബുച്ചർ ഓഫ് അമൃത്സർ: ജനറൽ റെജിനാൾഡ് ഡയർ|first=നിജെൽ |last=കൊളെറ്റ്|publisher=കൺടിന്യൂം പബ്ലിഷിംഗ് ഗ്രൂപ്പ്|year=2006|ISBN=1-85285-575-4}}</ref> യന്ത്രവത്കൃത തോക്കുകൾ ഘടിപ്പിച്ച വാഹനങ്ങൾ മൈതാനത്തേക്ക് കടത്തിവിടാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നെങ്കിൽ അതുപയോഗിച്ചും വെടിയുതിർത്തേനെയെന്നും ഡയർ മൊഴി നൽകി. വെടിവെപ്പു തുടങ്ങിയസമയത്തുതന്നെ ജനങ്ങൾ പിരിഞ്ഞുപോയിരുന്നു, എന്നിരിക്കിലും അവർ പൂർണ്ണമായി ഒഴിഞ്ഞുപോകുവാനാണ് താൻ വെടിക്കോപ്പു തീരുന്നതുവരെ വെടിവെപ്പു തുടർന്നതെന്നും അക്ഷോഭ്യനായി ഡയർ പറഞ്ഞു. മുറിവേറ്റവരെ ആശുപത്രികളിൽ കൊണ്ടുപോകാൻ പോലും താൻ തയ്യാറായില്ലെന്നും ഡയറിന്റെ മൊഴിയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.<ref>കൊളെറ്റ്, ''ദ ബുച്ചർ ഓഫ് അമൃത്സർ'' പുറം. 337</ref> ഡയറുടെ വിസ്താരണക്കുശേഷം, അന്തിമറിപ്പോർട്ട് തയ്യാറാക്കുന്ന സമയത്ത്. കമ്മീഷനിൽ വിഭാഗീയത ദൃശ്യമായി. കമ്മീഷനിലെ ഇന്ത്യാക്കാരായ അംഗങ്ങൾ പ്രത്യേക റിപ്പോർട്ടാണ് തയ്യാറാക്കിയത്. വെടിക്കോപ്പുകൾ തീരുന്നതുവരെ വെടിവെപ്പു തുടരാൻ നിർദ്ദേശിച്ച ഡയർ കടുത്ത അപരാധമാണ് ചെയ്തതെന്ന് കമ്മീഷൻ കണ്ടെത്തി. കലാപം തുരത്താൻ വേണ്ടിയാണ് ഡയർ ഈ നടപടിക്കു മുതിർന്നതെന്ന് കമ്മീഷനിലെ മറ്റംഗങ്ങൾ വാദിച്ചെങ്കിലും, അവിടെ യാതൊരു കലാപവും ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെന്നും കൂടാതെ പഞ്ചാബ് ലഫ്ടനന്റ് ഗവർണറായിരുന്നു ഡ്വയറിനും സമാന ചിന്താഗതിതന്നെയാണുണ്ടായിരുന്നതെന്നും കമ്മീഷൻ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ഹണ്ടർ കമ്മീഷന്റെ സുപ്രധാന കണ്ടെത്തലുകൾ <ref name=jawbtr1>{{cite book|title=ജാലിയൻവാലാബാഗ് ട്രാജഡി|url=http://books.google.com.sa/books/about/Jallianwala_Bagh_tragedy.html?id=XNe1AAAAIAAJ&safe=on&redir_esc=y|last=ശ്രീറാം|first=ബക്ഷി|publisher=അൽഡൺ ബുക്സ്|isbn= 8171697496}}</ref> *വെടിവെപ്പിനു മുമ്പായി ഡയർ യാതൊരു വിധ മുന്നറിയിപ്പും നൽകിയിരുന്നില്ല. *ജനക്കൂട്ടം ഭയാക്രാന്തരായി ഓടിയെങ്കിലും ഡയർ വെടിവെപ്പു നിറുത്താൻ തയ്യാറായിരുന്നില്ല. *ഡയർ തന്റെ അധികാരപരിധിക്കു പുറത്തുള്ള കാര്യങ്ങളാണ് ജാലിയൻവാലാബാഗിൽ ചെയ്തത് *ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തെ പുറത്താക്കാനുള്ള യാതൊരു വിധ ഗൂഢാലോചനയും പഞ്ചാബിൽ നടന്നിട്ടില്ല കൂടാതെ ഇന്ത്യക്കാരായ അംഗങ്ങൾ താഴെ പറയുന്ന കാര്യങ്ങൾ കൂടി റിപ്പോർട്ടിൽ കൂട്ടിച്ചേർക്കുകയുണ്ടായി *നിരപരാധികളായ കുട്ടികളും സ്ത്രീകളും, പ്രായംചെയന്നവരും എല്ലാം ഉണ്ടായിരുന്നു ജാലിയൻവാലാബാഗിൽ *മുറിവേറ്റവരെ ആശുപത്രിയിൽ കൊണ്ടുപോകാൻ പോലും ഡയർ തയ്യാറായില്ല *ഡയറുടെ നടപടി തികച്ചും മനുഷ്യത്വരഹിതമായിരുന്നു. എന്നാൽ ജനറൽ ഡയർക്കെതിരേ യാതൊരു വിധ ശിക്ഷാ നടപടികളും കമ്മീഷൻ ശുപാർശ ചെയ്തിരുന്നില്ല.<ref name=wc1>{{cite news|title=ഹൗസ് ഓഫ് കോമ്മൺസിലെ വിൻസ്റ്റൺ ചർച്ചിലിന്റെ പ്രസംഗം|url=http://lachlan.bluehaze.com.au/churchill/am-text.htm|publisher=ഹാൻസാഡ് ഹൗസ് ഓഫ് കോമ്മൺസ് (യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം)|date=08-ജൂലൈ-1920}}</ref> വൈസ്രോയി കൗൺസിലിലെ അംഗങ്ങളും ഡയർ കുറ്റക്കാരനെന്നു കണ്ടെത്തിയെങ്കിലും രാഷ്ട്രീയപരമായ കാരണങ്ങളാൽ നടപടിയൊന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ ഡയർ കുറ്റക്കാരനാണെന്നു കമ്മീഷനുൾപ്പടെ കണ്ടെത്തിയിരുന്നതിനാൽ അദ്ദേഹത്തെ പിന്നീട് സൈനിക സേവനങ്ങളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിളിച്ചിരുന്നു. ===മൈക്കൾ ഒ.ഡ്വയറിന്റെ കൊലപാതകം=== പിൽക്കാലത്ത്, ജാലിയൻ വാലാബാഗ് കൂട്ടക്കൊലയിലെ പ്രധാനസൂത്രധാരൻ ആയ മൈക്കൽ ഒഡ്വയറിനെ [[ഉധം സിങ്]] വെടിവെച്ചു കൊന്നു. ഉധം സിങ് ജാലിയൻവാലാബാഗ് സംഭവത്തിന്റെ ദൃക്സാക്ഷിയായിരുന്നു. അതുകൂടാതെ ആ സംഭവത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന് പരുക്കേറ്റിരുന്നു. ജാലിയൻവാലാബാഗ് കൂട്ടക്കൊലക്ക് ഡയറിന് ഉത്തരവ് നൽകിയ [[പഞ്ചാബ്|പഞ്ചാബിന്റെ]] ലഫ്ടനന്റ് ഗവർണർ കൂടിയായിരുന്നു മൈക്കൽ ഒഡ്വയർ. ഉധം സിങിന്റെ നടപടി പൊതുവേ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടില്ലെങ്കിലും, ചില പത്രങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന് അഭിനന്ദനങ്ങളുമായി എത്തി. ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങൾക്കേറ്റ അപമാനങ്ങൾക്ക് അവസാനം നാം തിരിച്ചടി നൽകിയിരിക്കുന്നു എന്നാണ് സർക്കാരിന്റെ ഒരു വക്താവ് പിന്നീട് പറഞ്ഞത്.<ref>ഭാരത സർക്കാർ, ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം, പൊളിറ്റിക്കൽ ഫയൽ {{sic|18/3/1|940|hide=y}}, നാഷണൽ ആർക്കൈവ് ഓഫ് ഇന്ത്യ, ഡൽഹി, പുറം 40</ref> ==സ്മാരകം== [[File:ജാലിയാം വാലാ ബാഗ്-കവാടം.jpg|thumb|left|പ്രവേശനകവാടം]] [[File:ജാലിയാം വാലാ ബാഗ്-രക്തസാക്ഷികളുടെ കിണർ.jpg|thumb|right|രക്തസാക്ഷികളുടെ കിണർ]] ജാലിയൻ വാലാബാഗിൽ പിടഞ്ഞുമരിച്ച ധീരരക്തസാക്ഷികളുടെയും പരിക്കേറ്റവരുടെയും ഓർമ്മക്കായി 1963 ൽ ഇവിടെ ഒരു സ്മാരകം നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു. 1920 ൽ ജാലിയൻവാലാബാഗിലെ രക്തസാക്ഷികൾക്കായി ഒരു സ്മാരകം പണിയുവാനും അതിനുവേണ്ടി ഒരു ട്രസ്റ്റ് രൂപീകരിക്കുവാനും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ് തീരുമാനിച്ചു. 1923 ൽ ഈ ട്രസ്റ്റ് ജാലിയൻവാലാബാഗ് സ്വന്തമാക്കുകുയം ഒരു സ്മാരകം പണിയുകയും ചെയ്തു. അമേരിക്കൻ വാസ്തു ശിൽ‌പ്പിയായ [[ബഞ്ചമിൻ പോൾക്ക്]] രൂപകല്പന ചെയ്ത ഈ സ്മാരകം അന്നത്തെ പ്രസിഡന്റായിരുന്ന [[രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ്|ഡോ: രാജേന്ദ്രപ്രസാദ്]] ഉദ്‌ഘാടനം ചെയ്തു. [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു]] ഉൾപ്പെടെ പല പ്രമുഖരും പങ്കെടുത്ത് സദസ്സിലാണ് ഈ സ്മാരകം ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തത്. പട്ടാളക്കാരുടെ വെടിയേറ്റ സ്ഥലങ്ങളുള്ള ഭാഗം പ്രത്യേകം സംരക്ഷിച്ചു സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. വെടിവെപ്പിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെടാൻ ജനങ്ങൾ എടുത്തു ചാടിയ കിണർ ''രക്തസാക്ഷികളുടെ കിണർ'' എന്ന പേരു നൽകി സംരക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്. ==പിൽക്കാല ഖേദപ്രകടനങ്ങൾ== [[എലിസബത്ത് II|എലിസബത്ത് രാജ്ഞിയുടെ]] [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യാ]] സന്ദർശനവേളയിൽ അവർ ജാലിയൻവാലാബാഗ് സ്മാരകം സന്ദർശിക്കുകയും രക്തസാക്ഷികസ്മാരകത്തിനു മുന്നിൽ നിശ്ശബ്ദമായി ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ചരിത്രത്തിൽ നടക്കാൻപാടില്ലാത്തതു പലതും സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ട്,നമുക്ക് ചരിത്രത്തെ തിരുത്തിയെഴുതാൻ സാധിക്കില്ല. ചരിത്രത്തിൽ നിന്നും നല്ലൊരു നാളെ പടുത്തുയർത്താൻ ശ്രമിക്കാം എന്നാണ് എലിസബത്ത് രാജ്ഞി ജാലിയൻവാലാബാഗ് സന്ദർശനത്തിനു മുമ്പായി പറഞ്ഞത്.<ref name=elizabeth1>{{cite news|title=ഇൻ ഇന്ത്യ ക്വീൻ ബോവ്സ് ഹെർ ഹെഡ് ഓവർ എ മസ്സാക്കർ ഇൻ 1919|url=http://www.nytimes.com/1997/10/15/world/in-india-queen-bows-her-head-over-a-massacre-in-1919.html?smid=pl-share|publisher=ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|date=15-ഒക്ടോബർ-1997}}</ref> 2013 ഫെബ്രുവരിയിൽ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] പ്രധാനമന്ത്രിയായ [[ഡേവിഡ് കാമറൂൺ]] തന്റെ [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യാ]] സന്ദർശനവേളയിൽ ജാലിയൻവാലാബാഗ് സ്മാരകം സന്ദർശിക്കുകയുണ്ടായി. ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യാ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ലജ്ജാകരമായ സംഭവമായിരുന്നു ജാലിയൻവാലാബാഗ് കൂട്ടക്കൊല എന്ന് അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.<ref name=dcbbc1>{{cite news|title=ഡേവിഡ് കാമറൂൺ മാർക്സ് ബ്രിട്ടീഷ് 1919 അമൃത്സർ മസ്സാക്കർ|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-politics-21515360|publisher=ബി.ബി.സി|date=20-ഫെബ്രുവരി-2013}}</ref> എന്നിരിക്കിലും, ഒരു ഔദ്യോഗിക ഖേദപ്രകടനത്തിന് ഡേവിഡ് കാമറൂൺ തയ്യാറായില്ലായിരുന്നു. == ചിത്രശാല == <gallery> File:ജാലിയാം വാലാ ബാഗ്-സ്മാരകം.jpg|ജാലിയൻ വാലാ ബാഗ് സ്മാരകം File:Jalian vala bagBullet Marks.jpg|ജാലിയൻ വാലാ ബാഗിന്റെ ചുമരിൽ വെടിയുണ്ട പതിഞ്ഞ ഭാഗം അടയാളപ്പെടുത്തിയത്. File:Bullet marks at Jallianwala Bagh.jpg| വെടിയുണ്ടകൾ തുളഞ്ഞുകയറിയതിന്റെ അടയാളങ്ങൾ </gallery> == അവലംബം == {{reflist|2}} == സ്രോതസ്സുകൾ == * മാതൃഭൂമി ഇയർബുക്ക് 2008 {{IndiaFreedom}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യാചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:1919]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ കൂട്ടക്കൊലകൾ]] dqdr76h512darfs7z2wzkdc1n9ud35g 0 72390 3762333 3679078 2022-08-05T08:40:53Z 106.216.137.19 /* അവലംബം */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Cherupuzha (Kannur)}} {{നാനാർത്ഥം|ചെറുപുഴ}} {{Infobox Indian Jurisdiction |type = town |native_name = {{PAGENAME}} |other_name = |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] |state_name = Kerala |nearest_city = |parliament_const = |assembly_cons = |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 12 |latm = 16 |lats = 21 |longd= 75 |longm= 21 |longs= 43 |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = |population_as_of = |population_density = |sex_ratio = |literacy = |area_telephone = |postal_code = |vehicle_code_range = KL- 86 |climate= |website= }} [[കണ്ണൂർ (ജില്ല)|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] ഒരു ഗ്രാമമാണ് '''ചെറുപുഴ'''. [[പയ്യന്നൂർ]] നിന്നു 31 കിലോമീറ്റർ ദൂരെയായാണ് ചെറുപുഴ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. പയ്യന്നൂർ ബ്ലോക്കിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന പഞ്ചായത്താണിത്‌ <ref>http://kannur.nic.in/panch.htm</ref> == സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങൾ == * ആശുപത്രി * പോലിസ് സ്റ്റേഷൻ * പഞ്ചായത്ത് ഓഫീസ് * രജിസ്റ്റർ ഓഫീസ് * കൃഷിഭവൻ * പോസ്റ്റ് ഓഫീസ് * വില്ലേജ് ഓഫീസ് * ട്രഷറി [[പ്രമാണം:Cherupuzha kannur.png|thumb|left|400px|കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ചെറുപുഴ ഗ്രാമത്തിന്റെ സ്ഥാനം]] കേന്ദ്രഗവണ്മെന്റിന്റെ നിർമൽ പുരസ്കാരം നേടിയിട്ടുള്ള പഞ്ചായത്ത് ഇപ്പോൾ ഭരിക്കുന്നത് ഇടതുപക്ഷ ജനാധിപത്യ മുന്നണിയുടെ ഭരണസമിതിയാണ്. ==അവലംബം== <references/> {{commons category|Cherupuzha (Kannur)}} {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] {{Kannur-geo-stub}} kcucl95gr9z9hd0k1ibc664vn51bn76 0 93682 3762352 3680149 2022-08-05T09:26:35Z 106.216.137.19 /* അവലംബം */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Alakode}} {{Infobox Indian Jurisdiction |type = പട്ടണം |native_name = ആലക്കോട്‌ |other_name = |skyline=Alakode Town(1).jpg |skyline_caption = ആലക്കോട് ടൗണിലേക്കുള്ള വഴി |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല]] |state_name = Kerala |nearest_city = [[തളിപ്പറമ്പ്]] |parliament_const = |assembly_const = |civic_agency = |latd =12.188372 |latm = |lats = |longd=75.466536 |longm= |longs= |locator_position = right |area_total = 70.77 |area_magnitude = |altitude = |population_total = 33605 |population_as_of = 2001 |population_density = |sex_ratio = |literacy =99% |area_telephone =04602 |postal_code =670571 |vehicle_code_range =KL - 59 |climate= |website= }} [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] ഒരു മലയോര പട്ടണമാണ് '''ആലക്കോട്‌'''. മലബാർ കുടിയേറ്റത്തിലെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമായിരുന്നു ആലക്കോട്. ഇവിടെ കൂടുതൽ പേരും കൃഷിയിലും വ്യാപാരത്തിലും ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അവിടെനിന്ന് മലഞ്ചരക്കുകൾ (റബ്ബർ, കൊപ്ര, കുരുമുളക്, അടയ്ക്ക മുതലായവ) ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന നഗരങ്ങളിലെ വ്യവസായ സ്ഥാപനങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി അയക്കപ്പെടുന്നു. 1940-50 കാലഘട്ടത്തിൽ തിരുവിതാംകൂറിൽ നിന്ന് കുടിയേറിയ ക്രിസ്ത്യാനികളും, ഹിന്ദുക്കളും, ഈരാറ്റുപേട്ട തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്ന് കുടിയേറിയ മുസ്ലിങ്ങളും, തിരുവനന്തപുരം പ്രദേശത്തു നിന്ന് വന്ന നാടാർ സമുദായ അംഗങ്ങളും ഇവിടുത്തെ സമ്പദു ഘടനയിൽ ഒരു പ്രധാന പങ്കു വഹിക്കുന്നു. പൂഞ്ഞാർ രാജ കുടുംബത്തിലെ അംഗമായ ശ്രീ രാമവർമ രാജ ആണ് അലക്കോടിന്റെ വികസനത്തിന്‌ ചുക്കാൻ പിടിച്ചത്. ഇന്ന് കാണുന്ന പല സ്ഥാപനങ്ങളും അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ സ്ഥാപിച്ചതാണ്. Eg അലക്കോട് NSS ഹൈ സ്കൂൾ, മൃഗസ്പത്രി, കോ ഓപ്അ ബാങ്ക്.സഹകരണ ആസ്പത്രി. ടെലിഫോൺ എക്സ്ചേഞ്ച്, പോലീസ്സ്റ്റേഷൻ ഈ പ്രദേശം [[കണ്ണൂർ]] ടൌണിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 45 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ്.ശ്രീ പി ആർ രാമവർമയുടെ കോളിയോട് എസ്റ്റേറ്റ് പിന്നീട് സർക്കാർ ഏറ്റെടുക്കുകയും അവിടെ പ്ലാന്റേഷൻ കോര്പറേഷന്റെ ഒരു ഡിവിഷൻ സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. അവിടെ റബ്ബർ,കശുമാവ്, കറുവ തുടങ്ങിയവ കൃഷി ചെയ്തു വരുന്നു.കായിക രംഗത്ത് കഴിവ് തെളിയിച്ച നിരവധി പ്രതിഭകൾ ആലക്കോട് നിന്നും ഏഷ്യൻ ഗെയിംസിലും , അതിലേറ്റിക് മീറ്റുകളിലും പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഒളിമ്പിയൻ എം ഡി വത്സമ്മ ആലകൊടിന്റെ സംഭാവന ആണ്. == സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ== 2001-ലെ [[കാനേഷുമാരി]] പ്രകാരം 33,605 ആണ് ആലക്കോടിലെ ജനസംഖ്യ. ഇതിൽ 16811 പുരുഷന്മാരും 16794 സ്ത്രീകളും ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref>{{GR|India}}</ref> == അവലംബം == {{reflist}} {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] {{Kannur-geo-stub}} g4fnga48satex99n27vpsggyeaa5lvd 0 118602 3762220 3762208 2022-08-04T12:47:42Z Vicharam 9387 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Anakkara Gramapanchayath}} {{കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ |സ്ഥലപ്പേർ= ആനക്കര |അപരനാമം = |ചിത്രം = |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം = പാലക്കാട് |നിയമസഭാമണ്ഡലം= [[തൃത്താല]] |ലോകസഭാമണ്ഡലം= [[പൊന്നാനി]] |അക്ഷാംശം = 10.83 |രേഖാംശം = 76.05 |ജില്ല = പാലക്കാട് |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = [[പ്രസിഡന്റ്]] |ഭരണനേതൃത്വം = കെ മുഹമ്മദ് |വാർഡുകളുടെ എണ്ണം = 16 |വിസ്തീർണ്ണം = 20.95 ച.കി.മീ. |ജനസംഖ്യ = 22,601 |പുരുഷന്മാർ = 10,701 |സ്ത്രീകൾ = 11,900 |ജനസാന്ദ്രത = 957 |സ്ത്രീ : പുരുഷ അനുപാതം = 1082 |മൊത്തം സാക്ഷരത = 90.3 |Pincode/Zipcode = 679551 |TelephoneCode = +919496047102 |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = ഉമ്മത്തൂർ നിരപ്പ് , ഭാരതപ്പുഴയും തൂതപുഴയും സംഗമകേന്ദ്രമായ കൂട്ടക്കടവിലെ എം ടി വാസുദേവൻ നായരുടെ ജന്മഗൃഹം , മലമക്കാവ് വെള്ളച്ചാട്ടം , പന്നിയൂർ തുറ , പന്നിയൂർ ശ്രീ വരാഹമൂർത്തി ക്ഷേത്രം,ആനക്കര വടക്കത്ത് വീട് , നന്നങ്ങാടി ആനക്കര , കാറ്റാടികടവ്, }} [[പാലക്കാട് ജില്ല|പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ]] [[പട്ടാമ്പി താലൂക്ക്|പട്ടാമ്പി താലൂക്കിൽ]]<ref name=hindu1>{{cite news|title=Chandy to inaugurate new Pattambi taluk|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/chandy-to-inaugurate-new-pattambi-taluk/article5491759.ece|accessdate=2013 ഡിസംബർ 27|newspaper=The Hindu|date=2013 ഡിസംബർ 23|archiveurl=http://archive.is/YNUfU|archivedate=2013 ഡിസംബർ 27|language=en}}</ref> [[തൃത്താല ബ്ലോക്ക്|തൃത്താല ബ്ളോക്കിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു ഗ്രാമപഞ്ചായത്താണ്‌ '''ആനക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്''' . ആനക്കര പഞ്ചായത്തിന് 20.95 ചതുരശ്രകിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുണ്ട്. ഈ പഞ്ചായത്തിന്റെ അതിരുകൾ വടക്കുഭാഗത്ത് ഭാരതപ്പുഴയും, തെക്കുഭാഗത്ത് കപ്പൂർ, പട്ടിത്തറ പഞ്ചായത്തുകളും, പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് [[ഭാരതപ്പുഴ]], [[മലപ്പുറം ജില്ല|മലപ്പുറം ജില്ലയും]] കിഴക്കുഭാഗത്ത് പട്ടിത്തറ പഞ്ചായത്തുമാണ്. ആനക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിന്റെ മൂന്നു ഭാഗവും ഭാരതപ്പുഴയുടെ തീരപ്രദേശമാണ്. ഭൂപ്രകൃതിയനുസരിച്ച് [[ഇടനാട്]]മേഖലയിൽ വരുന്ന ആനക്കര പഞ്ചായത്തിലെ പ്രധാന ജലസ്രോതസ്സ് പേരശ്ശന്നൂർ, കൂട്ടക്കടവ്, കാറ്റാടിക്കടവ്, അയ്യപ്പൻ‍കാവ് എന്നിവിടങ്ങളിലൂടെ ഒഴുകുന്ന ഭാരതപ്പുഴയാണ്. കേരളോൽപ്പത്തിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഐതിഹ്യത്തിൽ സ്ഥാനംപിടിച്ച കേരളത്തിലെ 64 ബ്രാഹ്മണഗ്രാമങ്ങളിലൊന്നായ പന്നിയൂർ ഗ്രാമത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്ന [[പന്നിയൂർ ക്ഷേത്രം]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പ്രദേശമാണിത്. പൌരാണികകാലം മുതൽ ഈ ഗ്രാമം കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക - സാംസ്ക്കാരിക രംഗങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധേയമായ സ്ഥാനം അലങ്കരിച്ചുപോന്നു. ഉള്ളൂരിന്റെ കേരളസാഹിത്യചരിത്രത്തിൽ പന്നിയൂർ ഗ്രാമത്തെ സംബന്ധിച്ചും അതിന്റെ സാമൂഹിക-സാംസ്ക്കാരിക സംഭാവനകളെ സംബന്ധിച്ചും വളരെ വ്യക്തമായി പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. 3 വേദങ്ങളും പഠിപ്പിച്ചുപോന്ന മഠങ്ങൾ അക്കാലത്ത് പന്നിയൂർ ക്ഷേത്രത്തിനോടനുബന്ധിച്ച് നിലനിന്നിരുന്നു. കേരളഭരണത്തിനു വേണ്ടി പെരുമാക്കൻമാരെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിലും, വാഴിയ്ക്കുന്നതിലും ഈ ഗ്രാമം പ്രധാനമായ പങ്കു വഹിച്ചുപോന്നു. കൂടല്ലൂരിൽ നിന്നും പേരാറിന്റെ ഒരു കൈവഴി പന്നിയൂർ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വടക്കു വശത്തുകൂടെ ഒഴുകി തുറയാറ്റിൻകുന്നിനു സമീപത്തുവെച്ച് വീണ്ടും പേരാറുമായി സന്ധിച്ചിരുന്നതായും പിന്നീട് അന്തർവാഹിനിയായി പോയതായും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവിടെയുള്ള പ്രസിദ്ധമായ പന്നിയൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠ, യാഗദേവതയായ ശ്രീഭൂവരാഹമാണ്. കേരളത്തിൽ ഈ പ്രതിഷ്ഠയുള്ള ഏക ക്ഷേത്രവും ഇതുതന്നെയാണ്. പെരുന്തച്ചന്റേതെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന തുരുമ്പുകയറാത്ത ഉളിയും, കരിങ്കല്ലിൽ കൊത്തിവെച്ച മുഴക്കോലും ഇന്നും ഇവിടെയുണ്ടെന്നുള്ളത് ഒരു പ്രത്യേകതയാണ്. അഷ്ടവൈദ്യൻമാരിൽ പ്രധാനികളായ തൈക്കാട്ടു മൂസിന്റെ മൂലസ്ഥാനവും പന്നിയൂരിനോട് തൊട്ടുസ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മുൺട്രക്കോട് ദേശത്താണ്. അനേകം അശ്വമേധങ്ങളുടെയും പടയോട്ടങ്ങളുടെയും കുതിരക്കുളമ്പടികൾ കേട്ട പേരാറിന്റെ ഈ തീരത്തിലൂടെയാണ് [[ടിപ്പുസുൽത്താൻ]] നിർമ്മിച്ച [[പാലക്കാട്ട്-ബേപ്പൂർ]] പാത കടന്നുപോകുന്നത്. ജ്ഞാനപീഠപുരസ്ക്കാരം ലഭിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭ [[എം.ടി.വാസുദേവൻനായർ]] ഭാരതപ്പുഴയും തൂതപ്പുഴയുടെയും സംഗമകേന്ദ്രമായ കൂട്ടക്കടവ് ആണ് ജനിച്ചുവളർന്നത്. സ്വാതന്ത്ര്യ സമര ചരിത്രത്തിലെ പെൺകരുത്ത് എന്നറിയപ്പെട്ട , ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന നിർമ്മാണ സമിതി അംഗം കൂടി ആയിട്ടുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി എം വി കുട്ടിമാളുഅമ്മ , സുശീലാമ്മ ജന്മഗൃഹം വടക്കത്ത് തറവാട് ആനക്കരയിൽ ആണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് . ലോകപ്രസിദ്ധ കലാകാരിയുമായി [[മൃണാളിനി സാരാഭായിയും]] ദേശീയോൽഗ്രഥനത്തിന് പ്രാമുഖ്യം കൊടുത്തുകൊണ്ടുള്ള നൃത്തശിൽപങ്ങളുടെ അവതരണത്തിലൂടെ ലോകശ്രദ്ധ പിടിച്ചുപറ്റിയ [[മല്ലിക സാരാഭായിയും]] [[ആനക്കര വടക്കത്ത്]] കുടുംബാംഗങ്ങളാണ് . .നിളയുടെ ഈ തീരത്ത് ജനിച്ചുവളർന്ന മറ്റൊരു പ്രതിഭയാണ് സുപ്രസിദ്ധ ചിത്രകാരനായ [[അച്യുതൻ കൂടല്ലൂർ]]. == അതിരുകൾ == *കിഴക്ക് - [[പട്ടിത്തറ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] *വടക്ക് - [[ഭാരതപ്പുഴ]] *തെക്ക് - [[കപ്പൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]], [[പട്ടിത്തറ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] *പടിഞ്ഞാറ് - [[ഭാരതപ്പുഴ]], [[മലപ്പുറം ജില്ല]] ==വാർഡുകൾ== {| class="wikitable" |- ! വാർഡ് നമ്പർ ! വാർഡിന്റെ പേര് ! മെമ്പർമാർ ! സ്ഥാനം ! പാർട്ടി ! സംവരണം |- | 1 || ഉമ്മത്തൂർ || വി .പി .ഷിബു || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || വനിത |- | 2 || തോട്ടഴിയം || ദീപ || വൈസ് പ്രസിഡന്റ് || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ |- | 3 || മണ്ണിയംപെരുമ്പലം || കെ .പി .മുഹമ്മദ് || മെമ്പർ || ഐ.യു.എം.എൽ || ജനറൽ |- | 4 || മുത്തുവിളയുംകുന്ന് || റുബിയ റഹ്മാൻ || വൈസ് പ്രസിഡൻ്റ് || ഐ.യു.എം.എൽ || ജനറൽ വനിത |- | 5 || കൂട്ടക്കടവ് || ടി .സാലിഹ് || മെമ്പർ || ഐ.എൻ.സി || ജനറൽ |- | 6 || കൂടല്ലൂർ || വി .പി .സജിത || മെമ്പർ || ഐ.എൻ.സി || എസ് സി വനിത |- | 7 || മലമക്കാവ് || സി .പി . || മെമ്പർ || ഐ.എൻ.സി || ജനറൽ |- | 8 || കുറിഞ്ഞിക്കാവ് || ടി .സി .പ്രജീഷ || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ വനിത |- | 9 || നയ്യൂർ || വി .പി .ബീന || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ വനിത |- | 10 || പന്നിയൂർ || സി .പി .സവിത ടീച്ചർ || വികസന സ്റ്റാൻഡിംഗ് കമ്മിറ്റി ചെയർ പേഴ്സൺ || ഐ.എൻ.സി || ജനറൽ വനിത |- | 11 || പുറമതിൽശ്ശേരി || പി .കെ .സാബു || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || എസ് സി പുരുഷൻ |- | 12 || മുണ്ടറക്കോട് || പി .സി .രാജു || ആരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസ സ്റ്റാൻ്റിംഗ് കമ്മിറ്റി ചെയർമാൻ || സി.പി.ഐ.(എം) || |-എസ് സി പുരുഷൻ | 13 || ആനക്കര || കെ മുഹമ്മദ് || പ്രസിഡൻ്റ് || ഐ.എൻ.സി || |- ജനറൽ | 14 || മേലഴിയം || പി.കെ .ബാലചന്ദ്രൻ || ക്ഷേമകാര്യ സ്റ്റാൻഡിംഗ് കമ്മിറ്റി ചെയർമാൻ || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ |- | 15 || കുമ്പിടി || ഗിരിജ മോഹനൻ || മെമ്പർ || ഐ.എൻ.സി || എസ് സി വനിത |- | 16 || പെരുമ്പലം || ജ്യോതിലക്ഷ്മി || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ വനിത |- |} ==വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ== ആനക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിൽ 8 സർക്കാർ സ്കൂളുകളും 4 എയ്ഡഡ് സ്കൂളുകളുമാണ് ഉള്ളത്.<ref>{{cite web| title=Sametham | url=https://sametham.kite.kerala.gov.in/search/advancedSearch|accessdate = November 8, 2020}}</ref> {| class="wikitable" |- ! കോഡ് ! പേര് ! തരം ! ക്ലാസ്സുകൾ ! ഫോൺ |- | 20005 || ജി.എച്ച്.എസ്സ്.എസ്സ്.ആനക്കര[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%9A%E0%B5%8D.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B0&%2F20005=] || ഗവൺമെന്റ് || 8-12 || 04662254765 |- | 20062 || ജി.എച്ച്.എസ്.കൂടല്ലൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B4%9F%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%82%E0%B5%BC%E2%80%8D%E2%80%8D&%2F20062=] || ഗവൺമെന്റ് || 5-10 || 04662253446 |- | 20503 || ജി.എച്ച്.ഡബ്യു.എൽ.പി.എസ്.ആനക്കര[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D.%E0%B4%A1%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%81.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B0&%2F20503=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 9895414375 |- | 20506 || ജി.ബി.എൽ.പി.എസ്.കൂടല്ലൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%82%E0%B5%BC&%2F20506=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 04662253221 |- | 20509 || ജി.എൽ.പി.എസ്.മലമക്കാവ്[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%AE%E0%B4%B2%E0%B4%AE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8D&%2F20509=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 04662253253 |- | 20511 || ജി.എൽ.പി.എസ്.നയ്യൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%A8%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B5%BC&%2F20511=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 04662253655 |- | 20521 || ജി.എൽ.പി.എസ്.മേലഴിയം[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%B4%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%82&%2F20521=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 04662254181 |- | 20530 || എ.ജെ.ബി.എസ്.കൂടല്ലൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%8E.%E0%B4%9C%E0%B5%86.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B4%9F%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%82%E0%B5%BC&%2F20530=] || എയ്ഡെഡ് || 1-4 || 04662253107 |- | 20538 || എ.ജെ.ബി.എസ്.ഉമ്മത്തൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%8E.%E0%B4%9C%E0%B5%86.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%89%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E2%80%8C%E0%B5%82%E0%B5%BC&%2F20538=] || എയ്ഡെഡ് || 1-4 || 04662253477 |- | 20542 || ജി.ടി.ജെ.ബി.എസ്.കുമ്പിടി[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%9F%E0%B4%BF.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B4%BF&%2F20542=] || എയ്ഡെഡ് || 1-5 || 04662254293 |- | 20556 || എ.യു.പി.എസ്.മലമക്കാവ്[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%8E.%E0%B4%AF%E0%B5%81.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%AE%E0%B4%B2%E0%B4%AE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8D&%2F20556=] || എയ്ഡെഡ് || 5-7 || 9447622364 |- | 20557 || സ്വാമിനാഥ വിദ്യാലയം, ഡയറ്റ് ലാബ് സ്കൂൾ, ആനക്കര[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%A1%E0%B4%AF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D.%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%AC%E0%B5%8D.%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B5%BE.%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B0&%2F20557=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-7 || 9496352164 |- |} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *http://www.trend.kerala.gov.in {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190902161720/http://www.trend.kerala.gov.in/ |date=2019-09-02 }} *http://lsgkerala.in/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161110011609/http://lsgkerala.in/ |date=2016-11-10 }} *Census data 2001 {{Reflist}} == ഇതും കാണുക == *[[കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകളുടെ പട്ടിക]] ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== *[http://lsgkerala.in/anakkarapanchayat/ ആനക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130611030614/http://lsgkerala.in/anakkarapanchayat/ |date=2013-06-11 }} {{പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ ഭരണസംവിധാനം}} {{പാലക്കാട് ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ]] {{Palakkad-geo-stub}} bhga1908ds5huvop40v25w773xhglot 3762222 3762220 2022-08-04T12:48:52Z Vicharam 9387 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Anakkara Gramapanchayath}} {{കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ |സ്ഥലപ്പേർ= ആനക്കര |അപരനാമം = |ചിത്രം = |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം = പാലക്കാട് |നിയമസഭാമണ്ഡലം= [[തൃത്താല]] |ലോകസഭാമണ്ഡലം= [[പൊന്നാനി]] |അക്ഷാംശം = 10.83 |രേഖാംശം = 76.05 |ജില്ല = പാലക്കാട് |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = [[പ്രസിഡന്റ്]] |ഭരണനേതൃത്വം = കെ മുഹമ്മദ് |വാർഡുകളുടെ എണ്ണം = 16 |വിസ്തീർണ്ണം = 20.95 ച.കി.മീ. |ജനസംഖ്യ = 22,601 |പുരുഷന്മാർ = 10,701 |സ്ത്രീകൾ = 11,900 |ജനസാന്ദ്രത = 957 |സ്ത്രീ : പുരുഷ അനുപാതം = 1082 |മൊത്തം സാക്ഷരത = 90.3 |Pincode/Zipcode = 679551 |TelephoneCode = +919496047102 |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = ഉമ്മത്തൂർ നിരപ്പ് , ഭാരതപ്പുഴയും തൂതപുഴയും സംഗമകേന്ദ്രമായ കൂട്ടക്കടവിലെ എം ടി വാസുദേവൻ നായരുടെ ജന്മഗൃഹം , മലമക്കാവ് വെള്ളച്ചാട്ടം , പന്നിയൂർ തുറ , പന്നിയൂർ ശ്രീ വരാഹമൂർത്തി ക്ഷേത്രം,ആനക്കര വടക്കത്ത് വീട് , നന്നങ്ങാടി ആനക്കര , കാറ്റാടികടവ്, }} [[പാലക്കാട് ജില്ല|പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ]] [[പട്ടാമ്പി താലൂക്ക്|പട്ടാമ്പി താലൂക്കിൽ]]<ref name=hindu1>{{cite news|title=Chandy to inaugurate new Pattambi taluk|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/chandy-to-inaugurate-new-pattambi-taluk/article5491759.ece|accessdate=2013 ഡിസംബർ 27|newspaper=The Hindu|date=2013 ഡിസംബർ 23|archiveurl=http://archive.is/YNUfU|archivedate=2013 ഡിസംബർ 27|language=en}}</ref> [[തൃത്താല ബ്ലോക്ക്|തൃത്താല ബ്ളോക്കിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു ഗ്രാമപഞ്ചായത്താണ്‌ '''ആനക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്''' . ആനക്കര പഞ്ചായത്തിന് 20.95 ചതുരശ്രകിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുണ്ട്. ഈ പഞ്ചായത്തിന്റെ അതിരുകൾ വടക്കുഭാഗത്ത് ഭാരതപ്പുഴയും, തെക്കുഭാഗത്ത് കപ്പൂർ, പട്ടിത്തറ പഞ്ചായത്തുകളും, പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് [[ഭാരതപ്പുഴ]], [[മലപ്പുറം ജില്ല|മലപ്പുറം ജില്ലയും]] കിഴക്കുഭാഗത്ത് പട്ടിത്തറ പഞ്ചായത്തുമാണ്. ആനക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിന്റെ മൂന്നു ഭാഗവും ഭാരതപ്പുഴയുടെ തീരപ്രദേശമാണ്. ഭൂപ്രകൃതിയനുസരിച്ച് [[ഇടനാട്]]മേഖലയിൽ വരുന്ന ആനക്കര പഞ്ചായത്തിലെ പ്രധാന ജലസ്രോതസ്സ് പേരശ്ശന്നൂർ, കൂട്ടക്കടവ്, കാറ്റാടിക്കടവ്, അയ്യപ്പൻ‍കാവ് എന്നിവിടങ്ങളിലൂടെ ഒഴുകുന്ന ഭാരതപ്പുഴയാണ്. കേരളോൽപ്പത്തിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഐതിഹ്യത്തിൽ സ്ഥാനംപിടിച്ച കേരളത്തിലെ 64 ബ്രാഹ്മണഗ്രാമങ്ങളിലൊന്നായ പന്നിയൂർ ഗ്രാമത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്ന [[പന്നിയൂർ ക്ഷേത്രം]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പ്രദേശമാണിത്. പൌരാണികകാലം മുതൽ ഈ ഗ്രാമം കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക - സാംസ്ക്കാരിക രംഗങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധേയമായ സ്ഥാനം അലങ്കരിച്ചുപോന്നു. ഉള്ളൂരിന്റെ കേരളസാഹിത്യചരിത്രത്തിൽ പന്നിയൂർ ഗ്രാമത്തെ സംബന്ധിച്ചും അതിന്റെ സാമൂഹിക-സാംസ്ക്കാരിക സംഭാവനകളെ സംബന്ധിച്ചും വളരെ വ്യക്തമായി പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. 3 വേദങ്ങളും പഠിപ്പിച്ചുപോന്ന മഠങ്ങൾ അക്കാലത്ത് പന്നിയൂർ ക്ഷേത്രത്തിനോടനുബന്ധിച്ച് നിലനിന്നിരുന്നു. കേരളഭരണത്തിനു വേണ്ടി പെരുമാക്കൻമാരെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിലും, വാഴിയ്ക്കുന്നതിലും ഈ ഗ്രാമം പ്രധാനമായ പങ്കു വഹിച്ചുപോന്നു. കൂടല്ലൂരിൽ നിന്നും പേരാറിന്റെ ഒരു കൈവഴി പന്നിയൂർ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വടക്കു വശത്തുകൂടെ ഒഴുകി തുറയാറ്റിൻകുന്നിനു സമീപത്തുവെച്ച് വീണ്ടും പേരാറുമായി സന്ധിച്ചിരുന്നതായും പിന്നീട് അന്തർവാഹിനിയായി പോയതായും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവിടെയുള്ള പ്രസിദ്ധമായ പന്നിയൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠ, യാഗദേവതയായ ശ്രീഭൂവരാഹമാണ്. കേരളത്തിൽ ഈ പ്രതിഷ്ഠയുള്ള ഏക ക്ഷേത്രവും ഇതുതന്നെയാണ്. പെരുന്തച്ചന്റേതെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന തുരുമ്പുകയറാത്ത ഉളിയും, കരിങ്കല്ലിൽ കൊത്തിവെച്ച മുഴക്കോലും ഇന്നും ഇവിടെയുണ്ടെന്നുള്ളത് ഒരു പ്രത്യേകതയാണ്. അഷ്ടവൈദ്യൻമാരിൽ പ്രധാനികളായ തൈക്കാട്ടു മൂസിന്റെ മൂലസ്ഥാനവും പന്നിയൂരിനോട് തൊട്ടുസ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മുൺട്രക്കോട് ദേശത്താണ്. അനേകം അശ്വമേധങ്ങളുടെയും പടയോട്ടങ്ങളുടെയും കുതിരക്കുളമ്പടികൾ കേട്ട പേരാറിന്റെ ഈ തീരത്തിലൂടെയാണ് [[ടിപ്പുസുൽത്താൻ]] നിർമ്മിച്ച [[പാലക്കാട്ട്-ബേപ്പൂർ]] പാത കടന്നുപോകുന്നത്. ജ്ഞാനപീഠപുരസ്ക്കാരം ലഭിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭ [[എം.ടി.വാസുദേവൻനായർ]] ഭാരതപ്പുഴയും തൂതപ്പുഴയുടെയും സംഗമകേന്ദ്രമായ കൂട്ടക്കടവ് ആണ് ജനിച്ചുവളർന്നത്. സ്വാതന്ത്ര്യ സമര ചരിത്രത്തിലെ പെൺകരുത്ത് എന്നറിയപ്പെട്ട , ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന നിർമ്മാണ സമിതി അംഗം കൂടി ആയിട്ടുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി എം വി കുട്ടിമാളുഅമ്മ , സുശീലാമ്മ ജന്മഗൃഹം വടക്കത്ത് തറവാട് ആനക്കരയിൽ ആണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് . ലോകപ്രസിദ്ധ കലാകാരിയുമായി [[മൃണാളിനി സാരാഭായിയും]] ദേശീയോൽഗ്രഥനത്തിന് പ്രാമുഖ്യം കൊടുത്തുകൊണ്ടുള്ള നൃത്തശിൽപങ്ങളുടെ അവതരണത്തിലൂടെ ലോകശ്രദ്ധ പിടിച്ചുപറ്റിയ [[മല്ലിക സാരാഭായിയും]] [[ആനക്കര വടക്കത്ത്]] കുടുംബാംഗങ്ങളാണ് . .നിളയുടെ ഈ തീരത്ത് ജനിച്ചുവളർന്ന മറ്റൊരു പ്രതിഭയാണ് സുപ്രസിദ്ധ ചിത്രകാരനായ [[അച്യുതൻ കൂടല്ലൂർ]]. == അതിരുകൾ == *കിഴക്ക് - [[പട്ടിത്തറ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] *വടക്ക് - [[ഭാരതപ്പുഴ]] *തെക്ക് - [[കപ്പൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]], [[പട്ടിത്തറ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] *പടിഞ്ഞാറ് - [[ഭാരതപ്പുഴ]], [[മലപ്പുറം ജില്ല]] ==വാർഡുകൾ== {| class="wikitable" |- ! വാർഡ് നമ്പർ ! വാർഡിന്റെ പേര് ! മെമ്പർമാർ ! സ്ഥാനം ! പാർട്ടി ! സംവരണം |- | 1 || ഉമ്മത്തൂർ || വി .പി .ഷിബു || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || വനിത |- | 2 || തോട്ടഴിയം || ദീപ || വൈസ് പ്രസിഡന്റ് || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ |- | 3 || മണ്ണിയംപെരുമ്പലം || കെ .പി .മുഹമ്മദ് || മെമ്പർ || ഐ.യു.എം.എൽ || ജനറൽ |- | 4 || മുത്തുവിളയുംകുന്ന് || റുബിയ റഹ്മാൻ || വൈസ് പ്രസിഡൻ്റ് || ഐ.യു.എം.എൽ || ജനറൽ വനിത |- | 5 || കൂട്ടക്കടവ് || ടി .സാലിഹ് || മെമ്പർ || ഐ.എൻ.സി || ജനറൽ |- | 6 || കൂടല്ലൂർ || വി .പി .സജിത || മെമ്പർ || ഐ.എൻ.സി || എസ് സി വനിത |- | 7 || മലമക്കാവ് || സി .പി . || മെമ്പർ || ഐ.എൻ.സി || ജനറൽ |- | 8 || കുറിഞ്ഞിക്കാവ് || ടി .സി .പ്രജീഷ || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ വനിത |- | 9 || നയ്യൂർ || വി .പി .ബീന || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ വനിത |- | 10 || പന്നിയൂർ || സി .പി .സവിത ടീച്ചർ || വികസന സ്റ്റാൻഡിംഗ് കമ്മിറ്റി ചെയർ പേഴ്സൺ || ഐ.എൻ.സി || ജനറൽ വനിത |- | 11 || പുറമതിൽശ്ശേരി || പി .കെ .സാബു || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || എസ് സി പുരുഷൻ |- | 12 || മുണ്ടറക്കോട് || പി .സി .രാജു || ആരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസ സ്റ്റാൻ്റിംഗ് കമ്മിറ്റി ചെയർമാൻ || സി.പി.ഐ.(എം) || |-എസ് സി പുരുഷൻ | 13 || ആനക്കര || കെ മുഹമ്മദ് || പ്രസിഡൻ്റ് || ഐ.എൻ.സി || |- ജനറൽ | 14 || മേലഴിയം || പി.കെ .ബാലചന്ദ്രൻ || ക്ഷേമകാര്യ സ്റ്റാൻഡിംഗ് കമ്മിറ്റി ചെയർമാൻ || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ |- | 15 || കുമ്പിടി || ഗിരിജ മോഹനൻ || മെമ്പർ || ഐ.എൻ.സി || എസ് സി വനിത |- | 16 || പെരുമ്പലം || ജ്യോതിലക്ഷ്മി || മെമ്പർ || സി.പി.ഐ.(എം) || ജനറൽ വനിത |- |} ==വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ== ആനക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിൽ 8 സർക്കാർ സ്കൂളുകളും 4 എയ്ഡഡ് സ്കൂളുകളുമാണ് ഉള്ളത്.<ref>{{cite web| title=Sametham | url=https://sametham.kite.kerala.gov.in/search/advancedSearch|accessdate = November 8, 2020}}</ref> {| class="wikitable" |- ! കോഡ് ! പേര് ! തരം ! ക്ലാസ്സുകൾ ! ഫോൺ |- | 20005 || ജി.എച്ച്.എസ്സ്.എസ്സ്.ആനക്കര[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%9A%E0%B5%8D.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B0&%2F20005=] || ഗവൺമെന്റ് || 8-12 || 04662254765 |- | 20062 || ജി.എച്ച്.എസ്.കൂടല്ലൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B4%9F%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%82%E0%B5%BC%E2%80%8D%E2%80%8D&%2F20062=] || ഗവൺമെന്റ് || 5-10 || 04662253446 |- | 20503 || ജി.എച്ച്.ഡബ്യു.എൽ.പി.എസ്.ആനക്കര[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D.%E0%B4%A1%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%81.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B0&%2F20503=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 9895414375 |- | 20506 || ജി.ബി.എൽ.പി.എസ്.കൂടല്ലൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%82%E0%B5%BC&%2F20506=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 04662253221 |- | 20509 || ജി.എൽ.പി.എസ്.മലമക്കാവ്[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%AE%E0%B4%B2%E0%B4%AE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8D&%2F20509=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 04662253253 |- | 20511 || ജി.എൽ.പി.എസ്.നയ്യൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%A8%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B5%BC&%2F20511=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 04662253655 |- | 20521 || ജി.എൽ.പി.എസ്.മേലഴിയം[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B5%BD.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%B4%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%82&%2F20521=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-4 || 04662254181 |- | 20530 || എ.ജെ.ബി.എസ്.കൂടല്ലൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%8E.%E0%B4%9C%E0%B5%86.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B4%9F%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%82%E0%B5%BC&%2F20530=] || എയ്ഡെഡ് || 1-4 || 04662253107 |- | 20538 || എ.ജെ.ബി.എസ്.ഉമ്മത്തൂർ[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%8E.%E0%B4%9C%E0%B5%86.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%89%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E2%80%8C%E0%B5%82%E0%B5%BC&%2F20538=] || എയ്ഡെഡ് || 1-4 || 04662253477 |- | 20542 || ജി.ടി.ജെ.ബി.എസ്.കുമ്പിടി[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%9F%E0%B4%BF.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B4%BF&%2F20542=] || എയ്ഡെഡ് || 1-5 || 04662254293 |- | 20556 || എ.യു.പി.എസ്.മലമക്കാവ്[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%8E.%E0%B4%AF%E0%B5%81.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%AE%E0%B4%B2%E0%B4%AE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8D&%2F20556=] || എയ്ഡെഡ് || 5-7 || 9447622364 |- | 20557 || സ്വാമിനാഥ വിദ്യാലയം, ഡയറ്റ് ലാബ് സ്കൂൾ, ആനക്കര[https://schoolwiki.in/index.php?title=%E0%B4%A1%E0%B4%AF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D.%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%AC%E0%B5%8D.%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B5%BE.%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B0&%2F20557=] || ഗവൺമെന്റ് || 1-7 || 9496352164 |- |} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *http://www.trend.kerala.gov.in {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190902161720/http://www.trend.kerala.gov.in/ |date=2019-09-02 }} *http://lsgkerala.in/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161110011609/http://lsgkerala.in/ |date=2016-11-10 }} *Census data 2001 {{Reflist}} == ഇതും കാണുക == *[[കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകളുടെ പട്ടിക]] ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== *[http://lsgkerala.in/anakkarapanchayat/ ആനക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130611030614/http://lsgkerala.in/anakkarapanchayat/ |date=2013-06-11 }} {{പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ ഭരണസംവിധാനം}} {{പാലക്കാട് ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ]] {{Palakkad-geo-stub}} 1a4elqrb0v5n9cvyv12f7m4o5mjmw5l 0 139995 3762367 3713248 2022-08-05T09:54:04Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Chakkarakkal}} [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] ഒരു പട്ടണമാണ് '''ചക്കരക്കല്ല്'''. കണ്ണൂർ town ഇൽ നിന്നും 14 km തെക്കു കിഴക്ക് ദിശയിൽ ആയി കണ്ണൂർ വിമാനത്താവള road ആണ് ഈ പട്ടണം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.[[അഞ്ചരക്കണ്ടി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|അഞ്ചരക്കണ്ടി]], [[ചെമ്പിലോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ചെമ്പിലോട്]], [[മുണ്ടേരി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മുണ്ടേരി]] എന്നീ പഞ്ചായത്തുകളിൽ ഉൾപ്പെട്ട സ്ഥലങ്ങൾ ചക്കരക്കല്ല് പട്ടണത്തിൽ ഉണ്ട്. കണ്ണൂർ, [[തലശ്ശേരി]], [[കൂത്തുപറമ്പ്]], [[അഞ്ചരക്കണ്ടി]], [[മട്ടന്നൂർ]], [[ചാലോട്]], [[പെരളശ്ശേരി]], [[മമ്പറം]] എന്നീ സ്ഥലങ്ങളിലേക്ക് ചക്കരക്കല്ല് വഴി ബസ്സിൽ യാത്ര ചെയ്യാം. കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഒരു പ്രധാന മലഞ്ചരക്ക് വ്യാപാര കേന്ദ്രം കൂടിയാണ് ഈ പട്ടണം. വിവിധ [[മതം|മതത്തിലും]] [[ജാതി|ജാതിയിലും]] പാർട്ടിയിലും ഉള്ള ആളുകൾ സ്നേഹത്തോടെയും സമാധാനത്തോടെയും ചക്കരക്കല്ലിൽ ജീവിക്കുന്നു. അനേകം വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങളും ആശുപത്രികളും സർക്കാർ ഓഫീസുകളും ഇവിടെയുണ്ട്. ഇരിവേരി സാമൂഹ്യ ആരോഗ്യ കേന്ദ്രം, ഹോമിയോ ഡിസ്പൻസറി, സബ് ട്രഷറി ചക്കരക്കൽ, ഇരിവേരി വില്ലേജ് ഓഫീസ് എന്നിവ ചക്കരക്കല്ലിലെ കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളാണു. [[File:Chakkarakkal town.JPG|thumb|Chakkarakkal town]] {{Kannur-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} oryz72g8zrypljmh42o0yl3z4769lj3 0 143170 3762319 2921722 2022-08-05T07:20:04Z Artanisen 118176 Origin_of_Iwato_Kagura_Dance_Amaterasu_by_Toyokuni_III_(Kunisada)_1856.png wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Amaterasu}} {{Infobox deity | type = ജപ്പാനിയം | name = അമതെരസു | image = Origin_of_Iwato_Kagura_Dance_Amaterasu_by_Toyokuni_III_(Kunisada)_1856.png | image_size = | alt = | caption = അമതേരസു ഗുഹയിൽ നിന്നും പുറത്തുവരുന്നു | god_of = '''സൂര്യദേവത''' | cult_center = ഇസേ | parents = ഇസാനാഗി ഒപ്പം ഇസാനാമി | siblings = ത്സുക്കുയോമി, സൂസാവോ | consort = | offspring = അമെ-നോ-ഒഷിഹോ-മിമി }} [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാൻകാർ]] ഒപ്പമ് ഷിണ്ടോകാർ ആരാധിക്കുന്ന സൂര്യദേവതയെ '''അമതേരസു''' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. അമതേരസുവിന് തന്റെ സഹോദരനായ സൂസാനോവോയിൽ ജനിച്ച എട്ടു പുത്രന്മാരിൽ മൂത്തയാളാണ് ജപ്പാൻ രാജവംശത്തിന്റെ സ്ഥാപകനെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. == ഐതിഹ്യം == [[File:Amaterasu cave.JPG|thumb|300px|left|അമതേരസു ഗുഹയിൽ നിന്നു പുറത്തുവരുന്നു]] ദേവദമ്പതികളായ ഇസാനാഗി എപ്പം ഇസാനാമിയുടെ [[പുത്രി|പുത്രിയാണ്]] അമതേരസു. ഇസാനാഗിയുടെ ഇടത്തെ [[കണ്ണ്|കണ്ണിൽനിന്ന്]] അമതേരസുവും വലത്തെ കണ്ണിൽനിന്ന് ത്സുക്കുയോമിയും മൂക്കിൽ നിന്ന് സൂസാനവോയും ജനിച്ചു എന്നാണ് ഒരു ഐതിഹ്യം. [[സ്വർഗം|സ്വർഗത്തിന്റെ]] ആധിപത്യം അമതേരസുവിനും [[രാത്രി|രാത്രിയുടെ]] ആധിപത്യം [[സഹോദരൻ|സഹോദരനായ]] ത്സുകിയോമിക്കും [[സമുദ്രം|സമുദ്രത്തിന്റെ]] ആധിപത്യം മറ്റേ സഹോദരനായ സൂസാനോവോയ്ക്കും മാതാപിതാക്കൾ കല്പിച്ചുകൊടുത്തു. ഇവർ മൂന്നുപേരിൽ പ്രഥമസ്ഥാനം അമതേരസുവിനായിരുന്നു. ഇതിൽ അതൃപ്തനായ സൂസാനോവോ സ്വർഗത്തിൽ ചെന്ന് സഹോദരിയായ അമതേരസുവിനോട് കലഹിച്ചു. സൂസാനോവോ അതിനികൃഷ്ടമായ രീതിയിൽ സഹോദരിയോട് പെരുമാറി. ഉപദ്രവം സഹിക്കവയ്യാതായപ്പോൾ സൂര്യദേവതയായ അമതേരസു ഒരു ഗുഹയ്ക്കകത്തു കയറി ഒളിച്ചിരുന്നു. അക്കാലമത്രയും സൂര്യപ്രകാശം ലഭിക്കാത്തതുകൊണ്ട് ലോകം അന്ധകാരമായിത്തീർന്നു. പരിഭ്രാന്തരായ മറ്റു [[ദൈവം|ദൈവങ്ങൾ]] അവരെ [[ഗുഹ|ഗുഹയിൽ]] നിന്ന് പുറത്തുകൊണ്ടുവരുന്നതിന് പല വഴികളും പരീക്ഷിച്ചു നോക്കി ഒടുവിൽ വിജയിച്ചു. സൂസാനോവോ സ്വർഗത്തിൽനിന്ന് പുറംതള്ളപ്പെട്ടതോടെ അമതേരസു സമാധാനത്തോടെ സ്വർഗത്തിൽ വീണ്ടും വാണു. == ചരിത്രത്തിൽ == ഈ ദേവതയുടെ പ്രധാനപ്പെട്ട ക്ഷേത്രം ''ഐസ്'' എന്ന സ്ഥലത്താണ്. ബിംബത്തിന്റെ സ്ഥാനത്ത് ഒരു വിശുദ്ധ കണ്ണാടിയാണ് പ്രതിഷ്ഠ. ഈ കണ്ണാടി സൂര്യദേവതയായ അമതേരസു ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഷിന്റോവംശത്തിന്റെ അനുയായികൾ ഈ കണ്ണാടിക്കു മുൻപിൽ പ്രഭാതത്തിലും പ്രദോഷത്തിലും നമസ്ക്കരിക്കണമെന്നതാണ് നിയമം. == ചൈനയിൽ == അമതേരസു ചൈനാക്കാരുടെ ഇടയിൽ തെൻഷോ-ദൈജിൻ എന്ന പേരിൽ ആരാധിക്കപ്പെട്ടുവരുന്നു. == ചിത്രശാല == <gallery> </gallery> {{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം}} [[വർഗ്ഗം:ദൈവം]] 0nprad2longfpludpdfllimcfttgigv 0 151324 3762230 3761315 2022-08-04T13:56:20Z 2.101.116.123 refernce wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Nursing}} {{Infobox Occupation | name= നഴ്‌സ് | image= [[File:British woman tending to a baby.jpg|250px]] | caption= A British nurse caring for a baby | official_names= Nurse <!------------Details-------------------> | type= [[Healthcare professionals|Healthcare professional]] | activity_sector= [[Health care]] | competencies= Caring for general well-being of patients | formation= Qualifications in terms of statutory regulations according to national, state, or provincial legislation in each country | employment_field= *[[Hospital]], *[[Clinic]] *[[Laboratory]] | related_occupation= }} {{Science}}ആരോഗ്യപരിപാലന മേഖലയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ഒരു വിദഗ്ധ തൊഴിലാണ് '''നഴ്‌സിങ് അഥവാ ആധുനിക നഴ്സിംഗ്'''. രോഗികളെ പരിചരിക്കുന്നതിനും അവരെ ചികിത്സിക്കുന്നതിനും ആതുര ശുഷ്രൂഷയിലും ശസ്ത്രക്രിയയിലും മറ്റ് ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരെ സഹായിക്കുന്നതിനും ആവശ്യമായ ശാസ്ത്രീയ പരിശീലനം നേടിയ ആരോഗ്യപരിപാലന വിദഗ്ധരാണ് നേഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാർ. വളരെയധികം ക്ഷമയും സഹാനുഭൂതിയും വൈദഗ്ധ്യവും ആവശ്യമുള്ള ഒരു തൊഴിൽ കൂടിയാണിത്. പലവിധ രോഗങ്ങളാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന രോഗികളെ ശുശ്രൂഷിക്കുകയും ചികിത്സിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ ജോലിയാണ്. വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ വളരെയേറെ വളർച്ച പ്രാപിച്ച ആധുനിക നഴ്സിംഗ് ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വനിതയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ വികസിച്ചു വന്നതാണ്. സ്ത്രീകൾ മാത്രമല്ല, ഇന്ന് പുരുഷന്മാരും ധാരാളമായി കടന്നുവരുന്ന ഒരു തൊഴിൽ മേഖലയായി നഴ്സിംഗ് മാറിയിട്ടുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്ത് ഡോക്ടർമാരെപോലെ ഉത്തരവാദിത്വമുള്ള ശുശ്രൂഷകൾ ഒരു ആധുനിക നഴ്സിംഗ് പ്രൊഫഷണൽ ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രം വളരെയധികം മുന്നേറുന്ന ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ. ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നതിനും നിലനിർത്തുന്നതിനും വ്യക്തികളെയോ, കുടുംബങ്ങളേയോ, സമൂഹത്തെയോ സഹായിക്കുക, ശാക്തീകരിക്കുക എന്നിവയാണ് നഴ്സിങ്ങിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നവരുടെ വിശാല ചുമതലകൾ. രോഗിയുടെ ആവശ്യം നിർണയിച്ച് വളരെ ശാസ്ത്രീയമായാണ് അവർ ശുശ്രൂഷാ-ചികിത്സ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും വികസിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഡോക്ടറുടെ നിർദ്ദേശാനുസരണം രോഗിക്ക് ചികിത്സ നല്കുകയും പരിചരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനു പുറമേ ആരോഗ്യം നിലനിർത്തുകയോ വീണ്ടെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതിനുവേണ്ട മാർഗങ്ങളെക്കുറിച്ച് രോഗിയെ ബോധവത്കരിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ ഭാഗമാണ്. അത്യാഹിത വിഭാഗത്തിൽ, മാനസികാരോഗ്യ രംഗത്ത്, പകർച്ച വ്യാധികൾ തടയുന്നതിൽ, സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും വിഭാഗത്തിൽ, കുടുംബാസൂത്രണം അഥവാ ഗർഭനിരോധനം, വാക്‌സിനേഷൻ, സാന്ത്വന ചികിത്സ തുടങ്ങിയ വിവിധ സാമൂഹിക ആരോഗ്യ പ്രവർത്തനത്തിൽ, സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്, നഴ്സിംഗ് ഹോം‌, കെയർ ഹോം, വയോജന പരിപാലനം, ആരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസം തുടങ്ങിയ എല്ലാ ആരോഗ്യപരിപാലനരംഗത്തും അനുബന്ധ മേഖലകളിലും നഴ്സുമാരുടെ സമഗ്രമായ സേവനം അത്യാവശ്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing&cvid=dbf767263c254eceb559021d2246fae8&aqs=edge..46j69i57j0l7.4155j0j1&pglt=43&FORM=ANNTA1&PC=HCTS#:~:text=Nursing%20-%20Wikipedia-,https://en.wikipedia.org/wiki/Nursing,-Nursing%20is%20a|title=nursing - Search|access-date=2022-08-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing&cvid=dbf767263c254eceb559021d2246fae8&aqs=edge..46j69i57j0l7.4155j0j1&pglt=43&FORM=ANNTA1&PC=HCTS#:~:text=careers%20%7C%20Health%20Careers-,https://www.healthcareers.nhs.uk/we-are-the-nhs/nursing-careers,-We%20are%20nurses|title=nursing - Search|access-date=2022-08-04}}</ref>. ==ചരിത്രം== പ്രാചീന സംസ്കാരങ്ങളിൽ മന്ത്രവാദിയും പുരോഹിതനും [[ഭിഷഗ്വരൻ]] എന്ന നിലയ്ക്ക് ബഹുമാനിതരായിരുന്നു. എന്നാൽ അക്കാലത്ത് ഭിഷഗ്വരധർമത്തിൽനിന്ന് ഭിന്നമായ നഴ്സിങ് എന്ന സങ്കല്പം രൂപം കൊണ്ടിരുന്നില്ല. ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ പ്രചാരത്തോടെ വ്യക്തിഗതശ്രദ്ധ, ദയ, കാരുണ്യം, പരിചരണം തുടങ്ങിയ മൂല്യങ്ങൾ പ്രചരിക്കുകയും സമ്പന്നവിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ആളുകൾ കാരുണ്യപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സന്നദ്ധരാവുകയും ചെയ്തു. കുടുംബങ്ങൾ കേന്ദ്രീകരിച്ചു നടന്ന ആതുരശൂശ്രൂഷാ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അക്കാലത്തെ സാമൂഹിക പരിഷ്കർത്താക്കളും പങ്കെടുത്തു. പശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലെ ഭരണകൂടത്തിന്റെ മതേതരവത്കരണത്തിന്റെ ഫലമായി രാഷ്ട്രീയാധികാരം ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവന്ന ക്രിസ്തുമതം ആതുര സേവാപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം നല്കി. വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളും ആശുപത്രികളും സ്ഥാപിച്ചുകൊണ്ട് സ്വാധീനം നിലനിർത്താനാണ് ക്രിസ്തുമതം ശ്രമിച്ചത്. ഇത് വൈദ്യശാസ്ത്ര ഗവേഷണങ്ങൾക്ക് പ്രോത്സാഹജനകമായിരുന്നു. ഭിഷഗ്വരർക്കു പുറമേ ശുശ്രൂഷാ പ്രവർത്തകർ അഥവാ നഴ്സുമാരുടെ വലിയൊരു വിഭാഗത്തെത്തന്നെ ഇത്തരം പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കാവശ്യമായിത്തീർന്നു. ക്രമേണ, നഴ്സിങ് ഒരു സ്വതന്ത്ര പ്രവർത്തന മേഖലയും വിജ്ഞാനശാഖയുമായി വികസിക്കുകയാണുണ്ടായത്. മധ്യയുഗത്തിലെ കുരിശുയുദ്ധങ്ങൾ സൈനിക നഴ്സിങ് വിഭാഗത്തിനു ജന്മം നല്കി. വ്യാവസായികവിപ്ളവവും നഗരവത്കരണവും നഴ്സിങ്ങിന്റെ വളർച്ചയ്ക്ക് വളരെയേറെ സഹായകമായിട്ടുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്തെ പുതിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങളും രോഗനിർണയ-ശുശ്രൂഷോപകരണങ്ങളുടെ നിർമ്മാണവും അവ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിൽ വിദഗ്ദ്ധരായ ആളുകളുടെ സേവനം ആവശ്യമാക്കിത്തീർത്തു. ഈ പരിവർത്തനങ്ങൾ നഴ്സിങ്ങിനെ വൈദ്യശാസ്ത്രമേഖലയുടെ അവിഭാജ്യഘടകമാക്കുകയും നഴ്സുമാർ ഡോക്ടർമാരുടെ സഹപ്രവർത്തകർ എന്ന നിലയ്ക്ക് അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അസാധാരണ വൈഭവവും സമർപ്പണബോധവും കൊണ്ട് നഴ്സിങ്ങിനെ ഒരു സ്വതന്ത്രശാഖയാക്കുന്നതിൽ ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ളീഷ് വനിത വഹിച്ച പങ്ക് സ്തുത്യർഹമാണ്. ഇവർ രചിച്ച നോട്സ് ഓൺ ഹോസ്പിറ്റൽസ്, നോട്സ് ഓൺ നഴ്സിങ് എന്നീ കൃതികൾ നഴ്സിങ്ങിന്റെ അടിസ്ഥാന മാർഗനിർദ്ദേശ രേഖകളായി ദീർഘകാലം പരിഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ രംഗത്തെ സംഭാവനകളെ പുരസ്കരിച്ചുകൊണ്ട് 1907-ൽ ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഏറ്റവും വലിയ രാജകീയ ബഹുമതിയായ 'ഓർഡർ ഒഫ് മെറിറ്റ്' ഇവർക്കു ലഭിച്ചു. ഇത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ പൊതുജനസമ്മതിക്കും പ്രചാരത്തിനും വളരെയേറെ സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്. '''രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ആരോഗ്യ രഹസ്യം കുടുംബങ്ങളിലാണ് ''' എന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തത് ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ ആണ്. ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകിതുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേകമായി വിഭാവനം ചെയ്ത ഡിപ്ലോമ, സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ പ്രൊഫഷണൽ രജിസ്ട്രെഷൻ തുടങ്ങിയവ കെയർ ജോലി ചെയ്യുന്നവർക്ക് നിലവിലുണ്ട്. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.rcn.org.uk/library/subject-guides/history|title=History of Nursing {{!}} Subject Guide {{!}} Royal College of Nursing}}</ref>. ==ഇന്ത്യയിൽ== ഇന്ത്യയിൽ ആയുർവേദത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രാചീന കാലത്തെ നഴ്സിങ്ങിനെക്കുറിച്ചു ചർച്ച ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഭിഷഗ്വരൻ, രോഗി, ശുശ്രൂഷകൻ അഥവാ നഴ്സ് എന്നിവർ തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച്, ശുശ്രുതൻ വിശദമായി പ്രതിപാദിച്ചിട്ടുണ്ട്. 19-ാം ശ.-ത്തിലാണ് ഇന്ത്യയിൽ ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ആശുപത്രികൾ സ്ഥാപിതമാകുന്നത്. സിവിലിയൻ ആശുപത്രികളിൽ നഴ്സിങ് ജോലികൾ നിർവഹിച്ചിരുന്നത് മിക്കവാറും യൂറോപ്യൻ മിഷണറിമാരായിരുന്നു. രോഗികളെ കിടത്തി ചികിത്സിക്കുന്ന ആശുപത്രികൾ നിലവിൽവന്നതോടെ സൂതികാ (midvives) പരിശീലനം ആവശ്യമായിത്തീർന്നു. കൊൽക്കത്തയിലും മദ്രാസിലും ആരംഭിച്ച പരിശീലന കേന്ദ്രങ്ങളിൽ വിദേശ ക്രൈസ്തവ മിഷണറി പ്രവർത്തകരാണ് ആദ്യമൊക്കെ അഭ്യസിച്ചത്. ക്രമേണ സ്വദേശികളും ഈ സ്ഥാപനത്തിൽനിന്ന് പരിശീലനം നേടിത്തുടങ്ങി. ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ പോലും ആരോഗ്യരംഗത്ത് ശാസ്ത്രീയ പരിജ്ഞാനമുള്ള നഴ്സുമാർ ഉണ്ടായിവന്നു. ദക്ഷിണേന്ത്യൻ മെഡിക്കൽ മിഷണറി അസോസിയേഷൻ 1911-ൽ ഒരു നഴ്സിങ് കമ്മിറ്റിക്കു രൂപം നല്കി. പരിശീലന കാലയളവും പാഠ്യപദ്ധതിയും നിർണയിക്കുന്നത് ഈ കമ്മിറ്റിയുടെ ചുമതലയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+India&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+india&sc=13-13&sk=&cvid=06B333D653DD46EBB2814AA4BB23FC94&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=in%20India%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Nursing_in_India,-Overview|title=}}</ref>. == വിദ്യാഭ്യാസ യോഗ്യത == ‌ഇന്ത്യയിൽ, അടിസ്ഥാന നഴ്സിങ് പഠനപദ്ധതിയായ 'ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി' (Diploma in General Nursing & Midwifery Course) ഒരു മൂന്നരവർഷത്തെ ഡിപ്ലോമ കോഴ്‌സാണ്. ആദ്യകാലത്ത്‌ കോളജ് ഓഫ് നഴ്സിങ്; ന്യൂഡൽഹി, ക്രിസ്റ്റ്യൻ മെഡിക്കൽ കോളജ്; വെല്ലൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് നഴ്സിങ്-ഭരണനിർവഹണം, മേൽനോട്ടം, അധ്യാപനം എന്നീ വിഷയങ്ങളിൽ പോസ്റ്റ് സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ ആരംഭിച്ചത്. പിന്നീട് അന്താരാഷ്ട്ര നിലവാരത്തോട് കിടപിടിക്കുന്ന രീതിയിൽ നാല് വർഷത്തെ പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സായ ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം (Bsc Nursing) ആദ്യമായി തുടങ്ങിയതും ന്യൂഡൽഹി, വെല്ലൂർ എന്നീ നഴ്സിങ് കോളജുകളിൽത്തന്നെ. 1960-ൽ ഇവിടെ ദ്വിവത്സര നഴ്സിങ് ബിരുദാനന്തര ബിരുദം അഥവാ എംഎസ്സി നഴ്സിംഗ് (Msc Nursing) ആരംഭിച്ചു. 1963-ൽ കേരളത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് സ്കൂൾ ഒഫ് നഴ്സിങ് സ്ഥാപിതമായി. ഇന്ന് കേരളത്തിൽ പല ജില്ലകളിലും സർക്കാർ മെഡിക്കൽ കോളേജുകളോടൊപ്പം തന്നെ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകൾ കൂടി സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. തിരുവനന്തപുരം, ആലപ്പുഴ, കോട്ടയം, എറണാകുളം, തൃശ്ശൂർ, കോഴിക്കോട്, പരിയാരം സർക്കാർ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളിലായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം കുറഞ്ഞ ചിലവിൽ പഠിക്കുവാൻ സാധിക്കും. അഖിലേന്ത്യ തലത്തിൽ കേന്ദ്ര സർക്കാരിന് കീഴിലുള്ള എയിംസിൽ (AIIMS ) നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളും പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ മികച്ച പരിശീലനം നേടുവാനുള്ള സാധ്യതകൾ വിദ്യാർഥികൾക്കുണ്ട്. ഇതര വൈജ്ഞാനിക മേഖലകളെപ്പോലെത്തന്നെ നഴ്സിങ്ങിലും വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം, എംഫിൽ, പിഎച്ച്ഡി ബിരുദങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്. ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ പഠിച്ചവർക്ക് പോസ്റ്റ്‌ ബേസിക് കോഴ്സ് ചെയ്താൽ നഴ്സിങ്ങിൽ ബിരുദം ലഭിക്കും. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികൾ, പിഎച്ച്ഡിക്കാർ എന്നിവർ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരായും അധ്യാപകരായും സേവനം ചെയ്തു വരുന്നു. ഏകദേശം ഇരുന്നൂലധികം സ്പെഷ്യാലിറ്റികൾ ഉള്ള ഒരു ആരോഗ്യമേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. ഇതിൽ ഒരു പ്രത്യേക വിഭാഗത്തിൽ പരിശീലനം നേടാൻ കഴിയും. ഇത് പലപ്പോഴും ഉയർന്ന ശമ്പളം നേടുന്നതിനും വിദഗ്ദ സേവനങ്ങളുടെ ആവശ്യം വർധിപ്പിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കും. നഴ്സിംഗിൽ ഒരു വ്യക്തിയുടെ താൽപര്യം എന്തുതന്നെയായാലും അവർക്ക് താല്പര്യം ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക സ്പെഷ്യാലിറ്റി കണ്ടെത്താൻ സാധിക്കും കൂടാതെ ധാരാളം പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്സുമാർ പൊതുജനാരോഗ്യം അഥവാ സാമൂഹികാരോഗ്യ‌ രംഗത്തും ശോഭിച്ചു വരുന്നു. ഹോസ്പിറ്റൽ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ, ഹെൽത്ത്‌ കെയർ മാനേജ്മെന്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്, ക്ലിനിക്കൽ റിസർച്ച്, ഹെൽത്ത്‌ ഇൻഫർമാറ്റിക്‌സ്‌, മെഡിക്കൽ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്സ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ആരോഗ്യ അനുബന്ധ മേഖലകളിൽ തുടർപഠനം നടത്തുവാനും നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് അവസരമുണ്ട്. നാല് വർഷ നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ് (AIIMS) പോലുള്ള രാജ്യത്തെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിൽ സാധ്യത വർധിച്ചത് ഈ കോഴ്സിന്റെ സ്വീകാര്യത വർധിക്കാൻ കാരണമായി. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ സ്വകാര്യ മേഖലയിൽ നഴ്സുമാർക്ക് ലഭിക്കുന്ന കുറഞ്ഞ വേതനം ഇന്നും ഒരു പ്രശ്നമായി തുടരുന്നുണ്ട്. അതുമായി ബന്ധപെട്ടു ധാരാളം സമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്. ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, രാജ്കുമാരി അമിത് കൗർ കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ന്യൂഡൽഹി, കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ബനാറസ് ഹിന്ദു സർവകലാശാല വാരാണസി, ഭോപാൽ നഴ്സിങ് കോളേജ്, ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ കോളേജ് പുണെ എന്നിവിടങ്ങളിലേത് ഉൾപ്പെടെ ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ സർവീസസിന്റെ കീഴിലുള്ള നഴ്സിങ് കോളേജുകൾ, നിമ്ഹാൻസ് ബാംഗ്ലൂർ തുടങ്ങിയവ നഴ്സിങ് മേഖലയിലെ മുൻനിര സ്ഥാപനങ്ങളാണ്. ഓക്സിലറി നഴ്സ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫ്, ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി, ബിഎസ്സി/ബിഎസ്സി (ഓണേഴ്സ്) നഴ്സിങ് പ്രോഗ്രാമുകൾ എന്നിവ ലഭ്യമാണ്. പഠനം കഴിഞ്ഞാൽ സർക്കാർ സ്വകാര്യ മേഖലകളിലെ സാധാരണ ക്ലിനിക്കുകൾ, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ, സൂപ്പർ സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യാം. പ്രതിരോധമേഖല, വ്യവസായ, പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആശുപത്രികളിലും അവസരമുണ്ട്. ഹെൽത്ത് ക്ലിനിക്കുകൾ, ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നിവയും ചില മേഖലകളിലുള്ളവർക്ക് അവസരങ്ങൾ ഒരുക്കുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=educational+qualification+nursing+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&pq=educational+qualification+nursing+india&sc=1-39&sk=&cvid=925ADA33871941679C86D489C209BD9E&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Education%20in%20India-,currentnursing.com/nursing_education/nursing_education_in_india.html,-22/04/2011|title=}}</ref>. ===രജിസ്ട്രേഷൻ=== ഇന്ത്യയിൽ 1926-ൽ മദ്രാസിലാണ് ആദ്യമായി ഒരു രജിസ്ട്രേഷൻ കൗൺസിൽ രൂപീകൃതമായത്. 1947-ൽ നിലവിൽവന്ന ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലാണ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ-പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങളെ ഏകീകരിക്കുകയും മാനകീകൃതമായ വിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഇന്ന് എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും നഴ്സിങ് കൌൺസിലുകൾ നിലവിൽ വന്നിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും സംസ്ഥാന നഴ്സിങ് സ്ഥാപനങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലിന്റെ നിർദ്ദേശങ്ങളും നിയന്ത്രണങ്ങളും അനുസരിക്കാൻ ബാധ്യസ്ഥമാണ്. കൂടാതെ ട്രെയ്ൻഡ് നഴ്സസ് അസോസിയേഷനും ഈ രംഗത്തു പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. പ്രസ്തുത സംഘടന നഴ്സിങ് ജേർണൽ ഒഫ് ഇന്ത്യ എന്ന ഒരു മാസികയും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്ര രംഗത്ത് അനുദിനം സംഭവിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന മാറ്റങ്ങളുടെ ഫലമായി നഴ്സിങ് മേഖലയിലും വൻതോതിലുള്ള വിശേഷവത്കരണം നടക്കുന്നുണ്ട്. ഇന്ന് നഴ്സിങ് രംഗത്ത് തൊഴിൽ അവസരങ്ങൾ വളരെ കൂടുതലാണ്. ഹോസ്പിറ്റൽ നഴ്സിങ് സർവീസ്, ട്രെയിനിങ് ഇൻ നഴ്സിങ്, മിലിട്ടറി നഴ്സിങ്, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് നഴ്സിങ്, നഴ്സിങ് ഇൻ റെഡ് ക്രോസ്, പ്രൈവറ്റ് ഡ്യൂട്ടി നഴ്സിങ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ശാഖകളിലായി തൊഴിലവസരങ്ങൾ വ്യാപകമായിട്ടുണ്ട്. അടിസ്ഥാന യോഗ്യതയും പരിശീലനവും സിദ്ധിച്ച നഴ്സുമാർക്ക് വിദേശരാജ്യങ്ങളിൽ തൊഴിലവസരങ്ങൾ ധാരാളമുണ്ട്. വിദേശ ചോദനത്തിനനുസൃതമായി നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ മേഖല ത്വരിതഗതിയിലുള്ള മാറ്റങ്ങൾക്കു വിധേയമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. രണ്ടായിരത്തി ഇരുപതോടെ ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ നിർത്തലാക്കുവാനും നഴ്സിന്റെ അടിസ്ഥാന യോഗ്യത ഡോക്ടർമാരെപ്പോലെ ബിരുദം ആക്കുവാനും തീരുമാനം ഉണ്ടായെങ്കിലും പിന്നീട് കേന്ദ്രസർക്കാർ അതിൽ നിന്നും പിന്നോട്ട് പോവുകയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://nursingjobsindia.in|title=}}</ref>. == NORCET (നോർസറ്റ്) == ഇന്ന് കേന്ദ്രസർക്കാർ രാജ്യത്തെ മികച്ച ആശുപത്രികളായ ആൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിലെ (AIIMS) നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാരുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് വേണ്ടി അഖിലെൻഡ്യാ തലത്തിൽ നോർസറ്റ് (Nursing Officer Recruitment Common Eligibility Test- NORCET) എന്ന പരീക്ഷ നടത്തി വരുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ നഴ്സിംഗ് രംഗത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ വേതനവും ആനുകൂല്യങ്ങളും ലഭിക്കുന്നതും എയിംസിൽ തന്നെയെന്ന് പറയാം. ധാരാളം ഒഴിവുകളാണ് ഇവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=aiims+norcet&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=aiims+norcet&sc=13-12&sk=&cvid=D7D4BC520307459A8CA90BCB1BA16EF0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=aiimsexams.ac.in-,https%3A//norcet2021.aiimsexams.ac.in,-Memorandum%20of%20Physical|title=}}</ref>. == വിദേശ അവസരങ്ങൾ == വിദേശത്ത് ജോലി ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഇന്ത്യക്കാർക്ക് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ മേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശരിയായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല, അതുകാരണം പലവിധ ചതിക്കുഴികളിലും ആളുകൾ അകപ്പെടാറുണ്ട്. വിദേശ ജോലിക്ക് വേണ്ടി മാത്രമായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് പഠിക്കുന്നവരും ധാരാളം. നാലുവർഷത്തെ നഴ്സിംഗ് ബിരുദം വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഐയിംസ് പോലെയുള്ള ഇന്ത്യയിലെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിലിന് കൂടുതൽ സ്വീകാര്യമാണ് എന്നതാണ് കാരണം. പുരുഷ നഴ്സുമാർക്കും (Male nurse) വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ നല്ല അവസരങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. . വടക്കേ അമേരിക്കയിലെ രാജ്യങ്ങളായ യൂഎസ്എ, കാനഡ യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളായ യുകെ, അയർലണ്ട്, ജർമ്മനി, ബെൽജിയം, ഇറ്റലി, മാൾട്ട, സ്വീഡൻ, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലാൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ തുടങ്ങിയ പല രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യയിലെ നഴ്സുമാർക്ക് നല്ല അവസരങ്ങളുണ്ട്. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികളായ എം എസ്സി നഴ്സിംഗ് കഴിഞ്ഞവർക്ക് സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരോ അധ്യാപകരോ ഗവേഷകരോ ആകാം. ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് കുടുംബത്തോടൊപ്പം പോകാൻ സാധിക്കും; പ്രത്യേകിച്ച് നഴ്സിന്റെ പങ്കാളിക്ക് അവിടെ ജോലി ചെയ്യാൻ സാധിക്കുമെന്നത് ഇതിന്റെ ആകർഷണീയത വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ജോലി ലഭിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി ഐഎൽട്സ് (IELTS), ഒഇടി (OET), പിടിഇ (PTE), ടോഫൽ (TOEFL), ജർമൻ ഭാഷ പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ നിർദിഷ്ട സ്കോർ നേടി വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അമേരിക്കയിൽ NCLEX പരീക്ഷ അവിടുത്തെ നഴ്സിംഗ് രംഗത്തേക്കുള്ള ചുവടുവയ്‌പ്പാണ്. യുകെയിൽ (സിബിടി) CBT, OSCE എന്നിവയും വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ജർമൻ ഭാഷയിലെ നിശ്ചിത സ്കോർ ജർമ്മനിയിലേക്കുള്ള വാതായനങ്ങൾ തുറക്കുന്നു. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനമായ നോർക്കയും ജർമൻ ഫെഡറൽ എംപ്ലോയ്മെന്റ് ഏജൻസിയും ചേർന്നു ജർമ്മനിയിലേക്ക് പ്രഗത്ഭരായ മലയാളി നഴ്സുമാർക്ക് നിയമനം നൽകുന്ന പദ്ധതിയാണ് ട്രിപ്പിൾ വിൻ. ഉദ്യോഗാർഥിയുടെ ഇംഗ്ലീഷ് പരിജ്ഞാനം IELTS/OET/TOEFL പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ കൊണ്ട് വിലയിരുത്തപ്പെടുമ്പോൾ, നഴ്സിംഗ് വിജ്ഞാനം മറ്റ് പരീക്ഷകളിലൂടെ അളക്കപ്പെടുന്നു. സിങ്കപ്പൂരിൽ നഴ്സ് ആയി ജോലി നെടുവാൻ എസ്എൻബി പരീക്ഷ (SNB RN) വിജയിക്കേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ്. യുഎഇ, ഒമാൻ, ഖത്തർ, സൗദി അറേബ്യ, കുവൈറ്റ്‌, ബഹ്‌റൈൻ, ഇസ്രയേൽ തുടങ്ങിയ മിഡില് ഈസ്റ്റ്‌/ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യൻ നഴ്സുമാർക്ക് അവസരമുണ്ട്. ഡിഎച്ച്എ (DHA), പ്രൊമെട്രിക് (Prometric), ഹാദ് (HAAD), എംഒഎച്ച് (MOH) തുടങ്ങിയ അതാത് രാജ്യങ്ങളിലെ ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയം നടത്തുന്ന പരീക്ഷകളാണ് അതിന് വേണ്ടി എഴുതേണ്ടത്. യുകെ പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് തുടർ പഠനത്തിനും സാധ്യതയുണ്ട്. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളായ നോർക്ക റൂട്സ്, ODEPC എന്നിവ നഴ്സുമാർക്ക് വേണ്ടി വിദേശത്തേക്ക് ജോലി അവസരവും പരിശീലനവും ചിലവ് കുറഞ്ഞ രീതിയിലോ അല്ലെങ്കിൽ സൗജന്യമായോ നൽകി വരുന്നുണ്ട്. ധാരാളം മലയാളികളായ നഴ്സുമാർ ഇവിടങ്ങളിൽ സ്തുത്യർഹ സേവനം അനുഷ്ഠിച്ചു വരുന്നു. പലപ്പോഴും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച നഴ്സുമാർ എന്ന പദവി മലയാളി നഴ്സുമാരെ തേടിയെത്താറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+germany+from+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=2_3__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+germany+from+india&sc=5-26&sk=&cvid=958B20A9D5CC404EBAAC03CE64C6E7DC&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20(BSc%20%26%20GNM)-,https%3A//www.eduflair.com/nursing%2Djobs%2Din%2Dgermany%2Dfor%2Dindian%2Dnurses.php,-A%20B1%20level|title=Nursing Jobs in Germany for Indian Nurses (BSc & GNM)}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+uk+for+indians&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&pq=nursing+jobs+uk+for+indians&sc=1-27&sk=&cvid=8BDAFA16FA1A4B22A6E649A92393C149&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=India%20%2D%20Your%20World%20%E2%80%A6-,https%3A//www.yourworldhealthcare.com/uk/news/how%2Dto%2Dbecome%2D%E2%80%A6,-Cached|title=How to become a UK nurse from India - Your World}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://in.linkedin.com/jobs/view/registered-nurse-at-abroad-112-3153344363|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+usa&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&pq=nursing+usa&sc=13-11&sk=&cvid=5A7A39D830C048F4B158CD401B7A6965&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=United%20States%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Nursing_in_the_United_States,-Registered%20nurses%20generally|title=Nursing in the United States - Wikipedia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+australia&qs=MT&pq=nursing+australia&sc=6-17&cvid=B0CE4925AE7F4D56A324DABB4AD41B77&FORM=QBRE&sp=7&ghc=1#:~:text=Nursing%20Australia-,https%3A//nursingau.com,-Nursing%20Au.%20Welcome|title=Nursing Australia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+middle+east&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+jobs+middle+east&sc=13-24&sk=&cvid=DFC7D0E33FF641C9B7C2178F4CBAA4B3&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=East%20%2D%20Medacs%20Healthcare-,https%3A//www.medacs.com/find%2Da%2Djob/international%2Djobs/nursing%2Djobs%2Dmiddle%2Deast,-Opportunities%20for%20Nurses|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+singapore&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+jobs+singapore&sc=13-22&sk=&cvid=77E1EF9DA0FB49CD9BF127EC1CC3605B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Hiring)%20%7C%20Recruit.net-,https%3A//singapore.recruit.net/search%2Dnurse%2Djobs,-nurse%20jobs%20in|title=Nurse Jobs In Singapore (Now Hiring) {{!}} Recruit.net}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+newzealand&qs=n&form=QBRE&msbsrank=3_4__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+newzealand&sc=7-18&sk=&cvid=3F1B276F12074DDF84B587FFABBFDE37&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=of%20Health%20NZ-,https%3A//www.health.govt.nz/our%2Dwork/nursing/nurses%2Dnew%2Dzealand/working...,-Working%20as%20a|title=Working as a nurse in New Zealand {{!}} Ministry of Health NZ}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+malta&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_6__0&sp=-1&pq=nursing+careers+malta&sc=6-21&sk=&cvid=A0B8F531E50648CEBEABF8DEDA935983&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Malta%20%2D%20IMS%20Recruitment-,https%3A//www.imsrecruitment.com/vacancies/nursing%2Dvacancies%2Din%2Dmalta,-22/11/2021|title=Nursing vacancies in Malta - IMS Recruitment}}</ref>. == വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ == ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകി തുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ ആരോഗ്യ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+uk&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+careers+uk&sc=13-18&sk=&cvid=5E2F5C2A1DBA47C6950845708CD25F55&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=careers%20%7C%20Health%20Careers-,https%3A//www.healthcareers.nhs.uk/we%2Dare%2Dthe%2Dnhs/nursing%2Dcareers,-What%20do%20NHS|title=Nursing careers {{!}} Health Careers|last=Nursing careers {{!}} Health Careers}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+germany&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_2__0&sp=-1&pq=nursing+careers+germany&sc=3-23&sk=&cvid=9F9BC1F2F613430684AD596325FA3DE0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Germany%20%2D%20Dynamic%20healthstaff-,https%3A//dynamichealthstaff.com/nursing%2Djobs%2Din%2Dgermany,-So%2C%20to%20get|title=Nursing Jobs in Germany - Dynamic healthstaff}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+canada&qs=n&form=QBRE&msbsrank=5_6__0&sp=-1&pq=nursing+careers+canada&sc=11-22&sk=&cvid=A353571AEA744DE591BB7D245DCA9E41&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nursing%20Careers%20Canada-,https%3A//www.nursingcareerscanada.ca,-Nursing%20in%20Canada|title=Find your next nursing job {{!}} Nursing Careers Canada}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+australia+and+newzealand&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_1__0&sp=-1&pq=nursing+careers+australia+and+newzealand&sc=1-40&sk=&cvid=7C36C36EEBEE470188D1FA8F1D5A10AF&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=and%20New%20Zealand-,https%3A//nursingjobsaustralia.com/job%2Dboard,-143%20Nursing%20Jobs|title=Nursing Jobs in Australia and New Zealand}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+usa&qs=n&form=QBRE&msbsrank=3_4__0&sp=-1&pq=nursing+careers+usa&sc=7-19&sk=&cvid=690DB5BEE50348FA97C765889BDA2FC0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=the%20United%20States-,https%3A//usanursingcareers.com,-USA%20Nursing%20Careers|title=USA Nursing Careers – Nursing Jobs in the United States}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+profession&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=2&pq=nursing+profession&sc=13-18&sk=&cvid=1E23B1D5168345C98DFD359B8F7F3CD7&ghsh=0&ghacc=1&ghpl=#:~:text=a%20Profession%20%2D%20RNpedia-,https%3A//www.rnpedia.com/.../nursing%2Dprofession,-Nursing%20Is%20a|title=Nursing as a Profession - RNpedia}}</ref>. == അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനം == മെയ് മാസം 12 ന് അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ആധുനിക നഴ്‌സിങ്ങ് പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ച ഇംഗ്ലീഷ് വനിത ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേലിന്റെ ജന്മദിനമാണ് അന്ന്. സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയും പ്രമുഖ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റീഷ്യനുമായ ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ ഇറ്റലിയിലെ ഫ്ളോറെൻസിലാണ് ജനിച്ചത്. 19ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ക്രിമിയൻ യുദ്ധത്തിൽ മുറിവേറ്റ ഭടൻമാരെ ശുശ്രൂഷിക്കുന്നതിന് സ്വന്തം ജീവൻപോലും പണയം വച്ച് ക്യാമ്പുകളിൽ പ്രവർത്തിച്ച ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ വിളക്കേന്തിയ വനിത എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 1850 ൽ ആദ്യമായി ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാർക്കായി ഒരു ട്രെയ്‌നിംഗ് സെന്റർ സ്ഥാപിച്ചതും ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേലാണ്. ലണ്ടനിലെ കിങ്‌സ് കോളേജിന്റെ ഭാഗമാണ് ഇന്ന് ആ സ്ഥാപനം. ബ്രിട്ടീഷ് സൈനികരുടെ ആരോഗ്യത്തിൽ ശ്രദ്ധ ഊന്നിയ നൈറ്റിംഗേൽ പിന്നീട് ഇന്ത്യയിലെ മാലിന്യ സംസ്കരണം, ശുചിത്വം, ശുദ്ധജലലഭ്യത, ചികിത്സ, രോഗി പരിചരണം തുടങ്ങിയ പൊതുജനാരോഗ്യ വിഷയങ്ങളിൽ പഠനങ്ങൾ നടത്തി. ഇന്ന് ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ട്രെയ്‌നിംഗ് സംവിധാനവും കൂടുതൽ അറിവുകളും ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാരെ കൂടുതൽ നൈപുണ്യമുള്ളവരാക്കി മാറ്റിയിട്ടുണ്ട്. നൈറ്റിംഗേലിന്റെ ത്യാഗത്തെ സ്മരിച്ചുകൊണ്ട് നഴ്‌സസ് ദിനാഘോഷം നടത്തുമ്പോൾ ഇന്നത്തെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ വെല്ലുവിളികൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിന് തയ്യാറാവുന്നതിനുള്ള സന്ദേശമാണ് നഴ്‌സിംഗ് സമൂഹം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നത്. <ref>{{Cite web|url=https://en.wikipedia.org/wiki/International_Nurses_Day|title=International Nurses Day|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ==ചിത്രശാല== <gallery> Image:U.S. Navy Nurse Corps recruiting poster, January 1945 (NH 78855).jpg|രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധക്കാലത്തെ ഒരു അമേരിക്കൻ നേഴ്സിന്റെ ചിത്രം Image:Florence Nightingale 1920 reproduction.jpg|ഫ്ലോറൻസ് നൈറ്റിൻഗേൽ </gallery> ==അവലംബം== * Parks Text Book of Preventive and Social Medicine,19th Ed, Page:534 ( "The secret of national health lies in the homes of the people") {{Reflist}} {{Sarvavijnanakosam|%E0%B4%A8%E0%B4%B4%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D}} [[വർഗ്ഗം:തൊഴിലുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നഴ്‌സിങ്]] 5175m38kv4q57en1bn24szsy5oz13v1 3762234 3762230 2022-08-04T14:05:25Z 2.101.116.123 refernce added wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Nursing}} {{Infobox Occupation | name= നഴ്‌സ് | image= [[File:British woman tending to a baby.jpg|250px]] | caption= A British nurse caring for a baby | official_names= Nurse <!------------Details-------------------> | type= [[Healthcare professionals|Healthcare professional]] | activity_sector= [[Health care]] | competencies= Caring for general well-being of patients | formation= Qualifications in terms of statutory regulations according to national, state, or provincial legislation in each country | employment_field= *[[Hospital]], *[[Clinic]] *[[Laboratory]] | related_occupation= }} {{Science}}ആരോഗ്യപരിപാലന മേഖലയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ഒരു വിദഗ്ധ തൊഴിലാണ് '''നഴ്‌സിങ് അഥവാ ആധുനിക നഴ്സിംഗ്'''. രോഗികളെ പരിചരിക്കുന്നതിനും അവരെ ചികിത്സിക്കുന്നതിനും ആതുര ശുഷ്രൂഷയിലും ശസ്ത്രക്രിയയിലും മറ്റ് ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരെ സഹായിക്കുന്നതിനും ആവശ്യമായ ശാസ്ത്രീയ പരിശീലനം നേടിയ ആരോഗ്യപരിപാലന വിദഗ്ധരാണ് നേഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാർ. വളരെയധികം ക്ഷമയും സഹാനുഭൂതിയും വൈദഗ്ധ്യവും ആവശ്യമുള്ള ഒരു തൊഴിൽ കൂടിയാണിത്. പലവിധ രോഗങ്ങളാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന രോഗികളെ ശുശ്രൂഷിക്കുകയും ചികിത്സിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ ജോലിയാണ്. വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ വളരെയേറെ വളർച്ച പ്രാപിച്ച ആധുനിക നഴ്സിംഗ് ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വനിതയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ വികസിച്ചു വന്നതാണ്. സ്ത്രീകൾ മാത്രമല്ല, ഇന്ന് പുരുഷന്മാരും ധാരാളമായി കടന്നുവരുന്ന ഒരു തൊഴിൽ മേഖലയായി നഴ്സിംഗ് മാറിയിട്ടുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്ത് ഡോക്ടർമാരെപോലെ ഉത്തരവാദിത്വമുള്ള ശുശ്രൂഷകൾ ഒരു ആധുനിക നഴ്സിംഗ് പ്രൊഫഷണൽ ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രം വളരെയധികം മുന്നേറുന്ന ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ. ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നതിനും നിലനിർത്തുന്നതിനും വ്യക്തികളെയോ, കുടുംബങ്ങളേയോ, സമൂഹത്തെയോ സഹായിക്കുക, ശാക്തീകരിക്കുക എന്നിവയാണ് നഴ്സിങ്ങിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നവരുടെ വിശാല ചുമതലകൾ. രോഗിയുടെ ആവശ്യം നിർണയിച്ച് വളരെ ശാസ്ത്രീയമായാണ് അവർ ശുശ്രൂഷാ-ചികിത്സ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും വികസിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഡോക്ടറുടെ നിർദ്ദേശാനുസരണം രോഗിക്ക് ചികിത്സ നല്കുകയും പരിചരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനു പുറമേ ആരോഗ്യം നിലനിർത്തുകയോ വീണ്ടെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതിനുവേണ്ട മാർഗങ്ങളെക്കുറിച്ച് രോഗിയെ ബോധവത്കരിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ ഭാഗമാണ്. അത്യാഹിത വിഭാഗത്തിൽ, മാനസികാരോഗ്യ രംഗത്ത്, പകർച്ച വ്യാധികൾ തടയുന്നതിൽ, സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും വിഭാഗത്തിൽ, കുടുംബാസൂത്രണം അഥവാ ഗർഭനിരോധനം, വാക്‌സിനേഷൻ, സാന്ത്വന ചികിത്സ തുടങ്ങിയ വിവിധ സാമൂഹിക ആരോഗ്യ പ്രവർത്തനത്തിൽ, സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്, നഴ്സിംഗ് ഹോം‌, കെയർ ഹോം, വയോജന പരിപാലനം, ആരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസം തുടങ്ങിയ എല്ലാ ആരോഗ്യപരിപാലനരംഗത്തും അനുബന്ധ മേഖലകളിലും നഴ്സുമാരുടെ സമഗ്രമായ സേവനം അത്യാവശ്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing&cvid=dbf767263c254eceb559021d2246fae8&aqs=edge..46j69i57j0l7.4155j0j1&pglt=43&FORM=ANNTA1&PC=HCTS#:~:text=Nursing%20-%20Wikipedia-,https://en.wikipedia.org/wiki/Nursing,-Nursing%20is%20a|title=nursing - Search|access-date=2022-08-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing&cvid=dbf767263c254eceb559021d2246fae8&aqs=edge..46j69i57j0l7.4155j0j1&pglt=43&FORM=ANNTA1&PC=HCTS#:~:text=careers%20%7C%20Health%20Careers-,https://www.healthcareers.nhs.uk/we-are-the-nhs/nursing-careers,-We%20are%20nurses|title=nursing - Search|access-date=2022-08-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+profession&qs=n&form=QBRE&msbsrank=7_8__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+profession&sc=15-18&sk=&cvid=B23107EAA003424CA3317CAE2E62212B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20Association%20%7C%20ANA-,https%3A//www.nursingworld.org/practice%2Dpolicy/workforce/what%2Dis%2Dnursing,-Registered%20Nurses%20Registered|title=What is Nursing? {{!}} American Nurses Association {{!}} ANA}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+duties+and+responsibilities&qs=SC&pq=nursing+duties+and+responsiblities&sc=1-34&cvid=631650CE511B4E7EB44076DDAB192AB4&FORM=QBRE&sp=2&ghc=1#:~:text=Responsibilities%3F%20%2D%20Nursing%20Scholar-,https%3A//nursingscholar.net/what%2Dare%2Dnurses%2Dduties%2Dand%2Dresponsibilities,-A%20Registered%20Nurse%E2%80%99S|title=What Are Nurses Duties And Responsibilities? - Nursing Scholar}}</ref>. ==ചരിത്രം== പ്രാചീന സംസ്കാരങ്ങളിൽ മന്ത്രവാദിയും പുരോഹിതനും [[ഭിഷഗ്വരൻ]] എന്ന നിലയ്ക്ക് ബഹുമാനിതരായിരുന്നു. എന്നാൽ അക്കാലത്ത് ഭിഷഗ്വരധർമത്തിൽനിന്ന് ഭിന്നമായ നഴ്സിങ് എന്ന സങ്കല്പം രൂപം കൊണ്ടിരുന്നില്ല. ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ പ്രചാരത്തോടെ വ്യക്തിഗതശ്രദ്ധ, ദയ, കാരുണ്യം, പരിചരണം തുടങ്ങിയ മൂല്യങ്ങൾ പ്രചരിക്കുകയും സമ്പന്നവിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ആളുകൾ കാരുണ്യപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സന്നദ്ധരാവുകയും ചെയ്തു. കുടുംബങ്ങൾ കേന്ദ്രീകരിച്ചു നടന്ന ആതുരശൂശ്രൂഷാ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അക്കാലത്തെ സാമൂഹിക പരിഷ്കർത്താക്കളും പങ്കെടുത്തു. പശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലെ ഭരണകൂടത്തിന്റെ മതേതരവത്കരണത്തിന്റെ ഫലമായി രാഷ്ട്രീയാധികാരം ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവന്ന ക്രിസ്തുമതം ആതുര സേവാപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം നല്കി. വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളും ആശുപത്രികളും സ്ഥാപിച്ചുകൊണ്ട് സ്വാധീനം നിലനിർത്താനാണ് ക്രിസ്തുമതം ശ്രമിച്ചത്. ഇത് വൈദ്യശാസ്ത്ര ഗവേഷണങ്ങൾക്ക് പ്രോത്സാഹജനകമായിരുന്നു. ഭിഷഗ്വരർക്കു പുറമേ ശുശ്രൂഷാ പ്രവർത്തകർ അഥവാ നഴ്സുമാരുടെ വലിയൊരു വിഭാഗത്തെത്തന്നെ ഇത്തരം പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കാവശ്യമായിത്തീർന്നു. ക്രമേണ, നഴ്സിങ് ഒരു സ്വതന്ത്ര പ്രവർത്തന മേഖലയും വിജ്ഞാനശാഖയുമായി വികസിക്കുകയാണുണ്ടായത്. മധ്യയുഗത്തിലെ കുരിശുയുദ്ധങ്ങൾ സൈനിക നഴ്സിങ് വിഭാഗത്തിനു ജന്മം നല്കി. വ്യാവസായികവിപ്ളവവും നഗരവത്കരണവും നഴ്സിങ്ങിന്റെ വളർച്ചയ്ക്ക് വളരെയേറെ സഹായകമായിട്ടുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്തെ പുതിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങളും രോഗനിർണയ-ശുശ്രൂഷോപകരണങ്ങളുടെ നിർമ്മാണവും അവ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിൽ വിദഗ്ദ്ധരായ ആളുകളുടെ സേവനം ആവശ്യമാക്കിത്തീർത്തു. ഈ പരിവർത്തനങ്ങൾ നഴ്സിങ്ങിനെ വൈദ്യശാസ്ത്രമേഖലയുടെ അവിഭാജ്യഘടകമാക്കുകയും നഴ്സുമാർ ഡോക്ടർമാരുടെ സഹപ്രവർത്തകർ എന്ന നിലയ്ക്ക് അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അസാധാരണ വൈഭവവും സമർപ്പണബോധവും കൊണ്ട് നഴ്സിങ്ങിനെ ഒരു സ്വതന്ത്രശാഖയാക്കുന്നതിൽ ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ളീഷ് വനിത വഹിച്ച പങ്ക് സ്തുത്യർഹമാണ്. ഇവർ രചിച്ച നോട്സ് ഓൺ ഹോസ്പിറ്റൽസ്, നോട്സ് ഓൺ നഴ്സിങ് എന്നീ കൃതികൾ നഴ്സിങ്ങിന്റെ അടിസ്ഥാന മാർഗനിർദ്ദേശ രേഖകളായി ദീർഘകാലം പരിഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ രംഗത്തെ സംഭാവനകളെ പുരസ്കരിച്ചുകൊണ്ട് 1907-ൽ ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഏറ്റവും വലിയ രാജകീയ ബഹുമതിയായ 'ഓർഡർ ഒഫ് മെറിറ്റ്' ഇവർക്കു ലഭിച്ചു. ഇത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ പൊതുജനസമ്മതിക്കും പ്രചാരത്തിനും വളരെയേറെ സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്. '''രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ആരോഗ്യ രഹസ്യം കുടുംബങ്ങളിലാണ് ''' എന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തത് ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ ആണ്. ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകിതുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേകമായി വിഭാവനം ചെയ്ത ഡിപ്ലോമ, സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ പ്രൊഫഷണൽ രജിസ്ട്രെഷൻ തുടങ്ങിയവ കെയർ ജോലി ചെയ്യുന്നവർക്ക് നിലവിലുണ്ട്. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.rcn.org.uk/library/subject-guides/history|title=History of Nursing {{!}} Subject Guide {{!}} Royal College of Nursing}}</ref>. ==ഇന്ത്യയിൽ== ഇന്ത്യയിൽ ആയുർവേദത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രാചീന കാലത്തെ നഴ്സിങ്ങിനെക്കുറിച്ചു ചർച്ച ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഭിഷഗ്വരൻ, രോഗി, ശുശ്രൂഷകൻ അഥവാ നഴ്സ് എന്നിവർ തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച്, ശുശ്രുതൻ വിശദമായി പ്രതിപാദിച്ചിട്ടുണ്ട്. 19-ാം ശ.-ത്തിലാണ് ഇന്ത്യയിൽ ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ആശുപത്രികൾ സ്ഥാപിതമാകുന്നത്. സിവിലിയൻ ആശുപത്രികളിൽ നഴ്സിങ് ജോലികൾ നിർവഹിച്ചിരുന്നത് മിക്കവാറും യൂറോപ്യൻ മിഷണറിമാരായിരുന്നു. രോഗികളെ കിടത്തി ചികിത്സിക്കുന്ന ആശുപത്രികൾ നിലവിൽവന്നതോടെ സൂതികാ (midvives) പരിശീലനം ആവശ്യമായിത്തീർന്നു. കൊൽക്കത്തയിലും മദ്രാസിലും ആരംഭിച്ച പരിശീലന കേന്ദ്രങ്ങളിൽ വിദേശ ക്രൈസ്തവ മിഷണറി പ്രവർത്തകരാണ് ആദ്യമൊക്കെ അഭ്യസിച്ചത്. ക്രമേണ സ്വദേശികളും ഈ സ്ഥാപനത്തിൽനിന്ന് പരിശീലനം നേടിത്തുടങ്ങി. ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ പോലും ആരോഗ്യരംഗത്ത് ശാസ്ത്രീയ പരിജ്ഞാനമുള്ള നഴ്സുമാർ ഉണ്ടായിവന്നു. ദക്ഷിണേന്ത്യൻ മെഡിക്കൽ മിഷണറി അസോസിയേഷൻ 1911-ൽ ഒരു നഴ്സിങ് കമ്മിറ്റിക്കു രൂപം നല്കി. പരിശീലന കാലയളവും പാഠ്യപദ്ധതിയും നിർണയിക്കുന്നത് ഈ കമ്മിറ്റിയുടെ ചുമതലയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+India&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+india&sc=13-13&sk=&cvid=06B333D653DD46EBB2814AA4BB23FC94&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=in%20India%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Nursing_in_India,-Overview|title=}}</ref>. == വിദ്യാഭ്യാസ യോഗ്യത == ‌ഇന്ത്യയിൽ, അടിസ്ഥാന നഴ്സിങ് പഠനപദ്ധതിയായ 'ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി' (Diploma in General Nursing & Midwifery Course) ഒരു മൂന്നരവർഷത്തെ ഡിപ്ലോമ കോഴ്‌സാണ്. ആദ്യകാലത്ത്‌ കോളജ് ഓഫ് നഴ്സിങ്; ന്യൂഡൽഹി, ക്രിസ്റ്റ്യൻ മെഡിക്കൽ കോളജ്; വെല്ലൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് നഴ്സിങ്-ഭരണനിർവഹണം, മേൽനോട്ടം, അധ്യാപനം എന്നീ വിഷയങ്ങളിൽ പോസ്റ്റ് സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ ആരംഭിച്ചത്. പിന്നീട് അന്താരാഷ്ട്ര നിലവാരത്തോട് കിടപിടിക്കുന്ന രീതിയിൽ നാല് വർഷത്തെ പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സായ ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം (Bsc Nursing) ആദ്യമായി തുടങ്ങിയതും ന്യൂഡൽഹി, വെല്ലൂർ എന്നീ നഴ്സിങ് കോളജുകളിൽത്തന്നെ. 1960-ൽ ഇവിടെ ദ്വിവത്സര നഴ്സിങ് ബിരുദാനന്തര ബിരുദം അഥവാ എംഎസ്സി നഴ്സിംഗ് (Msc Nursing) ആരംഭിച്ചു. 1963-ൽ കേരളത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് സ്കൂൾ ഒഫ് നഴ്സിങ് സ്ഥാപിതമായി. ഇന്ന് കേരളത്തിൽ പല ജില്ലകളിലും സർക്കാർ മെഡിക്കൽ കോളേജുകളോടൊപ്പം തന്നെ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകൾ കൂടി സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. തിരുവനന്തപുരം, ആലപ്പുഴ, കോട്ടയം, എറണാകുളം, തൃശ്ശൂർ, കോഴിക്കോട്, പരിയാരം സർക്കാർ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളിലായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം കുറഞ്ഞ ചിലവിൽ പഠിക്കുവാൻ സാധിക്കും. അഖിലേന്ത്യ തലത്തിൽ കേന്ദ്ര സർക്കാരിന് കീഴിലുള്ള എയിംസിൽ (AIIMS ) നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളും പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ മികച്ച പരിശീലനം നേടുവാനുള്ള സാധ്യതകൾ വിദ്യാർഥികൾക്കുണ്ട്. ഇതര വൈജ്ഞാനിക മേഖലകളെപ്പോലെത്തന്നെ നഴ്സിങ്ങിലും വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം, എംഫിൽ, പിഎച്ച്ഡി ബിരുദങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്. ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ പഠിച്ചവർക്ക് പോസ്റ്റ്‌ ബേസിക് കോഴ്സ് ചെയ്താൽ നഴ്സിങ്ങിൽ ബിരുദം ലഭിക്കും. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികൾ, പിഎച്ച്ഡിക്കാർ എന്നിവർ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരായും അധ്യാപകരായും സേവനം ചെയ്തു വരുന്നു. ഏകദേശം ഇരുന്നൂലധികം സ്പെഷ്യാലിറ്റികൾ ഉള്ള ഒരു ആരോഗ്യമേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. ഇതിൽ ഒരു പ്രത്യേക വിഭാഗത്തിൽ പരിശീലനം നേടാൻ കഴിയും. ഇത് പലപ്പോഴും ഉയർന്ന ശമ്പളം നേടുന്നതിനും വിദഗ്ദ സേവനങ്ങളുടെ ആവശ്യം വർധിപ്പിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കും. നഴ്സിംഗിൽ ഒരു വ്യക്തിയുടെ താൽപര്യം എന്തുതന്നെയായാലും അവർക്ക് താല്പര്യം ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക സ്പെഷ്യാലിറ്റി കണ്ടെത്താൻ സാധിക്കും കൂടാതെ ധാരാളം പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്സുമാർ പൊതുജനാരോഗ്യം അഥവാ സാമൂഹികാരോഗ്യ‌ രംഗത്തും ശോഭിച്ചു വരുന്നു. ഹോസ്പിറ്റൽ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ, ഹെൽത്ത്‌ കെയർ മാനേജ്മെന്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്, ക്ലിനിക്കൽ റിസർച്ച്, ഹെൽത്ത്‌ ഇൻഫർമാറ്റിക്‌സ്‌, മെഡിക്കൽ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്സ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ആരോഗ്യ അനുബന്ധ മേഖലകളിൽ തുടർപഠനം നടത്തുവാനും നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് അവസരമുണ്ട്. നാല് വർഷ നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ് (AIIMS) പോലുള്ള രാജ്യത്തെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിൽ സാധ്യത വർധിച്ചത് ഈ കോഴ്സിന്റെ സ്വീകാര്യത വർധിക്കാൻ കാരണമായി. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ സ്വകാര്യ മേഖലയിൽ നഴ്സുമാർക്ക് ലഭിക്കുന്ന കുറഞ്ഞ വേതനം ഇന്നും ഒരു പ്രശ്നമായി തുടരുന്നുണ്ട്. അതുമായി ബന്ധപെട്ടു ധാരാളം സമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്. ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, രാജ്കുമാരി അമിത് കൗർ കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ന്യൂഡൽഹി, കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ബനാറസ് ഹിന്ദു സർവകലാശാല വാരാണസി, ഭോപാൽ നഴ്സിങ് കോളേജ്, ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ കോളേജ് പുണെ എന്നിവിടങ്ങളിലേത് ഉൾപ്പെടെ ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ സർവീസസിന്റെ കീഴിലുള്ള നഴ്സിങ് കോളേജുകൾ, നിമ്ഹാൻസ് ബാംഗ്ലൂർ തുടങ്ങിയവ നഴ്സിങ് മേഖലയിലെ മുൻനിര സ്ഥാപനങ്ങളാണ്. ഓക്സിലറി നഴ്സ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫ്, ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി, ബിഎസ്സി/ബിഎസ്സി (ഓണേഴ്സ്) നഴ്സിങ് പ്രോഗ്രാമുകൾ എന്നിവ ലഭ്യമാണ്. പഠനം കഴിഞ്ഞാൽ സർക്കാർ സ്വകാര്യ മേഖലകളിലെ സാധാരണ ക്ലിനിക്കുകൾ, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ, സൂപ്പർ സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യാം. പ്രതിരോധമേഖല, വ്യവസായ, പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആശുപത്രികളിലും അവസരമുണ്ട്. ഹെൽത്ത് ക്ലിനിക്കുകൾ, ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നിവയും ചില മേഖലകളിലുള്ളവർക്ക് അവസരങ്ങൾ ഒരുക്കുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=educational+qualification+nursing+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&pq=educational+qualification+nursing+india&sc=1-39&sk=&cvid=925ADA33871941679C86D489C209BD9E&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Education%20in%20India-,currentnursing.com/nursing_education/nursing_education_in_india.html,-22/04/2011|title=}}</ref>. ===രജിസ്ട്രേഷൻ=== ഇന്ത്യയിൽ 1926-ൽ മദ്രാസിലാണ് ആദ്യമായി ഒരു രജിസ്ട്രേഷൻ കൗൺസിൽ രൂപീകൃതമായത്. 1947-ൽ നിലവിൽവന്ന ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലാണ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ-പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങളെ ഏകീകരിക്കുകയും മാനകീകൃതമായ വിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഇന്ന് എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും നഴ്സിങ് കൌൺസിലുകൾ നിലവിൽ വന്നിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും സംസ്ഥാന നഴ്സിങ് സ്ഥാപനങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലിന്റെ നിർദ്ദേശങ്ങളും നിയന്ത്രണങ്ങളും അനുസരിക്കാൻ ബാധ്യസ്ഥമാണ്. കൂടാതെ ട്രെയ്ൻഡ് നഴ്സസ് അസോസിയേഷനും ഈ രംഗത്തു പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. പ്രസ്തുത സംഘടന നഴ്സിങ് ജേർണൽ ഒഫ് ഇന്ത്യ എന്ന ഒരു മാസികയും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്ര രംഗത്ത് അനുദിനം സംഭവിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന മാറ്റങ്ങളുടെ ഫലമായി നഴ്സിങ് മേഖലയിലും വൻതോതിലുള്ള വിശേഷവത്കരണം നടക്കുന്നുണ്ട്. ഇന്ന് നഴ്സിങ് രംഗത്ത് തൊഴിൽ അവസരങ്ങൾ വളരെ കൂടുതലാണ്. ഹോസ്പിറ്റൽ നഴ്സിങ് സർവീസ്, ട്രെയിനിങ് ഇൻ നഴ്സിങ്, മിലിട്ടറി നഴ്സിങ്, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് നഴ്സിങ്, നഴ്സിങ് ഇൻ റെഡ് ക്രോസ്, പ്രൈവറ്റ് ഡ്യൂട്ടി നഴ്സിങ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ശാഖകളിലായി തൊഴിലവസരങ്ങൾ വ്യാപകമായിട്ടുണ്ട്. അടിസ്ഥാന യോഗ്യതയും പരിശീലനവും സിദ്ധിച്ച നഴ്സുമാർക്ക് വിദേശരാജ്യങ്ങളിൽ തൊഴിലവസരങ്ങൾ ധാരാളമുണ്ട്. വിദേശ ചോദനത്തിനനുസൃതമായി നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ മേഖല ത്വരിതഗതിയിലുള്ള മാറ്റങ്ങൾക്കു വിധേയമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. രണ്ടായിരത്തി ഇരുപതോടെ ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ നിർത്തലാക്കുവാനും നഴ്സിന്റെ അടിസ്ഥാന യോഗ്യത ഡോക്ടർമാരെപ്പോലെ ബിരുദം ആക്കുവാനും തീരുമാനം ഉണ്ടായെങ്കിലും പിന്നീട് കേന്ദ്രസർക്കാർ അതിൽ നിന്നും പിന്നോട്ട് പോവുകയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://nursingjobsindia.in|title=}}</ref>. == NORCET (നോർസറ്റ്) == ഇന്ന് കേന്ദ്രസർക്കാർ രാജ്യത്തെ മികച്ച ആശുപത്രികളായ ആൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിലെ (AIIMS) നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാരുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് വേണ്ടി അഖിലെൻഡ്യാ തലത്തിൽ നോർസറ്റ് (Nursing Officer Recruitment Common Eligibility Test- NORCET) എന്ന പരീക്ഷ നടത്തി വരുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ നഴ്സിംഗ് രംഗത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ വേതനവും ആനുകൂല്യങ്ങളും ലഭിക്കുന്നതും എയിംസിൽ തന്നെയെന്ന് പറയാം. ധാരാളം ഒഴിവുകളാണ് ഇവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=aiims+norcet&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=aiims+norcet&sc=13-12&sk=&cvid=D7D4BC520307459A8CA90BCB1BA16EF0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=aiimsexams.ac.in-,https%3A//norcet2021.aiimsexams.ac.in,-Memorandum%20of%20Physical|title=}}</ref>. == വിദേശ അവസരങ്ങൾ == വിദേശത്ത് ജോലി ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഇന്ത്യക്കാർക്ക് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ മേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശരിയായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല, അതുകാരണം പലവിധ ചതിക്കുഴികളിലും ആളുകൾ അകപ്പെടാറുണ്ട്. വിദേശ ജോലിക്ക് വേണ്ടി മാത്രമായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് പഠിക്കുന്നവരും ധാരാളം. നാലുവർഷത്തെ നഴ്സിംഗ് ബിരുദം വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഐയിംസ് പോലെയുള്ള ഇന്ത്യയിലെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിലിന് കൂടുതൽ സ്വീകാര്യമാണ് എന്നതാണ് കാരണം. പുരുഷ നഴ്സുമാർക്കും (Male nurse) വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ നല്ല അവസരങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. . വടക്കേ അമേരിക്കയിലെ രാജ്യങ്ങളായ യൂഎസ്എ, കാനഡ യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളായ യുകെ, അയർലണ്ട്, ജർമ്മനി, ബെൽജിയം, ഇറ്റലി, മാൾട്ട, സ്വീഡൻ, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലാൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ തുടങ്ങിയ പല രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യയിലെ നഴ്സുമാർക്ക് നല്ല അവസരങ്ങളുണ്ട്. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികളായ എം എസ്സി നഴ്സിംഗ് കഴിഞ്ഞവർക്ക് സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരോ അധ്യാപകരോ ഗവേഷകരോ ആകാം. ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് കുടുംബത്തോടൊപ്പം പോകാൻ സാധിക്കും; പ്രത്യേകിച്ച് നഴ്സിന്റെ പങ്കാളിക്ക് അവിടെ ജോലി ചെയ്യാൻ സാധിക്കുമെന്നത് ഇതിന്റെ ആകർഷണീയത വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ജോലി ലഭിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി ഐഎൽട്സ് (IELTS), ഒഇടി (OET), പിടിഇ (PTE), ടോഫൽ (TOEFL), ജർമൻ ഭാഷ പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ നിർദിഷ്ട സ്കോർ നേടി വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അമേരിക്കയിൽ NCLEX പരീക്ഷ അവിടുത്തെ നഴ്സിംഗ് രംഗത്തേക്കുള്ള ചുവടുവയ്‌പ്പാണ്. യുകെയിൽ (സിബിടി) CBT, OSCE എന്നിവയും വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ജർമൻ ഭാഷയിലെ നിശ്ചിത സ്കോർ ജർമ്മനിയിലേക്കുള്ള വാതായനങ്ങൾ തുറക്കുന്നു. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനമായ നോർക്കയും ജർമൻ ഫെഡറൽ എംപ്ലോയ്മെന്റ് ഏജൻസിയും ചേർന്നു ജർമ്മനിയിലേക്ക് പ്രഗത്ഭരായ മലയാളി നഴ്സുമാർക്ക് നിയമനം നൽകുന്ന പദ്ധതിയാണ് ട്രിപ്പിൾ വിൻ. ഉദ്യോഗാർഥിയുടെ ഇംഗ്ലീഷ് പരിജ്ഞാനം IELTS/OET/TOEFL പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ കൊണ്ട് വിലയിരുത്തപ്പെടുമ്പോൾ, നഴ്സിംഗ് വിജ്ഞാനം മറ്റ് പരീക്ഷകളിലൂടെ അളക്കപ്പെടുന്നു. സിങ്കപ്പൂരിൽ നഴ്സ് ആയി ജോലി നെടുവാൻ എസ്എൻബി പരീക്ഷ (SNB RN) വിജയിക്കേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ്. യുഎഇ, ഒമാൻ, ഖത്തർ, സൗദി അറേബ്യ, കുവൈറ്റ്‌, ബഹ്‌റൈൻ, ഇസ്രയേൽ തുടങ്ങിയ മിഡില് ഈസ്റ്റ്‌/ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യൻ നഴ്സുമാർക്ക് അവസരമുണ്ട്. ഡിഎച്ച്എ (DHA), പ്രൊമെട്രിക് (Prometric), ഹാദ് (HAAD), എംഒഎച്ച് (MOH) തുടങ്ങിയ അതാത് രാജ്യങ്ങളിലെ ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയം നടത്തുന്ന പരീക്ഷകളാണ് അതിന് വേണ്ടി എഴുതേണ്ടത്. യുകെ പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് തുടർ പഠനത്തിനും സാധ്യതയുണ്ട്. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളായ നോർക്ക റൂട്സ്, ODEPC എന്നിവ നഴ്സുമാർക്ക് വേണ്ടി വിദേശത്തേക്ക് ജോലി അവസരവും പരിശീലനവും ചിലവ് കുറഞ്ഞ രീതിയിലോ അല്ലെങ്കിൽ സൗജന്യമായോ നൽകി വരുന്നുണ്ട്. ധാരാളം മലയാളികളായ നഴ്സുമാർ ഇവിടങ്ങളിൽ സ്തുത്യർഹ സേവനം അനുഷ്ഠിച്ചു വരുന്നു. പലപ്പോഴും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച നഴ്സുമാർ എന്ന പദവി മലയാളി നഴ്സുമാരെ തേടിയെത്താറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+germany+from+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=2_3__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+germany+from+india&sc=5-26&sk=&cvid=958B20A9D5CC404EBAAC03CE64C6E7DC&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20(BSc%20%26%20GNM)-,https%3A//www.eduflair.com/nursing%2Djobs%2Din%2Dgermany%2Dfor%2Dindian%2Dnurses.php,-A%20B1%20level|title=Nursing Jobs in Germany for Indian Nurses (BSc & GNM)}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+uk+for+indians&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&pq=nursing+jobs+uk+for+indians&sc=1-27&sk=&cvid=8BDAFA16FA1A4B22A6E649A92393C149&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=India%20%2D%20Your%20World%20%E2%80%A6-,https%3A//www.yourworldhealthcare.com/uk/news/how%2Dto%2Dbecome%2D%E2%80%A6,-Cached|title=How to become a UK nurse from India - Your World}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://in.linkedin.com/jobs/view/registered-nurse-at-abroad-112-3153344363|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+usa&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&pq=nursing+usa&sc=13-11&sk=&cvid=5A7A39D830C048F4B158CD401B7A6965&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=United%20States%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Nursing_in_the_United_States,-Registered%20nurses%20generally|title=Nursing in the United States - Wikipedia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+australia&qs=MT&pq=nursing+australia&sc=6-17&cvid=B0CE4925AE7F4D56A324DABB4AD41B77&FORM=QBRE&sp=7&ghc=1#:~:text=Nursing%20Australia-,https%3A//nursingau.com,-Nursing%20Au.%20Welcome|title=Nursing Australia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+middle+east&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+jobs+middle+east&sc=13-24&sk=&cvid=DFC7D0E33FF641C9B7C2178F4CBAA4B3&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=East%20%2D%20Medacs%20Healthcare-,https%3A//www.medacs.com/find%2Da%2Djob/international%2Djobs/nursing%2Djobs%2Dmiddle%2Deast,-Opportunities%20for%20Nurses|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+singapore&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+jobs+singapore&sc=13-22&sk=&cvid=77E1EF9DA0FB49CD9BF127EC1CC3605B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Hiring)%20%7C%20Recruit.net-,https%3A//singapore.recruit.net/search%2Dnurse%2Djobs,-nurse%20jobs%20in|title=Nurse Jobs In Singapore (Now Hiring) {{!}} Recruit.net}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+newzealand&qs=n&form=QBRE&msbsrank=3_4__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+newzealand&sc=7-18&sk=&cvid=3F1B276F12074DDF84B587FFABBFDE37&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=of%20Health%20NZ-,https%3A//www.health.govt.nz/our%2Dwork/nursing/nurses%2Dnew%2Dzealand/working...,-Working%20as%20a|title=Working as a nurse in New Zealand {{!}} Ministry of Health NZ}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+malta&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_6__0&sp=-1&pq=nursing+careers+malta&sc=6-21&sk=&cvid=A0B8F531E50648CEBEABF8DEDA935983&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Malta%20%2D%20IMS%20Recruitment-,https%3A//www.imsrecruitment.com/vacancies/nursing%2Dvacancies%2Din%2Dmalta,-22/11/2021|title=Nursing vacancies in Malta - IMS Recruitment}}</ref>. == വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ == ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകി തുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ ആരോഗ്യ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+uk&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+careers+uk&sc=13-18&sk=&cvid=5E2F5C2A1DBA47C6950845708CD25F55&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=careers%20%7C%20Health%20Careers-,https%3A//www.healthcareers.nhs.uk/we%2Dare%2Dthe%2Dnhs/nursing%2Dcareers,-What%20do%20NHS|title=Nursing careers {{!}} Health Careers|last=Nursing careers {{!}} Health Careers}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+germany&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_2__0&sp=-1&pq=nursing+careers+germany&sc=3-23&sk=&cvid=9F9BC1F2F613430684AD596325FA3DE0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Germany%20%2D%20Dynamic%20healthstaff-,https%3A//dynamichealthstaff.com/nursing%2Djobs%2Din%2Dgermany,-So%2C%20to%20get|title=Nursing Jobs in Germany - Dynamic healthstaff}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+canada&qs=n&form=QBRE&msbsrank=5_6__0&sp=-1&pq=nursing+careers+canada&sc=11-22&sk=&cvid=A353571AEA744DE591BB7D245DCA9E41&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nursing%20Careers%20Canada-,https%3A//www.nursingcareerscanada.ca,-Nursing%20in%20Canada|title=Find your next nursing job {{!}} Nursing Careers Canada}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+australia+and+newzealand&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_1__0&sp=-1&pq=nursing+careers+australia+and+newzealand&sc=1-40&sk=&cvid=7C36C36EEBEE470188D1FA8F1D5A10AF&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=and%20New%20Zealand-,https%3A//nursingjobsaustralia.com/job%2Dboard,-143%20Nursing%20Jobs|title=Nursing Jobs in Australia and New Zealand}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+usa&qs=n&form=QBRE&msbsrank=3_4__0&sp=-1&pq=nursing+careers+usa&sc=7-19&sk=&cvid=690DB5BEE50348FA97C765889BDA2FC0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=the%20United%20States-,https%3A//usanursingcareers.com,-USA%20Nursing%20Careers|title=USA Nursing Careers – Nursing Jobs in the United States}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+profession&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=2&pq=nursing+profession&sc=13-18&sk=&cvid=1E23B1D5168345C98DFD359B8F7F3CD7&ghsh=0&ghacc=1&ghpl=#:~:text=a%20Profession%20%2D%20RNpedia-,https%3A//www.rnpedia.com/.../nursing%2Dprofession,-Nursing%20Is%20a|title=Nursing as a Profession - RNpedia}}</ref>. == അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനം == മെയ് മാസം 12 ന് അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ആധുനിക നഴ്‌സിങ്ങ് പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ച ഇംഗ്ലീഷ് വനിത ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേലിന്റെ ജന്മദിനമാണ് അന്ന്. സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയും പ്രമുഖ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റീഷ്യനുമായ ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ ഇറ്റലിയിലെ ഫ്ളോറെൻസിലാണ് ജനിച്ചത്. 19ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ക്രിമിയൻ യുദ്ധത്തിൽ മുറിവേറ്റ ഭടൻമാരെ ശുശ്രൂഷിക്കുന്നതിന് സ്വന്തം ജീവൻപോലും പണയം വച്ച് ക്യാമ്പുകളിൽ പ്രവർത്തിച്ച ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ വിളക്കേന്തിയ വനിത എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 1850 ൽ ആദ്യമായി ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാർക്കായി ഒരു ട്രെയ്‌നിംഗ് സെന്റർ സ്ഥാപിച്ചതും ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേലാണ്. ലണ്ടനിലെ കിങ്‌സ് കോളേജിന്റെ ഭാഗമാണ് ഇന്ന് ആ സ്ഥാപനം. ബ്രിട്ടീഷ് സൈനികരുടെ ആരോഗ്യത്തിൽ ശ്രദ്ധ ഊന്നിയ നൈറ്റിംഗേൽ പിന്നീട് ഇന്ത്യയിലെ മാലിന്യ സംസ്കരണം, ശുചിത്വം, ശുദ്ധജലലഭ്യത, ചികിത്സ, രോഗി പരിചരണം തുടങ്ങിയ പൊതുജനാരോഗ്യ വിഷയങ്ങളിൽ പഠനങ്ങൾ നടത്തി. ഇന്ന് ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ട്രെയ്‌നിംഗ് സംവിധാനവും കൂടുതൽ അറിവുകളും ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാരെ കൂടുതൽ നൈപുണ്യമുള്ളവരാക്കി മാറ്റിയിട്ടുണ്ട്. നൈറ്റിംഗേലിന്റെ ത്യാഗത്തെ സ്മരിച്ചുകൊണ്ട് നഴ്‌സസ് ദിനാഘോഷം നടത്തുമ്പോൾ ഇന്നത്തെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ വെല്ലുവിളികൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിന് തയ്യാറാവുന്നതിനുള്ള സന്ദേശമാണ് നഴ്‌സിംഗ് സമൂഹം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=international+nurse+day&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=international+nurse+day&sc=13-23&sk=&cvid=9839EB7D06B748E0A598FDF720E2BF0B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20Day%20%2D%20WHO-,https%3A//www.who.int/news/item/11%2D05%2D2020%2Dhappy%2Dinternational%2Dn%E2%80%A6,-11/05/2020|title=Happy international Nurses Day - WHO}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=florence+nightingale&filters=ufn%3a%22Florence+Nightingale%22+sid%3a%2223a91d7b-3393-defb-b136-2f7e7fcc382d%22&asbe=AS&qs=MB&pq=florence+&sk=AS1&sc=6-9&cvid=C1A3E64668D84AB0BAB7E373DCC266A4&FORM=QBRE&sp=10#:~:text=Florence%20Nightingale%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Florence_Nightingale,-Florence%20Nightingale%20OM|title=Florence Nightingale - Wikipedia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=florence+nightingale&filters=ufn%3a%22Florence+Nightingale%22+sid%3a%2223a91d7b-3393-defb-b136-2f7e7fcc382d%22&asbe=AS&qs=MB&pq=florence+&sk=AS1&sc=6-9&cvid=C1A3E64668D84AB0BAB7E373DCC266A4&FORM=QBRE&sp=10#:~:text=Nightingale%3F%20%2D%20BBC%20Bitesize-,https%3A//www.bbc.co.uk/bitesize/topics/zns9nrd/articles/znsct39,-In%201853%20Florence|title=Who was Florence Nightingale? - BBC Bitesize}}</ref>. <ref>{{Cite web|url=https://en.wikipedia.org/wiki/International_Nurses_Day|title=International Nurses Day|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ==ചിത്രശാല== <gallery> Image:U.S. Navy Nurse Corps recruiting poster, January 1945 (NH 78855).jpg|രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധക്കാലത്തെ ഒരു അമേരിക്കൻ നേഴ്സിന്റെ ചിത്രം Image:Florence Nightingale 1920 reproduction.jpg|ഫ്ലോറൻസ് നൈറ്റിൻഗേൽ </gallery> ==അവലംബം== * Parks Text Book of Preventive and Social Medicine,19th Ed, Page:534 ( "The secret of national health lies in the homes of the people") {{Reflist}} {{Sarvavijnanakosam|%E0%B4%A8%E0%B4%B4%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D}} [[വർഗ്ഗം:തൊഴിലുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നഴ്‌സിങ്]] ouugyh8vkrz631s6ufn5x6zqbv29ort 3762244 3762234 2022-08-04T14:28:00Z 2.101.116.123 /* വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Nursing}} {{Infobox Occupation | name= നഴ്‌സ് | image= [[File:British woman tending to a baby.jpg|250px]] | caption= A British nurse caring for a baby | official_names= Nurse <!------------Details-------------------> | type= [[Healthcare professionals|Healthcare professional]] | activity_sector= [[Health care]] | competencies= Caring for general well-being of patients | formation= Qualifications in terms of statutory regulations according to national, state, or provincial legislation in each country | employment_field= *[[Hospital]], *[[Clinic]] *[[Laboratory]] | related_occupation= }} {{Science}}ആരോഗ്യപരിപാലന മേഖലയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ഒരു വിദഗ്ധ തൊഴിലാണ് '''നഴ്‌സിങ് അഥവാ ആധുനിക നഴ്സിംഗ്'''. രോഗികളെ പരിചരിക്കുന്നതിനും അവരെ ചികിത്സിക്കുന്നതിനും ആതുര ശുഷ്രൂഷയിലും ശസ്ത്രക്രിയയിലും മറ്റ് ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരെ സഹായിക്കുന്നതിനും ആവശ്യമായ ശാസ്ത്രീയ പരിശീലനം നേടിയ ആരോഗ്യപരിപാലന വിദഗ്ധരാണ് നേഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാർ. വളരെയധികം ക്ഷമയും സഹാനുഭൂതിയും വൈദഗ്ധ്യവും ആവശ്യമുള്ള ഒരു തൊഴിൽ കൂടിയാണിത്. പലവിധ രോഗങ്ങളാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന രോഗികളെ ശുശ്രൂഷിക്കുകയും ചികിത്സിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ ജോലിയാണ്. വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ വളരെയേറെ വളർച്ച പ്രാപിച്ച ആധുനിക നഴ്സിംഗ് ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വനിതയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ വികസിച്ചു വന്നതാണ്. സ്ത്രീകൾ മാത്രമല്ല, ഇന്ന് പുരുഷന്മാരും ധാരാളമായി കടന്നുവരുന്ന ഒരു തൊഴിൽ മേഖലയായി നഴ്സിംഗ് മാറിയിട്ടുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്ത് ഡോക്ടർമാരെപോലെ ഉത്തരവാദിത്വമുള്ള ശുശ്രൂഷകൾ ഒരു ആധുനിക നഴ്സിംഗ് പ്രൊഫഷണൽ ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രം വളരെയധികം മുന്നേറുന്ന ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ. ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നതിനും നിലനിർത്തുന്നതിനും വ്യക്തികളെയോ, കുടുംബങ്ങളേയോ, സമൂഹത്തെയോ സഹായിക്കുക, ശാക്തീകരിക്കുക എന്നിവയാണ് നഴ്സിങ്ങിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നവരുടെ വിശാല ചുമതലകൾ. രോഗിയുടെ ആവശ്യം നിർണയിച്ച് വളരെ ശാസ്ത്രീയമായാണ് അവർ ശുശ്രൂഷാ-ചികിത്സ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും വികസിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഡോക്ടറുടെ നിർദ്ദേശാനുസരണം രോഗിക്ക് ചികിത്സ നല്കുകയും പരിചരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനു പുറമേ ആരോഗ്യം നിലനിർത്തുകയോ വീണ്ടെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതിനുവേണ്ട മാർഗങ്ങളെക്കുറിച്ച് രോഗിയെ ബോധവത്കരിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ ഭാഗമാണ്. അത്യാഹിത വിഭാഗത്തിൽ, മാനസികാരോഗ്യ രംഗത്ത്, പകർച്ച വ്യാധികൾ തടയുന്നതിൽ, സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും വിഭാഗത്തിൽ, കുടുംബാസൂത്രണം അഥവാ ഗർഭനിരോധനം, വാക്‌സിനേഷൻ, സാന്ത്വന ചികിത്സ തുടങ്ങിയ വിവിധ സാമൂഹിക ആരോഗ്യ പ്രവർത്തനത്തിൽ, സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്, നഴ്സിംഗ് ഹോം‌, കെയർ ഹോം, വയോജന പരിപാലനം, ആരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസം തുടങ്ങിയ എല്ലാ ആരോഗ്യപരിപാലനരംഗത്തും അനുബന്ധ മേഖലകളിലും നഴ്സുമാരുടെ സമഗ്രമായ സേവനം അത്യാവശ്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing&cvid=dbf767263c254eceb559021d2246fae8&aqs=edge..46j69i57j0l7.4155j0j1&pglt=43&FORM=ANNTA1&PC=HCTS#:~:text=Nursing%20-%20Wikipedia-,https://en.wikipedia.org/wiki/Nursing,-Nursing%20is%20a|title=nursing - Search|access-date=2022-08-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing&cvid=dbf767263c254eceb559021d2246fae8&aqs=edge..46j69i57j0l7.4155j0j1&pglt=43&FORM=ANNTA1&PC=HCTS#:~:text=careers%20%7C%20Health%20Careers-,https://www.healthcareers.nhs.uk/we-are-the-nhs/nursing-careers,-We%20are%20nurses|title=nursing - Search|access-date=2022-08-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+profession&qs=n&form=QBRE&msbsrank=7_8__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+profession&sc=15-18&sk=&cvid=B23107EAA003424CA3317CAE2E62212B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20Association%20%7C%20ANA-,https%3A//www.nursingworld.org/practice%2Dpolicy/workforce/what%2Dis%2Dnursing,-Registered%20Nurses%20Registered|title=What is Nursing? {{!}} American Nurses Association {{!}} ANA}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+duties+and+responsibilities&qs=SC&pq=nursing+duties+and+responsiblities&sc=1-34&cvid=631650CE511B4E7EB44076DDAB192AB4&FORM=QBRE&sp=2&ghc=1#:~:text=Responsibilities%3F%20%2D%20Nursing%20Scholar-,https%3A//nursingscholar.net/what%2Dare%2Dnurses%2Dduties%2Dand%2Dresponsibilities,-A%20Registered%20Nurse%E2%80%99S|title=What Are Nurses Duties And Responsibilities? - Nursing Scholar}}</ref>. ==ചരിത്രം== പ്രാചീന സംസ്കാരങ്ങളിൽ മന്ത്രവാദിയും പുരോഹിതനും [[ഭിഷഗ്വരൻ]] എന്ന നിലയ്ക്ക് ബഹുമാനിതരായിരുന്നു. എന്നാൽ അക്കാലത്ത് ഭിഷഗ്വരധർമത്തിൽനിന്ന് ഭിന്നമായ നഴ്സിങ് എന്ന സങ്കല്പം രൂപം കൊണ്ടിരുന്നില്ല. ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ പ്രചാരത്തോടെ വ്യക്തിഗതശ്രദ്ധ, ദയ, കാരുണ്യം, പരിചരണം തുടങ്ങിയ മൂല്യങ്ങൾ പ്രചരിക്കുകയും സമ്പന്നവിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ആളുകൾ കാരുണ്യപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സന്നദ്ധരാവുകയും ചെയ്തു. കുടുംബങ്ങൾ കേന്ദ്രീകരിച്ചു നടന്ന ആതുരശൂശ്രൂഷാ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അക്കാലത്തെ സാമൂഹിക പരിഷ്കർത്താക്കളും പങ്കെടുത്തു. പശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലെ ഭരണകൂടത്തിന്റെ മതേതരവത്കരണത്തിന്റെ ഫലമായി രാഷ്ട്രീയാധികാരം ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവന്ന ക്രിസ്തുമതം ആതുര സേവാപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം നല്കി. വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളും ആശുപത്രികളും സ്ഥാപിച്ചുകൊണ്ട് സ്വാധീനം നിലനിർത്താനാണ് ക്രിസ്തുമതം ശ്രമിച്ചത്. ഇത് വൈദ്യശാസ്ത്ര ഗവേഷണങ്ങൾക്ക് പ്രോത്സാഹജനകമായിരുന്നു. ഭിഷഗ്വരർക്കു പുറമേ ശുശ്രൂഷാ പ്രവർത്തകർ അഥവാ നഴ്സുമാരുടെ വലിയൊരു വിഭാഗത്തെത്തന്നെ ഇത്തരം പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കാവശ്യമായിത്തീർന്നു. ക്രമേണ, നഴ്സിങ് ഒരു സ്വതന്ത്ര പ്രവർത്തന മേഖലയും വിജ്ഞാനശാഖയുമായി വികസിക്കുകയാണുണ്ടായത്. മധ്യയുഗത്തിലെ കുരിശുയുദ്ധങ്ങൾ സൈനിക നഴ്സിങ് വിഭാഗത്തിനു ജന്മം നല്കി. വ്യാവസായികവിപ്ളവവും നഗരവത്കരണവും നഴ്സിങ്ങിന്റെ വളർച്ചയ്ക്ക് വളരെയേറെ സഹായകമായിട്ടുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്തെ പുതിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങളും രോഗനിർണയ-ശുശ്രൂഷോപകരണങ്ങളുടെ നിർമ്മാണവും അവ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിൽ വിദഗ്ദ്ധരായ ആളുകളുടെ സേവനം ആവശ്യമാക്കിത്തീർത്തു. ഈ പരിവർത്തനങ്ങൾ നഴ്സിങ്ങിനെ വൈദ്യശാസ്ത്രമേഖലയുടെ അവിഭാജ്യഘടകമാക്കുകയും നഴ്സുമാർ ഡോക്ടർമാരുടെ സഹപ്രവർത്തകർ എന്ന നിലയ്ക്ക് അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അസാധാരണ വൈഭവവും സമർപ്പണബോധവും കൊണ്ട് നഴ്സിങ്ങിനെ ഒരു സ്വതന്ത്രശാഖയാക്കുന്നതിൽ ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ളീഷ് വനിത വഹിച്ച പങ്ക് സ്തുത്യർഹമാണ്. ഇവർ രചിച്ച നോട്സ് ഓൺ ഹോസ്പിറ്റൽസ്, നോട്സ് ഓൺ നഴ്സിങ് എന്നീ കൃതികൾ നഴ്സിങ്ങിന്റെ അടിസ്ഥാന മാർഗനിർദ്ദേശ രേഖകളായി ദീർഘകാലം പരിഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ രംഗത്തെ സംഭാവനകളെ പുരസ്കരിച്ചുകൊണ്ട് 1907-ൽ ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഏറ്റവും വലിയ രാജകീയ ബഹുമതിയായ 'ഓർഡർ ഒഫ് മെറിറ്റ്' ഇവർക്കു ലഭിച്ചു. ഇത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ പൊതുജനസമ്മതിക്കും പ്രചാരത്തിനും വളരെയേറെ സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്. '''രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ആരോഗ്യ രഹസ്യം കുടുംബങ്ങളിലാണ് ''' എന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തത് ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ ആണ്. ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകിതുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേകമായി വിഭാവനം ചെയ്ത ഡിപ്ലോമ, സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ പ്രൊഫഷണൽ രജിസ്ട്രെഷൻ തുടങ്ങിയവ കെയർ ജോലി ചെയ്യുന്നവർക്ക് നിലവിലുണ്ട്. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.rcn.org.uk/library/subject-guides/history|title=History of Nursing {{!}} Subject Guide {{!}} Royal College of Nursing}}</ref>. ==ഇന്ത്യയിൽ== ഇന്ത്യയിൽ ആയുർവേദത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രാചീന കാലത്തെ നഴ്സിങ്ങിനെക്കുറിച്ചു ചർച്ച ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഭിഷഗ്വരൻ, രോഗി, ശുശ്രൂഷകൻ അഥവാ നഴ്സ് എന്നിവർ തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച്, ശുശ്രുതൻ വിശദമായി പ്രതിപാദിച്ചിട്ടുണ്ട്. 19-ാം ശ.-ത്തിലാണ് ഇന്ത്യയിൽ ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ആശുപത്രികൾ സ്ഥാപിതമാകുന്നത്. സിവിലിയൻ ആശുപത്രികളിൽ നഴ്സിങ് ജോലികൾ നിർവഹിച്ചിരുന്നത് മിക്കവാറും യൂറോപ്യൻ മിഷണറിമാരായിരുന്നു. രോഗികളെ കിടത്തി ചികിത്സിക്കുന്ന ആശുപത്രികൾ നിലവിൽവന്നതോടെ സൂതികാ (midvives) പരിശീലനം ആവശ്യമായിത്തീർന്നു. കൊൽക്കത്തയിലും മദ്രാസിലും ആരംഭിച്ച പരിശീലന കേന്ദ്രങ്ങളിൽ വിദേശ ക്രൈസ്തവ മിഷണറി പ്രവർത്തകരാണ് ആദ്യമൊക്കെ അഭ്യസിച്ചത്. ക്രമേണ സ്വദേശികളും ഈ സ്ഥാപനത്തിൽനിന്ന് പരിശീലനം നേടിത്തുടങ്ങി. ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ പോലും ആരോഗ്യരംഗത്ത് ശാസ്ത്രീയ പരിജ്ഞാനമുള്ള നഴ്സുമാർ ഉണ്ടായിവന്നു. ദക്ഷിണേന്ത്യൻ മെഡിക്കൽ മിഷണറി അസോസിയേഷൻ 1911-ൽ ഒരു നഴ്സിങ് കമ്മിറ്റിക്കു രൂപം നല്കി. പരിശീലന കാലയളവും പാഠ്യപദ്ധതിയും നിർണയിക്കുന്നത് ഈ കമ്മിറ്റിയുടെ ചുമതലയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+India&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+india&sc=13-13&sk=&cvid=06B333D653DD46EBB2814AA4BB23FC94&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=in%20India%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Nursing_in_India,-Overview|title=}}</ref>. == വിദ്യാഭ്യാസ യോഗ്യത == ‌ഇന്ത്യയിൽ, അടിസ്ഥാന നഴ്സിങ് പഠനപദ്ധതിയായ 'ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി' (Diploma in General Nursing & Midwifery Course) ഒരു മൂന്നരവർഷത്തെ ഡിപ്ലോമ കോഴ്‌സാണ്. ആദ്യകാലത്ത്‌ കോളജ് ഓഫ് നഴ്സിങ്; ന്യൂഡൽഹി, ക്രിസ്റ്റ്യൻ മെഡിക്കൽ കോളജ്; വെല്ലൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് നഴ്സിങ്-ഭരണനിർവഹണം, മേൽനോട്ടം, അധ്യാപനം എന്നീ വിഷയങ്ങളിൽ പോസ്റ്റ് സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ ആരംഭിച്ചത്. പിന്നീട് അന്താരാഷ്ട്ര നിലവാരത്തോട് കിടപിടിക്കുന്ന രീതിയിൽ നാല് വർഷത്തെ പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സായ ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം (Bsc Nursing) ആദ്യമായി തുടങ്ങിയതും ന്യൂഡൽഹി, വെല്ലൂർ എന്നീ നഴ്സിങ് കോളജുകളിൽത്തന്നെ. 1960-ൽ ഇവിടെ ദ്വിവത്സര നഴ്സിങ് ബിരുദാനന്തര ബിരുദം അഥവാ എംഎസ്സി നഴ്സിംഗ് (Msc Nursing) ആരംഭിച്ചു. 1963-ൽ കേരളത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് സ്കൂൾ ഒഫ് നഴ്സിങ് സ്ഥാപിതമായി. ഇന്ന് കേരളത്തിൽ പല ജില്ലകളിലും സർക്കാർ മെഡിക്കൽ കോളേജുകളോടൊപ്പം തന്നെ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകൾ കൂടി സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. തിരുവനന്തപുരം, ആലപ്പുഴ, കോട്ടയം, എറണാകുളം, തൃശ്ശൂർ, കോഴിക്കോട്, പരിയാരം സർക്കാർ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളിലായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം കുറഞ്ഞ ചിലവിൽ പഠിക്കുവാൻ സാധിക്കും. അഖിലേന്ത്യ തലത്തിൽ കേന്ദ്ര സർക്കാരിന് കീഴിലുള്ള എയിംസിൽ (AIIMS ) നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളും പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ മികച്ച പരിശീലനം നേടുവാനുള്ള സാധ്യതകൾ വിദ്യാർഥികൾക്കുണ്ട്. ഇതര വൈജ്ഞാനിക മേഖലകളെപ്പോലെത്തന്നെ നഴ്സിങ്ങിലും വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം, എംഫിൽ, പിഎച്ച്ഡി ബിരുദങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്. ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ പഠിച്ചവർക്ക് പോസ്റ്റ്‌ ബേസിക് കോഴ്സ് ചെയ്താൽ നഴ്സിങ്ങിൽ ബിരുദം ലഭിക്കും. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികൾ, പിഎച്ച്ഡിക്കാർ എന്നിവർ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരായും അധ്യാപകരായും സേവനം ചെയ്തു വരുന്നു. ഏകദേശം ഇരുന്നൂലധികം സ്പെഷ്യാലിറ്റികൾ ഉള്ള ഒരു ആരോഗ്യമേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. ഇതിൽ ഒരു പ്രത്യേക വിഭാഗത്തിൽ പരിശീലനം നേടാൻ കഴിയും. ഇത് പലപ്പോഴും ഉയർന്ന ശമ്പളം നേടുന്നതിനും വിദഗ്ദ സേവനങ്ങളുടെ ആവശ്യം വർധിപ്പിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കും. നഴ്സിംഗിൽ ഒരു വ്യക്തിയുടെ താൽപര്യം എന്തുതന്നെയായാലും അവർക്ക് താല്പര്യം ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക സ്പെഷ്യാലിറ്റി കണ്ടെത്താൻ സാധിക്കും കൂടാതെ ധാരാളം പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്സുമാർ പൊതുജനാരോഗ്യം അഥവാ സാമൂഹികാരോഗ്യ‌ രംഗത്തും ശോഭിച്ചു വരുന്നു. ഹോസ്പിറ്റൽ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ, ഹെൽത്ത്‌ കെയർ മാനേജ്മെന്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്, ക്ലിനിക്കൽ റിസർച്ച്, ഹെൽത്ത്‌ ഇൻഫർമാറ്റിക്‌സ്‌, മെഡിക്കൽ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്സ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ആരോഗ്യ അനുബന്ധ മേഖലകളിൽ തുടർപഠനം നടത്തുവാനും നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് അവസരമുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=higher+education+after+bsc+nursing+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_1__0&sp=-1&ghc=1&pq=higher+education+after+bsc+nursing+india&sc=1-40&sk=&cvid=E34735D8D8134FE68ADD9AEE6ECE1417&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=India%20%5BPG%20Diploma%20%E2%80%A6-,https%3A//mycourseguru.in/courses%2Dafter%2Dbsc%2Dnursing,-MSc%20is%20the|title=10+ Best Courses after BSc Nursing in India [PG Diploma …}}</ref>. നാല് വർഷ നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ് (AIIMS) പോലുള്ള രാജ്യത്തെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിൽ സാധ്യത വർധിച്ചത് ഈ കോഴ്സിന്റെ സ്വീകാര്യത വർധിക്കാൻ കാരണമായി<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=aiims+norcet&qs=n&form=QBRE&msbsrank=7_8__0&sp=-1&ghc=1&pq=aiims+norcet&sc=15-12&sk=&cvid=74681092A553479694990D1467C39E73&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=NURSING%20OFFICER%20EXAM-,https%3A//www.nurseasy.com/blog/all%2Dabout%2Daiims%2Dnorcet%2Dnursing%2Dofficer%2Dexam,-05/09/2021|title=ALL ABOUT AIIMS NORCET – NURSING OFFICER EXAM}}</ref>. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ സ്വകാര്യ മേഖലയിൽ നഴ്സുമാർക്ക് ലഭിക്കുന്ന കുറഞ്ഞ വേതനം ഇന്നും ഒരു പ്രശ്നമായി തുടരുന്നുണ്ട്. അതുമായി ബന്ധപെട്ടു ധാരാളം സമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=low+wages+nurse+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&ghc=1&pq=low+wages+nurse+india&sc=1-21&sk=&cvid=BBE2B9EB7EBD44A7BE9CCC3665C7084B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=failing%20to%20hire%20%E2%80%A6-,https%3A//scroll.in/article/994367/low%2Dpay%2Dhigh%2Drisk%2Dno%2Dsecurity%2Dwhy...,-09/05/2021|title=Low pay, high risk, no security: Why India is failing to hire}}</ref>. ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, രാജ്കുമാരി അമിത് കൗർ കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ന്യൂഡൽഹി, കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ബനാറസ് ഹിന്ദു സർവകലാശാല വാരാണസി, ഭോപാൽ നഴ്സിങ് കോളേജ്, ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ കോളേജ് പുണെ എന്നിവിടങ്ങളിലേത് ഉൾപ്പെടെ ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ സർവീസസിന്റെ കീഴിലുള്ള നഴ്സിങ് കോളേജുകൾ, നിമ്ഹാൻസ് ബാംഗ്ലൂർ തുടങ്ങിയവ നഴ്സിങ് മേഖലയിലെ മുൻനിര സ്ഥാപനങ്ങളാണ്. ഓക്സിലറി നഴ്സ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫ്, ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി, ബിഎസ്സി/ബിഎസ്സി (ഓണേഴ്സ്) നഴ്സിങ് പ്രോഗ്രാമുകൾ എന്നിവ ലഭ്യമാണ്. പഠനം കഴിഞ്ഞാൽ സർക്കാർ സ്വകാര്യ മേഖലകളിലെ സാധാരണ ക്ലിനിക്കുകൾ, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ, സൂപ്പർ സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യാം. പ്രതിരോധമേഖല, വ്യവസായ, പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആശുപത്രികളിലും അവസരമുണ്ട്. ഹെൽത്ത് ക്ലിനിക്കുകൾ, ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നിവയും ചില മേഖലകളിലുള്ളവർക്ക് അവസരങ്ങൾ ഒരുക്കുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=educational+qualification+nursing+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&pq=educational+qualification+nursing+india&sc=1-39&sk=&cvid=925ADA33871941679C86D489C209BD9E&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Education%20in%20India-,currentnursing.com/nursing_education/nursing_education_in_india.html,-22/04/2011|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=higher+education+after+bsc+nursing+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_1__0&sp=-1&ghc=1&pq=higher+education+after+bsc+nursing+india&sc=1-40&sk=&cvid=E34735D8D8134FE68ADD9AEE6ECE1417&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nursing%20%2D%20Entrance%20Exam-,entrance%2Dexam.net/higher%2Dstudies%2Doptions%2Dafter%2Db%2Dsc%2Dnursing,-29/07/2011|title=Higher Studies options after B. Sc Nursing - Entrance Exam}}</ref>. ===രജിസ്ട്രേഷൻ=== ഇന്ത്യയിൽ 1926-ൽ മദ്രാസിലാണ് ആദ്യമായി ഒരു രജിസ്ട്രേഷൻ കൗൺസിൽ രൂപീകൃതമായത്. 1947-ൽ നിലവിൽവന്ന ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലാണ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ-പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങളെ ഏകീകരിക്കുകയും മാനകീകൃതമായ വിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഇന്ന് എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും നഴ്സിങ് കൌൺസിലുകൾ നിലവിൽ വന്നിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും സംസ്ഥാന നഴ്സിങ് സ്ഥാപനങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലിന്റെ നിർദ്ദേശങ്ങളും നിയന്ത്രണങ്ങളും അനുസരിക്കാൻ ബാധ്യസ്ഥമാണ്. കൂടാതെ ട്രെയ്ൻഡ് നഴ്സസ് അസോസിയേഷനും ഈ രംഗത്തു പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. പ്രസ്തുത സംഘടന നഴ്സിങ് ജേർണൽ ഒഫ് ഇന്ത്യ എന്ന ഒരു മാസികയും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്ര രംഗത്ത് അനുദിനം സംഭവിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന മാറ്റങ്ങളുടെ ഫലമായി നഴ്സിങ് മേഖലയിലും വൻതോതിലുള്ള വിശേഷവത്കരണം നടക്കുന്നുണ്ട്. ഇന്ന് നഴ്സിങ് രംഗത്ത് തൊഴിൽ അവസരങ്ങൾ വളരെ കൂടുതലാണ്. ഹോസ്പിറ്റൽ നഴ്സിങ് സർവീസ്, ട്രെയിനിങ് ഇൻ നഴ്സിങ്, മിലിട്ടറി നഴ്സിങ്, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് നഴ്സിങ്, നഴ്സിങ് ഇൻ റെഡ് ക്രോസ്, പ്രൈവറ്റ് ഡ്യൂട്ടി നഴ്സിങ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ശാഖകളിലായി തൊഴിലവസരങ്ങൾ വ്യാപകമായിട്ടുണ്ട്. അടിസ്ഥാന യോഗ്യതയും പരിശീലനവും സിദ്ധിച്ച നഴ്സുമാർക്ക് വിദേശരാജ്യങ്ങളിൽ തൊഴിലവസരങ്ങൾ ധാരാളമുണ്ട്. വിദേശ ചോദനത്തിനനുസൃതമായി നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ മേഖല ത്വരിതഗതിയിലുള്ള മാറ്റങ്ങൾക്കു വിധേയമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. രണ്ടായിരത്തി ഇരുപതോടെ ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ നിർത്തലാക്കുവാനും നഴ്സിന്റെ അടിസ്ഥാന യോഗ്യത ഡോക്ടർമാരെപ്പോലെ ബിരുദം ആക്കുവാനും തീരുമാനം ഉണ്ടായെങ്കിലും പിന്നീട് കേന്ദ്രസർക്കാർ അതിൽ നിന്നും പിന്നോട്ട് പോവുകയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://nursingjobsindia.in|title=}}</ref>. == NORCET (നോർസറ്റ്) == ഇന്ന് കേന്ദ്രസർക്കാർ രാജ്യത്തെ മികച്ച ആശുപത്രികളായ ആൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിലെ (AIIMS) നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാരുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് വേണ്ടി അഖിലെൻഡ്യാ തലത്തിൽ നോർസറ്റ് (Nursing Officer Recruitment Common Eligibility Test- NORCET) എന്ന പരീക്ഷ നടത്തി വരുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ നഴ്സിംഗ് രംഗത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ വേതനവും ആനുകൂല്യങ്ങളും ലഭിക്കുന്നതും എയിംസിൽ തന്നെയെന്ന് പറയാം. ധാരാളം ഒഴിവുകളാണ് ഇവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=aiims+norcet&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=aiims+norcet&sc=13-12&sk=&cvid=D7D4BC520307459A8CA90BCB1BA16EF0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=aiimsexams.ac.in-,https%3A//norcet2021.aiimsexams.ac.in,-Memorandum%20of%20Physical|title=}}</ref>. == വിദേശ അവസരങ്ങൾ == വിദേശത്ത് ജോലി ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഇന്ത്യക്കാർക്ക് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ മേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശരിയായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല, അതുകാരണം പലവിധ ചതിക്കുഴികളിലും ആളുകൾ അകപ്പെടാറുണ്ട്. വിദേശ ജോലിക്ക് വേണ്ടി മാത്രമായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് പഠിക്കുന്നവരും ധാരാളം. നാലുവർഷത്തെ നഴ്സിംഗ് ബിരുദം വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഐയിംസ് പോലെയുള്ള ഇന്ത്യയിലെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിലിന് കൂടുതൽ സ്വീകാര്യമാണ് എന്നതാണ് കാരണം. പുരുഷ നഴ്സുമാർക്കും (Male nurse) വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ നല്ല അവസരങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. . വടക്കേ അമേരിക്കയിലെ രാജ്യങ്ങളായ യൂഎസ്എ, കാനഡ യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളായ യുകെ, അയർലണ്ട്, ജർമ്മനി, ബെൽജിയം, ഇറ്റലി, മാൾട്ട, സ്വീഡൻ, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലാൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ തുടങ്ങിയ പല രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യയിലെ നഴ്സുമാർക്ക് നല്ല അവസരങ്ങളുണ്ട്. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികളായ എം എസ്സി നഴ്സിംഗ് കഴിഞ്ഞവർക്ക് സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരോ അധ്യാപകരോ ഗവേഷകരോ ആകാം. ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് കുടുംബത്തോടൊപ്പം പോകാൻ സാധിക്കും; പ്രത്യേകിച്ച് നഴ്സിന്റെ പങ്കാളിക്ക് അവിടെ ജോലി ചെയ്യാൻ സാധിക്കുമെന്നത് ഇതിന്റെ ആകർഷണീയത വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ജോലി ലഭിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി ഐഎൽട്സ് (IELTS), ഒഇടി (OET), പിടിഇ (PTE), ടോഫൽ (TOEFL), ജർമൻ ഭാഷ പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ നിർദിഷ്ട സ്കോർ നേടി വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അമേരിക്കയിൽ NCLEX പരീക്ഷ അവിടുത്തെ നഴ്സിംഗ് രംഗത്തേക്കുള്ള ചുവടുവയ്‌പ്പാണ്. യുകെയിൽ (സിബിടി) CBT, OSCE എന്നിവയും വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ജർമൻ ഭാഷയിലെ നിശ്ചിത സ്കോർ ജർമ്മനിയിലേക്കുള്ള വാതായനങ്ങൾ തുറക്കുന്നു. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനമായ നോർക്കയും ജർമൻ ഫെഡറൽ എംപ്ലോയ്മെന്റ് ഏജൻസിയും ചേർന്നു ജർമ്മനിയിലേക്ക് പ്രഗത്ഭരായ മലയാളി നഴ്സുമാർക്ക് നിയമനം നൽകുന്ന പദ്ധതിയാണ് ട്രിപ്പിൾ വിൻ. ഉദ്യോഗാർഥിയുടെ ഇംഗ്ലീഷ് പരിജ്ഞാനം IELTS/OET/TOEFL പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ കൊണ്ട് വിലയിരുത്തപ്പെടുമ്പോൾ, നഴ്സിംഗ് വിജ്ഞാനം മറ്റ് പരീക്ഷകളിലൂടെ അളക്കപ്പെടുന്നു. സിങ്കപ്പൂരിൽ നഴ്സ് ആയി ജോലി നെടുവാൻ എസ്എൻബി പരീക്ഷ (SNB RN) വിജയിക്കേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ്. യുഎഇ, ഒമാൻ, ഖത്തർ, സൗദി അറേബ്യ, കുവൈറ്റ്‌, ബഹ്‌റൈൻ, ഇസ്രയേൽ തുടങ്ങിയ മിഡില് ഈസ്റ്റ്‌/ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യൻ നഴ്സുമാർക്ക് അവസരമുണ്ട്. ഡിഎച്ച്എ (DHA), പ്രൊമെട്രിക് (Prometric), ഹാദ് (HAAD), എംഒഎച്ച് (MOH) തുടങ്ങിയ അതാത് രാജ്യങ്ങളിലെ ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയം നടത്തുന്ന പരീക്ഷകളാണ് അതിന് വേണ്ടി എഴുതേണ്ടത്. യുകെ പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് തുടർ പഠനത്തിനും സാധ്യതയുണ്ട്. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളായ നോർക്ക റൂട്സ്, ODEPC എന്നിവ നഴ്സുമാർക്ക് വേണ്ടി വിദേശത്തേക്ക് ജോലി അവസരവും പരിശീലനവും ചിലവ് കുറഞ്ഞ രീതിയിലോ അല്ലെങ്കിൽ സൗജന്യമായോ നൽകി വരുന്നുണ്ട്. ധാരാളം മലയാളികളായ നഴ്സുമാർ ഇവിടങ്ങളിൽ സ്തുത്യർഹ സേവനം അനുഷ്ഠിച്ചു വരുന്നു. പലപ്പോഴും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച നഴ്സുമാർ എന്ന പദവി മലയാളി നഴ്സുമാരെ തേടിയെത്താറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+germany+from+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=2_3__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+germany+from+india&sc=5-26&sk=&cvid=958B20A9D5CC404EBAAC03CE64C6E7DC&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20(BSc%20%26%20GNM)-,https%3A//www.eduflair.com/nursing%2Djobs%2Din%2Dgermany%2Dfor%2Dindian%2Dnurses.php,-A%20B1%20level|title=Nursing Jobs in Germany for Indian Nurses (BSc & GNM)}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+uk+for+indians&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&pq=nursing+jobs+uk+for+indians&sc=1-27&sk=&cvid=8BDAFA16FA1A4B22A6E649A92393C149&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=India%20%2D%20Your%20World%20%E2%80%A6-,https%3A//www.yourworldhealthcare.com/uk/news/how%2Dto%2Dbecome%2D%E2%80%A6,-Cached|title=How to become a UK nurse from India - Your World}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://in.linkedin.com/jobs/view/registered-nurse-at-abroad-112-3153344363|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+usa&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&pq=nursing+usa&sc=13-11&sk=&cvid=5A7A39D830C048F4B158CD401B7A6965&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=United%20States%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Nursing_in_the_United_States,-Registered%20nurses%20generally|title=Nursing in the United States - Wikipedia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+australia&qs=MT&pq=nursing+australia&sc=6-17&cvid=B0CE4925AE7F4D56A324DABB4AD41B77&FORM=QBRE&sp=7&ghc=1#:~:text=Nursing%20Australia-,https%3A//nursingau.com,-Nursing%20Au.%20Welcome|title=Nursing Australia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+middle+east&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+jobs+middle+east&sc=13-24&sk=&cvid=DFC7D0E33FF641C9B7C2178F4CBAA4B3&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=East%20%2D%20Medacs%20Healthcare-,https%3A//www.medacs.com/find%2Da%2Djob/international%2Djobs/nursing%2Djobs%2Dmiddle%2Deast,-Opportunities%20for%20Nurses|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+singapore&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+jobs+singapore&sc=13-22&sk=&cvid=77E1EF9DA0FB49CD9BF127EC1CC3605B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Hiring)%20%7C%20Recruit.net-,https%3A//singapore.recruit.net/search%2Dnurse%2Djobs,-nurse%20jobs%20in|title=Nurse Jobs In Singapore (Now Hiring) {{!}} Recruit.net}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+newzealand&qs=n&form=QBRE&msbsrank=3_4__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+newzealand&sc=7-18&sk=&cvid=3F1B276F12074DDF84B587FFABBFDE37&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=of%20Health%20NZ-,https%3A//www.health.govt.nz/our%2Dwork/nursing/nurses%2Dnew%2Dzealand/working...,-Working%20as%20a|title=Working as a nurse in New Zealand {{!}} Ministry of Health NZ}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+malta&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_6__0&sp=-1&pq=nursing+careers+malta&sc=6-21&sk=&cvid=A0B8F531E50648CEBEABF8DEDA935983&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Malta%20%2D%20IMS%20Recruitment-,https%3A//www.imsrecruitment.com/vacancies/nursing%2Dvacancies%2Din%2Dmalta,-22/11/2021|title=Nursing vacancies in Malta - IMS Recruitment}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+abroad+for+indian+nurses&qs=NM&pq=nursing+abroad+indians&sc=1-22&cvid=9860A8A48AF84373B4134F66CEA9A743&FORM=QBRE&sp=2&ghc=1#:~:text=Live%20in%202022-,https%3A//nurseabroad.in/top%2Dcountries%2Dfor%2Dnurses%2Dto%2Dwork%2Dand%2Dlive,-Estimated%20Reading%20Time|title=Top Countries for Nurses to Work and Live in 2022}}</ref>. == വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ == ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകി തുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ ആരോഗ്യ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+uk&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+careers+uk&sc=13-18&sk=&cvid=5E2F5C2A1DBA47C6950845708CD25F55&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=careers%20%7C%20Health%20Careers-,https%3A//www.healthcareers.nhs.uk/we%2Dare%2Dthe%2Dnhs/nursing%2Dcareers,-What%20do%20NHS|title=Nursing careers {{!}} Health Careers|last=Nursing careers {{!}} Health Careers}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+germany&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_2__0&sp=-1&pq=nursing+careers+germany&sc=3-23&sk=&cvid=9F9BC1F2F613430684AD596325FA3DE0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Germany%20%2D%20Dynamic%20healthstaff-,https%3A//dynamichealthstaff.com/nursing%2Djobs%2Din%2Dgermany,-So%2C%20to%20get|title=Nursing Jobs in Germany - Dynamic healthstaff}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+canada&qs=n&form=QBRE&msbsrank=5_6__0&sp=-1&pq=nursing+careers+canada&sc=11-22&sk=&cvid=A353571AEA744DE591BB7D245DCA9E41&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nursing%20Careers%20Canada-,https%3A//www.nursingcareerscanada.ca,-Nursing%20in%20Canada|title=Find your next nursing job {{!}} Nursing Careers Canada}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+australia+and+newzealand&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_1__0&sp=-1&pq=nursing+careers+australia+and+newzealand&sc=1-40&sk=&cvid=7C36C36EEBEE470188D1FA8F1D5A10AF&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=and%20New%20Zealand-,https%3A//nursingjobsaustralia.com/job%2Dboard,-143%20Nursing%20Jobs|title=Nursing Jobs in Australia and New Zealand}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+usa&qs=n&form=QBRE&msbsrank=3_4__0&sp=-1&pq=nursing+careers+usa&sc=7-19&sk=&cvid=690DB5BEE50348FA97C765889BDA2FC0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=the%20United%20States-,https%3A//usanursingcareers.com,-USA%20Nursing%20Careers|title=USA Nursing Careers – Nursing Jobs in the United States}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+profession&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=2&pq=nursing+profession&sc=13-18&sk=&cvid=1E23B1D5168345C98DFD359B8F7F3CD7&ghsh=0&ghacc=1&ghpl=#:~:text=a%20Profession%20%2D%20RNpedia-,https%3A//www.rnpedia.com/.../nursing%2Dprofession,-Nursing%20Is%20a|title=Nursing as a Profession - RNpedia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+career+promotion&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_6__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+career+promotion&sc=6-24&sk=&cvid=7FB15D1A60A247D3A281AA884DEDD989&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Paths%20and%20Advancement-,https%3A//www.indeed.com/career%2Dadvice/career%2Ddevelopment/nurse%2Dcareer...,-Cached|title=10 Nursing Career Progression Paths and Advancement}}</ref>. == അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനം == മെയ് മാസം 12 ന് അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ആധുനിക നഴ്‌സിങ്ങ് പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ച ഇംഗ്ലീഷ് വനിത ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേലിന്റെ ജന്മദിനമാണ് അന്ന്. സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയും പ്രമുഖ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റീഷ്യനുമായ ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ ഇറ്റലിയിലെ ഫ്ളോറെൻസിലാണ് ജനിച്ചത്. 19ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ക്രിമിയൻ യുദ്ധത്തിൽ മുറിവേറ്റ ഭടൻമാരെ ശുശ്രൂഷിക്കുന്നതിന് സ്വന്തം ജീവൻപോലും പണയം വച്ച് ക്യാമ്പുകളിൽ പ്രവർത്തിച്ച ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ വിളക്കേന്തിയ വനിത എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 1850 ൽ ആദ്യമായി ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാർക്കായി ഒരു ട്രെയ്‌നിംഗ് സെന്റർ സ്ഥാപിച്ചതും ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേലാണ്. ലണ്ടനിലെ കിങ്‌സ് കോളേജിന്റെ ഭാഗമാണ് ഇന്ന് ആ സ്ഥാപനം. ബ്രിട്ടീഷ് സൈനികരുടെ ആരോഗ്യത്തിൽ ശ്രദ്ധ ഊന്നിയ നൈറ്റിംഗേൽ പിന്നീട് ഇന്ത്യയിലെ മാലിന്യ സംസ്കരണം, ശുചിത്വം, ശുദ്ധജലലഭ്യത, ചികിത്സ, രോഗി പരിചരണം തുടങ്ങിയ പൊതുജനാരോഗ്യ വിഷയങ്ങളിൽ പഠനങ്ങൾ നടത്തി. ഇന്ന് ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ട്രെയ്‌നിംഗ് സംവിധാനവും കൂടുതൽ അറിവുകളും ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാരെ കൂടുതൽ നൈപുണ്യമുള്ളവരാക്കി മാറ്റിയിട്ടുണ്ട്. നൈറ്റിംഗേലിന്റെ ത്യാഗത്തെ സ്മരിച്ചുകൊണ്ട് നഴ്‌സസ് ദിനാഘോഷം നടത്തുമ്പോൾ ഇന്നത്തെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ വെല്ലുവിളികൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിന് തയ്യാറാവുന്നതിനുള്ള സന്ദേശമാണ് നഴ്‌സിംഗ് സമൂഹം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=international+nurse+day&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=international+nurse+day&sc=13-23&sk=&cvid=9839EB7D06B748E0A598FDF720E2BF0B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20Day%20%2D%20WHO-,https%3A//www.who.int/news/item/11%2D05%2D2020%2Dhappy%2Dinternational%2Dn%E2%80%A6,-11/05/2020|title=Happy international Nurses Day - WHO}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=florence+nightingale&filters=ufn%3a%22Florence+Nightingale%22+sid%3a%2223a91d7b-3393-defb-b136-2f7e7fcc382d%22&asbe=AS&qs=MB&pq=florence+&sk=AS1&sc=6-9&cvid=C1A3E64668D84AB0BAB7E373DCC266A4&FORM=QBRE&sp=10#:~:text=Florence%20Nightingale%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Florence_Nightingale,-Florence%20Nightingale%20OM|title=Florence Nightingale - Wikipedia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=florence+nightingale&filters=ufn%3a%22Florence+Nightingale%22+sid%3a%2223a91d7b-3393-defb-b136-2f7e7fcc382d%22&asbe=AS&qs=MB&pq=florence+&sk=AS1&sc=6-9&cvid=C1A3E64668D84AB0BAB7E373DCC266A4&FORM=QBRE&sp=10#:~:text=Nightingale%3F%20%2D%20BBC%20Bitesize-,https%3A//www.bbc.co.uk/bitesize/topics/zns9nrd/articles/znsct39,-In%201853%20Florence|title=Who was Florence Nightingale? - BBC Bitesize}}</ref>. <ref>{{Cite web|url=https://en.wikipedia.org/wiki/International_Nurses_Day|title=International Nurses Day|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ==ചിത്രശാല== <gallery> Image:U.S. Navy Nurse Corps recruiting poster, January 1945 (NH 78855).jpg|രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധക്കാലത്തെ ഒരു അമേരിക്കൻ നേഴ്സിന്റെ ചിത്രം Image:Florence Nightingale 1920 reproduction.jpg|ഫ്ലോറൻസ് നൈറ്റിൻഗേൽ </gallery> ==അവലംബം== * Parks Text Book of Preventive and Social Medicine,19th Ed, Page:534 ( "The secret of national health lies in the homes of the people") {{Reflist}} {{Sarvavijnanakosam|%E0%B4%A8%E0%B4%B4%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D}} [[വർഗ്ഗം:തൊഴിലുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നഴ്‌സിങ്]] 8rhw6yatc6ok1fqdx5fswjgc4pqbpr1 3762248 3762244 2022-08-04T14:51:13Z 2.101.116.123 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Nursing}} {{Infobox Occupation | name= നഴ്‌സ് | image= [[File:British woman tending to a baby.jpg|250px]] | caption= A British nurse caring for a baby | official_names= Nurse <!------------Details-------------------> | type= [[Healthcare professionals|Healthcare professional]] | activity_sector= [[Health care]] | competencies= Caring for general well-being of patients | formation= Qualifications in terms of statutory regulations according to national, state, or provincial legislation in each country | employment_field= *[[Hospital]], *[[Clinic]] *[[Laboratory]] | related_occupation= }} {{Science}}ആരോഗ്യപരിപാലന മേഖലയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ഒരു വിദഗ്ധ തൊഴിലാണ് '''നഴ്‌സിങ് അഥവാ ആധുനിക നഴ്സിംഗ്'''. രോഗികളെ പരിചരിക്കുന്നതിനും അവരെ ചികിത്സിക്കുന്നതിനും ആതുര ശുഷ്രൂഷയിലും ശസ്ത്രക്രിയയിലും മറ്റ് ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരെ സഹായിക്കുന്നതിനും ആവശ്യമായ ശാസ്ത്രീയ പരിശീലനം നേടിയ ആരോഗ്യപരിപാലന വിദഗ്ധരാണ് നേഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാർ. വളരെയധികം ക്ഷമയും സഹാനുഭൂതിയും വൈദഗ്ധ്യവും ആവശ്യമുള്ള ഒരു തൊഴിൽ കൂടിയാണിത്. പലവിധ രോഗങ്ങളാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന രോഗികളെ ശുശ്രൂഷിക്കുകയും ചികിത്സിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ ജോലിയാണ്. വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ വളരെയേറെ വളർച്ച പ്രാപിച്ച ആധുനിക നഴ്സിംഗ് ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വനിതയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ വികസിച്ചു വന്നതാണ്. സ്ത്രീകൾ മാത്രമല്ല, ഇന്ന് പുരുഷന്മാരും ധാരാളമായി കടന്നുവരുന്ന ഒരു തൊഴിൽ മേഖലയായി നഴ്സിംഗ് മാറിയിട്ടുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=male+nurse+opportunities&qs=NWU&pq=male+nurse+opportunities&sc=6-24&cvid=D12F9B1B18114E9BAF880B1658D9CC30&FORM=QBRE&sp=1&ghc=1#:~:text=All%20Nursing%20Schools-,https%3A//www.allnursingschools.com/articles/men%2Din%2Dnursing,-30/12/2021|title=Can I Be a Male Nurse? {{!}} All Nursing Schools}}</ref>. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്ത് ഡോക്ടർമാരെപോലെ ഉത്തരവാദിത്വമുള്ള ശുശ്രൂഷകൾ ഒരു ആധുനിക നഴ്സിംഗ് പ്രൊഫഷണൽ ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രം വളരെയധികം മുന്നേറുന്ന ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ. ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നതിനും നിലനിർത്തുന്നതിനും വ്യക്തികളെയോ, കുടുംബങ്ങളേയോ, സമൂഹത്തെയോ സഹായിക്കുക, ശാക്തീകരിക്കുക എന്നിവയാണ് നഴ്സിങ്ങിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നവരുടെ വിശാല ചുമതലകൾ. രോഗിയുടെ ആവശ്യം നിർണയിച്ച് വളരെ ശാസ്ത്രീയമായാണ് അവർ ശുശ്രൂഷാ-ചികിത്സ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും വികസിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഡോക്ടറുടെ നിർദ്ദേശാനുസരണം രോഗിക്ക് ചികിത്സ നല്കുകയും പരിചരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനു പുറമേ ആരോഗ്യം നിലനിർത്തുകയോ വീണ്ടെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതിനുവേണ്ട മാർഗങ്ങളെക്കുറിച്ച് രോഗിയെ ബോധവത്കരിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ ഭാഗമാണ്. അത്യാഹിത വിഭാഗത്തിൽ, മാനസികാരോഗ്യ രംഗത്ത്, പകർച്ച വ്യാധികൾ തടയുന്നതിൽ, സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും വിഭാഗത്തിൽ, കുടുംബാസൂത്രണം അഥവാ ഗർഭനിരോധനം, വാക്‌സിനേഷൻ, സാന്ത്വന ചികിത്സ തുടങ്ങിയ വിവിധ സാമൂഹിക ആരോഗ്യ പ്രവർത്തനത്തിൽ, സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്, നഴ്സിംഗ് ഹോം‌, കെയർ ഹോം, വയോജന പരിപാലനം, ആരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസം തുടങ്ങിയ എല്ലാ ആരോഗ്യപരിപാലനരംഗത്തും അനുബന്ധ മേഖലകളിലും നഴ്സുമാരുടെ സമഗ്രമായ സേവനം അത്യാവശ്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing&cvid=dbf767263c254eceb559021d2246fae8&aqs=edge..46j69i57j0l7.4155j0j1&pglt=43&FORM=ANNTA1&PC=HCTS#:~:text=Nursing%20-%20Wikipedia-,https://en.wikipedia.org/wiki/Nursing,-Nursing%20is%20a|title=nursing - Search|access-date=2022-08-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing&cvid=dbf767263c254eceb559021d2246fae8&aqs=edge..46j69i57j0l7.4155j0j1&pglt=43&FORM=ANNTA1&PC=HCTS#:~:text=careers%20%7C%20Health%20Careers-,https://www.healthcareers.nhs.uk/we-are-the-nhs/nursing-careers,-We%20are%20nurses|title=nursing - Search|access-date=2022-08-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+profession&qs=n&form=QBRE&msbsrank=7_8__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+profession&sc=15-18&sk=&cvid=B23107EAA003424CA3317CAE2E62212B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20Association%20%7C%20ANA-,https%3A//www.nursingworld.org/practice%2Dpolicy/workforce/what%2Dis%2Dnursing,-Registered%20Nurses%20Registered|title=What is Nursing? {{!}} American Nurses Association {{!}} ANA}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+duties+and+responsibilities&qs=SC&pq=nursing+duties+and+responsiblities&sc=1-34&cvid=631650CE511B4E7EB44076DDAB192AB4&FORM=QBRE&sp=2&ghc=1#:~:text=Responsibilities%3F%20%2D%20Nursing%20Scholar-,https%3A//nursingscholar.net/what%2Dare%2Dnurses%2Dduties%2Dand%2Dresponsibilities,-A%20Registered%20Nurse%E2%80%99S|title=What Are Nurses Duties And Responsibilities? - Nursing Scholar}}</ref>. ==ചരിത്രം== പ്രാചീന സംസ്കാരങ്ങളിൽ മന്ത്രവാദിയും പുരോഹിതനും [[ഭിഷഗ്വരൻ]] എന്ന നിലയ്ക്ക് ബഹുമാനിതരായിരുന്നു. എന്നാൽ അക്കാലത്ത് ഭിഷഗ്വരധർമത്തിൽനിന്ന് ഭിന്നമായ നഴ്സിങ് എന്ന സങ്കല്പം രൂപം കൊണ്ടിരുന്നില്ല. ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ പ്രചാരത്തോടെ വ്യക്തിഗതശ്രദ്ധ, ദയ, കാരുണ്യം, പരിചരണം തുടങ്ങിയ മൂല്യങ്ങൾ പ്രചരിക്കുകയും സമ്പന്നവിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ആളുകൾ കാരുണ്യപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സന്നദ്ധരാവുകയും ചെയ്തു. കുടുംബങ്ങൾ കേന്ദ്രീകരിച്ചു നടന്ന ആതുരശൂശ്രൂഷാ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അക്കാലത്തെ സാമൂഹിക പരിഷ്കർത്താക്കളും പങ്കെടുത്തു. പശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലെ ഭരണകൂടത്തിന്റെ മതേതരവത്കരണത്തിന്റെ ഫലമായി രാഷ്ട്രീയാധികാരം ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവന്ന ക്രിസ്തുമതം ആതുര സേവാപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം നല്കി. വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളും ആശുപത്രികളും സ്ഥാപിച്ചുകൊണ്ട് സ്വാധീനം നിലനിർത്താനാണ് ക്രിസ്തുമതം ശ്രമിച്ചത്. ഇത് വൈദ്യശാസ്ത്ര ഗവേഷണങ്ങൾക്ക് പ്രോത്സാഹജനകമായിരുന്നു. ഭിഷഗ്വരർക്കു പുറമേ ശുശ്രൂഷാ പ്രവർത്തകർ അഥവാ നഴ്സുമാരുടെ വലിയൊരു വിഭാഗത്തെത്തന്നെ ഇത്തരം പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കാവശ്യമായിത്തീർന്നു. ക്രമേണ, നഴ്സിങ് ഒരു സ്വതന്ത്ര പ്രവർത്തന മേഖലയും വിജ്ഞാനശാഖയുമായി വികസിക്കുകയാണുണ്ടായത്. മധ്യയുഗത്തിലെ കുരിശുയുദ്ധങ്ങൾ സൈനിക നഴ്സിങ് വിഭാഗത്തിനു ജന്മം നല്കി. വ്യാവസായികവിപ്ളവവും നഗരവത്കരണവും നഴ്സിങ്ങിന്റെ വളർച്ചയ്ക്ക് വളരെയേറെ സഹായകമായിട്ടുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്തെ പുതിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങളും രോഗനിർണയ-ശുശ്രൂഷോപകരണങ്ങളുടെ നിർമ്മാണവും അവ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിൽ വിദഗ്ദ്ധരായ ആളുകളുടെ സേവനം ആവശ്യമാക്കിത്തീർത്തു. ഈ പരിവർത്തനങ്ങൾ നഴ്സിങ്ങിനെ വൈദ്യശാസ്ത്രമേഖലയുടെ അവിഭാജ്യഘടകമാക്കുകയും നഴ്സുമാർ ഡോക്ടർമാരുടെ സഹപ്രവർത്തകർ എന്ന നിലയ്ക്ക് അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അസാധാരണ വൈഭവവും സമർപ്പണബോധവും കൊണ്ട് നഴ്സിങ്ങിനെ ഒരു സ്വതന്ത്രശാഖയാക്കുന്നതിൽ ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ളീഷ് വനിത വഹിച്ച പങ്ക് സ്തുത്യർഹമാണ്. ഇവർ രചിച്ച നോട്സ് ഓൺ ഹോസ്പിറ്റൽസ്, നോട്സ് ഓൺ നഴ്സിങ് എന്നീ കൃതികൾ നഴ്സിങ്ങിന്റെ അടിസ്ഥാന മാർഗനിർദ്ദേശ രേഖകളായി ദീർഘകാലം പരിഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ രംഗത്തെ സംഭാവനകളെ പുരസ്കരിച്ചുകൊണ്ട് 1907-ൽ ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഏറ്റവും വലിയ രാജകീയ ബഹുമതിയായ 'ഓർഡർ ഒഫ് മെറിറ്റ്' ഇവർക്കു ലഭിച്ചു. ഇത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ പൊതുജനസമ്മതിക്കും പ്രചാരത്തിനും വളരെയേറെ സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്. '''രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ആരോഗ്യ രഹസ്യം കുടുംബങ്ങളിലാണ് ''' എന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തത് ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ ആണ്. ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകിതുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേകമായി വിഭാവനം ചെയ്ത ഡിപ്ലോമ, സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ പ്രൊഫഷണൽ രജിസ്ട്രെഷൻ തുടങ്ങിയവ കെയർ ജോലി ചെയ്യുന്നവർക്ക് നിലവിലുണ്ട്. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.rcn.org.uk/library/subject-guides/history|title=History of Nursing {{!}} Subject Guide {{!}} Royal College of Nursing}}</ref>. ==ഇന്ത്യയിൽ== ഇന്ത്യയിൽ ആയുർവേദത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രാചീന കാലത്തെ നഴ്സിങ്ങിനെക്കുറിച്ചു ചർച്ച ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഭിഷഗ്വരൻ, രോഗി, ശുശ്രൂഷകൻ അഥവാ നഴ്സ് എന്നിവർ തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച്, ശുശ്രുതൻ വിശദമായി പ്രതിപാദിച്ചിട്ടുണ്ട്. 19-ാം ശ.-ത്തിലാണ് ഇന്ത്യയിൽ ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ആശുപത്രികൾ സ്ഥാപിതമാകുന്നത്. സിവിലിയൻ ആശുപത്രികളിൽ നഴ്സിങ് ജോലികൾ നിർവഹിച്ചിരുന്നത് മിക്കവാറും യൂറോപ്യൻ മിഷണറിമാരായിരുന്നു. രോഗികളെ കിടത്തി ചികിത്സിക്കുന്ന ആശുപത്രികൾ നിലവിൽവന്നതോടെ സൂതികാ (midvives) പരിശീലനം ആവശ്യമായിത്തീർന്നു. കൊൽക്കത്തയിലും മദ്രാസിലും ആരംഭിച്ച പരിശീലന കേന്ദ്രങ്ങളിൽ വിദേശ ക്രൈസ്തവ മിഷണറി പ്രവർത്തകരാണ് ആദ്യമൊക്കെ അഭ്യസിച്ചത്. ക്രമേണ സ്വദേശികളും ഈ സ്ഥാപനത്തിൽനിന്ന് പരിശീലനം നേടിത്തുടങ്ങി. ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ പോലും ആരോഗ്യരംഗത്ത് ശാസ്ത്രീയ പരിജ്ഞാനമുള്ള നഴ്സുമാർ ഉണ്ടായിവന്നു. ദക്ഷിണേന്ത്യൻ മെഡിക്കൽ മിഷണറി അസോസിയേഷൻ 1911-ൽ ഒരു നഴ്സിങ് കമ്മിറ്റിക്കു രൂപം നല്കി. പരിശീലന കാലയളവും പാഠ്യപദ്ധതിയും നിർണയിക്കുന്നത് ഈ കമ്മിറ്റിയുടെ ചുമതലയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+India&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+india&sc=13-13&sk=&cvid=06B333D653DD46EBB2814AA4BB23FC94&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=in%20India%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Nursing_in_India,-Overview|title=}}</ref>. == വിദ്യാഭ്യാസ യോഗ്യത == ‌ഇന്ത്യയിൽ, അടിസ്ഥാന നഴ്സിങ് പഠനപദ്ധതിയായ 'ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി' (Diploma in General Nursing & Midwifery Course) ഒരു മൂന്നരവർഷത്തെ ഡിപ്ലോമ കോഴ്‌സാണ്. ആദ്യകാലത്ത്‌ കോളജ് ഓഫ് നഴ്സിങ്; ന്യൂഡൽഹി, ക്രിസ്റ്റ്യൻ മെഡിക്കൽ കോളജ്; വെല്ലൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് നഴ്സിങ്-ഭരണനിർവഹണം, മേൽനോട്ടം, അധ്യാപനം എന്നീ വിഷയങ്ങളിൽ പോസ്റ്റ് സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ ആരംഭിച്ചത്. പിന്നീട് അന്താരാഷ്ട്ര നിലവാരത്തോട് കിടപിടിക്കുന്ന രീതിയിൽ നാല് വർഷത്തെ പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സായ ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം (Bsc Nursing) ആദ്യമായി തുടങ്ങിയതും ന്യൂഡൽഹി, വെല്ലൂർ എന്നീ നഴ്സിങ് കോളജുകളിൽത്തന്നെ. 1960-ൽ ഇവിടെ ദ്വിവത്സര നഴ്സിങ് ബിരുദാനന്തര ബിരുദം അഥവാ എംഎസ്സി നഴ്സിംഗ് (Msc Nursing) ആരംഭിച്ചു. 1963-ൽ കേരളത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് സ്കൂൾ ഒഫ് നഴ്സിങ് സ്ഥാപിതമായി. ഇന്ന് കേരളത്തിൽ പല ജില്ലകളിലും സർക്കാർ മെഡിക്കൽ കോളേജുകളോടൊപ്പം തന്നെ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകൾ കൂടി സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. തിരുവനന്തപുരം, ആലപ്പുഴ, കോട്ടയം, എറണാകുളം, തൃശ്ശൂർ, കോഴിക്കോട്, പരിയാരം സർക്കാർ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളിലായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം കുറഞ്ഞ ചിലവിൽ പഠിക്കുവാൻ സാധിക്കും. അഖിലേന്ത്യ തലത്തിൽ കേന്ദ്ര സർക്കാരിന് കീഴിലുള്ള എയിംസിൽ (AIIMS ) നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളും പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ മികച്ച പരിശീലനം നേടുവാനുള്ള സാധ്യതകൾ വിദ്യാർഥികൾക്കുണ്ട്. ഇതര വൈജ്ഞാനിക മേഖലകളെപ്പോലെത്തന്നെ നഴ്സിങ്ങിലും വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം, എംഫിൽ, പിഎച്ച്ഡി ബിരുദങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്. ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ പഠിച്ചവർക്ക് പോസ്റ്റ്‌ ബേസിക് കോഴ്സ് ചെയ്താൽ നഴ്സിങ്ങിൽ ബിരുദം ലഭിക്കും. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികൾ, പിഎച്ച്ഡിക്കാർ എന്നിവർ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരായും അധ്യാപകരായും സേവനം ചെയ്തു വരുന്നു. ഏകദേശം ഇരുന്നൂലധികം സ്പെഷ്യാലിറ്റികൾ ഉള്ള ഒരു ആരോഗ്യമേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. ഇതിൽ ഒരു പ്രത്യേക വിഭാഗത്തിൽ പരിശീലനം നേടാൻ കഴിയും. ഇത് പലപ്പോഴും ഉയർന്ന ശമ്പളം നേടുന്നതിനും വിദഗ്ദ സേവനങ്ങളുടെ ആവശ്യം വർധിപ്പിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കും. നഴ്സിംഗിൽ ഒരു വ്യക്തിയുടെ താൽപര്യം എന്തുതന്നെയായാലും അവർക്ക് താല്പര്യം ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക സ്പെഷ്യാലിറ്റി കണ്ടെത്താൻ സാധിക്കും കൂടാതെ ധാരാളം പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്സുമാർ പൊതുജനാരോഗ്യം അഥവാ സാമൂഹികാരോഗ്യ‌ രംഗത്തും ശോഭിച്ചു വരുന്നു. ഹോസ്പിറ്റൽ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ, ഹെൽത്ത്‌ കെയർ മാനേജ്മെന്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്, ക്ലിനിക്കൽ റിസർച്ച്, ഹെൽത്ത്‌ ഇൻഫർമാറ്റിക്‌സ്‌, മെഡിക്കൽ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്സ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ആരോഗ്യ അനുബന്ധ മേഖലകളിൽ തുടർപഠനം നടത്തുവാനും നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് അവസരമുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=higher+education+after+bsc+nursing+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_1__0&sp=-1&ghc=1&pq=higher+education+after+bsc+nursing+india&sc=1-40&sk=&cvid=E34735D8D8134FE68ADD9AEE6ECE1417&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=India%20%5BPG%20Diploma%20%E2%80%A6-,https%3A//mycourseguru.in/courses%2Dafter%2Dbsc%2Dnursing,-MSc%20is%20the|title=10+ Best Courses after BSc Nursing in India [PG Diploma …}}</ref>. നാല് വർഷ നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ് (AIIMS) പോലുള്ള രാജ്യത്തെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിൽ സാധ്യത വർധിച്ചത് ഈ കോഴ്സിന്റെ സ്വീകാര്യത വർധിക്കാൻ കാരണമായി<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=aiims+norcet&qs=n&form=QBRE&msbsrank=7_8__0&sp=-1&ghc=1&pq=aiims+norcet&sc=15-12&sk=&cvid=74681092A553479694990D1467C39E73&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=NURSING%20OFFICER%20EXAM-,https%3A//www.nurseasy.com/blog/all%2Dabout%2Daiims%2Dnorcet%2Dnursing%2Dofficer%2Dexam,-05/09/2021|title=ALL ABOUT AIIMS NORCET – NURSING OFFICER EXAM}}</ref>. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ സ്വകാര്യ മേഖലയിൽ നഴ്സുമാർക്ക് ലഭിക്കുന്ന കുറഞ്ഞ വേതനം ഇന്നും ഒരു പ്രശ്നമായി തുടരുന്നുണ്ട്. അതുമായി ബന്ധപെട്ടു ധാരാളം സമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=low+wages+nurse+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&ghc=1&pq=low+wages+nurse+india&sc=1-21&sk=&cvid=BBE2B9EB7EBD44A7BE9CCC3665C7084B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=failing%20to%20hire%20%E2%80%A6-,https%3A//scroll.in/article/994367/low%2Dpay%2Dhigh%2Drisk%2Dno%2Dsecurity%2Dwhy...,-09/05/2021|title=Low pay, high risk, no security: Why India is failing to hire}}</ref>. ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, രാജ്കുമാരി അമിത് കൗർ കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ന്യൂഡൽഹി, കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ബനാറസ് ഹിന്ദു സർവകലാശാല വാരാണസി, ഭോപാൽ നഴ്സിങ് കോളേജ്, ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ കോളേജ് പുണെ എന്നിവിടങ്ങളിലേത് ഉൾപ്പെടെ ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ സർവീസസിന്റെ കീഴിലുള്ള നഴ്സിങ് കോളേജുകൾ, നിമ്ഹാൻസ് ബാംഗ്ലൂർ തുടങ്ങിയവ നഴ്സിങ് മേഖലയിലെ മുൻനിര സ്ഥാപനങ്ങളാണ്. ഓക്സിലറി നഴ്സ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫ്, ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി, ബിഎസ്സി/ബിഎസ്സി (ഓണേഴ്സ്) നഴ്സിങ് പ്രോഗ്രാമുകൾ എന്നിവ ലഭ്യമാണ്. പഠനം കഴിഞ്ഞാൽ സർക്കാർ സ്വകാര്യ മേഖലകളിലെ സാധാരണ ക്ലിനിക്കുകൾ, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ, സൂപ്പർ സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യാം. പ്രതിരോധമേഖല, വ്യവസായ, പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആശുപത്രികളിലും അവസരമുണ്ട്. ഹെൽത്ത് ക്ലിനിക്കുകൾ, ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നിവയും ചില മേഖലകളിലുള്ളവർക്ക് അവസരങ്ങൾ ഒരുക്കുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=educational+qualification+nursing+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&pq=educational+qualification+nursing+india&sc=1-39&sk=&cvid=925ADA33871941679C86D489C209BD9E&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Education%20in%20India-,currentnursing.com/nursing_education/nursing_education_in_india.html,-22/04/2011|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=higher+education+after+bsc+nursing+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_1__0&sp=-1&ghc=1&pq=higher+education+after+bsc+nursing+india&sc=1-40&sk=&cvid=E34735D8D8134FE68ADD9AEE6ECE1417&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nursing%20%2D%20Entrance%20Exam-,entrance%2Dexam.net/higher%2Dstudies%2Doptions%2Dafter%2Db%2Dsc%2Dnursing,-29/07/2011|title=Higher Studies options after B. Sc Nursing - Entrance Exam}}</ref>. ===രജിസ്ട്രേഷൻ=== ഇന്ത്യയിൽ 1926-ൽ മദ്രാസിലാണ് ആദ്യമായി ഒരു രജിസ്ട്രേഷൻ കൗൺസിൽ രൂപീകൃതമായത്. 1947-ൽ നിലവിൽവന്ന ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലാണ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ-പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങളെ ഏകീകരിക്കുകയും മാനകീകൃതമായ വിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഇന്ന് എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും നഴ്സിങ് കൌൺസിലുകൾ നിലവിൽ വന്നിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും സംസ്ഥാന നഴ്സിങ് സ്ഥാപനങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലിന്റെ നിർദ്ദേശങ്ങളും നിയന്ത്രണങ്ങളും അനുസരിക്കാൻ ബാധ്യസ്ഥമാണ്. കൂടാതെ ട്രെയ്ൻഡ് നഴ്സസ് അസോസിയേഷനും ഈ രംഗത്തു പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. പ്രസ്തുത സംഘടന നഴ്സിങ് ജേർണൽ ഒഫ് ഇന്ത്യ എന്ന ഒരു മാസികയും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്ര രംഗത്ത് അനുദിനം സംഭവിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന മാറ്റങ്ങളുടെ ഫലമായി നഴ്സിങ് മേഖലയിലും വൻതോതിലുള്ള വിശേഷവത്കരണം നടക്കുന്നുണ്ട്. ഇന്ന് നഴ്സിങ് രംഗത്ത് തൊഴിൽ അവസരങ്ങൾ വളരെ കൂടുതലാണ്. ഹോസ്പിറ്റൽ നഴ്സിങ് സർവീസ്, ട്രെയിനിങ് ഇൻ നഴ്സിങ്, മിലിട്ടറി നഴ്സിങ്, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് നഴ്സിങ്, നഴ്സിങ് ഇൻ റെഡ് ക്രോസ്, പ്രൈവറ്റ് ഡ്യൂട്ടി നഴ്സിങ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ശാഖകളിലായി തൊഴിലവസരങ്ങൾ വ്യാപകമായിട്ടുണ്ട്. അടിസ്ഥാന യോഗ്യതയും പരിശീലനവും സിദ്ധിച്ച നഴ്സുമാർക്ക് വിദേശരാജ്യങ്ങളിൽ തൊഴിലവസരങ്ങൾ ധാരാളമുണ്ട്. വിദേശ ചോദനത്തിനനുസൃതമായി നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ മേഖല ത്വരിതഗതിയിലുള്ള മാറ്റങ്ങൾക്കു വിധേയമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. രണ്ടായിരത്തി ഇരുപതോടെ ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ നിർത്തലാക്കുവാനും നഴ്സിന്റെ അടിസ്ഥാന യോഗ്യത ഡോക്ടർമാരെപ്പോലെ ബിരുദം ആക്കുവാനും തീരുമാനം ഉണ്ടായെങ്കിലും പിന്നീട് കേന്ദ്രസർക്കാർ അതിൽ നിന്നും പിന്നോട്ട് പോവുകയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://nursingjobsindia.in|title=}}</ref>. == NORCET (നോർസറ്റ്) == ഇന്ന് കേന്ദ്രസർക്കാർ രാജ്യത്തെ മികച്ച ആശുപത്രികളായ ആൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിലെ (AIIMS) നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാരുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് വേണ്ടി അഖിലെൻഡ്യാ തലത്തിൽ നോർസറ്റ് (Nursing Officer Recruitment Common Eligibility Test- NORCET) എന്ന പരീക്ഷ നടത്തി വരുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ നഴ്സിംഗ് രംഗത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ വേതനവും ആനുകൂല്യങ്ങളും ലഭിക്കുന്നതും എയിംസിൽ തന്നെയെന്ന് പറയാം. ധാരാളം ഒഴിവുകളാണ് ഇവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=aiims+norcet&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=aiims+norcet&sc=13-12&sk=&cvid=D7D4BC520307459A8CA90BCB1BA16EF0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=aiimsexams.ac.in-,https%3A//norcet2021.aiimsexams.ac.in,-Memorandum%20of%20Physical|title=}}</ref>. == വിദേശ അവസരങ്ങൾ == വിദേശത്ത് ജോലി ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഇന്ത്യക്കാർക്ക് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ മേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശരിയായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല, അതുകാരണം പലവിധ ചതിക്കുഴികളിലും ആളുകൾ അകപ്പെടാറുണ്ട്. വിദേശ ജോലിക്ക് വേണ്ടി മാത്രമായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് പഠിക്കുന്നവരും ധാരാളം. നാലുവർഷത്തെ നഴ്സിംഗ് ബിരുദം വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഐയിംസ് പോലെയുള്ള ഇന്ത്യയിലെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിലിന് കൂടുതൽ സ്വീകാര്യമാണ് എന്നതാണ് കാരണം. പുരുഷ നഴ്സുമാർക്കും (Male nurse) വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ നല്ല അവസരങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=male+nurse+opportunities&qs=NWU&pq=male+nurse+opportunities&sc=6-24&cvid=D12F9B1B18114E9BAF880B1658D9CC30&FORM=QBRE&sp=1&ghc=1#:~:text=of%20Men%20in%20%E2%80%A6-,https%3A//www.snhu.edu/about%2Dus/newsroom/health/male%2Dnurse,-01/04/2021|title=The Male Nurse: Benefits and Percentages of Men in Nursing}}</ref>. വടക്കേ അമേരിക്കയിലെ രാജ്യങ്ങളായ യൂഎസ്എ, കാനഡ യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളായ യുകെ, അയർലണ്ട്, ജർമ്മനി, ബെൽജിയം, ഇറ്റലി, മാൾട്ട, സ്വീഡൻ, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലാൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ തുടങ്ങിയ പല രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യയിലെ നഴ്സുമാർക്ക് നല്ല അവസരങ്ങളുണ്ട്. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികളായ എം എസ്സി നഴ്സിംഗ് കഴിഞ്ഞവർക്ക് സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരോ അധ്യാപകരോ ഗവേഷകരോ ആകാം. ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് കുടുംബത്തോടൊപ്പം പോകാൻ സാധിക്കും; പ്രത്യേകിച്ച് നഴ്സിന്റെ പങ്കാളിക്ക് അവിടെ ജോലി ചെയ്യാൻ സാധിക്കുമെന്നത് ഇതിന്റെ ആകർഷണീയത വർധിപ്പിക്കുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=dependent+visa+canada&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=dependent+visa+canada&sc=13-21&sk=&cvid=6A1D89793E584C8980621DEAD7C5C8FA&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Eligibility%2C%20Application%2C%20Restrictions-,https%3A//collegedunia.com/canada/article/canada%2Ddependent%2Dvisa,-Eligibility%20for%20Canada|title=Canada Dependent Visa: Eligibility, Application, Restrictions}}</ref>. ഇവിടങ്ങളിൽ ജോലി ലഭിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി ഐഎൽട്സ് (IELTS), ഒഇടി (OET), പിടിഇ (PTE), ടോഫൽ (TOEFL), ജർമൻ ഭാഷ പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ നിർദിഷ്ട സ്കോർ നേടി വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അമേരിക്കയിൽ NCLEX പരീക്ഷ അവിടുത്തെ നഴ്സിംഗ് രംഗത്തേക്കുള്ള ചുവടുവയ്‌പ്പാണ്. യുകെയിൽ (സിബിടി) CBT, OSCE എന്നിവയും വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ജർമൻ ഭാഷയിലെ നിശ്ചിത സ്കോർ ജർമ്മനിയിലേക്കുള്ള വാതായനങ്ങൾ തുറക്കുന്നു. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനമായ നോർക്കയും ജർമൻ ഫെഡറൽ എംപ്ലോയ്മെന്റ് ഏജൻസിയും ചേർന്നു ജർമ്മനിയിലേക്ക് പ്രഗത്ഭരായ മലയാളി നഴ്സുമാർക്ക് നിയമനം നൽകുന്ന പദ്ധതിയാണ് ട്രിപ്പിൾ വിൻ. ഉദ്യോഗാർഥിയുടെ ഇംഗ്ലീഷ് പരിജ്ഞാനം IELTS/OET/TOEFL പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ കൊണ്ട് വിലയിരുത്തപ്പെടുമ്പോൾ, നഴ്സിംഗ് വിജ്ഞാനം മറ്റ് പരീക്ഷകളിലൂടെ അളക്കപ്പെടുന്നു. സിങ്കപ്പൂരിൽ നഴ്സ് ആയി ജോലി നെടുവാൻ എസ്എൻബി പരീക്ഷ (SNB RN) വിജയിക്കേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ്. യുഎഇ, ഒമാൻ, ഖത്തർ, സൗദി അറേബ്യ, കുവൈറ്റ്‌, ബഹ്‌റൈൻ, ഇസ്രയേൽ തുടങ്ങിയ മിഡില് ഈസ്റ്റ്‌/ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യൻ നഴ്സുമാർക്ക് അവസരമുണ്ട്. ഡിഎച്ച്എ (DHA), പ്രൊമെട്രിക് (Prometric), ഹാദ് (HAAD), എംഒഎച്ച് (MOH) തുടങ്ങിയ അതാത് രാജ്യങ്ങളിലെ ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയം നടത്തുന്ന പരീക്ഷകളാണ് അതിന് വേണ്ടി എഴുതേണ്ടത്. യുകെ പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് തുടർ പഠനത്തിനും സാധ്യതയുണ്ട്. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളായ നോർക്ക റൂട്സ്, ODEPC എന്നിവ നഴ്സുമാർക്ക് വേണ്ടി വിദേശത്തേക്ക് ജോലി അവസരവും പരിശീലനവും ചിലവ് കുറഞ്ഞ രീതിയിലോ അല്ലെങ്കിൽ സൗജന്യമായോ നൽകി വരുന്നുണ്ട്. ധാരാളം മലയാളികളായ നഴ്സുമാർ ഇവിടങ്ങളിൽ സ്തുത്യർഹ സേവനം അനുഷ്ഠിച്ചു വരുന്നു. പലപ്പോഴും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച നഴ്സുമാർ എന്ന പദവി മലയാളി നഴ്സുമാരെ തേടിയെത്താറുണ്ട്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+germany+from+india&qs=n&form=QBRE&msbsrank=2_3__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+germany+from+india&sc=5-26&sk=&cvid=958B20A9D5CC404EBAAC03CE64C6E7DC&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20(BSc%20%26%20GNM)-,https%3A//www.eduflair.com/nursing%2Djobs%2Din%2Dgermany%2Dfor%2Dindian%2Dnurses.php,-A%20B1%20level|title=Nursing Jobs in Germany for Indian Nurses (BSc & GNM)}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+uk+for+indians&qs=n&form=QBRE&msbsrank=0_1__0&sp=-1&pq=nursing+jobs+uk+for+indians&sc=1-27&sk=&cvid=8BDAFA16FA1A4B22A6E649A92393C149&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=India%20%2D%20Your%20World%20%E2%80%A6-,https%3A//www.yourworldhealthcare.com/uk/news/how%2Dto%2Dbecome%2D%E2%80%A6,-Cached|title=How to become a UK nurse from India - Your World}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://in.linkedin.com/jobs/view/registered-nurse-at-abroad-112-3153344363|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+usa&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&pq=nursing+usa&sc=13-11&sk=&cvid=5A7A39D830C048F4B158CD401B7A6965&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=United%20States%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Nursing_in_the_United_States,-Registered%20nurses%20generally|title=Nursing in the United States - Wikipedia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+australia&qs=MT&pq=nursing+australia&sc=6-17&cvid=B0CE4925AE7F4D56A324DABB4AD41B77&FORM=QBRE&sp=7&ghc=1#:~:text=Nursing%20Australia-,https%3A//nursingau.com,-Nursing%20Au.%20Welcome|title=Nursing Australia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+middle+east&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+jobs+middle+east&sc=13-24&sk=&cvid=DFC7D0E33FF641C9B7C2178F4CBAA4B3&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=East%20%2D%20Medacs%20Healthcare-,https%3A//www.medacs.com/find%2Da%2Djob/international%2Djobs/nursing%2Djobs%2Dmiddle%2Deast,-Opportunities%20for%20Nurses|title=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+singapore&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+jobs+singapore&sc=13-22&sk=&cvid=77E1EF9DA0FB49CD9BF127EC1CC3605B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Hiring)%20%7C%20Recruit.net-,https%3A//singapore.recruit.net/search%2Dnurse%2Djobs,-nurse%20jobs%20in|title=Nurse Jobs In Singapore (Now Hiring) {{!}} Recruit.net}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+newzealand&qs=n&form=QBRE&msbsrank=3_4__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+newzealand&sc=7-18&sk=&cvid=3F1B276F12074DDF84B587FFABBFDE37&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=of%20Health%20NZ-,https%3A//www.health.govt.nz/our%2Dwork/nursing/nurses%2Dnew%2Dzealand/working...,-Working%20as%20a|title=Working as a nurse in New Zealand {{!}} Ministry of Health NZ}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+malta&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_6__0&sp=-1&pq=nursing+careers+malta&sc=6-21&sk=&cvid=A0B8F531E50648CEBEABF8DEDA935983&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Malta%20%2D%20IMS%20Recruitment-,https%3A//www.imsrecruitment.com/vacancies/nursing%2Dvacancies%2Din%2Dmalta,-22/11/2021|title=Nursing vacancies in Malta - IMS Recruitment}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+jobs+abroad+for+indian+nurses&qs=NM&pq=nursing+abroad+indians&sc=1-22&cvid=9860A8A48AF84373B4134F66CEA9A743&FORM=QBRE&sp=2&ghc=1#:~:text=Live%20in%202022-,https%3A//nurseabroad.in/top%2Dcountries%2Dfor%2Dnurses%2Dto%2Dwork%2Dand%2Dlive,-Estimated%20Reading%20Time|title=Top Countries for Nurses to Work and Live in 2022}}</ref>. == വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ == ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകി തുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ ആരോഗ്യ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+uk&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+careers+uk&sc=13-18&sk=&cvid=5E2F5C2A1DBA47C6950845708CD25F55&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=careers%20%7C%20Health%20Careers-,https%3A//www.healthcareers.nhs.uk/we%2Dare%2Dthe%2Dnhs/nursing%2Dcareers,-What%20do%20NHS|title=Nursing careers {{!}} Health Careers|last=Nursing careers {{!}} Health Careers}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+germany&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_2__0&sp=-1&pq=nursing+careers+germany&sc=3-23&sk=&cvid=9F9BC1F2F613430684AD596325FA3DE0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Germany%20%2D%20Dynamic%20healthstaff-,https%3A//dynamichealthstaff.com/nursing%2Djobs%2Din%2Dgermany,-So%2C%20to%20get|title=Nursing Jobs in Germany - Dynamic healthstaff}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+canada&qs=n&form=QBRE&msbsrank=5_6__0&sp=-1&pq=nursing+careers+canada&sc=11-22&sk=&cvid=A353571AEA744DE591BB7D245DCA9E41&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nursing%20Careers%20Canada-,https%3A//www.nursingcareerscanada.ca,-Nursing%20in%20Canada|title=Find your next nursing job {{!}} Nursing Careers Canada}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+australia+and+newzealand&qs=n&form=QBRE&msbsrank=1_1__0&sp=-1&pq=nursing+careers+australia+and+newzealand&sc=1-40&sk=&cvid=7C36C36EEBEE470188D1FA8F1D5A10AF&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=and%20New%20Zealand-,https%3A//nursingjobsaustralia.com/job%2Dboard,-143%20Nursing%20Jobs|title=Nursing Jobs in Australia and New Zealand}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+careers+usa&qs=n&form=QBRE&msbsrank=3_4__0&sp=-1&pq=nursing+careers+usa&sc=7-19&sk=&cvid=690DB5BEE50348FA97C765889BDA2FC0&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=the%20United%20States-,https%3A//usanursingcareers.com,-USA%20Nursing%20Careers|title=USA Nursing Careers – Nursing Jobs in the United States}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+profession&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=2&pq=nursing+profession&sc=13-18&sk=&cvid=1E23B1D5168345C98DFD359B8F7F3CD7&ghsh=0&ghacc=1&ghpl=#:~:text=a%20Profession%20%2D%20RNpedia-,https%3A//www.rnpedia.com/.../nursing%2Dprofession,-Nursing%20Is%20a|title=Nursing as a Profession - RNpedia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=nursing+career+promotion&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_6__0&sp=-1&ghc=1&pq=nursing+career+promotion&sc=6-24&sk=&cvid=7FB15D1A60A247D3A281AA884DEDD989&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Paths%20and%20Advancement-,https%3A//www.indeed.com/career%2Dadvice/career%2Ddevelopment/nurse%2Dcareer...,-Cached|title=10 Nursing Career Progression Paths and Advancement}}</ref>. == അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനം == മെയ് മാസം 12 ന് അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ആധുനിക നഴ്‌സിങ്ങ് പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ച ഇംഗ്ലീഷ് വനിത ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേലിന്റെ ജന്മദിനമാണ് അന്ന്. സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയും പ്രമുഖ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റീഷ്യനുമായ ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ ഇറ്റലിയിലെ ഫ്ളോറെൻസിലാണ് ജനിച്ചത്. 19ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ക്രിമിയൻ യുദ്ധത്തിൽ മുറിവേറ്റ ഭടൻമാരെ ശുശ്രൂഷിക്കുന്നതിന് സ്വന്തം ജീവൻപോലും പണയം വച്ച് ക്യാമ്പുകളിൽ പ്രവർത്തിച്ച ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ വിളക്കേന്തിയ വനിത എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 1850 ൽ ആദ്യമായി ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാർക്കായി ഒരു ട്രെയ്‌നിംഗ് സെന്റർ സ്ഥാപിച്ചതും ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേലാണ്. ലണ്ടനിലെ കിങ്‌സ് കോളേജിന്റെ ഭാഗമാണ് ഇന്ന് ആ സ്ഥാപനം. ബ്രിട്ടീഷ് സൈനികരുടെ ആരോഗ്യത്തിൽ ശ്രദ്ധ ഊന്നിയ നൈറ്റിംഗേൽ പിന്നീട് ഇന്ത്യയിലെ മാലിന്യ സംസ്കരണം, ശുചിത്വം, ശുദ്ധജലലഭ്യത, ചികിത്സ, രോഗി പരിചരണം തുടങ്ങിയ പൊതുജനാരോഗ്യ വിഷയങ്ങളിൽ പഠനങ്ങൾ നടത്തി. ഇന്ന് ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ട്രെയ്‌നിംഗ് സംവിധാനവും കൂടുതൽ അറിവുകളും ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാരെ കൂടുതൽ നൈപുണ്യമുള്ളവരാക്കി മാറ്റിയിട്ടുണ്ട്. നൈറ്റിംഗേലിന്റെ ത്യാഗത്തെ സ്മരിച്ചുകൊണ്ട് നഴ്‌സസ് ദിനാഘോഷം നടത്തുമ്പോൾ ഇന്നത്തെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ വെല്ലുവിളികൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിന് തയ്യാറാവുന്നതിനുള്ള സന്ദേശമാണ് നഴ്‌സിംഗ് സമൂഹം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നത്<ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=international+nurse+day&qs=n&form=QBRE&msbsrank=6_7__0&sp=-1&ghc=1&pq=international+nurse+day&sc=13-23&sk=&cvid=9839EB7D06B748E0A598FDF720E2BF0B&ghsh=0&ghacc=0&ghpl=#:~:text=Nurses%20Day%20%2D%20WHO-,https%3A//www.who.int/news/item/11%2D05%2D2020%2Dhappy%2Dinternational%2Dn%E2%80%A6,-11/05/2020|title=Happy international Nurses Day - WHO}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=florence+nightingale&filters=ufn%3a%22Florence+Nightingale%22+sid%3a%2223a91d7b-3393-defb-b136-2f7e7fcc382d%22&asbe=AS&qs=MB&pq=florence+&sk=AS1&sc=6-9&cvid=C1A3E64668D84AB0BAB7E373DCC266A4&FORM=QBRE&sp=10#:~:text=Florence%20Nightingale%20%2D%20Wikipedia-,https%3A//en.wikipedia.org/wiki/Florence_Nightingale,-Florence%20Nightingale%20OM|title=Florence Nightingale - Wikipedia}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=florence+nightingale&filters=ufn%3a%22Florence+Nightingale%22+sid%3a%2223a91d7b-3393-defb-b136-2f7e7fcc382d%22&asbe=AS&qs=MB&pq=florence+&sk=AS1&sc=6-9&cvid=C1A3E64668D84AB0BAB7E373DCC266A4&FORM=QBRE&sp=10#:~:text=Nightingale%3F%20%2D%20BBC%20Bitesize-,https%3A//www.bbc.co.uk/bitesize/topics/zns9nrd/articles/znsct39,-In%201853%20Florence|title=Who was Florence Nightingale? - BBC Bitesize}}</ref>. <ref>{{Cite web|url=https://en.wikipedia.org/wiki/International_Nurses_Day|title=International Nurses Day|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ==ചിത്രശാല== <gallery> Image:U.S. Navy Nurse Corps recruiting poster, January 1945 (NH 78855).jpg|രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധക്കാലത്തെ ഒരു അമേരിക്കൻ നേഴ്സിന്റെ ചിത്രം Image:Florence Nightingale 1920 reproduction.jpg|ഫ്ലോറൻസ് നൈറ്റിൻഗേൽ </gallery> ==അവലംബം== * Parks Text Book of Preventive and Social Medicine,19th Ed, Page:534 ( "The secret of national health lies in the homes of the people") {{Reflist}} {{Sarvavijnanakosam|%E0%B4%A8%E0%B4%B4%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D}} [[വർഗ്ഗം:തൊഴിലുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നഴ്‌സിങ്]] 4y5xjsfz4w71u3gqd7i153y9u994y8q 3762284 3762248 2022-08-05T00:40:41Z Ajeeshkumar4u 108239 Not reliable references, only search engine results wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Nursing}} {{Infobox Occupation | name= നഴ്‌സ് | image= [[File:British woman tending to a baby.jpg|250px]] | caption= A British nurse caring for a baby | official_names= Nurse <!------------Details-------------------> | type= [[Healthcare professionals|Healthcare professional]] | activity_sector= [[Health care]] | competencies= Caring for general well-being of patients | formation= Qualifications in terms of statutory regulations according to national, state, or provincial legislation in each country | employment_field= *[[Hospital]], *[[Clinic]] *[[Laboratory]] | related_occupation= }} {{Science}}ആരോഗ്യപരിപാലന മേഖലയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ഒരു വിദഗ്ധ തൊഴിലാണ് '''നഴ്‌സിങ്''' അഥവാ '''ആധുനിക നഴ്സിംഗ്'''. രോഗികളെ പരിചരിക്കുന്നതിനും അവരെ ചികിത്സിക്കുന്നതിനും ആതുര ശുഷ്രൂഷയിലും ശസ്ത്രക്രിയയിലും മറ്റ് ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരെ സഹായിക്കുന്നതിനും ആവശ്യമായ ശാസ്ത്രീയ പരിശീലനം നേടിയ ആരോഗ്യപരിപാലന വിദഗ്ധരാണ് നേഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാർ. വളരെയധികം ക്ഷമയും സഹാനുഭൂതിയും വൈദഗ്ധ്യവും ആവശ്യമുള്ള ഒരു തൊഴിൽ കൂടിയാണിത്. പലവിധ രോഗങ്ങളാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന രോഗികളെ ശുശ്രൂഷിക്കുകയും ചികിത്സിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ ജോലിയാണ്. വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ വളരെയേറെ വളർച്ച പ്രാപിച്ച ആധുനിക നഴ്സിംഗ് ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വനിതയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ വികസിച്ചു വന്നതാണ്. സ്ത്രീകൾ മാത്രമല്ല, ഇന്ന് പുരുഷന്മാരും ധാരാളമായി കടന്നുവരുന്ന ഒരു തൊഴിൽ മേഖലയായി നഴ്സിംഗ് മാറിയിട്ടുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്ത് ഡോക്ടർമാരെപോലെ ഉത്തരവാദിത്വമുള്ള ശുശ്രൂഷകൾ ഒരു ആധുനിക നഴ്സിംഗ് പ്രൊഫഷണൽ ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രം വളരെയധികം മുന്നേറുന്ന ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ. ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നതിനും നിലനിർത്തുന്നതിനും വ്യക്തികളെയോ, കുടുംബങ്ങളേയോ, സമൂഹത്തെയോ സഹായിക്കുക, ശാക്തീകരിക്കുക എന്നിവയാണ് നഴ്സിങ്ങിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നവരുടെ വിശാല ചുമതലകൾ. രോഗിയുടെ ആവശ്യം നിർണയിച്ച് വളരെ ശാസ്ത്രീയമായാണ് അവർ ശുശ്രൂഷാ-ചികിത്സ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും വികസിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഡോക്ടറുടെ നിർദ്ദേശാനുസരണം രോഗിക്ക് ചികിത്സ നല്കുകയും പരിചരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനു പുറമേ ആരോഗ്യം നിലനിർത്തുകയോ വീണ്ടെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതിനുവേണ്ട മാർഗങ്ങളെക്കുറിച്ച് രോഗിയെ ബോധവത്കരിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ ഭാഗമാണ്. അത്യാഹിത വിഭാഗത്തിൽ, മാനസികാരോഗ്യ രംഗത്ത്, പകർച്ച വ്യാധികൾ തടയുന്നതിൽ, സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും വിഭാഗത്തിൽ, കുടുംബാസൂത്രണം അഥവാ ഗർഭനിരോധനം, വാക്‌സിനേഷൻ, സാന്ത്വന ചികിത്സ തുടങ്ങിയ വിവിധ സാമൂഹിക ആരോഗ്യ പ്രവർത്തനത്തിൽ, സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്, നഴ്സിംഗ് ഹോം‌, കെയർ ഹോം, വയോജന പരിപാലനം, ആരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസം തുടങ്ങിയ എല്ലാ ആരോഗ്യപരിപാലനരംഗത്തും അനുബന്ധ മേഖലകളിലും നഴ്സുമാരുടെ സമഗ്രമായ സേവനം അത്യാവശ്യമാണ്. ==ചരിത്രം== പ്രാചീന സംസ്കാരങ്ങളിൽ മന്ത്രവാദിയും പുരോഹിതനും [[ഭിഷഗ്വരൻ]] എന്ന നിലയ്ക്ക് ബഹുമാനിതരായിരുന്നു. എന്നാൽ അക്കാലത്ത് ഭിഷഗ്വരധർമത്തിൽനിന്ന് ഭിന്നമായ നഴ്സിങ് എന്ന സങ്കല്പം രൂപം കൊണ്ടിരുന്നില്ല. ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ പ്രചാരത്തോടെ വ്യക്തിഗതശ്രദ്ധ, ദയ, കാരുണ്യം, പരിചരണം തുടങ്ങിയ മൂല്യങ്ങൾ പ്രചരിക്കുകയും സമ്പന്നവിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ആളുകൾ കാരുണ്യപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സന്നദ്ധരാവുകയും ചെയ്തു. കുടുംബങ്ങൾ കേന്ദ്രീകരിച്ചു നടന്ന ആതുരശൂശ്രൂഷാ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അക്കാലത്തെ സാമൂഹിക പരിഷ്കർത്താക്കളും പങ്കെടുത്തു. പശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലെ ഭരണകൂടത്തിന്റെ മതേതരവത്കരണത്തിന്റെ ഫലമായി രാഷ്ട്രീയാധികാരം ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവന്ന ക്രിസ്തുമതം ആതുര സേവാപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം നല്കി. വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളും ആശുപത്രികളും സ്ഥാപിച്ചുകൊണ്ട് സ്വാധീനം നിലനിർത്താനാണ് ക്രിസ്തുമതം ശ്രമിച്ചത്. ഇത് വൈദ്യശാസ്ത്ര ഗവേഷണങ്ങൾക്ക് പ്രോത്സാഹജനകമായിരുന്നു. ഭിഷഗ്വരർക്കു പുറമേ ശുശ്രൂഷാ പ്രവർത്തകർ അഥവാ നഴ്സുമാരുടെ വലിയൊരു വിഭാഗത്തെത്തന്നെ ഇത്തരം പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കാവശ്യമായിത്തീർന്നു. ക്രമേണ, നഴ്സിങ് ഒരു സ്വതന്ത്ര പ്രവർത്തന മേഖലയും വിജ്ഞാനശാഖയുമായി വികസിക്കുകയാണുണ്ടായത്. മധ്യയുഗത്തിലെ കുരിശുയുദ്ധങ്ങൾ സൈനിക നഴ്സിങ് വിഭാഗത്തിനു ജന്മം നല്കി. വ്യാവസായികവിപ്ളവവും നഗരവത്കരണവും നഴ്സിങ്ങിന്റെ വളർച്ചയ്ക്ക് വളരെയേറെ സഹായകമായിട്ടുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്തെ പുതിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങളും രോഗനിർണയ-ശുശ്രൂഷോപകരണങ്ങളുടെ നിർമ്മാണവും അവ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിൽ വിദഗ്ദ്ധരായ ആളുകളുടെ സേവനം ആവശ്യമാക്കിത്തീർത്തു. ഈ പരിവർത്തനങ്ങൾ നഴ്സിങ്ങിനെ വൈദ്യശാസ്ത്രമേഖലയുടെ അവിഭാജ്യഘടകമാക്കുകയും നഴ്സുമാർ ഡോക്ടർമാരുടെ സഹപ്രവർത്തകർ എന്ന നിലയ്ക്ക് അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അസാധാരണ വൈഭവവും സമർപ്പണബോധവും കൊണ്ട് നഴ്സിങ്ങിനെ ഒരു സ്വതന്ത്രശാഖയാക്കുന്നതിൽ ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ എന്ന ഇംഗ്ളീഷ് വനിത വഹിച്ച പങ്ക് സ്തുത്യർഹമാണ്. ഇവർ രചിച്ച നോട്സ് ഓൺ ഹോസ്പിറ്റൽസ്, നോട്സ് ഓൺ നഴ്സിങ് എന്നീ കൃതികൾ നഴ്സിങ്ങിന്റെ അടിസ്ഥാന മാർഗനിർദ്ദേശ രേഖകളായി ദീർഘകാലം പരിഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ രംഗത്തെ സംഭാവനകളെ പുരസ്കരിച്ചുകൊണ്ട് 1907-ൽ ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഏറ്റവും വലിയ രാജകീയ ബഹുമതിയായ 'ഓർഡർ ഒഫ് മെറിറ്റ്' ഇവർക്കു ലഭിച്ചു. ഇത് നഴ്സിങ്ങിന്റെ പൊതുജനസമ്മതിക്കും പ്രചാരത്തിനും വളരെയേറെ സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്. '''രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ആരോഗ്യ രഹസ്യം കുടുംബങ്ങളിലാണ് ''' എന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തത് ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേൽ ആണ്. ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകിതുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേകമായി വിഭാവനം ചെയ്ത ഡിപ്ലോമ, സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ പ്രൊഫഷണൽ രജിസ്ട്രെഷൻ തുടങ്ങിയവ കെയർ ജോലി ചെയ്യുന്നവർക്ക് നിലവിലുണ്ട്. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്.<ref>{{Cite web|url=https://www.rcn.org.uk/library/subject-guides/history|title=History of Nursing {{!}} Subject Guide {{!}} Royal College of Nursing}}</ref> ==ഇന്ത്യയിൽ== ഇന്ത്യയിൽ ആയുർവേദത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രാചീന കാലത്തെ നഴ്സിങ്ങിനെക്കുറിച്ചു ചർച്ച ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഭിഷഗ്വരൻ, രോഗി, ശുശ്രൂഷകൻ അഥവാ നഴ്സ് എന്നിവർ തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച്, ശുശ്രുതൻ വിശദമായി പ്രതിപാദിച്ചിട്ടുണ്ട്. 19-ാം ശ.-ത്തിലാണ് ഇന്ത്യയിൽ ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ആശുപത്രികൾ സ്ഥാപിതമാകുന്നത്. സിവിലിയൻ ആശുപത്രികളിൽ നഴ്സിങ് ജോലികൾ നിർവഹിച്ചിരുന്നത് മിക്കവാറും യൂറോപ്യൻ മിഷണറിമാരായിരുന്നു. രോഗികളെ കിടത്തി ചികിത്സിക്കുന്ന ആശുപത്രികൾ നിലവിൽവന്നതോടെ സൂതികാ (midvives) പരിശീലനം ആവശ്യമായിത്തീർന്നു. കൊൽക്കത്തയിലും മദ്രാസിലും ആരംഭിച്ച പരിശീലന കേന്ദ്രങ്ങളിൽ വിദേശ ക്രൈസ്തവ മിഷണറി പ്രവർത്തകരാണ് ആദ്യമൊക്കെ അഭ്യസിച്ചത്. ക്രമേണ സ്വദേശികളും ഈ സ്ഥാപനത്തിൽനിന്ന് പരിശീലനം നേടിത്തുടങ്ങി. ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ പോലും ആരോഗ്യരംഗത്ത് ശാസ്ത്രീയ പരിജ്ഞാനമുള്ള നഴ്സുമാർ ഉണ്ടായിവന്നു. ദക്ഷിണേന്ത്യൻ മെഡിക്കൽ മിഷണറി അസോസിയേഷൻ 1911-ൽ ഒരു നഴ്സിങ് കമ്മിറ്റിക്കു രൂപം നല്കി. പരിശീലന കാലയളവും പാഠ്യപദ്ധതിയും നിർണയിക്കുന്നത് ഈ കമ്മിറ്റിയുടെ ചുമതലയായിരുന്നു. == വിദ്യാഭ്യാസ യോഗ്യത == ‌ഇന്ത്യയിൽ, അടിസ്ഥാന നഴ്സിങ് പഠനപദ്ധതിയായ 'ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി' (Diploma in General Nursing & Midwifery Course) ഒരു മൂന്നരവർഷത്തെ ഡിപ്ലോമ കോഴ്‌സാണ്. ആദ്യകാലത്ത്‌ കോളജ് ഓഫ് നഴ്സിങ്; ന്യൂഡൽഹി, ക്രിസ്റ്റ്യൻ മെഡിക്കൽ കോളജ്; വെല്ലൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് നഴ്സിങ്-ഭരണനിർവഹണം, മേൽനോട്ടം, അധ്യാപനം എന്നീ വിഷയങ്ങളിൽ പോസ്റ്റ് സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകൾ ആരംഭിച്ചത്. പിന്നീട് അന്താരാഷ്ട്ര നിലവാരത്തോട് കിടപിടിക്കുന്ന രീതിയിൽ നാല് വർഷത്തെ പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സായ ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം (Bsc Nursing) ആദ്യമായി തുടങ്ങിയതും ന്യൂഡൽഹി, വെല്ലൂർ എന്നീ നഴ്സിങ് കോളജുകളിൽത്തന്നെ. 1960-ൽ ഇവിടെ ദ്വിവത്സര നഴ്സിങ് ബിരുദാനന്തര ബിരുദം അഥവാ എംഎസ്സി നഴ്സിംഗ് (Msc Nursing) ആരംഭിച്ചു. 1963-ൽ കേരളത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് സ്കൂൾ ഒഫ് നഴ്സിങ് സ്ഥാപിതമായി. ഇന്ന് കേരളത്തിൽ പല ജില്ലകളിലും സർക്കാർ മെഡിക്കൽ കോളേജുകളോടൊപ്പം തന്നെ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകൾ കൂടി സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. തിരുവനന്തപുരം, ആലപ്പുഴ, കോട്ടയം, എറണാകുളം, തൃശ്ശൂർ, കോഴിക്കോട്, പരിയാരം സർക്കാർ നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളിലായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് ബിരുദം കുറഞ്ഞ ചിലവിൽ പഠിക്കുവാൻ സാധിക്കും. അഖിലേന്ത്യ തലത്തിൽ കേന്ദ്ര സർക്കാരിന് കീഴിലുള്ള എയിംസിൽ (AIIMS ) നഴ്സിംഗ് കോളേജുകളും പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ മികച്ച പരിശീലനം നേടുവാനുള്ള സാധ്യതകൾ വിദ്യാർഥികൾക്കുണ്ട്. ഇതര വൈജ്ഞാനിക മേഖലകളെപ്പോലെത്തന്നെ നഴ്സിങ്ങിലും വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം, എംഫിൽ, പിഎച്ച്ഡി ബിരുദങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്. ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ പഠിച്ചവർക്ക് പോസ്റ്റ്‌ ബേസിക് കോഴ്സ് ചെയ്താൽ നഴ്സിങ്ങിൽ ബിരുദം ലഭിക്കും. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികൾ, പിഎച്ച്ഡിക്കാർ എന്നിവർ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരായും അധ്യാപകരായും സേവനം ചെയ്തു വരുന്നു. ഏകദേശം ഇരുന്നൂലധികം സ്പെഷ്യാലിറ്റികൾ ഉള്ള ഒരു ആരോഗ്യമേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. ഇതിൽ ഒരു പ്രത്യേക വിഭാഗത്തിൽ പരിശീലനം നേടാൻ കഴിയും. ഇത് പലപ്പോഴും ഉയർന്ന ശമ്പളം നേടുന്നതിനും വിദഗ്ദ സേവനങ്ങളുടെ ആവശ്യം വർധിപ്പിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കും. നഴ്സിംഗിൽ ഒരു വ്യക്തിയുടെ താൽപര്യം എന്തുതന്നെയായാലും അവർക്ക് താല്പര്യം ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക സ്പെഷ്യാലിറ്റി കണ്ടെത്താൻ സാധിക്കും കൂടാതെ ധാരാളം പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്സുമാർ പൊതുജനാരോഗ്യം അഥവാ സാമൂഹികാരോഗ്യ‌ രംഗത്തും ശോഭിച്ചു വരുന്നു. ഹോസ്പിറ്റൽ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ, ഹെൽത്ത്‌ കെയർ മാനേജ്മെന്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്, ക്ലിനിക്കൽ റിസർച്ച്, ഹെൽത്ത്‌ ഇൻഫർമാറ്റിക്‌സ്‌, മെഡിക്കൽ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്സ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ആരോഗ്യ അനുബന്ധ മേഖലകളിൽ തുടർപഠനം നടത്തുവാനും നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് അവസരമുണ്ട്. നാല് വർഷ നഴ്സിംഗ് ബിരുദധാരികൾക്ക് വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ് (AIIMS) പോലുള്ള രാജ്യത്തെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിൽ സാധ്യത വർധിച്ചത് ഈ കോഴ്സിന്റെ സ്വീകാര്യത വർധിക്കാൻ കാരണമായി. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ സ്വകാര്യ മേഖലയിൽ നഴ്സുമാർക്ക് ലഭിക്കുന്ന കുറഞ്ഞ വേതനം ഇന്നും ഒരു പ്രശ്നമായി തുടരുന്നുണ്ട്. അതുമായി ബന്ധപെട്ടു ധാരാളം സമരങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ട്. ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, രാജ്കുമാരി അമിത് കൗർ കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ന്യൂഡൽഹി, കോളേജ് ഓഫ് നഴ്സിങ് ബനാറസ് ഹിന്ദു സർവകലാശാല വാരാണസി, ഭോപാൽ നഴ്സിങ് കോളേജ്, ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ കോളേജ് പുണെ എന്നിവിടങ്ങളിലേത് ഉൾപ്പെടെ ആംഡ് ഫോഴ്സസ് മെഡിക്കൽ സർവീസസിന്റെ കീഴിലുള്ള നഴ്സിങ് കോളേജുകൾ, നിമ്ഹാൻസ് ബാംഗ്ലൂർ തുടങ്ങിയവ നഴ്സിങ് മേഖലയിലെ മുൻനിര സ്ഥാപനങ്ങളാണ്. ഓക്സിലറി നഴ്സ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫ്, ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി, ബിഎസ്സി/ബിഎസ്സി (ഓണേഴ്സ്) നഴ്സിങ് പ്രോഗ്രാമുകൾ എന്നിവ ലഭ്യമാണ്. പഠനം കഴിഞ്ഞാൽ സർക്കാർ സ്വകാര്യ മേഖലകളിലെ സാധാരണ ക്ലിനിക്കുകൾ, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് സെന്ററുകൾ, സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ, സൂപ്പർ സ്പെഷ്യാലിറ്റി ആശുപത്രികൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യാം. പ്രതിരോധമേഖല, വ്യവസായ, പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആശുപത്രികളിലും അവസരമുണ്ട്. ഹെൽത്ത് ക്ലിനിക്കുകൾ, ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നിവയും ചില മേഖലകളിലുള്ളവർക്ക് അവസരങ്ങൾ ഒരുക്കുന്നു. ===രജിസ്ട്രേഷൻ=== ഇന്ത്യയിൽ 1926-ൽ മദ്രാസിലാണ് ആദ്യമായി ഒരു രജിസ്ട്രേഷൻ കൗൺസിൽ രൂപീകൃതമായത്. 1947-ൽ നിലവിൽവന്ന ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലാണ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ-പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങളെ ഏകീകരിക്കുകയും മാനകീകൃതമായ വിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്. ഇന്ന് എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും നഴ്സിങ് കൌൺസിലുകൾ നിലവിൽ വന്നിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും സംസ്ഥാന നഴ്സിങ് സ്ഥാപനങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ നഴ്സിങ് കൗൺസിലിന്റെ നിർദ്ദേശങ്ങളും നിയന്ത്രണങ്ങളും അനുസരിക്കാൻ ബാധ്യസ്ഥമാണ്. കൂടാതെ ട്രെയ്ൻഡ് നഴ്സസ് അസോസിയേഷനും ഈ രംഗത്തു പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. പ്രസ്തുത സംഘടന നഴ്സിങ് ജേർണൽ ഒഫ് ഇന്ത്യ എന്ന ഒരു മാസികയും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നുണ്ട്. വൈദ്യശാസ്ത്ര രംഗത്ത് അനുദിനം സംഭവിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന മാറ്റങ്ങളുടെ ഫലമായി നഴ്സിങ് മേഖലയിലും വൻതോതിലുള്ള വിശേഷവത്കരണം നടക്കുന്നുണ്ട്. ഇന്ന് നഴ്സിങ് രംഗത്ത് തൊഴിൽ അവസരങ്ങൾ വളരെ കൂടുതലാണ്. ഹോസ്പിറ്റൽ നഴ്സിങ് സർവീസ്, ട്രെയിനിങ് ഇൻ നഴ്സിങ്, മിലിട്ടറി നഴ്സിങ്, കമ്യൂണിറ്റി ഹെൽത്ത് നഴ്സിങ്, നഴ്സിങ് ഇൻ റെഡ് ക്രോസ്, പ്രൈവറ്റ് ഡ്യൂട്ടി നഴ്സിങ് തുടങ്ങിയ വിവിധ ശാഖകളിലായി തൊഴിലവസരങ്ങൾ വ്യാപകമായിട്ടുണ്ട്. അടിസ്ഥാന യോഗ്യതയും പരിശീലനവും സിദ്ധിച്ച നഴ്സുമാർക്ക് വിദേശരാജ്യങ്ങളിൽ തൊഴിലവസരങ്ങൾ ധാരാളമുണ്ട്. വിദേശ ചോദനത്തിനനുസൃതമായി നഴ്സിങ് വിദ്യാഭ്യാസ മേഖല ത്വരിതഗതിയിലുള്ള മാറ്റങ്ങൾക്കു വിധേയമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. രണ്ടായിരത്തി ഇരുപതോടെ ജനറൽ നഴ്സിങ് ആൻഡ് മിഡ് വൈഫറി ഡിപ്ലോമ നിർത്തലാക്കുവാനും നഴ്സിന്റെ അടിസ്ഥാന യോഗ്യത ഡോക്ടർമാരെപ്പോലെ ബിരുദം ആക്കുവാനും തീരുമാനം ഉണ്ടായെങ്കിലും പിന്നീട് കേന്ദ്രസർക്കാർ അതിൽ നിന്നും പിന്നോട്ട് പോവുകയായിരുന്നു<ref>{{Cite web|url=https://nursingjobsindia.in|title=}}</ref>. == NORCET (നോർസറ്റ്) == ഇന്ന് കേന്ദ്രസർക്കാർ രാജ്യത്തെ മികച്ച ആശുപത്രികളായ ആൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിലെ (AIIMS) നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർമാരുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് വേണ്ടി അഖിലെൻഡ്യാ തലത്തിൽ നോർസറ്റ് (Nursing Officer Recruitment Common Eligibility Test- NORCET) എന്ന പരീക്ഷ നടത്തി വരുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ നഴ്സിംഗ് രംഗത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ വേതനവും ആനുകൂല്യങ്ങളും ലഭിക്കുന്നതും എയിംസിൽ തന്നെയെന്ന് പറയാം. ധാരാളം ഒഴിവുകളാണ് ഇവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നത. == വിദേശ അവസരങ്ങൾ == വിദേശത്ത് ജോലി ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഇന്ത്യക്കാർക്ക് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ മേഖലയാണ് നഴ്സിംഗ്. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശരിയായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല, അതുകാരണം പലവിധ ചതിക്കുഴികളിലും ആളുകൾ അകപ്പെടാറുണ്ട്. വിദേശ ജോലിക്ക് വേണ്ടി മാത്രമായി ബിഎസ്‌സി നഴ്സിംഗ് പഠിക്കുന്നവരും ധാരാളം. നാലുവർഷത്തെ നഴ്സിംഗ് ബിരുദം വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും ഐയിംസ് പോലെയുള്ള ഇന്ത്യയിലെ മുൻനിര ആശുപത്രികളിലും തൊഴിലിന് കൂടുതൽ സ്വീകാര്യമാണ് എന്നതാണ് കാരണം. പുരുഷ നഴ്സുമാർക്കും (Male nurse) വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ നല്ല അവസരങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. വടക്കേ അമേരിക്കയിലെ രാജ്യങ്ങളായ യൂഎസ്എ, കാനഡ യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളായ യുകെ, അയർലണ്ട്, ജർമ്മനി, ബെൽജിയം, ഇറ്റലി, മാൾട്ട, സ്വീഡൻ, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലാൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ തുടങ്ങിയ പല രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യയിലെ നഴ്സുമാർക്ക് നല്ല അവസരങ്ങളുണ്ട്. ബിരുദാനന്തര ബിരുദധാരികളായ എം എസ്സി നഴ്സിംഗ് കഴിഞ്ഞവർക്ക് സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സുമാരോ അധ്യാപകരോ ഗവേഷകരോ ആകാം. ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് കുടുംബത്തോടൊപ്പം പോകാൻ സാധിക്കും; പ്രത്യേകിച്ച് നഴ്സിന്റെ പങ്കാളിക്ക് അവിടെ ജോലി ചെയ്യാൻ സാധിക്കുമെന്നത് ഇതിന്റെ ആകർഷണീയത വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ജോലി ലഭിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി ഐഎൽട്സ് (IELTS), ഒഇടി (OET), പിടിഇ (PTE), ടോഫൽ (TOEFL), ജർമൻ ഭാഷ പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ നിർദിഷ്ട സ്കോർ നേടി വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അമേരിക്കയിൽ NCLEX പരീക്ഷ അവിടുത്തെ നഴ്സിംഗ് രംഗത്തേക്കുള്ള ചുവടുവയ്‌പ്പാണ്. യുകെയിൽ (സിബിടി) CBT, OSCE എന്നിവയും വിജയിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ജർമൻ ഭാഷയിലെ നിശ്ചിത സ്കോർ ജർമ്മനിയിലേക്കുള്ള വാതായനങ്ങൾ തുറക്കുന്നു. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനമായ നോർക്കയും ജർമൻ ഫെഡറൽ എംപ്ലോയ്മെന്റ് ഏജൻസിയും ചേർന്നു ജർമ്മനിയിലേക്ക് പ്രഗത്ഭരായ മലയാളി നഴ്സുമാർക്ക് നിയമനം നൽകുന്ന പദ്ധതിയാണ് ട്രിപ്പിൾ വിൻ. ഉദ്യോഗാർഥിയുടെ ഇംഗ്ലീഷ് പരിജ്ഞാനം IELTS/OET/TOEFL പോലെയുള്ള പരീക്ഷകൾ കൊണ്ട് വിലയിരുത്തപ്പെടുമ്പോൾ, നഴ്സിംഗ് വിജ്ഞാനം മറ്റ് പരീക്ഷകളിലൂടെ അളക്കപ്പെടുന്നു. സിങ്കപ്പൂരിൽ നഴ്സ് ആയി ജോലി നെടുവാൻ എസ്എൻബി പരീക്ഷ (SNB RN) വിജയിക്കേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ്. യുഎഇ, ഒമാൻ, ഖത്തർ, സൗദി അറേബ്യ, കുവൈറ്റ്‌, ബഹ്‌റൈൻ, ഇസ്രയേൽ തുടങ്ങിയ മിഡില് ഈസ്റ്റ്‌/ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്ത്യൻ നഴ്സുമാർക്ക് അവസരമുണ്ട്. ഡിഎച്ച്എ (DHA), പ്രൊമെട്രിക് (Prometric), ഹാദ് (HAAD), എംഒഎച്ച് (MOH) തുടങ്ങിയ അതാത് രാജ്യങ്ങളിലെ ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയം നടത്തുന്ന പരീക്ഷകളാണ് അതിന് വേണ്ടി എഴുതേണ്ടത്. യുകെ പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സുമാർക്ക് തുടർ പഠനത്തിനും സാധ്യതയുണ്ട്. കേരള സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളായ നോർക്ക റൂട്സ്, ODEPC എന്നിവ നഴ്സുമാർക്ക് വേണ്ടി വിദേശത്തേക്ക് ജോലി അവസരവും പരിശീലനവും ചിലവ് കുറഞ്ഞ രീതിയിലോ അല്ലെങ്കിൽ സൗജന്യമായോ നൽകി വരുന്നുണ്ട്. ധാരാളം മലയാളികളായ നഴ്സുമാർ ഇവിടങ്ങളിൽ സ്തുത്യർഹ സേവനം അനുഷ്ഠിച്ചു വരുന്നു. പലപ്പോഴും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച നഴ്സുമാർ എന്ന പദവി മലയാളി നഴ്സുമാരെ തേടിയെത്താറുണ്ട്. == വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ == ഇന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് അമേരിക്ക, കാനഡ, യൂകെ, ജർമ്മനി, അയർലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ്, ബെൽജിയം, നോർവേ, ഓസ്ട്രേലിയ, ന്യൂസിലൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ജപ്പാൻ മുതലായ ഒട്ടേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് മേഖല വളരെയേറെ വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടങ്ങളിൽ ക്ലിനിക്കൽ ലീഡ്, നഴ്സിംഗ് മാനേജർ, ക്ലിനിക്കൽ സർവീസ് മാനേജർ, സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ, പാലിയേറ്റീവ് ക്ലിനിക്കൽ നഴ്‌സ്‌ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ്, പബ്ലിക് ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌ പ്രാക്ടീഷണർ, അഡ്വാൻസ്ഡ് നേഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ, ക്ലിനിക്കൽ ഡയറക്ടർ, ഡിസ്ട്രിക്ട് നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ തുടങ്ങി ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഓരോ വിഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉയർന്ന തസ്തികകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാർ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രവർത്തനം കാഴ്ചവെച്ചു വരുന്നു. സ്കൂളുകളിൽ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷക്കായി സ്കൂൾ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, തൊഴിൽ മേഖലകളിൽ തൊഴിലാളികൾക്ക് വേണ്ടി ഒക്കുപെഷണൽ ഹെൽത്ത്‌ നഴ്‌സ്‌, വ്യവസായരംഗത്ത് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ വിദഗ്ദ നഴ്സിംഗ് സേവനങ്ങൾ ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ അതിവേഗം കാര്യക്ഷമമായി ഇടപെടാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദ്യമായി ആംബുലൻസുകളിൽ വിദഗ്ദ നഴ്സുമാരെ നിയമിച്ചുകൊണ്ട് അടിയന്തിര ജീവൻരക്ഷാ ചികിത്സ നൽകി തുടങ്ങിയതും ഈ രാജ്യങ്ങളിൽ തന്നെ. ഇവിടങ്ങളിൽ മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, മിക്കപ്പോഴും ബിരുദവും പ്രൊഫഷണൽ രെജിസ്ട്രേഷനുമാണ് ഒരു രജിസ്റ്റർഡ് നഴ്സ് അഥവാ നഴ്സിംഗ് ഓഫീസർ ആകാനുള്ള അടിസ്ഥാന യോഗ്യത. ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഹോം നഴ്സ്, ഡൌമെസ്റ്റിക് നഴ്‌സ്‌ തുടങ്ങിയ തൊഴിലുകൾ പൊതുവേ ഇവിടങ്ങളിൽ കാണാൻ സാധിക്കുകയില്ല, പകരം ഹെൽത്ത്കെയർ അസിസ്റ്റന്റ്, ഹോം കെയറർ, ഡോമിസിലറി കെയർ വർക്കർ, സപ്പോർട്ട് വർക്കർ തുടങ്ങിയ ആരോഗ്യ പരിചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകൾ ഇംഗ്ലണ്ട് പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സോഷ്യൽ കെയറിന്റെ ഭാഗമായി കാണപ്പെടുന്നു. നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾ, കെയർ ഹോമുകൾ, ഹോസ്പൈസുകൾ എന്നിവ നഴ്സുമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ജർമ്മനി പോലെയുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നഴ്സിംഗ് പഠനം സ്റ്റൈപെൻടോടുകൂടി സൗജന്യമാണ്. == അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനം == മെയ് മാസം 12 ന് അന്താരാഷ്ട്ര നേഴ്‍സിങ് ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ആധുനിക നഴ്‌സിങ്ങ് പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ച ഇംഗ്ലീഷ് വനിത ഫ്ളോറൻസ് നൈറ്റിങ്ഗേലിന്റെ ജന്മദിനമാണ് അന്ന്. സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയും പ്രമുഖ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റീഷ്യനുമായ ഫ്‌ളോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ ഇറ്റലിയിലെ ഫ്ളോറെൻസിലാണ് ജനിച്ചത്. 19ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ക്രിമിയൻ യുദ്ധത്തിൽ മുറിവേറ്റ ഭടൻമാരെ ശുശ്രൂഷിക്കുന്നതിന് സ്വന്തം ജീവൻപോലും പണയം വച്ച് ക്യാമ്പുകളിൽ പ്രവർത്തിച്ച ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേൽ വിളക്കേന്തിയ വനിത എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 1850 ൽ ആദ്യമായി ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാർക്കായി ഒരു ട്രെയ്‌നിംഗ് സെന്റർ സ്ഥാപിച്ചതും ഫ്‌ലോറൻസ് നൈറ്റിംഗേലാണ്. ലണ്ടനിലെ കിങ്‌സ് കോളേജിന്റെ ഭാഗമാണ് ഇന്ന് ആ സ്ഥാപനം. ബ്രിട്ടീഷ് സൈനികരുടെ ആരോഗ്യത്തിൽ ശ്രദ്ധ ഊന്നിയ നൈറ്റിംഗേൽ പിന്നീട് ഇന്ത്യയിലെ മാലിന്യ സംസ്കരണം, ശുചിത്വം, ശുദ്ധജലലഭ്യത, ചികിത്സ, രോഗി പരിചരണം തുടങ്ങിയ പൊതുജനാരോഗ്യ വിഷയങ്ങളിൽ പഠനങ്ങൾ നടത്തി. ഇന്ന് ആധുനിക രീതിയിലുള്ള ട്രെയ്‌നിംഗ് സംവിധാനവും കൂടുതൽ അറിവുകളും ലോകത്ത് നഴ്‌സുമാരെ കൂടുതൽ നൈപുണ്യമുള്ളവരാക്കി മാറ്റിയിട്ടുണ്ട്. നൈറ്റിംഗേലിന്റെ ത്യാഗത്തെ സ്മരിച്ചുകൊണ്ട് നഴ്‌സസ് ദിനാഘോഷം നടത്തുമ്പോൾ ഇന്നത്തെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ വെല്ലുവിളികൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിന് തയ്യാറാവുന്നതിനുള്ള സന്ദേശമാണ് നഴ്‌സിംഗ് സമൂഹം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നത്. ==ചിത്രശാല== <gallery> Image:U.S. Navy Nurse Corps recruiting poster, January 1945 (NH 78855).jpg|രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധക്കാലത്തെ ഒരു അമേരിക്കൻ നേഴ്സിന്റെ ചിത്രം Image:Florence Nightingale 1920 reproduction.jpg|ഫ്ലോറൻസ് നൈറ്റിൻഗേൽ </gallery> ==അവലംബം== * Parks Text Book of Preventive and Social Medicine,19th Ed, Page:534 ( "The secret of national health lies in the homes of the people") {{Reflist}} {{Sarvavijnanakosam|%E0%B4%A8%E0%B4%B4%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D}} [[വർഗ്ഗം:തൊഴിലുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നഴ്‌സിങ്]] jn6raw2uz5b4eoqw2b0q77agn810535 0 156256 3762309 3625279 2022-08-05T06:03:50Z 117.222.172.220 ഹറമിൽ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Isra and Mi'raj}} [[File:Miraj by Sultan Muhammad.jpg|thumb|300px|''Ascent of Muhammad to Heaven'' (ca. 1539–1543), from the [[Nizami Ganjavi#Quinary ("Panj Ganj" or "Khamsa")|Khamseh of Nizami]].]] ഇസ്‌ലാമികവിശ്വാസപ്രകാരം [[മുഹമ്മദ് നബി]] നടത്തിയ ഒരു രാത്രിയാത്രയാണ് '''ഇസ്റാഉം മിഅ്റാജും'''. AD.621 പ്രവാചകൻ മക്കയിൽ ഉണ്ടായിരിക്കുമ്പോഴാണ് പ്രസ്തുത സംഭവം ഉണ്ടായത്. ഇതിൽ മസ്ജിദുൽ ഹറിൽ നിന്ന് മസ്ജിദുൽ അഖ്സാ വരെയുള്ള യാത്രയെ ഇസ്റാഅ്(രാപ്രയാണം) എന്നും അവിടെ നിന്ന് ഏഴാകാശങ്ങൾ അടക്കമുള്ള അദൃശ്യ ലോകങ്ങൾ താണ്ടി അള്ളാഹു നിശ്ചയിച്ച പരിധി വരെയുള്ള പ്രയാണത്തെ മിഅ്റാജ്(ആകാശാരോഹണം) എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഖുർആനിലെ പതിനേഴാം അദ്ധ്യായമായ ഇസ്റാഅ്-ലും ചില ഹദീസുകളിലും ഈ യാത്രയെക്കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. റജബ് മാസത്തിലെ ഒരു രാത്രിയിൽ ജിബ്രിൽ എന്ന മാലാഖ മുഹമ്മദ് നബിയെ മക്കയിലെ മസ്ജിദുൽ ഹറാമിൽ നിന്നും പലസ്തീനിലെ മസ്ജിദുൽ അഖ്സയിലേക്ക് 'ബുറാഖ്' എന്ന വാഹനത്തിൽ കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി, അവിടെനിന്നും ചില ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ കാണിക്കാനായി ഏഴാകാശങ്ങളും താണ്ടി ഉപരിലോകത്തെത്തിച്ചു, പൂർവികരായ പ്രവാചകന്മാർ പലരെയും നബി അവിടെ കാണുകയും പിന്നീട്‍, ദൈവസന്നിധിയിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു. അവിടെവച്ച് നബിക്ക് ലഭിച്ച ചില സുപ്രധാന നിർദ്ദേശങ്ങളിലൊന്നാണ് ഇസ്‌ലാമിന്റെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങളിൽ ഒന്നായ അഞ്ച് നേരത്തെ നിസ്കാരം. അൽ ഇസ്റാഅ് വഅൽ മിഅ്റാജ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ യാത്രയിൽ നബി ഉടലോടെ ആകാശത്ത് പോയി ദൈവസാമീപ്യം അനുഭവിച്ച് തിരിച്ചെത്തി എന്നും , അതല്ല യാത്ര ഒരു ആത്മീയ അനുഭവം ആയിരുന്നു എന്നു രണ്ടു പക്ഷമുണ്ട്.<br /> =='''അൽ ഇസ്റാഅ്'''== [[Image:Jerusalem Al-Aqsa Mosque BW 2010-09-21 06-38-12.JPG|thumb|right|The modern [[Al-Aqsa Mosque]] ]] ഇസ്റാഅ് : [[മക്ക|മക്കയിലെ]] പരിശുദ്ധ [[കഅബ]] ദേവാലയത്തിൽ ഉറങ്ങുകയായിരുന്ന മുഹമ്മദ് നബി [[ജറുസലേം|ജറുസലേമിലെ ]] [[മസ്ജിദുൽ അഖ്സ|അഖ്സ]] പള്ളിയിലേക്ക് മാറ്റപ്പെടുന്നതാണ് അൽ ഇസ്റാഅ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ആദ്യഘട്ടം. ബുറാക്ക് എന്ന ഒരു വാഹനത്തിൽ ജുറുസലേമിലെ പള്ളിയിൽ എത്തിയ മുഹമ്മദ് നബി, തന്റെ മുൻ ഗാമികളായിരുന്ന [[ഇസ്ലാമിലെ പ്രവാചകന്മാർ |ചില പ്രവാചകമാർക്കൊപ്പം ]] പ്രാർഥന (നമസ്കാരം) നിർവ്വഹിക്കുന്നു. =='''അൽ മിഅ്റാജ്'''== ആകാശാരോഹണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഘട്ടമാണ് മിഅ്റാജ്. ഏണി എന്നാണ് വാക്കർത്ഥം. അഖ്സ പള്ളിയിൽ നിന്നുമാണ് ആരോഹണം ആരംഭികുന്നത്. ബുറാകിന്മെൽ ഏഴാം ആകാശത്തേക്ക് എത്തുന്ന മുഹമ്മദ് നബി സ്വർഗ്ഗ സന്ദർശനം നടത്തുന്നു. മുൻ പ്രവാചകന്മാരോട് ഭാഷണം നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ദൈവ സാമീപ്യം അനുഭവിച്ചറിയുന്ന മുഹമ്മദ് നബിയോട് അല്ലാഹു ഇസ്ലാം മത വിശ്വാസികൾക്ക് ദിവസം അമ്പത് തവണ പ്രാർത്ഥന (നിസ്കാരം) കൽപ്പിക്കുന്നു. മുൻപ്രവാചകനായ മൂസാനബി(മോശ Moses) യുടെ ഉപദേശ പ്രകാരം മുഹമ്മദ് നബി ഈ ആരാധന ക്രമത്തിൽ ഇളവു വരുത്തുവാൻ അപേക്ഷിക്കുന്നു. ക്രമേണ അഞ്ചു നേരമായി നിസ്ക്കാരം അല്ലാഹു നിജപ്പെടുത്തുന്നു. ==യാത്രയുടെ രൂപം== ഈ യാത്രയുടെ രൂപംത്തെ കുറിച്ചും ഇത് സ്വപ്ന ലോകത്ത് നടന്നതോ അതോ ശാരീരികമായി ത്തന്നെയാണോ പ്രയാണം ചെയ്തത് എന്ന ചോദ്യങ്ങളുടെ മറുപടി ഖുർആന്റെ പദങ്ങൾ തന്നെ സ്വയം നൽകുന്നുണ്ടെന്ന് പണ്ഡിതന്മാർ വിശദീകരിക്കുന്നു<ref>http://thafheem.net/getinterpretation.php?q=17&r=1&hlt=undefined&sid=0.35801890789727686</ref>: سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ (തന്റെ ദാസനെ കൊണ്ടു പോയവൻ പരിശുദ്ധൻ) എന്ന ഖുർആൻ വിവരണം തന്നെ, ഇത് വലിയ ഒരു അസാധാരണ സംഭവമാണെന്നും അല്ലാഹുവിന്റെ അപാരമായ കഴിവുകൊണ്ടു മാത്രം പ്രകടമായതാണെന്നും വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഏതെങ്കിലുമൊരാൾ സ്വപ്നത്തിൽ ഇതുപോലുള്ള കാര്യങ്ങൾ കാണുകയോ അബോധാവസ്ഥയിലുള്ള വെളിപാടിലൂടെ മനസ്സിലാക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതിന്, തന്റെ അടിമക്ക് സ്വപ്നം കാണിക്കുകയോ വെളിപാടിലൂടെ കാര്യങ്ങൾ ഗ്രഹിപ്പിക്കുകയോ ചെയ്ത നാഥൻ എല്ലാ വൈകല്യങ്ങളിൽനിന്നും ദൌർബല്യങ്ങളിൽനിന്നും പരിശുദ്ധനാണെന്ന് ആമുഖമായിപ്പറയാൻ മാത്രം പ്രാധാന്യമൊന്നുമില്ലെന്ന് വ്യക്തമാണ്. സൃഷ്ടി സ്വന്തം ഹിതമനുസരിച്ച് എന്തെങ്കിലും കാര്യം ചെയ്യുന്ന പ്രശ്നം ചർച്ചാവിധേയമാക്കുമ്പോൾ മാത്രമാണ് സാധ്യം, അസാധ്യം എന്നീ വിഷയങ്ങൾ ഉദ്ഭവിക്കുന്നത്. എന്നാൽ ഇവിടെ ദൈവികമായിയുടെ ദൃഷ്ടാന്തത്തിന്റെ ഭാഗമായി മാത്രമാണ് ഇതിനെ മനസ്സിലാക്കേണ്ടത്. ==ഖുർആനിൽ== ഇസ്റാഅ് മിഅ്റാജിനെപ്പറ്റി ഖുർആനിലും നബി വചന ശേഖരങ്ങളിലും പരാമർശങ്ങൾ കാണാം. 17ആം അധ്യായത്തിന്റെ പേരുതന്നെ അൽ ഇസ്റാഅ് എന്നാണ്. ഈ അധ്യായത്തിലെ ആദ്യ വചനം ആകാശയാത്രയെയാണ് പരാമർശിക്കുന്നത്. {{quote|തന്റെ ദാസനെ, ചില ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ കാണിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി മസ്ജിദുൽ ഹറാമിൽനിന്ന് വിദൂരമസ്ജിദിലേക്ക്-അതിന്റെ പരിസരങ്ങളെ നാം അനുഗൃഹീതമാക്കിയിട്ടുണ്ട്- ഒരു രാവിൽ സഞ്ചരിപ്പിച്ചവൻ പരിശുദ്ധനത്രെ. സത്യത്തിൽ അവൻ എല്ലാം കേൾക്കുന്നവനും കാണുന്നവനും തന്നെയാകുന്നു. |ഖുർആൻ|അധ്യായം 17 (Al-Isra) സൂക്തം 1<ref>{{Cite quran|17|60|t=y|s=ns}}</ref>}} {{quote|അല്ലാഹുവിന്റെ ദാസന് ബോധനം ചെയ്യേണ്ട സന്ദേശം ബോധനംചെയ്തു. കണ്ണുകൊണ്ട് കണ്ടതിനെ ഹൃദയം കളവാക്കിയിട്ടില്ല. നേരിൽ കണ്ടതിനെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾ അദ്ദേഹവുമായി തർക്കിക്കുകയാണോ? മറ്റൊരിക്കൽ സിദ്റതുൽ മുൻതഹാക്കടുത്ത് ഇറങ്ങുന്നതായും അദ്ദേഹം അവനെ കണ്ടിട്ടുണ്ട്. അതിനടുത്താണ് ജന്നത്തുൽ മഅ്വാ. അന്നേരം സിദ്റത്തിനെ മഹത്തായ ഒന്ന് പൊതിയുന്നുണ്ടായിരുന്നു. കണ്ണഞ്ചിപ്പോയിട്ടില്ല. പരിധി വിട്ടിട്ടുമില്ല. തന്റെ റബ്ബിന്റെ മഹത്തായ ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ അദ്ദേഹം തീർച്ചയായും കണ്ടിട്ടുണ്ട്.|ഖുർആൻ|അധ്യായം 53 An-Najm, സൂക്തം 13-18}} {{quote|നിന്റെ നാഥൻ അവരെ വലയം ചെയ്തിരിക്കുന്നുവെന്ന് നാം നിന്നോടു പറഞ്ഞിരുന്നത് ഓർക്കുക.ഇപ്പോൾ നാം നിനക്കു കാണിച്ചുതന്ന സംഗതിയും (മിഅറാജ് സംഭവമാണ് ഉദ്ദ്യേശ്യം), ഖുർആനിൽ ശപിക്കപ്പെട്ട ആ വൃക്ഷവുംഈ ജനത്തിന് ഒരു പരീക്ഷണം തന്നെയാക്കിവെച്ചിരിക്കുന്നു.|ഖുർആൻ|അധ്യായം (Al-Isra) സൂക്തം 60<ref>{{Cite quran|17|60|t=y|s=ns}}</ref>}} == മിഅ്‌റാജ് റജബ് മാസത്തിലോ == മിഅ്‌റാജ് നടന്നത് അറബി മാസമായ റജബ് മാസത്തിലാണോ എന്ന് നിരവധി സംശയങ്ങളും അഭിപ്രായ വ്യത്യാസങ്ങളും നിലനിൽകുന്നുണ്ട്. വിശിഷ്യ 27-ാം രാവിലാണ് എന്നും നിരവധി ആളുകൾ വിശ്വസിച്ച് പോരുന്നുണ്ട്. എന്നാൽ റജബ് മാസത്തിലാണ് എന്ന് വിശ്വാസ്യ യോഗ്യമായ തെളിവുകൾ ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല എന്നാണ് പ്രബല അഭിപ്രായം. ഇതു സംബന്ധമായി ഇമാം ഇബ്‌നു ഹജർ ഫത്ഹുൽ ബാരിയിൽ പത്ത് അഭിപ്രായങ്ങളെങ്കിലും ഉദ്ധരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://fatwa.islamonlive.in/holiday-celebration/the-prophets-miraj-isra-and-miraj/] ==അവലംബം== {{reflist}} *http://udumbunthalanews.com/?p=4669{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *http://mal.sarva.gov.in/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%82&redirect=no{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമികം]] qegz2h36k6sgys6jq6y8e8gmplik1mh 3762310 3762309 2022-08-05T06:05:02Z 117.222.172.220 ഹ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Isra and Mi'raj}} [[File:Miraj by Sultan Muhammad.jpg|thumb|300px|''Ascent of Muhammad to Heaven'' (ca. 1539–1543), from the [[Nizami Ganjavi#Quinary ("Panj Ganj" or "Khamsa")|Khamseh of Nizami]].]] ഇസ്‌ലാമികവിശ്വാസപ്രകാരം [[മുഹമ്മദ് നബി]] നടത്തിയ ഒരു രാത്രിയാത്രയാണ് '''ഇസ്റാഉം മിഅ്റാജും'''. AD.621 പ്രവാചകൻ മക്കയിൽ ഉണ്ടായിരിക്കുമ്പോഴാണ് പ്രസ്തുത സംഭവം ഉണ്ടായത്. ഇതിൽ മസ്ജിദുൽ ഹറമിൽ നിന്ന് മസ്ജിദുൽ അഖ്സാ വരെയുള്ള യാത്രയെ ഇസ്റാഅ്(രാപ്രയാണം) എന്നും അവിടെ നിന്ന് ഏഴാകാശങ്ങൾ അടക്കമുള്ള അദൃശ്യ ലോകങ്ങൾ താണ്ടി അള്ളാഹു നിശ്ചയിച്ച പരിധി വരെയുള്ള പ്രയാണത്തെ മിഅ്റാജ്(ആകാശാരോഹണം) എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഖുർആനിലെ പതിനേഴാം അദ്ധ്യായമായ ഇസ്റാഅ്-ലും ചില ഹദീസുകളിലും ഈ യാത്രയെക്കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. റജബ് മാസത്തിലെ ഒരു രാത്രിയിൽ ജിബ്രിൽ എന്ന മാലാഖ മുഹമ്മദ് നബിയെ മക്കയിലെ മസ്ജിദുൽ ഹറാമിൽ നിന്നും പലസ്തീനിലെ മസ്ജിദുൽ അഖ്സയിലേക്ക് 'ബുറാഖ്' എന്ന വാഹനത്തിൽ കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി, അവിടെനിന്നും ചില ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ കാണിക്കാനായി ഏഴാകാശങ്ങളും താണ്ടി ഉപരിലോകത്തെത്തിച്ചു, പൂർവികരായ പ്രവാചകന്മാർ പലരെയും നബി അവിടെ കാണുകയും പിന്നീട്‍, ദൈവസന്നിധിയിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു. അവിടെവച്ച് നബിക്ക് ലഭിച്ച ചില സുപ്രധാന നിർദ്ദേശങ്ങളിലൊന്നാണ് ഇസ്‌ലാമിന്റെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങളിൽ ഒന്നായ അഞ്ച് നേരത്തെ നിസ്കാരം. അൽ ഇസ്റാഅ് വഅൽ മിഅ്റാജ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ യാത്രയിൽ നബി ഉടലോടെ ആകാശത്ത് പോയി ദൈവസാമീപ്യം അനുഭവിച്ച് തിരിച്ചെത്തി എന്നും , അതല്ല യാത്ര ഒരു ആത്മീയ അനുഭവം ആയിരുന്നു എന്നു രണ്ടു പക്ഷമുണ്ട്.<br /> =='''അൽ ഇസ്റാഅ്'''== [[Image:Jerusalem Al-Aqsa Mosque BW 2010-09-21 06-38-12.JPG|thumb|right|The modern [[Al-Aqsa Mosque]] ]] ഇസ്റാഅ് : [[മക്ക|മക്കയിലെ]] പരിശുദ്ധ [[കഅബ]] ദേവാലയത്തിൽ ഉറങ്ങുകയായിരുന്ന മുഹമ്മദ് നബി [[ജറുസലേം|ജറുസലേമിലെ ]] [[മസ്ജിദുൽ അഖ്സ|അഖ്സ]] പള്ളിയിലേക്ക് മാറ്റപ്പെടുന്നതാണ് അൽ ഇസ്റാഅ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ആദ്യഘട്ടം. ബുറാക്ക് എന്ന ഒരു വാഹനത്തിൽ ജുറുസലേമിലെ പള്ളിയിൽ എത്തിയ മുഹമ്മദ് നബി, തന്റെ മുൻ ഗാമികളായിരുന്ന [[ഇസ്ലാമിലെ പ്രവാചകന്മാർ |ചില പ്രവാചകമാർക്കൊപ്പം ]] പ്രാർഥന (നമസ്കാരം) നിർവ്വഹിക്കുന്നു. =='''അൽ മിഅ്റാജ്'''== ആകാശാരോഹണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഘട്ടമാണ് മിഅ്റാജ്. ഏണി എന്നാണ് വാക്കർത്ഥം. അഖ്സ പള്ളിയിൽ നിന്നുമാണ് ആരോഹണം ആരംഭികുന്നത്. ബുറാകിന്മെൽ ഏഴാം ആകാശത്തേക്ക് എത്തുന്ന മുഹമ്മദ് നബി സ്വർഗ്ഗ സന്ദർശനം നടത്തുന്നു. മുൻ പ്രവാചകന്മാരോട് ഭാഷണം നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ദൈവ സാമീപ്യം അനുഭവിച്ചറിയുന്ന മുഹമ്മദ് നബിയോട് അല്ലാഹു ഇസ്ലാം മത വിശ്വാസികൾക്ക് ദിവസം അമ്പത് തവണ പ്രാർത്ഥന (നിസ്കാരം) കൽപ്പിക്കുന്നു. മുൻപ്രവാചകനായ മൂസാനബി(മോശ Moses) യുടെ ഉപദേശ പ്രകാരം മുഹമ്മദ് നബി ഈ ആരാധന ക്രമത്തിൽ ഇളവു വരുത്തുവാൻ അപേക്ഷിക്കുന്നു. ക്രമേണ അഞ്ചു നേരമായി നിസ്ക്കാരം അല്ലാഹു നിജപ്പെടുത്തുന്നു. ==യാത്രയുടെ രൂപം== ഈ യാത്രയുടെ രൂപംത്തെ കുറിച്ചും ഇത് സ്വപ്ന ലോകത്ത് നടന്നതോ അതോ ശാരീരികമായി ത്തന്നെയാണോ പ്രയാണം ചെയ്തത് എന്ന ചോദ്യങ്ങളുടെ മറുപടി ഖുർആന്റെ പദങ്ങൾ തന്നെ സ്വയം നൽകുന്നുണ്ടെന്ന് പണ്ഡിതന്മാർ വിശദീകരിക്കുന്നു<ref>http://thafheem.net/getinterpretation.php?q=17&r=1&hlt=undefined&sid=0.35801890789727686</ref>: سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ (തന്റെ ദാസനെ കൊണ്ടു പോയവൻ പരിശുദ്ധൻ) എന്ന ഖുർആൻ വിവരണം തന്നെ, ഇത് വലിയ ഒരു അസാധാരണ സംഭവമാണെന്നും അല്ലാഹുവിന്റെ അപാരമായ കഴിവുകൊണ്ടു മാത്രം പ്രകടമായതാണെന്നും വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഏതെങ്കിലുമൊരാൾ സ്വപ്നത്തിൽ ഇതുപോലുള്ള കാര്യങ്ങൾ കാണുകയോ അബോധാവസ്ഥയിലുള്ള വെളിപാടിലൂടെ മനസ്സിലാക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതിന്, തന്റെ അടിമക്ക് സ്വപ്നം കാണിക്കുകയോ വെളിപാടിലൂടെ കാര്യങ്ങൾ ഗ്രഹിപ്പിക്കുകയോ ചെയ്ത നാഥൻ എല്ലാ വൈകല്യങ്ങളിൽനിന്നും ദൌർബല്യങ്ങളിൽനിന്നും പരിശുദ്ധനാണെന്ന് ആമുഖമായിപ്പറയാൻ മാത്രം പ്രാധാന്യമൊന്നുമില്ലെന്ന് വ്യക്തമാണ്. സൃഷ്ടി സ്വന്തം ഹിതമനുസരിച്ച് എന്തെങ്കിലും കാര്യം ചെയ്യുന്ന പ്രശ്നം ചർച്ചാവിധേയമാക്കുമ്പോൾ മാത്രമാണ് സാധ്യം, അസാധ്യം എന്നീ വിഷയങ്ങൾ ഉദ്ഭവിക്കുന്നത്. എന്നാൽ ഇവിടെ ദൈവികമായിയുടെ ദൃഷ്ടാന്തത്തിന്റെ ഭാഗമായി മാത്രമാണ് ഇതിനെ മനസ്സിലാക്കേണ്ടത്. ==ഖുർആനിൽ== ഇസ്റാഅ് മിഅ്റാജിനെപ്പറ്റി ഖുർആനിലും നബി വചന ശേഖരങ്ങളിലും പരാമർശങ്ങൾ കാണാം. 17ആം അധ്യായത്തിന്റെ പേരുതന്നെ അൽ ഇസ്റാഅ് എന്നാണ്. ഈ അധ്യായത്തിലെ ആദ്യ വചനം ആകാശയാത്രയെയാണ് പരാമർശിക്കുന്നത്. {{quote|തന്റെ ദാസനെ, ചില ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ കാണിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി മസ്ജിദുൽ ഹറാമിൽനിന്ന് വിദൂരമസ്ജിദിലേക്ക്-അതിന്റെ പരിസരങ്ങളെ നാം അനുഗൃഹീതമാക്കിയിട്ടുണ്ട്- ഒരു രാവിൽ സഞ്ചരിപ്പിച്ചവൻ പരിശുദ്ധനത്രെ. സത്യത്തിൽ അവൻ എല്ലാം കേൾക്കുന്നവനും കാണുന്നവനും തന്നെയാകുന്നു. |ഖുർആൻ|അധ്യായം 17 (Al-Isra) സൂക്തം 1<ref>{{Cite quran|17|60|t=y|s=ns}}</ref>}} {{quote|അല്ലാഹുവിന്റെ ദാസന് ബോധനം ചെയ്യേണ്ട സന്ദേശം ബോധനംചെയ്തു. കണ്ണുകൊണ്ട് കണ്ടതിനെ ഹൃദയം കളവാക്കിയിട്ടില്ല. നേരിൽ കണ്ടതിനെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾ അദ്ദേഹവുമായി തർക്കിക്കുകയാണോ? മറ്റൊരിക്കൽ സിദ്റതുൽ മുൻതഹാക്കടുത്ത് ഇറങ്ങുന്നതായും അദ്ദേഹം അവനെ കണ്ടിട്ടുണ്ട്. അതിനടുത്താണ് ജന്നത്തുൽ മഅ്വാ. അന്നേരം സിദ്റത്തിനെ മഹത്തായ ഒന്ന് പൊതിയുന്നുണ്ടായിരുന്നു. കണ്ണഞ്ചിപ്പോയിട്ടില്ല. പരിധി വിട്ടിട്ടുമില്ല. തന്റെ റബ്ബിന്റെ മഹത്തായ ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ അദ്ദേഹം തീർച്ചയായും കണ്ടിട്ടുണ്ട്.|ഖുർആൻ|അധ്യായം 53 An-Najm, സൂക്തം 13-18}} {{quote|നിന്റെ നാഥൻ അവരെ വലയം ചെയ്തിരിക്കുന്നുവെന്ന് നാം നിന്നോടു പറഞ്ഞിരുന്നത് ഓർക്കുക.ഇപ്പോൾ നാം നിനക്കു കാണിച്ചുതന്ന സംഗതിയും (മിഅറാജ് സംഭവമാണ് ഉദ്ദ്യേശ്യം), ഖുർആനിൽ ശപിക്കപ്പെട്ട ആ വൃക്ഷവുംഈ ജനത്തിന് ഒരു പരീക്ഷണം തന്നെയാക്കിവെച്ചിരിക്കുന്നു.|ഖുർആൻ|അധ്യായം (Al-Isra) സൂക്തം 60<ref>{{Cite quran|17|60|t=y|s=ns}}</ref>}} == മിഅ്‌റാജ് റജബ് മാസത്തിലോ == മിഅ്‌റാജ് നടന്നത് അറബി മാസമായ റജബ് മാസത്തിലാണോ എന്ന് നിരവധി സംശയങ്ങളും അഭിപ്രായ വ്യത്യാസങ്ങളും നിലനിൽകുന്നുണ്ട്. വിശിഷ്യ 27-ാം രാവിലാണ് എന്നും നിരവധി ആളുകൾ വിശ്വസിച്ച് പോരുന്നുണ്ട്. എന്നാൽ റജബ് മാസത്തിലാണ് എന്ന് വിശ്വാസ്യ യോഗ്യമായ തെളിവുകൾ ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല എന്നാണ് പ്രബല അഭിപ്രായം. ഇതു സംബന്ധമായി ഇമാം ഇബ്‌നു ഹജർ ഫത്ഹുൽ ബാരിയിൽ പത്ത് അഭിപ്രായങ്ങളെങ്കിലും ഉദ്ധരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://fatwa.islamonlive.in/holiday-celebration/the-prophets-miraj-isra-and-miraj/] ==അവലംബം== {{reflist}} *http://udumbunthalanews.com/?p=4669{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *http://mal.sarva.gov.in/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%82&redirect=no{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമികം]] 3q593by170s5nxetztemd0q5pay74vy 0 172990 3762232 3762198 2022-08-04T14:03:05Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Arattupuzha Velayudha Panicker.jpg|ലഘുചിത്രം|ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ (1825 – 1874), ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ ചേകവർ സ്മാരകം, മംഗലം ശിവ ക്ഷേത്രം, ആറാട്ടുപുഴ, കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്,  ആലപ്പുഴ ജില്ല, കേരളം]] [[കേരള നവോത്ഥാനം|കേരള നവോത്ഥാന]] ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യ സാമൂഹ്യ പരിഷ്കർത്താവായിരുന്നു '''ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ''' (കല്ലിശ്ശേരി വേലായുധ ചേകവർ) (1825 - 1874).<ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref name=":0" /> കേരള നവോത്ഥാന ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യ രക്തസാക്ഷിയായി വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതും ഇദ്ദേഹത്തെയാണ്.<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.madhyamam.com/kerala/local-news/alappuzha/--579700|title='വേലായുധ ചേകവർ' പ്രകാശനംചെയ്തു {{!}} Madhyamam|access-date=2020-10-10|last=ഡെസ്ക്|first=വെബ്|date=2020-10-02|website=|publisher=|language=}}</ref> പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ആലപ്പുഴ|ആലപ്പുഴയ്ക്കടുത്ത്]] മംഗലം എന്ന ദേശത്തെ കല്ലിശ്ശേരിൽ എന്ന ഒരു സമ്പന്ന [[ഈഴവർ|ഈഴവ]] കുടുംബത്തിലാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജനനം.[https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2022/01/09/pathonpatham-noottandu-history-velayudha-panicker.html] പ്രമാണി ആയിരുന്ന അദ്ദേഹം '''മംഗലം വേലായുധപ്പെരുമാൾ''' എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. [[ശ്രീനാരായണഗുരു]] 1888 ൽ [[അരുവിപ്പുറം|അരുവിപ്പുറത്ത്]] ശിവ പ്രതിഷ്ഠ നടത്തുന്നതിന് 36 വർഷം മുമ്പ്, 1852 ൽ '''വേലായുധ പണിക്കർ''' അവർണർക്കായി ക്ഷേത്രം പണിത് ശിവനെ<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/special/news-weekendspecial-21-07-2019/811943|title=ജ്ഞാനേശ്വരത്തെ ഈഴവ ശിവൻ|access-date=2020-10-12|language=ml}}</ref> പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരുന്നു.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/latest-news/441535|title=ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധപ്പണിക്കർ ചരിത്രത്തിലെ വിപ്ലവപ്രതിഷ്ഠ|access-date=2020-10-10|language=ml}}</ref> ഈഴവർ അടക്കം പിന്നാക്ക സ്ത്രീകൾക്ക് മൂക്കുത്തി ധരിക്കാൻ അവസരം ലഭിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി നടത്തിയ പ്രശക്തമായ മൂക്കുത്തി വിളംബരം നടത്തിയത് അദ്ദേഹമാണ്. കേരള ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ കർഷകത്തൊഴിലാളി സമരത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയതും അദ്ദേഹമാണ്.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/web-news/2019/01/NTVM0039249/1.html|access-date=2020-10-04}}</ref> സ്വന്തം സഹോദരിയെ അന്യസമുദായക്കാരനു വിവാഹം ചെയ്തുകൊടുത്തുകൊണ്ട് മിശ്രവിവാഹത്തിനും പണിക്കർ മുൻകൈ എടുത്തിരുന്നുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=":1" /> ==ജീവിതരേഖ== [[ആലപ്പുഴ]] ജില്ലയിലെ, [[കാർത്തികപ്പള്ളി]] താലൂക്കിൽ, ആറാട്ടുപുഴ മംഗലം ഗ്രാമത്തിലെ സമ്പന്ന [[ഈഴവർ|ഈഴവ]] തറവാടായ കല്ലിശ്ശേരിൽ തറവാട്ടിലാണ് 1825 ജനുവരി 7 ന് വേലായുധ പണിക്കരുടെ ജനനം. പണിക്കരുടെ പിതാവ്, [[കായംകുളം|കായംകുളത്തുള്ള]] എരുവയിൽ ശ്രീ. കുറ്റിത്തറ ഗോവിന്ദപ്പണിക്കർ, ആയൂർവേദവും, ജ്യോതിഷവും, കളരിപ്പയറ്റുമൊക്കെ പഠിച്ച പണ്ഡിതനായിരുന്നു. പണിക്കരുടെ മാതാവ്, മംഗലം പ്രമാണി '''പെരുമാൾ അച്ഛൻറെ മകളായിരുന്നു'''.<ref name=":1">{{Cite web|url=http://www.kalakaumudi.com/malayalam/education/arattupuzha-velayudhapanickar--2019-01-05.php/|title=ചരിത്രത്തിലിടം പിടിക്കാത്ത പേര്|access-date=2020-10-11|last=|first=|date=|website=|publisher=|language=}}</ref> പെരുമാൾ അച്ഛൻ പേരുകേട്ട കളരി അഭ്യാസിയായിരുന്നു. പണിക്കർ ജനിച്ച്‌ പതിമൂന്നാം നാൾ പണിക്കരുടെ അമ്മ മരണപ്പെട്ടു. പിന്നീട്‌ അമ്മയുടെ ബന്ധുക്കൾക്കൊപ്പം ആണ് വളർന്നത്. ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ പണിക്കർ മലയാളം, സംസ്കൃതം, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഭാഷകളും, ആയുർവ്വേദം, ജ്യോതിഷം, വ്യാകരണ ശാസ്ത്രം എന്നിവയും പഠിച്ചിരുന്നു. പഠനത്തിന് പുറമേ ആയോധന വിദ്യയും, കുതിര സവാരിയും എല്ലാം അഭ്യസിച്ചിരുന്നു. ഇരുപതാമത്തെ വയസ്സിൽ കായംകുളം പുതുപ്പള്ളിയിലെ വാരണപ്പള്ളി തറവാട്ടിലെ (ശ്രീനാരായണഗുരു വിദ്യാർത്ഥിയായി പഠിക്കാനെത്തിയത് വാരണപ്പളളി തറവാട്ടിലാണ്) വെളുമ്പിയെ പണിക്കർ വിവാഹം കഴിച്ചു. ഇവർക്ക്‌ ഏഴ്‌ ആൺമക്കളാണ്‌. ''പെരുമാൾ അച്ഛന്റെ'' മരണ ശേഷം പണിക്കർ ആയിരുന്നു തറവാട്ടിലെ കാര്യങ്ങൾ ഏറ്റെടുത്ത് നടത്തി പൊന്നിരുന്നത്. [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിന്റെ]] ഭാഗമായി പരിഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നെങ്കിലും, മംഗലം ദേശത്തിന്റെ പ്രധാന സമ്പത്ത് ഉള്ള ഒരു തറവാടയിരുന്നു കല്ലിശ്ശേരി തറവാട്ടുകാർ. പണിക്കരുടെ കളരിയിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം ആളുകൾ പണിക്കരുടെ സഹായത്തിന് എപ്പോഴും ഉണ്ടായിരുന്നു.{{cn}}. മേൽജാതിക്കാരുടെ ഉപദ്രവങ്ങൾക്കെതിരെ ശക്തമായ നിലപാടായിരുന്നു വേലായുധപണിക്കർ സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്<ref name="JD">{{cite book |last1=J. Devika |title=The Aesthetic Woman: Re-Forming Female Bodies and Minds in Early TwentiethCentury Keralam |publisher=Cambridge University Press |page=474 |jstor=3876627 |quote=To mention two such tales: a mid-nineteenth century Ezhava notable named Velayudha Panikkar of Arattupuzha in central Tiruvitamkoor is said to have intervened in conflicts around dress-codes at Kayamkulam and Pandalam, beating up opponents and distributing.....}}</ref>. ധാരാളം കൃഷിയും വാണിജ്യ ബന്ധവുമുണ്ടാായിരുന്ന ധനിക പ്രമാണി കുടുംബമായിരുന്നു പണിക്കർ ജനിച്ച '''കല്ലിശ്ശേരി''' തറവാട്.<ref>{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/magazine/about-kallissery-velayudha-chekavar-pga6bc|title=അങ്ങനെയാണ് അവർണ്ണ സ്ത്രീകൾ പന്തളത്ത് മൂക്കുത്തി ധരിച്ചുതുടങ്ങിയത്|access-date=2020-10-04|language=ml}}</ref><ref name=":1" /> പത്‌മനാഭസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലേക്കു തരണനല്ലൂർ നമ്പൂതിരിപ്പാട് കൊണ്ടുപോയ സാളഗ്രാമവും തിരിവിതാംകൂർ രാജാവിൻ്റെ ഒരു രത്നവും കായംകുളം കായലിൽ കൊള്ളക്കാർ അപഹരിച്ചു. തിരിവിതാംകൂർ പോലീസും പട്ടാളവും അന്വേഷിച്ചിട്ടു കിട്ടിയില്ല. സാളഗ്രാമവും രത്നവും കണ്ടുപിടിച്ച് നൽകനുള്ള തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവിൻറെ അഭ്യർഥന സ്വീകരിച്ച വേലായുധപണിക്കർ തന്റെ ആളുകളുടെ ശക്തിയും കഴിവും ഉപയോഗിച്ച് രത്നവും സാളഗ്രാമവും പിടിച്ചെടുത്ത് രാജാവിന് നല്കി. ഇതിന്റെ പേരിൽ തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവ് രണ്ടു കൈകളിലും വീരശൃംഖല നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു.<ref name=":0" /> 1874 ജനുവരി മൂന്നിന് (1874 ധനു 24) ആയിരുന്നു മരണം. [[കായംകുളം]] കായലിലൂടെ ബോട്ടിൽ [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലത്തേക്ക്]] പോകുമ്പോൾ ശത്രുക്കൾ ആക്രമിച്ചു വധിക്കുകയായിരുന്നു.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=https://janayugomonline.com/social-reform-revolution/|title=അടിമത്വത്തിനും അനാചാരങ്ങൾക്കുമെതിരെയുള്ള കേരളത്തിന്റെ നവോത്ഥാന പോരാട്ടങ്ങൾ|access-date=2020-10-10|date=2018-11-26|language=en-US|archive-date=2018-11-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20181128193708/http://janayugomonline.com/social-reform-revolution/|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://dcbookstore.com/books/aarattupuzha-velayudhappanikkar|title=AARATTUPUZHA VELAYUDHAPPANIKKAR|access-date=2020-10-04}}</ref> അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീടിന്റെ ഒരുഭാഗം ഇന്നും മംഗലത്തുണ്ട്. == നവോത്ഥാന ചരിത്രത്തിലെ സംഭാവനകൾ== മൂക്കുത്തി വിളംബരവും അച്ചിപ്പുടവ സമരവും ഉൾപ്പടെ കേരള നവോത്ഥാന ചരിത്രത്തിലെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു പാട് സമരങ്ങൾക്കും സംഭവങ്ങൾക്കും നേതൃത്വം നൽകിയ വ്യക്തിയാണ് ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ. അതിൽ ചിലത് താഴെ വിവരിക്കുന്നു. === ശിവപ്രതിഷ്ഠ=== ബ്രാഹ്മണവേഷത്തിൽ [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം മഹാാദേവക്ഷേത്രത്തിൽ]] താമസിച്ച് ആണ് ക്ഷേത്രനിർമ്മാണവും ആചാരങ്ങളും പഠിച്ചത്.<ref name=":0" /> അതിന് ശേഷം 1852 ൽ വേലായുധപ്പണിക്കർ അവർണർക്ക് ആരാധിക്കാനായി [[ശിവൻ| ശിവ]] ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചു. [[കാർത്തികപ്പള്ളി|കാർത്തികപ്പള്ളിയിലെ]] ഇടയ്ക്കാട് മംഗലത്ത് കേരളീയ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയിൽ നിർമിച്ച ജ്ഞാനേശ്വരം ക്ഷേത്രമാണ് അത്.<ref name=":0" /> മാവേലിക്കര കണ്ടിയൂർ മറ്റത്തിൽ വിശ്വനാഥൻ ഗുരുക്കൾ എന്ന അബ്രാഹ്മണനായ തന്ത്രിയാണ് ഈ പ്രതിഷ്ഠനടത്തിയത്.<ref name=":2" /> ഇവിടെ നിത്യപൂജയ്ക്ക് തീരുമാനിച്ചതും അബ്രാഹ്മണനെ ആയിരുന്നു.<ref name=":2" /> എല്ലാ ജാതി മതസ്ഥഥർക്കും അവിടെ ആരാധനാ സ്വാതന്ത്ര്യവും നൽകിയിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഇതിൻ്റെെ ചുവടുപിടിച്ച് 1853 ൽ [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]] ജില്ലയിൽ [[ചേർത്തല|ചേർത്തല]] [[തണ്ണീർമുക്കം|തണ്ണീർമുക്കം]] ചെറുവാരണംകരയിലും പണിക്കർ ഒരു ശിവക്ഷേത്ര നിർമ്മാണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref name=":0" /> ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണവും വിഗ്രഹ പ്രതിഷഠയും അവർണരുടെ ധർമ്മാചരണത്തിന് എതിരാണെന്നു പറഞ്ഞ് ഇത് മുടക്കാൻ സവർണർ ശ്രമിച്ചിരുന്നു. ഒരു അബ്രാഹ്മണൻ്റെ കാർമ്മികത്വത്തിൽ മംഗലത്ത് ആദ്യം നടത്തിയ ശിവ പ്രതിഷ്ഠ ദിവാനുമുന്നിൽ തെളിവായി ചൂണ്ടിക്കാണിച്ച് ഈ എതിർപ്പുകൾ അദ്ദേഹം മറികടന്നു.<ref name=":2" /> ===അച്ചിപ്പുടവ സമരം=== അച്ചിപ്പുടവയെന്ന പേരിൽ തിരുവിതാംകൂറിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന മുണ്ടുകൾ ഈഴവ സ്ത്രീകൾ നെയ്തിരുന്നതായിരുന്നുവെങ്കിലും അവ ഉടുക്കാൻ അവർക്ക് അനുവാദമില്ലായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, സവർണ്ണ വിഭാഗം പിന്നാക്ക വിഭാഗക്കാരെ സ്ത്രീപുരുഷ ഭേദമന്യേ മുട്ടിനുതാഴെ മുണ്ടുടുക്കാൻ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ഈ ആചാരത്തെ അംഗീകരിക്കാതെ അച്ചിപ്പുടവ നീട്ടിയുടുത്ത് കായംകുളത്തിനടുത്തുള്ള പത്തിയൂർ വയൽവരമ്പിലൂടെ യാത്ര ചെയ്ത യുവതിയെ മേൽജാതിക്കാർ അധിക്ഷേപിച്ചു വിട്ടു. ഇതറിഞ്ഞ പണിക്കർ തൊഴിലാളികൾക്ക് ചിലവിന് പണം നൽകി, ജൻമിമാരുടെ കൃഷിപ്പണിയും തേങ്ങാപ്പണിയും ബഹിഷ്ക്കരിക്കാൻ ആഹ്വാനം ചെയ്തു. പണി മുടങ്ങി സാമ്പത്തിക നില തകരാറിലായതോടെ സവർണപ്രമാണിമാർ സമരത്തിനു മുമ്പിൽ മുട്ടുമടക്കി. 1866 ൽ കർഷക തൊഴിലാളികളെ സംഘടിപ്പിച്ചു വേലായുധ പണിക്കർ നടത്തിയ ഈ പണിമുടക്കാണു ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ ആദ്യത്തെ കർഷക തൊഴിലാളി സമരം.<ref name=":0" /> ===മൂക്കുത്തി വിളംബരം=== 1859 വരെ ബ്രാഹ്മണർക്ക് മാത്രമേ മൂക്കുത്തി ധരിക്കാനുള്ള അവകാശം ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. 1859 ഇൽ അന്നത്തെ തിരുവിതാംകൂർ റീജൻറ് റാണിയോട്, തങ്ങൾകും മൂക്കുത്തി ധരിക്കാൻ അവകാശം നൽകണമെന്ന് നായന്മാർ അപേക്ഷിച്ചു. 1859 അവസാനം നായൻമാർകും ബ്രാഹ്മണരെ പോലെ മൂക്കുത്തി ധരിക്കാമെന്ന് റീജൻറ് മഹാറാണി ഉത്തരവു പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഇതറിഞ്ഞ ഈഴവരിലെ സമ്പന്ന കുടുംബ സ്ത്രീകളും മൂകുത്തി ധരിക്കാൻ തുടങ്ങി. പന്തളത്തിനടുത്തു മൂക്കുത്തി ധരിച്ച ഒരു ഈഴവ സ്ത്രീയുടെ മൂക്കുത്തി ഒരു ബ്രാഹ്മണൻ പറിച്ചു ചോരചിന്തിയ വിവരമറിഞ്ഞ പണിക്കർ സ്വർണ്ണപണിക്കാരെ വിളിച്ച്, സ്വർണം, വെള്ളി, ചെമ്പ് എന്നിവയിൽ ‌ നിരവധി മൂക്കുത്തികൾ നിർമ്മിക്കാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. ആയിരം സ്ത്രീകളെ വിളിച്ചുകൂട്ടി മൂക്കുത്തി ധരിപ്പിച്ചു<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/women/features/myths-and-story-about-nose-studs.html|title=ആളെകൊല്ലും ഈ മൂക്കുത്തി ചന്തം|access-date=2020-10-10}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/news/spotlight/2019/10/03/story-of-nose-ring.html|title=മൂക്കുത്തി ഒരു കുഞ്ഞൻ ആഭരണമല്ല; ഇമ്മിണി വല്യ മൂക്കുത്തിക്കഥ ഇതാ; വിഡിയോ|access-date=2020-10-10|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/special/velayudha-panicker/756004|title=മൂക്കുത്തി പറിച്ചെടുത്തു ചോരചിന്തി മുഖം|access-date=2020-10-10|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://specials.manoramaonline.com/News/2018/kerala-piravi-2018/index.html|title=കേരളപ്പിറവി: ചരിത്ര നിമിഷങ്ങളിലൂടെ ഒരു യാത്ര {{!}} Kerala Piravi Special 2018 {{!}} Manorama Online|access-date=2020-10-10|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7564/5/05_chapter%201.pdf#page=8|title=A study of reflection of social and political elements in the works of Mooloor മൂലൂർക്കൃതികളിലെ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ പ്രതിഫലനം - ഒരു പഠനം|access-date=04 October 2020|last=Devi|first=P Nirmala|date=|website=Shodhganga|publisher=Department of Malayalam Literature, Mahatma Gandhi University}}</ref>. എന്നിട്ട് പന്തളത്തുവച്ച് ഒരു '''വിളംബരം''' നടത്തി. {{cquote|ഇന്നുമുതൽ തിരുവിതാംകൂറിലെ മുഴുവൻ സ്ത്രീകൾകും മൂക്കുത്തി ധരിച്ചുകൊള്ളാമെന്ന് നാം മംഗലം വേലായുധപ്പെരുമാൾ ഉത്തരവ്. ഈ ഉത്തരവിനെതിരെ പ്രവർത്തിക്കുന്നവന്റെ തല നാം എടുത്തിരിക്കും}} 1860-ലെ<ref name="TOI">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kochi/people-of-karthikapally-demand-a-memorial-for-social-reformer-arattupuzha-velayudha-panicker/articleshow/73248051.cms|title=People of Karthikapally demand a memorial for social reformer Arattupuzha Velayudha Panicker {{!}} Kochi News - Times of India|access-date=2020-10-04|last=Jan 14|first=Sajimon P. S. / TNN /|last2=2020|language=en|last3=Ist|first3=15:46}}</ref> ഈ പ്രഖ്യാപനത്തെ '''മൂക്കുത്തി വിളംബരം''' എന്നു വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവരെ ആരും അപമാനിക്കാതിരിക്കാൻ ദിവസങ്ങളോളം പണിക്കർ പന്തളത്തു തങ്ങി. കുതിരപ്പുറത്ത്‌ ആയുധങ്ങളുമേന്തി റോന്തുചുറ്റുന്ന പണിക്കരുടെയും സൈന്യത്തിൻറെയും മുന്നിലൂടെ നാട്ടിലെ പെണ്ണുങ്ങളെല്ലാം സ്വർണ്ണ മൂക്കുത്തിയിട്ടു സുന്ദരികളായി നടന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് തിരുവതാംകൂറിലെ എല്ലാ സ്ത്രീകൾകും മൂകുത്തി ധരിക്കാൻ അവകാശം കിട്ടിയത്. ===ഏത്താപ്പുസമരം=== കായംകുളത്ത്‌ അവർണസ്‌ത്രീ നാണം മറയ്‌ക്കാൻ മാറിൽ ഏത്താപ്പിട്ടതു സഹിക്കാത്ത പ്രമാണിമാർ പൊതുനിരത്തിൽ അവരുടെ മേൽമുണ്ടു വലിച്ചു കീറി മാറിൽ മച്ചിങ്ങത്തൊണ്ടു പിടിപ്പിച്ച്‌ കൂവിവിട്ടു. വിവരമറിഞ്ഞു കുറെ മേൽമുണ്ടുമായി പണിക്കർ തണ്ടുവച്ച വള്ളത്തിൽ കായംകുളത്തേക്കു കുതിച്ചു. അവിടത്തെ തൊഴിലാളി സ്‌ത്രീകൾക്കിടയിൽ മേൽമുണ്ടു വിതരണം ചെയ്‌തു. ഇതാണ് എത്താപ്പു സമരം എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. 1859-ലാണ് ഏത്താപ്പുസമരം നടന്നത്. ===കഥകളിയോഗം=== ആദ്യമായി കഥകളി പഠിച്ച അബ്രാഹ്മണൻ ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ ആണ്{{cn}}. 1862 ൽ ഈഴവ സമുദായാംഗങ്ങളെ ചേർത്ത് അദ്ദേഹം സ്ഥാപിച്ച കഥകളിയോഗം, ഈഴവരുടെ ആദ്യത്തെ കഥകളിയോഗമാണ്.<ref name=":4">{{Cite web|url=https://janayugomonline.com/arattupuzha-velayudha-panicker/|title=ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധപണിക്കർ ചരിത്രം സൃഷ്ടിച്ച ചരിത്രപുരുഷൻ|access-date=2020-10-04|date=2019-01-12|language=en-US|archive-date=2020-10-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20201007203045/https://janayugomonline.com/arattupuzha-velayudha-panicker/|url-status=dead}}</ref> പച്ചകുത്തി ദേവന്മാരുടെയും രാജാക്കന്മാരുടെയും വേഷങ്ങളാടാൻ അവർണർക്ക്‌ അവകാശമില്ലെന്നു ബോധിപ്പിച്ച് ഗവൺമെന്റിൽ ‍ പരാതികിട്ടിയപ്പോൾ ദിവാൻ ടി. മാധവറാവുവാണ് പണിക്കരെയും പരാതിക്കാരെയും വിളിച്ചു ചേർത്തത്‌. അന്നത്തെ വാദംകേട്ടു പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ട തീർപ്പിലാണു അവർണ ജാതിക്കർക്കു കഥകളി പഠിച്ച്‌ അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള അവകാശം നിയമംമൂലം പണിക്കർ സമ്പാദിച്ചത്‌. അവർണ്ണരുടെ കഥകളിയോട്‌ ഏറ്റവും എതിർപ്പുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ തിരഞ്ഞുപിടിച്ചു കഥകളി അവതരിപ്പിക്കാനായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിനു താൽപര്യം{{cn}}. ===വഴി നടക്കൽ=== നംപൂതിരിമാരും, രാജാക്കന്മാരും സഞ്ചരിക്കുന്ന വഴിയിൽ നിന്ന് അവർണ്ണരെ തീണ്ടാപ്പാടകലെ നിർത്താൻ 'ഹൊയ്' വിളിക്കുമായിരുന്നു. ഒരു ദിവസം വേലായുധപ്പണിക്കർ പരിവാരങ്ങളോടൊത്ത് പല്ലക്കിൽ മംഗലത്തുകൂടി സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ, ഇടപ്പള്ളി രാജാവിൻറെ മകൻ രാമൻ മേനോനെയും ചുമന്ന് വരുന്നവരുടെ 'ഹോയ്‌' വിളി മറുവശത്തു നിന്ന് കേട്ടു. പണിക്കരുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം അതിനെക്കാൾ ഉച്ചത്തിൽ ഹോയ്‌ വിളിച്ച് കടന്നു വന്ന പണിക്കരോട് വഴി മാറാൻ രാമൻ മേനോൻ പറഞ്ഞു, മേനോനാണ് മാറേണ്ടതെന്ന് പണിക്കരും പറഞ്ഞു. ഇതിനെത്തുടർന്നുണ്ടായ വഴക്കിൽ പണിക്കർ രാമൻ മേനവനെ അടിച്ചു തോട്ടിൽ എറിഞ്ഞു. ===ജന്മിത്വത്തിനെതിരെ=== പാവപ്പെട്ട ഈഴവരുടെയും , ക്രിസ്ത്യാനികളുടെയും , മുസ്ലിങ്ങളുടെയും കീഴ്ജാതിക്കാരുടെയും വീട്ടിൽ നിന്നും പശുവിനേയും കിടാവിനേയും കയ്യൂക്കിൻ്റെ പുറത്ത് സ്വന്തമാക്കി കറവ വറ്റുമ്പോൾ മാത്രം തിരികെ നല്കിയിരുന്ന , കൃഷിഫലങ്ങൾ കൈകലാക്കിയിരുന്ന, അമിത കാരം പിരിച്ചിരുന്ന മാംബുഴക്കരിക്കാരൻ കരപ്രമാണിയെ വേലായുധപ്പണിക്കർ തൻറെ സൈന്യവുമായിച്ചെന്ന്, കഴുത്തിൽ വാൾ വച്ച്, മേലിൽ ആവർത്തിച്ചാൽ തലയെടുക്കുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. ദുഷ്ടൻ മാരായ ചില മാടമ്പിമാരെ പണിക്കർ വധിച്ചിട്ടുണ്ട്. == മരണം== മറ്റൊരു കേസിന്റെ ആവശ്യത്തിനായി കൊല്ലത്തുനിന്നും തണ്ടുവച്ചവള്ളത്തിൽ കായംകുളംകായൽ കടക്കുമ്പോഴാണ് വേലായുധപ്പണിക്കർ കൊല്ലപ്പെട്ടത്‌. 1874 ജനുവരി മൂന്നിനു പാതിരാത്രി കായൽ നടുക്ക്‌ തണ്ടുവച്ചവള്ളത്തിൽ പണിക്കർ നല്ല ഉറക്കമായിരുന്നു. ഒരു വള്ളത്തിലെത്തിയ, വേഷം മാറിവന്ന അക്രമിസംഘം പണിക്കരെ അടിയന്തരമായി കാണണമെന്നും സങ്കടം ഉണർത്തിക്കാനുണ്ടെന്നും പണിക്കരുടെ പടയാളികളോടു പറഞ്ഞു. വള്ളത്തിൽ കയറിയ അക്രമികളുടെ നേതാവു 'തൊപ്പിയിട്ട കിട്ടൻ' ഉറങ്ങിക്കിടന്ന പണിക്കരെ ചതിയിൽ കുത്തിവീഴ്ത്തി. ഈ കിട്ടൻ, ഇസ്ളാംമതം സ്വീകരിച്ചുപോയ, പണിക്കരുടെ ഒരു അകന്ന ബന്ധു ആയിരുന്നു. അതിനാൽ ' തൊപ്പിയിട്ട കിട്ടൻ ' എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടത്. നെഞ്ചിൽ തറഞ്ഞ കഠാരയുമായി എഴുന്നേറ്റ ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധപണിക്കർ കിട്ടനെ കഴുത്തുഞെരിച്ചു കൊന്നു. ഇതുകണ്ടു ഭയന്ന ബാക്കിയുള്ളവർ കായലിൽ ചാടി രക്ഷപ്പെട്ടു. ഇവർ പിന്നീടു കപ്പലിൽ രാജ്യം കടന്നതായാണു കേട്ടുകേൾവി.[https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2022/01/09/pathonpatham-noottandu-history-velayudha-panicker.html]{{cn}} == അവലംബം == {{reflist|2}} [[വർഗ്ഗം:1825-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1874-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മരിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സാമൂഹ്യ നവോത്ഥാന നായകർ]] 68ptvnsce8443xd520pgz1d9szp0p73 3762233 3762232 2022-08-04T14:03:49Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Arattupuzha Velayudha Panicker.jpg|ലഘുചിത്രം|ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ (1825 – 1874), ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ ചേകവർ സ്മാരകം, മംഗലം ശിവ ക്ഷേത്രം, ആറാട്ടുപുഴ, കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്,  ആലപ്പുഴ ജില്ല, കേരളം]] [[കേരള നവോത്ഥാനം|കേരള നവോത്ഥാന]] ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യ സാമൂഹ്യ പരിഷ്കർത്താവായിരുന്നു '''ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ''' (കല്ലിശ്ശേരി വേലായുധ ചേകവർ) (1825 - 1874).<ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref name=":0" /> കേരള നവോത്ഥാന ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യ രക്തസാക്ഷിയായി വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതും ഇദ്ദേഹത്തെയാണ്.<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.madhyamam.com/kerala/local-news/alappuzha/--579700|title='വേലായുധ ചേകവർ' പ്രകാശനംചെയ്തു {{!}} Madhyamam|access-date=2020-10-10|last=ഡെസ്ക്|first=വെബ്|date=2020-10-02|website=|publisher=|language=}}</ref> പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ആലപ്പുഴ|ആലപ്പുഴയ്ക്കടുത്ത്]] മംഗലം എന്ന ദേശത്തെ കല്ലിശ്ശേരിൽ എന്ന ഒരു സമ്പന്ന [[ഈഴവർ|ഈഴവ]] കുടുംബത്തിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജനനം.[https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2022/01/09/pathonpatham-noottandu-history-velayudha-panicker.html] പ്രമാണി ആയിരുന്ന അദ്ദേഹം '''മംഗലം വേലായുധപ്പെരുമാൾ''' എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. [[ശ്രീനാരായണഗുരു]] 1888 ൽ [[അരുവിപ്പുറം|അരുവിപ്പുറത്ത്]] ശിവ പ്രതിഷ്ഠ നടത്തുന്നതിന് 36 വർഷം മുമ്പ്, 1852 ൽ '''വേലായുധ പണിക്കർ''' അവർണർക്കായി ക്ഷേത്രം പണിത് ശിവനെ<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/special/news-weekendspecial-21-07-2019/811943|title=ജ്ഞാനേശ്വരത്തെ ഈഴവ ശിവൻ|access-date=2020-10-12|language=ml}}</ref> പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരുന്നു.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/latest-news/441535|title=ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധപ്പണിക്കർ ചരിത്രത്തിലെ വിപ്ലവപ്രതിഷ്ഠ|access-date=2020-10-10|language=ml}}</ref> ഈഴവർ അടക്കം പിന്നാക്ക സ്ത്രീകൾക്ക് മൂക്കുത്തി ധരിക്കാൻ അവസരം ലഭിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി നടത്തിയ പ്രശക്തമായ മൂക്കുത്തി വിളംബരം നടത്തിയത് അദ്ദേഹമാണ്. കേരള ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ കർഷകത്തൊഴിലാളി സമരത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയതും അദ്ദേഹമാണ്.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/web-news/2019/01/NTVM0039249/1.html|access-date=2020-10-04}}</ref> സ്വന്തം സഹോദരിയെ അന്യസമുദായക്കാരനു വിവാഹം ചെയ്തുകൊടുത്തുകൊണ്ട് മിശ്രവിവാഹത്തിനും പണിക്കർ മുൻകൈ എടുത്തിരുന്നുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=":1" /> ==ജീവിതരേഖ== [[ആലപ്പുഴ]] ജില്ലയിലെ, [[കാർത്തികപ്പള്ളി]] താലൂക്കിൽ, ആറാട്ടുപുഴ മംഗലം ഗ്രാമത്തിലെ സമ്പന്ന [[ഈഴവർ|ഈഴവ]] തറവാടായ കല്ലിശ്ശേരിൽ തറവാട്ടിലാണ് 1825 ജനുവരി 7 ന് വേലായുധ പണിക്കരുടെ ജനനം. പണിക്കരുടെ പിതാവ്, [[കായംകുളം|കായംകുളത്തുള്ള]] എരുവയിൽ ശ്രീ. കുറ്റിത്തറ ഗോവിന്ദപ്പണിക്കർ, ആയൂർവേദവും, ജ്യോതിഷവും, കളരിപ്പയറ്റുമൊക്കെ പഠിച്ച പണ്ഡിതനായിരുന്നു. പണിക്കരുടെ മാതാവ്, മംഗലം പ്രമാണി '''പെരുമാൾ അച്ഛൻറെ മകളായിരുന്നു'''.<ref name=":1">{{Cite web|url=http://www.kalakaumudi.com/malayalam/education/arattupuzha-velayudhapanickar--2019-01-05.php/|title=ചരിത്രത്തിലിടം പിടിക്കാത്ത പേര്|access-date=2020-10-11|last=|first=|date=|website=|publisher=|language=}}</ref> പെരുമാൾ അച്ഛൻ പേരുകേട്ട കളരി അഭ്യാസിയായിരുന്നു. പണിക്കർ ജനിച്ച്‌ പതിമൂന്നാം നാൾ പണിക്കരുടെ അമ്മ മരണപ്പെട്ടു. പിന്നീട്‌ അമ്മയുടെ ബന്ധുക്കൾക്കൊപ്പം ആണ് വളർന്നത്. ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ പണിക്കർ മലയാളം, സംസ്കൃതം, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഭാഷകളും, ആയുർവ്വേദം, ജ്യോതിഷം, വ്യാകരണ ശാസ്ത്രം എന്നിവയും പഠിച്ചിരുന്നു. പഠനത്തിന് പുറമേ ആയോധന വിദ്യയും, കുതിര സവാരിയും എല്ലാം അഭ്യസിച്ചിരുന്നു. ഇരുപതാമത്തെ വയസ്സിൽ കായംകുളം പുതുപ്പള്ളിയിലെ വാരണപ്പള്ളി തറവാട്ടിലെ (ശ്രീനാരായണഗുരു വിദ്യാർത്ഥിയായി പഠിക്കാനെത്തിയത് വാരണപ്പളളി തറവാട്ടിലാണ്) വെളുമ്പിയെ പണിക്കർ വിവാഹം കഴിച്ചു. ഇവർക്ക്‌ ഏഴ്‌ ആൺമക്കളാണ്‌. ''പെരുമാൾ അച്ഛന്റെ'' മരണ ശേഷം പണിക്കർ ആയിരുന്നു തറവാട്ടിലെ കാര്യങ്ങൾ ഏറ്റെടുത്ത് നടത്തി പൊന്നിരുന്നത്. [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിന്റെ]] ഭാഗമായി പരിഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നെങ്കിലും, മംഗലം ദേശത്തിന്റെ പ്രധാന സമ്പത്ത് ഉള്ള ഒരു തറവാടയിരുന്നു കല്ലിശ്ശേരി തറവാട്ടുകാർ. പണിക്കരുടെ കളരിയിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം ആളുകൾ പണിക്കരുടെ സഹായത്തിന് എപ്പോഴും ഉണ്ടായിരുന്നു.{{cn}}. മേൽജാതിക്കാരുടെ ഉപദ്രവങ്ങൾക്കെതിരെ ശക്തമായ നിലപാടായിരുന്നു വേലായുധപണിക്കർ സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്<ref name="JD">{{cite book |last1=J. Devika |title=The Aesthetic Woman: Re-Forming Female Bodies and Minds in Early TwentiethCentury Keralam |publisher=Cambridge University Press |page=474 |jstor=3876627 |quote=To mention two such tales: a mid-nineteenth century Ezhava notable named Velayudha Panikkar of Arattupuzha in central Tiruvitamkoor is said to have intervened in conflicts around dress-codes at Kayamkulam and Pandalam, beating up opponents and distributing.....}}</ref>. ധാരാളം കൃഷിയും വാണിജ്യ ബന്ധവുമുണ്ടാായിരുന്ന ധനിക പ്രമാണി കുടുംബമായിരുന്നു പണിക്കർ ജനിച്ച '''കല്ലിശ്ശേരി''' തറവാട്.<ref>{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/magazine/about-kallissery-velayudha-chekavar-pga6bc|title=അങ്ങനെയാണ് അവർണ്ണ സ്ത്രീകൾ പന്തളത്ത് മൂക്കുത്തി ധരിച്ചുതുടങ്ങിയത്|access-date=2020-10-04|language=ml}}</ref><ref name=":1" /> പത്‌മനാഭസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലേക്കു തരണനല്ലൂർ നമ്പൂതിരിപ്പാട് കൊണ്ടുപോയ സാളഗ്രാമവും തിരിവിതാംകൂർ രാജാവിൻ്റെ ഒരു രത്നവും കായംകുളം കായലിൽ കൊള്ളക്കാർ അപഹരിച്ചു. തിരിവിതാംകൂർ പോലീസും പട്ടാളവും അന്വേഷിച്ചിട്ടു കിട്ടിയില്ല. സാളഗ്രാമവും രത്നവും കണ്ടുപിടിച്ച് നൽകനുള്ള തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവിൻറെ അഭ്യർഥന സ്വീകരിച്ച വേലായുധപണിക്കർ തന്റെ ആളുകളുടെ ശക്തിയും കഴിവും ഉപയോഗിച്ച് രത്നവും സാളഗ്രാമവും പിടിച്ചെടുത്ത് രാജാവിന് നല്കി. ഇതിന്റെ പേരിൽ തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവ് രണ്ടു കൈകളിലും വീരശൃംഖല നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു.<ref name=":0" /> 1874 ജനുവരി മൂന്നിന് (1874 ധനു 24) ആയിരുന്നു മരണം. [[കായംകുളം]] കായലിലൂടെ ബോട്ടിൽ [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലത്തേക്ക്]] പോകുമ്പോൾ ശത്രുക്കൾ ആക്രമിച്ചു വധിക്കുകയായിരുന്നു.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=https://janayugomonline.com/social-reform-revolution/|title=അടിമത്വത്തിനും അനാചാരങ്ങൾക്കുമെതിരെയുള്ള കേരളത്തിന്റെ നവോത്ഥാന പോരാട്ടങ്ങൾ|access-date=2020-10-10|date=2018-11-26|language=en-US|archive-date=2018-11-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20181128193708/http://janayugomonline.com/social-reform-revolution/|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://dcbookstore.com/books/aarattupuzha-velayudhappanikkar|title=AARATTUPUZHA VELAYUDHAPPANIKKAR|access-date=2020-10-04}}</ref> അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീടിന്റെ ഒരുഭാഗം ഇന്നും മംഗലത്തുണ്ട്. == നവോത്ഥാന ചരിത്രത്തിലെ സംഭാവനകൾ== മൂക്കുത്തി വിളംബരവും അച്ചിപ്പുടവ സമരവും ഉൾപ്പടെ കേരള നവോത്ഥാന ചരിത്രത്തിലെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു പാട് സമരങ്ങൾക്കും സംഭവങ്ങൾക്കും നേതൃത്വം നൽകിയ വ്യക്തിയാണ് ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ. അതിൽ ചിലത് താഴെ വിവരിക്കുന്നു. === ശിവപ്രതിഷ്ഠ=== ബ്രാഹ്മണവേഷത്തിൽ [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം മഹാാദേവക്ഷേത്രത്തിൽ]] താമസിച്ച് ആണ് ക്ഷേത്രനിർമ്മാണവും ആചാരങ്ങളും പഠിച്ചത്.<ref name=":0" /> അതിന് ശേഷം 1852 ൽ വേലായുധപ്പണിക്കർ അവർണർക്ക് ആരാധിക്കാനായി [[ശിവൻ| ശിവ]] ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചു. [[കാർത്തികപ്പള്ളി|കാർത്തികപ്പള്ളിയിലെ]] ഇടയ്ക്കാട് മംഗലത്ത് കേരളീയ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയിൽ നിർമിച്ച ജ്ഞാനേശ്വരം ക്ഷേത്രമാണ് അത്.<ref name=":0" /> മാവേലിക്കര കണ്ടിയൂർ മറ്റത്തിൽ വിശ്വനാഥൻ ഗുരുക്കൾ എന്ന അബ്രാഹ്മണനായ തന്ത്രിയാണ് ഈ പ്രതിഷ്ഠനടത്തിയത്.<ref name=":2" /> ഇവിടെ നിത്യപൂജയ്ക്ക് തീരുമാനിച്ചതും അബ്രാഹ്മണനെ ആയിരുന്നു.<ref name=":2" /> എല്ലാ ജാതി മതസ്ഥഥർക്കും അവിടെ ആരാധനാ സ്വാതന്ത്ര്യവും നൽകിയിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഇതിൻ്റെെ ചുവടുപിടിച്ച് 1853 ൽ [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]] ജില്ലയിൽ [[ചേർത്തല|ചേർത്തല]] [[തണ്ണീർമുക്കം|തണ്ണീർമുക്കം]] ചെറുവാരണംകരയിലും പണിക്കർ ഒരു ശിവക്ഷേത്ര നിർമ്മാണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref name=":0" /> ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണവും വിഗ്രഹ പ്രതിഷഠയും അവർണരുടെ ധർമ്മാചരണത്തിന് എതിരാണെന്നു പറഞ്ഞ് ഇത് മുടക്കാൻ സവർണർ ശ്രമിച്ചിരുന്നു. ഒരു അബ്രാഹ്മണൻ്റെ കാർമ്മികത്വത്തിൽ മംഗലത്ത് ആദ്യം നടത്തിയ ശിവ പ്രതിഷ്ഠ ദിവാനുമുന്നിൽ തെളിവായി ചൂണ്ടിക്കാണിച്ച് ഈ എതിർപ്പുകൾ അദ്ദേഹം മറികടന്നു.<ref name=":2" /> ===അച്ചിപ്പുടവ സമരം=== അച്ചിപ്പുടവയെന്ന പേരിൽ തിരുവിതാംകൂറിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന മുണ്ടുകൾ ഈഴവ സ്ത്രീകൾ നെയ്തിരുന്നതായിരുന്നുവെങ്കിലും അവ ഉടുക്കാൻ അവർക്ക് അനുവാദമില്ലായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, സവർണ്ണ വിഭാഗം പിന്നാക്ക വിഭാഗക്കാരെ സ്ത്രീപുരുഷ ഭേദമന്യേ മുട്ടിനുതാഴെ മുണ്ടുടുക്കാൻ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ഈ ആചാരത്തെ അംഗീകരിക്കാതെ അച്ചിപ്പുടവ നീട്ടിയുടുത്ത് കായംകുളത്തിനടുത്തുള്ള പത്തിയൂർ വയൽവരമ്പിലൂടെ യാത്ര ചെയ്ത യുവതിയെ മേൽജാതിക്കാർ അധിക്ഷേപിച്ചു വിട്ടു. ഇതറിഞ്ഞ പണിക്കർ തൊഴിലാളികൾക്ക് ചിലവിന് പണം നൽകി, ജൻമിമാരുടെ കൃഷിപ്പണിയും തേങ്ങാപ്പണിയും ബഹിഷ്ക്കരിക്കാൻ ആഹ്വാനം ചെയ്തു. പണി മുടങ്ങി സാമ്പത്തിക നില തകരാറിലായതോടെ സവർണപ്രമാണിമാർ സമരത്തിനു മുമ്പിൽ മുട്ടുമടക്കി. 1866 ൽ കർഷക തൊഴിലാളികളെ സംഘടിപ്പിച്ചു വേലായുധ പണിക്കർ നടത്തിയ ഈ പണിമുടക്കാണു ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ ആദ്യത്തെ കർഷക തൊഴിലാളി സമരം.<ref name=":0" /> ===മൂക്കുത്തി വിളംബരം=== 1859 വരെ ബ്രാഹ്മണർക്ക് മാത്രമേ മൂക്കുത്തി ധരിക്കാനുള്ള അവകാശം ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. 1859 ഇൽ അന്നത്തെ തിരുവിതാംകൂർ റീജൻറ് റാണിയോട്, തങ്ങൾകും മൂക്കുത്തി ധരിക്കാൻ അവകാശം നൽകണമെന്ന് നായന്മാർ അപേക്ഷിച്ചു. 1859 അവസാനം നായൻമാർകും ബ്രാഹ്മണരെ പോലെ മൂക്കുത്തി ധരിക്കാമെന്ന് റീജൻറ് മഹാറാണി ഉത്തരവു പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഇതറിഞ്ഞ ഈഴവരിലെ സമ്പന്ന കുടുംബ സ്ത്രീകളും മൂകുത്തി ധരിക്കാൻ തുടങ്ങി. പന്തളത്തിനടുത്തു മൂക്കുത്തി ധരിച്ച ഒരു ഈഴവ സ്ത്രീയുടെ മൂക്കുത്തി ഒരു ബ്രാഹ്മണൻ പറിച്ചു ചോരചിന്തിയ വിവരമറിഞ്ഞ പണിക്കർ സ്വർണ്ണപണിക്കാരെ വിളിച്ച്, സ്വർണം, വെള്ളി, ചെമ്പ് എന്നിവയിൽ ‌ നിരവധി മൂക്കുത്തികൾ നിർമ്മിക്കാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. ആയിരം സ്ത്രീകളെ വിളിച്ചുകൂട്ടി മൂക്കുത്തി ധരിപ്പിച്ചു<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/women/features/myths-and-story-about-nose-studs.html|title=ആളെകൊല്ലും ഈ മൂക്കുത്തി ചന്തം|access-date=2020-10-10}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/news/spotlight/2019/10/03/story-of-nose-ring.html|title=മൂക്കുത്തി ഒരു കുഞ്ഞൻ ആഭരണമല്ല; ഇമ്മിണി വല്യ മൂക്കുത്തിക്കഥ ഇതാ; വിഡിയോ|access-date=2020-10-10|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/special/velayudha-panicker/756004|title=മൂക്കുത്തി പറിച്ചെടുത്തു ചോരചിന്തി മുഖം|access-date=2020-10-10|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://specials.manoramaonline.com/News/2018/kerala-piravi-2018/index.html|title=കേരളപ്പിറവി: ചരിത്ര നിമിഷങ്ങളിലൂടെ ഒരു യാത്ര {{!}} Kerala Piravi Special 2018 {{!}} Manorama Online|access-date=2020-10-10|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7564/5/05_chapter%201.pdf#page=8|title=A study of reflection of social and political elements in the works of Mooloor മൂലൂർക്കൃതികളിലെ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ പ്രതിഫലനം - ഒരു പഠനം|access-date=04 October 2020|last=Devi|first=P Nirmala|date=|website=Shodhganga|publisher=Department of Malayalam Literature, Mahatma Gandhi University}}</ref>. എന്നിട്ട് പന്തളത്തുവച്ച് ഒരു '''വിളംബരം''' നടത്തി. {{cquote|ഇന്നുമുതൽ തിരുവിതാംകൂറിലെ മുഴുവൻ സ്ത്രീകൾകും മൂക്കുത്തി ധരിച്ചുകൊള്ളാമെന്ന് നാം മംഗലം വേലായുധപ്പെരുമാൾ ഉത്തരവ്. ഈ ഉത്തരവിനെതിരെ പ്രവർത്തിക്കുന്നവന്റെ തല നാം എടുത്തിരിക്കും}} 1860-ലെ<ref name="TOI">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kochi/people-of-karthikapally-demand-a-memorial-for-social-reformer-arattupuzha-velayudha-panicker/articleshow/73248051.cms|title=People of Karthikapally demand a memorial for social reformer Arattupuzha Velayudha Panicker {{!}} Kochi News - Times of India|access-date=2020-10-04|last=Jan 14|first=Sajimon P. S. / TNN /|last2=2020|language=en|last3=Ist|first3=15:46}}</ref> ഈ പ്രഖ്യാപനത്തെ '''മൂക്കുത്തി വിളംബരം''' എന്നു വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവരെ ആരും അപമാനിക്കാതിരിക്കാൻ ദിവസങ്ങളോളം പണിക്കർ പന്തളത്തു തങ്ങി. കുതിരപ്പുറത്ത്‌ ആയുധങ്ങളുമേന്തി റോന്തുചുറ്റുന്ന പണിക്കരുടെയും സൈന്യത്തിൻറെയും മുന്നിലൂടെ നാട്ടിലെ പെണ്ണുങ്ങളെല്ലാം സ്വർണ്ണ മൂക്കുത്തിയിട്ടു സുന്ദരികളായി നടന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് തിരുവതാംകൂറിലെ എല്ലാ സ്ത്രീകൾകും മൂകുത്തി ധരിക്കാൻ അവകാശം കിട്ടിയത്. ===ഏത്താപ്പുസമരം=== കായംകുളത്ത്‌ അവർണസ്‌ത്രീ നാണം മറയ്‌ക്കാൻ മാറിൽ ഏത്താപ്പിട്ടതു സഹിക്കാത്ത പ്രമാണിമാർ പൊതുനിരത്തിൽ അവരുടെ മേൽമുണ്ടു വലിച്ചു കീറി മാറിൽ മച്ചിങ്ങത്തൊണ്ടു പിടിപ്പിച്ച്‌ കൂവിവിട്ടു. വിവരമറിഞ്ഞു കുറെ മേൽമുണ്ടുമായി പണിക്കർ തണ്ടുവച്ച വള്ളത്തിൽ കായംകുളത്തേക്കു കുതിച്ചു. അവിടത്തെ തൊഴിലാളി സ്‌ത്രീകൾക്കിടയിൽ മേൽമുണ്ടു വിതരണം ചെയ്‌തു. ഇതാണ് എത്താപ്പു സമരം എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. 1859-ലാണ് ഏത്താപ്പുസമരം നടന്നത്. ===കഥകളിയോഗം=== ആദ്യമായി കഥകളി പഠിച്ച അബ്രാഹ്മണൻ ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ ആണ്{{cn}}. 1862 ൽ ഈഴവ സമുദായാംഗങ്ങളെ ചേർത്ത് അദ്ദേഹം സ്ഥാപിച്ച കഥകളിയോഗം, ഈഴവരുടെ ആദ്യത്തെ കഥകളിയോഗമാണ്.<ref name=":4">{{Cite web|url=https://janayugomonline.com/arattupuzha-velayudha-panicker/|title=ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധപണിക്കർ ചരിത്രം സൃഷ്ടിച്ച ചരിത്രപുരുഷൻ|access-date=2020-10-04|date=2019-01-12|language=en-US|archive-date=2020-10-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20201007203045/https://janayugomonline.com/arattupuzha-velayudha-panicker/|url-status=dead}}</ref> പച്ചകുത്തി ദേവന്മാരുടെയും രാജാക്കന്മാരുടെയും വേഷങ്ങളാടാൻ അവർണർക്ക്‌ അവകാശമില്ലെന്നു ബോധിപ്പിച്ച് ഗവൺമെന്റിൽ ‍ പരാതികിട്ടിയപ്പോൾ ദിവാൻ ടി. മാധവറാവുവാണ് പണിക്കരെയും പരാതിക്കാരെയും വിളിച്ചു ചേർത്തത്‌. അന്നത്തെ വാദംകേട്ടു പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ട തീർപ്പിലാണു അവർണ ജാതിക്കർക്കു കഥകളി പഠിച്ച്‌ അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള അവകാശം നിയമംമൂലം പണിക്കർ സമ്പാദിച്ചത്‌. അവർണ്ണരുടെ കഥകളിയോട്‌ ഏറ്റവും എതിർപ്പുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ തിരഞ്ഞുപിടിച്ചു കഥകളി അവതരിപ്പിക്കാനായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിനു താൽപര്യം{{cn}}. ===വഴി നടക്കൽ=== നംപൂതിരിമാരും, രാജാക്കന്മാരും സഞ്ചരിക്കുന്ന വഴിയിൽ നിന്ന് അവർണ്ണരെ തീണ്ടാപ്പാടകലെ നിർത്താൻ 'ഹൊയ്' വിളിക്കുമായിരുന്നു. ഒരു ദിവസം വേലായുധപ്പണിക്കർ പരിവാരങ്ങളോടൊത്ത് പല്ലക്കിൽ മംഗലത്തുകൂടി സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ, ഇടപ്പള്ളി രാജാവിൻറെ മകൻ രാമൻ മേനോനെയും ചുമന്ന് വരുന്നവരുടെ 'ഹോയ്‌' വിളി മറുവശത്തു നിന്ന് കേട്ടു. പണിക്കരുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം അതിനെക്കാൾ ഉച്ചത്തിൽ ഹോയ്‌ വിളിച്ച് കടന്നു വന്ന പണിക്കരോട് വഴി മാറാൻ രാമൻ മേനോൻ പറഞ്ഞു, മേനോനാണ് മാറേണ്ടതെന്ന് പണിക്കരും പറഞ്ഞു. ഇതിനെത്തുടർന്നുണ്ടായ വഴക്കിൽ പണിക്കർ രാമൻ മേനവനെ അടിച്ചു തോട്ടിൽ എറിഞ്ഞു. ===ജന്മിത്വത്തിനെതിരെ=== പാവപ്പെട്ട ഈഴവരുടെയും , ക്രിസ്ത്യാനികളുടെയും , മുസ്ലിങ്ങളുടെയും കീഴ്ജാതിക്കാരുടെയും വീട്ടിൽ നിന്നും പശുവിനേയും കിടാവിനേയും കയ്യൂക്കിൻ്റെ പുറത്ത് സ്വന്തമാക്കി കറവ വറ്റുമ്പോൾ മാത്രം തിരികെ നല്കിയിരുന്ന , കൃഷിഫലങ്ങൾ കൈകലാക്കിയിരുന്ന, അമിത കാരം പിരിച്ചിരുന്ന മാംബുഴക്കരിക്കാരൻ കരപ്രമാണിയെ വേലായുധപ്പണിക്കർ തൻറെ സൈന്യവുമായിച്ചെന്ന്, കഴുത്തിൽ വാൾ വച്ച്, മേലിൽ ആവർത്തിച്ചാൽ തലയെടുക്കുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. ദുഷ്ടൻ മാരായ ചില മാടമ്പിമാരെ പണിക്കർ വധിച്ചിട്ടുണ്ട്. == മരണം== മറ്റൊരു കേസിന്റെ ആവശ്യത്തിനായി കൊല്ലത്തുനിന്നും തണ്ടുവച്ചവള്ളത്തിൽ കായംകുളംകായൽ കടക്കുമ്പോഴാണ് വേലായുധപ്പണിക്കർ കൊല്ലപ്പെട്ടത്‌. 1874 ജനുവരി മൂന്നിനു പാതിരാത്രി കായൽ നടുക്ക്‌ തണ്ടുവച്ചവള്ളത്തിൽ പണിക്കർ നല്ല ഉറക്കമായിരുന്നു. ഒരു വള്ളത്തിലെത്തിയ, വേഷം മാറിവന്ന അക്രമിസംഘം പണിക്കരെ അടിയന്തരമായി കാണണമെന്നും സങ്കടം ഉണർത്തിക്കാനുണ്ടെന്നും പണിക്കരുടെ പടയാളികളോടു പറഞ്ഞു. വള്ളത്തിൽ കയറിയ അക്രമികളുടെ നേതാവു 'തൊപ്പിയിട്ട കിട്ടൻ' ഉറങ്ങിക്കിടന്ന പണിക്കരെ ചതിയിൽ കുത്തിവീഴ്ത്തി. ഈ കിട്ടൻ, ഇസ്ളാംമതം സ്വീകരിച്ചുപോയ, പണിക്കരുടെ ഒരു അകന്ന ബന്ധു ആയിരുന്നു. അതിനാൽ ' തൊപ്പിയിട്ട കിട്ടൻ ' എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടത്. നെഞ്ചിൽ തറഞ്ഞ കഠാരയുമായി എഴുന്നേറ്റ ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധപണിക്കർ കിട്ടനെ കഴുത്തുഞെരിച്ചു കൊന്നു. ഇതുകണ്ടു ഭയന്ന ബാക്കിയുള്ളവർ കായലിൽ ചാടി രക്ഷപ്പെട്ടു. ഇവർ പിന്നീടു കപ്പലിൽ രാജ്യം കടന്നതായാണു കേട്ടുകേൾവി.[https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2022/01/09/pathonpatham-noottandu-history-velayudha-panicker.html]{{cn}} == അവലംബം == {{reflist|2}} [[വർഗ്ഗം:1825-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1874-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മരിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സാമൂഹ്യ നവോത്ഥാന നായകർ]] c5loao96rjzudl4g2j75e63xitwk0yr 0 191728 3762249 3588120 2022-08-04T14:53:05Z 2401:4900:260B:CAF9:3CFC:58A6:A60B:5A76 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|kerala jamiyyathul ulama}}'''പോഷക ഘടകങ്ങൾ:''' വിദ്യാഭ്യാസ പ്രവർത്തനങ്ങളെ ഏകോപിപ്പിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി ദക്ഷിണകേരള ഇസ്‌ലാം മത വിദ്യാഭ്യാസ ബോർഡും, അധ്യാപകരുടെ പരിശീലനത്തിനും ക്ഷേമ പ്രവർത്തങ്ങൾക്കും വേണ്ടി ലജ്‌നത്തുൽ മുഅല്ലിമീനും പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ജാമിഅ മന്നാനിയ എന്ന പേരിൽ ഒരു ഉന്നത കലാലയവും 1600 ഓളം പ്രാഥമിക മദ്രസകളും ദക്ഷിണ കേരളയുടെ കീഴിലുണ്ട്. ദക്ഷിണ കേരള ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമായുടെ ബഹുജന സംഘടനയാണ്. ദക്ഷിണ കേരള മുസ്‌ലിം യുവജന ഫെഡറേഷൻ. ദക്ഷിണകേരള യുടെ മറ്റൊരു പ്രധാന നേട്ടം 1981-ൽ രൂപീകരിച്ച കേരള മുസ്‌ലിം ജമാഅത്ത് ഫെഡറേഷൻ തെക്കൻ കേരളത്തിലെ മഹല്ല് ജമാഅത്തുകളുടെ ഒരു പൊതുവേദിയാണ്. സമുദായം അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന പൊതു പ്രശ്‌നങ്ങളിൽ യോജിച്ച പോരാട്ടം നടത്തുകയാണ് വേദിയുടെ ലക്ഷ്യം. ദക്ഷിണ കേരളത്തിലെ മുസ്‌ലിം മഹല്ലുകളുടെ പൊതുവേദി എന്ന നിലയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സംഘടനയാണ് 1962-ൽ സ്ഥാപിതമായ കേരള മുസ്‌ലിം ജമാഅത്ത് കൌൺസിൽ. ഉലമാ കൗൺസിൽ എന്ന പണ്ഡിതവേദിയും ജമാഅത്ത് കൗൺസിലിനുണ്ട്. '''പ്രമുഖ പണ്ഡിതർ''' ദക്ഷിണകേരള ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമായുടെ ആദ്യത്തെ പ്രസിഡന്റായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടത് പ്രമുഖ പണ്ഡിതനായ പി.കെ.യൂനുസ് മൗലവിയായിരുന്നു. രണ്ടാമത്തെ പ്രസിഡന്റായി തരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടത് ശിഹാബുദ്ദീൻ മൗലവിയെയായിരുന്നു. വി.എം. മൂസമൗലവി പ്രമുഖ പണ്ഡിതനും മുദർരിസുമാണ്. ദക്ഷിണകേരള ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമായിലെ പണ്ഡിതരിൽ പ്രമുഖനാണ് അബുൽ ബുശ്‌റ മുഹമ്മദ് മൗലവി ചേലക്കുളം. ഒ.ബി ഫരീദുമൗലവി, കെ.എം. മുഹമ്മദ് ഈസ മൗലവി, മുഹമ്മദ് നദീർ മൗലവി, ഹുസൈൻ അഹ്മദ്, ഇബ്രാഹിം കുട്ടി മൗലവി, യൂസുഫ് മൗലവി, അബു ശമ്മാസ് മുഹമ്മദാലി മൗലവി, അബ്ദുസ്സലാം മൗലവി, ഇസ്മായീൽ മൗലവി, ടി.എസ്. അബ്ദുൽ കരീം മൗലവി, ഉമർ കുട്ടിമൗലവി ആലങ്കോട്, വി.കെ അബ്ദുല്ല മൗലവി, തൊടിയൂർ മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞ് മൗലവി എന്നിവരും പ്രമുഖരാണ്. കടക്കൽ അബ്ദുൽ അസീസ് മൗലവി, മുഹമ്മദ് നൂറുദ്ദീൻ മൗലവി, മൈലാപ്പൂർ ശൗക്കത്ത് മൗലവി എന്നിവർ നേതൃതലത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന പ്രമുഖ പണ്ഡിതരാണ്. മുൻ പാളയം ഇമാം പി.എച്ച് അബ്ദുൽ ഗഫ്ഫാർ മൗലവിയും, ഡോ. മുഹ്‌യുദ്ദീൻ ആലുവായും ദക്ഷിണ കേരളയിലെ പണ്ഡിതരായിരുന്നു.{{Infobox organization |name = കേരള ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമ|image = |motto = |formation = {{start date|1924|5|10|df=y}}<ref name="സികന്ദ്">{{cite book |last1=സികന്ദ് |first1=യോഗീന്ദർ |title=Bastions of The Believers: Madrasas and Islamic Education in India |url=https://books.google.com.sa/books?id=EtkvCgAAQBAJ&pg=PT123 |accessdate=28 ഓഗസ്റ്റ് 2019}}</ref> |headquarters = |location = കേരള |leader_title = |leader_name = |parent_organization = മുസ്ലിം ഐക്യസംഘം |affiliations = [[Islamism]], [[ഇസ്ലാം|ഇസ്‌ലാം]] |website = }} കേരളത്തിലെ ഒരു മുസ്ലീം പണ്ഡിത സംഘടനയാണ് '''കേരള ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമ'''<ref name="IM129">{{cite book |last1=മുഹമ്മദ് റഫീഖ് |title=Development of Islamic movement in Kerala in modern times |location=Islahi Movement |page=129 |url= https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/52387/12/12_chapter%205.pdf#page=4|accessdate=23 ഒക്ടോബർ 2019}}</ref>. 1924<ref name="IM128">{{cite book |last1=മുഹമ്മദ് റഫീഖ് |title=Development of Islamic movement in Kerala in modern times |location=Islahi Movement |page=128 |url= https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/52387/12/12_chapter%205.pdf#page=3|accessdate=23 ഒക്ടോബർ 2019}}</ref> മെയ് 10,11,12 ദിവസങ്ങളിൽ ആലുവയിൽ ചേർന്ന മുസ്‌ലിം ഐക്യസംഘത്തിന്റെ രണ്ടാം വാർഷിക സമ്മേളനത്തോടനുബന്ധിച്ച് രൂപീകൃതമായി. മണപ്പാട് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി<ref>{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/magazine/my-book-mujeeb-rahman-kinalur-manappad-kunjumuhammad-haji|title=മണപ്പാട് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി: കേരളം മറന്ന നവോത്ഥാന നായകൻ|access-date=2021-06-16|language=ml}}</ref>, ടി.കെ മുഹമ്മദ് മൗലവി, [[ഇ.കെ മൗലവി]] എന്നിവരായിരുന്നു സംഘാടകർ{{തെളിവ്}}. പണ്ഡിതനും [[വെല്ലൂർ]] ബാഖിയാതുസ്സ്വാലിഹാത് പ്രിൻസിപ്പളുമായിരുന്ന അബ്ദുൽ ജബ്ബാർ ഹദ്‌റതായിരുന്നു പ്രസ്തുതയോഗത്തിന്റെ അധ്യക്ഷൻ{{തെളിവ്}}. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരസേനാനിയാ ഇ. മൊയ്തു മൗലവി പ്രമേയം അവതരിപ്പിച്ചു{{തെളിവ്}}. പി. അബ്ദുൽ ഖാദർ മൗലവി പ്രസിഡന്റും സി. അബ്ദുല്ലക്കോയ തങ്ങൾ, കെ.കെ മുഹമ്മദ് കുട്ടി മൗലവി എന്നിവർ വൈസ് പ്രസിഡന്റുമാരുമായും സംഘടന രൂപീകൃതമായി. സെക്രട്ടറി സി.കെ മൊയ്തീൻ കുട്ടിയും ജോയിന്റ് സെക്രട്ടറി ഇ.കെ മൊയ്തുമൗലവിയുമായിരുന്നു{{തെളിവ്}}. പി.പി ഉണ്ണി മൊയ്തീൻ കുട്ടി, പാലോട് മൂസക്കുട്ടി മൗലവി, കെ.എം. മൗലവി, പി.എ. അബ്ദുൽ ഖാദർ മൗലവി, ബി.വി. കൊയക്കുട്ടി തങ്ങൾ, സി.അബ്ദുല്ലക്കുട്ടി മൗലവി, പിലാശേരി കമ്മു മൗലവി തുടങ്ങിയവർ പ്രവർത്തക സമിതിയംഗങ്ങളായിരുന്നു. മുസ്‌ലിം ഐക്യസംഘത്തിന്റെ പണ്ഡിത നേതൃത്വം എന്ന നിലക്ക് രൂപം കൊണ്ടതാണെങ്കിലും പിന്നീട് ഐക്യസംഘം അപ്രസക്തമായി മാറുകയായിരുന്നു. സുവർണഘട്ടം (1935): കെ.എം. മൗലവി, എം.സി.സി അബ്ദുറഹ്മാൻ. <ref>[[ഇസ്ലാമിക വിജ്ഞാനകോശം]], ഐ.പി.എച്ച് 8-354</ref> 1925 ൽ ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമയിൽ നിന്നും കേരള ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമ എന്ന പേരിൽ മറ്റൊരു വിഭാഗമായി ചില പണ്ഡിതന്മാർ പിരിഞ്ഞു{{cn}}. പാങ്ങിൽ അഹ്മദ് കുട്ടി മുസ്‌ലിയാരുടെയും വരക്കൽ മുല്ലക്കോയ തങ്ങളുടെയും നേതൃത്വത്തിലാണ് ഈ പിളർപ്പ്. 1926 ൽ ഇത് [[സമസ്ത കേരള ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമ]] എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. 2002 ൽ കേരള നദ്‌വത്തുൽ മുജാഹിദീനിലെ പിളർപ്പിനെ തുടർന്ന് ഇംഇയ്യത്തുൽ ഉലമയും രണ്ടായി പിളർന്നു. <ref>ഇസ്ലാം-പ്രസ്ഥാനങ്ങളും ദർശനങ്ങളും, യുവതബുക്സ് വാള്യം 5 -392</ref>{{തെളിവ്}} 1950 ൽ കേരള നദ്‌വത്തുൽ മുജാഹിദീന്റ രൂപീകരണത്തിലേക്ക് നയിച്ചത് ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമയുടെ ഇസ്‌ലാഹി പ്രവർത്തനങ്ങളായിരുന്നു{{തെളിവ്}}. അതോടെ സംഘടനയുടെ ദൗത്യം കേരള നദ്‌വത്തുൽ മുജാഹിദിന് മാർഗ ദർശനം നൽകുന്നതിൽ പരിമിതമായി{{തെളിവ്}}. ജമാഅത്തെ ഇസ്‌ലാമി അമീറായിരുന്ന [[കെ.സി. അബ്ദുല്ല മൗലവി]]<ref name="IM135">{{cite book |last1=മുഹമ്മദ് റഫീഖ് |title=Development of Islamic movement in Kerala in modern times |location=Islahi Movement |page=135 |url=https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/52387/12/12_chapter%205.pdf#page=10 |accessdate=22 ഒക്ടോബർ 2019}}</ref> സംഘടനയിലെ പ്രമുഖ പണ്ഡിതരിലൊരാളായിരുന്നു. നിർവ്വാഹക സമിതിയിൽ അംഗമായിരുന്ന അദ്ദേഹവും വി.കെ. ഇസ്സുദ്ദീൻ മൗലവിയും 1947 ൽ രാജിവെച്ചു. ഇവരോടൊപ്പം ജംഇയ്യത്തുൽ ഉലമാ സെക്രട്ടറിയായ ഇ.കെ മൗലവി, വി.പി. മുഹമ്മദ് മൗലവി, കെ.കെ. ജലാലുദ്ദീൻ മൗലവി എന്നിവരും രാജി വെച്ചിരുന്നു. 1947 ജൂലൈ ഒന്നിന് സംഘടനയുടെ നേരിട്ടുള്ള നിയന്ത്രണത്തിൽ പുളിക്കൽ മദീനത്തുൽ ഉലൂം അറബിക് കോളേജ് സ്ഥാപിതമായി{{തെളിവ്}}. ==നേതൃത്വം == # പി. അബ്ദുൽ ഖാദർ മൗലവി (1924-1933) #. എൻ. മമ്മു മൗലവി (1933-1934) #. സയ്യിദ് അബ്ദുൽ വഹാബ് ബുഖാരി (1934-1935) #. കെ. എം. മൗലവി (1935-1950) #. മങ്കട ഉണ്ണീൻ മൗലവി (1950-1953) #. വി. പി. ഉണ്ണിമൊയ്തീൻ കുട്ടി മൗലവി (1953-1971) #. എം. ശൈഖ് മുഹമ്മദ് മൗലവി ഉഗ്രപുരം (1971-1977) #. കെ. ഉമർ മൗലവി (1977-1979) #. പി. സെയ്ദു മൗലവി #. കെ.എൻ. ഇബ്രാഹി മൗലവി ==പ്രഥമ പ്രവർത്തനലക്ഷ്യങ്ങൾ== #ഭിന്നിച്ചു നിൽക്കുന്ന പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ ഐക്യമുണ്ടാക്കുക<ref name="IM128"/>. #മുസ്‌ലിം സമുദായത്തിലെ പ്രശ്‌നങ്ങൾ തീർപ്പാക്കുക<ref name="IM128"/> #ഫത്‌വ ബോർഡ് രൂപീകരിക്കുക #അനിസ്‌ലാമിക ദുരാചാരം ഒഴിവാക്കുക<ref name="IM128"/> #മറ്റ് ഉചിതമായ മതപ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുക ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സംഘടനകൾ]] 0x13486hru60qguoqkq9ysqadw12abm 0 196732 3762254 3755629 2022-08-04T15:34:24Z 103.194.69.203 Synonym added wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Cloudburst}} {{ആധികാരികത}} വളരെച്ചെറിയ സമയത്തിനുള്ളിൽ, ഒരു ചെറിയപ്രദേശത്തു പെയ്തിറങ്ങുന്ന അതിശക്തമായ മഴയെയാണ് '''മേഘസ്ഫോടനം (കെട്ടിപ്പെയ്ത്ത് )''' അഥവാ '''cloudburst''' എന്നു വിളിക്കുന്നത്. പലപ്പോഴും മിനിറ്റുകൾമാത്രം നീളുന്ന ഈ പ്രതിഭാസം വലിയ വെള്ളപ്പൊക്കങ്ങൾക്കും നാശനഷ്ടങ്ങൾക്കുമിടയാക്കാറുണ്ട്. കാറ്റിന്റെയും ഇടിമുഴക്കത്തിന്റെയും അകമ്പടിയോടെയാരംഭിക്കുന്ന മഴ, പെട്ടെന്നു ശക്തിപ്രാപിക്കുകയും ആ പ്രദേശത്തെയാകെ പ്രളയത്തിലാക്കുകയുംചെയ്യും. പൊതുവേപറഞ്ഞാൽ, മണിക്കൂറിൽ 100 മില്ലീമീറ്ററിൽക്കൂടുതൽ മഴ ഒരു സ്ഥലത്തു ലഭിച്ചാൽ, അതിനെ മേഘസ്ഫോടനമെന്നു കരുതാം. == പ്രക്രിയ == മഴമേഘങ്ങളായ [[കുമുലോ നിംബസ്]] മേഘങ്ങളാണ്, മേഘസ്ഫോടനങ്ങൾക്കു കാരണമാകുന്നത്.. മേഘങ്ങളിൽ ഏറ്റവും വലിപ്പമേറിയ ഇനമിതാണ്‌. എന്നാൽ മേഘസ്ഫോടനങ്ങൾക്കു കാരണമാകുന്നരീതിയിൽ രൂപപ്പെടുന്ന കുമുലോനിംബസ് മേഘങ്ങൾ, ചില പ്രത്യേകതകളുള്ളവയായിരിക്കുമെന്നുമാത്രം. ഭൗമോപരിതലത്തിൽനിന്ന്, ഈർപ്പംനിറഞ്ഞൊരു വായൂപ്രവാഹം അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ മുകൾതട്ടിലേക്കുയർന്നു ഘനീഭവിക്കുമ്പോഴാണ്, ദൃഷ്ടിഗോചരമായ മേഘങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നത്. സാധാരണയായി കുമുലോനിംബസ് മേഘങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ, അവ അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ താഴേത്തട്ടിൽനിന്നാരംഭിച്ച്‌ പതിനഞ്ചുകിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിലുള്ള [[സീറസ്]] മേഖലവരെയെത്താം. ഇവയുടെ മുകളറ്റം, വളരെയുയരത്തിൽ പടർന്നുകയറുന്ന ശക്തമായ കാറ്റായിക്കാണാവുന്നതാണ്‌. കേരളത്തിൽ തുലാമഴയുടെ സമയത്തും കാലവർഷത്തിൽ വലിയകാറ്റോടുകൂടിയ മഴയുണ്ടാകുമ്പോഴും ഇത്തരം മേഘങ്ങളെക്കാണാം.[[File:Cumulus20 - NOAA.jpg|thumb|450px|right|കൂറ്റൻ കുമുലോ നിംബസ് മേഘങ്ങളാണ് മേഘസ്ഫോടനത്തിനു കാരണമാകുന്നത്]] ശക്തമായ മഴയും കാറ്റും ഇടിയും ചിലപ്പോഴൊക്കെ [[ആലിപ്പഴം|ആലിപ്പഴവർഷവും]], ഈ മേഘങ്ങളുടെ പ്രത്യേകതയാണ്‌. ഈയിനത്തിൽപ്പെട്ട മേഘത്തിനുള്ളിൽ, ശക്തിയേറിയ വായുപ്രവാഹം, വലിയ ചാംക്രമണരീതിയിൽ രൂപപ്പെടുന്നു. മേഘത്തിന്റെ നടുഭാഗത്തുകൂടെ അടിയിൽനിന്നു മുകളിലേക്കുയരുന്ന വായുപ്രവാഹത്തെ updraft എന്നും മേഘത്തിന്റെ വശങ്ങളിലൂടെ താഴേക്കു പതിക്കുന്ന വായുപ്രവാഹത്തെ down draft എന്നും വിളിക്കുന്നു. ഈ മേഘങ്ങളുടെ താഴെത്തട്ടിൽ ജലകണങ്ങളും മുകളറ്റത്ത്‌ ഐസ് ക്രിസ്റ്റലുകളുമാണുണ്ടാവുക. മേഘസ്ഫോടനത്തിനു കാരണമായേക്കാവുന്ന കുമുലോനിംബസ് മേഘങ്ങൾ, സാധാരണ കുമുലോ നിംബസ് മേഘങ്ങളെയപേക്ഷിച്ച്, കുറേക്കൂടെ ശക്തമായ updraft ഉള്ളവയായിരിക്കും. അതുകൊണ്ട്, അവ അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ മുകൾത്തട്ടിലേക്കു വേഗത്തിലെത്തുന്നു. ഇവ രൂപപ്പെടുന്ന സ്ഥലത്തെ പ്രത്യേകതകളനുസരിച്ച്, ഇപ്രകാരം updraft ആയി ഉയരുന്ന വായുപ്രവാഹം പതിവിലുമുയർന്ന അളവിൽ അന്തരീക്ഷയിർപ്പംവഹിച്ചേക്കാം. ഭൗമാന്തരീക്ഷത്തിന്റെ പത്തുകിലോമീറ്ററിലുംമുകളിലുള്ള ഭാഗത്തെ താപനില -40 മുതൽ -60 വരെ ഡിഗ്രി സെൽഷ്യസ് ആണ്. മേഘത്തിനുള്ളിൽകൂടെയുയർന്ന്, ഈ കൊടുംതണുപ്പിലേക്കു വളരെ വേഗത്തിലെത്തിച്ചേരുന്ന, ഈർപ്പംനിറഞ്ഞ കാറ്റുവഹിച്ചീരിക്കുന്ന ജലാംശംമുഴുവൻ ഉറഞ്ഞുകൂടി വലിയ മഞ്ഞുകണങ്ങളായി മാറുന്നു. കാറ്റിന്റെ മുകളിലേക്കുള്ള പ്രവാഹം അല്പം ശമിക്കുന്നതോടുകൂടെ, ഈ മഞ്ഞുകണങ്ങൾ ഭൂഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽപ്പെട്ടു താഴേക്കു പതിക്കുന്നു. താഴേക്കു പതിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന വലിയ മഞ്ഞുകണങ്ങൾ, കൂടൂതൽ ചെറിയകണങ്ങളുമായി ഒത്തുചേർന്ന്, അവയുടെ വലിപ്പം വർദ്ധിക്കുന്നു. ഭൗമോപരിതലത്തിനടുത്തത്തുമ്പോൾ, അന്തരീക്ഷതാപനിലയിലുണ്ടകുന്ന ഉയർച്ചമൂലം, ഈ മഞ്ഞുകണങ്ങളുരുകി ജലത്തുള്ളികളായി ഭൂമിയിൽപ്പതിക്കുന്നു. ഇതാണ് മഴ. ഈ പ്രക്രിയ, സാധാരണയിലുംകവിഞ്ഞ അളവിലെത്തുമ്പോഴാണ് വലിയ അളവിലുള്ള മഴ, അഥവാ മേഘസ്ഫോടനമുണ്ടാകുന്നത്. ==പ്രത്യേകതകൾ== കാലാവസ്ഥാനിരീക്ഷകരുടെ അഭിപ്രായപ്രകാരം, മണിക്കൂറീൽ 100 മില്ലീമീറ്ററോളം മഴ ഒരു സ്ഥലത്തു ലഭിച്ചാൽ, അതിനെ മേഘസ്ഫോടനമായിക്കണക്കാക്കാം<ref name="The Saakal Times">{{cite news|url=http://72.78.249.126/SakaalTimesBeta/20101104/4865218934841572861.htm|title=IT WAS A CLOUDBURST, SAYS WEATHER SCIENTIST|publisher=news.saakaltimes.com|date=|accessdate=2010-11-04}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{Cite news |title=What is a cloudburst? |newspaper=Rediff News, India |date=August 1, 2005 |url=http://in.rediff.com/news/2005/aug/01gi1.htm |postscript=<!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to "." for the cite to end in a ".", as necessary. -->{{inconsistent citations}}}}</ref> മേഘസ്ഫോടനത്തിനു കാരണമായിത്തീരുന്ന മേഘം, അന്തരീക്ഷത്തിൽ 15 കിലോമീറ്റർവരെ ഉയരത്തിൽ രൂപപ്പെടാവുന്നതാണ്.<ref>{{Cite news|title= Cloud Burst over Leh (Jammu & Kashmir)|url= http://www.imd.gov.in/doc/cloud-burst-over-leh.pdf|postscript= <!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to "." for the cite to end in a ".", as necessary. -->{{inconsistent citations}}|access-date= 2012-08-05|archive-date= 2012-03-15|archive-url= https://web.archive.org/web/20120315191633/http://www.imd.gov.in/doc/cloud-burst-over-leh.pdf|url-status= dead}}</ref> മേഘസ്ഫോടനത്തിനിടയിൽ 20 മില്ലിമീറ്ററിലധികം മഴ, വളരെക്കുറഞ്ഞ സമയത്തിൽ പെയ്യാറുണ്ട്. മലവെള്ളപ്പാച്ചിലിനും, മുന്നറീയിപ്പില്ലാതെയുണ്ടാകുന്ന വെള്ളപ്പൊക്കങ്ങൾക്കും മറ്റനേകം നാശനഷ്ടങ്ങൾക്കും മേഘസ്ഫോടനം കാരണമായിത്തീരാം. == രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിട്ടുള്ള മേഘസ്ഫോടനങ്ങൾ == {| class="wikitable sortable" border="1" |+ |- ! കാലയളവ് !! മഴയുടെ അളവ് !! സ്ഥലം!! തീയതി |- | 1 മിനിറ്റ്|| {{convert|1.5|in|mm|2}} || [[ബാറോട്ട്]], [[ഇന്ത്യ]] || 26 നവംബർ 1970 |- | 5.5 മിനിറ്റ് || {{convert|2.43|in|mm|2}} || [[പോർട്ട് ബെൽസ്]], [[പനാമ]] || 29 നവംബർ 1911 |- | 15 മിനിറ്റ്|| {{convert|7.8|in|mm|2}} || പ്ലംബ് പോയിന്റ്, [[ജമൈക്ക]] || 12 മെയ് 1916 |- | 20 മിനിറ്റ്|| {{convert|8.1|in|mm|2}} || Curtea-de-Arges, [[റൊമാനിയ]] || 7 ജൂലായ് 1947 |- | 40 മിനിറ്റ്|| {{convert|9.25|in|mm|2}} || ജനീവ, [[വിർജീനിയ]], [[യു.എസ്.എ]] || 24 ആഗസ്റ്റ് 1906 |- | 1 മണിക്കൂർ|| {{convert|9.84|in|mm|2}} || ലേ, ലഡാക്ക്, [[ഇന്ത്യ]]|| ആഗസ്റ്റ് 5, 2010 <ref name="The Economic Times article">{{cite news|url=http://articles.economictimes.indiatimes.com/2010-08-09/news/28416779_1_global-warming-water-bodies-zanskar|title= Cloudburst in Ladakh |publisher=articles.economictimes.indiatimes.com |date= August 9, 2010|accessdate=2011-09-25}}</ref> |- | 13 മണിക്കൂർ|| {{convert|45.03|in|mm|2}} || ഫോക്-ഫോക്, [[റീയൂണിയൻ ദ്വീപ്]] || ജനുവരി 8, 1966<ref name="Méteo France">{{cite web |url=http://www.meteo.fr/temps/domtom/La_Reunion/Climatologie/Records.htm |title=Records_clim |publisher=Meteo.fr |date= |accessdate=2010-08-20 |archive-date=2010-06-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100606073626/http://www.meteo.fr/temps/domtom/La_Reunion/Climatologie/Records.htm |url-status=dead }}</ref> |- | 1 മണിക്കൂർ|| {{convert|5.67|in|mm|2}} || പൂനെ, [[ഇന്ത്യ]]|| സെപ്റ്റംബർ 29, 2010 <ref name="The Saakal Times"/> |- | 1.5 മണിക്കൂർ|| {{convert|7.15|in|mm|2}} || പാഷാൻ, പൂനെ, [[ഇന്ത്യ]]|| ഒക്ടോബർ 4, 2010 <ref name="The Saakal Times"/> |- | 24 മണിക്കൂർ|| 21.69 inches (2328.93mm)|| ഗംഗാ തലം, [[ഇന്ത്യ]]|| ജനുവരി 8, 1966 |- | 24 മണിക്കൂർ|| 21.69 inches (2328.93mm)|| ഉത്തരകാശി, [[ഇന്ത്യ]]|| ഓഗ്സ്റ്റ് 4, 2012 |} ==ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലുണ്ടായിട്ടുള്ള മേഘസ്ഫോടനങ്ങൾ== *സെപ്റ്റംബർ 28, 1908 മേഘസ്ഫോടനത്തിന്റെ ഫലമായി മുസിനദിയിലെ വെള്ളം 38 മീറ്റർമുതൽ 45 മീറ്റർവരെ ഉയർന്നു. ഏകദേശം 15000ലധികം ആളുകൾ ഈ വെള്ളപ്പൊക്കത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു, നദീതീരത്തുണ്ടായിരുന്ന 80000ലേറേ വീടുകൾ നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു.<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Cloudburst#cite_note-7</ref> *ജൂലായ് 1970 - ഉത്തരാഘണ്ഡിലെ അളകനന്ദനദിയുടെ അപ്പർ ക്യാച്ച്മെന്റ് ഏരിയയിലുണ്ടായ മേഘസ്ഫോടനംമൂലം ജലനിരപ്പ്, 15 മീറ്റർ ഉയർന്നു. ബദരീനാഥിനടുത്തുള്ള ഹനുമഞ്ചത്തിമുതൽ ഹരിദ്വാർവരെയുള്ള നദീതടം വെള്ളപ്പൊക്കദുരിതത്തിലകപ്പെട്ടു. *ഓഗസ്റ്റ് 15, 1997 ഹിമാചൽ പ്രദേശിലെ ഷിംല ജില്ലയിൽ ചിർഗാവിലുണ്ടായ മേഘസ്ഫോടനത്തിൽ 15 ആളുകൾ മരിച്ചു, നാശ നഷ്ടങ്ങൾ ഉണ്ടായി<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Cloudburst#cite_note-8</ref>. *ഓഗസ്റ്റ് 17, 1998 ഉത്തരാഘണ്ഡിലെ കുമവൂൺ ഡിവിഷനിലെ കാളി താഴ്വരയിൽ, കൈലാസം, മാനസസരോവരം എന്നിവിടങ്ങളിലേക്കുള്ള യാത്രയിലായിരുന്ന 60 തീർത്ഥാടകരും മാൽപാഗ്രാമത്തിൽ 250 ആളുകളും മേഘസ്ഫോടനത്തിലും ഉരുൾപൊട്ടലിലുംപെട്ടു മരിച്ചു. *ജൂലായ് 16, 2003 - ഹിമാചൽപ്രദേശിലെ കുല്ലു ജില്ലയിലെ ഷിലാഖറിൽ, നാല്പതുപേർ, മേഘസ്ഫോടനത്തെത്തുടർന്നുണ്ടായ മലവെള്ളപാച്ചിലിൽപ്പെട്ടു മരിച്ചു<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Cloudburst#cite_note-9</ref> *ജൂലായ് 6, 2004 - ഉത്തരാഘണ്ഡിൽ മേഘസ്ഫോടനത്തെത്തുടർന്നുണ്ടായ ഉരുൾപൊട്ടലിൽപ്പെട്ട്, യാത്രികരോടൊപ്പം മൂന്നുവാഹനങ്ങൾ അളകനന്ദനദിയിലേക്ക് ഒഴുകിപ്പോയി; പതിനേഴുപേർ മരിക്കുകയും, ഇരുപത്തെട്ടുപേർക്കു പരിക്കേൽക്കുകയുംചെയ്തു. കൂടാതെ, ബദരീനാഥിൽ 5000 തീർത്ഥാടകർ ദിവസങ്ങളോളം ഒറ്റപ്പെട്ടുപോയി.<ref>.http://en.wikipedia.org/wiki/Cloudburst#cite_note-10</ref> *ഓഗസ്റ്റ് 3, 2012 ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ ഉത്തരകാശിയിൽ, രാത്രിയിലുണ്ടായ ഉരുൾപൊട്ടലിൽ നൂറ്റിപ്പത്തുപേരെ കാണാതാവുകയും പത്തുപേരെങ്കിലും മരിക്കുകയുംചെയ്തു.<ref>http://www.amarujala.com/National/nat-26-drowned-110-missing-in-uttar-kashi-cloudburst-30492.html</ref> വിരാമമില്ലാതെപെയ്ത മഴയിൽ, ഗഗയും യമുനയും കരകവിഞ്ഞു. *ഓഗസ്റ്റ് 7 2012ൽ കേരളത്തിൽ, കോഴിക്കോട് പുല്ലൂരാംപാറയിലുണ്ടായ കനത്തമഴയ്ക്കും ഉരുൾപൊട്ടലിനുംകാരണം മേഘസ്ഫോടനമാണെന്നു ഭൗമശാസ്ത്രജ്ഞർ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിരുന്നു.<ref>[http://deshabhimani.com/newscontent.php?id=188386 പുല്ലൂരാംപാറയിലുണ്ടായത് മേഘസ്ഫോടനമെന്ന് വിദഗ്ദ്ധർ, ദേശാഭിമാനി ഓൺലൈൻ]</ref> *മെയ്‌ 11 2021 ഉത്തരാഖണ്ഡിലുണ്ടായ കനത്തമഴയ്ക്കും നാശനഷ്ടങ്ങൾക്കും കാരണം മേഘസ്ഫോടനമായിരുന്നു {{Commonscat|Cloudbursts}} ==അവലംബം== {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:കാലാവസ്ഥാപ്രതിഭാസങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പ്രകൃതിക്ഷോഭങ്ങൾ]] == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == 1. http://www.ias.ac.in/jess/jun2006/0501.pdf 2. http://www.madhyamam.com/news/183141/120805 dhd2lo32cr7g75uxa2zb8usdzkdquy9 0 215972 3762353 1485086 2022-08-05T09:29:00Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki [[File:28 - ഇരുപത്തെട്ട്.jpg|thumb|left|ഇരുപത്തെട്ടിൽ ബ്രിട്ടീഷ് കാലത്തുള്ള [[മൈൽക്കുറ്റി]]]] {{prettyurl|twentyeight}} {{Infobox Indian Jurisdiction |type = town |native_name = ഇരുപത്തിയെട്ട് |other_name = |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] |state_name = Kerala |state_name‌display = കേരളം |nearest_city = |parliament_const = കണ്ണൂർ |assembly_cons = |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 11.8523782|latm = |lats = |longd= 75.7869862|longm= |longs= |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = |population_as_of = |population_density = |sex_ratio = |literacy = |area_telephone = 0490 |postal_code = 670673 |vehicle_code_range = KL-58 |climate= |website= }} [[തലശ്ശേരി]] [[ബാവലി]] റോഡിൽ തലശ്ശേരിയിൽ നിന്നും 28 [[മൈൽ]] കഴിഞ്ഞുള്ള സ്ഥലം. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകാലത്തെ ഒരു പ്രധാനവഴിയിരുന്നു തലശ്ശേരി ബാവലി റോഡ്. മിക്ക സ്ഥലങ്ങളും തലശ്ശേരിയിൽ നിന്നും എത്ര മൈൽ ദൂരെയാണോ ആ സംഖ്യയിൽ ആയിരുന്നു അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇപ്പോഴും പലസ്ഥലങ്ങളും അങ്ങനെത്തന്നെ. ഇവിടെനിന്നും [[പേരാവൂർ|പേരാവൂരിലേക്ക്]] ഒരു റോഡ് തിരിയുന്നുണ്ട്. അടുത്ത സ്ഥലമാണ് ആദ്യ ഹെയർപിൻ ആരംഭിക്കുന്ന 29. {{kannur-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] 7hxf4zy7u6h71bn3mhxwafaa75qsorj 0 217707 3762274 3634301 2022-08-04T21:38:12Z 2409:4073:28B:5DA1:11B0:87EE:A8C9:5904 /* ജീവിതരേഖ */ wikitext text/x-wiki 3762281 3762274 2022-08-05T00:20:26Z Ajeeshkumar4u 108239 [[Special:Contributions/2409:4073:28B:5DA1:11B0:87EE:A8C9:5904|2409:4073:28B:5DA1:11B0:87EE:A8C9:5904]] ([[User talk:2409:4073:28B:5DA1:11B0:87EE:A8C9:5904|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Thomas Sankara}} {{Infobox President|name=തോമസ് സനകാര |nationality=[[:Category:Burkinabé people|Burkinabé]] |image=ThomasSankara.jpg |order=5th [[List of heads of state of Burkina Faso|President of Upper Volta / Burkina Faso]] |term_start=August 4, 1983 |term_end=October 15, 1987 |predecessor=[[Jean-Baptiste Ouédraogo]] |successor=[[Blaise Compaoré]] |birth_date={{Birth date|1949|12|21|mf=y}} |birth_place=[[Yako]], [[French Upper Volta]], [[French West Africa]] |death_date={{death date and age|1987|10|15|1949|12|21|mf=y}} |death_place=[[Ouagadougou]], [[Burkina Faso]] |spouse=Mariam Sankara |party=The Council of Popular Salvation ([[Military of Burkina Faso|military]]) |vicepresident= |religion=[[Roman Catholic]] }} '''ആഫ്രിക്കൻ ചെഗുവേര''' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന [[ബർക്കിനാ ഫാസോ|ബർക്കിനാ ഫാസോയിലെ]] മുൻ പ്രസിഡന്റും വിപ്ലവകാരിയുമായിരുന്നു '''തോമസ് സനകാര'''( 21 ഡിസംബർ 1949 – 15 ഒക്ടോബർ 1987). മുപ്പത്തിയെട്ടാം വയസ്സിൽ പട്ടാള കലാപത്തിനിടെ കൊല്ലപ്പെട്ടു. ==ജീവിതരേഖ== ==കൃതികൾ== * ''Thomas Sankara Speaks: The Burkina Faso Revolution, 1983-87'', by Thomas Sankara, Pathfinder Press, 1988, ISBN 0-87348-527-0 * ''We Are the Heirs of the World's Revolutions: Speeches from the Burkina Faso Revolution 1983-87'', by Thomas Sankara, Pathfinder Press, 2007, ISBN 0-87348-989-6 * ''Women's Liberation and the African Freedom Struggle'', by Thomas Sankara, Pathfinder Press, 1990, ISBN 0-87348-585-8 ==അവലംബം== <references/> ==അധിക വായനക്ക്== *''Who killed Sankara?'', by Alfred Cudjoe, 1988, University of California, ISBN 9964-90-354-5 *''La voce nel deserto'', by Vittorio Martinelli and Sofia Massai, 2009, Zona Editrice, ISBN 978-88-6438-001-8 * [http://www.thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=555 ''Burkina Faso’s Pure President''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100612085544/http://thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=555 |date=2010-06-12 }} by Bruno Jaffré * [http://www.thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=418 ''Thomas Sankara Lives!''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100612085035/http://thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=418 |date=2010-06-12 }} by Mukoma Wa Ngugi * [http://www.thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=420 ''There Are Seven Million Sankaras''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100612084729/http://thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=420 |date=2010-06-12 }} by Koni Benson *[http://www.thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=202 ''Thomas Sankara: "I have a Dream"''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100612090018/http://thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=202 |date=2010-06-12 }} by Federico Bastiani * [http://www.thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=526 ''Thomas Sankara: Chronicle of an Organised Tragedy''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100612084545/http://thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=526 |date=2010-06-12 }} by Cheriff M. Sy * [http://www.thomassankara.net/spip.php?article769&lang=en ''Thomas Sankara Former Leader of Burkina Faso''] by Désiré-Joseph Katihabwa * [http://www.thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=668 ''Thomas Sankara 20 Years Later: A Tribute to Integrity''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100612084901/http://thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=668 |date=2010-06-12 }} by Demba Moussa Dembélé * [http://www.thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=902 ''Thomas Sankara: A View of The Future for Africa and The Third World''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100612023830/http://thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=902 |date=2010-06-12 }} by Ameth Lo * [http://www.thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=269 ''Thomas Sankara on the Emancipation of Women, An internationalist whose ideas live on!''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100612084128/http://thomassankara.net/spip.php?page=imprimir_articulo&id_article=269 |date=2010-06-12 }} by Nathi Mthethwa ==പുറം കണ്ണികൾ== ===വീഡിയോ=== * [http://www.youtube.com/watch_popup?v=VftR9vOn8xE&vq=small Video Trailer] for ''Thomas Sankara: The Upright Man'' * [http://www.youtube.com/watch_popup?v=ENr_Bu0uL6Y&vq=medium Short Tribute Video with Images] from ''[[Youtube]]'' * [http://www.youtube.com/watch?v=FhkqN6KTtJI& ''Speech on the United Front Against Debt'' by Thomas Sankara (Part 1)] --- [http://www.youtube.com/watch?v=jvYM6cGuBo8 Part 2] at the [[Organisation of African Unity|OAU]] Summit, July 29, 1987 * [http://www.visionsdureel.ch/film/f/capitaine-thomas-sankara.html ''Capitaine Thomas Sankara'' by Christophe Cupelin, 2012] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140103044508/http://www.visionsdureel.ch/film/f/capitaine-thomas-sankara.html |date=2014-01-03 }} ===ലേഖനങ്ങൾ=== *[http://www.themilitant.com/2009/7314/731449.html How Imperialist 'Aid' Blocks Development in Africa] by Thomas Sankara, ''[[The Militant]]'' * [http://allafrica.com/stories/200710191016.html Interview With Aziz Fall On the Assassination of Thomas Sankara] October 17, 2007 * [http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9505E1DC1739F933A25750C0A961958260&sec=&spon=&pagewanted=print A Grisly Assassination That Will Not Stay Buried] by Howard French, ''The New York Times'', March 10, 1997 * [http://links.org.au/node/722 African Revolutionary Thomas Sankara's Example Lives on] by Demba Moussa Dembélé, ''International Journal of Socialist Renewal'' [[വർഗ്ഗം:ബർക്കിനാ ഫാസോയുടെ പ്രസിഡണ്ടുമാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1987-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മാർക്സിസ്റ്റ് സൈദ്ധാന്തികർ]] 4r3yokxdk3im98cbyujlzvrx1p1xds0 0 220013 3762359 3102517 2022-08-05T09:45:43Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|nedumpoyil}} {{Infobox Indian Jurisdiction |type = town |native_name = നെടുംപൊയിൽ |other_name = |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] |state_name = Kerala |state_name‌display = കേരളം |nearest_city = |parliament_const = കണ്ണൂർ |assembly_cons = |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 11.8500634|latm = |lats = |longd= 75.746402|longm= |longs= |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = |population_as_of = |population_density = |sex_ratio = |literacy = |area_telephone = 0490 |postal_code = |vehicle_code_range = KL-58 |climate= |website= }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]]ഒരു ചെറിയ പട്ടണമാണ്‌ '''നെടുംപൊയിൽ '''. [[കൊട്ടിയൂർ|കൊട്ടിയൂരിൽ]] നിന്നും [[മാനന്തവാടി|മാനന്തവാടിയിൽ]] നിന്നും [[കൂത്തുപറമ്പ്|കൂത്തുപറമ്പിൽ]] നിന്നും [[പേരാവൂർ|പേരാവൂരിൽ]] നിന്നും വരുന്ന റോഡുകൾ ഇവിടെ കൂടിച്ചേരുന്നു. ''കൊമ്മേരി ആടു വളർത്തു കേന്ദ്രം'' നെടുംപൊയിലിന് സമീപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. [[ഊട്ടി]]യിലേക്കും ഇതര [[വയനാട് ജില്ല#സന്ദർശിക്കേണ്ട സ്ഥലങ്ങൾ|വയനാടൻ]] വിനോദ സഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിലേക്കും പോകുന്ന വിനോദ സഞ്ചാരികൾക്ക് ഒരു വിശ്രമ കേന്ദ്രമാണ് ഈ [[പശ്ചിമ ഘട്ടം|പശ്ചിമ ഘട്ട]] താഴ്വാര പ്രദേശം. {{commons category|Nedumpoil}} {{kannur-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] fbquo2jqfonvlxbvbl75w9vcf9q7d8z 0 220259 3762365 2619496 2022-08-05T09:50:27Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Manathana}} {{Infobox Indian Jurisdiction |type = village |native_name = മണത്തണ |other_name = |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] |state_name = കേരളം |nearest_city = |parliament_const =കണ്ണൂർ |assembly_const =പേരാവൂർ |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 11|latm = 54|lats = 45 |longd= 75|longm= 45|longs= 25 |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = 15067 |population_as_of = 2001 |population_density = |sex_ratio = |literacy = |area_telephone = |postal_code = |vehicle_code_range = |climate= |website= }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] ഒരു ചെറിയ ഗ്രാമമാണ്‌ ''''മണത്തണ''''. പുരാതനമായ ധാരാളം ക്ഷേത്രങ്ങൾ ഇവിടെയുണ്ട്.ആയതിനാൽ തന്നെ ക്ഷേത്രനഗരി എന്നും ഈ സ്ഥലം അറിയപ്പെടുന്നു. ഒരു ഗവണ്മെന്റ് ഹയർ സെക്കണ്ടറി സ്കൂൾ മണത്തണയിലുണ്ട്. മണത്തണയിലെ യുപി സ്കൂളിന് നൂറു വർഷത്തിലധികം പഴക്കമുണ്ട്. കൊട്ടിയൂർക്ഷേത്രത്തെക്കുറിച്ച് കാവ്യഗ്രന്ഥമെഴുതിയ കവി [[മാനന്തേരിമഠത്തിൽ ചന്തു നമ്പ്യാർ]] ഈ വിദ്യാലയത്തിൽ അധ്യാപകനായിരുന്നു{{തെളിവ്}} [[പ്രമാണം:സ്കൂൾ.jpg]] മണത്തണ സ്കൂൾ കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമായ [[കൊട്ടിയൂർ ക്ഷേത്രം|കൊട്ടിയൂർ ക്ഷേത്രവുമായി]] ആചാരപരമായി ഏറെ ബന്ധപ്പെട്ട് കിടക്കുന്ന ഗ്രാമമാണ് മണത്തണ. ഏകദേശം ഒരു കിലോമീറ്റർ ചുറ്റളവിൽ തന്നെ നിരവധി ക്ഷേത്രങ്ങളും ധാരാളം മണിക്കിണറുകളും മണത്തയിൽ കാണാം. സപ്തമാതൃപുരം എന്ന [[ചപ്പാരം ഭഗവതി ക്ഷേത്രം]], [[കുണ്ടേൻ വിഷ്ണു ക്ഷേത്രം]], [[കുളങ്ങരേത്ത് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം]], [[നഗരേശ്വരം ക്ഷേത്രം]] എന്നിവ മേഖലയിലെ പ്രധാനക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. കൊട്ടിയൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ തിരുവാഭരണങ്ങളും പൂജാപാത്രങ്ങളും സൂക്ഷിക്കുന്ന [[കരിമ്പന ഗോപുരം]] മണത്തണയിലാണ്. കൊട്ടിയൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ ആചാരപരമായ കാര്യങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകുന്ന വ്യക്തിയെ [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യപരമായ]] രീതിയിൽ നഗരേശ്വരം ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപത്തുവച്ച് തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന രീതി പൂർവ്വകാലത്ത് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ഗ്രാമം പ്രാചീനകാലത്ത് ഒരു നഗരമായിരുന്നതിന്റെ സൂചന നൽകുന്നതാണ് ഈ ക്ഷേത്ര നാമവും മണിക്കിണറുകളുടെ ആധിക്യവും.{{തെളിവ്}} ബ്രിട്ടീഷുകാരും [[പഴശ്ശിരാജ|പഴശിരാജാവും]] തമ്മിൽ മണത്തണയിൽ വച്ച് മൂന്ന് ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. പഴശിരാജാവിന് മണത്തണയിൽ കൊട്ടാരമുണ്ടായിരുന്നു. കൊട്ടാരം ബ്രിട്ടീഷുകാർ കൊള്ളയടിച്ചു. പൂർവ്വകാലത്ത് പുരളിമല ഭരിച്ചിരുന്ന ഹരിശ്ചന്ദ്ര പെരുമാൾ സ്ഥാപിച്ച കോട്ട മണത്തണയ്ക്ക് സമീപമാണുള്ളത്. ഈ കോട്ടസ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട സ്ഥലം [[കോട്ടക്കുന്ന്]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു.{{തെളിവ്}}(ഇത് മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ [[കോട്ടക്കുന്ന്|കോട്ടക്കുന്നല്ല]] {{commons category|Manathana}} {{kannur-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] 9kv1ldkoutysa6f9a61hly5pt27r69w 0 224650 3762356 3626092 2022-08-05T09:30:55Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Edathotty }} {{Infobox Indian Jurisdiction |type = town |native_name = എടത്തൊട്ടി |other_name = |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] |state_name = Kerala |state_name‌display = കേരളം |nearest_city = പേരാവൂർ |parliament_const = കണ്ണൂർ |assembly_cons = പേരാവൂർ |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 11.92647|latm = |lats = |longd= 75.7154602|longm= |longs= |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = |population_as_of = |population_density = |sex_ratio = |literacy = |area_telephone = 0490 |postal_code = 670673 |vehicle_code_range = KL-78 |climate= |website= }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]]ഒരു ചെറിയ ഗ്രാമമാണ്‌ '''എടത്തൊട്ടി'''. ഇവിടെ [[ഇരിട്ടി|ഇരിട്ടിയിൽ]] നിന്നും [[കൊട്ടിയൂർ]], [[വയനാട്]] ഭാഗങ്ങളിലേക്ക് പോകുമ്പോൾ [[പേരാവൂർ|പേരാവൂരിൽ]] പോകാതെ കടന്നുപോവുന്ന ഒരു റോഡ് എടത്തൊട്ടിയിൽ നിന്നും ഉണ്ട്. എടത്തൊട്ടി-പെരുമ്പുന്ന റോഡ് ഗതാഗതയോഗ്യമാണ്. പഞ്ചായത്തിലെ ഒരു പ്രധാന വ്യാപാര സമുച്ചയം ഇവിടെയാണുള്ളത്. <ref name = "lsg">{{Cite web |url=http://lsgkerala.in/muzhakkunnupanchayat/general-information/description/ |title=മുഴക്കുന്ന് പഞ്ചായത്ത് |access-date=2013-01-01 |archive-date=2014-08-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140816043929/http://lsgkerala.in/muzhakkunnupanchayat/general-information/description/ |url-status=dead }}</ref>. ==സ്ഥാപനങ്ങൾ== * മൃഗസംരക്ഷണവകുപ്പിനു കീഴിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു മൃഗാശുപത്രി * കൃഷിഭവൻ * പ്രാഥമികാരോഗ്യകേന്ദ്രം<ref name = "lsg"/> * ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം സ്കൂൾ * പാരലൽ (സമാന്തര) കോളേജ് * അങ്കണവാടി ==അവലംബം== {{reflist}} {{kannur-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] eovzfl2msnai3kadlotp3xx46kwzr1g 0 224900 3762360 2423568 2022-08-05T09:46:23Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Pala-Kakkengad}} {{Infobox Indian Jurisdiction |type = town |native_name = പാല |other_name = |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] |state_name = Kerala |state_name‌display = കേരളം |nearest_city = |parliament_const = കണ്ണൂർ |assembly_cons = പേരാവൂർ |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 11.9369699|latm = |lats = |longd= 75.7262778|longm= |longs= |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = |population_as_of = |population_density = |sex_ratio = |literacy = |area_telephone = 0490 |postal_code = 670673 |vehicle_code_range = KL-58 |climate= |website= }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] [[കാക്കയങ്ങാട്]] ടൗണിൽ നിന്നും [[ആറളം ഫാം|ആറളം ഫാമിലേക്ക്]] പോകുന്ന വഴി രണ്ട് കിലോമീറ്റർ ദൂരെയുള്ള ഒരു ഗ്രാമമാണ് പാല. ഇവിടെയൊരു ഗവണ്മെന്റ് ഹയർ സെക്കണ്ടറി സ്കൂൾ ഉണ്ട്. [[File:Government HIgher Secondary School, Pala, Kannur.jpg|thumb|ഗവർമെന്റ് ഹൈയർ സെക്കണ്ഡറി സ്കൂൾ, പാല]]ഇവിടെ നിന്നും ആറളം ടൗണിലേക്ക് നെല്യാട് [[പുഴക്കര]] വഴി 3 കിലോമീറ്റർ ദൂരം മാത്രമേ ഉള്ളൂ.. {{kannur-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] g8bm81jr042czl6jd3as1szy87otxx5 0 305281 3762392 3720212 2022-08-05T11:15:18Z 2409:4073:8F:9DA9:C391:DBD4:FD87:14CA wikitext text/x-wiki ലിംഗ സമത്വം അല്ലെങ്കിൽ ജെന്റർ തുല്യത എന്നറിയപ്പെടുന്നു. പുരുഷന്മാർക്കും സ്ത്രീകൾക്കും തുല്യ പരിഗണന നൽകുക,ലിംഗ ഭെദത്തിന്റെ അടിസ്താനത്തിൽ വിവേചനം കാണിക്കാതിരിക്കുക എന്നിവയാണു ലിംഗ സമത്വം കൊൺറ്റ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്.ഇത് ഐക്യരാഷ്ട്ര സഭയുടെ ലക്ഷ്യമാണു. d0guvrturnuj3oh3zbgftqhuxxmznr7 0 310477 3762290 3756997 2022-08-05T03:30:05Z 2402:8100:3921:BCA:0:0:0:1 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Aali Musliar}} {{പ്രശസ്തരുടെ വിവരപ്പെട്ടി | പേര് =ഒറ്റകത്ത് സയ്യിദ് മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞിക്കോയ തങ്ങൾ | ചിത്രം = | imagesize = | width = | height = | caption = ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ | അപരനാമം = | birth_name = | birth_date = [[1875]] | birth_place = അരീച്ചോല, മലബാർ, മൈസൂർ രാജ് (ഇന്നത്തെ മലപ്പുറം ജില്ല) | death_date = {{death date|1922|01|09}} | death_place = [[മലബാർ ജില്ല]] ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ | known_for= സ്വാതന്ത്ര്യസമരം, ഖിലാഫത്ത് പ്രസ്ഥാനം,സൂഫിസം | residence = | nationality = ഭാരതീയൻ | spouse = |}} [[മലബാർ കലാപം|മലബാർ കലാപത്തിൽ]] നേതൃത്വസ്ഥാനം വഹിച്ച മുസ്ലിം പണ്ഡിതനും ആധ്യാത്മിക നേതാവുമാണ്'''ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ'''. ഒറ്റകത്ത് സയ്യിദ് മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞിക്കോയ തങ്ങൾ എന്നാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുഴുവൻ പേര്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന പ്രവർത്തന കേന്ദ്രമായ [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]]യുമായി ചേർന്ന് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ എന്നാണ് അദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നത്. ==ജീവിത രേഖ== പാണ്ടിക്കാട് താലൂക്കിലെ ചെമ്പ്രശ്ശേരി അംശത്തിൽപെട്ട അരീച്ചോലയിൽ എ.ഡി 1875- ലാണ് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ ജനനം. (ഇന്നത്തെ മലപ്പുറം ജില്ലയിലാണ് ഈ പ്രദേശം.) സയ്യിദ് അബ്ദുള്ളകോയ തങ്ങൾ ആയിരുന്നു പിതാവ്. ഫാത്വിമ ബിൻത് അഹമ്മദ് മാതാവും. [[നെല്ലിക്കുത്ത്]] സ്വദേശിയായ ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ മുസ്ലിയാരിൽ നിന്ന് [[അരീച്ചോല]]യിൽ വച്ച് ചെറുപ്പ കാലത്തേ തങ്ങൾ മതവിദ്യാഭ്യാസം നേടി.ജന്മദേശത്തു നിന്നുള്ള മതവിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം തൊട്ടടുത്ത ഗ്രാമമായ [[തൊടികപ്പുലം|തൊടികപ്പുറത്ത്]] മുദരിസായി സേവനം ചെയ്തു. അനന്തരം പിതാവിനൊപ്പം [[തുവ്വൂർ|തുവ്വൂരിലേക്ക്]] മാറി. അതിനു ശേഷമാണ് തങ്ങൾ [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]]യിലെത്തുന്നത്. ജീവിതാന്ത്യം വരെ അവിടെത്തന്നെ തുടരുകയും ചെയ്തു. ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിലേക്കുള്ള വരവ് തങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിലെ വഴിത്തിരിവായിത്തീർന്നു. ആ കാലത്താണ് അദ്ദേഹം [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|വാരിയൻകുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജിയെയും]] മറ്റു ഖിലാഫത്ത് നേതാക്കളെയും പരിചയപ്പെടുന്നത്<ref name="മാപ്പിളകലാപം">{{cite web|title=The Mapilla Rebellion : 1921-1922|url=https://archive.org/stream/cu31924023929700#page/n54/mode/1up ദ മാപ്പിള റെബല്ലിയൻ;പുറം 45|accessdate=2015-10-06}}</ref>. അതോടെ, സാമ്രാജ്യത്വ വിരുദ്ധ ചിന്തയും ദേശീയതാബോധവും തങ്ങളുടെ അകത്ത് ശക്തമായി. ആ കാലത്തു തന്നെയാണ് [[എം.പി. നാരായണ മേനോൻ]], [[കെ. മാധവൻ നായർ]], [[ആലി മുസ്‌ലിയാർ]], [[കട്ടിലശ്ശേരി മുഹമ്മദ്‌ മുസ്‌ലിയാർ]] തുടങ്ങിയ നേതാക്കളുമായി തങ്ങൾ അടുത്ത് ബന്ധപ്പെടുന്നതും. അവർക്കൊപ്പം സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരെ തങ്ങൾ സമരത്തിനിറങ്ങി. ഖുർആനിലും മറ്റു മതഗ്രന്ഥങ്ങളിലുമുള്ള ആഴത്തിലുള്ള അറിവും സൂഫി ആത്മീയ പുരോഹിതനെന്ന പട്ടവും കാരണം കാരണം സാധാരണ ജനങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. നേർച്ച മൗലീദ് റാത്തീബുകൾ പോലുള്ള ആഘോഷ ദിനങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധരുടെ കൂടിച്ചേരലുകൾക്ക് വഴിയൊരുക്കുകയും ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ പോലുള്ള ആത്മീയ പുരോഹിതർ പോരാട്ട നേതൃത്വത്തിലേക്ക് ഉയർന്നു വരാനും നാന്ദിയൊരുക്കി <ref> KN Panikkar, Agaist Lord... Page 195 196 K.N.Panikkar, Against Lord and... page-173</ref> തങ്ങളുടെ സഹചാരിയായിരുന്ന മലബാറിലെ സ്വന്ത്രത്യ സമര സേനാനി മാധവൻ നായരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ''തങ്ങൾ സമാധാനപ്രിയനായ നല്ലൊരു മനുഷ്യനാണ്. ആരെയും ആകര്ഷിക്കുന്ന, നല്ല ഉയരവും സൌന്ദര്യവുമുള്ള ശരീര പ്രകൃതി. ഉറച്ച ദൈവവിശ്വാസി, വിവിധ ജനവിഭാഗങ്ങളോട് അപാരമായ അനുകമ്പയും സഹിഷ്ണുതയും പുലർത്തി.<ref>കെ.മാധവൻ നായർ, മലബാർ കലാപം, പേജ് 202-203 </ref> ==മലബാർ കലാപത്തിലെ ഇടപെടലുകൾ== 1921 ആഗസ്ററ് മാസം [[പൂക്കോട്ടുർ തോക്ക് കേസ്]] , ആലിമുസ്ലിയാരുടെ [[ചേരൂർ മഖാം]] പ്രാർത്ഥന എന്നിവയെ ചൊല്ലി സർക്കാരും ഖിലാഫത്ത് നേതാക്കളും തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നം മൂർച്ഛിക്കുകയും തുടർന്ന് തിരൂരങ്ങാടി പള്ളി റൈഡ് , തുടർന്ന് വെടിവെയ്പ്പ് എന്നിവ സംഭവിക്കുകയും ഉണ്ടായി ഇതിനെ തുടർന്ന് ആഗസ്റ് 21ൽ ഏറനാട് [[വള്ളുവനാട് ]]പൊന്നാനി കോഴിക്കോട് താലൂക്കുകളിൽ [[മമ്പുറം മഖാം]] ബ്രിട്ടീഷുകാർ തകർത്തു കളഞ്ഞെന്നും, മാപ്പിളമാരും ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യവും നടത്തിയ ഏറ്റുമുട്ടലിൽ ജില്ലാ മജിസ്ട്രേറ്റ്, ജില്ലാ പോലീസ് സുപ്രണ്ട്, [[ഡെപ്യൂട്ടി സുപ്രണ്ട് ആമുസാഹിബ്]] മരണപ്പെട്ടുവെന്നുമുള്ള കിംവദന്തി പരന്നു. ഇതോടെ ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ മുവ്വായിരത്തോളം [[മാപ്പിളമാരും]] നൂറിൽ താഴെ [[അടിയാളരും]] [[പാണ്ടിക്കാട്]] പള്ളി പരിസരത്ത് ഒരുമിച്ചു കൂടി. ഇവരുടെ കാർമ്മികത്വത്തിൽ അംശക്കച്ചേരി, പോസ്റ്റോഫീസ് തുടങ്ങിയ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് നേരെ വെടിവെക്കുകയും പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ, ചെക്ക് പോസ്റ്റുകൾ എന്നിവിടങ്ങളിലെ രേഖകൾ മുഴുവൻ നശിപ്പിക്കുകയും ഉണ്ടായി. സൈന്യത്തിന്റെ വരവ് തടസ്സപ്പെടുത്താൻ മഞ്ചേരിയെയും [[പാണ്ടിക്കാട്|പാണ്ടിക്കാടിനെയും]] തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന [[വെള്ളുവങ്ങാട്|വെള്ളുവങ്ങാട്ടെ]] പാലവും അവർ തകർത്തു. ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം പാലായനം ചെയ്തതിനെ തുടർന്ന് [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജിയുടെ]] കീഴിൽ രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട പാണ്ടിക്കാട് [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]], [[കാളികാവ്]], കരുവാരക്കുണ്ട്, [[വണ്ടൂർ]], മേലാറ്റൂർ, തുവ്വൂർ എന്നീ പ്രദേശങ്ങളിലെ ഭരണം നടത്താൻ പാണ്ടിക്കാട് നടന്ന വിപ്ലവ സർക്കാരിന്റെ യോഗത്തിൽ [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി]] ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ ചുമതലപ്പെടുത്തി. 1921-ലെ [[മലബാർ കലാപം|മലബാർ കലാപകാലത്ത്]] [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ്]] ഹാജിയോടൊപ്പം ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ നിരവധി തവണ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധ പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകി. [[പാണ്ടിക്കാട് യുദ്ധം]] അതിൽ സുപ്രധാനമായ ഒന്നാണ്. ===തുവ്വൂർ കൂട്ടക്കൊല=== തുവ്വൂർ കൂട്ടക്കൊലയുമായി ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ ബന്ധപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് പലപ്പോഴും പറയപ്പെടാറുണ്ടെങ്കിലും, സംഭവവുമായി ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിലെ തങ്ങളുടെ വംശത്തിൽത്തന്നെയുള്ള ഇമ്പിച്ചിക്കോയ തങ്ങൾ എന്ന വ്യക്തിക്കാണ് പങ്കാളിത്തമെന്ന് കെ. മാധവൻ നായർ വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്. മാധവൻ നായർ ഇങ്ങിനെ പറയുന്നു. ചെമ്പ്രശ്ശേരി കുഞ്ഞിക്കോയത്തങ്ങൾ അക്രമങ്ങളൊന്നും നടത്തിയിട്ടില്ലെന്നു പറയുവാൻ ഞാൻ തയ്യാറില്ലെങ്കിലും തുവൂരിൽ നടന്ന കൂട്ടക്കൊലയും മറ്റും നടത്തിയത് അയാളല്ലെന്നുതന്നെയാണ് അറിയുന്നത്. തങ്ങൾ വിവരമറിഞ്ഞ് ബാക്കിയുണ്ടായിരുന്നവരെ രക്ഷപ്പെടുത്തിയെന്നുകൂടെ വർത്തമാനമുണ്ട് എന്ന് മാധവൻ നായർ ഉദ്ധരിക്കുന്നുണ്ട്<ref name="മലബാർ കലാപം218">{{cite web|title=മലബാർ കലാപം, കെ. മാധവൻ നായർ|url=http://digital.mathrubhumi.com/148596/Malabar-Kalapam/Sat-Aug-17-2013#page/240/1|publisher=Mathrubhumi|date=1987|page=218|accessdate=30-08-2015}}</ref>. ==പോരാട്ടങ്ങൾ== [[പ്രമാണം:Tirurangadi Chanthapadi Tomb.jpg|350px|left|thumb|മലബാർ സമരത്തിൽ കൊല്ലപെട്ട ബ്രിട്ടിഷ് പട്ടാളക്കാരുടെ ശവകല്ലറകൾ]] ചിൻ, കച്ചിൻ, ഗൂർക്ക തുടങ്ങി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിലെ മികച്ച റജിമെന്റുകളെ ഇറക്കി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം വിപ്ലവ സർക്കാർ അധീന പ്രദേശങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു. ആഗസ്ററ് 30 ആം തീയതി [[ആലി മുസ്ലിയാർ]] അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടു. ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം തിരിച്ചു പിടിക്കൽ ശ്രമം ആരംഭിച്ചതോടെ പോരാട്ടം കനത്തു. സെപ്തംബർ 12-ാം തിയ്യതി ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു സംഘം വിപ്ലവകാരികൾ [[മണ്ണാർക്കാട്]] ഗവണ്മെന്റ് സ്ഥാപനങ്ങൾ അക്രമിക്കുകയും കുടിയാൻ രേഖകൾ നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. സെപ്റ്റംബര് പതിമൂന്നിന് മേലാറ്റൂരില് വച്ച് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ വിപ്ളവകാരികളുടെ നേതാവായി തിരഞ്ഞെടുത്തു. ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെയും വാരിയൻകുന്നത്തിന്റെയും നേതൃത്വത്തിൽ സെപ്തംബർ 20 - 26 തീയതികളിൽ ചെർപ്പുളശ്ശേരി കാഞ്ഞിരമുക്ക്, മേലാറ്റൂർ വെള്ളിയഞ്ചേരി പള്ളി എന്നിവിടങ്ങളിൽ വിപ്ലവ സംഗമം നടന്നു.<ref> കെ.മാധവൻ നായർ പേജ്: 214-215</ref> യോഗത്തിൽ ഗറില്ലാ യുദ്ധമുറകളിലേക്ക് പോരാട്ടം വ്യാപിപ്പിക്കുക എന്ന തീരുമാനം എടുത്തു. വിപ്ലവകാരികളുടെ മുന്നിൽ പിടിച്ചു നിൽക്കാൻ കഴിയാതെ ബ്രിട്ടീഷ് അധികാരികൾ ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിലെ മൂന്നിൽ ഒരു ഭാഗത്തെ ഇവിടങ്ങളിലേക്ക് വിന്യസിച്ചു. പ്രതേക പരിശീലനം ലഭിച്ച രണ്ടു വിഭാഗ സൈനിക സംഘങ്ങൾ തങ്ങളെ കീഴ്പ്പെടുത്തുക എന്ന ലക്ഷ്യവുമായി പെരിന്തൽമണ്ണയിലും, മണ്ണാർക്കാടും തമ്പടിച്ചു.<ref> G.R.F. Tottenbam (Edited), The Mappila Rebellion 1921-22, Madras, 1922, Page 247</ref> മിലിട്ടറി ക്യാമ്പുകൾ ആക്രമിക്കാനുള്ള പദ്ധതിയൊരുക്കുന്നതിൽ സമർത്ഥനായിരുന്ന തങ്ങളുമായി വലിയൊരു ഏറ്റുമുട്ടൽ നടത്തുന്നതിൽ സൈന്യം പരാജയപ്പെടുകയാണുണ്ടായത്. <ref>R.F Totteman, The Mappila Rebellion-P:50,</ref>. ==മരണം== മലബാറിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് നേരിട്ട് കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കനത്ത തിരിച്ചടി ലോകശ്രദ്ധ ആകർഷിച്ചു കഴിഞ്ഞിരുന്നു. മലബാറിൽ ബ്രിട്ടീഷ് യുഗം കഴിഞ്ഞു എന്നാണ് ബ്രിട്ടനിലെ പത്രം അച്ചു നിരത്തിയത്.<ref>1921 ആഗസ്റ്റ് 20-ലെ ലണ്ടന് ടൈംസ്</ref> മലബാറിലെ വിപ്ലവകാരികളെ ശ്ലാഖിച്ചു സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ പ്രസിഡന്റ് [[വ്ലാദിമിർ ലെനിൻ]] രംഗത്തു വന്നു.<ref>പിണറായി വിജയൻ ദേശാഭിമാനി 04 ഒക്ടോബര് 2013 </ref> ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്ഞിയുടെ അടിയന്തര ശ്രദ്ധയും വിപ്ലവ മേഖലകളിലേക്ക് പതിഞ്ഞു.ഇതോടെ എങ്ങനെയും വിപ്ലവ പ്രദേശങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യവുമായി ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ ഇന്റലിജൻസ് തലവന്മാർ മലബാറിൽ തമ്പടിച്ചു തന്ത്രങ്ങൾ മെനഞ്ഞു. മുസ്ലിം പ്രമാണിമാരെയും ഹൈന്ദവ ജന്മിമാരെയും ഉപയോഗിച്ച് ഒറ്റുകാരെ വളർത്തി. ലഹള വർഗ്ഗീയ സംഘട്ടനമാണെന്നും വിപ്ലവ സർക്കാർ വർഗ്ഗീയ കൂട്ടായ്മയാണെന്നും കാട്ടി ഇതര പ്രദേശങ്ങളിൽ പ്രചാരണങ്ങൾ നടത്തി പുറമെ നിന്നുള്ള സഹായങ്ങൾക്ക് തടയിട്ടു. അതിർ വരമ്പുകളിട്ട് വിപ്ലവ കൂട്ടായ്മയെ ഭിന്നിപ്പിച്ചു<ref>.K.N. Panikkar, Against Lord....Page-162</ref>. യാതൊരു മുന്നൊരുക്കങ്ങളുമില്ലാതെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട സായുധ കാലാപത്തിനു ആളും ആയുധവും കിട്ടാതാവുന്ന സ്ഥിതി സംജാതമായതോടെ നേതാക്കൾ ഒളിവിലാകുകയും ചിതറിപ്പോയ ഒട്ടു മിക്ക വിപ്ലവ സംഘങ്ങളുടെയും സർക്കാർ വിരുദ്ധ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് അറുതി വരികയും ചെയ്തു <ref> എം.ഗംഗാധരൻ നായർ, മലബാർ കലാപം-പേജ് - 216</ref> അപകടം മുന്നിൽ കണ്ട ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിൽ സംഗമിക്കാൻ വിവിധ സംഘങ്ങളുടെ നേതാക്കൾക്ക് കത്തയച്ചു. മുഴുവൻ വിപ്ലവകാരികളും ഒത്തുചേർന്ന് [[മമ്പുറം മഖാം]]മിൽ ചെന്ന് പ്രാർത്ഥന നടത്തിയ ശേഷം ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിനെതിരെ ഒരു അന്തിമ പോരാട്ടം നടത്താനുള്ള ആഹ്വാനമായിരുന്നു അത്.<ref>എം.ഗംഗാധരൻ നായർ, മലബാർ കലാപം-പേജ് 217</ref>ഒറ്റുകാരിലൂടെ പദ്ധതി മണത്തറിഞ്ഞ സൈന്യം വിപ്ലവകാരികൾ കുന്നിൻപുറങ്ങളിൽ സമ്മേളിക്കുമ്പോൾ അവരെ ഉപരോധത്തിലാക്കി , ഭക്ഷണവും വെള്ളവും സഹായങ്ങളും മുടക്കി ശക്തി ക്ഷയിപ്പിച്ചു കീഴടക്കുക എന്ന തന്ത്രമൊരുക്കി<ref>.എം.ഗംഗാധരൻ, മലബാർ കലാപം പേജ്: 211</ref> പദ്ധതി നടപ്പായതോടെ ഉപരോധത്തിലായ തങ്ങളെയും കൂട്ടരെയും പ്രലോഭിപ്പിച്ചു കീഴടക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ അധികാരികളുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും ആരംഭിച്ചു. <ref> എം ഗംഗാധരൻ, മലബാർ കലാപം പേജ്. 217</ref>ഡിസംബർ ഒന്നിന് സൈനിക അധികാരികൾക്ക് തങ്ങളുടെ ഒരു കുറി ലഭിച്ചു. മാപ്പിളമാർ വിപ്ലവം നടത്താൻ നിർബന്ധിക്കപ്പെടുകയായിരുന്നുവെന്നും, [[മതം]], [[ജാതി]] എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ നിരപരാധികളായ സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും ബ്രിട്ടീഷ് ഗവണ്മെന്റും ജന്മികളും വേട്ടയാടിയതും അത്തരം ദാരുണ സംഭവങ്ങളും എണ്ണമിട്ട് പറഞ്ഞ തങ്ങൾ സൈന്യം പിന്മാറുകയാണെങ്കിൽ പിന്മാറുന്ന കാര്യം വിപ്ലവകാരികളും ആലോചിക്കാമെന്നു കത്തിൽ ഉറപ്പു നൽകി. വേട്ടയാടലുകളെ ന്യായീകരിച്ച സൈന്യം തങ്ങളും കൂട്ടരും പിന്മാറിയാൽ സൈന്യം പിന്മാറുന്ന കാര്യവും വിപ്ലവ സർക്കാരുമായി ചർച്ച നടത്തുന്ന കാര്യവും പരിഗണിക്കാമെന്ന് മറുപടി നൽകി. സർക്കാർ ചിലവിൽ മക്കയിൽ അയക്കാം, വിപ്ലവകാരികൾക്കെതിരായ കേസുകൾ എഴുതി തള്ളാം, കുടിയാൻ നിയമങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യാം എന്നുമുള്ള മോഹന വാഗ്ദാനങ്ങളും കൂടെ നൽകി. ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ വലംകയ്യായിരുന്ന കോഴിശ്ശേരി മമ്മദിനെ വിശ്വാസത്തിലെടുത്ത സൈന്യം തങ്ങളെയും കൂട്ടി ഒത്തു തീർപ്പ് ചർച്ചകൾക്കായി രഹസ്യമായി [[മേലാറ്റൂർ]] പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ വരാൻ മമ്മദിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മമ്മദ് ആവിശ്യപ്പെട്ടതനുസരിച്ചു ഉപാധികളോടെ ഡിസംബർ-17ന് മേലാറ്റൂർ സബ് ഇൻസ്പെക്ക്ടർക്ക് മുമ്പിൽ തങ്ങൾ ഹാജരായി. ഇതോടെ ഒളിച്ചിരുന്ന പ്രതേക സംഘം അവരെ കീഴ്പ്പെടുത്തി. 1921 ഡിസംബർ പത്തൊമ്പതിന് തങ്ങളെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ വെട്ടത്തൂർ സബ് ഇൻസ്പെക്ടറുടെ മുമ്പിൽ ഹാജരാക്കുകയും അതേതുടർന്ന് അറസ്റ് ചെയ്യുകയും ഉണ്ടായി. തങ്ങളുടെയും കോഴിശ്ശേരി മമ്മദിൻറെയും അറസ്റ്റു രേഖപ്പെടുത്തി യുദ്ധകോടതിയിൽ വിചാരണ ചെയ്യുകയും 1922 ജനുവരി 9ന് ഇരുവരെയും വെടിവെച്ച് കൊല്ലുകയും ചെയ്തു.<ref name="മലബാർ കലാപം">{{cite web|title=മലബാർ കലാപം, കെ. മാധവൻ നായർ, പേജ് 289|url=http://digital.mathrubhumi.com/148596/Malabar-Kalapam/Sat-Aug-17-2013#page/311/1|accessdate=10-08-2015}}</ref> ==ഇവ കാണുക== *[[മലബാർ കലാപം]] *<nowiki>[[ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌ ]]</nowiki> *[[മാപ്പിള ലഹളകൾ]] ==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്== *https://www.academia.edu/15424205/_Chembrasseri_Thangal_A_Forgotten_Leader_of_South_Malabar *http://mappilalahala5113.blogspot.in/2011/08/well-at-tuvvur-september-25-1921.html *Chembrasseri Thangal: A Forgotten Chembrasseri of South Malabar ചെമ്പ്രശേരി തങ്ങള്:പോരാട്ട ഭൂമിയിലെ മതനേതൃത്വം -- പ്രൊഫ വി ഹരിദാസൻ ==അവലംബം== [[വർഗ്ഗം:1922-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 9-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനികൾ]] 5k6lasipv5xljfgrfmdf0542ng5disz 3762291 3762290 2022-08-05T03:30:31Z 2402:8100:3921:BCA:0:0:0:1 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Aali Musliar}} {{പ്രശസ്തരുടെ വിവരപ്പെട്ടി | പേര് =ഒറ്റകത്ത് സയ്യിദ് മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞിക്കോയ തങ്ങൾ | ചിത്രം = | imagesize = | width = | height = | caption = ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ | അപരനാമം = | birth_name = | birth_date = [[1875]] | birth_place = അരീച്ചോല, മലബാർ, മൈസൂർ രാജ് (ഇന്നത്തെ മലപ്പുറം ജില്ല) | death_date = {{death date|1922|01|09}} | death_place = [[മലബാർ ജില്ല]] ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ | known_for= സ്വാതന്ത്ര്യസമരം, ഖിലാഫത്ത് പ്രസ്ഥാനം,സൂഫിസം | residence = | nationality = ഭാരതീയൻ | spouse = |}} [[മലബാർ കലാപം|മലബാർ കലാപത്തിൽ]] നേതൃത്വസ്ഥാനം വഹിച്ച മുസ്ലിം പണ്ഡിതനും ആധ്യാത്മിക നേതാവുമാണ്'''ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ'''. ഒറ്റകത്ത് സയ്യിദ് മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞിക്കോയ തങ്ങൾ എന്നാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുഴുവൻ പേര്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന പ്രവർത്തന കേന്ദ്രമായ [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]]യുമായി ചേർന്ന് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ എന്നാണ് അദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നത്. ==ജീവിത രേഖ== പാണ്ടിക്കാട് താലൂക്കിലെ ചെമ്പ്രശ്ശേരി അംശത്തിൽപെട്ട അരീച്ചോലയിൽ എ.ഡി 1875- ലാണ് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ ജനനം. (ഇന്നത്തെ മലപ്പുറം ജില്ലയിലാണ് ഈ പ്രദേശം.) സയ്യിദ് അബ്ദുള്ളകോയ തങ്ങൾ ആയിരുന്നു പിതാവ്. ഫാത്വിമ ബിൻത് അഹമ്മദ് മാതാവും. [[നെല്ലിക്കുത്ത്]] സ്വദേശിയായ ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ മുസ്ലിയാരിൽ നിന്ന് [[അരീച്ചോല]]യിൽ വച്ച് ചെറുപ്പ കാലത്തേ തങ്ങൾ മതവിദ്യാഭ്യാസം നേടി.ജന്മദേശത്തു നിന്നുള്ള മതവിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം തൊട്ടടുത്ത ഗ്രാമമായ [[തൊടികപ്പുലം|തൊടികപ്പുറത്ത്]] മുദരിസായി സേവനം ചെയ്തു. അനന്തരം പിതാവിനൊപ്പം [[തുവ്വൂർ|തുവ്വൂരിലേക്ക്]] മാറി. അതിനു ശേഷമാണ് തങ്ങൾ [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]]യിലെത്തുന്നത്. ജീവിതാന്ത്യം വരെ അവിടെത്തന്നെ തുടരുകയും ചെയ്തു. ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിലേക്കുള്ള വരവ് തങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിലെ വഴിത്തിരിവായിത്തീർന്നു. ആ കാലത്താണ് അദ്ദേഹം [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|വാരിയൻകുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജിയെയും]] മറ്റു ഖിലാഫത്ത് നേതാക്കളെയും പരിചയപ്പെടുന്നത്<ref name="മാപ്പിളകലാപം">{{cite web|title=The Mapilla Rebellion : 1921-1922|url=https://archive.org/stream/cu31924023929700#page/n54/mode/1up ദ മാപ്പിള റെബല്ലിയൻ;പുറം 45|accessdate=2015-10-06}}</ref>. അതോടെ, സാമ്രാജ്യത്വ വിരുദ്ധ ചിന്തയും ദേശീയതാബോധവും തങ്ങളുടെ അകത്ത് ശക്തമായി. ആ കാലത്തു തന്നെയാണ് [[എം.പി. നാരായണ മേനോൻ]], [[കെ. മാധവൻ നായർ]], [[ആലി മുസ്‌ലിയാർ]], [[കട്ടിലശ്ശേരി മുഹമ്മദ്‌ മുസ്‌ലിയാർ]] തുടങ്ങിയ നേതാക്കളുമായി തങ്ങൾ അടുത്ത് ബന്ധപ്പെടുന്നതും. അവർക്കൊപ്പം സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരെ തങ്ങൾ സമരത്തിനിറങ്ങി. ഖുർആനിലും മറ്റു മതഗ്രന്ഥങ്ങളിലുമുള്ള ആഴത്തിലുള്ള അറിവും സൂഫി ആത്മീയ പുരോഹിതനെന്ന പട്ടവും കാരണം കാരണം സാധാരണ ജനങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. നേർച്ച മൗലീദ് റാത്തീബുകൾ പോലുള്ള ആഘോഷ ദിനങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധരുടെ കൂടിച്ചേരലുകൾക്ക് വഴിയൊരുക്കുകയും ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ പോലുള്ള ആത്മീയ പുരോഹിതർ പോരാട്ട നേതൃത്വത്തിലേക്ക് ഉയർന്നു വരാനും നാന്ദിയൊരുക്കി <ref> KN Panikkar, Agaist Lord... Page 195 196 K.N.Panikkar, Against Lord and... page-173</ref> തങ്ങളുടെ സഹചാരിയായിരുന്ന മലബാറിലെ സ്വന്ത്രത്യ സമര സേനാനി മാധവൻ നായരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ''തങ്ങൾ സമാധാനപ്രിയനായ നല്ലൊരു മനുഷ്യനാണ്. ആരെയും ആകര്ഷിക്കുന്ന, നല്ല ഉയരവും സൌന്ദര്യവുമുള്ള ശരീര പ്രകൃതി. ഉറച്ച ദൈവവിശ്വാസി, വിവിധ ജനവിഭാഗങ്ങളോട് അപാരമായ അനുകമ്പയും സഹിഷ്ണുതയും പുലർത്തി.<ref>കെ.മാധവൻ നായർ, മലബാർ കലാപം, പേജ് 202-203 </ref> ==മലബാർ കലാപത്തിലെ ഇടപെടലുകൾ== 1921 ആഗസ്ററ് മാസം [[പൂക്കോട്ടുർ തോക്ക് കേസ്]] , ആലിമുസ്ലിയാരുടെ [[ചേരൂർ മഖാം]] പ്രാർത്ഥന എന്നിവയെ ചൊല്ലി സർക്കാരും ഖിലാഫത്ത് നേതാക്കളും തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നം മൂർച്ഛിക്കുകയും തുടർന്ന് തിരൂരങ്ങാടി പള്ളി റൈഡ് , തുടർന്ന് വെടിവെയ്പ്പ് എന്നിവ സംഭവിക്കുകയും ഉണ്ടായി ഇതിനെ തുടർന്ന് ആഗസ്റ് 21ൽ ഏറനാട് [[വള്ളുവനാട് ]]പൊന്നാനി കോഴിക്കോട് താലൂക്കുകളിൽ [[മമ്പുറം മഖാം]] ബ്രിട്ടീഷുകാർ തകർത്തു കളഞ്ഞെന്നും, മാപ്പിളമാരും ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യവും നടത്തിയ ഏറ്റുമുട്ടലിൽ ജില്ലാ മജിസ്ട്രേറ്റ്, ജില്ലാ പോലീസ് സുപ്രണ്ട്, [[ഡെപ്യൂട്ടി സുപ്രണ്ട് ആമുസാഹിബ്]] മരണപ്പെട്ടുവെന്നുമുള്ള കിംവദന്തി പരന്നു. ഇതോടെ ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ മുവ്വായിരത്തോളം [[മാപ്പിളമാരും]] നൂറിൽ താഴെ [[അടിയാളരും]] [[പാണ്ടിക്കാട്]] പള്ളി പരിസരത്ത് ഒരുമിച്ചു കൂടി. ഇവരുടെ കാർമ്മികത്വത്തിൽ അംശക്കച്ചേരി, പോസ്റ്റോഫീസ് തുടങ്ങിയ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് നേരെ വെടിവെക്കുകയും പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ, ചെക്ക് പോസ്റ്റുകൾ എന്നിവിടങ്ങളിലെ രേഖകൾ മുഴുവൻ നശിപ്പിക്കുകയും ഉണ്ടായി. സൈന്യത്തിന്റെ വരവ് തടസ്സപ്പെടുത്താൻ മഞ്ചേരിയെയും [[പാണ്ടിക്കാട്|പാണ്ടിക്കാടിനെയും]] തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന [[വെള്ളുവങ്ങാട്|വെള്ളുവങ്ങാട്ടെ]] പാലവും അവർ തകർത്തു. ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം പാലായനം ചെയ്തതിനെ തുടർന്ന് [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജിയുടെ]] കീഴിൽ രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട പാണ്ടിക്കാട് [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]], [[കാളികാവ്]], കരുവാരക്കുണ്ട്, [[വണ്ടൂർ]], മേലാറ്റൂർ, തുവ്വൂർ എന്നീ പ്രദേശങ്ങളിലെ ഭരണം നടത്താൻ പാണ്ടിക്കാട് നടന്ന വിപ്ലവ സർക്കാരിന്റെ യോഗത്തിൽ [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി]] ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ ചുമതലപ്പെടുത്തി. 1921-ലെ [[മലബാർ കലാപം|മലബാർ കലാപകാലത്ത്]] [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ്]] ഹാജിയോടൊപ്പം ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ നിരവധി തവണ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധ പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകി. [[പാണ്ടിക്കാട് യുദ്ധം]] അതിൽ സുപ്രധാനമായ ഒന്നാണ്. ===തുവ്വൂർ കൂട്ടക്കൊല=== തുവ്വൂർ കൂട്ടക്കൊലയുമായി ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ ബന്ധപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് പലപ്പോഴും പറയപ്പെടാറുണ്ടെങ്കിലും, സംഭവവുമായി ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിലെ തങ്ങളുടെ വംശത്തിൽത്തന്നെയുള്ള ഇമ്പിച്ചിക്കോയ തങ്ങൾ എന്ന വ്യക്തിക്കാണ് പങ്കാളിത്തമെന്ന് കെ. മാധവൻ നായർ വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്. മാധവൻ നായർ ഇങ്ങിനെ പറയുന്നു. ചെമ്പ്രശ്ശേരി കുഞ്ഞിക്കോയത്തങ്ങൾ അക്രമങ്ങളൊന്നും നടത്തിയിട്ടില്ലെന്നു പറയുവാൻ ഞാൻ തയ്യാറില്ലെങ്കിലും തുവൂരിൽ നടന്ന കൂട്ടക്കൊലയും മറ്റും നടത്തിയത് അയാളല്ലെന്നുതന്നെയാണ് അറിയുന്നത്. തങ്ങൾ വിവരമറിഞ്ഞ് ബാക്കിയുണ്ടായിരുന്നവരെ രക്ഷപ്പെടുത്തിയെന്നുകൂടെ വർത്തമാനമുണ്ട് എന്ന് മാധവൻ നായർ ഉദ്ധരിക്കുന്നുണ്ട്<ref name="മലബാർ കലാപം218">{{cite web|title=മലബാർ കലാപം, കെ. മാധവൻ നായർ|url=http://digital.mathrubhumi.com/148596/Malabar-Kalapam/Sat-Aug-17-2013#page/240/1|publisher=Mathrubhumi|date=1987|page=218|accessdate=30-08-2015}}</ref>. ==പോരാട്ടങ്ങൾ== [[പ്രമാണം:Tirurangadi Chanthapadi Tomb.jpg|350px|left|thumb|മലബാർ സമരത്തിൽ കൊല്ലപെട്ട ബ്രിട്ടിഷ് പട്ടാളക്കാരുടെ ശവകല്ലറകൾ]] ചിൻ, കച്ചിൻ, ഗൂർക്ക തുടങ്ങി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിലെ മികച്ച റജിമെന്റുകളെ ഇറക്കി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം വിപ്ലവ സർക്കാർ അധീന പ്രദേശങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു. ആഗസ്ററ് 30 ആം തീയതി [[ആലി മുസ്ലിയാർ]] അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടു. ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം തിരിച്ചു പിടിക്കൽ ശ്രമം ആരംഭിച്ചതോടെ പോരാട്ടം കനത്തു. സെപ്തംബർ 12-ാം തിയ്യതി ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു സംഘം വിപ്ലവകാരികൾ [[മണ്ണാർക്കാട്]] ഗവണ്മെന്റ് സ്ഥാപനങ്ങൾ അക്രമിക്കുകയും കുടിയാൻ രേഖകൾ നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. സെപ്റ്റംബര് പതിമൂന്നിന് മേലാറ്റൂരില് വച്ച് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ വിപ്ളവകാരികളുടെ നേതാവായി തിരഞ്ഞെടുത്തു. ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെയും വാരിയൻകുന്നത്തിന്റെയും നേതൃത്വത്തിൽ സെപ്തംബർ 20 - 26 തീയതികളിൽ ചെർപ്പുളശ്ശേരി കാഞ്ഞിരമുക്ക്, മേലാറ്റൂർ വെള്ളിയഞ്ചേരി പള്ളി എന്നിവിടങ്ങളിൽ വിപ്ലവ സംഗമം നടന്നു.<ref> കെ.മാധവൻ നായർ പേജ്: 214-215</ref> യോഗത്തിൽ ഗറില്ലാ യുദ്ധമുറകളിലേക്ക് പോരാട്ടം വ്യാപിപ്പിക്കുക എന്ന തീരുമാനം എടുത്തു. വിപ്ലവകാരികളുടെ മുന്നിൽ പിടിച്ചു നിൽക്കാൻ കഴിയാതെ ബ്രിട്ടീഷ് അധികാരികൾ ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിലെ മൂന്നിൽ ഒരു ഭാഗത്തെ ഇവിടങ്ങളിലേക്ക് വിന്യസിച്ചു. പ്രതേക പരിശീലനം ലഭിച്ച രണ്ടു വിഭാഗ സൈനിക സംഘങ്ങൾ തങ്ങളെ കീഴ്പ്പെടുത്തുക എന്ന ലക്ഷ്യവുമായി പെരിന്തൽമണ്ണയിലും, മണ്ണാർക്കാടും തമ്പടിച്ചു.<ref> G.R.F. Tottenbam (Edited), The Mappila Rebellion 1921-22, Madras, 1922, Page 247</ref> മിലിട്ടറി ക്യാമ്പുകൾ ആക്രമിക്കാനുള്ള പദ്ധതിയൊരുക്കുന്നതിൽ സമർത്ഥനായിരുന്ന തങ്ങളുമായി വലിയൊരു ഏറ്റുമുട്ടൽ നടത്തുന്നതിൽ സൈന്യം പരാജയപ്പെടുകയാണുണ്ടായത്. <ref>R.F Totteman, The Mappila Rebellion-P:50,</ref>. ==മരണം== മലബാറിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് നേരിട്ട് കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കനത്ത തിരിച്ചടി ലോകശ്രദ്ധ ആകർഷിച്ചു കഴിഞ്ഞിരുന്നു. മലബാറിൽ ബ്രിട്ടീഷ് യുഗം കഴിഞ്ഞു എന്നാണ് ബ്രിട്ടനിലെ പത്രം അച്ചു നിരത്തിയത്.<ref>1921 ആഗസ്റ്റ് 20-ലെ ലണ്ടന് ടൈംസ്</ref> മലബാറിലെ വിപ്ലവകാരികളെ ശ്ലാഖിച്ചു സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ പ്രസിഡന്റ് [[വ്ലാദിമിർ ലെനിൻ]] രംഗത്തു വന്നു.<ref>പിണറായി വിജയൻ ദേശാഭിമാനി 04 ഒക്ടോബര് 2013 </ref> ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്ഞിയുടെ അടിയന്തര ശ്രദ്ധയും വിപ്ലവ മേഖലകളിലേക്ക് പതിഞ്ഞു.ഇതോടെ എങ്ങനെയും വിപ്ലവ പ്രദേശങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യവുമായി ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ ഇന്റലിജൻസ് തലവന്മാർ മലബാറിൽ തമ്പടിച്ചു തന്ത്രങ്ങൾ മെനഞ്ഞു. മുസ്ലിം പ്രമാണിമാരെയും ഹൈന്ദവ ജന്മിമാരെയും ഉപയോഗിച്ച് ഒറ്റുകാരെ വളർത്തി. ലഹള വർഗ്ഗീയ സംഘട്ടനമാണെന്നും വിപ്ലവ സർക്കാർ വർഗ്ഗീയ കൂട്ടായ്മയാണെന്നും കാട്ടി ഇതര പ്രദേശങ്ങളിൽ പ്രചാരണങ്ങൾ നടത്തി പുറമെ നിന്നുള്ള സഹായങ്ങൾക്ക് തടയിട്ടു. അതിർ വരമ്പുകളിട്ട് വിപ്ലവ കൂട്ടായ്മയെ ഭിന്നിപ്പിച്ചു<ref>.K.N. Panikkar, Against Lord....Page-162</ref>. യാതൊരു മുന്നൊരുക്കങ്ങളുമില്ലാതെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട സായുധ കാലാപത്തിനു ആളും ആയുധവും കിട്ടാതാവുന്ന സ്ഥിതി സംജാതമായതോടെ നേതാക്കൾ ഒളിവിലാകുകയും ചിതറിപ്പോയ ഒട്ടു മിക്ക വിപ്ലവ സംഘങ്ങളുടെയും സർക്കാർ വിരുദ്ധ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് അറുതി വരികയും ചെയ്തു <ref> എം.ഗംഗാധരൻ നായർ, മലബാർ കലാപം-പേജ് - 216</ref> അപകടം മുന്നിൽ കണ്ട ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിൽ സംഗമിക്കാൻ വിവിധ സംഘങ്ങളുടെ നേതാക്കൾക്ക് കത്തയച്ചു. മുഴുവൻ വിപ്ലവകാരികളും ഒത്തുചേർന്ന് [[മമ്പുറം മഖാം]]മിൽ ചെന്ന് പ്രാർത്ഥന നടത്തിയ ശേഷം ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിനെതിരെ ഒരു അന്തിമ പോരാട്ടം നടത്താനുള്ള ആഹ്വാനമായിരുന്നു അത്.<ref>എം.ഗംഗാധരൻ നായർ, മലബാർ കലാപം-പേജ് 217</ref>ഒറ്റുകാരിലൂടെ പദ്ധതി മണത്തറിഞ്ഞ സൈന്യം വിപ്ലവകാരികൾ കുന്നിൻപുറങ്ങളിൽ സമ്മേളിക്കുമ്പോൾ അവരെ ഉപരോധത്തിലാക്കി , ഭക്ഷണവും വെള്ളവും സഹായങ്ങളും മുടക്കി ശക്തി ക്ഷയിപ്പിച്ചു കീഴടക്കുക എന്ന തന്ത്രമൊരുക്കി<ref>.എം.ഗംഗാധരൻ, മലബാർ കലാപം പേജ്: 211</ref> പദ്ധതി നടപ്പായതോടെ ഉപരോധത്തിലായ തങ്ങളെയും കൂട്ടരെയും പ്രലോഭിപ്പിച്ചു കീഴടക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ അധികാരികളുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും ആരംഭിച്ചു. <ref> എം ഗംഗാധരൻ, മലബാർ കലാപം പേജ്. 217</ref>ഡിസംബർ ഒന്നിന് സൈനിക അധികാരികൾക്ക് തങ്ങളുടെ ഒരു കുറി ലഭിച്ചു. മാപ്പിളമാർ വിപ്ലവം നടത്താൻ നിർബന്ധിക്കപ്പെടുകയായിരുന്നുവെന്നും, [[മതം]], [[ജാതി]] എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ നിരപരാധികളായ സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും ബ്രിട്ടീഷ് ഗവണ്മെന്റും ജന്മികളും വേട്ടയാടിയതും അത്തരം ദാരുണ സംഭവങ്ങളും എണ്ണമിട്ട് പറഞ്ഞ തങ്ങൾ സൈന്യം പിന്മാറുകയാണെങ്കിൽ പിന്മാറുന്ന കാര്യം വിപ്ലവകാരികളും ആലോചിക്കാമെന്നു കത്തിൽ ഉറപ്പു നൽകി. വേട്ടയാടലുകളെ ന്യായീകരിച്ച സൈന്യം തങ്ങളും കൂട്ടരും പിന്മാറിയാൽ സൈന്യം പിന്മാറുന്ന കാര്യവും വിപ്ലവ സർക്കാരുമായി ചർച്ച നടത്തുന്ന കാര്യവും പരിഗണിക്കാമെന്ന് മറുപടി നൽകി. സർക്കാർ ചിലവിൽ മക്കയിൽ അയക്കാം, വിപ്ലവകാരികൾക്കെതിരായ കേസുകൾ എഴുതി തള്ളാം, കുടിയാൻ നിയമങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യാം എന്നുമുള്ള മോഹന വാഗ്ദാനങ്ങളും കൂടെ നൽകി. ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ വലംകയ്യായിരുന്ന കോഴിശ്ശേരി മമ്മദിനെ വിശ്വാസത്തിലെടുത്ത സൈന്യം തങ്ങളെയും കൂട്ടി ഒത്തു തീർപ്പ് ചർച്ചകൾക്കായി രഹസ്യമായി [[മേലാറ്റൂർ]] പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ വരാൻ മമ്മദിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മമ്മദ് ആവിശ്യപ്പെട്ടതനുസരിച്ചു ഉപാധികളോടെ ഡിസംബർ-17ന് മേലാറ്റൂർ സബ് ഇൻസ്പെക്ക്ടർക്ക് മുമ്പിൽ തങ്ങൾ ഹാജരായി. ഇതോടെ ഒളിച്ചിരുന്ന പ്രതേക സംഘം അവരെ കീഴ്പ്പെടുത്തി. 1921 ഡിസംബർ പത്തൊമ്പതിന് തങ്ങളെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ വെട്ടത്തൂർ സബ് ഇൻസ്പെക്ടറുടെ മുമ്പിൽ ഹാജരാക്കുകയും അതേതുടർന്ന് അറസ്റ് ചെയ്യുകയും ഉണ്ടായി. തങ്ങളുടെയും കോഴിശ്ശേരി മമ്മദിൻറെയും അറസ്റ്റു രേഖപ്പെടുത്തി യുദ്ധകോടതിയിൽ വിചാരണ ചെയ്യുകയും 1922 ജനുവരി 9ന് ഇരുവരെയും വെടിവെച്ച് കൊല്ലുകയും ചെയ്തു.<ref name="മലബാർ കലാപം">{{cite web|title=മലബാർ കലാപം, കെ. മാധവൻ നായർ, പേജ് 289|url=http://digital.mathrubhumi.com/148596/Malabar-Kalapam/Sat-Aug-17-2013#page/311/1|accessdate=10-08-2015}}</ref> ==ഇവ കാണുക== *[[മലബാർ കലാപം]] *<nowiki>[[ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌]]</nowiki> *[[മാപ്പിള ലഹളകൾ]] ==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്== *https://www.academia.edu/15424205/_Chembrasseri_Thangal_A_Forgotten_Leader_of_South_Malabar *http://mappilalahala5113.blogspot.in/2011/08/well-at-tuvvur-september-25-1921.html *Chembrasseri Thangal: A Forgotten Chembrasseri of South Malabar ചെമ്പ്രശേരി തങ്ങള്:പോരാട്ട ഭൂമിയിലെ മതനേതൃത്വം -- പ്രൊഫ വി ഹരിദാസൻ ==അവലംബം== [[വർഗ്ഗം:1922-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 9-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനികൾ]] 82qy0y0j5up59tgr2bsiwmlqcfjt8oo 3762304 3762291 2022-08-05T05:15:52Z Ajeeshkumar4u 108239 /* ഇവ കാണുക */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Aali Musliar}} {{പ്രശസ്തരുടെ വിവരപ്പെട്ടി | പേര് =ഒറ്റകത്ത് സയ്യിദ് മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞിക്കോയ തങ്ങൾ | ചിത്രം = | imagesize = | width = | height = | caption = ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ | അപരനാമം = | birth_name = | birth_date = [[1875]] | birth_place = അരീച്ചോല, മലബാർ, മൈസൂർ രാജ് (ഇന്നത്തെ മലപ്പുറം ജില്ല) | death_date = {{death date|1922|01|09}} | death_place = [[മലബാർ ജില്ല]] ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ | known_for= സ്വാതന്ത്ര്യസമരം, ഖിലാഫത്ത് പ്രസ്ഥാനം,സൂഫിസം | residence = | nationality = ഭാരതീയൻ | spouse = |}} [[മലബാർ കലാപം|മലബാർ കലാപത്തിൽ]] നേതൃത്വസ്ഥാനം വഹിച്ച മുസ്ലിം പണ്ഡിതനും ആധ്യാത്മിക നേതാവുമാണ്'''ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ'''. ഒറ്റകത്ത് സയ്യിദ് മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞിക്കോയ തങ്ങൾ എന്നാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുഴുവൻ പേര്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന പ്രവർത്തന കേന്ദ്രമായ [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]]യുമായി ചേർന്ന് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ എന്നാണ് അദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നത്. ==ജീവിത രേഖ== പാണ്ടിക്കാട് താലൂക്കിലെ ചെമ്പ്രശ്ശേരി അംശത്തിൽപെട്ട അരീച്ചോലയിൽ എ.ഡി 1875- ലാണ് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ ജനനം. (ഇന്നത്തെ മലപ്പുറം ജില്ലയിലാണ് ഈ പ്രദേശം.) സയ്യിദ് അബ്ദുള്ളകോയ തങ്ങൾ ആയിരുന്നു പിതാവ്. ഫാത്വിമ ബിൻത് അഹമ്മദ് മാതാവും. [[നെല്ലിക്കുത്ത്]] സ്വദേശിയായ ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ മുസ്ലിയാരിൽ നിന്ന് [[അരീച്ചോല]]യിൽ വച്ച് ചെറുപ്പ കാലത്തേ തങ്ങൾ മതവിദ്യാഭ്യാസം നേടി.ജന്മദേശത്തു നിന്നുള്ള മതവിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം തൊട്ടടുത്ത ഗ്രാമമായ [[തൊടികപ്പുലം|തൊടികപ്പുറത്ത്]] മുദരിസായി സേവനം ചെയ്തു. അനന്തരം പിതാവിനൊപ്പം [[തുവ്വൂർ|തുവ്വൂരിലേക്ക്]] മാറി. അതിനു ശേഷമാണ് തങ്ങൾ [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]]യിലെത്തുന്നത്. ജീവിതാന്ത്യം വരെ അവിടെത്തന്നെ തുടരുകയും ചെയ്തു. ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിലേക്കുള്ള വരവ് തങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിലെ വഴിത്തിരിവായിത്തീർന്നു. ആ കാലത്താണ് അദ്ദേഹം [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|വാരിയൻകുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജിയെയും]] മറ്റു ഖിലാഫത്ത് നേതാക്കളെയും പരിചയപ്പെടുന്നത്<ref name="മാപ്പിളകലാപം">{{cite web|title=The Mapilla Rebellion : 1921-1922|url=https://archive.org/stream/cu31924023929700#page/n54/mode/1up ദ മാപ്പിള റെബല്ലിയൻ;പുറം 45|accessdate=2015-10-06}}</ref>. അതോടെ, സാമ്രാജ്യത്വ വിരുദ്ധ ചിന്തയും ദേശീയതാബോധവും തങ്ങളുടെ അകത്ത് ശക്തമായി. ആ കാലത്തു തന്നെയാണ് [[എം.പി. നാരായണ മേനോൻ]], [[കെ. മാധവൻ നായർ]], [[ആലി മുസ്‌ലിയാർ]], [[കട്ടിലശ്ശേരി മുഹമ്മദ്‌ മുസ്‌ലിയാർ]] തുടങ്ങിയ നേതാക്കളുമായി തങ്ങൾ അടുത്ത് ബന്ധപ്പെടുന്നതും. അവർക്കൊപ്പം സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരെ തങ്ങൾ സമരത്തിനിറങ്ങി. ഖുർആനിലും മറ്റു മതഗ്രന്ഥങ്ങളിലുമുള്ള ആഴത്തിലുള്ള അറിവും സൂഫി ആത്മീയ പുരോഹിതനെന്ന പട്ടവും കാരണം കാരണം സാധാരണ ജനങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. നേർച്ച മൗലീദ് റാത്തീബുകൾ പോലുള്ള ആഘോഷ ദിനങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധരുടെ കൂടിച്ചേരലുകൾക്ക് വഴിയൊരുക്കുകയും ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ പോലുള്ള ആത്മീയ പുരോഹിതർ പോരാട്ട നേതൃത്വത്തിലേക്ക് ഉയർന്നു വരാനും നാന്ദിയൊരുക്കി <ref> KN Panikkar, Agaist Lord... Page 195 196 K.N.Panikkar, Against Lord and... page-173</ref> തങ്ങളുടെ സഹചാരിയായിരുന്ന മലബാറിലെ സ്വന്ത്രത്യ സമര സേനാനി മാധവൻ നായരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ''തങ്ങൾ സമാധാനപ്രിയനായ നല്ലൊരു മനുഷ്യനാണ്. ആരെയും ആകര്ഷിക്കുന്ന, നല്ല ഉയരവും സൌന്ദര്യവുമുള്ള ശരീര പ്രകൃതി. ഉറച്ച ദൈവവിശ്വാസി, വിവിധ ജനവിഭാഗങ്ങളോട് അപാരമായ അനുകമ്പയും സഹിഷ്ണുതയും പുലർത്തി.<ref>കെ.മാധവൻ നായർ, മലബാർ കലാപം, പേജ് 202-203 </ref> ==മലബാർ കലാപത്തിലെ ഇടപെടലുകൾ== 1921 ആഗസ്ററ് മാസം [[പൂക്കോട്ടുർ തോക്ക് കേസ്]] , ആലിമുസ്ലിയാരുടെ [[ചേരൂർ മഖാം]] പ്രാർത്ഥന എന്നിവയെ ചൊല്ലി സർക്കാരും ഖിലാഫത്ത് നേതാക്കളും തമ്മിലുള്ള പ്രശ്നം മൂർച്ഛിക്കുകയും തുടർന്ന് തിരൂരങ്ങാടി പള്ളി റൈഡ് , തുടർന്ന് വെടിവെയ്പ്പ് എന്നിവ സംഭവിക്കുകയും ഉണ്ടായി ഇതിനെ തുടർന്ന് ആഗസ്റ് 21ൽ ഏറനാട് [[വള്ളുവനാട് ]]പൊന്നാനി കോഴിക്കോട് താലൂക്കുകളിൽ [[മമ്പുറം മഖാം]] ബ്രിട്ടീഷുകാർ തകർത്തു കളഞ്ഞെന്നും, മാപ്പിളമാരും ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യവും നടത്തിയ ഏറ്റുമുട്ടലിൽ ജില്ലാ മജിസ്ട്രേറ്റ്, ജില്ലാ പോലീസ് സുപ്രണ്ട്, [[ഡെപ്യൂട്ടി സുപ്രണ്ട് ആമുസാഹിബ്]] മരണപ്പെട്ടുവെന്നുമുള്ള കിംവദന്തി പരന്നു. ഇതോടെ ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ മുവ്വായിരത്തോളം [[മാപ്പിളമാരും]] നൂറിൽ താഴെ [[അടിയാളരും]] [[പാണ്ടിക്കാട്]] പള്ളി പരിസരത്ത് ഒരുമിച്ചു കൂടി. ഇവരുടെ കാർമ്മികത്വത്തിൽ അംശക്കച്ചേരി, പോസ്റ്റോഫീസ് തുടങ്ങിയ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് നേരെ വെടിവെക്കുകയും പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ, ചെക്ക് പോസ്റ്റുകൾ എന്നിവിടങ്ങളിലെ രേഖകൾ മുഴുവൻ നശിപ്പിക്കുകയും ഉണ്ടായി. സൈന്യത്തിന്റെ വരവ് തടസ്സപ്പെടുത്താൻ മഞ്ചേരിയെയും [[പാണ്ടിക്കാട്|പാണ്ടിക്കാടിനെയും]] തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന [[വെള്ളുവങ്ങാട്|വെള്ളുവങ്ങാട്ടെ]] പാലവും അവർ തകർത്തു. ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം പാലായനം ചെയ്തതിനെ തുടർന്ന് [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജിയുടെ]] കീഴിൽ രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട പാണ്ടിക്കാട് [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]], [[കാളികാവ്]], കരുവാരക്കുണ്ട്, [[വണ്ടൂർ]], മേലാറ്റൂർ, തുവ്വൂർ എന്നീ പ്രദേശങ്ങളിലെ ഭരണം നടത്താൻ പാണ്ടിക്കാട് നടന്ന വിപ്ലവ സർക്കാരിന്റെ യോഗത്തിൽ [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി]] ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ ചുമതലപ്പെടുത്തി. 1921-ലെ [[മലബാർ കലാപം|മലബാർ കലാപകാലത്ത്]] [[വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി|വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ്]] ഹാജിയോടൊപ്പം ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ നിരവധി തവണ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധ പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകി. [[പാണ്ടിക്കാട് യുദ്ധം]] അതിൽ സുപ്രധാനമായ ഒന്നാണ്. ===തുവ്വൂർ കൂട്ടക്കൊല=== തുവ്വൂർ കൂട്ടക്കൊലയുമായി ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ ബന്ധപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് പലപ്പോഴും പറയപ്പെടാറുണ്ടെങ്കിലും, സംഭവവുമായി ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിലെ തങ്ങളുടെ വംശത്തിൽത്തന്നെയുള്ള ഇമ്പിച്ചിക്കോയ തങ്ങൾ എന്ന വ്യക്തിക്കാണ് പങ്കാളിത്തമെന്ന് കെ. മാധവൻ നായർ വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്. മാധവൻ നായർ ഇങ്ങിനെ പറയുന്നു. ചെമ്പ്രശ്ശേരി കുഞ്ഞിക്കോയത്തങ്ങൾ അക്രമങ്ങളൊന്നും നടത്തിയിട്ടില്ലെന്നു പറയുവാൻ ഞാൻ തയ്യാറില്ലെങ്കിലും തുവൂരിൽ നടന്ന കൂട്ടക്കൊലയും മറ്റും നടത്തിയത് അയാളല്ലെന്നുതന്നെയാണ് അറിയുന്നത്. തങ്ങൾ വിവരമറിഞ്ഞ് ബാക്കിയുണ്ടായിരുന്നവരെ രക്ഷപ്പെടുത്തിയെന്നുകൂടെ വർത്തമാനമുണ്ട് എന്ന് മാധവൻ നായർ ഉദ്ധരിക്കുന്നുണ്ട്<ref name="മലബാർ കലാപം218">{{cite web|title=മലബാർ കലാപം, കെ. മാധവൻ നായർ|url=http://digital.mathrubhumi.com/148596/Malabar-Kalapam/Sat-Aug-17-2013#page/240/1|publisher=Mathrubhumi|date=1987|page=218|accessdate=30-08-2015}}</ref>. ==പോരാട്ടങ്ങൾ== [[പ്രമാണം:Tirurangadi Chanthapadi Tomb.jpg|350px|left|thumb|മലബാർ സമരത്തിൽ കൊല്ലപെട്ട ബ്രിട്ടിഷ് പട്ടാളക്കാരുടെ ശവകല്ലറകൾ]] ചിൻ, കച്ചിൻ, ഗൂർക്ക തുടങ്ങി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിലെ മികച്ച റജിമെന്റുകളെ ഇറക്കി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം വിപ്ലവ സർക്കാർ അധീന പ്രദേശങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു. ആഗസ്ററ് 30 ആം തീയതി [[ആലി മുസ്ലിയാർ]] അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടു. ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം തിരിച്ചു പിടിക്കൽ ശ്രമം ആരംഭിച്ചതോടെ പോരാട്ടം കനത്തു. സെപ്തംബർ 12-ാം തിയ്യതി ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു സംഘം വിപ്ലവകാരികൾ [[മണ്ണാർക്കാട്]] ഗവണ്മെന്റ് സ്ഥാപനങ്ങൾ അക്രമിക്കുകയും കുടിയാൻ രേഖകൾ നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. സെപ്റ്റംബര് പതിമൂന്നിന് മേലാറ്റൂരില് വച്ച് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ വിപ്ളവകാരികളുടെ നേതാവായി തിരഞ്ഞെടുത്തു. ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെയും വാരിയൻകുന്നത്തിന്റെയും നേതൃത്വത്തിൽ സെപ്തംബർ 20 - 26 തീയതികളിൽ ചെർപ്പുളശ്ശേരി കാഞ്ഞിരമുക്ക്, മേലാറ്റൂർ വെള്ളിയഞ്ചേരി പള്ളി എന്നിവിടങ്ങളിൽ വിപ്ലവ സംഗമം നടന്നു.<ref> കെ.മാധവൻ നായർ പേജ്: 214-215</ref> യോഗത്തിൽ ഗറില്ലാ യുദ്ധമുറകളിലേക്ക് പോരാട്ടം വ്യാപിപ്പിക്കുക എന്ന തീരുമാനം എടുത്തു. വിപ്ലവകാരികളുടെ മുന്നിൽ പിടിച്ചു നിൽക്കാൻ കഴിയാതെ ബ്രിട്ടീഷ് അധികാരികൾ ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിലെ മൂന്നിൽ ഒരു ഭാഗത്തെ ഇവിടങ്ങളിലേക്ക് വിന്യസിച്ചു. പ്രതേക പരിശീലനം ലഭിച്ച രണ്ടു വിഭാഗ സൈനിക സംഘങ്ങൾ തങ്ങളെ കീഴ്പ്പെടുത്തുക എന്ന ലക്ഷ്യവുമായി പെരിന്തൽമണ്ണയിലും, മണ്ണാർക്കാടും തമ്പടിച്ചു.<ref> G.R.F. Tottenbam (Edited), The Mappila Rebellion 1921-22, Madras, 1922, Page 247</ref> മിലിട്ടറി ക്യാമ്പുകൾ ആക്രമിക്കാനുള്ള പദ്ധതിയൊരുക്കുന്നതിൽ സമർത്ഥനായിരുന്ന തങ്ങളുമായി വലിയൊരു ഏറ്റുമുട്ടൽ നടത്തുന്നതിൽ സൈന്യം പരാജയപ്പെടുകയാണുണ്ടായത്. <ref>R.F Totteman, The Mappila Rebellion-P:50,</ref>. ==മരണം== മലബാറിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് നേരിട്ട് കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കനത്ത തിരിച്ചടി ലോകശ്രദ്ധ ആകർഷിച്ചു കഴിഞ്ഞിരുന്നു. മലബാറിൽ ബ്രിട്ടീഷ് യുഗം കഴിഞ്ഞു എന്നാണ് ബ്രിട്ടനിലെ പത്രം അച്ചു നിരത്തിയത്.<ref>1921 ആഗസ്റ്റ് 20-ലെ ലണ്ടന് ടൈംസ്</ref> മലബാറിലെ വിപ്ലവകാരികളെ ശ്ലാഖിച്ചു സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ പ്രസിഡന്റ് [[വ്ലാദിമിർ ലെനിൻ]] രംഗത്തു വന്നു.<ref>പിണറായി വിജയൻ ദേശാഭിമാനി 04 ഒക്ടോബര് 2013 </ref> ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്ഞിയുടെ അടിയന്തര ശ്രദ്ധയും വിപ്ലവ മേഖലകളിലേക്ക് പതിഞ്ഞു.ഇതോടെ എങ്ങനെയും വിപ്ലവ പ്രദേശങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യവുമായി ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ ഇന്റലിജൻസ് തലവന്മാർ മലബാറിൽ തമ്പടിച്ചു തന്ത്രങ്ങൾ മെനഞ്ഞു. മുസ്ലിം പ്രമാണിമാരെയും ഹൈന്ദവ ജന്മിമാരെയും ഉപയോഗിച്ച് ഒറ്റുകാരെ വളർത്തി. ലഹള വർഗ്ഗീയ സംഘട്ടനമാണെന്നും വിപ്ലവ സർക്കാർ വർഗ്ഗീയ കൂട്ടായ്മയാണെന്നും കാട്ടി ഇതര പ്രദേശങ്ങളിൽ പ്രചാരണങ്ങൾ നടത്തി പുറമെ നിന്നുള്ള സഹായങ്ങൾക്ക് തടയിട്ടു. അതിർ വരമ്പുകളിട്ട് വിപ്ലവ കൂട്ടായ്മയെ ഭിന്നിപ്പിച്ചു<ref>.K.N. Panikkar, Against Lord....Page-162</ref>. യാതൊരു മുന്നൊരുക്കങ്ങളുമില്ലാതെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട സായുധ കാലാപത്തിനു ആളും ആയുധവും കിട്ടാതാവുന്ന സ്ഥിതി സംജാതമായതോടെ നേതാക്കൾ ഒളിവിലാകുകയും ചിതറിപ്പോയ ഒട്ടു മിക്ക വിപ്ലവ സംഘങ്ങളുടെയും സർക്കാർ വിരുദ്ധ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് അറുതി വരികയും ചെയ്തു <ref> എം.ഗംഗാധരൻ നായർ, മലബാർ കലാപം-പേജ് - 216</ref> അപകടം മുന്നിൽ കണ്ട ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിൽ സംഗമിക്കാൻ വിവിധ സംഘങ്ങളുടെ നേതാക്കൾക്ക് കത്തയച്ചു. മുഴുവൻ വിപ്ലവകാരികളും ഒത്തുചേർന്ന് [[മമ്പുറം മഖാം]]മിൽ ചെന്ന് പ്രാർത്ഥന നടത്തിയ ശേഷം ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിനെതിരെ ഒരു അന്തിമ പോരാട്ടം നടത്താനുള്ള ആഹ്വാനമായിരുന്നു അത്.<ref>എം.ഗംഗാധരൻ നായർ, മലബാർ കലാപം-പേജ് 217</ref>ഒറ്റുകാരിലൂടെ പദ്ധതി മണത്തറിഞ്ഞ സൈന്യം വിപ്ലവകാരികൾ കുന്നിൻപുറങ്ങളിൽ സമ്മേളിക്കുമ്പോൾ അവരെ ഉപരോധത്തിലാക്കി , ഭക്ഷണവും വെള്ളവും സഹായങ്ങളും മുടക്കി ശക്തി ക്ഷയിപ്പിച്ചു കീഴടക്കുക എന്ന തന്ത്രമൊരുക്കി<ref>.എം.ഗംഗാധരൻ, മലബാർ കലാപം പേജ്: 211</ref> പദ്ധതി നടപ്പായതോടെ ഉപരോധത്തിലായ തങ്ങളെയും കൂട്ടരെയും പ്രലോഭിപ്പിച്ചു കീഴടക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ അധികാരികളുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും ആരംഭിച്ചു. <ref> എം ഗംഗാധരൻ, മലബാർ കലാപം പേജ്. 217</ref>ഡിസംബർ ഒന്നിന് സൈനിക അധികാരികൾക്ക് തങ്ങളുടെ ഒരു കുറി ലഭിച്ചു. മാപ്പിളമാർ വിപ്ലവം നടത്താൻ നിർബന്ധിക്കപ്പെടുകയായിരുന്നുവെന്നും, [[മതം]], [[ജാതി]] എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ നിരപരാധികളായ സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും ബ്രിട്ടീഷ് ഗവണ്മെന്റും ജന്മികളും വേട്ടയാടിയതും അത്തരം ദാരുണ സംഭവങ്ങളും എണ്ണമിട്ട് പറഞ്ഞ തങ്ങൾ സൈന്യം പിന്മാറുകയാണെങ്കിൽ പിന്മാറുന്ന കാര്യം വിപ്ലവകാരികളും ആലോചിക്കാമെന്നു കത്തിൽ ഉറപ്പു നൽകി. വേട്ടയാടലുകളെ ന്യായീകരിച്ച സൈന്യം തങ്ങളും കൂട്ടരും പിന്മാറിയാൽ സൈന്യം പിന്മാറുന്ന കാര്യവും വിപ്ലവ സർക്കാരുമായി ചർച്ച നടത്തുന്ന കാര്യവും പരിഗണിക്കാമെന്ന് മറുപടി നൽകി. സർക്കാർ ചിലവിൽ മക്കയിൽ അയക്കാം, വിപ്ലവകാരികൾക്കെതിരായ കേസുകൾ എഴുതി തള്ളാം, കുടിയാൻ നിയമങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യാം എന്നുമുള്ള മോഹന വാഗ്ദാനങ്ങളും കൂടെ നൽകി. ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ വലംകയ്യായിരുന്ന കോഴിശ്ശേരി മമ്മദിനെ വിശ്വാസത്തിലെടുത്ത സൈന്യം തങ്ങളെയും കൂട്ടി ഒത്തു തീർപ്പ് ചർച്ചകൾക്കായി രഹസ്യമായി [[മേലാറ്റൂർ]] പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ വരാൻ മമ്മദിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മമ്മദ് ആവിശ്യപ്പെട്ടതനുസരിച്ചു ഉപാധികളോടെ ഡിസംബർ-17ന് മേലാറ്റൂർ സബ് ഇൻസ്പെക്ക്ടർക്ക് മുമ്പിൽ തങ്ങൾ ഹാജരായി. ഇതോടെ ഒളിച്ചിരുന്ന പ്രതേക സംഘം അവരെ കീഴ്പ്പെടുത്തി. 1921 ഡിസംബർ പത്തൊമ്പതിന് തങ്ങളെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ വെട്ടത്തൂർ സബ് ഇൻസ്പെക്ടറുടെ മുമ്പിൽ ഹാജരാക്കുകയും അതേതുടർന്ന് അറസ്റ് ചെയ്യുകയും ഉണ്ടായി. തങ്ങളുടെയും കോഴിശ്ശേരി മമ്മദിൻറെയും അറസ്റ്റു രേഖപ്പെടുത്തി യുദ്ധകോടതിയിൽ വിചാരണ ചെയ്യുകയും 1922 ജനുവരി 9ന് ഇരുവരെയും വെടിവെച്ച് കൊല്ലുകയും ചെയ്തു.<ref name="മലബാർ കലാപം">{{cite web|title=മലബാർ കലാപം, കെ. മാധവൻ നായർ, പേജ് 289|url=http://digital.mathrubhumi.com/148596/Malabar-Kalapam/Sat-Aug-17-2013#page/311/1|accessdate=10-08-2015}}</ref> ==ഇവ കാണുക== *[[മലബാർ കലാപം]] *[[ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌]] *[[മാപ്പിള ലഹളകൾ]] ==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്== *https://www.academia.edu/15424205/_Chembrasseri_Thangal_A_Forgotten_Leader_of_South_Malabar *http://mappilalahala5113.blogspot.in/2011/08/well-at-tuvvur-september-25-1921.html *Chembrasseri Thangal: A Forgotten Chembrasseri of South Malabar ചെമ്പ്രശേരി തങ്ങള്:പോരാട്ട ഭൂമിയിലെ മതനേതൃത്വം -- പ്രൊഫ വി ഹരിദാസൻ ==അവലംബം== [[വർഗ്ഗം:1922-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 9-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനികൾ]] sckcdmqz1lslg9fai2mgp5bnblwanvk 0 321394 3762243 3625235 2022-08-04T14:21:55Z Vysotsky 51538 #WPWP wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Evelyn_Fox_Keller}}{{Infobox scientist | name = ഇവല്യൻ ഫോക്സ് കെല്ലർ | image = EvelynFoxKeller1999.jpg | image_size = | alt = | caption = ഇവല്യൻ ഫോക്സ് കെല്ലർ | birth_date = {{Birth date|1936|03|20}} | birth_place = [[New York City|New York]] | death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> | death_place = | resting_place = | resting_place_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}} --> | residence = | citizenship = USA | nationality = | fields = ഭൗതിക ശാസ്ത്രം, മോളികുലാർ ബയോളജി,,ആധുനി ജീവശാസ്ത്രത്തിൻറെ ചരിത്രവും തത്ത്വചിന്ത, ജെൻഡറും ശാസ്ത്രവും | workplaces = | alma_mater = Brandeis University(B.A.), Radcliffe College(M.A.), Harvard University(Ph.D.)<ref name="mit">{{cite web | last = | first = | authorlink = | coauthors = | title = Evelyn Fox Keller To Join STS Faculty | work = MIT News | publisher = Massachusetts Institute of Technology | date = 15 July 1992 | url = http://web.mit.edu/newsoffice/1992/keller-0715.html | doi = | accessdate = 7 February 2013}}</ref> | thesis_title = "Photoinactivation and the Expression of Genetic Information in Bacteriophage-Lambda"<ref>{{cite web | last = Yeghiayan | first = Eddie | authorlink = | coauthors = | title = Evelyn Fox Keller, Dissertation | work = The Wellek Library Lectures for 1993 | publisher = The Critical Theory Institute, University of California, Irvine | date = | url = http://www.lib.uci.edu/about/publications/wellek/keller/A16dissertation.html#xtocid57396 | format = | doi = | accessdate = 7 February 2013 | archive-date = 2013-01-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20130109184312/http://www.lib.uci.edu/about/publications/wellek/keller/A16dissertation.html#xtocid57396 | url-status = dead }}</ref> | thesis_url = | thesis_year = 1963 | doctoral_advisor = | academic_advisors = | doctoral_students = | notable_students = | known_for = | author_abbrev_bot = | author_abbrev_zoo = | influences = | influenced = | awards = [[MacArthur Fellowship]], [[Guggenheim Fellowship]] | signature = <!--(filename only)--> | signature_alt = | website = <!-- {{URL|www.example.com}} --> | footnotes = | spouse = }} അമേരിക്കയിലെ [[മസ്സാചുസെറ്റ്സ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി|മസ്സാചുസെറ്റ്സ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജിയിലെ]] പ്രശസ്തയായ അധ്യാപികയും സ്ത്രീപക്ഷ വാദിയും പ്രകൃതിശാസ്ത്രജ്ഞയുമാണ് '''ഇവല്യൻ ഫോക്സ് കെല്ലർ'''.(ജനനം 1936, മാർച്ച് 20)<ref>{{cite news|url=http://www.nytimes.com/2005/04/12/science/12prof.html|title=Theorist Drawn Into Debate 'That Will Not Go Away'|last=Dean|first=Cornelia|date=April 12, 2005|work=[[The New York Times]]|accessdate=9 July 2012}}</ref> <!--and [[feminism|feminist]]-->. മസാചുസെറ്റ്സ് ഇൻസ്റ്റിട്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജിക്ക് കീഴിലുള്ള ഇമേരിറ്റ ഓഫ് ഹിസ്റ്ററി ആൻറ് ഫിലോസഫി ഓഫ് സയൻസിലെ പ്രൊഫസറാണ്.<ref>{{cite web | last = | first = | authorlink = | coauthors = | title = Evelyn Fox Keller MIT STS Faculty page | work = | publisher = Massachusetts Institute of Technology | date = | url = http://web.mit.edu/sts/people/keller.html | archiveurl = https://www.webcitation.org/6DKoaQTZw?url=http://web.mit.edu/sts/people/keller.html | archivedate = 2013-01-01 | doi = | accessdate = 31 December 2012 | url-status = live }}</ref> ഭൗതിക ശാസ്ത്രത്തിൻറെയും ജീവശാസ്ത്രത്തിൻറെയും ഒരു സങ്കലനത്തെ കുറിച്ചായിരുന്നു ആദ്യകാലത്ത് ഇവർ ശ്രദ്ധകേന്ദ്രീകരിച്ചിരുന്നത്. ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:1936-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മാർച്ച് 20-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെമിനിസ്റ്റുകൾ]] 7rexf8ygpqszrb60b3ys90ivm97m6yf 0 321667 3762341 3624270 2022-08-05T08:50:40Z 106.216.137.19 /* മുനിസിപ്പൽ വാർഡുകൾ */അക്ഷരപിശക് തിരുത്തി wikitext text/x-wiki {{PU|Anthoor Municipality}} {{കേരളത്തിലെ നഗരസഭകൾ |സ്ഥലപ്പേർ=ആന്തൂർ നഗരസഭ |അപരനാമം = |ചിത്രം = |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം =പട്ടണം |നിയമസഭാമണ്ഡലം= |ലോകസഭാമണ്ഡലം= |അക്ഷാംശം = |രേഖാംശം = |വാർഡുകൾ= |ജില്ല = കണ്ണൂർ |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = |ഭരണനേതൃത്വം = |വിസ്തീർണ്ണം = |ജനസംഖ്യ = |ജനസാന്ദ്രത = |Pincode/Zipcode = |TelephoneCode = |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = |കുറിപ്പുകൾ= }} [[കണ്ണൂർ ജില്ല]]യിലെ പുതിയ നഗരസഭയാണ് '''ആന്തൂർ നഗരസഭ'''. ആന്തൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തും തളിപ്പറമ്പ് ഗ്രാമപഞ്ചായത്തും ചേർത്ത് 1990-ൽ [[തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ]] രൂപികരിച്ചിരുന്നു. 2015-ൽ തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ വിഭജിച്ച് [[ധർമ്മശാല, കണ്ണൂർ|ധർമ്മശാല]] കേന്ദ്രമാക്കി ആന്തൂർ നഗരസഭ രൂപീകരിച്ചു. ആന്തൂർ വില്ലേജ്, മൊറാഴ വില്ലേജ് എന്നിവ ഉൾപെടുന്നതാണ് നഗരസഭ. 28.44ചതുരശ്ര കി.മീ വിസ്തൃതിയുണ്ട്. 28,290 ആണ് ജനസംഖ്യ. 28 വാർഡുകളിൽ 14 ജനറൽ വാർഡുകളും ഒരു പട്ടികജാതി സംവരണ വാർഡും 13 വനിതാ വാർഡും == അതിരുകൾ == * [[തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ]] * [[മയ്യിൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] * [[കല്യാശേരി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] == പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളും സ്ഥാപനങ്ങളും == * കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പ്രധാന വ്യവസായ മേഖലയായ ധർമശാല - അമ്പതിലധികം ചെറുതും വലുതുമായ ഫാക്ടറികൾ ധർമശാലയിലുണ്ട്. * തീർഥാടന കേന്ദ്രമായ [[പറശ്ശിനിക്കടവ് മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം]] * വെള്ളിക്കീൽ ഇക്കോ ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രം * [[വിസ്മയ പാർക്ക്]] * നിഫ്റ്റ് ഫാഷൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് * കെ.എ.പി. നാലാം ബറ്റാലിയൻ ആസ്ഥാനം * കണ്ണൂർ എൻജിനിയറിങ് കോളേജ് * ആയുർവേദ കോളേജ് * മാങ്ങാട്ടുപറമ്പ് ആശുപത്രി * പറശ്ശിനിക്കടവ് സ്നേക്ക് പാർക്ക് * കണ്ണൂർ സർവകലാശാല ടീച്ചർ എഡ്യുക്കേഷൻ സെന്റർ * പാളിയത്ത് വളപ്പ് അപ്പാരൽപാർക്ക് * മാങ്ങാട്ടുപറമ്പ് കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയം * [[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]]യുടെ പ്രധാന സമരവേദികളിലൊന്നായ [[മൊറാഴ സമരം|മൊറാഴ]] ==മുനിസിപ്പൽ വാർഡുകൾ== *വെള്ളിക്കീൽ – 1, *മോറാഴ −2, *കാനൂൽ – 3, *മുണ്ടപ്രം – 4, *മൈലാട് – 5, *ബക്കളം – 6, *പീലെരി – 7, *അയ്യങ്കോൽ – 9, *കടമ്പേരി – 9, *കോൾമൊട്ട – 10, *നണിച്ചേരി – 11, *കോടല്ലൂർ – 12, *മമ്പാല – 13, *പറശ്ശിനി – 14, *കൊവ്വൽ −15, *ആന്തൂർ – 16, *തളിയിൽ – 17, *പൊടിക്കുണ്ട് – 18, *തളിവയൽ – 19, *ധർമശാല – 20, *പുന്നക്കുളങ്ങര – 21, *കുറ്റിപ്പുറം – 22, *സി എച്ച് നഗർ – 23, *ഒഴക്രോം – 24, *അഞ്ചാംപീടിക – 25, *വേണിയിൽ – 26, *പാളിയത്ത് വളപ്പ് – 27, *പണ്ണേരി – 28.<ref>{{Cite web |url=http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/electiondetails.php?intID=3&ID=1287&ln=en |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2018-04-13 |archive-date=2016-04-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160406144052/http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/electiondetails.php?intID=3&ID=1287&ln=en |url-status=dead }}</ref> {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ നഗരസഭകൾ]] td23mvz6m0xmm1f7xxajd5aol3fc510 3762343 3762341 2022-08-05T08:51:31Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{PU|Anthoor Municipality}} {{കേരളത്തിലെ നഗരസഭകൾ |സ്ഥലപ്പേർ=ആന്തൂർ നഗരസഭ |അപരനാമം = |ചിത്രം = |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം =പട്ടണം |നിയമസഭാമണ്ഡലം= |ലോകസഭാമണ്ഡലം= |അക്ഷാംശം = |രേഖാംശം = |വാർഡുകൾ= |ജില്ല = കണ്ണൂർ |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = |ഭരണനേതൃത്വം = |വിസ്തീർണ്ണം = |ജനസംഖ്യ = |ജനസാന്ദ്രത = |Pincode/Zipcode = |TelephoneCode = |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = |കുറിപ്പുകൾ= }} [[കണ്ണൂർ ജില്ല]]യിൽ പുതുതായി രൂപീകരിച്ച നഗരസഭയാണ് '''ആന്തൂർ നഗരസഭ'''. ആന്തൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തും തളിപ്പറമ്പ് ഗ്രാമപഞ്ചായത്തും ചേർത്ത് 1990-ൽ [[തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ]] രൂപികരിച്ചിരുന്നു. 2015-ൽ തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ വിഭജിച്ച് [[ധർമ്മശാല, കണ്ണൂർ|ധർമ്മശാല]] കേന്ദ്രമാക്കി ആന്തൂർ നഗരസഭ രൂപീകരിച്ചു. ആന്തൂർ വില്ലേജ്, മൊറാഴ വില്ലേജ് എന്നിവ ഉൾപെടുന്നതാണ് നഗരസഭ. 28.44ചതുരശ്ര കി.മീ വിസ്തൃതിയുണ്ട്. 28,290 ആണ് ജനസംഖ്യ. 28 വാർഡുകളിൽ 14 ജനറൽ വാർഡുകളും ഒരു പട്ടികജാതി സംവരണ വാർഡും 13 വനിതാ വാർഡും == അതിരുകൾ == * [[തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ]] * [[മയ്യിൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] * [[കല്യാശേരി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] == പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളും സ്ഥാപനങ്ങളും == * കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പ്രധാന വ്യവസായ മേഖലയായ ധർമശാല - അമ്പതിലധികം ചെറുതും വലുതുമായ ഫാക്ടറികൾ ധർമശാലയിലുണ്ട്. * തീർഥാടന കേന്ദ്രമായ [[പറശ്ശിനിക്കടവ് മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം]] * വെള്ളിക്കീൽ ഇക്കോ ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രം * [[വിസ്മയ പാർക്ക്]] * നിഫ്റ്റ് ഫാഷൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് * കെ.എ.പി. നാലാം ബറ്റാലിയൻ ആസ്ഥാനം * കണ്ണൂർ എൻജിനിയറിങ് കോളേജ് * ആയുർവേദ കോളേജ് * മാങ്ങാട്ടുപറമ്പ് ആശുപത്രി * പറശ്ശിനിക്കടവ് സ്നേക്ക് പാർക്ക് * കണ്ണൂർ സർവകലാശാല ടീച്ചർ എഡ്യുക്കേഷൻ സെന്റർ * പാളിയത്ത് വളപ്പ് അപ്പാരൽപാർക്ക് * മാങ്ങാട്ടുപറമ്പ് കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയം * [[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]]യുടെ പ്രധാന സമരവേദികളിലൊന്നായ [[മൊറാഴ സമരം|മൊറാഴ]] ==മുനിസിപ്പൽ വാർഡുകൾ== *വെള്ളിക്കീൽ – 1, *മോറാഴ −2, *കാനൂൽ – 3, *മുണ്ടപ്രം – 4, *മൈലാട് – 5, *ബക്കളം – 6, *പീലെരി – 7, *അയ്യങ്കോൽ – 9, *കടമ്പേരി – 9, *കോൾമൊട്ട – 10, *നണിച്ചേരി – 11, *കോടല്ലൂർ – 12, *മമ്പാല – 13, *പറശ്ശിനി – 14, *കൊവ്വൽ −15, *ആന്തൂർ – 16, *തളിയിൽ – 17, *പൊടിക്കുണ്ട് – 18, *തളിവയൽ – 19, *ധർമശാല – 20, *പുന്നക്കുളങ്ങര – 21, *കുറ്റിപ്പുറം – 22, *സി എച്ച് നഗർ – 23, *ഒഴക്രോം – 24, *അഞ്ചാംപീടിക – 25, *വേണിയിൽ – 26, *പാളിയത്ത് വളപ്പ് – 27, *പണ്ണേരി – 28.<ref>{{Cite web |url=http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/electiondetails.php?intID=3&ID=1287&ln=en |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2018-04-13 |archive-date=2016-04-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160406144052/http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/electiondetails.php?intID=3&ID=1287&ln=en |url-status=dead }}</ref> {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ നഗരസഭകൾ]] acaf025nb8nokbkytzffzcxhyyyqatv 3762345 3762343 2022-08-05T08:53:34Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{PU|Anthoor Municipality}} {{കേരളത്തിലെ നഗരസഭകൾ |സ്ഥലപ്പേർ=ആന്തൂർ നഗരസഭ |അപരനാമം = |ചിത്രം = |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം =പട്ടണം |നിയമസഭാമണ്ഡലം= |ലോകസഭാമണ്ഡലം= |അക്ഷാംശം = |രേഖാംശം = |വാർഡുകൾ= |ജില്ല = കണ്ണൂർ |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = |ഭരണനേതൃത്വം = |വിസ്തീർണ്ണം = |ജനസംഖ്യ = |ജനസാന്ദ്രത = |Pincode/Zipcode = |TelephoneCode = |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = |കുറിപ്പുകൾ= }} [[കണ്ണൂർ ജില്ല]]യിൽ പുതുതായി രൂപീകരിച്ച നഗരസഭയാണ് '''ആന്തൂർ നഗരസഭ'''. ആന്തൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തും തളിപ്പറമ്പ് ഗ്രാമപഞ്ചായത്തും ചേർത്ത് 1990-ൽ [[തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ]] രൂപികരിച്ചിരുന്നു. 2015-ൽ തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ വിഭജിച്ച് [[ധർമ്മശാല, കണ്ണൂർ|ധർമ്മശാല]] കേന്ദ്രമാക്കി ആന്തൂർ നഗരസഭ രൂപീകരിച്ചു. ആന്തൂർ വില്ലേജ്, മൊറാഴ വില്ലേജ് എന്നിവ ഉൾപെടുന്നതാണ് നഗരസഭ. 24.12ചതുരശ്ര കി.മീ വിസ്തൃതിയുണ്ട്. 28,218 ആണ് ജനസംഖ്യ. 28 വാർഡുകളിൽ 14 ജനറൽ വാർഡുകളും ഒരു പട്ടികജാതി സംവരണ വാർഡും 13 വനിതാ വാർഡും == അതിരുകൾ == * [[തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ]] * [[മയ്യിൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] * [[കല്യാശേരി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] == പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളും സ്ഥാപനങ്ങളും == * കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പ്രധാന വ്യവസായ മേഖലയായ ധർമശാല - അമ്പതിലധികം ചെറുതും വലുതുമായ ഫാക്ടറികൾ ധർമശാലയിലുണ്ട്. * തീർഥാടന കേന്ദ്രമായ [[പറശ്ശിനിക്കടവ് മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം]] * വെള്ളിക്കീൽ ഇക്കോ ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രം * [[വിസ്മയ പാർക്ക്]] * നിഫ്റ്റ് ഫാഷൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് * കെ.എ.പി. നാലാം ബറ്റാലിയൻ ആസ്ഥാനം * കണ്ണൂർ എൻജിനിയറിങ് കോളേജ് * ആയുർവേദ കോളേജ് * മാങ്ങാട്ടുപറമ്പ് ആശുപത്രി * പറശ്ശിനിക്കടവ് സ്നേക്ക് പാർക്ക് * കണ്ണൂർ സർവകലാശാല ടീച്ചർ എഡ്യുക്കേഷൻ സെന്റർ * പാളിയത്ത് വളപ്പ് അപ്പാരൽപാർക്ക് * മാങ്ങാട്ടുപറമ്പ് കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയം * [[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]]യുടെ പ്രധാന സമരവേദികളിലൊന്നായ [[മൊറാഴ സമരം|മൊറാഴ]] ==മുനിസിപ്പൽ വാർഡുകൾ== *വെള്ളിക്കീൽ – 1, *മോറാഴ −2, *കാനൂൽ – 3, *മുണ്ടപ്രം – 4, *മൈലാട് – 5, *ബക്കളം – 6, *പീലെരി – 7, *അയ്യങ്കോൽ – 9, *കടമ്പേരി – 9, *കോൾമൊട്ട – 10, *നണിച്ചേരി – 11, *കോടല്ലൂർ – 12, *മമ്പാല – 13, *പറശ്ശിനി – 14, *കൊവ്വൽ −15, *ആന്തൂർ – 16, *തളിയിൽ – 17, *പൊടിക്കുണ്ട് – 18, *തളിവയൽ – 19, *ധർമശാല – 20, *പുന്നക്കുളങ്ങര – 21, *കുറ്റിപ്പുറം – 22, *സി എച്ച് നഗർ – 23, *ഒഴക്രോം – 24, *അഞ്ചാംപീടിക – 25, *വേണിയിൽ – 26, *പാളിയത്ത് വളപ്പ് – 27, *പണ്ണേരി – 28.<ref>{{Cite web |url=http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/electiondetails.php?intID=3&ID=1287&ln=en |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2018-04-13 |archive-date=2016-04-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160406144052/http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/electiondetails.php?intID=3&ID=1287&ln=en |url-status=dead }}</ref> {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ നഗരസഭകൾ]] 5q0xzdochhse5cni0wqvn1j00wjlse4 3762346 3762345 2022-08-05T08:53:52Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{PU|Anthoor Municipality}} {{കേരളത്തിലെ നഗരസഭകൾ |സ്ഥലപ്പേർ=ആന്തൂർ നഗരസഭ |അപരനാമം = |ചിത്രം = |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം =പട്ടണം |നിയമസഭാമണ്ഡലം= |ലോകസഭാമണ്ഡലം= |അക്ഷാംശം = |രേഖാംശം = |വാർഡുകൾ= |ജില്ല = കണ്ണൂർ |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = |ഭരണനേതൃത്വം = |വിസ്തീർണ്ണം = |ജനസംഖ്യ = |ജനസാന്ദ്രത = |Pincode/Zipcode = |TelephoneCode = |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = |കുറിപ്പുകൾ= }} [[കണ്ണൂർ ജില്ല]]യിൽ പുതുതായി രൂപീകരിച്ച നഗരസഭയാണ് '''ആന്തൂർ നഗരസഭ'''. ആന്തൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തും തളിപ്പറമ്പ് ഗ്രാമപഞ്ചായത്തും ചേർത്ത് 1990-ൽ [[തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ]] രൂപികരിച്ചിരുന്നു. 2015-ൽ തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ വിഭജിച്ച് [[ധർമ്മശാല, കണ്ണൂർ|ധർമ്മശാല]] കേന്ദ്രമാക്കി ആന്തൂർ നഗരസഭ രൂപീകരിച്ചു. ആന്തൂർ വില്ലേജ്, മൊറാഴ വില്ലേജ് എന്നിവ ഉൾപെടുന്നതാണ് നഗരസഭ. 24.12 ചതുരശ്ര കി.മീ വിസ്തൃതിയുണ്ട്. 28,218 ആണ് ജനസംഖ്യ. 28 വാർഡുകളിൽ 14 ജനറൽ വാർഡുകളും ഒരു പട്ടികജാതി സംവരണ വാർഡും 13 വനിതാ വാർഡും == അതിരുകൾ == * [[തളിപ്പറമ്പ് നഗരസഭ]] * [[മയ്യിൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] * [[കല്യാശേരി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] == പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളും സ്ഥാപനങ്ങളും == * കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പ്രധാന വ്യവസായ മേഖലയായ ധർമശാല - അമ്പതിലധികം ചെറുതും വലുതുമായ ഫാക്ടറികൾ ധർമശാലയിലുണ്ട്. * തീർഥാടന കേന്ദ്രമായ [[പറശ്ശിനിക്കടവ് മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം]] * വെള്ളിക്കീൽ ഇക്കോ ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രം * [[വിസ്മയ പാർക്ക്]] * നിഫ്റ്റ് ഫാഷൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് * കെ.എ.പി. നാലാം ബറ്റാലിയൻ ആസ്ഥാനം * കണ്ണൂർ എൻജിനിയറിങ് കോളേജ് * ആയുർവേദ കോളേജ് * മാങ്ങാട്ടുപറമ്പ് ആശുപത്രി * പറശ്ശിനിക്കടവ് സ്നേക്ക് പാർക്ക് * കണ്ണൂർ സർവകലാശാല ടീച്ചർ എഡ്യുക്കേഷൻ സെന്റർ * പാളിയത്ത് വളപ്പ് അപ്പാരൽപാർക്ക് * മാങ്ങാട്ടുപറമ്പ് കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയം * [[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]]യുടെ പ്രധാന സമരവേദികളിലൊന്നായ [[മൊറാഴ സമരം|മൊറാഴ]] ==മുനിസിപ്പൽ വാർഡുകൾ== *വെള്ളിക്കീൽ – 1, *മോറാഴ −2, *കാനൂൽ – 3, *മുണ്ടപ്രം – 4, *മൈലാട് – 5, *ബക്കളം – 6, *പീലെരി – 7, *അയ്യങ്കോൽ – 9, *കടമ്പേരി – 9, *കോൾമൊട്ട – 10, *നണിച്ചേരി – 11, *കോടല്ലൂർ – 12, *മമ്പാല – 13, *പറശ്ശിനി – 14, *കൊവ്വൽ −15, *ആന്തൂർ – 16, *തളിയിൽ – 17, *പൊടിക്കുണ്ട് – 18, *തളിവയൽ – 19, *ധർമശാല – 20, *പുന്നക്കുളങ്ങര – 21, *കുറ്റിപ്പുറം – 22, *സി എച്ച് നഗർ – 23, *ഒഴക്രോം – 24, *അഞ്ചാംപീടിക – 25, *വേണിയിൽ – 26, *പാളിയത്ത് വളപ്പ് – 27, *പണ്ണേരി – 28.<ref>{{Cite web |url=http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/electiondetails.php?intID=3&ID=1287&ln=en |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2018-04-13 |archive-date=2016-04-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160406144052/http://www.lsg.kerala.gov.in/pages/electiondetails.php?intID=3&ID=1287&ln=en |url-status=dead }}</ref> {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ നഗരസഭകൾ]] 4t296akeo6ufpkklskxjvtv3oi201gc 0 325327 3762362 3680744 2022-08-05T09:49:06Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Chittarikkal}}chittarikkal picture {{Infobox settlement | name = Chittarikkal | native_name = | native_name_lang = | other_name = | nickname = | settlement_type = Town | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | pushpin_map = India Kerala | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Kerala, India | latd = 12.323360 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 75.358340 | longm = | longs = | longEW = E | coordinates_display = inline,title | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_name1 = [[Kerala]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name2 = [[Kasaragod district|Kasaragod]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 14278 | population_as_of = 2001 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | demographics1_info1 = [[Malayalam language|Malayalam]], [[English language|English]] | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = | registration_plate = KL-79 | blank1_name_sec1 = Nearest city | blank1_info_sec1 = Nileshwar | blank2_name_sec1 = Nearest railway station | blank2_info_sec1 = Nileshwar | website = | footnotes = }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കാസർകോട് ജില്ല|കാസർകോട് ജില്ലയിലെ]] ഒരു മലയോര പട്ടണമാണ്‌ '''ചിറ്റാരിക്കാൽ'''<ref>http://villagemap.in/kerala/kasaragod/hosdurg/9200.html</ref>. ==ചരിത്രം== പെരുമ്പട്ട [[തേജസ്വിനി പുഴ|തേജസ്വിനി നദീ]] ജെട്ടിയും ചെറുപുഴയും പുളിങ്ങോമും (pulingome) തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന മലയോര പാതയോരമാണ്‌ ഈ ഗ്രാമം. തീരദേശ പട്ടണമായ [[നീലേശ്വരം|നീലേശ്വരത്തിനേയും]] [[പശ്ചിമ ഘട്ടം|പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിനേയും]] തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്‌ ഇത്.വനങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഈ പ്രദേശം ആദ്യകാല കൃഷി രീതിയായ “പൊനംകൃഷി”യും [[കുരുമുളക്]] കൃഷിയും ചെയ്യുന്നു.കാട്ടിൽ ഉദ്പാദിപ്പിക്കുന്ന കുരുമുളകും മറ്റും തീരദേശത്തേക്ക് കൊണ്ട് പോകാൻ ഈ സ്ഥലമാണ്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ചിറ്റാരി എന്ന വാക്ക് കൊണ്ട് അർഥമാക്കുന്നതെന്തെന്നാൽ കാർഷിക വസ്തുക്കളുടെ ,പ്രതേകിച്ചും [[അരി|അരിയുടെ]] കലവറ എന്നും,കൽ എന്നാൽ പ്രത്യേകം സ്ഥലമെന്നുമാണ്‌. ഈ സ്ഥലം [[മദ്രാസ് പ്രസിഡൻസി|മദ്രാസ് പ്രവശ്യയുടെ]] ആസ്ഥാനമായ മംഗലാപുരത്തിനു കീഴിൽ, ദക്ഷിണ (ഡഖിന) കന്നട ജില്ലയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു. ==കുടിയേറ്റം== സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷം ഭാഷാ അടിസ്ഥാനത്തിൽ സംസ്ഥാന രൂപീകരണ സമയത്ത് ഈ പ്രദേശം കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയുടെ]] ഭാഗമാവുകയും പിന്നീട് കാസർകോട് ജില്ലയുടെ ഭാഗമാവുകയും ചെയ്തു.സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം കേരളത്തിന്റെ തെക്കൻ ജില്ലകളിൽ നിന്നും (പ്രതേകിച്ചും [[കോട്ടയം ജില്ല|കോട്ടയം ജില്ലയിൽ]] നിന്നും)കാലക്രമേണ [[കുടിയേറ്റം|കുടിയേറ്റങ്ങൾ]] ഉണ്ടായി.കുറഞ്ഞ വിലയ്ക്ക് കൃഷി ഭൂമി ലഭിക്കുന്നതായിരുന്നു അതിനുള്ള കാരണം.വർഷങ്ങൾ കഴിയും തോറും കൃഷി രീതി മാറുകയും റബർ കൃഷി വ്യാപകമാവുകയും ചെയ്തു.[[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംക്കൂർ]] ഭാഗത്ത് നിന്നും ഈ സമയത്ത് കുടിയേറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചു.അങ്ങനെ വർഷങ്ങൾ കൂടും തോറും ഈ പ്രദേശം ആകെമൊത്തവും സാമ്പത്തിക വളർച്ചക്ക് സാക്ഷിയായി.ഇന്ന് ആധുനിക സജ്ജീകരണങ്ങളായ റോഡ്,വൈദ്യുതി,വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ,ആശുപത്രികൾ എന്നിവ ഈ പ്രദേശത്ത് ഉണ്ട്. തെക്കൻ ജില്ലകളായ കോട്ടയത്തും [[ഇടുക്കി|ഇടുക്കിയിൽ]] നിന്നും ക്രിസ്ത്യൻ കർഷകരുടെ കുടിയേറ്റത്തോടെയാണ്‌ ചിറ്റാരിക്കൽ വികസനം വർദ്ധിച്ചത്.ഈ കുടിയേറ്റത്തെയാണ്‌ [[മലബാർ കുടിയേറ്റം]] എന്ന് പറയുന്നത്.1950,1970 കാലഘട്ടത്തിലായിരുന്നു മലബാർ കുടിയേറ്റം.1949 ജൂൺ 30ന്‌ ആരംഭിച്ച സെന്റ് തോമസ് ലോവർ പ്രൈമറി സ്കൂളാണ്‌ ചിറ്റാരിക്കലിലെ ആദ്യ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനം.1960 ജൂലൈ 4 ന്‌ ഇത് ഹൈസ്ക്കൂളായി മാറി.ഇന്ന് ചിറ്റരിക്കലിലെ രണ്ട് പ്രശസ്തമായ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളാണ്‌ സെന്റ് മേരീസ് ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം ഹൈസ്ക്കൂളും സെന്റ് തോമസ് ഹയർ സെക്കണ്ടറി സ്കൂളും.ഇവിടെയുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട ആശുപത്രിയാണ്‌ ഇലവുങ്കൽ ഹോസ്പ്പിറ്റൽ.ചിറ്റാരിക്കലിലെ പ്രധാന ആരാധനാലയങ്ങളാണ്‌ സെന്റ് തോമസ് ഫൊറോന ചർച്ചും ശിവക്ഷേത്രവും.കാർഷികവിളകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട സ്ഥലമാണ്‌ ചിറ്റരിക്കൽ.റബർ,[[നാളികേരം]] എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാൻ കാർഷിക വിളകൾ<ref>http://www.touristsafari.com/chittarikkal</ref>. ==സമീപ നഗരങ്ങളും,പട്ടണങ്ങളും== കാസർകോട്(68 കി.മീ) [[കാഞ്ഞങ്ങാട്]](42 കി.മീ) [[പയ്യന്നൂർ]](40 കി.മീ) നീലേശ്വരം(33 കി.മീ) വെള്ളരികുണ്ട്(20 കി.മീ) ചെറുപുഴ(5 കി.മീ) ചവറഗിരി(10 കി.മീ) തയ്യേനി(8 കി.മീ) മലൊം(9 കി.മീ) പുളിങ്ങോം(8 കി.മീ) പാലാവയൽ(7 കി.മീ) അതിരുമാവ്(4.5 കി മീ) ==സ്ഥാപനങ്ങൾ== * സെന്റ് തോമസ് ലോവർ പ്രൈമറി സ്ക്കൂൾ * സെന്റ് തോമസ് ഹയർ സെക്കന്ററി സ്കൂൾ * സെന്റ് മേരീസ് ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം ഹൈസ്ക്കൂൾ * പ്രൈമറി ഹെൽത്ത് സെന്റർ * സെന്റ് തോമസ് ഫൊറോന ചർച്ച് * കിഴക്കൻകാവ് ശ്രീ ധർമ്മശാസ്താ ക്ഷേത്രം * ഈസ്റ്റ് എളേരി കോപ്പറേറ്റീവ് ബാങ്ക് ഉപജില്ല വിദ്യാഭ്യാസ ഓഫീസ് വില്ലേജ് ഓഫീസ് [[ഫെഡറൽ ബാങ്ക്]] [[കാനറ ബാങ്ക്]] സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ ==ഗതാഗതം== ഈ നഗരത്തിന്‌ റയിൽവേയുമായി ബന്ധമില്ല.[[കാഞ്ഞങ്ങാട്]],[[നീലേശ്വരം]],[[ചെറുപുഴ]], പയ്യന്നൂർ എന്നീ പട്ടണത്തിൽ നിന്നും ബസ്സുകൾ സുലഭമാണ്‌. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ പയ്യന്നൂരും [[നീലേശ്വരം| നീലേശ്വരവുമാണ്]] ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളങ്ങൾ [[മംഗലാപുരം | മംഗലാപുരംവും]] [[കണ്ണൂർ|കണ്ണൂരും]] ആണ്.<ref>http://www.onefivenine.com/india/pincode/671326</ref>. ==ജനസംഖ്യ== 2001 സെൻസെസ്സ് പ്രകാരം ചിറ്റരിക്കലിലെ ജനസംഖ്യ 14278 ആണ്‌.7000 ആണുങ്ങളും 7278 പെണ്ണുങ്ങളും ഇതിൽ ഉല്പ്പെടുന്നു<ref>2001 sensex report </ref>. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] {{കാസർഗോഡ് ജില്ല}} azlhb2b9vsem6aa1jou9yknw1da15j6 3762363 3762362 2022-08-05T09:49:31Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Chittarikkal}} {{Infobox settlement | name = Chittarikkal | native_name = | native_name_lang = | other_name = | nickname = | settlement_type = Town | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | pushpin_map = India Kerala | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Kerala, India | latd = 12.323360 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 75.358340 | longm = | longs = | longEW = E | coordinates_display = inline,title | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_name1 = [[Kerala]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name2 = [[Kasaragod district|Kasaragod]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 14278 | population_as_of = 2001 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | demographics1_info1 = [[Malayalam language|Malayalam]], [[English language|English]] | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = | registration_plate = KL-79 | blank1_name_sec1 = Nearest city | blank1_info_sec1 = Nileshwar | blank2_name_sec1 = Nearest railway station | blank2_info_sec1 = Nileshwar | website = | footnotes = }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കാസർകോട് ജില്ല|കാസർകോട് ജില്ലയിലെ]] ഒരു മലയോര പട്ടണമാണ്‌ '''ചിറ്റാരിക്കാൽ'''<ref>http://villagemap.in/kerala/kasaragod/hosdurg/9200.html</ref>. ==ചരിത്രം== പെരുമ്പട്ട [[തേജസ്വിനി പുഴ|തേജസ്വിനി നദീ]] ജെട്ടിയും ചെറുപുഴയും പുളിങ്ങോമും (pulingome) തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന മലയോര പാതയോരമാണ്‌ ഈ ഗ്രാമം. തീരദേശ പട്ടണമായ [[നീലേശ്വരം|നീലേശ്വരത്തിനേയും]] [[പശ്ചിമ ഘട്ടം|പശ്ചിമ ഘട്ടത്തിനേയും]] തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്‌ ഇത്.വനങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഈ പ്രദേശം ആദ്യകാല കൃഷി രീതിയായ “പൊനംകൃഷി”യും [[കുരുമുളക്]] കൃഷിയും ചെയ്യുന്നു.കാട്ടിൽ ഉദ്പാദിപ്പിക്കുന്ന കുരുമുളകും മറ്റും തീരദേശത്തേക്ക് കൊണ്ട് പോകാൻ ഈ സ്ഥലമാണ്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ചിറ്റാരി എന്ന വാക്ക് കൊണ്ട് അർഥമാക്കുന്നതെന്തെന്നാൽ കാർഷിക വസ്തുക്കളുടെ ,പ്രതേകിച്ചും [[അരി|അരിയുടെ]] കലവറ എന്നും,കൽ എന്നാൽ പ്രത്യേകം സ്ഥലമെന്നുമാണ്‌. ഈ സ്ഥലം [[മദ്രാസ് പ്രസിഡൻസി|മദ്രാസ് പ്രവശ്യയുടെ]] ആസ്ഥാനമായ മംഗലാപുരത്തിനു കീഴിൽ, ദക്ഷിണ (ഡഖിന) കന്നട ജില്ലയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു. ==കുടിയേറ്റം== സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷം ഭാഷാ അടിസ്ഥാനത്തിൽ സംസ്ഥാന രൂപീകരണ സമയത്ത് ഈ പ്രദേശം കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയുടെ]] ഭാഗമാവുകയും പിന്നീട് കാസർകോട് ജില്ലയുടെ ഭാഗമാവുകയും ചെയ്തു.സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം കേരളത്തിന്റെ തെക്കൻ ജില്ലകളിൽ നിന്നും (പ്രതേകിച്ചും [[കോട്ടയം ജില്ല|കോട്ടയം ജില്ലയിൽ]] നിന്നും)കാലക്രമേണ [[കുടിയേറ്റം|കുടിയേറ്റങ്ങൾ]] ഉണ്ടായി.കുറഞ്ഞ വിലയ്ക്ക് കൃഷി ഭൂമി ലഭിക്കുന്നതായിരുന്നു അതിനുള്ള കാരണം.വർഷങ്ങൾ കഴിയും തോറും കൃഷി രീതി മാറുകയും റബർ കൃഷി വ്യാപകമാവുകയും ചെയ്തു.[[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംക്കൂർ]] ഭാഗത്ത് നിന്നും ഈ സമയത്ത് കുടിയേറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചു.അങ്ങനെ വർഷങ്ങൾ കൂടും തോറും ഈ പ്രദേശം ആകെമൊത്തവും സാമ്പത്തിക വളർച്ചക്ക് സാക്ഷിയായി.ഇന്ന് ആധുനിക സജ്ജീകരണങ്ങളായ റോഡ്,വൈദ്യുതി,വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ,ആശുപത്രികൾ എന്നിവ ഈ പ്രദേശത്ത് ഉണ്ട്. തെക്കൻ ജില്ലകളായ കോട്ടയത്തും [[ഇടുക്കി|ഇടുക്കിയിൽ]] നിന്നും ക്രിസ്ത്യൻ കർഷകരുടെ കുടിയേറ്റത്തോടെയാണ്‌ ചിറ്റാരിക്കൽ വികസനം വർദ്ധിച്ചത്.ഈ കുടിയേറ്റത്തെയാണ്‌ [[മലബാർ കുടിയേറ്റം]] എന്ന് പറയുന്നത്.1950,1970 കാലഘട്ടത്തിലായിരുന്നു മലബാർ കുടിയേറ്റം.1949 ജൂൺ 30ന്‌ ആരംഭിച്ച സെന്റ് തോമസ് ലോവർ പ്രൈമറി സ്കൂളാണ്‌ ചിറ്റാരിക്കലിലെ ആദ്യ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനം.1960 ജൂലൈ 4 ന്‌ ഇത് ഹൈസ്ക്കൂളായി മാറി.ഇന്ന് ചിറ്റരിക്കലിലെ രണ്ട് പ്രശസ്തമായ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളാണ്‌ സെന്റ് മേരീസ് ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം ഹൈസ്ക്കൂളും സെന്റ് തോമസ് ഹയർ സെക്കണ്ടറി സ്കൂളും.ഇവിടെയുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട ആശുപത്രിയാണ്‌ ഇലവുങ്കൽ ഹോസ്പ്പിറ്റൽ.ചിറ്റാരിക്കലിലെ പ്രധാന ആരാധനാലയങ്ങളാണ്‌ സെന്റ് തോമസ് ഫൊറോന ചർച്ചും ശിവക്ഷേത്രവും.കാർഷികവിളകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട സ്ഥലമാണ്‌ ചിറ്റരിക്കൽ.റബർ,[[നാളികേരം]] എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാൻ കാർഷിക വിളകൾ<ref>http://www.touristsafari.com/chittarikkal</ref>. ==സമീപ നഗരങ്ങളും,പട്ടണങ്ങളും== കാസർകോട്(68 കി.മീ) [[കാഞ്ഞങ്ങാട്]](42 കി.മീ) [[പയ്യന്നൂർ]](40 കി.മീ) നീലേശ്വരം(33 കി.മീ) വെള്ളരികുണ്ട്(20 കി.മീ) ചെറുപുഴ(5 കി.മീ) ചവറഗിരി(10 കി.മീ) തയ്യേനി(8 കി.മീ) മലൊം(9 കി.മീ) പുളിങ്ങോം(8 കി.മീ) പാലാവയൽ(7 കി.മീ) അതിരുമാവ്(4.5 കി മീ) ==സ്ഥാപനങ്ങൾ== * സെന്റ് തോമസ് ലോവർ പ്രൈമറി സ്ക്കൂൾ * സെന്റ് തോമസ് ഹയർ സെക്കന്ററി സ്കൂൾ * സെന്റ് മേരീസ് ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം ഹൈസ്ക്കൂൾ * പ്രൈമറി ഹെൽത്ത് സെന്റർ * സെന്റ് തോമസ് ഫൊറോന ചർച്ച് * കിഴക്കൻകാവ് ശ്രീ ധർമ്മശാസ്താ ക്ഷേത്രം * ഈസ്റ്റ് എളേരി കോപ്പറേറ്റീവ് ബാങ്ക് ഉപജില്ല വിദ്യാഭ്യാസ ഓഫീസ് വില്ലേജ് ഓഫീസ് [[ഫെഡറൽ ബാങ്ക്]] [[കാനറ ബാങ്ക്]] സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ ==ഗതാഗതം== ഈ നഗരത്തിന്‌ റയിൽവേയുമായി ബന്ധമില്ല.[[കാഞ്ഞങ്ങാട്]],[[നീലേശ്വരം]],[[ചെറുപുഴ]], പയ്യന്നൂർ എന്നീ പട്ടണത്തിൽ നിന്നും ബസ്സുകൾ സുലഭമാണ്‌. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ പയ്യന്നൂരും [[നീലേശ്വരം| നീലേശ്വരവുമാണ്]] ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളങ്ങൾ [[മംഗലാപുരം | മംഗലാപുരംവും]] [[കണ്ണൂർ|കണ്ണൂരും]] ആണ്.<ref>http://www.onefivenine.com/india/pincode/671326</ref>. ==ജനസംഖ്യ== 2001 സെൻസെസ്സ് പ്രകാരം ചിറ്റരിക്കലിലെ ജനസംഖ്യ 14278 ആണ്‌.7000 ആണുങ്ങളും 7278 പെണ്ണുങ്ങളും ഇതിൽ ഉല്പ്പെടുന്നു<ref>2001 sensex report </ref>. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] {{കാസർഗോഡ് ജില്ല}} 5wies8yizh8d0rblx87b36e5fdwvc1q 0 326445 3762327 2427048 2022-08-05T08:28:39Z 106.216.137.19 തെറ്റ് തിരുത്തി wikitext text/x-wiki {{PU|Uppala}} {{Infobox settlement | name = Uppala | native_name = ഉപ്പള | native_name_lang = ml | other_name = Kurchipalla | settlement_type = Town | image_skyline = Uppala2011 cente2418.JPG | image_alt = | image_caption = Uppala town | map_alt = | map_caption = | pushpin_map = India Kerala | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 12.683 | longd = 74.9 | coordinates_display = inline,title | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|ഇന്ത്യ}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|സംസ്ഥാനം]] | subdivision_name1 = [[കേരളം]] | subdivision_type2 = [[List of regions of India|മേഖല]] | subdivision_name2 = [[മലബാർ]], [[തുളുനാട്]] | subdivision_type3 = [[List of districts of India|ജില്ല]] | subdivision_name3 = [[കാസർഗോഡ് ജില്ല|കാസർഗോഡ്]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type= പഞ്ചായത്ത് | governing_body = [[മംഗൽപാടി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മംഗൽപാടി]] | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_total_km2 = 25.04 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = 9 | population_total = 41212<ref>[[:en:Uppala#Uppala Municipality Plan|നിർദ്ദിഷ്ട ഉപ്പള മുൻസിപ്പാലിറ്റി ജനസംഖ്യ]]</ref> | population_as_of = 2011 | population_rank = | population_density_km2 = 1650 | population_urban = | population_metro_footnotes = | demographics_type1 = ഭാഷകൾ | demographics1_title1 = ഔദ്യോഗികം | demographics1_info1 = [[മലയാളം]], [[Tulu language|തുളു]], [[കന്നഡ]] | demographics1_title2= സംസാരിക്കപ്പെടുന്നവ | demographics1_info2= മലയാളം, ഉർദു, ബ്യാരി, തുളു | timezone1 = [[ഔദ്യോഗിക ഇന്ത്യൻ സമയം]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[Postal Index Number|പിൻകോഡ്]] | postal_code = 671322 | area_code_type = ടെലിഫോൺ കോഡ് | area_code = 04998 | registration_plate = KL-14 | blank1_name_sec1 = [[ലോകസഭ]] മണ്ഡലം | blank1_info_sec1 = [[കാസർഗോഡ് ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം|കാസർഗോഡ്]] | blank2_name_sec1 = | blank2_info_sec1 = | blank3_name_sec1 = [[Human sex ratio|സ്ത്രീ-പുരുഷാനുപാതം]] | blank3_info_sec1 = 1096 [[female|♀]]/[[male|♂]] | blank4_name_sec1 = സാക്ഷരത | blank4_info_sec1 = 91% | blank5_name_sec1 = [[നിയമസഭ]] മണ്ഡലം | blank5_info_sec1 = [[മഞ്ചേശ്വരം നിയമസഭാമണ്ഡലം|മഞ്ചേശ്വരം]] | blank1_name_sec2 = [[Climate of India|കാലാവസ്ഥ]] | blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Tropical monsoon]] {{small|([[Köppen climate classification|Köppen-Geiger]])}} | blank2_name_sec2 = ശരാശരി താപനില (വേനൽക്കാലം) | blank2_info_sec2 = {{convert|29.5|°C|°F}} | blank3_name_sec2 = ശരാശരി താപനില (ശൈത്യകാലം) | blank3_info_sec2 = {{convert|26|°C|°F}} | blank4_name_sec2 = | blank4_info_sec2 = {{Convert|98|km|mi}} | blank5_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|വർഷപാതം]] | blank5_info_sec2 = {{convert|3801|mm|in}} }} [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] [[കാസർഗോഡ് ജില്ല|കാസർഗോഡ് ജില്ലയിൽ]] [[കാസർഗോഡ്]] പട്ടണത്തിനും [[മാംഗ്ലൂർ|മംഗലാപുരത്തിനും]] ഇടയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പട്ടണമാണ് '''ഉപ്പള'''. [[കാസർഗോഡ്]] നഗരത്തിന്റെ അടുത്തുകിടക്കുന്ന നഗരമാണിത്. [[കാസർഗോഡ്]] നഗരത്തിന് 22 കിലോമീറ്റർ വടക്കും [[മാംഗ്ലൂർ]] നഗരത്തിന് 24 കിലോമീറ്റർ തെക്കുമായാണ് ഈ നഗരം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. സംസ്ഥാന തലസ്ഥാനമായ [[തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരത്തിന്]] 586 കിലോമീറ്റർ വടക്കായാണ് ഉപ്പള സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. നാഷണൽ ഹൈവേ 66 ഈ നഗരത്തിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നു. ഉപ്പളയുടെ പഴയപേരാണ് കുർച്ചിപ്പല്ല. ജനസംഖ്യാകണക്കെടുപ്പ് അനുസരിച്ച് ഈ നഗരത്തിന്റെ ജനസംഖ്യ 11,542 ആണ്.<ref>http://www.census2011.co.in/data/town/627125-uppala-kerala.html</ref> നിർദ്ദിഷ്ട ഉപ്പള മുൻസിപ്പാലിറ്റി ജനസംഖ്യ 41,212 ആണ്. ഒരു ചതുരശ്ര അടിയിൽ 1650 പേർ എന്നതാണ് ജനസാന്ദ്രത. അറബിക്കടലിനോടടുത്താണ് ഉപ്പള സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഇതിന്റെ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നുള്ള ഉയരം 9മീറ്ററാണ്. നാഷണൽ ഹൈവേയോട് ചേർന്നുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ജനസാന്ദ്രത വളരെ കൂടുതലാണ്. [[പ്രമാണം:Olayam Masjidh, Kasargod, Kerala, India. (4804983754).jpg|ലഘുചിത്രം|ഇടത്ത്‌|Olayam Masjidh, Shiriya]] ജില്ലയിലെ ഒരു പ്രധാന വ്യവസായ കേന്ദ്രമാണ് ഉപ്പള. ആഭരണശാലകൾക്കും ഫാസ്റ്റ്ഫുഡ് കടകൾക്കും ഉപ്പള പേരുകേട്ടതാണ്. നഗരത്തിൽ അനേകം അംബരചുംബികളായ ഫ്ലാറ്റ് സമുച്ചയങ്ങളുണ്ട്. ജില്ലയിലെ പ്രധാന കച്ചവടകേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നായി ഉപ്പള വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഉപ്പളയിലെ പ്രധാന ഭാഷ [[മലയാളം|മലയാളമാണെങ്കിലും]] [[തുളു|തുളുവും]] [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഉർദു|ഉർദുവും]] [[കന്നഡ|കന്നഡയും]] ഇവിടെ വിരളമല്ല. ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ ഉർദു കേന്ദ്രമായി ഉപ്പള തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ==അവലംബം== {{reflist}} {{commons category|Uppala}} [[വർഗ്ഗം:കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] {{കാസർഗോഡ് ജില്ല}} ho3e7rwf8doxk4s59wgnnukevc6vmmf 3762348 3762327 2022-08-05T09:01:44Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{PU|Uppala}} {{Infobox settlement | name = Uppala | native_name = ഉപ്പള | native_name_lang = ml | other_name = Kurchipalla | settlement_type = Town | image_skyline = Uppala2011 cente2418.JPG | image_alt = | image_caption = Uppala town | map_alt = | map_caption = | pushpin_map = India Kerala | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 12.683 | longd = 74.9 | coordinates_display = inline,title | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|ഇന്ത്യ}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|സംസ്ഥാനം]] | subdivision_name1 = [[കേരളം]] | subdivision_type2 = [[List of regions of India|മേഖല]] | subdivision_name2 = [[മലബാർ]], [[തുളുനാട്]] | subdivision_type3 = [[List of districts of India|ജില്ല]] | subdivision_name3 = [[കാസർഗോഡ് ജില്ല|കാസർഗോഡ്]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type= പഞ്ചായത്ത് | governing_body = [[മംഗൽപാടി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മംഗൽപാടി]] | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_total_km2 = 5.45 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = 9 | population_total = 11,542 | population_as_of = 2011 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_urban = | population_metro_footnotes = | demographics_type1 = ഭാഷകൾ | demographics1_title1 = ഔദ്യോഗികം | demographics1_info1 = [[മലയാളം]], [[Tulu language|തുളു]], [[കന്നഡ]] | demographics1_title2= സംസാരിക്കപ്പെടുന്നവ | demographics1_info2= മലയാളം, ഉർദു, ബ്യാരി, തുളു | timezone1 = [[ഔദ്യോഗിക ഇന്ത്യൻ സമയം]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[Postal Index Number|പിൻകോഡ്]] | postal_code = 671322 | area_code_type = ടെലിഫോൺ കോഡ് | area_code = 04998 | registration_plate = KL-14 | blank1_name_sec1 = [[ലോകസഭ]] മണ്ഡലം | blank1_info_sec1 = [[കാസർഗോഡ് ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം|കാസർഗോഡ്]] | blank2_name_sec1 = | blank2_info_sec1 = | blank3_name_sec1 = [[Human sex ratio|സ്ത്രീ-പുരുഷാനുപാതം]] | blank3_info_sec1 = 1096 [[female|♀]]/[[male|♂]] | blank4_name_sec1 = സാക്ഷരത | blank4_info_sec1 = 91% | blank5_name_sec1 = [[നിയമസഭ]] മണ്ഡലം | blank5_info_sec1 = [[മഞ്ചേശ്വരം നിയമസഭാമണ്ഡലം|മഞ്ചേശ്വരം]] | blank1_name_sec2 = [[Climate of India|കാലാവസ്ഥ]] | blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Tropical monsoon]] {{small|([[Köppen climate classification|Köppen-Geiger]])}} | blank2_name_sec2 = ശരാശരി താപനില (വേനൽക്കാലം) | blank2_info_sec2 = {{convert|29.5|°C|°F}} | blank3_name_sec2 = ശരാശരി താപനില (ശൈത്യകാലം) | blank3_info_sec2 = {{convert|26|°C|°F}} | blank4_name_sec2 = | blank4_info_sec2 = {{Convert|98|km|mi}} | blank5_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|വർഷപാതം]] | blank5_info_sec2 = {{convert|3801|mm|in}} }} [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] [[കാസർഗോഡ് ജില്ല|കാസർഗോഡ് ജില്ലയിൽ]] [[കാസർഗോഡ്]] പട്ടണത്തിനും [[മാംഗ്ലൂർ|മംഗലാപുരത്തിനും]] ഇടയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പട്ടണമാണ് '''ഉപ്പള'''. [[കാസർഗോഡ്]] നഗരത്തിന്റെ അടുത്തുകിടക്കുന്ന നഗരമാണിത്. [[കാസർഗോഡ്]] നഗരത്തിന് 22 കിലോമീറ്റർ വടക്കും [[മാംഗ്ലൂർ]] നഗരത്തിന് 24 കിലോമീറ്റർ തെക്കുമായാണ് ഈ നഗരം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. സംസ്ഥാന തലസ്ഥാനമായ [[തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരത്തിന്]] 586 കിലോമീറ്റർ വടക്കായാണ് ഉപ്പള സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. നാഷണൽ ഹൈവേ 66 ഈ നഗരത്തിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നു. ഉപ്പളയുടെ പഴയപേരാണ് കുർച്ചിപ്പല്ല. ജനസംഖ്യാകണക്കെടുപ്പ് അനുസരിച്ച് ഈ നഗരത്തിന്റെ ജനസംഖ്യ 11,542 ആണ്.<ref>http://www.census2011.co.in/data/town/627125-uppala-kerala.html</ref> അറബിക്കടലിനോടടുത്താണ് ഉപ്പള സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഇതിന്റെ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നുള്ള ഉയരം 9മീറ്ററാണ്. നാഷണൽ ഹൈവേയോട് ചേർന്നുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ജനസാന്ദ്രത വളരെ കൂടുതലാണ്. [[പ്രമാണം:Olayam Masjidh, Kasargod, Kerala, India. (4804983754).jpg|ലഘുചിത്രം|ഇടത്ത്‌|Olayam Masjidh, Shiriya]] ജില്ലയിലെ ഒരു പ്രധാന വ്യവസായ കേന്ദ്രമാണ് ഉപ്പള. ആഭരണശാലകൾക്കും ഫാസ്റ്റ്ഫുഡ് കടകൾക്കും ഉപ്പള പേരുകേട്ടതാണ്. നഗരത്തിൽ അനേകം അംബരചുംബികളായ ഫ്ലാറ്റ് സമുച്ചയങ്ങളുണ്ട്. ജില്ലയിലെ പ്രധാന കച്ചവടകേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നായി ഉപ്പള വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഉപ്പളയിലെ പ്രധാന ഭാഷ [[മലയാളം|മലയാളമാണെങ്കിലും]] [[തുളു|തുളുവും]] [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയും]] [[ഉർദു|ഉർദുവും]] [[കന്നഡ|കന്നഡയും]] ഇവിടെ വിരളമല്ല. ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ ഉർദു കേന്ദ്രമായി ഉപ്പള തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ==അവലംബം== {{reflist}} {{commons category|Uppala}} [[വർഗ്ഗം:കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] {{കാസർഗോഡ് ജില്ല}} ffta74667v0b7qdd24k2muygsh71s57 0 345876 3762271 2898502 2022-08-04T20:55:26Z FMSky 150744 wikitext text/x-wiki {{PU | Willie Nelson}} {{Infobox musical artist | name = വില്ലി നെൽസൺ | alias = | image = Willie Nelson at Farm Aid 2009 (cropped).jpg | caption = 2009 ൽ ഒരു വേദിയിൽ നിന്നും | alt = | background = solo_singer | birth_name = വില്ലി ഹ്യൂ നെൽസൺ | birth_date = {{birth date and age|1933|4|29}} | birth_place = [[ടെക്സാസ് ]], [[അമേരിക്ക]] | instrument = [[ഗായകൻ]], [[ഗിത്താർ]] | genre = ഗ്രാമീണശൈലി | occupation = {{flatlist| * സംഗീതസംവിധായകൻ * ഗാനരചയിതാവ് * നിർമ്മാതാവ് * അഭിനേതാവ് * സാമൂഹ്യപ്രവർത്തകൻ * ഗായകൻ }} | years_active = 1956–മുതൽ | label = {{flatlist| * ലിബർട്ടി * ആർ.സി.എ * അറ്റ്ലാന്റിക് * കൊളംബിയ * ഐലൻഡ് }} | website = {{URL|willienelson.com}} }} അമേരിക്കൻ ഗായകനും നടനും എഴുത്തുകാരനുമാണ് '''വില്ലി നെൽസൺ'''(ജ: ഏപ്രിൽ 29, 1933).ജനപ്രിയമായ ഒട്ടേറെ സംഗീത ഗാനങ്ങൾ നെൽസൺ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.മുപ്പതിലധികം ചലച്ചിത്രങ്ങളിലഭിനയിച്ച നെൽസൺ ജൈവ ഇന്ധനത്തിന്റെ പ്രചാരത്തിനും മാരിജുവാനയുടെ നിയന്ത്രണം സംബന്ധിച്ച നിയമങ്ങൾക്കു വേണ്ടിയും പ്രയത്നിച്ചു. ഷോട്ട്ഗൺ വില്ലീ, റെഡ്ഹെഡഡ് സ്ട്രേഞ്ചർ, സ്റ്റാർഡസ്റ്റ് എന്നീ ആൽബങ്ങൾ വില്ലിയെ പ്രശസ്തനാക്കി. മുപ്പതിലധികം ചലച്ചിത്രങ്ങളിനഭിയച്ചിട്ടുണ്ട്. നിരവധി പുസ്തകങ്ങൾ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ==ആദ്യകാലജീവിതം== 1933 ഏപ്രിൽ 29 ന് അമേരിക്കയിലെ ടെക്സാസിലുള്ള അബോട്ട് എന്ന സ്ഥലത്താണു വില്ലി ജനിച്ചത്. മിർലേ മേരിയും, ഇറാ ഡോയൽ നെൽസണുമായിരുന്നു മാതാപിതാക്കൾ. ബന്ധുവായ മിൽഡ്രഡാണു വില്ലി എന്ന പേരു വിളിച്ചത്. 1929ൽ തന്നെ, ഈ കുടുംബം അർക്കൻസാസിലേക്കു താമസം മാറിയിരുന്നു. വില്ലിയുടെ മുത്തച്ഛൻ ഒരു കൊല്ലപ്പണിക്കാരനായിരുന്നു, പിതാവ് ഒരു മെക്കാനിക്കും ആയിരുന്നു. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ഗായകർ]] [[വർഗ്ഗം:1933-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഏപ്രിൽ 29-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഗായകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഹോളിവുഡ് ചലച്ചിത്ര നടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഗ്രാമി ലെജൻഡ് അവാർഡ്]] atzyj7yqpb792hna5yvixsde50kkxmw 0 349698 3762307 3760001 2022-08-05T05:25:00Z 2402:3A80:1E68:52DD:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Draupadi Murmu}} {{Infobox officeholder | name = ദ്രൗപതി മുർമു | image = File:Droupadi Murmu official portrait 2022.jpg | caption = 2022-ൽ മുർമു | office1 = 9th ജാർഖണ്ഡ് ഗവർണർ | term_start1 = 2015 മെയ് 18 | term_end1 = 2021 ജൂലൈ 12 | 1blankname1 = ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി | 1namedata1 = രഘുബർ ദാസ് <br /> ഹേമന്ത് സോറൻ | predecessor1 = സയ്യിദ് അഹമ്മദ് (രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ) | successor1 = രമേഷ് ബൈസ് | office2 = സഹമന്ത്രി (സ്വതന്ത്ര ചുമതല), ഒഡീഷ സർക്കാർ | term2 = 2000 മാർച്ച് 6 - 2004 മെയ് 16 | 2blankname2 = ഒഡീഷയിലെ ഗവർണർ | 2namedata2 = എം. എം. രാജേന്ദ്രൻ | 3blankname2 = ഒഡീഷ മുഖ്യമന്ത്രി | 3namedata2 = നവീൻ പട്നായിക് | 4blankname4 = 2000 മാർച്ച് 6 - 2002 ഓഗസ്റ്റ് 6</br>6 ഓഗസ്റ്റ് 2002 - 16 മെയ് 2004 | 4namedata4 = വാണിജ്യവും ഗതാഗതവും </br>മത്സ്യബന്ധന,മൃഗവിഭവ വികസനം | office5 = ഒഡീഷ നിയമസഭയിലെ അംഗം (MLA) | term_start5 = 2000 | term_end5 = 2009 | predecessor5 = ലക്ഷ്മൺ മജ്ഹി | successor5 = ശ്യാം ചരൺ ഹൻസ്ദാ | constituency5 = റായിരംഗ്പൂർ അസംബ്ലി മണ്ഡലം | party = [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]] | birth_date = {{Birth date and age|df=y|1958|06|20}} | birth_place = ഉപർബേഡ,മയൂർഭഞ്ച് ജില്ല, [[ഒഡീഷ]], [[ഇന്ത്യ]] | children = 3 | education = | alma_mater = രമാ ദേവി വിമൻസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി | occupation = രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തക | profession = അധ്യാപിക | website = }} ഇന്ത്യയുടെ 15-ാമത്തെ രാഷ്ട്രപതിയാണ് '''ദ്രൗപതി മുർമു''' (Draupadi Murmu) (ജനനം 20 ജൂൺ 1958). 2015 മുതൽ 2021 വരെ അവർ ജാർഖണ്ഡിന്റെ ഒമ്പതാമത്തെ ഗവർണറായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name="IBNlive 2015">{{cite web | title=Draupadi Murmu sworn in as first woman Governor of Jharkhand-I News - IBNLive Mobile | website=IBNlive | date=18 May 2015 | url=http://m.ibnlive.com/news/india/draupadi-murmu-sworn-in-as-first-woman-governor-of-jharkhand-993328.html | accessdate=18 May 2015}}</ref><ref name="myref1">{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/Modi-government-names-new-governors-for-Jharkhand-five-NE-states/articleshow/47253194.cms?|title=Modi government names new governors for Jharkhand, five NE states|accessdate=2015-05-12|publisher=The Times of India}}</ref> ഇന്ത്യയിലെ [[ഒഡീഷ]] സംസ്ഥാനത്ത് നിന്നുള്ള പട്ടികവർഗ്ഗ സമുദായത്തിൽ പെട്ട വ്യക്തിയാണ് മുർമു. അഞ്ച് വർഷത്തെ കാലാവധി പൂർത്തിയാക്കുന്ന ജാർഖണ്ഡിലെ ആദ്യ ഗവർണറും ഇന്ത്യയുടെ [[രാഷ്ട്രപതി]] സ്ഥാനത്തേക്ക് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെടുകയും, തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന ആദ്യ ഗോത്രവർഗക്കാരിയുമാണ് ഇവർ. ==ആദ്യകാല ജീവിതം== 1958 ജൂൺ 20ന് ഒഡീഷയിലെ മയൂർഭൻജ് ജില്ലയിലെ ഉപർബേഡ ഗ്രാമത്തിലെ ഒരു സന്താലി ഗോത്രവർഗ കുടുംബത്തിലാണ് ദ്രൗപതി മുർമു ജനിച്ചത്.<ref>{{cite web|title=Smt. Droupadi Murmu|url=http://www.odishahelpline.com/Profile-of-Smt-Droupadi-Murmu-of-RAIRANGPUR-constituency-4.html|publisher=Odisha Helpline|accessdate=27 July 2015|archive-date=2020-10-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20201008190558/http://www.odishahelpline.com/Profile-of-Smt-Droupadi-Murmu-of-RAIRANGPUR-constituency-4.html|url-status=dead}}</ref> അച്ഛനും മുത്തച്ഛനും പഞ്ചായത്തീരാജ് സംവിധാനത്തിന് കീഴിൽ ഗ്രാമത്തലവന്മാരായിരുന്നു. ദ്രൗപതി മുർമു, ഒരു ബാങ്കർ ആയിരുന്ന ശ്യാം ചരൺ മുർമുവിനെ വിവാഹം കഴിച്ചു. 2014-ൽ അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു. ദമ്പതികൾക്ക് രണ്ട് ആൺമക്കളും ഒരു മകളും ഉണ്ടായിരുന്നു. ആൺമക്കൾ ഇരുവരും മരിച്ചു. == അദ്ധ്യാപന ജീവിതം == സംസ്ഥാന രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രവേശിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് മുർമു സ്കൂൾ അധ്യാപികയായിരുന്നു. അവർ റായിരംഗ്പൂരിലെ ശ്രീ അരബിന്ദോ ഇന്റഗ്രൽ എജ്യുക്കേഷൻ ആൻഡ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ അസിസ്റ്റന്റ് പ്രൊഫസറായും, ഒഡീഷ സർക്കാരിന്റെ ജലസേചന വകുപ്പിൽ ജൂനിയർ അസിസ്റ്റന്റായും ജോലി ചെയ്തു. ==രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം== 1997 ൽ [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]]യിൽ (ബിജെപി) ചേർന്ന മുർമു റായ്രങ്ക്‌പൂർ നഗർ പഞ്ചായത്ത് കൗൺസിലറായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 2000-ൽ അവർ റായ്‌രംഗ്‌പൂർ നഗർ പഞ്ചായത്തിന്റെ ചെയർപേഴ്‌സണായി. ബി.ജെ.പി പട്ടികവർഗ മോർച്ചയുടെ ദേശീയ വൈസ് പ്രസിഡന്റായും അവർ സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2000 മുതൽ 2004 വരെ [[ഒഡീഷ|ഒഡീഷയിലെ]] റയ്‌റങ്ക്പൂർ അസംബ്ലി നിയോജക മണ്ഡലത്തിൽ നിന്നുള്ള എംഎൽഎ ആയിരുന്നു.<ref name="myref2">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/news/narendra-modi-government-appoints-four-governors/545256-37.html|title=Narendra Modi government appoints four Governors|accessdate=2015-05-12|publisher=IBN Live|archive-date=2015-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20150515043617/http://ibnlive.in.com/news/narendra-modi-government-appoints-four-governors/545256-37.html|url-status=dead}}</ref> ഒരു ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഗവർണ്ണറാവുന്ന ആദ്യ ഒഡീഷ വനിതയാണ് ഇവർ.<ref name="myref3">{{Cite web|url=http://odishasuntimes.com/127361/odisha-bjp-leader-droupadi-murmu-appointed-as-jharkhand-guv/|title=Ex Odisha minister Draupadi Murmu new Jharkhand Guv|accessdate=2015-05-12|publisher=Odisha SunTimes}}</ref> 2000 മാർച്ച് ആറു മുതൽ 2002 ഓഗസ്റ്റ് ആറുവരെ ഒഡീഷയിലെ ബിജു ജനതാദൾ, ബിജെപി സഖ്യ സർക്കാരിൽ സ്വതന്ത്ര ചുമതലയുള്ള വാണിജ്യ - ഗതാഗത മന്ത്രിയായിരുന്നു. 2002 ഓഗസ്റ്റ് ആറു മുതൽ 2004 മെയ് 16 വരെ ഫിഷറീസ് ആൻഡ് ആനിമൽ റിസോഴ്‌സസ് ഡവലപ്‌മെന്റ് മന്ത്രിയായിരുന്നു.<ref name="myref4">{{Cite web|url=http://www.newindianexpress.com/states/odisha/Draupadi-Murmu-Jharkhand-Guv/2015/05/13/article2811852.ece|title=Draupadi Murmu Jharkhand Guv|accessdate=2015-05-13|publisher=New Indian Express}}</ref> 2007-ൽ ഒഡീഷ ലെജിസ്ലേറ്റീവ് അസംബ്ലി അവർക്ക് മികച്ച എം.എൽ.എ.ക്കുള്ള നിലകാന്ത അവാർഡ് നൽകി ആദരിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/news/breaking-news/2022/07/21/draupadi-murmu-elected-new-president-of-india-01.html|title=ചരിത്രമെഴുതി ദ്രൗപദി മുർമു; ഇന്ത്യയുടെ പതിനഞ്ചാം രാഷ്ട്രപതി|access-date=2022-07-24|language=ml}}</ref> == ജാർഖണ്ഡ് ഗവർണർ == 2015 മെയ് 18 മുതൽ 2021 ജൂലൈ 12 വരെ [[ഝാർഖണ്ഡ്‌|ഝാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനത്തെ]] ഗവർണ്ണർ ആയിരുന്നു. ജാർഖണ്ഡിന്റെ ആദ്യ വനിതാ ഗവർണറും, ഒഡീഷയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഗവർണറായി നിയമിക്കപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ വനിതാ ഗോത്ര നേതാവുമായിരുന്നു അവർ. ''ഛോട്ടാനാഗ്പൂർ ടെനൻസി ആക്ട്, 1908, സന്താൽ പർഗാന ടെനൻസി ആക്റ്റ്, 1949'' എന്നിവയിൽ ഭേദഗതികൾ ആവശ്യപ്പെട്ട് ജാർഖണ്ഡ് നിയമസഭ അംഗീകരിച്ച ബില്ലിന് 2017-ൽ ഗവർണർ എന്ന നിലയിൽ അനുമതി നൽകാൻ മുർമു വിസമ്മതിച്ചിരുന്നു. ഗോത്രവർഗക്കാരുടെ ക്ഷേമത്തിനായി കൊണ്ടുവരുന്ന മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് രഘുബർ ദാസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബിജെപി സർക്കാരിനോട് മുർമു വിശദീകരണം തേടി. ==അവലംബം== {{Reflist|30em}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ ഗവർണർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:1958-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഝാർഖണ്ഡ്‌ ഗവർണ്ണർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] im36jwz1zj8eis1qn29vy2czvx2z076 3762313 3762307 2022-08-05T06:40:41Z CommonsDelinker 756 "Droupadi_Murmu_official_portrait_2022.jpg" നീക്കം ചെയ്യുന്നു, [[commons:User:Túrelio|Túrelio]] എന്ന കാര്യനിർവ്വാഹകൻ അത് കോമൺസിൽ നിന്നും നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കാരണം: This picture is taken from the official website (https://presidentofindia.nic.in/image wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Draupadi Murmu}} {{Infobox officeholder | name = ദ്രൗപതി മുർമു | image = | caption = 2022-ൽ മുർമു | office1 = 9th ജാർഖണ്ഡ് ഗവർണർ | term_start1 = 2015 മെയ് 18 | term_end1 = 2021 ജൂലൈ 12 | 1blankname1 = ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി | 1namedata1 = രഘുബർ ദാസ് <br /> ഹേമന്ത് സോറൻ | predecessor1 = സയ്യിദ് അഹമ്മദ് (രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ) | successor1 = രമേഷ് ബൈസ് | office2 = സഹമന്ത്രി (സ്വതന്ത്ര ചുമതല), ഒഡീഷ സർക്കാർ | term2 = 2000 മാർച്ച് 6 - 2004 മെയ് 16 | 2blankname2 = ഒഡീഷയിലെ ഗവർണർ | 2namedata2 = എം. എം. രാജേന്ദ്രൻ | 3blankname2 = ഒഡീഷ മുഖ്യമന്ത്രി | 3namedata2 = നവീൻ പട്നായിക് | 4blankname4 = 2000 മാർച്ച് 6 - 2002 ഓഗസ്റ്റ് 6</br>6 ഓഗസ്റ്റ് 2002 - 16 മെയ് 2004 | 4namedata4 = വാണിജ്യവും ഗതാഗതവും </br>മത്സ്യബന്ധന,മൃഗവിഭവ വികസനം | office5 = ഒഡീഷ നിയമസഭയിലെ അംഗം (MLA) | term_start5 = 2000 | term_end5 = 2009 | predecessor5 = ലക്ഷ്മൺ മജ്ഹി | successor5 = ശ്യാം ചരൺ ഹൻസ്ദാ | constituency5 = റായിരംഗ്പൂർ അസംബ്ലി മണ്ഡലം | party = [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]] | birth_date = {{Birth date and age|df=y|1958|06|20}} | birth_place = ഉപർബേഡ,മയൂർഭഞ്ച് ജില്ല, [[ഒഡീഷ]], [[ഇന്ത്യ]] | children = 3 | education = | alma_mater = രമാ ദേവി വിമൻസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി | occupation = രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തക | profession = അധ്യാപിക | website = }} ഇന്ത്യയുടെ 15-ാമത്തെ രാഷ്ട്രപതിയാണ് '''ദ്രൗപതി മുർമു''' (Draupadi Murmu) (ജനനം 20 ജൂൺ 1958). 2015 മുതൽ 2021 വരെ അവർ ജാർഖണ്ഡിന്റെ ഒമ്പതാമത്തെ ഗവർണറായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name="IBNlive 2015">{{cite web | title=Draupadi Murmu sworn in as first woman Governor of Jharkhand-I News - IBNLive Mobile | website=IBNlive | date=18 May 2015 | url=http://m.ibnlive.com/news/india/draupadi-murmu-sworn-in-as-first-woman-governor-of-jharkhand-993328.html | accessdate=18 May 2015}}</ref><ref name="myref1">{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/Modi-government-names-new-governors-for-Jharkhand-five-NE-states/articleshow/47253194.cms?|title=Modi government names new governors for Jharkhand, five NE states|accessdate=2015-05-12|publisher=The Times of India}}</ref> ഇന്ത്യയിലെ [[ഒഡീഷ]] സംസ്ഥാനത്ത് നിന്നുള്ള പട്ടികവർഗ്ഗ സമുദായത്തിൽ പെട്ട വ്യക്തിയാണ് മുർമു. അഞ്ച് വർഷത്തെ കാലാവധി പൂർത്തിയാക്കുന്ന ജാർഖണ്ഡിലെ ആദ്യ ഗവർണറും ഇന്ത്യയുടെ [[രാഷ്ട്രപതി]] സ്ഥാനത്തേക്ക് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെടുകയും, തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന ആദ്യ ഗോത്രവർഗക്കാരിയുമാണ് ഇവർ. ==ആദ്യകാല ജീവിതം== 1958 ജൂൺ 20ന് ഒഡീഷയിലെ മയൂർഭൻജ് ജില്ലയിലെ ഉപർബേഡ ഗ്രാമത്തിലെ ഒരു സന്താലി ഗോത്രവർഗ കുടുംബത്തിലാണ് ദ്രൗപതി മുർമു ജനിച്ചത്.<ref>{{cite web|title=Smt. Droupadi Murmu|url=http://www.odishahelpline.com/Profile-of-Smt-Droupadi-Murmu-of-RAIRANGPUR-constituency-4.html|publisher=Odisha Helpline|accessdate=27 July 2015|archive-date=2020-10-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20201008190558/http://www.odishahelpline.com/Profile-of-Smt-Droupadi-Murmu-of-RAIRANGPUR-constituency-4.html|url-status=dead}}</ref> അച്ഛനും മുത്തച്ഛനും പഞ്ചായത്തീരാജ് സംവിധാനത്തിന് കീഴിൽ ഗ്രാമത്തലവന്മാരായിരുന്നു. ദ്രൗപതി മുർമു, ഒരു ബാങ്കർ ആയിരുന്ന ശ്യാം ചരൺ മുർമുവിനെ വിവാഹം കഴിച്ചു. 2014-ൽ അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു. ദമ്പതികൾക്ക് രണ്ട് ആൺമക്കളും ഒരു മകളും ഉണ്ടായിരുന്നു. ആൺമക്കൾ ഇരുവരും മരിച്ചു. == അദ്ധ്യാപന ജീവിതം == സംസ്ഥാന രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രവേശിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് മുർമു സ്കൂൾ അധ്യാപികയായിരുന്നു. അവർ റായിരംഗ്പൂരിലെ ശ്രീ അരബിന്ദോ ഇന്റഗ്രൽ എജ്യുക്കേഷൻ ആൻഡ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ അസിസ്റ്റന്റ് പ്രൊഫസറായും, ഒഡീഷ സർക്കാരിന്റെ ജലസേചന വകുപ്പിൽ ജൂനിയർ അസിസ്റ്റന്റായും ജോലി ചെയ്തു. ==രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം== 1997 ൽ [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]]യിൽ (ബിജെപി) ചേർന്ന മുർമു റായ്രങ്ക്‌പൂർ നഗർ പഞ്ചായത്ത് കൗൺസിലറായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 2000-ൽ അവർ റായ്‌രംഗ്‌പൂർ നഗർ പഞ്ചായത്തിന്റെ ചെയർപേഴ്‌സണായി. ബി.ജെ.പി പട്ടികവർഗ മോർച്ചയുടെ ദേശീയ വൈസ് പ്രസിഡന്റായും അവർ സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2000 മുതൽ 2004 വരെ [[ഒഡീഷ|ഒഡീഷയിലെ]] റയ്‌റങ്ക്പൂർ അസംബ്ലി നിയോജക മണ്ഡലത്തിൽ നിന്നുള്ള എംഎൽഎ ആയിരുന്നു.<ref name="myref2">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/news/narendra-modi-government-appoints-four-governors/545256-37.html|title=Narendra Modi government appoints four Governors|accessdate=2015-05-12|publisher=IBN Live|archive-date=2015-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20150515043617/http://ibnlive.in.com/news/narendra-modi-government-appoints-four-governors/545256-37.html|url-status=dead}}</ref> ഒരു ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഗവർണ്ണറാവുന്ന ആദ്യ ഒഡീഷ വനിതയാണ് ഇവർ.<ref name="myref3">{{Cite web|url=http://odishasuntimes.com/127361/odisha-bjp-leader-droupadi-murmu-appointed-as-jharkhand-guv/|title=Ex Odisha minister Draupadi Murmu new Jharkhand Guv|accessdate=2015-05-12|publisher=Odisha SunTimes}}</ref> 2000 മാർച്ച് ആറു മുതൽ 2002 ഓഗസ്റ്റ് ആറുവരെ ഒഡീഷയിലെ ബിജു ജനതാദൾ, ബിജെപി സഖ്യ സർക്കാരിൽ സ്വതന്ത്ര ചുമതലയുള്ള വാണിജ്യ - ഗതാഗത മന്ത്രിയായിരുന്നു. 2002 ഓഗസ്റ്റ് ആറു മുതൽ 2004 മെയ് 16 വരെ ഫിഷറീസ് ആൻഡ് ആനിമൽ റിസോഴ്‌സസ് ഡവലപ്‌മെന്റ് മന്ത്രിയായിരുന്നു.<ref name="myref4">{{Cite web|url=http://www.newindianexpress.com/states/odisha/Draupadi-Murmu-Jharkhand-Guv/2015/05/13/article2811852.ece|title=Draupadi Murmu Jharkhand Guv|accessdate=2015-05-13|publisher=New Indian Express}}</ref> 2007-ൽ ഒഡീഷ ലെജിസ്ലേറ്റീവ് അസംബ്ലി അവർക്ക് മികച്ച എം.എൽ.എ.ക്കുള്ള നിലകാന്ത അവാർഡ് നൽകി ആദരിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/news/breaking-news/2022/07/21/draupadi-murmu-elected-new-president-of-india-01.html|title=ചരിത്രമെഴുതി ദ്രൗപദി മുർമു; ഇന്ത്യയുടെ പതിനഞ്ചാം രാഷ്ട്രപതി|access-date=2022-07-24|language=ml}}</ref> == ജാർഖണ്ഡ് ഗവർണർ == 2015 മെയ് 18 മുതൽ 2021 ജൂലൈ 12 വരെ [[ഝാർഖണ്ഡ്‌|ഝാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനത്തെ]] ഗവർണ്ണർ ആയിരുന്നു. ജാർഖണ്ഡിന്റെ ആദ്യ വനിതാ ഗവർണറും, ഒഡീഷയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഗവർണറായി നിയമിക്കപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ വനിതാ ഗോത്ര നേതാവുമായിരുന്നു അവർ. ''ഛോട്ടാനാഗ്പൂർ ടെനൻസി ആക്ട്, 1908, സന്താൽ പർഗാന ടെനൻസി ആക്റ്റ്, 1949'' എന്നിവയിൽ ഭേദഗതികൾ ആവശ്യപ്പെട്ട് ജാർഖണ്ഡ് നിയമസഭ അംഗീകരിച്ച ബില്ലിന് 2017-ൽ ഗവർണർ എന്ന നിലയിൽ അനുമതി നൽകാൻ മുർമു വിസമ്മതിച്ചിരുന്നു. ഗോത്രവർഗക്കാരുടെ ക്ഷേമത്തിനായി കൊണ്ടുവരുന്ന മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് രഘുബർ ദാസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബിജെപി സർക്കാരിനോട് മുർമു വിശദീകരണം തേടി. ==അവലംബം== {{Reflist|30em}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ ഗവർണർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:1958-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഝാർഖണ്ഡ്‌ ഗവർണ്ണർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] 8ku4ms6m3doqh88yp4pvzqejjne70um 0 352571 3762381 3728332 2022-08-05T10:22:40Z Ajeeshkumar4u 108239 [[വർഗ്ഗം:കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Contact lens}} {{നാനാർത്ഥം|ലെൻസ്}} കണ്ണിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നേരിട്ട് ഘടിപ്പിക്കുന്ന [[ലെൻസ്|ലെൻസാണ്]] കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്. CL എന്നും വെറും contacts എന്നും ചുരുക്കി പറയാറുണ്ട്. കാഴ്ച ന്യൂനതകൾ പരിഹരിക്കാനോ, മുഖഭംഗിക്കോ ആണ് കൊണ്ടാക്റ്റുകൾ ഉപയാഗിക്കാറുള്ളത്. കണ്ണട ധരിക്കാൻ താല്പര്യമില്ലാത്തവരും , കണ്ണിന്റെ നിറവും, രൂപഭാവവും  മാറ്റാൻ അഗ്രഹിക്കുന്നവരും കൊണ്ടാക്റ്റുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. [[പ്രമാണം:Contact lens.JPG|പകരം=ഒരു കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|ലഘുചിത്രം|ഒരു കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്]] == മെച്ചങ്ങൾ == പരമ്പരാഗത [[കണ്ണട|കണ്ണടകളെ]] അപേക്ഷിച്ച് കൊണ്ടാക്റ്റുകളുടെ മെച്ചം ഇവയാണ്: <nowiki>*</nowiki>കണ്ണടയുടെ ലെൻസും, കണ്ണും തമ്മിലുള്ള അകലം [[ഫോക്കസ് ദൂരം|ഫോക്കസ്സിൽ]] വ്യതിയാനം ഉണ്ടാക്കുന്നു.ഇത് കൊണ്ടാക്റ്റുകളിൽ ഒഴിവായി കിട്ടുന്നു. <nowiki>*</nowiki>ചുറ്റുകാഴ്ച (peripheral vision) കുറച്ച് നഷ്ടപ്പെടുത്തുവയാണ് പലപ്പോഴും പരമ്പരഗത കണ്ണടകൾ.ഈ നഷ്ടം കൊണ്ടാക്റ്റുകൾക്ക് സംഭവിക്കുന്നില്ല. കണ്ണിന്റെ ചലനത്തോടൊപ്പം ലെൻസും ചലിക്കുന്നതിനാൽ ചുറ്റുമുള്ള കാഴ്ച നഷ്ടപ്പെടുന്നില്ല. <nowiki>*</nowiki>ഉഷ്ണവും ശൈത്യവും മഴയും കാരണം ചില്ലുമൂടൽ (fogging) കൊണ്ടാക്ടറ്റ് ലെൻസിനില്ല. വിയർപ്പ് ഒട്ടുന്ന പ്രശ്നമില്ലാത്തതിനാൽ കളിക്കളത്തിലും മറ്റും സുഗമമായി ഉപയോഗിക്കാം,ചാടുമ്പോഴും ഓടുമ്പോഴും ഇളകില്ല <nowiki>*</nowiki>കൂളിംഗ് ഗ്ലാസ്സ് ധരിക്കാനും നീന്തൽ കണ്ണട (goggles) ധരിക്കാനും കൊണ്ടാക്ടറ്റുകൾ തടസ്സമാവുന്നില്ല.മേക്കപ്പിനു തടസ്സ്മോ മറയോ ആവുന്നില്ല <nowiki>*</nowiki>മുഖത്തിനും കാതിനും അധികപറ്റെന്ന് തോന്നിക്കുന്ന ഭാരവും ചുമന്നുകൊണ്ട് നടക്കേണ്ടി വരുന്നില്ല. <nowiki>*</nowiki>ഫ്രൈമും ലൻസും ഇടയ്ക്കിടെ ലൂസും ടൈറ്റും ആക്കേണ്ടിവരുന്നത് ഒഴിവാകുന്നു <nowiki>*</nowiki>വസ്ത്രധാരണത്തിനനുസരിച്ചും സന്ദർഭത്തിനനുസരിച്ചും യോജിക്കുന്ന ഫ്രൈം എന്ന ചിന്ത വേണ്ട. കൊണ്ടാക്റ്റുകൾ ധരിച്ചിരിക്കുന്നത് ആരും അറിയാറില്ല. == കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്- പരിമിതികൾ == [[പ്രമാണം:Contacteye.png|ലഘുചിത്രം|കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ് വെച്ചിരിക്കന്ന നേത്രം]] * കണ്ണടകൾ വൃത്തിയാക്കാൻ എളുപ്പമാണ്, സോപ്പും വെള്ളവും ഒഴിച്ച് കഴുകാം, വൃത്തിയാക്കിയില്ലെങ്കിലും ഗുരുതര അവ്സ്ഥകൾ സംജാതമാകാറില്ല. എന്നാൽ കൊണ്ടാക്റ്റുകൾ വൃത്തിയാക്കാൻ കണ്ണിൽ സ്പർശിക്കേണ്ടി വരുന്നു. അതു മൂലം അണുബാധയുണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത തള്ളിക്കളയാൻ പറ്റില്ല.ചില്ലപ്പോൾ മുറിവോ ക്ഷതമോ ഊരുകയും ഇടുകയും ചെയ്യുന്ന വേളകളിൽ ഉണ്ടായെക്കാം * കൊണ്ടാക്റ്റുകളുടെ പരിപാലനം  (maintenance ) കണിശവും, കൃത്യവും ആയിരിക്കണം * കൊണ്ടാക്റ്റുകൾ  കൃത്യമായ ഇടവേളകളിൽ മാറ്റേണ്ടതുണ്ട്. കണ്ണടകളൾക്ക് വേണ്ടുന്നതിനെക്കാൾ  ഏറെ പണം  കൊണ്ടാക്റ്റുകൾ വാങ്ങാനും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിലും മുടക്കണം. * കൊണ്ടാക്റ്റുകൾ വ്യക്തിക്ക് അനുയോജ്യമാണോ എന്ന പരിശോധന സൂക്ഷമവും, കൃത്യവുമായിരിക്കണം, കണ്ണ് വരൾച്ച (dry eyes), അല്ലർജികൾ , ചില  നേത്ര രോഗബാധകൾ എന്നിവ ഇല്ല എന്നു ഉറപ്പ് വരുത്തുന്ന വിദഗ്ദ്ധ പരിശോധന ആവശ്യമാണ്. ഈ സ്ഥിതി വിശേഷങ്ങളിൽ കണ്ണട ആയിരിക്കും അനുയോജ്യം. * പുതു കണ്ണട ധാരികൾക്ക് കണ്ണട ഉപയോഗവുമായി പൊരുത്തപ്പെടാൻ വേണ്ടുന്നതിനെക്കാൾ കാലതാമസം പുതു കൊണ്ടാക്റ്റ് ധാരികൾക്ക് നേരിടും. ഊരുകയും വെയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് ശ്രമകരമാണ്. {{Eyewear|state=expanded}} [[വർഗ്ഗം:കാഴ്ച]] [[വർഗ്ഗം:കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ]] 0heduwuggk6levv3hvivi4rzf0dj5l4 0 358292 3762289 3761280 2022-08-05T03:28:02Z 2402:8100:3921:BCA:0:0:0:1 Dd wikitext text/x-wiki മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ പാണ്ടിക്കാട് പഞ്ചായത്തിലെ ഒരു വലിയ ഗ്രാമമാണ്.ദശകങ്ങൾക് മുൻപുതന്നെ ചെമ്പ്രശ്ശേരിയും പേരും നിലവിലുണ്ട് നിലലവിലുണ്ട് ആദി ചേരന്മാരുടെ സ്വാതീനമുള്ള ദേഷമായിരുന്നു ചെമ്പ്രശ്ശേരി. പ്രമുഖ സ്വതന്ത്ര സമര നേതാവ് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ ജന്മനാടുമാണ്. ==അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങൾ== മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ പാണ്ടിക്കാട് നഗരത്തിൽ നിന്നും വണ്ടൂർ റോഡിനു 3km സഞ്ചരിച്ചു മരാട്ടപ്പടി എന്ന സ്ഥലത്ത് നിന്നും വലത്തോട്ട് തിരിഞ്ഞാൽ [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]] തുടങ്ങുന്നു. കൊടശ്ശേരി, താലാപ്പൊലിപറമ്പ്, മാരാട്ടപ്പടി,അമ്പലകള്ളി മുക്കട്ട, പൂവ്വതമുക്, കാരാട്ടൽ, ഒടോമ്പറ്റ, കാളമ്പാറ,ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌, മന്നഴിക്കളം,കക്കാടമൽ,വിലങ്ങാപൊയിൽതെയ്യാമ്പടികുത്,അർപ്പിക്കുന്നു എന്നിങ്ങനെ വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നതാണ് [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]] ഗ്രാമം ==വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ== 1.[[AUPS Chembrasseri]] 2.[[Aups chembrasseri estate]] 3.[[GlPS Theyyampadikuth]] 4.[[Gmlps Odombata]] ==പ്രധാനപ്പെട്ട പള്ളികൾ== ⭕️ ചെമ്പ്രശ്ശേരി ജുമുഅമസ്ജിദ് ⭕️ ഒടോമ്പറ്റ പഴയ ജുമുഅമസ്ജിദ് ⭕️മൻഹജ് മസ്ജിദ് ==ജനസംഖ്യ== 2022 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിലെ ആകെയുള്ള ജനസംഖ്യ 16,211 ആണ് പുരുഷന്മാർ 6828 സ്ത്രീകൾ 7646 ==സംസ്കാരം== ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഗ്രാമം മുഖ്യമായും ഇസ്ലാം മതസ്ഥർ കൂടുതൽ താമസിക്കുന്ന പ്രദേശമാണ്. ഇവിടെ ഹിന്ദു മതസ്ഥർ വളരെ കുറവാണ്. അതിനാൽ അവിടെയുള്ളവർ പരമ്പരാഗതമായി ഇസ്ലാം മതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സംസ്കാരമാണ് പിന്തുടരുന്നത്. ഈ പ്രദേശത്ത് സാധാരണയായി കാണാൻ പറ്റുന്ന നാടൻ കലകളാണ് [[ദഫ് മുട്ട്]], [[കോൽക്കളി]], [[അറബനമുട്ട്]] എന്നിവ. പള്ളികളോട് ചേർന്ന് വളരെയധികം ഗ്രന്ഥശാലകൾ ഉണ്ട്. അവിടെ വൈവിധ്യമാർന്ന പുസ്തകങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. മിക്ക പുസ്തകങ്ങളും എഴുതിയിരിക്കുന്നത് അറബി- മലയാളം ഭാഷയിലാണ്. വൈകുന്നേരങ്ങളിൽ പ്രാർത്ഥനയ്ക്കായി പള്ളിയിൽ ഒത്തുകൂടുന്ന ജനങ്ങൾ പ്രാർത്ഥനയ്ക്ക് ശേഷം സാമൂഹിക- സാംസ്കാരിക പ്രശ്നങ്ങളെ കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യുന്നു. വ്യാവസായിക കാര്യങ്ങളും കുടുംബകാര്യങ്ങളും ഈ ചർച്ചയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഹിന്ദു മതസ്ഥർ അധികം ഇല്ലെങ്കിലും ഇവിടെ ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊക്കെ ചടങ്ങുകൾ വലിയ ആഘോഷമായിട്ടാണ് നടത്തുന്നത്, അതും മറ്റുള്ള കേരളത്തിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നടത്തുന്നത് പോലെ തന്നെ ==സാമൂഹ്യശാസ്ത്രം== ക്രിസ്തുവർഷം ഏഴും എട്ടും നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ കേരളത്തിലേക്ക് കുടിയേറിയ ആര്യവംശജരായ ബ്രാഹ്മണരാണ് ഇവിടുത്തെ ഭൂമി മുഴുവൻ കൈയ്യടക്കിവച്ചത്. എ.ഡി 600 വരെ, ഇവിടെ ബ്രാഹ്മണരോ, ബ്രഹ്മസ്വം-ദേവസ്വം സമ്പ്രദായങ്ങളോ ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെന്നും, “അധ:കൃതർ” എന്നും “പട്ടികജാതിക്കാർ” എന്നും വിളിക്കപ്പെടുന്ന കേരളത്തിലെ ആദിമനിവാസികളായ, കീഴാള അടിസ്ഥാനവർഗ്ഗത്തിന്റേതായിരുന്നു ഇവിടുത്തെ ഭൂസ്വത്തുക്കൾ മുഴുവനുമെന്ന് ചരിത്രസൂചനകൾ സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുന്നു. നാടുവാഴികൾ, കോവിലകങ്ങളിലും കൊട്ടാരങ്ങളിലും, ബ്രാഹ്മണർ ഇല്ലങ്ങളിലും മനകളിലുമാണ് താമസിച്ചിരുന്നത്. AD പതിനൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന് മുമ്പ് തന്നെ ആദി ചേരൻമാരുടെ സ്വാദീന ഭൂമിയെന്ന നിലക്ക് പ്രസിദ്ധി നേടിയ സ്ഥലങ്ങളാണ് പാണ്ടിക്കാടും, [[ചെമ്പ്രശ്ശേരിയും]] പരിസര പ്രദേശങ്ങളും. മലബാർ മാന്വൽ എഴുതിയ വില്യം ലോഗൻ മുതൽ മലബാറിന്റെ ചരിത്രമെഴുതിയ എല്ലാ ചരിത്ര ഗവേഷകരും പാണ്ടിക്കാടിനെ പരാമർശിച്ചതായി കാണാം. പാണ്ടിക്കാട്, കരുവാരക്കുണ്ട് തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങളെല്ലാം ഇരുമ്പിന് പ്രസിദ്ധങ്ങളായ സ്ഥലങ്ങളായിരുന്നു. 1793 ൽ ഇറ്റലിയിലെ ഹീത്തിന് പാണ്ടിക്കാട്,[[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]] തെയ്യംപാടിക്കുത്ത് നിന്ന് ഇരുമ്പയിര് ഖനനം ചെയ്യാൻ അന്നത്തെ വെള്ളുവനാടൻ രാജാവ് സമ്മതം നൽകിയതിന്റെ കരാർ പത്രം കോഴിക്കോട് ആർക്കൈവ്സിൽ കാണാം. എ.കെ കോഡൂർ എഴുതി: "കിഴക്കൻ ഏറനാട് സാമൂതിരിയുടെ കാലം തൊട്ടേ സമ്പന്ന പ്രദേശമായിരുന്നു. മൈസൂർ ഭരണാധികാരികൾ വന്നപ്പോൾ, തമിഴ്നാടും മൈസൂരുമായി റോഡ് ബന്ധം ആരംഭിച്ചതോടെ പ്രദേശം കച്ചവടത്തിലും വിദ്യാഭ്യാസത്തിലും മികച്ചു നിന്നു. അന്ന് മുതലേ കോഴിക്കോട് - പാലക്കാട് റോഡും, തൃശൂർ - ഊട്ടി റോഡും കടന്ന് പോവുന്നത് മഞ്ചേരി, നെല്ലിക്കുത്ത്, വെള്ളുവങ്ങാട്, പാണ്ടിക്കാട്, [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]] ഭാഗത്തിലൂടെയാണ്. ==മലപാർസമരവും ചെമ്പ്രശ്ശേരിയും== സ്വതന്ത്ര സമര നേതാവ് ഒറ്റക്കത്ത് കുഞ്ഞികോയ തങ്ങളുടെ (ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ ) ജന്മ ദേശമാണ് ചെമ്പ്രശ്ശേരി. ബ്രിട്ടീഷ്സാമ്രാജ്യത്തിനെതിരെയും രെയും ജന്മിതത്തിനെതിരെയും ശക്തമായ പ്രക്ഷോഭങ്ങളും, കലാപങ്ങളും, സമരങ്ങളും നടന്ന ദേശമാണ് [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]]. അതിനാൽ ബ്സൂര്യഅസ്തമയംവരെ ബ്രിടീഷുകാർക് കാലുകുത്താൻ കഴിയാത ഏറനാടാൻ ഗ്രാമമായിരുന്നു [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]]. വടക്കെ മലബാർ പോലീസ് സുപ്രണ്ടായിരുന്ന ടോട്ടൺ ഹാം അദ്ദേഹത്തിന്റെ 'ദ മാപ്പിള റബല്യൻ' എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ പാണ്ടിക്കാട്ടെ [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]] പ്രദേശത്തെ ബ്രിട്ടനെതിരെ വളരെ അപകടരമായ പ്രചാരവേല നടക്കുന്ന സ്ഥലമായാണ് പരിചയപ്പെടുത്തുന്നത്. "മലബാർ കലാപം ഇ.എം.എസിന്റെ ആഹ്വാനവും താക്കീതും" എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ പറയുന്നു: '1800 കളുടെ അവസാനമായപ്പോഴേക്കും രണ്ട് ഡസനോളം ശക്തമായ കലാപങ്ങൾ കൊളോണിയൽ ശക്തികൾക്കെതിരെ നടന്നു. ഇതിൽ 1896 ൽ [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി]]യിൽ സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരെ വമ്പിച്ച സമരങ്ങൾ അരങ്ങേറിയതായി രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ' പേജ്: 7) പാണ്ടിക്കാട്, [[ചെമ്പശ്ശേരി]]യിൽ മഞ്ചേരി കോവിലക്കാരുടെ വകയായിയുണ്ടായിരുന്ന കുറേയേക്കർ ഭൂമി ഒഴിപ്പിക്കാൻ നടപടിയുണ്ടായപ്പോൾ ഇതിനെതിരെ മഞ്ചേരിയിൽ 1896 ൽ നടന്ന പ്രധാന ചാവേർ സമരത്തിൽ 94 മാപ്പിളമാരാണ് മരിച്ചത്. ==ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ== ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ പ്രസിദ്ധി ആർജിച്ച രണ്ട് ആളുകളുണ്ടായിരുന്നു. ഒരാളുടെ പേര് സയ്യിദ് കുഞ്ഞിക്കോയ തങ്ങൾ എന്നും മറ്റൊരാളുടെ പേര് സയ്യിദ് ഇമ്പിച്ചി കോയ തങ്ങൾ എന്നുമായിരുന്നു. ഇവർ രണ്ടു പേരും 1921-ലെ സമരത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നുവെങ്കിലും കുഞ്ഞിക്കോയ തങ്ങളാണ് അവരിൽ പ്രസിദ്ധനും ചരിത്ര പഠനങ്ങളിൽ പേരെടുത്തു പറയുന്ന ചെമ്പ്രശേരി തങ്ങളും. ഏറനാട് താലൂക്കിൽ പണ്ടിക്കാടിന് കിഴക്ക് ഏകദേശം ഒരു നാഴിക അകലെയുള്ള ഒരു ഗ്രാമമാണ് ചെമ്പ്രശ്ശേരി. ചെമ്പ്രശ്ശേരി അംശത്തിൽപെട്ട അരീച്ചോലയിൽ എ.ഡി 1875- ലാണ് ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ ജനനം. സയ്യിദ് അബ്ദുള്ളകോയ തങ്ങൾ ആയിരുന്നു പിതാവ്. ഫാത്വിമ ബിൻത് അഹമ്മദ് മാതാവും. ചെറുപ്പ കാലത്തേ മതവിദ്യാഭ്യാസം നേടുകയും ജന്മദേശത്തു നിന്നുള്ള മതവിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം തൊട്ടടുത്ത ഗ്രാമമായ തൊടികപ്പുറത്ത് മുദരിസായി അദ്ദേഹം സേവനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. അനന്തരം പിതാവിനൊപ്പം തുവ്വൂരിലേക്ക് മാറി. അതിനു ശേഷമാണ് തങ്ങൾ ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിലെത്തുന്നത്. ജീവിതാന്ത്യം വരെ അവിടെത്തന്നെ തുടരുകയും ചെയ്തു. ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിലേക്കുള്ള വരവ് തങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിലെ വഴിത്തിരിവായിത്തീർന്നു. ആ കാലത്താണ് അദ്ദേഹം വാരിയൻകുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജിയെയും മറ്റു ഖിലാഫത്ത് നേതാക്കളെയും പരിചയപ്പെടുന്നത്. അതോടെ, സാമ്രാജ്യത്വ വിരുദ്ധ ചിന്തയും ദേശീയതാബോധവും തങ്ങളുടെ അകത്ത് ശക്തമായി. ആ കാലത്തു തന്നെയാണ് എം.പി. നാരായണ മേനോൻ, കെ മാധവൻ നായർ, ആലി മുസ്‌ലിയാർ, കട്ടിലശ്ശേരി മുഹമ്മദ് മുസ്ലിയാർ തുടങ്ങിയ നേതാക്കളുമായി തങ്ങൾ അടുത്ത് ബന്ധപ്പെടുന്നതും. അങ്ങനെയാണ് സ്വാതന്ത്ര്യ സമരങ്ങളിലക്കുള്ള വഴി അദ്ദേഹത്തിനു മുമ്പിൽ തുറക്കപ്പെടുന്നത്. അദ്ദേഹത്തെ പോലുള്ള ഒരു തങ്ങൾ മുമ്പിൽ നിന്നു നയിക്കുവാൻ വന്നതോടെ മുസ്ലിം പൊതു സമൂഹം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ ആകൃഷ്ടരായി എന്നതാണ് സത്യം. ശരിക്കും 1921 ലെ സംഭവങ്ങൾ തികച്ചും സാമ്രാജ്യത്വ വിരുദ്ധമായ ഒരു രാഷ്ട്രീയമായിരുന്നിട്ടും അതിന് മതപരമായ ഒരു മുഖമോ വ്യാഖ്യാനമോ വന്നു ചേർന്നത് ഇങ്ങനെയാണ് എന്നാണ് ചില ചരിത്രകാരൻമാരുടെ വീക്ഷണം. അങ്ങനെ ഒരു ധാരണ മുസ്ലിയാരും ഹാജിയാരും തങ്ങൻമാരും നേതൃത്വം നൽകുമ്പോൾ തികച്ചും സ്വാഭാവികവുമാണ്. ഇതിനോടൊപ്പം ചേർത്തുവായിക്കേണ്ട മറ്റൊരു വസ്തുതയുണ്ട്. അതെന്തെന്നാൽ ഇത്തരം മതനേതാക്കളുടെ സാന്നിധ്യമാണ് സമരത്തിനെ ഏറെ ആളിപ്പടരാതെ പരമാവധി ശാന്തതയിലും മാന്യതയിലും നിയന്ത്രിച്ചു നിറുത്തിയതും എന്നതാണ്. സമരം വൈദേശിക ആധിപത്യത്തിനും അവരെ പിന്തുണക്കുന്ന ജൻമിത്വത്തിനും മാത്രമുള്ളതായിരിക്കുവാൻ ഇതിൽ മതപരമായ ദേതങ്ങളോ വേർതിരിവുകളോ വരാതിരിക്കുവാൻ അവർ സദാ ജാഗ്രത പുലർത്തിയിരുന്നു. അത്തരം ഗുണങ്ങൾ മറ്റുള്ളവർക്കെന്നപോലെ തങ്ങൾക്കുണ്ടായിരുന്നു. തങ്ങളുടെ സഹചാരിയായിരുന്ന സ്വന്ത്രത്യ സമര സേനാനി കെ മാധവൻ നായർ തങ്ങളെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന വാക്കുകളിൽ നിന്ന് അത് മനസ്സിലാക്കാം. അദേഹം പറയുന്നു: സമാധാനപ്രിയനായ നല്ലൊരു മനുഷ്യനാണ് തങ്ങൾ. ആരെയും ആകർഷിക്കുന്ന, നല്ല ഉയരവും സൌന്ദര്യവുമുള്ള ശരീര പ്രകൃതി. ഉറച്ച ദൈവവിശ്വാസി. വിവിധ ജനവിഭാഗങ്ങളോട് അപാരമായ അനുകമ്പയും സഹിഷ്ണുതയും പുലർത്തി. (മലബാർ കലാപം: പേജ്.. 202-203) അദ്ദേഹം തൻറെ ദീനിപരമായ തികഞ്ഞ അവഗാഹത്തോടുകൂടി ആത്മീയപരമായി ജീവിതം മുന്നോട്ടു നയിച്ചിരുന്ന ഒരാളായിരുന്നു. കൊള്ള നടത്തുന്നതിനും ശത്രവായാലും അവരെ അക്രമിക്കുന്നതിനും എതിരായിരുന്നു അദ്ധേഹം. മലബാറിലെ മാപ്പിള ലഹളകാലത്ത് സാമൂഹിക മുന്നേറ്റത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയ അദ്ധേഹത്തെ സഹായിക്കാനും ആത്മവിശ്വാസം പകർന്ന് നൽകുവാനും താങ്ങും തണലുമായി ഒപ്പം നിന്നത് ധീരനായ സയ്യിദ് സീതി കോയ തങ്ങളായിരുന്നു. കിഴക്കൻ ഏറനാട്ടിൽ അദ്ധേഹത്തിന് തികഞ്ഞ സ്വാധീനം ഉണ്ടാക്കാൻ സാധ്യമായി. ഖിലാഫത്ത് പ്രസ്ഥാനത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന് പറയത്തക്ക പങ്ക് ഒന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. പടിഞ്ഞാറൻ ഏറനാട്ടിൽ ലഹള പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടപ്പോൾ അദ്ധേഹത്തേ ചിലരൊക്കെ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിച്ചു. അങ്ങനെ അവരുടെ നിർബന്ധപ്രകാരം അദ്ദേഹം ലഹളയുടെ നേതൃസ്ഥാനം ഏറ്റെടുക്കുകയും ചെയ്തു. 1921 ആഗസ്ററ് മാസം മമ്പുറം മഖാം ബ്രിട്ടീഷുകാർ തകർത്തു കളഞ്ഞെന്നും, മാപ്പിളമാരും ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യവും നടത്തിയ ഏറ്റുമുട്ടലിൽ ജില്ലാ മജിസ്ട്രേറ്റ്, ജില്ലാ പോലീസ് സുപ്രണ്ട്, ഡെപ്യൂട്ടി സുപ്രണ്ട് തുടങ്ങിയവർ കൊല്ലപ്പെട്ടുവെന്നുമുള്ള കിംവദന്തി പരന്നതിനെ തുടർന്നായിരുന്നു സമരം ഒരു ബഹുജന കലാപമായി വളർന്നത്. ജനങ്ങൾ വൈകാരികമായി പ്രതികരിക്കുന്നതിലേക്ക് ഈ കിംവദന്തി കൊണ്ടെത്തിക്കുകയായിരുന്നു. ഇതോടെ ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ മുവ്വായിരത്തോളം മാപ്പിളമാരും നൂറിൽ താഴെ അടിയാളരും പാണ്ടിക്കാട് പള്ളി പരിസരത്ത് ഒരുമിച്ചു കൂടി. ഇവരുടെ കാർമ്മികത്വത്തിൽ അംശക്കച്ചേരി, പോസ്റ്റോഫീസ് തുടങ്ങിയ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് നേരെ വെടിവെക്കുകയും പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ , ചെക്ക് പോസ്റ്റുകൾ എന്നിവിടങ്ങളിലെ രേഖകൾ മുഴുവൻ നശിപ്പിക്കുകയും ഉണ്ടായി . സൈന്യത്തിന്റെ വരവ് തടസ്സപ്പെടുത്താൻ മഞ്ചേരിയെയും പാണ്ടിക്കാടിനെയും തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന വെള്ളുവങ്ങാട്ടെ പാലവും അവർ തകർത്തു. പിന്നീട് ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം പിൻവാങ്ങിയതിനെ തുടർന്ന് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജിയുടെ കീഴിൽ രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട മലയാള രാജ്യത്തിൽ പെട്ട പാണ്ടിക്കാട് ചെമ്പ്രശ്ശേരി, കാളികാവ്, കരുവാരക്കുണ്ട്, വണ്ടൂർ, മേലാറ്റൂർ, തുവ്വൂർ എന്നീ പ്രദേശങ്ങളിലെ ഭരണം നടത്താൻ പാണ്ടിക്കാട് നടന്ന വിപ്ലവ സർക്കാരിന്റെ യോഗത്തിൽ കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളെ ചുമതലപ്പെടുത്തി. 1921-ലെ മലബാർ കലാപകാലത്ത് വാരിയൻ കുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജിയോടൊപ്പം ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ നിരവധി തവണ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധ പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകി. പാണ്ടിക്കാട് യുദ്ധം അതിൽ സുപ്രധാനമായ ഒന്നാണ്. ചിൻ, കച്ചിൻ, ഗൂർക്ക തുടങ്ങി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിലെ മികച്ച റജിമെന്റുകളെ ഇറക്കി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം വിപ്ലവ സർക്കാർ അധീന പ്രദേശങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു. അതോടെ മാപ്പിള പോരാളികളും ഗൂർഖാ സേനയും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷം വ്യാപകമായി. തുടർന്ന് പെരിന്തൽമണ്ണയിലും മണ്ണാർക്കാട്ടും മേലാറ്റൂരുമെല്ലാം ചെറുതും വലുതുമായ ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ നടന്നു. ചെമ്പ്രശേരി തങ്ങളായിരുന്നു ഇവയുടെയെല്ലാം പ്രചോദന കേന്ദ്രം. തങ്ങളുടെ ബുദ്ധിപരമായ സമ്മർദ്ദങ്ങളും നീക്കങ്ങളും സമഗ്രങ്ങളായിരുന്നു. മാപ്പിള പോരാളികളുടെ മുമ്പിൽ മലബാറിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ വെള്ളം കുടിക്കുന്നു എന്ന വാർത്ത ബ്രിട്ടനിൽ വരെ പരന്നു. (ലണ്ടൻ ടൈംസ് ആഗസ്റ്റ് 20, 1921) അത്ര ശക്തമായിരുന്നു പ്രതിരോധവും മുന്നേറ്റവും. ഇതോടെ എങ്ങനെയും വിപ്ലവ പ്രദേശങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യവുമായി ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ ഇന്റലിജൻസ് തലവന്മാർ മലബാറിൽ തമ്പടിച്ചു തന്ത്രങ്ങൾ മെനഞ്ഞു. മുസ്ലിം പ്രമാണിമാരെയും ഹൈന്ദവ ജന്മിമാരെയും ഉപയോഗിച്ച് ഒറ്റുകാരെ വളർത്തി. ലഹള വർഗ്ഗീയ സംഘട്ടനമാണെന്നും വിപ്ലവ സർക്കാർ വർഗ്ഗീയ കൂട്ടായ്മയാണെന്നും കാട്ടി ഇതര പ്രദേശങ്ങളിൽ പ്രചാരണങ്ങൾ നടത്തി പുറമെ നിന്നുള്ള സഹായങ്ങൾക്ക് തടയിട്ടു. കടുത്ത ശിക്ഷകൾ നൽകിയും ഭീഷണി സദാ മുഴക്കിയും ജനങ്ങളെ അവർ പേടിപ്പിച്ചു നിറുത്തി. പിന്നെ അവർ നേതാക്കളെ പിടികൂടുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. ആദ്യ ഇര ആലി മുസ്ലിയാരായിരുന്നു. ഇതോടെ അപകടം മുന്നിൽ കണ്ട ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങൾ ചെമ്പ്രശ്ശേരിയിൽ സംഗമിക്കാൻ വിവിധ സംഘങ്ങളുടെ നേതാക്കൾക്ക് കത്തയച്ചു. മുഴുവൻ വിപ്ലവകാരികളും ഒത്തുചേർന്ന് മമ്പുറം മഖാമിൽ ചെന്ന് പ്രാർത്ഥന നടത്തിയ ശേഷം ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിനെതിരെ ഒരു അന്തിമ പോരാട്ടം നടത്താനുള്ള ആഹ്വാനം നൽകി. 1921 -ഡിസംബർ ഒന്നിന് സൈനിക അധികാരികൾക്ക് തങ്ങളുടെ ഒരു കുറി ലഭിച്ചു. മാപ്പിളമാർ വിപ്ലവം നടത്താൻ നിർബന്ധിക്കപ്പെടുകയായിരുന്നുവെന്നും, മതം, ജാതി എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ നിരപരാധികളെ ബ്രിട്ടീഷ് ഗവണ്മെന്റും ജന്മികളും വേട്ടയാടിയതെല്ലാം എണ്ണിപ്പറഞ്ഞ തങ്ങൾ സൈന്യം പിന്മാറുകയാണെങ്കിൽ ഞങ്ങളും പിന്മാറുന്ന കാര്യം ആലോചിക്കാമെന്നു കത്തിൽ ഉറപ്പു നൽകി. തങ്ങളുടെ നിലപാടുകൾ ന്യായീകരിച്ചും പാലയാനിച്ചുമുളള ഒരു മറുപടിയായിരുന്നു തങ്ങൾക്കു കാട്ടിയത്. ഒപ്പം തങ്ങവർകളെ സർക്കാർ ചിലവിൽ മക്കയിൽ അയക്കാമെന്നും വിപ്ലവകാരികൾക്കെതിരായ കേസുകൾ എഴുതി തള്ളാമെന്നും കുടിയാൻ നിയമങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യാമെന്നുമൊക്കെയുള്ള വാഗ്ദാനങ്ങളും അവർ നൽകി. ചെമ്പ്രശ്ശേരി തങ്ങളുടെ വലംകയ്യായിരുന്ന കോഴിശ്ശേരി മമ്മദിനെ വിശ്വാസത്തിലെടുത്ത സൈന്യം തങ്ങളെയും കൂട്ടി ഒത്തു തീർപ്പ് ചർച്ചകൾക്കായി രഹസ്യമായി മേലാറ്റൂർ പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ വരാൻ മമ്മദിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മമ്മദ് ആവശ്യപ്പെട്ടതനുസരിച്ച് ഡിസംബർ-17ന് മേലാറ്റൂർ സബ് ഇൻസ്പെക്ക്ടർക്ക് മുമ്പിൽ തങ്ങൾ ഹാജരായി. ഇതൊരു ചതിയായിരുന്നു എന്ന് ആർക്കും മനസ്സിലായിരുന്നില്ല. ഒളിച്ചിരുന്ന പ്രത്യേക സംഘം അവരെ കീഴ്പ്പെടുത്തി. 1921 ഡിസംബർ പത്തൊമ്പതിന് തങ്ങളെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ വെട്ടത്തൂർ സബ് ഇൻസ്പെക്ടറുടെ മുമ്പിൽ ഹാജരാക്കുകയും അതേതുടർന്ന് അറസ്റ് ചെയ്യുകയും ഉണ്ടായി. * [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌]] 97ypppnhir43fisfgvynfwjrqu7jarr 0 361202 3762280 3643896 2022-08-05T00:10:40Z Ajeeshkumar4u 108239 Update wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Leela Santhosh}} {{Infobox Person | name = ലീല സന്തോഷ് | image = | location = {{flagicon|India}} [[വയനാട്|പനമരം]], [[Keraka|കേരളം]], ഇന്ത്യ | birth_date = {{birth date and age|1988|12|18}} | birth_place = [[Panamaram|പനമരം]], [[Kerala|കേരളം]], ഇന്ത്യ | occupation = ചലച്ചിത്ര സംവിധാനം |Years_active = 2010–present }} ആദിവാസി വിഭാഗത്തിൽ നിന്നും ചലച്ചിത്ര സംവിധാന രംഗത്ത് എത്തിയ ആദ്യ മലയാളി വനിതാ സംവിധായികയാണ് '''ലീല സന്തോഷ്''' (Eng: Leela Santhosh). വയനാട്ടിലെ ആദിവാസി വിഭാഗമായ പണിയരുടെ ദുരിതജീവിതവും പൈതൃക നഷ്ടവും പ്രമേയമാക്കി ലീല സംവിധാനം ചെയ്യ്തതാണ് '''നിഴലുകൾ നഷ്‌ടപ്പെട്ട ഗോത്രഭൂമി''' എന്ന ഡോക്യുമെൻ്ററി. ==ജീവിതരേഖ== കേരളത്തിൽ വയനാട് ജില്ലയിലെ മാനന്തവാടി താലൂക്കിൽ പനമരം പഞ്ചായത്തിലെ പാലുകുന്ന് ഗ്രാമത്തിൽ പരേതനായ ശ്രീധരൻ്റെയും റാണിയുടേയും രണ്ടാമത്തെ മകളായി 1988 ൽ ജനിച്ചു. ആദിവാസി വിഭാഗമായ പണിയ സമുദായത്തിലാണ് ജനനം.<ref name="മനോരമ">{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/women/interviews/2017/08/19/interview-with-leela-santhosh-keralas-first-tribal-woman-film-director.html|title=വയനാടൻ ചുരമിറങ്ങി കരിന്തണ്ടൻറെ കഥയുമായി ലീല സന്തോഷ്|access-date=2022-08-04}}</ref> അച്ഛന്റെ മരണ ശേഷം വയനാട് പാലക്കുന്നിലെ കൊളത്തറ കോളനിയിൽ നിന്ന് നെയ്ക്കുപ്പയിലെ അമ്മയുടെ വീട്ടിലെത്തി.<ref name="മനോരമ" /> സാഹിത്യകാരനും സാമൂഹ്യപ്രവർത്തകനുമായ കെ. ജെ ബേബി സ്ഥാപിച്ച നടവയലിലുള്ള കനവ്‌ എന്ന ബദൽ സ്കൂളിൽ 1994 ൽ ചേർന്നു.<ref name="മനോരമ" /> ഗുരുകുല സംബ്രദായത്തിലായിരുന്നു കനവിലെ പഠനരീതി. പാഠപുസ്തകങ്ങൾക്ക് പുറമേ കളരിയും, കാർഷികവൃത്തിയും, നൃത്തവും, സാഹിത്യരചനയും, സിനിമയും, നാടകവുമെല്ലാം കനവിലെ കരിക്കുലത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തീരുന്നു. ഈ അനുഭവമാണ്‌ ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാണ രംഗത്ത് ചുവടുറപ്പിക്കാൻ പ്രചോദനമായത്. തുടർന്ന് തിരുവനന്തപുരത്തും രാജസ്ഥാനിലും സിനുമാ നിർമ്മാണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിരവധി വർക്ക്‌ഷോപ്പുകളിൽ പങ്കെടുത്തു. ഇവിടെനിന്നും സംവിധാനം, സ്ക്രിപ്റ്റ്, മറ്റ് സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ മുതലായവ സ്വയത്തമാക്കി.ലീലയ്ക്കും ഭർത്താവ് കളരി വിദ്വാനായ സന്തോഷിനുമായി സത്ലജ്, സ്വതിക, സിഥാർഥ് എന്നീ മൂന്ന് മക്കളുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://www.vanitha.in/justin/first-lady-film-director-from-kerala-tribal-community-leela-santhosh.html|title=ആദിവാസി വിഭാഗത്തിലെ ആദ്യ സംവിധായികയായി ലീല സന്തോഷ്; വയനാട് ചുരം തെളിച്ച കരിന്തണ്ടന്റെ കഥ സിനിമയാകും {{!}} Leela Santhosh {{!}} First Lady Film Director {{!}} Kerala|access-date=2022-08-05}}</ref> ==സിനിമ രംഗത്ത്== ഗുരുനാഥനായ കെ. ജെ ബേബി 2004 ൽ ഗുഡ എന്ന ഗോത്രഭാഷയിലുള്ള സിനിമ നിർമ്മിച്ചപ്പോൾ സഹസംവിധായികായി പ്രവർത്തിച്ചാന്ന് ലീല സിനിമ രംഗത്തേക്ക് കടന്നു വരുന്നത്.<ref name="മനോരമ" /> ആദിവാസി വിഭാഗത്തിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യ മലയാളി സംവിധായികയാണ് അവർ.<ref name="മനോരമ" /> സംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ച ആദ്യ ഡോക്യുമെൻ്ററിയായ, 2014 ൽ നിർമ്മിച്ച ''നിഴലുകൾ നഷ്ടപ്പെട്ട ഗോത്രഭൂമി''യിൽ ആദിവാസി സമൂഹത്തിൻ്റെ ദുരിതജീവിതം ആണ് പ്രമേയമാക്കിയത്.<ref name="times">{{Cite web|url=https://malayalam.samayam.com/malayalam-cinema/celebrity-news/karinthandan-director-leela-santhosh-opens-up-about-latest-update-on-her-movie/articleshow/76796767.cms|title=കരിന്തണ്ടൻ വൈകുന്നതെന്താണ്?; ആ സംഭവം വെളിപ്പെടുത്തി സംവിധായിക ലീല സന്തോഷ്!|access-date=2022-08-04|language=ml}}</ref> തുടർന്ന് ''പയ്ക്കിഞ്ചന ചിരി'' (വിശപ്പിൻ്റെ ചിരി) എന്ന പേരിൽ ഒരു ചെറുചിത്രം സംവിധാനം ചെയ്തു.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2020/apr/15/kerala-tribal-filmmaker-fights-to-reclaim-indigenous-narratives-2130578.html|title=Kerala tribal filmmaker fights to reclaim indigenous narratives|access-date=2022-08-05}}</ref> വിനായകനെ നായകനാക്കി താമരശ്ശേരി ചുരം പാത യാഥാർഥ്യമാവാൻ മുന്നിൽ നിന്ന് പ്രവർത്തിച്ച കരിന്തണ്ടൻ്റ ജീവിതം പറയുന്ന കരിന്തണ്ടൻ എന്ന ചിത്രം പ്രഖ്യാപിച്ചുവെങ്കിലും ചില സാഹചര്യങ്ങളാൽ അത് ഇത് വരെ ആരംഭിച്ചിട്ടില്ല.<ref name="times" /> ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രസംവിധായകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഡിസംബർ 18-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1988-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:വയനാട് ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ഡോക്യുമെന്ററി ചലച്ചിത്ര സംവിധായകർ‎]] b4uxodk39b3mh1qnx14xod632n45zbv 0 412935 3762277 3503457 2022-08-04T22:12:24Z Nihonjoe 7314 ([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Blumea ¿ mollis ? (11982741505).jpg]] → [[File:Blumea mollis? (11982741505).jpg]] rm pointless question mark wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Blumea mollis}} {{ taxobox | name= | image = Blumea mollis? (11982741505).jpg | image_width = | image_caption = | regnum = [[Plantae]] | unranked_divisio = [[Angiosperms]] | unranked_classis = [[Eudicots]] | unranked_ordo = | ordo = [[Asterales]] | familia = [[Asteraceae]] | genus = [[Blumea ]] | species = '''B mollis''' | binomial = ''Blumea mollis'' | binomial_authority =[[(D.Don) Merr.]] }} 80 സെന്റീമീറ്റർ വരെ ഉയരം വയ്ക്കുന്ന സുഗന്ധമുള്ള ഒരു കുറ്റിച്ചെടിയാണ് '''നരിപ്പച്ച.''' {{ശാനാ|Blumea mollis}}.<ref>https://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Soft%20Blumea.html</ref> [[കേരളം|കേരളത്തിലും]] [[തമിഴ്‌നാട്|തമിഴ്‌നാട്ടിലും]] എല്ലായിടത്തും കാണാറുണ്ട്.<ref>http://indiabiodiversity.org/species/show/265345</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Taxonbar}} * {{Commons-inline|Blumea mollis|''Blumea mollis''}} * {{Wikispecies-inline|Blumea mollis|''Blumea mollis''}} [[വർഗ്ഗം:കുറ്റിച്ചെടികൾ]] 7ryf9vjcz3ux8ep561ja69vmcigq4rd 0 482222 3762256 3756157 2022-08-04T15:38:50Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Asus}} {{Infobox company | name = അസുസ്‌ടെക് കമ്പ്യൂട്ടർ ഐഎൻസി.<br />{{lang|zh-hant|華碩電腦股份有限公司}} | logo = ASUS Logo.svg | image = [[File:ASUSTeK Computer headquarters 20150711.jpg|230px]] | image_caption = അസുസ്‌ടെക് കമ്പ്യൂട്ടർ ആസ്ഥാനം | type = [[Public company|Public]] | traded_as = {{TSE|2357}}<br />{{lse|ASKD}} | founder = Ted Hsu, M.T. Liao, Wayne Tsiah, T.H. Tung | hq_location = [[Beitou District]], [[Taipei]], [[Taiwan Province, Republic of China|Taiwan]] | hq_location_country = [[Taiwan|Republic of China]] | area_served = [[World]]wide | key_people = * Jonney Shih <small>(Chairman & Chief Branding Officer)</small> * Jonathan Tsang <small>([[Vice Chairman]])</small> | industry = [[Computer hardware]]<br />[[Electronics]] | products = [[Desktop computer|Desktops]], laptops, [[netbook]]s, mobile phones, networking equipment, [[computer monitors|monitors]], projectors, [[motherboard]]s, [[graphics card]]s, [[optical storage]], multimedia products, peripherals, wearables, [[server computer|servers]], [[workstation]]s, and [[tablet computer|tablet PCs]] | revenue = [[New Taiwan dollar|NT$]]354.2 billion (2018)<ref>{{cite web|url=https://craft.co/asus|title=Asus company profile|date=August 8, 2019}}</ref> | operating_income = NT$17.40 billion (2016)<ref name="AR2016">{{cite web|url = http://asus.todayir.com.tw/html/ir_highlight.php|publisher = Asus|title = ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്|access-date = 2019-08-19|archive-date = 2019-12-02|archive-url = https://web.archive.org/web/20191202030032/http://asus.todayir.com.tw/html/ir_highlight.php|url-status = dead}}</ref> | net_income = NT$19.20 billion (2016)<ref name="AR2016" /> | assets = NT$333.6 billion (2015) | equity = NT$167.3 billion (2015) | num_employees = ca. 5,667 (2019)<ref>{{cite web|url=https://craft.co/asus|title=Asus company profile|date=August 8, 2019}}</ref> | foundation = {{start date and age|df=yes|1989|04|02}} | homepage = {{URL|https://www.asus.com/}} }}{{Chinese |t = 華碩電腦股份有限公司 |s = 华硕电脑股份有限公司 |p = Huáshuò Diànnaǒ Gǔfèn Yǒuxiàn Gōngsī |l = ASUS Computer Stock-share Limited Company |h = Fà sa̍k thien-nó kú fun yû han kûng-sṳ̂ |y = Fàasèhk Dìhnnóuh Gūbàn Jáuhhàahn Gùngsì |xej = ﺧُﻮَ ﺷُﻮَع دﯾًﺎ ﻧَﻮْ ﻗُﻮْ فٌ ﻳَﻮْ ﺷِﯿًﺎ ﻗْﻮ سِ |tp = Huashuo Diannao Gufen Yousiang Gongsih |poj = Hôa se̍k tiān-náu kó͘ hūn ū hān kong si |altname = ASUS |t2 = 華碩 |s2 = 华硕 |p2 = Huáshuò |l2 = "Chinese-Eminent"<br />Eminence of/by the [[Chinese people]]<br />({{zh|t = 華人之碩 |s = 华人之硕 |first = t}}) |h2 = Fà sa̍k |poj2 = Hôa se̍k }} '''അസുസ്‌ടെക് കമ്പ്യൂട്ടർ ഐഎൻസി'''. (/ ˈeɪsuːs /; [4] ചൈനീസ്: 華碩 電腦 股份有限公司; [[തായ്‌വാൻ]] ആസ്ഥാനമായുള്ള [[ബഹുരാഷ്ട്രകമ്പനികൾ|മൾട്ടിനാഷണൽ]] [[കമ്പ്യൂട്ടർ]], ഫോൺ ഹാർഡ്‌വെയർ, [[ ഇലക്ട്രോണിക്സ്]] കമ്പനിയാണ് ആസ്ഥാനം തായ്‌വാനിലെ തായ്‌പേയിയിലെ ബീറ്റൗ ജില്ലയിലാണ്. [[ഡെസ്ക്ടോപ്പ് കമ്പ്യൂട്ടർ|ഡെസ്‌ക്‌ടോപ്പുകൾ]], [[ലാപ്‌ടോപ്പ്|ലാപ്‌ടോപ്പുകൾ]], [[നെറ്റ്ബുക്ക്|നെറ്റ്ബുക്കുകൾ]], [[മൊബൈൽ ഫോൺ|മൊബൈൽ ഫോണുകൾ]], നെറ്റ്‌വർക്കിംഗ് ഉപകരണങ്ങൾ, [[കമ്പ്യൂട്ടർ മോണിറ്റർ|മോണിറ്ററുകൾ]], വൈഫൈ റൂട്ടറുകൾ, പ്രൊജക്ടറുകൾ, [[മദർബോഡ്|മദർബോർഡുകൾ]], [[വീഡിയോ കാർഡ്|ഗ്രാഫിക്സ് കാർഡുകൾ]], ഒപ്റ്റിക്കൽ സ്റ്റോറേജ്, മൾട്ടിമീഡിയ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ, പെരിഫെറലുകൾ, [[ധരിക്കാവുന്ന കമ്പ്യൂട്ടർ|വെയറബിളുകൾ]], [[സെർവർ കംപ്യൂട്ടർ|സെർവറുകൾ]], വർക്ക്സ്റ്റേഷനുകൾ, [[ടാബ്‌ലെറ്റ് കമ്പ്യൂട്ടർ|ടാബ്‌ലെറ്റ് പിസികൾ]] എന്നിവ ഇതിന്റെ ഉൽപ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കമ്പനി ഒരു യഥാർത്ഥ ഉപകരണ നിർമ്മാതാവ് (ഒഇഎം) കൂടിയാണ്. 2017 ലെ യൂണിറ്റ് വിൽപ്പനയിലൂടെ ലോകത്തിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ പിസി വെണ്ടർ ആയിതീർന്നു.<ref name="2013 PC">{{Cite web |title = Gartner Says Worldwide PC Shipments Declined 2 Percent in 4Q17 and 2.8 Percent for the Year |url = https://www.gartner.com/en/newsroom/press-releases/2018-01-11-gartner-says-worldwide-pc-shipments-declined-2-percent-in-4q17-and-28-percent-for-the-year |website = www.gartner.com |access-date = 5 September 2018}}</ref>ബിസിനസ് വീക്കിന്റെ "ഇൻഫോടെക് 100", "ഏഷ്യയിലെ മികച്ച 10 ഐടി കമ്പനികൾ" റാങ്കിംഗിൽ അസൂസ് പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു, കൂടാതെ 2008 ലെ തായ്‌വാൻ ടോപ്പ് 10 ഗ്ലോബൽ ബ്രാൻഡുകളുടെ സർവേയിലെ ഐടി ഹാർഡ്‌വെയർ വിഭാഗത്തിൽ ഒന്നാം സ്ഥാനത്താനുള്ളത് ആസ്തി 1.3 ബില്യൺ ഡോളർ.<ref>{{cite web |url=http://brandingtaiwan.org/eng/activity_news_detail.aspx?sn=47 |title=2008 Top Taiwan Global Brands announced today(2008/10/23) |publisher=Brandingtaiwan.org |date=23 October 2008 |accessdate=1 June 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111004121040/https://www.brandingtaiwan.org/eng/activity_news_detail.aspx?sn=47 |archivedate=4 October 2011 |df=dmy-all }}</ref>2357 എന്ന ടിക്കർ കോഡിന് കീഴിൽ തായ്‌വാൻ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചിൽ അസൂസിന് ഒരു പ്രാഥമിക ലിസ്റ്റിംഗും എഎസ്കെഡി(ASKD) എന്ന ടിക്കർ കോഡ് പ്രകാരം ലണ്ടൻ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചിൽ ദ്വിതീയ ലിസ്റ്റിംഗും കൂടാതെ ഒരു ചൈന കമ്പിനി കൂടി ആണ് ==പേര്== കമ്പനിയെ സാധാരണയായി ചൈനീസ് ഭാഷയിൽ "അസൂസ്" അല്ലെങ്കിൽ ഹുഷു എന്ന് വിളിക്കുന്നു (പരമ്പരാഗത ചൈനീസ്: 華碩; ലളിതവൽക്കരിച്ച ചൈനീസ്: 华硕, അക്ഷരാർത്ഥത്തിൽ "ചൈനീസിന്റെ മികവ് /", ഇവിടെ "ഹുവ" (華) ചൈനയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.) കമ്പനി വെബ്‌സൈറ്റ്, ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ചിറകുള്ള കുതിരയായ പെഗാസസിൽ നിന്നാണ് അസൂസ് എന്ന പേര് ഉത്ഭവിച്ചത്.<ref>{{cite web |url = https://www.asus.com/sg/About_ASUS/The_Meaning_of_ASUS |title=The meaning of "ASUS" |website = ASUS website |publisher=ASUS |accessdate=4 August 2009 |quote = ASUS comes from the last four letters of PegASUS, the winged horse in Greek mythology that represents the inspiration of art and learning. However it is not pronounced like the "ASUS" in PegASUS,}}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.smartsnake.net/lenovo-technical-support/ |title = Russian-language interview with Alexander Kim (Алекс Ким), October 2003 |publisher = Hw.by |accessdate = 1 June 2010}}</ref>അക്ഷരമാലാക്രമത്തിൽ പേരിന് ഉയർന്ന സ്ഥാനം നൽകുന്നതിന് പദത്തിന്റെ അവസാന നാല് അക്ഷരങ്ങൾ മാത്രമാണ് ഉപയോഗിച്ചത്.<ref>{{cite web |first = Kurmaz |last = Maks |title = Интервью с ASUS |url = http://www.hw.by/events/ASUS.html |archive-url = https://web.archive.org/web/20070102235613/http://www.hw.by/events/ASUS.html |dead-url = yes |archive-date = January 2, 2007 |website = hw.by |language = Russian |trans-title = Interview with ASUS |accessdate = 4 August 2009 |quote = Компания ASUS образовалась в 1989 году [...] Ее название образовано от английского слова "PegASUS" [...] Была взята только часть названия – "ASUS", чтобы быть в начале списка по алфавиту. [Translation: The ASUS company formed in 1989 ... Its name is formed from the English word "PegASUS" ... [We] took only part of the name: "ASUS", in order to be at the beginning of alphabetical order.] }}</ref>കമ്പനിയുടെ മുദ്രാവാക്യം / ടാഗ്‌ലൈൻ "റോക്ക് സോളിഡ് ആണ്. ഹാർട്ട് ടച്ചിംഗ്", തുടർന്ന് "പ്രചോദനാത്മകമായ നവീകരണം, സ്ഥിരമായ പൂർണത" എന്നിവയായിരുന്നു. നിലവിൽ ഇത് "അവിശ്വസനീയമായ തിരയൽ" ആണ്.<ref>[https://thenextweb.com/gadgets/2013/11/01/ASUS-transformer-book-trio-t100-show-device-makers-sometimes-get-wrong-get-right/ Former and current tagline/slogan of ASUS.]</ref> ==അവലംബം== c7ew0my87nb1mqk6xvnqtruxije5uvo 3762258 3762256 2022-08-04T15:42:25Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Asus}} {{Infobox company | name = അസുസ്‌ടെക് കമ്പ്യൂട്ടർ ഐഎൻസി. | native_name = {{lang|zh-hant|華碩電腦股份有限公司}} | romanized_name = Huáshuò Diànnǎo Gǔfèn Yǒuxiàn Gōngsī | logo = ASUS Logo.svg | image = ASUS US Headquarters.jpg | image_caption = കാലിഫോർണിയയിലെ ഫ്രീമോണ്ടിലുള്ള യു.എസ് ഹെഡ്ക്വാർട്ടേഴ്സ് | type = [[Public company|Public]] | traded_as = {{TSE|2357}} | founded = {{start date and age|df=yes|1989|04|02}} | founders = Ted Hsu, M.T. Liao, Wayne Tsiah, T.H. Tung, Luca D.M. | hq_location = [[Beitou District]], [[Taipei]] | hq_location_country = [[Taiwan]] | area_served = Worldwide | key_people = * [[Jonney Shih]] <small>(Chairman & Chief Branding Officer)</small> * [[Jonathan Tsang]] <small>([[Vice Chairman]])</small> | industry = [[Computer hardware]]<br />[[Electronics]]<br />[[Networking hardware]] | products = {{hlist|[[Personal computers]]|[[computer monitors|monitors]]|[[projectors]]|[[motherboard]]s|[[graphics card]]s|[[optical storage]]| [[peripherals]]|[[wearables]]|[[server computer|servers]]|[[workstation]]s }} | revenue = {{increase}} [[New Taiwan dollar|NT$]]412.8 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report">{{cite web|url=https://www.asus.com/EVENT/Investor/Content/attachment_en/2020_ir_report_en.pdf|title=ASUSTek Computer Inc. Annual Report 2020|work=ASUSTek|date=8 August 2021|access-date=6 December 2021|archive-date=3 January 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220103145159/https://www.asus.com/EVENT/Investor/Content/attachment_en/2020_ir_report_en.pdf|url-status=live}}</ref> | operating_income = {{increase}} NT$24.9 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report"/> | net_income = {{increase}} NT$28.4 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report"/> | assets = {{increase}} NT$396 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report"/> | equity = {{increase}} NT$214 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report"/> | num_employees = 14,700 (2020)<ref>{{cite web |url=https://csr.asus.com/english/article.aspx?id=1760 |title=ASUS Corporate Social Responsibility |publisher=Csr.asus.com |date= |accessdate=2022-02-21 |archive-date=7 February 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220207055222/https://csr.asus.com/english/article.aspx?id=1760 |url-status=live }}</ref> | homepage = {{URL|https://www.asus.com/}} }}{{Chinese | t = 華碩電腦股份有限公司 | s = 华硕电脑股份有限公司 | p = Huáshuò Diànnaǒ Gǔfèn Yǒuxiàn Gōngsī | l = ASUS Computer Stock-share Limited Company | h = Fà sa̍k thien-nó kú fun yû han kûng-sṳ̂ | y = Wàh sehk dihn nóuh gú fán yáuh haahn gūng sī | xej = ﺧُﻮَ ﺷُﻮَع دﯾًﺎ ﻧَﻮْ ﻗُﻮْ فٌ ﻳَﻮْ ﺷِﯿًﺎ ﻗْﻮ سِ | tp = Huashuo Diannao Gufen Yousiang Gongsih | poj = Hôa se̍k tiān-náu kó͘ hūn ū hān kong si | altname = ASUS | t2 = 華碩 | s2 = 华硕 | p2 = Huáshuò | y2 = Wàh sehk | l2 = "Chinese-Eminent"<br />Eminence of/by the [[Chinese people]]<br />({{zh|t = 華人之碩 |s = 华人之硕 |first = t |labels = no}}) | h2 = Fà sa̍k | poj2 = Hôa se̍k }} '''അസുസ്‌ടെക് കമ്പ്യൂട്ടർ ഐഎൻസി'''. (/ ˈeɪsuːs /; [4] ചൈനീസ്: 華碩 電腦 股份有限公司; [[തായ്‌വാൻ]] ആസ്ഥാനമായുള്ള [[ബഹുരാഷ്ട്രകമ്പനികൾ|മൾട്ടിനാഷണൽ]] [[കമ്പ്യൂട്ടർ]], ഫോൺ ഹാർഡ്‌വെയർ, [[ ഇലക്ട്രോണിക്സ്]] കമ്പനിയാണ് ആസ്ഥാനം തായ്‌വാനിലെ തായ്‌പേയിയിലെ ബീറ്റൗ ജില്ലയിലാണ്. [[ഡെസ്ക്ടോപ്പ് കമ്പ്യൂട്ടർ|ഡെസ്‌ക്‌ടോപ്പുകൾ]], [[ലാപ്‌ടോപ്പ്|ലാപ്‌ടോപ്പുകൾ]], [[നെറ്റ്ബുക്ക്|നെറ്റ്ബുക്കുകൾ]], [[മൊബൈൽ ഫോൺ|മൊബൈൽ ഫോണുകൾ]], നെറ്റ്‌വർക്കിംഗ് ഉപകരണങ്ങൾ, [[കമ്പ്യൂട്ടർ മോണിറ്റർ|മോണിറ്ററുകൾ]], വൈഫൈ റൂട്ടറുകൾ, പ്രൊജക്ടറുകൾ, [[മദർബോഡ്|മദർബോർഡുകൾ]], [[വീഡിയോ കാർഡ്|ഗ്രാഫിക്സ് കാർഡുകൾ]], ഒപ്റ്റിക്കൽ സ്റ്റോറേജ്, മൾട്ടിമീഡിയ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ, പെരിഫെറലുകൾ, [[ധരിക്കാവുന്ന കമ്പ്യൂട്ടർ|വെയറബിളുകൾ]], [[സെർവർ കംപ്യൂട്ടർ|സെർവറുകൾ]], വർക്ക്സ്റ്റേഷനുകൾ, [[ടാബ്‌ലെറ്റ് കമ്പ്യൂട്ടർ|ടാബ്‌ലെറ്റ് പിസികൾ]] എന്നിവ ഇതിന്റെ ഉൽപ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കമ്പനി ഒരു യഥാർത്ഥ ഉപകരണ നിർമ്മാതാവ് (ഒഇഎം) കൂടിയാണ്. 2017 ലെ യൂണിറ്റ് വിൽപ്പനയിലൂടെ ലോകത്തിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ പിസി വെണ്ടർ ആയിതീർന്നു.<ref name="2013 PC">{{Cite web |title = Gartner Says Worldwide PC Shipments Declined 2 Percent in 4Q17 and 2.8 Percent for the Year |url = https://www.gartner.com/en/newsroom/press-releases/2018-01-11-gartner-says-worldwide-pc-shipments-declined-2-percent-in-4q17-and-28-percent-for-the-year |website = www.gartner.com |access-date = 5 September 2018}}</ref>ബിസിനസ് വീക്കിന്റെ "ഇൻഫോടെക് 100", "ഏഷ്യയിലെ മികച്ച 10 ഐടി കമ്പനികൾ" റാങ്കിംഗിൽ അസൂസ് പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു, കൂടാതെ 2008 ലെ തായ്‌വാൻ ടോപ്പ് 10 ഗ്ലോബൽ ബ്രാൻഡുകളുടെ സർവേയിലെ ഐടി ഹാർഡ്‌വെയർ വിഭാഗത്തിൽ ഒന്നാം സ്ഥാനത്താനുള്ളത് ആസ്തി 1.3 ബില്യൺ ഡോളർ.<ref>{{cite web |url=http://brandingtaiwan.org/eng/activity_news_detail.aspx?sn=47 |title=2008 Top Taiwan Global Brands announced today(2008/10/23) |publisher=Brandingtaiwan.org |date=23 October 2008 |accessdate=1 June 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111004121040/https://www.brandingtaiwan.org/eng/activity_news_detail.aspx?sn=47 |archivedate=4 October 2011 |df=dmy-all }}</ref>2357 എന്ന ടിക്കർ കോഡിന് കീഴിൽ തായ്‌വാൻ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചിൽ അസൂസിന് ഒരു പ്രാഥമിക ലിസ്റ്റിംഗും എഎസ്കെഡി(ASKD) എന്ന ടിക്കർ കോഡ് പ്രകാരം ലണ്ടൻ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചിൽ ദ്വിതീയ ലിസ്റ്റിംഗും കൂടാതെ ഒരു ചൈന കമ്പിനി കൂടി ആണ് ==പേര്== കമ്പനിയെ സാധാരണയായി ചൈനീസ് ഭാഷയിൽ "അസൂസ്" അല്ലെങ്കിൽ ഹുഷു എന്ന് വിളിക്കുന്നു (പരമ്പരാഗത ചൈനീസ്: 華碩; ലളിതവൽക്കരിച്ച ചൈനീസ്: 华硕, അക്ഷരാർത്ഥത്തിൽ "ചൈനീസിന്റെ മികവ് /", ഇവിടെ "ഹുവ" (華) ചൈനയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.) കമ്പനി വെബ്‌സൈറ്റ്, ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ചിറകുള്ള കുതിരയായ പെഗാസസിൽ നിന്നാണ് അസൂസ് എന്ന പേര് ഉത്ഭവിച്ചത്.<ref>{{cite web |url = https://www.asus.com/sg/About_ASUS/The_Meaning_of_ASUS |title=The meaning of "ASUS" |website = ASUS website |publisher=ASUS |accessdate=4 August 2009 |quote = ASUS comes from the last four letters of PegASUS, the winged horse in Greek mythology that represents the inspiration of art and learning. However it is not pronounced like the "ASUS" in PegASUS,}}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.smartsnake.net/lenovo-technical-support/ |title = Russian-language interview with Alexander Kim (Алекс Ким), October 2003 |publisher = Hw.by |accessdate = 1 June 2010}}</ref>അക്ഷരമാലാക്രമത്തിൽ പേരിന് ഉയർന്ന സ്ഥാനം നൽകുന്നതിന് പദത്തിന്റെ അവസാന നാല് അക്ഷരങ്ങൾ മാത്രമാണ് ഉപയോഗിച്ചത്.<ref>{{cite web |first = Kurmaz |last = Maks |title = Интервью с ASUS |url = http://www.hw.by/events/ASUS.html |archive-url = https://web.archive.org/web/20070102235613/http://www.hw.by/events/ASUS.html |dead-url = yes |archive-date = January 2, 2007 |website = hw.by |language = Russian |trans-title = Interview with ASUS |accessdate = 4 August 2009 |quote = Компания ASUS образовалась в 1989 году [...] Ее название образовано от английского слова "PegASUS" [...] Была взята только часть названия – "ASUS", чтобы быть в начале списка по алфавиту. [Translation: The ASUS company formed in 1989 ... Its name is formed from the English word "PegASUS" ... [We] took only part of the name: "ASUS", in order to be at the beginning of alphabetical order.] }}</ref>കമ്പനിയുടെ മുദ്രാവാക്യം / ടാഗ്‌ലൈൻ "റോക്ക് സോളിഡ് ആണ്. ഹാർട്ട് ടച്ചിംഗ്", തുടർന്ന് "പ്രചോദനാത്മകമായ നവീകരണം, സ്ഥിരമായ പൂർണത" എന്നിവയായിരുന്നു. നിലവിൽ ഇത് "അവിശ്വസനീയമായ തിരയൽ" ആണ്.<ref>[https://thenextweb.com/gadgets/2013/11/01/ASUS-transformer-book-trio-t100-show-device-makers-sometimes-get-wrong-get-right/ Former and current tagline/slogan of ASUS.]</ref> ==അവലംബം== ek4ig5kjehyayoqunidms9rvmtxm40s 3762259 3762258 2022-08-04T15:52:51Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Asus}} {{Infobox company | name = അസുസ്‌ടെക് കമ്പ്യൂട്ടർ ഐഎൻസി. | native_name = {{lang|zh-hant|華碩電腦股份有限公司}} | romanized_name = Huáshuò Diànnǎo Gǔfèn Yǒuxiàn Gōngsī | logo = ASUS Logo.svg | image = ASUS US Headquarters.jpg | image_caption = കാലിഫോർണിയയിലെ ഫ്രീമോണ്ടിലുള്ള യു.എസ് ഹെഡ്ക്വാർട്ടേഴ്സ് | type = [[Public company|Public]] | traded_as = {{TSE|2357}} | founded = {{start date and age|df=yes|1989|04|02}} | founders = Ted Hsu, M.T. Liao, Wayne Tsiah, T.H. Tung, Luca D.M. | hq_location = [[Beitou District]], [[Taipei]] | hq_location_country = [[Taiwan]] | area_served = Worldwide | key_people = * [[Jonney Shih]] <small>(Chairman & Chief Branding Officer)</small> * [[Jonathan Tsang]] <small>([[Vice Chairman]])</small> | industry = [[Computer hardware]]<br />[[Electronics]]<br />[[Networking hardware]] | products = {{hlist|[[Personal computers]]|[[computer monitors|monitors]]|[[projectors]]|[[motherboard]]s|[[graphics card]]s|[[optical storage]]| [[peripherals]]|[[wearables]]|[[server computer|servers]]|[[workstation]]s }} | revenue = {{increase}} [[New Taiwan dollar|NT$]]412.8 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report">{{cite web|url=https://www.asus.com/EVENT/Investor/Content/attachment_en/2020_ir_report_en.pdf|title=ASUSTek Computer Inc. Annual Report 2020|work=ASUSTek|date=8 August 2021|access-date=6 December 2021|archive-date=3 January 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220103145159/https://www.asus.com/EVENT/Investor/Content/attachment_en/2020_ir_report_en.pdf|url-status=live}}</ref> | operating_income = {{increase}} NT$24.9 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report"/> | net_income = {{increase}} NT$28.4 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report"/> | assets = {{increase}} NT$396 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report"/> | equity = {{increase}} NT$214 billion (2020)<ref name="ASUS Annual Report"/> | num_employees = 14,700 (2020)<ref>{{cite web |url=https://csr.asus.com/english/article.aspx?id=1760 |title=ASUS Corporate Social Responsibility |publisher=Csr.asus.com |date= |accessdate=2022-02-21 |archive-date=7 February 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220207055222/https://csr.asus.com/english/article.aspx?id=1760 |url-status=live }}</ref> | homepage = {{URL|https://www.asus.com/}} }}{{Chinese | t = 華碩電腦股份有限公司 | s = 华硕电脑股份有限公司 | p = Huáshuò Diànnaǒ Gǔfèn Yǒuxiàn Gōngsī | l = ASUS Computer Stock-share Limited Company | h = Fà sa̍k thien-nó kú fun yû han kûng-sṳ̂ | y = Wàh sehk dihn nóuh gú fán yáuh haahn gūng sī | xej = ﺧُﻮَ ﺷُﻮَع دﯾًﺎ ﻧَﻮْ ﻗُﻮْ فٌ ﻳَﻮْ ﺷِﯿًﺎ ﻗْﻮ سِ | tp = Huashuo Diannao Gufen Yousiang Gongsih | poj = Hôa se̍k tiān-náu kó͘ hūn ū hān kong si | altname = ASUS | t2 = 華碩 | s2 = 华硕 | p2 = Huáshuò | y2 = Wàh sehk | l2 = "Chinese-Eminent"<br />Eminence of/by the [[Chinese people]]<br />({{zh|t = 華人之碩 |s = 华人之硕 |first = t |labels = no}}) | h2 = Fà sa̍k | poj2 = Hôa se̍k }} '''അസുസ്‌ടെക് കമ്പ്യൂട്ടർ ഐഎൻസി'''. (/ ˈeɪsuːs /; [4] ചൈനീസ്: 華碩 電腦 股份有限公司; [[തായ്‌വാൻ]] ആസ്ഥാനമായുള്ള [[ബഹുരാഷ്ട്രകമ്പനികൾ|മൾട്ടിനാഷണൽ]] [[കമ്പ്യൂട്ടർ]], ഫോൺ ഹാർഡ്‌വെയർ, [[ ഇലക്ട്രോണിക്സ്]] കമ്പനിയാണ് ആസ്ഥാനം തായ്‌വാനിലെ തായ്‌പേയിയിലെ ബീറ്റൗ ജില്ലയിലാണ്. [[ഡെസ്ക്ടോപ്പ് കമ്പ്യൂട്ടർ|ഡെസ്‌ക്‌ടോപ്പുകൾ]], [[ലാപ്‌ടോപ്പ്|ലാപ്‌ടോപ്പുകൾ]], [[നെറ്റ്ബുക്ക്|നെറ്റ്ബുക്കുകൾ]], [[മൊബൈൽ ഫോൺ|മൊബൈൽ ഫോണുകൾ]], നെറ്റ്‌വർക്കിംഗ് ഉപകരണങ്ങൾ, [[കമ്പ്യൂട്ടർ മോണിറ്റർ|മോണിറ്ററുകൾ]], വൈഫൈ റൂട്ടറുകൾ, പ്രൊജക്ടറുകൾ, [[മദർബോഡ്|മദർബോർഡുകൾ]], [[വീഡിയോ കാർഡ്|ഗ്രാഫിക്സ് കാർഡുകൾ]], ഒപ്റ്റിക്കൽ സ്റ്റോറേജ്, മൾട്ടിമീഡിയ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ, പെരിഫെറലുകൾ, [[ധരിക്കാവുന്ന കമ്പ്യൂട്ടർ|വെയറബിളുകൾ]], [[സെർവർ കംപ്യൂട്ടർ|സെർവറുകൾ]], വർക്ക്സ്റ്റേഷനുകൾ, [[ടാബ്‌ലെറ്റ് കമ്പ്യൂട്ടർ|ടാബ്‌ലെറ്റ് പിസികൾ]] എന്നിവ ഇതിന്റെ ഉൽപ്പന്നങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കമ്പനി ഒരു യഥാർത്ഥ ഉപകരണ നിർമ്മാതാവ് (ഒഇഎം) കൂടിയാണ്. 2021 ജനുവരിയിലെ യൂണിറ്റ് വിൽപ്പന പ്രകാരം ലോകത്തിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ പിസി വെണ്ടറാണ് അസൂസ്.<ref>{{cite news |url=https://www.gartner.com/en/newsroom/press-releases/2021-01-11-gartner-says-worldwide-pc-shipments-grew-10-point-7-percent-in-the-fourth-quarter-of-2020-and-4-point-8-percent-for-the-year |title=Gartner Says Worldwide PC Shipments Grew 10.7% in Fourth Quarter of 2020 and 4.8% for the Year |publisher=[[Gartner]] |date=January 11, 2021 |access-date=January 12, 2021 |archive-date=25 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210125212023/https://www.gartner.com/en/newsroom/press-releases/2021-01-11-gartner-says-worldwide-pc-shipments-grew-10-point-7-percent-in-the-fourth-quarter-of-2020-and-4-point-8-percent-for-the-year |url-status=live }}</ref>ബിസിനസ് വീക്കിന്റെ "ഇൻഫോടെക് 100", "ഏഷ്യയിലെ മികച്ച 10 ഐടി കമ്പനികൾ" റാങ്കിംഗിൽ അസൂസ് പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു, കൂടാതെ 2008 ലെ തായ്‌വാൻ ടോപ്പ് 10 ഗ്ലോബൽ ബ്രാൻഡുകളുടെ സർവേയിലെ ഐടി ഹാർഡ്‌വെയർ വിഭാഗത്തിൽ ഒന്നാം സ്ഥാനത്താനുള്ളത് ആസ്തി 1.3 ബില്യൺ ഡോളർ.<ref>{{cite web |url=http://brandingtaiwan.org/eng/activity_news_detail.aspx?sn=47 |title=2008 Top Taiwan Global Brands announced today(2008/10/23) |publisher=Brandingtaiwan.org |date=23 October 2008 |accessdate=1 June 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111004121040/https://www.brandingtaiwan.org/eng/activity_news_detail.aspx?sn=47 |archivedate=4 October 2011 |df=dmy-all }}</ref>2357 എന്ന ടിക്കർ കോഡിന് കീഴിൽ തായ്‌വാൻ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചിൽ അസൂസിന് ഒരു പ്രാഥമിക ലിസ്റ്റിംഗും എഎസ്കെഡി(ASKD) എന്ന ടിക്കർ കോഡ് പ്രകാരം ലണ്ടൻ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചിൽ ദ്വിതീയ ലിസ്റ്റിംഗും കൂടാതെ ഒരു ചൈന കമ്പിനി കൂടി ആണ് ==പേര്== കമ്പനിയെ സാധാരണയായി ചൈനീസ് ഭാഷയിൽ "അസൂസ്" അല്ലെങ്കിൽ ഹുഷു എന്ന് വിളിക്കുന്നു (പരമ്പരാഗത ചൈനീസ്: 華碩; ലളിതവൽക്കരിച്ച ചൈനീസ്: 华硕, അക്ഷരാർത്ഥത്തിൽ "ചൈനീസിന്റെ മികവ് /", ഇവിടെ "ഹുവ" (華) ചൈനയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.) കമ്പനി വെബ്‌സൈറ്റ്, ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ചിറകുള്ള കുതിരയായ പെഗാസസിൽ നിന്നാണ് അസൂസ് എന്ന പേര് ഉത്ഭവിച്ചത്.<ref>{{cite web |url = https://www.asus.com/sg/About_ASUS/The_Meaning_of_ASUS |title=The meaning of "ASUS" |website = ASUS website |publisher=ASUS |accessdate=4 August 2009 |quote = ASUS comes from the last four letters of PegASUS, the winged horse in Greek mythology that represents the inspiration of art and learning. However it is not pronounced like the "ASUS" in PegASUS,}}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.smartsnake.net/lenovo-technical-support/ |title = Russian-language interview with Alexander Kim (Алекс Ким), October 2003 |publisher = Hw.by |accessdate = 1 June 2010}}</ref>അക്ഷരമാലാക്രമത്തിൽ പേരിന് ഉയർന്ന സ്ഥാനം നൽകുന്നതിന് പദത്തിന്റെ അവസാന നാല് അക്ഷരങ്ങൾ മാത്രമാണ് ഉപയോഗിച്ചത്.<ref>{{cite web |first = Kurmaz |last = Maks |title = Интервью с ASUS |url = http://www.hw.by/events/ASUS.html |archive-url = https://web.archive.org/web/20070102235613/http://www.hw.by/events/ASUS.html |dead-url = yes |archive-date = January 2, 2007 |website = hw.by |language = Russian |trans-title = Interview with ASUS |accessdate = 4 August 2009 |quote = Компания ASUS образовалась в 1989 году [...] Ее название образовано от английского слова "PegASUS" [...] Была взята только часть названия – "ASUS", чтобы быть в начале списка по алфавиту. [Translation: The ASUS company formed in 1989 ... Its name is formed from the English word "PegASUS" ... [We] took only part of the name: "ASUS", in order to be at the beginning of alphabetical order.] }}</ref>കമ്പനിയുടെ മുദ്രാവാക്യം / ടാഗ്‌ലൈൻ "റോക്ക് സോളിഡ് ആണ്. ഹാർട്ട് ടച്ചിംഗ്", തുടർന്ന് "പ്രചോദനാത്മകമായ നവീകരണം, സ്ഥിരമായ പൂർണത" എന്നിവയായിരുന്നു. നിലവിൽ ഇത് "അവിശ്വസനീയമായ തിരയൽ" ആണ്.<ref>[https://thenextweb.com/gadgets/2013/11/01/ASUS-transformer-book-trio-t100-show-device-makers-sometimes-get-wrong-get-right/ Former and current tagline/slogan of ASUS.]</ref> ==ചരിത്രം== അസൂസ് 1989-ൽ തായ്പേയിൽ സ്ഥാപിച്ചത്<ref>{{cite web|url=https://www.engadget.com/2015/08/16/asus-chairman-jonney-shih-interview/|title=The past, present and future of ASUS, according to its chairman|website=Engadget|access-date=10 June 2016|archive-date=18 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160618003029/https://www.engadget.com/2015/08/16/asus-chairman-jonney-shih-interview/|url-status=live}}</ref> ടി.എച്ച്. തുങ്, ടെഡ് ഹ്സു, വെയ്ൻ ഹ്സീഹ്, എം.ടി. ലിയാവോ,<ref name="profile">{{cite web |url = http://www.corpasia.net/taiwan/3474/irwebsite/index.php?mod=profile |title = Company Profile |year = 2009 |website = Official website |publisher = ASUS |url-status = dead |archive-url = https://web.archive.org/web/20151222125734/http://www.corpasia.net/taiwan/3474/irwebsite/index.php?mod=profile |archive-date = 22 December 2015 |df = dmy-all }}</ref> നാലുപേരും മുമ്പ് ഏസറിൽ ഹാർഡ്‌വെയർ എഞ്ചിനീയർമാരായി ജോലി ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഈ സമയത്ത്, കമ്പ്യൂട്ടർ-ഹാർഡ്‌വെയർ ബിസിനസിൽ തായ്‌വാൻ അതുവരെ ഒരു മുൻനിര സ്ഥാനം നേടാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. [[IBM|ഐബിഎം]] പോലെയുള്ള കൂടുതൽ സ്ഥാപിതമായ കമ്പനികൾക്ക് ഇന്റൽ കോർപ്പറേഷൻ ആദ്യം പുതിയ പ്രോസസറുകൾ വിതരണം ചെയ്യും, കൂടാതെ ഐബിഎം അവരുടെ എഞ്ചിനീയറിംഗ് പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ ലഭിച്ചതിന് ശേഷം തായ്‌വാനീസ് കമ്പനികൾക്ക് ഏകദേശം ആറ് മാസം കാത്തിരിക്കേണ്ടി വരും. കമ്പനിയുടെ ചരിത്രമനുസരിച്ച്, ഒരു ഇന്റൽ 486 ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി അസൂസ് ഒരു മദർബോർഡ് പ്രോട്ടോടൈപ്പ് സൃഷ്ടിച്ചു. പ്രോസസർ പരിശോധിക്കാൻ വേണ്ടി അഭ്യർത്ഥന നടത്തുന്നതിനായി അസൂസ് ഇന്റലിനെ സമീപിച്ചപ്പോൾ, സ്വന്തം 486 മദർബോർഡിൽ ഇന്റലിന് തന്നെ ഒരു പ്രശ്നമുണ്ടായിരുന്നു. അസൂസ് ഇന്റലിന്റെ പ്രശ്നം പരിഹരിച്ചു, കൂടുതൽ പരിഷ്ക്കരണത്തിന്റെ ആവശ്യമില്ലാതെ തന്നെ അസൂസിന്റെ സ്വന്തം മദർബോർഡ് ശരിയായി പ്രവർത്തിച്ചു. അതിനുശേഷം, അസൂസ് അതിന്റെ എതിരാളികളെക്കാൾ മുമ്പായി ഇന്റൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് സാമ്പിളുകൾ സ്വീകരിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |url = https://books.google.com/books?id=5cSIAAAAQBAJ&pg=PA143 |title = Invisible Gold in Asia: Creating Wealth Through Intellectual Property, page 143, by David Llewelyn |publisher = Marshall Cavendish International Asia Pte Ltd |date = 28 February 2011 |access-date = 22 December 2013 |isbn = 9789814312714 |archive-date = 21 February 2022 |archive-url = https://web.archive.org/web/20220221114250/https://books.google.com/books?id=5cSIAAAAQBAJ&pg=PA143 |url-status = live }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.mastbusiness.com/top/asus.htm|title=ASUS Company Information < By Mast Business|website=publishesiness.com|date=3 January 2008|access-date=8 December 2015|archive-date=10 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151210213216/http://www.mastbusiness.com/top/asus.htm|url-status=live}}</ref> ==അവലംബം== 1ldmurcs475xn94wfvx45rbtw30gt74 0 494343 3762336 3258235 2022-08-05T08:44:57Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Mattara}} [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] [[ഇരിട്ടി|ഇരിട്ടിക്ക്]] അടുത്തുള്ള ഒരു ചെറിയ പട്ടണമാണ് '''മാട്ടറ'''. ഉളിക്കൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിലാണ് മാട്ടറ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കണ്ണൂരിൽ നിന്നും തലശ്ശേരിയിൽ നിന്നും തളിപ്പറമ്പിൽ നിന്നും ഏകദേശം ഒരേ ദൂരമാണ് മാട്ടറയിലേക്കുള്ളത്. കണ്ണൂർ നഗരത്തിൽ നിന്ന് 54 കിലോമീറ്ററും തലശ്ശേരി നഗരത്തിൽ നിന്ന് 52 കിലോമീറ്ററും തളിപ്പറമ്പിൽ നിന്ന് 46 കിലോമീറ്ററും ആണ് മാട്ടറയിലെക്കുള്ള ദൂരം. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകൾ തലശ്ശേരിയും കണ്ണൂരും ആണ്. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം കണ്ണൂരും മംഗലാപുരവും ആണ് കണ്ണൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ നിന്നും 32 കി. മീ മാത്രമാണ് മാട്ടറയിലേക്കുള്ള ദൂരം. [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] rl4l0xn8pnt7jrpwyen7vax78334hya 0 494348 3762366 3260198 2022-08-05T09:51:09Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Manikkadavu}} {{Infobox settlement | name = Manikkadavu | native_name_lang = ml | settlement_type = Village | pushpin_map = India Kerala#India | pushpin_label_position = right | pushpin_map_caption = Manikkadavu, Kannur, India | website = {{URL|http://www.manikkadavu.com}} {{URL|http://manikkadave.com}} | official_name = Manikkadavu | other_name = Manikkadave | coordinates = {{Coord|12.0941|75.6523|display=inline,title}} | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_name1 = [[Kerala]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name2 = [[Kannur district|Kannur]] | governing_body = Grama Panchayat | unit_pref = Metric | population_density_km2 = auto | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | demographics1_info1 = [[Malayalam language|Malayalam]] | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]] | postal_code = 670705 | registration_plate = [[List of RTO districts in India#KL.E2.80.94Kerala|KL]]- 59 | blank1_name_sec1 = Nearest city | blank1_info_sec1 = Iritty | blank2_name_sec1 = [[Lok Sabha]] constituency | blank2_info_sec1 = Kannur | blank3_name_sec1 = Civic agency | blank3_info_sec1 = Grama Panchayat | blank1_name_sec2 = [[Climate of India|Climate]] | blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|humid]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small> | iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-KL]] }} <mapframe latitude="12.094063" longitude="75.652338" zoom="12" width="281" height="433" align="right" /> [[ഇന്ത്യ]]യിലെ കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയിലെ ഒരു ഗ്രാമമാണ് '''മണിക്കടവ്.''' പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ താഴ്‌വാരങ്ങളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ ഗ്രാമം കർണാടക നിത്യഹരിത വനങ്ങളുടെ കൊഡാഗു അതിർത്തിയിലാണ്. അതിന്റെ ഉച്ചിയിൽ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് ‘കുരിശുമല ’ (കുരിശിന്റെ മല / കുന്ന്) വനവും അതിനപ്പുറം പാഡൻ കവലയും കാഞ്ഞിരകൊല്ലിയും മറ്റ് ടൂറിസം കേന്ദ്രങ്ങളും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. [[ഇരിട്ടി]] പട്ടണത്തിന് 20.43 കിലോമീറ്റർ കിഴക്കായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മണിക്കടവ് ജില്ലാ തലസ്ഥാനമായ കണ്ണൂരിൽ നിന്ന് 61.79 കിലോമീറ്റർ വടക്കുകിഴക്കായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഉലിക്കൽ, പയ്യവൂർ, കാഞ്ഞിരകൊല്ലി എന്നീ പട്ടണങ്ങൾക്കും ഗ്രാമങ്ങൾക്കും ഇടയിലാണ് ഇത്. സംസ്ഥാന തലസ്ഥാനമായ [[തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരത്ത്]] നിന്ന് 538 കിലോമീറ്റർ വടക്കായിട്ടാണ് ഈ ഗ്രാമം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. മണിക്കടവിലെ മനുഷ്യവാസ കേന്ദ്രം ആയിരക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ പഴക്കമുള്ളതാണ്. അവിടത്തെ ഹിന്ദുക്കളും മുസ്ലീങ്ങളും ക്രിസ്ത്യാനികളും സൗഹാർദ്ദപരമായി ജീവിക്കുന്നു. തിരുവിതാംകൂറിൽ നിന്നുള്ള കുടിയേറ്റക്കാർ ജനസംഖ്യയുടെ 90% വരും, ഈ ഭൂമി എക്കാലവും ഉൽ‌പാദനക്ഷമമാക്കുന്നതിന് അവരുടെ ജീവിതം ചെലവഴിച്ചു. 1948 മുതൽ അവരുടെ കുടിയേറ്റം ആരംഭിച്ചതിനുശേഷം - പ്രകൃതിയോട് മല്ലടിക്കുകയും സുഗന്ധവ്യഞ്ജനങ്ങൾ, റബ്ബർ, കശുവണ്ടി, പച്ചക്കറി തുടങ്ങിയവ ഉത്പാദിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== [[File:Thenan Kayam.jpg|alt=Thenan River|thumb|281x281px|Thenan Kayam]] ഇടനാട് ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളുടെയും [[Malenadu|മലനാട്]] മലയോരമേഖലയുടെയും സവിശേഷതകൾ ചേർന്ന ഒരു സാധാരണ കേരള ഗ്രാമമാണ് മണിക്കടവ്. പച്ചപ്പും നിറഞ്ഞ അന്തരീക്ഷം. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് മൂവായിരം അടി ഉയരത്തിൽ ഇടത്തരം വലിപ്പമുള്ളതാണ് മണിക്കടവ് പട്ടണം. കാർഷിക മേഖലയ്ക്കും ഭൂപ്രകൃതിക്കും പേരുകേട്ട സ്ഥലമാണിത്. കുന്നുകളും താഴ്‌വരകളും നിറഞ്ഞ ഈ ഗ്രാമത്തിന്റെ നടുവിൽ മണികടവ് നദി ഒഴുകുന്നു. == ജനങ്ങൾ == കരിമ്പാലക്കാരായിരുന്നു ഈ ദേശത്തെ യഥാർത്ഥ നിവാസികൾ. തിരുവിതാംകൂറിൽ നിന്ന് 1948 മുതൽ വലിയ തോതിലുള്ള കുടിയേറ്റം ആരംഭിച്ചു. ഇന്ന് ജനസംഖ്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും കുടിയേറ്റ [[മാർ തോമാ നസ്രാണികൾ|സിറിയൻ ക്രിസ്ത്യാനികൾ]] ([[സിറോ മലബാർ സഭ|സിറോ-മലബാർ കത്തോലിക്കർ]]) ആണ്. അലവിക്കുന്നിനടുത്ത് കരിമ്പാലക്കാരുടെ ഒരു ചെറിയ കോളനി കാണപ്പെടുന്നു. ഉഷ്ണമേഖലാ മഴ-വനമേഖലയുമായി ഇതിന് സാമ്യമുണ്ട്. [[തേക്ക്]], [[ചക്ക]] തുടങ്ങിയ എല്ലാത്തരം വൃക്ഷങ്ങളും ഉള്ള ഉഷ്ണമേഖലാ മഴ-വനമേഖലയാണിത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ [[തേങ്ങ്]], [[റബ്ബർ]], [[അടയ്ക്ക]], എന്നിവയ്ക്ക് പുറമെ മറ്റ് വിളകളും വളരെയധികം വളരുന്നു. ഭൂരിഭാഗം ആളുകളും കൃഷിക്കാരാണ്. അവർ [[റബ്ബർ]], [[ഇഞ്ചി]], [[മഞ്ഞൾ]], [[കുരുമുളക്]], [[കശുവണ്ടി]], മറ്റ് [[സുഗന്ധവ്യഞ്ജനങ്ങൾ]] എന്നിവ കൃഷി ചെയ്യുന്നു. പരമ്പരാഗത വീട്ടുവൈദ്യങ്ങൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന വൈവിധ്യമാർന്ന ഔഷധ സസ്യങ്ങൾ മണികടവിലും ഗണ്യമായ തോതിൽ വളരുന്നു. ==കാലാവസ്ഥ== {{Weather box/concise_C | location=Manikkadavu, Kerala | source=Climate-Data.org<ref name="Climate-Data.org"> "CLIMATE: Manikkadavu", Climate-Data.org. Web: [http://en.climate-data.org/location/48801/].</ref> | 31.6|32.5|33.6|33.9|33.2|29.9|28.6|29.0|29.7|30.5|31.0|31.2<!--highs--> | 21.4|22.6|24.3|25.7|25.6|23.9|23.4|23.5|23.5|23.6|22.9|21.5<!--lows--> | 3|4|12|85|283|867|1332|711|329|279|106|23<!--rain--> }} ==അവലംബം== {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == *http://www.manikkadavu.com - Website of Manikkadavu *http://www.manikkadave.com {{North Malabar}} {{Places of interest in North Malabar}} {{Kerala}} {{Kannur district}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] dbgojxsbo2j306ifrmkgwpncgo3f7gr 0 494418 3762361 3637569 2022-08-05T09:47:15Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Poolakutty}} {{Infobox settlement | name = Poolakutty | native_name_lang = Malayalam | settlement_type = Town | image_skyline = {{Infobox settlement |image=Grotto-St-Marys Church.jpg }} | image_caption = Grotto-St:Marys Church | coordinates = {{coord|11|51|32.2|N|75|46|06.9|E}} | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name1 = [[Kerala]] | subdivision_name2 = [[Kannur district|Kannur]] | postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]] | postal_code = 670673 }} [[File:St-Marys Church-Poolakutty.jpg|thumb|St:Marys Church-Poolakutty]] [[ഇന്ത്യ]]യിലെ കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയിലെ [[പേരാവൂർ|പേരാരാവൂരിനടുത്തുള്ള]] ഒരു പട്ടണമാണ് '''പൂളക്കുറ്റി'''. <ref>{{cite web |url=http://www.citypincode.in/KERALA/KANNUR/POOLAKUTTY_PINCODE |title=POOLAKUTTY KANNUR Pin Code |publisher=citypincode.in |accessdate=25 December 2017 |archiveurl=https://www.webcitation.org/6vybhNEQx?url=http://www.citypincode.in/KERALA/KANNUR/POOLAKUTTY_PINCODE |archivedate=2017-12-25 |url-status=dead }}</ref> പൂളക്കുറ്റിയിൽ നിന്ന് 5 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് പേരാവൂർ. പേരാവൂറുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് ധാരാളം ഷോർട്ട് കട്ട് റോഡുകളും കാണപ്പെടുന്നു. പൂളക്കുറ്റിയുടെ മധ്യഭാഗത്തുള്ള നാല് റോഡ് ജംഗ്ഷൻ നാല് വ്യത്യസ്ത ദിശകളിലേക്ക് പോകുന്നു. നാല് റോഡുകളും യഥാക്രമം [[വയനാട്]], [[പേരാവൂർ]] / [[തലശ്ശേരി]], കോലക്കാട് / [[Kelakam, India|കേലകം]] / [[കൊട്ടിയൂർ]], വെല്ലറ എന്നിവിടങ്ങളിലേക്കാണ് പോകുന്നത്. തലശ്ശേരിയുമായും വയനാടുമായും ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന പൂളക്കുറ്റി-വയനാട് റോഡ് [[പഴശ്ശി രാജ]], [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ]], ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികൾ എന്നിവരാണ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്. == സംസ്കാരം == മലബാർ കുടിയേറ്റ സമയത്ത് കുടിയേറിയ സിറിയൻ കത്തോലിക്കാ (സിറോ മലബാർ) ആണ് ഭൂരിഭാഗം ആളുകളും. ധാരാളം ഹിന്ദുക്കളുമുണ്ട്. ജാതിയും മതവും പരിഗണിക്കാതെ ആളുകൾ വളരെ സൗഹാർദ്ദപരമായും നല്ല സഹകരണത്തോടെയുമാണ് ജീവിക്കുന്നത്. [[റബ്ബർ]] തോട്ടമാണ് ഈ പ്രദേശത്തെ പ്രധാന കൃഷി. തെങ്ങിൻതോട്ടം, [[കശുവണ്ടി]]ത്തോട്ടം, [[കുരുമുളക്]] തോട്ടം, [[കാപ്പി]] തോട്ടം തുടങ്ങിയ മറ്റ് കൃഷികളും ഇവിടെയുണ്ട്. == സ്ഥാപനങ്ങൾ == * [[വിജയ ബാങ്ക്]], [[ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ]], പൂളക്കുറ്റി കോ-ഓപ്പറേറ്റീവ് ബാങ്ക് * [[കേരള സഹകരണ പാൽ വിപണന ഫെഡറേഷൻ | മിൽമ]] ഓഫീസ് * പോസ്റ്റ് ഓഫീസ് * [[ഭാരത് സഞ്ചാർ നിഗം ലിമിറ്റഡ് | ബി‌എസ്‌എൻ‌എൽ]] ടെലിഫോൺ എക്സ്ചേഞ്ച് * സർക്കാർ ഹോമിയോ ആശുപത്രി * ഗവൺമെന്റ് വെറ്റിനറി ക്ലിനിക് * സർക്കാർ ആരോഗ്യ ഓഫീസ് * സർക്കാർ നഴ്സറി * എയ്ഡഡ് സ്കൂൾ * ചർച്ച്-സെന്റ് മേരീസ് കത്തോലിക്കാ പള്ളി * സെന്റ്: മേരീസ് ഓഡിറ്റോറിയം * നവബോധി ലൈബ്രറി * നവതരംഗിണി മ്യൂസിക് ക്ലബ് * ASMI കോൺവെന്റ് * കൂടാതെ മറ്റു പലതും == സമീപത്തുള്ള സ്ഥലങ്ങൾ == പ്രധാനപ്പെട്ട ചില സ്ഥലങ്ങളിലേക്കുള്ള ദൂരം: * [[തലശ്ശേരി]] - 41 കി.മീ. * [[കണ്ണൂർ]] - 54 കി.മീ. * [[വയനാട്]] ജില്ല -10 കി.മീ. * [[ഇരിട്ടി]] - 20 കി.മീ. * [[പേരാവൂർ]] -7 കി.മീ. * [[എലപീടിക]] - 6 കി.മീ. * [[കണ്ണൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം]] - 32 കി.മീ. * [[കൊഡാഗു ജില്ല | കൂർഗ്]] - 60 കി.മീ. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] 9ti12nsvak3788yh1el7wemybo1mgek 0 494429 3762337 3258277 2022-08-05T08:45:49Z 106.216.137.19 /* അവലംബം */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Manippara}} {{Infobox settlement | name = Manippara | settlement_type = Village | pushpin_map = India Kerala#India | pushpin_map_caption = Location in Kerala, India |coordinates = {{coord|12.0582646|N|75.6450594|E|display=inline}} | subdivision_type = [[Countries of the world|Country]] | subdivision_name = [[India]] <!-- text, not flag --> | subdivision_type1 = [[States and union territories of India|State]] <!-- text, not flag --> | subdivision_type2 = [[District]] <!-- text, not flag --> | subdivision_name1 = [[Kerala]]<!-- text, not flag --> | subdivision_name2 = [[Kannur]] <!-- text, not flag --> | population_total = | website = <!-- {{URL|http://example.com}} --> }} [[ഇന്ത്യ]]യിലെ കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയിലെ ഒരു ഗ്രാമമാണ് '''മണിപ്പാറ'''. കർണാടക നിത്യഹരിത വനങ്ങളുടെ കൂർഗ് പരിധിക്ക് സമീപം പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ താഴ്‌വരയിലാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കിഴക്ക് വയത്തൂർ നദിയും പടിഞ്ഞാറ് അമേരിക്കൻ‌പാറ കുന്നും അതിർത്തികളാണ്. വടക്ക്, തെക്ക് അതിരുകൾ [[മണിക്കടവ്]], കാപ്പന ([[നുച്ചിയാട്]]) എന്നിവയാണ്.<ref>{{Cite web|url=https://pincodes.info/in/Kerala/Kannur/Manippara/|title=Pincode of Manippara, Kannur, Kerala|website=pincodes.info|access-date=2019-12-12}}</ref> == ഗതാഗതം == കണ്ണൂർ പട്ടണത്തിലൂടെ ദേശീയപാത കടന്നുപോകുന്നു. [[മംഗലാപുരം]], [[മുംബൈ]] എന്നിവിടങ്ങളിലേക്ക് വടക്കുഭാഗത്തുകൂടിയും [[കൊച്ചി]], [[തിരുവനന്തപുരം]] എന്നിവിടങ്ങളിലേക്ക് തെക്ക് ഭാഗത്തുകൂടിയും പ്രവേശിക്കാം. [[ഇരിട്ടി]]യുടെ കിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള റോഡ് മൈസൂരിലേക്കും ബാംഗ്ലൂരിലേക്കും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. [[മംഗലാപുരം]]-[[പാലക്കാട്]] പാതയിലെ കണ്ണൂരാണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ. [[കണ്ണൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം]] മട്ടന്നൂർ ആണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] n750qugts2donc2lqz68tjixkk38sji 0 494491 3762358 3537571 2022-08-05T09:44:59Z 106.216.137.19 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Nuchiyad}} {{Infobox settlement | name = Nuchiyad | native_name = | native_name_lang = ml | other_name = | nickname = | settlement_type = village | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | pushpin_map = India Kerala#India | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Kerala, India | coordinates = {{coord|12|2|15|N|75|38|25|E|display=inline,title}} | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_name1 = [[Kerala]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name2 = [[Kannur district|Kannur]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 12362 | population_as_of = 2001 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | demographics1_info1 = [[Malayalam language|Malayalam]], [[English language|English]] | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = | registration_plate = | website = | iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-KL]] | footnotes = }} [[ഇന്ത്യ]]ൻ സംസ്ഥാനമായ കേരളത്തിലെ [[കണ്ണൂർ]] ജില്ലയിലെ ഒരു ഗ്രാമമാണ് '''നുച്ചിയാട്'''. <ref name="censusindia">{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/Census_Data_2001/Village_Directory/Population_data/Population_5000_and_Above.aspx|title=Census of India : Villages with population 5000 & above |publisher=Registrar General & Census Commissioner, India |accessdate=2008-12-10}}</ref> == ജനസംഖ്യ == 2001-ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം 6210 പുരുഷന്മാരും 6152 സ്ത്രീകളുമുള്ള 12362 ജനസംഖ്യ കാണപ്പെടുന്നു. <ref name="censusindia" /> == ഗതാഗതം == കണ്ണൂർ പട്ടണത്തിലൂടെ ദേശീയപാത കടന്നുപോകുന്നു. മംഗലാപുരവും [[മുംബൈ]]യും വടക്കുഭാഗത്തും [[കൊച്ചി, തിരുവനന്തപുരം]] എന്നിവ തെക്ക് ഭാഗത്തും ദേശീയപാതയിൽ പ്രവേശിക്കാം. [[ഇരിട്ടി]]യുടെ കിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള റോഡ് മൈസൂരിലേക്കും ബാംഗ്ലൂരിലേക്കും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. [[മംഗലാപുരം]]-[[പാലക്കാട്]] പാതയിലെ കണ്ണൂരാണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ. [[മാംഗളൂർ അന്താരാഷ്ട്രവിമാനത്താവളം|മംഗലാപുരം]], [[കോഴിക്കോട് അന്താരാഷ്ട്രവിമാനത്താവളം|കോഴിക്കോട്]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ വിമാനത്താവളങ്ങളുണ്ട്. എസ്എച്ച് 59 നുച്ചിയാടിനെ ലോകത്തിന്റെ മറ്റെല്ലാ ഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇവിടെ നിന്ന് മംഗലാപുരം, ബാംഗ്ലൂർ, തലശ്ശേരി, കണ്ണൂർ, കൽപ്പറ്റ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിലേക്ക് നേരിട്ട് ബസുകൾ ലഭിക്കുന്നു. ==അവലംബം== {{reflist}} {{Kannur district}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] bon0i9c45qbd4govj5tfkwzyarjonmb 3 498388 3762311 3277296 2022-08-05T06:26:54Z QueerEcofeminist 90504 QueerEcofeminist എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pichnat Thong]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:RalvahKaset]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/Pichnat Thong|Pichnat Thong]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/RalvahKaset|RalvahKaset]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Pichnat Thong | Pichnat Thong | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 12:35, 30 ജനുവരി 2020 (UTC) to65z6skd8ob1h1eoj0ncbo4q1akdwg 0 511711 3762263 3762106 2022-08-04T17:39:55Z Altocar 2020 144384 wikitext text/x-wiki {{infobox politician | name = ടി.ശിവദാസമേനോൻ | image = | caption = | birth_date = 14/06/1932 | birth_place = മണ്ണാർകാട്, പാലക്കാട് | death_date = {{death date and age|2022|06|28|1932|06|14|mf=yes}} | death_place = മഞ്ചേരി,മലപ്പുറം ജില്ല | occupation = അധ്യാപകൻ | office = ധനകാര്യ, എക്സൈസ് വകുപ്പ് മന്ത്രി | term = 1996-2001 | predecessor = സി.വി. പത്മരാജൻ | successor = കെ. ശങ്കരനാരായണൻ | office2 = വൈദ്യുതി, ഗ്രാമവികസന വകുപ്പ് മന്ത്രി | term2 = 1987-1991 | predecessor2 = ആർ. ബാലകൃഷ്ണപിള്ള | successor2 = സി.വി. പത്മരാജൻ | office3 = നിയമസഭാംഗം | term3 = 1987, 1991, 1996 | predecessor3 = ഇ.കെ. നായനാർ | successor3 = വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ | constituency3 = മലമ്പുഴ | party = കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്) | spouse = ഭവാനി | children = 2 daughters | year = 2022 | date = 29 ജൂൺ | source = http://www.niyamasabha.org/codes/members/m635.htm നിയമസഭ }} 1996 മുതൽ 2001 വരെ സംസ്ഥാന ധനകാര്യ, എക്സൈസ് വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന [[പാലക്കാട് ജില്ല]]യിൽ നിന്നുള്ള മുതിർന്ന [[സി.പി.എം]] നേതാവായിരുന്നു ''' ടി.ശിവദാസമേനോൻ. (1932-2022) ''' മൂന്ന് തവണ [[നിയമസഭ|നിയമസഭാംഗം]], രണ്ട് തവണ സംസ്ഥാന കാബിനറ്റ് വകുപ്പ് എന്നീ നിലകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>"ടി.ശിവദാസമേനോൻ: ആദർശങ്ങളിൽ ഉറച്ച കമ്യൂണിസ്റ്റ്, സമരനായകൻ – ചിത്രങ്ങളിലൂടെ- T Sivadasa Menon | CPM | Manorama News" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/06/28/t-sivadasa-menon-the-stalwart-of-kerala-cpm-passed-away-pictures.html</ref><ref>"മുൻ മന്ത്രി ടി.ശിവദാസ മേനോൻ അന്തരിച്ചു - Former Minister T Sivadasa Menon Dies | Manorama News" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/06/28/former-kerala-minister-t-sivadasa-menon-dies-at-90.html</ref><ref>"ടി.ശിവദാസമേനോൻ: അധ്യാപകനിൽ നിന്ന് കമ്യൂണിസ്റ്റ്, ഉൾക്കാഴ്ചയുള്ള നിലപാടുകൾ - T Sivadasa Menon | CPM | Manorama Online" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/06/28/veteran-cpm-leader-and-former-minister-t-sivadasa-menon-passed-away-a-memoir.html</ref> == ജീവിതരേഖ == പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ മണ്ണാർക്കാട് താലൂക്കിൽ വി.ശങ്കരൻകുട്ടി പണിക്കരുടേയും കല്യാണിക്കുട്ടിയമ്മയുടേയും മകനായി 1932 ജൂൺ 14ന് ജനിച്ചു. പുതിയറ ബി.ഇ.എം സ്കൂൾ, സാമൂതിരി ഹൈസ്കൂൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ മേനോൻ സാമൂതിരി കോളേജിൽ നിന്ന് ഇൻറർമീഡിയറ്റ് പാസായതിനുശേഷം ബിരുദ പഠനത്തിന് ചേർന്നു. പാലക്കാട് ഗവ.വിക്ടോറിയ കോളേജിൽ നിന്ന് ബി.എസ്.സി ബിരുദം നേടിയതിനു ശേഷം ഗുരുവായൂരപ്പൻ കോളേജ്, ഗവ. ട്രെയിനിംഗ് കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് ബി.ടി പഠനം പൂർത്തിയാക്കി. 1952-ൽ മണ്ണാർകാടുള്ള കെ.ടി.എം സ്കൂളിൽ രസതന്ത്ര അധ്യാപകനായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതമാരംഭിച്ചു. 1956-ൽ പ്രധാന അധ്യാപകനായ മേനോൻ 1957-ൽ കേരള പ്രൈവറ്റ് ടീച്ചേഴ്സ് ഫെഡറേഷൻ എന്ന സംഘന രൂപീകരിച്ചു. 1958-ൽ സംഘടനയുടെ മലബാർ റീജീയണൽ പ്രസിഡൻറായി. 1975 മുതൽ 1980 വരെ കേരള പ്രൈവറ്റ് ടീച്ചേഴ്സ് യൂണിയൻ്റെ സംസ്ഥാന ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. 1977-ലെ ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കുന്നതിനായി അധ്യാപക ജോലിയിൽ നിന്ന് രാജിവച്ചു. <ref>"മുതിർന്ന സിപിഎം നേതാവ്‌ ടി. ശിവദാസമേനോൻ അന്തരിച്ചു, T Sivadasa Menon,T Sivadasa Menon Passed Away,Former Minister T Sivadasa Menon,CPIM,Malayalam News" https://www.mathrubhumi.com/news/kerala/t-sivadasamenon-passed-away-1.7644483</ref> == രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം == അധ്യാപകർക്കിടയിലെ രാഷ്ട്രീയക്കാരനായി 1955-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിൽ ചേർന്നു. 1956-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ ബ്രാഞ്ച് കമ്മറ്റിയിൽ അംഗമായ മേനോൻ 1958 മുതൽ 1964 വരെ അവിഭക്ത കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ പാലക്കാട് ജില്ലാക്കമ്മറ്റി അംഗമായും പ്രവർത്തിച്ചു. 1964-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ പെരിന്തൽമണ്ണ താലൂക്ക് കമ്മറ്റി അംഗമായിരുന്ന മേനോൻ 1964-ലെ പിളർപ്പോടെ മാർക്സിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിൽ ചേർന്നു. 1964 മുതൽ 2022 വരെ മാർക്സിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ മണ്ണാർകാട് ഏരിയ കമ്മറ്റിയിലും, പാലക്കാട് ജില്ലാക്കമ്മറ്റിയിലും അംഗമായിരുന്നു. 1978-ലെ കണ്ണൂർ സമ്മേളനത്തിൽ സി.പി.എം സംസ്ഥാന കമ്മറ്റി അംഗമായി. 1979 മുതൽ 1987 വരെ സി.പി.എമ്മിൻ്റെ പാലക്കാട് ജില്ലാ സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. 1977, 1980, 1984 എന്നീ വർഷങ്ങളിൽ നടന്ന ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പാലക്കാട് മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് മത്സരിച്ചെങ്കിലും പരാജയപ്പെട്ടു. 1994-ൽ സി.പി.എം സംസ്ഥാന സെക്രട്ടേറിയറ്റ് അംഗമായി. 1987-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മലമ്പുഴയിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി നിയമസഭാംഗമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 1987-ലെ നിയമസഭയിൽ ഇടതിന് ഭൂരിപക്ഷം ലഭിച്ചതിനെ തുടർന്ന് ഇ.കെ.നായനാർ മന്ത്രിസഭയിലെ വൈദ്യുതി, ഗ്രാമവികസന വകുപ്പ് മന്ത്രിയായി. 1991-ൽ മലമ്പുഴയിൽ നിന്ന് വീണ്ടും നിയമസഭാംഗമായ മേനോൻ 1993 മുതൽ 1996 വരെ പബ്ലിക് അക്കൗണ്ട്സ് കമ്മറ്റി ചെയർമാനായിരുന്നു. 1996-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മലമ്പുഴയിൽ നിന്ന് മൂന്നാം വട്ടവും നിയമസഭാംഗമായ മേനോൻ 1996-2001-ലെ നായനാർ മന്ത്രിസഭയിലെ ധനകാര്യ, എക്സൈസ് വകുപ്പ് മന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചു. 2001-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പോടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് രാഷ്ട്രീയം വിട്ട മേനോൻ പാർട്ടി പ്രവർത്തനത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. വാർധക്യ സഹജമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ തുടർന്ന് 2012-ൽ പാർട്ടി സെക്രട്ടേറിയറ്റിൽ നിന്നും 2015-ൽ സംസ്ഥാന കമ്മറ്റിയിൽ നിന്നും ഒഴിവായ മേനോൻ മഞ്ചേരിയിലുള്ള മകളുടെ വീട്ടിൽ വിശ്രമജീവിതത്തിലായിരുന്നു.<ref>"അധ്യാപകരെ സംഘടിപ്പിച്ച് സംഘാടകനായി; എം.എൽ.എയാകും മുമ്പേ മന്ത്രിയായി, T Sivadasamenon" https://www.mathrubhumi.com/news/kerala/t-sivadasamenon-passed-away-1.7644514</ref> == സ്വകാര്യ ജീവിതം == * ഭാര്യ : ഭവാനി * മക്കൾ : * ടി.കെ.ലക്ഷ്മിദേവി * കല്യാണിക്കുട്ടി * മരുമക്കൾ *അഡ്വ.സി.കരുണാകരൻ(കൊച്ചി) *അഡ്വ.സി.ശ്രീധരൻ നായർ(മുൻ ഡയറക്ടറർ ജനറൽ ഓഫ് പ്രോസിക്യൂഷൻ) == മരണം == വാർധക്യ സഹജമായ അസുഖങ്ങൾക്ക് ചികിത്സയിലിരിക്കെ കോഴിക്കോട്ടെ സ്വകാര്യ ആശുപത്രിയിൽ വച്ച് 2022 ജൂൺ 28 ന് അന്തരിച്ചു.<ref>"ടി.ശിവദാസമേനോന് വിട; ആദരാജ്ഞലി അർപ്പിച്ച് പ്രമുഖർ | sivdasamenon | funeral | manorama news | Kerala News | News from Kerala | Manorama News" https://www.manoramanews.com/news/kerala/2022/06/29/sivadasamenon-funeral.html</ref> == അവലംബം == {{reflist}} ksl09zg9211ck3z3kp1p5qqroo755mz 3762266 3762263 2022-08-04T17:43:18Z Altocar 2020 144384 wikitext text/x-wiki {{infobox politician | name = ടി.ശിവദാസമേനോൻ | image = | caption = | birth_date = 14/06/1932 | birth_place = മണ്ണാർകാട്, പാലക്കാട് | death_date = {{death date and age|2022|06|28|1932|06|14|mf=yes}} | death_place = മഞ്ചേരി,മലപ്പുറം ജില്ല | occupation = അധ്യാപകൻ | office = സംസ്ഥാന ധനകാര്യ, എക്സൈസ് വകുപ്പ് മന്ത്രി | term = 1996-2001 | predecessor = സി.വി. പത്മരാജൻ | successor = കെ. ശങ്കരനാരായണൻ | office2 = സംസ്ഥാന വൈദ്യുതി, ഗ്രാമവികസന വകുപ്പ് മന്ത്രി | term2 = 1987-1991 | predecessor2 = ആർ. ബാലകൃഷ്ണപിള്ള | successor2 = സി.വി. പത്മരാജൻ | office3 = നിയമസഭാംഗം | term3 = 1987, 1991, 1996 | predecessor3 = ഇ.കെ. നായനാർ | successor3 = വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ | constituency3 = മലമ്പുഴ | party = കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്) | spouse = ഭവാനി | children = 2 daughters | year = 2022 | date = 29 ജൂൺ | source = http://www.niyamasabha.org/codes/members/m635.htm നിയമസഭ }} 1996 മുതൽ 2001 വരെ സംസ്ഥാന ധനകാര്യ, എക്സൈസ് വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന [[പാലക്കാട് ജില്ല]]യിൽ നിന്നുള്ള മുതിർന്ന [[സി.പി.എം]] നേതാവായിരുന്നു ''' ടി.ശിവദാസമേനോൻ. (1932-2022) ''' മൂന്ന് തവണ [[നിയമസഭ|നിയമസഭാംഗം]], രണ്ട് തവണ സംസ്ഥാന കാബിനറ്റ് വകുപ്പ് എന്നീ നിലകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>"ടി.ശിവദാസമേനോൻ: ആദർശങ്ങളിൽ ഉറച്ച കമ്യൂണിസ്റ്റ്, സമരനായകൻ – ചിത്രങ്ങളിലൂടെ- T Sivadasa Menon | CPM | Manorama News" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/06/28/t-sivadasa-menon-the-stalwart-of-kerala-cpm-passed-away-pictures.html</ref><ref>"മുൻ മന്ത്രി ടി.ശിവദാസ മേനോൻ അന്തരിച്ചു - Former Minister T Sivadasa Menon Dies | Manorama News" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/06/28/former-kerala-minister-t-sivadasa-menon-dies-at-90.html</ref><ref>"ടി.ശിവദാസമേനോൻ: അധ്യാപകനിൽ നിന്ന് കമ്യൂണിസ്റ്റ്, ഉൾക്കാഴ്ചയുള്ള നിലപാടുകൾ - T Sivadasa Menon | CPM | Manorama Online" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/06/28/veteran-cpm-leader-and-former-minister-t-sivadasa-menon-passed-away-a-memoir.html</ref> == ജീവിതരേഖ == പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ മണ്ണാർക്കാട് താലൂക്കിൽ വി.ശങ്കരൻകുട്ടി പണിക്കരുടേയും കല്യാണിക്കുട്ടിയമ്മയുടേയും മകനായി 1932 ജൂൺ 14ന് ജനിച്ചു. പുതിയറ ബി.ഇ.എം സ്കൂൾ, സാമൂതിരി ഹൈസ്കൂൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ മേനോൻ സാമൂതിരി കോളേജിൽ നിന്ന് ഇൻറർമീഡിയറ്റ് പാസായതിനുശേഷം ബിരുദ പഠനത്തിന് ചേർന്നു. പാലക്കാട് ഗവ.വിക്ടോറിയ കോളേജിൽ നിന്ന് ബി.എസ്.സി ബിരുദം നേടിയതിനു ശേഷം ഗുരുവായൂരപ്പൻ കോളേജ്, ഗവ. ട്രെയിനിംഗ് കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് ബി.ടി പഠനം പൂർത്തിയാക്കി. 1952-ൽ മണ്ണാർകാടുള്ള കെ.ടി.എം സ്കൂളിൽ രസതന്ത്ര അധ്യാപകനായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതമാരംഭിച്ചു. 1956-ൽ പ്രധാന അധ്യാപകനായ മേനോൻ 1957-ൽ കേരള പ്രൈവറ്റ് ടീച്ചേഴ്സ് ഫെഡറേഷൻ എന്ന സംഘന രൂപീകരിച്ചു. 1958-ൽ സംഘടനയുടെ മലബാർ റീജീയണൽ പ്രസിഡൻറായി. 1975 മുതൽ 1980 വരെ കേരള പ്രൈവറ്റ് ടീച്ചേഴ്സ് യൂണിയൻ്റെ സംസ്ഥാന ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. 1977-ലെ ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കുന്നതിനായി അധ്യാപക ജോലിയിൽ നിന്ന് രാജിവച്ചു. <ref>"മുതിർന്ന സിപിഎം നേതാവ്‌ ടി. ശിവദാസമേനോൻ അന്തരിച്ചു, T Sivadasa Menon,T Sivadasa Menon Passed Away,Former Minister T Sivadasa Menon,CPIM,Malayalam News" https://www.mathrubhumi.com/news/kerala/t-sivadasamenon-passed-away-1.7644483</ref> == രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം == അധ്യാപകർക്കിടയിലെ രാഷ്ട്രീയക്കാരനായി 1955-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിൽ ചേർന്നു. 1956-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ ബ്രാഞ്ച് കമ്മറ്റിയിൽ അംഗമായ മേനോൻ 1958 മുതൽ 1964 വരെ അവിഭക്ത കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ പാലക്കാട് ജില്ലാക്കമ്മറ്റി അംഗമായും പ്രവർത്തിച്ചു. 1964-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ പെരിന്തൽമണ്ണ താലൂക്ക് കമ്മറ്റി അംഗമായിരുന്ന മേനോൻ 1964-ലെ പിളർപ്പോടെ മാർക്സിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിൽ ചേർന്നു. 1964 മുതൽ 2022 വരെ മാർക്സിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ മണ്ണാർകാട് ഏരിയ കമ്മറ്റിയിലും, പാലക്കാട് ജില്ലാക്കമ്മറ്റിയിലും അംഗമായിരുന്നു. 1978-ലെ കണ്ണൂർ സമ്മേളനത്തിൽ സി.പി.എം സംസ്ഥാന കമ്മറ്റി അംഗമായി. 1979 മുതൽ 1987 വരെ സി.പി.എമ്മിൻ്റെ പാലക്കാട് ജില്ലാ സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. 1977, 1980, 1984 എന്നീ വർഷങ്ങളിൽ നടന്ന ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പാലക്കാട് മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് മത്സരിച്ചെങ്കിലും പരാജയപ്പെട്ടു. 1994-ൽ സി.പി.എം സംസ്ഥാന സെക്രട്ടേറിയറ്റ് അംഗമായി. 1987-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മലമ്പുഴയിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി നിയമസഭാംഗമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 1987-ലെ നിയമസഭയിൽ ഇടതിന് ഭൂരിപക്ഷം ലഭിച്ചതിനെ തുടർന്ന് ഇ.കെ.നായനാർ മന്ത്രിസഭയിലെ വൈദ്യുതി, ഗ്രാമവികസന വകുപ്പ് മന്ത്രിയായി. 1991-ൽ മലമ്പുഴയിൽ നിന്ന് വീണ്ടും നിയമസഭാംഗമായ മേനോൻ 1993 മുതൽ 1996 വരെ പബ്ലിക് അക്കൗണ്ട്സ് കമ്മറ്റി ചെയർമാനായിരുന്നു. 1996-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മലമ്പുഴയിൽ നിന്ന് മൂന്നാം വട്ടവും നിയമസഭാംഗമായ മേനോൻ 1996-2001-ലെ നായനാർ മന്ത്രിസഭയിലെ ധനകാര്യ, എക്സൈസ് വകുപ്പ് മന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചു. 2001-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പോടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് രാഷ്ട്രീയം വിട്ട മേനോൻ പാർട്ടി പ്രവർത്തനത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. വാർധക്യ സഹജമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ തുടർന്ന് 2012-ൽ പാർട്ടി സെക്രട്ടേറിയറ്റിൽ നിന്നും 2015-ൽ സംസ്ഥാന കമ്മറ്റിയിൽ നിന്നും ഒഴിവായ മേനോൻ മഞ്ചേരിയിലുള്ള മകളുടെ വീട്ടിൽ വിശ്രമജീവിതത്തിലായിരുന്നു.<ref>"അധ്യാപകരെ സംഘടിപ്പിച്ച് സംഘാടകനായി; എം.എൽ.എയാകും മുമ്പേ മന്ത്രിയായി, T Sivadasamenon" https://www.mathrubhumi.com/news/kerala/t-sivadasamenon-passed-away-1.7644514</ref> == സ്വകാര്യ ജീവിതം == * ഭാര്യ : ഭവാനി * മക്കൾ : * ടി.കെ.ലക്ഷ്മിദേവി * കല്യാണിക്കുട്ടി * മരുമക്കൾ *അഡ്വ.സി.കരുണാകരൻ(കൊച്ചി) *അഡ്വ.സി.ശ്രീധരൻ നായർ(മുൻ ഡയറക്ടറർ ജനറൽ ഓഫ് പ്രോസിക്യൂഷൻ) == മരണം == വാർധക്യ സഹജമായ അസുഖങ്ങൾക്ക് ചികിത്സയിലിരിക്കെ കോഴിക്കോട്ടെ സ്വകാര്യ ആശുപത്രിയിൽ വച്ച് 2022 ജൂൺ 28 ന് അന്തരിച്ചു.<ref>"ടി.ശിവദാസമേനോന് വിട; ആദരാജ്ഞലി അർപ്പിച്ച് പ്രമുഖർ | sivdasamenon | funeral | manorama news | Kerala News | News from Kerala | Manorama News" https://www.manoramanews.com/news/kerala/2022/06/29/sivadasamenon-funeral.html</ref> == അവലംബം == {{reflist}} 5mgtxb8eggb3wp986igz5cf053do7w1 3762267 3762266 2022-08-04T17:48:55Z Altocar 2020 144384 wikitext text/x-wiki {{infobox politician | name = ടി.ശിവദാസമേനോൻ | image = | caption = | birth_date = 14/06/1932 | birth_place = [[മണ്ണാർക്കാട്]], [[പാലക്കാട് ജില്ല]] | death_date = {{death date and age|2022|06|28|1932|06|14|mf=yes}} | death_place = കോഴിക്കോട് | occupation = അധ്യാപകൻ | office = സംസ്ഥാന ധനകാര്യ, എക്സൈസ് വകുപ്പ് മന്ത്രി | term = 1996-2001 | predecessor = [[സി.വി. പത്മരാജൻ]] | successor = [[കെ. ശങ്കരനാരായണൻ]] | office2 = സംസ്ഥാന വൈദ്യുതി, ഗ്രാമവികസന വകുപ്പ് മന്ത്രി | term2 = 1987-1991 | predecessor2 = [[ആർ. ബാലകൃഷ്ണപിള്ള]] | successor2 = [[സി.വി. പത്മരാജൻ]] | office3 = നിയമസഭാംഗം | term3 = 1987, 1991, 1996 | predecessor3 = [[ഇ.കെ. നായനാർ]] | successor3 = [[വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ]] | constituency3 = [[മലമ്പുഴ]] | party = [[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)]] | spouse = ഭവാനി | children = 2 daughters | year = 2022 | date = 29 ജൂൺ | source = http://www.niyamasabha.org/codes/members/m635.htm നിയമസഭ }} 1996 മുതൽ 2001 വരെ സംസ്ഥാന ധനകാര്യ, എക്സൈസ് വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന [[പാലക്കാട് ജില്ല]]യിൽ നിന്നുള്ള മുതിർന്ന [[സി.പി.എം]] നേതാവായിരുന്നു ''' ടി.ശിവദാസമേനോൻ. (1932-2022) ''' മൂന്ന് തവണ [[നിയമസഭ|നിയമസഭാംഗം]], രണ്ട് തവണ സംസ്ഥാന കാബിനറ്റ് വകുപ്പ് എന്നീ നിലകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>"ടി.ശിവദാസമേനോൻ: ആദർശങ്ങളിൽ ഉറച്ച കമ്യൂണിസ്റ്റ്, സമരനായകൻ – ചിത്രങ്ങളിലൂടെ- T Sivadasa Menon | CPM | Manorama News" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/06/28/t-sivadasa-menon-the-stalwart-of-kerala-cpm-passed-away-pictures.html</ref><ref>"മുൻ മന്ത്രി ടി.ശിവദാസ മേനോൻ അന്തരിച്ചു - Former Minister T Sivadasa Menon Dies | Manorama News" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/06/28/former-kerala-minister-t-sivadasa-menon-dies-at-90.html</ref><ref>"ടി.ശിവദാസമേനോൻ: അധ്യാപകനിൽ നിന്ന് കമ്യൂണിസ്റ്റ്, ഉൾക്കാഴ്ചയുള്ള നിലപാടുകൾ - T Sivadasa Menon | CPM | Manorama Online" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/06/28/veteran-cpm-leader-and-former-minister-t-sivadasa-menon-passed-away-a-memoir.html</ref> == ജീവിതരേഖ == പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ മണ്ണാർക്കാട് താലൂക്കിൽ വി.ശങ്കരൻകുട്ടി പണിക്കരുടേയും കല്യാണിക്കുട്ടിയമ്മയുടേയും മകനായി 1932 ജൂൺ 14ന് ജനിച്ചു. പുതിയറ ബി.ഇ.എം സ്കൂൾ, സാമൂതിരി ഹൈസ്കൂൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ മേനോൻ സാമൂതിരി കോളേജിൽ നിന്ന് ഇൻറർമീഡിയറ്റ് പാസായതിനുശേഷം ബിരുദ പഠനത്തിന് ചേർന്നു. പാലക്കാട് ഗവ.വിക്ടോറിയ കോളേജിൽ നിന്ന് ബി.എസ്.സി ബിരുദം നേടിയതിനു ശേഷം ഗുരുവായൂരപ്പൻ കോളേജ്, ഗവ. ട്രെയിനിംഗ് കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് ബി.ടി പഠനം പൂർത്തിയാക്കി. 1952-ൽ മണ്ണാർകാടുള്ള കെ.ടി.എം സ്കൂളിൽ രസതന്ത്ര അധ്യാപകനായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതമാരംഭിച്ചു. 1956-ൽ പ്രധാന അധ്യാപകനായ മേനോൻ 1957-ൽ കേരള പ്രൈവറ്റ് ടീച്ചേഴ്സ് ഫെഡറേഷൻ എന്ന സംഘന രൂപീകരിച്ചു. 1958-ൽ സംഘടനയുടെ മലബാർ റീജീയണൽ പ്രസിഡൻറായി. 1975 മുതൽ 1980 വരെ കേരള പ്രൈവറ്റ് ടീച്ചേഴ്സ് യൂണിയൻ്റെ സംസ്ഥാന ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. 1977-ലെ ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കുന്നതിനായി അധ്യാപക ജോലിയിൽ നിന്ന് രാജിവച്ചു. <ref>"മുതിർന്ന സിപിഎം നേതാവ്‌ ടി. ശിവദാസമേനോൻ അന്തരിച്ചു, T Sivadasa Menon,T Sivadasa Menon Passed Away,Former Minister T Sivadasa Menon,CPIM,Malayalam News" https://www.mathrubhumi.com/news/kerala/t-sivadasamenon-passed-away-1.7644483</ref> == രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം == അധ്യാപകർക്കിടയിലെ രാഷ്ട്രീയക്കാരനായി 1955-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിൽ ചേർന്നു. 1956-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ ബ്രാഞ്ച് കമ്മറ്റിയിൽ അംഗമായ മേനോൻ 1958 മുതൽ 1964 വരെ അവിഭക്ത കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ പാലക്കാട് ജില്ലാക്കമ്മറ്റി അംഗമായും പ്രവർത്തിച്ചു. 1964-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ പെരിന്തൽമണ്ണ താലൂക്ക് കമ്മറ്റി അംഗമായിരുന്ന മേനോൻ 1964-ലെ പിളർപ്പോടെ മാർക്സിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിൽ ചേർന്നു. 1964 മുതൽ 2022 വരെ മാർക്സിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ മണ്ണാർകാട് ഏരിയ കമ്മറ്റിയിലും, പാലക്കാട് ജില്ലാക്കമ്മറ്റിയിലും അംഗമായിരുന്നു. 1978-ലെ കണ്ണൂർ സമ്മേളനത്തിൽ സി.പി.എം സംസ്ഥാന കമ്മറ്റി അംഗമായി. 1979 മുതൽ 1987 വരെ സി.പി.എമ്മിൻ്റെ പാലക്കാട് ജില്ലാ സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. 1977, 1980, 1984 എന്നീ വർഷങ്ങളിൽ നടന്ന ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പാലക്കാട് മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് മത്സരിച്ചെങ്കിലും പരാജയപ്പെട്ടു. 1994-ൽ സി.പി.എം സംസ്ഥാന സെക്രട്ടേറിയറ്റ് അംഗമായി. 1987-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മലമ്പുഴയിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി നിയമസഭാംഗമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 1987-ലെ നിയമസഭയിൽ ഇടതിന് ഭൂരിപക്ഷം ലഭിച്ചതിനെ തുടർന്ന് ഇ.കെ.നായനാർ മന്ത്രിസഭയിലെ വൈദ്യുതി, ഗ്രാമവികസന വകുപ്പ് മന്ത്രിയായി. 1991-ൽ മലമ്പുഴയിൽ നിന്ന് വീണ്ടും നിയമസഭാംഗമായ മേനോൻ 1993 മുതൽ 1996 വരെ പബ്ലിക് അക്കൗണ്ട്സ് കമ്മറ്റി ചെയർമാനായിരുന്നു. 1996-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മലമ്പുഴയിൽ നിന്ന് മൂന്നാം വട്ടവും നിയമസഭാംഗമായ മേനോൻ 1996-2001-ലെ നായനാർ മന്ത്രിസഭയിലെ ധനകാര്യ, എക്സൈസ് വകുപ്പ് മന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചു. 2001-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പോടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് രാഷ്ട്രീയം വിട്ട മേനോൻ പാർട്ടി പ്രവർത്തനത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. വാർധക്യ സഹജമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെ തുടർന്ന് 2012-ൽ പാർട്ടി സെക്രട്ടേറിയറ്റിൽ നിന്നും 2015-ൽ സംസ്ഥാന കമ്മറ്റിയിൽ നിന്നും ഒഴിവായ മേനോൻ മഞ്ചേരിയിലുള്ള മകളുടെ വീട്ടിൽ വിശ്രമജീവിതത്തിലായിരുന്നു.<ref>"അധ്യാപകരെ സംഘടിപ്പിച്ച് സംഘാടകനായി; എം.എൽ.എയാകും മുമ്പേ മന്ത്രിയായി, T Sivadasamenon" https://www.mathrubhumi.com/news/kerala/t-sivadasamenon-passed-away-1.7644514</ref> == സ്വകാര്യ ജീവിതം == * ഭാര്യ : ഭവാനി * മക്കൾ : * ടി.കെ.ലക്ഷ്മിദേവി * കല്യാണിക്കുട്ടി * മരുമക്കൾ *അഡ്വ.സി.കരുണാകരൻ(കൊച്ചി) *അഡ്വ.സി.ശ്രീധരൻ നായർ(മുൻ ഡയറക്ടറർ ജനറൽ ഓഫ് പ്രോസിക്യൂഷൻ) == മരണം == വാർധക്യ സഹജമായ അസുഖങ്ങൾക്ക് ചികിത്സയിലിരിക്കെ കോഴിക്കോട്ടെ സ്വകാര്യ ആശുപത്രിയിൽ വച്ച് 2022 ജൂൺ 28 ന് അന്തരിച്ചു.<ref>"ടി.ശിവദാസമേനോന് വിട; ആദരാജ്ഞലി അർപ്പിച്ച് പ്രമുഖർ | sivdasamenon | funeral | manorama news | Kerala News | News from Kerala | Manorama News" https://www.manoramanews.com/news/kerala/2022/06/29/sivadasamenon-funeral.html</ref> == അവലംബം == {{reflist}} sqn73qk27k2nqs98dmqs1yin9yk6opi 3 543360 3762268 3567246 2022-08-04T18:47:18Z Anandhu Nedumangad 151299 /* Director Anandhu Nedumangad */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Anandhu Nedumangad | Anandhu Nedumangad | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:51, 29 മേയ് 2021 (UTC) == Director Anandhu Nedumangad == Assistant Director - Serial Industry / Director - Short Films / Social Worker / Actor / Writer / Director - Short Films & Albums / Field Investigation - 24 News / Coordinator - Flowers Family Club / Founder & Secretary - Son Of Street Charitable Trust / Founder & State Trustee - Maninadham Charitable Society Kerala /Location Manager - Film Industry / Advisor - E Master / Volunteer - Kerala police / Trivandrum District Volunteer - Kerala state Youth Commission / Chief Reporter - Tholicode Online / Thalook Committee Member - ALCA / District Secretary - AKG Navodaya Blood Donations / District Joint Secretary - GKPA / State Media Publicity Coordinator - AKSATA / Stinger - 24News / District Environment Director - International Mission for Human Rights / District Conveener - Nila Foundation / Coordinator - Thanal / Chief Reporter - Nedumangad News / State Committee Member - AITUC AMSAT / Treasurer - Green Earth Organization / Business Analyst - Kumbilam Media Promotions / Reporter - Nivarthanam News / Chief Reporter - Nedumangad News / Vise Chairman - Green Nature Forum WHD (World Humanitarian Drive) Star Of Covid Award Winner - 2020 Social Worker Award Winner (State) - AKG Navodaya Blood Donation - 2019 Social Worker Award Winner (District) - Maninadham Charitable Society - 2019 Films......... Standup Anugraheethan Antony Mothathil kuzhappam Premarogi Njan Sinimakkaran Serials..... Kudumbavilakk Sasneham Pournamithingal Neeyum Njanum Swathy Nakshathram Chothi Chandanapott Kaliveed Nandhanam Ammayariyathe Kayyethum dhoorath Etc....... Short movies & Etc............ Email : anandhunedumangadab@gmail.com PH: 9961525100 (Whatsapp) Fb : Anandhu Nedumangad Place : Thiruvananthapuram, Nedumangad Fight for Right, Humanities, Charity & Social & Voluntary Service🇮🇳 [[ഉപയോക്താവ്:Anandhu Nedumangad|Anandhu Nedumangad]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Anandhu Nedumangad|സംവാദം]]) 18:47, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 4c3mrosoh07xag84lvq86yoojpod7kx 3762286 3762268 2022-08-05T00:49:13Z Ajeeshkumar4u 108239 [[Special:Contributions/Anandhu Nedumangad|Anandhu Nedumangad]] ([[User talk:Anandhu Nedumangad|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Anandhu Nedumangad | Anandhu Nedumangad | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:51, 29 മേയ് 2021 (UTC) 7qtpcdrj6q3qg1kfa1a46c9p8gtvv1d 0 561041 3762247 3760178 2022-08-04T14:49:50Z Shajiarikkad 24281 /* താരാപഥ പ്രതിപ്രവർത്തനം */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Protoplanetary-disk.jpg|ലഘുചിത്രം| ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക് കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ]] ഒരു ഭീമാകാരമായ [[തന്മാത്രാ മേഘം|തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ]] ഒരു ചെറിയ ഭാഗത്തിന് ഏകദേശം 450 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് സൗരയൂഥം രൂപം കൊണ്ടത് . <ref name="Bouvier">{{Cite journal|last=Audrey Bouvier|last2=Meenakshi Wadhwa|title=The age of the solar system redefined by the oldest Pb-Pb age of a meteoritic inclusion|journal=Nature Geoscience|year=2010|doi=10.1038/NGEO941|volume=3|issue=9|pages=637–641|bibcode=2010NatGe...3..637B}}</ref> തകർന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും മധ്യഭാഗത്ത് ശേഖരിക്കപ്പെടുകയും അതിൽ നിന്ന് [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായി വരികയും ചെയ്തു. പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിൽ ബാക്കി വന്ന പദാർത്ഥങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഉപഗ്രഹം|ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും]] മറ്റ് ചെറിയ സൗരയൂഥ വസ്തുക്കളും രൂപം കൊണ്ടത്. നെബുലാർ ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ മാതൃക 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്, [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്|ഇമ്മാനുവൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്|പിയറി-സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ തുടർന്നുള്ള വികസനം [[ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശാസ്ത്രം]], [[രസതന്ത്രം]], [[ഭൂഗർഭശാസ്ത്രം]], [[ഭൗതികശാസ്ത്രം]], ഗ്രഹശാസ്ത്രം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ ശാസ്ത്രശാഖകളുമായി ഇഴചേർന്നാണ് നടന്നത്. 1950-കളിലെ ബഹിരാകാശ യുഗത്തിന്റെ ഉദയവും [[സൗരയൂഥേതരഗ്രഹം|1990-കളിൽ സൗരയൂഥേതര ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] കണ്ടെത്തലും ഈ മാതൃകയെ വെല്ലുവിളിച്ചു. തുടർന്ന് ഇത് പരിഷ്കരിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. സൗരയൂഥം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം നിരവധി മാറ്റങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട്. പല ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ മാതൃഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള വാതകത്തിന്റെയും പൊടിപടലങ്ങളുടെയും വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടത്. മറ്റ് ചില ഉപഗ്രഹങ്ങൾ സ്വതന്ത്രമായി രൂപപ്പെട്ടതായും പിന്നീട് അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളാൽ പിടിച്ചെടുക്കപ്പെട്ടതായും കരുതപ്പെടുന്നു. [[ചന്ദ്രൻ|ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രമായ ചന്ദ്രനെ]] പോലെയുള്ള ചിലത് ഭീമാകാരമായ കൂട്ടിയിടികളുടെ ഫലമായിട്ടായിരിക്കാം രൂപം കൊണ്ടത്. ഇത്തരം കൂട്ടിയിടികൾ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദുവാണ്. ഗുരുത്വാകർഷണ ഇടപെടലുകൾ കാരണം ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനം മാറിയിരിക്കാനും സാദ്ധ്യതയുണ്ട്.<ref name="Gomes">{{Cite journal|title=Origin of the cataclysmic Late Heavy Bombardment period of the terrestrial planets|last=Gomes, R.|last2=Levison, Harold F.|last3=Tsiganis, K.|last4=Morbidelli, Alessandro|journal=Nature|year=2005|volume=435|pages=466–9|doi=10.1038/nature03676|pmid=15917802|issue=7041|bibcode=2005Natur.435..466G}}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല പരിണാമത്തിന് കാരണമായത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഈ സ്ഥാനമാറ്റമാണെന്ന് ഇപ്പോൾ കരുതപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം 5 കോടി വർഷം കൂടി കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യൻ തണുക്കാൻ തുടങ്ങുകയും അതിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ വ്യാസത്തിന്റെ പലമടങ്ങ് വികസിച്ച ഒരു [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമനാകുകയും]] ചെയ്യും. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികൾ ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക|ഗ്രഹ നെബുലയായി]] മാറി സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി അവശേഷിക്കുകയും ചെയ്യും. വിദൂര ഭാവിയിൽ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഘടനക്ക് കാര്യമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തും. ചില ഗ്രഹങ്ങൾ നശിപ്പിക്കപ്പെടുകയും മറ്റുള്ളവ [[ബഹിരാകാശം|നക്ഷത്രാന്തര ബഹിരാകാശത്തേക്ക്]] പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യും. അതായത് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യന് ചുറ്റുമുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിൽ യഥാർത്ഥ വസ്തുക്കളൊന്നും അവശേഷിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല. <ref name="dyson">{{Cite journal|title=Time Without End: Physics and Biology in an open universe|last=Freeman Dyson|journal=Reviews of Modern Physics|volume=51|pages=447–460|date=July 1979|doi=10.1103/RevModPhys.51.447|issue=3|bibcode=1979RvMP...51..447D}}</ref> ===ചരിത്രം=== [[File:Pierre-Simon Laplace.jpg|thumb|right|200px|പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] ഇന്നു നമ്മൾ കരുതുന്നതു പോലെയുളള സൗരയൂഥ സങ്കൽപം പുരാതന കാലത്ത് ഇല്ലാതിരുന്നതു കൊണ്ട് പുരാതന സാഹിത്യങ്ങളിലൊന്നും സൗരയൂഥത്തെ കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ ഇല്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെയും വികാസത്തെയും കുറിച്ചുണ്ടായ സിദ്ധാന്തങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് സൂര്യകേന്ദ്ര സിദ്ധാന്തം ആയിരുന്നു. ബി.സി.ഇ 250ൽ തന്നെ [[സാമോസിലെ അരിസ്റ്റാർക്കസ്]] ഈ ആശയം വികസിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും 17-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം വരെയും ഇതിന് വ്യാപകമായ അംഗീകാരം ലഭിക്കുകയുണ്ടായില്ല. സൗരയൂഥം (solar system) എന്ന പദം ആദ്യമായി രേഖപ്പെടുത്തിക്കാണുന്നത് 1704ൽ ആണ്.<ref>{{cite web | work=Merriam Webster Online Dictionary | title=Solar system | url = http://www.merriam-webster.com/dictionary/solar%20system | access-date=2008-04-15 |year=2008 }}</ref> 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്]], [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് രൂപപ്പെടുത്തിയ [[നെബുലാർ പരികല്പന]] പിന്നീട് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഗ്രഹങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ആപേക്ഷിക [[കോണീയ ആവേഗം|കോണീയ ആവേഗത്തിന്റെ]] അഭാവം വിശദീകരിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മയാണ് ഈ സിദ്ധാന്തം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാനുള്ള പ്രധാന കാരണം.<ref>{{cite journal | author=Michael Mark Woolfson | author-link=Michael Woolfson | journal=Philosophical Transactions of the Royal Society | volume=313 | title=Rotation in the Solar System | issue=1524 |year=1984 | pages=5–18 | bibcode=1984RSPTA.313....5W | doi=10.1098/rsta.1984.0078 | s2cid=120193937 }}</ref> എന്നാൽ 1980-കളുടെ ആരംഭം മുതൽ നടന്ന യുവതാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ അവ പൊടിയുടെയും വാതകത്തിന്റെയും തണുത്ത ഡിസ്കുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതായി കാണിച്ചു. ഇത് വീണ്ടും നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പുനരാലോചനക്ക് വിധേയമാകുന്നതിനു കാരണമായി.<ref>{{cite web | url = https://www.newscientist.com/channel/solar-system/comets-asteroids/mg13117837.100 | title=Birth of the planets: The Earth and its fellow planets may be survivors from a time when planets ricocheted around the Sun like ball bearings on a pinball table | work=New Scientist | author=Nigel Henbest |year=1991 | access-date=2008-04-18 }}</ref> സൂര്യന്റെ ഉദ്ഭവത്തെ കുറിച്ച് പഠിച്ചു കൊണ്ടു മാത്രമേ അതിന്റെ പരിണാമത്തെ കുറിച്ചും മനസ്സിലാക്കാനാവൂ. [[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റൈൻ|ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീന്റെ]] [[ആപേക്ഷികതാസിദ്ധാന്തം]] സൂര്യന്റെ ഊർജം അതിന്റെ കാമ്പിലെ [[അണുസംയോജനം|ന്യൂക്ലിയർ ഫ്യൂഷൻ]] പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഉണ്ടാവുന്നതെന്ന തിരിച്ചറിവിലേക്ക് നയിച്ചു.<ref>{{cite book | title=The Sun: A Biography | author=David Whitehouse | date=2005 | publisher=John Wiley and Sons | isbn=978-0-470-09297-2 }}</ref> 1935-ൽ, [[ആർതർ എഡിങ്ടൺ|എഡിംഗ്ടൺ]] നക്ഷത്രങ്ങൾക്കുള്ളിൽ മറ്റ് മൂലകങ്ങളും രൂപപ്പെടാമെന്ന ആശയം മുന്നോട്ടു വെച്ചു.<ref name=Hoyle2005>{{cite book | title=Fred Hoyle: A Life in Science | author=Simon Mitton | publisher=Aurum|date=2005|chapter=Origin of the Chemical Elements|pages=197–222 | isbn=978-1-85410-961-3 }}</ref> [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമന്മാരായി]] പരിണമിച്ച നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കാമ്പുകളിൽ ഹൈഡ്രജൻ, ഹീലിയം എന്നിവയെക്കാൾ ഭാരമുള്ള പല മൂലകങ്ങളും ഉണ്ടാകാമെന്ന് [[ഫ്രെഡ് ഹോയ്ൽ]] സമർത്ഥിച്ചു. ചുവപ്പു ഭീമന്മാരുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നും വീണ്ടും നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ ഈ മൂലകങ്ങൾ അവയുടെ ഭാഗമാവും.<ref name=Hoyle2005/> ==രൂപീകരണം== ===പ്രീസോളാർ നെബുല=== [[File:M42proplyds.jpg|thumb|right|200px|[[ഓറിയൺ നെബുല|ഓറിയോൺ നെബുലയിലെ]] പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക്. ]] ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ ഒരു ശകലത്തിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് [[സൗരയൂഥം]] രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പറയുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> ഈ മേഘത്തിന് ഏകദേശം 20 പാർസെക് (65 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> സൗരയൂഥ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായ ഭാഗത്തിന് 1 [[പാർസെക്]] (3.25 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസമുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Arizona">{{cite web|title=Lecture 13: The Nebular Theory of the origin of the Solar System|url = http://atropos.as.arizona.edu/aiz/teaching/nats102/mario/solar_system.html| author=Ann Zabludoff |author-link= Ann Zabludoff | access-date=2006-12-27 | date=Spring 2003 }}</ref> ഈ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയുടെ ഫലമായി ഇതിന്റെ കേന്ദ്രം 2000 മുതൽ 20000 ജ്യോതിർമാത്രയായി ചുരുങ്ങി.<ref group="lower-alpha">An astronomical unit, or AU, is the average distance between the Earth and the Sun, or about 150 million kilometres. It is the standard unit of measurement for interplanetary distances.</ref><ref name="Montmerle2006" /><ref>{{cite journal|journal=Earth, Moon, and Planets|publisher=Springer Netherlands|volume=34|year=1986|pages=93–100 |title= Further Considerations on Contracting Solar Nebula|author=J. J. Rawal|place=Nehru Planetarium, Bombay India| doi=10.1007/BF00054038|issue=1|bibcode=1986EM&P...34...93R |s2cid=121914773}}</ref> പ്രീസോളാർ നെബുല എന്നറിയപ്പെട്ട ഈ ഭാഗമാണ് പിന്നീട് സൗരയൂഥമായി രൂപപ്പെട്ടത്.<ref name="composition">{{cite conference | author=W. M. Irvine | title=The chemical composition of the pre-solar nebula | book-title=Cometary Exploration |year=1983 | volume=1 | editor=T. I. Gombosi | pages=3–12 | bibcode=1983coex....1....3I }}</ref> ഈ പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഘടന ഇന്നത്തെ സൂര്യന്റെ ഘടനക്ക് ഏകദേശം തുല്യമായിരുന്നു. ഇതിൽ 98 ശതമാനവും [[ഹൈഡ്രജൻ|ഹൈഡ്രജനും]] [[ഹീലിയം|ഹീലിയവും]] ബിഗ് ബാംഗ് ന്യൂക്ലിയോസിന്തസിസിന്റെ ഭാഗമായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട [[ലിഥിയം|ലിഥിയവും]] അടങ്ങിയതായിരുന്നു. ബാക്കി വരുന്ന രണ്ടു ശതമാനം ഈ നെബുലക്കു കാരണമായ മുൻനക്ഷത്രങ്ങളിൽ രൂപം കൊണ്ട ഘനമൂലകങ്ങളും ആയിരുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=207}} ഈ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാനത്തിൽ, അവയിലെ ഭാരമേറിയ മൂലകങ്ങൾനക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്നു.<ref name=Lineweaver2001 /> പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഭാഗമാണ് എന്നു കരുതുന്ന, ലഭ്യമായതിൽ ഏറ്റവും പഴയ ഉൽക്കാശിലയുടെ പ്രായം കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത് 4568.2 മില്യൻ വർഷമാണ്. പുരാതന ഉൽക്കാശിലകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ, പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്ന ഹ്രസ്വകാല [[നക്ഷത്രം|നക്ഷത്രങ്ങളിൽ]] മാത്രം രൂപം കൊള്ളുന Fe-60 പോലെയുള്ള [[ഐസോടോപ്പ്|ഐസോടോപ്പുകളെ]] കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നുണ്ട്. ഒന്നോ അതിലധികമോ [[സൂപ്പർനോവ]] സ്ഫോടനങ്ങൾ സൗരയൂഥം നിൽക്കുന്ന സ്ഥാനത്ത് നടന്നിട്ടുണ്ട് എന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു സൂപ്പർനോവയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഷോക്ക് തരംഗം നെബുലക്കുള്ളിൽ താരതമ്യേന സാന്ദ്രമായ പ്രദേശങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ച് സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായിരിക്കാം. വളരെ വലിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ മാത്രമേ സൂപ്പർനോവകളായി മാറുന്നുള്ളു എന്നതിനാൽ ഒറിയൺ [[നെബുല]] പോലെയുള്ള നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിൽ നിന്നായിരിക്കാം സൂര്യനും രൂപം കൊണ്ടത്. കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ ഘടനയെയും അതിനുള്ളിലെ അസാധാരണ വസ്തുക്കളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് 6.5 നും 19.5 [[പ്രകാശവർഷം|പ്രകാശവർഷത്തിനും]] ഇടയിൽ വ്യാസവും 3,000 സൗരപിണ്ഡവുമുള്ള 1,000-നും 10,000-നും ഇടയിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടത്തിലാണ് സൂര്യനും രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്. രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം 135 ദശലക്ഷത്തിനും 535 ദശലക്ഷത്തിനും ഇടയിൽ ഈ ക്ലസ്റ്റർ പിളരാൻ തുടങ്ങി. പലസിമുലേഷനുകളിലും സൂര്യന്റെ ആദ്യത്തെ 100 വർഷങ്ങളിൽ അതിനടുത്തു കൂടെ നക്ഷത്രങ്ങളും മറ്റു വസ്തുക്കളും കടന്നു പോകുന്നതായ് കാണിക്കുന്നുണ്ട്. [[കോണീയ പ്രവേഗം|കോണീയ ആവേഗം]] നിലനി‍ർത്തുന്നതിനു വേണ്ടി നെബുല അതിവേഗം കറങ്ങിത്തുടങ്ങുന്നു. നെബുലയ്ക്കുള്ളിലെ പദാർത്ഥം ഘനീഭവിക്കുമ്പോൾ അതിനുള്ളിലെ ആറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവൃത്തിയിൽ കൂട്ടിമുട്ടാൻ തുടങ്ങുകയും അവയുടെ [[ഗതികോർജ്ജം]] താപോർജ്ജമായി മാറുകയും ചെയ്യും. ഭൂരിഭാഗം ദ്രവ്യവും ശേഖരിക്കപ്പെട്ട കേന്ദ്രം ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിനെക്കാൾ കൂടുതൽ ചൂടുള്ളതാവും.<ref name= "Arizona" /> ഇതിന് ഒരു ലക്ഷത്തിലേറെ വർഷങ്ങൾ എടുക്കും.<ref name=Montmerle2006>{{cite journal|author1=Thierry Montmerle |author2=Jean-Charles Augereau |author3=Marc Chaussidon |title=Solar System Formation and Early Evolution: the First 100 Million Years|journal=Earth, Moon, and Planets|volume=98|issue=1–4|publisher=Springer|pages=39–95|year=2006|doi=10.1007/s11038-006-9087-5| bibcode=2006EM&P...98...39M |s2cid=120504344 }}</ref> [[ഗുരുത്വാകർഷണം]], വാതക മർദ്ദം, കാന്തികക്ഷേത്രങ്ങൾ, ഭ്രമണം എന്നിവ കാരണം ചുരുങ്ങുന്ന നെബുലയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ ഒരു പ്രാങ്നക്ഷത്രം (ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം ഇതുവരെ ആരംഭിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഒരു നക്ഷത്രം) രൂപം കൊള്ളുന്നു.<ref name= "Arizona" /><ref>{{cite journal |year= 2005|author=Jane S. Greaves | title= Disks Around Stars and the Growth of Planetary Systems| journal=Science | volume=307 | pages=68–71 | doi=10.1126/science.1101979 | pmid= 15637266 | issue= 5706 |bibcode = 2005Sci...307...68G |s2cid=27720602 }}</ref> പരിണാമത്തിന്റെ ഈ ഘട്ടത്തിൽ [[സൂര്യൻ]] ഒരു ടി ടൗറി നക്ഷത്രമായിരുന്നു എന്നാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്.<ref name=apj2_313>{{cite journal |author1=Caffe, M. W. |author2=Hohenberg, C. M. |author3=Swindle, T. D. |author4=Goswami, J. N. | title=Evidence in meteorites for an active early sun | journal=Astrophysical Journal Letters | volume=313 | date=February 1, 1987 | pages=L31–L35 | doi=10.1086/184826 | bibcode=1987ApJ...313L..31C | hdl=2060/19850018239 | hdl-access=free }}</ref> ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നത് നക്ഷത്രരൂപീകരണത്തിനു മുമ്പുള്ള അവയുടെ ഡിസ്കുകൾക്ക് 0.001–0.1 സൗരപിണ്ഡം മാത്രമേ ഉണ്ടായിരിക്കൂ എന്നാണ്.<ref name= "Kitamara">{{cite conference |author1=M. Momose |author2=Y. Kitamura |author3=S. Yokogawa |author4=R. Kawabe |author5=M. Tamura |author6=S. Ida | title=Investigation of the Physical Properties of Protoplanetary Disks around T Tauri Stars by a High-resolution Imaging Survey at lambda = 2 mm |journal=The Proceedings of the IAU 8Th Asian-Pacific Regional Meeting | book-title=The Proceedings of the IAU 8th Asian-Pacific Regional Meeting, Volume I |year=2003 | publisher=Astronomical Society of the Pacific Conference Series | volume=289 | editor=Ikeuchi, S. |editor2=Hearnshaw, J. |editor3= Hanawa, T. | pages=85 |bibcode=2003ASPC..289...85M }}</ref> എന്നാൽ ഇവയുടെ വിസ്താരം നൂറുകണക്കിന് [[അസ്ട്രോണമിക്കൽ യൂണിറ്റ്|ജ്യോതിർമാത്ര]] വരും. [[ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി]] [[ഓറിയൺ നെബുല |ഓറിയോൺ നെബുല]] പോലുള്ള [[നക്ഷത്രരൂപീകരണം|നക്ഷത്ര രൂപീകരണ മേഖലകളിൽ]] 1000 AU വരെ വ്യാസമുള്ള പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കുകളെ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite journal| journal=The Astronomical Journal|date=March 1999| volume= 117| issue=3| pages=1490–1504| doi=10.1086/300781| title=Hubble Space Telescope/NICMOS Imaging of Disks and Envelopes around Very Young Stars|author1=Deborah L. Padgett |author2=Wolfgang Brandner |author3=Karl R. Stapelfeldt |display-authors=etal | bibcode=1999AJ....117.1490P|arxiv = astro-ph/9902101 |s2cid=16498360}}</ref> ഇവയുടെ ഉപരിതല താപനില ഏറ്റവും ചൂടേറിയ സമയത്ത് പോലും ഏകദേശം 1,000 K മാത്രമേ കാണൂ.<ref>{{cite journal |author1=M. Küker |author2=T. Henning |author3=G. Rüdiger | title=Magnetic Star-Disk Coupling in Classical T Tauri Systems | journal=Astrophysical Journal |year=2003 | volume=589 | issue=1 | pages=397–409 | doi=10.1086/374408 | bibcode=2003ApJ...589..397K |s2cid=54039084 |url=http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143753/http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |url-status=dead |archive-date=2020-04-12 }}</ref> 50 ദശലക്ഷം വർഷം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ താപനിലയും മർദ്ദവും വളരെ ഉയരുകയും അതിന്റെ [[ഹൈഡ്രജൻ]] ഫ്യൂസ് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടായ [[ഊർജ്ജം]] അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ സങ്കോചത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും ഹൈഡ്രോസ്റ്റാറ്റിക് സന്തുലിതാവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കി.<ref name="Yi2001">{{cite journal |author1=Sukyoung Yi |author2=Pierre Demarque |author3=Yong-Cheol Kim |author4=Young-Wook Lee |author5=Chang H. Ree |author6=Thibault Lejeune |author7=Sydney Barnes | title=Toward Better Age Estimates for Stellar Populations: The <math>Y^{2}</math> Isochrones for Solar Mixture | journal=Astrophysical Journal Supplement | arxiv=astro-ph/0104292 | date=2001 | volume=136 |issue=2 | pages=417–437 | doi=10.1086/321795 | bibcode=2001ApJS..136..417Y |s2cid=118940644 }}</ref> ഇതോടെ [[സൂര്യൻ]] അതിന്റെ [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ]] ഘട്ടത്തിലേക്കു കടന്നു. മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രങ്ങൾ അവയുടെ കോറുകളിൽ നടക്കുന്ന ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനത്തിൽ നിന്നാണ് ഊർജ്ജം നേടുന്നത്. സൂര്യൻ ഇപ്പോഴും ഒരു മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രമായി തന്നെയാണ് നിലനിൽക്കുന്നത്.<ref name=sequence>{{harvnb|Zeilik|Gregory|1998|loc=p. 320 }}</ref> ആദ്യകാല സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതിനാൽ, അത് ഒടുവിൽ നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിലെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നു വേർപെട്ട് ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തെ സ്വന്തമായി ഭ്രമണം ചെയ്തു തുടങ്ങി. ===ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണം=== വിവിധ ഗ്രഹങ്ങൾ സൗരനെബുലയിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം അവശേഷിച്ച ധൂളിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] ജനനം. ഇപ്പോൾ പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് പ്രാങ്‌നക്ഷത്രത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്ന അക്രിഷൻ ഡിസ്കിലെ പൊടിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് എന്ന ആശയമാണ്. ഈ പൊടിപടലങ്ങൾ ആദ്യം 200 മീറ്റർ വരെ വ്യാസമുള്ള ചെറിയ കൂട്ടങ്ങളായി രൂപപ്പെട്ടു. പിന്നിട് ഇവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിച്ച് ഏകദേശം 100 കി.മീറ്ററോളം വ്യാസമുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങളായി മാറി. തുടർന്നുള്ള കൂട്ടിയിടികളിലൂടെ ഇവ സാവധാനം വലുതായി കൊണ്ടിരുന്നു. പ്രതിവർഷം ഏതാനും സെന്റീമീറ്റർ എന്ന തോതിലായിരുന്നു വളർച്ച.<ref name=Goldreich1973>{{cite journal |author1=P. Goldreich |author2=W. R. Ward | title=The Formation of Planetesimals | journal=Astrophysical Journal |year=1973 | volume=183 | pages=1051 | bibcode=1973ApJ...183.1051G | doi=10.1086/152291 }}</ref> സൂര്യനിൽ നിന്ന് 4 ജ്യോതിർമാത്ര ദൂരത്തിനുള്ളിൽ വരുന്ന ഭാഗമാണ് ആന്തരസൗരയൂഥം. [[ജലം]], [[മീഥെയ്ൻ]] തുടങ്ങിയവക്ക് ഘനീഭവിക്കാൻ കഴിയാത്ത തരത്തിലുള്ള താപനില ഇവിടെയുണ്ടാവും.അതിനാൽ അവിടെ രൂപം കൊള്ളുന്ന ഗ്രഹശകലങ്ങൾ, ഉയർന്ന ദ്രവണാങ്കങ്ങളുള്ള ലോഹങ്ങളും (ഇരുമ്പ്, നിക്കൽ, അലൂമിനിയം പോലെയുള്ളവ) പാറകൾ നിറഞ്ഞ സിലിക്കേറ്റുകളും പോലെയുള്ള സംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ. ഈ സംയുക്തങ്ങൾ പ്രപഞ്ചത്തിൽ വളരെ വിരളമാണ്. നെബുലയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 0.6% മാത്രമേ ഇവ കാണുകയുള്ളു. അതിനാൽ ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്ക് വളരെയധികം വളരാൻ കഴിയില്ല.<ref name=Arizona /> ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊണ്ടു തുടങ്ങുമ്പോൾ 0.05 ഭൌമ പിണ്ഡം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളൂ. പിന്നീട് ഇവ സാവധാനം സാവധാനം വളർന്നു തുടങ്ങും. [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം ഒരു ലക്ഷം വർഷത്തോളം ഈ വളർച്ച തുടർന്നു കൊണ്ടിരിക്കും. ഈ ഗ്രഹത്തിന്റെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തുക്കൾ തമ്മിലുണ്ടായ കൂട്ടിയിടികളുടേയും ലയനങ്ങളുടേയും‌ ഫലമായാണ് ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ വലുപ്പത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref name=sciam /> ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ, അവക്കു ചുറ്റും ധൂളീപടലങ്ങളുടെ ഒരു ഡിസ്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ധൂളീപടലങ്ങൾക്ക് ഗ്രഹങ്ങളോളം വേഗത്തിൽ സൂരുനെ ചുറ്റാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ കോണിയ ആക്കത്തിന് മാറ്റം വരുത്തുകയും അവ പുതിയൊരു ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തു.ഡിസ്കിന്റെ സാന്ദ്രതയും താപനിലയിലെ വ്യതിയാനങ്ങളും സ്ഥാനാന്തരണത്തിന്റെ നിരക്കിനെ നിയന്ത്രിക്കുന്നുവെന്നാണ് മോഡലുകൾ കാണിക്കുന്നത്.<ref name=dangelo_lubow_2010>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2=Lubow, S. H. |title=Three-dimensional Disk-Planet Torques in a Locally Isothermal Disk|journal=The Astrophysical Journal|date=2010|volume=724|issue=1|pages=730–747|doi=10.1088/0004-637X/724/1/730|arxiv = 1009.4148 |bibcode = 2010ApJ...724..730D |s2cid=119204765}}</ref><ref name=li2011>{{cite book|last=Lubow|first=S. H.|author2=Ida, S. |chapter=Planet Migration |bibcode=2011exop.book..347L| title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press, Tucson, AZ| editor=S. Seager. |pages=347–371|year=2011|arxiv=1004.4137 }}</ref> ഡിസ്ക് ചിതറിപ്പോകുന്നതിനനുസരിച്ച് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ കൂടുതൽ കൂടുതൽ ഉള്ളിലേക്ക് നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് ആന്തര ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref>{{cite web | author=Staff | title=How Earth Survived Birth | work=Astrobiology Magazine | date=12 January 2010 | url = http://www.astrobio.net/pressrelease/3370/how-earth-survived-birth | access-date=2010-02-04 }}</ref> [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വക്കപ്പുറത്ത്]] ഹിമകണങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതിനാവശ്യമായത്രയും താപനില കുറയുന്ന പ്രദേശത്തെ ഹിമരേഖ എന്നു വിളിക്കും. ഈ ഹിമരേഖക്കപ്പുറത്തുള്ള ഭാഗങ്ങളിൽ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. ഇവയെ [[ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങൾ]] എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ലോഹങ്ങളെക്കാളും സിലിക്കേറ്റുകളെക്കാളും സമൃദ്ധമായിരുന്നു ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ നിർമ്മിതിക്കാവശ്യമായ മഞ്ഞുപാളികൾ. [[ഹൈഡ്രജൻ]], [[ഹീലിയം]] തുടങ്ങിയ വാതകങ്ങളെ കൂടുതലായി പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിന് ഈ വലിപ്പക്കൂടുതൽ സഹായിച്ചു.<ref name="Arizona" /> ഹിമരേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്തുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങൾ ഏകദേശം 3 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] നാല് മടങ്ങ് ദ്രവ്യം ശേഖരിച്ചു.<ref name=sciam /> ഇപ്പോൾ നാല് ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ആകെ ദ്രവ്യമാനം സൂര്യനൊഴികെയുള്ള സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ 99% വരും. [[വ്യാഴം]] മഞ്ഞ് രേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്ത് കിടക്കുന്നത് യാദൃശ്ചികമല്ലെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ വിശ്വസിക്കുന്നു. മഞ്ഞുമൂടിയ വസ്തുക്കളിൽ നിന്നുള്ള ബാഷ്പീകരണത്തിലൂടെ ഹിമരേഖ വലിയ അളവിൽ ജലം ശേഖരിക്കുന്നതിനാൽ, അത് താഴ്ന്ന മർദ്ദമുള്ള ഒരു പ്രദേശം സൃഷ്ടിച്ചു. ഇത് പൊടിപടലങ്ങളുടെ പരിക്രമണവേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും സൂര്യനിലേക്കുള്ള അവയുടെ ചലനം തടയുകയും ചെയ്തു. സൂര്യനിൽ നിന്നും 5 ജ്യോതിർമാത്രക്ക് അപ്പുറത്ത് ഇങ്ങനെ വൻതോതിൽ ദ്രവ്യസാന്ദ്രീകരണം നടന്നു.ഇങ്ങനെ കൂടിച്ചേർന്ന ദ്രവ്യം വളരെ വലിയ കാമ്പായി രൂപപ്പെട്ടു. ഇതിന് ഭൂമിയുടേതിനേക്കാൾ 10 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി വർദ്ധിച്ച തോതിൽ ചുറ്റുപാടു നിന്നും വാതകങ്ങൾ വലിച്ചെടുക്കുകയും അവ കാമ്പിനെ പൊതിഞ്ഞു നിൽക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=ayliffe_bate_2009>{{cite journal|last=Ayliffe|first=B.|author2= Bate, M. R.|title=Gas accretion on to planetary cores: three-dimensional self-gravitating radiation hydrodynamical calculations|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|year=2009|volume=393|issue=1|pages=49–64|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.14184.x|arxiv = 0811.1259 |bibcode = 2009MNRAS.393...49A |s2cid=15124882}}</ref><ref name=dangelo_bodenheimer_2013>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Bodenheimer, P. |title=Three-dimensional Radiation-hydrodynamics Calculations of the Envelopes of Young Planets Embedded in Protoplanetary Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2013|volume=778|issue=1|pages=77 (29 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/778/1/77|arxiv = 1310.2211 |bibcode = 2013ApJ...778...77D |s2cid=118522228}}</ref> ആവരണ വാതങ്ങളുടെ പിണ്ഡവും കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡവും തുല്യമാകുന്നതോടെ ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് വളരെ ഉയരുകയും ഏകദേശം 10⁵ വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് ഭൂമിയുടെ 150 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുള്ളവയായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. അവസാനം ഇത് 318 ഭൗമപിണ്ഡം വരെയാകുന്നു.<ref name=lhdb2009>{{cite journal|last=Lissauer|first=J. J.|author2=Hubickyj, O. |author3=D'Angelo, G. |author4=Bodenheimer, P. |title=Models of Jupiter's growth incorporating thermal and hydrodynamic constraints| journal=Icarus|year=2009|volume=199|issue=2| pages=338–350|arxiv=0810.5186|doi=10.1016/j.icarus.2008.10.004|bibcode=2009Icar..199..338L |s2cid=18964068}}</ref> [[ശനി]] വ്യാഴം രൂപം കൊണ്ട് ഏതാനും ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷമാണ്ഉണ്ടായത്. അതിനാൽ ശനിക്ക് വ്യാഴത്തെ അപേക്ഷിച്ച് കുറച്ച് വാതക പടലങ്ങൾ മാത്രമാണ് ലഭ്യമായത്. ഇതാണ് ശനിയുടെ വലിപ്പം വ്യാഴത്തിനേക്കാൾ ചെറുതായത്.<ref name=sciam>{{cite journal|title=The Genesis of Planets|author=Douglas N. C. Lin | journal=Scientific American | issue=5|volume=298|date=May 2008 | pages=50–59 | url = http://www.sciam.com/article.cfm?id=the-genesis-of-planets | format=fee required|doi=10.1038/scientificamerican0508-50|pmid=18444325 |bibcode = 2008SciAm.298e..50C }}</ref><ref name="ddl2011">{{cite book |chapter=Giant Planet Formation |title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press |first1=Gennaro |last1=D'Angelo |first2=Richard H. |last2=Durisen |first3=Jack J. |last3=Lissauer |editor-first=Sara |editor-last=Seager |pages=319–346 |date=December 2010 |isbn=978-0-8165-2945-2 |bibcode=2010exop.book..319D |arxiv=1006.5486}}</ref> യുവസൂര്യനെ പോലെയുള്ള ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളിൽ പ്രായമായ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ ശക്തമായ [[സൗരവാതം]] ഉള്ളതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യാഴവും ശനിയും ഉണ്ടായതിന് ശേഷമാണ് യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും രൂപപ്പെട്ടത് എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ശക്തമായ സൗരകാറ്റ് മൂലം വളരെ ദൂരേക്ക് പറന്നു പോയ ധൂളീപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടത്. തൽഫലമായി ആ ഗ്രഹങ്ങൾക്ക് കുറച്ച് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ശേഖരിക്കാനേ കഴിഞ്ഞുള്ളു. ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണ സിദ്ധാന്തങ്ങളുടെ പ്രധാന പ്രശ്നം അവ രൂപം കൊണ്ട കാലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. നിലവിലുള്ള സ്ഥാനങ്ങളിലാണ് അവ രൂപം കൊണ്ടത് എങ്കിൽ അവയുടെ കോറുകൾ ഉണ്ടാവുന്നതിന് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളെടുക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ddl2011" /> ഇതിനർത്ഥം യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും കുറേ കൂടി സൂര്യനോട് അടുത്ത പ്രദേശത്തായിരിക്കാം രൂപപ്പെട്ടിരിക്കുക എന്നാണ്. ഇത് വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും ഇടയിലോ അവക്കടുത്തോ ആയിരിക്കാം‌. പിന്നീട് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങിയതായിരിക്കാം. ഗ്രഹശകല രൂപീകരണകാലത്ത് എല്ലാ പദാർത്ഥങ്ങളും സൂര്യനു സമീപത്തേക്കു മാത്രം നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നവ ആയിരുന്നില്ല. [[ധൂമകേതു]] വൈൽഡ് 2-നെ പഠിച്ചതിൽ നിന്നും കിട്ടിയ വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല രൂപീകരണ സമയത്ത് ചൂടേറിയ ആന്തരിക സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങൾ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ മേഖലയിലേക്ക് കുടിയേറുകയായിരുന്നു എന്നാണ്.<ref name="thommes" /><ref name="Levison2007" /> [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം മൂന്നു മുതൽ പത്തു ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ യുവസൂരനിൽ നിന്നുള്ള സൗരവാതം പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലെ ധൂളീപടലങ്ങളെയും വാതകങ്ങളെയും നക്ഷത്രാന്തരീയ സ്ഥലത്തേക്ക് അടിച്ചു പറത്തി.<ref name=sciam/><ref>{{cite journal | author=B. G. Elmegreen| title=On the disruption of a protoplanetary disc nebula by a T Tauri like solar wind | journal=Astronomy & Astrophysics |year=1979 | volume=80 | issue=1 | pages=77 | bibcode=1979A&A....80...77E }}</ref><ref>{{cite web |date=24 November 2004 |author=Heng Hao |publisher=Harvard University |title=Disc-Protoplanet interactions |url=http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |access-date=2006-11-19 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060907170907/http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |archive-date=7 September 2006 }}</ref> ==തുടർന്നുള്ള പരിണാമം== ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തിലോ അതിനടുത്തോ രൂപപ്പെട്ടതാണെന്നാണ് ആദ്യം കരുതിയിരുന്നത്. 20 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ഇത് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇപ്പോൾ പല ഗ്രഹ ശാസ്ത്രജ്ഞരും സൗരയൂഥം അതിന്റെ പ്രാരംഭ രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം വളരെയേറെ രൂപമാറ്റം വന്നു കഴിഞ്ഞതാണ് എന്നു കരുതുന്നു. ആദ്യകാലത്ത് ബുധന്റെ അത്രയും പിണ്ഡമുള്ള നിരവധി വസ്തുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ബാഹ്യ സൗരയൂഥം ഇപ്പോൾ ഉള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ ഒതുക്കമുള്ളതായിരുന്നു. [[കൈപ്പർ വലയം]] സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു.<ref>{{cite web|author=Mike Brown |url = http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/moon/index.html |title=Dysnomia, the moon of Eris |work=Personal web site|access-date=2008-02-01 |author-link = Michael E. Brown }}</ref> ===ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ=== ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ആന്തര സൗരയൂഥത്തിൽ [[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെയും]] ചൊവ്വയുടെയുമിടക്കു വലിപ്പമുള്ള 50 മുതൽ 100 വരെ കുഞ്ഞുഗ്രഹങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Petit2001" /><ref name="Kominami">{{cite journal|title=The Effect of Tidal Interaction with a Gas Disk on Formation of Terrestrial Planets|author1=Junko Kominami |author2=Shigeru Ida |place=Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo, Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo|year=2001 | doi=10.1006/icar.2001.6811|journal=Icarus |volume=157|issue=1|pages=43–56|bibcode=2002Icar..157...43K }}</ref> ഇവ കൂട്ടിയിടിച്ചും കൂടിച്ചേർന്നും കൂടുതൽ വലിയ ഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ ഒരു ദശലക്ഷം വർഷത്തോളം എടുത്തു. ഇന്നു കാണുന്ന നാലു ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതു വരെ ഈ പ്രകൃയ തുടർന്നു.<ref name=sciam /> ഇത്തരം ഒരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രഹമായ [[ചന്ദ്രൻ]] രൂപംകൊണ്ടത് എന്നു കരുതുന്നു. [[ബുധൻ|ബുധന്റെ]] പുറംപാളി തെറിച്ചു പോയതും ഇതിലൊരു കൂട്ടിയിടി മൂലമാകാം.<ref name=Solomon2003>{{cite journal|author=Sean C. Solomon|title=Mercury: the enigmatic innermost planet|journal=Earth and Planetary Science Letters|volume=216|issue=4|year=2003|pages=441–455|doi=10.1016/S0012-821X(03)00546-6| bibcode=2003E&PSL.216..441S }}</ref> ഈ മോഡലിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു പ്രശ്നം പ്രോട്ടോ ടെറസ്ട്രിയൽ ഗ്രഹങ്ങളുടെ പ്രാരംഭ ഭ്രമണപഥം എങ്ങനെയെന്ന് വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല എന്നതാണ്. ഇതനുസരിച്ച് ഇവക്ക് വളരെ കൂടിയ [[വികേന്ദ്രത]] ആവശ്യമാണ്. എന്നാൽ ഇന്ന് അവയ്ക്ക് സുസ്ഥിരവും ഏതാണ്ട് വൃത്താകൃതിയിലുള്ളതുമായ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഉള്ളത്.<ref name="Petit2001" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുമ്പോൾ ധൂളീപടലവലയം പൂർണ്ണമായും സൂര്യനാൽ പുറംതള്ളപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടാവില്ല എന്നതാണ് ഒരു പരികല്പന. ഈ ധൂളീവലയങ്ങളുടെ ഗുരുത്വവലിവു മൂലം ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഊർജ്ജ നില കുറയുകയും അവ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name= Kominami /> മറ്റൊരു പരികല്പന പറയുന്നത് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന ചെറു ഗ്രഹശകലങ്ങളോ മറ്റു വസ്തുക്കളോ ആയിരിക്കാം ഈ ഗുരുത്വവലിവിന് കാരണമായത് എന്നാണ്. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ വേഗത കുറക്കുകയും ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലേക്കെത്തിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഈ പരികല്പന പറയുന്നത്.<ref>{{cite journal|title=Final Stages of Planet Formation|author1=Peter Goldreich |author2=Yoram Lithwick |author3=Re'em Sari |journal=The Astrophysical Journal|volume=614|issue=1|pages=497–507|date=10 October 2004|doi=10.1086/423612|bibcode=2004ApJ...614..497G|arxiv = astro-ph/0404240 |s2cid=16419857 }}</ref> ===ഛിന്നഗ്രഹവലയം=== ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്കു പുറത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്നും 2 ജ്യോതിർമാത്രക്കും‌ 4 ജ്യോതിർമാത്രക്കും ഇടയിൽ കിടക്കുന്ന പെഅദേശമാണ് [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം]. ഭൂമിയെ പോലെയുള്ള രണ്ടോ മൂന്നോ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാനുള്ള ദ്രവ്യം ഈ മേഖലയിലുണ്ട്. എന്നാൽ അവിടെ ധാരാളം ഗ്രഹശകലങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയാണുണ്ടായത്. ഇവ ചേർന്ന് ചന്ദ്രനെയും ചൊവ്വയെയും പോലുള്ള ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയുണ്ടായെങ്കിലും വ്യാഴത്തിന്റെ സാമിപ്യം മൂലം പിന്നീട് വളരെ നാടകീയമായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഈ മേഖലയിലുണ്ടായത്. <ref name="Bottke2005">{{cite journal |author1=Bottke, William F. |author2=Durda, Daniel D. |author3=Nesvorny, David |display-authors=et al. | title=Linking the collisional history of the main asteroid belt to its dynamical excitation and depletion | journal=Icarus | volume=179|issue=1 | pages=63–94|year=2005 | doi=10.1016/j.icarus.2005.05.017 | url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_Icarus_2005_179_63-94_Linking_Collision_Dynamics_MB.pdf| bibcode=2005Icar..179...63B }}</ref>.<ref name="Petit2001">{{cite journal |first1=Jean-Marc |last1=Petit |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |title=The Primordial Excitation and Clearing of the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=153 |issue=2 |pages=338–347 |year=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6702 |url=http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |bibcode=2001Icar..153..338P |access-date=2006-11-19 |archive-date=2007-02-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221085835/http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |url-status=dead }}</ref> വ്യാഴവും ശനിയും ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്ന അനുരണനങ്ങൾ അതിശക്തമാണ്. ഇതിന്റെ ഫലമായി ഈ ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ ഛിന്നഭിന്നമായി. വ്യാഴത്തിന്റെ ശക്തമായ ഗുരുത്വബലം ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും അവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനു കാരണമാവുകയും ചെയ്തു. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഇവ വീണ്ടും ചെറുകഷണങ്ങളായി മാറി.<ref>{{cite journal |author1=R. Edgar |author2=P. Artymowicz | title=Pumping of a Planetesimal Disc by a Rapidly Migrating Planet | journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |year=2004 | volume=354 | issue=3 | pages=769–772 | url = http://www.utsc.utoronto.ca/~pawel/edgar+artymowicz.pdf | access-date=2008-05-12 | doi = 10.1111/j.1365-2966.2004.08238.x | bibcode=2004MNRAS.354..769E|arxiv = astro-ph/0409017 |s2cid=18355985 }}</ref> വ്യാഴം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തെത്തുടർന്ന് സൗരയൂഥത്തിന്റെ അകത്തേക്ക് നീങ്ങിയതിന്റെ ഫലമായി അനുരണനങ്ങൾ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ കൂടുതൽ വ്യാപിക്കുകയും ആ ഭാഗത്തെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത ആപേക്ഷികമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite conference | author=E. R. D. Scott | title=Constraints on Jupiter's Age and Formation Mechanism and the Nebula Lifetime from Chondrites and Asteroids | book-title = Proceedings 37th Annual Lunar and Planetary Science Conference | publisher = Lunar and Planetary Society |year=2006 | location = League City, Texas | bibcode =2006LPI....37.2367S }}</ref> വലിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വബലത്തിന്റെയും ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ ചിതറിത്തെറിക്കലിന്റെയും ഫലമായി ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ചെറുഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി..<ref name="Bottke2005" /><ref name="OBrien2007" /> ഇവയിൽ കുറെയെണ്ണം വ്യാഴത്തിന്റെ ആകർഷണവും കൂട്ടിയിടിയും മൂലം പുറത്തേക്കു തെറിച്ചു പോകുകയും കുറേയെണ്ണം ആന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്കു കുടിയേറുകയും ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ അവയോടു കൂടിച്ചേരുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name="Bottke2005" /><ref name="Raymond2007" /><ref>{{cite web| author= Susan Watanabe| date=20 July 2001 | url = http://www.jpl.nasa.gov/news/features.cfm?feature=520| title =Mysteries of the Solar Nebula| publisher = NASA| access-date = 2007-04-02 }}</ref> ഈ ശോഷണകാലഘട്ടത്തിൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന്റെ ആകെ പിണ്ഡം ഭൂമിയുടെതിന്റെ ഒരു ശതമാനത്തിൽ താഴെയാവുകയും ചെയ്തു.<ref name=OBrien2007>{{cite journal|author1=O'Brien, David |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Bottke, William F. |title=The primordial excitation and clearing of the asteroid belt—Revisited |journal=Icarus |volume=191 |issue=2 |pages=434–452 |year=2007 |doi=10.1016/j.icarus.2007.05.005 |url=http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/OBrien_2007_Icarus_191_434_Primordial_Excitation_Clearing_Asteroid_Belt.pdf|bibcode=2007Icar..191..434O }}</ref> അപ്പോഴും ഇന്നുള്ളതിനേക്കാൾ 10-20 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു അതിന്. ഇപ്പോൾ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന് 0.0005 ഭൗമപിണ്ഡം മാത്രമാണുള്ളത്.<ref name=Krasinsky2002>{{cite journal |author=Georgij A. Krasinsky |author2=Elena V. Pitjeva |author3=M. V. Vasilyev |author4=E. I. Yagudina | bibcode=2002Icar..158...98K |title=Hidden Mass in the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=158 |issue=1 |pages=98–105 |date=July 2002 |doi=10.1006/icar.2002.6837 |author2-link=Elena V. Pitjeva |author-link=Georgij A. Krasinsky }}</ref> വ്യാഴത്തിന്റെയും ശനിയുടെയും ഭ്രമണപഥത്തിൽ പിന്നീടുണ്ടായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തെ വീണ്ടും ശോഷിപ്പിച്ച് ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലാക്കിയത്. ഭൂമിയിൽ നിലവിലുള്ള ജലാംശത്തിൽ (~6×1021 കി.ഗ്രാം) ഒരു പങ്ക് സൗരയൂഥത്തിലെ ഇത്തരം വലിയ ആഘാതങ്ങളിലൂടെ ആദ്യകാല ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ നിന്ന് കരസ്ഥമാക്കിയതായിരിക്കാം. ഭൂമിയുടെ രൂപീകരണ സമയത്ത് ജലം വളരെ കുറവാണ്. അത് പിന്നീട് പുറത്തു നിന്ന് ലഭിച്ചതായിരിക്കണം.<ref name=Hsieh2006 /> ഗ്രഹശകലങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യാഴത്തിന്റെ സമ്മർദ്ദത്താൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ നിന്നും പുറത്തേക്കു തെറിച്ച ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളിൽ നിന്നുമായിരിക്കാം ഇങ്ങനെ അധികജലം കിട്ടിയത് എന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref name=Raymond2007>{{cite journal |author1=Raymond, Sean N. |author2=Quinn, Thomas |author3=Lunine, Jonathan I. |title=High-resolution simulations of the final assembly of Earth-like planets 2: water delivery and planetary habitability | journal=Astrobiology | volume=7 | pages=66–84 |year=2007 | doi=10.1089/ast.2006.06-0126 | bibcode=2007AsBio...7...66R | pmid=17407404 | issue=1|arxiv = astro-ph/0510285 |s2cid=10257401 }}</ref> 2006ൽ കണ്ടെത്തിയ [[മുഖ്യധാരാവാൽനക്ഷത്രങ്ങൾ|മുഖ്യധാരാധൂമകേതുക്കളും]] ഭൂമിയിലേക്കു ജലമെത്തിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=Hsieh2006>{{cite journal|title=A Population of Comets in the Main Asteroid Belt |author=Henry H. Hsieh |author2=David Jewitt |journal=Science|date=23 March 2006 | volume=312|pages=561–563 | doi=10.1126/science.1125150 |pmid=16556801|issue=5773|bibcode = 2006Sci...312..561H |s2cid=29242874 |author2-link=David Jewitt |url=http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143808/http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |url-status=dead |archive-date=12 April 2020 }}</ref><ref>{{cite web|title=New comet class in Earth's backyard|url = http://www.astronomy.com/asy/default.aspx?c=a&id=4100| publisher=astronomy.com|author=Francis Reddy|year=2006|access-date=2008-04-29 }}</ref> എന്നാൽ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിൽ നിന്നോ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നോ ഉള്ള [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കൾ]] ഭൂമിയിലെ ജലത്തിന്റെ 6% ൽ കൂടുതൽ വിതരണം ചെയ്യുന്നില്ല..<ref name="Gomes" /><ref>{{cite journal |author1=Morbidelli, Alessandro |author2=Chambers, J. |author3=Lunine, Jonathan I. |author4=Petit, Jean-Marc |author5=Robert, F. |author6=Valsecchi, Giovanni B. |author7=Cyr, K. E. | title= Source regions and timescales for the delivery of water to the Earth | journal= Meteoritics & Planetary Science | volume=35 | pages=1309–1320 | issn= 1086-9379 |year=2000 |bibcode = 2000M&PS...35.1309M |doi = 10.1111/j.1945-5100.2000.tb01518.x | issue= 6 |doi-access=free }}</ref> ജീവൻ തന്നെ ഈ രീതിയിൽ ഭൂമിയിൽ നിക്ഷേപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കാമെന്നാണ് [[പാൻസ്പെർമിയ]] സിദ്ധാന്തം പറയുന്നത്. എന്നാൽ ഈ ആശയം പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല..<ref>{{cite journal|title=From Panspermia to Bioastronomy, the Evolution of the Hypothesis of Universal Life|author1=Florence Raulin-Cerceau |author2=Marie-Christine Maurel |author3=Jean Schneider |publisher=Springer Netherlands|journal=Origins of Life and Evolution of Biospheres|year=1998|volume=28|issue=4/6|doi=10.1023/A:1006566518046 | pages=597–612|pmid=11536892 |bibcode=1998OLEB...28..597R |s2cid=7806411 }}</ref> ===ഗ്രഹസ്ഥാനാന്തരം=== നെബുലാർ പരികല്പനയനുസരിച്ച് [[യുറാനസ്|യുറാനസും]] [[നെപ്റ്റ്യൂൺ|നെപ്റ്റ്യൂണും]] ഇപ്പോഴത്തെ സ്ഥാനത്തായിരിക്കില്ല രൂപം കൊണ്ടിട്ടുണ്ടാവുക. സൗര നെബുലയുടെ സാന്ദ്രത ഇത്രയെറെ കുറവുള്ള പ്രദേശത്ത് ഇവ രൂപം കൊള്ളാനുള്ള സാദ്ധ്യത വളരെ കുറവാണ്..<ref name=Taylor2001>{{cite web|url = http://www.psrd.hawaii.edu/Aug01/bombardment.html|title= Uranus, Neptune, and the Mountains of the Moon|work= Planetary Science Research Discoveries | date=21 August 2001 | author=G. Jeffrey Taylor | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology |access-date=2008-02-01 }}</ref> ഇവ രണ്ടും വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും സമീപമുള്ള ഭ്രമണപഥങ്ങളിൽ രൂപപ്പെട്ടതായി കരുതപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിനാവശ്യമായ കൂടുതൽ വസ്തുക്കൾ ലഭ്യമായിരുന്നു. പിന്നീട്ദ ശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് അവയുടെ നിലവിലെ സ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് കുടിയേറുകയാണുണ്ടായത്.<ref name="thommes">{{cite journal |author1=Thommes, E. W. |author2=Duncan, M. J. |author3=Levison, Harold F. | title=The Formation of Uranus and Neptune among Jupiter and Saturn | journal=Astronomical Journal | arxiv=astro-ph/0111290 |year=2002 | volume=123 | issue=5 | pages=2862–2883 | doi=10.1086/339975 | bibcode=2002AJ....123.2862T |s2cid=17510705 }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരം എന്ന ആശയം വെച്ചുകൊണ്ട് മാത്രമെ ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ നിലനില്പും സവിശേഷതകളും വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref name="Levison2007">{{cite journal | first1=Harold F. |last1=Levison |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |first3=Christa |last3=Van Laerhoven | display-authors=etal | title=Origin of the Structure of the Kuiper Belt during a Dynamical Instability in the Orbits of Uranus and Neptune|year=2007| bibcode=2008Icar..196..258L | arxiv=0712.0553 | doi=10.1016/j.icarus.2007.11.035 | journal=Icarus | volume=196 | issue=1 | pages=258–273 |s2cid=7035885 }}</ref> നെപ്ട്യൂണിനപ്പുറം [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ ബെൽറ്റ്]], സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക്, [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] എന്നിങ്ങനെ [[സൗരയൂഥം]] പരന്നു കിടക്കുന്നുണ്ട്. നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന മിക്ക [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കളുടെയും]] ഉത്ഭവസ്ഥാനം ഈ പ്രദേശമാണ്. സൂര്യനിൽ നിന്ന് ഇത്രയും അകലത്തിൽ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാൻ അനുവദിക്കാത്തവിധം പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കൂടിച്ചേരൽ വളരെ മന്ദഗതിയിലായിരിക്കും.<ref name="Taylor2001" /> കൈപ്പർ ബെൽറ്റ് സൂര്യനിൽ നിന്ന് 30നും 55നും ജ്യോതിർമാത്ര ഇടയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അതേസമയം സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക് 100 ജ്യോതിർമാത്രയിലധികം ദൂരം വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു.<ref name="Levison2007" /> ഊർട്ട് ക്ലൗഡ് ഏകദേശം 50,000 ജ്യോതിർമാത്രക്കും അപ്പുറമാണ് കിടക്കുന്നത്.<ref>{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=3 February 2008 }}</ref> യുറാനസിന്റെയും നെപ്ട്യൂണിന്റെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾക്കപ്പുറമായിരുന്നു കൈപ്പർ വലയത്തിന്റെ അകത്തെ അറ്റം. ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു. 50% സിമുലേഷനുകളിലും യുറാനസ് നെപ്റ്റ്യൂണിനേക്കാൾ അകലെയാണ്.<ref name="Tsiganis05"> {{cite journal |last1=Tsiganis |first1=K. |first2=R. |last2=Gomes |first3=A. |last3=Morbidelli |first4=H. |last4=F. Levison |date=2005 |title=Origin of the orbital architecture of the giant planets of the Solar System |journal=Nature |volume=435 |issue=7041 |pages=459–461 |url= https://www-n.oca.eu/morby/papers/nature-papers-5-26-05.pdf |doi=10.1038/nature03539 |pmid=15917800 |bibcode = 2005Natur.435..459T |s2cid=4430973 }}</ref><ref name="Gomes" /><ref name="Levison2007" /> നൈസ് മോഡൽ അനുസരിച്ച് സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം എല്ലാ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ സാവധാനത്തിൽ മാറുന്നത് തുടർന്നു. ഏതാണ്ട് 400 കോടി വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് [[വ്യാഴം]] രണ്ടു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കുമ്പോൾ [[ശനി]] ഒരു തവണ എന്ന നിലയിലേക്കായി ഇവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം.<ref name="Levison2007" /> ഇതിന്റെ ഫലമായി ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളിലേക്കുള്ള ഗുരുത്വതള്ളൽ വർദ്ധിക്കുകയും നെപ്റ്റ്യൂൺ യുറാനസ്സിനും അപ്പുറത്തുള്ള പുരാതന കൈപ്പർ വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിനീക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു..<ref name="Tsiganis05" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ പുറത്തേക്കു നീങ്ങിയപ്പോൾ അവിടെയുള്ള ഹിമശകലങ്ങൾ ഇവയിലേക്ക് അടിഞ്ഞുകൂടി.<ref name="Levison2007" /> ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങൾ ഗണ്യമായി കുടിയേറിയതായി കരുതുന്നില്ല.<ref name=sciam/> ഭൂമിയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ [[ചൊവ്വ]] ഇത്ര ചെറുതായത് എന്തുകൊണ്ടാണ് എന്നൊരു സംശയവും നിലവിലുണ്ട്. ടെക്സാസിലെ സാൻ അന്റോണിയോയിലെ സൗത്ത് വെസ്റ്റ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ഒരു പഠനം (ഗ്രാൻഡ് ടാക്ക് ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു) അനുസരിച്ച് വ്യാഴം ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ കുറെകൂടി ഉൾഭാഗത്തായിരുന്നു എന്നു പറയുന്നു. പിന്നീടാണ് ഇത് ഇപ്പോൾ നിലവിലുള്ള സ്ഥാനത്തേക്ക് കുടിയേറിയത്. അതിനാൽ ചൊവ്വക്കാവശ്യമുള്ള വസ്തുക്കളിൽ വലിയൊരു ഭാഗം വ്യാഴം പിടിച്ചെടുത്തു. വരണ്ട ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും ധൂമകേതുക്കൾക്ക് സമാനമായ ജലസമൃദ്ധമായ വസ്തുക്കളും ഉള്ള ആധുനിക ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ സവിശേഷതകളെ കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കാനും ഇതേ സിമുലേഷൻ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്.<ref>{{cite press release | url=http://www.astronomy.com/News-Observing/News/2011/06/Jupiter%20may%20have%20robbed%20Mars%20of%20mass%20new%20report%20indicates.aspx | title= Jupiter may have robbed Mars of mass, new report indicates | work= Southwest Research Institute, San Antonio, Texas | date=June 6, 2011}}</ref><ref>{{Cite journal |author1=Walsh, K. J. |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Raymond, S. N. |author4=O'Brien, D. P. |author5=Mandell, A. M. | title = A low mass for Mars from Jupiter's early gas-driven migration | doi = 10.1038/nature10201 | journal = Nature | volume = 475 | issue = 7355 | pages = 206–209 |year = 2011 | pmid = 21642961 | arxiv = 1201.5177 | bibcode = 2011Natur.475..206W |s2cid=4431823 }}</ref> എന്നാൽ ഈ പരികല്പന ഇപ്പോഴും അപൂർണ്ണമാണ്.<ref name=dangelo_marzari_2012>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Marzari, F. |title=Outward Migration of Jupiter and Saturn in Evolved Gaseous Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2012|volume=757|issue=1|pages=50 (23 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/757/1/50|arxiv = 1207.2737 |bibcode = 2012ApJ...757...50D |s2cid=118587166}}</ref> ചൊവ്വയുടെ ചെറിയ പിണ്ഡത്തിന് ബദൽ വിശദീകരണങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്.<ref name="Chambers2013">{{cite journal|last=Chambers|first=J. E.|title=Late-stage planetary accretion including hit-and-run collisions and fragmentation|journal=Icarus|year=2013|volume=224|issue=1|pages=43–56|doi=10.1016/j.icarus.2013.02.015|bibcode=2013Icar..224...43C }}</ref><ref name=Izidoro2014>{{cite journal|last=Izidoro|first=A.|author2=Haghighipour, N.|author3=Winter, O. C.|author4=Tsuchida, M.|title=Terrestrial Planet Formation in a Protoplanetary Disk with a Local Mass Depletion: A Successful Scenario for the Formation of Mars|journal=The Astrophysical Journal|year=2014|volume=782|issue=1|pages= 31, (20 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/782/1/31|arxiv = 1312.3959|bibcode=2014ApJ...782...31I |s2cid=118419463}}</ref><ref name=fischer2014>{{cite journal|last=Fischer|first=R. A.|author2= Ciesla, F. J.|title=Dynamics of the terrestrial planets from a large number of N-body simulations|journal=Earth and Planetary Science Letters|year=2014|volume=392|pages= 28–38|doi=10.1016/j.epsl.2014.02.011|bibcode=2014E&PSL.392...28F }}</ref> ===ശിലാവർഷവും അതിന്റെ തുടർച്ചയും=== [[File:Barringer Crater aerial photo by USGS.jpg|thumb|200px|അരിസോണയിലെ ഉൽക്കാ ഗർത്തം]] ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരത്തിന്റെ ഫലമായി ഗുരുത്വാകർഷണത്തിലുണ്ടായ വ്യത്യാസം അന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്ക് വൻതോതിൽ ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ ചെന്നുവീഴുന്നതിനു കാരണമായി. ഛിന്നഗ്രഹവലയ ത്തിലെ അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം ഇന്നത്തെ നിലയിൽ എത്തുന്നതു വരെ ഇതു തുടർന്നു.<ref name=OBrien2007/> ഏകദേശം 4 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് (സൗരയൂഥം രൂപപ്പെട്ട് 500-600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം) ആയിരിക്കാം ഏറ്റവും ശക്തമായ ശിലാവർഷം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടായിരിക്കുക.<ref name="Gomes" /><ref name=shuffle>{{cite web |year= 2005| author= Kathryn Hansen | title=Orbital shuffle for early solar system | work=Geotimes | url = http://www.agiweb.org/geotimes/june05/WebExtra060705.html| access-date=2006-06-22 }}</ref> കനത്ത ശിലാവർഷത്തിന്റെ ഈ കാലഘട്ടം ലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിന്നു. ചന്ദ്രനിലും ബുധനിലുമെല്ലാം ദൃശ്യമാകുന്ന ഗർത്തങ്ങൾ ഇതുമൂലമുണ്ടായതാണ്.<ref name="Gomes" /><ref>{{cite web|url = https://history.nasa.gov/SP-467/ch3.htm | title=Chronology of Planetary surfaces|work=NASA History Division|access-date=2008-03-13 }}</ref> ഭൂമിയിലെ ജീവന്റെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന തെളിവുകൾ 380 കോടി വർഷം പഴക്കമുള്ളവയാണ്. അതായത് ഈ ശിലാവർഷം അവസാനിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ.<ref name=life>{{cite press release | title=UCLA scientists strengthen case for life more than 3.8 billion years ago|url = http://www.eurekalert.org/pub_releases/2006-07/uoc--uss072006.php | date=21 July 2006 | publisher=University of California-Los Angeles | access-date=2008-04-29 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക പരിണാമത്തിൽ ഒരു പങ്ക് ഈ ആഘാതങ്ങൾക്കുമുണ്ടെന്നു കരുതുന്നു. 1994-ൽ വ്യാഴവുമായി ധൂമകേതു ഷൂമേക്കർ-ലെവി 9 കൂട്ടിയിടിച്ചതും 2009-ൽ വ്യാഴത്തിലുണ്ടായ തുംഗഷ്ക സംഭവവും ചെല്യാബിൻസ്‌ക് ഉൽക്കാപതനവും അരിസോണയിൽ ഉൽക്കാ ഗർത്തം സൃഷ്ടിച്ച ആഘാതവും അവ തുടർന്നും സംഭവിക്കുന്നു എന്നതിന് തെളിവാണ്. അത് ഇനിയും ഭൂമിയിലെ ജീവന് ഭീഷണിയായേക്കാം.<ref>{{cite journal |journal=Abhandlungen der Geologischen Bundeanstalt, Wien |volume=53 |pages=51–54 |year=1996 |title=The Risk to Civilization From Extraterrestrial Objects and Implications of the Shoemaker-Levy 9 Comet Crash |author=Clark R. Chapman |url=http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |access-date=2008-05-06 |issn=0016-7800 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910084647/http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |archive-date=2008-09-10 }}</ref><ref name=Agnor2006>{{cite journal|title=Neptune's capture of its moon Triton in a binary-planet gravitational encounter |author1=Craig B. Agnor |author2=Hamilton P. Douglas |journal=Nature |volume=441 |pages=192–194 |doi=10.1038/nature04792 |url=http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |year=2006 |pmid=16688170 |issue=7090 |bibcode=2006Natur.441..192A |s2cid=4420518 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070621182809/http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |archive-date=2007-06-21 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഒരു ഘട്ടത്തിൽ ഭീമാകാരമായ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്താൽ ധൂമകേതുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] രൂപപ്പെടാൻ കാരണമായിത്തീരുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ഗാലക്സി വേലിയേറ്റങ്ങൾ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ, ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഇടപെടലുകളുടെ ഫലമായി ധൂമകേതുക്കളിൽ കുറെയെണ്ണം സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്കും എത്തിത്തുടങ്ങി.<ref name="Morbidelli2006">{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=2008-02-03 }}</ref> സൗരവാതം, മൈക്രോമെറ്റോറൈറ്റുകൾ, നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലെ ചില ഘടകങ്ങൾ എന്നിവയും ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തെ സ്വാധീനിച്ചതായി കരുതുന്നു.<ref>{{cite journal | url = http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html | title=Interplanetary Weathering: Surface Erosion in Outer Space|author1=Beth E. Clark |author2=Robert E. Johnson | journal= [[Eos (journal)|Eos, Transactions, American Geophysical Union]] | doi=10.1029/96EO00094 | volume=77 | issue=15 | pages=141 |year=1996 | access-date=2008-03-13| archive-url = https://web.archive.org/web/20080306012954/http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html| archive-date = March 6, 2008 | bibcode=1996EOSTr..77Q.141C }}</ref> ശിലാവർഷത്തിനു ശേഷമുള്ള [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം|ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ]] പരിണാമം പ്രധാനമായും നിയന്ത്രിച്ചത് കൂട്ടിയിടികളാണ്..<ref name="Bottke2005b">{{cite conference|author1=Bottke, William F. |author2=Durba, D. |author3=Nesvorny, D. |display-authors=etal|title=The origin and evolution of stony meteorites|conference=Dynamics of Populations of Planetary Systems|book-title=Proceedings of the International Astronomical Union|volume=197|pages=357–374|year=2005|doi=10.1017/S1743921304008865| url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_IAU197_Belgrade_Origin_Stony_Met.pdf |doi-access=free}}</ref> വലിയ പിണ്ഡമുള്ള വസ്തുക്കൾക്ക് വലിയ കൂട്ടിയിടി മൂലം പുറന്തള്ളുന്ന ഏതൊരു വസ്തുവിനെയും നിലനിർത്താൻ മതിയായ ഗുരുത്വാകർഷണമുണ്ട്. എന്നാൽ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ ഇത് പലപ്പോഴും സാധ്യമാകാറില്ല. പല വലിയ വസ്തുക്കളും ഇതിൽ നിന്നും ചിതറി തെറിച്ചുപോയി. ചില കൂട്ടിയിടികളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് പുതിയ വസ്തുക്കൾ രൂപപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്.<ref name="Bottke2005b" /> ചില ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ വലിയ വസ്തുവിൽ നിന്നും തെറിച്ചു പോയതും എന്നാൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും രക്ഷപ്പെടാൻ ആവശ്യമായ ഊർജ്ജമില്ലാത്തതിനാൽ മാതൃ വസ്തുവിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വസ്തുക്കളായും മാത്രമേ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref>{{cite web |author1=H. Alfvén |author2=G. Arrhenius | date=1976 | url = https://history.nasa.gov/SP-345/ch4.htm | title =The Small Bodies | work=SP–345 Evolution of the Solar System | publisher = NASA | access-date = 2007-04-12 }}</ref> ==ഉപഗ്രഹങ്ങൾ== ഭൂരിഭാഗം ഗ്രഹങ്ങൾക്കും മറ്റു പല സൗരയൂഥ വസ്തുക്കൾക്കും ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഈ പ്രകൃതിദത്ത ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉത്ഭവത്തിന് കാരണം താഴെ കൊടുത്ത മൂന്ന് സാധ്യതകളിൽ എതെങ്കിലും ഒന്നായിരിക്കും. *ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹത്തോടൊപ്പം തന്നെയുള്ള രൂപീകരണം. (ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ സന്ദർഭങ്ങളിൽ മാത്രം); *ഗ്രഹങ്ങളിൽ മറ്റേതെങ്കിലും വസ്തു വന്നിടിച്ച് തെറിച്ചു പോകുന്ന അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉപഗ്രഹമായി മാറുന്നു. *അരികിലൂടെ കടന്നു പോകുന്ന വസ്തുക്കളെ പിടിച്ചെടുത്ത് ഉപഗ്രഹമാക്കുന്നു. [[File:Artist's concept of collision at HD 172555.jpg|thumb|left|[[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെ]] ഉത്ഭവത്തിനു കാരണമായ ആഘാതത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം]] [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിനും]] [[ശനി|ശനിക്കും]] [[അയോ]], [[യൂറോപ്പ]], [[ഗാനിമീഡ്]], [[ടൈറ്റൻ]] എന്നിങ്ങനെ നിരവധി വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളുണ്ട്. അവ സൂര്യനു ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ട അതേ രീതിയിൽ തന്നെ ഓരോ ഭീമൻ ഗ്രഹത്തിനും ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചിരിക്കാം.<ref name="arxiv0812">{{cite book |author1=Canup, Robin M. |author2=Ward, William R. |title=Origin of Europa and the Galilean Satellites |publisher=University of Arizona Press |date=2008-12-30 |arxiv=0812.4995|bibcode = 2009euro.book...59C |page=59|isbn=978-0-8165-2844-8}}</ref><ref name=dangelo_podolak_2015>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Podolak, M.|title=Capture and Evolution of Planetesimals in Circumjovian Disks|journal=The Astrophysical Journal|date=2015|volume=806|issue=1|pages=29pp|doi=10.1088/0004-637X/806/2/203|arxiv = 1504.04364 |bibcode = 2015ApJ...806..203D |s2cid=119216797}}</ref><ref>{{cite journal |author1=N. Takato |author2=S. J. Bus | display-authors=etal | title=Detection of a Deep 3-<math>\mu</math>m Absorption Feature in the Spectrum of Amalthea (JV) | journal=Science |year=2004 | volume=306 | pages=2224–7 | doi=10.1126/science.1105427 | bibcode=2004Sci...306.2224T | pmid=15618511 | issue=5705 |s2cid=129845022 }}<br /> See also {{cite news | url = http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ | work=Universe Today | date=24 December 2004 | title=Jovian Moon Was Probably Captured | author=Fraser Cain | access-date=2008-04-03 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080130030816/http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ <!-- Bot retrieved archive --> |archive-date = 2008-01-30 }}</ref> ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നത് ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ വലിയ വലിപ്പവും ഗ്രഹത്തോടുള്ള അവയുടെ സാമീപ്യവുമാണ്. ഗുരുത്വബലം ഉപയോഗിച്ച് ഇവയെ പിടിച്ചെടുക്കുക അസാധ്യമാണ്. വാതകഗ്രഹങ്ങളായതിനാൽ കൂട്ടിയിടിയിൽ നിന്നു രൂപപ്പെട്ടതാവാനും തരമില്ല. പുറമെയുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ താരതമ്യേന ചെറുതും [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉൽകേന്ദ്രത]] കൂടിയവയുമാണ്. ഇവ പിന്നീട് പിടിച്ചെടുത്തവയായിരിക്കാം.<ref>{{cite conference|author1=D. C. Jewitt |author2=S. Sheppard |author3=C. Porco |title=Jupiter's outer satellites and Trojans |book-title=Jupiter. The Planet, Satellites and Magnetosphere |year=2004 |pages=263–280 |url=http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |editor=[[Frances Bagenal|Fran Bagenal]] |editor2=Timothy E. Dowling |editor3=William B. McKinnon |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-81808-7 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070614045102/http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |archive-date=2007-06-14 }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | title=The Giant Planet Satellite and Moon Page | author=Scott S. Sheppard | work=Personal web page | access-date=2008-03-13 | url-status=dead | archive-url=https://web.archive.org/web/20080311120653/http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | archive-date=2008-03-11 }}</ref> അത്തരം ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും അവയുടെ സ്വയംഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിലാണ് പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത്. ഏറ്റവും വലിയ ക്രമരഹിത ഉപഗ്രഹം നെപ്റ്റ്യൂണിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ [[ട്രിറ്റോൺ]] ആണ്. ഇത് [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ വലയത്തിൽ]] നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്തതാണെന്ന കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Agnor2006/> ഖരരൂപത്തിലുള്ള ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ കൂട്ടിയിടികളിലൂടെയും പിടിച്ചെടുക്കലിലൂടെയും ഉണ്ടായവയാണ്. [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] രണ്ട് ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളായ [[ഡീമോസ്]], [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]] എന്നിവ പിടിച്ചെടുത്ത [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളാണെന്ന്]] കരുതപ്പെടുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|pp=118–120}} [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] [[ചന്ദ്രൻ]] വലിയൊരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Canup2005/><ref>{{cite journal | author=D. J. Stevenson | title=Origin of the moon&nbsp;–&nbsp;The collision hypothesis | journal=Annual Review of Earth and Planetary Sciences |year=1987 | volume=15 | issue=1 | pages=271–315 | doi=10.1146/annurev.ea.15.050187.001415 | bibcode=1987AREPS..15..271S | s2cid=53516498 | url=http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143819/http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | url-status=dead | archive-date=2020-04-12 }}</ref> ഇടിച്ച വസ്തുവിന് ഏകദേശം ചൊവ്വയുടെ പിണ്ഡം ഉണ്ടായിരിക്കാം. ഭീമാകാരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ അവസാനത്തോടടുത്താണ് ആഘാതം സംഭവിച്ചത്. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഭൂമിയുടെ കുറെ ഭാഗം പുറത്തേക്ക് തെറിച്ചു പോകുകയും അവ കൂടിച്ചേർന്ന് ചന്ദ്രൻ രൂപം കൊള്ളുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name=Canup2005>{{cite journal |author1=R. M. Canup |author2=E. Asphaug | title=Origin of the Moon in a giant impact near the end of the Earth's formation | journal=Nature |year=2001 | volume=412 | pages=708–12 | bibcode=2001Natur.412..708C | doi=10.1038/35089010 | pmid=11507633 | issue=6848 |s2cid=4413525 }}</ref> ഭൂമിയെ രൂപപ്പെടുത്തിയ ലയന പരമ്പരയിലെ അവസാനത്തേതാണ് ആഘാതം. ചൊവ്വയുടെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തു ഭൂമിയുടെയും സൂര്യന്റെയും ലഗ്രാൻജിയൻ പോയിന്റുകളിലൊന്നിൽ (L4 അല്ലെങ്കിൽ L5) രൂപപ്പെടുകയും പിന്നീട് അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നീങ്ങിപ്പോകുകയും ചെയ്തിരിക്കാമെന്നും അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{cite web | url = http://www.psrd.hawaii.edu/Dec98/OriginEarthMoon.html | title = Origin of the Earth and Moon | date=31 December 1998 | author=G. Jeffrey Taylor | work = Planetary Science Research Discoveries | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology | access-date = 2007-07-25 }}</ref> ട്രാൻസ്-നെപ്ടൂണിയൻ വസ്തുക്കളായ [[പ്ലൂട്ടോ]] ([[ഷാരോൺ]]), [[ഓർക്കസ്]] ([[വാന്ത്]]) എന്നിവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഒരു വലിയ കൂട്ടിയിടിയിലൂടെ രൂപപ്പെട്ടതാകാം. പ്ലൂട്ടോ-ഷോരോൺ, ഓർക്കസ്-വാന്ത്, ഭൂമി-ചന്ദ്രൻ സിസ്റ്റങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തിൽ അസാധാരണമാണ്. ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പിണ്ഡം ഗ്രഹത്തിന്റെ 1% എങ്കിലും ആണ്.<ref name=impact_Pluto>{{cite journal|title=A Giant Impact Origin of Pluto-Charon|author=Robin M. Canup | journal=Science | date=28 January 2005 |volume=307 | pages=546–550 | doi=10.1126/science.1106818 |pmid=15681378|issue=5709|bibcode = 2005Sci...307..546C |s2cid=19558835 |url=https://authors.library.caltech.edu/51983/7/Canup.SOM.pdf }}</ref><ref>{{Cite journal | last1 = Brown | first1 = M. E. | last2 = Ragozzine | first2 = D. | last3 = Stansberry | first3 = J. | last4 = Fraser | first4 = W. C. | title = The Size, Density, and Formation of the Orcus-Vanth System in the Kuiper Belt | doi = 10.1088/0004-6256/139/6/2700 | journal = The Astronomical Journal | volume = 139 | issue = 6 | pages = 2700–2705 | year = 2010 | bibcode=2010AJ....139.2700B| arxiv= 0910.4784| s2cid = 8864460 }}</ref> ==ഭാവി== സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ വലിയ പങ്ക് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയമായി മാറുന്നതു വരെ സൗരയൂഥത്തിന്റെ നിലവിലെ അവസ്ഥയിൽ കാര്യമായ മാറ്റമുണ്ടാകില്ലെന്ന് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ കണക്കാക്കുന്നു. പിന്നീട് [[ഹെർട്സ്പ്രങ്-റസ്സൽ ആരേഖം|ഹെർട്സ്പ്രംഗ്-റസൽ ഡയഗ്രാമിന്റെ]] [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ ശ്രേണിയിൽ]] നിന്ന് [[നക്ഷത്രപരിണാമം|പരിണമിച്ച്]] [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമൻ]] ആയി മാറും. അതുവരെ സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കും. ആത്യന്തികമായി [[സൂര്യൻ]] ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങളെ (ബുധൻ, ശുക്രൻ, ഒരുപക്ഷേ ഭൂമിയും) ഉള്ളിലൊതുക്കാൻ വേണ്ടത്ര വികസിക്കും. പക്ഷേ വ്യാഴവും ശനിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള ബാഹ്യ ഗ്രഹങ്ങളിലേക്ക് എത്തില്ല. അതിനുശേഷം സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ|വെളുത്ത കുള്ളന്റെ]] വലുപ്പത്തിലേക്ക് ചുരുങ്ങും. ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഈ ചെറിയ സൗര അവശിഷ്ടത്തെ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരും. വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രമായ [[എം.ഒ.എ-2010-ബി.എൽ.ജി-477എൽ‍]]ന്റെ ഗ്രഹവ്യവസ്ഥക്ക് സമാനമായിരിക്കും ഇതെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="NAT-20211013">{{cite journal |author=Blackman, J. W. |display-authors=et al. |title=A Jovian analogue orbiting a white dwarf star |url=https://www.nature.com/articles/s41586-021-03869-6 |date=13 October 2021 |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=598 |issue=7880 |pages=272–275 |doi=10.1038/s41586-021-03869-6 |pmid=34646001 |arxiv=2110.07934 |bibcode=2021Natur.598..272B |s2cid=238860454 |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="KO-20211013">{{cite news |last1=Blackman |first1=Joshua |last2=Bennett |first2=David |last3= Beaulieu |first3=Jean-Philippe |title=A Crystal Ball Into Our Solar System's Future - Giant Gas Planet Orbiting a Dead Star Gives Glimpse Into the Predicted Aftermath of our Sun's Demise |url=https://keckobservatory.org/white-dwarf-system/ |date=13 October 2021 |work=[[Keck Observatory]] |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="NYT-20211013">{{cite news |last=Ferreira |first=Becky |title=Astronomers Found a Planet That Survived Its Star's Death - The Jupiter-size planet orbits a type of star called a white dwarf, and hints at what our solar system could be like when the sun burns out. |url=https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-date=2021-12-28 |url-access=limited |date=13 October 2021 |work=[[The New York Times]] |access-date=14 October 2021 }}{{cbignore}}</ref> ===ദീർഘകാലമാറ്റങ്ങൾ=== സൗരയൂഥത്തിന് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളുടെ സമയക്രമത്തിൽ സ്ഥിരത അവകാശപ്പെടാൻ കഴിയില്ല.<ref name=laskar94>{{cite journal |title=Large-scale chaos in the solar system |author=J. Laskar |journal=Astronomy and Astrophysics |volume=287 |pages=L9–L12 |year=1994 |bibcode=1994A&A...287L...9L }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. [[പ്ലൂട്ടോ]]. [[നെപ്റ്റ്യൂൺ]] തുടങ്ങിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ [[പരിക്രമണ അനുരണനം]] ഇതിന് ഉദാഹരണമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടാം. അടുത്ത കാലത്തൊന്നും പരിക്രമണപഥത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ സാദ്ധ്യതയില്ലെങ്കിലും പ്ലൂട്ടോയുടെ സ്ഥാനം ഭാവിയിൽ 100-200 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് ([[ല്യാപുനോവ് സമയം]]) പ്രവചിക്കുക അസാധ്യമാണ്.<ref>{{cite journal | title = Numerical evidence that the motion of Pluto is chaotic |author1=Gerald Jay Sussman |author2=Jack Wisdom | journal = Science | volume = 241 | pages = 433–437 |year = 1988 | url = http://groups.csail.mit.edu/mac/users/wisdom/pluto-chaos.pdf | doi = 10.1126/science.241.4864.433 | pmid = 17792606 | issue = 4864 | bibcode=1988Sci...241..433S |hdl=1721.1/6038 |s2cid=1398095 | hdl-access = free }}</ref> മറ്റൊരു ഉദാഹരണം ഭൂമിയുടെ [[അച്ചുതണ്ടിലെ ചരിവ്]] ആണ്. ചന്ദ്രനുമായുള്ള ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനം മൂലം ഭൂമിയുടെ മാന്റിലിൽ ഉണ്ടാവുന്ന ഘർഷണം മൂലം ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന മാറ്റം അതിദീർഘകാലയളവിൽ കണക്കാക്കാൻ കഴിയില്ല.<ref>{{cite journal|title=On the long term evolution of the spin of the Earth|author=O. Neron de Surgy |author2=J. Laskar|journal=Astronomy and Astrophysics|date=February 1997|volume=318|pages=975–989 |bibcode=1997A&A...318..975N }}</ref> ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങളേയും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ പ്രവചിക്കുക അസാദ്ധ്യമാണ്.<ref name=hayes07>{{cite journal | author=Wayne B. Hayes | title=Is the outer Solar System chaotic? | journal=Nature Physics | arxiv=astro-ph/0702179 |year=2007 | volume=3 | issue=10 | pages=689–691 | doi=10.1038/nphys728 | bibcode=2007NatPh...3..689H | s2cid=18705038 }}</ref> ഇവയുടെ ല്യാപുനോവ് സമയം 2–230 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങളാണ്. ഭ്രമണപഥത്തിലുള്ള സ്ഥാനം ആത്യന്തികമായി ഒരു ഉറപ്പോടെയും പ്രവചിക്കാൻ സാധിക്കില്ല എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. ചില ഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥങ്ങൾ ദീർഘവൃത്താകാരം ഗണ്യമായ രീതിയിൽ തന്നെ കൂടുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്തേക്കാം.<ref name="Stewart1997">{{cite book | first = Ian | last = Stewart | title = Does God Play Dice? | publisher = Penguin Books | edition = 2nd | pages = 246–249 | date = 1997 | isbn = 0-14-025602-4 }}</ref> എന്തായാലും [[സൗരയൂഥം]] ഇപ്പോൾ സുസ്ഥിരമാണ്. അടുത്ത ഏതാനും ബില്യൺ വർഷങ്ങളിൽ ഗ്രഹങ്ങളൊന്നും പരസ്പരം കൂട്ടിമുട്ടുകയോ സിസ്റ്റത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയോ ചെയ്യില്ല.<ref name=hayes07/> എന്നാൽ ഏതാണ്ട് അഞ്ച് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉത്കേന്ദ്രത]] ഏകദേശം 0.2 ആയി വളർന്നേക്കാം. അതായത്, അത് [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] ഭ്രമണപഥത്തെ മുറിച്ചു കടക്കും. ഇത് കൂട്ടിയിടിക്കലിന് കാരണമാകും. ഇതേ സമയത്തു തന്നെ ബുധന്റെ ഉത്കേന്ദ്രത കൂടുതലാവുകയും [[ശുക്രൻ|ശുക്രനുമായി]] വളരെ അടുത്തു വരുന്നതിനുള്ള സാധ്യത കൂടുകയും ചെയ്യും. ഇത് ബുധനെ സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറംതള്ളുകയോ ശുക്രനുമായോ ഭൂമിയുമായോ കൂട്ടിയിടുക്കുന്നതിന് കാരണമാക്കുകയോ ചെയ്യും.<ref name=laskar94/><ref>{{cite news|title=The solar system could go haywire before the sun dies|url = https://www.newscientist.com/article/dn13757-solar-system-could-go-haywire-before-the-sun-dies.html | author=David Shiga | work=NewScientist.com News Service | date=23 April 2008 | access-date=2008-04-28 }}</ref> ചില സിമുലേഷനുകൾ അനുസരിച്ച് ബുധന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന ഈ വ്യതിയാനം നൂറു കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കാം.<ref name="Batygin">{{Cite journal | last1 = Batygin | first1 = K. | last2 = Laughlin | first2 = G. | doi = 10.1086/589232 | title = On the Dynamical Stability of the Solar System | journal = The Astrophysical Journal | volume = 683 | issue = 2 | pages = 1207–1216 | year = 2008 |arxiv = 0804.1946 |bibcode = 2008ApJ...683.1207B | s2cid = 5999697 }}</ref> ===ഉപഗ്രഹങ്ങളും വലയങ്ങളും=== [[File:Voyager 2 Neptune and Triton.jpg|thumb|നെപ്‌ട്യൂണും അതിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ ട്രൈറ്റണും. [[വോയേജർ 2]] എടുത്ത ചിത്രം. ട്രൈറ്റണിന്റെ ഭ്രമണപഥം ഒടുവിൽ നെപ്‌ട്യൂണിന്റെ [[റോഷെ ലിമിറ്റ്|റോഷെ പരിധിക്കുള്ളിൽ]] കൊണ്ടുപോയി, അതിനെ ചിതറിച്ച് ഒരു പുതിയ റിംഗ് സിസ്റ്റം രൂപീകരിക്കും.]] ടൈഡൽ നിയമങ്ങളാൽ നിർണ്ണയിക്കപ്പെട്ടതാണ് ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ പരിണാമവും. ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഫലമായി ഉപഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റമുഴകൾ സൃഷ്ടിക്കും. ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന്റെ അതേ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയും ഗ്രഹം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പരിക്രമണ കാലയളവിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ കറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നുവെങ്കിൽ, വേലിയേറ്റമുഴകൾ നിരന്തരം ഉപഗ്രഹത്തിനു മുന്നിലേക്കു വലിച്ചിടും.ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ കോണീയ ആവേഗം ഉപഗ്രഹത്തിലേക്കു കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടും. സാവധാനം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണവേഗത കൂടുകയും അത് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുകയും ചെയ്യും. ഭൂമിയും അതിന്റെ ചന്ദ്രനും ഈ കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. ഇപ്പോൾ [[ചന്ദ്രൻ]] ഭൂമിയുമായി [[ടൈഡൽ ലോക്ക്|ടൈഡൽ ലോക്കിലാണ്]] എന്നു പറയാം. ഭൂമിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള അതിന്റെ ഒരു പരിക്രമണം (നിലവിൽ ഏകദേശം 29 ദിവസം) അതിന്റെ അച്ചുതണ്ടിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ഒരു ഭ്രമണത്തിന് തുല്യമാണ്. അതിനാൽ എല്ലായ്പ്പോഴും ഭൂമിയിൽ നിന്നും നോക്കിയാൽ ചന്ദ്രന്റെ ഒരു വശം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. ചന്ദ്രൻ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് അകലുന്നത് തുടരും. ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണം ക്രമേണ മന്ദഗതിയിലാകും. [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിന്റെ]] [[ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ|ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ശനി|ശനിയുടെ]] വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഈ വിഭാഗത്തിലുള്ളവയാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=1982MNRAS.201..415G | title=Tidal Heating of Io and orbital evolution of the Jovian satellites | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | author=A. Gailitis | volume=201 | issue=2 | pages=415–420 |year=1980 | doi = 10.1093/mnras/201.2.415 | doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |author1=R. Bevilacqua |author2=O. Menchi |author3=A. Milani |display-authors= etal |date=April 1980 |title= Resonances and close approaches. I. The Titan-Hyperion case|journal=Earth, Moon, and Planets |volume=22 |issue=2 |pages=141–152 |doi= 10.1007/BF00898423 |bibcode=1980M&P....22..141B |s2cid=119442634 }}</ref> ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹം കറങ്ങുന്നതിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ ഗ്രഹത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ വ്യത്യസ്തമായ ഒരു സാഹചര്യമാണ് സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നത്.ഈ സന്ദർഭങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ മുഴകൾ ഉപഗ്രഹത്തേക്കാൾ പിന്നിലാവും. മുൻപു കണ്ടതിൽ നിന്നു വ്യത്യസ്തമായി ഇവിടെ കോണീയ ആക്കം കൈമാറുന്നതിന്റെ ദിശ വിപരീതമാണ്. അതിനാൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണം വേഗത്തിലാകുന്നു. രണ്ടു സന്ദർഭങ്ങളിലും ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുകയും അത് ചിതറി ഗ്രഹവലയങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നതിനോ ഗ്രഹത്തിൽ തട്ടി തകരുന്നതിനോ കാരണമാകുകയും ചെയ്യും. [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]], [[ട്രിറ്റോൺ]], യുറാനസ്സിന്റെ ഏതാനും ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ എന്നിവയെ കാത്തിരിക്കുന്ന വിധി ഇതാണ്.<ref name=Bills2006>{{cite journal |author1=Bruce G. Bills |author2=Gregory A. Neumann |author3=David E. Smith |author4=Maria T. Zuber |year=2006 |title=Improved estimate of tidal dissipation within Mars from MOLA observations of the shadow of Phobos|journal=Journal of Geophysical Research|volume=110 | issue=E7 |pages=E07004|doi=10.1029/2004JE002376| bibcode=2005JGRE..11007004B |s2cid=6125538 |doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |title=Tidal evolution in the Neptune-Triton system |author=C. F. Chyba |author2=D. G. Jankowski |author3=P. D. Nicholson |journal=Astronomy & Astrophysics |volume=219 |issue=1–2 |page=23 |bibcode=1989A&A...219L..23C |year=1989 }}</ref> യുറാനസിന്റെ [[ഡെസ്ഡിമോണ]] അതിന്റെ അയൽപക്കത്തെ ഉപഗ്രഹങ്ങളിലൊന്നുമായി കൂട്ടിയിടിച്ചേക്കാം.{{sfn|Duncan|Lissauer|1997}} മൂന്നാമത്തേത് ഗ്രഹവും ഉപഗ്രഹവും പരസ്പരം ടൈഡൽ ലോക്കിൽ വരിക എന്നതാണ്. അങ്ങനെയെങ്കിൽ വേലിയേറ്റ മുഴ ഉപഗ്രഹത്തിനു കീഴിൽ വരുന്നു. കോണീയ ആക്കം കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടില്ല. ഇതിനാൽ പരിക്രമണ കാലയളവ് മാറില്ല. പ്ലൂട്ടോയും ഷാരോണും ഇത്തരത്തിലുള്ള കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=2006AJ....132..290B | title=Orbits and Photometry of Pluto's Satellites: Charon, S/2005 P1, and S/2005 |author1=Marc Buie |author2=William Grundy |author3=Eliot Young |author4=Leslie Young |author5=Alan Stern | journal=The Astronomical Journal | volume=132 | issue=1 | pages=290–298 |year=2006 | doi=10.1086/504422 | arxiv=astro-ph/0512491 | s2cid=119386667 }}</ref> ശനിയുടെ വളയങ്ങളുടെ രൂപീകരണത്തിന്റെ കാരണത്തെ സംബന്ധിച്ച് ശാസ്ത്രസമൂഹത്തിൽ അഭിപ്രായ ഐക്യമില്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ വളർച്ചയുടെ ഘട്ടത്തിൽ തന്നെ വളയങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ടിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് സൈദ്ധാന്തിക മാതൃകകൾ സൂചിപ്പിച്ചെങ്കിലും, കാസിനി-ഹ്യൂഗൻസ് ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൽ നിന്നുള്ള വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് അവ താരതമ്യേന വൈകിയാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്.,<ref name="Tiscareno">{{cite book |first=M. S. |last=Tiscareno | editor-last=Kalas | editor-first=P. | editor2-last=French | editor2-first=L. | contribution=Planetary Rings | arxiv=1112.3305v2 | title=Planets, Stars and Stellar Systems | pages=61–63 | date= 2012-07-04 | publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]] |url=http://refworks.springer.com/mrw/index.php?id=1654 |doi=10.1007/978-94-007-5606-9_7 |isbn=978-94-007-5605-2 |s2cid=118494597 |access-date=2012-10-05 }}</ref><ref name="IessMilitzer2019">{{cite journal|last1= Iess|first1= L.|last2= Militzer|first2= B.|last3= Kaspi|first3= Y.|last4= Nicholson|first4= P.|last5= Durante|first5= D.|last6= Racioppa|first6= P.|last7= Anabtawi|first7= A.|last8= Galanti|first8= E.|last9= Hubbard|first9= W.|last10= Mariani|first10=M. J.|last11= Tortora|first11= P.|last12= Wahl|first12= S.|last13= Zannoni|first13= M.|title= Measurement and implications of Saturn's gravity field and ring mass|journal= Science|volume= 364|issue= 6445|year= 2019|pages= eaat2965|doi= 10.1126/science.aat2965|pmid= 30655447|bibcode= 2019Sci...364.2965I|hdl= 10150/633328|s2cid= 58631177|url= https://repository.arizona.edu/bitstream/10150/633328/1/aat2965_CombinedPDF_v4.pdf|doi-access= free}}</ref> ===സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും=== {{CSS image crop |Image = Nature_timespiral_vertical_layout.png |bSize = 1350 |cWidth = 250 |cHeight = 250 |oTop = 410 |oLeft = 282 |Location = right |Description = ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലേക്ക് വാതകവും പൊടിയും അടിഞ്ഞുകൂടിയതിനുശേഷമുളള സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണം. ഈ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ ഭൂരിഭാഗവും ആദിമ [[സൂപ്പർനോവ|സൂപ്പർനോവയിൽ]] നിന്നാണ് ലഭിച്ചത്}} ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ, സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിക്കുന്നതിന് കാരണമാകുന്നത് പ്രായത്തിനനുസരിച്ച് സൂര്യനിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങളായിരിക്കും. സൂര്യൻ ഹൈഡ്രജൻ സംലയനത്തിലൂടെ നിലനിൽക്കുന്നതിനാൽ അത് കൂടുതൽ ചൂടാകുന്നതിനനുസരിച്ച് ശേഷിക്കുന്ന ഇന്ധനം കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ കത്തിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി ഓരോ 110 കോടി വർഷത്തിലും പത്ത് ശതമാനം എന്ന തോതിൽ സൂര്യന്റെ പ്രകാശം വർദ്ധിക്കുന്നു.<ref name=scientist>{{cite news|title=Science: Fiery future for planet Earth |author=Jeff Hecht | work=New Scientist |url = https://www.newscientist.com/article/mg14219191.900.html | date=2 April 1994 | issue=1919 | page=14 |access-date=2007-10-29 }}</ref> ഏകദേശം 600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സൂര്യന്റെ തീക്ഷ്ണത ഭൂമിയുടെ കാർബൺ ചക്രത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തും. ഇവിടെ മരങ്ങൾക്ക് (C3 ഫോട്ടോസിന്തറ്റിക് സസ്യജീവിതം) നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാതാവും. ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിലെയും സമുദ്രങ്ങളിലെയും സങ്കീർണ്ണമായ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും സൂര്യൻ നശിപ്പിക്കും. 110 കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ വർദ്ധിച്ച വികിരണം സൗരയൂഥത്തിലെ വാസയോഗ്യ മേഖലയെ പുറത്തേക്ക് നീക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും. ദ്രവജലം സ്വാഭാവികമായി നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാത്തവിധം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തെ ഇത് ചൂടുള്ളതാക്കും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഭൂമിയിൽ ഏകകോശജീവികൾ മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു.<ref name=Schroder2008/> സമുദ്രത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നും കൂടിയ തോതിലുള്ള ജലത്തിന്റെ ബാഷ്പീകരണം അന്തരീക്ഷ താപനിലയുടെ വർദ്ധനയെ ത്വരിതപ്പെടുത്തും. ഇത് ഭൂമിയിലെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും വേഗത്തിൽ ഇല്ലാതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|title=Our changing solar system|author1=Knut Jørgen|author2=Røed Ødegaard|work=Centre for International Climate and Environmental Research|year=2004|access-date=2008-03-27|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081009015241/http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|archive-date=2008-10-09}}</ref> ഈ സമയത്ത് ചൊവ്വയുടെ ഉപരിതല താപനില ക്രമാതീതമായി ഉയരും. കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡും ഉപരിതല ശിലാശകലങ്ങൾക്കു കീഴിലുള്ള തണുത്തുറഞ്ഞു കിടക്കുന്ന വെള്ളവും അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വരാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് ചൊവ്വയിൽ ഒരു ഹരിതഗൃഹ പ്രഭാവം സൃഷ്ടിക്കുയും ഇന്നത്തെ ഭൂമിക്ക് സമാനമായ അവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതുവരെ ഗ്രഹത്തെ ചൂടാക്കുകയും ചെയ്യും. ജീവികളുടെ ഭാവി വാസസ്ഥലമായി ചൊവ്വ മാറിയേക്കാം.<ref name=mars>{{cite book|title=Mars: A Warmer, Wetter Planet|author=Jeffrey Stuart Kargel | url = https://books.google.com/books?id=0QY0U6qJKFUC&q=mars+future+%22billion+years%22+sun&pg=PA509 | isbn=1-85233-568-8 | date=2004 | publisher=Springer |access-date=2007-10-29 }}</ref> 3.5 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല അവസ്ഥ ഇന്നത്തെ ശുക്രന്റെ അവസ്ഥയ്ക്ക് സമാനമായിരിക്കും.<ref name=scientist /> [[File:Sun red giant.svg|thumb|left|ഒരു ചുവന്ന ഭീമൻ എന്ന നിലയിൽ ഭാവിയിൽ കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്ന വലുപ്പവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ ആപേക്ഷിക വലുപ്പം ഇൻസെറ്റിൽ]] ഏകദേശം 5.4 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പ് അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം നടത്താൻ തക്കവിധം ചൂടാകും.<ref name=Schroder2008/> ഇത് നക്ഷത്രത്തിന്റെ പുറം പാളികൾ വളരെയധികം വികസിക്കാൻ ഇടയാക്കും. കൂടാതെ നക്ഷത്രം അതിന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ അടുത്ത ഘട്ടമായ [[ചുവപ്പുഭീമൻ]] ആയി മാറുകയും ചെയ്യും.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=320–321}}<ref>{{cite web |title=Introduction to Cataclysmic Variables (CVs)|work=NASA Goddard Space Center|year=2006|url = http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/cvs/cvstext.html |access-date = 2006-12-29 }}</ref> 7.5 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ വ്യാസം 1.2 AU- ആയിരിക്കും.—ഇപ്പോഴത്തെ വലിപ്പത്തിന്റെ 256 ഇരട്ടി. ചുവന്ന ഭീമൻ അവസ്ഥയിൽ ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം വർധിച്ചതിന്റെ ഫലമായി സൂര്യന്റെ ഉപരിതല താപനില ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ താഴ്ന്നതായിരിക്കും. ഏകദേശം 2600 കെൽവിൻ അപ്പോൾ അതിന്റെ താപനില. തിളക്കമാകട്ടെ ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 2,700 മടങ്ങ് വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. ഈ സമയത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്ന് ശക്തമായ സൗങ്ങൾ രൂപപ്പെടും, ഇത് അതിന്റെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 33% വരെ പറത്തിക്കളയും.<ref name=Schroder2008>{{cite journal|author1=K. P. Schroder |author2=Robert Connon Smith |title= Distant future of the Sun and Earth revisited|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume=386|issue= 1 |pages=155–163 |year=2008 |doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x |bibcode=2008MNRAS.386..155S |arxiv = 0801.4031 |s2cid=10073988 }}</ref><ref name="sun_future">{{cite journal |author1=I. J. Sackmann |author2=A. I. Boothroyd |author3=K. E. Kraemer | title=Our Sun. III. Present and Future | pages=457 | journal=Astrophysical Journal |year=1993 | volume=418 | bibcode=1993ApJ...418..457S | doi=10.1086/173407 }}</ref>{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=322}} ഈ കാലമാവുമ്പോഴേക്കും [[ശനി|ശനിയുടെ]] ഉപഗ്രഹമായ [[ടൈറ്റൻ (ഉപഗ്രഹം)|ടൈറ്റൻ]] ജീവൻ നിലനിർത്താൻ ആവശ്യമായ ഉപരിതല താപനില കൈവരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref name=Titan>{{cite journal|title=Titan under a red giant sun: A new kind of "habitable" moon|author1=Ralph D. Lorenz |author2=Jonathan I. Lunine |author3=Christopher P. McKay | journal=Geophysical Research Letters |year=1997 | volume=24 | pages=2905–8 | url = http://www.lpl.arizona.edu/~rlorenz/redgiant.pdf | access-date=2008-03-21|doi=10.1029/97GL52843|pmid=11542268|issue=22 | bibcode=1997GeoRL..24.2905L |citeseerx=10.1.1.683.8827 }}</ref><ref>{{cite web | author=Marc Delehanty | title= Sun, the solar system's only star | work=Astronomy Today|url = http://www.astronomytoday.com/astronomy/sun.html| access-date=2006-06-23 }}</ref> സൂര്യൻ വികസിക്കുമ്പോൾ അത് [[ബുധൻ]], [[ശുക്രൻ]] എന്നീ ഗ്രഹങ്ങളെ വിഴുങ്ങും.<ref name=Rybicki2001>{{cite journal |author1=K. R. Rybicki |author2=C. Denis |title=On the Final Destiny of the Earth and the Solar System |journal=Icarus |volume=151 | issue=1 |pages=130–137 |date=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6591 |bibcode=2001Icar..151..130R }}</ref> ഭൂമിയുടെ കാര്യം എന്താകുമെന്ന് വ്യക്തമല്ല. സൂര്യൻ ഭൂമിയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തെ വലയം ചെയ്യുമെങ്കിലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് കാരണം അതിന്റെ ഗരുത്വാകർഷണം ദുർബലമാകുകയും ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥം കൂടുതൽ കൂടുതൽ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാൻ ഇടയാക്കുകയും [[ഭൂമി]] സൂര്യനിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ അകലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തേക്കാം.<ref name=Schroder2008/><ref name=sun_future /> എന്നാൽ 2008-ലെ ഒരു പഠനം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഭൂമി വിഴുങ്ങപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നാണ്.<ref name=Schroder2008/> വികാസത്തിന്റെ ഘട്ടത്തിനുശേഷം, വാസയോഗ്യമായ മേഖല ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിലേക്കും കൈപ്പർ-ബെൽറ്റിലേക്കും മാറും. ഇതിനർത്ഥം, പ്ലൂട്ടോയിലെയും ഷാരോണിലെയും ഉപരിതല താപനില മഞ്ഞ് ഉരുകുന്നതിന് ആവശ്യമുള്ള അളവിലുള്ളതായിരിക്കും എന്നാണ്. പ്ലൂട്ടോയിലും ചാരോണിലും ഉപരിതല താപനില 0 °C ആയിരിക്കും. സബ്ലിമേഷൻ മൂലം അപ്പോഴേക്കും പ്ലൂട്ടോയ്ക്ക് അതിന്റെ മീഥേൻ പാളി നഷ്ടമായിട്ടുണ്ടാകും. [[പ്ലൂട്ടോ]] വളരെ ചെറുതായതിനാലും കാന്തികമണ്ഡലം വളരെ ദുർബലമായതിനാലും സൂര്യനിൽ നിന്നും വരുന്ന ചാർജ്ജിത കണങ്ങളെ തടയാനാവില്ല. ഈ സമയത്ത് സൗരപ്രവർത്തനങ്ങൾ വളരെയേറെ വർദ്ധിക്കുന്നതു കൊണ്ടും പ്ലൂട്ടോക്ക് അതിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തെ പിടിച്ചു നിർത്താനാവില്ല. പ്ലൂട്ടോയിലേയും ഷാരോണിലേയും ഹിമം ആവിയായി ബഹിരാകാശത്തേക്ക് നഷ്ടപ്പെടും. അവസാനം ഇവയുടെ ശിലാരൂപത്തിലുള്ള കാമ്പ് മാത്രം അവശേഷിക്കും. ഇങ്ങനെ രണ്ടിനും അവയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 30-40% നഷ്ടപ്പെടും. ക്രമേണ സൗരകേന്ദ്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ കത്തുന്ന ഹൈഡ്രജൻ കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡം വർദ്ധിക്കും. അത് നിലവിലെ സൗരപിണ്ഡത്തിന്റെ 45% ആവും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ സാന്ദ്രതയും താപനിലയും വളരെ ഉയർന്നതായിത്തീരും. ഹീലിയം അണുകേന്ദ്രങ്ങൾ സംയോജിച്ച് [[കാർബൺ]] ആയിമാറുന്ന പ്രകൃയ ആരംഭിക്കും. ഇത് ഒരു [[ഹീലിയം ഫ്ലാഷ്|ഹീലിയം ഫ്ലാഷിലേക്ക്]] നയിക്കും. തുടർന്ന് സൂര്യന്റെ വലിപ്പം വളരെയേറെ ചുരുങ്ങും. അതിന്റെ തെളിച്ചം ഏകദേശം 54 മടങ്ങ് വരെ കുറയുകയും അതിന്റെ ഉപരിതല താപനില ഏകദേശം 4770 കെൽവിൻ ആയി വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. [[സൂര്യൻ]] ഒരു [[തിരശ്ചീന ശാഖ|തിരശ്ചീന ഭീമനായി]] മാറും. ഇപ്പോൾ ഹൈഡ്രജൻ കത്തിന്നതു പോലെ അതിന്റെ കാമ്പിൽ ഹീലിയം കത്താൻ തുടങ്ങുന്നു. ഹീലിയം ഫ്യൂസിംഗ് ഘട്ടം 100 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ മാത്രമേ നിലനിൽക്കൂ. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികളിലെ ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങും. അത് രണ്ടാം തവണയും വികസിക്കുകയും [[അസിംപ്റ്റോട്ടിക് ഭീമൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒന്നായി മാറുകയും ചെയ്യും. അപ്പോൾ സൂര്യന്റെ തിളക്കം വീണ്ടും വർദ്ധിക്കുകയും താപനില കുറഞ്ഞ് ഏകദേശം 3500 കെൽവിനിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്യും.<ref name=Schroder2008/> ഈ ഘട്ടം ഏകദേശം 30 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കും. അതിനുശേഷം 1,00,000 വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ ശേഷിക്കുന്ന പുറം പാളികൾ തെറിച്ചു പോകുകയും ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക |ഗ്രഹനെബുലയായി]] രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യും. പുറന്തള്ളപ്പെടുന്ന പദാർത്ഥത്തിൽ സൂര്യന്റെ ന്യൂക്ലിയർ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഹീലിയവും കാർബണും അടങ്ങിയിരിക്കും. ഭാവി തലമുറയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കായി നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തെ ഭാരമുള്ള മൂലകങ്ങളാൽ സമ്പുഷ്ടമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref name=nebula>{{cite web | author=Bruce Balick | title=Planetary nebulae and the future of the Solar System | work=Personal web site | url=http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | access-date=2006-06-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081219010229/http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | archive-date=2008-12-19 | url-status=dead }}</ref> [[File:M57 The Ring Nebula.JPG|thumb| [[റിങ് നെബുല]]. സൂര്യനും അവസാനം ഇതുപോലെ ഒരു ഗ്രഹനീഹാരികയായി മാറും.]] ഇത് താരതമ്യേന ശാന്തമായി സംഭവിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ഒരു സൂപ്പർനോവയ്ക്ക് സമാനമായതല്ല. സൂര്യൻ അതിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഭാഗമായി [[സൂപ്പർനോവ]] ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകാൻ കഴിയാത്തത്ര ചെറുതാണ്. സൂര്യന്റെ ഈ അവസാനകാലത്ത് സൗരവാതത്തിന്റെ വേഗതയിൽ വൻതോതിലുള്ള വർദ്ധനവ് കാണും. എന്നാൽ ഒരു ഗ്രഹത്തെ പൂർണ്ണമായും നശിപ്പിക്കാനുള്ള ശേഷി ഇതിനുണ്ടാവില്ല. എന്നിരുന്നാലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഗരുത്വവ്യതിയാനം അതിജീവിക്കുന്ന ഗ്രഹങ്ങളിൽ ചിലത് കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനും ചിലത് സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുന്നതിനും മറ്റുള്ളവ ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ വിഘടിക്കപ്പെടുന്നതിനും ഇടയാക്കും.<ref>{{cite journal|title=A Gaseous Metal Disk Around a White Dwarf|author1=B. T. Gänsicke |author2=T. R. Marsh |author3=J. Southworth |author4=A. Rebassa-Mansergas |journal=Science|year=2006 | volume=314 | pages=1908–1910 | doi=10.1126/science.1135033|pmid=17185598|issue=5807|arxiv = astro-ph/0612697 |bibcode = 2006Sci...314.1908G |s2cid=8066922 }}</ref> അതിനുശേഷം, സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി മാറും. ഇത് വളരെയേറെ സാന്ദ്രമായ ഒരു അവസ്ഥയാണ്. അതിന്റെ യഥാർത്ഥ പിണ്ഡം ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 54% ആയിരിക്കും. എന്നാൽ ഭൂമിയുടെ വലിപ്പം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. തുടക്കത്തിൽ ഈ വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രത്തിന് ഇപ്പോൾ സൂര്യനുള്ളതിനേക്കാൾ 100 മടങ്ങ് പ്രകാശമുണ്ടായിരിക്കും. ഇത് പൂർണ്ണമായും [[കാർബൺ|കാർബണും]] [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനും]] അടങ്ങിയതായിരിക്കും. എന്നാൽ ഈ മൂലകങ്ങളെ സംയോജിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യമായ താപനിലയിൽ ഒരിക്കലും എത്തുകയുമില്ല. വെളുത്ത കുള്ളൻ സൂര്യൻ ക്രമേണ തണുക്കുകയും തിളക്കം കുറഞ്ഞു പോകുകയും ചെയ്യും.<ref name="future-sun">{{cite web|author=Richard W. Pogge |year=1997 |url=http://www.astronomy.ohio-state.edu/~pogge/Lectures/vistas97.html |title=The Once & Future Sun |format=lecture notes |work=New Vistas in Astronomy |access-date=2005-12-07 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050527094435/http://www-astronomy.mps.ohio-state.edu/Vistas/ |archive-date=2005-05-27 }}</ref> സൂര്യൻ മരിക്കുമ്പോൾ ഗ്രഹങ്ങൾ, ധൂമകേതുക്കൾ, ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ തുടങ്ങിയ പരിക്രമണ വസ്തുക്കളിൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണം അതിന്റെ പിണ്ഡനഷ്ടം മൂലം ദുർബലമാകും. ശേഷിക്കുന്ന എല്ലാ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ വികസിക്കും. ശുക്രൻ, ഭൂമി, ചൊവ്വ എന്നിവ അപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ അവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഏകദേശം 1.4 AU, 1.9 AU, 2.8 AU എന്ന ക്രമത്തിലായിരിക്കും. അവയും ബാക്കിയുള്ള മറ്റ് ഗ്രഹങ്ങളും ഇരുണ്ടതും തണുപ്പുള്ളതുമായ ഗോളങ്ങളായി മാറും. യാതൊരു തരത്തിലുള്ള ജീവനും ഉണ്ടായിരിക്കില്ല.<ref name="sun_future" /> ഗ്രഹങ്ങൾ സൂര്യനെ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരുമെങ്കിലും ഗുരുത്വാകർഷണം കുറയുന്നതു കാരണം അവയുടെ വേഗതയും സൂര്യനിൽ നിന്നുള്ള ദൂരവും കൂടിവരും. രണ്ട് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ കാർബണും ഓക്സിജനും ഘനീഭവിക്കുകയും ശേഷിക്കുന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ 90% വും ഒരു ക്രിസറ്റലീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref>{{cite journal |author1=T. S. Metcalfe |author2=M. H. Montgomery |author3=A. Kanaan | title=Testing White Dwarf Crystallization Theory with Asteroseismology of the Massive Pulsating DA Star BPM 37093 | journal=Astrophysical Journal | arxiv=astro-ph/0402046 |year=2004 | volume=605 |issue=2 | pages=L133 | doi=10.1086/420884 | bibcode=2004ApJ...605L.133M |s2cid=119378552 }}</ref> ഒടുവിൽ ഏകദേശം 1 ക്വാഡ്രില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യൻ പൂർണ്ണമായും പ്രകാശിക്കുന്നത് അവസാനിപ്പിച്ച് ഒരു [[കറുത്ത കുള്ളൻ|കറുത്ത കുള്ളനായി]] മാറും.<ref name=Fontaine2001>{{cite journal|title=The Potential of White Dwarf Cosmochronology |author1=G. Fontaine |author2=P. Brassard |author3=P. Bergeron | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | volume=113|issue=782 | pages=409–435 |year=2001 | doi=10.1086/319535 | bibcode=2001PASP..113..409F |doi-access=free }}</ref> ==താരാപഥ പ്രതിപ്രവർത്തനം== [[File:Milky Way Spiral Arm.svg|left|thumb|ആകാശഗംഗയിൽ സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്ഥാനം]] [[താരാപഥ കേന്ദ്രം|താരാപഥ കേന്ദ്രത്തിൽ]] നിന്ന് ഏകദേശം 30,000 [[പ്രകാശവർഷം]] അകലെയായി ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള പരിക്രമണപഥത്തിലൂടെ സൗരയൂഥം സഞ്ചരിക്കുന്നുണ്ട്. അതിന്റെ വേഗത ഏകദേശം സെക്കന്റിൽ 220 കിലോമീറ്ററാണ്. സൗരയൂഥത്തിന് താരാപഥ കേന്ദ്രത്തിന് ചുറ്റും ഒരു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കാൻ ആവശ്യമായ കാലയളവിനെയാണ് [[കോസ്മിക്‌ വർഷം]] എന്നു പറയുന്നത്. ഇത് ഏകദേശം 220-250 ദശലക്ഷം ഭൗമവർഷങ്ങൾ വരും. [[സൗരയൂഥം]] അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം കുറഞ്ഞത് 20 പരിക്രമണങ്ങളെങ്കിലും പൂർത്തിയാക്കിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="biblio">{{cite web | url = http://hypertextbook.com/facts/2002/StacyLeong.shtml|work=The Physics Factbook (self-published)| author=Stacy Leong| editor=Glenn Elert |year=2002|title=Period of the Sun's Orbit around the Galaxy (Cosmic Year) | access-date=2008-06-26 }}</ref> [[ജീവാശ്മം|ഫോസിൽ]] പഠനങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിക്രമണത്തിന് ഭൂമിയിലെ ജീവികളുടെ വംശനാശവുമായി ബന്ധമുണ്ട് എന്ന് ചില ശാസ്ത്രജ്ഞർ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഗാലക്‌സിയുടെ കേന്ദ്രത്തെ ചുറ്റുമ്പോൾ സൂര്യന് ഉണ്ടാകുന്ന ലംബമായ ആന്ദോളനങ്ങൾ അതിന്റെ ഗാലക്‌സിയുടെ തലത്തിലൂടെയുള്ള ലംബമായ ചലനത്തിന് കാരണമാകുമെന്ന് ഒരു സിദ്ധാന്തം അനുമാനിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി സൂര്യന്റെ ഭ്രമണപഥം ഗാലക്‌സി ഡിസ്കിന് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുമ്പോൾ [[താരാപഥ വേലിയേറ്റം|ഗാലക്സിയിലെ ടൈഡൽ‍]] സ്വാധീനം ദുർബലമാകാൻ കാരണമാകുന്നു. ഗാലക്സി ഡിസ്കിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ കൂടുതൽ ശക്തമാകുകയും ചെയ്യും. ഇത് ഓരോ 20-25 മില്യൺ വ‍ർഷത്തിലും സംഭവിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഗണിതമാതൃകകൾ അനുസരിച്ച് ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘത്തിൽ]] നിന്നുള്ള ധൂമകേതുക്കൾ സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്ക് ഒഴുകുന്നതിന് ഇടയാക്കുന്നു. ഇത് വിനാശകരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.<ref>{{cite web | title = Perturbing the Oort Cloud | first = Michael | last = Szpir | work = American Scientist | url = http://www.americanscientist.org/issues/pub/perturbing-the-oort-cloud | access-date = 2008-03-25 | publisher = The Scientific Research Society | archive-date = 2012-04-02 | archive-url = https://web.archive.org/web/20120402163230/http://www.americanscientist.org/issues/pub/perturbing-the-oort-cloud | url-status = dead }}</ref> എന്നാൽ മറ്റു ചിലർ വാദിക്കുന്നത് സൂര്യൻ നിലവിൽ ഗാലക്‌സിയുടെ തലത്തോട് അടുത്താണെന്നും എന്നിട്ടും അവസാനത്തെ വലിയ വംശനാശം 15 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ചു എന്നുമാണ്. അതിനാൽ, സൂര്യന്റെ ലംബ സ്ഥാനത്തിന് അത്തരം ആനുകാലിക വംശനാശത്തെ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല. പകരം സൂര്യൻ ഗാലക്സിയുടെ സർപ്പിള കൈകളിലൂടെ കടന്നുപോകുമ്പോഴാണ് വംശനാശം സംഭവിക്കുന്നത് എന്നാണ് ഇവർ പറയുന്നത്. വളരെ ഉയർന്ന തോതിൽ തന്മാത്രാമേഘങ്ങളും [[നീലഭീമൻ|നീലഭീമൻ നക്ഷത്രങ്ങളും]] അടങ്ങിയിട്ടുള്ള ഈ [[സർപ്പിള താരാപഥം|സർപ്പിളകരങ്ങൾ]] അവയുടെ ഉയർന്ന ഗുരുത്വാകർഷണം മൂലം ഊർട്ട് മേഘത്തെ സ്വാധീനിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite journal|title=Mass Extinctions and The Sun's Encounters with Spiral Arms|author1=Erik M. Leitch |author2=Gautam Vasisht |year=1998|pages=51–56|issue=1|journal=New Astronomy|volume= 3|arxiv=astro-ph/9802174|doi=10.1016/S1384-1076(97)00044-4|bibcode = 1998NewA....3...51L |s2cid=17625755 }}</ref> ===ഗാലക്‌സികളുടെ കൂട്ടിയിടിയും സൗരയൂഥത്തിന്റെ തകർച്ചയും=== ==Notes== {{notelist|1}} ==അവലംബം== {{reflist | colwidth = 30em | refs = }} [[വർഗ്ഗം:സൗരയൂഥം]] [[വർഗ്ഗം:ഗ്രഹശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്ര ജ്യോതിശാസ്ത്രം]] <references /> 679dr9rats02rxkny1i81829zmn0tmr 3762252 3762247 2022-08-04T15:24:58Z Shajiarikkad 24281 /* ഗാലക്‌സികളുടെ കൂട്ടിയിടിയും സൗരയൂഥത്തിന്റെ തകർച്ചയും */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Protoplanetary-disk.jpg|ലഘുചിത്രം| ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക് കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ]] ഒരു ഭീമാകാരമായ [[തന്മാത്രാ മേഘം|തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ]] ഒരു ചെറിയ ഭാഗത്തിന് ഏകദേശം 450 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് സൗരയൂഥം രൂപം കൊണ്ടത് . <ref name="Bouvier">{{Cite journal|last=Audrey Bouvier|last2=Meenakshi Wadhwa|title=The age of the solar system redefined by the oldest Pb-Pb age of a meteoritic inclusion|journal=Nature Geoscience|year=2010|doi=10.1038/NGEO941|volume=3|issue=9|pages=637–641|bibcode=2010NatGe...3..637B}}</ref> തകർന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും മധ്യഭാഗത്ത് ശേഖരിക്കപ്പെടുകയും അതിൽ നിന്ന് [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായി വരികയും ചെയ്തു. പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിൽ ബാക്കി വന്ന പദാർത്ഥങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഉപഗ്രഹം|ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും]] മറ്റ് ചെറിയ സൗരയൂഥ വസ്തുക്കളും രൂപം കൊണ്ടത്. നെബുലാർ ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ മാതൃക 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്, [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്|ഇമ്മാനുവൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്|പിയറി-സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ തുടർന്നുള്ള വികസനം [[ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശാസ്ത്രം]], [[രസതന്ത്രം]], [[ഭൂഗർഭശാസ്ത്രം]], [[ഭൗതികശാസ്ത്രം]], ഗ്രഹശാസ്ത്രം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ ശാസ്ത്രശാഖകളുമായി ഇഴചേർന്നാണ് നടന്നത്. 1950-കളിലെ ബഹിരാകാശ യുഗത്തിന്റെ ഉദയവും [[സൗരയൂഥേതരഗ്രഹം|1990-കളിൽ സൗരയൂഥേതര ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] കണ്ടെത്തലും ഈ മാതൃകയെ വെല്ലുവിളിച്ചു. തുടർന്ന് ഇത് പരിഷ്കരിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. സൗരയൂഥം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം നിരവധി മാറ്റങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട്. പല ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ മാതൃഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള വാതകത്തിന്റെയും പൊടിപടലങ്ങളുടെയും വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടത്. മറ്റ് ചില ഉപഗ്രഹങ്ങൾ സ്വതന്ത്രമായി രൂപപ്പെട്ടതായും പിന്നീട് അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളാൽ പിടിച്ചെടുക്കപ്പെട്ടതായും കരുതപ്പെടുന്നു. [[ചന്ദ്രൻ|ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രമായ ചന്ദ്രനെ]] പോലെയുള്ള ചിലത് ഭീമാകാരമായ കൂട്ടിയിടികളുടെ ഫലമായിട്ടായിരിക്കാം രൂപം കൊണ്ടത്. ഇത്തരം കൂട്ടിയിടികൾ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദുവാണ്. ഗുരുത്വാകർഷണ ഇടപെടലുകൾ കാരണം ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനം മാറിയിരിക്കാനും സാദ്ധ്യതയുണ്ട്.<ref name="Gomes">{{Cite journal|title=Origin of the cataclysmic Late Heavy Bombardment period of the terrestrial planets|last=Gomes, R.|last2=Levison, Harold F.|last3=Tsiganis, K.|last4=Morbidelli, Alessandro|journal=Nature|year=2005|volume=435|pages=466–9|doi=10.1038/nature03676|pmid=15917802|issue=7041|bibcode=2005Natur.435..466G}}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല പരിണാമത്തിന് കാരണമായത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഈ സ്ഥാനമാറ്റമാണെന്ന് ഇപ്പോൾ കരുതപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം 5 കോടി വർഷം കൂടി കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യൻ തണുക്കാൻ തുടങ്ങുകയും അതിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ വ്യാസത്തിന്റെ പലമടങ്ങ് വികസിച്ച ഒരു [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമനാകുകയും]] ചെയ്യും. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികൾ ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക|ഗ്രഹ നെബുലയായി]] മാറി സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി അവശേഷിക്കുകയും ചെയ്യും. വിദൂര ഭാവിയിൽ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഘടനക്ക് കാര്യമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തും. ചില ഗ്രഹങ്ങൾ നശിപ്പിക്കപ്പെടുകയും മറ്റുള്ളവ [[ബഹിരാകാശം|നക്ഷത്രാന്തര ബഹിരാകാശത്തേക്ക്]] പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യും. അതായത് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യന് ചുറ്റുമുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിൽ യഥാർത്ഥ വസ്തുക്കളൊന്നും അവശേഷിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല. <ref name="dyson">{{Cite journal|title=Time Without End: Physics and Biology in an open universe|last=Freeman Dyson|journal=Reviews of Modern Physics|volume=51|pages=447–460|date=July 1979|doi=10.1103/RevModPhys.51.447|issue=3|bibcode=1979RvMP...51..447D}}</ref> ===ചരിത്രം=== [[File:Pierre-Simon Laplace.jpg|thumb|right|200px|പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] ഇന്നു നമ്മൾ കരുതുന്നതു പോലെയുളള സൗരയൂഥ സങ്കൽപം പുരാതന കാലത്ത് ഇല്ലാതിരുന്നതു കൊണ്ട് പുരാതന സാഹിത്യങ്ങളിലൊന്നും സൗരയൂഥത്തെ കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ ഇല്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെയും വികാസത്തെയും കുറിച്ചുണ്ടായ സിദ്ധാന്തങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് സൂര്യകേന്ദ്ര സിദ്ധാന്തം ആയിരുന്നു. ബി.സി.ഇ 250ൽ തന്നെ [[സാമോസിലെ അരിസ്റ്റാർക്കസ്]] ഈ ആശയം വികസിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും 17-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം വരെയും ഇതിന് വ്യാപകമായ അംഗീകാരം ലഭിക്കുകയുണ്ടായില്ല. സൗരയൂഥം (solar system) എന്ന പദം ആദ്യമായി രേഖപ്പെടുത്തിക്കാണുന്നത് 1704ൽ ആണ്.<ref>{{cite web | work=Merriam Webster Online Dictionary | title=Solar system | url = http://www.merriam-webster.com/dictionary/solar%20system | access-date=2008-04-15 |year=2008 }}</ref> 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്]], [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് രൂപപ്പെടുത്തിയ [[നെബുലാർ പരികല്പന]] പിന്നീട് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഗ്രഹങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ആപേക്ഷിക [[കോണീയ ആവേഗം|കോണീയ ആവേഗത്തിന്റെ]] അഭാവം വിശദീകരിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മയാണ് ഈ സിദ്ധാന്തം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാനുള്ള പ്രധാന കാരണം.<ref>{{cite journal | author=Michael Mark Woolfson | author-link=Michael Woolfson | journal=Philosophical Transactions of the Royal Society | volume=313 | title=Rotation in the Solar System | issue=1524 |year=1984 | pages=5–18 | bibcode=1984RSPTA.313....5W | doi=10.1098/rsta.1984.0078 | s2cid=120193937 }}</ref> എന്നാൽ 1980-കളുടെ ആരംഭം മുതൽ നടന്ന യുവതാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ അവ പൊടിയുടെയും വാതകത്തിന്റെയും തണുത്ത ഡിസ്കുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതായി കാണിച്ചു. ഇത് വീണ്ടും നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പുനരാലോചനക്ക് വിധേയമാകുന്നതിനു കാരണമായി.<ref>{{cite web | url = https://www.newscientist.com/channel/solar-system/comets-asteroids/mg13117837.100 | title=Birth of the planets: The Earth and its fellow planets may be survivors from a time when planets ricocheted around the Sun like ball bearings on a pinball table | work=New Scientist | author=Nigel Henbest |year=1991 | access-date=2008-04-18 }}</ref> സൂര്യന്റെ ഉദ്ഭവത്തെ കുറിച്ച് പഠിച്ചു കൊണ്ടു മാത്രമേ അതിന്റെ പരിണാമത്തെ കുറിച്ചും മനസ്സിലാക്കാനാവൂ. [[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റൈൻ|ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീന്റെ]] [[ആപേക്ഷികതാസിദ്ധാന്തം]] സൂര്യന്റെ ഊർജം അതിന്റെ കാമ്പിലെ [[അണുസംയോജനം|ന്യൂക്ലിയർ ഫ്യൂഷൻ]] പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഉണ്ടാവുന്നതെന്ന തിരിച്ചറിവിലേക്ക് നയിച്ചു.<ref>{{cite book | title=The Sun: A Biography | author=David Whitehouse | date=2005 | publisher=John Wiley and Sons | isbn=978-0-470-09297-2 }}</ref> 1935-ൽ, [[ആർതർ എഡിങ്ടൺ|എഡിംഗ്ടൺ]] നക്ഷത്രങ്ങൾക്കുള്ളിൽ മറ്റ് മൂലകങ്ങളും രൂപപ്പെടാമെന്ന ആശയം മുന്നോട്ടു വെച്ചു.<ref name=Hoyle2005>{{cite book | title=Fred Hoyle: A Life in Science | author=Simon Mitton | publisher=Aurum|date=2005|chapter=Origin of the Chemical Elements|pages=197–222 | isbn=978-1-85410-961-3 }}</ref> [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമന്മാരായി]] പരിണമിച്ച നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കാമ്പുകളിൽ ഹൈഡ്രജൻ, ഹീലിയം എന്നിവയെക്കാൾ ഭാരമുള്ള പല മൂലകങ്ങളും ഉണ്ടാകാമെന്ന് [[ഫ്രെഡ് ഹോയ്ൽ]] സമർത്ഥിച്ചു. ചുവപ്പു ഭീമന്മാരുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നും വീണ്ടും നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ ഈ മൂലകങ്ങൾ അവയുടെ ഭാഗമാവും.<ref name=Hoyle2005/> ==രൂപീകരണം== ===പ്രീസോളാർ നെബുല=== [[File:M42proplyds.jpg|thumb|right|200px|[[ഓറിയൺ നെബുല|ഓറിയോൺ നെബുലയിലെ]] പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക്. ]] ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ ഒരു ശകലത്തിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് [[സൗരയൂഥം]] രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പറയുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> ഈ മേഘത്തിന് ഏകദേശം 20 പാർസെക് (65 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> സൗരയൂഥ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായ ഭാഗത്തിന് 1 [[പാർസെക്]] (3.25 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസമുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Arizona">{{cite web|title=Lecture 13: The Nebular Theory of the origin of the Solar System|url = http://atropos.as.arizona.edu/aiz/teaching/nats102/mario/solar_system.html| author=Ann Zabludoff |author-link= Ann Zabludoff | access-date=2006-12-27 | date=Spring 2003 }}</ref> ഈ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയുടെ ഫലമായി ഇതിന്റെ കേന്ദ്രം 2000 മുതൽ 20000 ജ്യോതിർമാത്രയായി ചുരുങ്ങി.<ref group="lower-alpha">An astronomical unit, or AU, is the average distance between the Earth and the Sun, or about 150 million kilometres. It is the standard unit of measurement for interplanetary distances.</ref><ref name="Montmerle2006" /><ref>{{cite journal|journal=Earth, Moon, and Planets|publisher=Springer Netherlands|volume=34|year=1986|pages=93–100 |title= Further Considerations on Contracting Solar Nebula|author=J. J. Rawal|place=Nehru Planetarium, Bombay India| doi=10.1007/BF00054038|issue=1|bibcode=1986EM&P...34...93R |s2cid=121914773}}</ref> പ്രീസോളാർ നെബുല എന്നറിയപ്പെട്ട ഈ ഭാഗമാണ് പിന്നീട് സൗരയൂഥമായി രൂപപ്പെട്ടത്.<ref name="composition">{{cite conference | author=W. M. Irvine | title=The chemical composition of the pre-solar nebula | book-title=Cometary Exploration |year=1983 | volume=1 | editor=T. I. Gombosi | pages=3–12 | bibcode=1983coex....1....3I }}</ref> ഈ പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഘടന ഇന്നത്തെ സൂര്യന്റെ ഘടനക്ക് ഏകദേശം തുല്യമായിരുന്നു. ഇതിൽ 98 ശതമാനവും [[ഹൈഡ്രജൻ|ഹൈഡ്രജനും]] [[ഹീലിയം|ഹീലിയവും]] ബിഗ് ബാംഗ് ന്യൂക്ലിയോസിന്തസിസിന്റെ ഭാഗമായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട [[ലിഥിയം|ലിഥിയവും]] അടങ്ങിയതായിരുന്നു. ബാക്കി വരുന്ന രണ്ടു ശതമാനം ഈ നെബുലക്കു കാരണമായ മുൻനക്ഷത്രങ്ങളിൽ രൂപം കൊണ്ട ഘനമൂലകങ്ങളും ആയിരുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=207}} ഈ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാനത്തിൽ, അവയിലെ ഭാരമേറിയ മൂലകങ്ങൾനക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്നു.<ref name=Lineweaver2001 /> പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഭാഗമാണ് എന്നു കരുതുന്ന, ലഭ്യമായതിൽ ഏറ്റവും പഴയ ഉൽക്കാശിലയുടെ പ്രായം കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത് 4568.2 മില്യൻ വർഷമാണ്. പുരാതന ഉൽക്കാശിലകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ, പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്ന ഹ്രസ്വകാല [[നക്ഷത്രം|നക്ഷത്രങ്ങളിൽ]] മാത്രം രൂപം കൊള്ളുന Fe-60 പോലെയുള്ള [[ഐസോടോപ്പ്|ഐസോടോപ്പുകളെ]] കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നുണ്ട്. ഒന്നോ അതിലധികമോ [[സൂപ്പർനോവ]] സ്ഫോടനങ്ങൾ സൗരയൂഥം നിൽക്കുന്ന സ്ഥാനത്ത് നടന്നിട്ടുണ്ട് എന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു സൂപ്പർനോവയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഷോക്ക് തരംഗം നെബുലക്കുള്ളിൽ താരതമ്യേന സാന്ദ്രമായ പ്രദേശങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ച് സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായിരിക്കാം. വളരെ വലിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ മാത്രമേ സൂപ്പർനോവകളായി മാറുന്നുള്ളു എന്നതിനാൽ ഒറിയൺ [[നെബുല]] പോലെയുള്ള നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിൽ നിന്നായിരിക്കാം സൂര്യനും രൂപം കൊണ്ടത്. കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ ഘടനയെയും അതിനുള്ളിലെ അസാധാരണ വസ്തുക്കളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് 6.5 നും 19.5 [[പ്രകാശവർഷം|പ്രകാശവർഷത്തിനും]] ഇടയിൽ വ്യാസവും 3,000 സൗരപിണ്ഡവുമുള്ള 1,000-നും 10,000-നും ഇടയിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടത്തിലാണ് സൂര്യനും രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്. രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം 135 ദശലക്ഷത്തിനും 535 ദശലക്ഷത്തിനും ഇടയിൽ ഈ ക്ലസ്റ്റർ പിളരാൻ തുടങ്ങി. പലസിമുലേഷനുകളിലും സൂര്യന്റെ ആദ്യത്തെ 100 വർഷങ്ങളിൽ അതിനടുത്തു കൂടെ നക്ഷത്രങ്ങളും മറ്റു വസ്തുക്കളും കടന്നു പോകുന്നതായ് കാണിക്കുന്നുണ്ട്. [[കോണീയ പ്രവേഗം|കോണീയ ആവേഗം]] നിലനി‍ർത്തുന്നതിനു വേണ്ടി നെബുല അതിവേഗം കറങ്ങിത്തുടങ്ങുന്നു. നെബുലയ്ക്കുള്ളിലെ പദാർത്ഥം ഘനീഭവിക്കുമ്പോൾ അതിനുള്ളിലെ ആറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവൃത്തിയിൽ കൂട്ടിമുട്ടാൻ തുടങ്ങുകയും അവയുടെ [[ഗതികോർജ്ജം]] താപോർജ്ജമായി മാറുകയും ചെയ്യും. ഭൂരിഭാഗം ദ്രവ്യവും ശേഖരിക്കപ്പെട്ട കേന്ദ്രം ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിനെക്കാൾ കൂടുതൽ ചൂടുള്ളതാവും.<ref name= "Arizona" /> ഇതിന് ഒരു ലക്ഷത്തിലേറെ വർഷങ്ങൾ എടുക്കും.<ref name=Montmerle2006>{{cite journal|author1=Thierry Montmerle |author2=Jean-Charles Augereau |author3=Marc Chaussidon |title=Solar System Formation and Early Evolution: the First 100 Million Years|journal=Earth, Moon, and Planets|volume=98|issue=1–4|publisher=Springer|pages=39–95|year=2006|doi=10.1007/s11038-006-9087-5| bibcode=2006EM&P...98...39M |s2cid=120504344 }}</ref> [[ഗുരുത്വാകർഷണം]], വാതക മർദ്ദം, കാന്തികക്ഷേത്രങ്ങൾ, ഭ്രമണം എന്നിവ കാരണം ചുരുങ്ങുന്ന നെബുലയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ ഒരു പ്രാങ്നക്ഷത്രം (ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം ഇതുവരെ ആരംഭിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഒരു നക്ഷത്രം) രൂപം കൊള്ളുന്നു.<ref name= "Arizona" /><ref>{{cite journal |year= 2005|author=Jane S. Greaves | title= Disks Around Stars and the Growth of Planetary Systems| journal=Science | volume=307 | pages=68–71 | doi=10.1126/science.1101979 | pmid= 15637266 | issue= 5706 |bibcode = 2005Sci...307...68G |s2cid=27720602 }}</ref> പരിണാമത്തിന്റെ ഈ ഘട്ടത്തിൽ [[സൂര്യൻ]] ഒരു ടി ടൗറി നക്ഷത്രമായിരുന്നു എന്നാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്.<ref name=apj2_313>{{cite journal |author1=Caffe, M. W. |author2=Hohenberg, C. M. |author3=Swindle, T. D. |author4=Goswami, J. N. | title=Evidence in meteorites for an active early sun | journal=Astrophysical Journal Letters | volume=313 | date=February 1, 1987 | pages=L31–L35 | doi=10.1086/184826 | bibcode=1987ApJ...313L..31C | hdl=2060/19850018239 | hdl-access=free }}</ref> ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നത് നക്ഷത്രരൂപീകരണത്തിനു മുമ്പുള്ള അവയുടെ ഡിസ്കുകൾക്ക് 0.001–0.1 സൗരപിണ്ഡം മാത്രമേ ഉണ്ടായിരിക്കൂ എന്നാണ്.<ref name= "Kitamara">{{cite conference |author1=M. Momose |author2=Y. Kitamura |author3=S. Yokogawa |author4=R. Kawabe |author5=M. Tamura |author6=S. Ida | title=Investigation of the Physical Properties of Protoplanetary Disks around T Tauri Stars by a High-resolution Imaging Survey at lambda = 2 mm |journal=The Proceedings of the IAU 8Th Asian-Pacific Regional Meeting | book-title=The Proceedings of the IAU 8th Asian-Pacific Regional Meeting, Volume I |year=2003 | publisher=Astronomical Society of the Pacific Conference Series | volume=289 | editor=Ikeuchi, S. |editor2=Hearnshaw, J. |editor3= Hanawa, T. | pages=85 |bibcode=2003ASPC..289...85M }}</ref> എന്നാൽ ഇവയുടെ വിസ്താരം നൂറുകണക്കിന് [[അസ്ട്രോണമിക്കൽ യൂണിറ്റ്|ജ്യോതിർമാത്ര]] വരും. [[ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി]] [[ഓറിയൺ നെബുല |ഓറിയോൺ നെബുല]] പോലുള്ള [[നക്ഷത്രരൂപീകരണം|നക്ഷത്ര രൂപീകരണ മേഖലകളിൽ]] 1000 AU വരെ വ്യാസമുള്ള പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കുകളെ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite journal| journal=The Astronomical Journal|date=March 1999| volume= 117| issue=3| pages=1490–1504| doi=10.1086/300781| title=Hubble Space Telescope/NICMOS Imaging of Disks and Envelopes around Very Young Stars|author1=Deborah L. Padgett |author2=Wolfgang Brandner |author3=Karl R. Stapelfeldt |display-authors=etal | bibcode=1999AJ....117.1490P|arxiv = astro-ph/9902101 |s2cid=16498360}}</ref> ഇവയുടെ ഉപരിതല താപനില ഏറ്റവും ചൂടേറിയ സമയത്ത് പോലും ഏകദേശം 1,000 K മാത്രമേ കാണൂ.<ref>{{cite journal |author1=M. Küker |author2=T. Henning |author3=G. Rüdiger | title=Magnetic Star-Disk Coupling in Classical T Tauri Systems | journal=Astrophysical Journal |year=2003 | volume=589 | issue=1 | pages=397–409 | doi=10.1086/374408 | bibcode=2003ApJ...589..397K |s2cid=54039084 |url=http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143753/http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |url-status=dead |archive-date=2020-04-12 }}</ref> 50 ദശലക്ഷം വർഷം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ താപനിലയും മർദ്ദവും വളരെ ഉയരുകയും അതിന്റെ [[ഹൈഡ്രജൻ]] ഫ്യൂസ് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടായ [[ഊർജ്ജം]] അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ സങ്കോചത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും ഹൈഡ്രോസ്റ്റാറ്റിക് സന്തുലിതാവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കി.<ref name="Yi2001">{{cite journal |author1=Sukyoung Yi |author2=Pierre Demarque |author3=Yong-Cheol Kim |author4=Young-Wook Lee |author5=Chang H. Ree |author6=Thibault Lejeune |author7=Sydney Barnes | title=Toward Better Age Estimates for Stellar Populations: The <math>Y^{2}</math> Isochrones for Solar Mixture | journal=Astrophysical Journal Supplement | arxiv=astro-ph/0104292 | date=2001 | volume=136 |issue=2 | pages=417–437 | doi=10.1086/321795 | bibcode=2001ApJS..136..417Y |s2cid=118940644 }}</ref> ഇതോടെ [[സൂര്യൻ]] അതിന്റെ [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ]] ഘട്ടത്തിലേക്കു കടന്നു. മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രങ്ങൾ അവയുടെ കോറുകളിൽ നടക്കുന്ന ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനത്തിൽ നിന്നാണ് ഊർജ്ജം നേടുന്നത്. സൂര്യൻ ഇപ്പോഴും ഒരു മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രമായി തന്നെയാണ് നിലനിൽക്കുന്നത്.<ref name=sequence>{{harvnb|Zeilik|Gregory|1998|loc=p. 320 }}</ref> ആദ്യകാല സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതിനാൽ, അത് ഒടുവിൽ നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിലെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നു വേർപെട്ട് ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തെ സ്വന്തമായി ഭ്രമണം ചെയ്തു തുടങ്ങി. ===ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണം=== വിവിധ ഗ്രഹങ്ങൾ സൗരനെബുലയിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം അവശേഷിച്ച ധൂളിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] ജനനം. ഇപ്പോൾ പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് പ്രാങ്‌നക്ഷത്രത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്ന അക്രിഷൻ ഡിസ്കിലെ പൊടിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് എന്ന ആശയമാണ്. ഈ പൊടിപടലങ്ങൾ ആദ്യം 200 മീറ്റർ വരെ വ്യാസമുള്ള ചെറിയ കൂട്ടങ്ങളായി രൂപപ്പെട്ടു. പിന്നിട് ഇവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിച്ച് ഏകദേശം 100 കി.മീറ്ററോളം വ്യാസമുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങളായി മാറി. തുടർന്നുള്ള കൂട്ടിയിടികളിലൂടെ ഇവ സാവധാനം വലുതായി കൊണ്ടിരുന്നു. പ്രതിവർഷം ഏതാനും സെന്റീമീറ്റർ എന്ന തോതിലായിരുന്നു വളർച്ച.<ref name=Goldreich1973>{{cite journal |author1=P. Goldreich |author2=W. R. Ward | title=The Formation of Planetesimals | journal=Astrophysical Journal |year=1973 | volume=183 | pages=1051 | bibcode=1973ApJ...183.1051G | doi=10.1086/152291 }}</ref> സൂര്യനിൽ നിന്ന് 4 ജ്യോതിർമാത്ര ദൂരത്തിനുള്ളിൽ വരുന്ന ഭാഗമാണ് ആന്തരസൗരയൂഥം. [[ജലം]], [[മീഥെയ്ൻ]] തുടങ്ങിയവക്ക് ഘനീഭവിക്കാൻ കഴിയാത്ത തരത്തിലുള്ള താപനില ഇവിടെയുണ്ടാവും.അതിനാൽ അവിടെ രൂപം കൊള്ളുന്ന ഗ്രഹശകലങ്ങൾ, ഉയർന്ന ദ്രവണാങ്കങ്ങളുള്ള ലോഹങ്ങളും (ഇരുമ്പ്, നിക്കൽ, അലൂമിനിയം പോലെയുള്ളവ) പാറകൾ നിറഞ്ഞ സിലിക്കേറ്റുകളും പോലെയുള്ള സംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ. ഈ സംയുക്തങ്ങൾ പ്രപഞ്ചത്തിൽ വളരെ വിരളമാണ്. നെബുലയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 0.6% മാത്രമേ ഇവ കാണുകയുള്ളു. അതിനാൽ ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്ക് വളരെയധികം വളരാൻ കഴിയില്ല.<ref name=Arizona /> ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊണ്ടു തുടങ്ങുമ്പോൾ 0.05 ഭൌമ പിണ്ഡം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളൂ. പിന്നീട് ഇവ സാവധാനം സാവധാനം വളർന്നു തുടങ്ങും. [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം ഒരു ലക്ഷം വർഷത്തോളം ഈ വളർച്ച തുടർന്നു കൊണ്ടിരിക്കും. ഈ ഗ്രഹത്തിന്റെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തുക്കൾ തമ്മിലുണ്ടായ കൂട്ടിയിടികളുടേയും ലയനങ്ങളുടേയും‌ ഫലമായാണ് ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ വലുപ്പത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref name=sciam /> ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ, അവക്കു ചുറ്റും ധൂളീപടലങ്ങളുടെ ഒരു ഡിസ്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ധൂളീപടലങ്ങൾക്ക് ഗ്രഹങ്ങളോളം വേഗത്തിൽ സൂരുനെ ചുറ്റാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ കോണിയ ആക്കത്തിന് മാറ്റം വരുത്തുകയും അവ പുതിയൊരു ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തു.ഡിസ്കിന്റെ സാന്ദ്രതയും താപനിലയിലെ വ്യതിയാനങ്ങളും സ്ഥാനാന്തരണത്തിന്റെ നിരക്കിനെ നിയന്ത്രിക്കുന്നുവെന്നാണ് മോഡലുകൾ കാണിക്കുന്നത്.<ref name=dangelo_lubow_2010>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2=Lubow, S. H. |title=Three-dimensional Disk-Planet Torques in a Locally Isothermal Disk|journal=The Astrophysical Journal|date=2010|volume=724|issue=1|pages=730–747|doi=10.1088/0004-637X/724/1/730|arxiv = 1009.4148 |bibcode = 2010ApJ...724..730D |s2cid=119204765}}</ref><ref name=li2011>{{cite book|last=Lubow|first=S. H.|author2=Ida, S. |chapter=Planet Migration |bibcode=2011exop.book..347L| title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press, Tucson, AZ| editor=S. Seager. |pages=347–371|year=2011|arxiv=1004.4137 }}</ref> ഡിസ്ക് ചിതറിപ്പോകുന്നതിനനുസരിച്ച് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ കൂടുതൽ കൂടുതൽ ഉള്ളിലേക്ക് നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് ആന്തര ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref>{{cite web | author=Staff | title=How Earth Survived Birth | work=Astrobiology Magazine | date=12 January 2010 | url = http://www.astrobio.net/pressrelease/3370/how-earth-survived-birth | access-date=2010-02-04 }}</ref> [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വക്കപ്പുറത്ത്]] ഹിമകണങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതിനാവശ്യമായത്രയും താപനില കുറയുന്ന പ്രദേശത്തെ ഹിമരേഖ എന്നു വിളിക്കും. ഈ ഹിമരേഖക്കപ്പുറത്തുള്ള ഭാഗങ്ങളിൽ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. ഇവയെ [[ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങൾ]] എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ലോഹങ്ങളെക്കാളും സിലിക്കേറ്റുകളെക്കാളും സമൃദ്ധമായിരുന്നു ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ നിർമ്മിതിക്കാവശ്യമായ മഞ്ഞുപാളികൾ. [[ഹൈഡ്രജൻ]], [[ഹീലിയം]] തുടങ്ങിയ വാതകങ്ങളെ കൂടുതലായി പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിന് ഈ വലിപ്പക്കൂടുതൽ സഹായിച്ചു.<ref name="Arizona" /> ഹിമരേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്തുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങൾ ഏകദേശം 3 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] നാല് മടങ്ങ് ദ്രവ്യം ശേഖരിച്ചു.<ref name=sciam /> ഇപ്പോൾ നാല് ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ആകെ ദ്രവ്യമാനം സൂര്യനൊഴികെയുള്ള സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ 99% വരും. [[വ്യാഴം]] മഞ്ഞ് രേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്ത് കിടക്കുന്നത് യാദൃശ്ചികമല്ലെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ വിശ്വസിക്കുന്നു. മഞ്ഞുമൂടിയ വസ്തുക്കളിൽ നിന്നുള്ള ബാഷ്പീകരണത്തിലൂടെ ഹിമരേഖ വലിയ അളവിൽ ജലം ശേഖരിക്കുന്നതിനാൽ, അത് താഴ്ന്ന മർദ്ദമുള്ള ഒരു പ്രദേശം സൃഷ്ടിച്ചു. ഇത് പൊടിപടലങ്ങളുടെ പരിക്രമണവേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും സൂര്യനിലേക്കുള്ള അവയുടെ ചലനം തടയുകയും ചെയ്തു. സൂര്യനിൽ നിന്നും 5 ജ്യോതിർമാത്രക്ക് അപ്പുറത്ത് ഇങ്ങനെ വൻതോതിൽ ദ്രവ്യസാന്ദ്രീകരണം നടന്നു.ഇങ്ങനെ കൂടിച്ചേർന്ന ദ്രവ്യം വളരെ വലിയ കാമ്പായി രൂപപ്പെട്ടു. ഇതിന് ഭൂമിയുടേതിനേക്കാൾ 10 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി വർദ്ധിച്ച തോതിൽ ചുറ്റുപാടു നിന്നും വാതകങ്ങൾ വലിച്ചെടുക്കുകയും അവ കാമ്പിനെ പൊതിഞ്ഞു നിൽക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=ayliffe_bate_2009>{{cite journal|last=Ayliffe|first=B.|author2= Bate, M. R.|title=Gas accretion on to planetary cores: three-dimensional self-gravitating radiation hydrodynamical calculations|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|year=2009|volume=393|issue=1|pages=49–64|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.14184.x|arxiv = 0811.1259 |bibcode = 2009MNRAS.393...49A |s2cid=15124882}}</ref><ref name=dangelo_bodenheimer_2013>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Bodenheimer, P. |title=Three-dimensional Radiation-hydrodynamics Calculations of the Envelopes of Young Planets Embedded in Protoplanetary Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2013|volume=778|issue=1|pages=77 (29 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/778/1/77|arxiv = 1310.2211 |bibcode = 2013ApJ...778...77D |s2cid=118522228}}</ref> ആവരണ വാതങ്ങളുടെ പിണ്ഡവും കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡവും തുല്യമാകുന്നതോടെ ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് വളരെ ഉയരുകയും ഏകദേശം 10⁵ വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് ഭൂമിയുടെ 150 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുള്ളവയായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. അവസാനം ഇത് 318 ഭൗമപിണ്ഡം വരെയാകുന്നു.<ref name=lhdb2009>{{cite journal|last=Lissauer|first=J. J.|author2=Hubickyj, O. |author3=D'Angelo, G. |author4=Bodenheimer, P. |title=Models of Jupiter's growth incorporating thermal and hydrodynamic constraints| journal=Icarus|year=2009|volume=199|issue=2| pages=338–350|arxiv=0810.5186|doi=10.1016/j.icarus.2008.10.004|bibcode=2009Icar..199..338L |s2cid=18964068}}</ref> [[ശനി]] വ്യാഴം രൂപം കൊണ്ട് ഏതാനും ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷമാണ്ഉണ്ടായത്. അതിനാൽ ശനിക്ക് വ്യാഴത്തെ അപേക്ഷിച്ച് കുറച്ച് വാതക പടലങ്ങൾ മാത്രമാണ് ലഭ്യമായത്. ഇതാണ് ശനിയുടെ വലിപ്പം വ്യാഴത്തിനേക്കാൾ ചെറുതായത്.<ref name=sciam>{{cite journal|title=The Genesis of Planets|author=Douglas N. C. Lin | journal=Scientific American | issue=5|volume=298|date=May 2008 | pages=50–59 | url = http://www.sciam.com/article.cfm?id=the-genesis-of-planets | format=fee required|doi=10.1038/scientificamerican0508-50|pmid=18444325 |bibcode = 2008SciAm.298e..50C }}</ref><ref name="ddl2011">{{cite book |chapter=Giant Planet Formation |title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press |first1=Gennaro |last1=D'Angelo |first2=Richard H. |last2=Durisen |first3=Jack J. |last3=Lissauer |editor-first=Sara |editor-last=Seager |pages=319–346 |date=December 2010 |isbn=978-0-8165-2945-2 |bibcode=2010exop.book..319D |arxiv=1006.5486}}</ref> യുവസൂര്യനെ പോലെയുള്ള ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളിൽ പ്രായമായ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ ശക്തമായ [[സൗരവാതം]] ഉള്ളതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യാഴവും ശനിയും ഉണ്ടായതിന് ശേഷമാണ് യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും രൂപപ്പെട്ടത് എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ശക്തമായ സൗരകാറ്റ് മൂലം വളരെ ദൂരേക്ക് പറന്നു പോയ ധൂളീപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടത്. തൽഫലമായി ആ ഗ്രഹങ്ങൾക്ക് കുറച്ച് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ശേഖരിക്കാനേ കഴിഞ്ഞുള്ളു. ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണ സിദ്ധാന്തങ്ങളുടെ പ്രധാന പ്രശ്നം അവ രൂപം കൊണ്ട കാലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. നിലവിലുള്ള സ്ഥാനങ്ങളിലാണ് അവ രൂപം കൊണ്ടത് എങ്കിൽ അവയുടെ കോറുകൾ ഉണ്ടാവുന്നതിന് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളെടുക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ddl2011" /> ഇതിനർത്ഥം യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും കുറേ കൂടി സൂര്യനോട് അടുത്ത പ്രദേശത്തായിരിക്കാം രൂപപ്പെട്ടിരിക്കുക എന്നാണ്. ഇത് വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും ഇടയിലോ അവക്കടുത്തോ ആയിരിക്കാം‌. പിന്നീട് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങിയതായിരിക്കാം. ഗ്രഹശകല രൂപീകരണകാലത്ത് എല്ലാ പദാർത്ഥങ്ങളും സൂര്യനു സമീപത്തേക്കു മാത്രം നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നവ ആയിരുന്നില്ല. [[ധൂമകേതു]] വൈൽഡ് 2-നെ പഠിച്ചതിൽ നിന്നും കിട്ടിയ വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല രൂപീകരണ സമയത്ത് ചൂടേറിയ ആന്തരിക സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങൾ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ മേഖലയിലേക്ക് കുടിയേറുകയായിരുന്നു എന്നാണ്.<ref name="thommes" /><ref name="Levison2007" /> [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം മൂന്നു മുതൽ പത്തു ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ യുവസൂരനിൽ നിന്നുള്ള സൗരവാതം പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലെ ധൂളീപടലങ്ങളെയും വാതകങ്ങളെയും നക്ഷത്രാന്തരീയ സ്ഥലത്തേക്ക് അടിച്ചു പറത്തി.<ref name=sciam/><ref>{{cite journal | author=B. G. Elmegreen| title=On the disruption of a protoplanetary disc nebula by a T Tauri like solar wind | journal=Astronomy & Astrophysics |year=1979 | volume=80 | issue=1 | pages=77 | bibcode=1979A&A....80...77E }}</ref><ref>{{cite web |date=24 November 2004 |author=Heng Hao |publisher=Harvard University |title=Disc-Protoplanet interactions |url=http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |access-date=2006-11-19 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060907170907/http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |archive-date=7 September 2006 }}</ref> ==തുടർന്നുള്ള പരിണാമം== ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തിലോ അതിനടുത്തോ രൂപപ്പെട്ടതാണെന്നാണ് ആദ്യം കരുതിയിരുന്നത്. 20 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ഇത് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇപ്പോൾ പല ഗ്രഹ ശാസ്ത്രജ്ഞരും സൗരയൂഥം അതിന്റെ പ്രാരംഭ രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം വളരെയേറെ രൂപമാറ്റം വന്നു കഴിഞ്ഞതാണ് എന്നു കരുതുന്നു. ആദ്യകാലത്ത് ബുധന്റെ അത്രയും പിണ്ഡമുള്ള നിരവധി വസ്തുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ബാഹ്യ സൗരയൂഥം ഇപ്പോൾ ഉള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ ഒതുക്കമുള്ളതായിരുന്നു. [[കൈപ്പർ വലയം]] സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു.<ref>{{cite web|author=Mike Brown |url = http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/moon/index.html |title=Dysnomia, the moon of Eris |work=Personal web site|access-date=2008-02-01 |author-link = Michael E. Brown }}</ref> ===ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ=== ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ആന്തര സൗരയൂഥത്തിൽ [[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെയും]] ചൊവ്വയുടെയുമിടക്കു വലിപ്പമുള്ള 50 മുതൽ 100 വരെ കുഞ്ഞുഗ്രഹങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Petit2001" /><ref name="Kominami">{{cite journal|title=The Effect of Tidal Interaction with a Gas Disk on Formation of Terrestrial Planets|author1=Junko Kominami |author2=Shigeru Ida |place=Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo, Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo|year=2001 | doi=10.1006/icar.2001.6811|journal=Icarus |volume=157|issue=1|pages=43–56|bibcode=2002Icar..157...43K }}</ref> ഇവ കൂട്ടിയിടിച്ചും കൂടിച്ചേർന്നും കൂടുതൽ വലിയ ഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ ഒരു ദശലക്ഷം വർഷത്തോളം എടുത്തു. ഇന്നു കാണുന്ന നാലു ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതു വരെ ഈ പ്രകൃയ തുടർന്നു.<ref name=sciam /> ഇത്തരം ഒരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രഹമായ [[ചന്ദ്രൻ]] രൂപംകൊണ്ടത് എന്നു കരുതുന്നു. [[ബുധൻ|ബുധന്റെ]] പുറംപാളി തെറിച്ചു പോയതും ഇതിലൊരു കൂട്ടിയിടി മൂലമാകാം.<ref name=Solomon2003>{{cite journal|author=Sean C. Solomon|title=Mercury: the enigmatic innermost planet|journal=Earth and Planetary Science Letters|volume=216|issue=4|year=2003|pages=441–455|doi=10.1016/S0012-821X(03)00546-6| bibcode=2003E&PSL.216..441S }}</ref> ഈ മോഡലിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു പ്രശ്നം പ്രോട്ടോ ടെറസ്ട്രിയൽ ഗ്രഹങ്ങളുടെ പ്രാരംഭ ഭ്രമണപഥം എങ്ങനെയെന്ന് വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല എന്നതാണ്. ഇതനുസരിച്ച് ഇവക്ക് വളരെ കൂടിയ [[വികേന്ദ്രത]] ആവശ്യമാണ്. എന്നാൽ ഇന്ന് അവയ്ക്ക് സുസ്ഥിരവും ഏതാണ്ട് വൃത്താകൃതിയിലുള്ളതുമായ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഉള്ളത്.<ref name="Petit2001" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുമ്പോൾ ധൂളീപടലവലയം പൂർണ്ണമായും സൂര്യനാൽ പുറംതള്ളപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടാവില്ല എന്നതാണ് ഒരു പരികല്പന. ഈ ധൂളീവലയങ്ങളുടെ ഗുരുത്വവലിവു മൂലം ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഊർജ്ജ നില കുറയുകയും അവ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name= Kominami /> മറ്റൊരു പരികല്പന പറയുന്നത് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന ചെറു ഗ്രഹശകലങ്ങളോ മറ്റു വസ്തുക്കളോ ആയിരിക്കാം ഈ ഗുരുത്വവലിവിന് കാരണമായത് എന്നാണ്. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ വേഗത കുറക്കുകയും ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലേക്കെത്തിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഈ പരികല്പന പറയുന്നത്.<ref>{{cite journal|title=Final Stages of Planet Formation|author1=Peter Goldreich |author2=Yoram Lithwick |author3=Re'em Sari |journal=The Astrophysical Journal|volume=614|issue=1|pages=497–507|date=10 October 2004|doi=10.1086/423612|bibcode=2004ApJ...614..497G|arxiv = astro-ph/0404240 |s2cid=16419857 }}</ref> ===ഛിന്നഗ്രഹവലയം=== ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്കു പുറത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്നും 2 ജ്യോതിർമാത്രക്കും‌ 4 ജ്യോതിർമാത്രക്കും ഇടയിൽ കിടക്കുന്ന പെഅദേശമാണ് [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം]. ഭൂമിയെ പോലെയുള്ള രണ്ടോ മൂന്നോ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാനുള്ള ദ്രവ്യം ഈ മേഖലയിലുണ്ട്. എന്നാൽ അവിടെ ധാരാളം ഗ്രഹശകലങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയാണുണ്ടായത്. ഇവ ചേർന്ന് ചന്ദ്രനെയും ചൊവ്വയെയും പോലുള്ള ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയുണ്ടായെങ്കിലും വ്യാഴത്തിന്റെ സാമിപ്യം മൂലം പിന്നീട് വളരെ നാടകീയമായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഈ മേഖലയിലുണ്ടായത്. <ref name="Bottke2005">{{cite journal |author1=Bottke, William F. |author2=Durda, Daniel D. |author3=Nesvorny, David |display-authors=et al. | title=Linking the collisional history of the main asteroid belt to its dynamical excitation and depletion | journal=Icarus | volume=179|issue=1 | pages=63–94|year=2005 | doi=10.1016/j.icarus.2005.05.017 | url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_Icarus_2005_179_63-94_Linking_Collision_Dynamics_MB.pdf| bibcode=2005Icar..179...63B }}</ref>.<ref name="Petit2001">{{cite journal |first1=Jean-Marc |last1=Petit |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |title=The Primordial Excitation and Clearing of the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=153 |issue=2 |pages=338–347 |year=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6702 |url=http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |bibcode=2001Icar..153..338P |access-date=2006-11-19 |archive-date=2007-02-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221085835/http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |url-status=dead }}</ref> വ്യാഴവും ശനിയും ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്ന അനുരണനങ്ങൾ അതിശക്തമാണ്. ഇതിന്റെ ഫലമായി ഈ ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ ഛിന്നഭിന്നമായി. വ്യാഴത്തിന്റെ ശക്തമായ ഗുരുത്വബലം ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും അവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനു കാരണമാവുകയും ചെയ്തു. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഇവ വീണ്ടും ചെറുകഷണങ്ങളായി മാറി.<ref>{{cite journal |author1=R. Edgar |author2=P. Artymowicz | title=Pumping of a Planetesimal Disc by a Rapidly Migrating Planet | journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |year=2004 | volume=354 | issue=3 | pages=769–772 | url = http://www.utsc.utoronto.ca/~pawel/edgar+artymowicz.pdf | access-date=2008-05-12 | doi = 10.1111/j.1365-2966.2004.08238.x | bibcode=2004MNRAS.354..769E|arxiv = astro-ph/0409017 |s2cid=18355985 }}</ref> വ്യാഴം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തെത്തുടർന്ന് സൗരയൂഥത്തിന്റെ അകത്തേക്ക് നീങ്ങിയതിന്റെ ഫലമായി അനുരണനങ്ങൾ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ കൂടുതൽ വ്യാപിക്കുകയും ആ ഭാഗത്തെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത ആപേക്ഷികമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite conference | author=E. R. D. Scott | title=Constraints on Jupiter's Age and Formation Mechanism and the Nebula Lifetime from Chondrites and Asteroids | book-title = Proceedings 37th Annual Lunar and Planetary Science Conference | publisher = Lunar and Planetary Society |year=2006 | location = League City, Texas | bibcode =2006LPI....37.2367S }}</ref> വലിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വബലത്തിന്റെയും ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ ചിതറിത്തെറിക്കലിന്റെയും ഫലമായി ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ചെറുഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി..<ref name="Bottke2005" /><ref name="OBrien2007" /> ഇവയിൽ കുറെയെണ്ണം വ്യാഴത്തിന്റെ ആകർഷണവും കൂട്ടിയിടിയും മൂലം പുറത്തേക്കു തെറിച്ചു പോകുകയും കുറേയെണ്ണം ആന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്കു കുടിയേറുകയും ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ അവയോടു കൂടിച്ചേരുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name="Bottke2005" /><ref name="Raymond2007" /><ref>{{cite web| author= Susan Watanabe| date=20 July 2001 | url = http://www.jpl.nasa.gov/news/features.cfm?feature=520| title =Mysteries of the Solar Nebula| publisher = NASA| access-date = 2007-04-02 }}</ref> ഈ ശോഷണകാലഘട്ടത്തിൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന്റെ ആകെ പിണ്ഡം ഭൂമിയുടെതിന്റെ ഒരു ശതമാനത്തിൽ താഴെയാവുകയും ചെയ്തു.<ref name=OBrien2007>{{cite journal|author1=O'Brien, David |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Bottke, William F. |title=The primordial excitation and clearing of the asteroid belt—Revisited |journal=Icarus |volume=191 |issue=2 |pages=434–452 |year=2007 |doi=10.1016/j.icarus.2007.05.005 |url=http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/OBrien_2007_Icarus_191_434_Primordial_Excitation_Clearing_Asteroid_Belt.pdf|bibcode=2007Icar..191..434O }}</ref> അപ്പോഴും ഇന്നുള്ളതിനേക്കാൾ 10-20 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു അതിന്. ഇപ്പോൾ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന് 0.0005 ഭൗമപിണ്ഡം മാത്രമാണുള്ളത്.<ref name=Krasinsky2002>{{cite journal |author=Georgij A. Krasinsky |author2=Elena V. Pitjeva |author3=M. V. Vasilyev |author4=E. I. Yagudina | bibcode=2002Icar..158...98K |title=Hidden Mass in the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=158 |issue=1 |pages=98–105 |date=July 2002 |doi=10.1006/icar.2002.6837 |author2-link=Elena V. Pitjeva |author-link=Georgij A. Krasinsky }}</ref> വ്യാഴത്തിന്റെയും ശനിയുടെയും ഭ്രമണപഥത്തിൽ പിന്നീടുണ്ടായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തെ വീണ്ടും ശോഷിപ്പിച്ച് ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലാക്കിയത്. ഭൂമിയിൽ നിലവിലുള്ള ജലാംശത്തിൽ (~6×1021 കി.ഗ്രാം) ഒരു പങ്ക് സൗരയൂഥത്തിലെ ഇത്തരം വലിയ ആഘാതങ്ങളിലൂടെ ആദ്യകാല ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ നിന്ന് കരസ്ഥമാക്കിയതായിരിക്കാം. ഭൂമിയുടെ രൂപീകരണ സമയത്ത് ജലം വളരെ കുറവാണ്. അത് പിന്നീട് പുറത്തു നിന്ന് ലഭിച്ചതായിരിക്കണം.<ref name=Hsieh2006 /> ഗ്രഹശകലങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യാഴത്തിന്റെ സമ്മർദ്ദത്താൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ നിന്നും പുറത്തേക്കു തെറിച്ച ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളിൽ നിന്നുമായിരിക്കാം ഇങ്ങനെ അധികജലം കിട്ടിയത് എന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref name=Raymond2007>{{cite journal |author1=Raymond, Sean N. |author2=Quinn, Thomas |author3=Lunine, Jonathan I. |title=High-resolution simulations of the final assembly of Earth-like planets 2: water delivery and planetary habitability | journal=Astrobiology | volume=7 | pages=66–84 |year=2007 | doi=10.1089/ast.2006.06-0126 | bibcode=2007AsBio...7...66R | pmid=17407404 | issue=1|arxiv = astro-ph/0510285 |s2cid=10257401 }}</ref> 2006ൽ കണ്ടെത്തിയ [[മുഖ്യധാരാവാൽനക്ഷത്രങ്ങൾ|മുഖ്യധാരാധൂമകേതുക്കളും]] ഭൂമിയിലേക്കു ജലമെത്തിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=Hsieh2006>{{cite journal|title=A Population of Comets in the Main Asteroid Belt |author=Henry H. Hsieh |author2=David Jewitt |journal=Science|date=23 March 2006 | volume=312|pages=561–563 | doi=10.1126/science.1125150 |pmid=16556801|issue=5773|bibcode = 2006Sci...312..561H |s2cid=29242874 |author2-link=David Jewitt |url=http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143808/http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |url-status=dead |archive-date=12 April 2020 }}</ref><ref>{{cite web|title=New comet class in Earth's backyard|url = http://www.astronomy.com/asy/default.aspx?c=a&id=4100| publisher=astronomy.com|author=Francis Reddy|year=2006|access-date=2008-04-29 }}</ref> എന്നാൽ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിൽ നിന്നോ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നോ ഉള്ള [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കൾ]] ഭൂമിയിലെ ജലത്തിന്റെ 6% ൽ കൂടുതൽ വിതരണം ചെയ്യുന്നില്ല..<ref name="Gomes" /><ref>{{cite journal |author1=Morbidelli, Alessandro |author2=Chambers, J. |author3=Lunine, Jonathan I. |author4=Petit, Jean-Marc |author5=Robert, F. |author6=Valsecchi, Giovanni B. |author7=Cyr, K. E. | title= Source regions and timescales for the delivery of water to the Earth | journal= Meteoritics & Planetary Science | volume=35 | pages=1309–1320 | issn= 1086-9379 |year=2000 |bibcode = 2000M&PS...35.1309M |doi = 10.1111/j.1945-5100.2000.tb01518.x | issue= 6 |doi-access=free }}</ref> ജീവൻ തന്നെ ഈ രീതിയിൽ ഭൂമിയിൽ നിക്ഷേപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കാമെന്നാണ് [[പാൻസ്പെർമിയ]] സിദ്ധാന്തം പറയുന്നത്. എന്നാൽ ഈ ആശയം പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല..<ref>{{cite journal|title=From Panspermia to Bioastronomy, the Evolution of the Hypothesis of Universal Life|author1=Florence Raulin-Cerceau |author2=Marie-Christine Maurel |author3=Jean Schneider |publisher=Springer Netherlands|journal=Origins of Life and Evolution of Biospheres|year=1998|volume=28|issue=4/6|doi=10.1023/A:1006566518046 | pages=597–612|pmid=11536892 |bibcode=1998OLEB...28..597R |s2cid=7806411 }}</ref> ===ഗ്രഹസ്ഥാനാന്തരം=== നെബുലാർ പരികല്പനയനുസരിച്ച് [[യുറാനസ്|യുറാനസും]] [[നെപ്റ്റ്യൂൺ|നെപ്റ്റ്യൂണും]] ഇപ്പോഴത്തെ സ്ഥാനത്തായിരിക്കില്ല രൂപം കൊണ്ടിട്ടുണ്ടാവുക. സൗര നെബുലയുടെ സാന്ദ്രത ഇത്രയെറെ കുറവുള്ള പ്രദേശത്ത് ഇവ രൂപം കൊള്ളാനുള്ള സാദ്ധ്യത വളരെ കുറവാണ്..<ref name=Taylor2001>{{cite web|url = http://www.psrd.hawaii.edu/Aug01/bombardment.html|title= Uranus, Neptune, and the Mountains of the Moon|work= Planetary Science Research Discoveries | date=21 August 2001 | author=G. Jeffrey Taylor | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology |access-date=2008-02-01 }}</ref> ഇവ രണ്ടും വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും സമീപമുള്ള ഭ്രമണപഥങ്ങളിൽ രൂപപ്പെട്ടതായി കരുതപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിനാവശ്യമായ കൂടുതൽ വസ്തുക്കൾ ലഭ്യമായിരുന്നു. പിന്നീട്ദ ശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് അവയുടെ നിലവിലെ സ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് കുടിയേറുകയാണുണ്ടായത്.<ref name="thommes">{{cite journal |author1=Thommes, E. W. |author2=Duncan, M. J. |author3=Levison, Harold F. | title=The Formation of Uranus and Neptune among Jupiter and Saturn | journal=Astronomical Journal | arxiv=astro-ph/0111290 |year=2002 | volume=123 | issue=5 | pages=2862–2883 | doi=10.1086/339975 | bibcode=2002AJ....123.2862T |s2cid=17510705 }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരം എന്ന ആശയം വെച്ചുകൊണ്ട് മാത്രമെ ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ നിലനില്പും സവിശേഷതകളും വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref name="Levison2007">{{cite journal | first1=Harold F. |last1=Levison |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |first3=Christa |last3=Van Laerhoven | display-authors=etal | title=Origin of the Structure of the Kuiper Belt during a Dynamical Instability in the Orbits of Uranus and Neptune|year=2007| bibcode=2008Icar..196..258L | arxiv=0712.0553 | doi=10.1016/j.icarus.2007.11.035 | journal=Icarus | volume=196 | issue=1 | pages=258–273 |s2cid=7035885 }}</ref> നെപ്ട്യൂണിനപ്പുറം [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ ബെൽറ്റ്]], സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക്, [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] എന്നിങ്ങനെ [[സൗരയൂഥം]] പരന്നു കിടക്കുന്നുണ്ട്. നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന മിക്ക [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കളുടെയും]] ഉത്ഭവസ്ഥാനം ഈ പ്രദേശമാണ്. സൂര്യനിൽ നിന്ന് ഇത്രയും അകലത്തിൽ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാൻ അനുവദിക്കാത്തവിധം പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കൂടിച്ചേരൽ വളരെ മന്ദഗതിയിലായിരിക്കും.<ref name="Taylor2001" /> കൈപ്പർ ബെൽറ്റ് സൂര്യനിൽ നിന്ന് 30നും 55നും ജ്യോതിർമാത്ര ഇടയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അതേസമയം സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക് 100 ജ്യോതിർമാത്രയിലധികം ദൂരം വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു.<ref name="Levison2007" /> ഊർട്ട് ക്ലൗഡ് ഏകദേശം 50,000 ജ്യോതിർമാത്രക്കും അപ്പുറമാണ് കിടക്കുന്നത്.<ref>{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=3 February 2008 }}</ref> യുറാനസിന്റെയും നെപ്ട്യൂണിന്റെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾക്കപ്പുറമായിരുന്നു കൈപ്പർ വലയത്തിന്റെ അകത്തെ അറ്റം. ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു. 50% സിമുലേഷനുകളിലും യുറാനസ് നെപ്റ്റ്യൂണിനേക്കാൾ അകലെയാണ്.<ref name="Tsiganis05"> {{cite journal |last1=Tsiganis |first1=K. |first2=R. |last2=Gomes |first3=A. |last3=Morbidelli |first4=H. |last4=F. Levison |date=2005 |title=Origin of the orbital architecture of the giant planets of the Solar System |journal=Nature |volume=435 |issue=7041 |pages=459–461 |url= https://www-n.oca.eu/morby/papers/nature-papers-5-26-05.pdf |doi=10.1038/nature03539 |pmid=15917800 |bibcode = 2005Natur.435..459T |s2cid=4430973 }}</ref><ref name="Gomes" /><ref name="Levison2007" /> നൈസ് മോഡൽ അനുസരിച്ച് സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം എല്ലാ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ സാവധാനത്തിൽ മാറുന്നത് തുടർന്നു. ഏതാണ്ട് 400 കോടി വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് [[വ്യാഴം]] രണ്ടു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കുമ്പോൾ [[ശനി]] ഒരു തവണ എന്ന നിലയിലേക്കായി ഇവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം.<ref name="Levison2007" /> ഇതിന്റെ ഫലമായി ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളിലേക്കുള്ള ഗുരുത്വതള്ളൽ വർദ്ധിക്കുകയും നെപ്റ്റ്യൂൺ യുറാനസ്സിനും അപ്പുറത്തുള്ള പുരാതന കൈപ്പർ വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിനീക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു..<ref name="Tsiganis05" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ പുറത്തേക്കു നീങ്ങിയപ്പോൾ അവിടെയുള്ള ഹിമശകലങ്ങൾ ഇവയിലേക്ക് അടിഞ്ഞുകൂടി.<ref name="Levison2007" /> ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങൾ ഗണ്യമായി കുടിയേറിയതായി കരുതുന്നില്ല.<ref name=sciam/> ഭൂമിയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ [[ചൊവ്വ]] ഇത്ര ചെറുതായത് എന്തുകൊണ്ടാണ് എന്നൊരു സംശയവും നിലവിലുണ്ട്. ടെക്സാസിലെ സാൻ അന്റോണിയോയിലെ സൗത്ത് വെസ്റ്റ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ഒരു പഠനം (ഗ്രാൻഡ് ടാക്ക് ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു) അനുസരിച്ച് വ്യാഴം ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ കുറെകൂടി ഉൾഭാഗത്തായിരുന്നു എന്നു പറയുന്നു. പിന്നീടാണ് ഇത് ഇപ്പോൾ നിലവിലുള്ള സ്ഥാനത്തേക്ക് കുടിയേറിയത്. അതിനാൽ ചൊവ്വക്കാവശ്യമുള്ള വസ്തുക്കളിൽ വലിയൊരു ഭാഗം വ്യാഴം പിടിച്ചെടുത്തു. വരണ്ട ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും ധൂമകേതുക്കൾക്ക് സമാനമായ ജലസമൃദ്ധമായ വസ്തുക്കളും ഉള്ള ആധുനിക ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ സവിശേഷതകളെ കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കാനും ഇതേ സിമുലേഷൻ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്.<ref>{{cite press release | url=http://www.astronomy.com/News-Observing/News/2011/06/Jupiter%20may%20have%20robbed%20Mars%20of%20mass%20new%20report%20indicates.aspx | title= Jupiter may have robbed Mars of mass, new report indicates | work= Southwest Research Institute, San Antonio, Texas | date=June 6, 2011}}</ref><ref>{{Cite journal |author1=Walsh, K. J. |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Raymond, S. N. |author4=O'Brien, D. P. |author5=Mandell, A. M. | title = A low mass for Mars from Jupiter's early gas-driven migration | doi = 10.1038/nature10201 | journal = Nature | volume = 475 | issue = 7355 | pages = 206–209 |year = 2011 | pmid = 21642961 | arxiv = 1201.5177 | bibcode = 2011Natur.475..206W |s2cid=4431823 }}</ref> എന്നാൽ ഈ പരികല്പന ഇപ്പോഴും അപൂർണ്ണമാണ്.<ref name=dangelo_marzari_2012>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Marzari, F. |title=Outward Migration of Jupiter and Saturn in Evolved Gaseous Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2012|volume=757|issue=1|pages=50 (23 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/757/1/50|arxiv = 1207.2737 |bibcode = 2012ApJ...757...50D |s2cid=118587166}}</ref> ചൊവ്വയുടെ ചെറിയ പിണ്ഡത്തിന് ബദൽ വിശദീകരണങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്.<ref name="Chambers2013">{{cite journal|last=Chambers|first=J. E.|title=Late-stage planetary accretion including hit-and-run collisions and fragmentation|journal=Icarus|year=2013|volume=224|issue=1|pages=43–56|doi=10.1016/j.icarus.2013.02.015|bibcode=2013Icar..224...43C }}</ref><ref name=Izidoro2014>{{cite journal|last=Izidoro|first=A.|author2=Haghighipour, N.|author3=Winter, O. C.|author4=Tsuchida, M.|title=Terrestrial Planet Formation in a Protoplanetary Disk with a Local Mass Depletion: A Successful Scenario for the Formation of Mars|journal=The Astrophysical Journal|year=2014|volume=782|issue=1|pages= 31, (20 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/782/1/31|arxiv = 1312.3959|bibcode=2014ApJ...782...31I |s2cid=118419463}}</ref><ref name=fischer2014>{{cite journal|last=Fischer|first=R. A.|author2= Ciesla, F. J.|title=Dynamics of the terrestrial planets from a large number of N-body simulations|journal=Earth and Planetary Science Letters|year=2014|volume=392|pages= 28–38|doi=10.1016/j.epsl.2014.02.011|bibcode=2014E&PSL.392...28F }}</ref> ===ശിലാവർഷവും അതിന്റെ തുടർച്ചയും=== [[File:Barringer Crater aerial photo by USGS.jpg|thumb|200px|അരിസോണയിലെ ഉൽക്കാ ഗർത്തം]] ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരത്തിന്റെ ഫലമായി ഗുരുത്വാകർഷണത്തിലുണ്ടായ വ്യത്യാസം അന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്ക് വൻതോതിൽ ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ ചെന്നുവീഴുന്നതിനു കാരണമായി. ഛിന്നഗ്രഹവലയ ത്തിലെ അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം ഇന്നത്തെ നിലയിൽ എത്തുന്നതു വരെ ഇതു തുടർന്നു.<ref name=OBrien2007/> ഏകദേശം 4 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് (സൗരയൂഥം രൂപപ്പെട്ട് 500-600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം) ആയിരിക്കാം ഏറ്റവും ശക്തമായ ശിലാവർഷം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടായിരിക്കുക.<ref name="Gomes" /><ref name=shuffle>{{cite web |year= 2005| author= Kathryn Hansen | title=Orbital shuffle for early solar system | work=Geotimes | url = http://www.agiweb.org/geotimes/june05/WebExtra060705.html| access-date=2006-06-22 }}</ref> കനത്ത ശിലാവർഷത്തിന്റെ ഈ കാലഘട്ടം ലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിന്നു. ചന്ദ്രനിലും ബുധനിലുമെല്ലാം ദൃശ്യമാകുന്ന ഗർത്തങ്ങൾ ഇതുമൂലമുണ്ടായതാണ്.<ref name="Gomes" /><ref>{{cite web|url = https://history.nasa.gov/SP-467/ch3.htm | title=Chronology of Planetary surfaces|work=NASA History Division|access-date=2008-03-13 }}</ref> ഭൂമിയിലെ ജീവന്റെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന തെളിവുകൾ 380 കോടി വർഷം പഴക്കമുള്ളവയാണ്. അതായത് ഈ ശിലാവർഷം അവസാനിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ.<ref name=life>{{cite press release | title=UCLA scientists strengthen case for life more than 3.8 billion years ago|url = http://www.eurekalert.org/pub_releases/2006-07/uoc--uss072006.php | date=21 July 2006 | publisher=University of California-Los Angeles | access-date=2008-04-29 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക പരിണാമത്തിൽ ഒരു പങ്ക് ഈ ആഘാതങ്ങൾക്കുമുണ്ടെന്നു കരുതുന്നു. 1994-ൽ വ്യാഴവുമായി ധൂമകേതു ഷൂമേക്കർ-ലെവി 9 കൂട്ടിയിടിച്ചതും 2009-ൽ വ്യാഴത്തിലുണ്ടായ തുംഗഷ്ക സംഭവവും ചെല്യാബിൻസ്‌ക് ഉൽക്കാപതനവും അരിസോണയിൽ ഉൽക്കാ ഗർത്തം സൃഷ്ടിച്ച ആഘാതവും അവ തുടർന്നും സംഭവിക്കുന്നു എന്നതിന് തെളിവാണ്. അത് ഇനിയും ഭൂമിയിലെ ജീവന് ഭീഷണിയായേക്കാം.<ref>{{cite journal |journal=Abhandlungen der Geologischen Bundeanstalt, Wien |volume=53 |pages=51–54 |year=1996 |title=The Risk to Civilization From Extraterrestrial Objects and Implications of the Shoemaker-Levy 9 Comet Crash |author=Clark R. Chapman |url=http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |access-date=2008-05-06 |issn=0016-7800 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910084647/http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |archive-date=2008-09-10 }}</ref><ref name=Agnor2006>{{cite journal|title=Neptune's capture of its moon Triton in a binary-planet gravitational encounter |author1=Craig B. Agnor |author2=Hamilton P. Douglas |journal=Nature |volume=441 |pages=192–194 |doi=10.1038/nature04792 |url=http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |year=2006 |pmid=16688170 |issue=7090 |bibcode=2006Natur.441..192A |s2cid=4420518 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070621182809/http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |archive-date=2007-06-21 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഒരു ഘട്ടത്തിൽ ഭീമാകാരമായ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്താൽ ധൂമകേതുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] രൂപപ്പെടാൻ കാരണമായിത്തീരുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ഗാലക്സി വേലിയേറ്റങ്ങൾ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ, ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഇടപെടലുകളുടെ ഫലമായി ധൂമകേതുക്കളിൽ കുറെയെണ്ണം സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്കും എത്തിത്തുടങ്ങി.<ref name="Morbidelli2006">{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=2008-02-03 }}</ref> സൗരവാതം, മൈക്രോമെറ്റോറൈറ്റുകൾ, നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലെ ചില ഘടകങ്ങൾ എന്നിവയും ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തെ സ്വാധീനിച്ചതായി കരുതുന്നു.<ref>{{cite journal | url = http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html | title=Interplanetary Weathering: Surface Erosion in Outer Space|author1=Beth E. Clark |author2=Robert E. Johnson | journal= [[Eos (journal)|Eos, Transactions, American Geophysical Union]] | doi=10.1029/96EO00094 | volume=77 | issue=15 | pages=141 |year=1996 | access-date=2008-03-13| archive-url = https://web.archive.org/web/20080306012954/http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html| archive-date = March 6, 2008 | bibcode=1996EOSTr..77Q.141C }}</ref> ശിലാവർഷത്തിനു ശേഷമുള്ള [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം|ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ]] പരിണാമം പ്രധാനമായും നിയന്ത്രിച്ചത് കൂട്ടിയിടികളാണ്..<ref name="Bottke2005b">{{cite conference|author1=Bottke, William F. |author2=Durba, D. |author3=Nesvorny, D. |display-authors=etal|title=The origin and evolution of stony meteorites|conference=Dynamics of Populations of Planetary Systems|book-title=Proceedings of the International Astronomical Union|volume=197|pages=357–374|year=2005|doi=10.1017/S1743921304008865| url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_IAU197_Belgrade_Origin_Stony_Met.pdf |doi-access=free}}</ref> വലിയ പിണ്ഡമുള്ള വസ്തുക്കൾക്ക് വലിയ കൂട്ടിയിടി മൂലം പുറന്തള്ളുന്ന ഏതൊരു വസ്തുവിനെയും നിലനിർത്താൻ മതിയായ ഗുരുത്വാകർഷണമുണ്ട്. എന്നാൽ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ ഇത് പലപ്പോഴും സാധ്യമാകാറില്ല. പല വലിയ വസ്തുക്കളും ഇതിൽ നിന്നും ചിതറി തെറിച്ചുപോയി. ചില കൂട്ടിയിടികളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് പുതിയ വസ്തുക്കൾ രൂപപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്.<ref name="Bottke2005b" /> ചില ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ വലിയ വസ്തുവിൽ നിന്നും തെറിച്ചു പോയതും എന്നാൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും രക്ഷപ്പെടാൻ ആവശ്യമായ ഊർജ്ജമില്ലാത്തതിനാൽ മാതൃ വസ്തുവിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വസ്തുക്കളായും മാത്രമേ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref>{{cite web |author1=H. Alfvén |author2=G. Arrhenius | date=1976 | url = https://history.nasa.gov/SP-345/ch4.htm | title =The Small Bodies | work=SP–345 Evolution of the Solar System | publisher = NASA | access-date = 2007-04-12 }}</ref> ==ഉപഗ്രഹങ്ങൾ== ഭൂരിഭാഗം ഗ്രഹങ്ങൾക്കും മറ്റു പല സൗരയൂഥ വസ്തുക്കൾക്കും ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഈ പ്രകൃതിദത്ത ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉത്ഭവത്തിന് കാരണം താഴെ കൊടുത്ത മൂന്ന് സാധ്യതകളിൽ എതെങ്കിലും ഒന്നായിരിക്കും. *ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹത്തോടൊപ്പം തന്നെയുള്ള രൂപീകരണം. (ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ സന്ദർഭങ്ങളിൽ മാത്രം); *ഗ്രഹങ്ങളിൽ മറ്റേതെങ്കിലും വസ്തു വന്നിടിച്ച് തെറിച്ചു പോകുന്ന അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉപഗ്രഹമായി മാറുന്നു. *അരികിലൂടെ കടന്നു പോകുന്ന വസ്തുക്കളെ പിടിച്ചെടുത്ത് ഉപഗ്രഹമാക്കുന്നു. [[File:Artist's concept of collision at HD 172555.jpg|thumb|left|[[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെ]] ഉത്ഭവത്തിനു കാരണമായ ആഘാതത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം]] [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിനും]] [[ശനി|ശനിക്കും]] [[അയോ]], [[യൂറോപ്പ]], [[ഗാനിമീഡ്]], [[ടൈറ്റൻ]] എന്നിങ്ങനെ നിരവധി വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളുണ്ട്. അവ സൂര്യനു ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ട അതേ രീതിയിൽ തന്നെ ഓരോ ഭീമൻ ഗ്രഹത്തിനും ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചിരിക്കാം.<ref name="arxiv0812">{{cite book |author1=Canup, Robin M. |author2=Ward, William R. |title=Origin of Europa and the Galilean Satellites |publisher=University of Arizona Press |date=2008-12-30 |arxiv=0812.4995|bibcode = 2009euro.book...59C |page=59|isbn=978-0-8165-2844-8}}</ref><ref name=dangelo_podolak_2015>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Podolak, M.|title=Capture and Evolution of Planetesimals in Circumjovian Disks|journal=The Astrophysical Journal|date=2015|volume=806|issue=1|pages=29pp|doi=10.1088/0004-637X/806/2/203|arxiv = 1504.04364 |bibcode = 2015ApJ...806..203D |s2cid=119216797}}</ref><ref>{{cite journal |author1=N. Takato |author2=S. J. Bus | display-authors=etal | title=Detection of a Deep 3-<math>\mu</math>m Absorption Feature in the Spectrum of Amalthea (JV) | journal=Science |year=2004 | volume=306 | pages=2224–7 | doi=10.1126/science.1105427 | bibcode=2004Sci...306.2224T | pmid=15618511 | issue=5705 |s2cid=129845022 }}<br /> See also {{cite news | url = http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ | work=Universe Today | date=24 December 2004 | title=Jovian Moon Was Probably Captured | author=Fraser Cain | access-date=2008-04-03 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080130030816/http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ <!-- Bot retrieved archive --> |archive-date = 2008-01-30 }}</ref> ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നത് ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ വലിയ വലിപ്പവും ഗ്രഹത്തോടുള്ള അവയുടെ സാമീപ്യവുമാണ്. ഗുരുത്വബലം ഉപയോഗിച്ച് ഇവയെ പിടിച്ചെടുക്കുക അസാധ്യമാണ്. വാതകഗ്രഹങ്ങളായതിനാൽ കൂട്ടിയിടിയിൽ നിന്നു രൂപപ്പെട്ടതാവാനും തരമില്ല. പുറമെയുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ താരതമ്യേന ചെറുതും [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉൽകേന്ദ്രത]] കൂടിയവയുമാണ്. ഇവ പിന്നീട് പിടിച്ചെടുത്തവയായിരിക്കാം.<ref>{{cite conference|author1=D. C. Jewitt |author2=S. Sheppard |author3=C. Porco |title=Jupiter's outer satellites and Trojans |book-title=Jupiter. The Planet, Satellites and Magnetosphere |year=2004 |pages=263–280 |url=http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |editor=[[Frances Bagenal|Fran Bagenal]] |editor2=Timothy E. Dowling |editor3=William B. McKinnon |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-81808-7 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070614045102/http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |archive-date=2007-06-14 }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | title=The Giant Planet Satellite and Moon Page | author=Scott S. Sheppard | work=Personal web page | access-date=2008-03-13 | url-status=dead | archive-url=https://web.archive.org/web/20080311120653/http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | archive-date=2008-03-11 }}</ref> അത്തരം ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും അവയുടെ സ്വയംഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിലാണ് പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത്. ഏറ്റവും വലിയ ക്രമരഹിത ഉപഗ്രഹം നെപ്റ്റ്യൂണിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ [[ട്രിറ്റോൺ]] ആണ്. ഇത് [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ വലയത്തിൽ]] നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്തതാണെന്ന കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Agnor2006/> ഖരരൂപത്തിലുള്ള ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ കൂട്ടിയിടികളിലൂടെയും പിടിച്ചെടുക്കലിലൂടെയും ഉണ്ടായവയാണ്. [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] രണ്ട് ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളായ [[ഡീമോസ്]], [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]] എന്നിവ പിടിച്ചെടുത്ത [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളാണെന്ന്]] കരുതപ്പെടുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|pp=118–120}} [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] [[ചന്ദ്രൻ]] വലിയൊരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Canup2005/><ref>{{cite journal | author=D. J. Stevenson | title=Origin of the moon&nbsp;–&nbsp;The collision hypothesis | journal=Annual Review of Earth and Planetary Sciences |year=1987 | volume=15 | issue=1 | pages=271–315 | doi=10.1146/annurev.ea.15.050187.001415 | bibcode=1987AREPS..15..271S | s2cid=53516498 | url=http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143819/http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | url-status=dead | archive-date=2020-04-12 }}</ref> ഇടിച്ച വസ്തുവിന് ഏകദേശം ചൊവ്വയുടെ പിണ്ഡം ഉണ്ടായിരിക്കാം. ഭീമാകാരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ അവസാനത്തോടടുത്താണ് ആഘാതം സംഭവിച്ചത്. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഭൂമിയുടെ കുറെ ഭാഗം പുറത്തേക്ക് തെറിച്ചു പോകുകയും അവ കൂടിച്ചേർന്ന് ചന്ദ്രൻ രൂപം കൊള്ളുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name=Canup2005>{{cite journal |author1=R. M. Canup |author2=E. Asphaug | title=Origin of the Moon in a giant impact near the end of the Earth's formation | journal=Nature |year=2001 | volume=412 | pages=708–12 | bibcode=2001Natur.412..708C | doi=10.1038/35089010 | pmid=11507633 | issue=6848 |s2cid=4413525 }}</ref> ഭൂമിയെ രൂപപ്പെടുത്തിയ ലയന പരമ്പരയിലെ അവസാനത്തേതാണ് ആഘാതം. ചൊവ്വയുടെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തു ഭൂമിയുടെയും സൂര്യന്റെയും ലഗ്രാൻജിയൻ പോയിന്റുകളിലൊന്നിൽ (L4 അല്ലെങ്കിൽ L5) രൂപപ്പെടുകയും പിന്നീട് അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നീങ്ങിപ്പോകുകയും ചെയ്തിരിക്കാമെന്നും അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{cite web | url = http://www.psrd.hawaii.edu/Dec98/OriginEarthMoon.html | title = Origin of the Earth and Moon | date=31 December 1998 | author=G. Jeffrey Taylor | work = Planetary Science Research Discoveries | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology | access-date = 2007-07-25 }}</ref> ട്രാൻസ്-നെപ്ടൂണിയൻ വസ്തുക്കളായ [[പ്ലൂട്ടോ]] ([[ഷാരോൺ]]), [[ഓർക്കസ്]] ([[വാന്ത്]]) എന്നിവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഒരു വലിയ കൂട്ടിയിടിയിലൂടെ രൂപപ്പെട്ടതാകാം. പ്ലൂട്ടോ-ഷോരോൺ, ഓർക്കസ്-വാന്ത്, ഭൂമി-ചന്ദ്രൻ സിസ്റ്റങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തിൽ അസാധാരണമാണ്. ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പിണ്ഡം ഗ്രഹത്തിന്റെ 1% എങ്കിലും ആണ്.<ref name=impact_Pluto>{{cite journal|title=A Giant Impact Origin of Pluto-Charon|author=Robin M. Canup | journal=Science | date=28 January 2005 |volume=307 | pages=546–550 | doi=10.1126/science.1106818 |pmid=15681378|issue=5709|bibcode = 2005Sci...307..546C |s2cid=19558835 |url=https://authors.library.caltech.edu/51983/7/Canup.SOM.pdf }}</ref><ref>{{Cite journal | last1 = Brown | first1 = M. E. | last2 = Ragozzine | first2 = D. | last3 = Stansberry | first3 = J. | last4 = Fraser | first4 = W. C. | title = The Size, Density, and Formation of the Orcus-Vanth System in the Kuiper Belt | doi = 10.1088/0004-6256/139/6/2700 | journal = The Astronomical Journal | volume = 139 | issue = 6 | pages = 2700–2705 | year = 2010 | bibcode=2010AJ....139.2700B| arxiv= 0910.4784| s2cid = 8864460 }}</ref> ==ഭാവി== സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ വലിയ പങ്ക് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയമായി മാറുന്നതു വരെ സൗരയൂഥത്തിന്റെ നിലവിലെ അവസ്ഥയിൽ കാര്യമായ മാറ്റമുണ്ടാകില്ലെന്ന് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ കണക്കാക്കുന്നു. പിന്നീട് [[ഹെർട്സ്പ്രങ്-റസ്സൽ ആരേഖം|ഹെർട്സ്പ്രംഗ്-റസൽ ഡയഗ്രാമിന്റെ]] [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ ശ്രേണിയിൽ]] നിന്ന് [[നക്ഷത്രപരിണാമം|പരിണമിച്ച്]] [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമൻ]] ആയി മാറും. അതുവരെ സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കും. ആത്യന്തികമായി [[സൂര്യൻ]] ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങളെ (ബുധൻ, ശുക്രൻ, ഒരുപക്ഷേ ഭൂമിയും) ഉള്ളിലൊതുക്കാൻ വേണ്ടത്ര വികസിക്കും. പക്ഷേ വ്യാഴവും ശനിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള ബാഹ്യ ഗ്രഹങ്ങളിലേക്ക് എത്തില്ല. അതിനുശേഷം സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ|വെളുത്ത കുള്ളന്റെ]] വലുപ്പത്തിലേക്ക് ചുരുങ്ങും. ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഈ ചെറിയ സൗര അവശിഷ്ടത്തെ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരും. വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രമായ [[എം.ഒ.എ-2010-ബി.എൽ.ജി-477എൽ‍]]ന്റെ ഗ്രഹവ്യവസ്ഥക്ക് സമാനമായിരിക്കും ഇതെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="NAT-20211013">{{cite journal |author=Blackman, J. W. |display-authors=et al. |title=A Jovian analogue orbiting a white dwarf star |url=https://www.nature.com/articles/s41586-021-03869-6 |date=13 October 2021 |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=598 |issue=7880 |pages=272–275 |doi=10.1038/s41586-021-03869-6 |pmid=34646001 |arxiv=2110.07934 |bibcode=2021Natur.598..272B |s2cid=238860454 |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="KO-20211013">{{cite news |last1=Blackman |first1=Joshua |last2=Bennett |first2=David |last3= Beaulieu |first3=Jean-Philippe |title=A Crystal Ball Into Our Solar System's Future - Giant Gas Planet Orbiting a Dead Star Gives Glimpse Into the Predicted Aftermath of our Sun's Demise |url=https://keckobservatory.org/white-dwarf-system/ |date=13 October 2021 |work=[[Keck Observatory]] |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="NYT-20211013">{{cite news |last=Ferreira |first=Becky |title=Astronomers Found a Planet That Survived Its Star's Death - The Jupiter-size planet orbits a type of star called a white dwarf, and hints at what our solar system could be like when the sun burns out. |url=https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-date=2021-12-28 |url-access=limited |date=13 October 2021 |work=[[The New York Times]] |access-date=14 October 2021 }}{{cbignore}}</ref> ===ദീർഘകാലമാറ്റങ്ങൾ=== സൗരയൂഥത്തിന് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളുടെ സമയക്രമത്തിൽ സ്ഥിരത അവകാശപ്പെടാൻ കഴിയില്ല.<ref name=laskar94>{{cite journal |title=Large-scale chaos in the solar system |author=J. Laskar |journal=Astronomy and Astrophysics |volume=287 |pages=L9–L12 |year=1994 |bibcode=1994A&A...287L...9L }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. [[പ്ലൂട്ടോ]]. [[നെപ്റ്റ്യൂൺ]] തുടങ്ങിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ [[പരിക്രമണ അനുരണനം]] ഇതിന് ഉദാഹരണമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടാം. അടുത്ത കാലത്തൊന്നും പരിക്രമണപഥത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ സാദ്ധ്യതയില്ലെങ്കിലും പ്ലൂട്ടോയുടെ സ്ഥാനം ഭാവിയിൽ 100-200 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് ([[ല്യാപുനോവ് സമയം]]) പ്രവചിക്കുക അസാധ്യമാണ്.<ref>{{cite journal | title = Numerical evidence that the motion of Pluto is chaotic |author1=Gerald Jay Sussman |author2=Jack Wisdom | journal = Science | volume = 241 | pages = 433–437 |year = 1988 | url = http://groups.csail.mit.edu/mac/users/wisdom/pluto-chaos.pdf | doi = 10.1126/science.241.4864.433 | pmid = 17792606 | issue = 4864 | bibcode=1988Sci...241..433S |hdl=1721.1/6038 |s2cid=1398095 | hdl-access = free }}</ref> മറ്റൊരു ഉദാഹരണം ഭൂമിയുടെ [[അച്ചുതണ്ടിലെ ചരിവ്]] ആണ്. ചന്ദ്രനുമായുള്ള ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനം മൂലം ഭൂമിയുടെ മാന്റിലിൽ ഉണ്ടാവുന്ന ഘർഷണം മൂലം ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന മാറ്റം അതിദീർഘകാലയളവിൽ കണക്കാക്കാൻ കഴിയില്ല.<ref>{{cite journal|title=On the long term evolution of the spin of the Earth|author=O. Neron de Surgy |author2=J. Laskar|journal=Astronomy and Astrophysics|date=February 1997|volume=318|pages=975–989 |bibcode=1997A&A...318..975N }}</ref> ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങളേയും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ പ്രവചിക്കുക അസാദ്ധ്യമാണ്.<ref name=hayes07>{{cite journal | author=Wayne B. Hayes | title=Is the outer Solar System chaotic? | journal=Nature Physics | arxiv=astro-ph/0702179 |year=2007 | volume=3 | issue=10 | pages=689–691 | doi=10.1038/nphys728 | bibcode=2007NatPh...3..689H | s2cid=18705038 }}</ref> ഇവയുടെ ല്യാപുനോവ് സമയം 2–230 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങളാണ്. ഭ്രമണപഥത്തിലുള്ള സ്ഥാനം ആത്യന്തികമായി ഒരു ഉറപ്പോടെയും പ്രവചിക്കാൻ സാധിക്കില്ല എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. ചില ഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥങ്ങൾ ദീർഘവൃത്താകാരം ഗണ്യമായ രീതിയിൽ തന്നെ കൂടുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്തേക്കാം.<ref name="Stewart1997">{{cite book | first = Ian | last = Stewart | title = Does God Play Dice? | publisher = Penguin Books | edition = 2nd | pages = 246–249 | date = 1997 | isbn = 0-14-025602-4 }}</ref> എന്തായാലും [[സൗരയൂഥം]] ഇപ്പോൾ സുസ്ഥിരമാണ്. അടുത്ത ഏതാനും ബില്യൺ വർഷങ്ങളിൽ ഗ്രഹങ്ങളൊന്നും പരസ്പരം കൂട്ടിമുട്ടുകയോ സിസ്റ്റത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയോ ചെയ്യില്ല.<ref name=hayes07/> എന്നാൽ ഏതാണ്ട് അഞ്ച് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉത്കേന്ദ്രത]] ഏകദേശം 0.2 ആയി വളർന്നേക്കാം. അതായത്, അത് [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] ഭ്രമണപഥത്തെ മുറിച്ചു കടക്കും. ഇത് കൂട്ടിയിടിക്കലിന് കാരണമാകും. ഇതേ സമയത്തു തന്നെ ബുധന്റെ ഉത്കേന്ദ്രത കൂടുതലാവുകയും [[ശുക്രൻ|ശുക്രനുമായി]] വളരെ അടുത്തു വരുന്നതിനുള്ള സാധ്യത കൂടുകയും ചെയ്യും. ഇത് ബുധനെ സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറംതള്ളുകയോ ശുക്രനുമായോ ഭൂമിയുമായോ കൂട്ടിയിടുക്കുന്നതിന് കാരണമാക്കുകയോ ചെയ്യും.<ref name=laskar94/><ref>{{cite news|title=The solar system could go haywire before the sun dies|url = https://www.newscientist.com/article/dn13757-solar-system-could-go-haywire-before-the-sun-dies.html | author=David Shiga | work=NewScientist.com News Service | date=23 April 2008 | access-date=2008-04-28 }}</ref> ചില സിമുലേഷനുകൾ അനുസരിച്ച് ബുധന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന ഈ വ്യതിയാനം നൂറു കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കാം.<ref name="Batygin">{{Cite journal | last1 = Batygin | first1 = K. | last2 = Laughlin | first2 = G. | doi = 10.1086/589232 | title = On the Dynamical Stability of the Solar System | journal = The Astrophysical Journal | volume = 683 | issue = 2 | pages = 1207–1216 | year = 2008 |arxiv = 0804.1946 |bibcode = 2008ApJ...683.1207B | s2cid = 5999697 }}</ref> ===ഉപഗ്രഹങ്ങളും വലയങ്ങളും=== [[File:Voyager 2 Neptune and Triton.jpg|thumb|നെപ്‌ട്യൂണും അതിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ ട്രൈറ്റണും. [[വോയേജർ 2]] എടുത്ത ചിത്രം. ട്രൈറ്റണിന്റെ ഭ്രമണപഥം ഒടുവിൽ നെപ്‌ട്യൂണിന്റെ [[റോഷെ ലിമിറ്റ്|റോഷെ പരിധിക്കുള്ളിൽ]] കൊണ്ടുപോയി, അതിനെ ചിതറിച്ച് ഒരു പുതിയ റിംഗ് സിസ്റ്റം രൂപീകരിക്കും.]] ടൈഡൽ നിയമങ്ങളാൽ നിർണ്ണയിക്കപ്പെട്ടതാണ് ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ പരിണാമവും. ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഫലമായി ഉപഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റമുഴകൾ സൃഷ്ടിക്കും. ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന്റെ അതേ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയും ഗ്രഹം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പരിക്രമണ കാലയളവിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ കറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നുവെങ്കിൽ, വേലിയേറ്റമുഴകൾ നിരന്തരം ഉപഗ്രഹത്തിനു മുന്നിലേക്കു വലിച്ചിടും.ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ കോണീയ ആവേഗം ഉപഗ്രഹത്തിലേക്കു കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടും. സാവധാനം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണവേഗത കൂടുകയും അത് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുകയും ചെയ്യും. ഭൂമിയും അതിന്റെ ചന്ദ്രനും ഈ കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. ഇപ്പോൾ [[ചന്ദ്രൻ]] ഭൂമിയുമായി [[ടൈഡൽ ലോക്ക്|ടൈഡൽ ലോക്കിലാണ്]] എന്നു പറയാം. ഭൂമിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള അതിന്റെ ഒരു പരിക്രമണം (നിലവിൽ ഏകദേശം 29 ദിവസം) അതിന്റെ അച്ചുതണ്ടിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ഒരു ഭ്രമണത്തിന് തുല്യമാണ്. അതിനാൽ എല്ലായ്പ്പോഴും ഭൂമിയിൽ നിന്നും നോക്കിയാൽ ചന്ദ്രന്റെ ഒരു വശം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. ചന്ദ്രൻ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് അകലുന്നത് തുടരും. ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണം ക്രമേണ മന്ദഗതിയിലാകും. [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിന്റെ]] [[ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ|ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ശനി|ശനിയുടെ]] വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഈ വിഭാഗത്തിലുള്ളവയാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=1982MNRAS.201..415G | title=Tidal Heating of Io and orbital evolution of the Jovian satellites | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | author=A. Gailitis | volume=201 | issue=2 | pages=415–420 |year=1980 | doi = 10.1093/mnras/201.2.415 | doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |author1=R. Bevilacqua |author2=O. Menchi |author3=A. Milani |display-authors= etal |date=April 1980 |title= Resonances and close approaches. I. The Titan-Hyperion case|journal=Earth, Moon, and Planets |volume=22 |issue=2 |pages=141–152 |doi= 10.1007/BF00898423 |bibcode=1980M&P....22..141B |s2cid=119442634 }}</ref> ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹം കറങ്ങുന്നതിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ ഗ്രഹത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ വ്യത്യസ്തമായ ഒരു സാഹചര്യമാണ് സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നത്.ഈ സന്ദർഭങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ മുഴകൾ ഉപഗ്രഹത്തേക്കാൾ പിന്നിലാവും. മുൻപു കണ്ടതിൽ നിന്നു വ്യത്യസ്തമായി ഇവിടെ കോണീയ ആക്കം കൈമാറുന്നതിന്റെ ദിശ വിപരീതമാണ്. അതിനാൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണം വേഗത്തിലാകുന്നു. രണ്ടു സന്ദർഭങ്ങളിലും ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുകയും അത് ചിതറി ഗ്രഹവലയങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നതിനോ ഗ്രഹത്തിൽ തട്ടി തകരുന്നതിനോ കാരണമാകുകയും ചെയ്യും. [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]], [[ട്രിറ്റോൺ]], യുറാനസ്സിന്റെ ഏതാനും ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ എന്നിവയെ കാത്തിരിക്കുന്ന വിധി ഇതാണ്.<ref name=Bills2006>{{cite journal |author1=Bruce G. Bills |author2=Gregory A. Neumann |author3=David E. Smith |author4=Maria T. Zuber |year=2006 |title=Improved estimate of tidal dissipation within Mars from MOLA observations of the shadow of Phobos|journal=Journal of Geophysical Research|volume=110 | issue=E7 |pages=E07004|doi=10.1029/2004JE002376| bibcode=2005JGRE..11007004B |s2cid=6125538 |doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |title=Tidal evolution in the Neptune-Triton system |author=C. F. Chyba |author2=D. G. Jankowski |author3=P. D. Nicholson |journal=Astronomy & Astrophysics |volume=219 |issue=1–2 |page=23 |bibcode=1989A&A...219L..23C |year=1989 }}</ref> യുറാനസിന്റെ [[ഡെസ്ഡിമോണ]] അതിന്റെ അയൽപക്കത്തെ ഉപഗ്രഹങ്ങളിലൊന്നുമായി കൂട്ടിയിടിച്ചേക്കാം.{{sfn|Duncan|Lissauer|1997}} മൂന്നാമത്തേത് ഗ്രഹവും ഉപഗ്രഹവും പരസ്പരം ടൈഡൽ ലോക്കിൽ വരിക എന്നതാണ്. അങ്ങനെയെങ്കിൽ വേലിയേറ്റ മുഴ ഉപഗ്രഹത്തിനു കീഴിൽ വരുന്നു. കോണീയ ആക്കം കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടില്ല. ഇതിനാൽ പരിക്രമണ കാലയളവ് മാറില്ല. പ്ലൂട്ടോയും ഷാരോണും ഇത്തരത്തിലുള്ള കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=2006AJ....132..290B | title=Orbits and Photometry of Pluto's Satellites: Charon, S/2005 P1, and S/2005 |author1=Marc Buie |author2=William Grundy |author3=Eliot Young |author4=Leslie Young |author5=Alan Stern | journal=The Astronomical Journal | volume=132 | issue=1 | pages=290–298 |year=2006 | doi=10.1086/504422 | arxiv=astro-ph/0512491 | s2cid=119386667 }}</ref> ശനിയുടെ വളയങ്ങളുടെ രൂപീകരണത്തിന്റെ കാരണത്തെ സംബന്ധിച്ച് ശാസ്ത്രസമൂഹത്തിൽ അഭിപ്രായ ഐക്യമില്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ വളർച്ചയുടെ ഘട്ടത്തിൽ തന്നെ വളയങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ടിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് സൈദ്ധാന്തിക മാതൃകകൾ സൂചിപ്പിച്ചെങ്കിലും, കാസിനി-ഹ്യൂഗൻസ് ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൽ നിന്നുള്ള വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് അവ താരതമ്യേന വൈകിയാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്.,<ref name="Tiscareno">{{cite book |first=M. S. |last=Tiscareno | editor-last=Kalas | editor-first=P. | editor2-last=French | editor2-first=L. | contribution=Planetary Rings | arxiv=1112.3305v2 | title=Planets, Stars and Stellar Systems | pages=61–63 | date= 2012-07-04 | publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]] |url=http://refworks.springer.com/mrw/index.php?id=1654 |doi=10.1007/978-94-007-5606-9_7 |isbn=978-94-007-5605-2 |s2cid=118494597 |access-date=2012-10-05 }}</ref><ref name="IessMilitzer2019">{{cite journal|last1= Iess|first1= L.|last2= Militzer|first2= B.|last3= Kaspi|first3= Y.|last4= Nicholson|first4= P.|last5= Durante|first5= D.|last6= Racioppa|first6= P.|last7= Anabtawi|first7= A.|last8= Galanti|first8= E.|last9= Hubbard|first9= W.|last10= Mariani|first10=M. J.|last11= Tortora|first11= P.|last12= Wahl|first12= S.|last13= Zannoni|first13= M.|title= Measurement and implications of Saturn's gravity field and ring mass|journal= Science|volume= 364|issue= 6445|year= 2019|pages= eaat2965|doi= 10.1126/science.aat2965|pmid= 30655447|bibcode= 2019Sci...364.2965I|hdl= 10150/633328|s2cid= 58631177|url= https://repository.arizona.edu/bitstream/10150/633328/1/aat2965_CombinedPDF_v4.pdf|doi-access= free}}</ref> ===സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും=== {{CSS image crop |Image = Nature_timespiral_vertical_layout.png |bSize = 1350 |cWidth = 250 |cHeight = 250 |oTop = 410 |oLeft = 282 |Location = right |Description = ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലേക്ക് വാതകവും പൊടിയും അടിഞ്ഞുകൂടിയതിനുശേഷമുളള സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണം. ഈ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ ഭൂരിഭാഗവും ആദിമ [[സൂപ്പർനോവ|സൂപ്പർനോവയിൽ]] നിന്നാണ് ലഭിച്ചത്}} ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ, സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിക്കുന്നതിന് കാരണമാകുന്നത് പ്രായത്തിനനുസരിച്ച് സൂര്യനിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങളായിരിക്കും. സൂര്യൻ ഹൈഡ്രജൻ സംലയനത്തിലൂടെ നിലനിൽക്കുന്നതിനാൽ അത് കൂടുതൽ ചൂടാകുന്നതിനനുസരിച്ച് ശേഷിക്കുന്ന ഇന്ധനം കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ കത്തിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി ഓരോ 110 കോടി വർഷത്തിലും പത്ത് ശതമാനം എന്ന തോതിൽ സൂര്യന്റെ പ്രകാശം വർദ്ധിക്കുന്നു.<ref name=scientist>{{cite news|title=Science: Fiery future for planet Earth |author=Jeff Hecht | work=New Scientist |url = https://www.newscientist.com/article/mg14219191.900.html | date=2 April 1994 | issue=1919 | page=14 |access-date=2007-10-29 }}</ref> ഏകദേശം 600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സൂര്യന്റെ തീക്ഷ്ണത ഭൂമിയുടെ കാർബൺ ചക്രത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തും. ഇവിടെ മരങ്ങൾക്ക് (C3 ഫോട്ടോസിന്തറ്റിക് സസ്യജീവിതം) നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാതാവും. ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിലെയും സമുദ്രങ്ങളിലെയും സങ്കീർണ്ണമായ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും സൂര്യൻ നശിപ്പിക്കും. 110 കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ വർദ്ധിച്ച വികിരണം സൗരയൂഥത്തിലെ വാസയോഗ്യ മേഖലയെ പുറത്തേക്ക് നീക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും. ദ്രവജലം സ്വാഭാവികമായി നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാത്തവിധം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തെ ഇത് ചൂടുള്ളതാക്കും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഭൂമിയിൽ ഏകകോശജീവികൾ മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു.<ref name=Schroder2008/> സമുദ്രത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നും കൂടിയ തോതിലുള്ള ജലത്തിന്റെ ബാഷ്പീകരണം അന്തരീക്ഷ താപനിലയുടെ വർദ്ധനയെ ത്വരിതപ്പെടുത്തും. ഇത് ഭൂമിയിലെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും വേഗത്തിൽ ഇല്ലാതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|title=Our changing solar system|author1=Knut Jørgen|author2=Røed Ødegaard|work=Centre for International Climate and Environmental Research|year=2004|access-date=2008-03-27|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081009015241/http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|archive-date=2008-10-09}}</ref> ഈ സമയത്ത് ചൊവ്വയുടെ ഉപരിതല താപനില ക്രമാതീതമായി ഉയരും. കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡും ഉപരിതല ശിലാശകലങ്ങൾക്കു കീഴിലുള്ള തണുത്തുറഞ്ഞു കിടക്കുന്ന വെള്ളവും അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വരാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് ചൊവ്വയിൽ ഒരു ഹരിതഗൃഹ പ്രഭാവം സൃഷ്ടിക്കുയും ഇന്നത്തെ ഭൂമിക്ക് സമാനമായ അവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതുവരെ ഗ്രഹത്തെ ചൂടാക്കുകയും ചെയ്യും. ജീവികളുടെ ഭാവി വാസസ്ഥലമായി ചൊവ്വ മാറിയേക്കാം.<ref name=mars>{{cite book|title=Mars: A Warmer, Wetter Planet|author=Jeffrey Stuart Kargel | url = https://books.google.com/books?id=0QY0U6qJKFUC&q=mars+future+%22billion+years%22+sun&pg=PA509 | isbn=1-85233-568-8 | date=2004 | publisher=Springer |access-date=2007-10-29 }}</ref> 3.5 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല അവസ്ഥ ഇന്നത്തെ ശുക്രന്റെ അവസ്ഥയ്ക്ക് സമാനമായിരിക്കും.<ref name=scientist /> [[File:Sun red giant.svg|thumb|left|ഒരു ചുവന്ന ഭീമൻ എന്ന നിലയിൽ ഭാവിയിൽ കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്ന വലുപ്പവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ ആപേക്ഷിക വലുപ്പം ഇൻസെറ്റിൽ]] ഏകദേശം 5.4 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പ് അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം നടത്താൻ തക്കവിധം ചൂടാകും.<ref name=Schroder2008/> ഇത് നക്ഷത്രത്തിന്റെ പുറം പാളികൾ വളരെയധികം വികസിക്കാൻ ഇടയാക്കും. കൂടാതെ നക്ഷത്രം അതിന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ അടുത്ത ഘട്ടമായ [[ചുവപ്പുഭീമൻ]] ആയി മാറുകയും ചെയ്യും.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=320–321}}<ref>{{cite web |title=Introduction to Cataclysmic Variables (CVs)|work=NASA Goddard Space Center|year=2006|url = http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/cvs/cvstext.html |access-date = 2006-12-29 }}</ref> 7.5 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ വ്യാസം 1.2 AU- ആയിരിക്കും.—ഇപ്പോഴത്തെ വലിപ്പത്തിന്റെ 256 ഇരട്ടി. ചുവന്ന ഭീമൻ അവസ്ഥയിൽ ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം വർധിച്ചതിന്റെ ഫലമായി സൂര്യന്റെ ഉപരിതല താപനില ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ താഴ്ന്നതായിരിക്കും. ഏകദേശം 2600 കെൽവിൻ അപ്പോൾ അതിന്റെ താപനില. തിളക്കമാകട്ടെ ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 2,700 മടങ്ങ് വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. ഈ സമയത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്ന് ശക്തമായ സൗങ്ങൾ രൂപപ്പെടും, ഇത് അതിന്റെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 33% വരെ പറത്തിക്കളയും.<ref name=Schroder2008>{{cite journal|author1=K. P. Schroder |author2=Robert Connon Smith |title= Distant future of the Sun and Earth revisited|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume=386|issue= 1 |pages=155–163 |year=2008 |doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x |bibcode=2008MNRAS.386..155S |arxiv = 0801.4031 |s2cid=10073988 }}</ref><ref name="sun_future">{{cite journal |author1=I. J. Sackmann |author2=A. I. Boothroyd |author3=K. E. Kraemer | title=Our Sun. III. Present and Future | pages=457 | journal=Astrophysical Journal |year=1993 | volume=418 | bibcode=1993ApJ...418..457S | doi=10.1086/173407 }}</ref>{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=322}} ഈ കാലമാവുമ്പോഴേക്കും [[ശനി|ശനിയുടെ]] ഉപഗ്രഹമായ [[ടൈറ്റൻ (ഉപഗ്രഹം)|ടൈറ്റൻ]] ജീവൻ നിലനിർത്താൻ ആവശ്യമായ ഉപരിതല താപനില കൈവരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref name=Titan>{{cite journal|title=Titan under a red giant sun: A new kind of "habitable" moon|author1=Ralph D. Lorenz |author2=Jonathan I. Lunine |author3=Christopher P. McKay | journal=Geophysical Research Letters |year=1997 | volume=24 | pages=2905–8 | url = http://www.lpl.arizona.edu/~rlorenz/redgiant.pdf | access-date=2008-03-21|doi=10.1029/97GL52843|pmid=11542268|issue=22 | bibcode=1997GeoRL..24.2905L |citeseerx=10.1.1.683.8827 }}</ref><ref>{{cite web | author=Marc Delehanty | title= Sun, the solar system's only star | work=Astronomy Today|url = http://www.astronomytoday.com/astronomy/sun.html| access-date=2006-06-23 }}</ref> സൂര്യൻ വികസിക്കുമ്പോൾ അത് [[ബുധൻ]], [[ശുക്രൻ]] എന്നീ ഗ്രഹങ്ങളെ വിഴുങ്ങും.<ref name=Rybicki2001>{{cite journal |author1=K. R. Rybicki |author2=C. Denis |title=On the Final Destiny of the Earth and the Solar System |journal=Icarus |volume=151 | issue=1 |pages=130–137 |date=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6591 |bibcode=2001Icar..151..130R }}</ref> ഭൂമിയുടെ കാര്യം എന്താകുമെന്ന് വ്യക്തമല്ല. സൂര്യൻ ഭൂമിയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തെ വലയം ചെയ്യുമെങ്കിലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് കാരണം അതിന്റെ ഗരുത്വാകർഷണം ദുർബലമാകുകയും ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥം കൂടുതൽ കൂടുതൽ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാൻ ഇടയാക്കുകയും [[ഭൂമി]] സൂര്യനിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ അകലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തേക്കാം.<ref name=Schroder2008/><ref name=sun_future /> എന്നാൽ 2008-ലെ ഒരു പഠനം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഭൂമി വിഴുങ്ങപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നാണ്.<ref name=Schroder2008/> വികാസത്തിന്റെ ഘട്ടത്തിനുശേഷം, വാസയോഗ്യമായ മേഖല ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിലേക്കും കൈപ്പർ-ബെൽറ്റിലേക്കും മാറും. ഇതിനർത്ഥം, പ്ലൂട്ടോയിലെയും ഷാരോണിലെയും ഉപരിതല താപനില മഞ്ഞ് ഉരുകുന്നതിന് ആവശ്യമുള്ള അളവിലുള്ളതായിരിക്കും എന്നാണ്. പ്ലൂട്ടോയിലും ചാരോണിലും ഉപരിതല താപനില 0 °C ആയിരിക്കും. സബ്ലിമേഷൻ മൂലം അപ്പോഴേക്കും പ്ലൂട്ടോയ്ക്ക് അതിന്റെ മീഥേൻ പാളി നഷ്ടമായിട്ടുണ്ടാകും. [[പ്ലൂട്ടോ]] വളരെ ചെറുതായതിനാലും കാന്തികമണ്ഡലം വളരെ ദുർബലമായതിനാലും സൂര്യനിൽ നിന്നും വരുന്ന ചാർജ്ജിത കണങ്ങളെ തടയാനാവില്ല. ഈ സമയത്ത് സൗരപ്രവർത്തനങ്ങൾ വളരെയേറെ വർദ്ധിക്കുന്നതു കൊണ്ടും പ്ലൂട്ടോക്ക് അതിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തെ പിടിച്ചു നിർത്താനാവില്ല. പ്ലൂട്ടോയിലേയും ഷാരോണിലേയും ഹിമം ആവിയായി ബഹിരാകാശത്തേക്ക് നഷ്ടപ്പെടും. അവസാനം ഇവയുടെ ശിലാരൂപത്തിലുള്ള കാമ്പ് മാത്രം അവശേഷിക്കും. ഇങ്ങനെ രണ്ടിനും അവയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 30-40% നഷ്ടപ്പെടും. ക്രമേണ സൗരകേന്ദ്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ കത്തുന്ന ഹൈഡ്രജൻ കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡം വർദ്ധിക്കും. അത് നിലവിലെ സൗരപിണ്ഡത്തിന്റെ 45% ആവും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ സാന്ദ്രതയും താപനിലയും വളരെ ഉയർന്നതായിത്തീരും. ഹീലിയം അണുകേന്ദ്രങ്ങൾ സംയോജിച്ച് [[കാർബൺ]] ആയിമാറുന്ന പ്രകൃയ ആരംഭിക്കും. ഇത് ഒരു [[ഹീലിയം ഫ്ലാഷ്|ഹീലിയം ഫ്ലാഷിലേക്ക്]] നയിക്കും. തുടർന്ന് സൂര്യന്റെ വലിപ്പം വളരെയേറെ ചുരുങ്ങും. അതിന്റെ തെളിച്ചം ഏകദേശം 54 മടങ്ങ് വരെ കുറയുകയും അതിന്റെ ഉപരിതല താപനില ഏകദേശം 4770 കെൽവിൻ ആയി വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. [[സൂര്യൻ]] ഒരു [[തിരശ്ചീന ശാഖ|തിരശ്ചീന ഭീമനായി]] മാറും. ഇപ്പോൾ ഹൈഡ്രജൻ കത്തിന്നതു പോലെ അതിന്റെ കാമ്പിൽ ഹീലിയം കത്താൻ തുടങ്ങുന്നു. ഹീലിയം ഫ്യൂസിംഗ് ഘട്ടം 100 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ മാത്രമേ നിലനിൽക്കൂ. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികളിലെ ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങും. അത് രണ്ടാം തവണയും വികസിക്കുകയും [[അസിംപ്റ്റോട്ടിക് ഭീമൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒന്നായി മാറുകയും ചെയ്യും. അപ്പോൾ സൂര്യന്റെ തിളക്കം വീണ്ടും വർദ്ധിക്കുകയും താപനില കുറഞ്ഞ് ഏകദേശം 3500 കെൽവിനിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്യും.<ref name=Schroder2008/> ഈ ഘട്ടം ഏകദേശം 30 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കും. അതിനുശേഷം 1,00,000 വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ ശേഷിക്കുന്ന പുറം പാളികൾ തെറിച്ചു പോകുകയും ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക |ഗ്രഹനെബുലയായി]] രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യും. പുറന്തള്ളപ്പെടുന്ന പദാർത്ഥത്തിൽ സൂര്യന്റെ ന്യൂക്ലിയർ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഹീലിയവും കാർബണും അടങ്ങിയിരിക്കും. ഭാവി തലമുറയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കായി നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തെ ഭാരമുള്ള മൂലകങ്ങളാൽ സമ്പുഷ്ടമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref name=nebula>{{cite web | author=Bruce Balick | title=Planetary nebulae and the future of the Solar System | work=Personal web site | url=http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | access-date=2006-06-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081219010229/http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | archive-date=2008-12-19 | url-status=dead }}</ref> [[File:M57 The Ring Nebula.JPG|thumb| [[റിങ് നെബുല]]. സൂര്യനും അവസാനം ഇതുപോലെ ഒരു ഗ്രഹനീഹാരികയായി മാറും.]] ഇത് താരതമ്യേന ശാന്തമായി സംഭവിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ഒരു സൂപ്പർനോവയ്ക്ക് സമാനമായതല്ല. സൂര്യൻ അതിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഭാഗമായി [[സൂപ്പർനോവ]] ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകാൻ കഴിയാത്തത്ര ചെറുതാണ്. സൂര്യന്റെ ഈ അവസാനകാലത്ത് സൗരവാതത്തിന്റെ വേഗതയിൽ വൻതോതിലുള്ള വർദ്ധനവ് കാണും. എന്നാൽ ഒരു ഗ്രഹത്തെ പൂർണ്ണമായും നശിപ്പിക്കാനുള്ള ശേഷി ഇതിനുണ്ടാവില്ല. എന്നിരുന്നാലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഗരുത്വവ്യതിയാനം അതിജീവിക്കുന്ന ഗ്രഹങ്ങളിൽ ചിലത് കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനും ചിലത് സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുന്നതിനും മറ്റുള്ളവ ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ വിഘടിക്കപ്പെടുന്നതിനും ഇടയാക്കും.<ref>{{cite journal|title=A Gaseous Metal Disk Around a White Dwarf|author1=B. T. Gänsicke |author2=T. R. Marsh |author3=J. Southworth |author4=A. Rebassa-Mansergas |journal=Science|year=2006 | volume=314 | pages=1908–1910 | doi=10.1126/science.1135033|pmid=17185598|issue=5807|arxiv = astro-ph/0612697 |bibcode = 2006Sci...314.1908G |s2cid=8066922 }}</ref> അതിനുശേഷം, സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി മാറും. ഇത് വളരെയേറെ സാന്ദ്രമായ ഒരു അവസ്ഥയാണ്. അതിന്റെ യഥാർത്ഥ പിണ്ഡം ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 54% ആയിരിക്കും. എന്നാൽ ഭൂമിയുടെ വലിപ്പം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. തുടക്കത്തിൽ ഈ വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രത്തിന് ഇപ്പോൾ സൂര്യനുള്ളതിനേക്കാൾ 100 മടങ്ങ് പ്രകാശമുണ്ടായിരിക്കും. ഇത് പൂർണ്ണമായും [[കാർബൺ|കാർബണും]] [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനും]] അടങ്ങിയതായിരിക്കും. എന്നാൽ ഈ മൂലകങ്ങളെ സംയോജിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യമായ താപനിലയിൽ ഒരിക്കലും എത്തുകയുമില്ല. വെളുത്ത കുള്ളൻ സൂര്യൻ ക്രമേണ തണുക്കുകയും തിളക്കം കുറഞ്ഞു പോകുകയും ചെയ്യും.<ref name="future-sun">{{cite web|author=Richard W. Pogge |year=1997 |url=http://www.astronomy.ohio-state.edu/~pogge/Lectures/vistas97.html |title=The Once & Future Sun |format=lecture notes |work=New Vistas in Astronomy |access-date=2005-12-07 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050527094435/http://www-astronomy.mps.ohio-state.edu/Vistas/ |archive-date=2005-05-27 }}</ref> സൂര്യൻ മരിക്കുമ്പോൾ ഗ്രഹങ്ങൾ, ധൂമകേതുക്കൾ, ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ തുടങ്ങിയ പരിക്രമണ വസ്തുക്കളിൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണം അതിന്റെ പിണ്ഡനഷ്ടം മൂലം ദുർബലമാകും. ശേഷിക്കുന്ന എല്ലാ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ വികസിക്കും. ശുക്രൻ, ഭൂമി, ചൊവ്വ എന്നിവ അപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ അവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഏകദേശം 1.4 AU, 1.9 AU, 2.8 AU എന്ന ക്രമത്തിലായിരിക്കും. അവയും ബാക്കിയുള്ള മറ്റ് ഗ്രഹങ്ങളും ഇരുണ്ടതും തണുപ്പുള്ളതുമായ ഗോളങ്ങളായി മാറും. യാതൊരു തരത്തിലുള്ള ജീവനും ഉണ്ടായിരിക്കില്ല.<ref name="sun_future" /> ഗ്രഹങ്ങൾ സൂര്യനെ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരുമെങ്കിലും ഗുരുത്വാകർഷണം കുറയുന്നതു കാരണം അവയുടെ വേഗതയും സൂര്യനിൽ നിന്നുള്ള ദൂരവും കൂടിവരും. രണ്ട് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ കാർബണും ഓക്സിജനും ഘനീഭവിക്കുകയും ശേഷിക്കുന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ 90% വും ഒരു ക്രിസറ്റലീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref>{{cite journal |author1=T. S. Metcalfe |author2=M. H. Montgomery |author3=A. Kanaan | title=Testing White Dwarf Crystallization Theory with Asteroseismology of the Massive Pulsating DA Star BPM 37093 | journal=Astrophysical Journal | arxiv=astro-ph/0402046 |year=2004 | volume=605 |issue=2 | pages=L133 | doi=10.1086/420884 | bibcode=2004ApJ...605L.133M |s2cid=119378552 }}</ref> ഒടുവിൽ ഏകദേശം 1 ക്വാഡ്രില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യൻ പൂർണ്ണമായും പ്രകാശിക്കുന്നത് അവസാനിപ്പിച്ച് ഒരു [[കറുത്ത കുള്ളൻ|കറുത്ത കുള്ളനായി]] മാറും.<ref name=Fontaine2001>{{cite journal|title=The Potential of White Dwarf Cosmochronology |author1=G. Fontaine |author2=P. Brassard |author3=P. Bergeron | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | volume=113|issue=782 | pages=409–435 |year=2001 | doi=10.1086/319535 | bibcode=2001PASP..113..409F |doi-access=free }}</ref> ==താരാപഥ പ്രതിപ്രവർത്തനം== [[File:Milky Way Spiral Arm.svg|left|thumb|ആകാശഗംഗയിൽ സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്ഥാനം]] [[താരാപഥ കേന്ദ്രം|താരാപഥ കേന്ദ്രത്തിൽ]] നിന്ന് ഏകദേശം 30,000 [[പ്രകാശവർഷം]] അകലെയായി ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള പരിക്രമണപഥത്തിലൂടെ സൗരയൂഥം സഞ്ചരിക്കുന്നുണ്ട്. അതിന്റെ വേഗത ഏകദേശം സെക്കന്റിൽ 220 കിലോമീറ്ററാണ്. സൗരയൂഥത്തിന് താരാപഥ കേന്ദ്രത്തിന് ചുറ്റും ഒരു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കാൻ ആവശ്യമായ കാലയളവിനെയാണ് [[കോസ്മിക്‌ വർഷം]] എന്നു പറയുന്നത്. ഇത് ഏകദേശം 220-250 ദശലക്ഷം ഭൗമവർഷങ്ങൾ വരും. [[സൗരയൂഥം]] അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം കുറഞ്ഞത് 20 പരിക്രമണങ്ങളെങ്കിലും പൂർത്തിയാക്കിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="biblio">{{cite web | url = http://hypertextbook.com/facts/2002/StacyLeong.shtml|work=The Physics Factbook (self-published)| author=Stacy Leong| editor=Glenn Elert |year=2002|title=Period of the Sun's Orbit around the Galaxy (Cosmic Year) | access-date=2008-06-26 }}</ref> [[ജീവാശ്മം|ഫോസിൽ]] പഠനങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിക്രമണത്തിന് ഭൂമിയിലെ ജീവികളുടെ വംശനാശവുമായി ബന്ധമുണ്ട് എന്ന് ചില ശാസ്ത്രജ്ഞർ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഗാലക്‌സിയുടെ കേന്ദ്രത്തെ ചുറ്റുമ്പോൾ സൂര്യന് ഉണ്ടാകുന്ന ലംബമായ ആന്ദോളനങ്ങൾ അതിന്റെ ഗാലക്‌സിയുടെ തലത്തിലൂടെയുള്ള ലംബമായ ചലനത്തിന് കാരണമാകുമെന്ന് ഒരു സിദ്ധാന്തം അനുമാനിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി സൂര്യന്റെ ഭ്രമണപഥം ഗാലക്‌സി ഡിസ്കിന് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുമ്പോൾ [[താരാപഥ വേലിയേറ്റം|ഗാലക്സിയിലെ ടൈഡൽ‍]] സ്വാധീനം ദുർബലമാകാൻ കാരണമാകുന്നു. ഗാലക്സി ഡിസ്കിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ കൂടുതൽ ശക്തമാകുകയും ചെയ്യും. ഇത് ഓരോ 20-25 മില്യൺ വ‍ർഷത്തിലും സംഭവിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഗണിതമാതൃകകൾ അനുസരിച്ച് ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘത്തിൽ]] നിന്നുള്ള ധൂമകേതുക്കൾ സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്ക് ഒഴുകുന്നതിന് ഇടയാക്കുന്നു. ഇത് വിനാശകരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.<ref>{{cite web | title = Perturbing the Oort Cloud | first = Michael | last = Szpir | work = American Scientist | url = http://www.americanscientist.org/issues/pub/perturbing-the-oort-cloud | access-date = 2008-03-25 | publisher = The Scientific Research Society | archive-date = 2012-04-02 | archive-url = https://web.archive.org/web/20120402163230/http://www.americanscientist.org/issues/pub/perturbing-the-oort-cloud | url-status = dead }}</ref> എന്നാൽ മറ്റു ചിലർ വാദിക്കുന്നത് സൂര്യൻ നിലവിൽ ഗാലക്‌സിയുടെ തലത്തോട് അടുത്താണെന്നും എന്നിട്ടും അവസാനത്തെ വലിയ വംശനാശം 15 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ചു എന്നുമാണ്. അതിനാൽ, സൂര്യന്റെ ലംബ സ്ഥാനത്തിന് അത്തരം ആനുകാലിക വംശനാശത്തെ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല. പകരം സൂര്യൻ ഗാലക്സിയുടെ സർപ്പിള കൈകളിലൂടെ കടന്നുപോകുമ്പോഴാണ് വംശനാശം സംഭവിക്കുന്നത് എന്നാണ് ഇവർ പറയുന്നത്. വളരെ ഉയർന്ന തോതിൽ തന്മാത്രാമേഘങ്ങളും [[നീലഭീമൻ|നീലഭീമൻ നക്ഷത്രങ്ങളും]] അടങ്ങിയിട്ടുള്ള ഈ [[സർപ്പിള താരാപഥം|സർപ്പിളകരങ്ങൾ]] അവയുടെ ഉയർന്ന ഗുരുത്വാകർഷണം മൂലം ഊർട്ട് മേഘത്തെ സ്വാധീനിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite journal|title=Mass Extinctions and The Sun's Encounters with Spiral Arms|author1=Erik M. Leitch |author2=Gautam Vasisht |year=1998|pages=51–56|issue=1|journal=New Astronomy|volume= 3|arxiv=astro-ph/9802174|doi=10.1016/S1384-1076(97)00044-4|bibcode = 1998NewA....3...51L |s2cid=17625755 }}</ref> ===ഗാലക്‌സികളുടെ കൂട്ടിയിടിയും സൗരയൂഥത്തിന്റെ തകർച്ചയും=== പ്രപഞ്ചത്തിലെ ബഹുഭൂരിപക്ഷം ഗാലക്‌സികളും ക്ഷീരപഥത്തിൽ നിന്ന് അകലുകയാണെങ്കിലും ഗാലക്‌സികളുടെ [[ലോക്കൽ ഗ്രൂപ്പ്|പ്രാദേശിക ഗ്രൂപ്പിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ അംഗമായ ആൻഡ്രോമിഡ ഗാലക്‌സി സെക്കന്റിൽ ഏകദേശം 120 കിലോമീറ്റർ വേഗതയിൽ ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ അടുത്തേക്ക് നീങ്ങുകയാണ്.<ref name=cain /> 4 ബില്യൺ വർഷത്തിനുള്ളിൽ ആൻഡ്രോമിഡയും ക്ഷീരപഥവും കൂട്ടിയിടിക്കും. അത് ഈ ഗാലക്സികളുടെ രൂപത്തിൽ മാറ്റം വരുത്തും. ഇങ്ങനെ സംഭവിക്കുകയാണെങ്കിൽ സൗരയൂഥം ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാനുള്ള സാധ്യത 12% ആണെന്ന് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ തുടർച്ചയായി സൗരയൂഥം ആൻഡ്രോമീഡയുടെ ഭാഗമായി മാറാനുള്ള സാധ്യതയുമുണ്ട്. ഇതിന് 3% സാധ്യതയാണ് കണക്കാക്കുന്നത്.<ref name=cain /> തുടർച്ചയായ ആഘാതങ്ങൾ ഇതിനെ പുറംതള്ളുന്നതിനുള്ള സാധ്യത 30% ആയി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name=cox /> ഈ താരാപഥങ്ങളുടെ കേന്ദ്രത്തിലുള്ള തമോഗർത്തങ്ങളും ലയിച്ച് ഒന്നാവും. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 6 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ക്ഷീരപഥവും ആൻഡ്രോമിഡയും ഒരു ഭീമാകാരമായ ദീർഘവൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഗാലക്‌സിയായി അവരുടെ ലയനം പൂർത്തിയാക്കും. ലയന സമയത്ത് ധാരാളം വാതകം ഉണ്ടെങ്കിൽ, വർദ്ധിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണം വാതകത്തെ പുതിയതായി രൂപപ്പെടുന്ന ദീർഘവൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഗാലക്സിയുടെ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വലിച്ചെടുക്കുന്നു. ഇത് വളരെ കുറഞ്ഞ കാലം കൊണ്ട് കൂടുതൽ നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്ന പ്രതിഭാസത്തിന് കാരണമായേക്കാം.<ref name=cain /> [[സ്റ്റാർബർസ്റ്റ്]] എന്നാണ് ഈ പ്രതിഭാസം അറിയപ്പെടുന്നത്. കൂടാതെ ഉള്ളിലേക്ക് വീഴുന്ന വാതകം പുതുതായി രൂപംകൊണ്ട തമോദ്വാരത്തെ പോഷിപ്പിക്കുകയും അതിനെ ഒരു [[സജീവ താരാപഥങ്ങൾ|സജീവ ഗാലക്സി ന്യൂക്ലിയസാക്കി]] മാറ്റുകയും ചെയ്യും. ഈ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തെ പുതിയ ഗാലക്‌സിയുടെ പുറം വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിവിടും. ഈ കൂടിച്ചേരലിന്റെ ഭാഗമായുണ്ടാവുന്ന വികിരണങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തെ കാര്യമായി ബാധിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല.<ref name=cain>{{cite web|title=When Our Galaxy Smashes Into Andromeda, What Happens to the Sun?|author=Fraser Cain|work=Universe Today|url = http://www.universetoday.com/2007/05/10/when-our-galaxy-smashes-into-andromeda-what-happens-to-the-sun/|year=2007|access-date=2007-05-16 }}</ref><ref name=cox>{{cite journal|title=The Collision Between The Milky Way And Andromeda |author1=J. T. Cox |author2=Abraham Loeb | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society |arxiv=0705.1170 |year=2007 | doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13048.x|volume=386|issue=1|pages=461–474 | bibcode=2008MNRAS.386..461C |s2cid=14964036 }}</ref> ==Notes== {{notelist|1}} ==അവലംബം== {{reflist | colwidth = 30em | refs = }} [[വർഗ്ഗം:സൗരയൂഥം]] [[വർഗ്ഗം:ഗ്രഹശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്ര ജ്യോതിശാസ്ത്രം]] <references /> prmjorrxcgjpmdalyai44dz2ng3io8a 3762253 3762252 2022-08-04T15:32:05Z Shajiarikkad 24281 /* ഗാലക്‌സികളുടെ കൂട്ടിയിടിയും സൗരയൂഥത്തിന്റെ തകർച്ചയും */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Protoplanetary-disk.jpg|ലഘുചിത്രം| ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക് കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ]] ഒരു ഭീമാകാരമായ [[തന്മാത്രാ മേഘം|തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ]] ഒരു ചെറിയ ഭാഗത്തിന് ഏകദേശം 450 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് സൗരയൂഥം രൂപം കൊണ്ടത് . <ref name="Bouvier">{{Cite journal|last=Audrey Bouvier|last2=Meenakshi Wadhwa|title=The age of the solar system redefined by the oldest Pb-Pb age of a meteoritic inclusion|journal=Nature Geoscience|year=2010|doi=10.1038/NGEO941|volume=3|issue=9|pages=637–641|bibcode=2010NatGe...3..637B}}</ref> തകർന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും മധ്യഭാഗത്ത് ശേഖരിക്കപ്പെടുകയും അതിൽ നിന്ന് [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായി വരികയും ചെയ്തു. പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിൽ ബാക്കി വന്ന പദാർത്ഥങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഉപഗ്രഹം|ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും]] മറ്റ് ചെറിയ സൗരയൂഥ വസ്തുക്കളും രൂപം കൊണ്ടത്. നെബുലാർ ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ മാതൃക 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്, [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്|ഇമ്മാനുവൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്|പിയറി-സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ തുടർന്നുള്ള വികസനം [[ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശാസ്ത്രം]], [[രസതന്ത്രം]], [[ഭൂഗർഭശാസ്ത്രം]], [[ഭൗതികശാസ്ത്രം]], ഗ്രഹശാസ്ത്രം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ ശാസ്ത്രശാഖകളുമായി ഇഴചേർന്നാണ് നടന്നത്. 1950-കളിലെ ബഹിരാകാശ യുഗത്തിന്റെ ഉദയവും [[സൗരയൂഥേതരഗ്രഹം|1990-കളിൽ സൗരയൂഥേതര ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] കണ്ടെത്തലും ഈ മാതൃകയെ വെല്ലുവിളിച്ചു. തുടർന്ന് ഇത് പരിഷ്കരിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. സൗരയൂഥം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം നിരവധി മാറ്റങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട്. പല ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ മാതൃഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള വാതകത്തിന്റെയും പൊടിപടലങ്ങളുടെയും വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടത്. മറ്റ് ചില ഉപഗ്രഹങ്ങൾ സ്വതന്ത്രമായി രൂപപ്പെട്ടതായും പിന്നീട് അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളാൽ പിടിച്ചെടുക്കപ്പെട്ടതായും കരുതപ്പെടുന്നു. [[ചന്ദ്രൻ|ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രമായ ചന്ദ്രനെ]] പോലെയുള്ള ചിലത് ഭീമാകാരമായ കൂട്ടിയിടികളുടെ ഫലമായിട്ടായിരിക്കാം രൂപം കൊണ്ടത്. ഇത്തരം കൂട്ടിയിടികൾ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദുവാണ്. ഗുരുത്വാകർഷണ ഇടപെടലുകൾ കാരണം ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനം മാറിയിരിക്കാനും സാദ്ധ്യതയുണ്ട്.<ref name="Gomes">{{Cite journal|title=Origin of the cataclysmic Late Heavy Bombardment period of the terrestrial planets|last=Gomes, R.|last2=Levison, Harold F.|last3=Tsiganis, K.|last4=Morbidelli, Alessandro|journal=Nature|year=2005|volume=435|pages=466–9|doi=10.1038/nature03676|pmid=15917802|issue=7041|bibcode=2005Natur.435..466G}}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല പരിണാമത്തിന് കാരണമായത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഈ സ്ഥാനമാറ്റമാണെന്ന് ഇപ്പോൾ കരുതപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം 5 കോടി വർഷം കൂടി കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യൻ തണുക്കാൻ തുടങ്ങുകയും അതിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ വ്യാസത്തിന്റെ പലമടങ്ങ് വികസിച്ച ഒരു [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമനാകുകയും]] ചെയ്യും. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികൾ ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക|ഗ്രഹ നെബുലയായി]] മാറി സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി അവശേഷിക്കുകയും ചെയ്യും. വിദൂര ഭാവിയിൽ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഘടനക്ക് കാര്യമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തും. ചില ഗ്രഹങ്ങൾ നശിപ്പിക്കപ്പെടുകയും മറ്റുള്ളവ [[ബഹിരാകാശം|നക്ഷത്രാന്തര ബഹിരാകാശത്തേക്ക്]] പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യും. അതായത് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യന് ചുറ്റുമുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിൽ യഥാർത്ഥ വസ്തുക്കളൊന്നും അവശേഷിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല. <ref name="dyson">{{Cite journal|title=Time Without End: Physics and Biology in an open universe|last=Freeman Dyson|journal=Reviews of Modern Physics|volume=51|pages=447–460|date=July 1979|doi=10.1103/RevModPhys.51.447|issue=3|bibcode=1979RvMP...51..447D}}</ref> ===ചരിത്രം=== [[File:Pierre-Simon Laplace.jpg|thumb|right|200px|പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] ഇന്നു നമ്മൾ കരുതുന്നതു പോലെയുളള സൗരയൂഥ സങ്കൽപം പുരാതന കാലത്ത് ഇല്ലാതിരുന്നതു കൊണ്ട് പുരാതന സാഹിത്യങ്ങളിലൊന്നും സൗരയൂഥത്തെ കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ ഇല്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെയും വികാസത്തെയും കുറിച്ചുണ്ടായ സിദ്ധാന്തങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് സൂര്യകേന്ദ്ര സിദ്ധാന്തം ആയിരുന്നു. ബി.സി.ഇ 250ൽ തന്നെ [[സാമോസിലെ അരിസ്റ്റാർക്കസ്]] ഈ ആശയം വികസിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും 17-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം വരെയും ഇതിന് വ്യാപകമായ അംഗീകാരം ലഭിക്കുകയുണ്ടായില്ല. സൗരയൂഥം (solar system) എന്ന പദം ആദ്യമായി രേഖപ്പെടുത്തിക്കാണുന്നത് 1704ൽ ആണ്.<ref>{{cite web | work=Merriam Webster Online Dictionary | title=Solar system | url = http://www.merriam-webster.com/dictionary/solar%20system | access-date=2008-04-15 |year=2008 }}</ref> 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്]], [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് രൂപപ്പെടുത്തിയ [[നെബുലാർ പരികല്പന]] പിന്നീട് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഗ്രഹങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ആപേക്ഷിക [[കോണീയ ആവേഗം|കോണീയ ആവേഗത്തിന്റെ]] അഭാവം വിശദീകരിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മയാണ് ഈ സിദ്ധാന്തം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാനുള്ള പ്രധാന കാരണം.<ref>{{cite journal | author=Michael Mark Woolfson | author-link=Michael Woolfson | journal=Philosophical Transactions of the Royal Society | volume=313 | title=Rotation in the Solar System | issue=1524 |year=1984 | pages=5–18 | bibcode=1984RSPTA.313....5W | doi=10.1098/rsta.1984.0078 | s2cid=120193937 }}</ref> എന്നാൽ 1980-കളുടെ ആരംഭം മുതൽ നടന്ന യുവതാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ അവ പൊടിയുടെയും വാതകത്തിന്റെയും തണുത്ത ഡിസ്കുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതായി കാണിച്ചു. ഇത് വീണ്ടും നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പുനരാലോചനക്ക് വിധേയമാകുന്നതിനു കാരണമായി.<ref>{{cite web | url = https://www.newscientist.com/channel/solar-system/comets-asteroids/mg13117837.100 | title=Birth of the planets: The Earth and its fellow planets may be survivors from a time when planets ricocheted around the Sun like ball bearings on a pinball table | work=New Scientist | author=Nigel Henbest |year=1991 | access-date=2008-04-18 }}</ref> സൂര്യന്റെ ഉദ്ഭവത്തെ കുറിച്ച് പഠിച്ചു കൊണ്ടു മാത്രമേ അതിന്റെ പരിണാമത്തെ കുറിച്ചും മനസ്സിലാക്കാനാവൂ. [[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റൈൻ|ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീന്റെ]] [[ആപേക്ഷികതാസിദ്ധാന്തം]] സൂര്യന്റെ ഊർജം അതിന്റെ കാമ്പിലെ [[അണുസംയോജനം|ന്യൂക്ലിയർ ഫ്യൂഷൻ]] പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഉണ്ടാവുന്നതെന്ന തിരിച്ചറിവിലേക്ക് നയിച്ചു.<ref>{{cite book | title=The Sun: A Biography | author=David Whitehouse | date=2005 | publisher=John Wiley and Sons | isbn=978-0-470-09297-2 }}</ref> 1935-ൽ, [[ആർതർ എഡിങ്ടൺ|എഡിംഗ്ടൺ]] നക്ഷത്രങ്ങൾക്കുള്ളിൽ മറ്റ് മൂലകങ്ങളും രൂപപ്പെടാമെന്ന ആശയം മുന്നോട്ടു വെച്ചു.<ref name=Hoyle2005>{{cite book | title=Fred Hoyle: A Life in Science | author=Simon Mitton | publisher=Aurum|date=2005|chapter=Origin of the Chemical Elements|pages=197–222 | isbn=978-1-85410-961-3 }}</ref> [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമന്മാരായി]] പരിണമിച്ച നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കാമ്പുകളിൽ ഹൈഡ്രജൻ, ഹീലിയം എന്നിവയെക്കാൾ ഭാരമുള്ള പല മൂലകങ്ങളും ഉണ്ടാകാമെന്ന് [[ഫ്രെഡ് ഹോയ്ൽ]] സമർത്ഥിച്ചു. ചുവപ്പു ഭീമന്മാരുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നും വീണ്ടും നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ ഈ മൂലകങ്ങൾ അവയുടെ ഭാഗമാവും.<ref name=Hoyle2005/> ==രൂപീകരണം== ===പ്രീസോളാർ നെബുല=== [[File:M42proplyds.jpg|thumb|right|200px|[[ഓറിയൺ നെബുല|ഓറിയോൺ നെബുലയിലെ]] പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക്. ]] ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ ഒരു ശകലത്തിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് [[സൗരയൂഥം]] രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പറയുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> ഈ മേഘത്തിന് ഏകദേശം 20 പാർസെക് (65 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> സൗരയൂഥ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായ ഭാഗത്തിന് 1 [[പാർസെക്]] (3.25 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസമുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Arizona">{{cite web|title=Lecture 13: The Nebular Theory of the origin of the Solar System|url = http://atropos.as.arizona.edu/aiz/teaching/nats102/mario/solar_system.html| author=Ann Zabludoff |author-link= Ann Zabludoff | access-date=2006-12-27 | date=Spring 2003 }}</ref> ഈ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയുടെ ഫലമായി ഇതിന്റെ കേന്ദ്രം 2000 മുതൽ 20000 ജ്യോതിർമാത്രയായി ചുരുങ്ങി.<ref group="lower-alpha">An astronomical unit, or AU, is the average distance between the Earth and the Sun, or about 150 million kilometres. It is the standard unit of measurement for interplanetary distances.</ref><ref name="Montmerle2006" /><ref>{{cite journal|journal=Earth, Moon, and Planets|publisher=Springer Netherlands|volume=34|year=1986|pages=93–100 |title= Further Considerations on Contracting Solar Nebula|author=J. J. Rawal|place=Nehru Planetarium, Bombay India| doi=10.1007/BF00054038|issue=1|bibcode=1986EM&P...34...93R |s2cid=121914773}}</ref> പ്രീസോളാർ നെബുല എന്നറിയപ്പെട്ട ഈ ഭാഗമാണ് പിന്നീട് സൗരയൂഥമായി രൂപപ്പെട്ടത്.<ref name="composition">{{cite conference | author=W. M. Irvine | title=The chemical composition of the pre-solar nebula | book-title=Cometary Exploration |year=1983 | volume=1 | editor=T. I. Gombosi | pages=3–12 | bibcode=1983coex....1....3I }}</ref> ഈ പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഘടന ഇന്നത്തെ സൂര്യന്റെ ഘടനക്ക് ഏകദേശം തുല്യമായിരുന്നു. ഇതിൽ 98 ശതമാനവും [[ഹൈഡ്രജൻ|ഹൈഡ്രജനും]] [[ഹീലിയം|ഹീലിയവും]] ബിഗ് ബാംഗ് ന്യൂക്ലിയോസിന്തസിസിന്റെ ഭാഗമായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട [[ലിഥിയം|ലിഥിയവും]] അടങ്ങിയതായിരുന്നു. ബാക്കി വരുന്ന രണ്ടു ശതമാനം ഈ നെബുലക്കു കാരണമായ മുൻനക്ഷത്രങ്ങളിൽ രൂപം കൊണ്ട ഘനമൂലകങ്ങളും ആയിരുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=207}} ഈ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാനത്തിൽ, അവയിലെ ഭാരമേറിയ മൂലകങ്ങൾനക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്നു.<ref name=Lineweaver2001 /> പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഭാഗമാണ് എന്നു കരുതുന്ന, ലഭ്യമായതിൽ ഏറ്റവും പഴയ ഉൽക്കാശിലയുടെ പ്രായം കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത് 4568.2 മില്യൻ വർഷമാണ്. പുരാതന ഉൽക്കാശിലകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ, പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്ന ഹ്രസ്വകാല [[നക്ഷത്രം|നക്ഷത്രങ്ങളിൽ]] മാത്രം രൂപം കൊള്ളുന Fe-60 പോലെയുള്ള [[ഐസോടോപ്പ്|ഐസോടോപ്പുകളെ]] കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നുണ്ട്. ഒന്നോ അതിലധികമോ [[സൂപ്പർനോവ]] സ്ഫോടനങ്ങൾ സൗരയൂഥം നിൽക്കുന്ന സ്ഥാനത്ത് നടന്നിട്ടുണ്ട് എന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു സൂപ്പർനോവയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഷോക്ക് തരംഗം നെബുലക്കുള്ളിൽ താരതമ്യേന സാന്ദ്രമായ പ്രദേശങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ച് സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായിരിക്കാം. വളരെ വലിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ മാത്രമേ സൂപ്പർനോവകളായി മാറുന്നുള്ളു എന്നതിനാൽ ഒറിയൺ [[നെബുല]] പോലെയുള്ള നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിൽ നിന്നായിരിക്കാം സൂര്യനും രൂപം കൊണ്ടത്. കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ ഘടനയെയും അതിനുള്ളിലെ അസാധാരണ വസ്തുക്കളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് 6.5 നും 19.5 [[പ്രകാശവർഷം|പ്രകാശവർഷത്തിനും]] ഇടയിൽ വ്യാസവും 3,000 സൗരപിണ്ഡവുമുള്ള 1,000-നും 10,000-നും ഇടയിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടത്തിലാണ് സൂര്യനും രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്. രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം 135 ദശലക്ഷത്തിനും 535 ദശലക്ഷത്തിനും ഇടയിൽ ഈ ക്ലസ്റ്റർ പിളരാൻ തുടങ്ങി. പലസിമുലേഷനുകളിലും സൂര്യന്റെ ആദ്യത്തെ 100 വർഷങ്ങളിൽ അതിനടുത്തു കൂടെ നക്ഷത്രങ്ങളും മറ്റു വസ്തുക്കളും കടന്നു പോകുന്നതായ് കാണിക്കുന്നുണ്ട്. [[കോണീയ പ്രവേഗം|കോണീയ ആവേഗം]] നിലനി‍ർത്തുന്നതിനു വേണ്ടി നെബുല അതിവേഗം കറങ്ങിത്തുടങ്ങുന്നു. നെബുലയ്ക്കുള്ളിലെ പദാർത്ഥം ഘനീഭവിക്കുമ്പോൾ അതിനുള്ളിലെ ആറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവൃത്തിയിൽ കൂട്ടിമുട്ടാൻ തുടങ്ങുകയും അവയുടെ [[ഗതികോർജ്ജം]] താപോർജ്ജമായി മാറുകയും ചെയ്യും. ഭൂരിഭാഗം ദ്രവ്യവും ശേഖരിക്കപ്പെട്ട കേന്ദ്രം ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിനെക്കാൾ കൂടുതൽ ചൂടുള്ളതാവും.<ref name= "Arizona" /> ഇതിന് ഒരു ലക്ഷത്തിലേറെ വർഷങ്ങൾ എടുക്കും.<ref name=Montmerle2006>{{cite journal|author1=Thierry Montmerle |author2=Jean-Charles Augereau |author3=Marc Chaussidon |title=Solar System Formation and Early Evolution: the First 100 Million Years|journal=Earth, Moon, and Planets|volume=98|issue=1–4|publisher=Springer|pages=39–95|year=2006|doi=10.1007/s11038-006-9087-5| bibcode=2006EM&P...98...39M |s2cid=120504344 }}</ref> [[ഗുരുത്വാകർഷണം]], വാതക മർദ്ദം, കാന്തികക്ഷേത്രങ്ങൾ, ഭ്രമണം എന്നിവ കാരണം ചുരുങ്ങുന്ന നെബുലയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ ഒരു പ്രാങ്നക്ഷത്രം (ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം ഇതുവരെ ആരംഭിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഒരു നക്ഷത്രം) രൂപം കൊള്ളുന്നു.<ref name= "Arizona" /><ref>{{cite journal |year= 2005|author=Jane S. Greaves | title= Disks Around Stars and the Growth of Planetary Systems| journal=Science | volume=307 | pages=68–71 | doi=10.1126/science.1101979 | pmid= 15637266 | issue= 5706 |bibcode = 2005Sci...307...68G |s2cid=27720602 }}</ref> പരിണാമത്തിന്റെ ഈ ഘട്ടത്തിൽ [[സൂര്യൻ]] ഒരു ടി ടൗറി നക്ഷത്രമായിരുന്നു എന്നാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്.<ref name=apj2_313>{{cite journal |author1=Caffe, M. W. |author2=Hohenberg, C. M. |author3=Swindle, T. D. |author4=Goswami, J. N. | title=Evidence in meteorites for an active early sun | journal=Astrophysical Journal Letters | volume=313 | date=February 1, 1987 | pages=L31–L35 | doi=10.1086/184826 | bibcode=1987ApJ...313L..31C | hdl=2060/19850018239 | hdl-access=free }}</ref> ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നത് നക്ഷത്രരൂപീകരണത്തിനു മുമ്പുള്ള അവയുടെ ഡിസ്കുകൾക്ക് 0.001–0.1 സൗരപിണ്ഡം മാത്രമേ ഉണ്ടായിരിക്കൂ എന്നാണ്.<ref name= "Kitamara">{{cite conference |author1=M. Momose |author2=Y. Kitamura |author3=S. Yokogawa |author4=R. Kawabe |author5=M. Tamura |author6=S. Ida | title=Investigation of the Physical Properties of Protoplanetary Disks around T Tauri Stars by a High-resolution Imaging Survey at lambda = 2 mm |journal=The Proceedings of the IAU 8Th Asian-Pacific Regional Meeting | book-title=The Proceedings of the IAU 8th Asian-Pacific Regional Meeting, Volume I |year=2003 | publisher=Astronomical Society of the Pacific Conference Series | volume=289 | editor=Ikeuchi, S. |editor2=Hearnshaw, J. |editor3= Hanawa, T. | pages=85 |bibcode=2003ASPC..289...85M }}</ref> എന്നാൽ ഇവയുടെ വിസ്താരം നൂറുകണക്കിന് [[അസ്ട്രോണമിക്കൽ യൂണിറ്റ്|ജ്യോതിർമാത്ര]] വരും. [[ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി]] [[ഓറിയൺ നെബുല |ഓറിയോൺ നെബുല]] പോലുള്ള [[നക്ഷത്രരൂപീകരണം|നക്ഷത്ര രൂപീകരണ മേഖലകളിൽ]] 1000 AU വരെ വ്യാസമുള്ള പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കുകളെ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite journal| journal=The Astronomical Journal|date=March 1999| volume= 117| issue=3| pages=1490–1504| doi=10.1086/300781| title=Hubble Space Telescope/NICMOS Imaging of Disks and Envelopes around Very Young Stars|author1=Deborah L. Padgett |author2=Wolfgang Brandner |author3=Karl R. Stapelfeldt |display-authors=etal | bibcode=1999AJ....117.1490P|arxiv = astro-ph/9902101 |s2cid=16498360}}</ref> ഇവയുടെ ഉപരിതല താപനില ഏറ്റവും ചൂടേറിയ സമയത്ത് പോലും ഏകദേശം 1,000 K മാത്രമേ കാണൂ.<ref>{{cite journal |author1=M. Küker |author2=T. Henning |author3=G. Rüdiger | title=Magnetic Star-Disk Coupling in Classical T Tauri Systems | journal=Astrophysical Journal |year=2003 | volume=589 | issue=1 | pages=397–409 | doi=10.1086/374408 | bibcode=2003ApJ...589..397K |s2cid=54039084 |url=http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143753/http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |url-status=dead |archive-date=2020-04-12 }}</ref> 50 ദശലക്ഷം വർഷം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ താപനിലയും മർദ്ദവും വളരെ ഉയരുകയും അതിന്റെ [[ഹൈഡ്രജൻ]] ഫ്യൂസ് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടായ [[ഊർജ്ജം]] അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ സങ്കോചത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും ഹൈഡ്രോസ്റ്റാറ്റിക് സന്തുലിതാവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കി.<ref name="Yi2001">{{cite journal |author1=Sukyoung Yi |author2=Pierre Demarque |author3=Yong-Cheol Kim |author4=Young-Wook Lee |author5=Chang H. Ree |author6=Thibault Lejeune |author7=Sydney Barnes | title=Toward Better Age Estimates for Stellar Populations: The <math>Y^{2}</math> Isochrones for Solar Mixture | journal=Astrophysical Journal Supplement | arxiv=astro-ph/0104292 | date=2001 | volume=136 |issue=2 | pages=417–437 | doi=10.1086/321795 | bibcode=2001ApJS..136..417Y |s2cid=118940644 }}</ref> ഇതോടെ [[സൂര്യൻ]] അതിന്റെ [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ]] ഘട്ടത്തിലേക്കു കടന്നു. മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രങ്ങൾ അവയുടെ കോറുകളിൽ നടക്കുന്ന ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനത്തിൽ നിന്നാണ് ഊർജ്ജം നേടുന്നത്. സൂര്യൻ ഇപ്പോഴും ഒരു മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രമായി തന്നെയാണ് നിലനിൽക്കുന്നത്.<ref name=sequence>{{harvnb|Zeilik|Gregory|1998|loc=p. 320 }}</ref> ആദ്യകാല സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതിനാൽ, അത് ഒടുവിൽ നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിലെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നു വേർപെട്ട് ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തെ സ്വന്തമായി ഭ്രമണം ചെയ്തു തുടങ്ങി. ===ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണം=== വിവിധ ഗ്രഹങ്ങൾ സൗരനെബുലയിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം അവശേഷിച്ച ധൂളിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] ജനനം. ഇപ്പോൾ പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് പ്രാങ്‌നക്ഷത്രത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്ന അക്രിഷൻ ഡിസ്കിലെ പൊടിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് എന്ന ആശയമാണ്. ഈ പൊടിപടലങ്ങൾ ആദ്യം 200 മീറ്റർ വരെ വ്യാസമുള്ള ചെറിയ കൂട്ടങ്ങളായി രൂപപ്പെട്ടു. പിന്നിട് ഇവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിച്ച് ഏകദേശം 100 കി.മീറ്ററോളം വ്യാസമുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങളായി മാറി. തുടർന്നുള്ള കൂട്ടിയിടികളിലൂടെ ഇവ സാവധാനം വലുതായി കൊണ്ടിരുന്നു. പ്രതിവർഷം ഏതാനും സെന്റീമീറ്റർ എന്ന തോതിലായിരുന്നു വളർച്ച.<ref name=Goldreich1973>{{cite journal |author1=P. Goldreich |author2=W. R. Ward | title=The Formation of Planetesimals | journal=Astrophysical Journal |year=1973 | volume=183 | pages=1051 | bibcode=1973ApJ...183.1051G | doi=10.1086/152291 }}</ref> സൂര്യനിൽ നിന്ന് 4 ജ്യോതിർമാത്ര ദൂരത്തിനുള്ളിൽ വരുന്ന ഭാഗമാണ് ആന്തരസൗരയൂഥം. [[ജലം]], [[മീഥെയ്ൻ]] തുടങ്ങിയവക്ക് ഘനീഭവിക്കാൻ കഴിയാത്ത തരത്തിലുള്ള താപനില ഇവിടെയുണ്ടാവും.അതിനാൽ അവിടെ രൂപം കൊള്ളുന്ന ഗ്രഹശകലങ്ങൾ, ഉയർന്ന ദ്രവണാങ്കങ്ങളുള്ള ലോഹങ്ങളും (ഇരുമ്പ്, നിക്കൽ, അലൂമിനിയം പോലെയുള്ളവ) പാറകൾ നിറഞ്ഞ സിലിക്കേറ്റുകളും പോലെയുള്ള സംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ. ഈ സംയുക്തങ്ങൾ പ്രപഞ്ചത്തിൽ വളരെ വിരളമാണ്. നെബുലയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 0.6% മാത്രമേ ഇവ കാണുകയുള്ളു. അതിനാൽ ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്ക് വളരെയധികം വളരാൻ കഴിയില്ല.<ref name=Arizona /> ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊണ്ടു തുടങ്ങുമ്പോൾ 0.05 ഭൌമ പിണ്ഡം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളൂ. പിന്നീട് ഇവ സാവധാനം സാവധാനം വളർന്നു തുടങ്ങും. [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം ഒരു ലക്ഷം വർഷത്തോളം ഈ വളർച്ച തുടർന്നു കൊണ്ടിരിക്കും. ഈ ഗ്രഹത്തിന്റെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തുക്കൾ തമ്മിലുണ്ടായ കൂട്ടിയിടികളുടേയും ലയനങ്ങളുടേയും‌ ഫലമായാണ് ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ വലുപ്പത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref name=sciam /> ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ, അവക്കു ചുറ്റും ധൂളീപടലങ്ങളുടെ ഒരു ഡിസ്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ധൂളീപടലങ്ങൾക്ക് ഗ്രഹങ്ങളോളം വേഗത്തിൽ സൂരുനെ ചുറ്റാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ കോണിയ ആക്കത്തിന് മാറ്റം വരുത്തുകയും അവ പുതിയൊരു ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തു.ഡിസ്കിന്റെ സാന്ദ്രതയും താപനിലയിലെ വ്യതിയാനങ്ങളും സ്ഥാനാന്തരണത്തിന്റെ നിരക്കിനെ നിയന്ത്രിക്കുന്നുവെന്നാണ് മോഡലുകൾ കാണിക്കുന്നത്.<ref name=dangelo_lubow_2010>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2=Lubow, S. H. |title=Three-dimensional Disk-Planet Torques in a Locally Isothermal Disk|journal=The Astrophysical Journal|date=2010|volume=724|issue=1|pages=730–747|doi=10.1088/0004-637X/724/1/730|arxiv = 1009.4148 |bibcode = 2010ApJ...724..730D |s2cid=119204765}}</ref><ref name=li2011>{{cite book|last=Lubow|first=S. H.|author2=Ida, S. |chapter=Planet Migration |bibcode=2011exop.book..347L| title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press, Tucson, AZ| editor=S. Seager. |pages=347–371|year=2011|arxiv=1004.4137 }}</ref> ഡിസ്ക് ചിതറിപ്പോകുന്നതിനനുസരിച്ച് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ കൂടുതൽ കൂടുതൽ ഉള്ളിലേക്ക് നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് ആന്തര ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref>{{cite web | author=Staff | title=How Earth Survived Birth | work=Astrobiology Magazine | date=12 January 2010 | url = http://www.astrobio.net/pressrelease/3370/how-earth-survived-birth | access-date=2010-02-04 }}</ref> [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വക്കപ്പുറത്ത്]] ഹിമകണങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതിനാവശ്യമായത്രയും താപനില കുറയുന്ന പ്രദേശത്തെ ഹിമരേഖ എന്നു വിളിക്കും. ഈ ഹിമരേഖക്കപ്പുറത്തുള്ള ഭാഗങ്ങളിൽ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. ഇവയെ [[ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങൾ]] എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ലോഹങ്ങളെക്കാളും സിലിക്കേറ്റുകളെക്കാളും സമൃദ്ധമായിരുന്നു ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ നിർമ്മിതിക്കാവശ്യമായ മഞ്ഞുപാളികൾ. [[ഹൈഡ്രജൻ]], [[ഹീലിയം]] തുടങ്ങിയ വാതകങ്ങളെ കൂടുതലായി പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിന് ഈ വലിപ്പക്കൂടുതൽ സഹായിച്ചു.<ref name="Arizona" /> ഹിമരേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്തുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങൾ ഏകദേശം 3 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] നാല് മടങ്ങ് ദ്രവ്യം ശേഖരിച്ചു.<ref name=sciam /> ഇപ്പോൾ നാല് ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ആകെ ദ്രവ്യമാനം സൂര്യനൊഴികെയുള്ള സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ 99% വരും. [[വ്യാഴം]] മഞ്ഞ് രേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്ത് കിടക്കുന്നത് യാദൃശ്ചികമല്ലെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ വിശ്വസിക്കുന്നു. മഞ്ഞുമൂടിയ വസ്തുക്കളിൽ നിന്നുള്ള ബാഷ്പീകരണത്തിലൂടെ ഹിമരേഖ വലിയ അളവിൽ ജലം ശേഖരിക്കുന്നതിനാൽ, അത് താഴ്ന്ന മർദ്ദമുള്ള ഒരു പ്രദേശം സൃഷ്ടിച്ചു. ഇത് പൊടിപടലങ്ങളുടെ പരിക്രമണവേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും സൂര്യനിലേക്കുള്ള അവയുടെ ചലനം തടയുകയും ചെയ്തു. സൂര്യനിൽ നിന്നും 5 ജ്യോതിർമാത്രക്ക് അപ്പുറത്ത് ഇങ്ങനെ വൻതോതിൽ ദ്രവ്യസാന്ദ്രീകരണം നടന്നു.ഇങ്ങനെ കൂടിച്ചേർന്ന ദ്രവ്യം വളരെ വലിയ കാമ്പായി രൂപപ്പെട്ടു. ഇതിന് ഭൂമിയുടേതിനേക്കാൾ 10 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി വർദ്ധിച്ച തോതിൽ ചുറ്റുപാടു നിന്നും വാതകങ്ങൾ വലിച്ചെടുക്കുകയും അവ കാമ്പിനെ പൊതിഞ്ഞു നിൽക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=ayliffe_bate_2009>{{cite journal|last=Ayliffe|first=B.|author2= Bate, M. R.|title=Gas accretion on to planetary cores: three-dimensional self-gravitating radiation hydrodynamical calculations|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|year=2009|volume=393|issue=1|pages=49–64|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.14184.x|arxiv = 0811.1259 |bibcode = 2009MNRAS.393...49A |s2cid=15124882}}</ref><ref name=dangelo_bodenheimer_2013>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Bodenheimer, P. |title=Three-dimensional Radiation-hydrodynamics Calculations of the Envelopes of Young Planets Embedded in Protoplanetary Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2013|volume=778|issue=1|pages=77 (29 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/778/1/77|arxiv = 1310.2211 |bibcode = 2013ApJ...778...77D |s2cid=118522228}}</ref> ആവരണ വാതങ്ങളുടെ പിണ്ഡവും കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡവും തുല്യമാകുന്നതോടെ ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് വളരെ ഉയരുകയും ഏകദേശം 10⁵ വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് ഭൂമിയുടെ 150 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുള്ളവയായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. അവസാനം ഇത് 318 ഭൗമപിണ്ഡം വരെയാകുന്നു.<ref name=lhdb2009>{{cite journal|last=Lissauer|first=J. J.|author2=Hubickyj, O. |author3=D'Angelo, G. |author4=Bodenheimer, P. |title=Models of Jupiter's growth incorporating thermal and hydrodynamic constraints| journal=Icarus|year=2009|volume=199|issue=2| pages=338–350|arxiv=0810.5186|doi=10.1016/j.icarus.2008.10.004|bibcode=2009Icar..199..338L |s2cid=18964068}}</ref> [[ശനി]] വ്യാഴം രൂപം കൊണ്ട് ഏതാനും ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷമാണ്ഉണ്ടായത്. അതിനാൽ ശനിക്ക് വ്യാഴത്തെ അപേക്ഷിച്ച് കുറച്ച് വാതക പടലങ്ങൾ മാത്രമാണ് ലഭ്യമായത്. ഇതാണ് ശനിയുടെ വലിപ്പം വ്യാഴത്തിനേക്കാൾ ചെറുതായത്.<ref name=sciam>{{cite journal|title=The Genesis of Planets|author=Douglas N. C. Lin | journal=Scientific American | issue=5|volume=298|date=May 2008 | pages=50–59 | url = http://www.sciam.com/article.cfm?id=the-genesis-of-planets | format=fee required|doi=10.1038/scientificamerican0508-50|pmid=18444325 |bibcode = 2008SciAm.298e..50C }}</ref><ref name="ddl2011">{{cite book |chapter=Giant Planet Formation |title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press |first1=Gennaro |last1=D'Angelo |first2=Richard H. |last2=Durisen |first3=Jack J. |last3=Lissauer |editor-first=Sara |editor-last=Seager |pages=319–346 |date=December 2010 |isbn=978-0-8165-2945-2 |bibcode=2010exop.book..319D |arxiv=1006.5486}}</ref> യുവസൂര്യനെ പോലെയുള്ള ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളിൽ പ്രായമായ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ ശക്തമായ [[സൗരവാതം]] ഉള്ളതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യാഴവും ശനിയും ഉണ്ടായതിന് ശേഷമാണ് യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും രൂപപ്പെട്ടത് എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ശക്തമായ സൗരകാറ്റ് മൂലം വളരെ ദൂരേക്ക് പറന്നു പോയ ധൂളീപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടത്. തൽഫലമായി ആ ഗ്രഹങ്ങൾക്ക് കുറച്ച് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ശേഖരിക്കാനേ കഴിഞ്ഞുള്ളു. ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണ സിദ്ധാന്തങ്ങളുടെ പ്രധാന പ്രശ്നം അവ രൂപം കൊണ്ട കാലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. നിലവിലുള്ള സ്ഥാനങ്ങളിലാണ് അവ രൂപം കൊണ്ടത് എങ്കിൽ അവയുടെ കോറുകൾ ഉണ്ടാവുന്നതിന് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളെടുക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ddl2011" /> ഇതിനർത്ഥം യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും കുറേ കൂടി സൂര്യനോട് അടുത്ത പ്രദേശത്തായിരിക്കാം രൂപപ്പെട്ടിരിക്കുക എന്നാണ്. ഇത് വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും ഇടയിലോ അവക്കടുത്തോ ആയിരിക്കാം‌. പിന്നീട് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങിയതായിരിക്കാം. ഗ്രഹശകല രൂപീകരണകാലത്ത് എല്ലാ പദാർത്ഥങ്ങളും സൂര്യനു സമീപത്തേക്കു മാത്രം നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നവ ആയിരുന്നില്ല. [[ധൂമകേതു]] വൈൽഡ് 2-നെ പഠിച്ചതിൽ നിന്നും കിട്ടിയ വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല രൂപീകരണ സമയത്ത് ചൂടേറിയ ആന്തരിക സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങൾ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ മേഖലയിലേക്ക് കുടിയേറുകയായിരുന്നു എന്നാണ്.<ref name="thommes" /><ref name="Levison2007" /> [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം മൂന്നു മുതൽ പത്തു ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ യുവസൂരനിൽ നിന്നുള്ള സൗരവാതം പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലെ ധൂളീപടലങ്ങളെയും വാതകങ്ങളെയും നക്ഷത്രാന്തരീയ സ്ഥലത്തേക്ക് അടിച്ചു പറത്തി.<ref name=sciam/><ref>{{cite journal | author=B. G. Elmegreen| title=On the disruption of a protoplanetary disc nebula by a T Tauri like solar wind | journal=Astronomy & Astrophysics |year=1979 | volume=80 | issue=1 | pages=77 | bibcode=1979A&A....80...77E }}</ref><ref>{{cite web |date=24 November 2004 |author=Heng Hao |publisher=Harvard University |title=Disc-Protoplanet interactions |url=http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |access-date=2006-11-19 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060907170907/http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |archive-date=7 September 2006 }}</ref> ==തുടർന്നുള്ള പരിണാമം== ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തിലോ അതിനടുത്തോ രൂപപ്പെട്ടതാണെന്നാണ് ആദ്യം കരുതിയിരുന്നത്. 20 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ഇത് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇപ്പോൾ പല ഗ്രഹ ശാസ്ത്രജ്ഞരും സൗരയൂഥം അതിന്റെ പ്രാരംഭ രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം വളരെയേറെ രൂപമാറ്റം വന്നു കഴിഞ്ഞതാണ് എന്നു കരുതുന്നു. ആദ്യകാലത്ത് ബുധന്റെ അത്രയും പിണ്ഡമുള്ള നിരവധി വസ്തുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ബാഹ്യ സൗരയൂഥം ഇപ്പോൾ ഉള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ ഒതുക്കമുള്ളതായിരുന്നു. [[കൈപ്പർ വലയം]] സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു.<ref>{{cite web|author=Mike Brown |url = http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/moon/index.html |title=Dysnomia, the moon of Eris |work=Personal web site|access-date=2008-02-01 |author-link = Michael E. Brown }}</ref> ===ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ=== ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ആന്തര സൗരയൂഥത്തിൽ [[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെയും]] ചൊവ്വയുടെയുമിടക്കു വലിപ്പമുള്ള 50 മുതൽ 100 വരെ കുഞ്ഞുഗ്രഹങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Petit2001" /><ref name="Kominami">{{cite journal|title=The Effect of Tidal Interaction with a Gas Disk on Formation of Terrestrial Planets|author1=Junko Kominami |author2=Shigeru Ida |place=Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo, Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo|year=2001 | doi=10.1006/icar.2001.6811|journal=Icarus |volume=157|issue=1|pages=43–56|bibcode=2002Icar..157...43K }}</ref> ഇവ കൂട്ടിയിടിച്ചും കൂടിച്ചേർന്നും കൂടുതൽ വലിയ ഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ ഒരു ദശലക്ഷം വർഷത്തോളം എടുത്തു. ഇന്നു കാണുന്ന നാലു ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതു വരെ ഈ പ്രകൃയ തുടർന്നു.<ref name=sciam /> ഇത്തരം ഒരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രഹമായ [[ചന്ദ്രൻ]] രൂപംകൊണ്ടത് എന്നു കരുതുന്നു. [[ബുധൻ|ബുധന്റെ]] പുറംപാളി തെറിച്ചു പോയതും ഇതിലൊരു കൂട്ടിയിടി മൂലമാകാം.<ref name=Solomon2003>{{cite journal|author=Sean C. Solomon|title=Mercury: the enigmatic innermost planet|journal=Earth and Planetary Science Letters|volume=216|issue=4|year=2003|pages=441–455|doi=10.1016/S0012-821X(03)00546-6| bibcode=2003E&PSL.216..441S }}</ref> ഈ മോഡലിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു പ്രശ്നം പ്രോട്ടോ ടെറസ്ട്രിയൽ ഗ്രഹങ്ങളുടെ പ്രാരംഭ ഭ്രമണപഥം എങ്ങനെയെന്ന് വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല എന്നതാണ്. ഇതനുസരിച്ച് ഇവക്ക് വളരെ കൂടിയ [[വികേന്ദ്രത]] ആവശ്യമാണ്. എന്നാൽ ഇന്ന് അവയ്ക്ക് സുസ്ഥിരവും ഏതാണ്ട് വൃത്താകൃതിയിലുള്ളതുമായ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഉള്ളത്.<ref name="Petit2001" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുമ്പോൾ ധൂളീപടലവലയം പൂർണ്ണമായും സൂര്യനാൽ പുറംതള്ളപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടാവില്ല എന്നതാണ് ഒരു പരികല്പന. ഈ ധൂളീവലയങ്ങളുടെ ഗുരുത്വവലിവു മൂലം ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഊർജ്ജ നില കുറയുകയും അവ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name= Kominami /> മറ്റൊരു പരികല്പന പറയുന്നത് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന ചെറു ഗ്രഹശകലങ്ങളോ മറ്റു വസ്തുക്കളോ ആയിരിക്കാം ഈ ഗുരുത്വവലിവിന് കാരണമായത് എന്നാണ്. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ വേഗത കുറക്കുകയും ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലേക്കെത്തിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഈ പരികല്പന പറയുന്നത്.<ref>{{cite journal|title=Final Stages of Planet Formation|author1=Peter Goldreich |author2=Yoram Lithwick |author3=Re'em Sari |journal=The Astrophysical Journal|volume=614|issue=1|pages=497–507|date=10 October 2004|doi=10.1086/423612|bibcode=2004ApJ...614..497G|arxiv = astro-ph/0404240 |s2cid=16419857 }}</ref> ===ഛിന്നഗ്രഹവലയം=== ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്കു പുറത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്നും 2 ജ്യോതിർമാത്രക്കും‌ 4 ജ്യോതിർമാത്രക്കും ഇടയിൽ കിടക്കുന്ന പെഅദേശമാണ് [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം]. ഭൂമിയെ പോലെയുള്ള രണ്ടോ മൂന്നോ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാനുള്ള ദ്രവ്യം ഈ മേഖലയിലുണ്ട്. എന്നാൽ അവിടെ ധാരാളം ഗ്രഹശകലങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയാണുണ്ടായത്. ഇവ ചേർന്ന് ചന്ദ്രനെയും ചൊവ്വയെയും പോലുള്ള ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയുണ്ടായെങ്കിലും വ്യാഴത്തിന്റെ സാമിപ്യം മൂലം പിന്നീട് വളരെ നാടകീയമായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഈ മേഖലയിലുണ്ടായത്. <ref name="Bottke2005">{{cite journal |author1=Bottke, William F. |author2=Durda, Daniel D. |author3=Nesvorny, David |display-authors=et al. | title=Linking the collisional history of the main asteroid belt to its dynamical excitation and depletion | journal=Icarus | volume=179|issue=1 | pages=63–94|year=2005 | doi=10.1016/j.icarus.2005.05.017 | url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_Icarus_2005_179_63-94_Linking_Collision_Dynamics_MB.pdf| bibcode=2005Icar..179...63B }}</ref>.<ref name="Petit2001">{{cite journal |first1=Jean-Marc |last1=Petit |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |title=The Primordial Excitation and Clearing of the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=153 |issue=2 |pages=338–347 |year=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6702 |url=http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |bibcode=2001Icar..153..338P |access-date=2006-11-19 |archive-date=2007-02-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221085835/http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |url-status=dead }}</ref> വ്യാഴവും ശനിയും ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്ന അനുരണനങ്ങൾ അതിശക്തമാണ്. ഇതിന്റെ ഫലമായി ഈ ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ ഛിന്നഭിന്നമായി. വ്യാഴത്തിന്റെ ശക്തമായ ഗുരുത്വബലം ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും അവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനു കാരണമാവുകയും ചെയ്തു. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഇവ വീണ്ടും ചെറുകഷണങ്ങളായി മാറി.<ref>{{cite journal |author1=R. Edgar |author2=P. Artymowicz | title=Pumping of a Planetesimal Disc by a Rapidly Migrating Planet | journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |year=2004 | volume=354 | issue=3 | pages=769–772 | url = http://www.utsc.utoronto.ca/~pawel/edgar+artymowicz.pdf | access-date=2008-05-12 | doi = 10.1111/j.1365-2966.2004.08238.x | bibcode=2004MNRAS.354..769E|arxiv = astro-ph/0409017 |s2cid=18355985 }}</ref> വ്യാഴം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തെത്തുടർന്ന് സൗരയൂഥത്തിന്റെ അകത്തേക്ക് നീങ്ങിയതിന്റെ ഫലമായി അനുരണനങ്ങൾ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ കൂടുതൽ വ്യാപിക്കുകയും ആ ഭാഗത്തെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത ആപേക്ഷികമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite conference | author=E. R. D. Scott | title=Constraints on Jupiter's Age and Formation Mechanism and the Nebula Lifetime from Chondrites and Asteroids | book-title = Proceedings 37th Annual Lunar and Planetary Science Conference | publisher = Lunar and Planetary Society |year=2006 | location = League City, Texas | bibcode =2006LPI....37.2367S }}</ref> വലിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വബലത്തിന്റെയും ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ ചിതറിത്തെറിക്കലിന്റെയും ഫലമായി ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ചെറുഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി..<ref name="Bottke2005" /><ref name="OBrien2007" /> ഇവയിൽ കുറെയെണ്ണം വ്യാഴത്തിന്റെ ആകർഷണവും കൂട്ടിയിടിയും മൂലം പുറത്തേക്കു തെറിച്ചു പോകുകയും കുറേയെണ്ണം ആന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്കു കുടിയേറുകയും ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ അവയോടു കൂടിച്ചേരുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name="Bottke2005" /><ref name="Raymond2007" /><ref>{{cite web| author= Susan Watanabe| date=20 July 2001 | url = http://www.jpl.nasa.gov/news/features.cfm?feature=520| title =Mysteries of the Solar Nebula| publisher = NASA| access-date = 2007-04-02 }}</ref> ഈ ശോഷണകാലഘട്ടത്തിൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന്റെ ആകെ പിണ്ഡം ഭൂമിയുടെതിന്റെ ഒരു ശതമാനത്തിൽ താഴെയാവുകയും ചെയ്തു.<ref name=OBrien2007>{{cite journal|author1=O'Brien, David |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Bottke, William F. |title=The primordial excitation and clearing of the asteroid belt—Revisited |journal=Icarus |volume=191 |issue=2 |pages=434–452 |year=2007 |doi=10.1016/j.icarus.2007.05.005 |url=http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/OBrien_2007_Icarus_191_434_Primordial_Excitation_Clearing_Asteroid_Belt.pdf|bibcode=2007Icar..191..434O }}</ref> അപ്പോഴും ഇന്നുള്ളതിനേക്കാൾ 10-20 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു അതിന്. ഇപ്പോൾ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന് 0.0005 ഭൗമപിണ്ഡം മാത്രമാണുള്ളത്.<ref name=Krasinsky2002>{{cite journal |author=Georgij A. Krasinsky |author2=Elena V. Pitjeva |author3=M. V. Vasilyev |author4=E. I. Yagudina | bibcode=2002Icar..158...98K |title=Hidden Mass in the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=158 |issue=1 |pages=98–105 |date=July 2002 |doi=10.1006/icar.2002.6837 |author2-link=Elena V. Pitjeva |author-link=Georgij A. Krasinsky }}</ref> വ്യാഴത്തിന്റെയും ശനിയുടെയും ഭ്രമണപഥത്തിൽ പിന്നീടുണ്ടായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തെ വീണ്ടും ശോഷിപ്പിച്ച് ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലാക്കിയത്. ഭൂമിയിൽ നിലവിലുള്ള ജലാംശത്തിൽ (~6×1021 കി.ഗ്രാം) ഒരു പങ്ക് സൗരയൂഥത്തിലെ ഇത്തരം വലിയ ആഘാതങ്ങളിലൂടെ ആദ്യകാല ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ നിന്ന് കരസ്ഥമാക്കിയതായിരിക്കാം. ഭൂമിയുടെ രൂപീകരണ സമയത്ത് ജലം വളരെ കുറവാണ്. അത് പിന്നീട് പുറത്തു നിന്ന് ലഭിച്ചതായിരിക്കണം.<ref name=Hsieh2006 /> ഗ്രഹശകലങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യാഴത്തിന്റെ സമ്മർദ്ദത്താൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ നിന്നും പുറത്തേക്കു തെറിച്ച ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളിൽ നിന്നുമായിരിക്കാം ഇങ്ങനെ അധികജലം കിട്ടിയത് എന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref name=Raymond2007>{{cite journal |author1=Raymond, Sean N. |author2=Quinn, Thomas |author3=Lunine, Jonathan I. |title=High-resolution simulations of the final assembly of Earth-like planets 2: water delivery and planetary habitability | journal=Astrobiology | volume=7 | pages=66–84 |year=2007 | doi=10.1089/ast.2006.06-0126 | bibcode=2007AsBio...7...66R | pmid=17407404 | issue=1|arxiv = astro-ph/0510285 |s2cid=10257401 }}</ref> 2006ൽ കണ്ടെത്തിയ [[മുഖ്യധാരാവാൽനക്ഷത്രങ്ങൾ|മുഖ്യധാരാധൂമകേതുക്കളും]] ഭൂമിയിലേക്കു ജലമെത്തിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=Hsieh2006>{{cite journal|title=A Population of Comets in the Main Asteroid Belt |author=Henry H. Hsieh |author2=David Jewitt |journal=Science|date=23 March 2006 | volume=312|pages=561–563 | doi=10.1126/science.1125150 |pmid=16556801|issue=5773|bibcode = 2006Sci...312..561H |s2cid=29242874 |author2-link=David Jewitt |url=http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143808/http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |url-status=dead |archive-date=12 April 2020 }}</ref><ref>{{cite web|title=New comet class in Earth's backyard|url = http://www.astronomy.com/asy/default.aspx?c=a&id=4100| publisher=astronomy.com|author=Francis Reddy|year=2006|access-date=2008-04-29 }}</ref> എന്നാൽ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിൽ നിന്നോ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നോ ഉള്ള [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കൾ]] ഭൂമിയിലെ ജലത്തിന്റെ 6% ൽ കൂടുതൽ വിതരണം ചെയ്യുന്നില്ല..<ref name="Gomes" /><ref>{{cite journal |author1=Morbidelli, Alessandro |author2=Chambers, J. |author3=Lunine, Jonathan I. |author4=Petit, Jean-Marc |author5=Robert, F. |author6=Valsecchi, Giovanni B. |author7=Cyr, K. E. | title= Source regions and timescales for the delivery of water to the Earth | journal= Meteoritics & Planetary Science | volume=35 | pages=1309–1320 | issn= 1086-9379 |year=2000 |bibcode = 2000M&PS...35.1309M |doi = 10.1111/j.1945-5100.2000.tb01518.x | issue= 6 |doi-access=free }}</ref> ജീവൻ തന്നെ ഈ രീതിയിൽ ഭൂമിയിൽ നിക്ഷേപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കാമെന്നാണ് [[പാൻസ്പെർമിയ]] സിദ്ധാന്തം പറയുന്നത്. എന്നാൽ ഈ ആശയം പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല..<ref>{{cite journal|title=From Panspermia to Bioastronomy, the Evolution of the Hypothesis of Universal Life|author1=Florence Raulin-Cerceau |author2=Marie-Christine Maurel |author3=Jean Schneider |publisher=Springer Netherlands|journal=Origins of Life and Evolution of Biospheres|year=1998|volume=28|issue=4/6|doi=10.1023/A:1006566518046 | pages=597–612|pmid=11536892 |bibcode=1998OLEB...28..597R |s2cid=7806411 }}</ref> ===ഗ്രഹസ്ഥാനാന്തരം=== നെബുലാർ പരികല്പനയനുസരിച്ച് [[യുറാനസ്|യുറാനസും]] [[നെപ്റ്റ്യൂൺ|നെപ്റ്റ്യൂണും]] ഇപ്പോഴത്തെ സ്ഥാനത്തായിരിക്കില്ല രൂപം കൊണ്ടിട്ടുണ്ടാവുക. സൗര നെബുലയുടെ സാന്ദ്രത ഇത്രയെറെ കുറവുള്ള പ്രദേശത്ത് ഇവ രൂപം കൊള്ളാനുള്ള സാദ്ധ്യത വളരെ കുറവാണ്..<ref name=Taylor2001>{{cite web|url = http://www.psrd.hawaii.edu/Aug01/bombardment.html|title= Uranus, Neptune, and the Mountains of the Moon|work= Planetary Science Research Discoveries | date=21 August 2001 | author=G. Jeffrey Taylor | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology |access-date=2008-02-01 }}</ref> ഇവ രണ്ടും വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും സമീപമുള്ള ഭ്രമണപഥങ്ങളിൽ രൂപപ്പെട്ടതായി കരുതപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിനാവശ്യമായ കൂടുതൽ വസ്തുക്കൾ ലഭ്യമായിരുന്നു. പിന്നീട്ദ ശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് അവയുടെ നിലവിലെ സ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് കുടിയേറുകയാണുണ്ടായത്.<ref name="thommes">{{cite journal |author1=Thommes, E. W. |author2=Duncan, M. J. |author3=Levison, Harold F. | title=The Formation of Uranus and Neptune among Jupiter and Saturn | journal=Astronomical Journal | arxiv=astro-ph/0111290 |year=2002 | volume=123 | issue=5 | pages=2862–2883 | doi=10.1086/339975 | bibcode=2002AJ....123.2862T |s2cid=17510705 }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരം എന്ന ആശയം വെച്ചുകൊണ്ട് മാത്രമെ ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ നിലനില്പും സവിശേഷതകളും വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref name="Levison2007">{{cite journal | first1=Harold F. |last1=Levison |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |first3=Christa |last3=Van Laerhoven | display-authors=etal | title=Origin of the Structure of the Kuiper Belt during a Dynamical Instability in the Orbits of Uranus and Neptune|year=2007| bibcode=2008Icar..196..258L | arxiv=0712.0553 | doi=10.1016/j.icarus.2007.11.035 | journal=Icarus | volume=196 | issue=1 | pages=258–273 |s2cid=7035885 }}</ref> നെപ്ട്യൂണിനപ്പുറം [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ ബെൽറ്റ്]], സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക്, [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] എന്നിങ്ങനെ [[സൗരയൂഥം]] പരന്നു കിടക്കുന്നുണ്ട്. നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന മിക്ക [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കളുടെയും]] ഉത്ഭവസ്ഥാനം ഈ പ്രദേശമാണ്. സൂര്യനിൽ നിന്ന് ഇത്രയും അകലത്തിൽ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാൻ അനുവദിക്കാത്തവിധം പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കൂടിച്ചേരൽ വളരെ മന്ദഗതിയിലായിരിക്കും.<ref name="Taylor2001" /> കൈപ്പർ ബെൽറ്റ് സൂര്യനിൽ നിന്ന് 30നും 55നും ജ്യോതിർമാത്ര ഇടയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അതേസമയം സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക് 100 ജ്യോതിർമാത്രയിലധികം ദൂരം വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു.<ref name="Levison2007" /> ഊർട്ട് ക്ലൗഡ് ഏകദേശം 50,000 ജ്യോതിർമാത്രക്കും അപ്പുറമാണ് കിടക്കുന്നത്.<ref>{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=3 February 2008 }}</ref> യുറാനസിന്റെയും നെപ്ട്യൂണിന്റെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾക്കപ്പുറമായിരുന്നു കൈപ്പർ വലയത്തിന്റെ അകത്തെ അറ്റം. ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു. 50% സിമുലേഷനുകളിലും യുറാനസ് നെപ്റ്റ്യൂണിനേക്കാൾ അകലെയാണ്.<ref name="Tsiganis05"> {{cite journal |last1=Tsiganis |first1=K. |first2=R. |last2=Gomes |first3=A. |last3=Morbidelli |first4=H. |last4=F. Levison |date=2005 |title=Origin of the orbital architecture of the giant planets of the Solar System |journal=Nature |volume=435 |issue=7041 |pages=459–461 |url= https://www-n.oca.eu/morby/papers/nature-papers-5-26-05.pdf |doi=10.1038/nature03539 |pmid=15917800 |bibcode = 2005Natur.435..459T |s2cid=4430973 }}</ref><ref name="Gomes" /><ref name="Levison2007" /> നൈസ് മോഡൽ അനുസരിച്ച് സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം എല്ലാ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ സാവധാനത്തിൽ മാറുന്നത് തുടർന്നു. ഏതാണ്ട് 400 കോടി വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് [[വ്യാഴം]] രണ്ടു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കുമ്പോൾ [[ശനി]] ഒരു തവണ എന്ന നിലയിലേക്കായി ഇവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം.<ref name="Levison2007" /> ഇതിന്റെ ഫലമായി ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളിലേക്കുള്ള ഗുരുത്വതള്ളൽ വർദ്ധിക്കുകയും നെപ്റ്റ്യൂൺ യുറാനസ്സിനും അപ്പുറത്തുള്ള പുരാതന കൈപ്പർ വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിനീക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു..<ref name="Tsiganis05" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ പുറത്തേക്കു നീങ്ങിയപ്പോൾ അവിടെയുള്ള ഹിമശകലങ്ങൾ ഇവയിലേക്ക് അടിഞ്ഞുകൂടി.<ref name="Levison2007" /> ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങൾ ഗണ്യമായി കുടിയേറിയതായി കരുതുന്നില്ല.<ref name=sciam/> ഭൂമിയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ [[ചൊവ്വ]] ഇത്ര ചെറുതായത് എന്തുകൊണ്ടാണ് എന്നൊരു സംശയവും നിലവിലുണ്ട്. ടെക്സാസിലെ സാൻ അന്റോണിയോയിലെ സൗത്ത് വെസ്റ്റ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ഒരു പഠനം (ഗ്രാൻഡ് ടാക്ക് ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു) അനുസരിച്ച് വ്യാഴം ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ കുറെകൂടി ഉൾഭാഗത്തായിരുന്നു എന്നു പറയുന്നു. പിന്നീടാണ് ഇത് ഇപ്പോൾ നിലവിലുള്ള സ്ഥാനത്തേക്ക് കുടിയേറിയത്. അതിനാൽ ചൊവ്വക്കാവശ്യമുള്ള വസ്തുക്കളിൽ വലിയൊരു ഭാഗം വ്യാഴം പിടിച്ചെടുത്തു. വരണ്ട ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും ധൂമകേതുക്കൾക്ക് സമാനമായ ജലസമൃദ്ധമായ വസ്തുക്കളും ഉള്ള ആധുനിക ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ സവിശേഷതകളെ കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കാനും ഇതേ സിമുലേഷൻ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്.<ref>{{cite press release | url=http://www.astronomy.com/News-Observing/News/2011/06/Jupiter%20may%20have%20robbed%20Mars%20of%20mass%20new%20report%20indicates.aspx | title= Jupiter may have robbed Mars of mass, new report indicates | work= Southwest Research Institute, San Antonio, Texas | date=June 6, 2011}}</ref><ref>{{Cite journal |author1=Walsh, K. J. |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Raymond, S. N. |author4=O'Brien, D. P. |author5=Mandell, A. M. | title = A low mass for Mars from Jupiter's early gas-driven migration | doi = 10.1038/nature10201 | journal = Nature | volume = 475 | issue = 7355 | pages = 206–209 |year = 2011 | pmid = 21642961 | arxiv = 1201.5177 | bibcode = 2011Natur.475..206W |s2cid=4431823 }}</ref> എന്നാൽ ഈ പരികല്പന ഇപ്പോഴും അപൂർണ്ണമാണ്.<ref name=dangelo_marzari_2012>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Marzari, F. |title=Outward Migration of Jupiter and Saturn in Evolved Gaseous Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2012|volume=757|issue=1|pages=50 (23 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/757/1/50|arxiv = 1207.2737 |bibcode = 2012ApJ...757...50D |s2cid=118587166}}</ref> ചൊവ്വയുടെ ചെറിയ പിണ്ഡത്തിന് ബദൽ വിശദീകരണങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്.<ref name="Chambers2013">{{cite journal|last=Chambers|first=J. E.|title=Late-stage planetary accretion including hit-and-run collisions and fragmentation|journal=Icarus|year=2013|volume=224|issue=1|pages=43–56|doi=10.1016/j.icarus.2013.02.015|bibcode=2013Icar..224...43C }}</ref><ref name=Izidoro2014>{{cite journal|last=Izidoro|first=A.|author2=Haghighipour, N.|author3=Winter, O. C.|author4=Tsuchida, M.|title=Terrestrial Planet Formation in a Protoplanetary Disk with a Local Mass Depletion: A Successful Scenario for the Formation of Mars|journal=The Astrophysical Journal|year=2014|volume=782|issue=1|pages= 31, (20 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/782/1/31|arxiv = 1312.3959|bibcode=2014ApJ...782...31I |s2cid=118419463}}</ref><ref name=fischer2014>{{cite journal|last=Fischer|first=R. A.|author2= Ciesla, F. J.|title=Dynamics of the terrestrial planets from a large number of N-body simulations|journal=Earth and Planetary Science Letters|year=2014|volume=392|pages= 28–38|doi=10.1016/j.epsl.2014.02.011|bibcode=2014E&PSL.392...28F }}</ref> ===ശിലാവർഷവും അതിന്റെ തുടർച്ചയും=== [[File:Barringer Crater aerial photo by USGS.jpg|thumb|200px|അരിസോണയിലെ ഉൽക്കാ ഗർത്തം]] ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരത്തിന്റെ ഫലമായി ഗുരുത്വാകർഷണത്തിലുണ്ടായ വ്യത്യാസം അന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്ക് വൻതോതിൽ ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ ചെന്നുവീഴുന്നതിനു കാരണമായി. ഛിന്നഗ്രഹവലയ ത്തിലെ അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം ഇന്നത്തെ നിലയിൽ എത്തുന്നതു വരെ ഇതു തുടർന്നു.<ref name=OBrien2007/> ഏകദേശം 4 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് (സൗരയൂഥം രൂപപ്പെട്ട് 500-600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം) ആയിരിക്കാം ഏറ്റവും ശക്തമായ ശിലാവർഷം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടായിരിക്കുക.<ref name="Gomes" /><ref name=shuffle>{{cite web |year= 2005| author= Kathryn Hansen | title=Orbital shuffle for early solar system | work=Geotimes | url = http://www.agiweb.org/geotimes/june05/WebExtra060705.html| access-date=2006-06-22 }}</ref> കനത്ത ശിലാവർഷത്തിന്റെ ഈ കാലഘട്ടം ലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിന്നു. ചന്ദ്രനിലും ബുധനിലുമെല്ലാം ദൃശ്യമാകുന്ന ഗർത്തങ്ങൾ ഇതുമൂലമുണ്ടായതാണ്.<ref name="Gomes" /><ref>{{cite web|url = https://history.nasa.gov/SP-467/ch3.htm | title=Chronology of Planetary surfaces|work=NASA History Division|access-date=2008-03-13 }}</ref> ഭൂമിയിലെ ജീവന്റെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന തെളിവുകൾ 380 കോടി വർഷം പഴക്കമുള്ളവയാണ്. അതായത് ഈ ശിലാവർഷം അവസാനിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ.<ref name=life>{{cite press release | title=UCLA scientists strengthen case for life more than 3.8 billion years ago|url = http://www.eurekalert.org/pub_releases/2006-07/uoc--uss072006.php | date=21 July 2006 | publisher=University of California-Los Angeles | access-date=2008-04-29 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക പരിണാമത്തിൽ ഒരു പങ്ക് ഈ ആഘാതങ്ങൾക്കുമുണ്ടെന്നു കരുതുന്നു. 1994-ൽ വ്യാഴവുമായി ധൂമകേതു ഷൂമേക്കർ-ലെവി 9 കൂട്ടിയിടിച്ചതും 2009-ൽ വ്യാഴത്തിലുണ്ടായ തുംഗഷ്ക സംഭവവും ചെല്യാബിൻസ്‌ക് ഉൽക്കാപതനവും അരിസോണയിൽ ഉൽക്കാ ഗർത്തം സൃഷ്ടിച്ച ആഘാതവും അവ തുടർന്നും സംഭവിക്കുന്നു എന്നതിന് തെളിവാണ്. അത് ഇനിയും ഭൂമിയിലെ ജീവന് ഭീഷണിയായേക്കാം.<ref>{{cite journal |journal=Abhandlungen der Geologischen Bundeanstalt, Wien |volume=53 |pages=51–54 |year=1996 |title=The Risk to Civilization From Extraterrestrial Objects and Implications of the Shoemaker-Levy 9 Comet Crash |author=Clark R. Chapman |url=http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |access-date=2008-05-06 |issn=0016-7800 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910084647/http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |archive-date=2008-09-10 }}</ref><ref name=Agnor2006>{{cite journal|title=Neptune's capture of its moon Triton in a binary-planet gravitational encounter |author1=Craig B. Agnor |author2=Hamilton P. Douglas |journal=Nature |volume=441 |pages=192–194 |doi=10.1038/nature04792 |url=http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |year=2006 |pmid=16688170 |issue=7090 |bibcode=2006Natur.441..192A |s2cid=4420518 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070621182809/http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |archive-date=2007-06-21 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഒരു ഘട്ടത്തിൽ ഭീമാകാരമായ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്താൽ ധൂമകേതുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] രൂപപ്പെടാൻ കാരണമായിത്തീരുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ഗാലക്സി വേലിയേറ്റങ്ങൾ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ, ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഇടപെടലുകളുടെ ഫലമായി ധൂമകേതുക്കളിൽ കുറെയെണ്ണം സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്കും എത്തിത്തുടങ്ങി.<ref name="Morbidelli2006">{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=2008-02-03 }}</ref> സൗരവാതം, മൈക്രോമെറ്റോറൈറ്റുകൾ, നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലെ ചില ഘടകങ്ങൾ എന്നിവയും ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തെ സ്വാധീനിച്ചതായി കരുതുന്നു.<ref>{{cite journal | url = http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html | title=Interplanetary Weathering: Surface Erosion in Outer Space|author1=Beth E. Clark |author2=Robert E. Johnson | journal= [[Eos (journal)|Eos, Transactions, American Geophysical Union]] | doi=10.1029/96EO00094 | volume=77 | issue=15 | pages=141 |year=1996 | access-date=2008-03-13| archive-url = https://web.archive.org/web/20080306012954/http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html| archive-date = March 6, 2008 | bibcode=1996EOSTr..77Q.141C }}</ref> ശിലാവർഷത്തിനു ശേഷമുള്ള [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം|ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ]] പരിണാമം പ്രധാനമായും നിയന്ത്രിച്ചത് കൂട്ടിയിടികളാണ്..<ref name="Bottke2005b">{{cite conference|author1=Bottke, William F. |author2=Durba, D. |author3=Nesvorny, D. |display-authors=etal|title=The origin and evolution of stony meteorites|conference=Dynamics of Populations of Planetary Systems|book-title=Proceedings of the International Astronomical Union|volume=197|pages=357–374|year=2005|doi=10.1017/S1743921304008865| url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_IAU197_Belgrade_Origin_Stony_Met.pdf |doi-access=free}}</ref> വലിയ പിണ്ഡമുള്ള വസ്തുക്കൾക്ക് വലിയ കൂട്ടിയിടി മൂലം പുറന്തള്ളുന്ന ഏതൊരു വസ്തുവിനെയും നിലനിർത്താൻ മതിയായ ഗുരുത്വാകർഷണമുണ്ട്. എന്നാൽ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ ഇത് പലപ്പോഴും സാധ്യമാകാറില്ല. പല വലിയ വസ്തുക്കളും ഇതിൽ നിന്നും ചിതറി തെറിച്ചുപോയി. ചില കൂട്ടിയിടികളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് പുതിയ വസ്തുക്കൾ രൂപപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്.<ref name="Bottke2005b" /> ചില ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ വലിയ വസ്തുവിൽ നിന്നും തെറിച്ചു പോയതും എന്നാൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും രക്ഷപ്പെടാൻ ആവശ്യമായ ഊർജ്ജമില്ലാത്തതിനാൽ മാതൃ വസ്തുവിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വസ്തുക്കളായും മാത്രമേ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref>{{cite web |author1=H. Alfvén |author2=G. Arrhenius | date=1976 | url = https://history.nasa.gov/SP-345/ch4.htm | title =The Small Bodies | work=SP–345 Evolution of the Solar System | publisher = NASA | access-date = 2007-04-12 }}</ref> ==ഉപഗ്രഹങ്ങൾ== ഭൂരിഭാഗം ഗ്രഹങ്ങൾക്കും മറ്റു പല സൗരയൂഥ വസ്തുക്കൾക്കും ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഈ പ്രകൃതിദത്ത ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉത്ഭവത്തിന് കാരണം താഴെ കൊടുത്ത മൂന്ന് സാധ്യതകളിൽ എതെങ്കിലും ഒന്നായിരിക്കും. *ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹത്തോടൊപ്പം തന്നെയുള്ള രൂപീകരണം. (ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ സന്ദർഭങ്ങളിൽ മാത്രം); *ഗ്രഹങ്ങളിൽ മറ്റേതെങ്കിലും വസ്തു വന്നിടിച്ച് തെറിച്ചു പോകുന്ന അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉപഗ്രഹമായി മാറുന്നു. *അരികിലൂടെ കടന്നു പോകുന്ന വസ്തുക്കളെ പിടിച്ചെടുത്ത് ഉപഗ്രഹമാക്കുന്നു. [[File:Artist's concept of collision at HD 172555.jpg|thumb|left|[[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെ]] ഉത്ഭവത്തിനു കാരണമായ ആഘാതത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം]] [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിനും]] [[ശനി|ശനിക്കും]] [[അയോ]], [[യൂറോപ്പ]], [[ഗാനിമീഡ്]], [[ടൈറ്റൻ]] എന്നിങ്ങനെ നിരവധി വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളുണ്ട്. അവ സൂര്യനു ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ട അതേ രീതിയിൽ തന്നെ ഓരോ ഭീമൻ ഗ്രഹത്തിനും ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചിരിക്കാം.<ref name="arxiv0812">{{cite book |author1=Canup, Robin M. |author2=Ward, William R. |title=Origin of Europa and the Galilean Satellites |publisher=University of Arizona Press |date=2008-12-30 |arxiv=0812.4995|bibcode = 2009euro.book...59C |page=59|isbn=978-0-8165-2844-8}}</ref><ref name=dangelo_podolak_2015>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Podolak, M.|title=Capture and Evolution of Planetesimals in Circumjovian Disks|journal=The Astrophysical Journal|date=2015|volume=806|issue=1|pages=29pp|doi=10.1088/0004-637X/806/2/203|arxiv = 1504.04364 |bibcode = 2015ApJ...806..203D |s2cid=119216797}}</ref><ref>{{cite journal |author1=N. Takato |author2=S. J. Bus | display-authors=etal | title=Detection of a Deep 3-<math>\mu</math>m Absorption Feature in the Spectrum of Amalthea (JV) | journal=Science |year=2004 | volume=306 | pages=2224–7 | doi=10.1126/science.1105427 | bibcode=2004Sci...306.2224T | pmid=15618511 | issue=5705 |s2cid=129845022 }}<br /> See also {{cite news | url = http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ | work=Universe Today | date=24 December 2004 | title=Jovian Moon Was Probably Captured | author=Fraser Cain | access-date=2008-04-03 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080130030816/http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ <!-- Bot retrieved archive --> |archive-date = 2008-01-30 }}</ref> ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നത് ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ വലിയ വലിപ്പവും ഗ്രഹത്തോടുള്ള അവയുടെ സാമീപ്യവുമാണ്. ഗുരുത്വബലം ഉപയോഗിച്ച് ഇവയെ പിടിച്ചെടുക്കുക അസാധ്യമാണ്. വാതകഗ്രഹങ്ങളായതിനാൽ കൂട്ടിയിടിയിൽ നിന്നു രൂപപ്പെട്ടതാവാനും തരമില്ല. പുറമെയുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ താരതമ്യേന ചെറുതും [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉൽകേന്ദ്രത]] കൂടിയവയുമാണ്. ഇവ പിന്നീട് പിടിച്ചെടുത്തവയായിരിക്കാം.<ref>{{cite conference|author1=D. C. Jewitt |author2=S. Sheppard |author3=C. Porco |title=Jupiter's outer satellites and Trojans |book-title=Jupiter. The Planet, Satellites and Magnetosphere |year=2004 |pages=263–280 |url=http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |editor=[[Frances Bagenal|Fran Bagenal]] |editor2=Timothy E. Dowling |editor3=William B. McKinnon |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-81808-7 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070614045102/http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |archive-date=2007-06-14 }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | title=The Giant Planet Satellite and Moon Page | author=Scott S. Sheppard | work=Personal web page | access-date=2008-03-13 | url-status=dead | archive-url=https://web.archive.org/web/20080311120653/http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | archive-date=2008-03-11 }}</ref> അത്തരം ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും അവയുടെ സ്വയംഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിലാണ് പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത്. ഏറ്റവും വലിയ ക്രമരഹിത ഉപഗ്രഹം നെപ്റ്റ്യൂണിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ [[ട്രിറ്റോൺ]] ആണ്. ഇത് [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ വലയത്തിൽ]] നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്തതാണെന്ന കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Agnor2006/> ഖരരൂപത്തിലുള്ള ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ കൂട്ടിയിടികളിലൂടെയും പിടിച്ചെടുക്കലിലൂടെയും ഉണ്ടായവയാണ്. [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] രണ്ട് ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളായ [[ഡീമോസ്]], [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]] എന്നിവ പിടിച്ചെടുത്ത [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളാണെന്ന്]] കരുതപ്പെടുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|pp=118–120}} [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] [[ചന്ദ്രൻ]] വലിയൊരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Canup2005/><ref>{{cite journal | author=D. J. Stevenson | title=Origin of the moon&nbsp;–&nbsp;The collision hypothesis | journal=Annual Review of Earth and Planetary Sciences |year=1987 | volume=15 | issue=1 | pages=271–315 | doi=10.1146/annurev.ea.15.050187.001415 | bibcode=1987AREPS..15..271S | s2cid=53516498 | url=http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143819/http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | url-status=dead | archive-date=2020-04-12 }}</ref> ഇടിച്ച വസ്തുവിന് ഏകദേശം ചൊവ്വയുടെ പിണ്ഡം ഉണ്ടായിരിക്കാം. ഭീമാകാരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ അവസാനത്തോടടുത്താണ് ആഘാതം സംഭവിച്ചത്. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഭൂമിയുടെ കുറെ ഭാഗം പുറത്തേക്ക് തെറിച്ചു പോകുകയും അവ കൂടിച്ചേർന്ന് ചന്ദ്രൻ രൂപം കൊള്ളുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name=Canup2005>{{cite journal |author1=R. M. Canup |author2=E. Asphaug | title=Origin of the Moon in a giant impact near the end of the Earth's formation | journal=Nature |year=2001 | volume=412 | pages=708–12 | bibcode=2001Natur.412..708C | doi=10.1038/35089010 | pmid=11507633 | issue=6848 |s2cid=4413525 }}</ref> ഭൂമിയെ രൂപപ്പെടുത്തിയ ലയന പരമ്പരയിലെ അവസാനത്തേതാണ് ആഘാതം. ചൊവ്വയുടെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തു ഭൂമിയുടെയും സൂര്യന്റെയും ലഗ്രാൻജിയൻ പോയിന്റുകളിലൊന്നിൽ (L4 അല്ലെങ്കിൽ L5) രൂപപ്പെടുകയും പിന്നീട് അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നീങ്ങിപ്പോകുകയും ചെയ്തിരിക്കാമെന്നും അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{cite web | url = http://www.psrd.hawaii.edu/Dec98/OriginEarthMoon.html | title = Origin of the Earth and Moon | date=31 December 1998 | author=G. Jeffrey Taylor | work = Planetary Science Research Discoveries | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology | access-date = 2007-07-25 }}</ref> ട്രാൻസ്-നെപ്ടൂണിയൻ വസ്തുക്കളായ [[പ്ലൂട്ടോ]] ([[ഷാരോൺ]]), [[ഓർക്കസ്]] ([[വാന്ത്]]) എന്നിവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഒരു വലിയ കൂട്ടിയിടിയിലൂടെ രൂപപ്പെട്ടതാകാം. പ്ലൂട്ടോ-ഷോരോൺ, ഓർക്കസ്-വാന്ത്, ഭൂമി-ചന്ദ്രൻ സിസ്റ്റങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തിൽ അസാധാരണമാണ്. ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പിണ്ഡം ഗ്രഹത്തിന്റെ 1% എങ്കിലും ആണ്.<ref name=impact_Pluto>{{cite journal|title=A Giant Impact Origin of Pluto-Charon|author=Robin M. Canup | journal=Science | date=28 January 2005 |volume=307 | pages=546–550 | doi=10.1126/science.1106818 |pmid=15681378|issue=5709|bibcode = 2005Sci...307..546C |s2cid=19558835 |url=https://authors.library.caltech.edu/51983/7/Canup.SOM.pdf }}</ref><ref>{{Cite journal | last1 = Brown | first1 = M. E. | last2 = Ragozzine | first2 = D. | last3 = Stansberry | first3 = J. | last4 = Fraser | first4 = W. C. | title = The Size, Density, and Formation of the Orcus-Vanth System in the Kuiper Belt | doi = 10.1088/0004-6256/139/6/2700 | journal = The Astronomical Journal | volume = 139 | issue = 6 | pages = 2700–2705 | year = 2010 | bibcode=2010AJ....139.2700B| arxiv= 0910.4784| s2cid = 8864460 }}</ref> ==ഭാവി== സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ വലിയ പങ്ക് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയമായി മാറുന്നതു വരെ സൗരയൂഥത്തിന്റെ നിലവിലെ അവസ്ഥയിൽ കാര്യമായ മാറ്റമുണ്ടാകില്ലെന്ന് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ കണക്കാക്കുന്നു. പിന്നീട് [[ഹെർട്സ്പ്രങ്-റസ്സൽ ആരേഖം|ഹെർട്സ്പ്രംഗ്-റസൽ ഡയഗ്രാമിന്റെ]] [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ ശ്രേണിയിൽ]] നിന്ന് [[നക്ഷത്രപരിണാമം|പരിണമിച്ച്]] [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമൻ]] ആയി മാറും. അതുവരെ സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കും. ആത്യന്തികമായി [[സൂര്യൻ]] ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങളെ (ബുധൻ, ശുക്രൻ, ഒരുപക്ഷേ ഭൂമിയും) ഉള്ളിലൊതുക്കാൻ വേണ്ടത്ര വികസിക്കും. പക്ഷേ വ്യാഴവും ശനിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള ബാഹ്യ ഗ്രഹങ്ങളിലേക്ക് എത്തില്ല. അതിനുശേഷം സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ|വെളുത്ത കുള്ളന്റെ]] വലുപ്പത്തിലേക്ക് ചുരുങ്ങും. ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഈ ചെറിയ സൗര അവശിഷ്ടത്തെ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരും. വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രമായ [[എം.ഒ.എ-2010-ബി.എൽ.ജി-477എൽ‍]]ന്റെ ഗ്രഹവ്യവസ്ഥക്ക് സമാനമായിരിക്കും ഇതെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="NAT-20211013">{{cite journal |author=Blackman, J. W. |display-authors=et al. |title=A Jovian analogue orbiting a white dwarf star |url=https://www.nature.com/articles/s41586-021-03869-6 |date=13 October 2021 |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=598 |issue=7880 |pages=272–275 |doi=10.1038/s41586-021-03869-6 |pmid=34646001 |arxiv=2110.07934 |bibcode=2021Natur.598..272B |s2cid=238860454 |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="KO-20211013">{{cite news |last1=Blackman |first1=Joshua |last2=Bennett |first2=David |last3= Beaulieu |first3=Jean-Philippe |title=A Crystal Ball Into Our Solar System's Future - Giant Gas Planet Orbiting a Dead Star Gives Glimpse Into the Predicted Aftermath of our Sun's Demise |url=https://keckobservatory.org/white-dwarf-system/ |date=13 October 2021 |work=[[Keck Observatory]] |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="NYT-20211013">{{cite news |last=Ferreira |first=Becky |title=Astronomers Found a Planet That Survived Its Star's Death - The Jupiter-size planet orbits a type of star called a white dwarf, and hints at what our solar system could be like when the sun burns out. |url=https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-date=2021-12-28 |url-access=limited |date=13 October 2021 |work=[[The New York Times]] |access-date=14 October 2021 }}{{cbignore}}</ref> ===ദീർഘകാലമാറ്റങ്ങൾ=== സൗരയൂഥത്തിന് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളുടെ സമയക്രമത്തിൽ സ്ഥിരത അവകാശപ്പെടാൻ കഴിയില്ല.<ref name=laskar94>{{cite journal |title=Large-scale chaos in the solar system |author=J. Laskar |journal=Astronomy and Astrophysics |volume=287 |pages=L9–L12 |year=1994 |bibcode=1994A&A...287L...9L }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. [[പ്ലൂട്ടോ]]. [[നെപ്റ്റ്യൂൺ]] തുടങ്ങിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ [[പരിക്രമണ അനുരണനം]] ഇതിന് ഉദാഹരണമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടാം. അടുത്ത കാലത്തൊന്നും പരിക്രമണപഥത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ സാദ്ധ്യതയില്ലെങ്കിലും പ്ലൂട്ടോയുടെ സ്ഥാനം ഭാവിയിൽ 100-200 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് ([[ല്യാപുനോവ് സമയം]]) പ്രവചിക്കുക അസാധ്യമാണ്.<ref>{{cite journal | title = Numerical evidence that the motion of Pluto is chaotic |author1=Gerald Jay Sussman |author2=Jack Wisdom | journal = Science | volume = 241 | pages = 433–437 |year = 1988 | url = http://groups.csail.mit.edu/mac/users/wisdom/pluto-chaos.pdf | doi = 10.1126/science.241.4864.433 | pmid = 17792606 | issue = 4864 | bibcode=1988Sci...241..433S |hdl=1721.1/6038 |s2cid=1398095 | hdl-access = free }}</ref> മറ്റൊരു ഉദാഹരണം ഭൂമിയുടെ [[അച്ചുതണ്ടിലെ ചരിവ്]] ആണ്. ചന്ദ്രനുമായുള്ള ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനം മൂലം ഭൂമിയുടെ മാന്റിലിൽ ഉണ്ടാവുന്ന ഘർഷണം മൂലം ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന മാറ്റം അതിദീർഘകാലയളവിൽ കണക്കാക്കാൻ കഴിയില്ല.<ref>{{cite journal|title=On the long term evolution of the spin of the Earth|author=O. Neron de Surgy |author2=J. Laskar|journal=Astronomy and Astrophysics|date=February 1997|volume=318|pages=975–989 |bibcode=1997A&A...318..975N }}</ref> ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങളേയും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ പ്രവചിക്കുക അസാദ്ധ്യമാണ്.<ref name=hayes07>{{cite journal | author=Wayne B. Hayes | title=Is the outer Solar System chaotic? | journal=Nature Physics | arxiv=astro-ph/0702179 |year=2007 | volume=3 | issue=10 | pages=689–691 | doi=10.1038/nphys728 | bibcode=2007NatPh...3..689H | s2cid=18705038 }}</ref> ഇവയുടെ ല്യാപുനോവ് സമയം 2–230 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങളാണ്. ഭ്രമണപഥത്തിലുള്ള സ്ഥാനം ആത്യന്തികമായി ഒരു ഉറപ്പോടെയും പ്രവചിക്കാൻ സാധിക്കില്ല എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. ചില ഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥങ്ങൾ ദീർഘവൃത്താകാരം ഗണ്യമായ രീതിയിൽ തന്നെ കൂടുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്തേക്കാം.<ref name="Stewart1997">{{cite book | first = Ian | last = Stewart | title = Does God Play Dice? | publisher = Penguin Books | edition = 2nd | pages = 246–249 | date = 1997 | isbn = 0-14-025602-4 }}</ref> എന്തായാലും [[സൗരയൂഥം]] ഇപ്പോൾ സുസ്ഥിരമാണ്. അടുത്ത ഏതാനും ബില്യൺ വർഷങ്ങളിൽ ഗ്രഹങ്ങളൊന്നും പരസ്പരം കൂട്ടിമുട്ടുകയോ സിസ്റ്റത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയോ ചെയ്യില്ല.<ref name=hayes07/> എന്നാൽ ഏതാണ്ട് അഞ്ച് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉത്കേന്ദ്രത]] ഏകദേശം 0.2 ആയി വളർന്നേക്കാം. അതായത്, അത് [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] ഭ്രമണപഥത്തെ മുറിച്ചു കടക്കും. ഇത് കൂട്ടിയിടിക്കലിന് കാരണമാകും. ഇതേ സമയത്തു തന്നെ ബുധന്റെ ഉത്കേന്ദ്രത കൂടുതലാവുകയും [[ശുക്രൻ|ശുക്രനുമായി]] വളരെ അടുത്തു വരുന്നതിനുള്ള സാധ്യത കൂടുകയും ചെയ്യും. ഇത് ബുധനെ സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറംതള്ളുകയോ ശുക്രനുമായോ ഭൂമിയുമായോ കൂട്ടിയിടുക്കുന്നതിന് കാരണമാക്കുകയോ ചെയ്യും.<ref name=laskar94/><ref>{{cite news|title=The solar system could go haywire before the sun dies|url = https://www.newscientist.com/article/dn13757-solar-system-could-go-haywire-before-the-sun-dies.html | author=David Shiga | work=NewScientist.com News Service | date=23 April 2008 | access-date=2008-04-28 }}</ref> ചില സിമുലേഷനുകൾ അനുസരിച്ച് ബുധന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന ഈ വ്യതിയാനം നൂറു കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കാം.<ref name="Batygin">{{Cite journal | last1 = Batygin | first1 = K. | last2 = Laughlin | first2 = G. | doi = 10.1086/589232 | title = On the Dynamical Stability of the Solar System | journal = The Astrophysical Journal | volume = 683 | issue = 2 | pages = 1207–1216 | year = 2008 |arxiv = 0804.1946 |bibcode = 2008ApJ...683.1207B | s2cid = 5999697 }}</ref> ===ഉപഗ്രഹങ്ങളും വലയങ്ങളും=== [[File:Voyager 2 Neptune and Triton.jpg|thumb|നെപ്‌ട്യൂണും അതിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ ട്രൈറ്റണും. [[വോയേജർ 2]] എടുത്ത ചിത്രം. ട്രൈറ്റണിന്റെ ഭ്രമണപഥം ഒടുവിൽ നെപ്‌ട്യൂണിന്റെ [[റോഷെ ലിമിറ്റ്|റോഷെ പരിധിക്കുള്ളിൽ]] കൊണ്ടുപോയി, അതിനെ ചിതറിച്ച് ഒരു പുതിയ റിംഗ് സിസ്റ്റം രൂപീകരിക്കും.]] ടൈഡൽ നിയമങ്ങളാൽ നിർണ്ണയിക്കപ്പെട്ടതാണ് ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ പരിണാമവും. ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഫലമായി ഉപഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റമുഴകൾ സൃഷ്ടിക്കും. ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന്റെ അതേ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയും ഗ്രഹം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പരിക്രമണ കാലയളവിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ കറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നുവെങ്കിൽ, വേലിയേറ്റമുഴകൾ നിരന്തരം ഉപഗ്രഹത്തിനു മുന്നിലേക്കു വലിച്ചിടും.ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ കോണീയ ആവേഗം ഉപഗ്രഹത്തിലേക്കു കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടും. സാവധാനം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണവേഗത കൂടുകയും അത് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുകയും ചെയ്യും. ഭൂമിയും അതിന്റെ ചന്ദ്രനും ഈ കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. ഇപ്പോൾ [[ചന്ദ്രൻ]] ഭൂമിയുമായി [[ടൈഡൽ ലോക്ക്|ടൈഡൽ ലോക്കിലാണ്]] എന്നു പറയാം. ഭൂമിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള അതിന്റെ ഒരു പരിക്രമണം (നിലവിൽ ഏകദേശം 29 ദിവസം) അതിന്റെ അച്ചുതണ്ടിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ഒരു ഭ്രമണത്തിന് തുല്യമാണ്. അതിനാൽ എല്ലായ്പ്പോഴും ഭൂമിയിൽ നിന്നും നോക്കിയാൽ ചന്ദ്രന്റെ ഒരു വശം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. ചന്ദ്രൻ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് അകലുന്നത് തുടരും. ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണം ക്രമേണ മന്ദഗതിയിലാകും. [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിന്റെ]] [[ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ|ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ശനി|ശനിയുടെ]] വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഈ വിഭാഗത്തിലുള്ളവയാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=1982MNRAS.201..415G | title=Tidal Heating of Io and orbital evolution of the Jovian satellites | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | author=A. Gailitis | volume=201 | issue=2 | pages=415–420 |year=1980 | doi = 10.1093/mnras/201.2.415 | doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |author1=R. Bevilacqua |author2=O. Menchi |author3=A. Milani |display-authors= etal |date=April 1980 |title= Resonances and close approaches. I. The Titan-Hyperion case|journal=Earth, Moon, and Planets |volume=22 |issue=2 |pages=141–152 |doi= 10.1007/BF00898423 |bibcode=1980M&P....22..141B |s2cid=119442634 }}</ref> ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹം കറങ്ങുന്നതിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ ഗ്രഹത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ വ്യത്യസ്തമായ ഒരു സാഹചര്യമാണ് സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നത്.ഈ സന്ദർഭങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ മുഴകൾ ഉപഗ്രഹത്തേക്കാൾ പിന്നിലാവും. മുൻപു കണ്ടതിൽ നിന്നു വ്യത്യസ്തമായി ഇവിടെ കോണീയ ആക്കം കൈമാറുന്നതിന്റെ ദിശ വിപരീതമാണ്. അതിനാൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണം വേഗത്തിലാകുന്നു. രണ്ടു സന്ദർഭങ്ങളിലും ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുകയും അത് ചിതറി ഗ്രഹവലയങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നതിനോ ഗ്രഹത്തിൽ തട്ടി തകരുന്നതിനോ കാരണമാകുകയും ചെയ്യും. [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]], [[ട്രിറ്റോൺ]], യുറാനസ്സിന്റെ ഏതാനും ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ എന്നിവയെ കാത്തിരിക്കുന്ന വിധി ഇതാണ്.<ref name=Bills2006>{{cite journal |author1=Bruce G. Bills |author2=Gregory A. Neumann |author3=David E. Smith |author4=Maria T. Zuber |year=2006 |title=Improved estimate of tidal dissipation within Mars from MOLA observations of the shadow of Phobos|journal=Journal of Geophysical Research|volume=110 | issue=E7 |pages=E07004|doi=10.1029/2004JE002376| bibcode=2005JGRE..11007004B |s2cid=6125538 |doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |title=Tidal evolution in the Neptune-Triton system |author=C. F. Chyba |author2=D. G. Jankowski |author3=P. D. Nicholson |journal=Astronomy & Astrophysics |volume=219 |issue=1–2 |page=23 |bibcode=1989A&A...219L..23C |year=1989 }}</ref> യുറാനസിന്റെ [[ഡെസ്ഡിമോണ]] അതിന്റെ അയൽപക്കത്തെ ഉപഗ്രഹങ്ങളിലൊന്നുമായി കൂട്ടിയിടിച്ചേക്കാം.{{sfn|Duncan|Lissauer|1997}} മൂന്നാമത്തേത് ഗ്രഹവും ഉപഗ്രഹവും പരസ്പരം ടൈഡൽ ലോക്കിൽ വരിക എന്നതാണ്. അങ്ങനെയെങ്കിൽ വേലിയേറ്റ മുഴ ഉപഗ്രഹത്തിനു കീഴിൽ വരുന്നു. കോണീയ ആക്കം കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടില്ല. ഇതിനാൽ പരിക്രമണ കാലയളവ് മാറില്ല. പ്ലൂട്ടോയും ഷാരോണും ഇത്തരത്തിലുള്ള കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=2006AJ....132..290B | title=Orbits and Photometry of Pluto's Satellites: Charon, S/2005 P1, and S/2005 |author1=Marc Buie |author2=William Grundy |author3=Eliot Young |author4=Leslie Young |author5=Alan Stern | journal=The Astronomical Journal | volume=132 | issue=1 | pages=290–298 |year=2006 | doi=10.1086/504422 | arxiv=astro-ph/0512491 | s2cid=119386667 }}</ref> ശനിയുടെ വളയങ്ങളുടെ രൂപീകരണത്തിന്റെ കാരണത്തെ സംബന്ധിച്ച് ശാസ്ത്രസമൂഹത്തിൽ അഭിപ്രായ ഐക്യമില്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ വളർച്ചയുടെ ഘട്ടത്തിൽ തന്നെ വളയങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ടിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് സൈദ്ധാന്തിക മാതൃകകൾ സൂചിപ്പിച്ചെങ്കിലും, കാസിനി-ഹ്യൂഗൻസ് ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൽ നിന്നുള്ള വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് അവ താരതമ്യേന വൈകിയാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്.,<ref name="Tiscareno">{{cite book |first=M. S. |last=Tiscareno | editor-last=Kalas | editor-first=P. | editor2-last=French | editor2-first=L. | contribution=Planetary Rings | arxiv=1112.3305v2 | title=Planets, Stars and Stellar Systems | pages=61–63 | date= 2012-07-04 | publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]] |url=http://refworks.springer.com/mrw/index.php?id=1654 |doi=10.1007/978-94-007-5606-9_7 |isbn=978-94-007-5605-2 |s2cid=118494597 |access-date=2012-10-05 }}</ref><ref name="IessMilitzer2019">{{cite journal|last1= Iess|first1= L.|last2= Militzer|first2= B.|last3= Kaspi|first3= Y.|last4= Nicholson|first4= P.|last5= Durante|first5= D.|last6= Racioppa|first6= P.|last7= Anabtawi|first7= A.|last8= Galanti|first8= E.|last9= Hubbard|first9= W.|last10= Mariani|first10=M. J.|last11= Tortora|first11= P.|last12= Wahl|first12= S.|last13= Zannoni|first13= M.|title= Measurement and implications of Saturn's gravity field and ring mass|journal= Science|volume= 364|issue= 6445|year= 2019|pages= eaat2965|doi= 10.1126/science.aat2965|pmid= 30655447|bibcode= 2019Sci...364.2965I|hdl= 10150/633328|s2cid= 58631177|url= https://repository.arizona.edu/bitstream/10150/633328/1/aat2965_CombinedPDF_v4.pdf|doi-access= free}}</ref> ===സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും=== {{CSS image crop |Image = Nature_timespiral_vertical_layout.png |bSize = 1350 |cWidth = 250 |cHeight = 250 |oTop = 410 |oLeft = 282 |Location = right |Description = ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലേക്ക് വാതകവും പൊടിയും അടിഞ്ഞുകൂടിയതിനുശേഷമുളള സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണം. ഈ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ ഭൂരിഭാഗവും ആദിമ [[സൂപ്പർനോവ|സൂപ്പർനോവയിൽ]] നിന്നാണ് ലഭിച്ചത്}} ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ, സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിക്കുന്നതിന് കാരണമാകുന്നത് പ്രായത്തിനനുസരിച്ച് സൂര്യനിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങളായിരിക്കും. സൂര്യൻ ഹൈഡ്രജൻ സംലയനത്തിലൂടെ നിലനിൽക്കുന്നതിനാൽ അത് കൂടുതൽ ചൂടാകുന്നതിനനുസരിച്ച് ശേഷിക്കുന്ന ഇന്ധനം കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ കത്തിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി ഓരോ 110 കോടി വർഷത്തിലും പത്ത് ശതമാനം എന്ന തോതിൽ സൂര്യന്റെ പ്രകാശം വർദ്ധിക്കുന്നു.<ref name=scientist>{{cite news|title=Science: Fiery future for planet Earth |author=Jeff Hecht | work=New Scientist |url = https://www.newscientist.com/article/mg14219191.900.html | date=2 April 1994 | issue=1919 | page=14 |access-date=2007-10-29 }}</ref> ഏകദേശം 600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സൂര്യന്റെ തീക്ഷ്ണത ഭൂമിയുടെ കാർബൺ ചക്രത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തും. ഇവിടെ മരങ്ങൾക്ക് (C3 ഫോട്ടോസിന്തറ്റിക് സസ്യജീവിതം) നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാതാവും. ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിലെയും സമുദ്രങ്ങളിലെയും സങ്കീർണ്ണമായ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും സൂര്യൻ നശിപ്പിക്കും. 110 കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ വർദ്ധിച്ച വികിരണം സൗരയൂഥത്തിലെ വാസയോഗ്യ മേഖലയെ പുറത്തേക്ക് നീക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും. ദ്രവജലം സ്വാഭാവികമായി നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാത്തവിധം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തെ ഇത് ചൂടുള്ളതാക്കും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഭൂമിയിൽ ഏകകോശജീവികൾ മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു.<ref name=Schroder2008/> സമുദ്രത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നും കൂടിയ തോതിലുള്ള ജലത്തിന്റെ ബാഷ്പീകരണം അന്തരീക്ഷ താപനിലയുടെ വർദ്ധനയെ ത്വരിതപ്പെടുത്തും. ഇത് ഭൂമിയിലെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും വേഗത്തിൽ ഇല്ലാതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|title=Our changing solar system|author1=Knut Jørgen|author2=Røed Ødegaard|work=Centre for International Climate and Environmental Research|year=2004|access-date=2008-03-27|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081009015241/http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|archive-date=2008-10-09}}</ref> ഈ സമയത്ത് ചൊവ്വയുടെ ഉപരിതല താപനില ക്രമാതീതമായി ഉയരും. കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡും ഉപരിതല ശിലാശകലങ്ങൾക്കു കീഴിലുള്ള തണുത്തുറഞ്ഞു കിടക്കുന്ന വെള്ളവും അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വരാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് ചൊവ്വയിൽ ഒരു ഹരിതഗൃഹ പ്രഭാവം സൃഷ്ടിക്കുയും ഇന്നത്തെ ഭൂമിക്ക് സമാനമായ അവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതുവരെ ഗ്രഹത്തെ ചൂടാക്കുകയും ചെയ്യും. ജീവികളുടെ ഭാവി വാസസ്ഥലമായി ചൊവ്വ മാറിയേക്കാം.<ref name=mars>{{cite book|title=Mars: A Warmer, Wetter Planet|author=Jeffrey Stuart Kargel | url = https://books.google.com/books?id=0QY0U6qJKFUC&q=mars+future+%22billion+years%22+sun&pg=PA509 | isbn=1-85233-568-8 | date=2004 | publisher=Springer |access-date=2007-10-29 }}</ref> 3.5 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല അവസ്ഥ ഇന്നത്തെ ശുക്രന്റെ അവസ്ഥയ്ക്ക് സമാനമായിരിക്കും.<ref name=scientist /> [[File:Sun red giant.svg|thumb|left|ഒരു ചുവന്ന ഭീമൻ എന്ന നിലയിൽ ഭാവിയിൽ കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്ന വലുപ്പവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ ആപേക്ഷിക വലുപ്പം ഇൻസെറ്റിൽ]] ഏകദേശം 5.4 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പ് അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം നടത്താൻ തക്കവിധം ചൂടാകും.<ref name=Schroder2008/> ഇത് നക്ഷത്രത്തിന്റെ പുറം പാളികൾ വളരെയധികം വികസിക്കാൻ ഇടയാക്കും. കൂടാതെ നക്ഷത്രം അതിന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ അടുത്ത ഘട്ടമായ [[ചുവപ്പുഭീമൻ]] ആയി മാറുകയും ചെയ്യും.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=320–321}}<ref>{{cite web |title=Introduction to Cataclysmic Variables (CVs)|work=NASA Goddard Space Center|year=2006|url = http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/cvs/cvstext.html |access-date = 2006-12-29 }}</ref> 7.5 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ വ്യാസം 1.2 AU- ആയിരിക്കും.—ഇപ്പോഴത്തെ വലിപ്പത്തിന്റെ 256 ഇരട്ടി. ചുവന്ന ഭീമൻ അവസ്ഥയിൽ ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം വർധിച്ചതിന്റെ ഫലമായി സൂര്യന്റെ ഉപരിതല താപനില ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ താഴ്ന്നതായിരിക്കും. ഏകദേശം 2600 കെൽവിൻ അപ്പോൾ അതിന്റെ താപനില. തിളക്കമാകട്ടെ ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 2,700 മടങ്ങ് വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. ഈ സമയത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്ന് ശക്തമായ സൗങ്ങൾ രൂപപ്പെടും, ഇത് അതിന്റെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 33% വരെ പറത്തിക്കളയും.<ref name=Schroder2008>{{cite journal|author1=K. P. Schroder |author2=Robert Connon Smith |title= Distant future of the Sun and Earth revisited|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume=386|issue= 1 |pages=155–163 |year=2008 |doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x |bibcode=2008MNRAS.386..155S |arxiv = 0801.4031 |s2cid=10073988 }}</ref><ref name="sun_future">{{cite journal |author1=I. J. Sackmann |author2=A. I. Boothroyd |author3=K. E. Kraemer | title=Our Sun. III. Present and Future | pages=457 | journal=Astrophysical Journal |year=1993 | volume=418 | bibcode=1993ApJ...418..457S | doi=10.1086/173407 }}</ref>{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=322}} ഈ കാലമാവുമ്പോഴേക്കും [[ശനി|ശനിയുടെ]] ഉപഗ്രഹമായ [[ടൈറ്റൻ (ഉപഗ്രഹം)|ടൈറ്റൻ]] ജീവൻ നിലനിർത്താൻ ആവശ്യമായ ഉപരിതല താപനില കൈവരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref name=Titan>{{cite journal|title=Titan under a red giant sun: A new kind of "habitable" moon|author1=Ralph D. Lorenz |author2=Jonathan I. Lunine |author3=Christopher P. McKay | journal=Geophysical Research Letters |year=1997 | volume=24 | pages=2905–8 | url = http://www.lpl.arizona.edu/~rlorenz/redgiant.pdf | access-date=2008-03-21|doi=10.1029/97GL52843|pmid=11542268|issue=22 | bibcode=1997GeoRL..24.2905L |citeseerx=10.1.1.683.8827 }}</ref><ref>{{cite web | author=Marc Delehanty | title= Sun, the solar system's only star | work=Astronomy Today|url = http://www.astronomytoday.com/astronomy/sun.html| access-date=2006-06-23 }}</ref> സൂര്യൻ വികസിക്കുമ്പോൾ അത് [[ബുധൻ]], [[ശുക്രൻ]] എന്നീ ഗ്രഹങ്ങളെ വിഴുങ്ങും.<ref name=Rybicki2001>{{cite journal |author1=K. R. Rybicki |author2=C. Denis |title=On the Final Destiny of the Earth and the Solar System |journal=Icarus |volume=151 | issue=1 |pages=130–137 |date=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6591 |bibcode=2001Icar..151..130R }}</ref> ഭൂമിയുടെ കാര്യം എന്താകുമെന്ന് വ്യക്തമല്ല. സൂര്യൻ ഭൂമിയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തെ വലയം ചെയ്യുമെങ്കിലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് കാരണം അതിന്റെ ഗരുത്വാകർഷണം ദുർബലമാകുകയും ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥം കൂടുതൽ കൂടുതൽ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാൻ ഇടയാക്കുകയും [[ഭൂമി]] സൂര്യനിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ അകലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തേക്കാം.<ref name=Schroder2008/><ref name=sun_future /> എന്നാൽ 2008-ലെ ഒരു പഠനം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഭൂമി വിഴുങ്ങപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നാണ്.<ref name=Schroder2008/> വികാസത്തിന്റെ ഘട്ടത്തിനുശേഷം, വാസയോഗ്യമായ മേഖല ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിലേക്കും കൈപ്പർ-ബെൽറ്റിലേക്കും മാറും. ഇതിനർത്ഥം, പ്ലൂട്ടോയിലെയും ഷാരോണിലെയും ഉപരിതല താപനില മഞ്ഞ് ഉരുകുന്നതിന് ആവശ്യമുള്ള അളവിലുള്ളതായിരിക്കും എന്നാണ്. പ്ലൂട്ടോയിലും ചാരോണിലും ഉപരിതല താപനില 0 °C ആയിരിക്കും. സബ്ലിമേഷൻ മൂലം അപ്പോഴേക്കും പ്ലൂട്ടോയ്ക്ക് അതിന്റെ മീഥേൻ പാളി നഷ്ടമായിട്ടുണ്ടാകും. [[പ്ലൂട്ടോ]] വളരെ ചെറുതായതിനാലും കാന്തികമണ്ഡലം വളരെ ദുർബലമായതിനാലും സൂര്യനിൽ നിന്നും വരുന്ന ചാർജ്ജിത കണങ്ങളെ തടയാനാവില്ല. ഈ സമയത്ത് സൗരപ്രവർത്തനങ്ങൾ വളരെയേറെ വർദ്ധിക്കുന്നതു കൊണ്ടും പ്ലൂട്ടോക്ക് അതിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തെ പിടിച്ചു നിർത്താനാവില്ല. പ്ലൂട്ടോയിലേയും ഷാരോണിലേയും ഹിമം ആവിയായി ബഹിരാകാശത്തേക്ക് നഷ്ടപ്പെടും. അവസാനം ഇവയുടെ ശിലാരൂപത്തിലുള്ള കാമ്പ് മാത്രം അവശേഷിക്കും. ഇങ്ങനെ രണ്ടിനും അവയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 30-40% നഷ്ടപ്പെടും. ക്രമേണ സൗരകേന്ദ്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ കത്തുന്ന ഹൈഡ്രജൻ കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡം വർദ്ധിക്കും. അത് നിലവിലെ സൗരപിണ്ഡത്തിന്റെ 45% ആവും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ സാന്ദ്രതയും താപനിലയും വളരെ ഉയർന്നതായിത്തീരും. ഹീലിയം അണുകേന്ദ്രങ്ങൾ സംയോജിച്ച് [[കാർബൺ]] ആയിമാറുന്ന പ്രകൃയ ആരംഭിക്കും. ഇത് ഒരു [[ഹീലിയം ഫ്ലാഷ്|ഹീലിയം ഫ്ലാഷിലേക്ക്]] നയിക്കും. തുടർന്ന് സൂര്യന്റെ വലിപ്പം വളരെയേറെ ചുരുങ്ങും. അതിന്റെ തെളിച്ചം ഏകദേശം 54 മടങ്ങ് വരെ കുറയുകയും അതിന്റെ ഉപരിതല താപനില ഏകദേശം 4770 കെൽവിൻ ആയി വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. [[സൂര്യൻ]] ഒരു [[തിരശ്ചീന ശാഖ|തിരശ്ചീന ഭീമനായി]] മാറും. ഇപ്പോൾ ഹൈഡ്രജൻ കത്തിന്നതു പോലെ അതിന്റെ കാമ്പിൽ ഹീലിയം കത്താൻ തുടങ്ങുന്നു. ഹീലിയം ഫ്യൂസിംഗ് ഘട്ടം 100 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ മാത്രമേ നിലനിൽക്കൂ. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികളിലെ ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങും. അത് രണ്ടാം തവണയും വികസിക്കുകയും [[അസിംപ്റ്റോട്ടിക് ഭീമൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒന്നായി മാറുകയും ചെയ്യും. അപ്പോൾ സൂര്യന്റെ തിളക്കം വീണ്ടും വർദ്ധിക്കുകയും താപനില കുറഞ്ഞ് ഏകദേശം 3500 കെൽവിനിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്യും.<ref name=Schroder2008/> ഈ ഘട്ടം ഏകദേശം 30 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കും. അതിനുശേഷം 1,00,000 വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ ശേഷിക്കുന്ന പുറം പാളികൾ തെറിച്ചു പോകുകയും ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക |ഗ്രഹനെബുലയായി]] രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യും. പുറന്തള്ളപ്പെടുന്ന പദാർത്ഥത്തിൽ സൂര്യന്റെ ന്യൂക്ലിയർ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഹീലിയവും കാർബണും അടങ്ങിയിരിക്കും. ഭാവി തലമുറയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കായി നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തെ ഭാരമുള്ള മൂലകങ്ങളാൽ സമ്പുഷ്ടമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref name=nebula>{{cite web | author=Bruce Balick | title=Planetary nebulae and the future of the Solar System | work=Personal web site | url=http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | access-date=2006-06-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081219010229/http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | archive-date=2008-12-19 | url-status=dead }}</ref> [[File:M57 The Ring Nebula.JPG|thumb| [[റിങ് നെബുല]]. സൂര്യനും അവസാനം ഇതുപോലെ ഒരു ഗ്രഹനീഹാരികയായി മാറും.]] ഇത് താരതമ്യേന ശാന്തമായി സംഭവിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ഒരു സൂപ്പർനോവയ്ക്ക് സമാനമായതല്ല. സൂര്യൻ അതിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഭാഗമായി [[സൂപ്പർനോവ]] ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകാൻ കഴിയാത്തത്ര ചെറുതാണ്. സൂര്യന്റെ ഈ അവസാനകാലത്ത് സൗരവാതത്തിന്റെ വേഗതയിൽ വൻതോതിലുള്ള വർദ്ധനവ് കാണും. എന്നാൽ ഒരു ഗ്രഹത്തെ പൂർണ്ണമായും നശിപ്പിക്കാനുള്ള ശേഷി ഇതിനുണ്ടാവില്ല. എന്നിരുന്നാലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഗരുത്വവ്യതിയാനം അതിജീവിക്കുന്ന ഗ്രഹങ്ങളിൽ ചിലത് കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനും ചിലത് സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുന്നതിനും മറ്റുള്ളവ ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ വിഘടിക്കപ്പെടുന്നതിനും ഇടയാക്കും.<ref>{{cite journal|title=A Gaseous Metal Disk Around a White Dwarf|author1=B. T. Gänsicke |author2=T. R. Marsh |author3=J. Southworth |author4=A. Rebassa-Mansergas |journal=Science|year=2006 | volume=314 | pages=1908–1910 | doi=10.1126/science.1135033|pmid=17185598|issue=5807|arxiv = astro-ph/0612697 |bibcode = 2006Sci...314.1908G |s2cid=8066922 }}</ref> അതിനുശേഷം, സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി മാറും. ഇത് വളരെയേറെ സാന്ദ്രമായ ഒരു അവസ്ഥയാണ്. അതിന്റെ യഥാർത്ഥ പിണ്ഡം ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 54% ആയിരിക്കും. എന്നാൽ ഭൂമിയുടെ വലിപ്പം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. തുടക്കത്തിൽ ഈ വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രത്തിന് ഇപ്പോൾ സൂര്യനുള്ളതിനേക്കാൾ 100 മടങ്ങ് പ്രകാശമുണ്ടായിരിക്കും. ഇത് പൂർണ്ണമായും [[കാർബൺ|കാർബണും]] [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനും]] അടങ്ങിയതായിരിക്കും. എന്നാൽ ഈ മൂലകങ്ങളെ സംയോജിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യമായ താപനിലയിൽ ഒരിക്കലും എത്തുകയുമില്ല. വെളുത്ത കുള്ളൻ സൂര്യൻ ക്രമേണ തണുക്കുകയും തിളക്കം കുറഞ്ഞു പോകുകയും ചെയ്യും.<ref name="future-sun">{{cite web|author=Richard W. Pogge |year=1997 |url=http://www.astronomy.ohio-state.edu/~pogge/Lectures/vistas97.html |title=The Once & Future Sun |format=lecture notes |work=New Vistas in Astronomy |access-date=2005-12-07 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050527094435/http://www-astronomy.mps.ohio-state.edu/Vistas/ |archive-date=2005-05-27 }}</ref> സൂര്യൻ മരിക്കുമ്പോൾ ഗ്രഹങ്ങൾ, ധൂമകേതുക്കൾ, ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ തുടങ്ങിയ പരിക്രമണ വസ്തുക്കളിൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണം അതിന്റെ പിണ്ഡനഷ്ടം മൂലം ദുർബലമാകും. ശേഷിക്കുന്ന എല്ലാ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ വികസിക്കും. ശുക്രൻ, ഭൂമി, ചൊവ്വ എന്നിവ അപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ അവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഏകദേശം 1.4 AU, 1.9 AU, 2.8 AU എന്ന ക്രമത്തിലായിരിക്കും. അവയും ബാക്കിയുള്ള മറ്റ് ഗ്രഹങ്ങളും ഇരുണ്ടതും തണുപ്പുള്ളതുമായ ഗോളങ്ങളായി മാറും. യാതൊരു തരത്തിലുള്ള ജീവനും ഉണ്ടായിരിക്കില്ല.<ref name="sun_future" /> ഗ്രഹങ്ങൾ സൂര്യനെ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരുമെങ്കിലും ഗുരുത്വാകർഷണം കുറയുന്നതു കാരണം അവയുടെ വേഗതയും സൂര്യനിൽ നിന്നുള്ള ദൂരവും കൂടിവരും. രണ്ട് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ കാർബണും ഓക്സിജനും ഘനീഭവിക്കുകയും ശേഷിക്കുന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ 90% വും ഒരു ക്രിസറ്റലീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref>{{cite journal |author1=T. S. Metcalfe |author2=M. H. Montgomery |author3=A. Kanaan | title=Testing White Dwarf Crystallization Theory with Asteroseismology of the Massive Pulsating DA Star BPM 37093 | journal=Astrophysical Journal | arxiv=astro-ph/0402046 |year=2004 | volume=605 |issue=2 | pages=L133 | doi=10.1086/420884 | bibcode=2004ApJ...605L.133M |s2cid=119378552 }}</ref> ഒടുവിൽ ഏകദേശം 1 ക്വാഡ്രില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യൻ പൂർണ്ണമായും പ്രകാശിക്കുന്നത് അവസാനിപ്പിച്ച് ഒരു [[കറുത്ത കുള്ളൻ|കറുത്ത കുള്ളനായി]] മാറും.<ref name=Fontaine2001>{{cite journal|title=The Potential of White Dwarf Cosmochronology |author1=G. Fontaine |author2=P. Brassard |author3=P. Bergeron | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | volume=113|issue=782 | pages=409–435 |year=2001 | doi=10.1086/319535 | bibcode=2001PASP..113..409F |doi-access=free }}</ref> ==താരാപഥ പ്രതിപ്രവർത്തനം== [[File:Milky Way Spiral Arm.svg|left|thumb|ആകാശഗംഗയിൽ സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്ഥാനം]] [[താരാപഥ കേന്ദ്രം|താരാപഥ കേന്ദ്രത്തിൽ]] നിന്ന് ഏകദേശം 30,000 [[പ്രകാശവർഷം]] അകലെയായി ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള പരിക്രമണപഥത്തിലൂടെ സൗരയൂഥം സഞ്ചരിക്കുന്നുണ്ട്. അതിന്റെ വേഗത ഏകദേശം സെക്കന്റിൽ 220 കിലോമീറ്ററാണ്. സൗരയൂഥത്തിന് താരാപഥ കേന്ദ്രത്തിന് ചുറ്റും ഒരു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കാൻ ആവശ്യമായ കാലയളവിനെയാണ് [[കോസ്മിക്‌ വർഷം]] എന്നു പറയുന്നത്. ഇത് ഏകദേശം 220-250 ദശലക്ഷം ഭൗമവർഷങ്ങൾ വരും. [[സൗരയൂഥം]] അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം കുറഞ്ഞത് 20 പരിക്രമണങ്ങളെങ്കിലും പൂർത്തിയാക്കിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="biblio">{{cite web | url = http://hypertextbook.com/facts/2002/StacyLeong.shtml|work=The Physics Factbook (self-published)| author=Stacy Leong| editor=Glenn Elert |year=2002|title=Period of the Sun's Orbit around the Galaxy (Cosmic Year) | access-date=2008-06-26 }}</ref> [[ജീവാശ്മം|ഫോസിൽ]] പഠനങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിക്രമണത്തിന് ഭൂമിയിലെ ജീവികളുടെ വംശനാശവുമായി ബന്ധമുണ്ട് എന്ന് ചില ശാസ്ത്രജ്ഞർ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഗാലക്‌സിയുടെ കേന്ദ്രത്തെ ചുറ്റുമ്പോൾ സൂര്യന് ഉണ്ടാകുന്ന ലംബമായ ആന്ദോളനങ്ങൾ അതിന്റെ ഗാലക്‌സിയുടെ തലത്തിലൂടെയുള്ള ലംബമായ ചലനത്തിന് കാരണമാകുമെന്ന് ഒരു സിദ്ധാന്തം അനുമാനിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി സൂര്യന്റെ ഭ്രമണപഥം ഗാലക്‌സി ഡിസ്കിന് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുമ്പോൾ [[താരാപഥ വേലിയേറ്റം|ഗാലക്സിയിലെ ടൈഡൽ‍]] സ്വാധീനം ദുർബലമാകാൻ കാരണമാകുന്നു. ഗാലക്സി ഡിസ്കിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ കൂടുതൽ ശക്തമാകുകയും ചെയ്യും. ഇത് ഓരോ 20-25 മില്യൺ വ‍ർഷത്തിലും സംഭവിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഗണിതമാതൃകകൾ അനുസരിച്ച് ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘത്തിൽ]] നിന്നുള്ള ധൂമകേതുക്കൾ സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്ക് ഒഴുകുന്നതിന് ഇടയാക്കുന്നു. ഇത് വിനാശകരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.<ref>{{cite web | title = Perturbing the Oort Cloud | first = Michael | last = Szpir | work = American Scientist | url = http://www.americanscientist.org/issues/pub/perturbing-the-oort-cloud | access-date = 2008-03-25 | publisher = The Scientific Research Society | archive-date = 2012-04-02 | archive-url = https://web.archive.org/web/20120402163230/http://www.americanscientist.org/issues/pub/perturbing-the-oort-cloud | url-status = dead }}</ref> എന്നാൽ മറ്റു ചിലർ വാദിക്കുന്നത് സൂര്യൻ നിലവിൽ ഗാലക്‌സിയുടെ തലത്തോട് അടുത്താണെന്നും എന്നിട്ടും അവസാനത്തെ വലിയ വംശനാശം 15 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ചു എന്നുമാണ്. അതിനാൽ, സൂര്യന്റെ ലംബ സ്ഥാനത്തിന് അത്തരം ആനുകാലിക വംശനാശത്തെ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല. പകരം സൂര്യൻ ഗാലക്സിയുടെ സർപ്പിള കൈകളിലൂടെ കടന്നുപോകുമ്പോഴാണ് വംശനാശം സംഭവിക്കുന്നത് എന്നാണ് ഇവർ പറയുന്നത്. വളരെ ഉയർന്ന തോതിൽ തന്മാത്രാമേഘങ്ങളും [[നീലഭീമൻ|നീലഭീമൻ നക്ഷത്രങ്ങളും]] അടങ്ങിയിട്ടുള്ള ഈ [[സർപ്പിള താരാപഥം|സർപ്പിളകരങ്ങൾ]] അവയുടെ ഉയർന്ന ഗുരുത്വാകർഷണം മൂലം ഊർട്ട് മേഘത്തെ സ്വാധീനിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite journal|title=Mass Extinctions and The Sun's Encounters with Spiral Arms|author1=Erik M. Leitch |author2=Gautam Vasisht |year=1998|pages=51–56|issue=1|journal=New Astronomy|volume= 3|arxiv=astro-ph/9802174|doi=10.1016/S1384-1076(97)00044-4|bibcode = 1998NewA....3...51L |s2cid=17625755 }}</ref> ===ഗാലക്‌സികളുടെ കൂട്ടിയിടിയും സൗരയൂഥത്തിന്റെ തകർച്ചയും=== പ്രപഞ്ചത്തിലെ ബഹുഭൂരിപക്ഷം ഗാലക്‌സികളും ക്ഷീരപഥത്തിൽ നിന്ന് അകലുകയാണെങ്കിലും ഗാലക്‌സികളുടെ [[ലോക്കൽ ഗ്രൂപ്പ്|പ്രാദേശിക ഗ്രൂപ്പിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ അംഗമായ ആൻഡ്രോമിഡ ഗാലക്‌സി സെക്കന്റിൽ ഏകദേശം 120 കിലോമീറ്റർ വേഗതയിൽ ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ അടുത്തേക്ക് നീങ്ങുകയാണ്.<ref name=cain /> 4 ബില്യൺ വർഷത്തിനുള്ളിൽ ആൻഡ്രോമിഡയും ക്ഷീരപഥവും കൂട്ടിയിടിക്കും. അത് ഈ ഗാലക്സികളുടെ രൂപത്തിൽ മാറ്റം വരുത്തും. ഇങ്ങനെ സംഭവിക്കുകയാണെങ്കിൽ സൗരയൂഥം ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാനുള്ള സാധ്യത 12% ആണെന്ന് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ തുടർച്ചയായി സൗരയൂഥം ആൻഡ്രോമീഡയുടെ ഭാഗമായി മാറാനുള്ള സാധ്യതയുമുണ്ട്. ഇതിന് 3% സാധ്യതയാണ് കണക്കാക്കുന്നത്.<ref name=cain /> തുടർച്ചയായ ആഘാതങ്ങൾ ഇതിനെ പുറംതള്ളുന്നതിനുള്ള സാധ്യത 30% ആയി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name=cox /> ഈ താരാപഥങ്ങളുടെ കേന്ദ്രത്തിലുള്ള തമോഗർത്തങ്ങളും ലയിച്ച് ഒന്നാവും. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 6 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ക്ഷീരപഥവും ആൻഡ്രോമിഡയും ഒരു ഭീമാകാരമായ ദീർഘവൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഗാലക്‌സിയായി അവരുടെ ലയനം പൂർത്തിയാക്കും. ലയന സമയത്ത് ധാരാളം വാതകം ഉണ്ടെങ്കിൽ, വർദ്ധിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണം വാതകത്തെ പുതിയതായി രൂപപ്പെടുന്ന ദീർഘവൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഗാലക്സിയുടെ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വലിച്ചെടുക്കുന്നു. ഇത് വളരെ കുറഞ്ഞ കാലം കൊണ്ട് കൂടുതൽ നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്ന പ്രതിഭാസത്തിന് കാരണമായേക്കാം.<ref name=cain /> [[സ്റ്റാർബർസ്റ്റ്]] എന്നാണ് ഈ പ്രതിഭാസം അറിയപ്പെടുന്നത്. കൂടാതെ ഉള്ളിലേക്ക് വീഴുന്ന വാതകം പുതുതായി രൂപംകൊണ്ട തമോദ്വാരത്തെ പോഷിപ്പിക്കുകയും അതിനെ ഒരു [[സജീവ താരാപഥങ്ങൾ|സജീവ ഗാലക്സി ന്യൂക്ലിയസാക്കി]] മാറ്റുകയും ചെയ്യും. ഈ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തെ പുതിയ ഗാലക്‌സിയുടെ പുറം വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിവിടും. ഈ കൂടിച്ചേരലിന്റെ ഭാഗമായുണ്ടാവുന്ന വികിരണങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തെ കാര്യമായി ബാധിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല.<ref name=cain>{{cite web|title=When Our Galaxy Smashes Into Andromeda, What Happens to the Sun?|author=Fraser Cain|work=Universe Today|url = http://www.universetoday.com/2007/05/10/when-our-galaxy-smashes-into-andromeda-what-happens-to-the-sun/|year=2007|access-date=2007-05-16 }}</ref><ref name=cox>{{cite journal|title=The Collision Between The Milky Way And Andromeda |author1=J. T. Cox |author2=Abraham Loeb | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society |arxiv=0705.1170 |year=2007 | doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13048.x|volume=386|issue=1|pages=461–474 | bibcode=2008MNRAS.386..461C |s2cid=14964036 }}</ref> ഈ കൂട്ടിയിടി സൗരയൂഥത്തിലെ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ മാറ്റം വരുത്തുമെന്നത് പൊതുവായ തെറ്റിദ്ധാരണയാണ്. സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന് ഗ്രഹങ്ങളെ നക്ഷത്രാന്തരീയ സ്ഥലത്തേക്ക് വലിച്ചിടാൻ കഴിയുമെന്നത് ശരിയാണെങ്കിലും നക്ഷത്രങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം വളരെ വലുതായതു കൊണ്ട് ക്ഷീരപഥം-ആൻഡ്രോമിഡ കൂട്ടിയിടി ഏതെങ്കിലും പ്രത്യേക നക്ഷത്രവ്യവസ്ഥയെ തകർക്കുന്നതിനുള്ള സാധ്യത വളരെ കുറവാണ്. സൗരയൂഥത്തെ മൊത്തത്തിൽ ഈ സംഭവങ്ങൾ ബാധിക്കാമെങ്കിലും സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെ ഇതു തകർക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നില്ല.<ref>{{cite web|url=http://www.nasa.gov/mission_pages/hubble/science/milky-way-collide.html |author=NASA|title=NASA's Hubble Shows Milky Way is Destined for Head-On Collision |work=NASA |date=2012-05-31 |access-date=2012-10-13}}</ref> ==Notes== {{notelist|1}} ==അവലംബം== {{reflist | colwidth = 30em | refs = }} [[വർഗ്ഗം:സൗരയൂഥം]] [[വർഗ്ഗം:ഗ്രഹശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്ര ജ്യോതിശാസ്ത്രം]] <references /> 96vmwrzuu9jfnffqm9grnbwn4stvdlb 3762255 3762253 2022-08-04T15:37:55Z Shajiarikkad 24281 /* ഗാലക്‌സികളുടെ കൂട്ടിയിടിയും സൗരയൂഥത്തിന്റെ തകർച്ചയും */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Protoplanetary-disk.jpg|ലഘുചിത്രം| ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക് കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ]] ഒരു ഭീമാകാരമായ [[തന്മാത്രാ മേഘം|തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ]] ഒരു ചെറിയ ഭാഗത്തിന് ഏകദേശം 450 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് സൗരയൂഥം രൂപം കൊണ്ടത് . <ref name="Bouvier">{{Cite journal|last=Audrey Bouvier|last2=Meenakshi Wadhwa|title=The age of the solar system redefined by the oldest Pb-Pb age of a meteoritic inclusion|journal=Nature Geoscience|year=2010|doi=10.1038/NGEO941|volume=3|issue=9|pages=637–641|bibcode=2010NatGe...3..637B}}</ref> തകർന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും മധ്യഭാഗത്ത് ശേഖരിക്കപ്പെടുകയും അതിൽ നിന്ന് [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായി വരികയും ചെയ്തു. പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിൽ ബാക്കി വന്ന പദാർത്ഥങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഉപഗ്രഹം|ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും]] മറ്റ് ചെറിയ സൗരയൂഥ വസ്തുക്കളും രൂപം കൊണ്ടത്. നെബുലാർ ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ മാതൃക 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്, [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്|ഇമ്മാനുവൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്|പിയറി-സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ തുടർന്നുള്ള വികസനം [[ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശാസ്ത്രം]], [[രസതന്ത്രം]], [[ഭൂഗർഭശാസ്ത്രം]], [[ഭൗതികശാസ്ത്രം]], ഗ്രഹശാസ്ത്രം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ ശാസ്ത്രശാഖകളുമായി ഇഴചേർന്നാണ് നടന്നത്. 1950-കളിലെ ബഹിരാകാശ യുഗത്തിന്റെ ഉദയവും [[സൗരയൂഥേതരഗ്രഹം|1990-കളിൽ സൗരയൂഥേതര ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] കണ്ടെത്തലും ഈ മാതൃകയെ വെല്ലുവിളിച്ചു. തുടർന്ന് ഇത് പരിഷ്കരിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. സൗരയൂഥം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം നിരവധി മാറ്റങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട്. പല ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ മാതൃഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള വാതകത്തിന്റെയും പൊടിപടലങ്ങളുടെയും വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടത്. മറ്റ് ചില ഉപഗ്രഹങ്ങൾ സ്വതന്ത്രമായി രൂപപ്പെട്ടതായും പിന്നീട് അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളാൽ പിടിച്ചെടുക്കപ്പെട്ടതായും കരുതപ്പെടുന്നു. [[ചന്ദ്രൻ|ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രമായ ചന്ദ്രനെ]] പോലെയുള്ള ചിലത് ഭീമാകാരമായ കൂട്ടിയിടികളുടെ ഫലമായിട്ടായിരിക്കാം രൂപം കൊണ്ടത്. ഇത്തരം കൂട്ടിയിടികൾ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദുവാണ്. ഗുരുത്വാകർഷണ ഇടപെടലുകൾ കാരണം ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനം മാറിയിരിക്കാനും സാദ്ധ്യതയുണ്ട്.<ref name="Gomes">{{Cite journal|title=Origin of the cataclysmic Late Heavy Bombardment period of the terrestrial planets|last=Gomes, R.|last2=Levison, Harold F.|last3=Tsiganis, K.|last4=Morbidelli, Alessandro|journal=Nature|year=2005|volume=435|pages=466–9|doi=10.1038/nature03676|pmid=15917802|issue=7041|bibcode=2005Natur.435..466G}}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല പരിണാമത്തിന് കാരണമായത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഈ സ്ഥാനമാറ്റമാണെന്ന് ഇപ്പോൾ കരുതപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം 5 കോടി വർഷം കൂടി കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യൻ തണുക്കാൻ തുടങ്ങുകയും അതിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ വ്യാസത്തിന്റെ പലമടങ്ങ് വികസിച്ച ഒരു [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമനാകുകയും]] ചെയ്യും. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികൾ ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക|ഗ്രഹ നെബുലയായി]] മാറി സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി അവശേഷിക്കുകയും ചെയ്യും. വിദൂര ഭാവിയിൽ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഘടനക്ക് കാര്യമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തും. ചില ഗ്രഹങ്ങൾ നശിപ്പിക്കപ്പെടുകയും മറ്റുള്ളവ [[ബഹിരാകാശം|നക്ഷത്രാന്തര ബഹിരാകാശത്തേക്ക്]] പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യും. അതായത് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യന് ചുറ്റുമുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിൽ യഥാർത്ഥ വസ്തുക്കളൊന്നും അവശേഷിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല. <ref name="dyson">{{Cite journal|title=Time Without End: Physics and Biology in an open universe|last=Freeman Dyson|journal=Reviews of Modern Physics|volume=51|pages=447–460|date=July 1979|doi=10.1103/RevModPhys.51.447|issue=3|bibcode=1979RvMP...51..447D}}</ref> ===ചരിത്രം=== [[File:Pierre-Simon Laplace.jpg|thumb|right|200px|പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] ഇന്നു നമ്മൾ കരുതുന്നതു പോലെയുളള സൗരയൂഥ സങ്കൽപം പുരാതന കാലത്ത് ഇല്ലാതിരുന്നതു കൊണ്ട് പുരാതന സാഹിത്യങ്ങളിലൊന്നും സൗരയൂഥത്തെ കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ ഇല്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെയും വികാസത്തെയും കുറിച്ചുണ്ടായ സിദ്ധാന്തങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് സൂര്യകേന്ദ്ര സിദ്ധാന്തം ആയിരുന്നു. ബി.സി.ഇ 250ൽ തന്നെ [[സാമോസിലെ അരിസ്റ്റാർക്കസ്]] ഈ ആശയം വികസിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും 17-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം വരെയും ഇതിന് വ്യാപകമായ അംഗീകാരം ലഭിക്കുകയുണ്ടായില്ല. സൗരയൂഥം (solar system) എന്ന പദം ആദ്യമായി രേഖപ്പെടുത്തിക്കാണുന്നത് 1704ൽ ആണ്.<ref>{{cite web | work=Merriam Webster Online Dictionary | title=Solar system | url = http://www.merriam-webster.com/dictionary/solar%20system | access-date=2008-04-15 |year=2008 }}</ref> 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്]], [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് രൂപപ്പെടുത്തിയ [[നെബുലാർ പരികല്പന]] പിന്നീട് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഗ്രഹങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ആപേക്ഷിക [[കോണീയ ആവേഗം|കോണീയ ആവേഗത്തിന്റെ]] അഭാവം വിശദീകരിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മയാണ് ഈ സിദ്ധാന്തം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാനുള്ള പ്രധാന കാരണം.<ref>{{cite journal | author=Michael Mark Woolfson | author-link=Michael Woolfson | journal=Philosophical Transactions of the Royal Society | volume=313 | title=Rotation in the Solar System | issue=1524 |year=1984 | pages=5–18 | bibcode=1984RSPTA.313....5W | doi=10.1098/rsta.1984.0078 | s2cid=120193937 }}</ref> എന്നാൽ 1980-കളുടെ ആരംഭം മുതൽ നടന്ന യുവതാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ അവ പൊടിയുടെയും വാതകത്തിന്റെയും തണുത്ത ഡിസ്കുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതായി കാണിച്ചു. ഇത് വീണ്ടും നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പുനരാലോചനക്ക് വിധേയമാകുന്നതിനു കാരണമായി.<ref>{{cite web | url = https://www.newscientist.com/channel/solar-system/comets-asteroids/mg13117837.100 | title=Birth of the planets: The Earth and its fellow planets may be survivors from a time when planets ricocheted around the Sun like ball bearings on a pinball table | work=New Scientist | author=Nigel Henbest |year=1991 | access-date=2008-04-18 }}</ref> സൂര്യന്റെ ഉദ്ഭവത്തെ കുറിച്ച് പഠിച്ചു കൊണ്ടു മാത്രമേ അതിന്റെ പരിണാമത്തെ കുറിച്ചും മനസ്സിലാക്കാനാവൂ. [[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റൈൻ|ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീന്റെ]] [[ആപേക്ഷികതാസിദ്ധാന്തം]] സൂര്യന്റെ ഊർജം അതിന്റെ കാമ്പിലെ [[അണുസംയോജനം|ന്യൂക്ലിയർ ഫ്യൂഷൻ]] പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഉണ്ടാവുന്നതെന്ന തിരിച്ചറിവിലേക്ക് നയിച്ചു.<ref>{{cite book | title=The Sun: A Biography | author=David Whitehouse | date=2005 | publisher=John Wiley and Sons | isbn=978-0-470-09297-2 }}</ref> 1935-ൽ, [[ആർതർ എഡിങ്ടൺ|എഡിംഗ്ടൺ]] നക്ഷത്രങ്ങൾക്കുള്ളിൽ മറ്റ് മൂലകങ്ങളും രൂപപ്പെടാമെന്ന ആശയം മുന്നോട്ടു വെച്ചു.<ref name=Hoyle2005>{{cite book | title=Fred Hoyle: A Life in Science | author=Simon Mitton | publisher=Aurum|date=2005|chapter=Origin of the Chemical Elements|pages=197–222 | isbn=978-1-85410-961-3 }}</ref> [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമന്മാരായി]] പരിണമിച്ച നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കാമ്പുകളിൽ ഹൈഡ്രജൻ, ഹീലിയം എന്നിവയെക്കാൾ ഭാരമുള്ള പല മൂലകങ്ങളും ഉണ്ടാകാമെന്ന് [[ഫ്രെഡ് ഹോയ്ൽ]] സമർത്ഥിച്ചു. ചുവപ്പു ഭീമന്മാരുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നും വീണ്ടും നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ ഈ മൂലകങ്ങൾ അവയുടെ ഭാഗമാവും.<ref name=Hoyle2005/> ==രൂപീകരണം== ===പ്രീസോളാർ നെബുല=== [[File:M42proplyds.jpg|thumb|right|200px|[[ഓറിയൺ നെബുല|ഓറിയോൺ നെബുലയിലെ]] പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക്. ]] ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ ഒരു ശകലത്തിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് [[സൗരയൂഥം]] രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പറയുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> ഈ മേഘത്തിന് ഏകദേശം 20 പാർസെക് (65 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> സൗരയൂഥ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായ ഭാഗത്തിന് 1 [[പാർസെക്]] (3.25 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസമുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Arizona">{{cite web|title=Lecture 13: The Nebular Theory of the origin of the Solar System|url = http://atropos.as.arizona.edu/aiz/teaching/nats102/mario/solar_system.html| author=Ann Zabludoff |author-link= Ann Zabludoff | access-date=2006-12-27 | date=Spring 2003 }}</ref> ഈ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയുടെ ഫലമായി ഇതിന്റെ കേന്ദ്രം 2000 മുതൽ 20000 ജ്യോതിർമാത്രയായി ചുരുങ്ങി.<ref group="lower-alpha">An astronomical unit, or AU, is the average distance between the Earth and the Sun, or about 150 million kilometres. It is the standard unit of measurement for interplanetary distances.</ref><ref name="Montmerle2006" /><ref>{{cite journal|journal=Earth, Moon, and Planets|publisher=Springer Netherlands|volume=34|year=1986|pages=93–100 |title= Further Considerations on Contracting Solar Nebula|author=J. J. Rawal|place=Nehru Planetarium, Bombay India| doi=10.1007/BF00054038|issue=1|bibcode=1986EM&P...34...93R |s2cid=121914773}}</ref> പ്രീസോളാർ നെബുല എന്നറിയപ്പെട്ട ഈ ഭാഗമാണ് പിന്നീട് സൗരയൂഥമായി രൂപപ്പെട്ടത്.<ref name="composition">{{cite conference | author=W. M. Irvine | title=The chemical composition of the pre-solar nebula | book-title=Cometary Exploration |year=1983 | volume=1 | editor=T. I. Gombosi | pages=3–12 | bibcode=1983coex....1....3I }}</ref> ഈ പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഘടന ഇന്നത്തെ സൂര്യന്റെ ഘടനക്ക് ഏകദേശം തുല്യമായിരുന്നു. ഇതിൽ 98 ശതമാനവും [[ഹൈഡ്രജൻ|ഹൈഡ്രജനും]] [[ഹീലിയം|ഹീലിയവും]] ബിഗ് ബാംഗ് ന്യൂക്ലിയോസിന്തസിസിന്റെ ഭാഗമായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട [[ലിഥിയം|ലിഥിയവും]] അടങ്ങിയതായിരുന്നു. ബാക്കി വരുന്ന രണ്ടു ശതമാനം ഈ നെബുലക്കു കാരണമായ മുൻനക്ഷത്രങ്ങളിൽ രൂപം കൊണ്ട ഘനമൂലകങ്ങളും ആയിരുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=207}} ഈ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാനത്തിൽ, അവയിലെ ഭാരമേറിയ മൂലകങ്ങൾനക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്നു.<ref name=Lineweaver2001 /> പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഭാഗമാണ് എന്നു കരുതുന്ന, ലഭ്യമായതിൽ ഏറ്റവും പഴയ ഉൽക്കാശിലയുടെ പ്രായം കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത് 4568.2 മില്യൻ വർഷമാണ്. പുരാതന ഉൽക്കാശിലകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ, പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്ന ഹ്രസ്വകാല [[നക്ഷത്രം|നക്ഷത്രങ്ങളിൽ]] മാത്രം രൂപം കൊള്ളുന Fe-60 പോലെയുള്ള [[ഐസോടോപ്പ്|ഐസോടോപ്പുകളെ]] കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നുണ്ട്. ഒന്നോ അതിലധികമോ [[സൂപ്പർനോവ]] സ്ഫോടനങ്ങൾ സൗരയൂഥം നിൽക്കുന്ന സ്ഥാനത്ത് നടന്നിട്ടുണ്ട് എന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു സൂപ്പർനോവയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഷോക്ക് തരംഗം നെബുലക്കുള്ളിൽ താരതമ്യേന സാന്ദ്രമായ പ്രദേശങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ച് സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായിരിക്കാം. വളരെ വലിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ മാത്രമേ സൂപ്പർനോവകളായി മാറുന്നുള്ളു എന്നതിനാൽ ഒറിയൺ [[നെബുല]] പോലെയുള്ള നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിൽ നിന്നായിരിക്കാം സൂര്യനും രൂപം കൊണ്ടത്. കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ ഘടനയെയും അതിനുള്ളിലെ അസാധാരണ വസ്തുക്കളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് 6.5 നും 19.5 [[പ്രകാശവർഷം|പ്രകാശവർഷത്തിനും]] ഇടയിൽ വ്യാസവും 3,000 സൗരപിണ്ഡവുമുള്ള 1,000-നും 10,000-നും ഇടയിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടത്തിലാണ് സൂര്യനും രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്. രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം 135 ദശലക്ഷത്തിനും 535 ദശലക്ഷത്തിനും ഇടയിൽ ഈ ക്ലസ്റ്റർ പിളരാൻ തുടങ്ങി. പലസിമുലേഷനുകളിലും സൂര്യന്റെ ആദ്യത്തെ 100 വർഷങ്ങളിൽ അതിനടുത്തു കൂടെ നക്ഷത്രങ്ങളും മറ്റു വസ്തുക്കളും കടന്നു പോകുന്നതായ് കാണിക്കുന്നുണ്ട്. [[കോണീയ പ്രവേഗം|കോണീയ ആവേഗം]] നിലനി‍ർത്തുന്നതിനു വേണ്ടി നെബുല അതിവേഗം കറങ്ങിത്തുടങ്ങുന്നു. നെബുലയ്ക്കുള്ളിലെ പദാർത്ഥം ഘനീഭവിക്കുമ്പോൾ അതിനുള്ളിലെ ആറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവൃത്തിയിൽ കൂട്ടിമുട്ടാൻ തുടങ്ങുകയും അവയുടെ [[ഗതികോർജ്ജം]] താപോർജ്ജമായി മാറുകയും ചെയ്യും. ഭൂരിഭാഗം ദ്രവ്യവും ശേഖരിക്കപ്പെട്ട കേന്ദ്രം ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിനെക്കാൾ കൂടുതൽ ചൂടുള്ളതാവും.<ref name= "Arizona" /> ഇതിന് ഒരു ലക്ഷത്തിലേറെ വർഷങ്ങൾ എടുക്കും.<ref name=Montmerle2006>{{cite journal|author1=Thierry Montmerle |author2=Jean-Charles Augereau |author3=Marc Chaussidon |title=Solar System Formation and Early Evolution: the First 100 Million Years|journal=Earth, Moon, and Planets|volume=98|issue=1–4|publisher=Springer|pages=39–95|year=2006|doi=10.1007/s11038-006-9087-5| bibcode=2006EM&P...98...39M |s2cid=120504344 }}</ref> [[ഗുരുത്വാകർഷണം]], വാതക മർദ്ദം, കാന്തികക്ഷേത്രങ്ങൾ, ഭ്രമണം എന്നിവ കാരണം ചുരുങ്ങുന്ന നെബുലയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ ഒരു പ്രാങ്നക്ഷത്രം (ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം ഇതുവരെ ആരംഭിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഒരു നക്ഷത്രം) രൂപം കൊള്ളുന്നു.<ref name= "Arizona" /><ref>{{cite journal |year= 2005|author=Jane S. Greaves | title= Disks Around Stars and the Growth of Planetary Systems| journal=Science | volume=307 | pages=68–71 | doi=10.1126/science.1101979 | pmid= 15637266 | issue= 5706 |bibcode = 2005Sci...307...68G |s2cid=27720602 }}</ref> പരിണാമത്തിന്റെ ഈ ഘട്ടത്തിൽ [[സൂര്യൻ]] ഒരു ടി ടൗറി നക്ഷത്രമായിരുന്നു എന്നാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്.<ref name=apj2_313>{{cite journal |author1=Caffe, M. W. |author2=Hohenberg, C. M. |author3=Swindle, T. D. |author4=Goswami, J. N. | title=Evidence in meteorites for an active early sun | journal=Astrophysical Journal Letters | volume=313 | date=February 1, 1987 | pages=L31–L35 | doi=10.1086/184826 | bibcode=1987ApJ...313L..31C | hdl=2060/19850018239 | hdl-access=free }}</ref> ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നത് നക്ഷത്രരൂപീകരണത്തിനു മുമ്പുള്ള അവയുടെ ഡിസ്കുകൾക്ക് 0.001–0.1 സൗരപിണ്ഡം മാത്രമേ ഉണ്ടായിരിക്കൂ എന്നാണ്.<ref name= "Kitamara">{{cite conference |author1=M. Momose |author2=Y. Kitamura |author3=S. Yokogawa |author4=R. Kawabe |author5=M. Tamura |author6=S. Ida | title=Investigation of the Physical Properties of Protoplanetary Disks around T Tauri Stars by a High-resolution Imaging Survey at lambda = 2 mm |journal=The Proceedings of the IAU 8Th Asian-Pacific Regional Meeting | book-title=The Proceedings of the IAU 8th Asian-Pacific Regional Meeting, Volume I |year=2003 | publisher=Astronomical Society of the Pacific Conference Series | volume=289 | editor=Ikeuchi, S. |editor2=Hearnshaw, J. |editor3= Hanawa, T. | pages=85 |bibcode=2003ASPC..289...85M }}</ref> എന്നാൽ ഇവയുടെ വിസ്താരം നൂറുകണക്കിന് [[അസ്ട്രോണമിക്കൽ യൂണിറ്റ്|ജ്യോതിർമാത്ര]] വരും. [[ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി]] [[ഓറിയൺ നെബുല |ഓറിയോൺ നെബുല]] പോലുള്ള [[നക്ഷത്രരൂപീകരണം|നക്ഷത്ര രൂപീകരണ മേഖലകളിൽ]] 1000 AU വരെ വ്യാസമുള്ള പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കുകളെ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite journal| journal=The Astronomical Journal|date=March 1999| volume= 117| issue=3| pages=1490–1504| doi=10.1086/300781| title=Hubble Space Telescope/NICMOS Imaging of Disks and Envelopes around Very Young Stars|author1=Deborah L. Padgett |author2=Wolfgang Brandner |author3=Karl R. Stapelfeldt |display-authors=etal | bibcode=1999AJ....117.1490P|arxiv = astro-ph/9902101 |s2cid=16498360}}</ref> ഇവയുടെ ഉപരിതല താപനില ഏറ്റവും ചൂടേറിയ സമയത്ത് പോലും ഏകദേശം 1,000 K മാത്രമേ കാണൂ.<ref>{{cite journal |author1=M. Küker |author2=T. Henning |author3=G. Rüdiger | title=Magnetic Star-Disk Coupling in Classical T Tauri Systems | journal=Astrophysical Journal |year=2003 | volume=589 | issue=1 | pages=397–409 | doi=10.1086/374408 | bibcode=2003ApJ...589..397K |s2cid=54039084 |url=http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143753/http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |url-status=dead |archive-date=2020-04-12 }}</ref> 50 ദശലക്ഷം വർഷം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ താപനിലയും മർദ്ദവും വളരെ ഉയരുകയും അതിന്റെ [[ഹൈഡ്രജൻ]] ഫ്യൂസ് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടായ [[ഊർജ്ജം]] അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ സങ്കോചത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും ഹൈഡ്രോസ്റ്റാറ്റിക് സന്തുലിതാവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കി.<ref name="Yi2001">{{cite journal |author1=Sukyoung Yi |author2=Pierre Demarque |author3=Yong-Cheol Kim |author4=Young-Wook Lee |author5=Chang H. Ree |author6=Thibault Lejeune |author7=Sydney Barnes | title=Toward Better Age Estimates for Stellar Populations: The <math>Y^{2}</math> Isochrones for Solar Mixture | journal=Astrophysical Journal Supplement | arxiv=astro-ph/0104292 | date=2001 | volume=136 |issue=2 | pages=417–437 | doi=10.1086/321795 | bibcode=2001ApJS..136..417Y |s2cid=118940644 }}</ref> ഇതോടെ [[സൂര്യൻ]] അതിന്റെ [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ]] ഘട്ടത്തിലേക്കു കടന്നു. മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രങ്ങൾ അവയുടെ കോറുകളിൽ നടക്കുന്ന ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനത്തിൽ നിന്നാണ് ഊർജ്ജം നേടുന്നത്. സൂര്യൻ ഇപ്പോഴും ഒരു മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രമായി തന്നെയാണ് നിലനിൽക്കുന്നത്.<ref name=sequence>{{harvnb|Zeilik|Gregory|1998|loc=p. 320 }}</ref> ആദ്യകാല സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതിനാൽ, അത് ഒടുവിൽ നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിലെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നു വേർപെട്ട് ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തെ സ്വന്തമായി ഭ്രമണം ചെയ്തു തുടങ്ങി. ===ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണം=== വിവിധ ഗ്രഹങ്ങൾ സൗരനെബുലയിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം അവശേഷിച്ച ധൂളിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] ജനനം. ഇപ്പോൾ പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് പ്രാങ്‌നക്ഷത്രത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്ന അക്രിഷൻ ഡിസ്കിലെ പൊടിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് എന്ന ആശയമാണ്. ഈ പൊടിപടലങ്ങൾ ആദ്യം 200 മീറ്റർ വരെ വ്യാസമുള്ള ചെറിയ കൂട്ടങ്ങളായി രൂപപ്പെട്ടു. പിന്നിട് ഇവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിച്ച് ഏകദേശം 100 കി.മീറ്ററോളം വ്യാസമുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങളായി മാറി. തുടർന്നുള്ള കൂട്ടിയിടികളിലൂടെ ഇവ സാവധാനം വലുതായി കൊണ്ടിരുന്നു. പ്രതിവർഷം ഏതാനും സെന്റീമീറ്റർ എന്ന തോതിലായിരുന്നു വളർച്ച.<ref name=Goldreich1973>{{cite journal |author1=P. Goldreich |author2=W. R. Ward | title=The Formation of Planetesimals | journal=Astrophysical Journal |year=1973 | volume=183 | pages=1051 | bibcode=1973ApJ...183.1051G | doi=10.1086/152291 }}</ref> സൂര്യനിൽ നിന്ന് 4 ജ്യോതിർമാത്ര ദൂരത്തിനുള്ളിൽ വരുന്ന ഭാഗമാണ് ആന്തരസൗരയൂഥം. [[ജലം]], [[മീഥെയ്ൻ]] തുടങ്ങിയവക്ക് ഘനീഭവിക്കാൻ കഴിയാത്ത തരത്തിലുള്ള താപനില ഇവിടെയുണ്ടാവും.അതിനാൽ അവിടെ രൂപം കൊള്ളുന്ന ഗ്രഹശകലങ്ങൾ, ഉയർന്ന ദ്രവണാങ്കങ്ങളുള്ള ലോഹങ്ങളും (ഇരുമ്പ്, നിക്കൽ, അലൂമിനിയം പോലെയുള്ളവ) പാറകൾ നിറഞ്ഞ സിലിക്കേറ്റുകളും പോലെയുള്ള സംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ. ഈ സംയുക്തങ്ങൾ പ്രപഞ്ചത്തിൽ വളരെ വിരളമാണ്. നെബുലയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 0.6% മാത്രമേ ഇവ കാണുകയുള്ളു. അതിനാൽ ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്ക് വളരെയധികം വളരാൻ കഴിയില്ല.<ref name=Arizona /> ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊണ്ടു തുടങ്ങുമ്പോൾ 0.05 ഭൌമ പിണ്ഡം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളൂ. പിന്നീട് ഇവ സാവധാനം സാവധാനം വളർന്നു തുടങ്ങും. [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം ഒരു ലക്ഷം വർഷത്തോളം ഈ വളർച്ച തുടർന്നു കൊണ്ടിരിക്കും. ഈ ഗ്രഹത്തിന്റെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തുക്കൾ തമ്മിലുണ്ടായ കൂട്ടിയിടികളുടേയും ലയനങ്ങളുടേയും‌ ഫലമായാണ് ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ വലുപ്പത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref name=sciam /> ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ, അവക്കു ചുറ്റും ധൂളീപടലങ്ങളുടെ ഒരു ഡിസ്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ധൂളീപടലങ്ങൾക്ക് ഗ്രഹങ്ങളോളം വേഗത്തിൽ സൂരുനെ ചുറ്റാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ കോണിയ ആക്കത്തിന് മാറ്റം വരുത്തുകയും അവ പുതിയൊരു ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തു.ഡിസ്കിന്റെ സാന്ദ്രതയും താപനിലയിലെ വ്യതിയാനങ്ങളും സ്ഥാനാന്തരണത്തിന്റെ നിരക്കിനെ നിയന്ത്രിക്കുന്നുവെന്നാണ് മോഡലുകൾ കാണിക്കുന്നത്.<ref name=dangelo_lubow_2010>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2=Lubow, S. H. |title=Three-dimensional Disk-Planet Torques in a Locally Isothermal Disk|journal=The Astrophysical Journal|date=2010|volume=724|issue=1|pages=730–747|doi=10.1088/0004-637X/724/1/730|arxiv = 1009.4148 |bibcode = 2010ApJ...724..730D |s2cid=119204765}}</ref><ref name=li2011>{{cite book|last=Lubow|first=S. H.|author2=Ida, S. |chapter=Planet Migration |bibcode=2011exop.book..347L| title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press, Tucson, AZ| editor=S. Seager. |pages=347–371|year=2011|arxiv=1004.4137 }}</ref> ഡിസ്ക് ചിതറിപ്പോകുന്നതിനനുസരിച്ച് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ കൂടുതൽ കൂടുതൽ ഉള്ളിലേക്ക് നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് ആന്തര ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref>{{cite web | author=Staff | title=How Earth Survived Birth | work=Astrobiology Magazine | date=12 January 2010 | url = http://www.astrobio.net/pressrelease/3370/how-earth-survived-birth | access-date=2010-02-04 }}</ref> [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വക്കപ്പുറത്ത്]] ഹിമകണങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതിനാവശ്യമായത്രയും താപനില കുറയുന്ന പ്രദേശത്തെ ഹിമരേഖ എന്നു വിളിക്കും. ഈ ഹിമരേഖക്കപ്പുറത്തുള്ള ഭാഗങ്ങളിൽ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. ഇവയെ [[ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങൾ]] എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ലോഹങ്ങളെക്കാളും സിലിക്കേറ്റുകളെക്കാളും സമൃദ്ധമായിരുന്നു ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ നിർമ്മിതിക്കാവശ്യമായ മഞ്ഞുപാളികൾ. [[ഹൈഡ്രജൻ]], [[ഹീലിയം]] തുടങ്ങിയ വാതകങ്ങളെ കൂടുതലായി പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിന് ഈ വലിപ്പക്കൂടുതൽ സഹായിച്ചു.<ref name="Arizona" /> ഹിമരേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്തുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങൾ ഏകദേശം 3 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] നാല് മടങ്ങ് ദ്രവ്യം ശേഖരിച്ചു.<ref name=sciam /> ഇപ്പോൾ നാല് ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ആകെ ദ്രവ്യമാനം സൂര്യനൊഴികെയുള്ള സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ 99% വരും. [[വ്യാഴം]] മഞ്ഞ് രേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്ത് കിടക്കുന്നത് യാദൃശ്ചികമല്ലെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ വിശ്വസിക്കുന്നു. മഞ്ഞുമൂടിയ വസ്തുക്കളിൽ നിന്നുള്ള ബാഷ്പീകരണത്തിലൂടെ ഹിമരേഖ വലിയ അളവിൽ ജലം ശേഖരിക്കുന്നതിനാൽ, അത് താഴ്ന്ന മർദ്ദമുള്ള ഒരു പ്രദേശം സൃഷ്ടിച്ചു. ഇത് പൊടിപടലങ്ങളുടെ പരിക്രമണവേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും സൂര്യനിലേക്കുള്ള അവയുടെ ചലനം തടയുകയും ചെയ്തു. സൂര്യനിൽ നിന്നും 5 ജ്യോതിർമാത്രക്ക് അപ്പുറത്ത് ഇങ്ങനെ വൻതോതിൽ ദ്രവ്യസാന്ദ്രീകരണം നടന്നു.ഇങ്ങനെ കൂടിച്ചേർന്ന ദ്രവ്യം വളരെ വലിയ കാമ്പായി രൂപപ്പെട്ടു. ഇതിന് ഭൂമിയുടേതിനേക്കാൾ 10 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി വർദ്ധിച്ച തോതിൽ ചുറ്റുപാടു നിന്നും വാതകങ്ങൾ വലിച്ചെടുക്കുകയും അവ കാമ്പിനെ പൊതിഞ്ഞു നിൽക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=ayliffe_bate_2009>{{cite journal|last=Ayliffe|first=B.|author2= Bate, M. R.|title=Gas accretion on to planetary cores: three-dimensional self-gravitating radiation hydrodynamical calculations|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|year=2009|volume=393|issue=1|pages=49–64|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.14184.x|arxiv = 0811.1259 |bibcode = 2009MNRAS.393...49A |s2cid=15124882}}</ref><ref name=dangelo_bodenheimer_2013>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Bodenheimer, P. |title=Three-dimensional Radiation-hydrodynamics Calculations of the Envelopes of Young Planets Embedded in Protoplanetary Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2013|volume=778|issue=1|pages=77 (29 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/778/1/77|arxiv = 1310.2211 |bibcode = 2013ApJ...778...77D |s2cid=118522228}}</ref> ആവരണ വാതങ്ങളുടെ പിണ്ഡവും കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡവും തുല്യമാകുന്നതോടെ ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് വളരെ ഉയരുകയും ഏകദേശം 10⁵ വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് ഭൂമിയുടെ 150 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുള്ളവയായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. അവസാനം ഇത് 318 ഭൗമപിണ്ഡം വരെയാകുന്നു.<ref name=lhdb2009>{{cite journal|last=Lissauer|first=J. J.|author2=Hubickyj, O. |author3=D'Angelo, G. |author4=Bodenheimer, P. |title=Models of Jupiter's growth incorporating thermal and hydrodynamic constraints| journal=Icarus|year=2009|volume=199|issue=2| pages=338–350|arxiv=0810.5186|doi=10.1016/j.icarus.2008.10.004|bibcode=2009Icar..199..338L |s2cid=18964068}}</ref> [[ശനി]] വ്യാഴം രൂപം കൊണ്ട് ഏതാനും ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷമാണ്ഉണ്ടായത്. അതിനാൽ ശനിക്ക് വ്യാഴത്തെ അപേക്ഷിച്ച് കുറച്ച് വാതക പടലങ്ങൾ മാത്രമാണ് ലഭ്യമായത്. ഇതാണ് ശനിയുടെ വലിപ്പം വ്യാഴത്തിനേക്കാൾ ചെറുതായത്.<ref name=sciam>{{cite journal|title=The Genesis of Planets|author=Douglas N. C. Lin | journal=Scientific American | issue=5|volume=298|date=May 2008 | pages=50–59 | url = http://www.sciam.com/article.cfm?id=the-genesis-of-planets | format=fee required|doi=10.1038/scientificamerican0508-50|pmid=18444325 |bibcode = 2008SciAm.298e..50C }}</ref><ref name="ddl2011">{{cite book |chapter=Giant Planet Formation |title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press |first1=Gennaro |last1=D'Angelo |first2=Richard H. |last2=Durisen |first3=Jack J. |last3=Lissauer |editor-first=Sara |editor-last=Seager |pages=319–346 |date=December 2010 |isbn=978-0-8165-2945-2 |bibcode=2010exop.book..319D |arxiv=1006.5486}}</ref> യുവസൂര്യനെ പോലെയുള്ള ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളിൽ പ്രായമായ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ ശക്തമായ [[സൗരവാതം]] ഉള്ളതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യാഴവും ശനിയും ഉണ്ടായതിന് ശേഷമാണ് യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും രൂപപ്പെട്ടത് എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ശക്തമായ സൗരകാറ്റ് മൂലം വളരെ ദൂരേക്ക് പറന്നു പോയ ധൂളീപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടത്. തൽഫലമായി ആ ഗ്രഹങ്ങൾക്ക് കുറച്ച് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ശേഖരിക്കാനേ കഴിഞ്ഞുള്ളു. ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണ സിദ്ധാന്തങ്ങളുടെ പ്രധാന പ്രശ്നം അവ രൂപം കൊണ്ട കാലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. നിലവിലുള്ള സ്ഥാനങ്ങളിലാണ് അവ രൂപം കൊണ്ടത് എങ്കിൽ അവയുടെ കോറുകൾ ഉണ്ടാവുന്നതിന് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളെടുക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ddl2011" /> ഇതിനർത്ഥം യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും കുറേ കൂടി സൂര്യനോട് അടുത്ത പ്രദേശത്തായിരിക്കാം രൂപപ്പെട്ടിരിക്കുക എന്നാണ്. ഇത് വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും ഇടയിലോ അവക്കടുത്തോ ആയിരിക്കാം‌. പിന്നീട് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങിയതായിരിക്കാം. ഗ്രഹശകല രൂപീകരണകാലത്ത് എല്ലാ പദാർത്ഥങ്ങളും സൂര്യനു സമീപത്തേക്കു മാത്രം നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നവ ആയിരുന്നില്ല. [[ധൂമകേതു]] വൈൽഡ് 2-നെ പഠിച്ചതിൽ നിന്നും കിട്ടിയ വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല രൂപീകരണ സമയത്ത് ചൂടേറിയ ആന്തരിക സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങൾ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ മേഖലയിലേക്ക് കുടിയേറുകയായിരുന്നു എന്നാണ്.<ref name="thommes" /><ref name="Levison2007" /> [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം മൂന്നു മുതൽ പത്തു ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ യുവസൂരനിൽ നിന്നുള്ള സൗരവാതം പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലെ ധൂളീപടലങ്ങളെയും വാതകങ്ങളെയും നക്ഷത്രാന്തരീയ സ്ഥലത്തേക്ക് അടിച്ചു പറത്തി.<ref name=sciam/><ref>{{cite journal | author=B. G. Elmegreen| title=On the disruption of a protoplanetary disc nebula by a T Tauri like solar wind | journal=Astronomy & Astrophysics |year=1979 | volume=80 | issue=1 | pages=77 | bibcode=1979A&A....80...77E }}</ref><ref>{{cite web |date=24 November 2004 |author=Heng Hao |publisher=Harvard University |title=Disc-Protoplanet interactions |url=http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |access-date=2006-11-19 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060907170907/http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |archive-date=7 September 2006 }}</ref> ==തുടർന്നുള്ള പരിണാമം== ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തിലോ അതിനടുത്തോ രൂപപ്പെട്ടതാണെന്നാണ് ആദ്യം കരുതിയിരുന്നത്. 20 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ഇത് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇപ്പോൾ പല ഗ്രഹ ശാസ്ത്രജ്ഞരും സൗരയൂഥം അതിന്റെ പ്രാരംഭ രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം വളരെയേറെ രൂപമാറ്റം വന്നു കഴിഞ്ഞതാണ് എന്നു കരുതുന്നു. ആദ്യകാലത്ത് ബുധന്റെ അത്രയും പിണ്ഡമുള്ള നിരവധി വസ്തുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ബാഹ്യ സൗരയൂഥം ഇപ്പോൾ ഉള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ ഒതുക്കമുള്ളതായിരുന്നു. [[കൈപ്പർ വലയം]] സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു.<ref>{{cite web|author=Mike Brown |url = http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/moon/index.html |title=Dysnomia, the moon of Eris |work=Personal web site|access-date=2008-02-01 |author-link = Michael E. Brown }}</ref> ===ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ=== ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ആന്തര സൗരയൂഥത്തിൽ [[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെയും]] ചൊവ്വയുടെയുമിടക്കു വലിപ്പമുള്ള 50 മുതൽ 100 വരെ കുഞ്ഞുഗ്രഹങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Petit2001" /><ref name="Kominami">{{cite journal|title=The Effect of Tidal Interaction with a Gas Disk on Formation of Terrestrial Planets|author1=Junko Kominami |author2=Shigeru Ida |place=Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo, Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo|year=2001 | doi=10.1006/icar.2001.6811|journal=Icarus |volume=157|issue=1|pages=43–56|bibcode=2002Icar..157...43K }}</ref> ഇവ കൂട്ടിയിടിച്ചും കൂടിച്ചേർന്നും കൂടുതൽ വലിയ ഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ ഒരു ദശലക്ഷം വർഷത്തോളം എടുത്തു. ഇന്നു കാണുന്ന നാലു ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതു വരെ ഈ പ്രകൃയ തുടർന്നു.<ref name=sciam /> ഇത്തരം ഒരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രഹമായ [[ചന്ദ്രൻ]] രൂപംകൊണ്ടത് എന്നു കരുതുന്നു. [[ബുധൻ|ബുധന്റെ]] പുറംപാളി തെറിച്ചു പോയതും ഇതിലൊരു കൂട്ടിയിടി മൂലമാകാം.<ref name=Solomon2003>{{cite journal|author=Sean C. Solomon|title=Mercury: the enigmatic innermost planet|journal=Earth and Planetary Science Letters|volume=216|issue=4|year=2003|pages=441–455|doi=10.1016/S0012-821X(03)00546-6| bibcode=2003E&PSL.216..441S }}</ref> ഈ മോഡലിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു പ്രശ്നം പ്രോട്ടോ ടെറസ്ട്രിയൽ ഗ്രഹങ്ങളുടെ പ്രാരംഭ ഭ്രമണപഥം എങ്ങനെയെന്ന് വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല എന്നതാണ്. ഇതനുസരിച്ച് ഇവക്ക് വളരെ കൂടിയ [[വികേന്ദ്രത]] ആവശ്യമാണ്. എന്നാൽ ഇന്ന് അവയ്ക്ക് സുസ്ഥിരവും ഏതാണ്ട് വൃത്താകൃതിയിലുള്ളതുമായ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഉള്ളത്.<ref name="Petit2001" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുമ്പോൾ ധൂളീപടലവലയം പൂർണ്ണമായും സൂര്യനാൽ പുറംതള്ളപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടാവില്ല എന്നതാണ് ഒരു പരികല്പന. ഈ ധൂളീവലയങ്ങളുടെ ഗുരുത്വവലിവു മൂലം ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഊർജ്ജ നില കുറയുകയും അവ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name= Kominami /> മറ്റൊരു പരികല്പന പറയുന്നത് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന ചെറു ഗ്രഹശകലങ്ങളോ മറ്റു വസ്തുക്കളോ ആയിരിക്കാം ഈ ഗുരുത്വവലിവിന് കാരണമായത് എന്നാണ്. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ വേഗത കുറക്കുകയും ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലേക്കെത്തിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഈ പരികല്പന പറയുന്നത്.<ref>{{cite journal|title=Final Stages of Planet Formation|author1=Peter Goldreich |author2=Yoram Lithwick |author3=Re'em Sari |journal=The Astrophysical Journal|volume=614|issue=1|pages=497–507|date=10 October 2004|doi=10.1086/423612|bibcode=2004ApJ...614..497G|arxiv = astro-ph/0404240 |s2cid=16419857 }}</ref> ===ഛിന്നഗ്രഹവലയം=== ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്കു പുറത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്നും 2 ജ്യോതിർമാത്രക്കും‌ 4 ജ്യോതിർമാത്രക്കും ഇടയിൽ കിടക്കുന്ന പെഅദേശമാണ് [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം]. ഭൂമിയെ പോലെയുള്ള രണ്ടോ മൂന്നോ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാനുള്ള ദ്രവ്യം ഈ മേഖലയിലുണ്ട്. എന്നാൽ അവിടെ ധാരാളം ഗ്രഹശകലങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയാണുണ്ടായത്. ഇവ ചേർന്ന് ചന്ദ്രനെയും ചൊവ്വയെയും പോലുള്ള ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയുണ്ടായെങ്കിലും വ്യാഴത്തിന്റെ സാമിപ്യം മൂലം പിന്നീട് വളരെ നാടകീയമായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഈ മേഖലയിലുണ്ടായത്. <ref name="Bottke2005">{{cite journal |author1=Bottke, William F. |author2=Durda, Daniel D. |author3=Nesvorny, David |display-authors=et al. | title=Linking the collisional history of the main asteroid belt to its dynamical excitation and depletion | journal=Icarus | volume=179|issue=1 | pages=63–94|year=2005 | doi=10.1016/j.icarus.2005.05.017 | url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_Icarus_2005_179_63-94_Linking_Collision_Dynamics_MB.pdf| bibcode=2005Icar..179...63B }}</ref>.<ref name="Petit2001">{{cite journal |first1=Jean-Marc |last1=Petit |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |title=The Primordial Excitation and Clearing of the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=153 |issue=2 |pages=338–347 |year=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6702 |url=http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |bibcode=2001Icar..153..338P |access-date=2006-11-19 |archive-date=2007-02-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221085835/http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |url-status=dead }}</ref> വ്യാഴവും ശനിയും ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്ന അനുരണനങ്ങൾ അതിശക്തമാണ്. ഇതിന്റെ ഫലമായി ഈ ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ ഛിന്നഭിന്നമായി. വ്യാഴത്തിന്റെ ശക്തമായ ഗുരുത്വബലം ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും അവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനു കാരണമാവുകയും ചെയ്തു. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഇവ വീണ്ടും ചെറുകഷണങ്ങളായി മാറി.<ref>{{cite journal |author1=R. Edgar |author2=P. Artymowicz | title=Pumping of a Planetesimal Disc by a Rapidly Migrating Planet | journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |year=2004 | volume=354 | issue=3 | pages=769–772 | url = http://www.utsc.utoronto.ca/~pawel/edgar+artymowicz.pdf | access-date=2008-05-12 | doi = 10.1111/j.1365-2966.2004.08238.x | bibcode=2004MNRAS.354..769E|arxiv = astro-ph/0409017 |s2cid=18355985 }}</ref> വ്യാഴം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തെത്തുടർന്ന് സൗരയൂഥത്തിന്റെ അകത്തേക്ക് നീങ്ങിയതിന്റെ ഫലമായി അനുരണനങ്ങൾ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ കൂടുതൽ വ്യാപിക്കുകയും ആ ഭാഗത്തെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത ആപേക്ഷികമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite conference | author=E. R. D. Scott | title=Constraints on Jupiter's Age and Formation Mechanism and the Nebula Lifetime from Chondrites and Asteroids | book-title = Proceedings 37th Annual Lunar and Planetary Science Conference | publisher = Lunar and Planetary Society |year=2006 | location = League City, Texas | bibcode =2006LPI....37.2367S }}</ref> വലിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വബലത്തിന്റെയും ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ ചിതറിത്തെറിക്കലിന്റെയും ഫലമായി ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ചെറുഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി..<ref name="Bottke2005" /><ref name="OBrien2007" /> ഇവയിൽ കുറെയെണ്ണം വ്യാഴത്തിന്റെ ആകർഷണവും കൂട്ടിയിടിയും മൂലം പുറത്തേക്കു തെറിച്ചു പോകുകയും കുറേയെണ്ണം ആന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്കു കുടിയേറുകയും ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ അവയോടു കൂടിച്ചേരുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name="Bottke2005" /><ref name="Raymond2007" /><ref>{{cite web| author= Susan Watanabe| date=20 July 2001 | url = http://www.jpl.nasa.gov/news/features.cfm?feature=520| title =Mysteries of the Solar Nebula| publisher = NASA| access-date = 2007-04-02 }}</ref> ഈ ശോഷണകാലഘട്ടത്തിൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന്റെ ആകെ പിണ്ഡം ഭൂമിയുടെതിന്റെ ഒരു ശതമാനത്തിൽ താഴെയാവുകയും ചെയ്തു.<ref name=OBrien2007>{{cite journal|author1=O'Brien, David |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Bottke, William F. |title=The primordial excitation and clearing of the asteroid belt—Revisited |journal=Icarus |volume=191 |issue=2 |pages=434–452 |year=2007 |doi=10.1016/j.icarus.2007.05.005 |url=http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/OBrien_2007_Icarus_191_434_Primordial_Excitation_Clearing_Asteroid_Belt.pdf|bibcode=2007Icar..191..434O }}</ref> അപ്പോഴും ഇന്നുള്ളതിനേക്കാൾ 10-20 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു അതിന്. ഇപ്പോൾ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന് 0.0005 ഭൗമപിണ്ഡം മാത്രമാണുള്ളത്.<ref name=Krasinsky2002>{{cite journal |author=Georgij A. Krasinsky |author2=Elena V. Pitjeva |author3=M. V. Vasilyev |author4=E. I. Yagudina | bibcode=2002Icar..158...98K |title=Hidden Mass in the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=158 |issue=1 |pages=98–105 |date=July 2002 |doi=10.1006/icar.2002.6837 |author2-link=Elena V. Pitjeva |author-link=Georgij A. Krasinsky }}</ref> വ്യാഴത്തിന്റെയും ശനിയുടെയും ഭ്രമണപഥത്തിൽ പിന്നീടുണ്ടായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തെ വീണ്ടും ശോഷിപ്പിച്ച് ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലാക്കിയത്. ഭൂമിയിൽ നിലവിലുള്ള ജലാംശത്തിൽ (~6×1021 കി.ഗ്രാം) ഒരു പങ്ക് സൗരയൂഥത്തിലെ ഇത്തരം വലിയ ആഘാതങ്ങളിലൂടെ ആദ്യകാല ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ നിന്ന് കരസ്ഥമാക്കിയതായിരിക്കാം. ഭൂമിയുടെ രൂപീകരണ സമയത്ത് ജലം വളരെ കുറവാണ്. അത് പിന്നീട് പുറത്തു നിന്ന് ലഭിച്ചതായിരിക്കണം.<ref name=Hsieh2006 /> ഗ്രഹശകലങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യാഴത്തിന്റെ സമ്മർദ്ദത്താൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ നിന്നും പുറത്തേക്കു തെറിച്ച ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളിൽ നിന്നുമായിരിക്കാം ഇങ്ങനെ അധികജലം കിട്ടിയത് എന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref name=Raymond2007>{{cite journal |author1=Raymond, Sean N. |author2=Quinn, Thomas |author3=Lunine, Jonathan I. |title=High-resolution simulations of the final assembly of Earth-like planets 2: water delivery and planetary habitability | journal=Astrobiology | volume=7 | pages=66–84 |year=2007 | doi=10.1089/ast.2006.06-0126 | bibcode=2007AsBio...7...66R | pmid=17407404 | issue=1|arxiv = astro-ph/0510285 |s2cid=10257401 }}</ref> 2006ൽ കണ്ടെത്തിയ [[മുഖ്യധാരാവാൽനക്ഷത്രങ്ങൾ|മുഖ്യധാരാധൂമകേതുക്കളും]] ഭൂമിയിലേക്കു ജലമെത്തിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=Hsieh2006>{{cite journal|title=A Population of Comets in the Main Asteroid Belt |author=Henry H. Hsieh |author2=David Jewitt |journal=Science|date=23 March 2006 | volume=312|pages=561–563 | doi=10.1126/science.1125150 |pmid=16556801|issue=5773|bibcode = 2006Sci...312..561H |s2cid=29242874 |author2-link=David Jewitt |url=http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143808/http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |url-status=dead |archive-date=12 April 2020 }}</ref><ref>{{cite web|title=New comet class in Earth's backyard|url = http://www.astronomy.com/asy/default.aspx?c=a&id=4100| publisher=astronomy.com|author=Francis Reddy|year=2006|access-date=2008-04-29 }}</ref> എന്നാൽ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിൽ നിന്നോ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നോ ഉള്ള [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കൾ]] ഭൂമിയിലെ ജലത്തിന്റെ 6% ൽ കൂടുതൽ വിതരണം ചെയ്യുന്നില്ല..<ref name="Gomes" /><ref>{{cite journal |author1=Morbidelli, Alessandro |author2=Chambers, J. |author3=Lunine, Jonathan I. |author4=Petit, Jean-Marc |author5=Robert, F. |author6=Valsecchi, Giovanni B. |author7=Cyr, K. E. | title= Source regions and timescales for the delivery of water to the Earth | journal= Meteoritics & Planetary Science | volume=35 | pages=1309–1320 | issn= 1086-9379 |year=2000 |bibcode = 2000M&PS...35.1309M |doi = 10.1111/j.1945-5100.2000.tb01518.x | issue= 6 |doi-access=free }}</ref> ജീവൻ തന്നെ ഈ രീതിയിൽ ഭൂമിയിൽ നിക്ഷേപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കാമെന്നാണ് [[പാൻസ്പെർമിയ]] സിദ്ധാന്തം പറയുന്നത്. എന്നാൽ ഈ ആശയം പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല..<ref>{{cite journal|title=From Panspermia to Bioastronomy, the Evolution of the Hypothesis of Universal Life|author1=Florence Raulin-Cerceau |author2=Marie-Christine Maurel |author3=Jean Schneider |publisher=Springer Netherlands|journal=Origins of Life and Evolution of Biospheres|year=1998|volume=28|issue=4/6|doi=10.1023/A:1006566518046 | pages=597–612|pmid=11536892 |bibcode=1998OLEB...28..597R |s2cid=7806411 }}</ref> ===ഗ്രഹസ്ഥാനാന്തരം=== നെബുലാർ പരികല്പനയനുസരിച്ച് [[യുറാനസ്|യുറാനസും]] [[നെപ്റ്റ്യൂൺ|നെപ്റ്റ്യൂണും]] ഇപ്പോഴത്തെ സ്ഥാനത്തായിരിക്കില്ല രൂപം കൊണ്ടിട്ടുണ്ടാവുക. സൗര നെബുലയുടെ സാന്ദ്രത ഇത്രയെറെ കുറവുള്ള പ്രദേശത്ത് ഇവ രൂപം കൊള്ളാനുള്ള സാദ്ധ്യത വളരെ കുറവാണ്..<ref name=Taylor2001>{{cite web|url = http://www.psrd.hawaii.edu/Aug01/bombardment.html|title= Uranus, Neptune, and the Mountains of the Moon|work= Planetary Science Research Discoveries | date=21 August 2001 | author=G. Jeffrey Taylor | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology |access-date=2008-02-01 }}</ref> ഇവ രണ്ടും വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും സമീപമുള്ള ഭ്രമണപഥങ്ങളിൽ രൂപപ്പെട്ടതായി കരുതപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിനാവശ്യമായ കൂടുതൽ വസ്തുക്കൾ ലഭ്യമായിരുന്നു. പിന്നീട്ദ ശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് അവയുടെ നിലവിലെ സ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് കുടിയേറുകയാണുണ്ടായത്.<ref name="thommes">{{cite journal |author1=Thommes, E. W. |author2=Duncan, M. J. |author3=Levison, Harold F. | title=The Formation of Uranus and Neptune among Jupiter and Saturn | journal=Astronomical Journal | arxiv=astro-ph/0111290 |year=2002 | volume=123 | issue=5 | pages=2862–2883 | doi=10.1086/339975 | bibcode=2002AJ....123.2862T |s2cid=17510705 }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരം എന്ന ആശയം വെച്ചുകൊണ്ട് മാത്രമെ ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ നിലനില്പും സവിശേഷതകളും വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref name="Levison2007">{{cite journal | first1=Harold F. |last1=Levison |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |first3=Christa |last3=Van Laerhoven | display-authors=etal | title=Origin of the Structure of the Kuiper Belt during a Dynamical Instability in the Orbits of Uranus and Neptune|year=2007| bibcode=2008Icar..196..258L | arxiv=0712.0553 | doi=10.1016/j.icarus.2007.11.035 | journal=Icarus | volume=196 | issue=1 | pages=258–273 |s2cid=7035885 }}</ref> നെപ്ട്യൂണിനപ്പുറം [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ ബെൽറ്റ്]], സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക്, [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] എന്നിങ്ങനെ [[സൗരയൂഥം]] പരന്നു കിടക്കുന്നുണ്ട്. നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന മിക്ക [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കളുടെയും]] ഉത്ഭവസ്ഥാനം ഈ പ്രദേശമാണ്. സൂര്യനിൽ നിന്ന് ഇത്രയും അകലത്തിൽ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാൻ അനുവദിക്കാത്തവിധം പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കൂടിച്ചേരൽ വളരെ മന്ദഗതിയിലായിരിക്കും.<ref name="Taylor2001" /> കൈപ്പർ ബെൽറ്റ് സൂര്യനിൽ നിന്ന് 30നും 55നും ജ്യോതിർമാത്ര ഇടയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അതേസമയം സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക് 100 ജ്യോതിർമാത്രയിലധികം ദൂരം വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു.<ref name="Levison2007" /> ഊർട്ട് ക്ലൗഡ് ഏകദേശം 50,000 ജ്യോതിർമാത്രക്കും അപ്പുറമാണ് കിടക്കുന്നത്.<ref>{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=3 February 2008 }}</ref> യുറാനസിന്റെയും നെപ്ട്യൂണിന്റെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾക്കപ്പുറമായിരുന്നു കൈപ്പർ വലയത്തിന്റെ അകത്തെ അറ്റം. ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു. 50% സിമുലേഷനുകളിലും യുറാനസ് നെപ്റ്റ്യൂണിനേക്കാൾ അകലെയാണ്.<ref name="Tsiganis05"> {{cite journal |last1=Tsiganis |first1=K. |first2=R. |last2=Gomes |first3=A. |last3=Morbidelli |first4=H. |last4=F. Levison |date=2005 |title=Origin of the orbital architecture of the giant planets of the Solar System |journal=Nature |volume=435 |issue=7041 |pages=459–461 |url= https://www-n.oca.eu/morby/papers/nature-papers-5-26-05.pdf |doi=10.1038/nature03539 |pmid=15917800 |bibcode = 2005Natur.435..459T |s2cid=4430973 }}</ref><ref name="Gomes" /><ref name="Levison2007" /> നൈസ് മോഡൽ അനുസരിച്ച് സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം എല്ലാ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ സാവധാനത്തിൽ മാറുന്നത് തുടർന്നു. ഏതാണ്ട് 400 കോടി വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് [[വ്യാഴം]] രണ്ടു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കുമ്പോൾ [[ശനി]] ഒരു തവണ എന്ന നിലയിലേക്കായി ഇവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം.<ref name="Levison2007" /> ഇതിന്റെ ഫലമായി ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളിലേക്കുള്ള ഗുരുത്വതള്ളൽ വർദ്ധിക്കുകയും നെപ്റ്റ്യൂൺ യുറാനസ്സിനും അപ്പുറത്തുള്ള പുരാതന കൈപ്പർ വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിനീക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു..<ref name="Tsiganis05" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ പുറത്തേക്കു നീങ്ങിയപ്പോൾ അവിടെയുള്ള ഹിമശകലങ്ങൾ ഇവയിലേക്ക് അടിഞ്ഞുകൂടി.<ref name="Levison2007" /> ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങൾ ഗണ്യമായി കുടിയേറിയതായി കരുതുന്നില്ല.<ref name=sciam/> ഭൂമിയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ [[ചൊവ്വ]] ഇത്ര ചെറുതായത് എന്തുകൊണ്ടാണ് എന്നൊരു സംശയവും നിലവിലുണ്ട്. ടെക്സാസിലെ സാൻ അന്റോണിയോയിലെ സൗത്ത് വെസ്റ്റ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ഒരു പഠനം (ഗ്രാൻഡ് ടാക്ക് ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു) അനുസരിച്ച് വ്യാഴം ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ കുറെകൂടി ഉൾഭാഗത്തായിരുന്നു എന്നു പറയുന്നു. പിന്നീടാണ് ഇത് ഇപ്പോൾ നിലവിലുള്ള സ്ഥാനത്തേക്ക് കുടിയേറിയത്. അതിനാൽ ചൊവ്വക്കാവശ്യമുള്ള വസ്തുക്കളിൽ വലിയൊരു ഭാഗം വ്യാഴം പിടിച്ചെടുത്തു. വരണ്ട ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും ധൂമകേതുക്കൾക്ക് സമാനമായ ജലസമൃദ്ധമായ വസ്തുക്കളും ഉള്ള ആധുനിക ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ സവിശേഷതകളെ കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കാനും ഇതേ സിമുലേഷൻ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്.<ref>{{cite press release | url=http://www.astronomy.com/News-Observing/News/2011/06/Jupiter%20may%20have%20robbed%20Mars%20of%20mass%20new%20report%20indicates.aspx | title= Jupiter may have robbed Mars of mass, new report indicates | work= Southwest Research Institute, San Antonio, Texas | date=June 6, 2011}}</ref><ref>{{Cite journal |author1=Walsh, K. J. |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Raymond, S. N. |author4=O'Brien, D. P. |author5=Mandell, A. M. | title = A low mass for Mars from Jupiter's early gas-driven migration | doi = 10.1038/nature10201 | journal = Nature | volume = 475 | issue = 7355 | pages = 206–209 |year = 2011 | pmid = 21642961 | arxiv = 1201.5177 | bibcode = 2011Natur.475..206W |s2cid=4431823 }}</ref> എന്നാൽ ഈ പരികല്പന ഇപ്പോഴും അപൂർണ്ണമാണ്.<ref name=dangelo_marzari_2012>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Marzari, F. |title=Outward Migration of Jupiter and Saturn in Evolved Gaseous Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2012|volume=757|issue=1|pages=50 (23 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/757/1/50|arxiv = 1207.2737 |bibcode = 2012ApJ...757...50D |s2cid=118587166}}</ref> ചൊവ്വയുടെ ചെറിയ പിണ്ഡത്തിന് ബദൽ വിശദീകരണങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്.<ref name="Chambers2013">{{cite journal|last=Chambers|first=J. E.|title=Late-stage planetary accretion including hit-and-run collisions and fragmentation|journal=Icarus|year=2013|volume=224|issue=1|pages=43–56|doi=10.1016/j.icarus.2013.02.015|bibcode=2013Icar..224...43C }}</ref><ref name=Izidoro2014>{{cite journal|last=Izidoro|first=A.|author2=Haghighipour, N.|author3=Winter, O. C.|author4=Tsuchida, M.|title=Terrestrial Planet Formation in a Protoplanetary Disk with a Local Mass Depletion: A Successful Scenario for the Formation of Mars|journal=The Astrophysical Journal|year=2014|volume=782|issue=1|pages= 31, (20 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/782/1/31|arxiv = 1312.3959|bibcode=2014ApJ...782...31I |s2cid=118419463}}</ref><ref name=fischer2014>{{cite journal|last=Fischer|first=R. A.|author2= Ciesla, F. J.|title=Dynamics of the terrestrial planets from a large number of N-body simulations|journal=Earth and Planetary Science Letters|year=2014|volume=392|pages= 28–38|doi=10.1016/j.epsl.2014.02.011|bibcode=2014E&PSL.392...28F }}</ref> ===ശിലാവർഷവും അതിന്റെ തുടർച്ചയും=== [[File:Barringer Crater aerial photo by USGS.jpg|thumb|200px|അരിസോണയിലെ ഉൽക്കാ ഗർത്തം]] ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരത്തിന്റെ ഫലമായി ഗുരുത്വാകർഷണത്തിലുണ്ടായ വ്യത്യാസം അന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്ക് വൻതോതിൽ ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ ചെന്നുവീഴുന്നതിനു കാരണമായി. ഛിന്നഗ്രഹവലയ ത്തിലെ അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം ഇന്നത്തെ നിലയിൽ എത്തുന്നതു വരെ ഇതു തുടർന്നു.<ref name=OBrien2007/> ഏകദേശം 4 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് (സൗരയൂഥം രൂപപ്പെട്ട് 500-600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം) ആയിരിക്കാം ഏറ്റവും ശക്തമായ ശിലാവർഷം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടായിരിക്കുക.<ref name="Gomes" /><ref name=shuffle>{{cite web |year= 2005| author= Kathryn Hansen | title=Orbital shuffle for early solar system | work=Geotimes | url = http://www.agiweb.org/geotimes/june05/WebExtra060705.html| access-date=2006-06-22 }}</ref> കനത്ത ശിലാവർഷത്തിന്റെ ഈ കാലഘട്ടം ലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിന്നു. ചന്ദ്രനിലും ബുധനിലുമെല്ലാം ദൃശ്യമാകുന്ന ഗർത്തങ്ങൾ ഇതുമൂലമുണ്ടായതാണ്.<ref name="Gomes" /><ref>{{cite web|url = https://history.nasa.gov/SP-467/ch3.htm | title=Chronology of Planetary surfaces|work=NASA History Division|access-date=2008-03-13 }}</ref> ഭൂമിയിലെ ജീവന്റെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന തെളിവുകൾ 380 കോടി വർഷം പഴക്കമുള്ളവയാണ്. അതായത് ഈ ശിലാവർഷം അവസാനിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ.<ref name=life>{{cite press release | title=UCLA scientists strengthen case for life more than 3.8 billion years ago|url = http://www.eurekalert.org/pub_releases/2006-07/uoc--uss072006.php | date=21 July 2006 | publisher=University of California-Los Angeles | access-date=2008-04-29 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക പരിണാമത്തിൽ ഒരു പങ്ക് ഈ ആഘാതങ്ങൾക്കുമുണ്ടെന്നു കരുതുന്നു. 1994-ൽ വ്യാഴവുമായി ധൂമകേതു ഷൂമേക്കർ-ലെവി 9 കൂട്ടിയിടിച്ചതും 2009-ൽ വ്യാഴത്തിലുണ്ടായ തുംഗഷ്ക സംഭവവും ചെല്യാബിൻസ്‌ക് ഉൽക്കാപതനവും അരിസോണയിൽ ഉൽക്കാ ഗർത്തം സൃഷ്ടിച്ച ആഘാതവും അവ തുടർന്നും സംഭവിക്കുന്നു എന്നതിന് തെളിവാണ്. അത് ഇനിയും ഭൂമിയിലെ ജീവന് ഭീഷണിയായേക്കാം.<ref>{{cite journal |journal=Abhandlungen der Geologischen Bundeanstalt, Wien |volume=53 |pages=51–54 |year=1996 |title=The Risk to Civilization From Extraterrestrial Objects and Implications of the Shoemaker-Levy 9 Comet Crash |author=Clark R. Chapman |url=http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |access-date=2008-05-06 |issn=0016-7800 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910084647/http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |archive-date=2008-09-10 }}</ref><ref name=Agnor2006>{{cite journal|title=Neptune's capture of its moon Triton in a binary-planet gravitational encounter |author1=Craig B. Agnor |author2=Hamilton P. Douglas |journal=Nature |volume=441 |pages=192–194 |doi=10.1038/nature04792 |url=http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |year=2006 |pmid=16688170 |issue=7090 |bibcode=2006Natur.441..192A |s2cid=4420518 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070621182809/http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |archive-date=2007-06-21 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഒരു ഘട്ടത്തിൽ ഭീമാകാരമായ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്താൽ ധൂമകേതുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] രൂപപ്പെടാൻ കാരണമായിത്തീരുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ഗാലക്സി വേലിയേറ്റങ്ങൾ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ, ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഇടപെടലുകളുടെ ഫലമായി ധൂമകേതുക്കളിൽ കുറെയെണ്ണം സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്കും എത്തിത്തുടങ്ങി.<ref name="Morbidelli2006">{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=2008-02-03 }}</ref> സൗരവാതം, മൈക്രോമെറ്റോറൈറ്റുകൾ, നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലെ ചില ഘടകങ്ങൾ എന്നിവയും ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തെ സ്വാധീനിച്ചതായി കരുതുന്നു.<ref>{{cite journal | url = http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html | title=Interplanetary Weathering: Surface Erosion in Outer Space|author1=Beth E. Clark |author2=Robert E. Johnson | journal= [[Eos (journal)|Eos, Transactions, American Geophysical Union]] | doi=10.1029/96EO00094 | volume=77 | issue=15 | pages=141 |year=1996 | access-date=2008-03-13| archive-url = https://web.archive.org/web/20080306012954/http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html| archive-date = March 6, 2008 | bibcode=1996EOSTr..77Q.141C }}</ref> ശിലാവർഷത്തിനു ശേഷമുള്ള [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം|ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ]] പരിണാമം പ്രധാനമായും നിയന്ത്രിച്ചത് കൂട്ടിയിടികളാണ്..<ref name="Bottke2005b">{{cite conference|author1=Bottke, William F. |author2=Durba, D. |author3=Nesvorny, D. |display-authors=etal|title=The origin and evolution of stony meteorites|conference=Dynamics of Populations of Planetary Systems|book-title=Proceedings of the International Astronomical Union|volume=197|pages=357–374|year=2005|doi=10.1017/S1743921304008865| url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_IAU197_Belgrade_Origin_Stony_Met.pdf |doi-access=free}}</ref> വലിയ പിണ്ഡമുള്ള വസ്തുക്കൾക്ക് വലിയ കൂട്ടിയിടി മൂലം പുറന്തള്ളുന്ന ഏതൊരു വസ്തുവിനെയും നിലനിർത്താൻ മതിയായ ഗുരുത്വാകർഷണമുണ്ട്. എന്നാൽ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ ഇത് പലപ്പോഴും സാധ്യമാകാറില്ല. പല വലിയ വസ്തുക്കളും ഇതിൽ നിന്നും ചിതറി തെറിച്ചുപോയി. ചില കൂട്ടിയിടികളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് പുതിയ വസ്തുക്കൾ രൂപപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്.<ref name="Bottke2005b" /> ചില ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ വലിയ വസ്തുവിൽ നിന്നും തെറിച്ചു പോയതും എന്നാൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും രക്ഷപ്പെടാൻ ആവശ്യമായ ഊർജ്ജമില്ലാത്തതിനാൽ മാതൃ വസ്തുവിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വസ്തുക്കളായും മാത്രമേ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref>{{cite web |author1=H. Alfvén |author2=G. Arrhenius | date=1976 | url = https://history.nasa.gov/SP-345/ch4.htm | title =The Small Bodies | work=SP–345 Evolution of the Solar System | publisher = NASA | access-date = 2007-04-12 }}</ref> ==ഉപഗ്രഹങ്ങൾ== ഭൂരിഭാഗം ഗ്രഹങ്ങൾക്കും മറ്റു പല സൗരയൂഥ വസ്തുക്കൾക്കും ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഈ പ്രകൃതിദത്ത ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉത്ഭവത്തിന് കാരണം താഴെ കൊടുത്ത മൂന്ന് സാധ്യതകളിൽ എതെങ്കിലും ഒന്നായിരിക്കും. *ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹത്തോടൊപ്പം തന്നെയുള്ള രൂപീകരണം. (ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ സന്ദർഭങ്ങളിൽ മാത്രം); *ഗ്രഹങ്ങളിൽ മറ്റേതെങ്കിലും വസ്തു വന്നിടിച്ച് തെറിച്ചു പോകുന്ന അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉപഗ്രഹമായി മാറുന്നു. *അരികിലൂടെ കടന്നു പോകുന്ന വസ്തുക്കളെ പിടിച്ചെടുത്ത് ഉപഗ്രഹമാക്കുന്നു. [[File:Artist's concept of collision at HD 172555.jpg|thumb|left|[[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെ]] ഉത്ഭവത്തിനു കാരണമായ ആഘാതത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം]] [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിനും]] [[ശനി|ശനിക്കും]] [[അയോ]], [[യൂറോപ്പ]], [[ഗാനിമീഡ്]], [[ടൈറ്റൻ]] എന്നിങ്ങനെ നിരവധി വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളുണ്ട്. അവ സൂര്യനു ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ട അതേ രീതിയിൽ തന്നെ ഓരോ ഭീമൻ ഗ്രഹത്തിനും ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചിരിക്കാം.<ref name="arxiv0812">{{cite book |author1=Canup, Robin M. |author2=Ward, William R. |title=Origin of Europa and the Galilean Satellites |publisher=University of Arizona Press |date=2008-12-30 |arxiv=0812.4995|bibcode = 2009euro.book...59C |page=59|isbn=978-0-8165-2844-8}}</ref><ref name=dangelo_podolak_2015>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Podolak, M.|title=Capture and Evolution of Planetesimals in Circumjovian Disks|journal=The Astrophysical Journal|date=2015|volume=806|issue=1|pages=29pp|doi=10.1088/0004-637X/806/2/203|arxiv = 1504.04364 |bibcode = 2015ApJ...806..203D |s2cid=119216797}}</ref><ref>{{cite journal |author1=N. Takato |author2=S. J. Bus | display-authors=etal | title=Detection of a Deep 3-<math>\mu</math>m Absorption Feature in the Spectrum of Amalthea (JV) | journal=Science |year=2004 | volume=306 | pages=2224–7 | doi=10.1126/science.1105427 | bibcode=2004Sci...306.2224T | pmid=15618511 | issue=5705 |s2cid=129845022 }}<br /> See also {{cite news | url = http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ | work=Universe Today | date=24 December 2004 | title=Jovian Moon Was Probably Captured | author=Fraser Cain | access-date=2008-04-03 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080130030816/http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ <!-- Bot retrieved archive --> |archive-date = 2008-01-30 }}</ref> ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നത് ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ വലിയ വലിപ്പവും ഗ്രഹത്തോടുള്ള അവയുടെ സാമീപ്യവുമാണ്. ഗുരുത്വബലം ഉപയോഗിച്ച് ഇവയെ പിടിച്ചെടുക്കുക അസാധ്യമാണ്. വാതകഗ്രഹങ്ങളായതിനാൽ കൂട്ടിയിടിയിൽ നിന്നു രൂപപ്പെട്ടതാവാനും തരമില്ല. പുറമെയുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ താരതമ്യേന ചെറുതും [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉൽകേന്ദ്രത]] കൂടിയവയുമാണ്. ഇവ പിന്നീട് പിടിച്ചെടുത്തവയായിരിക്കാം.<ref>{{cite conference|author1=D. C. Jewitt |author2=S. Sheppard |author3=C. Porco |title=Jupiter's outer satellites and Trojans |book-title=Jupiter. The Planet, Satellites and Magnetosphere |year=2004 |pages=263–280 |url=http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |editor=[[Frances Bagenal|Fran Bagenal]] |editor2=Timothy E. Dowling |editor3=William B. McKinnon |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-81808-7 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070614045102/http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |archive-date=2007-06-14 }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | title=The Giant Planet Satellite and Moon Page | author=Scott S. Sheppard | work=Personal web page | access-date=2008-03-13 | url-status=dead | archive-url=https://web.archive.org/web/20080311120653/http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | archive-date=2008-03-11 }}</ref> അത്തരം ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും അവയുടെ സ്വയംഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിലാണ് പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത്. ഏറ്റവും വലിയ ക്രമരഹിത ഉപഗ്രഹം നെപ്റ്റ്യൂണിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ [[ട്രിറ്റോൺ]] ആണ്. ഇത് [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ വലയത്തിൽ]] നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്തതാണെന്ന കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Agnor2006/> ഖരരൂപത്തിലുള്ള ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ കൂട്ടിയിടികളിലൂടെയും പിടിച്ചെടുക്കലിലൂടെയും ഉണ്ടായവയാണ്. [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] രണ്ട് ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളായ [[ഡീമോസ്]], [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]] എന്നിവ പിടിച്ചെടുത്ത [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളാണെന്ന്]] കരുതപ്പെടുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|pp=118–120}} [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] [[ചന്ദ്രൻ]] വലിയൊരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Canup2005/><ref>{{cite journal | author=D. J. Stevenson | title=Origin of the moon&nbsp;–&nbsp;The collision hypothesis | journal=Annual Review of Earth and Planetary Sciences |year=1987 | volume=15 | issue=1 | pages=271–315 | doi=10.1146/annurev.ea.15.050187.001415 | bibcode=1987AREPS..15..271S | s2cid=53516498 | url=http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143819/http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | url-status=dead | archive-date=2020-04-12 }}</ref> ഇടിച്ച വസ്തുവിന് ഏകദേശം ചൊവ്വയുടെ പിണ്ഡം ഉണ്ടായിരിക്കാം. ഭീമാകാരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ അവസാനത്തോടടുത്താണ് ആഘാതം സംഭവിച്ചത്. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഭൂമിയുടെ കുറെ ഭാഗം പുറത്തേക്ക് തെറിച്ചു പോകുകയും അവ കൂടിച്ചേർന്ന് ചന്ദ്രൻ രൂപം കൊള്ളുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name=Canup2005>{{cite journal |author1=R. M. Canup |author2=E. Asphaug | title=Origin of the Moon in a giant impact near the end of the Earth's formation | journal=Nature |year=2001 | volume=412 | pages=708–12 | bibcode=2001Natur.412..708C | doi=10.1038/35089010 | pmid=11507633 | issue=6848 |s2cid=4413525 }}</ref> ഭൂമിയെ രൂപപ്പെടുത്തിയ ലയന പരമ്പരയിലെ അവസാനത്തേതാണ് ആഘാതം. ചൊവ്വയുടെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തു ഭൂമിയുടെയും സൂര്യന്റെയും ലഗ്രാൻജിയൻ പോയിന്റുകളിലൊന്നിൽ (L4 അല്ലെങ്കിൽ L5) രൂപപ്പെടുകയും പിന്നീട് അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നീങ്ങിപ്പോകുകയും ചെയ്തിരിക്കാമെന്നും അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{cite web | url = http://www.psrd.hawaii.edu/Dec98/OriginEarthMoon.html | title = Origin of the Earth and Moon | date=31 December 1998 | author=G. Jeffrey Taylor | work = Planetary Science Research Discoveries | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology | access-date = 2007-07-25 }}</ref> ട്രാൻസ്-നെപ്ടൂണിയൻ വസ്തുക്കളായ [[പ്ലൂട്ടോ]] ([[ഷാരോൺ]]), [[ഓർക്കസ്]] ([[വാന്ത്]]) എന്നിവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഒരു വലിയ കൂട്ടിയിടിയിലൂടെ രൂപപ്പെട്ടതാകാം. പ്ലൂട്ടോ-ഷോരോൺ, ഓർക്കസ്-വാന്ത്, ഭൂമി-ചന്ദ്രൻ സിസ്റ്റങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തിൽ അസാധാരണമാണ്. ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പിണ്ഡം ഗ്രഹത്തിന്റെ 1% എങ്കിലും ആണ്.<ref name=impact_Pluto>{{cite journal|title=A Giant Impact Origin of Pluto-Charon|author=Robin M. Canup | journal=Science | date=28 January 2005 |volume=307 | pages=546–550 | doi=10.1126/science.1106818 |pmid=15681378|issue=5709|bibcode = 2005Sci...307..546C |s2cid=19558835 |url=https://authors.library.caltech.edu/51983/7/Canup.SOM.pdf }}</ref><ref>{{Cite journal | last1 = Brown | first1 = M. E. | last2 = Ragozzine | first2 = D. | last3 = Stansberry | first3 = J. | last4 = Fraser | first4 = W. C. | title = The Size, Density, and Formation of the Orcus-Vanth System in the Kuiper Belt | doi = 10.1088/0004-6256/139/6/2700 | journal = The Astronomical Journal | volume = 139 | issue = 6 | pages = 2700–2705 | year = 2010 | bibcode=2010AJ....139.2700B| arxiv= 0910.4784| s2cid = 8864460 }}</ref> ==ഭാവി== സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ വലിയ പങ്ക് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയമായി മാറുന്നതു വരെ സൗരയൂഥത്തിന്റെ നിലവിലെ അവസ്ഥയിൽ കാര്യമായ മാറ്റമുണ്ടാകില്ലെന്ന് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ കണക്കാക്കുന്നു. പിന്നീട് [[ഹെർട്സ്പ്രങ്-റസ്സൽ ആരേഖം|ഹെർട്സ്പ്രംഗ്-റസൽ ഡയഗ്രാമിന്റെ]] [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ ശ്രേണിയിൽ]] നിന്ന് [[നക്ഷത്രപരിണാമം|പരിണമിച്ച്]] [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമൻ]] ആയി മാറും. അതുവരെ സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കും. ആത്യന്തികമായി [[സൂര്യൻ]] ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങളെ (ബുധൻ, ശുക്രൻ, ഒരുപക്ഷേ ഭൂമിയും) ഉള്ളിലൊതുക്കാൻ വേണ്ടത്ര വികസിക്കും. പക്ഷേ വ്യാഴവും ശനിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള ബാഹ്യ ഗ്രഹങ്ങളിലേക്ക് എത്തില്ല. അതിനുശേഷം സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ|വെളുത്ത കുള്ളന്റെ]] വലുപ്പത്തിലേക്ക് ചുരുങ്ങും. ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഈ ചെറിയ സൗര അവശിഷ്ടത്തെ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരും. വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രമായ [[എം.ഒ.എ-2010-ബി.എൽ.ജി-477എൽ‍]]ന്റെ ഗ്രഹവ്യവസ്ഥക്ക് സമാനമായിരിക്കും ഇതെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="NAT-20211013">{{cite journal |author=Blackman, J. W. |display-authors=et al. |title=A Jovian analogue orbiting a white dwarf star |url=https://www.nature.com/articles/s41586-021-03869-6 |date=13 October 2021 |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=598 |issue=7880 |pages=272–275 |doi=10.1038/s41586-021-03869-6 |pmid=34646001 |arxiv=2110.07934 |bibcode=2021Natur.598..272B |s2cid=238860454 |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="KO-20211013">{{cite news |last1=Blackman |first1=Joshua |last2=Bennett |first2=David |last3= Beaulieu |first3=Jean-Philippe |title=A Crystal Ball Into Our Solar System's Future - Giant Gas Planet Orbiting a Dead Star Gives Glimpse Into the Predicted Aftermath of our Sun's Demise |url=https://keckobservatory.org/white-dwarf-system/ |date=13 October 2021 |work=[[Keck Observatory]] |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="NYT-20211013">{{cite news |last=Ferreira |first=Becky |title=Astronomers Found a Planet That Survived Its Star's Death - The Jupiter-size planet orbits a type of star called a white dwarf, and hints at what our solar system could be like when the sun burns out. |url=https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-date=2021-12-28 |url-access=limited |date=13 October 2021 |work=[[The New York Times]] |access-date=14 October 2021 }}{{cbignore}}</ref> ===ദീർഘകാലമാറ്റങ്ങൾ=== സൗരയൂഥത്തിന് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളുടെ സമയക്രമത്തിൽ സ്ഥിരത അവകാശപ്പെടാൻ കഴിയില്ല.<ref name=laskar94>{{cite journal |title=Large-scale chaos in the solar system |author=J. Laskar |journal=Astronomy and Astrophysics |volume=287 |pages=L9–L12 |year=1994 |bibcode=1994A&A...287L...9L }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. [[പ്ലൂട്ടോ]]. [[നെപ്റ്റ്യൂൺ]] തുടങ്ങിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ [[പരിക്രമണ അനുരണനം]] ഇതിന് ഉദാഹരണമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടാം. അടുത്ത കാലത്തൊന്നും പരിക്രമണപഥത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ സാദ്ധ്യതയില്ലെങ്കിലും പ്ലൂട്ടോയുടെ സ്ഥാനം ഭാവിയിൽ 100-200 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് ([[ല്യാപുനോവ് സമയം]]) പ്രവചിക്കുക അസാധ്യമാണ്.<ref>{{cite journal | title = Numerical evidence that the motion of Pluto is chaotic |author1=Gerald Jay Sussman |author2=Jack Wisdom | journal = Science | volume = 241 | pages = 433–437 |year = 1988 | url = http://groups.csail.mit.edu/mac/users/wisdom/pluto-chaos.pdf | doi = 10.1126/science.241.4864.433 | pmid = 17792606 | issue = 4864 | bibcode=1988Sci...241..433S |hdl=1721.1/6038 |s2cid=1398095 | hdl-access = free }}</ref> മറ്റൊരു ഉദാഹരണം ഭൂമിയുടെ [[അച്ചുതണ്ടിലെ ചരിവ്]] ആണ്. ചന്ദ്രനുമായുള്ള ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനം മൂലം ഭൂമിയുടെ മാന്റിലിൽ ഉണ്ടാവുന്ന ഘർഷണം മൂലം ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന മാറ്റം അതിദീർഘകാലയളവിൽ കണക്കാക്കാൻ കഴിയില്ല.<ref>{{cite journal|title=On the long term evolution of the spin of the Earth|author=O. Neron de Surgy |author2=J. Laskar|journal=Astronomy and Astrophysics|date=February 1997|volume=318|pages=975–989 |bibcode=1997A&A...318..975N }}</ref> ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങളേയും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ പ്രവചിക്കുക അസാദ്ധ്യമാണ്.<ref name=hayes07>{{cite journal | author=Wayne B. Hayes | title=Is the outer Solar System chaotic? | journal=Nature Physics | arxiv=astro-ph/0702179 |year=2007 | volume=3 | issue=10 | pages=689–691 | doi=10.1038/nphys728 | bibcode=2007NatPh...3..689H | s2cid=18705038 }}</ref> ഇവയുടെ ല്യാപുനോവ് സമയം 2–230 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങളാണ്. ഭ്രമണപഥത്തിലുള്ള സ്ഥാനം ആത്യന്തികമായി ഒരു ഉറപ്പോടെയും പ്രവചിക്കാൻ സാധിക്കില്ല എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. ചില ഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥങ്ങൾ ദീർഘവൃത്താകാരം ഗണ്യമായ രീതിയിൽ തന്നെ കൂടുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്തേക്കാം.<ref name="Stewart1997">{{cite book | first = Ian | last = Stewart | title = Does God Play Dice? | publisher = Penguin Books | edition = 2nd | pages = 246–249 | date = 1997 | isbn = 0-14-025602-4 }}</ref> എന്തായാലും [[സൗരയൂഥം]] ഇപ്പോൾ സുസ്ഥിരമാണ്. അടുത്ത ഏതാനും ബില്യൺ വർഷങ്ങളിൽ ഗ്രഹങ്ങളൊന്നും പരസ്പരം കൂട്ടിമുട്ടുകയോ സിസ്റ്റത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയോ ചെയ്യില്ല.<ref name=hayes07/> എന്നാൽ ഏതാണ്ട് അഞ്ച് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉത്കേന്ദ്രത]] ഏകദേശം 0.2 ആയി വളർന്നേക്കാം. അതായത്, അത് [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] ഭ്രമണപഥത്തെ മുറിച്ചു കടക്കും. ഇത് കൂട്ടിയിടിക്കലിന് കാരണമാകും. ഇതേ സമയത്തു തന്നെ ബുധന്റെ ഉത്കേന്ദ്രത കൂടുതലാവുകയും [[ശുക്രൻ|ശുക്രനുമായി]] വളരെ അടുത്തു വരുന്നതിനുള്ള സാധ്യത കൂടുകയും ചെയ്യും. ഇത് ബുധനെ സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറംതള്ളുകയോ ശുക്രനുമായോ ഭൂമിയുമായോ കൂട്ടിയിടുക്കുന്നതിന് കാരണമാക്കുകയോ ചെയ്യും.<ref name=laskar94/><ref>{{cite news|title=The solar system could go haywire before the sun dies|url = https://www.newscientist.com/article/dn13757-solar-system-could-go-haywire-before-the-sun-dies.html | author=David Shiga | work=NewScientist.com News Service | date=23 April 2008 | access-date=2008-04-28 }}</ref> ചില സിമുലേഷനുകൾ അനുസരിച്ച് ബുധന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന ഈ വ്യതിയാനം നൂറു കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കാം.<ref name="Batygin">{{Cite journal | last1 = Batygin | first1 = K. | last2 = Laughlin | first2 = G. | doi = 10.1086/589232 | title = On the Dynamical Stability of the Solar System | journal = The Astrophysical Journal | volume = 683 | issue = 2 | pages = 1207–1216 | year = 2008 |arxiv = 0804.1946 |bibcode = 2008ApJ...683.1207B | s2cid = 5999697 }}</ref> ===ഉപഗ്രഹങ്ങളും വലയങ്ങളും=== [[File:Voyager 2 Neptune and Triton.jpg|thumb|നെപ്‌ട്യൂണും അതിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ ട്രൈറ്റണും. [[വോയേജർ 2]] എടുത്ത ചിത്രം. ട്രൈറ്റണിന്റെ ഭ്രമണപഥം ഒടുവിൽ നെപ്‌ട്യൂണിന്റെ [[റോഷെ ലിമിറ്റ്|റോഷെ പരിധിക്കുള്ളിൽ]] കൊണ്ടുപോയി, അതിനെ ചിതറിച്ച് ഒരു പുതിയ റിംഗ് സിസ്റ്റം രൂപീകരിക്കും.]] ടൈഡൽ നിയമങ്ങളാൽ നിർണ്ണയിക്കപ്പെട്ടതാണ് ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ പരിണാമവും. ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഫലമായി ഉപഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റമുഴകൾ സൃഷ്ടിക്കും. ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന്റെ അതേ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയും ഗ്രഹം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പരിക്രമണ കാലയളവിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ കറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നുവെങ്കിൽ, വേലിയേറ്റമുഴകൾ നിരന്തരം ഉപഗ്രഹത്തിനു മുന്നിലേക്കു വലിച്ചിടും.ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ കോണീയ ആവേഗം ഉപഗ്രഹത്തിലേക്കു കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടും. സാവധാനം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണവേഗത കൂടുകയും അത് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുകയും ചെയ്യും. ഭൂമിയും അതിന്റെ ചന്ദ്രനും ഈ കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. ഇപ്പോൾ [[ചന്ദ്രൻ]] ഭൂമിയുമായി [[ടൈഡൽ ലോക്ക്|ടൈഡൽ ലോക്കിലാണ്]] എന്നു പറയാം. ഭൂമിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള അതിന്റെ ഒരു പരിക്രമണം (നിലവിൽ ഏകദേശം 29 ദിവസം) അതിന്റെ അച്ചുതണ്ടിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ഒരു ഭ്രമണത്തിന് തുല്യമാണ്. അതിനാൽ എല്ലായ്പ്പോഴും ഭൂമിയിൽ നിന്നും നോക്കിയാൽ ചന്ദ്രന്റെ ഒരു വശം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. ചന്ദ്രൻ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് അകലുന്നത് തുടരും. ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണം ക്രമേണ മന്ദഗതിയിലാകും. [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിന്റെ]] [[ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ|ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ശനി|ശനിയുടെ]] വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഈ വിഭാഗത്തിലുള്ളവയാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=1982MNRAS.201..415G | title=Tidal Heating of Io and orbital evolution of the Jovian satellites | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | author=A. Gailitis | volume=201 | issue=2 | pages=415–420 |year=1980 | doi = 10.1093/mnras/201.2.415 | doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |author1=R. Bevilacqua |author2=O. Menchi |author3=A. Milani |display-authors= etal |date=April 1980 |title= Resonances and close approaches. I. The Titan-Hyperion case|journal=Earth, Moon, and Planets |volume=22 |issue=2 |pages=141–152 |doi= 10.1007/BF00898423 |bibcode=1980M&P....22..141B |s2cid=119442634 }}</ref> ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹം കറങ്ങുന്നതിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ ഗ്രഹത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ വ്യത്യസ്തമായ ഒരു സാഹചര്യമാണ് സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നത്.ഈ സന്ദർഭങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ മുഴകൾ ഉപഗ്രഹത്തേക്കാൾ പിന്നിലാവും. മുൻപു കണ്ടതിൽ നിന്നു വ്യത്യസ്തമായി ഇവിടെ കോണീയ ആക്കം കൈമാറുന്നതിന്റെ ദിശ വിപരീതമാണ്. അതിനാൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണം വേഗത്തിലാകുന്നു. രണ്ടു സന്ദർഭങ്ങളിലും ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുകയും അത് ചിതറി ഗ്രഹവലയങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നതിനോ ഗ്രഹത്തിൽ തട്ടി തകരുന്നതിനോ കാരണമാകുകയും ചെയ്യും. [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]], [[ട്രിറ്റോൺ]], യുറാനസ്സിന്റെ ഏതാനും ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ എന്നിവയെ കാത്തിരിക്കുന്ന വിധി ഇതാണ്.<ref name=Bills2006>{{cite journal |author1=Bruce G. Bills |author2=Gregory A. Neumann |author3=David E. Smith |author4=Maria T. Zuber |year=2006 |title=Improved estimate of tidal dissipation within Mars from MOLA observations of the shadow of Phobos|journal=Journal of Geophysical Research|volume=110 | issue=E7 |pages=E07004|doi=10.1029/2004JE002376| bibcode=2005JGRE..11007004B |s2cid=6125538 |doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |title=Tidal evolution in the Neptune-Triton system |author=C. F. Chyba |author2=D. G. Jankowski |author3=P. D. Nicholson |journal=Astronomy & Astrophysics |volume=219 |issue=1–2 |page=23 |bibcode=1989A&A...219L..23C |year=1989 }}</ref> യുറാനസിന്റെ [[ഡെസ്ഡിമോണ]] അതിന്റെ അയൽപക്കത്തെ ഉപഗ്രഹങ്ങളിലൊന്നുമായി കൂട്ടിയിടിച്ചേക്കാം.{{sfn|Duncan|Lissauer|1997}} മൂന്നാമത്തേത് ഗ്രഹവും ഉപഗ്രഹവും പരസ്പരം ടൈഡൽ ലോക്കിൽ വരിക എന്നതാണ്. അങ്ങനെയെങ്കിൽ വേലിയേറ്റ മുഴ ഉപഗ്രഹത്തിനു കീഴിൽ വരുന്നു. കോണീയ ആക്കം കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടില്ല. ഇതിനാൽ പരിക്രമണ കാലയളവ് മാറില്ല. പ്ലൂട്ടോയും ഷാരോണും ഇത്തരത്തിലുള്ള കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=2006AJ....132..290B | title=Orbits and Photometry of Pluto's Satellites: Charon, S/2005 P1, and S/2005 |author1=Marc Buie |author2=William Grundy |author3=Eliot Young |author4=Leslie Young |author5=Alan Stern | journal=The Astronomical Journal | volume=132 | issue=1 | pages=290–298 |year=2006 | doi=10.1086/504422 | arxiv=astro-ph/0512491 | s2cid=119386667 }}</ref> ശനിയുടെ വളയങ്ങളുടെ രൂപീകരണത്തിന്റെ കാരണത്തെ സംബന്ധിച്ച് ശാസ്ത്രസമൂഹത്തിൽ അഭിപ്രായ ഐക്യമില്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ വളർച്ചയുടെ ഘട്ടത്തിൽ തന്നെ വളയങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ടിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് സൈദ്ധാന്തിക മാതൃകകൾ സൂചിപ്പിച്ചെങ്കിലും, കാസിനി-ഹ്യൂഗൻസ് ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൽ നിന്നുള്ള വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് അവ താരതമ്യേന വൈകിയാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്.,<ref name="Tiscareno">{{cite book |first=M. S. |last=Tiscareno | editor-last=Kalas | editor-first=P. | editor2-last=French | editor2-first=L. | contribution=Planetary Rings | arxiv=1112.3305v2 | title=Planets, Stars and Stellar Systems | pages=61–63 | date= 2012-07-04 | publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]] |url=http://refworks.springer.com/mrw/index.php?id=1654 |doi=10.1007/978-94-007-5606-9_7 |isbn=978-94-007-5605-2 |s2cid=118494597 |access-date=2012-10-05 }}</ref><ref name="IessMilitzer2019">{{cite journal|last1= Iess|first1= L.|last2= Militzer|first2= B.|last3= Kaspi|first3= Y.|last4= Nicholson|first4= P.|last5= Durante|first5= D.|last6= Racioppa|first6= P.|last7= Anabtawi|first7= A.|last8= Galanti|first8= E.|last9= Hubbard|first9= W.|last10= Mariani|first10=M. J.|last11= Tortora|first11= P.|last12= Wahl|first12= S.|last13= Zannoni|first13= M.|title= Measurement and implications of Saturn's gravity field and ring mass|journal= Science|volume= 364|issue= 6445|year= 2019|pages= eaat2965|doi= 10.1126/science.aat2965|pmid= 30655447|bibcode= 2019Sci...364.2965I|hdl= 10150/633328|s2cid= 58631177|url= https://repository.arizona.edu/bitstream/10150/633328/1/aat2965_CombinedPDF_v4.pdf|doi-access= free}}</ref> ===സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും=== {{CSS image crop |Image = Nature_timespiral_vertical_layout.png |bSize = 1350 |cWidth = 250 |cHeight = 250 |oTop = 410 |oLeft = 282 |Location = right |Description = ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലേക്ക് വാതകവും പൊടിയും അടിഞ്ഞുകൂടിയതിനുശേഷമുളള സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണം. ഈ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ ഭൂരിഭാഗവും ആദിമ [[സൂപ്പർനോവ|സൂപ്പർനോവയിൽ]] നിന്നാണ് ലഭിച്ചത്}} ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ, സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിക്കുന്നതിന് കാരണമാകുന്നത് പ്രായത്തിനനുസരിച്ച് സൂര്യനിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങളായിരിക്കും. സൂര്യൻ ഹൈഡ്രജൻ സംലയനത്തിലൂടെ നിലനിൽക്കുന്നതിനാൽ അത് കൂടുതൽ ചൂടാകുന്നതിനനുസരിച്ച് ശേഷിക്കുന്ന ഇന്ധനം കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ കത്തിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി ഓരോ 110 കോടി വർഷത്തിലും പത്ത് ശതമാനം എന്ന തോതിൽ സൂര്യന്റെ പ്രകാശം വർദ്ധിക്കുന്നു.<ref name=scientist>{{cite news|title=Science: Fiery future for planet Earth |author=Jeff Hecht | work=New Scientist |url = https://www.newscientist.com/article/mg14219191.900.html | date=2 April 1994 | issue=1919 | page=14 |access-date=2007-10-29 }}</ref> ഏകദേശം 600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സൂര്യന്റെ തീക്ഷ്ണത ഭൂമിയുടെ കാർബൺ ചക്രത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തും. ഇവിടെ മരങ്ങൾക്ക് (C3 ഫോട്ടോസിന്തറ്റിക് സസ്യജീവിതം) നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാതാവും. ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിലെയും സമുദ്രങ്ങളിലെയും സങ്കീർണ്ണമായ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും സൂര്യൻ നശിപ്പിക്കും. 110 കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ വർദ്ധിച്ച വികിരണം സൗരയൂഥത്തിലെ വാസയോഗ്യ മേഖലയെ പുറത്തേക്ക് നീക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും. ദ്രവജലം സ്വാഭാവികമായി നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാത്തവിധം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തെ ഇത് ചൂടുള്ളതാക്കും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഭൂമിയിൽ ഏകകോശജീവികൾ മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു.<ref name=Schroder2008/> സമുദ്രത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നും കൂടിയ തോതിലുള്ള ജലത്തിന്റെ ബാഷ്പീകരണം അന്തരീക്ഷ താപനിലയുടെ വർദ്ധനയെ ത്വരിതപ്പെടുത്തും. ഇത് ഭൂമിയിലെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും വേഗത്തിൽ ഇല്ലാതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|title=Our changing solar system|author1=Knut Jørgen|author2=Røed Ødegaard|work=Centre for International Climate and Environmental Research|year=2004|access-date=2008-03-27|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081009015241/http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|archive-date=2008-10-09}}</ref> ഈ സമയത്ത് ചൊവ്വയുടെ ഉപരിതല താപനില ക്രമാതീതമായി ഉയരും. കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡും ഉപരിതല ശിലാശകലങ്ങൾക്കു കീഴിലുള്ള തണുത്തുറഞ്ഞു കിടക്കുന്ന വെള്ളവും അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വരാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് ചൊവ്വയിൽ ഒരു ഹരിതഗൃഹ പ്രഭാവം സൃഷ്ടിക്കുയും ഇന്നത്തെ ഭൂമിക്ക് സമാനമായ അവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതുവരെ ഗ്രഹത്തെ ചൂടാക്കുകയും ചെയ്യും. ജീവികളുടെ ഭാവി വാസസ്ഥലമായി ചൊവ്വ മാറിയേക്കാം.<ref name=mars>{{cite book|title=Mars: A Warmer, Wetter Planet|author=Jeffrey Stuart Kargel | url = https://books.google.com/books?id=0QY0U6qJKFUC&q=mars+future+%22billion+years%22+sun&pg=PA509 | isbn=1-85233-568-8 | date=2004 | publisher=Springer |access-date=2007-10-29 }}</ref> 3.5 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല അവസ്ഥ ഇന്നത്തെ ശുക്രന്റെ അവസ്ഥയ്ക്ക് സമാനമായിരിക്കും.<ref name=scientist /> [[File:Sun red giant.svg|thumb|left|ഒരു ചുവന്ന ഭീമൻ എന്ന നിലയിൽ ഭാവിയിൽ കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്ന വലുപ്പവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ ആപേക്ഷിക വലുപ്പം ഇൻസെറ്റിൽ]] ഏകദേശം 5.4 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പ് അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം നടത്താൻ തക്കവിധം ചൂടാകും.<ref name=Schroder2008/> ഇത് നക്ഷത്രത്തിന്റെ പുറം പാളികൾ വളരെയധികം വികസിക്കാൻ ഇടയാക്കും. കൂടാതെ നക്ഷത്രം അതിന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ അടുത്ത ഘട്ടമായ [[ചുവപ്പുഭീമൻ]] ആയി മാറുകയും ചെയ്യും.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=320–321}}<ref>{{cite web |title=Introduction to Cataclysmic Variables (CVs)|work=NASA Goddard Space Center|year=2006|url = http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/cvs/cvstext.html |access-date = 2006-12-29 }}</ref> 7.5 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ വ്യാസം 1.2 AU- ആയിരിക്കും.—ഇപ്പോഴത്തെ വലിപ്പത്തിന്റെ 256 ഇരട്ടി. ചുവന്ന ഭീമൻ അവസ്ഥയിൽ ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം വർധിച്ചതിന്റെ ഫലമായി സൂര്യന്റെ ഉപരിതല താപനില ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ താഴ്ന്നതായിരിക്കും. ഏകദേശം 2600 കെൽവിൻ അപ്പോൾ അതിന്റെ താപനില. തിളക്കമാകട്ടെ ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 2,700 മടങ്ങ് വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. ഈ സമയത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്ന് ശക്തമായ സൗങ്ങൾ രൂപപ്പെടും, ഇത് അതിന്റെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 33% വരെ പറത്തിക്കളയും.<ref name=Schroder2008>{{cite journal|author1=K. P. Schroder |author2=Robert Connon Smith |title= Distant future of the Sun and Earth revisited|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume=386|issue= 1 |pages=155–163 |year=2008 |doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x |bibcode=2008MNRAS.386..155S |arxiv = 0801.4031 |s2cid=10073988 }}</ref><ref name="sun_future">{{cite journal |author1=I. J. Sackmann |author2=A. I. Boothroyd |author3=K. E. Kraemer | title=Our Sun. III. Present and Future | pages=457 | journal=Astrophysical Journal |year=1993 | volume=418 | bibcode=1993ApJ...418..457S | doi=10.1086/173407 }}</ref>{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=322}} ഈ കാലമാവുമ്പോഴേക്കും [[ശനി|ശനിയുടെ]] ഉപഗ്രഹമായ [[ടൈറ്റൻ (ഉപഗ്രഹം)|ടൈറ്റൻ]] ജീവൻ നിലനിർത്താൻ ആവശ്യമായ ഉപരിതല താപനില കൈവരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref name=Titan>{{cite journal|title=Titan under a red giant sun: A new kind of "habitable" moon|author1=Ralph D. Lorenz |author2=Jonathan I. Lunine |author3=Christopher P. McKay | journal=Geophysical Research Letters |year=1997 | volume=24 | pages=2905–8 | url = http://www.lpl.arizona.edu/~rlorenz/redgiant.pdf | access-date=2008-03-21|doi=10.1029/97GL52843|pmid=11542268|issue=22 | bibcode=1997GeoRL..24.2905L |citeseerx=10.1.1.683.8827 }}</ref><ref>{{cite web | author=Marc Delehanty | title= Sun, the solar system's only star | work=Astronomy Today|url = http://www.astronomytoday.com/astronomy/sun.html| access-date=2006-06-23 }}</ref> സൂര്യൻ വികസിക്കുമ്പോൾ അത് [[ബുധൻ]], [[ശുക്രൻ]] എന്നീ ഗ്രഹങ്ങളെ വിഴുങ്ങും.<ref name=Rybicki2001>{{cite journal |author1=K. R. Rybicki |author2=C. Denis |title=On the Final Destiny of the Earth and the Solar System |journal=Icarus |volume=151 | issue=1 |pages=130–137 |date=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6591 |bibcode=2001Icar..151..130R }}</ref> ഭൂമിയുടെ കാര്യം എന്താകുമെന്ന് വ്യക്തമല്ല. സൂര്യൻ ഭൂമിയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തെ വലയം ചെയ്യുമെങ്കിലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് കാരണം അതിന്റെ ഗരുത്വാകർഷണം ദുർബലമാകുകയും ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥം കൂടുതൽ കൂടുതൽ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാൻ ഇടയാക്കുകയും [[ഭൂമി]] സൂര്യനിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ അകലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തേക്കാം.<ref name=Schroder2008/><ref name=sun_future /> എന്നാൽ 2008-ലെ ഒരു പഠനം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഭൂമി വിഴുങ്ങപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നാണ്.<ref name=Schroder2008/> വികാസത്തിന്റെ ഘട്ടത്തിനുശേഷം, വാസയോഗ്യമായ മേഖല ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിലേക്കും കൈപ്പർ-ബെൽറ്റിലേക്കും മാറും. ഇതിനർത്ഥം, പ്ലൂട്ടോയിലെയും ഷാരോണിലെയും ഉപരിതല താപനില മഞ്ഞ് ഉരുകുന്നതിന് ആവശ്യമുള്ള അളവിലുള്ളതായിരിക്കും എന്നാണ്. പ്ലൂട്ടോയിലും ചാരോണിലും ഉപരിതല താപനില 0 °C ആയിരിക്കും. സബ്ലിമേഷൻ മൂലം അപ്പോഴേക്കും പ്ലൂട്ടോയ്ക്ക് അതിന്റെ മീഥേൻ പാളി നഷ്ടമായിട്ടുണ്ടാകും. [[പ്ലൂട്ടോ]] വളരെ ചെറുതായതിനാലും കാന്തികമണ്ഡലം വളരെ ദുർബലമായതിനാലും സൂര്യനിൽ നിന്നും വരുന്ന ചാർജ്ജിത കണങ്ങളെ തടയാനാവില്ല. ഈ സമയത്ത് സൗരപ്രവർത്തനങ്ങൾ വളരെയേറെ വർദ്ധിക്കുന്നതു കൊണ്ടും പ്ലൂട്ടോക്ക് അതിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തെ പിടിച്ചു നിർത്താനാവില്ല. പ്ലൂട്ടോയിലേയും ഷാരോണിലേയും ഹിമം ആവിയായി ബഹിരാകാശത്തേക്ക് നഷ്ടപ്പെടും. അവസാനം ഇവയുടെ ശിലാരൂപത്തിലുള്ള കാമ്പ് മാത്രം അവശേഷിക്കും. ഇങ്ങനെ രണ്ടിനും അവയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 30-40% നഷ്ടപ്പെടും. ക്രമേണ സൗരകേന്ദ്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ കത്തുന്ന ഹൈഡ്രജൻ കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡം വർദ്ധിക്കും. അത് നിലവിലെ സൗരപിണ്ഡത്തിന്റെ 45% ആവും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ സാന്ദ്രതയും താപനിലയും വളരെ ഉയർന്നതായിത്തീരും. ഹീലിയം അണുകേന്ദ്രങ്ങൾ സംയോജിച്ച് [[കാർബൺ]] ആയിമാറുന്ന പ്രകൃയ ആരംഭിക്കും. ഇത് ഒരു [[ഹീലിയം ഫ്ലാഷ്|ഹീലിയം ഫ്ലാഷിലേക്ക്]] നയിക്കും. തുടർന്ന് സൂര്യന്റെ വലിപ്പം വളരെയേറെ ചുരുങ്ങും. അതിന്റെ തെളിച്ചം ഏകദേശം 54 മടങ്ങ് വരെ കുറയുകയും അതിന്റെ ഉപരിതല താപനില ഏകദേശം 4770 കെൽവിൻ ആയി വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. [[സൂര്യൻ]] ഒരു [[തിരശ്ചീന ശാഖ|തിരശ്ചീന ഭീമനായി]] മാറും. ഇപ്പോൾ ഹൈഡ്രജൻ കത്തിന്നതു പോലെ അതിന്റെ കാമ്പിൽ ഹീലിയം കത്താൻ തുടങ്ങുന്നു. ഹീലിയം ഫ്യൂസിംഗ് ഘട്ടം 100 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ മാത്രമേ നിലനിൽക്കൂ. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികളിലെ ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങും. അത് രണ്ടാം തവണയും വികസിക്കുകയും [[അസിംപ്റ്റോട്ടിക് ഭീമൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒന്നായി മാറുകയും ചെയ്യും. അപ്പോൾ സൂര്യന്റെ തിളക്കം വീണ്ടും വർദ്ധിക്കുകയും താപനില കുറഞ്ഞ് ഏകദേശം 3500 കെൽവിനിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്യും.<ref name=Schroder2008/> ഈ ഘട്ടം ഏകദേശം 30 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കും. അതിനുശേഷം 1,00,000 വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ ശേഷിക്കുന്ന പുറം പാളികൾ തെറിച്ചു പോകുകയും ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക |ഗ്രഹനെബുലയായി]] രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യും. പുറന്തള്ളപ്പെടുന്ന പദാർത്ഥത്തിൽ സൂര്യന്റെ ന്യൂക്ലിയർ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഹീലിയവും കാർബണും അടങ്ങിയിരിക്കും. ഭാവി തലമുറയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കായി നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തെ ഭാരമുള്ള മൂലകങ്ങളാൽ സമ്പുഷ്ടമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref name=nebula>{{cite web | author=Bruce Balick | title=Planetary nebulae and the future of the Solar System | work=Personal web site | url=http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | access-date=2006-06-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081219010229/http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | archive-date=2008-12-19 | url-status=dead }}</ref> [[File:M57 The Ring Nebula.JPG|thumb| [[റിങ് നെബുല]]. സൂര്യനും അവസാനം ഇതുപോലെ ഒരു ഗ്രഹനീഹാരികയായി മാറും.]] ഇത് താരതമ്യേന ശാന്തമായി സംഭവിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ഒരു സൂപ്പർനോവയ്ക്ക് സമാനമായതല്ല. സൂര്യൻ അതിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഭാഗമായി [[സൂപ്പർനോവ]] ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകാൻ കഴിയാത്തത്ര ചെറുതാണ്. സൂര്യന്റെ ഈ അവസാനകാലത്ത് സൗരവാതത്തിന്റെ വേഗതയിൽ വൻതോതിലുള്ള വർദ്ധനവ് കാണും. എന്നാൽ ഒരു ഗ്രഹത്തെ പൂർണ്ണമായും നശിപ്പിക്കാനുള്ള ശേഷി ഇതിനുണ്ടാവില്ല. എന്നിരുന്നാലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഗരുത്വവ്യതിയാനം അതിജീവിക്കുന്ന ഗ്രഹങ്ങളിൽ ചിലത് കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനും ചിലത് സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുന്നതിനും മറ്റുള്ളവ ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ വിഘടിക്കപ്പെടുന്നതിനും ഇടയാക്കും.<ref>{{cite journal|title=A Gaseous Metal Disk Around a White Dwarf|author1=B. T. Gänsicke |author2=T. R. Marsh |author3=J. Southworth |author4=A. Rebassa-Mansergas |journal=Science|year=2006 | volume=314 | pages=1908–1910 | doi=10.1126/science.1135033|pmid=17185598|issue=5807|arxiv = astro-ph/0612697 |bibcode = 2006Sci...314.1908G |s2cid=8066922 }}</ref> അതിനുശേഷം, സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി മാറും. ഇത് വളരെയേറെ സാന്ദ്രമായ ഒരു അവസ്ഥയാണ്. അതിന്റെ യഥാർത്ഥ പിണ്ഡം ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 54% ആയിരിക്കും. എന്നാൽ ഭൂമിയുടെ വലിപ്പം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. തുടക്കത്തിൽ ഈ വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രത്തിന് ഇപ്പോൾ സൂര്യനുള്ളതിനേക്കാൾ 100 മടങ്ങ് പ്രകാശമുണ്ടായിരിക്കും. ഇത് പൂർണ്ണമായും [[കാർബൺ|കാർബണും]] [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനും]] അടങ്ങിയതായിരിക്കും. എന്നാൽ ഈ മൂലകങ്ങളെ സംയോജിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യമായ താപനിലയിൽ ഒരിക്കലും എത്തുകയുമില്ല. വെളുത്ത കുള്ളൻ സൂര്യൻ ക്രമേണ തണുക്കുകയും തിളക്കം കുറഞ്ഞു പോകുകയും ചെയ്യും.<ref name="future-sun">{{cite web|author=Richard W. Pogge |year=1997 |url=http://www.astronomy.ohio-state.edu/~pogge/Lectures/vistas97.html |title=The Once & Future Sun |format=lecture notes |work=New Vistas in Astronomy |access-date=2005-12-07 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050527094435/http://www-astronomy.mps.ohio-state.edu/Vistas/ |archive-date=2005-05-27 }}</ref> സൂര്യൻ മരിക്കുമ്പോൾ ഗ്രഹങ്ങൾ, ധൂമകേതുക്കൾ, ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ തുടങ്ങിയ പരിക്രമണ വസ്തുക്കളിൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണം അതിന്റെ പിണ്ഡനഷ്ടം മൂലം ദുർബലമാകും. ശേഷിക്കുന്ന എല്ലാ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ വികസിക്കും. ശുക്രൻ, ഭൂമി, ചൊവ്വ എന്നിവ അപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ അവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഏകദേശം 1.4 AU, 1.9 AU, 2.8 AU എന്ന ക്രമത്തിലായിരിക്കും. അവയും ബാക്കിയുള്ള മറ്റ് ഗ്രഹങ്ങളും ഇരുണ്ടതും തണുപ്പുള്ളതുമായ ഗോളങ്ങളായി മാറും. യാതൊരു തരത്തിലുള്ള ജീവനും ഉണ്ടായിരിക്കില്ല.<ref name="sun_future" /> ഗ്രഹങ്ങൾ സൂര്യനെ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരുമെങ്കിലും ഗുരുത്വാകർഷണം കുറയുന്നതു കാരണം അവയുടെ വേഗതയും സൂര്യനിൽ നിന്നുള്ള ദൂരവും കൂടിവരും. രണ്ട് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ കാർബണും ഓക്സിജനും ഘനീഭവിക്കുകയും ശേഷിക്കുന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ 90% വും ഒരു ക്രിസറ്റലീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref>{{cite journal |author1=T. S. Metcalfe |author2=M. H. Montgomery |author3=A. Kanaan | title=Testing White Dwarf Crystallization Theory with Asteroseismology of the Massive Pulsating DA Star BPM 37093 | journal=Astrophysical Journal | arxiv=astro-ph/0402046 |year=2004 | volume=605 |issue=2 | pages=L133 | doi=10.1086/420884 | bibcode=2004ApJ...605L.133M |s2cid=119378552 }}</ref> ഒടുവിൽ ഏകദേശം 1 ക്വാഡ്രില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യൻ പൂർണ്ണമായും പ്രകാശിക്കുന്നത് അവസാനിപ്പിച്ച് ഒരു [[കറുത്ത കുള്ളൻ|കറുത്ത കുള്ളനായി]] മാറും.<ref name=Fontaine2001>{{cite journal|title=The Potential of White Dwarf Cosmochronology |author1=G. Fontaine |author2=P. Brassard |author3=P. Bergeron | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | volume=113|issue=782 | pages=409–435 |year=2001 | doi=10.1086/319535 | bibcode=2001PASP..113..409F |doi-access=free }}</ref> ==താരാപഥ പ്രതിപ്രവർത്തനം== [[File:Milky Way Spiral Arm.svg|left|thumb|ആകാശഗംഗയിൽ സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്ഥാനം]] [[താരാപഥ കേന്ദ്രം|താരാപഥ കേന്ദ്രത്തിൽ]] നിന്ന് ഏകദേശം 30,000 [[പ്രകാശവർഷം]] അകലെയായി ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള പരിക്രമണപഥത്തിലൂടെ സൗരയൂഥം സഞ്ചരിക്കുന്നുണ്ട്. അതിന്റെ വേഗത ഏകദേശം സെക്കന്റിൽ 220 കിലോമീറ്ററാണ്. സൗരയൂഥത്തിന് താരാപഥ കേന്ദ്രത്തിന് ചുറ്റും ഒരു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കാൻ ആവശ്യമായ കാലയളവിനെയാണ് [[കോസ്മിക്‌ വർഷം]] എന്നു പറയുന്നത്. ഇത് ഏകദേശം 220-250 ദശലക്ഷം ഭൗമവർഷങ്ങൾ വരും. [[സൗരയൂഥം]] അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം കുറഞ്ഞത് 20 പരിക്രമണങ്ങളെങ്കിലും പൂർത്തിയാക്കിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="biblio">{{cite web | url = http://hypertextbook.com/facts/2002/StacyLeong.shtml|work=The Physics Factbook (self-published)| author=Stacy Leong| editor=Glenn Elert |year=2002|title=Period of the Sun's Orbit around the Galaxy (Cosmic Year) | access-date=2008-06-26 }}</ref> [[ജീവാശ്മം|ഫോസിൽ]] പഠനങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിക്രമണത്തിന് ഭൂമിയിലെ ജീവികളുടെ വംശനാശവുമായി ബന്ധമുണ്ട് എന്ന് ചില ശാസ്ത്രജ്ഞർ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഗാലക്‌സിയുടെ കേന്ദ്രത്തെ ചുറ്റുമ്പോൾ സൂര്യന് ഉണ്ടാകുന്ന ലംബമായ ആന്ദോളനങ്ങൾ അതിന്റെ ഗാലക്‌സിയുടെ തലത്തിലൂടെയുള്ള ലംബമായ ചലനത്തിന് കാരണമാകുമെന്ന് ഒരു സിദ്ധാന്തം അനുമാനിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി സൂര്യന്റെ ഭ്രമണപഥം ഗാലക്‌സി ഡിസ്കിന് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുമ്പോൾ [[താരാപഥ വേലിയേറ്റം|ഗാലക്സിയിലെ ടൈഡൽ‍]] സ്വാധീനം ദുർബലമാകാൻ കാരണമാകുന്നു. ഗാലക്സി ഡിസ്കിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ കൂടുതൽ ശക്തമാകുകയും ചെയ്യും. ഇത് ഓരോ 20-25 മില്യൺ വ‍ർഷത്തിലും സംഭവിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഗണിതമാതൃകകൾ അനുസരിച്ച് ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘത്തിൽ]] നിന്നുള്ള ധൂമകേതുക്കൾ സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്ക് ഒഴുകുന്നതിന് ഇടയാക്കുന്നു. ഇത് വിനാശകരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.<ref>{{cite web | title = Perturbing the Oort Cloud | first = Michael | last = Szpir | work = American Scientist | url = http://www.americanscientist.org/issues/pub/perturbing-the-oort-cloud | access-date = 2008-03-25 | publisher = The Scientific Research Society | archive-date = 2012-04-02 | archive-url = https://web.archive.org/web/20120402163230/http://www.americanscientist.org/issues/pub/perturbing-the-oort-cloud | url-status = dead }}</ref> എന്നാൽ മറ്റു ചിലർ വാദിക്കുന്നത് സൂര്യൻ നിലവിൽ ഗാലക്‌സിയുടെ തലത്തോട് അടുത്താണെന്നും എന്നിട്ടും അവസാനത്തെ വലിയ വംശനാശം 15 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ചു എന്നുമാണ്. അതിനാൽ, സൂര്യന്റെ ലംബ സ്ഥാനത്തിന് അത്തരം ആനുകാലിക വംശനാശത്തെ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല. പകരം സൂര്യൻ ഗാലക്സിയുടെ സർപ്പിള കൈകളിലൂടെ കടന്നുപോകുമ്പോഴാണ് വംശനാശം സംഭവിക്കുന്നത് എന്നാണ് ഇവർ പറയുന്നത്. വളരെ ഉയർന്ന തോതിൽ തന്മാത്രാമേഘങ്ങളും [[നീലഭീമൻ|നീലഭീമൻ നക്ഷത്രങ്ങളും]] അടങ്ങിയിട്ടുള്ള ഈ [[സർപ്പിള താരാപഥം|സർപ്പിളകരങ്ങൾ]] അവയുടെ ഉയർന്ന ഗുരുത്വാകർഷണം മൂലം ഊർട്ട് മേഘത്തെ സ്വാധീനിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite journal|title=Mass Extinctions and The Sun's Encounters with Spiral Arms|author1=Erik M. Leitch |author2=Gautam Vasisht |year=1998|pages=51–56|issue=1|journal=New Astronomy|volume= 3|arxiv=astro-ph/9802174|doi=10.1016/S1384-1076(97)00044-4|bibcode = 1998NewA....3...51L |s2cid=17625755 }}</ref> ===ഗാലക്‌സികളുടെ കൂട്ടിയിടിയും സൗരയൂഥത്തിന്റെ തകർച്ചയും=== പ്രപഞ്ചത്തിലെ ബഹുഭൂരിപക്ഷം ഗാലക്‌സികളും ക്ഷീരപഥത്തിൽ നിന്ന് അകലുകയാണെങ്കിലും ഗാലക്‌സികളുടെ [[ലോക്കൽ ഗ്രൂപ്പ്|പ്രാദേശിക ഗ്രൂപ്പിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ അംഗമായ ആൻഡ്രോമിഡ ഗാലക്‌സി സെക്കന്റിൽ ഏകദേശം 120 കിലോമീറ്റർ വേഗതയിൽ ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ അടുത്തേക്ക് നീങ്ങുകയാണ്.<ref name=cain /> 4 ബില്യൺ വർഷത്തിനുള്ളിൽ ആൻഡ്രോമിഡയും ക്ഷീരപഥവും കൂട്ടിയിടിക്കും. അത് ഈ ഗാലക്സികളുടെ രൂപത്തിൽ മാറ്റം വരുത്തും. ഇങ്ങനെ സംഭവിക്കുകയാണെങ്കിൽ സൗരയൂഥം ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാനുള്ള സാധ്യത 12% ആണെന്ന് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ തുടർച്ചയായി സൗരയൂഥം ആൻഡ്രോമീഡയുടെ ഭാഗമായി മാറാനുള്ള സാധ്യതയുമുണ്ട്. ഇതിന് 3% സാധ്യതയാണ് കണക്കാക്കുന്നത്.<ref name=cain /> തുടർച്ചയായ ആഘാതങ്ങൾ ഇതിനെ പുറംതള്ളുന്നതിനുള്ള സാധ്യത 30% ആയി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name=cox /> ഈ താരാപഥങ്ങളുടെ കേന്ദ്രത്തിലുള്ള തമോഗർത്തങ്ങളും ലയിച്ച് ഒന്നാവും. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 6 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ക്ഷീരപഥവും ആൻഡ്രോമിഡയും ഒരു ഭീമാകാരമായ ദീർഘവൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഗാലക്‌സിയായി അവരുടെ ലയനം പൂർത്തിയാക്കും. ലയന സമയത്ത് ധാരാളം വാതകം ഉണ്ടെങ്കിൽ, വർദ്ധിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണം വാതകത്തെ പുതിയതായി രൂപപ്പെടുന്ന ദീർഘവൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഗാലക്സിയുടെ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വലിച്ചെടുക്കുന്നു. ഇത് വളരെ കുറഞ്ഞ കാലം കൊണ്ട് കൂടുതൽ നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്ന പ്രതിഭാസത്തിന് കാരണമായേക്കാം.<ref name=cain /> [[സ്റ്റാർബർസ്റ്റ്]] എന്നാണ് ഈ പ്രതിഭാസം അറിയപ്പെടുന്നത്. കൂടാതെ ഉള്ളിലേക്ക് വീഴുന്ന വാതകം പുതുതായി രൂപംകൊണ്ട തമോദ്വാരത്തെ പോഷിപ്പിക്കുകയും അതിനെ ഒരു [[സജീവ താരാപഥങ്ങൾ|സജീവ ഗാലക്സി ന്യൂക്ലിയസാക്കി]] മാറ്റുകയും ചെയ്യും. ഈ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തെ പുതിയ ഗാലക്‌സിയുടെ പുറം വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിവിടും. ഈ കൂടിച്ചേരലിന്റെ ഭാഗമായുണ്ടാവുന്ന വികിരണങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തെ കാര്യമായി ബാധിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല.<ref name=cain>{{cite web|title=When Our Galaxy Smashes Into Andromeda, What Happens to the Sun?|author=Fraser Cain|work=Universe Today|url = http://www.universetoday.com/2007/05/10/when-our-galaxy-smashes-into-andromeda-what-happens-to-the-sun/|year=2007|access-date=2007-05-16 }}</ref><ref name=cox>{{cite journal|title=The Collision Between The Milky Way And Andromeda |author1=J. T. Cox |author2=Abraham Loeb | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society |arxiv=0705.1170 |year=2007 | doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13048.x|volume=386|issue=1|pages=461–474 | bibcode=2008MNRAS.386..461C |s2cid=14964036 }}</ref> ഈ കൂട്ടിയിടി സൗരയൂഥത്തിലെ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ മാറ്റം വരുത്തുമെന്നത് പൊതുവായ തെറ്റിദ്ധാരണയാണ്. സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന് ഗ്രഹങ്ങളെ നക്ഷത്രാന്തരീയ സ്ഥലത്തേക്ക് വലിച്ചിടാൻ കഴിയുമെന്നത് ശരിയാണെങ്കിലും നക്ഷത്രങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം വളരെ വലുതായതു കൊണ്ട് ക്ഷീരപഥം-ആൻഡ്രോമിഡ കൂട്ടിയിടി ഏതെങ്കിലും പ്രത്യേക നക്ഷത്രവ്യവസ്ഥയെ തകർക്കുന്നതിനുള്ള സാധ്യത വളരെ കുറവാണ്. സൗരയൂഥത്തെ മൊത്തത്തിൽ ഈ സംഭവങ്ങൾ ബാധിക്കാമെങ്കിലും സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെ ഇതു തകർക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നില്ല.<ref>{{cite web|url=http://www.nasa.gov/mission_pages/hubble/science/milky-way-collide.html |author=NASA|title=NASA's Hubble Shows Milky Way is Destined for Head-On Collision |work=NASA |date=2012-05-31 |access-date=2012-10-13}}</ref> എങ്കിലും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ മറ്റൊരു നക്ഷത്രവുമായി കൂട്ടിയിടിക്കാനുള്ള സാധ്യത കൂടുന്നുണ്ട് എന്ന വസ്തുത കാണാതിരുന്നുകൂട. ==Notes== {{notelist|1}} ==അവലംബം== {{reflist | colwidth = 30em | refs = }} [[വർഗ്ഗം:സൗരയൂഥം]] [[വർഗ്ഗം:ഗ്രഹശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്ര ജ്യോതിശാസ്ത്രം]] <references /> oft9wpwuc53i8n7bs5agimctjil5367 3 573412 3762226 3756732 2022-08-04T13:16:15Z QueerEcofeminist 90504 QueerEcofeminist എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Umutanlas]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Zrkie62]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/Umutanlas|Umutanlas]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/Zrkie62|Zrkie62]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Umutanlas | Umutanlas | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 23:30, 11 ജൂലൈ 2022 (UTC) 96rz0axtmlxvr0b3f2830ff80g6muy6 12 573796 3762241 3758302 2022-08-04T14:17:11Z 2409:4073:2094:7F1D:63C3:EE91:3D6D:9C2C respect to all the guys who never use bad words for their girl wikitext text/x-wiki #redirect[[സഹായം:To Read in Malayalam]] respect to all the guys who never use bad words for their girl fpwkkveu0anklp42pkdmy2wz93gbb7u 0 574342 3762261 3760990 2022-08-04T16:00:18Z TheWikiholic 77980 per [[വിക്കിപീഡിയ:കണ്ടെത്തലുകൾ അരുത്]] wikitext text/x-wiki {{PU|Bipolar disorder}} {{Infobox medical condition (new) | name = Bipolar disorder | image = P culture.svg | alt = | caption = Bipolar disorder is characterized by episodes of depression and mania. | field = [[Psychiatry]] | synonyms = Bipolar affective disorder (BPAD),<ref>{{cite journal | vauthors = Gautam S, Jain A, Gautam M, Gautam A, Jagawat T | title = Clinical Practice Guidelines for Bipolar Affective Disorder (BPAD) in Children and Adolescents | journal = Indian Journal of Psychiatry | volume = 61 | issue = Suppl 2 | pages = 294–305 | date = January 2019 | pmid = 30745704 | pmc = 6345130 | doi = 10.4103/psychiatry.IndianJPsychiatry_570_18 }}</ref> bipolar illness, manic depression, manic depressive disorder, manic–depressive illness (historical),<ref name=Shorter2005/><ref name=Shorter2005>{{cite book|author=Edward Shorter|title=A Historical Dictionary of Psychiatry|url=https://books.google.com/books?id=M49pEDoEpl0C&pg=PA165|year=2005|place=New York|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-517668-1|pages=165–166}}</ref> manic–depressive psychosis, circular insanity (historical),<ref name=Shorter2005/> bipolar disease<ref>{{cite book|last1=Coyle|first1=Nessa|last2=Paice|first2=Judith A. | name-list-style = vanc |title=Oxford Textbook of Palliative Nursing|date=2015|publisher=Oxford University Press, Incorporated|isbn=9780199332342|page=623}}</ref> | symptoms = Periods of [[Depression (mood)|depression]] and elevated [[mood (psychology)|mood]]<ref name=BMJ2012 /><ref name=DSM5 /> | complications = [[ആത്മഹത്യ]], [[സ്വയംമുറിവേൽപ്പിക്കൽ]]<ref name=BMJ2012/> | onset = 25 വയസ്സ്<ref name=BMJ2012 /> | duration = | types = [[ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥ I]], [[ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥ II]], മറ്റുളളവ<ref name=DSM5 /> | causes = [[Environmental factor|Environmental]] and [[Genetics|genetic]]<ref name=BMJ2012 /> | risks = കുടുംബചരിത്രം, [[കുട്ടിക്കാലത്തെ ദുരുപയോഗം]], നീണ്ടകാലത്തെ [[stress (psychological)|മാനസികസംഘർഷം]]<ref name=BMJ2012 /> | diagnosis = | differential = [[Attention deficit hyperactivity disorder]], [[personality disorder]]s, [[schizophrenia]], [[substance use disorder]]<ref name=BMJ2012 /> | prevention = | treatment = [[മാനസികചികിത്സ]], [[മരുന്നുചികിത്സ]]s<ref name=BMJ2012 /> | medication = [[Lithium (medication)|ലിഥിയം]], [[മനോരോഗമരുന്നുകൾ]], [[anticonvulsant]]s<ref name=BMJ2012 /> | prognosis = | frequency = 1–3%<ref name=BMJ2012/><ref name=Schmitt2014/><ref name=Schmitt2014>{{cite journal |vauthors=Schmitt A, Malchow B, Hasan A, Falkai P | title = The impact of environmental factors in severe psychiatric disorders | journal = Front Neurosci | volume = 8 | issue = 19 | pages = 19 | date = February 2014 | doi = 10.3389/fnins.2014.00019 | pmc = 3920481 | pmid = 24574956| doi-access = free }}</ref> | deaths = }} [[വിഷാദം|വിഷാദത്തിന്റെ]] ഘട്ടങ്ങളും ഉന്മാദത്തിൻ്റെ ഘട്ടങ്ങളും മനസ്സിൽ മാറിമാറിവരുന്ന ഒരു മാനസിക വൈകല്യമാണ് '''ഉന്മാദ-വിഷാദാവസ്ഥ''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ.''' ഇത് ദിവസങ്ങൾ മുതൽ ആഴ്ചകൾ വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. <ref name="BMJ2012" /> <ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref> <ref name="FDA4">{{Cite web|url=https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|title=DSM IV Criteria for Manic Episode|website=[[Food and Drug Administration]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170731230148/https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|archive-date=July 31, 2017}}</ref> ആവേശകരമായ മാനസികാവസ്ഥ ഗുരുതരമായതോ [[ചിത്തവിഭ്രാന്തി|സൈക്കോസിസുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ടതോ ആണെങ്കിൽ, അതിനെ ഉന്മാദം (Mania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു; തീവ്രത കുറവാണെങ്കിൽ, അതിനെ മിതോന്മാദം (hypomania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. <ref name="BMJ2012" /> ഉന്മാദ സമയത്ത്, ഒരു വ്യക്തി അസാധാരണമായി ഊർജ്ജസ്വലനോ, സന്തോഷവാനോ, പ്രകോപിതനോ ആയി പെരുമാറുന്നു അഥവാ,അയാൾക്ക് അങ്ങനെ അനുഭവപ്പെടുന്നു, <ref name="BMJ2012" /> മുൻപിൻ നോക്കാതെ അവർ പലപ്പോഴും ആവേശകരമായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നു. <ref name="DSM5" /> ഉന്മാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ സാധാരണയായി ഉറക്കം കുറയുന്നു. <ref name="DSM5" /> വിഷാദാവസ്ഥയുടെ ഘട്ടത്തിൽ, വ്യക്തിക്ക് കരച്ചിൽ അനുഭവപ്പെടുകയും ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് നിഷേധാത്മക വീക്ഷണവും മറ്റുള്ളവരുമായുള്ള മോശം നേത്ര സമ്പർക്കവും ഉണ്ടായിരിക്കാം. <ref name="BMJ2012" /> [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യ ചെയ്യാനുള്ള]] സാധ്യത കൂടുതലാണ്; 20 വർഷത്തിനിടയിൽ, ഉന്മാദാവിഷാദാവസ്ഥ ഉള്ളവരിൽ 6% പേർ ആത്മഹത്യയിലൂടെ മരിച്ചു, 30-40% പേർ സ്വയംഹാനിയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു. <ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> [[ഉത്കണ്ഠ വൈകല്യം|ഉത്കണ്ഠ വൈകല്യങ്ങൾ]], ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ഉപയോഗം എന്നിവയും സാധാരണയായി ഉന്മാദവിഷാദമാനസികാവസ്ഥയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="BMJ2012" /> ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥയുടെ കാരണങ്ങൾ വ്യക്തമായി മനസ്സിലായിട്ടില്ലെങ്കിലും, [[ജനിതകശാസ്ത്രം|ജനിതകവും]] പാരിസ്ഥിതികവുമായ ഘടകങ്ങൾ ഒരു പങ്ക് വഹിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു. <ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> ചെറിയ ഇഫക്റ്റുകൾ ഉളള അനേകം ജീനുകൾ ചേർന്ന് ഈ അസുഖത്തിന്റെ വികാസത്തിന് കാരണമായേക്കാം. <ref name="BMJ2012" /> <ref>{{Cite journal|last=Goodwin|first=Guy M.|title=Bipolar disorder|journal=Medicine|volume=40|issue=11|pages=596–598|doi=10.1016/j.mpmed.2012.08.011|year=2012}}</ref> ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥ വികസിപ്പിക്കാനുള്ള സാധ്യതയുടെ 70-90% ജനിതക ഘടകങ്ങളാണ് . <ref>{{Cite book|title=Charney & Nestler's Neurobiology of Mental Illness|last=Charney|first=Alexander|last2=Sklar|first2=Pamela|date=2018|publisher=Oxford University Press|isbn=9780190681425|editor-last=Charney|editor-first=Dennis|edition=5th|location=New York|page=162|chapter=Genetics of Schizophrenia and Bipolar Disorder|editor-last2=Nestler|editor-first2=Eric|editor-last3=Sklar|editor-first3=Pamela|editor-last4=Buxbaum|editor-first4=Joseph|chapter-url=https://books.google.com/books?id=y8M9DwAAQBAJ&q=Charney%20%26%20Nestler's%20Neurobiology%20of%20Mental%20Illness&pg=PA162}}</ref> <ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}</ref> ഈ അസുഖത്തിന് കാരണമായ ഘടകങ്ങളിൽ [[ബാലപീഡനം|കുട്ടിക്കാലത്ത് ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെട്ട]] ദുരനുഭവങ്ങളും ദീർഘകാല മാനസികസംഘർഷവും ഉൾപ്പെടുന്നു. <ref name="BMJ2012" /> വിഷാദഘട്ടം ഉള്ളതോ അല്ലാത്തതോ ആയ ഒരു ഉന്മാദഘട്ടമെങ്കിലും ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ ഈ അവസ്ഥയെ ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥ തരം I എന്നും കുറഞ്ഞത് ഒരു മിതോന്മാദഘട്ടവും (എന്നാൽ പൂർണ്ണ ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ ഇല്ല) ഒരു പ്രധാന വിഷാദഘട്ടവും ഉണ്ടെങ്കിൽ ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥ തരം II എന്നും തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നു. . <ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref> ഈ ലക്ഷണങ്ങൾ മരുന്നുകളോ മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളോ മൂലമാണെങ്കിൽ, അവ ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥയായി കണക്കാക്കില്ല. <ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAmerican_Psychiatry_Association2013">American Psychiatry Association (2013). </cite></ref> രോഗനിർണ്ണയത്തിന് മെഡിക്കൽ പരിശോധന ആവശ്യമില്ല, എന്നിരുന്നാലും രക്തപരിശോധനയുംമെഡിക്കൽ ഇമേജിംഗും സഹായകമായിരിക്കും. <ref name="NIH2016Test">{{Cite web|url=https://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|title=Bipolar Disorder|access-date=August 13, 2016|last=NIMH|date=April 2016|publisher=National Institutes of Health|archive-url=https://web.archive.org/web/20160727230418/http://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|archive-date=July 27, 2016}}</ref> == സൂചനകളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Bipolar_mood_shifts.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Bipolar_mood_shifts.png/220px-Bipolar_mood_shifts.png|ലഘുചിത്രം| ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥയിലേയ്ക്കുളള മാറ്റം]] കൗമാരത്തിന്റെ അവസാനവും പ്രായപൂർത്തിയുടെ തുടക്കവുമാണ് ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥ ഉണ്ടാകാനിടയുളള കാലം. <ref name="Christie88">{{Cite journal|title=Epidemiologic evidence for early onset of mental disorders and higher risk of drug abuse in young adults|journal=The American Journal of Psychiatry|volume=145|issue=8|pages=971–975|year=1988|pmid=3394882|doi=10.1176/ajp.145.8.971}}</ref> {{Sfn|Goodwin|Jamison|2007|p=1945}} ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന ഉന്മാദം കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[വിഷാദം|വിഷാദ]] ഘട്ടങ്ങൾ, അതിനിടയിൽ രോഗലക്ഷണങ്ങളൊന്നും ഇല്ലാതിരിക്കുക എന്നിവ ഈ അവസ്ഥയുടെ സവിശേഷതയാണ്. <ref name="Chen2011">{{Cite journal|title=A quantitative meta-analysis of fMRI studies in bipolar disorder|journal=Bipolar Disorders|volume=13|issue=1|pages=1–15|date=February 2011|pmid=21320248|doi=10.1111/j.1399-5618.2011.00893.x}}</ref> ഈ ഘട്ടങ്ങളിൽ, ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥ ഉള്ള ആളുകൾ സാധാരണ മാനസികാവസ്ഥയ്ക്കിടയിൽ തന്നെ, മനശ്ചാലകപ്രവർത്തനങ്ങൾ, -ഉദാഹരണത്തിന്, ഉന്മാദ സമയത്ത് സ്ഥിരമായ അസ്വസ്ഥത അല്ലെങ്കിൽ വിഷാദ സമയത്ത് ചലനങ്ങൾ മന്ദഗതിയിലാകൽ- [[അന്തർജാത-നിജാവർത്തനം|ജൈവഘടികാരം]], ബോധം എന്നിവയിൽ തടസ്സങ്ങൾ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. "സാധാരണ ഉന്മാദ" വുമായി ബന്ധപ്പെട്ട യൂഫോറിയ മുതൽ ഡിസ്ഫോറിയ [[യുഫോറിയ|,]] ക്ഷോഭം എന്നിവ വരെയുള്ള വ്യത്യസ്ത തലത്തിലുള്ള മാനസിക അസ്വസ്ഥതകൾ ഉന്മാദത്തിന് ഉണ്ടാകാം. <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}</ref> ഉന്മാദ, വിഷാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ വ്യാമോഹം അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം; അവയുടെ ഉള്ളടക്കവും സ്വഭാവവും വ്യക്തിയുടെ നിലവിലുള്ള മാനസികാവസ്ഥയുമായി പൊരുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> === ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg/220px-A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| 1892-ലെ കളർ ലിത്തോഗ്രാഫ്, ''ഉല്ലാസകരമായ ഉന്മാദം'' ബാധിച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു]] ഉന്മാദഘട്ടം എന്നാൽ ഒരു ആഴ്‌ചയെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഉയർന്നതോ പ്രകോപിപ്പിക്കുന്നതോ ആയ മാനസികാവസ്ഥയുടെ ഒരു പ്രത്യേക കാലഘട്ടമാണ്, അത് അമിതാനന്ദമോ ഭ്രമമോ ആകാം. ഉന്മാദത്തിൻ്റെ പ്രധാന ലക്ഷണം മനശ്ചാലക പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഊർജ്ജം വർദ്ധിക്കുന്നതാണ് . വർദ്ധിച്ച ആത്മാഭിമാനമോ ഗാംഭീര്യമോ, അമിത ചിന്തകൾ, നിർത്തില്ലാതെയുളള അനിയന്ത്രിത സംസാരം, ഉറക്കമില്ലായ്മ, നിയന്ത്രണമില്ലാത്ത സാമൂഹിക ഇടപെടൽ, <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAkiskal2017">Akiskal H (2017). "13.4 Mood Disorders: Clinical Features". </cite></ref> വർദ്ധിച്ച ലക്ഷ്യാധിഷ്ഠിത പ്രവർത്തനങ്ങൾ, ദുർബലമായ തീരുമാനങ്ങൾ എന്നിവയും ഉന്മാദാവസ്ഥയിൽ പ്രകടമാകും. [[അമിതകാമാസക്തി]] അല്ലെങ്കിൽ അമിതമായ ചെലവ് പോലെയുള്ള അമിതോത്സാഹത്തോടെയുളളതോ അല്ലെങ്കിൽ ഉയർന്ന അപകടസാധ്യതയുള്ളതോ ആയ പെരുമാറ്റങ്ങൾ. <ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}</ref> <ref name="Tarr2011">{{Cite journal|date=November 2011|title=Comparative efficacy and acceptability of mood stabilizer and second generation antipsychotic monotherapy for acute mania—a systematic review and meta-analysis|journal=J Affect Disord|volume=134|issue=1–3|pages=14–19|doi=10.1016/j.jad.2010.11.009|pmid=21145595}}</ref> <ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}</ref> ചികിത്സിച്ചില്ലെങ്കിൽ, ഒരു ഉന്മാദഘട്ടം സാധാരണയായി മൂന്ന് മുതൽ ആറ് മാസം വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. <ref>{{Cite journal|last=Titmarsh S|title=Characteristics and duration of mania: implications for continuation treatment|journal=Progress in Neurology and Psychiatry|date=May–June 2013|volume=17|issue=3|pages=26–27|doi=10.1002/pnp.283}}</ref> === മിതോന്മാദ ഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy_passing_into_mania'_Wellcome_L0022595_(cropped).jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg/220px-%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg|ലഘുചിത്രം| 'വിഷാദം ഉന്മാദത്തിലേയ്ക്ക് കടക്കുന്നു' എന്ന അടിക്കുറിപ്പോടെയുളള 1858-ലെ ഒരു ലിത്തോഗ്രാഫ് ]] മിതോന്മാദാവസ്ഥ എന്നത് ഉന്മാദത്തിൻ്റെ നേരിയ രൂപമാണ്, ഇത് നാല് ദിവസമെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കും, <ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBeentjesGoossensPoslawsky2012">Beentjes TA, Goossens PJ, Poslawsky IE (October 2012). </cite></ref> എന്നാൽ ഇത് വ്യക്തിയുടെ സാമൂഹികഇടപെടലുകളിലോ ജോലി ചെയ്യാനുള്ള കഴിവിലോ കാര്യമായ കുറവുണ്ടാക്കുന്നില്ല, [[മതിഭ്രമം|മിഥ്യാധാരണ]] അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും ഉണ്ടാകില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ മാനസികരോഗ ആശുപത്രിയിൽ കിടക്കേണ്ടതില്ല. <ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBarnettSmoller2009">Barnett JH, Smoller JW (November 2009). </cite></ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥകൾ പൂർണ്ണമായ ഉന്മാദാവസ്ഥകളിലേക്ക് അപൂർവ്വമായി പുരോഗമിക്കാറുണ്ട്. <ref name="Bowins2013">{{Cite journal|last=Bowins B|title=Cognitive regulatory control therapies|journal=Am J Psychother|volume=67|issue=3|pages=215–236|year=2007|pmid=24236353|doi=10.1176/appi.psychotherapy.2013.67.3.215}}</ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥയിൽ ചിലർക്ക് അമിതമായസർഗ്ഗാത്മകത ഉണ്ടാകാറുണ്ട്, <ref name="Beentjes2012" /> <ref name="pmid20936438">{{Cite journal|date=December 2010|title=The link between bipolar disorders and creativity: evidence from personality and temperament studies.|journal=Current Psychiatry Reports|volume=12|issue=6|pages=522–530|doi=10.1007/s11920-010-0159-x|pmid=20936438}}</ref> മറ്റുചിലരാകട്ടെ, പ്രകോപിതരാകുകയോ മോശം തീരുമാനങ്ങളെടുക്കുകയോ ചെയ്യും. <ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBobo2017">Bobo WV (October 2017). </cite></ref> === വിഷാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy'_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg/220px-%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഹ്യൂ വെൽച്ച് ഡയമണ്ടിന്റെ ഫോട്ടോയ്ക്ക് ശേഷം വില്യം ബാഗിന്റെ 'മെലാഞ്ചലി']] ഇരുധ്രുവമാനസികത്തകരാറിൻ്റെ വിഷാദ ഘട്ടത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങളിൽ സ്ഥിരമായ ദുഃഖം, ക്ഷോഭം അല്ലെങ്കിൽ കോപം, [[അനൂഭൂതിയില്ലായ്മ|മുമ്പ് ആസ്വദിച്ചു ചെയ്ത പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ താൽപ്പര്യക്കുറവ്]], അമിതമോ അനുചിതമോ ആയ കുറ്റബോധം, [[വിഷാദം|നിരാശ]], അമിതഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ [[ഇൻസോമ്നിയ|ഉറക്കക്കുറവ്]], ക്ഷീണം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ, സ്വയം വെറുപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ വിലപ്പോവില്ലെന്ന തോന്നൽ, മരണം അല്ലെങ്കിൽ [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള]] ചിന്തകൾ എന്നിവയും ഉണ്ടായേക്കാം. <ref name="Muneer2013">{{Cite journal|last=Muneer A|title=Treatment of the depressive phase of bipolar affective disorder: a review|journal=J Pak Med Assoc|volume=63|issue=6|pages=763–769|date=June 2013|pmid=23901682|type=Review}}</ref> == ഇതും കാണുക == {{കവാടം|Psychiatry|Psychology|Medicine}} * ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥ ഉള്ള ആളുകളുടെ പട്ടിക * ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥയുടെ രൂപരേഖ == വിശദീകരണ കുറിപ്പുകൾ == == അവലംബങ്ങൾ == <references /> == ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ == {{Sister project links|wikt=bipolar disorder|n=Category:Bipolar disorder|q=no|s=no|b=Psychiatric Disorders/Mood Disorders/Bipolar Disorder|voy=no|v=no|d=Q131755|species=no|m=no|mw=no}} {{Medical resources|DiseasesDB=7812|ICD10={{ICD10|F|31 || f|30}}|ICD9={{ICD9|296.0}}, {{ICD9|296.1}}, {{ICD9|296.4}}, {{ICD9|296.5}}, {{ICD9|296.6}}, {{ICD9|296.7}}, {{ICD9|296.8}}|ICDO=|OMIM=125480|OMIM_mult={{OMIM|309200||none}}|MedlinePlus=000926|eMedicineSubj=med|eMedicineTopic=229|MeshID=D001714}}{{Mental and behavioral disorders}}{{Mood disorders|state=expanded}}{{Authority Control}} jdc62daq4xoyde7mudgkmxnjypga73i 0 574680 3762314 3762203 2022-08-05T06:45:36Z Prabhachatterji 29112 കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ (തുടരും) wikitext text/x-wiki [[കൊളാജൻ]] , റൈബോന്യൂക്ലിയേസ് എന്നീ സുപ്രധാന പ്രോട്ടീനുകളുടെ ത്രിമാനഘടന നിരൂപിച്ചെടുക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്കു വഹിച്ച കേരളീയനായ ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞനാണ് ഗോപിനാഥ് കർത്താ (26 ജനവരി 1927- 18 ജൂൺ1984)<ref>{{Cite journal|title=Structure of Collagen|last=Ramachandran|first=GN|date=1955-09-24|journal=Nature|last2=Kartha|first2=Gopinath|pages=593-595|doi=10.1038/176593a0.}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Tertiary structure of ribonuclease|last=Kartha|first=Gopinath|date=1967-03-04|journal=Nature|doi=10.1038/213862a0|last2=Bello|first2=J|last3=Harker|first3=D}}</ref>. == ജനനം,വിദ്യാഭ്യാസം == ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ഉൾപെട്ട [[ചേർത്തല|ചേർത്തലയിലെ]] കോവിലകത്ത് വീട്ടിൽ 1927 ജനവരി 26-നാണ് ഗോപിനാഥ് കർത്താ ജനിച്ചത്<ref>{{Cite journal|url=https://www.currentscience.ac.in/Volumes/121/03/0441.pdf|title=Gopinath Kartha and the birth of chemical crystallography in India|last=Balaram|first=Padmanabhan|date=2021-08-10|journal=Current Science|accessdate=2022-08-04|pages=441-447|volume=121 (3)}}</ref>. അച്ഛൻ നീലകണ്ഠൻ കർത്താ അഭിഭാഷകനായിരുന്നു. അമ്മ ഭാഗീരഥിക്കുഞ്ഞമ്മ അധ്യാപികയായിരുന്ന ആലപ്പുഴയിലെ സനാതനധർമ ഹൈസ്കൂളിൽത്തന്നേയായിരുന്നു ഗോപിനാഥിൻറെ സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം. ഇൻറർമീഡിയറ്റ് [[യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ്, തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരത്തുള്ള മഹാരാജാസ് കോളേജിലും]] ഗണിതവും ഭൗതികശാസ്ത്രവും ഐച്ഛിക വിഷയങ്ങളായെടുത്ത് ബിഎസ്സി (ഓണേഴ്സ്) [[മദ്രാസ് ക്രിസ്ത്യൻ കോളേജ്|മദ്രാസ് ക്രിസ്ത്യൻ കോളെജിലും]] പൂർത്തിയാക്കി. തുടർന്ന് ഗണിതത്തിലും ഭൗതികശാസ്ത്രത്തിലും ബിരുദാനന്തര ബിരുദങ്ങളും കരസ്ഥമാക്കിയ ശേഷം ബാംഗളുരിലെ [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസ്|ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ]] ഫിസിക്സ് ഡിപാർട്ടുമെൻറിൽ ഗവേഷണവിദ്യാർഥിയായി ചേർന്നു. == ഗവേഷണ മേഖല == [[ജി.എൻ. രാമചന്ദ്രൻ|പ്രൊഫസർ ജി.എൻ.രാമചന്ദ്രൻറെ]] മേൽനോട്ടത്തിൽ കെമിക്കൽ ക്രിസ്റ്റലോഗ്രഫി ആയിരുന്നു ഗോപിനാഥിൻറെ ഗവേഷണ മേഖല. എക്സ്-റേ ഡിഫ്രാക്ഷൻ എന്ന നൂതന സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് തന്മാത്രകളുടെ ത്രിമാന ഘടന നിർണയിക്കുന്ന പ്രക്രിയ .<ref>{{Cite journal|title=Chemical crystallography and crystal engineering|last=Desiraju|first=Gautam R|date=2014-10-10|journal=IUCrJ|doi=10.1107/S2052252514021976|volume=1(Pt 6).|pages=380-1.}}</ref> രാസസംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു തുടങ്ങിയ ഗോപിനാഥിൻറെ ഗവേഷണം സങ്കീർണമായ ഓർഗാനിക് തന്മാത്രകളിലേക്കും പിന്നീട് അതിലും സങ്കീർണമായ ജൈവതന്മാത്രകളിലേക്കും വികസിച്ചു. ബേറിയം ക്ലോറേറ്റ് മോണോഹൈഡ്രേറ്റ് എന്ന രാസസംയുക്തത്തിൻറെ പരലുകൾ എക്സേ-റേ ഡിഫ്രാക്ഷനു വിധേയമാക്കി, അതിലൂടെ ലഭിച്ച വിവരങ്ങളുപയോഗിച്ച് ഗോപീനാഥ് ആ തന്മാത്രയുടെ ഘടന നിരൂപിച്ചെടുത്തു. ഇന്ത്യയിൽ ഇതാദ്യമായിട്ടായിരുന്നു ഒരു രാസസംയുക്തത്തിൻറെ ക്രിസ്റ്റൽ ഘടന നിർണയിക്കപ്പെടുന്നത്. ഈ ഗവേഷണ പ്രബന്ധത്തിൻറെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന് മദ്രാസ് യൂണിവഴ്സിറ്റി പി.എച്.ഡി ബരുദം നൽകി <ref>Kartha, G, Ph.D Thesis. Madras University 1953</ref>,<ref>{{Cite journal|title=Structure of Barium chlorate monohydrate|last=Kartha|first=Gopinath|date=1952-06-30|journal=Acta Crystallographica|volume=5|page=845-846}}</ref>. ഇതേയവസരത്തിൽ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ ബയോകെമിസ്ട്രി വിഭാഗത്തിൽ [[ടർപ്പീനുകൾ|ടെർപീൻ വർഗത്തിൽപ്പെട്ട]] മോറെലിൻ എന്ന സങ്കീർണമായ രാസസംയുക്തത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ നടന്നു കൊണ്ടിരിക്കയായിരുന്നു. [[ഇരവി|ഇരവി (ചികിരി)]] മരത്തിൻറെ കായ്കകളുടെ പുറന്തോടിൽ നിന്ന് വേർതിരിച്ചെടുക്കപ്പെട്ട മഞ്ഞ നിറത്തിലുള്ള പരലുകളായിരുന്നു മോറെലിൻ. ഈ തന്മാത്രയുടെ ഘടന നിരൂപിച്ചെടുക്കാനുള്ള ഉദ്യമത്തിൽ ഗോപിനാഥും പങ്കു ചർന്നു. എക്സ്റേ ഡിഫ്രാക്ഷൻ പഠനങ്ങളിലൂടെ മോറെലിൻ പരലിൻറെ ''യൂണിറ്റ് സെൽ വോള്യം'' ഗോപിനാഥ് ഗണിച്ചെടുത്തു<ref>{{Cite journal|title=Unit cell and space group of Morellin|last=Sundara Rao|first=RVG|date=1954-07-01|journal=Current Science|last2=Padmanabhan|first2=VM|last3=Kartha|first3=Gopinath|volume=23(7)|page=216}}</ref>. മോറെലിൻറെ തന്മാത്രാഭാരം രാസപ്രക്രിയകളിലൂടെ അനുമാനിച്ചെടുത്ത 476-490 എന്നതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി 544 നോടടുത്തായിരിക്കണമെന്ന് രേഖപ്പെടുത്തി. യൂണിറ്റ് സെൽ വോള്യം ഉപയോഗിച്ച് തന്മാത്രാഭാരം ഗണിച്ചെടുക്കുന്ന ഈ സമീപനം ഇന്ത്യയിൽ ഇതാദ്യമായിട്ടായിരുന്നു. == അവലംബം == [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളീയരായ ശാസ്ത്രജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ പൂർവ്വ വിദ്യാർത്ഥികൾ]] t00fgdx7p9l5bz6ytvmr6mf346wxgd6 3762324 3762314 2022-08-05T08:12:56Z Prabhachatterji 29112 കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ (തുടരും) wikitext text/x-wiki [[കൊളാജൻ]] , റൈബോന്യൂക്ലിയേസ് എന്നീ സുപ്രധാന പ്രോട്ടീനുകളുടെ ത്രിമാനഘടന നിരൂപിച്ചെടുക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്കു വഹിച്ച കേരളീയനായ ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞനാണ് ഗോപിനാഥ് കർത്താ (26 ജനവരി 1927- 18 ജൂൺ1984)<ref>{{Cite journal|title=Structure of Collagen|last=Ramachandran|first=GN|date=1955-09-24|journal=Nature|last2=Kartha|first2=Gopinath|pages=593-595|doi=10.1038/176593a0.}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Tertiary structure of ribonuclease|last=Kartha|first=Gopinath|date=1967-03-04|journal=Nature|doi=10.1038/213862a0|last2=Bello|first2=J|last3=Harker|first3=D}}</ref>. == ജനനം,വിദ്യാഭ്യാസം == ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ഉൾപെട്ട [[ചേർത്തല|ചേർത്തലയിലെ]] കോവിലകത്ത് വീട്ടിൽ 1927 ജനവരി 26-നാണ് ഗോപിനാഥ് കർത്താ ജനിച്ചത്<ref>{{Cite journal|url=https://www.currentscience.ac.in/Volumes/121/03/0441.pdf|title=Gopinath Kartha and the birth of chemical crystallography in India|last=Balaram|first=Padmanabhan|date=2021-08-10|journal=Current Science|accessdate=2022-08-04|pages=441-447|volume=121 (3)}}</ref>. അച്ഛൻ നീലകണ്ഠൻ കർത്താ അഭിഭാഷകനായിരുന്നു. അമ്മ ഭാഗീരഥിക്കുഞ്ഞമ്മ അധ്യാപികയായിരുന്ന ആലപ്പുഴയിലെ സനാതനധർമ ഹൈസ്കൂളിൽത്തന്നേയായിരുന്നു ഗോപിനാഥിൻറെ സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം. ഇൻറർമീഡിയറ്റ് [[യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ്, തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരത്തുള്ള മഹാരാജാസ് കോളേജിലും]] ഗണിതവും ഭൗതികശാസ്ത്രവും ഐച്ഛിക വിഷയങ്ങളായെടുത്ത് ബിഎസ്സി (ഓണേഴ്സ്) [[മദ്രാസ് ക്രിസ്ത്യൻ കോളേജ്|മദ്രാസ് ക്രിസ്ത്യൻ കോളെജിലും]] പൂർത്തിയാക്കി. തുടർന്ന് ഗണിതത്തിലും ഭൗതികശാസ്ത്രത്തിലും ബിരുദാനന്തര ബിരുദങ്ങളും കരസ്ഥമാക്കിയ ശേഷം ബാംഗളുരിലെ [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസ്|ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ]] ഫിസിക്സ് ഡിപാർട്ടുമെൻറിൽ ഗവേഷണവിദ്യാർഥിയായി ചേർന്നു. == ഗവേഷണ മേഖല == [[ജി.എൻ. രാമചന്ദ്രൻ|പ്രൊഫസർ ജി.എൻ.രാമചന്ദ്രൻറെ]] മേൽനോട്ടത്തിൽ കെമിക്കൽ ക്രിസ്റ്റലോഗ്രഫി ആയിരുന്നു ഗോപിനാഥിൻറെ ഗവേഷണ മേഖല. എക്സ്-റേ ഡിഫ്രാക്ഷൻ എന്ന നൂതന സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് തന്മാത്രകളുടെ ത്രിമാന ഘടന നിർണയിക്കുന്ന പ്രക്രിയ .<ref>{{Cite journal|title=Chemical crystallography and crystal engineering|last=Desiraju|first=Gautam R|date=2014-10-10|journal=IUCrJ|doi=10.1107/S2052252514021976|volume=1(Pt 6).|pages=380-1.}}</ref> രാസസംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു തുടങ്ങിയ ഗോപിനാഥിൻറെ ഗവേഷണം സങ്കീർണമായ ഓർഗാനിക് തന്മാത്രകളിലേക്കും പിന്നീട് അതിലും സങ്കീർണമായ ജൈവതന്മാത്രകളിലേക്കും വികസിച്ചു. ബേറിയം ക്ലോറേറ്റ് മോണോഹൈഡ്രേറ്റ് എന്ന രാസസംയുക്തത്തിൻറെ പരലുകൾ എക്സേ-റേ ഡിഫ്രാക്ഷനു വിധേയമാക്കി, അതിലൂടെ ലഭിച്ച വിവരങ്ങളുപയോഗിച്ച് ഗോപീനാഥ് ആ തന്മാത്രയുടെ ഘടന നിരൂപിച്ചെടുത്തു. ഇന്ത്യയിൽ ഇതാദ്യമായിട്ടായിരുന്നു ഒരു രാസസംയുക്തത്തിൻറെ ക്രിസ്റ്റൽ ഘടന നിർണയിക്കപ്പെടുന്നത്. ഈ ഗവേഷണ പ്രബന്ധത്തിൻറെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന് മദ്രാസ് യൂണിവഴ്സിറ്റി പി.എച്.ഡി ബരുദം നൽകി <ref>Kartha, G, Ph.D Thesis. Madras University 1953</ref>,<ref>{{Cite journal|title=Structure of Barium chlorate monohydrate|last=Kartha|first=Gopinath|date=1952-06-30|journal=Acta Crystallographica|volume=5|page=845-846}}</ref>. ഇതേയവസരത്തിൽ [[ടർപ്പീനുകൾ|ടെർപീൻ വർഗത്തിൽപ്പെട്ട]] മോറെലിൻ (<chem>C33H36O7</chem>) എന്ന സങ്കീർണമായ രാസസംയുക്തത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ ബയോകെമിസ്ട്രി വിഭാഗത്തിൽ നടന്നു കൊണ്ടിരിക്കയായിരുന്നു. [[ഇരവി|ഇരവി (ചികിരി)]] മരത്തിൻറെ കായ്കകളുടെ പുറന്തോടിൽ നിന്ന് വേർതിരിച്ചെടുക്കപ്പെട്ട മഞ്ഞ നിറത്തിലുള്ള പരലുകളായിരുന്നു മോറെലിൻ. ഈ തന്മാത്രയുടെ ഘടന നിരൂപിച്ചെടുക്കാനുള്ള ഉദ്യമത്തിൽ ഗോപിനാഥും പങ്കു ചർന്നു. എക്സ്റേ ഡിഫ്രാക്ഷൻ പഠനങ്ങളിലൂടെ മോറെലിൻ പരലിൻറെ ''യൂണിറ്റ് സെൽ വോള്യം'' ഗോപിനാഥ് ഗണിച്ചെടുത്തു<ref>{{Cite journal|title=Unit cell and space group of Morellin|last=Sundara Rao|first=RVG|date=1954-07-01|journal=Current Science|last2=Padmanabhan|first2=VM|last3=Kartha|first3=Gopinath|volume=23(7)|page=216}}</ref>. മോറെലിൻറെ തന്മാത്രാഭാരം രാസപ്രക്രിയകളിലൂടെ അനുമാനിച്ചെടുത്ത 476-490 എന്നതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി 544 നോടടുത്തായിരിക്കണമെന്ന് രേഖപ്പെടുത്തി. യൂണിറ്റ് സെൽ വോള്യം ഉപയോഗിച്ച് തന്മാത്രാഭാരം ഗണിച്ചെടുക്കുന്ന ഈ സമീപനം ഇന്ത്യയിൽ ഇതാദ്യമായിട്ടായിരുന്നു. 1952-ൽ മദ്രാസ് സർവകലാശാലയിലെ ഫിസിക്സ് വകുപ്പിൻറെ തലവനായി രാമചന്ദ്രൻ ചുമതലയേറ്റപ്പോൾ അധികം താമസിയാതെ പോസ്റ്റ് ഡോക്ടറൽ ഫെലോ ആയി ഗോപിനാഥും ഒപ്പം ചേർന്നു. [[കൊളാജൻ]] തന്മാത്രയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ പഠനങ്ങൾ നടന്നത് ഇക്കാലത്താണ്<ref>{{Cite journal|title=Structure of Collagen|last=Ramachandran|first=GN|date=1954-08-07|journal=Nature|doi=10.1038/174269c0|pmid=13185286|last2=Kartha|first2=G|volume=174( 4423)|page=269-70}}</ref>,<ref>{{Cite journal|url=|title=Structure of collagen|last=Ramchandran|first=GN|date=1955-09-24|journal=Nature|doi=10.1038/176593a0.|volume=176(4482)|pages=593-5.}}</ref>. കൊളാജൻ പ്രോട്ടീൻറെ മുപ്പിരിയൻ (ട്രിപിൾ ഹെലിക്സ്) ഘടന തെളിയിച്ച രാമചന്ദ്രനും ഗോപിനാഥും ലോകോത്തര ഗവേഷകരുടെ പട്ടികയിൽ ഇടം നേടി. == അവലംബം == [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളീയരായ ശാസ്ത്രജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ പൂർവ്വ വിദ്യാർത്ഥികൾ]] bfeattgrp5v7aao3s3zya50zz35jud4 3762357 3762324 2022-08-05T09:39:54Z Prabhachatterji 29112 wikitext text/x-wiki [[കൊളാജൻ]] , റൈബോന്യൂക്ലിയേസ് എന്നീ സുപ്രധാന പ്രോട്ടീനുകളുടെ ത്രിമാനഘടന നിരൂപിച്ചെടുക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്കു വഹിച്ച കേരളീയനായ ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞനാണ് ഗോപിനാഥ് കർത്താ (26 ജനവരി 1927- 18 ജൂൺ1984)<ref>{{Cite journal|title=Structure of Collagen|last=Ramachandran|first=GN|date=1955-09-24|journal=Nature|last2=Kartha|first2=Gopinath|pages=593-595|doi=10.1038/176593a0.}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Tertiary structure of ribonuclease|last=Kartha|first=Gopinath|date=1967-03-04|journal=Nature|doi=10.1038/213862a0|last2=Bello|first2=J|last3=Harker|first3=D}}</ref>. == ജനനം,വിദ്യാഭ്യാസം == ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ഉൾപെട്ട [[ചേർത്തല|ചേർത്തലയിലെ]] കോവിലകത്ത് വീട്ടിൽ 1927 ജനവരി 26-നാണ് ഗോപിനാഥ് കർത്താ ജനിച്ചത്<ref>{{Cite journal|url=https://www.currentscience.ac.in/Volumes/121/03/0441.pdf|title=Gopinath Kartha and the birth of chemical crystallography in India|last=Balaram|first=Padmanabhan|date=2021-08-10|journal=Current Science|accessdate=2022-08-04|pages=441-447|volume=121 (3)}}</ref>. അച്ഛൻ നീലകണ്ഠൻ കർത്താ അഭിഭാഷകനായിരുന്നു. അമ്മ ഭാഗീരഥിക്കുഞ്ഞമ്മ അധ്യാപികയായിരുന്ന ആലപ്പുഴയിലെ സനാതനധർമ ഹൈസ്കൂളിൽത്തന്നേയായിരുന്നു ഗോപിനാഥിൻറെ സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം. ഇൻറർമീഡിയറ്റ് [[യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ്, തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരത്തുള്ള മഹാരാജാസ് കോളേജിലും]] ഗണിതവും ഭൗതികശാസ്ത്രവും ഐച്ഛിക വിഷയങ്ങളായെടുത്ത് ബിഎസ്സി (ഓണേഴ്സ്) [[മദ്രാസ് ക്രിസ്ത്യൻ കോളേജ്|മദ്രാസ് ക്രിസ്ത്യൻ കോളെജിലും]] പൂർത്തിയാക്കി. തുടർന്ന് ഗണിതത്തിലും ഭൗതികശാസ്ത്രത്തിലും ബിരുദാനന്തര ബിരുദങ്ങളും കരസ്ഥമാക്കിയ ശേഷം ബാംഗളുരിലെ [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസ്|ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ]] ഫിസിക്സ് ഡിപാർട്ടുമെൻറിൽ ഗവേഷണവിദ്യാർഥിയായി ചേർന്നു. == ഗവേഷണ മേഖല == [[ജി.എൻ. രാമചന്ദ്രൻ|പ്രൊഫസർ ജി.എൻ.രാമചന്ദ്രൻറെ]] മേൽനോട്ടത്തിൽ കെമിക്കൽ ക്രിസ്റ്റലോഗ്രഫി ആയിരുന്നു ഗോപിനാഥിൻറെ ഗവേഷണ മേഖല. എക്സ്-റേ ഡിഫ്രാക്ഷൻ എന്ന നൂതന സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് തന്മാത്രകളുടെ ത്രിമാന ഘടന നിർണയിക്കുന്ന പ്രക്രിയ .<ref>{{Cite journal|title=Chemical crystallography and crystal engineering|last=Desiraju|first=Gautam R|date=2014-10-10|journal=IUCrJ|doi=10.1107/S2052252514021976|volume=1(Pt 6).|pages=380-1.}}</ref> രാസസംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു തുടങ്ങിയ ഗോപിനാഥിൻറെ ഗവേഷണം സങ്കീർണമായ ഓർഗാനിക് തന്മാത്രകളിലേക്കും പിന്നീട് അതിലും സങ്കീർണമായ ജൈവതന്മാത്രകളിലേക്കും വികസിച്ചു. ബേറിയം ക്ലോറേറ്റ് മോണോഹൈഡ്രേറ്റ് ( <chem>Ba(ClO3)2.H2O</chem> )എന്ന രാസസംയുക്തത്തിൻറെ പരലുകൾ എക്സേ-റേ ഡിഫ്രാക്ഷനു വിധേയമാക്കി, അതിലൂടെ ലഭിച്ച വിവരങ്ങളുപയോഗിച്ച് ഗോപീനാഥ് ആ തന്മാത്രയുടെ ഘടന നിരൂപിച്ചെടുത്തു. ഇന്ത്യയിൽ ഇതാദ്യമായിട്ടായിരുന്നു ഒരു രാസസംയുക്തത്തിൻറെ ക്രിസ്റ്റൽ ഘടന നിർണയിക്കപ്പെടുന്നത്. ഈ ഗവേഷണ പ്രബന്ധത്തിൻറെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന് മദ്രാസ് യൂണിവഴ്സിറ്റി പി.എച്.ഡി ബരുദം നൽകി <ref>Kartha, G, Ph.D Thesis. Madras University 1953</ref>,<ref>{{Cite journal|title=Structure of Barium chlorate monohydrate|last=Kartha|first=Gopinath|date=1952-06-30|journal=Acta Crystallographica|volume=5|page=845-846}}</ref>. ഇതേയവസരത്തിൽ [[ടർപ്പീനുകൾ|ടെർപീൻ വർഗത്തിൽപ്പെട്ട]] മോറെലിൻ (<chem>C33H36O7</chem>) എന്ന സങ്കീർണമായ രാസസംയുക്തത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ ബയോകെമിസ്ട്രി വിഭാഗത്തിൽ നടന്നു കൊണ്ടിരിക്കയായിരുന്നു. [[ഇരവി|ഇരവി (ചികിരി)]] മരത്തിൻറെ കായ്കകളുടെ പുറന്തോടിൽ നിന്ന് വേർതിരിച്ചെടുക്കപ്പെട്ട മഞ്ഞ നിറത്തിലുള്ള പരലുകളായിരുന്നു മോറെലിൻ. ഈ തന്മാത്രയുടെ ഘടന നിരൂപിച്ചെടുക്കാനുള്ള ഉദ്യമത്തിൽ ഗോപിനാഥും പങ്കു ചർന്നു. എക്സ്റേ ഡിഫ്രാക്ഷൻ പഠനങ്ങളിലൂടെ മോറെലിൻ പരലിൻറെ ''യൂണിറ്റ് സെൽ വോള്യം'' ഗോപിനാഥ് ഗണിച്ചെടുത്തു<ref>{{Cite journal|title=Unit cell and space group of Morellin|last=Sundara Rao|first=RVG|date=1954-07-01|journal=Current Science|last2=Padmanabhan|first2=VM|last3=Kartha|first3=Gopinath|volume=23(7)|page=216}}</ref>. മോറെലിൻറെ തന്മാത്രാഭാരം രാസപ്രക്രിയകളിലൂടെ അനുമാനിച്ചെടുത്ത 476-490 എന്നതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി 544 നോടടുത്തായിരിക്കണമെന്ന് രേഖപ്പെടുത്തി. യൂണിറ്റ് സെൽ വോള്യം ഉപയോഗിച്ച് തന്മാത്രാഭാരം ഗണിച്ചെടുക്കുന്ന ഈ സമീപനം ഇന്ത്യയിൽ ഇതാദ്യമായിട്ടായിരുന്നു. 1952-ൽ മദ്രാസ് സർവകലാശാലയിലെ ഫിസിക്സ് വകുപ്പിൻറെ തലവനായി രാമചന്ദ്രൻ ചുമതലയേറ്റപ്പോൾ അധികം താമസിയാതെ പോസ്റ്റ് ഡോക്ടറൽ ഫെലോ ആയി ഗോപിനാഥും ഒപ്പം ചേർന്നു. [[കൊളാജൻ]] തന്മാത്രയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ പഠനങ്ങൾ നടന്നത് ഇക്കാലത്താണ്<ref>{{Cite journal|title=Structure of Collagen|last=Ramachandran|first=GN|date=1954-08-07|journal=Nature|doi=10.1038/174269c0|pmid=13185286|last2=Kartha|first2=G|volume=174( 4423)|page=269-70}}</ref>,<ref>{{Cite journal|url=|title=Structure of collagen|last=Ramchandran|first=GN|date=1955-09-24|journal=Nature|doi=10.1038/176593a0.|volume=176(4482)|pages=593-5.}}</ref>. കൊളാജൻ പ്രോട്ടീൻറെ മുപ്പിരിയൻ (ട്രിപിൾ ഹെലിക്സ്) ഘടന തെളിയിച്ച രാമചന്ദ്രനും ഗോപിനാഥും ലോകോത്തര ഗവേഷകരുടെ പട്ടികയിൽ ഇടം നേടി. == അവലംബം == [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളീയരായ ശാസ്ത്രജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ പൂർവ്വ വിദ്യാർത്ഥികൾ]] 6gkctdfnzxy52l3zep3vg9ghz09691g 0 574722 3762238 3762166 2022-08-04T14:08:36Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|The Mouth of a Cave}} {{Infobox artwork | image_file =File:The Mouth of a Cave MET DP264464.jpg | caption = | alt = | image_size = 250px | title = The Mouth of a Cave | other_language_1 = | other_title_1 = | other_title_2 = | artist = [[Hubert Robert]] | subject = Clotilde García del Castillo | year = 1784 | material = Oil on canvas | height_metric = 174.6 | width_metric = 79.4 | length_metric = | diameter_metric = | city = [[New York City]] | museum = [[Metropolitan Museum of Art]] }}ഫ്രഞ്ച് കലാകാരനായ ഹ്യൂബർട്ട് റോബർട്ട് 1784-ൽ സൃഷ്ടിച്ച ക്യാൻവാസ് പെയിന്റിംഗാണ് '''ദി മൗത്ത് ഓഫ് എ കേവ്'''. ന്യൂയോർക്കിലെ [[മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ട്|മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ]] ശേഖരത്തിലാണ് ഈ പെയിന്റിംഗ്.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.metmuseum.org/art/collection/search/437470?searchField=All&amp;sortBy=relevance&amp;ao=on&amp;ft=Napoleon&amp;offset=80&amp;rpp=20&amp;pos=97|title=metmuseum.org|website=www.metmuseum.org|access-date=2018-09-19}}</ref> == വിവരണം == ലൂയി പതിനാറാമന്റെ ഇളയ സഹോദരനുവേണ്ടി റോബർട്ട് ആറ് ചിത്രങ്ങളുള്ള ഒരു കൂട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമായി വരച്ചതാണ് ദി മൗത്ത് ഓഫ് എ കേവ്. ചിത്രം ഒരു ഘട്ടത്തിൽ വെള്ളം കയറി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചെങ്കിലും പിന്നീട് പുനഃസ്ഥാപിച്ചു.<ref name=":0" /> ഈ വിഷയം നേപ്പിൾസ് ഉൾക്കടലിലെ ഗ്രോട്ട ഡെൽ ടുവോനോയിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടിരിക്കാനാണ് സാധ്യത. പോസിലിപ്പോ തുരങ്കവും പ്രചോദനത്തിന്റെ ഉറവിടമായി നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite book |last=Baetjer |first=Katharine |year=2019 |url=https://books.google.com/books?id=3CqQDwAAQBAJ&pg=PA291 |title=French Paintings in The Metropolitan Museum of Art from the Early Eighteenth Century through the Revolution |location=New York City |publisher=[[Metropolitan Museum of Art]] |page=291 |isbn=978-1-58839-661-7 }}</ref> ==അവലംബം== {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:മെട്രോപോളിറ്റൻ കലാ മ്യൂസിയം ചിത്രങ്ങൾ]] e4hsaqtm5o526e09h3iuk26j1r2mglx 0 574733 3762301 3762206 2022-08-05T05:13:40Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki ഒരു തുളു, മലയാളം ചലച്ചിത്ര സംവിധായകനാണ് '''സന്തോഷ് മാട'''. ആദ്യമായി സംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ച ''ജീതിഗൈ'' എന്ന തുളു ചലച്ചിത്രത്തിനു മികച്ച തുളു ചിത്രത്തിനുള്ള ദേശീയ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു<ref name="hindu_1">[https://www.thehindu.com/news/cities/Mangalore/jeetige-wins-national-film-award-in-tulu-category/article65671497.ece ‘Jeetige’ wins National Film Award in Tulu category]</ref>. ==ജീവിതരേഖ== [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] [[കൈതപ്രം|കൈതപ്രത്ത്]] എടക്കാട്ടില്ലത്ത് ശംഭു നമ്പൂതിരിയുടെയും, കണ്ണാടി ഇല്ലത്ത് സരസ്വതി അന്തർജ്ജനത്തിന്റെയും മകനായി ജനിച്ചു. ഗാനരചയിതാവും സംഗീതസംവിധായകരുമായ [[കൈതപ്രം ദാമോദരൻ നമ്പൂതിരി|കൈതപ്രം ദാമോദരൻ നമ്പൂതിരിയുടെയും]] [[കൈതപ്രം വിശ്വനാഥൻ|കൈതപ്രം വിശ്വനാഥന്റെയും]] സഹോദരീപുത്രനാണു സന്തോഷ്<ref name="hindu_1"/>. അച്ഛന്റെയും അമ്മയുടെയും ജോലി കാരണം കേരള- കർണാടക അതിർത്തിയിലുള്ള മഞ്ചേശ്വരത്താണു സന്തോഷ് വളർന്നത്. ==സംവിധാനം== സംവിധായകൻ [[ജയരാജ്|ജയരാജിന്റെയും]] സഹ സംവിധായകനായിട്ടാണു സന്തോഷ് സിനിമാരംഗത്തേക്കു കടന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/news/spotlight/2022/07/22/sandosh-mada-tulu-director-won-best-tulu-film-national-award.html|title=മികച്ച തുളു ചിത്രത്തിന്റെ സംവിധായകനും മലയാളി; അഭിമാന നേട്ടത്തിൽ മലയാളം|access-date=2022-08-05|language=en}}</ref> പിന്നീട് [[കമൽ]] [[റോഷൻ ആൻഡ്രൂസ്]] തുടങ്ങിയവരുടെയും സഹായിയായി പ്രവർത്തിച്ചു. ആദ്യമായി സ്വതന്ത്രസവിധാനം നിർവ്വഹിച്ച ചിത്രമാണു ജീതിഗൈ. ==അവലംബം== {{RefList|2}} n5y65r2328kkxrqfoiyjmyki5cefxtp 3762302 3762301 2022-08-05T05:14:42Z Ajeeshkumar4u 108239 /* സംവിധാനം */ wikitext text/x-wiki ഒരു തുളു, മലയാളം ചലച്ചിത്ര സംവിധായകനാണ് '''സന്തോഷ് മാട'''. ആദ്യമായി സംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ച ''ജീതിഗൈ'' എന്ന തുളു ചലച്ചിത്രത്തിനു മികച്ച തുളു ചിത്രത്തിനുള്ള ദേശീയ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു<ref name="hindu_1">[https://www.thehindu.com/news/cities/Mangalore/jeetige-wins-national-film-award-in-tulu-category/article65671497.ece ‘Jeetige’ wins National Film Award in Tulu category]</ref>. ==ജീവിതരേഖ== [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] [[കൈതപ്രം|കൈതപ്രത്ത്]] എടക്കാട്ടില്ലത്ത് ശംഭു നമ്പൂതിരിയുടെയും, കണ്ണാടി ഇല്ലത്ത് സരസ്വതി അന്തർജ്ജനത്തിന്റെയും മകനായി ജനിച്ചു. ഗാനരചയിതാവും സംഗീതസംവിധായകരുമായ [[കൈതപ്രം ദാമോദരൻ നമ്പൂതിരി|കൈതപ്രം ദാമോദരൻ നമ്പൂതിരിയുടെയും]] [[കൈതപ്രം വിശ്വനാഥൻ|കൈതപ്രം വിശ്വനാഥന്റെയും]] സഹോദരീപുത്രനാണു സന്തോഷ്<ref name="hindu_1"/>. അച്ഛന്റെയും അമ്മയുടെയും ജോലി കാരണം കേരള- കർണാടക അതിർത്തിയിലുള്ള മഞ്ചേശ്വരത്താണു സന്തോഷ് വളർന്നത്. ==സംവിധാനം== സംവിധായകൻ [[ജയരാജ്|ജയരാജിന്റെയും]] സഹ സംവിധായകനായിട്ടാണു സന്തോഷ് സിനിമാരംഗത്തേക്കു കടന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/news/spotlight/2022/07/22/sandosh-mada-tulu-director-won-best-tulu-film-national-award.html|title=മികച്ച തുളു ചിത്രത്തിന്റെ സംവിധായകനും മലയാളി; അഭിമാന നേട്ടത്തിൽ മലയാളം|access-date=2022-08-05|language=ml}}</ref> പിന്നീട് [[കമൽ]] [[റോഷൻ ആൻഡ്രൂസ്]] തുടങ്ങിയവരുടെയും സഹായിയായി പ്രവർത്തിച്ചു. ആദ്യമായി സ്വതന്ത്രസവിധാനം നിർവ്വഹിച്ച ചിത്രമാണു ജീതിഗൈ. ==അവലംബം== {{RefList|2}} ad6h8nqpdcpg8jxusdlnxn2ajoivo89 0 574737 3762211 2022-08-04T12:00:08Z Arjunkmohan 26374 Created by translating the opening section from the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1095161470|Nisha Noor]]" wikitext text/x-wiki ഒരു ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്രനടിയാണ് '''നിഷ നൂർ.''' [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളം]], [[കോളിവുഡ്|തമിഴ്]] ചലച്ചിത്രങ്ങളിലാണ് കൂടുതലും അഭിനയിച്ചിട്ടുള്ളത്. ചുരുക്കം ചില തെലുഗു- കന്നട ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്. qg270oyajvopnin41pjw84pho3hghjr 3762219 3762211 2022-08-04T12:43:45Z Arjunkmohan 26374 Created by translating the section "ചലച്ചിത്രങ്ങൾ" from the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1095161470|Nisha Noor]]" wikitext text/x-wiki ഒരു ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്രനടിയാണ് '''നിഷ നൂർ.''' [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളം]], [[കോളിവുഡ്|തമിഴ്]] ചലച്ചിത്രങ്ങളിലാണ് കൂടുതലും അഭിനയിച്ചിട്ടുള്ളത്. ചുരുക്കം ചില തെലുഗു- കന്നട ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ചലച്ചിത്രങ്ങൾ == === തമിഴ് === * ''[[Mangala Nayagi|മംഗള നായഗി]]'' (1980) * ''മുയലക്കു മൂന്നു കാൽ'' (1980) * ''[[Ilamai Kolam|ഇലമായ് കോലമ]]'' (1980) * ''[[Enakkaga Kaathiru|എനക്കഗ കാത്തിരു]]'' (1981) * ''[[Tik Tik Tik (1981 film)|ടിക് ടിക് ടിക്]]'' (1981) * ''മാനാമദുരൈ മല്ലി'' (1982) * ''ഇനിമായ് ഇദോ ഇദോ'' (1983) * ''[[Aval Sumangalithan|അവൾ സുമംഗളിതൻ]]'' (1985).സ്റ്റെല്ല * ''[[Sri Raghavendrar|ശ്രീ രാഗവേന്ദ്രർ]]'' (1985) * ''[[Kalyana Agathigal|കല്യാണ അഗതിഗൽ]]'' (1986) * ''അവൾ ഒരു വസന്തം'' (1992) === മലയാളം === * ''[[ചുവപ്പുനാട|ചുവപ്പു നാട]]'' (1990) * ''[[Mimics Parade|മിമിക്സ് പരേഡ്]]'' (1990) * ''[[Iyer the Great|അയ്യർ ദ ഗ്രേറ്റ്]]'' (1990) * ''[[Devasuram|ദേവാസുരം]] '' (1993) * 05vfnhh4f9tk476qpp8kapicyc2i1a6 3 574738 3762212 2022-08-04T12:10:44Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Nithinmm0312 | Nithinmm0312 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 12:10, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 5g0qizwpx7fx0isvix25qm85jn6p5ql 3 574739 3762227 2022-08-04T13:16:15Z QueerEcofeminist 90504 QueerEcofeminist എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Umutanlas]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Zrkie62]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/Umutanlas|Umutanlas]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/Zrkie62|Zrkie62]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Zrkie62]] 0asaky943utqfrjx2je2cq0c68d5j4g 3 574740 3762228 2022-08-04T13:33:59Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Syndjoy | Syndjoy | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:33, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 6f8tt0d3w32atutkgxvecodtbwh3czv 3 574741 3762236 2022-08-04T14:06:13Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Beun50tonu | Beun50tonu | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 14:06, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 6wxmi381z2nfy7ackyr0ol7o8ql0to2 0 574742 3762239 2022-08-04T14:09:51Z Beun50tonu 164443 'അന്റാലിയ ഒരു പ്രവിശ്യയും തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരവുമാണ്. 2021 അവസാനത്തോടെ, പ്രവിശ്യയിലെ ജനസംഖ്യ 2,619,832 ആണ്.[3] തുർക്കിയിലെ "ടൂറിസത്തിന്റെ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki അന്റാലിയ ഒരു പ്രവിശ്യയും തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരവുമാണ്. 2021 അവസാനത്തോടെ, പ്രവിശ്യയിലെ ജനസംഖ്യ 2,619,832 ആണ്.[3] തുർക്കിയിലെ "ടൂറിസത്തിന്റെ തലസ്ഥാനം" ആയി ഇതിനെ കാണുന്നു.[4] നഗരത്തിന്റെ വിസ്തീർണ്ണം 20,177 km2 ആണ്.[5] പ്രവിശ്യയിൽ ഒരു കിലോമീറ്റർ 2 ന് 130 ആളുകളുണ്ട്. 2021 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 591,895 ആളുകളുള്ള കെപ്പസ് ആണ് ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ജില്ല. ഏറ്റവും കൂടുതൽ ജനസാന്ദ്രതയുള്ള ജില്ല മുരാട്പാസയാണ്, ഓരോ കിലോമീറ്ററിലും 5429 ആളുകൾ. 19 ജില്ലകളും മുനിസിപ്പാലിറ്റികളും ഉണ്ട്, ഈ മുനിസിപ്പാലിറ്റികളിൽ ആകെ 914 അയൽപക്കങ്ങൾ. ഇത് പൂർണ്ണമായും മെഡിറ്ററേനിയൻ മേഖലയുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, അന്റാലിയ ഉൾക്കടലിനും പടിഞ്ഞാറൻ ടോറസ് പർവതനിരകൾക്കും ഇടയിലാണ് ഇത് സ്ഥാപിച്ചത്. വിസ്തൃതിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ തുർക്കിയിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ പ്രവിശ്യയാണിത്.[6] തെക്ക് മെഡിറ്ററേനിയൻ, പടിഞ്ഞാറ് മുഗ്ല, വടക്ക് ബർദൂർ, ഇസ്പാർട്ട, വടക്കുകിഴക്ക് കോനിയ, കിഴക്ക് കരമാൻ, മെർസിൻ എന്നിവയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അനുകൂലമായ കാലാവസ്ഥയും വിനോദസഞ്ചാര പ്രവർത്തനങ്ങളും കാരണം 1980 ന് ശേഷം അന്റാലിയ നഗരം അതിവേഗം വികസിച്ചു, ഇതിന് സമാന്തരമായി, ഈ നഗരം ഇന്ന് തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരമായി മാറിയിരിക്കുന്നു.[7] അന്റാലിയയിലെ സാമ്പത്തിക ജീവിതം പ്രധാനമായും വ്യാപാരം, കൃഷി, ടൂറിസം എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. അന്റാലിയ പ്രവിശ്യയുടെ പരിധിയിൽ വരുന്ന പ്രദേശം ചരിത്രാതീത കാലം മുതൽ ഇന്നുവരെ നിരവധി നാഗരികതകൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്, തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും പുരാതന നഗരങ്ങളുള്ള പ്രവിശ്യയാണിത്.[8] ലൈസിയൻ, ലിഡിയൻ, പാംഫിലിയൻ, പെർഗമൺ, റോമാ, ബൈസന്റൈൻസ്, സെൽജുക് രാജവംശം, ഓട്ടോമൻ, ഒടുവിൽ റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് തുർക്കി എന്നിവരുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്ന അന്റാലിയ ഈ നാഗരികതകളിലൊന്നും തലസ്ഥാനമായിരുന്നില്ല. qlz4unp68j1zoti2cjjun6c13b39nhr 3762240 3762239 2022-08-04T14:10:37Z Beun50tonu 164443 wikitext text/x-wiki [[അന്റാലിയ പ്രവിശ്യ|അന്റാലിയ]] ഒരു പ്രവിശ്യയും തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരവുമാണ്. 2021 അവസാനത്തോടെ, പ്രവിശ്യയിലെ ജനസംഖ്യ 2,619,832 ആണ്.[3] തുർക്കിയിലെ "ടൂറിസത്തിന്റെ തലസ്ഥാനം" ആയി ഇതിനെ കാണുന്നു.[4] നഗരത്തിന്റെ വിസ്തീർണ്ണം 20,177 km2 ആണ്.[5] പ്രവിശ്യയിൽ ഒരു കിലോമീറ്റർ 2 ന് 130 ആളുകളുണ്ട്. 2021 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 591,895 ആളുകളുള്ള കെപ്പസ് ആണ് ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ജില്ല. ഏറ്റവും കൂടുതൽ ജനസാന്ദ്രതയുള്ള ജില്ല മുരാട്പാസയാണ്, ഓരോ കിലോമീറ്ററിലും 5429 ആളുകൾ. 19 ജില്ലകളും മുനിസിപ്പാലിറ്റികളും ഉണ്ട്, ഈ മുനിസിപ്പാലിറ്റികളിൽ ആകെ 914 അയൽപക്കങ്ങൾ. ഇത് പൂർണ്ണമായും മെഡിറ്ററേനിയൻ മേഖലയുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, അന്റാലിയ ഉൾക്കടലിനും പടിഞ്ഞാറൻ ടോറസ് പർവതനിരകൾക്കും ഇടയിലാണ് ഇത് സ്ഥാപിച്ചത്. വിസ്തൃതിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ തുർക്കിയിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ പ്രവിശ്യയാണിത്.[6] തെക്ക് മെഡിറ്ററേനിയൻ, പടിഞ്ഞാറ് മുഗ്ല, വടക്ക് ബർദൂർ, ഇസ്പാർട്ട, വടക്കുകിഴക്ക് കോനിയ, കിഴക്ക് കരമാൻ, മെർസിൻ എന്നിവയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അനുകൂലമായ കാലാവസ്ഥയും വിനോദസഞ്ചാര പ്രവർത്തനങ്ങളും കാരണം 1980 ന് ശേഷം അന്റാലിയ നഗരം അതിവേഗം വികസിച്ചു, ഇതിന് സമാന്തരമായി, ഈ നഗരം ഇന്ന് തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരമായി മാറിയിരിക്കുന്നു.[7] അന്റാലിയയിലെ സാമ്പത്തിക ജീവിതം പ്രധാനമായും വ്യാപാരം, കൃഷി, ടൂറിസം എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. [https://beun50tonu.com/antalya-da-gezilecek-yerler/ അന്റാലിയ] പ്രവിശ്യയുടെ പരിധിയിൽ വരുന്ന പ്രദേശം ചരിത്രാതീത കാലം മുതൽ ഇന്നുവരെ നിരവധി നാഗരികതകൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്, തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും പുരാതന നഗരങ്ങളുള്ള പ്രവിശ്യയാണിത്.[8] ലൈസിയൻ, ലിഡിയൻ, പാംഫിലിയൻ, പെർഗമൺ, റോമാ, ബൈസന്റൈൻസ്, സെൽജുക് രാജവംശം, ഓട്ടോമൻ, ഒടുവിൽ റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് തുർക്കി എന്നിവരുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്ന അന്റാലിയ ഈ നാഗരികതകളിലൊന്നും തലസ്ഥാനമായിരുന്നില്ല. 8yey9c7zac05cx0xi24c46puo7hbi2l 3762264 3762240 2022-08-04T17:40:28Z Akbarali 17542 wikitext text/x-wiki [[അന്റാലിയ പ്രവിശ്യ|അന്റാലിയ]] ഒരു പ്രവിശ്യയും തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരവുമാണ്. 2021 അവസാനത്തോടെ, ഈ പ്രവിശ്യയിലെ ജനസംഖ്യ 2,619,832 ആണ്.[3] തുർക്കിയിലെ "ടൂറിസത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായി" ഇതിനെ പരിഗണിക്കുന്നു.[4] നഗരത്തിന്റെ വിസ്തീർണ്ണം 20,177 km2 ആണ്.[5] പ്രവിശ്യയിൽ ഒരു കിലോമീറ്റർ 2 ന് 130 ആളുകളുണ്ട്. 2021 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 591,895 ആളുകളുള്ള കെപ്പസ് ആണ് ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ജില്ല. ഏറ്റവും കൂടുതൽ ജനസാന്ദ്രതയുള്ള ജില്ല മുരാട്പാസയാണ്, ഓരോ കിലോമീറ്ററിലും 5429 ആളുകൾ. 19 ജില്ലകളും മുനിസിപ്പാലിറ്റികളും ഉണ്ട്, ഈ മുനിസിപ്പാലിറ്റികളിൽ ആകെ 914 അയൽപക്കങ്ങൾ. ഇത് പൂർണ്ണമായും മെഡിറ്ററേനിയൻ മേഖലയുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, അന്റാലിയ ഉൾക്കടലിനും പടിഞ്ഞാറൻ ടോറസ് പർവതനിരകൾക്കും ഇടയിലാണ് ഇത് സ്ഥാപിച്ചത്. വിസ്തൃതിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ തുർക്കിയിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ പ്രവിശ്യയാണിത്.[6] തെക്ക് മെഡിറ്ററേനിയൻ, പടിഞ്ഞാറ് മുഗ്ല, വടക്ക് ബർദൂർ, ഇസ്പാർട്ട, വടക്കുകിഴക്ക് കോനിയ, കിഴക്ക് കരമാൻ, മെർസിൻ എന്നിവയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അനുകൂലമായ കാലാവസ്ഥയും വിനോദസഞ്ചാര പ്രവർത്തനങ്ങളും കാരണം 1980 ന് ശേഷം അന്റാലിയ നഗരം അതിവേഗം വികസിച്ചു, ഇതിന് സമാന്തരമായി, ഈ നഗരം ഇന്ന് തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരമായി മാറിയിരിക്കുന്നു.[7] അന്റാലിയയിലെ സാമ്പത്തിക ജീവിതം പ്രധാനമായും വ്യാപാരം, കൃഷി, ടൂറിസം എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. [https://beun50tonu.com/antalya-da-gezilecek-yerler/ അന്റാലിയ] പ്രവിശ്യയുടെ പരിധിയിൽ വരുന്ന പ്രദേശം ചരിത്രാതീത കാലം മുതൽ ഇന്നുവരെ നിരവധി നാഗരികതകൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്, തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും പുരാതന നഗരങ്ങളുള്ള പ്രവിശ്യയാണിത്.[8] ലൈസിയൻ, ലിഡിയൻ, പാംഫിലിയൻ, പെർഗമൺ, റോമാ, ബൈസന്റൈൻസ്, സെൽജുക് രാജവംശം, ഓട്ടോമൻ, ഒടുവിൽ റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് തുർക്കി എന്നിവരുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്ന അന്റാലിയ ഈ നാഗരികതകളിലൊന്നും തലസ്ഥാനമായിരുന്നില്ല. hqgjybzgcrujkh64mhdiznt1lwnbids 3762282 3762264 2022-08-05T00:27:01Z Ajeeshkumar4u 108239 [[അന്തല്യ]] എന്ന താൾ [[അൻ്റാലിയ]] എന്ന തലക്കെട്ടിലേയ്ക്ക് തിരിച്ചുവിടലില്ലാതെ Ajeeshkumar4u മാറ്റി: തലക്കെട്ടിലെ അക്ഷരത്തെറ്റ് wikitext text/x-wiki [[അന്റാലിയ പ്രവിശ്യ|അന്റാലിയ]] ഒരു പ്രവിശ്യയും തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരവുമാണ്. 2021 അവസാനത്തോടെ, ഈ പ്രവിശ്യയിലെ ജനസംഖ്യ 2,619,832 ആണ്.[3] തുർക്കിയിലെ "ടൂറിസത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായി" ഇതിനെ പരിഗണിക്കുന്നു.[4] നഗരത്തിന്റെ വിസ്തീർണ്ണം 20,177 km2 ആണ്.[5] പ്രവിശ്യയിൽ ഒരു കിലോമീറ്റർ 2 ന് 130 ആളുകളുണ്ട്. 2021 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 591,895 ആളുകളുള്ള കെപ്പസ് ആണ് ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ജില്ല. ഏറ്റവും കൂടുതൽ ജനസാന്ദ്രതയുള്ള ജില്ല മുരാട്പാസയാണ്, ഓരോ കിലോമീറ്ററിലും 5429 ആളുകൾ. 19 ജില്ലകളും മുനിസിപ്പാലിറ്റികളും ഉണ്ട്, ഈ മുനിസിപ്പാലിറ്റികളിൽ ആകെ 914 അയൽപക്കങ്ങൾ. ഇത് പൂർണ്ണമായും മെഡിറ്ററേനിയൻ മേഖലയുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, അന്റാലിയ ഉൾക്കടലിനും പടിഞ്ഞാറൻ ടോറസ് പർവതനിരകൾക്കും ഇടയിലാണ് ഇത് സ്ഥാപിച്ചത്. വിസ്തൃതിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ തുർക്കിയിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ പ്രവിശ്യയാണിത്.[6] തെക്ക് മെഡിറ്ററേനിയൻ, പടിഞ്ഞാറ് മുഗ്ല, വടക്ക് ബർദൂർ, ഇസ്പാർട്ട, വടക്കുകിഴക്ക് കോനിയ, കിഴക്ക് കരമാൻ, മെർസിൻ എന്നിവയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അനുകൂലമായ കാലാവസ്ഥയും വിനോദസഞ്ചാര പ്രവർത്തനങ്ങളും കാരണം 1980 ന് ശേഷം അന്റാലിയ നഗരം അതിവേഗം വികസിച്ചു, ഇതിന് സമാന്തരമായി, ഈ നഗരം ഇന്ന് തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരമായി മാറിയിരിക്കുന്നു.[7] അന്റാലിയയിലെ സാമ്പത്തിക ജീവിതം പ്രധാനമായും വ്യാപാരം, കൃഷി, ടൂറിസം എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. [https://beun50tonu.com/antalya-da-gezilecek-yerler/ അന്റാലിയ] പ്രവിശ്യയുടെ പരിധിയിൽ വരുന്ന പ്രദേശം ചരിത്രാതീത കാലം മുതൽ ഇന്നുവരെ നിരവധി നാഗരികതകൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്, തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും പുരാതന നഗരങ്ങളുള്ള പ്രവിശ്യയാണിത്.[8] ലൈസിയൻ, ലിഡിയൻ, പാംഫിലിയൻ, പെർഗമൺ, റോമാ, ബൈസന്റൈൻസ്, സെൽജുക് രാജവംശം, ഓട്ടോമൻ, ഒടുവിൽ റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് തുർക്കി എന്നിവരുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്ന അന്റാലിയ ഈ നാഗരികതകളിലൊന്നും തലസ്ഥാനമായിരുന്നില്ല. hqgjybzgcrujkh64mhdiznt1lwnbids 3762283 3762282 2022-08-05T00:30:03Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{unreferenced}} [[അന്റാലിയ പ്രവിശ്യ]]യുടെ തലസ്ഥാനവും [[തുർക്കി]]യിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരവുമാണ് '''അന്റാലിയ'''. 2021 അവസാനത്തോടെ, ഈ പ്രവിശ്യയിലെ ജനസംഖ്യ 2,619,832 ആണ്. തുർക്കിയിലെ "ടൂറിസത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായി" ഇതിനെ പരിഗണിക്കുന്നു. നഗരത്തിന്റെ വിസ്തീർണ്ണം 20,177 km2 ആണ്. പ്രവിശ്യയിൽ ഒരു കിലോമീറ്റർ 2 ന് 130 ആളുകളുണ്ട്. 2021 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 591,895 ആളുകളുള്ള കെപ്പസ് ആണ് ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ജില്ല. ഏറ്റവും കൂടുതൽ ജനസാന്ദ്രതയുള്ള ജില്ല മുരാട്പാസയാണ്, ഓരോ കിലോമീറ്ററിലും 5429 ആളുകൾ. 19 ജില്ലകളും മുനിസിപ്പാലിറ്റികളും ഉണ്ട്, ഈ മുനിസിപ്പാലിറ്റികളിൽ ആകെ 914 അയൽപക്കങ്ങൾ. ഇത് പൂർണ്ണമായും മെഡിറ്ററേനിയൻ മേഖലയുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, അന്റാലിയ ഉൾക്കടലിനും പടിഞ്ഞാറൻ ടോറസ് പർവതനിരകൾക്കും ഇടയിലാണ് ഇത് സ്ഥാപിച്ചത്. വിസ്തൃതിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ തുർക്കിയിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ പ്രവിശ്യയാണിത്. തെക്ക് മെഡിറ്ററേനിയൻ, പടിഞ്ഞാറ് മുഗ്ല, വടക്ക് ബർദൂർ, ഇസ്പാർട്ട, വടക്കുകിഴക്ക് കോനിയ, കിഴക്ക് കരമാൻ, മെർസിൻ എന്നിവയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അനുകൂലമായ കാലാവസ്ഥയും വിനോദസഞ്ചാര പ്രവർത്തനങ്ങളും കാരണം 1980 ന് ശേഷം അന്റാലിയ നഗരം അതിവേഗം വികസിച്ചു, ഇതിന് സമാന്തരമായി, ഈ നഗരം ഇന്ന് തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള അഞ്ചാമത്തെ നഗരമായി മാറിയിരിക്കുന്നു. അന്റാലിയയിലെ സാമ്പത്തിക ജീവിതം പ്രധാനമായും വ്യാപാരം, കൃഷി, ടൂറിസം എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. അന്റാലിയ പ്രവിശ്യയുടെ പരിധിയിൽ വരുന്ന പ്രദേശം ചരിത്രാതീത കാലം മുതൽ ഇന്നുവരെ നിരവധി നാഗരികതകൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്, തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും പുരാതന നഗരങ്ങളുള്ള പ്രവിശ്യയാണിത്. ലൈസിയൻ, ലിഡിയൻ, പാംഫിലിയൻ, പെർഗമൺ, റോമാ, ബൈസന്റൈൻസ്, സെൽജുക് രാജവംശം, ഓട്ടോമൻ, ഒടുവിൽ റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് തുർക്കി എന്നിവരുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്ന അന്റാലിയ ഈ നാഗരികതകളിലൊന്നും തലസ്ഥാനമായിരുന്നില്ല. n6xhy930w1310ia3p05kkqzoektd1bh 3 574743 3762242 2022-08-04T14:18:28Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Layanamalu | Layanamalu | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 14:18, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) m72qpqw6ww4krhcqnii94a70tdseg48 3 574744 3762246 2022-08-04T14:32:18Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Evan Sebastian | Evan Sebastian | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 14:32, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) qpyarmhij6ubiw4nz62rds1wcsgy314 3 574746 3762251 2022-08-04T15:05:34Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: MicktoonsPlonking | MicktoonsPlonking | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 15:05, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) d0jcuis53a17dgg885vga73alyswz0a 3 574747 3762257 2022-08-04T15:40:33Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: TomeHale | TomeHale | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 15:40, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) aitjhtp87famaelm8n63x1ajpdflwmv 3 574748 3762265 2022-08-04T17:41:57Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Ashfakkoralayi | Ashfakkoralayi | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 17:41, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) n8auh0779i6p69n853la7dgrwyg7x5z 3 574750 3762270 2022-08-04T19:32:36Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: VarunRajendran | VarunRajendran | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 19:32, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 6mvvj709k01bsrn5lai4z6nb0v5j8n0 3 574751 3762272 2022-08-04T21:00:51Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Paepaok | Paepaok | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 21:00, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 7bc13wme9ymm3zl4kvb2ndwdyxk8n3b 0 574752 3762292 2022-08-05T03:37:17Z Pradeep717 21687 '{{Infobox mountain | name = കോരീഗഡ് | other_name = | photo = Korigad from Lonavla.JPG | photo_caption = കോരീഗഡ്, ലോണവാലയിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം | elevation_m = 923 | elevation_ref = | prominence_m = | prominence_ref = | map = Maharashtra | map_caption = Location of Korigad fort in Maharashtra | map_size = 300 | label_position = right | listing...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Infobox mountain | name = കോരീഗഡ് | other_name = | photo = Korigad from Lonavla.JPG | photo_caption = കോരീഗഡ്, ലോണവാലയിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം | elevation_m = 923 | elevation_ref = | prominence_m = | prominence_ref = | map = Maharashtra | map_caption = Location of Korigad fort in Maharashtra | map_size = 300 | label_position = right | listing = | translation = | language = [[മറാഠി]] | location = [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[ഇന്ത്യ]] | range = [[പശ്ചിമഘട്ടം]] | coordinates = {{coord|18|37|13|N|73|23|08|E|type:mountain_region:IN_scale:100000|format=dms|display=inline,title}} | range_coordinates = | coordinates_ref = | topo = | type = | age = | first_ascent = | easiest_route = മലകയറ്റം }} [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] [[പൂനെ ജില്ല|പൂനെ ജില്ലയിൽ]] ലോണാവാലയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 20 കിലോമീറ്റർ (12 മൈൽ) തെക്കായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു കോട്ടയാണ് കോരീഗഡ് . കോരായ്ഗഡ്, കുംവാരിഗഡ് എന്ന പേരുകളിലും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിന്റെ പഴക്കം കൃത്യമായി അറിയില്ലെങ്കിലും എ.ഡി. 1500 നു മുമ്പ് പണികഴിച്ചതായിരിക്കാമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 923 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് ഈ കോട്ട നിൽക്കുന്നത്. <ref>{{cite web|url=http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |title=Friends of Forts |access-date=2009-02-01 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090405125744/http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |archive-date=2009-04-05 }}</ref> ആംബിവാലി എന്ന ആസൂത്രിത ടൗൺഷിപ്പ് ഈ കോട്ടയുടെ മലയടിവാരത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കോട്ടയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം ഒരു കിലോമീറ്റർ (0.62 മൈൽ) ദൂരെയുള്ള പേത്ത് ഷാപൂർ ആണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള ഗ്രാമം. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/travel/destinations/this-monsoon-do-not-miss-the-korigad-trek-in-maharashtra/as69955671.cms|title = This monsoon, do not miss the Korigad trek in Maharashtra|website = [[The Times of India]]}}</ref><ref>Trek to Korigad:https://www.mid-day.com/articles/trek-to-korigad/21222169</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} edkpl6umxx7n8o6qpwvq3n731ph9icx 3762293 3762292 2022-08-05T03:38:11Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{Infobox mountain | name = കോരീഗഡ് | other_name = | photo = Korigad from Lonavla.JPG | photo_caption = കോരീഗഡ്, ലോണവാലയിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം | elevation_m = 923 | elevation_ref = | prominence_m = | prominence_ref = | map = Maharashtra | map_caption = Location of Korigad fort in Maharashtra | map_size = 300 | label_position = right | listing = | translation = | language = [[മറാഠി]] | location = [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[ഇന്ത്യ]] | range = [[പശ്ചിമഘട്ടം]] | coordinates = {{coord|18|37|13|N|73|23|08|E|type:mountain_region:IN_scale:100000|format=dms|display=inline,title}} | range_coordinates = | coordinates_ref = | topo = | type = | age = | first_ascent = | easiest_route = മലകയറ്റം }} [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] [[പൂനെ ജില്ല|പൂനെ ജില്ലയിൽ]] ലോണാവാലയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 20 കിലോമീറ്റർ (12 മൈൽ) തെക്കായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു കോട്ടയാണ് കോരീഗഡ് . കോരായ്ഗഡ്, കുംവാരിഗഡ് എന്ന പേരുകളിലും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിന്റെ പഴക്കം കൃത്യമായി അറിയില്ലെങ്കിലും എ.ഡി. 1500 നു മുമ്പ് പണികഴിച്ചതായിരിക്കാമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 923 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് ഈ കോട്ട നിൽക്കുന്നത്. <ref>{{cite web|url=http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |title=Friends of Forts |access-date=2009-02-01 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090405125744/http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |archive-date=2009-04-05 }}</ref> ആംബിവാലി എന്ന ആസൂത്രിത ടൗൺഷിപ്പ് ഈ കോട്ടയുടെ മലയടിവാരത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കോട്ടയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം ഒരു കിലോമീറ്റർ (0.62 മൈൽ) ദൂരെയുള്ള പേഠ്ഷാപൂർ ആണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള ഗ്രാമം. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/travel/destinations/this-monsoon-do-not-miss-the-korigad-trek-in-maharashtra/as69955671.cms|title = This monsoon, do not miss the Korigad trek in Maharashtra|website = [[The Times of India]]}}</ref><ref>Trek to Korigad:https://www.mid-day.com/articles/trek-to-korigad/21222169</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} hfij1hpgt76s7lo9bovzviwlbpv1mqo 3762294 3762293 2022-08-05T03:40:07Z Pradeep717 21687 [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ കോട്ടകൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{Infobox mountain | name = കോരീഗഡ് | other_name = | photo = Korigad from Lonavla.JPG | photo_caption = കോരീഗഡ്, ലോണവാലയിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം | elevation_m = 923 | elevation_ref = | prominence_m = | prominence_ref = | map = Maharashtra | map_caption = Location of Korigad fort in Maharashtra | map_size = 300 | label_position = right | listing = | translation = | language = [[മറാഠി]] | location = [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[ഇന്ത്യ]] | range = [[പശ്ചിമഘട്ടം]] | coordinates = {{coord|18|37|13|N|73|23|08|E|type:mountain_region:IN_scale:100000|format=dms|display=inline,title}} | range_coordinates = | coordinates_ref = | topo = | type = | age = | first_ascent = | easiest_route = മലകയറ്റം }} [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] [[പൂനെ ജില്ല|പൂനെ ജില്ലയിൽ]] ലോണാവാലയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 20 കിലോമീറ്റർ (12 മൈൽ) തെക്കായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു കോട്ടയാണ് കോരീഗഡ് . കോരായ്ഗഡ്, കുംവാരിഗഡ് എന്ന പേരുകളിലും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിന്റെ പഴക്കം കൃത്യമായി അറിയില്ലെങ്കിലും എ.ഡി. 1500 നു മുമ്പ് പണികഴിച്ചതായിരിക്കാമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 923 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് ഈ കോട്ട നിൽക്കുന്നത്. <ref>{{cite web|url=http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |title=Friends of Forts |access-date=2009-02-01 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090405125744/http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |archive-date=2009-04-05 }}</ref> ആംബിവാലി എന്ന ആസൂത്രിത ടൗൺഷിപ്പ് ഈ കോട്ടയുടെ മലയടിവാരത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കോട്ടയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം ഒരു കിലോമീറ്റർ (0.62 മൈൽ) ദൂരെയുള്ള പേഠ്ഷാപൂർ ആണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള ഗ്രാമം. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/travel/destinations/this-monsoon-do-not-miss-the-korigad-trek-in-maharashtra/as69955671.cms|title = This monsoon, do not miss the Korigad trek in Maharashtra|website = [[The Times of India]]}}</ref><ref>Trek to Korigad:https://www.mid-day.com/articles/trek-to-korigad/21222169</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ കോട്ടകൾ]] 3ybwzerp40jgsjtxc9ji4hvdb46vp0b 3762295 3762294 2022-08-05T03:47:43Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{Infobox mountain | name = കോരീഗഡ് | other_name = | photo = Korigad from Lonavla.JPG | photo_caption = കോരീഗഡ്, ലോണവാലയിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം | elevation_m = 923 | elevation_ref = | prominence_m = | prominence_ref = | map = Maharashtra | map_caption = Location of Korigad fort in Maharashtra | map_size = 300 | label_position = right | listing = | translation = | language = [[മറാഠി]] | location = [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[ഇന്ത്യ]] | range = [[പശ്ചിമഘട്ടം]] | coordinates = {{coord|18|37|13|N|73|23|08|E|type:mountain_region:IN_scale:100000|format=dms|display=inline,title}} | range_coordinates = | coordinates_ref = | topo = | type = | age = | first_ascent = | easiest_route = മലകയറ്റം }} [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] [[പൂനെ ജില്ല|പൂനെ ജില്ലയിൽ]] ലോണാവാലയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 20 കിലോമീറ്റർ (12 മൈൽ) തെക്കായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു കോട്ടയാണ് കോരീഗഡ് . കോരായ്ഗഡ്, കുംവാരിഗഡ് എന്ന പേരുകളിലും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിന്റെ പഴക്കം കൃത്യമായി അറിയില്ലെങ്കിലും എ.ഡി. 1500 നു മുമ്പ് പണികഴിച്ചതായിരിക്കാമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 923 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് ഈ കോട്ട നിൽക്കുന്നത്. <ref>{{cite web|url=http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |title=Friends of Forts |access-date=2009-02-01 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090405125744/http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |archive-date=2009-04-05 }}</ref> ആംബിവാലി എന്ന ആസൂത്രിത ടൗൺഷിപ്പ് ഈ കോട്ടയുടെ മലയടിവാരത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കോട്ടയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം ഒരു കിലോമീറ്റർ (0.62 മൈൽ) ദൂരെയുള്ള പേഠ്ഷാപൂർ ആണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള ഗ്രാമം. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/travel/destinations/this-monsoon-do-not-miss-the-korigad-trek-in-maharashtra/as69955671.cms|title = This monsoon, do not miss the Korigad trek in Maharashtra|website = [[The Times of India]]}}</ref><ref>Trek to Korigad:https://www.mid-day.com/articles/trek-to-korigad/21222169</ref> ==ചരിത്രം== 1657-ൽ ലോഹഗഡ്, വിസാപൂർ, തുംഗ്, ടിക്കോണ എന്നീ കോട്ടകളോടൊപ്പം [[ശിവാജി|ഛത്രപതി ശിവാജി]] ഈ കോട്ട തന്റെ രാജ്യത്തിലേക്ക് ചേർത്തു. 1818 മാർച്ച് 11-ന് കേണൽ പ്രോതർ ഈ കോട്ട പിടിച്ചെടുക്കാൻ നീണ്ട ഉപരോധത്തോടെ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും വിജയിച്ചില്ല. ഒടുവിൽ മാർച്ച് 14-ന്, കോട്ടയിലെ വെടിമരുന്ന് ശാലയിൽ പീരങ്കി ഉപയോഗിച്ച് സ്ഫോടനമുണ്ടാക്കി അദ്ദേഹം ഈ കോട്ട പിടിച്ചെടുക്കുകയും അങ്ങനെ ഇത് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകളിലെത്തുകയും ചെയ്തു. <ref name="trek"/> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ കോട്ടകൾ]] 0vo0uv4mnq155x9d2s5tij4e6ipg8e2 3762296 3762295 2022-08-05T03:48:59Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{Infobox mountain | name = കോരീഗഡ് | other_name = | photo = Korigad from Lonavla.JPG | photo_caption = കോരീഗഡ്, ലോണവാലയിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം | elevation_m = 923 | elevation_ref = | prominence_m = | prominence_ref = | map = Maharashtra | map_caption = Location of Korigad fort in Maharashtra | map_size = 300 | label_position = right | listing = | translation = | language = [[മറാഠി]] | location = [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[ഇന്ത്യ]] | range = [[പശ്ചിമഘട്ടം]] | coordinates = {{coord|18|37|13|N|73|23|08|E|type:mountain_region:IN_scale:100000|format=dms|display=inline,title}} | range_coordinates = | coordinates_ref = | topo = | type = | age = | first_ascent = | easiest_route = മലകയറ്റം }} [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] [[പൂനെ ജില്ല|പൂനെ ജില്ലയിൽ]] ലോണാവാലയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 20 കിലോമീറ്റർ (12 മൈൽ) തെക്കായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു കോട്ടയാണ് കോരീഗഡ് . കോരായ്ഗഡ്, കുംവാരിഗഡ് എന്ന പേരുകളിലും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിന്റെ പഴക്കം കൃത്യമായി അറിയില്ലെങ്കിലും എ.ഡി. 1500 നു മുമ്പ് പണികഴിച്ചതായിരിക്കാമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 923 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് ഈ കോട്ട നിൽക്കുന്നത്. <ref>{{cite web|url=http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |title=Friends of Forts |access-date=2009-02-01 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090405125744/http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |archive-date=2009-04-05 }}</ref> ആംബിവാലി എന്ന ആസൂത്രിത ടൗൺഷിപ്പ് ഈ കോട്ടയുടെ മലയടിവാരത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കോട്ടയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം ഒരു കിലോമീറ്റർ (0.62 മൈൽ) ദൂരെയുള്ള പേഠ്ഷാപൂർ ആണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള ഗ്രാമം. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/travel/destinations/this-monsoon-do-not-miss-the-korigad-trek-in-maharashtra/as69955671.cms|title = This monsoon, do not miss the Korigad trek in Maharashtra|website = [[The Times of India]]}}</ref><ref>Trek to Korigad:https://www.mid-day.com/articles/trek-to-korigad/21222169</ref> ==ചരിത്രം== 1657-ൽ ലോഹഗഡ്, വിസാപൂർ, തുംഗ്, ടിക്കോണ എന്നീ കോട്ടകളോടൊപ്പം [[ശിവാജി|ഛത്രപതി ശിവാജി]] ഈ കോട്ട തന്റെ രാജ്യത്തിലേക്ക് ചേർത്തു. 1818 മാർച്ച് 11-ന് കേണൽ പ്രോതർ ഈ കോട്ട പിടിച്ചെടുക്കാൻ നീണ്ട ഉപരോധത്തോടെ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും വിജയിച്ചില്ല. ഒടുവിൽ മാർച്ച് 14-ന്, കോട്ടയിലെ വെടിമരുന്ന് ശാലയിൽ പീരങ്കി ഉപയോഗിച്ച് സ്ഫോടനമുണ്ടാക്കി അദ്ദേഹം ഈ കോട്ട പിടിച്ചെടുക്കുകയും അങ്ങനെ ഇത് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകളിലെത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name="trek">{{cite web|url=http://trekshitiz.com/EI/EI_DefaultGrade.asp?SearchValue=Easier&FortName=Korigad|title=Trekshitiz|access-date=2009-02-01}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ കോട്ടകൾ]] 5k7j2o8thu3qrj8p3ps99dtww7o4w3q 3762297 3762296 2022-08-05T03:54:25Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{Infobox mountain | name = കോരീഗഡ് | other_name = | photo = Korigad from Lonavla.JPG | photo_caption = കോരീഗഡ്, ലോണവാലയിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം | elevation_m = 923 | elevation_ref = | prominence_m = | prominence_ref = | map = Maharashtra | map_caption = Location of Korigad fort in Maharashtra | map_size = 300 | label_position = right | listing = | translation = | language = [[മറാഠി]] | location = [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[ഇന്ത്യ]] | range = [[പശ്ചിമഘട്ടം]] | coordinates = {{coord|18|37|13|N|73|23|08|E|type:mountain_region:IN_scale:100000|format=dms|display=inline,title}} | range_coordinates = | coordinates_ref = | topo = | type = | age = | first_ascent = | easiest_route = മലകയറ്റം }} [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] [[പൂനെ ജില്ല|പൂനെ ജില്ലയിൽ]] ലോണാവാലയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 20 കിലോമീറ്റർ (12 മൈൽ) തെക്കായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു കോട്ടയാണ് കോരീഗഡ് . കോരായ്ഗഡ്, കുംവാരിഗഡ് എന്ന പേരുകളിലും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിന്റെ പഴക്കം കൃത്യമായി അറിയില്ലെങ്കിലും എ.ഡി. 1500 നു മുമ്പ് പണികഴിച്ചതായിരിക്കാമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 923 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് ഈ കോട്ട നിൽക്കുന്നത്. <ref>{{cite web|url=http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |title=Friends of Forts |access-date=2009-02-01 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090405125744/http://www.fortsofsahyadri.friendsofforts.com/list_of_maharashtraforts.htm |archive-date=2009-04-05 }}</ref> ആംബിവാലി എന്ന ആസൂത്രിത ടൗൺഷിപ്പ് ഈ കോട്ടയുടെ മലയടിവാരത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കോട്ടയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം ഒരു കിലോമീറ്റർ (0.62 മൈൽ) ദൂരെയുള്ള പേഠ്ഷാപൂർ ആണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള ഗ്രാമം. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/travel/destinations/this-monsoon-do-not-miss-the-korigad-trek-in-maharashtra/as69955671.cms|title = This monsoon, do not miss the Korigad trek in Maharashtra|website = [[The Times of India]]}}</ref><ref>Trek to Korigad:https://www.mid-day.com/articles/trek-to-korigad/21222169</ref> ==ചരിത്രം== 1657-ൽ ലോഹഗഡ്, വിസാപൂർ, തുംഗ്, ടിക്കോണ എന്നീ കോട്ടകളോടൊപ്പം [[ശിവാജി|ഛത്രപതി ശിവാജി]] ഈ കോട്ട തന്റെ രാജ്യത്തിലേക്ക് ചേർത്തു. 1818 മാർച്ച് 11-ന് കേണൽ പ്രോതർ ഈ കോട്ട പിടിച്ചെടുക്കാൻ നീണ്ട ഉപരോധത്തോടെ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും വിജയിച്ചില്ല. ഒടുവിൽ മാർച്ച് 14-ന്, കോട്ടയിലെ വെടിമരുന്ന് ശാലയിൽ പീരങ്കി ഉപയോഗിച്ച് സ്ഫോടനമുണ്ടാക്കി അദ്ദേഹം ഈ കോട്ട പിടിച്ചെടുക്കുകയും അങ്ങനെ ഇത് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ കൈകളിലെത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name="trek">{{cite web|url=http://trekshitiz.com/EI/EI_DefaultGrade.asp?SearchValue=Easier&FortName=Korigad|title=Trekshitiz|access-date=2009-02-01}}</ref> ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 923 മീറ്റർ (3,028 അടി) ഉയരത്തിലും കോട്ടയുടെ അടിവാരത്തിൽ നിന്നും 200 മീറ്ററിലധികം (660 അടി) ഉയരത്തിലുമാണ് കോരീഗഡ് കോട്ട സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കിഴക്ക് ഭാഗത്തായി ആംബിവാലി പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട രണ്ട് കൃത്രിമ തടാകങ്ങളുണ്ട്. ഇവയിൽ നിന്നുള്ള ജലം മുൽഷി റിസർവോയറിലേക്ക് ഒഴുകുന്നു. കോട്ടയുടെ മുകളിലും രണ്ട് തടാകങ്ങളുണ്ട്. <ref name="book">{{cite book|last= Kohli|first=M.S.|title=Mountains of India: Tourism, Adventure and Pilgrimage|publisher=Indus Publishing|year=2004|pages=254|isbn=81-7387-135-3|url=https://books.google.com/books?id=GIs4zv17HHwC&q=korigad&pg=PA254|access-date=2009-01-31}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ കോട്ടകൾ]] brvmzdgatdrzc67e3y0dniuxt4u2vyu 3 574753 3762298 2022-08-05T04:33:21Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Asha jyoti | Asha jyoti | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 04:33, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) g9u9zpnys0he481l9exw9l83w9bc23r 0 574754 3762299 2022-08-05T05:08:09Z 49.205.32.26 '{{Infobox person | name = സോളാർ | image = 170923 마마무 14.jpg | landscape = | alt = | caption = | birth_name = കിം യോങ്-സൺ | birth_date = {{Birth date and age|1991|02|21}} | birth_place = [[ഗാങ്സിയോ-ഗു]], [[Seoul]], South Korea | occupation = {{hlist|Singer|songwriter|composer|telev...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = സോളാർ | image = 170923 마마무 14.jpg | landscape = | alt = | caption = | birth_name = കിം യോങ്-സൺ | birth_date = {{Birth date and age|1991|02|21}} | birth_place = [[ഗാങ്സിയോ-ഗു]], [[Seoul]], South Korea | occupation = {{hlist|Singer|songwriter|composer|television personality|youtuber|actress|musical actress}} | signature = Signature_de_solar.png | signature_alt = | module = {{Infobox musical artist|embed=yes | genre = [[K-pop]] | instrument = Vocals | years_active = 2014–present | label = [[RBW (company)|RBW]] | website = }} | module2 = {{Infobox korean name|child=yes|headercolor=transparent | hangul = {{linktext|김|용|선}} | hanja = {{linktext|金|容|仙}} | rr = Gim Yong-seon | mr = Kim Yongsŏn | hangulstage = {{linktext|솔|라}} | hanjastage = | rrstage = Sol-la | mrstage = Solla }} }} '''സോളാർ''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു ദക്ഷിണ കൊറിയൻ ഗായികയും, ഗാനരചയിതാവും ആണ് '''കിം യോങ്-സൺ'''. ഇവർ [[മാമാമൂ]] എന്ന ഗ്രൂപ്പിന്റെ നേതാവും പ്രധാന ഗായികയും ആണ്. [[വർഗ്ഗം:ദക്ഷിണ കൊറിയൻ ഗായികമാർ]] [[വർഗ്ഗം:മാമാമൂ അംഗങ്ങൾ]] mdipne839fdrp15ffhj1sb8232xvv6w 14 574755 3762300 2022-08-05T05:08:26Z 49.205.32.26 '.' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki . 6t9fg2gmch401ldtk8m7pyzz632ixbb 3 574756 3762308 2022-08-05T05:49:25Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: TheChunky | TheChunky | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:49, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 9973ad9soxcqip97u9gx3y72e34yax7 3 574757 3762312 2022-08-05T06:26:54Z QueerEcofeminist 90504 QueerEcofeminist എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pichnat Thong]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:RalvahKaset]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/Pichnat Thong|Pichnat Thong]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/RalvahKaset|RalvahKaset]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:RalvahKaset]] 5elpc45rwjnehpx4fenbhbwhoub5et3 3 574758 3762318 2022-08-05T07:16:05Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: മൈക്കിൾ. പി.ജെ. | മൈക്കിൾ. പി.ജെ. | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:16, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) tb3imzknfgez3i7q17s7c1749pknox0 3 574759 3762320 2022-08-05T07:27:28Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: SADIQ SAJID | SADIQ SAJID | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:27, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 2dqqvh6ncsvelntuovojyx5uujoe16b 3 574760 3762322 2022-08-05T07:39:32Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Polyglot Lady | Polyglot Lady | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:39, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 9je2w9dktptleijm87wha9cqp83uda9 0 574761 3762323 2022-08-05T07:40:08Z Polyglot Lady 164455 "[[:eo:Special:Redirect/revision/7628859|Uzanto:Everybuckwheat/Building Your Field of Dreams 2]]" എന്ന താൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്. wikitext text/x-wiki {{Infobox book|isbn=9780553378146|oclc=869497886}} '''''ബിൽഡിംഗ് യുവർ ഫീൽഡ് ഓഫ് ഡ്രീംസ്''''' (1996) ആണ് മേരി മോറിസിയുടെ ആദ്യ പുസ്തകം. പുസ്തകത്തിൽ, മോറിസ്സി തന്റെ വ്യക്തിപരമായ ചരിത്രം ചർച്ച ചെയ്യുകയും വായനക്കാർക്ക് ആത്മസാക്ഷാത്കാരത്തിന്റെ വിഭാഗത്തിൽ പ്രായോഗിക മാർഗനിർദേശം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു <ref name=":9"> Morrissey, Mary Manin (1996). Building Your Field of Dreams. Bantam Books. pp. 205–210. ISBN 978-0-553-10214-7. https://books.google.com/books?id=LcPWv2lfID8C as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0-553-10214-7 </ref> പുസ്തകത്തിന്റെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തിന് ശേഷം, മാഗസിൻ ''പബ്ലിഷേഴ്‌സ് വീക്ക്‌ലി'' മോറിസ്സിയുടെ ആത്മാർത്ഥതയെ "ആളുകളെ തിരിച്ചറിയാൻ സഹായിക്കുന്നതിനുള്ള അവളുടെ ആഗ്രഹം ശ്രദ്ധിച്ചു. സ്വപ്‌നങ്ങൾ" <ref name=":9" /> സ്വയം -വികസന സമൂഹം ഈ പുസ്തകം സ്വീകരിച്ചു, വെയ്ൻ ഡയർ എഴുതിയത് "വെളിച്ചം നിറഞ്ഞതാണ്" എന്നാണ്. <ref name=":12"> "Religion Book Review: Building Your Field of Dreams". Publishers Weekly. July 1996. Retrieved 2021-10-02. https://www.publishersweekly.com/978-0-553-10214-7 </ref> ഈ പുസ്തകം ജനപ്രിയമാവുകയും <ref name=":10"> "New Thought by Mary Manin Morrissey: 9781585421428 | PenguinRandomHouse.com: Books". https://www.penguinrandomhouse.com/books/288681/new-thought-by-mary-manin-morrissey/ </ref> യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ പല പഠന ഗ്രൂപ്പുകളിലും പഠനോപകരണമായി ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്തു. <ref name=":1">See ''[[The Kansas City Star]]'', 23 May 1998, Page 61, "Rev. Mary Omwake Speaking Using The Book 'Building Your Field of Dreams'"</ref> <ref name=":2">Mary Morrissey: Fulfilling Your Dreams, ''[[Los Angeles Times|The Los Angeles Times]],'' 6 Nov 1997, Page 24</ref> <ref name=":3">"An Adventure in Spirit", [[The Kansas City Star|''The Kansas City Star'']], 2 May 1998, Page 63</ref> ആദ്യ പതിപ്പിന് ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, പുസ്തകം ഒരു "മെറ്റാഫിസിക്കൽ ക്ലാസിക്" ആയിത്തീർന്നു <ref name=":4"> Douglas-Smith, Pam. "Living End: Cultivating Blessings". Peninsula Daily News Magazine: Living on the Peninsula. September 2016: 38. </ref> കൂടാതെ മാനുഷിക ശേഷിയുടെ വിഭാഗത്തിൽ ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന വായനാ ലിസ്റ്റുകളിൽ നിരവധി തവണ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുകയും ചെയ്തു <ref name=":5"> Lamothe, Denise (2002). The Taming of the Chew: A Holistic Guide to Stopping Compulsive Eating. Penguin. pp. Reading List Section. ISBN 978-1-4406-5101-4. https://books.google.com/books?id=I_43SDENrk4C&dq=%22mary+manin+Morrissey%22&pg=PT145 as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-4406-5101-4 </ref> <ref name=":21"> Jones, Dennis Merritt (2008). The Art of Being: 101 Ways to Practice Purpose in Your Life. Penguin. ISBN 978-1-4406-3575-5. https://books.google.com/books?id=XOy9jODD3IYC&dq=Mary+manin+morrissey+1949&pg=PT226 as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-4406-3575-5 </ref> <ref name=":6"> M.S, Tess Keehn (2015-11-19). Alchemical Inheritance: Embracing What Is, Manifesting What Becomes. Balboa Press. ISBN 978-1-5043-4347-3. https://books.google.com/books?id=Z2cTCwAAQBAJ&dq=%22Building+Your+Field+of+Dreams%22&pg=PT130 as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-5043-4347-3 </ref> <ref name=":7"> PhD, Sage Bennet (2010). Wisdom Walk: Nine Practices for Creating Peace and Balance from the World's Spiritual Traditions. New World Library. pp. Chapter 8. ISBN 978-1-57731-822-4. https://books.google.com/books?id=dsVgpaNKRNUC&dq=%22Building+Your+Field+of+Dreams%22&pg=PT198 as well as https://en.wikipedia.org/wiki/New_World_Library and https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-57731-822-4 </ref> അതിന്റെ സ്പാനിഷ് പതിപ്പ് പരിഗണിക്കപ്പെട്ടു. പുസ്തകം പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് 25 വർഷത്തിനുശേഷം ആത്മീയതയെക്കുറിച്ചുള്ള മികച്ച പുസ്തകങ്ങളിൽ ഒന്നായി. <ref name=":8"> "10 libros que conseguirán que tu vida sea como tú siempre quisiste". elconfidencial.com (in Spanish). 2016-07-09. Retrieved 2021-10-02. https://www.elconfidencial.com/alma-corazon-vida/2016-07-09/libros-exito-en-la-vida_1230079/ </ref> <ref name=":11"> F, J. (2019-05-24). "Diez libros que conseguirán que tu vida sea como soñaste". Levante-EMV (in Spanish). Retrieved 2021-10-02. https://www.levante-emv.com/cultura/2019/05/24/diez-libros-conseguiran-vida-sea-13978319.html </ref> മറ്റ് കാര്യങ്ങളിൽ, പുസ്തകം പുതിയ ചിന്തയെ നവീകരിച്ചു, കാരണം അത് ക്രിയേറ്റീവ് വിഷ്വലൈസേഷൻ എന്ന ആശയം കൂടുതൽ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു: പോസിറ്റീവ് മാനസിക ചിത്രങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള പരിശീലനം. <ref name=":13"> Morrissey, Mary Manin (1996). Building Your Field of Dreams. Bantam Books. pp. 205–210. ISBN 978-0-553-10214-7. </ref> <ref> "Religion Book Review: Building Your Field of Dreams". Publishers Weekly. July 1996. Retrieved 2021-10-02. https://www.publishersweekly.com/978-0-553-10214-7 </ref> == ഉള്ളടക്കം == ''ബിൽഡിംഗ് യുവർ ഫീൽഡ് ഓഫ് ഡ്രീംസ്'' 1996-ൽ റാൻഡം ഹൗസ് കമ്പനിയായ ബാന്റം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 17 വയസ്സ് മാത്രം പ്രായമുള്ള ഒരു കൗമാരക്കാരിയായ അമ്മയെന്ന നിലയിൽ മോറിസിയുടെ പ്രശ്‌നങ്ങൾ പുസ്തകം വിവരിക്കുന്നു, ഒപ്പം അവളുടെ സ്വയം തിരിച്ചറിവ് പ്രക്രിയയെ വിവരിക്കുന്നു. <ref name=":9"> Morrissey, Mary Manin (1996). Building Your Field of Dreams. Bantam Books. pp. 205–210. ISBN 978-0-553-10214-7. https://books.google.com/books?id=LcPWv2lfID8C as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0-553-10214-7 </ref> ഒരു കൗമാരക്കാരിയായ അമ്മയെന്ന നിലയിൽ അവളുടെ സാധ്യതയില്ലാത്ത തുടക്കങ്ങളിൽ നിന്ന് ഒരു സമൂഹം സൃഷ്ടിക്കുക എന്ന മോറിസിയുടെ സ്വപ്നത്തിന്റെ പൂർത്തീകരണം ഈ പുസ്തകം രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. സ്വയം പരിശീലനത്തിനുള്ള ഒരു ഘട്ടം ഘട്ടമായുള്ള രീതി പുസ്തകം വിവരിക്കുന്നു. ദശാംശം കൊടുക്കുന്നതിനെ കുറിച്ചും അവൾ ചർച്ച ചെയ്യുന്നു. <ref name=":9"> Morrissey, Mary Manin (1996). Building Your Field of Dreams. Bantam Books. pp. 205–210. ISBN 978-0-553-10214-7. https://books.google.com/books?id=LcPWv2lfID8C as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0-553-10214-7 </ref> മാനസികവും വൈകാരികവുമായ അവസ്ഥകളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ സ്വപ്ന നിർമ്മാണം പുസ്തകം ചർച്ച ചെയ്യുന്നു. ജീവിത സംതൃപ്തിയുടെയും ക്ഷേമത്തിന്റെയും ആശയങ്ങൾ രചയിതാവ് ചർച്ച ചെയ്യുന്നു. <ref> Morrissey, Mary Manin (1997). Building Your Field of Dreams. Random House Publishing Group. p. 288. ISBN 978-0-553-37814-6. https://books.google.com/books?id=u8HcVh2CZMMC&q=%22field+of+dreams%22+%22morrissey%22 </ref> പ്രത്യേകമായി, മോറിസ്സി ക്രിയേറ്റീവ് ഇമേജറിയുടെ പരിശീലനത്തെ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നു: പോസിറ്റീവും സന്തോഷകരവുമായ മാനസിക ചിത്രങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള പരിശീലനം. <ref name=":13"> Morrissey, Mary Manin (1996). Building Your Field of Dreams. Bantam Books. pp. 205–210. ISBN 978-0-553-10214-7. </ref> == വിമർശനം == മാഗസിൻ ''പബ്ലിഷേഴ്‌സ് വീക്കിലി'' പുസ്തകത്തെ വിമർശിച്ചു, മേരി മോറിസ്സി "പലപ്പോഴും ആത്മീയ ക്ലീഷേകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു" <ref name=":9"> Morrissey, Mary Manin (1996). Building Your Field of Dreams. Bantam Books. pp. 205–210. ISBN 978-0-553-10214-7. https://books.google.com/books?id=LcPWv2lfID8C as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0-553-10214-7 </ref> എന്നിരുന്നാലും, "ആളുകളുടെ സ്വപ്നങ്ങൾ സാക്ഷാത്കരിക്കാൻ സഹായിക്കാനുള്ള തന്റെ ആഗ്രഹത്തിൽ മേരി മോറിസ്സി സത്യസന്ധത പുലർത്തുന്നു എന്നതിൽ തർക്കമില്ല" <ref name=":9" /> 1] എന്ന് നിരൂപകൻ അവകാശപ്പെട്ടു. സ്വയം -വികസന സമൂഹം ഈ പുസ്തകം സ്വീകരിച്ചു, രചയിതാവ് ഗേ ഹെൻഡ്രിക്സ് പുസ്തകത്തെ "ആത്മീയ ജ്ഞാനത്തിന്റെ ഉറവിടം" എന്ന് വിളിക്കുന്നു <ref name=":12"> "Religion Book Review: Building Your Field of Dreams". Publishers Weekly. July 1996. Retrieved 2021-10-02. https://www.publishersweekly.com/978-0-553-10214-7 </ref> ഈ പുസ്തകം യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ പഠന ഗ്രൂപ്പുകളിലെ വായനക്കാർ ഒരു അധ്യാപന ഉപകരണമായി ഉപയോഗിച്ചു. <ref name=":1">See ''[[The Kansas City Star]]'', 23 May 1998, Page 61, "Rev. Mary Omwake Speaking Using The Book 'Building Your Field of Dreams'"</ref> <ref name=":2">Mary Morrissey: Fulfilling Your Dreams, ''[[Los Angeles Times|The Los Angeles Times]],'' 6 Nov 1997, Page 24</ref> <ref name=":3">"An Adventure in Spirit", [[The Kansas City Star|''The Kansas City Star'']], 2 May 1998, Page 63</ref> മേരി മോറിസി വ്യക്തിപരമായി അഗാപെ ഇന്റർനാഷണൽ സ്പിരിച്വൽ സെന്ററിൽ (ഇന്റർനാഷണൽ സെന്റർ സ്പിരിറ്റ അഗാപെ) പുസ്തകത്തിന്റെ പാഠ്യപദ്ധതിയിലൂടെ പഠിപ്പിച്ചു. മൈക്കൽ ബെക്ക്വിത്ത്. <ref name=":0">"The Spirit of Joy," [[LA Weekly]], 17 Apr 1997, Page 60, "the most powerful spiritual voices in the New Thought Movement."</ref> ദി ''പെനിൻസുല ഡെയ്‌ലി ന്യൂസ്'' അഭിപ്രായപ്പെട്ടു:<blockquote>മേരി മാനിൻ മോറിസിയുടെ ''സ്വപ്നങ്ങളുടെ മണ്ഡലം'' നിർമ്മിക്കുന്നത് ഒരു മെറ്റാഫിസിക്കൽ ക്ലാസിക് ആണ്. ദൈവത്തിന്റെ സൃഷ്ടിപരമായ മേഖലയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന നമ്മുടെ ജീവിതത്തിന്റെ സഹസ്രഷ്ടാക്കൾ ഞങ്ങളാണെന്നും അതിന്റെ വികസനത്തിന് നാം ഇത് ചെയ്യുന്ന രീതി വളരെ പ്രധാനമാണെന്നും അവർ നമ്മെ ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു. [. . . ] മേരി മോറിസിയുടെ നിഗമനം: "അസാധാരണമായ ആളുകൾ തങ്ങളിൽ ഇതിനകം ഉള്ള അസാധാരണമായത് കണ്ടെത്താൻ ശ്രമിക്കുന്ന സാധാരണക്കാരാണ്." <ref name=":4"> Douglas-Smith, Pam. "Living End: Cultivating Blessings". Peninsula Daily News Magazine: Living on the Peninsula. September 2016: 38. </ref></blockquote>ആദ്യ പതിപ്പിന് ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, പുസ്തകം മനുഷ്യ ശേഷിയുടെ വിഭാഗത്തിൽ വായന ലിസ്റ്റുകളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. <ref name=":5"> Lamothe, Denise (2002). The Taming of the Chew: A Holistic Guide to Stopping Compulsive Eating. Penguin. pp. Reading List Section. ISBN 978-1-4406-5101-4. https://books.google.com/books?id=I_43SDENrk4C&dq=%22mary+manin+Morrissey%22&pg=PT145 as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-4406-5101-4 </ref> ''ദി ആർട്ട് ഓഫ് ബീയിംഗ് എന്ന'' തന്റെ പുസ്തകത്തിൽ, ഗ്രന്ഥകാരൻ ഡെന്നിസ് മെറിറ്റ് ജോൺസ് ''ക്രിയേറ്റിംഗ് യുവർ ഫീൽഡ് ഓഫ് ഡ്രീംസ്'' ഉദ്ധരിക്കുന്നു, മൈൻഡ്ഫുൾനെസ് മെഡിറ്റേഷനിൽ താൽപ്പര്യമുള്ള വായനക്കാർക്കായി ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന വായനകളിൽ. <ref name=":21"> Jones, Dennis Merritt (2008). The Art of Being: 101 Ways to Practice Purpose in Your Life. Penguin. ISBN 978-1-4406-3575-5. https://books.google.com/books?id=XOy9jODD3IYC&dq=Mary+manin+morrissey+1949&pg=PT226 as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-4406-3575-5 </ref> രചയിതാവ് ടെസ് കീൻ തന്റെ ''ആൽക്കെമിക്കൽ ലെഗസി'' എന്ന പുസ്തകത്തിൽ, ''ബിൽഡിംഗ് യുവർ ഫീൽഡ് ഓഫ് ഡ്രീംസ്'' വിഷൻ ബോർഡുകൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ അവളെ സഹായിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചുവെന്ന് എഴുതുന്നു. <ref name=":6"> M.S, Tess Keehn (2015-11-19). Alchemical Inheritance: Embracing What Is, Manifesting What Becomes. Balboa Press. ISBN 978-1-5043-4347-3. https://books.google.com/books?id=Z2cTCwAAQBAJ&dq=%22Building+Your+Field+of+Dreams%22&pg=PT130 as well as https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-5043-4347-3 </ref> അതുപോലെ, ഗ്രന്ഥകാരൻ സേജ് ബെന്നറ്റ് തന്റെ ''വാക്കിംഗ് വൈസ്ലി'' എന്ന പുസ്തകത്തിൽ പുതിയ ചിന്തയെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുന്നതിനുള്ള ഉറവിടമായി മോറിസിയുടെ ബിൽഡ് യുവർ ഫീൽഡ് ഓഫ് ഡ്രീംസ് എന്ന പുസ്തകം പരാമർശിക്കുന്നു. <ref name=":7"> PhD, Sage Bennet (2010). Wisdom Walk: Nine Practices for Creating Peace and Balance from the World's Spiritual Traditions. New World Library. pp. Chapter 8. ISBN 978-1-57731-822-4. https://books.google.com/books?id=dsVgpaNKRNUC&dq=%22Building+Your+Field+of+Dreams%22&pg=PT198 as well as https://en.wikipedia.org/wiki/New_World_Library and https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-1-57731-822-4 </ref> == റഫറൻസുകൾ == lu56jwua1mjyhh1hxuekv6wj1qdz3tk 0 574762 3762329 2022-08-05T08:37:24Z Meenakshi nandhini 99060 '{{Prettyurl|Emma Van Name}}{{Infobox artwork/wikidata}}1805-ൽ അമേരിക്കൻ നാടോടി കലാകാരനായ ജോഷ്വ ജോൺസൺ വരച്ച ഛായാചിത്രമാണ് '''എമ്മ വാൻ നെയിം'''. ഈ ചിത്രം ലിറ്റിൽ ഗേൾ വിത്ത് പിങ്ക് വിത്ത് എ ഗോബ്ലറ്റ് ഫ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Emma Van Name}}{{Infobox artwork/wikidata}}1805-ൽ അമേരിക്കൻ നാടോടി കലാകാരനായ ജോഷ്വ ജോൺസൺ വരച്ച ഛായാചിത്രമാണ് '''എമ്മ വാൻ നെയിം'''. ഈ ചിത്രം ലിറ്റിൽ ഗേൾ വിത്ത് പിങ്ക് വിത്ത് എ ഗോബ്ലറ്റ് ഫിൽഡ് വിത്ത് സ്ട്രോബെറി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഈ ചിത്രം [[മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ട്|മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ]] ശേഖരത്തിലുണ്ട്.<ref name=":0">{{cite web|title=Emma Van Name|publisher=[[Metropolitan Museum of Art]]|url=http://www.metmuseum.org/art/collection/search/701989|accessdate=}}</ref> == വിവരണം == മേരിലാൻഡിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പെൺകുഞ്ഞിനെ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഈ ചിത്രം ബാൾട്ടിമോറിൽ വരച്ചതാണ്.<ref name=":0" /><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mb1aDwAAQBAJ&q=emma+van+name&pg=PA103|title=My Soul Has Grown Deep: Black Art from the American South|last1=Finley|first1=Cheryl|last2=Griffey|first2=Randall R.|last3=Peck|first3=Amelia|last4=Pinckney|first4=Darryl|date=2018-05-21|publisher=Metropolitan Museum of Art|isbn=978-1-58839-609-9|language=en}}</ref> 1950-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ന്യൂയോർക്ക് നാടോടി, ആധുനിക കലാവ്യാപാരി എഡിത്ത് ഹാൽപെർട്ട് ആണ് ഇത് വീണ്ടും കണ്ടെത്തിയത്.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=7oq4DwAAQBAJ&q=met+museum+emma+Nancy+Dunn+Revocable+Trust&pg=PA162|title=Edith Halpert, the Downtown Gallery, and the Rise of American Art|last=Shaykin|first=Rebecca|date=2019-10-11|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-23100-7|language=en}}</ref> പിന്നീട്, നിരവധി അന്താരാഷ്ട്ര പ്രദർശനങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ഈ ചിത്രം അമേരിക്കൻ നാടോടി ചിത്രകലയുടെ പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref name=":1">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/07/arts/antiques-new-attention-for-early-black-artist.html|title=ANTIQUES; New Attention for Early Black Artist|last=Reif|first=Rita|date=1988-02-07|work=The New York Times|access-date=2019-12-05|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> ഈ ചിത്രം എഡ്ഗർ വില്യം ഗാർബിഷും ഭാര്യ ബെർണീസ് ക്രിസ്‌ലർ ഗാർബിഷും സ്വന്തമാക്കിയ ശേഷം, അവർ 1970-ൽ വിറ്റ്‌നി മ്യൂസിയം ഓഫ് അമേരിക്കൻ ആർട്ടിന് സംഭാവന ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, 1978-ൽ മ്യൂസിയം "20-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശേഖരിക്കുന്നതിൽ" ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. ഇത് സോഥെബിയിൽ നിന്ന് 660,000 ഡോളറിന് ആർട്ട് ഡീലർ അലക്‌സാണ്ടർ അസെവെഡോയ്ക്ക് വിറ്റു. ജോൺസന്റെ ഏതെങ്കിലും സൃഷ്ടിയുടെ ലേലത്തിലെ മുൻ റെക്കോർഡിന്റെ 14 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് ഇത്..<ref name=":1" /> സോഥെബിയുടെ നാടോടി കല വിദഗ്ധനായ നാൻസി ഡ്രക്ക്മാൻ ഇതിനെ "ഏറ്റവും വ്യാപകമായി പ്രദർശിപ്പിച്ച നാടോടിചിത്രങ്ങളിലൊന്നായി വിശേഷിപ്പിച്ചു. <ref name=":1" /> ലേലം അവസാനിച്ചതിന് ശേഷം, ജോൺസന്റെ ഒന്നിലധികം ചിത്രങ്ങളുടെ ഉടമയായ നടൻ ബിൽ കോസ്ബി വിൽപ്പനയുടെ വിമർശകനായിരുന്നു.<ref name=":1" /> 2016 ൽ മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ട് ഈ ചിത്രം ഏറ്റെടുത്തു<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=P6CPDQAAQBAJ&q=met+museum+emma+Nancy+Dunn+Revocable+Trust&pg=PA52|title=Recent Acquisitions A Selection 2014–2016|last=|first=|date=2016-11-09|publisher=Metropolitan Museum of Art|isbn=|location=|pages=|language=en}}</ref> == അവലംബം== {{reflist}} cmbk42m9s9p2l67u9gg9bcm2npffh23 3762330 3762329 2022-08-05T08:38:21Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:മെട്രോപോളിറ്റൻ കലാ മ്യൂസിയം ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Emma Van Name}}{{Infobox artwork/wikidata}}1805-ൽ അമേരിക്കൻ നാടോടി കലാകാരനായ ജോഷ്വ ജോൺസൺ വരച്ച ഛായാചിത്രമാണ് '''എമ്മ വാൻ നെയിം'''. ഈ ചിത്രം ലിറ്റിൽ ഗേൾ വിത്ത് പിങ്ക് വിത്ത് എ ഗോബ്ലറ്റ് ഫിൽഡ് വിത്ത് സ്ട്രോബെറി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഈ ചിത്രം [[മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ട്|മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ]] ശേഖരത്തിലുണ്ട്.<ref name=":0">{{cite web|title=Emma Van Name|publisher=[[Metropolitan Museum of Art]]|url=http://www.metmuseum.org/art/collection/search/701989|accessdate=}}</ref> == വിവരണം == മേരിലാൻഡിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പെൺകുഞ്ഞിനെ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഈ ചിത്രം ബാൾട്ടിമോറിൽ വരച്ചതാണ്.<ref name=":0" /><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mb1aDwAAQBAJ&q=emma+van+name&pg=PA103|title=My Soul Has Grown Deep: Black Art from the American South|last1=Finley|first1=Cheryl|last2=Griffey|first2=Randall R.|last3=Peck|first3=Amelia|last4=Pinckney|first4=Darryl|date=2018-05-21|publisher=Metropolitan Museum of Art|isbn=978-1-58839-609-9|language=en}}</ref> 1950-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ന്യൂയോർക്ക് നാടോടി, ആധുനിക കലാവ്യാപാരി എഡിത്ത് ഹാൽപെർട്ട് ആണ് ഇത് വീണ്ടും കണ്ടെത്തിയത്.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=7oq4DwAAQBAJ&q=met+museum+emma+Nancy+Dunn+Revocable+Trust&pg=PA162|title=Edith Halpert, the Downtown Gallery, and the Rise of American Art|last=Shaykin|first=Rebecca|date=2019-10-11|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-23100-7|language=en}}</ref> പിന്നീട്, നിരവധി അന്താരാഷ്ട്ര പ്രദർശനങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ഈ ചിത്രം അമേരിക്കൻ നാടോടി ചിത്രകലയുടെ പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref name=":1">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/07/arts/antiques-new-attention-for-early-black-artist.html|title=ANTIQUES; New Attention for Early Black Artist|last=Reif|first=Rita|date=1988-02-07|work=The New York Times|access-date=2019-12-05|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> ഈ ചിത്രം എഡ്ഗർ വില്യം ഗാർബിഷും ഭാര്യ ബെർണീസ് ക്രിസ്‌ലർ ഗാർബിഷും സ്വന്തമാക്കിയ ശേഷം, അവർ 1970-ൽ വിറ്റ്‌നി മ്യൂസിയം ഓഫ് അമേരിക്കൻ ആർട്ടിന് സംഭാവന ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, 1978-ൽ മ്യൂസിയം "20-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശേഖരിക്കുന്നതിൽ" ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. ഇത് സോഥെബിയിൽ നിന്ന് 660,000 ഡോളറിന് ആർട്ട് ഡീലർ അലക്‌സാണ്ടർ അസെവെഡോയ്ക്ക് വിറ്റു. ജോൺസന്റെ ഏതെങ്കിലും സൃഷ്ടിയുടെ ലേലത്തിലെ മുൻ റെക്കോർഡിന്റെ 14 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് ഇത്..<ref name=":1" /> സോഥെബിയുടെ നാടോടി കല വിദഗ്ധനായ നാൻസി ഡ്രക്ക്മാൻ ഇതിനെ "ഏറ്റവും വ്യാപകമായി പ്രദർശിപ്പിച്ച നാടോടിചിത്രങ്ങളിലൊന്നായി വിശേഷിപ്പിച്ചു. <ref name=":1" /> ലേലം അവസാനിച്ചതിന് ശേഷം, ജോൺസന്റെ ഒന്നിലധികം ചിത്രങ്ങളുടെ ഉടമയായ നടൻ ബിൽ കോസ്ബി വിൽപ്പനയുടെ വിമർശകനായിരുന്നു.<ref name=":1" /> 2016 ൽ മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ട് ഈ ചിത്രം ഏറ്റെടുത്തു<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=P6CPDQAAQBAJ&q=met+museum+emma+Nancy+Dunn+Revocable+Trust&pg=PA52|title=Recent Acquisitions A Selection 2014–2016|last=|first=|date=2016-11-09|publisher=Metropolitan Museum of Art|isbn=|location=|pages=|language=en}}</ref> == അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മെട്രോപോളിറ്റൻ കലാ മ്യൂസിയം ചിത്രങ്ങൾ]] ko0m2w1gsebc24alqoxm516ki8guqg2 3762331 3762330 2022-08-05T08:38:32Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:കുട്ടികളുടെ ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Emma Van Name}}{{Infobox artwork/wikidata}}1805-ൽ അമേരിക്കൻ നാടോടി കലാകാരനായ ജോഷ്വ ജോൺസൺ വരച്ച ഛായാചിത്രമാണ് '''എമ്മ വാൻ നെയിം'''. ഈ ചിത്രം ലിറ്റിൽ ഗേൾ വിത്ത് പിങ്ക് വിത്ത് എ ഗോബ്ലറ്റ് ഫിൽഡ് വിത്ത് സ്ട്രോബെറി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഈ ചിത്രം [[മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ട്|മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ]] ശേഖരത്തിലുണ്ട്.<ref name=":0">{{cite web|title=Emma Van Name|publisher=[[Metropolitan Museum of Art]]|url=http://www.metmuseum.org/art/collection/search/701989|accessdate=}}</ref> == വിവരണം == മേരിലാൻഡിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പെൺകുഞ്ഞിനെ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഈ ചിത്രം ബാൾട്ടിമോറിൽ വരച്ചതാണ്.<ref name=":0" /><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mb1aDwAAQBAJ&q=emma+van+name&pg=PA103|title=My Soul Has Grown Deep: Black Art from the American South|last1=Finley|first1=Cheryl|last2=Griffey|first2=Randall R.|last3=Peck|first3=Amelia|last4=Pinckney|first4=Darryl|date=2018-05-21|publisher=Metropolitan Museum of Art|isbn=978-1-58839-609-9|language=en}}</ref> 1950-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ന്യൂയോർക്ക് നാടോടി, ആധുനിക കലാവ്യാപാരി എഡിത്ത് ഹാൽപെർട്ട് ആണ് ഇത് വീണ്ടും കണ്ടെത്തിയത്.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=7oq4DwAAQBAJ&q=met+museum+emma+Nancy+Dunn+Revocable+Trust&pg=PA162|title=Edith Halpert, the Downtown Gallery, and the Rise of American Art|last=Shaykin|first=Rebecca|date=2019-10-11|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-23100-7|language=en}}</ref> പിന്നീട്, നിരവധി അന്താരാഷ്ട്ര പ്രദർശനങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ഈ ചിത്രം അമേരിക്കൻ നാടോടി ചിത്രകലയുടെ പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref name=":1">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/07/arts/antiques-new-attention-for-early-black-artist.html|title=ANTIQUES; New Attention for Early Black Artist|last=Reif|first=Rita|date=1988-02-07|work=The New York Times|access-date=2019-12-05|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> ഈ ചിത്രം എഡ്ഗർ വില്യം ഗാർബിഷും ഭാര്യ ബെർണീസ് ക്രിസ്‌ലർ ഗാർബിഷും സ്വന്തമാക്കിയ ശേഷം, അവർ 1970-ൽ വിറ്റ്‌നി മ്യൂസിയം ഓഫ് അമേരിക്കൻ ആർട്ടിന് സംഭാവന ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, 1978-ൽ മ്യൂസിയം "20-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശേഖരിക്കുന്നതിൽ" ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. ഇത് സോഥെബിയിൽ നിന്ന് 660,000 ഡോളറിന് ആർട്ട് ഡീലർ അലക്‌സാണ്ടർ അസെവെഡോയ്ക്ക് വിറ്റു. ജോൺസന്റെ ഏതെങ്കിലും സൃഷ്ടിയുടെ ലേലത്തിലെ മുൻ റെക്കോർഡിന്റെ 14 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് ഇത്..<ref name=":1" /> സോഥെബിയുടെ നാടോടി കല വിദഗ്ധനായ നാൻസി ഡ്രക്ക്മാൻ ഇതിനെ "ഏറ്റവും വ്യാപകമായി പ്രദർശിപ്പിച്ച നാടോടിചിത്രങ്ങളിലൊന്നായി വിശേഷിപ്പിച്ചു. <ref name=":1" /> ലേലം അവസാനിച്ചതിന് ശേഷം, ജോൺസന്റെ ഒന്നിലധികം ചിത്രങ്ങളുടെ ഉടമയായ നടൻ ബിൽ കോസ്ബി വിൽപ്പനയുടെ വിമർശകനായിരുന്നു.<ref name=":1" /> 2016 ൽ മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ട് ഈ ചിത്രം ഏറ്റെടുത്തു<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=P6CPDQAAQBAJ&q=met+museum+emma+Nancy+Dunn+Revocable+Trust&pg=PA52|title=Recent Acquisitions A Selection 2014–2016|last=|first=|date=2016-11-09|publisher=Metropolitan Museum of Art|isbn=|location=|pages=|language=en}}</ref> == അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മെട്രോപോളിറ്റൻ കലാ മ്യൂസിയം ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കുട്ടികളുടെ ചിത്രങ്ങൾ]] no065g893c5nla40q5mpavn26j2ip5i 3762334 3762331 2022-08-05T08:41:18Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Emma Van Name}}{{Infobox artwork/wikidata}}1805-ൽ അമേരിക്കൻ നാടോടി കലാകാരനായ ജോഷ്വ ജോൺസൺ വരച്ച ഛായാചിത്രമാണ് '''എമ്മ വാൻ നെയിം'''. ഈ ചിത്രം ലിറ്റിൽ ഗേൾ ഇൻ പിങ്ക് വിത്ത് എ ഗോബ്ലറ്റ് ഫിൽഡ് വിത്ത് സ്ട്രോബെറി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഈ ചിത്രം [[മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ട്|മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ]] ശേഖരത്തിലുണ്ട്.<ref name=":0">{{cite web|title=Emma Van Name|publisher=[[Metropolitan Museum of Art]]|url=http://www.metmuseum.org/art/collection/search/701989|accessdate=}}</ref> == വിവരണം == മേരിലാൻഡിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പെൺകുഞ്ഞിനെ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഈ ചിത്രം ബാൾട്ടിമോറിൽ വരച്ചതാണ്.<ref name=":0" /><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mb1aDwAAQBAJ&q=emma+van+name&pg=PA103|title=My Soul Has Grown Deep: Black Art from the American South|last1=Finley|first1=Cheryl|last2=Griffey|first2=Randall R.|last3=Peck|first3=Amelia|last4=Pinckney|first4=Darryl|date=2018-05-21|publisher=Metropolitan Museum of Art|isbn=978-1-58839-609-9|language=en}}</ref> 1950-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ന്യൂയോർക്ക് നാടോടി, ആധുനിക കലാവ്യാപാരി എഡിത്ത് ഹാൽപെർട്ട് ആണ് ഇത് വീണ്ടും കണ്ടെത്തിയത്.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=7oq4DwAAQBAJ&q=met+museum+emma+Nancy+Dunn+Revocable+Trust&pg=PA162|title=Edith Halpert, the Downtown Gallery, and the Rise of American Art|last=Shaykin|first=Rebecca|date=2019-10-11|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-23100-7|language=en}}</ref> പിന്നീട്, നിരവധി അന്താരാഷ്ട്ര പ്രദർശനങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ഈ ചിത്രം അമേരിക്കൻ നാടോടി ചിത്രകലയുടെ പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref name=":1">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/07/arts/antiques-new-attention-for-early-black-artist.html|title=ANTIQUES; New Attention for Early Black Artist|last=Reif|first=Rita|date=1988-02-07|work=The New York Times|access-date=2019-12-05|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> ഈ ചിത്രം എഡ്ഗർ വില്യം ഗാർബിഷും ഭാര്യ ബെർണീസ് ക്രിസ്‌ലർ ഗാർബിഷും സ്വന്തമാക്കിയ ശേഷം, അവർ 1970-ൽ വിറ്റ്‌നി മ്യൂസിയം ഓഫ് അമേരിക്കൻ ആർട്ടിന് സംഭാവന ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, 1978-ൽ മ്യൂസിയം "20-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശേഖരിക്കുന്നതിൽ" ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. ഇത് സോഥെബിയിൽ നിന്ന് 660,000 ഡോളറിന് ആർട്ട് ഡീലർ അലക്‌സാണ്ടർ അസെവെഡോയ്ക്ക് വിറ്റു. ജോൺസന്റെ ഏതെങ്കിലും സൃഷ്ടിയുടെ ലേലത്തിലെ മുൻ റെക്കോർഡിന്റെ 14 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് ഇത്..<ref name=":1" /> സോഥെബിയുടെ നാടോടി കല വിദഗ്ധനായ നാൻസി ഡ്രക്ക്മാൻ ഇതിനെ "ഏറ്റവും വ്യാപകമായി പ്രദർശിപ്പിച്ച നാടോടിചിത്രങ്ങളിലൊന്നായി വിശേഷിപ്പിച്ചു. <ref name=":1" /> ലേലം അവസാനിച്ചതിന് ശേഷം, ജോൺസന്റെ ഒന്നിലധികം ചിത്രങ്ങളുടെ ഉടമയായ നടൻ ബിൽ കോസ്ബി വിൽപ്പനയുടെ വിമർശകനായിരുന്നു.<ref name=":1" /> 2016 ൽ മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ട് ഈ ചിത്രം ഏറ്റെടുത്തു<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=P6CPDQAAQBAJ&q=met+museum+emma+Nancy+Dunn+Revocable+Trust&pg=PA52|title=Recent Acquisitions A Selection 2014–2016|last=|first=|date=2016-11-09|publisher=Metropolitan Museum of Art|isbn=|location=|pages=|language=en}}</ref> == അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മെട്രോപോളിറ്റൻ കലാ മ്യൂസിയം ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കുട്ടികളുടെ ചിത്രങ്ങൾ]] t3l9pqmowqadni8xh8heeyjdjbeya6u 0 574763 3762332 2022-08-05T08:40:09Z Meenakshi nandhini 99060 [[എമ്മ വാൻ നെയിം]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക[[എമ്മ വാൻ നെയിം]] jplsv5b687pwi7a4mhvtghenkbfpc9w 2 574764 3762349 2022-08-05T09:01:48Z Jomink 164339 Add Name wikitext text/x-wiki Jomin Nellimala a student of theology in St. Joseph pontifical institute Carmelgiri rzx8gpj5wauoj7us95lij3uu0j6o4wm 3 574765 3762364 2022-08-05T09:49:35Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Resmi Knitlogixwiki | Resmi Knitlogixwiki | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 09:49, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) fbdfu39aysyolbk6dnir7r31gqsyuhm 0 574766 3762368 2022-08-05T09:54:26Z Ajeeshkumar4u 108239 "[[:en:Special:Redirect/revision/1092187732|Google Contact Lens]]" എന്ന താൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്. wikitext text/x-wiki [[ഗൂഗിൾ]] 16 ജനുവരി 2014 ന് പ്രഖ്യാപിച്ച ഒരു സ്മാർട്ട് [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്]] പദ്ധതി ആയിരുന്നു '''ഗൂഗിൾ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്.''' [[പ്രമേഹം|പ്രമേഹമുള്ളവരെ]] [[കണ്ണുനീർ|അവരുടെ കണ്ണീരിലെ]] ഗ്ലൂക്കോസിന്റെ അളവ് നിരന്തരം അളക്കുന്നത് സഹായിക്കാനാണ് പദ്ധതി ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. <ref>{{Cite journal|last=NM Farandos|last2=AK Yetisen|last3=MJ Monteiro|last4=CR Lowe|last5=SH Yun|title=Contact Lens Sensors in Ocular Diagnostics.|journal=Advanced Healthcare Materials|year=2014|doi=10.1002/adhm.201400504|pmid=25400274|volume=4|issue=6|pages=792–810}}</ref> പ്രോജക്റ്റ് നടപ്പിലാക്കുന്നത് വെരിലി ആയിരുന്നു, 2014 മുതൽ അവർ പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ ഉപയോഗിച്ച് ഇത് പരീക്ഷിച്ചു. 2018 നവംബർ 16 ന് പദ്ധതി നിർത്തിവച്ചതായി വെരിലി പ്രഖ്യാപിച്ചു. <ref name="DiscontinueBlog">{{Cite web|url=https://blog.verily.com/2018/11/update-on-our-smart-lens-program-with.html|title=Update on our Smart Lens program with Alcon|access-date=21 November 2018|last=Brian Otis|date=16 November 2018|publisher=Verily Blog}}</ref> == ഡിസൈൻ == ഈ ലെൻസിൽ വയർലെസ് ചിപ്പും ഒരു ചെറിയ [[ഗ്ലൂക്കോസ് മീറ്റർ|ഗ്ലൂക്കോസ് സെൻസറും]] അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ലെൻസിലെ ഒരു ചെറിയ പിൻഹോൾ ദ്വാരം രക്തത്തിലെ പഞ്ചസാരയുടെ അളവ് അളക്കാൻ കണ്ണീർ സെൻസറിലേക്ക് ഒഴുകാൻ അനുവദിക്കുന്നു. രണ്ട് സെൻസറുകളും [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|ലെൻസ്]] മെറ്റീരിയലിന്റെ രണ്ട് മൃദു പാളികൾക്കിടയിൽ ഉൾച്ചേർത്തിരിക്കുന്നു. കൃഷ്ണമണിക്കും [[പ്യൂപ്പിൾ|ഐറിസിനും]] പുറത്ത് ഇലക്ട്രോണിക്സ് കിടക്കുന്നതിനാൽ [[ഐറിസ്|കണ്ണിന്]] കേടുപാടുകൾ സംഭവിക്കുന്നില്ല. കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസിനുള്ളിൽ മനുഷ്യന്റെ മുടിയേക്കാൾ കനം കുറഞ്ഞ ഒരു വയർലെസ് ആന്റിനയുണ്ട്, അത് വയർലെസ് ഉപകരണത്തിലേക്ക് വിവരങ്ങൾ കൈമാറുന്നതിനുള്ള ഒരു കൺട്രോളറായി പ്രവർത്തിക്കും. കൺട്രോളർ ആന്റിന വഴി ബാഹ്യ ഉപകരണത്തിലേക്ക് അയയ്ക്കുന്ന ഡാറ്റ ശേഖരിക്കുകയും വിശകലനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യും. വയർലെസ് സാങ്കേതികവിദ്യയായ ആർഫ്‍ഐടി വഴി ഡാറ്റ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന ഉപകരണത്തിൽ നിന്ന് പവർ വലിച്ചെടുക്കും. ഗ്ലൂക്കോസ് അളവ് നിശ്ചിത പരിധിക്ക് മുകളിലോ താഴെയോ കടക്കുമ്പോൾ പ്രകാശം നൽകി ധരിക്കുന്നയാൾക്ക് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്ന ചെറിയ [[ലൈറ്റ് എമിറ്റിങ്ങ് ഡയോഡ്|എൽഇഡി]] ലൈറ്റുകൾ ചേർക്കുന്നതിനുള്ള പദ്ധതികൾ പരിഗണനയിലുണ്ടെന്ന് സൂചിപ്പിച്ചിരുന്നു. കാറ്റുള്ള അന്തരീക്ഷത്തിലും കണ്ണുനീർ നിറഞ്ഞ കണ്ണുകളിലും കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകളുടെ പ്രകടനം അജ്ഞാതമാണ്. പരീക്ഷിച്ച പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾക്ക് സെക്കൻഡിൽ ഒരിക്കൽ റീഡിംഗ് സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും. == പ്രഖ്യാപനങ്ങൾ == 2014 ജനുവരി 16-ന്, കഴിഞ്ഞ 18 മാസമായി, [[പ്രമേഹം|പ്രമേഹമുള്ളവരെ]] അവരുടെ ഗ്ലൂക്കോസ് അളവ് തുടർച്ചയായി പരിശോധിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന ഒരു [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്]] വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് പ്രവർത്തിച്ചു വരികയായിരുന്നു എന്ന് [[ഗൂഗിൾ]] പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ ആശയത്തിന് യഥാർത്ഥത്തിൽ നാഷണൽ സയൻസ് ഫൗണ്ടേഷനാണ് ധനസഹായം നൽകിയത്. ഇത് ആദ്യം [[മൈക്രോസോഫ്റ്റ്|മൈക്രോസോഫ്റ്റിലേക്ക്]] ആണ് കൊണ്ടുവന്നത്. ഗൂഗിളിന്റെ രഹസ്യ ഗവേഷണ-വികസന സ്ഥാപനമായ ഗൂഗിൾ എക്‌സിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് [[വാഷിങ്ടൺ സർവകലാശാല|വാഷിംഗ്ടൺ സർവകലാശാലയിലെ]] ഇലക്ട്രിക്കൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് ഫാക്കൽറ്റിയിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്ന ബ്രയാൻ ഓട്ടിസും ബാബക് പർവിസും ചേർന്നാണ് ഈ ഉൽപ്പന്നം സൃഷ്ടിച്ചത്. ചില ശരീരദ്രവങ്ങൾ ഗ്ലൂക്കോസിന്റെ അളവ് എളുപ്പം ട്രാക്ക് ചെയ്യാൻ സഹായിക്കുന്നതെങ്ങനെയെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ പണ്ടേ പരിശോധിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും [[കണ്ണുനീർ]] ശേഖരിക്കാനും പഠിക്കാനും ബുദ്ധിമുട്ടായതിനാൽ അവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഒരിക്കലും ഒരു ഓപ്ഷനല്ലെന്ന് ഗൂഗിൾ അവരുടെ ഔദ്യോഗിക അറിയിപ്പിൽ കുറിച്ചു. ഈ പ്രോജക്റ്റ് നിലവിൽ [[ഫുഡ് ആൻഡ് ഡ്രഗ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ|എഫ്ടിഎ-]] യുമായി ചർച്ച ചെയ്തു കൊണ്ടിരിക്കുകയാണെന്ന് അവർ സൂചിപ്പിച്ചു. ഇത് അഞ്ച് വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കുമെന്ന് പറഞ്ഞ ഗൂഗിൽ, ഉൽപ്പന്നം പൊതു ഉപയോഗത്തിനായി പുറത്തിറക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഇനിയും ഒരുപാട് കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാനുണ്ട് എന്നും, ധരിക്കുന്നവർക്കും അവരുടെ ബന്ധപ്പെട്ട ഡോക്ടർമാർക്കും അളവുകൾ ലഭ്യമാക്കുന്ന തരത്തിൽ ആപ്പുകൾ വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ലെൻസിനുള്ള സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിക്കുന്ന പങ്കാളികളെ അവർ തിരയുന്നു എന്നും സൂചിപ്പിച്ചു. ഭാവി തലമുറകൾക്കായി വിപുലമായ മെഡിക്കൽ, വിഷൻ ഉപകരണങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് പങ്കാളികൾ ഈ ഗവേഷണവും സാങ്കേതികവിദ്യയും ഉപയോഗിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു എന്നും അവർ ചേർത്തു. 2014 ജൂലൈ 15-ന്, ഗ്ലൂക്കോസ് സെൻസിംഗ് സ്മാർട്ട് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് നൊവാർട്ടിസിന്റെ അൽകോൺ യൂണിറ്റുമായി ഗൂഗിൾ ഒരു പങ്കാളിത്തം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ടിയർ ഗ്ലൂക്കോസും രക്തത്തിലെ ഗ്ലൂക്കോസും തമ്മിൽ പരസ്പര ബന്ധമില്ലാത്തതിനാൽ പദ്ധതി നിർത്തിയതായി 2018 നവംബർ 16-ന് വെരിലി പ്രഖ്യാപിച്ചു. <ref name="DiscontinueBlog">{{Cite web|url=https://blog.verily.com/2018/11/update-on-our-smart-lens-program-with.html|title=Update on our Smart Lens program with Alcon|access-date=21 November 2018|last=Brian Otis|date=16 November 2018|publisher=Verily Blog}}</ref> == പ്രതികരണം == എൻഡോക്രൈനോളജിസ്റ്റ് ഡോ. ലാറി ലെവിൻ തന്റെ രോഗികൾക്ക് വിരലുകൾ കുത്തുന്നതിനോ തുടർച്ചയായി ഗ്ലൂക്കോസ് മോണിറ്റർ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനോ പകരം വേദനയില്ലാത്ത ഒരു ബദൽ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതിന്റെ നേട്ടങ്ങൾ വലുതാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. എന്നിരുന്നാലും, ഈ മേഖലയിലെ വിദഗ്ധർ <ref>{{Cite web|url=https://www.statnews.com/2016/06/06/google-star-trek-fiction/|title=Google misfires as it aims to turn science fiction into reality|last=Piller|first=Charles|date=2016-06-06|website=[[Stat_(website)|Stat]]}}</ref> കണ്ണുനീരിലെ ഗ്ലൂക്കോസിന്റെ അളവും (കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഉപയോഗിച്ച് അളക്കുന്നത്) ഉപയോക്താവിന്റെ രക്തത്തിലെ ഗ്ലൂക്കോസിൻറെ അളവും തമ്മിലെ ശക്തമായ ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച് സംശയം പ്രകടിപ്പിച്ചു. റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട പല പഠനങ്ങളും കാണിക്കുന്നത്, ഗ്ലൂക്കോസ് മോണിറ്ററിംഗിനുള്ള കൃത്യത പാലിക്കാത്ത ഒരു ദുർബലമായ പരസ്പര ബന്ധമാണ് ഇവ തമ്മിൽ ഉല്ലതെന്നാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Baca|first=Justin|title=Mass Spectral Determination of Fasting Tear Glucose Concentrations in Nondiabetic Volunteers|journal=Clinical Chemistry|date=2007|volume=53|issue=7|pages=1370–|doi=10.1373/clinchem.2006.078543|pmid=17495022}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Zhang|first=Jin|title=Noninvasive Diagnostic Devices for Diabetes through Measuring Tear Glucose|journal=Journal of Diabetes Science and Technology|date=January 2011|volume=5|issue=1|pages=166–172|doi=10.1177/193229681100500123|pmid=21303640|pmc=3045221}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=BACA|first=Justin|title=Tear Glucose Analysis for the Noninvasive Detection and Monitoring of Diabetes Mellitus|journal=The Ocular Surface|date=2007|volume=5|issue=4|pages=280–293|doi=10.1016/s1542-0124(12)70094-0|pmid=17938838}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.mendosa.com/The%20Pursuit%20of%20Noninvsive%20Glucose,%20Fourth%20Edition.pdf|title=The Pursuit of Noninvasive Glucose: "Hunting the Deceitful Turkey"|last=Smith|first=John|date=2015}}</ref> == ഇതും കാണുക == * ബയോണിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് * [[ഗൂഗിൾ ഗ്ലാസ്]] == അവലംബം == <references group="" responsive="0"> </references> [[വർഗ്ഗം:ധരിക്കാവുന്ന കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ]] j1vkfv9ct7hvtj82i3pkiv6lyysvfp2 3762372 3762368 2022-08-05T10:01:58Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki [[ഗൂഗിൾ]] 16 ജനുവരി 2014 ന് പ്രഖ്യാപിച്ച ഒരു സ്മാർട്ട് [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്]] പദ്ധതി ആയിരുന്നു '''ഗൂഗിൾ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്.'''<ref name=AnnouncementOfficial /> [[പ്രമേഹം|പ്രമേഹമുള്ളവരെ]] [[കണ്ണുനീർ|അവരുടെ കണ്ണീരിലെ]] ഗ്ലൂക്കോസിന്റെ അളവ് നിരന്തരം അളക്കുന്നത് സഹായിക്കാനാണ് പദ്ധതി ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. <ref>{{Cite journal|last=NM Farandos|last2=AK Yetisen|last3=MJ Monteiro|last4=CR Lowe|last5=SH Yun|title=Contact Lens Sensors in Ocular Diagnostics.|journal=Advanced Healthcare Materials|year=2014|doi=10.1002/adhm.201400504|pmid=25400274|volume=4|issue=6|pages=792–810}}</ref> പ്രോജക്റ്റ് നടപ്പിലാക്കുന്നത് വെരിലി ആയിരുന്നു, 2014 മുതൽ അവർ പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ ഉപയോഗിച്ച് ഇത് പരീക്ഷിച്ചു.<ref name=AnnouncementOfficial /> 2018 നവംബർ 16 ന് പദ്ധതി നിർത്തിവച്ചതായി വെരിലി പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref name="DiscontinueBlog">{{Cite web|url=https://blog.verily.com/2018/11/update-on-our-smart-lens-program-with.html|title=Update on our Smart Lens program with Alcon|access-date=21 November 2018|last=Brian Otis|date=16 November 2018|publisher=Verily Blog}}</ref> == ഡിസൈൻ == ഈ ലെൻസിൽ വയർലെസ് ചിപ്പും ഒരു ചെറിയ [[ഗ്ലൂക്കോസ് മീറ്റർ|ഗ്ലൂക്കോസ് സെൻസറും]] അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ലെൻസിലെ ഒരു ചെറിയ പിൻഹോൾ ദ്വാരം രക്തത്തിലെ പഞ്ചസാരയുടെ അളവ് അളക്കാൻ കണ്ണീർ സെൻസറിലേക്ക് ഒഴുകാൻ അനുവദിക്കുന്നു.<ref name="Doyle, Maria 2014"/> രണ്ട് സെൻസറുകളും [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|ലെൻസ്]] മെറ്റീരിയലിന്റെ രണ്ട് മൃദു പാളികൾക്കിടയിൽ ഉൾച്ചേർത്തിരിക്കുന്നു. കൃഷ്ണമണിക്കും [[പ്യൂപ്പിൾ|ഐറിസിനും]] പുറത്ത് ഇലക്ട്രോണിക്സ് കിടക്കുന്നതിനാൽ [[ഐറിസ്|കണ്ണിന്]] കേടുപാടുകൾ സംഭവിക്കുന്നില്ല. കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസിനുള്ളിൽ മനുഷ്യന്റെ മുടിയേക്കാൾ കനം കുറഞ്ഞ ഒരു വയർലെസ് ആന്റിനയുണ്ട്, അത് വയർലെസ് ഉപകരണത്തിലേക്ക് വിവരങ്ങൾ കൈമാറുന്നതിനുള്ള ഒരു കൺട്രോളറായി പ്രവർത്തിക്കും. കൺട്രോളർ ആന്റിന വഴി ബാഹ്യ ഉപകരണത്തിലേക്ക് അയയ്ക്കുന്ന ഡാറ്റ ശേഖരിക്കുകയും വിശകലനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യും. വയർലെസ് സാങ്കേതികവിദ്യയായ ആർഫ്‍ഐടി വഴി ഡാറ്റ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന ഉപകരണത്തിൽ നിന്ന് പവർ വലിച്ചെടുക്കും. ഗ്ലൂക്കോസ് അളവ് നിശ്ചിത പരിധിക്ക് മുകളിലോ താഴെയോ കടക്കുമ്പോൾ പ്രകാശം നൽകി ധരിക്കുന്നയാൾക്ക് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്ന ചെറിയ [[ലൈറ്റ് എമിറ്റിങ്ങ് ഡയോഡ്|എൽഇഡി]] ലൈറ്റുകൾ ചേർക്കുന്നതിനുള്ള പദ്ധതികൾ പരിഗണനയിലുണ്ടെന്ന് സൂചിപ്പിച്ചിരുന്നു. കാറ്റുള്ള അന്തരീക്ഷത്തിലും കണ്ണുനീർ നിറഞ്ഞ കണ്ണുകളിലും കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകളുടെ പ്രകടനം അജ്ഞാതമാണ്. പരീക്ഷിച്ച പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾക്ക് സെക്കൻഡിൽ ഒരിക്കൽ റീഡിംഗ് സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും. == പ്രഖ്യാപനങ്ങൾ == 2014 ജനുവരി 16-ന്, കഴിഞ്ഞ 18 മാസമായി, [[പ്രമേഹം|പ്രമേഹമുള്ളവരെ]] അവരുടെ ഗ്ലൂക്കോസ് അളവ് തുടർച്ചയായി പരിശോധിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന ഒരു [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്]] വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് പ്രവർത്തിച്ചു വരികയായിരുന്നു എന്ന് [[ഗൂഗിൾ]] പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ ആശയത്തിന് യഥാർത്ഥത്തിൽ നാഷണൽ സയൻസ് ഫൗണ്ടേഷനാണ് ധനസഹായം നൽകിയത്.<ref name="Doyle, Maria 2014"/> ഇത് ആദ്യം [[മൈക്രോസോഫ്റ്റ്|മൈക്രോസോഫ്റ്റിലേക്ക്]] ആണ് കൊണ്ടുവന്നത്.<ref name="Help Diabetics Track Glucose 2014" /> ഗൂഗിളിന്റെ രഹസ്യ ഗവേഷണ-വികസന സ്ഥാപനമായ ഗൂഗിൾ എക്‌സിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് [[വാഷിങ്ടൺ സർവകലാശാല|വാഷിംഗ്ടൺ സർവകലാശാലയിലെ]] ഇലക്ട്രിക്കൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് ഫാക്കൽറ്റിയിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്ന ബ്രയാൻ ഓട്ടിസും ബാബക് പർവിസും ചേർന്നാണ് ഈ ഉൽപ്പന്നം സൃഷ്ടിച്ചത്. ചില ശരീരദ്രവങ്ങൾ ഗ്ലൂക്കോസിന്റെ അളവ് എളുപ്പം ട്രാക്ക് ചെയ്യാൻ സഹായിക്കുന്നതെങ്ങനെയെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ പണ്ടേ പരിശോധിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും [[കണ്ണുനീർ]] ശേഖരിക്കാനും പഠിക്കാനും ബുദ്ധിമുട്ടായതിനാൽ അവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഒരിക്കലും ഒരു ഓപ്ഷനല്ലെന്ന് ഗൂഗിൾ അവരുടെ ഔദ്യോഗിക അറിയിപ്പിൽ കുറിച്ചു. ഈ പ്രോജക്റ്റ് നിലവിൽ [[ഫുഡ് ആൻഡ് ഡ്രഗ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ|എഫ്ടിഎ-]] യുമായി ചർച്ച ചെയ്തു കൊണ്ടിരിക്കുകയാണെന്ന് അവർ സൂചിപ്പിച്ചു. ഇത് അഞ്ച് വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കുമെന്ന് പറഞ്ഞ ഗൂഗിൽ, ഉൽപ്പന്നം പൊതു ഉപയോഗത്തിനായി പുറത്തിറക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഇനിയും ഒരുപാട് കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാനുണ്ട് എന്നും,<ref name="AnnouncementWashingtonPost" /> ധരിക്കുന്നവർക്കും അവരുടെ ബന്ധപ്പെട്ട ഡോക്ടർമാർക്കും അളവുകൾ ലഭ്യമാക്കുന്ന തരത്തിൽ ആപ്പുകൾ വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ലെൻസിനുള്ള സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിക്കുന്ന പങ്കാളികളെ അവർ തിരയുന്നു എന്നും സൂചിപ്പിച്ചു.<ref name=AnnouncementOfficial /> ഭാവി തലമുറകൾക്കായി വിപുലമായ മെഡിക്കൽ, വിഷൻ ഉപകരണങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് പങ്കാളികൾ ഈ ഗവേഷണവും സാങ്കേതികവിദ്യയും ഉപയോഗിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു എന്നും അവർ ചേർത്തു.<ref name="Doyle, Maria 2014"/> 2014 ജൂലൈ 15-ന്, ഗ്ലൂക്കോസ് സെൻസിംഗ് സ്മാർട്ട് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് നൊവാർട്ടിസിന്റെ അൽകോൺ യൂണിറ്റുമായി ഗൂഗിൾ ഒരു പങ്കാളിത്തം പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite news|title=Novartis Joins With Google to Develop Contact Lens That Monitors Blood Sugar|work=New York Times|date=15 July 2014 |first=Mark |last=Scott |access-date=21 November 2018|url=https://www.nytimes.com/2014/07/16/business/international/novartis-joins-with-google-to-develop-contact-lens-to-monitor-blood-sugar.html}}</ref> ടിയർ ഗ്ലൂക്കോസും രക്തത്തിലെ ഗ്ലൂക്കോസും തമ്മിൽ പരസ്പര ബന്ധമില്ലാത്തതിനാൽ പദ്ധതി നിർത്തിയതായി 2018 നവംബർ 16-ന് വെരിലി പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref name=DiscontinueBlog/> == പ്രതികരണം == എൻഡോക്രൈനോളജിസ്റ്റ് ഡോ. ലാറി ലെവിൻ തന്റെ രോഗികൾക്ക് വിരലുകൾ കുത്തുന്നതിനോ തുടർച്ചയായി ഗ്ലൂക്കോസ് മോണിറ്റർ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനോ പകരം വേദനയില്ലാത്ത ഒരു ബദൽ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതിന്റെ നേട്ടങ്ങൾ വലുതാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.<ref name=AnnouncementFoxNews /> എന്നിരുന്നാലും, ഈ മേഖലയിലെ വിദഗ്ധർ <ref>{{Cite web|url=https://www.statnews.com/2016/06/06/google-star-trek-fiction/|title=Google misfires as it aims to turn science fiction into reality|last=Piller|first=Charles|date=2016-06-06|website=[[Stat_(website)|Stat]]}}</ref> കണ്ണുനീരിലെ ഗ്ലൂക്കോസിന്റെ അളവും (കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഉപയോഗിച്ച് അളക്കുന്നത്) ഉപയോക്താവിന്റെ രക്തത്തിലെ ഗ്ലൂക്കോസിൻറെ അളവും തമ്മിലെ ശക്തമായ ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച് സംശയം പ്രകടിപ്പിച്ചു. റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട പല പഠനങ്ങളും കാണിക്കുന്നത്, ഗ്ലൂക്കോസ് മോണിറ്ററിംഗിനുള്ള കൃത്യത പാലിക്കാത്ത ഒരു ദുർബലമായ പരസ്പര ബന്ധമാണ് ഇവ തമ്മിൽ ഉള്ളതെന്നാണ്.<ref>{{cite journal|last1=Baca|first1=Justin|title=Mass Spectral Determination of Fasting Tear Glucose Concentrations in Nondiabetic Volunteers|journal=Clinical Chemistry|date=2007|volume=53|issue=7|pages=1370–|doi=10.1373/clinchem.2006.078543|pmid=17495022|doi-access=free}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Zhang|first1=Jin|title=Noninvasive Diagnostic Devices for Diabetes through Measuring Tear Glucose|journal=Journal of Diabetes Science and Technology|date=January 2011|volume=5|issue=1|pages=166–172|doi=10.1177/193229681100500123|pmid=21303640|pmc=3045221}}</ref><ref>{{cite journal|last1=BACA|first1=Justin|title=Tear Glucose Analysis for the Noninvasive Detection and Monitoring of Diabetes Mellitus|journal=The Ocular Surface|date=2007|volume=5|issue=4|pages=280–293|doi=10.1016/s1542-0124(12)70094-0|pmid=17938838}}</ref><ref>{{cite web|last1=Smith|first1=John|title=The Pursuit of Noninvasive Glucose: "Hunting the Deceitful Turkey"|url=http://www.mendosa.com/The%20Pursuit%20of%20Noninvsive%20Glucose,%20Fourth%20Edition.pdf |date=2015}}</ref> == ഇതും കാണുക == * [[ബയോണിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്]] * [[ഗൂഗിൾ ഗ്ലാസ്]] == അവലംബം == {{Reflist|refs= <ref name="AnnouncementOfficial">{{cite web|title=Introducing our smart contact lens project|url=http://googleblog.blogspot.com/2014/01/introducing-our-smart-contact-lens.html|access-date=17 January 2014|work=Google Official Blog|date=16 January 2014|author=Brian Otis|author2=Babak Parviz}}</ref> <ref name="AnnouncementWashingtonPost">{{cite news|title=Google contact lens could be option for diabetics|url=https://www.washingtonpost.com/national/health-science/google-develops-contact-lens-glucose-monitor/2014/01/16/e309c822-7f0a-11e3-97d3-b9925ce2c57b_story.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20140117202748/http://www.washingtonpost.com/national/health-science/google-develops-contact-lens-glucose-monitor/2014/01/16/e309c822-7f0a-11e3-97d3-b9925ce2c57b_story.html|url-status=dead|archive-date=17 January 2014|access-date=17 January 2014|newspaper=The Washington Post|date=17 January 2014}}</ref> <ref name="AnnouncementFoxNews">{{cite news|title=Google announces 'smart' contact lenses that monitor glucose levels|url=http://www.foxnews.com/tech/2014/01/16/google-announces-contact-lens-glucose-monitor/|access-date=17 January 2014|newspaper=Fox News|date=16 January 2014}}</ref> <ref name="Doyle, Maria 2014">{{cite news|last=Doyle|first=Maria|title=Google Contacts Will Help Diabetics Monitor Blood Sugar Via Tears|url=https://www.forbes.com/sites/ptc/2014/02/12/google-contacts-will-help-diabetics-monitor-blood-sugar-via-tears/|access-date=20 March 2014|newspaper=Forbes|date=12 February 2014}}</ref> <ref name="Help Diabetics Track Glucose 2014">{{cite news|title=Google contact lens could help diabetics track glucose|url=http://www.cbc.ca/news/technology/google-contact-lens-could-help-diabetics-track-glucose-1.2500274|access-date=20 March 2014|newspaper=CBC News|date=17 January 2014}}</ref> |30em}} {{Google Inc.}} [[വർഗ്ഗം:ധരിക്കാവുന്ന കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ]] 4etl020zc8ztmugvh90u343kn8kfcci 3762380 3762372 2022-08-05T10:22:14Z Ajeeshkumar4u 108239 [[വർഗ്ഗം:കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki [[ഗൂഗിൾ]] 16 ജനുവരി 2014 ന് പ്രഖ്യാപിച്ച ഒരു സ്മാർട്ട് [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്]] പദ്ധതി ആയിരുന്നു '''ഗൂഗിൾ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്.'''<ref name=AnnouncementOfficial /> [[പ്രമേഹം|പ്രമേഹമുള്ളവരെ]] [[കണ്ണുനീർ|അവരുടെ കണ്ണീരിലെ]] ഗ്ലൂക്കോസിന്റെ അളവ് നിരന്തരം അളക്കുന്നത് സഹായിക്കാനാണ് പദ്ധതി ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. <ref>{{Cite journal|last=NM Farandos|last2=AK Yetisen|last3=MJ Monteiro|last4=CR Lowe|last5=SH Yun|title=Contact Lens Sensors in Ocular Diagnostics.|journal=Advanced Healthcare Materials|year=2014|doi=10.1002/adhm.201400504|pmid=25400274|volume=4|issue=6|pages=792–810}}</ref> പ്രോജക്റ്റ് നടപ്പിലാക്കുന്നത് വെരിലി ആയിരുന്നു, 2014 മുതൽ അവർ പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ ഉപയോഗിച്ച് ഇത് പരീക്ഷിച്ചു.<ref name=AnnouncementOfficial /> 2018 നവംബർ 16 ന് പദ്ധതി നിർത്തിവച്ചതായി വെരിലി പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref name="DiscontinueBlog">{{Cite web|url=https://blog.verily.com/2018/11/update-on-our-smart-lens-program-with.html|title=Update on our Smart Lens program with Alcon|access-date=21 November 2018|last=Brian Otis|date=16 November 2018|publisher=Verily Blog}}</ref> == ഡിസൈൻ == ഈ ലെൻസിൽ വയർലെസ് ചിപ്പും ഒരു ചെറിയ [[ഗ്ലൂക്കോസ് മീറ്റർ|ഗ്ലൂക്കോസ് സെൻസറും]] അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ലെൻസിലെ ഒരു ചെറിയ പിൻഹോൾ ദ്വാരം രക്തത്തിലെ പഞ്ചസാരയുടെ അളവ് അളക്കാൻ കണ്ണീർ സെൻസറിലേക്ക് ഒഴുകാൻ അനുവദിക്കുന്നു.<ref name="Doyle, Maria 2014"/> രണ്ട് സെൻസറുകളും [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|ലെൻസ്]] മെറ്റീരിയലിന്റെ രണ്ട് മൃദു പാളികൾക്കിടയിൽ ഉൾച്ചേർത്തിരിക്കുന്നു. കൃഷ്ണമണിക്കും [[പ്യൂപ്പിൾ|ഐറിസിനും]] പുറത്ത് ഇലക്ട്രോണിക്സ് കിടക്കുന്നതിനാൽ [[ഐറിസ്|കണ്ണിന്]] കേടുപാടുകൾ സംഭവിക്കുന്നില്ല. കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസിനുള്ളിൽ മനുഷ്യന്റെ മുടിയേക്കാൾ കനം കുറഞ്ഞ ഒരു വയർലെസ് ആന്റിനയുണ്ട്, അത് വയർലെസ് ഉപകരണത്തിലേക്ക് വിവരങ്ങൾ കൈമാറുന്നതിനുള്ള ഒരു കൺട്രോളറായി പ്രവർത്തിക്കും. കൺട്രോളർ ആന്റിന വഴി ബാഹ്യ ഉപകരണത്തിലേക്ക് അയയ്ക്കുന്ന ഡാറ്റ ശേഖരിക്കുകയും വിശകലനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യും. വയർലെസ് സാങ്കേതികവിദ്യയായ ആർഫ്‍ഐടി വഴി ഡാറ്റ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന ഉപകരണത്തിൽ നിന്ന് പവർ വലിച്ചെടുക്കും. ഗ്ലൂക്കോസ് അളവ് നിശ്ചിത പരിധിക്ക് മുകളിലോ താഴെയോ കടക്കുമ്പോൾ പ്രകാശം നൽകി ധരിക്കുന്നയാൾക്ക് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്ന ചെറിയ [[ലൈറ്റ് എമിറ്റിങ്ങ് ഡയോഡ്|എൽഇഡി]] ലൈറ്റുകൾ ചേർക്കുന്നതിനുള്ള പദ്ധതികൾ പരിഗണനയിലുണ്ടെന്ന് സൂചിപ്പിച്ചിരുന്നു. കാറ്റുള്ള അന്തരീക്ഷത്തിലും കണ്ണുനീർ നിറഞ്ഞ കണ്ണുകളിലും കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകളുടെ പ്രകടനം അജ്ഞാതമാണ്. പരീക്ഷിച്ച പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾക്ക് സെക്കൻഡിൽ ഒരിക്കൽ റീഡിംഗ് സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും. == പ്രഖ്യാപനങ്ങൾ == 2014 ജനുവരി 16-ന്, കഴിഞ്ഞ 18 മാസമായി, [[പ്രമേഹം|പ്രമേഹമുള്ളവരെ]] അവരുടെ ഗ്ലൂക്കോസ് അളവ് തുടർച്ചയായി പരിശോധിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന ഒരു [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്]] വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് പ്രവർത്തിച്ചു വരികയായിരുന്നു എന്ന് [[ഗൂഗിൾ]] പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ ആശയത്തിന് യഥാർത്ഥത്തിൽ നാഷണൽ സയൻസ് ഫൗണ്ടേഷനാണ് ധനസഹായം നൽകിയത്.<ref name="Doyle, Maria 2014"/> ഇത് ആദ്യം [[മൈക്രോസോഫ്റ്റ്|മൈക്രോസോഫ്റ്റിലേക്ക്]] ആണ് കൊണ്ടുവന്നത്.<ref name="Help Diabetics Track Glucose 2014" /> ഗൂഗിളിന്റെ രഹസ്യ ഗവേഷണ-വികസന സ്ഥാപനമായ ഗൂഗിൾ എക്‌സിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് [[വാഷിങ്ടൺ സർവകലാശാല|വാഷിംഗ്ടൺ സർവകലാശാലയിലെ]] ഇലക്ട്രിക്കൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് ഫാക്കൽറ്റിയിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്ന ബ്രയാൻ ഓട്ടിസും ബാബക് പർവിസും ചേർന്നാണ് ഈ ഉൽപ്പന്നം സൃഷ്ടിച്ചത്. ചില ശരീരദ്രവങ്ങൾ ഗ്ലൂക്കോസിന്റെ അളവ് എളുപ്പം ട്രാക്ക് ചെയ്യാൻ സഹായിക്കുന്നതെങ്ങനെയെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ പണ്ടേ പരിശോധിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും [[കണ്ണുനീർ]] ശേഖരിക്കാനും പഠിക്കാനും ബുദ്ധിമുട്ടായതിനാൽ അവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഒരിക്കലും ഒരു ഓപ്ഷനല്ലെന്ന് ഗൂഗിൾ അവരുടെ ഔദ്യോഗിക അറിയിപ്പിൽ കുറിച്ചു. ഈ പ്രോജക്റ്റ് നിലവിൽ [[ഫുഡ് ആൻഡ് ഡ്രഗ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ|എഫ്ടിഎ-]] യുമായി ചർച്ച ചെയ്തു കൊണ്ടിരിക്കുകയാണെന്ന് അവർ സൂചിപ്പിച്ചു. ഇത് അഞ്ച് വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കുമെന്ന് പറഞ്ഞ ഗൂഗിൽ, ഉൽപ്പന്നം പൊതു ഉപയോഗത്തിനായി പുറത്തിറക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഇനിയും ഒരുപാട് കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാനുണ്ട് എന്നും,<ref name="AnnouncementWashingtonPost" /> ധരിക്കുന്നവർക്കും അവരുടെ ബന്ധപ്പെട്ട ഡോക്ടർമാർക്കും അളവുകൾ ലഭ്യമാക്കുന്ന തരത്തിൽ ആപ്പുകൾ വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ലെൻസിനുള്ള സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിക്കുന്ന പങ്കാളികളെ അവർ തിരയുന്നു എന്നും സൂചിപ്പിച്ചു.<ref name=AnnouncementOfficial /> ഭാവി തലമുറകൾക്കായി വിപുലമായ മെഡിക്കൽ, വിഷൻ ഉപകരണങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് പങ്കാളികൾ ഈ ഗവേഷണവും സാങ്കേതികവിദ്യയും ഉപയോഗിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു എന്നും അവർ ചേർത്തു.<ref name="Doyle, Maria 2014"/> 2014 ജൂലൈ 15-ന്, ഗ്ലൂക്കോസ് സെൻസിംഗ് സ്മാർട്ട് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് നൊവാർട്ടിസിന്റെ അൽകോൺ യൂണിറ്റുമായി ഗൂഗിൾ ഒരു പങ്കാളിത്തം പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite news|title=Novartis Joins With Google to Develop Contact Lens That Monitors Blood Sugar|work=New York Times|date=15 July 2014 |first=Mark |last=Scott |access-date=21 November 2018|url=https://www.nytimes.com/2014/07/16/business/international/novartis-joins-with-google-to-develop-contact-lens-to-monitor-blood-sugar.html}}</ref> ടിയർ ഗ്ലൂക്കോസും രക്തത്തിലെ ഗ്ലൂക്കോസും തമ്മിൽ പരസ്പര ബന്ധമില്ലാത്തതിനാൽ പദ്ധതി നിർത്തിയതായി 2018 നവംബർ 16-ന് വെരിലി പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref name=DiscontinueBlog/> == പ്രതികരണം == എൻഡോക്രൈനോളജിസ്റ്റ് ഡോ. ലാറി ലെവിൻ തന്റെ രോഗികൾക്ക് വിരലുകൾ കുത്തുന്നതിനോ തുടർച്ചയായി ഗ്ലൂക്കോസ് മോണിറ്റർ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനോ പകരം വേദനയില്ലാത്ത ഒരു ബദൽ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതിന്റെ നേട്ടങ്ങൾ വലുതാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.<ref name=AnnouncementFoxNews /> എന്നിരുന്നാലും, ഈ മേഖലയിലെ വിദഗ്ധർ <ref>{{Cite web|url=https://www.statnews.com/2016/06/06/google-star-trek-fiction/|title=Google misfires as it aims to turn science fiction into reality|last=Piller|first=Charles|date=2016-06-06|website=[[Stat_(website)|Stat]]}}</ref> കണ്ണുനീരിലെ ഗ്ലൂക്കോസിന്റെ അളവും (കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഉപയോഗിച്ച് അളക്കുന്നത്) ഉപയോക്താവിന്റെ രക്തത്തിലെ ഗ്ലൂക്കോസിൻറെ അളവും തമ്മിലെ ശക്തമായ ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച് സംശയം പ്രകടിപ്പിച്ചു. റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട പല പഠനങ്ങളും കാണിക്കുന്നത്, ഗ്ലൂക്കോസ് മോണിറ്ററിംഗിനുള്ള കൃത്യത പാലിക്കാത്ത ഒരു ദുർബലമായ പരസ്പര ബന്ധമാണ് ഇവ തമ്മിൽ ഉള്ളതെന്നാണ്.<ref>{{cite journal|last1=Baca|first1=Justin|title=Mass Spectral Determination of Fasting Tear Glucose Concentrations in Nondiabetic Volunteers|journal=Clinical Chemistry|date=2007|volume=53|issue=7|pages=1370–|doi=10.1373/clinchem.2006.078543|pmid=17495022|doi-access=free}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Zhang|first1=Jin|title=Noninvasive Diagnostic Devices for Diabetes through Measuring Tear Glucose|journal=Journal of Diabetes Science and Technology|date=January 2011|volume=5|issue=1|pages=166–172|doi=10.1177/193229681100500123|pmid=21303640|pmc=3045221}}</ref><ref>{{cite journal|last1=BACA|first1=Justin|title=Tear Glucose Analysis for the Noninvasive Detection and Monitoring of Diabetes Mellitus|journal=The Ocular Surface|date=2007|volume=5|issue=4|pages=280–293|doi=10.1016/s1542-0124(12)70094-0|pmid=17938838}}</ref><ref>{{cite web|last1=Smith|first1=John|title=The Pursuit of Noninvasive Glucose: "Hunting the Deceitful Turkey"|url=http://www.mendosa.com/The%20Pursuit%20of%20Noninvsive%20Glucose,%20Fourth%20Edition.pdf |date=2015}}</ref> == ഇതും കാണുക == * [[ബയോണിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ്]] * [[ഗൂഗിൾ ഗ്ലാസ്]] == അവലംബം == {{Reflist|refs= <ref name="AnnouncementOfficial">{{cite web|title=Introducing our smart contact lens project|url=http://googleblog.blogspot.com/2014/01/introducing-our-smart-contact-lens.html|access-date=17 January 2014|work=Google Official Blog|date=16 January 2014|author=Brian Otis|author2=Babak Parviz}}</ref> <ref name="AnnouncementWashingtonPost">{{cite news|title=Google contact lens could be option for diabetics|url=https://www.washingtonpost.com/national/health-science/google-develops-contact-lens-glucose-monitor/2014/01/16/e309c822-7f0a-11e3-97d3-b9925ce2c57b_story.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20140117202748/http://www.washingtonpost.com/national/health-science/google-develops-contact-lens-glucose-monitor/2014/01/16/e309c822-7f0a-11e3-97d3-b9925ce2c57b_story.html|url-status=dead|archive-date=17 January 2014|access-date=17 January 2014|newspaper=The Washington Post|date=17 January 2014}}</ref> <ref name="AnnouncementFoxNews">{{cite news|title=Google announces 'smart' contact lenses that monitor glucose levels|url=http://www.foxnews.com/tech/2014/01/16/google-announces-contact-lens-glucose-monitor/|access-date=17 January 2014|newspaper=Fox News|date=16 January 2014}}</ref> <ref name="Doyle, Maria 2014">{{cite news|last=Doyle|first=Maria|title=Google Contacts Will Help Diabetics Monitor Blood Sugar Via Tears|url=https://www.forbes.com/sites/ptc/2014/02/12/google-contacts-will-help-diabetics-monitor-blood-sugar-via-tears/|access-date=20 March 2014|newspaper=Forbes|date=12 February 2014}}</ref> <ref name="Help Diabetics Track Glucose 2014">{{cite news|title=Google contact lens could help diabetics track glucose|url=http://www.cbc.ca/news/technology/google-contact-lens-could-help-diabetics-track-glucose-1.2500274|access-date=20 March 2014|newspaper=CBC News|date=17 January 2014}}</ref> |30em}} {{Google Inc.}} [[വർഗ്ഗം:ധരിക്കാവുന്ന കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ]] m6fq4dp39dlwvudqe3z4tiz3cexmhab 3 574767 3762369 2022-08-05T09:55:13Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: ShubhamArya98 | ShubhamArya98 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 09:55, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) fce8jhi5rsz0y96y7pun20tnuxank7m 3 574768 3762371 2022-08-05T10:00:48Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Basibasheer93 | Basibasheer93 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:00, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) lwhluhvhs7vammsuh879ydlxeb7yow5 0 574769 3762373 2022-08-05T10:13:18Z Ajeeshkumar4u 108239 "[[:en:Special:Redirect/revision/1095471528|Bionic contact lens]]" എന്ന താൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്. wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Contact_lens_display_legiblized.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Contact_lens_display_legiblized.png/200px-Contact_lens_display_legiblized.png|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|287x287ബിന്ദു| കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ ആദ്യകാല രൂപം, കനേഡിയൻ പേറ്റന്റ് ആപ്ലിക്കേഷൻ 2280022, 1999 ജൂലൈ 28]] കാഴ്ച വൈകല്യമുള്ളവരെ സഹായിക്കുന്നത് മുതൽ വീഡിയോ ഗെയിമിംഗ് വരെ വൈവിധ്യമാർന്ന ഉപയോഗങ്ങളുള്ള ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്പ്ലേ നൽകാൻ കഴിയും എന്ന് നിർമ്മാതാക്കളും ഡെവലപ്പർമാരും അവകാശപ്പെടുന്ന കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ആണ് '''ബയോണിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ'''. [[ബയോണിക്സ്|ബയോണിക്‌സ്]] സാങ്കേതികവിദ്യയും ഒരു പരമ്പരാഗത [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസിന്റെ]] രൂപവും ചേരത്ത ഫങ്ഷണൽ ഇലക്ട്രോണിക് സർക്യൂട്ടുകളും [[ഇൻഫ്രാറെഡ് തരംഗം|ഇൻഫ്രാറെഡ് ലൈറ്റുകളും]] ഉള്ള ഇതിന് ആഗ്‌മെന്റഡ് [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|റിയാലിറ്റിയുടെ]] രൂപത്തിൽ ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേ സൃഷ്‌ടിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|title=A single pixel contact lens display|journal=[[Next Big Future]]|date=November 22, 2011|url=http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|accessdate=2011-12-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111203223216/http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|archivedate=2011-12-03}}</ref> ഇത് കമ്പ്യൂട്ടർ ജനറേറ്റഡ് ഡിസ്‌പ്ലേ പുറം ലോകവുമായി ചേർത്ത് കാണാൻ കാഴ്ചക്കാരനെ അനുവദിക്കുന്നു. == നിർദ്ദേശിച്ച ഘടകങ്ങൾ == ലെൻസിലെ ഒരു ആന്റിനയ്ക്ക് റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി സ്വീകരിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|display-authors=4|last=NM Farandos|last2=AK Yetisen|last3=MJ Monteiro|last4=CR Lowe|last5=SH Yun|title=Contact Lens Sensors in Ocular Diagnostics|journal=Advanced Healthcare Materials|date=2014|doi=10.1002/adhm.201400504|pmid=25400274|volume=4|issue=6|pages=792–810}}</ref> 2016-ൽ, വാഷിംഗ്ടൺ സർവ്വകലാശാലയിൽ നിന്നുള്ള ഇന്റർസ്‌കാറ്ററിലെ <ref>{{Cite web|url=http://interscatter.cs.washington.edu/|title=Interscatter|access-date=2016-09-28|website=interscatter.cs.washington.edu}}</ref> വർക്ക്, 2-11Mbit/s ഇടയിലുള്ള ഡാറ്റ നിരക്കിൽ സ്മാർട്ട് ഫോണുകൾ പോലുള്ള മൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങളുമായി നേരിട്ട് ആശയവിനിമയം നടത്താൻ കഴിയുന്ന ആദ്യത്തെ [[വൈ‌-ഫൈ|വൈഫൈ]] ഉപയോഗിച്ച് പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കിയ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് പ്രോട്ടോടൈപ്പ് അവതര്രിപ്പിച്ചു. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.technologyreview.com/s/602035/first-wi-fi-enabled-smart-contact-lens-prototype/|title=Here's an amazing trick for converting Bluetooth signals into Wi-Fi|access-date=2016-09-28|last=arXiv|first=Emerging Technology from the}}</ref> == വികസനം == ആദ്യത്തെ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ വികസനം 1990 കളിൽ ആരംഭിച്ചു. <ref>Canadian Patent Application 2280022, CONTACT LENS FOR THE DISPLAY OF INFORMATION SUCH AS TEXT, GRAPHICS, OR PICTURES, LENTILLE CORNEENNE POUR L'AFFICHAGE D'INFORMATIONS SOUS FORME DE TEXTE, DE GRAPHIQUES OU D'IMAGES</ref> <ref>Intelligent Image Processing, John Wiley and Sons, 2001, 384 pages, {{ISBN|0-471-40637-6}}</ref> സാൻഡിയ നാഷണൽ ലബോറട്ടറീസ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തത് പോലെയുള്ള ഈ ഉപകരണങ്ങളുടെ പരീക്ഷണാത്മക പതിപ്പുകൾ നിലവിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. കണ്ണിന് കാണാത്ത സ്ഥലങ്ങളിൽ ലെൻസിന് കൂടുതൽ ഇലക്ട്രോണിക്സും കഴിവുകളും ഉണ്ടാകുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി പവർ ട്രാൻസ്മിഷനും [[സൗരോർജ്ജ സെൽ|സോളാർ സെല്ലുകളും]] ഭാവിയിലെ സംഭവവികാസങ്ങളിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. സമീപകാല പ്രവർത്തനങ്ങൾ വൈഫൈ കണക്റ്റിവിറ്റി ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.technologyreview.com/s/602035/first-wi-fi-enabled-smart-contact-lens-prototype/|title=Here's an amazing trick for converting Bluetooth signals into Wi-Fi|access-date=2016-09-28|last=arXiv|first=Emerging Technology from the}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFarXiv">arXiv, Emerging Technology from the. [https://www.technologyreview.com/s/602035/first-wi-fi-enabled-smart-contact-lens-prototype/ "Here's an amazing trick for converting Bluetooth signals into Wi-Fi"]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-09-28</span></span>.</cite></ref> 2011-ൽ, വയർലെസ് ആന്റിനയും സിംഗിൾ-പിക്സൽ ഡിസ്പ്ലേയുമുള്ള ഒരു പ്രവർത്തിക്കുന്ന പ്രോട്ടോടൈപ്പ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. <ref>{{Cite journal|doi=10.1088/0960-1317/21/12/125014|title=A single-pixel wireless contact lens display|journal=[[Journal of Micromechanics and Microengineering]]|volume=21|issue=12|pages=125014|year=2011|last=Lingley|first=A. R.|last2=Ali|first2=M.|last3=Liao|first3=Y.|last4=Mirjalili|first4=R.|last5=Klonner|first5=M.|last6=Sopanen|first6=M.|last7=Suihkonen|first7=S.|last8=Shen|first8=T.|last9=Otis|first9=B. P.|display-authors=3}}</ref> ഒരു വ്യക്തിയുടെ കാഴ്ചയെ തടസ്സപ്പെടുത്താത്ത ജൈവശാസ്ത്രപരമായി സുരക്ഷിതമായ ഇലക്ട്രോണിക് ലെൻസ് സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് മുൻ പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ തെളിയിച്ചു. എഞ്ചിനീയർമാർ 20 മിനിറ്റ് വരെ മുയലുകളിൽ ലെൻസുകൾ പരീക്ഷിച്ചു, മൃഗങ്ങൾ പ്രശ്‌നങ്ങളൊന്നും കാണിച്ചില്ല. == ഇതും കാണുക ==   == അവലംബം == {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ]] 4hqc7q4x6q1i1ic5lhw2z55iz76w31d 3762374 3762373 2022-08-05T10:16:23Z Ajeeshkumar4u 108239 /* ഇതും കാണുക */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Contact_lens_display_legiblized.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Contact_lens_display_legiblized.png/200px-Contact_lens_display_legiblized.png|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|287x287ബിന്ദു| കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ ആദ്യകാല രൂപം, കനേഡിയൻ പേറ്റന്റ് ആപ്ലിക്കേഷൻ 2280022, 1999 ജൂലൈ 28]] കാഴ്ച വൈകല്യമുള്ളവരെ സഹായിക്കുന്നത് മുതൽ വീഡിയോ ഗെയിമിംഗ് വരെ വൈവിധ്യമാർന്ന ഉപയോഗങ്ങളുള്ള ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്പ്ലേ നൽകാൻ കഴിയും എന്ന് നിർമ്മാതാക്കളും ഡെവലപ്പർമാരും അവകാശപ്പെടുന്ന കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ആണ് '''ബയോണിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ'''. [[ബയോണിക്സ്|ബയോണിക്‌സ്]] സാങ്കേതികവിദ്യയും ഒരു പരമ്പരാഗത [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസിന്റെ]] രൂപവും ചേരത്ത ഫങ്ഷണൽ ഇലക്ട്രോണിക് സർക്യൂട്ടുകളും [[ഇൻഫ്രാറെഡ് തരംഗം|ഇൻഫ്രാറെഡ് ലൈറ്റുകളും]] ഉള്ള ഇതിന് ആഗ്‌മെന്റഡ് [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|റിയാലിറ്റിയുടെ]] രൂപത്തിൽ ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേ സൃഷ്‌ടിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|title=A single pixel contact lens display|journal=[[Next Big Future]]|date=November 22, 2011|url=http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|accessdate=2011-12-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111203223216/http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|archivedate=2011-12-03}}</ref> ഇത് കമ്പ്യൂട്ടർ ജനറേറ്റഡ് ഡിസ്‌പ്ലേ പുറം ലോകവുമായി ചേർത്ത് കാണാൻ കാഴ്ചക്കാരനെ അനുവദിക്കുന്നു. == നിർദ്ദേശിച്ച ഘടകങ്ങൾ == ലെൻസിലെ ഒരു ആന്റിനയ്ക്ക് റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി സ്വീകരിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|display-authors=4|last=NM Farandos|last2=AK Yetisen|last3=MJ Monteiro|last4=CR Lowe|last5=SH Yun|title=Contact Lens Sensors in Ocular Diagnostics|journal=Advanced Healthcare Materials|date=2014|doi=10.1002/adhm.201400504|pmid=25400274|volume=4|issue=6|pages=792–810}}</ref> 2016-ൽ, വാഷിംഗ്ടൺ സർവ്വകലാശാലയിൽ നിന്നുള്ള ഇന്റർസ്‌കാറ്ററിലെ <ref>{{Cite web|url=http://interscatter.cs.washington.edu/|title=Interscatter|access-date=2016-09-28|website=interscatter.cs.washington.edu}}</ref> വർക്ക്, 2-11Mbit/s ഇടയിലുള്ള ഡാറ്റ നിരക്കിൽ സ്മാർട്ട് ഫോണുകൾ പോലുള്ള മൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങളുമായി നേരിട്ട് ആശയവിനിമയം നടത്താൻ കഴിയുന്ന ആദ്യത്തെ [[വൈ‌-ഫൈ|വൈഫൈ]] ഉപയോഗിച്ച് പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കിയ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് പ്രോട്ടോടൈപ്പ് അവതര്രിപ്പിച്ചു. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.technologyreview.com/s/602035/first-wi-fi-enabled-smart-contact-lens-prototype/|title=Here's an amazing trick for converting Bluetooth signals into Wi-Fi|access-date=2016-09-28|last=arXiv|first=Emerging Technology from the}}</ref> == വികസനം == ആദ്യത്തെ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ വികസനം 1990 കളിൽ ആരംഭിച്ചു. <ref>Canadian Patent Application 2280022, CONTACT LENS FOR THE DISPLAY OF INFORMATION SUCH AS TEXT, GRAPHICS, OR PICTURES, LENTILLE CORNEENNE POUR L'AFFICHAGE D'INFORMATIONS SOUS FORME DE TEXTE, DE GRAPHIQUES OU D'IMAGES</ref> <ref>Intelligent Image Processing, John Wiley and Sons, 2001, 384 pages, {{ISBN|0-471-40637-6}}</ref> സാൻഡിയ നാഷണൽ ലബോറട്ടറീസ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തത് പോലെയുള്ള ഈ ഉപകരണങ്ങളുടെ പരീക്ഷണാത്മക പതിപ്പുകൾ നിലവിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. കണ്ണിന് കാണാത്ത സ്ഥലങ്ങളിൽ ലെൻസിന് കൂടുതൽ ഇലക്ട്രോണിക്സും കഴിവുകളും ഉണ്ടാകുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി പവർ ട്രാൻസ്മിഷനും [[സൗരോർജ്ജ സെൽ|സോളാർ സെല്ലുകളും]] ഭാവിയിലെ സംഭവവികാസങ്ങളിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. സമീപകാല പ്രവർത്തനങ്ങൾ വൈഫൈ കണക്റ്റിവിറ്റി ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.technologyreview.com/s/602035/first-wi-fi-enabled-smart-contact-lens-prototype/|title=Here's an amazing trick for converting Bluetooth signals into Wi-Fi|access-date=2016-09-28|last=arXiv|first=Emerging Technology from the}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFarXiv">arXiv, Emerging Technology from the. [https://www.technologyreview.com/s/602035/first-wi-fi-enabled-smart-contact-lens-prototype/ "Here's an amazing trick for converting Bluetooth signals into Wi-Fi"]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-09-28</span></span>.</cite></ref> 2011-ൽ, വയർലെസ് ആന്റിനയും സിംഗിൾ-പിക്സൽ ഡിസ്പ്ലേയുമുള്ള ഒരു പ്രവർത്തിക്കുന്ന പ്രോട്ടോടൈപ്പ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. <ref>{{Cite journal|doi=10.1088/0960-1317/21/12/125014|title=A single-pixel wireless contact lens display|journal=[[Journal of Micromechanics and Microengineering]]|volume=21|issue=12|pages=125014|year=2011|last=Lingley|first=A. R.|last2=Ali|first2=M.|last3=Liao|first3=Y.|last4=Mirjalili|first4=R.|last5=Klonner|first5=M.|last6=Sopanen|first6=M.|last7=Suihkonen|first7=S.|last8=Shen|first8=T.|last9=Otis|first9=B. P.|display-authors=3}}</ref> ഒരു വ്യക്തിയുടെ കാഴ്ചയെ തടസ്സപ്പെടുത്താത്ത ജൈവശാസ്ത്രപരമായി സുരക്ഷിതമായ ഇലക്ട്രോണിക് ലെൻസ് സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് മുൻ പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ തെളിയിച്ചു. എഞ്ചിനീയർമാർ 20 മിനിറ്റ് വരെ മുയലുകളിൽ ലെൻസുകൾ പരീക്ഷിച്ചു, മൃഗങ്ങൾ പ്രശ്‌നങ്ങളൊന്നും കാണിച്ചില്ല. == ഇതും കാണുക == * [[Augmented reality|ആഗ്മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി]] * [[Google Contact Lens|ഗൂഗിൾ കോൺടാക്ട് ലെന്സ്]] * [[Heads-Up Display|ഹെഡ് അപ് ഡിസ്‌പ്ലെ]] * [[Optical head-mounted display|ഒപ്റ്റിക്കൽ ഹെഡ് മൗണ്ടഡ് ഡിസ്പ്ലേ]] * [[Smartglasses|സ്മാർട്ട് ഗ്ലാസ്സുകൾ]] * [[Visual prosthesis|വിഷ്വൽ പ്രോസ്തെസിസ്]] == അവലംബം == {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ]] nlm1ww4d7goeh6vwlw0zes2oxs2yr5a 3762375 3762374 2022-08-05T10:16:57Z Ajeeshkumar4u 108239 /* വികസനം */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Contact_lens_display_legiblized.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Contact_lens_display_legiblized.png/200px-Contact_lens_display_legiblized.png|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|287x287ബിന്ദു| കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ ആദ്യകാല രൂപം, കനേഡിയൻ പേറ്റന്റ് ആപ്ലിക്കേഷൻ 2280022, 1999 ജൂലൈ 28]] കാഴ്ച വൈകല്യമുള്ളവരെ സഹായിക്കുന്നത് മുതൽ വീഡിയോ ഗെയിമിംഗ് വരെ വൈവിധ്യമാർന്ന ഉപയോഗങ്ങളുള്ള ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്പ്ലേ നൽകാൻ കഴിയും എന്ന് നിർമ്മാതാക്കളും ഡെവലപ്പർമാരും അവകാശപ്പെടുന്ന കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ആണ് '''ബയോണിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ'''. [[ബയോണിക്സ്|ബയോണിക്‌സ്]] സാങ്കേതികവിദ്യയും ഒരു പരമ്പരാഗത [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസിന്റെ]] രൂപവും ചേരത്ത ഫങ്ഷണൽ ഇലക്ട്രോണിക് സർക്യൂട്ടുകളും [[ഇൻഫ്രാറെഡ് തരംഗം|ഇൻഫ്രാറെഡ് ലൈറ്റുകളും]] ഉള്ള ഇതിന് ആഗ്‌മെന്റഡ് [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|റിയാലിറ്റിയുടെ]] രൂപത്തിൽ ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേ സൃഷ്‌ടിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|title=A single pixel contact lens display|journal=[[Next Big Future]]|date=November 22, 2011|url=http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|accessdate=2011-12-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111203223216/http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|archivedate=2011-12-03}}</ref> ഇത് കമ്പ്യൂട്ടർ ജനറേറ്റഡ് ഡിസ്‌പ്ലേ പുറം ലോകവുമായി ചേർത്ത് കാണാൻ കാഴ്ചക്കാരനെ അനുവദിക്കുന്നു. == നിർദ്ദേശിച്ച ഘടകങ്ങൾ == ലെൻസിലെ ഒരു ആന്റിനയ്ക്ക് റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി സ്വീകരിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|display-authors=4|last=NM Farandos|last2=AK Yetisen|last3=MJ Monteiro|last4=CR Lowe|last5=SH Yun|title=Contact Lens Sensors in Ocular Diagnostics|journal=Advanced Healthcare Materials|date=2014|doi=10.1002/adhm.201400504|pmid=25400274|volume=4|issue=6|pages=792–810}}</ref> 2016-ൽ, വാഷിംഗ്ടൺ സർവ്വകലാശാലയിൽ നിന്നുള്ള ഇന്റർസ്‌കാറ്ററിലെ <ref>{{Cite web|url=http://interscatter.cs.washington.edu/|title=Interscatter|access-date=2016-09-28|website=interscatter.cs.washington.edu}}</ref> വർക്ക്, 2-11Mbit/s ഇടയിലുള്ള ഡാറ്റ നിരക്കിൽ സ്മാർട്ട് ഫോണുകൾ പോലുള്ള മൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങളുമായി നേരിട്ട് ആശയവിനിമയം നടത്താൻ കഴിയുന്ന ആദ്യത്തെ [[വൈ‌-ഫൈ|വൈഫൈ]] ഉപയോഗിച്ച് പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കിയ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് പ്രോട്ടോടൈപ്പ് അവതര്രിപ്പിച്ചു. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.technologyreview.com/s/602035/first-wi-fi-enabled-smart-contact-lens-prototype/|title=Here's an amazing trick for converting Bluetooth signals into Wi-Fi|access-date=2016-09-28|last=arXiv|first=Emerging Technology from the}}</ref> == വികസനം == ആദ്യത്തെ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ വികസനം 1990 കളിൽ ആരംഭിച്ചു. <ref>Canadian Patent Application 2280022, CONTACT LENS FOR THE DISPLAY OF INFORMATION SUCH AS TEXT, GRAPHICS, OR PICTURES, LENTILLE CORNEENNE POUR L'AFFICHAGE D'INFORMATIONS SOUS FORME DE TEXTE, DE GRAPHIQUES OU D'IMAGES</ref> <ref>Intelligent Image Processing, John Wiley and Sons, 2001, 384 pages, {{ISBN|0-471-40637-6}}</ref> സാൻഡിയ നാഷണൽ ലബോറട്ടറീസ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തത് പോലെയുള്ള ഈ ഉപകരണങ്ങളുടെ പരീക്ഷണാത്മക പതിപ്പുകൾ നിലവിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. കണ്ണിന് കാണാത്ത സ്ഥലങ്ങളിൽ ലെൻസിന് കൂടുതൽ ഇലക്ട്രോണിക്സും കഴിവുകളും ഉണ്ടാകുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി പവർ ട്രാൻസ്മിഷനും [[സൗരോർജ്ജ സെൽ|സോളാർ സെല്ലുകളും]] ഭാവിയിലെ സംഭവവികാസങ്ങളിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. സമീപകാല പ്രവർത്തനങ്ങൾ വൈഫൈ കണക്റ്റിവിറ്റി ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref name=":0"/> 2011-ൽ, വയർലെസ് ആന്റിനയും സിംഗിൾ-പിക്സൽ ഡിസ്പ്ലേയുമുള്ള ഒരു പ്രവർത്തിക്കുന്ന പ്രോട്ടോടൈപ്പ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. <ref>{{Cite journal|doi=10.1088/0960-1317/21/12/125014|title=A single-pixel wireless contact lens display|journal=[[Journal of Micromechanics and Microengineering]]|volume=21|issue=12|pages=125014|year=2011|last=Lingley|first=A. R.|last2=Ali|first2=M.|last3=Liao|first3=Y.|last4=Mirjalili|first4=R.|last5=Klonner|first5=M.|last6=Sopanen|first6=M.|last7=Suihkonen|first7=S.|last8=Shen|first8=T.|last9=Otis|first9=B. P.|display-authors=3}}</ref> ഒരു വ്യക്തിയുടെ കാഴ്ചയെ തടസ്സപ്പെടുത്താത്ത ജൈവശാസ്ത്രപരമായി സുരക്ഷിതമായ ഇലക്ട്രോണിക് ലെൻസ് സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് മുൻ പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ തെളിയിച്ചു. എഞ്ചിനീയർമാർ 20 മിനിറ്റ് വരെ മുയലുകളിൽ ലെൻസുകൾ പരീക്ഷിച്ചു, മൃഗങ്ങൾ പ്രശ്‌നങ്ങളൊന്നും കാണിച്ചില്ല. == ഇതും കാണുക == * [[Augmented reality|ആഗ്മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി]] * [[Google Contact Lens|ഗൂഗിൾ കോൺടാക്ട് ലെന്സ്]] * [[Heads-Up Display|ഹെഡ് അപ് ഡിസ്‌പ്ലെ]] * [[Optical head-mounted display|ഒപ്റ്റിക്കൽ ഹെഡ് മൗണ്ടഡ് ഡിസ്പ്ലേ]] * [[Smartglasses|സ്മാർട്ട് ഗ്ലാസ്സുകൾ]] * [[Visual prosthesis|വിഷ്വൽ പ്രോസ്തെസിസ്]] == അവലംബം == {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ]] 1gggc9frs5kcmzsg9wiwemx3l07ud6p 3762376 3762375 2022-08-05T10:19:59Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Contact_lens_display_legiblized.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Contact_lens_display_legiblized.png/200px-Contact_lens_display_legiblized.png|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|287x287ബിന്ദു| കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ ആദ്യകാല രൂപം, കനേഡിയൻ പേറ്റന്റ് ആപ്ലിക്കേഷൻ 2280022, 1999 ജൂലൈ 28]] കാഴ്ച വൈകല്യമുള്ളവരെ സഹായിക്കുന്നത് മുതൽ വീഡിയോ ഗെയിമിംഗ് വരെ വൈവിധ്യമാർന്ന ഉപയോഗങ്ങളുള്ള ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്പ്ലേ നൽകാൻ കഴിയും എന്ന് നിർമ്മാതാക്കളും ഡെവലപ്പർമാരും അവകാശപ്പെടുന്ന കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ആണ് '''ബയോണിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ'''. [[ബയോണിക്സ്|ബയോണിക്‌സ്]] സാങ്കേതികവിദ്യയും ഒരു പരമ്പരാഗത [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസിന്റെ]] രൂപവും ചേരത്ത ഫങ്ഷണൽ ഇലക്ട്രോണിക് സർക്യൂട്ടുകളും [[ഇൻഫ്രാറെഡ് തരംഗം|ഇൻഫ്രാറെഡ് ലൈറ്റുകളും]] ഉള്ള ഇതിന് ആഗ്‌മെന്റഡ് [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|റിയാലിറ്റിയുടെ]] രൂപത്തിൽ ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേ സൃഷ്‌ടിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|title=A single pixel contact lens display|journal=[[Next Big Future]]|date=November 22, 2011|url=http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|accessdate=2011-12-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111203223216/http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|archivedate=2011-12-03}}</ref> ഇത് കമ്പ്യൂട്ടർ ജനറേറ്റഡ് ഡിസ്‌പ്ലേ പുറം ലോകവുമായി ചേർത്ത് കാണാൻ കാഴ്ചക്കാരനെ അനുവദിക്കുന്നു.<ref>{{cite news | title=Bionic eyes: Contact lenses with circuits, lights a possible platform for superhuman vision |publisher=University of Washington |date=January 17, 2008 |first=Hannah |last=Hickey |url =http://uwnews.org/uweek/uweekarticle.asp?visitsource=uwkmail&articleID=39100 | accessdate = 2008-01-23 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080120125715/http://uwnews.org/uweek/uweekarticle.asp?visitsource=uwkmail&articleID=39100 <!-- Bot retrieved archive --> |archive-date = 2008-01-20}}</ref> == നിർദ്ദേശിച്ച ഘടകങ്ങൾ == ലെൻസിലെ ഒരു ആന്റിനയ്ക്ക് റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി സ്വീകരിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|display-authors=4|last=NM Farandos|last2=AK Yetisen|last3=MJ Monteiro|last4=CR Lowe|last5=SH Yun|title=Contact Lens Sensors in Ocular Diagnostics|journal=Advanced Healthcare Materials|date=2014|doi=10.1002/adhm.201400504|pmid=25400274|volume=4|issue=6|pages=792–810}}</ref> 2016-ൽ, വാഷിംഗ്ടൺ സർവ്വകലാശാലയിൽ നിന്നുള്ള ഇന്റർസ്‌കാറ്ററിലെ <ref>{{Cite web|url=http://interscatter.cs.washington.edu/|title=Interscatter|access-date=2016-09-28|website=interscatter.cs.washington.edu}}</ref> വർക്ക്, 2-11Mbit/s ഇടയിലുള്ള ഡാറ്റ നിരക്കിൽ സ്മാർട്ട് ഫോണുകൾ പോലുള്ള മൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങളുമായി നേരിട്ട് ആശയവിനിമയം നടത്താൻ കഴിയുന്ന ആദ്യത്തെ [[വൈ‌-ഫൈ|വൈഫൈ]] ഉപയോഗിച്ച് പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കിയ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് പ്രോട്ടോടൈപ്പ് അവതര്രിപ്പിച്ചു. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.technologyreview.com/s/602035/first-wi-fi-enabled-smart-contact-lens-prototype/|title=Here's an amazing trick for converting Bluetooth signals into Wi-Fi|access-date=2016-09-28|last=arXiv|first=Emerging Technology from the}}</ref> == വികസനം == ആദ്യത്തെ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ വികസനം 1990 കളിൽ ആരംഭിച്ചു. <ref>Canadian Patent Application 2280022, CONTACT LENS FOR THE DISPLAY OF INFORMATION SUCH AS TEXT, GRAPHICS, OR PICTURES, LENTILLE CORNEENNE POUR L'AFFICHAGE D'INFORMATIONS SOUS FORME DE TEXTE, DE GRAPHIQUES OU D'IMAGES</ref> <ref>Intelligent Image Processing, John Wiley and Sons, 2001, 384 pages, {{ISBN|0-471-40637-6}}</ref> സാൻഡിയ നാഷണൽ ലബോറട്ടറീസ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തത് പോലെയുള്ള ഈ ഉപകരണങ്ങളുടെ പരീക്ഷണാത്മക പതിപ്പുകൾ നിലവിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite news | title=Researchers Develop Bionic Contact Lens | date=2008-01-18 | url=http://www.foxnews.com/story/0,2933,323929,00.html | work=Fox News | accessdate=2008-01-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080121075039/http://www.foxnews.com/story/0,2933,323929,00.html | archive-date=2008-01-21 | url-status=dead }}</ref> കണ്ണിന് കാണാത്ത സ്ഥലങ്ങളിൽ ലെൻസിന് കൂടുതൽ ഇലക്ട്രോണിക്സും കഴിവുകളും ഉണ്ടാകുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി പവർ ട്രാൻസ്മിഷനും [[സൗരോർജ്ജ സെൽ|സോളാർ സെല്ലുകളും]] ഭാവിയിലെ സംഭവവികാസങ്ങളിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. സമീപകാല പ്രവർത്തനങ്ങൾ വൈഫൈ കണക്റ്റിവിറ്റി ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref name=":0"/> 2011-ൽ, വയർലെസ് ആന്റിനയും സിംഗിൾ-പിക്സൽ ഡിസ്പ്ലേയുമുള്ള ഒരു പ്രവർത്തിക്കുന്ന പ്രോട്ടോടൈപ്പ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. <ref>{{Cite journal|doi=10.1088/0960-1317/21/12/125014|title=A single-pixel wireless contact lens display|journal=[[Journal of Micromechanics and Microengineering]]|volume=21|issue=12|pages=125014|year=2011|last=Lingley|first=A. R.|last2=Ali|first2=M.|last3=Liao|first3=Y.|last4=Mirjalili|first4=R.|last5=Klonner|first5=M.|last6=Sopanen|first6=M.|last7=Suihkonen|first7=S.|last8=Shen|first8=T.|last9=Otis|first9=B. P.|display-authors=3}}</ref> ഒരു വ്യക്തിയുടെ കാഴ്ചയെ തടസ്സപ്പെടുത്താത്ത ജൈവശാസ്ത്രപരമായി സുരക്ഷിതമായ ഇലക്ട്രോണിക് ലെൻസ് സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് മുൻ പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ തെളിയിച്ചു. എഞ്ചിനീയർമാർ 20 മിനിറ്റ് വരെ മുയലുകളിൽ ലെൻസുകൾ പരീക്ഷിച്ചു, മൃഗങ്ങൾ പ്രശ്‌നങ്ങളൊന്നും കാണിച്ചില്ല.<ref>{{cite news | title=Vision of the future seen in bionic contact lens | url =http://www.nbcnews.com/id/22731631 |work=NBC News |first=Bryn |last=Nelson |accessdate = 2008-01-23 }}</ref> == ഇതും കാണുക == * [[Augmented reality|ആഗ്മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി]] * [[Google Contact Lens|ഗൂഗിൾ കോൺടാക്ട് ലെന്സ്]] * [[Heads-Up Display|ഹെഡ് അപ് ഡിസ്‌പ്ലെ]] * [[Optical head-mounted display|ഒപ്റ്റിക്കൽ ഹെഡ് മൗണ്ടഡ് ഡിസ്പ്ലേ]] * [[Smartglasses|സ്മാർട്ട് ഗ്ലാസ്സുകൾ]] * [[Visual prosthesis|വിഷ്വൽ പ്രോസ്തെസിസ്]] == അവലംബം == {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ]] 6x5cqhxcyij0i4bwuei22qmij94wb8y 3762377 3762376 2022-08-05T10:20:40Z Ajeeshkumar4u 108239 [[വർഗ്ഗം:കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Contact_lens_display_legiblized.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Contact_lens_display_legiblized.png/200px-Contact_lens_display_legiblized.png|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|287x287ബിന്ദു| കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ ആദ്യകാല രൂപം, കനേഡിയൻ പേറ്റന്റ് ആപ്ലിക്കേഷൻ 2280022, 1999 ജൂലൈ 28]] കാഴ്ച വൈകല്യമുള്ളവരെ സഹായിക്കുന്നത് മുതൽ വീഡിയോ ഗെയിമിംഗ് വരെ വൈവിധ്യമാർന്ന ഉപയോഗങ്ങളുള്ള ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്പ്ലേ നൽകാൻ കഴിയും എന്ന് നിർമ്മാതാക്കളും ഡെവലപ്പർമാരും അവകാശപ്പെടുന്ന കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ആണ് '''ബയോണിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ'''. [[ബയോണിക്സ്|ബയോണിക്‌സ്]] സാങ്കേതികവിദ്യയും ഒരു പരമ്പരാഗത [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസിന്റെ]] രൂപവും ചേരത്ത ഫങ്ഷണൽ ഇലക്ട്രോണിക് സർക്യൂട്ടുകളും [[ഇൻഫ്രാറെഡ് തരംഗം|ഇൻഫ്രാറെഡ് ലൈറ്റുകളും]] ഉള്ള ഇതിന് ആഗ്‌മെന്റഡ് [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|റിയാലിറ്റിയുടെ]] രൂപത്തിൽ ഒരു വെർച്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേ സൃഷ്‌ടിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|title=A single pixel contact lens display|journal=[[Next Big Future]]|date=November 22, 2011|url=http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|accessdate=2011-12-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111203223216/http://nextbigfuture.com/2011/11/single-pixel-contact-lens-display.html|archivedate=2011-12-03}}</ref> ഇത് കമ്പ്യൂട്ടർ ജനറേറ്റഡ് ഡിസ്‌പ്ലേ പുറം ലോകവുമായി ചേർത്ത് കാണാൻ കാഴ്ചക്കാരനെ അനുവദിക്കുന്നു.<ref>{{cite news | title=Bionic eyes: Contact lenses with circuits, lights a possible platform for superhuman vision |publisher=University of Washington |date=January 17, 2008 |first=Hannah |last=Hickey |url =http://uwnews.org/uweek/uweekarticle.asp?visitsource=uwkmail&articleID=39100 | accessdate = 2008-01-23 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080120125715/http://uwnews.org/uweek/uweekarticle.asp?visitsource=uwkmail&articleID=39100 <!-- Bot retrieved archive --> |archive-date = 2008-01-20}}</ref> == നിർദ്ദേശിച്ച ഘടകങ്ങൾ == ലെൻസിലെ ഒരു ആന്റിനയ്ക്ക് റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി സ്വീകരിക്കാൻ കഴിയും. <ref>{{Cite journal|display-authors=4|last=NM Farandos|last2=AK Yetisen|last3=MJ Monteiro|last4=CR Lowe|last5=SH Yun|title=Contact Lens Sensors in Ocular Diagnostics|journal=Advanced Healthcare Materials|date=2014|doi=10.1002/adhm.201400504|pmid=25400274|volume=4|issue=6|pages=792–810}}</ref> 2016-ൽ, വാഷിംഗ്ടൺ സർവ്വകലാശാലയിൽ നിന്നുള്ള ഇന്റർസ്‌കാറ്ററിലെ <ref>{{Cite web|url=http://interscatter.cs.washington.edu/|title=Interscatter|access-date=2016-09-28|website=interscatter.cs.washington.edu}}</ref> വർക്ക്, 2-11Mbit/s ഇടയിലുള്ള ഡാറ്റ നിരക്കിൽ സ്മാർട്ട് ഫോണുകൾ പോലുള്ള മൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങളുമായി നേരിട്ട് ആശയവിനിമയം നടത്താൻ കഴിയുന്ന ആദ്യത്തെ [[വൈ‌-ഫൈ|വൈഫൈ]] ഉപയോഗിച്ച് പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കിയ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് പ്രോട്ടോടൈപ്പ് അവതര്രിപ്പിച്ചു. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.technologyreview.com/s/602035/first-wi-fi-enabled-smart-contact-lens-prototype/|title=Here's an amazing trick for converting Bluetooth signals into Wi-Fi|access-date=2016-09-28|last=arXiv|first=Emerging Technology from the}}</ref> == വികസനം == ആദ്യത്തെ കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസ് ഡിസ്പ്ലേയുടെ വികസനം 1990 കളിൽ ആരംഭിച്ചു. <ref>Canadian Patent Application 2280022, CONTACT LENS FOR THE DISPLAY OF INFORMATION SUCH AS TEXT, GRAPHICS, OR PICTURES, LENTILLE CORNEENNE POUR L'AFFICHAGE D'INFORMATIONS SOUS FORME DE TEXTE, DE GRAPHIQUES OU D'IMAGES</ref> <ref>Intelligent Image Processing, John Wiley and Sons, 2001, 384 pages, {{ISBN|0-471-40637-6}}</ref> സാൻഡിയ നാഷണൽ ലബോറട്ടറീസ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തത് പോലെയുള്ള ഈ ഉപകരണങ്ങളുടെ പരീക്ഷണാത്മക പതിപ്പുകൾ നിലവിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite news | title=Researchers Develop Bionic Contact Lens | date=2008-01-18 | url=http://www.foxnews.com/story/0,2933,323929,00.html | work=Fox News | accessdate=2008-01-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080121075039/http://www.foxnews.com/story/0,2933,323929,00.html | archive-date=2008-01-21 | url-status=dead }}</ref> കണ്ണിന് കാണാത്ത സ്ഥലങ്ങളിൽ ലെൻസിന് കൂടുതൽ ഇലക്ട്രോണിക്സും കഴിവുകളും ഉണ്ടാകുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. റേഡിയോ ഫ്രീക്വൻസി പവർ ട്രാൻസ്മിഷനും [[സൗരോർജ്ജ സെൽ|സോളാർ സെല്ലുകളും]] ഭാവിയിലെ സംഭവവികാസങ്ങളിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. സമീപകാല പ്രവർത്തനങ്ങൾ വൈഫൈ കണക്റ്റിവിറ്റി ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref name=":0"/> 2011-ൽ, വയർലെസ് ആന്റിനയും സിംഗിൾ-പിക്സൽ ഡിസ്പ്ലേയുമുള്ള ഒരു പ്രവർത്തിക്കുന്ന പ്രോട്ടോടൈപ്പ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. <ref>{{Cite journal|doi=10.1088/0960-1317/21/12/125014|title=A single-pixel wireless contact lens display|journal=[[Journal of Micromechanics and Microengineering]]|volume=21|issue=12|pages=125014|year=2011|last=Lingley|first=A. R.|last2=Ali|first2=M.|last3=Liao|first3=Y.|last4=Mirjalili|first4=R.|last5=Klonner|first5=M.|last6=Sopanen|first6=M.|last7=Suihkonen|first7=S.|last8=Shen|first8=T.|last9=Otis|first9=B. P.|display-authors=3}}</ref> ഒരു വ്യക്തിയുടെ കാഴ്ചയെ തടസ്സപ്പെടുത്താത്ത ജൈവശാസ്ത്രപരമായി സുരക്ഷിതമായ ഇലക്ട്രോണിക് ലെൻസ് സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് മുൻ പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ തെളിയിച്ചു. എഞ്ചിനീയർമാർ 20 മിനിറ്റ് വരെ മുയലുകളിൽ ലെൻസുകൾ പരീക്ഷിച്ചു, മൃഗങ്ങൾ പ്രശ്‌നങ്ങളൊന്നും കാണിച്ചില്ല.<ref>{{cite news | title=Vision of the future seen in bionic contact lens | url =http://www.nbcnews.com/id/22731631 |work=NBC News |first=Bryn |last=Nelson |accessdate = 2008-01-23 }}</ref> == ഇതും കാണുക == * [[Augmented reality|ആഗ്മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി]] * [[Google Contact Lens|ഗൂഗിൾ കോൺടാക്ട് ലെന്സ്]] * [[Heads-Up Display|ഹെഡ് അപ് ഡിസ്‌പ്ലെ]] * [[Optical head-mounted display|ഒപ്റ്റിക്കൽ ഹെഡ് മൗണ്ടഡ് ഡിസ്പ്ലേ]] * [[Smartglasses|സ്മാർട്ട് ഗ്ലാസ്സുകൾ]] * [[Visual prosthesis|വിഷ്വൽ പ്രോസ്തെസിസ്]] == അവലംബം == {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ]] 7gm9cvtaahw8ez8fo98890w91fakhtz 3 574770 3762378 2022-08-05T10:21:05Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Jijojacob777 | Jijojacob777 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:21, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) ej9tkwqaw5zgnk9hdx4hq1slry1plhw 14 574771 3762379 2022-08-05T10:21:21Z Ajeeshkumar4u 108239 '[[വർഗ്ഗം:തിരുത്തൽ ലെൻസുകൾ]]' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki [[വർഗ്ഗം:തിരുത്തൽ ലെൻസുകൾ]] jzdz126tmo57ubi4mehur3u2tz1plqz 3 574772 3762387 2022-08-05T11:05:37Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: TheRisingRedPhantom | TheRisingRedPhantom | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:05, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) gjqzvzhhiy0lk8bhmfugow7xqfr7prf 3 574773 3762388 2022-08-05T11:06:29Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Shahsad kamba | Shahsad kamba | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:06, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) s4b1by0akviamlusd9z84htuqhdr21m 1 574774 3762391 2022-08-05T11:13:42Z Vicharam 9387 /* name */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം wikitext text/x-wiki == name == ഷിറീൻ അബു ആഖില (شيرين أبو عاقلة) എന്നാണ് ശരിക്കുള്ള പേര് [[ഉപയോക്താവ്:Vicharam|വിചാരം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vicharam|സംവാദം]]) 11:13, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 46hx322zctx1q18br82se3cblgk67wc