വിക്കിപീഡിയ mlwiki https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter മീഡിയ പ്രത്യേകം സംവാദം ഉപയോക്താവ് ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം വിക്കിപീഡിയ വിക്കിപീഡിയ സംവാദം പ്രമാണം പ്രമാണത്തിന്റെ സംവാദം മീഡിയവിക്കി മീഡിയവിക്കി സംവാദം ഫലകം ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം സഹായം സഹായത്തിന്റെ സംവാദം വർഗ്ഗം വർഗ്ഗത്തിന്റെ സംവാദം കവാടം കവാടത്തിന്റെ സംവാദം TimedText TimedText talk ഘടകം ഘടകത്തിന്റെ സംവാദം Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 61 3765265 3748031 2022-08-15T16:06:59Z 94.129.91.22 wikitext text/x-wiki {{featured}} {{prettyurl|Mahatma Gandhi}} {{Infobox person | honorific_prefix = മഹാത്മാ | name = മോഹൻദാസ്‌ കരംചന്ദ്‌ ഗാന്ധി | image = MKGandhi.jpg | alt = The face of Gandhi in old age—smiling, wearing glasses, and with a white sash over his right shoulder | birth_name = മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി | birth_date = {{Birth date|df=yes|1869|10|2}} | birth_place = [[പോർബന്തർ ]], [[Kathiawar Agency]], [[ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്]]<ref name="Gandhi DOB">[[#Rajmohan|Gandhi, Rajmohan (2006)]] [https://books.google.com/?id=FauJL7LKXmkC pp. 1–3].</ref><br />(ഇപ്പോൾ [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്തിൽ]]) | death_date = {{Death date and age|df=yes|1948|1|30|1869|10|2}} | death_place = [[ന്യൂ ഡൽഹി ]], [[ഡൽഹി]],[[ഇന്ത്യ]] | death_cause = [[ "നാഥൂറാം വിനായഹഗോഡ്‌സേ എന്ന "വ൪ഗീയതവാദിയുടെ വെടിവെയ്പ്]] | resting_place = രാജ് ഘട്ട് ,ചിതാ ഭസ്‌മം ഭാരതത്തിലെ നാനാ നദികളിൽ ഒഴുക്കി. | resting_place_coordinates = <!--Please do not write here, as it seems to suggest that the coordinates are of the rivers in which his ashes were scattered--> | ethnicity = [[ഗുജറാത്തി]] | other_names = മഹത്മാ , ഗാന്ധിജി , ബാപ്പുജി ,മഹത്മാ ഗാന്ധി | known_for = [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]]<br />[[സത്യാഗ്രഹം ]], [[അഹിംസ]] | movement = [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] | education = [[Barrister|barrister-at-law]] | alma_mater = [[Alfred High School, Rajkot]], <br /> Samaldas College, [[Bhavnagar]], <br /> [[University College, London]] | spouse = [[കസ്തൂർബാ ഗാന്ധി]] | children = [[ഹരിലാൽ ഗാന്ധി|ഹരിലാൽ]]<br />[[മണിലാൽ ഗാന്ധി]]<br />[[രാംദാസ് ഗാന്ധി]]<br />[[ദേവ്ദാസ് ഗാന്ധി ]] | mother = പുത്ലീ ഭായ് ഗാന്ധി | father = കരംചന്ദ് ഗാന്ധി | signature = Mohandas K. Gandhi signature.svg }} '''മോഹൻ‌ദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി''' ([[ഗുജറാത്തി]]: મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી, [[ഹിന്ദി]]: मोहनदास करमचंद गांधी) അഥവാ '''മഹാത്മാ ഗാന്ധി''' ([[1869]] [[ഒക്ടോബർ 2]] - [[1948]] [[ജനുവരി 30]]) [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമര പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ]] നേതാവും വഴികാട്ടിയുമായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ '''രാഷ്ട്രപിതാവ്''' എന്ന് അദ്ദേഹത്തെ വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. [[അഹിംസ|അഹിംസയിലൂന്നിയ]] [[സത്യാഗ്രഹം]] എന്ന സമര സിദ്ധാന്തത്തിലൂടെ ലോകമെമ്പാടും ഗാന്ധി ശ്രദ്ധേയനായി. ''മഹത്തായ ആത്മാവ്'' എന്നർത്ഥം വരുന്ന ''മഹാത്മാ'', അച്ഛൻ എന്നർത്ഥംവരുന്ന ''ബാപ്പു'' എന്നീ നാമവിശേഷണങ്ങൾ ജനഹൃദയങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിനുള്ള സാന്നിധ്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു. കേവലമൊരു രാഷ്ട്രീയ നേതാവ് എന്നതിനേക്കാൾ ദർശനികനായും ഗാന്ധി ലോകമെമ്പാടും അറിയപ്പെടുന്നു. ഏറ്റവും കഠിനമായ പ്രതിസന്ധിഘട്ടങ്ങളിലും [[സത്യം]], [[അഹിംസ]] എന്നീ മൂല്യങ്ങളിൽ അടിയുറച്ചു പ്രവർത്തിക്കുവാനും ജീവിതചര്യയാക്കി മാറ്റുന്നതിനും മഹാത്മാഗാന്ധി ശ്രദ്ധിച്ചു. ജീവിതകാലം മുഴുവൻ അദ്ദേഹം ഹൈന്ദവ തത്ത്വശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രായോക്താവായിരുന്നു. എല്ലാ വിധത്തിലും സ്വയാശ്രയത്വം പുലർത്തിയ ഒരു ആശ്രമം സ്ഥാപിച്ച് അവിടെ ലളിത ജീവിതം നയിച്ച് അദ്ദേഹം പൊതുപ്രവർത്തകർക്കു മാതൃകയായി. സ്വയം നൂൽനൂറ്റുണ്ടാക്കിയ വസ്ത്രം ധരിച്ചു; സസ്യാഹാരം മാത്രം ഭക്ഷിച്ചു. [[ഉപവാസം]] അഥവാ നിരാഹാരം ആത്മശുദ്ധീകരണത്തിനും പ്രതിഷേധത്തിനുമുള്ള ഉപാധിയാക്കി. [[ഗാന്ധിസം|ഗാന്ധിജിയുടെ ദർശനങ്ങൾ]] ആഗോള തലത്തിൽ ഒട്ടേറെ പൗരാവകാശ പ്രവർത്തകരെ സ്വാധീനിച്ചു. [[മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ് ജൂനിയർ|മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ്]], [[സ്റ്റീവ് ബികോ]], [[നെൽ‌സൺ മണ്ടേല]], [[ഓങ് സാൻ സൂ ചി]] എന്നിവർ [[ഗാന്ധിയൻ ആശയങ്ങൾ]] സ്വാംശീകരിച്ചവരിൽപെടുന്നു. ഭാരതീയർ മഹാത്മാഗാന്ധിയെ രാഷ്ട്രപിതാവായി ആദരിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മദിനമായ [[ഒക്ടോബർ 2]] [[ഗാന്ധിജയന്തി]] എന്ന പേരിൽ ദേശീയഅവധി നൽകി ആചരിക്കുന്നു. അഹിംസാധിഷ്ഠിത സത്യാഗ്രഹം എന്ന ഗാന്ധിയൻ ആശയത്തോടുള്ള ബഹുമാനാർത്ഥം [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]] അന്നേ ദിവസം [[അന്താരാഷ്ട്ര അഹിംസാ ദിനം|അന്താരാഷ്ട്ര അഹിംസാ ദിന]]മായും(2007 മുതൽ) പ്രഖ്യാപിചിട്ടുണ്ട് == ആമുഖം == ===പൂർവികർ=== [[ഗാന്ധി|ഗാന്ധിയുടെ]] കുടുംബം [[:en:Bania_(caste)|ബനിയ]] ജാതിയിൽ പെട്ടവർ ആയിരുന്നു. അവർ വ്യാപാരികളും പണമിടപാടുകാരും ആയിരുന്നു. ബനിയ ജാതി വർണശ്രേണിയിൽ ബ്രാഹ്മിണ ക്ഷത്രീയർക്കും ശൂദ്രർകും ഇടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്തു. നാം അറിയുന്ന ഗാന്ധിജിയെ പോലെ അല്ലാതെ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം മാംസാഹാരികൾ ആയിരുന്നു. അവരുടെ സ്വദേശം [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്തിലെ]] [[:en:Kathiawar|കത്തിയവാർ]] പ്രദേശമായിരുന്നു. കത്തിയവാർ എന്ന് അറിയപെടുന്നത് തെക്കൻ ഗുജറാത്തിലെ ഇരുപത്തിമൂവായിരത്തിൽ അധികം ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തീർണം ഉള്ള ഒരു ഉപദ്വീപ് ആണ്. ഗാന്ധിജി ജനിച്ചു വളർന്ന പോർബന്തർ കത്തിയവാറിന്റെ തെക്കുപടിഞ്ഞാറുള്ള ഒരു നാട്ടുരാജ്യം ആയിരുന്നു. കത്തിയവാറിലെ 74 നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിൽ ഒന്നായിരുന്നു അത്. ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടു മുതൽ [[പോർബന്തർ]] ഭരിച്ചിരുന്നത് ജേത്വ വർഗക്കാർ ആയിരുന്നു. രജപുത്രർ ആയിരുന്ന അവർ തങ്ങളുടെ രാജാവിനെ 'റാണ' എന്നായിരുന്നു അഭിസംഭോധന ചെയ്തിരുന്നത്. പോർബന്ദർ ഒരു 'ക്ലാസ്സ്‌ 1' നാട്ടുരാജ്യം ആയിരുന്നു. അതായത്, പോർബന്തറിലെ നയതന്ത്രത്തിൽ രാജാവിനു പൂർണ അധികാരം ഉണ്ടായിരുന്നു<ref>{{cite journal|last=Hay|first=Stephen|title=Digging up Gandhi's psychological roots}}</ref>. ഗാന്ധി കുടുംബത്തെ പറ്റി ഉള്ള ആദ്യ ചരിത്രപരമായ പരാമർശം ഗാന്ധിജിക്കു ആറു തലമുറ മുൻപ് ഉള്ള ലാൽജി ഗാന്ധിയെ പറ്റി ആണ്. ലാൽജി ഗാന്ധി തെക്കൻ ഗുജറാത്തിലെ ജുനാഗധിൽ നിന്ന് [[പോർബന്തർ|പോർബന്തറിലേക്ക്]] കുടിയേറി പാർത്തിരുന്നു. അദ്ദേഹം പോർബന്ദറിൽ ദിവാനു കീഴിൽ ഒരു സാധാരണജോലിക്കാരനായി ജീവിച്ചു. അദ്ദേഹത്തെ പിന്തുടർന്ന തലമുറക്കാരും അതെ ജോലി ചെയ്തു ജീവിച്ചു. എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നാലാം തലമുറയിൽ പെട്ട [[കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|ഉത്തംച്ചന്ദ് ഗാന്ധി]] തന്റെ കഴിവുകൾ തെളിയിച്ച് ദിവാൻ ആയി സ്ഥാനകയറ്റം നേടി. 'ഒട്ടാ ബാപു' എന്നു കൂടി അറിയപെട്ട അദ്ദേഹത്തിന്റെ കീഴിൽ രാജ്യം സാമ്പത്തികപരമായി ശക്തി പ്രാപിച്ചു. തന്റെ നയതന്ത്രപാടവത്താൽ റാണയും കമ്പനിയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം ശക്തിപെടുത്തി. എന്നാൽ റാണയുടെ അപ്രതീക്ഷിത മരണത്തോടെ രാജ്ഞി ഭരണത്തിനു കീഴിൽ വന്ന രാജ്യത്തിൽ നിന്നു ലാൽജി ഗാന്ധി നാടുകടത്തപെട്ടു. റാണയും ആയുള്ള അടുപ്പം കാരണവും രാജ്ഞിയുമായി ഉള്ള അസുഖകരമായ ബന്ധം കാരണം ആണ് ഇതെന്നു പറയപെടുന്നു. രാജകുമാരനായ റാണ വിക്മത്ജി പ്രായപൂർത്തി ആയതോടെ രാജ്ഞി തന്റെ മകനു ഭരണം കൈമാറി. റാണ വിക്മത്ജി തന്റെ അച്ഛന്റെ വിശ്വസ്തനെ ദിവാൻ ആയി തിരിച്ചു കൊണ്ടുവന്നു. 1841 മുതൽ 1847 വരെ ഉത്തംച്ചന്ദ് ഗാന്ധി ദിവാൻ ആയി സേവിച്ചു. 1847-ൽ തന്റെ മകൻ ആയ കരംചന്ദ്‌ ഗാന്ധിയ്ക്ക് തന്റെ ഉദ്യോഗം കൈമാറി വിശ്രമ ജീവിതം ആരംഭിച്ചു. മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ അച്ഛൻ ആയിരുന്നു കാബ ഗാന്ധി എന്ന് കൂടി അറിയപെട്ടിരുന്ന [[കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|കരംചന്ദ്‌ ഗാന്ധി]]. റാണ വിക്മത്ജിയും കാബ ഗാന്ധിയും സമപ്രായക്കാരും നല്ല ചങ്ങാതിമാരും കൂടെ ആയിരുന്നു. അവർക്ക് പല വിഷയങ്ങളിലും സമ അഭിപ്രായമായിരുന്നു. അവരുടെ ബ്രിട്ടീഷ്രുകാരുമായുള്ള വിയോജിപ്പ് കാരണം പല വിഷമങ്ങളും ഒരുമിച്ച് നേരിടേണ്ടി വന്നു. കരംചന്ദ് ഗാന്ധി ദിവാൻ ആയിരിക്കെ പോർബന്ദർ ക്ലാസ്സ്‌ 1-ൽ നിന്ന് ക്ലാസ്സ്‌ 3-ലേക്ക് തരം താഴ്ത്തപെട്ടു<ref>{{cite book|last=Devanesan|first=Chandran|title=Making of Mahatma|publisher=Orient Longman limited}}</ref>. കാബ ഗാന്ധിയുടെ നാലാമത്തെ ഭാര്യ ആയിരുന്നു [[പുതലിഭായ്]]. അവരുടെ മക്കളിൽ നാലാമൻ ആയിരുന്നു മഹാത്മ. ലക്ഷ്മിദാസ് (ജനനം:1860), റാലിയത്ത് ബെഹ്ൻ(ജനനം:1862), കർസൻദാസ്‌ (ജനനം:1867) ആയിരുന്നു ഗാന്ധിജിയുടെ സഹോദരങ്ങൾ. 1874-ൽ ബ്രിട്ടിഷുകാരുടെ ഇടപെടൽ മൂലം കാബ ഗാന്ധിക്ക് രാജ്കോട്ട് താകൂറിന്റെ ഉപദേഷ്ടാവായി സ്ഥാനമാറ്റം ലഭിച്ചു. രണ്ടു വർഷത്തിനു ശേഷം 1876-ൽ അദ്ദേഹം താകൂറിന്റെ ദിവാൻ ആയി സ്ഥാനക്കയറ്റം കിട്ടി. 1881-ൽ രാജ്കോട്ടിൽ സ്വന്തമായി ഒരു വീട് നിർമിച്ചു ഗാന്ധി കുടുംബം അങ്ങോട്ട്‌ നീങ്ങി. 1885-ൽ കാബ ഗാന്ധി ഇഹലോകവാസം വെടിഞ്ഞു<ref>{{cite book|last=Nayyar|first=Pyarelal|title=Mahatma Gandhi}}</ref>. === ബാല്യം === [[പ്രമാണം:Gandhi and Kasturbhai 1902.jpg|thumb|right|200px| ഗാന്ധിയും കസ്തൂർബയും,1902]] കരംചന്ദ്‌ ഗാന്ധിയുടേയും പുത്‌ലീബായിയുടേയും മൂന്നു പുത്രന്മാരിൽ ഇളയവനായി [[1869]] [[ഒക്ടോബർ 2]]-ന്‌ [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്തിലെ]] [[പോർബന്ദർ|പോർബന്ദറിൽ]] ജനിച്ചു. ഒരു സഹോദരിയും(റലിയത്ത് ബഹൻ‍) അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. വൈശ്യകുലത്തിലെ ബനിയ ജാതിക്കാരായ ആ കുടുംബം [[വൈഷ്ണവർ|വൈഷ്ണവവിശ്വാസികളായിരുന്നു]]. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് കരംചന്ദ് വാങ്കനഗറിലും [[രാജ്‌കോട്ട്|രാജ്‌കോട്ടിലേയും]] പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്നു. കരംചന്ദ് നാലു വിവാഹങ്ങൾ ചെയ്തിരുന്നു അവസാനത്തെ ഭാര്യയായിരുന്നു പുത്‍ലിബായി. മുത്തച്ഛൻ പോർബന്ദറിൽ ദിവാൻ ആയിരുന്നു. അച്ഛൻ അഞ്ചാം ക്ലാസുവരെയെ പഠിച്ചുള്ളൂ എങ്കിലും ആദർശധീരനായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന് മതകാര്യങ്ങളിൽ ഒന്നും അത്ര പിടിപാടുണ്ടായിരുന്നില്ല. അമ്മയാകട്ടെ തികഞ്ഞ ഈശ്വരവിശ്വാസിയായിരുന്നു. അമ്മ അന്നത്തെ രാജാവായിരുന്ന ഠാക്കൂറിന്റെ വിധവയായ അമ്മയുമായി നല്ല ബന്ധത്തിലായിരുന്നു.<ref>{{cite book |last=M. K. |first=Gandhi |authorlink= മഹാത്മാഗാന്ധി|coauthors= |title=An Autobiography: The Story of My Experiments With Truth |year=1997 |publisher= Navajivan Publishing House|location= Ahmedabad-380014|isbn= 9788126436477}}</ref> മോഹൻദാസിന് ഏഴു വയസ്സുള്ളപ്പോൾ അച്ഛൻ പോർബന്ദർ വിട്ട് രാജ്‌കോട്ടിൽ ജോലി സ്വീകരിച്ചു. അതിനാൽ മോഹൻദാസിന്റെ പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം രാജ്‌കോട്ടിലായിരുന്നു. ഹൈസ്കൂളിൽ പഠിക്കുമ്പോൾ പതിമൂന്നാമത്തെ വയസ്സിൽ ([[1881]]) പോർബന്ദറിലെ വ്യാപാരിയായ ഗോകുൽദാസ് മകാൻ‍ജിയുടെ മകൾ [[കസ്തൂർബ ഗാന്ധി|കസ്തൂർബയെ]] വിവാഹം കഴിച്ചു. നിര‍ക്ഷരയായ കസ്തൂർ‍ബായെ മോഹൻ‍ദാസ് പഠിപ്പിച്ചു. വിവാഹത്തിനുശേഷവും തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസം അദ്ദേഹം തുടർന്നു. ചെറുപ്പകാലത്ത് അത്രയൊന്നും മിടുക്കനായ വിദ്യാർത്ഥിയായിരുന്നില്ല മോഹൻ‍ദാസ്. [[മെട്രിക്കുലേഷൻ]] വളരെ കഷ്ടപ്പെട്ടാണ് വിജയിച്ചത്. ബാരിസ്റ്റർ ആവാനായി കുടുംബാംഗങ്ങൾ നിർബന്ധിച്ചതിനാലാണ് വിദ്യാഭ്യാസം തുടർന്നതെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. {{ref|school}} അദ്ദേഹത്തിന്റെ അച്ഛൻ [[1885]]-ൽ അന്തരിച്ചു. [[1887]]-ലായിരുന്നു‍ മോഹൻ‍ദാസ് [[മെട്രിക്കുലേഷൻ]] പൂർത്തിയാക്കിയത്. പിന്നീട് ഭവനഗറിലെ സമൽദാസ് കോളേജിൽ പഠനo തുടർന്നു. ജ്യേഷ്ഠന്റെ നിർബന്ധത്തിനു വഴങ്ങി [[1888]] [[സെപ്റ്റംബർ]] മാസത്തിൽ നിയമം പഠിക്കാനായി [[ഇംഗ്ലണ്ട്|ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക്]] കപ്പൽ കയറി. === ഇംഗ്ലണ്ടിൽ === [[പ്രമാണം:Gandhi-1890.jpg|thumb|200px|right| ഇംഗ്ലണ്ടിൽ സുഹൃത്തുക്കൾക്കൊപ്പം [[1890]]-ൽ ]] [[ഇംഗ്ലണ്ട്|ഇംഗ്ലണ്ടിൽ]] പോയ വർഷം തന്നെ അദ്ദേഹത്തിന് ആദ്യത്തെ കുട്ടി പിറന്നു, ഹരിലാൽ ഗാന്ധി. [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിലെ]] [[ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല|ഓക്സ്ഫോർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലാണ്]] അദ്ദേഹം നിയമം പഠിച്ചത്. ലണ്ടനിലേക്ക് കപ്പൽ കയറുമ്പോൾ മദ്യവും മാംസവും കഴിക്കില്ലെന്ന് അമ്മയ്ക്ക് വാക്കു കൊടുത്തിരുന്നു. ആ വാക്കു പാലിച്ച് പൂർണ്ണ സസ്യഭുക്കായിത്തന്നെ ലണ്ടനിൽ കഴിച്ചുകൂട്ടി. ഇക്കാര്യത്തിൽ അമ്മയോടുള്ള വാക്കു പാലിച്ചതിനുപുറമേ സസ്യാഹാരത്തെപ്പറ്റി പഠിക്കുകയും അതിന്റെ ഗുണത്തെക്കുറിച്ച് അറിവ് നേടുകയും വെജിറ്റേറിയൻ ക്ലബ്ബിൽ ചേർന്ന് അതിന്റെ നിർവ്വാഹക സമിതിയിലേയ്ക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് അദ്ദേഹം ഈ ക്ലബ്ബിന്റെ ഒരു ചെറിയ വിഭാഗം പ്രാദേശികമായി തുടങ്ങി. ഇത് അദ്ദേഹത്തെ പൊതുപ്രവർത്തനത്തിൽ പരിശീലനം നേടാൻ സഹായിച്ചു. ഈ ക്ലബ്ബിൽ വച്ച് അദ്ദേഹം പരിചയപ്പെട്ട ചില സസ്യഭുക്കുകൾ അക്കാലത്ത് സാർവ്വത്രിക സാഹോദര്യം കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനായി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്ന [[തിയോസഫികൽ സൊസൈറ്റി]] എന്ന ഒരു രാജ്യാന്തര സഘത്തിന്റെ പ്രവർത്തകരായിരുന്നു. അവരിലുടെ ഗാന്ധി [[ഹിന്ദുത്വം]], [[ബുദ്ധമതം]], ബ്രാഹ്മണ സാഹിത്യം തുടങ്ങിയവ പഠിക്കാൻ ഇടയായി. ഇംഗ്ലണ്ടിൽ വച്ചാണ് അദ്ദേഹം ആദ്യമായി [[ഭഗവദ് ഗീത]] വായിക്കുന്നത്. ഗാന്ധിയുടെ ആത്മീയ ജിവിതത്തിൽ വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയ ഒരു ഗ്രന്ഥമായിരുന്നു അത്. അന്നുവരെ മതകാര്യങ്ങളിൽ പ്രത്യേക ശ്രദ്ധയൊന്നുമില്ലാതിരുന്ന മോഹൻദാസ് [[ബൈബിൾ]], [[ഖുർആൻ]] തുടങ്ങിയ മതഗ്രന്ഥങ്ങളും പഠിച്ചു. ലണ്ടൻ മട്രിക്കുലേഷൻ പരീക്ഷ എഴുതിയെങ്കിലും ആദ്യം ലത്തീനിൽ പരാജയപ്പെട്ടു. എങ്കിലും വീണ്ടും എഴുതി അതിൽ വിജയം കൈവരിച്ചു. [[1891]]-ൽ നിയമപഠനം പൂർത്തിയാക്കി ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തി. അമ്മയുടെ മരണവാർത്തയാണ് അദ്ദേഹത്തെ ഇന്ത്യയിൽ എതിരേറ്റത്. ഇന്ത്യയിൽ എത്തിയ ശേഷം [[മുംബൈ|മുംബയിലെ]] രാജ്‌കോട്ട് കോടതിയിൽ അഭിഭാഷക വൃത്തി ആരംഭിച്ചുവെങ്കിലും ആദ്യത്തെ വ്യവഹാരത്തിൽത്തന്നെ ശരീരം വിറച്ച് ഒരക്ഷരം മിണ്ടാൻ പറ്റാതെ ജോലി അവസാനിപ്പിച്ച് മടങ്ങി. പിന്നീട് അദ്ദേഹം ആവശ്യക്കാർക്ക് പരാതി എഴുതിക്കൊടുക്കുന്ന ജോലി നോക്കിയെങ്കിലും ഇത് മൂത്ത ജ്യേഷ്ഠന് ഇഷ്ടപ്പെട്ടില്ല. ജ്യേഷ്ഠന്റെ നിർബന്ധഫലമായി അദ്ദേഹം സേട്ട് അബ്ദുള്ള എന്ന [ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ]] വ്യാപരിയുടെ ദാദാ അബ്ദുള്ള & കോ എന്ന ദക്ഷീണാഫ്രിക്കൻ കമ്പനിയുടെ വ്യവഹാരങ്ങൾ വാദിക്കുന്ന ഒരു വക്കീലായി ജോലി ഏറ്റെടുത്തു. കേസ് വാദിക്കുവാനായി കമ്പനി നിരവധി വക്കീലന്മാരെ ഏർപ്പാടാക്കിയിരുന്നു, അവർക്ക് വേണ്ട നിർദ്ദേശങ്ങൾ കൊടുക്കുകയായിരുന്നു മോഹൻ‍ദാസിന്റെ ജോലി. === ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ === [[പ്രമാണം:Natal Indian Congress.jpg|thumb|180px|left|നതാൾ ഇന്ത്യൻ കോൺഗ്രസ് സ്ഥാപന സമയത്ത് അംഗങ്ങൾക്കൊപ്പം [[1895]]-ൽ]] [[1893]]-ൽ ഗാന്ധി വീണ്ടും[[ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക|ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ]] [[നാറ്റാൾ|നാറ്റാളിൽ]] എത്തി. എന്നാൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ [[വർണ്ണവിവേചനം]] അദ്ദേഹത്തിന്റെ മനസ്സിനെ പുതിയൊരു രീതിയിൽ ചിന്തിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു. വെള്ളക്കാർ മറ്റെല്ലാ ആളുകളേയും അധമരായാണ് കണക്കാക്കിയിരുന്നത്. തീവണ്ടിയിൽ ഉയർന്ന ശ്രേണികളിലെ കൂപ്പകളിൽ ഇന്ത്യക്കാരേയോ കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരെയോ കയറാൻ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. വെള്ളം കുടിക്കാനുള്ള പൊതു ടാപ്പുകളിൽ നിന്ന് വെള്ളം കുടിച്ചാൽ പോലും അക്കൂട്ടർക്ക് കടുത്ത ശിക്ഷ നൽകപ്പെട്ടിരുന്നു. [[പ്രമാണം:Gandhi Boer war.jpg|thumb|right|180px| ബോയർ യുദ്ധത്തിനിടക്ക് [[1899]]-[[1900]] ]] ഒരിക്കൽ വെള്ളക്കാർക്ക് മാത്രം സഞ്ചരിക്കാവുന്ന എ-ക്ലാസ് കൂപ്പയിൽ യാത്രചെയ്തതിന് ഗാന്ധിയെ മർദ്ദിക്കുകയും വഴിയിൽ പീറ്റർമാരീറ്റ്സ്ബർഗിൽ ഇറക്കി വിടുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന താഴ്ന്ന ക്ലാസിൽ യാത്ര തുടർന്ന അദ്ദേഹത്തെ തീവണ്ടിയുടെ ഗാർഡ് ഒരു വെള്ളക്കാരന് സ്ഥലം കൊടുക്കാഞ്ഞതിന് തല്ലി. ഈ സംഭവത്തിനുശേഷം ഗാന്ധി, ഇത്തരം അനാചാരങ്ങൾക്കെതിരെ പ്രവർത്തിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. കുറച്ചു സമയം പ്രാക്ടീസിനും മറ്റുള്ള സമയം ഇത്തരം പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുമായി നീക്കിവച്ചു. [[പ്രിട്ടോറിയ|പ്രിട്ടോറിയയിലെ]] തയ്യബ് ഹാജി ഖാൻ മുഹമ്മദ് എന്ന ഇന്ത്യാക്കാരനായ വ്യാപാരിയുടെ സഹകരണത്തോടെ അവിടത്തെ ഇന്ത്യാക്കാരുടെ ഒരു യോഗം വിളിച്ചു കൂട്ടി ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ഇന്ത്യാക്കാർ അനുഭവിക്കുന്ന കഷ്ടതകൾക്കെതിരെ അദ്ദേഹം സംസാരിച്ചു. ഇംഗ്ലണ്ടിൽ പോലും ഇത്തരം അനാചാരങ്ങൾ ഇല്ലെന്ന് അദ്ദേഹം ഓർമ്മിപ്പിച്ചു. ഗാന്ധിയുടെ ആദ്യത്തെ പൊതുപ്രസംഗം അതായിരുന്നു. ഇന്ത്യാക്കാരുടെ വിദ്യാഭ്യാസമില്ലായ്മയും ശുചിത്വക്കുറവുമാണ് ഇതിനു കാരണം എന്നു വിശ്വസിച്ച്, അവ പരിഹരിക്കാനുള്ള നടപടികൾ അദ്ദേഹം ആസൂത്രണം ചെയ്തു. തീവണ്ടികളിൽ ഒന്നും രണ്ടും ക്ലാസ്സുകളിൽ പ്രവേശനം കിട്ടാനായി റെയിവേ അധികൃതരുമായി ഗാന്ധി കത്തിടപാടുകൾ നടത്തി. ഇന്ത്യാക്കാരുടെ സാമ്പത്തിക-സാമൂഹികനിലവാരത്തെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം പഠിക്കാൻ ആരംഭിച്ചു. മതപരവും ആദ്ധ്യാത്മികവുമായ വളരെ ഗ്രന്ഥങ്ങൾ അദ്ദേഹം ഇക്കാലത്ത് പഠിച്ചു. അദ്ദേഹം താമസിയാതെ കൂടുതൽ സമയ രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനത്തിലേക്ക് ഇറങ്ങി. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി, സുഹൃത്തുക്കളുമൊത്ത് നറ്റാൾ ഇന്ത്യൻ കോൺഗ്രസ്സ് എന്ന പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ചു. ഇത് ഇന്ത്യാക്കാരുടെ അവകാശബോധത്തിൽ കാതലായ മാറ്റം ഉണ്ടാക്കി. നറ്റാളിലെ കരാർ തൊഴിലാളികളുടെ പ്രശ്നങ്ങളിലും അദ്ദേഹം ഇടപെട്ടു. താമസിയാതെ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ അദ്ദേഹം ‘ഗാന്ധിജി’ എന്ന് അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി.<ref>രാധികാ സി. നായർ. ലോകനേതാക്കൾ, ഡി.സി. റെഫെറൻസ് സിരീസ്. മുന്നാം വാല്യം, ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം ISBN 81-264-1180-5</ref> [[1896]]-ൽ അദ്ദേഹം ഭാര്യയേയും കുട്ടികളേയും കൊണ്ടുവരാനായി നാട്ടിലേക്ക് ഹ്രസ്വസന്ദർശനം നടത്തി. രാജ്‌കോട്ടിലെത്തിയ ഗാന്ധി ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ഇന്ത്യക്കാരുടെ നില വിവരിച്ചുകൊണ്ട് ലഘുലേഖകളും പത്രപ്രസ്താവകളും ഇറക്കുകയും ജസ്റ്റീസ് റാനഡേ, ജസ്റ്റീസ് ബദറുദ്ദീൻ തയ്ബാജി, സർ ഫിറോസ് ഷാ മേത്ത എന്നിവരുമായി ഇക്കാര്യം ചർച്ച ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഇതിനിടക്ക് മുംബൈയിൽ പ്ലേഗ് പടർന്നപ്പോൾ ശുചീകരണപ്രവർത്തനങ്ങളിലും ഏർപ്പെട്ടു. പൂനെയിൽ ‘ലോകമാന്യ‘ [[ബാല ഗംഗാധര‍ തിലക്|ബാലഗംഗാധര തിലക്]], [[ഗോപാൽ കൃഷ്ണ ഗോഖലെ|ഗോപാലകൃഷ്ണ ഗോഖലെ]] എന്നിവരെ സന്ദർശിച്ചു. [[പ്രമാണം:Indian Opinion.jpg|thumb|right|180px| [[ഇന്ത്യൻ ഒപ്പീനിയൻ]] എന്ന പത്രത്തിന്റെ ഒരു പതിപ്പ്]] 1896-ൽ [[ഡർബൻ|ഡർബനിലെ]] പാർലമെന്റ്, വോട്ടവകാശം കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാർക്കും ഇന്ത്യാക്കാർക്കും വിലക്കിക്കൊണ്ട് നിയമം കൊണ്ടുവരാൻ തീരുമാനിച്ചപ്പോൾ ഇതിനെതിരായി പോരാടാൻ അവിടത്തുകാർ ഗാന്ധിയോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചിരുന്നു. പാർലമെൻറ് അടച്ചതിനാൽ കാര്യമായി ഒന്നും ചെയ്യാൻ പറ്റാത്തതിനാലാണ് അദ്ദേഹം നാട്ടിലേക്ക് വന്നത്. എന്നാൽ പാർലമെൻറ് ജനുവരിയിൽ തുടങ്ങുമെന്നും അടിയന്തരമായി തിരിച്ചു വരണമെന്നുമുള്ള സന്ദേശം അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചപ്പോൾ, രണ്ടു മക്കൾ, വിധവയായ സഹോദരിയുടെ പുത്രൻ, ഭാര്യ കസ്തൂർബാ, എന്നിവരോടൊപ്പം [[1897]] ഡിസംബർ ആദ്യവാരം ഗാന്ധി ഡർബനിലേയ്ക്ക് യാത്രയായി. തിരിച്ചെത്തിയ‍ അദ്ദേഹത്തെ വെള്ളക്കാരായ ഒരു കൂട്ടം ആളുകൾ ആക്രമിച്ച് പരിക്കേല്പിച്ചു. എന്നാൽ അദ്ദേഹം അവർക്കെതിരായി വ്യവഹാരം നടത്താൻ ഇഷ്ടപ്പെട്ടില്ല. ഇതിനെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചപ്പോൾ വ്യക്തിപരമായ പീഡനങ്ങൾക്ക് കോടതിയിൽ പകരം ചോദിക്കുന്നത് തനിക്കിഷ്ടമല്ല എന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ മറുപടി. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വ്യക്തിമാഹാത്മ്യം കാണിക്കുന്ന ആദ്യത്തെ സംഭവങ്ങളിൽ ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. നറ്റാൾ നിയമസഭയിൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ട നിഷ്ഠുരമായ കരടുബില്ലുകൾക്കെതിരായി അദ്ദേഹം നിരവധി പ്രചാരണപരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. കോളോണിയൽ സെക്രട്ടറിക്ക് നിവേദനവും നൽ‌കി. ഇതിനിടക്ക് [[ബോവർ യുദ്ധം|ബോവർ യുദ്ധത്തിൽ]] ഒരു സന്നദ്ധസേവകനായും അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തു. യുദ്ധസമയത്ത് രോഗികളെ ശുശ്രൂഷിക്കാൻ [[ഇന്ത്യൻ ആംബുലൻസ് കോർപ്സ്]] എന്ന സംഘടനയിൽ ചേർന്നതിന് പിന്നീട് അദ്ദേഹം ആദരിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ വച്ച് ഗാന്ധിക്കും കസ്തൂർബായ്ക്കും രണ്ട് ആൺകുട്ടികൾ കൂടി പിറന്നു. രാംദാസ് ഗാന്ധിയും (1897) ദേവ്ദാസ് ഗാന്ധിയും([[1900]]). [[1901]] ഡിസംബറിൽ അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തി. [[കൊൽക്കത്ത|കൊൽക്കത്തയിലെ]] ദേശീയ കോൺഗ്രസ്സിൽ പങ്കെടുക്കുകയായിരുന്നു ലക്‌ഷ്യം. 1901 [[ഡിസംബർ 27]] ന് ഡി.എ. വാച്ചയുടെ അദ്ധ്യക്ഷതയിൽ ചേർന്ന കോൺഗ്രസ്സിൽ അദ്ദേഹം ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ ഇന്ത്യാക്കാരുടെ അവശതകളെക്കുറിച്ച് പ്രമേയം അവതരിപ്പിച്ചു. തുടർന്ന് കുറച്ചുകാലം [[ഗോപാൽ കൃഷ്ണ ഗോഖലെ|ഗോഖലെയുടെ]] അതിഥിയായി നിരവധി സ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർശിച്ചശേഷം ഗാന്ധി ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലേക്ക് തിരിച്ചുപോയി. .[[പ്രമാണം:Kasturba and children.jpg|thumb|left|180px|കസ്തൂർബ ഗാന്ധിയും കുട്ടികളും [[1902]] നറ്റാളിൽ വച്ച്]] തുടർന്ന് [[1903]] [[ഫെബ്രുവരി 14]]-ന് [[ട്രാൻസ്‍വാൾ]] സുപ്രീം കോടതിയിൽ വക്കീൽ പണി ആരംഭിച്ചു. [[ജോഹന്നാസ്ബർഗ്|ജോഹന്നാസ്ബർഗിലായിരുന്നു]] താമസം. ഇന്ത്യക്കാർക്കെതിരായ കരിനിയമങ്ങൾ പിൻ‍വലിക്കണമെന്ന് അദ്ദേഹം അവിടെ [[മേയ് 6]]-നു കൂടിയ സമ്മേളനത്തിൽ ആവശ്യപ്പെട്ടു. [[ജൂൺ 4]]-ന് ഗാന്ധി ‘[[ഇന്ത്യൻ ഒപ്പീനിയൻ]]‘ എന്ന പത്രം ആരംഭിച്ചു. ആ വർഷം അവസാനം ഡർബനിൽ നിന്ന് 14 മൈൽ അകലെ ഫീനിക്സ് എന്ന ആശ്രമം സ്ഥാപിക്കുകയും അങ്ങോട്ട് താമസം മാറ്റുകയും ചെയ്തു. ആശ്രമത്തിനായി അന്തേവാസികൾ ഒരോരുത്തരും അവരവരുടെ പ്രയത്നം സംഭാവനം ചെയ്യണം എന്ന ആശയം അദ്ദേഹം പ്രാവർത്തികമാക്കി. റസ്കിന്റെ “അൺ‍ ടു ദിസ് ലാസ്റ്റ്” എന്ന പുസ്തകമായിരുന്നു ഇതിനാധാരം. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കായിലേക്കുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഈ മൂന്നാം വരവിലാണ് [[സത്യാഗ്രഹം]] എന്ന ആശയം ഉരുത്തിരിഞ്ഞു വന്നത്. [[1906]]-ൽ അദ്ദേഹം ബ്രഹ്മചര്യം ജീവിതവ്രതമാക്കി. ഇതിനിടെ നാട്ടിലായിരുന്ന കസ്തൂർബായേയും കുട്ടികളേയും വിളിച്ചുവരുത്തി [[ലിയോ ടോൾസ്റ്റോയി|ടോൾസ്റ്റോയ്]] വിഭാവനം ചെയ്ത രീതിയിലുള്ള '''ടോൾസ്റ്റോയ് ഫാം''' സ്ഥാപിച്ചു അതിൽ മാതൃകാ കൂട്ടുകുടുംബസങ്കല്പം പരീക്ഷിച്ചു നോക്കി. [[പ്രമാണം:Transvaal Protest March.jpg|thumb|right|200px|ട്രാൻസ് വാളിലെ പ്രതിക്ഷേധ പ്രകടനം. [[1913]]]] ട്രാൻസ്‍വാൾ പ്രവിശ്യാ സർക്കാരിനെതിരായി [[1907]] [[മാർച്ച് 22]]-ന് ഗാന്ധി സത്യാഗ്രഹസമരം ആരംഭിച്ചു. എല്ലാ ഇന്ത്യക്കാരും [[വിരലടയാളം]] പതിച്ച രജിസ്ട്രേഷൻ കാർഡ് എപ്പോഴും സൂക്ഷിക്കണമെന്ന ഏഷ്യാറ്റിക് ലോ അമെൻഡ്മെൻറ് ഓർഡിനൻസ് എന്ന ബില്ലിനെതിരായിരുന്നു സത്യാഗ്രഹം. ഈ രജിസ്ട്രേഷൻ കാർഡില്ലാത്തവരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യാനും നാടുകടത്താനും വ്യവസ്ഥയുണ്ടായിരുന്നു. [[1908]]-[[ജനുവരി 10]]-ന് അദ്ദേഹത്തെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു രണ്ടു മാസക്കാലത്തേയ്ക്ക് ജയിലിലടച്ചു. എങ്കിലും താമസിയാതെ ജനറൽ സ്മട്സിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം മോചിപ്പിച്ചു. വീണ്ടും അദ്ദേഹത്തെ [[1913]] [[നവംബർ 6]]-ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. ഇതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[നവംബർ 25]]-ന് നറ്റാളിൽ യോഗം ചേർന്നവർക്കു നേരെ പോലീസ് വെടിവയ്ക്കുകയും രണ്ടു ഇന്ത്യാക്കാർ മരിക്കുകയും നിരവധിപേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന് ഗാന്ധിജിയെ ഒൻപതു മാസത്തേയ്ക്ക് ജയിലിലടച്ചു. പിന്നീട് പുറത്തിറങ്ങിയ ഗാന്ധി, ഇന്ത്യാക്കാർ അവരവർ താമസിക്കുന്ന പ്രവിശ്യ വിട്ട് പുറത്ത് പോകാൻ പാടില്ല എന്ന നിയമത്തിനെതിരായി, 2037 പുരുഷന്മാരും 129 സ്ത്രീകളും 57 കുട്ടികളുമായി ട്രാൻസ്‍വാളിലേയ്ക്ക് ഒരു മാർച്ച് നടത്തി. അവരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് ജയിലിലടച്ചപ്പോൾ ലഹള പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടു. [[1914]] [[ജൂൺ 30]]-ന് സർക്കാർ ഒത്തു തീർപ്പുകൾക്ക് തയ്യാറായി. == ഇന്ത്യയിൽ == <!-- [[ചിത്രം:Jaliyanwalahbagh.jpg|thumb|right|200px|ജാലിയൻ വാലാ ബാഗ് കൂട്ടക്കൊല നടന്ന സ്ഥലം. വെടിയുണ്ടകളുടെ പാടുകൾ കാണാം]] --> ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങിയ ഗാന്ധി [[1915]] [[ജനുവരി 9]] ന് [[മുംബൈ]] തുറമുഖത്ത് കപ്പലിറങ്ങി (ഈ ദിനത്തിന്റെ ഓർമക്കായിട്ടാണ് 2003 മുതൽ ജനുവരി 9 ഭാരത സർക്കാർ പ്രവാസി ദിനമായി ആചരിക്കാൻ തുടങ്ങിയത്). കാര്യങ്ങൾ നേരിട്ട് പഠിക്കാനായി അദ്ദേഹം ഇന്ത്യ മുഴുവനും സഞ്ചരിച്ചു. അന്ന് ഇൻഡ്യൻ ദേശീയതയുടെ നായകരായിരുന്ന നേതാക്കന്മാരെയെല്ലാം സന്ദർശിച്ചു. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ഫീനിക്സ് ആശ്രമത്തിൽ നിന്നും വന്ന വിദ്യാർത്ഥികളെ അക്കാലത്ത് [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] [[ശാന്തിനികേതൻ|ശാന്തിനികേതനിലേയ്ക്ക്]] ക്ഷണിക്കുകയുണ്ടായി. അങ്ങനെയാണ് ഗാന്ധിജിയും ടാഗോറും പരിചയപ്പെടുന്നത്. മരിക്കുവോളം നീണ്ട ഒരു സുഹൃദ്ബന്ധത്തിന്റെ തുടക്കമായിരുന്നു അത്. അഹമ്മദാബാദിലെ കൊച്ച്റാബിൽ [[1915]] [[മേയ് 25]]-ന് അദ്ദേഹം സത്യാഗ്രഹാശ്രമം സ്ഥാപിച്ചു. ജനസേവനത്തിന് ആത്മസമർപ്പണം ചെയ്യുന്നവർ അഹിംസ, സത്യം, അസ്തേയം, അപരിഗ്രഹം, ബ്രഹ്മചര്യം എന്നിവ നിഷ്ഠയോടെ ആചരിക്കണമെന്ന് ഗാന്ധിജി നിർദ്ദേശിച്ചു. സ്വയം നൂൽ നൂറ്റുകൊണ്ട് വസ്ത്രമുണ്ടാക്കുക എന്ന അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള [[ഖാദി]] പ്രസ്ഥാനത്തിന് അദ്ദേഹം രൂപം നൽകി. [[1917]] [[ഏപ്രിൽ 16]]-ന് [[ചമ്പാരനിലെ നീലം കർഷക സമരം|ചമ്പാരൻ]] ജില്ലയിൽ തോട്ടം തൊഴിലാളികളെ ബ്രിട്ടീഷ് കരാർ വ്യവസ്ഥയനുസരിച്ചുള്ള അടിമത്തത്തിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിക്കാൻ വേണ്ടി നടത്തിയ സമരത്തിൽ ഗാന്ധി ഇന്ത്യയിൽ വച്ച് ആദ്യമായി അറസ്റ്റ് വരിച്ചു. പിന്നീട് [[1917]]-[[1918]] കാലത്ത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്രമഫലമായി ഗുജറാത്തിലെ [[ഘേഡ കർഷക സമരം]], [[അഹമ്മദാബാദ്|അഹമ്മദാബാദിലെ]] തൊഴിൽ പ്രശ്നം തുടങ്ങിയവ ഒത്തു തീർപ്പാക്കി. [[1917]] ജൂണിൽ സത്യാഗ്രഹാശ്രമം [[സബർമതി]] യിലേക്ക് മാറ്റി. പിന്നീട് ഇത് സബർമതി ആശ്രമം എന്ന് അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. അക്കാലത്ത് ടാഗോർ ആയിരുന്നു ഗാന്ധിജിയെ ​​​ആദ്യമായി മഹാത്മാ എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചത്. [[ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം]] നടക്കുന്ന സമയമായിരുന്നു അത്. യുദ്ധത്തിനു ശേഷമെങ്കിലും ബ്രിട്ടിഷുകാരുടെ നയത്തിന് മാറ്റമുണ്ടാവുമെന്ന് എല്ലാവരും കരുതിയെങ്കിലും ആ പ്രതീക്ഷ സഫലമായില്ല. ഇന്ത്യയിലങ്ങോളമിങ്ങോളം പ്രതിഷേധസമരങ്ങൾ ശക്തമായിത്തീർന്നു. ഇതിനകം ഗാന്ധിജിയെ നേതാവായി മറ്റു നേതാക്കൾ അംഗീകരിച്ചു തുടങ്ങിയിരുന്നു. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ അദ്ദേഹം നടത്തിയ സമരങ്ങളും അതിന് കാരണമായിരുന്നു. ==സത്യാഗ്രഹം എന്ന സമരമാർഗ്ഗം== ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ ഗാന്ധിജി അഭിഭാഷകനായി സേവനം അനുഷ്ഠിക്കുന്ന കാലത്താണ് സത്യാഗ്രഹം എന്ന സമരമാർഗ്ഗം വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുന്നത്. അതിനാലാണ് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയെ 'ഗാന്ധിജിയുടെ രാഷ്ട്രീയ പരീക്ഷണ ശാല' എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ഗാന്ധി പറയുന്നു. "ഏതു തരത്തിലുള്ള പീഡനത്തേയും അടിച്ചമർത്തലിനേയും നേരിടാൻ തയ്യാറാകുന്ന സത്യാഗ്രഹി സ്വായത്തമാക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നത് ആത്മനിഷ്ഠമായ ശക്തിയാണ്". ഒന്നാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിനുശേഷം ഇന്ത്യൻ ദേശീയ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ അമരക്കാരനായിത്തീർന്ന ഗാന്ധിജി 30 കൊല്ലക്കാലം ഇന്ത്യൻ ജനതയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര യത്നങ്ങൾക്ക് ചുക്കാൻ പിടിച്ചു. അതിനാലാണ് അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപിതാവ് എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. === നിസ്സഹകരണ സമരം === [[പ്രമാണം:Gandhi Nehru 1929.jpg|thumb|left|200px| [[1929]]-ൽ നെഹ്രുവുമൊത്ത് ഗാന്ധി. ഗാന്ധിയെ ബാപ്പുജി എന്നാണ് നെഹ്രു വിളിച്ചിരുന്നത്]] [[റൗലറ്റ് നിയമം|റൌലക്റ്റ് ആക്ട്]] എന്ന നിയമത്തിനെതിരെ [[1919]] [[മാർച്ച് 30]]-ന് [[ഹർത്താൽ]] ആചരിക്കാൻ ഗാന്ധി ആഹ്വാനം ചെയ്തു.[[നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം|നിസ്സഹകരണ സമരം]] അന്നാണ് തുടങ്ങിയത്. ഹർത്താലിന്റെ തിയ്യതി മാറ്റിയെങ്കിലും പലയിടങ്ങളിലും [[മാർച്ച് 30]]-നു തന്നെ ഹർത്താൽ ആചരിക്കപ്പെട്ടു. ആളുകൾ ഗാന്ധിയുടെ വാക്കനുസരിച്ച് വിദ്യാലയങ്ങളും കോടതികളും ബഹിഷ്കരിക്കുകയും ബ്രിട്ടീഷ് സ്ഥാനങ്ങളും സ്ഥാനപ്പേരുകളും ഉപേക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തു. [[ദില്ലി|ദില്ലിയിൽ]] നടന്ന പോലീസ് വെടിവയ്പിനെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കാൻ അങ്ങോട്ടു പോയ ഗാന്ധിയെ [[നിരോധനാജ്ഞ]] ലംഘിച്ചു എന്ന പേരിൽ [[ഏപ്രിൽ 10]]-ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. അറ്സ്റ്റിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് ഇന്ത്യയെങ്ങും ഹർത്താൽ ആചരിക്കപ്പെട്ടു. ഇതിനെത്തുടർന്ന് [[ഏപ്രിൽ 13]]-ന് [[ജാലിയൻ വാലാബാഗ്|ജാലിയൻ വാലാബാഗിൽ]] വച്ച് സമരക്കാ‍ർ കൂട്ടക്കൊല ചെയ്യപ്പെട്ടു.<ref>[http://library.thinkquest.org/26523/mainfiles/jbt.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070320081851/http://library.thinkquest.org/26523/mainfiles/jbt.htm |date=2007-03-20 }} ജാലിയൻ വാലാ ബാഗിൽ വച്ച് നടന്ന കൂട്ടക്കൊലയെപ്പറ്റി,[ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15]</ref> ഇതേ തുടർന്ന് നിയമ ലംഘന സമരം താൽകാലികമയി [[ഏപ്രിൽ 18]]-ന് നിർത്തിവച്ചു. ഉത്തർപ്രദേശിലെ [[ചൌരിചൌരാ]] എന്ന സ്ഥലത്ത് ജനക്കൂട്ടം രോഷം പൂണ്ട് പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ ചുട്ടെരിക്കുകയും പോലീസുകാരെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതോടെ ഗാന്ധിജി നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം നിർത്തി. ബ്രിട്ടീഷുകാരാകട്ടെ ‘[[യങ്ങ് ഇന്ത്യ]]’ എന്ന മാസികയിൽ അദ്ദേഹം എഴുതിയ ലേഖനങ്ങളുടെ പേരിൽ രാജ്യദ്രോഹക്കുറ്റം ആരോപിച്ച് ആറു കൊല്ലത്തേക്ക് തടവിനുശിക്ഷിച്ചു. എന്നാൽ ആരോഗ്യസ്ഥിതി മോശമായപ്പോൾ രണ്ടു വർഷം കഴിഞ്ഞ് വിട്ടയച്ചു. തുടർന്ന് ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ അദ്ദേഹം സഞ്ചരിച്ചു. അയിത്തത്തിനെതിരെ പല യോഗങ്ങളിലും പ്രസംഗിച്ചു. ഹിന്ദു-മുസ്ലീം ഐക്യത്തിനായി ശ്രമിച്ചു. രാഷ്ട്രീയത്തടവുകാരെ മോചിപ്പിക്കുകയും യങ് ഇന്ത്യ പോലുള്ള പത്ര പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളുടെ മേലുള്ള നിരോധനങ്ങൾ പിൻ‍വലിക്കുകയും ചെയ്തില്ലെങ്കിൽ നിയമലംഘന പരിപാടികളിൽ നികുതിനിഷേധം കൂടി ഉൾപ്പെടുത്തുമെന്ന് അദ്ദേഹം വൈസ്രോയി [[റീഡിങ്ങ് പ്രഭു|റീഡിങ്ങ് പ്രഭുവിന്]] അന്ത്യശാസനം നൽകി. ഗാന്ധിജിയുടെ മേൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|കോൺഗ്രസിന്റെ]] അദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാനം ഏൽക്കാനായി സമ്മർദ്ദം ഏറി വന്നു. നൂൽനൂല്പ് ഒരു ആദ്ധ്യാത്മിക യാനമായി കണക്കാക്കി ഒരോ പ്രവർത്തകനും ഖദർ ധരിക്കണമെന്ന വ്യവസ്ഥയിൽ അദ്ദേഹം കോൺഗ്രസിന്റെ അദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാനം വഹിക്കാൻ തയ്യാറായി. === നിയമലംഘന സമരം === [[പ്രമാണം:Marche sel.jpg|thumb|right|200px| ദണ്ഡി യാത്ര]] ഒരൊറ്റ ഇന്ത്യാക്കാരൻ പോലും ഇല്ലാത്ത [[സൈമൺ കമ്മീഷൻ]] നിർദ്ദേശങ്ങളെ ബഹിഷ്കരിക്കാൻ അദ്ദേഹം ആഹ്വാനം ചെയ്തതനുസരിച്ച് നാടെങ്ങും പ്രക്ഷോഭം ഉയർന്നു. [[ലാലാ ലജ്പത് റായ്]] ഉൾപ്പെടെ പല പ്രമുഖരേയും ബ്രിട്ടീഷ് പട്ടാളം വകവരുത്തി. ഇതിനിടയിൽ ഭൂനികുതിയിലെ വർദ്ധനവിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് ഗാന്ധി [[ബർദോളി|ബർദോളിയിൽ]] സത്യാഗ്രഹ സമരം ആരംഭിച്ചു. നാടൊട്ടുക്ക് [[ജൂൺ 12]] [[ബർദോളി]] ദിനം ആചരിച്ചു. സബർമതി ആശ്രമത്തിൽ [[1930]] [[ഫെബ്രുവരി 14]] മുതൽ 16 വരെ ചേർന്ന അഖിലേന്ത്യാ കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തക സമിതി സിവിൽ നിയമ ലംഘന സമരം ആരംഭിക്കാൻ തീരുമാനമെടുത്തു. ഇതിന്റെ നേതൃത്വം ഗാന്ധിയെയാണ് ഏല്പിച്ചത്. ഉപ്പ്‌ ഉൽപ്പാദനത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ഭരണകൂടം ചുമത്തിയ കരത്തിനോട് പ്രതിഷേധിക്കാൻ [[1930]]-ൽ അദ്ദേഹം [[ഉപ്പുസത്യാഗ്രഹം]] സംഘടിപ്പിച്ചു. 78 അനുയായികൾക്കൊപ്പം [[മാർച്ച് 12]]-ന് ഗാന്ധിജി അഹമ്മദാബാദിലെ സബർമതി ആശ്രമത്തിൽ നിന്ന് കാൽനടയായി തുടങ്ങിയ യാത്രക്കിടയിൽ ജനങ്ങൾ കൂടി ജാഥ കനത്തു. പലയിടങ്ങളിലും സ്വീകരണങ്ങൾ ഏറ്റുവാങ്ങിക്കൊണ്ട് [[ഏപ്രിൽ 5]] [[ദണ്ഡി]] എന്ന തീരദേശഗ്രാമത്തിലെത്തി. അവിടെ കടപ്പുറത്ത് ഉപ്പുണ്ടാക്കി ഗാന്ധിയും അനുയായികളും നിയമം ലംഘിച്ചു. അതോടൊപ്പം ഇന്ത്യയിൽ എങ്ങും ആയിരക്കണക്കിനാളുകൾ പങ്കെടുത്ത നിയമലംഘന സമരങ്ങൾ അര‍ങ്ങേറി. പലയിടങ്ങളിലും ലാത്തിച്ചാർജ്ജും വെടിവയ്പ്പുമുണ്ടായി. ലോകം മുഴുവനും ഉറ്റു നോക്കിക്കൊണ്ടിരുന്ന ഒരു സംഭവമായിരുന്നു അത്. ജാഥയെത്തുടർന്ന് ദണ്ഡി കടപ്പുറത്ത് അദ്ദേഹം സത്യാഗ്രഹം ഇരുന്നു. [[മേയ് 4]]-ന് ഗാന്ധിയെ സത്യാഗ്രഹക്യാമ്പിൽ നിന്ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് ജയിലിലടച്ചു. ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ പ്രതിഷേധം അലയടിച്ചു. [[ജൂലൈ 6]]-ന് [[ഗാന്ധി ദിനം]] കൊണ്ടാടി. മുംബൈയിലും ഷോലാപൂരും തൊഴിലാളികൾ പണിമുടക്കി. [[1931]] [[ജനുവരി 25]] അദ്ദേഹത്തെ മോചിതനാക്കി. [[പ്രമാണം:Gandhi London rain.jpg|thumb|right|200px| ഗാന്ധിജി ലണ്ടനിൽ വട്ടമേശ സമ്മേളനത്തിൽ പങ്കെടുക്കാൻ ഒരു പ്രഭാതത്തിൽ നടക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വേഷവും നടത്തത്തിന്റെ വേഗതയും എങ്ങും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു]] [[മാർച്ച് 5]]-ന് [[ഇർവിൻ കരാർ]] അനുസരിച്ച് ഗാന്ധി [[നിയമലംഘന സമരം]] അവസാനിപ്പിച്ചു. ഇന്ത്യയ്ക്ക് അനുയോജ്യമായ ഭരണപരിഷ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യാൻ [[രണ്ടാം വട്ടമേശ സമ്മേളനം|രണ്ടാം വട്ടമേശ സമ്മേളനത്തിൽ]] പങ്കെടുക്കാനായി കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ഏക പ്രതിനിധിയായി ഗാന്ധിയെയാണ് തിരഞ്ഞെടുത്തത്.<ref>{{Cite web |url=http://library.thinkquest.org/26523/mainfiles/lifehistory14.htm |title=ഇർവിൻ കരാറിനെക്കുറിച്ച് ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15 |access-date=2007-03-15 |archive-date=2007-11-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071109085224/http://library.thinkquest.org/26523/mainfiles/lifehistory14.htm |url-status=dead }}</ref> അദ്ദേഹം [[1931]] [[ഓഗസ്റ്റ് 29]] ലണ്ടനിലേക്ക് തിരിച്ചു. എന്നാൽ [[വട്ടമേശ സമ്മേളനം]] ഒരു പരാജയമായിരുന്നു. [[സെപ്റ്റംബർ 1]]-ന് അത് നിർത്തിവക്കപ്പെട്ടു. തിരിച്ചു നാട്ടിലെത്തിയ ഗാന്ധിജി സമര പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ തുടർന്നു. താമസിയാതെ അദ്ദേഹം ജയിലിലായി. കോൺഗ്രസ്സ് രണ്ടാം നിയമലംഘന സമരം ആരംഭിച്ചു. ഇത്തവണ കസ്തൂർബായും സമരത്തിൽ സജീവം പങ്കെടുത്തു. കസ്തൂർബാ [[1932]] [[ജനുവരി 15]]-ന് അറസ്റ്റ് വരിച്ചു. മക്ഡോണൾഡിന്റെ ‘വർഗീയ വിധിക്കെതിരെ [[1932]] [[സെപ്റ്റംബർ 21]] ഗാന്ധി [[യെർവാദാ]] ജയിലിൽ അനിശ്ചിതകാല നിരാഹാരസമരം ആരംഭിച്ചു. അധഃസ്ഥിത ഹിന്ദു സമുദായങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി പ്രത്യേക നിയോജകമണ്ഡലം എന്ന ആ വിധി ഇന്ത്യയിൽ ചേരിതിരിവ് ഉണ്ടാക്കുന്നതാണ് എന്നു കരുതിയ ഗാന്ധി, അതിനു പകരം പൊതു മണ്ഡലങ്ങളിൽ താഴ്ന്ന ജാതിക്കാർക്കായി സം‌വരണം ഏർപ്പെടുത്തുകയാണ് വേണ്ടത് എന്ന് വാദിച്ചു. ഒടുവിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിലപട് അംഗീകാരിക്കപ്പെട്ടു. [[1932]] [[സെപ്റ്റംബർ 24]]-ന് [[പൂനാ കരാർ|പൂനെ കരാർ]] എന്ന ഒത്തുതീർപ്പു വ്യവസ്ഥയുണ്ടാക്കി. എന്നാൽ അദ്ദേഹം അപ്പോഴും ജയിൽമോചിതനായിരുന്നില്ല.[[1933]] [[മേയ് 8]]-ന് രണ്ടാം നിയമലംഘന സമരം താൽകാലികമായി നിർത്തിവച്ചു. ഹരിജൻ പ്രശ്നത്തിൻ പരിഹാരം കാണാൻ ഉപവാസസമരം ആരംഭിച്ചു. എന്നാൽ അന്ന് രാത്രി 9 മണിക്ക് അദ്ദേഹത്തെ ജയിലിൽ നിന്ന് മോചിതനാക്കി. എന്നാൽ ജയിലിനുപുറത്തും നിരാഹാരം തുടർന്ന ഗാന്ധി [[മേയ് 29]]-ന് [[പൂണെ|പൂണെയിൽ]] വച്ചാണ് നിരാഹാരം അവസാനിപ്പിച്ചത്. തുടർന്ന് അദ്ദേഹം വ്യക്തിഗത സിവിൽ നിയമലംഘനങ്ങൾ ആരംഭിക്കുകയും വീണ്ടും ജയിലിലടക്കപ്പെടുകയും ([[ജൂലൈ 31]]) ചെയ്തു. ആദ്യം സബർമതി ജയിലിലും പിന്നീട് യെർവാദാ ജയിലിലുമയിരുന്നു. [[ഓഗസ്റ്റ് 4]]-ന് മോചിതനായെങ്കിലും വീണ്ടും നിയമലംഘനം ആരോപിച്ച് ഒരു വർഷത്തേക്ക് ജയിലിലടക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ, ഹരിജനക്ഷേമപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് അനുവാദം നൽകാത്തതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[ഓഗസ്റ്റ് 16]] ജയിലിൽ നിരാഹാരം ആരംഭിച്ചു. ആരോഗ്യനില വഷളായതിനാൽ [[ഓഗസ്റ്റ് 25]]-ന് വ്യവസ്ഥകൾ ഒന്നുമില്ലാതെ അദ്ദേഹം മോചിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. പിന്നീട് അദ്ദേഹം ഹരിജനക്ഷേമപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ മുഴുകി. ഹരിജന ക്ഷേമഫണ്ട് പിരിക്കുവാനുള്ള യാത്രക്കിടയിൽ അദ്ദേഹം നാലാം വട്ടം [[1934]] [[ജനുവരി 10]]-ന് [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] എത്തി. [[തലശ്ശേരി]], [[വടകര]], [[ചാലക്കുടി]], [[തിരുവനന്തപുരം]], [[കന്യാകുമാരി]] എന്നിങ്ങനെ നിരവധി സ്ഥലങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പ്രസംഗിച്ചു. ഈ സന്ദർശനത്തിനിടയിലാണ് വടകരയിൽ വച്ച് കൗമുദി എന്ന പെൺകുട്ടി തന്റെ ആഭരണങ്ങൾ ഗാന്ധിജിക്ക് സംഭാവന നൽകിയത്. കോൺഗ്രസ് ഇതിനിടക്ക് കടുത്ത തീവ്രവാദികളായ പ്രവർത്തകരുടെ കയ്യിൽ പെട്ടിരുന്നു. സ്വയംഭരണത്തിൽകുറഞ്ഞ ഒന്നു കൊണ്ടും തൃപ്തിപ്പെടില്ല എന്നായിരുന്നു അവരുടെ നിലപാട്. എന്നാൽ ഗാന്ധി ഇതിനോട് യോജിച്ചില്ല. പൂർണ്ണ സ്വരാജിനുവേണ്ടി ‘ന്യായവും സമാധാനപരവുമായ’ എല്ലാ വ്യവസ്ഥകളും സ്വീകരിക്കും എന്ന കോൺഗ്രസ് നിബന്ധനയിലെ ഒന്നാം വകുപ്പ് ‘കഴിയുന്നതും അക്രമരഹിതവും സത്യസന്ധവുമായ മാർഗങ്ങൾ‘ എന്ന് തിരുത്തി കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തക സമിതി യോഗം [[1934]] [[സെപ്റ്റംബർ 1]]-ന് പ്രമേയം അംഗീകരിച്ചതിനെത്തുടർന്ന് [[ഒക്ടോബർ 29]]-ന് കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി വിട്ടതായി ഗാന്ധി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. പാർട്ടി വിട്ടുവെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പങ്ക് സംഘടനാ നയരുപീകരണത്തിന് നിർണ്ണായകമായിരുന്നു. വാർധായിലെ [[സേവാഗ്രാം]] ആശ്രമത്തിലേയ്ക്ക് [[1936]] [[ഏപ്രിൽ 20]]-ന് അദ്ദേഹം താമസം മാറ്റി. ഗ്രാമീണ ജീവിത വികാസത്തിനാവശ്യമായ പദ്ധതികൾക്ക് സേവാഗ്രാം വഴികാട്ടിയായിത്തീർന്നു. തിരുവിതാംകൂറിൽ [[ചിത്തിര തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മ|ചിത്തിരതിരുനാൾ മഹാരാജാവ്]] [[1936]] [[നവംബർ 12]]-ന് [[ക്ഷേത്രപ്രവേശന വിളംബരം]] പുറപ്പെടുവിച്ചപ്പോൾ ഗാന്ധി അതിനെ ‘ആധുനികകാലത്തിന്റെ അത്ഭുതം’ എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിച്ചത്. ഈ വിളംബരത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് അദ്ദേഹം അഞ്ചാം വട്ടം കേരളത്തിൽ എത്തിയത്. അത് ഒരു തീർത്ഥാടനയാത്രയായാണ് അദ്ദേഹം വിശേഷിപ്പിച്ചത്. [[1935]]-ലെ ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെൻറ് ആക്ട് [[1937]] [[ഏപ്രിൽ 1]]-ന് നിലവിൽ വന്നു. അതിനെതിരായി കോൺഗ്രസ് ഹർത്താൽ ആചരിച്ചു. വൈസ്രോയി, ഗാന്ധിയുമായി ചർച്ച നടത്തിയെങ്കിലും പരാജയപ്പെട്ടു. [[ഒക്ടോബർ 22]], 23 തിയ്യതികളിൽ വാർധയിൽ ചേർന്ന വിദ്യാഭ്യാസ സമ്മേളനത്തിൽ ഗാന്ധിയായിരുന്നു അദ്ധ്യക്ഷൻ. അദ്ദേഹം തന്റെ പുതിയ വിദ്യാഭ്യാസപദ്ധതി അവതരിപ്പിച്ചു. തൊഴിലധിഷ്ഠിതവും ഭാരതീയവുമായ പദ്ധതിയായിരുന്നു അത്. [[നയീ താലീം]] എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ഹരിപുര കോൺഗ്രസ് സമ്മേളനം ഇത് അംഗീകരിച്ചു. എന്നാൽ ഇതിനെ [[മുസ്ലീം ലീഗ്]] എതിർത്തിരുന്നു. === ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം 1942 === [[പ്രമാണം:QUITIN2.JPG|thumb|200px|right| ബാംഗളൂർ നടന്ന [[ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ]] ജാഥ]] {{Main|ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം}} ഇടക്കാല സർക്കാർ അനുവദിക്കുന്നില്ല എങ്കിൽ സിവിൽ നിയമ ലംഘനം ആരംഭിക്കാൻ [[1940]] [[മാർച്ച് 18]]ന് [[ബിഹാർ|ബിഹാറിലെ]] രാംഗഢിൽ ചേർന്ന കോൺഗ്രസ്സ് സമ്മേളനം തീരുമാനിക്കുകയും അതിന്റെ നേതൃത്വം ഗാന്ധിജിയെ ഏൽ‍പ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതിനിടെ കോൺഗ്രസ് നിർബ്ബന്ധപൂർ‌വം ഗാന്ധിജിയെ തിരികെ കൊണ്ടു വന്നിരുന്നു. ഇന്ത്യാക്കാരുടെ സമ്മതമില്ലാതെ ഇന്ത്യയെ രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിൽ പങ്കാളിയാക്കിയതിൽ പ്രതീകാത്മകമായി പ്രതിഷേധിക്കാൻ അദ്ദേഹം വ്യക്തിതമായി തീരുമാനിച്ചു. [[1942]] മാർച്ചിൽ സർ [[സ്റ്റഫോർഡ് ക്രിപ്സ്]] ഇന്ത്യയിലെത്തുകയും ഗാന്ധിജിയുമായി ചർച്ച നടത്തുകയും ചെയ്തു.<ref>{{Cite web |url=http://www.indhistory.com/1942-revolutions.html |title=ക്രിപ്സ് മിഷനെപറ്റി ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15 |access-date=2007-03-15 |archive-date=2018-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180806093555/http://www.indhistory.com/1942-revolutions.html |url-status=dead }}</ref> അതേ തുടർന്ന് ഇന്ത്യക്ക് [[ഡൊമീനിയൻ പദവി]] വാഗ്ദാനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. എന്നാൽ പൂർണ്ണ സ്വരാജായിരുന്നു മിക്കവർക്കും വേണ്ടിയിരുന്നത്. അതിൽ കുറഞ്ഞതൊന്നുകൊണ്ടും അവർ തൃപ്തരാകുമായിരുന്നില്ല. ഗാന്ധിജി ഏപ്രിലിൽ സർക്കാരിന് സമർപ്പിച്ച പ്രമേയം [[1942]] [[ഓഗസ്റ്റ് 8]] ന് അഖിലേന്ത്യാ കോൺഗ്രസ് സമിതി നിരാകരിക്കുകയും [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു]] തയ്യാറാക്കിയ കരട് അനുസരിച്ച്, ’ഓഗസ്റ്റ് പ്രമേയം’ എന്ന പേരിൽ സുപ്രസിദ്ധ ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ പ്രമേയം അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>[http://www.ibiblio.org/pha/policy/1942/420427a.html ന്യൂ യോർക്ക് ടൈംസിൽ [[ഓഗസ്റ്റ് 5]]-ന് വന്ന വാർത്ത പ്രമേയത്തെ പറ്റി, ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15]</ref> സമര നേതൃത്വം ഏറ്റെടുത്ത ഗാന്ധിജിയുടെ ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ പ്രസംഗമാണ് <ref>[http://www.famousquotes.me.uk/speeches/Mahatma_Gandhi/index.htm ഗാന്ധിജിയുടെ ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ പ്രസംഗം ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം. ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15]</ref> "ഡു ഓർ ഡൈ" – നമ്മൾ ഒരു സാമ്രാജ്യത്തെ എതിർക്കുകയാണ്. ഒന്നുകിൽ പ്രവർത്തിക്കുക, അല്ലെങ്കിൽ മരിക്കുക എന്നത്. ഗാന്ധിജിയുടെ ഈ ആശയം മറ്റുള്ളവർ സ്വീകരിച്ചെങ്കിലും കമ്യൂണിസ്റ്റുകാർ എതിർത്തു. {{Ref|quit}} തീരുമാനം അനുസരിച്ച് പ്രക്ഷോഭം ആരംഭിച്ചതിനെതുടർന്ന് പലയിടങ്ങളിലും ജനങ്ങളും പോലീസും ഏറ്റുമുട്ടി. [[ഓഗസ്റ്റ് 9]]-ന് ഗാന്ധിജിയെ അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് പൂനെയിലെ [[അഗ ഖാൻ കൊട്ടാരം| ആഗ ഖാൻ കൊട്ടാരത്തിൽ]] തടവിൽ പാർപ്പിച്ചു. കോൺഗ്രസ്സിനെ നിയമവിരുദ്ധസംഘടനയായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഓരാഴ്ചക്കകം പ്രമുഖ നേതാക്കൾ എല്ലാം അറസ്റ്റിലായി. പതിനായിരങ്ങൾ തടവിലായി, നിരവധി പേർ മരിക്കുകയും പലർക്കും പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. [[പ്രമാണം:Quit India Movement.ogv|left|250px|thumb|ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം]] തടവുകാരെ മോചിപ്പിക്കുകയും മർദ്ദനനയം അവസാനിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യണം എന്നാവശ്യപ്പെട്ട് ഗാന്ധിജി തടവിൽ നിരാഹാരം അരംഭിച്ചു. [[ഫെബ്രുവരി 10]]-ന് ആരംഭിച്ച ഉപവാസം [[മാർച്ച് 3]] വരെ നീണ്ടിട്ടും സർക്കാർ അനങ്ങിയില്ല. ഗാന്ധിജിയോടൊപ്പം തടവിലായിരുന്ന [[കസ്തൂർബാ]] അവിടെ വച്ച് [[1944]] [[ഫെബ്രുവരി 22]]-ന് അന്തരിച്ചു. എന്നാൽ ആരോഗ്യസ്ഥിതി മോശമായതിനെ തുടർന്ന് [[മേയ് 6]]-ന് മാത്രമാണ് ഗാന്ധിജിയെ മോചിപ്പിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അവസാനത്തെ ജയിൽവാസമായിരുന്നു അത്. ഇന്ത്യൻ തടവിൽ 2089 ദിവസവും (അഞ്ചു വർഷത്തിനു മേൽ) ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ 249 ദിവസവും ഗാന്ധിജി കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയപ്രതിസന്ധി പരിഹരിക്കുന്നതിൻ അന്നത്തെ വൈസ്രോയി [[വേവൽ പ്രഭു]] ബ്രിട്ടിഷ് സർക്കാരിന്റെ അനുമതിയോടെ പ്രഖ്യാപിച്ച പദ്ധതിയെത്തുടർന്ന് തടവിൽ കഴിഞ്ഞിരുന്നവരെ [[1945]]-ൽ മോചിപ്പിച്ചു. ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം ഏതാണ്ട് സുതാര്യമായിത്തുടങ്ങിയിരുന്നു. എന്നാൽ [[മുഹമ്മദ് അലി ജിന്ന|മുഹമ്മദ് അലി ജിന്നയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു വിഭാഗം മുസ്ലീംങ്ങൾ‍ക്കായി പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ പ്രത്യേക രാഷ്ട്രം വേണമെന്ന് ശഠിച്ചു{{തെളിവ്}}. ഹിന്ദുക്കളും മുസ്ളീംങ്ങളും സ്വതന്ത്ര ഭാരതത്തിൽ സമാധാനത്തോടെ സഹവസിക്കണം എന്നാഗ്രഹിച്ച ഗാന്ധിജി ഭാരതത്തിന്റെ വിഭജനത്തെ എതിർത്തു. പുതിയപദ്ധതിയെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യാൻ വൈസ്രോയി [[സിം‍ല|സിം‍ലയിൽ]] സർവ്വ കക്ഷിയോഗം വിളിച്ചു കൂട്ടിയപ്പോൾ നിരീക്ഷകനായി ഗാന്ധിജിയും പങ്കെടുത്തു. വിഭജനവാദത്തിൽ ഉറച്ച ജിന്നയുടെ നിലപാടു കാരണം ചർച്ച പരാജയപ്പെട്ടതായി വൈസ്രോയി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇടക്കാല സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിൽ ചേരേണ്ടതില്ല എന്ന് മുസ്ലീം ലീഗും ജിന്നയും തീരുമാനിച്ചു. അവർ [[1946]] [[ഓഗസ്റ്റ് 16]]-ന് പ്രത്യക്ഷമായ സമരപരിപാടികൾ ആരംഭിച്ചു. [[കൊൽക്കത്ത|കൊൽക്കത്തയിൽ]] സമരത്തിനിടെ അയ്യായിരത്തോളം പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. 15,000-ത്തോളം പേർക്ക് പരിക്കേറ്റു. ജിന്ന പിന്നീട് താൽക്കാലിക സർക്കാരിലേയ്ക്ക് നാലു പേരെ നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്തു. വർഗ്ഗിയ ലഹള അപ്പോഴേക്കും പടർന്നു പിടിച്ചിരുന്നു. കിഴക്കൻ ബംഗാളിലെ നോഖാലിയിലും തിയ്യറയിലും ലഹളകൾ രൂക്ഷമായി. ഗാന്ധിജി ശാന്തി സന്ദേശവുമായി 49 ഗ്രാമങ്ങളിലൂടെ നഗ്നപാദനായി സഞ്ചരിച്ചു. തുടർന്ന് ബീഹാറിലെത്തി. അവിടെയും അദ്ദേഹം ശാന്തി സന്ദേശം പ്രചരിപ്പിച്ചു. വിഭജനത്തോടെ ഇന്ത്യ [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15]]-ന് സ്വതന്ത്രയായി. === കേരളത്തിൽ === നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം [[ഖിലാഫത്ത്]] സമിതി അംഗീകരിച്ച ശേഷം ഷൗക്കത്തലിയുമായി ഇന്ത്യമുഴുവൻ സഞ്ചരിക്കുന്നതിനിടക്കാണ് ഗാന്ധി ആദ്യം കേരളം സന്ദർശിച്ചത്. [[1920]] [[ഓഗസ്റ്റ് 18]] ന് അദ്ദേഹം കോഴിക്കോട് കടപ്പുറത്ത് നടന്ന യോഗത്തിൽ പ്രസംഗിച്ചു. അടുത്ത സന്ദർശനം [[വൈക്കം സത്യാഗ്രഹം|വൈക്കം സത്യാഗ്രഹത്തോടനുബന്ധിച്ച്]] ആയിരുന്നു. [[1924]] [[മാർച്ച് 30]]-ന് ആരംഭിച്ച ആ സത്യാഗ്രഹം ഗാന്ധിയുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം തൽകാലത്തേക്ക് നിർത്തി വച്ചു. അദ്ദേഹം സവർണ്ണ ഹിന്ദുക്കളുമായി ചർച്ച നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം ആശാവഹമല്ലാത്തതിനെത്തുടർന്ന് ഏപ്രിൽ 7 ന്‌ സത്യാഗ്രഹം പുനരാരംഭിച്ചു. ഗാന്ധിയുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം നടത്തിയ അവർണ്ണ ജാഥ [[നവംബർ 13]]-ന് [[തിരുവനന്തപുരം]] നഗരത്തെ പിടിച്ചു കുലുക്കി. {{Ref|vaikom}} തുടർന്ന് [[1925]] [[മാർച്ച് 8]]-ന് ഗാന്ധി വീണ്ടും കേരളത്തിൽ എത്തി<ref>http://en.wikisource.org/wiki/Chronology_of_Mahatma_Gandhi%27s_life/India_1925</ref>. അദ്ദേഹം [[എറണാകുളം]] വഴി [[മാർച്ച് 10]]-ന് [[വൈക്കം|വൈക്കത്ത്]] എത്തി സത്യാഗ്രഹികളോടൊത്ത് പ്രഭാതഭജനയിൽ പങ്കെടുത്തു. പിന്നീട് തിരുവിതാംകൂർ പോലീസ് കമ്മീഷണർ പീറ്റുമായി ചർച്ച നടത്തി. 13ന് വർക്കല കൊട്ടാരത്തിൽ എത്തി തിരുവിതാംകൂർ റീജൻറ് റാണീ സേതുലക്ഷ്മി ബായിയുമായും ദിവാനുമായും ചർച്ച നടത്തി. ഇതിന്റെ ഫലമായി [[വൈക്കം സത്യാഗ്രഹം|സത്യാഗ്രഹ]] സ്ഥലത്തെ പോലീസ് ഇടപെടൽ അവസാനിച്ചു. നവംബർ 23ന്‌ വൈക്കം ക്ഷേത്ര നിരത്തുകൾ പൊതുജനങ്ങൾ എല്ലാവർക്കുമായി തുറന്നുകൊടുത്തു. അദ്ദേഹം ബാലനായ [[ചിത്തിര തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മ|ചിത്തിര തിരുനാൾ]], കൊച്ചി മഹാരാജാവ് എന്നിവരേയും സന്ദർശിച്ച് [[മാർച്ച് 19]]-ന് പാലക്കാടു വഴി മടങ്ങി. ഈ വരവിൽ അദ്ദേഹം കേരളത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ പ്രസംഗിച്ചു. [[ചാലക്കുടി]], [[കൊച്ചി]], [[വർക്കല]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം യോഗം നടത്തി. മാർച്ച് 12ന്‌ [[ശ്രീ നാരായണഗുരു]], [[കെ. കേളപ്പൻ]] എന്നീ കേരള നേതാക്കളെ അദ്ദേഹം സന്ദർശിച്ചു. ശ്രീ നാരായണഗുരുവിനെ സന്ദർശിച്ച ശേഷം ആണ് അദ്ദേഹം അവർണ്ണരുടെ ഉന്നമനത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചത്. ദളിതന്മാരെ ഹരിജനങ്ങൾ എന്നാണ് അദ്ദേഹം സംബോധന ചെയ്തിരുന്നത്. [[പ്രമാണം:Writing of gandhiji.png|250px|left|thumb|ഗാന്ധിജിയുടെ കൈപ്പട, കരുനാഗപ്പള്ളി [[ലാലാജി ഗ്രന്ഥശാല|ലാലാജി ഗ്രന്ഥശാലയിലെ]] സന്ദർശകപുസ്തകത്തിൽ.]] ഗാന്ധിജി മൂന്നാമതും കേരളത്തിലെത്തുന്നത് തിരുവാർപ്പ് ക്ഷേത്ര നിരത്തുകളിൽ അയിത്തജാതിക്കാരെ വഴിനടക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നതിനായി തിരുവിതാംകൂർ രാജാവിനേയും റാണിയേയും കണ്ട് ചർച്ച നടത്താനാണ്.[[1927]] [[ഒക്ടോബർ 9]] നു അവരുമായി സംസാരിച്ചശേഷം അദ്ദേഹം പാലാക്കാട്ട് കാമകോടി ശങ്കരാചാര്യരുമായും ചർച്ച നടത്തി. കോഴിക്കോട് സമ്മേളനത്തിൽ വച്ച് ‘അന്ത്യജനോദ്ധാരണ സംഘം’ എന്ന സംഘടനക്ക് രൂപം നൽകി. പാലക്കാട്ടും കോഴിക്കോട്ടും അദ്ദേഹം പ്രസംഗിച്ചു. ഗാന്ധിജി നാലാമത് കേരളത്തിലെത്തുന്നത് 1934 – ൽ ജനുവരി 10 മുതൽ – 22വരെ ആണ്. ഹരിജൻ ഫണ്ട് ശേഖരണാർത്ഥം ആയിരുന്നു അദ്ദേഹം കേരളത്തിൽ എത്തിയത്‌. ഈ സന്ദർശനത്തിനിടയിൽ ആണ് "കൗമുദി" എന്ന പെൺകുട്ടി വടകരയിൽ വച്ച് തൻറെ ആഭരണങ്ങൾ ഗാന്ധിജിയ്ക്ക് സംഭാവന നൽകിയത്‌. ഗാന്ധിജി അഞ്ചാമതായി (അവസാനമായി) കേരളം സന്ദർശിക്കുന്നത് 1937 – ൽ ജനുവരി 12 മുതൽ - 21വരെ ആണ്. ഇത് ക്ഷേത്രപ്രവേശന വിളംബരത്തിൻറെ പശ്ചാത്തലത്തിലായിരുന്നു. == അവസാനകാലം == [[പ്രമാണം:Nathuram.jpg|thumb|right|200px|ഗാന്ധിജിയുടെ വധത്തിനു ഗൂഢാലോചന ചെയ്ത സംഘം. <br />'''''നിൽക്കുന്നവർ''''': [[ശങ്കർ കിസ്തയ്യ]], [[ഗോപാൽ ഗോഡ്സെ]], [[മദൻലാർ പാഹ്വ]], [[ദിഗംബർ രാമചന്ദ്ര ബാദ്ഗെ]]. <br />''''''ഇരിക്കുന്നവർ''''': [[നാരായൺ ആപ്തെ]], [[വിനായക് സവർക്കർ]], [[നഥൂറാം വിനായക് ഗോഡ്‌സെ|'''നാഥുറാം ഗോഡ്സെ'''(കൊലയാളി)]], [[വിഷ്ണു കാർക്കാറേ]] ]] ഗാന്ധിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാനകാലം പൊതുവേ ദുഃഖഭരിതമായിരുന്നു. അദ്ദേഹം വെറുത്തിരുന്ന [[ഇന്ത്യാവിഭജനം]] അതിന്റെ പ്രധാന കാരണവുമായിരുന്നു. കസ്തൂർബായുടെ വിയോഗവും അദ്ദേഹത്തെ ദുഃഖിതനാക്കി. വിഷ്ണുഭജനമായിരുന്നു ആശ്വാസം. അദ്ദേഹം അനേകം പ്രാർത്ഥനാ യോഗങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തു. 1947 [[ഓഗസ്റ്റ്‌ 15]]-ന്‌ [[ഇന്ത്യ]] സ്വാതന്ത്ര്യം ആഘോഷിച്ചപ്പോൾ ഗാന്ധിജി കൽക്കത്തയിൽ ഭാരതവിഭജനത്തിൽ ദുഃഖിതനായി കഴിഞ്ഞു. പശ്ചിമപാകിസ്താനിൽ നിന്ന് നിരവധി ഹിന്ദുക്കളും സിഖുകാരും അഭയാർത്ഥികളായെത്തി. [[സെപ്റ്റംബർ 4]] ന് [[ഡൽഹി|ഡൽഹിയിലും]] വർഗീയലഹള ആരംഭിച്ചു. [[1948]] ജനുവരിയിലും ഇതേ പോലെ [[ലഹള]] ഉണ്ടായി. സമാധാനത്തിനായി അദ്ദേഹം ഡൽഹിയിൽ [[ജനുവരി 13]] ന് [[നിരാഹാര സമരം|നിരാഹാരസമരം]] ആരംഭിച്ചു. സമുദായനേതാക്കളും ലഹളക്ക് നേതൃത്വം കൊടുത്തവരും ഒത്തുതീർപ്പിന് തയ്യാറായപ്പോൾ അദ്ദേഹം നിരാഹാരം അവസാനിപ്പിച്ചു. ==വധം== {{main| മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ കൊലപാതകം}} [[1948]] [[ജനുവരി 30]]-ന്‌ വെള്ളിയാഴ്ച വൈകുന്നേരം 5.17 ന് ഡൽഹിയിലെ ബിർളാ മന്ദിരത്തിൽ ഒരു പ്രാർത്ഥനാ യോഗത്തിൽ പങ്കെടുക്കവേ ഹിന്ദു മഹാസഭ പ്രവർത്തകനായ [[നാഥുറാം ഗോഡ്‌സേ]] എന്ന മതഭ്രാന്തന്റെ വെടിയേറ്റ്‌ അദ്ദേഹം മരണമടഞ്ഞു. [[ജനുവരി 31]]ന് ഗാന്ധിയുടെ ഭൗതിക ശരീരം [[രാജ്ഘട്ട്|രാജ്ഘട്ടിൽ]] സംസ്കരിച്ചു. രാജ്യം മുഴുവൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണത്തിൽ അനുശോചിച്ചു. നാഥുറാമിനേയും കൂട്ടാളികളേയും അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് വിചാരണ ചെയ്തു<ref>{{Cite web |url=http://www.samsloan.com/mohandas.htm |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2007-03-15 |archive-date=2007-02-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070214054850/http://www.samsloan.com/mohandas.htm |url-status=dead }}</ref>. [[1949]] [[നവംബർ 15]]-ന് നാഥുറാം ഗോഡ്സേയെ തൂക്കിലേറ്റി . രാഷ്ട്രപിതാവ് എന്ന് ഗാന്ധിയെ ആദ്യമായി വിളിച്ചത് [[സുഭാഷ് ചന്ദ്ര ബോസ്|നേതാജി സുഭാഷ് ചന്ദ്ര ബോസ്]] ആയിരുന്നു. ഇന്ത്യക്ക് യഥാർത്ഥമായി സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടണമെങ്കിൽ ഇന്ത്യ ജീവിക്കേണ്ടത് നഗരങ്ങളിലല്ല ഗ്രാമങ്ങളിലാണ്, കൊട്ടാരങ്ങളിലല്ല കുടിലുകളിലാണ് എന്നു ഗാന്ധി വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. == ഗാന്ധി ദർശനങ്ങൾ == === സത്യവും അഹിംസയും === ഗാന്ധിജിയുടെ വീക്ഷണത്തിൽ സത്യവും അഹിംസയും ഒരേ നാണയത്തിന്റെ രണ്ട്‌ വശങ്ങളാണ്‌. സത്യം ലക്‌ഷ്യവും അഹിംസ അതിലേക്കുള്ള മാർഗവുമാണ്‌. അഹിംസയെന്നാൽ മറ്റൊരുവന്‌ ദോഷം ചെയ്യാതിരിക്കൽ മാത്രമല്ല തന്നോട്‌ തെറ്റു ചെയ്തവനോട്‌ ക്ഷമിക്കുവാനുള്ള സന്നദ്ധതയും കൂടിയാണ്‌. ==== സത്യം..... ==== ഗാന്ധി തന്റെ ജീവിതം സത്യത്തിന്റെ വിവിധ മാനങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുവാനായി ചിലവഴിച്ചു. സ്വജീവിതത്തിലെ തെറ്റുകളും സ്വന്തം പരീക്ഷണങ്ങളും ഇക്കാര്യത്തിൽ അദ്ദേഹത്തെ സഹായിച്ചു. അദ്ദേഹം തന്റെ ആത്മകഥക്ക്‌ പേരിട്ടത് തന്നെ "എന്റെ സത്യാന്വേഷണപരീക്ഷണങ്ങൾ" എന്നാണ്. ഗാന്ധിജിയുടെ വീക്ഷണത്തിൽ മനുഷ്യന്റെ പരമമായ ലക്‌ഷ്യം ഈശ്വരസാക്ഷാത്കാരമാണ്. ഈശ്വരൻ എന്നാൽ സത്യമാണെന്നും ഈശ്വരസാക്ഷാത്കാരത്തിന് സത്യത്തിലൂന്നിയ ജീവിതം ആവശ്യമാണെന്നും അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. അതുകൊണ്ട് ഗാന്ധിയൻ ചിന്തയനുസരിച്ച് സത്യത്തിൽ ഊന്നിയല്ലാതെ ജീവിതത്തിലെ മറ്റൊരു മൂല്യവും നിയമവും പ്രാവർത്തികമാക്കുവാൻ സാധിക്കുകയില്ല. ഗാന്ധിജി തന്റെ വിശ്വാസങ്ങളെ മുഴുവൻ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന വാക്യമായി "ദൈവം സത്യമാണ്‌" എന്നത്‌ ഉപയോഗിക്കുകയും പിന്നീട്‌ അത്‌ "സത്യം ദൈവമാണ്‌" എന്ന് തിരുത്തുകയും ചെയ്തു. ഗാന്ധിയൻ തത്ത്വചിന്തയിൽ സത്യം എന്നാൽ ദൈവമാണ്‌. ==== അഹിംസ ==== അഹിംസ എന്നാൽ ഹിംസ ചെയ്യാതിരിക്കൽ എന്നാണ് സാധാരണ വിവക്ഷിക്കുന്നത്. ഗാന്ധിയൻ ചിന്തയിൽ അഹിംസ എന്നാൽ പരമമായ സ്നേഹമാണ്. സ്വന്തം ശത്രുവിനോട് പോലും ക്ഷമിക്കുന്ന അവസ്ഥയാണ് അഹിംസ. മറ്റൊരാളെ കൊല്ലാതിരിക്കുവാൻ സ്വയം മരിക്കാൻ തയ്യാറാകുന്ന മന:സ്ഥിതിയാണ് ഗാന്ധിയൻ ചിന്തയിൽ അഹിംസ. ഒരുവൻ അഹിംസയിലേക്ക് തിരിയുന്നത് തനിക്ക് ഹിംസ ചെയ്യുവാൻ കഴിവില്ലാതെ വരുമ്പോഴല്ല മറിച്ച് ഹിംസ ചെയ്യുവാൻ താല്പര്യം ഇല്ലാതെ വരുമ്പോൾ ആകണം എന്നും അഹിംസ ഉണ്ടാവേണ്ടത് സാർവ്വത്രിക സ്നേഹത്തിൽ നിന്നാവണം എന്നും ഗാന്ധി വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. ഇന്ത്യൻ മതചിന്തയിലും [[ക്രിസ്തുമതം|ക്രിസ്തീയ]], [[ജൈനമതം|ജൈന]], [[ഇസ്‌ലാം|ഇസ്ലാമിക]], [[യഹൂദമതം|യഹുദ]], [[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധ]] മതചിന്തകളിലും വളരെയധികം അടിസ്ഥാനമുള്ളതാണ്‌ അഹിംസാ സിദ്ധാന്തം. അതിനാൽ, അഹിംസ എന്ന തത്ത്വത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവ്‌ ഗാന്ധി അല്ല. എങ്കിലും രാഷ്ട്രീയരംഗത്ത് അത് വലിയതോതിൽ ആദ്യമായി പ്രയോഗിച്ചത്‌ അദ്ദേഹമാണ്‌. തന്റെ അഹിംസാ സിദ്ധാന്തം പ്രയോഗിക്കുന്നതിൽ ഗാന്ധി ഒരിക്കലും പുറകിലേക്ക്‌ പോയില്ല. അദ്ദേഹം ഈ സിദ്ധാന്തം അതിന്റെ വിട്ടുവീഴ്ചയില്ലാത്ത രൂപത്തിൽപ്പോലും ഫലവത്താണ്‌ എന്ന് വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. അതുകൊണ്ട്‌, ഗാന്ധി അഹിംസയിലധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സർക്കാരെന്നല്ല പട്ടാളവും പൊലീസും പോലും ഫലവത്താവും എന്ന് ഉറച്ച്‌ വിശ്വസിച്ചിരുന്നു.<ref> Joseph, Reni A. Gandhian Studies. 3rd ed. Kolencherry: Holy Spirit, 2007. 34-76.</ref> === ബ്രഹ്മചര്യ === ഗാന്ധിക്ക് 16 വയസുള്ളപ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് ഒരു നിത്യരോഗിയായി. മാതാപിതാക്കളെ വളരെയധികം സ്നേഹിച്ചിരുന്ന അദ്ദേഹം രോഗബാധിതനായ പിതാവിനെ എല്ലാസമയവും ശുശ്രൂഷിച്ചു. ഒരു രാത്രിയിൽ ഗാന്ധിക്ക് വിശ്രമം നൽകിക്കൊണ്ട് അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്മാവൻ പിതാവിന്റെ ശുശ്രൂഷ ഏറ്റെടുത്തു. മുറിയിൽ പത്നിയുടെ അടുത്തേക്ക് മടങ്ങിയ അദ്ദേഹത്തെ ലൈംഗികാസക്തി കീഴടക്കി. എന്നാൽ അൽപസമയത്തിനുശേഷം ഒരു വേലക്കാരൻ പിതാവിന്റെ മരണ വാർത്തയുമായി എത്തി. താൻ വലിയൊരു കുറ്റം ചെയ്തു എന്ന തോന്നൽ ഗാന്ധിക്കുണ്ടായി. തന്റെ ആ തെറ്റ് ക്ഷമിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന് ഒരിക്കലുമായില്ല. "ഇരട്ട നിന്ദ" എന്നാണ് ഗാന്ധി ഈ സംഭവത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. മുപ്പത്തിയാറാം വയസിൽ വിവാഹിതനായിരിക്കെത്തന്നെ ബ്രഹ്മചാരിയാവാനുള്ള ഗാന്ധിയുടെ തീരുമാനത്തിന് പിന്നിൽ ഈ സംഭവത്തിന്റെ സ്വാധീനം ഉണ്ടായിരുന്നു.<ref>{{Cite web |url=http://www.time.com/time/time100/poc/magazine/mohandas_gandhi12b.html |title=Time magazine people of the century |access-date=2008-06-12 |archive-date=2000-06-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20000621103733/http://www.time.com/time/time100/poc/magazine/mohandas_gandhi12b.html |url-status=dead }}</ref> ഗാന്ധിയുടെ ഈ തീരുമാനത്തെ ബ്രഹ്മചര്യ എന്ന തത്ത്വചിന്ത – ആത്മികവും ശാരീരികവുമായ ശുദ്ധത- വളരെയധികം സ്വാധീനിച്ചു. ദൈവത്തോട് കൂടുതൽ അടുക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു വഴിയായും സ്വയം മനസ്സിലാക്കലിന്റെ ഒരു പ്രധാന അടിസ്ഥാനമായും ഗാന്ധിജി ബ്രഹ്മചര്യത്തെ കണ്ടു. കാമിക്കുക എന്നതിനേക്കാളുപരി സ്നേഹിക്കുവാൻ പഠിക്കണമെങ്കിൽ ബ്രഹ്മചാരിയായിരിക്കണമെന്ന് ഗാന്ധിക്ക് തോന്നി. "ചിന്തയിലും വാക്കിലും പ്രവൃത്തിയിലും വികാരങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണം" എന്നാണ് ഗാന്ധി ബ്രഹ്മചര്യ എന്നതിന് അർത്ഥം കല്പിച്ചത്.<ref>[http://www.mahatma.org.in/books/showbook.jsp?id=188&link=bg&book=bg0001&lang=en&cat=books The Story of My Experiments with Truth—An Autobiography]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, p. 176.</ref> === ലാളിത്യം === സാമൂഹിക സേവനത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ഒരാൾ ലളിതമായ ജീവിതം നയിക്കണമെന്ന് ഉറച്ചുവിശ്വസിച്ച ഗാന്ധി ബ്രഹ്മചര്യത്തിലൂടെ അത് നേടിയെടുക്കാമെന്ന് കരുതി. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ നയിച്ച പാശ്ചാത്യ ജീവിതരീതി ത്യജിച്ചുകൊണ്ടായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ലളിത ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കം. "തന്നെത്തെന്നെ പൂജ്യത്തിലേക്ക് താഴ്ത്തുക" എന്നാണ് അദ്ദേഹം അതിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്. ജീവിതം ലളിതമാക്കാനായി സ്വന്തം ആവശ്യങ്ങൾ പുനർനിർണ്ണയിച്ച് അനാവശ്യ ചെലവുകൾ ഒഴിവാക്കിക്കൊണ്ട് സ്വന്തം വസ്ത്രങ്ങൾ സ്വയം അലക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതചര്യകൾ എത്തിനിന്നു. എല്ലാ ആഴ്ചയിലേയും ഒരു ദിവസം ഗാന്ധി നിശ്ശബ്ദതയിൽ ചെലവഴിച്ചിരുന്നു. സംസാരത്തിൽനിന്ന് മാറി നിൽക്കുന്നത് തനിക്ക് ആന്തരിക സമാധാനം നൽകുമെന്ന് അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. മൗനം (मौनं), ശാന്തി (शांति) എന്നീ ഹൈന്ദവ തത്ത്വങ്ങളാണ് ഇതിൽ അദ്ദേഹത്തിന് വഴികാട്ടിയത്. അത്തരം ദിവസങ്ങളിൽ കടലാസിൽ എഴുതിയാണ് അദ്ദേഹം ആശയവിനിമയം നടത്തിയിരുന്നത്. തന്റെ മുപ്പത്തിയേഴാം വയസുമുതൽ മൂന്നര വർഷം അദ്ദേഹം വാർത്താപത്രങ്ങൾ വായിക്കാൻ വിസമ്മതിച്ചു. പ്രക്ഷുബ്ധമായ ലോകകാര്യങ്ങൾ തനിക്ക് ആന്തരിക പ്രശ്നങ്ങളേക്കാൾ ചിന്താക്കുഴപ്പത്തിന് കാരണമാകുന്നുവെന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽനിന്ന് ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങിയശേഷം അദ്ദേഹം പാശ്ചാത്യ രീതിയിലുള്ള വസ്ത്രധാരണം ഉപേക്ഷിച്ചു. സമ്പത്തിന്റേയും കാര്യവിജയത്തിന്റേയും പ്രതീകമായാണ് അദ്ദേഹം ആ വസ്ത്രധാരണരീതിയെ കണ്ടത്. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ദരിദ്രനായ വ്യക്തിക്കും ധരിക്കാനാകുന്നതരം ഖാദി വസ്ത്രം അദ്ദേഹം ധരിച്ചു. ഗാന്ധിയും അനുയായികളും അവർ സ്വയം നൂറ്റ നൂൽകൊണ്ട് സ്വയം നെയ്ത വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിക്കുകയും മറ്റുള്ളവരെ അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നതിന് പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. നാട്ടിലെ തൊഴിലാളികൾ തൊഴിൽ‌രഹിതരായിരിക്കെ ഇന്ത്യക്കാർ, ബ്രിട്ടീഷ് താൽ‌പര്യങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് പ്രവർത്തിച്ച വസ്ത്രനിർമാതാക്കളിൽ നിന്നായിരുന്നു വസ്ത്രങ്ങൾ വാങ്ങിച്ചിരുന്നത്. ഇന്ത്യക്കാർ സ്വയമായി വസ്ത്രങ്ങൾ നിർമിച്ചാൽ അത് ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാരിന് സാമ്പത്തികമായ പ്രഹരമേല്പിക്കുമെന്ന് ഗാന്ധി വിശ്വസിച്ചു. ഈ വിശ്വാസം പ്രതിഫലിപ്പിക്കാൻ, "കറങ്ങുന്ന ചർക്ക" ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ പതാകയിൽ പിന്നീട് ചേർക്കപ്പെട്ടു. തന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ ലാളിത്യം പ്രകടിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് തുടർന്നുള്ള ജീവിതകാലം മുഴുവൻ അദ്ദേഹം [[മുണ്ട്]] ആണ് ധരിച്ചത്. === സർവ്വോദയം === എല്ലാവരുടെയും പൊതുവായ വികസനമാണ് സർവ്വോദയം. അത് മതത്തിന്റെയോ ജാതിയുടെയോ ലിംഗഭേദത്തിന്റെയോ പേരിൽ ആർക്കും വികസനസാദ്ധ്യതകൾ നിഷേധിക്കുന്നില്ലെന്നു ഗാന്ധിജി സിദ്ധാന്തിച്ചു. സർ‍വ്വോദയമെന്ന ആശയം ഗാന്ധിക്ക് ലഭിച്ചത് [[ജോൺ റസ്കിൻ|ജോൺ റസ്കിന്റെ]] [[അണ്ടു ദിസ് ലാസ്റ്റ്]](''ഈ ചെറിയ സഹോദരന്'') എന്ന പുസ്തകം വായിച്ചതിന് ശേഷമാണ്. സർവ്വോദയം കൈവെച്ച ഒരു സമൂഹത്തിൽ ഭരണാധികാരികളോ ഭരണമോ ഉണ്ടാവില്ല. അത് പ്രബുദ്ധമായ ഒരു അരാജകാവസ്ഥയാണ്. അങ്ങനെയുള്ള ഒരു സമുഹത്തിൽ ഒരോ വ്യക്തിയും സ്വയം ഭരിക്കുകയും അടക്കുകയും വേണം. ഓരോ വ്യക്തിയും തന്റെ മനസാക്ഷിയനുസരിച്ച് പ്രവർത്തിക്കും.<ref>Ibid</ref> === ആരോഗ്യം === മറ്റു വിഷയങ്ങളിലെന്ന പോലെ ആരോഗ്യവിഷയത്തിലും ഗാന്ധിക്ക് തന്റേതായ കാഴ്ചപ്പാട് ഉണ്ടായിരുന്നു. പ്രകൃതി ചികിത്സയെ അദ്ദേഹം വളരെയധികം ആശ്രയിച്ചിരുന്നു. ജലം, മണ്ണ്, സൂര്യൻ, വായു എന്നിവയുടെ പ്രാധാന്യം മനസ്സിലാക്കാനും അവയെ എങ്ങനെ മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യപാലനത്തിന് ഉപയോഗപ്പെടുത്താം എന്ന് ആരായാനും അദ്ദേഹം ശ്രമിച്ചു. ഭക്ഷണം, ലഹരിപദാർത്ഥങ്ങൾ, [[പുകയില]], [[ചായ]], [[കാപ്പി]] എന്നിവയുടെ ഉപയോഗങ്ങൾ, [[ലൈംഗികത]], തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളിലും അദ്ദേഹത്തിന്‌ വ്യക്തമായ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. [[1906]]-ൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ഇന്ത്യൻ ഒപ്പീനിയൻ എന്ന പത്രത്തിന്റെ വായനക്കാരുടെ പ്രയോജനത്തിനായി അദ്ദേഹം എഴുതിത്തുടങ്ങിയ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ പിൽക്കാലത്ത് കൂടുതൽ വലിയ ലേഖനങ്ങളായി പരിണമിച്ചു. പിന്നീട് [[1942]] മുതൽ 44 വരെ പൂനെയിലെ ആഗാഖാൻ കൊട്ടാരത്തിൽ തടവുകാരനായി കഴിഞ്ഞ കാലത്ത് ഈ വിഷയത്തിൽ വീണ്ടും ചില ലേഖനങ്ങൾ കൂടി അദ്ദേഹം എഴുതുകയുണ്ടായി. === മതവിശ്വാസം === ഹൈന്ദവ കുടുബത്തിൽ ജനിച്ച ഗാന്ധി ജീവിതകാലം മുഴുവൻ ഹൈന്ദവനായി ജീവിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മിക്ക തത്ത്വങ്ങളും ഹൈന്ദവതയിൽനിന്നെടുത്തതാണ്. അതേസമയം എല്ലാ മതങ്ങളിലേയും നന്മയിലും അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. മറ്റ് വിശ്വാസങ്ങളിലേക്ക് തന്നെ മാറ്റുവാനുള്ള എല്ലാ ശ്രമങ്ങളേയും ഗാന്ധി തിരസ്കരിച്ചു. മതജിജ്ഞാസുവായിരുന്ന ഗാന്ധി ലോകത്തിലെ എല്ലാ പ്രധാന മതങ്ങളേക്കുറിച്ചും ഗാഢമായി പഠിച്ചിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഹൈന്ദവതയേക്കുറിച്ച് ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: "എനിക്കറിയാവുന്ന ഹൈന്ദവത എന്റെ ആത്മാവിനെ പൂർണമായും തൃപ്ത്തിപ്പെടുത്തുന്നു... സംശയങ്ങൾ എന്നെ വേട്ടയാടുമ്പോൾ, നിരാശ എന്റെ മുഖത്തേക്ക് തുറിച്ച് നോക്കുമ്പോൾ, പ്രകാശത്തിന്റെ ഒരു കിരണം പോലും കാണാതാവുമ്പോൾ ഞാൻ ഭഗവദ്ഗീതയിലേക്ക് തിരിയും. അതിൽ എന്നെ ആശ്വസിപ്പിക്കുന്ന ഒരു വാക്യം ഞാൻ കണ്ടെത്തും. അതോടെ നിമജ്ജിപ്പിക്കുന്ന ദുഃഖത്തിനിടയിലും ഞാൻ പുഞ്ചിരിക്കുവാനാരംഭിക്കും. എന്റെ ജീവിതം ദുരന്തപൂരിതമായ ഒന്നായിരുന്നു. ആ ദുരന്തങ്ങൾ എന്റെ ജീവിതത്തിൽ പ്രത്യക്ഷവും മായാത്തതുമായ ഒരു പ്രഭാവവും ഉണ്ടാക്കിയിട്ടില്ലെങ്കിൽ, അതിന് ഞാൻ കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത് ഗീതയുടെ ഉപദേശങ്ങളോടാണ്". ഗാന്ധി ഗുജറാത്തിയിൽ ഭഗവദ്ഗീതയുടെ ഒരു വ്യാഖ്യാനം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. മഹാദേവദേശായി അത് ഇംഗ്ലീഷിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും അതിന് ഒരു ആമുഖം എഴുതിച്ചേർക്കുകയും ചെയ്തു. ഗാന്ധിയുടെ ഒരു മുഖവരയോടെ [[1946]]ൽ അത് പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടു. എല്ലാ മതങ്ങളുടേയും അന്തഃസത്ത സത്യവും സ്നേഹവും (അനുകമ്പ, അഹിംസ, സുവർണ നിയമം) ആണെന്ന് ഗാന്ധി വിശ്വസിച്ചു. മതങ്ങളിൽ ഒളിഞ്ഞിരിക്കാവുന്ന കാപട്യത്തേയും അസ്സാന്മാർഗികത്വത്തേയും സ്വമതശാഠ്യത്തേയും അദ്ദേഹം എതിർത്തു. വിശ്രമമില്ലാതെ പ്രവർത്തിച്ച ഒരു സാമൂഹ്യപരിഷ്കർത്താവായിരുന്നു ഗാന്ധി. ഇതര മതങ്ങളേക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചില അഭിപ്രായങ്ങൾ: "എനിക്ക് ക്രിസ്തുമതത്തെ കുറ്റമില്ലാത്തതും ലോകത്തെ ഏറ്റവും മഹത്തായ മതമായും കാണാൻ സാധിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ ഹിന്ദുമതത്തേയും ഞാൻ അങ്ങനെ കാണുകയില്ല. ഹിന്ദുമതത്തിലെ കുറവുകൾ എനിക്കറിയാം. തൊട്ടുകൂടായ്മ അതിന്റെ ഭാഗമാണെങ്കിൽ അത് ഹൈന്ദവതയുടെ ദുഷിച്ച, അമിത വളർച്ചപ്രാപിച്ച ഒരു ഭാഗമാണ്. വേദങ്ങൾ ഈശ്വരപ്രേരിതമായി എഴുതപ്പെട്ടതാണ് എന്ന് പറയുന്നതിന്റെ അർത്ഥമെന്താണ്? അവ ഈശ്വരപ്രേരിതമാണെങ്കിൽ എന്തുകൊണ്ട് ബൈബിളും ഖുറാനും അങ്ങനെ ആയിക്കൂട? എന്റെ ക്രിസ്ത്യൻ സുഹൃത്തുക്കളും മുസ്ലീം സുഹൃത്തുക്കളും എന്നെ അവരുടെ മതങ്ങളിൽ വിശ്വാസിക്കുന്നവനാക്കാൻ ഒരുപോലെ ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട്. അബ്ദുള്ള സേഠ് ഇസ്ലാമിനേക്കുറിച്ച് പഠിക്കാൻ എപ്പോഴും എന്നെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചിരുന്നു. ഇസ്ലാമിന്റെ സൗന്ദര്യത്തേക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം എപ്പോഴും സംസാരിക്കുമായിരുന്നു" (ഗാന്ധിയുടെ ആത്മകഥയിൽ നിന്ന്). "മുഹമ്മദിന്റെ വാക്കുകൾ ജ്ഞാനത്തിന്റെ നിധികളാണ്; മുസ്ലീങ്ങൾക്ക് മാത്രമല്ല, മാനവരാശിക്ക് മുഴുവനും" – അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഒരിക്കൽ അദ്ദേഹം ഒരു ഹിന്ദുവാണോ എന്ന ചോദ്യത്തിന് ഗാന്ധിയുടെ മറുപടി ഇങ്ങനെയായിരുന്നു: "അതെ, ഞാനൊരു ഹിന്ദുവാണ്. അതോടൊപ്പം ഞാനൊരു ക്രിസ്ത്യാനിയും മുസ്ലീമും യഹൂദനുമാണ്". "മനുഷ്യന്റെ അന്തസ്സത്ത ദിവ്യമായ ഒന്നാണ്. വ്യക്തിതലത്തിലും സമൂഹതലത്തിലും അത് സാക്ഷാത്കരിക്കുകയാണ് ജീവിതത്തിന്റെ പരമലക്ഷ്യം. മതവും സദാചാരവും സാമൂഹ്യനീതിയും അർഥശാസ്ത്രവും എല്ലാം തന്നെ തത്ത്വത്തിലും പ്രയോഗത്തിലും, ഈ അത്യന്തികലക്ഷ്യമായ ആത്മാവിഷ്കാരത്തിന് ഇണങ്ങുന്നതും അതിനെ സഹായിക്കുന്നതുമാവണം". ഗാന്ധിയൻ ദർശനത്തിന്റെ പൊരുൾ ഇതാണ്.<gallery> പ്രമാണം:Gandhiji-1-15.jpg </gallery> == വിമർശനങ്ങളും മറുപടികളും == ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഏറ്റവും തലയെടുപ്പുള്ള ധാർമ്മികശക്തികളിലൊരാളായി കണക്കാക്കപ്പെട്ട് ആരാധനയോളമെത്തുന്ന പ്രശംസ ആകർഷിച്ചതിനൊപ്പം തന്നെ ഗാന്ധി ഒട്ടേറെ വിമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്. === ആധുനികതാവിരോധം === ==== വിമർശനം ==== മനുഷ്യരാശിയുടെ, പ്രത്യേകിച്ച് ഭാരതത്തിന്റെ ദുരിതങ്ങൾക്ക് കാരണം തേടിപ്പോയ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിഗമനങ്ങൾ പലർക്കും സമ്മതമാവില്ല. [[1908]]-ൽ [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിൽ]] നിന്ന് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലേക്കുള്ള ഒരു കപ്പൽ യാത്രക്കിടെ എഴുതിയ '''ഹിന്ദ് സ്വരാജ്''' എന്ന ഗ്രന്ഥം ഗാന്ധിയുടെ രാഷ്ട്രീയ-സാമൂഹ്യ-സാമ്പത്തിക നിലപാടുകളുടെ ഒരു രൂപരേഖയാണ്. [[1912]]-ൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക സന്ദർശിച്ച അവസരത്തിൽ അത് വായിക്കാനിടയായ ഗോപാലകൃഷ്ണ ഗോഖലെ ആ കൃതി തീരെ അസംസ്കൃതമാണെന്നും(crude) ഇൻഡ്യയിൽ മടങ്ങിപ്പോയാൽ ഒരു വർഷത്തിനകം ഗാന്ധി തന്നെ അത് നശിപ്പിച്ചുകളയുമെന്നും അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. എന്നാൽ എഴുതി വളരെ വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷം അത് പുനപ്രസിദ്ധീകരിച്ചപ്പോഴും, തനിക്ക് അതിൽ ഒന്നും മാറ്റാനില്ല എന്ന് ഗാന്ധി പറഞ്ഞതായി അദ്ദേഹത്തിന്റെ സെക്രട്ടറി മഹാദേവദേശായി പറയുന്നുണ്ട്<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule Preface by Mahadev Desai - Navajivan Publishing House Ahmedabad-14</ref>. ആ കൃതിയിൽ ആധുനിക സംസ്കാരത്തിന്റെ മിക്കവാറും അംശങ്ങളെ ഗാന്ധി അപലപിച്ച് തള്ളിക്കളയുന്നു. ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രം, റെയിൽ ഗതാഗതം എന്നിവ അടക്കമുള്ള ശാസ്ത്രനേട്ടങ്ങളെ അദ്ദേഹം തിന്മയായാണ് കണ്ടത്. റെയിൽ ഗതാഗതത്തെക്കുറിച്ച് ഗാന്ധിക്ക് പറയാനുണ്ടായിരുന്നത് ഇതാണ്:- {{cquote|റെയിൽ‌പ്പാതകളും, വക്കീലന്മാരും, ഡോക്ടർമാരും ചേർന്ന് രാജ്യത്തെ എന്തെന്നില്ലാതെ പാപ്പരാക്കിയെന്ന് തിരിച്ചറിയാൻ വൈകിയാൽ നാം നശിക്കും. റെയിൽ‌പ്പാതകളുടെ സഹായമില്ലാതെ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ഭരതത്തിന്റെമേൽ പിടിമുറുക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നില്ല. റെയിൽ‌വേ ബ്യൂബോണിക്ക് പ്ലേഗ് പരത്തുകയും ചെയ്തു. തീവണ്ടികൾ വരുന്നതിന് മുൻപ്, ജനങ്ങൾ അണുക്കളുമായി ദീർഘദൂരം യാത്രചെയ്തിരുന്നില്ല. പ്ലേഗ്-അണുക്കളുടെ സം‌വാഹകരാണ് റെയിൽ‌വേകൾ. നേരത്തേ ജനക്കൂട്ടങ്ങൾക്കിടയിൽ സ്വാഭാവികമായ വേർതിരിവ് (Natural Separation) ഉണ്ടായിരുന്നു. റെയിൽ‌വേകൾ ചരക്കുഗതാഗതത്തിനുള്ള സൗകര്യം വർദ്ധിപ്പിച്ചതിനാൽ ആളുകൾ ധാന്യം ഏറ്റവും വിലകിട്ടുന്ന കമ്പോളങ്ങളിൽ വിറ്റഴിച്ച് പണ്ടത്തേതിനേക്കാൾ കുറഞ്ഞ ഇടവേളകളിൽ ഭക്ഷ്യക്ഷാമവും ഉണ്ടാക്കുന്നു. റെയിൽ‌പ്പാതകൾ മനുഷ്യന്റെ ദുഷ്ടത വർദ്ധിപ്പിച്ചു. ദുഷ്ടന്മാർക്ക് അവരുടെ ദുഷ്ടലാക്കുകൾ ഇപ്പോൾ പെട്ടെന്ന് നടപ്പാക്കാമെന്നായിരിക്കുന്നു. ഭാരതത്തിലെ തീർത്ഥസ്ഥലങ്ങൾ ഇപ്പോൾ അവിശുദ്ധങ്ങളായിരിക്കുന്നു. നേരത്തേ അത്തരം സ്ഥലങ്ങളിൽ പോവുക വലിയ ബുദ്ധിമുട്ടായിരുന്നതുകൊണ്ട്, ശരിയായ ഭക്തന്മാർ മാത്രമേ അതിന് തുനിഞ്ഞിരുന്നുള്ളു. ഇപ്പോൾ തെമ്മാടികൾ തങ്ങളുടെ തെമ്മാടിത്തരം പ്രയോഗിക്കാനായി(rogues...to practice their roguery) തീർത്ഥസ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർശിക്കുന്നു.<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule - Chapter-IX - Navajivan Publishing House Ahmedabad-14</ref>}} ആധുനികജനാധിപത്യഭരണകൂടങ്ങളുടെ അവിഭാജ്യഘടകങ്ങളായ നിയമനിർമ്മാണസഭകൾ, നീതിന്യായവ്യവസ്ഥ എന്നിവയെപ്പോലും ഗാന്ധി ഭിന്നരീതിയിലാണ് വീക്ഷിച്ചത്. മറ്റൊരു ജോലിയും ചെയ്യാൻ മനസ്സില്ലാത്തവരും സുഖലോലുപരുമായ മടിയന്മാരാണ് വക്കീൽ‌പണി പോലുള്ള ജോലികൾ തെരെഞ്ഞെടുക്കുന്നതെന്ന് അദ്ദേഹം എഴുതി.<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule - Chaapter-XI</ref> ബ്രിട്ടീഷ് പാർലമെന്റ് നിയമനിർമ്മാണസഭകളുടെ മാതാവല്ല, മച്ചിപ്പശുവും വേശ്യയും ആണെന്നും അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule - Chapter-V</ref> ==== മറുപടി ==== ഗാന്ധിജി ഒരിക്കലും ഒരു വികസനവിരോധി ആയിരുന്നില്ല എന്ന് ഗാന്ധിയന്മാർ പറയുന്നു. പക്ഷെ ഗാന്ധിജിയുടെ വികസനം സാധാരണ രീതിയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായ ഒരു പുതിയ ലോകക്രമം ആയിരുന്നു. വികേന്ദ്രീകൃതമായ ഒരു സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലധിഷ്ഠിതമായ വികസനകാഴ്ചപ്പാടായിരുന്നു ഗാന്ധിജിയുടേത്. === പാപവും ഭൂകമ്പവും === ഏതുകാര്യത്തിനോടുമുള്ള തന്റെ നിലപാടുകളിൽ മതത്തിന് അദ്ദേഹം കൊടുത്ത ഊന്നൽ എല്ലാവർക്കും രുചിച്ചിരുന്നില്ല. ചിലപ്പോഴെങ്കിലും അത് അന്ധവിശ്വാസത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നിടത്തോളം എത്തി. ഒരുതരത്തിലും മതവിരുദ്ധനല്ലാതിരുന്ന കവി രവീന്ദ്ര നാഥടാഗോർ പോലും ഇക്കാര്യത്തിൽ ഗാന്ധിയുടെ വിമർശകനായിരുന്നു. ഗാന്ധിയും ടാഗോറും പരസ്പരം ആദരിക്കുകയും ബഹുമാനിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നവരായിരുന്നുവെങ്കിലും പലതവണ വളരെ നീണ്ട സം‌വാദങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. അന്നത്തെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തരായ ഈ രണ്ട് ഇന്ത്യക്കാരുടെ തത്ത്വചിന്താപരമായ ഭിന്നാഭിപ്രായങ്ങളെ വെളിവാക്കുന്നതായിരുന്നു ഈ സംവാദങ്ങൾ. [[1934]] [[ജനുവരി 15]]-ന് ബീഹാറിനെ ബാധിച്ച ഭൂകമ്പത്തിൽ വൻ നാശനഷ്ടങ്ങളും ജീവഹാനിയും ഉണ്ടായി. ബീഹാറിലെ ഉയർന്ന ജാതിക്കാർ താഴ്ന്നജാതിക്കാരെ അവരുടെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പ്രവേശിക്കാൻ അനുവദിക്കാതിരിക്കുകയെന്ന പാപം ചെയ്തതുമൂലമാണ് ഭൂകമ്പം ഉണ്ടായതെന്ന് ഗാന്ധി വാദിച്ചു. എന്നാൽ ടാഗോർ ഗാന്ധിയുടെ വാദത്തെ രൂക്ഷമായി എതിർത്തു. തൊട്ടുകൂടായ്മ എത്ര തെറ്റായ ആചാരമാണെങ്കിലും, ഭൂകമ്പത്തിന് കാരണം ധാർമ്മികമല്ല പ്രകൃതിശക്തികളാണ് എന്നായിരുന്നു ടാഗോറിന്റെ വാദം. === വർണ്ണാശ്രമത്തോടുള്ള നിലപാട് === അസ്പൃശ്യതയെ പാപമായിക്കണ്ട് അതിന്റെ നിർമ്മാർജ്ജനത്തിന് അക്ഷീണം പ്രയത്നിച്ചപ്പോഴും, പലരും അതിന്റെ മൂലകാരണമായി കരുതിയ ഹിന്ദുസമൂഹത്തിലെ വർണ്ണാശ്രമവ്യവസ്ഥയെ വിമർശിക്കാൻ ഗാന്ധി വിസമ്മതിച്ചു. അതിനെ അദ്ദേഹം ഒരനുഗ്രഹമായി കാണുകപോലും ചെയ്തു. "വർണ്ണാശ്രമവ്യവസ്ഥ ഭാരതത്തിൽ അപ്രത്യക്ഷമാകുകയെന്നത് അസാദ്ധ്യമാണ്; വർണ്ണാശ്രമത്തിന്റെ വഴി പ്രകൃതിയുടെ ഒഴിവാക്കാനാകാത്ത നിയമമാണ്. അതിനെ ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാൽ ഭാരതത്തിന് ഏറെ പ്രയോജനം നേടാനാകും".<ref>Soul Force and Tapasya; The Essential Writing of Mahatma Gandhi, Edited by Raghavan Iyer(പുറം 310)</ref> എന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. === ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ കണ്ണാടി === മറ്റുമതങ്ങളെ അദ്ദേഹം എപ്പോഴും ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ കണ്ണാടിയിലൂടെയാണ് കണ്ടത്. 1927-ൽ [[ശ്രീലങ്ക]] സന്ദർശിച്ച അവസരത്തിൽ [[കൊളംബോ|കൊളംബോയിലെ]] ബുദ്ധമതാനുയായികൾ നൽകിയ ഒരു സ്വീകരണത്തിൽ പ്രസംഗിക്കവേ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്, ഇന്ന് ബുദ്ധമതവിശ്വാസത്തിന്റെ ഭാഗമായി കരുതപ്പെടുന്നവയിൽ [[ഹിന്ദുമതം]] സ്വാംശീകരിച്ചിട്ടില്ലാത്തതൊന്നും ബുദ്ധന്റെ ജീവിതത്തിന്റേയോ പഠനങ്ങളുടേയോ ഭാഗമായിരുന്നില്ല എന്നാണ്.<ref>With Gandhi in Ceylon - Mahadev Desai "I would venture to tell you that what Hinduism did not assimilate of what passes as Buddhism today was not an essential part of Buddha's life and Teachings. "</ref> === അതിവിരക്തി === വിരക്തിയേയും, ലൈംഗികസദാചാരത്തേയും കുറിച്ച് കടുത്തതും അപ്രായോഗികവും ആയ നിലപാടുകളായിരുന്നു ഗാന്ധിയുടേത്. ലൈംഗികവിരക്തിയില്ലാതെ ആർക്കും മനോദൃഢത കൈവരിക്കാനാവില്ലെന്നും വിരക്തി പാലിക്കാത്തവർ വീര്യം നഷ്ടപ്പെട്ട് ആണത്തം ഇല്ലാത്ത ഭീരുക്കളായിത്തീരുമെന്നും അദ്ദേഹം എഴുതി. ഗാന്ധിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, വിവാഹജീവിതത്തിനകത്തുപോലും സന്താനോല്പാദനത്തിനായല്ലാതെയുള്ള [[ലൈംഗികബന്ധം]] ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടതാണ്. സത്യാഗ്രഹികൾക്കാണെങ്കിൽ സന്താനോല്പാദനത്തിനായുള്ള ലൈംഗികബന്ധം പോലും വർജ്ജ്യമാണ്<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule - Chaapter-XVII</ref>. ==='വിരക്തിയജ്ഞം'=== ജീവിതാവസാനത്തോടടുത്ത കാലത്ത് സ്വന്തം ബ്രഹ്മചര്യനിഷ്ഠ പരിശോധിക്കാനായി, തന്നേക്കാൾ 60 വയസ്സിളപ്പമുണ്ടായിരുന്ന പെൺകുട്ടി മനുബെൻ എന്ന മൃദുലാ ഗാന്ധി ഉൾപ്പെടെ ഒട്ടേറെ യുവതികളോടൊപ്പം നഗ്നനായി ശയിച്ച് ഗാന്ധി നടത്തിയ 'പരീക്ഷണങ്ങൾ' ഏറെ വിവാദപരമാണ്. [[സർദാർ വല്ലഭായി പട്ടേൽ|സർദാർ പട്ടേൽ]] അടക്കമുള്ള ഗാന്ധിയുടെ അടുത്ത സഹപ്രവർത്തകരിൽ പലരേയും അവ അസ്വസ്ഥരാക്കി. ഈ പരീക്ഷണങ്ങളുടെ ഗാന്ധിയുടെ വീക്ഷണകോണിൽ നിന്നുള്ള വിവരണം മുന്നേ ലഭ്യമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇവയിൽ പങ്കാളിയായിരുന്ന മൃദുലാ ഗാന്ധിയുടെ അക്കാലത്തെ ദീർഘമായ ഡയറിക്കുറിപ്പുകൾ ഈ 'വിരക്തിയജ്ഞങ്ങളുടേയും' ഗാന്ധിയുടെ അനുയായിവൃന്ദത്തിന്റേയും വ്യത്യസ്തമായൊരു ചിത്രം അവതരിപ്പിക്കുന്നു.<ref>[http://indiatoday.intoday.in/story/india-today-editor-in-chief-aroon-purie-on-mohandas-karamchand-gandhi/1/278988.html From the Editor-in-Chief, India Today Editor-in-Chief Aroon Purie on how Gandhi was absolutely open about his experiments]</ref>2013 ജൂൺ മാസത്തിൽ [[ഇന്ത്യാ ടുഡെ|ഇന്ത്യാ ടുഡേ മാസിക]] പ്രസിദ്ധീകരിച്ച മൃദുലയുടെ കുറിപ്പുകൾ "സ്വഭാവനിർമ്മിതി എന്ന മാഹായജ്ഞത്തിന്റെ ഭാഗമായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബ്രഹ്മചര്യപരീക്ഷണം" എന്ന് അവർ വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന ഈ പരീക്ഷണങ്ങൾക്കിടെ ഗാന്ധിയുടെ അടുത്ത അനുയായികൾക്കിടയിൽ നിലനിന്നിരുന്ന അസൂയയും സ്പർദ്ധയും വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. ഗാന്ധിയുടെ സെക്രട്ടറി പ്യാരേലാൽ മൃദുലയെ പ്രേമാഭ്യർത്ഥനകൾ കൊണ്ട് പൊറുതിമുട്ടിക്കുന്നതും, ഈ പരീക്ഷണങ്ങളിലെ മറ്റൊരു പങ്കാളിയും പ്യാരേലാലിന്റെ സഹോദരിയും ആയിരുന്ന സുശീലാ നയ്യാർ സഹോദരനെ [[വിവാഹം]] കഴിക്കാൻ മൃദുലയെ നിർബ്ബന്ധിക്കുന്നതും മറ്റും ഈ കുറിപ്പുകൾ വിവരിക്കുന്നു. ഗാന്ധിയെ അമ്മയെപ്പോലെ കരുതി അദ്ദേഹത്തോട് അഗാധനിഷ്ഠ പുലർത്തിയിരുന്ന മൃദുല, ഗാന്ധിജന്മശതാബ്ദിവർഷമായിരുന്ന 1969-ൽ 40-ആം വയസ്സിൽ അവിവാഹിതയായി മരിച്ചു. നേരത്തേ രോഗാവസ്ഥയിൽ അവരെ സന്ദർശിച്ചിരുന്ന [[മൊറാർജി ദേശായി]] അവരുടെ സ്ഥിതി വിവരിച്ച് പ്രധാനമന്ത്രി [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു|ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിനെഴുതിയ]] കത്തിൽ മൃദുലയുടെ രോഗത്തിന്റെ ഹേതു മനസാണെന്നും മരുന്നുകളോടു പ്രതികരിക്കാൻ പറ്റാത്ത നിലയാണ് അവരുടേതെന്നും അറിയിച്ചിരുന്നു.<ref>2013 ജൂൺ 7-ലെ ഇന്ത്യാ ടുഡേ മാസികയിലെ കവർ സ്റ്റോറി "Mahatma & Manuben: Newly discovered diaries of Gandhi's personal attendant reveal how his experiments with celibacy changed her life"</ref> == സ്മാരകങ്ങൾ == ===രാജ്ഘട്ട്=== രാജ്ഘട്ടിലെ (രാജാവിന്റെ പീഠം) ലളിതമായ കറുത്ത കരിങ്കൽ‌പ്പീഠം ആകാശത്തെ സാക്ഷിയായി അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഓർമ്മക്കായി നിലകൊള്ളുന്നു. ഒരറ്റത്ത് ഒരു [[കെടാവിളക്ക്]] ഉണ്ട്. [[പ്രമാണം:ഗാന്ധിജിയുടെ രക്തം പുരണ്ട മണ്ണ്.jpg|thumb|left|120px|ഗാന്ധിജിയുടെ രക്തം പുരണ്ട മണ്ണ്]] [[പ്രമാണം:ഗാന്ധിജിയുടെ അന്ത്യവിശ്രമസ്ഥലം.jpg|thumb|center|300px|ഗാന്ധിജിയുടെ രാജ്ഘട്ടിലുള്ള അന്ത്യവിശ്രമസ്ഥലം]] വിദേശരാജ്യ പ്രതിനിധികൾ ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുമ്പോൾ രാജ്ഘട്ടിലെത്തി പുഷ്പാഞ്ജലി നടത്താറുണ്ട്. ഇത് ഒരു ചടങ്ങിനേക്കാൾ കടമയായാണ് പലരും കരുതുന്നത്. ഗാന്ധിജിയുടെ ഓർമ്മക്കായി ഒക്ടോബർ 2 ന് [[ഗാന്ധിജയന്തി]] ആഘോഷിക്കുന്നു. അന്ന് ദേശിയ അവധിയാണ്. അതിനോടനിബന്ധിച്ച് ഒരു വാരം [[സേവനവാരം|സേവനവാരമായും]] കൊണ്ടാടുന്നു. രാജ്ഘട്ടിന്റെ ത്രിമാനചിത്രം കാണാൻ[http://www.p4panorama.com/panos/RajGhat/index.html ഇവിടെ] അമർത്തുക. പല പ്രധാനപ്പെട്ട നിരത്തുകൾക്കും ഗാന്ധിയുടെ പേരാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ നാടൊട്ടുക്ക് സർക്കാർ വിദ്യാലയങ്ങളും കലാലയങ്ങളും സർക്കാർ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നു. ദാരിദ്ര്യ നിർമാർജജനത്തിന് വിവിധ പദ്ധതികൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ ഉണ്ട്. == കൃതികൾ == [http://en.wikisource.org/wiki/Author:Mohandas_K._Gandhi ഗാന്ധിയുടെ കൃതികൾ വിക്കി സോഴ്സിൽ ലഭ്യമാണ്] === പുസ്തകങ്ങൾ === ==== എന്റെ സത്യാന്വേഷണ പരീക്ഷണങ്ങൾ ==== [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ]] ആത്മകഥയാണ്‌ [[എന്റെ സത്യാന്വേഷണപരീക്ഷണങ്ങൾ]] (English: "The Story of my Experiments with Truth"‌). ഇന്നും ഏറ്റവുമധികം വിൽക്കപ്പെടുന്ന പുസ്തകങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ പ്രഥമ സ്ഥാനത്തുള്ള ഗ്രന്ഥമാണിത്{{fact|31–01–2008}}. ഇന്ത്യയിലാകെ പ്രതിവർഷം രണ്ടു ലക്ഷത്തിലധികം പ്രതികൾ വിറ്റഴിക്കപ്പെടുന്ന ഈ പുസ്തത്തിൻറെ കോപ്പികളിൽ പകുതിയോളം [[കേരളം|കേരളത്തിലാണ്]] വിൽക്കപ്പെടുന്നത് <ref>http://www.newkerala.com/one.php?action=fullnews&id=18252</ref>. 1927-ൽ[[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി ഭാഷയിലാണ്]] ഈ പുസ്തകത്തിന്റെ ആദ്യ പതിപ്പ് പുറത്തിറങ്ങുന്നത്. [[ആസ്സാമീസ്]], [[ഇംഗ്ലീഷ്]], [[ഹിന്ദി]], [[ഒറിയ]], [[തമിഴ്]], [[തെലുങ്ക്]], [[മലയാളം]], [[കന്നട]], [[ഉർദു]], [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] തുടങ്ങിയ ഭാഷകളിൽ ഗാന്ധിജിയുടെ ആത്മകഥ ലഭ്യമാണ്.<ref>വിവരങ്ങൾ ശേഖരിച്ചത് [[ദീപിക]] ഓൺലൈൻ 31 ജനുവരി 2008</ref> ==== ഹിന്ദ് സ്വരാജ് ==== === പത്രങ്ങൾ === * യങ് ഇന്ത്യ * ഹരിജൻ * ഇന്ത്യൻ ഒപ്പീനിയൻ * നവജീവൻ === ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് === * മഹാത്മാ: ലൈഫ് ഒഫ് മോഹന്ദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി – ഡി.ജി. തെണ്ടുൽകർ * മഹാത്മാ ഗാന്ധി – പ്യാരിലാൽ, & സുശീല നായർ * ഗാന്ധി: എ ലൈഫ് – കൃഷ്ണ കൃപാലനി * The life of Mahathma Gandhi - Louis Fischer === മലയാള പുസ്തകങ്ങൾ === * ഹേ റാം - മലയിൻകീഴ് ഗോപാല കൃഷ്ണൻ ===മലയാളവിവർത്തനഗ്രന്ഥങ്ങൾ=== *മഹാത്മാഗാന്ധി ഒരു കർമ്മയോഗി – ലൂയി ഫിഷർ *അമൂല്യപൈതൃകം – സുമിത്രാഗാന്ധി കുൽക്കർണി *ഗാന്ധി – ആചാര്യ കൃപലാനി *ഗാന്ധി നവഖാലിയിൽ – കെ. ഭീമൻ നായർ *ഗാന്ധിജി ജീവിതവും സന്ദേശവും – കെ. അരവിന്ദാക്ഷൻ *ഗാന്ധിജിയുടെ ആത്മകഥ – വിവ. കെ. രാമചന്ദ്രൻ നായർ *ഗാന്ധിജിയുടെ ജീവിതകഥകൾ – ഫാ. ആന്റണി എലവംകുടി *ബാപ്പുവിന്റെ ജീവിതത്തിലെ കഥകൾ – ഉമാശങ്കർ ജോഷി *ഗാന്ധിജിയുടെ പ്രപഞ്ച വീക്ഷണം * എൻ്റെ ജീവിതം തന്നെ എൻ്റെ സന്ദേശം - നാരായൺ ദേശായി *മഹാത്മാഗാന്ധി 100 വർഷങ്ങൾ - ഡോ എസ് രാധാകൃഷ്ണൻ ( എഡിറ്റർ) == ഗാന്ധിയെപ്പറ്റി ചിലർ == '''[[ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റു]]''' - മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ മരണം അറിയിച്ചുകൊണ്ട്‌ രാഷ്ട്രത്തോടു നടത്തിയ പ്രഭാഷണത്തിൽ നിന്ന്. {{cquote| '' നമ്മുടെ ജീവിതത്തിൽ നിന്ന് പ്രകാശം മാഞ്ഞുപോയിരിക്കുന്നു. എവിടെയും ഇരുട്ടാണ്‌... പ്രകാശം പൊലിഞ്ഞെന്നാണോ ഞാൻ പറഞ്ഞത്‌? എനിക്കു തെറ്റുപറ്റി. പ്രകാശിച്ചിരുന്നത്‌ ഒരു സാധാരണ ദീപമായിരുന്നില്ല... ഒരായിരം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷവും അതിവിടെ പ്രകാശം ചൊരിയും. നൂറ്റാണ്ടുകളിലൂടെ ആയിരമായിരം ഹൃദയങ്ങൾക്ക്‌ അത്‌ ആശ്വാസം പകർന്നുകൊണ്ടിരിക്കും"'' }} '''[[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീൻ]]''' {{cquote|''ഭൂമിയിൽ രക്തവും മാംസവുമുള്ള ഇങ്ങനെയൊരാൾ ജീവിച്ചിരുന്നതായി ഇനി വരുന്ന തലമുറ വിശ്വസിച്ചേക്കില്ല.''}} '''[[ഹോ ചി മിൻ]]''' {{cquote|''ഞാനും മറ്റുള്ളവരും വിപ്ലവനേതാക്കന്മാരായിരിക്കാം പക്ഷേ ഞങ്ങൾ എല്ലാവരും തന്നെ ഗാന്ധിയുടെ ശിഷ്യന്മാരാണ്. നേരിട്ടോ അല്ലാതെയോ''}} '''[[മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ് ജൂനിയർ]]''' {{cquote|''ഗാന്ധിയിൽ നിന്ന് ഒളിച്ചോടിക്കൊണ്ട് മനുഷ്യരാശിക്ക് പുരോഗമനം സാദ്ധ്യമല്ല. മനുഷ്യരാശി സമാധാനവും സഹവർത്തിത്വവും നിലനിൽക്കുന്ന ഒരു ലോകത്തിലേയ്ക്ക് പരിണാമത്തിലൂടെ ചെന്നെത്തുന്നത് മനസ്സിൽ കണ്ട് അതിൽ നിന്ന് ഊർജ്ജമുൾക്കൊണ്ടുകൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം ജീവിക്കുകയും, ചിന്തിക്കുകയും പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്തത്. അദ്ദേഹത്തെ അവഗണിക്കുന്നത് നമ്മെത്തന്നെയാവും ബാധിക്കുക.''}} {{cquote|''കിരാതമായ ഹിംസാമാർഗ്ഗത്തിലൂടെയല്ലാതെ സാമൂഹികപ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കാനാവുമെന്ന് മറ്റാരെക്കാളും അധികമായി തെളിയിച്ചത് മഹാത്മാ ഗാന്ധിയാണ്. ഈ അർത്ഥത്തിൽ അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയുടെ വിശുദ്ധൻ (എന്ന സ്ഥാനത്തിലും) ഉപരിയാണ്''}} '''[[രബീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]]''' {{cquote|''ഗാന്ധിജി ഇന്ത്യയിലെ നിരാലംബരായ കോടിക്കണക്കിന് ജനങ്ങളുടെ പടിവാതിൽക്കൽ വന്ന് നിന്നു അവരിലൊരാളായി അവരുടെ ഭാഷയിൽ അവർക്ക് വേണ്ടി സംസാരിച്ചു. മറ്റാർക്കാണ് അത്രയും ജനങ്ങളെ സ്വന്തം ശരീരവും രക്തവുമായി കണക്കാക്കാൻ പറ്റിയത്. സത്യം സത്യത്തെ ഉണർത്തി''<ref>http://www.gandhiserve.org/information/others_on_gandhi/others_on_gandhi.html ഗാന്ധിയെപ്പറ്റി പ്രമുഖർ പറഞ്ഞത് - ഗാന്ധി സെർവ്.ഓർഗ് എന്ന സൈറ്റിൽ ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 16</ref>}} '''[[ജോർജ്ജ് ഓർവെൽ]]''' {{cquote|''ഗാന്ധിയെന്നു കേൾക്കുമ്പോൾ ഒരുതരം രുചികേട് (aesthetic distaste)തോന്നുന്നവർ എന്നപ്പോലെ മറ്റുപലരും ഉണ്ടാകാം. അദ്ദേഹത്തെ പുണ്യവാളനായി ചിത്രീകരിക്കുന്ന അവകാശവാദങ്ങൾ പലർക്കും ബോദ്ധ്യമായില്ലെന്നു വരാം. പുണ്യവാളത്തം എന്ന ആശയമേ സ്വീകാര്യമല്ലാത്ത പലരും, ഗാന്ധിയുടെ അടിസ്ഥാനലക്‌ഷ്യങ്ങളെതന്നെ മാനവികതാവിരുദ്ധവും പിന്തിരിപ്പനും ആയി കണ്ടേക്കാം. എന്നാൽ വെറും ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനായി പരിഗണിച്ച് നമ്മുടെ കാലഘട്ടത്തിലെ മറ്റ് മുൻ‌നിരയിലെ രാഷ്ട്രീയനേതാക്കളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തിയാൽ, എത്ര ശുദ്ധമായ ഗന്ധമാണ് അദ്ദേഹം അവശേഷിപ്പിച്ച് പോയത് എന്നോർത്ത് അത്ഭുതപ്പെടാതിരിക്കാനാവില്ല.''<ref>ഒർ‌വെലിന്റെ Reflections on Gandhi എന്ന ലേഖനം - http://www.orwell.ru/library/reviews/gandhi/english/e_gandhi</ref>}} സ്റ്റാലിന്റെ കാലത്തെ '''[[മഹത്തായ സോവിയറ്റ് വിജ്ഞാനകോശം]]'''(The Great Soviet Encyclopedia) {{cquote|''വാണിയ ജാതിയിൽ പിറന്ന ഈ പിന്തിരിപ്പൻ ജനങ്ങളെ വഞ്ചിക്കുകയും അവർക്കെതിരെ സാമ്രാജ്യവാദികളെ സഹായിക്കുകയും ചെയ്തു. പുണ്യാത്മാക്കളെ അനുകരിച്ചു. ജനപ്രീണനത്തിനായി ഇൻഡ്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുകയും ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ശത്രുവുമായി അഭിനയിക്കുകയും, മതപരമായ അന്ധവിശ്വാസങ്ങളെ വൻ‌തോതിൽ ചൂഷണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.''<ref>എം.ജെ. അക്‌ബർ, നെഹ്രു, ദ മേക്കിങ്ങ് ഓഫ് ഇന്ത്യ(പുറം 493)</ref>}} == മറ്റു ദേശങ്ങളിലെ ഗാന്ധിമാർ == തന്റെ സന്ദേശങ്ങളും കർമ്മ സാധനകളും തനിക്കു ശേഷവും നിലനിൽക്കുമ്പോഴാണ് ഒരു മഹാ പുരുഷന്റെ മാറ്റ് തിരിച്ചറിയപ്പെടുന്നത്. മഹാത്മാഗാന്ധി അക്കര്യത്തിൽ അനുഗൃഹീതനായിരുന്നു. സ്വന്തം ജീവിതം കൊണ്ട് അദ്ദേഹം സമർഥിച്ച് തന്നുപോയ ആദർശങ്ങളെ പിൻ തുടരുന്നവർ ഭൂഗോളത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. അവരുടെ കർമ്മങ്ങളിലൂടെ ഗാന്ധി കാലാന്തരങ്ങളിലേക്ക് പ്രവഹിക്കുന്നു.ഈ ജീവിത ശൈലി പിൻ‌തുടർന്ന് പല ദേശത്തും ഗാന്ധിമാരുണ്ടായി. അവരിൽ ചിലർ താഴെപ്പറയുന്നവരാണ്‌. === അമേരിക്കൻ ഗാന്ധി. === വർണ്ണവെറിക്ക് നിരന്തരം ഇരയായിക്കൊണ്ടിരുന്ന കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരെ ഒരുമിപ്പിച്ച് അഹിംസാമാർഗ്ഗത്തിൽ വംശീയ വിദ്വേഷത്തിനെതിരെ പൊരുതിയ ആളായിരുന്ന [[മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ് ജൂനിയർ]] ആണ് അമേരിക്കൻ ഗാന്ധി എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ===ദക്ഷിണ ആഫ്രിക്കൻ ഗാന്ധി=== വർണ്ണവെറിക്ക് നിരന്തരം ഇരയായിക്കൊണ്ടിരുന്ന ആഫ്രിക്കയിലെ കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരെ ഒരുമിപ്പിച്ച് അഹിംസാമാർഗ്ഗത്തിൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി പൊരുതിയ [[നെൽസൺ മണ്ടേല]] ആഫ്രിക്കൻ ഗാന്ധി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. === കെനിയൻ ഗാന്ധി === പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങൾ കോളനിയാക്കി ചവിട്ടി മെതിച്ച ആഫ്രിക്കയെ അടിമത്തത്തിൽ നിന്നും മോചിപ്പിച്ച '''ജോ മോ കെനിയാറ്റ''' യാണ്‌ കെനിയൻ ഗാന്ധിയായി അറിയപ്പെടുന്നത്. കെനിയാറ്റ എന്ന വാക്കിനു് സ്വാഹിലി ഭാഷയിൽ കെനിയയുടെ വെളിച്ചം എന്നാണ്‌ അർത്ഥം. === അതിർത്തി ഗാന്ധി === ഗാന്ധിജിയുമായുണ്ടായിരുന്ന അടുപ്പവും ഗാന്ധിയൻ ആശയങ്ങളിലുമുള്ള അടിയുറച്ച ജീവിതവുമാണ്‌ [[ഖാൻ അബ്ദുൽ ഗാഫർ ഖാൻ]] എന്ന വ്യക്തിയെ അതിർത്തിഗാന്ധി എന്ന അപരനാമധേയത്തിനർഹനാക്കിയത്. === ശ്രീലങ്കൻ ഗാന്ധി === ശ്രീലങ്കയുടെ സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനായ 'അഹംഗമാഖേ തുടർ അരിയരത്ന'(Ahangamage Tudor Ariyaratna)യാണ്‌ ശ്രീലങ്കൻ ഗാന്ധി<ref>{{cite news|title = അഭിമുഖം|url = http://www.madhyamam.com/weekly/1410|publisher = [[മാധ്യമം ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്]] ലക്കം 748|date = 2012 ജൂൺ 25|accessdate = 2013 മെയ് 08|language = മലയാളം}}</ref> എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. ശ്രീലങ്കയിലെ സർവ്വോദയ ശ്രമദാന സംഘടനയുടെ സ്ഥാപകനായ ഇദ്ദേഹം തികഞ്ഞ ഒരു ബുദ്ധ മത വിശ്വാസിയാണ്. സമാധാന പ്രവർത്തനങ്ങളെയും ഗ്രാമോദ്ധാരണ പ്രവർത്തനങ്ങളെയും മുൻ‌നിർത്തി ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് ഇദ്ദേഹത്തിനു് 1996 ലെ ഗാന്ധി സമാധാന പുരസ്കാരം സമ്മാനിക്കുകയുണ്ടായി. === ആധുനിക ഗാന്ധി === ഇന്ത്യൻ സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനാ‍യ [[ബാബാ ആംതെ]] യാണ് ആധുനിക ഗാന്ധി എന്നറിയപ്പെടുന്നത് == അവലംബം == {{reflist|2}} == കുറിപ്പുകൾ == <div class="references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2;"> * {{Note|school}} The fact that I recollect nothing more of those days than having learnt, in company with other boys, to call our teacher all kinds of names, would strongly suggest that my intellect must have been sluggish, and my memory raw. from ''' An Autobiography or The Story of my Experiments with Truth''' Birth and Parentage by Mohandas K. Gandhi; availabale at [http://en.wikisource.org/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Birth_and_Parentage wikisource] * {{Note|vaikom}} “വൈക്കം സത്യഗ്രഹികൾ സ്വരാജിനേക്കാൾ അപ്രധാനമല്ലാത്ത ഒരു കാര്യത്തിനു വേണ്ടിയാണ് സമരം ചെയ്യുന്നത്. മതത്തിന്റെ മുഖം മൂടി അണിഞ്ഞ്, മതാഭാസത്തിനും സാഹിത്യത്തിന്റെ വേഷം ധരിച്ച അന്ധതയ്ക്കും എതിരായി നടത്തേണ്ടുന്ന നിരവധി സമരങ്ങളിൽ ഒന്നുമാത്രമാണത്” യങ് ഇന്ത്യയിൽ അദ്ദേഹം 1925 ഫെബ്രുവരി 19 ന് നു എഴുതിയ ലേഖനത്തിൽ നിന്ന്. * {{Note|quit}}At the crucial working committee session of 27 April - 1 May, Gandhi's hard-line was backed by a combination of Right-wingers like Patel, Rajendra Prasad and Kripalni and the socialists like Achyut Patwardhan and Narendra Dev. Jawaharlal was initially hesitant, but ultimately joined the queue and only the Communists opposed the Quit India resolution. </div> ഗാന്ധിജി (പേനകൊണ്ട് വരച്ച ഒരു ചിത്രം) <br> == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * [http://en.wikisource.org/wiki/An_Autobiography_or_The_Story_of_my_Experiments_with_Truth ഗാന്ധിജിയുടെ ആത്മകഥ - എന്റെ സത്യാന്വേഷണ പരീക്ഷണങ്ങൾ -വിക്കി സോഴ്സിൽ] * [http://streams.gandhiserve.org/others_on_gandhi_audio.html ഗാന്ധിജിയെപ്പറ്റി മറ്റു പ്രമുഖർ പറഞ്ഞതിന്റെ ഓഡിയോ ഫയലുകൾ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070210154608/http://streams.gandhiserve.org/others_on_gandhi_audio.html |date=2007-02-10 }} * [http://streams.gandhiserve.org/listen_to_gandhi.html ഗാന്ധിജിയുടെ വാക്കുകൾ ശ്രവിക്കുക] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060919071619/http://streams.gandhiserve.org/listen_to_gandhi.html |date=2006-09-19 }} * [http://www.hindu.com/th125/pdf/gandhi05.pdf ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമയത്തെ ഹിന്ദു ദിനപത്രം]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=സെപ്റ്റംബർ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://www.malayalamvaarika.com/2012/december/28/essay3.pdf മലയാളം വാരിക 2012 ഡിസംബർ 28] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306122345/http://malayalamvaarika.com/2012/december/28/essay3.pdf |date=2016-03-06 }} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Commons|Mohandas K. Gandhi}} {{Wikiquote|മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി}} {{Spoken Wikipedia-2|2012-08-02|Ml-MK Gandhi Part1.ogg|Ml-MK Gandhi Part2.ogg}} * http://www.gandhiserve.org * http://www.gandhiservefoundation.org {{മഹാത്മാഗാന്ധി}} {{Navboxes |title= Articles related to Mahatma Gandhi |list1= {{Hindu reform movements}} {{Indian independence movement}} {{Indian National Congress Presidents}} {{Social and political philosophy}} {{Simple living}} {{Vegetarianism}} {{Libertarian socialism navbox}} {{Time Persons of the Year|27–50}} {{Asian of the Century}} {{Social and political philosophy}} {{IndiaFreedomLeaders}} {{Hindu reform movements}} }} <!-- Featured Articles --> {{DEFAULTSORT:ഗാന്ധി, മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ്}} [[വർഗ്ഗം:1869-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1948-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഒക്ടോബർ 2-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 30-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ലോകനേതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യാചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയം]] [[വർഗ്ഗം:ഗുജറാത്തിൽ നിന്നുള്ള വ്യക്തികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കൊല ചെയ്യപ്പെട്ട ഇന്ത്യാക്കാർ]] [[വർഗ്ഗം:കൊല ചെയ്യപ്പെട്ട ലോകനേതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:രാഷ്ട്രസ്ഥാപകർ എന്നറിയപ്പെടുന്നവർ]] [[വർഗ്ഗം:മഹാത്മാ ഗാന്ധി| ]] [[വർഗ്ഗം:ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ തടവുകാരും തടങ്കലിൽ വയ്ക്കപ്പെട്ടവരും]] [[വർഗ്ഗം:മഹാത്മാ ഗാന്ധി കുടുംബം]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളുടെ സ്ഥാപകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഗീകമായി സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടവ]] [[വർഗ്ഗം:ലളിത ജീവിത വക്താക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:അഹിംസയുടെ വക്താക്കൾ]] 9mia56qqr45mnk5hfyh4qpwrol8778e 3765266 3765265 2022-08-15T16:13:02Z Vijayanrajapuram 21314 [[Special:Contributions/94.129.91.22|94.129.91.22]] ([[User talk:94.129.91.22|സംവാദം]]) ചെയ്ത നാൾപ്പതിപ്പ് 3765265 നീക്കം ചെയ്യുന്നു wikitext text/x-wiki {{featured}} {{prettyurl|Mahatma Gandhi}} {{Infobox person | honorific_prefix = മഹാത്മാ | name = മോഹൻദാസ്‌ കരംചന്ദ്‌ ഗാന്ധി | image = MKGandhi.jpg | alt = The face of Gandhi in old age—smiling, wearing glasses, and with a white sash over his right shoulder | birth_name = മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി | birth_date = {{Birth date|df=yes|1869|10|2}} | birth_place = [[പോർബന്തർ ]], [[Kathiawar Agency]], [[ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്]]<ref name="Gandhi DOB">[[#Rajmohan|Gandhi, Rajmohan (2006)]] [https://books.google.com/?id=FauJL7LKXmkC pp. 1–3].</ref><br />(ഇപ്പോൾ [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്തിൽ]]) | death_date = {{Death date and age|df=yes|1948|1|30|1869|10|2}} | death_place = [[ന്യൂ ഡൽഹി ]], [[ഡൽഹി]],[[ഇന്ത്യ]] | death_cause = [[ വ൪ഗീയതവാദിയുടെ വെടിവെയ്പ്]] | resting_place = രാജ് ഘട്ട് ,ചിതാ ഭസ്‌മം ഭാരതത്തിലെ നാനാ നദികളിൽ ഒഴുക്കി. | resting_place_coordinates = <!--Please do not write here, as it seems to suggest that the coordinates are of the rivers in which his ashes were scattered--> | ethnicity = [[ഗുജറാത്തി]] | other_names = മഹത്മാ , ഗാന്ധിജി , ബാപ്പുജി ,മഹത്മാ ഗാന്ധി | known_for = [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]]<br />[[സത്യാഗ്രഹം ]], [[അഹിംസ]] | movement = [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] | education = [[Barrister|barrister-at-law]] | alma_mater = [[Alfred High School, Rajkot]], <br /> Samaldas College, [[Bhavnagar]], <br /> [[University College, London]] | spouse = [[കസ്തൂർബാ ഗാന്ധി]] | children = [[ഹരിലാൽ ഗാന്ധി|ഹരിലാൽ]]<br />[[മണിലാൽ ഗാന്ധി]]<br />[[രാംദാസ് ഗാന്ധി]]<br />[[ദേവ്ദാസ് ഗാന്ധി ]] | mother = പുത്ലീ ഭായ് ഗാന്ധി | father = കരംചന്ദ് ഗാന്ധി | signature = Mohandas K. Gandhi signature.svg }} '''മോഹൻ‌ദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി''' ([[ഗുജറാത്തി]]: મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી, [[ഹിന്ദി]]: मोहनदास करमचंद गांधी) അഥവാ '''മഹാത്മാ ഗാന്ധി''' ([[1869]] [[ഒക്ടോബർ 2]] - [[1948]] [[ജനുവരി 30]]) [[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമര പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ]] നേതാവും വഴികാട്ടിയുമായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ '''രാഷ്ട്രപിതാവ്''' എന്ന് അദ്ദേഹത്തെ വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. [[അഹിംസ|അഹിംസയിലൂന്നിയ]] [[സത്യാഗ്രഹം]] എന്ന സമര സിദ്ധാന്തത്തിലൂടെ ലോകമെമ്പാടും ഗാന്ധി ശ്രദ്ധേയനായി. ''മഹത്തായ ആത്മാവ്'' എന്നർത്ഥം വരുന്ന ''മഹാത്മാ'', അച്ഛൻ എന്നർത്ഥംവരുന്ന ''ബാപ്പു'' എന്നീ നാമവിശേഷണങ്ങൾ ജനഹൃദയങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിനുള്ള സാന്നിധ്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു. കേവലമൊരു രാഷ്ട്രീയ നേതാവ് എന്നതിനേക്കാൾ ദർശനികനായും ഗാന്ധി ലോകമെമ്പാടും അറിയപ്പെടുന്നു. ഏറ്റവും കഠിനമായ പ്രതിസന്ധിഘട്ടങ്ങളിലും [[സത്യം]], [[അഹിംസ]] എന്നീ മൂല്യങ്ങളിൽ അടിയുറച്ചു പ്രവർത്തിക്കുവാനും ജീവിതചര്യയാക്കി മാറ്റുന്നതിനും മഹാത്മാഗാന്ധി ശ്രദ്ധിച്ചു. ജീവിതകാലം മുഴുവൻ അദ്ദേഹം ഹൈന്ദവ തത്ത്വശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രായോക്താവായിരുന്നു. എല്ലാ വിധത്തിലും സ്വയാശ്രയത്വം പുലർത്തിയ ഒരു ആശ്രമം സ്ഥാപിച്ച് അവിടെ ലളിത ജീവിതം നയിച്ച് അദ്ദേഹം പൊതുപ്രവർത്തകർക്കു മാതൃകയായി. സ്വയം നൂൽനൂറ്റുണ്ടാക്കിയ വസ്ത്രം ധരിച്ചു; സസ്യാഹാരം മാത്രം ഭക്ഷിച്ചു. [[ഉപവാസം]] അഥവാ നിരാഹാരം ആത്മശുദ്ധീകരണത്തിനും പ്രതിഷേധത്തിനുമുള്ള ഉപാധിയാക്കി. [[ഗാന്ധിസം|ഗാന്ധിജിയുടെ ദർശനങ്ങൾ]] ആഗോള തലത്തിൽ ഒട്ടേറെ പൗരാവകാശ പ്രവർത്തകരെ സ്വാധീനിച്ചു. [[മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ് ജൂനിയർ|മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ്]], [[സ്റ്റീവ് ബികോ]], [[നെൽ‌സൺ മണ്ടേല]], [[ഓങ് സാൻ സൂ ചി]] എന്നിവർ [[ഗാന്ധിയൻ ആശയങ്ങൾ]] സ്വാംശീകരിച്ചവരിൽപെടുന്നു. ഭാരതീയർ മഹാത്മാഗാന്ധിയെ രാഷ്ട്രപിതാവായി ആദരിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മദിനമായ [[ഒക്ടോബർ 2]] [[ഗാന്ധിജയന്തി]] എന്ന പേരിൽ ദേശീയഅവധി നൽകി ആചരിക്കുന്നു. അഹിംസാധിഷ്ഠിത സത്യാഗ്രഹം എന്ന ഗാന്ധിയൻ ആശയത്തോടുള്ള ബഹുമാനാർത്ഥം [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]] അന്നേ ദിവസം [[അന്താരാഷ്ട്ര അഹിംസാ ദിനം|അന്താരാഷ്ട്ര അഹിംസാ ദിന]]മായും(2007 മുതൽ) പ്രഖ്യാപിചിട്ടുണ്ട് == ആമുഖം == ===പൂർവികർ=== [[ഗാന്ധി|ഗാന്ധിയുടെ]] കുടുംബം [[:en:Bania_(caste)|ബനിയ]] ജാതിയിൽ പെട്ടവർ ആയിരുന്നു. അവർ വ്യാപാരികളും പണമിടപാടുകാരും ആയിരുന്നു. ബനിയ ജാതി വർണശ്രേണിയിൽ ബ്രാഹ്മിണ ക്ഷത്രീയർക്കും ശൂദ്രർകും ഇടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്തു. നാം അറിയുന്ന ഗാന്ധിജിയെ പോലെ അല്ലാതെ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം മാംസാഹാരികൾ ആയിരുന്നു. അവരുടെ സ്വദേശം [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്തിലെ]] [[:en:Kathiawar|കത്തിയവാർ]] പ്രദേശമായിരുന്നു. കത്തിയവാർ എന്ന് അറിയപെടുന്നത് തെക്കൻ ഗുജറാത്തിലെ ഇരുപത്തിമൂവായിരത്തിൽ അധികം ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തീർണം ഉള്ള ഒരു ഉപദ്വീപ് ആണ്. ഗാന്ധിജി ജനിച്ചു വളർന്ന പോർബന്തർ കത്തിയവാറിന്റെ തെക്കുപടിഞ്ഞാറുള്ള ഒരു നാട്ടുരാജ്യം ആയിരുന്നു. കത്തിയവാറിലെ 74 നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിൽ ഒന്നായിരുന്നു അത്. ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടു മുതൽ [[പോർബന്തർ]] ഭരിച്ചിരുന്നത് ജേത്വ വർഗക്കാർ ആയിരുന്നു. രജപുത്രർ ആയിരുന്ന അവർ തങ്ങളുടെ രാജാവിനെ 'റാണ' എന്നായിരുന്നു അഭിസംഭോധന ചെയ്തിരുന്നത്. പോർബന്ദർ ഒരു 'ക്ലാസ്സ്‌ 1' നാട്ടുരാജ്യം ആയിരുന്നു. അതായത്, പോർബന്തറിലെ നയതന്ത്രത്തിൽ രാജാവിനു പൂർണ അധികാരം ഉണ്ടായിരുന്നു<ref>{{cite journal|last=Hay|first=Stephen|title=Digging up Gandhi's psychological roots}}</ref>. ഗാന്ധി കുടുംബത്തെ പറ്റി ഉള്ള ആദ്യ ചരിത്രപരമായ പരാമർശം ഗാന്ധിജിക്കു ആറു തലമുറ മുൻപ് ഉള്ള ലാൽജി ഗാന്ധിയെ പറ്റി ആണ്. ലാൽജി ഗാന്ധി തെക്കൻ ഗുജറാത്തിലെ ജുനാഗധിൽ നിന്ന് [[പോർബന്തർ|പോർബന്തറിലേക്ക്]] കുടിയേറി പാർത്തിരുന്നു. അദ്ദേഹം പോർബന്ദറിൽ ദിവാനു കീഴിൽ ഒരു സാധാരണജോലിക്കാരനായി ജീവിച്ചു. അദ്ദേഹത്തെ പിന്തുടർന്ന തലമുറക്കാരും അതെ ജോലി ചെയ്തു ജീവിച്ചു. എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നാലാം തലമുറയിൽ പെട്ട [[കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|ഉത്തംച്ചന്ദ് ഗാന്ധി]] തന്റെ കഴിവുകൾ തെളിയിച്ച് ദിവാൻ ആയി സ്ഥാനകയറ്റം നേടി. 'ഒട്ടാ ബാപു' എന്നു കൂടി അറിയപെട്ട അദ്ദേഹത്തിന്റെ കീഴിൽ രാജ്യം സാമ്പത്തികപരമായി ശക്തി പ്രാപിച്ചു. തന്റെ നയതന്ത്രപാടവത്താൽ റാണയും കമ്പനിയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം ശക്തിപെടുത്തി. എന്നാൽ റാണയുടെ അപ്രതീക്ഷിത മരണത്തോടെ രാജ്ഞി ഭരണത്തിനു കീഴിൽ വന്ന രാജ്യത്തിൽ നിന്നു ലാൽജി ഗാന്ധി നാടുകടത്തപെട്ടു. റാണയും ആയുള്ള അടുപ്പം കാരണവും രാജ്ഞിയുമായി ഉള്ള അസുഖകരമായ ബന്ധം കാരണം ആണ് ഇതെന്നു പറയപെടുന്നു. രാജകുമാരനായ റാണ വിക്മത്ജി പ്രായപൂർത്തി ആയതോടെ രാജ്ഞി തന്റെ മകനു ഭരണം കൈമാറി. റാണ വിക്മത്ജി തന്റെ അച്ഛന്റെ വിശ്വസ്തനെ ദിവാൻ ആയി തിരിച്ചു കൊണ്ടുവന്നു. 1841 മുതൽ 1847 വരെ ഉത്തംച്ചന്ദ് ഗാന്ധി ദിവാൻ ആയി സേവിച്ചു. 1847-ൽ തന്റെ മകൻ ആയ കരംചന്ദ്‌ ഗാന്ധിയ്ക്ക് തന്റെ ഉദ്യോഗം കൈമാറി വിശ്രമ ജീവിതം ആരംഭിച്ചു. മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ അച്ഛൻ ആയിരുന്നു കാബ ഗാന്ധി എന്ന് കൂടി അറിയപെട്ടിരുന്ന [[കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|കരംചന്ദ്‌ ഗാന്ധി]]. റാണ വിക്മത്ജിയും കാബ ഗാന്ധിയും സമപ്രായക്കാരും നല്ല ചങ്ങാതിമാരും കൂടെ ആയിരുന്നു. അവർക്ക് പല വിഷയങ്ങളിലും സമ അഭിപ്രായമായിരുന്നു. അവരുടെ ബ്രിട്ടീഷ്രുകാരുമായുള്ള വിയോജിപ്പ് കാരണം പല വിഷമങ്ങളും ഒരുമിച്ച് നേരിടേണ്ടി വന്നു. കരംചന്ദ് ഗാന്ധി ദിവാൻ ആയിരിക്കെ പോർബന്ദർ ക്ലാസ്സ്‌ 1-ൽ നിന്ന് ക്ലാസ്സ്‌ 3-ലേക്ക് തരം താഴ്ത്തപെട്ടു<ref>{{cite book|last=Devanesan|first=Chandran|title=Making of Mahatma|publisher=Orient Longman limited}}</ref>. കാബ ഗാന്ധിയുടെ നാലാമത്തെ ഭാര്യ ആയിരുന്നു [[പുതലിഭായ്]]. അവരുടെ മക്കളിൽ നാലാമൻ ആയിരുന്നു മഹാത്മ. ലക്ഷ്മിദാസ് (ജനനം:1860), റാലിയത്ത് ബെഹ്ൻ(ജനനം:1862), കർസൻദാസ്‌ (ജനനം:1867) ആയിരുന്നു ഗാന്ധിജിയുടെ സഹോദരങ്ങൾ. 1874-ൽ ബ്രിട്ടിഷുകാരുടെ ഇടപെടൽ മൂലം കാബ ഗാന്ധിക്ക് രാജ്കോട്ട് താകൂറിന്റെ ഉപദേഷ്ടാവായി സ്ഥാനമാറ്റം ലഭിച്ചു. രണ്ടു വർഷത്തിനു ശേഷം 1876-ൽ അദ്ദേഹം താകൂറിന്റെ ദിവാൻ ആയി സ്ഥാനക്കയറ്റം കിട്ടി. 1881-ൽ രാജ്കോട്ടിൽ സ്വന്തമായി ഒരു വീട് നിർമിച്ചു ഗാന്ധി കുടുംബം അങ്ങോട്ട്‌ നീങ്ങി. 1885-ൽ കാബ ഗാന്ധി ഇഹലോകവാസം വെടിഞ്ഞു<ref>{{cite book|last=Nayyar|first=Pyarelal|title=Mahatma Gandhi}}</ref>. === ബാല്യം === [[പ്രമാണം:Gandhi and Kasturbhai 1902.jpg|thumb|right|200px| ഗാന്ധിയും കസ്തൂർബയും,1902]] കരംചന്ദ്‌ ഗാന്ധിയുടേയും പുത്‌ലീബായിയുടേയും മൂന്നു പുത്രന്മാരിൽ ഇളയവനായി [[1869]] [[ഒക്ടോബർ 2]]-ന്‌ [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്തിലെ]] [[പോർബന്ദർ|പോർബന്ദറിൽ]] ജനിച്ചു. ഒരു സഹോദരിയും(റലിയത്ത് ബഹൻ‍) അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. വൈശ്യകുലത്തിലെ ബനിയ ജാതിക്കാരായ ആ കുടുംബം [[വൈഷ്ണവർ|വൈഷ്ണവവിശ്വാസികളായിരുന്നു]]. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് കരംചന്ദ് വാങ്കനഗറിലും [[രാജ്‌കോട്ട്|രാജ്‌കോട്ടിലേയും]] പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്നു. കരംചന്ദ് നാലു വിവാഹങ്ങൾ ചെയ്തിരുന്നു അവസാനത്തെ ഭാര്യയായിരുന്നു പുത്‍ലിബായി. മുത്തച്ഛൻ പോർബന്ദറിൽ ദിവാൻ ആയിരുന്നു. അച്ഛൻ അഞ്ചാം ക്ലാസുവരെയെ പഠിച്ചുള്ളൂ എങ്കിലും ആദർശധീരനായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന് മതകാര്യങ്ങളിൽ ഒന്നും അത്ര പിടിപാടുണ്ടായിരുന്നില്ല. അമ്മയാകട്ടെ തികഞ്ഞ ഈശ്വരവിശ്വാസിയായിരുന്നു. അമ്മ അന്നത്തെ രാജാവായിരുന്ന ഠാക്കൂറിന്റെ വിധവയായ അമ്മയുമായി നല്ല ബന്ധത്തിലായിരുന്നു.<ref>{{cite book |last=M. K. |first=Gandhi |authorlink= മഹാത്മാഗാന്ധി|coauthors= |title=An Autobiography: The Story of My Experiments With Truth |year=1997 |publisher= Navajivan Publishing House|location= Ahmedabad-380014|isbn= 9788126436477}}</ref> മോഹൻദാസിന് ഏഴു വയസ്സുള്ളപ്പോൾ അച്ഛൻ പോർബന്ദർ വിട്ട് രാജ്‌കോട്ടിൽ ജോലി സ്വീകരിച്ചു. അതിനാൽ മോഹൻദാസിന്റെ പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം രാജ്‌കോട്ടിലായിരുന്നു. ഹൈസ്കൂളിൽ പഠിക്കുമ്പോൾ പതിമൂന്നാമത്തെ വയസ്സിൽ ([[1881]]) പോർബന്ദറിലെ വ്യാപാരിയായ ഗോകുൽദാസ് മകാൻ‍ജിയുടെ മകൾ [[കസ്തൂർബ ഗാന്ധി|കസ്തൂർബയെ]] വിവാഹം കഴിച്ചു. നിര‍ക്ഷരയായ കസ്തൂർ‍ബായെ മോഹൻ‍ദാസ് പഠിപ്പിച്ചു. വിവാഹത്തിനുശേഷവും തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസം അദ്ദേഹം തുടർന്നു. ചെറുപ്പകാലത്ത് അത്രയൊന്നും മിടുക്കനായ വിദ്യാർത്ഥിയായിരുന്നില്ല മോഹൻ‍ദാസ്. [[മെട്രിക്കുലേഷൻ]] വളരെ കഷ്ടപ്പെട്ടാണ് വിജയിച്ചത്. ബാരിസ്റ്റർ ആവാനായി കുടുംബാംഗങ്ങൾ നിർബന്ധിച്ചതിനാലാണ് വിദ്യാഭ്യാസം തുടർന്നതെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. {{ref|school}} അദ്ദേഹത്തിന്റെ അച്ഛൻ [[1885]]-ൽ അന്തരിച്ചു. [[1887]]-ലായിരുന്നു‍ മോഹൻ‍ദാസ് [[മെട്രിക്കുലേഷൻ]] പൂർത്തിയാക്കിയത്. പിന്നീട് ഭവനഗറിലെ സമൽദാസ് കോളേജിൽ പഠനo തുടർന്നു. ജ്യേഷ്ഠന്റെ നിർബന്ധത്തിനു വഴങ്ങി [[1888]] [[സെപ്റ്റംബർ]] മാസത്തിൽ നിയമം പഠിക്കാനായി [[ഇംഗ്ലണ്ട്|ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക്]] കപ്പൽ കയറി. === ഇംഗ്ലണ്ടിൽ === [[പ്രമാണം:Gandhi-1890.jpg|thumb|200px|right| ഇംഗ്ലണ്ടിൽ സുഹൃത്തുക്കൾക്കൊപ്പം [[1890]]-ൽ ]] [[ഇംഗ്ലണ്ട്|ഇംഗ്ലണ്ടിൽ]] പോയ വർഷം തന്നെ അദ്ദേഹത്തിന് ആദ്യത്തെ കുട്ടി പിറന്നു, ഹരിലാൽ ഗാന്ധി. [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിലെ]] [[ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല|ഓക്സ്ഫോർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലാണ്]] അദ്ദേഹം നിയമം പഠിച്ചത്. ലണ്ടനിലേക്ക് കപ്പൽ കയറുമ്പോൾ മദ്യവും മാംസവും കഴിക്കില്ലെന്ന് അമ്മയ്ക്ക് വാക്കു കൊടുത്തിരുന്നു. ആ വാക്കു പാലിച്ച് പൂർണ്ണ സസ്യഭുക്കായിത്തന്നെ ലണ്ടനിൽ കഴിച്ചുകൂട്ടി. ഇക്കാര്യത്തിൽ അമ്മയോടുള്ള വാക്കു പാലിച്ചതിനുപുറമേ സസ്യാഹാരത്തെപ്പറ്റി പഠിക്കുകയും അതിന്റെ ഗുണത്തെക്കുറിച്ച് അറിവ് നേടുകയും വെജിറ്റേറിയൻ ക്ലബ്ബിൽ ചേർന്ന് അതിന്റെ നിർവ്വാഹക സമിതിയിലേയ്ക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് അദ്ദേഹം ഈ ക്ലബ്ബിന്റെ ഒരു ചെറിയ വിഭാഗം പ്രാദേശികമായി തുടങ്ങി. ഇത് അദ്ദേഹത്തെ പൊതുപ്രവർത്തനത്തിൽ പരിശീലനം നേടാൻ സഹായിച്ചു. ഈ ക്ലബ്ബിൽ വച്ച് അദ്ദേഹം പരിചയപ്പെട്ട ചില സസ്യഭുക്കുകൾ അക്കാലത്ത് സാർവ്വത്രിക സാഹോദര്യം കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനായി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്ന [[തിയോസഫികൽ സൊസൈറ്റി]] എന്ന ഒരു രാജ്യാന്തര സഘത്തിന്റെ പ്രവർത്തകരായിരുന്നു. അവരിലുടെ ഗാന്ധി [[ഹിന്ദുത്വം]], [[ബുദ്ധമതം]], ബ്രാഹ്മണ സാഹിത്യം തുടങ്ങിയവ പഠിക്കാൻ ഇടയായി. ഇംഗ്ലണ്ടിൽ വച്ചാണ് അദ്ദേഹം ആദ്യമായി [[ഭഗവദ് ഗീത]] വായിക്കുന്നത്. ഗാന്ധിയുടെ ആത്മീയ ജിവിതത്തിൽ വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയ ഒരു ഗ്രന്ഥമായിരുന്നു അത്. അന്നുവരെ മതകാര്യങ്ങളിൽ പ്രത്യേക ശ്രദ്ധയൊന്നുമില്ലാതിരുന്ന മോഹൻദാസ് [[ബൈബിൾ]], [[ഖുർആൻ]] തുടങ്ങിയ മതഗ്രന്ഥങ്ങളും പഠിച്ചു. ലണ്ടൻ മട്രിക്കുലേഷൻ പരീക്ഷ എഴുതിയെങ്കിലും ആദ്യം ലത്തീനിൽ പരാജയപ്പെട്ടു. എങ്കിലും വീണ്ടും എഴുതി അതിൽ വിജയം കൈവരിച്ചു. [[1891]]-ൽ നിയമപഠനം പൂർത്തിയാക്കി ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തി. അമ്മയുടെ മരണവാർത്തയാണ് അദ്ദേഹത്തെ ഇന്ത്യയിൽ എതിരേറ്റത്. ഇന്ത്യയിൽ എത്തിയ ശേഷം [[മുംബൈ|മുംബയിലെ]] രാജ്‌കോട്ട് കോടതിയിൽ അഭിഭാഷക വൃത്തി ആരംഭിച്ചുവെങ്കിലും ആദ്യത്തെ വ്യവഹാരത്തിൽത്തന്നെ ശരീരം വിറച്ച് ഒരക്ഷരം മിണ്ടാൻ പറ്റാതെ ജോലി അവസാനിപ്പിച്ച് മടങ്ങി. പിന്നീട് അദ്ദേഹം ആവശ്യക്കാർക്ക് പരാതി എഴുതിക്കൊടുക്കുന്ന ജോലി നോക്കിയെങ്കിലും ഇത് മൂത്ത ജ്യേഷ്ഠന് ഇഷ്ടപ്പെട്ടില്ല. ജ്യേഷ്ഠന്റെ നിർബന്ധഫലമായി അദ്ദേഹം സേട്ട് അബ്ദുള്ള എന്ന [ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ]] വ്യാപരിയുടെ ദാദാ അബ്ദുള്ള & കോ എന്ന ദക്ഷീണാഫ്രിക്കൻ കമ്പനിയുടെ വ്യവഹാരങ്ങൾ വാദിക്കുന്ന ഒരു വക്കീലായി ജോലി ഏറ്റെടുത്തു. കേസ് വാദിക്കുവാനായി കമ്പനി നിരവധി വക്കീലന്മാരെ ഏർപ്പാടാക്കിയിരുന്നു, അവർക്ക് വേണ്ട നിർദ്ദേശങ്ങൾ കൊടുക്കുകയായിരുന്നു മോഹൻ‍ദാസിന്റെ ജോലി. === ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ === [[പ്രമാണം:Natal Indian Congress.jpg|thumb|180px|left|നതാൾ ഇന്ത്യൻ കോൺഗ്രസ് സ്ഥാപന സമയത്ത് അംഗങ്ങൾക്കൊപ്പം [[1895]]-ൽ]] [[1893]]-ൽ ഗാന്ധി വീണ്ടും[[ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക|ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ]] [[നാറ്റാൾ|നാറ്റാളിൽ]] എത്തി. എന്നാൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ [[വർണ്ണവിവേചനം]] അദ്ദേഹത്തിന്റെ മനസ്സിനെ പുതിയൊരു രീതിയിൽ ചിന്തിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു. വെള്ളക്കാർ മറ്റെല്ലാ ആളുകളേയും അധമരായാണ് കണക്കാക്കിയിരുന്നത്. തീവണ്ടിയിൽ ഉയർന്ന ശ്രേണികളിലെ കൂപ്പകളിൽ ഇന്ത്യക്കാരേയോ കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരെയോ കയറാൻ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. വെള്ളം കുടിക്കാനുള്ള പൊതു ടാപ്പുകളിൽ നിന്ന് വെള്ളം കുടിച്ചാൽ പോലും അക്കൂട്ടർക്ക് കടുത്ത ശിക്ഷ നൽകപ്പെട്ടിരുന്നു. [[പ്രമാണം:Gandhi Boer war.jpg|thumb|right|180px| ബോയർ യുദ്ധത്തിനിടക്ക് [[1899]]-[[1900]] ]] ഒരിക്കൽ വെള്ളക്കാർക്ക് മാത്രം സഞ്ചരിക്കാവുന്ന എ-ക്ലാസ് കൂപ്പയിൽ യാത്രചെയ്തതിന് ഗാന്ധിയെ മർദ്ദിക്കുകയും വഴിയിൽ പീറ്റർമാരീറ്റ്സ്ബർഗിൽ ഇറക്കി വിടുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന താഴ്ന്ന ക്ലാസിൽ യാത്ര തുടർന്ന അദ്ദേഹത്തെ തീവണ്ടിയുടെ ഗാർഡ് ഒരു വെള്ളക്കാരന് സ്ഥലം കൊടുക്കാഞ്ഞതിന് തല്ലി. ഈ സംഭവത്തിനുശേഷം ഗാന്ധി, ഇത്തരം അനാചാരങ്ങൾക്കെതിരെ പ്രവർത്തിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. കുറച്ചു സമയം പ്രാക്ടീസിനും മറ്റുള്ള സമയം ഇത്തരം പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുമായി നീക്കിവച്ചു. [[പ്രിട്ടോറിയ|പ്രിട്ടോറിയയിലെ]] തയ്യബ് ഹാജി ഖാൻ മുഹമ്മദ് എന്ന ഇന്ത്യാക്കാരനായ വ്യാപാരിയുടെ സഹകരണത്തോടെ അവിടത്തെ ഇന്ത്യാക്കാരുടെ ഒരു യോഗം വിളിച്ചു കൂട്ടി ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ഇന്ത്യാക്കാർ അനുഭവിക്കുന്ന കഷ്ടതകൾക്കെതിരെ അദ്ദേഹം സംസാരിച്ചു. ഇംഗ്ലണ്ടിൽ പോലും ഇത്തരം അനാചാരങ്ങൾ ഇല്ലെന്ന് അദ്ദേഹം ഓർമ്മിപ്പിച്ചു. ഗാന്ധിയുടെ ആദ്യത്തെ പൊതുപ്രസംഗം അതായിരുന്നു. ഇന്ത്യാക്കാരുടെ വിദ്യാഭ്യാസമില്ലായ്മയും ശുചിത്വക്കുറവുമാണ് ഇതിനു കാരണം എന്നു വിശ്വസിച്ച്, അവ പരിഹരിക്കാനുള്ള നടപടികൾ അദ്ദേഹം ആസൂത്രണം ചെയ്തു. തീവണ്ടികളിൽ ഒന്നും രണ്ടും ക്ലാസ്സുകളിൽ പ്രവേശനം കിട്ടാനായി റെയിവേ അധികൃതരുമായി ഗാന്ധി കത്തിടപാടുകൾ നടത്തി. ഇന്ത്യാക്കാരുടെ സാമ്പത്തിക-സാമൂഹികനിലവാരത്തെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം പഠിക്കാൻ ആരംഭിച്ചു. മതപരവും ആദ്ധ്യാത്മികവുമായ വളരെ ഗ്രന്ഥങ്ങൾ അദ്ദേഹം ഇക്കാലത്ത് പഠിച്ചു. അദ്ദേഹം താമസിയാതെ കൂടുതൽ സമയ രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനത്തിലേക്ക് ഇറങ്ങി. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി, സുഹൃത്തുക്കളുമൊത്ത് നറ്റാൾ ഇന്ത്യൻ കോൺഗ്രസ്സ് എന്ന പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ചു. ഇത് ഇന്ത്യാക്കാരുടെ അവകാശബോധത്തിൽ കാതലായ മാറ്റം ഉണ്ടാക്കി. നറ്റാളിലെ കരാർ തൊഴിലാളികളുടെ പ്രശ്നങ്ങളിലും അദ്ദേഹം ഇടപെട്ടു. താമസിയാതെ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ അദ്ദേഹം ‘ഗാന്ധിജി’ എന്ന് അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി.<ref>രാധികാ സി. നായർ. ലോകനേതാക്കൾ, ഡി.സി. റെഫെറൻസ് സിരീസ്. മുന്നാം വാല്യം, ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം ISBN 81-264-1180-5</ref> [[1896]]-ൽ അദ്ദേഹം ഭാര്യയേയും കുട്ടികളേയും കൊണ്ടുവരാനായി നാട്ടിലേക്ക് ഹ്രസ്വസന്ദർശനം നടത്തി. രാജ്‌കോട്ടിലെത്തിയ ഗാന്ധി ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ഇന്ത്യക്കാരുടെ നില വിവരിച്ചുകൊണ്ട് ലഘുലേഖകളും പത്രപ്രസ്താവകളും ഇറക്കുകയും ജസ്റ്റീസ് റാനഡേ, ജസ്റ്റീസ് ബദറുദ്ദീൻ തയ്ബാജി, സർ ഫിറോസ് ഷാ മേത്ത എന്നിവരുമായി ഇക്കാര്യം ചർച്ച ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഇതിനിടക്ക് മുംബൈയിൽ പ്ലേഗ് പടർന്നപ്പോൾ ശുചീകരണപ്രവർത്തനങ്ങളിലും ഏർപ്പെട്ടു. പൂനെയിൽ ‘ലോകമാന്യ‘ [[ബാല ഗംഗാധര‍ തിലക്|ബാലഗംഗാധര തിലക്]], [[ഗോപാൽ കൃഷ്ണ ഗോഖലെ|ഗോപാലകൃഷ്ണ ഗോഖലെ]] എന്നിവരെ സന്ദർശിച്ചു. [[പ്രമാണം:Indian Opinion.jpg|thumb|right|180px| [[ഇന്ത്യൻ ഒപ്പീനിയൻ]] എന്ന പത്രത്തിന്റെ ഒരു പതിപ്പ്]] 1896-ൽ [[ഡർബൻ|ഡർബനിലെ]] പാർലമെന്റ്, വോട്ടവകാശം കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാർക്കും ഇന്ത്യാക്കാർക്കും വിലക്കിക്കൊണ്ട് നിയമം കൊണ്ടുവരാൻ തീരുമാനിച്ചപ്പോൾ ഇതിനെതിരായി പോരാടാൻ അവിടത്തുകാർ ഗാന്ധിയോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചിരുന്നു. പാർലമെൻറ് അടച്ചതിനാൽ കാര്യമായി ഒന്നും ചെയ്യാൻ പറ്റാത്തതിനാലാണ് അദ്ദേഹം നാട്ടിലേക്ക് വന്നത്. എന്നാൽ പാർലമെൻറ് ജനുവരിയിൽ തുടങ്ങുമെന്നും അടിയന്തരമായി തിരിച്ചു വരണമെന്നുമുള്ള സന്ദേശം അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചപ്പോൾ, രണ്ടു മക്കൾ, വിധവയായ സഹോദരിയുടെ പുത്രൻ, ഭാര്യ കസ്തൂർബാ, എന്നിവരോടൊപ്പം [[1897]] ഡിസംബർ ആദ്യവാരം ഗാന്ധി ഡർബനിലേയ്ക്ക് യാത്രയായി. തിരിച്ചെത്തിയ‍ അദ്ദേഹത്തെ വെള്ളക്കാരായ ഒരു കൂട്ടം ആളുകൾ ആക്രമിച്ച് പരിക്കേല്പിച്ചു. എന്നാൽ അദ്ദേഹം അവർക്കെതിരായി വ്യവഹാരം നടത്താൻ ഇഷ്ടപ്പെട്ടില്ല. ഇതിനെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചപ്പോൾ വ്യക്തിപരമായ പീഡനങ്ങൾക്ക് കോടതിയിൽ പകരം ചോദിക്കുന്നത് തനിക്കിഷ്ടമല്ല എന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ മറുപടി. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വ്യക്തിമാഹാത്മ്യം കാണിക്കുന്ന ആദ്യത്തെ സംഭവങ്ങളിൽ ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. നറ്റാൾ നിയമസഭയിൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ട നിഷ്ഠുരമായ കരടുബില്ലുകൾക്കെതിരായി അദ്ദേഹം നിരവധി പ്രചാരണപരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. കോളോണിയൽ സെക്രട്ടറിക്ക് നിവേദനവും നൽ‌കി. ഇതിനിടക്ക് [[ബോവർ യുദ്ധം|ബോവർ യുദ്ധത്തിൽ]] ഒരു സന്നദ്ധസേവകനായും അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തു. യുദ്ധസമയത്ത് രോഗികളെ ശുശ്രൂഷിക്കാൻ [[ഇന്ത്യൻ ആംബുലൻസ് കോർപ്സ്]] എന്ന സംഘടനയിൽ ചേർന്നതിന് പിന്നീട് അദ്ദേഹം ആദരിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ വച്ച് ഗാന്ധിക്കും കസ്തൂർബായ്ക്കും രണ്ട് ആൺകുട്ടികൾ കൂടി പിറന്നു. രാംദാസ് ഗാന്ധിയും (1897) ദേവ്ദാസ് ഗാന്ധിയും([[1900]]). [[1901]] ഡിസംബറിൽ അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തി. [[കൊൽക്കത്ത|കൊൽക്കത്തയിലെ]] ദേശീയ കോൺഗ്രസ്സിൽ പങ്കെടുക്കുകയായിരുന്നു ലക്‌ഷ്യം. 1901 [[ഡിസംബർ 27]] ന് ഡി.എ. വാച്ചയുടെ അദ്ധ്യക്ഷതയിൽ ചേർന്ന കോൺഗ്രസ്സിൽ അദ്ദേഹം ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ ഇന്ത്യാക്കാരുടെ അവശതകളെക്കുറിച്ച് പ്രമേയം അവതരിപ്പിച്ചു. തുടർന്ന് കുറച്ചുകാലം [[ഗോപാൽ കൃഷ്ണ ഗോഖലെ|ഗോഖലെയുടെ]] അതിഥിയായി നിരവധി സ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർശിച്ചശേഷം ഗാന്ധി ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലേക്ക് തിരിച്ചുപോയി. .[[പ്രമാണം:Kasturba and children.jpg|thumb|left|180px|കസ്തൂർബ ഗാന്ധിയും കുട്ടികളും [[1902]] നറ്റാളിൽ വച്ച്]] തുടർന്ന് [[1903]] [[ഫെബ്രുവരി 14]]-ന് [[ട്രാൻസ്‍വാൾ]] സുപ്രീം കോടതിയിൽ വക്കീൽ പണി ആരംഭിച്ചു. [[ജോഹന്നാസ്ബർഗ്|ജോഹന്നാസ്ബർഗിലായിരുന്നു]] താമസം. ഇന്ത്യക്കാർക്കെതിരായ കരിനിയമങ്ങൾ പിൻ‍വലിക്കണമെന്ന് അദ്ദേഹം അവിടെ [[മേയ് 6]]-നു കൂടിയ സമ്മേളനത്തിൽ ആവശ്യപ്പെട്ടു. [[ജൂൺ 4]]-ന് ഗാന്ധി ‘[[ഇന്ത്യൻ ഒപ്പീനിയൻ]]‘ എന്ന പത്രം ആരംഭിച്ചു. ആ വർഷം അവസാനം ഡർബനിൽ നിന്ന് 14 മൈൽ അകലെ ഫീനിക്സ് എന്ന ആശ്രമം സ്ഥാപിക്കുകയും അങ്ങോട്ട് താമസം മാറ്റുകയും ചെയ്തു. ആശ്രമത്തിനായി അന്തേവാസികൾ ഒരോരുത്തരും അവരവരുടെ പ്രയത്നം സംഭാവനം ചെയ്യണം എന്ന ആശയം അദ്ദേഹം പ്രാവർത്തികമാക്കി. റസ്കിന്റെ “അൺ‍ ടു ദിസ് ലാസ്റ്റ്” എന്ന പുസ്തകമായിരുന്നു ഇതിനാധാരം. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കായിലേക്കുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഈ മൂന്നാം വരവിലാണ് [[സത്യാഗ്രഹം]] എന്ന ആശയം ഉരുത്തിരിഞ്ഞു വന്നത്. [[1906]]-ൽ അദ്ദേഹം ബ്രഹ്മചര്യം ജീവിതവ്രതമാക്കി. ഇതിനിടെ നാട്ടിലായിരുന്ന കസ്തൂർബായേയും കുട്ടികളേയും വിളിച്ചുവരുത്തി [[ലിയോ ടോൾസ്റ്റോയി|ടോൾസ്റ്റോയ്]] വിഭാവനം ചെയ്ത രീതിയിലുള്ള '''ടോൾസ്റ്റോയ് ഫാം''' സ്ഥാപിച്ചു അതിൽ മാതൃകാ കൂട്ടുകുടുംബസങ്കല്പം പരീക്ഷിച്ചു നോക്കി. [[പ്രമാണം:Transvaal Protest March.jpg|thumb|right|200px|ട്രാൻസ് വാളിലെ പ്രതിക്ഷേധ പ്രകടനം. [[1913]]]] ട്രാൻസ്‍വാൾ പ്രവിശ്യാ സർക്കാരിനെതിരായി [[1907]] [[മാർച്ച് 22]]-ന് ഗാന്ധി സത്യാഗ്രഹസമരം ആരംഭിച്ചു. എല്ലാ ഇന്ത്യക്കാരും [[വിരലടയാളം]] പതിച്ച രജിസ്ട്രേഷൻ കാർഡ് എപ്പോഴും സൂക്ഷിക്കണമെന്ന ഏഷ്യാറ്റിക് ലോ അമെൻഡ്മെൻറ് ഓർഡിനൻസ് എന്ന ബില്ലിനെതിരായിരുന്നു സത്യാഗ്രഹം. ഈ രജിസ്ട്രേഷൻ കാർഡില്ലാത്തവരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യാനും നാടുകടത്താനും വ്യവസ്ഥയുണ്ടായിരുന്നു. [[1908]]-[[ജനുവരി 10]]-ന് അദ്ദേഹത്തെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു രണ്ടു മാസക്കാലത്തേയ്ക്ക് ജയിലിലടച്ചു. എങ്കിലും താമസിയാതെ ജനറൽ സ്മട്സിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം മോചിപ്പിച്ചു. വീണ്ടും അദ്ദേഹത്തെ [[1913]] [[നവംബർ 6]]-ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. ഇതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[നവംബർ 25]]-ന് നറ്റാളിൽ യോഗം ചേർന്നവർക്കു നേരെ പോലീസ് വെടിവയ്ക്കുകയും രണ്ടു ഇന്ത്യാക്കാർ മരിക്കുകയും നിരവധിപേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന് ഗാന്ധിജിയെ ഒൻപതു മാസത്തേയ്ക്ക് ജയിലിലടച്ചു. പിന്നീട് പുറത്തിറങ്ങിയ ഗാന്ധി, ഇന്ത്യാക്കാർ അവരവർ താമസിക്കുന്ന പ്രവിശ്യ വിട്ട് പുറത്ത് പോകാൻ പാടില്ല എന്ന നിയമത്തിനെതിരായി, 2037 പുരുഷന്മാരും 129 സ്ത്രീകളും 57 കുട്ടികളുമായി ട്രാൻസ്‍വാളിലേയ്ക്ക് ഒരു മാർച്ച് നടത്തി. അവരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് ജയിലിലടച്ചപ്പോൾ ലഹള പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടു. [[1914]] [[ജൂൺ 30]]-ന് സർക്കാർ ഒത്തു തീർപ്പുകൾക്ക് തയ്യാറായി. == ഇന്ത്യയിൽ == <!-- [[ചിത്രം:Jaliyanwalahbagh.jpg|thumb|right|200px|ജാലിയൻ വാലാ ബാഗ് കൂട്ടക്കൊല നടന്ന സ്ഥലം. വെടിയുണ്ടകളുടെ പാടുകൾ കാണാം]] --> ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങിയ ഗാന്ധി [[1915]] [[ജനുവരി 9]] ന് [[മുംബൈ]] തുറമുഖത്ത് കപ്പലിറങ്ങി (ഈ ദിനത്തിന്റെ ഓർമക്കായിട്ടാണ് 2003 മുതൽ ജനുവരി 9 ഭാരത സർക്കാർ പ്രവാസി ദിനമായി ആചരിക്കാൻ തുടങ്ങിയത്). കാര്യങ്ങൾ നേരിട്ട് പഠിക്കാനായി അദ്ദേഹം ഇന്ത്യ മുഴുവനും സഞ്ചരിച്ചു. അന്ന് ഇൻഡ്യൻ ദേശീയതയുടെ നായകരായിരുന്ന നേതാക്കന്മാരെയെല്ലാം സന്ദർശിച്ചു. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ഫീനിക്സ് ആശ്രമത്തിൽ നിന്നും വന്ന വിദ്യാർത്ഥികളെ അക്കാലത്ത് [[രവീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]] [[ശാന്തിനികേതൻ|ശാന്തിനികേതനിലേയ്ക്ക്]] ക്ഷണിക്കുകയുണ്ടായി. അങ്ങനെയാണ് ഗാന്ധിജിയും ടാഗോറും പരിചയപ്പെടുന്നത്. മരിക്കുവോളം നീണ്ട ഒരു സുഹൃദ്ബന്ധത്തിന്റെ തുടക്കമായിരുന്നു അത്. അഹമ്മദാബാദിലെ കൊച്ച്റാബിൽ [[1915]] [[മേയ് 25]]-ന് അദ്ദേഹം സത്യാഗ്രഹാശ്രമം സ്ഥാപിച്ചു. ജനസേവനത്തിന് ആത്മസമർപ്പണം ചെയ്യുന്നവർ അഹിംസ, സത്യം, അസ്തേയം, അപരിഗ്രഹം, ബ്രഹ്മചര്യം എന്നിവ നിഷ്ഠയോടെ ആചരിക്കണമെന്ന് ഗാന്ധിജി നിർദ്ദേശിച്ചു. സ്വയം നൂൽ നൂറ്റുകൊണ്ട് വസ്ത്രമുണ്ടാക്കുക എന്ന അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള [[ഖാദി]] പ്രസ്ഥാനത്തിന് അദ്ദേഹം രൂപം നൽകി. [[1917]] [[ഏപ്രിൽ 16]]-ന് [[ചമ്പാരനിലെ നീലം കർഷക സമരം|ചമ്പാരൻ]] ജില്ലയിൽ തോട്ടം തൊഴിലാളികളെ ബ്രിട്ടീഷ് കരാർ വ്യവസ്ഥയനുസരിച്ചുള്ള അടിമത്തത്തിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിക്കാൻ വേണ്ടി നടത്തിയ സമരത്തിൽ ഗാന്ധി ഇന്ത്യയിൽ വച്ച് ആദ്യമായി അറസ്റ്റ് വരിച്ചു. പിന്നീട് [[1917]]-[[1918]] കാലത്ത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്രമഫലമായി ഗുജറാത്തിലെ [[ഘേഡ കർഷക സമരം]], [[അഹമ്മദാബാദ്|അഹമ്മദാബാദിലെ]] തൊഴിൽ പ്രശ്നം തുടങ്ങിയവ ഒത്തു തീർപ്പാക്കി. [[1917]] ജൂണിൽ സത്യാഗ്രഹാശ്രമം [[സബർമതി]] യിലേക്ക് മാറ്റി. പിന്നീട് ഇത് സബർമതി ആശ്രമം എന്ന് അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. അക്കാലത്ത് ടാഗോർ ആയിരുന്നു ഗാന്ധിജിയെ ​​​ആദ്യമായി മഹാത്മാ എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചത്. [[ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം]] നടക്കുന്ന സമയമായിരുന്നു അത്. യുദ്ധത്തിനു ശേഷമെങ്കിലും ബ്രിട്ടിഷുകാരുടെ നയത്തിന് മാറ്റമുണ്ടാവുമെന്ന് എല്ലാവരും കരുതിയെങ്കിലും ആ പ്രതീക്ഷ സഫലമായില്ല. ഇന്ത്യയിലങ്ങോളമിങ്ങോളം പ്രതിഷേധസമരങ്ങൾ ശക്തമായിത്തീർന്നു. ഇതിനകം ഗാന്ധിജിയെ നേതാവായി മറ്റു നേതാക്കൾ അംഗീകരിച്ചു തുടങ്ങിയിരുന്നു. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ അദ്ദേഹം നടത്തിയ സമരങ്ങളും അതിന് കാരണമായിരുന്നു. ==സത്യാഗ്രഹം എന്ന സമരമാർഗ്ഗം== ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ ഗാന്ധിജി അഭിഭാഷകനായി സേവനം അനുഷ്ഠിക്കുന്ന കാലത്താണ് സത്യാഗ്രഹം എന്ന സമരമാർഗ്ഗം വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുന്നത്. അതിനാലാണ് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയെ 'ഗാന്ധിജിയുടെ രാഷ്ട്രീയ പരീക്ഷണ ശാല' എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ഗാന്ധി പറയുന്നു. "ഏതു തരത്തിലുള്ള പീഡനത്തേയും അടിച്ചമർത്തലിനേയും നേരിടാൻ തയ്യാറാകുന്ന സത്യാഗ്രഹി സ്വായത്തമാക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നത് ആത്മനിഷ്ഠമായ ശക്തിയാണ്". ഒന്നാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിനുശേഷം ഇന്ത്യൻ ദേശീയ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ അമരക്കാരനായിത്തീർന്ന ഗാന്ധിജി 30 കൊല്ലക്കാലം ഇന്ത്യൻ ജനതയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര യത്നങ്ങൾക്ക് ചുക്കാൻ പിടിച്ചു. അതിനാലാണ് അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപിതാവ് എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. === നിസ്സഹകരണ സമരം === [[പ്രമാണം:Gandhi Nehru 1929.jpg|thumb|left|200px| [[1929]]-ൽ നെഹ്രുവുമൊത്ത് ഗാന്ധി. ഗാന്ധിയെ ബാപ്പുജി എന്നാണ് നെഹ്രു വിളിച്ചിരുന്നത്]] [[റൗലറ്റ് നിയമം|റൌലക്റ്റ് ആക്ട്]] എന്ന നിയമത്തിനെതിരെ [[1919]] [[മാർച്ച് 30]]-ന് [[ഹർത്താൽ]] ആചരിക്കാൻ ഗാന്ധി ആഹ്വാനം ചെയ്തു.[[നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം|നിസ്സഹകരണ സമരം]] അന്നാണ് തുടങ്ങിയത്. ഹർത്താലിന്റെ തിയ്യതി മാറ്റിയെങ്കിലും പലയിടങ്ങളിലും [[മാർച്ച് 30]]-നു തന്നെ ഹർത്താൽ ആചരിക്കപ്പെട്ടു. ആളുകൾ ഗാന്ധിയുടെ വാക്കനുസരിച്ച് വിദ്യാലയങ്ങളും കോടതികളും ബഹിഷ്കരിക്കുകയും ബ്രിട്ടീഷ് സ്ഥാനങ്ങളും സ്ഥാനപ്പേരുകളും ഉപേക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തു. [[ദില്ലി|ദില്ലിയിൽ]] നടന്ന പോലീസ് വെടിവയ്പിനെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കാൻ അങ്ങോട്ടു പോയ ഗാന്ധിയെ [[നിരോധനാജ്ഞ]] ലംഘിച്ചു എന്ന പേരിൽ [[ഏപ്രിൽ 10]]-ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. അറ്സ്റ്റിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് ഇന്ത്യയെങ്ങും ഹർത്താൽ ആചരിക്കപ്പെട്ടു. ഇതിനെത്തുടർന്ന് [[ഏപ്രിൽ 13]]-ന് [[ജാലിയൻ വാലാബാഗ്|ജാലിയൻ വാലാബാഗിൽ]] വച്ച് സമരക്കാ‍ർ കൂട്ടക്കൊല ചെയ്യപ്പെട്ടു.<ref>[http://library.thinkquest.org/26523/mainfiles/jbt.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070320081851/http://library.thinkquest.org/26523/mainfiles/jbt.htm |date=2007-03-20 }} ജാലിയൻ വാലാ ബാഗിൽ വച്ച് നടന്ന കൂട്ടക്കൊലയെപ്പറ്റി,[ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15]</ref> ഇതേ തുടർന്ന് നിയമ ലംഘന സമരം താൽകാലികമയി [[ഏപ്രിൽ 18]]-ന് നിർത്തിവച്ചു. ഉത്തർപ്രദേശിലെ [[ചൌരിചൌരാ]] എന്ന സ്ഥലത്ത് ജനക്കൂട്ടം രോഷം പൂണ്ട് പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ ചുട്ടെരിക്കുകയും പോലീസുകാരെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതോടെ ഗാന്ധിജി നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം നിർത്തി. ബ്രിട്ടീഷുകാരാകട്ടെ ‘[[യങ്ങ് ഇന്ത്യ]]’ എന്ന മാസികയിൽ അദ്ദേഹം എഴുതിയ ലേഖനങ്ങളുടെ പേരിൽ രാജ്യദ്രോഹക്കുറ്റം ആരോപിച്ച് ആറു കൊല്ലത്തേക്ക് തടവിനുശിക്ഷിച്ചു. എന്നാൽ ആരോഗ്യസ്ഥിതി മോശമായപ്പോൾ രണ്ടു വർഷം കഴിഞ്ഞ് വിട്ടയച്ചു. തുടർന്ന് ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ അദ്ദേഹം സഞ്ചരിച്ചു. അയിത്തത്തിനെതിരെ പല യോഗങ്ങളിലും പ്രസംഗിച്ചു. ഹിന്ദു-മുസ്ലീം ഐക്യത്തിനായി ശ്രമിച്ചു. രാഷ്ട്രീയത്തടവുകാരെ മോചിപ്പിക്കുകയും യങ് ഇന്ത്യ പോലുള്ള പത്ര പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളുടെ മേലുള്ള നിരോധനങ്ങൾ പിൻ‍വലിക്കുകയും ചെയ്തില്ലെങ്കിൽ നിയമലംഘന പരിപാടികളിൽ നികുതിനിഷേധം കൂടി ഉൾപ്പെടുത്തുമെന്ന് അദ്ദേഹം വൈസ്രോയി [[റീഡിങ്ങ് പ്രഭു|റീഡിങ്ങ് പ്രഭുവിന്]] അന്ത്യശാസനം നൽകി. ഗാന്ധിജിയുടെ മേൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|കോൺഗ്രസിന്റെ]] അദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാനം ഏൽക്കാനായി സമ്മർദ്ദം ഏറി വന്നു. നൂൽനൂല്പ് ഒരു ആദ്ധ്യാത്മിക യാനമായി കണക്കാക്കി ഒരോ പ്രവർത്തകനും ഖദർ ധരിക്കണമെന്ന വ്യവസ്ഥയിൽ അദ്ദേഹം കോൺഗ്രസിന്റെ അദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാനം വഹിക്കാൻ തയ്യാറായി. === നിയമലംഘന സമരം === [[പ്രമാണം:Marche sel.jpg|thumb|right|200px| ദണ്ഡി യാത്ര]] ഒരൊറ്റ ഇന്ത്യാക്കാരൻ പോലും ഇല്ലാത്ത [[സൈമൺ കമ്മീഷൻ]] നിർദ്ദേശങ്ങളെ ബഹിഷ്കരിക്കാൻ അദ്ദേഹം ആഹ്വാനം ചെയ്തതനുസരിച്ച് നാടെങ്ങും പ്രക്ഷോഭം ഉയർന്നു. [[ലാലാ ലജ്പത് റായ്]] ഉൾപ്പെടെ പല പ്രമുഖരേയും ബ്രിട്ടീഷ് പട്ടാളം വകവരുത്തി. ഇതിനിടയിൽ ഭൂനികുതിയിലെ വർദ്ധനവിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് ഗാന്ധി [[ബർദോളി|ബർദോളിയിൽ]] സത്യാഗ്രഹ സമരം ആരംഭിച്ചു. നാടൊട്ടുക്ക് [[ജൂൺ 12]] [[ബർദോളി]] ദിനം ആചരിച്ചു. സബർമതി ആശ്രമത്തിൽ [[1930]] [[ഫെബ്രുവരി 14]] മുതൽ 16 വരെ ചേർന്ന അഖിലേന്ത്യാ കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തക സമിതി സിവിൽ നിയമ ലംഘന സമരം ആരംഭിക്കാൻ തീരുമാനമെടുത്തു. ഇതിന്റെ നേതൃത്വം ഗാന്ധിയെയാണ് ഏല്പിച്ചത്. ഉപ്പ്‌ ഉൽപ്പാദനത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ്‌ ഭരണകൂടം ചുമത്തിയ കരത്തിനോട് പ്രതിഷേധിക്കാൻ [[1930]]-ൽ അദ്ദേഹം [[ഉപ്പുസത്യാഗ്രഹം]] സംഘടിപ്പിച്ചു. 78 അനുയായികൾക്കൊപ്പം [[മാർച്ച് 12]]-ന് ഗാന്ധിജി അഹമ്മദാബാദിലെ സബർമതി ആശ്രമത്തിൽ നിന്ന് കാൽനടയായി തുടങ്ങിയ യാത്രക്കിടയിൽ ജനങ്ങൾ കൂടി ജാഥ കനത്തു. പലയിടങ്ങളിലും സ്വീകരണങ്ങൾ ഏറ്റുവാങ്ങിക്കൊണ്ട് [[ഏപ്രിൽ 5]] [[ദണ്ഡി]] എന്ന തീരദേശഗ്രാമത്തിലെത്തി. അവിടെ കടപ്പുറത്ത് ഉപ്പുണ്ടാക്കി ഗാന്ധിയും അനുയായികളും നിയമം ലംഘിച്ചു. അതോടൊപ്പം ഇന്ത്യയിൽ എങ്ങും ആയിരക്കണക്കിനാളുകൾ പങ്കെടുത്ത നിയമലംഘന സമരങ്ങൾ അര‍ങ്ങേറി. പലയിടങ്ങളിലും ലാത്തിച്ചാർജ്ജും വെടിവയ്പ്പുമുണ്ടായി. ലോകം മുഴുവനും ഉറ്റു നോക്കിക്കൊണ്ടിരുന്ന ഒരു സംഭവമായിരുന്നു അത്. ജാഥയെത്തുടർന്ന് ദണ്ഡി കടപ്പുറത്ത് അദ്ദേഹം സത്യാഗ്രഹം ഇരുന്നു. [[മേയ് 4]]-ന് ഗാന്ധിയെ സത്യാഗ്രഹക്യാമ്പിൽ നിന്ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് ജയിലിലടച്ചു. ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ പ്രതിഷേധം അലയടിച്ചു. [[ജൂലൈ 6]]-ന് [[ഗാന്ധി ദിനം]] കൊണ്ടാടി. മുംബൈയിലും ഷോലാപൂരും തൊഴിലാളികൾ പണിമുടക്കി. [[1931]] [[ജനുവരി 25]] അദ്ദേഹത്തെ മോചിതനാക്കി. [[പ്രമാണം:Gandhi London rain.jpg|thumb|right|200px| ഗാന്ധിജി ലണ്ടനിൽ വട്ടമേശ സമ്മേളനത്തിൽ പങ്കെടുക്കാൻ ഒരു പ്രഭാതത്തിൽ നടക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വേഷവും നടത്തത്തിന്റെ വേഗതയും എങ്ങും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു]] [[മാർച്ച് 5]]-ന് [[ഇർവിൻ കരാർ]] അനുസരിച്ച് ഗാന്ധി [[നിയമലംഘന സമരം]] അവസാനിപ്പിച്ചു. ഇന്ത്യയ്ക്ക് അനുയോജ്യമായ ഭരണപരിഷ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യാൻ [[രണ്ടാം വട്ടമേശ സമ്മേളനം|രണ്ടാം വട്ടമേശ സമ്മേളനത്തിൽ]] പങ്കെടുക്കാനായി കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ഏക പ്രതിനിധിയായി ഗാന്ധിയെയാണ് തിരഞ്ഞെടുത്തത്.<ref>{{Cite web |url=http://library.thinkquest.org/26523/mainfiles/lifehistory14.htm |title=ഇർവിൻ കരാറിനെക്കുറിച്ച് ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15 |access-date=2007-03-15 |archive-date=2007-11-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071109085224/http://library.thinkquest.org/26523/mainfiles/lifehistory14.htm |url-status=dead }}</ref> അദ്ദേഹം [[1931]] [[ഓഗസ്റ്റ് 29]] ലണ്ടനിലേക്ക് തിരിച്ചു. എന്നാൽ [[വട്ടമേശ സമ്മേളനം]] ഒരു പരാജയമായിരുന്നു. [[സെപ്റ്റംബർ 1]]-ന് അത് നിർത്തിവക്കപ്പെട്ടു. തിരിച്ചു നാട്ടിലെത്തിയ ഗാന്ധിജി സമര പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ തുടർന്നു. താമസിയാതെ അദ്ദേഹം ജയിലിലായി. കോൺഗ്രസ്സ് രണ്ടാം നിയമലംഘന സമരം ആരംഭിച്ചു. ഇത്തവണ കസ്തൂർബായും സമരത്തിൽ സജീവം പങ്കെടുത്തു. കസ്തൂർബാ [[1932]] [[ജനുവരി 15]]-ന് അറസ്റ്റ് വരിച്ചു. മക്ഡോണൾഡിന്റെ ‘വർഗീയ വിധിക്കെതിരെ [[1932]] [[സെപ്റ്റംബർ 21]] ഗാന്ധി [[യെർവാദാ]] ജയിലിൽ അനിശ്ചിതകാല നിരാഹാരസമരം ആരംഭിച്ചു. അധഃസ്ഥിത ഹിന്ദു സമുദായങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി പ്രത്യേക നിയോജകമണ്ഡലം എന്ന ആ വിധി ഇന്ത്യയിൽ ചേരിതിരിവ് ഉണ്ടാക്കുന്നതാണ് എന്നു കരുതിയ ഗാന്ധി, അതിനു പകരം പൊതു മണ്ഡലങ്ങളിൽ താഴ്ന്ന ജാതിക്കാർക്കായി സം‌വരണം ഏർപ്പെടുത്തുകയാണ് വേണ്ടത് എന്ന് വാദിച്ചു. ഒടുവിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിലപട് അംഗീകാരിക്കപ്പെട്ടു. [[1932]] [[സെപ്റ്റംബർ 24]]-ന് [[പൂനാ കരാർ|പൂനെ കരാർ]] എന്ന ഒത്തുതീർപ്പു വ്യവസ്ഥയുണ്ടാക്കി. എന്നാൽ അദ്ദേഹം അപ്പോഴും ജയിൽമോചിതനായിരുന്നില്ല.[[1933]] [[മേയ് 8]]-ന് രണ്ടാം നിയമലംഘന സമരം താൽകാലികമായി നിർത്തിവച്ചു. ഹരിജൻ പ്രശ്നത്തിൻ പരിഹാരം കാണാൻ ഉപവാസസമരം ആരംഭിച്ചു. എന്നാൽ അന്ന് രാത്രി 9 മണിക്ക് അദ്ദേഹത്തെ ജയിലിൽ നിന്ന് മോചിതനാക്കി. എന്നാൽ ജയിലിനുപുറത്തും നിരാഹാരം തുടർന്ന ഗാന്ധി [[മേയ് 29]]-ന് [[പൂണെ|പൂണെയിൽ]] വച്ചാണ് നിരാഹാരം അവസാനിപ്പിച്ചത്. തുടർന്ന് അദ്ദേഹം വ്യക്തിഗത സിവിൽ നിയമലംഘനങ്ങൾ ആരംഭിക്കുകയും വീണ്ടും ജയിലിലടക്കപ്പെടുകയും ([[ജൂലൈ 31]]) ചെയ്തു. ആദ്യം സബർമതി ജയിലിലും പിന്നീട് യെർവാദാ ജയിലിലുമയിരുന്നു. [[ഓഗസ്റ്റ് 4]]-ന് മോചിതനായെങ്കിലും വീണ്ടും നിയമലംഘനം ആരോപിച്ച് ഒരു വർഷത്തേക്ക് ജയിലിലടക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ, ഹരിജനക്ഷേമപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് അനുവാദം നൽകാത്തതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[ഓഗസ്റ്റ് 16]] ജയിലിൽ നിരാഹാരം ആരംഭിച്ചു. ആരോഗ്യനില വഷളായതിനാൽ [[ഓഗസ്റ്റ് 25]]-ന് വ്യവസ്ഥകൾ ഒന്നുമില്ലാതെ അദ്ദേഹം മോചിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. പിന്നീട് അദ്ദേഹം ഹരിജനക്ഷേമപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ മുഴുകി. ഹരിജന ക്ഷേമഫണ്ട് പിരിക്കുവാനുള്ള യാത്രക്കിടയിൽ അദ്ദേഹം നാലാം വട്ടം [[1934]] [[ജനുവരി 10]]-ന് [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] എത്തി. [[തലശ്ശേരി]], [[വടകര]], [[ചാലക്കുടി]], [[തിരുവനന്തപുരം]], [[കന്യാകുമാരി]] എന്നിങ്ങനെ നിരവധി സ്ഥലങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പ്രസംഗിച്ചു. ഈ സന്ദർശനത്തിനിടയിലാണ് വടകരയിൽ വച്ച് കൗമുദി എന്ന പെൺകുട്ടി തന്റെ ആഭരണങ്ങൾ ഗാന്ധിജിക്ക് സംഭാവന നൽകിയത്. കോൺഗ്രസ് ഇതിനിടക്ക് കടുത്ത തീവ്രവാദികളായ പ്രവർത്തകരുടെ കയ്യിൽ പെട്ടിരുന്നു. സ്വയംഭരണത്തിൽകുറഞ്ഞ ഒന്നു കൊണ്ടും തൃപ്തിപ്പെടില്ല എന്നായിരുന്നു അവരുടെ നിലപാട്. എന്നാൽ ഗാന്ധി ഇതിനോട് യോജിച്ചില്ല. പൂർണ്ണ സ്വരാജിനുവേണ്ടി ‘ന്യായവും സമാധാനപരവുമായ’ എല്ലാ വ്യവസ്ഥകളും സ്വീകരിക്കും എന്ന കോൺഗ്രസ് നിബന്ധനയിലെ ഒന്നാം വകുപ്പ് ‘കഴിയുന്നതും അക്രമരഹിതവും സത്യസന്ധവുമായ മാർഗങ്ങൾ‘ എന്ന് തിരുത്തി കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തക സമിതി യോഗം [[1934]] [[സെപ്റ്റംബർ 1]]-ന് പ്രമേയം അംഗീകരിച്ചതിനെത്തുടർന്ന് [[ഒക്ടോബർ 29]]-ന് കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി വിട്ടതായി ഗാന്ധി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. പാർട്ടി വിട്ടുവെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പങ്ക് സംഘടനാ നയരുപീകരണത്തിന് നിർണ്ണായകമായിരുന്നു. വാർധായിലെ [[സേവാഗ്രാം]] ആശ്രമത്തിലേയ്ക്ക് [[1936]] [[ഏപ്രിൽ 20]]-ന് അദ്ദേഹം താമസം മാറ്റി. ഗ്രാമീണ ജീവിത വികാസത്തിനാവശ്യമായ പദ്ധതികൾക്ക് സേവാഗ്രാം വഴികാട്ടിയായിത്തീർന്നു. തിരുവിതാംകൂറിൽ [[ചിത്തിര തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മ|ചിത്തിരതിരുനാൾ മഹാരാജാവ്]] [[1936]] [[നവംബർ 12]]-ന് [[ക്ഷേത്രപ്രവേശന വിളംബരം]] പുറപ്പെടുവിച്ചപ്പോൾ ഗാന്ധി അതിനെ ‘ആധുനികകാലത്തിന്റെ അത്ഭുതം’ എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിച്ചത്. ഈ വിളംബരത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് അദ്ദേഹം അഞ്ചാം വട്ടം കേരളത്തിൽ എത്തിയത്. അത് ഒരു തീർത്ഥാടനയാത്രയായാണ് അദ്ദേഹം വിശേഷിപ്പിച്ചത്. [[1935]]-ലെ ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെൻറ് ആക്ട് [[1937]] [[ഏപ്രിൽ 1]]-ന് നിലവിൽ വന്നു. അതിനെതിരായി കോൺഗ്രസ് ഹർത്താൽ ആചരിച്ചു. വൈസ്രോയി, ഗാന്ധിയുമായി ചർച്ച നടത്തിയെങ്കിലും പരാജയപ്പെട്ടു. [[ഒക്ടോബർ 22]], 23 തിയ്യതികളിൽ വാർധയിൽ ചേർന്ന വിദ്യാഭ്യാസ സമ്മേളനത്തിൽ ഗാന്ധിയായിരുന്നു അദ്ധ്യക്ഷൻ. അദ്ദേഹം തന്റെ പുതിയ വിദ്യാഭ്യാസപദ്ധതി അവതരിപ്പിച്ചു. തൊഴിലധിഷ്ഠിതവും ഭാരതീയവുമായ പദ്ധതിയായിരുന്നു അത്. [[നയീ താലീം]] എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ഹരിപുര കോൺഗ്രസ് സമ്മേളനം ഇത് അംഗീകരിച്ചു. എന്നാൽ ഇതിനെ [[മുസ്ലീം ലീഗ്]] എതിർത്തിരുന്നു. === ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം 1942 === [[പ്രമാണം:QUITIN2.JPG|thumb|200px|right| ബാംഗളൂർ നടന്ന [[ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ]] ജാഥ]] {{Main|ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം}} ഇടക്കാല സർക്കാർ അനുവദിക്കുന്നില്ല എങ്കിൽ സിവിൽ നിയമ ലംഘനം ആരംഭിക്കാൻ [[1940]] [[മാർച്ച് 18]]ന് [[ബിഹാർ|ബിഹാറിലെ]] രാംഗഢിൽ ചേർന്ന കോൺഗ്രസ്സ് സമ്മേളനം തീരുമാനിക്കുകയും അതിന്റെ നേതൃത്വം ഗാന്ധിജിയെ ഏൽ‍പ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതിനിടെ കോൺഗ്രസ് നിർബ്ബന്ധപൂർ‌വം ഗാന്ധിജിയെ തിരികെ കൊണ്ടു വന്നിരുന്നു. ഇന്ത്യാക്കാരുടെ സമ്മതമില്ലാതെ ഇന്ത്യയെ രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിൽ പങ്കാളിയാക്കിയതിൽ പ്രതീകാത്മകമായി പ്രതിഷേധിക്കാൻ അദ്ദേഹം വ്യക്തിതമായി തീരുമാനിച്ചു. [[1942]] മാർച്ചിൽ സർ [[സ്റ്റഫോർഡ് ക്രിപ്സ്]] ഇന്ത്യയിലെത്തുകയും ഗാന്ധിജിയുമായി ചർച്ച നടത്തുകയും ചെയ്തു.<ref>{{Cite web |url=http://www.indhistory.com/1942-revolutions.html |title=ക്രിപ്സ് മിഷനെപറ്റി ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15 |access-date=2007-03-15 |archive-date=2018-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180806093555/http://www.indhistory.com/1942-revolutions.html |url-status=dead }}</ref> അതേ തുടർന്ന് ഇന്ത്യക്ക് [[ഡൊമീനിയൻ പദവി]] വാഗ്ദാനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. എന്നാൽ പൂർണ്ണ സ്വരാജായിരുന്നു മിക്കവർക്കും വേണ്ടിയിരുന്നത്. അതിൽ കുറഞ്ഞതൊന്നുകൊണ്ടും അവർ തൃപ്തരാകുമായിരുന്നില്ല. ഗാന്ധിജി ഏപ്രിലിൽ സർക്കാരിന് സമർപ്പിച്ച പ്രമേയം [[1942]] [[ഓഗസ്റ്റ് 8]] ന് അഖിലേന്ത്യാ കോൺഗ്രസ് സമിതി നിരാകരിക്കുകയും [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു]] തയ്യാറാക്കിയ കരട് അനുസരിച്ച്, ’ഓഗസ്റ്റ് പ്രമേയം’ എന്ന പേരിൽ സുപ്രസിദ്ധ ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ പ്രമേയം അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>[http://www.ibiblio.org/pha/policy/1942/420427a.html ന്യൂ യോർക്ക് ടൈംസിൽ [[ഓഗസ്റ്റ് 5]]-ന് വന്ന വാർത്ത പ്രമേയത്തെ പറ്റി, ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15]</ref> സമര നേതൃത്വം ഏറ്റെടുത്ത ഗാന്ധിജിയുടെ ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ പ്രസംഗമാണ് <ref>[http://www.famousquotes.me.uk/speeches/Mahatma_Gandhi/index.htm ഗാന്ധിജിയുടെ ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ പ്രസംഗം ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം. ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 15]</ref> "ഡു ഓർ ഡൈ" – നമ്മൾ ഒരു സാമ്രാജ്യത്തെ എതിർക്കുകയാണ്. ഒന്നുകിൽ പ്രവർത്തിക്കുക, അല്ലെങ്കിൽ മരിക്കുക എന്നത്. ഗാന്ധിജിയുടെ ഈ ആശയം മറ്റുള്ളവർ സ്വീകരിച്ചെങ്കിലും കമ്യൂണിസ്റ്റുകാർ എതിർത്തു. {{Ref|quit}} തീരുമാനം അനുസരിച്ച് പ്രക്ഷോഭം ആരംഭിച്ചതിനെതുടർന്ന് പലയിടങ്ങളിലും ജനങ്ങളും പോലീസും ഏറ്റുമുട്ടി. [[ഓഗസ്റ്റ് 9]]-ന് ഗാന്ധിജിയെ അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് പൂനെയിലെ [[അഗ ഖാൻ കൊട്ടാരം| ആഗ ഖാൻ കൊട്ടാരത്തിൽ]] തടവിൽ പാർപ്പിച്ചു. കോൺഗ്രസ്സിനെ നിയമവിരുദ്ധസംഘടനയായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഓരാഴ്ചക്കകം പ്രമുഖ നേതാക്കൾ എല്ലാം അറസ്റ്റിലായി. പതിനായിരങ്ങൾ തടവിലായി, നിരവധി പേർ മരിക്കുകയും പലർക്കും പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. [[പ്രമാണം:Quit India Movement.ogv|left|250px|thumb|ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം]] തടവുകാരെ മോചിപ്പിക്കുകയും മർദ്ദനനയം അവസാനിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യണം എന്നാവശ്യപ്പെട്ട് ഗാന്ധിജി തടവിൽ നിരാഹാരം അരംഭിച്ചു. [[ഫെബ്രുവരി 10]]-ന് ആരംഭിച്ച ഉപവാസം [[മാർച്ച് 3]] വരെ നീണ്ടിട്ടും സർക്കാർ അനങ്ങിയില്ല. ഗാന്ധിജിയോടൊപ്പം തടവിലായിരുന്ന [[കസ്തൂർബാ]] അവിടെ വച്ച് [[1944]] [[ഫെബ്രുവരി 22]]-ന് അന്തരിച്ചു. എന്നാൽ ആരോഗ്യസ്ഥിതി മോശമായതിനെ തുടർന്ന് [[മേയ് 6]]-ന് മാത്രമാണ് ഗാന്ധിജിയെ മോചിപ്പിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അവസാനത്തെ ജയിൽവാസമായിരുന്നു അത്. ഇന്ത്യൻ തടവിൽ 2089 ദിവസവും (അഞ്ചു വർഷത്തിനു മേൽ) ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ 249 ദിവസവും ഗാന്ധിജി കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയപ്രതിസന്ധി പരിഹരിക്കുന്നതിൻ അന്നത്തെ വൈസ്രോയി [[വേവൽ പ്രഭു]] ബ്രിട്ടിഷ് സർക്കാരിന്റെ അനുമതിയോടെ പ്രഖ്യാപിച്ച പദ്ധതിയെത്തുടർന്ന് തടവിൽ കഴിഞ്ഞിരുന്നവരെ [[1945]]-ൽ മോചിപ്പിച്ചു. ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം ഏതാണ്ട് സുതാര്യമായിത്തുടങ്ങിയിരുന്നു. എന്നാൽ [[മുഹമ്മദ് അലി ജിന്ന|മുഹമ്മദ് അലി ജിന്നയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു വിഭാഗം മുസ്ലീംങ്ങൾ‍ക്കായി പാകിസ്താൻ എന്ന പേരിൽ പ്രത്യേക രാഷ്ട്രം വേണമെന്ന് ശഠിച്ചു{{തെളിവ്}}. ഹിന്ദുക്കളും മുസ്ളീംങ്ങളും സ്വതന്ത്ര ഭാരതത്തിൽ സമാധാനത്തോടെ സഹവസിക്കണം എന്നാഗ്രഹിച്ച ഗാന്ധിജി ഭാരതത്തിന്റെ വിഭജനത്തെ എതിർത്തു. പുതിയപദ്ധതിയെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യാൻ വൈസ്രോയി [[സിം‍ല|സിം‍ലയിൽ]] സർവ്വ കക്ഷിയോഗം വിളിച്ചു കൂട്ടിയപ്പോൾ നിരീക്ഷകനായി ഗാന്ധിജിയും പങ്കെടുത്തു. വിഭജനവാദത്തിൽ ഉറച്ച ജിന്നയുടെ നിലപാടു കാരണം ചർച്ച പരാജയപ്പെട്ടതായി വൈസ്രോയി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇടക്കാല സർക്കാർ രൂപവത്കരണത്തിൽ ചേരേണ്ടതില്ല എന്ന് മുസ്ലീം ലീഗും ജിന്നയും തീരുമാനിച്ചു. അവർ [[1946]] [[ഓഗസ്റ്റ് 16]]-ന് പ്രത്യക്ഷമായ സമരപരിപാടികൾ ആരംഭിച്ചു. [[കൊൽക്കത്ത|കൊൽക്കത്തയിൽ]] സമരത്തിനിടെ അയ്യായിരത്തോളം പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. 15,000-ത്തോളം പേർക്ക് പരിക്കേറ്റു. ജിന്ന പിന്നീട് താൽക്കാലിക സർക്കാരിലേയ്ക്ക് നാലു പേരെ നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്തു. വർഗ്ഗിയ ലഹള അപ്പോഴേക്കും പടർന്നു പിടിച്ചിരുന്നു. കിഴക്കൻ ബംഗാളിലെ നോഖാലിയിലും തിയ്യറയിലും ലഹളകൾ രൂക്ഷമായി. ഗാന്ധിജി ശാന്തി സന്ദേശവുമായി 49 ഗ്രാമങ്ങളിലൂടെ നഗ്നപാദനായി സഞ്ചരിച്ചു. തുടർന്ന് ബീഹാറിലെത്തി. അവിടെയും അദ്ദേഹം ശാന്തി സന്ദേശം പ്രചരിപ്പിച്ചു. വിഭജനത്തോടെ ഇന്ത്യ [[1947]] [[ഓഗസ്റ്റ് 15]]-ന് സ്വതന്ത്രയായി. === കേരളത്തിൽ === നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം [[ഖിലാഫത്ത്]] സമിതി അംഗീകരിച്ച ശേഷം ഷൗക്കത്തലിയുമായി ഇന്ത്യമുഴുവൻ സഞ്ചരിക്കുന്നതിനിടക്കാണ് ഗാന്ധി ആദ്യം കേരളം സന്ദർശിച്ചത്. [[1920]] [[ഓഗസ്റ്റ് 18]] ന് അദ്ദേഹം കോഴിക്കോട് കടപ്പുറത്ത് നടന്ന യോഗത്തിൽ പ്രസംഗിച്ചു. അടുത്ത സന്ദർശനം [[വൈക്കം സത്യാഗ്രഹം|വൈക്കം സത്യാഗ്രഹത്തോടനുബന്ധിച്ച്]] ആയിരുന്നു. [[1924]] [[മാർച്ച് 30]]-ന് ആരംഭിച്ച ആ സത്യാഗ്രഹം ഗാന്ധിയുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം തൽകാലത്തേക്ക് നിർത്തി വച്ചു. അദ്ദേഹം സവർണ്ണ ഹിന്ദുക്കളുമായി ചർച്ച നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം ആശാവഹമല്ലാത്തതിനെത്തുടർന്ന് ഏപ്രിൽ 7 ന്‌ സത്യാഗ്രഹം പുനരാരംഭിച്ചു. ഗാന്ധിയുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം നടത്തിയ അവർണ്ണ ജാഥ [[നവംബർ 13]]-ന് [[തിരുവനന്തപുരം]] നഗരത്തെ പിടിച്ചു കുലുക്കി. {{Ref|vaikom}} തുടർന്ന് [[1925]] [[മാർച്ച് 8]]-ന് ഗാന്ധി വീണ്ടും കേരളത്തിൽ എത്തി<ref>http://en.wikisource.org/wiki/Chronology_of_Mahatma_Gandhi%27s_life/India_1925</ref>. അദ്ദേഹം [[എറണാകുളം]] വഴി [[മാർച്ച് 10]]-ന് [[വൈക്കം|വൈക്കത്ത്]] എത്തി സത്യാഗ്രഹികളോടൊത്ത് പ്രഭാതഭജനയിൽ പങ്കെടുത്തു. പിന്നീട് തിരുവിതാംകൂർ പോലീസ് കമ്മീഷണർ പീറ്റുമായി ചർച്ച നടത്തി. 13ന് വർക്കല കൊട്ടാരത്തിൽ എത്തി തിരുവിതാംകൂർ റീജൻറ് റാണീ സേതുലക്ഷ്മി ബായിയുമായും ദിവാനുമായും ചർച്ച നടത്തി. ഇതിന്റെ ഫലമായി [[വൈക്കം സത്യാഗ്രഹം|സത്യാഗ്രഹ]] സ്ഥലത്തെ പോലീസ് ഇടപെടൽ അവസാനിച്ചു. നവംബർ 23ന്‌ വൈക്കം ക്ഷേത്ര നിരത്തുകൾ പൊതുജനങ്ങൾ എല്ലാവർക്കുമായി തുറന്നുകൊടുത്തു. അദ്ദേഹം ബാലനായ [[ചിത്തിര തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മ|ചിത്തിര തിരുനാൾ]], കൊച്ചി മഹാരാജാവ് എന്നിവരേയും സന്ദർശിച്ച് [[മാർച്ച് 19]]-ന് പാലക്കാടു വഴി മടങ്ങി. ഈ വരവിൽ അദ്ദേഹം കേരളത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ പ്രസംഗിച്ചു. [[ചാലക്കുടി]], [[കൊച്ചി]], [[വർക്കല]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം യോഗം നടത്തി. മാർച്ച് 12ന്‌ [[ശ്രീ നാരായണഗുരു]], [[കെ. കേളപ്പൻ]] എന്നീ കേരള നേതാക്കളെ അദ്ദേഹം സന്ദർശിച്ചു. ശ്രീ നാരായണഗുരുവിനെ സന്ദർശിച്ച ശേഷം ആണ് അദ്ദേഹം അവർണ്ണരുടെ ഉന്നമനത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചത്. ദളിതന്മാരെ ഹരിജനങ്ങൾ എന്നാണ് അദ്ദേഹം സംബോധന ചെയ്തിരുന്നത്. [[പ്രമാണം:Writing of gandhiji.png|250px|left|thumb|ഗാന്ധിജിയുടെ കൈപ്പട, കരുനാഗപ്പള്ളി [[ലാലാജി ഗ്രന്ഥശാല|ലാലാജി ഗ്രന്ഥശാലയിലെ]] സന്ദർശകപുസ്തകത്തിൽ.]] ഗാന്ധിജി മൂന്നാമതും കേരളത്തിലെത്തുന്നത് തിരുവാർപ്പ് ക്ഷേത്ര നിരത്തുകളിൽ അയിത്തജാതിക്കാരെ വഴിനടക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നതിനായി തിരുവിതാംകൂർ രാജാവിനേയും റാണിയേയും കണ്ട് ചർച്ച നടത്താനാണ്.[[1927]] [[ഒക്ടോബർ 9]] നു അവരുമായി സംസാരിച്ചശേഷം അദ്ദേഹം പാലാക്കാട്ട് കാമകോടി ശങ്കരാചാര്യരുമായും ചർച്ച നടത്തി. കോഴിക്കോട് സമ്മേളനത്തിൽ വച്ച് ‘അന്ത്യജനോദ്ധാരണ സംഘം’ എന്ന സംഘടനക്ക് രൂപം നൽകി. പാലക്കാട്ടും കോഴിക്കോട്ടും അദ്ദേഹം പ്രസംഗിച്ചു. ഗാന്ധിജി നാലാമത് കേരളത്തിലെത്തുന്നത് 1934 – ൽ ജനുവരി 10 മുതൽ – 22വരെ ആണ്. ഹരിജൻ ഫണ്ട് ശേഖരണാർത്ഥം ആയിരുന്നു അദ്ദേഹം കേരളത്തിൽ എത്തിയത്‌. ഈ സന്ദർശനത്തിനിടയിൽ ആണ് "കൗമുദി" എന്ന പെൺകുട്ടി വടകരയിൽ വച്ച് തൻറെ ആഭരണങ്ങൾ ഗാന്ധിജിയ്ക്ക് സംഭാവന നൽകിയത്‌. ഗാന്ധിജി അഞ്ചാമതായി (അവസാനമായി) കേരളം സന്ദർശിക്കുന്നത് 1937 – ൽ ജനുവരി 12 മുതൽ - 21വരെ ആണ്. ഇത് ക്ഷേത്രപ്രവേശന വിളംബരത്തിൻറെ പശ്ചാത്തലത്തിലായിരുന്നു. == അവസാനകാലം == [[പ്രമാണം:Nathuram.jpg|thumb|right|200px|ഗാന്ധിജിയുടെ വധത്തിനു ഗൂഢാലോചന ചെയ്ത സംഘം. <br />'''''നിൽക്കുന്നവർ''''': [[ശങ്കർ കിസ്തയ്യ]], [[ഗോപാൽ ഗോഡ്സെ]], [[മദൻലാർ പാഹ്വ]], [[ദിഗംബർ രാമചന്ദ്ര ബാദ്ഗെ]]. <br />''''''ഇരിക്കുന്നവർ''''': [[നാരായൺ ആപ്തെ]], [[വിനായക് സവർക്കർ]], [[നഥൂറാം വിനായക് ഗോഡ്‌സെ|'''നാഥുറാം ഗോഡ്സെ'''(കൊലയാളി)]], [[വിഷ്ണു കാർക്കാറേ]] ]] ഗാന്ധിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാനകാലം പൊതുവേ ദുഃഖഭരിതമായിരുന്നു. അദ്ദേഹം വെറുത്തിരുന്ന [[ഇന്ത്യാവിഭജനം]] അതിന്റെ പ്രധാന കാരണവുമായിരുന്നു. കസ്തൂർബായുടെ വിയോഗവും അദ്ദേഹത്തെ ദുഃഖിതനാക്കി. വിഷ്ണുഭജനമായിരുന്നു ആശ്വാസം. അദ്ദേഹം അനേകം പ്രാർത്ഥനാ യോഗങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തു. 1947 [[ഓഗസ്റ്റ്‌ 15]]-ന്‌ [[ഇന്ത്യ]] സ്വാതന്ത്ര്യം ആഘോഷിച്ചപ്പോൾ ഗാന്ധിജി കൽക്കത്തയിൽ ഭാരതവിഭജനത്തിൽ ദുഃഖിതനായി കഴിഞ്ഞു. പശ്ചിമപാകിസ്താനിൽ നിന്ന് നിരവധി ഹിന്ദുക്കളും സിഖുകാരും അഭയാർത്ഥികളായെത്തി. [[സെപ്റ്റംബർ 4]] ന് [[ഡൽഹി|ഡൽഹിയിലും]] വർഗീയലഹള ആരംഭിച്ചു. [[1948]] ജനുവരിയിലും ഇതേ പോലെ [[ലഹള]] ഉണ്ടായി. സമാധാനത്തിനായി അദ്ദേഹം ഡൽഹിയിൽ [[ജനുവരി 13]] ന് [[നിരാഹാര സമരം|നിരാഹാരസമരം]] ആരംഭിച്ചു. സമുദായനേതാക്കളും ലഹളക്ക് നേതൃത്വം കൊടുത്തവരും ഒത്തുതീർപ്പിന് തയ്യാറായപ്പോൾ അദ്ദേഹം നിരാഹാരം അവസാനിപ്പിച്ചു. ==വധം== {{main| മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ കൊലപാതകം}} [[1948]] [[ജനുവരി 30]]-ന്‌ വെള്ളിയാഴ്ച വൈകുന്നേരം 5.17 ന് ഡൽഹിയിലെ ബിർളാ മന്ദിരത്തിൽ ഒരു പ്രാർത്ഥനാ യോഗത്തിൽ പങ്കെടുക്കവേ ഹിന്ദു മഹാസഭ പ്രവർത്തകനായ [[നാഥുറാം ഗോഡ്‌സേ]] എന്ന മതഭ്രാന്തന്റെ വെടിയേറ്റ്‌ അദ്ദേഹം മരണമടഞ്ഞു. [[ജനുവരി 31]]ന് ഗാന്ധിയുടെ ഭൗതിക ശരീരം [[രാജ്ഘട്ട്|രാജ്ഘട്ടിൽ]] സംസ്കരിച്ചു. രാജ്യം മുഴുവൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണത്തിൽ അനുശോചിച്ചു. നാഥുറാമിനേയും കൂട്ടാളികളേയും അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് വിചാരണ ചെയ്തു<ref>{{Cite web |url=http://www.samsloan.com/mohandas.htm |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2007-03-15 |archive-date=2007-02-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070214054850/http://www.samsloan.com/mohandas.htm |url-status=dead }}</ref>. [[1949]] [[നവംബർ 15]]-ന് നാഥുറാം ഗോഡ്സേയെ തൂക്കിലേറ്റി . രാഷ്ട്രപിതാവ് എന്ന് ഗാന്ധിയെ ആദ്യമായി വിളിച്ചത് [[സുഭാഷ് ചന്ദ്ര ബോസ്|നേതാജി സുഭാഷ് ചന്ദ്ര ബോസ്]] ആയിരുന്നു. ഇന്ത്യക്ക് യഥാർത്ഥമായി സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടണമെങ്കിൽ ഇന്ത്യ ജീവിക്കേണ്ടത് നഗരങ്ങളിലല്ല ഗ്രാമങ്ങളിലാണ്, കൊട്ടാരങ്ങളിലല്ല കുടിലുകളിലാണ് എന്നു ഗാന്ധി വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. == ഗാന്ധി ദർശനങ്ങൾ == === സത്യവും അഹിംസയും === ഗാന്ധിജിയുടെ വീക്ഷണത്തിൽ സത്യവും അഹിംസയും ഒരേ നാണയത്തിന്റെ രണ്ട്‌ വശങ്ങളാണ്‌. സത്യം ലക്‌ഷ്യവും അഹിംസ അതിലേക്കുള്ള മാർഗവുമാണ്‌. അഹിംസയെന്നാൽ മറ്റൊരുവന്‌ ദോഷം ചെയ്യാതിരിക്കൽ മാത്രമല്ല തന്നോട്‌ തെറ്റു ചെയ്തവനോട്‌ ക്ഷമിക്കുവാനുള്ള സന്നദ്ധതയും കൂടിയാണ്‌. ==== സത്യം..... ==== ഗാന്ധി തന്റെ ജീവിതം സത്യത്തിന്റെ വിവിധ മാനങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുവാനായി ചിലവഴിച്ചു. സ്വജീവിതത്തിലെ തെറ്റുകളും സ്വന്തം പരീക്ഷണങ്ങളും ഇക്കാര്യത്തിൽ അദ്ദേഹത്തെ സഹായിച്ചു. അദ്ദേഹം തന്റെ ആത്മകഥക്ക്‌ പേരിട്ടത് തന്നെ "എന്റെ സത്യാന്വേഷണപരീക്ഷണങ്ങൾ" എന്നാണ്. ഗാന്ധിജിയുടെ വീക്ഷണത്തിൽ മനുഷ്യന്റെ പരമമായ ലക്‌ഷ്യം ഈശ്വരസാക്ഷാത്കാരമാണ്. ഈശ്വരൻ എന്നാൽ സത്യമാണെന്നും ഈശ്വരസാക്ഷാത്കാരത്തിന് സത്യത്തിലൂന്നിയ ജീവിതം ആവശ്യമാണെന്നും അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. അതുകൊണ്ട് ഗാന്ധിയൻ ചിന്തയനുസരിച്ച് സത്യത്തിൽ ഊന്നിയല്ലാതെ ജീവിതത്തിലെ മറ്റൊരു മൂല്യവും നിയമവും പ്രാവർത്തികമാക്കുവാൻ സാധിക്കുകയില്ല. ഗാന്ധിജി തന്റെ വിശ്വാസങ്ങളെ മുഴുവൻ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന വാക്യമായി "ദൈവം സത്യമാണ്‌" എന്നത്‌ ഉപയോഗിക്കുകയും പിന്നീട്‌ അത്‌ "സത്യം ദൈവമാണ്‌" എന്ന് തിരുത്തുകയും ചെയ്തു. ഗാന്ധിയൻ തത്ത്വചിന്തയിൽ സത്യം എന്നാൽ ദൈവമാണ്‌. ==== അഹിംസ ==== അഹിംസ എന്നാൽ ഹിംസ ചെയ്യാതിരിക്കൽ എന്നാണ് സാധാരണ വിവക്ഷിക്കുന്നത്. ഗാന്ധിയൻ ചിന്തയിൽ അഹിംസ എന്നാൽ പരമമായ സ്നേഹമാണ്. സ്വന്തം ശത്രുവിനോട് പോലും ക്ഷമിക്കുന്ന അവസ്ഥയാണ് അഹിംസ. മറ്റൊരാളെ കൊല്ലാതിരിക്കുവാൻ സ്വയം മരിക്കാൻ തയ്യാറാകുന്ന മന:സ്ഥിതിയാണ് ഗാന്ധിയൻ ചിന്തയിൽ അഹിംസ. ഒരുവൻ അഹിംസയിലേക്ക് തിരിയുന്നത് തനിക്ക് ഹിംസ ചെയ്യുവാൻ കഴിവില്ലാതെ വരുമ്പോഴല്ല മറിച്ച് ഹിംസ ചെയ്യുവാൻ താല്പര്യം ഇല്ലാതെ വരുമ്പോൾ ആകണം എന്നും അഹിംസ ഉണ്ടാവേണ്ടത് സാർവ്വത്രിക സ്നേഹത്തിൽ നിന്നാവണം എന്നും ഗാന്ധി വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. ഇന്ത്യൻ മതചിന്തയിലും [[ക്രിസ്തുമതം|ക്രിസ്തീയ]], [[ജൈനമതം|ജൈന]], [[ഇസ്‌ലാം|ഇസ്ലാമിക]], [[യഹൂദമതം|യഹുദ]], [[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധ]] മതചിന്തകളിലും വളരെയധികം അടിസ്ഥാനമുള്ളതാണ്‌ അഹിംസാ സിദ്ധാന്തം. അതിനാൽ, അഹിംസ എന്ന തത്ത്വത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവ്‌ ഗാന്ധി അല്ല. എങ്കിലും രാഷ്ട്രീയരംഗത്ത് അത് വലിയതോതിൽ ആദ്യമായി പ്രയോഗിച്ചത്‌ അദ്ദേഹമാണ്‌. തന്റെ അഹിംസാ സിദ്ധാന്തം പ്രയോഗിക്കുന്നതിൽ ഗാന്ധി ഒരിക്കലും പുറകിലേക്ക്‌ പോയില്ല. അദ്ദേഹം ഈ സിദ്ധാന്തം അതിന്റെ വിട്ടുവീഴ്ചയില്ലാത്ത രൂപത്തിൽപ്പോലും ഫലവത്താണ്‌ എന്ന് വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. അതുകൊണ്ട്‌, ഗാന്ധി അഹിംസയിലധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സർക്കാരെന്നല്ല പട്ടാളവും പൊലീസും പോലും ഫലവത്താവും എന്ന് ഉറച്ച്‌ വിശ്വസിച്ചിരുന്നു.<ref> Joseph, Reni A. Gandhian Studies. 3rd ed. Kolencherry: Holy Spirit, 2007. 34-76.</ref> === ബ്രഹ്മചര്യ === ഗാന്ധിക്ക് 16 വയസുള്ളപ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് ഒരു നിത്യരോഗിയായി. മാതാപിതാക്കളെ വളരെയധികം സ്നേഹിച്ചിരുന്ന അദ്ദേഹം രോഗബാധിതനായ പിതാവിനെ എല്ലാസമയവും ശുശ്രൂഷിച്ചു. ഒരു രാത്രിയിൽ ഗാന്ധിക്ക് വിശ്രമം നൽകിക്കൊണ്ട് അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്മാവൻ പിതാവിന്റെ ശുശ്രൂഷ ഏറ്റെടുത്തു. മുറിയിൽ പത്നിയുടെ അടുത്തേക്ക് മടങ്ങിയ അദ്ദേഹത്തെ ലൈംഗികാസക്തി കീഴടക്കി. എന്നാൽ അൽപസമയത്തിനുശേഷം ഒരു വേലക്കാരൻ പിതാവിന്റെ മരണ വാർത്തയുമായി എത്തി. താൻ വലിയൊരു കുറ്റം ചെയ്തു എന്ന തോന്നൽ ഗാന്ധിക്കുണ്ടായി. തന്റെ ആ തെറ്റ് ക്ഷമിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന് ഒരിക്കലുമായില്ല. "ഇരട്ട നിന്ദ" എന്നാണ് ഗാന്ധി ഈ സംഭവത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. മുപ്പത്തിയാറാം വയസിൽ വിവാഹിതനായിരിക്കെത്തന്നെ ബ്രഹ്മചാരിയാവാനുള്ള ഗാന്ധിയുടെ തീരുമാനത്തിന് പിന്നിൽ ഈ സംഭവത്തിന്റെ സ്വാധീനം ഉണ്ടായിരുന്നു.<ref>{{Cite web |url=http://www.time.com/time/time100/poc/magazine/mohandas_gandhi12b.html |title=Time magazine people of the century |access-date=2008-06-12 |archive-date=2000-06-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20000621103733/http://www.time.com/time/time100/poc/magazine/mohandas_gandhi12b.html |url-status=dead }}</ref> ഗാന്ധിയുടെ ഈ തീരുമാനത്തെ ബ്രഹ്മചര്യ എന്ന തത്ത്വചിന്ത – ആത്മികവും ശാരീരികവുമായ ശുദ്ധത- വളരെയധികം സ്വാധീനിച്ചു. ദൈവത്തോട് കൂടുതൽ അടുക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു വഴിയായും സ്വയം മനസ്സിലാക്കലിന്റെ ഒരു പ്രധാന അടിസ്ഥാനമായും ഗാന്ധിജി ബ്രഹ്മചര്യത്തെ കണ്ടു. കാമിക്കുക എന്നതിനേക്കാളുപരി സ്നേഹിക്കുവാൻ പഠിക്കണമെങ്കിൽ ബ്രഹ്മചാരിയായിരിക്കണമെന്ന് ഗാന്ധിക്ക് തോന്നി. "ചിന്തയിലും വാക്കിലും പ്രവൃത്തിയിലും വികാരങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണം" എന്നാണ് ഗാന്ധി ബ്രഹ്മചര്യ എന്നതിന് അർത്ഥം കല്പിച്ചത്.<ref>[http://www.mahatma.org.in/books/showbook.jsp?id=188&link=bg&book=bg0001&lang=en&cat=books The Story of My Experiments with Truth—An Autobiography]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, p. 176.</ref> === ലാളിത്യം === സാമൂഹിക സേവനത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ഒരാൾ ലളിതമായ ജീവിതം നയിക്കണമെന്ന് ഉറച്ചുവിശ്വസിച്ച ഗാന്ധി ബ്രഹ്മചര്യത്തിലൂടെ അത് നേടിയെടുക്കാമെന്ന് കരുതി. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ നയിച്ച പാശ്ചാത്യ ജീവിതരീതി ത്യജിച്ചുകൊണ്ടായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ലളിത ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കം. "തന്നെത്തെന്നെ പൂജ്യത്തിലേക്ക് താഴ്ത്തുക" എന്നാണ് അദ്ദേഹം അതിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്. ജീവിതം ലളിതമാക്കാനായി സ്വന്തം ആവശ്യങ്ങൾ പുനർനിർണ്ണയിച്ച് അനാവശ്യ ചെലവുകൾ ഒഴിവാക്കിക്കൊണ്ട് സ്വന്തം വസ്ത്രങ്ങൾ സ്വയം അലക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതചര്യകൾ എത്തിനിന്നു. എല്ലാ ആഴ്ചയിലേയും ഒരു ദിവസം ഗാന്ധി നിശ്ശബ്ദതയിൽ ചെലവഴിച്ചിരുന്നു. സംസാരത്തിൽനിന്ന് മാറി നിൽക്കുന്നത് തനിക്ക് ആന്തരിക സമാധാനം നൽകുമെന്ന് അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. മൗനം (मौनं), ശാന്തി (शांति) എന്നീ ഹൈന്ദവ തത്ത്വങ്ങളാണ് ഇതിൽ അദ്ദേഹത്തിന് വഴികാട്ടിയത്. അത്തരം ദിവസങ്ങളിൽ കടലാസിൽ എഴുതിയാണ് അദ്ദേഹം ആശയവിനിമയം നടത്തിയിരുന്നത്. തന്റെ മുപ്പത്തിയേഴാം വയസുമുതൽ മൂന്നര വർഷം അദ്ദേഹം വാർത്താപത്രങ്ങൾ വായിക്കാൻ വിസമ്മതിച്ചു. പ്രക്ഷുബ്ധമായ ലോകകാര്യങ്ങൾ തനിക്ക് ആന്തരിക പ്രശ്നങ്ങളേക്കാൾ ചിന്താക്കുഴപ്പത്തിന് കാരണമാകുന്നുവെന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽനിന്ന് ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങിയശേഷം അദ്ദേഹം പാശ്ചാത്യ രീതിയിലുള്ള വസ്ത്രധാരണം ഉപേക്ഷിച്ചു. സമ്പത്തിന്റേയും കാര്യവിജയത്തിന്റേയും പ്രതീകമായാണ് അദ്ദേഹം ആ വസ്ത്രധാരണരീതിയെ കണ്ടത്. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ദരിദ്രനായ വ്യക്തിക്കും ധരിക്കാനാകുന്നതരം ഖാദി വസ്ത്രം അദ്ദേഹം ധരിച്ചു. ഗാന്ധിയും അനുയായികളും അവർ സ്വയം നൂറ്റ നൂൽകൊണ്ട് സ്വയം നെയ്ത വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിക്കുകയും മറ്റുള്ളവരെ അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നതിന് പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. നാട്ടിലെ തൊഴിലാളികൾ തൊഴിൽ‌രഹിതരായിരിക്കെ ഇന്ത്യക്കാർ, ബ്രിട്ടീഷ് താൽ‌പര്യങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് പ്രവർത്തിച്ച വസ്ത്രനിർമാതാക്കളിൽ നിന്നായിരുന്നു വസ്ത്രങ്ങൾ വാങ്ങിച്ചിരുന്നത്. ഇന്ത്യക്കാർ സ്വയമായി വസ്ത്രങ്ങൾ നിർമിച്ചാൽ അത് ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാരിന് സാമ്പത്തികമായ പ്രഹരമേല്പിക്കുമെന്ന് ഗാന്ധി വിശ്വസിച്ചു. ഈ വിശ്വാസം പ്രതിഫലിപ്പിക്കാൻ, "കറങ്ങുന്ന ചർക്ക" ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ പതാകയിൽ പിന്നീട് ചേർക്കപ്പെട്ടു. തന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ ലാളിത്യം പ്രകടിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് തുടർന്നുള്ള ജീവിതകാലം മുഴുവൻ അദ്ദേഹം [[മുണ്ട്]] ആണ് ധരിച്ചത്. === സർവ്വോദയം === എല്ലാവരുടെയും പൊതുവായ വികസനമാണ് സർവ്വോദയം. അത് മതത്തിന്റെയോ ജാതിയുടെയോ ലിംഗഭേദത്തിന്റെയോ പേരിൽ ആർക്കും വികസനസാദ്ധ്യതകൾ നിഷേധിക്കുന്നില്ലെന്നു ഗാന്ധിജി സിദ്ധാന്തിച്ചു. സർ‍വ്വോദയമെന്ന ആശയം ഗാന്ധിക്ക് ലഭിച്ചത് [[ജോൺ റസ്കിൻ|ജോൺ റസ്കിന്റെ]] [[അണ്ടു ദിസ് ലാസ്റ്റ്]](''ഈ ചെറിയ സഹോദരന്'') എന്ന പുസ്തകം വായിച്ചതിന് ശേഷമാണ്. സർവ്വോദയം കൈവെച്ച ഒരു സമൂഹത്തിൽ ഭരണാധികാരികളോ ഭരണമോ ഉണ്ടാവില്ല. അത് പ്രബുദ്ധമായ ഒരു അരാജകാവസ്ഥയാണ്. അങ്ങനെയുള്ള ഒരു സമുഹത്തിൽ ഒരോ വ്യക്തിയും സ്വയം ഭരിക്കുകയും അടക്കുകയും വേണം. ഓരോ വ്യക്തിയും തന്റെ മനസാക്ഷിയനുസരിച്ച് പ്രവർത്തിക്കും.<ref>Ibid</ref> === ആരോഗ്യം === മറ്റു വിഷയങ്ങളിലെന്ന പോലെ ആരോഗ്യവിഷയത്തിലും ഗാന്ധിക്ക് തന്റേതായ കാഴ്ചപ്പാട് ഉണ്ടായിരുന്നു. പ്രകൃതി ചികിത്സയെ അദ്ദേഹം വളരെയധികം ആശ്രയിച്ചിരുന്നു. ജലം, മണ്ണ്, സൂര്യൻ, വായു എന്നിവയുടെ പ്രാധാന്യം മനസ്സിലാക്കാനും അവയെ എങ്ങനെ മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യപാലനത്തിന് ഉപയോഗപ്പെടുത്താം എന്ന് ആരായാനും അദ്ദേഹം ശ്രമിച്ചു. ഭക്ഷണം, ലഹരിപദാർത്ഥങ്ങൾ, [[പുകയില]], [[ചായ]], [[കാപ്പി]] എന്നിവയുടെ ഉപയോഗങ്ങൾ, [[ലൈംഗികത]], തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളിലും അദ്ദേഹത്തിന്‌ വ്യക്തമായ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. [[1906]]-ൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ഇന്ത്യൻ ഒപ്പീനിയൻ എന്ന പത്രത്തിന്റെ വായനക്കാരുടെ പ്രയോജനത്തിനായി അദ്ദേഹം എഴുതിത്തുടങ്ങിയ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ പിൽക്കാലത്ത് കൂടുതൽ വലിയ ലേഖനങ്ങളായി പരിണമിച്ചു. പിന്നീട് [[1942]] മുതൽ 44 വരെ പൂനെയിലെ ആഗാഖാൻ കൊട്ടാരത്തിൽ തടവുകാരനായി കഴിഞ്ഞ കാലത്ത് ഈ വിഷയത്തിൽ വീണ്ടും ചില ലേഖനങ്ങൾ കൂടി അദ്ദേഹം എഴുതുകയുണ്ടായി. === മതവിശ്വാസം === ഹൈന്ദവ കുടുബത്തിൽ ജനിച്ച ഗാന്ധി ജീവിതകാലം മുഴുവൻ ഹൈന്ദവനായി ജീവിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മിക്ക തത്ത്വങ്ങളും ഹൈന്ദവതയിൽനിന്നെടുത്തതാണ്. അതേസമയം എല്ലാ മതങ്ങളിലേയും നന്മയിലും അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. മറ്റ് വിശ്വാസങ്ങളിലേക്ക് തന്നെ മാറ്റുവാനുള്ള എല്ലാ ശ്രമങ്ങളേയും ഗാന്ധി തിരസ്കരിച്ചു. മതജിജ്ഞാസുവായിരുന്ന ഗാന്ധി ലോകത്തിലെ എല്ലാ പ്രധാന മതങ്ങളേക്കുറിച്ചും ഗാഢമായി പഠിച്ചിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഹൈന്ദവതയേക്കുറിച്ച് ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: "എനിക്കറിയാവുന്ന ഹൈന്ദവത എന്റെ ആത്മാവിനെ പൂർണമായും തൃപ്ത്തിപ്പെടുത്തുന്നു... സംശയങ്ങൾ എന്നെ വേട്ടയാടുമ്പോൾ, നിരാശ എന്റെ മുഖത്തേക്ക് തുറിച്ച് നോക്കുമ്പോൾ, പ്രകാശത്തിന്റെ ഒരു കിരണം പോലും കാണാതാവുമ്പോൾ ഞാൻ ഭഗവദ്ഗീതയിലേക്ക് തിരിയും. അതിൽ എന്നെ ആശ്വസിപ്പിക്കുന്ന ഒരു വാക്യം ഞാൻ കണ്ടെത്തും. അതോടെ നിമജ്ജിപ്പിക്കുന്ന ദുഃഖത്തിനിടയിലും ഞാൻ പുഞ്ചിരിക്കുവാനാരംഭിക്കും. എന്റെ ജീവിതം ദുരന്തപൂരിതമായ ഒന്നായിരുന്നു. ആ ദുരന്തങ്ങൾ എന്റെ ജീവിതത്തിൽ പ്രത്യക്ഷവും മായാത്തതുമായ ഒരു പ്രഭാവവും ഉണ്ടാക്കിയിട്ടില്ലെങ്കിൽ, അതിന് ഞാൻ കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത് ഗീതയുടെ ഉപദേശങ്ങളോടാണ്". ഗാന്ധി ഗുജറാത്തിയിൽ ഭഗവദ്ഗീതയുടെ ഒരു വ്യാഖ്യാനം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. മഹാദേവദേശായി അത് ഇംഗ്ലീഷിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും അതിന് ഒരു ആമുഖം എഴുതിച്ചേർക്കുകയും ചെയ്തു. ഗാന്ധിയുടെ ഒരു മുഖവരയോടെ [[1946]]ൽ അത് പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടു. എല്ലാ മതങ്ങളുടേയും അന്തഃസത്ത സത്യവും സ്നേഹവും (അനുകമ്പ, അഹിംസ, സുവർണ നിയമം) ആണെന്ന് ഗാന്ധി വിശ്വസിച്ചു. മതങ്ങളിൽ ഒളിഞ്ഞിരിക്കാവുന്ന കാപട്യത്തേയും അസ്സാന്മാർഗികത്വത്തേയും സ്വമതശാഠ്യത്തേയും അദ്ദേഹം എതിർത്തു. വിശ്രമമില്ലാതെ പ്രവർത്തിച്ച ഒരു സാമൂഹ്യപരിഷ്കർത്താവായിരുന്നു ഗാന്ധി. ഇതര മതങ്ങളേക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചില അഭിപ്രായങ്ങൾ: "എനിക്ക് ക്രിസ്തുമതത്തെ കുറ്റമില്ലാത്തതും ലോകത്തെ ഏറ്റവും മഹത്തായ മതമായും കാണാൻ സാധിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ ഹിന്ദുമതത്തേയും ഞാൻ അങ്ങനെ കാണുകയില്ല. ഹിന്ദുമതത്തിലെ കുറവുകൾ എനിക്കറിയാം. തൊട്ടുകൂടായ്മ അതിന്റെ ഭാഗമാണെങ്കിൽ അത് ഹൈന്ദവതയുടെ ദുഷിച്ച, അമിത വളർച്ചപ്രാപിച്ച ഒരു ഭാഗമാണ്. വേദങ്ങൾ ഈശ്വരപ്രേരിതമായി എഴുതപ്പെട്ടതാണ് എന്ന് പറയുന്നതിന്റെ അർത്ഥമെന്താണ്? അവ ഈശ്വരപ്രേരിതമാണെങ്കിൽ എന്തുകൊണ്ട് ബൈബിളും ഖുറാനും അങ്ങനെ ആയിക്കൂട? എന്റെ ക്രിസ്ത്യൻ സുഹൃത്തുക്കളും മുസ്ലീം സുഹൃത്തുക്കളും എന്നെ അവരുടെ മതങ്ങളിൽ വിശ്വാസിക്കുന്നവനാക്കാൻ ഒരുപോലെ ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട്. അബ്ദുള്ള സേഠ് ഇസ്ലാമിനേക്കുറിച്ച് പഠിക്കാൻ എപ്പോഴും എന്നെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചിരുന്നു. ഇസ്ലാമിന്റെ സൗന്ദര്യത്തേക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം എപ്പോഴും സംസാരിക്കുമായിരുന്നു" (ഗാന്ധിയുടെ ആത്മകഥയിൽ നിന്ന്). "മുഹമ്മദിന്റെ വാക്കുകൾ ജ്ഞാനത്തിന്റെ നിധികളാണ്; മുസ്ലീങ്ങൾക്ക് മാത്രമല്ല, മാനവരാശിക്ക് മുഴുവനും" – അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഒരിക്കൽ അദ്ദേഹം ഒരു ഹിന്ദുവാണോ എന്ന ചോദ്യത്തിന് ഗാന്ധിയുടെ മറുപടി ഇങ്ങനെയായിരുന്നു: "അതെ, ഞാനൊരു ഹിന്ദുവാണ്. അതോടൊപ്പം ഞാനൊരു ക്രിസ്ത്യാനിയും മുസ്ലീമും യഹൂദനുമാണ്". "മനുഷ്യന്റെ അന്തസ്സത്ത ദിവ്യമായ ഒന്നാണ്. വ്യക്തിതലത്തിലും സമൂഹതലത്തിലും അത് സാക്ഷാത്കരിക്കുകയാണ് ജീവിതത്തിന്റെ പരമലക്ഷ്യം. മതവും സദാചാരവും സാമൂഹ്യനീതിയും അർഥശാസ്ത്രവും എല്ലാം തന്നെ തത്ത്വത്തിലും പ്രയോഗത്തിലും, ഈ അത്യന്തികലക്ഷ്യമായ ആത്മാവിഷ്കാരത്തിന് ഇണങ്ങുന്നതും അതിനെ സഹായിക്കുന്നതുമാവണം". ഗാന്ധിയൻ ദർശനത്തിന്റെ പൊരുൾ ഇതാണ്.<gallery> പ്രമാണം:Gandhiji-1-15.jpg </gallery> == വിമർശനങ്ങളും മറുപടികളും == ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഏറ്റവും തലയെടുപ്പുള്ള ധാർമ്മികശക്തികളിലൊരാളായി കണക്കാക്കപ്പെട്ട് ആരാധനയോളമെത്തുന്ന പ്രശംസ ആകർഷിച്ചതിനൊപ്പം തന്നെ ഗാന്ധി ഒട്ടേറെ വിമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്. === ആധുനികതാവിരോധം === ==== വിമർശനം ==== മനുഷ്യരാശിയുടെ, പ്രത്യേകിച്ച് ഭാരതത്തിന്റെ ദുരിതങ്ങൾക്ക് കാരണം തേടിപ്പോയ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിഗമനങ്ങൾ പലർക്കും സമ്മതമാവില്ല. [[1908]]-ൽ [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിൽ]] നിന്ന് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലേക്കുള്ള ഒരു കപ്പൽ യാത്രക്കിടെ എഴുതിയ '''ഹിന്ദ് സ്വരാജ്''' എന്ന ഗ്രന്ഥം ഗാന്ധിയുടെ രാഷ്ട്രീയ-സാമൂഹ്യ-സാമ്പത്തിക നിലപാടുകളുടെ ഒരു രൂപരേഖയാണ്. [[1912]]-ൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക സന്ദർശിച്ച അവസരത്തിൽ അത് വായിക്കാനിടയായ ഗോപാലകൃഷ്ണ ഗോഖലെ ആ കൃതി തീരെ അസംസ്കൃതമാണെന്നും(crude) ഇൻഡ്യയിൽ മടങ്ങിപ്പോയാൽ ഒരു വർഷത്തിനകം ഗാന്ധി തന്നെ അത് നശിപ്പിച്ചുകളയുമെന്നും അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. എന്നാൽ എഴുതി വളരെ വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷം അത് പുനപ്രസിദ്ധീകരിച്ചപ്പോഴും, തനിക്ക് അതിൽ ഒന്നും മാറ്റാനില്ല എന്ന് ഗാന്ധി പറഞ്ഞതായി അദ്ദേഹത്തിന്റെ സെക്രട്ടറി മഹാദേവദേശായി പറയുന്നുണ്ട്<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule Preface by Mahadev Desai - Navajivan Publishing House Ahmedabad-14</ref>. ആ കൃതിയിൽ ആധുനിക സംസ്കാരത്തിന്റെ മിക്കവാറും അംശങ്ങളെ ഗാന്ധി അപലപിച്ച് തള്ളിക്കളയുന്നു. ആധുനിക വൈദ്യശാസ്ത്രം, റെയിൽ ഗതാഗതം എന്നിവ അടക്കമുള്ള ശാസ്ത്രനേട്ടങ്ങളെ അദ്ദേഹം തിന്മയായാണ് കണ്ടത്. റെയിൽ ഗതാഗതത്തെക്കുറിച്ച് ഗാന്ധിക്ക് പറയാനുണ്ടായിരുന്നത് ഇതാണ്:- {{cquote|റെയിൽ‌പ്പാതകളും, വക്കീലന്മാരും, ഡോക്ടർമാരും ചേർന്ന് രാജ്യത്തെ എന്തെന്നില്ലാതെ പാപ്പരാക്കിയെന്ന് തിരിച്ചറിയാൻ വൈകിയാൽ നാം നശിക്കും. റെയിൽ‌പ്പാതകളുടെ സഹായമില്ലാതെ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ഭരതത്തിന്റെമേൽ പിടിമുറുക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നില്ല. റെയിൽ‌വേ ബ്യൂബോണിക്ക് പ്ലേഗ് പരത്തുകയും ചെയ്തു. തീവണ്ടികൾ വരുന്നതിന് മുൻപ്, ജനങ്ങൾ അണുക്കളുമായി ദീർഘദൂരം യാത്രചെയ്തിരുന്നില്ല. പ്ലേഗ്-അണുക്കളുടെ സം‌വാഹകരാണ് റെയിൽ‌വേകൾ. നേരത്തേ ജനക്കൂട്ടങ്ങൾക്കിടയിൽ സ്വാഭാവികമായ വേർതിരിവ് (Natural Separation) ഉണ്ടായിരുന്നു. റെയിൽ‌വേകൾ ചരക്കുഗതാഗതത്തിനുള്ള സൗകര്യം വർദ്ധിപ്പിച്ചതിനാൽ ആളുകൾ ധാന്യം ഏറ്റവും വിലകിട്ടുന്ന കമ്പോളങ്ങളിൽ വിറ്റഴിച്ച് പണ്ടത്തേതിനേക്കാൾ കുറഞ്ഞ ഇടവേളകളിൽ ഭക്ഷ്യക്ഷാമവും ഉണ്ടാക്കുന്നു. റെയിൽ‌പ്പാതകൾ മനുഷ്യന്റെ ദുഷ്ടത വർദ്ധിപ്പിച്ചു. ദുഷ്ടന്മാർക്ക് അവരുടെ ദുഷ്ടലാക്കുകൾ ഇപ്പോൾ പെട്ടെന്ന് നടപ്പാക്കാമെന്നായിരിക്കുന്നു. ഭാരതത്തിലെ തീർത്ഥസ്ഥലങ്ങൾ ഇപ്പോൾ അവിശുദ്ധങ്ങളായിരിക്കുന്നു. നേരത്തേ അത്തരം സ്ഥലങ്ങളിൽ പോവുക വലിയ ബുദ്ധിമുട്ടായിരുന്നതുകൊണ്ട്, ശരിയായ ഭക്തന്മാർ മാത്രമേ അതിന് തുനിഞ്ഞിരുന്നുള്ളു. ഇപ്പോൾ തെമ്മാടികൾ തങ്ങളുടെ തെമ്മാടിത്തരം പ്രയോഗിക്കാനായി(rogues...to practice their roguery) തീർത്ഥസ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർശിക്കുന്നു.<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule - Chapter-IX - Navajivan Publishing House Ahmedabad-14</ref>}} ആധുനികജനാധിപത്യഭരണകൂടങ്ങളുടെ അവിഭാജ്യഘടകങ്ങളായ നിയമനിർമ്മാണസഭകൾ, നീതിന്യായവ്യവസ്ഥ എന്നിവയെപ്പോലും ഗാന്ധി ഭിന്നരീതിയിലാണ് വീക്ഷിച്ചത്. മറ്റൊരു ജോലിയും ചെയ്യാൻ മനസ്സില്ലാത്തവരും സുഖലോലുപരുമായ മടിയന്മാരാണ് വക്കീൽ‌പണി പോലുള്ള ജോലികൾ തെരെഞ്ഞെടുക്കുന്നതെന്ന് അദ്ദേഹം എഴുതി.<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule - Chaapter-XI</ref> ബ്രിട്ടീഷ് പാർലമെന്റ് നിയമനിർമ്മാണസഭകളുടെ മാതാവല്ല, മച്ചിപ്പശുവും വേശ്യയും ആണെന്നും അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule - Chapter-V</ref> ==== മറുപടി ==== ഗാന്ധിജി ഒരിക്കലും ഒരു വികസനവിരോധി ആയിരുന്നില്ല എന്ന് ഗാന്ധിയന്മാർ പറയുന്നു. പക്ഷെ ഗാന്ധിജിയുടെ വികസനം സാധാരണ രീതിയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായ ഒരു പുതിയ ലോകക്രമം ആയിരുന്നു. വികേന്ദ്രീകൃതമായ ഒരു സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലധിഷ്ഠിതമായ വികസനകാഴ്ചപ്പാടായിരുന്നു ഗാന്ധിജിയുടേത്. === പാപവും ഭൂകമ്പവും === ഏതുകാര്യത്തിനോടുമുള്ള തന്റെ നിലപാടുകളിൽ മതത്തിന് അദ്ദേഹം കൊടുത്ത ഊന്നൽ എല്ലാവർക്കും രുചിച്ചിരുന്നില്ല. ചിലപ്പോഴെങ്കിലും അത് അന്ധവിശ്വാസത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നിടത്തോളം എത്തി. ഒരുതരത്തിലും മതവിരുദ്ധനല്ലാതിരുന്ന കവി രവീന്ദ്ര നാഥടാഗോർ പോലും ഇക്കാര്യത്തിൽ ഗാന്ധിയുടെ വിമർശകനായിരുന്നു. ഗാന്ധിയും ടാഗോറും പരസ്പരം ആദരിക്കുകയും ബഹുമാനിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നവരായിരുന്നുവെങ്കിലും പലതവണ വളരെ നീണ്ട സം‌വാദങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. അന്നത്തെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തരായ ഈ രണ്ട് ഇന്ത്യക്കാരുടെ തത്ത്വചിന്താപരമായ ഭിന്നാഭിപ്രായങ്ങളെ വെളിവാക്കുന്നതായിരുന്നു ഈ സംവാദങ്ങൾ. [[1934]] [[ജനുവരി 15]]-ന് ബീഹാറിനെ ബാധിച്ച ഭൂകമ്പത്തിൽ വൻ നാശനഷ്ടങ്ങളും ജീവഹാനിയും ഉണ്ടായി. ബീഹാറിലെ ഉയർന്ന ജാതിക്കാർ താഴ്ന്നജാതിക്കാരെ അവരുടെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പ്രവേശിക്കാൻ അനുവദിക്കാതിരിക്കുകയെന്ന പാപം ചെയ്തതുമൂലമാണ് ഭൂകമ്പം ഉണ്ടായതെന്ന് ഗാന്ധി വാദിച്ചു. എന്നാൽ ടാഗോർ ഗാന്ധിയുടെ വാദത്തെ രൂക്ഷമായി എതിർത്തു. തൊട്ടുകൂടായ്മ എത്ര തെറ്റായ ആചാരമാണെങ്കിലും, ഭൂകമ്പത്തിന് കാരണം ധാർമ്മികമല്ല പ്രകൃതിശക്തികളാണ് എന്നായിരുന്നു ടാഗോറിന്റെ വാദം. === വർണ്ണാശ്രമത്തോടുള്ള നിലപാട് === അസ്പൃശ്യതയെ പാപമായിക്കണ്ട് അതിന്റെ നിർമ്മാർജ്ജനത്തിന് അക്ഷീണം പ്രയത്നിച്ചപ്പോഴും, പലരും അതിന്റെ മൂലകാരണമായി കരുതിയ ഹിന്ദുസമൂഹത്തിലെ വർണ്ണാശ്രമവ്യവസ്ഥയെ വിമർശിക്കാൻ ഗാന്ധി വിസമ്മതിച്ചു. അതിനെ അദ്ദേഹം ഒരനുഗ്രഹമായി കാണുകപോലും ചെയ്തു. "വർണ്ണാശ്രമവ്യവസ്ഥ ഭാരതത്തിൽ അപ്രത്യക്ഷമാകുകയെന്നത് അസാദ്ധ്യമാണ്; വർണ്ണാശ്രമത്തിന്റെ വഴി പ്രകൃതിയുടെ ഒഴിവാക്കാനാകാത്ത നിയമമാണ്. അതിനെ ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാൽ ഭാരതത്തിന് ഏറെ പ്രയോജനം നേടാനാകും".<ref>Soul Force and Tapasya; The Essential Writing of Mahatma Gandhi, Edited by Raghavan Iyer(പുറം 310)</ref> എന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. === ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ കണ്ണാടി === മറ്റുമതങ്ങളെ അദ്ദേഹം എപ്പോഴും ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ കണ്ണാടിയിലൂടെയാണ് കണ്ടത്. 1927-ൽ [[ശ്രീലങ്ക]] സന്ദർശിച്ച അവസരത്തിൽ [[കൊളംബോ|കൊളംബോയിലെ]] ബുദ്ധമതാനുയായികൾ നൽകിയ ഒരു സ്വീകരണത്തിൽ പ്രസംഗിക്കവേ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്, ഇന്ന് ബുദ്ധമതവിശ്വാസത്തിന്റെ ഭാഗമായി കരുതപ്പെടുന്നവയിൽ [[ഹിന്ദുമതം]] സ്വാംശീകരിച്ചിട്ടില്ലാത്തതൊന്നും ബുദ്ധന്റെ ജീവിതത്തിന്റേയോ പഠനങ്ങളുടേയോ ഭാഗമായിരുന്നില്ല എന്നാണ്.<ref>With Gandhi in Ceylon - Mahadev Desai "I would venture to tell you that what Hinduism did not assimilate of what passes as Buddhism today was not an essential part of Buddha's life and Teachings. "</ref> === അതിവിരക്തി === വിരക്തിയേയും, ലൈംഗികസദാചാരത്തേയും കുറിച്ച് കടുത്തതും അപ്രായോഗികവും ആയ നിലപാടുകളായിരുന്നു ഗാന്ധിയുടേത്. ലൈംഗികവിരക്തിയില്ലാതെ ആർക്കും മനോദൃഢത കൈവരിക്കാനാവില്ലെന്നും വിരക്തി പാലിക്കാത്തവർ വീര്യം നഷ്ടപ്പെട്ട് ആണത്തം ഇല്ലാത്ത ഭീരുക്കളായിത്തീരുമെന്നും അദ്ദേഹം എഴുതി. ഗാന്ധിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, വിവാഹജീവിതത്തിനകത്തുപോലും സന്താനോല്പാദനത്തിനായല്ലാതെയുള്ള [[ലൈംഗികബന്ധം]] ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടതാണ്. സത്യാഗ്രഹികൾക്കാണെങ്കിൽ സന്താനോല്പാദനത്തിനായുള്ള ലൈംഗികബന്ധം പോലും വർജ്ജ്യമാണ്<ref>M. K. Gandhi, Hind Swaraj or Indian Home Rule - Chaapter-XVII</ref>. ==='വിരക്തിയജ്ഞം'=== ജീവിതാവസാനത്തോടടുത്ത കാലത്ത് സ്വന്തം ബ്രഹ്മചര്യനിഷ്ഠ പരിശോധിക്കാനായി, തന്നേക്കാൾ 60 വയസ്സിളപ്പമുണ്ടായിരുന്ന പെൺകുട്ടി മനുബെൻ എന്ന മൃദുലാ ഗാന്ധി ഉൾപ്പെടെ ഒട്ടേറെ യുവതികളോടൊപ്പം നഗ്നനായി ശയിച്ച് ഗാന്ധി നടത്തിയ 'പരീക്ഷണങ്ങൾ' ഏറെ വിവാദപരമാണ്. [[സർദാർ വല്ലഭായി പട്ടേൽ|സർദാർ പട്ടേൽ]] അടക്കമുള്ള ഗാന്ധിയുടെ അടുത്ത സഹപ്രവർത്തകരിൽ പലരേയും അവ അസ്വസ്ഥരാക്കി. ഈ പരീക്ഷണങ്ങളുടെ ഗാന്ധിയുടെ വീക്ഷണകോണിൽ നിന്നുള്ള വിവരണം മുന്നേ ലഭ്യമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇവയിൽ പങ്കാളിയായിരുന്ന മൃദുലാ ഗാന്ധിയുടെ അക്കാലത്തെ ദീർഘമായ ഡയറിക്കുറിപ്പുകൾ ഈ 'വിരക്തിയജ്ഞങ്ങളുടേയും' ഗാന്ധിയുടെ അനുയായിവൃന്ദത്തിന്റേയും വ്യത്യസ്തമായൊരു ചിത്രം അവതരിപ്പിക്കുന്നു.<ref>[http://indiatoday.intoday.in/story/india-today-editor-in-chief-aroon-purie-on-mohandas-karamchand-gandhi/1/278988.html From the Editor-in-Chief, India Today Editor-in-Chief Aroon Purie on how Gandhi was absolutely open about his experiments]</ref>2013 ജൂൺ മാസത്തിൽ [[ഇന്ത്യാ ടുഡെ|ഇന്ത്യാ ടുഡേ മാസിക]] പ്രസിദ്ധീകരിച്ച മൃദുലയുടെ കുറിപ്പുകൾ "സ്വഭാവനിർമ്മിതി എന്ന മാഹായജ്ഞത്തിന്റെ ഭാഗമായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബ്രഹ്മചര്യപരീക്ഷണം" എന്ന് അവർ വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന ഈ പരീക്ഷണങ്ങൾക്കിടെ ഗാന്ധിയുടെ അടുത്ത അനുയായികൾക്കിടയിൽ നിലനിന്നിരുന്ന അസൂയയും സ്പർദ്ധയും വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. ഗാന്ധിയുടെ സെക്രട്ടറി പ്യാരേലാൽ മൃദുലയെ പ്രേമാഭ്യർത്ഥനകൾ കൊണ്ട് പൊറുതിമുട്ടിക്കുന്നതും, ഈ പരീക്ഷണങ്ങളിലെ മറ്റൊരു പങ്കാളിയും പ്യാരേലാലിന്റെ സഹോദരിയും ആയിരുന്ന സുശീലാ നയ്യാർ സഹോദരനെ [[വിവാഹം]] കഴിക്കാൻ മൃദുലയെ നിർബ്ബന്ധിക്കുന്നതും മറ്റും ഈ കുറിപ്പുകൾ വിവരിക്കുന്നു. ഗാന്ധിയെ അമ്മയെപ്പോലെ കരുതി അദ്ദേഹത്തോട് അഗാധനിഷ്ഠ പുലർത്തിയിരുന്ന മൃദുല, ഗാന്ധിജന്മശതാബ്ദിവർഷമായിരുന്ന 1969-ൽ 40-ആം വയസ്സിൽ അവിവാഹിതയായി മരിച്ചു. നേരത്തേ രോഗാവസ്ഥയിൽ അവരെ സന്ദർശിച്ചിരുന്ന [[മൊറാർജി ദേശായി]] അവരുടെ സ്ഥിതി വിവരിച്ച് പ്രധാനമന്ത്രി [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു|ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിനെഴുതിയ]] കത്തിൽ മൃദുലയുടെ രോഗത്തിന്റെ ഹേതു മനസാണെന്നും മരുന്നുകളോടു പ്രതികരിക്കാൻ പറ്റാത്ത നിലയാണ് അവരുടേതെന്നും അറിയിച്ചിരുന്നു.<ref>2013 ജൂൺ 7-ലെ ഇന്ത്യാ ടുഡേ മാസികയിലെ കവർ സ്റ്റോറി "Mahatma & Manuben: Newly discovered diaries of Gandhi's personal attendant reveal how his experiments with celibacy changed her life"</ref> == സ്മാരകങ്ങൾ == ===രാജ്ഘട്ട്=== രാജ്ഘട്ടിലെ (രാജാവിന്റെ പീഠം) ലളിതമായ കറുത്ത കരിങ്കൽ‌പ്പീഠം ആകാശത്തെ സാക്ഷിയായി അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഓർമ്മക്കായി നിലകൊള്ളുന്നു. ഒരറ്റത്ത് ഒരു [[കെടാവിളക്ക്]] ഉണ്ട്. [[പ്രമാണം:ഗാന്ധിജിയുടെ രക്തം പുരണ്ട മണ്ണ്.jpg|thumb|left|120px|ഗാന്ധിജിയുടെ രക്തം പുരണ്ട മണ്ണ്]] [[പ്രമാണം:ഗാന്ധിജിയുടെ അന്ത്യവിശ്രമസ്ഥലം.jpg|thumb|center|300px|ഗാന്ധിജിയുടെ രാജ്ഘട്ടിലുള്ള അന്ത്യവിശ്രമസ്ഥലം]] വിദേശരാജ്യ പ്രതിനിധികൾ ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കുമ്പോൾ രാജ്ഘട്ടിലെത്തി പുഷ്പാഞ്ജലി നടത്താറുണ്ട്. ഇത് ഒരു ചടങ്ങിനേക്കാൾ കടമയായാണ് പലരും കരുതുന്നത്. ഗാന്ധിജിയുടെ ഓർമ്മക്കായി ഒക്ടോബർ 2 ന് [[ഗാന്ധിജയന്തി]] ആഘോഷിക്കുന്നു. അന്ന് ദേശിയ അവധിയാണ്. അതിനോടനിബന്ധിച്ച് ഒരു വാരം [[സേവനവാരം|സേവനവാരമായും]] കൊണ്ടാടുന്നു. രാജ്ഘട്ടിന്റെ ത്രിമാനചിത്രം കാണാൻ[http://www.p4panorama.com/panos/RajGhat/index.html ഇവിടെ] അമർത്തുക. പല പ്രധാനപ്പെട്ട നിരത്തുകൾക്കും ഗാന്ധിയുടെ പേരാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ നാടൊട്ടുക്ക് സർക്കാർ വിദ്യാലയങ്ങളും കലാലയങ്ങളും സർക്കാർ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നു. ദാരിദ്ര്യ നിർമാർജജനത്തിന് വിവിധ പദ്ധതികൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ ഉണ്ട്. == കൃതികൾ == [http://en.wikisource.org/wiki/Author:Mohandas_K._Gandhi ഗാന്ധിയുടെ കൃതികൾ വിക്കി സോഴ്സിൽ ലഭ്യമാണ്] === പുസ്തകങ്ങൾ === ==== എന്റെ സത്യാന്വേഷണ പരീക്ഷണങ്ങൾ ==== [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ]] ആത്മകഥയാണ്‌ [[എന്റെ സത്യാന്വേഷണപരീക്ഷണങ്ങൾ]] (English: "The Story of my Experiments with Truth"‌). ഇന്നും ഏറ്റവുമധികം വിൽക്കപ്പെടുന്ന പുസ്തകങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ പ്രഥമ സ്ഥാനത്തുള്ള ഗ്രന്ഥമാണിത്{{fact|31–01–2008}}. ഇന്ത്യയിലാകെ പ്രതിവർഷം രണ്ടു ലക്ഷത്തിലധികം പ്രതികൾ വിറ്റഴിക്കപ്പെടുന്ന ഈ പുസ്തത്തിൻറെ കോപ്പികളിൽ പകുതിയോളം [[കേരളം|കേരളത്തിലാണ്]] വിൽക്കപ്പെടുന്നത് <ref>http://www.newkerala.com/one.php?action=fullnews&id=18252</ref>. 1927-ൽ[[ഗുജറാത്തി ഭാഷ|ഗുജറാത്തി ഭാഷയിലാണ്]] ഈ പുസ്തകത്തിന്റെ ആദ്യ പതിപ്പ് പുറത്തിറങ്ങുന്നത്. [[ആസ്സാമീസ്]], [[ഇംഗ്ലീഷ്]], [[ഹിന്ദി]], [[ഒറിയ]], [[തമിഴ്]], [[തെലുങ്ക്]], [[മലയാളം]], [[കന്നട]], [[ഉർദു]], [[പഞ്ചാബി ഭാഷ|പഞ്ചാബി]] തുടങ്ങിയ ഭാഷകളിൽ ഗാന്ധിജിയുടെ ആത്മകഥ ലഭ്യമാണ്.<ref>വിവരങ്ങൾ ശേഖരിച്ചത് [[ദീപിക]] ഓൺലൈൻ 31 ജനുവരി 2008</ref> ==== ഹിന്ദ് സ്വരാജ് ==== === പത്രങ്ങൾ === * യങ് ഇന്ത്യ * ഹരിജൻ * ഇന്ത്യൻ ഒപ്പീനിയൻ * നവജീവൻ === ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് === * മഹാത്മാ: ലൈഫ് ഒഫ് മോഹന്ദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി – ഡി.ജി. തെണ്ടുൽകർ * മഹാത്മാ ഗാന്ധി – പ്യാരിലാൽ, & സുശീല നായർ * ഗാന്ധി: എ ലൈഫ് – കൃഷ്ണ കൃപാലനി * The life of Mahathma Gandhi - Louis Fischer === മലയാള പുസ്തകങ്ങൾ === * ഹേ റാം - മലയിൻകീഴ് ഗോപാല കൃഷ്ണൻ ===മലയാളവിവർത്തനഗ്രന്ഥങ്ങൾ=== *മഹാത്മാഗാന്ധി ഒരു കർമ്മയോഗി – ലൂയി ഫിഷർ *അമൂല്യപൈതൃകം – സുമിത്രാഗാന്ധി കുൽക്കർണി *ഗാന്ധി – ആചാര്യ കൃപലാനി *ഗാന്ധി നവഖാലിയിൽ – കെ. ഭീമൻ നായർ *ഗാന്ധിജി ജീവിതവും സന്ദേശവും – കെ. അരവിന്ദാക്ഷൻ *ഗാന്ധിജിയുടെ ആത്മകഥ – വിവ. കെ. രാമചന്ദ്രൻ നായർ *ഗാന്ധിജിയുടെ ജീവിതകഥകൾ – ഫാ. ആന്റണി എലവംകുടി *ബാപ്പുവിന്റെ ജീവിതത്തിലെ കഥകൾ – ഉമാശങ്കർ ജോഷി *ഗാന്ധിജിയുടെ പ്രപഞ്ച വീക്ഷണം * എൻ്റെ ജീവിതം തന്നെ എൻ്റെ സന്ദേശം - നാരായൺ ദേശായി *മഹാത്മാഗാന്ധി 100 വർഷങ്ങൾ - ഡോ എസ് രാധാകൃഷ്ണൻ ( എഡിറ്റർ) == ഗാന്ധിയെപ്പറ്റി ചിലർ == '''[[ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റു]]''' - മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ മരണം അറിയിച്ചുകൊണ്ട്‌ രാഷ്ട്രത്തോടു നടത്തിയ പ്രഭാഷണത്തിൽ നിന്ന്. {{cquote| '' നമ്മുടെ ജീവിതത്തിൽ നിന്ന് പ്രകാശം മാഞ്ഞുപോയിരിക്കുന്നു. എവിടെയും ഇരുട്ടാണ്‌... പ്രകാശം പൊലിഞ്ഞെന്നാണോ ഞാൻ പറഞ്ഞത്‌? എനിക്കു തെറ്റുപറ്റി. പ്രകാശിച്ചിരുന്നത്‌ ഒരു സാധാരണ ദീപമായിരുന്നില്ല... ഒരായിരം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷവും അതിവിടെ പ്രകാശം ചൊരിയും. നൂറ്റാണ്ടുകളിലൂടെ ആയിരമായിരം ഹൃദയങ്ങൾക്ക്‌ അത്‌ ആശ്വാസം പകർന്നുകൊണ്ടിരിക്കും"'' }} '''[[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീൻ]]''' {{cquote|''ഭൂമിയിൽ രക്തവും മാംസവുമുള്ള ഇങ്ങനെയൊരാൾ ജീവിച്ചിരുന്നതായി ഇനി വരുന്ന തലമുറ വിശ്വസിച്ചേക്കില്ല.''}} '''[[ഹോ ചി മിൻ]]''' {{cquote|''ഞാനും മറ്റുള്ളവരും വിപ്ലവനേതാക്കന്മാരായിരിക്കാം പക്ഷേ ഞങ്ങൾ എല്ലാവരും തന്നെ ഗാന്ധിയുടെ ശിഷ്യന്മാരാണ്. നേരിട്ടോ അല്ലാതെയോ''}} '''[[മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ് ജൂനിയർ]]''' {{cquote|''ഗാന്ധിയിൽ നിന്ന് ഒളിച്ചോടിക്കൊണ്ട് മനുഷ്യരാശിക്ക് പുരോഗമനം സാദ്ധ്യമല്ല. മനുഷ്യരാശി സമാധാനവും സഹവർത്തിത്വവും നിലനിൽക്കുന്ന ഒരു ലോകത്തിലേയ്ക്ക് പരിണാമത്തിലൂടെ ചെന്നെത്തുന്നത് മനസ്സിൽ കണ്ട് അതിൽ നിന്ന് ഊർജ്ജമുൾക്കൊണ്ടുകൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം ജീവിക്കുകയും, ചിന്തിക്കുകയും പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്തത്. അദ്ദേഹത്തെ അവഗണിക്കുന്നത് നമ്മെത്തന്നെയാവും ബാധിക്കുക.''}} {{cquote|''കിരാതമായ ഹിംസാമാർഗ്ഗത്തിലൂടെയല്ലാതെ സാമൂഹികപ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കാനാവുമെന്ന് മറ്റാരെക്കാളും അധികമായി തെളിയിച്ചത് മഹാത്മാ ഗാന്ധിയാണ്. ഈ അർത്ഥത്തിൽ അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയുടെ വിശുദ്ധൻ (എന്ന സ്ഥാനത്തിലും) ഉപരിയാണ്''}} '''[[രബീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ]]''' {{cquote|''ഗാന്ധിജി ഇന്ത്യയിലെ നിരാലംബരായ കോടിക്കണക്കിന് ജനങ്ങളുടെ പടിവാതിൽക്കൽ വന്ന് നിന്നു അവരിലൊരാളായി അവരുടെ ഭാഷയിൽ അവർക്ക് വേണ്ടി സംസാരിച്ചു. മറ്റാർക്കാണ് അത്രയും ജനങ്ങളെ സ്വന്തം ശരീരവും രക്തവുമായി കണക്കാക്കാൻ പറ്റിയത്. സത്യം സത്യത്തെ ഉണർത്തി''<ref>http://www.gandhiserve.org/information/others_on_gandhi/others_on_gandhi.html ഗാന്ധിയെപ്പറ്റി പ്രമുഖർ പറഞ്ഞത് - ഗാന്ധി സെർവ്.ഓർഗ് എന്ന സൈറ്റിൽ ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 16</ref>}} '''[[ജോർജ്ജ് ഓർവെൽ]]''' {{cquote|''ഗാന്ധിയെന്നു കേൾക്കുമ്പോൾ ഒരുതരം രുചികേട് (aesthetic distaste)തോന്നുന്നവർ എന്നപ്പോലെ മറ്റുപലരും ഉണ്ടാകാം. അദ്ദേഹത്തെ പുണ്യവാളനായി ചിത്രീകരിക്കുന്ന അവകാശവാദങ്ങൾ പലർക്കും ബോദ്ധ്യമായില്ലെന്നു വരാം. പുണ്യവാളത്തം എന്ന ആശയമേ സ്വീകാര്യമല്ലാത്ത പലരും, ഗാന്ധിയുടെ അടിസ്ഥാനലക്‌ഷ്യങ്ങളെതന്നെ മാനവികതാവിരുദ്ധവും പിന്തിരിപ്പനും ആയി കണ്ടേക്കാം. എന്നാൽ വെറും ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനായി പരിഗണിച്ച് നമ്മുടെ കാലഘട്ടത്തിലെ മറ്റ് മുൻ‌നിരയിലെ രാഷ്ട്രീയനേതാക്കളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തിയാൽ, എത്ര ശുദ്ധമായ ഗന്ധമാണ് അദ്ദേഹം അവശേഷിപ്പിച്ച് പോയത് എന്നോർത്ത് അത്ഭുതപ്പെടാതിരിക്കാനാവില്ല.''<ref>ഒർ‌വെലിന്റെ Reflections on Gandhi എന്ന ലേഖനം - http://www.orwell.ru/library/reviews/gandhi/english/e_gandhi</ref>}} സ്റ്റാലിന്റെ കാലത്തെ '''[[മഹത്തായ സോവിയറ്റ് വിജ്ഞാനകോശം]]'''(The Great Soviet Encyclopedia) {{cquote|''വാണിയ ജാതിയിൽ പിറന്ന ഈ പിന്തിരിപ്പൻ ജനങ്ങളെ വഞ്ചിക്കുകയും അവർക്കെതിരെ സാമ്രാജ്യവാദികളെ സഹായിക്കുകയും ചെയ്തു. പുണ്യാത്മാക്കളെ അനുകരിച്ചു. ജനപ്രീണനത്തിനായി ഇൻഡ്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുകയും ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ശത്രുവുമായി അഭിനയിക്കുകയും, മതപരമായ അന്ധവിശ്വാസങ്ങളെ വൻ‌തോതിൽ ചൂഷണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.''<ref>എം.ജെ. അക്‌ബർ, നെഹ്രു, ദ മേക്കിങ്ങ് ഓഫ് ഇന്ത്യ(പുറം 493)</ref>}} == മറ്റു ദേശങ്ങളിലെ ഗാന്ധിമാർ == തന്റെ സന്ദേശങ്ങളും കർമ്മ സാധനകളും തനിക്കു ശേഷവും നിലനിൽക്കുമ്പോഴാണ് ഒരു മഹാ പുരുഷന്റെ മാറ്റ് തിരിച്ചറിയപ്പെടുന്നത്. മഹാത്മാഗാന്ധി അക്കര്യത്തിൽ അനുഗൃഹീതനായിരുന്നു. സ്വന്തം ജീവിതം കൊണ്ട് അദ്ദേഹം സമർഥിച്ച് തന്നുപോയ ആദർശങ്ങളെ പിൻ തുടരുന്നവർ ഭൂഗോളത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. അവരുടെ കർമ്മങ്ങളിലൂടെ ഗാന്ധി കാലാന്തരങ്ങളിലേക്ക് പ്രവഹിക്കുന്നു.ഈ ജീവിത ശൈലി പിൻ‌തുടർന്ന് പല ദേശത്തും ഗാന്ധിമാരുണ്ടായി. അവരിൽ ചിലർ താഴെപ്പറയുന്നവരാണ്‌. === അമേരിക്കൻ ഗാന്ധി. === വർണ്ണവെറിക്ക് നിരന്തരം ഇരയായിക്കൊണ്ടിരുന്ന കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരെ ഒരുമിപ്പിച്ച് അഹിംസാമാർഗ്ഗത്തിൽ വംശീയ വിദ്വേഷത്തിനെതിരെ പൊരുതിയ ആളായിരുന്ന [[മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ് ജൂനിയർ]] ആണ് അമേരിക്കൻ ഗാന്ധി എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ===ദക്ഷിണ ആഫ്രിക്കൻ ഗാന്ധി=== വർണ്ണവെറിക്ക് നിരന്തരം ഇരയായിക്കൊണ്ടിരുന്ന ആഫ്രിക്കയിലെ കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരെ ഒരുമിപ്പിച്ച് അഹിംസാമാർഗ്ഗത്തിൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി പൊരുതിയ [[നെൽസൺ മണ്ടേല]] ആഫ്രിക്കൻ ഗാന്ധി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. === കെനിയൻ ഗാന്ധി === പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങൾ കോളനിയാക്കി ചവിട്ടി മെതിച്ച ആഫ്രിക്കയെ അടിമത്തത്തിൽ നിന്നും മോചിപ്പിച്ച '''ജോ മോ കെനിയാറ്റ''' യാണ്‌ കെനിയൻ ഗാന്ധിയായി അറിയപ്പെടുന്നത്. കെനിയാറ്റ എന്ന വാക്കിനു് സ്വാഹിലി ഭാഷയിൽ കെനിയയുടെ വെളിച്ചം എന്നാണ്‌ അർത്ഥം. === അതിർത്തി ഗാന്ധി === ഗാന്ധിജിയുമായുണ്ടായിരുന്ന അടുപ്പവും ഗാന്ധിയൻ ആശയങ്ങളിലുമുള്ള അടിയുറച്ച ജീവിതവുമാണ്‌ [[ഖാൻ അബ്ദുൽ ഗാഫർ ഖാൻ]] എന്ന വ്യക്തിയെ അതിർത്തിഗാന്ധി എന്ന അപരനാമധേയത്തിനർഹനാക്കിയത്. === ശ്രീലങ്കൻ ഗാന്ധി === ശ്രീലങ്കയുടെ സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനായ 'അഹംഗമാഖേ തുടർ അരിയരത്ന'(Ahangamage Tudor Ariyaratna)യാണ്‌ ശ്രീലങ്കൻ ഗാന്ധി<ref>{{cite news|title = അഭിമുഖം|url = http://www.madhyamam.com/weekly/1410|publisher = [[മാധ്യമം ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്]] ലക്കം 748|date = 2012 ജൂൺ 25|accessdate = 2013 മെയ് 08|language = മലയാളം}}</ref> എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. ശ്രീലങ്കയിലെ സർവ്വോദയ ശ്രമദാന സംഘടനയുടെ സ്ഥാപകനായ ഇദ്ദേഹം തികഞ്ഞ ഒരു ബുദ്ധ മത വിശ്വാസിയാണ്. സമാധാന പ്രവർത്തനങ്ങളെയും ഗ്രാമോദ്ധാരണ പ്രവർത്തനങ്ങളെയും മുൻ‌നിർത്തി ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് ഇദ്ദേഹത്തിനു് 1996 ലെ ഗാന്ധി സമാധാന പുരസ്കാരം സമ്മാനിക്കുകയുണ്ടായി. === ആധുനിക ഗാന്ധി === ഇന്ത്യൻ സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനാ‍യ [[ബാബാ ആംതെ]] യാണ് ആധുനിക ഗാന്ധി എന്നറിയപ്പെടുന്നത് == അവലംബം == {{reflist|2}} == കുറിപ്പുകൾ == <div class="references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2;"> * {{Note|school}} The fact that I recollect nothing more of those days than having learnt, in company with other boys, to call our teacher all kinds of names, would strongly suggest that my intellect must have been sluggish, and my memory raw. from ''' An Autobiography or The Story of my Experiments with Truth''' Birth and Parentage by Mohandas K. Gandhi; availabale at [http://en.wikisource.org/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Birth_and_Parentage wikisource] * {{Note|vaikom}} “വൈക്കം സത്യഗ്രഹികൾ സ്വരാജിനേക്കാൾ അപ്രധാനമല്ലാത്ത ഒരു കാര്യത്തിനു വേണ്ടിയാണ് സമരം ചെയ്യുന്നത്. മതത്തിന്റെ മുഖം മൂടി അണിഞ്ഞ്, മതാഭാസത്തിനും സാഹിത്യത്തിന്റെ വേഷം ധരിച്ച അന്ധതയ്ക്കും എതിരായി നടത്തേണ്ടുന്ന നിരവധി സമരങ്ങളിൽ ഒന്നുമാത്രമാണത്” യങ് ഇന്ത്യയിൽ അദ്ദേഹം 1925 ഫെബ്രുവരി 19 ന് നു എഴുതിയ ലേഖനത്തിൽ നിന്ന്. * {{Note|quit}}At the crucial working committee session of 27 April - 1 May, Gandhi's hard-line was backed by a combination of Right-wingers like Patel, Rajendra Prasad and Kripalni and the socialists like Achyut Patwardhan and Narendra Dev. Jawaharlal was initially hesitant, but ultimately joined the queue and only the Communists opposed the Quit India resolution. </div> ഗാന്ധിജി (പേനകൊണ്ട് വരച്ച ഒരു ചിത്രം) <br> == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * [http://en.wikisource.org/wiki/An_Autobiography_or_The_Story_of_my_Experiments_with_Truth ഗാന്ധിജിയുടെ ആത്മകഥ - എന്റെ സത്യാന്വേഷണ പരീക്ഷണങ്ങൾ -വിക്കി സോഴ്സിൽ] * [http://streams.gandhiserve.org/others_on_gandhi_audio.html ഗാന്ധിജിയെപ്പറ്റി മറ്റു പ്രമുഖർ പറഞ്ഞതിന്റെ ഓഡിയോ ഫയലുകൾ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070210154608/http://streams.gandhiserve.org/others_on_gandhi_audio.html |date=2007-02-10 }} * [http://streams.gandhiserve.org/listen_to_gandhi.html ഗാന്ധിജിയുടെ വാക്കുകൾ ശ്രവിക്കുക] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060919071619/http://streams.gandhiserve.org/listen_to_gandhi.html |date=2006-09-19 }} * [http://www.hindu.com/th125/pdf/gandhi05.pdf ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമയത്തെ ഹിന്ദു ദിനപത്രം]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=സെപ്റ്റംബർ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://www.malayalamvaarika.com/2012/december/28/essay3.pdf മലയാളം വാരിക 2012 ഡിസംബർ 28] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306122345/http://malayalamvaarika.com/2012/december/28/essay3.pdf |date=2016-03-06 }} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Commons|Mohandas K. Gandhi}} {{Wikiquote|മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി}} {{Spoken Wikipedia-2|2012-08-02|Ml-MK Gandhi Part1.ogg|Ml-MK Gandhi Part2.ogg}} * http://www.gandhiserve.org * http://www.gandhiservefoundation.org {{മഹാത്മാഗാന്ധി}} {{Navboxes |title= Articles related to Mahatma Gandhi |list1= {{Hindu reform movements}} {{Indian independence movement}} {{Indian National Congress Presidents}} {{Social and political philosophy}} {{Simple living}} {{Vegetarianism}} {{Libertarian socialism navbox}} {{Time Persons of the Year|27–50}} {{Asian of the Century}} {{Social and political philosophy}} {{IndiaFreedomLeaders}} {{Hindu reform movements}} }} <!-- Featured Articles --> {{DEFAULTSORT:ഗാന്ധി, മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ്}} [[വർഗ്ഗം:1869-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1948-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഒക്ടോബർ 2-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 30-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ലോകനേതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യാചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയം]] [[വർഗ്ഗം:ഗുജറാത്തിൽ നിന്നുള്ള വ്യക്തികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കൊല ചെയ്യപ്പെട്ട ഇന്ത്യാക്കാർ]] [[വർഗ്ഗം:കൊല ചെയ്യപ്പെട്ട ലോകനേതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:രാഷ്ട്രസ്ഥാപകർ എന്നറിയപ്പെടുന്നവർ]] [[വർഗ്ഗം:മഹാത്മാ ഗാന്ധി| ]] [[വർഗ്ഗം:ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ തടവുകാരും തടങ്കലിൽ വയ്ക്കപ്പെട്ടവരും]] [[വർഗ്ഗം:മഹാത്മാ ഗാന്ധി കുടുംബം]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളുടെ സ്ഥാപകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഗീകമായി സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടവ]] [[വർഗ്ഗം:ലളിത ജീവിത വക്താക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:അഹിംസയുടെ വക്താക്കൾ]] ki6odet2p413ai8c5yvbamqvvfvkxm7 0 952 3765383 3760220 2022-08-16T07:53:46Z Meenakshi nandhini 99060 [[Special:Contributions/103.146.175.145|103.146.175.145]] ([[User talk:103.146.175.145|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:2409:4073:4E00:7434:0:0:CAC9:9609|2409:4073:4E00:7434:0:0:CAC9:9609]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Edasseri Govindan Nair}} {{Infobox person | name = ഇടശ്ശേരി ഗോവിന്ദൻ നായർ | image = <!-- just the filename, without the File: or Image: prefix or enclosing [[brackets]] -->ഇടശ്ശേരി ഗോവിന്ദൻ നായർ.jpg | alt = | caption = ഇടശ്ശേരി ഗോവിന്ദൻ നായർ | birth_name = | birth_date = <!-- {{Birth date and age|YYYY|MM|DD}} or {{Birth-date and age|Month DD, YYYY}} -->[[1906]] [[ഡിസംബർ 23]] | birth_place = | death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} or {{Death-date and age|Month DD, YYYY|Month DD, YYYY}} (death date then birth date) -->[[1974]] [[ഒക്ടോബർ 16]] | death_place = | nationality = ഭാരതീയൻ | other_names = | known_for = [[കവി|കവിയും]] നാടകകൃത്തും | occupation = }} മലയാളകവിതയിൽ [[കാല്പനികത്വം|കാല്പനികതയിൽ]] നിന്നുള്ള വഴിപിരിയലിനു തുടക്കം കുറിച്ച [[കവി|കവിയും]] നാടകകൃത്തുമാണ് '''ഇടശ്ശേരി ഗോവിന്ദൻ നായർ''' ([[ഡിസംബർ 23]], [[1906]] - [[ഒക്ടോബർ 16]], [[1974]]). പൂതപ്പാട്ട്‌, [[കാവിലെപ്പാട്ട്]], പുത്തൻകലവും അരിവാളും, ബുദ്ധനും നരിയും ഞാനും എന്നീ കവിതകളിലൂടെ വ്യത്യസ്തമായ ഭാവുകത്വം പ്രകടമാക്കി. ==ജീവിതരേഖ== ഇടശ്ശേരി ഗോവിന്ദൻ നായർ [[പൊന്നാനി|പൊന്നാനിക്കടുത്തുള്ള]] [[കുറ്റിപ്പുറം|കുറ്റിപ്പുറത്ത്‌]] 1906 ഡിസംബർ 23ന് പി .കൃഷ്ണക്കുറുപ്പിന്റെയും ഇടശ്ശേരിക്കളത്തിൽ കുഞ്ഞിക്കുട്ടിയമ്മയുടെയും മകനായി ജനിച്ചു. സാമാന്യ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം [[ആലപ്പുഴ]], [[പൊന്നാനി]], [[കോഴിക്കോട്]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്തു. 1938ൽ ഇടക്കണ്ടി ജാനകിയമ്മയെ വിവാഹം ചെയ്തു. [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി|കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമിയുടെയും]] സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെയും ഭരണ സമിതി അംഗമായിരുന്നു. [[1974]] [[ഒക്ടോബർ 16]]-നു സ്വവസതിയിൽ വച്ച്‌ മരിച്ചു. കഥാകൃത്ത് [[ഇ. ഹരികുമാർ]] മകനാണ്. [[File:Edesshery Smrithi Ponnani 1.jpg|thumb|left|ഇടശ്ശേരി ഗോവിന്ദൻ നായരുടെ പേരിലുള്ള പൊന്നാനിയിലെ സ്മൃതിശേഖരം ]] 19 പുസ്തകങ്ങളും 10 സമാഹാരങ്ങളിലായി 300-ലധികം കവിതകളും 6 നാടകപുസ്തകങ്ങളും ലേഖനങ്ങളുടെ ഒരു ശേഖരവും ഇടശ്ശേരിയുടെ കൃതികളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. മലയാള കവിതയിലെ കാല്പനികതയെ റിയലിസത്തിലേക്ക് മാറ്റിയ കവികളുടെ കൂട്ടത്തിലായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ''പൂതപ്പാട്ട്'', ''പണിമുടക്കം'', ''കല്യാണപ്പുടവ'', ''കറുത്ത ചെട്ടിച്ചികൾ'', ''കാവിലെ പാട്ട്'' തുടങ്ങിയ കവിതകളിലെ ആഖ്യാനശൈലി ശക്തമായ മാനവികതയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നവയാണ്. ===കവിതകൾ === *അളകാവലി(1940) *പുത്തൻ കലവും അരിവാളും (1951) *[[പൂതപ്പാട്ട്‌]] * കുറ്റിപ്പുറം പാലം *കറുത്ത ചെട്ടിച്ചികൾ *വായാടി *ഇടശ്ശേരിയുടെ തിരഞ്ഞെടുത്ത കവിതകൾ (1966) *[[ഒരു പിടി നെല്ലിക്ക (കവിത)|ഒരു പിടി നെല്ലിക്ക]] (1968) *അന്തിത്തിരി (1977) *അമ്പാടിയിലേക്കു വീണ്ടും *ഹനൂമൽ സേവ തുഞ്ചൻ പറമ്പിൽ *തൊടിയിൽ പടരാത്ത മുല്ല *ഇസ്ലാമിലെ വന്മല *നെല്ലുകുത്തുകാരി പാറുവിന്റെ കഥ *കൊച്ചനുജൻ *ലഘുഗാനങ്ങൾ (1954) *ത്രിവിക്രമന്നു മുമ്പിൽ *കുങ്കുമപ്രഭാതം *അന്തിത്തിരി === നാടകങ്ങൾ=== *നൂലുമാല (1947) *കൂട്ടുകൃഷി (1950) *കളിയും ചിരിയും (1954) *എണ്ണിച്ചുട്ട അപ്പം (1957) *ചാലിയത്തി (1960) *'ഇടശ്ശേരിയുടെ നാടകങ്ങൾ' (2001) ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== *കാവിലെപ്പാട്ട്‌ (1966) -[[കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി]] അവാർഡ് - 1969 *[[ഒരു പിടി നെല്ലിക്ക (കവിത)|ഒരു പിടി നെല്ലിക്ക]] (1968) - കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡ് - 1971 == ഇടശ്ശേരി പുരസ്കാരം == ഇടശ്ശേരി സ്മാരക സമിതി ഏർപ്പെടുത്തിയ അവാർഡ് 20,000 രൂപയും പ്രശസ്തിഫലകവുമടങ്ങിയതാണ് [[ഇടശ്ശേരി പുരസ്കാരം]] ==അവലംബം== {{reflist}} *[http://www.edasseri.org/galleries.htm ചിത്രങ്ങൾ] {{കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്‌കാരം - മലയാളം}} {{അപൂർണ്ണ ജീവചരിത്രം}} [[വർഗ്ഗം:1906-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1974-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഡിസംബർ 23-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഒക്ടോബർ 16-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കവിതക്കുള്ള കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലപ്പുറം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] hlphht71zf7lb90ey7esqloud2n9ij7 0 1060 3765275 3761713 2022-08-15T17:31:07Z Aampal 164577 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Thrissur}} {{otheruses|തൃശ്ശൂർ (വിവക്ഷകൾ)‎}} {{Infobox settlement | name = തൃശ്ശൂർ | native_name = തൃശ്ശിവ പേരൂർ | web portal = [http://www.thrissur.com www.thrissur.com] | native_name_lang = ml | other_name = ട്രിച്ചൂർ | settlement_type = നഗരം | image_skyline = ThrissurMontage new.jpg | image_alt = | image_caption = മുകളിൽ നിന്ന് ഘടികാരദിശയിൽ: [[തൃശ്ശൂർ പൂരം]], [[Our Lady of Lourdes Syro-Malabar Catholic Metropolitan Cathedral|ലൂർദ്ദ് പള്ളി]], [[പുലിക്കളി]], [[വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രം]] | nickname = | image_map = | map_alt = | map_caption = | pushpin_map = India Kerala | pushpin_label_position = left | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 10.52 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 76.21 | longm = | longs = | longEW = E | coordinates_display = inline,title | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|ഇന്ത്യ}} | subdivision_type1 = സംസ്ഥാനം | subdivision_name1 = [[കേരളം]] | subdivision_type2 = [[കേരളത്തിലെ ജില്ലകൾ|ജില്ല]] | subdivision_name2 = [[തൃശ്ശൂർ ജില്ല]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = [[മേയർ-കൗൺസിൽ സർക്കാർ]] | governing_body = [[തൃശ്ശൂർ മുൻസിപ്പൽ കോർപ്പറേഷൻ]] | leader_title1 = മേയർ | leader_name1 = എം.കെ. വർഗ്ഗീസ് | leader_title2 = ഡെപ്യൂട്ടി മേയർ | leader_name2 = രാജശ്രീ ഗോപൻ | leader_title3 = [[പോലീസ് കമ്മീഷണർ]] | leader_name3 = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = 101.43 | elevation_footnotes = | elevation_m = 2.83 | population_total = 315596 | population_as_of = 2011 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_metro = {{formatnum:1854783}} | population_metro_footnotes =<ref name="Census2011"/> | population_demonym = തൃശ്ശൂർക്കാരൻ | population_footnotes =<ref name="Census2011">{{cite web |url=http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.pdf|title= Thrissur City | publisher=Census2011 | accessdate=3 November 2011}}</ref> | demographics_type1 = ഭാഷകൾ | demographics1_title1 = ഔദ്യോഗികം | demographics1_info1 = [[മലയാളം]], ഇംഗ്ലീഷ് | timezone1 = [[ഇന്ത്യൻ പ്രാദേശിക സമയം|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[പോസ്റ്റൽ ഇൻഡക്സ് നമ്പർ|പിൻ]] | postal_code = 680XXX | area_code_type = ടെലിഫോൺ കോഡ് | area_code = തൃശ്ശൂർ: 91-(0)487, ഇരിങ്ങാലക്കുട: 91-(0)480, വടക്കാഞ്ചേരി: 91-(0)4884, കുന്നംകുളം: 91-(0)4885 | registration_plate = തൃശ്ശൂർ: KL-08, ഇരിങ്ങാലക്കുട: KL-45, ഗുരുവായൂർ: KL-46, കൊടുങ്ങല്ലൂർ: KL-47, വടക്കാഞ്ചേരി: KL-48, ചാലക്കുടി: KL-64, തൃപ്രയാർ: KL-75 | blank1_name_sec1 = തീരപ്രദേശം | blank1_info_sec1 = {{Convert|0|km|mi}} | blank2_name_sec1 = സാക്ഷരത | blank2_info_sec1 = 97.24% | blank1_name_sec2 = [[ഇന്ത്യയിലെ കാലാവസ്ഥ|കാലാവസ്ഥ]] | blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Am/Aw]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small> | blank2_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|Precipitation]] | blank2_info_sec2 = {{convert|3100|mm|in}} | blank3_name_sec2 = ശരാശരി വേനൽക്കാല താപനില | blank3_info_sec2 = {{convert|35|°C|°F}} | blank4_name_sec2 = ശരാശരി തണുപ്പുകാല താപനില | blank4_info_sec2 = {{convert|20|°C|°F}} | website = {{URL|http://www.corporationofthrissur.org/}} | footnotes = }} [[കേരളം|കേരളത്തിന്റെ]] സാംസ്കാരിക തലസ്ഥാനം എന്ന പേരിൽ പ്രസിദ്ധമായ ഒരു നഗരമാണ് '''തൃശ്ശൂർ'''. കേരളത്തിന്റെ മധ്യത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഈ നഗരം, [[തൃശ്ശൂർ ജില്ല|തൃശ്ശൂർ ജില്ലയുടെ]] ഭരണസിരാകേന്ദ്രം കൂടിയാണ്‌. കേരളത്തിന്റെ കലാ-സാംസ്കാരികേന്ദ്രങ്ങളായ [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി]], [[കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി]], [[കേരള ലളിതകലാ അക്കാദമി]] എന്നിവയുടെ ആസ്ഥാനങ്ങൾ തൃശ്ശൂർ നഗരഹൃദയത്തിലാണ്. ലോക പ്രശസ്തമായ [[തൃശ്ശൂർ പൂരം]] ആണ്ടു തോറും അരങ്ങേറുന്നത് നഗരമധ്യത്തിലെ [[വടക്കുംനാഥ ക്ഷേത്രം|ശ്രീ വടക്കുംനാഥ ക്ഷേത്രമൈതാനത്താണ്]]. ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ ആരാധനാമൂർത്തി ശിവനാണ്. നഗര ഹൃദയത്തിലെ മുന്ന് ശിവക്ഷേത്രങ്ങളായ ഭാരതത്തിലെ തന്നെ 108 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉൾപെട്ട അശോകേശ്വരം ശിവ ക്ഷേത്രം, വടക്കുംനാഥ ശിവക്ഷേത്രം, ഇരട്ടച്ചിറ ശിവ ക്ഷേത്രം എന്നീ മൂന്ന് ശിവക്ഷേത്രങ്ങളുടെ സമന്വയമായി '''തൃശ്ശിവപേരൂർ''' എന്ന പേർ ഉണ്ടായത്. പിന്നീടിത് ലോപിച്ച് തൃശ്ശൂർ എന്ന് ചുരുങ്ങുകയായിരുന്നു. തിരു (തമിഴിലെ ബഹുമാന പദം) ശിവന്റെ (വടക്കുംനാഥനെ ഉദ്ദേശിച്ച്) പേരൂർ/പെരിയഊര് -തിരുശിവപേരൂർ- എന്ന പദം കാലക്രമത്തിൽ തൃശ്ശിവപേരൂർ എന്നാകുകയും പിന്നീട് തൃശ്ശൂർ എന്നായി മാറുകയും ചെയ്തതായി പറയപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഉച്ചാരണ ശൈലി മൂലം അത് ട്രിച്ചൂര് എന്നാകുകയും പിന്നീട് സ്വാതന്ത്രലബ്ധിയ്ക്കുശേഷം 1947 ജൂലൈ 14 ന് തൃശ്ശൂർ ജില്ല നിലവിൽ വരികയും യും ചെയ്തു. [[കേരളം|കേരളത്തിന്റെ]] സാംസ്കാരിക തനിമ എടുത്തുകാണിക്കുന്ന പല കലാരൂപങ്ങളും തനതായ രീതിയിൽ പഠിപ്പിക്കുന്ന [[കേരള കലാമണ്ഡലം]] ഇവിടെനിന്നും 30 കിലോമീറ്റർ അകലെ [[ചെറുതുരുത്തി|ചെറുതുരുത്തിയിലാണ്]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. [[കൊച്ചി]] രാജാവായിരുന്ന [[ശക്തൻ തമ്പുരാൻ|രാമവർമ ശക്തൻ ത‌മ്പുരാനാണ്]] നഗരശില്പി. തൃശ്ശൂർ നഗരത്തിന്റെ സുപ്രധാന മാറ്റങ്ങൾക്ക് രാമവർമ്മ കുടുബത്തിലെ പാറുക്കുട്ടി നേത്യാരമ്മയും പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. പഴയ കാലത്ത് കൊച്ചി രാജവംശത്തിന്റെ ആസ്ഥാനം തൃശ്ശൂർ നഗരമായിരുന്നു. നഗരത്തിൽ കോർപ്പറേഷൻ സ്റ്റേഡിയത്തിന് സമീപം ഇപ്പോഴും കൊച്ചി മഹാരാജാവിന്റെ കൊട്ടാരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. കേരളീയമായ ശൈലിയിൽ നിർമ്മിച്ച ഒരുപാടു [[ഹിന്ദു]] ക്ഷേത്രങ്ങൾ ഈ നഗരത്തിലുണ്ട്‌. നഗരത്തിന്റെ മധ്യത്തിൽ [[തേക്കിൻ‌കാട് മൈതാനം|തേക്കിൻകാട്‌ മൈതാനിയിൽ]]‍ ഉള്ള [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം|വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രവും]] അവിടുത്തെ [[കൂത്തമ്പലം|കൂത്തമ്പലവും]] പ്രസിദ്ധമാണ്‌. അറബ് നാട്ടിൽ നിന്നും വന്ന മാലിക് ഇബ്നു ദിനാർ പണികഴിപ്പിച്ച ഇന്ത്യയിലെ തന്നെ ആദ്യത്തെ മുസ്ലിം പള്ളി ആയ ചേരമാൻ ജുമാ മസ്ജിദ്‌ സ്ഥിതി ചെയുന്നതും തൃശ്ശൂരിലെ കൊടുങ്ങലൂരിലാണ്. കൂടാതെ ഇന്ത്യയിലെ തന്ന പ്രത്യക ആചാരമായ കേരളത്തിലെ കോഴിക്കല്ല് മൂടലും തെറി അലങ്കാരമായി ആചാരമുള്ളേ ക്ഷേത്രമായ കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം കൊടുങ്ങല്ലൂരിലും.. [[റോം|റോമിലെ]] [[ബസലിക്ക|ബസലിക്കയുടെ]] അതേ മാതൃകയിൽ നിർമ്മിച്ച [[പുത്തൻപള്ളി|പുത്തൻ പള്ളിയും]] ഈ നഗരത്തിന്റെ നടുവിൽ തന്നെ ആണ്‌. [[ഹിന്ദു|ഹിന്ദുക്കളുടെ]] പുണ്യക്ഷേത്രമായ [[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രം]] ഇവിടെ നിന്ന് 24 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ്‌. എടുത്തു പറയാവുന്ന ആരാധനാലയങ്ങൾ ആയ തൃപ്രയാർ രാമ്ഷേത്രം, ഇരിങ്ങാലക്കുട കൂടൽമാണിക്യം ക്ഷേത്രം പാലയൂർ പള്ളി, ഇരുനിലംകോട് ക്ഷേത്രം, ഉത്രാളിക്കാവ് ക്ഷേത്രം ഇവയെല്ലാം തൃശൂർ ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] (ആൾ ഇൻഡ്യാ റേഡിയോ) തൃശ്ശൂർ സം‌പ്രേക്ഷണം നഗരത്തിനടുത്തു [[രാമവർമ്മപുരം|രാമവർമ്മപുരത്തുള്ള]] കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്നാണ് നടത്തുന്നത്. കേരളത്തിലെ സുപ്രധാന റേഡിയോ സേവനങ്ങളിലൊന്നാണ് [[ആകാശവാണി|ആകാശവാണിയുടെ]] തൃശ്ശൂർ കേന്ദ്രം. [[പാലക്കാട്]], [[മലപ്പുറം]], തൃശ്ശൂർ ജില്ലകളിലെ റേഡിയോ ശ്രോതാക്കൾ പ്രധാനമായും ആശ്രയിക്കുന്നത് ഈ പ്രക്ഷേപണമാണ്. തൃശ്ശൂർ നഗരത്തിൽ നിന്നും ഏറ്റവും അടുത്ത കടൽത്തീരം 20 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള [[വാടാനപ്പള്ളി]] കടൽത്തീരമാണ്. മലപ്പുറം, എറണാകുളം, പാലക്കാട് എന്നീ ജില്ലകളുടെ അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന ജില്ലയും തൃശൂർ ആണ്.ത്ഥി ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== {{Main|തൃശ്ശൂരിന്റെ ഭൂമിശാസ്ത്രം}} തൃശ്ശൂർ ജില്ലയുടെ ഭരണസിരാകേന്ദ്രമായ തൃശ്ശൂർ നഗരം സമുദ്രനിരപ്പിൽനിന്നും ഏകദേശം 2.83 മീ ഉയരത്തിൽ {{Coord|10.52|N|76.21|E|}}ലായാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. .<ref>{{cite web |url=http://www.adb.org/Documents/Reports/Consultant/32300-IND/32300-02-Thrissur-IND-TACR.pdf |title=Geography and Climate |publisher=ADB |accessdate=2010-05-16 |archive-date=2012-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120612064216/http://www2.adb.org/Documents/Reports/Consultant/32300-IND/32300-02-Thrissur-IND-TACR.pdf |url-status=dead }}</ref> തേക്കിൻകാട് മൈതാനം എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു ചെറിയ കുന്നിൻപ്രദേശത്തിനു ചുറ്റുമായാണ് തൃശ്ശൂർ നഗരം രൂപംകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. തൃശ്ശൂരിന്റെ ഭൂമിശാസ്ത്രത്തിലെ ഒരു പ്രധാന സവിശേഷതയാണ് കോൾ നിലങ്ങൾ. ഇവയെ കൂടാതെ നിരവധി ജലാശയങ്ങളും തോടുകളും കനാലുകളും [[തൃശ്ശൂർ]] നഗരത്തിലുണ്ട്. നഗരമദ്ധ്യത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ചില പ്രധാന ജലാശയങ്ങളാണ് വടക്കേച്ചിറ, പടിഞ്ഞാറെച്ചിറ, കൊക്കർണി തുടങ്ങിയവ. [[പുഴയ്ക്കൽപ്പുഴ]]യാണ് തൃശ്ശുർ നഗരപ്രാന്തത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്ന ഒരു പ്രധാന നദി. == ഗതാഗത സൗകര്യങ്ങൾ == '''റോഡ്‌ മാർഗ്ഗം:''' തൊട്ടടുത്ത്‌ കിടക്കുന്ന ജില്ലകളായ [[എറണാകുളം]] ([[കൊച്ചി]]), [[പാലക്കാട്‌]], [[മലപ്പുറം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് റോഡ്‌ മാർഗ്ഗം തൃശ്ശൂരിലേക്ക്‌ എത്തിച്ചേരാം. [[ദേശീയപാത 47|നാഷണൽ ഹൈ വേ 47]] തൃശ്ശൂർ പട്ടണത്തിൽ കൂടെയും ബൈ-പാസ് തൃശ്ശൂരിൽ നിന്നും 6 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള [[മണ്ണുത്തി]] എന്ന സ്ഥലം വഴിയും കടന്നു പോകുന്നു. ധാരാളം സ്വകാര്യ ബസ്സുകളും, [[കെ.എസ്‌.ആർ.ടി.സി]] ബസ്സുകളും ഈ വഴിക്കു ഓടുന്നുണ്ട്‌. '''റെയിൽ മാർഗ്ഗം:''' [[തൃശ്ശൂർ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ]] ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാന സ്റ്റേഷനുകളിൽ ഒന്നാണ്‌. തൃശ്ശുരിന്റെ വടക്കുഭാഗത്ത് [[പൂങ്കുന്നം]] എന്ന സ്റ്റേഷനും നിലവിലുണ്ട്. പാസഞ്ചർ വണ്ടികളും, ചുരുക്കം ചില എക്സ്പ്രസ്സുകളും ഇവിടെ നിർത്താറുണ്ട്‌. ഗുരുവായൂർക്കുള്ള തീവണ്ടി പാത വഴി പിരിയുന്നത്‌ പൂങ്കുന്നം സ്റ്റേഷനിൽ വെച്ചാണ്‌. തൃശ്ശൂരിന്റെ പ്രാന്തപ്രദേശത്ത്‌ ഒല്ലൂർ എന്ന സ്റ്റേഷനുമുണ്ട്‌. ഇവിടെ ചില പാസഞ്ചർ വണ്ടികൾ നിർത്താറുണ്ട്. '''വിമാന മാർഗ്ഗം:''' തൃശ്ശൂരിന്റെ ഏറ്റവും അടുത്തു കിടക്കുന്ന വിമാനത്താവളം നെടുമ്പാശ്ശേരിയിലുള്ള [[നെടുമ്പാശ്ശേരി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|കൊച്ചിൻ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാന താവളം]] ആണ്‌. തൃശ്ശൂരിൽ നിന്ന് 50 കിലോമീറ്റർ ദൂരം അവിടേക്കുണ്ട്. അവിടെ നിന്ന് റോഡ്‌ മാർഗ്ഗം തൃശ്ശൂരിൽ എത്തിച്ചേരാൻ സാധിക്കും. കേരളത്തിലെ പ്രശസ്ത വേദപാഠശാലയായ തൃശ്ശൂർ വടക്കേമഠം ബ്രഹ്മസ്വം നഗരഹൃദയത്തിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. പ്രസിദ്ധമായ തൃശ്ശൂർ പൂരത്തിന്റെ മഠത്തിൽ നിന്നുള്ള വരവ് ഇവിടെ നിന്നാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ജഗദ് ഗുരു ശങ്കരാചാര്യരുടെ നാലു ശിഷ്യന്മാർ ചേർന്ന് തൃശ്ശൂരിൽ സ്ഥാപിച്ച നാലു സന്യാസിമഠങ്ങളിൽ ഒന്ന് നൂറ്റാണ്ടുകൾക്ക് മുമ്പ് വേദപാഠശാലയായി മാറിയാണ് ഇന്നത്തെ വടക്കേമഠം ബ്രഹ്മസ്വമായത്. ഗുരുകുല സമ്പ്രദായത്തിൽ മൂന്നുവേദവും പാരമ്പര്യവിധി പ്രകാരം ഇവിടെ പഠിപ്പിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ ഋഗ്വേദികളായ നമ്പൂതിരി കുടുംബങ്ങളിൽ നിന്നും ജനാധിപത്യരീതിയിൽ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്ന ഭരണസമിതിയാണ് മഠത്തിന്റെ ഭരണം നിർവ്വഹിക്കുന്നത്. == പ്രധാന സ്ഥാപനങ്ങൾ == * കെ. കരുണാകരൻ സ്മാരക ടൗൺ ഹാൾ *കേരള കലാ മണ്ഡലം , ചെറുതുരുത്തി *കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി *കേരള ലളിതകലാ അക്കാദമി *കേരള പോലീസ് അക്കാദമി *കേരള കാർഷിക സർവ്വകലാശാല *കേരള ഇൻസ്റ്റിട്ടുറ്റ് ഫോർ ലോക്കൽ അഡ്മിനിസ്റ്റ്രഷൻ (KILA) *പൈനാപ്പിൾ റിസേർച്ച് സെൻ്റർ *വിയ്യൂർ സെൻ്ററൽ ജയിൽ *വൈദ്യരത്നം ആയുർവേദ ചികിത്സ കേന്ദ്ര == വിദ്യാലയങ്ങൾ == [[പ്രമാണം:Thrissur Holy Familly School.jpg|ലഘുചിത്രം|Holy Family School]] * സി.എം.എസ്. തൃശ്ശൂർ *സെൻ്റ് പോൾസ് സ്കൂൾ , കുരിയച്ചിറ *സെൻ്റ് റാഫേൽ സ് സ്കൂൾ , ഒലൂർ *സെൻ്റ് മേരീസ്‌ സ്കൂൾ , ഒല്ലൂർ *സെൻ്റ് അഗസ്റ്റിൻ സ്കൂൾ , കുട്ടനെല്ലൂർ * തരകൻസ് സ്കൂൾ, അരണാട്ടുകര (1932) * സെന്റ്.തോമസ് സ്കൂൾ, തൃശ്ശൂർ * സെന്റ്.തോമസ് തോപ് സ്കൂൾ, തൃശ്ശൂർ * നിറ്മല മാത സ്കൂൾ, തൃശ്ശൂർ * സെന്റ്.ക്ലെയ്ഴ്സ് ഗേൾസ്‌ സ്കൂൾ, തൃശ്ശൂർ * സെന്റ്.ക്ലെയ്ഴ്സ് ഗേൾസ്‌ ഹൈസ്കൂൾ, തൃശ്ശൂർ * ഗവ.മോഡൽ ബോയ്സ്‌ സ്കൂൾ, തൃശ്ശൂർ * ഗവ.മോഡൽ ഗേൾസ്‌ സ്കൂൾ, തൃശ്ശൂർ * ഗവ.ടെക്നിക്കൽ ഹൈസ്കൂൾ, തൃശ്ശൂർ * [[വിവേകോദയം ബോയ്സ് എച്ച്.എസ്.എസ്]], തൃശ്ശൂർ * [[വിവേകോദയം ഗേൾസ് ഹൈ സ്കൂൾ]], തൃശ്ശൂർ * ഹരിശ്രീ വിദ്യാനികേതൻ സ്കൂൾ, പൂങ്കുന്നം, തൃശ്ശൂർ * സേക്രഡ്‌ ഹാർട്ട്‌ കോൺ വെന്റ്‌ ഗേൾസ്‌ സ്കൂൾ * ഹോളി ഫാമിലി കോൺ വെന്റ്‌ ഗേൾസ്‌ സ്കൂൾ *ഹോളി ഏൻജൽസ് സ്കൂൾ , ഒല്ലൂർ *ദീപ്തി സ്കൂൾ , തലോർ *ഡോൺ ബോസ്കോ സ്കൂൾ, മണ്ണുത്തി *സെൻ്റ് വിൻസൻ്റ് പള്ളോട്ടി, Kalathode *സെൻ്റ് ജോസഫ്സ് ബോയ്സ് സ്കൂൾ , കുരിയച്ചിറ * സെന്റ്.അൻസ്, പടിഞ്ഞാറെ കോട്ട * എൻ.എസ്.എസ്.ഇ.എച്ച്.എം.എസ്, പടിഞ്ഞാറേ കോട്ട * ഗവ.സ്കൂൾ, പൂങ്കുന്നം * ചിന്മയാ വിദ്യാലയം, കോലഴി * ഭാരതീയ വിദ്യാഭവൻ, പൂച്ചട്ടി * ദേവമാതാ പബ്ലിക്ക് സ്കൂൾ * സെന്റ് ജോസഫ്സ് കോൺവെന്റ് ഗേൾ‌സ് സ്കൂൾ തൃശ്ശൂർ * [http://www.schoolwiki.in/index.php/G_H_S_S_Manalur ജി.എച്ച്.എസ്.എസ്, മണലൂർ, ‍ തൃശ്ശൂർ] *സാന്ദീപനി വിദ്യാനികേതൻ, കുറ്റുമുക്ക് *ഗവ.ഹൈസ്കൂൾ, അയ്യന്തോൾ *അമൃത വിദ്യാലയം, പഞ്ചിക്കൽ *[https://schoolwiki.in/G_H_S_S_ANCHERY ജി.എച്ച്.എസ്.എസ് അഞ്ചേരി] *എം ഐ സി കോംപ്ലക്സ് ശക്തൻ നഗർ == കലാലയങ്ങൾ == * [[സെന്റ് അലോഷ്യസ് കോളേജ് തൃശ്ശൂർ]] * ശ്രീ. സി.അച്ചുത മേനോൻ ഗവൺമെന്റ് കോളേജ്, കുട്ടനെല്ലൂർ, തൃശ്ശൂർ * [[കേരള കാർഷിക സർവ്വകലാശാല]], മണ്ണുത്തി * [[ഗവണ്മെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജ്, തൃശ്ശൂർ|ഗവണ്മെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജ്, മുളങ്കുന്നത്തുകാവ്]] * ഗവണ്മെന്റ് നിയമ കലാലയം, അയ്യന്തോൾ * [[ശ്രീ കേരള വർമ്മ കോളേജ്|ശ്രീ കേരള വർമ്മ കോളേജ്, കാനാട്ടുക്കാര]] * [[സെന്റ് തോമസ് കോളേജ്, തൃശൂർ|സെന്റ് തോമസ് കോളേജ്, പാലക്കാട് റോഡ്]] * [[സെന്റ്‌ മേരിസ്‌ കോളേജ്‌|സെന്റ്‌ മേരിസ്‌ കോളേജ്‌, ചെമ്പൂക്കാവ്]] * [[ജൂബിലി മിഷൻ മെഡിക്കൽ കോളേജ്|ജൂബിലി മിഷൻ മെഡിക്കൽ കോളേജ്, കിഴക്കേകോട്ട]] *അമല മെഡിക്കൽ കോളേജ് * [[വിമല കോളേജ്|വിമല കോളേജ്, ചേറൂർ]] * [[തൃശ്ശൂർ എഞ്ചിനീയറിംഗ് കോളേജ്|ഗവ.എഞ്ചീനിയറിങ്ങ്‌ കോളേജ്‌, രാമവർമ്മ പുരം]] * [[ഫൈൻ ആർട്സ് കോളേജ്|ഫൈൻ ആർട്സ് കോളേജ്, ചെമ്പൂക്കാവ്]] * [[കോ-ഓപ്പറേറ്റീവ് കോളേജ്|കോ-ഓപ്പറേറ്റീവ് കോളേജ്, വടക്കേ ബസ് സ്റ്റാന്റ്]] * [[ആയുർവേദ കോളജ്, തൈക്കാട്ടുശ്ശേരി, ഒല്ലൂർ]] * [[ബ്രഹ്മസ്വം മഠം|വടക്കേമഠം ബ്രഹ്മസ്വം വേദപാഠശാല, എം.ജി.റോഡ്]] * [[വിദ്യ അക്കാഡമി ഓഫ് സയൻസ് ആൻ‌ഡ് ടെക്നോളജി|വിദ്യ അക്കാഡമി ഓഫ് സയൻസ് ആൻ‌ഡ് ടെക്നോളജി, തലക്കോട്ടുകര]] * [[കേരള കലാമണ്ഡലം, ചെറുതുരുത്തി]] * വ്യാസ എൻ.എസ്സ്.എസ്സ്  കോളേജ്, വടക്കാഞ്ചേരി  * [[:en:Jyothi Engineering College, Cheruthuruthy, Thrissur|ജ്യോതി എഞ്ചിനീയറിംഗ്  കോളേജ് , ചെറുതുരുത്തി]] *സഹൃദയ എഞ്ചിനീയറിംഗ് കോളേജ് , കൊടകര *സേക്രഡ് ഹാർട്ട് കോളേജ്, ചാലക്കുടി *ലിറ്റിൽ ഫ്ളവർ കോളേജ് , മമ്മിയൂർ *പ്രജ്യോതി ഭവൻ കോളേജ് , പുതുക്കാട് *സെൻ്റ് ജോസഫ്സ് കോളേജ് , ഇരിഞ്ഞാലക്കുട *ക്രൈസ്റ്റ് കോളേജ് ഇരിഞ്ഞാലക്കുട *ക്രൈസ്റ്റ് എഞ്ചിനീയറിംഗ് കോളേജ് , ഇരിഞ്ഞാലക്കുട *<br /> == ക്രമസമാധാനം/രക്ഷാ പ്രവർത്തനം == '''100''' ആണ്‌ പൊലീസിനെ അടിയന്തരമായി വിളിക്കാനുള്ള ടെലി ഫോൺ നമ്പർ. തൃശ്ശൂർ സിറ്റി പോലീസ് കമ്മീഷണറുടെ കീഴിൽ തൃശ്ശൂർ ടൗൺ ഈസ്റ്റ്‌ (ശക്തൻ തമ്പുരാൻ ബസ്‌ സ്റ്റാന്റിനു സമീപം), തൃശ്ശൂർ ടൗൺ വെസ്റ്റ്‌ (അയ്യന്തോൾ) തുടങ്ങി രണ്ടു സ്റ്റേഷൻ പരിധികളിലായി തൃശ്ശൂർ നഗരത്തിന്റെ ക്രമസമാധാന പാലനം വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു. ഇതു കൂടാതെ ഈസ്റ്റ്‌ സ്റ്റേഷൻ ഇൻസ്പെക്ടർക്കു കീഴിലായി ഒരു സബ്‌-ഇൻസ്പെക്ടറുടെ ചുമതലയിൽ ഗതാഗത വിഭാഗവും (ട്രാഫിക്ക്‌) പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്നു. ഇതു കൂടാതെ കണ്ട്രോൾ റൂമിന്റെ ഭാഗമായി പട്രോളിങ്ങ്‌ ജീപ്പുകളും (ഫ്ലയിംഗ്‌ സ്കാഡ്‌), മോട്ടോർ സൈക്കിളുകളും (റേഞ്ചർ വിഭാഗം) നഗരത്തിന്റെ പല ഭാഗത്തായി റോന്ത്‌ ചുറ്റുന്നു. '''101''' ആണ്‌ അഗ്നിശമന സേന വിഭാഗത്തിന്റെ സഹായം തേടാനുള്ള ടെലിഫോൺ നമ്പർ. ഒരു അസിസ്റ്റന്റ്‌ ഡിവിഷണൽ ഫയർ ഓഫീസറുടെ കീഴിൽ, ഒന്നിലധികം സ്റ്റേഷൻ ഓഫീസർമാരെ ഉൾപ്പെടുത്തി, സുസജ്ജമായ ഒരു അഗ്നിശമന സേനാ വിഭാഗം തൃശ്ശൂർ ശക്തൻ തമ്പുരാൻ ബസ്‌ സ്റ്റാൻഡിൽ സമീപം ആയി നിലകൊള്ളുന്നു. അഗ്നിശമനം കൂടാതെ അപായത്തിൽപ്പെട്ട ആളുകളെ രക്ഷിക്കലും ഈ സേനയുടെ കടമയാണ്‌. == ചിത്രങ്ങൾ == {{commons category|Thrissur}} <gallery caption="തൃശ്ശൂർ നഗരത്തിലെ വിവിധ ചിത്രങ്ങൾ"> പ്രമാണം:K. Karunakaran Smaraka Town Hall 01.JPG|കെ.കരുണാകരൻ സ്മാരക ടൗൺ ഹാൾ പ്രമാണം:പാറമേക്കാവ്ക്ഷേത്രം.jpg|[[പാറമേക്കാവ് ക്ഷേത്രം]] പ്രമാണം:ThiruvambadiTemple,TCR.JPG|[[തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രം]] പ്രമാണം:Mar Aprem Church, Chelakkottukara, Thrissur - മാർ അപ്രേം പള്ളി-2.JPG|[[തൃശ്ശൂർ മാർ അപ്രേം പള്ളി]] പ്രമാണം:Sri Midhunappilly Siva Temple, Thrissur - ശ്രി മിഥുനപ്പിള്ളി ശിവക്ഷേത്രം, തൃശ്ശൂർ.JPG|ശ്രി മിഥുനപ്പിള്ളി ശിവക്ഷേത്രം പ്രമാണം:VadakkumnathanTemple.JPG|[[വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രം]]. പ്രമാണം:ShakthanThampuranPalace.JPG|[[ശക്തൻ തമ്പുരാൻ]] കൊട്ടാരം. പ്രമാണം:Ship church kerala trichur.jpg|അരിമ്പൂർ കപ്പൽ പള്ളി പ്രമാണം:Metropolitan'sPalace,church of east,TCR.JPG|മെട്രൊപോലിറ്റൻസ് പാലസ്. പ്രമാണം:KoorkancherySreeMaheswaraKshethram,TCR.JPG|[[കൂർക്കഞ്ചേരി ശ്രീ മഹേശ്വര ക്ഷേത്രം]] പ്രമാണം:RamavarmaThampuranStatueTCR.JPG|[[രാമവർമ്മ]] തമ്പുരാന്റെ പ്രതിമ പ്രമാണം:ShakthanThampuranBusStandTCR.JPG|ശക്തൻ തമ്പുരാൻ ബസ്‌സ്റ്റാൻറ് പ്രമാണം:DistrictHospitalTCR.JPG|ജില്ലാ ആശുപത്രി പ്രമാണം:VeterinaryHospitalTCR.JPG|കൊക്കാല മൃഗാശുപത്രി പ്രമാണം:CentralJail,Viyyur.JPG|സെന്ട്രൽ ജയിൽ, വിയ്യൂർ പ്രമാണം:MathrubhumiOfficeTCR.JPG|[[മാതൃഭൂമി]] ഓഫിസ് പ്രമാണം:DayaHospital,Thrissur.JPG|ദയ ആശുപത്രി പ്രമാണം:DevamathaPublicSchool,Thrissur.JPG|ദേവമാതാ പബ്ലിക്ക് സ്കൂൾ പ്രമാണം:MetropolitanHospitalTCR.JPG|മെട്രോപോളിറ്റൻ ഹോസ്പ്പിറ്റൽ പ്രമാണം:CentralTelephoneExchangeTCR.JPG|ടെലിഫോൺ എക്സ്ചേഞ്ച് പ്രമാണം:SankarankulangaraTemple,Thrissur.JPG|ശങ്കരൻ കുളങ്ങര ക്ഷേത്രം പ്രമാണം:VilangankunnuPark,Thrissur.JPG|വിലങ്ങൻ കുന്ന് പ്രമാണം:AmalaMedicalCollege,Thrissur.JPG|അമല മെഡിക്കൽ കോളേജ് പ്രമാണം:ജൂബിലി‍മെഡിക്കൽകോളേജ്തൃശ്ശൂർ.jpg|ജൂബിലി മിഷൻ മെഡിക്കൽ കോളേജ് പ്രമാണം:ShakthanThampuranMarketJunction.JPG|ശക്തൻ തമ്പുരാൻ മാർക്കറ്റ് ജങ്ഷൻ പ്രമാണം:Koal fileds of Thrissur.jpg|തൃശ്ശൂരിലെ കോൾ നിലങ്ങൾ </gallery> ==അവലംബം== {{reflist}} {{Kerala}} {{Topics_related_to_Thrissur}} {{തൃശ്ശൂർ ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:തൃശ്ശൂർ| ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ജില്ലാ ആസ്ഥാനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ മുൻകാല തലസ്ഥാനനഗരങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ വിനോദസഞ്ചാരം]] 4k3cmoffiqvfs78xpxseu1ytz1rblxw 0 2022 3765320 3750940 2022-08-16T04:58:11Z 2401:4900:6147:89E6:3149:AFA:38BF:CC71 അശോകസ്തംഭം ഒരിടത് തെറ്റായിരുന്നു wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Gautama_Buddha}} {{നാനാർത്ഥം|ബുദ്ധൻ}} {{IMG|Buddha in Sarnath Museum (Dhammajak Mutra).jpg|ശ്രീബുദ്ധന്റെ കല്ലിൽ കൊത്തിയ രൂപം}} {{Buddhism}} '''[[ബുദ്ധൻ]](ശ്രീബുദ്ധൻ)''' എന്നു പിന്നീടു നാമധേയം സിദ്ധിച്ച '''ഗൗതമസിദ്ധാർത്ഥൻ''' [[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധമതസ്ഥാപകനായ]] ആത്മീയ നേതാവാണ്‌. ശ്രീബുദ്ധനാണ്‌ ഈ കാലഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും മഹാനായ ബുദ്ധനെന്ന് എല്ലാ ബുദ്ധമതാനുയായികളും വിശ്വസിക്കുന്നു. സിദ്ധാർത്ഥൻ എന്നാണ്‌ അദ്ദേഹത്തിന്റെ യഥാർത്ഥനാമഥേയം. ഗൗതമനെന്നും ശാക്യമുനി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. <br /> ലോക ചരിത്രത്തെ ഏറ്റവും സ്വാധീനിച്ച നൂറു വ്യക്തികളുടെ ഹ്രസ്വ ചരിത്രമാണ് [[ദ ഹൻഡ്രഡ് (ഗ്രന്ഥം)|ദ ഹൻഡ്രഡ്]] എന്ന പേരിൽ മൈക്കിൾ ഹാർട്ട് 1978ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകം . ഈ പട്ടികയിൽ നാലാം സഥാനം ഗൗതമ ബുദ്ധനാണ്. == പേരിനു പിന്നിൽ == [[വജ്ജി|വജ്ജി സംഘത്തിലെ]] ശാക്യഗണത്തിലാണ്‌ (പാലിയിൽ ശക) ബുദ്ധൻ ജനിച്ചത്<ref name=ncert6-7>{{cite book |last= |first= |authorlink= |coauthors= |title=Social Science - Class VI - Our Pasts-I |year=2007 |publisher=NCERT |location=New Delhi|isbn=8174504931|chapter=CHAPTER 7 - NEW QUESTIONS AND IDEAS|pages=65|url=http://www.ncert.nic.in/textbooks/testing/Index.htm}}</ref>‌. ശാക്യവംശത്തിൽ പിറന്നതിനാൽ അദ്ദേഹം ശാക്യമുനി എന്നറിയപ്പെട്ടു. ഗോതമ എന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബപ്പേര്‌. അതിനാൽ അദ്ദേഹം ഗൗതമൻ എന്നും അറിയപ്പെട്ടു. == ചിന്തകൾ == മനുഷ്യജീവിതം ദുഃഖവും ബുദ്ധിമുട്ടുകളും കൊണ്ടു നിറഞ്ഞതാണെന്നും, മനുഷ്യന്റെ ആശകളും ഒടൂങ്ങാത്ത ആഗ്രഹങ്ങളുമാണ്‌ ഈ ദുഃഖങ്ങൾക്കു കാരണം എന്നും ബുദ്ധൻ പഠിപ്പിച്ചു. ഈ ആഗ്രഹങ്ങളെ ബുദ്ധൻ ''തൻഹ'' എന്നു വിളിച്ചു. എല്ലാ കാര്യങ്ങളിലും മിതത്വം പുലർത്തി ഈ ആഗ്രഹങ്ങളിൽ നിന്നും മോചനം നേടണമെന്നും അദ്ദേഹം ഉപദേശിച്ചു<ref name=ncert6-7/>. മൃഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള സഹജീവികളോട് ദയ കാണിക്കണമെന്നും അവരുടെ ജീവനെ ബഹുമാനിക്കണമെന്നും അദ്ദേഹം പഠിപ്പിച്ചു. ജീവിതത്തിൽ മനുഷ്യൻ ചെയ്യുന്ന കർമ്മങ്ങളുടെ ഫലം, അവ നല്ലതോ ചീത്തയോ ആയാലും, അവ ഈ ജീവിതത്തിലും വരും ജന്മങ്ങളിലും അവനെ ബാധിക്കുമെന്നും അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. തന്റെ ചിന്തകൾ സമൂഹത്തിന്റെ എല്ലാ വിഭാഗങ്ങളിലേക്കും എത്തിക്കുന്നതിന്‌ സാധാരണ ജനങ്ങളുടെ സംസാരഭാഷയായിരുന്ന [[പ്രാകൃത്|പ്രാകൃതഭാഷയിലായിരുന്നു]] ഗൗതമബുദ്ധൻ തന്റെ പ്രഭാഷണങ്ങൾ നടത്തിയിരുന്നത്. തന്റെ ഭാഷണങ്ങൾ അതേപടി ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനു പകരം അതിനെപ്പറ്റി ചിന്തിച്ച് വിലയിരുത്താനും അദ്ദേഹം ജനങ്ങളെ ഉദ്ബോധിപ്പിച്ചു<ref name=ncert6-7/>. ധർമ്മപദത്തിൽ ഇരുപത്തിനാലദ്ധ്യായങ്ങളിൽ ബുദ്ധമതത്തിന്റെ സാരം അടങ്ങിയിരിയ്ക്കുന്നു. ബുദ്ധമതം എന്നു വെച്ചാൽ ബുദ്ധൻ പ്രസംഗിച്ച പ്രകാരത്തിലുള്ള തത്ത്വങ്ങളും ആദികാലങ്ങളിൽ ധർമ്മം എന്ന വിശേഷനാമത്തോടുകൂടിയുള്ള മതവുമാകുന്നു. "പാപത്തെ ദൂരെ ത്യജിക്കുകയും, പുണ്യത്തെ എല്ലായ്പോഴും ചെയ്യുകയും, പ്രാണികളിൽ സ്നേഹം, സത്യം, ക്ഷമ, ശുദ്ധി, ഇവയോടും കൂടി ഇരിയ്ക്കുകയുമാകുന്നു" ധർമ്മം എന്നതിന്റെ സാരാർത്ഥം എന്ന് അശോകൻ പറയുന്നു. ===ചതുര സത്യങ്ങൾ=== [[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധമത]] തത്ത്വചിന്തയുടെ ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട തത്ത്വമാണ് '''ചതുര സത്യങ്ങൾ''' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ദുഃഖം, ദുഖ കാരണം, ദുഖനിവാരണം, ദുഖ നിവാരണമാർഗ്ഗം എന്നിവ ചതുര സത്യങ്ങളായി അറിയപെടുന്നു. <ref> {{cite web |author=ബി.ബി.സി |title=The Four Noble Truths |url=http://www.bbc.co.uk/religion/religions/buddhism/beliefs/fournobletruths_1.shtml }}</ref> == ജീവിതരേഖ == ക്രിസ്താബ്ദത്തിന്ന് 563 കൊല്ലം മുന്പ്, കപിലവസ്തുവിനു സമീപം [[ലുംബിനി]] ഉപവനത്തിൽ ജനിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും ശ്രീബുദ്ധന്റെ ജനനത്തെപ്പറ്റി ആധികാരികമായ രേഖകൾ ഇല്ല. മിക്ക ചരിത്രകാരന്മാരും പല അവലംബം ഉപയോഗിച്ച് വ്യത്യസ്തമായ കാലഘട്ടങ്ങളാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ക്രി.മു. 400 ന് മുന്നായിരിക്കണം അദ്ദേഹം ജനിച്ചത് എന്ന് ഒരു വിഭാഗം വിചാരിക്കുന്നു <ref>{{Cite web |url=http://www.indology.info/papers/cousins/node6.shtml |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2007-07-21 |archive-date=2007-06-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070606215339/http://indology.info/papers/cousins/node6.shtml |url-status=dead }}</ref> === ആദ്യകാലം === <!--ക്ഷത്രിയവർഗ്ഗക്കാരായ ശാക്യസംഘക്കാരുടെ പ്രധാനികൾ കപിലവസ്തുവിൽ താമസിച്ചിരുന്നു.-->ബുദ്ധന്റെ ആദ്യത്തെ പേർ സിദ്ധാർത്ഥൻ എന്നായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അച്ഛൻ ശുദ്ധോദനനും, അമ്മ സുപ്രബുദ്ധന്റെ പുത്രി മായാദേവിയുമായിരുന്നു. സിദ്ധാർത്ഥന്റെ അമ്മ, അദ്ദേഹം ജനിച്ചു് 6 ദിവസം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ മരിയ്ക്കുകയും, അതിനു ശേഷം മാതൃസഹോദരിയായ പ്രജാപതി ഗൌതമി അദ്ദേഹത്തെ വളർത്തുകയും ചെയ്തു. പതിനാറാമത്തെ വയസ്സിൽ അദ്ദേഹം തന്റെ ദായാദിജയായ യശോദരയെ വിവാഹം ചെയ്തു. === തപസ്സ് === ഇരുപത്തഞ്ചു കൊല്ലത്തോളം സിദ്ധാർത്ഥൻ വളരെ സുഖത്തോടുകൂടി വാണു. അക്കാലം അദ്ദേഹം ജീവിതദശയുടെ സുഖഭാഗം മാത്രമേ കണ്ടിരുന്നുള്ളൂ. പിന്നെ മനുഷ്യരുടെ ദുഃഖങ്ങളും കഷ്ടാനുഭവങ്ങളും കണ്ടു് അദ്ദേഹം ക്ലേശിയ്ക്കുകയും, അതു കാരണമായി ജീവകാര്യങ്ങളെപ്പറ്റി ആലോചിയ്ക്കുവാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. പീഡകളുടേയും വ്യസനങ്ങളുടെയും ഉൽപത്തിയേയും, അവകളെ നശിപ്പിയ്ക്കുവാനുള്ള മാർഗ്ഗങ്ങളെയും കണ്ടറിയുവാനുള്ള ബലമായ ആഗ്രഹം ഹേതുവായി ഇരുപത്തൊൻപതാമത്തെ വയസ്സിൽ, സകല കുടുംബബന്ധങ്ങളേയും ഉപേക്ഷിച്ചു് വനത്തിലേയ്ക്കു പോയി, രണ്ടു ബ്രാഹ്മണഗുരുനാഥന്മാരുടെ ജ്ഞാനോപദേശത്തിൻ കീഴിൽ ഇരുന്നു. ഇവരിൽ ഒരാൾ സാംഖ്യമതക്കാരനും, മറ്റെയാൾ വൈശേഷികമതക്കാരനും ആയിരുന്നു. ഇവരുടെ ഉപദേശങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന്നു തൃപ്തിയായില്ല. അതുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം പിന്നെ ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ തന്ത്രികളുടെ അടുക്കൽ ചെന്നു. അവിടങ്ങളിൽ ദേവന്മാരുടെ പീഠങ്ങളിന്മേൽ ചെയ്തിരുന്ന ക്രൂരമനുഷ്യബലികൾ ഗൌതമന്റെ ആർദ്രസ്വഭാവമുള്ള മനസ്സിൽ എത്രയും വെറുപ്പിനെ ജനിപ്പിച്ചു. അതുകൊണ്ടു് അവിടെനിന്നും ദൂരത്തേയ്ക്ക് അദ്ദേഹം സഞ്ചരിച്ച്, [[ഗയ|ഗയയ്ക്കു]] സമീപമുള്ള ഉറുവിലേയ്ക്കു നേരെ പോയി. ഇവിടെ വച്ച് അദ്ദേഹം അഞ്ചു കൊല്ലം കഠിനമായ തപസ്സു ചെയ്തു.{{സൂചിക|൧}} === ബോധോദയവും പ്രചരണവും === ഒരു രാത്രി ഉറച്ച ധ്യാനത്തിൽ ഇരിയ്ക്കുന്ന അവസരത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്നു തത്ത്വബോധം ഉണ്ടായി. പീഡകൾക്കുള്ള കാരണം സ്വാർത്ഥബുദ്ധിയോടു കൂടിയുള്ള ജീവിതാശയാണെന്ന് അദ്ദേഹം കാണുകയും, ഈ ജ്ഞാനകാരണമായി അദ്ദേഹം "ബുദ്ധൻ" എന്ന് അറിയപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഗൗതമ സിദ്ധാർത്ഥൻ ബോധോദയം ലഭിച്ച് ശ്രീബുദ്ധനായിത്തീർന്ന  ദിവസം ബോധോദയ ദിന (Bodhi Day)മായി ആഘോഷിക്കുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Bodhi_Day|title=Bodhi Day|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> മനുഷ്യവർഗ്ഗത്തിനു തന്നാൽ ചെയ്യുവാൻ കഴിയുന്നതായ എത്രയും വലുതായ ഉപകാരം, ദുഃഖസംസാരസാഗരത്തിൽ കിടന്നു പിടയ്ക്കുന്ന ജീവികളെ കരയേറ്റുകയാണെന്ന് അദ്ദേഹം തീരുമാനിച്ചു. ഈ തീർച്ചയോടുകൂടി അദ്ദേഹം [[വാരാണസി|കാശിയിലേയ്ക്കു]] പുറപ്പെട്ടു. കാശിക്കടുത്തുള്ള [[സാരാനാഥ്|സാരാനാഥിൽ]] വച്ചാണ്‌ ഗൗതമബുദ്ധൻ തന്റെ ആദ്യപ്രഭാഷണം നടത്തിയത്. <ref name=ncert6-7/> [[പ്രമാണം:Sarnath1.jpg|right|thumb|300px|ഗൗതമബുദ്ധൻ ആദ്യമായി പ്രഭാഷണം നടത്തിയ [[സാരാനാഥ്|സാരാനാഥിൽ]] സ്ഥാപിച്ഛിരിക്കുന്ന സ്തൂപം. [[അശോകചക്രവർത്തി|അശോകചക്രവർത്തിയാണ്‌]] ഈ സ്തൂപം ഇവിടെ സ്ഥാപിച്ചത്. ഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗികമുദ്രയായ [[അശോകസ്തംഭം]] ഈ സ്തൂപത്തിനു മുകളിലാണ്‌‍ സ്ഥാപിച്ചിരുന്നത്.]] അവിടെവച്ചു തന്റെ അഞ്ചു പൂർവ്വസ്നേഹിതന്മാരെ കണ്ടു. ഒന്നാമതായി അവരോടു ധർമ്മത്തെപ്പറ്റി പ്രസംഗിച്ചു. ബുദ്ധമതത്തിൽ ചേർന്നവരുടെ എണ്ണം വേഗത്തിൽ വർദ്ധിയ്ക്കുകയും, അവരിൽ അറുപതു പേരെ തന്റെ മതത്തെ പ്രസംഗിയ്ക്കുവാനായി പല ദിക്കിലേയ്ക്കും അയയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ ജീവകാലത്തു തന്നെ ബുദ്ധൻ, ധനവാന്മാർ, ദരിദ്രന്മാർ, വിദ്വാന്മാർ, മൂഢന്മാർ, ജൈനർ, ആജീവകർ, ബ്രാഹ്മണർ, ചണ്ഡാളർ, ഗൃഹസ്ഥന്മാർ, സന്യാസിമാർ, പ്രഭുക്കന്മാർ, കൃഷിക്കാർ മുതലായ പലേതരക്കാരായ അനവധി പുരുഷന്മാരെയും സ്ത്രീകളെയും തന്റെ മതത്തിൽ ചേർത്തു. ഈ കൂട്ടത്തിൽ തന്റെ അച്ഛനും, മകനും, ഭാര്യയും, മാതൃസഹോദരിയും ചേർന്നു. തന്റെ ദായാദനായ ആനന്ദനും, മൗദ്ഗലായനനും, ശാരീപുത്രനും തന്റെ ശിഷ്യന്മാരിൽ യോഗ്യന്മാരുടെ കൂട്ടത്തിലായിരുന്നു.{{സൂചിക|൨}} === നിർവാണം === തന്റെ മതം പ്രസംഗിച്ചും, ജനങ്ങളെ അതിൽ ചേർത്തുകൊണ്ടും എൺപതു വയസ്സുവരെ ഈ മഹാനായ ഗുരു ജീവിച്ചിരുന്നു. തന്റെ ഒടുവിലത്തെ പ്രസംഗയാത്രയിൽ അദ്ദേഹം പാവ എന്ന നഗരത്തിൽ ചെല്ലുകയും, അവിടെ ചണ്ഡൻ എന്നു പേരായ ഒരു ലോഹപ്പണിക്കാരന്റെ ഗൃഹത്തിൽ നിന്ന് ഭക്ഷണം കഴിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. ആ ഭക്ഷണം അദ്ദേഹത്തിനു സുഖക്കേടുണ്ടാക്കി. എങ്കിലും അദ്ദേഹം കിഴക്കെ നേപ്പാളിലെ കുശീനഗരം എന്ന സ്ഥലത്തേയ്ക്കു തന്റെ യാത്ര തുടർന്നു. അവിടെവച്ചു് അസുഖം മൂർഛിച്ച് ബി.സി.ഇ.483-ലോ അതിനു ഏതാണ്ട് അടുത്തോ മരണമടഞ്ഞു.{{സൂചിക|൩}} "നാശം എല്ലാ പദാർത്ഥങ്ങൾക്കും സഹജമായിട്ടുള്ളതാണ്. അറിവിനെ തേടി, ശ്രദ്ധയോടുകൂടി മോക്ഷത്തിനായി പ്രയത്നംചെയ്യുക" എന്നായിരുന്നു ശിഷ്യന്മാരോടുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഒടുവിലത്തെ വാക്കുകൾ. കുശീനഗരത്തിലെ മല്ലർ ഗൌതമന്റെ മൃതശരീരം ദഹിപ്പിയ്ക്കുകയും, ശേഷിച്ച അസ്ഥികളും മറ്റും ഭാരതവർഷത്തിലെ പല ഭാഗങ്ങളിലേയ്ക്കും അയയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. ==സാരാനാഥ്== ഇന്ത്യയിലെ പ്രശസ്തമായ നാല് ബുദ്ധമതകേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് സാരാനാഥ്. ഉത്തർപ്രദേശ് സംസ്ഥാനത്ത് വാരാണസിക്ക് സമീപത്തായാണ് സാരാനാഥ്. ഗൗതമബുദ്ധൻ തന്റെ ധർമപ്രചരണം ആരംഭിച്ച സ്ഥലമാണിത്. മഹാനായ [[അശോകചക്രവർത്തി]] സ്തൂപങ്ങളും അശോകസ്തംഭവും സ്ഥാപിച്ച സ്ഥലമാണ് സാരാനാഥ്. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ ചിഹ്നത്തിൽ നമുക്ക് നാലുസിംഹത്തലയോട് കൂടിയ ഈ അശോകസ്തംഭവും കാണാം. 24 ആരക്കാലുകളോട് കൂടിയ ചക്രം ദേശീയപതാകയിലും ആലേഖനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു<ref>http://malayalam.nativeplanet.com/sarnath/</ref>. == അഷ്ടമാർഗ്ഗങ്ങൾ == ബുദ്ധമതത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം അഷ്ടമാർഗ്ഗങ്ങളിൽ അധിഷ്ഠിതമാണ്. ലോകം ദുഃഖമയമാണ്. തൃഷ്ണ, ദുർമോഹം, കാമം, സ്വാർത്ഥം എന്നിവയാണ് ദുഃഖകാരണങ്ങൾ. ഇവയിൽ നിന്നും മുക്തി നേടുന്നതിനുള്ളതാണ് അഷ്ടമാർഗ്ഗങ്ങൾ. സമ്യൿദൃഷ്ടി, സമ്യൿസങ്കൽപം, സമ്യൿവാക്ക്, സമ്യൿകാമം, സമ്യൿആജീവം, സമ്യൿവ്യായാമം, സമ്യൿസ്മൃതി, സമ്യൿസമാധി എന്നിവയാണിവ.<ref name="kosambi-1">പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ(ഡി.സി.ബുക്സ്, ഐ.സി.എച്ച്.ആർ., പുറം 142. 2003 ആഗസ്റ്റ്, ISBN 81-264-0666-6) ഡി.ഡി. കൊസാംബി</ref> * സമ്യൿദൃഷ്ടി:- ദുഃഖകാരണങ്ങളായ തൃഷ്ണ, കാമം, സ്വാർത്ഥം എന്നിവയിൽ നിന്നും രക്ഷനേടുന്നതിനുള്ള ഉപാധിയായി അഷ്ടമാർഗ്ഗങ്ങളെ തിരിച്ചറിയുന്നതാണ് സമ്യൿദൃഷ്ടി. * സമ്യൿസങ്കൽപം:- അന്യരെ ദ്രോഹിക്കാതിരിക്കുകയും അവരെ പൂർണ്ണമായി സ്നേഹിക്കുകയും അവരുടെ സുഖത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യുക, ഇന്ദ്രിയസുഖങ്ങളിൽ മുഴുകാതിരിക്കുക ഇവയാണ് സമ്യൿസങ്കൽപം. * സമ്യൿവാക്ക്:- നുണ, പരദൂഷണം, ദുർഭാഷണം, ജൽപനം എന്നിവയിൽ ഏർപ്പെടാതിരിക്കുകയും സ്നേഹജനകവും പ്രിയതരവും നയപൂർണ്ണവുമായ വാക്കുകൾ കൈക്കൊള്ളുക. * സമ്യൿകാമം:- ഹത്യ, മോഷണം, വ്യഭിചാരം എന്നിവ സമൂഹത്തെ തകർച്ചയിലേക്കു നയിക്കുന്നതിനാൽ അവ ഒഴിവാക്കണം. അന്യർക്കു നന്മ വരുന്ന പ്രവൃത്തികളേ ചെയ്യാവൂ. * സമ്യൿആജീവം:- സമൂഹത്തിന് ദ്രോഹം ചെയ്യുന്ന ഉപജീവനമാർഗ്ഗം സ്വീകരിക്കരുത്. സത്യസന്ധവും പരിശുദ്ധവുമായ ഉപജീവനമാർഗ്ഗമേ സ്വീകരിക്കാവൂ. * സമ്യൿവ്യായാമം:- ദുർവിചാരങ്ങൾ മനസ്സിലേക്കു പ്രവേശിക്കാൻ അനുവദിക്കാതിരിക്കുക; പ്രവേശിച്ചവയെ പുറത്താക്കുക. * സമ്യൿസ്മൃതി:- ശരീരം മലിനവസ്തുക്കളാൽ നിറഞ്ഞതാണെന്ന വസ്തുത എപ്പോഴും ഓർക്കുക. സുഖവും ദുഃഖവും തരുന്ന വസ്തുതകളെ തുടർച്ചയായി മനനം ചെയ്യുക. മമതാബന്ധങ്ങളിൽ നിന്നുണ്ടാകുന്ന ദോഷങ്ങളെ വിലയിരുത്തുക. ഇതിൽ നിന്നും പുറത്തുകടക്കുന്നതിനുള്ള മാർഗ്ഗങ്ങളെ കുറിച്ച് ആലോചിക്കുക. * സമ്യൿസമാധി:- ഏകാഗ്രത ലഭിക്കാൻ വേണ്ടിയുള്ള മാനസിക പരിശീലനം. == ഹിന്ദുമതം == ഉത്തരേന്ത്യൻ ഹിന്ദുക്കൾ ബുദ്ധനെ സാക്ഷാൽ [[മഹാവിഷ്ണു|മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ]] അവതാരമായി കണക്കാക്കുന്നു. അവർ ബലരാമനെ [[അനന്തനാഗം|അനന്തനാഗത്തിന്റെ]] അവതാരമായി കരുതുന്നു. ഭാഗവതത്തിൽ ബുദ്ധൻ, കൽക്കി എന്നീ അവതാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രവചനം മാത്രമേയുള്ളു. ആദ്യത്തേത് കലിയുഗം നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോഴും രണ്ടാമത്തേത് കലിയുഗത്തിന്റെ അന്ത്യത്തിലും സംഭവിക്കും എന്ന പ്രവചനം ഭാഗവതത്തിൽ കാണാം എന്നാൽ, അത് ഈ ബുദ്ധനാണെന്നു ഉറപ്പില്ലാത്ത കാര്യമാണ്. മേൽപ്പത്ത്തൂരിന്റെ നാരായണത്തിലും ഈ രണ്ടു അവതാരങ്ങളെ പരാമർശിച്ചിട്ടില്ല എന്നാൽ ബുദ്ധമതത്തെ ഹൈന്ദവതയാണ് തകർത്തത് എന്ന വാദവും പ്രബലമാണ്. ആര്യാധിനിവേശം പൂർണ്ണമായ ശേഷം അധികാരത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ സമൂഹത്തിൽ നിലനിന്നിരുന്ന ജാതി വ്യവസ്ഥ ശക്തമായി. ആര്യനിസം ഹൈന്ദവ ഇസമായി മാറിക്കഴിഞ്ഞ ആധുനിക കാലത്ത് ബുദ്ധമതത്തെ പൂർണ്ണമായി ഇല്ലാതാക്കാനായിരുന്നു ഹൈന്ദവത ശ്രമിച്ചത്. ബുദ്ധ മതക്കാരുടെ കയ്യിലുണ്ടായിരുന്ന വൈദ്യ പാരമ്പര്യം ഹൈന്ദവപാരമ്പര്യത്തിലേക്ക് വഴിമാറിയത് ആര്യാധികാര പ്രയോഗത്തിലൂടെയാണ്. ആലപ്പുഴയിലും മറ്റും ഇന്ന് കിണറുകുഴിക്കുമ്പോഴും മണ്ണെടുക്കുമ്പോഴും കണ്ടെത്തിയ ബുദ്ധ പ്രതിമകൾ ആര്യൻ ആക്രമണത്തിന്റെ ബാക്കി പത്രങ്ങളാണ്. == ബുദ്ധന്റെ മൊഴികൾ == * പാത്രം നിറയുന്നത് തുള്ളികളായാണ്. * നന്നായി കുരയ്ക്കുന്ന ഒരു നായ നല്ല നായ ആയിരിക്കില്ല. നന്നായി സംസാരിക്കുന്ന ഒരുവൻ നല്ല മനുഷ്യൻ ആയിരിക്കണമെന്നില്ല. * മറയ്ക്കാൻ പറ്റാത്ത മൂന്ന് കാര്യങ്ങൾ :സൂര്യൻ‍, ചന്ദ്രൻ, സത്യം. * നമ്മെ നാമാക്കുന്നത് നമ്മുടെ ചിന്തകളാണ്. * ആയിരം തിരികൾക്ക് വെളിച്ചം പകർന്നുകൊടുക്കുന്നത് കൊണ്ട് ഒരു വിളക്കിന്റെ ആയുസ്സ് കുറയുന്നില്ല.പങ്കുവെയ്ക്ക്പ്പെടുന്ന സന്തോഷവും അത് പോലെയാണ്. == കുറിപ്പുകൾ == * {{കുറിപ്പ്|൧|''ഒരു ദിവസം നൈരഞ്ജന നദിയിൽ സ്നാനം ചെയ്തതിനുശേഷം വെള്ളത്തിൽ നിന്നു പൊങ്ങുവാൻ ഭാവിച്ചപ്പോൾ ക്ഷീണംകൊണ്ട് എഴുന്നേല്ക്കുവാൻ വയ്യാതെ ആയി. ഒരു മരത്തിന്റെ കൊമ്പ് പിടിച്ചു പ്രയാസപ്പെട്ടു എഴുന്നേറ്റു തന്റെ പാർപ്പിടത്തിലേയ്ക്കു പോകുമ്പോൾ‍ പിന്നേയും വീണു. സുജാത എന്ന ഒരു ആട്ടിടയത്തി കുറച്ചു പാൽകഞ്ഞി കൊടുത്തിട്ടില്ലായിരുന്നു എങ്കിൽ അദ്ദേഹം തൽസമയം മരിച്ചുപോകുമായിരുന്നു. കായക്ലേശത്തോടു കൂടിയുള്ള തപസ്സു നിഷ്ഫലമായിട്ടുള്ളതാണെന്ന് ഇതുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം മനസ്സിലാക്കി. പിന്നെ ശരീരത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങളെ നിവർത്തിച്ചുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം, വിചാരവും ആത്മപരിശോധനയുമായ പദ്ധതിയിൽ പ്രവേശിച്ചു.''}} * {{കുറിപ്പ്|൨|''തന്റെ മതത്തിൽ ചേർന്ന മറ്റൊരു ബന്ധുവായ ദേവദത്തൻ പൊതുസംഘത്തിൽ നിന്നു പിരിഞ്ഞ് ഒരു മതഭേദത്തെ ഉണ്ടാക്കുവാൻ ശ്രമിച്ചു. പക്ഷേ അതു സാദ്ധ്യമായില്ല. തന്റെ ഈ പരാജയം ബുദ്ധൻ കാരണമായിട്ടുണ്ടായതാണെന്നു കരുതി ശാക്യമുനിയുടെ ജീവനാശത്തിന്നായി പല ശ്രമങ്ങളും ദേവദത്തൻ ചെയ്തു. അതൊന്നും സാദ്ധ്യമായില്ല.''}} * {{കുറിപ്പ്|൩|''ചണ്ഡൻ ബുദ്ധനു വിളമ്പിയ വിഭവങ്ങളിലൊന്ന് കൊഴുത്ത പന്നിയുടെ മാംസമായിരുന്നു എന്നും അതാണ് ബുദ്ധന്റെ അസുഖത്തിന് കാരണമായതെന്നും ബുദ്ധമതരേഖകളിലൊന്നായ ദീർഘ പ്രഭാഷണം(ദിഘ നിക്കയ)പറയുന്നു. തന്റെ പ്രവൃർത്തിയുടെ പരിണാമം കണ്ട് ദുഃഖിച്ച ചണ്ഡനെ, പരിനിർവാണത്തിന് മുൻപ് ബുദ്ധൻ ആശ്വസിപ്പിച്ചു. തഥാഗതന്റെ മോചനത്തിന് വഴിതുറന്ന ഭഷണം വിളമ്പുകവഴി ചണ്ഡൻ ചെയ്തത് സൽക്കർമ്മമാണെന്നാണ് ബുദ്ധൻ പറഞ്ഞത്. <ref>ബുദ്ധന്റെ ഇഷ്ടവിഭവം മൃദുവായ പന്നി മാംസവും പാൽക്കഞ്ഞിയുമായിരുന്നു എന്നു പറയപ്പെടുന്നു. Gem in the Lotus - The seeding of Indian Civilization - Abraham Eraly - പെൻ‌ഗ്വിൻ പ്രസിദ്ധീകരണം</ref><ref>നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യ പൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]] ഒന്നാം വാല്യം, [[വിൽ ഡുറാന്റ്]](പുറം399) "Buddha, after nearly starving himself in his ascetic youth, seems to have died from a hearty meal of pork".</ref>''}} == അവലംബം == {{reflist}} == ഇതും കാണുക == [[മൈത്രേയൻ]] ==സ്രോതസ്സുകൾ== {{refbegin}} * Beal, Samuel (transl.), Asvaghosa (1883): The Fo-sho-hing-tsan-king, a life of Buddha, Clarendon, Oxford . [http://ia600401.us.archive.org/22/items/foshohingtsankin19asvauoft/foshohingtsankin19asvauoft_bw.pdf Internet Archive] (PDF 17,7 MB) * {{Cite journal | last =Baroni | first =Helen J. | year =2002 | title =The Illustrated Encyclopedia of Zen Buddhism | publisher =The Rosen Publishing Group | postscript =<!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to "." for the cite to end in a ".", as necessary. -->{{inconsistent citations}}}} * Beal, Samuel (transl.), (1875): The romantic legend of Sâkya Buddha, Trübner, London. [http://ia700408.us.archive.org/0/items/cu31924023164209/cu31924023164209.pdf Abhiniṣkramaṇa Sūtra] (PDF 10,5 MB) * Cowell, E.B. (transl.), (1894): The Buddha-Karita of Ashvaghosa. In Max Müller (ed.): Sacred Books of the East Vol. XLIX, Clarendon, Oxford [http://ia600306.us.archive.org/31/items/buddhistmahy01asvauoft/buddhistmahy01asvauoft_bw.pdf Internet Archive] (PDF 14,8 MB) * {{Cite journal | last =Mahāpātra | first =Cakradhara | year =1977 | title =The real birth place of Buddha | publisher =Grantha Mandir | url =http://books.google.com/?id=1sAKAAAAYAAJ&q=The+Real+Birthplace+of+Buddha+orissa&dq=The+Real+Birthplace+of+Buddha+orissa | postscript =<!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to "." for the cite to end in a ".", as necessary. -->{{inconsistent citations}}}} * {{Cite book | last =Nakamura | first =Hajime | year =1980 | title =Indian Buddhism: a survey with bibliographical notes | publisher =Motilal Banarsidass | isbn =978-81-208-0272-8 | url =http://books.google.com/?id=w0A7y4TCeVQC&pg=PA345&dq=The+Real+Birthplace+of+Buddha+orissa#v=onepage&q=Kapilavastu&f=false | postscript =<!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to "." for the cite to end in a ".", as necessary. -->{{inconsistent citations}}}} * Rockhill, William, Woodville (1884): The life of the Buddha and the early history of his order, derived from Tibetan works in the Bkah-Hgyur and Bstan-Hgyur, followed by notices on the early history of Tibet and Khoten, Trübner, London [http://ia600504.us.archive.org/14/items/lifeofthebuddha029842mbp/lifeofthebuddha029842mbp.pdf Internet Archive] (PDF 13,8 MB) * {{Cite web | last =Tripathy | first =Ajit Kumar | title =THE REAL BIRTH PLACE OF BUDDHA. YESTERDAY'S KAPILAVASTU, TODAY'S KAPILESWAR. In: The Orissa historical research journal, Volume 47 | url=http://orissa.gov.in/e-magazine/Journal/jounalvol1/pdf/orhj-3.pdf | postscript =<!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to "." for the cite to end in a ".", as necessary. -->{{inconsistent citations}}}} * {{Cite journal | last =Walsh | first =Maurice | year =1995 | title =The Long Discourses of the Buddha. A Translation of the Digha Nikaya | place =Boston | publisher =Wisdom Publications | postscript =<!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to "." for the cite to end in a ".", as necessary. -->{{inconsistent citations}}}} * {{Cite journal | last =Warder | first =A.K. | year =2000 | title=Indian Buddhism | place=Delhi | publisher =Motilal Banarsidass Publishers | postscript =<!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to "." for the cite to end in a ".", as necessary. -->{{inconsistent citations}}}} {{refend}} * Willemen, Charles, transl. (2009), Buddhacarita: In Praise of Buddha's Acts, Berkeley, Numata Center for Buddhist Translation and Research. ISBN 978-1886439-42-9 [http://www.bdkamerica.org/digital/dBET_T0192_Buddhacarita_2009.pdf PDF] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140827205858/http://www.bdkamerica.org/digital/dbet_t0192_buddhacarita_2009.pdf |date=2014-08-27 }} ==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്== *{{cite book|last=Ambedkar|first=B.R.|authorlink=B. R. Ambedkar|title=[[The Buddha and His Dhamma]]|year=1957|location=Bombay|publisher=People's Education Society}} *{{cite book|last=Armstrong|first=Karen|title=Buddha|location=New York|publisher=Penguin Books|year=2001}} *{{cite book|editor-last=Bechert|editor-first=Heinz|year=1996|title=When Did the Buddha Live? The Controversy on the Dating of the Historical Buddha|location=Delhi|publisher=Sri Satguru}}*{{cite book |last= Chopra |first= Deepak |title= Buddha: A Story of Enlightenment |year= 2008 |publisher= HarperOne |location= New York, USA |isbn= 978-0060878818}} *{{cite book|last=Conze|first=Edward, trans.|title=Buddhist Scriptures|location=London|publisher=Penguin Books|year=1959}} *{{cite book|last=Ñāṇamoli|first=Bhikku|title=The Life of the Buddha According to the Pali Canon|edition=3rd|year=1992|publisher=Buddhist Publication Society|location=Kandy, Sri Lanka}} *{{cite book|last=Ortner|first=Jon|title=Buddha|location=New York|publisher=Welcome Books|year=2003}} *{{cite book|last=Rahula|first=Walpola|title=What the Buddha Taught|edition=2nd|year=1974|publisher=Grove Press|location=New York}} *{{cite book|last1=Reps|first1=Paul|first2=Nyogen|last2=Senzaki|authorlink2=Nyogen Senzaki|title=Zen Flesh, Zen Bones: A Collection of Zen and Pre-Zen Writings|location=New York|publisher=Doubleday|year=1957}} *{{cite book|last1=Robinson|first1=Richard H.|first2=Willard L.|last2=Johnson|first3=Sandra A.|last3=Wawrytko|first4=Geoffrey|last4=DeGraff|title=The Buddhist Religion: A Historical Introduction|year=1996|publisher=Wadsworth Publishing Co.|location=Belmont, CA}} *{{cite book|last=Sathe |first=Shriram|title=Dates of the Buddha|publisher=Bharatiya Itihasa Sankalana Samiti|location=Hyderabad|year=1987}} *{{cite book|last1=Senzaki|first1=Nyogen|authorlink=Nyogen Senzaki|last2=McCandless|first2=Ruth Strout|title=Buddhism and Zen|year=1953|publisher=Philosophical Library|location=New York}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Wikiquote|ഗൗതമബുദ്ധൻ}} {{Buddhism2}} {{Commons+cat|Gautama Buddha|Gautama Buddha}} {{Authority control}} {{Bio-stub}} [[വർഗ്ഗം:ജീവചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ബുദ്ധമതം]] [[വർഗ്ഗം:ഗൗതമബുദ്ധൻ]] 6hdz3q9mhaf6ons604tlzuqek3202yi 0 3529 3765380 3763593 2022-08-16T07:44:15Z Meenakshi nandhini 99060 പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Cassia fistula}} {{ToDisambig|വാക്ക്=കൊന്ന}} {{Taxobox | color = lightgreen | name = കണിക്കൊന്ന | image = Golden shower tree bloom.jpg | image_width = 240px | image_caption = ''C. fistula flowers'' | regnum = [[Plant]]ae | divisio = [[Flowering plant|Magnoliophyta]] | classis = [[Rosopsida]] | ordo = [[Fabales]] | familia = [[Fabaceae]] | subfamilia = [[Caesalpinioideae]] | tribus = [[Cassieae]] | genus = ''[[Cassia (genus)|Cassia]]'' | species = '''''C. fistula''''' | binomial = ''Cassia fistula'' | binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]] | synonyms = ''Bactyrilobium fistula'' [[Willd.]]<br /> ''Cassia bonplandiana'' [[A. P. de Candolle|DC.]]<br /> ''Cassia excelsa'' [[Kunth]]<br /> ''Cassia fistuloides'' [[Collad.]]<br /> ''Cassia rhombifolia'' ''Roxb.''<br /> ''Cathartocarpus excelsus'' [[G.Don]] <br /> ''Cathartocarpus fistula'' [[Pers.]]<br /> ''Cathartocarpus fistuloides'' ([[Collad.]]) [[G.Don]]<br /> ''Cathartocarpus rhombifolius'' [[G.Don]]) }} [[ഇന്ത്യ]], [[ശ്രീലങ്ക]], [[മ്യാന്മാർ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ വളരുന്ന ചെറുവൃക്ഷമാണ് '''കണിക്കൊന്ന''' അഥവാ '''ഓഫീർപ്പൊന്ന്'''<ref>https://www.deshabhimani.com/special/news-kilivathilspecial-14-04-2016/553355</ref><ref>http://www.medicinalplantsindia.com/indian-laburnum.html</ref><ref>https://herbs.indianmedicinalplants.info/index.php/medicinal-plants-pictures-a-details/1145-cassia-fistula-its-ayurveda-property-and-pharmacology</ref>; ഇംഗ്ലീഷ്: ഗോൾഡൻ ഷവർ ട്രീ, ഇന്ത്യൻ ലാബർനം<ref>{{Cite web |url=http://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Golden%20Shower%20Tree.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-04-16 |archive-date=2008-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080203035823/http://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Golden%20Shower%20Tree.html |url-status=dead }}</ref>. ''ലെഗുമിനോസേ'' അഥവാ ''ഫാബേഷിയേ'' കുടുംബത്തിൽപ്പെട്ട ഇതിന്റെ ശാസ്ത്രീയ നാമം ''കാസ്സിയ ഫിസ്റ്റുല'' (Cassia fistula) എന്നാണ്. ഒരു ജനപ്രിയ അലങ്കാര സസ്യമായ ഈ വൃക്ഷത്തിൻറെ വേനൽക്കാലത്ത് പൂക്കുന്ന ഈ സ്വർണാഭമായ പൂക്കളാണ് ഇതിനെ ആകർഷകമാക്കുന്നത്. == പ്രാധാന്യം == [[കേരളം|കേരള സംസ്ഥാനത്തിന്റെ]] ഔദ്യോഗിക പുഷ്പമാണ്‌ കണിക്കൊന്ന. ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലും തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യയുടെ സമീപ പ്രദേശങ്ങളിലും ഈ ഇനം സ്വദേശിയാണ്. ഇന്ത്യയിലുടനീളം കിഴക്ക് മുതൽ മ്യാൻമർ, തായ്ലൻഡ് വരെയും തെക്ക് ശ്രീലങ്ക, തെക്കൻ പാകിസ്ഥാൻ വരെയും ഇത് കാണപ്പെടുന്നു. [[തായ്‌ലാൻഡ്|തായ്‌ലാൻഡിന്റെ]] ദേശീയവൃക്ഷവും ദേശീയ പുഷ്പവും കണിക്കൊന്നയാണ്. മലയാളികളുടെ വിശേഷിച്ചും ഹൈന്ദവരുടെ ഉത്സവമായ [[വിഷു|വിഷുവുമായി]] കണിക്കൊന്ന അഭേദ്യമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. വിഷുവിന് കണികണ്ടുണരാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളിൽ പ്രധാനമാണ് കണിക്കൊന്നപ്പൂക്കൾ. കണിക്കൊന്ന എന്ന പേരു ലഭിച്ചതും ഈ ആചാരത്തിൽ നിന്നാണ്. == ഇതരഭാഷാ സംജ്ഞകൾ == [[പ്രമാണം:Cassia fistula MHNT.BOT.2007.26.54.jpg|left|thumb|കൊന്നയുടെ [[ഫലം]]]] [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതത്തിൽ]] അരഗ്വദഃ, നൃപേന്ദ്രം, രാജവൃക്ഷ, ശ്വാമാം, ദീർഘഫല, കർണ്ണികാരം <ref>{{Cite web |url=http://ayurvedicmedicinalplants.com/plants/205.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-04-16 |archive-date=2008-12-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081207071327/http://ayurvedicmedicinalplants.com/plants/205.html |url-status=dead }}</ref> എന്നൊക്കെയാണ്‌ പേരുകൾ, അമലതാസ് എന്ന് ഹിന്ദിയിലും ആരഗ്വധമു, കൊന്ദ്രക്കായ് എന്നൊക്കെ തെലുങ്കിലും സോൻഡൽ, സുൻസലി എന്നൊക്കെ ബംഗാളിയിലും വിളിക്കുന്നു. തമിഴിൽ കൊന്നൈ എന്ന് തന്നെയാണ്‌. കേരളീയർ പുതുവർഷാരംഭത്തിൽ കണി കാണുന്ന പൂക്കളായതിനാലാണ്‌ കണിക്കൊന്ന എന്ന പേര്‌. == വിതരണം == ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങളിൽ ധാരാളം കാണപ്പെടുന്നു. പടിഞ്ഞാറ് [[പാകിസ്താൻ]] മുതൽ കിഴക്ക് [[മ്യാന്മർ]], തെക്ക് [[ശ്രീലങ്ക]] വരെയും ഈ വൃക്ഷം കാണപ്പെടുന്നു. [[ഇന്ത്യ]]യിൽ മിക്കസ്ഥലങ്ങളിലും കാണപ്പെടുന്നു. ഇലപൊഴിയും കാടുകളിലും, ഉഷ്ണമേഖലാ ശുഷ്കവനങ്ങളിലും, [[ഉഷ്ണമേഖല|ഉഷ്ണമേഖലാ]] നാട്ടുമ്പുറങ്ങളിലും കണ്ടുവരുന്നു.[[ഹിമാലയം|ഹിമാലയത്തിൽ]] 1200 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വരെ വളരുന്നു. തണ‍ൽ‌വൃക്ഷമായും അലങ്കാരത്തിനായും വച്ചു പിടിപ്പിക്കുന്നവരുണ്ട്. == വിവരണം == [[പ്രമാണം:കണിക്കൊന്നമരം.jpg|thumb|left|കൊന്ന മരം]] 12-15 മീറ്റർ വരെ ഉയരത്തിൽ വളരുന്ന വൃക്ഷമാണ് കണിക്കൊന്ന. 60 സെന്റീമീറ്റർ വരെ നീളത്തിലുള്ള തണ്ടുകളിൽ നാലു മുതൽ എട്ടുവരെ ഗണങ്ങളായി കാണുന്ന ഇലകൾക്ക് 3 ഇഞ്ചുവരെ വലിപ്പമുണ്ടാകും. മരപ്പട്ടയുടെ ബാഹ്യഭാഗം ചാര നിറത്തിലുള്ളതും ആന്തരഭാഗം ഇളം മഞ്ഞയുമാണ്‌. തൊലിക്ക് നല്ല കട്ടിയുണ്ട്. ഇലകൾ പിച്ഛകസമ്യുക്തമാണ്‌. 22-50 സെ.മീ നീളമുള്ള ഇലകളാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്. ഒരിലയിൽ 4-8 ജോഡി പത്രകങ്ങൾ സമ്മുഖമായി വിന്യസിച്ചിരിക്കുന്നു. ഒരോ പത്രകത്തിനും 15 സെ.മീ നീളം, 7 സെ.മീ. വീതി ഉണ്ടാവും. വസന്തകാലത്ത് പൂത്തുതളിർക്കുമ്പോൾ മഞ്ഞ പൂക്കളാൽ വർണ്ണാഭമായ കൊന്നയെ തിരിച്ചറിയാൻ ബുദ്ധിമുട്ടില്ല. കുലയായി താഴേക്കു തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന മഞ്ഞ പൂക്കളാണ് കണിക്കൊന്നയെ ആകർഷകമാക്കുന്നത്. പൂക്കളുടെ ഈ ഘടനകൊണ്ടാണ് ഇന്ത്യൻ ലബർനം എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് പേരു ലഭിച്ചത്. യൂറോപ്പിൽ സാധാരണമായ ലബർനത്തിനും കണിക്കൊന്നയുടെ അതേ ഘടനയാണ്; വിശേഷിച്ചും പൂക്കൾക്ക്. ഫെബ്രുവരി മുതൽ മൂന്ന് നാലു മാസങ്ങളാണ് കണിക്കൊന്നകളുടെ പൂക്കാലം. മറ്റു കാലങ്ങളിലും ഭാഗികമായി പൂക്കാറുണ്ട്. പൂങ്കുലക്ക് 50 സെ.മീ. നീളം ഉണ്ടാവുന്നു. ഏറ്റവും ആദ്യമുള്ള പൂക്കൾ ആദ്യം വിരിയുന്നു. ഒരോ പൂവിനും പച്ചകലർന്ന മഞ്ഞനിറമുള്ള 5 ബാഹ്യദളങ്ങളും മഞ്ഞനിറമുള്ള 5 ദളങ്ങളും ഉണ്ട്. 10 കേസരങ്ങൾ 3 ഗ്രൂപ്പുകളായി നിൽക്കുന്നു. കേസരങ്ങളുടെ നിറം മഞ്ഞയാണ്. നേർത്ത സുഗന്ധമുണ്ട്. [[പ്രമാണം:കണിക്കൊന്ന-കായ്കൾ.jpg|thumb|കണിക്കൊന്നയുടെ കായ്കൾ]] പയറുപോലെ മെലിഞ്ഞു നീണ്ടതാണ് കണിക്കൊന്നയുടെ കായ്കൾ.30-60 സെ.മീ. നീളമുണ്ടാവും. ഇളംകായ്ക്ക് പച്ചനിറവും മൂത്തുകഴിഞ്ഞാൽ കാപ്പി നിറവുമാണ്‌. ഇതിനുള്ളിലെ പശപ്പിൽ തവിട്ടു നിറത്തിൽ പയറുമണികൾ പോലെ വിത്തുകൾ കാണും. ഇവയ്ക്ക് ചെറുമധുരവുമുണ്ട്. '''പുഡിംഗ് പൈപ് ട്രീ''' എന്ന മറ്റൊരു പേരിൽ ഇംഗ്ലീഷിൽ അറിയപ്പെടാനുള്ള കാരണമിതാണ്. പക്ഷികളും മൃഗങ്ങളും വിശേഷിച്ച് കരടികൾ{{തെളിവ്}} കണിക്കൊന്നയുടെ വിത്തുകൾ ഭക്ഷിക്കുന്നു. വിത്തുകൾ മൂലമാണ്‌ പ്രവർദ്ധനം നടക്കുന്നത്. കായ വിളയാൻ ഏതാണ്ട് ഒൻപത് മാസമെടുക്കും. പെയ്യാൻ പോകുന്ന മഴയുടെ ജലാംശം അന്തരീക്ഷത്തിൽ ഉണ്ടാക്കുന്ന മാറ്റം ഏകദേശം 85-95 ദിവസങ്ങൾക്കു മുൻപുതന്നെ മണത്തറിയുവാൻ കണിക്കൊന്നയ്‌ക്കു സാധിക്കുമെന്നു ചില പരീക്ഷണങ്ങൾ തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. ജലാംശത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം പിടിച്ചെടുക്കുന്ന ബയോസെൻസർ (ജൈവ വിവേചന ഘ്രാണശക്‌തി) കണിക്കൊന്നയ്‌ക്ക് സ്വന്തമായി ഉള്ളതുകൊണ്ടാണ് ഇത് സാധ്യമാകുന്നത്.<ref>[http://www.manoramaonline.com/karshakasree/home-garden/cassia-fistula-konnappoo-golden-shower.html Konna Flower]</ref> ==രസാദി ഗുണങ്ങൾ== രസം :തിക്തം, മധുരം ഗുണം :ഗുരു, മൃദു, സ്നിഗ്ധം വീര്യം :ശീതം വിപാകം :മധുരം<ref name="vns1">ഔഷധ സസ്യങ്ങൾ, ഡോ. നേശമണി, കേരള ഭാഷ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്</ref> ==ഔഷധയോഗ്യ ഭാഗം== മരപ്പട്ട, വേര്, ഫലമജ്ജ <ref name=" vns1"/> == രാസഘടകങ്ങൾ == 1,8-ഡൈഹൈഡ്രോക്സി -30 കാർബോക്സിൽ - ആന്ത്രാക്വിനോൺ ആണ്‌ ഇതിൽ നിന്ന് വേർതിരിച്ചിട്ടുള്ള പ്രധാനഘടകം. വേരിലും തൊലിയിലും [[ടാനിൻ|ടാനിനും]] അടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. ഫലത്തിന്റെ മജ്ജയിൽ മ്യൂസിലേജ് പെക്റ്റിൻ എന്നിവയും ഉണ്ട്. == ഉപയോഗങ്ങൾ == [[പ്രമാണം:കൊന്നപ്പൂവ്.jpg|ലഘു|കൊന്നപ്പൂക്കൾ]] === ഔഷധഗുണം === കണിക്കൊന്നയ്ക്ക് ഏറെ ഔഷധഗുണങ്ങളുണ്ട്. [[വാതം]], [[പിത്തം]], [[കഫം]] എന്നീ [[ത്രിദോഷങ്ങൾ]] ശമിപ്പിക്കാൻ കൊന്നപ്പൂക്കൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്താറുണ്ട്. രക്തശുദ്ധി ഉണ്ടാക്കാനും മലബന്ധം മാറ്റുവാനും ഈ പൂക്കൾ ആയുർവ്വേദ വൈദ്യന്മാർ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നു. കൊന്നയുടെ തോലുകൊണ്ടുള്ള [[കഷായം]] ത്വക് [[രോഗങ്ങൾ]] അകറ്റുമെന്നും ആയുർവേദ വിധികളിൽ പറയുന്നു. <br /> മരപ്പട്ടയെ "സുമരി" എന്നു് പറയുന്നു <ref>Medicinal Plants- SK Jain, National Book Trust, India</ref> [[ടാനിൻ]] ഉള്ളതുകൊണ്ട് തുകൽ ഊറക്കിടുന്നതിന്ന് കണിക്കൊന്നയുടെ മരപ്പട്ട ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്‌. വടക്കു കിഴക്കേ ഇന്ത്യയിൽ പുകയിലയുടെ രുചി വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ഫലത്തിനുള്ളിലെ പൾപ്പ്‌ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്‌. കൊന്ന യിൽ കൊതുകിനെയും ലാർവയെയും നശിപ്പിക്കുന്ന ജൈവ വസ്തുവായ ഐക്കോസട്രി എനൊഇക്കു ആസിഡിന്റെ സാന്നിധ്യം ഉള്ളതിനാൽ ഇത് നല്ലൊരു കൊതുക് നാശിനിയാണ് === അലങ്കാരം === അലങ്കാരച്ചെടിയായും തണൽ‌വൃക്ഷമായും വച്ചുപിടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. മലയാളികൾ വിഷുക്കാലത്ത് കണിവക്കാൻ ഇതിന്റെ പൂക്കൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. {| class="wikitable sortable" |+ ! ! ! ! |- |bitch | |kkkkk | |- |,,,,,,, |jiiuuuuuuu | | |- |llllll | | |kkkkk |} == ചിത്രശാല == <gallery caption="കണിക്കൊന്നയുടെ ചിത്രങ്ങൾ" widths="110px" heights="110px"> File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_005.jpg|കണിക്കൊന്ന File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_001.jpg|ഉണങ്ങിയ കണിക്കൊന്ന കായകൾ File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_006.jpg|കണിക്കൊന്ന കായകൾ File:Golden shower tree bloom 2.jpg|കൊന്നപ്പൂ File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_01.JPG|കണിക്കൊന്ന File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_02.JPG|കണിക്കൊന്ന ചിത്രം:Cassia fistula1.jpg|കൊന്നപ്പൂക്കൾ File:Cassia fistula with flowers.jpg|പൂത്തു നിൽക്കുന്ന കണിക്കൊന്ന പ്രമാണം:KANIKKONNA01.JPG|ലഘുചിത്രം|കണിക്കൊന്നപ്പൂ File:Golden flower in kerala01.jpg|thumb| File:Golden flower in kerala.jpg|thumb| </gallery> == അവലംബം == <references/> {{-}} {{WS|Cassia fistula}} {{CC|Cassia fistula}} {{കേരളത്തിലെ മരങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ഔഷധസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പുഷ്പങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:Fabaceae കുടുംബത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശലഭപ്പുഴുക്കളുടെ ഭക്ഷണസസ്യങ്ങൾ]] c3ky5qwmws5lyc8c10ra35gzc8ajntr 3765394 3765380 2022-08-16T08:13:55Z Malikaveedu 16584 /* പ്രാധാന്യം */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Cassia fistula}} {{ToDisambig|വാക്ക്=കൊന്ന}} {{Taxobox | color = lightgreen | name = കണിക്കൊന്ന | image = Golden shower tree bloom.jpg | image_width = 240px | image_caption = ''C. fistula flowers'' | regnum = [[Plant]]ae | divisio = [[Flowering plant|Magnoliophyta]] | classis = [[Rosopsida]] | ordo = [[Fabales]] | familia = [[Fabaceae]] | subfamilia = [[Caesalpinioideae]] | tribus = [[Cassieae]] | genus = ''[[Cassia (genus)|Cassia]]'' | species = '''''C. fistula''''' | binomial = ''Cassia fistula'' | binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]] | synonyms = ''Bactyrilobium fistula'' [[Willd.]]<br /> ''Cassia bonplandiana'' [[A. P. de Candolle|DC.]]<br /> ''Cassia excelsa'' [[Kunth]]<br /> ''Cassia fistuloides'' [[Collad.]]<br /> ''Cassia rhombifolia'' ''Roxb.''<br /> ''Cathartocarpus excelsus'' [[G.Don]] <br /> ''Cathartocarpus fistula'' [[Pers.]]<br /> ''Cathartocarpus fistuloides'' ([[Collad.]]) [[G.Don]]<br /> ''Cathartocarpus rhombifolius'' [[G.Don]]) }} [[ഇന്ത്യ]], [[ശ്രീലങ്ക]], [[മ്യാന്മാർ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ വളരുന്ന ചെറുവൃക്ഷമാണ് '''കണിക്കൊന്ന''' അഥവാ '''ഓഫീർപ്പൊന്ന്'''<ref>https://www.deshabhimani.com/special/news-kilivathilspecial-14-04-2016/553355</ref><ref>http://www.medicinalplantsindia.com/indian-laburnum.html</ref><ref>https://herbs.indianmedicinalplants.info/index.php/medicinal-plants-pictures-a-details/1145-cassia-fistula-its-ayurveda-property-and-pharmacology</ref>; ഇംഗ്ലീഷ്: ഗോൾഡൻ ഷവർ ട്രീ, ഇന്ത്യൻ ലാബർനം<ref>{{Cite web |url=http://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Golden%20Shower%20Tree.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-04-16 |archive-date=2008-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080203035823/http://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Golden%20Shower%20Tree.html |url-status=dead }}</ref>. ''ലെഗുമിനോസേ'' അഥവാ ''ഫാബേഷിയേ'' കുടുംബത്തിൽപ്പെട്ട ഇതിന്റെ ശാസ്ത്രീയ നാമം ''കാസ്സിയ ഫിസ്റ്റുല'' (Cassia fistula) എന്നാണ്. ഒരു ജനപ്രിയ അലങ്കാര സസ്യമായ ഈ വൃക്ഷത്തിൻറെ വേനൽക്കാലത്ത് പൂക്കുന്ന ഈ സ്വർണാഭമായ പൂക്കളാണ് ഇതിനെ ആകർഷകമാക്കുന്നത്. == പ്രാധാന്യം == [[കേരളം|കേരള സംസ്ഥാനത്തിന്റെ]] ഔദ്യോഗിക പുഷ്പമാണ്‌ കണിക്കൊന്ന. [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം|ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലും]] [[തെക്കുകിഴക്കേ ഏഷ്യ|തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യയുടെ]] സമീപ പ്രദേശങ്ങളിലും ഈ ഇനം സ്വദേശിയാണ്. ഇന്ത്യയിലുടനീളം കിഴക്ക് മുതൽ [[മ്യാൻമാർ|മ്യാൻമർ]], [[തായ്‌ലാന്റ്|തായ്ലൻഡ്]] വരെയും തെക്ക് [[ശ്രീലങ്ക]], തെക്കൻ പാകിസ്ഥാൻ വരെയും ഇത് കാണപ്പെടുന്നു. [[തായ്‌ലാൻഡ്|തായ്‌ലാൻഡിന്റെ]] ദേശീയവൃക്ഷവും ദേശീയ പുഷ്പവും കണിക്കൊന്നയാണ്. മലയാളികളുടെ വിശേഷിച്ചും ഹൈന്ദവരുടെ ഉത്സവമായ [[വിഷു|വിഷുവുമായി]] കണിക്കൊന്ന അഭേദ്യമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. വിഷുവിന് കണികണ്ടുണരാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളിൽ പ്രധാനമാണ് കണിക്കൊന്നപ്പൂക്കൾ. കണിക്കൊന്ന എന്ന പേരു ലഭിച്ചതും ഈ ആചാരത്തിൽ നിന്നാണ്. == ഇതരഭാഷാ സംജ്ഞകൾ == [[പ്രമാണം:Cassia fistula MHNT.BOT.2007.26.54.jpg|left|thumb|കൊന്നയുടെ [[ഫലം]]]] [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതത്തിൽ]] അരഗ്വദഃ, നൃപേന്ദ്രം, രാജവൃക്ഷ, ശ്വാമാം, ദീർഘഫല, കർണ്ണികാരം <ref>{{Cite web |url=http://ayurvedicmedicinalplants.com/plants/205.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-04-16 |archive-date=2008-12-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081207071327/http://ayurvedicmedicinalplants.com/plants/205.html |url-status=dead }}</ref> എന്നൊക്കെയാണ്‌ പേരുകൾ, അമലതാസ് എന്ന് ഹിന്ദിയിലും ആരഗ്വധമു, കൊന്ദ്രക്കായ് എന്നൊക്കെ തെലുങ്കിലും സോൻഡൽ, സുൻസലി എന്നൊക്കെ ബംഗാളിയിലും വിളിക്കുന്നു. തമിഴിൽ കൊന്നൈ എന്ന് തന്നെയാണ്‌. കേരളീയർ പുതുവർഷാരംഭത്തിൽ കണി കാണുന്ന പൂക്കളായതിനാലാണ്‌ കണിക്കൊന്ന എന്ന പേര്‌. == വിതരണം == ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങളിൽ ധാരാളം കാണപ്പെടുന്നു. പടിഞ്ഞാറ് [[പാകിസ്താൻ]] മുതൽ കിഴക്ക് [[മ്യാന്മർ]], തെക്ക് [[ശ്രീലങ്ക]] വരെയും ഈ വൃക്ഷം കാണപ്പെടുന്നു. [[ഇന്ത്യ]]യിൽ മിക്കസ്ഥലങ്ങളിലും കാണപ്പെടുന്നു. [[ഇലപൊഴിയും വനങ്ങൾ|ഇലപൊഴിയും കാടുകളിലും]], ഉഷ്ണമേഖലാ ശുഷ്കവനങ്ങളിലും, [[ഉഷ്ണമേഖല|ഉഷ്ണമേഖലാ]] നാട്ടുമ്പുറങ്ങളിലും കണ്ടുവരുന്നു. [[ഹിമാലയം|ഹിമാലയത്തിൽ]] 1200 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വരെ വളരുന്നു. തണ‍ൽ‌വൃക്ഷമായും അലങ്കാരത്തിനായും വച്ചു പിടിപ്പിക്കുന്നവരുണ്ട്. == വിവരണം == [[പ്രമാണം:കണിക്കൊന്നമരം.jpg|thumb|left|കൊന്ന മരം]] 12-15 മീറ്റർ വരെ ഉയരത്തിൽ വളരുന്ന വൃക്ഷമാണ് കണിക്കൊന്ന. 60 സെന്റീമീറ്റർ വരെ നീളത്തിലുള്ള തണ്ടുകളിൽ നാലു മുതൽ എട്ടുവരെ ഗണങ്ങളായി കാണുന്ന ഇലകൾക്ക് 3 ഇഞ്ചുവരെ വലിപ്പമുണ്ടാകും. മരപ്പട്ടയുടെ ബാഹ്യഭാഗം ചാര നിറത്തിലുള്ളതും ആന്തരഭാഗം ഇളം മഞ്ഞയുമാണ്‌. തൊലിക്ക് നല്ല കട്ടിയുണ്ട്. ഇലകൾ പിച്ഛകസമ്യുക്തമാണ്‌. 22-50 സെ.മീ നീളമുള്ള ഇലകളാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്. ഒരിലയിൽ 4-8 ജോഡി പത്രകങ്ങൾ സമ്മുഖമായി വിന്യസിച്ചിരിക്കുന്നു. ഒരോ പത്രകത്തിനും 15 സെ.മീ നീളം, 7 സെ.മീ. വീതി ഉണ്ടാവും. വസന്തകാലത്ത് പൂത്തുതളിർക്കുമ്പോൾ മഞ്ഞ പൂക്കളാൽ വർണ്ണാഭമായ കൊന്നയെ തിരിച്ചറിയാൻ ബുദ്ധിമുട്ടില്ല. കുലയായി താഴേക്കു തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന മഞ്ഞ പൂക്കളാണ് കണിക്കൊന്നയെ ആകർഷകമാക്കുന്നത്. പൂക്കളുടെ ഈ ഘടനകൊണ്ടാണ് ഇന്ത്യൻ ലബർനം എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് പേരു ലഭിച്ചത്. യൂറോപ്പിൽ സാധാരണമായ ലബർനത്തിനും കണിക്കൊന്നയുടെ അതേ ഘടനയാണ്; വിശേഷിച്ചും പൂക്കൾക്ക്. ഫെബ്രുവരി മുതൽ മൂന്ന് നാലു മാസങ്ങളാണ് കണിക്കൊന്നകളുടെ പൂക്കാലം. മറ്റു കാലങ്ങളിലും ഭാഗികമായി പൂക്കാറുണ്ട്. പൂങ്കുലക്ക് 50 സെ.മീ. നീളം ഉണ്ടാവുന്നു. ഏറ്റവും ആദ്യമുള്ള പൂക്കൾ ആദ്യം വിരിയുന്നു. ഒരോ പൂവിനും പച്ചകലർന്ന മഞ്ഞനിറമുള്ള 5 ബാഹ്യദളങ്ങളും മഞ്ഞനിറമുള്ള 5 ദളങ്ങളും ഉണ്ട്. 10 കേസരങ്ങൾ 3 ഗ്രൂപ്പുകളായി നിൽക്കുന്നു. കേസരങ്ങളുടെ നിറം മഞ്ഞയാണ്. നേർത്ത സുഗന്ധമുണ്ട്. [[പ്രമാണം:കണിക്കൊന്ന-കായ്കൾ.jpg|thumb|കണിക്കൊന്നയുടെ കായ്കൾ]] പയറുപോലെ മെലിഞ്ഞു നീണ്ടതാണ് കണിക്കൊന്നയുടെ കായ്കൾ.30-60 സെ.മീ. നീളമുണ്ടാവും. ഇളംകായ്ക്ക് പച്ചനിറവും മൂത്തുകഴിഞ്ഞാൽ കാപ്പി നിറവുമാണ്‌. ഇതിനുള്ളിലെ പശപ്പിൽ തവിട്ടു നിറത്തിൽ പയറുമണികൾ പോലെ വിത്തുകൾ കാണും. ഇവയ്ക്ക് ചെറുമധുരവുമുണ്ട്. '''പുഡിംഗ് പൈപ് ട്രീ''' എന്ന മറ്റൊരു പേരിൽ ഇംഗ്ലീഷിൽ അറിയപ്പെടാനുള്ള കാരണമിതാണ്. പക്ഷികളും മൃഗങ്ങളും വിശേഷിച്ച് കരടികൾ{{തെളിവ്}} കണിക്കൊന്നയുടെ വിത്തുകൾ ഭക്ഷിക്കുന്നു. വിത്തുകൾ മൂലമാണ്‌ പ്രവർദ്ധനം നടക്കുന്നത്. കായ വിളയാൻ ഏതാണ്ട് ഒൻപത് മാസമെടുക്കും. പെയ്യാൻ പോകുന്ന മഴയുടെ ജലാംശം അന്തരീക്ഷത്തിൽ ഉണ്ടാക്കുന്ന മാറ്റം ഏകദേശം 85-95 ദിവസങ്ങൾക്കു മുൻപുതന്നെ മണത്തറിയുവാൻ കണിക്കൊന്നയ്‌ക്കു സാധിക്കുമെന്നു ചില പരീക്ഷണങ്ങൾ തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. ജലാംശത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം പിടിച്ചെടുക്കുന്ന ബയോസെൻസർ (ജൈവ വിവേചന ഘ്രാണശക്‌തി) കണിക്കൊന്നയ്‌ക്ക് സ്വന്തമായി ഉള്ളതുകൊണ്ടാണ് ഇത് സാധ്യമാകുന്നത്.<ref>[http://www.manoramaonline.com/karshakasree/home-garden/cassia-fistula-konnappoo-golden-shower.html Konna Flower]</ref> ==രസാദി ഗുണങ്ങൾ== രസം :തിക്തം, മധുരം ഗുണം :ഗുരു, മൃദു, സ്നിഗ്ധം വീര്യം :ശീതം വിപാകം :മധുരം<ref name="vns1">ഔഷധ സസ്യങ്ങൾ, ഡോ. നേശമണി, കേരള ഭാഷ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്</ref> ==ഔഷധയോഗ്യ ഭാഗം== മരപ്പട്ട, വേര്, ഫലമജ്ജ <ref name=" vns1"/> == രാസഘടകങ്ങൾ == 1,8-ഡൈഹൈഡ്രോക്സി -30 കാർബോക്സിൽ - ആന്ത്രാക്വിനോൺ ആണ്‌ ഇതിൽ നിന്ന് വേർതിരിച്ചിട്ടുള്ള പ്രധാനഘടകം. വേരിലും തൊലിയിലും [[ടാനിൻ|ടാനിനും]] അടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. ഫലത്തിന്റെ മജ്ജയിൽ മ്യൂസിലേജ് പെക്റ്റിൻ എന്നിവയും ഉണ്ട്. == ഉപയോഗങ്ങൾ == [[പ്രമാണം:കൊന്നപ്പൂവ്.jpg|ലഘു|കൊന്നപ്പൂക്കൾ]] === ഔഷധഗുണം === കണിക്കൊന്നയ്ക്ക് ഏറെ ഔഷധഗുണങ്ങളുണ്ട്. [[വാതം]], [[പിത്തം]], [[കഫം]] എന്നീ [[ത്രിദോഷങ്ങൾ]] ശമിപ്പിക്കാൻ കൊന്നപ്പൂക്കൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്താറുണ്ട്. രക്തശുദ്ധി ഉണ്ടാക്കാനും മലബന്ധം മാറ്റുവാനും ഈ പൂക്കൾ ആയുർവ്വേദ വൈദ്യന്മാർ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നു. കൊന്നയുടെ തോലുകൊണ്ടുള്ള [[കഷായം]] ത്വക് [[രോഗങ്ങൾ]] അകറ്റുമെന്നും ആയുർവേദ വിധികളിൽ പറയുന്നു. <br /> മരപ്പട്ടയെ "സുമരി" എന്നു് പറയുന്നു <ref>Medicinal Plants- SK Jain, National Book Trust, India</ref> [[ടാനിൻ]] ഉള്ളതുകൊണ്ട് തുകൽ ഊറക്കിടുന്നതിന്ന് കണിക്കൊന്നയുടെ മരപ്പട്ട ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്‌. വടക്കു കിഴക്കേ ഇന്ത്യയിൽ പുകയിലയുടെ രുചി വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ഫലത്തിനുള്ളിലെ പൾപ്പ്‌ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്‌. കൊന്ന യിൽ കൊതുകിനെയും ലാർവയെയും നശിപ്പിക്കുന്ന ജൈവ വസ്തുവായ ഐക്കോസട്രി എനൊഇക്കു ആസിഡിന്റെ സാന്നിധ്യം ഉള്ളതിനാൽ ഇത് നല്ലൊരു കൊതുക് നാശിനിയാണ് === അലങ്കാരം === അലങ്കാരച്ചെടിയായും തണൽ‌വൃക്ഷമായും വച്ചുപിടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. മലയാളികൾ വിഷുക്കാലത്ത് കണിവക്കാൻ ഇതിന്റെ പൂക്കൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. {| class="wikitable sortable" |+ ! ! ! ! |- |bitch | |kkkkk | |- |,,,,,,, |jiiuuuuuuu | | |- |llllll | | |kkkkk |} == ചിത്രശാല == <gallery caption="കണിക്കൊന്നയുടെ ചിത്രങ്ങൾ" widths="110px" heights="110px"> File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_005.jpg|കണിക്കൊന്ന File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_001.jpg|ഉണങ്ങിയ കണിക്കൊന്ന കായകൾ File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_006.jpg|കണിക്കൊന്ന കായകൾ File:Golden shower tree bloom 2.jpg|കൊന്നപ്പൂ File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_01.JPG|കണിക്കൊന്ന File:Indian_Laburnum_-_കണിക്കൊന്ന_02.JPG|കണിക്കൊന്ന ചിത്രം:Cassia fistula1.jpg|കൊന്നപ്പൂക്കൾ File:Cassia fistula with flowers.jpg|പൂത്തു നിൽക്കുന്ന കണിക്കൊന്ന പ്രമാണം:KANIKKONNA01.JPG|ലഘുചിത്രം|കണിക്കൊന്നപ്പൂ File:Golden flower in kerala01.jpg|thumb| File:Golden flower in kerala.jpg|thumb| </gallery> == അവലംബം == <references/> {{-}} {{WS|Cassia fistula}} {{CC|Cassia fistula}} {{കേരളത്തിലെ മരങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ഔഷധസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പുഷ്പങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:Fabaceae കുടുംബത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശലഭപ്പുഴുക്കളുടെ ഭക്ഷണസസ്യങ്ങൾ]] grs8hiejc97bymmti54vp6phd3nnnjn 0 6771 3765312 3527316 2022-08-16T03:08:30Z 117.230.0.236 ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡമല്ല, ഇന്ത്യൻ ഉപദ്വീപിലെ( Indian peninsula) ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടിയാണ് ആനമുടി( ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം എന്നത് ഇന്ത്യ, പാകിസ്ഥാൻ, നേപ്പാൾ, ഭൂട്ടാൻ , ബംഗ്ലാദേശ്, ശ്രീലങ്ക, മാലിദ്വീപ് എന്നിവ ചേർന്നതാണ്) wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Anamudi}} {{Infobox mountain | name = Anamudi | other_name = ആനമുടി | photo = Anamudi.jpg | photo_caption = ആനമുടി ഇരവികുളം ഉദ്യാനത്തിൽ നിന്ന് | elevation_m = 2695 | elevation_ref = | listing = | translation = ആന തല | language = [[മലയാളം]] | location = [[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]] | range = [[പശ്ചിമഘട്ടം]] | map = Kerala | map_caption = ആനമുടിയുടെ സ്ഥിതി സ്ഥാപനം | map_size = 300 | label_position = right | lat_d = 10.171121 | long_d = 77.063341 | region = IN | coordinates_ref = <ref name="peak">{{cite peakbagger | pid = 10664 | title = ആനമുടി, ഇന്ത്യ | accessdate = 2009-12-14}}</ref> | topo = | type = [[Fault-block mountain|Fault-block]] | age = [[Cenozoic]] (100 to 80 [[mya (unit)|mya]]) | first_ascent = [[Douglas Hamilton|ജനറൽ ടൌഗ്ലാസ് ഹാമിൽട്ടൺ]] | easiest_route = കാൽനട }} [[പ്രമാണം:Anaimudi.jpg|thumb|200px|ആനമുടി, [[ഇരവികുളം ദേശീയോദ്യാനം|ഇരവികുളം ദേശീയോദ്യാനത്തിൽ നിന്നും]] ]] ഇന്ത്യൻ ഉപദ്വീപിലെ ([[കേരളം|കേരള]]ത്തിലെ) ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടിയാണ് '''ആനമുടി'''. [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ട]]ത്തിലെ [[ഏലമലകൾ|ഏലമലകളി]]ൽ ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടി ആണ് ആനമുടി. [[ഇരവികുളം ദേശീയോദ്യാനം|ഇരവികുളം ദേശീയോദ്യാന]]ത്തിന് തെക്കായി ആണ് ആനമുടി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.2,695 മീറ്റർ (8,842 അടി) ഉയരമുള്ള ആനമുടി [[തെക്കേ ഇന്ത്യ]]യിലെ തന്നെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടിയാണ്. കേരളത്തിലെ [[ഇടുക്കി]] ജില്ലയിലാണ് ആനമുടി. [[മൂന്നാർ]] പഞ്ചായത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് ഇത്. ആനമലനിരകളും, ഏലമലനിരകളും, പളനിമലനിരകളും ചേരുന്ന ഭാഗമാണ് "'''ആനമുടി'''". വംശനാശത്തിന്റെ വക്കിലെത്തിയ [[വരയാട്|വരയാടുകൾ]] ഉള്ള [[ഇരവികുളം ദേശീയോദ്യാനം]] ഉൾപ്പെടുന്ന പ്രദേശത്താണ് ആനമുടി. സാഹസിക മലകയറ്റക്കാർക്ക് പ്രിയങ്കരമാണ് ആനമുടി. പന്ത്രണ്ടു വർഷത്തിലൊരിക്കൽ പൂക്കുന്ന [[നീലക്കുറിഞ്ഞി]] പൂക്കളെ ആനമുടിയിൽ കാണാം. == ഇരവികുളം ദേശീയോദ്യാനം - പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ദൂരം == *ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം - [[നെടുമ്പാശ്ശേരി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം]] - 135 കിലോമീറ്റർ അകലെ. *ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷൻ - [[ആലുവ]] - 115 കിലോമീറ്റർ അകലെ. == ഇതും കാണുക == * [[മീശപ്പുലിമല]] - കേരളത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ ഉയരമുള്ള കൊടുമുടി. * [[അഗസ്ത്യകൂടം]] - തെക്കൻകേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി. * [[ചെമ്പ്ര കൊടുമുടി]] - വടക്കൻകേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൊടുമുടി * [[ബാണാസുര സാഗർ മല]] - വടക്കൻ കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ രണ്ടാമത്തെ കോടുമുടി == അവലംബം == {{reflist|2}} {{commons category|Anamudi}} {{ഇന്ത്യയിലെ മലകൾ}} {{പശ്ചിമഘട്ടം}} {{ഇടുക്കി ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ കൊടുമുടികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ പർവ്വതങ്ങൾ]] {{idukki-geo-stub}} 5n3ybr67tdr914covwjky58hrfh3ozq 4 6849 3765297 3763416 2022-08-15T21:08:02Z MediaWiki message delivery 53155 /* Tech News: 2022-33 */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം wikitext text/x-wiki __NEWSECTIONLINK__ {{prettyurl|Wiki_Panchayath_Technical}} {{വിക്കിപീഡിയ പഞ്ചായത്ത്}} {| border="0" cellpadding="2" style="float: right; background-color:#f9f9f9;margin:1px;border: thin solid red; width: 160px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" |+ colspan="2" style="margin-left: inherit; buyhttyyuackground:red; color:#ffffff;text-align:center;"| '''സാങ്കേതികവിഭാഗത്തിലെ</br>പഴയ സം‌വാദങ്ങൾ''' |- !align="center"|[[Image:Vista-file-manager.png|50px|സംവാദ നിലവറ]]<br/> |- | * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)/archive1|സംവാദ നിലവറ 1]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)/archive_2|സംവാദ നിലവറ 2]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)/archive_3|സംവാദ നിലവറ 3]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)/archive_4|സംവാദ നിലവറ 4]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)/archive_5|സംവാദ നിലവറ 5]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)/archive_6|സംവാദ നിലവറ 6]] ---- *[[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)/യൂണികോഡ് 5.1.0|യൂണീകോഡ് ചർച്ച]] *[[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)/യു.എൽ.എസ്.|യു.എൽ.എസ്. ചർച്ച]] |} [[ka:ვიკიპედია:ყავახანა/ტექნიკური საკითხები]] [[th:วิกิพีเดีย:สภากาแฟ (เทคนิค)]] == Editing news 2020 #3 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"> == തിരുത്തൽ വാർത്തകൾ 2020 #3 == <em>[[m:VisualEditor/Newsletter/2020/July|മറ്റൊരു ഭാഷയിൽ സന്ദേശം വായിക്കുക]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|ഈ ബഹുഭാഷാ വാർത്താക്കുറിപ്പിന്റെ സബ്സ്ക്രിപ്ഷൻ പട്ടിക]]</em> [[File:50M@2x.png|thumb|alt=നീല റിബണുള്ള ഒരു സ്വർണ്ണ നക്ഷത്രവും, 50m എന്ന വാചകവും.|<strong>5 കോടിയിലധികം തിരുത്തലുകൾ</strong> ഡെസ്ക്ടോപ്പിലെ വിഷ്വൽ എഡിറ്റർ ഉപയോഗിച്ചാണ് നടത്തിയത്.|400px]] ഏഴ് വർഷം മുമ്പ് ഇതേ മാസത്തിലാണ്, [[mw:Editing team|എഡിറ്റിംഗ് ടീം]] മിക്ക വിക്കിപീഡിയ എഡിറ്റർമാർക്കും വിഷ്വൽ എഡിറ്റർ വാഗ്ദാനം ചെയ്തത്. അന്നു മുതൽ ഇന്നുവരെ എഡിറ്റർമാർ നിരവധി നാഴികക്കല്ലുകൾ പിന്നിട്ടു: * <strong>5 കോടിയിലധികം തിരുത്തലുകൾ</strong> ഡെസ്ക്ടോപ്പിലെ വിഷ്വൽ എഡിറ്റർ ഉപയോഗിച്ചാണ് നടത്തിയത്. * <strong>ഇരുപത് ലക്ഷത്തിലധികം പുതിയ ലേഖനങ്ങൾ</strong> വിഷ്വൽ എഡിറ്റർ ഉപയോഗിച്ചാണ് സൃഷ്ടിച്ചത്. അതിൽ 600,000 ത്തിലധികവും 2019ൽ സൃഷ്ടിച്ചത് ആണ്. * വിഷ്വൽ എഡിറ്ററിന്റെ <strong>ജനപ്രീതി ദിനംപ്രതി വർദ്ധിച്ചുവരുകയാണ്</strong>. വിഷ്വൽ എഡിറ്ററിന്റെ തുടക്കം മുതൽ എല്ലാ വർഷവും അത് ഉപയോഗിച്ച് നടത്തിയ എഡിറ്റുകളുടെ അനുപാതം വർദ്ധിച്ചുവരുന്നു. * 2019 ൽ, <strong>പുതിയ എഡിറ്റർമാർ (100ൽ താഴെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തിയ ലോഗിൻ ചെയ്ത എഡിറ്റർമാർ) നടത്തിയ 35% തിരുത്തലുകളും</strong> വിഷ്വൽ എഡിറ്റർ ഉപയോഗിച്ചാണ് നടത്തിയത്. ഇതിന്റെ ശതമാനം <strong>എല്ലാ വർഷവും വർദ്ധിക്കുന്നു</strong>. * മൊബൈൽ സൈറ്റിൽ <strong>50 ലക്ഷത്തോളം തിരുത്തലുകൾ</strong> വിഷ്വൽ എഡിറ്റർ ഉപയോഗിച്ചാണ് നടത്തിയത്. 2018 ൽ എഡിറ്റിംഗ് ടീം [[mw:Mobile visual editor|മൊബൈൽ വിഷ്വൽ എഡിറ്റർ]] മെച്ചപ്പെടുത്താൻ തുടങ്ങിയതുമുതലാണ് ഈ തിരുത്തലുകൾ ഭൂരിഭാഗവും നടത്തിയത്. * 2019 നവംബർ 17ന് മൊബൈൽ വിഷ്വൽ എഡിറ്ററിൽ [https://discuss-space.wmflabs.org/t/first-edit-made-to-wikipedia-from-outer-space/2254 <strong> ബഹിരാകാശത്തു നിന്നുള്ള ആദ്യ തിരുത്തൽ</strong>] നടന്നു. 🚀 👩‍🚀 * <strong>2017 വിക്കിടെക്സ്റ്റ് എഡിറ്ററിൽ 600,000 പുതിയ ലേഖനങ്ങൾ</strong> ആരംഭിച്ചത് ഉൾപ്പെടെ <strong>70 ലക്ഷത്തിലധികം തിരുത്തലുകൾ</strong> എഡിറ്റർമാർ നടത്തി. വിഷ്വൽ എഡിറ്ററിന്റെ അന്തർനിർമ്മിത വിക്കിടെക്സ്റ്റ് മോഡാണ് [[mw:2017 wikitext editor|2017 വിക്കിടെക്സ്റ്റ് എഡിറ്റർ]]. നിങ്ങളുടെ [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|ക്രമീകരണങ്ങളിൽ ഇത് പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കാം]]. [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[User talk:Whatamidoing (WMF)|സംവാദം]]) </div> 12:55, 9 ജൂലൈ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=20232673 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Elitre (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/30|Tech News: 2020-30]] == <section begin="technews-2020-W30"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/30|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * ഒരു താൽ‌ക്കാലിക പരിഹാരം വിക്കികൾ‌ക്ക് അവരുടെ പ്രധാന പേജുകളെ കൂടുതൽ‌ മൊബൈൽ‌ സൗഹൃദമാക്കാൻ സഹായിച്ചിരുന്നു. ഇത് 2012 ലായിരുന്നു. 2017 മുതൽ ഇത് ശുപാർശ ചെയ്യാറില്ല. മൊബൈലിലെ പ്രധാന പേജിന്റെ പ്രത്യേക കേസിംഗ് ജൂലൈ 14 ന് പ്രവർത്തനം നിർത്തി. 60 വിക്കികളുടെ പ്രധാന പേജുകൾ ഇപ്പോൾ മൊബൈലിൽ നന്നായി പ്രവർത്തിക്കുന്നില്ല. ഏതൊക്കെയാണവ, അത് എങ്ങനെ ശരിയാക്കാം, എങ്ങനെ സഹായം നേടാം എന്നിവയൊക്കെ നിങ്ങൾക്ക് [[phab:T254287|ഫബ്രിക്കേറ്ററിൽ]] കാണാൻ സാധിക്കും. ടെക് ന്യൂസിന്റെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/24|2020/24]] ലക്കത്തിലും, [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/26| 2020/26]] ലക്കത്തിലും ഇതേ പ്രശ്‌നം റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌തതാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * ഇന്റർലാംഗ്വേജ് ലിങ്കുകളിൽ ഒരു പ്രശ്നമുണ്ടായി. മറ്റൊരു ഭാഷയിൽ ഒരു നിർദ്ദിഷ്ട പേജ് കണ്ടെത്താൻ സഹായിക്കുന്ന ലിങ്കുകളാണ് ഇന്റർലാംഗ്വേജ് ലിങ്കുകൾ. തരംതിരിക്കൽ പ്രക്രിയ തകർക്കപ്പെട്ടു. ഡവലപ്പർമാർ ഒരു പരിഹാരത്തിനായി ശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. [https://phabricator.wikimedia.org/T257625] * ചില ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ഒരേ ഇവന്റിന്റെ അറിയിപ്പുകൾ ലഭിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് പഴയ സംഭവങ്ങളാണ്. [https://phabricator.wikimedia.org/T257714] * ചില ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ലോഗിൻ ചെയ്യുന്നതിൽ പ്രശ്‌നമുണ്ട്. ഇത് ഒരുപക്ഷേ ഒരു [[:w:en:HTTP cookie|ബ്രൗസർ കുക്കി]] പ്രശ്നമാകാം. ഡവലപ്പർമാർ പ്രശ്നം മനസിലാക്കുന്നതിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ലോഗിൻ ചെയ്യുന്നതിൽ പ്രശ്നമുണ്ടെങ്കിൽ വിശദാംശങ്ങൾ [[phab:T258121|ഫബ്രിക്കേറ്ററിൽ]] കാണാൻ സാധിക്കും. [https://phabricator.wikimedia.org/T258121] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.1|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-07-21|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-07-22|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-07-23|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * <code>{{int:printableversion}}</code> എന്നൊരു ലിങ്ക് ഉണ്ട്. ഇത് അപ്രത്യക്ഷമാകും. കാരണം, ഇപ്പോഴത്തെ വെബ് ബ്രൗസറുകൾ‌ക്ക് പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന ഒരു പതിപ്പ് സൃഷ്‌ടിക്കാനും അല്ലെങ്കിൽ‌ അത് പ്രിന്റ് ചെയ്യാമ്പോൾ എങ്ങനെ കാണപ്പെടുമെന്ന് കാണിക്കാനും ഉള്ള സംവിധാനം ഉണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T167956] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/30|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W30"/> 19:13, 20 ജൂലൈ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tech_News_target_list_1&oldid=20298484 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/31|Tech News: 2020-31]] == <section begin="technews-2020-W31"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/31|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * [[m:Small wiki toolkits/Starter kit|സ്റ്റാർട്ടർ കിറ്റ്]] ഇപ്പോൾ വിക്കി കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്കായി ലഭ്യമാണ്. ഈ പേജ് സാങ്കേതിക ഉറവിടങ്ങളും ഉപകരണങ്ങളും ശുപാർശകളും പട്ടികപ്പെടുത്തുന്നു. ഒരു വിക്കി പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതിന് ഇവ അത്യാവശ്യമാണ്. പരിമിതമായ കമ്മ്യൂണിറ്റി പരിചയം ഉള്ള ചെറിയ വിക്കികൾക്ക് ഇത് കൂടുതലും ഉപയോഗപ്രദമാണ്. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-July/093633.html] * [[mw:Reading/Web/Desktop Improvements|ഡെസ്ക്ടോപ്പ് മെച്ചപ്പെടുത്തലുകൾ]] പ്രോജക്റ്റിന്റെ ആദ്യ സവിശേഷതകൾ എല്ലാ വിക്കികളിലും, ലോഗിൻ ചെയ്തിട്ടുള്ള ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ഇപ്പോൾ ലഭ്യമാണ്. അവ ഉപയോഗിക്കുന്നതിന്, [[Special:Preferences#mw-prefsection-rendering|പ്രാദേശിക]] അല്ലെങ്കിൽ [[Special:GlobalPreferences#mw-prefsection-rendering|ആഗോള]] ക്രമീകരണങ്ങളിലെ, ''{{int:prefs-skin-prefs}}'' വിഭാഗത്തിലെ ''{{int:prefs-vector-enable-vector-1-label}}'' എന്ന ഓപ്ഷൻ അൺചെക്ക് ചെയ്യുക. കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെടുത്തലുകൾ ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, കാത്തിരിക്കുക. [[mw:Talk:Reading/Web/Desktop Improvements|അഭിപ്രായങ്ങൾ സ്വാഗതം ചെയ്യുന്നു]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] പല വിക്കികളിലും, UTCLiveClock എന്ന ഗാഡ്‌ജെറ്റ് ലഭ്യമാണ്. ഗാഡ്‌ജെറ്റ് [[:mw:MediaWiki:Gadget-UTCLiveClock.js|mediawiki.org- ൽ നിന്ന് നേരിട്ട്]] ഇംപോർട്ട് ചെയ്യുന്ന വിക്കികളിലെ ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ഇപ്പോൾ [[mw:MediaWiki_talk:Gadget-UTCLiveClock.js#Time_zones|UTC ക്ക് പകരം മറ്റ് സമയമേഖലകൾ തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ കഴിയും]]. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] ‍മീഡിയാവിക്കിക്കായുള്ള ഡിപ്ലോയ്മെന്റ് ട്രെയിൻ ഈ ആഴ്ചയിൽ തടഞ്ഞിരിക്കുന്നു. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-July/093640.html][https://phabricator.wikimedia.org/T257969] * വിവർത്തന-അറിയിപ്പ് ബോട്ട് എല്ലാ വിവർത്തകർക്കും ഒരേ സന്ദേശം ഒന്നിലധികം തവണ അയയ്ക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. ഇത് പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T144780] * ചില ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ഒരേ അറിയിപ്പ് ഒന്നിലധികം തവണ ലഭിക്കുന്നു. ഇത് പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T257766] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.2|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-07-28|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-07-29|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-07-30|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.35/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/31|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W31"/> 13:51, 27 ജൂലൈ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tech_News_target_list_1&oldid=20298484 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/32|Tech News: 2020-32]] == <section begin="technews-2020-W32"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/32|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * [[mw:Wikidata Query Service|വിക്കിഡാറ്റ അന്വേഷണ സേവനത്തിലേക്കുള്ള]] എല്ലാ അന്വേഷണങ്ങളും ജൂലൈ 23 വ്യാഴാഴ്ച 17:50 നും 17:59 (UTC)നും ഇടയിൽ പരാജയപ്പെട്ടു. ചില ചോദ്യങ്ങൾ ഒരു നീണ്ട കാലയളവിൽ പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/20200723-wdqs-outage] * കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് ആഴ്ചകളായി ഇന്റർലാംഗ്വേജ് ലിങ്കുകൾ‌ തെറ്റായ ക്രമത്തിൽ ആയിരുന്നു. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/30|രണ്ടാഴ്ച മുമ്പുള്ള ടെക് വാർത്തയിലും]] ഈ പ്രശ്നം പരാമർശിച്ചിരുന്നു. പ്രശ്നം ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T257625] * [[Special:GlobalPreferences#mw-prefsection-rendering|ആഗോള ക്രമീകരണങ്ങളിലെ]] "{{int:prefs-vector-enable-vector-1-label}}" ഓപ്ഷനിൽ ഒരു പ്രശ്നമുണ്ട്. ഇത് പരിഹരിക്കുന്നതിനായി ഡവലപ്പർമാർ പ്രവർത്തിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T258493] * വിക്കിബേസ് എക്സ്റ്റൻഷനിലെ ഒരു ബഗ് വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലെ പ്രധാന (പ്രമാണം) നാമമേഖലയിൽ (നെയിംസ്‌പെയ്‌സ്) "പേരുമാറ്റത്തിൽനിന്നുള്ള സംരക്ഷണം", "ഉണ്ടാക്കൽ സംരക്ഷണം" തുടങ്ങിയവയെ പ്രവർത്തനരഹിതമാക്കി. പുതിയ സംരക്ഷണങ്ങൾ ചേർക്കാനും നിലവിലുള്ള സംരക്ഷണങ്ങളിൽ മാറ്റംവരുത്താനും (താൾ സൃഷ്ടിക്കലും, തലക്കെട്ട് മാറ്റവും മറ്റും അനുവദിക്കുന്നത്) കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T258323] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS Player|വീഡിയോ പ്ലെയർ]] ലളിതവും ആധുനികവുമായി മാറും. ഈ ആഴ്ചയിൽ നിലവിലെ ബീറ്റ സവിശേഷത മിക്ക വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും എല്ലാവർക്കുമുള്ള വീഡിയോ പ്ലെയറായി മാറും. പഴയ പ്ലെയറിനെ നീക്കംചെയ്യും. [https://phabricator.wikimedia.org/T248418] * ഉപയോക്താക്കളുടെ <code>global.js</code>, <code>global.css</code> പേജുകൾ ഇപ്പോൾ മൊബൈൽ‌ സൈറ്റിലും ലോഡുചെയ്യപ്പെടും. മൊബൈൽ സ്കിന്നിൽ സ്റ്റൈലുകൾ പ്രയോഗിക്കുന്നത് എങ്ങനെ ഒഴിവാക്കാമെന്ന് ഈ [[mw:Help:Extension:GlobalCssJs#Per-skin_customization|ഡോക്യുമെന്റേഷനിൽ]] നിങ്ങൾക്ക് വായിക്കാം. [https://phabricator.wikimedia.org/T138727] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] [[mw:Special:MyLanguage/Skin:MonoBook|മോണോബുക്ക്]] സ്കിന്നിൽ, <code>searchGoButton</code> എന്ന ഐഡന്റിഫയർ ഇപ്പോൾ <code>searchButton</code> എന്നാണ്. ഇത് CSS, JS ഗാഡ്‌ജെറ്റുകളെ ബാധിച്ചേക്കാം. മൈഗ്രേഷൻ നിർദ്ദേശങ്ങൾ [[phab:T255953|T255953]] ൽ കാണാം. ഇത് മുമ്പ് [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/27|27-ാമത്തെ ലക്കത്തിൽ]] ൽ പരാമർശിച്ചിരുന്നു. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] ചർച്ചകൾ പതിവായി ആർക്കൈവ് ചെയ്യുന്നതിന് ബോട്ട് ഓപ്പറേറ്റർമാർക്ക് പൈവിക്കിബോട്ട് ഉപയോഗിക്കാം. വലിയ ആർക്കൈവുകൾ തടയാൻ ബോട്ട് <code>counter</code> ഉപയോഗിക്കുന്ന രീതി മാറ്റി. [https://phabricator.wikimedia.org/T215247] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.3|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-08-04|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-05|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-06|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/32|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W32"/> 15:42, 3 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tech_News_target_list_1&oldid=20298484 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/33|Tech News: 2020-33]] == <section begin="technews-2020-W33"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/33|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * ഓഗസ്റ്റ് ആദ്യ വാരത്തിൽ [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|ഫയൽഇംപോർട്ടറും ഫയൽ എക്സ്പോർട്ടറും]] എല്ലാ വിക്കികളിലെയും സ്റ്റാൻഡേർഡ് സവിശേഷതകളായി. യഥാർത്ഥ ഫയൽ വിവരങ്ങൾക്കും നാൾവഴിക്കും കേടുകൂടാതെ പ്രാദേശിക വിക്കികളിൽ നിന്ന് വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലേക്ക് പ്രമാണങ്ങൾ (ഫയലുകൾ) കൈമാറാൻ അവ നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T140462] '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * ആരാണ് അവസാനമായി എഡിറ്റുചെയ്തത് എന്നതിനെക്കുറിച്ച് മൊബൈൽ സ്കിൻ പേജിന്റെ ചുവടെ ഒരു സന്ദേശം പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പതിവുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ ദിവസങ്ങളിൽ ഇത് ചില വിക്കിടെക്സ്റ്റ് ആണ് പ്രദർശിപ്പിച്ചിരുന്നത്. ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [[mw:Structured Discussions|ഘടനാപരമായ ചർച്ചകളിലെയും]] [[mw:Content translation|ഉള്ളടക്ക വിവർത്തനത്തിലെയും]] ചില സന്ദേശങ്ങൾ ഇപ്പോഴും അസംസ്കൃത വിക്കിടെക്സ്റ്റായി ദൃശ്യമാകാം. ഡവലപ്പർമാർ അതിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T259565] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.4|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-08-11|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-12|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-13|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * എല്ലാ വിക്കികളിലും സെപ്റ്റംബർ 1 ന് കുറച്ച് മിനിറ്റ് നേരത്തേക്ക് എഡ്റ്റ് ചെയ്യാൻ സാധിക്കില്ല (Read-only). 13:30നും 15:30നും (UTC) ഇടയിൽ ആണ് ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുള്ളത്. കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ടെക് വാർത്തകളിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കും, മാത്രമല്ല വരും ആഴ്ചകളിൽ പ്രാദേശിക വിക്കികളിൽ അറിയിപ്പ് നൽകുന്നതായിരിക്കും. [https://phabricator.wikimedia.org/T243314][https://phabricator.wikimedia.org/T244808] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/33|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W33"/> 16:06, 10 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tech_News_target_list_1&oldid=20353586 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/34|Tech News: 2020-34]] == <section begin="technews-2020-W34"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/34|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * മാറ്റം തിരസ്ക്കരിക്കുക (undo) എന്ന ലിങ്ക് ഉപയോഗിച്ച് നിങ്ങൾ ഒരു എഡിറ്റ് പഴയപടിയാക്കുകയാണെങ്കിൽ, നിങ്ങളുടെ എഡിറ്റ് <code>തിരസ്ക്കരിക്കൽ</code> (<code>undo</code>) റ്റാഗ് ഉപയോഗിച്ച് അടയാളപ്പെടുത്താറുണ്ട്. മാറ്റം തിരസ്ക്കരിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് എഡിറ്റ് വിൻഡോയിൽ നിങ്ങൾ ഒരു മാറ്റവും വരുത്തിയില്ലെങ്കിൽ മാത്രമേ ഇനി ഇത് സംഭവിക്കുകയുള്ളൂ. ഉപയോക്താക്കൾ യഥാർത്ഥത്തിൽ മറ്റെന്തെങ്കിലും ചെയ്യുമ്പോൾ അവ തിരസ്ക്കരിക്കലുകളായി അടയാളപ്പെടുത്തുന്നത് ഒഴിവാക്കാനാണിത്. [https://phabricator.wikimedia.org/T259014] * പുതിയ [[mw:Special:MyLanguage/OOUI|OOUI]] പതിപ്പ് [[:w:en:Internet Explorer 8|ഇന്റർനെറ്റ് എക്സ്പ്ലോറർ 8]]-ൽ പ്രവർത്തിക്കില്ല. എന്നുവച്ചാൽ വിക്കികൾ, ഇന്റർനെറ്റ് എക്സ്പ്ലോറർ 8-ൽ വിചിത്രമായി കാണപ്പെടുകയും നന്നായി പ്രവർത്തിക്കാതിരിക്കുകയും ചെയ്യാം. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/17|ടെക്/വാർത്തകൾ/2020/17]]ൽ ഇത് റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌തിട്ടുണ്ട്. ഇതിന് കാരണം വളരെ പഴയ ബ്രൗസറുകളിൽ വിക്കികൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് മറ്റ് പ്രശ്നങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു എന്നതാണ്. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-August/093718.html] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.5|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-08-18|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-19|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-20|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * എല്ലാ വിക്കികളിലും സെപ്റ്റംബർ 1 ന് കുറച്ച് മിനിറ്റ് നേരത്തേക്ക് എഡ്റ്റ് ചെയ്യാൻ സാധിക്കില്ല (Read-only). 13:30നും 15:30നും (UTC) ഇടയിൽ ആണ് ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുള്ളത്. കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ടെക് വാർത്തകളിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും അടുത്ത ആഴ്ചയിൽ പ്രാദേശിക വിക്കികളിൽ അറിയിക്കുകയും ചെയ്യും. ഇതൊരു ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്. [[m:Tech/Server switch 2020|ഈ അറിയിപ്പ് സന്ദേശം വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] വഴി നിങ്ങൾക്ക് ഞങ്ങളെ സഹായിക്കാനാകും. [https://phabricator.wikimedia.org/T243314][https://phabricator.wikimedia.org/T244808] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/34|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W34"/> 20:41, 17 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20366028 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/35|Tech News: 2020-35]] == <section begin="technews-2020-W35"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/35|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.6|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-08-25|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-26|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-27|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/35|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W35"/> 17:59, 24 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20389773 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/36|Tech News: 2020-36]] == <section begin="technews-2020-W36"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/36|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * ഇതൊരു ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്. എല്ലാ വിക്കികളിലും സെപ്റ്റംബർ 1 ന് കുറച്ച് മിനിറ്റ് നേരത്തേക്ക് എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല (വായിക്കാൻ മാത്രമായിരിക്കും). 14:00നും 15:00നും (UTC) ഇടയിലാണ് ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. [[m:Tech/Server switch 2020| അറിയിപ്പ് സന്ദേശത്തിലെ]] വിശദാംശങ്ങൾ പരിശോധിക്കുക. [https://phabricator.wikimedia.org/T243314][https://phabricator.wikimedia.org/T244808] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * ഈ ആഴ്ച പുതിയ മീഡിയവിക്കി പതിപ്പുകളൊന്നുമില്ല. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/36|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W36"/> 20:09, 31 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20411995 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/37|Tech News: 2020-37]] == <section begin="technews-2020-W37"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/37|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * സാധാരണയായി, നിലവില്ലാത്ത ഒരു ശീർഷകത്തിലേക്കോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു നാൾപ്പതിപ്പ് മാത്രമുള്ള ഒരു റീഡയറക്റ്റിലേക്കോ മാത്രമേ താളുകളുടെ തലക്കെട്ട് മാറ്റാൻ കഴിയു. എന്നാൽ ഒരു പുതിയ ഉപയോക്തൃ അനുമതി ഒന്നിൽ കൂടുതൽ നാൾപ്പതിപ്പുകൾ ഉള്ള റീഡയറക്‌റ്റുകളിലേക്ക് പേജുകൾ നീക്കാൻ ഉപയോക്താക്കളെ അനുവദിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T239277] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.8|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-09-08|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-09|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-10|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] എല്ലാ മീഡിയവിക്കി [[:w:en:API|API]] മൊഡ്യൂളുകളും ഇനിമുതൽ <code>watch</code> എന്നതിനുപകരം <code>watchlist</code> എന്ന് ഉപയോഗിക്കും. ഇത് മുമ്പ് പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ലായിരുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T247915] '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android|വിക്കിപീഡിയ ആൻഡ്രോയ്ഡ് അപ്ലിക്കേഷൻ]] ടീം ഭാവിയിൽ പട്രോളിംഗ് ഉപകരണങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചേക്കാം. നിങ്ങൾക്ക് അല്ലെങ്കിൽ പരിചയസമ്പത്ത് കുറഞ്ഞ പട്രോളർമാർക്ക് ഏതെല്ലാം ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗപ്രദമാകുമെന്ന് അവരെ അറിയിക്കുന്നത് നന്നായിരിക്കും. [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Patrolling conversation|Mediawiki.org- ലെ പേജ് കാണുക]]. * [[m:Special:MyLanguage/OTRS|ഒ‌.ടി‌.ആർ‌.എസ്.]] പുതിയ പതിപ്പിലേക്ക് അപ്‌ഡേറ്റുചെയ്യുന്നതാണ്. ഇതിന് ഏകദേശം രണ്ട് ദിവസമെടുക്കും. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ഒ‌.ടി‌.ആർ‌.എസ്. ഏജന്റുമാർ‌ക്ക് സിസ്റ്റത്തിലേക്ക് ആക്‌സസ് ഉണ്ടായിരിക്കില്ല. അപ്‌ഡേറ്റ് സമയത്ത് വരുന്ന ഇമെയിലുകൾ അപ്‌ഡേറ്റ് പൂർത്തിയാകുമ്പോൾ കൈമാറുന്നതായിരിക്കും. സെപ്റ്റംബർ 14-ാം തീയതി 08:00 (UTC) ന് ഇത് ആരംഭിക്കാനാണ് ഇപ്പോൾ പദ്ധതിയിട്ടിചിക്കുന്നത്. ഇതിന് മാറ്റം വന്നേക്കാം. [https://phabricator.wikimedia.org/T187984] * ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ആവശ്യമെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയ ആൻഡ്രോയിഡ് അപ്ലിക്കേഷൻ [[:mw:Wikimedia Apps/Team/Android/AppEditorTasks#Push Notifications for editors|പുഷ് അറിയിപ്പുകൾ]] അയയ്‌ക്കും. നിങ്ങളുടെ സംവാ‍ദ താളിൽ ആരെങ്കിലും സന്ദേശം അയയ്ക്കുകയോ അല്ലെങ്കിൽ നിങ്ങളുടെ എഡിറ്റ് പഴയപടിയാക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്താൽ അത് അറിയാൻ നിങ്ങളെ ഇത് സഹായിക്കും. ഇത് പ്രവർത്തിക്കാൻ [[:w:en:Google Play Services|Google Play Services]] ആവശ്യമാണ്. Google Play Services ഇല്ലാതെ തന്നെ ആപ്ലിക്കേഷൻ ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയും, പക്ഷേ പുഷ് അറിയിപ്പുകൾ പ്രവർത്തിക്കില്ല. [[:w:en:Android KitKat|Android 4.4]] ഉപയോക്താക്കൾക്കും, ആപ്ലിക്കേഷൻ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതിന് Google Play Services ആവശ്യമാണ്. [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Apps/Team/Android#Updates][https://phabricator.wikimedia.org/T146032] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] വിക്കിമീഡിയ കോഡ് അവലോകനം [[:w:en:GitLab|GitLab]]ലേക്ക് നീക്കപ്പെടാം. ഇത് വിക്കിമീഡിയ സെർവറുകളിൽ ഹോസ്റ്റുചെയ്യപ്പെടും. നിങ്ങൾക്ക് [[mw:GitLab consultation|കൺസൾട്ടേഷൻ]]ൽ പങ്കെടുക്കാൻ സാധിക്കും. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] [[mw:Special:MyLanguage/Skin:Vector|വെക്റ്റർ സ്കിന്നിലെ]] ഡ്രോപ്പ്ഡൗൺ മെനുകൾ ഒരു <code>.menu</code> ക്ലാസ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇത് ഭാവിയിൽ പ്രവർത്തിക്കില്ല. സ്ക്രിപ്റ്റുകൾക്ക് ഇതിന് പകരം <code>nav ul</code> ഉപയോഗിക്കാം. <code>.vectorTabs</code>, <code>.vectorMenu</code> എന്നിവയും പ്രവർത്തിക്കില്ല. ചില സ്ക്രിപ്റ്റുകൾ അപ്‌ഡേറ്റ് ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്. നിങ്ങൾക്ക് ഇതിനെപ്പറ്റി [[phab:T262092|കൂടുതൽ ഫാബ്രിക്കേറ്ററിൽ വായിക്കുാം]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/37|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W37"/> 15:59, 7 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20427670 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/38|Tech News: 2020-38]] == <section begin="technews-2020-W38"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/38|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * [[mw:Wikimedia Apps|വിക്കിപീഡിയ അപ്ലിക്കേഷനുകൾ]] കഴിഞ്ഞയാഴ്ച [[w:en:CSS|CSS]] ഇല്ലാതെ പേജുകൾ ദൃശ്യമായിരുന്നു. ഇതിനർത്ഥം അവ തെറ്റായി ആയിരുന്നു കാണപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇത് വേഗത്തിൽ ശരിയാക്കിയെങ്കിലും CSS ഇല്ലാത്ത കാഷ്ഡ് പേജുകൾ കുറച്ച് മണിക്കൂറുകൾ കൂടി ഇങ്ങനെ കാണപ്പെട്ടിരുന്നു. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/20200909-mobileapps_config_change][https://phabricator.wikimedia.org/T262437] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.9|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-09-15|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-16|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-17|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/38|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W38"/> 16:19, 14 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20446737 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/39|Tech News: 2020-39]] == <section begin="technews-2020-W39"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/39|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * പഴയപടിയാക്കിയ എഡിറ്റുകൾക്കായി ഒരു പുതിയ ടാഗ് ഉണ്ട്. പേജിന്റെ പഴയ പതിപ്പിലേക്ക് തിരസ്കരിച്ചതോ (undo) റോൾബാക്ക് ചെയ്തതോ സ്വമേധയാ തിരസ്കരിച്ചതോ (manual revert) ആയ എഡിറ്റുകൾ ഇത് കാണിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T254074][https://phabricator.wikimedia.org/T164307] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * വിക്കിയിൽ ഒരു നിശ്ചിത കാലയളവിൽ നിങ്ങൾക്ക് ചെയ്യാൻ കഴിയുന്നവയുടെ എണ്ണം പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ഇത് മിനിറ്റിലുള്ള എഡിറ്റുകളുടെ എണ്ണം അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ദിവസം നിങ്ങൾ ഇമെയിൽ ചെയ്യുന്ന ഉപയോക്താക്കളുടെ എണ്ണം തുടങ്ങിയവ ആകാം. ചില ഉപയോക്തൃ അവകാശങ്ങളെ ഇവ ബാധിച്ചേക്കില്ല. പരിധി നിങ്ങളെ ബാധിക്കുന്നില്ലെങ്കിലും നിങ്ങൾക്ക് ഉടൻ തന്നെ അത് കാണാൻ സാധിക്കും. [https://phabricator.wikimedia.org/T258888] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.10|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-09-22|ml}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-23|ml}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-24|ml}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/39|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W39"/> 21:27, 21 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20461072 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/40|Tech News: 2020-40]] == <section begin="technews-2020-W40"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/40|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * അഡ്‌മിൻമാ‍ർക്ക് [[Special:AbuseLog|Special:AbuseLog]]ൽ ഇല്ലാതാക്കിയ പുനരവലോകനങ്ങളിലേക്കുള്ള ലിങ്കുകൾ ഇപ്പോൾ കാണാൻ കഴിയും. ഇത് [[Special:Undelete|Special:Undelete]] ന്റെ ഇന്റർഫേസ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T261630] * ചില ഉപയോക്തൃ ഗ്രൂപ്പുകളിലേക്ക് എഡിറ്റർ‌മാർ‌ യാന്ത്രികമായി ചേർ‌ക്കപ്പെടുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, എഡിറ്റർ‌മാരെ മതിയായ സമയവും എഡിറ്റുകളും ആയാൽ [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Autoconfirmed users|autoconfirmed users]] എന്നതിലേക്ക് ചേർ‌ക്കുന്നു. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|ദുരുപയോഗ അരിപ്പകൾക്ക്]] ഒരു നിശ്ചിത സമയത്തേക്ക് ഉപയോക്താക്കളെ സ്വപ്രേരിതമായി ഉപയോക്തൃ അവകാശങ്ങളിൽ ചേർക്കുന്നതിൽ നിന്ന് തടയാൻ കഴിയും. ഉപയോക്താക്കളെ അവരുടെ അവകാശങ്ങളിൽ നിന്ന് നീക്കംചെയ്യാനും അവയ്ക്ക് കഴിയും. [https://phabricator.wikimedia.org/maniphest/task/edit/form/1/?projectPHIDs=Wikimedia-Site-requests ഫാബ്രിക്കേറ്ററിൽ‍] തങ്ങളുടെ വിക്കിക്ക് ഈ കാലയളവ് മാറ്റാൻ വിക്കികൾക്ക് ഇപ്പോൾ ആവശ്യപ്പെടാം. നിലവിൽ ഇത് അഞ്ച് ദിവസമാണ്. [https://phabricator.wikimedia.org/T231756] '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * ഒരു പുതിയ മാറ്റം കാരണം [[m:Tech/News/2019/34|കഴിഞ്ഞ വർഷം]] ചില ദുരുപയോഗ അരിപ്പകൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് നിർത്തി. ആ പ്രവർത്തനത്തിന് ലഭ്യമല്ലാത്ത വേരിയബിളുകൾ ഉപയോഗിക്കാൻ അവർ ശ്രമിച്ചാൽ അവ പരാജയപ്പെടും. ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചു. [https://phabricator.wikimedia.org/T230256] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.11|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-09-29|ml}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-30|ml}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-10-01|ml}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * സംവാ‍ദ താളിൽ നിന്നോ നാൾവഴിയിൽ നിന്നോ മറ്റ് ഭാഷാ പതിപ്പുകളിലേക്കുള്ള ഭാഷാ ലിങ്കുകൾ നിങ്ങൾക്ക് കാണാൻ കഴിയില്ല. നിങ്ങൾ ഒരു ലേഖനം എഡിറ്റുചെയ്യുമ്പോൾ അവ കാണിക്കില്ല. ഇത് മാറ്റാം. ഒരു നാൾവഴി താളിൽ നിന്ന് മറ്റൊരു നാൾവഴി താളിലേക്കാണോ ലേഖനത്തിലേക്കാണോ ലിങ്ക് ചെയ്യേണ്ടതെന്ന് തീരുമാനിച്ചിട്ടില്ല. നിങ്ങൾക്ക് [[phab:T262472|ഫാബ്രിക്കേറ്ററിലെ ചർച്ചയിൽ]] പങ്കെടുക്കാം. * ലിങ്ക് നിറങ്ങൾ മാറാം. ലിങ്കുകളും മറ്റ് വാചകങ്ങളും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം കൂടുതൽ വ്യക്തമാക്കുന്നതിനാണിത്. നിങ്ങൾക്ക് [[phab:T213778|ഫാബ്രിക്കേറ്ററിൽ കൂടുതൽ വായിക്കുാൻ]] സാധിക്കും. * നിങ്ങളുടെ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ വെബിലാണോ ഇമെയിലിലാണോ വ്യത്യസ്ത അറിയിപ്പുകൾ ലഭിക്കുേണ്ടത് എന്നത് നിങ്ങൾക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കാം. ഈ ആഴ്ച അവസാനം <code>Apps</code> എന്നത് ഇതരമാർഗങ്ങളിലൊന്നായി നിങ്ങൾ കാണും. [[mw:Wikimedia Apps|Android, iOS വിക്കിപീഡിയ അപ്ലിക്കേഷനുകൾ]] ആഗ്രഹിക്കുന്നവർക്ക് പുഷ് അറിയിപ്പുകൾ നൽകുന്നതിനാലാണിത്. ടെസ്റ്റ് വിക്കിയിൽ നിങ്ങൾക്ക് [https://test.wikipedia.org/wiki/Special:Preferences#mw-prefsection-echo ക്രമീകരണങ്ങൾ] കാണാൻ കഴിയും. ഒക്ടോബറോടെ Android- ലും 2021 ന്റെ തുടക്കത്തോടെ iOS- ലും പുഷ് അറിയിപ്പുകൾ നേടുക എന്നതാണ് ലക്ഷ്യം. [https://phabricator.wikimedia.org/T262936] * നിങ്ങൾക്ക് ഉടനെ തന്നെ ഒരു നിശ്ചിത സമയത്തേക്ക് നിങ്ങളുടെ വാച്ച് ലിസ്റ്റിൽ പേജുകൾ ഇടാനുള്ള സംവിധാനം ലഭിക്കും. നിങ്ങൾക്ക് കുറച്ച് സമയത്തേക്ക് എന്തെങ്കിലും കാണണമെങ്കിലും എന്നാൽ ഇത് എന്നെന്നേക്കുമായി നിങ്ങളുടെ വാച്ച് ലിസ്റ്റിൽ ആവശ്യമില്ലെങ്കിലും ഇത് ഉപയോഗിക്കാം. ഇത് ഇപ്പോൾ [[mw:MediaWiki|mediawiki.org]]ൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു, പിന്നീട് കൂടുതൽ വിക്കികളിലേക്ക് വരും. നിങ്ങൾക്ക് [[m:Special:MyLanguage/Community Tech/Watchlist Expiry|കൂടുതൽ വായിക്കാനും]] മറ്റ് വിക്കികളിൽ [[m:Community Tech/Watchlist Expiry/Release Schedule|എപ്പോൾ വരുമെന്ന്]] കാണാനും കഴിയും. * ഈ വർഷത്തെ മികച്ച പുതിയ സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങളെന്ന് വിക്കിമീഡിയക്കാർ കരുതുന്നവയെ നിങ്ങൾക്ക് കാണാൻ കഴിയും. നിങ്ങൾക്ക് അവയെ നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യാനും കഴിയും. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/40|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W40"/> 21:24, 28 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20483264 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ വിക്കിഡാറ്റ ഇൻഫോബോക്സുകൾ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നത് സംബന്ധിച്ച് == മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലെ ഇൻഫോബോക്സുകളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷഉപയോഗിക്കുന്നവയാണെന്ന് അറിയാമല്ലോ. വിവർത്തനം ചെയ്യുന്ന ലേഖനങ്ങളിലെ എല്ലാത്തരത്തിലുള്ള ഇൻഫോബോക്സുകളും ഇംഗ്ലീഷിലാണ് ഇവിടെ വരുന്നത്. അത് പിന്നീട് മാന്വലായി മലയാളത്തിലാക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. അതുകൊണ്ട് അത്തരത്തിലുള്ള ലേഖനങ്ങളിൽ എല്ലാം തന്നെ വ്യാപകമായ തിരുത്തൽ ആവശ്യമാണ്. കൂടാതെ മലയാളത്തിൽ മാത്രം ഉള്ള ലേഖനങ്ങളിൽ ഇൻഫോബോക്സുകൾ നിർമ്മിക്കുന്നത് കുറച്ച് ശ്രമകരമായ പണിയാണ്. ഇതിന് ഓരോ വിഷയങ്ങളിലുമുള്ള ഇൻഫോബോക്സുകളുടെ വിശദമായ പഠനം വേണ്ടിവരും. ഈ രണ്ട് പ്രശ്നങ്ങൾക്കുമുള്ള ഒരു എളുപ്പ പരിഹാരമാണ് വിക്കിഡാറ്റ ഇൻഫോബോക്സുകൾ. ഇത്തരം ഇൻഫോബോക്സുകളിലെ ഡാറ്റ മുഴുവനും വിക്കിഡാറ്റയിൽ നിന്നാണ് വരുന്നത്. അതുകൊണ്ട് ഡാറ്റ തിരുത്തേണ്ടത് വിക്കിഡാറ്റയിലാണ്. കൂടാതെ വിക്കിഡാറ്റ എല്ലാ ഭാഷകളെയും പിൻതുണയ്ക്കുന്നതായതുകൊണ്ട് മലയാളം ഡാറ്റ കൊണ്ടുവരിക എന്നത് ശ്രമകരമായ കാര്യമല്ല. കൂടാതെ ഒന്നിലധികം സ്ഥലങ്ങളിൽ ഡാറ്റയുടെ വിവ‍ർത്തനം ഒഴിവാകും. '''ഗുണങ്ങൾ''' * ഇൻഫോബോക്സുകൾ ഓട്ടോമാറ്റി്ക്കായി ഉണ്ടാവുന്നു. ഓരോ ലേഖനത്തിലും വലിയ പട്ടിക തുടക്കത്തിലേ ചേർക്കേണ്ടതില്ല * ലേഖനം തിരുത്തുമ്പോൾ (വിക്കിഎഡിറ്റ് മോഡിൽ) തുടക്കത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന വലിയ ഒരു പട്ടിക ഒഴിവാകുന്നു. കൂടുതൽ വൃത്തിയായി കാണപ്പെടുന്നു. * ഒരു വിവരത്തിന്റെ ഒന്നിലധികം സ്ഥലങ്ങളിലുള്ള വിവർത്തനം ഒഴിവാക്കപ്പെടുന്നു. ഉദാ: രാജ്യം എന്ന വിവരം ഉപയോഗിക്കുന്ന എല്ലാ ഇൻഫോബോക്സുകളിലും തിരുത്തണം പക്ഷെ വിക്കിഡാറ്റയിലാവുമ്പോൾ ഒരു സ്ഥലത്ത് മാത്രം തിരുത്തിയാൽ മതി * വിക്കിഡാറ്റയിൽ കൂടുതൽ പേർ പ്രവർത്തിക്കുന്നതുകൊണ്ട് ഡാറ്റ കൂടുതൽ ശരിയായിരിക്കാനും അപ്ഡേറ്റഡായിരിക്കാനുമുള്ള സാദ്ധ്യത * കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾക്ക് അവലംബങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിക്കാനുള്ള സാദ്ധ്യത * എല്ലാത്തരത്തിലുമുള്ള ലേഖനങ്ങളിൽ ഇൻഫോബോക്സുകൾ എളുപ്പത്തിൽ ചേർക്കാനുള്ള സൗകര്യം '''ദോഷങ്ങൾ''' * ഡാറ്റ മുഴുവനും വിക്കിഡാറ്റയിൽ നിന്ന് വരുന്നു. ഇവിടെ ഡാറ്റ സൂക്ഷിക്കുന്നില്ല * വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തപ്പെടുന്നതനുസരിച്ച് ഇവിടത്തെ ഡാറ്റയിൽ മാറ്റം വരുന്നു. * വിക്കിഡാറ്റയിൽ ഇല്ലാത്ത വിവരം ഇൻഫോബോക്സിൽ വരില്ല. ഇവിടെ ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ടട്ടുള്ള ചില ഇൻഫോബോക്സുകൾ - [[ലിനസ്‌ ബെനഡിക്റ്റ്‌ ടോർവാൾഡ്സ്‌]] - Infobox person/Wikidata , [[മഞ്ഞപ്ര_(എറണാകുളം_ജില്ല)]] - Databox എന്നീ വിക്കിഡാറ്റ ഇൻഫോബോക്സുകൾ സാമ്പിളായി ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. കൂടുതൽ വിക്കിഡാറ്റ ഇൻഫോബോക്സുകൾ കറ്റാലൻ വിക്കിയിൽ ഉള്ളത് [https://ca.wikipedia.org/wiki/Viquiprojecte:Adaptaci%C3%B3_de_plantilles_a_Wikidata/infotaules/Mostres ഇവിടെ] - മലയാളത്തിൽ കാണാൻ ഇന്റർഫേസ് ഭാഷ മലയാളമാക്കിയാൽ മതി. കറ്റാലൻ ഭാഷയിലുള്ള [https://ca.wikipedia.org/wiki/Viquiprojecte:Adaptaci%C3%B3_de_plantilles_a_Wikidata/infotaules 80 വിക്കിഡാറ്റ ഇൻഫോബോക്സുകൾ] ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിയിൽ ആളുകൾ കൂടുതലുള്ളതുകൊണ്ട് അവിടെ വളരെ കുറച്ച് വിക്കിഡാറ്റ ഇൻഫോബോക്സുകളാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ചെറിയ വിക്കികളിലാണ് ഇവ കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കാനാവുക അതുകൊണ്ട് കറ്റാലൻ ഭാഷയിൽ നിന്ന് ഇവ ഇങ്ങോട് ഇറക്കുമതി ചെയ്ത് തിരുത്തി മലയാളമാക്കേണ്ടിവരും. ഇവയെപ്പറ്റിയുള്ള അഭിപ്രായവും വോട്ടുകളും നടത്തിയാൽ നമുക്ക് അടുത്ത നടപടികൾ തീരുമാനിക്കാം. --[[ഉപയോക്താവ്:Ranjithsiji|<span style="color:green;font-size:13px;">രൺജിത്ത് സിജി </span>{Ranjithsiji}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ranjithsiji|<span style="color:green;font-size:20px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 15:34, 3 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) :ഘട്ടം ഘട്ടമായി ഒരോ വിഭാഗത്തിലും കൊണ്ടു വന്നു നോക്കാം, സാങ്കേതിക പദങ്ങളുടെ തർജ്ജിമ പ്രശ്നമാകാൻ ഇടയുണ്ട്. തൽക്കാലം വ്യക്തികൾ, സ്ഥലങ്ങൾ, ബന്ദ്ധപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ലേഖനങ്ങളിൽ പരീക്ഷണാടിസ്ഥാനത്തിൽ ചേർക്കാമെന്ന് കരുതുന്നു.--'''[[ഉപയോക്താവ്:Kiran Gopi|KG]]''' [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Kiran Gopi|(കിരൺ)]] 16:18, 4 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) ::പരീക്ഷണാടിസ്ഥാനത്തിൽ കുറച്ച് ഇൻഫോബോക്സുകൾ ആദ്യം ചെയ്യുന്നതിനോട് യോജിക്കുന്നു. മുൻപൊക്കെ മിക്കപ്പോഴും ഭാഷാവ്യത്യാസങ്ങൾ പ്രശ്നമാവാറുണ്ടായിരുന്നു. അതായത്, Language "[[:en:inflections|inflections]]" പലപ്പോഴും ഇംഗ്ലീഷ്, യൂറോപ്യൻ ഭാഷാ ശൈലികൾക്ക് മാത്രം ഉതകുന്ന തരത്തിലാണ് പലയിടത്തും കോഡു ചെയ്തു വച്ചിരിക്കുന്നത്. അതുകൊണ്ട് ഏറെ മാറ്റേണ്ടിവരാനും സാധ്യതയുണ്ട്. എല്ലാ ഇൻഫോബോക്സും കുത്തിയിരുന്ന് മാറ്റേണ്ട സാഹചര്യമുണ്ടായാൽ ഇരട്ടിപ്പണിയാവാം. കാരണം ഇപ്പോഴത്തേതിൽനിന്ന് വിപരീതമായി രണ്ടു വിക്കികളിൽ മാറ്റം വരുത്തേണ്ടതിനാൽ. അതുകൊണ്ട് ഒന്ന് പരീക്ഷിച്ചു നോക്കിയിട്ട് കുഴപ്പമൊന്നുമില്ലങ്കിൽ വ്യാപകമായി ചെയ്യാനാണ് എന്റെ എളിയ നിർദേശം. --[[ഉപയോക്താവ്:Jacob.jose|ജേക്കബ്]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Jacob.jose|സംവാദം]]) 20:44, 4 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/41|Tech News: 2020-41]] == <section begin="technews-2020-W41"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/41|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a [https://consultation-stats.toolforge.org/ new tool] where you can see which home wiki users have in discussions on Meta. This can help show which communities are not part of the discussion on wikis where we make decisions that affect many other wikis. * You can now thank users for file uploads or for changing the language of a page. [https://phabricator.wikimedia.org/T254992] '''Problems''' * There were many errors with the new MediaWiki version last week. The new version was rolled back. Updates that should have happened last week are late. [https://phabricator.wikimedia.org/T263177] * Everyone was logged out. This was because a user reported being logged in to someone else's account. The problem should be fixed now. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-October/093922.html] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Many pages have [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] errors. You can [https://techblog.wikimedia.org/2020/09/28/diving-into-wikipedias-ocean-of-errors/ read more] and now [[:w:en:User:Jdlrobson/User scripts with client errors|see a list of user scripts with errors]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from 6 October. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from 7 October. It will be on all wikis from 8 October ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * Letters immediately after a link are shown as part of the link. For example the entire word in <code><nowiki>[[Child]]ren</nowiki></code> is linked. On Arabic wikis this works at both the start and end of a word. Previously on Arabic wikis numbers and other non-letter Unicode characters were shown as part of the link at the start of a word but not at the end. Now only Latin and Arabic letters will extend links on Arabic wikis. [https://phabricator.wikimedia.org/T263266] '''Future changes''' * You will be able to read but not to edit the wikis for up to an hour on [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 27 October around 14:00 (UTC)]. It will probably be shorter than an hour. [https://phabricator.wikimedia.org/T264364] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/41|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W41"/> 16:24, 5 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20515061 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/42|Tech News: 2020-42]] == <section begin="technews-2020-W42"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/42|Translations]] are available. '''Problems''' * Because of the problems with the MediaWiki version two weeks ago last week's updates are also late. [https://phabricator.wikimedia.org/T263177][https://phabricator.wikimedia.org/T263178][https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-October/093944.html] '''Changes later this week''' * [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Live preview|Live previews]] didn't show the templates used in the preview if you just edited a section. This has now been fixed. You can also test [[w:en:CSS|CSS]] and [[w:en:JavaScript|JavaScript]] pages even if you have the live preview enabled. Previously this didn't work well. [https://phabricator.wikimedia.org/T102286][https://phabricator.wikimedia.org/T186390] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from 13 October. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from 14 October. It will be on all wikis from 15 October ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] A new stable version of [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Pywikibot|Pywikibot]] is coming soon. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/pywikibot/2020-October/010056.html] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/42|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W42"/> 15:24, 12 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20528295 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/43|Tech News: 2020-43]] == <section begin="technews-2020-W43"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/43|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.14|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-10-20|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-10-21|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-10-22|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You will be able to read but not to edit the wikis for up to an hour on [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 {{#time:j xg|2020-10-27|en}} around 14:00 (UTC)]. It will probably be shorter than an hour. [https://phabricator.wikimedia.org/T264364] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, the <code dir=ltr>rmspecials()</code> function will be updated soon so that it does not remove the "space" character. Wikis are advised to wrap all the uses of <code dir=ltr>rmspecials()</code> with <code dir=ltr>rmwhitespace()</code> wherever necessary to keep filters' behavior unchanged. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T263024] * Some gadgets and user-scripts use the HTML div with the ID <code dir=ltr style="white-space:nowrap;">#jump-to-nav</code>. This div will be removed soon. Maintainers should replace these uses with either <code dir=ltr>#siteSub</code> or <code dir=ltr style="white-space:nowrap;">#mw-content-text</code>. A list of affected scripts is at the top of [[phab:T265373]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/43|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W43"/> 16:31, 19 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20550811 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/44|Tech News: 2020-44]] == <section begin="technews-2020-W44"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/44|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 {{#time:j xg|2020-10-27|ml}} ഏകദേശം 14:00ന് (UTC)] നിങ്ങൾക്ക് വിക്കികൾ വായിക്കാൻ കഴിയും എന്നാൽ ഒരു മണിക്കൂർ വരെ എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല. ഇത് ഒരു മണിക്കൂർ പോലും ഉണ്ടാകില്ല. [https://phabricator.wikimedia.org/T264364] * കഴിഞ്ഞ ആഴ്ച, മൊബൈൽ വാച്ച് ലിസ്റ്റുകളിലും സമീപകാല മാറ്റങ്ങളിലും "മാറ്റങ്ങൾ" എന്ന ലിങ്കുകൾ വ്യത്യാസങ്ങൾക്ക് പകരം പേജ് നാൾപ്പതിപ്പിലേക്ക് ലിങ്കുചെയ്തിരുന്നു. ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചു. [https://phabricator.wikimedia.org/T265654] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * ഈ ആഴ്ച പുതിയ മീഡിയവിക്കി പതിപ്പുകളൊന്നുമില്ല. '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * 2018 ൽ [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|ഇന്റർഫേസ് അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർ]] എന്ന ഉപയോക്തൃ ഗ്രൂപ്പ് അവതരിപ്പിച്ചതുമുതൽ, അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർമാർക്ക് CSS/JS പേജുകളുടെ ഇല്ലാതാക്കിയ ചരിത്രം കാണാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇപ്പോൾ അവർക്ക് കഴിയും. [https://phabricator.wikimedia.org/T202989] * [[Special:Tags|ചേഞ്ച് ടാഗുകൾ]] എന്നതിൽ ഒരു പ്രശ്‌നമുണ്ടായിരുന്നു. തിരസ്കരിച്ച എഡിറ്റിന് ശേഷം നേരിട്ട് ലരുന്ന പേജ്-സംരക്ഷണ മാറ്റങ്ങൾ പോലുള്ള പേജ് പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സോഫ്റ്റ്വെയർ "{{int:Tag-mw-reverted}}" ടാഗ് ഉപയോഗിക്കുമായിരുന്നു. പുതിയ എഡിറ്റുകളിൽ ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചുട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T265312] * <span class="mw-translate-fuzzy">[[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/replying|Reply tool]] നവംബറിൽ മിക്ക വിക്കിപീഡിയകളിലും ഒരു ഓപ്റ്റ്-ഇൻ [[mw:Special:MyLanguage/Beta Feature|ബീറ്റ സവിശേഷത]] ആയി വരുന്നതായിരിക്കും. ''കുറിപ്പ്: തീയതി തീരുമാനിച്ചുകഴിഞ്ഞാൽ മറ്റൊരു പ്രഖ്യാപനം നടത്തുന്നതായിരിക്കും.''</span> [https://phabricator.wikimedia.org/T266303] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/44|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W44"/> 17:38, 26 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20574890 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/45|Tech News: 2020-45]] == <section begin="technews-2020-W45"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/45|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can no longer read Wikimedia wikis if your browser uses very old [[:w:en:Transport Layer Security|TLS]]. This is because it is a security problem for everyone. It could lead to [[:w:en:Downgrade attack|downgrade attacks]]. Since October 29, 2020, users who use old TLS versions will not be able to connect to Wikimedia projects. A list of [[:wikitech:HTTPS/Browser Recommendations|browser recommendations]] is available. All modern operating systems and browsers are always able to reach Wikimedia projects. [https://phabricator.wikimedia.org/T258405] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] There is a new automatic [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tracking categories|tracking category]] available: [[:{{ns:14}}:{{MediaWiki:nonnumeric-formatnum}}|Pages with non-numeric formatnum arguments]]. It collects pages which use the <code><nowiki>{{formatnum}}</nowiki></code> parser function with invalid (non-numeric) input, ''e.g.'' <code><nowiki>{{formatnum:TECHNEWS}}</nowiki></code>. Note that <code><nowiki>{{formatnum:123,456}}</nowiki></code> is also invalid input: as described in the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic_words#formatnum|documentation]], the argument should be <u>unformatted</u> so that it can be reliably and correctly localised. The tracking category will help identify problematic usage and double-formatting. The new tracking category's name can be [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&showMessage=nonnumeric-formatnum&group=core&optional=1&action=translate translated at translatewiki]. [https://phabricator.wikimedia.org/T237467] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from November 3. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from November 4. It will be on all wikis from November 5 ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * Administrators and stewards will be able to use a special page (Special:CreateLocalAccount) to force local account creation for a global account. This is useful when account creation is blocked for that user (by a block or a filter). [https://phabricator.wikimedia.org/T259721] * The [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/replying|Reply tool]] will be offered as an opt-in [[mw:Special:MyLanguage/Beta Feature|Beta Feature]] on most Wikipedias on November 4. This change excludes the English, Russian, and German-language Wikipedias, plus a few smaller Wikipedias with special circumstances. You can read [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|the help page]] and [[mw:Help:DiscussionTools/Why can't I reply to this comment?|the troubleshooting guide]] for more information. [https://phabricator.wikimedia.org/T266303] '''Future changes''' * A discussion has been restarted about using a Unicode minus sign (− U+2212) in the output of <code><nowiki>{{formatnum}}</nowiki></code> when it is given a negative argument. [https://phabricator.wikimedia.org/T10327] * In the future [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|IP addresses of unregistered users will not be shown for everyone]]. They will get an alias instead. There will be a new user right or an opt-in function for more vandal fighters to see the IPs of unregistered users. There would be some criteria for who gets the user right or opt-in. There will also be other new tools to help handle vandalism. This is early in the process and the developers are still collecting information from the communities before they suggest solutions. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/45|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W45"/> 16:09, 2 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20604769 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/46|Tech News: 2020-46]] == <section begin="technews-2020-W46"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/46|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * You can see [[m:WMDE Technical Wishes/ReferencePreviews|reference previews]]. This shows a preview of the footnote when you hover over it. This has been a [[mw:Beta Features|beta feature]]. It will move out of beta and be enabled by default. There will be an option not to use it. The developers are looking for small or medium-sized wikis to be the first ones. You can [[m:User talk:Michael Schönitzer (WMDE)|let them know]] if your wiki is interested. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-ambassadors/2020-November/002373.html] * From November 16 the categories will not be sorted in order for a short time. This is because the developers are upgrading to a new version of the [[:w:en:International Components for Unicode|internationalisation library]]. They will use a script to fix the existing categories. This can take a few hours or a few days depending on how big the wiki is. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Technical Operations/ICU announcement|read more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T264991][https://phabricator.wikimedia.org/T267145] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/46|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W46"/> 15:50, 9 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20634159 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/47|Tech News: 2020-47]] == <section begin="technews-2020-W47"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/47|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Listings on category pages are sorted on each wiki for that language using a [[:w:en:International Components for Unicode|library]]. For a brief period on 16 November, changes to categories will not be sorted correctly for most languages. This is because the developers are upgrading to a new version of the library. They will then use a script to fix the existing categories. This will take a few hours or a few days depending on how big the wiki is. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Technical Operations/ICU announcement|read more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T264991][https://phabricator.wikimedia.org/T267145] '''Changes later this week''' * If you merged two pages in a [[mw:Special:MyLanguage/Help:Namespaces|namespace]] where pages can't redirect this used to break the merge history. This will now be fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T93469] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-11-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-11-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-11-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Community Wishlist Survey]] is now open for proposals. The survey decides what the [[m:Community Tech|Community Tech team]] will work on. You can post proposals from 16 to 30 November. You can vote on proposals from 8 December to 21 December. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/47|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W47"/> 15:37, 16 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20669023 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/48|Tech News: 2020-48]] == <section begin="technews-2020-W48"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/48|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Timestamps in [[Special:Log|Special:Log]] are now links. They go to Special:Log for only that entry. This is how timestamps work on for example the history page. [https://phabricator.wikimedia.org/T207562] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The Wikimedia [[wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] hosts technical projects for the Wikimedia movement. Developers need to [[wikitech:News/Cloud VPS 2020 Purge|claim projects]] they use. This is because old and unused projects are removed once a year. Unclaimed projects can be shut down from 1 December. Unclaimed projects can be deleted from 1 January. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-November/094054.html] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/48|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W48"/> 17:18, 23 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20698111 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/49|Tech News: 2020-49]] == <section begin="technews-2020-W49"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/49|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-12-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-12-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-12-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|iOS Wikipedia app]] will show readers more of the article history. They can see new updates and easier see how the article has changed over time. This is an experiment. It will first be shown only to some iOS app users as a [[:w:en:A/B testing|test]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T241253][https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Apps/Team/iOS/Breaking_Down_the_Wall] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[wikitech:Wiki replicas|Wiki Replicas]] can be used for [[:w:en:SQL|SQL]] queries. You can use [https://quarry.wmflabs.org/ Quarry], [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/PAWS PAWS] or other ways to do this. To make the Wiki Replicas stable there will be two changes. Cross-database <code>JOINS</code> will no longer work. You can also only query a database if you connect to it directly. This will happen in February 2021. If you think this affects you and you need help you can [[phab:T268498|post on Phabricator]] or on [[wikitech:Talk:News/Wiki Replicas 2020 Redesign|Wikitech]]. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/Wiki_Replicas_2020_Redesign] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/49|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W49"/> 17:44, 30 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20728523 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/50|Tech News: 2020-50]] == <section begin="technews-2020-W50"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/50|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can now put pages on your watchlist for a limited period of time. Some wikis already had this function. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Community_Tech/Watchlist_Expiry][https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Watchlist_expiry] '''Changes later this week''' * Information from Wikidata that is used on a wiki page can be shown in recent changes and watchlists on a Wikimedia wiki. To see this you need to turn on showing Wikidata edits in your watchlist in the preferences. Changes to the Wikidata description in the language of a Wikimedia wiki will then be shown in recent changes and watchlists. This will not show edits to languages that are not relevant to your wiki. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2020-November/014402.html][https://phabricator.wikimedia.org/T191831] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-12-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-12-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-12-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can vote on proposals in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Community Wishlist Survey]] between 8 December and 21 December. The survey decides what the [[m:Community Tech|Community Tech team]] will work on. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/50|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W50"/> 16:14, 7 ഡിസംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20754641 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/51|Tech News: 2020-51]] == <section begin="technews-2020-W51"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/51|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * [[:w:en:KaiOS|KaiOS]] ഫോണുകൾക്കായി ഒരു [[mw:Wikipedia for KaiOS|വിക്കിപീഡിയ ആപ്ലിക്കേഷൻ]] ഉണ്ട്. സെപ്റ്റംബറിൽ ഇത് ഇന്ത്യയിൽ പുറത്തിറങ്ങി. ഇത് ഇപ്പോൾ മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിലും ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ കഴിയും. [https://diff.wikimedia.org/2020/12/10/growing-wikipedias-reach-with-an-app-for-kaios-feature-phones/] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.22|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-12-15|ml}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-12-16|ml}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-12-17|ml}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/51|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W51"/> 21:34, 14 ഡിസംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20803489 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/52|Tech News: 2020-52]] == <section begin="technews-2020-W52"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/52|Translations]] are available. '''Tech News''' * Because of the [[w:en:Christmas and holiday season|holidays]] the next issue of Tech News will be sent out on 11 January 2021. '''Recent changes''' * The <code><nowiki>{{citation needed}}</nowiki></code> template shows when a statement in a Wikipedia article needs a source. If you click on it when you edit with the visual editor there is a popup that explains this. Now it can also show the reason and when it was added. [https://phabricator.wikimedia.org/T270107] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week or next week. '''Future changes''' * You can [[m:WMDE Technical Wishes/Geoinformation/Ideas|propose and discuss]] what technical improvements should be done for geographic information. This could be coordinates, maps or other related things. * Some wikis use [[mw:Writing systems/LanguageConverter|LanguageConverter]] to switch between writing systems or variants of a language. This can only be done for the entire page. There will be a <code><nowiki><langconvert></nowiki></code> tag that can convert a piece of text on a page. [https://phabricator.wikimedia.org/T263082] * Oversighters and stewards can hide entries in [[Special:AbuseLog|Special:AbuseLog]]. They can soon hide multiple entries at once using checkboxes. This works like hiding normal edits. It will happen in early January. [https://phabricator.wikimedia.org/T260904] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/52|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W52"/> 20:53, 21 ഡിസംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20833836 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/02|Tech News: 2021-02]] == <section begin="technews-2021-W02"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/02|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can choose to be reminded when you have not added an edit summary. This can be done in your preferences. This could conflict with the [[:w:en:CAPTCHA|CAPTCHA]]. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T12729] * You can link to specific log entries. You can get these links for example by clicking the timestamps in the log. Until now, such links to private log entries showed no entry even if you had permission to view private log entries. The links now show the entry. [https://phabricator.wikimedia.org/T269761] * Admins can use the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|abuse filter tool]] to automatically prevent bad edits. Three changes happened last week: ** The filter editing interface now shows syntax errors while you type. This is similar to JavaScript pages. It also shows a warning for regular expressions that match the empty string. New warnings will be added later. [https://phabricator.wikimedia.org/T187686] ** [[m:Special:MyLanguage/Meta:Oversighters|Oversighters]] can now hide multiple filter log entries at once using checkboxes on [[Special:AbuseLog]]. This is how the usual revision deletion works. [https://phabricator.wikimedia.org/T260904] ** When a filter matches too many actions after it has been changed it is "throttled". The most powerful actions are disabled. This is to avoid many editors getting blocked when an administrator made a mistake. The administrator will now get a notification about this "throttle". * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] There is a new tool to [https://skins.wmflabs.org/?#/add build new skins]. You can also [https://skins.wmflabs.org/?#/ see] existing [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Skins|skins]]. You can [[mw:User talk:Jdlrobson|give feedback]]. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-December/094130.html] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Bots using the API no longer watch pages automatically based on account preferences. Setting the <code>watchlist</code> to <code>watch</code> will still work. This is to reduce the size of the watchlist data in the database. [https://phabricator.wikimedia.org/T258108] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Scribunto|Scribunto's]] [[:mw:Extension:Scribunto/Lua reference manual#File metadata|file metadata]] now includes length. [https://phabricator.wikimedia.org/T209679] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:w:en:CSS|CSS]] and [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] code pages now have link anchors to [https://patchdemo.wmflabs.org/wikis/40e4795d4448b55a6d8c46ff414bcf78/w/index.php/MediaWiki:En.js#L-125 line numbers]. You can use wikilinks like [[:w:en:MediaWiki:Common.js#L-50]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T29531] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] There was a [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.25|new version]] of MediaWiki last week. You can read [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.25/Changelog|a detailed log]] of all 763 changes. Most of them are very small and will not affect you. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.26|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-01-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-01-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-01-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/02|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W02"/> 15:42, 11 ജനുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20950047 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/03|Tech News: 2021-03]] == <section begin="technews-2021-W03"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/03|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.27|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-01-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-01-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-01-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Growth|Growth team]] plans to add features to [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Personalized first day/Newcomer tasks/Experiment analysis, November 2020|get more visitors to edit]] to more Wikipedias. You can help [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&group=ext-growthexperiments&language=&filter=&action=translate translating the interface]. * You will be able to read but not to edit Wikimedia Commons for a short time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210126T07 {{#time:j xg|2021-01-26|en}} at 07:00 (UTC)]. [https://phabricator.wikimedia.org/T271791] * [[m:Special:MyLanguage/MassMessage|MassMessage]] posts could be automatically timestamped in the future. This is because MassMessage senders can now send pages using MassMessage. Pages are more difficult to sign. If there are times when a MassMessage post should not be timestamped you can [[phab:T270435|let the developers know]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/03|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W03"/> 16:09, 18 ജനുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20974628 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/04|Tech News: 2021-04]] == <section begin="technews-2021-W04"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/04|Translations]] are available. '''Problems''' * You will be able to read but not to edit Wikimedia Commons for a short time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210126T07 {{#time:j xg|2021-01-26|en}} at 07:00 (UTC)]. You will not be able to read or edit [[:wikitech:Main Page|Wikitech]] for a short time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210128T09 {{#time:j xg|2021-01-28|en}} at 09:00 (UTC)]. [https://phabricator.wikimedia.org/T271791][https://phabricator.wikimedia.org/T272388] '''Changes later this week''' * [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|Bracket matching]] will be added to the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] syntax highlighter on the first wikis. The first wikis are German and Catalan Wikipedia and maybe other Wikimedia wikis. This will happen on 27 January. [https://phabricator.wikimedia.org/T270238] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.28|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-01-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-01-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-01-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/04|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W04"/> 18:30, 25 ജനുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21007423 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/05|Tech News: 2021-05]] == <section begin="technews-2021-W05"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/05|Translations]] are available. '''Problems''' * [[:w:en:IPv6|IPv6 addresses]] were written in lowercase letters in diffs. This caused dead links since [[Special:Contributions|Special:Contributions]] only accepted uppercase letters for the IPs. This has been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T272225] '''Changes later this week''' * You can soon use Wikidata to link to pages on the multilingual Wikisource. [https://phabricator.wikimedia.org/T138332] * Often editors use a "non-breaking space" to make a gap between two items when reading but still show them together. This can be used to avoid a line break. You will now be able to add new ones via the special character tool in the 2010, 2017, and visual editors. The character will be shown in the visual editor as a space with a grey background. [https://phabricator.wikimedia.org/T70429][https://phabricator.wikimedia.org/T96666] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=| Advanced item]] Wikis use [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|abuse filters]] to stop bad edits being made. Filter maintainers can now use syntax like <code>1.2.3.4 - 1.2.3.55</code> as well as the <code>1.2.3.4/27</code> syntax for IP ranges. [https://phabricator.wikimedia.org/T218074] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.29|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[mw:Skin:Minerva Neue|Minerva]] is the skin Wikimedia wikis use for mobile traffic. When a page is protected and you can't edit it you can normally read the source wikicode. This doesn't work on Minerva on mobile devices. This is being fixed. Some text might overlap. This is because your community needs to update [[MediaWiki:Protectedpagetext|MediaWiki:Protectedpagetext]] to work on mobile. You can [[phab:T208827|read more]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Recommendations_for_mobile_friendly_articles_on_Wikimedia_wikis#Inline_styles_should_not_use_properties_that_impact_sizing_and_positioning][https://www.mediawiki.org/wiki/Recommendations_for_mobile_friendly_articles_on_Wikimedia_wikis#Avoid_tables_for_anything_except_data] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] and [[:wikitech:Portal:Toolforge|Toolforge]] will change the IP address they use to contact the wikis. The new IP address will be <code>185.15.56.1</code>. This will happen on February 8. You can [[:wikitech:News/CloudVPS NAT wikis|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/05|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W05"/> 22:38, 1 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21033195 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/06|Tech News: 2021-06]] == <section begin="technews-2021-W06"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/06|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps|Wikipedia app]] for Android now has watchlists and talk pages in the app. [https://play.google.com/store/apps/details?id=org.wikipedia] '''Changes later this week''' * You can see edits to chosen pages on [[Special:Watchlist|Special:Watchlist]]. You can add pages to your watchlist on every wiki you like. The [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:GlobalWatchlist|GlobalWatchlist]] extension will come to Meta on 11 February. There you can see entries on watched pages on different wikis on the same page. The new watchlist will be found on [[m:Special:GlobalWatchlist|Special:GlobalWatchlist]] on Meta. You can choose which wikis to watch and other preferences on [[m:Special:GlobalWatchlistSettings|Special:GlobalWatchlistSettings]] on Meta. You can watch up to five wikis. [https://phabricator.wikimedia.org/T260862] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.30|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-09|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-10|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-11|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * When admins [[mw:Special:MyLanguage/Help:Protecting and unprotecting pages|protect]] pages the form will use the [[mw:UX standardization|OOUI look]]. [[Special:Import|Special:Import]] will also get the new look. This will make them easier to use on mobile phones. [https://phabricator.wikimedia.org/T235424][https://phabricator.wikimedia.org/T108792] * Some services will not work for a short period of time from 07:00 UTC on 17 February. There might be problems with new [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia URL Shortener|short links]], new translations, new notifications, adding new items to your [[mw:Reading/Reading Lists|reading lists]] or recording [[:w:en:Email#Tracking of sent mail|email bounces]]. This is because of database maintenance. [https://phabricator.wikimedia.org/T273758] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[m:Tech/News/2021/05|Last week]] Tech News reported that the IP address [[:wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] and [[:wikitech:Portal:Toolforge|Toolforge]] use to contact the wikis will change on 8 February. This is delayed. It will happen later instead. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/CloudVPS_NAT_wikis] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/06|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W06"/> 17:41, 8 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21082948 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/07|Tech News: 2021-07]] == <section begin="technews-2021-W07"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/07|Translations]] are available. '''Problems''' * There were problems with recent versions of MediaWiki. Because the updates caused problems the developers rolled back to an earlier version. Some updates and new functions will come later than planned. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2021-February/094255.html][https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2021-February/094271.html] * Some services will not work for a short period of time from 07:00 UTC on 17 February. There might be problems with new [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia URL Shortener|short links]], new translations, new notifications, adding new items to your [[mw:Reading/Reading Lists|reading lists]] or recording [[:w:en:Email#Tracking of sent mail|email bounces]]. This is because of database maintenance. [https://phabricator.wikimedia.org/T273758] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.31|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/07|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W07"/> 17:55, 15 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21105437 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Technical maintenance planed‬ == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> '''A maintenance operation will be performed tomorrow morning UTC time (Wednesday 17th at 07:00 AM UTC).''' It will impact all wikis and is supposed to last up to one minute. During this time, new translations may fail, and Notifications may not be delivered. For more details about the operation and on all impacted services, please check [[phab:T273762|on Phabricator]]. A banner will be displayed 30 minutes before the operation. Thank you, [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] 17:45, 16 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=21037579 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/08|Tech News: 2021-08]] == <div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/08|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The visual editor will now use [[:c:Commons:Structured data/Media search|MediaSearch]] to find images. You can search for images on Commons in the visual editor when you are looking for illustrations. This is to help editors find better images. [https://phabricator.wikimedia.org/T259896] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlighter]] now works with more languages: [[:w:en:Futhark (programming language)|Futhark]], [[:w:en:Graphviz|Graphviz]]/[[:w:en:DOT (graph description language)|DOT]], CDDL and AMDGPU. [https://phabricator.wikimedia.org/T274741] '''Problems''' * Editing a [[mw:Special:MyLanguage/Extension:EasyTimeline|timeline]] might have removed all text from it. This was because of a bug and has been fixed. You might need to edit the timeline again for it to show properly. [https://phabricator.wikimedia.org/T274822] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.32|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-23|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-24|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-25|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] There is a [[:m:Wikimedia Rust developers user group|user group]] for developers and users interested in working on Wikimedia wikis with the [[:w:en:Rust (programming language)|Rust programming language]]. You can join or tell others who want to make your wiki better in the future. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/08|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div> ---- 00:17, 23 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21134058 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/09|Tech News: 2021-09]] == <div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/09|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Wikis using the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature summary|Growth team tools]] can now show the name of a newcomer's mentor anywhere [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Mentorship/Integrating_mentorship|through a magic word]]. This can be used for welcome messages or userboxes. * A new version of the [[c:Special:MyLanguage/Commons:VideoCutTool|VideoCutTool]] is now available. It enables cropping, trimming, audio disabling, and rotating video content. It is being created as part of the developer outreach programs. '''Problems''' * There was a problem with the [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Job queue|job queue]]. This meant some functions did not save changes and mass messages were delayed. This did not affect wiki edits. [https://phabricator.wikimedia.org/T275437] * Some editors may not be logged in to their accounts automatically in the latest versions of Firefox and Safari. [https://phabricator.wikimedia.org/T226797] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.33|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/09|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div> ---- 19:07, 1 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21161722 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/10|Tech News: 2021-10]] == <section begin="technews-2021-W10"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/10|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Content translation/Section translation|Section translation]] now works on Bengali Wikipedia. It helps mobile editors translate sections of articles. It will come to more wikis later. The first focus is active wikis with a smaller number of articles. You can [https://sx.wmflabs.org/index.php/Main_Page test it] and [[mw:Talk:Content translation/Section translation|leave feedback]]. * [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:FlaggedRevs|Flagged revisions]] now give admins the review right. [https://phabricator.wikimedia.org/T275293] * When someone links to a Wikipedia article on Twitter this will now show a preview of the article. [https://phabricator.wikimedia.org/T276185] '''Problems''' * Many graphs have [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] errors. Graph editors can check their graphs in their browser's developer console after editing. [https://phabricator.wikimedia.org/T275833] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.34|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-09|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-10|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-11|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Talk pages project/New discussion|New Discussion]] tool will soon be a new [[mw:Special:MyLanguage/Extension:DiscussionTools|discussion tools]] beta feature for on most Wikipedias. The goal is to make it easier to start new discussions. [https://phabricator.wikimedia.org/T275257] '''Future changes''' * There will be a number of changes to make it easier to work with templates. Some will come to the first wikis in March. Other changes will come to the first wikis in June. This is both for those who use templates and those who create or maintain them. You can [[:m:WMDE Technical Wishes/Templates|read more]]. * [[m:WMDE Technical Wishes/ReferencePreviews|Reference Previews]] will become a default feature on some wikis on 17 March. They will share a setting with [[mw:Page Previews|Page Previews]]. If you prefer the Reference Tooltips or Navigation-Popups gadget you can keep using them. If so Reference Previews won't be shown. [https://phabricator.wikimedia.org/T271206][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews] * New JavaScript-based functions will not work in [[:w:en:Internet Explorer 11|Internet Explorer 11]]. This is because Internet Explorer is an old browser that doesn't work with how JavaScript is written today. Everything that works in Internet Explorer 11 today will continue working in Internet Explorer for now. You can [[mw:Compatibility/IE11|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/10|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W10"/> 17:51, 8 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21175593 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/11|Tech News: 2021-11]] == <section begin="technews-2021-W11"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/11|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Wikis that are part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|desktop improvements]] project can now use a new [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Search|search function]]. The desktop improvements and the new search will come to more wikis later. You can also [[mw:Reading/Web/Desktop Improvements#Deployment plan and timeline|test it early]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Editors who put up banners or change site-wide [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] code should use the [https://grafana.wikimedia.org/d/000000566/overview?viewPanel=16&orgId=1 client error graph] to see that their changes has not caused problems. You can [https://diff.wikimedia.org/2021/03/08/sailing-steady%e2%80%8a-%e2%80%8ahow-you-can-help-keep-wikimedia-sites-error-free read more]. [https://phabricator.wikimedia.org/T276296] '''Problems''' * Due to [[phab:T276968|database issues]] the [https://meta.wikimedia.beta.wmflabs.org Wikimedia Beta Cluster] was read-only for over a day. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.34|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can add a [[:w:en:Newline|newline]] or [[:w:en:Carriage return|carriage return]] character to a custom signature if you use a template. There is a proposal to not allow them in the future. This is because they can cause formatting problems. [https://www.mediawiki.org/wiki/New_requirements_for_user_signatures#Additional_proposal_(2021)][https://phabricator.wikimedia.org/T272322] * You will be able to read but not edit [[phab:T276899|12 wikis]] for a short period of time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210323T06 {{#time:j xg|2021-03-23|en}} at 06:00 (UTC)]. This could take 30 minutes but will probably be much faster. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] You can use [https://quarry.wmflabs.org/ Quarry] for [[:w:en:SQL|SQL]] queries to the [[wikitech:Wiki replicas|Wiki Replicas]]. Cross-database <code>JOINS</code> will no longer work from 23 March. There will be a new field to specify the database to connect to. If you think this affects you and you need help you can [[phab:T268498|post on Phabricator]] or on [[wikitech:Talk:News/Wiki Replicas 2020 Redesign|Wikitech]]. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/PAWS PAWS] and other ways to do [[:w:en:SQL|SQL]] queries to the Wiki Replicas will be affected later. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/Wiki_Replicas_2020_Redesign] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/11|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W11"/> 23:22, 15 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21226057 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/12|Tech News: 2021-12]] == <section begin="technews-2021-W12"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/12|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a [[mw:Wikipedia for KaiOS|Wikipedia app]] for [[:w:en:KaiOS|KaiOS]] phones. They don't have a touch screen so readers navigate with the phone keys. There is now a [https://wikimedia.github.io/wikipedia-kaios/sim.html simulator] so you can see what it looks like. * The [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Replying|reply tool]] and [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/New discussion|new discussion tool]] are now available as the "{{int:discussiontools-preference-label}}" [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta feature]] in almost all wikis except German Wikipedia. '''Problems''' * You will be able to read but not edit [[phab:T276899|twelve wikis]] for a short period of time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210323T06 {{#time:j xg|2021-03-23|{{PAGELANGUAGE}}}} at 06:00 (UTC)]. This can also affect password changes, logging in to new wikis, global renames and changing or confirming emails. This could take 30 minutes but will probably be much faster. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.36|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-23|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-24|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-25|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * [[:w:en:Syntax highlighting|Syntax highlighting]] colours will change to be easier to read. This will soon come to the [[phab:T276346|first wikis]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Improved_Color_Scheme_of_Syntax_Highlighting] '''Future changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|Flagged revisions]] will no longer have multiple tags like "tone" or "depth". It will also only have one tier. This was changed because very few wikis used these features and they make the tool difficult to maintain. [https://phabricator.wikimedia.org/T185664][https://phabricator.wikimedia.org/T277883] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets and user scripts can access variables about the current page in JavaScript. In 2015 this was moved from <code dir=ltr>wg*</code> to <code dir=ltr>mw.config</code>. <code dir=ltr>wg*</code> will soon no longer work. [https://phabricator.wikimedia.org/T72470] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/12|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W12"/> 16:52, 22 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21244806 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/13|Tech News: 2021-13]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/13|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Some very old [[:w:en:Web browser|web browsers]] [[:mw:Special:MyLanguage/Compatibility|don’t work]] well with the Wikimedia wikis. Some old code for browsers that used to be supported is being removed. This could cause issues in those browsers. [https://phabricator.wikimedia.org/T277803] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:m:IRC/Channels#Raw_feeds|IRC recent changes feeds]] have been moved to a new server. Make sure all tools automatically reconnect to <code>irc.wikimedia.org</code> and not to the name of any specific server. Users should also consider switching to the more modern [[:wikitech:Event Platform/EventStreams|EventStreams]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T224579] '''Problems''' * When you move a page that many editors have on their watchlist the history can be split. It might also not be possible to move it again for a while. This is because of a [[:w:en:Job queue|job queue]] problem. [https://phabricator.wikimedia.org/T278350] * Some translatable pages on Meta could not be edited. This was because of a bug in the translation tool. The new MediaWiki version was delayed because of problems like this. [https://phabricator.wikimedia.org/T278429][https://phabricator.wikimedia.org/T274940] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.37|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-30|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-31|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-04-01|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/13|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 17:30, 29 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21267131 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|Tech News: 2021-14]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Editors can collapse part of an article so you have to click on it to see it. When you click a link to a section inside collapsed content it will now expand to show the section. The browser will scroll down to the section. Previously such links didn't work unless you manually expanded the content first. [https://phabricator.wikimedia.org/T276741] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[mw:Special:MyLanguage/Citoid|citoid]] [[:w:en:API|API]] will use for example <code>2010-12-XX</code> instead of <code>2010-12</code> for dates with a month but no days. This is because <code>2010-12</code> could be confused with <code>2010-2012</code> instead of <code>December 2010</code>. This is called level 1 instead of level 0 in the [https://www.loc.gov/standards/datetime/ Extended Date/Time Format]. [https://phabricator.wikimedia.org/T132308] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.38|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-04-06|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-04-07|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-04-08|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:wikitech:PAWS|PAWS]] can now connect to the new [[:wikitech:Wiki Replicas|Wiki Replicas]]. Cross-database <code>JOINS</code> will no longer work from 28 April. There is [[:wikitech:News/Wiki Replicas 2020 Redesign#How should I connect to databases in PAWS?|a new way to connect]] to the databases. Until 28 April both ways to connect to the databases will work. If you think this affects you and you need help you can post [[phab:T268498|on Phabricator]] or on [[wikitech:Talk:News/Wiki Replicas 2020 Redesign|Wikitech]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 19:39, 5 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21287348 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|Tech News: 2021-16]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Email to the Wikimedia wikis are handled by groups of Wikimedia editors. These volunteer response teams now use [https://github.com/znuny/Znuny Znuny] instead of [[m:Special:MyLanguage/OTRS|OTRS]]. The functions and interface remain the same. The volunteer administrators will give more details about the next steps soon. [https://phabricator.wikimedia.org/T279303][https://phabricator.wikimedia.org/T275294] * If you use [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|syntax highlighting]], you can see line numbers in the 2010 and 2017 wikitext editors when editing templates. This is to make it easier to see line breaks or talk about specific lines. Line numbers will soon come to all namespaces. [https://phabricator.wikimedia.org/T267911][https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Line_Numbering][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/Line_Numbering] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Because of a technical change there could be problems with gadgets and scripts that have an edit summary area that looks [https://phab.wmfusercontent.org/file/data/llvdqqnb5zpsfzylbqcg/PHID-FILE-25vs4qowibmtysl7cbml/Screen_Shot_2021-04-06_at_2.34.04_PM.png similar to this one]. If they look strange they should use <code>mw.loader.using('mediawiki.action.edit.styles')</code> to go back to how they looked before. [https://phabricator.wikimedia.org/T278898] * The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.1|latest version]] of MediaWiki came to the Wikimedia wikis last week. There was no Tech News issue last week. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * The user group <code>oversight</code> will be renamed <code>suppress</code>. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. This is the technical name. It doesn't affect what you call the editors with this user right on your wiki. This is planned to happen in two weeks. You can comment [[phab:T112147|in Phabricator]] if you have objections. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:48, 19 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21356080 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/17|Tech News: 2021-17]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/17|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Templates have parameters that can have specific values. It is possible to suggest values for editors with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TemplateData|TemplateData]]. You can soon see them as a drop-down list in the visual editor. This is to help template users find the right values faster. [https://phabricator.wikimedia.org/T273857][https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/WMDE_Technical_Wishes/Suggested_values_for_template_parameters][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/Suggested_values_for_template_parameters] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.3|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-04-27|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-04-28|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-04-29|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/17|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 21:24, 26 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21391118 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/18|Tech News: 2021-18]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/18|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[w:en:Wikipedia:Twinkle|Twinkle]] is a gadget on English Wikipedia. It can help with maintenance and patrolling. It can [[m:Grants:Project/Rapid/SD0001/Twinkle localisation/Report|now be used on other wikis]]. You can get Twinkle on your wiki using the [https://github.com/wikimedia-gadgets/twinkle-starter twinkle-starter] GitHub repository. '''Problems''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Content translation|content translation tool]] did not work for many articles for a little while. This was because of a bug. [https://phabricator.wikimedia.org/T281346] * Some things will not work for about a minute on 5 May. This will happen [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210505T0600 around 06:00 UTC]. This will affect the content translation tool and notifications among other things. This is because of an upgrade to avoid crashes. [https://phabricator.wikimedia.org/T281212] '''Changes later this week''' * [[mw:Special:MyLanguage/Help:Reference Previews|Reference Previews]] will become a default feature on a number of wikis on 5 May. This is later than planned because of some changes. You can use it without using [[mw:Special:MyLanguage/Page Previews|Page Previews]] if you want to. The earlier plan was to have the preference to use both or none. [https://phabricator.wikimedia.org/T271206][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.4|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-04|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-05|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-06|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:w:en:CSS|CSS]] classes <code dir=ltr>.error</code>, <code dir=ltr>.warning</code> and <code dir=ltr>.success</code> do not work for mobile readers if they have not been specifically defined on your wiki. From June they will not work for desktop readers. This can affect gadgets and templates. The classes can be defined in [[MediaWiki:Common.css]] or template styles instead. [https://phabricator.wikimedia.org/T280766] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/18|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:43, 3 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21418010 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/19|Tech News: 2021-19]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/19|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-11|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-12|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-13|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can see what participants plan to work on at the online [[mw:Wikimedia Hackathon 2021|Wikimedia hackathon]] 22–23 May. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/19|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:09, 10 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21428676 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/20|Tech News: 2021-20]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/20|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a new toolbar in [[mw:Talk pages project/Replying|the Reply tool]]. It works in the wikitext source mode. You can enable it in [[Special:Preferences#mw-htmlform-discussion|your preferences]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T276608] [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Replying#13_May_2021] [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/New_discussion#13_May_2021] * Wikimedia [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo mailing lists] are being moved to [[:w:en:GNU Mailman|Mailman 3]]. This is a newer version. For the [[:w:en:Character encoding|character encoding]] to work it will change from <code>[[:w:en:UTF-8|UTF-8]]</code> to <code>utf8mb3</code>. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IEYQ2HS3LZF2P3DAYMNZYQDGHWPVMTPY/][https://phabricator.wikimedia.org/T282621] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] An [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|earlier issue]] of Tech News said that the [[mw:Special:MyLanguage/Citoid|citoid]] [[:w:en:API|API]] would handle dates with a month but no days in a new way. This has been reverted for now. There needs to be more discussion of how it affects different wikis first. [https://phabricator.wikimedia.org/T132308] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] <code>MediaWiki:Pageimages-blacklist</code> will be renamed <code>MediaWiki:Pageimages-denylist</code>. The list can be copied to the new name. It will happen on 19 May for some wikis and 20 May for some wikis. Most wikis don't use it. It lists images that should never be used as thumbnails for articles. [https://phabricator.wikimedia.org/T282626] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-18|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-19|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-20|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/20|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 13:48, 17 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21464279 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/21|Tech News: 2021-21]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/21|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The Wikimedia movement has been using [[:m:Special:MyLanguage/IRC|IRC]] on a network called [[:w:en:Freenode|Freenode]]. There have been changes around who is in control of the network. The [[m:Special:MyLanguage/IRC/Group_Contacts|Wikimedia IRC Group Contacts]] have [[m:Special:Diff/21476411|decided]] to move to the new [[:w:en:Libera Chat|Libera Chat]] network instead. This is not a formal decision for the movement to move all channels but most Wikimedia IRC channels will probably leave Freenode. There is a [[:m:IRC/Migrating_to_Libera_Chat|migration guide]] and ongoing Wikimedia [[m:Wikimedia Forum#Freenode (IRC)|discussions about this]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-25|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-26|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-27|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/21|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 17:06, 24 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21477606 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/22|Tech News: 2021-22]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/22|Translations]] are available. '''Problems''' * There was an issue on the Vector skin with the text size of categories and notices under the page title. It was fixed last Monday. [https://phabricator.wikimedia.org/T283206] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/22|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 17:05, 31 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21516076 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/23|Tech News: 2021-23]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/23|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-06-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-06-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-06-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The Wikimedia movement uses [[:mw:Special:MyLanguage/Phabricator|Phabricator]] for technical tasks. This is where we collect technical suggestions, bugs and what developers are working on. The company behind Phabricator will stop working on it. This will not change anything for the Wikimedia movement now. It could lead to changes in the future. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/message/YAXOD46INJLAODYYIJUVQWOZFIV54VUI/][https://admin.phacility.com/phame/post/view/11/phacility_is_winding_down_operations/][https://phabricator.wikimedia.org/T283980] * Searching on Wikipedia will find more results in some languages. This is mainly true for when those who search do not use the correct [[:w:en:Diacritic|diacritics]] because they are not seen as necessary in that language. For example searching for <code>Bedusz</code> doesn't find <code>Będusz</code> on German Wikipedia. The character <code>ę</code> isn't used in German so many would write <code>e</code> instead. This will work better in the future in some languages. [https://phabricator.wikimedia.org/T219550] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:w:en:Cross-site request forgery|CSRF token parameters]] in the [[:mw:Special:MyLanguage/API:Main page|action API]] were changed in 2014. The old parameters from before 2014 will stop working soon. This can affect bots, gadgets and user scripts that still use the old parameters. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IMP43BNCI32C524O5YCUWMQYP4WVBQ2B/][https://phabricator.wikimedia.org/T280806] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/23|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 20:02, 7 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21551759 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/24|Tech News: 2021-24]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/24|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Logged-in users on the mobile web can choose to use the [[:mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Advanced mobile contributions|advanced mobile mode]]. They now see categories in a similar way as users on desktop do. This means that some gadgets that have just been for desktop users could work for users of the mobile site too. If your wiki has such gadgets you could decide to turn them on for the mobile site too. Some gadgets probably need to be fixed to look good on mobile. [https://phabricator.wikimedia.org/T284763] * Language links on Wikidata now works for [[:oldwikisource:Main Page|multilingual Wikisource]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T275958] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * In the future we [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|can't show the IP]] of unregistered editors to everyone. This is because privacy regulations and norms have changed. There is now a rough draft of how [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#Updates|showing the IP to those who need to see it]] could work. * German Wikipedia, English Wikivoyage and 29 smaller wikis will be read-only for a few minutes on 22 June. This is planned between 5:00 and 5:30 UTC. [https://phabricator.wikimedia.org/T284530] * All wikis will be read-only for a few minutes in the week of 28 June. More information will be published in Tech News later. It will also be posted on individual wikis in the coming weeks. [https://phabricator.wikimedia.org/T281515][https://phabricator.wikimedia.org/T281209] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/24|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 20:26, 14 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21587625 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimania 2021: Individual Program Submissions == [[File:Wikimania logo with text 2.svg|right|200px]] Dear all, Wikimania 2021 will be [[:wikimania:2021:Save the date and the Core Organizing Team|hosted virtually]] for the first time in the event's 15-year history. Since there is no in-person host, the event is being organized by a diverse group of Wikimedia volunteers that form the [[:wikimania:2021:Organizers|Core Organizing Team]] (COT) for Wikimania 2021. '''Event Program''' - Individuals or a group of individuals can submit their session proposals to be a part of the program. There will be translation support for sessions provided in a number of languages. See more information [[:wikimania:2021:Submissions/Guidelines#Language Accessibility|here]]. Below are some links to guide you through; * [[:wikimania:2021:Submissions|Program Submissions]] * [[:wikimania:2021:Submissions/Guidelines|Session Submission Guidelines]] * [[:wikimania:2021:FAQ|FAQ]] Please note that the deadline for submission is 18th June 2021. '''Announcements'''- To keep up to date with the developments around Wikimania, the COT sends out weekly updates. You can view them in the Announcement section [[:wikimania:2021:Announcements|here]]. '''Office Hour''' - If you are left with questions, the COT will be hosting some office hours (in multiple languages), in multiple time-zones, to answer any programming questions that you might have. Details can be found [[:wikimania:2021:Organizers#Office hours schedule|here.]] Best regards, [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 04:18, 16 ജൂൺ 2021 (UTC) On behalf of Wikimania 2021 Core Organizing Team <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=21597568 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bodhisattwa@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/25|Tech News: 2021-25]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/25|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The <code>otrs-member</code> group name is now <code>vrt-permissions</code>. This could affect abuse filters. [https://phabricator.wikimedia.org/T280615] '''Problems''' * You will be able to read but not edit German Wikipedia, English Wikivoyage and 29 smaller wikis for a few minutes on 22 June. This is planned between [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210623T0500 5:00 and 5:30 UTC]. [https://phabricator.wikimedia.org/T284530] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.11|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-06-22|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-06-23|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-06-24|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/25|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:48, 21 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21593987 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Editing news 2021 #2 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"> <em>[[m:Special:MyLanguage/VisualEditor/Newsletter/2021/June|ഇത് മറ്റൊരു ഭാഷയിൽ വായിക്കുക.]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|ഈ ബഹുഭാഷാവാർത്താക്കുറിപ്പിൻറെ സബ്‌സ്ക്രിപ്ഷൻ പട്ടിക]]</em> [[File:Reply Tool A-B test comment completion.png|alt=എല്ലാ വിക്കിപീഡിയകളിലുമായി, പുതിയ എഴുത്തുകാരുടെ പൂർത്തീകരണനിലവാരം|thumb|296x296px|മറുപടി ടൂളുകളുള്ള പുതുമുഖങ്ങളുടെ അഭിപ്രായങ്ങൾ ടോക് പേജുകളിൽ വിജയകരമായി കാണപ്പെടുന്നു.]] <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Earlier this year, the Editing team ran a large study of [[mw:Talk pages project/Replying|the Reply Tool]]. The main goal was to find out whether the Reply Tool helped [[mw:Talk pages project/Glossary|newer editors]] communicate on wiki. The second goal was to see whether the comments that newer editors made using the tool needed to be reverted more frequently than comments newer editors made with the existing wikitext page editor.</span> പ്രധാന ഫലങ്ങൾ: * മറുപടി ടൂളുകളുള്ള, ഡീഫോൾട്ടായി പ്രവേശനാനുവാദമുള്ള പുതിയ എഡിറ്റർമാർ ഒരു ടോക് പേജിൽ അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തേണ്ടതായിട്ടുണ്ട്. * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The comments that newer editors made with the Reply Tool were also [https://wikimedia-research.github.io/Reply-tools-analysis-2021/ less likely] to be reverted than the comments that newer editors made with page editing.</span> ഈ ടൂളുകൾ സഹായകമാണെന്നുള്ള ആത്മവിശ്വാസം എഡിറ്റിംഗ് ടീമിനുണ്ടാക്കാൻ ഈ ഫലങ്ങൾ സഹായിക്കും. <strong>പ്രതീക്ഷകളോടെ</strong> <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The team is planning to make the Reply tool available to everyone as an opt-out preference in the coming months. This has already happened at the Arabic, Czech, and Hungarian Wikipedias.</span> <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The next step is to [[phab:T280599|resolve a technical challenge]]. Then, they will deploy the Reply tool first to the [[phab:T267379|Wikipedias that participated in the study]]. After that, they will deploy it, in stages, to the other Wikipedias and all WMF-hosted wikis.</span> <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">You can turn on "{{int:discussiontools-preference-label}}" [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|in Beta Features]] now. After you get the Reply tool, you can change your preferences at any time in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].</span> –[[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[User talk:Whatamidoing (WMF)|സംവാദം]]) </div> 14:14, 24 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=21624491 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Elitre (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/26|Tech News: 2021-26]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/26|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Wikis with the [[mw:Special:MyLanguage/Growth|Growth features]] now can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure Growth features directly on their wiki]]. This uses the new special page <code>Special:EditGrowthConfig</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T285423] * Wikisources have a new [[m:Special:MyLanguage/Community Tech/OCR Improvements|OCR tool]]. If you don't want to see the "extract text" button on Wikisource you can add <code>.ext-wikisource-ExtractTextWidget { display: none; }</code> to your [[Special:MyPage/common.css|common.css page]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T285311] '''Problems''' *You will be able to read but not edit the Wikimedia wikis for a few minutes on 29 June. This is planned at [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210629T1400 14:00 UTC]. [https://phabricator.wikimedia.org/T281515][https://phabricator.wikimedia.org/T281209] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-06-29|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-06-30|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-07-01|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * <code>Threshold for stub link formatting</code>, <code>thumbnail size</code> and <code>auto-number headings</code> can be set in preferences. They are expensive to maintain and few editors use them. The developers are planning to remove them. Removing them will make pages load faster. You can [[mw:Special:MyLanguage/User:SKim (WMF)/Performance Dependent User Preferences|read more and give feedback]]. * A toolbar will be added to the [[mw:Talk pages project/Replying|Reply tool]]'s wikitext source mode. This will make it easier to link to pages and to ping other users. [https://phabricator.wikimedia.org/T276609][https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Replying#Status_updates] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/26|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:31, 28 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21653312 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/27|Tech News: 2021-27]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/27|Translations]] are available. '''Tech News''' * The next issue of Tech News will be sent out on 19 July. '''Recent changes''' * [[:wikidata:Q4063270|AutoWikiBrowser]] is a tool to make repetitive tasks easier. It now uses [[:w:en:JSON|JSON]]. <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPage</code> has moved to <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPageJSON</code> and <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/Config</code>. <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPage/Version</code> has moved to <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPage/VersionJSON</code>. The tool will eventually be configured on the wiki so that you don't have to wait until the new version to add templates or regular expression fixes. [https://phabricator.wikimedia.org/T241196] '''Problems''' * [[m:Special:MyLanguage/InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] helps saving online sources on some wikis. It adds them to [[:w:en:Wayback Machine|Wayback Machine]] and links to them there. This is so they don't disappear if the page that was linked to is removed. It currently has a problem with linking to the wrong date when it moves pages from <code>archive.is</code> to <code>web.archive.org</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T283432] '''Changes later this week''' * The tool to [[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|find, add and remove templates]] will be updated. This is to make it easier to find and use the right templates. It will come to the first wikis on 7 July. It will come to more wikis later this year. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Removing_a_template_from_a_page_using_the_VisualEditor][https://phabricator.wikimedia.org/T284553] * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * Some Wikimedia wikis use [[m:Special:MyLanguage/Flagged Revisions|Flagged Revisions]] or pending changes. It hides edits from new and unregistered accounts for readers until they have been patrolled. The auto review action in Flagged Revisions will no longer be logged. All old logs of auto-review will be removed. This is because it creates a lot of logs that are not very useful. [https://phabricator.wikimedia.org/T285608] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/27|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 17:32, 5 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21694636 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/29|Tech News: 2021-29]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/29|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The tool to [[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|find, add and remove templates]] was updated. This is to make it easier to find and use the right templates. It was supposed to come to the first wikis on 7 July. It was delayed to 12 July instead. It will come to more wikis later this year. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Removing_a_template_from_a_page_using_the_VisualEditor][https://phabricator.wikimedia.org/T284553] * [[Special:UnconnectedPages|Special:UnconnectedPages]] lists pages that are not connected to Wikidata. This helps you find pages that can be connected to Wikidata items. Some pages should not be connected to Wikidata. You can use the magic word <code><nowiki>__EXPECTED_UNCONNECTED_PAGE__</nowiki></code> on pages that should not be listed on the special page. [https://phabricator.wikimedia.org/T97577] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.15|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-07-20|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-07-21|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-07-22|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] How media is structured in the [[:w:en:Parsing|parser's]] HTML output will soon change. This can affect bots, gadgets, user scripts and extensions. You can [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/L2UQJRHTFK5YG3IOZEC7JSLH2ZQNZRVU/ read more]. You can test it on [[:testwiki:Main Page|Testwiki]] or [[:test2wiki:Main Page|Testwiki 2]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The parameters for how you obtain [[mw:API:Tokens|tokens]] in the MediaWiki API were changed in 2014. The old way will no longer work from 1 September. Scripts, bots and tools that use the parameters from before the 2014 change need to be updated. You can [[phab:T280806#7215377|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/29|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:31, 19 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21755027 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/30|Tech News: 2021-30]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/30|Translations]] are available. '''Recent changes''' * A [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.14|new version]] of MediaWiki came to the Wikimedia wikis the week before last week. This was not in Tech News because there was no newsletter that week. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-07-27|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-07-28|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-07-29|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * If you use the [[mw:Special:MyLanguage/Skin:MonoBook|Monobook skin]] you can choose to switch off [[:w:en:Responsive web design|responsive design]] on mobile. This will now work for more skins. If <code>{{int:monobook-responsive-label}}</code> is unticked you need to also untick the new [[Special:Preferences#mw-prefsection-rendering|preference]] <code>{{int:prefs-skin-responsive}}</code>. Otherwise it will stop working. Interface admins can automate this process on your wiki. You can [[phab:T285991|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/30|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 21:10, 26 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21771634 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/31|Tech News: 2021-31]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] If your wiki uses markup like <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-ltr"></nowiki></code></bdi> or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-rtl"></nowiki></code></bdi> without the required <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>dir</code></bdi> attribute, then these will no longer work in 2 weeks. There is a short-term fix that can be added to your local wiki's Common.css page, which is explained at [[phab:T287701|T287701]]. From now on, all usages should include the full attributes, for example: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-ltr" dir="ltr" lang="en"></nowiki></code></bdi> or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-rtl" dir="rtl" lang="he"></nowiki></code></bdi>. This also applies to some other HTML tags, such as <code>span</code> or <code>code</code>. You can find existing examples on your wiki that need to be updated, using the instructions at [[phab:T287701|T287701]]. * Reminder: Wikimedia has [[m:Special:MyLanguage/IRC/Migrating to Libera Chat|migrated to the Libera Chat IRC network]], from the old Freenode network. Local documentation should be updated. '''Problems''' * Last week, all wikis had slow access or no access for 30 minutes. There was a problem with generating dynamic lists of articles on the Russian Wikinews, due to the bulk import of 200,000+ new articles over 3 days, which led to database problems. The problematic feature has been disabled on that wiki and developers are discussing if it can be fixed properly. [https://phabricator.wikimedia.org/T287380][https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2021-07-26_ruwikinews_DynamicPageList] '''Changes later this week''' * When adding links to a page using [[mw:VisualEditor|VisualEditor]] or the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 wikitext editor]], [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Disambiguator|disambiguation pages]] will now only appear at the bottom of search results. This is because users do not often want to link to disambiguation pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T285510] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-03|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-04|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-05|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android|team of the Wikipedia app for Android]] is working on communication in the app. The developers are working on how to talk to other editors and get notifications. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|read more]]. They are looking for users who want to [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication/UsertestingJuly2021|test the plans]]. Any editor who has an Android phone and is willing to download the app can do this. * The [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta Feature]] for {{int:discussiontools-preference-label}} will be updated in the coming weeks. You will be able to [[mw:Talk pages project/Notifications|subscribe to individual sections]] on a talk page at more wikis. You can test this now by adding <code>?dtenable=1</code> to the end of the talk page's URL ([https://meta.wikimedia.org/wiki/Meta_talk:Sandbox?dtenable=1 example]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 20:46, 2 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21818289 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [please test] Growth team features == <div dir="ltr" lang="en"> Hello! Sorry to use English. {{Int:please-translate}}. I'm [[User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]]. I work as a community relations specialist for the Wikimedia Foundation. I'm here to share a message from the [[mw:Growth|Growth team]]. As you may already know, the Growth team's goal is to create features that would help newcomers. Our goal is to help newcomers when they edit for the first time and also to increase the retention of new editors. [[mw:Growth#deploymentstable|Several wikis already have these features]] since a long time now. Working with these wikis, [[mw:NEWTEA|the Growth team found evidence of the efficiency of these new features]]. These features will be available for all new accounts on your Wikipedia '''starting on the week of August 23''', 2021. This way your Wikipedia will offer more options for newcomers to make good first edits and become community members. === Which features? === [[File:Screenshot of newcomer homepage variant D 2020-10-23.png|thumb|The newcomer homepage (here on Portuguese Wikipedia, displayed in English)]] We have [[mw:Growth/Feature summary|created several features]] to help them, and also to help community members who help them : * [[mw:Growth/Feature summary#Newcomer homepage|'''Newcomer homepage''']]: a new special page, the best place for a newcomer to get started. Please visit it at [[Special:Homepage]] It includes: ** [[mw:Growth/Feature summary#Newcomer tasks|'''Newcomer tasks''']]: a feed of task suggestions that help newcomers learn to edit. Newcomers have been making [[mw:NEWTEA|productive edits]] through this feed! [[mw:Help:Growth/Tools/Suggested edits|Know more about this tool]]. ** '''Mentorship module''' [optional]: each newcomers has a direct link to an experienced user (see below). This way, they can ask questions about editing Wikipedia, less the need to find where to ask for assistance. ** '''Impact module''': the user sees how many pages views articles they edit received. Have a look at [[Special:Impact]] for yours! * [[mw:Growth/Feature summary#Help panel|'''Help panel''']]: a platform to provide resources to newcomers while they are editing. If they do some suggested tasks, they are guided step-by-step on the process of editing. * '''Welcome Survey''': communities can know why newcomers create an account on Wikipedia. You can see it at [[Special:WelcomeSurvey]]. The features available right now in your preferences ([[Special:Preferences#mw-prefsection-personal-homepage|here]] and [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing|there]]) so that you can try them. ''They are'' not ''yet visible to newcomers''. === How to help? === First, we need help to '''translate the features'''. At the moment, most of the messages newcomers will see on your Wikipedia are in English, some of them have been translated using machine translation. Please help '''[https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&group=ext-growthexperiments&language=&filter=&action=translate translate the interface]''' (done on [[translatewiki.net]]. It needs a specific account). Also, I need your help checking on the configuration the team setups as default. '''Please try the features''' and let us know if something questions you. Newcomers tasks are based on templates to suggest edits to newcomers. You can check the templates used on [[MediaWiki:NewcomerTasks.json]]. You can also change the templates and the help links defined there. Several templates can be added for the same task. It you are familiar with Phabricator, '''[[phab:T275069|here is the ticket about this deployment]]'''. Please find your wiki in the list to access all the information we used for the deployment. Please have a look at it. You can suggest changes by replying to this message. If you wish to, you can create a list of mentors. This will activate the optional Mentorship module. Please [[mw:Growth/Communities/How to introduce yourself as a mentor|format the list following the guidance]]. You need at least one mentor for each 500 new accounts created monthly on your wiki (3 mentors minimum). Are you hesitant to become a mentor? Please check [[mw:Growth/Communities/How to interact with newcomers|the resources we have written]] based on other mentors' experiences. Please tell us if you are interested by creating a mentor list! Let me know if you have any question about this deployment, please ping me! Of course, if this message is not at the right place, please move or share it (and let me know). All the best, [[user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]], 15:33, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Trizek_(WMF)/sandbox/temp_MassMessage_list&oldid=21840649 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/32|Tech News: 2021-32]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/32|Translations]] are available. '''Problems''' * You can read but not edit 17 wikis for a few minutes on 10 August. This is planned at [https://zonestamp.toolforge.org/1628571650 05:00 UTC]. This is because of work on the database. [https://phabricator.wikimedia.org/T287449] '''Changes later this week''' * The [[wmania:Special:MyLanguage/2021:Hackathon|Wikimania Hackathon]] will take place remotely on 13 August, starting at 5:00 UTC, for 24 hours. You can participate in many ways. You can still propose projects and sessions. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-10|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-11|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-12|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The old CSS <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="visualClear"></div></nowiki></code></bdi> will not be supported after 12 August. Instead, templates and pages should use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div style="clear:both;"></div></nowiki></code></bdi>. Please help to replace any existing uses on your wiki. There are global-search links available at [[phab:T287962|T287962]]. '''Future changes''' * [[m:Special:MyLanguage/The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] is a place for Wikipedia editors to get access to sources. There is an [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TheWikipediaLibrary|extension]] which has a new function to tell users when they can take part in it. It will use notifications. It will start pinging the first users in September. It will ping more users later. [https://phabricator.wikimedia.org/T288070] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[w:en:Vue.js|Vue.js]] will be the [[w:en:JavaScript|JavaScript]] framework for MediaWiki in the future. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/SOZREBYR36PUNFZXMIUBVAIOQI4N7PDU/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/32|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:20, 9 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21856726 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/33|Tech News: 2021-33]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/33|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can add language links in the sidebar in the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|new Vector skin]] again. You do this by connecting the page to a Wikidata item. The new Vector skin has moved the language links but the new language selector cannot add language links yet. [https://phabricator.wikimedia.org/T287206] '''Problems''' * There was a problem on wikis which use the Translate extension. Translations were not updated or were replaced with the English text. The problems have been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T288700][https://phabricator.wikimedia.org/T288683][https://phabricator.wikimedia.org/T288719] '''Changes later this week''' * A [[mw:Help:Tags|revision tag]] will soon be added to edits that add links to [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Disambiguator|disambiguation pages]]. This is because these links are usually added by accident. The tag will allow editors to easily find the broken links and fix them. If your wiki does not like this feature, it can be [[mw:Help:Tags#Deleting a tag added by the software|hidden]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T287549] *Would you like to help improve the information about tools? Would you like to attend or help organize a small virtual meetup for your community to discuss the list of tools? Please get in touch on the [[m:Toolhub/The Quality Signal Sessions|Toolhub Quality Signal Sessions]] talk page. We are also looking for feedback [[m:Talk:Toolhub/The Quality Signal Sessions#Discussion topic for "Quality Signal Sessions: The Tool Maintainers edition"|from tool maintainers]] on some specific questions. * In the past, edits to any page in your user talk space ignored your [[mw:Special:MyLanguage/Help:Notifications#mute|mute list]], e.g. sub-pages. Starting this week, this is only true for edits to your talk page. [https://phabricator.wikimedia.org/T288112] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/33|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 19:27, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21889213 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/34|Tech News: 2021-34]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/34|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Score|Score]] extension (<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><score></nowiki></code></bdi> notation) has been re-enabled on public wikis and upgraded to a newer version. Some musical score functionality may no longer work because the extension is only enabled in "safe mode". The security issue has been fixed and an [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Score/2021 security advisory|advisory published]]. '''Problems''' * You will be able to read but not edit [[phab:T289130|some wikis]] for a few minutes on {{#time:j xg|2021-08-25|en}}. This will happen around [https://zonestamp.toolforge.org/1629871217 06:00 UTC]. This is for database maintenance. During this time, operations on the CentralAuth will also not be possible. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-24|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-25|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-26|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/34|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 21:58, 23 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21923254 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Read-only reminder == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="MassMessage"/> A maintenance operation will be performed on [https://zonestamp.toolforge.org/1629871231 {{#time: l F d H:i e|2021-08-25T06:00|en}}]. It should only last for a few minutes. This will affect your wiki as well as 11 other wikis. During this time, publishing edits will not be possible. Also during this time, operations on the CentralAuth will not be possible (GlobalRenames, changing/confirming e-mail addresses, logging into new wikis, password changes). For more details about the operation and on all impacted services, please check [[phab:T289130|on Phabricator]]. A banner will be displayed 30 minutes before the operation. Please help your community to be aware of this maintenance operation. {{Int:Feedback-thanks-title}}<section end="MassMessage"/> </div> 20:34, 24 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21927201 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/35|Tech News: 2021-35]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/35|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Some musical score syntax no longer works and may needed to be updated, you can check [[:Category:{{MediaWiki:score-error-category}}]] on your wiki for a list of pages with errors. '''Problems''' * Musical scores were unable to render lyrics in some languages because of missing fonts. This has been fixed now. If your language would prefer a different font, please file a request in Phabricator. [https://phabricator.wikimedia.org/T289554] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The parameters for how you obtain [[mw:API:Tokens|tokens]] in the MediaWiki API were changed in 2014. The old way will no longer work from 1 September. Scripts, bots and tools that use the parameters from before the 2014 change need to be updated. You can [[phab:T280806#7215377|read more]] about this. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-31|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You will be able to read but not edit [[phab:T289660|Commons]] for a few minutes on {{#time:j xg|2021-09-06|en}}. This will happen around [https://zonestamp.toolforge.org/1630818058 05:00 UTC]. This is for database maintenance. * All wikis will be read-only for a few minutes in the week of 13 September. More information will be published in Tech News later. It will also be posted on individual wikis in the coming weeks. [https://phabricator.wikimedia.org/T287539] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/35|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:00, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21954810 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/36|Tech News: 2021-36]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/36|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The wikis that have [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] deployed have been part of A/B testing since deployment, in which some newcomers did not receive the new features. Now, all of the newcomers on 21 of the smallest of those wikis will be receiving the features. [https://phabricator.wikimedia.org/T289786] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In 2017, the provided jQuery library was upgraded from version 1 to 3, with a compatibility layer. The migration will soon finish, to make the site load faster for everyone. If you maintain a gadget or user script, check if you have any JQMIGRATE errors and fix them, or they will break. [https://phabricator.wikimedia.org/T280944][https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/6Z2BVLOBBEC2QP4VV4KOOVQVE52P3HOP/] * Last year, the Portuguese Wikipedia community embarked on an experiment to make log-in compulsory for editing.  The [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Impact report for Login Required Experiment on Portuguese Wikipedia|impact report of this trial]] is ready. Moving forward, the Anti-Harassment Tools team is looking for projects that are willing to experiment with restricting IP editing on their wiki for a short-term experiment. [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Login Required Experiment|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/36|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:20, 6 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21981010 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/37|Tech News: 2021-37]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/37|Translations]] are available. '''Recent changes''' * 45 new Wikipedias now have access to the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature summary|Growth features]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T289680] * [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Deployment table|A majority of Wikipedias]] now have access to the Growth features. The Growth team [[mw:Special:MyLanguage/Growth/FAQ|has published an FAQ page]] about the features. This translatable FAQ covers the description of the features, how to use them, how to change the configuration, and more. '''Problems''' * [[m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|All wikis will be read-only]] for a few minutes on 14 September. This is planned at [https://zonestamp.toolforge.org/1631628002 14:00 UTC]. [https://phabricator.wikimedia.org/T287539] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-09-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). * Starting this week, Wikipedia in Italian will receive weekly software updates on Wednesdays. It used to receive the updates on Thursdays. Due to this change, bugs will be noticed and fixed sooner. [https://phabricator.wikimedia.org/T286664] * You can add language links in the sidebar in [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|the new Vector skin]] again. You do this by connecting the page to a Wikidata item. The new Vector skin has moved the language links but the new language selector cannot add language links yet. [https://phabricator.wikimedia.org/T287206] * The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlight]] tool marks up code with different colours. It now can highlight 23 new code languages. Additionally, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>golang</code></bdi> can now be used as an alias for the [[d:Q37227|Go programming language]], and a special <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>output</code></bdi> mode has been added to show a program's output. [https://phabricator.wikimedia.org/T280117][https://gerrit.wikimedia.org/r/c/mediawiki/extensions/SyntaxHighlight_GeSHi/+/715277/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/37|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:34, 13 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22009517 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/38|Tech News: 2021-38]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/38|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Growth features are now deployed to almost all Wikipedias. [[phab:T290582|For the majority of small Wikipedias]], the features are only available for experienced users, to [[mw:Special:MyLanguage/Growth/FAQ#enable|test the features]] and [[mw:Special:MyLanguage/Growth/FAQ#config|configure them]]. Features will be available for newcomers starting on 20 September 2021. * MediaWiki had a feature that would highlight local links to short articles in a different style. Each user could pick the size at which "stubs" would be highlighted. This feature was very bad for performance, and following a consultation, has been removed. [https://phabricator.wikimedia.org/T284917] * A technical change was made to the MonoBook skin to allow for easier maintenance and upkeep. This has resulted in some minor changes to HTML that make MonoBook's HTML consistent with other skins. Efforts have been made to minimize the impact on editors, but please ping [[m:User:Jon (WMF)|Jon (WMF)]] on wiki or in [[phab:T290888|phabricator]] if any problems are reported. '''Problems''' * There was a problem with search last week. Many search requests did not work for 2 hours because of an accidental restart of the search servers. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2021-09-13_cirrussearch_restart] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.1|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-09-21|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-22|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-23|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[s:Special:ApiHelp/query+proofreadinfo|meta=proofreadpage API]] has changed. The <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>piprop</nowiki></code></bdi> parameter has been renamed to <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>prpiprop</nowiki></code></bdi>. API users should update their code to avoid unrecognized parameter warnings. Pywikibot users should upgrade to 6.6.0. [https://phabricator.wikimedia.org/T290585] '''Future changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#Replying|Reply tool]] will be deployed to the remaining wikis in the coming weeks. It is currently part of "{{int:discussiontools-preference-label}}" in [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta features]] at most wikis. You will be able to turn it off in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Editing Preferences]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T262331] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[mw:MediaWiki_1.37/Deprecation_of_legacy_API_token_parameters|previously announced]] change to how you obtain tokens from the API has been delayed to September 21 because of an incompatibility with Pywikibot. Bot operators using Pywikibot can follow [[phab:T291202|T291202]] for progress on a fix, and should plan to upgrade to 6.6.1 when it is released. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/38|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 18:31, 20 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22043415 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/39|Tech News: 2021-39]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W39"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/39|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[w:en:IOS|iOS 15]] has a new function called [https://support.apple.com/en-us/HT212614 Private Relay] (Apple website). This can hide the user's IP when they use [[w:en:Safari (software)|Safari]] browser. This is like using a [[w:en:Virtual private network|VPN]] in that we see another IP address instead. It is opt-in and only for those who pay extra for [[w:en:ICloud|iCloud]]. It will come to Safari users on [[:w:en:OSX|OSX]] later. There is a [[phab:T289795|technical discussion]] about what this means for the Wikimedia wikis. '''Problems''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Some gadgets and user-scripts add items to the [[m:Customization:Explaining_skins#Portlets|portlets]] (article tools) part of the skin. A recent change to the HTML may have made those links a different font-size. This can be fixed by adding the CSS class <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>.vector-menu-dropdown-noicon</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T291438] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.2|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-09-28|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-29|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-30|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Onboarding_new_Wikipedians#New_experience|GettingStarted extension]] was built in 2013, and provides an onboarding process for new account holders in a few versions of Wikipedia. However, the recently developed [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] provide a better onboarding experience. Since the vast majority of Wikipedias now have access to the Growth features, GettingStarted will be deactivated starting on 4 October. [https://phabricator.wikimedia.org/T235752] * A small number of users will not be able to connect to the Wikimedia wikis after 30 September. This is because an old [[:w:en:root certificate|root certificate]] will no longer work. They will also have problems with many other websites. Users who have updated their software in the last five years are unlikely to have problems. Users in Europe, Africa and Asia are less likely to have immediate problems even if their software is too old. You can [[m:Special:MyLanguage/HTTPS/2021 Let's Encrypt root expiry|read more]]. * You can [[mw:Special:MyLanguage/Help:Notifications|receive notifications]] when someone leaves a comment on user talk page or mentions you in a talk page comment. Clicking the notification link will now bring you to the comment and highlight it. Previously, doing so brought you to the top of the section that contained the comment. You can find [[phab:T282029|more information in T282029.]] '''Future changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#Replying|Reply tool]] will be deployed to the remaining wikis in the coming weeks. It is currently part of "{{int:discussiontools-preference-label}}" in [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta features]] at most wikis. You will be able to turn it off in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Editing Preferences]]. [[phab:T288485|See the list of wikis.]] [https://phabricator.wikimedia.org/T262331] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/39|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W39"/> </div> 22:21, 27 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22077885 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/40|Tech News: 2021-40]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/40|Translations]] are available. '''Recent changes''' * A more efficient way of sending changes from Wikidata to Wikimedia wikis that show them has been enabled for the following 10 wikis: mediawiki.org, the Italian, Catalan, Hebrew and Vietnamese Wikipedias, French Wikisource, and English Wikivoygage, Wikibooks, Wiktionary and Wikinews. If you notice anything strange about how changes from Wikidata appear in recent changes or your watchlist on those wikis you can [[phab:T48643|let the developers know]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.3|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Some gadgets and bots that use the API to read the AbuseFilter log might break. The <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>hidden</code></bdi> property will no longer say an entry is <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>implicit</code></bdi> for unsuppressed log entries about suppressed edits. If your bot needs to know this, do a separate revision query. Additionally, the property will have the value <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>false</code></bdi> for visible entries; previously, it wasn't included in the response. [https://phabricator.wikimedia.org/T291718] * A more efficient way of sending changes from Wikidata to Wikimedia wikis that show them will be enabled for ''all production wikis''. If you notice anything strange about how changes from Wikidata appear in recent changes or your watchlist you can [[phab:T48643|let the developers know]]. '''Future changes''' * You can soon get cross-wiki notifications in the [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|iOS Wikipedia app]]. You can also get notifications as push notifications. More notification updates will follow in later versions. [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Apps/Team/iOS/Notifications#September_2021_update] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The JavaScript variables <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgExtraSignatureNamespaces</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgLegalTitleChars</code></bdi>, and <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgIllegalFileChars</code></bdi> will soon be removed from <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Interface/JavaScript#mw.config|mw.config]]</code></bdi>. These are not part of the "stable" variables available for use in wiki JavaScript. [https://phabricator.wikimedia.org/T292011] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The JavaScript variables <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookiePrefix</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookieDomain</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookiePath</code></bdi>, and <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookieExpiration</code></bdi> will soon be removed from mw.config. Scripts should instead use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw.cookie</code></bdi> from the "<bdi lang="zxx" dir="ltr">[[mw:ResourceLoader/Core_modules#mediawiki.cookie|mediawiki.cookie]]</bdi>" module. [https://phabricator.wikimedia.org/T291760] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/40|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:30, 4 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22101208 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/41|Tech News: 2021-41]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W41"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/41|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.4|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Manual:Table_of_contents#Auto-numbering|"auto-number headings" preference]] is being removed. You can read [[phab:T284921]] for the reasons and discussion. This change was [[m:Tech/News/2021/26|previously]] announced. [[mw:Snippets/Auto-number_headings|A JavaScript snippet]] is available which can be used to create a Gadget on wikis that still want to support auto-numbering. '''Meetings''' * You can join a meeting about the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]]. A demonstration version of the [[mw:Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Sticky Header|newest feature]] will be shown. The event will take place on Tuesday, 12 October at 16:00 UTC. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web/12-10-2021|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/41|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W41"/> </div> 15:30, 11 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22152137 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/42|Tech News: 2021-42]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W42"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/42|Translations]] are available. '''Recent changes''' *[[m:Toolhub|Toolhub]] is a catalogue to make it easier to find software tools that can be used for working on the Wikimedia projects. You can [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/LF4SSR4QRCKV6NPRFGUAQWUFQISVIPTS/ read more]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The developers of the [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia Android app]] are working on [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|communication in the app]]. You can now answer questions in [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android/Communication/UsertestingOctober2021|survey]] to help the development. * 3–5% of editors may be blocked in the next few months. This is because of a new service in Safari, which is similar to a [[w:en:Proxy server|proxy]] or a [[w:en:VPN|VPN]]. It is called iCloud Private Relay. There is a [[m:Special:MyLanguage/Apple iCloud Private Relay|discussion about this]] on Meta. The goal is to learn what iCloud Private Relay could mean for the communities. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise|Wikimedia Enterprise]] is a new [[w:en:API|API]] for those who use a lot of information from the Wikimedia projects on other sites. It is a way to get big commercial users to pay for the data. There will soon be a copy of the Wikimedia Enterprise dataset. You can [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-ambassadors@lists.wikimedia.org/message/B2AX6PWH5MBKB4L63NFZY3ADBQG7MSBA/ read more]. You can also ask the team questions [https://wikimedia.zoom.us/j/88994018553 on Zoom] on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?hour=15&min=00&sec=0&day=22&month=10&year=2021 22 October 15:00 UTC]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/42|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W42"/> </div> 20:53, 18 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22176877 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Coolest Tool Award 2021: Call for nominations == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> [[File:Coolest Tool Award 2021 square_logo.svg|thumb|193x193px]] The third edition of the [[m:Coolest Tool Award]] is looking for nominations! Tools play an essential role for the Wikimedia projects, and so do the many volunteer developers who experiment with new ideas and develop and maintain local and global solutions to support the Wikimedia communities. The Coolest Tool Award aims to recognize and celebrate the coolest tools in a variety of categories. The awarded projects will be announced and showcased in a virtual ceremony in December. Deadline to submit nominations is October 27. More information: [[m:Coolest Tool Award]]. Thanks for your recommendations! -- [[User:SSethi (WMF)|SSethi (WMF)]] for the [[m:Coolest Tool Award#Coolest Tool Award 2021|2021 Coolest Tool Academy team]] 05:56, 19 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=22003007 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/43|Tech News: 2021-43]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W43"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/43|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[m:Special:MyLanguage/Coolest_Tool_Award|Coolest Tool Award 2021]] is looking for nominations. You can recommend tools until 27 October. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' *[[m:Special:MyLanguage/Help:Diff|Diff pages]] will have an improved copy and pasting experience. [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Copy paste diffs|The changes]] will allow the text in the diff for before and after to be treated as separate columns and will remove any unwanted syntax. [https://phabricator.wikimedia.org/T192526] * The version of the [[w:en:Liberation fonts|Liberation fonts]] used in SVG files will be upgraded. Only new thumbnails will be affected. Liberation Sans Narrow will not change. [https://phabricator.wikimedia.org/T253600] '''Meetings''' * You can join a meeting about the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]]. News about the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages|disambiguation]] and the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Real Time Preview for Wikitext|real-time preview]] wishes will be shown. The event will take place on Wednesday, 27 October at 14:30 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/Talk to Us|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/43|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W43"/> </div> 20:07, 25 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22232718 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/44|Tech News: 2021-44]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W44"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/44|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a limit on the amount of emails a user can send each day. This limit is now global instead of per-wiki. This change is to prevent abuse. [https://phabricator.wikimedia.org/T293866] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-11-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-11-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-11-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/44|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W44"/> </div> 20:27, 1 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22269406 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/45|Tech News: 2021-45]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W45"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/45|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Mobile IP editors are now able to receive warning notices indicating they have a talk page message on the mobile website (similar to the orange banners available on desktop). These notices will be displayed on every page outside of the main namespace and every time the user attempts to edit. The notice on desktop now has a slightly different colour. [https://phabricator.wikimedia.org/T284642][https://phabricator.wikimedia.org/T278105] '''Changes later this week''' * [[phab:T294321|Wikidata will be read-only]] for a few minutes on 11 November. This will happen around [https://zonestamp.toolforge.org/1636610400 06:00 UTC]. This is for database maintenance. [https://phabricator.wikimedia.org/T294321] * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * In the future, unregistered editors will be given an identity that is not their [[:w:en:IP address|IP address]]. This is for legal reasons. A new user right will let editors who need to know the IPs of unregistered accounts to fight vandalism, spam, and harassment, see the IP. You can read the [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|suggestions for how that identity could work]] and [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|discuss on the talk page]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/45|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W45"/> </div> 20:36, 8 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22311003 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/46|Tech News: 2021-46]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W46"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/46|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Most [[c:Special:MyLanguage/Commons:Maximum_file_size#MAXTHUMB|large file uploads]] errors that had messages like "<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>stashfailed</code></bdi>" or "<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>DBQueryError</code></bdi>" have now been fixed. An [[wikitech:Incident documentation/2021-11-04 large file upload timeouts|incident report]] is available. '''Problems''' * Sometimes, edits made on iOS using the visual editor save groups of numbers as telephone number links, because of a feature in the operating system. This problem is under investigation. [https://phabricator.wikimedia.org/T116525] * There was a problem with search last week. Many search requests did not work for 2 hours because of a configuration error. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2021-11-10_cirrussearch_commonsfile_outage] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-11-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-11-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-11-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/46|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W46"/> </div> 22:06, 15 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22338097 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/47|Tech News: 2021-47]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W47"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/47|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. *The template dialog in VisualEditor and in the [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|new wikitext mode]] Beta feature will be [[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|heavily improved]] on [[phab:T286992|a few wikis]]. Your [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|feedback is welcome]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/47|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W47"/> </div> 20:02, 22 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22366010 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/48|Tech News: 2021-48]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W48"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/48|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.11|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-11-30|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-12-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-12-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/48|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W48"/> </div> 21:14, 29 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22375666 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/49|Tech News: 2021-49]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W49"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/49|Translations]] are available. '''Problems''' * MediaWiki 1.38-wmf.11 was scheduled to be deployed on some wikis last week. The deployment was delayed because of unexpected problems. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-12-07|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-12-08|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-12-09|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * At all Wikipedias, a Mentor Dashboard is now available at <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>Special:MentorDashboard</nowiki></code></bdi>. It allows registered mentors, who take care of newcomers' first steps, to monitor their assigned newcomers' activity. It is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature summary|Growth features]]. You can learn more about [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Communities/How_to_configure_the_mentors%27_list|activating the mentor list]] on your wiki and about [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor dashboard|the mentor dashboard project]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The predecessor to the current [[mw:API|MediaWiki Action API]] (which was created in 2008), <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>action=ajax</nowiki></code></bdi>, will be removed this week. Any scripts or bots using it will need to switch to the corresponding API module. [https://phabricator.wikimedia.org/T42786] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] An old ResourceLoader module, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>jquery.jStorage</nowiki></code></bdi>, which was deprecated in 2016, will be removed this week. Any scripts or bots using it will need to switch to <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>mediawiki.storage</nowiki></code></bdi> instead. [https://phabricator.wikimedia.org/T143034] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/49|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W49"/> </div> 21:58, 6 ഡിസംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22413926 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/50|Tech News: 2021-50]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W50"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/50|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There are now default [[m:Special:MyLanguage/Help:Namespace#Other_namespace_aliases|short aliases]] for the "Project:" namespace on most wikis. E.g. On Wikibooks wikis, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>[[WB:]]</nowiki></code></bdi> will go to the local language default for the <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>[[Project:]]</nowiki></code></bdi> namespace. This change is intended to help the smaller communities have easy access to this feature. Additional local aliases can still be requested via [[m:Special:MyLanguage/Requesting wiki configuration changes|the usual process]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T293839] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-12-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-12-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-12-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/50|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W50"/> </div> 22:27, 13 ഡിസംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22441074 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/51|Tech News: 2021-51]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W51"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/51|Translations]] are available. '''Tech News''' * Because of the [[w:en:Christmas and holiday season|holidays]] the next issue of Tech News will be sent out on 10 January 2022. '''Recent changes''' * Queries made by the DynamicPageList extension (<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><DynamicPageList></nowiki></code></bdi>) are now only allowed to run for 10 seconds and error if they take longer. This is in response to multiple outages where long-running queries caused an outage on all wikis. [https://phabricator.wikimedia.org/T287380#7575719] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week or next week. '''Future changes''' * The developers of the Wikipedia iOS app are looking for testers who edit in multiple languages. You can [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS/202112 testing|read more and let them know if you are interested]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The Wikimedia [[wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] hosts technical projects for the Wikimedia movement. Developers need to [[wikitech:News/Cloud VPS 2021 Purge|claim projects]] they use. This is because old and unused projects are removed once a year. Unclaimed projects can be shut down from February. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/2B7KYL5VLQNHGQQHMYLW7KTUKXKAYY3T/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/51|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W51"/> </div> 22:05, 20 ഡിസംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22465395 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Community Wishlist Survey 2022 is coming. Help us! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> The [[m:Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey 2022]] starts in less than two weeks ([https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20220110T1800 Monday 10 January 2022, 18:00 UTC]). We, the team organizing the Survey, need your help. {| width=80% style="text-align:center; margin:auto;" class=plainlinks |- valign=top |width=50%| '''[https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=agg-Community_Wishlist_Survey&action=page&filter= <span class="mw-ui-button">Translate important messages</span>]''' | [[Community Wishlist Survey/Help us|<span class="mw-ui-button>Promote the Survey</span>]] Among anyone and everyone you know who has an account on wiki. Promote the Survey on social media, via instant messaging apps, in other groups and chats, in your WikiProject, Wikimedia affiliate - wherever contributors with registered accounts may be. |} '''Only you can make the difference''' How many people will hear and read about the Survey in their language? How many will decide to participate? Will there be enough of you to vote for a change you would like to see? It all depends on you, volunteers. '''Why are we asking?''' * [[m:Community Wishlist Survey/FAQ|We have improved the documentation]]. It's friendlier and easier to use. This will mean little if it's only in English. * Thousands of volunteers haven't participated in the Survey yet. We'd like to improve that, too. Three years ago, 1387 people participated. Last year, there were 1773 of them. We hope that in the upcoming edition, there will be even more. You are better than us in contacting Wikimedians outside of wikis. We have prepared some images to share. More to come. '''What is the Community Wishlist Survey?''' [[File:Community Wishlist Survey banner - translatable.svg|350px|thumb]] It's an annual survey that allows contributors to the Wikimedia projects to propose and vote for tools and platform improvements. Long years of experience in editing or technical skills are not required. Thanks, and be safe and successful in 2022! [[User:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[User talk:SGrabarczuk (WMF)|talk]]) 03:15, 29 ഡിസംബർ 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=22319964 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Tech News: 2022-02]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W02"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] A <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>oauth_consumer</code></bdi> variable has been added to the [[mw:Special:MyLanguage/AbuseFilter|AbuseFilter]] to enable identifying changes made by specific tools. [https://phabricator.wikimedia.org/T298281] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets are [[mw:Special:MyLanguage/ResourceLoader/Migration_guide_(users)#Package_Gadgets|now able to directly include JSON pages]]. This means some gadgets can now be configured by administrators without needing the interface administrator permission, such as with the Geonotice gadget. [https://phabricator.wikimedia.org/T198758] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets [[mw:Extension:Gadgets#Options|can now specify page actions]] on which they are available. For example, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>|actions=edit,history</code></bdi> will load a gadget only while editing and on history pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T63007] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets can now be loaded on demand with the <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>withgadget</code></bdi> URL parameter. This can be used to replace [[mw:Special:MyLanguage/Snippets/Load JS and CSS by URL|an earlier snippet]] that typically looks like <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>withJS</code></bdi> or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>withCSS</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T29766] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] At wikis where [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Communities/How to configure the mentors' list|the Mentorship system is configured]], you can now use the Action API to get a list of a [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor_dashboard|mentor's]] mentees. [https://phabricator.wikimedia.org/T291966] * The heading on the main page can now be configured using <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Mainpage-title-loggedin]]</span> for logged-in users and <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Mainpage-title]]</span> for logged-out users. Any CSS that was previously used to hide the heading should be removed. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Small_wiki_toolkits/Starter_kit/Main_page_customization#hide-heading] [https://phabricator.wikimedia.org/T298715] * Four special pages (and their API counterparts) now have a maximum database query execution time of 30 seconds. These special pages are: RecentChanges, Watchlist, Contributions, and Log. This change will help with site performance and stability. You can read [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IPJNO75HYAQWIGTHI5LJHTDVLVOC4LJP/ more details about this change] including some possible solutions if this affects your workflows. [https://phabricator.wikimedia.org/T297708] * The [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Sticky Header|sticky header]] has been deployed for 50% of logged-in users on [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Frequently asked questions#pilot-wikis|more than 10 wikis]]. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]]. See [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Participate|how to take part in the project]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-11|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-12|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-13|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Events''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey 2022]] begins. All contributors to the Wikimedia projects can propose for tools and platform improvements. The proposal phase takes place from {{#time:j xg|2022-01-10|en}} 18:00 UTC to {{#time:j xg|2022-01-23|en}} 18:00 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/FAQ|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W02"/> </div> 01:23, 11 ജനുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22562156 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Save the Date: Coolest Tool Award 2021: this Friday, 17:00 UTC == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <languages /> Hello all, The ceremony of the 2021 [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Wikimedia Coolest Tool Award]] will take place virtually on [https://zonestamp.toolforge.org/1642179615 Friday 14 January 2022, 17:00 UTC]. This award is highlighting software tools that have been nominated by contributors to the Wikimedia projects. The ceremony will be a nice moment to show appreciation to our tool developers and maybe discover new tools! [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Read more about the livestream and the discussion channels.]] Thanks for joining! [[m:User:AKlapper (WMF)|andre]] ([[m:User talk:AKlapper (WMF)|talk]]) -08:02, 6 January 2022 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=22528634 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SSethi (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Tech News: 2022-03]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W03"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Translations]] are available. '''Recent changes''' * When using [[mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor|WikiEditor]] (also known as the 2010 wikitext editor), people will now see a warning if they link to disambiguation pages. If you click "{{int:Disambiguator-review-link}}" in the warning, it will ask you to correct the link to a more specific term. You can [[m:Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages#Jan 12, 2021: Turning on the changes for all Wikis|read more information]] about this completed 2021 Community Wishlist item. * You can [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#subscribe|automatically subscribe to all of the talk page discussions]] that you start or comment in using [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Feature summary|DiscussionTools]]. You will receive [[mw:Special:MyLanguage/Notifications|notifications]] when another editor replies. This is available at most wikis. Go to your [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]] and turn on "{{int:discussiontools-preference-autotopicsub}}". [https://phabricator.wikimedia.org/T263819] * When asked to create a new page or talk page section, input fields can be [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Creating_pages_with_preloaded_text|"preloaded" with some text]]. This feature is now limited to wikitext pages. This is so users can't be tricked into making malicious edits. There is a discussion about [[phab:T297725|if this feature should be re-enabled]] for some content types. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-18|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-19|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-20|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Events''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey 2022]] continues. All contributors to the Wikimedia projects can propose for tools and platform improvements. The proposal phase takes place from {{#time:j xg|2022-01-10|en}} 18:00 UTC to {{#time:j xg|2022-01-23|en}} 18:00 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/FAQ|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W03"/> </div> 19:54, 17 ജനുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22620285 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Last two days for submitting proposals == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> [[File:Community Wishlist Survey Lamp.svg|150px|right]] '''Tomorrow is the last day''' for [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Proposals|submitting proposals for the Community Wishlist Survey 2022]]. Also, everyone is welcome to [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Help us|translate, promote]], and discuss proposals. [[User:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[User talk:SGrabarczuk (WMF)|talk]]) 14:45, 22 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=22611679 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Tech News: 2022-04]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W04"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-25|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-26|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-27|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * The following languages can now be used with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlighting]]: BDD, Elpi, LilyPond, Maxima, Rita, Savi, Sed, Sophia, Spice, .SRCINFO. * You can now access your watchlist from outside of the user menu in the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|new Vector skin]]. The watchlist link appears next to the notification icons if you are at the top of the page. [https://phabricator.wikimedia.org/T289619] '''Events''' * You can see the results of the [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Coolest Tool Award 2021]] and learn more about 14 tools which were selected this year. * You can [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/Help_us|translate, promote]], or comment on [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Proposals|the proposals]] in the Community Wishlist Survey. Voting will begin on {{#time:j xg|2022-01-28|en}}. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W04"/> </div> 21:37, 24 ജനുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22644148 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Tech News: 2022-05]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W05"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] If a gadget should support the new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>?withgadget</code></bdi> URL parameter that was [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|announced]] 3 weeks ago, then it must now also specify <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>supportsUrlLoad</code></bdi> in the gadget definition ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:Gadgets#supportsUrlLoad|documentation]]). [https://phabricator.wikimedia.org/T29766] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * A change that was [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|announced]] last year was delayed. It is now ready to move ahead: ** The user group <code>oversight</code> will be renamed <code>suppress</code>. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. This is the technical name. It doesn't affect what you call the editors with this user right on your wiki. This is planned to happen in three weeks. You can comment [[phab:T112147|in Phabricator]] if you have objections. As usual, these labels can be translated on translatewiki ([[phab:T112147|direct links are available]]) or by administrators on your wiki. '''Events''' * You can vote on proposals in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey]] between 28 January and 11 February. The survey decides what the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech team]] will work on. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W05"/> </div> 17:41, 31 ജനുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22721804 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Tech News: 2022-06]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W06"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Translations]] are available. '''Recent changes''' * English Wikipedia recently set up a gadget for dark mode. You can enable it there, or request help from an [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|interface administrator]] to set it up on your wiki ([[w:en:Wikipedia:Dark mode (gadget)|instructions and screenshot]]). * Category counts are sometimes wrong. They will now be completely recounted at the beginning of every month. [https://phabricator.wikimedia.org/T299823] '''Problems''' * A code-change last week to fix a bug with [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Live preview|Live Preview]] may have caused problems with some local gadgets and user-scripts. Any code with skin-specific behaviour for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>vector</code></bdi> should be updated to also check for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>vector-2022</code></bdi>. [[phab:T300987|A code-snippet, global search, and example are available]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W06"/> </div> 21:15, 7 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22765948 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Tech News: 2022-07]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W07"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Purge|Purging]] a category page with fewer than 5,000 members will now recount it completely. This will allow editors to fix incorrect counts when it is wrong. [https://phabricator.wikimedia.org/T85696] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, the <code dir=ltr>rmspecials()</code> function has been updated so that it does not remove the "space" character. Wikis are advised to wrap all the uses of <code dir=ltr>rmspecials()</code> with <code dir=ltr>rmwhitespace()</code> wherever necessary to keep filters' behavior unchanged. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T263024] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W07"/> </div> 19:18, 14 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22821788 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Rollout of the new audio and video player == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} Hello, Over the next months we will gradually change the audio and video player of Wikis from Kultura to Video.js and with that, the old player won’t be accessible anymore. The new player has been active as a beta feature since May 2017. The new player has many advantages, including better design, consistent look with the rest of our interface, better compatibility with browsers, ability to work on mobile which means our multimedia will be properly accessible on iPhone, better accessibility and many more. The old player has been unmaintained for eight years now and is home-brewn (unlike the new player which is a widely used open source project) and uses deprecated and abandoned frameworks such as jQuery UI. Removing the old player’s code also improves performance of the Wikis for anyone visiting any page (by significantly reducing complexity of the dependency graph of our ResourceLoader modules. See [https://phabricator.wikimedia.org/phame/post/view/175/wikipedia_s_javascript_initialisation_on_a_budget/ this blog post.]). The old player has many open bugs that we will be able to close as resolved after this migration. The new player will solve a lot of old and outstanding issues but also it will have its own bugs. All important ones have been fixed but there will be some small ones to tackle in the future and after the rollout. What we are asking now is to turn on the beta feature for the new player and let us know about any issues. You can track the work in [[phab:T100106|T100106]] Thank you, [[User:Ladsgroup|Amir]] 17:59, 17 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=22611679 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Ladsgroup@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Tech News: 2022-08]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W08"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[Special:Nuke|Special:Nuke]] will now provide the standard deletion reasons (editable at <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Deletereason-dropdown]]</bdi>) to use when mass-deleting pages. This was [[m:Community Wishlist Survey 2022/Admins and patrollers/Mass-delete to offer drop-down of standard reasons, or templated reasons.|a request in the 2022 Community Wishlist Survey]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T25020] * At Wikipedias, all new accounts now get the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] by default when creating an account. Communities are encouraged to [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Account_creation|update their help resources]]. Previously, only 80% of new accounts would get the Growth features. A few Wikipedias remain unaffected by this change. [https://phabricator.wikimedia.org/T301820] * You can now prevent specific images that are used in a page from appearing in other locations, such as within PagePreviews or Search results. This is done with the markup <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>class=notpageimage</nowiki></code></bdi>. For example, <code><nowiki>[[File:Example.png|class=notpageimage]]</nowiki></code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T301588] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] There has been a change to the HTML of Special:Contributions, Special:MergeHistory, and History pages, to support the grouping of changes by date in [[mw:Special:MyLanguage/Skin:Minerva_Neue|the mobile skin]]. While unlikely, this may affect gadgets and user scripts. A [[phab:T298638|list of all the HTML changes]] is on Phabricator. '''Events''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Results|Community Wishlist Survey results]] have been published. The [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/2022 results#leaderboard|ranking of prioritized proposals]] is also available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-22|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-23|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-24|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The software to play videos and audio files on pages will change soon on all wikis. The old player will be removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Toolforge's underlying operating system is being updated. If you maintain any tools there, there are two options for migrating your tools into the new system. There are [[wikitech:News/Toolforge Stretch deprecation|details, deadlines, and instructions]] on Wikitech. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/cloud-announce@lists.wikimedia.org/thread/EPJFISC52T7OOEFH5YYMZNL57O4VGSPR/] * Administrators will soon have [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/(Un)delete associated talk page|the option to delete/undelete]] the associated "talk" page when they are deleting a given page. An API endpoint with this option will also be available. This was [[m:Community Wishlist Survey 2021/Admins and patrollers/(Un)delete associated talk page|a request from the 2021 Wishlist Survey]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W08"/> </div> 19:11, 21 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22847768 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Tech News: 2022-09]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W09"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Translations]] are available. '''Recent changes''' * When searching for edits by [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tags|change tags]], e.g. in page history or user contributions, there is now a dropdown list of possible tags. This was [[m:Community Wishlist Survey 2022/Miscellaneous/Improve plain-text change tag selector|a request in the 2022 Community Wishlist Survey]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T27909] * Mentors using the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor_dashboard|Growth Mentor dashboard]] will now see newcomers assigned to them who have made at least one edit, up to 200 edits. Previously, all newcomers assigned to the mentor were visible on the dashboard, even ones without any edit or ones who made hundred of edits. Mentors can still change these values using the filters on their dashboard. Also, the last choice of filters will now be saved. [https://phabricator.wikimedia.org/T301268][https://phabricator.wikimedia.org/T294460] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] The user group <code>oversight</code> was renamed <code>suppress</code>. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. You may need to update any local references to the old name, e.g. gadgets, links to Special:Listusers, or uses of [[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic_words|NUMBERINGROUP]]. '''Problems''' * The recent change to the HTML of [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tracking changes|tracking changes]] pages caused some problems for screenreaders. This is being fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T298638] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.24|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * Working with templates will become easier. [[m:WMDE_Technical_Wishes/Templates|Several improvements]] are planned for March 9 on most wikis and on March 16 on English Wikipedia. The improvements include: Bracket matching, syntax highlighting colors, finding and inserting templates, and related visual editor features. * If you are a template developer or an interface administrator, and you are intentionally overriding or using the default CSS styles of user feedback boxes (the classes: <code dir=ltr>successbox, messagebox, errorbox, warningbox</code>), please note that these classes and associated CSS will soon be removed from MediaWiki core. This is to prevent problems when the same class-names are also used on a wiki. Please let us know by commenting at [[phab:T300314]] if you think you might be affected. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W09"/> </div> 22:59, 28 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22902593 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Tech News: 2022-10]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W10"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Translations]] are available. '''Problems''' * There was a problem with some interface labels last week. It will be fixed this week. This change was part of ongoing work to simplify the support for skins which do not have active maintainers. [https://phabricator.wikimedia.org/T301203] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.25|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W10"/> </div> 21:15, 7 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22958074 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Tech News: 2022-11]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W11"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translations]] are available. '''Recent changes''' * In the Wikipedia Android app [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia_Apps/Team/Android/Communication#Updates|it is now possible]] to change the toolbar at the bottom so the tools you use more often are easier to click on. The app now also has a focused reading mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296753][https://phabricator.wikimedia.org/T254771] '''Problems''' * There was a problem with the collection of some page-view data from June 2021 to January 2022 on all wikis. This means the statistics are incomplete. To help calculate which projects and regions were most affected, relevant datasets are being retained for 30 extra days. You can [[m:Talk:Data_retention_guidelines#Added_exception_for_page_views_investigation|read more on Meta-wiki]]. * There was a problem with the databases on March 10. All wikis were unreachable for logged-in users for 12 minutes. Logged-out users could read pages but could not edit or access uncached content then. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2022-03-10_MediaWiki_availability] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.26|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * When [[mw:Special:MyLanguage/Help:System_message#Finding_messages_and_documentation|using <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>uselang=qqx</code></bdi> to find localisation messages]], it will now show all possible message keys for navigation tabs such as "{{int:vector-view-history}}". [https://phabricator.wikimedia.org/T300069] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Access to [[{{#special:RevisionDelete}}]] has been expanded to include users who have <code dir=ltr>deletelogentry</code> and <code dir=ltr>deletedhistory</code> rights through their group memberships. Before, only those with the <code dir=ltr>deleterevision</code> right could access this special page. [https://phabricator.wikimedia.org/T301928] * On the [[{{#special:Undelete}}]] pages for diffs and revisions, there will be a link back to the main Undelete page with the list of revisions. [https://phabricator.wikimedia.org/T284114] '''Future changes''' * The Wikimedia Foundation has announced the IP Masking implementation strategy and next steps. The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#feb25|announcement can be read here]]. * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Android FAQ|Wikipedia Android app]] developers are working on [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|new functions]] for user talk pages and article talk pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T297617] '''Events''' * The [[mw:Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place as a hybrid event on 20-22 May 2022. The Hackathon will be held online and there are grants available to support local in-person meetups around the world. Grants can be requested until 20 March. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W11"/> </div> 22:07, 14 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22993074 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Tech News: 2022-12]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W12"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translations]] are available. '''New code release schedule for this week''' * There will be four MediaWiki releases this week, instead of just one. This is an experiment which should lead to fewer problems and to faster feature updates. The releases will be on all wikis, at different times, on Monday, Tuesday, and Wednesday. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Release Engineering Team/Trainsperiment week|read more about this project]]. '''Recent changes''' * You can now set how many search results to show by default in [[Special:Preferences#mw-prefsection-searchoptions|your Preferences]]. This was the 12th most popular wish in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Results|Community Wishlist Survey 2022]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T215716] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] The Jupyter notebooks tool [[wikitech:PAWS|PAWS]] has been updated to a new interface. [https://phabricator.wikimedia.org/T295043] '''Future changes''' * Interactive maps via [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] will soon work on wikis using the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions]] extension. [https://wikimedia.sslsurvey.de/Kartographer-Workflows-EN/ Please tell us] which improvements you want to see in Kartographer. You can take this survey in simple English. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W12"/> </div> 16:00, 21 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23034693 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Tech News: 2022-13]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W13"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a simple new Wikimedia Commons upload tool available for macOS users, [[c:Commons:Sunflower|Sunflower]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-29|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-30|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-31|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Some wikis will be in read-only for a few minutes because of regular database maintenance. It will be performed on {{#time:j xg|2022-03-29|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-03-31|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T301850][https://phabricator.wikimedia.org/T303798] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W13"/> </div> 19:54, 28 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23073711 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Tech News: 2022-14]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W14"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translations]] are available. '''Problems''' * For a few days last week, edits that were suggested to newcomers were not tagged in the [[{{#special:recentchanges}}]] feed. This bug has been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T304747] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]). '''Future changes''' * Starting next week, Tech News' title will be translatable. When the newsletter is distributed, its title may not be <code dir=ltr>Tech News: 2022-14</code> anymore. It may affect some filters that have been set up by some communities. [https://phabricator.wikimedia.org/T302920] * Over the next few months, the "[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]" Growth feature [[phab:T304110|will become available to more Wikipedias]]. Each week, a few wikis will get the feature. You can test this tool at [[mw:Special:MyLanguage/Growth#deploymentstable|a few wikis where "Link recommendation" is already available]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W14"/> </div> 21:00, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23097604 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-15</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W15"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a new public status page at <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikimediastatus.net/ www.wikimediastatus.net]</span>. This site shows five automated high-level metrics where you can see the overall health and performance of our wikis' technical environment. It also contains manually-written updates for widespread incidents, which are written as quickly as the engineers are able to do so while also fixing the actual problem. The site is separated from our production infrastructure and hosted by an external service, so that it can be accessed even if the wikis are briefly unavailable. You can [https://diff.wikimedia.org/2022/03/31/announcing-www-wikimediastatus-net/ read more about this project]. * On Wiktionary wikis, the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W15"/> </div> 19:44, 11 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23124108 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-16</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W16"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.8|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-19|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-04-21|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s8.dblist targeted wikis]). * Administrators will now have [[m:Community Wishlist Survey 2021/(Un)delete associated talk page|the option to delete/undelete the associated "Talk" page]] when they are deleting a given page. An API endpoint with this option is also available. This concludes the [[m:Community Wishlist Survey 2021/Admins and patrollers/(Un)delete associated talk page|11th wish of the 2021 Community Wishlist Survey]]. * On [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop_Improvements#test-wikis|selected wikis]], 50% of logged-in users will see the new [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Table of contents|table of contents]]. When scrolling up and down the page, the table of contents will stay in the same place on the screen. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]] project. [https://phabricator.wikimedia.org/T304169] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Message boxes produced by MediaWiki code will no longer have these CSS classes: <code dir=ltr>successbox</code>, <code dir=ltr>errorbox</code>, <code dir=ltr>warningbox</code>. The styles for those classes and <code dir=ltr>messagebox</code> will be removed from MediaWiki core. This only affects wikis that use these classes in wikitext, or change their appearance within site-wide CSS. Please review any local usage and definitions for these classes you may have. This was previously announced in the [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|28 February issue of Tech News]]. '''Future changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] will become compatible with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions page stabilization]]. Kartographer maps will also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions] The Kartographer documentation has been thoroughly updated. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer/Getting_started] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/Maps] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W16"/> </div> 23:11, 18 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23167004 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-17</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W17"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translations]] are available. '''Recent changes''' * On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group1.dblist many wikis] (group 1), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-26|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]). * Some very old browsers and operating systems are no longer supported. Some things on the wikis might look weird or not work in very old browsers like Internet Explorer 9 or 10, Android 4, or Firefox 38 or older. [https://phabricator.wikimedia.org/T306486] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W17"/> </div> 22:55, 25 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23187115 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Editing news 2022 #1</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="message"/><i>[[metawiki:VisualEditor/Newsletter/2022/April|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]</i> [[File:Junior Contributor New Topic Tool Completion Rate.png|thumb|New editors were more successful with this new tool.]] The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New discussion tool|New topic tool]] helps editors create new ==Sections== on discussion pages. New editors are more successful with this new tool. You can [[mw:Talk pages project/New topic#21 April 2022|read the report]]. Soon, the Editing team will offer this to all editors at the 20 Wikipedias that participated in the test. You will be able to turn it off at [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].<section end="message"/> </div> [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] 18:55, 2 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=22019984 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-18</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W18"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translations]] are available. '''Recent changes''' * On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group2.dblist all remaining wikis] (group 2), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.10|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-03|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-04|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-05|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The developers are working on talk pages in the [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|Wikipedia app for iOS]]. You can [https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_9GBcHczQGLbQWTY give feedback]. You can take the survey in English, German, Hebrew or Chinese. * [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements#Status_and_next_steps|Most wikis]] will receive an [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements|improved template dialog]] in VisualEditor and New Wikitext mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296759] [https://phabricator.wikimedia.org/T306967] * If you use syntax highlighting while editing wikitext, you can soon activate a [[m:WMDE_Technical_Wishes/Improved_Color_Scheme_of_Syntax_Highlighting#Color-blind_mode|colorblind-friendly color scheme]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T306867] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Several CSS IDs related to MediaWiki interface messages will be removed. Technical editors should please [[phab:T304363|review the list of IDs and links to their existing uses]]. These include <code dir=ltr>#mw-anon-edit-warning</code>, <code dir=ltr>#mw-undelete-revision</code> and 3 others. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W18"/> </div> 19:33, 2 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23232924 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-19</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W19"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can now see categories in the [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia app for Android]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T73966] '''Problems''' * Last week, there was a problem with Wikidata's search autocomplete. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T307586] * Last week, all wikis had slow access or no access for 20 minutes, for logged-in users and non-cached pages. This was caused by a problem with a database change. [https://phabricator.wikimedia.org/T307647] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T305217#7894966] * [[m:WMDE Technical Wishes/Geoinformation#Current issues|Incompatibility issues]] with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] and the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevs extension]] will be fixed: Deployment is planned for May 10 on all wikis. Kartographer will then be enabled on the [[phab:T307348|five wikis which have not yet enabled the extension]] on May 24. * The [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] skin will be set as the default on several more wikis, including Arabic and Catalan Wikipedias. Logged-in users will be able to switch back to the old Vector (2010). See the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|latest update]] about Vector (2022). '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place on 17 May. The following meetings are currently planned for: 7 June, 21 June, 5 July, 19 July. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W19"/> </div> 15:22, 9 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23256717 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-20</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W20"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * Some wikis can soon use the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|add a link]] feature. This will start on Wednesday. The wikis are {{int:project-localized-name-cawiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hiwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-kowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-nowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ptwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-simplewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-svwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ukwiki/en}}. This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304542] * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place online on May 20–22. It will be in English. There are also local [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022/Meetups|hackathon meetups]] in Germany, Ghana, Greece, India, Nigeria and the United States. Technically interested Wikimedians can work on software projects and learn new skills. You can also host a session or post a project you want to work on. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can soon edit translatable pages in the visual editor. Translatable pages exist on for examples Meta and Commons. [https://diff.wikimedia.org/2022/05/12/mediawiki-1-38-brings-support-for-editing-translatable-pages-with-the-visual-editor/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W20"/> </div> 18:57, 16 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23291515 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-21</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W21"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Administrators using the mobile web interface can now access Special:Block directly from user pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T307341] * The <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wiktionary.org/ www.wiktionary.org]</span> portal page now uses an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T304629] '''Problems''' * The Growth team maintains a mentorship program for newcomers. Previously, newcomers weren't able to opt out from the program. Starting May 19, 2022, newcomers are able to fully opt out from Growth mentorship, in case they do not wish to have any mentor at all. [https://phabricator.wikimedia.org/T287915] * Some editors cannot access the content translation tool if they load it by clicking from the contributions menu. This problem is being worked on. It should still work properly if accessed directly via Special:ContentTranslation. [https://phabricator.wikimedia.org/T308802] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-24|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-25|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-26|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Gadget and user scripts developers are invited to give feedback on a [[mw:User:Jdlrobson/Extension:Gadget/Policy|proposed technical policy]] aiming to improve support from MediaWiki developers. [https://phabricator.wikimedia.org/T308686] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W21"/> </div> 00:20, 24 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23317250 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-22</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W22"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, an <code dir=ltr>ip_in_ranges()</code> function has been introduced to check if an IP is in any of the ranges. Wikis are advised to combine multiple <code dir=ltr>ip_in_range()</code> expressions joined by <code>|</code> into a single expression for better performance. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter|Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T305017] * The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature|IP Info feature]] which helps abuse fighters access information about IPs, [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May 24, 2022|has been deployed]] to all wikis as a beta feature. This comes after weeks of beta testing on test.wikipedia.org. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.14|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-31|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-05-31|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at most wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:mw:Special:ApiHelp/query+usercontribs|list=usercontribs API]] will support fetching contributions from an [[mw:Special:MyLanguage/Help:Range blocks#Non-technical explanation|IP range]] soon. API users can set the <code>uciprange</code> parameter to get contributions from any IP range within [[:mw:Manual:$wgRangeContributionsCIDRLimit|the limit]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T177150] * A new parser function will be introduced: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>{{=}}</nowiki></code></bdi>. It will replace existing templates named "=". It will insert an [[w:en:Equals sign|equal sign]]. This can be used to escape the equal sign in the parameter values of templates. [https://phabricator.wikimedia.org/T91154] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W22"/> </div> 20:28, 30 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23340178 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-23</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W23"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.15|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-07|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-08|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-09|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>str_replace_regexp()</code></bdi> function can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to replace parts of text using a [[w:en:Regular expression|regular expression]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T285468] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W23"/> </div> 02:45, 7 ജൂൺ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23366979 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-24</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W24"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translations]] are available. '''Recent changes''' * All wikis can now use [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] maps. Kartographer maps now also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions][https://phabricator.wikimedia.org/T307348] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-14|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T300471] * Starting on Wednesday, a new set of Wikipedias will get "[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]" ({{int:project-localized-name-abwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-acewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-adywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-afwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-akwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-alswiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-amwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-anwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-angwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arcwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arzwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-astwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-atjwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-avwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-aywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azbwiki/en}}). This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304548] * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at Commons, Wikidata, and some other wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place today (13 June). The following meetings will take place on: 28 June, 12 July, 26 July. '''Future changes''' * By the end of July, the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022]] skin should be ready to become the default across all wikis. Discussions on how to adjust it to the communities' needs will begin in the next weeks. It will always be possible to revert to the previous version on an individual basis. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W24"/> </div> 16:58, 13 ജൂൺ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23389956 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-25</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W25"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia App for Android]] now has an option for editing the whole page at once, located in the overflow menu (three-dots menu [[File:Ic more vert 36px.svg|15px|link=|alt=]]). [https://phabricator.wikimedia.org/T103622] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Some recent database changes may affect queries using the [[m:Research:Quarry|Quarry tool]]. Queries for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>site_stats</code></bdi> at English Wikipedia, Commons, and Wikidata will need to be updated. [[phab:T306589|Read more]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>user_global_editcount</code></bdi> variable can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to avoid affecting globally active users. [https://phabricator.wikimedia.org/T130439] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-21|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-22|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-23|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Users of non-responsive skins (e.g. MonoBook or Vector) on mobile devices may notice a slight change in the default zoom level. This is intended to optimize zooming and ensure all interface elements are present on the page (for example the table of contents on Vector 2022). In the unlikely event this causes any problems with how you use the site, we'd love to understand better, please ping <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[m:User:Jon (WMF)|Jon (WMF)]]</span> to any on-wiki conversations. [https://phabricator.wikimedia.org/T306910] '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Parsoid's HTML output will soon stop annotating file links with different <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>typeof</code></bdi> attribute values, and instead use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:File</code></bdi> for all types. Tool authors should adjust any code that expects: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Image</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Audio</code></bdi>, or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Video</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T273505] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W25"/> </div> 20:17, 20 ജൂൺ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23425855 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-26</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W26"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise|Wikimedia Enterprise]] API service now has self-service accounts with free on-demand requests and monthly snapshots ([https://enterprise.wikimedia.com/docs/ API documentation]). Community access [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise/FAQ#community-access|via database dumps & Wikimedia Cloud Services]] continues. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Wiktionary#lua|All Wikimedia wikis can now use Wikidata Lexemes in Lua]] after creating local modules and templates. Discussions are welcome [[d:Wikidata_talk:Lexicographical_data#You_can_now_reuse_Wikidata_Lexemes_on_all_wikis|on the project talk page]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-28|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-29|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-30|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-28|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T311033] * Some global and cross-wiki services will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-30|en}} at 06:00 UTC. This will impact ContentTranslation, Echo, StructuredDiscussions, Growth experiments and a few more services. [https://phabricator.wikimedia.org/T300472] * Users will be able to sort columns within sortable tables in the mobile skin. [https://phabricator.wikimedia.org/T233340] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (28 June). The following meetings will take place on 12 July and 26 July. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W26"/> </div> 20:02, 27 ജൂൺ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23453785 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-27</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W27"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-05|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-07-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]). * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=| Advanced item]] This change only affects pages in the main namespace in Wikisource. The Javascript config variable <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>proofreadpage_source_href</code></bdi> will be removed from <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Interface/JavaScript#mw.config|mw.config]]</code></bdi> and be replaced with the variable <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>prpSourceIndexPage</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T309490] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W27"/> </div> 19:31, 4 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23466250 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-28</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W28"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translations]] are available. '''Recent changes''' * In the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022 skin]], the page title is now displayed above the tabs such as Discussion, Read, Edit, View history, or More. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates#Page title/tabs switch|Learn more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T303549] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] It is now possible to easily view most of the configuration settings that apply to just one wiki, and to compare settings between two wikis if those settings are different. For example: [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=jawiktionary Japanese Wiktionary settings], or [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=eswiki&compare=eowiki settings that are different between the Spanish and Esperanto Wikipedias]. Local communities may want to [[m:Special:MyLanguage/Requesting_wiki_configuration_changes|discuss and propose changes]] to their local settings. Details about each of the named settings can be found by [[mw:Special:Search|searching MediaWiki.org]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T308932] *The Anti-Harassment Tools team [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May|recently deployed]] the IP Info Feature as a [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta Feature at all wikis]]. This feature allows abuse fighters to access information about IP addresses. Please check our update on [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#April|how to find and use the tool]]. Please share your feedback using a link you will be given within the tool itself. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-12|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]). '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W28"/> </div> 19:24, 11 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23502519 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-29</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W29"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translations]] are available. '''Problems''' * The feature on mobile web for [[mw:Special:MyLanguage/Extension:NearbyPages|Nearby Pages]] was missing last week. It will be fixed this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T312864] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Technical_decision_making/Forum|Technical Decision Forum]] is seeking [[mw:Technical_decision_making/Community_representation|community representatives]]. You can apply on wiki or by emailing <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">TDFSupport@wikimedia.org</span> before 12 August. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W29"/> </div> 22:59, 18 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23517957 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-30</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W30"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikibooks.org/ www.wikibooks.org]</span> and <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikiquote.org/ www.wikiquote.org]</span> portal pages now use an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T273179] '''Problems''' * Last week, some wikis were in read-only mode for a few minutes because of an emergency switch of their main database ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T313383] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The external link icon will change slightly in the skins Vector legacy and Vector 2022. The new icon uses simpler shapes to be more recognizable on low-fidelity screens. [https://phabricator.wikimedia.org/T261391] * Administrators will now see buttons on user pages for "{{int:changeblockip}}" and "{{int:unblockip}}" instead of just "{{int:blockip}}" if the user is already blocked. [https://phabricator.wikimedia.org/T308570] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (26 July). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W30"/> </div> 19:26, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23545370 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> 21:21, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-32</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W32"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script|GUS2Wiki]] copies the information from [[{{#special:GadgetUsage}}]] to an on-wiki page so you can review its history. If your project isn't already listed on the [[d:Q113143828|Wikidata entry for Project:GUS2Wiki]] you can either run GUS2Wiki yourself or [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script#Opting|make a request to receive updates]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T121049] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-08-09|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-08-11|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]). '''Future meetings''' * The [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon|Wikimania Hackathon]] will take place online from August 12–14. Don't miss [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|the pre-hacking showcase]] to learn about projects and find collaborators. Anyone can [[phab:/project/board/6030/|propose a project]] or [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|host a session]]. [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Newcomers|Newcomers are welcome]]! '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W32"/> </div> 19:49, 8 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23627807 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-33</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W33"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/33|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The Persian (Farsi) Wikipedia community decided to block IP editing from October 2021 to April 2022. The Wikimedia Foundation's Product Analytics team tracked the impact of this change. [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Editing Restriction Study/Farsi Wikipedia|An impact report]] is now available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.25|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-08-16|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s1.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-08-18|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s8.dblist targeted wikis]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup1.dblist Group 1]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Usability#4_August_2022][https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Usability#Phase_1:_Topic_containers][https://phabricator.wikimedia.org/T312672] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/33|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W33"/> </div> 21:08, 15 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23658001 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> dvsoqts1034bgjbwx3xsx52k2fb1e7v 0 7370 3765254 3740899 2022-08-15T14:20:05Z Irshadpp 10433 /* പ്രധാന ആരാധനാലയങ്ങൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ottappalam}} {{ആധികാരികത}} {{കേരളത്തിലെ സ്ഥലങ്ങൾ |സ്ഥലപ്പേർ=ഒറ്റപ്പാലം |അപരനാമം = ഒറ്റപ്പാലം |ചിത്രം =otp bus stand1.jpg |ചിത്രം വീതി =250px |ചിത്രം തലക്കെട്ട് =ഒറ്റപ്പാലം പ്രൈവറ്റ് ബസ് സ്റ്റാന്റും മെയിൻ റോഡും |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം = പട്ടണം |അക്ഷാംശം = 10.8900 |രേഖാംശം = 76.3800 |ജില്ല = പാലക്കാട് |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = നഗര സഭ |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = നഗര സഭ |ഭരണനേതൃത്വം = ചെയർമാൻ |വിസ്തീർണ്ണം = |ജനസംഖ്യ = 49,230 |ജനസാന്ദ്രത = |Pincode/Zipcode = 679101 |TelephoneCode = 4662 (91 ഇൻഡ്യയുടെ കോഡ്) |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = ഭാരതപ്പുഴ |കുറിപ്പുകൾ= }} [[പാലക്കാട് ജില്ല|പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ]] [[ഭാരതപ്പുഴ|ഭാരതപ്പുഴയുടെ]] തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു പട്ടണമാണ് '''ഒറ്റപ്പാലം'''. സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക പാരമ്പര്യമുള്ള ഒറ്റപ്പാലം ഒരുപാട് ചരിത്ര സംഭവങ്ങൾക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. പഴയ [[മദ്രാസ് സംസ്ഥാനം| മദ്രാസ് സംസ്ഥാനത്തിൽപ്പെട്ട]] [[വള്ളുവനാട്]] താലൂക്ക് പിൽക്കാലത്ത് ഈ പട്ടണം ഭരണകേന്ദ്രമാക്കി [[ഒറ്റപ്പാലം താലൂക്ക്]] എന്ന പേരിൽ നിലവിൽ വരികയുണ്ടായി.{{തെളിവ്}} == ചരിത്രം == [[ഒറ്റപ്പാലം]] എന്ന് ഇന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന പ്രദേശം മുൻപ് അരിയൂർ തെക്കുമ്മുറി ദേശം എന്നാണു അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇന്നത്തെ ഒറ്റപ്പാലം, [[പട്ടാമ്പി]], [[ചെർ‌പ്പുളശ്ശേരി]] പ്രദേശങ്ങൾ പ്രാചീന നെടുങ്ങനാടിൻറെ ഭാഗമായിരുന്നു..<ref>{{cite book |last1=നെടുങ്ങനാട് ചരിത്രം |title=എസ് രാജേന്ദു |date=2012 |location=പെരിന്തൽമണ്ണ}}</ref> [[നെടുങ്ങേതിരിപ്പാട്]] ആയിരുന്നു നെടുങ്ങനാട്ടിലെ ഭരണാധിപൻ. ചെമ്പുലങ്ങാട് കൊടിക്കുന്നിന് സമീപമുള്ള മാക്കോവിലകം ആയിരുന്നു ആസ്ഥാനം. [[കവളപ്പാറ സ്വരൂപം|കവളപ്പാറ]],<ref>{{cite book |last1=കവളപ്പാറ-ചരിത്രവും പൈതൃകവും |title=ഒ.പി. ബാലകൃഷ്ണൻ |date=2014}}</ref> [[തൃക്കടീരി]], [[വീട്ടിക്കാട്]]-[[കണ്ണമ്പ്ര]], വട്ടക്കാവിൽ പെരുമ്പട നായന്മാരായിരുന്നു നെടുങ്ങേതിരിയുടെ കീഴിൽ നെടുങ്ങനാട് ഭരിച്ചിരുന്നത്. ഇതിൽ തൃക്കടീരി നായരുടെ ഭരണപ്രദേശമാണിത്. ഇതിൻറെ വടക്കേയറ്റം അരിയൂർ-വടക്കുംമുറി [[മണ്ണാർക്കാട്|മണ്ണാർക്കാടി]]നു സമീപം തുടങ്ങി അരിയൂർ-തെക്കുംമുറിയിൽ അവസാനിക്കുന്നു.<ref>{{cite journal |last1=ഒററപ്പാലം വായനശാലാ സുവനീർ |title=ഒററപ്പാലം |date=2014}}</ref> അരിയൂർ-തെക്കുമ്മുറി കഴിഞ്ഞു ''കണ്ണിയംപുറം തോടിന്റെ ഒറ്റപ്പാലം'' കടന്നാൽ കവളപ്പാറ നായർക്ക് ചുങ്കം നൽകാനുള്ള സ്ഥലമായി. <p>എ.ഡി.1487 -നടുത്ത് [[സാമൂതിരി]] [[നെടുങ്ങനാട്]] കീഴടക്കി [[കരിമ്പുഴ]]യിൽ കോവിലകം പണിതു.<ref>{{cite book |last1=നെടുങ്ങനാട് ചരിത്രം |title=എസ് രാജേന്ദു |date=2012 |location=പെരിന്തൽമണ്ണ}}</ref> 1766 -ൽ [[ഹൈദരലി]] [[മൈസൂർ]] സൈന്യവുമായി വന്ന് സാമൂതിരിനാട് കീഴടക്കി. <ref>{{cite book |last1=മൈസൂർ പടയോട്ടം 250 വർഷങ്ങൾ |title=എസ് രാജേന്ദു |date=2016 |publisher=വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം |location=ശുകപുരം}}</ref> 1792 -ലെ [[ശ്രീരംഗപട്ടണം]] ഉടമ്പടിയോടെ ഒറ്റപ്പാലം [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് കമ്പനി]] ഭരണത്തിൻ കീഴിലായി. ബ്രിട്ടിഷുകാർ [[മലബാർ ജില്ല]] രൂപീകരിച്ചു [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോട്ട്]] ആസ്ഥാനം പണിതു.<ref>{{cite book |last1=Logan |title=Malabar (2 vols) |date=1887 |location=Madras}}</ref> [[തലശ്ശേരി]]യിലും [[ചെർ‌പ്പുളശ്ശേരി]]യിലും ഓരോ സൂപ്രണ്ടുമാരെ (തുക്കിടി സായ്‌വ്) നിയമിച്ചു. ചെർപ്പുളശ്ശേരിയിലെ ആസ്ഥാനം പിന്നീട് ഒറ്റപ്പാലത്തേക്കു മാററിയതായി ഗസറ്റിയറിൽ പറയുന്നുണ്ട്.<ref>{{cite journal |last1=Malabar District Gazatteer |title=C.A. Innes |date=1908}}</ref> റെയിൽവേ വന്ന് സ്റ്റേഷന് ഒറ്റപ്പാലം എന്നു നാമകരണം ചെയ്തു. സൗത്ത് മലബാർ സ്പെഷ്യൽ കോടതി 1880 ആവുമ്പോഴേക്കും ഒറ്റപ്പാലത്ത് പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ചു. അങ്ങനെ ഒറ്റപ്പാലം എന്ന പേര് സാർവ്വത്രികമായി. അരിയൂർ-തെക്കുമ്മുറി എന്ന പേര് ഭൂമിയുടെ ആധാരങ്ങളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങിനിന്നു. <p>ഒറ്റപ്പാലം എന്ന പേരിന്നു കാരണം ഇവിടത്തെ കച്ചേരി വളപ്പിൽ ഒറ്റക്കു നിൽക്കുന്ന ഒരു [[പാല]] മരമാണ് എന്നും പാല നിന്നിടം ഒറ്റപ്പാല എന്നും അതിനപ്പുറം ഉള്ള ഗ്രാമം പാലയ്ക്കപ്പുറം അഥവാ [[പാലപ്പുറം]] എന്നറിയപ്പെട്ടു എന്നും ചില ആളുകൾ പറഞ്ഞുവരുന്നു. == പിത്കാല ചരിത്രം == [[ടി. പ്രകാശം]] അധ്യക്ഷനായി 1921-ൽ ഒറ്റപ്പാലത്ത് വെച്ചു നടന്ന ആദ്യ [[കേരള പ്രദേശ് കോൺഗ്രസ് കമ്മിറ്റി|കേരള പ്രദേശ് കോൺഗ്രസ്]] സമ്മേളനത്തിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതിനാണ് [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയുടെ]] രാഷ്ട്രപിതാവായ [[മഹാത്മാഗാന്ധി|മഹാത്മാഗാന്ധി]] ആദ്യമായി [[കേരളം|കേരളത്തിലെത്തിയത്]].{{തെളിവ്}} [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ]] ദേശീയസമ്മേളനത്തിൽ അദ്ധ്യക്ഷത വഹിച്ച ആദ്യ കേരളീയനായ ശ്രീമാൻ [[ചേറ്റൂർ ശങ്കരൻ നായർ]]<ref>{{Cite web |url=http://aicc.org.in/new/past-president-detail.php?id=11 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-08-07 |archive-date=2012-07-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120723132855/http://aicc.org.in/new/past-president-detail.php?id=11 |url-status=dead }}</ref> (1897ൽ [[അമരാവതി(സ്ഥലനാമം|അമരാവതി]]യിൽ) ഒറ്റപ്പാലത്തുകാരനായിരുന്നു എന്നത് ദേശീയ സ്വാതന്ത്ര്യപ്രസ്ഥാനത്തിൽ അക്കാലത്തുതന്നെ ഒറ്റപ്പാലത്തിന്റെ കൈമുദ്ര പതിഞ്ഞിരുന്നു എന്നതിന്റെ തെളിവാണ്. പിണറായി പാറപ്പുറത്തുവച്ച് കമ്യുണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ ആദ്യ സംമ്മേളനം നടക്കുന്നതിനു മുമ്പ് 1937ൽ ഒറ്റപ്പാലത്തുവെച്ചാണ് പാർട്ടിയുടെ ആദ്യഘടകം രൂപംകൊണ്ടത് എന്ന് ഐ.സി.പി രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ പിന്നോക്ക വിഭാഗത്തിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യത്തെ രാഷ്ട്രപതിയായ [[കെ.ആർ. നാരാ‍യണൻ]] അതിനു മുമ്പ് മൂന്ന് തവണ ലോകസഭയിലേക്ക് (1984, 1989, 1991) ഒറ്റപ്പാലം നിയോജകണ്ഡലത്തെ പ്രതിനിധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [[തുള്ളൽ പ്രസ്ഥാനം|തുള്ളൽ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ]] ഉപജ്ഞാതാവായ [[കുഞ്ചൻ നമ്പ്യാർ|കുഞ്ചൻ നമ്പ്യാരുടെ]] ജന്മസ്ഥലമായ [[ലക്കിടി|ലക്കിടിയിലെ]] [[കിള്ളിക്കുറുശിമംഗലം]] ഒറ്റപ്പാലത്ത് നിന്നും 8 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള [[ലക്കിടിപേരൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ലക്കിടി-പേരൂർ]] ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ‍പ്രശസ്ത [[കൂടിയാട്ടം|കൂടിയാട്ട]] കലാകാരനായ പദ്മശ്രീ [[മാണി മാധവ ചാക്യാർ|മാണി മാധവ ചാക്യാരുടെ]] വസതിയും കിള്ളിക്കുറുശിമംഗലത്താണ്. സർദാർ പട്ടേലിന്റെ സെക്രട്ടറിയായിരുന്ന വി.പി.മേനോൻ, [[കെ പി എസ് മേനോൻ]], [[ശ്രീ ശിവശങ്കരമേനോൻ]] (മുൻ വിദേശ കാര്യ സെക്രട്ടറി), [[റിസർച്ച് ആന്റ് അനാലിസിസ് വിങ്ങ്|"റോ"(RAW)]] യുടെ മുൻ മേധാവിയും 1982 ദൽഹി ഏഷ്യാഡ് സംഘാടകസമിതിയിൽ പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്ത കെ. ശങ്കരൻ നായർ<ref>http://premkumarrao.wordpress.com/2013/01/25/inside-ib-and-raw-by-k-sankaran-nair/</ref>, ഇന്ത്യയിലെ മൂന്നാമത്തെ ദേശീയ സുരക്ഷാ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്ന എം.കെ.നാരായണൻ, തുടങ്ങിയ ഭരണതന്ത്രജ്ഞരുടെ നാടാണ് ഒറ്റപ്പാലം. ‍ഈയിടെയായി [[മലയാളം]], തമിഴ് മുഖ്യധാരാ സിനിമകളുടെ ഇഷ്ടപ്പെട്ട ലൊക്കേഷൻ കൂടിയായി മാറിയിട്ടുണ്ട് ഒറ്റപ്പാലവും പരിസര പ്രദേശങ്ങളും. പ്രശസ്ത കർണ്ണാടക സംഗീതജ്ഞനായിരുന്ന [[ചെമ്പൈ വൈദ്യനാഥഭാഗവതർ]] ഇവിടെയുള്ള ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രത്തിലെ മണ്ഡപത്തിൽ വെച്ചാണ് ദിവംഗതനായത്. അടുത്ത കാലത്ത് ആ ക്ഷേത്രമിരിക്കുന്ന സ്ഥലത്തെ ചെമ്പൈനഗർ എന്നു പുനർ‌നാമകരണം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. == ജനസംഖ്യ == 2001ലെ [[സെൻസസ്]] പ്രകാരം 49,230 ആണ് ഒറ്റപ്പാലത്തിന്റെ ജനസംഖ്യ. മൊത്തം ജനസംഖ്യയുടെ 53% സ്ത്രീകളും ബാക്കി പുരുഷന്മാരുമാണ്. ശരാശരി സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 81% ആണ്. ദേശീയ ശരാശരിയായ 53%ത്തേക്കാൾ ഉയരത്തിലാണിത്. ഒറ്റപ്പാലത്തെ 82% പുരുഷന്മാരും 79% സ്ത്രീകളും സാക്ഷരരാണ്. മൊത്തം ജനസംഖ്യയുടെ 12% പേർ 6 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ളവരാണ്. ===അതിരുകൾ=== *കിഴക്ക് - [[ലക്കിടിപേരൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ലക്കിടി-പേരൂർ]] പഞ്ചായത്ത് *വടക്കുകിഴക്ക് - [[അമ്പലപ്പാറ]] പഞ്ചായത്ത് *വടക്ക് - [[അനങ്ങൻ മല|അനങ്ങൻ]] മലനിരയും അതിന്റെ താഴ്വരയിൽ [[അനങ്ങനടി]] ഗ്രാമപഞ്ചായത്തും *പടിഞ്ഞാറ് - [[വാണിയംകുളം]] പഞ്ചായത്ത് *തെക്ക്‌ - [[ഭാരതപ്പുഴ]], ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ഡിഫെൻസ് പാർക്ക്‌ ഒറ്റപ്പാലത്തിനടുത്തുള്ള കിൻഫ്ര ഇന്റഗ്രേറ്റഡ് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ പാർക്കിൽ പൂർത്തിയായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. (21/2/2019) == വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ == ഒറ്റപ്പാലം വർഷങ്ങളായി നിലനിന്നു പോരുന്ന വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ കൊണ്ട് അനുഗൃഹീതമാണ്. ഒറ്റപ്പാലം ഒരു വിദ്യാഭ്യാസ ജില്ലാതലസ്ഥാനവുമാണ്. നൂറുവയസ്സു പിന്നിട്ട എൻ.എസ്. എസ്. കെ.പി.ടി സ്കൂൾ, 1961-ൽ സ്ഥാപിതമായ എൻ. എസ്. എസ് കോളേജ്, കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയം, എൽ. എസ്. എൻ. കോൺ‌വെന്റ്, എൻ.എസ്. എസ് വിദ്യാഭ്യാസ കോളേജ്, G.H.S.S ഈസ്റ്റ് ഒറ്റപ്പാലം, സെവൻ‌ത് ഡേ അഡ്വന്റിസ്റ്റ് സ്കൂൾ,വേങ്ങശ്ശേരി എൻ.എസ്.എസ്. ഹൈ സ്കൂൾ , വേങ്ങശ്ശേരി വി.കെ.എം.യു.പി.സ്കൂൾ , എന്നിവയാണ് പ്രധാന വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ. == ആശുപത്രികൾ == ഒറ്റപ്പാലത്തെ പ്രധാന ആശുപത്രികൾ താഴെപ്പറയുന്നു: * ഗവൺ‌മെന്റ് ആശുപത്രി, ടി.ബി റോഡ്, ഒറ്റപ്പാലം * അശ്വിനി ആശുപത്രി, മെയിൻ റോഡ്, ഒറ്റപ്പാലം * വള്ളുവനാട് ആശുപത്രിയും നഴ്സിങ്ങ് വിദ്യാലയവും, കണ്ണിയമ്പുറം, ഒറ്റപ്പാലം * സെമാൽക്ക് ആശുപത്രി, സി.എസ്.എൻ ഓഡിറ്റോറിയത്തിനു സമീപം, ഒറ്റപ്പാലം, * സെവൻ‌ത് ഡേ അഡ്വന്റിസ്റ്റ് ആശുപത്രി, കണ്ണിയാമ്പുറം, ഒറ്റപ്പാലം. * പി കെ ദാസ് Institute of മെഡിക്കൽ സയൻസ്, വാണിയംകുളം == യാത്രാ സൌകര്യങ്ങൾ == [[File:Otp bus stand1.jpg|thumb|right|ഒറ്റപ്പാലം ബസ് സ്റ്റാന്റ്]] ഒറ്റപ്പാലം റെയിൽ, റോഡ് മാർഗ്ഗം മറ്റു പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളുമായിൽ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ====== റെയിൽ മാർഗ്ഗം ====== ഭാരതീയ റെയിൽ ശൃംഖലയിലെ പാലക്കാട് ഡിവിഷന്റെ കീഴിലുള്ള ഒരു പ്രധാ‍ന സ്റ്റേഷനാണ് ഒറ്റപ്പാലം. കേരളത്തിലേക്കു കടക്കുമ്പോൾ പാലക്കാടിനു ശേഷമുള്ള പ്രധാന റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷനാണ് ഒറ്റപ്പാലം. [[മംഗലാപുരം]]/[[കൊങ്കൺ പാ‍ത|കൊങ്കൺ പാ‍തയിൽ]] [[ഷൊർണ്ണൂർ|ഷൊർണൂരും]] ആലപ്പുഴ/കന്യാകുമാരി പാതയിൽ [[വടക്കാഞ്ചേരി|വടക്കാഞ്ചേരിയുമാണ്]] ഒറ്റപ്പാലത്തിനു ശേഷമുള്ള പ്രധാന സ്റ്റേഷനുകൾ. ====== റോഡു മാർഗ്ഗം ====== ഒറ്റപ്പാലം നഗരം പാലക്കാട്-[[പട്ടാമ്പി]] [[സംസ്ഥാന പാത|സംസ്ഥാന പാതയിൽ]] പാലക്കാടു നിന്നും 34 കി.മീ അകലെയായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഇവിടെ നിന്ന് [[തൃശ്ശൂർ]], [[പാലക്കാട്]], [[ചെർപ്പുളശ്ശേരി]], [[പെരിന്തൽമണ്ണ]], [[ഷൊർണ്ണൂർ]], [[തിരുവില്വാമല]] എന്നീ പ്രധാന പട്ടണങ്ങളിലേക്കെല്ലാം ബസ് മാർഗ്ഗം എളുപ്പത്തിൽ എത്താവുന്നതാണ്. [[കെ.എസ്.ആർ.ടി.സി.]], പ്രൈവറ്റ് ബസ്സുകൾ ഒറ്റപ്പാലം ബസ് സ്റ്റാൻഡിൽ നിന്നും സർവീസ് നടത്തുന്നു.[[പാലക്കാട്‌]] നിന്ന് [[പട്ടാമ്പി]]യിലേക്ക്‌ സദാസമയവും ബസ്‌ സർവ്വീസ്‌ നടത്തുനുണ്ട്‌ ഇത്‌ ഒറ്റപ്പാലം വഴി കടന്ന് പോകുന്നു. == പ്രധാന ആരാധനാലയങ്ങൾ == ഒറ്റപ്പാലത്തെ പ്രധാന ആരാധനാലയങ്ങൾ താഴെ പറയുന്നു. * ചിനക്കത്തൂർകാവ് ഭഗവതിക്ഷേത്രം * നീലികാവ് ഭഗവതിക്ഷേത്രം * പാർത്ഥസാരഥി ക്ഷേത്രം * കളരിക്കൽ ക്ഷേത്രം * ഒറ്റപ്പാലം ജുമാ മസ്ജിദ് * [[വേങ്ങശ്ശേരി പുതുക്കുളങ്ങര ഭഗവതി ക്ഷേത്രം]] * [[വേങ്ങശ്ശേരി വയങ്കാവിൽ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം]] * [[വേങ്ങശ്ശേരി തിമലയിൽ ശിവ ക്ഷേത്രം]] * മുളഞ്ഞൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം * മണ്ണൂർ കൈമകുന്നത്ത് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം * കിഴൂർ കളിക്കാവ് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം * അമ്പലപ്പാറ മുതലപ്പാറ ക്ഷേത്രം * പരിയാനമ്പറ്റ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം * വേങ്ങേരി ശിവ-വിഷ്ണുക്ഷേത്രം * അമ്പലപ്പാറ അറവക്കാട്ടപ്പൻ ശിവക്ഷേത്രം * കോതകുർശ്ശി ശ്രീ ചേറമ്പറ്റ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം * മാത്തൂർ മന ഗണപതി ക്ഷേത്രം * മസ്ജിദൂല് ‍മനാർ * പൂഴിക്കുന്ന് ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം * വരോട് ചുനങ്ങാട് ചാത്തൻകണ്ടാർക്കവ് ഭഗവതിക്ഷേത്രം * ഉസ്മാൻ ഔലിയാ മഖാം * കണ്ണിയംപുറം കിളളിക്കാവ് *ശ്രീ ശങ്കരനാരായണ സ്വാമി ക്ഷേത്രം, പനമണ്ണ * കൊട്ടേക്കാവ് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം,ചുനങ്ങാട് * ശ്രീ പെരുങ്കുറുശ്ശി ശിവ ക്ഷേത്രം, മനയ്ക്കൽ പടി,ചുനങ്ങാട് *സെന്റ് ഗ്രിഗോറിയോസ് ഓർത്തഡോക്സ് ചർച്ച് == അവലംബം == <references/> == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commons category|Ottapalam}} * [http://www.indianrail.gov.in/ir_zones.pdf റെയില് ഡിവിഷനുകൾ. സതേൺ റെയിൽ‌വേ ഡിവിഷൻ കാണുക] * [http://ottapalam.net/ ഒറ്റപ്പാലം.നെറ്റ്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930062440/http://ottapalam.net/ |date=2007-09-30 }} * [http://www.kathakalisadanam.com/history.htm സേവാസദനം കഥകളി സദനം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070816031105/http://www.kathakalisadanam.com/history.htm |date=2007-08-16 }} * [http://www.adventistdirectory.org/view_Entity.asp?EntityID=13259 അഡ്വന്റിസ്റ്റ് ആശുപത്രികളുടെ ഡയറക്ടറിയിൽ ഒറ്റപ്പാലത്തെ ആശുപത്രിയുടെ വിലാസം] * [http://www.kerala.gov.in/dept_collegiate/list.htm കേരളത്തിലെ കോളേജുകൾ, നമ്പ്ര് 133 കാണുക] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071009104441/http://www.kerala.gov.in/dept_collegiate/list.htm |date=2007-10-09 }} * [http://www.nssce.org/AboutCollege.aspx എൻ. എസ്. എസ് വിദ്യാഭ്യാസ കോളേജ്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070929072110/http://www.nssce.org/AboutCollege.aspx |date=2007-09-29 }} * [http://www.nssotpalchem.com/ എൻ എസ് എസ് കോളേ കെമിസ്ട്രി അലുംനി] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928025852/http://www.nssotpalchem.com/ |date=2007-09-28 }} * [http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?resultpage=2&st=Kerala യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഗ്രാന്റ്സ് കമ്മീഷൻ അംഗീകരിച്ച കേരളത്തിലെ കോളേജുകൾ] * [http://www.kvotp.com/ കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയും] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080424060118/http://kvotp.com/ |date=2008-04-24 }} * [[ചേറ്റൂർ ശങ്കരൻ നായർ]][http://aicc.org.in/new/past-president-detail.php?id=11] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120723132855/http://aicc.org.in/new/past-president-detail.php?id=11 |date=2012-07-23 }} {{പാലക്കാട് ജില്ല}} {{Palakkad-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] d20v3i9l7x7k6fs8ams3bb1tcu82jrn 0 9842 3765430 3644340 2022-08-16T11:48:03Z Indielov 98691 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|William Logan (Malabar Manual)}} {{unreferenced}} [[പ്രമാണം:വില്യംലോഗൻ.jpg|thumb|250px| വില്യം ലോഗൻ]] [[ബ്രിട്ടീഷ്‌]] ഭരണകാലത്ത്‌ [[മലബാർ]] ജില്ലയിൽ ഭരണപരിഷ്ക്കാരവും കാർഷികനിയമസംവിധാനവും സമുദായമൈത്രിയും കൈവരുന്നതിനനായി അത്യദ്ധ്വാനം ചെയ്ത പ്രഗൽഭനായ ഭരണാധികാരിയും ന്യായാധിപനുമായിരുന്നു '''വില്ല്യം ലോഗൻ''' അഥവാ ലോഗൻ സായിപ്പ്. മലബാറിന്റെ കളക്ടറായിരുന്നുകൊണ്ട്‌ തദ്ദേശവാസികളുടെ പ്രശ്നങ്ങൾ പഠിക്കാനും അവയ്ക്ക്‌ പരിഹാരം കാട്ടാനും വില്യം ലോഗൻ പ്രകടമാക്കിയ താൽപര്യം [[മലബാർ മാനുവൽ]] എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിന്റെ രൂപത്തിൽ കേരളചരിത്രത്തിൽ ആ ബ്രിട്ടീഷുകാരനു സവിശേഷമായൊരു സ്ഥാനം നേടികൊടുത്തു. == ജീവചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Loganfamilyemblem.jpg|thumb|250px| ലോഗൻ കുടുംബത്തിന്റെ മുദ്ര]] [[സ്കോട്ട്‌ലാന്റ്‌|സ്കോട്ട്‌ലണ്ടിലെ]] വെർവിക്ഷയറിലെ(ബര്‌വിക്ഷയർ)ഫെർനികാസിൽ ഒരു കർഷകകുടുംബത്തിൽ [[1841]] [[മേയ് 17]]-നാണ്‌ അദ്ദേഹം‍ ജനിച്ചത്. പിതാവ് ഡേവിഡ് ലോഗൻ, മാതാവ് എലിസബത്ത് ഹേസ്റ്റി. [[എഡിൻബർഗ്|എഡിൻബർഗിനു]] സമീപത്തുള്ള മുസൽബർഗ് സ്കൂളിൽ നിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. പഠനത്തിൽ വളരെ മിടുക്കനായിരുന്ന വില്യം ഏറ്റവും ബുദ്ധിശാലിയായ വിദ്യാർത്ഥിക്കുള്ള ഡ്യൂക്‌സ് മെഡൽ കരസ്ഥമാക്കിയിരുന്നു. പിന്നീട് എഡിൻബർഗ് സർ‌വകലാശാലയിൽ ചേർന്നതിനോടൊപ്പം മദ്രാസ് സിവിൽ സർവീസ് പരീക്ഷയിലും അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തു.<ref>{{cite book|url=|title=മലബാർ മാനുവൽ|last=വില്യം|first=ലോഗൻ|date=|publisher=മാതൃഭൂമി|year=|isbn=81-8264-0446-6|editor=ടി.വി. കൃഷ്ണൻ|edition=6-‍ാം|series=|location=കോഴിക്കോട്|pages=440|language=മലയാളം|chapter=|format=|doi=|oclc=|id=|quote=|authorlink=വില്യം ലോഗൻ|accessdate=|origyear=|chapterurl=|coauthors=|month=|accessmonth=|accessyear=|origmonth=|origdate=|others}}</ref> സിവിൽ സർ‌വീസിൽ അന്നുവരെ സമ്പന്നർക്കും ആഭിജാത കുടുംബങ്ങൾക്കുമുണ്ടായിരുന്ന കുത്തക തകർത്ത് കർഷക കുടുംബത്തിൽ പെട്ട അദ്ദേഹവും സ്ഥാനം നേടി. === ഇന്ത്യയിൽ === [[1862]]-ൽ മദ്രാസ്‌ സിവിൽ സർവീസിൽ സേവനത്തിനായി അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയിൽ എത്തി. തമിഴ്, തെലുങ്ക്, മലയാളം എന്നീ പ്രാദേശികഭാഷാ പരീക്ഷകൾ പാസ്സായ ശേഷം ആദ്യം [[ആർക്കാട്‌ ജില്ല|ആർക്കാട്‌ ജില്ലയിൽ]] അസിസ്റ്റന്റ്‌ കളക്ടറായും ജോയിൻറ് മജിസ്ട്രേറ്റായും പിന്നീട്‌ വടക്കേ മലബാറിൽ സബ് കളക്ടറായും (1867) ജോയിന്റ് മജിസ്ട്രേറ്റായും നിയമിതനായി. 1872 ൽ അദ്ദേഹം നാട്ടിലേക്ക് മടങ്ങിപ്പോവുകയും ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം മടങ്ങിയെത്തുകയും ചെയ്തു. ഇപ്രാവശ്യം തലശ്ശേരിയിൽ വടക്കേ മലബാറിൻറെ ആക്റ്റിംഗ് ജില്ലാ സെഷന്സ് ജഡ്ജിയായും മലബാറിൻറെ കളക്ടറായി നിയമിതനായി. അടുത്ത വർഷം തെക്കേ മലബാറിൻറെ ആക്റ്റിംഗ് ജില്ലാ സെഷൻസ് ജഡ്ജിയായും നിയമിതനായി. തെക്കേ മലബാറിൻറെ ജില്ലാ നീതിപതിയായി സ്ഥാനമെടുത്തതോടെയാണ് അദ്ദേഹം മാപ്പിളത്താലൂക്കുകളിലെ കാർഷികപ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ചും കൊളോണിയൽ ഭരണം ഉണ്ടാക്കിയ കുടിയായ്മ പ്രശ്നത്തെക്കുറിച്ചും സമഗ്രമായി പഠിച്ചത്. 1875ൽ അദ്ദേഹം മലബാർ കളക്റ്ററായി. അതേ സമയം തന്നെ അദ്ദേഹം ജില്ലാ മജിസ്റ്റ്രേറ്റായും പ്രവർത്തിച്ചു. ഇക്കാലത്താണ്‌ അദ്ദേഹം ആ ഭൂപ്രദേശത്തിൻറെ ജനകീയ പ്രശ്നങ്ങളിൽ പ്രത്യേക താൽപര്യമെടുത്തു തുടങ്ങിയത്‌. മലബാറിലെ മാപ്പിളത്താലൂക്കിൽ നിലവിലുള്ള കാണ-ജന്മ മര്യാദയെപ്പറ്റി, വിശദമായി പഠിച്ച്‌ സുദീർഘമായൊരു റിപ്പോർട്ട്‌ തയ്യാറാക്കി. (1882) ഇത് മലബാർ ടെനൻസി റിപ്പോർട്ട് എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതേ വർഷം അദ്ദേഹം മദ്രാസ് സർ‌വകലാശാലയുടെ ഫെല്ലോ ആയി നിയമിക്കപ്പെട്ടു. തുടർന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്‌ മദ്രാസ് റവന്യൂ ബോർഡിൻറെ മൂന്നാം ആക്റ്റിങ്ങ് മെംബറായി ഉദ്യോഗക്കയറ്റവും ലഭിച്ചു. അടുത്തവർഷം തിരുവിതാം‌കൂർ-കൊച്ചിയുടെ ആക്റ്റിംഗ് റസിഡൻറായി.(1883 മേയ് -1884 ഫെബ്രുവരി)ഇതിനിടക്ക് മലബാർ കുടിയായ്മ നിയമം സംബന്ധിച്ച റിപ്പോർട്ടുണ്ടാക്കുന്ന പ്രത്യേക ജോലിയിൽ അദ്ദേഹം പ്രവേശിച്ചു. 1884 ജൂലൈയിൽ അട്ടപ്പാടി വാലി സംബന്ധിച്ച കേസ് നടത്തുവാനുള്ള ഊഴമായിരുന്നു. സൈലൻറ് വാലി ഉൽപ്പെടെയുള്ള അട്ടപ്പാടി വനപ്രദേശം കൈവശപ്പെടുത്താൻ ചിലർ നടത്തിയ ഗൂഢാലോചന തകർത്തതും ലോഗൻ തന്നെ. ലിബറൽ ആയ ഉദ്യോഗസ്ഥനും ചരിത്രകാരനുമായാണ് വില്യം ലോഗൻ വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നത്. ആദ്യകാലത്ത് മറ്റ് ബ്രിട്ടീഷ് അധികാരികളെ പോലെ ഏകപക്ഷീയമായ നിപാടുകൾ ഇദ്ദേഹം വെച്ചു പുലർത്തിയിരുന്നുവെങ്കിലും പിന്നീട് ആ സമീപനത്തിൽ മാറ്റം വന്നു. മാപ്പിള ലഹളകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിൽ മാപ്പിള കുടിയാന്മാരെ പോലെ തന്നെ ജന്മികളും ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാരും തുല്യ ഉത്തരവാദികളാണെന്ന വില്യം ലോഗൻറെ വിലയിരുത്തൽ ബ്രിട്ടീഷ് അധികാര കേന്ദ്രങ്ങളെ പിടിച്ചുലച്ചിരുന്നു.<ref>ഡോ. കെ.കെ. എൻ. കുറുപ്പ്, വില്യം ലോഗൻ: എ സ്റ്റഡി ഇൻ ദ അഗ്രേറിയൻ റിലേഷൻസ് ഓഫ് മലബാർ, 1982</ref> == മലബാർ മാനുവൽ == [[പ്രമാണം:Malabarmanualtitlepage.jpg|thumb|250px| മലബാർ മാന്വൽ ആദ്യമായി അച്ചടിച്ച് വിതരണം ചെയ്തപ്പോൾ]] [[മലബാർ മാനുവൽ|മലബാർ മാനുവ‍ലിൻറെ]] രചനയാണ് വില്ല്യം ലോഗനെ അനശ്വരനാക്കിയത്‌ എന്ന് പറയാം. താൻ സ്നേഹിച്ചു പരിചരിച്ച ജില്ലയുടെ ചരിത്രവും ഭൂമിശാസ്ത്രവും പ്രശ്നങ്ങളും വികസന സാധ്യതയും എല്ലാം പഠിച്ചു വിശദമായി വിശകലനം ചെയ്യുന്ന ഈടുറ്റ ചരിത്രരേഖയാണത്‌. ഇന്ത്യാ സർക്കാർ ഇന്ത്യാ ഗസറ്റിയറും അതതു ജില്ലകളുടെ ചരിത്രത്തേക്കുറിച്ചും മറ്റും പ്രതിപാദിക്കുന്ന ജില്ലാ മാനുവലും തയ്യാറാക്കുന്ന സമഗ്രമായ പദ്ധതിയുടെ നടപ്പാക്കി. മലബാർ ജില്ലയുടെ ചുമതല അദ്ദേഹത്തെയാണ്‌ ഏല്പിച്ചത്. മാന്വലിൻറെ ഒന്നാമത്തെ വാല്യം [[1887]]-ൽ അദ്ദേഹം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. [[1884]]-ൽ ഉണ്ടായ മാപ്പിള ലഹളയെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം മാനുവലിൽ പ്രതിപാദിച്ചിരുന്നു. ഇത് മദ്രാസ് സർക്കാർ പിൻ‌വലിക്കാനാവശ്യപ്പെട്ടെങ്കിലും അദ്ദേഹം മാപ്പിളലഹളയുടെ കാർഷിക പശ്ചാത്തലം എടുത്തുകാട്ടി. ഇതിൽ എതിർപ്പ് ഉള്ളതുകൊണ്ടായിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തെ [[കടപ്പ ജില്ല|കടപ്പ ജില്ലയുടെ]] ഡിസ്ട്രിക്റ്റ്-സെഷൻസ് ജഡ്ജിയായി സ്ഥലം മാറ്റിയത്. ([[1888]] സപ്തംബർ). എന്നാൽ രണ്ടുമാസത്തിനുശേഷം ഈ പദവി രാജിവെച്ചുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം ഔദ്യോഗിക ജീവിതം അവസാനിപ്പിച്ച് നാട്ടിലേക്ക് മടങ്ങുകയായിരുന്നു. മാപ്പിളലഹളകളുടെ കാരണമായി മലബാറിലെ കുടിയായ്മ പ്രശ്നം അവതരിപ്പിച്ചതിൻറെ ശിക്ഷയായിട്ടായിരിക്കണം ജുഡീഷ്യറിയിലേക്കുള്ള അദ്ദേഹത്തിൻറെ സ്ഥാനമാറ്റം എന്ന് ചില ചരിത്രകാരന്മാർ കരുതുന്നു. == ഭരണാധികാരി == മലബാറിന്റെ സാമ്പത്തികമായ പുരോഗതിയിൽ അത്യന്തം ശ്രദ്ധാലുവായിരുന്നു ലോഗൻ. തോട്ട വ്യവസായങ്ങളുടെ സവിശേഷതകൾ അദ്ദേഹം മനസ്സിലാക്കി. ലൈബീരിയൻ കാപ്പി, വാനില, കൊക്കോ, റബ്ബർ തുടങ്ങിയ വിളകൾ വ്യാപിപ്പിക്കേണ്ടതാണെന്ന് അദ്ദേഹം ശുപാർശ ചെയ്തു. കോഴിക്കൊട് തുറമുഖം വികസിപ്പിക്കാൻ പദ്ധതികൾ തയ്യാറാക്കി. തിരുവിതാംകൂറിൽ ആക്റ്റിങ്ങ് റസിഡന്റ് ആയിരിക്കുമ്പോൾ തിരുവനന്തപുരത്തെ മധുരയുമായി ബന്ധിപ്പിക്കാനുള്ള ഒരു റെയില്‌വേ അദ്ദേഹം ശുപാർശ ചെയ്തു. അട്ടപ്പാടിയിലെ സൈലന്റ് വാലി കയ്യടക്കാനുള്ള സ്വകാര്യ വ്യക്തികളുടെ ശ്രമങ്ങളെ കോടതിയിൽ ച്ദ്യം ചെയ്യാൻ വ്യക്തമായ തെളിവുകൾ ഹാജരാക്കി അത് പരാജയപ്പെടുത്തി. അട്ടപ്പാടി ഒരു സർക്കാർ വനമായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിൽ അദ്ദേഹം പങ്കു വഹിച്ചു. മലബാർ ജില്ല രൂപീകൃതമായപ്പോൾ തെക്കേ മലബാറിൽ മാപ്പിള സ്കൂളുകൾക്കായി അദ്ദേഹം പ്രയത്നിച്ചു. കുടിയാനു മണ്ണിൽ സ്ഥിരാവകാശം നൽകുന്ന നിയമനിർമ്മാണം അദ്ദേഹം ശുപാർശ ചെയ്തു. നൂറ്റാണ്ടുകളായി നില നിന്നിരുന്ന മരുമക്കത്തായം അവസാനിച്ചാൽ മാത്രമേ മലയാളികൾക്ക് മോചനം ലഭിക്കൂ എന്നദ്ദേഹം നിരീക്ഷിച്ചു. == കുടുംബം == [[1872]] ഡിസംബറിൽ ആനി സെൽബി ബുറൽ എന്ന യുവതിയെ അദ്ദേഹം വിവാഹം ചെയ്തു. അവർക്ക് [[1873]]-ൽ ആദ്യസന്താനം പിറന്നു. മേരി ഓർഡ് എന്ന പുത്രി [[തലശ്ശേരി|തലശ്ശേരിയിൽ]] വച്ചാണ്‌ പിറന്നത്. പിന്നീട് വില്യം മൽകോൻ എന്ന പുത്രനും [[കോഴിക്കോട്]] വച്ച് അവർക്കുണ്ടായി. പിന്നീട് സ്കോട്ട്ലലണ്ടിൽ വച്ച് [[1877]]-ൽ എലിസബത്ത് ഹെലനും [[1880]]-ൽ ഇളയമകളും ജനിച്ചു. <ref>{{Cite web|url=https://historicalleys.blogspot.com/2016/12/william-logan-1841-1914.html|title=William Logan (1841-1914)|access-date=2021-08-18}}</ref> == അവസാനകാലം == [[1887]]-ൽ ഇന്ത്യ വിട്ടു. വീണ്ടും കുറേനാളുകൾ കൂടി ഇന്ത്യയിൽ സേവനമനുഷ്ഠിച്ചശേഷം ഉദ്യോഗത്തിൽ നിന്നു വിരമിച്ച്‌ [[ഇംഗ്ലണ്ട്‌|ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക്‌]] മടങ്ങിയ വില്ല്യം ലോഗൻ, [[നായാട്ട്]], [[വെടിവെയ്പ്]], [[ഗോൾഫ്|ഗോൾഫ് കളി]] എന്നിവ ആസ്വദിച്ച് ജീവിതസായാഹ്നം തള്ളി നീക്കി. അദ്ദേഹത്തിന്‌ സ്വന്തം നാട്ടിൽ നാല്‌‍ വീടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. എഡിൻബറിലെ കോളിങ്ങടിണിലെ സ്വവസതിയിൽ വച്ച് [[1914]]- [[ഏപ്രിൽ 3]]-ന്‌ അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു. == വില്യം ലോഗന്റെ സംഭാവനകൾ == === ഭരണാധികാരിയെന്ന നിലയിൽ === മലബാറിൻറെ സാമ്പത്തിക പുരോഗതിയിൽ അദ്ദേഹം വളരെയധികം ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നു. തോട്ടവ്യവസയായ മേഖലയുടെ പ്രാധാന്യം മനസ്സിലാക്കിയ അദ്ദേഹം ലൈബീരിയൻ [[കാപ്പി]], [[വാനില]], [[കൊക്കോ]], [[റബ്ബർ]], തുടങ്ങിയ വിളകൾ വ്യാപിപ്പിക്കേണ്ടതിനായി ശുപാർശ നടത്തി. ശാസ്ത്രീയമായി കൃഷി നടത്താൻ പരീക്ഷണത്തോട്ടവും അവ പഠിപ്പിക്കുന്നതിനു ഗാർഡൻ സ്കൂളും അദ്ദേഹം ശുപാർശ ചെയ്തു. കോഴിക്കോട് തുറമുഖം വികസിപ്പിക്കാനായി പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിച്ചു നടപ്പിലാക്കി. തിരുവിതാംകൂറിൽ റസിഡൻറ് ജോലി നോക്കുന്ന സമയത്ത് [[തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരത്തേയും]] [[മധുര]], [[കന്യാകുമാരി|കന്യാകുമാരിയേയും]] ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന റെയിൽ പദ്ധതിക്ക് അദ്ദേഹം ശുപാർശ ചെയ്തിരുന്നു. [[അട്ടപ്പാടി|അട്ടപ്പാടിയിലെ]] [[സൈലൻറ് വാലി]] കയ്യടക്കാനുള്ള സ്വകാര്യ വ്യക്തികളുടെ പരിശ്രമത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തിയത് അദ്ദേഹമാണ്‌. മാപ്പിള സ്കൂളുകൾ തുടങ്ങുവാൻ നേതൃത്വം കൊടുത്തു. മലബാറിലെ കുടിയായ്മ നിയമങ്ങളുടേയും സാമൂഹ്യപരിഷ്കാരങ്ങളുടേയും പിതാവാണ്‌ വില്യം ലോഗൻ. കുടിയാനു മണ്ണിൽ സ്ഥിരാവകാശം നൽകുന്ന നിയമനിർ‌മാണം അദ്ദേഹത്തിൻറെ സംഭാവനയായിരുന്നു. മലബാറിലെ മരുമക്കത്തായം നിർത്തലാക്കാനും അദ്ദേഹം പരിശ്രമിച്ചു. എന്നാലേ സാമൂഹ്യപുരോഗതി കൈവരിക്കാനാവൂ എന്നദ്ദേഹം ശുപാർശ ചെയ്തു. == കൃതികൾ == * മലബാർ മാനുവൽ <ref>http://books.google.com/books?hl=en&id=WjiFvC3h8UUC&dq=Malabar+Manual&printsec=frontcover&source=web&ots=bS835NmksY&sig=vinplBWWuFuFm4ZUMfFcSAvXLTk&sa=X&oi=book_result&resnum=5&ct=result ഗൂഗിൾ ബുക്ക് സെർച്ച്</ref> * എ കലക്ഷൻ ഓഫ് ട്രീറ്റീസ്, എൻ‌ഗേജ്മെന്റ്സ് ആൻഡ് അദർ പേപ്പർസ് ഓഫ് ഇം‌പോർട്ടന്റ്സ് റിലേറ്റിങ്ങ് ടു ബ്രിട്ടീഷ് അഫയേർസ് ഇൻ മലബാർ ([[1879]])-എഡിറ്റർ * മിസ്റ്റർ ഗ്രെയിംസ് ഗ്ലോസ്സറി ഓഫ് മലയാളം വേർഡ്സ് ആന്‌ഡ് ഫ്രേയ്സസ്. (1882)-(എഡിറ്റർ) == അവലംബം == <references/> {{കേരളത്തിൽ വന്ന സഞ്ചാരികൾ}} [[വർഗ്ഗം:ചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ജീവചരിത്രം]] p01b72yu2hbkzxy0e3y4jzi8hu2bhmc 0 9862 3765239 3702098 2022-08-15T12:39:05Z 92.20.169.13 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kashmir}} {{ToDisambig|വാക്ക്=കശ്മീർ}} [[പ്രമാണം:Kashmir map big.jpg|thumb|കശ്മീർ ഭൂപടം]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയുടെ]] ഹൃദയഭാഗത്ത് [[ദക്ഷിണേഷ്യ|ദക്ഷിണേഷ്യയുടെയും]] [[മദ്ധ്യേഷ്യ|മധ്യേഷ്യയുടെയും]] മധ്യത്തിലായാണ് '''കശ്മീർ''' ഭൂപ്രദേശം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. [[ഇന്ത്യ]], [[പാകിസ്താൻ]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ചൈന]] തുടങ്ങിയ നാടുകളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്നു. 86,000 ചതുരശ്ര മൈലുള്ള കശ്മീരിന്റെ ജനസംഖ്യ 13 മില്യനാൺ്. ഇന്ന് ഇന്ത്യൻ കശ്മീരിനെ മൂന്ന് ഭാഗമായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. താഴ്വര, ജമ്മു, ലഡാക് എന്നിങ്ങനെയാണത്. ഇന്നിത് കേന്ദ്ര ഭരണപ്രദേശമാണ്. പർവത നിരകളാൽ ചുറ്റപെട്ട് കിടക്കുന്ന ഈ ഭൂപ്രദേശം അതി മനോഹരമാണ്. ഇന്ത്യയുടെ പൂന്തോട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നത്‌ കശ്മീർ ആണ്‌. == ചരിത്രം == <!-- [[ചിത്രം:Kashmir treaty.jpg|thumb|right|The Instrument of Accession (Jammu and Kashmir) കാശ്മീർ മഹാരാജാവ് ഹരിസിങ് കാശ്മീർ സംസ്ഥാനം ഇന്ത്യക്ക് നൽകുന്നതായി നൽകിയ മുഖപത്രം]] --> മെസപ്പെട്ടോമിയയിൽ നിന്നു വന്ന കാഷ് വർഗ്ഗ്ത്തിൽ‌പ്പെട്ട ആദിവാസികൾ താമസിച്ചിരുന്നതിനാൽ കാഷിർ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന പ്രദേശം പിന്നീട് കാശ്മീർ ആയി പരിണമിക്കുകയാണുണ്ടായത്. കാശ്മീരിലെ ആദ്യ മുസ്ലിം ഭരണാധികാരി 1339 ൽ അധികാരത്തിലെത്തിയ ഷാ മിർ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ രാജവംശം Salatin-i-Kashmir രാജവംശം എന്നറിയപ്പെട്ടു. പിന്നീട് ഏതാണ്ട് അഞ്ചു നൂറ്റാണ്ടുകള് തുടർച്ചയായി മുസ്ലിം ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു കാശ്മീർ താഴ്വര. ഇവരിൽ മുഗൾ രാജാക്കന്മാർ 1586 മുതൽ 1751 വരെയും അഫ്ഗാന് ദുറാനി വംശം 174 മുതൽ 1819 വരെയും കാശ്മീരിന്റെ ഭരണചക്രം തിരിച്ചു. 1819 ൽ മഹാരാജാ രഞ്ജിത് സിംഗിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കാശ്മീർ ആക്രമിച്ച് തന്റെ രാജ്യത്തോടു ചേർത്തു. 1846 ലെ ആംഗ്ലോ-സിഖ് യുദ്ധത്തിനു ശേഷം ബ്രട്ടീഷ് അധീനതയിലായി. ബ്രട്ടീഷുകാരില് നിന്നും ജമ്മുവിലെ രാജാവായ ഗുലാബസിംഗിന്റെ കൈകളിൽ കാശ്മീരിന്റെ ഭരണം എത്തി. ഈ ഭരണം 1947 ൽ കാശ്മീർ മുഴുവനായി ഇന്ത്യൻ യൂണിയനിൽ ലയിക്കുന്നതു വരെ തുടർന്നു. ഇന്ത്യ-പാകിസ്താൻ വിഭജനകാലത്ത് കാശ്മീർ മഹാരാജാവ് ഇന്ത്യക്ക് അധികാരം കൈമാറിയ സംസ്ഥാനമാണ്. ഇത് ജമ്മു-കാശ്മീർ എന്നറിയപ്പെട്ടു. പാകിസ്താൻ ഗവൺ മെന്റ് ഇതിന്റെ സ്വയംഭരണാവകാശം ഉണ്ട് എന്ന് പ്രഖ്യപിച്ചു കൊണ്ട് ഇന്ത്യയുമായി 1947,1965 യുദ്ധം ചെയ്യുകയുണ്ടായി. രണ്ടു യുദ്ധത്തിലും പാകിസ്താൻ പരാജിതരായി. ഇതിനെ തുടർന്ന് പാകിസ്താനിനെ മുസ്ലീം തീവ്രവാദികൾ ഭൂരിഭാഗ ജനവിഭാഗമായ കാശ്മീരിലെ മുസ്ലീം ജനതയെ മതവികാരത്തിന്റെ പേരിൽ ഇളക്കിവിടുകയും തീവ്രവാദി സംഘടകൾ ഉണ്ടാക്കുകയും, കാശ്മീരിലെ ജനജീവിതം ദുസ്സഹകമാക്കുകയും കൂട്ടകൊലകൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു. 1985 സിയാച്ചിനിൽ നുഴഞ്ഞുകയറ്റം നടത്തിയ പാകിസ്താൻ സേനക്കെതിരെ ഇന്ത്യ ശക്തമായി പ്രതിരോധിക്കുകയും ഒരു യൂദ്ധത്തിന്റെ വക്കിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു. അതിനുശേഷം 1999ൽ പാകിസ്താൻ സൈന്യം വീണ്ടും കാർഗിലിൽ നുഴഞ്ഞു കയറുകയും ഇന്ത്യയുമായി യുദ്ധത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു . യുദ്ധാവസാനം പാകിസ്താൻ സേനയെ തുരത്തി ഓടിക്കുകയും കാർഗിൽ കീഴടക്കുകയും ചെയ്തു.{{തെളിവ്}} == കശ്മീർ ഇന്ന് == കാശ്മീർ മഹാരാജാവ് കാശ്മീരിനെ പൂർണ്ണമായും ഇന്ത്യൻ യൂണിയനിൽ ലയിപ്പിക്കുകയാണുണ്ടായത്. പാകിസ്താനുമായും ചൈനയുമായുമുള്ള യുദ്ധങ്ങളുടെ അനന്തരഫലമായി ഇന്ന് കാശ്മീർ താഴ്വര നാലായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. യുദ്ധത്തിൽ പാകിസ്താൻ കയ്യടക്കിയ ഭാഗം [[ആസാദ് കശ്മീർ]] എന്ന പേരിൽ അവരുടെ നിയന്ത്രണത്തിലാണ്. പാകിസ്താൻ ഭരണകൂടത്തിന് നേരിട്ട് സ്വാധീനമില്ലാത്ത{{fact}} മേഖലയാണത്. പാകിസ്താൻ നാണയവും പട്ടാളവും മാത്രമാണ് അവിടെ പാകിസ്താനിന്റെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ളത് . സ്വന്തം സൈനിക വ്യൂഹം ആസാദ് കശ്മീരിനുണ്ടായിരുന്നുവെങ്കിലും സിയാ ഉൽ ഹഖിന്റെ കാലത്ത് ഏകീകൃത സൈന്യം ആസാദ് കശ്മീരിന്റെ സൈന്യമായി മാറി. പാകിസ്താൻ സർക്കാരിന് ഭരണപരമായി ആസാദ് കശ്മീരിൽ ഒരു സ്വാധീനവും ഇല്ല എന്നതാണ് സത്യം. {{Fact}} കശ്മീരിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗം 1962 ലെ യുദ്ധത്തിൽ ചൈനയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലായി. ഇതു കൂടാതെ പാകിസ്താൻ പിടിച്ചടക്കിയ കുറെ സ്ഥലം അവർ ചൈനയ്ക്കു കൈമാറുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യയുടെ കൈവശം അവശേഷിക്കുന്ന ഭാഗങ്ങളാണ് ജമ്മുവും, കാശ്മീർ താഴ്വരയും, ലഡാക്കുമടങ്ങിയ ഭാഗങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിൽ ഇത് [[ജമ്മു കശ്മീർ]] ആയിട്ട് പരക്കെ അറിയപ്പെടുന്നു. <!-- [[ചിത്രം:330px-Map Kashmir Standoff 2003.png|thumb|* വെള്ള നിറം‍ - ഇന്ത്യൻ കശ്മീർ <br /> * കാവി നിറം‍ - ആസാദ് കശ്മീർ <br /> * ഇളം പച്ച നിറം -പാകിസ്താൻ കശ്മീർ <br /> * മഞ്ഞ നിറം - ചൈനാ കശ്മീർ <br /> * മൈലാഞ്ചി നിറം - പാകിസ്താൻ ചൈനക്ക് നൽകിയ സ്ഥലം]] --> {| class="wikitable" |+കാശ്മീരിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ അവസ്ഥ. |- ! കൈവശം !! പ്രദേശം !! ജനസംഖ്യ !! % മുസ്ലിം !! % ഹിന്ദു !! % [[ബുദ്ധമതം]] !! % മറ്റുള്ളവർ |- || {{IND}} |[[കാശ്മീർ താഴ്വര]] |~4 മില്യൺ (4&nbsp;മില്യൺ) |95% |4%* |– |– |- | |[[ജമ്മു]] |~3 മില്യൺ (3&nbsp;മില്യൺ) |30% |66% |– |4% |- | |[[ലഡാക്ക്]] |~0.25 മില്യൺ (250,000) |46% |– |50% |3% |- || {{PAK}} |[[ആസാദ് കാശ്മീർ]] (പാകിസ്താൻ കയ്യേറ്റം) |~2.6 മില്യൺ (2.6&nbsp;മില്യൺ) |100% |– |– |– |- | |[[ഗിൽഗിറ്റ്-ബാൾട്ടിസ്ഥാൻ]] |~1 മില്യൺ (1&nbsp;മില്യൺ) |99% |– |– |– |- || {{flagu|China|name}} |[[അക്സായ് ചിൻ]] (ചൈനീസ് കയ്യേറ്റം) |– |– |– |– |– |- | colspan ="7" | * Statistics from the [[BBC]] [http://news.bbc.co.uk/1/shared/spl/hi/south_asia/03/kashmir_future/html/default.stm In Depth] report. |} == ഭൂമിശാസ്ത്രം == കശ്മീരിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും അതായത് ഏതാണ്ട് 90% ഭാഗവും ജനവാസമില്ലാത്തതും ഏതാണ്ട് ഉപയോഗശൂന്യവുമാണ്. കശ്മീരിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ജനവാസകേന്ദ്രം [[കശ്മീർ താഴ്വര|കശ്മീർ താഴ്വരയാണ്]]. 6000 അടി ഉയരത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന താഴ്വരയിലൂടെ [[ഝലം നദി]] ഒഴുകുന്നു. താഴ്വരക്ക് തെക്കും പടിഞ്ഞാറുമായി [[പിർ പഞ്ചാൽ]] മലനിരകളും, വടക്കും കിഴക്കുമായി [[ഹിമാലയം#ഹിമാദ്രി|ഹിമാദ്രിയും]] സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. കശ്മീരിന്റെ ഏതാണ്ട് തെക്കുഭാഗത്തായാണ് താഴ്വര സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ശ്രീനഗറാണ്‌ കശ്മീർ താഴ്വരയിലെ പ്രധാന പട്ടണം. മരത്തിൽ നിർമ്മിച്ച് മൂന്നും നാലും നിലയുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾ ശ്രീനഗറിൽ കാണാം. താഴ്വരക്കു പുറമേ ജനവാസമുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ വടക്കുള്ള ഗിൽഗിത് താഴ്വരയും സിന്ധൂ ഇടുക്കും (indus gorge) മാത്രമാണ്. വളരെ ഉയരത്തിലുള്ള ചുരങ്ങളിലൂടെയാണ് കശ്മീർ താഴ്വരയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നത്. പിർ പഞ്ചാൽ മലനിരകളിലുള്ള [[ബനിഹാൽ ചുരം|ബനിഹാൽ ചുരത്തിലൂടെ]] [[ജമ്മു|ജമ്മുവിൽ]] നിന്നും, [[ബാലകോട്ട് ചുരം]] വഴി പാകിസ്താനിൽ നിന്നും, [[കാരകോറം ചുരം]] വഴി ചൈനയിൽ നിന്നും കശ്മീർ താഴ്വരയിൽ പ്രവേശിക്കാം. ബനിഹാൽ ചുരം ആദ്യകാലത്ത് തണുപ്പുകാലത്ത് മഞ്ഞുമൂടി യാത്രായോഗ്യമല്ലാതാകുമായിരുന്നു. എന്നാൽ പിൽക്കാലത്ത് ഇവിടെ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട തുരങ്കം മൂലം ചുരം എല്ലാക്കാലത്തും ഉപയോഗയോഗ്യമായി മാറി<ref name=rockliff>{{cite book |last=HILL |first= JOHN|authorlink= |coauthors= |title=THE ROCKLIFF NEW PROJECT - ILLUSTRATED GEOGRAPHY - THE INDIAN SUB-CONTINENT|year=1963 |publisher=BARRIE & ROCKLIFF |location=LONDON|isbn=|chapter= 6 - Northern India (Himalaya)|pages=186-193|url=}}</ref>‌. [[ജവഹർ തുരങ്കം]] എന്നാണ് ഈ തുരങ്കത്തിന്റെ പേര്. കശ്മീർ താഴ്വരയിൽ ധാരാളം തടാകങ്ങളുണ്ട്. ഇതിൽ ഏറ്റവും വലുത് [[ദൽ തടാകം|ദൽ തടാകമാണ്]]. ഝലത്തിനു പുറമേ ധാരാളം ചെറിയ അരുവികളും താഴ്വരയിലുണ്ട്<ref name=rockliff/>. === കാലാവസ്ഥ === തണുപ്പുകാലത്ത് കശ്മീർ താഴ്വരയിലെ താപനില -1&nbsp;°C വരെയെത്തുന്നു. വേനൽക്കാലത്ത് ഇത് 24&nbsp;°C വരെ ഉയരാറുണ്ട്. ജൂൺ മുതൽ സെപ്റ്റംബർ വരെ ഇവിടെ മഴയുണ്ടാകുന്നു. ഇതിനു പുറമേ മഞ്ഞുകാലത്ത് ഹിമപാതവും സാധാരണമാണ്‌<ref name=rockliff/>. === വൃക്ഷങ്ങൾ === കശ്മീർ താഴ്വര വൃക്ഷങ്ങൾ ധാരാളം വളരുന്നയിടമാണ് ഝലത്തിന്റെ വൃഷ്ടിപ്രദേശത്തെ ചതുപ്പുനിലത്ത് [[വില്ലോ]] മരങ്ങൾ വളരുന്നു. വില്ലോ, [[ക്രിക്കറ്റ് ബാറ്റ്]] നിർമ്മിക്കാനുപയോഗിക്കുന്ന മരമാണ്. ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ [[വോൾനട്ട്]] ([[അക്രൂഡ്]]) മരങ്ങൾ വളരുന്നു. കൂടുതൽ ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങൾ [[ബിർച്ച്]] മരങ്ങൾ നിറഞ്ഞ കാടുകളാണ്. തടി ഇവിടെ നിന്നും കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രധാന ഉൽപ്പന്നമാണ്<ref name=rockliff/>. == കൃഷി == കശ്മീരികളിൽ ഭൂരിഭാഗവും കൃഷിക്കാരാണ്. നദികളുടേയും വലിയ അരുവികളുടേയും കരയിൽ നെൽപ്പാടങ്ങൾ കാണാം. കൂടുതൽ ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ ചെരുവുകൾ തട്ടുതട്ടാക്കി നെൽകൃഷി നടത്തുന്നു. ഇവിടങ്ങളിൽ ചോളം(maize) ആണ് പ്രധാനകൃഷി. വളരെ ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ [[തിബറ്റൻ ബാർലി|തിബറ്റൻ ബാർലിയുടെ]] കടുത്ത ഒരു വകഭേദമാണ് കൃഷി. മറ്റു വിളകൾ ഈയിടങ്ങളിൽ കൃഷിക്ക് യോഗ്യമല്ല<ref name=rockliff/>. അരിക്കു പുറമേ പഴങ്ങൾ, പച്ചക്കറികൾ, [[പുകയില]] തുടങ്ങിയവയും കശ്മീരിലെ പ്രധാന കൃഷികളാണ്. നദീതീരങ്ങളിലെ ചതുപ്പിൽ വില്ലോ വൃക്ഷങ്ങൾ നട്ട് നികത്തിയെടുക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളാണ് ഈ കൃഷികൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്<ref name=rockliff/>. കുങ്കുമപൂവും ഇവിടെ കൃഷിചെയ്യുന്നുണ്ട്. === ഒഴുകുന്ന തോട്ടങ്ങൾ === കശ്മീരിലെ ഒരു പ്രത്യേകതയും ആകർഷണവുമാണ് ഒഴുകുന്ന തോട്ടങ്ങൾ. ഒർ ചങ്ങാടം നിർമ്മിച്ച് അതിനു മുകളിൽ മണ്ണും ചവറും ഇട്ടാണ് ഈ തോട്ടങ്ങൾ തയ്യാറാക്കുന്നത്. ഇതിനു മുകളിൽ [[തക്കാളി]], [[മത്തൻ]], [[വെള്ളരി]], [[പുകയില]] തുടങ്ങിയവ കൃഷി ചെയ്യുന്നു. ഈ തോട്ടങ്ങൾ തടാകങ്ങളുടെ ആഴം കുറഞ്ഞയിടങ്ങളിൽ കെട്ടിയിടുന്നു. ഒഴുകുന്ന തോട്ടങ്ങൾക്കു പുറമേ താമരയുടെ വിത്തും വാട്ടർ ചെസ്റ്റ്നട്ട് (water chestnut) എന്നിവയും തടാകങ്ങളിൽ നിന്നും ഇവിടുത്തുകാർ ഭക്ഷണമാക്കുന്നു. ചെറിയ ആപ്പിളിന്റെ രുചിയാണ് വാട്ടർ ചെസ്റ്റ് നട്ടിനുള്ളത്<ref name=rockliff/>. === പഴങ്ങളും മറ്റു കൃഷികളും === രുചികരമായ പഴങ്ങൾക്കും കശ്മീർ പേരുകേട്ടതാണ്. ഇവിടത്തെ കാലാവസ്ഥ, [[ആപ്രിക്കോട്ട്]], [[ആപ്പിൾ]], [[മുന്തിരി|വീഞ്ഞുമുന്തിരി]], [[വാൾനട്ട്]] എന്നിവക്ക് വളരെ യോജിച്ചതാണ്. നേരിട്ട് ഭക്ഷിക്കുന്നതിനു പുറമേ വാൾനട്ടിൽ നിന്നും എടുക്കുന്ന എണ്ണ തദ്ദേശീയർ വിളക്കുകളിൽ ഇന്ധനമായും ഭക്ഷണം പാകം ചെയ്യുന്നതിനു ഉപയോഗിക്കുന്നു. കശ്മീരികൾ ക്രൊകൂസിൽ (crocuse) നിന്ന് ചായത്തിനായുള്ള കുങ്കുമം നിർമ്മിക്കുന്നു. [[കറുപ്പ് (സസ്യം)|കറുപ്പിന്റേയും]] ചെറിയ രീതിയിലുള്ള കൃഷിയും ഇവിടെയുണ്ട്<ref name=rockliff/>. == കന്നുകാലികൾ == തങ്ങളുടെ തോട്ടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്നതിനു പുറമേ കശ്മീരികൾ ആടുമാടുകളെ വളർത്തുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട്. തണുപ്പുകാലത്ത് ഈ മൃഗങ്ങൾ വീടിനടിയിലുള്ള തൊഴുത്തുകളിലായിരിക്കും വസിക്കുന്നത്. ഇത് അവയെ തണുപ്പിൽ നിന്നും രക്ഷിക്കുന്നതിനു പുറമേ അതിനു മുകളിൽ താമസിക്കുന്ന ഉടമക്ക് ചൂട് ലഭിക്കുന്നതിനും ഉതകുന്നു. വേനൽക്കാലങ്ങളിൽ ഇവയെ പുറത്ത് മേയാനിറക്കുന്നു<ref name=rockliff/>. == വ്യവസായം == [[കമ്പിളി|കമ്പിളിവ്യവസായം]] കശ്മീരിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു വ്യവസായമാണ് ഏതാണ്ട് രണ്ടര ലക്ഷം കശ്മീരികൾ ഈ വ്യവസായത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നു. പുതപ്പുകൾ, പരവതാനികൾ തുടങ്ങിയവ [[ശ്രീനഗർ|ശ്രീനഗറിലെ]] നിർമ്മാണശാലകളിലു, കുടിൽ വ്യവസായമായി ചുറ്റുവട്ടങ്ങളിലും നിർമ്മിക്കുന്നു. കശ്മീരിലെ കനമുള്ള കൈത്തറീ പരവതാനികൾ അതിന്റെ ഗുണത്തിലും, ചിത്രപ്പണിയിലും, നിറത്തിലും മറ്റും പ്രശസ്തമായ [[പേർഷ്യൻ പരവതാനി|പേർഷ്യൻ പരവതാനിയോട്]] കിടപിടിക്കുന്നു. ഇതിനുപയോഗിക്കുന്ന നിറങ്ങൾ, ചെടികളിൽ നിന്നും മറ്റു പ്രകൃതിദത്തമായി തദ്ദേശീയമായി നിർമ്മിക്കുന്നതാണ്. ഇവിടെ നിർമ്മിക്കുന്ന [[ഗഭ]] എന്നുവിളിക്കുന്ന ഒരു തരം തുണി, പരവതാനിനിർമ്മാണത്തിൽ മിച്ചം വരുന്ന കമ്പിളി ഉപയോഗിച്ചു നിർമ്മിക്കുന്നതാണ്. ഇത് കനം കുറഞ്ഞതും [[ഫെൽറ്റ്]] പോലെയുള്ളതുമാണ്‌. കശ്മീരികൾ ഇവ കിടപ്പുമുറികളിൽ നിലത്ത് വിരിക്കുന്നതിന് ഉപയോഗിക്കുന്നു. കശ്മീരിലെ [[തുകൽ|തുകലും]] തുകലുൽപ്പന്നങ്ങളും വളരെ പേരുകേട്ടതാണ്. പട്ട്, കരകൌശലവസ്തുക്കൾ, മരത്തിലുള്ള കൊത്തുപണികൾ തുടങ്ങിയവ ഇവിടത്തെ മറ്റു വ്യവസായങ്ങളാണ്‌. == അവലംബം == {{reflist}} == ഇതും കാണുക == * [http://www.malayalamvaarika.com/2012/april/13/essay3.pdf മലയാളം വാരിക, 2012 ഏപ്രിൽ 13, പേജ് 13] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306113341/http://malayalamvaarika.com/2012/april/13/essay3.pdf |date=2016-03-06 }} [[വർഗ്ഗം:കശ്മീർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ ഭൂമിശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യയിലെ തർക്കപ്രദേശങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പാകിസ്താന്റെ ഭൂമിശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാം ഏഷ്യയിൽ]] grw99c7dvdnsmb3am4w3zzj05gftz04 0 10858 3765287 3741300 2022-08-15T17:59:51Z 2409:4073:219D:931D:0:0:1E3B:98B1 /* ഭരണ സം‌വിധാനം */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kottarakkara}} {{For|ഇതേ പേരിലുള്ള താലൂക്കിന്|കൊട്ടാരക്കര താലൂക്ക്}} {{കേരളത്തിലെ സ്ഥലങ്ങൾ |സ്ഥലപ്പേർ= കൊട്ടാരക്കര |അപരനാമം = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം=പട്ടണം |അക്ഷാംശം = 8.9989 |രേഖാംശം = 76.7744 |ജില്ല = കൊല്ലം |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = മുൻസിപ്പാലിറ്റി |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = ചെയർമാൻ A Shaju |ഭരണനേതൃത്വം = |വിസ്തീർണ്ണം = |ജനസംഖ്യ = 577543<ref> [http://kollam.nic.in/pop.html ജനസംഖ്യ 2007 മാർച്ചിൽ]</ref> |ജനസാന്ദ്രത = |Pincode/Zipcode = |TelephoneCode = 0474 |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = |}} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കൊല്ലം ജില്ല]]യിലെ ഒരു പട്ടണവും, [[കൊട്ടാരക്കര താലൂക്ക്|കൊട്ടാരക്കര താലൂക്കിന്റെ]] ആസ്ഥാനവുമാണ് '''കൊട്ടാരക്കര''' ([[ഇംഗ്ലീഷ്]]: Kottarakkara). == നിരുക്തം == 1742 വരെ ഈ പ്രദേശം [[എളയടത്തു സ്വരൂപം]] എന്ന നാട്ടുരാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാ‍നമായിരുന്നു. എളയടത്തു തമ്പുരാന്റെ [[കൊട്ടാരം]] ഈ കരയിലായിരുന്നു. അതിനാൽ ഈ പ്രദേശത്തിന് '''കൊട്ടാരം ഉള്ള കര''' എന്ന അർത്ഥത്തിൽ '''കൊട്ടാരക്കര''' എന്ന പേര് ലഭിച്ചു. കൊട്ടാരം അക്കരെ എന്ന് നദീ മാർഗ്ഗം വന്നിരുന്നവർ പറഞ്ഞിരുന്നു എന്നും അത് ലോപിച്ചാണ് കൊട്ടാരക്കര ഉണ്ടായതെന്നും പറയുന്നുണ്ട്. <ref> പ്രൊഫ. കിളിമാനൂർ വിശ്വംഭരൻ. കേരള സംസ്കാര ദർശനം. ജുലൈ‌ 1990. കാഞ്ചനഗിരി ബുക്സ്‌ കിളിമാനൂർ, കേരള </ref> വയലിനപ്പുറത്തായി കോഷ്ടഗാരപ്പുര(ധാന്യപ്പുര) ഉള്ളതിനാൽ കോഷ്ട്ഗാരം അക്കരെ എന്ന പദം ലോപിച്ചാണ് കൊട്ടാരക്കര ഉണ്ടായതെന്നും ഒരു ശൈലി ഉണ്ട്. == ചരിത്രം == കേരളപ്പിറവിക്കു മുൻ‌പ് [[എളയടത്തു സ്വരൂപം]] എന്ന നാട്ടുരാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാ‍നമായിരുന്നു കൊട്ടാരക്കര. [[രാമനാട്ടം|രാമനാട്ടത്തിന്റെ]] ഉപജ്ഞാതാവ് എന്ന നിലയിൽ പ്രസിദ്ധനായ [[കൊട്ടാരക്കരത്തമ്പുരാൻ]] ഈ സ്വരൂപത്തിന്റെ കൊട്ടാരക്കര ശാഖയിലെ അംഗമായിരുന്നു. 1742 -ൽ എളയടത്തു സ്വരൂപത്തെ [[മാർത്താണ്ഡവർമ്മ]] തിരുവിതാംകൂറിൽ ലയിപ്പിച്ചു. === തിരുവിതാംകൂറുമായുള്ള ലയനം === {{പ്രധാന ലേഖനം|ഏളയിടത്തു സ്വരൂപം}} [[പ്രമാണം:Kottarakkara Palace.jpg|thumb|left|200px|കൊട്ടാരത്തിന്റെ ഭാഗം - ഇപ്പോൾ പൈതൃക കലാകേന്ദ്രം]] 1736 -ൽ ഇളയടത്തു സ്വരൂപത്തിലെ തമ്പുരാൻ നാടുനീങ്ങി. മാർത്താണ്ഡവർമ്മ അനന്തരാവകാശിയെ സംബന്ധിച്ച്‌ തന്റെ തർക്കങ്ങൾ അറിയിച്ചു. മർത്താണ്ഡവർമ്മയെ ഭയന്ന റാണി [[തെക്കുംകൂർ|തെക്കംകൂറിലേയ്ക്ക്‌]] പോവുകയും അവിടെ അഭയം തേടുകയും ചെയ്തു. [[ഡച്ചുകാർ]] മാർത്താണ്ഡവർമ്മക്കെതിരായി പ്രവർത്തിക്കാനായി റാണിയുമായി സഖ്യത്തിലായി. ഡച്ചുകാരനായ [[വാൻ ഇംഹോഫ്‌]] റാണിക്കുവേണ്ടി മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി അയൽരാജ്യങ്ങളുടേ അഭ്യന്തരകാര്യങ്ങളിൽ മാർത്താണ്ഡവർമ്മ ഇടപെടുന്നതിലുള്ള റാണിയുടെ എതിർപ്പ്‌ അറിയിച്ചു. എങ്കിലും ഉദ്ദേശിച്ച ഫലം കിട്ടിയില്ലെന്നു മാത്രമല്ല ഡച്ചുകാരുമായുള്ള മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ ബന്ധം കൂടുതൽ വഷളായി. [[1741]]-ൽ വാൻ ഇംഹോഫ്‌, റാണിയെ ഇളയടത്തുസ്വരൂപത്തിന്റെ അടുത്ത ഭരണാധികാരിയായി വാഴിച്ചു. ഇത്‌ മാർത്താണ്ഡവർമ്മയെ ചൊടിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹം സൈന്യത്തെ സംഘടിപ്പിച്ചുകൊണ്ട്‌ ഡച്ചുകാരുടേയും റാണിയുടേയും സയുക്തസേനയെ ആക്രമിച്ചു. ആ യുദ്ധത്തിൽ ഡച്ചുകാർ പരാജയം സമ്മതിച്ചു. 1742-ൽ ഇളയടത്തു സ്വരൂപം [[വേണാട്|വേണാടിന്റെ]] ഭാഗമായിത്തീർന്നു. സഖ്യകക്ഷികൾക്ക് വമ്പിച്ച നാശനഷ്ടങ്ങൾ നേരിട്ടു. റാണി [[കൊച്ചിരാജ്യം|കൊച്ചിയിലേയ്ക്ക്]] പാലായനം ചെയ്ത് ഡച്ചുകാരുടെ സം‍രക്ഷണത്തിൻ കീഴിലായി. ഡച്ചുകാർക്ക് തിരുവിതാംകൂറിലെ എല്ലാ നിയന്ത്രണങ്ങളും നഷ്ടമായി. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == കൊല്ലം ജില്ല കേരളത്തിന്റെ ഒരു സംക്ഷിപ്ത രൂപമാണ് എന്ന് പറയാറൂണ്ട്. മറ്റു ജില്ലകളിൽ കാണുന്ന എല്ലാത്തരം ഭൂമിശാസ്ത്രമ്പരമായ പ്രത്യേകതകൾ ഇവിടെ സമ്മേളിച്ച്ചിരിക്കുന്നു. കൊട്ടാരക്കരയും അതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമല്ല. കാട്, മലകൾ, നദികൾ, തോടുകൾ, സമതലങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ എല്ലാ തരത്തിലുമുള്ള ഭൂപ്രകൃതികൾ ഇവിടെ ദൃശ്യമാകും. == ഭരണ സം‌വിധാനം == ത്രിതല പഞ്ചായത്ത് സമ്പ്രദായം - ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്, ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്ത്, ജില്ലാ പഞ്ചായത്ത്. [[കൊട്ടാരക്കര മുൻസിപ്പാലിറ്റി]], കൊട്ടാരക്കര ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്ത്, കൊല്ലം ജില്ലാപഞ്ചായത്ത് എന്നിങ്ങനെയുള്ള ത്രിതല പഞ്ചായത്ത് സമിതിയുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലാണ് കൊട്ടാരക്കര വരുന്നത്. നിയമസഭയിലേക്കുള്ള കൊട്ടാരക്കരയുടെ ജനപ്രതിനിധി K.N. ബാലഗോപാൽ ആണ് . നിലവിൽ അദ്ദേഹം കേരള ധനകാര്യ മന്ത്രി ആണ്.കേരളത്തിലെ ആദ്യത്തെ ബ്രാഹ്മണ വനിതാ എം.എൽ.എ. യാണ് ശ്രീമതി ഐഷാ പോറ്റി. [[ഇടതുപക്ഷ]] പാർട്ടി പ്രവർത്തകയായ ഐഷാ പോറ്റി ദൈവനാമത്തിൽ സത്യ പ്രതിജ്ഞ ചെയ്തത് വിവാദമായിരുന്നു.<!-- [[ചിത്രം:Aishapotti.jpg|thumb|left|[[ഐഷാ പോറ്റി]] എം.എൽ.എ]] -->. {{Ref|aisha}} <ref> [http://www.telegraphindia.com/1060924/asp/opinion/story_6786237.asp ദി ടെലഗ്രാഫ് ദിനപത്രത്തിൽ ദേബാഷിഷ് ഭട്ടചാര്യ എഴുതിയ ലേഖനം ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 24] </ref> === കൊട്ടാരക്കര ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്ത് === കൊല്ലം ജില്ലയെ 13 ബ്ലോക്കുകളായും 69 പഞ്ചായത്തുകളായും വിഭജിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതിൽ എട്ടാമത്തെ ബ്ലോക്കായ കൊട്ടാരക്കരബ്ലോക്കിനു കീഴിൽ കൊട്ടാരക്കര, വെളിയം, പൂയപ്പള്ളി, കരീപ്ര, ഏഴുകോൺ,നെടുവത്തൂർ എന്നിങ്ങനെ ആറ് പഞ്ചായത്തുകൾ ആണ് ഉള്ളത് <ref> [http://kollam.nic.in/panchayats.html കൊല്ലം ജില്ലയിലെ റവന്യൂ വിഭജനം; ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 24] </ref> </br> == കൊട്ടാരക്കര താലൂക്ക് == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ അഞ്ചു താലൂക്കുകളിൽ ഒന്നാണ് കൊട്ടാരക്കര. തഹസിൽദാറാണ് താലൂക്കിന്റെ മേൽനോട്ടം നിർവ്വഹിക്കുന്നത്. കൊട്ടാരക്കര താലൂക്കിൽ 27 ഗ്രാമങ്ങൾ ആണ് ഇന്ന് ഉള്ളത്. == കഥകളിയുടെ ജന്മസ്ഥലം == {{Main|കഥകളി|രാമനാട്ടം|കൃഷ്ണനാട്ടം}} [[ചിത്രം:Kathakali 1.jpg|thumb|right|200px|[[കഥകളി]]]] ക്രി.പി. പതിനേഴാം ദശകത്തിലാണ്‌ [[കഥകളി]] ഉത്ഭവിച്ചത്‌. കൊട്ടാരക്കരയിലെ ഇളമുറത്തമ്പുരാനായ വീര കേരള വർമ്മ(ക്രി.വ. 1653-1694) രാമായണത്തെ എട്ട്‌ ദിവസത്തെ കഥയാക്കി വിഭജിച്ച്‌ നിർമിച്ച [[രാമനാട്ടം|രാമനാട്ട]]മാണ്‌ പിൽക്കാലത്തു കഥകളിയായി പരിണമിച്ചത്‌. കോഴിക്കോട്ടെ മാനവേദ രാജാവ്‌ എട്ടുദിവസത്തെ കഥയായി [[കൃഷ്ണനാട്ടം]] നിർമിച്ചതറിഞ്ഞു കൊട്ടാരക്കരത്തമ്പുരാൻ കൃഷ്ണനാട്ടം കാണാൻ കലാകാരന്മാരെ അയച്ചുതരണമെന്നാവശ്യപ്പെട്ടെന്നും, മാനവേദൻ തെക്കുള്ളവർക്കു കൃഷ്ണനാട്ടം കണ്ടു രസിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലെന്ന്‌ പറഞ്ഞു അതു നിരസിച്ചെന്നും, ഇതിൽ വാശി തോന്നിയാണു കൊട്ടാരക്കരത്തമ്പുരാൻ രാമനാട്ടം നിർമിച്ചതെന്നും ഐതിഹ്യം. <ref>{{Cite web |url=http://www.keralahistory.ac.in/traditionalperformingartsforems.htm |title=കഥകളിയെപറ്റിയുള്ള ഐതിഹ്യം ശേഖരിച്ച തിയ്യതി 2007 മാർച്ച് 24 |access-date=2007-03-24 |archive-date=2007-04-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070424210455/http://www.keralahistory.ac.in/traditionalperformingartsforems.htm |url-status=dead }}</ref> [[രാമനാട്ടം]] വാല്മീകി രാമായണത്തെ ആസ്പദമാക്കി രാമന്റെ അവതാരം, വിവാഹം, വാനപ്രസ്ഥം, സീതാപഹരണം, രാമ രാവണ യുദ്ധം, രാവണ വധം, രാമന്റെ പട്ടാഭിഷേകം എന്നി സംഭവങ്ങളായാണ് രചിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഇത് എട്ട് പദ്യ ഖണ്ഡികയാക്കി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. പുത്രകാമേഷ്ടി, സീതാ സ്വയം‍വരം, വിചിന്നാഭിഷേകം, ഖാരവധം, ബാലിവധം, തോരണായുധം, സേതുബന്ധനം, യുദ്ധം എന്നിവയാണ്. രാമായണത്തെ നൃത്തരൂപത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമം മാത്രമാണ് തമ്പുരാൻ ചെയ്തത് അതിനാൽ പദ്യങ്ങളുടെ സാഹിത്യ ഭംഗിയിൽ അധികം ശ്രദ്ധ ചെലുത്തപ്പെട്ടില്ല. == പ്രധാന ആരാധനാലയങ്ങൾ == * St. Ignatius Orthodox Church Kottapuram *ST. Michael's church *പെന്തക്കോസ്തു മിഷൻ, *ഇന്ത്യൻ പെൻ്റെകോസ്റ്റ് ചർച്ച്, *ചർച്ച് ഓഫ് ഗോഡ് *കൊട്ടാരക്കര മുസ്ലിം ജമാഅത് പള്ളി.. *[[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീ മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രം]] *[[കൊട്ടാരക്കര പടിഞ്ഞാറ്റിൻകര മഹാദേവക്ഷേത്രം]] *വെട്ടിക്കവല ശ്രീ മഹാദേവർ ക്ഷേത്രം == ചരിത്രപരമായി ബന്ധമുള്ള ഗ്രാമങ്ങളും പട്ടണങ്ങളും == കൊട്ടാരക്കരയുമായി ചരിത്രപരമായി ബന്ധമുള്ള അനേകം ചെറിയ പട്ടണങ്ങളും ഗ്രാമങ്ങളൂമുണ്ട്. അവയിൽ പ്രധാനപ്പെട്ടവയാണ് വെട്ടികവല ,കലയപുരം, തൃക്കണ്ണമംഗലം , [[പെരുങ്കുളം|പെരുംകുളം]], പള്ളിക്കൽ, [[പുത്തൂർ]], [[പൂവറ്റൂർ]], [[ഇടയ്ക്കിടം]], [[വാളകം]], [[ഉമ്മന്നൂർ]], [[തലവൂർ]], [[കോട്ടാത്തല]] [[അവണൂർ]], [[ വല്ലം]] എന്നിവ == ഇതും കാണുക == *[[കൊട്ടാരക്കര താലൂക്ക്]] *[[കൊല്ലം]] ==ബാഹ്യകണ്ണികൾ== *[http://lsgkerala.in/kottarakarapanchayat/general-information/ കൊട്ടാരക്കര - സാമാന്യവിവരങ്ങൾ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111009171155/http://lsgkerala.in/kottarakarapanchayat/general-information/ |date=2011-10-09 }} == അവലംബം == <references/> == കുറിപ്പുകൾ == <div class="references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2;"> *{{Note|aisha}}Things are no different in the CPM’s Kerala state unit. There, too, the party has not been able to lift a finger to reprimand — let alone punish — the “religious-minded” legislators, Aisha Potti, the Marxist-ruled state’s first Brahmin woman MLA, and M.M. Monayi, a practising Christian. “We don’t censure any party leaders for their ignorance or backward consciousness. We try to indoctrinate them into the Marxist way of thinking,” says Kerala education minister M.A. Baby, who is a member of the CPM’s central committee. (from http://www.telegraphindia.com/1060924/asp/opinion/story_6786237.asp) </div> {{Kollam-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കൊല്ലം ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കൊല്ലം ജില്ല]] {{കൊല്ലം ജില്ല}} nuksqsiqekg3xivebloy89pwyru22sf 0 12784 3765396 3674120 2022-08-16T08:16:36Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = <!-- use common name/article title --> | image = | alt = <!-- descriptive text for use by speech synthesis (text-to-speech) software --> | caption = | birth_name = <!-- only use if different from name --> | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1954|08|18}} | birth_place = [[Kallur, Thrissur|Kallur village]], [[Thrissur]], [[India]] | death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (DEATH date then BIRTH date) --> | death_place = | nationality = Indian | other_names = | occupation = [[sex worker]]<br>[[Sex work]] activist<br>Author | years_active = | known_for = | notable_works = Autobiography of a Sex Worker (2005)<br>Romantic Encounters of a Sex Worker (2018) | awards = [[Kerala State Film Awards|Kerala State Film Special Jury Award]] }}[[ചിത്രം:nalinigraphy.jpg|thumb|200px|right|നളിനി ജമീലയുടെ ആത്മകഥയുടെ പുറം ചട്ടയിൽ നളിനി.|കണ്ണി=Special:FilePath/Nalinigraphy.jpg]] [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] ഒരു [[ലൈംഗിക തൊഴിലാളി|ലൈംഗിക തൊഴിലാളിയും]] ആക്ടിവിസ്റ്റും [[സാഹിത്യം|സാഹിത്യ]]<nowiki/>കാരിയുമാണ് '''നളിനി ജമീല''' ഇംഗ്ലീഷ്''': Nalini Jameela'''. [[തൃശ്ശൂർ ജില്ല|തൃശ്ശൂരിലെ]] കല്ലൂർ ഗ്രാമത്തിൽ ജനിച്ചു. കല്ലൂർ ഗവണ്മെന്റ് സ്കൂളിൽ 3-ആം ക്ലാസ് വരെയെ പഠിച്ചുള്ളൂ. 24 വയസ്സിൽ ലൈംഗികത്തൊഴിലാളിയായി പണിയെടുത്തു. 2000-ൽ കേരളത്തിലെ ലൈംഗിക തൊഴിലാളികളുടെ സംഘടനയായ “[[കേരള സെക്സ് വർക്കേഴ്സ് ഫോറം|കേരള സെക്സ് വർക്കേഴ്സ് ഫോറ]]”ത്തിൽ പ്രവർത്തിച്ചുതുടങ്ങി. 2001-മുതൽ അതിന്റെ കോർഡിനേറ്റർ ആണ്. <ref>{{Cite web |url=http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/author-detail.cgi?code=2041 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2007-05-19 |archive-date=2016-04-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160422120856/http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/author-detail.cgi?code=2041 |url-status=dead }}</ref> നളിനിയുടെ “ഒരു ലൈംഗികത്തൊഴിലാളിയുടെ ആത്മകഥ” എന്ന പുസ്തകം സമൂഹത്തിൽ വൻ ചലനങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചിരുന്നു.<ref>http://www.nytimes.com/2010/07/07/world/asia/07iht-letter.html</ref> ലൈംഗികത്തൊഴിലാളികളോടുള്ള സർക്കാരിന്റെ സമീപനത്തിലും മാറ്റം വരുത്താൻ ഒരു പരിധി വരെ ഈ പുസ്തകം സഹായിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=http://malayalam.webdunia.com/article/kerala-news-in-malayalam/%E0%B4%9E%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E2%80%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D-%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%82-%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82-%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%B0-%E0%B4%A8%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B4%BF-%E0%B4%9C%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%B2-111061300008_1.htm|title=ഞങ്ങൾക്ക് കോണ്ടം മാത്രം പോര: നളിനി ജമീല|access-date=2017|last=|first=|date=13 ജൂൺ 2011|website=ഞങ്ങൾക്ക് കോണ്ടം മാത്രം പോര: നളിനി ജമീല|publisher=}}</ref>ജമീല ഇപ്പോൾ അഞ്ച് സർക്കാരിതര സംഘടകളുടെ(എൻജിഒ) ഉന്നത സമിതിയിൽ അംഗമാണ്.<ref name=":2">http://malayalam.boldsky.com/insync/2006/102606jameela-now-an-actress.html</ref> == ജീവിതരേഖ == [[1954]] [[ഓഗസ്റ്റ് 18]]-നു [[തൃശ്ശൂർ ജില്ല|തൃശ്ശൂരിലെ]] കല്ലൂർ ഗ്രാമത്തിൽ നളിനി ജമീ‍ല ജനിച്ചു. കല്ലൂർ ഗവണ്മെന്റ് സ്കൂളിൽ 3-ആം ക്ലാസ് വരെ പഠിച്ചു. == പുസ്തകരചനക്കു ശേഷം == 24-ആം വയസ്സിൽ കാൻസർ ബാധിച്ചു ഭർത്താവ് മരിച്ചതിൽ പിന്നെ തന്റെ കുടുംബം പുലർത്താനാണ് ലൈംഗിക തൊഴിലാളി ആയതെന്ന് നളിനി പറയുന്നു. ഒരു പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്നു അവരുടെ ആദ്യത്തെ ഉപഭോക്താവ്. അതിന്റെ പേരിൽ അവർക്ക് പോലീസിൽ നിന്ന്തന്നെ മർദനം ഏൽക്കുകയുണ്ടായി. “എനിക്ക് 51 വയസ്സുണ്ട്, ഞാൻ ഒരു ലൈംഗികത്തൊഴിലാളി ആയി തുടരാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു“ എന്നാണ് നളിനിയുടെ ആത്മകഥ തുടങ്ങുന്നത്. ഞാൻ ലൈംഗിക തൊഴിലാളി എന്ന ഈ കൃതി [[ഡി.സി. ബുക്സ്|ഡി.സി. ബുക്]]<nowiki/>സ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് 10 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ 2000 കോപ്പികൾ വിറ്റുപോയി. [[ഐ. ഗോപിനാഥ്]] എന്ന സാമൂഹിക പ്രവർത്തകന്റെ സഹായത്തോടെ ആണ് ഈ പുസ്തകം രചിച്ചത്. ലൈംഗികത്തൊഴിലാളികളോടും അവരുടെ ഉപഭോക്താക്കളോടുമുള്ള പുരുഷകേന്ദ്രീകൃത സമൂഹത്തിന്റെ ഇരട്ടത്താപ്പുനയം - ലൈംഗിക തൊഴിലാളികളെ വെറുക്കുകയും എന്നാൽ ഉപഭോക്താക്കളോട് മൃദുവാ‍യ സമീപനം സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് - നളിനി ശക്തമായി വിമർശിക്കുന്നു.<ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.asianetnews.tv/magazine/nalini-jameela-on-karala-male-sexuality|title=കേരളത്തിലെ പുരുഷൻമാർക്ക് കാമം എങ്ങനെ തീർക്കണമെന്നറിയില്ലെന്ന് നളിനി ജമീല|access-date=2017|last=rasheed|first=rasheed|date=07 April 2016|website=കേരളത്തിലെ പുരുഷൻമാർക്ക് കാമം എങ്ങനെ തീർക്കണമെന്നറിയില്ലെന്ന് നളിനി ജമീല|publisher=ഏഷ്യാനെറ്റ്}}</ref> ലൈംഗിക തൊഴിലാളികൾ ഈ ലൈംഗിക പട്ടിണിയുള്ള സമൂഹത്തിന് ഒരു സേവനമാണ് ചെയ്യുന്നതെന്ന് നളിനി പറയുന്നു. ഇന്ന് ഇന്ത്യയിൽ നടക്കുന്ന ലൈംഗികവ്യാപാരത്തെക്കുറിച്ചും രാഷ്ട്രീയത്തെക്കുറിച്ചും ലൈംഗികദാരിദ്ര്യത്തേക്കുറിച്ചും വ്യക്തമായ ധാരണയും അഭിപ്രായവുമുള്ളയാളാണ് ജമീല. നിരവധി അഭിമുഖങ്ങളിൽ ഇത് തുറന്നു പറയാനുള്ള ധൈര്യം ജമിലക്കുണ്ടായിരുന്നു.<ref name=":0" />മലയാളിക്ക് ശാസ്ത്രീയ ലൈംഗിക വിദ്യാഭ്യാസം നിർബന്ധമാക്കണം എന്ന് അഭിപ്രായമുള്ള ഒരാളാണ് നളിനി. <ref name=":1">{{Cite web|url=http://www.azhimukham.com/international-sex-workers-right-day-nalini-jameela-malayali-morality-rakesh-azhimukham/|title=മലയാളി പുരുഷൻ എന്ന സെക്സ് കള്ളൻ; നളിനി ജമീല സംസാരിക്കുന്നു|access-date=2017|last=രാകേഷ്|first=സനൽ|date=Mar 03 2016|website=മലയാളി പുരുഷൻ എന്ന സെക്‌സ് കള്ളൻ|publisher=അഴിമുഖം}}</ref> നളിനി [[മൈത്രേയൻ (സാമൂഹിക പ്രവർത്തകൻ)|മൈത്രേയൻ]] എന്ന സാമൂഹിക പ്രവർത്തകന്റെ സഹായത്തോടെ തായ്‌ലാന്റിൽ അഞ്ചു രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ലൈംഗിക തൊഴിലാളികൾക്കായി സംഘടിപ്പിച്ച ഒരു വീഡിയോ പണിപ്പുരയിൽ പങ്കെടുത്തു. അവിടെവെച്ചാണ് നളിനി 8 മിനിട്ട് നീളമുള്ള “ഒരു ലൈംഗിക തൊഴിലാളിയുടെ ജീവിതത്തിലെ ഒരു ദിവസം” എന്ന തന്റെ ആദ്യ ഡോക്യുമെന്ററി നിർമ്മിച്ചത്. 2003-ൽ “A peep into the life of the silenced" (നിശ്ശബ്ദമാക്കപ്പെട്ടവരുടെ ജീവിതത്തിലേക്ക് ഒരെത്തിനോട്ടം) എന്ന രണ്ടാമത്തെ ഡോക്യുമെന്ററി നിർമ്മിച്ചു. <ref>{{Cite web |url=http://www.tehelka.com/story_main13.asp?filename=hub073005the_life_of.asp |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2007-06-05 |archive-date=2013-02-03 |archive-url=https://archive.is/20130203204951/http://archive.tehelka.com/story_main13.asp?filename=hub073005the_life_of.asp |url-status=dead }}</ref> 2013 ൽ സെക്സ്, ലൈസ് ആന്റ് എ ബുക്ക് എന്നപേരിൽ ഇംഗ്ലീഷിലാണ് ഡോക്യു ഡ്രാമ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു. പ്രമുഖ സിനിമാ സംവിധായകൻ സന്തോഷ് ശിവന്റെ സഹോദരനായ സഞ്ജീവ് ശിവനാണ് 28മിനിറ്റ് ദൈർഘ്യമുള്ള ഡോക്യുമെന്ററി സംവിധാനം ചെയ്തത്<ref name=":2" />. 2005ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ജമീലയുടെ ആത്മകഥ കേരളത്തിൽ ഒട്ടേറെ ചർച്ചകൾക്കും വിവാദ പ്രസ്താവനകൾക്കും വഴിയൊരുക്കിയിരുന്നു. ഇതിന്റെ 13,000കോപ്പികളാണ് വിറ്റഴിഞ്ഞത്. പുസ്തകത്തെ അനുകൂലിച്ചും പ്രതികൂലിച്ചും രൂക്ഷമായി വിമർശിച്ചും കൊണ്ടുള്ള ലേഖന പരമ്പരകൾവരെ മലയാളം ആനുകാലിക പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളിൽ വന്നിരുന്നു. ആത്മകഥ ആറോളം ഭാഷകളിൽ ഇറങ്ങി. കന്നഡത്തിൽ ഇറങ്ങിയ ബുക്ക് അന്ന് കേന്ദ്രമന്ത്രിയായിരുന്ന വീരപ്പ മൊയിലി ആയിരുന്നു പുറത്തിറക്കിയത്. തമിഴിൽ നടൻ നാസർ ആണ് പുറത്തിറക്കിയത്. മലയാളത്തിൽ പക്ഷേ ആ ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുക്കാൻ പലർക്കും മടിയായിരുന്നു. ഒടുവിൽ ഡോക്ടർ പുനത്തിൽ കുഞ്ഞബ്ദുള്ള വന്നു, അദ്ദേഹം മറ്റുള്ളവരിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തനായൊരു മനുഷ്യനാണ് എന്നു ജമീല രേഖപ്പെടുത്തുന്നു.<ref name=":1" /> == കൃതികൾ == *''ഞാൻ ലൈംഗിക തൊഴിലാളി - നളിനി ജമീലയുടെ ആത്മകഥ'' (2005) പുനഃ പ്രസാധനം 2008. *''എന്റെ ആണുങ്ങൾ -''(2018) == റഫറൻസുകൾ == {{Reflist|2}} {{അപൂർണ്ണ ജീവചരിത്രം}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളസാഹിത്യകാരന്മാർ]] fc8fnhleob6ovjnlpyasr4rh5l2qltv 0 16987 3765405 3763680 2022-08-16T08:41:44Z Meenakshi nandhini 99060 /* ജീവിതരേഖ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Rani Lakshmibai}} {{വിപ്ലവകാരികളുടെ വിവരപ്പെട്ടി |പേര്‌ = റാണി ലക്ഷ്മീബായി |കാലഘട്ടം = 1828 – 1858 [[ജൂൺ 17]] <ref name=rl1>[http://jhansi.nic.in/rani.htm ഝാൻസി റാണി - ജീവിതരേഖ] [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] [[ഝാൻസി]] എന്ന ജില്ലയെക്കുറിച്ചുള്ള വെബ് വിലാസത്തിൽ നിന്നും</ref> |ചിത്രം = [[File:Rani of jhansi.jpg|200px]] |തലക്കെട്ട് = ആഗ്രയിലുള്ള റാണിയുടെ പ്രതിമ |അപരനാമം = മനു, മണികർണിക |ജനനം = [[നവംബർ 19]], [[1828]] <ref name="rl1" /> |ജനനസ്ഥലം = [[വാരാണസി]], [[ഉത്തർപ്രദേശ്]], [[ഇന്ത്യ]] |മരണം = [[ജൂൺ 18]], [[1858]] <ref name="rl1" /> |മരണസ്ഥലം = [[ഗ്വാളിയോർ]], [[മദ്ധ്യപ്രദേശ്]], [[ഇന്ത്യ]] |മുന്നണി = 1857-ലെ [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]] |സംഘടന }} {{Otheruses4|ഝാൻസിയിലെ റാണി ലക്ഷ്മീബായിയെക്കുറിച്ചുള്ളതാണു്|തിരുവിതാംകൂർ രാജ്ഞി റാണി ഗൗരി ലക്ഷ്മീബായിയെക്കുറിച്ചു വായിക്കാൻ|ഗൗരി ലക്ഷ്മീബായി}}[[File:The_stroming_of_Jhansi_-_Lieutenant_Bonus.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_stroming_of_Jhansi_-_Lieutenant_Bonus.jpg|ലഘുചിത്രം|The storming of Jhansi - Lieutenant Bonus]][[File:1857_jhansi_fort2.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1857_jhansi_fort2.jpg|ലഘുചിത്രം|ഝാൻസി കോട്ട 1882 ൽ.]][[File:The_place_from_where_Rani_Lakshmibai_jumped.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_place_from_where_Rani_Lakshmibai_jumped.jpg|ലഘുചിത്രം|റാണി ലക്ഷ്മി ഭായ്, ബാദൽ എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് കുതിരപ്പുറ ത്തേറി ചാടിയ സ്ഥാനം<ref>The English version of the notice reads: "Rani Jhansi jumped from this place on horseback with her adopted son"</ref>]][[File:Laxmibai's_statue_in_Solapur.JPG|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Laxmibai's_statue_in_Solapur.JPG|ലഘുചിത്രം|An equestrian statue of Lakshmibai in [[:en:Solapur|Solapur]], Maharashtra]][[File:Samadhi_of_Maharani_Lakshmibai.JPG|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Samadhi_of_Maharani_Lakshmibai.JPG|ലഘുചിത്രം|റാണി ലക്ഷീഭായിയുടെ സമാധി സ്ഥാനം.]][[File:Birth_place_of_Rani_Lakshmibai.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Birth_place_of_Rani_Lakshmibai.jpg|ലഘുചിത്രം|വാരണാസിയിൽ റാണി ലക്ഷീഭായിയുടെ ജനന സ്ഥലം.]][[File:Laxmi_bai_park.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Laxmi_bai_park.jpg|ലഘുചിത്രം|ഝാൻസിയിലെ റാണി ലക്ഷീഭായ ഉദ്യാനം.]]മറാഠ ഭരണത്തിനുകീഴിലായിരുന്ന [[ഝാൻസി|ഝാൻസിയിലെ]] (നിലവിൽ [[ഉത്തർ‌പ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] [[ഝാൻസി ജില്ല]]<nowiki/>യിൽ<ref>{{cite web|url=http://indianexpress.com/article/who-is/who-is-manikarnika-4760894/|title=Who is Manikarnika?}}</ref> സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു) രാജ്ഞിയായിരുന്നു '''ഝാൻസി റാണി''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''റാണി ലക്ഷ്മീബായ്''' (1828 [[നവംബർ 19]] - 1858 [[ജൂൺ 17|ജൂൺ 18]]). 1857-ലെ [[ശിപായി ലഹള|ശിപായി ലഹളയിൽ]] ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ സമരം നയിച്ചവരിൽ പ്രധാനിയായിരുന്നു. ''ഇന്ത്യയുടെ [[ജോൻ ഓഫ് ആർക്ക്]]'' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ ധീരവനിത. [[ബ്രാഹ്മണർ|ബ്രാഹ്മണസ്ത്രീകൾ]] ഭർത്താവിന്റെ വിയോഗത്തിനുശേഷം [[സതി (ആചാരം)|ഭൗതികജീവിതം ഉപേക്ഷിച്ചിരുന്ന]] ആ കാലഘട്ടത്തിൽ അവർ രാജ്യഭരണം ഏറ്റെടുത്തത് പുരോഗമനപരമായ ഒരു നിലപാടായി കരുതപ്പെടുന്നു. ==ജീവിതരേഖ== റാണി ലക്ഷ്മി ബായ് 1828 നവംബർ 19 ന് വാരാണസിയിലെ ഒരു മറാത്തി കർഹാദെ ബ്രാഹ്മണ കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ചു. മണികർണ്ണിക എന്നായിരുന്നു അവരുടെ യഥാർത്ഥ നാമം. മനുബായി എന്നും വിളിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. പിതാവ് മോരോപാന്ത് താമ്പേ, പേഷ്വ ബാജിറാവു രണ്ടാമന്റെ കൊട്ടാരത്തിലായിരുന്നു ജോലിചെയ്തിരുന്നത്. മണികർണ്ണികയ്ക്ക് നാലു വയസ്സുള്ളപ്പോൾ അമ്മ ഭാഗീരഥിബായി മരണമടഞ്ഞു. മണികർണ്ണിക തന്റെ ബാല്യം ചെലവഴിച്ചത് ബാജിറാവു രണ്ടാമന്റെ കൊട്ടാരത്തിലായിരുന്നു. ബാജിറാവുവിന്റെ ദത്തുപുത്രനായിരുന്ന നാനാസാഹേബ് ആയിരുന്നു മണികർണ്ണികയുടെ ബാല്യകാല സുഹൃത്ത്. നാനാസാഹേബിനെക്കൂടാതെ മറ്റൊരു ദത്തു പുത്രൻ കൂടിയുണ്ടായിരുന്നു ബാജിറാവുവിന്. പഠനത്തിൽ വളരെ മുമ്പിലായിരുന്നു മണികർണ്ണിക. കൂടാതെ ആയോധനകലകളിലും, കുതിരസവാരി എന്നിവയിലും മനുബായിക്ക് ഏറെ താൽപര്യമുണ്ടായിരുന്നു. അമ്മയില്ലാതെ വളർന്ന കുട്ടിയായതുകൊണ്ട് മനുബായിയുടെ എല്ലാ ആഗ്രഹങ്ങളും പിതാവ് മോരോപാന്ത് സാധിച്ചുകൊടുത്തിരുന്നു. ==വിവാഹം== പതിനാലാം വയസ്സിൽ ഝാൻസിയിലെ രാജാവായിരുന്ന [[ഗംഗാധർ റാവു|ഗംഗാധർ റാവുവിനെ]] അവർ വിവാഹം കഴിച്ചു. ഗംഗാധർറാവുവിന് പുത്രൻമാരില്ലായിരുന്നു. മനുബായിയേക്കാൾ വളരേയേറെ പ്രായക്കൂടുതൽ ഉണ്ടായിരുന്നു ഗംഗാധർ റാവുവിന്. വിവാഹത്തിനുശേഷം മനുബായി രാജനിയമങ്ങൾ പ്രകാരം റാണി ലക്ഷ്മീബായി ആയി മാറി. 1851-ൽ ഒരു മകൻ ജനിച്ചുവെങ്കിലും നാലു മാസത്തിനുള്ളിൽ മരണമടഞ്ഞു. കടിഞ്ഞൂൽ പുത്രന്റെ മരണം ഇരുവർക്കും മാനസികമായി വിഷമമുണ്ടാക്കി. ഇതിനുശേഷം ഗംഗാധർ റാവുവും ലക്ഷ്മീബായിയും [[ദാമോദർ റാവു]] എന്ന ബാലനെ മകനായി ദത്തെടുത്തു. തന്റെ ആദ്യ പുത്രന്റെ മരണം ഗംഗാധർ റാവുവിനെ വല്ലാതെ തളർത്തിക്കളഞ്ഞു. അദ്ദേഹം ശയ്യാവലംബിയായി.1853-ൽ ഗംഗാധർ റാവു അന്തരിച്ചു. പുത്രനെ ദത്തെടുത്ത വിവരം ഔദ്യോഗികമായി [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാരിനെ ഗംഗാധർ റാവു അറിയിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ഝാൻസിയെ തങ്ങളുടെ കീഴിലേക്കു കൊണ്ടുവരാനുള്ള തന്ത്രം ബ്രിട്ടൻ നേരത്തേ തന്നെ തയ്യാറാക്കിയിരുന്നു. മരണാനന്തര ചടങ്ങുകൾക്കുശേഷം, ഒട്ടും പ്രതീക്ഷിക്കാതെ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാരിന്റെ പ്രതിനിധിയായ [[ജനറൽ എല്ലീസ്]] കൊട്ടാരത്തിലെത്തി ഖജനാവ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥാവരജംഗമവസ്തുക്കൾ സുരക്ഷിതമായി അടച്ചുപൂട്ടി മുദ്രവെച്ചു. ഇതെല്ലാം കണ്ട് അത്ഭുതപ്പെട്ടെങ്കിലും റാണീ ലക്ഷ്മീബായി വരാൻ പോകുന്ന അപകടത്തെക്കുറിച്ച് ഒട്ടും തന്നെ ചിന്തിച്ചിരുന്നില്ല. ദാമോദർ റാവു രാജാവിന്റെ യഥാർത്ഥ പുത്രനല്ലാതിരുന്നതിനാൽ ഡൽഹൗസി പ്രഭു [[ഡോക്ട്രിൻ ഓഫ് ലാപ്സ്]] {{സൂചിക|൧}}എന്ന അധികാരം ഉപയോഗിച്ച് ഝാൻസിയെ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് ചേർത്തു<ref name=dol1>{{cite news|title=റാണി ഓഫ് ഝാൻസി|url=http://epaper.timesofindia.com/Repository/getFiles.asp?Style=OliveXLib:LowLevelEntityToPrint_CREST&Type=text/html&Locale=english-skin-custom&Path=TCRM/2010/03/06&ID=Pc01504|publisher=ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|date=2010-06-03}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name=saga1>[http://indiansaga.com/history/mutiny_jhansi.html ഡോക്ട്രിൻ ഓഫ് ലാപ്സ് നിയമം ഝാൻസിയിൽ] ഇന്ത്യൻസാഗയിൽ നിന്നും ശേഖരിച്ചത്</ref>. 1854 മാർച്ചിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ അറുപതിനായിരം രൂപയുടെ പെൻഷൻ നൽകി രാജ്ഞിയോട് കൊട്ടാരം വിട്ടുപോകാനാവശ്യപ്പെട്ടു. ഇതും [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാർ]] ഗോവധം അനുവദിച്ചതും രാജ്ഞിയെ ചൊടിപ്പിച്ചു. രാജ്ഞി ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ ശബ്ദമുയർത്തിയെങ്കിലും വിലപ്പോയില്ല. ഒടുവിൽ കമ്പനിഭരണത്തിനെതിരെ വാദിക്കാൻ ഒരു ബ്രിട്ടീസ് അറ്റോർണിയുടെ സഹായം തേടി. അവസാനം ചെറിയൊരു പെൻഷനും കൊട്ടാരത്തിൽ താമസിക്കാനുള്ള അനുവാദവും രാജ്ഞിക്ക് നൽകപ്പെട്ടു. അവസാനം റാണിക്ക് കൊട്ടാരം വിട്ടു പോകേണ്ടി വന്നു. വളരെ ചെറിയ ഒരു സൈന്യത്തോടൊപ്പം റാണി യാത്രയായി. ചിലപ്പോൾ കുതിരകളുടെ പുറത്തും, കൂറേദൂരം പല്ലക്കിലുമായി റാണി ഝാൻസി വിട്ടു. ==1857ലെ കലാപം== [[File:Rani of Jhansi.jpg|thumb|right|അശ്വാരൂഢയായ റാണി - രേഖാചിത്രം]] 1857 മാർച്ച് 29ന് 34 ആം റെജിമെന്റിലെ [[മംഗൽ പാണ്ഡേ|മംഗൾ പാണ്ഡേ]] എന്ന ശിപായി രണ്ട് ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ വധിച്ചു. [[മംഗൽ പാണ്ഡേ|മംഗൾ പാണ്ഡേയെ]] അറസ്റ്റു ചെയ്യാനുള്ള പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ ഉത്തരവ് മറ്റു ശിപായിമാർ നിരസിച്ചു. എന്നാൽ പിന്നീട് മംഗൾ പാണ്ഡേയെ പിടികൂടുകയും തൂക്കിലേറ്റുകയും ചെയ്തു. ഈ വാർത്ത കാട്ടു തീപോലെ പരന്നു, കൂടാതെ ഒരു കലാപം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഇതാണ് ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു<ref name=sipoywar1>{{cite book|title=ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് സിപോയ് വാർ ഇൻ ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=EBoNAAAAYAAJ&pg|last=ജോൺ|first=വില്ല്യം കായി|publisher=അല്ലൻ&കമ്പനി|location=ലണ്ടൻ|year=2013|isbn=9781313159203}}</ref>. ഇതോടൊപ്പം മെയ് മാസത്തിൽ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] പട്ടാളക്കാർക്ക് നൽകിയ വെടിവെക്കാനായി ഉപയോഗിക്കുന്ന തിരകളിൽ [[പന്നി|പന്നിയുടെ]] കൊഴുപ്പ് അടങ്ങിയിട്ടുണ്ടാവാമെന്ന ഒരു വിവാദം പെട്ടെന്ന് കത്തിപ്പടർന്നു. ഉപയോഗിക്കുന്നതിനു മുമ്പ് കടിച്ചു തുറക്കേണ്ടുന്ന തിരകളായിരുന്നു ഇവ<ref name=fatpig1>{{cite book|title=ദ വിക്ടോറിയൻസ് അറ്റ് വാർ 1815-1914|first=ഹാരോൾഡ്|last=റൗഫ്|url=http://books.google.com.sa/books?id=HvE_Pa_ZlfsC&pg=PA180&lpg|publisher=എ.ബി.സി.സി.എൽ.ഐ.ഒ|isbn=978-1576079256|year=2004|location=ലണ്ടൻ|pages=180}}</ref>. ഇത് [[ഹിന്ദു|ഹൈന്ദവ]], [[മുസ്ലിം|മുസ്ലീം]] സമുദായത്തോടുള്ള ഒരു വെല്ലുവിളിയായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. ഇരു സമുദായങ്ങൾക്കും ഈ മൃഗങ്ങളുടെ കൊഴുപ്പ് അശുദ്ധമായിരുന്നു. ഇത് പട്ടാളത്തിനുള്ളിൽ തന്നെ ഒരു കലാപത്തിനു വഴിവെച്ചു. [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാർ]] ഈ കലാപത്തെ [[ശിപായിലഹള]] എന്നാണ് വിളിച്ച് നിസ്സാരമായികാണുകയായിരുന്നു<ref name=sipoyriot3>{{cite book|title=ഫോർട്ടി വൺ ഇയേഴ്സ് ഇൻ ഇന്ത്യ|publisher=പ്രൊജക്ട് ഗുട്ടൻബർഗ്|url=http://www.gutenberg.org/files/16528/16528-8.txt|first=ഫ്രെഡറിക്|last=റോബർട്ട്സ്}}</ref>. ലഹളക്കാർ കണ്ണിൽകണ്ട ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരേയെല്ലാം കൊന്നൊടുക്കി. ഒരു മാസത്തിനുള്ളിൽ കലാപകാരികൾ [[ഡെൽഹി]] പിടിച്ചടക്കി. അവർ അയൽപ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് കടന്നു. കലാപകാരികൾ [[ഝാൻസി|ഝാൻസിയിലേക്കടുക്കുന്നു]] എന്നറിഞ്ഞ ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥന് ഝാൻസിയുടെ സൈന്യം കലാപകാരികളെ നേരിടാൻ ബ്രിട്ടനെ പിന്തുണക്കും എന്ന കാര്യത്തിൽ യാതൊരു സന്ദേഹവുമുണ്ടായിരുന്നില്ല<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]മസ്സാക്കർ ഓഫ് ഝാൻസി - പുറം.45</ref>. ലക്ഷ്മീബായി തന്റെ ഭർത്താവിന്റെ മരണത്തെ തുടർന്ന് ബ്രിട്ടനോട് പ്രതിപത്തിയുള്ളവളായി മാറിയെന്ന് ബ്രിട്ടൻ വിശ്വസിച്ചു. ഏറെ താമസിയാതെ ഝാൻസിയിലുള്ള പന്ത്രണ്ടാം ഇൻഫൻട്രി പ്ലാറ്റൂണിലെ ശിപായികൾ ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായ ടെയ്ലറെ വെടിവെച്ചു കൊന്നു. കലാപം ഝാൻസിയിലേക്കും പടരുകയായിരുന്നു. നൂറുകണക്കിനു ഉദ്യോഗസ്ഥർ ജീവനായി പരക്കം പാഞ്ഞു. റാണി ലക്ഷ്മീബായി ഈ കലാപത്തിൽ പങ്കുചേരാൻ താൽപര്യപ്പെട്ടിരുന്നില്ല എന്നും അതല്ല റാണി [[ബ്രിട്ടീൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാരോടുള്ള]] വിരോധത്താൽ കലാപകാരികളുമായി നേരത്തേ തന്നെ ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്നും വാദിക്കുന്നവർ ഉണ്ട്. എന്നാൽ ഇതിന് വ്യക്തമായ തെളിവുകളൊന്നും തന്നെയില്ല. കലാപം കൊടുമ്പിരിക്കൊണ്ടപ്പോൾ ഭയചകിതരായ ബ്രിട്ടീഷുകാർ തങ്ങളുടെ കുടുംബത്തിന് റാണിയുടെ കൊട്ടാരത്തിൽ അഭയം നൽകണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിക്കുകയുണ്ടായി. റാണി ഈ അപേക്ഷ അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]മസ്സാക്കർ ഓഫ് ഝാൻസി - പുറം.46</ref>. കലാപസമയത്ത് കൊട്ടാരത്തിൽ അഭയം തേടിയിരുന്ന ചില ഇംഗ്ലീഷുകാർ റാണിക്ക് ഈ കലാപകാരികളുമായി യാതൊരു തരത്തിലും ബന്ധമുണ്ടായിരുന്നില്ലെന്ന് തെളിവുകളെ ഉദ്ധരിച്ചുകൊണ്ട് സമർത്ഥിക്കുന്നു. [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലേക്കു]] പോകാനായി തങ്ങൾക്ക് മൂന്നു ലക്ഷം രൂപ നൽകണമെന്നും അതിനു തയ്യാറായില്ലെങ്കിൽ കൊട്ടാരം തീവെച്ചു നശിപ്പിക്കുമെന്നും കോട്ട വളഞ്ഞുകൊണ്ട് ശിപായിമാർ റാണിയോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. റാണി തന്റെ കയ്യിലുണ്ടായിരുന്ന ആഭരണങ്ങൾ നൽകുകയും തൽക്കാലം കലാപകാരികൾ പിരിഞ്ഞുപോവുകയും ചെയ്തു. കലാപത്തെതുടർന്ന് [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാർ]] [[ഝാൻസി]] വിട്ടുപോയി, രാജ്യം [[അരാജകത്വവാദം|അരാജകത്വത്തിലേക്കു]] വഴുതിവീഴാൻ തുടങ്ങി. രാജ്യത്തെ രക്ഷിക്കേണ്ട ഉത്തരവാദിത്തം ഈ ധീര വനിത ഏറ്റെടുത്തു. പക്ഷേ ഭരണനിർവ്വഹണത്തിൽ റാണിക്ക് തീരെ പരിചയമുണ്ടായിരുന്നില്ല. കൂടാതെ ഭരണനിപുണരായ ആരും തന്നെ [[ഝാൻസി|ഝാൻസിയിൽ]] അവശേഷിച്ചിട്ടുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. ഈ സമയത്ത് ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ ആരെയെങ്കിലും അയച്ചു തരണമെന്ന് റാണി ആവശ്യപ്പെട്ടെങ്കിലും ഇപ്പോഴത്തെ സാഹചര്യത്തിൽ റാണിയോട് തന്നെ ഭരണം നടത്താൻ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാർ ആവശ്യപ്പെടുകയായിരുന്നു<ref name=anarchi1>{{cite web|title=റാണി ലക്ഷ്മീബായ്|url=http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/mutiny.html|publisher=കോപ്സെസ്}}</ref>. ഝാൻസി പതുക്കെ റാണി ലക്ഷ്മീബായിയുടെ പൂർണ്ണ അധികാരത്തിലേക്കു വരുകയായിരുന്നു. ഈ സമയത്ത് ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യമില്ലാത്ത ഝാൻസി റാണി ലക്ഷ്മീബായിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ദുർബലമായിരിക്കുമെന്ന ചിന്തയുള്ള ചില അയൽരാജ്യങ്ങൾ ഝാൻസിയെ ആക്രമിക്കാൻ തയ്യാറാവുന്നുണ്ടായിരുന്നു. 24000 ത്തോളം സൈനികരുമായി നാത്തേ ഖാൻ ഝാൻസിയെ ആക്രമിക്കാൻ പുറപ്പെട്ടു<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]മസ്സാക്കർ ഓഫ് ഝാൻസി - പുറം.85-86</ref>. റാണി ലക്ഷ്മീബായി സഹായം അഭ്യർത്ഥിച്ചുകൊണ്ട് പ്രത്യേക ദൂതനെ കേന്ദ്രത്തിലേക്ക് അയച്ചുവെങ്കിലും സന്ദേശം വേണ്ട സമയത്ത് അവിടെ എത്തിയിരുന്നില്ല. ഝാൻസി കീഴടങ്ങുകയും കോട്ട കൈമാറുകയും ചെയ്താൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരെപ്പോലെ തന്നെ റാണിയെ ബഹുമാനിച്ചുകൊള്ളാമെന്ന് നാത്തേ ഖാൻ റാണിയോട് പറഞ്ഞു. പക്ഷേ ഈ നിർദ്ദേശം റാണി തള്ളിക്കളഞ്ഞു. ഈ ഘട്ടത്തിൽ നാത്തേ ഖാനുമായി ഒത്തു തീർപ്പിനു തയ്യാറാകുന്നതാണ് നല്ലെതെന്നായിരുന്നു റാണിക്കു കിട്ടിയ ഉപദേശം. എന്നാൽ ഈ ഉപദേശത്തിൽ ക്രുദ്ധയായ റാണി തന്റെ സൈനികരോട് യുദ്ധ സജ്ജരാകാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. റാണി ലക്ഷ്മീബായി നാത്തേ ഖാനോട് യുദ്ധം പ്രഖ്യാപിച്ചു. നാത്തേ ഖാൻ ഇരുവശങ്ങളിൽ നിന്നുമായി ഝാൻസിയെ ആക്രമിച്ചു. പക്ഷേ ധീരയായ റാണിയുടെ തന്ത്രങ്ങൾക്കു മുന്നിൽ പരിചയസമ്പന്നനായ നാത്തേ ഖാനു പിടിച്ചു നിൽക്കാനായില്ല. തന്റെ യുദ്ധസാമഗ്രികൾ വരെ ഉപേക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് നാത്തേ ഖാന് ഝാൻസി വിട്ട് തോറ്റോടേണ്ടി വന്നു. ഈ വിജയം ലക്ഷ്മീബായിക്ക് അതിരില്ലാത്ത ആത്മവിശ്വാസം നൽകുകയുണ്ടായി. ==ഭരണകാലഘട്ടം== [[File:The Ranee of Jhansi-Chambers-1859.jpg|thumb|200px|left|റാണി ലക്ഷ്മീ ബായി തന്റെ ദർബാറിൽ]] [[ശിപായി ലഹള|ശിപായി ലഹ]]<nowiki/>ളക്കുശേഷം ഏതാണ്ട് പത്തുമാസത്തോളം റാണി ഝാൻസി ഭരിക്കുകയുണ്ടായി. നീതിനിർവ്വഹണത്തിലും, ഭരണനിർവ്വഹണത്തിലും അതീവ നൈപുണ്യമാണ് ഇക്കാലയളവിൽ റാണി കാഴ്ചവെച്ചത്. ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ യാതൊരു പരിചയവുമില്ലാതിരുന്നിട്ടും തന്റെ കഴിവിനേക്കാളും മികച്ച രീതിയിൽ ഝാൻസിയുടെ ഭരണം നിർവഹിക്കാൻ റാണിക്കു കഴിഞ്ഞു. സമാധാനവും സന്തോഷവും ഝാൻസിയിലേക്കു തിരിച്ചുവന്നു. ഈ സമയത്ത് ഝാൻസിയിൽ ചില വ്യവസായശാലകൾ സ്ഥാപിക്കാനും അവർ മുൻകൈയ്യെടുത്തു. ഭർത്താവിന്റെ മരണശേഷം ഒരു സന്യാസിനി എന്ന നിലയിൽ നിന്നും കഴിവുറ്റ ഒരു ഭരണാധികാരി എന്ന നിലയിലേക്ക് റാണി ഉയർന്നു. ഭർത്താവിന്റെ മരണശേഷം ബ്രാഹ്മണസ്ത്രീകൾ ധരിക്കേണ്ടതായ മൂടുപടം അവർ ഉപേക്ഷിച്ചു. മാത്രമല്ല, കൊട്ടാരത്തിന്റെ ദർബാർ ഹാളിൽ സിംഹാസനത്തിലിരുന്നു ഭരണകാര്യങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കാൻ തുടങ്ങി. കൂടുതൽ ശ്രദ്ധവേണ്ടുന്ന കാര്യങ്ങൾക്കു വേണ്ടി അവരുടെ ഉച്ചനേരത്തെ വിശ്രമം പോലും വേണ്ടെന്നു വച്ചു. ഈ ഭാരപ്പെട്ട ഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുക്കുമ്പോൾ റാണിക്ക് കേവലം 22 വയസ്സുമാത്രമായിരുന്നു പ്രായം. കൂർമ്മബുദ്ധിയും അസാമാന്യ ഭരണപാടവവുമുള്ള ഒരു സ്ത്രീയായിരുന്നു മഹാറാണി ലക്ഷ്മീബായി എന്ന് ചരിത്രകാരന്മാർ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ==1858ലെ കലാപം== [[File:RANI LAXMIBAI STATUE VIEW 2 NEAR SHIVRANJINI, AHMEDABAD GUFRAN KHAN.jpg|thumb|150px|അഹമ്മദാബാദിലെ ശിവരഞ്ജിനിയിൽ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുള്ള റാണിയുടെ പ്രതിമ]] 1857 മുതൽ 1858 വരെ ഝാൻസി രാജ്യം റാണിയുടെ ഭരണനൈപുണ്യതയിൽ സമാധാനത്തോടെ പുലരുകയായിരുന്നു. ഝാൻസിയെ ശക്തമാക്കാൻ ബ്രിട്ടൻ രാജ്യത്തേക്ക് സൈന്യത്തെ അയക്കുകയാണെന്ന് ഉദ്യോഗസ്ഥർ റാണിയെ അറിയിച്ചു. സർ ഹ്യൂഗ് റോസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലെ ബ്രിട്ടീഷ് സേന 1858 മാർച്ച് 23-ന്‌ ഝാൻസി വളഞ്ഞു. വളരെ കെട്ടുറപ്പുള്ള പ്രതിരോധമാണ് ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തെ വരവേറ്റത്. റാണിയോട് ആയുധം അടിയറവെച്ച് കീഴടങ്ങാൻ ഹ്യൂഗ് സന്ദേശമയച്ചു. സന്ദേശം നിരാകരിക്കുകയാണെങ്കിൽ കോട്ട ആക്രമിക്കുമെന്നും ഹ്യൂഗ് റാണിയെ അറിയിച്ചു. റാണി ഈ സന്ദേശം തള്ളിക്കളഞ്ഞു. രാജ്ഞി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിനെതിരെ പോരാട്ടമാരംഭിച്ചു. അതിശക്തമായ തിരിച്ചടിയാണ് റാണിയുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും നേരിടേണ്ടി വന്നത്. എന്നിരിക്കിലും യുദ്ധനിപുണരായ ബ്രിട്ടനോട് അധികനേരം പിടിച്ചു നിൽക്കാനാവില്ലെന്ന് റാണിക്ക് അറിയാമായിരുന്നു. റാണി ലക്ഷ്മീബായി അടിയന്തര സഹായത്തിനായി [[താന്തിയാ തോപ്പി|താന്തിയോതോപ്പിയെ]] ബന്ധപ്പെട്ടു. [[താന്തിയാ തോപ്പി|താന്തിയാതോപ്പിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 20,000 പേരടങ്ങുന്ന സൈന്യം രാജ്ഞിയുടെ സഹായത്തിനെത്തിയെങ്കിലും 1540 പേർ മാത്രമുണ്ടായിരുന്നതും യുദ്ധനൈപുണ്യമുണ്ടായിരുന്നതുമായ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സൈന്യത്തിന്‌ ഇവരെ തുരത്തിയോടിക്കാനായി. കോട്ടയിലെ ഒരു ചെറിയ മുറിപോലും വിട്ടുകൊടുക്കാതിരിക്കാനായി റാണിയുടെ സൈന്യം പൊരുതി. പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം മുന്നേറുകയായിരുന്നു. അവസാനം കൊട്ടാരം വിട്ടുപോകാൻ റാണി തീരുമാനിച്ചു. ഒന്നുകിൽ [[താന്തിയാ തോപ്പി|താന്തിയോ തോപ്പിയുടെ]] കൂടെയോ അതല്ലെങ്കിൽ നാനാ സാഹേബിന്റെ അനന്തരവനായ റാവു സാഹേബിന്റെ കൂടെ ചേരുവാനോ ആണ് റാണി നിശ്ചയിച്ചത്. മകനെ പുറത്തുചേർത്തു ബന്ധിച്ചശേഷം ബാദൽ എന്ന കുതിരയുടെ പുറത്തു കയറി കോട്ടയുടെ മുകളിൽ നിന്നും താഴേക്കു ചാടി റാണി രക്ഷപ്പെടുകയായിരുന്നു. ഈ സാഹസത്തിൽ കുതിര അന്ത്യശ്വാസം വലിച്ചുവെങ്കിലും റാണിയും,പുത്രനും രക്ഷപ്പെട്ടു. {{Quote box|width=25em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote=സൗന്ദര്യവും,ബുദ്ധിയും,വ്യക്തിത്വവും ഒരുമിച്ചു ചേർന്ന ഒരു സ്ത്രീയായിരുന്നു റാണി ലക്ഷ്മീബായ്, ഒരു പക്ഷേ ഇന്ത്യൻ നേതാക്കളിൽ ഏറ്റവും അപകടകാരിയും" |source=- ഹ്യൂഗ് റോസ് <ref name=mutiny56>{{cite book|title=ദ ഇന്ത്യൻ മ്യൂട്ടിണി|url=http://books.google.com.sa/books?id=CbaUNwAACAAJ&dq|last=ഡേവിഡ്|first=സോൾ|isbn=978-0141005546|publisher=പെൻഗ്വിൻ ബുക്സ്|year=2003}}</ref>}} കല്പി ലക്ഷ്യമാക്കിയാണ് റാണി പത്തുവയസ്സുകാരനായ തന്റെ പുത്രനുമൊത്ത് സഞ്ചരിച്ചിരുന്നത്. സാഹചര്യങ്ങൾ പ്രതികൂലമായിരുന്നു. കടുത്ത ചൂടും മോശം വഴികളും റാണിയെ തളർത്തി. എന്നിരിക്കിലും സുരക്ഷിതമായ ഒരു താവളത്തിലെത്താതെ റാണി വിശ്രമിക്കാൻ തയ്യാറായില്ല. 24 മണിക്കൂറുകൊണ്ട് റാണിയും സംഘവും ഏതാണ്ട് 86 മൈലുകൾ സഞ്ചരിക്കുകയുണ്ടായി<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]കുഞ്ച്,കല്പി യുദ്ധങ്ങൾ - പുറം.217</ref>. അർദ്ധരാത്രിയോടെ കല്പിയിൽ സുരക്ഷിതമായ ഒരു താവളത്തിലെത്തുകയും ചെയ്തു. റാണിയുടെ പെട്ടെന്നുണ്ടായ വരവിൽ ആശ്ചര്യം പൂണ്ടെങ്കിലും റാവോ സാഹേബ് അവരെ സന്തോഷപൂർവ്വം സ്വീകരിച്ചു. പിന്നീട് താന്തിയോ തോപ്പേയും ഇവരോടൊപ്പം ചേരുകയുണ്ടായി<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]കുഞ്ച്,കല്പി യുദ്ധങ്ങൾ - പുറം.217-218</ref>. റാണി ദാമോദർ റാവുവിനോടും കൂട്ടാളികളോടുമൊപ്പം കല്പിയിൽ തമ്പടിച്ചു. താന്തിയാതോപ്പിയുടെ സൈന്യത്തോടൊപ്പം ഇവർ പോരാട്ടമാരംഭിച്ചു. ബ്രിട്ടന്റെ സേന കല്പിയും ആക്രമിക്കാൻ ആരംഭിച്ചു. റാണിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സൈന്യം, താന്തിയോ തോപ്പിയും, റാവു സാഹേബിനുമൊപ്പം പൊരുതിയെങ്കിലും വിജയിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. മൂവർക്കും കല്പി വിട്ടോടേണ്ടി വന്നു. പുതിയ തന്ത്രത്തിന്റെ ഭാഗമായി വളരെ ചെറിയ ചെറുത്തുനിൽപ്പു മാത്രം പ്രതീക്ഷിച്ച ഗ്വാളിയോർ കോട്ട ആക്രമിച്ചു കീഴടക്കാൻ ഇവർ പദ്ധതിയിടുകയും നടപ്പാക്കുകയും ചെയ്തു. ഗ്വാളിയറിലെ രാജാവിനെ തോല്പിച്ച് ഗ്വാളിയർ കോട്ട കീഴടക്കാൻ ഇവർക്കായി. ഗ്വാളിയോർ കോട്ട സംരക്ഷിക്കേണ്ട തന്ത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റുള്ളവരുമായി റാണി ആലോചിക്കുകയും ഏതു വിധേനേയും കോട്ട സംരക്ഷിക്കുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. വൈകാതെ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം കോട്ട വളയുകയും ആക്രമണം തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. റാണി യുദ്ധമുഖത്ത് ധൈര്യശാലിയായി പോരാടി. കടുത്ത യുദ്ധത്തിൽ നേർക്കുനേരേയുള്ള പോരാട്ടത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് സൈനികനിൽ നിന്നും റാണിക്ക് മാരകമായി മുറിവേറ്റു. താമസിയാതെ റാണി ലക്ഷ്മീബായി മരണമടഞ്ഞു<ref name=jhansideath1>{{cite web|title=ഗ്വാളിയോർ യുദ്ധത്തിന്റെ ഡയറി|url=http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/smith-gwalior.html|last=എം.വിൽസ്|first=സ്മിത്ത്|publisher=കോപ്സെസ്}}</ref>. എല്ലാ വിധ ബഹുമതികളോടെയുമാണ് റാണിയുടെ മരണാനന്തര ചടങ്ങുകൾ നടന്നത്. പ്രൗഢ ഗംഭീരമായ ചടങ്ങുകളോടെയാണ് റാണിയുടെ സംസ്കാരകർമ്മങ്ങൾ നടന്നതെന്ന് ഹ്യൂഗ് ഓർമ്മിക്കുന്നു. ഗ്വാളിയോറിലെ കോട്ടയുടെ അടുത്തുള്ള ഒരു വലിയ പുളിമരത്തിന്റെ താഴെയാണ് റാണിയുടെ മൃതദേഹം ദഹിപ്പിച്ചത്. ==മരണശേഷം== റാണി ലക്ഷ്മീബായിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച്, പ്രശസ്തയായ എഴുത്തുകാരി [[മഹാശ്വേതാ ദേവി]] തയ്യാറാക്കിയ സമഗ്രപഠനഗ്രന്ഥമാണ് ''ദ ക്യൂൻ ഓഫ് ഝാൻസി''. റാണിയുടെ അനന്തരാവകാശികളിൽ നിന്നും ശേഖരിച്ച അറിവുകളും, മറ്റു ചരിത്രരേഖകളും അടിസ്ഥാനമാക്കി എഴുതിയതാണ് ഈ ഗ്രന്ഥം.<ref name=qoj>{{cite book|title=ദ ക്യൂൻ ഓഫ് ഝാൻസി|url=http://books.google.com.sa/books/about/The_queen_of_Jhansi.html?id=6oNjAAAAMAAJ&redir_esc=y|last=മഹേശ്വതാ|first=ദേവി|isbn=978-8170461753|year=2000|publisher=സീഗൾ ബുക്സ്}}</ref> [[ഗ്വാളിയർ|ഗ്വാളിയോറിലെ]] രണ്ടു കലാലയങ്ങൾക്ക് റാണിയോടുള്ള ആദരപൂർവ്വം അവരുടെ പേരാണ് ഇട്ടിരിക്കുന്നത്. മഹാറാണി ലക്ഷ്മീബായി മെഡിക്കൽ കോളേജ്, ലക്ഷ്മീബായി നാഷണൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ഫിസിക്കൽ എഡ്യുക്കേഷൻ എന്നിവയാണ് ആ സ്ഥാപനങ്ങൾ. 1957 ൽ ഝാൻസി കലാപത്തിന്റെ ശതവാർഷിക ആഘോഷവേളയിൽ റാണിയുടെ ചിത്രം പതിപ്പിച്ച രണ്ട് തപാൽ സ്റ്റാമ്പുകൾ ഭാരതസർക്കാർ പുറത്തിറക്കുകയുണ്ടായി. ഭാരതസേനയിലെ സ്ത്രീകളുടെ ഒരു വിഭാഗത്തിന്റെ പേര് [[ഝാൻസി റാണി റെജിമെന്റ്]] എന്നാണ്. ==കുറിപ്പുകൾ== *{{കുറിപ്പ്|൧|ബ്രിട്ടന്റെ കീഴിലുള്ള ഏതെങ്കിലും നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിലെ രാജാവോ, ഭരണാധികാരിയോ മരിക്കുകയോ സ്ഥാനമൊഴിയുകയോ ചെയ്താൽ ആ രാജ്യം ഈ പ്രത്യേക അധികാരമുപയോഗിച്ച് ബ്രിട്ടന്റെ നേരിട്ടുള്ള അധികാരത്തിൻ കീഴിൽ വരും}} == അവലംബം == *{{cite book| title=റാണി ഓഫ് ഝാൻസി| last1=ഭവാൻ സിംഗ് |first1=റാണ|url=http://books.google.com.sa/books?id=0hKthqa2kkQC&printsec |publisher=ഡയമണ്ട് പോക്കറ്റ് ബുക്സ്|isbn=978-8128808753|year=2004|location=ഇന്ത്യ|ref=roj04}} *{{cite book| title=റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റിബൽ എഗെയിൻസ്റ്റ് വിൽ| last1=റെയ്നർ|first1=ജെറോഷ്|url=http://books.google.com.sa/books?id=N-KpcaLP8VgC&printsec |publisher=ആകാർ ബുക്സ്|isbn=978-8189833145|year=2008|location=ഇന്ത്യ|ref=roj08}} *{{cite book| title=രാജ് ഓഫ് ദ റാണി| last1=തപതി|first1=റോയ്|url=http://books.google.com.sa/books?id=ZNn0_j-qs-kC&printsec |publisher=മോട്ടിലാൽ പെൻഗ്വിൻ ഇന്ത്യ|isbn=978-0143062219|year=2006|location=ഇന്ത്യ|ref=roj06}} {{reflist|2}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{commonscat|Rani Lakshmibai}} *[http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/timeline.html റാണി ലക്ഷ്മീ ബായി - ജീവിതരേഖ] *[http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/index.html ലക്ഷ്മീ ബായി, ഝാൻസിയിലെ റാണി] *[http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/lang.html റാണിയുമായുള്ള ചർച്ചകൾ - ജോൺ ലാംഗ്] *[http://www.1857mutiny.com/Analysis/jhansi-run/ ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം - റാണി ലക്ഷ്മീ ബായിയുടെ പങ്ക്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090603031129/http://www.1857mutiny.com/Analysis/jhansi-run/ |date=2009-06-03 }} {{IndiaFreedomLeaders}} [[വർഗ്ഗം:1827-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1858-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:നവംബർ 19-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 17-ന് മരിച്ചവർ]] bz0sxtw0sdch2ydlbum9nisfpb3cz8x 3765407 3765405 2022-08-16T08:42:40Z Meenakshi nandhini 99060 പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Rani Lakshmibai}} {{വിപ്ലവകാരികളുടെ വിവരപ്പെട്ടി |പേര്‌ = റാണി ലക്ഷ്മീബായി |കാലഘട്ടം = 1828 – 1858 [[ജൂൺ 17]] <ref name=rl1>[http://jhansi.nic.in/rani.htm ഝാൻസി റാണി - ജീവിതരേഖ] [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] [[ഝാൻസി]] എന്ന ജില്ലയെക്കുറിച്ചുള്ള വെബ് വിലാസത്തിൽ നിന്നും</ref> |ചിത്രം = [[File:Rani of jhansi.jpg|200px]] |തലക്കെട്ട് = ആഗ്രയിലുള്ള റാണിയുടെ പ്രതിമ |അപരനാമം = മനു, മണികർണിക |ജനനം = [[നവംബർ 19]], [[1828]] <ref name="rl1" /> |ജനനസ്ഥലം = [[വാരാണസി]], [[ഉത്തർപ്രദേശ്]], [[ഇന്ത്യ]] |മരണം = [[ജൂൺ 18]], [[1858]] <ref name="rl1" /> |മരണസ്ഥലം = [[ഗ്വാളിയോർ]], [[മദ്ധ്യപ്രദേശ്]], [[ഇന്ത്യ]] |മുന്നണി = 1857-ലെ [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|സ്വാതന്ത്ര്യസമരം]] |സംഘടന }} {{Otheruses4|ഝാൻസിയിലെ റാണി ലക്ഷ്മീബായിയെക്കുറിച്ചുള്ളതാണു്|തിരുവിതാംകൂർ രാജ്ഞി റാണി ഗൗരി ലക്ഷ്മീബായിയെക്കുറിച്ചു വായിക്കാൻ|ഗൗരി ലക്ഷ്മീബായി}}[[File:The_stroming_of_Jhansi_-_Lieutenant_Bonus.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_stroming_of_Jhansi_-_Lieutenant_Bonus.jpg|ലഘുചിത്രം|The storming of Jhansi - Lieutenant Bonus]][[File:1857_jhansi_fort2.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1857_jhansi_fort2.jpg|ലഘുചിത്രം|ഝാൻസി കോട്ട 1882 ൽ.]][[File:The_place_from_where_Rani_Lakshmibai_jumped.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_place_from_where_Rani_Lakshmibai_jumped.jpg|ലഘുചിത്രം|റാണി ലക്ഷ്മി ഭായ്, ബാദൽ എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് കുതിരപ്പുറ ത്തേറി ചാടിയ സ്ഥാനം<ref>The English version of the notice reads: "Rani Jhansi jumped from this place on horseback with her adopted son"</ref>]][[File:Laxmibai's_statue_in_Solapur.JPG|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Laxmibai's_statue_in_Solapur.JPG|ലഘുചിത്രം|An equestrian statue of Lakshmibai in [[:en:Solapur|Solapur]], Maharashtra]][[File:Samadhi_of_Maharani_Lakshmibai.JPG|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Samadhi_of_Maharani_Lakshmibai.JPG|ലഘുചിത്രം|റാണി ലക്ഷീഭായിയുടെ സമാധി സ്ഥാനം.]][[File:Birth_place_of_Rani_Lakshmibai.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Birth_place_of_Rani_Lakshmibai.jpg|ലഘുചിത്രം|വാരണാസിയിൽ റാണി ലക്ഷീഭായിയുടെ ജനന സ്ഥലം.]][[File:Laxmi_bai_park.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Laxmi_bai_park.jpg|ലഘുചിത്രം|ഝാൻസിയിലെ റാണി ലക്ഷീഭായ ഉദ്യാനം.]]മറാഠ ഭരണത്തിനുകീഴിലായിരുന്ന [[ഝാൻസി|ഝാൻസിയിലെ]] (നിലവിൽ [[ഉത്തർ‌പ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] [[ഝാൻസി ജില്ല]]<nowiki/>യിൽ<ref>{{cite web|url=http://indianexpress.com/article/who-is/who-is-manikarnika-4760894/|title=Who is Manikarnika?}}</ref> സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു) രാജ്ഞിയായിരുന്നു '''ഝാൻസി റാണി''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''റാണി ലക്ഷ്മീബായ്''' (1828 [[നവംബർ 19]] - 1858 [[ജൂൺ 17|ജൂൺ 18]]). 1857-ലെ [[ശിപായി ലഹള|ശിപായി ലഹളയിൽ]] ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ സമരം നയിച്ചവരിൽ പ്രധാനിയായിരുന്നു. ''ഇന്ത്യയുടെ [[ജോൻ ഓഫ് ആർക്ക്]]'' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ ധീരവനിത. [[ബ്രാഹ്മണർ|ബ്രാഹ്മണസ്ത്രീകൾ]] ഭർത്താവിന്റെ വിയോഗത്തിനുശേഷം [[സതി (ആചാരം)|ഭൗതികജീവിതം ഉപേക്ഷിച്ചിരുന്ന]] ആ കാലഘട്ടത്തിൽ അവർ രാജ്യഭരണം ഏറ്റെടുത്തത് പുരോഗമനപരമായ ഒരു നിലപാടായി കരുതപ്പെടുന്നു. ==ജീവിതരേഖ== റാണി ലക്ഷ്മി ബായ് 1828 നവംബർ 19 ന് വാരാണസിയിലെ ഒരു മറാത്തി കർഹാദെ ബ്രാഹ്മണ കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ചു. മണികർണ്ണിക എന്നായിരുന്നു അവരുടെ യഥാർത്ഥ നാമം. മനുബായി എന്നും വിളിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. പിതാവ് മോരോപാന്ത് താമ്പേ, പേഷ്വ ബാജിറാവു രണ്ടാമന്റെ കൊട്ടാരത്തിലായിരുന്നു ജോലിചെയ്തിരുന്നത്. മണികർണ്ണികയ്ക്ക് നാലു വയസ്സുള്ളപ്പോൾ അമ്മ ഭാഗീരഥിബായി മരണമടഞ്ഞു. മണികർണ്ണിക തന്റെ ബാല്യം ചെലവഴിച്ചത് ബാജിറാവു രണ്ടാമന്റെ കൊട്ടാരത്തിലായിരുന്നു. ബാജിറാവുവിന്റെ ദത്തുപുത്രനായിരുന്ന നാനാസാഹേബ് ആയിരുന്നു മണികർണ്ണികയുടെ ബാല്യകാല സുഹൃത്ത്. നാനാസാഹേബിനെക്കൂടാതെ മറ്റൊരു ദത്തു പുത്രൻ കൂടിയുണ്ടായിരുന്നു ബാജിറാവുവിന്. പഠനത്തിൽ വളരെ മുമ്പിലായിരുന്നു മണികർണ്ണിക. കൂടാതെ ആയോധനകലകളിലും, കുതിരസവാരി എന്നിവയിലും മനുബായിക്ക് ഏറെ താൽപര്യമുണ്ടായിരുന്നു. അമ്മയില്ലാതെ വളർന്ന കുട്ടിയായതുകൊണ്ട് മനുബായിയുടെ എല്ലാ ആഗ്രഹങ്ങളും പിതാവ് മോരോപാന്ത് സാധിച്ചുകൊടുത്തിരുന്നു. ==വിവാഹം== പതിനാലാം വയസ്സിൽ ഝാൻസിയിലെ രാജാവായിരുന്ന [[ഗംഗാധർ റാവു|ഗംഗാധർ റാവുവിനെ]] അവർ വിവാഹം കഴിച്ചു. ഗംഗാധർറാവുവിന് പുത്രൻമാരില്ലായിരുന്നു. മനുബായിയേക്കാൾ വളരേയേറെ പ്രായക്കൂടുതൽ ഉണ്ടായിരുന്നു ഗംഗാധർ റാവുവിന്. വിവാഹത്തിനുശേഷം മനുബായി രാജനിയമങ്ങൾ പ്രകാരം റാണി ലക്ഷ്മീബായി ആയി മാറി. 1851-ൽ ഒരു മകൻ ജനിച്ചുവെങ്കിലും നാലു മാസത്തിനുള്ളിൽ മരണമടഞ്ഞു. കടിഞ്ഞൂൽ പുത്രന്റെ മരണം ഇരുവർക്കും മാനസികമായി വിഷമമുണ്ടാക്കി. ഇതിനുശേഷം ഗംഗാധർ റാവുവും ലക്ഷ്മീബായിയും [[ദാമോദർ റാവു]] എന്ന ബാലനെ മകനായി ദത്തെടുത്തു. തന്റെ ആദ്യ പുത്രന്റെ മരണം ഗംഗാധർ റാവുവിനെ വല്ലാതെ തളർത്തിക്കളഞ്ഞു. അദ്ദേഹം ശയ്യാവലംബിയായി.1853-ൽ ഗംഗാധർ റാവു അന്തരിച്ചു. പുത്രനെ ദത്തെടുത്ത വിവരം ഔദ്യോഗികമായി [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാരിനെ ഗംഗാധർ റാവു അറിയിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ഝാൻസിയെ തങ്ങളുടെ കീഴിലേക്കു കൊണ്ടുവരാനുള്ള തന്ത്രം ബ്രിട്ടൻ നേരത്തേ തന്നെ തയ്യാറാക്കിയിരുന്നു. മരണാനന്തര ചടങ്ങുകൾക്കുശേഷം, ഒട്ടും പ്രതീക്ഷിക്കാതെ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാരിന്റെ പ്രതിനിധിയായ [[ജനറൽ എല്ലീസ്]] കൊട്ടാരത്തിലെത്തി ഖജനാവ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥാവരജംഗമവസ്തുക്കൾ സുരക്ഷിതമായി അടച്ചുപൂട്ടി മുദ്രവെച്ചു. ഇതെല്ലാം കണ്ട് അത്ഭുതപ്പെട്ടെങ്കിലും റാണീ ലക്ഷ്മീബായി വരാൻ പോകുന്ന അപകടത്തെക്കുറിച്ച് ഒട്ടും തന്നെ ചിന്തിച്ചിരുന്നില്ല. ദാമോദർ റാവു രാജാവിന്റെ യഥാർത്ഥ പുത്രനല്ലാതിരുന്നതിനാൽ ഡൽഹൗസി പ്രഭു [[ഡോക്ട്രിൻ ഓഫ് ലാപ്സ്]] {{സൂചിക|൧}}എന്ന അധികാരം ഉപയോഗിച്ച് ഝാൻസിയെ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട് ചേർത്തു<ref name=saga1>[http://indiansaga.com/history/mutiny_jhansi.html ഡോക്ട്രിൻ ഓഫ് ലാപ്സ് നിയമം ഝാൻസിയിൽ] ഇന്ത്യൻസാഗയിൽ നിന്നും ശേഖരിച്ചത്</ref>. 1854 മാർച്ചിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ അറുപതിനായിരം രൂപയുടെ പെൻഷൻ നൽകി രാജ്ഞിയോട് കൊട്ടാരം വിട്ടുപോകാനാവശ്യപ്പെട്ടു. ഇതും [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാർ]] ഗോവധം അനുവദിച്ചതും രാജ്ഞിയെ ചൊടിപ്പിച്ചു. രാജ്ഞി ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ ശബ്ദമുയർത്തിയെങ്കിലും വിലപ്പോയില്ല. ഒടുവിൽ കമ്പനിഭരണത്തിനെതിരെ വാദിക്കാൻ ഒരു ബ്രിട്ടീസ് അറ്റോർണിയുടെ സഹായം തേടി. അവസാനം ചെറിയൊരു പെൻഷനും കൊട്ടാരത്തിൽ താമസിക്കാനുള്ള അനുവാദവും രാജ്ഞിക്ക് നൽകപ്പെട്ടു. അവസാനം റാണിക്ക് കൊട്ടാരം വിട്ടു പോകേണ്ടി വന്നു. വളരെ ചെറിയ ഒരു സൈന്യത്തോടൊപ്പം റാണി യാത്രയായി. ചിലപ്പോൾ കുതിരകളുടെ പുറത്തും, കൂറേദൂരം പല്ലക്കിലുമായി റാണി ഝാൻസി വിട്ടു. ==1857ലെ കലാപം== [[File:Rani of Jhansi.jpg|thumb|right|അശ്വാരൂഢയായ റാണി - രേഖാചിത്രം]] 1857 മാർച്ച് 29ന് 34 ആം റെജിമെന്റിലെ [[മംഗൽ പാണ്ഡേ|മംഗൾ പാണ്ഡേ]] എന്ന ശിപായി രണ്ട് ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ വധിച്ചു. [[മംഗൽ പാണ്ഡേ|മംഗൾ പാണ്ഡേയെ]] അറസ്റ്റു ചെയ്യാനുള്ള പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ ഉത്തരവ് മറ്റു ശിപായിമാർ നിരസിച്ചു. എന്നാൽ പിന്നീട് മംഗൾ പാണ്ഡേയെ പിടികൂടുകയും തൂക്കിലേറ്റുകയും ചെയ്തു. ഈ വാർത്ത കാട്ടു തീപോലെ പരന്നു, കൂടാതെ ഒരു കലാപം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഇതാണ് ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു<ref name=sipoywar1>{{cite book|title=ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് സിപോയ് വാർ ഇൻ ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=EBoNAAAAYAAJ&pg|last=ജോൺ|first=വില്ല്യം കായി|publisher=അല്ലൻ&കമ്പനി|location=ലണ്ടൻ|year=2013|isbn=9781313159203}}</ref>. ഇതോടൊപ്പം മെയ് മാസത്തിൽ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] പട്ടാളക്കാർക്ക് നൽകിയ വെടിവെക്കാനായി ഉപയോഗിക്കുന്ന തിരകളിൽ [[പന്നി|പന്നിയുടെ]] കൊഴുപ്പ് അടങ്ങിയിട്ടുണ്ടാവാമെന്ന ഒരു വിവാദം പെട്ടെന്ന് കത്തിപ്പടർന്നു. ഉപയോഗിക്കുന്നതിനു മുമ്പ് കടിച്ചു തുറക്കേണ്ടുന്ന തിരകളായിരുന്നു ഇവ<ref name=fatpig1>{{cite book|title=ദ വിക്ടോറിയൻസ് അറ്റ് വാർ 1815-1914|first=ഹാരോൾഡ്|last=റൗഫ്|url=http://books.google.com.sa/books?id=HvE_Pa_ZlfsC&pg=PA180&lpg|publisher=എ.ബി.സി.സി.എൽ.ഐ.ഒ|isbn=978-1576079256|year=2004|location=ലണ്ടൻ|pages=180}}</ref>. ഇത് [[ഹിന്ദു|ഹൈന്ദവ]], [[മുസ്ലിം|മുസ്ലീം]] സമുദായത്തോടുള്ള ഒരു വെല്ലുവിളിയായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. ഇരു സമുദായങ്ങൾക്കും ഈ മൃഗങ്ങളുടെ കൊഴുപ്പ് അശുദ്ധമായിരുന്നു. ഇത് പട്ടാളത്തിനുള്ളിൽ തന്നെ ഒരു കലാപത്തിനു വഴിവെച്ചു. [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാർ]] ഈ കലാപത്തെ [[ശിപായിലഹള]] എന്നാണ് വിളിച്ച് നിസ്സാരമായികാണുകയായിരുന്നു<ref name=sipoyriot3>{{cite book|title=ഫോർട്ടി വൺ ഇയേഴ്സ് ഇൻ ഇന്ത്യ|publisher=പ്രൊജക്ട് ഗുട്ടൻബർഗ്|url=http://www.gutenberg.org/files/16528/16528-8.txt|first=ഫ്രെഡറിക്|last=റോബർട്ട്സ്}}</ref>. ലഹളക്കാർ കണ്ണിൽകണ്ട ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരേയെല്ലാം കൊന്നൊടുക്കി. ഒരു മാസത്തിനുള്ളിൽ കലാപകാരികൾ [[ഡെൽഹി]] പിടിച്ചടക്കി. അവർ അയൽപ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് കടന്നു. കലാപകാരികൾ [[ഝാൻസി|ഝാൻസിയിലേക്കടുക്കുന്നു]] എന്നറിഞ്ഞ ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥന് ഝാൻസിയുടെ സൈന്യം കലാപകാരികളെ നേരിടാൻ ബ്രിട്ടനെ പിന്തുണക്കും എന്ന കാര്യത്തിൽ യാതൊരു സന്ദേഹവുമുണ്ടായിരുന്നില്ല<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]മസ്സാക്കർ ഓഫ് ഝാൻസി - പുറം.45</ref>. ലക്ഷ്മീബായി തന്റെ ഭർത്താവിന്റെ മരണത്തെ തുടർന്ന് ബ്രിട്ടനോട് പ്രതിപത്തിയുള്ളവളായി മാറിയെന്ന് ബ്രിട്ടൻ വിശ്വസിച്ചു. ഏറെ താമസിയാതെ ഝാൻസിയിലുള്ള പന്ത്രണ്ടാം ഇൻഫൻട്രി പ്ലാറ്റൂണിലെ ശിപായികൾ ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായ ടെയ്ലറെ വെടിവെച്ചു കൊന്നു. കലാപം ഝാൻസിയിലേക്കും പടരുകയായിരുന്നു. നൂറുകണക്കിനു ഉദ്യോഗസ്ഥർ ജീവനായി പരക്കം പാഞ്ഞു. റാണി ലക്ഷ്മീബായി ഈ കലാപത്തിൽ പങ്കുചേരാൻ താൽപര്യപ്പെട്ടിരുന്നില്ല എന്നും അതല്ല റാണി [[ബ്രിട്ടീൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാരോടുള്ള]] വിരോധത്താൽ കലാപകാരികളുമായി നേരത്തേ തന്നെ ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്നും വാദിക്കുന്നവർ ഉണ്ട്. എന്നാൽ ഇതിന് വ്യക്തമായ തെളിവുകളൊന്നും തന്നെയില്ല. കലാപം കൊടുമ്പിരിക്കൊണ്ടപ്പോൾ ഭയചകിതരായ ബ്രിട്ടീഷുകാർ തങ്ങളുടെ കുടുംബത്തിന് റാണിയുടെ കൊട്ടാരത്തിൽ അഭയം നൽകണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിക്കുകയുണ്ടായി. റാണി ഈ അപേക്ഷ അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]മസ്സാക്കർ ഓഫ് ഝാൻസി - പുറം.46</ref>. കലാപസമയത്ത് കൊട്ടാരത്തിൽ അഭയം തേടിയിരുന്ന ചില ഇംഗ്ലീഷുകാർ റാണിക്ക് ഈ കലാപകാരികളുമായി യാതൊരു തരത്തിലും ബന്ധമുണ്ടായിരുന്നില്ലെന്ന് തെളിവുകളെ ഉദ്ധരിച്ചുകൊണ്ട് സമർത്ഥിക്കുന്നു. [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലേക്കു]] പോകാനായി തങ്ങൾക്ക് മൂന്നു ലക്ഷം രൂപ നൽകണമെന്നും അതിനു തയ്യാറായില്ലെങ്കിൽ കൊട്ടാരം തീവെച്ചു നശിപ്പിക്കുമെന്നും കോട്ട വളഞ്ഞുകൊണ്ട് ശിപായിമാർ റാണിയോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. റാണി തന്റെ കയ്യിലുണ്ടായിരുന്ന ആഭരണങ്ങൾ നൽകുകയും തൽക്കാലം കലാപകാരികൾ പിരിഞ്ഞുപോവുകയും ചെയ്തു. കലാപത്തെതുടർന്ന് [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാർ]] [[ഝാൻസി]] വിട്ടുപോയി, രാജ്യം [[അരാജകത്വവാദം|അരാജകത്വത്തിലേക്കു]] വഴുതിവീഴാൻ തുടങ്ങി. രാജ്യത്തെ രക്ഷിക്കേണ്ട ഉത്തരവാദിത്തം ഈ ധീര വനിത ഏറ്റെടുത്തു. പക്ഷേ ഭരണനിർവ്വഹണത്തിൽ റാണിക്ക് തീരെ പരിചയമുണ്ടായിരുന്നില്ല. കൂടാതെ ഭരണനിപുണരായ ആരും തന്നെ [[ഝാൻസി|ഝാൻസിയിൽ]] അവശേഷിച്ചിട്ടുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. ഈ സമയത്ത് ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ ആരെയെങ്കിലും അയച്ചു തരണമെന്ന് റാണി ആവശ്യപ്പെട്ടെങ്കിലും ഇപ്പോഴത്തെ സാഹചര്യത്തിൽ റാണിയോട് തന്നെ ഭരണം നടത്താൻ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാർ ആവശ്യപ്പെടുകയായിരുന്നു<ref name=anarchi1>{{cite web|title=റാണി ലക്ഷ്മീബായ്|url=http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/mutiny.html|publisher=കോപ്സെസ്}}</ref>. ഝാൻസി പതുക്കെ റാണി ലക്ഷ്മീബായിയുടെ പൂർണ്ണ അധികാരത്തിലേക്കു വരുകയായിരുന്നു. ഈ സമയത്ത് ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യമില്ലാത്ത ഝാൻസി റാണി ലക്ഷ്മീബായിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ദുർബലമായിരിക്കുമെന്ന ചിന്തയുള്ള ചില അയൽരാജ്യങ്ങൾ ഝാൻസിയെ ആക്രമിക്കാൻ തയ്യാറാവുന്നുണ്ടായിരുന്നു. 24000 ത്തോളം സൈനികരുമായി നാത്തേ ഖാൻ ഝാൻസിയെ ആക്രമിക്കാൻ പുറപ്പെട്ടു<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]മസ്സാക്കർ ഓഫ് ഝാൻസി - പുറം.85-86</ref>. റാണി ലക്ഷ്മീബായി സഹായം അഭ്യർത്ഥിച്ചുകൊണ്ട് പ്രത്യേക ദൂതനെ കേന്ദ്രത്തിലേക്ക് അയച്ചുവെങ്കിലും സന്ദേശം വേണ്ട സമയത്ത് അവിടെ എത്തിയിരുന്നില്ല. ഝാൻസി കീഴടങ്ങുകയും കോട്ട കൈമാറുകയും ചെയ്താൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരെപ്പോലെ തന്നെ റാണിയെ ബഹുമാനിച്ചുകൊള്ളാമെന്ന് നാത്തേ ഖാൻ റാണിയോട് പറഞ്ഞു. പക്ഷേ ഈ നിർദ്ദേശം റാണി തള്ളിക്കളഞ്ഞു. ഈ ഘട്ടത്തിൽ നാത്തേ ഖാനുമായി ഒത്തു തീർപ്പിനു തയ്യാറാകുന്നതാണ് നല്ലെതെന്നായിരുന്നു റാണിക്കു കിട്ടിയ ഉപദേശം. എന്നാൽ ഈ ഉപദേശത്തിൽ ക്രുദ്ധയായ റാണി തന്റെ സൈനികരോട് യുദ്ധ സജ്ജരാകാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. റാണി ലക്ഷ്മീബായി നാത്തേ ഖാനോട് യുദ്ധം പ്രഖ്യാപിച്ചു. നാത്തേ ഖാൻ ഇരുവശങ്ങളിൽ നിന്നുമായി ഝാൻസിയെ ആക്രമിച്ചു. പക്ഷേ ധീരയായ റാണിയുടെ തന്ത്രങ്ങൾക്കു മുന്നിൽ പരിചയസമ്പന്നനായ നാത്തേ ഖാനു പിടിച്ചു നിൽക്കാനായില്ല. തന്റെ യുദ്ധസാമഗ്രികൾ വരെ ഉപേക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് നാത്തേ ഖാന് ഝാൻസി വിട്ട് തോറ്റോടേണ്ടി വന്നു. ഈ വിജയം ലക്ഷ്മീബായിക്ക് അതിരില്ലാത്ത ആത്മവിശ്വാസം നൽകുകയുണ്ടായി. ==ഭരണകാലഘട്ടം== [[File:The Ranee of Jhansi-Chambers-1859.jpg|thumb|200px|left|റാണി ലക്ഷ്മീ ബായി തന്റെ ദർബാറിൽ]] [[ശിപായി ലഹള|ശിപായി ലഹ]]<nowiki/>ളക്കുശേഷം ഏതാണ്ട് പത്തുമാസത്തോളം റാണി ഝാൻസി ഭരിക്കുകയുണ്ടായി. നീതിനിർവ്വഹണത്തിലും, ഭരണനിർവ്വഹണത്തിലും അതീവ നൈപുണ്യമാണ് ഇക്കാലയളവിൽ റാണി കാഴ്ചവെച്ചത്. ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ യാതൊരു പരിചയവുമില്ലാതിരുന്നിട്ടും തന്റെ കഴിവിനേക്കാളും മികച്ച രീതിയിൽ ഝാൻസിയുടെ ഭരണം നിർവഹിക്കാൻ റാണിക്കു കഴിഞ്ഞു. സമാധാനവും സന്തോഷവും ഝാൻസിയിലേക്കു തിരിച്ചുവന്നു. ഈ സമയത്ത് ഝാൻസിയിൽ ചില വ്യവസായശാലകൾ സ്ഥാപിക്കാനും അവർ മുൻകൈയ്യെടുത്തു. ഭർത്താവിന്റെ മരണശേഷം ഒരു സന്യാസിനി എന്ന നിലയിൽ നിന്നും കഴിവുറ്റ ഒരു ഭരണാധികാരി എന്ന നിലയിലേക്ക് റാണി ഉയർന്നു. ഭർത്താവിന്റെ മരണശേഷം ബ്രാഹ്മണസ്ത്രീകൾ ധരിക്കേണ്ടതായ മൂടുപടം അവർ ഉപേക്ഷിച്ചു. മാത്രമല്ല, കൊട്ടാരത്തിന്റെ ദർബാർ ഹാളിൽ സിംഹാസനത്തിലിരുന്നു ഭരണകാര്യങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കാൻ തുടങ്ങി. കൂടുതൽ ശ്രദ്ധവേണ്ടുന്ന കാര്യങ്ങൾക്കു വേണ്ടി അവരുടെ ഉച്ചനേരത്തെ വിശ്രമം പോലും വേണ്ടെന്നു വച്ചു. ഈ ഭാരപ്പെട്ട ഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുക്കുമ്പോൾ റാണിക്ക് കേവലം 22 വയസ്സുമാത്രമായിരുന്നു പ്രായം. കൂർമ്മബുദ്ധിയും അസാമാന്യ ഭരണപാടവവുമുള്ള ഒരു സ്ത്രീയായിരുന്നു മഹാറാണി ലക്ഷ്മീബായി എന്ന് ചരിത്രകാരന്മാർ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ==1858ലെ കലാപം== [[File:RANI LAXMIBAI STATUE VIEW 2 NEAR SHIVRANJINI, AHMEDABAD GUFRAN KHAN.jpg|thumb|150px|അഹമ്മദാബാദിലെ ശിവരഞ്ജിനിയിൽ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുള്ള റാണിയുടെ പ്രതിമ]] 1857 മുതൽ 1858 വരെ ഝാൻസി രാജ്യം റാണിയുടെ ഭരണനൈപുണ്യതയിൽ സമാധാനത്തോടെ പുലരുകയായിരുന്നു. ഝാൻസിയെ ശക്തമാക്കാൻ ബ്രിട്ടൻ രാജ്യത്തേക്ക് സൈന്യത്തെ അയക്കുകയാണെന്ന് ഉദ്യോഗസ്ഥർ റാണിയെ അറിയിച്ചു. സർ ഹ്യൂഗ് റോസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലെ ബ്രിട്ടീഷ് സേന 1858 മാർച്ച് 23-ന്‌ ഝാൻസി വളഞ്ഞു. വളരെ കെട്ടുറപ്പുള്ള പ്രതിരോധമാണ് ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തെ വരവേറ്റത്. റാണിയോട് ആയുധം അടിയറവെച്ച് കീഴടങ്ങാൻ ഹ്യൂഗ് സന്ദേശമയച്ചു. സന്ദേശം നിരാകരിക്കുകയാണെങ്കിൽ കോട്ട ആക്രമിക്കുമെന്നും ഹ്യൂഗ് റാണിയെ അറിയിച്ചു. റാണി ഈ സന്ദേശം തള്ളിക്കളഞ്ഞു. രാജ്ഞി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിനെതിരെ പോരാട്ടമാരംഭിച്ചു. അതിശക്തമായ തിരിച്ചടിയാണ് റാണിയുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും നേരിടേണ്ടി വന്നത്. എന്നിരിക്കിലും യുദ്ധനിപുണരായ ബ്രിട്ടനോട് അധികനേരം പിടിച്ചു നിൽക്കാനാവില്ലെന്ന് റാണിക്ക് അറിയാമായിരുന്നു. റാണി ലക്ഷ്മീബായി അടിയന്തര സഹായത്തിനായി [[താന്തിയാ തോപ്പി|താന്തിയോതോപ്പിയെ]] ബന്ധപ്പെട്ടു. [[താന്തിയാ തോപ്പി|താന്തിയാതോപ്പിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 20,000 പേരടങ്ങുന്ന സൈന്യം രാജ്ഞിയുടെ സഹായത്തിനെത്തിയെങ്കിലും 1540 പേർ മാത്രമുണ്ടായിരുന്നതും യുദ്ധനൈപുണ്യമുണ്ടായിരുന്നതുമായ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സൈന്യത്തിന്‌ ഇവരെ തുരത്തിയോടിക്കാനായി. കോട്ടയിലെ ഒരു ചെറിയ മുറിപോലും വിട്ടുകൊടുക്കാതിരിക്കാനായി റാണിയുടെ സൈന്യം പൊരുതി. പക്ഷേ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം മുന്നേറുകയായിരുന്നു. അവസാനം കൊട്ടാരം വിട്ടുപോകാൻ റാണി തീരുമാനിച്ചു. ഒന്നുകിൽ [[താന്തിയാ തോപ്പി|താന്തിയോ തോപ്പിയുടെ]] കൂടെയോ അതല്ലെങ്കിൽ നാനാ സാഹേബിന്റെ അനന്തരവനായ റാവു സാഹേബിന്റെ കൂടെ ചേരുവാനോ ആണ് റാണി നിശ്ചയിച്ചത്. മകനെ പുറത്തുചേർത്തു ബന്ധിച്ചശേഷം ബാദൽ എന്ന കുതിരയുടെ പുറത്തു കയറി കോട്ടയുടെ മുകളിൽ നിന്നും താഴേക്കു ചാടി റാണി രക്ഷപ്പെടുകയായിരുന്നു. ഈ സാഹസത്തിൽ കുതിര അന്ത്യശ്വാസം വലിച്ചുവെങ്കിലും റാണിയും,പുത്രനും രക്ഷപ്പെട്ടു. {{Quote box|width=25em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote=സൗന്ദര്യവും,ബുദ്ധിയും,വ്യക്തിത്വവും ഒരുമിച്ചു ചേർന്ന ഒരു സ്ത്രീയായിരുന്നു റാണി ലക്ഷ്മീബായ്, ഒരു പക്ഷേ ഇന്ത്യൻ നേതാക്കളിൽ ഏറ്റവും അപകടകാരിയും" |source=- ഹ്യൂഗ് റോസ് <ref name=mutiny56>{{cite book|title=ദ ഇന്ത്യൻ മ്യൂട്ടിണി|url=http://books.google.com.sa/books?id=CbaUNwAACAAJ&dq|last=ഡേവിഡ്|first=സോൾ|isbn=978-0141005546|publisher=പെൻഗ്വിൻ ബുക്സ്|year=2003}}</ref>}} കല്പി ലക്ഷ്യമാക്കിയാണ് റാണി പത്തുവയസ്സുകാരനായ തന്റെ പുത്രനുമൊത്ത് സഞ്ചരിച്ചിരുന്നത്. സാഹചര്യങ്ങൾ പ്രതികൂലമായിരുന്നു. കടുത്ത ചൂടും മോശം വഴികളും റാണിയെ തളർത്തി. എന്നിരിക്കിലും സുരക്ഷിതമായ ഒരു താവളത്തിലെത്താതെ റാണി വിശ്രമിക്കാൻ തയ്യാറായില്ല. 24 മണിക്കൂറുകൊണ്ട് റാണിയും സംഘവും ഏതാണ്ട് 86 മൈലുകൾ സഞ്ചരിക്കുകയുണ്ടായി<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]കുഞ്ച്,കല്പി യുദ്ധങ്ങൾ - പുറം.217</ref>. അർദ്ധരാത്രിയോടെ കല്പിയിൽ സുരക്ഷിതമായ ഒരു താവളത്തിലെത്തുകയും ചെയ്തു. റാണിയുടെ പെട്ടെന്നുണ്ടായ വരവിൽ ആശ്ചര്യം പൂണ്ടെങ്കിലും റാവോ സാഹേബ് അവരെ സന്തോഷപൂർവ്വം സ്വീകരിച്ചു. പിന്നീട് താന്തിയോ തോപ്പേയും ഇവരോടൊപ്പം ചേരുകയുണ്ടായി<ref>[[#roj08|റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റെയ്നർ]]കുഞ്ച്,കല്പി യുദ്ധങ്ങൾ - പുറം.217-218</ref>. റാണി ദാമോദർ റാവുവിനോടും കൂട്ടാളികളോടുമൊപ്പം കല്പിയിൽ തമ്പടിച്ചു. താന്തിയാതോപ്പിയുടെ സൈന്യത്തോടൊപ്പം ഇവർ പോരാട്ടമാരംഭിച്ചു. ബ്രിട്ടന്റെ സേന കല്പിയും ആക്രമിക്കാൻ ആരംഭിച്ചു. റാണിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സൈന്യം, താന്തിയോ തോപ്പിയും, റാവു സാഹേബിനുമൊപ്പം പൊരുതിയെങ്കിലും വിജയിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. മൂവർക്കും കല്പി വിട്ടോടേണ്ടി വന്നു. പുതിയ തന്ത്രത്തിന്റെ ഭാഗമായി വളരെ ചെറിയ ചെറുത്തുനിൽപ്പു മാത്രം പ്രതീക്ഷിച്ച ഗ്വാളിയോർ കോട്ട ആക്രമിച്ചു കീഴടക്കാൻ ഇവർ പദ്ധതിയിടുകയും നടപ്പാക്കുകയും ചെയ്തു. ഗ്വാളിയറിലെ രാജാവിനെ തോല്പിച്ച് ഗ്വാളിയർ കോട്ട കീഴടക്കാൻ ഇവർക്കായി. ഗ്വാളിയോർ കോട്ട സംരക്ഷിക്കേണ്ട തന്ത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റുള്ളവരുമായി റാണി ആലോചിക്കുകയും ഏതു വിധേനേയും കോട്ട സംരക്ഷിക്കുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. വൈകാതെ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം കോട്ട വളയുകയും ആക്രമണം തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. റാണി യുദ്ധമുഖത്ത് ധൈര്യശാലിയായി പോരാടി. കടുത്ത യുദ്ധത്തിൽ നേർക്കുനേരേയുള്ള പോരാട്ടത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് സൈനികനിൽ നിന്നും റാണിക്ക് മാരകമായി മുറിവേറ്റു. താമസിയാതെ റാണി ലക്ഷ്മീബായി മരണമടഞ്ഞു<ref name=jhansideath1>{{cite web|title=ഗ്വാളിയോർ യുദ്ധത്തിന്റെ ഡയറി|url=http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/smith-gwalior.html|last=എം.വിൽസ്|first=സ്മിത്ത്|publisher=കോപ്സെസ്}}</ref>. എല്ലാ വിധ ബഹുമതികളോടെയുമാണ് റാണിയുടെ മരണാനന്തര ചടങ്ങുകൾ നടന്നത്. പ്രൗഢ ഗംഭീരമായ ചടങ്ങുകളോടെയാണ് റാണിയുടെ സംസ്കാരകർമ്മങ്ങൾ നടന്നതെന്ന് ഹ്യൂഗ് ഓർമ്മിക്കുന്നു. ഗ്വാളിയോറിലെ കോട്ടയുടെ അടുത്തുള്ള ഒരു വലിയ പുളിമരത്തിന്റെ താഴെയാണ് റാണിയുടെ മൃതദേഹം ദഹിപ്പിച്ചത്. ==മരണശേഷം== റാണി ലക്ഷ്മീബായിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച്, പ്രശസ്തയായ എഴുത്തുകാരി [[മഹാശ്വേതാ ദേവി]] തയ്യാറാക്കിയ സമഗ്രപഠനഗ്രന്ഥമാണ് ''ദ ക്യൂൻ ഓഫ് ഝാൻസി''. റാണിയുടെ അനന്തരാവകാശികളിൽ നിന്നും ശേഖരിച്ച അറിവുകളും, മറ്റു ചരിത്രരേഖകളും അടിസ്ഥാനമാക്കി എഴുതിയതാണ് ഈ ഗ്രന്ഥം.<ref name=qoj>{{cite book|title=ദ ക്യൂൻ ഓഫ് ഝാൻസി|url=http://books.google.com.sa/books/about/The_queen_of_Jhansi.html?id=6oNjAAAAMAAJ&redir_esc=y|last=മഹേശ്വതാ|first=ദേവി|isbn=978-8170461753|year=2000|publisher=സീഗൾ ബുക്സ്}}</ref> [[ഗ്വാളിയർ|ഗ്വാളിയോറിലെ]] രണ്ടു കലാലയങ്ങൾക്ക് റാണിയോടുള്ള ആദരപൂർവ്വം അവരുടെ പേരാണ് ഇട്ടിരിക്കുന്നത്. മഹാറാണി ലക്ഷ്മീബായി മെഡിക്കൽ കോളേജ്, ലക്ഷ്മീബായി നാഷണൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ഫിസിക്കൽ എഡ്യുക്കേഷൻ എന്നിവയാണ് ആ സ്ഥാപനങ്ങൾ. 1957 ൽ ഝാൻസി കലാപത്തിന്റെ ശതവാർഷിക ആഘോഷവേളയിൽ റാണിയുടെ ചിത്രം പതിപ്പിച്ച രണ്ട് തപാൽ സ്റ്റാമ്പുകൾ ഭാരതസർക്കാർ പുറത്തിറക്കുകയുണ്ടായി. ഭാരതസേനയിലെ സ്ത്രീകളുടെ ഒരു വിഭാഗത്തിന്റെ പേര് [[ഝാൻസി റാണി റെജിമെന്റ്]] എന്നാണ്. ==കുറിപ്പുകൾ== *{{കുറിപ്പ്|൧|ബ്രിട്ടന്റെ കീഴിലുള്ള ഏതെങ്കിലും നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിലെ രാജാവോ, ഭരണാധികാരിയോ മരിക്കുകയോ സ്ഥാനമൊഴിയുകയോ ചെയ്താൽ ആ രാജ്യം ഈ പ്രത്യേക അധികാരമുപയോഗിച്ച് ബ്രിട്ടന്റെ നേരിട്ടുള്ള അധികാരത്തിൻ കീഴിൽ വരും}} == അവലംബം == *{{cite book| title=റാണി ഓഫ് ഝാൻസി| last1=ഭവാൻ സിംഗ് |first1=റാണ|url=http://books.google.com.sa/books?id=0hKthqa2kkQC&printsec |publisher=ഡയമണ്ട് പോക്കറ്റ് ബുക്സ്|isbn=978-8128808753|year=2004|location=ഇന്ത്യ|ref=roj04}} *{{cite book| title=റാണി ഓഫ് ഝാൻസി - റിബൽ എഗെയിൻസ്റ്റ് വിൽ| last1=റെയ്നർ|first1=ജെറോഷ്|url=http://books.google.com.sa/books?id=N-KpcaLP8VgC&printsec |publisher=ആകാർ ബുക്സ്|isbn=978-8189833145|year=2008|location=ഇന്ത്യ|ref=roj08}} *{{cite book| title=രാജ് ഓഫ് ദ റാണി| last1=തപതി|first1=റോയ്|url=http://books.google.com.sa/books?id=ZNn0_j-qs-kC&printsec |publisher=മോട്ടിലാൽ പെൻഗ്വിൻ ഇന്ത്യ|isbn=978-0143062219|year=2006|location=ഇന്ത്യ|ref=roj06}} {{reflist|2}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{commonscat|Rani Lakshmibai}} *[http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/timeline.html റാണി ലക്ഷ്മീ ബായി - ജീവിതരേഖ] *[http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/index.html ലക്ഷ്മീ ബായി, ഝാൻസിയിലെ റാണി] *[http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/lang.html റാണിയുമായുള്ള ചർച്ചകൾ - ജോൺ ലാംഗ്] *[http://www.1857mutiny.com/Analysis/jhansi-run/ ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം - റാണി ലക്ഷ്മീ ബായിയുടെ പങ്ക്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090603031129/http://www.1857mutiny.com/Analysis/jhansi-run/ |date=2009-06-03 }} {{IndiaFreedomLeaders}} [[വർഗ്ഗം:1827-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1858-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:നവംബർ 19-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 17-ന് മരിച്ചവർ]] fsv000pp82irjr4in5bp0dk8naa6dy9 0 21483 3765324 3631962 2022-08-16T05:28:01Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Jimmy George}} {{Infobox Person | name = ജിമ്മി ജോർജ്ജ് | image =ജിമ്മിജോർജ്ജ്.jpg | image_size = 200px | caption = | birth_name = | birth_date = [[മാർച്ച് 8]], [[1955]] | birth_place = [[പേരാവൂർ]], [[കണ്ണൂർ]], [[കേരളം]] | death_date = [[നവംബർ 30]], [[1987]] | death_place = [[ഇറ്റലി]] | death_cause = | resting_place = | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = ഇന്ത്യൻ | other_names = | known_for = ഒരു വിദേശ ക്ലബിനുവേണ്ടി കളിച്ച ഏക ഇന്ത്യൻ വോളീബോൾ കളിക്കാരൻ | education = | employer = [[കേരള പോലീസ്]] | occupation = [[വോളീബോൾ]] കളിക്കാരൻ | title = | salary = | networth = | height = | weight = | term = | predecessor = | successor = | party = | boards = | religion = | spouse = | partner = | children = ജോസഫ് ജോർജ്ജ് | parents = ജോർജ്ജ് ജോസഫ്, മേരി ജോർജ്ജ് | relatives = | signature = | website = | footnotes = }} [[ചിത്രം:Jimmy returns.JPG|thumb|300px|right|സോൾ ഏഷ്യാഡിൽ(1986) ഇന്ത്യൻ വോളി ടീം വെങ്കല മെഡൽ നേടിയ മത്സരം ജിമ്മി ജോർജ്ജിന്റെ ഓർമ്മയ്ക്കായി കുവൈറ്റിൽ ഒരു വോളിബോൾ മത്സരത്തോടനുബന്ധിച്ച് (ഏപ്രിൽ 2012) പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു.]] [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] നിന്നുള്ള പ്രശസ്ത [[വോളീബോൾ]] താരമായിരുന്നു '''ജിമ്മി ജോർജ്ജ്''' (ജീവിതകാലം: [[മാർച്ച് 8]], [[1955]] - [[നവംബർ 30]], [[1987]]). [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] [[പേരാവൂർ]] എന്ന ഗ്രാമത്തിൽ ജനിച്ച ജിമ്മി ജോർജ്ജ് ആയിരുന്നു ഇന്ത്യയിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യത്തെ പ്രൊഫഷണൽ വോളീബോൾ താരം. വോളീബോളിൽ ലോകത്തിലെ 80-കളിലെ പത്ത് മികച്ച അറ്റാക്കർ‍മാരിൽ ഒരാളായി ജിമ്മി ജോർജ്ജ് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. [[ഇറ്റലി|ഇറ്റലിയിൽ]] ക്ലബ് വോളി ബാൾ കളിച്ച ജിമ്മി ജോർജ്ജ് തന്റെ ജീവിതകാലത്തുതന്നെ ഒരു ഇതിഹാസമായി മാറി. ഒരു കാറപകടത്തിൽ [[ഇറ്റലി|ഇറ്റലിയിൽ]] വെച്ച് ജിമ്മി ജോർജ്ജ് 1987 നവംബർ 30-നു അന്തരിച്ചു. മരിയ്ക്കുമ്പോൾ 32 വയസ്സേ അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ വോളിബോൾ ടീമിൽ അംഗമായിരുന്ന ജിമ്മി വിവിധ ഏഷ്യൻ മത്സരങ്ങളിൽ ഇന്ത്യയെ പ്രതിനിധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. 1986 ലെ ഏഷ്യാഡിൽ വെങ്കല മെഡൽ നേടിയ ഇന്ത്യൻ ടീമിൽ അദ്ദേഹം അംഗമായിരുന്നു. == കുടുംബം == 1955 മാർച്ച് 8-നു ജോർജ്ജ് ജോസഫിന്റെയും മേരി ജോർജ്ജിന്റെയും രണ്ടാമത്തെ മകനായി ജിമ്മി ജോർജ്ജ് ജനിച്ചു. ജിമ്മി ജോർജ്ജിനും സഹോദരന്മാർക്കും വോളീബോളിന്റെ ആദ്യപാഠങ്ങൾ പഠിപ്പിച്ചു കൊടുത്തത് പിതാവായിരുന്നു. ആദ്യകാലത്ത് നീന്തലിലായിരുന്നു ജിമ്മിയുടെ ശ്രദ്ധ. പിന്നീടാണ് അദ്ദേഹം വോളീബോളിലേയ്ക്ക് തിരിഞ്ഞത്. ജിമ്മി ജോർജ്ജ് മരിയ്ക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ ലൗലി ജിമ്മി ജോർജ്ജ് ആറുമാസം ഗർഭിണിയായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണം നടന്ന് രണ്ടു മാസത്തിനു ശേഷം ആയിരുന്നു പുത്രനായ ജോസഫ് ജിമ്മി ജോർജ്ജിന്റെ ജനനം. == പുരസ്കാരങ്ങൾ == ഇന്ത്യയിലെ ഒരു സ്പോർട്ട്സ് താരത്തിനു ലഭിക്കുന്ന എല്ലാ പ്രധാന ബഹുമതികളും ജിമ്മി ജോർജ്ജിനു ലഭിച്ചു. [[അർജുന അവാർഡ്|അർജുന അവാർഡും]] ഇതിൽ ഉൾപ്പെടും. 21-ആം വയസ്സിൽ അർജുന അവാർഡ് നേടുമ്പോൾ ഈ അവാർഡ് ലഭിക്കുന്ന ഏറ്റവും പ്രായം കുറഞ്ഞ വോളീബോൾ താരമായിരുന്നു ജിമ്മി ജോർജ്ജ്. *[[ജി.വി. രാജ]] അവാർഡ് (1975) *കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച സ്പോർട്ട്സ് താരത്തിനുള്ള മനോരമ അവാർഡ് (1976) 1979-82 കാലഘട്ടത്തിൽ അബുദാബി സ്പോർട്ട്സ് ക്ലബ്ബിനു വേണ്ടി കളിക്കുമ്പോൾ ഗൾഫിലെ ഏറ്റവും മികച്ച കളിക്കാരനായി അദ്ദേഹം തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 1982 മുതൽ 84 വരെയും 85 മുതൽ 87 വരെയും ഇറ്റലിയിലെ പ്രൊഫഷണൽ ക്ലബ്ബുകൾക്കുവേണ്ടി ജിമ്മി ജോർജ്ജ് കളിച്ചു. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച അറ്റാക്കർമാരിൽ ഒരാളായി ജിമ്മി ജോർജ്ജ് കരുതപ്പെട്ടു. == പുറത്തുനിന്നുള്ള കണ്ണികൾ == *[http://sportal.nic.in/legenddetails.asp?sno=667&moduleid=&maincatid=59&subid=0&comid=55 ജിമ്മി ജോർജ്ജിനെ കുറിച്ചുള്ള ഭാരത സർക്കാർ വെബ് വിലാസം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080514040141/http://sportal.nic.in/legenddetails.asp?sno=667&moduleid=&maincatid=59&subid=0&comid=55 |date=2008-05-14 }} *[http://www.youtube.com/user/sebastiangeorge2 ജിമ്മിയുടെ ചില യുട്യൂബ് വീഡിയോകൾ] {{DEFAULTSORT:അ}} [[വർഗ്ഗം:1955-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1987-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മാർച്ച് 8-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:നവംബർ 30-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിൽ നിന്നുള്ള കായികതാരങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:അർജ്ജുന പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ വോളിബോൾ കളിക്കാർ]] [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] c3c5a70vnf4b7atp8hcvjm5tt16qxnu 0 24039 3765409 3762612 2022-08-16T08:46:34Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Lion}} {{Taxobox | color=pink | name=സിംഹം | status=VU | status_system=iucn3.1 | trend=down | status_ref =<ref name=IUCN>{{IUCN2006|assessors=Nowell & Bauer|year=2004|id=15951|title=Panthera leo|downloaded=11 May 2006}} Database entry includes a lengthy justification of why this species is vulnerable </ref> | image=Lion waiting in Namibia.jpg | image_width=250px | image_caption=ആൺസിംഹം | image2=Tree lion 2.jpg | image2_width=250px | image2_caption=പെൺസിംഹം | regnum=[[Animal]]ia | phylum=[[Chordate|കോർഡേറ്റ]] | classis=[[Mammal]]ia | ordo=[[Carnivora]] | familia=[[Felidae]] | genus=''[[Panthera]]'' | species='''''P. leo''''' | binomial=''Panthera leo'' <br> ''പാന്തറ ലിയോ'' | binomial_authority=([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758) | synonyms=<center>'''''Felis leo '''''<br /><small>([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)</small></center> | range_map=Lion_distribution.svg | range_map_width=250px | range_map_caption=ആഫ്രിക്കയിൽ സിംഹങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങൾ | range_map2=Map Guj Nat Parks Sanctuary.png | range_map2_width=250px | range_map2_caption=[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] [[ഗിർ വനം|ഗിർ വനത്തിലുള്ള]] സിംഹങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന പ്രദേശങൾ }} [[സസ്തനി|സസ്തനികളിലെ]] ഫെലിഡേ കുടുംബത്തിലെ പാന്തറ ജനുസ്സിൽ ഉൾപ്പെട്ട ഒരു വന്യജീവിയാണ് '''സിംഹം'''. (ഇംഗ്ലീഷ്: Lion. ശാസ്ത്രീയനാമം ''പാന്തറ ലിയോ''). [[വലിയ പൂച്ചകൾ]] (Big Cats) എന്നറിയപ്പെടുന്ന നാല് ജീവികളിൽ ഒന്നാണ് സിംഹം. 272 കിലോഗ്രാം വരെ ഭാരം വയ്ക്കുന്ന സിംഹങ്ങൾ മാർജ്ജാര വർഗ്ഗത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ ജീവിയാണ്. [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കൻ ഭൂഖണ്ഡത്തിലും]] [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലും]] ആണ് ഇപ്പോൾ സിംഹങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്നത്. ഏഷ്യയിലിപ്പോഴുള്ളത് [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] [[ഗിർ വനം|ഗിർ വനത്തിലുള്ള]] വളരെക്കുറച്ചു സിംഹങ്ങൾ മാത്രമാണ്. 10000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് വരെ [[മനുഷ്യൻ]] കഴിഞ്ഞാൽ എറ്റവും കൂടുതൽ സ്ഥലങ്ങളിൽ അധിവസിച്ചിരുന്ന വലിപ്പമുള്ള സസ്തനി സിംഹമായിരുന്നു<ref> [http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?artid=1635511 The origin, current diversity and future conservation of the modern lion]</ref>. ആഫ്രിക്കയുടെയും [[യൂറേഷ്യ|യൂറേഷ്യയുടെയും]] ഒട്ടുമിക്ക സ്ഥലങ്ങളിലും പടിഞ്ഞാറൻ [[യൂറോപ്പ്]] മുതൽ [[ഇന്ത്യ]] വരെയും അമേരിക്കയിൽ യൂക്കോൺ മുതൽ [[പെറു]] വരെയും സിംഹങ്ങൾ വസിച്ചിരുന്നു. വനത്തിൽ സിംഹങ്ങൾക്ക് 10 മുതൽ 14 [[വർഷം]] വരെയാണ് ജീവിതകാലം, എന്നാൽ [[മൃഗശാല|മൃഗശാലയിലും]] അതു പോലുള്ള മറ്റു കൂട്ടിലിട്ടു വളർത്തുന്ന സാഹചര്യങ്ങളിലും 20 വർഷം വരെ സിംഹങ്ങൾ ജീവിക്കാറുണ്ട്. [[സവേന|സവേനകൾ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന പുൽമേടുകളിലാണ് സിംഹങ്ങൾ കൂടുതൽ വസിക്കുന്നത് ഇവയോടു ചേർന്നു കിടക്കുന്ന കുറ്റിക്കാട് പ്രദേശങ്ങളും സിംഹങ്ങൾ വിഹരിക്കാൻ തിരഞ്ഞെടുക്കാറുണ്ട്. സിംഹങ്ങൾ സമൂഹജീവികളാണ്, സിംഹക്കൂട്ടത്തെ ''പ്രൈഡ്'' എന്നു വിളിക്കുന്നു. പെൺസിംഹങ്ങളും (Lioness) സിംഹക്കുട്ടികളും (Cub) വളരെക്കുറച്ച് പൂർണ്ണവളർച്ചയെത്തിയ ആൺ സിംഹങ്ങളും അടങ്ങിയതാണ് ഒരു പ്രൈഡ്. പെൺസിംഹങ്ങൾ‍ കൂട്ടമായി വേട്ടയാടുന്നു. പ്രകൃതിയിലെ ''പ്രധാനപ്പെട്ട വേട്ടയാടുന്ന മൃഗങ്ങളിൽ'' (Apex Predator) ഉൾപ്പെട്ട സിംഹം സാധാരണയായി മനുഷ്യരെ ആക്രമിക്കാറില്ല, എങ്കിലും ചില സാഹചര്യങ്ങളിൽ സിംഹങ്ങൾ നരഭോജികളായി മാറാറുമുണ്ട്. പരിക്കോ മറ്റ് അവശതകൾ മൂലമോ സാധാരണ ഇരകളെ പിടിക്കാൻ പറ്റാതാവുമ്പോളാണ് ഇവ നരഭോജികളാവാറുള്ളത്. സിംഹം നിലനില്പ് അപകടകരമായ മൃഗങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ പെടുന്നു ([[റെഡ് ലിസ്റ്റ്]]). കഴിഞ്ഞ രണ്ടുദശാബ്ദം കൊണ്ട് സിംഹങ്ങളുടെ എണ്ണം 30% മുതൽ 50% വരെ കുറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്<ref name=IUCN/>. സം‌രക്ഷിത വനപ്രദേശങ്ങൾക്കും ദേശീയോദ്യാനങ്ങൾക്കും പുറത്ത് സിംഹങ്ങളുടെ അംഗസംഖ്യ തുലോം കുറവാണ്‌. സിംഹങ്ങളുടെ എണ്ണം കുറയുന്നതിന്റെ യഥാർഥ കാരണം ഇപ്പോഴും വെളിവായിട്ടില്ലെങ്കിലും [[ആവാസവ്യവസ്ഥ]] നഷ്ടപ്പെടലും വേട്ടയാടലുമാണ് പ്രധാനകാരണങ്ങളെന്നു കരുതുന്നു. [[റോമാസാമ്രാജ്യം|റോമാ സാമ്രാജ്യത്തിൽ]] വളരെയധികം സിംഹങ്ങളെ കൂട്ടിലടച്ചു വളർത്തിയിരുന്നു. [[ഗ്ലാഡിയേറ്റർ|ഗ്ലാഡിയേറ്റർമാരുമായി]] പൊരുതാനായിരുന്നു ഇത്. വലിയ കുറ്റങ്ങൾ ചെയ്തവരെ സിംഹങ്ങൾക്ക് ഭക്ഷണമായി നൽകുന്ന ശിക്ഷാരീതിയും അവിടെ നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. ഏഷ്യൻ ഉപവർഗ്ഗത്തിൽ‌ പെട്ട സിംഹങ്ങളുടെ എണ്ണം വളരെകുറയാൻ ഇത് കാരണമായി. ഇപ്പോൾ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള മൃഗശാലകൾ ഏഷ്യൻ ഉപസിംഹവർഗ്ഗങ്ങളെ വംശനാശത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കാൻ പലതരം പ്രജനന പരിപാടികൾ നടത്തുന്നുണ്ട്. ആൺസിംഹത്തിനുള്ള ''സട'' പെൺസിംഹത്തിൽ നിന്നും അതിനെ വ്യത്യസ്തനാക്കുന്നു. മനുഷ്യസംസ്കാരത്തിൽ സിംഹം പ്രത്യേകിച്ച് സിംഹത്തിന്റെ തല ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ട ഒരു അടയാളമാണ്. പുരാതനകാലത്തുള്ള ഗുഹാചിത്രങ്ങൾ‍ ഇതിന് തെളിവു നൽകുന്നു. സാഹിത്യത്തിലും ശില്പങ്ങളിലും ചിത്രങ്ങളിലും [[ചലച്ചിത്രം|ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും]] [[ദേശീയപതാക|ദേശീയപതാകകളിലും]] സിംഹത്തെ പലതരത്തിൽ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ [[കടുവ]] [[ദേശീയമൃഗം|ദേശീയമൃഗമാകുന്നതിന്]] മുൻപ് സിംഹമായിരുന്നു ദേശീയമൃഗം. ഇന്ത്യയുടെ [[ദേശീയചിഹ്നം|ദേശീയചിഹ്നത്തിൽ]] നാല് സിംഹങ്ങളെ കാണിച്ചിരിക്കുന്നു. == ചരിത്രവും പരിണാമവും == [[പ്രമാണം:Panthera leo Kruger Skull.jpg|thumb|left|സിംഹത്തിന്റെ തലയോട്ടി.ക്രൂഗർ നാഷ്ണൽ പാർക്കിൽ നിന്നും]]ഏറ്റവും പഴയ സിംഹഫോസിൽ ടാൻസാനിയയിൽ നിന്നുമാണ് കണ്ടെടുത്തിട്ടുള്ളത് 3.5 ദശലക്ഷം വർഷം പഴക്കമാണ് അതിനുള്ളത്. ശാസ്ത്രജ്ഞർ പലരും ഇത് സിംഹത്തിന്റെ ആവണമെന്നില്ലെന്നും സിംഹത്തോട് സാമ്യമുള്ള മറ്റേതെങ്കിലും ജീവിയുടേതാകാം എന്ന അഭിപ്രായവും പുറപ്പെടുവിച്ചിട്ടുണ്ട്. അംഗീകരിയ്ക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ഏറ്റവും പഴയ ഫോസിലിന് 1.5 ദശലക്ഷം വർഷം പഴക്കമാണുള്ളത്.<ref>{{cite journal |last=Werdelin |first=Lars |coauthors=Lewis, Margaret E. |year=2005 |month=June |title=Plio-Pleistocene Carnivora of eastern Africa: species richness and turnover patterns |journal=Zoological Journal of the Linnean Society |volume=144 |issue=2 |pages=121–144 |publisher=The Linnean Society of London |url=http://www.ingentaconnect.com/content/bsc/zoj/2005/00000144/00000002/art00001 |accessdate=2007-07-08 |archive-date=2007-09-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070930222059/http://www.ingentaconnect.com/content/bsc/zoj/2005/00000144/00000002/art00001 |url-status=dead }}</ref> ജനിതകപരമായി മറ്റുള്ള പാന്തറ ജനുസ്സ് മൃഗങ്ങളായ കടുവ, [[ജാഗ്വർ]], [[പുലി]] എന്നിവ സിംഹത്തിന്റെ അടുത്ത ബന്ധുക്കളാണ്. ജനിതക പഠനത്തിലൂടെ ഈ ആധുനിക മൃഗങ്ങളിൽ ആദ്യം ഉരുത്തിരിഞ്ഞത് കടുവയാണ് എന്ന് മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.അതിനു ശേഷം ഏകദേശം 1.9 ദശലക്ഷം വർഷം മുൻപ് ജാഗ്വർ ഉരുത്തിരിഞ്ഞു.സിംഹവും പുലിയും ഉരുത്തിരിഞ്ഞത് 1.25 ദശലക്ഷം വർഷം മുൻപാണ്.<ref>{{cite journal |last=Yu |first=Li |coauthors=Ya-ping Zhang |month=May |year=2003 |title=Phylogenetic studies of pantherine cats (Felidae) based on multiple genes, with novel application of nuclear β-fibrinogen intron 7 to carnivores |journal=Molecular Phylogenetics and Evolution |volume=35 |issue=2 |pages=483–495 |doi=10.1016/j.ympev.2005.01.017}}</ref> പാന്തറ ലിയോ വർഗ്ഗം മുൻപ് 1 ദശലക്ഷം വർഷത്തിനും 80,000 വർഷങ്ങൾക്കും ഇടയിൽ ആഫ്രിക്കയിൽ ആണ് ഉരുത്തിരിഞ്ഞത്.<ref>{{cite journal |last= Yamaguchi |first=Nobuyuki| coauthors=Alan Cooper, Lars Werdelin and David W. Macdonald|year=2004 |month=August |title= Evolution of the mane and group-living in the lion (Panthera leo): a review|journal=Journal of Zoology |issn=1469-7998 |volume=263 |issue=4 |pages=329–42 |doi=10.1017/S0952836904005242 }}</ref> 70,000 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ് ഇവ പാന്തറ ലിയോ ഫോസിലിസ്(Panthera leo fossilis) എന്ന ഉപവർഗ്ഗമായി യൂറോപ്പിലെത്തി. ഇവയിൽനിന്നും [[ഗുഹാ സിംഹം]] (Cave lion) പാന്തറ ലിയോ സ്പെലിയെ(Panthera leo spelaea) ഉടലെടുക്കുകയും ചെയ്തു.പിന്നീട് അമേരിക്കൻ വൻ‌കരകളിലേക്കെത്തിയ സിംഹങ്ങൾ പാന്തറ ലിയോ അട്രോക്സ്(Panthera leo atrox) അതായത് അമേരിക്കൻ സിംഹം ആയി പരിണമിച്ചു.<ref>{{cite book |last=Turner |first=Allen |year=1997 |title=The big cats and their fossil relatives : an illustrated guide to their evolution and natural history |location=New York |publisher=Columbia University Press |isbn=0-231-10229-1 |pages=}}</ref> ഏകദേശം 10,000 വർഷം മുൻപ് അവസാന [[ഹിമയുഗം|ഹിമയുഗ]] കാലത്ത് യൂറേഷ്യയിലെയും അമേരിക്കയിലെയും സിംഹ വർഗ്ഗങ്ങൾക്ക് [[വംശനാശം]] സംഭവിച്ചു.<ref>{{cite web | last = Harington | first = CR | title = American Lion | work = Yukon Beringia Interpretive Centre website | publisher = Yukon Beringia Interpretive Centre | date = 1996 | url = http://www.beringia.com/02/02maina5.html | accessdate = 2007-09-22 | archive-date = 2004-12-10 | archive-url = https://web.archive.org/web/20041210080545/http://www.beringia.com/02/02maina5.html | url-status = dead }}</ref> == ഉപസിംഹവർഗ്ഗങ്ങളുടെ പരിണാമം == സമീപകാലത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന സിംഹങ്ങളിലെ 12 ഉപവർഗ്ഗങ്ങളെ തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.സിംഹങ്ങളിൽ വച്ച് ഏറ്റവും വലുത് വംശനാശം സംഭവിച്ച [[ബാർബറി സിംഹം]] എന്ന ഉപവർഗ്ഗത്തിലെ സിംഹങ്ങൾക്കാണ്.<ref>[http://www.tigerhomes.org/animal/barbary-lion.cfm Barbary Lion - Panthera leo leo - Largest Lion Subspecies] Retrieved on [[19 September]], [[2007]]</ref> സിംഹവർഗ്ഗങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രധാന വ്യത്യാസങ്ങൾ എവിടെ കാണപ്പെടുന്നു, സടയുടെ പ്രകൃതി, വലിപ്പം എന്നിവയാണ്. ഇതിലും പല തർക്കങ്ങളും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്, മൃഗശാലയിലെ സിംഹങ്ങൾക്ക് പല ഉപവർഗ്ഗങ്ങളുമായും നല്ല സാദൃശ്യമുള്ളതാണ് പ്രധാനകാരണം.<ref name="zoos_encyclopedia">{{cite encyclopedia |last=Grisham |first=Jack |editor=Catherine E. Bell |title=Lion |encyclopedia=Encyclopedia of the Wolrd's Zoos |volume=Volume 2: G–P |year=2001 |publisher=Fitzroy Dearborn |location=Chofago |id=ISBN 1-57958-174-9 |pages=pp.733–739 }}</ref> ഇന്ന് പൊതുവെ 8 ഉപവർഗ്ഗങളെയാണ് അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ളത്<ref name="Conservation-Genetics:Preserving-Genetic-Diversity">{{cite journal |last=Barnett |first=Ross |coauthors=Nobuyuki Yamaguchi, Ian Barnes and Alan Cooper |month=August |year=2006 |title=Lost populations and preserving genetic diversity in the lion ''Panthera leo'': Implications for its ''ex situ'' conservation |journal=Conservation Genetics |volume=7 |issue=4 |pages=507–514 |doi=10.1007/s10592-005-9062-0}} <!-- url not accessible at the moment http://abc.zoo.ox.ac.uk/Papers/consgen06_lion.pdf--></ref><ref name="BurgerJ-Molecular-phylogeny">{{cite journal |author=Burger, Joachim ''et al.'' |month=March |year=2004 |title=Molecular phylogeny of the extinct cave lion ''Panthera leo spelaea'' |journal=[[Molecular Phylogenetics and Evolution]] |volume=30 |issue=3 |pages=841–849 |doi=10.1016/j.ympev.2003.07.020| url= http://www.uni-mainz.de/FB/Biologie/Anthropologie/MolA/Download/Burger%202004.pdf| accessdate=2007-09-20 }}</ref>ഇതിൽ തന്നെ കേപ് സിംഹത്തിന്റെ പേരിലും തർക്കങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്നു.<ref name="Conservation-Genetics:Preserving-Genetic-Diversity" /> === സമീപകാലത്തെ സിംഹ ഉപവർഗ്ഗങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:P l Bleyenberghi.jpg|thumb|തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ആഫ്രിക്കൻ സിംഹം-പാ. ലി. ബ്ലെയൻബെർഗി]] ഇന്ന് അംഗീകൃതമായ 8 ഉപസിംഹവർഗ്ഗങ്ങൾ * '''പാ. ലി. പേർസിക്ക''' (P. l. persica) - '''ഏഷ്യാറ്റിക് സിംഹം''', '''പേർഷ്യൻ സിംഹം''', '''ഇന്ത്യൻ സിംഹം''' എന്നീ പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. [[ടർക്കി]] മുതൽ [[ഇന്ത്യ]] വരെ കാണപ്പെട്ടിരുന്നു. എന്നാൽ വലിയ പ്രൈഡുകളും പകൽസമയത്തുള്ള ഇരതേടലും ഇവയെ വേട്ടക്കാർക്ക് എളുപ്പത്തിൽ കൊല്ലാൻ പറ്റുന്ന മൃഗങ്ങളാക്കി മാറ്റി.ഇന്ന് [[ഗുജറാത്ത്]] സംസ്ഥാനത്തെ ഗിർ വനത്തിൽ കഴിയുന്ന ഏകദേശം 300 എണ്ണം സിംഹങ്ങൾ മാത്രമാണ് ഈ ഉപവർഗ്ഗത്തിലുള്ളത്. ആൺ സിംഹത്തിന് 160-190kg വരെ ഭാരവും 240-198.5cm നീളവും 89-107cm വരെ തോളുയരവും ഉണ്ടാകും . പെണ്ണിന് 97.3-138kg വരെയും ഭാരവും 235-262cm നീളവും . <ref name="Asiaticweb">{{cite web | author=Wildlife Conservation Trust of India | title=Asiatic Lion - History | work=Asiatic Lion Information Centre | publisher=Wildlife Conservation Trust of India | date=2006 | url=http://www.asiaticlion.org/asiatic-lion-history.htm | accessdate=2007-09-15}}</ref> * '''പാ. ലി. ലിയോ''' (P. l. leo) - '''ബാർബറി സിംഹം''' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. വേട്ടയാടൽ മൂലം വനത്തിൽ വംശനാശം സംഭവിച്ച ഈ സിംഹവർഗ്ഗം പക്ഷേ കൂട്ടിലിട്ട് വളർത്തപ്പെടുന്നവയിലുണ്ടാവാം എന്നു കരുതുന്നു. ഏറ്റവും വലിയ സിംഹഉപവിഭാഗങ്ങൾ ഇവയാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. പരമാവധി 3 മുതൽ 3.5 മീറ്റവ് വരെ നീളവും 300 കിലോഗ്രാം വരെ ഭാരവും ഇവയ്ക്ക് വയ്ക്കും .പക്ഷേ ഇവയ്ക്ക് വനത്തിൽ ഇത്ര ഭാരം വയ്ക്കില്ല.[[മൊറോക്കോ]] മുതൽ [[ഈജിപ്ത്]] വരെയാണ് ഇവ വിഹരിച്ചിരുന്നത്, മൊറോക്കോയിൽ 1922ൽ അവസാനത്തെ വന്യ ബാർബറി സിംഹം കൊല്ലപ്പെട്ടു. നിലവിലെ ജനിതകപഠനങ്ങളനുസരിച്ച് ഇവയ്ക്ക് ഏഷ്യൻ സിംഹങ്ങളുമായി ഏറെ സാമ്യം ഉള്ളതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. <ref name=CAP>{{cite book |author=Nowell K, Jackson P |title= Wild Cats: Status Survey and Conservation Action Plan|url=http://carnivoractionplans1.free.fr/wildcats.pdf |format=PDF |year=1996 |publisher=IUCN/SSC Cat Specialist Group |location= Gland, Switzerland |isbn=2-8317-0045-0 |pages= 17–21|chapter= Panthera Leo}}</ref> * '''പാ. ലി. സെനെഗലെൻസിസ്''' (P. l. senegalensis) - '''പടിഞ്ഞാറൻ ആഫ്രിക്കൻ സിംഹം''' എന്നറിയപ്പെടുന്നു.പടിഞ്ഞാറൻ ആഫ്രിക്കയിൽ [[സെനഗൽ]] മുതൽ [[നൈജീരിയ]] വരെ ഇവ കാണപ്പെടുന്നു.നിലവിൽ ഭൂമിയിൽ ജീവച്ചിരിക്കുന്ന ഏറ്റവും ചെറിയ സിംഹങ്ങളാണിവ.ഇവയ്ക്ക് പരമാവധി 190കിലോഗ്രാം ഭാരം വയ്ക്കും * '''പാ. ലി. അസൻഡിക''' (P. l. azandica) - '''വടക്കുകിഴക്കൻ കോം‌ഗോ സിംഹം''' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. [[കോംഗോ|കോംഗോയുടെ]] വടക്കുകിഴക്കൻ ഭാഗങ്ങളിൽ ഇവ വിഹരിക്കുന്നു. * '''പാ. ലി. നുബിക''' (P. l. nubica) - '''കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ സിംഹം''' എന്നും '''മാസായ് സിംഹം''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കയിൽ [[എത്യോപ്യ|എത്യോപ്യയും]] [[കെനിയ|കെനിയയും]] മുതൽ [[ടാൻസാനിയ|ടാൻസാനിയയും]] [[മൊസാമ്പിക്ക്|മൊസാമ്പിക്കും]] വരെ ഇവ കാണപ്പെടുന്നു. * '''പാ. ലി. ബ്ലെയൻബെർഗി''' (P. l. bleyenberghi) - '''തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ആഫ്രിക്കൻ സിംഹം''' എന്നും '''കതാങ്ഗ സിംഹം''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ആഫ്രിക്കയിൽ [[സിംബാബ്‌വെ]] , [[അംഗോള]], [[സയർ]](കതാങ്ഗ) എന്നിവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു.നിലവിൽ വനത്തിൽ ജീവിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ സിംഹങ്ങളാണിവ. പരമാവധി 270കിലോഗ്രാം വരെ ഇവക്ക് ഭാരം വയ്ക്കും * '''പാ. ലി. ക്രുഗറി''' (P. l. krugeri) - '''ട്രാൻസ്‌വാൾ സിംഹം''' എന്നും '''തെക്കുകിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ സിംഹം''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.തെക്കുകിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കയിലെ ട്രാൻസ്‌വാൾ മേഖലയിൽ കാണപ്പെടുന്നു പ്രത്യേകിച്ച് [[ക്രുഗർ നാഷ്ണൽപാർക്ക്|ക്രുഗർ നാഷ്ണൽപാർക്കിൽ]].പരമാവധി ഭാരം 250കിലോഗ്രാം ആണ്. * '''പാ. ലി. മെലനോചൈത''' (P. l. melanochaita) - '''കേപ് സിംഹം''' എന്നറിയപ്പെടുന്നു.1860ൽ [[വംശനാശം]] സംഭവിച്ചു. ആധുനിക പഠനങ്ങൾ ഇത് ഒരു ഉപവർഗ്ഗമല്ലെന്നു തെളിയിച്ചു. === ആദിമകാലത്തെ സിംഹവർഗ്ഗങ്ങൾ === ആദിമകാലത്ത് പലസിംഹവർ‌ഗ്ഗ‍ങ്ങളും ഭൂമിയിൽ ജീവിച്ചിരുന്നു. അവ താഴെ പറയുന്നവയാണ്. * '''പാ. ലി. അട്രോക്സ്''' (P. l. atrox) - '''അമേരിക്കൻ സിംഹം''' എന്നും '''അമേരിക്കൻ ഗുഹാ സിംഹം''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.പ്ലീസ്റ്റോസീൻ കാലഘട്ടത്ത്(ഏകദേശം 10,000 വർഷം മുൻപ്) അലാസ്ക മുതൽ പെറു വരെ ഇവ വിഹരിച്ചിരുന്നു. വലിയ സിംഹവർഗ്ഗങ്ങളിൽ ഒന്നായ ഇത് 2.5 മീറ്റർ വരെ നീളം വച്ചിരുന്നു.<ref name="Quaternary extinctions">{{cite book |last=Martin |first=P.S. |title=Quaternary Extinctions |year=1984 |publisher= University of Arizona Press|location= Tucson, Arizona|isbn=0-8165-1100-4 }}</ref> * '''പാ. ലി. ഫോസിലിസ്''' (P. l. fossilis) - പ്ലീസ്റ്റോസീൻ കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആദ്യപകുതിയിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന ഇത് '''പ്രിമിറ്റീവ് ഗുഹാ സിംഹം''' (Early Middle Pleistocene primitive cave lion) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം 50,000 വർഷം മുൻപാണ് ഇവ ജീവിച്ചിരുന്നത്. [[ജർമ്മനി|ജർമ്മനിയിൽ]] നിന്നും [[ഇറ്റലി|ഇറ്റലിയിൽ]] നിന്നും ഇവയുടെ [[ഫോസിൽ|ഫോസിലുകൾ]] കണ്ടെടുത്തിട്ടുണ്ട്. [[പ്രമാണം:Lascaux-diverticule-félins.jpg|thumb|സിംഹങ്ങളെ കാണിക്കുന്ന ഗുഹാചിത്രങ്ങൾ]] * '''പാ. ലി. സ്പെലിയെ''' (P. l. spelaea) - '''യൂറോപ്യൻ ഗുഹാ സിംഹം''' എന്നും '''യൂറേഷ്യൻ ഗുഹാ സിംഹം''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.യുറേഷ്യയിൽ 30,000 വർഷം മുൻപ് മുതൽ 10,000 വർഷം മുൻപ് വരെയാണ് ഇവ ജീവിച്ചിരുന്നത്.<ref name="BurgerJ-Molecular-phylogeny" /> പാലിയോലിത്തിക് ഗുഹാചിത്രങ്ങളിൽ നിന്നും കളിമൺഫലകങ്ങളിൽ നിന്നും ആനക്കൊമ്പിലെ ആലേഖനങ്ങളിൽ നിന്നുമാണ് ഇവയെ കൂടുതലറിയുന്നത്.<ref name="Packer00">{{cite journal | last=Packer | first=Craig | coauthors=Jean Clottes | title=When Lions Ruled France | journal=Natural History | volume= | issue= | pages=52–57 | date=November 2000 | url=http://www.lionresearch.org/current_docs/m_pdf/36.pdf | format=PDF | accessdate=2007-08-27 | archive-date=2007-09-25 | archive-url=https://web.archive.org/web/20070925204423/http://www.lionresearch.org/current_docs/m_pdf/36.pdf | url-status=dead }}</ref> അതുപ്രകാരം ഇവക്ക് ഉയർന്നുനിൽക്കുന്ന ചെവിയും മങ്ങിയ കടുവവരകളും ചെറുതായി സടയും ഉണ്ടായിരുന്നെന്നു കാണാം.<ref name="Koenigswald02">{{In lang|de}} {{cite book |last=Koenigswald |first=Wighart von |year=2002 |title=Lebendige Eiszeit: Klima und Tierwelt im Wandel |location=Stuttgart |publisher=Theiss |isbn=3-8062-1734-3| pages=}}</ref> * '''പാ. ലി. വെരെസ്ചഗിനി''' (P. l. vereshchagini) - '''കിഴക്കൻ സൈബീരിയൻ സിംഹം''' എന്നും '''ബെറിങിയൻ ഗുഹാ സിംഹം''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.യകുതിയ(റഷ്യ), അലാസ്ക(അമേരിക്ക), യുകോൺ(കാനഡ) എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജീവിച്ചിരുന്നു. ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാർ ഈ സിംഹം യൂറോപ്യൻ ഗുഹാസിംഹത്തേക്കാൾ വലുതും അമേരിക്കൻ സിംഹത്തേക്കാൾ ചെറുതും ആണെന്നും ഇതിന്റെ തലയോട്ടിയുടെ അളവുകൾ വ്യത്യസ്തമാണെന്നും കണ്ടെത്തി.<ref>{{cite journal |last= Baryshnikov|first=G.F. |coauthors=G. Boeskorov |month= |year=2001 |title=The Pleistocene cave lion, ''Panthera spelaea'' (Carnivora, Felidae) from Yakutia, Russia |journal=Cranium |volume=18 |issue=1 |pages=7–24 |doi=}}</ref><ref name="BurgerJ-Molecular-phylogeny" /> === മതിയായവിവരങ്ങൾ ലഭ്യമല്ലാത്ത ഉപസിംഹവർഗ്ഗങ്ങൾ === * '''പാ.ലി. സിൻ‌ഹലെയസ്''' (P. l. sinhaleyus) - '''ശ്രീലങ്കൻ സിംഹം''' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. 39000 വർഷം മുൻപ് വംശനാശം സംഭവിച്ചു. [[ശ്രീലങ്ക|ശ്രീലങ്കയിലെ]] കുറുവിറ്റയിൽ നിന്നു കണ്ടെത്തിയ രണ്ട് പല്ലുകൾ മാത്രമാണ് ഈ സിംഹവർഗ്ഗത്തിന്റെ ഫോസിൽ ശേഖരത്തിലുള്ളത്.<ref>{{cite journal |author=Kelum Manamendra-Arachchi, Rohan Pethiyagoda, Rajith Dissanayake, Madhava Meegaskumbura |year=2005 |month= |title=A second extinct big cat from the late Quaternary of Sri Lanka. |journal=The Raffles Bulletin of Zoology Supplement |volume=12 |pages=423–434 |id= |url=http://rmbr.nus.edu.sg/rbz/biblio/s12/s12rbz423-434.pdf|publisher=National University of Singapore |accessdate= 2007-07-31}}</ref> * '''പാ. ലി. യൂറോപിയെ''' (P. l. europaea) - '''യൂറോപ്യൻ സിംഹം''' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിന്റെ ശരീരഘടന യൂറോപ്യൻ ഗുഹാ സിംഹത്തിന്റെയും ഇന്ത്യൻ സിംഹത്തിന്റെയും പോലെയാണ്. ഇത് ഒരു ഉപസിംഹവർഗ്ഗമാണോ എന്ന് ഇന്നും തിട്ടപ്പെടുത്താനായിട്ടില്ല. ക്രി.ശേ 100ൽ വംശനാശം സംഭവിച്ചു. [[ബാൾക്കൻ|ബാൾക്കനിലും]] ഇറ്റാലിയൻ ഉപദ്വീപിലും തെക്കൻ [[ഫ്രാൻസ്|ഫ്രാൻസിലും]] [[ഐബീരിയൻ ഉപദ്വീപ്|ഐബീരിയൻ ഉപദ്വീപിലുമാണ്]] ഇവ വിഹരിച്ചിരുന്നത്. റോമൻ, ഗ്രീക്ക്, മാസിഡോണിയൻ ജനങ്ങളുടെ ഇഷ്ട വേട്ടമൃഗമായിരുന്നു ഈ സിംഹങ്ങൾ.ഇതാണ് ഇവ വംശനാശം വരാൻ പ്രധാന കാരണവും. * '''പാ. ലി. യങി''' (P. l. youngi) - '''വടക്കുകിഴക്കൻ പ്ലീസ്റ്റോസീൻ ചൈനാ ഗുഹാ സിംഹം''' എന്നറിയപ്പെടുന്നു.350,000 വർഷം മുൻപാണ് ഇവ ജീവിച്ചിരുന്നത്.<ref>{{cite journal |last=Harington |first=CR |year=1969 |title=Pleistocene remains of the lion-like cat (''Panthera atrox'') from the Yukon Territory and northern Alaska |journal=Canadian Journal Earth Sciences |volume=6 |issue=5 |pages=1277–88 }}</ref> * '''പാ. ലി. മാകുലേറ്റസ്''' (P. l. maculatus) - '''മറോസി''' എന്നും '''പുള്ളിസിംഹം''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.പുള്ളികളുള്ള ഈ സിംഹവർഗ്ഗം ഒരു യഥാർഥ ഉപവർഗ്ഗമാണോ എന്ന് തിട്ടപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല. 1931ൽ വംശനാശം സംഭവിച്ചുവെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. ==ജനിതകപരമായ വർഗ്ഗീകരണം== 2017 ലെ ക്യാറ്റ് സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ശാസ്ത്രീയമായ പരിശോധനയിലൂടെ ഇവയ്ക്ക് ജനിതകപരമായി [[പാന്തീറ ലിയോ ലിയോ ]]എന്നും [[പാന്തീറ ലിയോ മെലാനോചൈറ്റ ]]എന്നീ രണ്ട് ഉപവിഭാഗങ്ങൾ മാത്രമേയുള്ളൂ എന്ന് കണ്ടെത്തി. പാന്തീറ ലിയോ മെലാനോചൈറ്റ തെക്കേ ആഫ്രിക്കയിൽ കണ്ടുവരുന്ന സിംഹങ്ങളാണ്. പാന്തീറ ലിയോ ലിയോയെ ഏഷ്യ, വടക്കൻ ആഫ്രിക്ക, പടിഞ്ഞാറേ ആഫ്രിക്ക എന്നിവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. == ശരീരപ്രകൃതി == രണ്ടാമത്തെ വലിയ മാർജ്ജാര വംശജമൃഗമാണ് സിംഹം.ശക്തമായ ശരീരവും, ബലമുള്ള താടിയെല്ലും നീണ്ട കോമ്പല്ലുകളുമുള്ള സിംഹത്തിന് വലിയ ഇരകളെപ്പോലും വേട്ടയാടിപ്പിടിക്കാൻ സാധിക്കും.മഞ്ഞ മുതൽ കടുത്ത ബ്രൗൺ നിറം വരെ സിംഹങ്ങൾക്കുണ്ടാകാറുണ്ട്.ശരീരത്തിന്റെ അടിഭാഗം മുകൾഭാഗത്തെ അപേക്ഷിച്ച് ഇളം നിറമായിരിക്കും.വാലിന്റെ അറ്റത്തുള്ള രോമക്കൂട്ടം കറുപ്പുനിറത്തിലാണ്. സട ഇളം മഞ്ഞ മുതൽ കറുപ്പു വരെ നിറങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. <ref name=CAP>{{cite book |author=Nowell K, Jackson P |title= Wild Cats: Status Survey and Conservation Action Plan|url=http://carnivoractionplans1.free.fr/wildcats.pdf |format=PDF |year=1996 |publisher=IUCN/SSC Cat Specialist Group |location= Gland, Switzerland |isbn=2-8317-0045-0 |pages= 17–21|chapter= Panthera Leo}}</ref> <ref name="nowak">{{cite book |last=Nowak |first= Ronald M. |year=1999 |title=Walker's Mammals of the World |location=Baltimore |publisher=Johns Hopkins University Press |isbn=0-8018-5789-9}}</ref> വാൽ അവസാനിക്കുന്നത് ഒരു കൂട്ടം രോമങ്ങളിലാണ്. മാർജ്ജാര വംശത്തിൽ സിംഹത്തിനു മാത്രമേ ഇങ്ങനെ വാലിന്റെ അറ്റത്ത് രോമക്കൂട്ടമുള്ളൂ. ജനിക്കുമ്പോൾ ഇത് ഉണ്ടാവില്ല 5 മാസം പ്രായമാകുമ്പോളാണ് വാലിന്റെ അറ്റത്തെ രോമവളർച്ച തുടങ്ങുക, 7 മാസമാകുമ്പോഴേക്കും ഇത് ഒറ്റനോട്ടത്തിൽ തിരിച്ചറിയാവുന്നത്ര വളർച്ച കൈവരിച്ചിരിക്കും. ==ശരീരവലുപ്പം== സാധാരണയായി ആൺസിംഹത്തിന് 150 കിലോഗ്രാം മുതൽ 225 കിലോഗ്രാം വരെ ഭാരമുണ്ടാകും, പെൺസിംഹത്തിന് 120 മുതൽ 150 [[കിലോഗ്രാം]] വരെയുമാണ് ഭാരം .ശരാശരി ഭാരത്തിൽ ആണിന് 181 കിലോഗ്രാമും പെണ്ണിന് 126 കിലോഗ്രാമുമാണ്.[[മൗണ്ട് കെനിയ|മൗണ്ട് കെനിയക്കടുത്ത്]] വെടിവച്ചിട്ട ഒരു സിംഹത്തിന് 272 കിലോഗ്രാം ഭാരമുണ്ടായിരുന്നു. നീളം 5 അടി 7 ഇഞ്ച് മുതൽ 8 അടി 2 ഇഞ്ച്(170-250 സെ.മീ) വരെ ആണിനും, 4 അടി 7 ഇഞ്ച് - 5 അടി 9 ഇഞ്ച്(140-175 സെ.മീ) വരെ പെണ്ണിനും കാണാറുണ്ട്. ഉയരം ആണിന് 4 അടിയും(123 സെ.മീ)പെണ്ണിന് 3 അടി 3 ഇഞ്ച്(100 സെ.മീ) വരെയുമാണ്.വാലിന് 70 മുതൽ 100 സെ.മീ വരെ നീളം ഉണ്ടായിരിക്കും. === സട === [[പ്രമാണം:Maneless lion from Tsavo East National Park.png|thumb|right|സടയില്ലാത്ത ഒരു ആൺസിംഹം,കെനിയയിലെ സാവോ നാഷ്ണൽ പാർക്കിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം]] [[പ്രമാണം:wiki_lion.jpg|thumb|left|250px|സിംഹത്തിന്റെ താപചിത്രം]]സട സിംഹത്തെ മറ്റു മാർജ്ജാര വംശജരിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തരാക്കുന്നു. സട സിംഹത്തെ ഉള്ളതിലും വലിപ്പം കൂടുതലായിക്കാണിക്കാൻ കാരണമാകുകയും തദ്വാരാ ഭീഷണമായ ഒരു രൂപം സിംഹങ്ങൾ മറ്റു സിംഹങ്ങളുമായും പ്രധാനമായി ആഫ്രിക്കയിലെ മുഖ്യഎതിരാളി ആയ [[കഴുതപ്പുലി|കഴുതപ്പുലികളുമായും]] ഏറ്റുമുട്ടുമ്പോൾ നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref> {{cite web | last=Trivedi | first=Bijal P. | title=Are Maneless Tsavo Lions Prone to Male Pattern Baldness? | publisher=National Geographic | date=2005 | url=http://news.nationalgeographic.com/news/2002/04/0412_020412_TVtsavolions.html | accessdate=2007-07-07}}</ref> സട ഉണ്ടാകുന്നതും അതിന്റെ നിറവും വലിപ്പവും പാരമ്പര്യം, [[കാലാവസ്ഥ]], പ്രായം, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] [[ഹോർമോൺ|ഹോർമോണിന്റെ]] പ്രവർത്തനം എന്നീ ഘടകങ്ങളെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. സാധാരണ ഇരുണ്ടതും ഇടതിങ്ങിയതുമായ സടയുള്ള സിംഹങ്ങൾ ആരോഗ്യവാന്മാരായിരിക്കും.ഇരുണ്ട സടയുള്ള സിംഹങ്ങൾക്ക് കൂടുതൾ പ്രത്യുൽ‌പാദനശേഷിയും അവയുടെ കുട്ടികൾക്ക് കൂടുതൽ ആരോഗ്യവും ഉണ്ടായിരിക്കും എന്നാൽ വേനൽക്കാലത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവിക്കുന്നതും ഇവയാണ്.<ref name=West>{{cite journal |last=West |first=Peyton M. |coauthors=Craig Parker|year=2002 |month=August |title=Sexual Selection, Temperature, and the Lion's Mane |journal=[[Science (journal)|Science]] |volume=297 |issue=5585 |pages= 1339–1343 |doi=10.1126/science.1073257}}</ref> ഒന്നിലധികം ആൺസിംഹങ്ങളാൽ നയിക്കപ്പെടുന്ന പ്രൈഡിൽ പെൺസിംഹങ്ങൾ കൂടുതൽ സടയുള്ള ആൺസിംഹങ്ങളുമായി രമിക്കാൻ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നു എന്നും കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Trivedi02">{{cite web | last=Trivedi | first =Bijal P. | title=Female Lions Prefer Dark-Maned Males, Study Finds | work=National Geographic News | publisher=National Geographic | date=Aug 22, 2002 | url=http://news.nationalgeographic.com/news/2002/08/0822_020822_TVlion.html| accessdate= 2007-09-01}}</ref> ശാസ്ത്രജ്ഞർ ആദ്യം സടയിലും മറ്റു ശരീരഭാഗങ്ങളിലുമുള്ള രൂപവ്യത്യാസം വച്ച് സിംഹങ്ങളെ വിവിധ ഉപവർഗ്ഗങ്ങളായി തിരിക്കാമെന്നു കരുതിയിരുന്നു. എന്നാൽ പിന്നീട് നടന്ന പഠനങ്ങൾ രൂപത്തിൽ കാലാവസ്ഥ മുതലായ ഘടകങ്ങൾ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നുണ്ടെന്നു കണ്ടെത്തി.<ref name=West/> യൂറോപ്പിലേയും വടക്കേ അമേരിക്കയിലെയും തണുപ്പുള്ള മൃഗശാലകളിൽ കഴിയുന്ന സിംഹങ്ങൾക്ക് ഇടതിങ്ങിയ സട ഉണ്ടാകുന്നു. ഏഷ്യൻ സിംഹങ്ങൾക്ക് ആഫ്രിക്കൻ സിംഹങ്ങളേക്കാൾ സടയുടെ വലിപ്പം കുറവാണ്.<ref name="Menon">{{cite book |last=Menon |first=Vivek |year=2003 |title=A Field Guide to Indian Mammals |location=Delhi |publisher=Dorling Kindersley India |isbn=0-14-302998-3| pages=}}</ref> സട ഇല്ലാത്ത ആൺസിംഹങ്ങളെ [[സെനഗൽ|സെനഗലിലും]] [[കെനിയ|കെനിയയിലെ]] [[സാവോ ദേശീയോദ്യാനം|സാവോ ദേശീയോദ്യാനത്തിലും]] കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ടിംബാവലിയിൽ കണ്ടെത്തിയ യഥാർഥ വെളുത്ത സിംഹത്തിനും സടയില്ല.യൂറോപ്യൻ ഗുഹാസിംഹങ്ങളുടെ ചിത്രങ്ങളിലും സടയുള്ള സിംഹങ്ങളെ കാണാൻ കഴിഞ്ഞിട്ടില്ല അതുമൂലം അവയ്ക്കും സട ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Koenigswald02">{{In lang|de}} {{cite book |last=Koenigswald |first=Wighart von |year=2002 |title=Lebendige Eiszeit: Klima und Tierwelt im Wandel |location=Stuttgart |publisher=Theiss |isbn=3-8062-1734-3| pages=}}</ref> == ജീവിതരീതി == === വേട്ടയും ഭക്ഷണക്രമവും === {{wikt}} [[പ്രമാണം:Female Lion.JPG|thumb|left|ശക്തമായ താടിയെല്ലും മൂർച്ചയുള്ള പല്ലുകളും ഇരകളെ ശ്വാസം മുട്ടിച്ച് കൊല്ലാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു ]]കൂട്ടമായി വേട്ടയാടുന്ന മൃഗമാണ് സിംഹം. പെൺസിംഹങ്ങളാണ് വേട്ടയാടുന്നതിൽ മുൻപിൽ. സിംഹങ്ങൾക്ക് 59കിമീ/മണിക്കൂർ വേഗത്തിൽ വരെ ഓടാൻ സാധിക്കും<ref name="Schaller233">Schaller, p. 233</ref> പക്ഷ ഇത്രയും വേഗത കുറച്ചു ദൂരം മാത്രമേ ലഭിക്കൂ,<ref name="Schaller2478">Schaller, p. 247–8</ref> അതുമൂലം ഇരകളുടെ വളരെ അടുത്തെത്തിയിട്ടേ സിംഹങ്ങൾ ആക്രമണം ആരംഭിക്കാറുള്ളൂ. സാധാരണ പുൽക്കൂട്ടങ്ങളോ അതുപോലെ മറവു നൽകുന്ന പ്രദേശങ്ങളിലോ വെച്ച് രാത്രി സമയത്താണ് സിംഹങ്ങൾ വേട്ട നടത്തുക. 30 [[മീറ്റർ]] വരെ ഇരയുടെ അടുത്ത് പതുങ്ങി ചെന്നെത്തിയിട്ടേ വേട്ട ആരംഭിക്കാറുള്ളൂ. ഒരേ ഇരയെത്തന്നെ പല ദിക്കിൽ നിന്നും പലസിംഹങ്ങൾ ഒരേ സമയം ആക്രമിക്കുന്നു. ആക്രമണങ്ങൾ ചെറുതും ശക്തവുമായിരിയ്കും. ഓടിച്ചെന്നു ഇരയുടെ പുറത്ത് ചാടി വീഴുകയാണ് സാധാരണ ആക്രമണതന്ത്രം. ഇരയുടെ കഴുത്തിൽ പിടിമുറുക്കി ചെറിയ ഇരകളാണെങ്കിൽ കഴുത്തൊടിച്ചും വലിയവയാണെങ്കിൽ ശ്വാസം മുട്ടിച്ചുമാണ് കൊല്ലുക.<ref>{{cite web |title=About lions - Ecology and behaviour |author=Dr Gus Mills |publisher=African Lion Working Group |url=http://www.african-lion.org/lions_e.htm |accessdate=2007-07-20 }}</ref> ശക്തമായ താടിയെല്ല് സിംഹങ്ങളെ ഇതിന് സഹായിക്കുന്നു. വലിയ സസ്തനികളാണ് സിംഹങ്ങളുടെ ഇരകളിൽ പ്രധാനം. ആഫ്രിക്കയിൽ [[വിൽഡ്‌ബീസ്റ്റ്]], [[ഇം‌പാല]], [[സീബ്ര]], [[കാട്ടുപോത്ത്]], കാട്ടുപന്നി(Warthog) എന്നിവയും ഇന്ത്യയിൽ [[നീൽഗായ്]], പലതരം മാനുകൾ എന്നിവയും സിംഹങ്ങൾക്ക് ഇരകളാണ്. കൂട്ടമായി വേട്ടയാടുന്ന സിംഹങ്ങൾക്ക് ഒട്ടുമിക്ക വന്യജീവികളേയും വേട്ടയാടി കൊല്ലാൻ കഴിവുണ്ട്, എങ്കിലും പൂർണവളർച്ചയെത്തിയ [[ആന|ആനകളേയും]], കാട്ടുപോത്തുകളേയും [[ജിറാഫ്|ജിറാഫുകളേയും]] സിംഹങ്ങൾ സാധാരണ വേട്ടയാടാറില്ല. ഇവയെ വേട്ടയാടുന്നതിനിടയിൽ പറ്റിയേക്കാവുന്ന പരിക്കുകളെ ഭയന്നാണിത്.<ref name="home">{{citeweb|url=http://home.intekom.com/ecotravel/Guides/Wildlife/Vertebrates/Mammals/Big_5/Lion/african-lion-hunting-habits.htm |title=African Lion Hunting Habits in South Africa and Southern Africa|accessmonthday=31 July|accessyear=2007}}</ref> എങ്കിലും ഭക്ഷണലഭ്യത വളരെയധികം കുറയുമ്പോൾ സിംഹങ്ങൾ വളരെവലിയ മൃഗങ്ങളായ ആനകളേയും ജിറാഫുകളേയും വേട്ടയാടുന്നു.ആഫ്രിക്കയിലെ സാവുടി നദിക്കരയിലെ സിംഹങ്ങൾ ആനകളേയും<ref>{{cite web|last=Kemp| first=Leigh| url=http://www.go2africa.com/botswana/chobe/savuti/legendary-elephant-eaters.asp| title=The Elephant Eaters of the Savuti| publisher=go2africa |accessmonthdate=17 July|accessyear=2007}}</ref><ref>{{cite news |title=King of the jungle defies nature with new quarry |first=Damien |last=Whitworth |date=October 9, 2006 |publisher=The Australian |url=http://www.news.com.au/story/0,23599,20547955-38195,00.html |accessdate=2007-07-20 |archiveurl=https://archive.is/ZONz|archivedate=2012-05-27}}</ref> ക്രുഗർ നാഷ്ണൽ പാർക്കിലെ സിംഹങ്ങൾ ജിറാഫുകളേയും വേട്ടയാടുന്നു.<ref name="Pienaar69">{{cite journal |author=Pienaar U de V |year=1969 |title=Predator-prey relationships amongst the larger mammals of the Kruger National Park |journal=Koedoe |volume=12 |pages=108-76 |id= }}</ref> == ചിത്രശാല == <gallery> File:African Lion Panthera leo Male Pittsburgh 2800px adjusted.jpg File:Lion_-_സിംഹം.JPG|തിരുവനന്തപുരം മൃഗശാലയിലെ സിംഹങ്ങൾ </gallery> == അവലംബം == {{reflist|2}} {{മാർജ്ജാരവംശം}} [[വർഗ്ഗം:മാംസഭോജികൾ]] [[വർഗ്ഗം:വന്യജീവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:മാർജ്ജാരവംശം]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ സസ്തനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:സിംഹങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഫ്രിക്കയിലെ സസ്തനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശ്രീലങ്കയുടെ ദേശീയ പ്രതീകങ്ങൾ]] f03wdeaqlsposgsfwnxw27smsx42dze 0 25991 3765308 3758585 2022-08-16T01:56:32Z 111.92.117.254 /* കൃതികൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ramapurathu Warrier}}{{Infobox Writer | name = രാമപുരത്തുവാര്യർ |image = Ramapurathu Warrier.jpg|ലഘുചിത്രം | caption = രാമപുരത്തുവാര്യർ | birthdate = [[1703]] | birthplace = രാമപുരം, മീനച്ചിൽ താലൂക്ക്, കോട്ടയം ജില്ല(ഇപ്പോൾ). | deathdate = [[1753]] | death_place = രാമപുരം | occupation = ഭക്തകവി, തത്ത്വജ്ഞാനി, അധ്യാപകൻ, ക്ഷേത്രകഴകം. | magnum_opus = ''[[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]]'' | influences = }} [[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]] എന്ന ഒറ്റക്കാവ്യംകൊണ്ട് മലയാളസാഹിത്യത്തിൽ ശാശ്വതവും സമുന്നതവുമായ സ്ഥാനം നേടിയ കവിയാണ് '''രാമപുരത്തു വാരിയർ'''. [[മാർത്താണ്ഡവർമ്മ]] മഹാരാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. == ജീവിതരേഖ == [[കോട്ടയം ജില്ല|കോട്ടയം ജില്ലയിലെ]] [[മീനച്ചിൽ]] താലൂക്കിൽ ഉൾപ്പെട്ട [[രാമപുരം, കോട്ടയം|രാമപുരം]] എന്ന പ്രദേശത്താണ് വാരിയരുടെ ജനനം. ശങ്കരൻ എന്നാണ് യഥാർത്ഥ പേര് 2-ന്(ക്രി.വ.1703). അദ്ദേഹം ജനിച്ചതെന്നും [[ഉള്ളൂർ]]<nowiki/>രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. അമ്മ പാർവതി വാരസ്യാരും അച്ഛൻ [[അമനകര]] ഗ്രാമത്തിലെ പുനം എന്ന ഇല്ലത്തെ പദ്മനാഭൻ നമ്പൂതിരിയും ആയിരുന്നു. അച്ഛനിൽനിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ ശേഷം ഇരിങ്ങാലക്കുടയിൽ ചെന്ന് [[ഉണ്ണായിവാരിയരിൽനിന്ന്]] സംസ്കൃതം പഠിച്ചു. സാഹിത്യത്തിലും സംഗീതത്തിലും നല്ല വാസന അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. ജ്യോതിഷപണ്ഡിതനായിരുന്നുവെന്നും പറയുന്നു. രാമപുരത്തു വാരിയർ നല്ല സംസ്കൃതവ്യുല്പന്നൻ ആയിരുന്നുവെന്നും സ്വദേശത്ത് പള്ളിക്കുടം കെട്ടി കുട്ടികളെ വിദ്യ അഭ്യസിച്ചുവന്നിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. മഹാദാരിദ്ര്യത്തിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം. അക്കാലത്ത് വടക്കുംകൂർ രാജാക്കന്മാരുടെ ഒരു ശാഖ [[വെള്ളാലപ്പള്ളി|വെള്ളാലപ്പള്ളിയിൽ]] താമസിച്ചിരുന്നു. ആ ശാഖയിൽപ്പെട്ട രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു വാരിയർ. രാജാവിനൊപ്പം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] പോകുകയും വൈക്കത്തപ്പനെ ഭജിക്കുകയും ചെയ്തുവന്നു അദ്ദേഹം. കൊ.വ. 925-ൽ (1750) [[വടക്കുംകൂർ]] [[തിരുവിതാംകൂർ]] അധീനത്തിലായ ശേഷം മാർത്താണ്ഡവർമ്മ മഹാരാജാവ് വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ കുറേ ദിവസം ഭജനത്തിനായി എഴുന്നള്ളിത്താമസിക്കെ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ സഹായത്തോടെ വാരിയർ അദ്ദേഹത്തെ മുഖംകാണിച്ച് ചില സംസ്കൃതശ്ലോകങ്ങൾ സമർപ്പിച്ചു. അവയിലൊന്ന് തന്നെ കുചേലനോടും മഹാരാജാവിനെ കൃഷ്ണനോടും ഉപമിച്ചുകൊണ്ടുള്ളതായിരുന്നു. തന്നെ സ്തുതിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ശ്ലോകങ്ങളിൽ സമ്പ്രീതനായ മഹാരാജാവ് [[കുചേലൻ|കുചേലോപാഖ്യാനം]] [[വഞ്ചിപ്പാട്ട്|വഞ്ചിപ്പാട്ടായി]] രചിക്കാൻ രാ‍മപുരത്തു വാരിയരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മടങ്ങുമ്പോൾ അദ്ദേഹം വാരിയരെയും പള്ളിയോടത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്തേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. അതിൽ‌വെച്ച് വാരിയർ താൻ രചിച്ച കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട് പാടിക്കേൾപ്പിച്ചു എന്നു പറയപ്പെടുന്നു.<ref name="manoramaonline-ക'">{{cite news|title=രാമപുരത്തുവാര്യരും കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ടും|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|accessdate=21 മെയ് 2014|newspaper=മലയാളമനോരമ|date=21 മെയ് 2014|author=ടി.പി. രാജീവ്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140521060547/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|archivedate=2014-05-21|location=വള്ളിക്കോണം|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}</ref> മാർത്താണ്ഡവർമ്മ വാരിയരെ കുറച്ചു കാലം തിരുവനന്തപുരത്ത് താമസിപ്പിച്ചു. അവിടെ വെച്ചാണ് രാജകല്പന പ്രകാരം [[ഗീതഗോവിന്ദം]] (ഭാഷാഷ്ടപദി ) ചെയ്യുന്നത് ‌. അതിനു മുൻപ് വൈക്കത്തിനു സമീപം [[വെച്ചൂർ]] എന്ന സ്ഥലത്ത് മഹാരാജാവ് രാമപുരത്തു വാരിയർക്കുവേണ്ടി മനോഹരമായ ഗൃഹവും വസ്തുവകകളും നൽകി. വാരിയർ തിരിച്ചുപോയി അവിടെയും രാമപുരത്തുമായി ശിഷ്ടകാലം കഴിച്ചു. കൊ.വ.928-ൽ (ക്രി.വ.1753) -ൽ രാമപുരത്തു വച്ചാണ്‌ വാരിയരുടെ മരണം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. == ഐതിഹ്യങ്ങൾ == രാമപുരത്തു വാരിയരെക്കുറിച്ച് മറ്റ് പഴയ കേരളീയ എഴുത്തുകാരെക്കുറിച്ചുള്ളതുപോലെ നിരവധി ഐതിഹ്യങ്ങളുണ്ട്. അവയിലൊന്നാണ് തിരുവനന്തപുരത്തേക്കു മടങ്ങവേ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം ദ്രുതകവനമായി ചൊല്ലിക്കേൾപ്പിച്ചതാണ് കുചേലവൃത്തം എന്നും വഞ്ചി തിരുവനന്തപുരത്ത് അടുത്തപ്പൊഴേക്കും കാവ്യം പൂർത്തിയായി എന്നുള്ള കഥ. മറ്റൊരു കഥ ഇങ്ങനെയാണ്‌: വാരിയർ കഴകക്കാരനായിരുന്ന [[രാമപുരം ക്ഷേത്രം|രാമപുരം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] ഉത്സവത്തിന്‌ [[പൊതിയിൽ ചാക്യാർ]] മാല കെട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്ന വാരിയരെക്കണ്ട് ‘കൂത്തുകാണാൻ വരുന്നില്ലേ‘ എന്ന് ചോദിച്ചു.എന്താണ് മാലകെട്ട് കാണാൻ വരാത്തതെന്നായി വാരിയർ. മാലകെട്ടിലെന്താണ് കാണാനുള്ളത് എന്ന് നിന്ദാഭാവത്തിൽ ചോദിച്ചുകൊണ്ട് ചാക്യാർ പോയി. പിറ്റേന്ന് തൊഴാൻ ചെന്നപ്പോൾ ബിംബത്തിൽ ചാർത്തിയ മാലയിൽ [[ചക്രബന്ധം|ചക്രബന്ധത്തിൽ]] ഒരു ശ്ലോകം നിബന്ധിച്ചുകണ്ടു പൊതിയിൽ ചാക്യാർ. :നകൃതം സുകൃതം കിഞ്ചിൽ ബഹുധാദുഷ്കൃതം കൃതം :ന ജാനേ ജാനകീജാനേ! യമാഹ്വാനേ കിമുത്തരം? :( ഇത് മഹാകവി കുഞ്ഞിക്കുട്ടൻ തമ്പുരാൻ :ഒട്ടും ചെയ്തീല സുകൃതം :ഒട്ടേറെച്ചെയ്തു ദുഷ്ക്കൃതം :രാമാ ! കാലൻ വിളിക്കുമ്പോൾ :നാമെന്തോതേണ്ടതുത്തരം? എന്ന് പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്രേ) എന്നതാണ് ശ്ലോകം. ശ്ലോകവൈദഗ്ദ്ധ്യത്തിൽ സന്തുഷ്ടനായ അദ്ദേഹം മാലകെട്ടിലും കാണേണ്ടതുണ്ട് എന്ന് സമ്മതിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തൊഴാനെത്തിയ മാർത്താണ്ഡവർമ്മയ്ക്ക് തന്റെ ദാരിദ്ര്യത്തെ അർത്ഥഗർഭമായി വെളിപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയിൽ രാമപുരത്തു വാരിയർ സമർപ്പിച്ചതായി കരുതുന്ന :മഹീപതേ ഭാഗവതോപമാനം :മഹാപുരാണം ഭവനം മദീയം :നോക്കുന്നവർക്കൊക്കെ വിരക്തിയുണ്ടാം :അർത്ഥങ്ങളില്ലെന്നൊരു ഭേദമുണ്ട്‌. എന്ന ശ്ലോകം പ്രസിദ്ധമാണ്. == കൃതികൾ == {{wikisource|രചയിതാവ്:രാമപുരത്തു_വാര്യർ|രാമപുരത്തുവാര്യർ}} രണ്ടും മഹാരാജാവിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരമാണ് രചിക്കുന്നത്. അമരകോശത്തിന്‌ ലഘുഭാഷ എന്ന സംസ്കൃതവ്യാഖ്യാനം, നൈഷധം തിരുവാതിരപ്പാട്ട് എന്നിവയാണ്‌ രാമപുരത്തു വാര്യരുടെ മറ്റു കൃതികൾ. ലഘുഭാഷ വടക്കുംകൂർ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം രചിച്ചതാണെന്ന് ആമുഖശ്ലോകത്തിൽ പറയുന്നു. ഐ(മൈ)രാവണവധം തുള്ളൽ, പ്രഭാതകീർത്തനം എന്നീ കൃതികളും വാര്യരുടെതാകാമെന്ന് ഉള്ളൂർ ഊഹിക്കുന്നു. == അവലംബം == <references/> [[വർഗ്ഗം:1703-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1753-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മരിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോട്ടയം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:വാരിയർ]] {{Bio-stub}} nubqofggoln2tu42uj4e3l2cnlzmxbv 3765309 3765308 2022-08-16T01:57:43Z 111.92.117.254 /* ജീവിതരേഖ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ramapurathu Warrier}}{{Infobox Writer | name = രാമപുരത്തുവാര്യർ |image = Ramapurathu Warrier.jpg|ലഘുചിത്രം | caption = രാമപുരത്തുവാര്യർ | birthdate = [[1703]] | birthplace = രാമപുരം, മീനച്ചിൽ താലൂക്ക്, കോട്ടയം ജില്ല(ഇപ്പോൾ). | deathdate = [[1753]] | death_place = രാമപുരം | occupation = ഭക്തകവി, തത്ത്വജ്ഞാനി, അധ്യാപകൻ, ക്ഷേത്രകഴകം. | magnum_opus = ''[[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]]'' | influences = }} [[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]] എന്ന ഒറ്റക്കാവ്യംകൊണ്ട് മലയാളസാഹിത്യത്തിൽ ശാശ്വതവും സമുന്നതവുമായ സ്ഥാനം നേടിയ കവിയാണ് '''രാമപുരത്തു വാരിയർ'''. [[മാർത്താണ്ഡവർമ്മ]] മഹാരാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. == ജീവിതരേഖ == [[കോട്ടയം ജില്ല|കോട്ടയം ജില്ലയിലെ]] [[മീനച്ചിൽ]] താലൂക്കിൽ ഉൾപ്പെട്ട [[രാമപുരം, കോട്ടയം|രാമപുരം]] എന്ന പ്രദേശത്താണ് വാരിയരുടെ ജനനം. ശങ്കരൻ എന്നാണ് യഥാർത്ഥ പേര് 2-ന്(ക്രി.വ.1703). അദ്ദേഹം ജനിച്ചതെന്നും [[ഉള്ളൂർ]]<nowiki/>രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. അമ്മ പാർവതി വാരസ്യാരും അച്ഛൻ [[അമനകര]] ഗ്രാമത്തിലെ പുനം എന്ന ഇല്ലത്തെ പദ്മനാഭൻ നമ്പൂതിരിയും ആയിരുന്നു. അച്ഛനിൽനിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ ശേഷം ഇരിങ്ങാലക്കുടയിൽ ചെന്ന് [[ഉണ്ണായിവാരിയരിൽനിന്ന്]] സംസ്കൃതം പഠിച്ചു. സാഹിത്യത്തിലും സംഗീതത്തിലും നല്ല വാസന അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. ജ്യോതിഷപണ്ഡിതനായിരുന്നുവെന്നും പറയുന്നു. രാമപുരത്തു വാരിയർ നല്ല സംസ്കൃതവ്യുല്പന്നൻ ആയിരുന്നുവെന്നും സ്വദേശത്ത് പള്ളിക്കുടം കെട്ടി കുട്ടികളെ വിദ്യ അഭ്യസിച്ചുവന്നിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. മഹാദാരിദ്ര്യത്തിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം. അക്കാലത്ത് വടക്കുംകൂർ രാജാക്കന്മാരുടെ ഒരു ശാഖ [[വെള്ളാലപ്പള്ളി|വെള്ളാലപ്പള്ളിയിൽ]] താമസിച്ചിരുന്നു. ആ ശാഖയിൽപ്പെട്ട രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു വാരിയർ. രാജാവിനൊപ്പം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] പോകുകയും വൈക്കത്തപ്പനെ ഭജിക്കുകയും ചെയ്തുവന്നു അദ്ദേഹം. കൊ.വ. 925-ൽ (1750) [[വടക്കുംകൂർ]] [[തിരുവിതാംകൂർ]] അധീനത്തിലായ ശേഷം മാർത്താണ്ഡവർമ്മ മഹാരാജാവ് വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ കുറേ ദിവസം ഭജനത്തിനായി എഴുന്നള്ളിത്താമസിക്കെ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ സഹായത്തോടെ വാരിയർ അദ്ദേഹത്തെ മുഖംകാണിച്ച് ചില സംസ്കൃതശ്ലോകങ്ങൾ സമർപ്പിച്ചു. അവയിലൊന്ന് തന്നെ കുചേലനോടും മഹാരാജാവിനെ കൃഷ്ണനോടും ഉപമിച്ചുകൊണ്ടുള്ളതായിരുന്നു. തന്നെ സ്തുതിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ശ്ലോകങ്ങളിൽ സമ്പ്രീതനായ മഹാരാജാവ് [[കുചേലൻ|കുചേലോപാഖ്യാനം]] [[വഞ്ചിപ്പാട്ട്|വഞ്ചിപ്പാട്ടായി]] രചിക്കാൻ രാ‍മപുരത്തു വാരിയരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മടങ്ങുമ്പോൾ അദ്ദേഹം വാരിയരെയും പള്ളിയോടത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്തേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. അതിൽ‌വെച്ച് വാരിയർ താൻ രചിച്ച കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട് പാടിക്കേൾപ്പിച്ചു എന്നു പറയപ്പെടുന്നു.<ref name="manoramaonline-ക'">{{cite news|title=രാമപുരത്തുവാര്യരും കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ടും|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|accessdate=21 മെയ് 2014|newspaper=മലയാളമനോരമ|date=21 മെയ് 2014|author=ടി.പി. രാജീവ്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140521060547/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|archivedate=2014-05-21|location=വള്ളിക്കോണം|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}</ref> മാർത്താണ്ഡവർമ്മ വാരിയരെ കുറച്ചു കാലം തിരുവനന്തപുരത്ത് താമസിപ്പിച്ചു. അവിടെ വെച്ചാണ് രാജകല്പന പ്രകാരം [[ഗീതഗോവിന്ദം]] (ഭാഷാഷ്ടപദി ) ചെയ്യുന്നത് ‌. അതിനു മുൻപ് വൈക്കത്തിനു സമീപം [[വെച്ചൂർ]] എന്ന സ്ഥലത്ത് മഹാരാജാവ് രാമപുരത്തു വാരിയർക്കുവേണ്ടി മനോഹരമായ ഗൃഹവും വസ്തുവകകളും നൽകി. വാരിയർ തിരിച്ചുപോയി അവിടെയും രാമപുരത്തുമായി ശിഷ്ടകാലം കഴിച്ചു. കൊ.വ.928-ൽ (ക്രി.വ.1753) -ൽ രാമപുരത്തു വച്ചാണ്‌ വാരിയരുടെ മരണം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. == ഐതിഹ്യങ്ങൾ == രാമപുരത്തു വാരിയരെക്കുറിച്ച് മറ്റ് പഴയ കേരളീയ എഴുത്തുകാരെക്കുറിച്ചുള്ളതുപോലെ നിരവധി ഐതിഹ്യങ്ങളുണ്ട്. അവയിലൊന്നാണ് തിരുവനന്തപുരത്തേക്കു മടങ്ങവേ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം ദ്രുതകവനമായി ചൊല്ലിക്കേൾപ്പിച്ചതാണ് കുചേലവൃത്തം എന്നും വഞ്ചി തിരുവനന്തപുരത്ത് അടുത്തപ്പൊഴേക്കും കാവ്യം പൂർത്തിയായി എന്നുള്ള കഥ. മറ്റൊരു കഥ ഇങ്ങനെയാണ്‌: വാരിയർ കഴകക്കാരനായിരുന്ന [[രാമപുരം ക്ഷേത്രം|രാമപുരം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] ഉത്സവത്തിന്‌ [[പൊതിയിൽ ചാക്യാർ]] മാല കെട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്ന വാരിയരെക്കണ്ട് ‘കൂത്തുകാണാൻ വരുന്നില്ലേ‘ എന്ന് ചോദിച്ചു.എന്താണ് മാലകെട്ട് കാണാൻ വരാത്തതെന്നായി വാരിയർ. മാലകെട്ടിലെന്താണ് കാണാനുള്ളത് എന്ന് നിന്ദാഭാവത്തിൽ ചോദിച്ചുകൊണ്ട് ചാക്യാർ പോയി. പിറ്റേന്ന് തൊഴാൻ ചെന്നപ്പോൾ ബിംബത്തിൽ ചാർത്തിയ മാലയിൽ [[ചക്രബന്ധം|ചക്രബന്ധത്തിൽ]] ഒരു ശ്ലോകം നിബന്ധിച്ചുകണ്ടു പൊതിയിൽ ചാക്യാർ. :നകൃതം സുകൃതം കിഞ്ചിൽ ബഹുധാദുഷ്കൃതം കൃതം :ന ജാനേ ജാനകീജാനേ! യമാഹ്വാനേ കിമുത്തരം? :( ഇത് മഹാകവി കുഞ്ഞിക്കുട്ടൻ തമ്പുരാൻ :ഒട്ടും ചെയ്തീല സുകൃതം :ഒട്ടേറെച്ചെയ്തു ദുഷ്ക്കൃതം :രാമാ ! കാലൻ വിളിക്കുമ്പോൾ :നാമെന്തോതേണ്ടതുത്തരം? എന്ന് പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്രേ) എന്നതാണ് ശ്ലോകം. ശ്ലോകവൈദഗ്ദ്ധ്യത്തിൽ സന്തുഷ്ടനായ അദ്ദേഹം മാലകെട്ടിലും കാണേണ്ടതുണ്ട് എന്ന് സമ്മതിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തൊഴാനെത്തിയ മാർത്താണ്ഡവർമ്മയ്ക്ക് തന്റെ ദാരിദ്ര്യത്തെ അർത്ഥഗർഭമായി വെളിപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയിൽ രാമപുരത്തു വാരിയർ സമർപ്പിച്ചതായി കരുതുന്ന :മഹീപതേ ഭാഗവതോപമാനം :മഹാപുരാണം ഭവനം മദീയം :നോക്കുന്നവർക്കൊക്കെ വിരക്തിയുണ്ടാം :അർത്ഥങ്ങളില്ലെന്നൊരു ഭേദമുണ്ട്‌. എന്ന ശ്ലോകം പ്രസിദ്ധമാണ്. == കൃതികൾ == {{wikisource|രചയിതാവ്:രാമപുരത്തു_വാര്യർ|രാമപുരത്തുവാര്യർ}} രണ്ടും മഹാരാജാവിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരമാണ് രചിക്കുന്നത്. അമരകോശത്തിന്‌ ലഘുഭാഷ എന്ന സംസ്കൃതവ്യാഖ്യാനം, നൈഷധം തിരുവാതിരപ്പാട്ട് എന്നിവയാണ്‌ രാമപുരത്തു വാര്യരുടെ മറ്റു കൃതികൾ. ലഘുഭാഷ വടക്കുംകൂർ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം രചിച്ചതാണെന്ന് ആമുഖശ്ലോകത്തിൽ പറയുന്നു. ഐ(മൈ)രാവണവധം തുള്ളൽ, പ്രഭാതകീർത്തനം എന്നീ കൃതികളും വാര്യരുടെതാകാമെന്ന് ഉള്ളൂർ ഊഹിക്കുന്നു. == അവലംബം == <references group="Gayatri Girish" responsive="" /> [[വർഗ്ഗം:1703-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1753-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മരിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോട്ടയം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:വാരിയർ]] {{Bio-stub}} nej5lsmpfxexy8os2do568i2cx1cfss 3765310 3765309 2022-08-16T01:58:17Z 111.92.117.254 /* കൃതികൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ramapurathu Warrier}}{{Infobox Writer | name = രാമപുരത്തുവാര്യർ |image = Ramapurathu Warrier.jpg|ലഘുചിത്രം | caption = രാമപുരത്തുവാര്യർ | birthdate = [[1703]] | birthplace = രാമപുരം, മീനച്ചിൽ താലൂക്ക്, കോട്ടയം ജില്ല(ഇപ്പോൾ). | deathdate = [[1753]] | death_place = രാമപുരം | occupation = ഭക്തകവി, തത്ത്വജ്ഞാനി, അധ്യാപകൻ, ക്ഷേത്രകഴകം. | magnum_opus = ''[[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]]'' | influences = }} [[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]] എന്ന ഒറ്റക്കാവ്യംകൊണ്ട് മലയാളസാഹിത്യത്തിൽ ശാശ്വതവും സമുന്നതവുമായ സ്ഥാനം നേടിയ കവിയാണ് '''രാമപുരത്തു വാരിയർ'''. [[മാർത്താണ്ഡവർമ്മ]] മഹാരാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. == ജീവിതരേഖ == [[കോട്ടയം ജില്ല|കോട്ടയം ജില്ലയിലെ]] [[മീനച്ചിൽ]] താലൂക്കിൽ ഉൾപ്പെട്ട [[രാമപുരം, കോട്ടയം|രാമപുരം]] എന്ന പ്രദേശത്താണ് വാരിയരുടെ ജനനം. ശങ്കരൻ എന്നാണ് യഥാർത്ഥ പേര് 2-ന്(ക്രി.വ.1703). അദ്ദേഹം ജനിച്ചതെന്നും [[ഉള്ളൂർ]]<nowiki/>രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. അമ്മ പാർവതി വാരസ്യാരും അച്ഛൻ [[അമനകര]] ഗ്രാമത്തിലെ പുനം എന്ന ഇല്ലത്തെ പദ്മനാഭൻ നമ്പൂതിരിയും ആയിരുന്നു. അച്ഛനിൽനിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ ശേഷം ഇരിങ്ങാലക്കുടയിൽ ചെന്ന് [[ഉണ്ണായിവാരിയരിൽനിന്ന്]] സംസ്കൃതം പഠിച്ചു. സാഹിത്യത്തിലും സംഗീതത്തിലും നല്ല വാസന അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. ജ്യോതിഷപണ്ഡിതനായിരുന്നുവെന്നും പറയുന്നു. രാമപുരത്തു വാരിയർ നല്ല സംസ്കൃതവ്യുല്പന്നൻ ആയിരുന്നുവെന്നും സ്വദേശത്ത് പള്ളിക്കുടം കെട്ടി കുട്ടികളെ വിദ്യ അഭ്യസിച്ചുവന്നിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. മഹാദാരിദ്ര്യത്തിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം. അക്കാലത്ത് വടക്കുംകൂർ രാജാക്കന്മാരുടെ ഒരു ശാഖ [[വെള്ളാലപ്പള്ളി|വെള്ളാലപ്പള്ളിയിൽ]] താമസിച്ചിരുന്നു. ആ ശാഖയിൽപ്പെട്ട രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു വാരിയർ. രാജാവിനൊപ്പം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] പോകുകയും വൈക്കത്തപ്പനെ ഭജിക്കുകയും ചെയ്തുവന്നു അദ്ദേഹം. കൊ.വ. 925-ൽ (1750) [[വടക്കുംകൂർ]] [[തിരുവിതാംകൂർ]] അധീനത്തിലായ ശേഷം മാർത്താണ്ഡവർമ്മ മഹാരാജാവ് വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ കുറേ ദിവസം ഭജനത്തിനായി എഴുന്നള്ളിത്താമസിക്കെ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ സഹായത്തോടെ വാരിയർ അദ്ദേഹത്തെ മുഖംകാണിച്ച് ചില സംസ്കൃതശ്ലോകങ്ങൾ സമർപ്പിച്ചു. അവയിലൊന്ന് തന്നെ കുചേലനോടും മഹാരാജാവിനെ കൃഷ്ണനോടും ഉപമിച്ചുകൊണ്ടുള്ളതായിരുന്നു. തന്നെ സ്തുതിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ശ്ലോകങ്ങളിൽ സമ്പ്രീതനായ മഹാരാജാവ് [[കുചേലൻ|കുചേലോപാഖ്യാനം]] [[വഞ്ചിപ്പാട്ട്|വഞ്ചിപ്പാട്ടായി]] രചിക്കാൻ രാ‍മപുരത്തു വാരിയരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മടങ്ങുമ്പോൾ അദ്ദേഹം വാരിയരെയും പള്ളിയോടത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്തേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. അതിൽ‌വെച്ച് വാരിയർ താൻ രചിച്ച കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട് പാടിക്കേൾപ്പിച്ചു എന്നു പറയപ്പെടുന്നു.<ref name="manoramaonline-ക'">{{cite news|title=രാമപുരത്തുവാര്യരും കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ടും|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|accessdate=21 മെയ് 2014|newspaper=മലയാളമനോരമ|date=21 മെയ് 2014|author=ടി.പി. രാജീവ്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140521060547/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|archivedate=2014-05-21|location=വള്ളിക്കോണം|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}</ref> മാർത്താണ്ഡവർമ്മ വാരിയരെ കുറച്ചു കാലം തിരുവനന്തപുരത്ത് താമസിപ്പിച്ചു. അവിടെ വെച്ചാണ് രാജകല്പന പ്രകാരം [[ഗീതഗോവിന്ദം]] (ഭാഷാഷ്ടപദി ) ചെയ്യുന്നത് ‌. അതിനു മുൻപ് വൈക്കത്തിനു സമീപം [[വെച്ചൂർ]] എന്ന സ്ഥലത്ത് മഹാരാജാവ് രാമപുരത്തു വാരിയർക്കുവേണ്ടി മനോഹരമായ ഗൃഹവും വസ്തുവകകളും നൽകി. വാരിയർ തിരിച്ചുപോയി അവിടെയും രാമപുരത്തുമായി ശിഷ്ടകാലം കഴിച്ചു. കൊ.വ.928-ൽ (ക്രി.വ.1753) -ൽ രാമപുരത്തു വച്ചാണ്‌ വാരിയരുടെ മരണം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. == ഐതിഹ്യങ്ങൾ == രാമപുരത്തു വാരിയരെക്കുറിച്ച് മറ്റ് പഴയ കേരളീയ എഴുത്തുകാരെക്കുറിച്ചുള്ളതുപോലെ നിരവധി ഐതിഹ്യങ്ങളുണ്ട്. അവയിലൊന്നാണ് തിരുവനന്തപുരത്തേക്കു മടങ്ങവേ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം ദ്രുതകവനമായി ചൊല്ലിക്കേൾപ്പിച്ചതാണ് കുചേലവൃത്തം എന്നും വഞ്ചി തിരുവനന്തപുരത്ത് അടുത്തപ്പൊഴേക്കും കാവ്യം പൂർത്തിയായി എന്നുള്ള കഥ. മറ്റൊരു കഥ ഇങ്ങനെയാണ്‌: വാരിയർ കഴകക്കാരനായിരുന്ന [[രാമപുരം ക്ഷേത്രം|രാമപുരം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] ഉത്സവത്തിന്‌ [[പൊതിയിൽ ചാക്യാർ]] മാല കെട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്ന വാരിയരെക്കണ്ട് ‘കൂത്തുകാണാൻ വരുന്നില്ലേ‘ എന്ന് ചോദിച്ചു.എന്താണ് മാലകെട്ട് കാണാൻ വരാത്തതെന്നായി വാരിയർ. മാലകെട്ടിലെന്താണ് കാണാനുള്ളത് എന്ന് നിന്ദാഭാവത്തിൽ ചോദിച്ചുകൊണ്ട് ചാക്യാർ പോയി. പിറ്റേന്ന് തൊഴാൻ ചെന്നപ്പോൾ ബിംബത്തിൽ ചാർത്തിയ മാലയിൽ [[ചക്രബന്ധം|ചക്രബന്ധത്തിൽ]] ഒരു ശ്ലോകം നിബന്ധിച്ചുകണ്ടു പൊതിയിൽ ചാക്യാർ. :നകൃതം സുകൃതം കിഞ്ചിൽ ബഹുധാദുഷ്കൃതം കൃതം :ന ജാനേ ജാനകീജാനേ! യമാഹ്വാനേ കിമുത്തരം? :( ഇത് മഹാകവി കുഞ്ഞിക്കുട്ടൻ തമ്പുരാൻ :ഒട്ടും ചെയ്തീല സുകൃതം :ഒട്ടേറെച്ചെയ്തു ദുഷ്ക്കൃതം :രാമാ ! കാലൻ വിളിക്കുമ്പോൾ :നാമെന്തോതേണ്ടതുത്തരം? എന്ന് പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്രേ) എന്നതാണ് ശ്ലോകം. ശ്ലോകവൈദഗ്ദ്ധ്യത്തിൽ സന്തുഷ്ടനായ അദ്ദേഹം മാലകെട്ടിലും കാണേണ്ടതുണ്ട് എന്ന് സമ്മതിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തൊഴാനെത്തിയ മാർത്താണ്ഡവർമ്മയ്ക്ക് തന്റെ ദാരിദ്ര്യത്തെ അർത്ഥഗർഭമായി വെളിപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയിൽ രാമപുരത്തു വാരിയർ സമർപ്പിച്ചതായി കരുതുന്ന :മഹീപതേ ഭാഗവതോപമാനം :മഹാപുരാണം ഭവനം മദീയം :നോക്കുന്നവർക്കൊക്കെ വിരക്തിയുണ്ടാം :അർത്ഥങ്ങളില്ലെന്നൊരു ഭേദമുണ്ട്‌. എന്ന ശ്ലോകം പ്രസിദ്ധമാണ്. == കൃതികൾ == {{wikisource|രചയിതാവ്:രാമപുരത്തു_വാര്യർ|രാമപുരത്തുവാര്യർ}} രണ്ടും മഹാരാജാവിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരമാണ് രചിക്കുന്നത്. അമരകോശത്തിന്‌ ലഘുഭാഷ എന്ന സംസ്കൃതവ്യാഖ്യാനം, നൈഷധം തിരുവാതിരപ്പാട്ട് എന്നിവയാണ്‌ രാമപുരത്തു വാര്യരുടെ മറ്റു കൃതികൾ. ലഘുഭാഷ വടക്കുംകൂർ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം രചിച്ചതാണെന്ന് ആമുഖശ്ലോകത്തിൽ പറയുന്നു. ഐ(മൈ)രാവണവധം തുള്ളൽ, പ്രഭാതകീർത്തനം എന്നീ കൃതികളും വാര്യരുടെതാകാമെന്ന് ഉള്ളൂർ ഊഹിക്കുന്നു. Gayatri Girish == അവലംബം == <references group="Gayatri Girish" responsive="" /> [[വർഗ്ഗം:1703-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1753-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മരിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോട്ടയം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:വാരിയർ]] {{Bio-stub}} 4rogiugcex4y8to1w18ttj2548qz3ma 3765311 3765310 2022-08-16T01:59:32Z 111.92.117.254 /* കൃതികൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ramapurathu Warrier}}{{Infobox Writer | name = രാമപുരത്തുവാര്യർ |image = Ramapurathu Warrier.jpg|ലഘുചിത്രം | caption = രാമപുരത്തുവാര്യർ | birthdate = [[1703]] | birthplace = രാമപുരം, മീനച്ചിൽ താലൂക്ക്, കോട്ടയം ജില്ല(ഇപ്പോൾ). | deathdate = [[1753]] | death_place = രാമപുരം | occupation = ഭക്തകവി, തത്ത്വജ്ഞാനി, അധ്യാപകൻ, ക്ഷേത്രകഴകം. | magnum_opus = ''[[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]]'' | influences = }} [[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]] എന്ന ഒറ്റക്കാവ്യംകൊണ്ട് മലയാളസാഹിത്യത്തിൽ ശാശ്വതവും സമുന്നതവുമായ സ്ഥാനം നേടിയ കവിയാണ് '''രാമപുരത്തു വാരിയർ'''. [[മാർത്താണ്ഡവർമ്മ]] മഹാരാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. == ജീവിതരേഖ == [[കോട്ടയം ജില്ല|കോട്ടയം ജില്ലയിലെ]] [[മീനച്ചിൽ]] താലൂക്കിൽ ഉൾപ്പെട്ട [[രാമപുരം, കോട്ടയം|രാമപുരം]] എന്ന പ്രദേശത്താണ് വാരിയരുടെ ജനനം. ശങ്കരൻ എന്നാണ് യഥാർത്ഥ പേര് 2-ന്(ക്രി.വ.1703). അദ്ദേഹം ജനിച്ചതെന്നും [[ഉള്ളൂർ]]<nowiki/>രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. അമ്മ പാർവതി വാരസ്യാരും അച്ഛൻ [[അമനകര]] ഗ്രാമത്തിലെ പുനം എന്ന ഇല്ലത്തെ പദ്മനാഭൻ നമ്പൂതിരിയും ആയിരുന്നു. അച്ഛനിൽനിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ ശേഷം ഇരിങ്ങാലക്കുടയിൽ ചെന്ന് [[ഉണ്ണായിവാരിയരിൽനിന്ന്]] സംസ്കൃതം പഠിച്ചു. സാഹിത്യത്തിലും സംഗീതത്തിലും നല്ല വാസന അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. ജ്യോതിഷപണ്ഡിതനായിരുന്നുവെന്നും പറയുന്നു. രാമപുരത്തു വാരിയർ നല്ല സംസ്കൃതവ്യുല്പന്നൻ ആയിരുന്നുവെന്നും സ്വദേശത്ത് പള്ളിക്കുടം കെട്ടി കുട്ടികളെ വിദ്യ അഭ്യസിച്ചുവന്നിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. മഹാദാരിദ്ര്യത്തിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം. അക്കാലത്ത് വടക്കുംകൂർ രാജാക്കന്മാരുടെ ഒരു ശാഖ [[വെള്ളാലപ്പള്ളി|വെള്ളാലപ്പള്ളിയിൽ]] താമസിച്ചിരുന്നു. ആ ശാഖയിൽപ്പെട്ട രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു വാരിയർ. രാജാവിനൊപ്പം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] പോകുകയും വൈക്കത്തപ്പനെ ഭജിക്കുകയും ചെയ്തുവന്നു അദ്ദേഹം. കൊ.വ. 925-ൽ (1750) [[വടക്കുംകൂർ]] [[തിരുവിതാംകൂർ]] അധീനത്തിലായ ശേഷം മാർത്താണ്ഡവർമ്മ മഹാരാജാവ് വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ കുറേ ദിവസം ഭജനത്തിനായി എഴുന്നള്ളിത്താമസിക്കെ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ സഹായത്തോടെ വാരിയർ അദ്ദേഹത്തെ മുഖംകാണിച്ച് ചില സംസ്കൃതശ്ലോകങ്ങൾ സമർപ്പിച്ചു. അവയിലൊന്ന് തന്നെ കുചേലനോടും മഹാരാജാവിനെ കൃഷ്ണനോടും ഉപമിച്ചുകൊണ്ടുള്ളതായിരുന്നു. തന്നെ സ്തുതിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ശ്ലോകങ്ങളിൽ സമ്പ്രീതനായ മഹാരാജാവ് [[കുചേലൻ|കുചേലോപാഖ്യാനം]] [[വഞ്ചിപ്പാട്ട്|വഞ്ചിപ്പാട്ടായി]] രചിക്കാൻ രാ‍മപുരത്തു വാരിയരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മടങ്ങുമ്പോൾ അദ്ദേഹം വാരിയരെയും പള്ളിയോടത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്തേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. അതിൽ‌വെച്ച് വാരിയർ താൻ രചിച്ച കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട് പാടിക്കേൾപ്പിച്ചു എന്നു പറയപ്പെടുന്നു.<ref name="manoramaonline-ക'">{{cite news|title=രാമപുരത്തുവാര്യരും കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ടും|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|accessdate=21 മെയ് 2014|newspaper=മലയാളമനോരമ|date=21 മെയ് 2014|author=ടി.പി. രാജീവ്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140521060547/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|archivedate=2014-05-21|location=വള്ളിക്കോണം|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}</ref> മാർത്താണ്ഡവർമ്മ വാരിയരെ കുറച്ചു കാലം തിരുവനന്തപുരത്ത് താമസിപ്പിച്ചു. അവിടെ വെച്ചാണ് രാജകല്പന പ്രകാരം [[ഗീതഗോവിന്ദം]] (ഭാഷാഷ്ടപദി ) ചെയ്യുന്നത് ‌. അതിനു മുൻപ് വൈക്കത്തിനു സമീപം [[വെച്ചൂർ]] എന്ന സ്ഥലത്ത് മഹാരാജാവ് രാമപുരത്തു വാരിയർക്കുവേണ്ടി മനോഹരമായ ഗൃഹവും വസ്തുവകകളും നൽകി. വാരിയർ തിരിച്ചുപോയി അവിടെയും രാമപുരത്തുമായി ശിഷ്ടകാലം കഴിച്ചു. കൊ.വ.928-ൽ (ക്രി.വ.1753) -ൽ രാമപുരത്തു വച്ചാണ്‌ വാരിയരുടെ മരണം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. == ഐതിഹ്യങ്ങൾ == രാമപുരത്തു വാരിയരെക്കുറിച്ച് മറ്റ് പഴയ കേരളീയ എഴുത്തുകാരെക്കുറിച്ചുള്ളതുപോലെ നിരവധി ഐതിഹ്യങ്ങളുണ്ട്. അവയിലൊന്നാണ് തിരുവനന്തപുരത്തേക്കു മടങ്ങവേ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം ദ്രുതകവനമായി ചൊല്ലിക്കേൾപ്പിച്ചതാണ് കുചേലവൃത്തം എന്നും വഞ്ചി തിരുവനന്തപുരത്ത് അടുത്തപ്പൊഴേക്കും കാവ്യം പൂർത്തിയായി എന്നുള്ള കഥ. മറ്റൊരു കഥ ഇങ്ങനെയാണ്‌: വാരിയർ കഴകക്കാരനായിരുന്ന [[രാമപുരം ക്ഷേത്രം|രാമപുരം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] ഉത്സവത്തിന്‌ [[പൊതിയിൽ ചാക്യാർ]] മാല കെട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്ന വാരിയരെക്കണ്ട് ‘കൂത്തുകാണാൻ വരുന്നില്ലേ‘ എന്ന് ചോദിച്ചു.എന്താണ് മാലകെട്ട് കാണാൻ വരാത്തതെന്നായി വാരിയർ. മാലകെട്ടിലെന്താണ് കാണാനുള്ളത് എന്ന് നിന്ദാഭാവത്തിൽ ചോദിച്ചുകൊണ്ട് ചാക്യാർ പോയി. പിറ്റേന്ന് തൊഴാൻ ചെന്നപ്പോൾ ബിംബത്തിൽ ചാർത്തിയ മാലയിൽ [[ചക്രബന്ധം|ചക്രബന്ധത്തിൽ]] ഒരു ശ്ലോകം നിബന്ധിച്ചുകണ്ടു പൊതിയിൽ ചാക്യാർ. :നകൃതം സുകൃതം കിഞ്ചിൽ ബഹുധാദുഷ്കൃതം കൃതം :ന ജാനേ ജാനകീജാനേ! യമാഹ്വാനേ കിമുത്തരം? :( ഇത് മഹാകവി കുഞ്ഞിക്കുട്ടൻ തമ്പുരാൻ :ഒട്ടും ചെയ്തീല സുകൃതം :ഒട്ടേറെച്ചെയ്തു ദുഷ്ക്കൃതം :രാമാ ! കാലൻ വിളിക്കുമ്പോൾ :നാമെന്തോതേണ്ടതുത്തരം? എന്ന് പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്രേ) എന്നതാണ് ശ്ലോകം. ശ്ലോകവൈദഗ്ദ്ധ്യത്തിൽ സന്തുഷ്ടനായ അദ്ദേഹം മാലകെട്ടിലും കാണേണ്ടതുണ്ട് എന്ന് സമ്മതിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തൊഴാനെത്തിയ മാർത്താണ്ഡവർമ്മയ്ക്ക് തന്റെ ദാരിദ്ര്യത്തെ അർത്ഥഗർഭമായി വെളിപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയിൽ രാമപുരത്തു വാരിയർ സമർപ്പിച്ചതായി കരുതുന്ന :മഹീപതേ ഭാഗവതോപമാനം :മഹാപുരാണം ഭവനം മദീയം :നോക്കുന്നവർക്കൊക്കെ വിരക്തിയുണ്ടാം :അർത്ഥങ്ങളില്ലെന്നൊരു ഭേദമുണ്ട്‌. എന്ന ശ്ലോകം പ്രസിദ്ധമാണ്. == കൃതികൾ == {{wikisource|രചയിതാവ്:രാമപുരത്തു_വാര്യർ|രാമപുരത്തുവാര്യർ}} രണ്ടും മഹാരാജാവിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരമാണ് രചിക്കുന്നത്. അമരകോശത്തിന്‌ ലഘുഭാഷ എന്ന സംസ്കൃതവ്യാഖ്യാനം, നൈഷധം തിരുവാതിരപ്പാട്ട് എന്നിവയാണ്‌ രാമപുരത്തു വാര്യരുടെ മറ്റു കൃതികൾ. ലഘുഭാഷ വടക്കുംകൂർ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം രചിച്ചതാണെന്ന് ആമുഖശ്ലോകത്തിൽ പറയുന്നു. ഐ(മൈ)രാവണവധം തുള്ളൽ, പ്രഭാതകീർത്തനം എന്നീ കൃതികളും വാര്യരുടെതാകാമെന്ന് ഉള്ളൂർ ഊഹിക്കുന്നു. == അവലംബം == <references group="Gayatri Girish" responsive="" /> [[വർഗ്ഗം:1703-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1753-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മരിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോട്ടയം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:വാരിയർ]] {{Bio-stub}} i4mtewc3xqfkqd56qrz82ocrtvqxq5k 3765321 3765311 2022-08-16T05:06:10Z Ajeeshkumar4u 108239 [[Special:Contributions/111.92.117.254|111.92.117.254]] ([[User talk:111.92.117.254|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:117.204.136.160|117.204.136.160]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ramapurathu Warrier}}{{Infobox Writer | name = രാമപുരത്തുവാര്യർ |image = Ramapurathu Warrier.jpg|ലഘുചിത്രം | caption = രാമപുരത്തുവാര്യർ | birthdate = [[1703]] | birthplace = രാമപുരം, മീനച്ചിൽ താലൂക്ക്, കോട്ടയം ജില്ല(ഇപ്പോൾ). | deathdate = [[1753]] | death_place = രാമപുരം | occupation = ഭക്തകവി, തത്ത്വജ്ഞാനി, അധ്യാപകൻ, ക്ഷേത്രകഴകം. | magnum_opus = ''[[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]]'' | influences = }} [[കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട്]] എന്ന ഒറ്റക്കാവ്യംകൊണ്ട് മലയാളസാഹിത്യത്തിൽ ശാശ്വതവും സമുന്നതവുമായ സ്ഥാനം നേടിയ കവിയാണ് '''രാമപുരത്തു വാരിയർ'''. [[മാർത്താണ്ഡവർമ്മ]] മഹാരാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. == ജീവിതരേഖ == [[കോട്ടയം ജില്ല|കോട്ടയം ജില്ലയിലെ]] [[മീനച്ചിൽ]] താലൂക്കിൽ ഉൾപ്പെട്ട [[രാമപുരം, കോട്ടയം|രാമപുരം]] എന്ന പ്രദേശത്താണ് വാരിയരുടെ ജനനം. ശങ്കരൻ എന്നാണ് യഥാർത്ഥ പേര് 2-ന്(ക്രി.വ.1703). അദ്ദേഹം ജനിച്ചതെന്നും [[ഉള്ളൂർ]]<nowiki/>രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. അമ്മ പാർവതി വാരസ്യാരും അച്ഛൻ [[അമനകര]] ഗ്രാമത്തിലെ പുനം എന്ന ഇല്ലത്തെ പദ്മനാഭൻ നമ്പൂതിരിയും ആയിരുന്നു. അച്ഛനിൽനിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ ശേഷം ഇരിങ്ങാലക്കുടയിൽ ചെന്ന് [[ഉണ്ണായിവാരിയരിൽനിന്ന്]] സംസ്കൃതം പഠിച്ചു. സാഹിത്യത്തിലും സംഗീതത്തിലും നല്ല വാസന അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. ജ്യോതിഷപണ്ഡിതനായിരുന്നുവെന്നും പറയുന്നു. രാമപുരത്തു വാരിയർ നല്ല സംസ്കൃതവ്യുല്പന്നൻ ആയിരുന്നുവെന്നും സ്വദേശത്ത് പള്ളിക്കുടം കെട്ടി കുട്ടികളെ വിദ്യ അഭ്യസിച്ചുവന്നിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. മഹാദാരിദ്ര്യത്തിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം. അക്കാലത്ത് വടക്കുംകൂർ രാജാക്കന്മാരുടെ ഒരു ശാഖ [[വെള്ളാലപ്പള്ളി|വെള്ളാലപ്പള്ളിയിൽ]] താമസിച്ചിരുന്നു. ആ ശാഖയിൽപ്പെട്ട രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആശ്രിതനായിരുന്നു വാരിയർ. രാജാവിനൊപ്പം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] പോകുകയും വൈക്കത്തപ്പനെ ഭജിക്കുകയും ചെയ്തുവന്നു അദ്ദേഹം. കൊ.വ. 925-ൽ (1750) [[വടക്കുംകൂർ]] [[തിരുവിതാംകൂർ]] അധീനത്തിലായ ശേഷം മാർത്താണ്ഡവർമ്മ മഹാരാജാവ് വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ കുറേ ദിവസം ഭജനത്തിനായി എഴുന്നള്ളിത്താമസിക്കെ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ സഹായത്തോടെ വാരിയർ അദ്ദേഹത്തെ മുഖംകാണിച്ച് ചില സംസ്കൃതശ്ലോകങ്ങൾ സമർപ്പിച്ചു. അവയിലൊന്ന് തന്നെ കുചേലനോടും മഹാരാജാവിനെ കൃഷ്ണനോടും ഉപമിച്ചുകൊണ്ടുള്ളതായിരുന്നു. തന്നെ സ്തുതിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ശ്ലോകങ്ങളിൽ സമ്പ്രീതനായ മഹാരാജാവ് [[കുചേലൻ|കുചേലോപാഖ്യാനം]] [[വഞ്ചിപ്പാട്ട്|വഞ്ചിപ്പാട്ടായി]] രചിക്കാൻ രാ‍മപുരത്തു വാരിയരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മടങ്ങുമ്പോൾ അദ്ദേഹം വാരിയരെയും പള്ളിയോടത്തിൽ തിരുവനന്തപുരത്തേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. അതിൽ‌വെച്ച് വാരിയർ താൻ രചിച്ച കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ട് പാടിക്കേൾപ്പിച്ചു എന്നു പറയപ്പെടുന്നു.<ref name="manoramaonline-ക'">{{cite news|title=രാമപുരത്തുവാര്യരും കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ടും|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|accessdate=21 മെയ് 2014|newspaper=മലയാളമനോരമ|date=21 മെയ് 2014|author=ടി.പി. രാജീവ്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140521060547/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16876075&tabId=9&BV_ID=@@@|archivedate=2014-05-21|location=വള്ളിക്കോണം|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}</ref> മാർത്താണ്ഡവർമ്മ വാരിയരെ കുറച്ചു കാലം തിരുവനന്തപുരത്ത് താമസിപ്പിച്ചു. അവിടെ വെച്ചാണ് രാജകല്പന പ്രകാരം [[ഗീതഗോവിന്ദം]] (ഭാഷാഷ്ടപദി ) ചെയ്യുന്നത് ‌. അതിനു മുൻപ് വൈക്കത്തിനു സമീപം [[വെച്ചൂർ]] എന്ന സ്ഥലത്ത് മഹാരാജാവ് രാമപുരത്തു വാരിയർക്കുവേണ്ടി മനോഹരമായ ഗൃഹവും വസ്തുവകകളും നൽകി. വാരിയർ തിരിച്ചുപോയി അവിടെയും രാമപുരത്തുമായി ശിഷ്ടകാലം കഴിച്ചു. കൊ.വ.928-ൽ (ക്രി.വ.1753) -ൽ രാമപുരത്തു വച്ചാണ്‌ വാരിയരുടെ മരണം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. == ഐതിഹ്യങ്ങൾ == രാമപുരത്തു വാരിയരെക്കുറിച്ച് മറ്റ് പഴയ കേരളീയ എഴുത്തുകാരെക്കുറിച്ചുള്ളതുപോലെ നിരവധി ഐതിഹ്യങ്ങളുണ്ട്. അവയിലൊന്നാണ് തിരുവനന്തപുരത്തേക്കു മടങ്ങവേ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം ദ്രുതകവനമായി ചൊല്ലിക്കേൾപ്പിച്ചതാണ് കുചേലവൃത്തം എന്നും വഞ്ചി തിരുവനന്തപുരത്ത് അടുത്തപ്പൊഴേക്കും കാവ്യം പൂർത്തിയായി എന്നുള്ള കഥ. മറ്റൊരു കഥ ഇങ്ങനെയാണ്‌: വാരിയർ കഴകക്കാരനായിരുന്ന [[രാമപുരം ക്ഷേത്രം|രാമപുരം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] ഉത്സവത്തിന്‌ [[പൊതിയിൽ ചാക്യാർ]] മാല കെട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്ന വാരിയരെക്കണ്ട് ‘കൂത്തുകാണാൻ വരുന്നില്ലേ‘ എന്ന് ചോദിച്ചു.എന്താണ് മാലകെട്ട് കാണാൻ വരാത്തതെന്നായി വാരിയർ. മാലകെട്ടിലെന്താണ് കാണാനുള്ളത് എന്ന് നിന്ദാഭാവത്തിൽ ചോദിച്ചുകൊണ്ട് ചാക്യാർ പോയി. പിറ്റേന്ന് തൊഴാൻ ചെന്നപ്പോൾ ബിംബത്തിൽ ചാർത്തിയ മാലയിൽ [[ചക്രബന്ധം|ചക്രബന്ധത്തിൽ]] ഒരു ശ്ലോകം നിബന്ധിച്ചുകണ്ടു പൊതിയിൽ ചാക്യാർ. :നകൃതം സുകൃതം കിഞ്ചിൽ ബഹുധാദുഷ്കൃതം കൃതം :ന ജാനേ ജാനകീജാനേ! യമാഹ്വാനേ കിമുത്തരം? :( ഇത് മഹാകവി കുഞ്ഞിക്കുട്ടൻ തമ്പുരാൻ :ഒട്ടും ചെയ്തീല സുകൃതം :ഒട്ടേറെച്ചെയ്തു ദുഷ്ക്കൃതം :രാമാ ! കാലൻ വിളിക്കുമ്പോൾ :നാമെന്തോതേണ്ടതുത്തരം? എന്ന് പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്രേ) എന്നതാണ് ശ്ലോകം. ശ്ലോകവൈദഗ്ദ്ധ്യത്തിൽ സന്തുഷ്ടനായ അദ്ദേഹം മാലകെട്ടിലും കാണേണ്ടതുണ്ട് എന്ന് സമ്മതിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തൊഴാനെത്തിയ മാർത്താണ്ഡവർമ്മയ്ക്ക് തന്റെ ദാരിദ്ര്യത്തെ അർത്ഥഗർഭമായി വെളിപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയിൽ രാമപുരത്തു വാരിയർ സമർപ്പിച്ചതായി കരുതുന്ന :മഹീപതേ ഭാഗവതോപമാനം :മഹാപുരാണം ഭവനം മദീയം :നോക്കുന്നവർക്കൊക്കെ വിരക്തിയുണ്ടാം :അർത്ഥങ്ങളില്ലെന്നൊരു ഭേദമുണ്ട്‌. എന്ന ശ്ലോകം പ്രസിദ്ധമാണ്. == കൃതികൾ == {{wikisource|രചയിതാവ്:രാമപുരത്തു_വാര്യർ|രാമപുരത്തുവാര്യർ}} കുചേലവൃത്തം വഞ്ചിപ്പാട്ടാണ് രാമപുരത്തു വാര്യർക്ക് പ്രശസ്തി നേടിക്കൊടുത്തത്. [[ജയദേവൻ|ജയദേവകൃതിയായ]] [[ഗീതഗോവിന്ദം|ഗീതഗോവിന്ദത്തിന്റെ]] മലയാളം പരിഭാഷയായ [[ഭാഷാഷ്ടപദി|ഭാഷാഷ്ടപദിയും]] രാമപുരത്തുവാര്യരുടെ കൃതിയാണ്‌. രണ്ടും മഹാരാജാവിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരമാണ് രചിക്കുന്നത്. അമരകോശത്തിന്‌ ലഘുഭാഷ എന്ന സംസ്കൃതവ്യാഖ്യാനം, നൈഷധം തിരുവാതിരപ്പാട്ട് എന്നിവയാണ്‌ രാമപുരത്തു വാര്യരുടെ മറ്റു കൃതികൾ. ലഘുഭാഷ വടക്കുംകൂർ രവിവർമ്മ രാജാവിന്റെ ആവശ്യപ്രകാരം രചിച്ചതാണെന്ന് ആമുഖശ്ലോകത്തിൽ പറയുന്നു. ഐ(മൈ)രാവണവധം തുള്ളൽ, പ്രഭാതകീർത്തനം എന്നീ കൃതികളും വാര്യരുടെതാകാമെന്ന് ഉള്ളൂർ ഊഹിക്കുന്നു. == അവലംബം == <references/> [[വർഗ്ഗം:1703-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1753-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മരിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കോട്ടയം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:വാരിയർ]] {{Bio-stub}} 16y1vmxb33rzmjhj2j5xog264gzjhrn 0 28794 3765384 3746999 2022-08-16T07:56:48Z Meenakshi nandhini 99060 [[Special:Contributions/2409:4073:4E08:8F05:3D33:E7D9:9386:8164|2409:4073:4E08:8F05:3D33:E7D9:9386:8164]] ([[User talk:2409:4073:4E08:8F05:3D33:E7D9:9386:8164|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Feces}} {{Multiple image | background color = white | image1 = Elephant feces in the wildlife.jpg | width1 = 192 | alt1 = Elephant feces | image2 = Cow Dung..JPG | width2 = 160 | alt2 = ചാണകം | image3 = Human Feces.jpg | width3 = 160 | alt3 = Human feces | footer_background = white | footer_align = center | footer = [[ആന|ആനയുടെയും]](ഇടത്) [[പശു|പശുവിന്റെയും]] [[മനുഷ്യൻ|മനുഷ്യന്റെയും]](വലത്) [[മലം|മലങ്ങൾ]] തമ്മിലുള്ള താരതമ്യം }} ജീവജാലങ്ങൾ‍ പുറന്തള്ളുന്ന [[ഖരം|ഖര]]/[[ദ്രാവകം|ദ്രാവക]], സമിശ്ര രൂപത്തിലുള്ള [[മാലിന്യം|മാലിന്യങ്ങളെ]] '''മലം''' എന്നു പറയുന്നു. പല ജീവികളുടെയും മലം വളമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. കഴിക്കുന്ന ഭക്ഷണത്തിനനുസരിച്ചും ജീവിയുടെ പ്രത്യേകത അനുസരിച്ചും മലത്തിന്റെ ഘടനക്ക് വെത്യാസം ഉണ്ട്. ==പേര്== [[അഴുക്ക്]] എന്നാണ് ഈ പദത്തിന്റെ അർത്ഥം. [[തീട്ടം]], [[അമേധ്യം]] ,[[കാഷ്ഠം]], [[പുരീഷം]], [[കാട്ടം]] എന്നീപദങ്ങളും ഇതിനെകുറിക്കാൻ പൊതുവായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. എന്നാൽ . മിക്കവാറും ജീവിയുടെ പേരിനോട് കാട്ടം എന്ന് ചേർത്ത് പറയുന്നു. ആട്ടിൻ കാട്ടം, കോഴിക്കാട്ടം, പട്ടിക്കാട്ടം, പൂച്ചക്കാട്ടം, പല്ലിക്കാട്ടം എന്നിവ ഉദാഹരണം പലമൃഗ്ങ്ങളുടെയും മലത്തിന് പ്രത്യേകം വാക്കുകൾ ഉണ്ട്. *[[പശു]], [[എരുമ]], [[കുതിര]], [[കഴുത]]- [[ചാണകം]] *[[ആന]]- ആനപ്പിണ്ടം *[[മണ്ണിര]]- [[കുക്കരിക്കട്ട]] *[[കോഴി]]-[[കാട്ടം]],[[കാഷ്ഠം]] *[[പട്ടി]] - [[തീട്ടം‍‍‍‍]] ==സ്വഭാവം, ഘടന== ഒരു [[ജീവി]] കഴിച്ച [[ഭക്ഷണം]] ദഹിച്ചു [[ശരീരം|ശരീരത്തിന്]] ആവശ്യമുള്ളവ ആഗിരണം ചെയ്ത്കഴിയുമ്പോൾ ബാക്കി വരുന്നതെല്ലാം ശരീരം പുറന്തള്ളുന്നു. ഭക്ഷണത്തെ അപേക്ഷിച്ച ഇതിൽ ഊർജ്ജം, പോഷകം എന്നിവ കുറവായിരിക്കും എങ്കിലും പലപ്പോഴും യഥാർത്ഥ ഭക്ഷണത്തിലുള്ളതിന്റെ 50% വരെ അതിൽ ബാക്കി ഉണ്ടായിരിക്കും. ആന പോലുള്ള പല ജീവികളീലും അത് 60% വരെ ആണ്. <ref>http://www.elephantsforever.co.za/elephant-digestive-system.html</ref> അതുകൊണ്ട്തന്നെ മറ്റുള്ള ജീവികളുടെ മലത്തെ ഭക്ഷണമാക്കുന്ന ധാരാളം ജീവികളുണ്ട്. അവയിൽ ബാക്റ്റീരിയ, ഫംഗസ്, കൃമികീടങ്ങൾ,മത്സ്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. മലം മാത്രം തിന്നുന്നവയും മറ്റു ഭക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം മലവും തിന്നുന്നവയും ഉണ്ട്. ഭക്ഷ്യപൂരകം (foodsupplement) എന്ന നിലക്ക് മലം തിന്നുന്ന ജീവികളൂം ഉണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന് ആനക്കുട്ടി അമ്മയുടെ പിണ്ടം തിന്നുന്നത് [[ഗട്ട് ഫ്ലോറ|ഗട്ട് ഫ്ലോറയെ]] ലഭിക്കാനാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. ([[ഗട്ട് ഫ്ലോറ]] എന്ന സസ്തനികളുടെ ദഹനവ്യവസ്ഥയിൽകാണുന്ന ദഹനത്തെ സഹായിക്കുന്ന ബാക്റ്റീരിയ ആണ്.) [[നായ]], [[മുയൽ]], [[കുരങ്ങ്]] എന്നീ വർഗ്ഗത്തിലും ഈ സ്വഭാവം കാണുന്നുണ്ട് പല മലങ്ങളീലും വിത്തുകളും കാണാറുണ്ട്. മൃഗങ്ങൾ ഫലങ്ങൾ തിന്നുമ്പോൾ അവയിലെ വിത്തുകൾ ദഹിക്കതെയൊ, ഭാഗികമായി ദഹിച്ചോ മലത്തിന്റെ ഭാഗമാകുന്നു. പ്രകൃതിയിൽ ഇത് വിത്തുവിതരണത്തിനുള്ള ഒരു മാർഗ്ഗമായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. വളംചേർന്ന് വിത്ത് ദൂരത്ത് നിക്ഷേപിക്കപ്പെടുന്നു എന്നത് ആ ചെടിയെ സംബന്ധിച്ച് വളരെ പ്രധാനമാണ്. കാപ്പിക്കുരു, പനങ്കായ് എന്നിവ തിന്നുന്ന [[വെരുക്]], [[കസാവറി]] പോലുള്ള ജീവികളുടെ മലം ഉദാഹരണം. പലവൃക്ഷങ്ങളൂം ഒരു ജീവിയുടെ ദഹനവ്യവസ്ഥയിലൂടെ കടന്നുപോയാലേ മുളക്കൂ എന്ന പ്രത്യേകതയും ഉണ്ട്. ഇങ്ങനെ ഭാഗികമായി ദഹിക്കപ്പെട്ട പല വിത്തുകളും വ്യാവസായികമായും പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നു, വെരുകിൻ കാഷ്ടത്തിലെ കാപ്പി വിശേഷമായ കാപ്പി ആയി കണക്കാക്കുന്നു. [[https://en.wikipedia.org/wiki/Kopi_Luwak]] ==ഗന്ധം== മലത്തിന്റെ ദുർഗന്ധം മിക്കവാറും ഹൈഡ്രജൻ സൾഫൈഡിന്റെയും മറ്റു സൾഫൈഡുകളൂടെയും സാന്നിധ്യം മൂലം ആണ്. ഭക്ഷ്യപദാർത്ഥങ്ങളീൽ ഉള്ള സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളൂം മലത്തിന്റെ ഗന്ധത്തെ നിർണയിക്കാറുണ്ട്. സൾഫർ സാന്നിദ്ധ്യം അധികമുള്ള മാംസഭോജികളുടെ മലം അധികം ഗന്ധമുള്ളതായിരിക്കും. മനുഷ്യനു മലഗന്ധം ദുർഗന്ധമാണെങ്കിലും മറ്റുപല ജീവികൾക്കും മലഗന്ധം ഇഷ്ടപ്പെട്ടതാണെന്നു കരുതുന്നു. ==മനുഷ്യമലം== മനുഷ്യന്റെ മലവിസർജ്ജനം അഥവാ [[ശോധന]] [[ആയുർവ്വേദം|ആയുർവ്വേദത്തിൽ]] അയാളുടെ ആരോഗ്യത്തിന്റെ സൂചകമായി കണക്കാക്കുന്നു. ഇത് പലർക്കും പലതരത്തിലാണ് ദിവസവും എന്നതും ദിവസത്തിൽ പലതവണ എന്നതരത്തിലേക്കും അത് വെത്യസ്തമാണ്. പലപ്പോഴും ഇല്ല എന്നതും ഉരച്ചുപോകുന്നതും മലബന്ധം എന്നപേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. ആനപോലെ പലജീവികളിലും മലബന്ധം (എരണ്ടക്കെട്ട്- ആനയുടെ മലബന്ധം) വളരെ മാരകവും പലപ്പോഴും മരണകാരണം തന്നെ ആണ്.<ref>മറ്റുമൃഗങ്ങളെപ്പോലെ അയവിറക്കാത്ത ആനയുടെ ദഹനം പതുക്കെ ആയതിനാൽ എരണ്ടക്കെട്ട് എന്ന രോഗം വരാൻ സാധ്യത ഏറെയാണ്. ആനകളെ ബാധിക്കുന്ന ഏറ്റവും അപകടകരമായ അസുഖമാണ് എരണ്ടകെട്ട്. ജന്മഭൂമി: http://www.janmabhumidaily.com/news309632#ixzz4bklDK6fK {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150811034414/http://www.janmabhumidaily.com/news309632#ixzz4bklDK6fK |date=2015-08-11 }}</ref> മനുഷ്യന്റെ മലത്തിന്റെ ഘടന അയാളൂടെ ഭക്ഷണത്തിനും ദഹനാരോഗ്യത്തിനും അനുസരിച്ചിരിക്കും സാധാരണം അർദ്ധദ്രാവകരൂപത്തിൽ കാപ്പിനിറത്തിലാണ് ചെറിയ ഗന്ധത്തോടെ ആണ് അതിന്റെ അവസ്ഥ. [[പിത്തരസം|ദഹനരസവും]] രക്തത്തിൽനിന്നും പുറന്തള്ളുന്ന നശിച്ച [[രക്താണു|രക്താണുക്കളുടെയും]] [[ബിലിറൂബിൻ|ബിലിറൂബിന്റെയും]] സാന്നിധ്യമാണിതിനു കാരണം. നവജാതശിശുവിന്റെത് മഞ്ഞനിറത്തിൽ കാണപ്പെടുന്നു. അത് മിക്കവാറും ദഹനരസം മാത്രം ഉള്ളതുകൊണ്ടാണ്. എന്നാൽ മെല്ലെ രക്തം രക്താണുക്കളെ വിസർജ്ജിച്ചുതുടങ്ങുന്നതോടെ മലം നിറം മാറുന്നു. അതുപോലെ മറ്റുഭക്ഷണങ്ങൾ കഴിച്ചുതുടങ്ങുന്നതുവരെ മുലപ്പാൽ മാത്രമാണ് ഭക്ഷ്യം എന്നതുകൊണ്ട് മലം മൃദുവും ഇളം മഞ്ഞനിറവും ആയിരിക്കും. == ഇതും കൂടി കാണുക == [[മൂത്രം]] {{stub|Feces}} [[വർഗ്ഗം:വിസർജ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലം]] [[mg:Poopy]] c3oqvmd0lmacuwwnm2p7suzz9vdujzl 0 35504 3765429 3627753 2022-08-16T11:47:56Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{ToDisambig|വാക്ക്=കറുപ്പ്}} {{prettyurl|Opium poppy}} {{Taxobox | name = Opium Poppy | image = Koeh-102.jpg | image_width = 225px | regnum = [[Plant]]ae | divisio = [[Flowering plant|Magnoliophyta]] | classis = [[Magnoliopsida]] | ordo = [[Ranunculales]] | familia = [[Papaveraceae]] | genus = ''[[Papaver]]'' | species = '''''P. somniferum''''' | binomial = ''Papaver somniferum'' | binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]] }} കറുപ്പ് ഒരു ലഹരി പദാർഥമാണ്. ഓപിയം (Opium) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിലും അഫീം എന്ന് ഉറുദുവിലും ഈ സസ്യം അറിയപ്പെടുന്നു. Papaveraceae സസ്യകുടുംബത്തിൽ പെടുന്ന ചെടികളിൽ നിന്നാണ് കറുപ്പ് വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്നത്. ചെടിയുടെ ശാസ്ത്രീയനാമം Papaver somniferum എന്നാണ്‌. <ref>{{Cite web |url=http://ayurvedicmedicinalplants.com/plants/664.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-05-04 |archive-date=2008-01-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080104055527/http://ayurvedicmedicinalplants.com/plants/664.html |url-status=dead }}</ref> [[ഭാരതം|ഭാരതത്തിലെ]] [[മധ്യപ്രദേശ്‌]] [[ഉത്തർപ്രദേശ്‌]], [[രാജസ്ഥാൻ]] എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും [[പാകിസ്താൻ|പാകിസ്താനിലെ]] ചില പ്രദേശങ്ങൾ, [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]] [[യൂറോപ്പ്|യൂറോപ്പിലെ]] ചില ഭാഗങ്ങളിലും കൃഷി ചെയ്യപ്പെടുന്ന<ref>[http://www.unodc.org/pdf/WDR_2005/volume_1_chap1_opium.pdf വേൾഡ് ഡ്രഗ് റിപോർട്ട് 2005]</ref> ഈ ചെടിയുടെ വിത്തുകളാണ് കസ് കസ് അഥവാ [[കശകശ]] ( Poppy seeds). ഇവ പാചകത്തിന് ഉപയോഗപ്പെടുന്നു. <ref>[http://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Opium%20Poppy.html പോപ്പി കൃഷി ]</ref> ===തയ്യാറാക്കുന്ന വിധം=== [[Image:Harvesting opium.jpg|thumb|left|കറയെടുക്കുന്നത്]] [[Image:Opium pod cut to demonstrate fluid extraction1.jpg|thumb|180px| left|ഞെട്ടുകളുടെ പുറന്തോടിൽ നിന്നൊഴുകുന്ന പാൽ ]] പൂക്കൾ കൊഴിഞ്ഞു വീണശേഷം ബാക്കി നില്ക്കുന്ന വിത്തുകളടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ഞെട്ടിന്റെ പുറംന്തോടിൽ നിന്നാണ് പാൽ(കറ) ശേഖരിക്കുന്നത്. ഞെട്ടുകൾ വല്ലാതെ മൂക്കുന്നതിനു മുമ്പുതന്നെ പുറന്തോടിൽ കോറുന്നു, കറ ഒന്നു രണ്ടു ദിവസത്തിനകം കടും ബ്രൗൺ നിറമോ കറുത്ത നിറമോ ഉളള പശയായി ഉറച്ചു പോകും. പശ കുറെദിവസത്തേക്കു കുടി ഉണക്കുിയശേഷം വാഴയിലയിലോ ഇന്നത്തെക്കാലത്ത് പ്ലാസ്റ്റിക്ക് കവറുകളിലോ സൂക്ഷിച്ചു വെക്കും. പഴക്കം കൂടുന്തോറും ഗുണമേന്മയും വിലയും കൂടുന്നു. ഇതിൽ നിന്ന് വളരെ ലളിതമായ പ്രക്രിയകളിലൂടെ മോർഫീൻ വേർതിരിച്ചെടുക്കാനാകും.<ref>[http://books.google.co.in/books/about/Notes_on_an_Opium_Factory.html?id=MV7CmAEACAAJ&redir_esc=y Notes on an Opium Factory by MacArthur 1865]</ref> കറയെടുത്തശേഷം തോടു പൊട്ടിച്ച് വിത്തുകൾ പുറത്തെടുത്ത് ഉണക്കിയെടുക്കുന്നു. ഇതാണ് കസ് കസ്. ===കറുപ്പിന്റെ രസതന്ത്രം=== [[Image:Morphin - Morphine.svg|thumb|120px|right|[[മോർഫീൻ]] കറുപ്പിലടങ്ങിയിരിക്കുന്ന പ്രധാന രാസപദാർഥം.]] പശയിൽ ഏതാണ്ട് 12% മോർഫീൻ എന്ന ആൽകലോയിഡ് ആണ്. ഇതാണ് തലച്ചോറിനേയും ഞരമ്പുകളേയും മയക്കത്തിലാഴ്ത്തുന്ന രാസപദാർഥം. <ref>[http://opioids.com/narcotic-drugs/chapter-2.htm ലഹരി മരുന്നുകൾ]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == അവലംബം == <references/> [[വർഗ്ഗം:ഔഷധസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ലഹരിപദാർത്ഥങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഉത്തേജനവിളകൾ]] [[വർഗ്ഗം:വിഷസസ്യങ്ങൾ]] ohwa0c2ronsyqg1xkdddusjpcpgajka 0 61726 3765374 3764840 2022-08-16T07:38:29Z Meenakshi nandhini 99060 [[Special:Contributions/2409:4073:4D1E:969:0:0:7ACB:106|2409:4073:4D1E:969:0:0:7ACB:106]] ([[User talk:2409:4073:4D1E:969:0:0:7ACB:106|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:223.24.184.29|223.24.184.29]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Thermometer}} [[പ്രമാണം:Clinical thermometer 38.7.JPG|thumb|ചികിൽസാലയങ്ങളിലുപയോഗിക്കുന്ന രസതാപമാപിനി G(മെർക്കുറി തെർമോമീറ്റർ)]][[പ്രമാണം:Thermometer_CF.svg|thumb|right|[[തെർമോമീറ്റർ]]]] [[താപം|ഊഷ്മാവ്]] അല്ലെങ്കിൽ ഊഷ്മാവിലുണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനം അള‍ക്കുന്നതിനുള്ള ഉപകരണമാണ്‌ '''താപമാപിനി''' അഥവാ '''തെർമോമീറ്റർ'''. ചൂട് എന്നർത്ഥം വരുന്ന തെർമോ (''thermo''), അളക്കുക എന്നർത്ഥം വരുന്ന മീറ്റർ (''meter'')<ref>[https://www.neonics.co.th/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%B2/%e0%b9%80%e0%b8%84%e0%b8%a3%e0%b8%b7%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%87%e0%b8%a7%e0%b8%b1%e0%b8%94%e0%b8%ad%e0%b8%b8%e0%b8%93%e0%b8%ab%e0%b8%a0%e0%b8%b9%e0%b8%a1%e0%b8%b4 Thermometer and temperature sensor]</ref> എന്നീ [[ഗ്രീക്ക്]] പദങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഈ വാക്കിന്റെ ഉത്ഭവം. ഒരു താപമാപിനിക്ക് രണ്ട് ഭാഗങ്ങളാണുള്ളത്. ഊഷ്മാവിനെ ഗ്രഹിക്കുന്ന ഭാഗം ([[രസം|മെർക്കുറി]] താപമാപിനികളിൽ ബൾബ് രൂപത്തിലുള്ള അഗ്രം), ഉഷ്മാവിന്റെ വ്യതിയാനത്തെ ഒരു ഭൗതികഅളവായി പ്രദർശിപ്പിക്കുവാനുള്ള ഭാഗം എന്നിവയാണവ. വ്യാവസായിക ആവശ്യങ്ങൾക്കുപയോഗിക്കുന്ന താപമാപിനികൾ ഇലക്ട്രോണിക്ക് സം‌വിധാനങ്ങളുപയോഗിച്ച് അക്കങ്ങളായി തന്നെ പ്രദർശിപ്പിക്കുകയോ വിവരങ്ങൾ കം‌പ്യൂട്ടറിലേക്ക് അയക്കുകയോ ആണ്‌ ചെയ്യുന്നത്. പൂജ്യാമത്തെ [[താപഗതിക തത്ത്വങ്ങൾ|താപഗതിക നിയമമാണ്]] താപമാപിനികളുടെ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ പിന്നിലെ അടിസ്ഥാന തത്ത്വം<ref> http://www.physics247.com/physics-tutorial/zeroth-law-thermodynamics.shtml </ref> == താപ അളവ് == രണ്ട് താപമാപിനികളുടെ അളവുകൾ താരതമ്യം ചെയ്യാൻ പൊതുവായ ഒരു അളവുകോൽ ആവശ്യമാണ്‌. ഇപ്പോൾ ആധികാരികമായി ഉപയോഗിക്കുന്നത് [http://en.wikipedia.org/wiki/International_Temperature_Scale_of_1990||International Temperature Scale of 1990] ആണ്‌. ഇതിന്റെ തുടക്കം 0.65 [[കെൽവിൻ|K]] (−272.5&nbsp;°C; −458.5&nbsp;°F)ഉം ഒടുക്കം 1,358[[കെൽവിൻ|K]] (1,085&nbsp;°C; 1,985&nbsp;°F)ഉം ആണു. == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Galileo Thermometer closeup.jpg|thumb|[[ഗലീലിയൊ രൂപപ്പെടുത്തിയ താപമാപിനി]]]] [[പ്രമാണം:Oldthermometers.jpg|thumb|പത്തോന്പതം നൂറ്റാണ്ടിലെ വിവിധതരം താപമാപിനികൾ.]] [[ഗലീലിയൊ]] രൂപപ്പെടുത്തിയതെന്നു കരുതപ്പെടുന്ന [[വായു തെർമോസ്കോപ്]] ആണ് താപമാപനത്തിന് ഉപയോഗിച്ച ആദ്യത്തെ ഉപകരണം. വ്യാസം കുറഞ്ഞ ഒരു കുഴലിൽ വായു നിറച്ച്, ഒരു പരന്ന പാത്രത്തിലെ ജലത്തിൽ ഭാഗികമായി മുങ്ങത്തക്കവണ്ണം കുഴലിനെ കുത്തനെ ഉറപ്പിച്ചാണ് തെർമോസ്കോപ് നിർമിച്ചിരുന്നത്. [[അന്തരീക്ഷ മർദം]] കുഴലിനുള്ളിലെ വായു മർദത്തെ സ്വാധീനിക്കുന്നതിനാൽ വായു തെർമോസ്കോപ്പുകൾക്ക് കൃത്യത കുറവായിരുന്നു. [[ഗിയൊ അമൊൺ]]ടൺ ഇതിനൊരു പരിഹാരം കണ്ടുപിടിച്ചു. ഗ്ലാസ് കുഴലിൽ ദ്രാവകം നിറച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഫ്ലോറെന്റൈൻ സംവൃത ഗ്ലാസ് - ദ്രാവക തെർമോമീറ്റർ 1654-ൽ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടു. ഇവ 50/100/300 ഡിഗ്രി പരാസങ്ങളിൽ (range) അംശാങ്കനം ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. ഫ്രാൻസിലും ഇംഗ്ലണ്ടിലും വ്യാപകമായി പ്രയോഗത്തിലിരുന്ന ഇവയിൽ ദ്രാവകമായി ആദ്യകാലങ്ങളിൽ നിറം കലർത്തിയ വീഞ്ഞും പിന്നീട് [[രസം]] (mercury), വെള്ളം മുതലായവയും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. 1714ൽ ജർമ്മൻ ശസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്ന [[ഗബ്രിയേൽ ഡാനിയൽ ഫാരൻഹീറ്റ്]] രസം ഉപയോഗിക്കുന്ന ആദ്യത്തെ താപമാപിനി കൺറ്റുപിടിച്ചു.<ref name="vns2">page 156, All about human body, Addone Publishing Group</ref> 1731ൽ [[റെനെ ഡി ര്യൂമർ]] ചാരായം ഉപ്യോഗിക്കുന്ന താപമാപിനി കണ്ടുപിടിച്ചു.<ref name="vns2"/> ദ്രാവകങ്ങളുടെ വികാസത്തെ അന്തരീക്ഷ മർദം സ്വാധീനിക്കുന്നില്ല എന്നതാണ് ഫ്ലോറെന്റൈൻ തെർമോമീറ്ററുകളുടെ ഏറ്റവും വലിയ മേന്മ. വികാസ നിരക്ക് കുറവായ ദ്രാവകങ്ങളുപയോഗിക്കുമ്പോൾ (ഉദാ. രസം) [[സംവേദകത]] വർധിപ്പിക്കാനായി, വളരെ കുറഞ്ഞ ആന്തരിക വ്യാസം ഉള്ള കുഴലുകളാണ് തെർമോമീറ്റർ നിർമ്മിക്കാനായി തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നത്. == ക്രമീകരണം == സംവൃത ഗ്ളാസ് - രസ തെർമോമീറ്ററുകൾ പ്രചാരത്തിലായതോടെ ഇവയിലെ അംശാങ്കനത്തിനും സൂചിത താപനിലകൾക്കും പൊതു മാനദണ്ഡം സ്വീകരിക്കേണ്ട അവസ്ഥ സംജാതമായി. [[ഫാരെൻഹൈറ്റ്]] (നിർദ്ദേശിത താപനിലകൾ വെള്ളത്തിന്റെ ഖരാങ്കമായ 32^o-ഉം ആരോഗ്യമുള്ള മനുഷ്യന്റെ ശരീരോഷ്മാവായ 98.6^o), റെയ്മർ സ്കെയിൽ (വെള്ളത്തിന്റെ ഖരാങ്കം/തിളനില യഥാക്രമം 0^o/80^o), [[ജോസഫ് നിക്കോൾ ഡെലിസ്ലെ സ്കെയിൽ]] (വെള്ളത്തിന്റെ ഖരാങ്കം/തിളനില 0^o150^o), [[സെൽസിയസ്]] (ആദ്യകാലത്ത് സെന്റിഗ്രേഡ്) സ്കെയിൽ (ജലത്തിന്റെ ഖരാങ്കം/തിളനില 0^o/100^o) എന്നിങ്ങനെ നാല് വ്യത്യസ്ത അംശാങ്കന രീതികൾ നിലവിൽവന്നു. സെൽസിയസ് സ്കെയിലിൽ ജലത്തിന്റെ ഉറയൽ/തിളനിലകൾ ആദ്യകാലത്ത് യഥാക്രമം 100^oC ആയി നിജപ്പെടുത്തിയിരുന്നെങ്കിലും അതിനു വിപരീതമായി ഇന്നത്തെ രീതി സ്വീകരിച്ചത് ലിനെയു ആണ്. 1910-കളിൽ [[വീൻ-പ്ലാങ്ക് പ്രമാണം]] കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടതോടെ അതിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കി തെർമോമീറ്ററുകൾ പുനഃഅംശാങ്കനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. കാലക്രമത്തിൽ [[താപഗതികം]] വികാസം പ്രാപിച്ചതോടെ വാതക/ദ്വിലോഹ/പ്രതിരോധക ഇനങ്ങളിലുള്ള തെർമോമീറ്ററുകൾ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു. വളരെ ഉയർന്ന താപനിലകളുടെ മാപനത്തിനായി പൈറോമീറ്ററുകളും നിലവിൽവന്നു. == വിവിധതരം തെർമോമീറ്ററുകള് == ഇന്ന് പ്രധാനമായി ഏഴ് തരം തെർമോമീറ്ററുകൾ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. === സംവൃത ഗ്ലാസ് - ദ്രാവക തെർമോമീറ്റര് === [[പ്രമാണം:clinical thermometer 38.7.JPG|thumb|ഒരു ക്ലിനിക്കൽ തെർമോമീറ്റർ 38.7 °C താപനില കാണിക്കുന്നു]] രണ്ടറ്റവും അടച്ച ഒരു ഗ്ലാസ് കുഴലിൽ അനുയോജ്യമായ ദ്രാവകവും (രസം) വാതകവും ഭാഗികമായി നിറച്ചാണ് ഇത് നിർമ്മിക്കുന്നത്. കുഴലിന്റെ പുറത്തായി നേരിട്ടോ മറ്റു രീതിയിലോ താപനിലകൾ അംശാങ്കനം ചെയ്തിരിക്കും. കുഴലിനുള്ളിലെ ദ്രവ തലത്തിന്റെ (meniscus) സ്ഥാനം നോക്കിയാണ് താപനില നിശ്ചയിക്കുന്നത്. പ്രസ്തുത സംവിധാനത്തെ അടിസ്ഥാനപരമായി നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് മറ്റ് അനുയോജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളും സന്ദർഭോചിതമായി സ്വീകരിക്കാറുണ്ട്. ഉദാഹരണമായി, ദ്രാവകരൂപത്തിലുള്ള ഒരു ലോഹമാണ് ഗ്ലാസ് കുഴലിനുള്ളിലെങ്കിൽ താപനില ഒരു നിശ്ചിത മൂല്യത്തിലെത്തുമ്പോൾ പ്രവർത്തനക്ഷമമാകുന്ന തരത്തിൽ അലാറം, വിദൂരസ്ഥ നിയന്ത്രണ ക്രമീകരണം മുതലായവ വിദ്യുത്പരിപഥങ്ങളുപയോഗിച്ച്(electric circuits) സജ്ജീകരിക്കാനാകും. നിശ്ചിത സമയാന്തരങ്ങളിലെ ഏറ്റവും കൂടിയതും കുറഞ്ഞതുമായ താപനിലകൾ തിട്ടപ്പെടുത്തുവാനുള്ള തെർമോമീറ്ററും ലഭ്യമാണ്. സംവൃതഗ്ലാസ് - ദ്രാവക തെർമോമീറ്ററിന്റെ നല്ലൊരുദാഹരണമാണ് കേശിക ക്കുഴലിൽ രസം നിറച്ച് രൂപപ്പെടുത്തുന്നതും മനുഷ്യന്റെ ശരീരോഷ്മാവ് അളക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നതുമായ ക്ലിനിക്കൽ തെർമോമീറ്റർ. താപനിലയ്ക്കനുസൃതമായി വികസിച്ച ദ്രാവകം, ഗുരുത്വാകർഷണ പ്രഭാവം മൂലം ദ്രാവക സംഭരണിയിലേക്ക് മടങ്ങുന്നതിനെ വിഘാതപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയിൽ കേശികക്കുഴലിനുള്ളിൽ മാർഗതടസ്സവും ക്രമീകരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കും. തന്മൂലം ദ്രവതലം വികസിച്ചെത്തിയ നിലയിൽത്തന്നെ വർത്തിക്കുകയും താപനില രേഖപ്പെടുത്തുന്നതിന് സാവകാശവും സൗകര്യവും ലഭിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വീണ്ടും ഉപയോഗിക്കുന്നതിനു മുമ്പ് തെർമോമീറ്റർ രണ്ടുമൂന്നാവർത്തി കുടഞ്ഞ് കുഴലിലെ രസത്തിനെ രസ സംഭരണിയായ 'ബൾബിൾ' എത്തിക്കണമെന്നു മാത്രം. -185^oC മുതൽ +650^oC വരെയുള്ള താപനിലകൾ സൂക്ഷ്മതയോടെ മാപനം ചെയ്യാൻ വിവിധ ഇനം സംവൃത ഗ്ളാസ് - ദ്രാവക ഇനം തെർമോമീറ്റർ അനുയോജ്യമാണ്. === ഫിൽഡ്-സിസ്റ്റം തെർമോമീറ്റര് === ബൾബ്, [[ബുർഡൻ കുഴൽ]], ഇവയെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന [[കേശികക്കുഴൽ]] എന്നിവയാണ് ഇതിന്റെ ഘടകങ്ങൾ. ബൾബിൽ വാതകമോ ദ്രാവകമോ ഉപയോഗിക്കുന്നു. വാതക ഇനത്തിൽ, താപനിലയ്ക്ക് ആനുപാതികമായി വാതക മർദത്തിന് മാറ്റം വരുന്നു. അന്തരീക്ഷമർദം മൂലം പ്രവർത്തനം തടസ്സപ്പെടാതിരിക്കാനായി ഇവയിലെ വാതകത്തിന്റെ മർദം അന്തരീക്ഷ മർദത്തിലും കൂടുതലാക്കി നിലനിർത്തുന്നു. താപനിലയ്ക്കനുസൃതമായി ദ്രാവകത്തിന്റെ വ്യാപ്തത്തിലുണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്നവയാണ് ദ്രാവക ഇനം. വാതക ഇനത്തിന്റെ മാപന പരാസം -240^oC മുതൽ +650^oC വരെയും [[ഹൈഡ്രോകാർബണിക]] ദ്രാവക ഇനത്തിന്റേത് -87^oC മുതൽ +315^oC വരെയും ആണ്. പൊതുവേ മാപന പരാസത്തിന്റെ 99 ശതമാനത്തോളം മാപന സൂക്ഷ്മതയും ലഭിക്കുന്നു. -40^oC മുതൽ +650^oC വരെ പരിധി വേണമെങ്കിൽ ദ്രാവകഇനം (രസം) തന്നെ ഉപയോഗിക്കേണ്ടതുണ്ട് === ഇരുലോഹ തെർമോമീറ്റര് === [[പ്രമാണം:Bimetaal.jpg|thumb|300px|രണ്ട് വ്യത്യസ്ത ലോഹദണ്ഡുകളുടെ വിഭേദ വികാസ പ്രക്രിയ]] വിളക്കിച്ചേർത്ത രണ്ട് വ്യത്യസ്ത ലോഹദണ്ഡുകളുടെ വിഭേദ വികാസ പ്രക്രിയ പ്രയോജനപ്പെടുത്തി താപനില മാപനം ചെയ്യുന്ന ഉപകരണമാണിത്. സർപ്പില രൂപത്തിൽ ക്രമീകരിച്ചിട്ടുള്ള പ്രസ്തുത ദ്വിലോഹ ദണ്ഡിനെ ഗിയർ, ലീവെർ സംവിധാനത്തിലൂടെ ഒരു താപനിലാ സൂചകവുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തുന്നു. 100^oC മുതൽ +550^oC വരെ പരാസമുള്ള ഇവ ഉപയോഗിച്ച് 99% സൂക്ഷ്മതയോടെ മാപനം നടത്താനാകും. [[പ്രമാണം:WPThermostat.jpg|thumb|right|200px|ദ്വിലോഹ കോഇൽ (bimetalic coil) ഉപയോഗിക്കുന്ന [[തെർമോസ്ടറ്റ്]]]] === വാതക-ബാഷ്പമർദ താപീയ തെർമോമീറ്റര് === [[എഥിൽ ക്ളോറൈഡ്]], [[എഥിൽ ആൽക്കഹോൾ]], [[ക്ലോറോബെൻസീൻ]], [[പ്രൊപേൻ]], [[മെഥിൽ]], [[ഈഥർ]] മുതലായ ദ്രാവകങ്ങളുടെ ബാഷ്പമർദത്തെ അവലംബിച്ച് നിർമ്മിക്കപ്പെടുന്നവയാണിവ. താപ സ്രോതസ്സിൽ നിന്ന് 60 മീ. ദൂരംവരെ [[ടെലിമീറ്ററിങ്]] രീതിയിൽ താപനില അളക്കാൻ ഇവയാണ് ഉത്തമം. കുറഞ്ഞ താപനിലകളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നവയിലെ പ്രവർത്തന പരാസം 67^oC കൂടിയ താപനിലകളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നവയിലേത് 10^oCആണ്. -18^oC-ൽ കുറഞ്ഞതോ 43^oC-ൽ കൂടിയതോ ആയ താപനിലകൾ മാപനം ചെയ്യാൻ സാധാരണയായി ഇവ ഉപയോഗപ്പെടുത്താറില്ല === പ്രതിരോധക തെർമോമീറ്റര് === [[ലോഹങ്ങൾ]], [[അർധചാലകങ്ങൾ]], [[സിറാമിക പദാർഥങ്ങൾ]] തുടങ്ങിയ ചാലക വസ്തുക്കളുടെ [[വിദ്യുത്പ്രതിരോധം]] താപനിലയ്ക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യാസപ്പെടുന്നതും പ്രസ്തുത മാറ്റം പുനഃസൃഷ്ടിക്കാവുന്നതുമാണ്. താപനിലയ്ക്കനുസൃതമായി പദാർഥത്തിന്റെ വിദ്യുത്പ്രതിരോധ സ്വഭാവത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന മാറ്റങ്ങൾ പ്രയോജനപ്പെടുത്തി പ്രവർത്തിക്കുന്നവയാണ് പ്രതിരോധക തെർമോമീറ്റർ. [[എച്ച്.എൽ.കലെണ്ടർ]] ആണ് ഇതിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവ്. പ്രതിരോധ മാപന സംവിധാനം, വിദ്യുത്കമ്പികൾ എന്നിവയാണ് ഇതിലെ പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ. ഉപകരണത്തിലെ സംവേദകാംശത്തെ ഒരു [[ബ്രിഡ്ജ് പരിപഥത്തിൽ]](bridge circuit) ഉൾ പ്പെടുത്തി അതിൽ [[ശൂന്യ പ്രതിതുലനം]] സൃഷ്ടിച്ചാണ് താപനില കണ്ടുപിടിക്കുന്നത്. ഈ സംവിധാനത്തിൽ നേർധാരയോ(dc voltage) പ്രത്യാവർത്തിധാരയോ(ac voltage) ഉപയോഗിക്കാനാകും. പൊതുവേ, സെർവൊ രീതിയിലുള്ള താപനിലാമാപനത്തിന് പ്രത്യാവർത്തിധാരയും, വളരെ സൂക്ഷ്മവും കൃത്യവുമായ മാപനം നിർവഹിക്കേണ്ടതിന് നേർധാരയും ഉപയോഗിക്കുന്നു. മാംഗനീസ്/നിക്കൽ/കോബാൾട്ട്/ചെമ്പ്/മഗ്നീഷ്യം തുടങ്ങിയ ലോഹങ്ങളുടെ ഓക്സൈഡുകൾ, ധന താപമാനഗുണാങ്കമുള്ള ലോഹം, ബേറിയം ടൈറ്റനേറ്റ് പോലുള്ള സിറാമിക തെർമിസ്റ്ററുകൾ മുതലായവ പ്രതിരോധക എലിമെന്റായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. വെള്ളത്തിന്റെ ഉറയൽ/തിളനിലകൾ, സൾഫർ ഉരുകുന്ന താപനില അഥവാ സൾഫർ ബിന്ദു 444.6^o>C) എന്നിവയാണ് ഇതിലെ നിർദ്ദേശിത താപനിലകൾ. എലിമെന്റായി ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്ന പദാർഥത്തിന് അനുസൃതമായി മാപനാങ്കങ്ങളുടെ പരാസത്തിൽ വ്യത്യാസം വരാറുണ്ട്. പ്ളാറ്റിനത്തിന് -258^oCമുതൽ +900^o വരെ, നിക്കലിന് -150^oC മുതൽ +300^oC വരെ, ചെമ്പിന് -200^oC) മുതൽ (+120^o) വരെ എന്നിവ താപാങ്ക സീമകളാണ്. പരീക്ഷണശാലകളിൽ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നവ ±0.01^o സൂക്ഷ്മതയും വ്യവസായ ശാലകളിലും മറ്റും പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നവ ±0.3⁰ [[സൂക്ഷ്മതയും]] നല്കാറുണ്ട്. [[സംവേദകാംശത്തിന്റെ] (എലിമെന്റ്) താപീയ ചാലകത വളരെ ഉയർന്നതാവണം, നേർധാരാ താപീയ വിദ്യുത്ചാലക ബലം, പ്രത്യാവർത്തിധാരാ പ്രേരണിക/ധാരിതാ വിക്ഷോഭങ്ങൾ എന്നിവ പരിപഥത്തിൽ അനുഭവപ്പെട്ടുകൂടാ തുടങ്ങിയ മുൻകരുതലുകൾ സ്വീകരിച്ച ശേഷമേ ഇവ നിർമ്മിക്കാറുള്ളൂ. === താപവൈദ്യുത തെർമോമീറ്റര് === [[തെർമോകപ്പിളിന്റെ]] പ്രവർത്തനത്തെ ആധാരമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന തെർമോമീറ്ററാണിത്. തെർമോകപ്പിളിന്റെ ഒരഗ്രം സൂചിത ഊഷ്മാവിലുള്ള ഒരു മാധ്യമത്തിലും മറ്റേ അഗ്രം താപനില കണ്ടുപിടിക്കേണ്ട വസ്തു/ബിന്ദുവിലും വരത്തക്കരീതിയിൽ ക്രമീകരിച്ചാൽ തെർമോകപ്പിളിലെ ചാലകങ്ങൾക്കു കുറുകെ അനുഭവപ്പെടുന്ന വോൾട്ടതയുടെ അളവ് അഗ്രങ്ങളിലെ താപ പരാസത്തിന് ആനുപാതികമായിരിക്കും. === പൈറൊമീറ്റര് === [[പ്രമാണം:Gluehfadenpyrometer.jpg|thumb|ഒരു പ്രകാശിക പൈറോമീറ്റർ]] [[പ്രമാണം:Pyrometer 040824.jpg|thumb|ഒരു പ്രകാശിക പൈറോമീറ്റർഉപയോഗിച്ച് വെന്റിലെഷൻ സംവിധാനത്തിന്റെ താപനില പരിശോധിക്കുന്ന നാവികൻ]] വളരെ കൂടിയ താപനിലാ മാപനത്തിന് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നവയാണ് പൈറൊമീറ്ററുകൾ. കളിമൺ വ്യവസായശാലകളിലെ ഉപയോഗത്തിനായി 1780-ൽ ആദ്യത്തെ പൈറൊമീറ്റർ [[വെഡ്ജ്വുഡ്സ്]] നിർമിച്ചു. ആദ്യകാല ഇനങ്ങളിൽ സിറാമിക മണികൾ/ബീഡുകൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. താപനിലയ്ക്കനുസൃതമായി മണികളുടെ നിറം വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരുന്നു. വസ്തുക്കളിൽനിന്നു വികിരണം ചെയ്യപ്പെടുന്ന താപോർജത്തിന്റെ ദീപ്തി, തീവ്രത എന്നിവയെ അവലംബിച്ച് വസ്തുവിന്റെ താപനില കണ്ടുപിടിക്കാവുന്ന പ്രകാശിക/വികിരണ പൈറൊമീറ്ററുകൾ പിന്നീട് പ്രചാരത്തിൽ വന്നു. [[ഇ.എഫ്.മോഴ്സിന്റെ]] സിദ്ധാന്തത്തെ ആധാരമാക്കി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട ഡിസ്അപ്പിയറിങ് ഫിലമെന്റ് ഇനമാണ് ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായ പ്രകാശിക പൈറോമീറ്റർ. ലെൻസ്([[കാചം]]) സംവിധാനം ഉപയോഗിച്ച് വികിരണ താപദീപ്തിയെ കേന്ദ്രീകരിച്ച്, വസ്തുവിന്റെ പ്രതിബിംബത്തെ ഒരു [[അംശാങ്കിത ടങ്സ്റ്റൻ ഫിലമെന്റ് വിളക്കിൽ]] പതിപ്പിക്കുന്നു. തുടർന്ന് വികിരണ താപദീപ്തിയുടെ പ്രകാശിക പഥത്തിൽ ഒരു [[അംശാങ്കിത വെഡ്ജ്]] സ്ഥാപിച്ച് അതിനെ ക്രമീകരിച്ച് ഫിലമെന്റിന്റെ നിറവും പ്രതിബിംബത്തിന്റെ പ്രതീത നിറവും തുല്യമാക്കി വസ്തുവിന്റെ താപനില നിശ്ചയിക്കുന്നു. വെഡ്ജിനു പകരം വിളക്കിലൂടെ പ്രത്യാവർത്തിധാര (അച വോല്ടഗെ)കടത്തിവിട്ടും വർണ തുല്യത വരുത്താനാകും. നിശ്ചിത തരംഗദൈർഘ്യമുള്ള കളർ ഫിൽറ്ററുകൾ ഉപയോഗിച്ച് കൂടുതൽ കൃത്യതയോടെ അംശാങ്കനം ചെയ്യാം. വികിരണ പൈറൊമീറ്ററിൽ വസ്തുവിന്റെ വികിരണ ഊർജ്ജത്തെ ആദ്യമായി പ്രത്യേക സംവിധാനത്തിലൂടെ ഒരു താപ സംവേദകത്തിലേക്കു പതിപ്പിക്കുന്നു. സംവേദകത്തിനു ലഭിക്കുന്ന മൊത്തം വികിരണ ഊർജം, സംവേദകത്തിന്റെ താപ ചാലകതാ നിരക്ക് എന്നിവയ്ക്കനുസൃതമായി സംവേദകത്തിന്റെ താപനില വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. പ്രസ്തുത വ്യത്യാസത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ വസ്തുവിന്റെ താപനില നിശ്ചയിക്കുന്നു. [[തെർമൊപൈൽ]], പ്രതിരോധക തെർമോമീറ്റർ, [[ബോളൊമീറ്റർ]] എന്നിവയാണ് പൊതുവേ താപ സംവേദകമായി ഉപയോഗിക്കാറുള്ള സംവിധാനങ്ങൾ. വസ്തുവിന്റെ [[പ്രതല ഉത്സർജകത]] (surface emissivity), പ്രകാശിക ഉപകരണങ്ങളിൽ ഘടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന കണ്ണാടിയുടെ സ്വഭാവം, സംവേദകത്തിന്റെ അംശാങ്കന രീതി, തെർമൊമീറ്ററിനും വസ്തുവിനും ഇടയ്ക്ക് അന്തരീക്ഷത്തിൽ രൂപപ്പെടാവുന്ന അതാര്യ വസ്തുക്കൾ (ഉദാ. മൂടൽമഞ്ഞ്/പുക) മുതലായ അതാര്യ ഘടകങ്ങൾ തെർമോമീറ്ററിന്റെ പ്രവർത്തനത്തെ സ്വാധീനിക്കുന്നവയാണ്. സൈദ്ധാന്തികമായി വിലയിരുത്തുമ്പോൾ എത്ര കൂടിയ താപനിലയും അളക്കാൻ പൈറൊമീറ്റർ ഉപയോഗിക്കാമെന്ന് മനസ്സിലാകും. ഇത്തരം ഉപകരണങ്ങളുടെ താപനിലാമാപന പരിധി സീമാതീതമായി കരുതപ്പെടുന്നു. == അവലംബം == * {{reflist|colwidth=30em}} {{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം|തെർമോമീറ്റർ}} [[വർഗ്ഗം:അളവുപകരണങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഭൗതികശാസ്ത്രം]] kpgbt27kb7h0jwyny4rccgbxzdl8gy9 0 68223 3765417 3652479 2022-08-16T10:22:04Z 2402:3A80:19F3:D4BC:F5B7:4557:413C:20A0 /* കൊച്ചുണ്ണിപ്രതിഷ്ഠ */ wikitext text/x-wiki {{about|പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മദ്ധ്യതിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശത്ത് ജീവിച്ചിരുന്ന ഒരു മോഷ്ടാവിനെ പറ്റിയുള്ളതാണ്}} {{prettyurl|Kayamkulam Kochunni}} {{Infobox criminal | name = കായംകുളം കൊച്ചുണ്ണി | image = | image_size = | alt = | caption = | birth_name = കൊച്ചുണ്ണി | birth_date = {{Birth date|1818|08|01|mf=yes}} | birth_place = [[കായംകുളം]], [[തിരുവിതാംകൂർ]] | death_date = {{Death date and age|1859|09|18|1818|08|01}} | death_place = [[തിരുവനന്തപുരം]], [[തിരുവിതാംകൂർ]] | death_cause = | resting_place = | residence = kerala | nationality = Indian | other_names = | known_for = | height = | weight = | predecessor = | successor = | religion = [[ഇസ്ലാം]] | criminal_charge = | penalty = | conviction_status = | spouse = <!--Do not include spouse unless notable or they are relevant to the crime.--> | children = <!--Do not include children unless notable or they are relevant to the crime.--> | parents = <!--Do not include parents unless notable or they are relevant to the crime.--> | allegiance = <!-- [[Lucchese crime family]] --> | motive = | conviction = | reward_amount = | capture_status = | wanted_by = | partners = | wanted_since = | time_at_large = | escaped = | escape_end = | comments = | victims = | date = | time = | beginyear = | endyear = | country = | states = | locations = | targets = | fatalities = | injuries = | weapons = | apprehended = | imprisoned = | footnotes = }} പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മദ്ധ്യതിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശത്ത് ജീവിച്ചിരുന്ന ഒരു മോഷ്ടാവായിരുന്നു '''കായംകുളം കൊച്ചുണ്ണി'''. മോഷ്ടാവായിരുന്നെങ്കിലും പണക്കാർക്കെതിരെ പാവങ്ങളുടെ പക്ഷം നിന്ന സ്ഥിതിസമത്വവാദിയും സാമൂഹ്യപരിഷ്കർത്താവുമൊക്കെയായി കൊച്ചുണ്ണിയെ ചിത്രീകരിക്കുക സാധാരണമാണ്‌. ധനവാന്മാരിൽ നിന്ന് വസ്തുവകകൾ അപഹരിച്ചെടുത്ത് പാവങ്ങൾക്ക് നൽകുകയായിരുന്നു അയാൾ ചെയ്തിരുന്നതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.<ref name = "hindu"/> കായംകുളത്ത് ഇപ്പോഴുള്ള പണ്ടകശാലക്കുടുംബം കൊച്ചുണ്ണിയുടെ അഞ്ചാം തലമുറയിലെ പിന്തുടർച്ച അവകാശപ്പെടുന്നു.<ref name = "mano">കായംകുളം കൊച്ചുണ്ണി, 2010 ഏപ്രിൽ 5-ലെ [[മലയാള മനോരമ ദിനപത്രം|മലയാള മനോരമ ദിനപത്രത്തിൽ]] ആത്മജവർമ്മ തമ്പുരാൻ എഴുതിയ [http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?articleType=Malayalam+News&contentId=6711735&contentType=EDITORIAL&BV_ID=@@@ ലേഖനം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100305223316/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?articleType=Malayalam+News&contentId=6711735&contentType=EDITORIAL&BV_ID=@@@ |date=2010-03-05 }}</ref> [[കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി|കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണിയുടെ]] [[ഐതിഹ്യമാല|ഐതിഹ്യമാല]] പോലുള്ള രചനകളും തലമുറകളിലൂടെ വാമൊഴിയായി പകർത്തെത്തിയ കഥകളും, കേരളീയരുടെ ഓർമ്മയിൽ കൊച്ചുണ്ണി മായാതെ നിൽക്കാൻ കാരണമായി. ==സാമർത്ഥ്യം== മോഷണത്തിൽ കൊച്ചുണ്ണിക്കുണ്ടായിരുന്ന സാമർത്ഥ്യത്തെക്കുറിച്ച് അനേകം കഥകൾ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. കായംകുളത്ത് പുതുപ്പള്ളി പഞ്ചായത്തിലെ വാരണപ്പള്ളി തറവാട്ടിൽ കൊച്ചുണ്ണി നടത്തിയതായി പറയപ്പെടുന്ന മോഷണത്തിന്റെ കഥ പ്രസിദ്ധമാണ്‌. കുടുംബസുഹൃത്തായിരുന്ന കൊച്ചുണ്ണിയെ, തന്റെ വീട്ടിൽ നിന്ന് മോഷണം നടത്താൻ തറവാട്ടു കാരണവർ വെല്ലുവിളിച്ചതാണ്‌ ഈ മോഷണത്തിന്‌ കാരണമായതായി പറയപ്പെടുന്നത്. തറവാട്ടു തിണ്ണയിൽ കാരണവരോടൊപ്പം മുറുക്കും സംഭാഷണവുമായി ഇരുന്ന കൊച്ചുണ്ണി, പൂമുഖവാതിലിനകത്തെ സാക്ഷയുടെ സ്ഥാനം മനസ്സിലാക്കി പുറത്ത് ചുണ്ണാമ്പു കൊണ്ട് അടയാളപ്പെടുത്തിയെന്നും അന്നു രാത്രി അവിടം തുരന്നു മോഷണം നടത്തിയശേഷം പിറ്റേന്ന് മുതൽ തിരികെ നൽകിയെന്നുമാണ്‌ കഥ. കൊച്ചുണ്ണിയുടെ കൗശലത്തിന്റെ സാക്ഷ്യമായി ആ വാതിൽ ഇപ്പോഴും തറവാട്ടിൽ സൂക്ഷിച്ചുപോരുന്നു.<ref name = "mano"/> ==അറസ്റ്റ്== കൊച്ചുണ്ണിയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ അതിരുവിട്ടപ്പോൾ ഏതുവിധത്തിലും അയാളെ പിടിക്കാൻ ദിവാൻ ഉത്തരവിറക്കി. ഉത്തരവ് നടപ്പാക്കാതിരുന്നാൽ ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമെന്ന ഭീഷണി ലഭിച്ച കാർത്തികപ്പള്ളി തഹസീൽദാർ, കൊച്ചുണ്ണിയുമായി ബന്ധമുണ്ടായിരുന്ന അടുത്ത സുഹൃത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ ചതിയിൽ അറസ്റ്റു ചെയ്യിച്ചെങ്കിലും തടവുചാടിയ അയാൾ, അറസ്റ്റു ചെയ്ത പോലീസുകാരനേയും അറസ്റ്റിനു സഹായിച്ച സുഹൃത്തിനെയും കൊന്നു. കൊച്ചുണ്ണിയെ പിടികൂടാനുള്ള ചുമതല പിന്നീട് കിട്ടിയത് മറ്റൊരു തഹസീൽദാരായ കുഞ്ഞുപ്പണിക്കർക്കാണ്‌. ഇക്കാര്യത്തിൽ തഹസീൽദാർ, കൊച്ചുണ്ണിയുടെ സുഹൃത്തുക്കളായിരുന്ന മമ്മത്, വാവ, വാവക്കുഞ്ഞ്, നൂറമ്മദ്, കുഞ്ഞുമരയ്ക്കാർ, കൊച്ചുകുഞ്ഞുപിള്ള, കൊച്ചുപിള്ള എന്നിവരുടെ സഹായം തേടി. കൊച്ചുപിള്ളയുടെ വാഴപ്പള്ളിയിലെ ഭാര്യവീട്ടിലേയ്ക്ക് വിളിച്ചുവരുത്തി, സൽക്കാരത്തിനിടെ മരുന്നു കലർത്തിയ ഭക്ഷണം നൽകി മയക്കിയ ശേഷമാണ്‌ ഇത്തവണ കൊച്ചുണ്ണിയെ അറസ്റ്റു ചെയ്തത്. ==മരണം== പിടിയിലായ കൊച്ചുണ്ണിയെ കനത്ത കാവലിൽ ജലമാർഗ്ഗം തിരുവനന്തപുരത്തേയ്ക്കു കൊണ്ടുപോയി. അവിടെ 91 ദിവസത്തെ ജയിൽ‌വാസത്തിനൊടുവിൽ ക്രി.വ. 1859-ലെ കന്നിമാസമായിരുന്നു(സെപ്തംബർ-ഒക്ടോബർ) മരണം. അപ്പോൾ കൊച്ചുണ്ണിയ്ക്ക് 41 വയസ്സായിരുന്നു. തിരുവനന്തപുറം പേട്ട ജുമാ മസ്‌ജിദിലാണ്‌ കൊച്ചുണ്ണിയെ കബറടക്കിയതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.<ref name = "mano"/> ==സിനിമയും മറ്റും== [[റോബിൻ ഹുഡ്|റോബിൻ ഹുഡിന്റെ]] പരിവേഷമുള്ള കൊച്ചുണ്ണിയെ സംബന്ധിച്ച നിരവധി കഥകൾ കേരളീയരുടെ സ്മൃതിസഞ്ചയത്തിൽ അലിഞ്ഞുചേർന്നിരിക്കുന്നു. മുത്തശ്ശിക്കഥകൾക്കെന്നപോലെ നാടകത്തിനും, സിനിമയ്ക്കും, ടെലിവിഷൻ സീരിയലുകൾക്കും ഒക്കെ കൊച്ചുണ്ണി വിഷയമായി. 1966-ൽ നിർമ്മിച്ച കായംകുളം കൊച്ചുണ്ണി എന്ന ചലചിത്രത്തിൽ നായകവേഷമിട്ടത് പ്രമുഖ [[സത്യൻ (ചലച്ചിത്രനടൻ)|നടൻ സത്യൻ]] ആയിരുന്നു. പ്രസിദ്ധ ഗായകൻ [[യേശുദാസ്]] ഇതിൽ കൊച്ചുണ്ണിയുടെ സഹോദരീഭർത്താവ് സുറുമവില്പനക്കാരനായി അഭിനയിച്ചു.<ref name = "mano"/> 2018ൽ [[നിവിൻ പോളി]] നായകനായി കായംകുളം കൊച്ചുണ്ണി എന്ന പേരിൽ വീണ്ടും സിനിമ പുറത്തിറങ്ങി. ==കൊച്ചുണ്ണിപ്രതിഷ്ഠ== പത്തനം തിട്ട ജില്ലയിൽ കോഴഞ്ചേരി അടുത്തുള്ള ഏടപ്പാറ മലദേവർ നട ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠകളിലൊന്ന് മുസ്ലിം മതവിശ്വാസിയായിരുന്ന കൊച്ചുണ്ണിയാണ്‌. മെഴുക്-ചന്ദനത്തിരികൾ, കഞ്ചാവ്, നാടൻ മദ്യം, വെറ്റില, അടയ്ക്ക, പുകയില തുടങ്ങിയവയൊക്കെയാണ്‌ ഇവിടെ കാണിയ്ക്ക. കൊച്ചുണ്ണിയുടെ അലഞ്ഞുതിരിഞ്ഞു നടന്ന ആത്മാവ്, കുറവ സമുദായത്തിൽ പെട്ട ഒരു ഊരാളഷിച്ചതിനെ തുടർന്നാണ്‌ ഈ പ്രതിഷ്ഠ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. മേടമാസത്തിലാണ്‌ ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉത്സവം.<ref name = "hindu">2007 ആഗസ്റ്റ് 30-ലെ ഹിന്ദു ദിനപത്രത്തിൽ രാധാകൃഷ്ണൻ കുട്ടൂരിന്റെ റിപ്പോർട്ട്, [http://www.hindu.com/2007/08/30/stories/2007083054570400.htm "Now, a shrine for Kayamkulam Kochunni"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080310192058/http://www.hindu.com/2007/08/30/stories/2007083054570400.htm |date=2008-03-10 }}</ref> <ref>http://www.thehindu.com/news/national/kerala/legendary-thief-now-a-deity-at-kerala-temple/article8001757.ece</ref> ==ഇതും കാണുക== * [[കുറൂളി ചേകോൻ]] ==അവലംബം== <references/> {{Bio-stub}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ കുറ്റവാളികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഐതിഹ്യമാല]] agctbh0pf2wklnnfyj5lexngdhl1gs6 0 75519 3765368 3764412 2022-08-16T07:16:23Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Benyamin (writer)}} {{Infobox Writer | name = ബെന്നി ഡാനിയേൽ | image =Benyamin Writer.jpg | imagesize = | caption =ബെന്യാമിൻ കൊല്ലം കടപ്പാക്കട സ്പോർട്സ് ക്ലബ്ബിൽ | pseudonym =ബെന്യാമിൻ | birthdate = | birthplace =കുളനട, [[പത്തനംതിട്ട]], [[കേരളം]] | deathdate = | deathplace = | occupation =സാഹിത്യകാരൻ | nationality =ഇന്ത്യ | period = | genre = | subject = | movement = | debutworks = | influences = | influenced = | signature = | website = | footnotes = | notableworks =ആടു ജീവിതം |}} പുതിയ തലമുറയിലെ മലയാളി ചെറുകഥാകൃത്തും നോവലിസ്റ്റുമാണ്‌ '''ബെന്യാമിൻ'''. പ്രവാസിയായ ഇദ്ദേഹം ബഹ്‌റൈനിലാണ്‌ താമസിക്കുന്നത്. സ്വദേശം [[പത്തനംതിട്ട]] ജില്ലയിലെ പന്തളത്തിനടുത്ത് കുളനട. ആനുകാലികങ്ങളിൽ കഥകളും നോവലുകളും എഴുതുന്നു. യഥാർത്ഥ നാമം ബെന്നി ഡാനിയേൽ. ‘’[[ആടുജീവിതം]]’‘ എന്ന നോവലിനു് 2009-ലെ മികച്ച നോവലിനുള്ള കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം നേടിയിട്ടുണ്ട്<ref name="mat1">{{cite news|url=http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=99668|title=ബെന്യാമിനും മീരയ്ക്കും സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്‌ക്കാരം|publisher=മാതൃഭൂമി|language=മലയാളം|accessdate=11 May 2010|archive-date=2010-05-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20100514102652/http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=99668|url-status=dead}}</ref>. ബഹ്റൈൻ കേരളീയസമാജം സാഹിത്യവിഭാഗം സെക്രട്ടറിയായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്<ref>{{cite news|title = കവർസ്റ്റോറി|url = http://www.madhyamam.com/weekly/684|publisher = [[മാധ്യമം ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്]] ലക്കം 704|date = 2011 ആഗസ്ത് 22|accessdate = 2013 മാർച്ച് 23|language = മലയാളം}}</ref>. [[പ്രമാണം:Benyamin talk at kollam.ogg|right|മലയാള സാഹിത്യകാരൻ ബെന്യാമിൻ, പട്ടത്തുവിള കരുണാകരൻ അവാർഡ് ദാന ചടങ്ങിൽ നടത്തിയ പ്രഭാഷണത്തിൽ നിന്ന്]] ==കൃതികൾ== ===നോവലുകൾ=== * ''അബീശഗിൻ'' * ''പ്രവാചകന്മാരുടെ രണ്ടാം പുസ്‌തകം'' * ''അക്കപ്പോരിന്റെ ഇരുപത് നസ്രാണി വർഷങ്ങൾ'' * ''[[ആടുജീവിതം]]'' * ''[[മഞ്ഞവെയിൽ മരണങ്ങൾ]]''<ref>{{cite news|title = വായന|url = http://www.madhyamam.com/weekly/1474|publisher = [[മാധ്യമം ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്]] ലക്കം 752|date = 2012 ജൂലൈ 23|accessdate = 2013 മെയ് 09|language = മലയാളം}}</ref> * '' അൽ - അറേബ്യൻ നോവൽ ഫാക്‌ടറി '' * '' മുല്ലപ്പു നിറമുള്ള പകലുകൾ (സമീറ പർവീൻ എന്ന പെൺകുട്ടി എഴുതിയ "A spring without smell” എന്നതിന്റെ സ്വതന്ത്ര പരിഭാഷ ആണ് മുല്ലപ്പൂ നിറമുള്ള പകലുകൾ. ഓറഞ്ച് റേഡിയോയിൽ റേഡിയോ ജോക്കി ആയി ജോലി ചെയ്യുന്ന പാകിസ്താനിൽ നിന്നും ഉള്ള കുടിയേറ്റക്കാരിയാണ് അവൾ. അവളുടെ ബാബയും മറ്റ് കുടുംബാംഗങ്ങളും അവിടെ ഉണ്ട്‌. ബാബ പോലിസിലെ ഉയർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥൻ ആണ്. സമീറ വളരെ സമർത്ഥയായ ആർ ജെ ആണ്. മുല്ലപ്പൂ വിപ്ലവ കാലത്ത് നടന്ന വംശീയമായ ഭീകരതയെ സമീറയുടെ അനുഭവങ്ങളിലൂടെ ഈ നോവൽ പറയുന്നു. ഷിയാ വിഭാഗക്കാർക്ക് തങ്ങളുടെ വംശം കാരണം തങ്ങൾ ജനിച്ചു വീണ രാജ്യത്ത് യാതൊരു വിധ അവകാശങ്ങളും ലഭിക്കുന്നില്ല. ഹിസ്സ്‌ മജസ്റ്റിയുടെ ഭരണകൂടം അവരെ അടിച്ചമർത്തുന്നു. ജയിലിൽ പിടിച്ചു വെക്കുന്നു. തങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ച് പൂർണബോധ്യം ഉള്ള അവർ തങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി പോരാടുന്നു. മുത്തുകളുടെ ചത്വരം എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് അവർ ഒത്തുകൂടുന്നു. സമരം ചെയ്യുന്നു. ഭരണകൂടം അവരെ ചെറുത്തു നിർത്തുന്നു, ശക്തമായ രീതിയിൽ തന്നെ. നിരവധി ആളുകൾക്ക് ജീവഹാനി സംഭവിക്കുന്നുണ്ട്. സമീറയുടെ ബാബ അതിൽ ഒരു ഇരയാണ്. അവസാനം സമരം പോലീസ്‌ അവസാനിപ്പിക്കുന്നു. ഹിസ്സ് മജെസ്റ്റിക്ക് എതിരെ സമരം ചെയ്തവരെ അവർ നന്നായി ഉപദ്രവിക്കുന്നു. മനുഷ്യബന്ധങ്ങൾക്ക് വംശം എന്നത് എപ്രകാരമാണ് വിലങ്ങുതടിയാവുന്നത് എന്ന് ഈ നോവൽ കാണിച്ചു തരുന്നു. ഉറ്റവരെ നഷ്ടപ്പെടുന്നതിന്റെ വേദനയും ഭീകരതയും ഈ നോവൽ നമുക്ക് ബോധ്യപ്പെടുത്തി തരുന്നുണ്ട്. സമീറയ്ക്ക് തന്റെ ബാബ നഷ്ടപ്പെട്ടതിൽ പിന്നെ വീട്ടുതടങ്കലിൽ കഴിയേണ്ടി വരുന്നുണ്ട്. തന്നോട് സ്നേഹം മാത്രം ഉണ്ടായിരുന്ന മറ്റ് കുടുംബക്കാർക്ക് ബാബയുടെ മരണശേഷം മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിക്കുന്നുണ്ട്. അവർ ബാബയുടെ മരണശേഷം ലഭിക്കുന്ന തുകയ്ക്കായി മുറവിളി കൂട്ടുന്നുണ്ട്. ഇത്‌ ഒന്നും സമീറക്ക് അംഗീകരിക്കാൻ ആവുന്നില്ല. പുറംലോകവുമായി ഒരു ബന്ധവും ഇല്ലാതെ കഴിയുന്ന സമീറയ്ക്ക് എന്ത് സംഭവിച്ചു എന്ന് വ്യക്തമല്ല.'' * ''[[മാന്തളിരിലെ ഇരുപത് കമ്മ്യൂണിസ്ററ് വർഷങ്ങൾ]]'' * " മരീചിക * ശരീരശാസ്ത്രം ===കഥാസമാഹാരങ്ങൾ=== * ''യുത്തനേസിയ'' * ''പെൺ‌മാറാട്ടം'' * ''ഇ.എം.എസും പെൺകുട്ടിയും'' * ''മനുഷ്യൻ എന്ന സഹജീവി'' ===കുറിപ്പുകൾ/ ലേഖനങ്ങൾ=== * ''ഇരുണ്ട വനസ്ഥലികൾ'' * ''അനുഭവം ഓർമ്മ യാത്ര'' * ''ഒറ്റമരത്തണൽ'' * ''ഗ്രീൻ സോണിനു വെളിയിൽ നിന്ന് എഴുതുമ്പോൾ'' * ''ഇരട്ട മുഖമുള്ള നഗരം'' ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * അബുദാബി മലയാളി സമാജം കഥാപുരസ്‌കാരം - ''യുത്തനേസിയ'' * ചെരാത് സാഹിത്യവേദി കഥാപുരസ്‌കാരം - ''ബ്രേക്ക് ന്യൂസ്'' * അറ്റ്‌ലസ്-കൈരളി കഥാപുരസ്‌കാരം - ''പെൺ‌മാറാട്ടം'', ''ഗെസാന്റെ കല്ലുകൾ'' * കെ.എ.കൊടുങ്ങല്ലൂർ കഥാപുരസ്കാരം - ''ആഡിസ് അബാബ'' * അബുദാബി ശക്‌തി അവാർഡ് - ''ആടുജീവിതം''<ref>[http://www.mathrubhumi.com/php/newFrm.php?news_id=1236520 മാതൃഭൂമി : അബുദാബി-ശക്തി അവാർഡുകൾ പ്രഖ്യാപിച്ചു]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> * [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം 2009|കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]] (2009) - ''ആടു ജീവിതം'' * നോർക്ക - റൂട്ട്സ് പ്രവാസി നോവൽ പുരസ്കാരം2010 - ''ആടുജീവിതം'' * പട്ടത്തുവിള കരുണാകരൻ സ്മാരക ട്രസ്റ്റ് അവാർഡ് 2012 - ''ആടുജീവിതം'' * നൂറനാട് ഹനിഫ് സ്മാരക സാഹിത്യപുരസ്കാരം 2014 - ''മഞ്ഞവെയിൽ മരണങ്ങൾ'' * പത്മപ്രഭാ പുരസ്കാരം- ''ആടുജീവിതം'' * ജെസിബി പുരസ്‌കാരം (2018)-മുല്ലപ്പൂ നിറമുള്ള പകലുകൾ <ref>[http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=572153 മാതൃഭൂമി : പത്മപ്രഭാ പുരസ്‌കാരം ബെന്യാമിന്‌]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> *വയലാർ അവാർഡ് 2021 - മാന്തളിരിലെ ഇരുപത് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് വർഷങ്ങൾ ==അവലംബം== <references /> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [http://manalezhutthu.blogspot.com/ മണലെഴുത്ത് : ബെന്യാമിന്റെ ബ്ലോഗ്-1] * [http://pinnampuravaayanakal.blogspot.in/ പിന്നാമ്പുറവായനകൾ : ബെന്യാമിന്റെ ബ്ലോഗ്-2] {{CC|Benyamin (writer)|ബെന്യാമിൻ}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലെഴുത്തുകാർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] [[വർഗ്ഗം:പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള കഥാകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:നോവലിനുള്ള കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:അബുദാബി ശക്തി അവാർഡ് ജേതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:1971-ൽ ജനിച്ചവർ]] {{writer-stub}} l3mc1svktadmwalt2fsmjsy29gmze38 3 90403 3765262 3763322 2022-08-15T15:45:40Z MediaWiki message delivery 53155 /* Wikidata weekly summary #533 */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം wikitext text/x-wiki *[[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Fotokannan/മുൻകാല സംവാദങ്ങൾ]] *[[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Fotokannan/മുൻകാല സംവാദങ്ങൾ 1]] == ഫലകം പുനഃപരിശോധിക്കണം == താങ്കൾ [[ഇന്ത്യയിലെ തർക്ക ബാധിത മേഖലകൾ]] എന്ന താളിൽ ചേർത്ത ഫലകം ദയവായി പുനഃപരിശോധിക്കുക. ആ താളിൽ ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന വ്യക്തികളുമായി എന്താ ബന്ധം? [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 10:54, 27 മേയ് 2020 (UTC) പിഴവു പറ്റിയതാണ്. ഇപ്പോ ഒഴിവാക്കിയിട്ടുണ്ടല്ലോ?--[[ഉപയോക്താവ്:Fotokannan|കണ്ണൻഷൺമുഖം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Fotokannan|സംവാദം]]) 14:37, 27 മേയ് 2020 (UTC) == താങ്കൾക്ക് ഒരു താരകം! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[പ്രമാണം:Administrator Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''കാര്യനിർവാഹകർക്കുള്ള താരകം''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | വിക്കിപീഡിയ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള താങ്കളുടെ വിലയേറിയ സംഭാവനകൾക്കാണ് ഇത്. താങ്കളെപ്പോലെയുള്ളവരാണ് വിക്കിപീഡിയയുടെ സമ്പത്ത്. നന്ദി. [[ഉപയോക്താവ്:Path slopu|Path slopu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Path slopu|സംവാദം]]) 06:00, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) |} * Thank You Pathu--[[ഉപയോക്താവ്:Fotokannan|കണ്ണൻഷൺമുഖം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Fotokannan|സംവാദം]]) 10:15, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) ==[[:വർഗ്ഗം:മലയാള പുസ്തക പ്രസാധകർ]] നീക്കം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശിച്ചിരിക്കുന്നു== <div class="floatleft" style="margin-bottom:0">[[File:Ambox warning orange.svg|48px|alt=|link=]]</div>'''[[:വർഗ്ഗം:മലയാള പുസ്തക പ്രസാധകർ]]''' ഒഴിവാക്കാൻ, ലയിപ്പിക്കാൻ, അഥവാ പുനഃനാമകരണം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശിച്ചിരിക്കുന്നു. [[Wikipedia:Categorization|വർഗ്ഗീകരണ]] നയങ്ങൾക്കനുസരിച്ചാണോ ഈ നിർദ്ദേശം സൃഷ്ടിച്ചത് എന്നതറിയുവാൻ ഒരു ചർച്ച നടക്കുന്നുണ്ട്. താങ്കൾക്ക് ഈ നിർദ്ദേശത്തെക്കുറിച്ച് അഭിപ്രായം അറിയിക്കുന്നതിനായി ദയവായി [[Wikipedia:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള വർഗ്ഗങ്ങൾ|ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള വർഗ്ഗങ്ങൾ]] എന്ന താളിൽ '''[[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള വർഗ്ഗങ്ങൾ#വർഗ്ഗം:മലയാള പുസ്തക പ്രസാധകർ|വർഗ്ഗത്തിന്റെ വിവരണത്തിൽ]]''' താങ്കളുടെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക.<!-- Template:Cfd-notify--> നന്ദി. '''[[ഉപയോക്താവ്:Kiran Gopi|KG]]''' [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Kiran Gopi|(കിരൺ)]] 02:59, 22 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) == കണ്ണന്തോടത്ത് ജനാർദ്ദനൻ നായർ == [[കണ്ണന്തോടത്ത് ജനാർദ്ദനൻ നായർ]] ഈ താളിലെ ജനന തീയതി ഒന്ന് പരിശോധിക്കാമോ? അതു പോലെ ശ്രീമൂലം അസംബ്ലിയാണോ പ്രജാസഭയാണോ എന്ന കാര്യത്തിലും സംശയമുണ്ട്. അസംബ്ലി എന്ന് തിരുത്തിയിട്ടുണ്ട്.--'''[[ഉപയോക്താവ്:Kiran Gopi|KG]]''' [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Kiran Gopi|(കിരൺ)]] 21:39, 5 നവംബർ 2020 (UTC) ::[http://klaproceedings.niyamasabha.org/pdf/TSMA-002-00014-00001.pdf ശ്രീമൂലം അസംബ്ലി] തന്നെ. ജനനത്തീയതി പരിശോധിക്കാം.--[[ഉപയോക്താവ്:Fotokannan|കണ്ണൻഷൺമുഖം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Fotokannan|സംവാദം]]) 08:38, 8 നവംബർ 2020 (UTC == [[:വർഗ്ഗം:ഗോണ്ട് ചിത്ര കല]] == ഈ ചിത്രവും കലയും രണ്ടാണോ, അതോ ഒന്നോ? കുറേ കാലമായി എന്നെറിയാം, എന്തേലും ഓർമ്മവരുന്നുണ്ടോ?--<small>:- എന്ന് - </small> [[ഉപയോക്താവ്:Manuspanicker|അരയശ്ശേരിൽ സുബ്രഹ്മണ്യപ്പണിക്കർ മനു]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Manuspanicker|<span style="font-size:30px">✆</span>]] 11:21, 8 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) :: ഗോണ്ട് ചിത്രകലാ ശൈലി എന്നാണ് ഉദ്ദേശിച്ചത് --[[ഉപയോക്താവ്:Fotokannan|കണ്ണൻഷൺമുഖം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Fotokannan|സംവാദം]]) 15:27, 9 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) == Wikidata weekly summary #426 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 7|William Avery Bot 7]]. Task/s: Merge multiple references on the same claim citing Accademia delle Scienze di Torino. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.06.30 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 30th June 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call June 28, 2022: Andrew McAllister will introduce us to Scribe, an app that provides keyboards for second-language learners, and its use of Wikidata. This presentation should appeal to anyone who has worked on or is interested in learning more about the applications of lexicographical data in Wikidata as well as anyone who has an interest in language, open information, data and programming. [https://docs.google.com/document/d/13eADptzIpWfiqt_JHWM_staNtKoNaMVILLuNprn-29E/edit?usp=sharing Agenda] *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, June 28 at 19:00 CEST (UTC+2) *** 1 July: Abstract submission deadline for the Biodiversity Data Standards Conference [[:d:Q111972123|TDWG 2022]], including for a [https://www.tdwg.org/conferences/2022/session-list/#int19%20the%20role%20of%20the%20wikimedia%20ecosystem%20in%20linking%20biodiversity%20data session on "The role of the Wikimedia ecosystem in linking biodiversity data"] *** July 8-10: Data Quality Days (see the [[d:Wikidata:Events/Data_Quality_Days_2022#Sessions|first version of the program]] and the [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022/Participants|list of participants]]) *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IEB3LHQEPHZJX4BTFQNHXR2JR5N2MVHF/ The Third Wikidata Workshop: Second Call for Papers]. Papers due: Friday, 29 July 2022 *** Celtic Knot Conference 2022: presentations from 12 projects communities working on minoritized languages on the Wikimedia projects - [https://www.youtube.com/playlist?list=PL66MRMNlLyR7p9wsYVfuqJOjKZpbuwp8U YouTube] ** Past: *** 21 June: Presentation [[:doi:10.5281/zenodo.6670026|Wikidata as a data collaboration across multiple boundaries]] at SciDataCon * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2206.11022.pdf Connecting a French Dictionary from the Beginning of the 20th Century to Wikidata] *** [https://www.mdpi.com/2673-6470/2/3/19 Practices of Linked Open Data in Archaeology and Their Realisation in Wikidata] *** [http://www.semantic-web-journal.net/system/files/swj3124.pdf What Can Tweets and Knowledge Graphs Tell Us About Eating Disorders?] ** Videos *** Dagbani Wikipedia Saha Episode 7: Adding references and qualifiers to Wikidata items (in Dagbanli) - [https://www.youtube.com/watch?v=gCUxrDjD44I&t=227s YouTube] *** The Joys of Connecting Your Collections to Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=8zjwkiarfug&t=24s YouTube] *** Using Wikidata to Enhance Discovery & Faculty Interest in Rapid Publishing - [https://www.youtube.com/watch?v=cWpalbgB5Es YouTube] ** Podcasts *** [https://anchor.fm/wiki-update/episodes/Data-Quality-Days-Discussion-With-Lydia-Pintscher--La-Lacroix-e1k4l5a Data Quality Days Discussion With Lydia Pintscher & Lèa Lacroix] ** Other *** [[:d:User:PAC2/Documented queries|Documented queries: a proposal]], feedback is welcome [[:d:User_talk:PAC2/Documented_queries|here]] * '''Tool of the week''' ** [https://data.isiscb.org/ IsisCB Explore] - is a research tool for the history of science whose books and subjects use imagery from Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Template [[:d:Template:Item documentation|Item documentation]] now includes a query to the corresponding lexemes. This is an attempt to make navigation between lexemes and items easier. For the record, [[:d:Template:Item documentation|Item documentation]] is available in the header of the talk page for each item. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10836|inker]], [[:d:Property:P10837|penciller]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10826|Talent Data Bank ID]], [[:d:Property:P10827|IRIS UNIVAQ author ID]], [[:d:Property:P10828|ARUd'A author ID]], [[:d:Property:P10829|IRIS UNITE author ID]], [[:d:Property:P10830|COR form ID, level 1]], [[:d:Property:P10831|COR lemma ID, niveau 1]], [[:d:Property:P10832|WorldCat Entities ID]], [[:d:Property:P10833|Great Plant Picks ID]], [[:d:Property:P10834|BVMC organization ID]], [[:d:Property:P10835|UK Beetles ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/theme|theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has narrative theme|has narrative theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical Person|Grammatical Person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title match pattern|title match pattern]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bartsch Nummer|Bartsch Nummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/foliage type|foliage type]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/GSAFD ID|GSAFD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bioconductor project|Bioconductor project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE book ID|MUSE book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Truth Social username|Truth Social username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Telmore Musik|Telmore Musik]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database ID|Beamish peerages database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database person ID|Beamish peerages database person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/gov.uk person ID|gov.uk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Komoot ID|Komoot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kieler Gelehrtenverzeichnis ID|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Internet Sacred Text Archive ID|Internet Sacred Text Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Copains d'avant ID|Copains d'avant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/P. League+ ID|P. League+ ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WO2 Thesaurus ID|WO2 Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Super Basketball League ID|Super Basketball League ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DeSmog ID|DeSmog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Met Constituent ID|Met Constituent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRFA ID|IRFA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Adequat agency person ID|Adequat agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Israeli Company Registration Number|Israeli Company Registration Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKAT term ID|UKAT term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TGbus game ID|TGbus game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TGbus franchise ID|TGbus franchise ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Austria-Forum person ID|Austria-Forum person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki group numeric ID|Odnoklassniki group numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Artist ID|VocaDB Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Album ID|VocaDB Album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Song ID|VocaDB Song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moepedia ID|Moepedia ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [[Wikidata:SPARQL query service/qotw|"Queries of the week" archive]] [https://twitter.com/heald_j/status/1541375896791273474 (sources)] *** [https://w.wiki/5Khr Graph of fictional wars and their participants] [https://twitter.com/mlpoulter/status/1539639249678499840 (source)] *** [https://w.wiki/5M7x The 100 most common species as subjects of publications known to Wikidata] ([https://twitter.com/EvoMRI/status/1540927184520503296 source]) *** [https://w.wiki/5MZE Map of birthplaces of ASM Clermont Auvergne players] ([https://twitter.com/belett/status/1541347785219493889 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: We are wrapping up the coding on the new Special:NewLexeme page. Testing and rolll-out will follow soon. We are still working on making it easier to find languages in the language selector on the Special:NewLexeme page. ([[phab:T307869]]) ** REST API: We are continuing to code on the ability to create statements on an Item ([[phab:T306667]]) ** Investigating an issue with labels not being shown after merges ([[phab:T309445]]) ** Preparation for upcoming work: We are planning the next work on the Mismatch Finder to address feedback we have received so far as well as EntitySchemas to make them more integrated with other areas of Wikidata. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:08, 27 ജൂൺ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23439209 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #522 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ListedBuildingsUKBot|ListedBuildingsUKBot]]. Task/s: Add wikidata site links to appropriate wiki commons category pages for listed buildings with matching ID numbers. I've identified about 1000 entities that can be updated. e.g. [https://www.wikidata.org/wiki/Q26317428] should have a wiki commons link to [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Outhouse_to_Northeast_of_Red_House,_Bexleyheath] since they both refer to [https://historicengland.org.uk/listing/the-list/list-entry/1064204]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, July 5 at 19:00 CEST (UTC+2) *** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Wikidata Data Quality Days]], online, on July 8-10 *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/HN45PNQICAMLUR3XDWOSKSPS7RIPR5G3/ Invitation to Wikimedia Research Office Hours July 5, 2022] ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #48, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=48 Human rights] ** Past *** [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Wikimedia Language Conference, 1-2 July 2022]]. See [[m:Celtic Knot Conference 2022/Videos pool|Videos pool]] (replay). * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Making Wiki work for Wales - [https://www.youtube.com/watch?v=b_BxfkX1fCI YouTube] *** Session on Wikibase - Wikimedia Deutschland and Wikipedians of Goa User Group (WGUG) - [https://www.youtube.com/watch?v=rE-ZXnTOG7M YouTube] *** Scribe: Wikidata-powered keyboard app for second language learners - [https://www.youtube.com/watch?v=4GpFN0gGmy4 YouTube] *** Linking OpenStreetMap and Wikidata A semi automated, user assisted editing tool - [https://www.youtube.com/watch?v=4fXeAlvbNgE YouTube] *** Wikidata MOOC (in French) by Wikimedia France - [https://www.youtube.com/channel/UCoCicXrwO5jBxxXXvSpDANw/videos 19 videos on YouTube] *** Wikidata Tutorials (in German) by OpenGLAM Switzerland - [https://www.youtube.com/playlist?list=PL-p5ybeTV84QYvX1B3xxZynfFWboOPDGy 7 videos on YouTube] ** Report *** [[c:User:LennardHofmann/GSoC 2022/Report 2|User:LennardHofmann/GSoC 2022/Report 2]] - rewriting the WikiCommons and Wikidata Infobox in Lua * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Lectrician1/AddStatement.js|User:Lectrician1/AddStatement.js]] is a userscript that can add values to properties that already exist on an item and new statements. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IPRW3TAAZK3DPVGN5JKGVJRVPBUJDQNE/ Wikimedia Deutschland will be joining forces with the Igbo Wikimedians User Group and Wikimedia Indonesia to advance the technical capacities of the movement around Wikidata]. The goal of this collaboration is "to make our software more usable by cultures underrepresented in technology, people of the Global South and speakers of minority languages". ** Job openings in the software development team at Wikimedia Deutschland *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19886514?utm_campaign=google_jobs_apply&utm_source=google_jobs_apply&utm_medium=organic&l=en Junior Product Manager Wikidata] - ''"In this role you will be part of a cross-functional team, and be the product manager of product initiatives for Wikidata, the largest knowledge base of free and open data in the world."'' *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19887130/Product-Manager-Wikibase-Suite-m-f-d-?jobDbPVId=50403840&l=de Product Manager Wikibase Suite] - In this role ''"you will be part of an interdisciplinary team and the product team, and work closely with a broad variety of stakeholders in the Wikibase Ecosystem."'' * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10838|Survey of Scottish Witchcraft - Case ID]], [[:d:Property:P10839|Russia.travel object ID]], [[:d:Property:P10840|Yamaha Artists ID]], [[:d:Property:P10841|ifwizz ID]], [[:d:Property:P10842|IRFA ID]], [[:d:Property:P10843|DeSmog ID]], [[:d:Property:P10844|Teresianum authority ID]], [[:d:Property:P10845|AdoroCinema series ID]], [[:d:Property:P10846|CEU author ID]], [[:d:Property:P10847|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Property:P10848|Beamish peerage database peerage ID]], [[:d:Property:P10849|Beamish peerage database person ID]], [[:d:Property:P10850|Kultboy video game ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Gitee username|Gitee username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Punjabi tone|Punjabi tone]], [[:d:Wikidata:Property proposal/spoken by|spoken by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/recordist|recordist]], [[:d:Wikidata:Property proposal/part of molecular family|part of molecular family]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official definition|official definition]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami artist ID|Anghami artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boomplay artist ID|Boomplay artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE publisher ID|MUSE publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EU Knowledge Graph ID|EU Knowledge Graph ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kazakhstan.travel tourist spot ID|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant organisation Haute Autorité pour la transparence de la vie publique|identifiant organisation Haute Autorité pour la transparence de la vie publique]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bibale ID|Bibale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SZ topic ID|SZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMOL author ID|IRIS UNIMOL author ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5Pbw Number of albums in Wikidata by language, in descending order] ([https://twitter.com/exmusica/status/1543663049491578881 source]) *** [https://w.wiki/5LNG Occupation about musicians in Wales] ([https://twitter.com/MusicNLW/status/1543846567387578369 source]) *** [https://w.wiki/5NH8 Map of tram depots in France] *** [https://w.wiki/5P8C Mountains higher than 2,500 meters in France] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1543124319349477376 source]) *** [https://w.wiki/5P7u List of all Tour de France's stage winners by nationality from 1903 to 2022] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1543119052951912449 source]) *** [https://w.wiki/5NvF French rugby teams according to the year of creation] ([https://twitter.com/belett/status/1542849367660548097 source]) *** [https://w.wiki/5NKA French members of parliament that were on the same legislature and are or have been married] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1542173666162647040 source]) *** [https://w.wiki/5PH4 Number of countries on Wikidata where at least one pride parade has been held] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1543275391028236288 source]) *** [https://w.wiki/5Ne9 Football players whose birthday is today (different every day)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1542556581753126913 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: *** We have finished most of the development on the new Special:NewLexeme page. You can try it at https://wikidata.beta.wmflabs.org/wiki/Special:NewLexemeAlpha. We will make this available on Wikidata for testing with real-world data on July 14th. *** We are continuing to work on the new search profile for languages to make setting the language of a new Lexeme easier ([[phab:T307869]]) ** REST API: We are putting finishing touches on the first version of the API route to add statements to an Item. It is still lacking support for automated edit summaries. ** We are working on word-level diffs to make it easier to see what changed in an edit ([[phab:T303317]]) ** We are investigating the issue of labels not being shown after some merges ([[phab:T309445]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 04|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:23, 4 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23439209 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #528 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call July 12, 2022: Houcemeddine Turki will speak on "Enriching and Validating Wikidata from Large Bibliographic Databases." This call will be part of the 2022 LD4 Conference on Linked Data, “Linking Global Knowledge.” While you can attend the call directly via the links below without registering for the conference, we encourage everyone to check out the full conference program and all the excellent sessions on [https://2022ld4conferenceonlinkedda.sched.com/ Sched] at [https://2022ld4conferenceonlinkedda.sched.com/https://docs.google.com/document/d/19fWaod_qy2J5y6Mqjbnccen7nyb4nj6EnudCDouefQU/edit Agenda] *** 7/30 [[m:Wikimedia Taiwan/Wikidata Taiwan/COSCUP 2022|OpenStreetMap x Wikidata @ COSCUP 2022]] *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/libraries@lists.wikimedia.org/thread/Z2UL7F4Y76VESAQY6JAXDPXXN7XWHXOP/ 2022 LD4 Conference on Linked data]. July 11th through July 15th, 2022 ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #49, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=49 Bastille day] ** Past: *** Presentation [https://doi.org/10.5281/zenodo.6807104 Integrating Wikibase into research workflows] at the monthly Wikibase Stakeholders Group meeting on July 7 *** Data Quality Days 2022 [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022/Outcomes|see outcomes]]. The recorded sessions will be published soon! *** [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Wikimedia Language Conference, 1-2 July 2022]]. See [[m:Celtic Knot Conference 2022/Videos pool|Videos pool]] (replay). * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://www.openstreetmap.org/user/Geonick/diary/399523 New quality checks in the Osmose QA tool for links from OpenStreetMap to Wikidata] *** [https://blog.nationalarchives.gov.uk/mind-your-manors-hacking-like-its-1399/ Wikidata used extensively in medieval hack weekend at the University of York] (UK National Archives) *** [https://blogs.bl.uk/digital-scholarship/2022/06/working-with-wikidata-and-wikimedia-commons-poetry-pamphlets-and-lotus-sutra-manuscripts.html Working With Wikidata and Wikimedia Commons: Poetry Pamphlets and Lotus Sutra Manuscripts] (British Library) *** [https://wikiedu.org/blog/2022/07/07/wikidata-at-the-detroit-institute-of-arts/ Wikidata at the Detroit Institute of Arts] ** Papers *** [https://peerj.com/articles/13712.pdf Wikidata and the bibliography of life] ([[d:Q112959127|Q112959127]]) ** Videos *** Live editing: create a Lua template using Lexemes on Wiktionary, with Mahir256 ([https://www.youtube.com/watch?v=y9ULQX9b5WI on Youtube]) *** Adding wikidata to plaques on OpenStreetMap - [https://www.youtube.com/watch?v=yL1_47roRcw YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Lectrician1/discographies.js|User:Lectrician1/discographies.js]]: Shows chronological data about artist's discographies on music albums and provides functions to add new items. ** [[m:User:Xiplus/TwinkleGlobal|User:Xiplus/TwinkleGlobal]] is a userscript that is used to combat cross-wiki spam or vandalism. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikidata now has more than 10 million items about humans. ** [[d:Q113000000|Q113000000]] was created. ** [[:d:Template:Item documentation |Template:Item documentation]] now includes [[:d:Template:Generic queries for architects|Template:Generic queries for architects]] and [[:d:Template:Generic queries for transport network|Template:Generic queries for transport network]] ** Due to summer vacations and our current workloads the response times from the Wikidata communications team (Léa and Mohammed) to requests and queries may be delayed. We will resume full capacity by October. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10855|opus number]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10843|DeSmog ID]], [[:d:Property:P10844|Teresianum authority ID]], [[:d:Property:P10845|AdoroCinema series ID]], [[:d:Property:P10846|CEU author ID]], [[:d:Property:P10847|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Property:P10848|Beamish peerage database peerage ID]], [[:d:Property:P10849|Beamish peerage database person ID]], [[:d:Property:P10850|Kultboy video game ID]], [[:d:Property:P10851|Kultboy platform ID]], [[:d:Property:P10852|Kultboy controller ID]], [[:d:Property:P10853|Kultboy magazine ID]], [[:d:Property:P10854|Kultboy company ID]], [[:d:Property:P10856|National Archives of Australia entity ID]], [[:d:Property:P10857|snookerscores.net player ID]], [[:d:Property:P10858|Truth Social username]], [[:d:Property:P10859|Material UI icon]], [[:d:Property:P10860|Yarkipedia ID]], [[:d:Property:P10861|Springer Nature person ID]], [[:d:Property:P10862|Komoot ID]], [[:d:Property:P10863|Springer Nature article ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/official definition|official definition]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ce module ou cette infobox utilise la propriété|ce module ou cette infobox utilise la propriété]], [[:d:Wikidata:Property proposal/release artist|release artist]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical number|Grammatical number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Error-report URL or e-mail|Error-report URL or e-mail]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bibale ID|Bibale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SZ topic ID|SZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMOL author ID|IRIS UNIMOL author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Match TV people ID|Match TV people ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Accademia dei Georgofili author ID|Accademia dei Georgofili author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/64 Parishes encyclopedia ID|64 Parishes encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Applied Ecology Resources Document ID|Applied Ecology Resources Document ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prophy author ID|Prophy author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Baccalaureate school ID|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Liquipedia ID|Liquipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Instagram post ID|Instagram post ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping Museums ID|Mapping Museums ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5RNR Current list of French departments] ([[:d:User:PAC2/Query/List of current French departments|documentation]]) *** [https://w.wiki/5RAN Prime ministers of Japan whose manner of death is homicide] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1545351731495706626 source]) *** [https://w.wiki/5PyH 1st level administrative subdivisions with more than 10 million inhabitants] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1543991969931722756 source]) *** [https://w.wiki/5RTB List of globes and how many times they've been used] * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days]]! ** Making plans for improving EntitySchemas and integrate them more into editing and maintenance workflows ** Implemented word-level diffs of labels, descriptions, aliases and sitelinks ([[phab:T303317]]) ** Continuing the investigation about labels not being shown after some merges ([[phab:T309445]]) ** Lexicographical data: *** Continuing work on making it easier to pick the right language for a new Lexeme ([[phab:T298140]]) *** Fixing a bug where `[object Object]` was shown in the gramatical feature field ([[phab:T239208]]) *** Fixing a number of places where labels for redirected Items were not shown even though the redirect target had labels ([[phab:T305032]]) ** REST API: *** Finished the first version of the API route for creating statements on an Item (excluding autosummaries so far) *** Started work on the API route for removing a statement from an Item [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** [[Wikidata:Project chat#Translator notice: Please update description of "of (P642)"|Update the description]] of the [[:d:Property:P642|"of" property]] in your language. ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:30, 11 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23439209 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #529 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: *** [[:d:Wikidata:Requests for comment/Gender neutral labels for occupations and positions in French|Gender neutral labels for occupations and positions in French]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-July-18_Wikidata_Working_Hour|Wikidata Working Hour July 18, 2022]]: Working with diverse children's book metadata. The second Wikidata Working Hour in the series will cover reconciliation in OpenRefine, so we can identify which authors from our spreadsheet of children's book metadata already exist and/or need to be created in Wikidata. You are, as always, welcome to bring your own data to work on. [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-July-18_Wikidata_Working_Hour Event page] *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wiki-research-l@lists.wikimedia.org/thread/2UVESG4FRYOP5QENHFPA556H2UC5E5VG/ Assessing the Quality of Sources in Wikidata Across Languages] - Wikimedia Research Showcase, Wednesday, July 20, at 9:30 AM PST/16:30 UTC *** [https://twitter.com/wikimediatech/status/1547256861237268482 Mark your calendars for the Wikimania Hackathon!] The free, online, public event will take place from 16- 22 UTC August 12 and 12-17 UTC August 13, and include a final showcase on August 14. ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #50, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=50 Lexical categories] ** Past *** 2022 LD4 Conference on Linked data. ([https://www.youtube.com/watch?v=phyyNRsnU3k&list=PLx2ZluWEZtIAu6Plb-rY2lILjUj6zRa9l replay on YouTube]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://theconversation.com/the-barassi-line-a-globally-unique-divider-splitting-australias-footy-fans-185132 The Barassi Line: a globally unique divider splitting Australia’s footy fans] *** [https://medium.com/metadata-learning-unlearning/words-matter-reconciling-museum-metadata-with-wikidata-61a75898bffb Words Matter: Reconciling museum metadata with Wikidata] *** [https://wikiedu.org/blog/2022/07/14/leveraging-wikidata-for-wikipedia/ Leveraging Wikidata for Wikipedia] *** [https://diff.wikimedia.org/2022/06/30/my-glamorous-introduction-into-the-wikiverse/ My GLAMorous introduction into the Wikiverse] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2207.00143.pdf Enriching Wikidata with Linked Open Data] ** Videos *** Lexemes in Wikidata structured lexicographical data for everyone (by [[d:User:LydiaPintscher|Lydia Pintscher]]) - [https://www.youtube.com/watch?v=7pgXqRXqaZs YouTube] *** Want a not-scary and low-key introduction to some of the more advanced behind-the-scenes topics around Wikidata? Check out the videos from the [[m:Wikipedia Weekly Network/Live Wikidata Editing|Wikidata Live Editing sessions]] by [[d:User:Ainali|Jan Ainali]], [[d:User:Abbe98|Albin Larsson]]. *** The videos of the [[d:Wikidata:Events/Data_Quality_Days_2022|Data Quality Days 2022]] have been published and you can find them [https://www.youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejOLDumECxmDIKg_rDSe2uy3 in this playlist] or linked from the schedule. *** Placing a scientific article on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=n3WFADJTKJk YouTube] *** Teaching Wikidata Editing Practices (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=91q6aMPqZz4 YouTube] ** Threads *** OpenSexism has created the [https://twitter.com/OpenSexism/status/1458841564818513926 Wednesday Index]: each wednesday, it show gender diversity in Wikipedia articles. Gender diversity is computed using a SPARQL query. * '''Tool of the week''' ** [https://tools-static.wmflabs.org/entityschema-generator/ EntitySchema Generator] - is a GUI to help create simple EntitySchemas for Wikidata. ** [[d:User:Jean-Frédéric/ExLudo.js|User:Jean-Frédéric/ExLudo.js]] - is a userscript that adds links expansions and mods on item pages for video games. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job openings: *** AFLIA: [https://web.aflia.net/job-opening-wikidata-course-manager-facilitator/ Wikidata Course Manager/Facilitator] *** WMF: [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/4388769?gh_src=dcc251241us Senior Program Officer, Libraries at Wikimedia Foundation] ** There is a [https://t.me/+Qc23Jlay6f4wOGQ0 new Telegram group for OpenRefine users]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10863|Springer Nature article ID]], [[:d:Property:P10864|Bibale ID]], [[:d:Property:P10865|WW2 Thesaurus Camp List ID]], [[:d:Property:P10866|IRIS UNIMOL author ID]], [[:d:Property:P10867|MUSE publisher ID]], [[:d:Property:P10868|France bleu journalist ID]], [[:d:Property:P10869|HATVP organisation ID]], [[:d:Property:P10870|Accademia dei Georgofili author ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical number|Grammatical number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Error-report URL or e-mail|Error-report URL or e-mail]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grade separated roadways at junction|grade separated roadways at junction]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gauss notation|Gauss notation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Crossing number|Crossing number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for presentation/slide|URL for presentation/slide]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau|Dictionnaire Favereau]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Depicts lexeme form|Depicts lexeme form]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping Museums ID|Mapping Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GIE gas storage id|GIE gas storage id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Microsoft KLID|Microsoft KLID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PTS+ season ID|PTS+ season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RailScot company ID|RailScot company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RailScot location ID|RailScot location ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SABRE wiki ID|SABRE wiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Buildings at Risk ID|Scottish Buildings at Risk ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PBDB ID|PBDB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pad.ma video ID|Pad.ma video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pad.ma person ID|Pad.ma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naturbasen species ID|Naturbasen species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kód dílu části obce|kód dílu části obce]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Base Budé person ID|Base Budé person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bilbaopedia ID|Bilbaopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Disney+ Hotstar ID|Disney+ Hotstar ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5Sws List of recent heatwaves] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1547688117489938435 source]) *** [https://w.wiki/5S66 Most recent information leaks according to Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1546734310761308160 source]) *** [https://w.wiki/5RwC Cause] and [https://w.wiki/5RwD mode of death] of ex-prime ministers ([https://twitter.com/theklaneh/status/1546513798814654464 source]) *** [https://w.wiki/5TVL Brazilian writers born in a city with less than 20000 inhabitants] ([https://twitter.com/lubianat/status/1548309266544570369 source]) *** [https://w.wiki/5U5B Lexical categories sorted by number of languages using them in Wikidata lexemes] ([https://twitter.com/envlh/status/1549003817383075842 source]) *** [https://w.wiki/5U5J People playing rugby union by number of Wikipages] ([https://twitter.com/belett/status/1548979202061471746 source]) ** Newest database reports: *** [[Wikidata:WikiProject Music/Albums ranked by number of sitelinks|Albums ranked by number of sitelinks]] * '''Development''' ** Lexicographical data: *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/TQTZXSMFRV47GDBKEYPN2PQF45JRJL6W/ The new Lexeme creation page is available for testing] *** Fixed an issue where the grammatical form of a Lexeme was rendered as `[object Object]` ([[phab:T239208]]) This also solves similar issues in other places. ** REST API: Continued working on the API route to replace or remove a statement of an Item ** We are making Wikibase resolve redirects when showing Item labels and descriptions in a lot more places; notably, this includes the wbsearchentities API. ([[phab:T312223]]) ** Mismatch Finder: We are discussing options for how to improve its handling of dates, specifically calendar model and precision. ** EntitySchemas: We are trying to figure out how to best technically go about implementing some of the most-needed features for version 2. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:42, 18 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23529446 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #530 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot 1|PangolinBot 1]]. Task/s: Automatically adds author information to Wikidata scholarly articles (items where [[:d:Property:P31|instance of (P31)]] = [[d:Q13442814|scholarly article (Q13442814)]]) that have missing author information. Currently works for articles with the following references: [[:d:Property:P698|PubMed ID (P698)]], [[:d:Property:P932|PMCID (P932)]], [[:d:Property:P6179|Dimensions Publication ID (P6179)]], [[:d:Property:P819|ADS bibcode (P819)]]. Part of Outreachy Round 24. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/BboberBot|BboberBot]]. Task/s: The "robot" will browse the latest VIAF Dump, select the lines with a Idref (P269) and a Qitem, and add a P269 when it doesn't already exist in Wikidata. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ADSBot English Paper|ADSBot English Paper]]. Task/s: Importing scholarly articles from ADS database to Wikidata, by creating Wikidata Item of a scholarly article (optionally author items) and adding statements and statements-related properties to the item. Part of Outreachy Round 24. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ADSBot English Statement|ADSBot English Statement]]. Task/s: Adding missing statements and statement-related properties to existing scholarly articles on Wikidata from the ADS database. Part of Outreachy Round 24. ** New request for comments: *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Documented and featured SPARQL queries|Documented and featured SPARQL queries]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** [Small wiki toolkits] [Upcoming bots & scripts workshop. "How to maintain bots" is coming up on [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/BEENRNTJPGHLJ2MXQI6XTQDVEJR7KYHM/ Friday, July 29th, 16:00 UTC] *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call July 26, 2022: Clair Kronk, Crystal Clements, and Alex Jung will be providing an update to Wikidata/gender discussions from the February 8 call with a focus on pronouns. Clair will introduce us to LGBTdb, a Wikibase instance created for and by LGBTQIA+ people from which we draw insight in Wikidata-related discussions. We also hope to discuss current pain points and share action items for future collaboration. Input from community members who are familiar with lexicographical data would be greatly appreciated. [https://docs.google.com/document/d/1fHqlQ9l0nriMkrZRFW7Wd1k53DZsvgxstzyxlhgbDq0/edit?usp=sharing Agenda] *** [https://twitter.com/wikidataid/status/1550011035112710144 Wikimedia Indonesia Wikidata meetup. 1300 WIB, July 30, 2022]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #51, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=51 Plants] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [[d:Q113181609|The Lay of the Land: Data Visualizations of the Language Data and Domains of Wikidata (Q113181609)]] ** Videos *** Wikibase Ecosystem taking Wikidata further, by [[d:User:LydiaPintscher|Lydia Pintscher]] - [https://www.youtube.com/watch?v=gl83YPGva7s YouTube] *** Teaching Wikidata Editing Practices II (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=fh6xXXdq5Uw YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Magnus Manske/referee.js|User:Magnus Manske/referee.js]] - is a userscript that automatically checks external IDs and URLs of a Wikidata item as potential references, and adds them with a single click. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[Wikidata:Development plan|Wikidata and Wikibase 2022 development plan]] has been updated to include activity estimates for the third quarter (Q3). ** Fellowship: [https://medium.com/wanadata-africa/wikipedian-in-residence-wir-fellowships-to-help-fight-climate-denialism-in-africa-1380dd849ad7 Wikipedian-in-Residence (WiR) fellowships to improve climate info in African languages on Wikipedia and Wikidata.] ** [[d:phab:T66503|T66503]]: It is now possible to import dates from templates to Wikidata using Pywikibot's <code>[[mw:Manual:Pywikibot/harvest template.py|harvest_template.py]]</code> script. ** Number of wikidata-powered infoboxes on Commons now [[:c:Category:Uses of Wikidata Infobox|exceeds 4 million]] ** [https://openrefine.org/ OpenRefine 3.6.0] was released. It adds support for [[commons:Commons:OpenRefine|editing structured data on Wikimedia Commons]], features more configurable statement deduplication during upload, as well as the ability to delete statements. Head to the [https://github.com/OpenRefine/OpenRefine/releases/tag/3.6.0 release page] for a changelog and download links. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10870|Accademia dei Georgofili author ID]], [[:d:Property:P10871|Delaware Division of Corporations file number]], [[:d:Property:P10872|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Property:P10873|Mapping Museums ID]], [[:d:Property:P10874|gov.uk person ID]], [[:d:Property:P10875|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Property:P10876|CVX vaccine code]], [[:d:Property:P10877|Applied Ecology Resources document ID]], [[:d:Property:P10878|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Property:P10879|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Property:P10880|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Property:P10881|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Property:P10882|Met constituent ID]], [[:d:Property:P10883|The Encyclopedia of Fantasy ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/chirality|chirality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE Street Code|UAE Street Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this award|field of this award]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami album ID|Anghami album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Model image|Model image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fishery for|fishery for]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bilbaopedia ID|Bilbaopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Disney+ Hotstar ID|Disney+ Hotstar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndExs Exsiccata ID|IndExs Exsiccata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein|Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AIPD member ID|AIPD member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SecondHandSongs release ID|SecondHandSongs release ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Walther, Initia carminum ID|Walther, Initia carminum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Initia carminum Latinorum ID|Initia carminum Latinorum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium hymnologicum ID|Repertorium hymnologicum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/national-football-teams.com coach ID|national-football-teams.com coach ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/playmakerstats.com stadium ID|playmakerstats.com stadium ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sambafoot team ID|sambafoot team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lila linked latin uri|lila linked latin uri]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio della ceramica person ID|Archivio della ceramica person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID|TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru journal ID|elibrary.ru journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS private universities (1) IDs|IRIS private universities (1) IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arabic Ontology Lemma ID|Arabic Ontology Lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Merchbar electronic dance music artist ID|Merchbar electronic dance music artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn album ID|JioSaavn album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn Artist ID|JioSaavn Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Revised Mandarin Chinese Dictionary ID|Revised Mandarin Chinese Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA subject keyword ID|AEDA subject keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA geographic keyword ID|AEDA geographic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA taxonomic keyword ID|AEDA taxonomic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rare Plant Fact Sheets ID|Rare Plant Fact Sheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100.histrf.ru ID|100.histrf.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru publisher ID|elibrary.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Livelib.ru publisher ID|Livelib.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YAPPY profile ID|YAPPY profile ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5UxU Map of driverless rapid transit railway lines worldwide] *** [https://w.wiki/5V7o An example of finding problematic references] *** [https://w.wiki/5Vvw Papers by University of Leeds researchers that might have figures suitable for Wikimedia Commons (with a CC-BY or CC-BY-SA licence, with full text online)] *** [https://w.wiki/5Udf People born on rivers] ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1549684778579935235 source]) *** [https://w.wiki/5VLM Humans with "native language" "German"] * '''Development''' ** Lexicographical data: We went over all the feedback we received for teh testing of the new Special:NewLexeme page and started addressing it and fixing the uncovered issues. One issue already fixed is a bug that prevented it from working on mobile view. ([[phab:T313116]]) ** Mismatch Finder: investigated how we can make it work for mismatches in qualifiers instead of the main statement ([[phab:T313467]]) ** REST API: Continued working on making it possible to replace and remove a statement of an Item ** We enabled the profile parameter to the wbsearchentities API on Test Wikidata ([[phab:T307869]]) ** We continued making Wikibase resolve redirects when showing Item labels and descriptions in more places ([[phab:T312223]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:24, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23558880 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #531 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 8|William Avery Bot 8]]. '''Task/s:''' Set qualifiers on [[:d:Property:P734|family name (P734)]] to standardised values, as discussed at [[d:Wikidata_talk:WikiProject_Names#Qualifiers_for_given_names_and_surnames_-_establish_a_guideline|Wikidata talk:WikiProject Names|Qualifiers for given names and surnames - establish a guideline]], and requested at [[d:Wikidata:Bot_requests#Request_to_replace_qualifiers_(2022-07-17)|Request to replace qualifiers (2022-07-17)]]. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 4|EnvlhBot 4]]. '''Task/s:''' import forms for French verbs on [[d:Wikidata:Lexicographical data|lexemes]]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://twitter.com/wikimediatech/status/1547256861237268482 Mark your calendars for the Wikimania Hackathon!] The free, online, public event will take place from 16- 22 UTC August 12 and 12-17 UTC August 13, and include a final showcase on August 14. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4Q3W3SH23QKWMLLATPEIKYLOGEYZE2KU/ Talk to the Search Platform / Query Service Team. Date: Wednesday, August 3rd, 2022 Time: 15:00-16:00 UTC / 08:00-09:00 PDT / 11:00-12:00 EDT / 16:00-17:00 WAT / 17:00-18:00 CEST] *** Wikidata Birthday is taking place in October 2022, and together we are celebrating 10 amazing years of Wikidata with decentralized community events! Discover more [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth_Birthday|Wikidata:Tenth Birthday]] -- organize an event and [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth_Birthday/Run_an_event|get funding]] ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #52, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=52 Software] ** Past: *** Wikidata/Wikibase office hours logs ([[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2022-07-27|2022-07-27]]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/good-articles-in-wikipedia-in-french Insights about good articles in Wikipedia in French] This Observable's notebook uses SPARQL queries to get insights about good articles. *** [https://observablehq.com/@pac02/tour-de-france-femmes Tour de France Femmes] : Notebook exploring data from Tour de France Femmes using Wikidata. *** [https://blog.library.si.edu/blog/2022/07/28/smithsonian-libraries-and-archives-wikidata-smithsonian-research-online/#.YuacmXVByV5 Smithsonian Libraries and Archives & Wikidata: Smithsonian Research Online] *** [https://wikimedia.org.au/wiki/Populating_Wikipedia:_New_tool_integrating_Australian_Census_data Populating Wikipedia: New tool integrating Australian Census data] *** [http://magnusmanske.de/wordpress/?p=668 Quickstatements User Evaluation of Statements and Terms, or QUEST] *** [https://w.wiki/5WmF Place of birth and death of people with Peruvian citizenship] ([https://twitter.com/WikidataPeru/status/1552925098067329025 source]) *** [https://www.theverge.com/2022/7/29/23283701/wikipediate-notable-people-ranking-map-search-scroll-zoom This interactive map highlights the most notable person from your hometown] *** [https://tjukanovt.github.io/notable-people Map of notable people] based on [https://www.nature.com/articles/s41597-022-01369-4 A cross-verified database of notable people, 3500BC-2018AD] which is based on Wikidata. Made by [https://mobile.twitter.com/tjukanov Topi Tjukanov] *** [[:w:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In focus|Wikidata insights from a handy little tool]] in [[:d:Wikipedia:Wikipedia Signpost|The Signpost]] ** Videos *** The process of standardizing OpenStreetMap and Wikidata data - an example in the village of Xiliu (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=LhVqRIp3gDY YouTube] *** Wikidata – An attempt to analyse Wikidata Query - [https://www.youtube.com/watch?v=fDBoHoKgsEE YouTube] *** Wikimedia Commons and Wikidata: why and how? - [https://www.youtube.com/watch?v=dw1QEXUa370 YouTube] *** WikiProject Scholia - Brazilian Bioinformatics (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=Dsboib8fmaA YouTube] *** Connecting an academic organization to Wikidata (Python script) (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=yvEs0IsKSKg YouTube] *** SPARQL queries on trains (stations and lines), cartography (in French) by [[User:VIGNERON|VIGNERON]] and [[User:Auregann|Auregann]] - [https://www.youtube.com/watch?v=Ezr2aJtKC-w YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/gender-diversity-inspector?collection=@pac02/wikipedia-tools Gender diversity inspector] is a new tool to inspect gender diversity in Wikipedia articles based on SPARQL and Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[:d:Template:Generic queries for authors|Template:Generic queries for authors]] has now generic queries about narrative locations (P840) of works written by an author. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10888|contains the statistical territorial entity]], [[:d:Property:P10893|recordist]], [[:d:Property:P10894|spoken by]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10872|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Property:P10873|Mapping Museums ID]], [[:d:Property:P10874|gov.uk person ID]], [[:d:Property:P10875|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Property:P10876|CVX vaccine code]], [[:d:Property:P10877|Applied Ecology Resources document ID]], [[:d:Property:P10878|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Property:P10879|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Property:P10880|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Property:P10881|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Property:P10882|Met Constituent ID]], [[:d:Property:P10883|The Encyclopedia of Fantasy ID]], [[:d:Property:P10884|Gitee username]], [[:d:Property:P10885|Anghami artist ID]], [[:d:Property:P10886|Austria-Forum person ID]], [[:d:Property:P10887|Base Budé person ID]], [[:d:Property:P10889|Israeli Company Number]], [[:d:Property:P10890|PM20 ware ID]], [[:d:Property:P10891|pad.ma person ID]], [[:d:Property:P10892|Bioconductor project]], [[:d:Property:P10895|Broadway World person ID]], [[:d:Property:P10896|pad.ma video ID]], [[:d:Property:P10897|ORKG ID]], [[:d:Property:P10898|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Property:P10899|Prophy author ID]], [[:d:Property:P10900|Telmore Musik artist ID]], [[:d:Property:P10902|FirstCycling rider ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/chirality|chirality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE Street Code|UAE Street Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this award|field of this award]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami album ID|Anghami album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Model image|Model image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fishery for|fishery for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Matrix space|Matrix space]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tribe|Tribe]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prisoner's camp number|Prisoner's camp number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this item|field of this item]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linkinfo ID|Linkinfo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zhihu question ID|Zhihu question ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Tieba name|Baidu Tieba name]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/IndExs Exsiccata ID|IndExs Exsiccata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein|Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AIPD member ID|AIPD member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SecondHandSongs release ID|SecondHandSongs release ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Walther, Initia carminum ID|Walther, Initia carminum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Initia carminum Latinorum ID|Initia carminum Latinorum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium hymnologicum ID|Repertorium hymnologicum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/national-football-teams.com coach ID|national-football-teams.com coach ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/playmakerstats.com stadium ID|playmakerstats.com stadium ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sambafoot team ID|sambafoot team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lila linked latin uri|lila linked latin uri]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio della ceramica person ID|Archivio della ceramica person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID|TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru journal ID|elibrary.ru journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS private universities (1) IDs|IRIS private universities (1) IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arabic Ontology Lemma ID|Arabic Ontology Lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Merchbar electronic dance music artist ID|Merchbar electronic dance music artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn album ID|JioSaavn album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn artist ID|JioSaavn artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Revised Mandarin Chinese Dictionary ID|Revised Mandarin Chinese Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA subject keyword ID|AEDA subject keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA geographic keyword ID|AEDA geographic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA taxonomic keyword ID|AEDA taxonomic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rare Plant Fact Sheets ID|Rare Plant Fact Sheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100.histrf.ru ID|100.histrf.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru publisher ID|elibrary.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Livelib.ru publisher ID|Livelib.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YAPPY profile ID|YAPPY profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Galleria Recta author ID|Galleria Recta author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Business Online ID|Business Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Real Time IDs|Real Time IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Devil's Porridge Museum Worker Database|The Devil's Porridge Museum Worker Database]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artistic Gymnastics Federation of Russia ID|Artistic Gymnastics Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bobsleigh Federation of Russia ID|Bobsleigh Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Luge Federation ID|Russian Luge Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Handball Federation of Russia ID|Handball Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Volleyball Federation ID|Russian Volleyball Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All-Russian Swimming Federation ID|All-Russian Swimming Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scinapse Author ID|Scinapse Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Paralympic Committee athlete ID|Russian Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan ID|National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Olympic Committee of Azerbaijan ID|National Olympic Committee of Azerbaijan ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Belgian Olympic Committee ID|Belgian Olympic Committee ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Olympic Federation of Ireland ID|Olympic Federation of Ireland ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Football Union player ID|Russian Football Union player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All-Russian Sambo Federation ID|All-Russian Sambo Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau (fr)|Dictionnaire Favereau (fr)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Serbian Olympic Committee athlete ID (New)|Serbian Olympic Committee athlete ID (New)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Singapore National Olympic Council athlete ID|Singapore National Olympic Council athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NOCNSF athlete ID|NOCNSF athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/numéro d'inscription au Registre national des marques|numéro d'inscription au Registre national des marques]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Modstand person ID|Modstand person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danacode|Danacode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/British Paralympic Association athlete ID|British Paralympic Association athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Canadian Paralympic Committee athlete ID|Canadian Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics Australia athlete ID|Paralympics Australia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics New Zealand athlete ID|Paralympics New Zealand athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAMDIR ID|ILAMDIR ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5XCk Grammatical features used on forms of French lexemes] ([https://twitter.com/envlh/status/1553668952399675392 source]) *** [https://w.wiki/5WpF Most notable people] (by sitelinks) ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1553020452469104640 source]) *** [https://w.wiki/5WWp List of draughts] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1552542642684190720 source)] *** [https://w.wiki/5Gfa Map of NZ graduates based on coordinates of employer] ([https://twitter.com/SiobhanLeachman/status/1552477015852617728 source]) * '''Development''' ** [Significant change] [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IN7FPRLU2QA2MVXUEEQ2WTILR4GIOPM3/ New search profile parameter in Wikidata’s wbsearchentities API module] ** REST API: *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/26Q4RUTPFN2SWZWOEA3TXBH5MCPHLEBU/ You can now check out the current development state of the upcoming REST API] *** We are continuing work on the API route to remove and replace statements, focusing on error handling and corner cases. ** Lexicographical data: We are addressing the feedback from the first release of the new Special:NewLexeme page. ** Continuing work on allowing redirects and the target article as independent sitelinks if a redirect badge is used ([[phab:T313896]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Remove the {{Q|Q1062083}} value for property {{P|31}}. See the [https://w.wiki/5WWb list] and the discussion in the project chat [[:d:Wikidata:Project_chat#Should_milliardaire_(Q1062083)_be_used_as_a_value_of_nature_de_l'%C3%A9l%C3%A9ment_(P31)?|Should billionaire (Q1062083) be used as a value of instance of (P31)?]] ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 08 01|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:43, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23614914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #532 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 26|Pi bot 26]] '''Task/s:''' Auto-correct coordinates set to the wrong globe *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 27|Pi bot 27]] '''Task/s:''' Auto-copy coordinate globe to [[d:Property:P376|located on astronomical body (P376)]] (except for [[d:Q2|Q2]]) *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 9|William Avery Bot 9]] '''Task/s:''' Remove tracking parameters from reference URLs, as suggested at [[d:Wikidata:Bot_requests#Tracking_parameters_in_reference_URLs|Wikidata:Bot requests § Tracking parameters in reference URLs]]. I would like to run this as a recurring task, after clearing the c. 2800 current instances. ** Closed request for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 8|William Avery Bot 8]] (approved) '''Task/s:''' Set qualifiers on [[d:property:P734|family name (P734)]] to standardised values, as discussed at [[d:Wikidata talk:WikiProject Names#Qualifiers for given names and surnames - establish a guideline|Wikidata talk:WikiProject Names § Qualifiers for given names and surnames - establish a guideline]], and requested at [[d:WD:RBOT#Request to replace qualifiers (2022-07-17)|WD:RBOT § Request to replace qualifiers (2022-07-17)]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [[wmania:Wikimania|Wikimania 2022]], August 11 to 14, online event. The [[wmania:Hackathon|Hackathon]] will take place August [[wmania:Hackathon/Schedule|12-14]]. On [[d:Wikidata:Wikimania 2022|this page]] you can find a summary of sessions and community gatherings related to Wikidata and Wikibase. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call August 9, 2022: Pieter Vander Vennet on MapComplete, a thematic OpenStreetMap viewer and editor which uses species, language, and image data from Wikidata. [https://docs.google.com/document/d/1LK33z_L6ARux-jzRXIVPlF4yApsFxx7INpKaaZ2MUIg/edit?usp=sharing Agenda]. *** The Wikimania Hackathon starts next Friday, August 16-22! There are still [[:wikimania:Hackathon/Schedule|lots of spots in the schedule]] to add your Wikidata related sessions or project ideas (anyone can present a session) ** Ongoing *** Wikimedia Indonesia's [[d:Wikidata:WikiProject Indonesia/Kegiatan/Datathon|Wikidata edit-a-thon (''datathon'')]] for the 77th anniversary of the Indnesian Independence Day started on 5th August and will be held until 12th August. Participants are instructed to edit items containing the statement [[d:Property:P495|country of origin (P495)]]: [[d:Q252|Indonesia (Q252)]]. *** Toolhub is a catalog of 1500+ tools used every day in a wide variety of workflows across many Wiki projects. We are currently improving the search functionality and need your input – whether you are already familiar with Toolhub or not. Please take 5-10 minutes to leave [[m:en:Toolhub/Data_model/Feedback|feedback]]. ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #53, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=53 Sheep] ** Past *** First online meet-up fully organized by volunteers of the Indonesian Wikidata Community has been held on 30th July where we edited items on Indonesian ethnic groups. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Books *** [https://iu.pressbooks.pub/wikidatascholcomm/ Wikidata for Scholarly Communication Librarianship] ** Blogs *** [https://flowingdata.com/2022/08/02/most-notable-person-everywhere-in-the-world/ Most notable person, everywhere in the world] *** [https://chem-bla-ics.blogspot.com/2022/08/wikidata-now-escapes-smiles-and-cxsmiles.html Wikidata now escapes SMILES and CXSMILES!] *** [https://wikimedia.org.au/wiki/Bringing_the_whole_zoo_to_Wikidata Bringing the whole zoo to Wikidata] - [[d:User:MargaretRDonald|User:MargaretRDonald]] *** [https://www.lehir.net/using-tfsl-to-clean-grammatical-features-on-wikidata-lexemes/ Using tfsl to clean grammatical features on Wikidata lexemes] *** [https://www.linkedin.com/pulse/using-machine-learning-iiif-wikidata-find-female-scientists-jones/ Using Machine Learning, IIIF and Wikidata to find female scientists in historical Newspaper and Journals] ** Papers ***[https://digitalartsnation.ca/wp-content/uploads/2022/08/Embracing-Wikidata-Guide-2022.pdf Embracing Wikidata: How to Increase Discoverability for Musicians Online] - [https://twitter.com/ipetri/status/1554631438187827201 Tweet] *** ** Videos ***[https://www.youtube.com/watch?v=Ii2esyEaPjI New Zealand Thesis Project July 2022] - [[User:DrThneed|User:DrThneed]] *** [https://www.youtube.com/watch?v=vj_lxwFS98I Wikidata academic bibliographic data and Scholia] (in French) by [[User:VIGNERON|VIGNERON]] and [[User:Jsamwrites|Jsamwrites]] *** Wikidata: Just Three Steps to Turn Books into Data Collections (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=zatu9UjI0VQ YouTube] ** Presentations: *** [[:Commons:File:KB Wikibase.cloud Unboxing Experience, Netherlands Wikibase Knowlegde Group, 22-07-2022.pdf|KB Wikibase.cloud Unboxing Experience, Netherlands Wikibase Knowlegde Group]] * '''Tool of the week''' ** [https://workspace.google.com/marketplace/app/wikipedia_and_wikidata_tools/595109124715?pann=cwsdp&hl=en Wiki tools] - adds dozens of Wikipedia and Wikidata functions to your Google sheets. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth Birthday|Wikidata's 10th birthday]]: you can contribute to the collaborative celebration video by sending a "happy birthday video" before September 18th, [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth Birthday/Celebration video|more information here]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10893|recordist]], [[:d:Property:P10894|spoken by]], [[:d:Property:P10906|foliage type]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10889|Israeli Company Number]], [[:d:Property:P10890|PM20 ware ID]], [[:d:Property:P10891|pad.ma person ID]], [[:d:Property:P10892|Bioconductor project]], [[:d:Property:P10895|Broadway World person ID]], [[:d:Property:P10896|pad.ma video ID]], [[:d:Property:P10897|ORKG ID]], [[:d:Property:P10898|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Property:P10899|Prophy author ID]], [[:d:Property:P10900|Telmore Musik artist ID]], [[:d:Property:P10902|FirstCycling rider ID]], [[:d:Property:P10903|Super Basketball League ID]], [[:d:Property:P10904|Sport24.ru team ID]], [[:d:Property:P10905|P. League+ ID]], [[:d:Property:P10907|Paleobiology Database ID]], [[:d:Property:P10908|Kinokolo.ua person ID]], [[:d:Property:P10909|Theatrical Index person ID]], [[:d:Property:P10910|Korean Academy of Science and Technology member ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Zhihu question ID|Zhihu question ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/counts instances of|counts instances of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/holds diplomatic passport of|holds diplomatic passport of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifier of Czechoslovak books|Identifier of Czechoslovak books]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Belgian Olympic Committee ID|Belgian Olympic Committee ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Olympic Federation of Ireland ID|Olympic Federation of Ireland ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Football Union player ID|Russian Football Union player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All-Russian Sambo Federation ID|All-Russian Sambo Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Tieba name|Baidu Tieba name]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau (fr)|Dictionnaire Favereau (fr)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Serbian Olympic Committee athlete ID (New)|Serbian Olympic Committee athlete ID (New)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Singapore National Olympic Council athlete ID|Singapore National Olympic Council athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NOCNSF athlete ID|NOCNSF athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/numéro d'inscription au Registre national des marques|numéro d'inscription au Registre national des marques]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Modstand person ID|Modstand person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danacode|Danacode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/British Paralympic Association athlete ID|British Paralympic Association athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Canadian Paralympic Committee athlete ID|Canadian Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics Australia athlete ID|Paralympics Australia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics New Zealand athlete ID|Paralympics New Zealand athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAMDIR ID|ILAMDIR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant BD oubliées d'un auteur|identifiant BD oubliées d'un auteur]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bolshoi Theatre person ID|Bolshoi Theatre person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kulturstiftung.org person ID|kulturstiftung.org person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mariinsky Theatre person ID|Mariinsky Theatre person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Onestop ID|Onestop ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Federation Council reference ID|Federation Council reference ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/athletics.by person ID|athletics.by person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AFC player ID|AFC player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/izsambo.ru person ID|izsambo.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rugby Union of Russia athlete ID|Rugby Union of Russia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Torwali Dictionary ID|Online Torwali Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/wrestdag.ru person ID|wrestdag.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Climbing Federation of Russia athlete ID|Climbing Federation of Russia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Shooting Union of Russia person ID|Shooting Union of Russia person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Trampoline Federation ID|Russian Trampoline Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Freestyle Federation of Russia ID|Freestyle Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Federation of Ski-Jumping and Nordic Combined of Russia ID|Federation of Ski-Jumping and Nordic Combined of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USK ID|USK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BiatlonMag profile ID|BiatlonMag profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/motocross.ru profile ID|motocross.ru profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Football 24 article ID|Football 24 article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/abART book series ID|abART book series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Turkish Paralympic Committee athlete ID|Turkish Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Jewish Pediatricians 1933–1945 ID|Jewish Pediatricians 1933–1945 ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5XZ4 Most recent date not used as a date of birth (P569) or date of death (P570)] *** [https://w.wiki/5YAx Map of war memorials, showing EN Wikipedia article if it exists] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1555288388235821058 source]) *** [https://w.wiki/5XY7 Most frequent occupations of people born in Épinal] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1554207788687138820 source]) *** [https://w.wiki/5XY2 Species named after places in the state of Espírito Santo] ([https://twitter.com/lubianat/status/1554202922132860928 source]) *** [https://w.wiki/5YKw Places named after Lenin] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1555613271679537153 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: *** Continuing to address feedback from the testing (e.g. [[phab:T312292]], [[phab:T313113]], [[phab:T313466]]) *** We have pushed back replacing Special:NewLexeme with the new Special:NewLexemeAlpha a bit to address more of the testing feedback. ** Continuing to tackle allowing sitelinks to redirects under some circumstances ([[phab:T278962]]) ** REST API: *** Finishing up the endpoints for removing and replacing statements and adding authentication and authorization to them *** Looking into feedback from first testing [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help out, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 08 08|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:37, 8 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23614914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #533 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Estopedist1|Estopedist1]] (RfP scheduled to end after 21 August 2022 12:36 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] Wikidata Working Hour August 15, 2022: Fourth session of our summer/fall project working with diverse children's book metadata. We'll be covering manually creating publisher items: showing how to create items, add statements to items, add references, and use gadgets. You are, as always, welcome to bring your own data to work on. All sessions in our project series will be recorded for those who cannot attend. Links will be added to the event page when available. [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-August-15_Wikidata_Working_Hour Event page] ** Ongoing: *** Toolhub is a catalog of 1500+ tools used every day in a wide variety of workflows across many Wiki projects. We are currently improving the search functionality and need your input – whether you are already familiar with Toolhub or not. Please take 5-10 minutes to leave [[m:Toolhub/Data_model/Feedback|feedback]]. ***[[m:Small_wiki_toolkits/Workshops#How_to_maintain_bots|Upcoming bots & scripts workshop on Thursday, August 18th at 15:00 UTC]] *** Weekly Lexemes Challenge #54, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=54 Fire] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://bigthink.com/strange-maps/globe-of-notability/ Turns out most famous people aren’t that famous at all] *** [https://whatson.cityofsydney.nsw.gov.au/events/an-introduction-to-wikidata-how-worlds-of-wikimedia-link An introduction to Wikidata: How worlds of Wikimedia link] ** Papers *** [https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/files/177669024/An_Analysis_of_Content_Gaps_versus_User_Needs_in_the_Wikidata_Knowledge_Graph_1_.pdf An Analysis of Content Gaps versus User Needs in the Wikidata Knowledge Graph] *** [https://ezrakarger.com/karger_highschool_draft_mostrecent.pdf The Democratization of Opportunity: The Effects of the U.S. High School Movement] ** Videos *** Wikimania 2022 happened. Highlights around Wikidata and Wikibase: **** [https://www.youtube.com/watch?v=grqN2GZNvX4 Wikimania 2022 - 10 Years of Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=hewPZFCDSZM&t=1528s Wikimania 2022 - 10 Years of Wikidata - Overtime Discussion] **** [https://www.youtube.com/watch?v=tZCBV0R3ZEE Wikimania Hackathon: Let us play with PubMed to enrich Wikidata with medical information] **** [https://www.youtube.com/watch?v=ntdOuh5-ZAY When Quechua meets Wikibase - QICHWABASE] *** [https://www.youtube.com/watch?v=3xgwzH9Q7Eg Wikidata as a knowledge graph for the life sciences] *** [https://www.youtube.com/watch?v=aGCBcK3YFV8 Power BI project - Create image grids - Images from Wikidata brought in using a simple R script] *** [https://www.youtube.com/watch?v=IB7ZxpaWnzI Some reflections on wikidata and color biology] *** [https://www.youtube.com/watch?v=FtpyPruId7I Uploading bibliographical items using Quickstatements] *** Wikidata tutorials: **** [https://www.youtube.com/watch?v=zXSWgQrhD4c Add the official street address of an institution] **** [https://www.youtube.com/watch?v=VFV4ly-T54I Add visitor numbers to an institution] *** Wikidata tutorials (in French): **** [https://www.youtube.com/watch?v=3lZeQxFcyUo Adding an institution's official website] **** [https://www.youtube.com/watch?v=n3_uaBZlb0I Create a Wikimedia Account] **** [https://www.youtube.com/watch?v=tI4Q6cyk4cs Adding a webpage] * '''Tool of the week''' ** [https://ringgaard.com/c/ KnolCase] is a case-based knowledge management tool for gathering information about subjects of interest and organizing these into case files. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Wikidata:Project_chat&oldid=1704549920#Wikidata_integration_in_OpenRefine:_could_this_be_your_project? Wikidata integration in OpenRefine: could this be your project?] OpenRefine calls for (more) technical contributors to work on Wikimedia / Wikidata / Wikibase support. ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/EEIKHJZW7AMSIYGW7RURB5FG7ISZSW52/ Wikimedia integration in OpenRefine: looking for developers] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P7725|litter size]], [[:d:Property:P7727|legislative committee]] *** External identifiers: [[:d:Property:P7720|Fossilworks ID for journal article]], [[:d:Property:P7721|Wikispore ID]], [[:d:Property:P7722|TLFi ID]], [[:d:Property:P7723|The Encyclopedia of Oklahoma History and Culture ID]], [[:d:Property:P7724|Littré ID]], [[:d:Property:P7726|PlanetMath ID]], [[:d:Property:P7729|GUI number]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/filename in archive|filename in archive]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Microworld ID|Microworld ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Position with respect to the noun|Position with respect to the noun]], [[:d:Wikidata:Property proposal/network bands|network bands]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viewpoint heading|Viewpoint heading]], [[:d:Wikidata:Property proposal/egg incubation period|egg incubation period]], [[:d:Wikidata:Property proposal/author's wikimedia username|author's wikimedia username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/unit of measurement|unit of measurement]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of age limit|type of age limit]], [[:d:Wikidata:Property proposal/attested as|attested as]], [[:d:Wikidata:Property proposal/provides data|provides data]], [[:d:Wikidata:Property proposal/recipient|recipient]], [[:d:Wikidata:Property proposal/external type|external type]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amino community ID|Amino community ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/used in phrase|used in phrase]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of external page|type of external page]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian National Maritime Museum ID|Australian National Maritime Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian National Maritime Museum person ID|Australian National Maritime Museum person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Video Games Museum system ID|The Video Games Museum system ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vikidia article|Vikidia article]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Aviation Hall of Fame person ID|National Aviation Hall of Fame person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RationalWiki ID|RationalWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Video Games Museum game ID|The Video Games Museum game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CEEB K-12 school code|CEEB K-12 school code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/D-MSX ID|D-MSX ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nomenclature for Museum Cataloging|Nomenclature for Museum Cataloging]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VGMPF ID|VGMPF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database system ID|Games Database system ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICD-11 ID (foundation)|ICD-11 ID (foundation)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdoroCinema|AdoroCinema]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database game ID|Games Database game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database developer ID|Games Database developer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LFE player ID|LFE player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PersonalData.IO ID|PersonalData.IO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database publisher ID|Games Database publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Digital Local Culture Encyclopedia of Korea ID|The Digital Local Culture Encyclopedia of Korea ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/textove.com|textove.com]], [[:d:Wikidata:Property proposal/textove.com Song ID|textove.com Song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kino-teatr.ru person ID|kino-teatr.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dovidka.com.ua person ID|dovidka.com.ua person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian PFL player ID|Russian PFL player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ten-Bruggencatenummer|Ten-Bruggencatenummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/J-GLOBAL ID|J-GLOBAL ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Good Old Days ID|The Good Old Days ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AuthenticusID|AuthenticusID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ciência ID|Ciência ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ExoticA ID|ExoticA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Decine21 person ID|Decine21 person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifier for a resource held by the Smithsonian Institution|Identifier for a resource held by the Smithsonian Institution]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Macintosh Garden game ID|Macintosh Garden game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UCUM code|UCUM code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PragerU presenter ID|PragerU presenter ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ukrainica ID|Ukrainica ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Macintosh Repository ID|Macintosh Repository ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LaunchBox Games Database platform ID|LaunchBox Games Database platform ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5Zj9 Most common numbers of statements per item] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1557908289958170624 source]) *** [https://commons-query.wikimedia.org/#%23%20defaultView%3AMap%0ASELECT%20%3Ffile%20%3Ftitle%20%3Fimage%20%28GROUP_CONCAT%28DISTINCT%28%3Fd%29%3B%20separator%20%3D%20%27%20%2F%20%27%29%20AS%20%3Fdepicts_list%29%20%3Fcoords%20%3Flayer%0AWITH%0A%7B%0A%20%20SELECT%20%3Ffile%20%3Ftitle%0A%20%20WHERE%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20SERVICE%20wikibase%3Amwapi%0A%20%20%20%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Aapi%20%22Generator%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Aendpoint%20%22commons.wikimedia.org%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agcmtitle%20%22Category%3AMosques%20in%20Dubai%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agenerator%20%22categorymembers%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agcmtype%20%22file%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agcmlimit%20%22max%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20%3Ftitle%20wikibase%3AapiOutput%20mwapi%3Atitle%20.%0A%20%20%20%20%20%20%3Fpageid%20wikibase%3AapiOutput%20%22%40pageid%22%20.%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20BIND%20%28URI%28CONCAT%28%27https%3A%2F%2Fcommons.wikimedia.org%2Fentity%2FM%27%2C%20%3Fpageid%29%29%20AS%20%3Ffile%29%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25get_files%0A%0AWITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20DISTINCT%20%3Ffile%20%3Flayer%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25get_files%0A%20%20%20%20%3Ffile%20wdt%3AP180%20%3Fdepicts%20.%0A%20%20%20%20SERVICE%20%3Chttps%3A%2F%2Fquery.wikidata.org%2Fsparql%3E%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20%3Fdepicts%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ32815%20.%0A%20%20%20%20%20%20BIND%28%27M%27%20AS%20%3Flayer%29%20.%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25layer%0A%20%20%20%0AWHERE%0A%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25get_files%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%0A%20%20%20%20%3Ffile%20wdt%3AP180%20%3Fdepicts%20.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20%20SERVICE%20%3Chttps%3A%2F%2Fquery.wikidata.org%2Fsparql%3E%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%3Fdepicts%20rdfs%3Alabel%20%3Fdepicts_label%20.%20FILTER%20%28lang%28%3Fdepicts_label%29%20%3D%20%27en%27%29%20.%0A%20%20%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%7D%0A%20%20BIND%28COALESCE%28%3Fdepicts_label%2C%20%3Fdepicts%29%20AS%20%3Fd%29%20.%0A%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25layer%20.%0A%20%20%7D%0A%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%3Ffile%20wdt%3AP1259%20%3Fcoords%7D%20.%20%20%23%20coords%20of%20POV%20%20%20%20%20%20%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%3Ffile%20wdt%3AP9149%20%3Fcoords%7D%20.%20%20%23%20fallback%3A%20coords%20of%20depicted%20place%0A%20%20%3Ffile%20schema%3Aurl%20%3Fimage.%0A%0A%20%20%23%20%20FILTER%28bound%28%3Fcoords%29%29%20.%0A%20%20%0A%20%20OPTIONAL%20%7BBIND%28%27-%27%20AS%20%3Flayer%29%7D%20.%0A%0A%7D%20GROUP%20BY%20%3Ffile%20%3Ftitle%20%3Fimage%20%3Fcoords%20%3Flayer%0AORDER%20BY%20%3Ftitle Locations and depicts statements for images in Commons category] [[:c:Category:Mosques in Dubai|Mosques in Dubai]] ([[:c:Commons_talk:SPARQL_query_service/queries/examples#Images_without_Wikidata_Items|source]]) *** [https://w.wiki/4mVT Art people who died in Nazi camps] ([https://twitter.com/OpenLinkArtData/status/1558637943304110080 source]) *** [https://w.wiki/5ZZp Count of items in Wikidata by number of statements in the item] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1557908289958170624 source]) *** [https://w.wiki/5Z2J Fungi with image, ordered by number of languages it has an article] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1556951821377310721 source]) *** [https://w.wiki/5YyK Longest natural watercourses in France] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1556879308311986176 source]) *** [https://w.wiki/5Zjv Multiple forms of a Lexeme with the same grammatical features and where no of these forms have any other statement] *** [https://w.wiki/5Y2h Bengali Lexemes all of whose parts are derived from Sanskrit words, but which themselves aren't derived from Sanskrit words yet] * '''Development''' ** Took part in Wikimania and the Wikimania hackathon ** Continuing work on making it possible to add sitelinks to redirects under some special conditions ([[phab:T278962]]) ** Lexicographical data: continuing to address the feedback from testing ** REST API: *** Finished off validation in the endpoint for replacing a statement on an Item ([[phab:T314790]]) *** Doing research around [https://www.rfc-editor.org/rfc/rfc5789 PATCH] and [https://jsonpatch.com JSON Patch] [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 08 15|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:45, 15 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23614914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> nmj3440586bun0in5wz9o75vzug0t6a 1 121417 3765242 757238 2022-08-15T12:48:32Z 2402:3A80:1E01:31A5:0:8:11AA:9301 ആലത്തൂർ നബി മാരുടെ കുടുംബത്തിലെ ഒരു തലമുറയുടെ സ്വപ്നങ്ങൾ wikitext text/x-wiki ആലത്തൂർ നബി മാരുടെ കുടുംബം ==ആലത്തൂർ== മുപ്പത്തിയേഴാമതായി കാണിച്ചിരിക്കുന്ന ഗ്രാമം ആലത്തൂർ തന്നെ ആണോ അതോ ആലത്തിയൂർ ആണോ?--[[ഉപയോക്താവ്:Chandrapaadam|Chandrapaadam]] 14:54, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) * ആലത്തൂർ തന്നെയാണ്.-- --[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:14, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) * അത് ആലത്തിയൂർ ആവാനാണ് സാധ്യത. ആലത്തിയൂരിനെ ആലത്തൂർ (ഉദാ: ആലത്തൂർ നമ്പി - തിരൂർ അടുത്തായിരിക്കണം) എന്നു പറഞ്ഞുവന്നതാവണം. അറുപത്തിനാല് ഗ്രാമങ്ങളിൽ മലബാറിലുമായിക്കിടക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളെല്ലാംതന്നെ പടിഞ്ഞാറുനീങ്ങിയാണ് കിടക്കുന്നത്. കൊച്ചിയിലേയും തിരുവിതാംകൂറിലേയും സ്ഥലങ്ങളെപ്പറ്റി ഒന്നും കൂടി അനേഷിക്കണം.--[[ഉപയോക്താവ്:Anoop menon|Anoop menon]] 13:52, 23 ജൂലൈ 2010 (UTC) പരശുരാമൻ കേരളത്തെ സൃഷ്ടിച്ചു എന്നുള്ളത് ഒരു ഐതിഹ്യമല്ലേ ?--[[ഉപയോക്താവ്:Vicharam|വിചാരം]] 15:00, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *അത് ഐതീഹ്യം തന്നെ... പക്ഷെ, ഇന്ത്യൻ ഫലകത്തിന്റെ അരികിനോട് ചേർന്ന് കിടക്കുന്നതിനാൽ കേരളം കടൽ വലിഞ്ഞുണ്ടായതാണെന്ന വാദം ചരിത്രകാരന്മാർ നിരാകരിക്കുന്നില്ല.!!----[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:14, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *കേരളത്തെ 64 ആയി തിരിച്ചത് ഐതിഹ്യമല്ലല്ലോ... ----[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:22, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) ലേഖനത്തിനു അവലംബം ?!--[[ഉപയോക്താവ്:Vicharam|വിചാരം]] 16:47, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *64 ൽ ഒന്നായ [[വെണ്മണി|വെണ്മണിയിൽ]] പഴയ കാലത്ത് ഇതൊരു ബ്രാഹ്മണ ഗ്രാമമായിരുന്നു എന്നതിന്റെ തെളിവുകൾ ഉണ്ട്. ഇവിടുത്തെ വിവിധ സമുദായങ്ങളുടെ ചരിത്ര പുസ്തകങ്ങളിലും പഞ്ചായത്തിന്റെ രേഖകളിലും ഈ വിശ്വാസം ആവർത്തിക്കുന്നു.‌[[ഉപയോക്താവ്:Noblevmy|noble]] 17:11, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) കുടിയേറ്റങ്ങൾ സ്വാഭാവികമായി പുതിയ ഒരുതരം ഗ്രാമസമൂഹങ്ങളെ സ്രിഷ്ടിച്ചതാണോ അതോ ഗ്രാമങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാനായിത്തന്നെ കുടിയേറ്റങ്ങൾ നടത്തപ്പെട്ടതാണോ? ഏതായിരുന്നിരിക്കും ശരി?--[[ഉപയോക്താവ്:Chandrapaadam|Chandrapaadam]] 18:20, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) taxw9czc1hyqvnyfyk7nssxhgh8k6vx 3765243 3765242 2022-08-15T12:52:01Z 2402:3A80:1E01:31A5:0:8:11AA:9301 . wikitext text/x-wiki ==ആലത്തൂർ== മുപ്പത്തിയേഴാമതായി കാണിച്ചിരിക്കുന്ന ഗ്രാമം ആലത്തൂർ തന്നെ ആണോ അതോ ആലത്തിയൂർ ആണോ?--[[ഉപയോക്താവ്:Chandrapaadam|Chandrapaadam]] 14:54, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) * ആലത്തൂർ തന്നെയാണ്.-- --[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:14, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) * അത് ആലത്തിയൂർ ആവാനാണ് സാധ്യത. ആലത്തിയൂരിനെ ആലത്തൂർ (ഉദാ: ആലത്തൂർ നമ്പി - തിരൂർ അടുത്തായിരിക്കണം) എന്നു പറഞ്ഞുവന്നതാവണം. അറുപത്തിനാല് ഗ്രാമങ്ങളിൽ മലബാറിലുമായിക്കിടക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളെല്ലാംതന്നെ പടിഞ്ഞാറുനീങ്ങിയാണ് കിടക്കുന്നത്. കൊച്ചിയിലേയും തിരുവിതാംകൂറിലേയും സ്ഥലങ്ങളെപ്പറ്റി ഒന്നും കൂടി അനേഷിക്കണം.--[[ഉപയോക്താവ്:Anoop menon|Anoop menon]] 13:52, 23 ജൂലൈ 2010 (UTC) പരശുരാമൻ കേരളത്തെ സൃഷ്ടിച്ചു എന്നുള്ളത് ഒരു ഐതിഹ്യമല്ലേ ?--[[ഉപയോക്താവ്:Vicharam|വിചാരം]] 15:00, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *അത് ഐതീഹ്യം തന്നെ... പക്ഷെ, ഇന്ത്യൻ ഫലകത്തിന്റെ അരികിനോട് ചേർന്ന് കിടക്കുന്നതിനാൽ കേരളം കടൽ വലിഞ്ഞുണ്ടായതാണെന്ന വാദം ചരിത്രകാരന്മാർ നിരാകരിക്കുന്നില്ല.!!----[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:14, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *കേരളത്തെ 64 ആയി തിരിച്ചത് ഐതിഹ്യമല്ലല്ലോ... ----[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:22, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) ലേഖനത്തിനു അവലംബം ?!--[[ഉപയോക്താവ്:Vicharam|വിചാരം]] 16:47, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *64 ൽ ഒന്നായ [[വെണ്മണി|വെണ്മണിയിൽ]] പഴയ കാലത്ത് ഇതൊരു ബ്രാഹ്മണ ഗ്രാമമായിരുന്നു എന്നതിന്റെ തെളിവുകൾ ഉണ്ട്. ഇവിടുത്തെ വിവിധ സമുദായങ്ങളുടെ ചരിത്ര പുസ്തകങ്ങളിലും പഞ്ചായത്തിന്റെ രേഖകളിലും ഈ വിശ്വാസം ആവർത്തിക്കുന്നു.‌[[ഉപയോക്താവ്:Noblevmy|noble]] 17:11, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) കുടിയേറ്റങ്ങൾ സ്വാഭാവികമായി പുതിയ ഒരുതരം ഗ്രാമസമൂഹങ്ങളെ സ്രിഷ്ടിച്ചതാണോ അതോ ഗ്രാമങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാനായിത്തന്നെ കുടിയേറ്റങ്ങൾ നടത്തപ്പെട്ടതാണോ? ഏതായിരുന്നിരിക്കും ശരി?--[[ഉപയോക്താവ്:Chandrapaadam|Chandrapaadam]] 18:20, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) bz7vhj3bbnm0yb2w0ksykrhhb1x11om 3765246 3765243 2022-08-15T13:07:15Z 2402:3A80:E0E:4415:0:1E:77A2:501 wikitext text/x-wiki ==ആലത്തൂർ==.. മുപ്പത്തിയേഴാമതായി കാണിച്ചിരിക്കുന്ന ഗ്രാമം ആലത്തൂർ തന്നെ ആണോ അതോ ആലത്തിയൂർ ആണോ?--[[ഉപയോക്താവ്:Chandrapaadam|Chandrapaadam]] 14:54, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) * ആലത്തൂർ തന്നെയാണ്.-- --[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:14, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) * അത് ആലത്തിയൂർ ആവാനാണ് സാധ്യത. ആലത്തിയൂരിനെ ആലത്തൂർ (ഉദാ: ആലത്തൂർ നമ്പി - തിരൂർ അടുത്തായിരിക്കണം) എന്നു പറഞ്ഞുവന്നതാവണം. അറുപത്തിനാല് ഗ്രാമങ്ങളിൽ മലബാറിലുമായിക്കിടക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളെല്ലാംതന്നെ പടിഞ്ഞാറുനീങ്ങിയാണ് കിടക്കുന്നത്. കൊച്ചിയിലേയും തിരുവിതാംകൂറിലേയും സ്ഥലങ്ങളെപ്പറ്റി ഒന്നും കൂടി അനേഷിക്കണം.--[[ഉപയോക്താവ്:Anoop menon|Anoop menon]] 13:52, 23 ജൂലൈ 2010 (UTC) പരശുരാമൻ കേരളത്തെ സൃഷ്ടിച്ചു എന്നുള്ളത് ഒരു ഐതിഹ്യമല്ലേ ?--[[ഉപയോക്താവ്:Vicharam|വിചാരം]] 15:00, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *അത് ഐതീഹ്യം തന്നെ... പക്ഷെ, ഇന്ത്യൻ ഫലകത്തിന്റെ അരികിനോട് ചേർന്ന് കിടക്കുന്നതിനാൽ കേരളം കടൽ വലിഞ്ഞുണ്ടായതാണെന്ന വാദം ചരിത്രകാരന്മാർ നിരാകരിക്കുന്നില്ല.!!----[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:14, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *കേരളത്തെ 64 ആയി തിരിച്ചത് ഐതിഹ്യമല്ലല്ലോ... ----[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:22, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) ലേഖനത്തിനു അവലംബം ?!--[[ഉപയോക്താവ്:Vicharam|വിചാരം]] 16:47, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *64 ൽ ഒന്നായ [[വെണ്മണി|വെണ്മണിയിൽ]] പഴയ കാലത്ത് ഇതൊരു ബ്രാഹ്മണ ഗ്രാമമായിരുന്നു എന്നതിന്റെ തെളിവുകൾ ഉണ്ട്. ഇവിടുത്തെ വിവിധ സമുദായങ്ങളുടെ ചരിത്ര പുസ്തകങ്ങളിലും പഞ്ചായത്തിന്റെ രേഖകളിലും ഈ വിശ്വാസം ആവർത്തിക്കുന്നു.‌[[ഉപയോക്താവ്:Noblevmy|noble]] 17:11, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) കുടിയേറ്റങ്ങൾ സ്വാഭാവികമായി പുതിയ ഒരുതരം ഗ്രാമസമൂഹങ്ങളെ സ്രിഷ്ടിച്ചതാണോ അതോ ഗ്രാമങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാനായിത്തന്നെ കുടിയേറ്റങ്ങൾ നടത്തപ്പെട്ടതാണോ? ഏതായിരുന്നിരിക്കും ശരി?--[[ഉപയോക്താവ്:Chandrapaadam|Chandrapaadam]] 18:20, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) qbwnm1wg13pq98s7arexnlxqnq6xlg8 3765249 3765246 2022-08-15T13:26:08Z 2402:3A80:E0E:4415:0:1E:77A2:501 wikitext text/x-wiki ==ആലത്തൂർ= മുപ്പത്തിയേഴാമതായി കാണിച്ചിരിക്കുന്ന ഗ്രാമം ആലത്തൂർ തന്നെ ആണോ അതോ ആലത്തിയൂർ ആണോ?--[[ഉപയോക്താവ്:Chandrapaadam|Chandrapaadam]] 14:54, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) * ആലത്തൂർ തന്നെയാണ്.-- --[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:14, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) * അത് ആലത്തിയൂർ ആവാനാണ് സാധ്യത. ആലത്തിയൂരിനെ ആലത്തൂർ (ഉദാ: ആലത്തൂർ നമ്പി - തിരൂർ അടുത്തായിരിക്കണം) എന്നു പറഞ്ഞുവന്നതാവണം. അറുപത്തിനാല് ഗ്രാമങ്ങളിൽ മലബാറിലുമായിക്കിടക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളെല്ലാംതന്നെ പടിഞ്ഞാറുനീങ്ങിയാണ് കിടക്കുന്നത്. കൊച്ചിയിലേയും തിരുവിതാംകൂറിലേയും സ്ഥലങ്ങളെപ്പറ്റി ഒന്നും കൂടി അനേഷിക്കണം.--[[ഉപയോക്താവ്:Anoop menon|Anoop menon]] 13:52, 23 ജൂലൈ 2010 (UTC) പരശുരാമൻ കേരളത്തെ സൃഷ്ടിച്ചു എന്നുള്ളത് ഒരു ഐതിഹ്യമല്ലേ ?--[[ഉപയോക്താവ്:Vicharam|വിചാരം]] 15:00, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *അത് ഐതീഹ്യം തന്നെ... പക്ഷെ, ഇന്ത്യൻ ഫലകത്തിന്റെ അരികിനോട് ചേർന്ന് കിടക്കുന്നതിനാൽ കേരളം കടൽ വലിഞ്ഞുണ്ടായതാണെന്ന വാദം ചരിത്രകാരന്മാർ നിരാകരിക്കുന്നില്ല.!!----[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:14, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *കേരളത്തെ 64 ആയി തിരിച്ചത് ഐതിഹ്യമല്ലല്ലോ... ----[[ഉപയോക്താവ്:Mithravishnu|Mithravishnu]] 15:22, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) ലേഖനത്തിനു അവലംബം ?!--[[ഉപയോക്താവ്:Vicharam|വിചാരം]] 16:47, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) *64 ൽ ഒന്നായ [[വെണ്മണി|വെണ്മണിയിൽ]] പഴയ കാലത്ത് ഇതൊരു ബ്രാഹ്മണ ഗ്രാമമായിരുന്നു എന്നതിന്റെ തെളിവുകൾ ഉണ്ട്. ഇവിടുത്തെ വിവിധ സമുദായങ്ങളുടെ ചരിത്ര പുസ്തകങ്ങളിലും പഞ്ചായത്തിന്റെ രേഖകളിലും ഈ വിശ്വാസം ആവർത്തിക്കുന്നു.‌[[ഉപയോക്താവ്:Noblevmy|noble]] 17:11, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) കുടിയേറ്റങ്ങൾ സ്വാഭാവികമായി പുതിയ ഒരുതരം ഗ്രാമസമൂഹങ്ങളെ സ്രിഷ്ടിച്ചതാണോ അതോ ഗ്രാമങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാനായിത്തന്നെ കുടിയേറ്റങ്ങൾ നടത്തപ്പെട്ടതാണോ? ഏതായിരുന്നിരിക്കും ശരി?--[[ഉപയോക്താവ്:Chandrapaadam|Chandrapaadam]] 18:20, 22 ജൂലൈ 2010 (UTC) bs57l6ww2mntsowx2zjsg7t438vqt4x 0 124604 3765382 3759793 2022-08-16T07:51:46Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Chandrayaan-2}} {{Infobox spaceflight |auto=all | name = ചന്ദ്രയാൻ -2 | image = GSLV Mk III M1, Chandrayaan-2 - Vikram lander mounted on top of orbiter.jpg| | image_caption = ചന്ദ്രയാൻ -2 - ഓര്ബിറ്ററിന് മുകളിൽ വിക്രം ലാൻഡർ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു | image_size = | mission_type = [[ചന്ദ്രൻ|ലൂണാർ]] [[ഓർബിറ്റർ]], [[ലൂണാർ റോവർ| റോവർ]], [[ലൂണാർ ലാൻഡർ|ലാൻഡർ]] | operator = [[ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] | COSPAR_ID = | SATCAT = | website = {{url|https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home}} | mission_duration = ഓർബിറ്റർ: ഒരു വർഷം <br /> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: <15 ദിവസങ്ങൾ<ref name="duration">{{cite news |url=http://indianexpress.com/article/technology/science/sac-to-deliver-eyes-and-ears-of-chandrayaan-2-by-2015-end |title=ISRO to deliver "eyes and ears" of Chandrayaan-2 by 2015-end |work=The Indian Express |first=Avinash |last=Nair |date=31 May 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> <br /> '' പ്രഗ്യാൻ'' റോവർ: <15 ദിവസം<ref name="duration" /> | spacecraft_bus = | manufacturer = [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ]] | launch_mass = 2,650 കിഗ്രാം (ഓർബിറ്റർ, ലാൻഡർ, റോവർ ഇവയെല്ലാംകൂടി)<ref name="ndtv20180829">{{cite news |url=https://gadgets.ndtv.com/science/news/chandrayaan-2-to-be-launched-in-january-2019-says-isro-chief-1907969 |title=Chandrayaan-2 to Be Launched in January 2019, Says ISRO Chief |work=Gadgets360 |publisher=[[NDTV]] |agency=Press Trust of India |date=29 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref><ref name="idos20180828">{{cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=183103 |title=ISRO to send first Indian into Space by 2022 as announced by PM, says Dr Jitendra Singh |publisher=Indian Department of Space |date=28 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref> | payload_mass = ഓർബിറ്റർ: {{convert|2379|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''വിക്രം ലാൻഡർ:{{convert|1471|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''പ്രഗ്യാൻ റോവർ: {{convert|27|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> | dimensions = | power = ഓർബിറ്റർ: 1 കിലോവാട്ട്<ref>{{Cite web|title = Chandrayaan-2 - Home|url=https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home#missionintro| accessdate = June 20, 2019| publisher = [[Indian Space Research Organisation]]}}</ref> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: 650 W, '' പ്രഗ്യാൻ '' റോവർ: 50 W. | launch_date = 2019 July 22 02.43 PM | launch_rocket = [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] | launch_site = [[സതീശ് ധവൻ ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രം]] | launch_contractor = ഐ.എസ്.ആർ.ഒ |interplanetary = {{Infobox spaceflight/IP |type = orbiter |object = lunar |component = <!--part of the spacecraft involved, if spacecraft split into multiple components--> |arrival_date = സെപ്റ്റംബർ 6, 2019 (ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നത്) |periapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS">{{cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=1TzL1UTELgc |title=Chandrayaan-2 - India's Second Moon Mission |work=YouTube.com |publisher=Inter-University Centre for Astronomy and Astrophysics |first=Aluru Seelin |last=Kiran Kumar |author-link=A. S. Kiran Kumar |date=August 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> |apoapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS" /> |inclination = }} | programme = ചന്ദ്രയാൻ പ്രോഗ്രാം | previous_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ]] | next_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ -3]] }} [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] ഏറ്റെടുത്ത് നിർമ്മിക്കാൻ തീരുമാനിച്ച രണ്ടാമത്തെ [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം|ചാന്ദ്രപര്യവേക്ഷണ]] ദൗത്യമാണ് '''ചന്ദ്രയാൻ-2''' ({{lang-sa|चन्द्रयान-२, വിവ: ചന്ദ്ര-യാനം<ref name="Chandra">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=candra&direction=SE&script=HK&link=yes|title=candra|accessdate=2008-11-05|publisher=Spoken Sanskrit}}</ref><ref name="Yaan">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=yaana&direction=SE&script=HK&link=yes|title =yaana| accessdate =2008-11-05|publisher =Spoken Sanskrit}}</ref>}} {{audio|Chandrayaan.ogg|pronunciation}}). [[റോബോട്ട്|റോബോട്ടുകൾ]] കൂടി ഉൾപ്പെടുന്ന ഈ ദൗത്യത്തിന്റെ ചെലവ് 978 കോടി രൂപയാണ്. ചാന്ദ്രപേടകവും ലാന്ററും റോവറും അടങ്ങുന്ന ചന്ദ്രയാൻ-2 [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III|ജി.എസ്.എൽ.വി. മാർക്ക് III]] വിക്ഷേപണ വാഹനം ഉപയോഗിച്ചാണ് വിക്ഷേപിച്ചിട്ടുള്ളത്. ചക്രങ്ങൾ ഘടിപ്പിച്ച റോവർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ പാറകളുടെയും മണ്ണിന്റേയും തത്സമയ രസതന്ത്രപഠനത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. ഈ വിവരങ്ങൾ ചന്ദ്രയാൻ-2 പേടകത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ ഭൂമിയിലേയ്ക്ക് അയയ്ക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യും. [[ചന്ദ്രയാൻ-1|ചന്ദ്രയാൻ 1-ന്റെ]] വിജയത്തിനു കാരണമായ [[മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ|ഡോ. മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ]]യുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ദൗത്യസംഘമാണ് ചന്ദ്രയാൻ 2-നു വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2019/07/08/isro-chandrayaan-2-moon-mission-first-image-of-satellite-out.html|title=Chandrayaan Malayalam News|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ചന്ദ്രജലത്തിന്റെ സ്ഥാനവും സമൃദ്ധിയും മാപ്പ് ചെയ്യുക എന്നതാണ് പ്രധാന ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യം. 2019 സെപ്റ്റംബർ 7 നു പുലർച്ചെ നടന്ന സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണസംഘടനയുടെ ചെയർമാൻ''' ഡോ. കെ ശിവൻ''' 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ 2.18 ഇക്കാര്യം അറിയിക്കുകയായിരുന്നു. ഇതേ ദിവസം രാവിലെ 1.23 നു ചന്ദ്രോപരി തലത്തിൽ ഇറങ്ങുവാൻ ആയിരുന്നു പദ്ധതി ഉണ്ടായിരുന്നത്.<ref name="orb1">[https://www.manoramaonline.com/news/india/2019/09/07/chandrayaan-2-loses-communication-while-landing-on-moon.html മനോരമ വാർത്ത]</ref> <ref name="isro12">[https://www.mathrubhumi.com/news/india/chandrayaan-2-isro-says-communication-lost-with-vikram-lander-1.4102889 മാതൃഭൂമി വാർത്ത]</ref> == ചരിത്രം == ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി [[മൻമോഹൻ സിംഗ്‌|മൻമോഹൻസിംഗിന്റെ]] അധ്യക്ഷതയിൽ 2008 സപ്തംബർ 18 നു നടന്ന യൂണിയൻ കാബിനറ്റ് സമ്മേളനത്തിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൗത്യം അംഗീകരിച്ചത്. 12 നവംബർ 2007ൽ [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഐ. എസ്. ആർ. ഓ-യുടേയും]] റഷ്യൻ ഫെഡറൽ സ്പേസ് ഏജൻസിയുടേയും (ROSKOSMOS) പ്രതിനിധികൾ ചന്ദ്രയാൻ 2 പദ്ധതിയിൽ ഒരുമിച്ചു പ്രവർത്തിക്കാൻ ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ചു. ഐ.എസ്.ആർ.ഓയ്ക്ക് പേടകത്തിന്റെയും റോസ്കോസ്മോസിന് ലാന്ററിന്റെയും റോവറിന്റെയും പ്രധാനചുമതല ലഭിച്ചു. ഇരു രാജ്യങ്ങളിലേയും ശാസ്ത്രജ്‍ഞന്മാരുടെ കൂട്ടായ പരിശ്രമത്തിന്റെ ഫലമായി പേടകത്തിന്റെ രൂപകൽപ്പന ആഗസ്റ്റ് 2009 ആയപ്പോഴേയ്ക്കും അവസാനിച്ചു. എന്നാൽ റഷ്യക്ക് നിശ്ചിത സമയത്ത് ലാൻഡർ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കാൻ സാധിച്ചില്ല.<ref name="delay">{{cite news |url=http://www.asianscientist.com/2012/02/topnews/india-chandrayaan-2-moon-mission-delayed-after-russian-probe-failure-lev-zelyony-2012/ |title=India's Chandrayaan-2 Moon Mission Likely Delayed After Russian Probe Failure |work=Asian Scientist |first=Srinivas |last=Laxman |date=6 February 2012 |accessdate=5 April 2012}}</ref><ref name="ndtv20120909">{{cite news |url=http://www.ndtv.com/india-news/indias-next-moon-mission-depends-on-russia-isro-chief-498868 |title=India's next moon mission depends on Russia: ISRO chief |work=[[NDTV]] |agency=Indo-Asian News Service |date=9 September 2012}}</ref> പിന്നീട് റഷ്യ ഈ ചാന്ദ്രദൗത്യത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറുകയും ഇന്ത്യ സ്വതന്ത്രമായി ഈ ദൗത്യം പൂർത്തിയാക്കുവാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്യ്തു.<ref>{{Cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239 |title=Chandrayaan-2 would be a lone mission by India without Russian tie-up. |last= |first= |date=14 August 2013 |website=Press Information Bureau, Government of India |access-date=}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239|title=Chandrayaan-2|website=pib.nic.in|access-date=2019-06-13}}</ref> == ലക്ഷ്യങ്ങൾ == [[File:CHANDRAYAAN_2_-_TEASER_2.webm|ലഘുചിത്രം|220x220px|ചന്ദ്രയാൻ 2 ടീസർ (ചലച്ചിത്രം) ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ മൃദുവായി ഇറങ്ങാനുള്ള കഴിവ് പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു റോബോട്ടിക് റോവർ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യങ്ങൾ. ചാന്ദ്ര ഭൂപ്രകൃതി, ധാതുശാസ്‌ത്രം, മൂലക സമൃദ്ധി, ചന്ദ്ര എക്‌സോസ്‌ഫിയർ, ഹൈഡ്രോക്സൈൽ, വാട്ടർ ഐസ് എന്നിവയും ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. [[ഓർബിറ്റർ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യുകയും അതിന്റെ 3D മാപ്പുകൾ തയ്യാറാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യും. ഓൺ‌ബോർഡ് റഡാർ ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യും. == രൂപകൽപ്പന == [[ഇന്ത്യ]] ഒരു ലാന്ററും റോവറും രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുകയും നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. ചന്ദ്രന് മുകളിൽ സഞ്ചാരപഥത്തിൽ പേടകം എത്തിയതിനു ശേഷം റോവർ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലാന്റർ പേടകത്തിൽ നിന്ന് വേർപെടുകയും ചാന്ദ്രമണ്ണിൽ ഇറങ്ങുകയും ചെയ്യും. അതിനു ശേഷം റോവർ ലാന്ററിന്റെ ഉയർന്ന ഭാഗത്തു നിന്ന് വേർപെടും. ആണവോർജമുപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രായോഗിക പഠനങ്ങൾ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. നടത്തിയിരുന്നു. [[നാസ|നാസയും]] ഇ. എസ്. എയും പേടകത്തിന് ചില സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് ഈ ദൌത്യത്തിൽ പങ്കാളികളാകും. ഈ തീരുമാനം അവർ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. യെ അറിയിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ഭാരനിയന്ത്രണമുള്ളതിനാൽ ഈ ഉപകരണങ്ങൾ ദൗത്യത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ ഇസ്രോയ്ക്ക് സാധിച്ചില്ല.<ref name="overseas payload">{{cite news |url=http://timesofindia.indiatimes.com/home/opinion/interviews/Were-launching-Chandrayaan-2-for-a-total-coverage-of-the-moon/articleshow/6501413.cms?referral=PM |title='We're launching Chandrayaan-2 for a total coverage of the moon' |work=[[The Times of India]] |first=Srinivas |last=Laxman |date=5 September 2010}}</ref> == പേലോഡ് == ഓർബിറ്ററിനുവേണ്ടി അഞ്ചും, ലാൻഡറിന് നാലും, റോവറിന് രണ്ടുമായി പതിനൊന്ന് ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ ഐ.എസ്.ആർ.ഓ തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഓർബിറ്ററിനായി ചില ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ നൽകി [[നാസ|നാസയും]] [[യൂറോപ്യൻ സ്പേസ് ഏജൻസി|ഇസയും]] ഈ ദൗത്യത്തിൽ പങ്കെടുക്കുമെന്ന് ആദ്യം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പക്ഷേ ഭാരനിയന്ത്രണം കാരണം ഈ ദൗത്യത്തിൽ വിദേശ പേലോഡുകൾ വഹിക്കില്ലെന്ന് 2010-ൽ ഇസ്‌റോ വ്യക്തമാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, ദൗത്യം ആരംഭിക്കുന്നതിന് ഒരു മാസം മുമ്പുള്ള ഒരു പുതുക്കിയ വിവരപ്രകാരം, ചന്ദ്രനിലേക്കുള്ള കൃത്യമായ ദൂരം അളക്കാൻ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ സഹായിക്കുന്നതിന് നാസയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ചെറിയ ലേസർ റിട്രോഫ്ലെക്റ്റർ ലാൻഡറിന്റെ പേലോഡിലേക്ക് ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. === ഓർബിറ്റർ === 100 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ ഓർബിറ്റർ ചന്ദ്രനെ പരിക്രമണം ചെയ്യും. അഞ്ച് ഉപകരണങ്ങൾ ഈ ദൗത്യത്തിൽ ഓർബിറ്റർ വഹിക്കും. ഓർബിറ്റിന്റെ ഘടന ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എയറോനോട്ടിക്സ് ലിമിറ്റഡ് നിർമ്മിക്കുകയും 2015 ജൂൺ 22-ന് [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററിൽ എത്തിക്കുകയും ചെയ്തു. === മിഷൻ ലാൻഡർ അഥവാ വിക്രം ലാൻഡർ === മിഷന്റെ ലാൻഡറിനെ വിക്രം എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ({{Lang-sa|विक्रम|lit=Valour}}) {{audio|Vikram.ogg|Pronunciation}}<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=760|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=760}}</ref> ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയുടെ പിതാവായി എലായാപ്പോഴുധ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന വിക്രം സാരാഭായിയുടെ (1919-1971) പേരാണ് ലാഡറിന് കൊടുത്തിട്ടുള്ളത്.<ref>{{cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/chandrayaan-2-lander-to-be-named-vikram-after-sarabhai/articleshow/65375102.cms|title=Chandrayaan-2 Lander to be named 'Vikram' after Sarabhai|work=The Times of India|agency=Times News Network|first=Chethan|last=Kumar|date=12 August 2018|accessdate=15 August 2018}}</ref> സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ സെപ്റ്റംബർ മാസം 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു.<ref name="orb1"></ref><ref name="isro12"></ref> === മിഷൻ റോവർ അഥവാ പ്രഗ്യാൻ റോവർ === മിഷന്റെ റോവറിനെ ''പ്രഗ്യാൻ'' എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത് ({{Lang-sa|प्रज्ञान|lit=Wisdom}}) {{audio|Pragyaan.ogg|Pronunciation}}''.''<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=561|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=561}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|title=Chandrayaan - II|access-date=7 Feb 2019|last=Elumalai|first=V.|last2=Kharge|first2=Mallikarjun|date=7 Feb 2019|website=PIB.nic.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190207192144/http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|archive-date=7 Feb 2019|dead-url=|quote=Lander (Vikram) is undergoing final integration tests. Rover (Pragyan) has completed all tests and waiting for the Vikram readiness to undergo further tests.}}</ref> റോവറിന്റെ ഭാരം ഏകദേശം 27 കിലോഗ്രാമാണ്. സൗരോർജ്ജത്തിലാണ് റോവർ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് . <ref name="ndtv20180829" /><ref name="idos20180828" /> [[റഷ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്ന അമ്പതു കി. ഗ്രാം റോവറിന് ആറ് ചക്രങ്ങൾ‌ ഉണ്ടായിരിക്കും. അത് സൌരോർജത്തിലായിരിക്കും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.അത് തെക്ക് വടക്ക് ധ്രുവങ്ങളിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്നിൽ ഇറങ്ങുകയും ഒരു വർഷത്തേയ്ക്ക് പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യും. റോവർ പരമാവധി 360m/h വേഗതയിൽ 150 കി. മീ. വരെ സഞ്ചരിക്കും. == വിക്ഷേപണം == ഐ.എസ്.ആർ.ഒ.യുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണമായ ദൗത്യമായാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 വിക്ഷേപണം അറിയപ്പെടുന്നത്. 3.8 ടണ്ണാണ് പേടകത്തിന്റെ ഭാരം. ദൗത്യം വിജയിച്ചാൽ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ പര്യവേക്ഷണപേടകമിറക്കുന്ന ആദ്യരാജ്യമാകും ഇന്ത്യ. [[ശ്രീഹരിക്കോട്ട|ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിൽ]] നിന്നുള്ള വിക്ഷേപണത്തിനു ശേഷം ഓർ‌ബിറ്റർ ചന്ദ്രനു 100 കിലോമീറ്റർ മുകളിലുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തും. തുടർന്ന് റോവർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ലാൻഡർ മൊഡ്യൂൾ വിട്ടുമാറി ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്കു പറന്നിറങ്ങും. ചന്ദ്രനിൽ എത്തിയശേഷം ലാൻഡറിൽ നിന്നു റോവർ വേർപെട്ട് ഉപരിതലത്തിലേക്കിറങ്ങി പര്യവേക്ഷണം നടത്തും. കഴിഞ്ഞ മെയ് മാസത്തിലാണ് വിക്ഷേപണം നടത്താൻ ആദ്യം നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ [[ഇസ്രയേൽ|ഇസ്രായേലിന്റെ]] പര്യവേക്ഷണമായ ഫാൽകൺ ദൗത്യം ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങി പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ പരാജയം വിലയിരുത്തി കൂടുതൽ പരീക്ഷണങ്ങളും പ്രതിസന്ധി നേരിടാനുള്ള മാർഗങ്ങളും പഠിച്ചതിന് ശേഷമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 ദൗത്യത്തെ വിക്ഷേപിക്കാനൊരുങ്ങിയിരുന്നത്. ചന്ദ്രയാൻ -2 വിക്ഷേപണം ആദ്യം 14 ജൂലൈ 2019 ന് (15 ജൂലൈ 2019 2:51 IST) ന് ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിരുന്നു. എന്നാൽ ലോഞ്ചറിലെ സാങ്കേതിക തകരാർ കാരണം വിക്ഷേപണം ആരംഭിക്കുന്നതിന് 56 മിനിറ്റ് മുമ്പ് റദ്ദാക്കി. പിന്നീട് ജൂലൈ 22ആം തീയതി പുതിയ വിക്ഷേപണ തീയതിയായി തീരുമാനിക്കുകയും 22 ന് ഇന്ത്യൻ സമയം ഉച്ചയ്ക്ക് 2.43ന് ചന്ദ്രയാൻ 2 വിജയകരമായി വിക്ഷേപിക്കുകയും ചെയ്തു. മുത്തയ്യ വനിതയാണ് പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ. ഋതു കരിഘൽ ആണ് മിഷൻ ഡയറക്ടർ. 2019 സെപ്തംബർ ഏഴിന് പുലർച്ചെ 1:30നും 2.30നും ഇടയിലായിരിക്കും ചന്ദ്രയാൻ-2 ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ സോഫ്​റ്റ് ലാൻഡിംഗ് നടത്തുക. ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണ ധ്രുവത്തിലെ മാൻസിനസ് സി, സിംപ്ലിയസ് എൻ ഗർത്തങ്ങളുടെ ഇടയിലാണ് വിക്രം ലാൻഡർ ഇറക്കുന്നത്. == മിഷൻ പ്രൊഫൈൽ == {{multiple image | align = left | direction = horizontal | width = 300 | header = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ ആനിമേഷൻ | image1 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth - Geocentric phase.gif | caption1 = ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | image2 = Animation of Chandrayaan-2 around Moon.gif | caption2 = സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | footer = {{legend2| RoyalBlue| Earth}}{{·}}{{legend2| Lime| Moon}}{{·}}{{legend2| Magenta| Chandrayaan-2}} | total_width = | alt1 = | image3 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth.gif | caption3 = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള ചലനം }} {| class="wikitable" |+പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ടൈംലൈൻ <ref name="Plan_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan-2-updatemission-plan-of-chandrayaan-2-spacecraft|title=Chandrayaan-2 update:Mission Plan of Chandrayaan-2 spacecraft - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> ! style="width:10%;" |ഘട്ടം ! style="width:20%;" |തീയതി ! style="width:20%;" |സ്ഥിതി ! style="width:20%;" |വിശദാംശം ! style="width:25%;" |ഫലം ! style="width:5%;" |അവലംബം |- style="background:#ffffe0;" | rowspan="7" |ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |22 July 2019 09:13:12 UTC |Launch |Burn time: 16 min 14 sec |Apogee: {{convert|45475|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|169.7|km|mi|abbr=on}} |<ref name="ISRO_PR_20190722" /> |- style="background:#ffffe0;" |24 July 2019 09:22 UTC |1st orbit-raising maneuver |Burn time: 48 sec |Apogee: {{convert|45163|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|230|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO1_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan2-update-first-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: First earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |25 July 2019 19:38 UTC |2nd orbit-raising maneuver |Burn time: 883 sec |Apogee: {{convert|54829|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|251|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO2_20190726">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Second earth bound maneuver|last=|first=|date=26 July 2019|website=ISRO.gov.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190725201701/https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|archive-date=25 July 2019|dead-url=|access-date=26 July 2019}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |29 July 2019 09:42 UTC |3rd orbit-raising maneuver |Burn time: 989 sec |Apogee: 71,792 km (44,609 mi)<br>Perigee: 276 km (171.5 mi) |<ref name="EBO3_20190729">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/29-jul-2019/chandrayaan2-update-third-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Third earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-29}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |2 August 2019 09:57 UTC |4th orbit-raising maneuver |Burn time: 646 sec |Apogee: {{convert|89472|km|mi|abbr=on}} <br>Perigee: {{convert|277|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO4_20190802">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/02-aug-2019/chandrayaan2-update-fourth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fourth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-02}} </ref> |- style="background:#ffffe0;" |6 August 2019 09:34 UTC |5th orbit-raising maneuver |Burn time: 1041 sec |Apogee: {{convert|142975|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|276|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO5_20190806">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/06-aug-2019/chandrayaan2-update-fifth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fifth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-06}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |13 August 2019 20:51 UTC |[[Trans-lunar injection]] |Burn time: 1203 sec |<center>—</center> |<ref name="TLI_20190813">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/14-aug-2019/chandrayaan-2-successfully-enters-lunar-transfer-trajectory|title=Chandrayaan-2 Successfully enters Lunar Transfer Trajectory|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-14}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" | rowspan="5" |സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |20 August 2019 03:32 UTC |Lunar orbit insertion<br>1st lunar bound maneuver |Burn time: 1738 sec |Aposelene: {{convert|18072|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|114|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190820">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/20-aug-2019/chandrayaan-2-update-lunar-orbit-insertion|title=Chandrayaan-2 update: Lunar Orbit Insertion|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-20}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |21 August 2019 07:20 UTC |2nd lunar bound maneuver |Burn time: 1228 sec |Aposelene: {{convert|4412|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|118|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190821">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/21-aug-2019/chandrayaan-2-update-second-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Second Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=21 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |28 August 2019 (planned) |3rd lunar bound maneuver |Burn time: 1190 sec |Aposelene: {{convert|1412|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|179|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN3_20190828">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/28-aug-2019/chandrayaan-2-update-third-lunar-bound-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Third Lunar bound Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=28 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |30 August 2019 12:48 UTC |4th lunar bound maneuver |Burn time: 1155 sec |Aposelene: {{convert|164|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|124|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN4_20190830">{{cite web|url=http://isro.gov.in/update/30-aug-2019/chandrayaan-2-update-fourth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fourth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=30 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |1 September 2019 12:51 UTC |5th lunar bound maneuver |Burn time: 52 sec |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN5_20190901">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/01-sep-2019/chandrayaan-2-update-fifth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fifth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=1 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" | rowspan="5" |വിക്രം ചാന്ദ്ര ലാൻഡിംഗ് |2 September 2019 7:45 UTC |''Vikram'' separation |<center>—</center> |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref>{{cite web |title=Chandrayaan-2 update: Vikram Lander successfully separates from Orbiter - ISRO |url=https://www.isro.gov.in/update/02-sep-2019/chandrayaan-2-update-vikram-lander-successfully-separates-orbiter |website=www.isro.gov.in |accessdate=2 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |1st deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |2nd deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |Powered descent | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |''Vikram'' landing | | | |- |} == സംഘം == ചന്ദ്രയാൻ -2 പദ്ധതിയുടെ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ച ശാസ്ത്രജ്ഞരെയും എഞ്ചിനീയർമാരെയും പട്ടിക ചുവടെ ചേർക്കുന്നു: * [[മുത്തയ്യ വനിത]] - പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * [[റിതു കരിധാൾ]] - മിഷൻ ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * ചന്ദ്രകാന്ത കുമാർ - ഡെപ്യൂട്ടി പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 == <span data-segmentid="299" class="cx-segment">ഇതും കാണുക</span> == * [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം]] *[[ചന്ദ്രയാൻ-1]] *[[മാർസ് ഓർബിറ്റർ മിഷൻ]] *[[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] *[[ജിസാറ്റ്-9]] ==അവലംബം== {{Reflist}} ==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *<span data-segmentid="330" class="cx-segment">[https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണ സംഘടനയുടെ ഔദോഗിക ക്യാമ്പയിൻ പേജ്]</span> {{Lunar rovers}} {{Moon spacecraft}} {{Indian space programme}} {{Future spaceflights}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശപദ്ധതികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചാന്ദ്രദൗത്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചന്ദ്രൻ]] 3ic18n8vzlrgg7fpm0zki1n2hyshpc9 0 133789 3765372 3765236 2022-08-16T07:37:21Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ഇട്ടി അച്യുതൻ ‎| image = Itty Achudan Vaidyan.jpg | imagesize = | caption = <small><small>ഇട്ടി അച്യുതൻ്റെ സാങ്കൽപ്പികചിത്രം - അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബപരമ്പരയിൽപ്പെട്ടതെന്ന് അനുമാനിക്കുന്ന മാധവി എന്ന സ്ത്രീയെ മാതൃകയാക്കി ചേർത്തല ആർട്ട് സ്റ്റുഡിയോയിലെ ആർട്ടിസ്റ്റ് ബാലൻ വരച്ച ചിത്രം<ref>ജോസഫ് ആൻ്റണി (൨൦൧൨) - ഹരിതഭൂപടം, മാതൃഭൂമി ബുക്സ്, പേജ് 15</ref></small></small> | birth_date = 1640 AD (ഉദ്ദേശം) | birth_place =[[കരപ്പുറം രാജ്യം|കരപ്പുറം]] (ഇപ്പോൾ [[ചേർത്തല ]], [[കേരളം]]) | occupation = ആയുർവേദ ഭിഷഗ്വരൻ, ഔഷധ സസ്യശാസ്ത്ര വിദഗ്ദ്ധൻ }}പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൻറെ രണ്ടാം പകുതിയിൽ തെക്കൻ കേരളത്തിൽ നിന്നുയർന്നു വന്ന പ്രഗല്ഭനായ നാട്ടുവൈദ്യനായിരുന്നു ഇട്ടി അച്യുതൻ.<ref>{{cite book|last=Rajan Gurukkal|year=2018|title= History and Theory of Knowledge Production: An Introductory Outline|url=https://books.google.co.in/books?id=uMLADwAAQBAJ&pg=PT119&dq=tiyya+title+gurukkal&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwj8iL-cx5P2AhWwCqYKHe9aBSIQ6AF6BAgJEAM#v=onepage&q=tiyya%20title%20gurukkal&f=false|publisher=Oxford University Press, 2018|ISBN=9780199095803}}</ref> കേരളത്തിലെ സസ്യസമ്പത്തിനെക്കുറിച്ചുള്ള സമഗ്രവിവരങ്ങളുമുൾപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് തയ്യാറാക്കപ്പെട്ട [[ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ്]] എന്ന ഗ്രന്ഥസമുച്ചയത്തിൻറെ നിർമ്മാണത്തിൽ മുഖ്യപങ്ക് വഹിച്ചു. ഈ ലക്ഷ്യത്തിനായി പരിശ്രമിച്ച കൊച്ചിക്കോട്ടയിലെ ഡച്ച് ഗവർണ്ണറായിരുന്ന [[ഹെൻട്രിക് ആൻഡ്രിയാൻ വാൻറീഡ്|വാൻ റീഡി]]<nowiki/>ന് തദ്ദേശീയസസ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചും അവയുടെ ഔഷധഗുണങ്ങളെക്കുറിച്ചുമുള്ള വിവരങ്ങൾപകർന്നുനൽകിയത് ഇട്ടി അച്യുതനായിരുന്നു. 1678-1693 കാലഘട്ടത്തിൽ നെതർലൻഡിലെ ആംസ്റ്റർഡാമിൽ നിന്നും അച്ചടിച്ചുപ്രസിദ്ധം ചെയ്ത ഈ ഗ്രന്ഥസമുച്ചയത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സസ്യങ്ങളുടെ മലയാളംപേരുകൾ പറഞ്ഞുകൊടുത്തത് ഇട്ടി അച്യുതനായിരുന്നു. മലയാളലിപി ആദ്യമായി അച്ചടിക്കപ്പെട്ടത് ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കസിലായിരുന്നതിനാൽ ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പേര് ഇക്കാര്യത്തിലും പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നു. പന്ത്രണ്ട് വാല്യങ്ങളായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ട ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കസി ൻറെ ഒന്നാം വാല്യത്തിൽ ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പങ്കിനെപ്പറ്റി പരാമർശിക്കുന്ന നാല് സാക്ഷ്യപത്രങ്ങൾ ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. അതിൽ രണ്ടെണ്ണം ഇട്ടി അച്യുതൻ തന്നെ എഴുതിയതാണ്. മറ്റു രണ്ടെണ്ണം, മലയാളത്തിലായിരുന്ന ഹോർത്തൂസിൻറെ മൂലരൂപത്തെ പോർച്ചുഗീസിലേക്കും തുടർന്ന് ലാറ്റിൻഭാഷയിലേക്കും വിവർത്തനം ചെയ്ത പരിഭാഷകർ എഴുതിയതും. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[കരപ്പുറം രാജ്യം|കരപ്പുറം]] എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന സ്ഥലം അതായത് ഇന്നത്തെ [[ആലപ്പുഴ]] ജില്ലയിലെ [[ചേർത്തല]] താലൂക്കിൽപ്പെടുന്ന കടക്കരപ്പള്ളി എന്ന ഗ്രാമമായിരുന്നു ([[തീയർ|തീയ്യ]]) ജാതിയിലെ ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ജൻമദേശം.<ref>{{cite book|last=Rajan Gurukkal|year=2018|title=History and Theory of Knowledge Production: An Introductory Outline|url=https://books.google.co.in/books?id=uMLADwAAQBAJ&pg=PT119&dq=tiyya+title+gurukkal&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwj8iL-cx5P2AhWwCqYKHe9aBSIQ6AF6BAgJEAM#v=onepage&q=tiyya%20title%20gurukkal&f=false|publisher=Oxford University Press, 2018|ISBN=9780199095803}}</ref><ref>{{cite book|last=K.V.Krishna Ayyar|year=1966|title=A Short Story of Kerala|url=https://books.google.com/books?id=kspe3IK6l50C&q=itti+achyuthan|publisher=University of Michigan|page=134}}</ref><ref name="ghmm">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=7yhHEAAAQBAJ&dq=chegon&pg=PT137|title=Mapping the History of Ayurveda : Culture, Hegemony and the Rhetoric of Diversity|last=P.|first=Girija, K|year=2021|isbn=978-1-000-48139-6}}</ref> അദ്ദേഹം ജനിച്ചത് ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ആയിരുന്നെങ്കിലും മലബാറിലെ വൈദ്യൻ എന്നാണ് ഡച്ച് രേഖകളിൽ എഴുതിയിട്ടുള്ളത്.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=rIZHDwAAQBAJ&dq=The+silgos%28chegos%29usually+serve+to+teach+nayros+in+the+fencing+school&pg=RA1-PA8|title = Hendrik Adriaan van Reed Tot Drakestein 1636-1691 and Hortus, Malabaricus|isbn = 9781351441070|last1 = Heniger|first1 = J.|year = 2017}}</ref> കേരളത്തിലെ ആദ്യത്തെ ആയുർവേദ നിഘണ്ടു കർത്താവായ [[കിട്ടു ആശാൻ|കിട്ടു ആശാനും]] [[കരപ്പുറം രാജ്യം|കരപ്പുറത്തുകാരനാണ്]]. പ്രശസ്തരായ നാട്ടുവൈദ്യൻമാരുടെ കുടുംബമായിരുന്ന കൊല്ലാട്ട് (കൊല്ലാട്ടുപറമ്പ്) ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിൻറെ തറവാട് എന്നത് സാക്ഷ്യപത്രത്തിൽ നിന്നും വ്യക്തമാണെങ്കിലും ഇദ്ദേഹത്തിൻറെ കൃത്യമായ ജനനവർഷമോ, മരണവർഷമോ ലഭ്യമല്ല. ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കസി ൻറെ ഒന്നാം വാല്യത്തിൽ ചേർത്തിട്ടുള്ളതും ഇട്ടി അച്യുതൻ സ്വന്തം കൈയ്യക്ഷരത്തിൽ എഴുതിയ തുമായ സാക്ഷ്യപത്രത്തിലെ 1675 ഏപ്രിൽ 20 എന്ന തിയതി മാത്രമാണ് ഇദ്ദേഹത്തിൻറെ ജീവിതകാലം സംബന്ധമായ ഏകസൂചനയായി നിലകൊള്ളുന്നത്. പണ്ഡിതനും പാരമ്പര്യ വൈദ്യനുമായ ഇട്ടി അച്ചുതന് കേരളത്തിലെ ഒരുവിധം സസ്യജാലങ്ങളുടെയെല്ലാം ഔഷധഗുണങ്ങൾ അറിയാമായിരുന്നു. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ്]] പോലെ ബൃഹത്തും മഹത്തരവുമായ ഒരു ഗ്രന്ഥം നിർമ്മിക്കുന്നതിനു കായികവും മാനസികവുമായ ഒട്ടുവളരെ ക്ലേശം സഹിച്ചിരിക്കുമെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. പുസ്തകത്തിൽ ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പങ്കിനെപ്പറ്റി പരാമർശിക്കുന്ന നാല് സാക്ഷ്യപത്രങ്ങൾ ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. അതിൽ രണ്ടെണ്ണം ഇട്ടി അച്യുതൻ തന്നെ എഴുതിയതാണ്. മറ്റു രണ്ടെണ്ണം പരിഭാഷകർ എഴുതിയതും. == ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിനുള്ള സംഭാവനകൾ == ആയൂർവേദത്തിനുമുമ്പേ നിലനിന്നിരുന്ന നാട്ടുചികിത്സാവിധികളെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങളാണ് ഇട്ടി അച്യുതൻ ഹോർത്തൂസ് മലബാറി ക്കൂസിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി വെളിപ്പെടുത്തിക്കൊടുത്തത്. ഒരു പരമ്പരാഗതവിജ്ഞാനസമ്പത്തായി കൊല്ലാട്ടുകുടുംബം കൈമാറിസൂക്ഷിച്ചിരുന്ന څചൊൽക്കേട്ടപൊസ്തകچത്തിലെ വിവരങ്ങളാണ് ഇട്ടി അച്യുതൻ വാൻ റീഡിൻറെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം വെളിപ്പെടുത്തിയത്. കൊല്ലാടൻമാർ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇട്ടി അച്യതൻറെ കുടുംബക്കാർ കാത്തുസൂക്ഷിച്ചിരുന്ന څചൊൽക്കേട്ടപൊസ്തകംچ എന്ന താളിയോലസമാഹാരം ഇന്ന് നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയിരിക്കുകയാണെങ്കിലും അതിലെ ആയൂർവേദത്തിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായ ചെടിയറിവുകളും ചികിത്സാരീതികളും കാലാതീതമായി സംരക്ഷിക്കപ്പെടാൻ ഹോർത്തൂസ് മലബാറി ക്കൂസിൻറെ നിർമ്മാണത്തിൽ പങ്കാളിയാവുന്നതിലൂടെ ഇട്ടി അച്യുതന് സാധിച്ചു.  കറൻറ് സയൻസ് എന്ന ജേർണലിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പ്രബന്ധത്തിൽ എച്ച്. വൈ. മോഹൻ റാം ഇക്കാര്യം വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട് (2005 നവംബർ, വാല്യം 89, നമ്പർ 10). څചൊൽക്കേട്ടപൊസ്തകچത്തിലെ വിവരങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഇട്ടി അച്യുതൻ പറഞ്ഞുകൊടുത്ത വിവരങ്ങളെ കൊങ്കിണി ബ്രാഹ്മണരും പണ്ഡിതരുമായിരുന്ന രംഗ ഭട്ട്,  വിനായക പണ്ഡിറ്റ് അപ്പു ഭട്ട് എന്നിവർ തങ്ങളുടെ ഔഷധവിജ്ഞാനകോശമായ څമഹാനിഘണ്ടനچത്തിലെ വിവരങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തിരുന്നതായി മോഹൻ റാം സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുന്നു.<ref name="test1">കേരള ചരിത്രപാഠനങ്ങൾ-[[വേലായുധൻ പണിക്കശ്ശേരി]],[[കറന്റ് ബുക്സ്]],പേജ് 122 </ref> ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൻറെ ഒന്നാം വാല്യത്തിൽ ചേർത്തിട്ടുള്ളതും ഇട്ടി അച്യുതൻ സ്വന്തം കൈപ്പടയിൽ കോലെഴുത്തിൽ തയ്യാറാക്കിയതുമായ സാക്ഷ്യപത്രത്തിൽ ത്തെ ആധുനികമലയാളഭാഷയിൽ ഇങ്ങനെ വായിക്കാം: ڇകരപ്പുറത്ത്, കൊടക്കരപ്പള്ളി ദേശത്ത് കൊല്ലാട്ട് വീട്ടിൽ ജനിച്ച് അവിടെ താമസിക്കുന്ന, ജാത്യാചാരങ്ങളിൽ ഈഴവർ ആയ മലയാള വൈദ്യൻ ഇപ്രകാരം അറിയിക്കുന്നു:<ref>{{cite book|last=K.V.Krishna Ayyar|year=1966|title=A Short Story of Kerala|url=https://books.google.co.in/books?redir_esc=y&id=kspe3IK6l50C&dq=inauthor%3A&focus=searchwithinvolume&q=itti+achyuthan|page=134}}</ref> ഹെൻഡ്രിക് വാൻറീഡ് കമ്മഡോറുടെ കല്പ്പന അനുസരിച്ച് കൊച്ചിാട്ടേയിൽ എത്തി, ഈ പുസ്തകത്തിൽ വിവരിച്ചിട്ടുള്ള വൃക്ഷങ്ങളും ചെറുവ്യക്ഷങ്ങളും വള്ളികളും പുൽച്ചെടികളും വിത്തുജാതികളും കൈകാര്യം ചെയ്തും പരിചയമുള്ളതുകൊണ്ടും അവയുടെ ബാഹ്യവിവരണങ്ങളും ചികിത്സയും ഞങ്ങളുടെ (ചൊൽക്കേട്ട) പുസ്തകത്തിൽ നിന്ന് മനസിലാക്കിയിട്ടുള്ളതുകൊണ്ടും ഈ പുസ്തകത്തിലെ ചിത്രങ്ങളും കുറിപ്പുകളുമായി കാണിച്ചിരിക്കുന്ന വിധത്തിൽ തരംതിരിച്ച് വ്യവസ്ഥവരുത്തി, ബഹുമാനപ്പെട്ട കമ്പനിയുടെ ദ്വിഭാഷിയായ ഇമ്മാനുവേൽ കാർനേറിയോക്ക് വിവരിച്ച് പറഞ്ഞറിയിച്ചിട്ടുള്ളതുമാവുന്നു എന്നതിന് മലയാളത്തിലെ സജ്ജനങ്ങൾക്ക് സംശയം ഇല്ലാതിരിക്കാൻവേണ്ടിഎഴുതിവെച്ചത്. 1675ാമാണ്ട് ഏപ്രിൽ മാസം 20ാം തിയതി കൊച്ചിക്കോട്ടയിൽ വെച്ച് എഴുതിയത്ڈ. ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് ഒന്നാം വാല്യത്തിൽ മൂന്നാമതായി ചേർത്തിരിക്കുന്ന ഈ സാക്ഷ്യപത്രത്തിൽ ഇട്ടി അച്യുതൻ കൈയ്യൊപ്പിട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും അതുകഴിഞ്ഞ് ഇട്ടി അച്യുതൻ എന്ന പേര് ചേർത്തിട്ടില്ല. څകൊല്ലാട്ടു വൈദ്യൻچ എന്നു മാത്രമാണ് ചേർത്തിട്ടുള്ളത്. എന്നാൽ, നാലാമതായി ലാറ്റിൻ ഭാഷയിൽ ചേർത്തിരിക്കുന്ന സാക്ഷ്യപത്രത്തിൻറെ അടിയിൽ ലാറ്റിൻലിപിയിൽ څഇട്ടി അച്യുദം, മലബാറിലെ വൈദ്യൻچ എന്ന് അച്ചടിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഓസ്ട്രേലിയൻ നാഷണൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുടെ കീഴിലുള്ള ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് അഡ്വാൻസ്ഡ് സ്റ്റഡീസിൽ സീനിയർ ഫെലോ ആയിരുന്ന റിച്ചാർഡ് എച്ച്. ഗ്രോവ്, څഗ്രീൻ ഇംപീരിയലിസം: കൊളോണിയൽ എക്സ്പാൻഷൻ, ട്രോപ്പിക്കൽ ഐലൻറ് ഈഡൻസ് ആൻഡ് ഒറിജിൻസ്' എന്ന തൻറെ പുസ്കത്തിൻറെ രണ്ടാം അധ്യായത്തിൽ (പേജ് 8789), ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൻറെ തയ്യാറാക്കലിൽ ഇട്ടി അച്യുതൻ വഹിച്ച പങ്കിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഇതുവരെയുള്ള രേഖപ്പെടുത്തലുകളിലൊന്നും പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ലാത്ത മറ്റൊരു വസ്തുതയെ അനാവരണം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ ഉൾപ്പെടുത്തേണ്ട സസ്യങ്ങളുടെ ക്യത്യമായ തിരഞ്ഞെടുക്കലും തിരിച്ചറിയലും സാധ്യമാക്കിയത് ഇട്ടി അച്യുതൻ മാത്രമായിരുന്നുവെന്നും കൊങ്കിണി ബ്രാഹ്മണരായിരുന്ന രംഗഭട്ട്, വിനായകഭട്ട്, അപ്പുഭട്ട് എന്നിവർക്ക് ഇക്കാര്യത്തിൽ പ്രാവീണ്യം കുറവായിരുന്നത് വാൻ റീഡിന് ബോധ്യപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്നും റിച്ചാർഡ് ഗ്രോവ് പറയുന്നു. ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിനെക്കുറിച്ച് പഠനം നടത്തിയ മാരിയൻ ഫൗർണിയർ എന്ന ഗവേഷകനും ഇക്കാര്യം സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളതായി ഗ്രോവ് പറയുന്നു (പേജ് 87). പ്രസിദ്ധീകരണത്തിനുമുമ്പ് ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് പരിശോധിച്ച അർനോൾഡ് സെയ്ൻ, ജാൻ കൊമ്മേലിൻ എന്നിവർ ഇട്ടി അച്യുതനും ചെടികളുടെ ശേഖരണത്തിനും തിരിച്ചറിയലിനും സഹായിച്ച മറ്റ് പണ്ഡിതന്മാരും നിർദ്ദേശിച്ച ക്രമീകരണരീതി മാറ്റാൻ തയ്യാറായില്ല എന്നതും ഗ്രോവ് ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. അതേസമയം, യൂറോപ്പിൽ അന്ന് പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്നതും പ്രാമാണികവുമായ സസ്യവർഗീകരണരീതി ഉപയോഗിക്കാനാണ് തീരുമാനിച്ചതെങ്കിൽ ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിലെ ചെടികളുടെ ക്രമം മറ്റൊന്നായിപ്പോയേനേ എന്നും ഗ്രോവ് പ്രസ്താവിക്കുന്നു. ഗ്രോവ് നിരീക്ഷിക്കുന്ന മറ്റൊരു സുപ്രധാനമായ കാര്യം, ഇട്ടി അച്യുതൻ തൻറെ പങ്കിനെക്കുറിച്ചുള്ള സാക്ഷ്യപത്രത്തിലെ പ്രസ്താവനയിൽ ഒപ്പമുണ്ടായിരുന്ന മറ്റു വൈദ്യൻമാരുടെ സംഭാവനകളെ എടുത്തുപറയുന്നതിൽ വിമുഖത കാണിച്ചു എന്നതാണ്. യഥാർത്ഥത്തിൽ, ബുദ്ധമതത്തിൻറെ സ്വാധീനത്താൽ പ്രചരിപ്പിക്കപ്പെട്ട ഔഷധവിധിപ്രയോഗങ്ങൾ ഇട്ടിഅച്യുതനെന്നപോലെ മറ്റ് വൈദ്യൻമാർക്കും അറിയാമായിരുന്നു എന്ന വസ്തുത, ഇട്ടി അച്യുതൻറെ സാക്ഷ്യപത്രത്തെ മാത്രം ഉയർത്തിക്കാട്ടിയതിലൂടെ തമസ്കരിക്കപ്പെടുകയായിരുന്നുവെന്നും ഗ്രോവ് തൻറെ പുസ്തകത്തിൽ പറയുന്നു (പേജ് 87). ഗ്ളോബൽ ഹിസ്റ്ററീസ് എന്ന ജേണലിൽ 2015 ഡിസംബറിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ട പ്രബന്ധത്തിൽ മാളവികാ ബിന്നിയും ബുദ്ധമതത്തിൻറെ പ്രചാരത്തിലൂടെ കൈവന്ന സസൗഷധസമ്പത്തിനെ വൈദ്യം എന്നുതന്നെ വിശേഷിപ്പിക്കുവാനാണ് ശ്രമിച്ചിട്ടുള്ളത്. അതേസമയം ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കസിൻറെ തയ്യാറാക്കലിൽ ഇട്ടിഅച്യുതൻറെ പങ്കാളിത്തത്തെ അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ജീവചരിത്രം == ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ജീവചരിത്രം എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാനാവില്ലെങ്കിലും ഇട്ടിഅച്യുതൻറെ സംഭാവനകളെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്ന പുസ്തകം എന്ന തരത്തിൽ ശ്രദ്ധേയമാവുന്നത് എ.എൻ. ചിദംബരൻ എഴുതി, കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പ്രസിദ്ധപ്പെടുത്തിയ څഹോർത്തൂസും ഇട്ടിഅച്യുതനും: സത്യവും മിഥ്യയുംچ 2011ൽ എന്ന പുസ്തകമാണ്. ഹോർത്തൂസിൻറെ സ്യഷ്ടിയിൽ പങ്കെടുത്തവരെക്കുറിച്ച് വ്യത്യസ്ത അവകാശവാദങ്ങൾ ഉന്നയിക്കപ്പെടുകയും വിവാദങ്ങൾ ഉയരുകയും ചെയ്ത പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് കൊടക്കരപ്പള്ളി ഇട്ടി അച്യുതൻ സ്മാരക ട്രസ്റ്റ് സെക്രട്ടറിയും ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് ട്രസ്റ്റിൻറെ സ്ഥാപകരിലൊരാളുമായിരുന്ന എൻ. എൻ. ചിദംബരൻ ഈ പുസ്തകം രചിക്കുന്നത്. ഹോർത്തൂസിൻറെ തയ്യാറാക്കലിൽ ഫാദർ മാത്തേവൂസ് എന്ന കർമ്മലീത്താപുരോഹിതനും കൊങ്കിണിബ്രാഹ്മണരും വഹിച്ച പങ്കിനെക്കുറിച്ചുള്ള തർക്കങ്ങൾ പല തെറ്റിദ്ധാരണകൾക്കും ഇട നൽകുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കിടയിൽ നിന്നും ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പങ്കിനെ വീണ്ടെടുക്കാനും അദ്ദേഹത്തിൻറെ സംഭാവനൾക്ക് ആധികാരികതയുടെ പിൻബലമേകാനും ചിദംബരൻറെ പുസ്തകത്തിന് കഴിഞ്ഞു. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, പ്രശസ്ത സസ്യശാസ്ത്രജ്ഞനായ കാൾ ലുഡ്വിഗ് ബ്ലൂം, ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ബഹുമാനാർത്ഥം ഒരു സസ്യജെനുസിന് അദ്ദേഹത്തിൻറെ പേര് നൽകുകയുണ്ടായി. څഅച്യുഡേമിയچ എന്ന പേരിലറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഈ ജനുസ് പക്ഷേ ഇപ്പോൾ څപിലിയچ എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ട നിലയിൽ അർട്ടിക്കേസിയേ എന്ന കുടുംബത്തിലാണ് ഉൾപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. [[തിരുവനന്തപുരം ജില്ല]]യിലെ [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു ട്രോപ്പിക്കൽ ബൊട്ടാണിക്ക് ഗാർഡൻ ആൻഡ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്|ജവഹർലാൽ നെഹ്റു ട്രോപ്പിക്കൽ ബൊട്ടാണിക് ഗാർഡൻ ആൻഡ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ]] (ജെഎൻടിബിജിആർെഎ) ഇട്ടി അച്ചുതൻറെ ച്യുതൻറെ സ്മരണാർത്ഥം ഒരു ഔഷധസസ്യോദ്യാനം സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. [[കോഴിക്കോട് ജില്ല]]യിലുള്ള [[മലബാർ ബൊട്ടാണിക്കൽ ഗാർഡൻ ആൻഡ്‌ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് പ്ലാന്റ് സയൻസസ്|മലബാർ ബൊട്ടാണിക്കൽ ഗാർഡനിലും]] സമാനമായ ഒരു ഹോർത്തൂസ് സസ്യാരാമം ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പേരിൽ പരിപാലിക്കപ്പെട്ടുവരുന്നുണ്ട്. കടക്കരപ്പള്ളിയി ൽ ഇട്ടിഅച്യുതൻറെ കുടുംബഗേഹം നിലനിന്നിരുന്ന സ്ഥലം ഇപ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിൻറെ പിൻതലമുറയുടെ കൈവശമല്ലെങ്കിലും അവിടെ അദ്ദേഹത്തിൻറെ പേരിലുള്ള ഒരു കുര്യാല അഥവാ വിളക്കുമാടം ഇപ്പോഴും സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. തടികൊണ്ടുള്ള ചുമരുകളോടുകൂടിയതും ഓലമേഞ്ഞതുമായ ഒരു ചെറിയ കുടിലിൻറെ രൂപത്തിലുള്ള ഇതിനുമുന്നിൽ ഇന്നും സന്ധ്യാസമയത്ത് വിളക്ക്കൊളുത്തുന്നുണ്ട്. ഏറെ അകലെയല്ലാതെ, ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ജീവിതകാലത്ത് അനവധി ഔഷധസസ്യങ്ങൾ വളർന്നിരുന്നതായി പറയപ്പെടുന്ന ഒരു കാവും സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഇവ രണ്ടും 2014 ഒക്ടോബറിൽ സംസ്ഥാന പുരാവസ്തുവകുപ്പ് ഒരു ഗസറ്റ് വിജ്ഞാപനത്തിലൂടെ ഏറ്റെടുക്കുകയുണ്ടായി. ഇതോടൊപ്പം, കൊച്ചി രാജാവ് ഇട്ടി അച്യുതന് സമ്മാനിച്ച പട്ടും വളയും څചൊൽക്കേട്ടപൊസ്തകچ ത്തെ ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്ന ചൂരൽകൊട്ട,  ഇട്ടി അച്യുതൻ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന നാരയം എന്നിവയും സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടവയായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു. <ref>{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=408603 |title=മാതൃഭൂമി വാർത്തയിൽ നിന്ന് |access-date=2013-11-23 |archive-date=2013-11-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131123134118/http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=408603 |url-status=dead }}</ref>. == അവലംബം== <references/> == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == [http://www.biodiversitylibrary.org/item/14375#page/1/mode/1up ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് സ്കാൻ കോപ്പി]<br /> [http://ia700506.us.archive.org/31/items/mobot31753003370076/mobot31753003370076.pdf ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് പി.ഡി.എഫ്. പതിപ്പ്]<br/>[http://www.hindu.com/2006/12/08/stories/2006120801800200.htm ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് മലയാള പരിഭാഷ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070826010312/http://www.hindu.com/2006/12/08/stories/2006120801800200.htm |date=2007-08-26 }} {{Bio-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സസ്യശാസ്ത്രജ്ഞർ]][[Category:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [http://mela-palode.blogspot.in/2011/12/blog-post_6196.html ഒപ്പൺ ഹൗസിൽ ശ്രദ്ധേയേമായത്‌ ഇട്ടി അച്ച്യൂതൻ സ്‌മാരകം]<br/> [http://www.keralabhooshanam.com/?p=182929 ഇട്ടി അച്ചുതനും ചരിത്ര സാക്ഷ്യങ്ങളും]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} 3f3r661g2qgo1v0ea7g8zzq0n8hhna1 3765379 3765372 2022-08-16T07:41:27Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ഇട്ടി അച്യുതൻ ‎| image = Itty Achudan Vaidyan.jpg | imagesize = | caption = <small><small>ഇട്ടി അച്യുതൻ്റെ സാങ്കൽപ്പികചിത്രം - അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബപരമ്പരയിൽപ്പെട്ടതെന്ന് അനുമാനിക്കുന്ന മാധവി എന്ന സ്ത്രീയെ മാതൃകയാക്കി ചേർത്തല ആർട്ട് സ്റ്റുഡിയോയിലെ ആർട്ടിസ്റ്റ് ബാലൻ വരച്ച ചിത്രം<ref>ജോസഫ് ആൻ്റണി (൨൦൧൨) - ഹരിതഭൂപടം, മാതൃഭൂമി ബുക്സ്, പേജ് 15</ref></small></small> | birth_date = 1640 AD (ഉദ്ദേശം) | birth_place =[[കരപ്പുറം രാജ്യം|കരപ്പുറം]] (ഇപ്പോൾ [[ചേർത്തല ]], [[കേരളം]]) | occupation = ആയുർവേദ ഭിഷഗ്വരൻ, ഔഷധ സസ്യശാസ്ത്ര വിദഗ്ദ്ധൻ }}പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൻറെ രണ്ടാം പകുതിയിൽ തെക്കൻ കേരളത്തിൽ നിന്നുയർന്നു വന്ന പ്രഗല്ഭനായ നാട്ടുവൈദ്യനായിരുന്നു ഇട്ടി അച്യുതൻ.<ref>{{cite book|last=Rajan Gurukkal|year=2018|title= History and Theory of Knowledge Production: An Introductory Outline|url=https://books.google.co.in/books?id=uMLADwAAQBAJ&pg=PT119&dq=tiyya+title+gurukkal&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwj8iL-cx5P2AhWwCqYKHe9aBSIQ6AF6BAgJEAM#v=onepage&q=tiyya%20title%20gurukkal&f=false|publisher=Oxford University Press, 2018|ISBN=9780199095803}}</ref> കേരളത്തിലെ സസ്യസമ്പത്തിനെക്കുറിച്ചുള്ള സമഗ്രവിവരങ്ങളുമുൾപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് തയ്യാറാക്കപ്പെട്ട [[ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ്]] എന്ന ഗ്രന്ഥസമുച്ചയത്തിൻറെ നിർമ്മാണത്തിൽ മുഖ്യപങ്ക് വഹിച്ചു. ഈ ലക്ഷ്യത്തിനായി പരിശ്രമിച്ച കൊച്ചിക്കോട്ടയിലെ ഡച്ച് ഗവർണ്ണറായിരുന്ന [[ഹെൻട്രിക് ആൻഡ്രിയാൻ വാൻറീഡ്|വാൻ റീഡി]]<nowiki/>ന് തദ്ദേശീയസസ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചും അവയുടെ ഔഷധഗുണങ്ങളെക്കുറിച്ചുമുള്ള വിവരങ്ങൾപകർന്നുനൽകിയത് ഇട്ടി അച്യുതനായിരുന്നു. 1678-1693 കാലഘട്ടത്തിൽ നെതർലൻഡിലെ ആംസ്റ്റർഡാമിൽ നിന്നും അച്ചടിച്ചുപ്രസിദ്ധം ചെയ്ത ഈ ഗ്രന്ഥസമുച്ചയത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സസ്യങ്ങളുടെ മലയാളംപേരുകൾ പറഞ്ഞുകൊടുത്തത് ഇട്ടി അച്യുതനായിരുന്നു. മലയാളലിപി ആദ്യമായി അച്ചടിക്കപ്പെട്ടത് ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കസിലായിരുന്നതിനാൽ ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പേര് ഇക്കാര്യത്തിലും പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നു. പന്ത്രണ്ട് വാല്യങ്ങളായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ട ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കസി ൻറെ ഒന്നാം വാല്യത്തിൽ ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പങ്കിനെപ്പറ്റി പരാമർശിക്കുന്ന നാല് സാക്ഷ്യപത്രങ്ങൾ ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. അതിൽ രണ്ടെണ്ണം ഇട്ടി അച്യുതൻ തന്നെ എഴുതിയതാണ്. മറ്റു രണ്ടെണ്ണം, മലയാളത്തിലായിരുന്ന ഹോർത്തൂസിൻറെ മൂലരൂപത്തെ പോർച്ചുഗീസിലേക്കും തുടർന്ന് ലാറ്റിൻഭാഷയിലേക്കും വിവർത്തനം ചെയ്ത പരിഭാഷകർ എഴുതിയതും. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[കരപ്പുറം രാജ്യം|കരപ്പുറം]] എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന സ്ഥലം അതായത് ഇന്നത്തെ [[ആലപ്പുഴ]] ജില്ലയിലെ [[ചേർത്തല]] താലൂക്കിൽപ്പെടുന്ന കടക്കരപ്പള്ളി എന്ന ഗ്രാമമായിരുന്നു [[ഈഴവ]]([[തീയർ|തീയ്യ]]) ജാതിയിലെ ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ജൻമദേശം.<ref>{{cite book|last=Rajan Gurukkal|year=2018|title=History and Theory of Knowledge Production: An Introductory Outline|url=https://books.google.co.in/books?id=uMLADwAAQBAJ&pg=PT119&dq=tiyya+title+gurukkal&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwj8iL-cx5P2AhWwCqYKHe9aBSIQ6AF6BAgJEAM#v=onepage&q=tiyya%20title%20gurukkal&f=false|publisher=Oxford University Press, 2018|ISBN=9780199095803}}</ref><ref>{{cite book|last=K.V.Krishna Ayyar|year=1966|title=A Short Story of Kerala|url=https://books.google.com/books?id=kspe3IK6l50C&q=itti+achyuthan|publisher=University of Michigan|page=134}}</ref><ref name="ghmm">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=7yhHEAAAQBAJ&dq=chegon&pg=PT137|title=Mapping the History of Ayurveda : Culture, Hegemony and the Rhetoric of Diversity|last=P.|first=Girija, K|year=2021|isbn=978-1-000-48139-6}}</ref> അദ്ദേഹം ജനിച്ചത് ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ആയിരുന്നെങ്കിലും മലബാറിലെ വൈദ്യൻ എന്നാണ് ഡച്ച് രേഖകളിൽ എഴുതിയിട്ടുള്ളത്.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=rIZHDwAAQBAJ&dq=The+silgos%28chegos%29usually+serve+to+teach+nayros+in+the+fencing+school&pg=RA1-PA8|title = Hendrik Adriaan van Reed Tot Drakestein 1636-1691 and Hortus, Malabaricus|isbn = 9781351441070|last1 = Heniger|first1 = J.|year = 2017}}</ref> കേരളത്തിലെ ആദ്യത്തെ ആയുർവേദ നിഘണ്ടു കർത്താവായ [[കിട്ടു ആശാൻ|കിട്ടു ആശാനും]] [[കരപ്പുറം രാജ്യം|കരപ്പുറത്തുകാരനാണ്]]. പ്രശസ്തരായ നാട്ടുവൈദ്യൻമാരുടെ കുടുംബമായിരുന്ന കൊല്ലാട്ട് (കൊല്ലാട്ടുപറമ്പ്) ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിൻറെ തറവാട് എന്നത് സാക്ഷ്യപത്രത്തിൽ നിന്നും വ്യക്തമാണെങ്കിലും ഇദ്ദേഹത്തിൻറെ കൃത്യമായ ജനനവർഷമോ, മരണവർഷമോ ലഭ്യമല്ല. ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കസി ൻറെ ഒന്നാം വാല്യത്തിൽ ചേർത്തിട്ടുള്ളതും ഇട്ടി അച്യുതൻ സ്വന്തം കൈയ്യക്ഷരത്തിൽ എഴുതിയ തുമായ സാക്ഷ്യപത്രത്തിലെ 1675 ഏപ്രിൽ 20 എന്ന തിയതി മാത്രമാണ് ഇദ്ദേഹത്തിൻറെ ജീവിതകാലം സംബന്ധമായ ഏകസൂചനയായി നിലകൊള്ളുന്നത്. പണ്ഡിതനും പാരമ്പര്യ വൈദ്യനുമായ ഇട്ടി അച്ചുതന് കേരളത്തിലെ ഒരുവിധം സസ്യജാലങ്ങളുടെയെല്ലാം ഔഷധഗുണങ്ങൾ അറിയാമായിരുന്നു. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ്]] പോലെ ബൃഹത്തും മഹത്തരവുമായ ഒരു ഗ്രന്ഥം നിർമ്മിക്കുന്നതിനു കായികവും മാനസികവുമായ ഒട്ടുവളരെ ക്ലേശം സഹിച്ചിരിക്കുമെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. പുസ്തകത്തിൽ ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പങ്കിനെപ്പറ്റി പരാമർശിക്കുന്ന നാല് സാക്ഷ്യപത്രങ്ങൾ ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. അതിൽ രണ്ടെണ്ണം ഇട്ടി അച്യുതൻ തന്നെ എഴുതിയതാണ്. മറ്റു രണ്ടെണ്ണം പരിഭാഷകർ എഴുതിയതും. == ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിനുള്ള സംഭാവനകൾ == ആയൂർവേദത്തിനുമുമ്പേ നിലനിന്നിരുന്ന നാട്ടുചികിത്സാവിധികളെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങളാണ് ഇട്ടി അച്യുതൻ ഹോർത്തൂസ് മലബാറി ക്കൂസിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി വെളിപ്പെടുത്തിക്കൊടുത്തത്. ഒരു പരമ്പരാഗതവിജ്ഞാനസമ്പത്തായി കൊല്ലാട്ടുകുടുംബം കൈമാറിസൂക്ഷിച്ചിരുന്ന څചൊൽക്കേട്ടപൊസ്തകچത്തിലെ വിവരങ്ങളാണ് ഇട്ടി അച്യുതൻ വാൻ റീഡിൻറെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം വെളിപ്പെടുത്തിയത്. കൊല്ലാടൻമാർ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇട്ടി അച്യതൻറെ കുടുംബക്കാർ കാത്തുസൂക്ഷിച്ചിരുന്ന څചൊൽക്കേട്ടപൊസ്തകംچ എന്ന താളിയോലസമാഹാരം ഇന്ന് നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയിരിക്കുകയാണെങ്കിലും അതിലെ ആയൂർവേദത്തിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായ ചെടിയറിവുകളും ചികിത്സാരീതികളും കാലാതീതമായി സംരക്ഷിക്കപ്പെടാൻ ഹോർത്തൂസ് മലബാറി ക്കൂസിൻറെ നിർമ്മാണത്തിൽ പങ്കാളിയാവുന്നതിലൂടെ ഇട്ടി അച്യുതന് സാധിച്ചു.  കറൻറ് സയൻസ് എന്ന ജേർണലിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പ്രബന്ധത്തിൽ എച്ച്. വൈ. മോഹൻ റാം ഇക്കാര്യം വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട് (2005 നവംബർ, വാല്യം 89, നമ്പർ 10). څചൊൽക്കേട്ടപൊസ്തകچത്തിലെ വിവരങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഇട്ടി അച്യുതൻ പറഞ്ഞുകൊടുത്ത വിവരങ്ങളെ കൊങ്കിണി ബ്രാഹ്മണരും പണ്ഡിതരുമായിരുന്ന രംഗ ഭട്ട്,  വിനായക പണ്ഡിറ്റ് അപ്പു ഭട്ട് എന്നിവർ തങ്ങളുടെ ഔഷധവിജ്ഞാനകോശമായ څമഹാനിഘണ്ടനچത്തിലെ വിവരങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തിരുന്നതായി മോഹൻ റാം സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുന്നു.<ref name="test1">കേരള ചരിത്രപാഠനങ്ങൾ-[[വേലായുധൻ പണിക്കശ്ശേരി]],[[കറന്റ് ബുക്സ്]],പേജ് 122 </ref> ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൻറെ ഒന്നാം വാല്യത്തിൽ ചേർത്തിട്ടുള്ളതും ഇട്ടി അച്യുതൻ സ്വന്തം കൈപ്പടയിൽ കോലെഴുത്തിൽ തയ്യാറാക്കിയതുമായ സാക്ഷ്യപത്രത്തിൽ ത്തെ ആധുനികമലയാളഭാഷയിൽ ഇങ്ങനെ വായിക്കാം: ڇകരപ്പുറത്ത്, കൊടക്കരപ്പള്ളി ദേശത്ത് കൊല്ലാട്ട് വീട്ടിൽ ജനിച്ച് അവിടെ താമസിക്കുന്ന, ജാത്യാചാരങ്ങളിൽ ഈഴവർ ആയ മലയാള വൈദ്യൻ ഇപ്രകാരം അറിയിക്കുന്നു:<ref>{{cite book|last=K.V.Krishna Ayyar|year=1966|title=A Short Story of Kerala|url=https://books.google.co.in/books?redir_esc=y&id=kspe3IK6l50C&dq=inauthor%3A&focus=searchwithinvolume&q=itti+achyuthan|page=134}}</ref> ഹെൻഡ്രിക് വാൻറീഡ് കമ്മഡോറുടെ കല്പ്പന അനുസരിച്ച് കൊച്ചിാട്ടേയിൽ എത്തി, ഈ പുസ്തകത്തിൽ വിവരിച്ചിട്ടുള്ള വൃക്ഷങ്ങളും ചെറുവ്യക്ഷങ്ങളും വള്ളികളും പുൽച്ചെടികളും വിത്തുജാതികളും കൈകാര്യം ചെയ്തും പരിചയമുള്ളതുകൊണ്ടും അവയുടെ ബാഹ്യവിവരണങ്ങളും ചികിത്സയും ഞങ്ങളുടെ (ചൊൽക്കേട്ട) പുസ്തകത്തിൽ നിന്ന് മനസിലാക്കിയിട്ടുള്ളതുകൊണ്ടും ഈ പുസ്തകത്തിലെ ചിത്രങ്ങളും കുറിപ്പുകളുമായി കാണിച്ചിരിക്കുന്ന വിധത്തിൽ തരംതിരിച്ച് വ്യവസ്ഥവരുത്തി, ബഹുമാനപ്പെട്ട കമ്പനിയുടെ ദ്വിഭാഷിയായ ഇമ്മാനുവേൽ കാർനേറിയോക്ക് വിവരിച്ച് പറഞ്ഞറിയിച്ചിട്ടുള്ളതുമാവുന്നു എന്നതിന് മലയാളത്തിലെ സജ്ജനങ്ങൾക്ക് സംശയം ഇല്ലാതിരിക്കാൻവേണ്ടിഎഴുതിവെച്ചത്. 1675ാമാണ്ട് ഏപ്രിൽ മാസം 20ാം തിയതി കൊച്ചിക്കോട്ടയിൽ വെച്ച് എഴുതിയത്ڈ. ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് ഒന്നാം വാല്യത്തിൽ മൂന്നാമതായി ചേർത്തിരിക്കുന്ന ഈ സാക്ഷ്യപത്രത്തിൽ ഇട്ടി അച്യുതൻ കൈയ്യൊപ്പിട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും അതുകഴിഞ്ഞ് ഇട്ടി അച്യുതൻ എന്ന പേര് ചേർത്തിട്ടില്ല. څകൊല്ലാട്ടു വൈദ്യൻچ എന്നു മാത്രമാണ് ചേർത്തിട്ടുള്ളത്. എന്നാൽ, നാലാമതായി ലാറ്റിൻ ഭാഷയിൽ ചേർത്തിരിക്കുന്ന സാക്ഷ്യപത്രത്തിൻറെ അടിയിൽ ലാറ്റിൻലിപിയിൽ څഇട്ടി അച്യുദം, മലബാറിലെ വൈദ്യൻچ എന്ന് അച്ചടിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഓസ്ട്രേലിയൻ നാഷണൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുടെ കീഴിലുള്ള ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് അഡ്വാൻസ്ഡ് സ്റ്റഡീസിൽ സീനിയർ ഫെലോ ആയിരുന്ന റിച്ചാർഡ് എച്ച്. ഗ്രോവ്, څഗ്രീൻ ഇംപീരിയലിസം: കൊളോണിയൽ എക്സ്പാൻഷൻ, ട്രോപ്പിക്കൽ ഐലൻറ് ഈഡൻസ് ആൻഡ് ഒറിജിൻസ്' എന്ന തൻറെ പുസ്കത്തിൻറെ രണ്ടാം അധ്യായത്തിൽ (പേജ് 8789), ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൻറെ തയ്യാറാക്കലിൽ ഇട്ടി അച്യുതൻ വഹിച്ച പങ്കിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഇതുവരെയുള്ള രേഖപ്പെടുത്തലുകളിലൊന്നും പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ലാത്ത മറ്റൊരു വസ്തുതയെ അനാവരണം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ ഉൾപ്പെടുത്തേണ്ട സസ്യങ്ങളുടെ ക്യത്യമായ തിരഞ്ഞെടുക്കലും തിരിച്ചറിയലും സാധ്യമാക്കിയത് ഇട്ടി അച്യുതൻ മാത്രമായിരുന്നുവെന്നും കൊങ്കിണി ബ്രാഹ്മണരായിരുന്ന രംഗഭട്ട്, വിനായകഭട്ട്, അപ്പുഭട്ട് എന്നിവർക്ക് ഇക്കാര്യത്തിൽ പ്രാവീണ്യം കുറവായിരുന്നത് വാൻ റീഡിന് ബോധ്യപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്നും റിച്ചാർഡ് ഗ്രോവ് പറയുന്നു. ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിനെക്കുറിച്ച് പഠനം നടത്തിയ മാരിയൻ ഫൗർണിയർ എന്ന ഗവേഷകനും ഇക്കാര്യം സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളതായി ഗ്രോവ് പറയുന്നു (പേജ് 87). പ്രസിദ്ധീകരണത്തിനുമുമ്പ് ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് പരിശോധിച്ച അർനോൾഡ് സെയ്ൻ, ജാൻ കൊമ്മേലിൻ എന്നിവർ ഇട്ടി അച്യുതനും ചെടികളുടെ ശേഖരണത്തിനും തിരിച്ചറിയലിനും സഹായിച്ച മറ്റ് പണ്ഡിതന്മാരും നിർദ്ദേശിച്ച ക്രമീകരണരീതി മാറ്റാൻ തയ്യാറായില്ല എന്നതും ഗ്രോവ് ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. അതേസമയം, യൂറോപ്പിൽ അന്ന് പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്നതും പ്രാമാണികവുമായ സസ്യവർഗീകരണരീതി ഉപയോഗിക്കാനാണ് തീരുമാനിച്ചതെങ്കിൽ ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിലെ ചെടികളുടെ ക്രമം മറ്റൊന്നായിപ്പോയേനേ എന്നും ഗ്രോവ് പ്രസ്താവിക്കുന്നു. ഗ്രോവ് നിരീക്ഷിക്കുന്ന മറ്റൊരു സുപ്രധാനമായ കാര്യം, ഇട്ടി അച്യുതൻ തൻറെ പങ്കിനെക്കുറിച്ചുള്ള സാക്ഷ്യപത്രത്തിലെ പ്രസ്താവനയിൽ ഒപ്പമുണ്ടായിരുന്ന മറ്റു വൈദ്യൻമാരുടെ സംഭാവനകളെ എടുത്തുപറയുന്നതിൽ വിമുഖത കാണിച്ചു എന്നതാണ്. യഥാർത്ഥത്തിൽ, ബുദ്ധമതത്തിൻറെ സ്വാധീനത്താൽ പ്രചരിപ്പിക്കപ്പെട്ട ഔഷധവിധിപ്രയോഗങ്ങൾ ഇട്ടിഅച്യുതനെന്നപോലെ മറ്റ് വൈദ്യൻമാർക്കും അറിയാമായിരുന്നു എന്ന വസ്തുത, ഇട്ടി അച്യുതൻറെ സാക്ഷ്യപത്രത്തെ മാത്രം ഉയർത്തിക്കാട്ടിയതിലൂടെ തമസ്കരിക്കപ്പെടുകയായിരുന്നുവെന്നും ഗ്രോവ് തൻറെ പുസ്തകത്തിൽ പറയുന്നു (പേജ് 87). ഗ്ളോബൽ ഹിസ്റ്ററീസ് എന്ന ജേണലിൽ 2015 ഡിസംബറിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ട പ്രബന്ധത്തിൽ മാളവികാ ബിന്നിയും ബുദ്ധമതത്തിൻറെ പ്രചാരത്തിലൂടെ കൈവന്ന സസൗഷധസമ്പത്തിനെ വൈദ്യം എന്നുതന്നെ വിശേഷിപ്പിക്കുവാനാണ് ശ്രമിച്ചിട്ടുള്ളത്. അതേസമയം ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കസിൻറെ തയ്യാറാക്കലിൽ ഇട്ടിഅച്യുതൻറെ പങ്കാളിത്തത്തെ അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ജീവചരിത്രം == ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ജീവചരിത്രം എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാനാവില്ലെങ്കിലും ഇട്ടിഅച്യുതൻറെ സംഭാവനകളെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്ന പുസ്തകം എന്ന തരത്തിൽ ശ്രദ്ധേയമാവുന്നത് എ.എൻ. ചിദംബരൻ എഴുതി, കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പ്രസിദ്ധപ്പെടുത്തിയ څഹോർത്തൂസും ഇട്ടിഅച്യുതനും: സത്യവും മിഥ്യയുംچ 2011ൽ എന്ന പുസ്തകമാണ്. ഹോർത്തൂസിൻറെ സ്യഷ്ടിയിൽ പങ്കെടുത്തവരെക്കുറിച്ച് വ്യത്യസ്ത അവകാശവാദങ്ങൾ ഉന്നയിക്കപ്പെടുകയും വിവാദങ്ങൾ ഉയരുകയും ചെയ്ത പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് കൊടക്കരപ്പള്ളി ഇട്ടി അച്യുതൻ സ്മാരക ട്രസ്റ്റ് സെക്രട്ടറിയും ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് ട്രസ്റ്റിൻറെ സ്ഥാപകരിലൊരാളുമായിരുന്ന എൻ. എൻ. ചിദംബരൻ ഈ പുസ്തകം രചിക്കുന്നത്. ഹോർത്തൂസിൻറെ തയ്യാറാക്കലിൽ ഫാദർ മാത്തേവൂസ് എന്ന കർമ്മലീത്താപുരോഹിതനും കൊങ്കിണിബ്രാഹ്മണരും വഹിച്ച പങ്കിനെക്കുറിച്ചുള്ള തർക്കങ്ങൾ പല തെറ്റിദ്ധാരണകൾക്കും ഇട നൽകുകയുണ്ടായി. ഇവയ്ക്കിടയിൽ നിന്നും ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പങ്കിനെ വീണ്ടെടുക്കാനും അദ്ദേഹത്തിൻറെ സംഭാവനൾക്ക് ആധികാരികതയുടെ പിൻബലമേകാനും ചിദംബരൻറെ പുസ്തകത്തിന് കഴിഞ്ഞു. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, പ്രശസ്ത സസ്യശാസ്ത്രജ്ഞനായ കാൾ ലുഡ്വിഗ് ബ്ലൂം, ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ബഹുമാനാർത്ഥം ഒരു സസ്യജെനുസിന് അദ്ദേഹത്തിൻറെ പേര് നൽകുകയുണ്ടായി. څഅച്യുഡേമിയچ എന്ന പേരിലറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഈ ജനുസ് പക്ഷേ ഇപ്പോൾ څപിലിയچ എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ട നിലയിൽ അർട്ടിക്കേസിയേ എന്ന കുടുംബത്തിലാണ് ഉൾപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. [[തിരുവനന്തപുരം ജില്ല]]യിലെ [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു ട്രോപ്പിക്കൽ ബൊട്ടാണിക്ക് ഗാർഡൻ ആൻഡ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്|ജവഹർലാൽ നെഹ്റു ട്രോപ്പിക്കൽ ബൊട്ടാണിക് ഗാർഡൻ ആൻഡ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ]] (ജെഎൻടിബിജിആർെഎ) ഇട്ടി അച്ചുതൻറെ ച്യുതൻറെ സ്മരണാർത്ഥം ഒരു ഔഷധസസ്യോദ്യാനം സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. [[കോഴിക്കോട് ജില്ല]]യിലുള്ള [[മലബാർ ബൊട്ടാണിക്കൽ ഗാർഡൻ ആൻഡ്‌ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് പ്ലാന്റ് സയൻസസ്|മലബാർ ബൊട്ടാണിക്കൽ ഗാർഡനിലും]] സമാനമായ ഒരു ഹോർത്തൂസ് സസ്യാരാമം ഇട്ടി അച്യുതൻറെ പേരിൽ പരിപാലിക്കപ്പെട്ടുവരുന്നുണ്ട്. കടക്കരപ്പള്ളിയി ൽ ഇട്ടിഅച്യുതൻറെ കുടുംബഗേഹം നിലനിന്നിരുന്ന സ്ഥലം ഇപ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിൻറെ പിൻതലമുറയുടെ കൈവശമല്ലെങ്കിലും അവിടെ അദ്ദേഹത്തിൻറെ പേരിലുള്ള ഒരു കുര്യാല അഥവാ വിളക്കുമാടം ഇപ്പോഴും സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. തടികൊണ്ടുള്ള ചുമരുകളോടുകൂടിയതും ഓലമേഞ്ഞതുമായ ഒരു ചെറിയ കുടിലിൻറെ രൂപത്തിലുള്ള ഇതിനുമുന്നിൽ ഇന്നും സന്ധ്യാസമയത്ത് വിളക്ക്കൊളുത്തുന്നുണ്ട്. ഏറെ അകലെയല്ലാതെ, ഇട്ടി അച്യുതൻറെ ജീവിതകാലത്ത് അനവധി ഔഷധസസ്യങ്ങൾ വളർന്നിരുന്നതായി പറയപ്പെടുന്ന ഒരു കാവും സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഇവ രണ്ടും 2014 ഒക്ടോബറിൽ സംസ്ഥാന പുരാവസ്തുവകുപ്പ് ഒരു ഗസറ്റ് വിജ്ഞാപനത്തിലൂടെ ഏറ്റെടുക്കുകയുണ്ടായി. ഇതോടൊപ്പം, കൊച്ചി രാജാവ് ഇട്ടി അച്യുതന് സമ്മാനിച്ച പട്ടും വളയും څചൊൽക്കേട്ടപൊസ്തകچ ത്തെ ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്ന ചൂരൽകൊട്ട,  ഇട്ടി അച്യുതൻ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന നാരയം എന്നിവയും സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടവയായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു. <ref>{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=408603 |title=മാതൃഭൂമി വാർത്തയിൽ നിന്ന് |access-date=2013-11-23 |archive-date=2013-11-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131123134118/http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=408603 |url-status=dead }}</ref>. == അവലംബം== <references/> == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == [http://www.biodiversitylibrary.org/item/14375#page/1/mode/1up ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് സ്കാൻ കോപ്പി]<br /> [http://ia700506.us.archive.org/31/items/mobot31753003370076/mobot31753003370076.pdf ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് പി.ഡി.എഫ്. പതിപ്പ്]<br/>[http://www.hindu.com/2006/12/08/stories/2006120801800200.htm ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ് മലയാള പരിഭാഷ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070826010312/http://www.hindu.com/2006/12/08/stories/2006120801800200.htm |date=2007-08-26 }} {{Bio-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സസ്യശാസ്ത്രജ്ഞർ]][[Category:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [http://mela-palode.blogspot.in/2011/12/blog-post_6196.html ഒപ്പൺ ഹൗസിൽ ശ്രദ്ധേയേമായത്‌ ഇട്ടി അച്ച്യൂതൻ സ്‌മാരകം]<br/> [http://www.keralabhooshanam.com/?p=182929 ഇട്ടി അച്ചുതനും ചരിത്ര സാക്ഷ്യങ്ങളും]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} ka43l4dmr1ycj880dfls35018svgv6e 0 135929 3765332 3636446 2022-08-16T05:38:51Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki [[എറണാകുളം ജില്ല|എറണാകുളം ജില്ലയിൽ]] [[മൂവാറ്റുപുഴ താലൂക്ക്|മൂവാറ്റുപുഴ താലൂക്കിലാണ്]] 213.6 ചതുരശ്രകിലോമീറ്റർ വിസ്തീർണ്ണമുള്ള '''പാമ്പാക്കുട ബ്ളോക്ക് പഞ്ചായത്ത്''' സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 1956 നവംബർ 6-നാണ് പാമ്പാക്കുട ബ്ളോക്ക് രൂപീകൃതമായത്. ==അതിരുകൾ== *കിഴക്ക് - മൂവാറ്റുപുഴ, ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ തൊടുപുഴ എന്നീ ബ്ളോക്കുകൾ *പടിഞ്ഞാറ് - മുളന്തുരുത്തി ബ്ളോക്കും, കോട്ടയം ജില്ലയും *വടക്ക് - മൂവാറ്റുപുഴ, വടവുകോട് ബ്ളോക്കുകൾ *തെക്ക്‌ - കോട്ടയം ജില്ലയിലെ കടുത്തുരുത്തി ബ്ളോക്ക് == ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ== പാമ്പാക്കുട ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്. #[[ഇലഞ്ഞി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] #[[പിറവം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] #[[തിരുമാറാടി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] #[[കൂത്താട്ടുകുളം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] #[[പാലക്കുഴ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] #[[മണീട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] #[[പാമ്പാക്കുട ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] #[[രാമമംഗലം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]] ==സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ== {| class="wikitable" | ജില്ല | എറണാകുളം |- | താലൂക്ക് | മൂവാറ്റുപുഴ |- | വിസ്തീര്ണ്ണം |213.6 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ |- | ജനസംഖ്യ |134,508 |- | പുരുഷന്മാർ |67,538 |- | സ്ത്രീകൾ |66,970 |- | ജനസാന്ദ്രത |630 |- | സ്ത്രീ : പുരുഷ അനുപാതം |992 |- | സാക്ഷരത | 93.36% |} ==വിലാസം== പാമ്പാക്കുട ബ്ളോക്ക് പഞ്ചായത്ത്<br> അഞ്ചൽപ്പെട്ടി-686667<br> ഫോൺ : 0485-2272282<br> ഇമെയിൽ : bdopampakuda@yahoo.in ==അവലംബം== *http://www.trend.kerala.gov.in {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190902161720/http://www.trend.kerala.gov.in/ |date=2019-09-02 }} *http://lsgkerala.in/pampakudablock {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100924004914/http://lsgkerala.in/pampakudablock/ |date=2010-09-24 }} *Census data 2001 {{kerala-geo-stub}} {{reflist}} {{എറണാകുളം ജില്ല}} [[Category: എറണാകുളം ജില്ലയിലെ ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്തുകൾ]] {{എറണാകുളം ജില്ലയിലെ ഭരണസംവിധാനം}} 5gjhpo2xuyndn8uy16j3g639f2799hy 3 137256 3765263 3763323 2022-08-15T15:45:40Z MediaWiki message delivery 53155 /* Wikidata weekly summary #533 */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം wikitext text/x-wiki {| border="0" cellpadding="2" style="float: right; background-color:#f9f9f9;margin:1px;border: thin solid red; width: 160px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" |+ colspan="2" style="margin-left: inherit; background:red; color:#ffffff;text-align:center;"| '''ഞാനുമായുള്ള പഴയ സം‌വാദങ്ങൾ ഇവിടെ കാണാം''' |- !align="center"|[[Image:Vista-file-manager.png|50px|സംവാദ നിലവറ]]<br/> |- | [[ഉപയോക്താവിന്റെ_സംവാദം:Ranjithsiji/നിലവറ_1|'''1''']] [[ഉപയോക്താവിന്റെ_സംവാദം:Ranjithsiji/നിലവറ_2|'''2''']] [[ഉപയോക്താവിന്റെ_സംവാദം:Ranjithsiji/നിലവറ_3|'''3''']] [[ഉപയോക്താവിന്റെ_സംവാദം:Ranjithsiji/നിലവറ_4|'''4''']] [[ഉപയോക്താവിന്റെ_സംവാദം:Ranjithsiji/നിലവറ_5|'''5''']] |} 0_0 == Wikidata weekly summary #471 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Past: *** Wikimedia Hackathon 2021 (replay) "[https://www.youtube.com/watch?v=EA9sLTEdcSo Wikidata Live Querying]" by [[d:User:Lucas Werkmeister|Lucas Werkmeister]] *** SPARQL #Wikidata Préfixes 1/2 (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=r7ricJjl4WU YouTube] ** Upcoming: *** [[:m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-06-09|Meta meeting]] of the Wikibase Community User Group, Wednesday, June 9, 16:00 UTC *** LIVE Wikidata editing #46 - [https://www.youtube.com/watch?v=45BdQRcIek8 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2975545379397286/ Facebook], June 12 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#66|Online Wikidata meetup in Swedish #66]], June 13 *** (Dutch) 16 june 2021, 15.00-16.30 CEST, "Universiteitsbibliotheek: Bijzondere Collecties zichtbaar en vindbaar maken in Wikidata", during "[https://library.maastrichtuniversity.nl/digitaal-erfgoed-um-zichtbaar-bruikbaar-houdbaar/ Digitaal Erfgoed @UM | zichtbaar, bruikbaar, houdbaar]" * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs ***[https://diff.wikimedia.org/2021/06/03/wikidata-and-r-a-perfect-pair/ "Wikidata and R: a perfect pair"] by [[user:Evolution and evolvability|Evolution and evolvability]] and [[User:Canley|Canley]]. A ''WikiCite'' eScholarship. ***"[https://diff.wikimedia.org/2021/06/04/brazilian-laws-modeling-the-brazilian-legislation-in-wikidata/ Brazil’s Laws: Modeling the Brazilian legislation in Wikidata]", by [[user:Ederporto|Ederporto]]. A WikiCite project grant project. ** Papers ***(Preprint) [[arxiv:2106.00459|KGPool: Dynamic Knowledge Graph Context Selection for Relation Extraction]] (Wikidata dataset used in evaluation) *** (Article) [https://www.infodocket.com/2021/06/06/article-wikidata-projects-in-times-of-covid-19-iupui-libraries-engagement-in-open-knowledge/ “Wikidata Projects in Times of COVID-19: IUPUI Libraries’ Engagement in Open Knowledge”] *** (Presentation) [https://figshare.com/articles/presentation/Explore_Analyse_and_Translate_Multilingual_Wikidata_Properties/14727561 Explore, Analyse and Translate Multilingual Wikidata Properties] by [[User:Jsamwrites]] at [[m:ContribuLing/Program|Contribuling]] ** Videos *** Understanding data import into Wikidata via Quickstatements (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=PbvtAqZqXeY YouTube] *** Workshop for [[Wikidata:Zotero/Cita|"Cita"]]: a Wikidata addon for Zotero, hosted by [[User:Diegodlh|Diegodlh]] - [https://www.youtube.com/watch?v=_t7vMWNoi2M English] & [https://www.youtube.com/watch?v=1admRZlWrkQ en español]. A ''WikiCite'' grant project. *** Wikidata: Municipalities of Romania + a map of places in Kuopio - [https://www.youtube.com/watch?v=Uj8wQebsQno YouTube] *** Wikidata Editing training (in Tamil) - [https://www.youtube.com/watch?v=R0xSZCRI3Rc YouTube] *** Excursus: Wikidata Knowledge Graph - [https://www.youtube.com/watch?v=hvRqzlIrmTc YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Lucas Werkmeister/Wikidata Image Positions|Wikidata Image Positions]] is a tool to show and add [[:d:Property:P2677|relative position within image (P2677)]] qualifiers on [[:d:Property:P180|depicts (P180)]] statements on Wikidata items as areas on the item’s [[:d:Property:P18|image (P18)]]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P9615|Badkartan.se ID]], [[:d:Property:P9616|Eionet bathingWaterIdentifier]], [[:d:Property:P9617|ifixit device ID]], [[:d:Property:P9618|AlternativeTo software ID]], [[:d:Property:P9619|Price One Penny author ID]], [[:d:Property:P9620|Nevada Women's History Project ID]], [[:d:Property:P9621|Treccani's Enciclopedia della Matematica ID]], [[:d:Property:P9622|Price One Penny work ID]], [[:d:Property:P9623|Price One Penny library ID]], [[:d:Property:P9624|Price One Penny publisher ID]], [[:d:Property:P9625|Dizionario Biografico dell'Educazione (1800–2000) ID]], [[:d:Property:P9626|Biographical Encyclopedia of Astronomers ID]], [[:d:Property:P9627|Romanistenlexikon ID]], [[:d:Property:P9628|composers.am person ID]], [[:d:Property:P9629|Armeniapedia ID]], [[:d:Property:P9630|OpenCorporates register jurisdiction]], [[:d:Property:P9631|armradioarchive.am person ID]], [[:d:Property:P9632|PANGO lineage code]], [[:d:Property:P9633|AZGS Document Repository ID]], [[:d:Property:P9634|AADFI member ID]], [[:d:Property:P9635|electronic Essential Medicines List medicine ID]], [[:d:Property:P9636|Japan PlayStation Software Database ID]], [[:d:Property:P9637|Erfgoedkaart ID]], [[:d:Property:P9638|Romanian diplomatic mission ID]], [[:d:Property:P9639|Foreign diplomatic mission in Romania ID]], [[:d:Property:P9640|PAS member ID]], [[:d:Property:P9641|fondoambiente.it ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Range|Range]], [[:d:Wikidata:Property proposal/not found in|not found in]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LdiF person ID|LdiF person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/board game mechanism|board game mechanism]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Date of resignation|Date of resignation]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/DIP-ID|DIP-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Castforward ID|Castforward ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti member ID|Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EBAF ID|EBAF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FCCOS ID|FCCOS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dutch Caribbean Species Register ID|Dutch Caribbean Species Register ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TBDB ID|TBDB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cirkev.cz bohoslužby ID|cirkev.cz bohoslužby ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ropiky.net pillbox ID|Ropiky.net pillbox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GCD creator ID|GCD creator ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3SnX Properties used to describe themselves] ([https://twitter.com/cthoyt/status/1401691538040651777 Inspiration]) *** [https://w.wiki/3Sxm Most common name in Germany by year of birth] ([[d:Wikidata:Request_a_query/Archive/2021/03#Most_commons_name_in_Germany_by_year_of_birth|Source]]) *** [https://w.wiki/3Sxu Famous (not French) people born in France] ([[d:Wikidata:Request_a_query/Archive/2020/01#Famous_(not_french)_people_born_in_France|Source]]) * '''Development''' ** You can now add a title to a query visualisation by adding <code>#title:YourTitle</code> to your SPARQL code ([[phab:T225883]], [https://w.wiki/3RpY example query with a title]) ** Added a new constraints type to indicate that a certain Property should only be used on Lexemes of a certain language ([[phab:T200689]]) ** Working on not checking the format constraints via SPARQL to take that load off the SPARQL endpoint and make it technically better ([[phab:T176312]]) ** Working on making the API-Sandbox not suggest edits to real Items ([[phab:T219215]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 06 07|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:02, 7 ജൂൺ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21551811 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == SWT South Asia Workshops: Feedback Survey == Thanks for participating in one or more of [[:m:Small wiki toolkits/South Asia/Workshops|small wiki toolkits workshops]]. Please fill out this short feedback survey that will help the program organizers learn how to improve the format of the workshops in the future. It shouldn't take you longer than 5-10 minutes to fill out this form. Your feedback is precious for us and will inform us of the next steps for the project. Please fill in the survey before 24 June 2021 at https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSePw0eYMt4jUKyxA_oLYZ-DyWesl9P3CWV8xTkW19fA5z0Vfg/viewform?usp=sf_link. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 12:51, 9 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Small_wiki_toolkits_-_South_Asia&oldid=21367255 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #472 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Past *** SPARQL #Wikidata Préfixes 2/2 (session 8) - [https://www.youtube.com/watch?v=Lu2kzcbIWnY YouTube] *** Open Repositories 2021: Wikidata Integration with Repository Contents - [https://www.youtube.com/watch?v=bNxmj94ZSfs&t=5732s YouTube] *** Information Service Engineering 2021 **** [https://www.youtube.com/watch?v=8dpltkumoDE SPARQL complex queries, SPARQL aggregation and variable assignment, Wikidata SPARQL examples] **** [https://www.youtube.com/watch?v=j9gvVClaI9A SPARQL Federated Queries, DBpedia and Wikidata, SPARQL query aggregation and variable assignment] ** Upcoming *** Next [[Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[User:Diegodlh|Diego de la Hera]] on [[Wikidata:Zotero/Cita|Cita]], a Wikidata add-on for Zotero. [https://docs.google.com/document/d/1J_VTVktvmpMd4dTzFjQlGgKDEr7YaS5Mrxj6ME332X0/edit?usp=sharing Agenda], June 15 *** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] about quality constraints, June 17 *** LIVE Wikidata editing #47 - [https://www.youtube.com/watch?v=ZD5L5iTHa1c YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2980705608881263/ Facebook], June 19 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#67|Online Wikidata meetup in Swedish #67]], June 20 *** OpenStreetMap TW x Wikidata Taiwan [[d:Q1867|Taipei (Q1867)]] Meetup 2021-07-05 * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Gateway into Linked Data: Breaking silos with Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=U7AyM8XCcTo&t=1316s YouTube] *** LIVE Wikidata editing #46 - [https://www.youtube.com/watch?v=45BdQRcIek8 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2975545379397286/ Facebook] * '''Tool of the week''' ** [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/PAWS SPARQL Jupyter notebooks in PAWS]: PAWS is a wikitech services which allows to run Jupyter notebooks. There is a SPARQL kernel which makes it possible to run SPARQL queries. See this [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Women%20as%20scientific%20discoverers.ipynb example notebook]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikidata Community/Diversity 2021 Survey has been [[:commons:File:Wikidata Community Survey 2021.pdf|published]]. The results are meant to serve as a baseline to see how the community might (not) change in the future. ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4VJS7P5OJBTSXDSAVI2VXAUXX7O56HGF/ WikidataCon 2021: A sustainable future for Wikidata]. Information about ''"the conference theme, its three-day program structure and a special project on diversity taking place before the conference itself"''. ** The [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates|call for candidates]] for 2021 Wikimedia Foundation Board elections has begun on June 9. The last date to apply is June 29, 2021. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9652|personality trait of fictional character]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9625|Dizionario Biografico dell'Educazione (1800–2000) ID]], [[:d:Property:P9626|Biographical Encyclopedia of Astronomers ID]], [[:d:Property:P9627|Romanistenlexikon ID]], [[:d:Property:P9628|composers.am person ID]], [[:d:Property:P9629|Armeniapedia ID]], [[:d:Property:P9630|OpenCorporates register jurisdiction]], [[:d:Property:P9631|armradioarchive.am person ID]], [[:d:Property:P9632|PANGO lineage code]], [[:d:Property:P9633|AZGS Document Repository ID]], [[:d:Property:P9634|AADFI member ID]], [[:d:Property:P9635|electronic Essential Medicines List medicine ID]], [[:d:Property:P9636|Japan PlayStation Software Database ID]], [[:d:Property:P9637|Erfgoedkaart ID]], [[:d:Property:P9638|Romanian diplomatic mission ID]], [[:d:Property:P9639|Foreign diplomatic mission in Romania ID]], [[:d:Property:P9640|PAS member ID]], [[:d:Property:P9641|fondoambiente.it ID]], [[:d:Property:P9642|Olschki author ID]], [[:d:Property:P9643|French Etalab parcel visualization code]], [[:d:Property:P9644|Geneanet family name ID]], [[:d:Property:P9645|Online Coins of the Roman Empire ID]], [[:d:Property:P9646|senato.archivioluce.it person ID]], [[:d:Property:P9647|DIP ID]], [[:d:Property:P9648|Newspaper Genre List ID]], [[:d:Property:P9649|Dutch Caribbean Species Register ID]], [[:d:Property:P9650|Internet Game Database developer ID]], [[:d:Property:P9651|Book Owners Online person ID]], [[:d:Property:P9653|Bod-Inc Online author ID]], [[:d:Property:P9654|Burke Herbarium Image Collection ID]], [[:d:Property:P9655|Ropiky.net pillbox ID]], [[:d:Property:P9656|Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti member ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/LdiF person ID|LdiF person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/board game mechanism|board game mechanism]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Date of resignation|Date of resignation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sex or gender of the position|sex or gender of the position]], [[:d:Wikidata:Property proposal/regime|regime]], [[:d:Wikidata:Property proposal/earliest known OpenTimestamps|earliest known OpenTimestamps]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblioteca Nacional de Maestros|Biblioteca Nacional de Maestros]], [[:d:Wikidata:Property proposal/named after lexeme|named after lexeme]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/TBDB ID|TBDB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cirkev.cz bohoslužby ID|cirkev.cz bohoslužby ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GCD creator ID|GCD creator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Memobase ID|Memobase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Central records of collections ID|Central records of collections ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musica Baltica person ID|Musica Baltica person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Standard Citation Forms ID|Standard Citation Forms ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Montana Field Guide species ID|Montana Field Guide species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PRISM Break project ID|PRISM Break project ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Idaho Species ID|Idaho Species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Room of Names ID|Room of Names ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ZKM person ID|ZKM person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fotodok ID|fotodok ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IFFR film director ID|IFFR film director ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EUIPO OoC-name id|EUIPO OoC-name id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gutenberg Biographics ID|Gutenberg Biographics ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EUIPO OoC-work id|EUIPO OoC-work id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games@Mail.ru ID|Games@Mail.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/museumPASSmusées ID|museumPASSmusées ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Handlingar.se|Handlingar.se]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NAD agent ID|NAD agent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bundesstiftung Aufarbeitung person ID|Bundesstiftung Aufarbeitung person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OlympicsIL ID|OlympicsIL ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3Szs Lakes within 10 km of Berlin] *** Old bath [https://wcqs-beta.wmflabs.org/embed.html#%23defaultView%3AImageGrid%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fimage%20%22%5D%7D%0A%0A%23SELECT%20DISTINCT%20%3Ffile%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fimage%20%20%3FDigitaltmuseum%0ASELECT%20DISTINCT%20%3FitemLabel%20%3Fimage%20%20%3FDigitaltmuseum%0AWITH%20%0A%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%20WHERE%0A%20%20%7B%20SERVICE%20%3Chttps%3A%2F%2Fquery.wikidata.org%2Fsparql%3E%20%0A%20%20%20%20%7B%3Fitem%20%20wdt%3AP6104%20wd%3AQ106774536.%0A%20%20%20%20%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22sv%2Cen%22.%20%3Fitem%20rdfs%3Alabel%20%3FitemLabel%20.%7D%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25Wikidataitems%0A%0AWHERE%20%0A%7B%20%20INCLUDE%20%25Wikidataitems%20.%0A%20%20%3Ffile%20wdt%3AP180%20%3Fitem.%0A%20%20%3Ffile%20wdt%3AP7847%20%3FDigID.%0A%20%20BIND%28URI%28CONCAT%28%22https%3A%2F%2Fdigitaltmuseum.org%2F%22%2C%3FDigID%29%29%20AS%20%3FDigitaltmuseum%29%0A%20%20%3Ffile%20schema%3AcontentUrl%20%3Furl.%20%0A%20%20bind%28iri%28concat%28%22http%3A%2F%2Fcommons.wikimedia.org%2Fwiki%2FSpecial%3AFilePath%2F%22%2C%20wikibase%3AdecodeUri%28substr%28str%28%3Furl%29%2C53%29%29%29%29%20AS%20%3Fimage%29%0A%7D pictures from Swedish Digitalmuseum] *** Bath water in Sweden [https://query.wikidata.org/embed.html#%23title%3A%20Swedish%20Bathwaters%20with%20line%20to%20connected%20water%0A%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fbathcoord%22%2C%22%3Flakecoord%22%2C%22%3Fline%22%2C%22%3Fstr%22%2C%22%3Flayer%22%5D%7D%0ASELECT%20%3Fstr%20%3Fbathwater%20%3FbathwaterLabel%20%3Fbathcoord%20%3Flake%20%3FlakeLabel%20%3Flakecoord%20%3Fdist%20%3Fline%20%3FSJOID%20%3Flayer%20%3FEionetBathingWaterIDentifier%20%3FHav%20%3FVISS%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fbathwater%20wdt%3AP6104%20wd%3AQ106774536.%0A%20%20%20%3Fbathwater%20%20wdt%3AP625%20%3Fxx.%0A%20%20%20%3Fbathwater%20%20p%3AP625%20%5B%20a%20wikibase%3ABestRank%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%3Fbathcoordlat%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Fbathcoordlon%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoGlobe%20%3Fglobe%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%3Fbathcoord%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fbathwater%20wdt%3AP9616%20%3FEionetBathingWaterIDentifier.%20%7D%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20%3Fbathwater%20wdt%3AP206%20%3Flake.%0A%20%20%20%3Flake%20%20wdt%3AP625%20%3Frr.%0A%20%20%20%20%20%20%20%3Flake%20%20p%3AP625%20%5Ba%20wikibase%3ABestRank%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%3Flat%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Flong%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoGlobe%20%3Fglobe2%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%3Flakecoord%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Flake%20wdt%3AP761%20%3FSJOID.%20%7D%0A%20%20%7D%0A%20%20%20BIND%28geof%3Adistance%28%3Fbathcoord%2C%20%3Flakecoord%29%20as%20%3Fdist%29%20.%20%0A%20%20%23filter%20%28%3Fdist%20%3E%3D%203%29%0A%20%20BIND%20%28floor%28%3Fdist%2F10%29%2a10%20as%20%3Flayer%29%20%0A%20%20BIND%28CONCAT%28%27LINESTRING%20%28%27%2C%20STR%28%3Fbathcoordlon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Fbathcoordlat%29%2C%20%27%2C%27%2C%20STR%28%3Flong%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Flat%29%2C%20%27%29%27%29%20AS%20%3Fstr%29%20.%0A%20%20BIND%28STRDT%28%3Fstr%2C%20geo%3AwktLiteral%29%20AS%20%3Fline%29%20%0A%20%20BIND%28URI%28CONCAT%28%22https%3A%2F%2Fbadplatsen.havochvatten.se%2Fbadplatsen%2Fkarta%2F%23%2Fbath%2F%22%2C%3FEionetBathingWaterIDentifier%29%29%20AS%20%20%3FHav%29%0A%20%20BIND%28URI%28CONCAT%28%22https%3A%2F%2Fviss.lansstyrelsen.se%2FWaters.aspx%3FwaterEUID%3DSE%22%2C%3FSJOID%29%29%20AS%20%3FVISS%29%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22en%2Csv%22.%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Fdist%29 with distance to the center of the lake it is connected to] *** Bath water in Sweden [https://w.wiki/3TrJ located in Nature reserves (protected area, geojson)] *** [https://w.wiki/3RHs Map of the standard English and Welsh spellings of all places in the database] ([https://twitter.com/WIKI_NLW/status/1403327228629377024 Source]) *** [https://w.wiki/3Qvi Films directed by Agnès Varda and their publication date] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1402037551309991937 Source]) *** [https://w.wiki/3Jkb List of women who hold or have held the position of rector at a university] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1404234275147419658 Source]) ** Schema examples: *** [https://www.wikidata.org/wiki/EntitySchema:E319 EntitySchema:E319] - European bath waters ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: *** [[Wikidata:WikiProject European Bath Waters]] - Europe is open up and its summer - '''lets add bath waters to Wikidata''' * '''Development''' ** Working on no longer using the Query Service to evaluate Constraints Checks regular expressions (this should make our checks faster and allow for further improvements) ([[phab:T176312]]) ** Changing the rate limits for assigning Item IDs further, which should result in even fewer Q-IDs being skipped in the future ([[phab:T284538]]) ** Finalizing the concepts for a tool to help work on mismatches between Wikidata's data and other databases/websites/... [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 06 14|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:41, 14 ജൂൺ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21551811 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #473 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.06.24 next Wikibase live session] is [https://iw.toolforge.org/zonestamp/1624550400 16:00 UTC on Thursday 24th June 2021] (18:00 Berlin time). This month we'll have a team member from [https://wikibase-stakeholder-group.github.io/ Wikibase Stakeholders Group] talk briefly about their work, and then we'll welcome people to share out about their work around Wikibase. We'll leave some space in the agenda to discuss meta issues related to the Wikibase Community Usergroup. *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in English by Vigneron, June 22 at 18:00 CEST *** '''24/06 (17:30 UTC):''' [[w:pt:Wikipédia:Edit-a-thon/Atividades em português/Wikidata Lab XXX|Wikidata Lab XXX: Roundtripping process for tainacan]] with [[d:User:Ederporto|Ederporto]] and Dalton Lopes Martins (https://tainacan.org/en/ Tainacan) ('''in English'''), on [https://www.youtube.com/watch?v=x6m0rRgadu4 YouTube] *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#67|Online Wikidata meetup in Swedish #68]], June 27 *** LIVE Wikidata editing #47 - [https://www.youtube.com/watch?v=QywDX83OZrw YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2985815161703641/ Facebook], June 26 at 18:00 UTC * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [[:d:Q107308059|Beyond VIAF. Wikidata as a Complementary Tool for Authority Control in Libraries]] (with [https://catalogo.pusc.it/beyond_viaf/ detailed statistics on VIAF and Wikidata]) ** Videos *** Using OpenRefine and creating wikidata schema - [https://www.youtube.com/watch?v=osYFU2UvE1Y YouTube] *** Query SPARQL Wikidata around genealogy (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=Cc0pkmFkbYA YouTube] *** LIVE Wikidata editing #47 - [https://www.youtube.com/watch?v=ZD5L5iTHa1c YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2980705608881263/ Facebook] *** Global Open Initiative Foundation editing session - Adding statements about Ghanaian Members of Parliament using OpenRefine - [https://www.youtube.com/watch?v=50GBWVUCsO8 YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[:d:Template:PositionHolderHistory|Template:PositionHolderHistory]] displays the full list of position holders for a given position. ** [[:d:Template:Generic queries for positions|Template:Generic queries for positions]] new template with generic queries for positions. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Interlanguage links now work for multilingual Wikisource. [[phab:T275958]] ** [[d:User:Nikki/LexemeEntitySuggester.js|User:Nikki/LexemeEntitySuggester.js]] now supports searching for senses for the translation property. ** The [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates|call for candidates]] for 2021 Wikimedia Foundation Board elections has begun on June 9. The last date to apply is June 29, 2021. ** Since the beginning of the month, phabricator tickets about language codes (and names of languages) were reviewed and triaged to better reflect their content and current status. Some work was done to better identify the steps for such changes, highlight and address bottlenecks and system issues. Patches for a few codes were contributed and are being released. [https://phabricator.wikimedia.org/tag/language_codes/ Phabricator "Language codes" workboard] provides an overview, [[phab:T284856]] attempts to identify maintenance steps and [[phab:T284276]] determine turn-around times. [[phab:T284808]] should finally close a gap in termbox language handeling. A way to better address some or all aspects of changes of language codes applicable to Wikipedia editions still needs to be found. Don't hesitate to request the addition or update of language names (e.g. the name of Dutch in Danish) or missing language codes, notably for monolingual strings (see [[d:Help:Monolingual_text_languages|Help:Monolingual text languages]]). * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9660|not found in]], [[:d:Property:P9664|named place on map]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9655|Ropiky.net pillbox ID]], [[:d:Property:P9656|Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti member ID]], [[:d:Property:P9657|Memobase ID]], [[:d:Property:P9658|Standard Citation Forms for Rare Materials Cataloging ID]], [[:d:Property:P9659|Skipsrevyen ID]], [[:d:Property:P9661|EBAF authority ID]], [[:d:Property:P9662|LdiF person ID]], [[:d:Property:P9663|Musica Baltica person ID]], [[:d:Property:P9665|EGID]], [[:d:Property:P9666|RBF event ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/named after lexeme|named after lexeme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/replacement value|replacement value]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Qualis rank|Qualis rank]], [[:d:Wikidata:Property proposal/role of component|role of component]], [[:d:Wikidata:Property proposal/table of contents available at URL|table of contents available at URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DICOM modality page|DICOM modality page]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Flemish Heritage Themes ID|Flemish Heritage Themes ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/OlympicsIL ID|OlympicsIL ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EBIDAT ID|EBIDAT ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Crosscut author ID|Crosscut author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifier BNM|identifier BNM]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chidlovski.Com USSR national ice hockey team player ID|Chidlovski.Com USSR national ice hockey team player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Handzone player ID|Handzone player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BES-Net user ID|BES-Net user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hokej.cz player ID|Hokej.cz player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Resource Identifier|Research Resource Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VK artist ID|VK artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MonumentalTrees.com|MonumentalTrees.com]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lexikon Westfälischer Autorinnen und Autoren person ID|Lexikon Westfälischer Autorinnen und Autoren person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/E-Flora BC species ID|E-Flora BC species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/E-Fauna BC species ID|E-Fauna BC species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Villo! station ID|Villo! station ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LexM ID|LexM ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3VT7 Map of public bookcases] *** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Generic%20queries%20for%20positions.ipynb SPARQL Jupyter notebook to explore generic queries for positions] (using PAWS) *** [https://w.wiki/3W7h Biographies that can be linked in different Wikipedias (apart from deWP)] ([https://twitter.com/RegiowikiAt/status/1405806412039704579 Source]) *** [https://w.wiki/3WVb Vulnerable, endangered or extinct languages with number of lexemes in Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1404841876134445059 Source]) *** [https://w.wiki/3Lhb Articles in English Wikipedia about women that have the good article badge but do not have an article written in Spanish] ([https://twitter.com/editatona/status/1404553060223946755 Source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: *** [[Wikidata:WikiProject Outdoor Gyms]] * '''Development''' ** Fixed a bug that broke the "Add sitelink" popup on Commons ([[phab:T284854]]) ** Working on a fix for suggesters popping up unexpectedly when tabbing quickly ([[phab:284219]]) ** Reviewing code for a new Property Suggester by a student ([[phab:T284820]]) ** Mismatch Finder: Working on a tool to work through mismatching data between Wikidata and external databases. Your feedback is welcome on [[d:Wikidata talk:Mismatch Finder|Wikidata talk:Mismatch Finder]] ** Curious Facts: We developed a tool to help editors check random curious facts on Wikidata. [https://wikidata-analytics.wmcloud.org/app/CuriousFacts Try it] and give us your feedback on [[d:Wikidata talk:Curious_Facts|Wikidata talk:Curious Facts]] ** Kicked off our continued work on Wikidata-Wikibase federation (Federation v2) with preparatory work, including: *** [[phab:T284909|Testing infrastructure investigation and decision]] *** Investigation: [[phab:T284913|How to refer to entities that have the same IDs as the source wikibase entities]] [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 06 21|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:23, 21 ജൂൺ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21590290 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #474 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Automatic analysis and breakdown of links (for social accounts reference)|Automatic analysis and breakdown of links (for social accounts reference)]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Past: *** [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-06-24|log of Wikibase Live session 2021-06-24]] ** Upcoming: *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, June 28 at 18:00 CEST *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Robert Chavez (Northeastern University) will provide an introduction to SPARQL and using the Wikidata Query Service.; [https://docs.google.com/document/d/14wazqg7XJM3Asqq4kFcNHCVgBOGODRp0U8yFc-22WM8/edit?usp=sharing], June 29th. *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#69|Online Wikidata meetup in Swedish #69]], July 4 * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://linkeddigitalfuture.ca/2021/06/22/wikidata-with-five-indigenous-artists/ A Journey Into Wikidata with Five Indigenous Artists] *** [https://blogs.bl.uk/digital-scholarship/2021/06/adding-data-to-wikidata-is-efficient-with-quickstatements.html Adding Data to Wikidata is Efficient with QuickStatements] ** Papers ***[[d:Q107338764|Which methods are the most effective in enabling novice users to participate in ontology creation? A usability study]] (compares Wikidata to other knowledge modelling tools) **** ** Videos *** LIVE Wikidata editing #47 - [https://www.youtube.com/watch?v=QywDX83OZrw YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2985815161703641/ Facebook], for the #ArcticKnot. *** [https://www.youtube.com/watch?v=9Dvzb4Svzck SPARQL queries live on Twitch about lexicography and lexemes] by Vigneron, for the #ArcticKnot. *** Wikidata Lab XXX: Roundtripping process for Tainacan - [https://www.youtube.com/watch?v=x6m0rRgadu4 YouTube] *** Creating a new faculty item in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=fu68LM5NicM YouTube *** [https://www.youtube.com/watch?v=9fC3oXvQfqI Writing data to Wikidata], [https://www.youtube.com/watch?v=nvWkaCcEEHA Wikidata Sandbox items] * '''Tool of the week''' ** [[d:Template:Item documentation|Template:Item documentation]] now includes [[d:Template:Generic queries for positions|Template:Generic queries for positions]]. It can be used for every position item in the talk page. See example with [[d:Talk:Q81066|head of the United Nations Secretariat]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikidata Community/Diversity 2021 Survey has been [[:commons:File:Wikidata Community Survey 2021.pdf|published]]. The results are meant to serve as a baseline to see how the community might (not) change in the future. Feel free to give us your feedback on [[d:Wikidata talk:Usability and usefulness/2021-2-Survey|this discussion page]]. ** Call for candidates for the [[m:Wikibase Community User Group/2021 contact election|2021 election to the position of primary contact]] for the [[m:Wikibase Community User Group|Wikibase Community User Group]]. Applicants should present themselves on [[m:Wikibase Community User Group/2021 contact election/Candidates|this page]] before '''2021-07-08 17:00 (UTC)''', after which voting will commence. ** [[d:Wikidata:Bodh|Bodh]] is a new tool to edit Lexemes by hand on a larger scale. ** [[wikitech:User:AKhatun/Wikidata_Vertical_Analysis|Wikidata Vertical Analysis]] by AKhatun (WMF) ** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/igbo-noun/ Wikidata Lexeme Forms now supports Igbo nouns] ** [https://twitter.com/LucasWerkmeistr/status/1406334472891551745 Wikidata Lexeme Forms now supports Malayalam proper nouns] ** A new version of the Open Art Browser allows discovering works of art in the new section "Types", which presents you more than 1500 expressions of art. [http://openartbrowser.org/en/classes Explore it!] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9667|date of resignation]], [[:d:Property:P9675|curid]], [[:d:Property:P9680|consequence of text]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9666|RBF event ID]], [[:d:Property:P9668|cirkev.cz Catholic services ID]], [[:d:Property:P9669|Olympic Committee of Israel athlete ID]], [[:d:Property:P9670|ZKM person ID]], [[:d:Property:P9671|Bundesstiftung Aufarbeitung person ID]], [[:d:Property:P9672|Fotodok ID]], [[:d:Property:P9673|museumPASSmusées ID]], [[:d:Property:P9674|Burke Herbarium Image Collection contributor ID]], [[:d:Property:P9676|Vindskyddskartan.se ID]], [[:d:Property:P9677|Hokej.cz player ID]], [[:d:Property:P9678|Franciscan Center of Christian Oriental Studies ID]], [[:d:Property:P9679|Companies Registration Office (Ireland) Registration Number]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/delta of|delta of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Astrological sign|Astrological sign]], [[:d:Wikidata:Property proposal/announced at|announced at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/contact point (2)|contact point (2)]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/WTA-Trainer-ID|WTA-Trainer-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Villo! station ID|Villo! station ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LexM ID|LexM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Classical Archives composer ID|Classical Archives composer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UFC ID|UFC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tapology ID|Tapology ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bellator ID|Bellator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bauforschung Baden-Württemberg Objekt-ID|Bauforschung Baden-Württemberg Objekt-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FightMatrix ID|FightMatrix ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World Curling Federation Championship ID|World Curling Federation Championship ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ethereum token address|Ethereum token address]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Legie 100 legionary ID|Legie 100 legionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PsycNET ID|PsycNET ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Index Theologicus ID|Index Theologicus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MK ID|MK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CCC in Idaho Collection ID|CCC in Idaho Collection ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gameblog.fr game ID|Gameblog.fr game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/African Film Database ID|African Film Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games und Erinnerungskultur Datenbank ID|Games und Erinnerungskultur Datenbank ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Great Ukrainian Encyclopedia Online ID|Great Ukrainian Encyclopedia Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Native-Land.ca Territory ID|Native-Land.ca Territory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Native-Land.ca Language ID|Native-Land.ca Language ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Great Encyclopedia of Cyril and Methodius ID|Great Encyclopedia of Cyril and Methodius ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HockeyLive player ID|HockeyLive player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eishockey.info player ID|eishockey.info player ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3Yev Street names in Alsatian] ([[phab:T262922#7178793|source]]) *** [https://w.wiki/3Z8o What kind of places in Wales host public toilets?] ([https://twitter.com/WICI_LLGC/status/1409488011197300742 Source]) *** [https://w.wiki/3Yoe UK Health Ministers and their occupations on Wikidata] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1409081946865610756 Source]) *** [https://w.wiki/3YJM Count of statements by property for theatrical plays] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1408382965898436610 Source]) *** [https://w.wiki/3XdN Things dedicated to St. John the Baptist] ([https://twitter.com/euwikipedia/status/1407790562917367816 Source]) * '''Development''' ** Mismatch Finder: We started building the foundation of the place that will store the mismatches between Wikidata and other databases/catalogs/... ** Continued work on migrating the checks of regular expressions for constraints from SPARQL to a better solution to take that load off of the SPARQL endpoint ([[phab:T176312]]) ** Made it possible to show language links from multilingual Wikisource to the other language versions of Wikisource ([[phab:T275958]]) ** Added a new constraint type to indicate that a certain Property should only be used on Lexemes with a specific language ([[phab:T200689]]) ** Fixed a weird issue with suggesters popping back up when they shouldn't ([[phab:T284219]]) ** Invalid data will not be handled better in RDF outputs ([[phab:T285131]]) ** Working on lowering the rate limit at which a misbehaving bot can waste new Item IDs to further reduce the percentage of skipped Item IDs ([[phab:T284538]]) ** Working on not suggesting real Item IDs in the API sandbox to avoid accidental edits by people who think it is not making real edits ([[phab:T219215]]) ** Working on reducing the time it takes between entering a value in a new statement and being able to save the statement ([[phab:T281669]]) ** Improved documentation of the usage tracking aspects in API help pages. Usage tracking is an internal mechanism to track which article on Wikipedia etc uses which data from an Item on Wikidata. ([[phab:T283040]]) ** Language codes for monolingual strings "gsw-fr", "ykg", "wya", "osa-latn" were made available: Alsatian, Tundra Yukaghir, Wendat, Osage ([[phab:T262922]], [[phab:T252198]], [[phab:T283364]], [[phab:T265297]]) ** The English name for language code "crh" and the Swedish name for "fa" were corrected ([[phab:T240350]], [[phab:T281702]]) ** Lexeme language codes ha-arab, sux-latn, sux-xsux, gsg, tlh-piqd, tlh-latn, bfi, pwn, enm were added. That is Hausa in Arabic script, Sumerian in cuneiform and Latin-script, German Sign Language, Klingon in pIqaD and Latin script, British Sign Language, Paiwan and Middle English. ([[phab:T282512]], [[phab:T279557]]) ** It was determined that language codes can be activated for Wikidata while being blocked for use on Incubator ([[phab:T273705]]), this to avoid projects such as a "British English Wikipedia" ** Language code "es-419" for Latin American Spanish has been available for labels and descriptions for quite some time ([[phab:T230786]]) ** A possibly confusing Russian mis-translation of the name of the language code for "multiple languages" (mul) is being reviewed ([[phab:T245927]]) ** "[[:en-simple:]]" can be used instead of "[[:simple:]]" to link to Simple Wikipedia. Query Services outputs "en-simple", not "simple" for sitelinks to Simple Wikipedia ([[phab:T283149]]). ** There was some discussion about the creation of a language code "en-in" for monolingual strings, but "en-in" as interface language seems to be preferred ([[phab:T212313]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 06 28|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:03, 28 ജൂൺ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21652091 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #475 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Allenwang6212a|Allenwang6212a]] (RfP scheduled to end after 6 July 2021 06:09 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' **Past: *** Wikipedia Weekly Network - LIVE Wikidata editing #49 - [https://www.youtube.com/watch?v=bHfBIxMa8qk YouTube] ** Upcoming: *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] in French by Vigneron, July 6 at 18:00 CEST (UTC+2) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://blog.ldodds.com/2021/06/01/schema-explorers-and-how-they-can-help-guide-adoption-of-common-standards/ Schema explorers and how they can help guide adoption of common standards] *** [https://addshore.com/2021/06/tackling-technical-debt-big-and-small-in-wikidata-and-wikibase/ Tackling Technical Debt, big and small, in Wikidata and Wikibase] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2107.00156v1.pdf A Study of the Quality of Wikidata] *** [https://ejournals.bc.edu/index.php/ital/article/view/12959 Beyond VIAF: Wikidata as a Complementary Tool for Authority Control in Libraries] ** Videos *** (workshop) Editing Wikidata items about Ghanaian parliamentarians - [https://www.youtube.com/watch?v=-eRbrmDlTr0 YouTube] *** Adding descriptions and statements to Wikidata using Quickstatements - [https://www.youtube.com/watch?v=IAYlEhG0ILA&list=PL688h-0nBPOB3Z7GVKpYU9G23nX7QclT7&index=2 YouTube] *** Editing Wikidata (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=tIY3zANk9lw YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Nikki/AnchorLinks.js|User:Nikki/AnchorLinks.js]] is a userscript that adds a small link before property labels and statement values on entity pages to provide a clickable/copiable link to that section of the page. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** A [https://karriere-igb.softgarden.io/job/11001088 job opening] for a fullstack developer to work on integrating Wikidata with expert-curated knowledge on invasion biology * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9681|voted on by]], [[:d:Property:P9683|Qualis rank]], [[:d:Property:P9687|author given names]], [[:d:Property:P9688|author last name]], [[:d:Property:P9700|delta of]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9682|Gutenberg Biographics ID]], [[:d:Property:P9684|Idaho Species ID]], [[:d:Property:P9685|Montana Field Guide species ID]], [[:d:Property:P9686|Classical Archives composer ID]], [[:d:Property:P9689|Crosscut author ID]], [[:d:Property:P9690|E-Fauna BC species ID]], [[:d:Property:P9691|E-Flora BC species ID]], [[:d:Property:P9692|LexM ID]], [[:d:Property:P9693|BES-Net user ID]], [[:d:Property:P9694|VK artist ID]], [[:d:Property:P9695|Legie 100 legionary ID]], [[:d:Property:P9696|Buzer.de law identification]], [[:d:Property:P9697|Games@Mail.ru ID]], [[:d:Property:P9698|World Curling Federation Championship ID]], [[:d:Property:P9699|FOIH themes ID]], [[:d:Property:P9701|African Film Database ID]], [[:d:Property:P9702|Gameblog.fr game ID]], [[:d:Property:P9703|CCC in Idaho Collection ID]], [[:d:Property:P9704|Monumental Trees ID]], [[:d:Property:P9705|Bauforschung Baden-Württemberg Objekt-ID]], [[:d:Property:P9706|Director Identification Number]], [[:d:Property:P9707|GCD creator ID]], [[:d:Property:P9708|Handzone player ID]], [[:d:Property:P9709|Games und Erinnerungskultur Datenbank ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/code name|code name]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Tables for Crystallography space group number|International Tables for Crystallography space group number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Impact factor|Impact factor]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dependency grammar relations|dependency grammar relations]], [[:d:Wikidata:Property proposal/biological target|biological target]], [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for citizen's initiatives|URL for citizen's initiatives]], [[:d:Wikidata:Property proposal/incubator|incubator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/project state|project state]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/fotoCH photographer ID|fotoCH photographer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Raakvlak inventory number|Raakvlak inventory number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cultural broadcasting archive station ID|cultural broadcasting archive station ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Diet Library Persistent ID|National Diet Library Persistent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MANTO ID|MANTO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Rad researcher ID|e-Rad researcher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WMO code|WMO code]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3b8y List of pairs of senses on the same lexeme that have the same gloss in at least one language] ([https://t.me/c/1325756915/10445 Source]) *** Which British Monarch saw most US Presidents; which US President saw most British Monarchs? ([https://w.wiki/3b8x graph view]) ([https://w.wiki/3b8u dimensions view]) ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1411624633137311748 Source]) *** [https://w.wiki/3amU All paintings (Q3305213) that depict (P180) a painting] ([https://twitter.com/seeksanusername/status/1411398102163103752 Source]) *** [https://w.wiki/3b3i Count of qualifiers used in performer (P175) statements] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1411721094902452229 Source]) *** [https://w.wiki/3b4k Scientific and Commons names of animals which are threatened as per IUCN Red List] ([https://twitter.com/anandmallaya/status/1411717642184970243 Source]) *** [https://w.wiki/3U$P Latin American female mathematicians who are not on spanish Wikipedia but have an article in another language] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1411019089938575361 Source]) *** [https://w.wiki/3aAf US Governors and their religion, if listed] ([https://twitter.com/erik_paulson/status/1410754713272950784 Source]) *** [https://w.wiki/3b4x Living soccer players whose birthday is on January 1st] ([https://twitter.com/PhiBo23/status/1409932152758808580 Source]) *** [https://w.wiki/3ZEU Museums nearby Cēsis (Q107582)] ([https://twitter.com/jeb_140/status/1409588960414769156 Source]) *** [https://w.wiki/3ZEK Distribution of public toilets per administrative units in Wales] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1409580247348097032 Source]) * '''Development''' ** Mismatch Finder: We continued the work on building the basic store that in the future will hold mismatches between Wikidata's data and other databases/websites/catalogs/... These mismatches will then be used in the Mismatch Finder website and other tools to easily review them. ** Improved the namespace behavior of the CommonsLink constraint so that it now produces less false positives ([[phab:T237920]]) ** Working on adding a magic word to allow pages to be excluded from Special:UnconnectedPages on Wikipedias and co ([[phab:T97577]]) ** Language names in [[d:Q14549|Scots (sco)]] were updated ([[phab:T285076]]) ** A task to complete language names in [[d:Q7411|Dutch (nl)]] is being filled ([[phab:T231748]]) ** A language code for an undetermined Mixtec language is being ''determined'' ([[phab:T155419]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 07 05|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:09, 5 ജൂലൈ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21694624 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wiki Loves Women South Asia 2021 == [[File:Wikiloveswomen logo.svg|right|frameless]] '''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[:m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics. We warmly invite you to help organize or participate in the competition in your community. You can learn more about the scope and the prizes at the [[:m:Wiki Loves Women South Asia 2021|project page]]. <span style="color: grey;">''This message has been sent to you because you participated in the last edition of this event as an organizer.''</span> Best wishes,<br> [[:m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]]<br>12:57, 12 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:MdsShakil/sandbox/2&oldid=21720363 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:MdsShakil@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #476 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: *** [[Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Emu|Emu]] (RfP scheduled to end after 13 July 2021 11:49 UTC) *** [[Wikidata:Requests for permissions/Administrator/-akko|-akko]] (RfP scheduled to end after 16 July 2021 06:31 UTC) ** Closed request for adminship: *** [[Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Allenwang6212a|Allenwang6212a]] (unsuccessful) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Past: *** LIBER 2021 - Panel Discussion: Why use Wikidata or not - [https://www.youtube.com/watch?v=h4UCFJyGzfo YouTube] *** SPARQL Wikidata divers. Session of Tuesday, June 29 (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=SUkCaMucdYQ YouTube] *** SPARQL Wikidata Wikisource. Tuesday, July 6 session (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=36cyIt9WPgc YouTube] ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday 28th July 2021 at 16:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. This month we will also be having a guest presentation about [[m:Toolhub|Toolhub]] by Srishti Sethi from the Wikimedia Foundation. *** Next Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group call: Carlo Bianchini (University of Pavia), Stefano Bargioni (Pontifical University Santa Croce (Rome)), and Camillo Carlo Pellizzari di San Girolamo (University of Pisa, Scuola Normale Superiore) will discuss their recent project and article “Beyond VIAF: Wikidata as a Complementary Tool for Authority Control in Libraries”.; [https://docs.google.com/document/d/1UXzBo0UH4i8qs4RNG02b4uoE4fG09BlY5OJi7UD-BVU/edit], July 13th. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/XJ3TLDYCJYZ7HL436I2LQBVWUOI52AGI/ Upcoming Search Platform Office Hours—July 14th, 2021]. Come and ask anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.! *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#71|Online Wikidata meetup in Swedish #71]], July 18 * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs ***[https://diff.wikimedia.org/2021/07/07/improving-wikidata-wikisource-integration/?utm_source=dlvr.it&utm_medium=twitter Improving Wikidata-Wikisource Integration], July 7, 2021 by Krishna Chaitanya Velaga *** [https://addshore.com/2021/07/a-first-look-at-wikidata-through-github-copilot/ A first look at Wikidata through Github Copilot] by [[User:Addshore|Addshore]] ** Papers ***{{Q|107425133}}, by Kartik Shenoy et al, published 1 July 2021, explores the use of three indicators - deleted statements that are not replaced; deprecated statements; and constraint violations - as a framework for evaluating data quality. ** Videos *** [https://www.youtube.com/watch?v=gmEBQ6G_Huw Introduction to OpenRefine for batch Wikidata editing] (YouTube, ca. 1 hr 40 min) by [[d:User:Spinster|Spinster]]. Recording of a training for the [[m:Wiki World Heritage User Group|Wiki World Heritage User Group]]. *** Editing Wikidata items about Ghanaian parliamentarians ([[m:Global Open Initiative|Global Open Initiative Foundation]] workshop) - [https://www.youtube.com/watch?v=o3KOEMLgz2s YouTube] *** Editing Lexicographical data in Dagbani ([[d:Lexeme:L578335|ʒiɛɣu]]) ([[m:Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedians User Group]] workshop) - [https://www.youtube.com/watch?v=tATyBFvR6c0 YouTube] *** Wikidata Workshop by Juan Antonio Pastor at the University of Murcia (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=3fwXqYlyjPc YouTube] *** * '''Tool of the week''' ** [https://schafe-vorm-fenster.de/ Schafe vorm Fenster] is a project to build up a calendar for rural villages in Vorpommern-Greifswald using Wikidata to get images and short descriptions for the villages. ([https://twitter.com/schafeamfenster/status/1412655207432048641 See example]) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://twitter.com/WikidataMeter/status/1412980136429903875 Wikidata now has over 9,000 Properties!] You can see the development over the past 5 years and which datatype is represented the most [https://grafana.wikimedia.org/d/000000167/wikidata-datamodel?viewPanel=6&orgId=1&refresh=30m&from=now-5y&to=now here]. ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/XTH4TUR34NQ57DC73HP6XB3NU6FO6CH7/ Wikimedia Deutschland to receive a grant from Arcadia to work on minority languages] ** The Wikidata development has a new space to receive bug reports and feature requests: [[Wikidata:Report a technical problem]]. You may also continue to report issues to [[Wikidata:Contact the development team]] but until the end of July when the page will be permanently protected and archived. ** OpenRefine has two Junior Developer job openings (paid contractor positions; part-time, fully remote) for building Structured Data on Wikimedia Commons functionality **# [https://openrefine.org/blog/2021/07/07/Wikimedia-Commons-reconciliation-batch-developer.html Junior Developer - Wikimedia Development] (6 months, from September 2021 till February 2022) **# [https://openrefine.org/blog/2021/07/07/OpenRefine-SDC-developer.html Junior Developer - OpenRefine Development] (8 months, from November 2021 till June 2022) ** For [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|2021 WMF Board of Trustees election]], there are [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|20 candidates]]. Community members can know and participate in the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Campaign_Activities|campaign activities]] here. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9714|taxon range]], [[:d:Property:P9721|image of entrance]], [[:d:Property:P9729|replacement value]], [[:d:Property:P9731|announced at]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9704|Monumental Trees ID]], [[:d:Property:P9705|Bauforschung Baden-Württemberg Objekt-ID]], [[:d:Property:P9706|Director Identification Number]], [[:d:Property:P9707|GCD creator ID]], [[:d:Property:P9708|Handzone player ID]], [[:d:Property:P9709|Games und Erinnerungskultur Datenbank ID]], [[:d:Property:P9710|Lexikon Westfälischer Autorinnen und Autoren person ID]], [[:d:Property:P9711|cIMeC.Ro museum ID]], [[:d:Property:P9712|Research Resource Identifier]], [[:d:Property:P9713|Swedish National Archive agent ID]], [[:d:Property:P9715|Room of Names ID]], [[:d:Property:P9716|Native Land territory ID]], [[:d:Property:P9717|Native Land language ID]], [[:d:Property:P9718|eishockey.info player ID]], [[:d:Property:P9719|HockeyLive player ID]], [[:d:Property:P9720|fotoCH photographer ID]], [[:d:Property:P9722|UFC ID]], [[:d:Property:P9723|20th Century Chinese Biographical Database ID]], [[:d:Property:P9724|FightMatrix ID]], [[:d:Property:P9725|EBIDAT ID]], [[:d:Property:P9726|Bellator ID]], [[:d:Property:P9727|WTA-Trainer-ID]], [[:d:Property:P9728|Tapology ID]], [[:d:Property:P9730|Chidlovski.Com USSR national ice hockey team player ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for citizen's initiatives|URL for citizen's initiatives]], [[:d:Wikidata:Property proposal/incubator|incubator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/project state|project state]], [[:d:Wikidata:Property proposal/edition-version|edition-version]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Città e Cattedrali ID|Città e Cattedrali ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/release of|release of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/translation of|translation of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/match event|match event]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Igromania series ID|Igromania series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/alternative title|alternative title]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Classification of the Functions of Government|Classification of the Functions of Government]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/WMO code|WMO code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia Dantesca ID|Enciclopedia Dantesca ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FINA Athlete ID 2021|FINA Athlete ID 2021]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IFPNI author ID|IFPNI author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Steam Greenlight ID|Steam Greenlight ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Adventure Corner ID|Adventure Corner ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pladias ID|Pladias ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ código centro docente CEICE| código centro docente CEICE]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Media Bias/Fact Check ID|Media Bias/Fact Check ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/abART term ID|abART term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/US-Ski-&-Snowboard-Athleten-ID|US-Ski-&-Snowboard-Athleten-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Freeview Australia show ID|Freeview Australia show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kartridge game ID|Kartridge game ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3bti Subclasses of Q732577 'publication' found by the Gather, Apply & Scatter service] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1412705102004162560 source]) *** [https://w.wiki/3cJe Places more or less on Papa Stour] (using P1332-P1335 to constrain a wikibase:around search) *** [https://w.wiki/3ZYM Map of Sweden's outdoor gyms] ([https://twitter.com/salgo60/status/1413789042857193472 Source]) ** Newest database reports: [[d:Help:Wikimedia_language_codes/lists/all/in_nl|language names in Dutch (Wikidata, Wikipedia and MediaWiki)]] * '''Development''' ** Mismatch Finder (a tool to review mismatches between Wikidata and other databases): We continued initial development of the store part of the tool. We focused on the upload of new mismatches. ([[phab:project/view/5422]]) ** Discussion on how do describe the types of mismatches reviewed in Mismatch Finder ([[phab:T285849]]) ** We introduced a magic word that can be used to exclude a page from Special:UnconnectedPages on Wikipedia and co. This will make the special page more useful to find pages on Wikipedia and co that should be added to an Item on Wikidata as sitelinks. ([[phab:T97577]]). ** We reduced the number of Wikidata edits that show up in the watchlist and recent changes of Wikipedia and co by not triggering entries for a number of Wikidata edits that do not influence the article ([[phab:T286193]]) ** Property Suggester: We are reviewing patches by a student working on an improved Property Suggester. ** Working on improving how deprecated statements are handled when checking “type” and “value type” constraints" ([[phab:T170401]]) ** Working on fixing a bug where the entity suggestions are opened when a valid value is already selected ([[phab:T285102]]) ** Wikidata-Wikibase federation (Federation v2): We investigated [[phab:T284913|How to refer to entities that have the same IDs as the source wikibase entities]]. You can read the [https://gerrit.wikimedia.org/r/plugins/gitiles/mediawiki/extensions/Wikibase/+/refs/heads/master/docs/adr/0019-federated-properties-prefix-ids-via-uris.md ADR] here [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 07 12|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:14, 12 ജൂലൈ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21715493 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #478 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Past: *** Next Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group call: Carlo Bianchini (University of Pavia), Stefano Bargioni (Pontifical University Santa Croce (Rome)), and Camillo Carlo Pellizzari di San Girolamo (University of Pisa, Scuola Normale Superiore) will discuss their recent project and article “Beyond VIAF: Wikidata as a Complementary Tool for Authority Control in Libraries”.; July 13th. ** Upcoming: *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#72|Online Wikidata meetup in Swedish #72]], July 25 *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday 28th July 2021 at 16:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. This month we will also be having a guest presentation about [[m:Toolhub|Toolhub]] by Srishti Sethi from the Wikimedia Foundation. *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.07.29 next Wikibase live session] is at 16:00 UTC on Thursday 29th July 2021 (18:00 Berlin time). This month, we welcome [[d:User:Lucamauri|Luca Mauri]] to give a presentation about installing Wikibase from scratch. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs ***''Wikipedia Citations in Wikidata'' [https://diff.wikimedia.org/2021/07/15/wikipedia-citations-in-wikidata/ English] & [https://diff.wikimedia.org/it/2021/07/15/wikipedia-citations-in-wikidata-2/ Italian] by OpenCitations, report on a WikiCite grant project. ***''[https://diff.wikimedia.org/2021/07/15/opportunities-to-improve-integration-between-wikisource-and-wikidata/ Opportunities to improve integration between Wikisource and Wikidata]'' (part 2 of a WikiCite blogpost series) by [[User:KCVelaga|KCVelaga]] & [[User:Satdeep Gill|Satdeep Gill]] *** [https://medium.com/european-data-journalism-network/finding-gendered-street-names-a-step-by-step-walkthrough-with-r-7608c2d36a77 Finding gendered street names. A step-by-step walkthrough with R] *** [https://topos.site/blog/2021/07/introducing-the-mathfoldr-project/ Introducing the MathFoldr Project] ** Videos *** Tutorial: Introduction to the Wikidata lexicographical data project (by [[d:User:Mahir256|Mahir256]]) - [https://www.youtube.com/watch?v=hmoSdoUcslY YouTube] *** Bringing IIIF Manifests to Life in Wikidata with Mirador 3 (2021 IIIF Annual Conference) - [https://www.youtube.com/watch?v=K9Ka_RtJGBc YouTube] *** Moving Wikipedia's InfoBox to Wikidata (in Taiwanese) - [https://www.youtube.com/watch?v=LH1mpw_DRMM YouTube] ** Notebooks *** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Articles%20created%20by%20gender.ipynb Using xtools created pages and wikidata API to measure gender statistics about articles created by a user] (Jupyter notebook using R kernel in the [[:d:Wikidata:PAWS|PAWS]] webservice) *** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Gender%20diversity%20in%20academic%20disciplines%20in%20the%20French%20wikipedia.ipynb Gender diversity in articles about academic disciplines in the French wikipedia] (Jupyter notebook using R kernel in the [[:d:Wikidata:PAWS|PAWS]] webservice). *** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Articles%20de%20qualit%C3%A9.ipynb A first look at featured articles in Wikipedia in French using Wikidata] (SPARQL Jupyter notebook using [[:d:Wikidata:PAWS|PAWS]]) * '''Tool of the week''' ** [https://searchy.toolforge.org/ searchy.toolforge.org] is a semantic search engine to find articles on a topic and filter results by metascientific info (gender and region). * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://finnaarupnielsen.wordpress.com/2021/07/17/intelligent-search-in-scholia/ Scholia gets an upgrade and 1 click import of new scientific paper via citation-js and QS] ** For [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|2021 WMF Board of Trustees election]], there are [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|20 candidates]]. Among them, active Wikidata contributors [[d:User:Mike_Peel|Mike Peel]], [[d:User:Laurentius|Laurentius]] and [[d:User:Rosiestep|Rosiestep]]. Community members can know and participate in the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Campaign_Activities|campaign activities]] here. ** Sitelinks to the [[d:Wikidata:Database reports/WMF projects/new|recently created]] [[d:Q107228569|Tachelhit Wikipedia]] and [[d:Q107379932|Dagbani Wikipedia]] are being added. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9732|URL for citizen's initiatives]], [[:d:Property:P9733|International Tables for Crystallography space group number]], [[:d:Property:P9740|number of request signatories]], [[:d:Property:P9745|translation of]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9734|Enciclopedia Dantesca ID]], [[:d:Property:P9735|Città e Cattedrali ID]], [[:d:Property:P9736|MANTO ID]], [[:d:Property:P9737|WMO code]], [[:d:Property:P9738|IFPNI author ID]], [[:d:Property:P9739|Landshuth ID]], [[:d:Property:P9741|Pladias ID]], [[:d:Property:P9742|Central records of collections ID]], [[:d:Property:P9743|Podchaser creator ID]], [[:d:Property:P9744|Steam Greenlight game ID]], [[:d:Property:P9746|CEICE school code]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/UEFA stadium category|UEFA stadium category]], [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for freedom of information requests|URL for freedom of information requests]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Legal History|Legal History]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bridge number|bridge number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Notable role|Notable role]], [[:d:Wikidata:Property proposal/inventory number|inventory number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Weverse user ID|Weverse user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ITU radio emission designation|ITU radio emission designation]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS SNS author ID|IRIS SNS author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eBru ID|eBru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Daum Cafe ID|Daum Cafe ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Douyin Video ID|Douyin Video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Royal Ontario Museum ID|Royal Ontario Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/maPZS trails/locations ID|maPZS trails/locations ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SDBM IDs|SDBM IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Schoenberg Database of Manuscripts ID|Schoenberg Database of Manuscripts ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The New Yorker ID|The New Yorker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Looted Cultural Assets Database ID|Looted Cultural Assets Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Marmiton ID|Marmiton ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia del Cinema ID|Enciclopedia del Cinema ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PubFacts author ID|PubFacts author ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/#%23title%3A%20List%20of%20all%20stages%0ASELECT%20%2a%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Ftour%20wdt%3AP31%20wd%3AQ33881%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20rdfs%3Alabel%20%3FtourLabel.%0A%20%20FILTER%28LANG%28%3FtourLabel%29%20%3D%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%22%20%29%0A%20%3Fitem%20wdt%3AP361%20%3Ftour%3B%0A%20%20%20%20rdfs%3Alabel%20%3FitemLabel.%0A%20%20FILTER%28%28LANG%28%3FitemLabel%29%29%20%3D%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%22%29%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP1427%20%3Fdepart.%0A%20%20%3Fdepart%20rdfs%3Alabel%20%3FdepartLabel.%0A%20%20FILTER%28%28LANG%28%3FdepartLabel%29%29%20%3D%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%22%29%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP1444%20%3Farrivee.%20%0A%20%20%3Farrivee%20rdfs%3Alabel%20%3FarriveeLabel.%20%0A%20%20FILTER%28%28LANG%28%3FarriveeLabel%29%29%20%3D%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%22%20%29%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP585%20%3Fdate.%20%0A%7D%0AORDER%20BY%20%3Fdate List of all stages of all tour de France] ([[:d:User:PAC2/Tour_de_France|source]]) *** [https://query.wikidata.org/#%23%20This%20query%20takes%20a%20list%20of%20article%20in%20Wikipedia%2C%20analyse%20the%20gender%20of%20all%20entities%20cited%20in%20the%20article%20and%20count%20the%20share%20of%20males%2C%20females%20and%20non%20binary.%0A%23%20The%20goal%20is%20to%20measure%20gender%20diversity%20inside%20wikipedia%20articles%0A%23%20Feedback%20and%20comments%20are%20welcome%20on%20my%20talk%20page%20User%3APAC2%0ASELECT%20%0A%3Farticle%0A%28SUM%28%3Fmale%29%20AS%20%3Fcount_males%29%0A%28SUM%28%3Ffemale%29%20AS%20%3Fcount_females%29%20%0A%28SUM%28%3Fnonbinary%29%20AS%20%3Fcount_nonbinary%29%20%0A%28COUNT%28%2A%29%20AS%20%3Fcount%29%20%0A%28ROUND%28100%20%2A%20%3Fcount_females%20%2F%20%28%3Fcount_females%20%2B%20%3Fcount_males%20%2B%20%3Fcount_nonbinary%29%29%20AS%20%20%3Fshare_females%29%20%0A%28ROUND%28100%20%2A%20%3Fcount_nonbinary%20%2F%20%28%3Fcount_females%20%2B%20%3Fcount_males%20%2B%20%3Fcount_nonbinary%29%29%20AS%20%20%3Fshare_nonbinary%29%20%0A%28ROUND%28100%20%2A%20%3Fcount_males%20%2F%20%28%3Fcount_females%20%2B%20%3Fcount_males%20%2B%20%3Fcount_nonbinary%29%29%20AS%20%20%3Fshare_males%29%20%0A%7B%0A%20%20VALUES%20%3Farticle%20%7B%0A%20%20%22Anthropology%22%0A%20%20%22Philosophy%22%0A%20%20%22Economics%22%0A%20%20%22Sociology%22%0A%20%20%22Demography%22%0A%20%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Amwapi%20%7B%0A%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Aendpoint%20%22en.wikipedia.org%22%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3Aapi%20%22Generator%22%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20mwapi%3Agenerator%20%22links%22%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20mwapi%3Atitles%20%3Farticle%3B.%0A%20%20%20%20%20%3Fitem%20wikibase%3AapiOutputItem%20mwapi%3Aitem.%0A%20%20%7D%20%0A%20%20FILTER%20BOUND%20%28%3Fitem%29%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ5%20.%20%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP21%20%3Fgender%20.%20%0A%20%20BIND%28IF%28%3Fgender%20IN%28wd%3AQ6581097%2C%20wd%3AQ2449503%29%2C%201%2C%200%29%20AS%20%3Fmale%20%29%20%0A%20%20BIND%28IF%28%3Fgender%20IN%28wd%3AQ6581072%2C%20wd%3AQ1052281%29%2C%201%2C%200%20%29%20AS%20%3Ffemale%29%0A%20%20BIND%28IF%28%3Fgender%20%3D%20wd%3AQ48270%2C%201%2C%200%29%20AS%20%3Fnonbinary%29%20%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3Farticle Comparing gender statistics about people cited in an article across several articles] ([[:d:User:PAC2/Measuring gender diversity|source]]) *** [https://w.wiki/3eFe Swedish Supreme Court judges who citing reports by commissions they themselves took part in] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1416082427433390088 Source]) *** [https://w.wiki/3dvP Map public organizations that allow one to fill citizen's initiatives online] ([https://twitter.com/govdirectory/status/1415631226719903747 Source)] *** [https://w.wiki/3eoR Unemployment rate in Sweden by year] (1970-2020) ([https://twitter.com/fagerving/status/1417058590960013317 Source]) *** [https://w.wiki/3d5F Serious plane crashes with only one survivor] ([https://twitter.com/grafst/status/1416336963985154050 Source]) *** [https://w.wiki/3eqj Mayors' genders of U.S. cities above 100k population] ([https://twitter.com/HaydenSchiff/status/1415859831752232963 Source]) *** [https://w.wiki/HuG Global usage of pronouns] ([https://w.wiki/HuH in English Language]) ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1415284520950157315 Source]) *** [https://w.wiki/3dT6 Number of causes of death (P509) 2019-2021 separated by year so that a comparison of the causes of death before and during the pandemic can also be seen] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1415144165231394817 Source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[Wikidata:WikiProject_Medieval_Nobility]] ** Newest database reports: [[d:Help:Wikimedia language codes/lists/all/in it|language names in Italian (Wikidata, Wikipedia and MediaWiki)]] * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continued working on the store part. It can import first mismatches now. ** Fixing an issue where month and year are sometimes parsed as the first day of the month ([[phab:T233105]]) ** Fixing an issue with adding sitelinks for some of the newer Wikipedias ([[phab:T285919]]) ** Working on improving the Lua usage tracking for redirected Items ([[phab:T280910]]) **[[d:Template:SPARQL|SPARQL]] was amended on the 4th July to use the report #title, if present, as the anchor for the 'Try it' link. ([https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:SPARQL_query_service/queries/examples#Horses_(showing_some_info_about_them) example]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 07 19|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:34, 19 ജൂലൈ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21740546 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities == Hello, As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]]. An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows: *Date: 31 July 2021 (Saturday) *Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time] :*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm :*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm :*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm :*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm * Live interpretation is being provided in Hindi. *'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form] For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]]. Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:34, 23 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774789 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #479 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Next [[d:Wikidata:Events#Office_hours|Wikidata and Wikibase office hour]] on July 28th at 16:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group] ** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.07.29 next Wikibase live session] is at 16:00 UTC on Thursday 29th July 2021 (18:00 Berlin time). This month, we welcome [[d:User:Lucamauri|Luca Mauri]] to give a presentation about installing Wikibase from scratch. ** 2021 LD4 Conference on Linked Data in Libraries *** [https://www.youtube.com/watch?v=JJUszx6l_Po Issues and Challenges in optimum utilization of Linked Data in Indian libraries] *** [https://www.youtube.com/watch?v=hmoSdoUcslY Tutorial: Introduction to the Wikidata lexicographical data project] *** [https://www.youtube.com/watch?v=B59vEET-nEk Tutorial: Wikidata: Intro to the Basics] *** [https://www.youtube.com/watch?v=ZukSQB8fki8 Tutorial: Writing Data to Wikidata Using Spreadsheets] *** [https://www.youtube.com/watch?v=eujbI5wQfBU Wikibase: Free, Flexible and Collaborative Linked Data] *** [https://www.youtube.com/watch?v=GeDXzInR_mA Rune inscriptions in Wikidata / Wikibase; Sampo Model and Portal Series on the Semantic Web] *** [https://www.youtube.com/watch?v=RjbR4ASe4lE Wikidata In Classroom • Creating Linked Data from Books and Magazines] *** [https://www.youtube.com/watch?v=ludJFf06w94 LD4 meeting: Wikidata Affinity Group] ** Introduction to Wikidata (in Indonesian) [https://www.youtube.com/watch?v=1Z2OwpnsUMQ part 1], [https://www.youtube.com/watch?v=sw-uuOvKYyU part 2], [https://www.youtube.com/watch?v=HS3lYlaEOHE part 3] ** Upcoming: Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Andra Waagmeester on work with Shape Expressions in Wikidata to describe the genomics of the SARS-CoV-2 virus; [https://docs.google.com/document/d/14wazqg7XJM3Asqq4kFcNHCVgBOGODRp0U8yFc-22WM8/edit?usp=sharing], July 27th. ** COSCUP 2021 OpenStreetMap x Wikidata 2020.07.31-08.01 Online [https://coscup.org/2021/en/ website], [[m:Wikimedia_Taiwan/Wikidata_Taiwan/COSCUP_2021|Meta-wiki]] ** Openstreetmap x Wikidata meetup 2021.08.09 [[d:Q61752245|Mozilla Community Space Taipei (Q61752245)]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://blogs.biomedcentral.com/on-physicalsciences/2021/07/20/typed-citations-journal-of-cheminformatics/ Typed Citations in the Journal of Cheminformatics] *** [https://addshore.com/2021/07/what-happens-in-wikibase-when-you-make-a-new-item/ What happens in Wikibase when you make a new Item?] *** [https://wikiedu.org/blog/2021/07/22/discovering-new-comics-with-wikidatas-powerful-tools/ Discovering new comics with Wikidata’s powerful tools] *** [https://www.lorcandempsey.net/metadata-directions/ Two metadata directions. Metadata practice is evolving. I discuss two important trends here: entification and pluralization] *** [https://mapio.cymru/en/2021/07/dal-i-fapio/ Still mapping!] ''"Our team has been working continuously on improving the number of Welsh place names that appear online since our inception in 2017 as partt of the Welsh Government’s Welsh Government #Cymraeg2050 project"..."we will also use Wikidata to store and share Welsh language information".'' *** [https://www.wikimedia.es/2021/07/22/camino-santiago-wikidata/ Making the Camino de Santiago visible on Wikidata] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Nikki/LexemeInterwikiLinks.js|User:Nikki/LexemeInterwikiLinks.js]] adds Wiktionary interwiki links in the sidebar on lexeme pages. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job opening: [https://twitter.com/wikifunctions/status/1417536522752978946 Abstract Wikipedia and Wikifunctions is hiring software engineers and an engineering manager]. ** Job opening: [https://jobs.tepapa.govt.nz/jobtools/jncustomsearch.viewFullSingle?in_organid=17768&in_jnCounter=224745389 Digital Channels Outreach Manager] ("mentions contributing to Wikidata and Wikimedia platforms") * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9748|Wikimedia Incubator URL]], [[:d:Property:P9758|symbol represents]], [[:d:Property:P9759|bridge number]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9747|Adventure Corner video game ID]], [[:d:Property:P9749|FRB person ID]], [[:d:Property:P9750|Apple TV episode ID]], [[:d:Property:P9751|Apple TV show ID]], [[:d:Property:P9752|FRB event ID]], [[:d:Property:P9753|Wikidata language code]], [[:d:Property:P9754|Raakvlak inventory number]], [[:d:Property:P9755|Scenic Washington scenic drives and road trips ID]], [[:d:Property:P9756|Schoenberg Database of Manuscripts name ID]], [[:d:Property:P9757|Schoenberg Database of Manuscripts place ID]], [[:d:Property:P9760|Enciclopedia del Cinema ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Plant life-form|Plant life-form]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cabinet|cabinet]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title of a church|title of a church]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/VI.BE Platform ID|VI.BE Platform ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Smartify artwork ID|Smartify artwork ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Women Also Know History ID|Women Also Know History ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IrishTheatre.ie Company ID|IrishTheatre.ie Company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BMC Id|BMC Id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Joods Biografisch Woordenboek ID|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen cemetery ID|Online Begraafplaatsen cemetery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rock Paper Shotgun game ID|Rock Paper Shotgun game ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3gUY List of all stage winners in the Tour de France with links to the list of stages won] ([[:d:User:PAC2/Tour de France|source]]) *** [https://w.wiki/3feT Map of miniature parks] ([https://twitter.com/geospacedman/status/1418145496481337344 Source]) *** [https://w.wiki/Wnw Map of open data portals ]([https://twitter.com/salgo60/status/1418120931692666882 Source]) *** [https://w.wiki/3fei Video games published before 1980, and their authors] ([https://twitter.com/KarlXOblique/status/1418115195998715905 Source]) *** [http://w.wiki/3fAn Protected bridges over the Zadorra river basin] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1417510382005018636 Source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Govdirectory|WikiProject Govdirectory]] * '''Development''' ** Added a <code>tags</code> parameter to the <code>wbmergeitems</code> API so Item merges can now also get an edit tag ([[phabricator:T286778|T286778]]) ** Mismatch Finder: Continued working on the store part. This week we focused on uploading a file with potential mismatches and the UI for getting a list of all uploaded mismatch files. ** Addressing comments from the security review of the Query Builder so we can hopefully soon move it from the test system to its proper place under query.wikidata.org [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 07 26|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat Abdulai (WMDE)|Mohammed Sadat Abdulai (WMDE)]] 15:05, 26 ജൂലൈ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21792634 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #480 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** July 2021 [[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2021-07-28|Wikidata+Wikibase office hours]] logs ** July 2021 [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-07-29|Wikibase Live sessions]] logs * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** What is Wikidata (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=6jF9sDZz4T8 YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Mahir256/syndepgraph.js|User:Mahir256/syndepgraph.js]] is used to make interesting SVG-based syntactic dependency graphs generated with [[d:Template:Syndepgraph|<nowiki>{{Syndepgraph}}</nowiki>]] to appear. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://wdqs-tutorial.toolforge.org/?lang=pt-br Portuguese version of the Wikidata Query Service tutorial tool is now available]. **'''Advisory board call for members for the Web2Cit project''': [[m:Grants:Project/Diegodlh/Web2Cit: Visual Editor for Citoid Web Translators| Web2Cit: Visual Editor for Citoid Web Translators]] project is moving! With [[d:User:Diegodlh|Diegodlh]] we are inviting people to apply to be an Advisory Board member. Is this you? Is this someone you know? Check the [[m:Web2Cit/Advisory_Board/Call_for_members| Call for members]] and apply to be an Advisory Board member '''before August 6th!'''. If you are too busy this time around to apply, don't worry: we get it. You can also help us by spreading the word! ** The [[d:User:Matěj Suchánek/moveClaim.js|moveClaim.js]] user script has been updated using code created by [[d:User:Melderick|Melderick]] to support changing a property of a claim within an entity. Please switch to the updated version if you used the other one, and report any bugs. ** New tool: [https://dicare.toolforge.org/lexemes/party.php Lexemes Party] displays lexemes linked to a list of Wikidata items, so you can improve related lexicographical data in the languages you know. You can build your own lists and several examples are available. A weekly challenge is also proposed, theme of the week: [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=1 Olympic Games]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9758|symbol represents]], [[:d:Property:P9759|bridge number]], [[:d:Property:P9763|syntactic dependency head relationship]], [[:d:Property:P9764|syntactic dependency head position]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9754|Raakvlak inventory number]], [[:d:Property:P9755|Scenic Washington scenic drives and road trips ID]], [[:d:Property:P9756|Schoenberg Database of Manuscripts name ID]], [[:d:Property:P9757|Schoenberg Database of Manuscripts place ID]], [[:d:Property:P9760|Treccani's Enciclopedia del Cinema ID]], [[:d:Property:P9761|IRIS SNS author ID]], [[:d:Property:P9762|U.S. Ski & Snowboard athlete ID]], [[:d:Property:P9765|Great Ukrainian Encyclopedia Online ID]], [[:d:Property:P9766|FIBA 3x3 player ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/cabinet|cabinet]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title of a church|title of a church]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple App Store classification|Apple App Store classification]], [[:d:Wikidata:Property proposal/amount of medals|amount of medals]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GRAC/GRB content descriptor|GRAC/GRB content descriptor]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GRAC/GRB rating category|GRAC/GRB rating category]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Igromania developer/publisher ID|Igromania developer/publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/commentator|commentator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FLOSS development policy URL|FLOSS development policy URL]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/BMC Id|BMC Id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Joods Biografisch Woordenboek ID|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen cemetery ID|Online Begraafplaatsen cemetery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rock Paper Shotgun game ID|Rock Paper Shotgun game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/police zone ID|police zone ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tax identification number|Tax identification number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lessico del XXI Secolo ID|Lessico del XXI Secolo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Women’s Print History Project person ID|The Women’s Print History Project person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USA Climbing member ID|USA Climbing member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen memorial ID|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yale Center for British Art artwork Lido ID|Yale Center for British Art artwork Lido ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ordbog over det danske sprog ID|Ordbog over det danske sprog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vokrug sveta Encyclopedia ID|Vokrug sveta Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nationalencyklopedin ID|Nationalencyklopedin ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MPAA certificate number|MPAA certificate number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Magyar írók élete és munkái ID|Magyar írók élete és munkái ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20DISTINCT%20%3Fdirector%20%3FdirectorLabel%20%28COUNT%28%2A%29%20AS%20%3Fcount%29%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP161%20wd%3AQ1684856%3B%0A%20%20%20%20wdt%3AP57%20%3Fdirector.%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3Fdirector%20%3FdirectorLabel%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Fcount%29 List of film directors who have worked with Jean-François Stevenin the most] ([[:d:Talk:Q1684856|source]]) Jean-François Stevenin is a French actor, dead the 27th of July *** [https://twitter.com/ash_crow/status/1421231692103233537 French municipalities containing the word "ville"] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1421231692103233537 Source]) *** [https://twitter.com/exmusica/status/1421157733210935298 Most frequently occurring titles found on audio tracks] ([https://w.wiki/3jvn Source]) *** [https://w.wiki/3h5R Museums within 70 km of Dresden] ([https://twitter.com/saxorum/status/1420727420399783949 Source]) * '''Development''' ** Continuing the work on the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]. Focusing on wrapping up the store part of the tool and moving on to the UI for reviewing mismatches. ** Made it so that Special:EntityData doesn't throw an exception when called with an invalid flavor parameter ([[phabricator:T286275]]) ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/BYLN3ZLOKOCNJ457KPBQ36OEJ7VLIXK2/ Limit languages of entity stubs in RDF output (Breaking change]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 02|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:53, 2 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21810732 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #477 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Wikidata Edit-a-thons highlighting Boston Rock City Edit-a-thon, Wikidata Comics Edit-a-thon, and Wiki-Relays [https://docs.google.com/document/d/14wazqg7XJM3Asqq4kFcNHCVgBOGODRp0U8yFc-22WM8/edit?usp=sharing], Aug 10th. *** LD4 Wikibase Working Hour - Next steps after installing a Wikibase instance -- creating users, items, and properties. Friday, August 27th, 2021 / 1PM ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20210827T170000&p1=1440&p2=tz_et&p3=tz_cest&p4=tz_pt time zone converter]). Registration: Please fill in [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJErc-ihqjstHNcQUUinbJh3uf8_Lq-8tcRn ZOOM Registration Link] to register *** [[:wmania:2021:Wikimania|Wikimania 2021]], August 13 to 17, online event. [[d:Wikidata:Wikimania 2021|On this page]] you can find a summary of sessions and community gatherings related to Wikidata and Wikibase. ** Past: *** [https://www.youtube.com/watch?v=ei1fx2BT4JI JOSS2021 National Diet Library-sponsored session "Linked Data, Wikidata, GLAM"] (in Japanese) * '''Tool of the week''' ** [[d:Template:Generic queries for musicians|Template:Generic queries for musicians]] new wikidata template to explore the work of a musician. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:User:So9q/duplicate item.js|User:So9q/duplicate item.js]] is a userscript that can duplicate the current item, minus sitelinks and descriptions (not allowed by Wikidata). ** Collection of [[d:Wikidata:Weekly query examples/2021|Wikidata:Weekly summary query examples]] (2015-2021) by [[d:User:MKar|MKar]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9767|edition/version]], [[:d:Property:P9771|open source software policy URL]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9765|Great Ukrainian Encyclopedia Online ID]], [[:d:Property:P9766|FIBA 3x3 player ID]], [[:d:Property:P9768|Women Also Know History ID]], [[:d:Property:P9769|Marmiton ID]], [[:d:Property:P9770|Knesset member ID]], [[:d:Property:P9772|The New Yorker contributor ID]], [[:d:Property:P9773|Kielitoimiston sanakirja ID]], [[:d:Property:P9774|BNM bibliographic record ID]], [[:d:Property:P9775|Treccani's Lessico del XXI Secolo ID]], [[:d:Property:P9776|e-Rad researcher number]], [[:d:Property:P9777|Rock Paper Shotgun game ID]], [[:d:Property:P9778|Looted Cultural Assets Database ID]], [[:d:Property:P9779|abART term ID]], [[:d:Property:P9780|The Women's Print History Project person ID]], [[:d:Property:P9781|FANZA AV actress ID]], [[:d:Property:P9782|Tax Identification Number (Belarus)]], [[:d:Property:P9783|IFFR filmmaker ID]], [[:d:Property:P9784|Index Theologicus ID]], [[:d:Property:P9785|IrishTheatre.ie company ID]], [[:d:Property:P9786|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Property:P9787|Smartify artwork ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/FLOSS development policy URL|FLOSS development policy URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Umění pro město ID|Umění pro město ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/broadcast of|broadcast of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dissertation program|dissertation program]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DDB-Person-Nummer|DDB-Person-Nummer]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/GSSO ID|GSSO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COD ID|COD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ARTEINFORMADO Person ID|ARTEINFORMADO Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDAEM Person ID|CDAEM Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ASE person ID|ASE person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kalliope-Verbund ID|Kalliope-Verbund ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UCLA Space Inventory LocID|UCLA Space Inventory LocID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dell'Arte Antica ID|Enciclopedia dell'Arte Antica ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SNK ID (2)|SNK ID (2)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CREPČ IDs|CREPČ IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Pisa IDs|IRIS Pisa IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify podcast episode ID|Spotify podcast episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fontaines de France ID|Fontaines de France ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies film ID|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies person ID|Center for Turkish Cinema Studies person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Shironet ID|Shironet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paleobotany ID|Paleobotany ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/arheologi.ro ID|arheologi.ro ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDDA designationTypeCode|CDDA designationTypeCode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WiiG game ID|WiiG game ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3n5k Map of Welsh lakes and reservoirs] ([https://twitter.com/WICI_LLGC/status/1422569346900152325 Source]) *** [https://w.wiki/3pYE Gender statistics about featured articles in fr.wikipedia.org] *** [https://w.wiki/3pYM Statistics about featured articles in fr.wikipedia.org by their value of instance of property] *** [https://w.wiki/3ngq Place of birth of Swedish 1912 Summer Olympics participants] ([https://twitter.com/salgo60/status/1423610715240341508 Source]) *** [https://www.europeandatajournalism.eu/eng/News/Data-news/An-interactive-map-of-all-Tokyo-medalists-birth-places Interactive map with all Olympic Games medalists by place of birth] ([https://twitter.com/giocomai/status/1423238399629070338 Source]) * '''Development''' ** Mismatch Finder: Finishing work on importing mismatches and moved on to building the API for retrieving mismatches from the mismatch store. ** Added tags for all edits done through the UI to more easily distinguish them from edits made through tools and other means ([[phab:T236893]]) ** Moved regular expression checking for constraints from the SPARQL endpoint to a dedicated service to make it faster and put less stress on the SPARQL endpoint ([[phab:T176312]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help deploy [[d:Template:Item documentation|Template:Item documentation]] in the talk page of each item. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 09|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:58, 9 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21855051 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #481 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Ongoing: *** Wikimania Wikidata related events ([[d:Wikidata:Wikimania 2021|On this page]] you can find a summary of sessions and community gatherings related to Wikidata and Wikibase.): **** [https://www.youtube.com/watch?v=zmh2vDppNII Add a pinch of Wikidata to your web browser: Entity Explosion] **** [https://www.youtube.com/watch?v=pQ4-lc2q8_E Documenting Women Artists in the University of Salford Art Collection Through Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=Psyyrmzkmnk Automatically maintained citations with Wikidata and Cite Q] **** [https://www.youtube.com/watch?v=Xq1ss6WFjeE Making feedback loops work for Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=ymMxPsNGI64 Wikidata: What happened? Where are we going?] ** Upcoming: *** A [https://github.com/pensoft/BiCIKL biodiversity-themed hackathon] is being organized at the [[d:Q3052500|National Botanic Garden of Belgium]] for September 20-24. Three of the ten proposed topics are Wikidata-related — [https://github.com/pensoft/BiCIKL/blob/main/Topic%205%20Registering%20biodiversity-related%20vocabulary%20as%20Wikidata%20lexemes%20and%20link%20their%20senses%20to%20Wikidata%20items/readme.md biodiversity-related Wikidata lexemes], [https://github.com/pensoft/BiCIKL/blob/main/Topic%207%20Enriching%20Wikidata%20with%20information%20from%20OpenBiodiv%20about%20taxonomic%20name%20usages%20in%20context%20from%20different%20literature%20sources/readme.md taxonomic names], and [https://github.com/pensoft/BiCIKL/blob/main/Topic%209%20Hidden%20women%20in%20science/readme.md women in biodiversity research]. Remote participation is possible. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [[d:Wikidata:PAWS|Wikidata:PAWS]] describes how to use PAWS to write SPARQL notebooks. ** Videos *** Guide to fetch Wikipedia data from Wikidata using Wikibase-SDK and node.js (in Hindi) - [https://www.youtube.com/watch?v=hoVwprPqqpE YouTube] *** How to create an item on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=_WFQ_VC4CbM YouTube] ** Books *** [[wikibooks:SPARQL|SPARQL wikibook]] * '''Tool of the week''' ** [[d:Template:SPARQL Inline|Template:SPARQL Inline]] is a Wikidata template which allows to write SPARQL query in Wikidata with a label. It is an alternative to [[d:Template:SPARQL|Template:SPARQL]] and [[d:Template:Wdquery|Template:Wdquery]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:User:So9q/KORP-link.js|User:So9q/KORP-link.js]] is a userscript to add a link to the Swedish corpus KORP in the Tools section on items. ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/KIFPQPSTNEXVSZ5P7OOXTLELT2P22LCC/ WMF Search team is working on scaling up Wikidata Query Service (WDQS) to handle increasing graph size and queries]. Please provide feedback by filling out [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSe1H_OXQFDCiGlp0QRwP6-Z2CGCgm96MWBBmiqsMLu0a6bhLg/viewform?usp=sf_link this Google Forms survey]! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9788|performed at]], [[:d:Property:P9790|Smithsonian trinomial format regex]], [[:d:Property:P9793|setlist]], [[:d:Property:P9798|number of Classification of the Functions of Government]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9777|Rock Paper Shotgun game ID]], [[:d:Property:P9778|Looted Cultural Assets Database ID]], [[:d:Property:P9779|abART term ID]], [[:d:Property:P9780|The Women's Print History Project person ID]], [[:d:Property:P9781|FANZA AV actress ID]], [[:d:Property:P9782|Tax Identification Number (Belarus)]], [[:d:Property:P9783|IFFR filmmaker ID]], [[:d:Property:P9784|Index Theologicus ID]], [[:d:Property:P9785|IrishTheatre.ie company ID]], [[:d:Property:P9786|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Property:P9787|Smartify artwork ID]], [[:d:Property:P9789|Yale Center for British Art artwork Lido ID]], [[:d:Property:P9791|ASE person ID]], [[:d:Property:P9792|Alsharek Archive author ID]], [[:d:Property:P9794|UCLA Space Inventory LocID]], [[:d:Property:P9795|ARPI author ID]], [[:d:Property:P9796|IRIS SSSUP author ID]], [[:d:Property:P9797|Royal Ontario Museum ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/dissertation program|dissertation program]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDDA designationType|CDDA designationType]], [[:d:Wikidata:Property proposal/container|container]], [[:d:Wikidata:Property proposal/remix of|remix of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/insurance number (building)|insurance number (building)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/numéro de parcelle|numéro de parcelle]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/SNK ID (2)|SNK ID (2)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CREPČ IDs|CREPČ IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify podcast episode ID|Spotify podcast episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fontaines de France ID|Fontaines de France ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies film ID|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies person ID|Center for Turkish Cinema Studies person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Palynodata taxa ID|Palynodata taxa ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/arheologi.ro ID|arheologi.ro ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DDB-Person-Nummer|DDB-Person-Nummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDDA designationTypeCode|CDDA designationTypeCode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WiiG game ID|WiiG game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Svenska Ord ID|Svenska Ord ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Penguin Random House book ID|Penguin Random House book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Penguin Random House author ID|Penguin Random House author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Brussels Inventory of movable heritage object ID|Brussels Inventory of movable heritage object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Brussels Inventory of movable heritage institutions ID|Brussels Inventory of movable heritage institutions ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/izeltlabuak.hu ID|izeltlabuak.hu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping the Lives ID|Mapping the Lives ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MART catalog person ID|MART catalog person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Asian Historical Architecture structure ID|Asian Historical Architecture structure ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Palynodata publications ID|Palynodata publications ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/opaquenamespace ID|opaquenamespace ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HarperCollins product ID|HarperCollins product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Derrieux Agency person ID|Derrieux Agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lambic.Info ID|Lambic.Info ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Jornal do Vôlei ID|Jornal do Vôlei ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GLN|GLN]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unconsenting Media ID|Unconsenting Media ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Svenska Akademins Ordbok-section ID|Svenska Akademins Ordbok-section ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Civilisti Italiani member ID|Civilisti Italiani member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICCD ID - Santuari Cristiani|ICCD ID - Santuari Cristiani]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Iași Central University Library ID|Iași Central University Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Volleybox ID|Volleybox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Team-Deutschland-Paralympics-ID|Team-Deutschland-Paralympics-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISL ID|ISL ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anagrafe degli studiosi ID|Anagrafe degli studiosi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ASJC|ASJC]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3smz List of properties which have instances or subclass of organisations as possible value] ([[d:User:PAC2/SPARQL queries|source]]) *** [https://w.wiki/3sn4 List of classes which are used as value constraints for the properties] ([[d:User:PAC2/SPARQL queries|source]]) *** [https://w.wiki/3tXA Concepts, processes, practices, etc. linked to the philosophical concept of power] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1426866855571075073 Source]) *** [https://w.wiki/3tm5 Twelve Times table using Wikidata items] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1426826825452462082 Source]) *** [https://w.wiki/3te5 Newly protected World Heritage sites in 2021] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1426654183378276365 Source]) *** [https://w.wiki/Zit Total number of wins for each world snooker champion] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1426503694909067267 Source]) *** [https://w.wiki/3tDa Who was the UK Prime Minister when each of the English Premier League/First Division title winners last won the title] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1426180453405450244 Source]) *** [https://query.wikidata.org/#%23title%3A%20Map%20of%20the%20birthplace%20of%20sports%20team%20players%20by%20decade%20%28lines%20link%20birthplace%20to%20home%20venue%20location%29%0A%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Floc%22%2C%20%22%3Fstart_year%22%2C%20%22%3Fend_year%22%2C%20%22%3Fline%22%20%5D%7D%0ASELECT%20%3Fx%20%3FxLabel%20%3Floc%20%3Flayer%20%3Fimg%20%3Fline%20%3Fbirthplace%20%3FbirthplaceLabel%20%3FteamLabel%20WITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fteam%20%3Finception%20WHERE%20%7B%0A%20%20BIND%20%28%20wd%3AQ9617%20AS%20%3Fteam%20%29%20%0A%20%20%3Fteam%20wdt%3AP571%20%3Finception%20.%0A%7D%7D%20AS%20%25team%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fnum%20%3Fstart%20%3Fend%20%3Fgap%20%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25team%0A%20%20BIND%20%2810%20%2a%20FLOOR%28YEAR%28%3Finception%29%20%2F%2010%29%20AS%20%3Fstart%29%20%0A%20%20BIND%20%2810%20AS%20%3Fgap%20%29%0A%20%20BIND%20%2810%20%2a%20FLOOR%28YEAR%28NOW%28%29%29%20%2F%2010%29%20AS%20%3Fend%20%29%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20BIND%20%28%20%28%3Fend%20-%20%3Fstart%20%29%20%2F%20%3Fgap%20%2B%201%20AS%20%3Fx%20%29%0A%20%20%5B%5D%20p%3AP31%20%5B%0A%20%20%20%20%20ps%3AP31%20wd%3AQ21199%20%3B%0A%20%20%20%20%20pq%3AP155%20%3Fprev%5D.%0A%20%20%3Fprev%20wdt%3AP1181%20%3Fnum%20.%0A%20%20FILTER%20%28%3Fnum%20%3E%200%20%26%26%20%3Fnum%20%3C%3D%20%3Fx%20%29%0A%20%20%7D%20%7D%20AS%20%25range%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fdecade%20WHERE%20%7B%20%0A%20%20INCLUDE%20%25range%0A%20%20BIND%20%28%3Fstart%20%2B%20%28%3Fnum%20-%201%29%20%2a%20%3Fgap%20AS%20%3Fdecade%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20%3Fdecade%20%7D%0A%20%20%20%20AS%20%25decades%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fx%20%3Fstart_year%20%3Fend_year%20%3Fteam%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25team%0A%20%20BIND%20%28%20NOW%28%29%20AS%20%3Ftoday%20%29%0A%20%20%3Fx%20wdt%3AP31%20wd%3AQ5.%0A%20%20%3Fx%20p%3AP54%20%3Fstmt.%0A%20%20%3Fstmt%20ps%3AP54%20%3Fteam.%0A%20%20%3Fstmt%20pq%3AP580%20%3Fstart.%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fstmt%20pq%3AP582%20%3Fend%20%7D%20%0A%20%20BIND%20%28%20IF%20%28wikibase%3AisSomeValue%28%3Fend%29%2C%20%3Ftoday%2C%20%3Fend%20%29%20AS%20%3Fnew_end%29%20%0A%20%20BIND%28COALESCE%28%3Fnew_end%2C%20%3Ftoday%29%20as%20%3Fnew_end%29%0A%20%20BIND%20%28YEAR%28%3Fstart%29%20AS%20%3Fstart_year%29%20%0A%20%20BIND%20%28YEAR%28%3Fnew_end%29%20AS%20%3Fend_year%29%20%0A%7D%20%7D%20AS%20%25players%0AWHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25players%0A%20%20INCLUDE%20%25decades%0A%20%20%20%20%3Fx%20wdt%3AP19%20%3Fbirthplace.%0A%20%20%20%20%3Fbirthplace%20wdt%3AP625%20%3Floc.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fx%20wdt%3AP18%20%3Fimg%20%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20%28%20%28%3Fstart_year%20%3E%3D%20%3Fdecade%20%26%26%20%3Fstart_year%20%3C%20%3Fdecade%20%2B%2010%29%20%7C%7C%20%28%3Fend_year%20%3C%20%3Fdecade%20%2B%2010%20%26%26%20%3Fend_year%20%3E%3D%20%3Fdecade%20%29%20%7C%7C%20%28%3Fdecade%20%3E%20%3Fstart_year%20%26%26%20%3Fdecade%20%3C%20%3Fend_year%20%29%29%0A%20%20%20%20%3Fbirthplace%20p%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%5B%5D%3B%0A%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Fpoblon%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%20%3Fpoblat%3B%20%0A%20%20%20%5D%5D%20.%0A%20%20%3Fteam%20wdt%3AP115%20%3Fhome%20.%0A%20%20%3Fhome%20p%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20ps%3AP625%20%5B%5D%3B%0A%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Fcentrelon%3B%0A%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%20%3Fcentrelat%5D%5D%20.%0A%20%20BIND%28CONCAT%28%27LINESTRING%20%28%27%2C%20STR%28%3Fpoblon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Fpoblat%29%2C%20%27%2C%27%2C%20STR%28%3Fcentrelon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Fcentrelat%29%2C%20%27%29%27%29%20AS%20%3Fstr%29%20.%0A%20%20BIND%28STRDT%28%3Fstr%2C%20geo%3AwktLiteral%29%20AS%20%3Fline%29%20%0A%20%20BIND%28CONCAT%28STR%28%3Fdecade%29%2C%22s%22%29%20AS%20%3Flayer%29%20%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20ASC%28%3Flayer%29 Map of the birthplace of sports team players by decade (lines link birthplace to home venue location)] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1427203256313319424 Source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Neighborhood Public Art in Boston|Neighborhood Public Art in Boston]] * '''Development''' ** Cut save-time for edits in half ([[phab:T288639]]) ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: We are making good progress on the tool. We made it possible to retrieve mismatches that are in the store part of the tool via an API. ** Regular expressions in constraints are now no longer checked via the Query Service. The checks have been completely moved over to a dedicated service for regular expression checking. ([[phab:T204031]]) ** Edits made via the user interface (as opposed to with tools, bots, etc.) are now tagged as such to make them easier to filter ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Special:RecentChanges&tagfilter=wikidata-ui example] - edits made to labels, descriptions and aliases on mobile are still missing but will follow soon) ** Working on allowing to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 16|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:32, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21855051 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Feedback for Mini edit-a-thons == Dear Wikimedian, Hope everything is fine around you. If you remember that A2K organised [[:Category: Mini edit-a-thons by CIS-A2K|a series of edit-a-thons]] last year and this year. These were only two days long edit-a-thons with different themes. Also, the working area or Wiki project was not restricted. Now, it's time to grab your feedback or opinions on this idea for further work. I would like to request you that please spend a few minutes filling this form out. You can find the form link [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdNw6NruQnukDDaZq1OMalhwg7WR2AeqF9ot2HEJfpeKDmYZw/viewform here]. You can fill the form by 31 August because your feedback is precious for us. Thank you [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 18:58, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #482 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/MusikBot II|MusikBot II]] (RfP scheduled to end after 26 August 2021 03:07 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.08.26 next Wikibase live session] is at 16:00 UTC on Thursday 26th August 2021 (18:00 Berlin time). You're welcome to come and share your work around Wikibase. *** Next [[Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[:m:User:EricaAzzellini|Érica Azzellini]] and [[:m:User:Ederporto|Éder Porto]] on [[:w:Wikipedia:MBABEL|MBABEL]], a tool which creates seed Wikipedia articles based on Wikidata statements. [https://docs.google.com/document/d/140OzFz_v5Mff4WyLnPrUWdyrgbJoEDtfxg0CFdrfNzA/edit?usp=sharing Agenda with call link], August 24. *** [https://researchportal.be/nl/project/biodiversity-community-integrated-knowledge-library BiCIKL] Hackathon at the [[d:Q3052500|Meise Botanic Garden]], September 20 - 24. Theme: adding articles/items about “Hidden women in science” on Wikipedia/Wikidata. If you're interested to participate, please write to maarten.trekels{{@}}plantentuinmeise.be ** Past: *** Wikimania 2021 Wikidata related events ([[d:Wikidata:Wikimania 2021|summary of sessions and community gatherings]] related to Wikidata and Wikibase) **** [https://www.youtube.com/watch?v=xS05wkMRhBE Neat and tidy: data quality on Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=AveonN5pHwY Integrating Wikidata into the Wikimedia projects] *** [https://www.youtube.com/watch?v=I1amYq4Vm4U Preparing languages for natural language generation using Wikidata lexicographical (Arctic Knot 2021)] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Articles *** [https://kbnlwikimedia.github.io/KBCollectionHighlights/stories/Cool%20new%20things%20you%20can%20now%20do%20with%20the%20KB's%20collection%20highlights/ 50 cool new things you can now do with KB’s collection highlights] - [[File:KB collection highlights project meme English.jpg|thumb|right|400px]] ''In this series of 5 articles we show the added value of putting images and metadata of [https://www.kb.nl/galerij/digitale-topstukken digitised collection highlights] of the KB, national library of the Netherlands, into the Wikimedia infrastructure. By putting our collection highlights into Wikidata, Wikimedia Commons and Wikipedia, dozens of new functionalities have been added. As a result of Wikifying this collection in 2020, you can now do things with these highlights that were not possible before.'' Article by [[d:User:OlafJanssen|OlafJanssen]], [[c:User:DanielleJWiki|DanielleJWiki]] and [[c:User:1Veertje_(KB)|1Veertje_(KB)]] ** Blogs *** [https://cthoyt.com/2021/08/17/self-organization.html Organizing the Public Data about a Researcher] - Charles Tapley Hoyt *** [https://commonplace.knowledgefutures.org/pub/w88y7brs/release/2 The Invisible Citation Commons] - Phoebe Ayers and Samuel J. Klein *** [http://www.bobdc.com/blog/the-wikidata-data-model-and-yo/ The Wikidata data model and your SPARQL queries] - Bob DuCharme *** [http://simia.net/wiki/Wikidata_or_scraping_Wikipedia Wikidata or scraping Wikipedia] - Denny Vrandečić ** Videos *** Introduction to Wikidata SPARQL query service (in Arabic) - [https://www.youtube.com/watch?v=9nexDa3Sx_U YouTube] * '''Tools of the week''' ** Python script to [https://github.com/KBNLwikimedia/SDoC/tree/main/writeSDoCfromExcel Add structured data to files on Wikimedia Commons from an Excel sheet] (Github) - by [[d:User:OlafJanssen|OlafJanssen]] * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/V3X4DZPD72DFVWGFPEG24BRFCO6CT7HE/ Wikidata:Query Builder has been deployed]: [https://query.wikidata.org/querybuilder/ Try it!] ** The [[d:Zotero|"Wikidata Quickstatements" translator]] which lets users transfer metadata about citation sources ''from'' [[d:Q226915|Zotero]] into Wikidata, no longer needs to be manually installed. Existing manually-installed versions should update automatically, like other translators. ** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Query_Service_scaling_update_Aug_2021 Wikidata Query Service scaling updates for Aug 2021] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9803|UEFA stadium category]], [[:d:Property:P9810|mix or remix of]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9799|Palynodata taxa ID]], [[:d:Property:P9800|CDDA designationTypeCode]], [[:d:Property:P9801|PsycNET ID]], [[:d:Property:P9802|Penguin Random House author ID]], [[:d:Property:P9804|Palynodata publications ID]], [[:d:Property:P9805|Mapping the Lives ID]], [[:d:Property:P9806|WiiG game ID]], [[:d:Property:P9807|SNK ID]], [[:d:Property:P9808|arheologi.ro ID]], [[:d:Property:P9809|Enciclopedia dell'Arte Antica ID]], [[:d:Property:P9811|Asian Historical Architecture structure ID]], [[:d:Property:P9812|Likee username]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/hunting areas|hunting areas]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of evacuated|number of evacuated]], [[:d:Wikidata:Property proposal/External wiki|External wiki]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Код Энциклопедия ислама (второе издание)|Код Энциклопедия ислама (второе издание)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SCTA ID|SCTA ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/TeamNL player ID|TeamNL player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finnish National Gallery ID|Finnish National Gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen memorial ID|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NDL earlier law ID|NDL earlier law ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cinemaitaliano IDs|Cinemaitaliano IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KNHB ID|KNHB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Deutsche-Sporthilfe-ID|Deutsche-Sporthilfe-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Convict Records ID|Convict Records ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Medical Pioneers Index|Australian Medical Pioneers Index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Music|YouTube Music]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gujarati Vishwakosh entry|Gujarati Vishwakosh entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiApiary farm|WikiApiary farm]], [[:d:Wikidata:Property proposal/copyright registration|copyright registration]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mozilla extension ID|Mozilla extension ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NRK TV-ID|NRK TV-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dell'Arte Medievale ID|Enciclopedia dell'Arte Medievale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ECO code|ECO code]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3uee Predicates implicated in non-scholarly-article item bloat] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Wikidata:Request_a_query&oldid=1482702473#Because_I_suck_at_aggregation source]) *** [https://w.wiki/3vM6 Church of Scotland Synods as Geoshapes] ([https://twitter.com/MappingScotsRef/status/1428314437967024128 Source]) *** [https://w.wiki/36sk Map of the origin of Balinese palm-leaf manuscripts], [https://w.wiki/36sj current location] ([https://twitter.com/joseagush/status/1428178906746560516 Source]) *** [https://w.wiki/3wfm Current principal local authorities in England] * '''Development''' ** Deployed the new shiny Query Builder to https://query.wikidata.org/querybuilder ** Edits to labels, descriptions and aliases on mobile are now also tagged as edits made via the user interface. All edits made via the user interface are now tagged as such. ([[phab:T286775]]) ** ArticlePlaceholder pages will now indicate that they are generated by the ArticlePlaceholder thanks to a patch by Luca ([[phab:T124191]]) ** Working on making it possible to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]]) ** Adding a new constraint type to ensure Items have a label in a certain language ([[phab:T195178]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 23|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:47, 23 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21924361 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == ''Wiki Loves Women South Asia 2021 Newsletter #1'' == <div style="line-height: 1.2;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; border:2px solid #808080; border-radius:4px;"> <div style="background-color:#FAC1D4; padding:10px"><span style="font-size:200%;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''</span><br>'''September 1 - September 30, 2021'''<span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|<span style="font-size:10px;color:red">''view details!''</span>]]</span></div> <div style="background-color:#FFE7EF; padding:10px">[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]] Thank you for organizing the Wiki Loves Women South Asia 2021 edition locally in your community. For the convenience of communication and coordination, the information of the organizers/judges is being collected through a '''[https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfSK5ghcadlCwKS7WylYbMSUtMHa0jT9H09vA7kqaCEzcUUZA/viewform?usp=sf_link ''Google form'']''', we request you to fill it out. <span style="color: grey;font-size:10px;">''This message has been sent to you because you are listed as a local organizer/judge in Metawiki. If you have changed your decision to remain as an organizer/judge, update [[m:Wiki Loves Women South Asia 2021/Participating Communities|the list]].''</span> ''Regards,''<br>[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|'''''Wiki Loves Women Team''''']] 01:04, 28 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div></div> == തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വിക്കിമീഡിയ ഫൌണ്ടേഷൻ 2021 ബോർഡ്‌ ഓഫ് ട്രസ്റ്റികൾക്ക് വോട്ട് ചെയ്യ == സുഹൃത്തെ Ranjithsiji, വിക്കിമീഡിയ ഫൌണ്ടേഷൻ 2021 ബോർഡ്‌ ഓഫ് ട്രസ്റ്റീ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ നിങ്ങൾക്ക് വോട്ട് ചെയ്യാൻ യോഗ്യതയുള്ളതിനാലാണ് നിങ്ങൾക്ക് ഈ ഇമെയിൽ ലഭിക്കുന്നത്. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് 2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 ന് ആരംഭിച്ച്, 2021 ഓഗസ്റ്റ് 31 ന് അവസാനിക്കും. വിക്കിമീഡിയ ഫൌണ്ടേഷൻ മലയാളം വിക്കിപീഡിയ പോലുള്ള പ്രോജക്ടുകൾ ഒരു ബോർഡ്‌ ഓഫ് ട്രസ്റ്റികളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ബോർഡ്‌ ഓഫ് ട്രസ്റ്റി വിക്കിമീഡിയ ഫൌണ്ടേഷൻറെ തീരുമാനമെടുക്കൽ സമിതിയാണ്. [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Overview|ബോർഡ്‌ ഓഫ് ട്രസ്റ്റി കളെക്കുറിച്ച് കൂടുതലറിയുക]]. ഈ വർഷം ഒരു സമുദായ വോട്ടെടുപ്പിലൂടെ നാല് സീറ്റുകൾ തിരഞ്ഞെടുക്കണം. ഈ സീറ്റുകളിലേക്ക് ലോകമെമ്പാടുമുള്ള 19 സ്ഥാനാർത്ഥികൾ മത്സരിക്കുന്നു. [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|2021 ലെ ബോർഡ് ഓഫ് ട്രസ്റ്റി സ്ഥാനാർത്ഥികളെക്കുറിച്ച് കൂടുതലറിയുക]]. സമുദായത്തിലെ 70,000 അംഗങ്ങളോട് വോട്ടുചെയ്യാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. അതിൽ നിങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു! വോട്ടിംഗ് 23:59 UTC ആഗസ്റ്റ് 31 വരെ മാത്രം. *[[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2021|'''വോട്ട് ചെയ്യാൻ മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലെ SecurePoll - ൽ പോവുക''']]. നിങ്ങൾ ഇതിനകം വോട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ, വോട്ട് ചെയ്തതിന് നന്ദി, ദയവായി ഈ ഇമെയിൽ അവഗണിക്കുക. ആളുകൾക്ക് എത്ര അക്കൗണ്ടുകൾ ഉണ്ടെങ്കിലും ഒരു തവണ മാത്രമേ വോട്ട് ചെയ്യാൻ കഴിയൂ. [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പിനെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ വായിക്കുക]]. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 05:08, 29 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21949539 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #483 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://pt.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Edit-a-thon/Atividades_em_portugu%C3%AAs/Wikidata_Lab_XXXI Wikidata Labs XXXI] in English on the topic of [[d:Wikidata:Reimagining Wikidata from the margins|Reimagining Wikidata from the margins]], August 31 *** LIVE Wikidata editing #51 - [https://www.youtube.com/watch?v=yJ6OfgE7UQc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3039673576317799/ Facebook], September 4 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#77|Online Wikidata meetup in Swedish #77]], September 5 *** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]], September 8-15, a series of community-powered events on the topic of data quality. If you're interested in presenting a tool or a topic, feel free to add something to the schedule. *** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] about data quality, September 13 *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/UGIU2MOIQOGUPFWFEUJAU57NUSSDIH6I/ Upcoming Search Platform Office Hours—September 1st, 2021] Come with anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.! ** Past *** Wikibase Live session (August 26th, 2021) [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-08-26|logs]] *** RubyConfTW 2021 **** [https://www.youtube.com/watch?v=FoR4PcKKG6g Wikidata basics] (in Chinese) **** [https://www.youtube.com/watch?v=mGKZI69ZK2E Wikidata and Open Streetmaps] (in Chinese) **** [https://www.youtube.com/watch?v=LFhYVy_yUm4 Using the MediaWiki open data API to solve data description problems] (in Chinese) **** [https://www.youtube.com/watch?v=8ywAIqOzCdQ Moving Wikipedia's Infobox to Wikidata's Property:Taiwanese place names] (in Chinese) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://science.thewire.in/the-sciences/citations-open-knowledge-metadata-wiki-journals/ Why Are Citations Not Part of Discussions on Open Knowledge?] *** [https://www.elledecor.com/it/lifestyle/a37405516/toponomastica-mapping-diversity/ Mapping Diversity Puts The Gender Gap of Toponymy On Paper] (in Italian) ** Videos *** [https://www.youtube.com/watch?v=nBzRW51BTVk Wikidata: Behind the Scenes of the Great Wikipedia Data Repository] (in Spanish) *** [https://www.youtube.com/watch?v=SjGHqTQAhPE Bring data from Wikidata and any other LOD Knowledge Graph to your Roam graph] ** Notebooks *** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/articles-created-P31.ipynb What are the Wikipedia articles you've created about?] a notebook which show how to compute statistics about the articles you've created in Wikipedia by "instance of" (P31) property [[File:Wikidata2Ical-cccamp2015.png|thumb|Wikidata2Ical]] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Shisma/wikidata2ical.js|Wikidata2ical]] provides an ical file for each wikidata entity that has [[:d:Property:P580|start time (P580)]] and [[:d:Property:P582|end time (P582)]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://hay.toolforge.org/depictor/ Depictor] is a mobile-friendly tool to verify if people depicted on Wikimedia Commons are the same, and adds structured data statements (using Wikidata) ** [[m:Wikibase/Wikibase Installation & Updating survey/2021|Wikibase Installation & Updating survey]] has been published! ** The Board of Trustees election has started. Votes will be accepted until 23:59 31 August 2021 (UTC). [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates|View candidate statements]], [[:m:Special:SecurePoll/vote/381|verify your eligibility and '''vote now''']]. ** Nicolas Vigneron ([[d:User:VIGNERON|User:VIGNERON]], [[m:User:VIGNERON en résidence|User:VIGNERON en résidence]]) has started a one-year residence at the libraries of Clermont-Ferrand, more info and batch upload to come ** [[d:Wikidata_talk:WikidataCon_2021#WikidataCon_update_-_August_2021|WikidataCon update]]: news about the online conference, grants for affiliates in Latin America and Carribean, glimpse on the keynotes topics and next steps * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9803|UEFA stadium category]], [[:d:Property:P9810|remix of]], [[:d:Property:P9813|container]], [[:d:Property:P9831|release of]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9804|Palynodata publications ID]], [[:d:Property:P9805|Mapping the Lives ID]], [[:d:Property:P9806|WiiG game ID]], [[:d:Property:P9807|SNK ID]], [[:d:Property:P9808|arheologi.ro ID]], [[:d:Property:P9809|Enciclopedia dell'Arte Antica ID]], [[:d:Property:P9811|Asian Historical Architecture structure ID]], [[:d:Property:P9812|Likee username]], [[:d:Property:P9814|Team Deutschland Paralympics ID]], [[:d:Property:P9815|BMC ID]], [[:d:Property:P9816|Kartridge game ID]], [[:d:Property:P9817|ISL ID]], [[:d:Property:P9818|Penguin Random House book ID]], [[:d:Property:P9819|Daum Cafe ID]], [[:d:Property:P9820|Freeview show ID]], [[:d:Property:P9821|Unconsenting Media ID]], [[:d:Property:P9822|TeamNL athlete ID]], [[:d:Property:P9823|Volleybox ID]], [[:d:Property:P9824|COD ID]], [[:d:Property:P9825|allabolag.se person ID]], [[:d:Property:P9826|Great Encyclopedia of Cyril and Methodius entry ID]], [[:d:Property:P9827|GSSO ID]], [[:d:Property:P9828|Fontaines de France ID]], [[:d:Property:P9829|KNHB ID]], [[:d:Property:P9830|DC Books book ID]], [[:d:Property:P9832|Igromania developer/publisher ID]], [[:d:Property:P9833|Deutsche Sporthilfe ID]], [[:d:Property:P9834|Finnish National Gallery artwork ID]], [[:d:Property:P9835|Igromania series ID]], [[:d:Property:P9836|National Diet Library Persistent ID]], [[:d:Property:P9837|Svenska ord ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/number of evacuated|number of evacuated]], [[:d:Wikidata:Property proposal/External wiki|External wiki]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Код Энциклопедия ислама (второе издание)|Код Энциклопедия ислама (второе издание)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SCTA ID|SCTA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/uses natural resource|uses natural resource]], [[:d:Wikidata:Property proposal/created for|created for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of triples|number of triples]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reprinted in|reprinted in]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Eneström Number|Eneström Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/літературний редактор|літературний редактор]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Convict Records ID|Convict Records ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Medical Pioneers Index|Australian Medical Pioneers Index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Music|YouTube Music]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gujarati Vishwakosh entry|Gujarati Vishwakosh entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiApiary farm|WikiApiary farm]], [[:d:Wikidata:Property proposal/copyright registration|copyright registration]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mozilla extension ID|Mozilla extension ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NRK TV-ID|NRK TV-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dell'Arte Medievale ID|Enciclopedia dell'Arte Medievale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ECO code|ECO code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Government Publications Number|Government Publications Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Food.com ID|Food.com ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dewan Negara ID|Dewan Negara ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dewan Rakyat ID|Dewan Rakyat ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BBC Food ID|BBC Food ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIPV author ID|IRIS UNIPV author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Università degli Studi di Napoli Federico II author ID|IRIS Università degli Studi di Napoli Federico II author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndieMag game ID|IndieMag game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bleus Handisport-ID|Bleus Handisport-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Overnia|Overnia]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Edizioni Ares author ID|Edizioni Ares author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hmmlid|hmmlid]], [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Maapõu stratigraphy ID|e-Maapõu stratigraphy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Al-Jazeera author ID|Al-Jazeera author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver Post member ID|Naver Post member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eAmbrosia ID|eAmbrosia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DC Character ID|DC Character ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Postimees topic ID|Postimees topic ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fx_coords%22%2C%22%3Frgb%22%5D%7D%0ASELECT%20%3Fx%20%3FxLabel%20%3Fdescription%20%3Fx_coords%20%3Frgb%20%20WITH%20%7B%0A%0ASELECT%20%3Fdata%20%3Fx%20%3Fx_coords%20WHERE%20%7B%20%0A%20%20%3Fx%20p%3AP2044%2Fpsn%3AP2044%20%5B%20%0A%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityAmount%20%3Fdata%20%0A%20%20%5D%20.%0A%20%20%3Fx%20wdt%3AP625%20%3Fx_coords%20.%0A%20%20%3Fx%20wdt%3AP17%20wd%3AQ34%20.%0A%23%20%20%3Fx%20wdt%3AP131%2B%20%5B%20wdt%3AP31%20wd%3AQ15979307%20%5D%20.%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25data%0A%23%20determine%20the%20max%20and%20min%20values%20%28used%20to%20calculate%20the%20spread%29%0AWITH%20%7B%20%0A%20%20SELECT%20%28MAX%28%3Fdata%29%20AS%20%3Fmax_data%29%20%20%28MIN%28%3Fdata%29%20AS%20%3Fmin_data%29%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25data%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%7D%7D%20AS%20%25min_max%0AWHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25data%0A%20%20INCLUDE%20%25min_max%20%20%20%0A%20%20%20%3Fx%20rdfs%3Alabel%20%3FxLabel.%20FILTER%20%28LANG%28%3FxLabel%29%20%3D%20%22sv%22%29%20.%0A%20%20%20BIND%20%28CONCAT%28%22H%C3%B6jd%20%C3%B6ver%20havsniv%C3%A5n%20f%C3%B6r%20%22%2C%20%3FxLabel%2C%20%22%20%C3%A4r%20omkring%20%22%2C%20STR%28ROUND%28%3Fdata%29%29%2C%20%22%20meter%22%20%29%20AS%20%3Fdescription%29%20%0A%20%20BIND%20%28%20%3Fmax_data%20-%20%3Fmin_data%20AS%20%3Fspread%20%29%0A%20%20BIND%20%28255%20-%20xsd%3Ainteger%28%20255%20%2a%20%28%3Fdata%20-%20%3Fmin_data%29%20%2F%20%3Fspread%29%20AS%20%3Fgreen%20%29%20%23%20255%20-%3E%200%0A%20%20BIND%20%28%20FLOOR%20%28%3Fgreen%20%2F%2016%29%20AS%20%3Fgreen_1%20%29%0A%20%20BIND%20%28%20COALESCE%28%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3C%2010%2C%20STR%28%3Fgreen_1%29%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2010%2C%20%22a%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2011%2C%20%22b%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2012%2C%20%22c%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2013%2C%20%22d%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2014%2C%20%22e%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2015%2C%20%22f%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20%22ERROR%22%0A%20%20%29%20AS%20%3Fgreen_hex1%20%29%0A%20%20BIND%20%28FLOOR%28%3Fgreen%20-%20%2816%20%2a%20xsd%3Ainteger%28%20%3Fgreen%20%2F%2016%20%29%29%29%20AS%20%3Fgreen_2%29%0A%20%20BIND%20%28%20COALESCE%28%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3C%2010%2C%20STR%28%3Fgreen_2%29%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2010%2C%20%22a%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2011%2C%20%22b%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2012%2C%20%22c%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2013%2C%20%22d%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2014%2C%20%22e%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2015%2C%20%22f%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20%22ERROR%22%0A%20%20%29%20AS%20%3Fgreen_hex2%20%29%0A%20%20BIND%20%28CONCAT%28STR%28%3Fgreen_hex1%29%2C%20STR%28%3Fgreen_hex2%29%29%20AS%20%3Fgreen_hex%20%29%0A%0A%20%20BIND%20%28CONCAT%28%2200%22%2C%20STR%28%3Fgreen_hex%29%2C%20%2200%22%29%20AS%20%3Frgb%29%20%20%20%0A%7D Map of Items in Sweden with coordinate location and elevation above sea-level statements] ([https://twitter.com/salgo60/status/1431174259045453825 Source]) *** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fcoords%22%20%5D%7D%0ASELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20WITH%20%7B%0A%20%20%0ASELECT%20%3Fitem%20%3Flon%20%3Flat%20%3Fcoords%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ515%20.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP17%20wd%3AQ145%20.%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%3Fcoords%3B%0A%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Flon%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%20%3Flat%3B%20%0A%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20%5D%20.%0A%20%20FILTER%20%28%3Flat%20%3E%2040%29%20%23%20filtering%20out%20British%20Oversea%20Terrroties%0A%7D%20%7D%20AS%20%25cities%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20easterly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20DESC%20%28%3Flon%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25easterly%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20westerly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20ASC%20%28%3Flon%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25westerly%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20northerly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20DESC%20%28%3Flat%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25northerly%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20southernly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20ASC%20%28%3Flat%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25southerly%20%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25easterly%20%7D%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25westerly%20%7D%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25northerly%20%7D%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25southerly%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0A Map of UK's most extreme cities] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1430113565944520704 Source]) *** [https://w.wiki/3wfm All current principal Local Authorities in England] ([https://twitter.com/pigsonthewing/status/1429800346814230537 Source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Wikidata:Mismatch Finder]] development continues. We are now working on the frontend. First pieces are starting to be visible at https://mismatch-finder.toolforge.org (but nothing usable yet) ** Fixed an issue with unicode characters in constraints checks ([[phab:T289805]]) ** Worked on support for "separators" parameter for distinct value constraints ([[phab:T277855]]) ** Continued work on allowing to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]]) ** Continued work on new constraint type to ensure that the Item has a label in a particular language ([[phab:T195178]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 30|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 12:58, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21946142 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #484 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]] - a week of all things data quality around Wikidata from Septempber 8th to 15th. Check the schedule, join sessions and add more if you would like to facilitate a discussion or workshop! *** Next Linked Data for Libraries [[d:Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: developing Wikidata tools and gadgets with Andrew Lih. [https://docs.google.com/document/d/11Vk7LQRratQmCDuhPcNeIR-Airyn3S8Ct3cQdCXU_P4/edit?usp=sharing ], Sep 7th. *** LIVE Wikidata editing #52 - [https://www.youtube.com/watch?v=Zauw3cK0EaQ YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3045456092406214/ Facebook], September 11 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#78|Online Wikidata meetup in Swedish #78]], September 12 * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://medium.com/european-data-journalism-network/a-new-r-package-for-exploring-the-wealth-of-information-stored-by-wikidata-fe85e82b6440 A new R package for exploring the wealth of information stored by Wikidata: tidywikidatar] *** [https://www.wikimedia.de/unlock-blog/govdirectory/ A global directory of official governmental online accounts and services], by Albin Larsson and Jan Ainali ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2108.07119.pdf Creating and Querying Personalized Versions of Wikidata on a Laptop] *** [https://nemo.inf.ufes.br/wp-content/papercite-data/pdf/type_or_individual_evidence_of_large_scale_conceptual_disarray_in_wikidata_2021.pdf Type or Individual? Evidence of Large-Scale Conceptual Disarray in Wikidata] ** Videos *** LIVE Wikidata editing #51 - [https://www.youtube.com/watch?v=yJ6OfgE7UQc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3039673576317799/ Facebook] *** [https://www.youtube.com/watch?v=MGjag-sX7Ic Wikidata Lab XXXI: Reimagining Wikidata from the margins] **Other *** [https://slate.com/technology/2021/09/wikipedia-human-language-wikifunctions.html Wikipedia Is Trying to Transcend the Limits of Human Language] *** [https://projetjourdain.org/network/index.html Ancient Hellenistic philosophers, visualized as a chain from master to student] ([https://twitter.com/larsyencken/status/1432673324522483713 Source]) *** [[m:Abstract Wikipedia/Updates/2021-09-03|Generating text with Ninai and Udiron]] (prototyping using Wikidata items and lexemes in text generation) *** Over 3000 landscape paintings 'depict' something with coordinates. [https://hicsuntleones.nl/paintedplanet/?country=Q145 You can now browse them by country] ([https://twitter.com/mmmenno/status/1434772762325827586 Source]) * '''Tool of the week''' ** [[d:Template:Generic queries for authors|Template:Generic queries for authors]] : new generic queries template designed for authors (fiction and non-fiction). Feedback and translations are welcome. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[:d:User:SuccuBot|User:SuccuBot]] has made its 100.000.000th edit. It is the first user account in Wikidata to reach this milestone. ** In the frame of a [https://summerofcode.withgoogle.com/projects/#6482214268698624 Google Summer of Code] project a new tool, called '''WikidataComplete''' was created. The tool smoothly integrates in the Wikidata UI and proposes new statements extracted by machine learning algorithms. Editors are asked to either approve or reject them. To activate it check [[Wikidata:Tools/Edit_items#WikidataComplete|here]] for a short tutorial check [https://www.youtube.com/watch?v=Ju2ExZ_khxQ here]. Any feedback is welcome [[d:User_talk:Data-Complete-Gadget|here]]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P9836|National Diet Library persistent work ID]], [[:d:Property:P9837|Svensk ordbok ID]], [[:d:Property:P9838|ECO code]], [[:d:Property:P9839|izeltlabuak.hu ID]], [[:d:Property:P9840|Food.com ID]], [[:d:Property:P9841|Jornal do Vôlei ID]], [[:d:Property:P9842|MART catalog person ID]], [[:d:Property:P9843|IRIS UNINA author ID]], [[:d:Property:P9844|IRIS UNIPV author ID]], [[:d:Property:P9845|Overnia ID]], [[:d:Property:P9846|HandiSport Équipes de France ID]], [[:d:Property:P9847|Cinemaitaliano person ID]], [[:d:Property:P9848|Cinemaitaliano film ID]], [[:d:Property:P9849|Mozilla extension ID]], [[:d:Property:P9850|Enciclopedia dell'Arte Medievale ID]], [[:d:Property:P9851|DC Character ID]], [[:d:Property:P9852|Media Bias/Fact Check ID]], [[:d:Property:P9853|Australian Medical Pioneers Index ID]], [[:d:Property:P9854|eAmbrosia ID]], [[:d:Property:P9855|Edizioni Ares author ID]], [[:d:Property:P9856|Al-Jazeera author ID]], [[:d:Property:P9857|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Property:P9858|Civilisti Italiani member ID]], [[:d:Property:P9859|Government Publications Number]], [[:d:Property:P9860|Global Location Number]], [[:d:Property:P9861|Iași Central University Library ID]], [[:d:Property:P9862|Encyclopaedia of Islam (second edition) ID]], [[:d:Property:P9863|Gujarati Vishwakosh entry]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/літературний редактор|літературний редактор]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rotten Tomatoes score|Rotten Tomatoes score]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Eneström Number|Eneström Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Télé-Loisirs ID|Télé-Loisirs ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PDDikti higher education institution ID|PDDikti higher education institution ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HMS|HMS]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Barnivore ID|Barnivore ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RAWG game ID|RAWG game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Materials Project material ID|Materials Project material ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INAPP IDs|INAPP IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INAPP Thesaurus ID|INAPP Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fondation du patrimoine ID|Fondation du patrimoine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Slangopedia ID|Slangopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Festivaletteratura person ID|Festivaletteratura person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Dictionary ID|Urban Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indonesian Museum National Registration System ID|Indonesian Museum National Registration System ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dello Sport ID|Enciclopedia dello Sport ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Glitchwave genre ID|Glitchwave genre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Endemia.nc animal ID|Endemia.nc animal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yiddish Dictionary Online ID|Yiddish Dictionary Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Casefile ID|Casefile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Every Noise at Once ID|Every Noise at Once ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/museum-digital place ID|museum-digital place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EPA Facility Registry Service ID|EPA Facility Registry Service ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3$bE Paintings by Waldmüller in the Belvedere, Vienna - Austria] ([https://twitter.com/OpenLinkArtData/status/1434141195807121410 Source]) *** [https://w.wiki/3$iu Coauthors of coauthors] of [[d:Q46168094|Birgit Meldal (Q46168094)]] that have never directly coauthored a paper with her ([https://twitter.com/lubianat/status/1434256879732023302 Source]) *** [https://scholia.toolforge.org/topic/Q177765 Country-level citation network in biometrics] (Scholia) ([https://twitter.com/EvoMRI/status/1431580720061837314 Source]) *** [https://w.wiki/3$ku Council Information Systems with] [[d:Q47450936|OParlOrg API endpoints (Q47450936)]] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1434157076452884482 Source]) * '''Development''' ** Continued work on the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]. We are now working on creating the page where mismatches will be listed for review. ** Worked on support for "separators" parameter for distinct value constraints ([[phab:T277855]]) ** Made it possible to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]]) ** Added a new constraint type to ensure that the Item has a label in a particular language ([[phab:T195178]]) ** Added a button for the Query Builder to query.wikidata.org to make the Query builder discoverable ([[phab:T276210]]) - integration in the example dialog is still in progress ([[phab:T280229]]) ** We started work on some behind-the-scenes improvements to the way Wikipedia and the other Wikimedia projects are notified about a change that affects their articles. (They need this notification so the article can be purged and show the latest data from Wikidata again. It is also required for showing the edit in the watchlist and recent changes on those wikis. This should have no visible impact for editors but is needed maintenance work. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** Deploy [[d:Template:Item documentation]] in the talk page of each item. ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 06|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:21, 6 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21983366 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #485 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' **Upcoming: *** [[d:Wikidata_talk:WikidataCon_2021#WikidataCon_update_-_Program_of_the_first_day_and_Wikidata_birthday|WikidataCon update]]: you can now check in [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 1 - Main program|the program of the first day of the online conference]] *** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Preconference: Transbordados|Transbordados: WikidataCon's preconference for Latin America]] - '''September 14, 21 and 28 (21h UTC)''' - with simultaneous translation for Portuguese and Spanish, via [https://www.youtube.com/c/wmnobrasil YouTube] - ''set of events to discuss Wikidata and decoloniality, knowledge organization and digital dissemination of collections in Latin America contexts. Join us!'' **** '''14/09''' - Towards a decolonial wiki: overflowing knowledge from the Latin American horizon - speakers: Amanda Jurno (Wiki Movimento Brasil), Bianca Santana (journalist, writer and activist) and Silvia Gutiérrez (El Colégio de México) - watch it in [https://www.youtube.com/watch?v=k2hdKG4t3Ww PT-BR] / [https://www.youtube.com/watch?v=0VFDlq4UWUQ ES] **** '''21/09''' - The universe of libraries: Wikidata and the multiplication of knowledge potencies - speakers: Lilian Viana (GLAM das Bibliotecas da USP) and Maurício Genta (Wikimedia Argentina e Biblioteca Nacional da Argentina) - watch it in [https://www.youtube.com/watch?v=Q45sstDdjC0 PT-BR] / [https://www.youtube.com/watch?v=AXtOX1X7MJs ES] **** '''28/09''' - Digital collections and Wikidata: organizing a network of knowledge - speakers: Evelin Heidel (a.k.a. Scann; Wikimedistas do Uruguai) and Karen Worcman (Museu da Pessoa) - watch it in [https://www.youtube.com/watch?v=NoDrwWdTlmA PT-BR] / [https://www.youtube.com/watch?v=KlxiYtYEOvM ES] *** Demo of the Query Builder [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, September 14 at 18:00 CEST **Ongoing: *** [[Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]] - several sessions happened over the past days and more are coming this week. Recordings, slides and notes are linked in the program **Past: *** Forex - 36C3 Wikipaka WG: Live querying: let’s explore Wikidata together! - [https://www.youtube.com/watch?v=VlQ40uYYXAA YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [https://biss.pensoft.net/article/73806/ Linking Data and Descriptions on Moths Using the Wikimedia Ecosystem] Part of collection TDWG Proceedings 2021 ** other *** [[User:Ainali|Ainali]] [https://headstuffpodcasts.com/episode/s02e09-stanning-wikidata talks about Wikidata] on The World According to Wikipedia podcast. * '''Tool of the week''' ** '''Wwwyzzerdd for Wikidata''' is a browser extension that allows you to view and edit Wikidata information from Wikipedia ([[:commons:File:Wwwyzzerdd Demo.webm|demo video]]). Install it in [https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/wwwyzzerdd-for-wikidata/ Firefox] or [https://chrome.google.com/webstore/detail/wwwyzzerdd-for-wikidata/gfidggfngdnaalpihbdjnfbkfiniookc?hl=en&authuser=0 Chrome] * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://facethefacts.app/ Face The Facts] mobile app allows you to scan election posters and see the true facts about politicians. ** Wikidata now has over 150,000 Senses on Lexemes! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9866|GRAC rating]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9857|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Property:P9858|Civilisti Italiani member ID]], [[:d:Property:P9859|Government Publications Number (Taiwan)]], [[:d:Property:P9860|Global Location Number]], [[:d:Property:P9861|Iași Central University Library ID]], [[:d:Property:P9862|Encyclopaedia of Islam (second edition) ID]], [[:d:Property:P9863|Gujarati Vishwakosh entry]], [[:d:Property:P9864|Télé-Loisirs ID]], [[:d:Property:P9865|Anagrafe degli studiosi ID]], [[:d:Property:P9867|e-Maapõu stratigraphy ID]], [[:d:Property:P9868|INAPP Thesaurus ID]], [[:d:Property:P9869|Douyin video ID]], [[:d:Property:P9870|IndieMag game ID]], [[:d:Property:P9871|INAPP author ID]], [[:d:Property:P9872|TBDB ID]], [[:d:Property:P9873|Enciclopedia dello Sport ID]], [[:d:Property:P9874|INAPP work ID]], [[:d:Property:P9875|Fondation du patrimoine ID]], [[:d:Property:P9876|Endemia.nc animal taxon ID]], [[:d:Property:P9877|Gry Online game ID]], [[:d:Property:P9878|Encyclopaedia of Islam (first edition) ID]], [[:d:Property:P9879|Encyclopaedia of Islam (third edition) ID]], [[:d:Property:P9880|Festivaletteratura person ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mexican Video Game content classification category|Mexican Video Game content classification category]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NZTCS conservation status|NZTCS conservation status]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unique Identifier|Unique Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/relevant date for copyright|relevant date for copyright]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Allaboutjazz musician ID|Allaboutjazz musician ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Google Fonts ID|Google Fonts ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/museum-digital place ID|museum-digital place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EPA Facility Registry Service ID|EPA Facility Registry Service ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/thefreedictionary dictionary term ID|thefreedictionary dictionary term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TermCymru ID|TermCymru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bildatlas-Künstler-ID|Bildatlas-Künstler-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lexicon of Medieval Nordic Law ID|Lexicon of Medieval Nordic Law ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NZTCS ID|NZTCS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Research Council Grant ID|Australian Research Council Grant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PSC|PSC]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAM id|SAM id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionary of Old Norse Prose ID|Dictionary of Old Norse Prose ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norsk Akademis Ordbok ID|Norsk Akademis Ordbok ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swedish Food Agency food ID|Swedish Food Agency food ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Maapõu locality ID|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grand dictionnaire terminologique ID|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kallías|Kallías]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Owler company ID|Owler company ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/447B List of movies with Jean-Paul Belmondo ordered by number of sitelinks] (based on [[d:Talk:Q106255|source]] via [[d:Template:Generic queries for actors]]) *** [https://w.wiki/442m List of actors with whom Jean-Paul Belmondo has played the most] (based on [[d:Talk:Q106255|source]] via [[d:Template:Generic queries for actors]]) *** [https://w.wiki/447P count of movies with Jean-Paul Belmondo by decade] *** [https://w.wiki/42JE List of characters in Tintin ordered by number of apparitions] ([[d:User:PAC2/Tintindata|source]]) *** [https://w.wiki/448b People with no birth/death/floruit dates but which have a position from which dates can be inferred] ([https://twitter.com/generalising/status/1436070940375457797?s=19 source]) *** [https://w.wiki/435w Map of the origin of diamond open access journal (Q108440863) publications] ([https://twitter.com/egonwillighagen/status/1435843986137157635 source]) *** [https://w.wiki/43VM Map of place names in Ghana ending with "li", "ti", "om"] ([https://twitter.com/WikidataGhana/status/1436268573870149648 source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: The website part of the tool is taking shape but is not quite functional yet. We worked on creating the results page. You can see the current very much not finished state at https://mismatch-finder.toolforge.org/ ** Linked the Query Builder from the Query Service so it is discoverable ([[phab:T280229]]) ** Finished work on normalizing filenames when linking to media files on Commons ([[phab:T251480]]) ** All new [https://www.wbstack.com/ wbstack.com] wikis will now be created with elastic search support, including Wikibase indexes! All existing sites will have elastic search soon! ([https://twitter.com/addshore/status/1433852813772214277 Source]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 13|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:06, 13 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21994655 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #486 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Bionomia and maintaining Wikidata synchrony with David Shorthouse (Agriculture and Agri-Food Canada). [https://docs.google.com/document/d/1zWRk6MXuCLFuddsK5vr-NxLluJWFTQk3YmQBGQfVTFg/edit?usp=sharing ], Sep 21st. *** Lightning Talk: Wikidata in your Civic Tech project | Summit 2021 - [https://www.youtube.com/watch?v=uFVBxL9A9mw YouTube] **Ongoing: *** The [https://summit.creativecommons.org/ Creative Commons Global Summit] and [https://summit.creativecommons.org/hack4openglam-2021/ Hack4OpenGLAM hackathon] take place from September 20 until 24 (fully online). Several sessions and projects are related to Wikidata and/or Wikibase (see [https://ccglobalsummit2021.sched.com/?searchstring=Wikidata schedule search]). **Past: *** [[Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]]: **** Periodic editathons as a way to improve data quality on Wikidata: an experiment in Italy - [https://www.youtube.com/watch?v=Ozw8cwRgkLY YouTube] **** Bringing Czech authority files into 21st century: Integration with Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=JKqZTVisHC4 YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Mapping the Scottish Reformation - using Wikidata, Wikipedia's sister project - [https://www.youtube.com/watch?v=HIlIOHovFrM YouTube] *** OpenSym 2021: WDProp: Web Application to Analyse Multilingual Aspects of Wikidata Properties - [https://www.youtube.com/watch?v=EMyGdyyU0Kc YouTube] *** Wikipedia Weekly Network - LIVE Wikidata editing #53 (user scripts and gadgets that can help you edit) - [https://www.youtube.com/watch?v=CntzXV0aJj8 YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Inductiveload/scripts/ShowQsAndPs|User:Inductiveload/scripts/ShowQsAndPs]] shows the Q and P IDs on Items. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Tools/OpenRefine OpenRefine] has started [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OpenRefine development of features for Structured Data on Wikimedia Commons]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/OpenRefine_and_SDC Sign up here] if you want to receive occasional updates on a Wikimedia talk page of your choice. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9883|created for]], [[:d:Property:P9887|Candomblé nation]], [[:d:Property:P9888|NZTCS conservation status]], [[:d:Property:P9895|Mexican video game rating category]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9871|INAPP author ID]], [[:d:Property:P9872|TBDB ID]], [[:d:Property:P9873|Enciclopedia dello Sport ID]], [[:d:Property:P9874|INAPP work ID]], [[:d:Property:P9875|Fondation du patrimoine ID]], [[:d:Property:P9876|Endemia.nc animal taxon ID]], [[:d:Property:P9877|Gry-Online game ID]], [[:d:Property:P9878|Encyclopaedia of Islam (first edition) ID]], [[:d:Property:P9879|Encyclopaedia of Islam (third edition) ID]], [[:d:Property:P9880|Festivaletteratura person ID]], [[:d:Property:P9881|Every Noise at Once ID]], [[:d:Property:P9882|Spotify show episode ID]], [[:d:Property:P9884|Online Begraafplaatsen cemetery ID]], [[:d:Property:P9885|Bing entity ID]], [[:d:Property:P9886|TermCymru ID]], [[:d:Property:P9889|NZTCS ID]], [[:d:Property:P9890|Online Begraafplaatsen person ID]], [[:d:Property:P9891|UK Renewable Energy Planning Database ID]], [[:d:Property:P9892|ICCD ID - Santuari Cristiani]], [[:d:Property:P9893|Naver Post member ID]], [[:d:Property:P9894|Swedish Food Agency food ID]], [[:d:Property:P9896|Dictionary of Old Norse Prose ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/relevant date for copyright|relevant date for copyright]], [[:d:Wikidata:Property proposal/issuing agency|issuing agency]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hardy's Guide to Marine Gastropods ID|Hardy's Guide to Marine Gastropods ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/main subject for|main subject for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type host taxon|type host taxon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has thematic relation|has thematic relation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/location of lexeme usage|location of lexeme usage]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ODOT county code|ODOT county code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/illustrative content|illustrative content]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Maapõu locality ID|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grand dictionnaire terminologique ID|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Google Fonts ID|Google Fonts ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kallías|Kallías]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Owler company ID|Owler company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vietherb species ID|Vietherb species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vietherb metabolite ID|Vietherb metabolite ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Allrugby|Allrugby]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SLSP editions ID|SLSP editions ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Issuu ID|Issuu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/XXI Secolo ID|XXI Secolo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Journées européennes du patrimoine ID|Journées européennes du patrimoine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Peoples.ru ID|Peoples.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/musik-sammler.de artist ID|musik-sammler.de artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HJP ID|HJP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NVE reservoir ID|NVE reservoir ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biografija.ru ID|Biografija.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Madrean Discovery Expeditions Flora Database ID|Madrean Discovery Expeditions Flora Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Madrean Discovery Expeditions Fauna Database ID|Madrean Discovery Expeditions Fauna Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Tuscany IDs|IRIS Tuscany IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Joshua Project people group ID|Joshua Project people group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Flipboard ID|Flipboard ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Rare Plant Field Guide (2021- Version) ID|Washington Rare Plant Field Guide (2021- Version) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gente di Tuscia ID|Gente di Tuscia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Poetsgate poem ID|Poetsgate poem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdoroCinema person ID|AdoroCinema person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zenodo Communities ID|Zenodo Communities ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Union Catalog ID|National Union Catalog ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/44Vs Biological taxa named after (metal (and other) music bands] *** [https://w.wiki/44kq Works by Dante Alighieri (1265 - September 13/14, 1321)] *** [https://w.wiki/44ts Cumulative page views for candidates in Czech parliamentary election 2021, split by party] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1437859890270195716 Source]) * '''Development''' ** [[Wikidata:Project_chat#New_Streaming_Updater_for_Wikidata_Query_Service_in_production_18_Oct_2021|The new Streaming Updater for Wikidata Query Service will be in production 18 Oct 2021]] ** Working on changing the way sitelinks to Wikimedia Commons are created from Item data; now using [[d:P:P910|topic's main category (P910)]] and [[d:P:P1754|category related to list (P1754)]] before [[d:P:P373|Commons category (P373)]] ([[phab:T232927|T232927]]) ** Continuing the work on the Mismatch Finder. This week we focused on the remaining groundwork for showing the first mismatches for review. ** Continuing to work on improvements to the underlying system of how edits are propagated from Wikidata to the other Wikimedia projects. ** Implemented two improvements for constraints: the “distinct values” constraint type now supports the “separator” parameter ([[phab:T277855]]) and we no longer check qualifiers on some unusual™ properties ([[phab:T235292]]) ** Adding tags to some of the remaining UI edits that didn't get them yet for edits on Lexemes ([[phab:T290950]]) ** Making it possible to add tags to some remaining Lexeme API modules ([[phab:T290951]]) ** Fixed a bug in the Query Builder where it didn't show labels when opening an existing visual query from a shared link ([[phab:T280684]]) ** Made the Query Builder more visible in the Query Service UI ([[phab:T280229]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 20|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:14, 20 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22043416 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #487 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/BrokenSegue|BrokenSegue]] (RfP scheduled to end after 27 September 2021 14:36 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** We’re celebrating the [[d:Wikidata:Ninth_Birthday|9th birthday of Wikidata]] on October 29 during the WikidataCon 🎂 Did you know that you can participate in the celebration by preparing a birthday present or attending events? [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/JOEJSBFTLRIWCY3WGSCYRBZKDAHBJPKB/ Here’s how you can get involved!] *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.09.30 next Wikibase live session] is [https://zonestamp.toolforge.org/1633017642 16:00 GMT on Thursday 30th September 2021] (18:00 Berlin time). All are welcome! *** LIVE Wikidata editing #55 (with OpenRefine) - [https://www.youtube.com/watch?v=AW89di7ljeA YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3062719064013250/ Facebook], October 2 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#81|Online Wikidata meetup in Swedish #81]], October 3 *** COVIWD: COVID-19 Wikidata Dashboard, 30 Sep 2021, Time: 13.00-14.00 WIB ([https://twitter.com/mrlogix/status/1442282913412706314 join details]) ** Past: *** Data Quality Days: You can find slides, videos and notes for many of the sessions on the [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|event page]]. *** Wiki Movimento Brasil. The universe of libraries: **** [https://www.youtube.com/watch?v=Q45sstDdjC0 Wikidata and the multiplication of knowledge potencies] (in Portuguese) **** [https://www.youtube.com/watch?v=AXtOX1X7MJs Wikidata and the multiplication of knowledge powers] (in Portuguese) *** LIVE Wikidata editing #54 - [https://www.youtube.com/watch?v=rL94EF_vPMQ YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/posts/3061865424098614/ Facebook] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://pointstodots.wordpress.com/2021/09/22/connecting-cell-ontology-and-wikidata-via-mixnmatch/ Connecting Cell Ontology and Wikidata via Mix’n’match] ** Papers ***WDProp: Web Application to Analyse Multilingual Aspects of Wikidata Properties, [https://opensym.org/os2021/program/ OpenSym 2021], 15-17 September 2021 ([https://figshare.com/articles/presentation/WDProp_Web_Application_to_Analyse_Multilingual_Aspects_of_Wikidata_Properties/16641502 Slides], [https://github.com/johnsamuelwrites/wdprop source code], [https://www.youtube.com/watch?v=EMyGdyyU0Kc Short Video]) **** ** Videos *** How to work with Wikidata in the library (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=xTGvP7ipCOE YouTube] *** Demo: create Wikidata lexemes from Goethe's "Der Versuch die Metamorphose der Pflanzen zu erklären" - [https://www.youtube.com/watch?v=AHS6rqEX5gA YouTube] *** Demo of adding a string to Wikidata as a lexeme and linking it to the corresponding Wikidata item - [https://www.youtube.com/watch?v=Jm-epCOfMrQ YouTube] *** Wikidata Query Service assistance (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=5oA_541XmhY YouTube] *** Experiences of Using WDumper to Create Topical Subsets from Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=VEA_lC3wVv0 YouTube] **Other *** [https://p3g3.de/2021/09/chirpanalytica/ Chirpanalytica: "Give me your Twitter name and I'll tell you which party you choose"]. ''"What if you could automatically determine the political orientation of a person using just a Twitter account? This is exactly what I have been doing for the past two years".'' *** [https://podcasts.apple.com/us/podcast/that-wikidata-buzz/id1540506784?i=1000536243833 That Wikidata Buzz] - [[d:User:Ambrosia10|Siobhan Leachman]] talks about Wikidata in the [[d:Q108700243|The World According to Wikipedia]] podcast. * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/user-level-gender-statistics-for-wikipedia User-level gender statistics for Wikipedia] an Observable notebook which computes the share of articles created on fr.wikipedia.org by gender using P21 property through Wikidata's API. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** You can [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Contribute/Community awards|nominate your favorite Wikidata projects]] (tools, community initiatives, WikiProjects...) until October 10th for the WikidataCon community awards. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9897|App Store age rating]], [[:d:Property:P9899|music created for]], [[:d:Property:P9901|issuing agent of work]], [[:d:Property:P9904|FLOSS development policy URL]], [[:d:Property:P9905|relevant date for copyright]], [[:d:Property:P9906|inscription image]], [[:d:Property:P9908|Hardy's Guide to Marine Gastropods URL]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9898|Australian Research Council Grant ID]], [[:d:Property:P9900|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Property:P9902|Materials Project material ID]], [[:d:Property:P9903|All.Rugby player ID]], [[:d:Property:P9907|swisscovery edition ID]], [[:d:Property:P9909|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Property:P9910|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Property:P9911|PoetsGate poem ID]], [[:d:Property:P9912|NVE reservoir ID]], [[:d:Property:P9913|FLORE author ID]], [[:d:Property:P9914|USiena air author ID]], [[:d:Property:P9915|IRIS IMT author ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiProject importance scale rating|WikiProject importance scale rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/predicate for|predicate for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eHive ID|eHive ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Database of Czech amateur theater ID|Database of Czech amateur theater ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Gallery Prague work ID|National Gallery Prague work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/George Eastman Museum artist ID|George Eastman Museum artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All.Rugby club ID|All.Rugby club ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sachsens-Schlösser-Kennung|Sachsens-Schlösser-Kennung]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Economia e Finanza ID|Dizionario di Economia e Finanza ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Densho Encyclopedia ID|Densho Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AsianWiki ID|AsianWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Channel One Russia show ID|Channel One Russia show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DWDS lemma ID|DWDS lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WDG lemma ID|WDG lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/company code (RICS)|company code (RICS)]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/47ik Given name "Filaret" ranked within similar names] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Talk:Q108636690&uselang=en source: talk page of item]) *** [https://w.wiki/47i6 Start time of open access journals known to Wikidata] ([https://twitter.com/nemobis/status/1441411330569748486 Source]) *** [https://w.wiki/47QR Mouths of rivers flowing into the Arctic] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1441101611015696388 Source]) *** [https://w.wiki/47JG What chocolate mousse is called in different languages] ([https://twitter.com/salgo60/status/1440997936343785475 Source]) *** [https://w.wiki/48JQ Women in Wikidata whose husbands are economists with articles on the English Wikipedia, but they themselves lack articles] (adapted from [https://twitter.com/wikigamaliel/status/1440678869539844110 Source]) *** [https://w.wiki/48JU Same with husbands] (adapted from [https://twitter.com/wikigamaliel/status/1440678869539844110 Source]) *** [https://w.wiki/3uAj People employed by the ZDF with an image on Commons and a link to the German language Wikipedia] ([https://twitter.com/BerndWMDE/status/1440648111215415299 Source]) *** [https://w.wiki/isU Coordinates of the birth places of people named Antoine] ([https://twitter.com/Mr_Robinini/status/1439996366227480581 Source]) *** [https://w.wiki/48J4 Place of birth of people named Antoine, Tony, Antonio, etc] *** [https://w.wiki/48EX UK MPs who had the most identified descendants who were themselves MPs] ([https://twitter.com/generalising/status/1442170934945665028 Source]) ** Newest database reports: [[d:Wikidata:Database reports/top missing properties by number of sitelinks/P26|top missing properties by number of sitelinks/P26]] (works again) * '''Development''' ** Changed the formatting of low year numbers so that they now show as e.g. “5 CE” instead of “5” to reduce ambiugity in dates like “March 5 (CE)” ([[phab:T104750]]) ** Working on fixing an issue where two Properties could have the same label in a given language ([[phab:T289473]]) ** Working on preventing a few more cases where two Items could have the same sitelink ([[phab:T291377]]) ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continuing to work on showing mismatches on the results page so that they can be reviewed ** Continuing to work on technical improvements to how changes on Wikidata are propagated to Wikipedia and the other Wikimedia projects [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:46, 27 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22067465 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary == [[File:Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon poster 2nd.pdf|thumb|100px|right|Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon]] Dear Wikimedian, Hope you are doing well. Glad to inform you that A2K is going to conduct a mini edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary. It is the second iteration of Mahatma Gandhi mini edit-a-thon. The edit-a-thon will be on the same dates 2nd and 3rd October (Weekend). During the last iteration, we had created or developed or uploaded content related to Mahatma Gandhi. This time, we will create or develop content about Mahatma Gandhi and any article directly related to the Indian Independence movement. The list of articles is given on the [[:m: Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon|event page]]. Feel free to add more relevant articles to the list. The event is not restricted to any single Wikimedia project. For more information, you can visit the event page and if you have any questions or doubts email me at nitesh@cis-india.org. Thank you [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:33, 28 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #488 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/BrokenSegue|BrokenSegue]]. Welcome onboard \o/ * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** OSM TW x Wikidata Taiwan Taipei ([[d:Q1867|Q1867]]) Meetup 2021-10-04, Mozilla Community Space Taipei ([[d:Q61752245|Q61752245]]) *** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Stephanie Sapienza and Emily Frazier on [https://www.unlockingtheairwaves.org/about/ Unlocking the airwaves], a digital archive project that compiles early educational public radio content from the National Association of Educational Broadcasters (NAEB). [https://docs.google.com/document/d/1nWbej5udmkCWlNxALbs06PGjKMmnveGoyn9DinSVgbk/edit Agenda with call link], October 5. *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] in French, by Vigneron, October 5 at 18:00 CEST **Ongoing: *** [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=9 New Wikidata Lexemes Challenge! Help to improve lexicographical data on Wikidata]. This week's theme: Seasons. ** Past *** Wikibase Live session [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.09.30 logs] (September 2021) *** LD4 - video presentation start 05:00 [https://stanford.zoom.us/rec/play/zCW7Zel4sQVeSIgwYL1fAz2E9dytx0_VDdCdKHd2e-CpXQJvS37W-PtohlON9wYLJ3PV_CCH1PR2Kg_s._N9DzHE1blpFqQNL Keepin 'N Sync... with wikidata ... and ORCID...and GBIF] - [https://www.slideshare.net/DavidShorthouse/ld4-wikidata-affinity-group-shorthouse slides] by David Shorthouse **** The [[d:User:Salgo60/ExternalIdentifiers|Magnus list]] that was mentioned at 27:00 (please update list) **** Ticket created related to problem mentioned with WD objects getting deleted - [[phabricator:T291659|T291659]] *** 2021-09-30, Talk "COVIWD: COVID-19 Wikidata Dashboard" at Seminar Pekanan IR-NLP &mdash; [https://drive.google.com/file/d/1UpL72wcS3ivv1VHweJso-I1ygBCr9NXq/view slides] in English, [https://www.youtube.com/watch?v=AoxtkFRsKnE video] in Indonesian ([https://twitter.com/mrlogix/status/1444113850165432322 source]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikiedu.org/blog/2021/09/27/what-can-querying-wikidata-do-for-me/ What can querying Wikidata do for me?] *** https://diff.wikimedia.org/2021/10/01/synchronising-wikidata-and-wikipedia-an-outreachy-project/ ** Papers: [[doi:10.3233/SW-210444|Representing COVID-19 information in collaborative knowledge graphs: The case of Wikidata]] *** ** Videos *** Introduction to Wikidata for beginners Part. 1 (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=NDD2_g56UiA YouTube] *** How to work with Wikidata in the library (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=xTGvP7ipCOE YouTube] * '''Tool of the week''' * [[d:Wikidata:Tools/ItemSubjector|ItemSubjector]] is Python console tool that helps add [[d:Property:P921|main subject (P921)]] to groups of items in a semi-automatic way. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** You can [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Contribute/Community awards|nominate your favorite Wikidata projects]] (tools, community initiatives, WikiProjects...) until October 10th for the WikidataCon Community Awards ** You can also sign up for a slot at the birthday presents lightning talks session at WikidataCon 2021 to present your [[d:Wikidata:Ninth Birthday|gift for Wikidata birthday]] until October 16 ** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 2 and 3 - Community tracks|Submissions for day 2 and 3 of WikidataCon]] are still open. You can submit sessions about a variety of topics until October 20 * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9897|App Store age rating]], [[:d:Property:P9899|music created for]], [[:d:Property:P9901|issuing agent of work]], [[:d:Property:P9904|FLOSS development policy URL]], [[:d:Property:P9905|relevant date for copyright]], [[:d:Property:P9906|inscription image]], [[:d:Property:P9908|Hardy's Guide to Marine Gastropods URL]], [[:d:Property:P9924|number of evacuated]], [[:d:Property:P9926|template populates category]], [[:d:Property:P9927|number of tries marked]], [[:d:Property:P9929|madhhab]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9898|Australian Research Council Grant ID]], [[:d:Property:P9900|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Property:P9902|Materials Project material ID]], [[:d:Property:P9903|All.Rugby player ID]], [[:d:Property:P9907|swisscovery edition ID]], [[:d:Property:P9909|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Property:P9910|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Property:P9911|PoetsGate poem ID]], [[:d:Property:P9912|NVE reservoir ID]], [[:d:Property:P9913|FLORE author ID]], [[:d:Property:P9914|USiena air author ID]], [[:d:Property:P9915|IRIS IMT author ID]], [[:d:Property:P9916|Journées européennes du patrimoine ID]], [[:d:Property:P9917|Peoples.ru person ID]], [[:d:Property:P9918|Kallías ID]], [[:d:Property:P9919|Convict Records of Australia ID]], [[:d:Property:P9920|Croatian Language Portal identifier]], [[:d:Property:P9921|Issuu ID]], [[:d:Property:P9922|Flipboard ID]], [[:d:Property:P9923|Umění pro město ID]], [[:d:Property:P9925|BBC Food ID]], [[:d:Property:P9928|Baijiahao ID]], [[:d:Property:P9930|Inventory of Heritage Artefacts institution ID]], [[:d:Property:P9931|Inventory of Heritage Artefacts object ID]], [[:d:Property:P9932|Vietherb species ID]], [[:d:Property:P9933|Vietherb metabolite ID]], [[:d:Property:P9934|Zenodo communities ID]], [[:d:Property:P9935|XXI Secolo ID]], [[:d:Property:P9936|Indonesian Museum National Registration System ID]], [[:d:Property:P9937|Postimees topic ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiProject importance scale rating|WikiProject importance scale rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/predicate for|predicate for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eHive ID|eHive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/original description|original description]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bowers acronym|Bowers acronym]], [[:d:Wikidata:Property proposal/mul label property|mul label property]], [[:d:Wikidata:Property proposal/stylized name|stylized name]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Database of Czech amateur theater ID|Database of Czech amateur theater ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Gallery Prague work ID|National Gallery Prague work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/George Eastman Museum artist ID|George Eastman Museum artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All.Rugby club ID|All.Rugby club ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sachsens-Schlösser-Kennung|Sachsens-Schlösser-Kennung]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Economia e Finanza ID|Dizionario di Economia e Finanza ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Densho Encyclopedia ID|Densho Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AsianWiki ID|AsianWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Channel One Russia show ID|Channel One Russia show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DWDS lemma ID|DWDS lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WDG lemma ID|WDG lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/company code (RICS)|company code (RICS)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Sapienza author ID|IRIS Sapienza author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AFNIL publisher ID|AFNIL publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Institut de recherche pour le développement (IRD) identifier|Institut de recherche pour le développement (IRD) identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TMOK ID|TMOK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kastra ID|Kastra ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indigenous Corporation Number|Indigenous Corporation Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/United Nations Treaty Collection object ID|United Nations Treaty Collection object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Österreichischer Fußball-Bund ID|Österreichischer Fußball-Bund ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MYmovies-Personenkennung|MYmovies-Personenkennung]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IGI Global Dictionary ID|IGI Global Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Unificazione ID|L'Unificazione ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EMBO member ID|EMBO member ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/49eV Women born in Nigeria with an article in Basque for Listeria] ([https://twitter.com/kepasarasola/status/1443865588951142421 Source]) *** [https://w.wiki/49dn Still life paintings by women ] ([https://twitter.com/janedarnell/status/1443843762627751936 Source]) *** [https://w.wiki/496c Map of cemeteries in New Zealand] ([https://twitter.com/metacoretechs/status/1443162230200045571 Source]) *** [https://w.wiki/4A3X Right Livelihood Award laureates] ([https://twitter.com/DennisPriskorn/status/1443124794359222273 Source]) *** [https://w.wiki/48tL Chelsea FC players, with English Wikipedia article, Commons image, etc] ([https://twitter.com/NavinoEvans/status/1442871904403001346 Source]) ** Newest database reports: [[d:Wikidata:Database_reports/top_missing_properties_by_number_of_sitelinks/P22|Missing properties by number of sitelinks: P22 (father)]] (works again) * '''Development''' ** Finished preventing a case where the same sitelink could be added to two different Items ([[phab:T291377]]) ** Continuing work on the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]. Currently focusing on showing the details of the mismatches to the person reviewing mismatches. ** Continued work on not allowing two Properties to have the same label after undo/revert ([[phab:T289473]]) ** Continuing work on improving how changes on Wikidata are propagated to Wikipedia and the other other Wikimedia projects. The new system is being rolled out to all wikis now. It should not change anything for editors and just be a technical improvement in the backend. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 04|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 16:37, 4 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22102255 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikipedia Asian Month 2021 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hi [[m:Wikipedia Asian Month|Wikipedia Asian Month]] organizers and participants! Hope you are all doing well! Now is the time to sign up for [[Wikipedia Asian Month 2021]], which will take place in this November. '''For organizers:''' Here are the [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Rules|basic guidance and regulations]] for organizers. Please remember to: # use '''[https://fountain.toolforge.org/editathons/ Fountain tool]''' (you can find the [[m:Wikipedia Asian Month/Fountain tool|usage guidance]] easily on meta page), or else you and your participants' will not be able to receive the prize from Wikipedia Asian Month team. # Add your language projects and organizer list to the [[m:Template:Wikipedia Asian Month 2021 Communities and Organizers|meta page]] before '''October 29th, 2021'''. # Inform your community members Wikipedia Asian Month 2021 is coming soon!!! # If you want Wikipedia Asian Month team to share your event information on [https://www.facebook.com/wikiasianmonth Facebook] / [https://twitter.com/wikiasianmonth Twitter], or you want to share your Wikipedia Asian Month experience / achievements on [https://asianmonth.wiki/ our blog], feel free to send an email to [mailto:info@asianmonth.wiki info@asianmonth.wiki] or PM us via Facebook. If you want to hold a thematic event that is related to Wikipedia Asian Month, a.k.a. [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Events|Wikipedia Asian Month sub-contest]]. The process is the same as the language one. '''For participants:''' Here are the [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Rules#How to Participate in Contest?|event regulations]] and [[m:Wikipedia Asian Month 2021/FAQ|Q&A information]]. Just join us! Let's edit articles and win the prizes! '''Here are some updates from Wikipedia Asian Month team:''' # Due to the [[m:COVID-19|COVID-19]] pandemic, this year we hope all the Edit-a-thons are online not physical ones. # The international postal systems are not stable enough at the moment, Wikipedia Asian Month team have decided to send all the qualified participants/ organizers extra digital postcards/ certifications. (You will still get the paper ones!) # Our team has created a [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Postcards and Certification|meta page]] so that everyone tracking the progress and the delivery status. If you have any suggestions or thoughts, feel free to reach out the Wikipedia Asian Month team via emailing '''[Mailto:info@asianmonth.wiki info@asianmonth.wiki]''' or discuss on the meta talk page. If it's urgent, please contact the leader directly ('''[Mailto:&#x20;Jamie@asianmonth.wiki jamie@asianmonth.wiki]'''). Hope you all have fun in Wikipedia Asian Month 2021 Sincerely yours, [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Team#International Team|Wikipedia Asian Month International Team]], 2021.10 </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Asian_Month_Organisers&oldid=20538644 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Reke@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #489 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** We’re celebrating the [[d:Wikidata:Ninth_Birthday|9th birthday of Wikidata]] on October 29 during the WikidataCon 🎂 Did you know that you can participate in the celebration by preparing a birthday present or attending events? [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/JOEJSBFTLRIWCY3WGSCYRBZKDAHBJPKB/ Here’s how you can get involved!] *** Wikidata/Wikibase office hour, [https://zonestamp.toolforge.org/1634745653 16:00 UTC on Wednesday 20th October 2021] (18:00 Berlin time), on the Wikidata [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Telegram channel]. *** Upcoming: WMF search platform team office hour, Wednesday, October 13th, 2021 at 15:00-16:00 GMT / 08:00-09:00 PDT / 11:00-12:00 EDT / 17:00-18:00 CEST. [https://etherpad.wikimedia.org/p/Search_Platform_Office_Hours Etherpad], [https://meet.google.com/vgj-bbeb-uyi Google Meet]. You can come and chat about the Wikidata & Commons Query Service. *** LIVE Wikidata editing #57 - [https://www.youtube.com/watch?v=kkpsEi3KQFM YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3074379516180538/ Facebook], October 16 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#83|Online Wikidata meetup in Swedish #83]], October 17 ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #11, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=11 Perception and Senses] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2021/10/07/wikidata-in-african-language-communities/ Wikidata in African Language Communities] *** [https://informatieprofessional.nl/mediakunst-op-wikipedia-wil-collecties-en-metadata-toegankelijker-maken/ Media art on Wikipedia wants to make collections and metadata more accessible] (in Dutch) ** Papers *** Modeling and Documenting Queer Voices and Topics on Wikidata, [https://www.dublincore.org/conferences/2021/presentations/metadata_and_gender_diversity/ Panel on Metadata and Gender Diversity], Amber Billey, Clair A Kronk, John Samuel, Rachel Ivy Clarke, Sayward Schoonmaker, DCMI Virtual 2021, October 8, 2021, [https://figshare.com/articles/presentation/Modeling_and_Documenting_Queer_Voices_and_Topics_on_Wikidata/16780078 Slides] ** Videos *** Introduction to Wikidata for beginners. Part 2 (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=1sixiCKRxag YouTube] *** Introduction to Wikidata (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=GycAGV8MTeU YouTube] *** Scripts and gadgets in Wikidata (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=HItY9dhIJ5g YouTube] *** Wikidata Workshop 2021 - Coupling Wikipedia Categories with Wikidata Statements for Better Semantics - [https://www.youtube.com/watch?v=CiZVaNJyOgo YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://neguess.mpi-inf.mpg.de/ Neguess] is a Wikidata entity guessing game with negative clues. ([https://www.youtube.com/watch?v=s4_kYROCG4w demo video]) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** You can [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Contribute/Community awards|nominate your favorite Wikidata projects]] (tools, community initiatives, WikiProjects...) until October 10th for the WikidataCon Community Awards ** You can also sign up for a slot at the birthday presents lightning talks session at WikidataCon 2021 to present your [[d:Wikidata:Ninth Birthday|gift for Wikidata birthday]] until October 16 ** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 2 and 3 - Community tracks|Submissions for day 2 and 3 of WikidataCon]] are still open. You can submit sessions about a variety of topics until October 20 ** Wikimedia Foundation is hiring a Graph Consultant to help migrate the [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:SPARQL_query_service Wikidata Query Service (WDQS)] from Blazegraph to a different RDF store. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3546920 Apply here!] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/V57FNNLBN4KHVTKEVKSIZHR7YK2RAEGU/ The WMF Search team will begin data transfer for the new Streaming Updater today] (11 Oct 2021). * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9945|dissertation program]], [[:d:Property:P9946|date of probate]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9938|Densho Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P9939|Institut de recherche pour le développement (IRD) identifier]], [[:d:Property:P9940|DWDS lemma ID]], [[:d:Property:P9941|Dizionario di Economia e Finanza ID]], [[:d:Property:P9942|National Gallery Prague work ID]], [[:d:Property:P9943|Hill Museum & Manuscript Library ID]], [[:d:Property:P9944|Database of Czech Amateur Theater person ID]], [[:d:Property:P9947|WDG lemma ID]], [[:d:Property:P9948|The World Factbook country ID]], [[:d:Property:P9949|AFNIL publisher ID]], [[:d:Property:P9950|RICS company code]], [[:d:Property:P9951|Greek Castles ID]], [[:d:Property:P9952|Gente di Tuscia ID]], [[:d:Property:P9953|Lexicon of Medieval Nordic Law ID]], [[:d:Property:P9954|Product and Service Code]], [[:d:Property:P9955|SAM ID]], [[:d:Property:P9956|IRIS Sapienza author ID]], [[:d:Property:P9957|museum-digital place ID]], [[:d:Property:P9958|Det Norske Akademis Ordbok ID]], [[:d:Property:P9959|PDDikti ID]], [[:d:Property:P9960|VI.BE platform ID]], [[:d:Property:P9961|Owler company ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/registration number|registration number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/present in non-fictional work|present in non-fictional work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NIK (Nomor Induk Kependudukan)|NIK (Nomor Induk Kependudukan)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reports to|reports to]], [[:d:Wikidata:Property proposal/excitation energy|excitation energy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/merger|merger]], [[:d:Wikidata:Property proposal/split-off|split-off]], [[:d:Wikidata:Property proposal/choreography for|choreography for]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/AllSides ID|AllSides ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple maps id|Apple maps id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dei ragazzi ID|Enciclopedia dei ragazzi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI archive ID|NLI archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CANTIC ID|CANTIC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bat Sheva Archive ID|Bat Sheva Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Vocabularies Australia ID|Research Vocabularies Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Reptile Online Database ID|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chi era Costui - Plaque ID|Chi era Costui - Plaque ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Data Australia ID|Research Data Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID|Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parliament of Australia MP ID|Parliament of Australia MP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trove work ID|Trove work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Geographical Names Board of NSW geoname ID|Geographical Names Board of NSW geoname ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arachne.org.au ID|Arachne.org.au ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Remontees-mecaniques.net ID|Remontees-mecaniques.net ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Music track ID|Apple Music track ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4BUD Share of women for each Nobel prize] ([https://observablehq.com/@pac02/share-of-women-for-each-nobel-prize source]) *** [https://w.wiki/4Bx9 Nobel Prize statistics on number of recipients for award wrt. gender (interactive plot)] ([https://twitter.com/ReaderMeter/status/1446495088368971790 source]) *** [https://w.wiki/4CSy Share of women among Nobel prize winners by decade] *** [https://w.wiki/4B8C Notable books on linked data, semantic technologies, and semantic knowledge graphs] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1445772334296485892 source]) *** [https://w.wiki/4Bcx Benelux railway stations connected from] [[d:Q800587|Brussels-South railway station (Q800587)]] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1445725038951350278 source]) *** [https://w.wiki/4AtB Date of opening and closing of railway stations in Denmark] ([https://www.youtube.com/watch?v=Sv45EKBgCGQ Source]) *** [https://w.wiki/4AsX Map or Talaiotic archeological culture sites located in the Menorca island in Spain] ([https://twitter.com/ivan_bea/status/1445394615339737092 source]) *** [https://w.wiki/4AuC Location of all the meteorological stations in Navarre] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1445359682495946761 source]) *** [https://w.wiki/4ArC Photos of participants in the Pandora Papers] ([https://twitter.com/_pablog/status/1445316553503805440 source]) *** [https://w.wiki/4Bc$ Diameter, size and mass of balls] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1444734616464674817 source]) *** [https://w.wiki/4CSu French departments with their shape] *** [https://w.wiki/4CWo Longest rivers located in France and which did not gave their name to a department] ([https://twitter.com/envlh/status/1445114042905989122 source]) *** [https://query.wikidata.org/#SELECT%20DISTINCT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fheight%20%3FcountryLabel%20%3FsubjectLabel%20%3Fcoords%20%3Fimage%20WITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3FheightStatement%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20%3Ftype%20.%0A%20%20%20%20VALUES%20%3Ftype%20%7B%20wd%3AQ1779653%20wd%3AQ179700%20wd%3AQ1051606%20wd%3AQ29168169%20wd%3AQ3476533%20%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ21745157%20%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP5816%20wd%3AQ56556915%20%7D%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP2048%20%3FheightStatement%20.%0A%20%20%20%20%7B%20%3FheightStatement%20pq%3AP518%20wd%3AQ179700%20%7D%20UNION%0A%20%20%20%20%7B%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3FheightStatement%20pq%3AP518%20%3Fx%20%7D%20%7D%20%20%20%20%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25i%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25i%20.%0A%20%20%3FheightStatement%20psv%3AP2048%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityAmount%20%3FbaseHeight%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityUnit%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20p%3AP2370%2Fpsv%3AP2370%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityAmount%20%3FunitHeight%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityUnit%20wd%3AQ11573%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20%5D.%0A%20%20BIND%20%28%20%3FbaseHeight%20%2a%20%3FunitHeight%20AS%20%3Fheight%20%29%0A%20%20FILTER%20%28%20%3Fheight%20%3E%3D%2030%20%29%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP17%20%3Fcountry%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP625%20%3Fcoords%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP18%20%3Fimage%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP921%20%3Fsubject%20%7D%0A%20%20%23SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22en%22%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Fheight%29%20%3FcountryLabel%20%3FitemLabel%0A%20 Statues measuring more than 30 m in height (excluding the pedestal)] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1447264661183909897 Source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: We are continuing the work on the review part of the system. We are now working on letting reviewers indicate if the mismatch is on Wikidata, the other database, both or neither. ** Fixed a bug where it was possible for two Properties to have the same label in a given language by undoing/reverting an edit ([[phab:T289473]]) ** Fixed a confusing error message that was being shown when trying to save geoshape / tabular data that doesn’t exist ([[phab:T285758]]) ** Removing some unnecessary entity link formatting in edit summaries and special pages to improve performance ([[phab:T292203]]) ** Fixing an issue with invalid dates that the API accepts but should not ([[phab:T289417]]) ** Migrated all Wikimedia wikis to use the new change dispatching system. This system is responsible for notifying the other wikis about edits made on Wikidata that affect their articles so the article is refreshed and edits are added to recent changes and watchlists. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:36, 11 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22166946 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #490 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' **New request for comments *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Frequency of YouTube follower count data|Frequency of YouTube follower count data]] *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Should previously linked Wikipedia articles be separated?|Should previously linked Wikipedia articles be separated?]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** We’re celebrating the [[d:Wikidata:Ninth_Birthday|9th birthday of Wikidata]] on October 29 during the WikidataCon 🎂 Did you know that you can participate in the celebration by preparing a birthday present or attending events? [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/JOEJSBFTLRIWCY3WGSCYRBZKDAHBJPKB/ Here’s how you can get involved!] *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Scottish Accused Witches Project with Ewan McAndrew and Emma Carroll (University of Edinburgh). [https://docs.google.com/document/d/1zAgFigQFhnB1GXiRjt0MvXxB9ry87tu7YNS_5bM4vqU/edit?usp=sharing ], Oct 19th. *** [[d:Wikidata:WikiProject Govdirectory/Events|WikiProject Govdirectory Collab Hour]], October 22 *** LIVE Wikidata editing #58 - [https://www.youtube.com/watch?v=r3tBIgP8XKo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3080639182221238/ Facebook], October 23 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#84|Online Wikidata meetup in Swedish #84]], October 24 *** [https://www.lavocedeltrentino.it/2021/10/12/festival-informatici-senza-frontiere-dal-21-al-23-ottobre-2021-a-rovereto/ IT Festival Without Borders from 21 to 23 October 2021 in Rovereto] - ''There will be a Wikidata for SPARQL queries workshop for high school and university students.'' ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #12, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=12 Health professions] *** #12MonthsofOSM, [https://twitter.com/hashtag/12MonthsofOSM?src=hashtag_click mapping historical features] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/introduction-a-observable-pour-les-utilisateurs-de-wikida Introduction to Observablehq.com for Wikidata users] in French (Introduction à Observable pour les utilisateurs de Wikidata) *** [https://diff.wikimedia.org/2021/10/15/learn-wikidata-an-interactive-course/ Learning to edit Wikidata is challenging; we aim to make it easier with this interactive course] *** Manuscripts on Wikidata: the state of the art? by [[d:User:MartinPoulter|Martin Poulter]] *** [https://blog.nationalarchives.gov.uk/digital-scholarship-in-archives-a-data-case-study/ Digital scholarship in archives: A data case study] ** Papers *** Accepted papers for the Wikidata Workshop at ISWC have been published: https://wikidataworkshop.github.io/2021/ *** [https://www.gipp.com/wp-content/papercite-data/pdf/stegmueller2021.pdf Detecting Cross-Language Plagiarism using Open Knowledge Graphs] ** Videos *** Wikidata Scripts and gadgets (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=C-NQc0U6XoI YouTube] *** Import RDF data from Wikidata (part 11) - [https://www.youtube.com/watch?v=joG3zZ4vLno YouTube] *** New introductory working hour on Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=sLbP8AHfHas YouTube] *** Building Wikidata - Queries with Wikidata Query Service (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=_9tMq-FRDd8 YouTube] *** Building Wikidata - Databases and Open Refine (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=frhn6CEf96w YouTube] *** How to retrieve the list of works by Canadian authors available on Wikisource? (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=0bBPL0ITL9w YouTube] ** Other: *** Research project: [https://prattdx.org/research/evaluating-the-usability-of-museum-apis/ How can museums improve the usability of collection APIs?] * '''Tool of the week''' ** [https://github.com/glaciers-in-archives/snowman Snowman] is a static site generator for SPARQL backend ([https://twitter.com/AlbinPCLarsson/status/1448247078250061825?t=TANj4qCkX3UgJdZVqlCEXQ&s=19 source]) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 2 and 3 - Community tracks|Submissions for day 2 and 3 of WikidataCon]] are still open. You can submit sessions about a variety of topics until October 20 **Sina Ahmadi has released a [https://sinaahmadi.github.io/posts/sparql-query-generator-for-lexicographical-data.html SPARQL query generator for lexicographical data] **Wikidata [[:d:Wikidata:Project_chat#Introducing_P10000:_Research_Vocabularies_Australia_ID|reached the 10000th numbered property]], with the creation of P10000 [[:d:Property:P10000|Research Vocabularies Australia]]. (There are currently [https://w.wiki/4ESP 9285 pages in the Property namespace].) ** [https://twitter.com/WikidataMeter/status/1448131107661230083 Wikidata now has over 600,000 Lexemes!] ** [https://www.learnwikidata.net/ Learn Wikidata] is an online interactive course created by the Vanderbilt University thanks to a WikiCite grant and available in English, Spanish and Chinese. [https://diff.wikimedia.org/2021/10/15/learn-wikidata-an-interactive-course/ More information here]. ** The 3^rd edition of the [[m:Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]] is looking for nominations (see [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/DDNP7CZWF74CUCD7SC6S452KGMNMOAPN/ announcement on wikimedia-l]). Please submit your favorite tools by October 27^th. The awarded projects will be announced and showcased in a virtual ceremony in December. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9969|catalogue raisonné]], [[:d:Property:P9970|predicate for]], [[:d:Property:P9971|has thematic relation]], [[:d:Property:P9972|illustrative content]], [[:d:Property:P9974|ITU radio emission designation]], [[:d:Property:P9977|isotopically modified form of]], [[:d:Property:P9989|stylized name]], [[:d:Property:P9994|record number]], [[:d:Property:P9998|excitation energy]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9947|WDG lemma ID]], [[:d:Property:P9948|The World Factbook country ID]], [[:d:Property:P9949|AFNIL publisher ID]], [[:d:Property:P9950|RICS company code]], [[:d:Property:P9951|Greek Castles ID]], [[:d:Property:P9952|Gente di Tuscia ID]], [[:d:Property:P9953|Lexicon of Medieval Nordic Law ID]], [[:d:Property:P9954|Product and Service Code]], [[:d:Property:P9955|SAM ID]], [[:d:Property:P9956|IRIS Sapienza author ID]], [[:d:Property:P9957|museum-digital place ID]], [[:d:Property:P9958|Det Norske Akademis Ordbok ID]], [[:d:Property:P9959|PDDikti ID]], [[:d:Property:P9960|VI.BE platform ID]], [[:d:Property:P9961|Owler company ID]], [[:d:Property:P9962|Ordbog over det danske sprog ID]], [[:d:Property:P9963|Svenska Akademins Ordbok-section ID]], [[:d:Property:P9964|Kalliope-Verbund ID]], [[:d:Property:P9965|musik-sammler.de artist ID]], [[:d:Property:P9966|United Nations Treaty Collection object ID]], [[:d:Property:P9967|Washington Rare Plant Field Guide ID (Web version)]], [[:d:Property:P9968|RAWG game ID]], [[:d:Property:P9973|TMOK ID]], [[:d:Property:P9975|Vokrug sveta article]], [[:d:Property:P9976|copyright registration]], [[:d:Property:P9978|Eneström Number]], [[:d:Property:P9979|NRK TV ID]], [[:d:Property:P9980|NLI Archive (bibliographic) ID]], [[:d:Property:P9981|L'Unificazione ID]], [[:d:Property:P9982|IGI Global Dictionary ID]], [[:d:Property:P9983|Enciclopedia dei ragazzi ID]], [[:d:Property:P9984|CANTIC ID]], [[:d:Property:P9985|EMBO member ID]], [[:d:Property:P9986|NDL earlier law ID]], [[:d:Property:P9987|AbandonSocios ID]], [[:d:Property:P9988|Bat Sheva Archive ID]], [[:d:Property:P9990|Literature.com book ID]], [[:d:Property:P9991|Literature.com ebook ID]], [[:d:Property:P9992|CantoDict word ID]], [[:d:Property:P9993|CantoDict character ID]], [[:d:Property:P9995|MYmovies person ID]], [[:d:Property:P9996|Chi era Costui plaque ID]], [[:d:Property:P9997|Bowers acronym]], [[:d:Property:P9999|Turkish Cinema Archive Database person ID]], [[:d:Property:P10000|Research Vocabularies Australia ID]], [[:d:Property:P10001|Austrian Football Association player ID]], [[:d:Property:P10002|Dewan Negara ID]], [[:d:Property:P10003|Arachne.org.au ID]], [[:d:Property:P10004|Dewan Rakyat ID]], [[:d:Property:P10005|Remontees-mecaniques.net ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/merger|merger]], [[:d:Wikidata:Property proposal/split-off|split-off]], [[:d:Wikidata:Property proposal/choreography for|choreography for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/classification, compartmentalisation, or information category for this document|classification, compartmentalisation, or information category for this document]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hotel rating|Hotel rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NatureScot Sitelink ID|NatureScot Sitelink ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pole positions|pole positions]], [[:d:Wikidata:Property proposal/podium finishes|podium finishes]], [[:d:Wikidata:Property proposal/StopGame ID|StopGame ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fastest laps|fastest laps]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amends|Amends]], [[:d:Wikidata:Property proposal/heading|heading]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Conway polyhedron notation|Conway polyhedron notation]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Reptile Online Database ID|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Data Australia ID|Research Data Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID|Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parliament of Australia MP ID|Parliament of Australia MP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trove work ID|Trove work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Geographical Names Board of NSW geoname ID|Geographical Names Board of NSW geoname ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Music track ID|Apple Music track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bokmålsordboka-ID|Bokmålsordboka-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nynorskordboka-ID|Nynorskordboka-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Birdata ID|Birdata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Superior Graduate Schools IDs|IRIS Superior Graduate Schools IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Trade Mark Number|Australian Trade Mark Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Prints + Printmaking artist ID|Australian Prints + Printmaking artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Prints + Printmaking work ID|Australian Prints + Printmaking work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FFCAM ID|FFCAM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVSA ID|TVSA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Academy of Russian Television person ID|Academy of Russian Television person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NSW Parliament Member ID|NSW Parliament Member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Statistical Geography 2021 ID|Australian Statistical Geography 2021 ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KPU Calon 2019|KPU Calon 2019]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Monaco Nature Encyclopedia ID|Monaco Nature Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Refuges.info ID|Refuges.info ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Smotrim.ru film ID|Smotrim.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norgeshistorie ID|Norgeshistorie ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AHPRA registration number|AHPRA registration number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PubCRIS product number|PubCRIS product number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Toolhub ID|Toolhub ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify user ID|Spotify user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Medicina ID|Dizionario di Medicina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario delle Scienze Fisiche ID|Dizionario delle Scienze Fisiche ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ORIAS number|ORIAS number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SNSF person ID|SNSF person ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23title%3A%20List%20of%20written%20works%20ordered%20by%20date%0ASELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fyear%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP50%20wd%3AQ921499.%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP577%20%3Fdate.%20%7D%0A%20%20BIND%28YEAR%28%3Fdate%29%20AS%20%3Fyear%29%0A%7D%0AORDER%20BY%20%28%3Fyear%29 List of written works authored by recent Nobel laureate Joshua Angrist] (via [[d:Template:Item documentation]] on [[d:Talk:Q921499]]) *** [https://w.wiki/4D$a Books by Canadian authors with a Wikisource page] ([https://twitter.com/Georgele2etexte/status/1449627724470013952 Source]) *** [https://w.wiki/4Eek Repetitive taxon names] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1449534448995901446 Source]) *** [http://w.wiki/4DH$ Count of sitelinks of museums/tourist attractions in the US] ([https://twitter.com/wikilovesbrasil/status/1449095230586826757 Source]) *** [https://w.wiki/4DT4 Map of French communes that are >30 characters long] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1448600030127009797 Source]) *** [https://w.wiki/4Ef9 Lexemes in Swedish that are missing in Svenska Akademiens Ordbok (Q1935308)] ([https://twitter.com/DennisPriskorn/status/1448396292439281682 Source]) *** [https://w.wiki/4DDX Attendance at the Bargoin, Roger-Quilliot and Henri-Lecoq museums per year] ([https://twitter.com/belett/status/1448252751520092161 Source]) *** [https://w.wiki/4Csp Present and past members of Czech Chamber of Deputies who are relatives] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1447837736761806849 Source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: We are continuing the work on the review part of the system. We are working on letting reviewers submit their decision if the mismatch is on Wikidata, the other database, both or neither. ** In the previous week we migrated all Wikimedia wikis to use the new change dispatching system. This system is responsible for notifying the other wikis about edits made on Wikidata that affect their articles so the article is refreshed and edits are added to recent changes and watchlists. This week we monitored the new system and investigated and fixed a few issues that came up. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:51, 18 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22166946 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #491 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' **Upcoming: *** WikidataCon is happening this week! [https://pretix.eu/WDCon21/WDCon21/ Don’t forget to register if you want to attend]! *** [https://www.iskouk.org/event-4540936 ISKO UK Hands-on Meetup - Introduction to Wikibase] ([https://www.meetup.com/Knowledge-Organisation-London/events/281627829/ register on meetup]) *** [https://www.inaturalist.org/projects/wikidatacon-2021-bioblitz WikidataCon Bioblitz (During WikidataCon)] ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #13, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=13 Death] ** Past: *** [[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2021-10-20|Wikidata+Wikibase office hour log]] (2021-10-20) *** Wikiarabia Algeria 2021: [https://www.youtube.com/watch?v=EBZrF3gLyZM Wikibase Presentation - Mohammed Sadat Abdulai and Georgina Burnett] *** Talk at Wikidata Workshop 2021 - [https://www.youtube.com/watch?v=YT9IhM9phwk Mathematics In Wikidata] *** LibreOffice Conference 2021 - [https://www.youtube.com/watch?v=_P3C2KjN9hE Enhancing a spellcheck dictionary by Wikidata Lexemes] *** LIVE Wikidata editing #58 - [https://www.youtube.com/watch?v=r3tBIgP8XKo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3080639182221238/ Facebook] *** [https://www.youtube.com/watch?v=YlGIR7d3gOg Wikipedia Weekly Network: Wikipedia podcast section #152 - Wikidata + Wikipedia: fact templates (in Swedish)] *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#84|Online Wikidata meetup in Swedish #84]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [http://magnusmanske.de/wordpress/?p=658 The Buggregator] *** [http://magnusmanske.de/wordpress/?p=662 AutoDesc Reloaded] by Magnus Manske *** [https://observablehq.com/@pac02/awesome-wikidata-notebooks Awesome Wikidata notebooks] *** [https://grant592.github.io/prog-neo4j/ Close to the Edge - Graph Databases through 1970s Prog Rock] ** Videos *** How to upload Australian Faunal Directory IDs to Wikidata using OpenRefine. [https://www.youtube.com/watch?v=vvMNjq16M38 Part I], [https://www.youtube.com/watch?v=gC0RH-KtHVI Part II], [https://www.youtube.com/watch?v=27_j9N5n-vs Part III], [https://www.youtube.com/watch?v=b9k0ZTYTVG4 Part IV] *** PhysWikiQuiz - a Physics Formula Question Generation and Test Engine using Wikidata in Education - [https://www.youtube.com/watch?v=5OZ0G5zEp2w YouTube] *** Timelapse of churches in the Americas (Wikidata, QGIS) - [https://www.youtube.com/watch?v=szhPNjpnoM8 YouTube] *** UseAsRef 2.0 - adding references using external IDs and other statements on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=w3KhBOFAzFk YouTube] *** Addressing the gender gap - Wikidata and SPARQL queries (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=vOTfjNIpfIk YouTube] *** Understanding Wikidata: a free and open knowledge base (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=pY1ntfqsN84 YouTube] *** WikidataTutorial: Learn how to edit / create items on Wikidata (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=wFGXe4tKl-E YouTube] *** Linked Data and Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=eePi4E78SIg YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Bargioni/UseAsRef|User:Bargioni/UseAsRef]] has now a 2.0 version, allowing to use as references not only external IDs but also some other properties ([[d:Property:P1343|P1343]], [[d:Property:P973|P973]], [[d:Property:P8214|P8214]] etc.) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** QID ("Initialism of Q-identifier, a unique identifier for an item in Wikidata. [from 2012]") now has [[wikt:QID|an entry in Wiktionary]] ** The 3^rd edition of the [[m:Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]] is looking for nominations (see [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/DDNP7CZWF74CUCD7SC6S452KGMNMOAPN/ announcement on wikimedia-l]). Please submit your favorite tools by October 27^th. The awarded projects will be announced and showcased in a virtual ceremony in December. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9989|stylized name]], [[:d:Property:P9994|record number]], [[:d:Property:P9998|excitation energy]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9988|Bat Sheva Archive ID]], [[:d:Property:P9990|Literature.com book ID]], [[:d:Property:P9991|Literature.com ebook ID]], [[:d:Property:P9992|CantoDict word ID]], [[:d:Property:P9993|CantoDict character ID]], [[:d:Property:P9995|MYmovies person ID]], [[:d:Property:P9996|Chi era Costui plaque ID]], [[:d:Property:P9997|Bowers acronym]], [[:d:Property:P9999|Turkish Cinema Archive Database person ID]], [[:d:Property:P10000|Research Vocabularies Australia ID]], [[:d:Property:P10001|Austrian Football Association player ID]], [[:d:Property:P10002|Dewan Negara ID]], [[:d:Property:P10003|Arachne.org.au ID]], [[:d:Property:P10004|Dewan Rakyat ID]], [[:d:Property:P10005|Remontees-mecaniques.net ID]], [[:d:Property:P10006|AllSides ID]], [[:d:Property:P10007|Birdata ID]], [[:d:Property:P10008|Geographical Names Board of NSW geoname ID]], [[:d:Property:P10009|IRIS GSSI author ID]], [[:d:Property:P10010|IRIS IUSS author ID]], [[:d:Property:P10011|SISSA Digital Library author ID]], [[:d:Property:P10012|NSW Parliament member ID]], [[:d:Property:P10013|SNSF person ID]], [[:d:Property:P10014|FFCAM ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Conway polyhedron notation|Conway polyhedron notation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nombre de voies routières|Nombre de voies routières]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museu da Pessoa Story|Museu da Pessoa Story]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Official forum|Official forum]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Properties for legislation|Properties for legislation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stack Exchange user ID|Stack Exchange user ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Toolhub ID|Toolhub ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify user ID|Spotify user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Medicina ID|Dizionario di Medicina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario delle Scienze Fisiche ID|Dizionario delle Scienze Fisiche ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ORIAS number|ORIAS number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Meetup group id|Meetup group id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE ID|UAE ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tennis Abstract player ID|Tennis Abstract player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museu da Pessoa person ID|Museu da Pessoa person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SoccerPunter player ID|SoccerPunter player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/allplayers.in.ua player ID|allplayers.in.ua player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pfl.uz player ID|pfl.uz player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ua-football.com player ID|ua-football.com player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Offshore leaks database ID|Offshore leaks database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Snob.ru author ID|Snob.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TASS Encyclopedia ID|TASS Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Corporate Identification Number (CIN) in India|Corporate Identification Number (CIN) in India]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DFIH financier ID|DFIH financier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DFIH business ID|DFIH business ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chuvash Encyclopedia ID|Chuvash Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kola Encyclopedia ID|Kola Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndexCat ID|IndexCat ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lithuanian Heritage Registry code|Lithuanian Heritage Registry code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Penza Encyclopedia ID|Penza Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SEKO-ID|SEKO-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musées Nationaux Récupération ID|Musées Nationaux Récupération ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Women in the Legislature ID|Women in the Legislature ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dissernet person ID|Dissernet person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dissernet institution ID|Dissernet institution ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dissernet journal ID|Dissernet journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia di Roma person ID|Enciclopedia di Roma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vokrug.tv show ID|Vokrug.tv show ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4GAU Map of mosques] ([https://twitter.com/LArtour/status/1451221910759563271 Source]) *** [https://w.wiki/4FsR Documents from the Boyer collection by decades], [https://w.wiki/4Ec3 subjects most represented] ([https://twitter.com/belett/status/1451199703308128267 Source]) *** [https://w.wiki/HuG Pronouns of people in different languages] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1450877143374868495 Source]) *** [https://w.wiki/4FRK Twitter accounts of libraries in Switzerland] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1450761240058421255 Source]) *** [https://w.wiki/4F6e Images of cell types in Wikidata] ([https://twitter.com/lubianat/status/1450483958114885640 Source]) *** [https://w.wiki/4F4E Map of the place of death of people born in Puy-de-Dôme] ([https://twitter.com/belett/status/1450446343781195779 Source]) *** [https://w.wiki/4HAq Graph of NFDI consortia with their fields of work], [https://w.wiki/4HAw the map of (co-)applicants], ([https://twitter.com/_shigapov/status/1452562986946678786 Source]) *** [https://w.wiki/4GTx Places where people in South-America work who published on Wikidata] ([https://twitter.com/egonwillighagen/status/1451837907258462208 Source]) *** [https://w.wiki/4Fx5 Rail link between Narvik and Singapore] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1451528085833195546 Source]) * '''Development''' ** The new WDQS Streaming Updater now fully shipped to production. This will help the Query Service better deal with the amount of edits happening on Wikidata. ([https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/NXBOCI3WKTZBB6RB2GYWBBH2BFH3NBT6/ more information]) ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continuing work on the results page where mismatches are shown for review. We are focusing on showing all necessary information for a mismatch to make a good determination if it is a mismatch in Wikidata, the external source or neither. ** Finishing the work on the new change dispatching system that improves how Wikipedia and the other Wikimedia projects are notified about edits happening on Wikidata that affect them. Currently tying up some lose ends. ** Preparing for WikidataCon. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:31, 25 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22227678 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #492 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/handling of data objects for pages in the project namespace|handling of data objects for pages in the project namespace]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Sam Oyeyele will join us to discuss [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject%20AfroCine/Months%20of%20African%20Cinema the AfroCine project]. [https://docs.google.com/document/d/1Slztz7F9jGkfcv66LAd4F26d_MHatYtDMjEtOc-U-Fw/edit# doc], Nov. 2nd. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/SLB3STWTKYHFW5AXKLJAPEP34ULFG3XL/ Upcoming Search Platform Office Hours—November 3rd, 2021]. Time: 16:00-17:00 GMT / 09:00-10:00 PDT / 12:00-13:00 EDT / 17:00-18:00 CET & WAT. Come and ask anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.! ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #14, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=14 COP26] ** Past: *** WikidataCon 2021 happened \o/ **** Documentation of the sessions are currently ongoing. It may take a few weeks to publish all 80 hours of content but you can already watch some of them ([[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Documentation/List of sessions|linked from each session's Etherpad]]). **** [https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataCon2021-Wikidatapinkponysession Wikidatapink pony session] (a meetup where participants shared wishes and feature requests about Wikidata to the development team) **** List of [[d:Wikidata:Ninth Birthday/Presents|birthday presents]] ***** [[d:Wikidata:WikidataComplete|WikidataComplete gadget]] by [[d:User:Dhairya3124|Dhairya3124]] ***** [https://tanny411.github.io/Wikidata-WDQS-Analysis/ Wikidata Subgraph Analysis] by [[d:User:Aisha Khatun|Aisha Khatun]] ***** [[d:User:Bargioni/UseAsRef|UseAsRef 2.0]] by [[d:User:Epìdosis|Epìdosis]] ***** [https://kgtk.isi.edu/iswc/browser/Q11424 KGTK project] by Pedro Szekely ***** [https://wmde.github.io/wikidata-map/dist/index.html Wikidata Map] (series of updates of the all-coordinates-on-wikidata, made available at [[commons:Wikidata map]]) by [[User:Addshore|Addshore]] ***** [http://wikipediapodden.se/episode-154-abstract-wikipedia-and-wikifunctions/ Special episode of Wikipediapodden with an interview with Denny about Abstract Wikipedia and Wikifunctions] by [[d:User:Ainali|Ainali]] ***** [https://en.wiktionary.beta.wmflabs.org/wiki/cat Lua access for Lexemes on beta] by [[d:User:LydiaPintscher|LydiaPintscher]] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=2pDKC64nItE Editathon documentation page] by bunch of lovely glam professionals ***** [https://www.learnwikidata.net/app/?en Learn wikidata course] by [[d:User:Clifford_Anderson|Clifford Anderson]] and co ***** [https://wikxhibit.org/ Wikxhibit] by Tarfah Alrashed ***** [https://integraality.toolforge.org/ Integraality updates] by [[d:User:Jean-Frédéric|Jean-Frédéric]] ***** [https://www.inaturalist.org/projects/wikidatacon-2021-bioblitz iNaturalist BioBlitz] by [[d:User:Pigsonthewing|Pigsonthewing]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blog post *** [https://www.daieux-et-dailleurs.fr/blog-genealogique/challenge-de-a-a-z/84-challenge-az-edition-2021/697-challenge-a-a-z-2021 Challenge A to Z 2021] (in French) ** Papers *** [https://doi.org/10.1093/nar/gkab991 Complex Portal 2022: new curation frontiers] about the {{Q|47196990}} <> Wikidata connection *** (fr) [https://observablehq.com/@pac02/les-libelles-francophones-genres-dans-wikidata Les libellés francophones genrés dans Wikidata] (notebook Observablehq) ** Videos *** Working hour on preferences and common.js Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=-7W2V_dPXJ4 YouTube] *** Semantic web tutorial # 3 | What is Wikidata? (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=B1Miv9bCQjA YouTube] *** SPARQL queries around Boyer collection of the Clermont Auvergne Métropole heritage library (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=B1Miv9bCQjA YouTube] *** New Item creation (in Japanese) - [https://www.youtube.com/watch?v=OXDLj5cLBZQ YouTube] ** Research projects *** [https://safeandtrustedai.org/project/creating-and-evolving-knowledge-graphs-at-scale-for-explainable-ai/ Creating and evolving knowledge graphs at scale for explainable AI] * '''Tool of the week''' ** [http://www.cemeteries.wiki/ Cemeteries.wiki] by [[d:User:Yamen|Yamen]] is a project to display Dataviz and statistics about cemeteries all over the world. (2021-11-01) ** ... and remember you can [[Wikidata:Tools/Proposals|propose a new tool or gadget]]! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikimedia Foundation is looking for a Graph Consultant to help migrate the [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:SPARQL_query_service Wikidata Query Service (WDQS)] from Blazegraph to a different RDF store. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3546920 Apply here!] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10019|term in higher taxon]], [[:d:Property:P10027|official forum]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10015|NatureScot Sitelink ID]], [[:d:Property:P10016|Refuges.info ID]], [[:d:Property:P10017|Dizionario delle Scienze Fisiche ID]], [[:d:Property:P10018|George Eastman Museum people ID]], [[:d:Property:P10020|Parliament of Australia MP ID]], [[:d:Property:P10021|UAE University Libraries ID]], [[:d:Property:P10022|Dizionario di Medicina ID]], [[:d:Property:P10023|Museu da Pessoa person ID]], [[:d:Property:P10024|Indigenous Corporation Number]], [[:d:Property:P10025|Toolhub ID]], [[:d:Property:P10026|Research Data Australia ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/date of recording|date of recording]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Candidate position|Candidate position]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MTBdata|MTBdata]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Vokrug.tv person ID|Vokrug.tv person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Standing Waters Database ID|Standing Waters Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/State Duma person ID|State Duma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Federation Council person ID|Federation Council person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia della Scienza e della Tecnica ID|Enciclopedia della Scienza e della Tecnica ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FRACS profile ID|FRACS profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NER portfolio ID|NER portfolio ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Triple J Unearthed artist ID|Triple J Unearthed artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SEEK company ID|SEEK company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Levels.fyi company ID|Levels.fyi company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/romaq.org ID|romaq.org ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NWT Species ID|NWT Species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNISA author ID|IRIS UNISA author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nederlandse Voornamenbank ID|Nederlandse Voornamenbank ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Verona author ID|IRIS Verona author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMI author ID|IRIS UNIMI author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIURB author ID|IRIS UNIURB author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Charities and Not‑for‑profits Register Charity ID|Australian Charities and Not‑for‑profits Register Charity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIBO author ID|IRIS UNIBO author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Québec Enterprise Number|Québec Enterprise Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Douyin User ID|Douyin User ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ACE Repertory publisher ID|ACE Repertory publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ACE Repertory writer ID|ACE Repertory writer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indonesian Hospital ID|Indonesian Hospital ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4DWD Map of French bridges and tunnels carrying an high-speed railway line] *** [https://w.wiki/4JWy List of Wikidata item's labels which are same as male form and different from female form in French (ie using the generic as male form)] ([[d:User:PAC2/Gender neutral labels|source]]) *** [https://w.wiki/4JX4 List of Wikidata item's labels which are same as male form and different from female form in English (ie using the generic as male form)]([[d:User:PAC2/Gender neutral labels|source]]) *** [https://w.wiki/4K5K consorts of Selim III] ([[d:Property_talk:P26#Sultan's_consorts|source]]) *** [https://w.wiki/4KLz Coordinates of the birthplaces of people with family name Autrique] ([https://twitter.com/daieuxdailleurs/status/1455096919013924869 Source]) *** [https://w.wiki/4KBW Coordinates of battles] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1454879113207033858 Source]) *** [https://w.wiki/4Je2 Geographical distribution of votive boats historic monuments in France] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1454149939676786691 Source]) *** [https://w.wiki/4JJ6 Relationship among accepted NFDI consortia] ([https://twitter.com/inablu/status/1453765653287120899 Source]) ** Newest database reports: [[d:Wikidata:Database reports/top missing properties by number of identifiers/P26|top missing property by number of identifiers: spouse (P26)]] * '''Development''' ** WikidataCon! \o/ ** Continued the work on the first version of the Mismatch Finder. We are getting closer to the polishing phase now and will have something ready in the next weeks. ** Lua access for Lexemes is now ready to test on English Beta Wiktionary. ** Concluded work on the improved behind-the-scenes system for notifying Wikipedias and co about Wikidata edits that affect them. Nothing should have changed for you. ** Started working on a new implementation of the search box to be ready for the upcoming skin changes the WMF is working on. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 01|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:37, 1 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22271418 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #493 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [https://www.twitch.tv/belett Live about SPARQL queries] on Twitch and in French, by Vigneron, November 9 at 18:00 CET *** LIVE Wikidata editing #61 - [https://www.youtube.com/watch?v=--pS3UB0uFg YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3098329280452228/ Facebook], November 13 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#86|Online Wikidata meetup in Swedish #86]], November 14 at 13.00 UTC *** Wikidata webinar at the Goethe Institute in Athens (Greek). [https://us02web.zoom.us/webinar/register/WN_WmX73SA_R5C-nd87ytV4aw?timezone_id=Europe%2FBerlin Nov 8, 2021 17:00 UTC+1] *** Next installment of the [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikibase_and_WBStack_Working_Hours LD4 Wikibase Working Hour]! Monday 15 November 2021, 3PM - 4PM Eastern ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20211115T200000&p1=tz_et&p2=tz_ct&p3=tz_mt&p4=tz_pt&p5=tz_gmt&p6=tz_cet Time zone converter]). Registration: [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJUtc-CoqTgpGtBjZC0uPQ7qA_in15Qzer6e Zoom registration link] ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #15, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=15 COP26 (2/2)] ** Past *** Documentation of the WikidataCon 2021 sessions are currently ongoing. It may take a few weeks to publish all 80 hours of content but you can already watch some of them ([https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikidataCon_2021/Documentation/List_of_sessionslinked from each session's Etherpad]) *** [https://www.youtube.com/watch?v=zE6hw2pu6K0 Wikidata SPARQL tutorial around the Saint-Brieuc museum] (in French) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Media *** [[User:Theklan]] at {{Q|Q3100760}}: [https://www.eitb.eus/es/radio/radio-euskadi/programas/hagase-la-luz/detalle/8435228/wikidata-base-de-datos-editable-multilingue-libre-y-con-datos-de-todo-conocimiento-con-galder-gonzalez/ Wikidata: una base de datos editable, multilingüe, libre y con datos de todo conocimiento] (Spanish) ** Blogs *** TIB at WikidataCon: [https://blogs.tib.eu/wp/tib/2021/11/05/tib-at-wikidatacon-part-1/ Part 1 ] , [https://blogs.tib.eu/wp/tib/2021/11/05/tib-at-wikidatacon-part-2/ Part 2] *** [https://www.utoronto.ca/news/help-their-prof-u-t-students-go-being-wikidata-novices-international-conference-presenters With help of their prof, U of T students go from being Wikidata novices to international conference presenters] *** [https://staff.library.harvard.edu/blog/boston-rock-city Crowdsourcing the Scene at the Boston Rock City Edit-a-Thon] ** Videos *** Basic tutorial on how to improve Wikidata items (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=MR-90s_uZCQ YouTube] *** Metadata of cultural institutes: import strategies on Wikidata in the case of the Tuscany Region (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=154u0HvMkyQ YouTube] *** Wikidata for 5-star Linked Open Databases: a case study of PanglaoDB - [https://www.youtube.com/watch?v=HvjMoaOr68k YouTube] *** Using Wikidata entities and properties in schema.org markup and linked data - [https://www.youtube.com/watch?v=eJ3HSI6zLyo YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/gendered-labels-in-wikidata are occupation labels gender neutral?] a tool to explore gender neutrality of labels in different languages. ** [https://app.rawgraphs.io/ RAWGraphs], a dataviz tool which allows SPARQL queries ([https://twitter.com/rawgraphs/status/1455530965749673984?t=bkvv8yg8lwIgmcyWK6HTSw&s=19 source]) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]! ** [https://openrefine.org/download.html OpenRefine 3.5.0] was released * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10032|Museu da Pessoa History]], [[:d:Property:P10038|Conway polyhedron notation]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10028|Tennis Abstract player ID]], [[:d:Property:P10029|Women in the Legislature ID]], [[:d:Property:P10030|StopGame ID]], [[:d:Property:P10031|Enciclopedia di Roma person ID]], [[:d:Property:P10033|Biografija.ru ID]], [[:d:Property:P10034|Derrieux agency person ID]], [[:d:Property:P10035|Kola Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10036|Penza Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10037|Enciclopedia della Scienza e della Tecnica ID]], [[:d:Property:P10039|Musées Nationaux Recuperation ID]], [[:d:Property:P10040|Lithuanian Heritage Registry code]], [[:d:Property:P10041|Nynorskordboka-ID]], [[:d:Property:P10042|Bokmålsordboka-ID]], [[:d:Property:P10043|Indonesian parliament candidate ID 2019]], [[:d:Property:P10044|Trove work ID]], [[:d:Property:P10045|Vokrug.tv show ID]], [[:d:Property:P10046|Apple maps ID]], [[:d:Property:P10047|Federation Council person ID]], [[:d:Property:P10048|Meetup group id]], [[:d:Property:P10049|Glitchwave genre ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/original catalog description|original catalog description]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kanobu ID|Kanobu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yandex.Question person ID|Yandex.Question person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/発車メロディ|発車メロディ]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Listen Notes podcast ID|Listen Notes podcast ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhatsApp number|WhatsApp number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNKI Journal ID|CNKI Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Scholar Journal ID|Baidu Scholar Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AllHomes research location ID|AllHomes research location ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Domain suburb profile ID|Domain suburb profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Coles Online product ID|Coles Online product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woolworths product ID|Woolworths product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritime Business Directory ID|Maritime Business Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Oslo Byleksikon ID|Oslo Byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NVE Bre ID|NVE Bre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databáze-her.cz ID|Databáze-her.cz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FederalPress Encyclopedia ID|FederalPress Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/babesdirectory|babesdirectory]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DHAC ID|DHAC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver TV ID|Naver TV ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IJF competition ID|IJF competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JudoInside competition ID|JudoInside competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/live.ijf competition ID|live.ijf competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FAOLEX No|FAOLEX No]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EJU competition ID|EJU competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The-Sports.org competition ID|The-Sports.org competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/StarHit ID|StarHit ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nasha Versia ID|Nasha Versia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LocalWiki ID|LocalWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ESPN MMA fighter ID|ESPN MMA fighter ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Comparably company ID|Comparably company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spanish Cultural Heritage thesauri ID|Spanish Cultural Heritage thesauri ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases Chemical ID|Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases Chemical ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4LKf Number of virtual twins (pair with the same dates of birth and death) in Wikidata] ([[d:Wikidata:WikiProject_Virtual_Twins#Number_of_virtual_twins_at_a_given_milestone|source]]) *** [https://w.wiki/4LPV People recently buried in a cemetery nearby without an image of the grave (P1442) on Wikidata] ([[d:Property_talk:P1442#People recently_buried_in_a cemetery_nearby_without_an image_of_the_grave (P1442)_on_Wikidata|source]]) *** [https://w.wiki/4L5o List of lexemes in French associated with occupation items] ([[d:User:PAC2/Gender neutral labels|source]]) *** [https://w.wiki/4LuG Towns with less than 1000 people that have a cathedral] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1457053245663113216 Source]) *** [https://w.wiki/4Lkt Musical works based on literary works] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1456785592436641794 Source]) *** [https://w.wiki/4Kwq Main surnames of people born in the Puy-de-Dôme, France] ([https://twitter.com/daieuxdailleurs/status/1455861015187496962 Source]) *** [https://w.wiki/4Kox Members of the Ukrainian national sports team] ([https://twitter.com/fed4ev/status/1455657383313788932 Source]) * '''Development''' ** Mismatch Finder: We finished adding “next steps” dialog and a “more info” dialog to tell users more about the import a mismatch was added in. ** We had discussions about how to best make the SearchBox WVUI component for the new Vector skin work well for Wikidata ([[phab:T275251]]) ** We have put a version of [https://www.wbstack.com/ WBStack] on wikibase.dev. We will start work to deploy to wikibase.cloud in the coming weeks. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 08|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:33, 8 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22310207 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #494 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: [[Wikidata:Requests for comment/Create massive changes in one property for spesific categories/properties?|Create massive changes in one property for spesific categories/properties?]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** Next Bug Triage Hour on '''API issues'''. Monday 15th November at 17:00 UTC (18:00 Berlin time, [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?msg=Wikidata+bug+triage+hour&iso=20211115T17&p1=%3A&ah=1 see other time zones]) ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour Etherpad]) *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Éder Porto will be discussing adding journal articles to Wikidata [[:wikisource:Wikipedia and Academic Libraries: A Global Project/Chapter 17|Wikipedia and Academic Libraries: A Global Project/Chapter 17]]. [https://docs.google.com/document/d/1LjxZ01AUOIJItcwgXTWAIFblel9js_XjwG4aWArD-Zk/edit?usp=sharing doc], Nov. 16th. *** [https://openpublishingfest.org/calendar.html#event-107/ Open Source Publishing Tools in Wikidata], 16 November 2021. Part of the [https://openpublishingfest.org Open Publishing Fest]. *** LIVE Wikidata editing #62 - [https://www.youtube.com/watch?v=gXzqg6KuVvc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3104015093216980/ Facebook], November 20 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#87|Online Wikidata meetup in Swedish #87]], November 21 at 13.00 UTC ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #16, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=15 Books] ** Past *** Introduction to Wikidata: GWMAB con IAML Italia [https://www.youtube.com/watch?v=B5fXKwKzGbA replay] (in Italian) *** WikiData4Education_Aligning the sum of all knowledge with school curricula, WikiIndaba ([https://www.youtube.com/watch?v=yowI9YtZ-2M replay]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://investinopen.org/blog/wikidata-and-open-infrastructure-a-request-for-participation/ Wikidata and open infrastructure: a request for participation] *** [https://redaktionsblog.hypotheses.org/5219 Own metadata for own blog posts - science communication and bibliographies with open data and Wikidata] *** [https://www.datastory.org/blog/tracking-the-worlds-elections How we're tracking elections in symbiosis with Wikidata] *** Recent updates and improvements to Wikidata Query Service **** [https://techblog.wikimedia.org/2021/11/10/how-we-learned-to-stop-worrying-and-loved-the-event-flow/ How we learned to stop worrying and loved the (event) flow] **** [https://techblog.wikimedia.org/2021/11/10/the-trouble-with-triples/ The trouble with triples] **** [https://techblog.wikimedia.org/2021/11/10/getting-the-wdqs-updater-to-production-a-tale-of-production-readiness-for-flink-on-kubernetes-at-wmf/ Getting the WDQS Updater to production: a tale of production readiness for Flink on Kubernetes at WMF] ** Videos *** [[d:User:Fuzheado|Fuzheado]] and [[d:User:T_Cells|T Cells]] to demonstrate how to discover, track and work with sets of Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=q27-k3Ms4hw YouTube] *** Wikidata Introduction course (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=MmSGrlk0uSI 1], [https://www.youtube.com/watch?v=4Zg6Gbiwzac 2], [https://www.youtube.com/watch?v=0XJSUyNIoIw 3], [https://www.youtube.com/watch?v=qRL6dUPBVBs 4] *** Wikidata in Educational Institutions / Academic research at Wikimedia Polska / Wikidata Govdirectory - [https://www.youtube.com/watch?v=UNX4rBWxK_U YouTube] ** Podcasts *** [https://specimenspod.libsyn.com/ Siobhan Leachman - Wikimedia Editor and Citizen Scientist] * '''Tool of the week''' ** [[:ca:Plantilla:Infotaula persona|Plantilla:Infotaula persona]], infobox for people on Catalan Wikipedia with extensive use of Wikidata, used 175000 times, with Bridge editing. Sample use at [[:ca:Frits Zernike]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [Feedback Requested] [[phab:T295275|Introducing a dedicated section on Wikidata Item pages for classifying properties]] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]! ** [https://observablehq.com/@pac02/what-kind-of-articles-have-you-created What kind of articles have you created?] an Observable notebook which use Wikidata API to get the value of P31 for the list of articles created by a user. ** OpenRefine is hiring a [https://openrefine.org/blog/2021/11/05/Project-director.html part-time Project director] (paid position). ** [https://brianschrader.com/archive/announcing-hewell-public-beta-/ Hewell public beta app]: is a virtual tour guide that automatically finds interesting things around you whether you're in a new city or your hometown. ** [[d:Q30325238|Full Fact]] [https://twitter.com/mr_dudders/status/1458063883697016838 is using the MediaWiki Action API in their workflow to help add some Wikidata identifiers to their mark-up]. ** [[d:User:Magnus Manske|Magnus]] [https://twitter.com/MagnusManske/status/1455871764760834053 replaced some live SPARQL queries in Mix’n’match with a database cache. Main page now loads faster]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10050|Nederlandse Voornamenbank ID]], [[:d:Property:P10051|Standing Waters Database ID]], [[:d:Property:P10052|Vokrug.tv person ID]], [[:d:Property:P10053|Atlas Project of Roman Aqueducts ID]], [[:d:Property:P10054|IRIS UNIURB author ID]], [[:d:Property:P10055|IRIS Verona author ID]], [[:d:Property:P10056|IRIS UNISA author ID]], [[:d:Property:P10057|IRIS UNIMI author ID]], [[:d:Property:P10058|IRIS UNIBO author ID]], [[:d:Property:P10059|Philosophica ID]], [[:d:Property:P10060|Castforward ID]], [[:d:Property:P10061|Baidu Scholar journal ID]], [[:d:Property:P10062|Academy of Russian Television person ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Tabakalera ID|Tabakalera ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/mathematical symbol|mathematical symbol]], [[:d:Wikidata:Property proposal/included as part|included as part]], [[:d:Wikidata:Property proposal/specific impulse by weight|specific impulse by weight]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Newgrounds username|Newgrounds username]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/7 Days person ID|7 Days person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DBLP event ID|DBLP event ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Osmose Agency person ID|Osmose Agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Author ID from the Modern Discussion website|Author ID from the Modern Discussion website]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Umbria IDs|IRIS Umbria IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/biografiA ID|biografiA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Global Geoparks Network ID (new)|Global Geoparks Network ID (new)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Numelyo|identifiant Numelyo]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4NqT List of properties which have instances or subclass of humans as possible value with male and female form in French] ([[d:Topic:Wgl2sg728eg71a8s|source]]) *** [https://w.wiki/4Ngr Different people with same label / birthday / occupation in a specified year] *** [https://w.wiki/4Nnk Narrative locations of the book Itinerary from Paris to Mont-d'Or] ([https://twitter.com/belett/status/1459192473100632066 Source]) *** [https://w.wiki/4NVs Maps of tombs of unknown soldiers] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1458890173937295361 Source]) *** [https://w.wiki/4N7h Most common first names (> 5) among people with a Wikidata item and born in Auvergne] ([https://twitter.com/belett/status/1458445682549854209 Source]) *** [https://w.wiki/4MsG Student-Teacher relationship based on entries in 'Das Geistige Berlin' (1897)] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1458203007158558721 Source]) *** [https://query.wikidata.org/embed.html#select%20%3Fdec%20%28%28%3Fcount%2F%3Ftotal%29%2a100%20as%20%3Fpercent%29%20%3FcauseLabel%20%20where%20%0A%7B%20%0A%20%20%7B%20select%20%28str%28%3Fdecade%29%20as%20%3Fdec%29%20%28count%28distinct%20%3Fps%29%20as%20%3Fcount%29%20%3Fcause%20where%20%7B%0A%20%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps%20.%20%3Fps%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fterm%20wdt%3AP279%20wd%3AQ16707842%20.%20%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP582%20%3Fpend%20.%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps2%20.%20%3Fps2%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fps2%20pq%3AP580%20%3Fpend%20%7D%20%0A%20%20%23%20not%20new%20term%20starting%20same%20day%20-%20ie%20left%20Parliament%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP1534%20%3Fcause%20.%20%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ741182%20%7D%20%23%20not%20dissolution%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ7649223%20%7D%20%23%20not%20suspension%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35855188%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ36345696%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ30580660%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ52084147%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35867887%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20bind%28year%28%3Fpend%29%20as%20%3Fyear%29%20.%20filter%28%3Fyear%20%3E%3D%201870%29%20.%20bind%28%28floor%28%3Fyear%2F10%29%2a10%29%20as%20%3Fdecade%29%20.%0A%7D%20group%20by%20%3Fcause%20%3Fdecade%20%7D%20%0A%0A%20%20%7B%20select%20%28str%28%3Fdecade%29%20as%20%3Fdec%29%20%28count%28distinct%20%3Fps%29%20as%20%3Ftotal%29%20where%20%7B%0A%20%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps%20.%20%3Fps%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fterm%20wdt%3AP279%20wd%3AQ16707842%20.%20%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP582%20%3Fpend%20.%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps2%20.%20%3Fps2%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fps2%20pq%3AP580%20%3Fpend%20%7D%20%0A%20%20%23%20not%20new%20term%20starting%20same%20day%20-%20ie%20left%20Parliament%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP1534%20%3Fcause%20.%20%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ741182%20%7D%20%23%20not%20dissolution%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ7649223%20%7D%20%23%20not%20suspension%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35855188%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ36345696%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ30580660%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ52084147%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35867887%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20bind%28year%28%3Fpend%29%20as%20%3Fyear%29%20.%20filter%28%3Fyear%20%3E%3D%201870%29%20.%20bind%28%28floor%28%3Fyear%2F10%29%2a10%29%20as%20%3Fdecade%29%20.%0A%7D%20group%20by%20%3Fdecade%20%7D%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0A%23defaultView%3ABarChart Relative frequency of reasons MPs' terms end, since 1870] ([https://twitter.com/generalising/status/1458177275535536129 Source]) ** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Movies/reports/TV series/recently ended|recently ended TV series]] * '''Development''' ** The language codes <code>agq</code> ([[:d:Q34737|Aghem]], [[phabricator:T288335|T288335]]) and <code>mcn</code> ([[:d:Q56668|Massa]], [[phabricator:T293884|T293884]]) are now supported. ** Mismatch Finder: Added various dialogs and help texts to make it easier to understand what reviewers need to do and what information they are seeing in the tool ** Mismatch Finder: started polishing and bug fixing for release of the first version ** Making the order of Lexeme's grammatical features consistent ([[phab:T232557]]) ** Investigating how to share complex SPARQL queries in Wikidata Query Service via short URL ([[phab:T295560]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 15|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:35, 15 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22310207 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == ''WLWSA-2021 Newsletter #6 (Request to provide information)'' == <div style="background-color:#FAC1D4; padding:10px"> <span style="font-size:200%;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''</span> <br/>'''September 1 - September 30, 2021''' <span style="font-size:120%; float:right;">[[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|<span style="font-size:10px;color:red">''view details!''</span>]]</span> </div> <div style="background-color:#FFE7EF; padding:10px; font-size:1.1em;">[[File:Wiki_Loves_Women_South_Asia.svg|right|frameless]]Thank you for participating in the Wiki Loves Women South Asia 2021 contest. Please fill out <span class="plainlinks">[https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSc7asgxGgxH_6Y_Aqy9WnrfXlsiU9fLUV_sF7dL5OyjkDQ3Aw/viewform?usp=sf_link '''this form''']</span> and help us to complete the next steps including awarding prizes and certificates. <small>If you have any questions, feel free to reach out the organizing team via emailing [[metawiki:Special:EmailUser/Hirok_Raja|@here]] or discuss on [[metawiki:Talk:Wiki Loves Women South Asia 2021|the Meta-wiki talk page]]</small> ''Regards,'' <br/>[[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|'''''Wiki Loves Women Team''''']] <br/>07:11, 17 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- sent by [[User:Hirok Raja|Hirok Raja]] --> </div> == Wikidata weekly summary #495 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: *** [[Wikidata:Requests for comment/How to avoid to use male form as a generic form in property labels in French ?]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.11.25 next Wikibase live session] is 16:00 GMT on Thursday 25th November 2021 (18:00 Berlin time). All are welcome! *** Editing Scottish government agencies at [https://codethecity.org/what-we-do/hack-weekends/ctc24-open-in-practice/ CTC24 – Open In Practice], November 27-28 *** LIVE Wikidata editing #63 - [https://www.youtube.com/watch?v=hxPfg3STM08 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3109599262658563/ Facebook], November 27 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#88|Online Wikidata meetup in Swedish #88]], November 28 at 13.00 UTC *** [https://www.iskouk.org/event-4540936 ISKO UK Hands-on Meetup - Introduction to Wikibase] (November 23rd 2021 13:00 Berlin time) ([https://www.meetup.com/Knowledge-Organisation-London/events/281627829/ register on meetup]) **Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #17, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=17 Bread] ** Past *** Bug Triage Hour on API issues ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour log]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikiedu.org/blog/2021/11/19/using-wikidata-to-promote-epistemic-equity/ Using Wikidata to promote epistemic equity] *** [https://www.library.upenn.edu/blogs/libraries-news/how-penns-librarians-are-using-linked-data-make-web-better How Penn's Librarians are Using Linked Data to Make the Web Better] ** Videos *** How to use the Wikidata query service without having experience with the SPARQL language (Wikidata Query Builder) (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=8s05hfU0HYc YouTube] *** Bringing Linked Data into Libraries via Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=i5YOf1_GfA4 YouTube] *** Presenting the project for integrating data from the Ricordi Archive into Wikimedia projects (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=lDEI7iT1cZY YouTube] *** Wikidata for 5-star Linked Open Bio-Ontologies - [https://www.youtube.com/watch?v=S17PSUOTeUA YouTube] *** ENDORSE Follow up event: Wikibase and the EU Knowledge Graph as a use case - [https://www.youtube.com/watch?v=04VABNCgF6A YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://wikicite-search.herokuapp.com WikiCite Search] is a bibliographic search engine for Wikidata that finds articles either by searching for keywords, or by string matching. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikimedia Deutschland is looking for a [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] and [https://short.sg/j/131847 Partner Relationships Manager] to join the Wikidata/Wikibase team. ** Are you doing research around Wikidata? There is a [[m:Grants:Programs/Wikimedia_Research_&_Technology_Fund#Wikimedia_Research_Fund|new fund to support research work around the Wikimedia projects]] that you can apply to. ** This [https://the-qa-company.com/blog/blog-extended/13 post] about the question of the week is showing how questions can be answered over Wikidata. Also it gives some insights on how Google and Siri are using Wikidata. ** A new openly accessible [https://kgbook.org book on knowledge graphs] has been published by prominent researchers in the field. ** [https://twitter.com/digitalling/status/1460704834168836098 The latest version of WordNet released now links to Wikidata for many entries] ** [Feedback Requested] [[phab:T295275|Introducing a dedicated section on Wikidata Item pages for classifying properties]] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10067|train melody]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10063|SEKO ID]], [[:d:Property:P10064|NWT Species ID]], [[:d:Property:P10065|IJF competition ID]], [[:d:Property:P10066|JudoInside competition ID]], [[:d:Property:P10068|SEEK company ID]], [[:d:Property:P10069|Tabakalera ID]], [[:d:Property:P10070|IRIS UNIPG author ID]], [[:d:Property:P10071|EXQUIRITE author ID]], [[:d:Property:P10072|State Duma person ID]], [[:d:Property:P10073|ESPN MMA fighter ID]], [[:d:Property:P10074|Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases chemical ID]], [[:d:Property:P10075|CREPČ institution ID]], [[:d:Property:P10076|CREPČ person ID]], [[:d:Property:P10077|Spanish Cultural Heritage thesauri ID]], [[:d:Property:P10078|Maritime Business Directory ID]], [[:d:Property:P10079|FAOLEX No]], [[:d:Property:P10080|EJU competition ID]], [[:d:Property:P10081|Australian Charities and Not‑for‑profits Register Charity ID]], [[:d:Property:P10082|CJFD journal ID]], [[:d:Property:P10083|Offshore leaks database ID]], [[:d:Property:P10084|Osmose Agency person ID]], [[:d:Property:P10085|biografiA ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Rehearses at|Rehearses at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/image with color chart|image with color chart]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wallet Address|Wallet Address]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dpi|dpi]], [[:d:Wikidata:Property proposal/project of|project of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/outcome|outcome]], [[:d:Wikidata:Property proposal/introduced by|introduced by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IMA Symbol|IMA Symbol]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ghana Place Names URL|Ghana Place Names URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CSS code|CSS code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Deity|Deity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of teachers|number of teachers]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Newgrounds username|Newgrounds username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Numelyo|identifiant Numelyo]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie artist ID|Genie artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie album ID|Genie album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie song ID|Genie song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie media ID|Genie media ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver VIBE track ID|Naver VIBE track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver VIBE video ID|Naver VIBE video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bugs! track ID|Bugs! track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bugs! music video ID|Bugs! music video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Melon music video ID|Melon music video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rutube channel ID|Rutube channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Saint Petersburg Encyclopedia ID|Saint Petersburg Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nintendo64EVER ID|Nintendo64EVER ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/N64-Database ID|N64-Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MedlinePlus drug identifier|MedlinePlus drug identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Web Encyclopedia of Kyiv ID|Web Encyclopedia of Kyiv ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Database of Czech librarians ID|Database of Czech librarians ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Coub channel ID|Coub channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalog of arthistoricum.net ID|Catalog of arthistoricum.net ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant OùVoir.Ça|identifiant OùVoir.Ça]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kino-teatr.ru film ID 2|kino-teatr.ru film ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CH district ID|CH district ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Volgograd Oblast address register|Volgograd Oblast address register]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Initiale|identifiant Initiale]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AbeBooks ID|AbeBooks ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sceneweb organization ID|Sceneweb organization ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SensCritique work ID|SensCritique work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of Congress providers ID|Library of Congress providers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Irkipedia ID|Irkipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Delovaya Stolitsa ID|Delovaya Stolitsa ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baseball Prospectus ID|Baseball Prospectus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NT Place Names Register ID|NT Place Names Register ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Place Names of New Brunswick ID|Place Names of New Brunswick ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS polytechnic universities IDs|IRIS polytechnic universities IDs]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4QuM Numbers from 0 to 20 sorted alphabetically thanks to lexicographical data] ([https://twitter.com/envlh/status/1461317543654612998 source]) *** [https://w.wiki/4SBM Given names of French fictional characters, as chosen by French / non-French authors] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1462406228966006784 Source]) *** [https://w.wiki/4Qi6 Map of members of the International Society of Biocuration (historical and current; affiliation and education institutions)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1461063139852750857 Source]) *** [https://w.wiki/4Qfc UK MPs and their reason for *finally* leaving office] ([https://twitter.com/generalising/status/1461031253839331332 Source]) *** [https://w.wiki/4R2o Number of new UK MPs at each general election since 1870 (new = never served before)] ([https://twitter.com/generalising/status/1461439247278301192 Source]) *** [https://w.wiki/4QE4 Crewe Alexandra players from Crewe] ([https://twitter.com/EEPaul/status/1460708170024853510 Source]) *** [https://w.wiki/4QCB Chronological timeline of people buried in Cimetière des Carmes] ([https://twitter.com/belett/status/1460621202645475335 Source]) *** [https://w.wiki/4Pyx Stops in the travel routes of Wilhelm Müller on his way from Leipzig to Bad Schandau in 1820/21] ([https://twitter.com/diedatenlaube/status/1460387431405039622 Source]) * '''Development''' ** Working on displaying the grammatical features of Lexemes in a particular order in the UI ([[phab:T232557]]) ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: continuing polishing before first release. Focusing on making API documentation available and adding a footer to the site ** The ongoing work on MediaWiki skin improvements especially for Wikipedia will break the search box for Wikidata. We're working on addressing this. ([[phab:T275251]]) ** Migrating a number of components to vue 3 to keep up with the rest of MediaWiki ([[phab:T294465]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 22|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:00, 22 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22352594 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #496 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Project chat: [[d:Wikidata:Project_chat#Wikidata_phase_1_regression|Wikidata phase 1 regression (interwikis no longer visible in new layout used by some Wikipedias and its impact on minority languages)]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [https://openpreservation.org/events/working-with-siegfried-wikidata-and-wikibase/ Working with Siegfried, Wikidata, and Wikibase]. December 2, 2021 4:00 pm CET *** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[User:Ainali|Jan Ainali]] on [[d:Wikidata:WikiProject Govdirectory|WikiProject Govdirectory]], a tool and associated Wikiproject for building a user-friendly directory of government agencies and their online presence. [https://docs.google.com/document/d/1mHIYuDt_1y3zJhMz18O611rPJ-wxyKEvAeFofAyQ4Eo/edit?usp=sharing Agenda with call link], November 30. *** Next [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikibase_and_WBStack_Working_Hours LD4 Wikibase Working Hour]. Thurs. 16 December 2021, 11AM-12PM Eastern, ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20211216T160000&p1=tz_et&p2=tz_ct&p3=tz_mt&p4=tz_pt&p5=tz_gmt&p6=tz_cet time zone converter]). "''We will continue work developing our WBStack sandbox which seeks to explore how Wikibase could help track the usage of alternate labels for terms in vocabularies like LCSH''" *** LIVE Wikidata editing #64 - [https://www.youtube.com/watch?v=Ht8h6pUxgKo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3115061972112292/ Facebook], December 4 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#89|Online Wikidata meetup in Swedish #89]], December 5 at 13.00 UTC ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #18, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=18 Horse] ** Past *** Wikibase Live session [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.11.25 log], month of November 2021 *** Introduction to Wikibase (part 1), ISKO UK Hands-on Meetup ([https://www.youtube.com/watch?v=dCAjhjeJpgY replay]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikimedia.se/2021/11/24/flytta-till-stockholm-och-do-vi-stadar-upp-och-visualiserar-kulturarvsdata/ Blog post on how Wikimedia Sweden has worked with two museums to open up their data and make it available on Wikidata] (in Swedish) *** [https://wikiedu.org/blog/2021/11/23/indigenous-knowledge-on-wikipedia-and-wikidata/ Indigenous knowledge on Wikipedia and Wikidata] ** Videos *** Video tutorial for Wikidata Scraping, data processing and import (Open Refine) (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=7nFy-ffcjfg YouTube] *** (Wikidata intro) how it acts as one of the levers for the discoverability of cultural content in dance (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=uEKxq-fwaxg YouTube] *** Archive and register of sound art / sound artists with Wikipedia, Wikidata and Wikimedia (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=t7pUb5aYMZQ YouTube] *** Reconciliation server demonstration against Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=pX9acrq98LQ YouTube] *** Wikidata: A Magic Portal for Siegfried and Roy - [https://www.youtube.com/watch?v=HtYJaTyeZJM YouTube] * '''Tool of the week''' ** New gadget available in the [[:d:Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|preferences]]: "compact items" makes the interface on item pages more compact (it was previously a [[:d:User:Jon Harald Søby/compact items.css|gadget for common.css]]) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikimedia Deutschland is looking for a [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] to join the Wikidata team. ** Are you doing research around Wikidata? There is a [[m:Grants:Programs/Wikimedia_Research_&_Technology_Fund#Wikimedia_Research_Fund|new fund to support research work around the Wikimedia projects]] that you can apply to. ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10091|death rate]], [[:d:Property:P10093|image with color chart]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10086|Australian Prints + Printmaking artist ID]], [[:d:Property:P10087|Australian Prints + Printmaking work ID]], [[:d:Property:P10088|Dissernet institution ID]], [[:d:Property:P10090|DHAC ID]], [[:d:Property:P10092|Bildatlas-Künstler-ID]], [[:d:Property:P10094|AHPRA registration number]], [[:d:Property:P10095|FRACS Find a Surgeon profile ID]], [[:d:Property:P10096|Databáze her ID]], [[:d:Property:P10097|7 Days person ID]], [[:d:Property:P10098|Oùvoir.ça film ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Corruption Perceptions Index|Corruption Perceptions Index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/surrounds the enclave|surrounds the enclave]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Harvard Art Museums ID|Harvard Art Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GISAID identifier|GISAID identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nextstrain identifier|Nextstrain identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/homophone lexeme|homophone lexeme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista|Numista]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant base Enluminures|identifiant base Enluminures]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The World of Shakespeare ID|The World of Shakespeare ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/oKino.ua film ID|oKino.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kinobaza.com.ua film ID|kinobaza.com.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kinobaza.com.ua actor ID|kinobaza.com.ua actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/oKino.ua actor ID|oKino.ua actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Natural History Museum (London) person ID|Natural History Museum (London) person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/svpressa.ru ID|svpressa.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Academy of Sciences person ID|Russian Academy of Sciences person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Parliamentary Newspaper ID|The Parliamentary Newspaper ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lib.ru author ID|Lib.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/politika-crimea.ru person ID|politika-crimea.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Institute of the History of Ukraine scientist ID|Institute of the History of Ukraine scientist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/centrasia.org person ID|centrasia.org person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Music of Armenia ID|Music of Armenia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Transbaikalia ID|Encyclopedia of Transbaikalia ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4Sjy Number of items without any statements] (last week: more than 1,300,000) *** [https://w.wiki/4Sn7 Number of items without any statements by sitelinks] (sample: 1757 items link to nlwiki, but have no statements). *** [https://w.wiki/4TSu Taxa named after women (by place of birth)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1464316862452359176 Source]) *** [https://w.wiki/4T73 List of articles on Blaise Pascal in all Wikipedias, sorted by decreasing article size] ([https://twitter.com/belett/status/1463887097752961026 Source]) *** [https://w.wiki/4Sq6 Texts on French Wikisource by people born in Puy-de-Dôme] ([https://twitter.com/belett/status/1463528711525965834 Source]) *** [https://w.wiki/4Srs List of countries by the highest elevation point] ([https://twitter.com/fagerving/status/1463583163360456708 Source]) *** [https://w.wiki/4Sd4 Number of distinct (UK parliament) seats returning someone who chose to sit elsewhere each year, 1830-1910] ([https://twitter.com/generalising/status/1463284279530688512 Source]) *** [https://w.wiki/4SBV List of services that support the OpenRefine Reconciliation service] ([https://twitter.com/yayamamo/status/1462787283355009031 Source]) *** [https://w.wiki/4UDE Things depicted in art works in the Khalili Collections] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1465316000275083270 Source]) *** [https://w.wiki/4sfu Images of Wikidata's items linked to UBERON ids] ([https://twitter.com/lubianat/status/1462848333026844673 Source]) *** [https://w.wiki/4Tz5 Population density of administrative subdivisions exceeding 100,000 km² and 100 inhabitants / km²] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1465058060775342082 Source]) *** [https://w.wiki/4TpN List of government agencies in Scotland] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1464907568246140928 Source]) *** [https://w.wiki/4Tyv Which day of the week people died on in the Mauthausen concentration camp] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1465051707344306182 Source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continued working on last remaining tickets for the first version. Added a footer to the site, improved documentation and added ability to delete a batch of mismatches. ** Made good progress on migrating our on-wiki Vue apps to support the new Vue.createMwApp compatibility layer in MediaWiki core ([[phab:T294465]]) ** Continued work on making it possible to define a custom ordering of grammatical features on Lexemes ([[phab:T232557]]) ** More research and discussion on mul language code ([[phab:T285156]]) ** Discussing with data re-users about their views on the ontology issue classification we worked on earlier this year to get their input ([[c:File:DataQualityDaysontologyissues.pdf|slides from Data Quality Days session]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 29|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:55, 29 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22389364 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #497 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#90|Online Wikidata meetup in Swedish #90]], December 12 at 13.00 UTC *** [https://www.twitch.tv/belett Live about SPARQL queries on Twitch] and in French, by Vigneron, December 7 at 18:00 CET * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles-evidence-from-some?collection=@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles Gender diversity in Wikipedia articles: evidence from some selected academic disciplines in the English Wikipedia] *** [https://misinfocon.com/bringing-together-journalists-the-public-and-wikidata-to-understand-our-world-e32968de10e8 Bringing together journalists, the public, and Wikidata to understand our world] *** [https://observablehq.com/@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles-evidence-from-some/2?collection=@pac02/Gender-diversity-in-Wikipedia-articles Gender diversity in Wikipedia articles: evidence from some selected academic disciplines in Wikipedia in French] *** [https://addshore.com/2021/12/reflection-on-filling-a-new-wikidata-item/ Reflection on filling a new Wikidata item] by Addshore ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2111.10962.pdf "Knowledge Based Multilingual Language Model"] Using the Wikidata to build the language models that not only memorize the factual knowledge but also learn useful logical patterns. (Liu et al, 2021) ** Videos *** [https://www.youtube.com/watch?v=OlJVi7yi6iQ Summary of Transbordados], the pre-WikidataCon conference organized by Wiki Movimento Brasil (in Brazilian Portuguese) * '''Tool of the week''' ** [http://biggraph-wikidata-in-weaviate.vectors.network/# Weaviate big graph] ([https://mobile.twitter.com/heikopaulheim/status/1466330708444602372 source]) is a vectorised search engine which returns similar items in Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikimedia Deutschland is running a survey to evaluate Wikibase Installation and Updating experience for users. Please answer a few questions so we can continue to identify areas of improvement for users. Survey links *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeAR1kj9th1wRZU027zEPJd_xP8nFgj-T29iXrpZ2wuDBeXmg/viewform Wikibase Installation Survey] *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-8wDOCDR-uXLecNLzuM3jxc9K81mIKq1EtUhrweEveO8aTQ/formResponse Wikibase Software Updating Survey] ** The new [[m:Grants:Programs/Wikimedia_Research_&_Technology_Fund#Wikimedia_Research_Fund|Wikimedia Research Fund]] is live now. It can fund research projects related to Wikidata. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10107|specific impulse by weight]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10095|FRACS Find a Surgeon profile ID]], [[:d:Property:P10096|Databáze her ID]], [[:d:Property:P10097|7 Days person ID]], [[:d:Property:P10098|OùVoir.Ça ID]], [[:d:Property:P10099|Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub ID]], [[:d:Property:P10100|SensCritique work ID]], [[:d:Property:P10101|Snob.ru author ID]], [[:d:Property:P10102|IRIS POLIBA author ID]], [[:d:Property:P10103|Re.Public@Polimi author ID]], [[:d:Property:P10104|PORTO@Iris author ID]], [[:d:Property:P10105|IRIS UNIVPM author ID]], [[:d:Property:P10106|Sceneweb organization ID]], [[:d:Property:P10108|Web Encyclopedia of Kyiv ID]], [[:d:Property:P10109|allplayers.in.ua player ID]], [[:d:Property:P10110|Apple Music track ID]], [[:d:Property:P10111|AbeBooks ID]], [[:d:Property:P10112|Australian Statistical Geography 2021 ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Harvard Art Museums ID|Harvard Art Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GISAID identifier|GISAID identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nextstrain identifier|Nextstrain identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/homophone lexeme|homophone lexeme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista|Numista]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista coin ID|Numista coin ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lieu de disparition|lieu de disparition]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Lib.ru author ID|Lib.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/politika-crimea.ru person ID|politika-crimea.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Institute of the History of Ukraine scientist ID|Institute of the History of Ukraine scientist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/centrasia.org person ID|centrasia.org person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Music of Armenia ID|Music of Armenia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Transbaikalia ID|Encyclopedia of Transbaikalia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lingua Libre ID|Lingua Libre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Express Gazeta person ID|Express Gazeta person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bards.ru person ID|bards.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PGM author ID|PGM author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Deutsches Zeitungsportal ID|Deutsches Zeitungsportal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Index of Middle English Verse ID|Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICCROM authority ID|ICCROM authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New Index of Middle English Verse ID|New Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digital Index of Middle English Verse ID|Digital Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium Biblicum Medii Aevi ID|Repertorium Biblicum Medii Aevi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ThENC@ thesis ID|ThENC@ thesis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Baike LemmaID|Baidu Baike LemmaID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indonesian College Code|Indonesian College Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia d'arte italiana ID|Enciclopedia d'arte italiana ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museum of the Great Patriotic War encyclopedia ID|Museum of the Great Patriotic War encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/iTunes genre|iTunes genre]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CYT|CYT]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Folketinget actor ID|Folketinget actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ruskino film ID|Ruskino film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ruskino actor ID|Ruskino actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pandora album ID|Pandora album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pandora track ID|Pandora track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swiss National Library ID|Swiss National Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Original Esperanto Literature author ID|Original Esperanto Literature author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Athens Academy authority ID|Athens Academy authority ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fyear%20WHERE%20%7B%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP166%20%3Fstatement.%20%20%20%0A%20%20%3Fstatement%20ps%3AP166%20wd%3AQ59411480.%20%20%0A%20%20%3Fstatement%20pq%3AP585%20%3Fdate%0A%20%20BIND%28YEAR%28%3Fdate%29%20AS%20%3Fyear%29%0A%7D%0AORDER%20BY%20%3Fdate List of laureates of the women's Ballon d'or] ([[d:Talk:Q59411480|source]]) *** [https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20DISTINCT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fplace%20%3FplaceLabel%20%3Fsitelinks%20WHERE%20%7B%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%20%20%3Fitem%20wikibase%3Asitelinks%20%3Fsitelinks.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP19%20%3Fplace.%20%0A%20%20%3Fplace%20wdt%3AP131%2A%20wd%3AQ26988.%0A%7D%0AORDER%20BY%20DESC%20%28%3Fsitelinks%29%0ALIMIT%20200 List of people born in Cook Islands] ([[d:Talk:Q26988|source]]) *** [https://w.wiki/4WJU Wordcloud articles without statements of MyLang Wikipedia] (switch to "Table" view to list, at left border of screen) *** [https://w.wiki/4Wbg Artworks picturing snow] ([https://twitter.com/belett/status/1466752356046016518 source]) *** [https://w.wiki/4Wbk Graph of football players who died per year] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1466110652641161216 source]) *** [https://w.wiki/4Wbn Things depicted in art works of the Khalili Collections] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1465316000275083270 source]) *** [https://w.wiki/4Wbo People represented on the painting "Le Sacre de Napoléon" from 1804 by Jacques-Louis David] ([https://twitter.com/belett/status/1466426143259693065 source]) *** [https://w.wiki/4Tw8 German cities whose names are also verbs (using Lexemes)] ([https://twitter.com/phaase/status/1465000297550553088 source]) *** [https://w.wiki/4Wbq Railway stations in the Baltics] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1467628209495810055 source], see the full thread for more queries) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continued polishing for the first version. Improving the texts and adding loading state. Incorporating feedback from testing. ** Continued migrating our on-wiki Vue apps to support the new Vue.createMwApp compatibility layer in MediaWiki core ([[phab:T294465]]) ** Continued work on making it possible to define a custom ordering of grammatical features on Lexemes ([[phab:T232557]]) ** Finished work on small tool to show Items recently edited by several accounts to surface current events. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 06|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 14:49, 6 ഡിസംബർ 2021 (UTC) </div> </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22413798 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #498 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Lightning talks on WikiProject Vanderbilt Fine Arts Gallery, Wikidata use for a site-specific archaeological case study (Dura-Europos, Syria), and round tripping Wikidata into Alma using Alma Refine. [https://docs.google.com/document/d/1bP08VUYC3nPWOay31s7pyZHrykawVQpwlOUxBrkeac8/edit?usp=sharing Agenda], Dec. 14th. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [http://blog.schema.org/2021/12/enriching-claim-reviews-sharing.html Enriching Claim Reviews - Sharing Experience From Factchecking] (schema.org/ Full Fact) *** [https://addshore.com/2021/12/most-liked-wikidata-tweets/ Most liked Wikidata tweets] (addshore) *** [https://addshore.com/2021/12/wikidata-map-in-2021/ Updates on the Wikidata map in 2021] (addshore) ** Papers *** Lukas Schmelzeisen, Corina Dima, Steffen Staab: "Wikidated 1.0: An Evolving Knowledge Graph Dataset of Wikidata's Revision History", https://arxiv.org/abs/2112.05003v1 *** "ARTchives: a Linked Open Data native catalogue of art historians’ archive" crowdsourcing curated information on notable art historians’ archives (including Wikidata) - [http://ceur-ws.org/Vol-3019/LinkedArchives_2021_paper_10.pdf paper], [http://artchives.fondazionezeri.unibo.it/about tool] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/explore-gender-diversity-in-a-single-wikipedia-article?collection=@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles Explore gender diversity in a single Wikipedia article using Wikidata's API and SPARQL] ** [[d:User:Lectrician1/embeds.js|embeds.js]]: This script shows embeds on external identifier statements such as YouTube videos, Twitter tweets, Spotify playlists, Genius lyrics, and more! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[Wikidata:SPARQL_query_service/Blazegraph_failure_playbook|Blazegraph failure playbook]] now available ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/SHWAELL327NNOJEELAYPBQCDCCNFLLNS/ Initial version of Lua access to Lexemes to be deployed on Bengali and Basque Wiktionaries] ** When creating new Wikidata statements in QuickStatements, you can now create multiple “reference groups” ([[d:Help:QuickStatements#Add_statement_with_sources|documentation]]) * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10113|IMA Mineral Symbol]], [[:d:Property:P10129|protective marking]], [[:d:Property:P10135|recording date]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10114|Natural History Museum (London) person ID]], [[:d:Property:P10115|Indonesian Hospital ID]], [[:d:Property:P10116|Music of Armenia ID]], [[:d:Property:P10117|New Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Property:P10118|World of Shakespeare ID]], [[:d:Property:P10119|AllHomes research location ID]], [[:d:Property:P10120|Australian Trade Mark Number]], [[:d:Property:P10121|Harvard Art Museums ID]], [[:d:Property:P10122|BookDepository publisher ID]], [[:d:Property:P10123|Catalog of arthistoricum.net ID]], [[:d:Property:P10124|Database of Czech librarians ID]], [[:d:Property:P10125|German Newspaper Portal ID]], [[:d:Property:P10126|Enciclopedia d'arte italiana ID]], [[:d:Property:P10127|Dissernet journal ID]], [[:d:Property:P10128|Dissernet person ID]], [[:d:Property:P10130|centrasia.org person ID]], [[:d:Property:P10131|The Parliamentary Newspaper ID]], [[:d:Property:P10132|Saint Petersburg Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10133|Russian Academy of Sciences person ID]], [[:d:Property:P10134|Place Names of New Brunswick ID]], [[:d:Property:P10136|Pandora track ID]], [[:d:Property:P10137|Nintendo64EVER ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/alphabetical index|alphabetical index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Standard Content Number ISCN|International Standard Content Number ISCN]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of likes|Number of likes]], [[:d:Wikidata:Property proposal/homophone form|homophone form]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Roovet Sound|Roovet Sound]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/National Library of Ireland ID|National Library of Ireland ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Famitsu game ID|Famitsu game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JSTOR artwork ID|JSTOR artwork ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NYPL Copyright Entries|NYPL Copyright Entries]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinomania.ru film ID|Kinomania.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinomania.ru actor ID|Kinomania.ru actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Homosaurus ID (V3)|Homosaurus ID (V3)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Irish Times Profile ID|Irish Times Profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All About Birds ID|All About Birds ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Slovak Theatre Virtual Database|Slovak Theatre Virtual Database]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digital Mechanism and Gear Library ID|Digital Mechanism and Gear Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/f6s id|f6s id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Marche IDs|IRIS Marche IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viber group ID|Viber group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parque de la Memoria ID|Parque de la Memoria ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AAGM Artwork ID|AAGM Artwork ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Muz-TV ID|Muz-TV ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MTV Russia ID|MTV Russia ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%0ASELECT%20DISTINCT%20%3Fdepartement%20%3FdepartementLabel%20%3Fform%20%7B%0A%20%20%7B%20%3Fdepartement%20wdt%3AP31%20wd%3AQ6465%20%7D%20UNION%0A%20%20%7B%20%3Fdepartement%20wdt%3AP31%20wd%3AQ22923920%20%7D%0A%20%20%3Fdepartement%20wdt%3AP1082%20%3Fpopulation%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wdt%3AP3896%20%3Fform%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wdt%3AP47%20%3Fx%20.%0A%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%0A%20%20%20%20%3Fdepartement%20wdt%3AP47%20%3Fvoisin%20.%0A%20%20%20%20%7B%20%3Fvoisin%20wdt%3AP31%20wd%3AQ6465%20%7D%20UNION%0A%20%20%20%20%7B%20%3Fvoisin%20wdt%3AP31%20wd%3AQ22923920%20%7D%0A%20%20%20%20%3Fvoisin%20wdt%3AP1082%20%3Fpopulation_voisin%20.%0A%20%20%20%20FILTER%20(%3Fpopulation_voisin%20%3E%20%3Fpopulation)%20.%0A%20%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22fr%22%20.%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20%3FdepartementLabel French departments with more population than all their neighbour departements] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1468634283824848905?t=wj3SsLQF35joU6e723vjrA&s=19 source]) *** [https://w.wiki/4YVG Map of places names after horses] ([https://twitter.com/belett/status/1470374814972059655 source]) *** [https://w.wiki/4YVH Latvian citizens by occupation] ([https://twitter.com/LArtour/status/1470309158503301126 source]) *** [https://w.wiki/4YVK Map of the mass graves from the Spanish Civil War] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1469312604418064391 source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Cities|Cities]] * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Developed a user script to show a notification on an Item if the Mismatch Finder has an unreviewed mismatch for it. ** Preparing for Lexeme Lua access to be enabled on the first wikis. ([[phab:T294637]], [[phab:T294159]]) ** Continuing work on migrating the termbox to vue3 ([[phab:T296202]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 13|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 15:19, 13 ഡിസംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22425486 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #499 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Creating new Wikidata items for all Commons categories|Creating new Wikidata items for all Commons categories]] ** Other: *** [[c:Commons_talk:SPARQL_query_service/Upcoming_General_Availability_release#Mandatory_authentication_considered_harmful|SPARQL query service (SDC) mandatory authentication considered harmful]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.12.30 next Wikibase live session] is 16:00 GMT on Thursday 30th December 2021 (17:00 Berlin time). This month we will have a guest presentation by the team at [https://semlab.io/ The Semantic Lab at Pratt Institute]. They will present how they are using Linked Open Data (LOD) in their projects with the help of Wikibase. All are welcome! *** Next [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour: January 13th at 17:00 UTC]]. Open discussion, bring your favorite Phabricator task. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #21, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=21 Celebration] ** Past: *** EduWiki Live on the theme of Wikidata and Curriculum Digitization. ([https://www.youtube.com/watch?v=EwbK_-C6Rlc&t=2044s replay]) *** Wikidata workshop (in Italian) ([https://www.youtube.com/watch?v=sD4Eptg8KxE replay]) *** Semantic Web in Libraries: SWIB21 (replay) **** [https://www.youtube.com/watch?v=9CWx4IQyiA8 From string to thing: Wikidata based query expansion] **** [https://www.youtube.com/watch?v=MDjyiYrOWJQ Representing the Luxembourg Shared Authority File based on CIDOC-CRM in Wikibase] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://addshore.com/2021/12/wikidata-user-and-project-talk-page-connections/ Wikidata user and project talk page connection graph] *** [https://stacks.wellcomecollection.org/images-from-wellcome-collection-pass-1-5-billion-views-on-wikipedia-ee9663b62bef Images from Wellcome Collection pass 1.5 billion views on Wikipedia] *** [https://zbw.eu/labs/en/blog/integrating-the-pm20-companies-archive-part-3-of-the-data-donation-to-wikidata Integrating the PM20 companies archive: part 3 of the data donation to Wikidata] *** [https://blog.wikimedia.de/2021/12/20/parlamentsdebatten-werden-mit-wikidata-transparenter-und-besser-zugaenglich/ Parliamentary debates are made more transparent and accessible with Wikidata] *** [https://wikimedia.se/2021/12/15/ett-riksdagsdokument-sager-mer-an-tusen-ord/ A parliamentary document says more than a thousand words] (in Swedish) *** [https://www.datastory.org/blog/the-longest-serving-mp-in-sweden The Longest Serving MP in Sweden] *** [https://news.usc.edu/195978/commonsense-artificial-intelligence-ai/ '' "With artificial intelligence, common sense is uncommon]. "To help overcome this challenge, researchers use several sources of commonplace knowledge like Wikidata to obtain a “reasoned” AI response." '' ** Papers *** [https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0261130 A botanical demonstration of the potential of linking data using unique identifiers for people] *** [https://arxiv.org/pdf/2112.01989.pdf Survey on English Entity Linking on Wikidata] ** Videos *** Tutorial for Wikidata Mix'n'Match tool for database pairing (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=CrzLSrxL7Lc YouTube] *** SPARQL queries on Wikidata - basic level (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=1rLpnydVOpY YouTube] *** Presentation about the Wikidata community (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=1VUCmFdilb0 YouTube] *** Wikidata Advanced Course (in German) by OpenGLAM Switzerland - YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=buZRcYAV3Eg Introduction] **** [https://www.youtube.com/watch?v=vcOyaPYjRB4 Concept of Linked Open Data] **** [https://www.youtube.com/watch?v=jk4pGavI8v0 SPARQL-Queries] **** [https://www.youtube.com/watch?v=WhqwPraCiSc Automatic data import] *** Querying Wikidata: Museums, Volcanoes (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=3MPbbqFZgnw YouTube] *** Wikidata Fundamentals (in French) by CAPACOA - YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=zvVAKXotzYU Triplets, licenses] **** [https://www.youtube.com/watch?v=kvGUadO35oc Item, references and qualifiers, history tab] **** [https://www.youtube.com/watch?v=3c7kEHpU6MM Creation of a user account. Creation of a new items] *** Wikidata Workshop: The basics by CAPACOA - YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=ERICpqHH7Nw Wikimedia Foundation licenses, item, semantic triples] **** [https://www.youtube.com/watch?v=1-P2TGnHWYM User creation] **** [https://www.youtube.com/watch?v=y2IarHeJdxc Searching and editing an item] *** Vector Search through Wikidata with Weaviate - [https://www.youtube.com/watch?v=T4zlvknSbGc YouTube] *** Creating items on Wikidata using OpenRefine (without sound — subtitles only) - [https://www.youtube.com/watch?v=Zn793UQfaQc YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:NoclaimsBot|NoclaimsBot]] adds the first statements on [[d:Help:Items without statements|items without claims]] based on templates used on the linked Wikipedia article. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** The 500th Wikidata weekly summary is 2 issues away. We are putting together interesting things related to the number 500 to include in that issue. Do you know any Wikidata facts or queries or anything cool related to 500? Please add them to [[d:Wikidata:Status_updates/Next#Welcome_to_the_500th_Weekly_Summary!|Wikidata:Status updates/Next#Welcome to the 500th Weekly Summary!]] ** Wikimedia Commons Query Service (WCQS), currently in beta, will soon be in production with a planned General Availability date of 1 Feb 2022. See [[c:Commons:SPARQL query service/Upcoming General Availability release|the Upcoming General Availability release discussion page]] for more details. ** [[d:User:Lectrician1|Seth]] started an essay to summarize the multiple data-related projects going on between Wikimedia Projects at the moment: [[d:User:Lectrician1/The grand mess of data on Wikimedia|User:Lectrician1/The grand mess of data on Wikimedia]]. ** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1468976001413754880 When creating new Wikidata statements in QuickStatements, you can now create multiple “reference groups” by using “!Sxx” instead of “Sxx” syntax to start a new reference group]. ** Wikimedia Deutschland is running a survey to evaluate Wikibase Installation and Updating experience for users. Please answer a few questions so we can continue to identify areas of improvement for users. Survey links *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeAR1kj9th1wRZU027zEPJd_xP8nFgj-T29iXrpZ2wuDBeXmg/viewform Wikibase Installation Survey] *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-8wDOCDR-uXLecNLzuM3jxc9K81mIKq1EtUhrweEveO8aTQ/formResponse Wikibase Software Updating Survey] ** Open positions at Wikimedia Deutschland in the Wikidata/Wikibase teams *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14145264/Director-Engineering-m-w-d-/?jobDbPVId=36933089&l=en Engineering Director] *** [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10150|iTunes genre]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10138|Pandora album ID]], [[:d:Property:P10139|Indonesian College Code]], [[:d:Property:P10140|Institute of History of Ukraine ID]], [[:d:Property:P10141|Academy of Athens authority ID]], [[:d:Property:P10142|ThENC@ ID]], [[:d:Property:P10143|CDAEM person ID]], [[:d:Property:P10144|Famitsu game ID]], [[:d:Property:P10145|EPA Facility Registry Service ID]], [[:d:Property:P10146|Levels.fyi company ID]], [[:d:Property:P10147|U-PAD author ID]], [[:d:Property:P10148|CAMPUS author ID]], [[:d:Property:P10149|Original Esperanto Literature author ID]], [[:d:Property:P10151|iTunes genre ID]], [[:d:Property:P10152|Rutube channel ID]], [[:d:Property:P10153|Nasha Versia ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Category for work of subject|Category for work of subject]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Honorary citizens category of entity|Honorary citizens category of entity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kanobu numeric ID|Kanobu numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cadastral district|cadastral district]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official shop URL|official shop URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/website|website]], [[:d:Wikidata:Property proposal/documented files|documented files]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/street number in Austria|street number in Austria]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EU Whoiswho ID|EU Whoiswho ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dicionario da Real Academia Galega|Dicionario da Real Academia Galega]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Österreichische Schulkennzahl|Österreichische Schulkennzahl]], [[:d:Wikidata:Property proposal/iCSO ID|iCSO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bloomsbury Fashion Central ID|Bloomsbury Fashion Central ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lur Encyclopedia ID|Lur Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zürich Herbaria collector ID|Zürich Herbaria collector ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KSH code (historical)|KSH code (historical)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Krasnoyarsk Krai ID|Encyclopedia of Krasnoyarsk Krai ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiStrinda ID|WikiStrinda ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bokselskap.no ID|Bokselskap.no ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Film.ru film ID|Film.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Film.ru actor ID|Film.ru actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland artist ID|Artland artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland gallery ID|Artland gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAB ID|ILAB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UNESCO ICH ID|UNESCO ICH ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritimt Magasin skips ID|Maritimt Magasin skips ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4Zgo Shijian (SJ 实践) experimental satellites] ([[d:Talk:Q11452851#Queries|source]]) *** [https://w.wiki/3DzA Age of living Hawthorn FC players] ([https://twitter.com/FreoPope/status/1472166997513289728 source]) *** [https://w.wiki/4Zmj People died on their 50th birthday] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1471923820965646342 Source]) *** [https://w.wiki/3Z$7 Relationship between London School of Economics doctoral advisors and students] ([https://twitter.com/HelsKRW/status/1471388444593172481 source]) *** [https://w.wiki/4Yo8 Map of twinned towns (or partners) of municipalities of Puy-de-Dôme] ([https://twitter.com/belett/status/1470782945732538378 source]) *** [https://w.wiki/4YTF Map of the places named in reference the horse] ([https://twitter.com/belett/status/1470374814972059655 source]) *** [https://w.wiki/4XWd Map of bridges in Kaliningrad] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1468960428805869579 source]) *** [https://w.wiki/4a9v Latvian citizens by occupation] ([https://twitter.com/LArtour/status/1470309158503301126 source]) *** [https://w.wiki/4WaA Wikidata items which are the most linked by lexemes using the property “item for this sense”] ([https://twitter.com/envlh/status/1467830070773432326 source]) *** [https://w.wiki/4aJw Actors in Christmas movies: by frequency, with film titles and sample film item] ([[d:Talk:Q28026639#actors|source]]) *** [https://w.wiki/4aJy Filming locations of Christmas movies, with film titles and sample film item] ([[d:Talk:Q28026639#filming locations|source]]) *** [https://w.wiki/4aK4 Recent Christmas movies lacking filming location] ([[d:Talk:Q28026639#films lacking filming location|source]]) * '''Development''' ** Due to the winter holidays, the development team is taking a break and no deployment is happening for Wikidata at the moment. Happy holidays, everyone :) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 20|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:36, 20 ഡിസംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22461052 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #500 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Welcome to the 500th Weekly Summary!''' ** Item #500 is [[d:Q500|Citrus ×limon]]; Property #500 is [[d:P:P500|exclave of]]; and Lexeme #500 is "[[d:L:L500|കുടുംബം]]" - Malayalam for “family”. ** “Roughly” 500 people were participants at [[d:Wikidata:WikidataCon 2021|WikidataCon 2021]] ** [[d:Q207742|Q207742]] is about the natural number 500 ** [[d:Q560388|Q560388]] disambiguates "500" for Wikipedias in 14 languages. ** The Roman numeral for 500 is "[[d:Q9884|D]]" ** [https://w.wiki/4aS5 Timeline of places when they had a population of exactly 500] ** Wikidata was 500 days old on [[d:Q17922993|Friday 14 March 2014]]. It will be 500 weeks old on [[d:Q69306446|Tuesday 31 May 2022]] * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Ameisenigel|Ameisenigel]] (RfP scheduled to end after 27 December 2021 15:57 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.12.30 next Wikibase live session] is 16:00 GMT on Thursday 30th December 2021 (17:00 Berlin time). This month we will have a guest presentation by the team at [https://semlab.io/ The Semantic Lab at Pratt Institute]. They will present how they are using Linked Open Data (LOD) in their projects with the help of Wikibase. All are welcome! *** Next [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour: January 13th at 17:00 UTC]]. Open discussion, bring your favorite Phabricator task. *** [[m:Coolest_Tool_Award|Coolest Tools Awards]] on Friday 14 January 2022, 17:00 UTC **Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #22, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=22 New Year] ** Past: *** [https://www.youtube.com/watch?v=hY-1jcBxbbM Wikidata. Lecture - master class in Russian] is 16:07 GMT on Sunday 26th December 2021 (19:07 Moscow time) in Minsk Hackerspace. For those who are not familiar and want to know what it is. *** WikidataCon 2021 (replay on YouTube) **** Wikidata talks: *****[https://www.youtube.com/watch?v=XT_-pZ4Fgmw Improving Women's Biographies through Wikidata - Experiences from Women in Red and the Smiths. Inst.] *****[https://www.youtube.com/watch?v=0T9PG7tjFaA A Wikidata university course? Lessons learned from featuring Wikidata in an elective course at TAU.] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=wZQUn9KjJOc Linking Indian Local Self Government's Structured Data with Wikidata and OpenStreetMap] *****[https://www.youtube.com/watch?v=e_VxTlBNkyk Finding new pathways of collaborating for a sustainable Wikidata software development] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=-RkKc19ozso How can we reimagine Wikidata from the margins? Conversation with Maryana Iskander] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=rgDkNgAibds Wikidata at Texas A&M University Libraries: Enhancing Discovery for Dissertations] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=9Z6dUiAG_6c Wiki API Connector - Simplifying ETL workflows from open APIs to Wikidata/Commons] *****[https://www.youtube.com/watch?v=wVxV4Y7XSW0 IG WIKIDATA HUB - The Journey towards building a WIKIDATA community in Nigeria] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=4Wp8m_kxlks Integration of Wikidata 4OpenGLAM into data and information science curricula] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=KjantQX_nvc Description from Wikidata on sister projects and concerns about vandalism] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=7AIbjmaInNI Knowledge Quality In Wikidata: Vandalism Insights and Data Collaborations] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=UKIkHxuaR_g Shared Citations - A proposed citation management database for Wikimedia] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=dpyYvcEXu3o Analyzing, visualizing and improving Wikidata using the Wolfram Language] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=HZa-57F1h3w Challenges and Lessons from a Pilot Project: Christian Hymns in Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=IvgfOtU1CB4 Wikidata for authority control: sharing museum knowledge with the world] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=X9JnKcdDz68 Wikidata supporting open student research projects in plant chemistry] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=z7nS78lHQM4 A world in which 99% of Wikidata’s editors never come to Wikidata.org] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=0g_3GeQC0YY Linking the Art in the Christian Tradition (ACT) database to Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=aRQhuz-OD5w Global templates: Towards a New Age of Cross-wiki Data Collaboration] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=20vs7Uj6F_0 From QRPedia to AudioQRPedia : how to improve QRPedia using Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=5-tQzj3nouw Sister projects: Wiki Loves Monuments presentations and discussion] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=4xLBCMCui9U From Google Scholar to Wikidata: The RIDC NeuroMat Experience] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=sF9efakAhmw Assessing the quality of sources in Wikidata across languages] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=p78ZoWZeQ_o IFLA Wikidata Working Group: Updates from the library field] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=iOUoAB6XKts A process to roundtrip Wikidata into Alma using Alma Refine] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=q6IDREkqUrA Arrange river data in Taiwan by Wikidata and OpenStreetMap] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=n312s09k4cQ Look both ways: integrating Wikidata and OpenStreetMap] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=WyEjo9nPW9o Wikidata in the Classroom: Updates from North America] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=hMJx0Nzzx6M Learning Wikidata in 8 Weeks as a Smithsonian Intern] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=d3flyyeWzV8 Wikidata-based Narratives for Research and Education] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=C5XQmjSUnBs Measuring Political Elite Networks with Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=mDRrIO0G84g Sorting out industry classifications in Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=MOfMeLYDtWY Systematic Review Automation driven by Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=GSS5kviMkTM The Lindy Effect in Wikidata User Retention] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=lIsmFUuGvCw Non-binary Gender Identities in Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=15sSKQPHymY Measuring and monitoring data quality] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=jfSqxWn0suI Wikidata & Education: A Global Panel] *****[https://www.youtube.com/watch?v=IEg5R7o-Rww Integrating Wikidata into education] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=IEg5R7o-Rww Integrating Wikidata into education] *****[https://www.youtube.com/watch?v=WfgdzN7nd-8 Wikidata in Australia showcase] *****[https://www.youtube.com/watch?v=g-uYETVjCLE Wikidata and R: a perfect pair] *****[https://www.youtube.com/watch?v=R5cI5p2hSog Writing schemas for Wikidata] *****[https://www.youtube.com/watch?v=5AYzuBOkXeI Overview of ontology issues] *****[https://www.youtube.com/watch?v=j3vRSnM3v-w Wikidata and OCCRP] **** Wikibase talks: ***** [https://www.youtube.com/watch?v=gCFLlx4dQvY Open meeting of the Wikibase Stakeholder Group and interactive roadmapping session] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=c05_SZiZm9g How can Wikimedia Deutschland enable an ecosystem of developers around Wikibase?] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=PyBWo-ka9JU Wikibase as an infrastructure for Knowledge Graphs: The EU Knowledge Graph] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=UPsTEbxZZpQ "A Wikibase for what?" - diverse users at the edge of the graph] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=knY30zUmkGI Wikibase lightning talks: data upload and extensions session] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=JD3Ghiaw8hc How to open Authority Control system - The GND & Wikibase] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=B5Z4hbgpIH8 Wikibase Community User Group meeting and track roundup] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=GJ8rE-7F-zs Pre-launch Announcement and Preview of Wikibase.Cloud] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=JieuRJz14Sk Wikibase as RDM infrastructure within NFDI4Culture] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=k37WvpjqIAw Wikibase lightning talks: inspiration session] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=UVAnQVabhYs Wikibase for Citations on Wikipedia] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikiedu.org/blog/2021/12/21/why-you-need-to-understand-wikidata-no-matter-what-field-youre-in/ Why you need to understand Wikidata, no matter what field you’re in] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2112.05452.pdf Improving the Question Answering Quality using Answer Candidate Filtering based on Natural-Language Features] *** [https://www.pnas.org/content/119/1/e2025334119 Algorithmic amplification of politics on Twitter] ** Videos *** SPARQL queries on Wikidata - advanced level (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=DWyMMrAFz6k YouTube] *** How to link items to Dagbani Wikipedia articles using databox by [[d:User:Dnshitobu|Dnshitobu]] - [https://www.youtube.com/watch?v=PXT8Pt9MLa8 YouTube] *** Alias names in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=fGb30Tu1hAQ YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/articles-created-by-country-of-citizenship?collection=@pac02/pages-created Articles created by country of citizenship] : a javascript notebook which looks at the distribution of articles created by a user by country of citizenship (P27). It uses Wikidata's API through wikibase-sdk library. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [http://Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-State-of-the-union-2021-Dec WDQS State of the Union, Dec 2021] now available. ** If you are using the Modern Vector skin on Wikidata then search might break for you near the end of January for a few days. To fix it you can temporarily switch back to the Vector skin. A proper fix is being worked on in [[phab:T275251]]. ** Wikimedia Deutschland is running a survey to evaluate Wikibase Installation and Updating experience for users. Please answer a few questions so we can continue to identify areas of improvement for users. Survey links *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeAR1kj9th1wRZU027zEPJd_xP8nFgj-T29iXrpZ2wuDBeXmg/viewform Wikibase Installation Survey] *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-8wDOCDR-uXLecNLzuM3jxc9K81mIKq1EtUhrweEveO8aTQ/formResponse Wikibase Software Updating Survey] ** Open positions at Wikimedia Deutschland in the Wikidata/Wikibase teams *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14145264/Director-Engineering-m-w-d-/?jobDbPVId=36933089&l=en Engineering Director] *** [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10176|type host]], [[:d:Property:P10177|CSS code]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10152|Rutube channel ID]], [[:d:Property:P10153|Nasha Versia ID]], [[:d:Property:P10154|Irkipedia ID]], [[:d:Property:P10155|Babesdirectory ID]], [[:d:Property:P10156|Numelyo ID]], [[:d:Property:P10157|ua-football.com player ID]], [[:d:Property:P10158|soccerpunter.com player ID]], [[:d:Property:P10159|pfl.uz player ID]], [[:d:Property:P10160|PGM author ID]], [[:d:Property:P10161|Irish Times profile ID]], [[:d:Property:P10162|politika-crimea.ru person ID]], [[:d:Property:P10163|Kinomania.ru actor ID]], [[:d:Property:P10164|Kinomania.ru film ID]], [[:d:Property:P10165|bards.ru person ID]], [[:d:Property:P10166|kinobaza.com.ua actor ID]], [[:d:Property:P10167|kinobaza.com.ua film ID]], [[:d:Property:P10168|Zürich Herbaria collector ID]], [[:d:Property:P10169|N64-Database ID]], [[:d:Property:P10170|Channel One Russia show ID]], [[:d:Property:P10171|Kanobu ID]], [[:d:Property:P10172|Lambic.Info ID]], [[:d:Property:P10173|Smotrim.ru film ID]], [[:d:Property:P10174|CH district ID]], [[:d:Property:P10175|Digital Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Property:P10178|Genie album ID]], [[:d:Property:P10179|Genie song ID]], [[:d:Property:P10180|Genie artist ID]], [[:d:Property:P10181|Austrian school ID]], [[:d:Property:P10182|DFIH business ID]], [[:d:Property:P10183|Corporate Identification Number (CIN) in India]], [[:d:Property:P10184|Ruskino actor ID]], [[:d:Property:P10185|Ruskino film ID]], [[:d:Property:P10186|Joconde use ID]], [[:d:Property:P10187|JSTOR artwork ID]], [[:d:Property:P10188|Dicionario da Real Academia Galega ID]], [[:d:Property:P10189|Bloomsbury Fashion Central ID]], [[:d:Property:P10190|MTBdata ID]], [[:d:Property:P10191|All About Birds ID]], [[:d:Property:P10192|Homosaurus ID (V3)]], [[:d:Property:P10193|GISAID identifier]], [[:d:Property:P10194|oKino.ua actor ID]], [[:d:Property:P10195|Library of Congress providers ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/documented files|documented files]], [[:d:Wikidata:Property proposal/start and end time in video|start and end time in video]], [[:d:Wikidata:Property proposal/is an individual of a taxon|is an individual of a taxon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/facilitates flow of|facilitates flow of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LKI ID|LKI ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/service hosted by|service hosted by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/service hosted at|service hosted at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/everyeye.it ID|everyeye.it ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland artist ID|Artland artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland gallery ID|Artland gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAB ID|ILAB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UNESCO ICH ID|UNESCO ICH ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritimt Magasin skips ID|Maritimt Magasin skips ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AMPAS collections item ID|AMPAS collections item ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinofilms.ua actor ID|Kinofilms.ua actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinofilms.ua film ID|Kinofilms.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland fair ID|Artland fair ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID|Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Regroupement Québécois de la danse (RQD) ID|Regroupement Québécois de la danse (RQD) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NatureServe Explorer ID|NatureServe Explorer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Key Biodiversity Areas factsheet ID|Key Biodiversity Areas factsheet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNSflora ID|CNSflora ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rusactors actor ID|Rusactors actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rusactors film ID|Rusactors film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eurasian-defence.ru person ID|eurasian-defence.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/artchive person ID|artchive person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/nzs.si player ID|nzs.si player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Der Spiegel topic ID|Der Spiegel topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLC Bibliography ID|NLC Bibliography ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PKULaw CLI Code|PKULaw CLI Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LGBT Info Wiki ID|LGBT Info Wiki ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4aUy Places that appear in the Encyclopaedia Britannica, the Great Russian Encyclopaedia, the Great Catalan Encyclopaedia and the Store Norske Leksikon], (ordered by country) ([https://twitter.com/theklaneh/status/1473054945624608769 source]) *** [https://w.wiki/4bmy Christmas traditions around the world] (with pictures) ([https://twitter.com/lubianat/status/1474772209482842116 source]) *** [https://w.wiki/4bb7 UK parties since 1935 that have only ever been represented by a single MP] ([https://twitter.com/generalising/status/1474414883005415424 source]) *** [https://w.wiki/4avE Brazilians with most Wikipedia pages across languages] ([https://twitter.com/lubianat/status/1473710122362941449 source]) * '''Development''' ** Due to the winter holidays, the development team is taking a break and no deployment is happening for Wikidata at the moment. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:28, 27 ഡിസംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22501134 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #501 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, January 19th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 4 at 19:00 CEST **Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #23, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=23 Residence] ** Past: *** Wikibase live session (December 2021) - [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.12.30 log] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/how-to-get-claims-from-wikidata-api-using-sitelinks How to get Wikidata claims from Wikipedia sitelinks using Wikidata API ?] ** Videos *** Working hour - Wikidata SPARQL querries (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=dzRaxH8Ao3c YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/wikidatas-q-item-explorer Wikidata's Q item explorer]: Show claims where the item is the subject of the statement but doesn't show statements where the item is the target value. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[m:WikiProject remote event participation/Documentation/WikidataCon 2021|Documentation of the WikidataCon 2021]] presenting the key tools and lessons learned from the organizing team ** [[c:File:WikidataCon 2021 Survey report.pdf|Results of the WikidataCon 2021 participants survey]] ** Video recordings of the WikidataCon 2021 [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Documentation/List of sessions|are currently being uploaded]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10209|number of triples]], [[:d:Property:P10214|URL for freedom of information requests]], [[:d:Property:P10225|official shop URL]], [[:d:Property:P10228|facilitates flow of]], [[:d:Property:P10229|next level in hierarchy]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10196|Norgeshistorie ID]], [[:d:Property:P10197|Numista mint ID]], [[:d:Property:P10198|Austrian Street ID]], [[:d:Property:P10199|F6S ID]], [[:d:Property:P10200|EU Whoiswho ID]], [[:d:Property:P10201|DFIH financier ID]], [[:d:Property:P10202|Express Gazeta ID]], [[:d:Property:P10203|All-Science Journal Classification Codes]], [[:d:Property:P10204|Repertorium Biblicum Medii Aevi ID]], [[:d:Property:P10205|Numista coin ID]], [[:d:Property:P10206|Comparably company ID]], [[:d:Property:P10207|Folketinget actor ID]], [[:d:Property:P10208|Coub channel ID]], [[:d:Property:P10210|Sachsens-Schlösser-Kennung]], [[:d:Property:P10211|Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Property:P10212|Stack Exchange user ID]], [[:d:Property:P10213|Listen Notes podcast ID]], [[:d:Property:P10215|Casefile ID]], [[:d:Property:P10216|ILAB ID]], [[:d:Property:P10217|Oslo Byleksikon ID]], [[:d:Property:P10218|Slovak Theatre Virtual Database ID]], [[:d:Property:P10219|CNSflora ID]], [[:d:Property:P10220|Baseball Prospectus ID]], [[:d:Property:P10221|UNESCO ICH ID]], [[:d:Property:P10222|Artland artist ID]], [[:d:Property:P10223|Genie media ID]], [[:d:Property:P10224|Regroupement québécois de la danse (RQD) ID]], [[:d:Property:P10226|Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID]], [[:d:Property:P10227|National Library of Ireland ID]], [[:d:Property:P10230|Viber group ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/cantilever sign|cantilever sign]], [[:d:Wikidata:Property proposal/yield rate|yield rate]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stalin Memo ID|Stalin Memo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Name in Swedish government|Name in Swedish government]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reference image|reference image]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/FID ID|FID ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Labyrinth database ID|Labyrinth database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com playwright ID|doollee.com playwright ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com play ID|doollee.com play ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com literary agent ID|doollee.com literary agent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com play publisher ID|doollee.com play publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/people.su person ID|people.su person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographe.ru ID|Biographe.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Filmovamista.cz film ID|Filmovamista.cz film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Subject Thesaurus ID|ICPSR Subject Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hermitage Museum ID|Hermitage Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Personal Names Authority List ID|ICPSR Personal Names Authority List ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Organization Names Authority List ID|ICPSR Organization Names Authority List ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Geographic Names Thesaurus ID|ICPSR Geographic Names Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Clavis Apocryphorum Novi Testamenti ID|Clavis Apocryphorum Novi Testamenti ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Clavis Apocryphorum Veteris Testamenti ID|Clavis Apocryphorum Veteris Testamenti ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tretyakov Gallery ID|Tretyakov Gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritimt Magasin skips ID|Maritimt Magasin skips ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ARCHER ID|ARCHER ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pipe Organ Database ID|Pipe Organ Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Native Plant Society Plant Directory ID|Washington Native Plant Society Plant Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVFPlay series ID|TVFPlay series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4cFr Map of New Zealand suburbs] ([https://twitter.com/SiobhanLeachman/status/1475673160213172224 source]) *** [https://w.wiki/4cHH Graph of influences in the Age of Enlightenment] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1475755951668047877 source]) *** [https://w.wiki/4dA5 Family names shared by astronauts (along with how often they occur in Wikidata)] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1476883840467668994 source]) *** [https://w.wiki/4cn2 Bills and coins of Brazilian Real (with pictures)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1476575000140423169 source]) *** [https://w.wiki/4dNJ People awarded by the French Legion of Honour on Dec 31, 2021] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1477632390478581765 source]) *** [https://w.wiki/4dFR Average height of people named Joe] ([https://twitter.com/vrandezo/status/1477423978901753858 Source]) *** [https://w.wiki/4dJG Indian writers who died in 1961] ([https://twitter.com/aintgd/status/1477499327551459328 Source]) * '''Development''' ** Due to the winter holidays, no development has happened for Wikidata in the last two weeks. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 03|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:45, 3 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22528411 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == How we will see unregistered users == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin=content/> Hi! You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki. When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed. Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help. If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]]. We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January. Thank you. /[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/> </div> 18:18, 4 ജനുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(5)&oldid=22532651 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #502 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Ameisenigel|Ameisenigel]], welcome! ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Automated Manipulation and Calculation|Automated Manipulation and Calculation]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, January 19th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. *** Next [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/5VZUWNMOY52KEIV77BBPWYV4OHDR5FFJ/ Wikidata Bug Triage Hour] on January 13th at 18:00 Central Europe Time (17:00 UTC/GMT), in this [https://meet.jit.si/WikidataBugTriageHour Jitsi room]. ''This edition will be an open discussion without a specific theme: you can bring 1-2 Phabricator tickets that you really care about, and we will look at them together and see how we can add relevant information and triage them.'' *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Review Wikimedia Foundation’s Linked Open Data Strategy 2021 and community discussion. [https://docs.google.com/document/d/1AlxXVpr5OlRChdKnxyoPCIzqwiiIBoEEuClsE8Mbdok/edit?usp=sharing Agenda], January 11th. [https://zonestamp.toolforge.org/1641920436|convert to local time]! *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/G4JTQNFZZ35GBB3MJ6IROZNBV2II4UWG/ Upcoming Search Platform Office Hours]. Date: Wednesday, January 12th, 2022. Time: 16:00-17:00 GMT / 08:00-09:00 PST / 11:00-12:00 EST / 17:00-18:00 CET & WAT *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 12 at 19:00 CEST (exceptionally on Wednesday) *** The ceremony of the 2021 [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Wikimedia Coolest Tool Award]] will take place virtually on [https://zonestamp.toolforge.org/1642179615 Friday 14 January 2022, 17:00 UTC]. This award is highlighting software tools that have been nominated by contributors to the Wikimedia projects. The ceremony will be a nice moment to show appreciation to our tool developers and maybe discover new tools! [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Read more about the livestream and the discussion channels.]] *** LIVE Wikidata editing #66 - [https://www.youtube.com/watch?v=N8AjBrwsv-k YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3147332458885243/ Facebook], January 15 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#92|Online Wikidata meetup in Swedish #92]], January 16 at 13.00 UTC **Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #24, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=24 Antonyms] *** [https://www.validatingrdf.com/tutorial/swat4hcls22/#schedule Creating, maintaining and updating Shape Expressions as EntitySchemas in the Wikimedia ecosystem]. International SWAT4HCLS Conference. 10 - 13 Jan 2022. [http://www.swat4ls.org/workshops/leiden2022/registration/ Register]! * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/an-introduction-to-observable-for-wikidata-users An introduction to Observable for Wikidata users] *** [https://alexasteinbruck.medium.com/10-useful-things-about-wikidata-sparql-that-i-wish-i-knew-earlier-b0e0ef63c598 10 useful things about Wikidata & SPARQL that I wish I knew earlier] ** Videos *** Introduction to the interwiki links between Wikidata and Wikipedia (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=4XvPGLI5RMI YouTube] *** Exploring Wikipedia infobox from Wikidata (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=4ErEKEIwBkA YouTube] *** WIkimedia CEE Online Meeting 2021 **** Implementing Wikidata in Educational Institutions — CEE Challenges and Opportunities - [https://www.youtube.com/watch?v=7Ie3Pgs6paM YouTube] **** Add your country to the Wikidata Govdirectory - [https://www.youtube.com/watch?v=4ZZ6ShNvJ2U YouTube] **** Wikidata automatization and integration with web resources - [https://www.youtube.com/watch?v=5ghEPqo2Yjc YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://www.onezoom.org OneZoom] "tree of life explorer" is an interactive map of the evolutionary links between all living things known to science using Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** The Celtic Knot Conference (dedicated to underserved languages on the Wikimedia project, with a strong focus on Wikidata and lexicographical data) will take place online in 2022. You can help the organizers with giving input on topics you'd like to see at the conference. Feel free to [https://wolke.wikimedia.de/apps/forms/yrnHWyBZCY4TWjag fill in the survey] before January 17. ** The page [[d:Wikidata:WikiProject Duplicates/Wikipedia mergers|Wikidata:WikiProject Duplicates/Wikipedia mergers]] has been created, in order to facilitate users when they find duplicate articles in a Wikipedia whose language is unfamiliar to them: *** if you want to declare that you are available for merging duplicate articles in one or more given Wikipedias, please add your name to this page *** if you want to find some user able to merge articles in a certain Wikipedia, you can see if there are already available users for that Wikipedia and contact them directly ** New open positions at Wikimedia Deutschland (Wikidata/Wikibase teams) *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14652423/Product-Manager-Wikibase-Suite-m-f-d-/?jobDbPVId=38096098&l=en Product Manager Wikibase Suite] *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14686283/Werkstudent-in-International-Software-Collaboration/?jobDbPVId=38177173&l=en Working student in International Software Collaboration] ** Post WikidataCon 2021 *** [[m:WikiProject remote event participation/Documentation/WikidataCon 2021|Documentation of the WikidataCon 2021]] presenting the key tools and lessons learned from the organizing team *** [[c:File:WikidataCon 2021 Survey report.pdf|Results of the WikidataCon 2021 participants survey]] *** Video recordings of the WikidataCon 2021 [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Documentation/List of sessions|are currently being uploaded]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10225|official shop URL]], [[:d:Property:P10228|facilitates flow of]], [[:d:Property:P10229|next level in hierarchy]], [[:d:Property:P10241|is an individual of taxon]], [[:d:Property:P10253|reference image]], [[:d:Property:P10254|associated cadastral district]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10224|Regroupement québécois de la danse (RQD) ID]], [[:d:Property:P10226|Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID]], [[:d:Property:P10227|National Library of Ireland ID]], [[:d:Property:P10230|Viber group ID]], [[:d:Property:P10231|WikiStrinda ID]], [[:d:Property:P10232|Volgograd Oblast address register]], [[:d:Property:P10233|NER portfolio ID]], [[:d:Property:P10234|Der Spiegel topic ID]], [[:d:Property:P10235|LocalWiki ID]], [[:d:Property:P10236|Initiale ID]], [[:d:Property:P10237|Joconde representation ID]], [[:d:Property:P10238|Biografisches Handbuch – Todesopfer der Grenzregime am Eisernen Vorhang ID]], [[:d:Property:P10239|Filmovamista.cz film ID]], [[:d:Property:P10240|Arthive person ID]], [[:d:Property:P10242|Lur Encyclopedic Dictionary ID]], [[:d:Property:P10243|NatureServe Explorer ID]], [[:d:Property:P10244|NT Place Names Register ID]], [[:d:Property:P10245|MedlinePlus drug identifier]], [[:d:Property:P10246|MedlinePlus supplement identifier]], [[:d:Property:P10247|eurasian-defence.ru person ID]], [[:d:Property:P10248|everyeye.it ID]], [[:d:Property:P10249|Triple J Unearthed artist ID]], [[:d:Property:P10250|Parque de la Memoria ID]], [[:d:Property:P10251|Bokselskap.no ID]], [[:d:Property:P10252|Digital Mechanism and Gear Library ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/TV3 programme ID|TV3 programme ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chief/Naa/Traditional ruler|Chief/Naa/Traditional ruler]], [[:d:Wikidata:Property proposal/results in quality|results in quality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official jobs URL|official jobs URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/relative|relative]], [[:d:Wikidata:Property proposal/director of publication|director of publication]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Business valuation|Business valuation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/議案番号|議案番号]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Native Plant Society Plant Directory ID|Washington Native Plant Society Plant Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVFPlay series ID|TVFPlay series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New York Flora Atlas ID|New York Flora Atlas ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKÄ standard classification of Swedish science topics 2011|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2011]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLC FL Sys. No.|NLC FL Sys. No.]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Senators of Spain (1834-1923)|Senators of Spain (1834-1923)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finnish real property ID|Finnish real property ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TV3 video ID|TV3 video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenAlex ID|OpenAlex ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Sardinia IDs|IRIS Sardinia IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CineCartaz|CineCartaz]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel|identifiant Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista type number|Numista type number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indeed company ID|Indeed company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DFG Science Classification|DFG Science Classification]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SPLC group ID|SPLC group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AMS Glossary of Meteorology ID|AMS Glossary of Meteorology ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EtymWb lemma ID|EtymWb lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wörterbuch der Präpositionen ID|Wörterbuch der Präpositionen ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/archive-ouverte Unige ID|archive-ouverte Unige ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogo Generale dei Beni Culturali work ID|Catalogo Generale dei Beni Culturali work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/rus.team person ID|rus.team person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hessian Literature Council author ID|Hessian Literature Council author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bergen byleksikon ID|Bergen byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNGAL Entry ID|CNGAL Entry ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4er9 Authors without field of work but with topic-tagged publications] *** [https://w.wiki/4eQL Compound first names starting with "John" (and the number of uses on Wikidata)] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1479195688680497156 Source]) *** [https://w.wiki/4ePw Presidents of Brazil with the most awards] ([https://twitter.com/lubianat/status/1479181335428218880 Source]) *** [https://w.wiki/4eM6 Locations of parishes across Scotland] ([https://twitter.com/MappingScotsRef/status/1479113657866854408 Source]) *** [https://w.wiki/4f5a Map of where Roman Catholic Popes were born] ([https://twitter.com/LArtour/status/1478632665465167872 Source]) *** [https://w.wiki/4dvS Birth place of people who are described in the Encyclopaedia Britannica, the Great Russian Encyclopedia, the Great Catalan Encyclopedia and the Store Norske Leksikon] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1478434721105428481 Source]) *** [https://w.wiki/4dYp Various kinds of New Year's celebrations in the world] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1478331625695899650 Source]) *** [https://w.wiki/4fKM World map of recent censuses known at Wikidata for each decade] ([[d:Property_talk:P8701#World_map_of_recent_censuses_known_at_Wikidata_for_each_decade|source]]) select decade on the right side *** [https://w.wiki/4fL9 Non-English labels for a set of objects, with the names of the languages] ([[d:User:MartinPoulter/queries/khalili#Non English_labels_for_Khalili_Collections_items|source]]) * '''Development''' ** Getting the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Wikidata:Mismatch Finder]] ready for release. Focusing on adding statistics. ** Fixed an issue where statement editing was broken in some older browser ([[phab:T298001]]) ** Made it so that grammatical features on a Form of a Lexeme can be ordered consistently across all Lexemes ([[phab:T232557]]) ** Working on an issue where changes from Wikidata don't get sent to the other wikis for the initial adding of the sitelink to an Item ([[phab:T233520]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Looking back at 2021''' ** Developments rolled out in 2021: *** New updater for the Wikidata Query Service to help it keep up with the large number of edits on Wikidata *** [https://query.wikidata.org/querybuilder Query Builder] to make it easier for people to create SPARQL queries without having to know SPARQL *** [https://item-quality-evaluator.toolforge.org Item Quality Evaluator] to make it easy to find the highest and lowest quality Items in a topic area *** [https://github.com/wmde/wikidata-constraints-violation-checker Constraints Violations Checker] is a small command-line tool that gives constraint violation statistics for a set of Items to make it easier to find the Items that need more work *** [https://wikidata-analytics.wmcloud.org/app/CuriousFacts Curious Facts] finds anomalies in the data in Wikidata and offers them up for review and amusement *** [https://wmde.github.io/wikidata-map/dist/index.html Wikidata Map] to see the distribution of Wikidata's Items across the world and the connections between them *** [https://wikidata-analytics.wmcloud.org/app/CurrentEvents Current Events] to make it easy to see what's currently a hot topic in the world and being edited a lot on Wikidata ** New entities in 2021: ***Items [[d:Q104595000|Q104595000]] (approx.) to [[d:Q110342868|Q110342868]] ***Properties [[d:Property:P9003|P9003]] to [[d:Property:P10223|P10223]] ***Lexemes [[d:Lexeme:L400170|L400170]] (approx.) to [[d:Lexeme:L625164|L625164]] * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 10|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:13, 10 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22562865 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #503 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[Wikidata:Requests for permissions/Administrator/MSGJ|MSGJ]] (RfP scheduled to end after 20 January 2022 17:45 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, January 19th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team present what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 18 at 19:00 CEST *** LIVE Wikidata editing #67 - [https://www.youtube.com/watch?v=S8doF7FFwU4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3152103715074784/ Facebook], January 22 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#93|Online Wikidata meetup in Swedish #93]], January 23 at 13.00 UTC ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #25, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=25 Volcano] *** #1Lib1Ref campaign runs runs from January 15th to February 5th. [[m:The_Wikipedia_Library/1Lib1Ref/Participate#Creating_Wikidata_items_related_to_works_on_Wikisource|Contribute by creating Wikidata items for texts and authors on Wikisource]]. ** Past: *** Bug Triage Hour ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour log]). The next session will be announced here in the Wikidata Weekly Summary and on the Wikidata mailing-list. *** Wikimedia [[m:Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]] 2021 ([https://www.youtube.com/watch?v=cdnwhDAdrxE replay on YouTube]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/tour-de-frances-stage-winners Tour de France's stage winners] an Observable notebook to explore Tour de France's data using SPARQL and Observable's Plot library. *** [https://chem-bla-ics.blogspot.com/2022/01/wikidata-open-infrastructures.html Wikidata, Open Infrastructures, Recognition & Rewards] *** [https://blog.sperrobjekt.de/content/1000545-EqualStreetNames-Wiesbaden.html Equal Street Names Wiesbaden] ** Videos *** Using Wikimedia Commons and Wikidata to mport a book into Wikisource -[https://www.youtube.com/watch?v=PPTepM7_Ghc YouTube] *** Musicbrainz.org and wikidata.org - What can we learn from the designs and how to use the API's to extract information - [https://www.youtube.com/watch?v=S1QgXqOD5S0 YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://wikitrivia.tomjwatson.com/ Wiki History Game] is a game based on Wikidata where you have to put events in order of when they happened. ** [https://wikicite-graphql.herokuapp.com/ GraphQL demo for WikiCite] is a simple GraphQL interface to Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://twitter.com/QUTDataScience/status/1481141478940639232 Do you have an idea you want to explore & want to investigate it using Wikidata? Apply for a WMAU fellowship grant]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10253|reference image]], [[:d:Property:P10254|associated cadastral district]], [[:d:Property:P10263|admission yield rate]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10249|Triple J Unearthed artist ID]], [[:d:Property:P10250|Parque de la Memoria ID]], [[:d:Property:P10251|Bokselskap.no ID]], [[:d:Property:P10252|Digital Mechanism and Gear Library ID]], [[:d:Property:P10255|oKino.ua film ID]], [[:d:Property:P10256|AMPAS collections item ID]], [[:d:Property:P10257|Pipe Organ Database organ ID]], [[:d:Property:P10258|UNICA IRIS author ID]], [[:d:Property:P10259|IRIS UNISS author ID]], [[:d:Property:P10260|AMS Glossary of Meteorology ID]], [[:d:Property:P10261|EtymWb lemma ID]], [[:d:Property:P10262|Offizielle Deutsche Charts album ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Business valuation|Business valuation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/議案番号|議案番号]], [[:d:Wikidata:Property proposal/podcast image url|podcast image url]], [[:d:Wikidata:Property proposal/list of TV show episode|list of TV show episode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/XJustiz registration court ID|XJustiz registration court ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LinkedIn showcase ID|LinkedIn showcase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/religious community|religious community]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bergen byleksikon ID|Bergen byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNGAL Entry ID|CNGAL Entry ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amazon podcast ID|Amazon podcast ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Podchaser numeric ID|Podchaser numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linguistic Atlas of Late Mediaeval English ID|Linguistic Atlas of Late Mediaeval English ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Football Federation of Armenia ID|Football Federation of Armenia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Union of Bulgarian Composers ID|Union of Bulgarian Composers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Habr company ID|Habr company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Douban book Works ID|Douban book Works ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/German Lobbyregister-ID|German Lobbyregister-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Google Arts & Culture entity ID2|Google Arts & Culture entity ID2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vesti.ru dossier ID|Vesti.ru dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogue of Life ID 2|Catalogue of Life ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Orthodoxie.com topic ID|Orthodoxie.com topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian Jewry ID|Encyclopedia of Russian Jewry ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wikisimpsons ID|Wikisimpsons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Réseau documents d'artistes ID|Réseau documents d'artistes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Millattashlar ID|Millattashlar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Transphoto city ID|Transphoto city ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS national research institutes IDs|IRIS national research institutes IDs]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4gSt Things that turned 20 years old today] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1481713498023501824 source]) *** [http://w.wiki/4fu9 Irish artists and their relationships] ([https://twitter.com/restlesscurator/status/1481276819554852866 source]) *** [https://w.wiki/4gT3 Eating or drinking establishments near you (1.5 radius)] ([https://twitter.com/SPARQLCRMSUPPE/status/1481180146421936129 source]) *** [https://w.wiki/4hGr Most common day for UK by-elections since 1880] ([https://twitter.com/generalising/status/1482822129427132417 source]) * '''Development''' ** Fixed an issue where making changes with sitelinks were not fully dispatched to the clients ([[phab:T233520]]) ** Mismatch Finder: Improved the texts in the tool to be more understandable after testing ** Mismatch Finder: added a way to get statistics about all the reviews that have been done in the tool and what is still awaiting review ** Special:NewLexeme: kicked off the development work to improve the page in order to make it more understandable [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 17|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:26, 17 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22611699 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #504 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/MSGJ|MSGJ]] (Successful). Welcome onboard \o/ * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.01.27 next Wikibase live session] is 16:00 UTC on Thursday 27th January 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** Editing with OpenRefine [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 25 at 19:00 CET (UTC+1) *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Professor Pascal Martinolli speaking on tabletop role-playing game citations practices and Wikidata, [https://docs.google.com/document/d/1PF2DVZXEx5Z1Mxwl0N2JOqe2RwpopDJMTMaCd3PVuSw/edit# January 25th]. *** LIVE Wikidata editing #68 - [https://www.youtube.com/watch?v=0_FPieB6So4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3157394024545753/ Facebook], January 29 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#93|Online Wikidata meetup in Swedish #94]], January 30 at 13.00 UTC *** [[d:Wikidata talk:Lexicographical data/Documentation/Languages/br|Online workshop]] in French about Breton lexicographical data, by Envlh and Vigneron, January 30 at 15:00 CET (UTC+1) *** On Tuesday, February 22, the OpenRefine team hosts [[c:Commons:OpenRefine/Community_meetup_22_February_2022|a community meetup to present current and future work on Structured Data on Commons support in OpenRefine]]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #26, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=26 Bees] *** #1Lib1Ref campaign runs runs from January 15th to February 5th. [[m:The_Wikipedia_Library/1Lib1Ref/Participate#Creating_Wikidata_items_related_to_works_on_Wikisource|Contribute by creating Wikidata items for texts and authors on Wikisource]]. ** Past: *** Wikidata/Wikibase office hour ([[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2022-01-19|2022-01-19]]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://www.opensanctions.org/articles/2022-01-18-peppercat/ The CIA lost track of who runs the UK, so I picked up the slack] featured on [https://news.ycombinator.com/item?id=29976576 Hacker News] *** [https://www.lehir.net/solving-wordle-sutom-and-al-with-sparql-queries-on-wikidata/ Solving Wordle, Sutom, and al. with SPARQL queries on Wikidata] *** [https://www.theverge.com/tldr/2022/1/17/22888461/wikitrivia-web-game-timeline-wikidata-events-fixing-data Wikitrivia is a web game that challenges your knowledge of historical dates] *** [https://www.infobae.com/america/tecno/2022/01/19/wikitrivia-el-juego-viral-que-pone-a-prueba-cuanto-sabe-de-historia/ Wikitrivia, the viral game that tests how much you know about history] (in Spanish) *** [https://www.smithsonianmag.com/blogs/smithsonian-libraries-and-archives/2022/01/18/100-women-in-science-in-smithsonian-history/ 100 Women in Science in Smithsonian History] ** Papers *** [https://www.jlis.it/index.php/jlis/article/view/439 Wikidata: a new perspective towards universal bibliographic control] *** [https://www.dpconline.org/news/twgn-wikidata-gen Wikidata for Digital Preservationists: New DPC Technology Watch Guidance Note now available on general release] ** Videos *** [WORKSHOP] Wikidata and libraries: tools for information managers (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=hobjhuWDOAY YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/comparator-compare-named-entities-cited-in-two-wikipedia-a Comparator] compare the list of cited entities across two different wikipedia articles using Wikidata and SPARQL * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikidata Lexemes forms: *** [https://twitter.com/LucasWerkmeistr/status/1482780512712335360 Now supports the Odia language] *** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/spanish-verb/ Substantially expanded template for Spanish verbs] ** How many triples are added when certain edits are made? ... [[d:User:Mahir256/Triples|User:Mahir256/Triples]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10263|admission yield rate]], [[:d:Property:P10273|Corruption Perceptions Index]], [[:d:Property:P10280|category for honorary citizens of entity]], [[:d:Property:P10286|podcast image url]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10260|AMS Glossary of Meteorology ID]], [[:d:Property:P10261|EtymWb lemma ID]], [[:d:Property:P10262|Offizielle Deutsche Charts album ID]], [[:d:Property:P10264|ARCHER ID]], [[:d:Property:P10265|Senators of Spain (1834-1923) ID]], [[:d:Property:P10266|AdoroCinema person ID]], [[:d:Property:P10267|Kinofilms.ua film ID]], [[:d:Property:P10268|Kinofilms.ua actor ID]], [[:d:Property:P10269|kino-teatr.ru film ID]], [[:d:Property:P10270|Hermitage Museum work ID]], [[:d:Property:P10271|Engineer's Line Reference]], [[:d:Property:P10272|Archive ouverte UNIGE ID]], [[:d:Property:P10274|Union of Bulgarian Composers ID]], [[:d:Property:P10275|AsianWiki ID]], [[:d:Property:P10276|ENEA-IRIS Open Archive author ID]], [[:d:Property:P10277|METRICA author ID]], [[:d:Property:P10278|Encyclopedia of Russian Jewry ID]], [[:d:Property:P10279|TVFPlay series ID]], [[:d:Property:P10281|Orthodoxie.com topic ID]], [[:d:Property:P10282|Slangopedia ID]], [[:d:Property:P10283|OpenAlex ID]], [[:d:Property:P10284|iCSO ID]], [[:d:Property:P10285|Indeed company ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/LinkedIn showcase ID|LinkedIn showcase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/religious community|religious community]], [[:d:Wikidata:Property proposal/subpopulation 3|subpopulation 3]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of register|type of register]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifier in a register|identifier in a register]], [[:d:Wikidata:Property proposal/phrase in hiero markup|phrase in hiero markup]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Vesti.ru dossier ID|Vesti.ru dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogue of Life ID 2|Catalogue of Life ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/XJustiz registration court ID|XJustiz registration court ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wikisimpsons ID|Wikisimpsons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Réseau documents d'artistes ID|Réseau documents d'artistes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Millattashlar ID|Millattashlar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Transphoto city ID|Transphoto city ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grand Duchy of Lithuania Encyclopedia ID|Grand Duchy of Lithuania Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio Biografico Comunale (Palermo) ID|Archivio Biografico Comunale (Palermo) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sceneweb artist ID|Sceneweb artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Index to Organism Names ID|Index to Organism Names ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Leopoldina member web site ID|Leopoldina member web site ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dico en ligne Le Robert ID|Dico en ligne Le Robert ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LastDodo-area-id|LastDodo-area-id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SberZvuk ID|SberZvuk ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/North Data company ID|North Data company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gardens Navigator ID|Gardens Navigator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAHRA heritage objects ID|SAHRA heritage objects ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ezeri.lv ID|ezeri.lv ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAHA player ID|SAHA player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/norsk fangeregister fangeleir ID|norsk fangeregister fangeleir ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mnemosine ID|Mnemosine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World Economic Forum ID|World Economic Forum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Podcasts podcast episode ID|Apple Podcasts podcast episode ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4j6Z Map of tramways in France] *** [https://w.wiki/4j5D Map of categories for honorary citizens] ([[d:Property talk:P10280|source]]) *** [https://w.wiki/4hr5 Map of the Medieval universities and its founding date] ([https://twitter.com/larswillighagen/status/1483586097166888964 source]) *** [https://w.wiki/4jKL Camps/subcamps within a 20km radius of your location] ([https://twitter.com/SPARQLCRMSUPPE/status/1485529805676240900 source]) *** [https://w.wiki/4iin Taxa found at Fazenda Tamanduá] (Sertão of Paraíba - Brazil) ([https://twitter.com/lubianat/status/1484630713722937346 source]) *** [https://w.wiki/4hwA Birthplace of Rabbis] ([https://twitter.com/sharozwa/status/1483731259985694722 source]) *** [https://w.wiki/4haR Italian parliamentarians and ministers aged between 50 and 80] ([https://twitter.com/nemobis/status/1483217197858279429 source]) *** [https://w.wiki/4hZB Female Irish scientists in Wikidata without a Wikipedia article] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1483168128632827910 source]) *** [https://w.wiki/4hoz Places in the Hautes-Alpes that are the subject of an article on Wikipedia in at least 10 languages] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1483533204090990599 source]) * '''Development''' ** Enabling usage tracking specifically for statements on Waray, Armenian and Cebuano Wikipedias ([[phab:T296383]], [[phab:T296382]], [[phab:T296384]]) ** Implementing basic version of mul language code and deploying it to Test Wikidata ([[phab:T297393]]) ** Preparing an event centered on reusing Wikidata's data ** Mismatch Finder: Been in touch with people who can potentially provide the first mismatches to load into the new tool for the launch. Finalized the statistics part. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 24|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:55, 24 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22665337 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #505 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/GretaHeng18bot|GretaHeng18bot]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 24|Pi bot 24]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/IndoBot|SchoolBot]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/companyBot|companyBot]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Talk to the Search Platform Team about anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.! February 2nd, 2022. [https://etherpad.wikimedia.org/p/Search_Platform_Office_Hours Etherpad]. *** LIVE Wikidata editing #69 - [https://www.youtube.com/watch?v=Rbltj1x8L2E YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3162728574012298/ Facebook], February 5 at 19:00 UTC *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/R3UTAWBHZ74SPCOPVR57U6MEQCXWP64R/ Wikimedia Research February Office Hours] [https://zonestamp.toolforge.org/1643760056 Wednesday, 2022-02-02 at 00:00-1:00 UTC (16:00 PT 02-01 /19:00 ET 02-01 / 1:00 CET 02-02]). *** [[Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]] will take place on March 14-24, highlighing applications and tools using Wikidata's data. You can already [[d:Wikidata talk:Events/Data Reuse Days 2022|propose a session]]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #27, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=27 Numbers (1/n)] ** Past: *** Editing with OpenRefine [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron *** Wikibase Live Session ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.01.27 2022.01.27]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Press *** "[https://www.nature.com/articles/d41586-022-00138-y Massive open index of scholarly papers launches]" - called OpenAlex, it draws its data from sources including Wikidata ** Blogs *** [[:d:Q110087116|OpenSanctions]] is [https://www.opensanctions.org/articles/2022-01-25-wikidata/ integrating persons of interest from Wikidata] *** [https://observablehq.com/@pac02/celebrating-the-2-000-featured-articles-milestone-in-wikip Celebrating the 2,000 featured articles milestone in Wikipedia in French]: Using the Wikipedia Categorymembers API through a SPARQL query to get all articles featured in category "Article de qualité" and compute statistics. *** [https://blog.library.si.edu/blog/2022/01/19/smithsonian-libraries-and-archives-wikidata-using-linked-open-data-to-connect-smithsonian-information/#.Yfbd4lvMKV6 Smithsonian Libraries and Archives & Wikidata: Using Linked Open Data to Connect Smithsonian Information] *** [https://voxeu.org/article/origin-gender-gap The origin of the gender gap] ** Videos *** [https://www.youtube.com/watch?v=0PqgTtnciyg Wikidata as a Modality for Accessible Clinical Research] *** [https://www.youtube.com/watch?v=WDppa_5RfwI Working with Siegfried, Wikidata, and Wikibase] * '''Tool of the week''' ** Basque version of Wordle using Wikidata's lexicographic data. [https://wordle.talaios.coop Check it out]! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** WDQS scaling update for Jan 2022 available [[Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-scaling-update-jan-2022|here]]. ''We will be trying to do monthly updates starting this month.'' * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10280|category for honorary citizens of entity]], [[:d:Property:P10286|podcast logo URL]], [[:d:Property:P10290|hotel rating]], [[:d:Property:P10300|dpi for original size]], [[:d:Property:P10308|director of publication]], [[:d:Property:P10311|official jobs URL]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10279|TVFPlay series ID]], [[:d:Property:P10281|Orthodoxie.com topic ID]], [[:d:Property:P10282|Slangopedia ID]], [[:d:Property:P10283|OpenAlex ID]], [[:d:Property:P10284|iCSO ID]], [[:d:Property:P10285|Indeed company ID]], [[:d:Property:P10287|DFG Science Classification]], [[:d:Property:P10288|Muz-TV ID]], [[:d:Property:P10289|Podchaser numeric ID]], [[:d:Property:P10291|Wikisimpsons ID]], [[:d:Property:P10292|Wörterbuch der Präpositionen ID]], [[:d:Property:P10293|Tretyakov Gallery work ID]], [[:d:Property:P10294|Grand Duchy of Lithuania encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10295|Amazon podcast ID]], [[:d:Property:P10296|Habr company ID]], [[:d:Property:P10297|Google Arts & Culture entity ID]], [[:d:Property:P10298|Sceneweb artist ID]], [[:d:Property:P10299|Leopoldina member web site ID]], [[:d:Property:P10301|German Lobbyregister ID]], [[:d:Property:P10302|Film.ru actor ID]], [[:d:Property:P10303|Film.ru film ID]], [[:d:Property:P10304|Apple Podcasts podcast episode ID]], [[:d:Property:P10305|StarHit ID]], [[:d:Property:P10306|North Data ID]], [[:d:Property:P10307|CYT/CCS]], [[:d:Property:P10309|LKI ID]], [[:d:Property:P10310|Unified book number]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/has member|has member]], [[:d:Wikidata:Property proposal/register in Germany|register in Germany]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dailytelefrag.ru ID|dailytelefrag.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/time in the pouch|time in the pouch]], [[:d:Wikidata:Property proposal/semantic gender|semantic gender]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Game World Navigator ID|Game World Navigator ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mnemosine ID|Mnemosine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World Economic Forum ID|World Economic Forum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CHY Number|CHY Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenSanctions ID|OpenSanctions ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Les Archives du spectacle (organisme)|identifiant Les Archives du spectacle (organisme)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Japanese Canadian Artists Directory ID|Japanese Canadian Artists Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/histrf.ru person ID|histrf.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vsemirnaya Istoriya Encyclopedia ID|Vsemirnaya Istoriya Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kaspersky Encyclopedia ID|Kaspersky Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chgk person ID|Chgk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Latvijas ūdenstilpju klasifikatora kods|Latvijas ūdenstilpju klasifikatora kods]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RCN (Irish Registered Charity Number)|RCN (Irish Registered Charity Number)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RBC company ID|RBC company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenStates ID|OpenStates ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NetEase Music Artist ID|NetEase Music Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/QQ Music Singer ID|QQ Music Singer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Euro NCAP ID|Euro NCAP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PlayGround.ru ID|PlayGround.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viki ID|Viki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Absolute Games developer and publisher IDs 2|Absolute Games developer and publisher IDs 2]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4jbt US states with the most punk bands] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1485908042436726790 source]) *** [https://w.wiki/4jSi List of Ghanaian scientists by citation count] ([https://twitter.com/WikidataGhana/status/1485657254305148928 source]) *** [https://w.wiki/4krb Actresses who have played Elizabeth Bennett in Pride and Prejudice, with type of production] ([https://twitter.com/lirazelf/status/1487037560006320129 source]) *** [https://w.wiki/4mEx MPs with identified mythical ancestors] *** [https://w.wiki/4mE$ Items with "language of work or name = Toki Pona" as qualifier] *** [https://w.wiki/4mG8 Timeline of 1st women practising a given sports discipline ] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1487549749830078471 source]) *** [https://w.wiki/4mFy Water boards in the Netherlands] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1487538209932328967 source]) *** Birthplaces of [https://w.wiki/4mWE US Presidents], [https://w.wiki/4mWH Russian emperors], [https://w.wiki/4mWJ Roman emperors] ([https://twitter.com/LArtour/status/1487342003696328704 source]) *** [https://w.wiki/4ksg Age of the actress when she played "Elizabeth Bennet"] [https://twitter.com/belett/status/1487052603129278467 (source)] *** [https://w.wiki/4mWd People with dates of birth and death on January 1st (day precision dates)] ([[d:Property_talk:P570#Queries|source]]) *** [https://w.wiki/4mXQ More than 500 lexemes in Breton now have at least one sense] ([https://twitter.com/envlh/status/1487909849652514824 source]) * '''Development''' ** Continuing work on adding the mul language code for labels, descriptions and aliases. ([[phab:T297393]]) ** Enabled statement usage tracking for Cebuano, Armenian and Warai Warai to ensure fine-grained notifications about edits on Wikidata on those Wikipedias ([[phab:T296383]], [[phab:T296382]], [[phab:T296384]]) ** Continuing work on fixing a bug where Wikidata changes do not get sent to Wikipedia and co for the first sitelink adding leading to missing information in the page_props table ([[phab:T233520]]) ** Continuing work on making sure the Wikidata search box works with the new Vector skin improvements ([[phab:T296202]]) ** Mismatch Finder: Debugging some issues with the first files we got with mismatches that we can load into the Mismatch Finder [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 31|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:45, 31 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22725879 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Feminism and Folklore organiser == Dear organiser, Thank you for organizing Feminism and Folklore in your local language. Kindly fill in [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeu9Khj1jo1H6CdP4mr6lW_rfT0bJFO4gpzm5rOreDeDGoiog/viewform this form] as soon as possible so that we can swiftly reach out to you. (Forms link will be deactivated on 6th February 2022) Regards,<br> Tiven<br> Feminism and Folklore Team --[[ഉപയോക്താവ്:Tiven2240|Tiven2240]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Tiven2240|സംവാദം]]) 09:42, 4 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) == Wikidata weekly summary #506 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/MystBot|MystBot]] ** Other: [[d:Property_talk:P396#Discussion_about_replacing_values_with_a_new_format_or_scheme|Discussion about replacing values with a new format or scheme for "SBN author ID" (P396), an identifier for National Library Service (SBN) of Italy]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' **Upcoming: *** The Data Reuse Days will bring together Wikidata editors and data reusers on March 14-24 - we're currently building the schedule. [[d:Wikidata_talk:Events/Data_Reuse_Days_2022#Template_for_session_proposal|Join us and discover many cool projects!]] *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Andy Mabbett on the "Cite Q" template that uses data from Wikidata in Wikipedia citations and Crystal Clements on setting the framework for a future discussion on addressing ethical concerns surrounding representation of gender for living persons in Wikidata, February 8th. [https://docs.google.com/document/d/1n4FkfAUUHIMC7BO10ACVLhVWbvu4-2ztrbKWXltIVOE/edit?usp=sharing Agenda] *** Wikidata Query Service scaling: You can join 2 calls and provide feedback at the 2 WDQS scaling community meetings on Thursday, 17 Feb 2022 18:00 UTC, and Monday 21 Feb 2022 18:00 UTC. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/KPA3CTQG2HCJO55EFZVNINGVFQJAHT4W/ Full details here]. *** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French about Academic bibliographical data and Scholia by Vigneron and Jsamwrites, February 8 at 19:00 CET (UTC+1) *** LIVE Wikidata editing #70 - [https://www.youtube.com/watch?v=LUJjCnL72ak YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3168371536781335/ Facebook], February 12 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#95|Online Wikidata meetup in Swedish #95]], February 13 at 13.00 UTC ** Ongoing: *** [[w:Wikipedia:Meetup/Toronto/Black History Edit-A-Thon (February 2022)|Black History Edit-A-Thon (February 2022)]] *** Weekly Lexemes Challenge #28, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=28 Computer] ** Past: *** LIVE Wikidata editing #69 - [https://www.youtube.com/watch?v=3lNOxhazTwI YouTube] *** Jan Ainali, GovDirectory. Using Wikidata to Connect Constituents With Their Government - [https://www.conferencecast.tv/talk-44689-using-wikidata-to-connect-constituents-with-their-government?utm_campaign=44689&utm_source=youtube&utm_content=talk Civic Hacker Summit, November 2021] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://zbw.eu/labs/en/blog/how-to-matching-multilingual-thesaurus-concepts-with-openrefine How-to: Matching multilingual thesaurus concepts with OpenRefine] *** [https://commonists.wordpress.com/2022/02/02/wikidata-and-the-sum-of-all-video-games-%e2%88%92-2021-edition/ Wikidata and the sum of all video games − 2021 edition], by [[:d:User:Jean-Frédéric|Jean-Frédéric]] *** [https://www.lehir.net/importing-a-breton-dictionary-from-wikisource-into-wikidata-lexicographical-data/ Importing a Breton dictionary from Wikisource into Wikidata lexicographical data], by [[:d:User:Envlh|Envlh]] *** [https://addshore.com/2022/02/profiling-a-wikibase-item-creation-on-test-wikidata-org/ Profiling a Wikibase item creation on test.wikidata.org] by [[User:Addshore|Addshore]] *** [https://wikibase.consulting/fast-bulk-import-into-wikibase/ Fast Bulk Import Into Wikibase] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2202.00291.pdf XAlign: Cross-lingual Fact-to-Text Alignment and Generation for Low-Resource Languages] ** Videos *** Wikidata: A knowledge graph for the earth sciences? - [https://www.youtube.com/watch?v=3oN67CfirDI YouTube] *** Activate Faktamall biografi WD gadget (see Wikidata info in Wikipedia) - [https://www.youtube.com/watch?v=z0CU9eaIh04 YouTube] *** Wikidata workshop: interwiki links (Questions) - [https://www.youtube.com/watch?v=EHI59WavSNk 1], [https://www.youtube.com/watch?v=tRnu9pSlcoQ 2] & [https://www.youtube.com/watch?v=2Bl4yQcBwOg 3] (YouTube) *** Wikidata Tutorial (in German): [https://www.youtube.com/watch?v=VNm2TYOcMco create a user account on Wikidata], [https://www.youtube.com/watch?v=nWzJueFZnCw add an institution's website to Wikidata] * '''Tool of the week''' ** [https://vrandezo.github.io/wikidata-edit-map/ Wikidata edit map] by [[d:User:Denny|Denny]] puts a dot on the map whenever an Item with a geocoordinate is edited. * '''Other Noteworthy Stuff''' **[[d:Help:Dates#January 1 as date|January 1st as date]] **Wikidata has 2,540,891 items for people with both date of birth and date of death. There are 9 redirects for every 100 such items. ([[d:Wikidata:Database reports/identical birth and death dates/1|source]]). 2000 people share dates of birth and death with another person. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10316|dpi for A4 printing]], [[:d:Property:P10322|time in the pouch]], [[:d:Property:P10339|semantic gender]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10312|AAGM artwork ID]], [[:d:Property:P10313|Domain suburb profile ID]], [[:d:Property:P10314|Archivio Biografico Comunale (Palermo) ID]], [[:d:Property:P10315|Artland fair ID]], [[:d:Property:P10317|Artland gallery ID]], [[:d:Property:P10318|Douban book series ID]], [[:d:Property:P10319|Douban book works ID]], [[:d:Property:P10320|Les Archives du spectacle organization ID]], [[:d:Property:P10321|Urban Electric Transit city ID]], [[:d:Property:P10323|Bergen byleksikon ID]], [[:d:Property:P10324|Ezeri.lv lake ID]], [[:d:Property:P10325|Japanese Canadian Artists Directory ID]], [[:d:Property:P10326|ICPSR Geographic Names Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10327|ICPSR Organization Names Authority List ID]], [[:d:Property:P10328|ICPSR Personal Names Authority List ID]], [[:d:Property:P10329|ICPSR Subject Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10330|Bugs! music video ID]], [[:d:Property:P10331|Washington Native Plant Society Plant Directory ID]], [[:d:Property:P10332|Kaspersky Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10333|New York Flora Atlas ID]], [[:d:Property:P10334|doollee.com literary agent ID]], [[:d:Property:P10335|doollee.com play ID]], [[:d:Property:P10336|doollee.com play publisher ID]], [[:d:Property:P10337|doollee.com playwright ID]], [[:d:Property:P10338|Dico en ligne Le Robert ID]], [[:d:Property:P10340|Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel ID]], [[:d:Property:P10341|Réseau documents d'artistes ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/HSK ID|HSK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sports in region|sports in region]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Computational complexity|Computational complexity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video|YouTube video]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Viki ID|Viki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Absolute Games developer and publisher IDs 2|Absolute Games developer and publisher IDs 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/podchaser episode ID|podchaser episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IFPI UPC/EAN|IFPI UPC/EAN]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Weltfussball-Spiel-ID|Weltfussball-Spiel-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GoodGame.ru ID|GoodGame.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USgamer ID|USgamer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Riot Pixels game ID|Riot Pixels game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HaBima Archive play id|HaBima Archive play id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HaBima Archive person id|HaBima Archive person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI topic id|NLI topic id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100Y Hebrew Theatre Guide person id|100Y Hebrew Theatre Guide person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Old-Games.RU ID|Old-Games.RU ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/iXBT Games ID|iXBT Games ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Students of Turin University ID|Students of Turin University ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tagoo video game ID|Tagoo video game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AusGamers ID|AusGamers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GameGuru ID|GameGuru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LMHL author ID|LMHL author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VGTimes ID|VGTimes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ULI id|ULI id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GameMAG ID|GameMAG ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SBN new authority IDs|SBN new authority IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prosopographia Imperii Romani Online ID|Prosopographia Imperii Romani Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIGE author ID|IRIS UNIGE author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gesher Theater Archive person id|Gesher Theater Archive person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gesher Theater Archive play id|Gesher Theater Archive play id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Offizielle Deutsche Charts artist static ID|Offizielle Deutsche Charts artist static ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/A9VG game ID|A9VG game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Qichaha firm ID|Qichaha firm ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chinese School Identifier|Chinese School Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GoHa.ru ID|GoHa.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Electric Transit country ID|Urban Electric Transit country ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CiteSeerX ID of a person|CiteSeerX ID of a person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Drevo Encyclopedia ID|Drevo Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Strongman Archives athlete ID|Strongman Archives athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVSA actor ID|TVSA actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/vc.ru company ID|vc.ru company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Change.org decision maker ID|Change.org decision maker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INPA nature reserve id|INPA nature reserve id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Basketball Bundesliga UUID|Basketball Bundesliga UUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Roskomnadzor media license number 2|Roskomnadzor media license number 2]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: ***"Scoresway soccer person ID" (P3043) ***"SSR WrittenForm ID" (P1849) ***"FFF female player ID" (P4886) ***"FFF male player ID" (P4883) ** Query examples: *** [https://w.wiki/4ncM Events by number of video games announced] ([https://commonists.wordpress.com/2022/02/02/wikidata-and-the-sum-of-all-video-games-%e2%88%92-2021-edition/ source]) *** [https://w.wiki/4ncV Three-Michelin Stars restaurants with a female chef] ([[m:Wikimédia France/Groupes de travail/Groupes locaux/Rennes/3 février 2022|source]]) *** [https://w.wiki/4n$u Wikidata Properties specific to German Lexemes and number of times they are used] ([https://twitter.com/envlh/status/1489921667707068419 source]) *** [https://w.wiki/4oEG Countries with count of same Wikidata labels in different languages] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1489774243617378305 source]) *** [https://w.wiki/4ncu Team and positions played by National Women's Football League players] ([https://twitter.com/antholo/status/1489362535518199817 source]) *** [https://w.wiki/4nXu Location of the graves of personalities in Père Lachaise Cemetery who died between 1800 and 1849 (50 year ranges)] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1489224972409180162 source]) *** [https://w.wiki/4oEa Location of statues of women in Italy] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1488853768972259329 source]) *** [https://w.wiki/4n6g Count of Lexeme pairs between different languages] ([https://twitter.com/fnielsen/status/1488602739433218049 source]) *** [https://w.wiki/4oEg Birthplaces of General secretaries of USSR] ([https://twitter.com/LArtour/status/1488525141281751045 source]) *** [https://w.wiki/4oVf Items related to Abdülmecid I, their collections, and their types] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1490656031340335107 source]) *** [https://w.wiki/4oVj Objects related in some way to Aurangzeb] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1490656566462328832 source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Archaeology|Archaeology]] * '''Development''' ** Mismatch Finder: Tracking down one last issue with the upload of mismatch files. Once that is fixed we are ready to release the tool. ** Lexicographical data: Started coding on the rewrite of Special:NewLexeme to make it easier to understand and use. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 07|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:26, 7 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22725879 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Congrats for organizing Feminism and Folklore 2022 now whats next ? == Dear Organizers, Congratulations on successfully organizing [[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] on your local Wikipedia language. Here are few things that you need to look around during the contest.Make sure that all submissions follow the set of rules as mentioned below and are related to the theme of the project. #The expanded or new article should have a minimum 3000 bytes or 300 words. #The article should not be purely machine translated. #The article should be expanded or created between 1 February and 31 March. #The article should be within theme feminism or folklore.Articles will be accepted if it either belongs to Folklore or Feminism. #No copyright violations and must have proper reference as per Wikipedia notability guidelines. Please refer to the set of rules and guidelines [[:m:Feminism and Folklore 2022|from here]]. During the contest if you face any issue or have queries regarding the project please feel free to reach out on [[:m:Feminism and Folklore 2022/Contact Us|Contact Us]] page. Feminism and Folklore team will be assisting you throughout the contest duration. We thank you for your numerous efforts which you have put in for making this project successful. Best wishes [[User:Rockpeterson|Rockpeterson]] [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 05:52, 12 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&oldid=22820293 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Rockpeterson@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #507 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 2|EnvlhBot 2]] ** Closed request for permissions/Bot: [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/Dexbot 15|Dexbot 15]] ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Population data model|Population data model]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French by Vigneron, February 15 at 19:00 CET (UTC+1) *** [https://www.youtube.com/watch?v=kYz61-_gWko Wikidata Lab XXXII: Querying Wikidata] February 17, 5:00 PM *** LIVE Wikidata editing #71 - [https://www.youtube.com/watch?v=p0wjjHjsPeI YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3173143136304175/ Facebook], February 19 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#96|Online Wikidata meetup in Swedish #96]], February 20 at 13.00 UTC ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #29, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=29 Love] ** Past: LIVE Wikidata editing #70 #Beijing2022 - [https://www.youtube.com/watch?v=LUJjCnL72ak YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://medium.com/wiki-playtime/historical-people-and-modern-collections-a-wikidata-exploration-8f361b4ead78 Historical people and modern collections: a Wikidata exploration] *** [https://www.stardog.com/labs/blog/wikidata-in-stardog/ Wikidata in Stardog] *** [https://observablehq.com/@pac02/births-department-wikipedia Does your birthplace affect your probability to have your Wikipedia biography ? some evidence from people born in France.] ** Videos *** Wikidata Tutorial (in German): add [https://www.youtube.com/watch?v=S6NMqyuq7bE qualifiers], [https://www.youtube.com/watch?v=VUv3k_hFNqE coordinates] & [https://www.youtube.com/watch?v=JbwYTdDjgEk address] *** PADE Workshop: Wikidata – Linked, Open Data - [https://www.youtube.com/watch?v=dxjpn9wtLPg YouTube] *** OpenGLAM Valentine's Day School: Intro to Wikidata (in Finish) - [https://www.youtube.com/watch?v=s5oTOCKfDsA YouTube] *** Workshop on adding intangible heritage community data and images on Wikidata/Wikimedia - [https://www.youtube.com/watch?v=R4UOGnm123k YouTube] *** Hands On: SPARQL Query Dbpedia Wikidata Python - [https://www.youtube.com/watch?v=YAqlDLCU1Gg YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://equalstreetnames.org/ Equal Street Names] is a map visualizing the streetnames of a city by gender. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/ZXIBB4X4I2H4YFMZLX4AD6CPDAO6QPLU/ New development plan for Wikidata and Wikibase for Q1 2022] ** Krbot's [[d:Wikidata:Database reports/Constraint violations|constraint reports]] are now generally updated daily, after code optimizations and hardware upgrades. ** Call for Mentors: [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa| Wiki Mentor Africa]] is a mentorship project for tool creators/contributors. Interested to become a mentor (experienced tool creators/contributors), please visit this [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa/Mentor%27s_Room| page]]! ** [https://github.com/cpesr/WikidataESR Wikidata ESR] is a tool to visualize evolutions of universities and schools, such as creations, mergers, deletions and relations. Feedback and help to develop this project further is requested. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10339|semantic gender]], [[:d:Property:P10358|original catalog description]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10335|doollee.com play ID]], [[:d:Property:P10336|doollee.com play publisher ID]], [[:d:Property:P10337|doollee.com playwright ID]], [[:d:Property:P10338|Dico en ligne Le Robert ID]], [[:d:Property:P10340|Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel ID]], [[:d:Property:P10341|Réseau documents d'artistes ID]], [[:d:Property:P10342|Linguistic Atlas of Late Mediaeval English ID]], [[:d:Property:P10343|Key Biodiversity Areas factsheet ID]], [[:d:Property:P10344|Viki ID]], [[:d:Property:P10345|Clavis Apocryphorum Novi Testamenti ID]], [[:d:Property:P10346|Clavis Apocryphorum Veteris Testamenti ID]], [[:d:Property:P10347|World Economic Forum ID]], [[:d:Property:P10348|USgamer ID]], [[:d:Property:P10349|Podvig Naroda ID]], [[:d:Property:P10350|Vesti.ru dossier ID]], [[:d:Property:P10351|Turin University student ID]], [[:d:Property:P10352|Naver TV ID]], [[:d:Property:P10353|AusGamers ID]], [[:d:Property:P10354|PlayGround.ru ID]], [[:d:Property:P10355|Maritimt Magasin ship ID]], [[:d:Property:P10356|TV3 show ID]], [[:d:Property:P10357|TV3 video ID]], [[:d:Property:P10359|IRIS UNIGE author ID]], [[:d:Property:P10360|nzs.si player ID]], [[:d:Property:P10361|UKÄ classification of science topics 2016]], [[:d:Property:P10362|Lib.ru author ID]], [[:d:Property:P10363|Hessian Literature Council author ID]], [[:d:Property:P10364|Finnish real property ID]], [[:d:Property:P10365|GoodGame.ru ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Computational complexity|Computational complexity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/audio contains|audio contains]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifies|identifies]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cadastral areas|Cadastral areas]], [[:d:Wikidata:Property proposal/video depicts|video depicts]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video|YouTube video]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cadastral plot reference|cadastral plot reference]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finisher|Finisher]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trainiert von|trainiert von]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifier values as|identifier values as]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video or playlist privacy|YouTube video or playlist privacy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/debut date|debut date]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Strongman Archives athlete ID|Strongman Archives athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVSA actor ID|TVSA actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/vc.ru company ID|vc.ru company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Change.org decision maker ID|Change.org decision maker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INPA nature reserve id|INPA nature reserve id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Basketball Bundesliga UUID|Basketball Bundesliga UUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Roskomnadzor media license number 2|Roskomnadzor media license number 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viciebsk Encyclopedia ID|Viciebsk Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dumbarton Oaks object ID|Dumbarton Oaks object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Transilien ID|Transilien ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cybersport.ru ID|Cybersport.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JeuxActu ID|JeuxActu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Name Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Name Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Classification Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Classification Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/St. Sergius Institute authority ID|St. Sergius Institute authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICQ user ID|ICQ user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/previous property definition|previous property definition]], [[:d:Wikidata:Property proposal/State Heraldic Register of the Russian Federation ID|State Heraldic Register of the Russian Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boris Yeltsin Presidential Library ID|Boris Yeltsin Presidential Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ScienceDirect topic ID|ScienceDirect topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VK Music ID|VK Music ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographisches Portal der Rabbiner ID|Biographisches Portal der Rabbiner ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Künstlerdatenbank ID|Künstlerdatenbank ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BelTA dossier ID|BelTA dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify user ID|Spotify user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NTSF ID|NTSF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BritBox ID|BritBox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KLADR ID|KLADR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Subjects Taxonomy|Springer Nature Subjects Taxonomy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PLOS Thesaurus ID|PLOS Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka hotel id|traveloka hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/tiket com hotel id|tiket com hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trip.com Hotel ID|trip.com Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VerbaAlpina ID|VerbaAlpina ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4oc3 Tram bridges in France] *** [https://w.wiki/4ovS Polish Righteous Among the Nations] *** [https://w.wiki/4oxe Launch date, logo of social media services] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1491366263880355841 source]) *** [https://w.wiki/4p35 Oscar winners from 1929] ([https://twitter.com/Mcx83/status/1491068804704923656 source]) *** [https://w.wiki/4pKw Images of biologists by height] ([https://twitter.com/lubianat/status/1491852186036449280 source]) *** [https://w.wiki/4p6w Biggest coins outside the U.S.] ([https://twitter.com/lubianat/status/1491510965388599300 source]) * '''Development''' ** Continuing work on the basics of the new Special:NewLexeme page. Nothing to see yet though. ** Fixed a bug where sitelinks where added for wikis that shouldn't get them. ([[phab:T301247]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 14|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:42, 14 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22804151 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == International Mother Language Day 2022 edit-a-thon == Dear Wikimedian, CIS-A2K announced [[:m:International Mother Language Day 2022 edit-a-thon|International Mother Language Day]] edit-a-thon which is going to take place on 19 & 20 February 2022. The motive of conducting this edit-a-thon is to celebrate International Mother Language Day. This time we will celebrate the day by creating & developing articles on local Wikimedia projects, such as proofreading the content on Wikisource, items that need to be created on Wikidata [edit Labels & Descriptions], some language-related content must be uploaded on Wikimedia Commons and so on. It will be a two-days long edit-a-thon to increase content about languages or related to languages. Anyone can participate in this event and editors can add their names [https://meta.wikimedia.org/wiki/International_Mother_Language_Day_2022_edit-a-thon#Participants here]. Thank you [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 13:13, 15 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <small> On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #508 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/ChineseWikiClubBot, 1|ChineseWikiClubBot, 1]] *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/Auto Prod Bot|Auto Prod Bot]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The Data Reuse Days will bring together Wikidata editors and data reusers on March 14-24 - we're currently building the schedule. [[d:Wikidata_talk:Events/Data_Reuse_Days_2022#Template_for_session_proposal|Join us and discover many cool projects!]] *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.02.24 next Wikibase live session] is 16:00 UTC on Thursday 24th February 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Huda Khan and Astrid Usong on their Linked Data for Production 3 (LD4P3) grant work to use Wikidata in knowledge panels in Cornell’s library catalog [https://docs.google.com/document/d/1GxDv9U-TUZgHkOF6I2yAEtdq3REqq90DvakAw-rs25Y/edit?usp=sharing Agenda] - 2022-02-22 9am PT / 12pm ET / 17:00 UTC / 6pm CET ([https://zonestamp.toolforge.org/1645549233 Time zone converter]) *** [https://twitter.com/NortheasternLib/status/1493955687570984963 Hands-on introduction to Wikidata with The Digital Scholarship Group at the Northeastern University Library's Edit-a-Thon!] Theme: Boston public art and artists. February 23, 2022 Time: 12:00pm - 1:00pm Eastern time *** [[commons:Commons:OpenRefine/Community meetup 22 February 2022|OpenRefine and Structured Data on Commons: community meetup]] - Tuesday, February 22, at 15:00-17:00 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1645542013 check the time in your timezone]). *** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French by Vigneron, February 22 at 19:00 CET (UTC+1) ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #30, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=30 Trains] ** Past: Wikipedia Weekly Network - LIVE Wikidata editing #71 #MelFest - [https://www.youtube.com/watch?v=p0wjjHjsPeI YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs: [https://blog.library.si.edu/blog/2022/02/17/wikidata-projects/ Smithsonian Libraries and Archives & Wikidata: Plans Become Projects] ** Papers: "[https://gangiswag.github.io/data/ACL2022_Demo__COVID_Claim_Radar.pdf COVID-19 Claim Radar: A Structured Claim Extraction and Tracking System]" using Wikidata ** Videos: Wikidata Lab XXXII: Querying Wikidata (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=kYz61-_gWko YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:Wikidata:Tools/asseeibot|Wikidata:Tools/asseeibot]] - is a tool made by [[User:So9q]] to improve the scientific articles in Wikidata. [https://github.com/dpriskorn/asseeibot Source code on GitHub under GPLv3+] ** [https://coinherbarium.com/ Coinherbarium.com] - coins depicting plants; powered by Wikidata * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Call for Mentors: [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa| Wiki Mentor Africa]] is a mentorship project for tool creators/contributors. Interested to become a mentor (experienced tool creators/contributors), please visit this [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa/Mentor%27s_Room| page]]! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10367|number of lanes]], [[:d:Property:P10374|computational complexity]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10361|UKÄ classification of science topics 2016]], [[:d:Property:P10362|Lib.ru author ID]], [[:d:Property:P10363|Hessian Literature Council author ID]], [[:d:Property:P10364|Finnish real property ID]], [[:d:Property:P10365|GoodGame.ru ID]], [[:d:Property:P10366|Gardens Navigator ID]], [[:d:Property:P10368|Tagoo video game ID]], [[:d:Property:P10369|Lingua Libre ID]], [[:d:Property:P10370|Labyrinth database ID]], [[:d:Property:P10371|A9VG game ID]], [[:d:Property:P10372|Offizielle Deutsche Charts composer ID]], [[:d:Property:P10373|Mnemosine ID]], [[:d:Property:P10375|Boris Yeltsin Presidential Library ID]], [[:d:Property:P10376|ScienceDirect topic ID]], [[:d:Property:P10377|RCN]], [[:d:Property:P10378|CHY Number]], [[:d:Property:P10379|dailytelefrag.ru ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video or playlist privacy|YouTube video or playlist privacy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/debut date|debut date]], [[:d:Wikidata:Property proposal/quality has state|quality has state]], [[:d:Wikidata:Property proposal/beforehand-afterward owned by|beforehand-afterward owned by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of units|Number of units]], [[:d:Wikidata:Property proposal/created during|created during]], [[:d:Wikidata:Property proposal/award recipient|award recipient]], [[:d:Wikidata:Property proposal/medical indication|medical indication]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/KLADR ID|KLADR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Subjects Taxonomy|Springer Nature Subjects Taxonomy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PLOS Thesaurus ID|PLOS Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka hotel id|traveloka hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/tiket com hotel id|tiket com hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trip.com Hotel ID|trip.com Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VerbaAlpina ID|VerbaAlpina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PegiPegi Hotel ID|PegiPegi Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Topic channel ID|YouTube Topic channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Official Artist Channel ID|YouTube Official Artist Channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GoFood restaurant ID|GoFood restaurant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka restaurant ID|traveloka restaurant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Electric Transit model ID|Urban Electric Transit model ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HiSCoD|HiSCoD]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databazeknih.cz Book ID|Databazeknih.cz Book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databazeknih.cz Author ID|Databazeknih.cz Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Renacyt ID|Renacyt ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBDB.cz Book ID|CBDB.cz Book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBDB.cz Author ID|CBDB.cz Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gab ID|Gab ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Drammen byleksikon ID|Drammen byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI topic id|NLI topic id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Via Rail station code|Via Rail station code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GBIF occurrence ID|GBIF occurrence ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MakeMyTrip Hotel ID|MakeMyTrip Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Culture.ru person ID|Culture.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pamyat Naroda ID|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian avant-garde ID|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)|Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian America ID|Encyclopedia of Russian America ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HockeySlovakia.sk player ID|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Berlin Street ID|Berlin Street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yarkipedia ID|Yarkipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/parliament.uk member ID|parliament.uk member ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4rJJ Frequency of letters in five-letter words in Wikidata lexeme forms ] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1494252101517647873 source]) *** [https://w.wiki/4qRG Visualization of the Prime/Ulam Spiral using natural numbers and primes stored in Wikidata] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1493569346068787202 source]) *** [https://w.wiki/4rCE Monuments that are named after somebody without being connected to them by any other property] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1493311947554623496 source]) *** [https://w.wiki/4q9Y Places named after Valentine's Day (Saint Valentine)] ([https://twitter.com/belett/status/1493200775706730501 source]) *** [https://w.wiki/4pnQ Gold medal winners in the Olympic Games by age] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1492628927919099912 source]) *** [https://w.wiki/4rGf Top 20 languages in number of lexemes in Wikidata and percentage of lexemes with at least one external id] ([https://twitter.com/envlh/status/1494696941145497601 source]) *** [https://w.wiki/4rXn Count of PropertyLabels for lakes in the UK] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1495026569533964288 source]) *** [https://w.wiki/4rdW Moons of solar system planets and what they are names for] ([https://twitter.com/infovarius/status/1495147418555502597 source]) *** [https://w.wiki/4rGf Top 20 languages in number of Lexemes in Wikidata and percentage of Lexemes with at least one external ID] ([https://twitter.com/envlh/status/1494696941145497601 source]) * '''Development''' ** We started coding on the Wikibase Rest API based on [[Wikidata:REST API feedback round|the proposal we published a while ago]]. ** We are continuing to work on the new Special:NewLexeme page. The first input fields are in place but not pretty or usable yet. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 21|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:43, 21 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22804151 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == ഒരേ താളുകൾ == മലയാളത്തിലും, ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരേ താളുകൾ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ language link ൽ ഇത് നൽകിയിട്ടില്ല. ഇത് ഒന്ന് ബന്ധിപ്പിക്കുമോ..? [https://ml.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%B1%E0%B5%82%E0%B4%B3%E0%B4%BF_%E0%B4%9A%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BB], [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Kuroolli_Chekon] == Wikidata weekly summary #509 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Ikkingjinnammebetinke|Ikkingjinnammebetinke]] (RfP scheduled to end after 7 March 2022 13:33 UTC) ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Creating items for videos at online video platforms that are representation of notable items|Creating items for videos at online video platforms that are representation of notable items]] ** Other: [[d:Wikidata_talk:WikiProject_Names#Qualifiers_for_given_names_and_surnames_-_establish_a_guideline|Qualifiers for given names and surnames]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French by Vigneron, March 1st at 19:00 CET (UTC+1) *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/E24DSO4EWQ7623P2K5LFCMPZBX4H4P7Z/ Talk to the Search Platform / Query Service Team—March 2nd, 2022]. Time: 16:00-17:00 GMT / 08:00-09:00 PST / 11:00-12:00 EST / 17:00-18:00 CET & WAT *** LIVE Wikidata editing #73 - [https://www.youtube.com/watch?v=JHJwelcuaT0 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3184194285199060/ Facebook], March 5th at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#98|Online Wikidata meetup in Swedish #98]], March 6th at 13.00 UTC ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #31, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=31 War] ** Past: *** Wikibase Live session, February 2022 - [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2022-02-24|log]] *** LIVE Wikidata editing #72 - [https://www.youtube.com/watch?v=O0ih66iICrU YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers: [https://doi.org/10.5281/zenodo.6036284 Wikidata as a Tool for Mapping Investment in Open Infrastructure: An Exploratory Study] ** Videos *** [[:commons:File:Mismatch_Finder_intro.webm|Mismatch Finder tool: Quick introduction to and demo of how the tool works]] *** [https://www.youtube.com/watch?v=iNaiTDH5wXc Using a Custom Wikibase as a File Format Registry with Siegfried] *** [https://www.youtube.com/watch?v=ua5tUfZUDuY Create a Wikidata Query - example using Shipwrecks data] *** [https://www.youtube.com/watch?v=pasM4WkfM4A Map Wikidata in an R Shiny App - example] *** [https://www.youtube.com/watch?v=WY28hpjWvhc Bring Wikidata into Power BI using a simple R script - example] *** [https://www.youtube.com/watch?v=fMijtlyGGO4 Using QuickStatements to load tabular data and the Wikidata Edit Framework] (in Italian) * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Guergana_Tzatchkova_(WMDE)/MismatchFinderWidget.js|User:Guergana Tzatchkova (WMDE)/MismatchFinderWidget.js]] is a user script to show a notification on an Item if the Mismatch Finder has an unreviewed mismatch for it. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/EFBUVNLUSX7V5ZOQZD5SWKDWSWJU23ER/ Mismatch Finder], the tool that lets you review mismatches between the data in Wikidata and other databases, is now ready to be used for checking potential mismatches and uploading lists of new potential mismatches. ** February 2022 WDQS scaling update now available: [[d:Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-scaling-update-feb-2022|SPARQL query service/WDQS scaling update feb 2022]] ** Job opening: The Search Platform team is looking for someone to maintain and develop WDQS. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3975337 Apply here]! ** Job opening: {{Q|233098}} is looking for someone for project- and data management especially for Wikidata related stuff about the museums collections [https://jobs.museumfuernaturkunde.berlin/jobposting/17300b246428c9403602628eb5937f770c4c29a2 Job Description (German)] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10374|computational complexity]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10372|Offizielle Deutsche Charts composer ID]], [[:d:Property:P10373|Mnemosine ID]], [[:d:Property:P10375|Boris Yeltsin Presidential Library ID]], [[:d:Property:P10376|ScienceDirect topic ID]], [[:d:Property:P10377|Irish Registered Charity Number (RCN)]], [[:d:Property:P10378|CHY Number]], [[:d:Property:P10379|dailytelefrag.ru ID]], [[:d:Property:P10380|Springer Nature Subjects Taxonomy ID]], [[:d:Property:P10381|VerbaAlpina ID]], [[:d:Property:P10382|Prosopographia Imperii Romani online ID]], [[:d:Property:P10383|Game World Navigator ID]], [[:d:Property:P10384|Bugs! track ID]], [[:d:Property:P10385|Vsemirnaya Istoriya Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10386|Databazeknih.cz book ID]], [[:d:Property:P10387|Databazeknih.cz author ID]], [[:d:Property:P10388|MakeMyTrip hotel ID]], [[:d:Property:P10389|Urban Electric Transit model ID]], [[:d:Property:P10390|GameGuru ID]], [[:d:Property:P10391|100-Year Guide to Hebrew Theatre person ID]], [[:d:Property:P10392|INPA park ID]], [[:d:Property:P10393|Riot Pixels game ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/created during|created during]], [[:d:Wikidata:Property proposal/award recipient|award recipient]], [[:d:Wikidata:Property proposal/medical indication|medical indication]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moscow Street ID|Moscow Street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moscow area ID|Moscow area ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eingesetzter Sportler|eingesetzter Sportler]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI topic id|NLI topic id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Via Rail station code|Via Rail station code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GBIF occurrence ID|GBIF occurrence ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Culture.ru person ID|Culture.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pamyat Naroda ID|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian avant-garde ID|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)|Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian America ID|Encyclopedia of Russian America ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HockeySlovakia.sk player ID|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Berlin Street ID|Berlin Street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yarkipedia ID|Yarkipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/parliament.uk member ID|parliament.uk member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reddoorz hotel ID|reddoorz hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/symogih.org ID|symogih.org ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNKI Author ID|CNKI Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Database Systems ID|Encyclopedia of Database Systems ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Portable Antiquities Scheme object type identifier|Portable Antiquities Scheme object type identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spanish National Associations Register Number|Spanish National Associations Register Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Michigan Legislative Bio ID|Michigan Legislative Bio ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RODI-DB player ID|RODI-DB player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Historische Topographie des Kulturerbes ID|Historische Topographie des Kulturerbes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Refuge.tokyo video game ID|Refuge.tokyo video game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MovieMeter series ID|MovieMeter series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kayak Hotel ID|Kayak Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hostelworld hostel ID|hostelworld hostel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Discover Moscow ID|Discover Moscow ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Game Informer ID|Game Informer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vedomosti company ID|Vedomosti company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USP Production Repository ID|USP Production Repository ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dansk Navneleksikon|Dansk Navneleksikon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Femiwiki ID|Femiwiki ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://quarry.wmcloud.org/query/62645 Number of edits by user on French lexemes] ([[:d:Wikidata talk:Lexicographical data/Documentation/Languages/fr|source]]) *** [http://w.wiki/4sFe Languages in Indonesia with their status according to UNESCO] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1496081428894961668 source]) *** [https://w.wiki/4top Successful coups and attempts in Africa] ([[d:Wikidata:Request a query#Optimization request: African coups and attempts|source]]) *** [https://w.wiki/4tot New York Times journalists that are alive] ([[d:Wikidata:Request a query/Archive/2022/02#Need help to search for New York Times journalists that are alive|source]]) *** [https://w.wiki/4tJB Ukrainian coins and banknotes] ([https://twitter.com/lubianat/status/1497556158080589824 source]) *** [https://w.wiki/4sPi Types of quartz] ([https://twitter.com/lubianat/status/1496170519670005767 source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[Wikidata:WikiProject_Chemistry/Natural_products|WikiProject Chemistry/Natural products]] * '''Development''' ** Lexicographical data: work is continuing on the new Special:NewLexeme page. We are working on the basic input fields and permission handling. ** Mismatch Finder: Released the tool and working through feedback now and getting additional mismatches from organizations using our data. ** REST API: Starting to build the initial Wikibase REST API. We are starting with the endpoint to read Item data first. ** Data Reuse Days: Continuing event preparation ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibaseug@lists.wikimedia.org/thread/AAGRA4FQQQK7T63AU3VE62NADSGQVUGH/ Published new security release updates for Wikibase suite wmde.6 (1.35)] [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 28|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:03, 28 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22892824 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #510 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 3|EnvlhBot 3]]. Task/s: add dictionaries IDs to French lexemes ** Closed request for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/IndoBot|IndoBot]] (Approved). Task/s: I would like to import all Indonesian schools, more than 100000. The data includes school type, location, and coordinates as well as external identifiers * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]], on March 14-24: you can select the sessions you'd like to join among the 35 presentations, workshops and discussions [https://diff.wikimedia.org/calendar/month/2022-03/?tribe_tags%5B0%5D=13446 in the schedule]. *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#99|Online Wikidata meetup in Swedish #99]], March 13th at 13.00 UTC *** LIVE Wikidata editing #74 - [https://www.youtube.com/watch?v=BYJg7RVCamY YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3190202094598279/ Facebook], March 12th at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Wikibase and WBStack Working Hours|LD4 Wikibase Working Hour]]. Presentation and discussion: "Introduction to Linked Open Data Strategy with Lea Voget, Head, Product Management WMDE". Lea is not only the team lead of product, project and program managers at WMDE, she is also one of the main thinkers behind the Linked Open Data strategy. When: 11 March 2022, 11AM-12PM Eastern US ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20220311T160000&p1=179&p2=64&p3=75&p4=224&p5=136&p6=tz_cet Time zone converter]). Registration: [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJcoc-mqpzssE9RT2GTDHFgGkEpW5nJ7i3ki Registration link] *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Associate Librarian Stacy Allison-Cassin and her students on Wikidata in the classroom. [https://docs.google.com/document/d/13Tl0ox1wh4T9dXagcidt9EspR8am29n9DamGggxczF0/edit?usp=sharing Agenda] *** [https://www.salernonotizie.it/2022/03/02/unisa-centro-bibliotecario-in-prima-linea-contro-il-divario-di-genere/ Art+Feminism editathon at the University Library Center of the University of Salerno]. 8 March 2022 *** [https://tech.ebu.ch/events/2022/wikidata-workshop Wikidata workshop, held in collaboration with IPTC and explores the use of Wikidata concepts when dealing with metadata in media applications]. Timing: from 10:00 to 18:00 CET. With presentations from: Yle, RAI, France TV, IPTC, Gruppo RES, Media Press, Perfect Memory, New York Times, NTB, Imatrics. ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #33, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=32 Ukraine] ** Past: *** LIVE Wikidata editing #73 #opendataday - [https://www.youtube.com/watch?v=JHJwelcuaT0 YouTube] *** NFDI InfraTalk: Wikibase - knowledge graphs for RDM in NFDI4Culture - [https://www.youtube.com/watch?v=RPMkuDxHJtI YouTube] (March 7, 4:00 PM CEST) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Creating a new item on Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=9PfmVx4ai9c YouTube] *** Connecting Wikidata with OpenStreetMap (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=GMvSo_gmsA4 YouTube] *** Wikidata and Wikimedia Commons (in French) - YouTube: [https://www.youtube.com/watch?v=10D7GrFAYAc 1], [https://www.youtube.com/watch?v=BY2XUh-8EG4 2], [https://www.youtube.com/watch?v=BjZ8iNSPiJo 3]. * '''Tool of the week''' **[https://wikxhibit.org Wikxhibit] is a tool that allows anyone, even non-programmers, to create cool presentations of Wikidata, and other sources of data on the web, only using HTML and without any additional programming. Are you interested in creating presentations of Wikidata? We would like to understand your experience with Wikidata to better improve our tool. It would help if you can fill out our survey https://mit.co1.qualtrics.com/jfe/form/SV_cvZKKlRu2S7C9Fk * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikidata dumps: Due to technical issues the JSON and RDF dumps for the week of March 1st couldn't be properly generated ([[phab:T300255#7746418]]). The situation is expected to get back to normal this week. ** [[d:Q111111111|Item with QID 111,111,111]] was created ** Job openings: *** The development team at WMDE is looking for a Senior Software Engineer to develop and improve the software behind the Wikidata project. [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/4361894/Senior-Software-Engineer-Wikidata-m-f-d-/?jobDbPVId=41562318&l=en Apply here]! *** The WMF Search Platform team is looking for someone to maintain and develop Wikidata Query Service. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3975337 Apply here]! *** {{Q|233098}} is looking for someone for project- and data management especially for Wikidata related stuff about the museums collections [https://jobs.museumfuernaturkunde.berlin/jobposting/17300b246428c9403602628eb5937f770c4c29a2 Job Description (German)] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10408|created during]], [[:d:Property:P10422|Ghana Place Names URL]], [[:d:Property:P10449|trained by]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10394|Old-Games.RU ID]], [[:d:Property:P10395|Strongman Archives athlete ID]], [[:d:Property:P10396|SBN work ID]], [[:d:Property:P10397|SBN place ID]], [[:d:Property:P10398|Kanobu numeric game ID]], [[:d:Property:P10399|St. Sergius Institute authority ID]], [[:d:Property:P10400|CBDB.cz author ID]], [[:d:Property:P10401|CBDB.cz book ID]], [[:d:Property:P10402|ULI ID]], [[:d:Property:P10403|NLC Bibliography ID]], [[:d:Property:P10404|LMHL author ID]], [[:d:Property:P10405|Biographisches Portal der Rabbiner ID]], [[:d:Property:P10406|Latvia water body classification code]], [[:d:Property:P10407|Encyclopedia of Database Systems ID]], [[:d:Property:P10409|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2011]], [[:d:Property:P10410|QQ Music singer ID]], [[:d:Property:P10411|PubCRIS product number]], [[:d:Property:P10412|PKULaw CLI Code]], [[:d:Property:P10413|NVE glacier ID]], [[:d:Property:P10414|iXBT Games ID]], [[:d:Property:P10415|TVSA actor ID]], [[:d:Property:P10416|Künstlerdatenbank ID]], [[:d:Property:P10417|Culture.ru person ID]], [[:d:Property:P10418|Naver VIBE track ID]], [[:d:Property:P10419|LastDodo-area-identifier]], [[:d:Property:P10420|Index to Organism Names ID]], [[:d:Property:P10421|ELF code]], [[:d:Property:P10423|Historical Topography of Cultural Heritage object ID]], [[:d:Property:P10424|Refuge.tokyo video game ID]], [[:d:Property:P10425|Trip.com hotel ID]], [[:d:Property:P10426|tiket.com hotel ID]], [[:d:Property:P10427|PegiPegi Hotel ID]], [[:d:Property:P10428|parliament.uk member ID]], [[:d:Property:P10429|RODI-DB player ID]], [[:d:Property:P10430|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Property:P10431|Portable Antiquities Scheme object type identifier]], [[:d:Property:P10432|MovieMeter series ID]], [[:d:Property:P10433|Gesher Theatre Archive person ID]], [[:d:Property:P10434|Gesher Theatre Archive play ID]], [[:d:Property:P10435|Euro NCAP ID]], [[:d:Property:P10436|Drammen city encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10437|GoHa.ru ID]], [[:d:Property:P10438|Norwegian thesaurus on genre and form identifier]], [[:d:Property:P10439|Qichacha firm ID]], [[:d:Property:P10440|WorldFootball.net match ID]], [[:d:Property:P10441|Michigan Legislative Bio ID]], [[:d:Property:P10442|hostelworld hostel ID]], [[:d:Property:P10443|Viciebsk Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10444|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Property:P10445|NetEase Music artist ID]], [[:d:Property:P10446|Chgk person ID]], [[:d:Property:P10447|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Property:P10448|Traveloka hotel ID]], [[:d:Property:P10450|police zone ID (Belgium)]], [[:d:Property:P10451|Berlin Street ID]], [[:d:Property:P10452|Renacyt ID]], [[:d:Property:P10453|VGTimes ID]], [[:d:Property:P10454|CineCartaz film ID]], [[:d:Property:P10455|JeuxActu ID]], [[:d:Property:P10456|Urban Electric Transit country ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Агрегатируется с|Агрегатируется с]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Observer|Observer]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka activities ID|traveloka activities ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/tiket to-do ID|tiket to-do ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TEIS ID|TEIS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OBD Memorial ID|OBD Memorial ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hrono.ru article ID|Hrono.ru article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/db.narb.by ID|db.narb.by ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Shopee Shop ID|Shopee Shop ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grab Food ID|Grab Food ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/US trademark serial number|US trademark serial number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Built Ships ID|Scottish Built Ships ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trivago hotel ID|trivago hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/skyscanner hotel ID|skyscanner hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Agoda Hotel Numeric ID|Agoda Hotel Numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pravo.gov.ru ID|pravo.gov.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NGO Darpan ID|NGO Darpan ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of Parliament of Canada riding ID|Library of Parliament of Canada riding ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Booking.com numeric ID|Booking.com numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WIPO Pearl term ID|WIPO Pearl term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/United Russia member ID|United Russia member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repetti on-line ID|Repetti on-line ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nice Classification ID|Nice Classification ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IxTheo ID|IxTheo ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4uRW Use of free software license for describing software] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1499320677035356161 source]) *** [https://w.wiki/4uH4 Count of latest available Twitter follower count for different programming languages] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1499040164324294661 source]) *** [https://w.wiki/4uDw Timeline of programming languages and their paradigms] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1499000390456684545 source]) *** [https://w.wiki/4uyY Most popular programming language on Wikipedia with multilingual articles] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1500077433567027200 source]) *** [[d:User:Märt Põder/Russian TV channels from and about Russia|Russian TV channels from and about Russia]] ([https://twitter.com/trtram/status/1498561371595804673 source]) *** [https://w.wiki/4uvo Places of birth of people named "Désirée"] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Talk:Q919943&uselang=en source]) *** [https://w.wiki/4vAW People in the Père-Lachaise cemetery who were born in a city that is or was in Ukraine] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1500405994723188736 source]) *** [https://w.wiki/4uTb Properties linking between a church and its saint] ([https://twitter.com/belett/status/1499370059466256392 source]) * '''Development''' ** Data Reuse Days: Preparing for the upcoming [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]]. Join us! A lot of exciting sessions are coming together. ** Lexicographical data: Continued work on the new Special:NewLexeme page. We are getting close to the point where it can create a Lexeme. ** REST API: Continuing to work on the first endpoint to read Item data. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 07|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:23, 7 മാർച്ച് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22912023 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == International Women's Month 2022 edit-a-thon == Dear Wikimedians, Hope you are doing well. Glad to inform you that to celebrate the month of March, A2K is to be conducting a mini edit-a-thon, International Women Month 2022 edit-a-thon. The dates are for the event is 19 March and 20 March 2022. It will be a two-day long edit-a-thon, just like the previous mini edit-a-thons. The edits are not restricted to any specific project. We will provide a list of articles to editors which will be suggested by the Art+Feminism team. If users want to add their own list, they are most welcome. Visit the given [[:m:International Women's Month 2022 edit-a-thon|link]] of the event page and add your name and language project. If you have any questions or doubts please write on [[:m:Talk:International Women's Month 2022 edit-a-thon|event discussion page]] or email at nitesh@cis-india.org. Thank you [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 12:53, 14 മാർച്ച് 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #511 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]], on March 14-24: you can select the sessions you'd like to join among the many presentations, workshops and discussions [https://diff.wikimedia.org/calendar/month/2022-03/?tribe_tags%5B0%5D=13446 in the schedule]. You can also look at [[d:Wikidata:Project_chat/Archive/2022/03#Data_Reuse_Days:_35_sessions_to_discover_how_Wikidata's_data_is_reused_in_cool_projects|a selection of sessions]] based on your areas of interest. *** LIVE Wikidata editing #75 - [https://www.youtube.com/watch?v=4y8YKy-RA-E YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3195074454111043/ Facebook], March 19th at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#98|Online Wikidata meetup in Swedish #100(!)]], March 20th at 13.00 UTC *** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Bug Triage Hour focused on data reuse]], March 23rd *** [https://www.facebook.com/SQWikimediansUG/posts/1353788765045262 Wikidata 101 workshop] (in Albanian language) March 15th at 10 o'clock at the Faculty of Economics, University of Tirana *** [https://www.prnewswire.com/news-releases/ontotext-webinar---graphdb-as-company-data-central-301499365.html Ontotext Webinar - GraphDB as Company Data Central] - "How GraphDB can help you create a graph model of your data and enrich it with reference data". March 17th ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #33, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=33 Furniture] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/tour-de-frances-history-at-a-glance History of the Tour de France]: a notebook to explore the history of the tour de France in three charts. *** [https://zenodo.org/record/6347127#.Yi0CNn_MKV4 A dataset of scholarly journals in wikidata : (selected) external identifiers] *** [https://diff.wikimedia.org/2022/03/06/getting-all-the-government-agencies-of-the-world-structured-in-wikidata/ Getting all the government agencies of the world structured in Wikidata] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2202.14035.pdf ParaNames: A Massively Multilingual Entity Name Corpus] (built using Wikidata) ** Videos *** Breton Lexicographic data SPARQL queries (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=A_w-ldZRDGU YouTube] *** Wikidata SPARQL session (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=93Pttug3DL0 YouTube] *** moreIdentifiers UseAsRef gadget (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=QMOaziJdGHo YouTube] *** Wikidata working hour - QuickStatements (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=NQKy-z9RXNI YouTube] *** Graph data formats: Common RDF vocabularies (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=KcAFlv2cyBY YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Nikki/LexemeTranslations.js|User:Nikki/LexemeTranslations.js]] is a userscript that shows translations for a lexeme. The translations are inferred from statements on senses, such as [[:d:Property:P5137|item for this sense (P5137)]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** WDQS outage on 06 March: users may have unexpectedly had requests blocked. Incident report [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2022-03-06_wdqs-categories here]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10422|Ghana Place Names URL]], [[:d:Property:P10449|trained by]], [[:d:Property:P10464|KLADR ID]], [[:d:Property:P10476|identifies]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10415|TVSA actor ID]], [[:d:Property:P10416|Künstlerdatenbank ID]], [[:d:Property:P10417|Culture.ru person ID]], [[:d:Property:P10418|Naver VIBE track ID]], [[:d:Property:P10419|LastDodo-area-identifier]], [[:d:Property:P10420|Index to Organism Names ID]], [[:d:Property:P10421|ELF code]], [[:d:Property:P10423|Historical Topography of Cultural Heritage object ID]], [[:d:Property:P10424|Refuge.tokyo video game ID]], [[:d:Property:P10425|Trip.com hotel ID]], [[:d:Property:P10426|tiket.com hotel ID]], [[:d:Property:P10427|PegiPegi Hotel ID]], [[:d:Property:P10428|parliament.uk member ID]], [[:d:Property:P10429|RODI-DB player ID]], [[:d:Property:P10430|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Property:P10431|Portable Antiquities Scheme object type identifier]], [[:d:Property:P10432|MovieMeter series ID]], [[:d:Property:P10433|Gesher Theatre Archive person ID]], [[:d:Property:P10434|Gesher Theatre Archive play ID]], [[:d:Property:P10435|Euro NCAP ID]], [[:d:Property:P10436|Drammen city encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10437|GoHa.ru ID]], [[:d:Property:P10438|Norwegian thesaurus on genre and form identifier]], [[:d:Property:P10439|Qichacha firm ID]], [[:d:Property:P10440|WorldFootball.net match ID]], [[:d:Property:P10441|Michigan Legislative Bio ID]], [[:d:Property:P10442|hostelworld hostel ID]], [[:d:Property:P10443|Viciebsk Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10444|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Property:P10445|NetEase Music artist ID]], [[:d:Property:P10446|Chgk person ID]], [[:d:Property:P10447|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Property:P10448|Traveloka hotel ID]], [[:d:Property:P10450|police zone ID (Belgium)]], [[:d:Property:P10451|Berlin Street ID]], [[:d:Property:P10452|Renacyt ID]], [[:d:Property:P10453|VGTimes ID]], [[:d:Property:P10454|CineCartaz film ID]], [[:d:Property:P10455|JeuxActu ID]], [[:d:Property:P10456|Urban Electric Transit country ID]], [[:d:Property:P10457|Change.org decision maker ID]], [[:d:Property:P10458|Podchaser episode ID]], [[:d:Property:P10459|Rusactors actor ID]], [[:d:Property:P10460|Rusactors film ID]], [[:d:Property:P10461|Dumbarton Oaks object ID]], [[:d:Property:P10462|Encyclopedia of Russian America ID]], [[:d:Property:P10463|Dansk Navneleksikon ID]], [[:d:Property:P10465|CiteSeerX person ID]], [[:d:Property:P10466|CNKI author ID]], [[:d:Property:P10467|naturkartan.se ID]], [[:d:Property:P10468|HaBima Archive play ID]], [[:d:Property:P10469|HaBima Archive person ID]], [[:d:Property:P10470|Vedomosti company ID]], [[:d:Property:P10471|Grab Food restaurant ID]], [[:d:Property:P10472|Chinese School Identifier]], [[:d:Property:P10473|Drevo Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10474|svpressa.ru person ID]], [[:d:Property:P10475|GameMAG ID]], [[:d:Property:P10477|ICQ user ID]], [[:d:Property:P10478|Scottish Built Ships ID]], [[:d:Property:P10479|histrf.ru person ID]], [[:d:Property:P10480|symogih.org ID]], [[:d:Property:P10481|Mapping Manuscript Migrations manuscript ID]], [[:d:Property:P10482|US trademark serial number]], [[:d:Property:P10483|NLC Bibliography ID (foreign-language)]], [[:d:Property:P10484|GoFood restaurant ID]], [[:d:Property:P10485|Official Internet Portal of Legal Information ID]], [[:d:Property:P10486|Bavarian Monument Map Object-ID (building ensemble)]], [[:d:Property:P10487|skyscanner hotel ID]], [[:d:Property:P10488|NGO Darpan ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Observer|Observer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant spectacle Les Archives du spectacle|identifiant spectacle Les Archives du spectacle]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Supports qualifier 2|Supports qualifier 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/franchisor|franchisor]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Exhibited Creator|Exhibited Creator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/colocated with|colocated with]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/trivago hotel ID|trivago hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Agoda Hotel Numeric ID|Agoda Hotel Numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of Parliament of Canada riding ID|Library of Parliament of Canada riding ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Booking.com numeric ID|Booking.com numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WIPO Pearl term ID|WIPO Pearl term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/United Russia member ID|United Russia member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repetti on-line ID|Repetti on-line ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nice Classification ID|Nice Classification ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IxTheo ID|IxTheo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of China ID (Third Edition)|Encyclopedia of China ID (Third Edition)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MovieMeter TV season ID|MovieMeter TV season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MangaDex title ID|MangaDex title ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/1905.com film ID|1905.com film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/1905.com star ID|1905.com star ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stan Radar dossier ID|Stan Radar dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Italian Women Writers ID|Italian Women Writers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Championat.com ID|Championat.com ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arachne entity ID|Arachne entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Friuli-Venezia Giulia IDs|IRIS Friuli-Venezia Giulia IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sport24.ru team ID|Sport24.ru team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sport24.ru person ID|Sport24.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SINGULART artist ID|SINGULART artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AlloCiné TV season ID|AlloCiné TV season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Virginia Burgesses and Delegates Database ID|Virginia Burgesses and Delegates Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arizona Legislators Then and Now ID|Arizona Legislators Then and Now ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VideoGameGeek developer ID|VideoGameGeek developer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ubereats store ID|ubereats store ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FamousFix topic ID|FamousFix topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FAOTERM ID|FAOTERM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RSPA Ancient authors ID|RSPA Ancient authors ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RSPA Modern authors ID|RSPA Modern authors ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ImagesDéfense ID|ImagesDéfense ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parcours de vies dans la Royale ID|Parcours de vies dans la Royale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILO code|ILO code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Culture.ru institutes ID|Culture.ru institutes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Proza.ru author ID|Proza.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stihi.ru author ID|Stihi.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TV Maze season ID|TV Maze season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Virginia Tech Dendrology Factsheets ID|Virginia Tech Dendrology Factsheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boobpedia ID|Boobpedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Leafsnap ID|Leafsnap ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/neftegaz.ru person ID|neftegaz.ru person ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4wUf Properties describing Art UK artworks] ([https://twitter.com/heald_j/status/1502315047573495808 source]) *** [https://w.wiki/4wu3 Timeline of victims of the 2022 Russian invasion of Ukraine] *** [https://w.wiki/4wPm Population of countries that share a border with Russia] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1502208355263201284 source]) *** [https://w.wiki/4wGt Audio pronunciation of places in Wales] ([https://twitter.com/WIKI_NLW/status/1501955765782732800 source]) *** [https://w.wiki/4wDu Things with a national gallery of Scotland ID where the artist was or is a woman] ([https://twitter.com/lirazelf/status/1501915958289567745 source]) *** [https://w.wiki/4vm9 Software with gender information of developer, designer and the person named after] [https://twitter.com/jsamwrites/status/1501160556736172034 source] * '''Development''' ** Getting ready for Data Reuse Days ** Mismatch Finder: Discussing the next batches of potential mismatches with MusicBrainz data and some remaining Freebase data ** Lexicographical data: Continuing work on the basic version of the new Special:NewLexeme page, focusing on putting in the base data about the new Lexeme ** REST API: Continuing coding on the basic version of the GET Item endpoint [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 14|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:42, 14 മാർച്ച് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22991193 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #512 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/PodcastBot|PodcastBot]]. Task/s: Upload new podcast episodes, extract: title, part of the series, has quality (explicit episode), full work available at (mp3), production code, apple podcast episode id, spotify episode ID. Regex extraction: talk show guest, recording date (from description) *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/AradglBot|AradglBot]]. Task/s: Create between 100,000 and 200,000 new lexemes in Aragonese language Q8765 ** Closed request for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 3|EnvlhBot 3]] (approved). Task/s: add dictionaries IDs to French lexemes * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** Tuesday, March 22 at 9AM UTC: first [[c:Commons:OpenRefine#Join_OpenRefine_meetups_and_office_hours|online OpenRefine office hour]] for Wikimedians. [[c:Commons:OpenRefine#Join_OpenRefine_meetups_and_office_hours|Find the Zoom link and dates/times for next office hours here]]! *** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Christian Boulanger on extracting open citation data for [https://www.lhlt.mpg.de/2514927/03-boulanger-legal-theory-graph legal theory graph project]. [https://docs.google.com/document/d/1CD0DidHKOEP1uIw9xX8x2buualVRjYQmHu1oSMAwxVw/edit Agenda with call link], March 22. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #34, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=34 Geometry] *** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]], on March 14-24: you can select the sessions you'd like to join among the many presentations, workshops and discussions [https://diff.wikimedia.org/calendar/month/2022-03/?tribe_tags%5B0%5D=13446 in the schedule]. For a recap of the event so far: **** a selection of sessions are recorded, you can find the [https://youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm videos here] or [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_21#Press,_articles,_blog_posts,_videos|below]] **** speakers will progressively add their slides in this [[commons:Category:Data_Reuse_Days_2022_presentations|Commons category]] **** all notes and Q&A of sessions are archived here: [[d:Wikidata:Events/Data_Reuse_Days_2022/Outcomes/notes|Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022/Outcomes/notes]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://lucaswerkmeister.de/posts/2022/03/20/mw-lua-for-non-lua-programmers/ MediaWiki Lua for non-Lua programmers] by [[d:User:Lucas Werkmeister|Lucas Werkmeister]] *** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2022/03/17/kohesio-eu-european-commission-goes-open-source/ Kohesio.eu: European Commission goes Open Source] ** Videos *** Ongoing DataReuseDays 2022 - YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=Hx1LXCqfD60&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=2 Lightning talks] **** [https://www.youtube.com/watch?v=qqQwC70Kyd8&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=3 Wikidata for performing and visual arts] **** [https://www.youtube.com/watch?v=3ZXDdA5V0xE&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=4 Wikxhibit] **** [https://www.youtube.com/watch?v=L6KrBraWgdw&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=5 How to retrieve Wikidata’s data?] **** [https://www.youtube.com/watch?v=HqrEfvRo1iU&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=6 Best practices for reusing Wikidata’s data] **** [https://www.youtube.com/watch?v=G7ChC1pplik&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=7 Building a simple web app using Wikidata data] **** [https://www.youtube.com/watch?v=kNDkajxN_mc&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=8 Biohackathon: report on reviewing Wikidata subsetting method] **** [https://www.youtube.com/watch?v=YnBgFeTIHgQ&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=9 GeneWiki: The Wikidata Integrator] *** Cartographier des données de Wikidata avec Umap (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=wbm4b1-XBmU YouTube] *** Mapping Einstein Researchers on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=oYCKLQRQmzQ YouTube] * '''Tool of the week''' ** [http://linkedpeople.net Linked People project] let's you explore the family trees of all known people at Wikipedia/Wikidata. ** [https://lubianat.github.io/gene-wordle/ Gene of the Day] (gene-wordle) uses Wikidata for gene names and crafting an answer list by number of sitelinks. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** There are Rapid Grants available for local meetups during the Wikimedia Hackathon 2022 from May 20-May 22. [[mw:Wikimedia_Hackathon_2022#Local_Meetup_Grants|Apply to host a social for your local community]]. The deadline to apply is March 27, 2022. ** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1504079153246703618 Magnus made a recent Mix’n’match improvement]: List of Wikidata properties (incomplete) that could have a MnM catalog, to help create one, or tag as difficult etc. ** [[d:User:Andrew Gray|Andrew]] [https://twitter.com/generalising/status/1503477948057333767 put together a guide] to writing SPARQL queries for the Wikidata MPs project. [[d:Wikidata:WikiProject British Politicians/Building Queries|Wikidata:WikiProject British Politicians/Building Queries]] ** The [[d:Special:PermanentLink/1600003660#Proposed config change: remove changetags right from users|proposed config change]] to remove the <code>changetags</code> right from users – so that they can apply change tags to their own actions as they are made, but not change the tags of other actions after the fact anymore – has been deployed. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10502|State Heraldic Register of the Russian Federation ID]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10489|LDT @ Library Name Authority ID]], [[:d:Property:P10490|LDT @ Library Subject Terms Authority ID]], [[:d:Property:P10491|LDT @ Library Classification Authority ID]], [[:d:Property:P10492|USP Production Repository ID]], [[:d:Property:P10493|Transilien ID]], [[:d:Property:P10494|United Russia member ID]], [[:d:Property:P10495|MovieMeter TV season ID]], [[:d:Property:P10496|Joshua Project people group ID]], [[:d:Property:P10497|Moscow Street ID]], [[:d:Property:P10498|Moscow area ID]], [[:d:Property:P10499|vc.ru company ID]], [[:d:Property:P10500|Repetti on-line ID]], [[:d:Property:P10501|Cybersport.ru ID]], [[:d:Property:P10503|Québec Enterprise Number]], [[:d:Property:P10504|Discover Moscow ID]], [[:d:Property:P10505|ArTS author ID]], [[:d:Property:P10506|IRIS UNIUD author ID]], [[:d:Property:P10507|Game Informer ID]], [[:d:Property:P10508|Ligue 2 player ID]], [[:d:Property:P10509|Femiwiki ID]], [[:d:Property:P10510|Arachne entity ID]], [[:d:Property:P10511|VideoGameGeek developer ID]], [[:d:Property:P10512|Encyclopedia of Krasnoyarsk Krai ID]], [[:d:Property:P10513|Oregon State Parks ID]], [[:d:Property:P10514|Washington State Parks ID]], [[:d:Property:P10515|Sport24.ru person ID]], [[:d:Property:P10516|SINGULART artist ID]], [[:d:Property:P10517|eBru ID]], [[:d:Property:P10518|ICCROM authority ID]], [[:d:Property:P10519|Legal entity registered by the Ministry of Culture of the Czech Republic ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bhashakosha pp.|Bhashakosha pp.]], [[:d:Wikidata:Property proposal/local education level|local education level]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hours per week|hours per week]], [[:d:Wikidata:Property proposal/education level|education level]], [[:d:Wikidata:Property proposal/time allocation|time allocation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grading system|grading system]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grade|grade]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED-ALevel|ISCED-ALevel]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED category orientation|ISCED category orientation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Broad Field|ISCED Broad Field]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Narrow Field|ISCED Narrow Field]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Detailed Field|ISCED Detailed Field]], [[:d:Wikidata:Property proposal/competency|competency]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sessions per week|sessions per week]], [[:d:Wikidata:Property proposal/applies to work|applies to work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/rack system|rack system]], [[:d:Wikidata:Property proposal/maintains consistent linking to|maintains consistent linking to]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Kramerius of Regional Library in Pardubice UUID|Kramerius of Regional Library in Pardubice UUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USA Track & Field (www.usatf.org) athlete ID|USA Track & Field (www.usatf.org) athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GuideStar India Organisations-ID|GuideStar India Organisations-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DACS ID (2022)|DACS ID (2022)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/marriott hotel ID|marriott hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Epigraphie|identifiant Epigraphie]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Salzburger Literatur Netz ID|Salzburger Literatur Netz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Literatur Netz Oberösterreich ID|Literatur Netz Oberösterreich ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CPNI ID|CPNI ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/QQ Music album ID|QQ Music album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/QQ Music song ID|QQ Music song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eSbírky institution ID|eSbírky institution ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Atlante Beni Culturali Calabria item ID|Atlante Beni Culturali Calabria item ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Atlante Beni Culturali Calabria cultural place ID|Atlante Beni Culturali Calabria cultural place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zotero ID|Zotero ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World of Waterfalls ID|World of Waterfalls ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4yCg Signature images from Wikidata (change the view to “map” to see the signatures arranged by the person’s place of birth!] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1504249791643013124 source]) *** [https://w.wiki/4x8g Count of UK lake items with a 'UK Lakes Portal ID' (P7548) property statement] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1503581042812362754 source]) *** [https://w.wiki/4w$k Travel reports by Alfred Brehm as timeline] ([https://twitter.com/diedatenlaube/status/1503383657989517315 source]) *** [https://w.wiki/4yHx Timeline for the Apple "M" series of Systems on a Chip (SoC)] *** [https://w.wiki/4yCU Religion of men named “Maria” (as one of their given names)] ([https://twitter.com/sandpapier/status/1505611447048544256 source]) *** [https://w.wiki/4xyY Shortest rail link between Narvik and Singapore (passing through Finland and Kazakhstan]) *** [https://w.wiki/4yPA Map of institutions where "where people who studied there" have created written works whose main subject is knowledge graph (Q33002955), knowledge base (Q515701) and (Q33002955)] *** [https://w.wiki/4x75 Colonies of Africa with their or their “main state”’s official language and ISO code] * '''Development''' ** Lexicographical data: We're continuing with the work on the new Special:NewLexeme page. We worked on saving a valid new Lexeme with the new page. We are now focusing on the suggesters for language and lexical category so editors can select the right Item for them. ** Data Reuse Days: We ran sessions on how to use Wikidata's data programmatically and the best practices around it. Slides and videos are available already (see above). ** REST API: Continuing coding on the basic version of the GET Item endpoint. We have the very initial version of the get item endpoint ready and are now adding more parameters to it. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 21|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:15, 21 മാർച്ച് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23022162 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Feminism and Folklore 2022 ends soon == [[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]] [[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] which is an international writing contest organized at Wikipedia ends soon that is on <b>31 March 2022 11:59 UTC</b>. This is the last chance of the year to write about feminism, women biographies and gender-focused topics such as <i>folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more</i> Keep an eye on the project page for declaration of Winners. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 14:28, 26 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&oldid=23060054 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Rockpeterson@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #513 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.03.31 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 31st March 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** [https://www.twitch.tv/belett Live Wikidata editing on Twitch] and in French by Vigneron, March 29 at 19:00 CEST (UTC+2) *** ArtandFeminism 2022 editathon by [[d:User:Achiri Bitamsimli|Achiri Bitamsimli]]. Theme: Add Dagbani labels and descriptions of female lawyers in West Africa. Date: April 1st, 2022 - March 8th, 2022. Location: Tamale College of Education, Ghana. Time: 9:00am — 9:00pm UTC. [https://artandfeminism.org/edit_a_thon/artandfeminism-2022-in-ghana-notable-female-lawyers-in-west-africa/ Register]. *** LIVE Wikidata editing #77 - [https://www.youtube.com/watch?v=z9CqmS9jzEo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3206229169662238/ Facebook], April 2nd at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#102|Online Wikidata meetup in Swedish #102]], April 3rd at 12.00 UTC *** [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]]: April 25 - May 2, 2022. This online editing event is organized by the Canadian Association for the Performing Arts, LaCogency and many partners, with support from Wikimedia Foundation Alliances Fund. Guided editing sessions will be facilitated [https://linkeddigitalfuture.ca/cultural-venues-datathon/ in English] and [https://linkeddigitalfuture.ca/fr/datathon-des-lieux-culturels/ in French]. *** The [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Conference]], dedicated to underrepresented languages on the Wikimedia projects, with a focus on Wikidata, will take place online and onsite on July 1-2, 2022. ** Ongoing: *** Wikimedia Indonesia's ''Datathon'' program under [[m:Wikimedia Indonesia/Bulan Wiki Perempuan 2022|2022 Wiki Women's Month]] started on March 18th 18:00 UTC+7 and will last until March 25th 23:59 UTC+7. 70+ users enrollled. [[d:Wikidata:WikiProject Indonesia/Kegiatan/Datathon|Page]]. ***Weekly Lexemes Challenge #35, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=35 Water] ** Past: *** Two Wikidata Training (''Kelas Wikidata'') on [[m:Wikimedia Indonesia/Bulan Wiki Perempuan 2022|2022 Wiki Women's Month]] were held online on March 12th and 13th. *** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]]. For a recap of the event: **** a selection of sessions are recorded, you can find the [https://youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm videos here] or [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_28#Press,_articles,_blog_posts,_videos|below]] **** speakers will progressively add their slides in this [[commons:Category:Data_Reuse_Days_2022_presentations|Commons category]] **** all notes and Q&A of sessions are archived here: [[d:Wikidata:Events/Data_Reuse_Days_2022/Outcomes/notes|Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022/Outcomes/notes]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2022/03/18/lexicographical-data-for-language-learners-the-wikidata-based-app-scribe/ Lexicographical Data for Language Learners: The Wikidata-based App Scribe] *** [https://wikimedia.org.au/wiki/Inaugural_Wikidata_Fellows_announced Inaugural Wikidata Fellows announced, Wikimedia Australia] *** [https://wikiedu.org/blog/2022/03/22/wikidatas-lexemes-sparked-this-librarians-interest/ Wikidata’s lexemes sparked this librarian’s interest] *** [https://observablehq.com/@pac02/actress-singers-and-actor-singers-do-actresses-become-sing Actress-singers and actor-singers: do actresses become singers and singers become actors?] fact checking an intuition using Wikidata *** [https://americanart.si.edu/blog/wikidata-artists Building a Web of Knowledge Through Wikidata] ** Presentations *** [https://www.bjonnh.net/share/20220320_acs/ LOTUS, Beyond drug discovery: Breaking the boundaries of natural products information], at the {{Q|247556}} Spring 2022 meeting ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2202.11361.pdf "Exploratory Methods for Relation Discovery in Archival Data"] - a holistic approach to discover relations in art historical communities and enrich historians’ biographies and archival descriptions, based on Wikidata ** Videos *** DataReuseDays 2022 concluded. (see [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_28#Events|past events above]] for a [https://youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm full list of the recorded sessions]) *** A simple demonstration of search using QAnswer software for the disability wikibase knowledge graph - [https://www.youtube.com/watch?v=LgCgEje-kiM YouTube] *** FAIR and Open multilingual clinical trials in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=5yRhCENeezQ YouTube] *** Using Mix'n'match (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=gZ53x5GcfmE YouTube] *** A Triangular Connection Libraries' Wikidata projects on names, collections and users - [https://www.youtube.com/watch?v=wqDgZJaVj20 YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://apps.apple.com/app/scribe-language-keyboards/id1596613886 Scribe] is a keyboard extension based on lexicographical data that can help users remember grammar rules (see [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_28#Press,_articles,_blog_posts,_videos|blogpost above]]). ** [https://worldleh.talaios.coop/ WorldlEH] is a wordle clone in Basque. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Status update about what was achieved for each of the Wikibase related 2021 development goals has been published: [[d:Wikidata:Development plan/archive2021/status updates|Wikidata:Development plan/archive2021/status updates]] ** Call for Mentors: [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa| Wiki Mentor Africa]] is a mentorship project for tool creators/contributors. Interested to become a mentor (experienced tool creators/contributors), please visit this [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa/Mentor%27s_Room| page]]! ** Wikidata now has over 1,600,000,000 edits! The milestone edit was made by [[d:User:Ruky Wunpini|Ruky Wunpini]]. ** [https://www.kb.nl/over-ons/projecten/wikipedia-wikimedia The Dutch National Library has a new website with more info on their use of the Wikimedia Projects including their work with Wikidata]. ** 2 months paid internship vacancy is available for Wikimedia Indonesia technology division. Registration is open until March 27th. [https://twitter.com/wikidataid/status/1506113550460530691 Announcement]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10527|documentation files at]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10516|SINGULART artist ID]], [[:d:Property:P10517|eBru ID]], [[:d:Property:P10518|ICCROM authority ID]], [[:d:Property:P10519|Legal entity registered by the Ministry of Culture of the Czech Republic ID]], [[:d:Property:P10520|Rekhta book ID]], [[:d:Property:P10521|ILO code]], [[:d:Property:P10522|reddoorz hotel ID]], [[:d:Property:P10523|Naver VIBE video ID]], [[:d:Property:P10524|SberZvuk artist ID]], [[:d:Property:P10525|Italian Women Writers ID]], [[:d:Property:P10526|RBC company ID]], [[:d:Property:P10528|Madrean Discovery Expeditions Flora Database ID]], [[:d:Property:P10529|Madrean Discovery Expeditions Fauna Database ID]], [[:d:Property:P10530|Encyclopedia of Transbaikalia ID]], [[:d:Property:P10531|Encyclopedia of Transbaikalia person ID]], [[:d:Property:P10532|Booking.com numeric ID]], [[:d:Property:P10533|Agoda hotel numeric ID]], [[:d:Property:P10534|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Property:P10535|RSPA modern authors ID]], [[:d:Property:P10536|RSPA ancient authors ID]], [[:d:Property:P10537|1905.com film ID]], [[:d:Property:P10538|Leafsnap ID]], [[:d:Property:P10539|ImagesDéfense ID]], [[:d:Property:P10540|TASS Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10541|TASS Encyclopedia country ID]], [[:d:Property:P10542|TASS Encyclopedia tag ID]], [[:d:Property:P10543|WIPO Pearl term ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/maintains consistent linking to|maintains consistent linking to]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ocupante de / occupant of|ocupante de / occupant of]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/World of Waterfalls ID|World of Waterfalls ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New IDU properties|New IDU properties]], [[:d:Wikidata:Property proposal/My World@Mail.Ru ID|My World@Mail.Ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BillionGraves grave ID|BillionGraves grave ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio Storico Intesa Sanpaolo|Archivio Storico Intesa Sanpaolo]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GEMET ID|GEMET ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia del Novecento ID|Enciclopedia del Novecento ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trovo ID|Trovo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Invasive.org species ID|Invasive.org species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ihg Hotel ID|ihg Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Monoskop article ID|Monoskop article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Monde journalist ID|Le Monde journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Libération journalist ID|Libération journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Parisien journalist ID|Le Parisien journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Les Échos journalist ID|Les Échos journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Humanité journalist ID|L'Humanité journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Opinion journalist ID|L'Opinion journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Figaro journalist ID|Le Figaro journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Présent author ID|Présent author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poet ID|Aldiwan poet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poem ID|Aldiwan poem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Jewish Cemetery Project ID|International Jewish Cemetery Project ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4JHa Wikidata knowledge graph of Elizabeth Keckley, dressmaker to U.S. First Lady Mary Todd Lincoln] ([https://twitter.com/fuzheado/status/1506380715985887241 source]) *** [https://w.wiki/4yJM Women who served as defense ministers in various countries] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1506212109381644292 source]) *** [https://w.wiki/4zVn UK MPs who had paired names (e.g. Owen Thomas / Thomas Owen)] ([https://twitter.com/generalising/status/1507443437200678918 source]) *** [https://w.wiki/4yr2 List of properties associated with items that are class/subclass of File Format] ([https://twitter.com/beet_keeper/status/1506625658490871819 source]) *** [https://w.wiki/4zGb Table frequency of properties used in instances of public libraries] * '''Development''' ** [Significant Change]: [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3LA6FDOZGSK6HSQY73XCFNT4BTYWOY64/ wbsearchentities changed to explicitly return display terms and matched term] ** Lexicographical data: Working on the lookup for language and lexical category and displaying potential errors during Lexeme creation ** Improved the API response of the wbsearchentities endpoint by adding the language to the labels and descriptions in the API response ([[phab:T104344]]) ** Data Reuse Days: Second and final week - organized, attended and held a few sessions incl. bug triage hour and pink pony session ** REST API: Continuing work on getting the the data of an Item, we almost have filtering of the data returned by the API and basic error handling is in place. Next up: not returning the data if the client already has the most recent data, and authentication [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 28|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:00, 28 മാർച്ച് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23050404 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #514 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/APSbot 4|APSbot 4]]: Task/s: Regularly create organizations from the Research Organization Registry (ROR - https://ror.org/) that are missing in Wikidata. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Adam Schiff (University of Washington), Tyler Rogers (San Diego State University), Julia Gilmore (University of Toronto) on documenting buildings on academic campuses. [https://docs.google.com/document/d/1hSlr8GTlk_Q-bE5n1oCxXBncuCPHnqESWMR0oQcuGYA/edit Agenda with call link], April 5. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/AWS4SV3TQUS4CZMOB6YH3ML5AIZ6WOEZ/ Wikimedia Research Office Hours April 5, 2022] *** [https://linkeddigitalfuture.ca/event/atelier-pratique-wikidata-produire-un-element-wikidata-relie-aux-productions-en-danse-ou-en-theatre/ Wikidata items about theatre and dance productions], April 6 (in French). The same workshop will be offered [https://linkeddigitalfuture.ca/wikidata-workshops-season-2/ in English] on May 4. *** Talk to the Search Platform / Query Service Team—April 6th, 2022. Date: Wednesday, April 6th, 2022 Time: 15:00-16:00 GMT / 08:00-09:00 PDT / 11:00-12:00 EDT / 16:00-17:00 WAT / 17:00-18:00 CEST [https://etherpad.wikimedia.org/p/Search_Platform_Office_Hours Etherpad] *** Art+Feminism Community Hours. Theme: [https://artandfeminism.org/panel/community-hours-af-event-metrics/ Add your Event Data to Wikidata]. April 9 at 2pm UTC! ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #36, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=36 Family] ** Past: Wikibase live session (March 2022) [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.03.31 log] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikiedu.org/blog/2022/03/30/property-exploration-how-do-i-learn-more-about-properties-on-wikidata/ Property exploration: How do I learn more about properties on Wikidata?] *** [https://news.ucsc.edu/2022/03/nlp-liveperson-fellowships.html UCSC Ph.D. students dive deep into engineering open-domain dialogue AI with the support of industry partners]. "...''aims to develop a better system for entity linking, the connection of entities like “Lebron James” or “the Earth” to their various meanings in an existing database of knowledge – in this case, Wikidata''..." *** [https://news.illinoisstate.edu/2022/03/highlighting-linked-data-projects/ Highlighting linked data projects]. "...''Cornell University Library, Stanford Libraries, and the School of Library and Information Science at the University of Iowa are engaging in the grant-funded Linked Data for Production project. Broadly, the project uses linked data to show patrons information from outside sources (such as Wikidata) and build longer, more nuanced links between resources''". ** Videos *** The Share-VDE project and its relationship with Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=GVpHdphLvCU YouTube] *** Create a Wikidata page from scratch (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=vHed6VZBVFI YouTube] *** Clinical Trials, Wikidata and Systems Biology (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=dsYr0PGCW0M YouTube] *** New WikidataCon 2021 videos uploaded on YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=qK5rwhvDj_8 Your favorite interface gadgets on Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=1nZxY4r5KQs Wikidata Query Service scaling challenges] **** [https://www.youtube.com/watch?v=VlUfGhPblGo Decolonizing Wikidata: Q&A session] **** [https://www.youtube.com/watch?v=gDZpdfbFVpk Wikidata et l’écosystème de données ouvertes liées pour les arts de la scène] (in French) **** [https://www.youtube.com/watch?v=SaPEb_LMHKk Respectfully representing Indigenous knowledge in Wikidata] ** Other *** FAIR cookbook's recipe "[https://faircookbook.elixir-europe.org/content/recipes/findability/registeringDatasets How to Register a Dataset with Wikidata]" *** OpenRefine will soon hold its two-yearly survey again. [https://groups.google.com/g/openrefine/c/cBO2EWsCkME Who wants to help translate the survey to their language]? It will take around 45 minutes. There are already translations underway in Spanish and Dutch. Contact [[User:SFauconnier]] if you want to help! * '''Tool of the week''' ** [http://Kyrksok.se Kyrksok.se] is an app about Swedish churches based on Wikidata. ** [https://wikimedia.qanswer.ai/ QAnswer] is a question answering system based on Wikidata and other projects. ''Who was the first to create liquid helium?'' [https://wikimedia.qanswer.ai/qa/full?question=who+was+the+first+to+create+liquid+helium&lang=en&kb=wikidata%2Cwikipedia&user=open Try it!] * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-scaling-update-mar-2022#Wikidata_Query_Service_scaling_update%2C_March_2022|Wikidata Query Service scaling update, March 2022]] is now available. ** [[d:Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS_backend_alternatives|WDQS backend alternatives paper]] with shortlist of options have been published. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10544|cantilever sign]], [[:d:Property:P10551|supports qualifier]], [[:d:Property:P10564|APE code]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10534|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Property:P10535|RSPA modern authors ID]], [[:d:Property:P10536|RSPA ancient authors ID]], [[:d:Property:P10537|1905.com film ID]], [[:d:Property:P10538|Leafsnap ID]], [[:d:Property:P10539|ImagesDéfense ID]], [[:d:Property:P10540|TASS Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10541|TASS Encyclopedia country ID]], [[:d:Property:P10542|TASS Encyclopedia tag ID]], [[:d:Property:P10543|WIPO Pearl term ID]], [[:d:Property:P10545|Arizona State Legislators: Then & Now ID]], [[:d:Property:P10546|db.narb.by ID]], [[:d:Property:P10547|Kayak hotel ID]], [[:d:Property:P10548|Melon music video ID]], [[:d:Property:P10549|Evil Angel movie ID]], [[:d:Property:P10550|ACE Repertory publisher ID]], [[:d:Property:P10552|World of Waterfalls ID]], [[:d:Property:P10553|IxTheo authority ID]], [[:d:Property:P10554|BillionGraves grave ID]], [[:d:Property:P10555|eSbírky institution ID]], [[:d:Property:P10556|Enciclopedia del Novecento ID]], [[:d:Property:P10557|Zotero ID]], [[:d:Property:P10558|My World@Mail.Ru ID]], [[:d:Property:P10559|KSH code (historical)]], [[:d:Property:P10560|traveloka activities ID]], [[:d:Property:P10561|Virginia Tech Dendrology Factsheets ID]], [[:d:Property:P10562|SPLC group ID]], [[:d:Property:P10563|GuideStar India Organisations-ID]], [[:d:Property:P10565|Encyclopedia of China ID (Third Edition)]], [[:d:Property:P10566|tiket to-do ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/oeconym|oeconym]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Attainment|ISCED Attainment]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Per capita income|Per capita income]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Invasive.org species ID|Invasive.org species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ihg Hotel ID|ihg Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Monoskop article ID|Monoskop article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Monde journalist ID|Le Monde journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Libération journalist ID|Libération journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Parisien journalist ID|Le Parisien journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Les Échos journalist ID|Les Échos journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Humanité journalist ID|L'Humanité journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Opinion journalist ID|L'Opinion journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Figaro journalist ID|Le Figaro journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Présent author ID|Présent author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poet ID|Aldiwan poet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poem ID|Aldiwan poem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Jewish Cemetery Project ID|International Jewish Cemetery Project ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AccessScience ID|AccessScience ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IPU Chamber ID|IPU Chamber ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COL taxon ID|COL taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/deckenmalerei.eu ID|deckenmalerei.eu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/C-SPAN Person Numeric ID|C-SPAN Person Numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SRSLY person ID|SRSLY person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100 Years of Alaska's Legislature Bio ID|100 Years of Alaska's Legislature Bio ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indiana State Historical Marker Program numeric ID|Indiana State Historical Marker Program numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beatport track ID|Beatport track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EIA plant ID|EIA plant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EIA utility ID|EIA utility ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Speleologi del passato ID|Speleologi del passato ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HuijiWiki article ID|HuijiWiki article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Cacti species ID|Encyclopedia of Cacti species ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4zhs Long swedish / german nouns in Wikidata] ([https://twitter.com/salgo60/status/1508444534216310786 source]) *** [https://w.wiki/4$Gg Texts which have Wikisource links in English and French] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1509547358366883841 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: Continued work on the new Special:NewLexeme page and focused on displaying sensible error messages if an error occurs during Lexeme creation. We're also working on adding a dropdown for the language variant. ** REST API: Continued work on conditional requests and authorization ** Made use of the new fields added in the wbsearchentities API and added language information to the markup of entity searches that you see when editing a statement or searching with the little searchbox at the top of the page on Wikidata. Now these search results should make a bit more sense to people who use screen readers. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 04|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 12:33, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23050404 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Feminism and Folklore 2022 has ended, What's Next? == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">{{int:please-translate}} [[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|350px]] Dear {{PAGENAME}}, '''[[m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]]''' writing competition has ended. We thank you for organizing it on your local Wikipedia and help in document folk cultures and women in folklore in different regions of the world on Wikipedia. What's next? # Please complete the jury on or before 25th April 2022. # Email us on [mailto:wikilovesfolklore@gmail.com wikilovesfolklore@gmail.com] the Wiki usernames of top three users with most accepted articles in local contest. # You can also put the names of the winners on your local project page. # We will be contacting the winners in phased manner for distribution of prizes. Feel free to contact us via mail or [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2022|talkpage]] if you need any help, clarification or assistance. [[File:Feminism and Folklore.webm|frameless|right|300px]] Thanks and regards '''International Team'''<br /> '''Feminism and Folklore''' </div> --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 16:19, 6 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf1&oldid=23111012 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #515 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Stang|Stang]] (RfP scheduled to end after 14 April 2022 12:18 UTC) ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Botcrux 10|Botcrux 10]]. Task/s: Change [[d:Property:P577|publication date (P577) ]] of scientific articles from "1 January YYYY" to just "YYYY". *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 25|Pi bot 25]]. Task/s: [[d:Wikidata:Properties for deletion|Wikidata:Properties for deletion]] maintenance * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#104|Online Wikidata meetup in Swedish #104]], April 17th at 12.00 UTC *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, April 20th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** April 26, Ghent, Belgium: [https://meemoo.be/nl/vormingen-en-events/openrefine-community-workshop-datacleaning-andere-functionaliteiten-en-meet-the-team public OpenRefine data cleaning workshop and meet&greet with the OpenRefine team], including preview of Structured Data on Commons functionalities. Physical event, free, [https://meemoo.be/nl/vormingen-en-events/openrefine-community-workshop-datacleaning-andere-functionaliteiten-en-meet-the-team sign up via this link]. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/MPQZ4EZW6FXZVZAX6QO7BAVJVDUGOT2N/ Wiki Workshop 2022 - Registration open!] The event is virtually held on April 25, 12:00-18:30 UTC *** April 22nd - 24th, from [[d:Wikidata:Wiki_Mentor_Africa|Wiki Mentor Africa]], A three days workshop on '''Linking biodiversity data through wikidata using Webaps and jupyter notebooks''' to attend, [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSddFNRkARWa12ICRBuel9zbYMQsL4fUsiNA7ndMwcJSVp8xJg/viewform?usp=sf_link| register here] *** May 5th: [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]], open discussion. Come with your favorite Phabricator task and we will improve its description together. *** DigAMus goes Wikidata workshop: make digital projects in museums visible and findable. April 29, 3-5 p.m. TIB Open Science Lab. [https://docs.google.com/forms/d/1Zv_SEwAM0EV760fTRr7PYT5y5kscnhC_yQZ2mvABG5Q/edit Register here]. ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #37, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=37 Numbers] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://blog.library.si.edu/blog/2022/03/30/smithsonian-libraries-and-archives-wikidata-chinese-ancestor-portrait-project/#.YksQHXVByV5 Smithsonian Libraries and Archives & Wikidata: Chinese Ancestor Portrait Project] *** [https://blog.factgrid.de/archives/2684 Browsing FactGrid with the FactGrid Viewer] ** Papers ***[https://content.iospress.com/articles/data-science/ds210040 A formalization of one of the main claims of “Cortex reorganization of Xenopus laevis eggs in strong static magnetic fields” by Mietchen et al. 2005] (uses Wikidata identifiers for statements) ***[[doi:10.3233/DS-210044|A formalization of one of the main claims of “Creative Commons licenses and the non-commercial condition: Implications for the re-use of biodiversity information” by Hagedorn et al. 2011]] (uses Wikidata identifiers for statements) ** Videos *** Wikidata Query Service Tutorial in Tunisian by [[d:User:Csisc|Houcemeddine Turki]] (WikiConference RU 2021 - [[Commons:File:WikiConference RU - Wikidata Query Service Tutorial in Tunisian - Part 1.webm|Part 1]], [[Commons:File:WikiConference RU - Wikidata Query Service Tutorial in Tunisian - Part 2.webm|Part 2]]) *** Live Coding - PyORCIDAtor, integrating ORCID with Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=tc6jQnp4gZg YouTube] *** How to add location coordinates to Wikidata Items (in Dagbani) - [https://www.youtube.com/watch?v=ohtVF4Et7-g YouTube] *** Bundestag + Wikidata = Open Parliament TV (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=pkdyr6N5E2E YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://lvaudor.github.io/glitter/articles/glitter_for_Wikidata.html Glitter] another R package to write SPARQL queries and query Wikidata and other SPARQL endpoints. This package provides a domain specific language to write queries directly from R. ** [https://conze.pt/explore?l=en# Conzept] is a topic-exploration tool based on Wikidata and other information sources. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** The [[d:Wikidata:MOOC|Wikidata MOOC]] (online course) has been developed by Wikimedia France, involving several French-speaking Wikidata editors. The first version of the course will start on April 26 (in French only - [https://www.wikimedia.fr/les-inscriptions-au-mooc-wikidata-sont-ouvertes/ registration here]) ** OpenRefine is running [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScAfFLkcehxcbvWpjb5xPywOGsT1Djmp82k4wh81q14NDKVGA/viewform a short survey] to learn about user needs and expectations for the new [[c:Commons:OpenRefine|Structured Data on Commons extension for OpenRefine]], which is in the process of being developed. If you upload files to Wikimedia Commons and/or edit structured data there, please help by [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScAfFLkcehxcbvWpjb5xPywOGsT1Djmp82k4wh81q14NDKVGA/viewform filling in the survey]! ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibase-cloud@lists.wikimedia.org/thread/3M2TXQYQTC5IODN6NO2G6UWE7DMGNCJT/ Wikibase cloud update (April)]: the closed beta of Wikibase.cloud is planned to start in mid-April. If you want to apply for closed beta access, please register with [https://lime.wikimedia.de/index.php/717538 this form]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10564|APE code]], [[:d:Property:P10568|maintains linking to]], [[:d:Property:P10588|academic calendar type]], [[:d:Property:P10594|taxonomic treatment]], [[:d:Property:P10601|co-applicant]], [[:d:Property:P10602|applicant]], [[:d:Property:P10604|P10604]], [[:d:Property:P10606|notable role]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10560|traveloka activities ID]], [[:d:Property:P10561|Virginia Tech Dendrology Factsheets ID]], [[:d:Property:P10562|SPLC group ID]], [[:d:Property:P10563|GuideStar India Organisations ID]], [[:d:Property:P10565|Encyclopedia of China ID (Third Edition)]], [[:d:Property:P10566|tiket to-do ID]], [[:d:Property:P10567|Speleologi del passato ID]], [[:d:Property:P10569|L'Humanité journalist ID]], [[:d:Property:P10570|L'Opinion journalist ID]], [[:d:Property:P10571|Le Monde journalist ID]], [[:d:Property:P10572|Le Figaro journalist ID]], [[:d:Property:P10573|Le Parisien journalist ID]], [[:d:Property:P10574|Les Échos journalist ID]], [[:d:Property:P10575|Libération journalist ID]], [[:d:Property:P10576|Intesa Sanpaolo Historical Archive Map ID]], [[:d:Property:P10577|Monoskop article ID]], [[:d:Property:P10578|IDU foreign theatre ID]], [[:d:Property:P10579|IDU theatre building ID]], [[:d:Property:P10580|IDU theatrical ensemble ID]], [[:d:Property:P10581|Cameroun COG]], [[:d:Property:P10582|Author ID from the Modern Discussion website]], [[:d:Property:P10583|SRSLY person ID]], [[:d:Property:P10584|FAOTERM ID]], [[:d:Property:P10585|Catalogue of Life ID]], [[:d:Property:P10586|Trovo ID]], [[:d:Property:P10587|IFPI GTIN]], [[:d:Property:P10589|MangaDex title ID]], [[:d:Property:P10590|All.Rugby club ID]], [[:d:Property:P10591|traveloka restaurant ID]], [[:d:Property:P10592|maPZS trails/locations ID]], [[:d:Property:P10593|Kinowiki ID]], [[:d:Property:P10595|marriott hotel ID]], [[:d:Property:P10596|Chuvash Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10597|Chuvash Encyclopedia place ID]], [[:d:Property:P10598|Chuvash Encyclopedia topic ID]], [[:d:Property:P10599|HarperCollins product ID]], [[:d:Property:P10600|Atlas of Cultural Heritage Calabria cultural place ID]], [[:d:Property:P10603|XJustiz registration court ID]], [[:d:Property:P10605|Atlante Beni Culturali Calabria item ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/является автором художественной выставки|является автором художественной выставки]], [[:d:Wikidata:Property proposal/shoe color|shoe color]], [[:d:Wikidata:Property proposal/government debt-to-GDP ratio|government debt-to-GDP ratio]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Historical Museums of Sweden object ID|National Historical Museums of Sweden object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/class of property value|class of property value]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has group|has group]], [[:d:Wikidata:Property proposal/name of victim|name of victim]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tracks featured in work|Tracks featured in work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/smb.museum digital ID|smb.museum digital ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/HuijiWiki article ID|HuijiWiki article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Cacti species ID|Encyclopedia of Cacti species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bebyggelseområdeskod i Sverige|bebyggelseområdeskod i Sverige]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Israeli Opera site person id|Israeli Opera site person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FISH Archaeological Objects Thesaurus Identifier|FISH Archaeological Objects Thesaurus Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musik und Gender im Internet ID|Musik und Gender im Internet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Piedmont IDs|IRIS Piedmont IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Slovak Olympic athlete ID|Slovak Olympic athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MINEDEX|MINEDEX]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of the Haskala ID|Library of the Haskala ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/522E Most popular Chess openings (by number of sitelinks)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1510726581362245632 source]) *** [https://query.wikidata.org/#SELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fsitelinks%0AWITH%0A%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fsitelinks%0A%20%20WHERE%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20%23Minimum%20sitelinks%0A%20%20%20%20%3Fitem%20wikibase%3Asitelinks%20%3Fsitelinks.%0A%20%20%20%20hint%3APrior%20hint%3ArangeSafe%20true.%0A%20%20%20%20FILTER%20%28%3Fsitelinks%20%3E%2020%20%29%0A%20%20%0A%20%20%20%20%23Random%20stuff%0A%20%20%20%20%23%20BIND%28RAND%28%29%20AS%20%3Frandom%29%20.%20%23%20Using%20this%20makes%20it%20not%20random%0A%20%20%20%20BIND%28SHA512%28CONCAT%28STR%28RAND%28%29%29%2C%20STR%28%3Fitem%29%29%29%20AS%20%3Frandom%29%20%0A%20%20%7D%0A%20%20ORDER%20BY%20%3Frandom%0A%20%20LIMIT%201000%0A%7D%20AS%20%25subquery1%0AWITH%0A%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fsitelinks%0A%20%20WHERE%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25subquery1%0A%0A%20%20%20%20%23Filters%20to%20remove%20undesired%20entries%20%28templates%2C%20categories%2C%20...%29%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ11266439%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ97950663%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ4167836%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ59541917%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ14204246%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ19842659%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP373%20%3FcommonsCategory%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP301%20%3FcategoryMainTopic%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ15184295%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP1423%20%3FtemplateHasTopic%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP910%20%3FtopicMainCategory%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ20010800%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP360%20%3FisAListOf%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ108783631%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ11753321%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP4224%20%3FcategoryContains%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP971%20%3FcategoryCombinesTopics%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ97303168%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ59259626%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ110010043%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ1474116%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ15647814%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ19887878%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ107344376%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ36330215%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ14296%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ42032%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP2370%20%3FconversionToSIUnit%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ4167410%7D%0A%20%20%20%20%23FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3Aaaa%7D%0A%20%20%7D%0A%20%20LIMIT%20100%0A%7D%20AS%20%25subquery2%0AWHERE%20%0A%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25subquery2%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22%20.%20%7D%0A%7D Random set of popular ("having more than 20 site links") items] ([[d:Wikidata:Request_a_query#Query_a_random_set_of_popular_entries|source]]) *** [https://w.wiki/53Ac Wikimedia affiliates on social media] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1513117317982474243 source]) *** [https://w.wiki/534V Listed viaducts in the UK] ([https://twitter.com/heald_j/status/1512909616421777420 source]) *** [https://w.wiki/53LW Pages linked to the University of Clermont according to the number of articles on Wikimedia projects] ([https://twitter.com/belett/status/1513493874257313796 source]) *** [https://w.wiki/53M4 Which languages share a word for the same thing (visualized as a tree map). e.g. planet] ([https://twitter.com/vrandezo/status/1513194921183772672 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: Continued work on the new Special:NewLexeme page. We worked on displaying error messages and inferring the spelling variant from the language. We also looked into the non-JavaScript version of the page. ** REST API: Worked on conditional requests (do not return data the client already has) and authorization. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:55, 11 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23123302 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Indic Hackathon | 20-22 May 2022 + Scholarships == Hello {{PAGENAME}}, <small>''(You are receiving this message as you participated previously participated in small wiki toolkits workshops.)''</small> We are happy to announce that the [[:m:Indic MediaWiki Developers User Group|Indic MediaWiki Developers User Group]] will be organizing [[:m:Indic Hackathon 2022|Indic Hackathon 2022]], a regional event as part of the main [[:mw:Wikimedia Hackathon|Wikimedia Hackathon]] taking place in a hybrid mode during 20-22 May. The regional event will be an in-person event taking place in Hyderabad. As it is with any hackathon, the event’s program will be semi-structured i.e. while we will have some sessions in sync with the main hackathon event, the rest of the time will be upto participants’ interest on what issues they are interested to work on. The event page can be seen at <span class="plainlinks">https://meta.wikimedia.org/wiki/Indic_Hackathon_2022</span>. We have full scholarships available to enable you to participate in the event, which covers travel, accommodation, food and other related expenses. The link to scholarships application form is available on the event page. The deadline is 23:59 hrs 17 April 2022. Let us know on the event talk page or send an email to {{email|contact|indicmediawikidev.org}} if you have any questions. We are looking forward to your participation. Regards, [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 16:43, 12 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Small_wiki_toolkits_-_South_Asia&oldid=23135275 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #516 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Pi admin bot|Pi admin bot]] (RfP scheduled to end after 20 April 2022 17:58 UTC) ** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Stang|Stang]] (successful) ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Stangbot 2|Stangbot 2]]. Task/s: Insert [[:d:Property:P1831|electorate (P1831)]] and keep it updated on Brazilian municipalities and states items *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/AmeisenBot|AmeisenBot]]. Task/s: Label unsigned comments on talk pages * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' **Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call will be on Tuesday, [https://zonestamp.toolforge.org/1650380457 April 19 at 11 AM Eastern US time]: Martin Schibel will be speaking on [https://www.entitree.com/ Entitree]. '''Please note this is one hour earlier than the usual meeting time''' [https://docs.google.com/document/d/1goa4wnVoUizfFguyVAlLCZzJkb544ecHSLWQA9uYw5k/edit# Agenda] *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, April 20th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** LD4 Wikibase Working Hour: Learn about Wikibase system exploration, data model development, and the road ahead for Digital Scriptorium. When: Thurs. 21 April 2022, 3PM Eastern US ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20220421T190000&p1=tz_et&p2=tz_ct&p3=tz_mt&p4=tz_pt&p5=tz_bst&p6=tz_cest&p7=tz_gmt time zone converter]). Where: [https://teams.microsoft.com/registration/nZRNbBy5RUyarmbXZEMRDQ,epCg_cl65k2w-KRqtDjQ6g,XaPSpNIe7kuPXqShLIu5Rw,2QcpRvBH60eIij192oVSZw,Cp8Hf52ENUW_wkyHubx_rw,8Mrm5Hwrqkuu0Ki34-GDFA?mode=read&tenantId=6c4d949d-b91c-4c45-9aae-66d76443110d Registration Link] *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/YXJJYCMFEJWJAOR2A5IYDXTSQLKJ7X2F/ Register for Contribuling – Conference on minority languages and free participative software]. Conference date: April 22 *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#105|Online Wikidata meetup in Swedish #105]], April 24th at 12.00 UTC * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://docs.google.com/document/d/e/2PACX-1vQOi_12npwKgeDDUGllFyybNjvONfY5hdRJwnpvWBbVHWgBLIeFTbyv54KTqoAGC0UQ75-YLrA57tt3/pub WeDigBio Transcription workflow] "...blogpost...showing how I go from finding the name of a collector when transcribing labels to adding them to Wikidata & then linking them to their collections via Bionomia." *** [https://wikiedu.org/blog/2022/04/07/more-wikidata-metrics-on-the-dashboard/ More Wikidata metrics on the Dashboard] ** Videos *** Transfer bibliographic data from Zotero to Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=snc0ifX9V7I YouTube] *** Art+Feminism community Hours: Add your event data to Wikidata! - YouTube ([https://www.youtube.com/watch?v=nMCpZtaEsWQ En], [https://www.youtube.com/watch?v=-5BwnzP-C9I Fr]) ** other: *** [https://whoseknowledge.org/resource/dti-structured-data-report/ Decolonizing the Internet’s Structured Data – Summary Report] by Whose Knowledge? * '''Tool of the week''' ** [https://bird-oclock.glitch.me Bird O'Clock!] is a tool based on Wikidata and other data sources that shows pictures and numbers from actual people counting actual birds in the actual world! ** [https://coinherbarium.com Tiago's Coin Herbarium] is a coin collection depicting different plant information displayed via Wikidata SPARQL queries. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[Wikidata:Development plan|Wikidata and Wikibase 2022 development plan]] has been updated to include activity estimates for the second quarter (Q2). ** There is a [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update|new hub page]] for the Wikidata Query Service scaling updates, to help you all stay updated. ** Wikidata metrics are now easily accessible on the Dashboard. Here's an [https://outreachdashboard.wmflabs.org/courses/Yale_University/Dura-Europos_WD_edit-a-thon example Dashboard] including a [[d:Wikidata:Status_updates/2022_04_18#Press,_articles,_blog_posts,_videos|blog post above]] detailing the process. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10594|taxonomic treatment]], [[:d:Property:P10601|co-applicant]], [[:d:Property:P10602|applicant]], [[:d:Property:P10604|type of a register in Germany]], [[:d:Property:P10606|notable role]], [[:d:Property:P10607|athletics program]], [[:d:Property:P10610|number of teachers]], [[:d:Property:P10611|has certification]], [[:d:Property:P10612|choreography for]], [[:d:Property:P10613|surrounds the enclave]], [[:d:Property:P10614|has surface]], [[:d:Property:P10622|per capita income]], [[:d:Property:P10623|number of blood donors]], [[:d:Property:P10624|official observer status in organisation]], [[:d:Property:P10627|web interface software]], [[:d:Property:P10628|Martian coordinates]], [[:d:Property:P10629|suggested data fields]], [[:d:Property:P10630|medical indication]], [[:d:Property:P10636|number of conferences]], [[:d:Property:P10637|historic insurance number (building)]], [[:d:Property:P10640|pole positions]], [[:d:Property:P10642|place of disappearance]], [[:d:Property:P10643|code name]], [[:d:Property:P10645|reports to]], [[:d:Property:P10648|podium finishes]], [[:d:Property:P10649|number of likes]], [[:d:Property:P10650|number of dislikes]], [[:d:Property:P10651|number of comments]], [[:d:Property:P10654|rack system]], [[:d:Property:P10655|oeconym]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10589|MangaDex title ID]], [[:d:Property:P10590|All.Rugby club ID]], [[:d:Property:P10591|traveloka restaurant ID]], [[:d:Property:P10592|maPZS trails/locations ID]], [[:d:Property:P10593|Kinowiki ID]], [[:d:Property:P10595|marriott hotel ID]], [[:d:Property:P10596|Chuvash Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10597|Chuvash Encyclopedia place ID]], [[:d:Property:P10598|Chuvash Encyclopedia topic ID]], [[:d:Property:P10599|HarperCollins product ID]], [[:d:Property:P10600|Atlas of Cultural Heritage Calabria cultural place ID]], [[:d:Property:P10603|XJustiz registration court ID]], [[:d:Property:P10605|Atlante Beni Culturali Calabria item ID]], [[:d:Property:P10608|FID performing arts ID]], [[:d:Property:P10609|PLOS Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10615|QQ Music album ID]], [[:d:Property:P10616|QQ Music song ID]], [[:d:Property:P10617|Beatport track ID]], [[:d:Property:P10618|Salzburger Literatur Netz ID]], [[:d:Property:P10619|Kramerius of Regional Library in Pardubice UUID]], [[:d:Property:P10620|Literatur Netz Oberösterreich ID]], [[:d:Property:P10621|1905.com star ID]], [[:d:Property:P10625|OpaqueNamespace ID]], [[:d:Property:P10626|deckenmalerei.eu ID]], [[:d:Property:P10631|ODOT county code]], [[:d:Property:P10632|OpenSanctions ID]], [[:d:Property:P10633|CNGAL entry ID]], [[:d:Property:P10634|USA Track & Field athlete ID (www.usatf.org)]], [[:d:Property:P10635|National Associations Register Number Spain]], [[:d:Property:P10638|AperTO author ID]], [[:d:Property:P10639|IRIS UNIUPO author ID]], [[:d:Property:P10641|AlloCiné TV season ID]], [[:d:Property:P10644|Library of Parliament of Canada riding ID]], [[:d:Property:P10646|ARTEINFORMADO person ID]], [[:d:Property:P10647|Slovak Olympic athlete ID]], [[:d:Property:P10652|International Jewish Cemetery Project ID]], [[:d:Property:P10653|Via Rail station code]], [[:d:Property:P10656|WikiApiary farm]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/name of victim|name of victim]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tracks featured in work|Tracks featured in work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/smb.museum digital ID|smb.museum digital ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unique image of unicode char|Unique image of unicode char]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Historic Oregon Newspapers ID|Historic Oregon Newspapers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Thai Romanization|Thai Romanization]], [[:d:Wikidata:Property proposal/construction start|construction start]], [[:d:Wikidata:Property proposal/construction end|construction end]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/MINEDEX|MINEDEX]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of the Haskala ID|Library of the Haskala ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fanvue creator ID|fanvue creator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ACNP library ID|ACNP library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lieferando restaurant ID|lieferando restaurant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yarus feed ID|Yarus feed ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia Colchagüina ID|Enciclopedia Colchagüina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Winterthur Glossar ID|Winterthur Glossar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society ID|Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Personality Database work identifier|Personality Database work identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hmoegirlpedia|Hmoegirlpedia]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNKI Institute ID|CNKI Institute ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Peacock ID|Peacock ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/techradar review ID|techradar review ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/549e Birthplace of rappers] ([https://twitter.com/giorgiouboldi/status/1515007330106159110 source]) *** [https://w.wiki/53iz Bubble chart of occupation of people linked to University of Clermont] ([https://twitter.com/belett/status/1514207848598847493 source]) *** [https://w.wiki/53gv List of corporate archives, location, and address where available] ([https://twitter.com/beet_keeper/status/1514171569593106434 source]) *** [https://w.wiki/53c9 French adventure video games] ([https://twitter.com/JeanFred/status/1513955436269125635 source]) *** [https://w.wiki/53UB Women with the citizenship of a country and the most articles in other languages (including English) but without an article in French Wikipedia] ([https://twitter.com/symac/status/1513771911330869249 source]) *** [https://ls.toolforge.org/p/106573325 Countries that are bigger (blue) or smaller (red) than all their neighbours] ([https://twitter.com/heald_j/status/1515774960966541325 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: Worked on inferring the spelling variant from the language's Item on the new Special:NewLexeme page and started building a little help box on the special page to explain what lex. data is. ** REST API: Getting closer to having a first version of the REST API that returns Item data. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:42, 18 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23134152 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #517 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for adminship: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Pi admin bot|Pi admin bot]] (successful) ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/BgeeDB-bot|BgeeDB-bot]]. Task/s: inserting gene expression data from the [https://bgee.org/ Bgee database] into Wikidata. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.04.28 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 28th April 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]]: April 25 - May 2, 2022. The aim of this online editing event is to increase the quantity and quality of performing arts building/venue items. **** Daily guided editing sessions will be facilitated [https://linkeddigitalfuture.ca/cultural-venues-datathon/ in English] and [https://linkeddigitalfuture.ca/fr/datathon-des-lieux-culturels/ in French] between April 25 and April 29. **** [https://glam.opendata.ch/coffee-break/ Wikidata Coffee Breaks] From April 25 - April 29, 2022 to fill in missing information on Swiss Performing Arts Institutions and venues. **** [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZwscumsrD0jHtf8C8X6osnoMywoziJMeEjw Faut-il un nouvel élément Wikidata pour décrire une « salle de spectacle » ?], supplementary Cultural Venues Datathon activity, April 26, 19:00-19:30 UTC. **** [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZcldumvpj0rH9SZpQdaE9xS7ofNoJKSaNWl How to disentangle a Wikidata item describing both a building and an organization], supplementary Cultural Venues Datathon activity, April 27, 13:00-13:45 UTC. **** The full schedule of official and supplementary activities of the Cultural Venues Datathon is availabe in the [https://calendar.google.com/calendar/u/2?cid=Y19rOHJiMzNoZGEwbTl0c2JwZG0zOHVrbG9xOEBncm91cC5jYWxlbmRhci5nb29nbGUuY29t Google Calendar]. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/DVHYCRRMJO4OUZW5BHXZ7RFHVZSAJD2B/ Third Pywikibot workshop on Friday, April 29th, 16:00 UTC]. ''"This workshop will introduce participants to writing basic scripts via the Pywikibot framework."'' *** From May 4 to 18 there will be the [[Wikidata:Events/International_Museum_Day_2022|International Museum Day - Wikidata competition]]. The aim is to improve data about museums in the countries and regions participating. Contributors from anywhere can take part. *** The Wikimedia Hackathon will take place online on May 20–22, 2022. If you’re interested in presenting something around Wikidata and Wikibase during the hackathon, don’t wait too long to book a slot: [[mw:Wikimedia_Hackathon_2022/Schedule#The_Wikibase_and_Wikidata_Room|Wikimedia Hackathon 2022/Schedule#The Wikidata and Wikibase Room]]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #39, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=39 Agriculture] ** Past: *** Wikidata/Wikibase office hour ([[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2022-04-20|2022-04-20]]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://diff.wikimedia.org/2022/04/20/wedigbio-a-wikidata-empowered-workflow/ WeDigBio: A Wikidata empowered workflow] (diff version) *** [https://wikiedu.org/blog/2022/04/19/wikidata-as-a-tool-for-biodiversity-informatics/ Wikidata as a tool for biodiversity informatics] ** Papers *** [https://dl.acm.org/doi/abs/10.1145/3512982?casa_token=YOTCjk8m7hgAAAAA:_YII1fxdG0Oo2NF4WV00PSmrRNsgSFcBtruOHz_PQ6sjt5vNIEmDqWgfWQtFMMQhZ5zuavjaOQA Working for the Invisible Machines or Pumping Information into an Empty Void? An Exploration of Wikidata Contributors' Motivations] (closed access) *** [https://plus.pli.edu/Details/Details?fq=id:(352066-ATL2) Beyond Open Data: The Only Good License Is No License] *** [https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2022.04.01.22273328v1.full-text WikiProject Clinical Trials for Wikidata] ** Videos *** Synchronizing a matched Mix'n'Match set to Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=Pm8LYUWKmdI YouTube] *** Editing Wikidata Items (in French) - YouTube [[https://www.youtube.com/watch?v=YgD38xG9azA 1], [https://www.youtube.com/watch?v=a8RDYu4dcJo 2], [https://www.youtube.com/watch?v=q9AzVfxkzsE 3], [https://www.youtube.com/watch?v=fIOg6moQOig 4]] *** Recently uploaded WikidataCon 2022 YouTube videos **** [https://www.youtube.com/watch?v=k0XqwDHZ-O0 Creating subsets of Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=HZuLuXFXaoM Wikidata birthday presents lightning talks] **** [https://www.youtube.com/watch?v=Vc0NsrCp1MQ Enriching the Joan Jonas Knowledge Base with linked open data via Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=abyK_k7uXfE Reimagining Wikidata from the margins: listening session] * '''Tool of the week''' ** [https://docs.ropensci.org/wikitaxa/ Wikitaxa] is a software of taxonomy data written in R. ** [[d:User:So9q/fatcat-link.js|User:So9q/fatcat-link.jsscrip]] is a userscript for looking up fatcat! DOIs. It adds a link to the fatcat! database in the Tools' section on items. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** WDQS update lag SLO has been lowered from update lag <10 min 99% of the time, to update lag <10 min 95% of the time. ** [https://twitter.com/WikidataMeter/status/1516342210115125251 Wikidata now has over 9,900 Properties!] ([https://w.wiki/564U 71.16% Identifiers]) ** Job opening: [https://twitter.com/vrandezo/status/1516914803788328960 Product Manager (PM) for Wikifunctions] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10659|amount of medals]], [[:d:Property:P10661|exhibited creator]], [[:d:Property:P10663|applies to work]], [[:d:Property:P10664|featured track(s)]], [[:d:Property:P10672|raw material processed]], [[:d:Property:P10673|debut date]], [[:d:Property:P10675|OSM object]], [[:d:Property:P10676|number of references]], [[:d:Property:P10680|franchisor]], [[:d:Property:P10681|government debt-to-GDP ratio]], [[:d:Property:P10685|ionic radius]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10657|DTB artistic gymnast ID]], [[:d:Property:P10658|Basketball Bundesliga UUID]], [[:d:Property:P10660|C-SPAN person numeric ID]], [[:d:Property:P10662|IndexCat ID]], [[:d:Property:P10665|lieferando restaurant ID]], [[:d:Property:P10666|IPU chamber ID]], [[:d:Property:P10667|ACNP library ID]], [[:d:Property:P10668|HuijiWiki article ID]], [[:d:Property:P10669|TV Maze season ID]], [[:d:Property:P10670|Musik und Gender im Internet ID]], [[:d:Property:P10671|MINEDEX project ID]], [[:d:Property:P10674|FISH Archaeological Objects Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10677|Winterthur Glossar ID]], [[:d:Property:P10678|100 Years of Alaska's Legislature bio ID]], [[:d:Property:P10679|Aldiwan poet ID]], [[:d:Property:P10682|EIA plant ID]], [[:d:Property:P10683|Uber Eats store ID]], [[:d:Property:P10684|Aldiwan poem ID]], [[:d:Property:P10686|Library of the Haskala person ID]], [[:d:Property:P10687|Google Fonts ID]], [[:d:Property:P10688|Personality Database work ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/CXSMILES|CXSMILES]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databank Beschermheiligen anno 1959|Databank Beschermheiligen anno 1959]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Reflora ID|Reflora ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox ID| North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RBMS Controlled Vocabulary ID|RBMS Controlled Vocabulary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biografiskt lexikon för Finland URN.FI|Biografiskt lexikon för Finland URN.FI]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Galaxy Store app ID|Galaxy Store app ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifiant Les Recteurs d'Académie en France|Identifiant Les Recteurs d'Académie en France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifiant Les inspecteurs généraux de l'Instruction publique (1802-1914)|Identifiant Les inspecteurs généraux de l'Instruction publique (1802-1914)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NSR quay ID|NSR quay ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NSR stopplace ID|NSR stopplace ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Heiligen.net ID|Heiligen.net ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PlantFiles taxon ID|PlantFiles taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Garden.org Plants Database ID|Garden.org Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woody Plants Database ID|Woody Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gun Violence Archive incident ID|Gun Violence Archive incident ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled television series ID|WhoSampled television series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled track ID|WhoSampled track ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: *** [[Wikidata:Properties for deletion/P5420|GS1 Global Product Classification brick code]] ** Query examples: *** [https://w.wiki/55p4 Most common classes for values of "depicts" (P180) on Commons] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Wikidata:Request_a_query&oldid=1623274376#Federation_question source]) *** [https://w.wiki/55oy Scottish river drainage basins] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1513885089284993035 source]) *** [https://w.wiki/562y The earliest road accident victims] ([https://twitter.com/spas_kolev/status/1517841680736653312 source]) *** [https://w.wiki/5646 Country of nationality of people linked to the Ghana's top 3 traditional universities] ([https://twitter.com/WikidataGhana/status/1517872485785653248 source]) *** [https://w.wiki/55EE Count of Wikidata property types] ([https://twitter.com/andrawaag/status/1516659933969797122 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: Worked on showing the name of language variants in the language variant selector and added the new information box to help people get a better understanding of lex. data. ** REST API: Finished the initial implementation of the endpoint for getting data for a full Item and discussed feedback, testing and roll-out plans. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:05, 25 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23189636 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #518 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot|PangolinBot]]. Task/s: Automatically replace one property value with another *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/TolBot 14|TolBot 14]]. Archives [[d:Wikidata:Requests for deletions|Wikidata:Requests for deletions]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] on May 5th at 16:00 UTC, online. Open discussion - you can bring a Phabricator ticket that you care about or that needs to be improved. *** Conclusion du [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]] (in French), [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZ0lcu6uqTMuGtBi7O0Avn_sjoIlW1y5Ixnn May 2, 16:00-16:30 UTC]. *** [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]] wrap-up, [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZMlcuCorjIoHN2-DWtO6_YNTfWtQol0Lo5W May 2, 19:00-19:30 UTC]. *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch] about structured data on Wikimedia Commons, in French, by Vigneron, May 3 at 19:00 CEST (UTC+2) *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4Z36WIDMBEAV7X4X3OO32BXY4RZX4DRW/ Invitation to Wikimedia Research Office Hours May 3, 2022] *** May 3rd. Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: The call will include presentations on two projects using Wikidata to enhance discoverability of archival and museum collections. Sharon Garewal (JSTOR) will present “Adding Wikidata QIDs to JSTOR Images,” and Daniela Rovida and Jennifer Brcka (University of Notre Dame) will present “‘Archives At’: An opportunity to leverage MARC to create Linked Open Data.” [https://docs.google.com/document/d/1ji6eTubixBWrAPv7UUV0gxxW7y_lzyZTf4vvzo5Iwiw/edit?usp=sharing] *** [https://linkeddigitalfuture.ca/event/wikidata-workshop-production-items/ Wikidata Workshop: Wikidata items for dance and theatre productions], May 4, 19:30-21:00 UTC *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/5ARWH7WLDUPNLTWPJCGOGVHW64GVIVOI/ Talk to the Search Platform / Query Service Team—May 4th, 2022] *** [https://www.twitch.tv/envlh Import of a Breton dictionary into Wikidata lexicographical data], on Twitch, in French, by Envlh, May 8 at 10:00 CEST (UTC+2) ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #40, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=40 International Workers' Day] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://www.bobdc.com/blog/exploringadataset/ Queries to explore a dataset. Even a schemaless one] ** Papers *** [https://whoseknowledge.org/resource/dti-structured-data-report/ Decolonizing the Internet’s Structured Data – Summary Report] by WhoseKnowledge ** Videos *** Workshop "Wikidata, Zotero and Cita": tools to understand the construction of knowledge (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=BYlqIkzu608 YouTube] *** Georeferencing cultural heritage on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=urhUMcQm7g8 YouTube] *** Theory of Machine Learning on Open Data: The Wikidata Case by Goran S. Milovanovic - [https://www.youtube.com/watch?v=zg8cjXwg9SM YouTube] *** Introduction to SPARQL (Wikidata Query Service (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=k7LwaJwW1_A YouTube] *** Wikidata: A Knowledge Graph for the Earth Sciences - [https://www.youtube.com/watch?v=qdZBB9Zz5fE YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Nikki/LowercaseLabels.js|User:Nikki/LowercaseLabels.js]] - is a userscript that adds a button when editing labels to change the text to lowercase. ** [https://equalstreetnames.org/ EqualStreetNames] - is a tool that maps the inequality of name attributions. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** OpenRefine is running its [https://openrefine.limesurvey.net/155968 two-yearly user survey]! Do you use OpenRefine? Then [https://openrefine.limesurvey.net/155968 fill in the survey] to tell us how and why you use OpenRefine. Results and outcomes will inform future decisions about the tool. ** The [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update/April 2022 scaling update|April update]] for the Wikidata Query Service scaling project is now available. ** [https://twitter.com/nichtich/status/1519687758780014597 Wikidata now contains all major integrated library systems listed at Library Technology Guides]. ** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/bokm%C3%A5l-verb-passive/ Wikidata Lexeme Forms has a new template for Norwegian Bokmål passive verbs] ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/17915169/PR-Manager-in-Digitale-Technologien?jobDbPVId=45768964&l=en PR Manager in Digital Technologies], software development department - Wikimedia Deutschland * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10680|franchisor]], [[:d:Property:P10681|government debt-to-GDP ratio]], [[:d:Property:P10685|ionic radius]], [[:d:Property:P10694|Thai romanization]], [[:d:Property:P10695|introduced in]], [[:d:Property:P10696|image set]], [[:d:Property:P10703|Bill Number]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10679|Aldiwan poet ID]], [[:d:Property:P10682|EIA plant ID]], [[:d:Property:P10683|Uber Eats store ID]], [[:d:Property:P10684|Aldiwan poem ID]], [[:d:Property:P10686|Library of the Haskala person ID]], [[:d:Property:P10687|Google Fonts ID]], [[:d:Property:P10688|Personality Database work ID]], [[:d:Property:P10689|OpenStreetMap object]], [[:d:Property:P10690|GEMET ID]], [[:d:Property:P10691|Enciclopedia Colchagüina ID]], [[:d:Property:P10692|DBLP event ID]], [[:d:Property:P10693|CNKI institute ID]], [[:d:Property:P10697|Woolworths product ID]], [[:d:Property:P10698|TEİS ID]], [[:d:Property:P10699|FamousFix topic ID]], [[:d:Property:P10700|Parcours de vies dans la Royale ID]], [[:d:Property:P10701|Reflora ID]], [[:d:Property:P10702|Hrono.ru article ID]], [[:d:Property:P10704|Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society ID]], [[:d:Property:P10705|Historic Oregon Newspapers ID]], [[:d:Property:P10706|DACS ID (2022)]], [[:d:Property:P10707|AccessScience ID]], [[:d:Property:P10708|settlement area code in Sweden]], [[:d:Property:P10709|North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox ID]], [[:d:Property:P10710|Galaxy Store app ID]], [[:d:Property:P10711|Invasive.org species ID]], [[:d:Property:P10712|EIA utility ID]], [[:d:Property:P10713|Biografiskt Lexikon för Finland (urn.fi) ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/probability distribution related properties|probability distribution related properties]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ladungszahl|Ladungszahl]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Koordinationszahl|Koordinationszahl]], [[:d:Wikidata:Property proposal/danse|danse]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Median household income|Median household income]], [[:d:Wikidata:Property proposal/background of death|background of death]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of housing units|Number of housing units]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of reblogs|number of reblogs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IBAN banking code|IBAN banking code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/contraindication|contraindication]], [[:d:Wikidata:Property proposal/incorporated|incorporated]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/PlantFiles taxon ID|PlantFiles taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Garden.org Plants Database ID|Garden.org Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woody Plants Database ID|Woody Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gun Violence Archive incident ID|Gun Violence Archive incident ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled television series ID|WhoSampled television series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled track ID|WhoSampled track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of ideas|Encyclopedia of ideas]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Personality Database person identifier|Personality Database person identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TheGuardian.com profile ID|TheGuardian.com profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TIME.com author ID|TIME.com author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Investopedia term ID|Investopedia term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GeoSciML|GeoSciML]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GeolISS|GeolISS]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Archives of Sweden persistent identifier|National Archives of Sweden persistent identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linz DB ID|Linz DB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/belfercenter person ID|belfercenter person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Data Commons ID|Data Commons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sextpanther person ID|sextpanther person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tüik number|Tüik number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ERR project|ERR project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MCCP ID|MCCP ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/56ye Languages and dialects with number of first language speakers (preferred rank)] ([https://twitter.com/exmusica/status/1519451096531582982 source]) *** [https://w.wiki/57XU Graph of influences in the age of Enlightenment] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1520528095589150721 source]) *** [https://w.wiki/57dj Countries which are named after a person] ([https://twitter.com/kanedr/status/1520048548745822208 source]) *** [https://w.wiki/57XN Number of musical works (compositions) in Wikidata by language, in descending order] ([https://twitter.com/exmusica/status/1520521925906382853 source]) * '''Development''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IIEZFOF2F7JUKGM7HSAOC4KXQYMJWWOB/ The new "mul" term language code is now available on Test Wikidata] ** Lexicographical data: We are finishing up the information box that should help new users understand quickly what lexicographical data is. We also added the help text to encourage people to check if the Lexeme already exists before creating one. ** REST API: We started working on the REST routes to get all statements of an Item and retrieve a single statement from an Item. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 02|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:10, 2 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23229954 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:List of World Heritage Sites in Azerbaijan]] in Malayalam Wikipedia? Yours sincerely, [[ഉപയോക്താവ്:Multituberculata|Multituberculata]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Multituberculata|സംവാദം]]) 11:02, 8 മേയ് 2022 (UTC) == Wikidata weekly summary #519 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for permissions/Bot: *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot|PangolinBot]]. Task/s: Automatically replace one property value with another (Approved) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch] about International Museum Day 2022, in French, by Vigneron, May 10 at 19:00 CEST (UTC+2) *** LIVE Wikidata editing #79 - [https://www.youtube.com/watch?v=VYjML2j2SJE YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3239886972963124/ Facebook], May 14 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#106|Online Wikidata meetup in Swedish #106]], May 15 at 12.00 UTC *** The Wikimedia Hackathon will take place online on May 20–22, 2022. If you’re interested in presenting something around Wikidata and Wikibase during the hackathon, don’t wait too long to book a slot: [[mw:Wikimedia_Hackathon_2022/Schedule|Wikimedia Hackathon 2022/Schedule]]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #41, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=41 Music] *** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Events/International_Museum_Day_2022 International Museum Day Wikidata Competition], 4 May 2022 - 18 May 2022. ** Past: *** Import of a Breton dictionary into Wikidata lexicographical data, on Twitch, in French, by Envlh: [https://www.twitch.tv/videos/1478281197 video] (French), slides: [[:File:Import du Lexique étymologique du breton moderne de Victor Henry depuis Wikisource dans les données lexicographiques de Wikidata - ContribuLing 2022.pdf|French]], [[:File:Import of the Etymological lexicon of modern Breton by Victor Henry from Wikisource into Wikidata lexicographical data - ContribuLing 2022.pdf|English]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikibase.consulting/automating-values-in-wikibase/ Automating Values in Wikibase (new extension)] ** Papers *** [https://wikiworkshop.org/2022/papers/WikiWorkshop2022_paper_29.pdf Building a Knowledge Graph of Events and Consequences Using Wikipedia and Wikidata] ** Videos *** Working with the Automated Values extension in Wikibase - [https://www.youtube.com/watch?v=BO58wulCFVU YouTube] *** Bringing IIIF Manifests to life in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=c358_5IolXw YouTube] *** Fun with lexemes. By [[d:User:Mahir256|Mahir256]] - [https://www.twitch.tv/videos/1476729630 Twitch] * '''Tool of the week''' ** [https://mapcomplete.osm.be/artwork.html?z=17&lat=-39.8424&lon=-73.23&language=en#node/9702109212 MapComplete] is an OpenStreetMap viewer and editor that searches Wikidata for species - which means that it is super-easy to link the Wikidata item to a tree one sees! ** [[d:User:Nikki/flag-emoji.css|User:Nikki/flag-emoji.css]] is a userscript that adds emoji flags before items for flags supported by either [[d:Q75862490|Noto Color Emoji]] or [[d:Q76836692|BabelStone Flags]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/18061438?l=en Community Communications Manager - Wikibase] at Wikimedia Deutschland. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10714|WikiProject importance scale rating]], [[:d:Property:P10718|CXSMILES]], [[:d:Property:P10726|class of property value]], [[:d:Property:P10729|finisher]], [[:d:Property:P10731|support of a function]], [[:d:Property:P10732|probability mass function]], [[:d:Property:P10733|probability generating function]], [[:d:Property:P10734|Fisher information]], [[:d:Property:P10735|characteristic function]], [[:d:Property:P10736|cumulative distribution function]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10715|Investopedia term ID]], [[:d:Property:P10716|fanvue creator ID]], [[:d:Property:P10717|Encyclopedia of Ideas ID]], [[:d:Property:P10719|RBMS Controlled Vocabulary ID]], [[:d:Property:P10720|WhoSampled track ID]], [[:d:Property:P10721|Identifiant Les Recteurs d'Académie en France]], [[:d:Property:P10722|French Inspector General for Education (1802-1914) identifier]], [[:d:Property:P10723|TheGuardian.com profile ID]], [[:d:Property:P10724|Hmoegirl ID]], [[:d:Property:P10725|English Everipedia ID]], [[:d:Property:P10727|GeoSciML ID]], [[:d:Property:P10728|Présent author ID]], [[:d:Property:P10730|Data Commons ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/beteiligte Parteien|beteiligte Parteien]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ligament insertion|ligament insertion]], [[:d:Wikidata:Property proposal/proper motion components|proper motion components]], [[:d:Wikidata:Property proposal/distributed from|distributed from]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IBAN banking code|IBAN banking code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/contains statistical territorial entity|contains statistical territorial entity]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/The Israeli Directors Guild id|The Israeli Directors Guild id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Twitter moment ID|Twitter moment ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Muziekweb composition ID|Muziekweb composition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TOBuilt ID|TOBuilt ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Afisha.ru movie ID|Afisha.ru movie ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rusakters.ru ID|Rusakters.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Scholar paper ID|Baidu Scholar paper ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISKO Encyclopedia of Knowledge Organization ID|ISKO Encyclopedia of Knowledge Organization ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chocolatey Community Package|Chocolatey Community Package]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Emilia-Romagna IDs|IRIS Emilia-Romagna IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kubbealti Lugati term ID|Kubbealti Lugati term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinokolo.ua film ID|Kinokolo.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinokolo.ua person ID|Kinokolo.ua person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Twitter list ID|Twitter list ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/58H4 List of French public administrations with an open data portal, a siren number (P1616) and a servicepublic id (P6671)] ([https://teamopendata.org/t/identifiant-unique-de-portails-de-donnees/3647/21 source]) *** [https://w.wiki/58zt Largest cities with a female mayor] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1523523388064604164 source]) *** [https://w.wiki/597c Reach of Twitter accounts on Wikidata] ([https://twitter.com/GereonKalkuhl/status/1523236263662612481 source]) *** [https://w.wiki/589z Which works published in the 1970s have been most cited from works on archaeology?] ([https://twitter.com/RichardNevell/status/1521862536932597761 source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: *** [[Wikidata:WikiProject Slovakia]] * '''Development''' ** REST API: We are continuing to implement the REST routes to get all statements of an Item and retrieve a single statement from an Item ([[phab:T305988]], [[phab:T307087]], [[phab:T307088]]) ** Lexicographical data: We are finishing the version of the page for browsers without JavaScript support ([[phab:T298160]]). We started working on the feature to pre-fill the input fields by URL parameter ([[phab:T298154]]). And we started working on better suggestions for lexical categories so commonly-used ones can more easily be added to avoid mistakes ([[phab:T298150]]). ** We fixed an issue with recently added new language codes not being usable for Lexemes and not being sorted correctly on Special:NewItem ([[phab:T277836]]). [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 09|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:12, 9 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23260297 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #520 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The Wikimedia Hackathon will take place online on May 20–22, 2022. Are you interested in presenting something around Wikidata and Wikibase during the hackathon? Book a slot in the Wikidata+Wikibase room: [[mw:Wikimedia Hackathon 2022/Schedule|Wikimedia Hackathon 2022/Schedule]]. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call May 17, 2022: Anson Parker and Lucy Carr-Jones (University of Virigina Claude Moore Health Sciences Library) will be talking about their Open Data Dashboard for analyzing University of Virginia Health publications using EuropePMC publication data as well as work to group publications based on institutional departments in Wikidata and how much of their content is "open." [https://docs.google.com/document/d/1c_6b0IEsCXqh6nMgct4VHsJQFyT_wrb3L1N5cea3J2s/edit?usp=sharing Agenda] *** LIVE Wikidata editing #80 - [https://www.youtube.com/watch?v=3LO_JwNUZNw YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3244367102515111/ Facebook], May 21 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#108|Online Wikidata meetup in Swedish #108]], May 22 at 12.00 UTC *** 1 July: Abstract submission deadline for the Biodiversity Data Standards Conference [[:d:Q111972123|TDWG 2022]], including for a [https://www.tdwg.org/conferences/2022/session-list/#int19%20the%20role%20of%20the%20wikimedia%20ecosystem%20in%20linking%20biodiversity%20data session on "The role of the Wikimedia ecosystem in linking biodiversity data"] ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #42, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=42 Constitution Day, Norway] *** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Events/International_Museum_Day_2022 International Museum Day Wikidata Competition], 4 May 2022 - 18 May 2022. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://datengraben.com/posts/2022-05-05-wikidata-datawrapper-regionalzeitungen/ Regional newspaper map with datawrapper and Wikidata] ** Papers *** [[d:Q111987319|CAS Common Chemistry in 2021: Expanding Access to Trusted Chemical Information for the Scientific Community (Q111987319)]] *** [https://arxiv.org/pdf/2205.01833.pdf OpenAlex: A fully-open index of scholarly works, authors, venues, institutions, and concepts] ([https://openalex.org/ tool]) ** Videos *** How to create Wikidata item (in Assamese) - [https://www.youtube.com/watch?v=-8nh03wu4Cg YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://guessr.blinry.org/?Q117 Wikidata Guesser] allows you to guess the locations of random Wikidata items! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/18061438?l=en Community Communications Manager - Wikibase] at Wikimedia Deutschland. ** The [https://outreachdashboard.wmflabs.org/training/wikidata/wikidata-community Wikidata community onboarding] documentation by [https://wikiedu.org/ Wiki Education]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10737|quantile function]], [[:d:Property:P10738|mean of a probability distribution]], [[:d:Property:P10739|median of a probability distribution]], [[:d:Property:P10740|mode of a probability distribution]], [[:d:Property:P10741|dance]], [[:d:Property:P10743|variance of a probability distribution]], [[:d:Property:P10744|skewness]], [[:d:Property:P10745|excess kurtosis]], [[:d:Property:P10746|information entropy]], [[:d:Property:P10747|moment-generating function]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10742|OBD Memorial ID]], [[:d:Property:P10748|GeolISSTerm ID]], [[:d:Property:P10749|TIME.com author ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Similar web ranking|Similar web ranking]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Italian Chamber of Deputies Government ID|Italian Chamber of Deputies Government ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bookbinding and the Conservation of Books term ID|Bookbinding and the Conservation of Books term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TamTam chat ID|TamTam chat ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PM20 ware ID|PM20 ware ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ANR project ID|ANR project ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HeHaCham HaYomi id|HeHaCham HaYomi id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Delaware Department of State file number|Delaware Department of State file number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JBIS horse ID|JBIS horse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Camp Wild|Camp Wild]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/59dS List of oldest cryptocurrencies] *** [https://w.wiki/59tq Scottish rivers that merge to make a river with a new name] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1524799946280652800 source]) *** [https://w.wiki/5ASw List of candidates in the French legislative elections] ([[:d:User:PAC2/Législatives|source]]) *** [https://w.wiki/5ATF List of people with Elisabeth, Élisabeth or Elizabeth as first name] ([[:d:User:PAC2/Elisabeth|source]]) *** [https://w.wiki/5AFE Wikimedians with a Twitch channel] ([https://twitter.com/envlh/status/1525382998006308873 source]) * '''Development''' ** REST API: We continued implementing the REST routes to get all statements of an Item and retrieve a single statement from an Item ([[phab:T305988]], [[phab:T307087]], [[phab:T307088]]) ** [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 16|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:39, 16 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23284373 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #521 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Use of dates in the descriptions of items regarding humans|Use of dates in the descriptions of items regarding humans]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** 6 and 8 June: [[:d:Wikidata:WikiProject Scholia/June 2022 hackathon|Scholia hackathon]] with focus on software-related visualizations and curation workflows *** 29 July 2022: The submission deadline for [https://docs.google.com/document/d/1emcO2v29TmwCFQ_6h9MAwPiKDmq--GZR-ilfwJMEMKo/edit?usp=sharing the Wikidata Workshop 2022] that will be co-located with the 21st International Conference on Semantic Web (ISWC 2022). ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #43, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=43 Towel Day] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Interrogating linked open data and Wikidata with SPARQL Lorenzo Losa - [https://www.youtube.com/watch?v=ESUoOpeUhRc YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://lod4culture.gsic.uva.es LOD4Culture] is a web application for exploring world-wide cultural heritage. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://www.wikimedia.de/unlock/application/ UNLOCK], a Wikimedia Deutschland program, is looking for your project ideas. These could be the development of tools building on top of Wikidata's data, of applications for social and public good or related to civic tech. Apply until May 29th, 2022! ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/18061438?l=en Community Communications Manager - Wikibase] at Wikimedia Deutschland. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10768|Similarweb ranking]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10766|Chocolatey Community package ID]], [[:d:Property:P10767|Twitter moment ID]], [[:d:Property:P10769|Kino-kolo film ID]], [[:d:Property:P10770|netkeiba horse ID]], [[:d:Property:P10771|Bookbinding and the Conservation of Books term ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/has vector|has vector]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ECLI court code|ECLI court code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mirror image|Mirror image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norges Nasjonalmuseum Creator ID|Norges Nasjonalmuseum Creator ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Radio France person ID|Radio France person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ORKG ID|ORKG ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Authority control/Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici id|Authority control/Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Medieval Philosophy ID|Encyclopedia of Medieval Philosophy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kino.mail.ru film ID|Kino.mail.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kino.mail.ru series ID|Kino.mail.ru series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kino.mail.ru person ID|Kino.mail.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVG Programme Identifier|TVG Programme Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CPRF person ID|CPRF person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New Mexico Digital Collections identifier|New Mexico Digital Collections identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ukrainian Live Classic composer ID|Ukrainian Live Classic composer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki artist ID|Odnoklassniki artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lithuania Minor encyclopedia ID|Lithuania Minor encyclopedia ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5BLV Relationships of Roman deities] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1527046255326683136 source]) *** [https://w.wiki/5Asb Ingrediants of dishes on Wikidata] ([https://twitter.com/larswillighagen/status/1526290242092814340 source]) *** [https://w.wiki/5BmR Food names after a place in the UK] ([https://twitter.com/heald_j/status/1527781394650476544 source]) *** [https://w.wiki/5AsG French heads of government classified by tenure] ([https://twitter.com/daieuxdailleurs/status/1526283304479215621 source]) *** [https://w.wiki/5BhM Places in Antarctica over 3000km away from the South Pole] *** [https://w.wiki/5C6b Topics that members of the Swedish Parliament motioned about 2020/21] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1528426250737528835 source]) *** [https://w.wiki/5BvV Albums with more than one language statement where none has preferred rank] ([https://twitter.com/exmusica/status/1528121917802151936 source]) * '''Development''' ** Wikibase REST API: Initial implementation of a route providing all statements of an item ([[phab:T305988]]), an a route to retrieve a single statement ([[phab:T307087]]) completed. ** First batch of [http://WBstack.com WBstack.com] accounts successfully migrated to [http://Wikibase.cloud Wikibase.cloud]. You can keep track of our progress on this phabricator ticket [[phab:T303852]]. ** Lexicographical data: We updated the input placeholders on the new version of the NewLexeme special page ([[phabricator:T302877|T302877]], [[phabricator:T307443|T307443]]). We finished the feature to prefill the inputs from URL parameters if present ([[phabricator:T298154|T298154]]) and to suggest common lexical category items ([[phabricator:T298150|T298150]]). We are working on some accessibility improvements ([[phabricator:T303806|T303806]], [[phabricator:T290733|T290733]], [[phabricator:T305359|T305359]]) and improving validation / error messages ([[phabricator:T305854|T305854]]). [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 23|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:55, 23 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23284373 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #522 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call May 31, 2022: Felicia Smith, Nicole Coleman, and Akosua Kissi on the Know Systemic Racism Project [https://docs.google.com/document/d/1pjuabqUARaxr2kaRodikVx0zBznyZ0kicvcajDPpy98/edit?usp=sharing Agenda] *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#110|Online Wikidata meetup in Swedish #110]], June 5 at 12.00 UTC * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://pointstodots.wordpress.com/2022/05/25/the-evolution-of-a-wikidata-sparql-query-for-taxon-names/ The evolution of a Wikidata SPARQL query for taxon names], by Tiago Lubiana ** Papers *** [[d:Q112143478|The LOTUS initiative for open knowledge management in natural products research (Q112143478)]] *** [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus|Measuring gender diversity in Wikipedia articles]] in [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|The Signpost]]. The article using Wikidata's SPARQL queries to measure gender diversity in Wikipedia articles. *** [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/By the numbers|Does birthplace affect the frequency of Wikipedia biography articles?]] in [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|The Signpost]] (February 2022) ** Videos *** [https://www.twitch.tv/videos/1310601000 Replay of the livestream "Even more fun with Lexemes" by Mahir256] * '''Tool of the week''' ** [[d:Template:Item documentation|Template Item documentation]] is now automatically displayed in the header of each item's talk page via [[d:MediaWiki:Talkpageheader|MediaWiki:Talkpageheader]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Want to know more about Abstract Wikipedia & Wikifunctions? You can now [[:m:Global message delivery/Targets/Wikifunctions & Abstract Wikipedia|subscribe to the weekly newsletter]] and get a friendly reminder every time a new issue is published! ** [https://inforapid.org/webapp/webapp.php?shareddb=PulDm8q7r4LSkXKeE0zXR47udr6DrhGY4lHDP22rKccZoupt6mBESe9ZU9qWg6GTtilsS1CS8ri6IT2dTLGYlnSROrukLvuK Radioactivity map]: Mind map about radioactive radiation built by importing from Wikidata with InfoRapid KnowledgeBase Builder * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10777|candidate position]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10772|Lithuanian company code]], [[:d:Property:P10773|Afisha.ru movie ID]], [[:d:Property:P10774|art is next artist ID]], [[:d:Property:P10775|Gun Violence Archive ID]], [[:d:Property:P10776|HeHaCham HaYomi ID]], [[:d:Property:P10778|CPNI ID]], [[:d:Property:P10779|Collection Hermann Göring DB ID]], [[:d:Property:P10780|Radio France person ID]], [[:d:Property:P10781|ANR project ID]], [[:d:Property:P10782|Encyclopedia of Medieval Philosophy ID]], [[:d:Property:P10783|Umanity horse ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/number of versions|number of versions]], [[:d:Wikidata:Property proposal/voting age (reproposed)|voting age (reproposed)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/code dans la Classification centrale des produits|code dans la Classification centrale des produits]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identificador WikiBurgos|identificador WikiBurgos]], [[:d:Wikidata:Property proposal/orchestrator|orchestrator]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/HaBama person id|HaBama person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki album ID|Odnoklassniki album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WorldCat Entities ID|WorldCat Entities ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BRUZZ topic ID|BRUZZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BRUZZ place ID|BRUZZ place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBC Gem ID|CBC Gem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MAYA site company id|MAYA site company id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anime Characters Database tag ID|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Plex GUID|Plex GUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Esports Earnings game ID|Esports Earnings game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Esports Earnings player ID|Esports Earnings player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Liquipedia ID|Liquipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Highland Bridges ID|Scottish Highland Bridges ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museum of Gothenburg object ID|Museum of Gothenburg object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ozon person identifier|Ozon person identifier]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5DLD List of candidates for the next French legislative elections] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1530563510840741888?t=l0De456aqy2DLnYnd6c7QA&s=19 source]) *** [https://w.wiki/5DYV Occupation of people named Elizabeth, Élisabeth or Elisabeth in Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1531140106366623745?t=EnqYfU_9NfSq4zkve5_5tg&s=19 source]) *** [https://query.wikidata.org/#%23defaultView%3ABarChart%0A%23Percentage%20of%20films%20passing%20the%20Bechdel%20test%20by%20genre.%20Including%20films%20that%20pass%20dubiously%2C%20rarely%20or%20contentiously%0A%23Some%20items%20have%20more%20than%20one%20test%20result%20%28e.g.%20in%20contentious%20cases%29%0A%23To%20pass%20the%20Bechdel%20test%20a%20film%20must%20fulfill%20all%20of%20three%20criteria%3A%201%29%20feature%20two%20women%202%29%20who%20talk%20to%20each%20other%203%29%20about%20something%20else%20than%20a%20man%0ASELECT%20%3FgenreLabel%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%2F%20%3Fitem_count%20AS%20%3Fshare%29%20%28xsd%3Astring%28%3Fitem_count%29%20AS%20%3Fnumber_of_films_with_test_data%29%20%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%3Fitem%20%3Fbechdel_result%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20VALUES%20%3Fgenre%20%7Bwd%3AQ1762165%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21802675%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ40831%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ5937792%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21010853%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ132311%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ1196408%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ16575965%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ842256%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ6585139%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ19765983%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ24925%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ182015%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ111956902%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21590660%7D%0A%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%3Fst%20ps%3AP5021%20wd%3AQ4165246%3B%20pq%3AP9259%20%3Fbechdel_result.%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP5021%20%3Fst%3B%20wdt%3AP136%2Fwdt%3AP279%2a%20%3Fgenre%3B%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ11424%0A%20%20%20%20%20%7D%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%7D%20AS%20%25bechdel_by_genre%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%20AS%20%3Fitem_count%29%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0A%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20GROUP%20BY%20%3Fgenre%0A%7D%20AS%20%25item_count_by_genre%0AWHERE%20%7B%0AINCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0AINCLUDE%20%25item_count_by_genre%0AFILTER%28%3Fbechdel_result%20IN%20%28wd%3AQ105773168%29%29%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3FgenreLabel%20%3Fitem_count%0A Percentage of films passing the Bechdel test by genre] / [https://query.wikidata.org/#%23defaultView%3ABarChart%0A%23Percentage%20of%20films%20passing%20the%20%22reverse%20Bechdel%20Test%22%20by%20genre.%20Including%20films%20that%20pass%20dubiously%2C%20rarely%20or%20contentiously%0A%23Some%20items%20have%20more%20than%20one%20test%20result%20%28e.g.%20in%20contentious%20cases%29%0A%23To%20pass%20the%20reverse%20Bechdel%20test%20a%20film%20must%20fulfill%20all%20of%20three%20criteria%3A%201%29%20feature%20two%20men%202%29%20who%20talk%20to%20each%20other%203%29%20about%20something%20else%20than%20a%20woman%0ASELECT%20%3FgenreLabel%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%2F%20%3Fitem_count%20AS%20%3Fshare%29%20%28xsd%3Astring%28%3Fitem_count%29%20AS%20%3Fnumber_of_films_with_test_data%29%20%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%3Fitem%20%3Fr_bechdel_result%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20VALUES%20%3Fgenre%20%7Bwd%3AQ1762165%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21802675%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ40831%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ5937792%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21010853%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ132311%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ1196408%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ16575965%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ842256%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ6585139%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ19765983%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ24925%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ182015%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ111956902%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21590660%7D%0A%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%3Fst%20ps%3AP5021%20wd%3AQ105776216%3B%20pq%3AP9259%20%3Fr_bechdel_result.%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP5021%20%3Fst%3B%20wdt%3AP136%2Fwdt%3AP279%2a%20%3Fgenre%3B%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ11424.%0A%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%7D%20AS%20%25bechdel_by_genre%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%20AS%20%3Fitem_count%29%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0A%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20GROUP%20BY%20%3Fgenre%0A%7D%20AS%20%25item_count_by_genre%0AWHERE%20%7B%0AINCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0AINCLUDE%20%25item_count_by_genre%0A%20%20%20%20%20%20%20%20FILTER%28%3Fr_bechdel_result%20IN%20%28wd%3AQ105773168%29%29%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3FgenreLabel%20%3Fitem_count%0A percentage of films passing the reverse Bechdel test by genre] *** [https://w.wiki/5Ddo Timeline of the start of pride parades from 1970] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1530480013648199683 source]) *** [https://w.wiki/5CyT Top 100 genes with most genetic associations on Wikidata] ([https://twitter.com/lubianat/status/1529825153214914564 source]) *** [https://w.wiki/5Ddr Biennales that aren’t biennial] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1528878945923473409 source]) * '''Development''' ** Wikibase REST API: Expanding statement reading routes (a single statement specified by ID ([[phab:T307087]]), all statements of an item ([[phab:T305988]]), a single statement for a specific item ([[phab:T307088]])) ** Fetch revision metadata and entity data separately in all use cases ([[phab:T307915]], [https://doc.wikimedia.org/Wikibase/master/php/rest_adr_0003.html decision]) ** Update installation instructions in WikibaseLexeme.git readme file ([[phab:T306008]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 30|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 15:22, 30 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23340168 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #523 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** June 6th and 8th: [[:d:Wikidata:WikiProject Scholia/June 2022 hackathon|Scholia hackathon]] with focus on software-related visualizations and curation workflows ** June 9th (Thursday) at 17:00 (UTC): [https://www.youtube.com/watch?v=kv8bDtO4cq8 Wikidata Lab XXXIV: OpenRefine e Structured Data on Commons] ** July 8-10: [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days]], online event focusing on data quality processes on Wikidata. You can [[d:Wikidata talk:Events/Data Quality Days 2022|submit sessions or discussion topics]] until June 19th. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://jdr.hypotheses.org/1661 Travailler avec les épigraphes littéraires dans Wikidata] *** [https://drive.google.com/file/d/1yoKhbNM_9yYqni0JAh-3NEKsDjLm5xMn/view Were more plant genera really named for nymphs than women who actually lived?] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2205.08184.pdf "SKILL: Structured Knowledge Infusion for Large Language Models"]: Infusing structured knowledge from Wikidata into language models improves performance (Moiseev et al, 2022) ** Videos *** [https://www.youtube.com/watch?v=UsyPI3ZVwRs Live Wikidata editing #82] by [[d:User:Ainali|Ainali]] and [[d:User:Abbe98|Abbe98]] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/articles-wikilinks-inspector?collection=@pac02/wikipedia-tools Article's wikilinks inspector] takes all entities linked in a Wikipedia article and compute insights about those entities using Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** The [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update/May 2022 scaling update|May 2022 summary]] for the Wikidata Query Service backend update is out! ** There will be a new online community meeting for the [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update|Wikidata Query Service backend update]] on Monday June 20, 2022 at [https://zonestamp.toolforge.org/1655751623 19:00 UTC] ([https://meet.jit.si/WDQS-alternative-backends-jun2022 link to the meeting]). ** Several students are working on Wikidata-related tasks as part of the Outreachy program and the Google Summer of Code. Welcome to [[d:user:Feliciss|Feliciss]] and [[d:userPangolinMexico|PangolinMexico]], working on [[phab:T300207|Automatically identifying first and last author names for Wikicite and Wikidata]], and [[d:User:LennardHofmann|LennardHofmann]], [[phab:T305869|working on rewriting the Wikidata Infobox on Commons in Lua]]. Feel free to greet them and follow their work on Phabricator! ** [https://mix-n-match.toolforge.org/#/entries A new Mix'n'match page to query entries] across catalogs, by various properties (born/died, gender, location, external IDs, etc.) * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10786|date of incorporation]], [[:d:Property:P10788|in operation on service]], [[:d:Property:P10795|coordination number]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10784|ISKO Encyclopedia of Knowledge Organization ID]], [[:d:Property:P10785|JBIS horse ID]], [[:d:Property:P10787|FactGrid property ID]], [[:d:Property:P10789|Lithuania Minor Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10791|PlantFiles taxon ID]], [[:d:Property:P10792|Garden.org Plants Database ID]], [[:d:Property:P10793|Woody Plants Database ID]], [[:d:Property:P10794|Macaulay Library taxon ID]], [[:d:Property:P10796|Italian Chamber of Deputies government ID]], [[:d:Property:P10797|Italian Chamber of Deputies parliamentary group ID]], [[:d:Property:P10798|Midi libre journalist ID]], [[:d:Property:P10799|Heiligen.net ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/COR lemma-id, niveau 1|COR lemma-id, niveau 1]], [[:d:Wikidata:Property proposal/embargoed until|embargoed until]], [[:d:Wikidata:Property proposal/electric charge capacity|electric charge capacity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COR form ID, level 1|COR form ID, level 1]], [[:d:Wikidata:Property proposal/феноритмотип|феноритмотип]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of artefact(s)|type of artefact(s)]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Russia.travel object ID|Russia.travel object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdoroCinema series ID|AdoroCinema series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FirstCycling (riderID)|FirstCycling (riderID)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/snookerscores.net player ID|snookerscores.net player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OVO-code|OVO-code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CEU author ID|CEU author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chaoxing Journal ID|Chaoxing Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Person ID|Springer Nature Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Article ID|Springer Nature Article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Journal ID|Springer Nature Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUI Icon|MUI Icon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UK Beetles ID|UK Beetles ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: ** Query examples: *** [https://w.wiki/5E6u Which are the most popular natural products based on the number of statements on their corresponding QID?] (from the Telegram Wikidata group) *** [https://w.wiki/5DYV Occupation of people named Elizabeth, Elisabeth or Élisabeth] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1531140106366623745 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: We finished work on input validation and displaying errors for faulty input ([[phab:T305854]]) and are continuing work on accessibility improvements such as screen reader support and keyboard navigation ([[phab:T290733]], [[phab:T30535]]). ** REST API: We finished implementation of conditional statement requests ([[phab:T307031]], [[phab:T307032]]) and published the [https://doc.wikimedia.org/Wikibase/master/js/rest-api/ OpenAPI specification document] (still subject to change as the API develops). We started working on the write part of the API with adding statements to an Item ([[phab:T306667]]). [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 06|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 08:25, 7 ജൂൺ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23366971 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #524 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 6|William Avery Bot 6]]. Task/s: Increment Shakeosphere person ID by 24638, as discussed at [[d:Wikidata:Bot_requests#Shakeosphere_person_ID|WD:RBOT § Shakeosphere person ID]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Crystal-bot|Crystal-bot]]. Task/s: Add [[:d:Property:P9675|MediaWiki page ID (P9675)]] and language of work or name (P407) qualifiers to items using Moegirlpedia ID (P5737) identifier. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 5|William Avery Bot 5]]. References to facts stated in [[d:Q104074149|The Database of Victims of the Nazi Persecution (Q104074149)]] that use [[:d:Property:P854|reference URL (P854)]] will be changed to to use [[:d:Property:P9109|Holocaust.cz person ID (P9109)]], as requested at [[d:Wikidata:Bot requests#reference URL (P854) %E2%86%92 Holocaust.cz person ID (P9109) (2021-02-05)]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/OJSOptimetaCitationsBot|OJSOptimetaCitationsBot]]. Add citation and author data for publications in journals hosted in [https://pkp.sfu.ca/ojs/ Open Journal Systems]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call June 14, 2022: Will Kent (Wikidata Program Manager at Wiki Education) and Rosie Stephenson-Goodknight (Wikimedia Foundation Trustee; Visiting Scholar at Northeastern University; co-founder of Wiki Women in Red) will present on Leveraging Wikidata for Wikipedia – running a multi-language wiki project and the role of Wikidata in improving Wikipedia's content gender gap. [https://docs.google.com/document/d/1lM5fWZcQpvn4rA_olx4aNIp6DQjX2DV-LLgSY1Qm98A/edit# Agenda] *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, June 14 at 19:00 CEST (UTC+2) ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #46, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=46 Cartography] ** Past *** [https://www.eventbrite.co.uk/e/mind-your-manors-medieval-hack-weekend-tickets-293300027277 'Mind Your Manors'] Medieval Hack Weekend (UK National Archives / York Centre for Medieval Studies), June 11-12. [https://twitter.com/heald_j/status/1536121787263725568 Included some useful Wikidata linkage]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2022/06/03/wikibase-cloud-a-new-project-at-wikimedia-deutschland/ Wikibase.cloud: a new project at Wikimedia Deutschland] *** [https://commonists.wordpress.com/2022/06/07/50000-video-games-on-wikidata/ 50,000 video games on Wikidata] by [[User:Jean-Frédéric|Jean-Frédéric]] *** [https://www.ctrl.blog/entry/latest-browser-versions-api.html The Current Version of Popular Browsers API (powered by Wikidata)] *** [https://aldizkaria.elhuyar.eus/mundu-digitala/wikidata-ezagutzarako-datu-base-libre-kolaboratibo/ Wikidata, a free collaborative knowledge database] (in Basque) ** Papers *** [https://www.nature.com/articles/s41597-022-01369-4 A cross-verified database of notable people, 3500BC-2018AD] *** [https://2022.eswc-conferences.org/wp-content/uploads/2022/05/pd_Guo_et_al_paper_206.pdf WikidataComplete – An easy-to-use method for rapid validation of text-extracted new facts applied to the Wikidata knowledge graph] ** Videos *** Dagbani Wikipedia Saha Episode 5: Introduction to Wikidata (in Dagbanli) - [https://www.youtube.com/watch?v=CWs69F8QWVA YouTube] *** LIVE Wikidata editing #83 - [https://www.youtube.com/watch?v=z1MD8scGSS8 YouTube] *** Wikiba.se ... an Free and Open Source Software, originally developed to run on Wikipedia - [https://www.youtube.com/watch?v=wplqB_DIoL0 YouTube] *** Wikidata Lab XXXIV: OpenRefine and Structured Data on Commons - [https://www.youtube.com/watch?v=kv8bDtO4cq8 YouTube] *** Generating Gene Sets for Transcriptomics Analysis Using Wikidata - Part 2 (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=4EOCMj7-PxI YouTube] *** A walk through Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=YmGpfuShLrI YouTube] *** Demographic profiling in Wikipedia Wikidata WikiCite & Scholia - [https://www.youtube.com/watch?v=IF9tb-RWmaM YouTube] *** DSI Webinar - Basic training on Wikidata as a complementary tool to enrich metadata - [https://www.youtube.com/watch?v=aLLGci9II30 YouTube] *** How does Wikidata store data? How to contribute Data to Wikidata? - [https://www.youtube.com/watch?v=TBbZoYMi3pM YouTube] *** Generate MindMap from Wikidata using SPARQL query - YouTube ([https://www.youtube.com/watch?v=yKA4pVZMOEo En], [[https://www.youtube.com/watch?v=Mc8C77lgrtw De]) *** FAIR and Open multilingual clinical trials in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=sGhH3ysuzeQ YouTube] *** The Italian libraries magazines on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=3v5jgwXlqOM YouTube] *** Wikidata Testimonials **** [https://www.youtube.com/watch?v=Pp1kRiRlBgg Giovanna Fontenelle (Wikimedia Foundation)] **** [https://www.youtube.com/watch?v=3PqG9Ul4Zr0&t=3s Frédéric Julien (Director of Research and Development CAPACOA))] (in French) **** [https://www.youtube.com/watch?v=Pp1kRiRlBgg Nathalie Thibault (Musée national des beaux-arts du Québec (MNBAQ))] (in French) **** [https://www.youtube.com/watch?v=E6mOeAAUBA8 Michael Gasser (ETH Bibliothek Zürich)] (in German) * '''Tool of the week''' ** [[d:Wikidata:Tools/Enhance_user_interface#ExtraInterwiki|ExtraInterwiki]]. Some language links will never show up in your favorite Wikipedia, those who don’t have a corresponding article in this Wikipedia. This new tool aims to give them more visibility by searching topics closed to the one on an article with no article on your wiki. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibase-cloud@lists.wikimedia.org/thread/GMCJQLEBKEURMODIJ7AWD2FJJRLJ3WEO/ New Wikibase.cloud project status update page has been created!] ** [https://qichwa.wikibase.cloud Qichwabase] is a Wikibase instance curating Quechua lexicographical data, for later integration into Wikidata ** [https://observablehq.com/@pac02/wikidata-search-api Using Wikidata search API in Observable] by [[:d:User:PAC2|PAC2]] ** [https://observablehq.com/collection/@pac02/wikidata Explore Wikidata using Observable], a collection of notebooks in Observable to explore Wikidata, by [[:d:User:PAC2|PAC2]]. ** [https://observablehq.com/@johnsamuelwrites/programming-languages-on-wikidata Programming languages on Wikidata] in Observable by [[User:Jsamwrites|Jsamwrites]], based on examples by [[User:PAC2|PAC2]] (see above) ** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1534102853572341760 New Mix'n'match function: Unmatched biographical entries grouped by exact birth and death date. Currently ~33k "groups" available] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10806|orchestrator]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10800|Championat ID]], [[:d:Property:P10801|Ukrainian Live Classic composer ID]], [[:d:Property:P10802|Esports Earnings game ID]], [[:d:Property:P10803|Esports Earnings player ID]], [[:d:Property:P10804|Twitter list ID]], [[:d:Property:P10805|Museum of Gothenburg object ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/inker|inker]], [[:d:Wikidata:Property proposal/penciller|penciller]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KFCB classification (Kenya)|KFCB classification (Kenya)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Miljørapporter File ID|Miljørapporter File ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/plural forms|plural forms]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/ifwizz ID|ifwizz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Abruzzo IDs|IRIS Abruzzo IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Great Plant Picks ID|Great Plant Picks ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Survey of Scottish Witchcraft - Case ID|Survey of Scottish Witchcraft - Case ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Encyclopedia of Fantasy ID|The Encyclopedia of Fantasy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kultboy|Kultboy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Atom Package Manager name|Atom Package Manager name]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ZineWiki ID|ZineWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Broadway World person ID|Broadway World person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yamaha Artists ID|Yamaha Artists ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5FrF Thomas Telford's different alleged associations with buildings, according to wikidata statements] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1534643745437765636 source]) *** [[d:User:Jheald/Scotland/bridges/average Commons coordinates|Averages of coordinates of depicted place (P9149) positions for Commons categories]] (useful as help in matching them to wikidata items) ([https://twitter.com/heald_j/status/1533939286999019521 source]) *** [https://w.wiki/5GMW items with senses in the most languages on Wikidata], with a sample language and lexeme in that language. *** [https://w.wiki/5F$m Graph of the characters present in Mario franchise games] ([https://twitter.com/JeanFred/status/1535256175943589889 source]) *** [https://w.wiki/5Fjy A & B roads carried on Scottish bridges] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1534704886306197507 source]) *** [https://w.wiki/5Fio Timeline of Rafael Nadal awards and nominations] ([https://twitter.com/jmcollado/status/1534654806056488960 source]) *** [https://w.wiki/5FhN Articles studying chemicals from the oceans] ([https://twitter.com/TheLOTUSInitia1/status/1534579229685436416 source]) *** [https://w.wiki/5GrL Municipalities of France, by their population and their altitude] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1536330112009895937 source]) *** [https://w.wiki/5GpK In cousin marriages (born 1800 and later)] ([https://twitter.com/perstar/status/1536299902480826368 source]) *** [https://w.wiki/5GvW Actors who played the same real politician the most times] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1536042914287075328 source]) *** [https://w.wiki/5GDV Most famous heritage locations (measured by sitelinks)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1535360235258380288 source]) * '''Development''' ** Fixed a bug where Item IDs where shown instead of the label after selecting an Item in an Item selector ([[phab:T306214]]) ** Lexicographical data: finished accessibility improvement for the new Special:New Lexeme page ([[phab:T290733]]), improving error messages for the new page ([[phab:T310134]]) and worked on a new search profile to make selecting languages easier ([[phab:T307869]]) ** REST API: continued work on creating statements ([[phab:T306667]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 13|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:28, 13 ജൂൺ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23366971 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #425 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for comments: *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Potd|Integration of POTD template]] ** Closed request for comments: *** [[:d:Wikidata:Requests for comment/How to avoid to use male form as a generic form in property labels in French ?|How to avoid to use male form as a generic form in property labels in French ?]] has been closed. Property labels in French should now includes both male and female or a verbal form if relevant (see [[:d:Property:P50|P50]]). * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next installment of the LD4 Wikibase Working Hour: Featuring speaker Barbara Fischer, Liaison Counsel at the German National Library’s Agency for Standardization (DNB). On behalf of the DNB, Fischer initiated the WikiLibrary Manifesto. Fischer works to increase the quality of metadata through Authority Control to foster retrieval and linked data. Where: Zoom ([https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJMqcuChrz0pHNGU6VOdDk6MsnxuWtGL0cRN Registration link]). When: 30 June 2022, 11AM-12PM Eastern US ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20220630T150000&p1=179&p2=64&p3=75&p4=224&p5=136&p6=tz_cest Time zone converter]) *** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days (July 8-10)]]: you can [[d:Wikidata talk:Events/Data Quality Days 2022|propose discussion topics or sessions]] until June 19th. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4EE27P2OF7FPXWV4ZWSFZZV2VTH4ALCM/ Small wiki toolkits: Upcoming bots & scripts workshop on Thursday, June 30th, 16:00 UTC] "This workshop will introduce participants to Toolforge, how to create a developer account, access to Toolforge via ssh, and run bots and scripts on Toolforge and in background mode." *** (Tutorial) [https://www.aib.it/struttura/sezioni/lazio/laz-attiv/2022/99658-openrefine/ OpenRefine - A fundamental tool for every librarian's toolbox]. Thursday 23 June - 17: 00-19: 30. Write to laz-corsi{{@}}aib.it to book and receive the link of the event. *** [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa|Wikidata:Wiki Mentor Africa 3rd edition ]] - Creating tools on Wikimedia Toolforge using Python and Flask. Friday 24th June and Sunday 26th June 2022 - 16:00 - 17:00 (UTC) *** [https://www.dla-marbach.de/kalender/detail/517/ Collect, archive and provide games - a "panel about video game metadata"]. Fri. 24.6.2022 – Sat. June 25, 2022 ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #47, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=47 Numbers (3/n)] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://blogs.bl.uk/digital-scholarship/2022/06/working-with-wikidata-and-wikimedia-commons-poetry-pamphlets-and-lotus-sutra-manuscripts.html Working With Wikidata and Wikimedia Commons: Poetry Pamphlets and Lotus Sutra Manuscripts] *** [https://blog.rockarch.org/dimes-agent-pages-enhanced Using Wikidata Identifiers to Enhance Agent Discovery] ** Videos *** Wikidata editing tools (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=tCXgQrLFFac YouTube] *** Dagbani Wikipedia Saha Episode 6: Creating Wikidata items from scratch (in Dagbani) - [https://www.youtube.com/watch?v=7tXp1cYMkQc&t=1022s YouTube] *** Fun with lexemes in some language! by [[d:User:Mahir256|Mahir256]] - [https://www.twitch.tv/videos/1506441428 Twitch] * '''Tool of the week''' ** [https://cardgame.blinry.org/?Q2223649 Wikidata Card Game Generator]: generate card games from Wikidata! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19290694?l=en UX Researcher - Wikidata] at Wikimedia Deutschland ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibaseug@lists.wikimedia.org/thread/7HPE53X6PQXTJ2TEVGT6RBB5HLDOT2VF/ Wikimedia Deutschland welcomes new Wikibase.cloud Product Manager, Evelien Zandbergen] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/OJNMNBMCMDZKSPBRUJLZZUFF6BNPYWAH/ Developer Portal is launched! Discover Wikimedia’s technical areas and how to contribute] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/WILSSO5DZCISCQEYURBREJOJVTHT6XZC/ Starting on June 21, all Wikimedia wikis can use Wikidata Lexemes in Lua] (discussions welcome [[d:Wikidata_talk:Lexicographical_data#You_can_now_reuse_Wikidata_Lexemes_on_all_wikis|on the project talk page]]) ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/K3FBNXIRHADOVE2YUQ4G6HZ3TH4RGEJP/Wikimedia Deutschland looking for a partner affiliate to organize the WikidataCon 2023] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10808|preceding halt on service]], [[:d:Property:P10809|following station on service]], [[:d:Property:P10814|number of housing units]], [[:d:Property:P10818|last entry]], [[:d:Property:P10822|homophone form]], [[:d:Property:P10823|fastest laps]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10807|HaBama person ID]], [[:d:Property:P10810|Shopee shop ID]], [[:d:Property:P10811|Scottish Highland Bridges ID]], [[:d:Property:P10812|Rusakters.ru ID]], [[:d:Property:P10813|Proza.ru author ID]], [[:d:Property:P10815|neftegaz.ru person ID]], [[:d:Property:P10816|National Union Catalog ID]], [[:d:Property:P10817|MAYA site company ID]], [[:d:Property:P10819|Kino.mail.ru series ID]], [[:d:Property:P10820|Kino.mail.ru person ID]], [[:d:Property:P10821|Kino.mail.ru film ID]], [[:d:Property:P10824|Ethereum token address]], [[:d:Property:P10825|BelTA dossier ID]], [[:d:Property:P10826|Talent Data Bank ID]], [[:d:Property:P10827|IRIS UNIVAQ author ID]], [[:d:Property:P10828|ARUd'A author ID]], [[:d:Property:P10829|IRIS UNITE author ID]], [[:d:Property:P10830|COR form ID, level 1]], [[:d:Property:P10831|COR lemma ID, niveau 1]], [[:d:Property:P10832|WorldCat Entities ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/opus number|opus number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Palmares Cultural Foundation process number|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/U.S. vaccine status|U.S. vaccine status]], [[:d:Wikidata:Property proposal/theme|theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has narrative theme|has narrative theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical Person|Grammatical Person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title match pattern|title match pattern]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bartsch Nummer|Bartsch Nummer]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Theatrical Index person ID|Theatrical Index person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Archives of Australia Entity ID|National Archives of Australia Entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mozilla Hacks author ID|Mozilla Hacks author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CVX vaccine code|CVX vaccine code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BVMC Corporate Body|BVMC Corporate Body]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ClimateCultures Directory ID|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Korean Academy of Science and Technology member ID|Korean Academy of Science and Technology member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Teresianum authority ID|Teresianum authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GSAFD ID|GSAFD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bioconductor project|Bioconductor project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE book ID|MUSE book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Truth Social username|Truth Social username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Telmore Musik|Telmore Musik]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database ID|Beamish peerages database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database person ID|Beamish peerages database person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/gov.uk person ID|gov.uk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Komoot ID|Komoot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kieler Gelehrtenverzeichnis ID|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Internet Sacred Text Archive ID|Internet Sacred Text Archive ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5HDE Islands with at least 1 spring or freshwater body] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1536633197538197504 source]) *** [https://w.wiki/5Hkc Notable people who you share a birthday with (find the string "1966-08-25" and replace it with your date of birth)] ([https://twitter.com/wikiprojectnz/status/1536584209581879296 source]) *** [https://w.wiki/5JYc List of filmmakers with whom Jean-Louis Trintignant has played] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1537873890072043522 source]) *** [https://w.wiki/5KLN Cemeteries in France near churches] ([[d:Wikidata:Request_a_query#Cemeteries_near_churches|source]]) * '''Development''' ** Lexicographical data: *** Enabled Lua access to Lexemes for all Wikimedia projects *** Continued work on improving the language search for Lexeme languages on the new Special:NewLexeme page ([[phab:T307869]]) *** Improving the accessibility of a design system component and the new Special:NewLexeme page ([[phab:T290733]]) *** Making it easier to understand what to do when the spelling variant isn't available on the new Special:NewLexeme page ([[phab:T298146]]) ** REST API: Continuing work on making it possible to add a statement to an Item [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 20|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:57, 20 ജൂൺ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23425673 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #426 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 7|William Avery Bot 7]]. Task/s: Merge multiple references on the same claim citing Accademia delle Scienze di Torino. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.06.30 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 30th June 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call June 28, 2022: Andrew McAllister will introduce us to Scribe, an app that provides keyboards for second-language learners, and its use of Wikidata. This presentation should appeal to anyone who has worked on or is interested in learning more about the applications of lexicographical data in Wikidata as well as anyone who has an interest in language, open information, data and programming. [https://docs.google.com/document/d/13eADptzIpWfiqt_JHWM_staNtKoNaMVILLuNprn-29E/edit?usp=sharing Agenda] *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, June 28 at 19:00 CEST (UTC+2) *** 1 July: Abstract submission deadline for the Biodiversity Data Standards Conference [[:d:Q111972123|TDWG 2022]], including for a [https://www.tdwg.org/conferences/2022/session-list/#int19%20the%20role%20of%20the%20wikimedia%20ecosystem%20in%20linking%20biodiversity%20data session on "The role of the Wikimedia ecosystem in linking biodiversity data"] *** July 8-10: Data Quality Days (see the [[d:Wikidata:Events/Data_Quality_Days_2022#Sessions|first version of the program]] and the [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022/Participants|list of participants]]) *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IEB3LHQEPHZJX4BTFQNHXR2JR5N2MVHF/ The Third Wikidata Workshop: Second Call for Papers]. Papers due: Friday, 29 July 2022 *** Celtic Knot Conference 2022: presentations from 12 projects communities working on minoritized languages on the Wikimedia projects - [https://www.youtube.com/playlist?list=PL66MRMNlLyR7p9wsYVfuqJOjKZpbuwp8U YouTube] ** Past: *** 21 June: Presentation [[:doi:10.5281/zenodo.6670026|Wikidata as a data collaboration across multiple boundaries]] at SciDataCon * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2206.11022.pdf Connecting a French Dictionary from the Beginning of the 20th Century to Wikidata] *** [https://www.mdpi.com/2673-6470/2/3/19 Practices of Linked Open Data in Archaeology and Their Realisation in Wikidata] *** [http://www.semantic-web-journal.net/system/files/swj3124.pdf What Can Tweets and Knowledge Graphs Tell Us About Eating Disorders?] ** Videos *** Dagbani Wikipedia Saha Episode 7: Adding references and qualifiers to Wikidata items (in Dagbanli) - [https://www.youtube.com/watch?v=gCUxrDjD44I&t=227s YouTube] *** The Joys of Connecting Your Collections to Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=8zjwkiarfug&t=24s YouTube] *** Using Wikidata to Enhance Discovery & Faculty Interest in Rapid Publishing - [https://www.youtube.com/watch?v=cWpalbgB5Es YouTube] ** Podcasts *** [https://anchor.fm/wiki-update/episodes/Data-Quality-Days-Discussion-With-Lydia-Pintscher--La-Lacroix-e1k4l5a Data Quality Days Discussion With Lydia Pintscher & Lèa Lacroix] ** Other *** [[:d:User:PAC2/Documented queries|Documented queries: a proposal]], feedback is welcome [[:d:User_talk:PAC2/Documented_queries|here]] * '''Tool of the week''' ** [https://data.isiscb.org/ IsisCB Explore] - is a research tool for the history of science whose books and subjects use imagery from Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Template [[:d:Template:Item documentation|Item documentation]] now includes a query to the corresponding lexemes. This is an attempt to make navigation between lexemes and items easier. For the record, [[:d:Template:Item documentation|Item documentation]] is available in the header of the talk page for each item. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10836|inker]], [[:d:Property:P10837|penciller]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10826|Talent Data Bank ID]], [[:d:Property:P10827|IRIS UNIVAQ author ID]], [[:d:Property:P10828|ARUd'A author ID]], [[:d:Property:P10829|IRIS UNITE author ID]], [[:d:Property:P10830|COR form ID, level 1]], [[:d:Property:P10831|COR lemma ID, niveau 1]], [[:d:Property:P10832|WorldCat Entities ID]], [[:d:Property:P10833|Great Plant Picks ID]], [[:d:Property:P10834|BVMC organization ID]], [[:d:Property:P10835|UK Beetles ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/theme|theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has narrative theme|has narrative theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical Person|Grammatical Person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title match pattern|title match pattern]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bartsch Nummer|Bartsch Nummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/foliage type|foliage type]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/GSAFD ID|GSAFD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bioconductor project|Bioconductor project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE book ID|MUSE book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Truth Social username|Truth Social username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Telmore Musik|Telmore Musik]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database ID|Beamish peerages database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database person ID|Beamish peerages database person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/gov.uk person ID|gov.uk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Komoot ID|Komoot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kieler Gelehrtenverzeichnis ID|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Internet Sacred Text Archive ID|Internet Sacred Text Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Copains d'avant ID|Copains d'avant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/P. League+ ID|P. League+ ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WO2 Thesaurus ID|WO2 Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Super Basketball League ID|Super Basketball League ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DeSmog ID|DeSmog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Met Constituent ID|Met Constituent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRFA ID|IRFA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Adequat agency person ID|Adequat agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Israeli Company Registration Number|Israeli Company Registration Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKAT term ID|UKAT term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TGbus game ID|TGbus game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TGbus franchise ID|TGbus franchise ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Austria-Forum person ID|Austria-Forum person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki group numeric ID|Odnoklassniki group numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Artist ID|VocaDB Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Album ID|VocaDB Album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Song ID|VocaDB Song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moepedia ID|Moepedia ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [[Wikidata:SPARQL query service/qotw|"Queries of the week" archive]] [https://twitter.com/heald_j/status/1541375896791273474 (sources)] *** [https://w.wiki/5Khr Graph of fictional wars and their participants] [https://twitter.com/mlpoulter/status/1539639249678499840 (source)] *** [https://w.wiki/5M7x The 100 most common species as subjects of publications known to Wikidata] ([https://twitter.com/EvoMRI/status/1540927184520503296 source]) *** [https://w.wiki/5MZE Map of birthplaces of ASM Clermont Auvergne players] ([https://twitter.com/belett/status/1541347785219493889 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: We are wrapping up the coding on the new Special:NewLexeme page. Testing and rolll-out will follow soon. We are still working on making it easier to find languages in the language selector on the Special:NewLexeme page. ([[phab:T307869]]) ** REST API: We are continuing to code on the ability to create statements on an Item ([[phab:T306667]]) ** Investigating an issue with labels not being shown after merges ([[phab:T309445]]) ** Preparation for upcoming work: We are planning the next work on the Mismatch Finder to address feedback we have received so far as well as EntitySchemas to make them more integrated with other areas of Wikidata. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:08, 27 ജൂൺ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23439209 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #522 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ListedBuildingsUKBot|ListedBuildingsUKBot]]. Task/s: Add wikidata site links to appropriate wiki commons category pages for listed buildings with matching ID numbers. I've identified about 1000 entities that can be updated. e.g. [https://www.wikidata.org/wiki/Q26317428] should have a wiki commons link to [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Outhouse_to_Northeast_of_Red_House,_Bexleyheath] since they both refer to [https://historicengland.org.uk/listing/the-list/list-entry/1064204]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, July 5 at 19:00 CEST (UTC+2) *** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Wikidata Data Quality Days]], online, on July 8-10 *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/HN45PNQICAMLUR3XDWOSKSPS7RIPR5G3/ Invitation to Wikimedia Research Office Hours July 5, 2022] ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #48, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=48 Human rights] ** Past *** [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Wikimedia Language Conference, 1-2 July 2022]]. See [[m:Celtic Knot Conference 2022/Videos pool|Videos pool]] (replay). * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Making Wiki work for Wales - [https://www.youtube.com/watch?v=b_BxfkX1fCI YouTube] *** Session on Wikibase - Wikimedia Deutschland and Wikipedians of Goa User Group (WGUG) - [https://www.youtube.com/watch?v=rE-ZXnTOG7M YouTube] *** Scribe: Wikidata-powered keyboard app for second language learners - [https://www.youtube.com/watch?v=4GpFN0gGmy4 YouTube] *** Linking OpenStreetMap and Wikidata A semi automated, user assisted editing tool - [https://www.youtube.com/watch?v=4fXeAlvbNgE YouTube] *** Wikidata MOOC (in French) by Wikimedia France - [https://www.youtube.com/channel/UCoCicXrwO5jBxxXXvSpDANw/videos 19 videos on YouTube] *** Wikidata Tutorials (in German) by OpenGLAM Switzerland - [https://www.youtube.com/playlist?list=PL-p5ybeTV84QYvX1B3xxZynfFWboOPDGy 7 videos on YouTube] ** Report *** [[c:User:LennardHofmann/GSoC 2022/Report 2|User:LennardHofmann/GSoC 2022/Report 2]] - rewriting the WikiCommons and Wikidata Infobox in Lua * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Lectrician1/AddStatement.js|User:Lectrician1/AddStatement.js]] is a userscript that can add values to properties that already exist on an item and new statements. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IPRW3TAAZK3DPVGN5JKGVJRVPBUJDQNE/ Wikimedia Deutschland will be joining forces with the Igbo Wikimedians User Group and Wikimedia Indonesia to advance the technical capacities of the movement around Wikidata]. The goal of this collaboration is "to make our software more usable by cultures underrepresented in technology, people of the Global South and speakers of minority languages". ** Job openings in the software development team at Wikimedia Deutschland *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19886514?utm_campaign=google_jobs_apply&utm_source=google_jobs_apply&utm_medium=organic&l=en Junior Product Manager Wikidata] - ''"In this role you will be part of a cross-functional team, and be the product manager of product initiatives for Wikidata, the largest knowledge base of free and open data in the world."'' *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19887130/Product-Manager-Wikibase-Suite-m-f-d-?jobDbPVId=50403840&l=de Product Manager Wikibase Suite] - In this role ''"you will be part of an interdisciplinary team and the product team, and work closely with a broad variety of stakeholders in the Wikibase Ecosystem."'' * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10838|Survey of Scottish Witchcraft - Case ID]], [[:d:Property:P10839|Russia.travel object ID]], [[:d:Property:P10840|Yamaha Artists ID]], [[:d:Property:P10841|ifwizz ID]], [[:d:Property:P10842|IRFA ID]], [[:d:Property:P10843|DeSmog ID]], [[:d:Property:P10844|Teresianum authority ID]], [[:d:Property:P10845|AdoroCinema series ID]], [[:d:Property:P10846|CEU author ID]], [[:d:Property:P10847|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Property:P10848|Beamish peerage database peerage ID]], [[:d:Property:P10849|Beamish peerage database person ID]], [[:d:Property:P10850|Kultboy video game ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Gitee username|Gitee username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Punjabi tone|Punjabi tone]], [[:d:Wikidata:Property proposal/spoken by|spoken by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/recordist|recordist]], [[:d:Wikidata:Property proposal/part of molecular family|part of molecular family]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official definition|official definition]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami artist ID|Anghami artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boomplay artist ID|Boomplay artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE publisher ID|MUSE publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EU Knowledge Graph ID|EU Knowledge Graph ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kazakhstan.travel tourist spot ID|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant organisation Haute Autorité pour la transparence de la vie publique|identifiant organisation Haute Autorité pour la transparence de la vie publique]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bibale ID|Bibale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SZ topic ID|SZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMOL author ID|IRIS UNIMOL author ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5Pbw Number of albums in Wikidata by language, in descending order] ([https://twitter.com/exmusica/status/1543663049491578881 source]) *** [https://w.wiki/5LNG Occupation about musicians in Wales] ([https://twitter.com/MusicNLW/status/1543846567387578369 source]) *** [https://w.wiki/5NH8 Map of tram depots in France] *** [https://w.wiki/5P8C Mountains higher than 2,500 meters in France] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1543124319349477376 source]) *** [https://w.wiki/5P7u List of all Tour de France's stage winners by nationality from 1903 to 2022] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1543119052951912449 source]) *** [https://w.wiki/5NvF French rugby teams according to the year of creation] ([https://twitter.com/belett/status/1542849367660548097 source]) *** [https://w.wiki/5NKA French members of parliament that were on the same legislature and are or have been married] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1542173666162647040 source]) *** [https://w.wiki/5PH4 Number of countries on Wikidata where at least one pride parade has been held] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1543275391028236288 source]) *** [https://w.wiki/5Ne9 Football players whose birthday is today (different every day)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1542556581753126913 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: *** We have finished most of the development on the new Special:NewLexeme page. You can try it at https://wikidata.beta.wmflabs.org/wiki/Special:NewLexemeAlpha. We will make this available on Wikidata for testing with real-world data on July 14th. *** We are continuing to work on the new search profile for languages to make setting the language of a new Lexeme easier ([[phab:T307869]]) ** REST API: We are putting finishing touches on the first version of the API route to add statements to an Item. It is still lacking support for automated edit summaries. ** We are working on word-level diffs to make it easier to see what changed in an edit ([[phab:T303317]]) ** We are investigating the issue of labels not being shown after some merges ([[phab:T309445]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 04|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:23, 4 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23439209 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Thanks for organizing Feminism and Folklore == Dear Organiser/Jury Thank you so much for your enormous contribution during the [[:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] writing competition. We appreciate your time and efforts throughout the competition to bridge cultural and gender gap on Wikipedia. We are sending you a special postcard as a token of our appreciation and gratitude. Please fill out [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeZ5eNggLMULDNupu4LFuTIcDmEyCIRh0QLhElkhkZvAmg0wQ/viewform this form] by July 20th 2022 to receive a postcard from us. We look forward to seeing you in 2023 next year. Stay safe! Gaurav Gaikwad. International Team Feminism and Folklore [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 13:50, 10 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf1&oldid=23501899 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Rockpeterson@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #528 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call July 12, 2022: Houcemeddine Turki will speak on "Enriching and Validating Wikidata from Large Bibliographic Databases." This call will be part of the 2022 LD4 Conference on Linked Data, “Linking Global Knowledge.” While you can attend the call directly via the links below without registering for the conference, we encourage everyone to check out the full conference program and all the excellent sessions on [https://2022ld4conferenceonlinkedda.sched.com/ Sched] at [https://2022ld4conferenceonlinkedda.sched.com/https://docs.google.com/document/d/19fWaod_qy2J5y6Mqjbnccen7nyb4nj6EnudCDouefQU/edit Agenda] *** 7/30 [[m:Wikimedia Taiwan/Wikidata Taiwan/COSCUP 2022|OpenStreetMap x Wikidata @ COSCUP 2022]] *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/libraries@lists.wikimedia.org/thread/Z2UL7F4Y76VESAQY6JAXDPXXN7XWHXOP/ 2022 LD4 Conference on Linked data]. July 11th through July 15th, 2022 ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #49, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=49 Bastille day] ** Past: *** Presentation [https://doi.org/10.5281/zenodo.6807104 Integrating Wikibase into research workflows] at the monthly Wikibase Stakeholders Group meeting on July 7 *** Data Quality Days 2022 [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022/Outcomes|see outcomes]]. The recorded sessions will be published soon! *** [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Wikimedia Language Conference, 1-2 July 2022]]. See [[m:Celtic Knot Conference 2022/Videos pool|Videos pool]] (replay). * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://www.openstreetmap.org/user/Geonick/diary/399523 New quality checks in the Osmose QA tool for links from OpenStreetMap to Wikidata] *** [https://blog.nationalarchives.gov.uk/mind-your-manors-hacking-like-its-1399/ Wikidata used extensively in medieval hack weekend at the University of York] (UK National Archives) *** [https://blogs.bl.uk/digital-scholarship/2022/06/working-with-wikidata-and-wikimedia-commons-poetry-pamphlets-and-lotus-sutra-manuscripts.html Working With Wikidata and Wikimedia Commons: Poetry Pamphlets and Lotus Sutra Manuscripts] (British Library) *** [https://wikiedu.org/blog/2022/07/07/wikidata-at-the-detroit-institute-of-arts/ Wikidata at the Detroit Institute of Arts] ** Papers *** [https://peerj.com/articles/13712.pdf Wikidata and the bibliography of life] ([[d:Q112959127|Q112959127]]) ** Videos *** Live editing: create a Lua template using Lexemes on Wiktionary, with Mahir256 ([https://www.youtube.com/watch?v=y9ULQX9b5WI on Youtube]) *** Adding wikidata to plaques on OpenStreetMap - [https://www.youtube.com/watch?v=yL1_47roRcw YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Lectrician1/discographies.js|User:Lectrician1/discographies.js]]: Shows chronological data about artist's discographies on music albums and provides functions to add new items. ** [[m:User:Xiplus/TwinkleGlobal|User:Xiplus/TwinkleGlobal]] is a userscript that is used to combat cross-wiki spam or vandalism. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikidata now has more than 10 million items about humans. ** [[d:Q113000000|Q113000000]] was created. ** [[:d:Template:Item documentation |Template:Item documentation]] now includes [[:d:Template:Generic queries for architects|Template:Generic queries for architects]] and [[:d:Template:Generic queries for transport network|Template:Generic queries for transport network]] ** Due to summer vacations and our current workloads the response times from the Wikidata communications team (Léa and Mohammed) to requests and queries may be delayed. We will resume full capacity by October. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10855|opus number]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10843|DeSmog ID]], [[:d:Property:P10844|Teresianum authority ID]], [[:d:Property:P10845|AdoroCinema series ID]], [[:d:Property:P10846|CEU author ID]], [[:d:Property:P10847|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Property:P10848|Beamish peerage database peerage ID]], [[:d:Property:P10849|Beamish peerage database person ID]], [[:d:Property:P10850|Kultboy video game ID]], [[:d:Property:P10851|Kultboy platform ID]], [[:d:Property:P10852|Kultboy controller ID]], [[:d:Property:P10853|Kultboy magazine ID]], [[:d:Property:P10854|Kultboy company ID]], [[:d:Property:P10856|National Archives of Australia entity ID]], [[:d:Property:P10857|snookerscores.net player ID]], [[:d:Property:P10858|Truth Social username]], [[:d:Property:P10859|Material UI icon]], [[:d:Property:P10860|Yarkipedia ID]], [[:d:Property:P10861|Springer Nature person ID]], [[:d:Property:P10862|Komoot ID]], [[:d:Property:P10863|Springer Nature article ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/official definition|official definition]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ce module ou cette infobox utilise la propriété|ce module ou cette infobox utilise la propriété]], [[:d:Wikidata:Property proposal/release artist|release artist]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical number|Grammatical number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Error-report URL or e-mail|Error-report URL or e-mail]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bibale ID|Bibale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SZ topic ID|SZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMOL author ID|IRIS UNIMOL author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Match TV people ID|Match TV people ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Accademia dei Georgofili author ID|Accademia dei Georgofili author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/64 Parishes encyclopedia ID|64 Parishes encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Applied Ecology Resources Document ID|Applied Ecology Resources Document ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prophy author ID|Prophy author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Baccalaureate school ID|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Liquipedia ID|Liquipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Instagram post ID|Instagram post ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping Museums ID|Mapping Museums ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5RNR Current list of French departments] ([[:d:User:PAC2/Query/List of current French departments|documentation]]) *** [https://w.wiki/5RAN Prime ministers of Japan whose manner of death is homicide] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1545351731495706626 source]) *** [https://w.wiki/5PyH 1st level administrative subdivisions with more than 10 million inhabitants] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1543991969931722756 source]) *** [https://w.wiki/5RTB List of globes and how many times they've been used] * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days]]! ** Making plans for improving EntitySchemas and integrate them more into editing and maintenance workflows ** Implemented word-level diffs of labels, descriptions, aliases and sitelinks ([[phab:T303317]]) ** Continuing the investigation about labels not being shown after some merges ([[phab:T309445]]) ** Lexicographical data: *** Continuing work on making it easier to pick the right language for a new Lexeme ([[phab:T298140]]) *** Fixing a bug where `[object Object]` was shown in the gramatical feature field ([[phab:T239208]]) *** Fixing a number of places where labels for redirected Items were not shown even though the redirect target had labels ([[phab:T305032]]) ** REST API: *** Finished the first version of the API route for creating statements on an Item (excluding autosummaries so far) *** Started work on the API route for removing a statement from an Item [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** [[Wikidata:Project chat#Translator notice: Please update description of "of (P642)"|Update the description]] of the [[:d:Property:P642|"of" property]] in your language. ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:30, 11 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23439209 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #529 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: *** [[:d:Wikidata:Requests for comment/Gender neutral labels for occupations and positions in French|Gender neutral labels for occupations and positions in French]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-July-18_Wikidata_Working_Hour|Wikidata Working Hour July 18, 2022]]: Working with diverse children's book metadata. The second Wikidata Working Hour in the series will cover reconciliation in OpenRefine, so we can identify which authors from our spreadsheet of children's book metadata already exist and/or need to be created in Wikidata. You are, as always, welcome to bring your own data to work on. [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-July-18_Wikidata_Working_Hour Event page] *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wiki-research-l@lists.wikimedia.org/thread/2UVESG4FRYOP5QENHFPA556H2UC5E5VG/ Assessing the Quality of Sources in Wikidata Across Languages] - Wikimedia Research Showcase, Wednesday, July 20, at 9:30 AM PST/16:30 UTC *** [https://twitter.com/wikimediatech/status/1547256861237268482 Mark your calendars for the Wikimania Hackathon!] The free, online, public event will take place from 16- 22 UTC August 12 and 12-17 UTC August 13, and include a final showcase on August 14. ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #50, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=50 Lexical categories] ** Past *** 2022 LD4 Conference on Linked data. ([https://www.youtube.com/watch?v=phyyNRsnU3k&list=PLx2ZluWEZtIAu6Plb-rY2lILjUj6zRa9l replay on YouTube]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://theconversation.com/the-barassi-line-a-globally-unique-divider-splitting-australias-footy-fans-185132 The Barassi Line: a globally unique divider splitting Australia’s footy fans] *** [https://medium.com/metadata-learning-unlearning/words-matter-reconciling-museum-metadata-with-wikidata-61a75898bffb Words Matter: Reconciling museum metadata with Wikidata] *** [https://wikiedu.org/blog/2022/07/14/leveraging-wikidata-for-wikipedia/ Leveraging Wikidata for Wikipedia] *** [https://diff.wikimedia.org/2022/06/30/my-glamorous-introduction-into-the-wikiverse/ My GLAMorous introduction into the Wikiverse] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2207.00143.pdf Enriching Wikidata with Linked Open Data] ** Videos *** Lexemes in Wikidata structured lexicographical data for everyone (by [[d:User:LydiaPintscher|Lydia Pintscher]]) - [https://www.youtube.com/watch?v=7pgXqRXqaZs YouTube] *** Want a not-scary and low-key introduction to some of the more advanced behind-the-scenes topics around Wikidata? Check out the videos from the [[m:Wikipedia Weekly Network/Live Wikidata Editing|Wikidata Live Editing sessions]] by [[d:User:Ainali|Jan Ainali]], [[d:User:Abbe98|Albin Larsson]]. *** The videos of the [[d:Wikidata:Events/Data_Quality_Days_2022|Data Quality Days 2022]] have been published and you can find them [https://www.youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejOLDumECxmDIKg_rDSe2uy3 in this playlist] or linked from the schedule. *** Placing a scientific article on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=n3WFADJTKJk YouTube] *** Teaching Wikidata Editing Practices (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=91q6aMPqZz4 YouTube] ** Threads *** OpenSexism has created the [https://twitter.com/OpenSexism/status/1458841564818513926 Wednesday Index]: each wednesday, it show gender diversity in Wikipedia articles. Gender diversity is computed using a SPARQL query. * '''Tool of the week''' ** [https://tools-static.wmflabs.org/entityschema-generator/ EntitySchema Generator] - is a GUI to help create simple EntitySchemas for Wikidata. ** [[d:User:Jean-Frédéric/ExLudo.js|User:Jean-Frédéric/ExLudo.js]] - is a userscript that adds links expansions and mods on item pages for video games. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job openings: *** AFLIA: [https://web.aflia.net/job-opening-wikidata-course-manager-facilitator/ Wikidata Course Manager/Facilitator] *** WMF: [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/4388769?gh_src=dcc251241us Senior Program Officer, Libraries at Wikimedia Foundation] ** There is a [https://t.me/+Qc23Jlay6f4wOGQ0 new Telegram group for OpenRefine users]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10863|Springer Nature article ID]], [[:d:Property:P10864|Bibale ID]], [[:d:Property:P10865|WW2 Thesaurus Camp List ID]], [[:d:Property:P10866|IRIS UNIMOL author ID]], [[:d:Property:P10867|MUSE publisher ID]], [[:d:Property:P10868|France bleu journalist ID]], [[:d:Property:P10869|HATVP organisation ID]], [[:d:Property:P10870|Accademia dei Georgofili author ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical number|Grammatical number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Error-report URL or e-mail|Error-report URL or e-mail]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grade separated roadways at junction|grade separated roadways at junction]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gauss notation|Gauss notation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Crossing number|Crossing number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for presentation/slide|URL for presentation/slide]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau|Dictionnaire Favereau]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Depicts lexeme form|Depicts lexeme form]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping Museums ID|Mapping Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GIE gas storage id|GIE gas storage id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Microsoft KLID|Microsoft KLID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PTS+ season ID|PTS+ season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RailScot company ID|RailScot company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RailScot location ID|RailScot location ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SABRE wiki ID|SABRE wiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Buildings at Risk ID|Scottish Buildings at Risk ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PBDB ID|PBDB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pad.ma video ID|Pad.ma video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pad.ma person ID|Pad.ma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naturbasen species ID|Naturbasen species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kód dílu části obce|kód dílu části obce]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Base Budé person ID|Base Budé person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bilbaopedia ID|Bilbaopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Disney+ Hotstar ID|Disney+ Hotstar ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5Sws List of recent heatwaves] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1547688117489938435 source]) *** [https://w.wiki/5S66 Most recent information leaks according to Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1546734310761308160 source]) *** [https://w.wiki/5RwC Cause] and [https://w.wiki/5RwD mode of death] of ex-prime ministers ([https://twitter.com/theklaneh/status/1546513798814654464 source]) *** [https://w.wiki/5TVL Brazilian writers born in a city with less than 20000 inhabitants] ([https://twitter.com/lubianat/status/1548309266544570369 source]) *** [https://w.wiki/5U5B Lexical categories sorted by number of languages using them in Wikidata lexemes] ([https://twitter.com/envlh/status/1549003817383075842 source]) *** [https://w.wiki/5U5J People playing rugby union by number of Wikipages] ([https://twitter.com/belett/status/1548979202061471746 source]) ** Newest database reports: *** [[Wikidata:WikiProject Music/Albums ranked by number of sitelinks|Albums ranked by number of sitelinks]] * '''Development''' ** Lexicographical data: *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/TQTZXSMFRV47GDBKEYPN2PQF45JRJL6W/ The new Lexeme creation page is available for testing] *** Fixed an issue where the grammatical form of a Lexeme was rendered as `[object Object]` ([[phab:T239208]]) This also solves similar issues in other places. ** REST API: Continued working on the API route to replace or remove a statement of an Item ** We are making Wikibase resolve redirects when showing Item labels and descriptions in a lot more places; notably, this includes the wbsearchentities API. ([[phab:T312223]]) ** Mismatch Finder: We are discussing options for how to improve its handling of dates, specifically calendar model and precision. ** EntitySchemas: We are trying to figure out how to best technically go about implementing some of the most-needed features for version 2. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:42, 18 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23529446 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #530 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot 1|PangolinBot 1]]. Task/s: Automatically adds author information to Wikidata scholarly articles (items where [[:d:Property:P31|instance of (P31)]] = [[d:Q13442814|scholarly article (Q13442814)]]) that have missing author information. Currently works for articles with the following references: [[:d:Property:P698|PubMed ID (P698)]], [[:d:Property:P932|PMCID (P932)]], [[:d:Property:P6179|Dimensions Publication ID (P6179)]], [[:d:Property:P819|ADS bibcode (P819)]]. Part of Outreachy Round 24. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/BboberBot|BboberBot]]. Task/s: The "robot" will browse the latest VIAF Dump, select the lines with a Idref (P269) and a Qitem, and add a P269 when it doesn't already exist in Wikidata. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ADSBot English Paper|ADSBot English Paper]]. Task/s: Importing scholarly articles from ADS database to Wikidata, by creating Wikidata Item of a scholarly article (optionally author items) and adding statements and statements-related properties to the item. Part of Outreachy Round 24. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ADSBot English Statement|ADSBot English Statement]]. Task/s: Adding missing statements and statement-related properties to existing scholarly articles on Wikidata from the ADS database. Part of Outreachy Round 24. ** New request for comments: *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Documented and featured SPARQL queries|Documented and featured SPARQL queries]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** [Small wiki toolkits] [Upcoming bots & scripts workshop. "How to maintain bots" is coming up on [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/BEENRNTJPGHLJ2MXQI6XTQDVEJR7KYHM/ Friday, July 29th, 16:00 UTC] *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call July 26, 2022: Clair Kronk, Crystal Clements, and Alex Jung will be providing an update to Wikidata/gender discussions from the February 8 call with a focus on pronouns. Clair will introduce us to LGBTdb, a Wikibase instance created for and by LGBTQIA+ people from which we draw insight in Wikidata-related discussions. We also hope to discuss current pain points and share action items for future collaboration. Input from community members who are familiar with lexicographical data would be greatly appreciated. [https://docs.google.com/document/d/1fHqlQ9l0nriMkrZRFW7Wd1k53DZsvgxstzyxlhgbDq0/edit?usp=sharing Agenda] *** [https://twitter.com/wikidataid/status/1550011035112710144 Wikimedia Indonesia Wikidata meetup. 1300 WIB, July 30, 2022]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #51, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=51 Plants] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [[d:Q113181609|The Lay of the Land: Data Visualizations of the Language Data and Domains of Wikidata (Q113181609)]] ** Videos *** Wikibase Ecosystem taking Wikidata further, by [[d:User:LydiaPintscher|Lydia Pintscher]] - [https://www.youtube.com/watch?v=gl83YPGva7s YouTube] *** Teaching Wikidata Editing Practices II (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=fh6xXXdq5Uw YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Magnus Manske/referee.js|User:Magnus Manske/referee.js]] - is a userscript that automatically checks external IDs and URLs of a Wikidata item as potential references, and adds them with a single click. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[Wikidata:Development plan|Wikidata and Wikibase 2022 development plan]] has been updated to include activity estimates for the third quarter (Q3). ** Fellowship: [https://medium.com/wanadata-africa/wikipedian-in-residence-wir-fellowships-to-help-fight-climate-denialism-in-africa-1380dd849ad7 Wikipedian-in-Residence (WiR) fellowships to improve climate info in African languages on Wikipedia and Wikidata.] ** [[d:phab:T66503|T66503]]: It is now possible to import dates from templates to Wikidata using Pywikibot's <code>[[mw:Manual:Pywikibot/harvest template.py|harvest_template.py]]</code> script. ** Number of wikidata-powered infoboxes on Commons now [[:c:Category:Uses of Wikidata Infobox|exceeds 4 million]] ** [https://openrefine.org/ OpenRefine 3.6.0] was released. It adds support for [[commons:Commons:OpenRefine|editing structured data on Wikimedia Commons]], features more configurable statement deduplication during upload, as well as the ability to delete statements. Head to the [https://github.com/OpenRefine/OpenRefine/releases/tag/3.6.0 release page] for a changelog and download links. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10870|Accademia dei Georgofili author ID]], [[:d:Property:P10871|Delaware Division of Corporations file number]], [[:d:Property:P10872|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Property:P10873|Mapping Museums ID]], [[:d:Property:P10874|gov.uk person ID]], [[:d:Property:P10875|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Property:P10876|CVX vaccine code]], [[:d:Property:P10877|Applied Ecology Resources document ID]], [[:d:Property:P10878|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Property:P10879|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Property:P10880|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Property:P10881|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Property:P10882|Met constituent ID]], [[:d:Property:P10883|The Encyclopedia of Fantasy ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/chirality|chirality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE Street Code|UAE Street Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this award|field of this award]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami album ID|Anghami album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Model image|Model image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fishery for|fishery for]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bilbaopedia ID|Bilbaopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Disney+ Hotstar ID|Disney+ Hotstar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndExs Exsiccata ID|IndExs Exsiccata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein|Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AIPD member ID|AIPD member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SecondHandSongs release ID|SecondHandSongs release ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Walther, Initia carminum ID|Walther, Initia carminum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Initia carminum Latinorum ID|Initia carminum Latinorum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium hymnologicum ID|Repertorium hymnologicum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/national-football-teams.com coach ID|national-football-teams.com coach ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/playmakerstats.com stadium ID|playmakerstats.com stadium ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sambafoot team ID|sambafoot team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lila linked latin uri|lila linked latin uri]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio della ceramica person ID|Archivio della ceramica person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID|TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru journal ID|elibrary.ru journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS private universities (1) IDs|IRIS private universities (1) IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arabic Ontology Lemma ID|Arabic Ontology Lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Merchbar electronic dance music artist ID|Merchbar electronic dance music artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn album ID|JioSaavn album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn Artist ID|JioSaavn Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Revised Mandarin Chinese Dictionary ID|Revised Mandarin Chinese Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA subject keyword ID|AEDA subject keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA geographic keyword ID|AEDA geographic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA taxonomic keyword ID|AEDA taxonomic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rare Plant Fact Sheets ID|Rare Plant Fact Sheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100.histrf.ru ID|100.histrf.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru publisher ID|elibrary.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Livelib.ru publisher ID|Livelib.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YAPPY profile ID|YAPPY profile ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5UxU Map of driverless rapid transit railway lines worldwide] *** [https://w.wiki/5V7o An example of finding problematic references] *** [https://w.wiki/5Vvw Papers by University of Leeds researchers that might have figures suitable for Wikimedia Commons (with a CC-BY or CC-BY-SA licence, with full text online)] *** [https://w.wiki/5Udf People born on rivers] ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1549684778579935235 source]) *** [https://w.wiki/5VLM Humans with "native language" "German"] * '''Development''' ** Lexicographical data: We went over all the feedback we received for teh testing of the new Special:NewLexeme page and started addressing it and fixing the uncovered issues. One issue already fixed is a bug that prevented it from working on mobile view. ([[phab:T313116]]) ** Mismatch Finder: investigated how we can make it work for mismatches in qualifiers instead of the main statement ([[phab:T313467]]) ** REST API: Continued working on making it possible to replace and remove a statement of an Item ** We enabled the profile parameter to the wbsearchentities API on Test Wikidata ([[phab:T307869]]) ** We continued making Wikibase resolve redirects when showing Item labels and descriptions in more places ([[phab:T312223]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:24, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23558880 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #531 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 8|William Avery Bot 8]]. '''Task/s:''' Set qualifiers on [[:d:Property:P734|family name (P734)]] to standardised values, as discussed at [[d:Wikidata_talk:WikiProject_Names#Qualifiers_for_given_names_and_surnames_-_establish_a_guideline|Wikidata talk:WikiProject Names|Qualifiers for given names and surnames - establish a guideline]], and requested at [[d:Wikidata:Bot_requests#Request_to_replace_qualifiers_(2022-07-17)|Request to replace qualifiers (2022-07-17)]]. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 4|EnvlhBot 4]]. '''Task/s:''' import forms for French verbs on [[d:Wikidata:Lexicographical data|lexemes]]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://twitter.com/wikimediatech/status/1547256861237268482 Mark your calendars for the Wikimania Hackathon!] The free, online, public event will take place from 16- 22 UTC August 12 and 12-17 UTC August 13, and include a final showcase on August 14. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4Q3W3SH23QKWMLLATPEIKYLOGEYZE2KU/ Talk to the Search Platform / Query Service Team. Date: Wednesday, August 3rd, 2022 Time: 15:00-16:00 UTC / 08:00-09:00 PDT / 11:00-12:00 EDT / 16:00-17:00 WAT / 17:00-18:00 CEST] *** Wikidata Birthday is taking place in October 2022, and together we are celebrating 10 amazing years of Wikidata with decentralized community events! Discover more [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth_Birthday|Wikidata:Tenth Birthday]] -- organize an event and [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth_Birthday/Run_an_event|get funding]] ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #52, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=52 Software] ** Past: *** Wikidata/Wikibase office hours logs ([[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2022-07-27|2022-07-27]]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/good-articles-in-wikipedia-in-french Insights about good articles in Wikipedia in French] This Observable's notebook uses SPARQL queries to get insights about good articles. *** [https://observablehq.com/@pac02/tour-de-france-femmes Tour de France Femmes] : Notebook exploring data from Tour de France Femmes using Wikidata. *** [https://blog.library.si.edu/blog/2022/07/28/smithsonian-libraries-and-archives-wikidata-smithsonian-research-online/#.YuacmXVByV5 Smithsonian Libraries and Archives & Wikidata: Smithsonian Research Online] *** [https://wikimedia.org.au/wiki/Populating_Wikipedia:_New_tool_integrating_Australian_Census_data Populating Wikipedia: New tool integrating Australian Census data] *** [http://magnusmanske.de/wordpress/?p=668 Quickstatements User Evaluation of Statements and Terms, or QUEST] *** [https://w.wiki/5WmF Place of birth and death of people with Peruvian citizenship] ([https://twitter.com/WikidataPeru/status/1552925098067329025 source]) *** [https://www.theverge.com/2022/7/29/23283701/wikipediate-notable-people-ranking-map-search-scroll-zoom This interactive map highlights the most notable person from your hometown] *** [https://tjukanovt.github.io/notable-people Map of notable people] based on [https://www.nature.com/articles/s41597-022-01369-4 A cross-verified database of notable people, 3500BC-2018AD] which is based on Wikidata. Made by [https://mobile.twitter.com/tjukanov Topi Tjukanov] *** [[:w:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In focus|Wikidata insights from a handy little tool]] in [[:d:Wikipedia:Wikipedia Signpost|The Signpost]] ** Videos *** The process of standardizing OpenStreetMap and Wikidata data - an example in the village of Xiliu (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=LhVqRIp3gDY YouTube] *** Wikidata – An attempt to analyse Wikidata Query - [https://www.youtube.com/watch?v=fDBoHoKgsEE YouTube] *** Wikimedia Commons and Wikidata: why and how? - [https://www.youtube.com/watch?v=dw1QEXUa370 YouTube] *** WikiProject Scholia - Brazilian Bioinformatics (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=Dsboib8fmaA YouTube] *** Connecting an academic organization to Wikidata (Python script) (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=yvEs0IsKSKg YouTube] *** SPARQL queries on trains (stations and lines), cartography (in French) by [[User:VIGNERON|VIGNERON]] and [[User:Auregann|Auregann]] - [https://www.youtube.com/watch?v=Ezr2aJtKC-w YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/gender-diversity-inspector?collection=@pac02/wikipedia-tools Gender diversity inspector] is a new tool to inspect gender diversity in Wikipedia articles based on SPARQL and Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[:d:Template:Generic queries for authors|Template:Generic queries for authors]] has now generic queries about narrative locations (P840) of works written by an author. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10888|contains the statistical territorial entity]], [[:d:Property:P10893|recordist]], [[:d:Property:P10894|spoken by]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10872|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Property:P10873|Mapping Museums ID]], [[:d:Property:P10874|gov.uk person ID]], [[:d:Property:P10875|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Property:P10876|CVX vaccine code]], [[:d:Property:P10877|Applied Ecology Resources document ID]], [[:d:Property:P10878|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Property:P10879|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Property:P10880|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Property:P10881|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Property:P10882|Met Constituent ID]], [[:d:Property:P10883|The Encyclopedia of Fantasy ID]], [[:d:Property:P10884|Gitee username]], [[:d:Property:P10885|Anghami artist ID]], [[:d:Property:P10886|Austria-Forum person ID]], [[:d:Property:P10887|Base Budé person ID]], [[:d:Property:P10889|Israeli Company Number]], [[:d:Property:P10890|PM20 ware ID]], [[:d:Property:P10891|pad.ma person ID]], [[:d:Property:P10892|Bioconductor project]], [[:d:Property:P10895|Broadway World person ID]], [[:d:Property:P10896|pad.ma video ID]], [[:d:Property:P10897|ORKG ID]], [[:d:Property:P10898|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Property:P10899|Prophy author ID]], [[:d:Property:P10900|Telmore Musik artist ID]], [[:d:Property:P10902|FirstCycling rider ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/chirality|chirality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE Street Code|UAE Street Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this award|field of this award]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami album ID|Anghami album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Model image|Model image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fishery for|fishery for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Matrix space|Matrix space]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tribe|Tribe]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prisoner's camp number|Prisoner's camp number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this item|field of this item]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linkinfo ID|Linkinfo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zhihu question ID|Zhihu question ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Tieba name|Baidu Tieba name]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/IndExs Exsiccata ID|IndExs Exsiccata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein|Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AIPD member ID|AIPD member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SecondHandSongs release ID|SecondHandSongs release ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Walther, Initia carminum ID|Walther, Initia carminum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Initia carminum Latinorum ID|Initia carminum Latinorum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium hymnologicum ID|Repertorium hymnologicum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/national-football-teams.com coach ID|national-football-teams.com coach ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/playmakerstats.com stadium ID|playmakerstats.com stadium ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sambafoot team ID|sambafoot team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lila linked latin uri|lila linked latin uri]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio della ceramica person ID|Archivio della ceramica person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID|TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru journal ID|elibrary.ru journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS private universities (1) IDs|IRIS private universities (1) IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arabic Ontology Lemma ID|Arabic Ontology Lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Merchbar electronic dance music artist ID|Merchbar electronic dance music artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn album ID|JioSaavn album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn artist ID|JioSaavn artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Revised Mandarin Chinese Dictionary ID|Revised Mandarin Chinese Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA subject keyword ID|AEDA subject keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA geographic keyword ID|AEDA geographic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA taxonomic keyword ID|AEDA taxonomic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rare Plant Fact Sheets ID|Rare Plant Fact Sheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100.histrf.ru ID|100.histrf.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru publisher ID|elibrary.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Livelib.ru publisher ID|Livelib.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YAPPY profile ID|YAPPY profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Galleria Recta author ID|Galleria Recta author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Business Online ID|Business Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Real Time IDs|Real Time IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Devil's Porridge Museum Worker Database|The Devil's Porridge Museum Worker Database]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artistic Gymnastics Federation of Russia ID|Artistic Gymnastics Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bobsleigh Federation of Russia ID|Bobsleigh Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Luge Federation ID|Russian Luge Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Handball Federation of Russia ID|Handball Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Volleyball Federation ID|Russian Volleyball Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All-Russian Swimming Federation ID|All-Russian Swimming Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scinapse Author ID|Scinapse Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Paralympic Committee athlete ID|Russian Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan ID|National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Olympic Committee of Azerbaijan ID|National Olympic Committee of Azerbaijan ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Belgian Olympic Committee ID|Belgian Olympic Committee ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Olympic Federation of Ireland ID|Olympic Federation of Ireland ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Football Union player ID|Russian Football Union player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All-Russian Sambo Federation ID|All-Russian Sambo Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau (fr)|Dictionnaire Favereau (fr)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Serbian Olympic Committee athlete ID (New)|Serbian Olympic Committee athlete ID (New)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Singapore National Olympic Council athlete ID|Singapore National Olympic Council athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NOCNSF athlete ID|NOCNSF athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/numéro d'inscription au Registre national des marques|numéro d'inscription au Registre national des marques]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Modstand person ID|Modstand person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danacode|Danacode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/British Paralympic Association athlete ID|British Paralympic Association athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Canadian Paralympic Committee athlete ID|Canadian Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics Australia athlete ID|Paralympics Australia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics New Zealand athlete ID|Paralympics New Zealand athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAMDIR ID|ILAMDIR ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5XCk Grammatical features used on forms of French lexemes] ([https://twitter.com/envlh/status/1553668952399675392 source]) *** [https://w.wiki/5WpF Most notable people] (by sitelinks) ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1553020452469104640 source]) *** [https://w.wiki/5WWp List of draughts] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1552542642684190720 source)] *** [https://w.wiki/5Gfa Map of NZ graduates based on coordinates of employer] ([https://twitter.com/SiobhanLeachman/status/1552477015852617728 source]) * '''Development''' ** [Significant change] [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IN7FPRLU2QA2MVXUEEQ2WTILR4GIOPM3/ New search profile parameter in Wikidata’s wbsearchentities API module] ** REST API: *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/26Q4RUTPFN2SWZWOEA3TXBH5MCPHLEBU/ You can now check out the current development state of the upcoming REST API] *** We are continuing work on the API route to remove and replace statements, focusing on error handling and corner cases. ** Lexicographical data: We are addressing the feedback from the first release of the new Special:NewLexeme page. ** Continuing work on allowing redirects and the target article as independent sitelinks if a redirect badge is used ([[phab:T313896]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Remove the {{Q|Q1062083}} value for property {{P|31}}. See the [https://w.wiki/5WWb list] and the discussion in the project chat [[:d:Wikidata:Project_chat#Should_milliardaire_(Q1062083)_be_used_as_a_value_of_nature_de_l'%C3%A9l%C3%A9ment_(P31)?|Should billionaire (Q1062083) be used as a value of instance of (P31)?]] ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 08 01|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:43, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23614914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #532 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 26|Pi bot 26]] '''Task/s:''' Auto-correct coordinates set to the wrong globe *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 27|Pi bot 27]] '''Task/s:''' Auto-copy coordinate globe to [[d:Property:P376|located on astronomical body (P376)]] (except for [[d:Q2|Q2]]) *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 9|William Avery Bot 9]] '''Task/s:''' Remove tracking parameters from reference URLs, as suggested at [[d:Wikidata:Bot_requests#Tracking_parameters_in_reference_URLs|Wikidata:Bot requests § Tracking parameters in reference URLs]]. I would like to run this as a recurring task, after clearing the c. 2800 current instances. ** Closed request for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 8|William Avery Bot 8]] (approved) '''Task/s:''' Set qualifiers on [[d:property:P734|family name (P734)]] to standardised values, as discussed at [[d:Wikidata talk:WikiProject Names#Qualifiers for given names and surnames - establish a guideline|Wikidata talk:WikiProject Names § Qualifiers for given names and surnames - establish a guideline]], and requested at [[d:WD:RBOT#Request to replace qualifiers (2022-07-17)|WD:RBOT § Request to replace qualifiers (2022-07-17)]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [[wmania:Wikimania|Wikimania 2022]], August 11 to 14, online event. The [[wmania:Hackathon|Hackathon]] will take place August [[wmania:Hackathon/Schedule|12-14]]. On [[d:Wikidata:Wikimania 2022|this page]] you can find a summary of sessions and community gatherings related to Wikidata and Wikibase. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call August 9, 2022: Pieter Vander Vennet on MapComplete, a thematic OpenStreetMap viewer and editor which uses species, language, and image data from Wikidata. [https://docs.google.com/document/d/1LK33z_L6ARux-jzRXIVPlF4yApsFxx7INpKaaZ2MUIg/edit?usp=sharing Agenda]. *** The Wikimania Hackathon starts next Friday, August 16-22! There are still [[:wikimania:Hackathon/Schedule|lots of spots in the schedule]] to add your Wikidata related sessions or project ideas (anyone can present a session) ** Ongoing *** Wikimedia Indonesia's [[d:Wikidata:WikiProject Indonesia/Kegiatan/Datathon|Wikidata edit-a-thon (''datathon'')]] for the 77th anniversary of the Indnesian Independence Day started on 5th August and will be held until 12th August. Participants are instructed to edit items containing the statement [[d:Property:P495|country of origin (P495)]]: [[d:Q252|Indonesia (Q252)]]. *** Toolhub is a catalog of 1500+ tools used every day in a wide variety of workflows across many Wiki projects. We are currently improving the search functionality and need your input – whether you are already familiar with Toolhub or not. Please take 5-10 minutes to leave [[m:en:Toolhub/Data_model/Feedback|feedback]]. ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #53, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=53 Sheep] ** Past *** First online meet-up fully organized by volunteers of the Indonesian Wikidata Community has been held on 30th July where we edited items on Indonesian ethnic groups. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Books *** [https://iu.pressbooks.pub/wikidatascholcomm/ Wikidata for Scholarly Communication Librarianship] ** Blogs *** [https://flowingdata.com/2022/08/02/most-notable-person-everywhere-in-the-world/ Most notable person, everywhere in the world] *** [https://chem-bla-ics.blogspot.com/2022/08/wikidata-now-escapes-smiles-and-cxsmiles.html Wikidata now escapes SMILES and CXSMILES!] *** [https://wikimedia.org.au/wiki/Bringing_the_whole_zoo_to_Wikidata Bringing the whole zoo to Wikidata] - [[d:User:MargaretRDonald|User:MargaretRDonald]] *** [https://www.lehir.net/using-tfsl-to-clean-grammatical-features-on-wikidata-lexemes/ Using tfsl to clean grammatical features on Wikidata lexemes] *** [https://www.linkedin.com/pulse/using-machine-learning-iiif-wikidata-find-female-scientists-jones/ Using Machine Learning, IIIF and Wikidata to find female scientists in historical Newspaper and Journals] ** Papers ***[https://digitalartsnation.ca/wp-content/uploads/2022/08/Embracing-Wikidata-Guide-2022.pdf Embracing Wikidata: How to Increase Discoverability for Musicians Online] - [https://twitter.com/ipetri/status/1554631438187827201 Tweet] *** ** Videos ***[https://www.youtube.com/watch?v=Ii2esyEaPjI New Zealand Thesis Project July 2022] - [[User:DrThneed|User:DrThneed]] *** [https://www.youtube.com/watch?v=vj_lxwFS98I Wikidata academic bibliographic data and Scholia] (in French) by [[User:VIGNERON|VIGNERON]] and [[User:Jsamwrites|Jsamwrites]] *** Wikidata: Just Three Steps to Turn Books into Data Collections (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=zatu9UjI0VQ YouTube] ** Presentations: *** [[:Commons:File:KB Wikibase.cloud Unboxing Experience, Netherlands Wikibase Knowlegde Group, 22-07-2022.pdf|KB Wikibase.cloud Unboxing Experience, Netherlands Wikibase Knowlegde Group]] * '''Tool of the week''' ** [https://workspace.google.com/marketplace/app/wikipedia_and_wikidata_tools/595109124715?pann=cwsdp&hl=en Wiki tools] - adds dozens of Wikipedia and Wikidata functions to your Google sheets. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth Birthday|Wikidata's 10th birthday]]: you can contribute to the collaborative celebration video by sending a "happy birthday video" before September 18th, [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth Birthday/Celebration video|more information here]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10893|recordist]], [[:d:Property:P10894|spoken by]], [[:d:Property:P10906|foliage type]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10889|Israeli Company Number]], [[:d:Property:P10890|PM20 ware ID]], [[:d:Property:P10891|pad.ma person ID]], [[:d:Property:P10892|Bioconductor project]], [[:d:Property:P10895|Broadway World person ID]], [[:d:Property:P10896|pad.ma video ID]], [[:d:Property:P10897|ORKG ID]], [[:d:Property:P10898|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Property:P10899|Prophy author ID]], [[:d:Property:P10900|Telmore Musik artist ID]], [[:d:Property:P10902|FirstCycling rider ID]], [[:d:Property:P10903|Super Basketball League ID]], [[:d:Property:P10904|Sport24.ru team ID]], [[:d:Property:P10905|P. League+ ID]], [[:d:Property:P10907|Paleobiology Database ID]], [[:d:Property:P10908|Kinokolo.ua person ID]], [[:d:Property:P10909|Theatrical Index person ID]], [[:d:Property:P10910|Korean Academy of Science and Technology member ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Zhihu question ID|Zhihu question ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/counts instances of|counts instances of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/holds diplomatic passport of|holds diplomatic passport of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifier of Czechoslovak books|Identifier of Czechoslovak books]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Belgian Olympic Committee ID|Belgian Olympic Committee ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Olympic Federation of Ireland ID|Olympic Federation of Ireland ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Football Union player ID|Russian Football Union player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All-Russian Sambo Federation ID|All-Russian Sambo Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Tieba name|Baidu Tieba name]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau (fr)|Dictionnaire Favereau (fr)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Serbian Olympic Committee athlete ID (New)|Serbian Olympic Committee athlete ID (New)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Singapore National Olympic Council athlete ID|Singapore National Olympic Council athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NOCNSF athlete ID|NOCNSF athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/numéro d'inscription au Registre national des marques|numéro d'inscription au Registre national des marques]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Modstand person ID|Modstand person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danacode|Danacode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/British Paralympic Association athlete ID|British Paralympic Association athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Canadian Paralympic Committee athlete ID|Canadian Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics Australia athlete ID|Paralympics Australia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics New Zealand athlete ID|Paralympics New Zealand athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAMDIR ID|ILAMDIR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant BD oubliées d'un auteur|identifiant BD oubliées d'un auteur]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bolshoi Theatre person ID|Bolshoi Theatre person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kulturstiftung.org person ID|kulturstiftung.org person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mariinsky Theatre person ID|Mariinsky Theatre person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Onestop ID|Onestop ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Federation Council reference ID|Federation Council reference ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/athletics.by person ID|athletics.by person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AFC player ID|AFC player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/izsambo.ru person ID|izsambo.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rugby Union of Russia athlete ID|Rugby Union of Russia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Torwali Dictionary ID|Online Torwali Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/wrestdag.ru person ID|wrestdag.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Climbing Federation of Russia athlete ID|Climbing Federation of Russia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Shooting Union of Russia person ID|Shooting Union of Russia person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Trampoline Federation ID|Russian Trampoline Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Freestyle Federation of Russia ID|Freestyle Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Federation of Ski-Jumping and Nordic Combined of Russia ID|Federation of Ski-Jumping and Nordic Combined of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USK ID|USK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BiatlonMag profile ID|BiatlonMag profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/motocross.ru profile ID|motocross.ru profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Football 24 article ID|Football 24 article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/abART book series ID|abART book series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Turkish Paralympic Committee athlete ID|Turkish Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Jewish Pediatricians 1933–1945 ID|Jewish Pediatricians 1933–1945 ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5XZ4 Most recent date not used as a date of birth (P569) or date of death (P570)] *** [https://w.wiki/5YAx Map of war memorials, showing EN Wikipedia article if it exists] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1555288388235821058 source]) *** [https://w.wiki/5XY7 Most frequent occupations of people born in Épinal] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1554207788687138820 source]) *** [https://w.wiki/5XY2 Species named after places in the state of Espírito Santo] ([https://twitter.com/lubianat/status/1554202922132860928 source]) *** [https://w.wiki/5YKw Places named after Lenin] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1555613271679537153 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: *** Continuing to address feedback from the testing (e.g. [[phab:T312292]], [[phab:T313113]], [[phab:T313466]]) *** We have pushed back replacing Special:NewLexeme with the new Special:NewLexemeAlpha a bit to address more of the testing feedback. ** Continuing to tackle allowing sitelinks to redirects under some circumstances ([[phab:T278962]]) ** REST API: *** Finishing up the endpoints for removing and replacing statements and adding authentication and authorization to them *** Looking into feedback from first testing [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help out, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 08 08|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:37, 8 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23614914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #533 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Estopedist1|Estopedist1]] (RfP scheduled to end after 21 August 2022 12:36 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] Wikidata Working Hour August 15, 2022: Fourth session of our summer/fall project working with diverse children's book metadata. We'll be covering manually creating publisher items: showing how to create items, add statements to items, add references, and use gadgets. You are, as always, welcome to bring your own data to work on. All sessions in our project series will be recorded for those who cannot attend. Links will be added to the event page when available. [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-August-15_Wikidata_Working_Hour Event page] ** Ongoing: *** Toolhub is a catalog of 1500+ tools used every day in a wide variety of workflows across many Wiki projects. We are currently improving the search functionality and need your input – whether you are already familiar with Toolhub or not. Please take 5-10 minutes to leave [[m:Toolhub/Data_model/Feedback|feedback]]. ***[[m:Small_wiki_toolkits/Workshops#How_to_maintain_bots|Upcoming bots & scripts workshop on Thursday, August 18th at 15:00 UTC]] *** Weekly Lexemes Challenge #54, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=54 Fire] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://bigthink.com/strange-maps/globe-of-notability/ Turns out most famous people aren’t that famous at all] *** [https://whatson.cityofsydney.nsw.gov.au/events/an-introduction-to-wikidata-how-worlds-of-wikimedia-link An introduction to Wikidata: How worlds of Wikimedia link] ** Papers *** [https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/files/177669024/An_Analysis_of_Content_Gaps_versus_User_Needs_in_the_Wikidata_Knowledge_Graph_1_.pdf An Analysis of Content Gaps versus User Needs in the Wikidata Knowledge Graph] *** [https://ezrakarger.com/karger_highschool_draft_mostrecent.pdf The Democratization of Opportunity: The Effects of the U.S. High School Movement] ** Videos *** Wikimania 2022 happened. Highlights around Wikidata and Wikibase: **** [https://www.youtube.com/watch?v=grqN2GZNvX4 Wikimania 2022 - 10 Years of Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=hewPZFCDSZM&t=1528s Wikimania 2022 - 10 Years of Wikidata - Overtime Discussion] **** [https://www.youtube.com/watch?v=tZCBV0R3ZEE Wikimania Hackathon: Let us play with PubMed to enrich Wikidata with medical information] **** [https://www.youtube.com/watch?v=ntdOuh5-ZAY When Quechua meets Wikibase - QICHWABASE] *** [https://www.youtube.com/watch?v=3xgwzH9Q7Eg Wikidata as a knowledge graph for the life sciences] *** [https://www.youtube.com/watch?v=aGCBcK3YFV8 Power BI project - Create image grids - Images from Wikidata brought in using a simple R script] *** [https://www.youtube.com/watch?v=IB7ZxpaWnzI Some reflections on wikidata and color biology] *** [https://www.youtube.com/watch?v=FtpyPruId7I Uploading bibliographical items using Quickstatements] *** Wikidata tutorials: **** [https://www.youtube.com/watch?v=zXSWgQrhD4c Add the official street address of an institution] **** [https://www.youtube.com/watch?v=VFV4ly-T54I Add visitor numbers to an institution] *** Wikidata tutorials (in French): **** [https://www.youtube.com/watch?v=3lZeQxFcyUo Adding an institution's official website] **** [https://www.youtube.com/watch?v=n3_uaBZlb0I Create a Wikimedia Account] **** [https://www.youtube.com/watch?v=tI4Q6cyk4cs Adding a webpage] * '''Tool of the week''' ** [https://ringgaard.com/c/ KnolCase] is a case-based knowledge management tool for gathering information about subjects of interest and organizing these into case files. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Wikidata:Project_chat&oldid=1704549920#Wikidata_integration_in_OpenRefine:_could_this_be_your_project? Wikidata integration in OpenRefine: could this be your project?] OpenRefine calls for (more) technical contributors to work on Wikimedia / Wikidata / Wikibase support. ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/EEIKHJZW7AMSIYGW7RURB5FG7ISZSW52/ Wikimedia integration in OpenRefine: looking for developers] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P7725|litter size]], [[:d:Property:P7727|legislative committee]] *** External identifiers: [[:d:Property:P7720|Fossilworks ID for journal article]], [[:d:Property:P7721|Wikispore ID]], [[:d:Property:P7722|TLFi ID]], [[:d:Property:P7723|The Encyclopedia of Oklahoma History and Culture ID]], [[:d:Property:P7724|Littré ID]], [[:d:Property:P7726|PlanetMath ID]], [[:d:Property:P7729|GUI number]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/filename in archive|filename in archive]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Microworld ID|Microworld ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Position with respect to the noun|Position with respect to the noun]], [[:d:Wikidata:Property proposal/network bands|network bands]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viewpoint heading|Viewpoint heading]], [[:d:Wikidata:Property proposal/egg incubation period|egg incubation period]], [[:d:Wikidata:Property proposal/author's wikimedia username|author's wikimedia username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/unit of measurement|unit of measurement]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of age limit|type of age limit]], [[:d:Wikidata:Property proposal/attested as|attested as]], [[:d:Wikidata:Property proposal/provides data|provides data]], [[:d:Wikidata:Property proposal/recipient|recipient]], [[:d:Wikidata:Property proposal/external type|external type]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amino community ID|Amino community ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/used in phrase|used in phrase]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of external page|type of external page]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian National Maritime Museum ID|Australian National Maritime Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian National Maritime Museum person ID|Australian National Maritime Museum person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Video Games Museum system ID|The Video Games Museum system ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vikidia article|Vikidia article]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Aviation Hall of Fame person ID|National Aviation Hall of Fame person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RationalWiki ID|RationalWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Video Games Museum game ID|The Video Games Museum game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CEEB K-12 school code|CEEB K-12 school code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/D-MSX ID|D-MSX ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nomenclature for Museum Cataloging|Nomenclature for Museum Cataloging]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VGMPF ID|VGMPF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database system ID|Games Database system ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICD-11 ID (foundation)|ICD-11 ID (foundation)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdoroCinema|AdoroCinema]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database game ID|Games Database game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database developer ID|Games Database developer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LFE player ID|LFE player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PersonalData.IO ID|PersonalData.IO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database publisher ID|Games Database publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Digital Local Culture Encyclopedia of Korea ID|The Digital Local Culture Encyclopedia of Korea ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/textove.com|textove.com]], [[:d:Wikidata:Property proposal/textove.com Song ID|textove.com Song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kino-teatr.ru person ID|kino-teatr.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dovidka.com.ua person ID|dovidka.com.ua person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian PFL player ID|Russian PFL player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ten-Bruggencatenummer|Ten-Bruggencatenummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/J-GLOBAL ID|J-GLOBAL ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Good Old Days ID|The Good Old Days ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AuthenticusID|AuthenticusID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ciência ID|Ciência ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ExoticA ID|ExoticA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Decine21 person ID|Decine21 person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifier for a resource held by the Smithsonian Institution|Identifier for a resource held by the Smithsonian Institution]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Macintosh Garden game ID|Macintosh Garden game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UCUM code|UCUM code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PragerU presenter ID|PragerU presenter ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ukrainica ID|Ukrainica ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Macintosh Repository ID|Macintosh Repository ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LaunchBox Games Database platform ID|LaunchBox Games Database platform ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5Zj9 Most common numbers of statements per item] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1557908289958170624 source]) *** [https://commons-query.wikimedia.org/#%23%20defaultView%3AMap%0ASELECT%20%3Ffile%20%3Ftitle%20%3Fimage%20%28GROUP_CONCAT%28DISTINCT%28%3Fd%29%3B%20separator%20%3D%20%27%20%2F%20%27%29%20AS%20%3Fdepicts_list%29%20%3Fcoords%20%3Flayer%0AWITH%0A%7B%0A%20%20SELECT%20%3Ffile%20%3Ftitle%0A%20%20WHERE%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20SERVICE%20wikibase%3Amwapi%0A%20%20%20%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Aapi%20%22Generator%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Aendpoint%20%22commons.wikimedia.org%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agcmtitle%20%22Category%3AMosques%20in%20Dubai%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agenerator%20%22categorymembers%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agcmtype%20%22file%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agcmlimit%20%22max%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20%3Ftitle%20wikibase%3AapiOutput%20mwapi%3Atitle%20.%0A%20%20%20%20%20%20%3Fpageid%20wikibase%3AapiOutput%20%22%40pageid%22%20.%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20BIND%20%28URI%28CONCAT%28%27https%3A%2F%2Fcommons.wikimedia.org%2Fentity%2FM%27%2C%20%3Fpageid%29%29%20AS%20%3Ffile%29%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25get_files%0A%0AWITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20DISTINCT%20%3Ffile%20%3Flayer%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25get_files%0A%20%20%20%20%3Ffile%20wdt%3AP180%20%3Fdepicts%20.%0A%20%20%20%20SERVICE%20%3Chttps%3A%2F%2Fquery.wikidata.org%2Fsparql%3E%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20%3Fdepicts%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ32815%20.%0A%20%20%20%20%20%20BIND%28%27M%27%20AS%20%3Flayer%29%20.%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25layer%0A%20%20%20%0AWHERE%0A%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25get_files%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%0A%20%20%20%20%3Ffile%20wdt%3AP180%20%3Fdepicts%20.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20%20SERVICE%20%3Chttps%3A%2F%2Fquery.wikidata.org%2Fsparql%3E%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%3Fdepicts%20rdfs%3Alabel%20%3Fdepicts_label%20.%20FILTER%20%28lang%28%3Fdepicts_label%29%20%3D%20%27en%27%29%20.%0A%20%20%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%7D%0A%20%20BIND%28COALESCE%28%3Fdepicts_label%2C%20%3Fdepicts%29%20AS%20%3Fd%29%20.%0A%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25layer%20.%0A%20%20%7D%0A%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%3Ffile%20wdt%3AP1259%20%3Fcoords%7D%20.%20%20%23%20coords%20of%20POV%20%20%20%20%20%20%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%3Ffile%20wdt%3AP9149%20%3Fcoords%7D%20.%20%20%23%20fallback%3A%20coords%20of%20depicted%20place%0A%20%20%3Ffile%20schema%3Aurl%20%3Fimage.%0A%0A%20%20%23%20%20FILTER%28bound%28%3Fcoords%29%29%20.%0A%20%20%0A%20%20OPTIONAL%20%7BBIND%28%27-%27%20AS%20%3Flayer%29%7D%20.%0A%0A%7D%20GROUP%20BY%20%3Ffile%20%3Ftitle%20%3Fimage%20%3Fcoords%20%3Flayer%0AORDER%20BY%20%3Ftitle Locations and depicts statements for images in Commons category] [[:c:Category:Mosques in Dubai|Mosques in Dubai]] ([[:c:Commons_talk:SPARQL_query_service/queries/examples#Images_without_Wikidata_Items|source]]) *** [https://w.wiki/4mVT Art people who died in Nazi camps] ([https://twitter.com/OpenLinkArtData/status/1558637943304110080 source]) *** [https://w.wiki/5ZZp Count of items in Wikidata by number of statements in the item] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1557908289958170624 source]) *** [https://w.wiki/5Z2J Fungi with image, ordered by number of languages it has an article] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1556951821377310721 source]) *** [https://w.wiki/5YyK Longest natural watercourses in France] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1556879308311986176 source]) *** [https://w.wiki/5Zjv Multiple forms of a Lexeme with the same grammatical features and where no of these forms have any other statement] *** [https://w.wiki/5Y2h Bengali Lexemes all of whose parts are derived from Sanskrit words, but which themselves aren't derived from Sanskrit words yet] * '''Development''' ** Took part in Wikimania and the Wikimania hackathon ** Continuing work on making it possible to add sitelinks to redirects under some special conditions ([[phab:T278962]]) ** Lexicographical data: continuing to address the feedback from testing ** REST API: *** Finished off validation in the endpoint for replacing a statement on an Item ([[phab:T314790]]) *** Doing research around [https://www.rfc-editor.org/rfc/rfc5789 PATCH] and [https://jsonpatch.com JSON Patch] [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 08 15|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:45, 15 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23614914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> 7deceoqbfotgccbhwzcwo830mtec7pd 0 147825 3765399 3245602 2022-08-16T08:33:12Z 117.230.174.31 /* ചരിത്രം */ കണ്ണികൾ ചേർത്തു wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Government Medical College, Thiruvananthapuram}} {{Infobox university |name = Government Medical College, Trivandrum |native_name = |image_name = |image_size = 300px |caption = College block Trivandrum Medical College |latin_name = |motto = |tagline = |established = 1951 |type = Controlled by [[Government of Kerala]]. Exams are held by [[University of Kerala]], [[Thiruvananthapuram]], [[Kerala]], [[India]] |endowment = |staff = |faculty = |president = |provost = |principal = Prof. Ramdas Pisharady |rector = |chancellor = |vice_chancellor = |dean = |head_label = |head = |students = |undergrad = |postgrad = |doctoral = |profess = |city = [[Thiruvananthapuram]] |state = [[Kerala]] |country = {{flagicon|India}}[[India]] |campus = |free_label = |free = |colors = |colours = |mascot = |fightsong = |nickname = TMC |affiliations = Indian Medical Council |footnotes = |website = http://www.govtmedicalcollegetvm.net |address = Government Medical College, Thiruvananthapuram, Kerala. PIN - 695 011 |publictransit = |telephone = 04712444270 |coor = |logo = }} തിരുവനന്തപുരം മെഡിക്കൽ കോളജ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് [[കേരളം|കേരളത്തിന്റെ]] തലസ്ഥാനമായ [[തിരുവനന്തപുരം]] നഗരത്തിലാണ്. 1951-ൽ ആരംഭിച്ച ഈ സ്ഥാപനം ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തത് ഇൻഡ്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രിയായ പണ്ഡിറ്റ് [[ജവാഹർലാൽ നെഹ്രു|ജവാഹർലാൽ നെഹ്രുവാണ്.]] കേരളത്തിലെ ആദ്യത്തേതും ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമേറിയതുമായ മെഡിക്കൽ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനമാണിത്. ദക്ഷിണേന്ധ്യയിൽ ഇതിന്റെ പ്രാധാന്യം കണക്കിലെടുത്ത് ഇപ്പോൾ ദേശീയ വൈദ്യശാസ്ത്ര ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് പദവിയിലേക്ക് കേന്ദ്രസർക്കാർ മെഡിക്കൽ കോളേജിനെ ഉയർത്തിയിരിക്കുന്നു. തിരുവനന്തപുരം മെഡിക്കൽ കോളെജ് ക്യാമ്പസിൽ മെഡിക്കൽ കോളേജും ആശുപത്രിയും കൂടാതെ നഴ്സിങ് കോളേജ്, റീജിയണൽ ക്യാൻസർ സെന്റർ, ശ്രീചിത്ര തിരുനാൾ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജി, അച്യുത മേനോൻ സെന്റർ ഫോർ ഹെൽത്ത്‌ സയൻസസ് സ്റ്റഡീസ്, ദന്തൽ കോളേജ്, ശ്രീ അവിട്ടം തിരുനാൾ ആശുപത്രി, പ്രിയദർശിനി പാരാമെഡിക്കൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്, ഫാർമസി കോളേജ് എന്നിവയും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ==സ്ഥലം== തിരുവനന്തപുരം നഗരത്തിൽ സെൻട്രൽ റയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ നിന്ന് 6 കി.മീ. അകലെ ഉള്ളൂർ-കുമാരപുരം റോഡിന്റെ പടിഞ്ഞാറു വശത്താണു കോളേജ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 139 ഏക്കറുകളിലായി പരന്നു കിടക്കുന്ന ക്യാമ്പസ് നഗരത്തിന്റെ വടക്ക്-പടിഞ്ഞാറു ദിശയിലായി പാടങ്ങളാലും നാളികേരത്തോപ്പുകളാലും ചുറ്റപെട്ടു കിടക്കുന്നു. ==ചരിത്രം== 1948ൽ തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാർ കേരളത്തിൽ മെഡിക്കൽ കോളേജ് ആരംഭിക്കുന്നതിനു ഒരു കമ്മിറ്റിയെ നിയോഗിച്ചു. അതേ വർഷം ഒക്ടോബറിൽ തന്നെ സമർപ്പിക്കപ്പെട്ട റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം ഡോ. സി.ഒ. കരുണാകരനെ സ്പെഷ്യൽ ഓഫീസറായി ചുമതലപ്പെടുത്തി കോളേജ് തുടങ്ങുവാനുള്ള നടപടികൾ ആരംഭിച്ചു. ഇതിന്റെ നിർമ്മാണപ്രവർത്തനങ്ങളുടെ മേൽനോട്ടം ബോംബേയിലെ ജെ.എ റിച്ചിയെയും ഏൽപ്പിച്ചു. 1950 ജനുവരി 26നു തിരു-കൊച്ചി രാജപ്രമുഖൻ ശ്രീ ചിത്തിര തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മ മെഡിക്കൽ കോളജ് നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് തറക്കല്ലിട്ടു. 1951ൽ തന്നെ ആദ്യ ബാച്ച് വിദ്യാർത്ഥികളെ പ്രവേശിപ്പിച്ചു. 1951 നവംബർ 27നു കോളേജിന്റെ ഔദ്യോഗിക ഉദ്ഘാടനം ജവഹർലാൽ നെഹ്രു നിർവഹിച്ചു. ആശുപത്രിയിലെ ആദ്യത്തെ ഔട്ട് പേഷ്യന്റും അദ്ദേഹം തന്നെയായിരുന്നു. 1952 ജനുവരിയിൽ ശ്രീമതി രാജ്കുമാരി അമൃത്കൗർ കുട്ടികൾക്കും അമ്മമാർക്കും വേണ്ടിയുള്ള അവിട്ടം തിരുനാൾ ആശുപത്രിയുടെ ഉദ്ഘാടനവും നിർവഹിച്ചു. 1952ൽ പുരുഷന്മാരുടെ ഹോസ്റ്റലും ഒരു വർഷതിനു ശേഷം സ്ത്രീകളുടെ ഹോസ്റ്റലും പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ചു. 1954ൽ മെഡിക്കൽ കോളേജ് ആശുപത്രിയുടെ ഉദ്ഘാടനം നെഹ്രു തന്നെ നിർവഹിക്കുകയുണ്ടായി. ==ഉദ്ഘാടകൻ തന്നെ ആദ്യ ചികിത്സ തേടിയ കഥ== മെഡിക്കൽ കോളേജ് ഉദ്ഘാടനത്തിനെത്തിയ ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവായിരുന്നു ആശുപത്രിയിലെ ആദ്യരോഗിയും. ഉദ്ഘാടനത്തിന് എത്തിയപ്പോൾ ചുറ്റും കൂടിനിന്ന ആളുകളെ കൈവീശിക്കാണിക്കുന്നതിനിടെ സുരക്ഷയ്ക്കായി തീർത്ത കമ്പിവേലിയിൽ കുടുങ്ങി നെഹ്റുവിന്റെ കൈമുറിഞ്ഞു . തുടർന്ന് ആദ്യത്തെ ഒ.പി നെഹ്റുവിന്റെ പേരിലെടുത്ത് ഉടൻ ഡോ.കേശവൻനായരുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സംഘം മുറിവ് തുന്നിക്കെട്ടുകയായിരുന്നു . == മറ്റ് വസ്തുക്കൾ == 1954ൽ സേതു ലക്ഷ്മി ഭായി തമ്പുരാട്ടി ഉദ്ഘാടനം ചെയ്യ്ത നഴ്സിങ് സ്കൂൾ 1963ൽ നഴ്സിങ് കോളേജായി ഉയർത്തി. 1958ൽ ആരംഭിച്ച ക്യാൻസർ ബ്ലോക്ക് രണ്ട് ദശകങ്ങൾക്കു ശേഷം ദക്ഷിണേൻഡ്യയിലെ ജനങ്ങൾക്കു വേണ്ടിയുള്ള ക്യാൻസർ സെന്ററായി ഉയർത്തി. 1959ൽ ദന്തൽ കോഴ്സും ആദ്യത്തെ പോസ്റ്റ് ഗ്രാജുവേറ്റ് കോഴ്സും ആരംഭിച്ചു. അറുപതുകളിൽ തുടങ്ങിയ ലിംബ് ഫിറ്റിങ്ങ് സെൻടർ, കണ്ണാശുപത്രി, മാനസിക ആരോഗ്യ കേന്ദ്രം എന്നിവ പിന്നീട് കോളേജിനു കീഴിലാക്കി. പ്രിയദർശിനി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്, ശ്രീചിത്ര, ഫാർമസി കോളേജ്, രജത ജൂബിലീ ഹാൾ, മറ്റു ഹോസ്റ്റ്ലുകൾ എന്നിവ പിന്നീട് കൂട്ടിച്ചേർക്കുകയാണുണ്ടായത്. കേരള സർക്കാരിന്റെ ആരോഗ്യ വകുപ്പിനു കീഴിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആശുപത്രിയുടെ മെഡിക്കൽ വിദ്യാഭ്യാസം കേരള സർവകലാശാലയുടെ കീഴിലാണു. 2010 മുതൽ ഘട്ടം ഘട്ടമയി ഇതു കേരള ആരോഗ്യ സർവകലാശാലയുടെ കീഴിലേക്കു മാറ്റിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്`. 2011ൽ അത്യാധുനിക സൗകര്യങ്ങളോടു കൂടിയ ഓ.പി ബ്ലോക്കും പ്രധാനമന്ത്രി ആരോഗ്യ പദ്ധതിക്കു കീഴിൽ 253 കിടക്കകളുള്ള സൂപ്പർ സ്പെഷ്യൽറ്റി വിഭാഗവും ആരംഭിക്കുകയുണ്ടായി. ==ഭരണം== പ്രിൻസിപ്പൽ ഡോ.അജയകുമാറിനാണ് ഇപ്പോൾ തിരുവനന്തപുരം മെഡിക്കൽ കോളേജിന്റെ ഭരണച്ചുമതല. മെഡിക്കൽ കോളേജിന് കീഴിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന വിവിധ സ്ഥാപനങ്ങളും യൂണിറ്റുകളും ചുവടെ ചേർക്കുന്നു. ===മെഡിക്കൽ കോളേജ്=== 200 വിദ്യാർത്ഥികളെ പ്രവേശിപ്പിക്കുന്ന എം.ബി.ബി.എസ് കോഴ്സിനു പുറമെ 22 സ്പെഷ്യൽറ്റികളും, 10 സൂപ്പർ സ്പെഷ്യൽറ്റികളും ഇവിടെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. [[കേരള ആരോഗ്യ സർവകലാശാല|കേരള ആരോഗ്യ സർവകലാശാലയാണു്‍‍]] കോഴ്സ് ഘടന തീരുമാനിക്കുന്നത്. ===മെഡിക്കൽ കോളേജ് ആശുപത്രി=== തെക്കൻ കേരളത്തിലെ പ്രമുഖവൈദ്യ ശുശ്രൂഷാ സ്ഥാപനമായ തിരുവനന്തപുരം മെഡിക്കൽ കോളേജ് തിരുവനന്തപുരം, കൊല്ലം ജില്ലകൾക്കു പുറമെ അതിർത്തിക്കടുത്തുള്ള തമിഴ്നാട്ടിലെ ജില്ലകൾക്കും പ്രധാന ആശ്രയമാണ്. ആശുപത്രിയുടെ ഭാഗമായി പ്രധാന ബ്ലോക്ക്, ഔട്ട് പേഷ്യന്റ് ബ്ലോക്ക്, ട്രോമ കെയർ, സൂപ്പർ സ്പെഷ്യൽറ്റി ബ്ലോക്ക്, പേവാർഡ് എന്നിവ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. 3000ത്തിലധികം കിടക്കകളുള്ള ആശുപത്രി വർഷം തോറും 800000 രോഗികൾക്ക് ഇൻ പേഷ്യന്റ് സേവനവും 75,00,000 രോഗികളെ ഒ.പിയിലും ചികിത്സിക്കുന്നു. ===ശ്രീ അവിട്ടം തിരുനാൾ ആശുപത്രി=== 12 വയസ്സിനു താഴെയുള്ള കുട്ടികൾക്കും അമ്മമാർക്കും വേണ്ടിയുള്ള ആശുപത്രി ചെറുപ്പത്തിലെ തീപ്പെട്ട രാജകുമാരന്റെ ഓർമ്മയ്ക്കായി രാജകുടുംബം ആരംഭിച്ചതാണ്. ശിശുരോഗ വിഭാഗത്തിനും ഒബ്സ്റ്റെട്രിക്സ്-ഗൈനക്കോളജി വിഭാഗത്തിനും പുറമെ കുട്ടികളുടെ സുപ്പർ സ്പെഷ്യൽറ്റി വിഭാഗങ്ങളും ഇവിടെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ===റീജിയണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഒഫ്താൽമോളജി=== 1906ൽ തുടങ്ങിയ സർക്കാർ കണ്ണാശുപത്രി 1995ൽ സ്വയംഭരണാവകാശമുള്ള പ്രാദേശിക ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടായി കേന്ദ്രസർക്കാർ ഉയർത്തി. ഒഫ്താൽമോളജി പിജി കോഴ്സുകൾക്കു പുറമെ ഒപ്ടോമെട്രി കോഴ്സുകളും ഇവിടെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ===സൂപ്പർ സ്പെഷ്യൽറ്റി ബ്ലോക്ക്=== 6 സൂപ്പർ സ്പെഷ്യൽറ്റി വിഭാഗങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഇവിടെ 40 ഐസിയൂ കിടക്കകളും, 25 ഹൈകെയർ കിടക്കകളും, 6 മോഡുലർ തിയേറ്ററുകളിലുമായി ശുശ്രൂഷ നടത്തുന്നു. ===ചൈൽഡ് ഡെവലപ്പ്മെന്റ് സെന്റർ=== ശിശുക്കളുടെ മാനസികവികാസം, വിദ്യാഭ്യാസം, വിവാഹപൂർവ്വ കൗൺസിലിങ്ങ് എന്നിവയാണു ഈ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനത്തിൽ നൽകി വരുന്ന സേവനങ്ങൾ. ===മാനസിക ആരോഗ്യ കേന്ദ്രം=== ഊളമ്പാറയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന 150 കിടക്കകളുള്ള ഈ സ്ഥാപനം ഇൻഡ്യയിലെ രണ്ടാമത്തെ ഏറ്റവും വലിയ മാനസിക ആരോഗ്യ സ്ഥാപനമാണു. ===ഗവണ്മെന്റ് ചെസ്റ്റ് ഹോസ്പിറ്റൽ=== ക്ഷയരോഗികളെ മാറ്റിപ്പാർപ്പിക്കാൻ ആരംഭിച്ച ഈ ആശുപത്രി പിന്നീട് റെസ്പിറേറ്ററി മെഡിസിനു കീഴിലായി ഇപ്പോൾ സേവനം നൽകി വരുന്നു. ===റീജിയണൽ ലിംബ് ഫിറ്റിങ്ങ് സെന്റർ=== 1975ൽ ആരംഭിച്ച ഈ സെന്റർ വികലാംഗരുടെ സേവനത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഇൻഡ്യയിലെ 8 പ്രാദേശിക സെന്ററുകളിൽ ഒന്നാണിത്. ഇവയ്ക്ക് പുറമെ ഫാർമസി കോളേജ്, നഴ്സിങ്ങ് കോളേജ്, പ്രിയദർശിനി പാരാമെഡിക്കൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്, വിവരാന്വേഷണ സെന്റർ, പാങ്ങാപ്പാറ ഹെൽത്ത് യൂണിറ്റ്, സെന്റ്രൽ ലൈബ്രറി എന്നിവയും പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ==കോഴ്സുകൾ== *എം.ബി.ബി.എസ് (200 സീറ്റുകൾ പ്രതിവർഷം) *എം.ഡി/ എം.എസ് (23 വിഭാഗങ്ങളിലായി 83 സീറ്റുകൾ) *ഡി.എം/എം.സി.എച് (10 വിഭാഗങ്ങളിലായി 18 സീറ്റുകൾ) *ഡിപ്ലോമ (71 സീറ്റുകൾ) *ബി.എസ്.സീ ഒപ്ടോമെട്രി (20 സീറ്റുകൾ) *ബി.ഫാം (28 സീറ്റുകൾ) *ബി.എസ്,സീ നഴ്സിങ് (60 സീറ്റുകൾ) *ബി.എസ്.സീ എം.എൽ.ടി (28 സീറ്റുകൾ) *എം.എസ്.സീ നഴ്സിങ് *എം.ഫാം (10 സീറ്റുകൾ) *എം.ഫിൽ (ക്ലിനിക്കൽ എപിഡെമിയോളജി) *എം.എസ്.സീ (മെഡിക്കൽ ഫിസിക്സ്) ==നേട്ടങ്ങൾ== ലോകമൊട്ടാകെ മാതൃകയായ കേരള മോഡലിനു ചുക്കാൻ പിടിച്ചത് തിരുവനന്തപുരം മെഡിക്കൽ കോളേജാണ്. വികസിത രാജ്യങ്ങൾക്ക് തുല്യമായി കേരളത്തിന്റെ ആരോഗ്യ രംഗത്തെ ഉയർത്തിയത് ഇവിടെ തുടക്കം കുറിച്ച ആതുരശുശ്രൂഷാസേവനമാണ്. ഈ നേട്ടങ്ങൾ കണക്കിലെടുത്താണ് ഇതിനെ ദേശീയ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടായി ഉയർത്താൻ തീരുമാനിച്ചത്. ഇൻഡ്യ ടുഡേ ഗ്രൂപ്പ് നടത്തിയ സർവേയിൽ ഇൻഡ്യയിലെ ആദ്യ 25 മെഡിക്കൽ കോളേജുകളുടെ പട്ടികയിൽ 21-ആം സ്ഥാനമാണു തിരുവനന്തപുരത്തിനു നൽകിയത്. ഡോ. എൻ. സതിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ രൂപപ്പെടുത്തിയ എസ്.എ.ടി മിക്സ് കുട്ടികളിലെ പോഷകാഹാരക്കുറവിനു രാജ്യമാകെ അംഗീകരിച്ച ചെലവുകുറഞ്ഞ മാർഗ്ഗമാണു. സി.ഡി.സി രൂപം നൽകിയ തിരുവനന്തപുരം ഡെവലപ്മെന്റ് ചാർട്ട് കുട്ടികളുടെ മാനസിക-ശാരീരിക വികസനം അളക്കാനുള്ള ഒരു ചാർട്ടാണു. ദേശീയ നോളേജ് നെറ്റ്വ്വർക്കിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള 15 വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളിൽ ഒന്നാണു തിരുവനന്തപുരം മെഡിക്കൽ കോളേജ്. {{Commons category|Government Medical College, Trivandrum}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ മെഡിക്കൽ കോളേജുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ ഗവണ്മെന്റ് കലാലയങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ ഗവണ്മെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജുകൾ]] ifraiv1k6ijrplf7r6dyvggaqtnhz4h 0 150999 3765241 3764755 2022-08-15T12:47:30Z 2409:4073:385:17F9:1071:8AFF:FE68:DC58 ചെയ്ത സിനിമകൾ കൂട്ടിച്ചേർത്തു wikitext text/x-wiki [[File:Deedi damodaran.jpg|thumb|ദീദി ദാമോദരൻ]] മലയാളചലച്ചിത്രരംഗത്ത് അത്യപൂർവ്വമായ വനിതാ തിരക്കഥാകൃത്താണ് '''ദീദി ദാമോദരൻ'''. 2008-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[ഗുൽമോഹർ (ചലച്ചിത്രം)|ഗുൽമോഹർ]] ആണ് ദീദിയുടെ ആദ്യചിത്രം. ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് അദ്ധ്യാപികയായ ദീദി പ്രശസ്ത തിരക്കഥകൃത്തായ [[ടി. ദാമോദരൻ|ടി. ദാമോദരന്റെ]] യും പുഷ്പയുടെയും മകളാണ്<ref>http://www.thehindu.com/arts/cinema/article37813.ece</ref>. ചലച്ചിത്രനടി [[സീമ]]യുമായി ദീദി നടത്തിയ സംഭാഷണങ്ങൾ ''വിശുദ്ധ ശാന്തി - സീമയുടെ ജീവിതവും സിനിമയും'' എന്ന പേരിൽ മാതൃഭൂമി പുറത്തിറക്കി.ഇപ്പോൾ കേരള ചലച്ചിത്ര അക്കാദമി ജനറൽ കൗൺസിലിലും ചലച്ചിത്ര പ്രവർത്തകരുടെ സാംസ്കാരിക സംഘടനയായ മാക്ടയുടെ മുൻ എക്സിക്യൂട്ടീവ് അംഗമാണ്. മലയാള സിനിമയിൽ ആദ്യമായി രൂപം കൊണ്ട സ്തീകൾക്കായുള്ള കൂട്ടായ്മ ( വുമൺ ഇൻ സിനിമാ കലക്ടീവ് ) യുടെ സ്ഥാപകാംഗവും സജ്ജീവ പ്രവർത്തകയുമാണ്. 2008 ൽ ജയരാജ് സംവിധാനം ചെയ്ത 'ഗുൽമോഹർ ' എന്ന സിനിമക്ക് കഥയും  തിരക്കഥയും സംഭാഷണവുമെഴുതി   ചലച്ചിത്ര രംഗത്തേക്ക് കടന്നത്.  തിരക്കഥയുടെ ശക്തി തെളിയിച്ച ചിത്രമെന്ന ജൂറിയുടെ പ്രത്യേക പരാമർശത്തോടെ 'ഗുൽമോഹർ ' 2008 ലെ ഗോവ അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്രോത്സവത്തിലെ ഇന്ത്യൻ പനോരമയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 2009 ൽ 10 സംവിധായകർ  ഒരുമിപ്പിച്ച  ഒരുക്കിയ 'കേരള കഫേ' യിൽ രേവതി സംവിധാനം ചെയ്ത 'മകൾ ' , 2011 ൽ ജയരാജ് സംവിധാനം ചെയ്ത " നായിക " എന്നീ സിനിമകൾക്ക് തിരക്കഥകളൊരുക്കി. 2011 ൽ മലയാള സിനിമയിലെ സാങ്കേതിക പ്രവർത്തകരുടെ സംഘടനയായ മാക്ടയിൽ തിരക്കഥാകൃത്തെന്ന നിലക്ക് ആദ്യത്തെ വനിതാ അംഗമായി .  2016 ൽ നിരവധി അന്താരാഷ്ട ചലച്ചിത്രോത്സവങ്ങളിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കപ്പെട്ട ജയൻ ചെറിയാൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ക ബോഡി സ്കേപ്പ് എന്ന ചിത്രത്തിൽ തിരക്കഥാ കൺസൾട്ടന്റായി .  ജോൺ എബ്രഹാമിന്റെ ജീവിതത്തെ ആസ്പദമാക്കി പ്രേംചന്ദ് സംവിധാനം ചെയ്ത  "ജോൺ " (2022) ആണ് പുതിയ സിനിമ .  മലയാള സിനിമയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യത്തെ ഫുൾ വുമൺ ക്രൂ സിനിമയായി വിഭാവനം ചെയ്ത മുക്ത സംവിധാനം ചെയ്യുന്ന  വയലറ്റസ് എന്ന സിനിമയുടെ പണിപ്പുരയിലാണിപ്പോൾ. എൺപതുകളുടെ മധ്യത്തിൽ കേരളത്തിലെ ഫെമിനിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ രൂപീകരണ വേള മുതൽ അതിന്റെ ഭാഗമാണ്. കാലിക്കറ്റ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിലെ  എം.ഫിൽ പOനത്തിന് ശേഷം ഫിലീം സ്റ്റഡീസിൽ പി.എച്ച്.ഡി.പ0നം നടത്തി വരവെയാണ് സ്വതന്ത്ര തിരക്കഥാ രചനയിലേക്ക് വരുന്നത്. സ്കൂൾ പഠനകാലം മുതൽ അച്ഛൻ തിരക്കഥാകൃത്ത് ടി ദാമോദരൻ മാഷിന്റെ തിരക്കഥകളുടെ പകർത്തെഴുത്തുകാരിയെന്ന നിലക്കാണ് തിരക്കഥാരചനയിൽ പ്രാഥമിക പരിശീലനം നേടുന്നത്. വിശ്രുത സിനിമകളായ ഈനാട് , ഇന്നല്ലെങ്കിൽ നാളെ ,  1921 , കാലാപാനി എന്നിവ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടും. കോഴിക്കോട് ഐ.എച്ച്.ആർ.ഡി.യുടെ കോളേജ് ഓഫ് അപ്ലൈഡ് സയൻസിൽ ഇംഗ്ലീഷ് /ചലച്ചിത്ര പഠനവിഭാഗത്തിന്റെ വകുപ്പ് മേധാവിയാണ് . ' ''സിനിമകൾ'' ''<nowiki/>''' 1. ഗുൽമോഹർ (2008 ) 2. മകൾ , കേരള കഫേ( 2009 ) 3. നായിക ( 2011 ) 4. ജോൺ (2022 ) ==അവലംബം== {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രതിരക്കഥാകൃത്തുക്കൾ]] 7aitbswteo487wgel6t40l2y3frv7q4 0 157413 3765257 3765021 2022-08-15T15:00:30Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|webOS}} {{Infobox OS | name = വെബ്ഒഎസ് | logo = LG WebOS New.svg | logo size = 240px | developer = [[LG Electronics]],<br />Previously [[Hewlett-Packard]] & [[Palm, Inc.|Palm]] | family = [[Linux]] ([[Unix-like]]) | ui = [[Graphical User Interface|Graphical]] (Luna) | license = [[Apache License]] | website = {{URL|http://webosose.org|Open-source website}}<br />{{URL|http://webostv.developer.lge.com|Developer website}} | programmed_in = [[C++]], [[Qt (software)|Qt]]<ref>{{cite web|title=QtWS15- Bringing LG webOS and Qt to millions of smartTVs | website=[[YouTube]] |url=https://www.youtube.com/watch?v=N-DGijemc7M |archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211215/N-DGijemc7M |archive-date=2021-12-15 |url-status=live}}{{cbignore}}</ref> | kernel_type = [[Monolithic kernel|Monolithic]] ([[Linux kernel]]) | supported_platforms = [[ARM architecture|ARM]] | Working_State = Abandoned | latest_release_version = {{ubl|'''LG TV:''' 6.1|'''Open-source:''' 2.5.0|'''HP TouchPad:''' 3.0.5|'''Palm Pre:''' 2.2.4}} | latest_release_date = | marketing_target = [[Embedded devices]] | prog_language = [[Qt (software)|Qt]], [[HTML5]], [[C (programming language)|C]], [[C++]] | working state = | source_model = [[Source-available]] }} '''വെബ്ഒഎസ്''' എൽജി വെബ്ഒഎസ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു കൂടാതെ മുമ്പ് ഓപ്പൺ വെബ്ഒഎസ് എച്ച്പി വെബ്ഒഎസ് പാം വെബ്ഒഎസ് എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.<ref>{{cite web|title=HP webOS Developer FAQ |url=https://developer.palm.com/content/resources/develop/faq.html#c31712 | publisher=Palm, Inc.}}</ref> ഒരു [[Mobile operating system|മൊബൈൽ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റമായും]] ഉപയോഗിക്കുന്ന സ്മാർട്ട് ടിവികൾ പോലുള്ള സ്മാർട്ട് ഉപകരണങ്ങൾക്കായുള്ള ഒരു [[Linux kernel|ലിനക്സ് കേർണൽ]] അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള മൾട്ടിടാസ്കിംഗ് ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റമാണ്. തുടക്കത്തിൽ പാം, ഇങ്ക് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു (ഇത് [[Hewlett-Packard|ഹ്യൂലറ്റ്-പാക്കാർഡ്]] ഏറ്റെടുത്തു), എച്ച്പി പ്ലാറ്റ്ഫോം [[ഓപ്പൺ സോഴ്സ് സോഫ്റ്റ്‌വെയർ|ഓപ്പൺ സോഴ്സ്]] ആക്കി, ആ ഘട്ടത്തിൽ അത് ഓപ്പൺ വെബ്ഒഎസ് ആയി മാറി. ഈ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റം പിന്നീട് [[എൽജി ഇലക്ട്രോണിക്സ്|എൽജി ഇലക്‌ട്രോണിക്‌സിന്]] വിറ്റു, കൂടാതെ എൽജി നെറ്റ്‌കാസ്റ്റിന്റെ പിൻഗാമിയായി എൽജി ടെലിവിഷനുകൾക്കായുള്ള ഒരു സ്മാർട്ട് ടിവി ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റമായി ഇത് പ്രാഥമികമായി നിർമ്മിച്ചു. 2014 ജനുവരിയിൽ, ക്വാൽകോം എച്ച്പിയിൽ നിന്ന് സാങ്കേതിക പേറ്റന്റുകൾ നേടിയതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു, അതിൽ എല്ലാ വെബ്ഒഎസ്, പാം പേറ്റന്റുകളും ഉൾപ്പെടുന്നു; അവരുടെ ഉപകരണങ്ങളിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ എൽജി അവർക്ക് ലൈസൻസ് നൽകുന്നു. പ്രീ(Pre), പിക്സി(Pixi), വീർ(Veer) [[സ്മാർട്ട് ഫോൺ|സ്മാർട്ട്‌ഫോണുകൾ]], ടച്ച്‌പാഡ് ടാബ്‌ലെറ്റ്, 2014 മുതൽ എൽജിയുടെ സ്‌മാർട്ട് ടിവികൾ, 2017 മുതൽ എൽജിയുടെ സ്‌മാർട്ട് റഫ്രിജറേറ്ററുകൾ, സ്‌മാർട്ട് പ്രൊജക്‌ടറുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ 2009-ൽ സമാരംഭിച്ചതിനുശേഷം വെബ്‌ഒഎസിന്റെ വിവിധ പതിപ്പുകൾ നിരവധി ഉപകരണങ്ങളിൽ ഫീച്ചർ ചെയ്‌തിട്ടുണ്ട്. 2022-ന്റെ മധ്യത്തിൽ, പാംസ് വെബ്ഒഎസ് ആപ്പ് കാറ്റലോഗ്(Palm's webOS App Catalog), എസ്ഡികെ(SDK), ഹെൽപ്പ് സിസ്റ്റം എന്നിവയുടെ മുമ്പത്തെ മുഴുവൻ ആർക്കൈവും https://www.webosarchive.com/-ൽ തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു. ==ചരിത്രം== ===2009–2010: പാം വഴിയുള്ള ലോഞ്ച്=== പാം ഒഎസിന്റെ പിൻഗാമിയായി 2009 ജനുവരിയിൽ പാം വെബ് ഒഎസ്, പിന്നീട് പാം വെബ് ഒഎസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെട്ടു. 2009 ജൂണിൽ സ്പ്രിന്റ് പുറത്തിറക്കിയ യഥാർത്ഥ പാം പ്രീ ആയിരുന്നു ആദ്യത്തെ വെബ്ഒഎസ് ഉപകരണം. പാം പിക്‌സി പിന്തുടർന്നു. പ്രീ, പിക്സി എന്നിവയുടെ നവീകരിച്ച "പ്ലസ്" പതിപ്പുകൾ വെരിസൺ(Verizon), എടി&ടി(AT&T) എന്നിവയ്ക്ക് വേണ്ടി പുറത്തിറങ്ങി. ===2010–2013: എച്ച്പി ഏറ്റെടുക്കൽ; ഓപ്പൺ വെബ്ഒഎസിന്റെ സമാരംഭം=== 2010 ഏപ്രിലിൽ എച്ച്പി പാമിനെ ഏറ്റെടുത്തു. മാർക്ക് ഹർഡ് സിഇഒ ആയിരുന്ന സമയത്താണ് പാം ഏറ്റെടുക്കൽ ആരംഭിച്ചത്, എന്നിരുന്നാലും ഏറ്റെടുക്കൽ പൂർത്തിയായതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ അദ്ദേഹം രാജിവച്ചു. പിന്നീട്, വെബ്‌ഒഎസിനെ പുതിയ എച്ച്പി സിഇഒ ലിയോ അപ്പോതെക്കർ ഒരു പ്രധാന ആസ്തിയും വാങ്ങലിനുള്ള പ്രചോദനവും ആയി വിശേഷിപ്പിച്ചു. 1.2 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ ഏറ്റെടുക്കൽ ജൂണിൽ പൂർത്തിയായി. സ്‌മാർട്ട്‌ഫോണുകൾ, ടാബ്‌ലെറ്റുകൾ, [[Printer|പ്രിന്ററുകൾ]] എന്നിവയുൾപ്പെടെ ഒന്നിലധികം പുതിയ ഉൽപ്പന്നങ്ങളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് വെബ്‌ഒഎസ് പ്ലാറ്റ്‌ഫോം വികസിപ്പിക്കാനുള്ള ഉദ്ദേശ്യം എച്ച്പി സൂചിപ്പിച്ചു.<ref>{{cite magazine|last= Bajarin|first=Ben|title=HP Is Committed to Its 'webOS' Platform (and It Should Be).|series=TechLand|magazine=[[Time (magazine)|Time]]|publisher=Time Inc.|date=June 30, 2011|url=http://techland.time.com/2011/06/30/hp-is-committed-to-its-webos-platform-and-it-should-be/#ixzz1QshLqoCZ |access-date= November 27, 2013}}</ref> [[File:Jon Rubinstein & Todd Bradley.jpg|thumb|എച്ച്പി എക്സിക്യൂട്ടീവുകൾ 2011-ൽ വെബ്ഒഎസ് ഉപകരണങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു|228x228px]] == അവലംബങ്ങൾ == <references /> {{Table Mobile operating systems}} [[വർഗ്ഗം:മൊബൈൽ ലിനക്സ്]] [[വർഗ്ഗം:മൊബൈൽ ഫോൺ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ടാബ്‌ലറ്റ് കമ്പ്യൂട്ടർ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റങ്ങൾ]] axs9ghl1k9trs24402y2gvcg7clzb80 0 171146 3765258 3707044 2022-08-15T15:02:23Z 2402:3A80:1E01:9C33:C8B8:E052:1183:1401 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|K. Thayatt}} {{Infobox Writer | name = കെ. തായാട്ട് | image = K. Thayatt.jpg | imagesize = | alt = | caption = | pseudonym = | birthname = തായാട്ട് കുഞ്ഞനന്തൻ | birthdate = 1927 ഫെബ്രുവരി 17 | birthplace = [[പാനൂർ]], [[മലബാർ]], [[മദ്രാസ്]], [[ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ]] | deathdate = {{death date and age|2011|12|5|1927|2|17|df=y}} | deathplace = [[പാനൂർ]], [[കണ്ണൂർ ജില്ല]], [[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]] | occupation = അധ്യാപകൻ, സാഹിത്യകാരൻ | nationality = | ethnicity = | citizenship = | education = | alma_mater = | period = | genre = | subject = | movement = | notableworks = | spouse = | partner = | children = | relatives = | influences = | influenced = | awards = | signature = | website = | portaldisp = }} ഒരു മലയാള സാഹിത്യകാരനും, നാടകനടനും, നാടകകൃത്തുമായിരുന്നു '''തായാട്ട് കുഞ്ഞനന്തൻ''' എന്ന '''കെ.തായാട്ട്'''. ഒരു സ്‌കൂൾ അധ്യാപകൻ കൂടിയായിരുന്ന ഇദ്ദേഹത്തിന് സാഹിത്യമേഖലയിലെ വിവിധ പുരസ്കാരങ്ങൾക്ക് പുറമേ മികച്ച അധ്യാപകർക്കുള്ള കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാന അവാർഡുകളും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=puzha>{{cite web|title =കെ. തായാട്ട്|url =http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/author-detail.cgi?code=34|publisher =പുഴ.കോം|date =|accessdate =ജനുവരി 15, 2012|language =|archive-date =2012-05-24|archive-url =https://web.archive.org/web/20120524001614/http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/author-detail.cgi?code=34|url-status =dead}}</ref> ==ജീവിതരേഖ== 1927 ഫെബ്രുവരി 17-ന് [[പാനൂർ|പാനൂരിനടുത്ത]] പന്ന്യന്നൂരിൽ ചന്തു നമ്പ്യാരുടെയും ലക്ഷ്മിയമ്മയുടെയും മകനായി ജനിച്ചു. പ്രമുഖ എഴുത്തുകാരനായിരുന്ന തായാട്ട്‌ ശങ്കരൻ, സാമൂഹ്യപ്രവർത്തകനായിരുന്ന തായാട്ട് ബാലൻഎന്നിവർ സഹോദരന്മാരും<ref name =mathru_04dec11>{{cite news |url= http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=234882 |title= കെ. തായാട്ട് അന്തരിച്ചു |date= ഡിസംബർ 4, 2011 |accessdate= ജനുവരി 15, 2012 |publisher= മാതൃഭൂമി |language= }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> മീനാക്ഷിയമ്മ സഹോദരിയുമാണ്. കുന്നുമ്മൽ ഹയർ എലിമെൻററി സ്‌കൂൾ, ബി.ഇ.എം.പി. ഹൈസ്‌കൂൾ, ഗവ. ഹൈസ്‌കൂൾ കതിരൂർ, ഗവ. ബ്രണ്ണൻ കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിലായിരുന്നു വിദ്യാഭ്യാസം. അധ്യാപക ജോലിയിൽ പ്രവേശിക്കുന്നതിന് മുൻപ് ടാക്കീസിലെ ടിക്കറ്റ് വില്പനക്കാരനായും സബ് രജിസ്ട്രാർ ഓഫീസ് ഗുമസ്തനായും മിലിട്ടറി ക്യാമ്പിൽ നോൺ ഓപ്പറേറ്ററായും മദിരാശി ജനറൽ ആസ്പത്രിയിൽ ഗുമസ്തനായും ചുരുങ്ങിയകാലം ജോലി ചെയ്തു. കോഴിക്കോട് റേഡിയോ സ്റ്റേഷനിലും ജോലി ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.<ref name =mathru_05dec11>{{cite news | url = http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=234939 | title = കെ. തായാട്ട് അന്തരിച്ചു | date = ഡിസംബർ 5, 2011 | accessdate = ജനുവരി 15, 2012 | publisher = മാതൃഭൂമി | language = | archive-date = 2011-12-04 | archive-url = https://web.archive.org/web/20111204234627/http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=234939 | url-status = dead }}</ref> കോഴിക്കോട് പുതിയറയിലെ പുന്നശ്ശേരി യു.പി. സ്‌കൂൾ, ചൊക്ലി ലക്ഷ്മീവിലാസം എൽ.പി. സ്‌കൂൾ എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഏതാനും മാസങ്ങളുടെ അധ്യാപകവൃത്തിക്ക് ശേഷം 1952-ൽ പാനൂർ യു.പി. സ്‌കൂളിലെത്തിയ അദ്ദേഹം ഇതേ സ്കൂളിൽ പ്രധാനാധ്യാപകനായിരിക്കേ 1982-ൽ സർവ്വീസിൽ നിന്നും വിരമിച്ചു. 2011 [[ഡിസംബർ 5]]-ന് 85-ആം വയസ്സിൽ അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു. ==സാഹിത്യരംഗം== കഥ,കവിത, നാടകം, ബാലസാഹിത്യം, പുനരാഖ്യാനം എന്നീ മേഖലകളിൽ 42 ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. 1951-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ''പുത്തൻകനി'' ആണ് ആദ്യ കഥാസമാഹാരം. 1953-ലാണ് ആദ്യ കവിതാസമാഹാരമായ ''പാൽപ്പതകൾ'' പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്. ഭാരതത്തിന്റെ മോചനത്തിനുവേണ്ടി ജീവൻ ബലി കഴിച്ച നിരവധി സ്വാതന്ത്ര്യസമരഭടന്മാരുടെ ആവേശോജ്ജ്വലമായ ചരിത്രമാണ് ''നാം ചങ്ങല പൊട്ടിച്ച കഥ''. സംസ്ഥാന ബാലസാഹിത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റിയൂട്ട് പുറത്തിറക്കിയ ''സ്വാതന്ത്ര്യസമര ചരിത്രം കുട്ടികൾക്ക്'' എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിന്റെ രചനയിൽ മുഖ്യ പങ്കുവഹിച്ചു. മികച്ച പ്രഭാഷകൻ കൂടിയായിരുന്നു തായാട്ട്. ''ദ ഗാർഡൻ'' എന്ന കൃതി മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു. കോഴിക്കോട് ആകാശവാണി നിലയത്തിൽ പുറത്തുനിന്നൊരാളുടെ നാടകം ആദ്യമായി പ്രക്ഷേപണം ചെയ്തത് തായാട്ടിന്റെ ''തോട്ടക്കാരൻ'' എന്ന നാടകമാണ്.<ref name =doolnews>{{cite web | url =http://www.doolnews.com/k-thayat-passed-away-malayalam-news-565.html | title = സാഹിത്യകാരൻ കെ തായാട്ട് അന്തരിച്ചു |date= ഡിസംബർ 5, 2011 | accessdate = ജനുവരി 15, 2012 | publisher = ധൂൾ ന്യൂസ്.കോം| language =}}</ref> ''ഒരു പ്രൈമറി സ്കൂൾ അധ്യാപകന്റെ ഓർമക്കുറിപ്പുകൾ'' എന്ന പുസ്തകത്തിന്റെ രചനയും അദ്ദേഹം തുടങ്ങിവെച്ചിരുന്നു. ==കൃതികൾ== ===ബാലസാഹിത്യ കൃതികൾ=== *മേള *നൈവേദ്യം *പാൽപ്പതകൾ *നാടുകാണിച്ചുരം *മഴ മഴ തേന്മമഴ *വിഡ്ഢിയുടെ സ്വർഗം *യക്ഷിയും കഥകളും *സ്‌നേഷമാണ് ശക്തി *ഒരു കഥ പറയൂ ടീച്ചർ *നാറാണത്ത് ഭ്രാന്തനും വൽമീകവും *തെനാലിയിലെ കൊച്ചുരാമൻ ===കഥാസമാഹാരങ്ങൾ=== *പുത്തൻ കനി *നിലക്കണ്ണുകൾ ===ചരിത്രാഖ്യായികകൾ=== *നാം ചങ്ങല പൊട്ടിച്ച കഥnam changala potticha kadha * *ജനുവരി മുപ്പത് ===വിവർത്തനങ്ങൾ=== *ഒലിവർ ട്വിസ്റ്റ് *ഹക്കിൾബറി ഫിൻ *വെളിച്ചത്തിലേക്ക് *ഒരു കുട്ടിയുടെ ആത്മകഥ ===നാടകങ്ങൾ=== *ത്യാഗസീമ *ബഹദൂർഷാ *ശൂർപ്പണഖ *മന്ഥര *അക്ഷതം *സോക്രട്ടീസ് *ഭഗത് സിംഗ് *ജനനീ ജന്മഭൂമി *ആ വാതിൽ അടയ്ക്കരുത് ==പുരസ്കാരങ്ങൾ == ;സാഹിത്യ രംഗം *കൈരളി ചിൽഡ്രൻസ് ബുക്ക് ട്രസ്റ്റ് അവാർഡ് - ''നാടുകാണിച്ചുരം''<ref name=puzha/> * [[ചെറുകാട് അവാർഡ്|ചെറുകാട് സ്മാരക അവാർഡ്]] - ''കഥയുറങ്ങുന്ന വഴിയിലൂടെ''<ref name=puzha/> * ബോംബെ നാടകവേദി അവാർഡ് (1989) - ''ബഹദൂർഷാ'' <ref name=puzha/><ref name =keralasahitya_aw19>{{cite web | url = http://www.keralasahityaakademi.org/ml_aw19.htm | title = ബോംബെ നാടകവേദി അവാർഡ് നേടിയ നാടകങ്ങൾ| accessdate = ജനുവരി 15, 2012 | publisher = കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി | language = }}</ref> * അബുദാബി ശക്തി അവാർഡ് - ''ഭഗത്‌സിംഗ്‌'' <ref name=puzha/> * ബാലസാഹിത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റിയൂട്ട് പുരസ്‌കാരം - ''ഒലിവർട്വിസ്‌റ്റ്‌'' <ref name=puzha/> * സംഗിത നാടക അക്കാദമി പുരസ്‌കാരം - പ്രക്ഷേപണ നാടകരംഗത്തെ സമഗ്രസംഭാവനയ്‌ക്ക്‌<ref name=puzha/><ref>[http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/pdf/awards/drama.pdf KERALA SANGEETHA NATAKA AKADEMI AWARD]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=സെപ്റ്റംബർ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> * കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി എൻഡോവ്മെന്റ് പുരസ്​കാരം(2002) - ''ചക്രവർത്തിയെ ഉറുമ്പുതിന്നുന്നു'' <ref name =keralasahitya_aw13>{{cite web | url = http://www.keralasahityaakademi.org/ml_aw13.htm | title = ബാലസാഹിത്യത്തിനുള്ള എൻഡോവ്മെന്റ് നേടിയവരുടെ പട്ടിക| accessdate = ജനുവരി 15, 2012 | publisher = കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി | language = }}</ref> ;അധ്യാപന രംഗം *മികച്ച അധ്യാപകർക്കുള്ള സംസ്ഥാന അവാർഡ് (1975)<ref name =mathru_05dec11/> *മികച്ച അധ്യാപകർക്കുള്ള ദേശീയ അവാർഡ് (1976)<ref name =mathru_05dec11/> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:1927-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 2011-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഫെബ്രുവരി 17-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഡിസംബർ 5-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള ബാലസാഹിത്യകാരന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:ചെറുകാട് അവാർഡ് ജേതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി എൻഡോവ്മെന്റ് പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:അബുദാബി ശക്തി അവാർഡ് ജേതാക്കൾ]] o0pri0yt85d3pbeersln7lc9voxeijb 0 172990 3765418 3762233 2022-08-16T10:26:53Z 2402:3A80:19F3:D4BC:F5B7:4557:413C:20A0 /* മരണം */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Arattupuzha Velayudha Panicker.jpg|ലഘുചിത്രം|ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ (1825 – 1874), ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ ചേകവർ സ്മാരകം, മംഗലം ശിവ ക്ഷേത്രം, ആറാട്ടുപുഴ, കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്,  ആലപ്പുഴ ജില്ല, കേരളം]] [[കേരള നവോത്ഥാനം|കേരള നവോത്ഥാന]] ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യ സാമൂഹ്യ പരിഷ്കർത്താവായിരുന്നു '''ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ''' (കല്ലിശ്ശേരി വേലായുധ ചേകവർ) (1825 - 1874).<ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref name=":0" /> കേരള നവോത്ഥാന ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യ രക്തസാക്ഷിയായി വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതും ഇദ്ദേഹത്തെയാണ്.<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.madhyamam.com/kerala/local-news/alappuzha/--579700|title='വേലായുധ ചേകവർ' പ്രകാശനംചെയ്തു {{!}} Madhyamam|access-date=2020-10-10|last=ഡെസ്ക്|first=വെബ്|date=2020-10-02|website=|publisher=|language=}}</ref> പത്തൊമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ആലപ്പുഴ|ആലപ്പുഴയ്ക്കടുത്ത്]] മംഗലം എന്ന ദേശത്തെ കല്ലിശ്ശേരിൽ എന്ന ഒരു സമ്പന്ന [[ഈഴവർ|ഈഴവ]] കുടുംബത്തിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജനനം.[https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2022/01/09/pathonpatham-noottandu-history-velayudha-panicker.html] പ്രമാണി ആയിരുന്ന അദ്ദേഹം '''മംഗലം വേലായുധപ്പെരുമാൾ''' എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. [[ശ്രീനാരായണഗുരു]] 1888 ൽ [[അരുവിപ്പുറം|അരുവിപ്പുറത്ത്]] ശിവ പ്രതിഷ്ഠ നടത്തുന്നതിന് 36 വർഷം മുമ്പ്, 1852 ൽ '''വേലായുധ പണിക്കർ''' അവർണർക്കായി ക്ഷേത്രം പണിത് ശിവനെ<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/special/news-weekendspecial-21-07-2019/811943|title=ജ്ഞാനേശ്വരത്തെ ഈഴവ ശിവൻ|access-date=2020-10-12|language=ml}}</ref> പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരുന്നു.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/latest-news/441535|title=ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധപ്പണിക്കർ ചരിത്രത്തിലെ വിപ്ലവപ്രതിഷ്ഠ|access-date=2020-10-10|language=ml}}</ref> ഈഴവർ അടക്കം പിന്നാക്ക സ്ത്രീകൾക്ക് മൂക്കുത്തി ധരിക്കാൻ അവസരം ലഭിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി നടത്തിയ പ്രശക്തമായ മൂക്കുത്തി വിളംബരം നടത്തിയത് അദ്ദേഹമാണ്. കേരള ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ കർഷകത്തൊഴിലാളി സമരത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയതും അദ്ദേഹമാണ്.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/web-news/2019/01/NTVM0039249/1.html|access-date=2020-10-04}}</ref> സ്വന്തം സഹോദരിയെ അന്യസമുദായക്കാരനു വിവാഹം ചെയ്തുകൊടുത്തുകൊണ്ട് മിശ്രവിവാഹത്തിനും പണിക്കർ മുൻകൈ എടുത്തിരുന്നുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=":1" /> ==ജീവിതരേഖ== [[ആലപ്പുഴ]] ജില്ലയിലെ, [[കാർത്തികപ്പള്ളി]] താലൂക്കിൽ, ആറാട്ടുപുഴ മംഗലം ഗ്രാമത്തിലെ സമ്പന്ന [[ഈഴവർ|ഈഴവ]] തറവാടായ കല്ലിശ്ശേരിൽ തറവാട്ടിലാണ് 1825 ജനുവരി 7 ന് വേലായുധ പണിക്കരുടെ ജനനം. പണിക്കരുടെ പിതാവ്, [[കായംകുളം|കായംകുളത്തുള്ള]] എരുവയിൽ ശ്രീ. കുറ്റിത്തറ ഗോവിന്ദപ്പണിക്കർ, ആയൂർവേദവും, ജ്യോതിഷവും, കളരിപ്പയറ്റുമൊക്കെ പഠിച്ച പണ്ഡിതനായിരുന്നു. പണിക്കരുടെ മാതാവ്, മംഗലം പ്രമാണി '''പെരുമാൾ അച്ഛൻറെ മകളായിരുന്നു'''.<ref name=":1">{{Cite web|url=http://www.kalakaumudi.com/malayalam/education/arattupuzha-velayudhapanickar--2019-01-05.php/|title=ചരിത്രത്തിലിടം പിടിക്കാത്ത പേര്|access-date=2020-10-11|last=|first=|date=|website=|publisher=|language=}}</ref> പെരുമാൾ അച്ഛൻ പേരുകേട്ട കളരി അഭ്യാസിയായിരുന്നു. പണിക്കർ ജനിച്ച്‌ പതിമൂന്നാം നാൾ പണിക്കരുടെ അമ്മ മരണപ്പെട്ടു. പിന്നീട്‌ അമ്മയുടെ ബന്ധുക്കൾക്കൊപ്പം ആണ് വളർന്നത്. ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ പണിക്കർ മലയാളം, സംസ്കൃതം, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഭാഷകളും, ആയുർവ്വേദം, ജ്യോതിഷം, വ്യാകരണ ശാസ്ത്രം എന്നിവയും പഠിച്ചിരുന്നു. പഠനത്തിന് പുറമേ ആയോധന വിദ്യയും, കുതിര സവാരിയും എല്ലാം അഭ്യസിച്ചിരുന്നു. ഇരുപതാമത്തെ വയസ്സിൽ കായംകുളം പുതുപ്പള്ളിയിലെ വാരണപ്പള്ളി തറവാട്ടിലെ (ശ്രീനാരായണഗുരു വിദ്യാർത്ഥിയായി പഠിക്കാനെത്തിയത് വാരണപ്പളളി തറവാട്ടിലാണ്) വെളുമ്പിയെ പണിക്കർ വിവാഹം കഴിച്ചു. ഇവർക്ക്‌ ഏഴ്‌ ആൺമക്കളാണ്‌. ''പെരുമാൾ അച്ഛന്റെ'' മരണ ശേഷം പണിക്കർ ആയിരുന്നു തറവാട്ടിലെ കാര്യങ്ങൾ ഏറ്റെടുത്ത് നടത്തി പൊന്നിരുന്നത്. [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിന്റെ]] ഭാഗമായി പരിഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നെങ്കിലും, മംഗലം ദേശത്തിന്റെ പ്രധാന സമ്പത്ത് ഉള്ള ഒരു തറവാടയിരുന്നു കല്ലിശ്ശേരി തറവാട്ടുകാർ. പണിക്കരുടെ കളരിയിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം ആളുകൾ പണിക്കരുടെ സഹായത്തിന് എപ്പോഴും ഉണ്ടായിരുന്നു.{{cn}}. മേൽജാതിക്കാരുടെ ഉപദ്രവങ്ങൾക്കെതിരെ ശക്തമായ നിലപാടായിരുന്നു വേലായുധപണിക്കർ സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്<ref name="JD">{{cite book |last1=J. Devika |title=The Aesthetic Woman: Re-Forming Female Bodies and Minds in Early TwentiethCentury Keralam |publisher=Cambridge University Press |page=474 |jstor=3876627 |quote=To mention two such tales: a mid-nineteenth century Ezhava notable named Velayudha Panikkar of Arattupuzha in central Tiruvitamkoor is said to have intervened in conflicts around dress-codes at Kayamkulam and Pandalam, beating up opponents and distributing.....}}</ref>. ധാരാളം കൃഷിയും വാണിജ്യ ബന്ധവുമുണ്ടാായിരുന്ന ധനിക പ്രമാണി കുടുംബമായിരുന്നു പണിക്കർ ജനിച്ച '''കല്ലിശ്ശേരി''' തറവാട്.<ref>{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/magazine/about-kallissery-velayudha-chekavar-pga6bc|title=അങ്ങനെയാണ് അവർണ്ണ സ്ത്രീകൾ പന്തളത്ത് മൂക്കുത്തി ധരിച്ചുതുടങ്ങിയത്|access-date=2020-10-04|language=ml}}</ref><ref name=":1" /> പത്‌മനാഭസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലേക്കു തരണനല്ലൂർ നമ്പൂതിരിപ്പാട് കൊണ്ടുപോയ സാളഗ്രാമവും തിരിവിതാംകൂർ രാജാവിൻ്റെ ഒരു രത്നവും കായംകുളം കായലിൽ കൊള്ളക്കാർ അപഹരിച്ചു. തിരിവിതാംകൂർ പോലീസും പട്ടാളവും അന്വേഷിച്ചിട്ടു കിട്ടിയില്ല. സാളഗ്രാമവും രത്നവും കണ്ടുപിടിച്ച് നൽകനുള്ള തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവിൻറെ അഭ്യർഥന സ്വീകരിച്ച വേലായുധപണിക്കർ തന്റെ ആളുകളുടെ ശക്തിയും കഴിവും ഉപയോഗിച്ച് രത്നവും സാളഗ്രാമവും പിടിച്ചെടുത്ത് രാജാവിന് നല്കി. ഇതിന്റെ പേരിൽ തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവ് രണ്ടു കൈകളിലും വീരശൃംഖല നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു.<ref name=":0" /> 1874 ജനുവരി മൂന്നിന് (1874 ധനു 24) ആയിരുന്നു മരണം. [[കായംകുളം]] കായലിലൂടെ ബോട്ടിൽ [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലത്തേക്ക്]] പോകുമ്പോൾ ശത്രുക്കൾ ആക്രമിച്ചു വധിക്കുകയായിരുന്നു.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=https://janayugomonline.com/social-reform-revolution/|title=അടിമത്വത്തിനും അനാചാരങ്ങൾക്കുമെതിരെയുള്ള കേരളത്തിന്റെ നവോത്ഥാന പോരാട്ടങ്ങൾ|access-date=2020-10-10|date=2018-11-26|language=en-US|archive-date=2018-11-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20181128193708/http://janayugomonline.com/social-reform-revolution/|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://dcbookstore.com/books/aarattupuzha-velayudhappanikkar|title=AARATTUPUZHA VELAYUDHAPPANIKKAR|access-date=2020-10-04}}</ref> അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീടിന്റെ ഒരുഭാഗം ഇന്നും മംഗലത്തുണ്ട്. == നവോത്ഥാന ചരിത്രത്തിലെ സംഭാവനകൾ== മൂക്കുത്തി വിളംബരവും അച്ചിപ്പുടവ സമരവും ഉൾപ്പടെ കേരള നവോത്ഥാന ചരിത്രത്തിലെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു പാട് സമരങ്ങൾക്കും സംഭവങ്ങൾക്കും നേതൃത്വം നൽകിയ വ്യക്തിയാണ് ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ. അതിൽ ചിലത് താഴെ വിവരിക്കുന്നു. === ശിവപ്രതിഷ്ഠ=== ബ്രാഹ്മണവേഷത്തിൽ [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം മഹാാദേവക്ഷേത്രത്തിൽ]] താമസിച്ച് ആണ് ക്ഷേത്രനിർമ്മാണവും ആചാരങ്ങളും പഠിച്ചത്.<ref name=":0" /> അതിന് ശേഷം 1852 ൽ വേലായുധപ്പണിക്കർ അവർണർക്ക് ആരാധിക്കാനായി [[ശിവൻ| ശിവ]] ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചു. [[കാർത്തികപ്പള്ളി|കാർത്തികപ്പള്ളിയിലെ]] ഇടയ്ക്കാട് മംഗലത്ത് കേരളീയ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയിൽ നിർമിച്ച ജ്ഞാനേശ്വരം ക്ഷേത്രമാണ് അത്.<ref name=":0" /> മാവേലിക്കര കണ്ടിയൂർ മറ്റത്തിൽ വിശ്വനാഥൻ ഗുരുക്കൾ എന്ന അബ്രാഹ്മണനായ തന്ത്രിയാണ് ഈ പ്രതിഷ്ഠനടത്തിയത്.<ref name=":2" /> ഇവിടെ നിത്യപൂജയ്ക്ക് തീരുമാനിച്ചതും അബ്രാഹ്മണനെ ആയിരുന്നു.<ref name=":2" /> എല്ലാ ജാതി മതസ്ഥഥർക്കും അവിടെ ആരാധനാ സ്വാതന്ത്ര്യവും നൽകിയിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഇതിൻ്റെെ ചുവടുപിടിച്ച് 1853 ൽ [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]] ജില്ലയിൽ [[ചേർത്തല|ചേർത്തല]] [[തണ്ണീർമുക്കം|തണ്ണീർമുക്കം]] ചെറുവാരണംകരയിലും പണിക്കർ ഒരു ശിവക്ഷേത്ര നിർമ്മാണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref name=":0" /> ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണവും വിഗ്രഹ പ്രതിഷഠയും അവർണരുടെ ധർമ്മാചരണത്തിന് എതിരാണെന്നു പറഞ്ഞ് ഇത് മുടക്കാൻ സവർണർ ശ്രമിച്ചിരുന്നു. ഒരു അബ്രാഹ്മണൻ്റെ കാർമ്മികത്വത്തിൽ മംഗലത്ത് ആദ്യം നടത്തിയ ശിവ പ്രതിഷ്ഠ ദിവാനുമുന്നിൽ തെളിവായി ചൂണ്ടിക്കാണിച്ച് ഈ എതിർപ്പുകൾ അദ്ദേഹം മറികടന്നു.<ref name=":2" /> ===അച്ചിപ്പുടവ സമരം=== അച്ചിപ്പുടവയെന്ന പേരിൽ തിരുവിതാംകൂറിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന മുണ്ടുകൾ ഈഴവ സ്ത്രീകൾ നെയ്തിരുന്നതായിരുന്നുവെങ്കിലും അവ ഉടുക്കാൻ അവർക്ക് അനുവാദമില്ലായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, സവർണ്ണ വിഭാഗം പിന്നാക്ക വിഭാഗക്കാരെ സ്ത്രീപുരുഷ ഭേദമന്യേ മുട്ടിനുതാഴെ മുണ്ടുടുക്കാൻ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ഈ ആചാരത്തെ അംഗീകരിക്കാതെ അച്ചിപ്പുടവ നീട്ടിയുടുത്ത് കായംകുളത്തിനടുത്തുള്ള പത്തിയൂർ വയൽവരമ്പിലൂടെ യാത്ര ചെയ്ത യുവതിയെ മേൽജാതിക്കാർ അധിക്ഷേപിച്ചു വിട്ടു. ഇതറിഞ്ഞ പണിക്കർ തൊഴിലാളികൾക്ക് ചിലവിന് പണം നൽകി, ജൻമിമാരുടെ കൃഷിപ്പണിയും തേങ്ങാപ്പണിയും ബഹിഷ്ക്കരിക്കാൻ ആഹ്വാനം ചെയ്തു. പണി മുടങ്ങി സാമ്പത്തിക നില തകരാറിലായതോടെ സവർണപ്രമാണിമാർ സമരത്തിനു മുമ്പിൽ മുട്ടുമടക്കി. 1866 ൽ കർഷക തൊഴിലാളികളെ സംഘടിപ്പിച്ചു വേലായുധ പണിക്കർ നടത്തിയ ഈ പണിമുടക്കാണു ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ ആദ്യത്തെ കർഷക തൊഴിലാളി സമരം.<ref name=":0" /> ===മൂക്കുത്തി വിളംബരം=== 1859 വരെ ബ്രാഹ്മണർക്ക് മാത്രമേ മൂക്കുത്തി ധരിക്കാനുള്ള അവകാശം ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. 1859 ഇൽ അന്നത്തെ തിരുവിതാംകൂർ റീജൻറ് റാണിയോട്, തങ്ങൾകും മൂക്കുത്തി ധരിക്കാൻ അവകാശം നൽകണമെന്ന് നായന്മാർ അപേക്ഷിച്ചു. 1859 അവസാനം നായൻമാർകും ബ്രാഹ്മണരെ പോലെ മൂക്കുത്തി ധരിക്കാമെന്ന് റീജൻറ് മഹാറാണി ഉത്തരവു പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഇതറിഞ്ഞ ഈഴവരിലെ സമ്പന്ന കുടുംബ സ്ത്രീകളും മൂകുത്തി ധരിക്കാൻ തുടങ്ങി. പന്തളത്തിനടുത്തു മൂക്കുത്തി ധരിച്ച ഒരു ഈഴവ സ്ത്രീയുടെ മൂക്കുത്തി ഒരു ബ്രാഹ്മണൻ പറിച്ചു ചോരചിന്തിയ വിവരമറിഞ്ഞ പണിക്കർ സ്വർണ്ണപണിക്കാരെ വിളിച്ച്, സ്വർണം, വെള്ളി, ചെമ്പ് എന്നിവയിൽ ‌ നിരവധി മൂക്കുത്തികൾ നിർമ്മിക്കാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. ആയിരം സ്ത്രീകളെ വിളിച്ചുകൂട്ടി മൂക്കുത്തി ധരിപ്പിച്ചു<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/women/features/myths-and-story-about-nose-studs.html|title=ആളെകൊല്ലും ഈ മൂക്കുത്തി ചന്തം|access-date=2020-10-10}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/news/spotlight/2019/10/03/story-of-nose-ring.html|title=മൂക്കുത്തി ഒരു കുഞ്ഞൻ ആഭരണമല്ല; ഇമ്മിണി വല്യ മൂക്കുത്തിക്കഥ ഇതാ; വിഡിയോ|access-date=2020-10-10|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/special/velayudha-panicker/756004|title=മൂക്കുത്തി പറിച്ചെടുത്തു ചോരചിന്തി മുഖം|access-date=2020-10-10|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://specials.manoramaonline.com/News/2018/kerala-piravi-2018/index.html|title=കേരളപ്പിറവി: ചരിത്ര നിമിഷങ്ങളിലൂടെ ഒരു യാത്ര {{!}} Kerala Piravi Special 2018 {{!}} Manorama Online|access-date=2020-10-10|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7564/5/05_chapter%201.pdf#page=8|title=A study of reflection of social and political elements in the works of Mooloor മൂലൂർക്കൃതികളിലെ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ പ്രതിഫലനം - ഒരു പഠനം|access-date=04 October 2020|last=Devi|first=P Nirmala|date=|website=Shodhganga|publisher=Department of Malayalam Literature, Mahatma Gandhi University}}</ref>. എന്നിട്ട് പന്തളത്തുവച്ച് ഒരു '''വിളംബരം''' നടത്തി. {{cquote|ഇന്നുമുതൽ തിരുവിതാംകൂറിലെ മുഴുവൻ സ്ത്രീകൾകും മൂക്കുത്തി ധരിച്ചുകൊള്ളാമെന്ന് നാം മംഗലം വേലായുധപ്പെരുമാൾ ഉത്തരവ്. ഈ ഉത്തരവിനെതിരെ പ്രവർത്തിക്കുന്നവന്റെ തല നാം എടുത്തിരിക്കും}} 1860-ലെ<ref name="TOI">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kochi/people-of-karthikapally-demand-a-memorial-for-social-reformer-arattupuzha-velayudha-panicker/articleshow/73248051.cms|title=People of Karthikapally demand a memorial for social reformer Arattupuzha Velayudha Panicker {{!}} Kochi News - Times of India|access-date=2020-10-04|last=Jan 14|first=Sajimon P. S. / TNN /|last2=2020|language=en|last3=Ist|first3=15:46}}</ref> ഈ പ്രഖ്യാപനത്തെ '''മൂക്കുത്തി വിളംബരം''' എന്നു വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവരെ ആരും അപമാനിക്കാതിരിക്കാൻ ദിവസങ്ങളോളം പണിക്കർ പന്തളത്തു തങ്ങി. കുതിരപ്പുറത്ത്‌ ആയുധങ്ങളുമേന്തി റോന്തുചുറ്റുന്ന പണിക്കരുടെയും സൈന്യത്തിൻറെയും മുന്നിലൂടെ നാട്ടിലെ പെണ്ണുങ്ങളെല്ലാം സ്വർണ്ണ മൂക്കുത്തിയിട്ടു സുന്ദരികളായി നടന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് തിരുവതാംകൂറിലെ എല്ലാ സ്ത്രീകൾകും മൂകുത്തി ധരിക്കാൻ അവകാശം കിട്ടിയത്. ===ഏത്താപ്പുസമരം=== കായംകുളത്ത്‌ അവർണസ്‌ത്രീ നാണം മറയ്‌ക്കാൻ മാറിൽ ഏത്താപ്പിട്ടതു സഹിക്കാത്ത പ്രമാണിമാർ പൊതുനിരത്തിൽ അവരുടെ മേൽമുണ്ടു വലിച്ചു കീറി മാറിൽ മച്ചിങ്ങത്തൊണ്ടു പിടിപ്പിച്ച്‌ കൂവിവിട്ടു. വിവരമറിഞ്ഞു കുറെ മേൽമുണ്ടുമായി പണിക്കർ തണ്ടുവച്ച വള്ളത്തിൽ കായംകുളത്തേക്കു കുതിച്ചു. അവിടത്തെ തൊഴിലാളി സ്‌ത്രീകൾക്കിടയിൽ മേൽമുണ്ടു വിതരണം ചെയ്‌തു. ഇതാണ് എത്താപ്പു സമരം എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. 1859-ലാണ് ഏത്താപ്പുസമരം നടന്നത്. ===കഥകളിയോഗം=== ആദ്യമായി കഥകളി പഠിച്ച അബ്രാഹ്മണൻ ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ ആണ്{{cn}}. 1862 ൽ ഈഴവ സമുദായാംഗങ്ങളെ ചേർത്ത് അദ്ദേഹം സ്ഥാപിച്ച കഥകളിയോഗം, ഈഴവരുടെ ആദ്യത്തെ കഥകളിയോഗമാണ്.<ref name=":4">{{Cite web|url=https://janayugomonline.com/arattupuzha-velayudha-panicker/|title=ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധപണിക്കർ ചരിത്രം സൃഷ്ടിച്ച ചരിത്രപുരുഷൻ|access-date=2020-10-04|date=2019-01-12|language=en-US|archive-date=2020-10-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20201007203045/https://janayugomonline.com/arattupuzha-velayudha-panicker/|url-status=dead}}</ref> പച്ചകുത്തി ദേവന്മാരുടെയും രാജാക്കന്മാരുടെയും വേഷങ്ങളാടാൻ അവർണർക്ക്‌ അവകാശമില്ലെന്നു ബോധിപ്പിച്ച് ഗവൺമെന്റിൽ ‍ പരാതികിട്ടിയപ്പോൾ ദിവാൻ ടി. മാധവറാവുവാണ് പണിക്കരെയും പരാതിക്കാരെയും വിളിച്ചു ചേർത്തത്‌. അന്നത്തെ വാദംകേട്ടു പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ട തീർപ്പിലാണു അവർണ ജാതിക്കർക്കു കഥകളി പഠിച്ച്‌ അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള അവകാശം നിയമംമൂലം പണിക്കർ സമ്പാദിച്ചത്‌. അവർണ്ണരുടെ കഥകളിയോട്‌ ഏറ്റവും എതിർപ്പുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ തിരഞ്ഞുപിടിച്ചു കഥകളി അവതരിപ്പിക്കാനായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിനു താൽപര്യം{{cn}}. ===വഴി നടക്കൽ=== നംപൂതിരിമാരും, രാജാക്കന്മാരും സഞ്ചരിക്കുന്ന വഴിയിൽ നിന്ന് അവർണ്ണരെ തീണ്ടാപ്പാടകലെ നിർത്താൻ 'ഹൊയ്' വിളിക്കുമായിരുന്നു. ഒരു ദിവസം വേലായുധപ്പണിക്കർ പരിവാരങ്ങളോടൊത്ത് പല്ലക്കിൽ മംഗലത്തുകൂടി സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ, ഇടപ്പള്ളി രാജാവിൻറെ മകൻ രാമൻ മേനോനെയും ചുമന്ന് വരുന്നവരുടെ 'ഹോയ്‌' വിളി മറുവശത്തു നിന്ന് കേട്ടു. പണിക്കരുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം അതിനെക്കാൾ ഉച്ചത്തിൽ ഹോയ്‌ വിളിച്ച് കടന്നു വന്ന പണിക്കരോട് വഴി മാറാൻ രാമൻ മേനോൻ പറഞ്ഞു, മേനോനാണ് മാറേണ്ടതെന്ന് പണിക്കരും പറഞ്ഞു. ഇതിനെത്തുടർന്നുണ്ടായ വഴക്കിൽ പണിക്കർ രാമൻ മേനവനെ അടിച്ചു തോട്ടിൽ എറിഞ്ഞു. ===ജന്മിത്വത്തിനെതിരെ=== പാവപ്പെട്ട ഈഴവരുടെയും , ക്രിസ്ത്യാനികളുടെയും , മുസ്ലിങ്ങളുടെയും കീഴ്ജാതിക്കാരുടെയും വീട്ടിൽ നിന്നും പശുവിനേയും കിടാവിനേയും കയ്യൂക്കിൻ്റെ പുറത്ത് സ്വന്തമാക്കി കറവ വറ്റുമ്പോൾ മാത്രം തിരികെ നല്കിയിരുന്ന , കൃഷിഫലങ്ങൾ കൈകലാക്കിയിരുന്ന, അമിത കാരം പിരിച്ചിരുന്ന മാംബുഴക്കരിക്കാരൻ കരപ്രമാണിയെ വേലായുധപ്പണിക്കർ തൻറെ സൈന്യവുമായിച്ചെന്ന്, കഴുത്തിൽ വാൾ വച്ച്, മേലിൽ ആവർത്തിച്ചാൽ തലയെടുക്കുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. ദുഷ്ടൻ മാരായ ചില മാടമ്പിമാരെ പണിക്കർ വധിച്ചിട്ടുണ്ട്. == മരണം== മറ്റൊരു കേസിന്റെ ആവശ്യത്തിനായി കൊല്ലത്തുനിന്നും തണ്ടുവച്ചവള്ളത്തിൽ കായംകുളംകായൽ കടക്കുമ്പോഴാണ് വേലായുധപ്പണിക്കർ കൊല്ലപ്പെട്ടത്‌. 1874 ജനുവരി മൂന്നിനു പാതിരാത്രി കായൽ നടുക്ക്‌ തണ്ടുവച്ചവള്ളത്തിൽ പണിക്കർ നല്ല ഉറക്കമായിരുന്നു. ഒരു വള്ളത്തിലെത്തിയ, വേഷം മാറിവന്ന അക്രമിസംഘം പണിക്കരെ അടിയന്തരമായി കാണണമെന്നും സങ്കടം ഉണർത്തിക്കാനുണ്ടെന്നും പണിക്കരുടെ പടയാളികളോടു പറഞ്ഞു. വള്ളത്തിൽ കയറിയ അക്രമികളുടെ നേതാവു 'തൊപ്പിയിട്ട കിട്ടൻ' ഉറങ്ങിക്കിടന്ന പണിക്കരെ ചതിയിൽ കുത്തിവീഴ്ത്തി. ഈ കിട്ടൻ, ഇസ്ളാംമതം സ്വീകരിച്ചുപോയ, പണിക്കരുടെ ഒരു അകന്ന ബന്ധു ആയിരുന്നു. അതിനാൽ ' തൊപ്പിയിട്ട കിട്ടൻ ' എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടത്. നെഞ്ചിൽ തറഞ്ഞ കഠാരയുമായി എഴുന്നേറ്റ ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധപണിക്കർ കിട്ടനെ കഴുത്തുഞെരിച്ചു കൊന്നു. ഇതുകണ്ടു ഭയന്ന ബാക്കിയുള്ളവർ കായലിൽ ചാടി രക്ഷപ്പെട്ടു. ഇവർ പിന്നീടു കപ്പലിൽ രാജ്യം കടന്നതായാണു കേട്ടുകേൾവി.[https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2022/01/09/pathonpatham-noottandu-history-velayudha-panicker.html]{{cn}} ==ഇതും കാണുക== * [[കുറൂളി ചേകോൻ]] == അവലംബം == {{reflist|2}} [[വർഗ്ഗം:1825-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1874-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മരിച്ച ദിവസം അറിയാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സാമൂഹ്യ നവോത്ഥാന നായകർ]] 95nn9cpi4fi8f36temqpwt7fnmmxfhe 0 175583 3765397 3758999 2022-08-16T08:20:43Z Meenakshi nandhini 99060 /* =കൃതികൾ */ wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|G.Kumara pillai}} {{Infobox Writer | name = ജി. കുമാരപിള്ള | image = ജി. കുമാരപിള്ള.jpg | alt = | caption = | pseudonym = | birthname = | birthdate = 1923 ഓഗസ്റ്റ് 22. | birthplace =[[വെന്നിമല]], [[കോട്ടയം ജില്ല]], [[തിരുവിതാംകൂർ]] | deathdate ={{death date and age|2000|08|16|1923|08|22}} | deathplace =[[തൃശ്ശൂർ]][[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]] | occupation = കവി, പത്രപ്രവർത്തകൻ | nationality = {{IND}} | ethnicity = | citizenship = {{IND}} | education = | alma_mater = | period = | genre = | subject = | movement = | notableworks = സപ്തസ്വരം | spouse = | partner = | children = | relatives = | influences = | influenced = | awards = [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]] (1985)<ref>http://www.keralasahityaakademi.org/ml_aw2.htm</ref> | signature = | website = | portaldisp = }} കേരളത്തിലെ ഒരു പ്രമുഖ കവിയും ഗാന്ധിയനും അദ്ധ്യാപകനുമാണ് '''ജി. കുമാരപിള്ള''' (22 ആഗസ്റ്റ് 1923 – 17 ആഗസ്റ്റ് 2000). കവിതയ്ക്കുള്ള [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]] നേടിയിട്ടുണ്ട്. ==ജീവിതരേഖ== 1923 ആഗസ്റ്റ് 22ന് [[കോട്ടയം|കോട്ടയത്തിനടുത്തുള്ള]] വെന്നിമലയിൽ പെരിങ്ങര പി.ഗോപാലപിള്ളയുടെയും പാർവതി അമ്മയുടെയും മകനായി ജനനം.പെരിങ്ങര ഗവ.ഹയർസെക്കണ്ടറി സ്കൂളിൽ (അന്നത്തെ ഗവ.അപ്പർ പ്രൈമറിസ്കൂൾ,പെരിങ്ങര) നിന്നും പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. [[എസ്.ബി കോളേജ്, ചങ്ങനാശ്ശേരി|ചങ്ങനാശ്ശേരി എസ്.ബി. കോളേജിൽ]] നിന്ന് ബിരുദവും, നാഗ്പൂർ സർവകലാശാലയിൽ നിന്നും സാഹിത്യത്തിൽ ബിരുദാനന്തരബിരുദവും പൂർത്തിയാക്കി.<ref name="oneindia"/> [[മുംബൈ]]യിൽ ക്ലർക്കും സെക്രട്ടേറിയറ്റിൽ കളക്ടർ ആയും ജോലി നോക്കി. യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജിൽ ലക്ചറർ ആയിരുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയായിരുന്ന അദ്ദേഹം 1944-46 കാലഘട്ടത്തിൽ കൊച്ചി പ്രജാമണ്ഡലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.<ref name="oneindia">{{cite news |title=പ്രൊഫ.ജി.കുമാരപിള്ള അന്തരിച്ചു |url=https://malayalam.oneindia.com/news/2000/09/17/ker-kumara.html |work=https://malayalam.oneindia.com |date=17 ഓഗസ്റ്റ് 2000 |language=ml}}</ref> പൗരാവകാശം, മദ്യനിരോധനം, ഗാന്ധിമാർഗ്ഗം തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ച ഒരു തികഞ്ഞ [[ഗാന്ധിസം|ഗാന്ധിയനായിരുന്നു]] ജി. കുമാരപ്പിള്ള. [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി]] നിർവ്വാഹക സമിതി അംഗമായിരുന്ന അദ്ദേഹം 1961 മുതൽ 1969 വരെ അദ്ദേഹം [[കേരള സർ‌വകലാശാല|കേരളാസർവകലാശാല]] സെനറ്റ് അംഗമായിരുന്നു. [[അരവിന്ദൻ|അരവിന്ദന്റെ]] [[ഉത്തരായനം]] എന്ന സിനിമയിലെ 'ഹൃദയത്തിൻ രോമാഞ്ചം' എന്നു തുടങ്ങുന്ന ഗാനം കുമാരപിള്ളയുടെ കവിതയാണ്. 2000 ആഗസ്റ്റ് 16-ന് തൃശ്ശൂരിൽ വെച്ച് അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു. ==കൃതികൾ== *ഓർമ്മയുടെ സുഗന്ധം *സപ്തസ്വരങ്ങൾ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== *കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്​കാരം (1985) *ഓടക്കുഴൽ പുരസ്കാരം *ആശാൻ പുരസ്കാരം <ref name="oneindia"/> ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:1923-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 2000-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 22-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 17-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കവിതക്കുള്ള കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:കോട്ടയം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓടക്കുഴൽ പുരസ്കാരജേതാക്കൾ]] po1y3wt5i2k3q29whvp0kjddtcm35ni 0 181781 3765282 3764122 2022-08-15T17:50:59Z Aampal 164577 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Melukavu}} {{Infobox Indian Jurisdiction |type = village |native_name = മേലുകാവ് |other_name = |district = [[Kottayam district|കോട്ടയം]] |state_name = Kerala |nearest_city = [[Kochi, India|ഈരാറ്റുപേട്ട]] |parliament_const = കോട്ടയം |assembly_const = [[പാലാ]] |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 9|latm = 47|lats = 0 |longd= 76|longm= 45|longs= 30 |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = 9352 |population_as_of = 2001 |population_density = |sex_ratio = |literacy = |area_telephone = 0482 |postal_code = 686652 |vehicle_code_range = KL-35 |climate= |website= }} [[കോട്ടയം ജില്ല|കോട്ടയം ജില്ലയിലെ]] [[മേലുകാവ് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മേലുകാവ് ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു ഗ്രാമമാണ് '''മേലുകാവ്'''. [[ഈരാറ്റുപേട്ട]] (12 കി.മീ), [[പാലാ]] (21 കി.മീ.), [[തൊടുപുഴ]] (18 കി.മീ) എന്നിവയാണ് സമീപത്തുള്ള പട്ടണങ്ങൾ. സംസ്ഥാനപാത 44 മേലുകാവിലൂടെയാണ് കടന്നുപോകുന്നത്. [[ഇലവീഴാപൂഞ്ചിറ]], [[ഇല്ലിക്കൽകല്ല്|ഇല്ലിക്കൽ കല്ല്]] എന്നിവ അടുത്തുള്ള വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളാണ് ==ആരാധനാലയങ്ങൾ== * സി.എസ്.ഐ. ക്രൈസ്റ്റ് കത്തീഡ്രൽ ചർച്ച്, മേലുകാവ് * ഇന്ത്യ പൂർണ്ണ സുവിശേഷ ദൈവസഭ, കോലാനി * [[സെന്റ്. ജെയിംസ് & സെന്റ്. ഫിലിപ്പോസ് സി.എസ്.ഐ. ചർച്ച് കോലാനി]] ==വിദ്യാലയങ്ങൾ== * സി.എം.എസ് ഹയർ സെക്കന്ററി സ്കൂൾ,മേലുകാവ് * സി.എം.എസ് പ്രൈമറി ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം സ്കൂൾ, മേലുകാവ് ==മറ്റ് സ്ഥാപനങ്ങൾ== * സർവ്വീസ് സഹകരണ ബാങ്ക്, മേലുകാവ് * പോസ്റ്റ് ഓഫീസ്,മേലുകാവ് ==അവലംബം== {{Reflist}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{Kottayam-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കോട്ടയം ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] {{കോട്ടയം ജില്ല}} 22uf6wtpomuppmogpczxmgybusoj4ya 0 183218 3765420 3222406 2022-08-16T10:47:09Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kashyap}} [[പ്രമാണം:Kashyapa muni statue in Andhra Pradesh.JPG|ലഘുചിത്രം|ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ കശ്യപൻ പ്രതിമ]] [[Image:033-vamana.jpg|thumb|200px|[[ വാമനൻ ]],കശ്യപ മഹർഷി,അദിതി,[[ മഹാബലി]]]] [[സപ്തർഷികൾ|സപ്തർഷികളിൽ]] പ്രധാനപെട്ട ഒരു ഋഷിയാണ് '''കശ്യപ മഹർഷി''' (സംസ്കൃതം:कश्यप)<ref>http://www.ramanuja.org/sv/bhakti/archives/dec98/0053.html</ref>. [[ദേവൻ|ദേവന്മാരുടെയും]], [[അസുരൻ|അസുരന്മാരുടെയും]], നാഗൻമാരുടെയും പിതാവ് കശ്യപമഹർഷിയാണെന്നാണ് ഐതിഹ്യം. അഗ്നിപുത്രിയായ [[അദിതി|അദിതിയെ]] വിവാഹം കഴിച്ചത് കശ്യപ മഹർഷിയാണ്. ദേവന്മാരുടെ മാതാവാണ് അദിതി. [[മഹാവിഷ്ണു]]വിൻറെ അഞ്ചാമത്തെ അവതാരമായ [[വാമനൻ]] അദിതിയുടെ പുത്രനായിരുന്നു. കശ്യപ മഹർഷിയുടെ രണ്ടാമത്തെ ഭാര്യയാണ് [[ദിതി]]. ദൈത്യൻമാരുടെ മാതാവാണ് ദിതി. രാജാവായ [[ദക്ഷൻ|ദക്ഷ പ്രജാപതിയുടെ]] പുത്രിമാരാണ് ദിതിയും അദിതിയും. [[കശ്യപസംഹിത]] എന്ന ഗ്രന്ഥം രചിച്ചിട്ടുണ്ട്. ആയുർവേദത്തിലെ പല ചികിത്സാരീതികളെകുറിച്ചും ഇതിൽ പ്രതിപാദിക്കുന്നു.<ref>http://www.ramanuja.org/sv/bhakti/archives/dec98/0053.html</ref> ==ജനനം== ഹിന്ദുവിശ്വാസ പ്രകാരം മരിചിയുടെ പുത്രനായ കശ്യപ മഹർഷിയുടെ സ്ഥലമാണ്‌ കാശ്മീർ താഴ്വര എന്നു കരുതുന്നു.കാശ്മീർ താഴ്വരക്കു ആ പേര് ലഭിച്ചത് കശ്യപൻ നിർമിച്ച താഴ്‌വാരം എന്ന വിശ്വാസത്തിലാണ്.<ref>http://www.ramanuja.org/sv/bhakti/archives/dec98/0053.html</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} {{Hindu-myth-stub}} [[വർഗ്ഗം:മഹാഭാരതത്തിലെ കഥാപാത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദു പുരാണകഥാപാത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:സപ്തർഷികൾ]] 3y5qzzqez8jexxz9z2i1rp0vff4cakt 0 195893 3765270 3741041 2022-08-15T17:16:48Z 103.165.167.201 wikitext text/x-wiki {{PU|Rajeev Alunkal}} {{Infobox person | name = രാജീവ് ആലുങ്കൽ | image = Rajeev Alunkal.jpg | imagesize = | caption = 2012 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1973|08|17}} | birth_place = [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | occupation = ഗാനരചയിതാവ്, [[കവി]], പ്രഭാഷകൻ | years_active = 1997 – തുടരുന്നു | othername = | awards = കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് <br />കേരള സർക്കാർ അവാർഡ് (മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ്) <br />കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് (മൂന്ന് പ്രാവശ്യം) }} മലയാള കവിയും, ഗാനരചയിതാവും, പ്രഭാഷകനുമാണ് '''രാജീവ് ആലുങ്കൽ'''. കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പല്ലന കുമാരനാശാൻ സ്മാരകത്തിന്റെ ചെയർമാനായിരുന്നു.<ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html |title= Chairman of Kumaranashan Cultural Institution, Kerala |date= March 18, 2017 |newspaper=Manorama Online }}</ref>പ്രണയവും, തത്ത്വചിന്തകളും നിറഞ്ഞതാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന കവിതകളും, ഗാനങ്ങളും. ഗാനരചന രംഗത്തെ സമഗ്രസംഭാവനയ്ക്കുള്ള കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്,<ref> {{cite news |url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece |title= Akademi awards announced |date= February 21, 2013 |newspaper=The Hindu }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/interviews/interview-with-rajeev-alunkal.html |title= Rajeev Alunkal about Lyrics |date= September 1, 2015 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ഗാനരചനയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാർ അവാർഡ്, ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ്, വയലാർ രാമവർമ്മ അവാർഡ്, ജേസി അവാർഡ്, ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് തുടങ്ങി നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ജീവിതരേഖ == ===ബാല്യം, വിദ്യാഭ്യാസം=== [[ആലപ്പുഴ ജില്ല]]യിൽ [[ചേർത്തല താലൂക്ക്|ചേർത്തല താലൂക്കിലെ]] കടക്കരപ്പള്ളി ഗ്രാമത്തിലെ ആലുങ്കലിൽ കണ്ടനാട്ട് എസ്. മാധവൻ നായരുടെയും കാരുവള്ളി ആർ. ഇന്ദിരയുടെയും മകനായി 1973 ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചു. ചെറുപ്പകാലത്ത് തന്നെ മാതാവിനെയും ഏക സഹോദരനേയും നഷ്ടപ്പെട്ട രാജീവിന് ആലുങ്കലിന് കയ്പേറിയ ജീവിതാനുഭവങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോകേണ്ടി വന്നു. ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം വയലാർ ശിരോമണി രാഘവപ്പണിക്കരുടെ കീഴിൽ പത്തു വർഷം [[സംസ്കൃതം]] പഠിച്ചു. ===കവിതാ രംഗത്ത്=== 1987-ൽ എൻ.എസ്.എസിന്റെ സർവ്വീസ് വാരികയിലാണ് ആദ്യ കവിത പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. മലയാളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആനുകാലികങ്ങളിലെല്ലാം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ കവിതകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു വരുന്നു. ഇന്ത്യയിലും വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലുമുള്ള സാഹിത്യ സാംസ്ക്കാരിക സമ്മേളന വേദികളിൽ പ്രഭാഷകനായി ഇദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. 2016-ൽ സിംഗപ്പൂരിൽ വച്ചു നടന്ന സൗത്ത് ഏഷ്യൻ കവികളുടെ സമ്മേളനത്തിൽ, മലയാള ഭാഷയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത്, പ്രസംഗിക്കുകയും, "വേരുകളുടെ വേദാന്തം" എന്ന സ്വന്തംകവിത അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. വത്തിക്കാനിലെ സെന്റ് പീറ്റേഴ്‌സ് ബസിലിക്കയിൽ വച്ച്, മദർ തെരേസയുടെ വിശുദ്ധപദവി ചടങ്ങുകൾക്കു മുൻപായി രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ " തെരേസാമ്മ " എന്ന കവിത ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ പ്രകാശിപ്പിച്ചു. ഉഷാ ഉതുപ്പ് വത്തിക്കാനിൽ ആലപിച്ച ഈ കവിത ഇംഗ്ലീഷ്, അൽബേനിയൻ, ഇറ്റാലിയൻ, ഹിന്ദി, ബംഗാളി, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഒൻപത് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-story.html |title= Canonisation of Mother Theresa |date= August 22, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ===ഗാനരചനാ രംഗത്ത്=== 1994-ൽ ചേർത്തല ഷൈലജ തീയറ്റേഴ്സിന്റെ ''മാന്ത്രികക്കരടി'' എന്ന നാടകത്തിലൂടെ ഗാനരചയിതാവായി അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം, കൊല്ലം അസ്സീസി, വൈക്കം മാളവിക, കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി അമല, ചേർത്തല ജൂബിലി, തുടങ്ങി കേരളത്തിലെ ഒട്ടുമിക്ക പ്രശസ്ത നാടക സമിതികൾക്കു വേണ്ടിയും ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. 1995 മുതൽ ജോണി സാഗരിഗ, മാഗ്നാ സൗണ്ട്, ടി.സീരിസ്, തരംഗിണി, ഈസ്റ്റ് കോസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ കമ്പനികളുടെ ആൽബങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഗാനങ്ങളെഴുതി. 2003-ൽ [[ഹരിഹരൻ പിള്ള ഹാപ്പിയാണ്]] എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സിനിമാഗാനരചനാ രംഗത്തേക്ക് ഇദ്ദേഹം പ്രവേശിച്ചു.<ref>{{cite news |url= http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |title= Short-lived happiness |date= November 27, 2003 |newspaper= The Hindu |access-date= 2017-05-11 |archive-date= 2005-01-21 |archive-url= https://web.archive.org/web/20050121135503/http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |url-status= dead }}</ref> തുടർന്ന് [[വെട്ടം (ചലച്ചിത്രം)|വെട്ടം]], [[കനകസിംഹാസനം]], [[അറബിയും ഒട്ടകവും പി. മാധവൻ നായരും]], [[ചട്ടക്കാരി (2012-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ചട്ടക്കാരി]], [[റോമൻസ്]], [[സൗണ്ട് തോമ]], [[മല്ലൂസിംഗ്]], [[ഷീ ടാക്സി (ചലച്ചിത്രം)|ഷീ ടാക്സി]], [[ഹാപ്പി വെഡ്ഡിംഗ്]], [[കുട്ടനാടൻ മാർപാപ്പ]], [[ആനക്കള്ളൻ]], [[മരട്]] തുടങ്ങി 130-ൽ ഏറെ ചിത്രങ്ങൾക്കായി നാനൂറോളം<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/02/15/rajeev-alunkal-turns-30-years-in-musical-life.html|title=വിക്കിനെ അതിജീവിച്ച് ആദ്യ പ്രസംഗം; വയറിങ് ചെയ്ത ഹോട്ടലിൽ ഇരുന്ന് പിന്നീട് പാട്ടെഴുത്ത്: ജീവിതം പറഞ്ഞ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ|access-date=2021-08-22|language=ml}}</ref> ഗാനങ്ങളുടെ രചന നിർവ്വഹിച്ചു.നാടകം, ആൽബം സിനിമാ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച അപൂർവ നേട്ടത്തിന് URF നാഷണൽ റെക്കോർഡ് 2021 ൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2022-05-13|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref> 2004-ൽ കായംകുളം സപര്യയുടെ "''ഓമൽക്കിനാവ്'' "എന്ന നാടകത്തിലെ 'ആശ തൻ കൂടാരത്തിൽ' എന്ന ഗാനത്തിന് മികച്ച ഗാനരചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിന്റെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു. മികച്ച ഗാന രചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് 2006, 2012, 2018 വർഷങ്ങളിൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> ഏ.ആർ.റഹ്മാന്റെ "വൺ ലൗ " എന്ന ബഹുഭാഷാ ആൽബത്തിലെ എക മലയാളഗാനത്തിന്റെ രചയിതാവാണ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ. കെ.പി.കുമാരൻ സംവിധാനം ചെയ്ത [[ആകാശഗോപുരം]] എന്ന മലയാള ചിത്രത്തിനു വേണ്ടി വിശ്വപ്രസിദ്ധ സംഗീതജ്ഞനും, [[ടൈറ്റാനിക് (ചലച്ചിത്രം)|ടൈറ്റാനിക്ക്]] എന്ന ചിത്രത്തിന് പശ്ചാത്തല സംഗീതം നൽകിയ ജോൺ ആൾട്ട്മാന്റെ ഈണത്തിലും ഇദ്ദേഹം ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. ഇതിനു പുറമേ നാടൻ പാട്ടുകൾ, ഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ദേശഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ആകാശവാണി-ദൂരദർശൻ ഗാനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയും രാജീവ് ആലുങ്കൽ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/prem28905-epaper-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf/-newsid-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf_09c23fe505f8494eb53251b364ac41e1?s=a&uu=0x2f90e27b4448ca65&ss=wsp|title=Dailyhunt|access-date=2021-08-22|language=en}}</ref> ==പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകങ്ങൾ== *നിലവിളിത്തെയ്യം (കവിതാസമാഹാരം - പരിധി പബ്ലിക്കേഷൻസ്, തിരുവനന്തപുരം) *എന്റെ പ്രിയ ഗീതങ്ങൾ (തിരഞ്ഞെടുത്ത 1001 ഗാനങ്ങൾ - H&C പബ്ലിക്കേഷൻസ്. തൃശൂർ ){{തെളിവ്}} * വേരുകളുടെ വേദാന്തം (കവിതാ സമാഹാരം) ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം. * പല്ലൊട്ടി മിഠായി (ബാല കവിതാ സമാഹാരം) പൂർണ്ണ പബ്ലികേഷൻസ്, കോഴിക്കോട് == പുരസ്ക്കാരങ്ങൾ == {| class="wikitable" |- ! Year !! Awards !! Notes |- |2021 |[https://www.universalrecordsforum.com/national-record URF നാഷ്ണൽ റെക്കോർഡ്] <ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2021-11-24|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.canchannels.com/rajeev-alunkal-got-national-recognition-from-the-universal-records-forum/|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് യൂണിവേഴ്‌സൽ റെക്കോർഡ് ഫോറത്തിന്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം - Rajeev Alunkal Got National Recognition From The Universal Records Forum|access-date=2021-11-24|date=2021-11-22|language=en-GB}}</ref> |നാടകം, ആൽബം, സിനിമ എന്നീ മേഖലകളിലായി 4200 ഗാനങ്ങളുടെ രചനയ്ക്ക് |- |2020 |[[കെടാമംഗലം സദാനന്ദൻ]] സ്മാരക "കലാസാഗര" പുരസ്കാരം <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/03/01/lyricist-rajeev-alunkal-won-kala-sagara-award.html|title=കലാസാഗര പുരസ്‌കാരം സ്വന്തമാക്കി ഗാനരചയിതാവ് രാജീവ്‌ ആലുങ്കൽ|access-date=2021-06-17|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/movies-music/news/rajeev-alungal-will-be-awarded-with-kala-sagara-puraskaram-lyricist-poet-1.5480342|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് കലാ സാഗര പുരസ്‌കാരം|access-date=2021-06-17|language=en}}</ref> |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക്എഴു |- |2019 |ഗുരുശ്രീ പുരസ്കാരം |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് |- |2018 |ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ്അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [വെട്ടംതട്ടും വട്ടക്കായൽ] ചിത്രം - ആനക്കള്ളൻ<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> |- |2018 |പി.എൻ പണിക്കർ യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം |കാവ്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനക്ക്<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2018/06/18/rajeev-alunkal-bags-award.html|title=യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്|access-date=2020-09-14}}</ref> |- |2017 |ജേ.സി അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചന - [മദ്ധ്യാഹ്ന സൂര്യന്റെ.. ]ചിത്രം: ആറടി |- |2016 |കാവ്യശ്രീ പുരസ്ക്കാരം |മികച്ച കവിതാ സമാഹാരം. ("വേരുകളു ടെ വേദാന്തം" എന്ന കവിതാ സമാഹാരത്തിന് [ഇൻഡോ മലേഷ്യൻ കൾച്ചറൽ ഫോറം]<ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> <ref> {{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece|title=Akademi awards announced|date=February 21, 2013|newspaper=The Hindu}}</ref>) |- | 2016 || കൗമുദി ടീച്ചർ പുരസ്ക്കാരം || [കലാ-സാഹിത്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-got-koumudi-teacher-award.html |title= Kaumudi Teacher Award |date= June 18, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> |- | 2015 || സാംബശിവൻ സ്മാരക അവാർഡ് || [20 വർഷത്തെ കലാസാംസ്ക്കാരിക, രംഗത്തെ സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url= http://www.manoramaonline.com/music/music-news/sambasivan-memorial-award-for-rajeev-alunkal.html |title= Sambashivan Award for Rajeev Alunkal |date= October 12, 2015 |newspaper= Manorama Online }}</ref> |- | 2015 || തിക്കുറിശ്ശി അവാർഡ് || [മികച്ച ചലച്ചിത്ര ഗാനരചയിതാവ്] [മേലേ ചേലോടെ ...., ;ചിത്രം - ആംഗ്രിബേബിസ് ] |- | 2012 || കലാശ്രീപുരസ്‌കാരം || കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി |- | 2012 || ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || 'ചെമ്പകവല്ലികളിൽ' (''[[അറബീം ഒട്ടകോം പി. മാധവൻ നായരും]]'') |- | 2012 || രാജൻ പി.ദേവ് അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ് ] |- | 2012 || S L .പുരം സദാനന്ദൻ അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- |2012 |ലോഹിതദാസ് അവാർഡ് |[ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- | 2011 || ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഹരിചന്ദനം ( സീരിയൽ )'' |- | 2010 || കലാദർപ്പണം അവാർഡ് || [ ആർട്ട് ആന്റ് കൾച്ചറൽ മൂവ്മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ] |- | 2009 || [[വയലാർ രാമവർമ്മ]] ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ഇനിയും കൊതിയോടെ (ചിത്രം - ''[[ഭാര്യ ഒന്ന് മക്കൾ മൂന്ന്]]'') |- | 2007 || ജീവൻ ടി.വി.അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഏകാകികളുടെ ഗീതം'' (ആൽബം) |- | 2007 || ഹരിപ്രിയ പുരസ്കാരം || മികച്ച കവിതാസമാഹാരം – ''നിലവിളിത്തെയ്യം'' |- | 2006 || കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – 'പ്രിയതമേ ശകുന്തളേ' (ചിത്രം -''[[കനകസിംഹാസനം]]'') |- | 2004 || കേരളസംസ്ഥാന സർക്കാർ പുരസ്കാരം || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് – 'ആശതൻ കൂടാരത്തിൽ' (നാടകം - ''ഓമൽക്കിനാവ്'') |- | 2002 || [[ഇ.എം.എസ്.]] അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |- | 1997|| നാന ഗാലപ് പോൾ അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |1988 |മന്നം ട്രോഫി |മികച്ച നവാഗത കവി (ഹൈസ്കൂൾ തലം) |} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{Official website|http://www.rajeevalunkal.com/}} [[വർഗ്ഗം:1973-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രഗാനരചയിതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] os441vachx10nmc49i9hqiv17lhc5cb 3765272 3765270 2022-08-15T17:22:19Z 103.165.167.201 wikitext text/x-wiki {{PU|Rajeev Alunkal}} {{Infobox person | name = രാജീവ് ആലുങ്കൽ | image = Rajeev Alunkal.jpg | imagesize = | caption = 2012 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1973|08|17}} | birth_place = [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | occupation = ഗാനരചയിതാവ്, [[കവി]], പ്രഭാഷകൻ | years_active = 1997 – തുടരുന്നു | othername = | awards = കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് <br />കേരള സർക്കാർ അവാർഡ് (മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ്) <br />കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് (മൂന്ന് പ്രാവശ്യം) }} മലയാള കവിയും, ഗാനരചയിതാവും, പ്രഭാഷകനുമാണ് '''രാജീവ് ആലുങ്കൽ'''. കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പല്ലന കുമാരനാശാൻ സ്മാരകത്തിന്റെ ചെയർമാനായിരുന്നു.<ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html |title= Chairman of Kumaranashan Cultural Institution, Kerala |date= March 18, 2017 |newspaper=Manorama Online }}</ref>പ്രണയവും, തത്ത്വചിന്തകളും നിറഞ്ഞതാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന കവിതകളും, ഗാനങ്ങളും. ഗാനരചന രംഗത്തെ സമഗ്രസംഭാവനയ്ക്കുള്ള കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്,<ref> {{cite news |url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece |title= Akademi awards announced |date= February 21, 2013 |newspaper=The Hindu }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/interviews/interview-with-rajeev-alunkal.html |title= Rajeev Alunkal about Lyrics |date= September 1, 2015 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ഗാനരചനയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാർ അവാർഡ്, ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ്, വയലാർ രാമവർമ്മ അവാർഡ്, ജേസി അവാർഡ്, ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് തുടങ്ങി നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. == ജീവിതരേഖ == ===ബാല്യം, വിദ്യാഭ്യാസം=== [[ആലപ്പുഴ ജില്ല]]യിൽ [[ചേർത്തല താലൂക്ക്|ചേർത്തല താലൂക്കിലെ]] കടക്കരപ്പള്ളി ഗ്രാമത്തിലെ ആലുങ്കലിൽ കണ്ടനാട്ട് എസ്. മാധവൻ നായരുടെയും കാരുവള്ളി ആർ. ഇന്ദിരയുടെയും മകനായി 1973 ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചു. ചെറുപ്പകാലത്ത് തന്നെ മാതാവിനെയും ഏക സഹോദരനേയും നഷ്ടപ്പെട്ട രാജീവിന് ആലുങ്കലിന് കയ്പേറിയ ജീവിതാനുഭവങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോകേണ്ടി വന്നു. ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം വയലാർ ശിരോമണി രാഘവപ്പണിക്കരുടെ കീഴിൽ പത്തു വർഷം [[സംസ്കൃതം]] പഠിച്ചു. ===കവിതാ രംഗത്ത്=== 1987-ൽ എൻ.എസ്.എസിന്റെ സർവ്വീസ് വാരികയിലാണ് ആദ്യ കവിത പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. മലയാളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആനുകാലികങ്ങളിലെല്ലാം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ കവിതകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു വരുന്നു. ഇന്ത്യയിലും വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലുമുള്ള സാഹിത്യ സാംസ്ക്കാരിക സമ്മേളന വേദികളിൽ പ്രഭാഷകനായി ഇദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. 2016-ൽ സിംഗപ്പൂരിൽ വച്ചു നടന്ന സൗത്ത് ഏഷ്യൻ കവികളുടെ സമ്മേളനത്തിൽ, മലയാള ഭാഷയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത്, പ്രസംഗിക്കുകയും, "വേരുകളുടെ വേദാന്തം" എന്ന സ്വന്തംകവിത അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. വത്തിക്കാനിലെ സെന്റ് പീറ്റേഴ്‌സ് ബസിലിക്കയിൽ വച്ച്, മദർ തെരേസയുടെ വിശുദ്ധപദവി ചടങ്ങുകൾക്കു മുൻപായി രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ " തെരേസാമ്മ " എന്ന കവിത ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ പ്രകാശിപ്പിച്ചു. ഉഷാ ഉതുപ്പ് വത്തിക്കാനിൽ ആലപിച്ച ഈ കവിത ഇംഗ്ലീഷ്, അൽബേനിയൻ, ഇറ്റാലിയൻ, ഹിന്ദി, ബംഗാളി, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഒൻപത് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-story.html |title= Canonisation of Mother Theresa |date= August 22, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ===ഗാനരചനാ രംഗത്ത്=== 1994-ൽ ചേർത്തല ഷൈലജ തീയറ്റേഴ്സിന്റെ ''മാന്ത്രികക്കരടി'' എന്ന നാടകത്തിലൂടെ ഗാനരചയിതാവായി അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം, കൊല്ലം അസ്സീസി, വൈക്കം മാളവിക, കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി അമല, ചേർത്തല ജൂബിലി, തുടങ്ങി കേരളത്തിലെ ഒട്ടുമിക്ക പ്രശസ്ത നാടക സമിതികൾക്കു വേണ്ടിയും ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. 1995 മുതൽ ജോണി സാഗരിഗ, മാഗ്നാ സൗണ്ട്, ടി.സീരിസ്, തരംഗിണി, ഈസ്റ്റ് കോസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ കമ്പനികളുടെ ആൽബങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഗാനങ്ങളെഴുതി. 2003-ൽ [[ഹരിഹരൻ പിള്ള ഹാപ്പിയാണ്]] എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സിനിമാഗാനരചനാ രംഗത്തേക്ക് ഇദ്ദേഹം പ്രവേശിച്ചു.<ref>{{cite news |url= http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |title= Short-lived happiness |date= November 27, 2003 |newspaper= The Hindu |access-date= 2017-05-11 |archive-date= 2005-01-21 |archive-url= https://web.archive.org/web/20050121135503/http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |url-status= dead }}</ref> തുടർന്ന് [[വെട്ടം (ചലച്ചിത്രം)|വെട്ടം]], [[കനകസിംഹാസനം]], [[അറബിയും ഒട്ടകവും പി. മാധവൻ നായരും]], [[ചട്ടക്കാരി (2012-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ചട്ടക്കാരി]], [[റോമൻസ്]], [[സൗണ്ട് തോമ]], [[മല്ലൂസിംഗ്]], [[ഷീ ടാക്സി (ചലച്ചിത്രം)|ഷീ ടാക്സി]], [[ഹാപ്പി വെഡ്ഡിംഗ്]], [[കുട്ടനാടൻ മാർപാപ്പ]], [[ആനക്കള്ളൻ]], [[മരട്]] തുടങ്ങി 130-ൽ ഏറെ ചിത്രങ്ങൾക്കായി നാനൂറോളം<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/02/15/rajeev-alunkal-turns-30-years-in-musical-life.html|title=വിക്കിനെ അതിജീവിച്ച് ആദ്യ പ്രസംഗം; വയറിങ് ചെയ്ത ഹോട്ടലിൽ ഇരുന്ന് പിന്നീട് പാട്ടെഴുത്ത്: ജീവിതം പറഞ്ഞ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ|access-date=2021-08-22|language=ml}}</ref> ഗാനങ്ങളുടെ രചന നിർവ്വഹിച്ചു.നാടകം, ആൽബം സിനിമാ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച അപൂർവ നേട്ടത്തിന് URF നാഷണൽ റെക്കോർഡ് 2021 ൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2022-05-13|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref> 2004-ൽ കായംകുളം സപര്യയുടെ "''ഓമൽക്കിനാവ്'' "എന്ന നാടകത്തിലെ 'ആശ തൻ കൂടാരത്തിൽ' എന്ന ഗാനത്തിന് മികച്ച ഗാനരചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിന്റെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു. മികച്ച ഗാന രചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് 2006, 2012, 2018 വർഷങ്ങളിൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> ഏ.ആർ.റഹ്മാന്റെ "വൺ ലൗ " എന്ന ബഹുഭാഷാ ആൽബത്തിലെ എക മലയാളഗാനത്തിന്റെ രചയിതാവാണ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ. കെ.പി.കുമാരൻ സംവിധാനം ചെയ്ത [[ആകാശഗോപുരം]] എന്ന മലയാള ചിത്രത്തിനു വേണ്ടി വിശ്വപ്രസിദ്ധ സംഗീതജ്ഞനും, [[ടൈറ്റാനിക് (ചലച്ചിത്രം)|ടൈറ്റാനിക്ക്]] എന്ന ചിത്രത്തിന് പശ്ചാത്തല സംഗീതം നൽകിയ ജോൺ ആൾട്ട്മാന്റെ ഈണത്തിലും ഇദ്ദേഹം ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. ഇതിനു പുറമേ നാടൻ പാട്ടുകൾ, ഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ദേശഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ആകാശവാണി-ദൂരദർശൻ ഗാനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയും രാജീവ് ആലുങ്കൽ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/prem28905-epaper-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf/-newsid-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf_09c23fe505f8494eb53251b364ac41e1?s=a&uu=0x2f90e27b4448ca65&ss=wsp|title=Dailyhunt|access-date=2021-08-22|language=en}}</ref> ഒട്ടേറെ ഗാനങ്ങൾക്ക് രചനയോടൊപ്പം സംഗീതവും നൽകിയിട്ടുമുണ്ട്. ==പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകങ്ങൾ== *നിലവിളിത്തെയ്യം (കവിതാസമാഹാരം - പരിധി പബ്ലിക്കേഷൻസ്, തിരുവനന്തപുരം) *എന്റെ പ്രിയ ഗീതങ്ങൾ (തിരഞ്ഞെടുത്ത 1001 ഗാനങ്ങൾ - H&C പബ്ലിക്കേഷൻസ്. തൃശൂർ ){{തെളിവ്}} * വേരുകളുടെ വേദാന്തം (കവിതാ സമാഹാരം) ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം. * പല്ലൊട്ടി മിഠായി (ബാല കവിതാ സമാഹാരം) പൂർണ്ണ പബ്ലികേഷൻസ്, കോഴിക്കോട് == പുരസ്ക്കാരങ്ങൾ == {| class="wikitable" |- ! Year !! Awards !! Notes |- |2021 |[https://www.universalrecordsforum.com/national-record URF നാഷ്ണൽ റെക്കോർഡ്] <ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2021-11-24|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.canchannels.com/rajeev-alunkal-got-national-recognition-from-the-universal-records-forum/|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് യൂണിവേഴ്‌സൽ റെക്കോർഡ് ഫോറത്തിന്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം - Rajeev Alunkal Got National Recognition From The Universal Records Forum|access-date=2021-11-24|date=2021-11-22|language=en-GB}}</ref> |നാടകം, ആൽബം, സിനിമ എന്നീ മേഖലകളിലായി 4200 ഗാനങ്ങളുടെ രചനയ്ക്ക് |- |2020 |[[കെടാമംഗലം സദാനന്ദൻ]] സ്മാരക "കലാസാഗര" പുരസ്കാരം <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/03/01/lyricist-rajeev-alunkal-won-kala-sagara-award.html|title=കലാസാഗര പുരസ്‌കാരം സ്വന്തമാക്കി ഗാനരചയിതാവ് രാജീവ്‌ ആലുങ്കൽ|access-date=2021-06-17|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/movies-music/news/rajeev-alungal-will-be-awarded-with-kala-sagara-puraskaram-lyricist-poet-1.5480342|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് കലാ സാഗര പുരസ്‌കാരം|access-date=2021-06-17|language=en}}</ref> |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക്എഴു |- |2019 |ഗുരുശ്രീ പുരസ്കാരം |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് |- |2018 |ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ്അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [വെട്ടംതട്ടും വട്ടക്കായൽ] ചിത്രം - ആനക്കള്ളൻ<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> |- |2018 |പി.എൻ പണിക്കർ യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം |കാവ്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനക്ക്<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2018/06/18/rajeev-alunkal-bags-award.html|title=യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്|access-date=2020-09-14}}</ref> |- |2017 |ജേ.സി അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചന - [മദ്ധ്യാഹ്ന സൂര്യന്റെ.. ]ചിത്രം: ആറടി |- |2016 |കാവ്യശ്രീ പുരസ്ക്കാരം |മികച്ച കവിതാ സമാഹാരം. ("വേരുകളു ടെ വേദാന്തം" എന്ന കവിതാ സമാഹാരത്തിന് [ഇൻഡോ മലേഷ്യൻ കൾച്ചറൽ ഫോറം]<ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> <ref> {{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece|title=Akademi awards announced|date=February 21, 2013|newspaper=The Hindu}}</ref>) |- | 2016 || കൗമുദി ടീച്ചർ പുരസ്ക്കാരം || [കലാ-സാഹിത്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-got-koumudi-teacher-award.html |title= Kaumudi Teacher Award |date= June 18, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> |- | 2015 || സാംബശിവൻ സ്മാരക അവാർഡ് || [20 വർഷത്തെ കലാസാംസ്ക്കാരിക, രംഗത്തെ സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url= http://www.manoramaonline.com/music/music-news/sambasivan-memorial-award-for-rajeev-alunkal.html |title= Sambashivan Award for Rajeev Alunkal |date= October 12, 2015 |newspaper= Manorama Online }}</ref> |- | 2015 || തിക്കുറിശ്ശി അവാർഡ് || [മികച്ച ചലച്ചിത്ര ഗാനരചയിതാവ്] [മേലേ ചേലോടെ ...., ;ചിത്രം - ആംഗ്രിബേബിസ് ] |- | 2012 || കലാശ്രീപുരസ്‌കാരം || കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി |- | 2012 || ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || 'ചെമ്പകവല്ലികളിൽ' (''[[അറബീം ഒട്ടകോം പി. മാധവൻ നായരും]]'') |- | 2012 || രാജൻ പി.ദേവ് അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ് ] |- | 2012 || S L .പുരം സദാനന്ദൻ അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- |2012 |ലോഹിതദാസ് അവാർഡ് |[ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- | 2011 || ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഹരിചന്ദനം ( സീരിയൽ )'' |- | 2010 || കലാദർപ്പണം അവാർഡ് || [ ആർട്ട് ആന്റ് കൾച്ചറൽ മൂവ്മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ] |- | 2009 || [[വയലാർ രാമവർമ്മ]] ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ഇനിയും കൊതിയോടെ (ചിത്രം - ''[[ഭാര്യ ഒന്ന് മക്കൾ മൂന്ന്]]'') |- | 2007 || ജീവൻ ടി.വി.അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഏകാകികളുടെ ഗീതം'' (ആൽബം) |- | 2007 || ഹരിപ്രിയ പുരസ്കാരം || മികച്ച കവിതാസമാഹാരം – ''നിലവിളിത്തെയ്യം'' |- | 2006 || കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – 'പ്രിയതമേ ശകുന്തളേ' (ചിത്രം -''[[കനകസിംഹാസനം]]'') |- | 2004 || കേരളസംസ്ഥാന സർക്കാർ പുരസ്കാരം || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് – 'ആശതൻ കൂടാരത്തിൽ' (നാടകം - ''ഓമൽക്കിനാവ്'') |- | 2002 || [[ഇ.എം.എസ്.]] അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |- | 1997|| നാന ഗാലപ് പോൾ അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |1988 |മന്നം ട്രോഫി |മികച്ച നവാഗത കവി (ഹൈസ്കൂൾ തലം) |} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{Official website|http://www.rajeevalunkal.com/}} [[വർഗ്ഗം:1973-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രഗാനരചയിതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] n5ma9ip4c3wmsp3ydr0bj89k0bxm4s2 3765274 3765272 2022-08-15T17:29:31Z 103.165.167.201 wikitext text/x-wiki {{PU|Rajeev Alunkal}} {{Infobox person | name = രാജീവ് ആലുങ്കൽ | image = Rajeev Alunkal.jpg | imagesize = | caption = 2012 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1973|08|17}} | birth_place = [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | occupation = ഗാനരചയിതാവ്, [[കവി]], പ്രഭാഷകൻ | years_active = 1997 – തുടരുന്നു | othername = | awards = കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് <br />കേരള സർക്കാർ അവാർഡ് (മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ്) <br />കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് (മൂന്ന് പ്രാവശ്യം) }} മലയാള കവിയും, ഗാനരചയിതാവും, പ്രഭാഷകനുമാണ് '''രാജീവ് ആലുങ്കൽ'''. കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പല്ലന കുമാരനാശാൻ സ്മാരകത്തിന്റെ ചെയർമാനായിരുന്നു.<ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html |title= Chairman of Kumaranashan Cultural Institution, Kerala |date= March 18, 2017 |newspaper=Manorama Online }}</ref>പ്രണയവും, തത്ത്വചിന്തകളും നിറഞ്ഞതാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന കവിതകളും, ഗാനങ്ങളും. ഗാനരചന രംഗത്തെ സമഗ്രസംഭാവനയ്ക്കുള്ള കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്,<ref> {{cite news |url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece |title= Akademi awards announced |date= February 21, 2013 |newspaper=The Hindu }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/interviews/interview-with-rajeev-alunkal.html |title= Rajeev Alunkal about Lyrics |date= September 1, 2015 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ഗാനരചനയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാർ അവാർഡ്, ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ്, വയലാർ രാമവർമ്മ അവാർഡ്, ജേസി അവാർഡ്, ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് തുടങ്ങി നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ മുപ്പതു വർഷക്കാലം കൊണ്ട് നാടകം - ആൽബം - സിനിമ രംഗങ്ങിലായി 4200 ൽപ്പരം ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച രാജീവ് ആലുങ്കലിൻ്റെ കർമ്മ വൈപുല്യത്തോട് താരതമ്യം ചെയ്യാൻ മലയാളത്തിൽ മറ്റൊരാളില്ല. പത്തൊമ്പതാം വയസ്സിൽ എഴുത്തു ജീവിതോപാധിയായി സ്വീകരിച്ചു. പാട്ടെഴുത്തിൻ്റെ സമസ്ത മേഘലകളിലും വ്യക്തമായി അടയാളപ്പെട്ടു. == ജീവിതരേഖ == ===ബാല്യം, വിദ്യാഭ്യാസം=== [[ആലപ്പുഴ ജില്ല]]യിൽ [[ചേർത്തല താലൂക്ക്|ചേർത്തല താലൂക്കിലെ]] കടക്കരപ്പള്ളി ഗ്രാമത്തിലെ ആലുങ്കലിൽ കണ്ടനാട്ട് എസ്. മാധവൻ നായരുടെയും കാരുവള്ളി ആർ. ഇന്ദിരയുടെയും മകനായി 1973 ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചു. ചെറുപ്പകാലത്ത് തന്നെ മാതാവിനെയും ഏക സഹോദരനേയും നഷ്ടപ്പെട്ട രാജീവിന് ആലുങ്കലിന് കയ്പേറിയ ജീവിതാനുഭവങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോകേണ്ടി വന്നു. ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം വയലാർ ശിരോമണി രാഘവപ്പണിക്കരുടെ കീഴിൽ പത്തു വർഷം [[സംസ്കൃതം]] പഠിച്ചു. ===കവിതാ രംഗത്ത്=== 1987-ൽ എൻ.എസ്.എസിന്റെ സർവ്വീസ് വാരികയിലാണ് ആദ്യ കവിത പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. മലയാളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആനുകാലികങ്ങളിലെല്ലാം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ കവിതകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു വരുന്നു. ഇന്ത്യയിലും വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലുമുള്ള സാഹിത്യ സാംസ്ക്കാരിക സമ്മേളന വേദികളിൽ പ്രഭാഷകനായി ഇദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. 2016-ൽ സിംഗപ്പൂരിൽ വച്ചു നടന്ന സൗത്ത് ഏഷ്യൻ കവികളുടെ സമ്മേളനത്തിൽ, മലയാള ഭാഷയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത്, പ്രസംഗിക്കുകയും, "വേരുകളുടെ വേദാന്തം" എന്ന സ്വന്തംകവിത അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. വത്തിക്കാനിലെ സെന്റ് പീറ്റേഴ്‌സ് ബസിലിക്കയിൽ വച്ച്, മദർ തെരേസയുടെ വിശുദ്ധപദവി ചടങ്ങുകൾക്കു മുൻപായി രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ " തെരേസാമ്മ " എന്ന കവിത ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ പ്രകാശിപ്പിച്ചു. ഉഷാ ഉതുപ്പ് വത്തിക്കാനിൽ ആലപിച്ച ഈ കവിത ഇംഗ്ലീഷ്, അൽബേനിയൻ, ഇറ്റാലിയൻ, ഹിന്ദി, ബംഗാളി, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഒൻപത് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-story.html |title= Canonisation of Mother Theresa |date= August 22, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ===ഗാനരചനാ രംഗത്ത്=== 1994-ൽ ചേർത്തല ഷൈലജ തീയറ്റേഴ്സിന്റെ ''മാന്ത്രികക്കരടി'' എന്ന നാടകത്തിലൂടെ ഗാനരചയിതാവായി അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം, കൊല്ലം അസ്സീസി, വൈക്കം മാളവിക, കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി അമല, ചേർത്തല ജൂബിലി, തുടങ്ങി കേരളത്തിലെ ഒട്ടുമിക്ക പ്രശസ്ത നാടക സമിതികൾക്കു വേണ്ടിയും ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. 1995 മുതൽ ജോണി സാഗരിഗ, മാഗ്നാ സൗണ്ട്, ടി.സീരിസ്, തരംഗിണി, ഈസ്റ്റ് കോസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ കമ്പനികളുടെ ആൽബങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഗാനങ്ങളെഴുതി. 2003-ൽ [[ഹരിഹരൻ പിള്ള ഹാപ്പിയാണ്]] എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സിനിമാഗാനരചനാ രംഗത്തേക്ക് ഇദ്ദേഹം പ്രവേശിച്ചു.<ref>{{cite news |url= http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |title= Short-lived happiness |date= November 27, 2003 |newspaper= The Hindu |access-date= 2017-05-11 |archive-date= 2005-01-21 |archive-url= https://web.archive.org/web/20050121135503/http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |url-status= dead }}</ref> തുടർന്ന് [[വെട്ടം (ചലച്ചിത്രം)|വെട്ടം]], [[കനകസിംഹാസനം]], [[അറബിയും ഒട്ടകവും പി. മാധവൻ നായരും]], [[ചട്ടക്കാരി (2012-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ചട്ടക്കാരി]], [[റോമൻസ്]], [[സൗണ്ട് തോമ]], [[മല്ലൂസിംഗ്]], [[ഷീ ടാക്സി (ചലച്ചിത്രം)|ഷീ ടാക്സി]], [[ഹാപ്പി വെഡ്ഡിംഗ്]], [[കുട്ടനാടൻ മാർപാപ്പ]], [[ആനക്കള്ളൻ]], [[മരട്]] തുടങ്ങി 130-ൽ ഏറെ ചിത്രങ്ങൾക്കായി നാനൂറോളം<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/02/15/rajeev-alunkal-turns-30-years-in-musical-life.html|title=വിക്കിനെ അതിജീവിച്ച് ആദ്യ പ്രസംഗം; വയറിങ് ചെയ്ത ഹോട്ടലിൽ ഇരുന്ന് പിന്നീട് പാട്ടെഴുത്ത്: ജീവിതം പറഞ്ഞ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ|access-date=2021-08-22|language=ml}}</ref> ഗാനങ്ങളുടെ രചന നിർവ്വഹിച്ചു.നാടകം, ആൽബം സിനിമാ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച അപൂർവ നേട്ടത്തിന് URF നാഷണൽ റെക്കോർഡ് 2021 ൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2022-05-13|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref> 2004-ൽ കായംകുളം സപര്യയുടെ "''ഓമൽക്കിനാവ്'' "എന്ന നാടകത്തിലെ 'ആശ തൻ കൂടാരത്തിൽ' എന്ന ഗാനത്തിന് മികച്ച ഗാനരചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിന്റെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു. മികച്ച ഗാന രചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് 2006, 2012, 2018 വർഷങ്ങളിൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> ഏ.ആർ.റഹ്മാന്റെ "വൺ ലൗ " എന്ന ബഹുഭാഷാ ആൽബത്തിലെ എക മലയാളഗാനത്തിന്റെ രചയിതാവാണ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ. കെ.പി.കുമാരൻ സംവിധാനം ചെയ്ത [[ആകാശഗോപുരം]] എന്ന മലയാള ചിത്രത്തിനു വേണ്ടി വിശ്വപ്രസിദ്ധ സംഗീതജ്ഞനും, [[ടൈറ്റാനിക് (ചലച്ചിത്രം)|ടൈറ്റാനിക്ക്]] എന്ന ചിത്രത്തിന് പശ്ചാത്തല സംഗീതം നൽകിയ ജോൺ ആൾട്ട്മാന്റെ ഈണത്തിലും ഇദ്ദേഹം ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. ഇതിനു പുറമേ നാടൻ പാട്ടുകൾ, ഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ദേശഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ആകാശവാണി-ദൂരദർശൻ ഗാനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയും രാജീവ് ആലുങ്കൽ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/prem28905-epaper-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf/-newsid-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf_09c23fe505f8494eb53251b364ac41e1?s=a&uu=0x2f90e27b4448ca65&ss=wsp|title=Dailyhunt|access-date=2021-08-22|language=en}}</ref> ഒട്ടേറെ ഗാനങ്ങൾക്ക് രചനയോടൊപ്പം സംഗീതവും നൽകിയിട്ടുമുണ്ട്. ==പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകങ്ങൾ== *നിലവിളിത്തെയ്യം (കവിതാസമാഹാരം - പരിധി പബ്ലിക്കേഷൻസ്, തിരുവനന്തപുരം) *എന്റെ പ്രിയ ഗീതങ്ങൾ (തിരഞ്ഞെടുത്ത 1001 ഗാനങ്ങൾ - H&C പബ്ലിക്കേഷൻസ്. തൃശൂർ ){{തെളിവ്}} * വേരുകളുടെ വേദാന്തം (കവിതാ സമാഹാരം) ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം. * പല്ലൊട്ടി മിഠായി (ബാല കവിതാ സമാഹാരം) പൂർണ്ണ പബ്ലികേഷൻസ്, കോഴിക്കോട് == പുരസ്ക്കാരങ്ങൾ == {| class="wikitable" |- ! Year !! Awards !! Notes |- |2021 |[https://www.universalrecordsforum.com/national-record URF നാഷ്ണൽ റെക്കോർഡ്] <ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2021-11-24|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.canchannels.com/rajeev-alunkal-got-national-recognition-from-the-universal-records-forum/|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് യൂണിവേഴ്‌സൽ റെക്കോർഡ് ഫോറത്തിന്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം - Rajeev Alunkal Got National Recognition From The Universal Records Forum|access-date=2021-11-24|date=2021-11-22|language=en-GB}}</ref> |നാടകം, ആൽബം, സിനിമ എന്നീ മേഖലകളിലായി 4200 ഗാനങ്ങളുടെ രചനയ്ക്ക് |- |2020 |[[കെടാമംഗലം സദാനന്ദൻ]] സ്മാരക "കലാസാഗര" പുരസ്കാരം <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/03/01/lyricist-rajeev-alunkal-won-kala-sagara-award.html|title=കലാസാഗര പുരസ്‌കാരം സ്വന്തമാക്കി ഗാനരചയിതാവ് രാജീവ്‌ ആലുങ്കൽ|access-date=2021-06-17|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/movies-music/news/rajeev-alungal-will-be-awarded-with-kala-sagara-puraskaram-lyricist-poet-1.5480342|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് കലാ സാഗര പുരസ്‌കാരം|access-date=2021-06-17|language=en}}</ref> |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക്എഴു |- |2019 |ഗുരുശ്രീ പുരസ്കാരം |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് |- |2018 |ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ്അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [വെട്ടംതട്ടും വട്ടക്കായൽ] ചിത്രം - ആനക്കള്ളൻ<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> |- |2018 |പി.എൻ പണിക്കർ യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം |കാവ്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനക്ക്<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2018/06/18/rajeev-alunkal-bags-award.html|title=യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്|access-date=2020-09-14}}</ref> |- |2017 |ജേ.സി അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചന - [മദ്ധ്യാഹ്ന സൂര്യന്റെ.. ]ചിത്രം: ആറടി |- |2016 |കാവ്യശ്രീ പുരസ്ക്കാരം |മികച്ച കവിതാ സമാഹാരം. ("വേരുകളു ടെ വേദാന്തം" എന്ന കവിതാ സമാഹാരത്തിന് [ഇൻഡോ മലേഷ്യൻ കൾച്ചറൽ ഫോറം]<ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> <ref> {{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece|title=Akademi awards announced|date=February 21, 2013|newspaper=The Hindu}}</ref>) |- | 2016 || കൗമുദി ടീച്ചർ പുരസ്ക്കാരം || [കലാ-സാഹിത്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-got-koumudi-teacher-award.html |title= Kaumudi Teacher Award |date= June 18, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> |- | 2015 || സാംബശിവൻ സ്മാരക അവാർഡ് || [20 വർഷത്തെ കലാസാംസ്ക്കാരിക, രംഗത്തെ സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url= http://www.manoramaonline.com/music/music-news/sambasivan-memorial-award-for-rajeev-alunkal.html |title= Sambashivan Award for Rajeev Alunkal |date= October 12, 2015 |newspaper= Manorama Online }}</ref> |- | 2015 || തിക്കുറിശ്ശി അവാർഡ് || [മികച്ച ചലച്ചിത്ര ഗാനരചയിതാവ്] [മേലേ ചേലോടെ ...., ;ചിത്രം - ആംഗ്രിബേബിസ് ] |- | 2012 || കലാശ്രീപുരസ്‌കാരം || കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി |- | 2012 || ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || 'ചെമ്പകവല്ലികളിൽ' (''[[അറബീം ഒട്ടകോം പി. മാധവൻ നായരും]]'') |- | 2012 || രാജൻ പി.ദേവ് അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ് ] |- | 2012 || S L .പുരം സദാനന്ദൻ അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- |2012 |ലോഹിതദാസ് അവാർഡ് |[ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- | 2011 || ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഹരിചന്ദനം ( സീരിയൽ )'' |- | 2010 || കലാദർപ്പണം അവാർഡ് || [ ആർട്ട് ആന്റ് കൾച്ചറൽ മൂവ്മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ] |- | 2009 || [[വയലാർ രാമവർമ്മ]] ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ഇനിയും കൊതിയോടെ (ചിത്രം - ''[[ഭാര്യ ഒന്ന് മക്കൾ മൂന്ന്]]'') |- | 2007 || ജീവൻ ടി.വി.അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഏകാകികളുടെ ഗീതം'' (ആൽബം) |- | 2007 || ഹരിപ്രിയ പുരസ്കാരം || മികച്ച കവിതാസമാഹാരം – ''നിലവിളിത്തെയ്യം'' |- | 2006 || കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – 'പ്രിയതമേ ശകുന്തളേ' (ചിത്രം -''[[കനകസിംഹാസനം]]'') |- | 2004 || കേരളസംസ്ഥാന സർക്കാർ പുരസ്കാരം || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് – 'ആശതൻ കൂടാരത്തിൽ' (നാടകം - ''ഓമൽക്കിനാവ്'') |- | 2002 || [[ഇ.എം.എസ്.]] അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |- | 1997|| നാന ഗാലപ് പോൾ അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |1988 |മന്നം ട്രോഫി |മികച്ച നവാഗത കവി (ഹൈസ്കൂൾ തലം) |} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{Official website|http://www.rajeevalunkal.com/}} [[വർഗ്ഗം:1973-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രഗാനരചയിതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] jxt9w1vtu83e08qil8i1bxqu44z14tg 3765278 3765274 2022-08-15T17:40:12Z 103.165.167.201 wikitext text/x-wiki {{PU|Rajeev Alunkal}} {{Infobox person | name = രാജീവ് ആലുങ്കൽ | image = Rajeev Alunkal.jpg | imagesize = | caption = 2012 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1973|08|17}} | birth_place = [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | occupation = ഗാനരചയിതാവ്, [[കവി]], പ്രഭാഷകൻ | years_active = 1997 – തുടരുന്നു | othername = | awards = കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് <br />കേരള സർക്കാർ അവാർഡ് (മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ്) <br />കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് (മൂന്ന് പ്രാവശ്യം) }} മലയാള കവിയും, ഗാനരചയിതാവും, പ്രഭാഷകനുമാണ് '''രാജീവ് ആലുങ്കൽ'''. കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പല്ലന കുമാരനാശാൻ സ്മാരകത്തിന്റെ ചെയർമാനായിരുന്നു.<ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html |title= Chairman of Kumaranashan Cultural Institution, Kerala |date= March 18, 2017 |newspaper=Manorama Online }}</ref>പ്രണയവും, തത്ത്വചിന്തകളും നിറഞ്ഞതാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന കവിതകളും, ഗാനങ്ങളും. ഗാനരചന രംഗത്തെ സമഗ്രസംഭാവനയ്ക്കുള്ള കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്,<ref> {{cite news |url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece |title= Akademi awards announced |date= February 21, 2013 |newspaper=The Hindu }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/interviews/interview-with-rajeev-alunkal.html |title= Rajeev Alunkal about Lyrics |date= September 1, 2015 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ഗാനരചനയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാർ അവാർഡ്, ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ്, വയലാർ രാമവർമ്മ അവാർഡ്, ജേസി അവാർഡ്, ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് തുടങ്ങി നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ മുപ്പതു വർഷക്കാലം കൊണ്ട് നാടകം - ആൽബം - സിനിമ രംഗങ്ങിലായി 4200 ൽപ്പരം ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച രാജീവ് ആലുങ്കലിൻ്റെ കർമ്മ വൈപുല്യത്തോട് താരതമ്യം ചെയ്യാൻ മലയാളത്തിൽ മറ്റൊരാളില്ല. പത്തൊമ്പതാം വയസ്സിൽ എഴുത്തു ജീവിതോപാധിയായി സ്വീകരിച്ചു. പാട്ടെഴുത്തിൻ്റെ സമസ്ത മേഘലകളിലും വ്യക്തമായി അടയാളപ്പെട്ടു. == ജീവിതരേഖ == ===ബാല്യം, വിദ്യാഭ്യാസം=== [[ആലപ്പുഴ ജില്ല]]യിൽ [[ചേർത്തല താലൂക്ക്|ചേർത്തല താലൂക്കിലെ]] കടക്കരപ്പള്ളി ഗ്രാമത്തിലെ ആലുങ്കലിൽ കണ്ടനാട്ട് എസ്. മാധവൻ നായരുടെയും കാരുവള്ളി ആർ. ഇന്ദിരയുടെയും മകനായി 1973 ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചു. ചെറുപ്പകാലത്ത് തന്നെ മാതാവിനെയും ഏക സഹോദരനേയും നഷ്ടപ്പെട്ട രാജീവിന് ആലുങ്കലിന് കയ്പേറിയ ജീവിതാനുഭവങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോകേണ്ടി വന്നു. ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം വയലാർ ശിരോമണി രാഘവപ്പണിക്കരുടെ കീഴിൽ പത്തു വർഷം [[സംസ്കൃതം]] പഠിച്ചു. ===കവിതാ രംഗത്ത്=== 1987-ൽ എൻ.എസ്.എസിന്റെ സർവ്വീസ് വാരികയിലാണ് ആദ്യ കവിത പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. മലയാളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആനുകാലികങ്ങളിലെല്ലാം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ കവിതകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു വരുന്നു. ഇന്ത്യയിലും വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലുമുള്ള സാഹിത്യ സാംസ്ക്കാരിക സമ്മേളന വേദികളിൽ പ്രഭാഷകനായി ഇദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. 2016-ൽ സിംഗപ്പൂരിൽ വച്ചു നടന്ന സൗത്ത് ഏഷ്യൻ കവികളുടെ സമ്മേളനത്തിൽ, മലയാള ഭാഷയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത്, പ്രസംഗിക്കുകയും, "വേരുകളുടെ വേദാന്തം" എന്ന സ്വന്തംകവിത അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. വത്തിക്കാനിലെ സെന്റ് പീറ്റേഴ്‌സ് ബസിലിക്കയിൽ വച്ച്, മദർ തെരേസയുടെ വിശുദ്ധപദവി ചടങ്ങുകൾക്കു മുൻപായി രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ " തെരേസാമ്മ " എന്ന കവിത ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ പ്രകാശിപ്പിച്ചു. ഉഷാ ഉതുപ്പ് വത്തിക്കാനിൽ ആലപിച്ച ഈ കവിത ഇംഗ്ലീഷ്, അൽബേനിയൻ, ഇറ്റാലിയൻ, ഹിന്ദി, ബംഗാളി, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഒൻപത് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-story.html |title= Canonisation of Mother Theresa |date= August 22, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ===ഗാനരചനാ രംഗത്ത്=== 1994-ൽ ചേർത്തല ഷൈലജ തീയറ്റേഴ്സിന്റെ ''മാന്ത്രികക്കരടി'' എന്ന നാടകത്തിലൂടെ ഗാനരചയിതാവായി അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം, കൊല്ലം അസ്സീസി, വൈക്കം മാളവിക, കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി അമല, ചേർത്തല ജൂബിലി, തുടങ്ങി കേരളത്തിലെ ഒട്ടുമിക്ക പ്രശസ്ത നാടക സമിതികൾക്കു വേണ്ടിയും ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. 1995 മുതൽ ജോണി സാഗരിഗ, മാഗ്നാ സൗണ്ട്, ടി.സീരിസ്, തരംഗിണി, ഈസ്റ്റ് കോസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ കമ്പനികളുടെ ആൽബങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഗാനങ്ങളെഴുതി. 2003-ൽ [[ഹരിഹരൻ പിള്ള ഹാപ്പിയാണ്]] എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സിനിമാഗാനരചനാ രംഗത്തേക്ക് ഇദ്ദേഹം പ്രവേശിച്ചു.<ref>{{cite news |url= http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |title= Short-lived happiness |date= November 27, 2003 |newspaper= The Hindu |access-date= 2017-05-11 |archive-date= 2005-01-21 |archive-url= https://web.archive.org/web/20050121135503/http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |url-status= dead }}</ref> തുടർന്ന് [[വെട്ടം (ചലച്ചിത്രം)|വെട്ടം]], [[കനകസിംഹാസനം]], [[അറബിയും ഒട്ടകവും പി. മാധവൻ നായരും]], [[ചട്ടക്കാരി (2012-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ചട്ടക്കാരി]], [[റോമൻസ്]], [[സൗണ്ട് തോമ]], [[മല്ലൂസിംഗ്]], [[ഷീ ടാക്സി (ചലച്ചിത്രം)|ഷീ ടാക്സി]], [[ഹാപ്പി വെഡ്ഡിംഗ്]], [[കുട്ടനാടൻ മാർപാപ്പ]], [[ആനക്കള്ളൻ]], [[മരട്]] തുടങ്ങി 130-ൽ ഏറെ ചിത്രങ്ങൾക്കായി നാനൂറോളം<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/02/15/rajeev-alunkal-turns-30-years-in-musical-life.html|title=വിക്കിനെ അതിജീവിച്ച് ആദ്യ പ്രസംഗം; വയറിങ് ചെയ്ത ഹോട്ടലിൽ ഇരുന്ന് പിന്നീട് പാട്ടെഴുത്ത്: ജീവിതം പറഞ്ഞ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ|access-date=2021-08-22|language=ml}}</ref> ഗാനങ്ങളുടെ രചന നിർവ്വഹിച്ചു.നാടകം, ആൽബം സിനിമാ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച അപൂർവ നേട്ടത്തിന് URF നാഷണൽ റെക്കോർഡ് 2021 ൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2022-05-13|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref> 2004-ൽ കായംകുളം സപര്യയുടെ "''ഓമൽക്കിനാവ്'' "എന്ന നാടകത്തിലെ 'ആശ തൻ കൂടാരത്തിൽ' എന്ന ഗാനത്തിന് മികച്ച ഗാനരചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിന്റെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു. മികച്ച ഗാന രചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് 2006, 2012, 2018 വർഷങ്ങളിൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> ഏ.ആർ.റഹ്മാന്റെ "വൺ ലൗ " എന്ന ബഹുഭാഷാ ആൽബത്തിലെ എക മലയാളഗാനത്തിന്റെ രചയിതാവാണ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ. കെ.പി.കുമാരൻ സംവിധാനം ചെയ്ത [[ആകാശഗോപുരം]] എന്ന മലയാള ചിത്രത്തിനു വേണ്ടി വിശ്വപ്രസിദ്ധ സംഗീതജ്ഞനും, [[ടൈറ്റാനിക് (ചലച്ചിത്രം)|ടൈറ്റാനിക്ക്]] എന്ന ചിത്രത്തിന് പശ്ചാത്തല സംഗീതം നൽകിയ ജോൺ ആൾട്ട്മാന്റെ ഈണത്തിലും ഇദ്ദേഹം ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. ഇതിനു പുറമേ നാടൻ പാട്ടുകൾ, ഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ദേശഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ആകാശവാണി-ദൂരദർശൻ ഗാനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയും രാജീവ് ആലുങ്കൽ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/prem28905-epaper-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf/-newsid-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf_09c23fe505f8494eb53251b364ac41e1?s=a&uu=0x2f90e27b4448ca65&ss=wsp|title=Dailyhunt|access-date=2021-08-22|language=en}}</ref> ഒട്ടേറെ ഗാനങ്ങൾക്ക് രചനയോടൊപ്പം സംഗീതവും നൽകിയിട്ടുമുണ്ട്. മഹാകവി കുമാരനാശാൻ അന്ത്യവിശ്രമം കൊള്ളുന്ന പല്ലന കുമാര കോടിയിൽ കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സ്മാരകത്തിൻ്റെ ചെയർമാനായി 2017- 2022 കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. സ്മാരകത്തിൻ്റെ സർവ്വതോന്മുഖമായ പുരോഗതിക്ക് നേതൃപരമായ പങ്കുവഹിച്ചു. ==പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകങ്ങൾ== *നിലവിളിത്തെയ്യം (കവിതാസമാഹാരം - പരിധി പബ്ലിക്കേഷൻസ്, തിരുവനന്തപുരം) *എന്റെ പ്രിയ ഗീതങ്ങൾ (തിരഞ്ഞെടുത്ത 1001 ഗാനങ്ങൾ - H&C പബ്ലിക്കേഷൻസ്. തൃശൂർ ){{തെളിവ്}} * വേരുകളുടെ വേദാന്തം (കവിതാ സമാഹാരം) ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം. * പല്ലൊട്ടി മിഠായി (ബാല കവിതാ സമാഹാരം) പൂർണ്ണ പബ്ലികേഷൻസ്, കോഴിക്കോട് == പുരസ്ക്കാരങ്ങൾ == {| class="wikitable" |- ! Year !! Awards !! Notes |- |2021 |[https://www.universalrecordsforum.com/national-record URF നാഷ്ണൽ റെക്കോർഡ്] <ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2021-11-24|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.canchannels.com/rajeev-alunkal-got-national-recognition-from-the-universal-records-forum/|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് യൂണിവേഴ്‌സൽ റെക്കോർഡ് ഫോറത്തിന്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം - Rajeev Alunkal Got National Recognition From The Universal Records Forum|access-date=2021-11-24|date=2021-11-22|language=en-GB}}</ref> |നാടകം, ആൽബം, സിനിമ എന്നീ മേഖലകളിലായി 4200 ഗാനങ്ങളുടെ രചനയ്ക്ക് |- |2020 |[[കെടാമംഗലം സദാനന്ദൻ]] സ്മാരക "കലാസാഗര" പുരസ്കാരം <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/03/01/lyricist-rajeev-alunkal-won-kala-sagara-award.html|title=കലാസാഗര പുരസ്‌കാരം സ്വന്തമാക്കി ഗാനരചയിതാവ് രാജീവ്‌ ആലുങ്കൽ|access-date=2021-06-17|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/movies-music/news/rajeev-alungal-will-be-awarded-with-kala-sagara-puraskaram-lyricist-poet-1.5480342|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് കലാ സാഗര പുരസ്‌കാരം|access-date=2021-06-17|language=en}}</ref> |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക്എഴു |- |2019 |ഗുരുശ്രീ പുരസ്കാരം |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് |- |2018 |ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ്അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [വെട്ടംതട്ടും വട്ടക്കായൽ] ചിത്രം - ആനക്കള്ളൻ<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> |- |2018 |പി.എൻ പണിക്കർ യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം |കാവ്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനക്ക്<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2018/06/18/rajeev-alunkal-bags-award.html|title=യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്|access-date=2020-09-14}}</ref> |- |2017 |ജേ.സി അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചന - [മദ്ധ്യാഹ്ന സൂര്യന്റെ.. ]ചിത്രം: ആറടി |- |2016 |കാവ്യശ്രീ പുരസ്ക്കാരം |മികച്ച കവിതാ സമാഹാരം. ("വേരുകളു ടെ വേദാന്തം" എന്ന കവിതാ സമാഹാരത്തിന് [ഇൻഡോ മലേഷ്യൻ കൾച്ചറൽ ഫോറം]<ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> <ref> {{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece|title=Akademi awards announced|date=February 21, 2013|newspaper=The Hindu}}</ref>) |- | 2016 || കൗമുദി ടീച്ചർ പുരസ്ക്കാരം || [കലാ-സാഹിത്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-got-koumudi-teacher-award.html |title= Kaumudi Teacher Award |date= June 18, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> |- | 2015 || സാംബശിവൻ സ്മാരക അവാർഡ് || [20 വർഷത്തെ കലാസാംസ്ക്കാരിക, രംഗത്തെ സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url= http://www.manoramaonline.com/music/music-news/sambasivan-memorial-award-for-rajeev-alunkal.html |title= Sambashivan Award for Rajeev Alunkal |date= October 12, 2015 |newspaper= Manorama Online }}</ref> |- | 2015 || തിക്കുറിശ്ശി അവാർഡ് || [മികച്ച ചലച്ചിത്ര ഗാനരചയിതാവ്] [മേലേ ചേലോടെ ...., ;ചിത്രം - ആംഗ്രിബേബിസ് ] |- | 2012 || കലാശ്രീപുരസ്‌കാരം || കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി |- | 2012 || ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || 'ചെമ്പകവല്ലികളിൽ' (''[[അറബീം ഒട്ടകോം പി. മാധവൻ നായരും]]'') |- | 2012 || രാജൻ പി.ദേവ് അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ് ] |- | 2012 || S L .പുരം സദാനന്ദൻ അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- |2012 |ലോഹിതദാസ് അവാർഡ് |[ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- | 2011 || ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഹരിചന്ദനം ( സീരിയൽ )'' |- | 2010 || കലാദർപ്പണം അവാർഡ് || [ ആർട്ട് ആന്റ് കൾച്ചറൽ മൂവ്മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ] |- | 2009 || [[വയലാർ രാമവർമ്മ]] ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ഇനിയും കൊതിയോടെ (ചിത്രം - ''[[ഭാര്യ ഒന്ന് മക്കൾ മൂന്ന്]]'') |- | 2007 || ജീവൻ ടി.വി.അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഏകാകികളുടെ ഗീതം'' (ആൽബം) |- | 2007 || ഹരിപ്രിയ പുരസ്കാരം || മികച്ച കവിതാസമാഹാരം – ''നിലവിളിത്തെയ്യം'' |- | 2006 || കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – 'പ്രിയതമേ ശകുന്തളേ' (ചിത്രം -''[[കനകസിംഹാസനം]]'') |- | 2004 || കേരളസംസ്ഥാന സർക്കാർ പുരസ്കാരം || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് – 'ആശതൻ കൂടാരത്തിൽ' (നാടകം - ''ഓമൽക്കിനാവ്'') |- | 2002 || [[ഇ.എം.എസ്.]] അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |- | 1997|| നാന ഗാലപ് പോൾ അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |1988 |മന്നം ട്രോഫി |മികച്ച നവാഗത കവി (ഹൈസ്കൂൾ തലം) |} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{Official website|http://www.rajeevalunkal.com/}} [[വർഗ്ഗം:1973-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രഗാനരചയിതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] nshf7mpl2qxux2s6wjwmien565yqvxx 3765279 3765278 2022-08-15T17:41:47Z 103.165.167.201 wikitext text/x-wiki {{PU|Rajeev Alunkal}} {{Infobox person | name = രാജീവ് ആലുങ്കൽ | image = Rajeev Alunkal.jpg | imagesize = | caption = 2012 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1973|08|17}} | birth_place = [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | occupation = ഗാനരചയിതാവ്, [[കവി]], പ്രഭാഷകൻ | years_active = 1997 – തുടരുന്നു | othername = | awards = കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് <br />കേരള സർക്കാർ അവാർഡ് (മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ്) <br />കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് (മൂന്ന് പ്രാവശ്യം) }} മലയാള കവിയും, ഗാനരചയിതാവും, പ്രഭാഷകനുമാണ് '''രാജീവ് ആലുങ്കൽ'''. കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പല്ലന കുമാരനാശാൻ സ്മാരകത്തിന്റെ ചെയർമാനായിരുന്നു.<ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html |title= Chairman of Kumaranashan Cultural Institution, Kerala |date= March 18, 2017 |newspaper=Manorama Online }}</ref>പ്രണയവും, തത്ത്വചിന്തകളും നിറഞ്ഞതാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന കവിതകളും, ഗാനങ്ങളും. ഗാനരചന രംഗത്തെ സമഗ്രസംഭാവനയ്ക്കുള്ള കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്,<ref> {{cite news |url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece |title= Akademi awards announced |date= February 21, 2013 |newspaper=The Hindu }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/interviews/interview-with-rajeev-alunkal.html |title= Rajeev Alunkal about Lyrics |date= September 1, 2015 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ഗാനരചനയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാർ അവാർഡ്, ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ്, വയലാർ രാമവർമ്മ അവാർഡ്, ജേസി അവാർഡ്, ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് തുടങ്ങി നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ മുപ്പതു വർഷക്കാലം കൊണ്ട് നാടകം - ആൽബം - സിനിമ രംഗങ്ങിലായി 4200 ൽപ്പരം ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച രാജീവ് ആലുങ്കലിൻ്റെ കർമ്മ വൈപുല്യത്തോട് താരതമ്യം ചെയ്യാൻ മലയാളത്തിൽ മറ്റൊരാളില്ല. പത്തൊമ്പതാം വയസ്സിൽ എഴുത്തു ജീവിതോപാധിയായി സ്വീകരിച്ചു. പാട്ടെഴുത്തിൻ്റെ സമസ്ത മേഘലകളിലും വ്യക്തമായി അടയാളപ്പെട്ടു. == ജീവിതരേഖ == ===ബാല്യം, വിദ്യാഭ്യാസം=== [[ആലപ്പുഴ ജില്ല]]യിൽ [[ചേർത്തല താലൂക്ക്|ചേർത്തല താലൂക്കിലെ]] കടക്കരപ്പള്ളി ഗ്രാമത്തിലെ ആലുങ്കലിൽ കണ്ടനാട്ട് എസ്. മാധവൻ നായരുടെയും കാരുവള്ളി ആർ. ഇന്ദിരയുടെയും മകനായി 1973 ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചു. ചെറുപ്പകാലത്ത് തന്നെ മാതാവിനെയും ഏക സഹോദരനേയും നഷ്ടപ്പെട്ട രാജീവിന് ആലുങ്കലിന് കയ്പേറിയ ജീവിതാനുഭവങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോകേണ്ടി വന്നു. ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം വയലാർ ശിരോമണി രാഘവപ്പണിക്കരുടെ കീഴിൽ പത്തു വർഷം [[സംസ്കൃതം]] പഠിച്ചു. ===കവിതാ രംഗത്ത്=== 1987-ൽ എൻ.എസ്.എസിന്റെ സർവ്വീസ് വാരികയിലാണ് ആദ്യ കവിത പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. മലയാളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആനുകാലികങ്ങളിലെല്ലാം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ കവിതകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു വരുന്നു. ഇന്ത്യയിലും വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലുമുള്ള സാഹിത്യ സാംസ്ക്കാരിക സമ്മേളന വേദികളിൽ പ്രഭാഷകനായി ഇദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. 2016-ൽ സിംഗപ്പൂരിൽ വച്ചു നടന്ന സൗത്ത് ഏഷ്യൻ കവികളുടെ സമ്മേളനത്തിൽ, മലയാള ഭാഷയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത്, പ്രസംഗിക്കുകയും, "വേരുകളുടെ വേദാന്തം" എന്ന സ്വന്തംകവിത അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. വത്തിക്കാനിലെ സെന്റ് പീറ്റേഴ്‌സ് ബസിലിക്കയിൽ വച്ച്, മദർ തെരേസയുടെ വിശുദ്ധപദവി ചടങ്ങുകൾക്കു മുൻപായി രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ " തെരേസാമ്മ " എന്ന കവിത ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ പ്രകാശിപ്പിച്ചു. ഉഷാ ഉതുപ്പ് വത്തിക്കാനിൽ ആലപിച്ച ഈ കവിത ഇംഗ്ലീഷ്, അൽബേനിയൻ, ഇറ്റാലിയൻ, ഹിന്ദി, ബംഗാളി, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഒൻപത് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-story.html |title= Canonisation of Mother Theresa |date= August 22, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ===ഗാനരചനാ രംഗത്ത്=== 1994-ൽ ചേർത്തല ഷൈലജ തീയറ്റേഴ്സിന്റെ ''മാന്ത്രികക്കരടി'' എന്ന നാടകത്തിലൂടെ ഗാനരചയിതാവായി അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം, കൊല്ലം അസ്സീസി, വൈക്കം മാളവിക, കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി അമല, ചേർത്തല ജൂബിലി, തുടങ്ങി കേരളത്തിലെ ഒട്ടുമിക്ക പ്രശസ്ത നാടക സമിതികൾക്കു വേണ്ടിയും ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. 1995 മുതൽ ജോണി സാഗരിഗ, മാഗ്നാ സൗണ്ട്, ടി.സീരിസ്, തരംഗിണി, ഈസ്റ്റ് കോസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ കമ്പനികളുടെ ആൽബങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഗാനങ്ങളെഴുതി. 2003-ൽ [[ഹരിഹരൻ പിള്ള ഹാപ്പിയാണ്]] എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സിനിമാഗാനരചനാ രംഗത്തേക്ക് ഇദ്ദേഹം പ്രവേശിച്ചു.<ref>{{cite news |url= http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |title= Short-lived happiness |date= November 27, 2003 |newspaper= The Hindu |access-date= 2017-05-11 |archive-date= 2005-01-21 |archive-url= https://web.archive.org/web/20050121135503/http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |url-status= dead }}</ref> തുടർന്ന് [[വെട്ടം (ചലച്ചിത്രം)|വെട്ടം]], [[കനകസിംഹാസനം]], [[അറബിയും ഒട്ടകവും പി. മാധവൻ നായരും]], [[ചട്ടക്കാരി (2012-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ചട്ടക്കാരി]], [[റോമൻസ്]], [[സൗണ്ട് തോമ]], [[മല്ലൂസിംഗ്]], [[ഷീ ടാക്സി (ചലച്ചിത്രം)|ഷീ ടാക്സി]], [[ഹാപ്പി വെഡ്ഡിംഗ്]], [[കുട്ടനാടൻ മാർപാപ്പ]], [[ആനക്കള്ളൻ]], [[മരട്]] തുടങ്ങി 130-ൽ ഏറെ ചിത്രങ്ങൾക്കായി നാനൂറോളം<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/02/15/rajeev-alunkal-turns-30-years-in-musical-life.html|title=വിക്കിനെ അതിജീവിച്ച് ആദ്യ പ്രസംഗം; വയറിങ് ചെയ്ത ഹോട്ടലിൽ ഇരുന്ന് പിന്നീട് പാട്ടെഴുത്ത്: ജീവിതം പറഞ്ഞ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ|access-date=2021-08-22|language=ml}}</ref> ഗാനങ്ങളുടെ രചന നിർവ്വഹിച്ചു.നാടകം, ആൽബം സിനിമാ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച അപൂർവ നേട്ടത്തിന് URF നാഷണൽ റെക്കോർഡ് 2021 ൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2022-05-13|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref> 2004-ൽ കായംകുളം സപര്യയുടെ "''ഓമൽക്കിനാവ്'' "എന്ന നാടകത്തിലെ 'ആശ തൻ കൂടാരത്തിൽ' എന്ന ഗാനത്തിന് മികച്ച ഗാനരചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിന്റെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു. മികച്ച ഗാന രചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് 2006, 2012, 2018 വർഷങ്ങളിൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> ഏ.ആർ.റഹ്മാന്റെ "വൺ ലൗ " എന്ന ബഹുഭാഷാ ആൽബത്തിലെ എക മലയാളഗാനത്തിന്റെ രചയിതാവാണ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ. കെ.പി.കുമാരൻ സംവിധാനം ചെയ്ത [[ആകാശഗോപുരം]] എന്ന മലയാള ചിത്രത്തിനു വേണ്ടി വിശ്വപ്രസിദ്ധ സംഗീതജ്ഞനും, [[ടൈറ്റാനിക് (ചലച്ചിത്രം)|ടൈറ്റാനിക്ക്]] എന്ന ചിത്രത്തിന് പശ്ചാത്തല സംഗീതം നൽകിയ ജോൺ ആൾട്ട്മാന്റെ ഈണത്തിലും ഇദ്ദേഹം ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. ഇതിനു പുറമേ നാടൻ പാട്ടുകൾ, ഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ദേശഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ആകാശവാണി-ദൂരദർശൻ ഗാനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയും രാജീവ് ആലുങ്കൽ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/prem28905-epaper-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf/-newsid-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf_09c23fe505f8494eb53251b364ac41e1?s=a&uu=0x2f90e27b4448ca65&ss=wsp|title=Dailyhunt|access-date=2021-08-22|language=en}}</ref> ഒട്ടേറെ ഗാനങ്ങൾക്ക് രചനയോടൊപ്പം സംഗീതവും നൽകിയിട്ടുമുണ്ട്. മഹാകവി കുമാരനാശാൻ അന്ത്യവിശ്രമം കൊള്ളുന്ന പല്ലന കുമാര കോടിയിൽ കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സ്മാരകത്തിൻ്റെ ചെയർമാനായി 2017- 2022 കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. സ്മാരകത്തിൻ്റെ സർവ്വതോന്മുഖമായ പുരോഗതിക്ക് നേതൃപരമായ പങ്കുവഹിച്ചു. <ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html|title=രാജീവ് ആലുങ്കൽ കുമാരനാശാൻ സ്മാരക സമിതിയുടെ ചെയർമാനായി|access-date=2022-08-15}}</ref> ==പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകങ്ങൾ== *നിലവിളിത്തെയ്യം (കവിതാസമാഹാരം - പരിധി പബ്ലിക്കേഷൻസ്, തിരുവനന്തപുരം) *എന്റെ പ്രിയ ഗീതങ്ങൾ (തിരഞ്ഞെടുത്ത 1001 ഗാനങ്ങൾ - H&C പബ്ലിക്കേഷൻസ്. തൃശൂർ ){{തെളിവ്}} * വേരുകളുടെ വേദാന്തം (കവിതാ സമാഹാരം) ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം. * പല്ലൊട്ടി മിഠായി (ബാല കവിതാ സമാഹാരം) പൂർണ്ണ പബ്ലികേഷൻസ്, കോഴിക്കോട് == പുരസ്ക്കാരങ്ങൾ == {| class="wikitable" |- ! Year !! Awards !! Notes |- |2021 |[https://www.universalrecordsforum.com/national-record URF നാഷ്ണൽ റെക്കോർഡ്] <ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2021-11-24|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.canchannels.com/rajeev-alunkal-got-national-recognition-from-the-universal-records-forum/|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് യൂണിവേഴ്‌സൽ റെക്കോർഡ് ഫോറത്തിന്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം - Rajeev Alunkal Got National Recognition From The Universal Records Forum|access-date=2021-11-24|date=2021-11-22|language=en-GB}}</ref> |നാടകം, ആൽബം, സിനിമ എന്നീ മേഖലകളിലായി 4200 ഗാനങ്ങളുടെ രചനയ്ക്ക് |- |2020 |[[കെടാമംഗലം സദാനന്ദൻ]] സ്മാരക "കലാസാഗര" പുരസ്കാരം <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/03/01/lyricist-rajeev-alunkal-won-kala-sagara-award.html|title=കലാസാഗര പുരസ്‌കാരം സ്വന്തമാക്കി ഗാനരചയിതാവ് രാജീവ്‌ ആലുങ്കൽ|access-date=2021-06-17|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/movies-music/news/rajeev-alungal-will-be-awarded-with-kala-sagara-puraskaram-lyricist-poet-1.5480342|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് കലാ സാഗര പുരസ്‌കാരം|access-date=2021-06-17|language=en}}</ref> |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക്എഴു |- |2019 |ഗുരുശ്രീ പുരസ്കാരം |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് |- |2018 |ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ്അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [വെട്ടംതട്ടും വട്ടക്കായൽ] ചിത്രം - ആനക്കള്ളൻ<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> |- |2018 |പി.എൻ പണിക്കർ യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം |കാവ്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനക്ക്<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2018/06/18/rajeev-alunkal-bags-award.html|title=യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്|access-date=2020-09-14}}</ref> |- |2017 |ജേ.സി അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചന - [മദ്ധ്യാഹ്ന സൂര്യന്റെ.. ]ചിത്രം: ആറടി |- |2016 |കാവ്യശ്രീ പുരസ്ക്കാരം |മികച്ച കവിതാ സമാഹാരം. ("വേരുകളു ടെ വേദാന്തം" എന്ന കവിതാ സമാഹാരത്തിന് [ഇൻഡോ മലേഷ്യൻ കൾച്ചറൽ ഫോറം]<ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> <ref> {{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece|title=Akademi awards announced|date=February 21, 2013|newspaper=The Hindu}}</ref>) |- | 2016 || കൗമുദി ടീച്ചർ പുരസ്ക്കാരം || [കലാ-സാഹിത്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-got-koumudi-teacher-award.html |title= Kaumudi Teacher Award |date= June 18, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> |- | 2015 || സാംബശിവൻ സ്മാരക അവാർഡ് || [20 വർഷത്തെ കലാസാംസ്ക്കാരിക, രംഗത്തെ സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url= http://www.manoramaonline.com/music/music-news/sambasivan-memorial-award-for-rajeev-alunkal.html |title= Sambashivan Award for Rajeev Alunkal |date= October 12, 2015 |newspaper= Manorama Online }}</ref> |- | 2015 || തിക്കുറിശ്ശി അവാർഡ് || [മികച്ച ചലച്ചിത്ര ഗാനരചയിതാവ്] [മേലേ ചേലോടെ ...., ;ചിത്രം - ആംഗ്രിബേബിസ് ] |- | 2012 || കലാശ്രീപുരസ്‌കാരം || കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി |- | 2012 || ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || 'ചെമ്പകവല്ലികളിൽ' (''[[അറബീം ഒട്ടകോം പി. മാധവൻ നായരും]]'') |- | 2012 || രാജൻ പി.ദേവ് അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ് ] |- | 2012 || S L .പുരം സദാനന്ദൻ അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- |2012 |ലോഹിതദാസ് അവാർഡ് |[ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- | 2011 || ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഹരിചന്ദനം ( സീരിയൽ )'' |- | 2010 || കലാദർപ്പണം അവാർഡ് || [ ആർട്ട് ആന്റ് കൾച്ചറൽ മൂവ്മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ] |- | 2009 || [[വയലാർ രാമവർമ്മ]] ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ഇനിയും കൊതിയോടെ (ചിത്രം - ''[[ഭാര്യ ഒന്ന് മക്കൾ മൂന്ന്]]'') |- | 2007 || ജീവൻ ടി.വി.അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഏകാകികളുടെ ഗീതം'' (ആൽബം) |- | 2007 || ഹരിപ്രിയ പുരസ്കാരം || മികച്ച കവിതാസമാഹാരം – ''നിലവിളിത്തെയ്യം'' |- | 2006 || കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – 'പ്രിയതമേ ശകുന്തളേ' (ചിത്രം -''[[കനകസിംഹാസനം]]'') |- | 2004 || കേരളസംസ്ഥാന സർക്കാർ പുരസ്കാരം || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് – 'ആശതൻ കൂടാരത്തിൽ' (നാടകം - ''ഓമൽക്കിനാവ്'') |- | 2002 || [[ഇ.എം.എസ്.]] അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |- | 1997|| നാന ഗാലപ് പോൾ അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |1988 |മന്നം ട്രോഫി |മികച്ച നവാഗത കവി (ഹൈസ്കൂൾ തലം) |} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{Official website|http://www.rajeevalunkal.com/}} [[വർഗ്ഗം:1973-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രഗാനരചയിതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] aehusndi1jgtng720odqp2jo4wig5yk 3765280 3765279 2022-08-15T17:44:55Z 103.165.167.201 wikitext text/x-wiki {{PU|Rajeev Alunkal}} {{Infobox person | name = രാജീവ് ആലുങ്കൽ | image = Rajeev Alunkal.jpg | imagesize = | caption = 2012 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1973|08|17}} | birth_place = [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | occupation = ഗാനരചയിതാവ്, [[കവി]], പ്രഭാഷകൻ | years_active = 1997 – തുടരുന്നു | othername = | awards = കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് <br />കേരള സർക്കാർ അവാർഡ് (മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ്) <br />കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് (മൂന്ന് പ്രാവശ്യം) }} മലയാള കവിയും, ഗാനരചയിതാവും, പ്രഭാഷകനുമാണ് '''രാജീവ് ആലുങ്കൽ'''. കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പല്ലന കുമാരനാശാൻ സ്മാരകത്തിന്റെ ചെയർമാനായിരുന്നു.<ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html |title= Chairman of Kumaranashan Cultural Institution, Kerala |date= March 18, 2017 |newspaper=Manorama Online }}</ref>പ്രണയവും, തത്ത്വചിന്തകളും നിറഞ്ഞതാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന കവിതകളും, ഗാനങ്ങളും. ഗാനരചന രംഗത്തെ സമഗ്രസംഭാവനയ്ക്കുള്ള കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്,<ref> {{cite news |url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece |title= Akademi awards announced |date= February 21, 2013 |newspaper=The Hindu }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/interviews/interview-with-rajeev-alunkal.html |title= Rajeev Alunkal about Lyrics |date= September 1, 2015 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ഗാനരചനയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാർ അവാർഡ്, ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ്, വയലാർ രാമവർമ്മ അവാർഡ്, ജേസി അവാർഡ്, ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് തുടങ്ങി നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ മുപ്പതു വർഷക്കാലം കൊണ്ട് നാടകം - ആൽബം - സിനിമ രംഗങ്ങിലായി 4200 ൽപ്പരം ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച രാജീവ് ആലുങ്കലിൻ്റെ കർമ്മ വൈപുല്യത്തോട് താരതമ്യം ചെയ്യാൻ മലയാളത്തിൽ മറ്റൊരാളില്ല. പത്തൊമ്പതാം വയസ്സിൽ എഴുത്തു ജീവിതോപാധിയായി സ്വീകരിച്ചു. പാട്ടെഴുത്തിൻ്റെ സമസ്ത മേഘലകളിലും വ്യക്തമായി അടയാളപ്പെട്ടു. == ജീവിതരേഖ == ===ബാല്യം, വിദ്യാഭ്യാസം=== [[ആലപ്പുഴ ജില്ല]]യിൽ [[ചേർത്തല താലൂക്ക്|ചേർത്തല താലൂക്കിലെ]] കടക്കരപ്പള്ളി ഗ്രാമത്തിലെ ആലുങ്കലിൽ കണ്ടനാട്ട് എസ്. മാധവൻ നായരുടെയും കാരുവള്ളി ആർ. ഇന്ദിരയുടെയും മകനായി 1973 ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചു. ചെറുപ്പകാലത്ത് തന്നെ മാതാവിനെയും ഏക സഹോദരനേയും നഷ്ടപ്പെട്ട രാജീവിന് ആലുങ്കലിന് കയ്പേറിയ ജീവിതാനുഭവങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോകേണ്ടി വന്നു. ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം വയലാർ ശിരോമണി രാഘവപ്പണിക്കരുടെ കീഴിൽ പത്തു വർഷം [[സംസ്കൃതം]] പഠിച്ചു. ===കവിതാ രംഗത്ത്=== 1987-ൽ എൻ.എസ്.എസിന്റെ സർവ്വീസ് വാരികയിലാണ് ആദ്യ കവിത പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. മലയാളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആനുകാലികങ്ങളിലെല്ലാം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ കവിതകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു വരുന്നു. ഇന്ത്യയിലും വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലുമുള്ള സാഹിത്യ സാംസ്ക്കാരിക സമ്മേളന വേദികളിൽ പ്രഭാഷകനായി ഇദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. 2016-ൽ സിംഗപ്പൂരിൽ വച്ചു നടന്ന സൗത്ത് ഏഷ്യൻ കവികളുടെ സമ്മേളനത്തിൽ, മലയാള ഭാഷയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത്, പ്രസംഗിക്കുകയും, "വേരുകളുടെ വേദാന്തം" എന്ന സ്വന്തംകവിത അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. വത്തിക്കാനിലെ സെന്റ് പീറ്റേഴ്‌സ് ബസിലിക്കയിൽ വച്ച്, മദർ തെരേസയുടെ വിശുദ്ധപദവി ചടങ്ങുകൾക്കു മുൻപായി രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ " തെരേസാമ്മ " എന്ന കവിത ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ പ്രകാശിപ്പിച്ചു. ഉഷാ ഉതുപ്പ് വത്തിക്കാനിൽ ആലപിച്ച ഈ കവിത ഇംഗ്ലീഷ്, അൽബേനിയൻ, ഇറ്റാലിയൻ, ഹിന്ദി, ബംഗാളി, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഒൻപത് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-story.html |title= Canonisation of Mother Theresa |date= August 22, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ===ഗാനരചനാ രംഗത്ത്=== 1994-ൽ ചേർത്തല ഷൈലജ തീയറ്റേഴ്സിന്റെ ''മാന്ത്രികക്കരടി'' എന്ന നാടകത്തിലൂടെ ഗാനരചയിതാവായി അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം, കൊല്ലം അസ്സീസി, വൈക്കം മാളവിക, കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി അമല, ചേർത്തല ജൂബിലി, തുടങ്ങി കേരളത്തിലെ ഒട്ടുമിക്ക പ്രശസ്ത നാടക സമിതികൾക്കു വേണ്ടിയും ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. 1995 മുതൽ ജോണി സാഗരിഗ, മാഗ്നാ സൗണ്ട്, ടി.സീരിസ്, തരംഗിണി, ഈസ്റ്റ് കോസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ കമ്പനികളുടെ ആൽബങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഗാനങ്ങളെഴുതി. 2003-ൽ [[ഹരിഹരൻ പിള്ള ഹാപ്പിയാണ്]] എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സിനിമാഗാനരചനാ രംഗത്തേക്ക് ഇദ്ദേഹം പ്രവേശിച്ചു.<ref>{{cite news |url= http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |title= Short-lived happiness |date= November 27, 2003 |newspaper= The Hindu |access-date= 2017-05-11 |archive-date= 2005-01-21 |archive-url= https://web.archive.org/web/20050121135503/http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |url-status= dead }}</ref> തുടർന്ന് [[വെട്ടം (ചലച്ചിത്രം)|വെട്ടം]], [[കനകസിംഹാസനം]], [[അറബിയും ഒട്ടകവും പി. മാധവൻ നായരും]], [[ചട്ടക്കാരി (2012-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ചട്ടക്കാരി]], [[റോമൻസ്]], [[സൗണ്ട് തോമ]], [[മല്ലൂസിംഗ്]], [[ഷീ ടാക്സി (ചലച്ചിത്രം)|ഷീ ടാക്സി]], [[ഹാപ്പി വെഡ്ഡിംഗ്]], [[കുട്ടനാടൻ മാർപാപ്പ]], [[ആനക്കള്ളൻ]], [[മരട്|വിധി]] തുടങ്ങി 130-ൽ ഏറെ ചിത്രങ്ങൾക്കായി നാനൂറോളം<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/02/15/rajeev-alunkal-turns-30-years-in-musical-life.html|title=വിക്കിനെ അതിജീവിച്ച് ആദ്യ പ്രസംഗം; വയറിങ് ചെയ്ത ഹോട്ടലിൽ ഇരുന്ന് പിന്നീട് പാട്ടെഴുത്ത്: ജീവിതം പറഞ്ഞ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ|access-date=2021-08-22|language=ml}}</ref> ഗാനങ്ങളുടെ രചന നിർവ്വഹിച്ചു.നാടകം, ആൽബം സിനിമാ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച അപൂർവ നേട്ടത്തിന് URF നാഷണൽ റെക്കോർഡ് 2021 ൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2022-05-13|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref> 2004-ൽ കായംകുളം സപര്യയുടെ "''ഓമൽക്കിനാവ്'' "എന്ന നാടകത്തിലെ 'ആശ തൻ കൂടാരത്തിൽ' എന്ന ഗാനത്തിന് മികച്ച ഗാനരചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിന്റെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു. മികച്ച ഗാന രചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് 2006, 2012, 2018 വർഷങ്ങളിൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> ഏ.ആർ.റഹ്മാന്റെ "വൺ ലൗ " എന്ന ബഹുഭാഷാ ആൽബത്തിലെ എക മലയാളഗാനത്തിന്റെ രചയിതാവാണ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ. കെ.പി.കുമാരൻ സംവിധാനം ചെയ്ത [[ആകാശഗോപുരം]] എന്ന മലയാള ചിത്രത്തിനു വേണ്ടി വിശ്വപ്രസിദ്ധ സംഗീതജ്ഞനും, [[ടൈറ്റാനിക് (ചലച്ചിത്രം)|ടൈറ്റാനിക്ക്]] എന്ന ചിത്രത്തിന് പശ്ചാത്തല സംഗീതം നൽകിയ ജോൺ ആൾട്ട്മാന്റെ ഈണത്തിലും ഇദ്ദേഹം ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. ഇതിനു പുറമേ നാടൻ പാട്ടുകൾ, ഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ദേശഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ആകാശവാണി-ദൂരദർശൻ ഗാനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയും രാജീവ് ആലുങ്കൽ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/prem28905-epaper-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf/-newsid-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf_09c23fe505f8494eb53251b364ac41e1?s=a&uu=0x2f90e27b4448ca65&ss=wsp|title=Dailyhunt|access-date=2021-08-22|language=en}}</ref> ഒട്ടേറെ ഗാനങ്ങൾക്ക് രചനയോടൊപ്പം സംഗീതവും നൽകിയിട്ടുമുണ്ട്. മഹാകവി കുമാരനാശാൻ അന്ത്യവിശ്രമം കൊള്ളുന്ന പല്ലന കുമാര കോടിയിൽ കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സ്മാരകത്തിൻ്റെ ചെയർമാനായി 2017- 2022 കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. സ്മാരകത്തിൻ്റെ സർവ്വതോന്മുഖമായ പുരോഗതിക്ക് നേതൃപരമായ പങ്കുവഹിച്ചു. <ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html|title=രാജീവ് ആലുങ്കൽ കുമാരനാശാൻ സ്മാരക സമിതിയുടെ ചെയർമാനായി|access-date=2022-08-15}}</ref> ==പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകങ്ങൾ== *നിലവിളിത്തെയ്യം (കവിതാസമാഹാരം - പരിധി പബ്ലിക്കേഷൻസ്, തിരുവനന്തപുരം) *എന്റെ പ്രിയ ഗീതങ്ങൾ (തിരഞ്ഞെടുത്ത 1001 ഗാനങ്ങൾ - H&C പബ്ലിക്കേഷൻസ്. തൃശൂർ ){{തെളിവ്}} * വേരുകളുടെ വേദാന്തം (കവിതാ സമാഹാരം) ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം. * പല്ലൊട്ടി മിഠായി (ബാല കവിതാ സമാഹാരം) പൂർണ്ണ പബ്ലികേഷൻസ്, കോഴിക്കോട് == പുരസ്ക്കാരങ്ങൾ == {| class="wikitable" |- ! Year !! Awards !! Notes |- |2021 |[https://www.universalrecordsforum.com/national-record URF നാഷ്ണൽ റെക്കോർഡ്] <ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2021-11-24|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.canchannels.com/rajeev-alunkal-got-national-recognition-from-the-universal-records-forum/|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് യൂണിവേഴ്‌സൽ റെക്കോർഡ് ഫോറത്തിന്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം - Rajeev Alunkal Got National Recognition From The Universal Records Forum|access-date=2021-11-24|date=2021-11-22|language=en-GB}}</ref> |നാടകം, ആൽബം, സിനിമ എന്നീ മേഖലകളിലായി 4200 ഗാനങ്ങളുടെ രചനയ്ക്ക് |- |2020 |[[കെടാമംഗലം സദാനന്ദൻ]] സ്മാരക "കലാസാഗര" പുരസ്കാരം <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/03/01/lyricist-rajeev-alunkal-won-kala-sagara-award.html|title=കലാസാഗര പുരസ്‌കാരം സ്വന്തമാക്കി ഗാനരചയിതാവ് രാജീവ്‌ ആലുങ്കൽ|access-date=2021-06-17|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/movies-music/news/rajeev-alungal-will-be-awarded-with-kala-sagara-puraskaram-lyricist-poet-1.5480342|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് കലാ സാഗര പുരസ്‌കാരം|access-date=2021-06-17|language=en}}</ref> |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക്എഴു |- |2019 |ഗുരുശ്രീ പുരസ്കാരം |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് |- |2018 |ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ്അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [വെട്ടംതട്ടും വട്ടക്കായൽ] ചിത്രം - ആനക്കള്ളൻ<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> |- |2018 |പി.എൻ പണിക്കർ യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം |കാവ്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനക്ക്<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2018/06/18/rajeev-alunkal-bags-award.html|title=യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്|access-date=2020-09-14}}</ref> |- |2017 |ജേ.സി അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചന - [മദ്ധ്യാഹ്ന സൂര്യന്റെ.. ]ചിത്രം: ആറടി |- |2016 |കാവ്യശ്രീ പുരസ്ക്കാരം |മികച്ച കവിതാ സമാഹാരം. ("വേരുകളു ടെ വേദാന്തം" എന്ന കവിതാ സമാഹാരത്തിന് [ഇൻഡോ മലേഷ്യൻ കൾച്ചറൽ ഫോറം]<ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> <ref> {{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece|title=Akademi awards announced|date=February 21, 2013|newspaper=The Hindu}}</ref>) |- | 2016 || കൗമുദി ടീച്ചർ പുരസ്ക്കാരം || [കലാ-സാഹിത്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-got-koumudi-teacher-award.html |title= Kaumudi Teacher Award |date= June 18, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> |- | 2015 || സാംബശിവൻ സ്മാരക അവാർഡ് || [20 വർഷത്തെ കലാസാംസ്ക്കാരിക, രംഗത്തെ സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url= http://www.manoramaonline.com/music/music-news/sambasivan-memorial-award-for-rajeev-alunkal.html |title= Sambashivan Award for Rajeev Alunkal |date= October 12, 2015 |newspaper= Manorama Online }}</ref> |- | 2015 || തിക്കുറിശ്ശി അവാർഡ് || [മികച്ച ചലച്ചിത്ര ഗാനരചയിതാവ്] [മേലേ ചേലോടെ ...., ;ചിത്രം - ആംഗ്രിബേബിസ് ] |- | 2012 || കലാശ്രീപുരസ്‌കാരം || കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി |- | 2012 || ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || 'ചെമ്പകവല്ലികളിൽ' (''[[അറബീം ഒട്ടകോം പി. മാധവൻ നായരും]]'') |- | 2012 || രാജൻ പി.ദേവ് അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ് ] |- | 2012 || S L .പുരം സദാനന്ദൻ അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- |2012 |ലോഹിതദാസ് അവാർഡ് |[ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- | 2011 || ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഹരിചന്ദനം ( സീരിയൽ )'' |- | 2010 || കലാദർപ്പണം അവാർഡ് || [ ആർട്ട് ആന്റ് കൾച്ചറൽ മൂവ്മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ] |- | 2009 || [[വയലാർ രാമവർമ്മ]] ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ഇനിയും കൊതിയോടെ (ചിത്രം - ''[[ഭാര്യ ഒന്ന് മക്കൾ മൂന്ന്]]'') |- | 2007 || ജീവൻ ടി.വി.അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഏകാകികളുടെ ഗീതം'' (ആൽബം) |- | 2007 || ഹരിപ്രിയ പുരസ്കാരം || മികച്ച കവിതാസമാഹാരം – ''നിലവിളിത്തെയ്യം'' |- | 2006 || കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – 'പ്രിയതമേ ശകുന്തളേ' (ചിത്രം -''[[കനകസിംഹാസനം]]'') |- | 2004 || കേരളസംസ്ഥാന സർക്കാർ പുരസ്കാരം || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് – 'ആശതൻ കൂടാരത്തിൽ' (നാടകം - ''ഓമൽക്കിനാവ്'') |- | 2002 || [[ഇ.എം.എസ്.]] അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |- | 1997|| നാന ഗാലപ് പോൾ അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |1988 |മന്നം ട്രോഫി |മികച്ച നവാഗത കവി (ഹൈസ്കൂൾ തലം) |} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{Official website|http://www.rajeevalunkal.com/}} [[വർഗ്ഗം:1973-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രഗാനരചയിതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] 9yh37fpp7vo3q6o1wm4967fnvokrtgq 3765283 3765280 2022-08-15T17:51:28Z 103.165.167.201 wikitext text/x-wiki {{PU|Rajeev Alunkal}} {{Infobox person | name = രാജീവ് ആലുങ്കൽ | image = Rajeev Alunkal.jpg | imagesize = | caption = 2012 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1973|08|17}} | birth_place = [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | occupation = ഗാനരചയിതാവ്, [[കവി]], പ്രഭാഷകൻ | years_active = 1997 – തുടരുന്നു | othername = | awards = കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് <br />കേരള സർക്കാർ അവാർഡ് (മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ്) <br />കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് (മൂന്ന് പ്രാവശ്യം) }} മലയാള കവിയും, ഗാനരചയിതാവും, പ്രഭാഷകനുമാണ് '''രാജീവ് ആലുങ്കൽ'''. കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പല്ലന കുമാരനാശാൻ സ്മാരകത്തിന്റെ ചെയർമാനായിരുന്നു.<ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html |title= Chairman of Kumaranashan Cultural Institution, Kerala |date= March 18, 2017 |newspaper=Manorama Online }}</ref>പ്രണയവും, തത്ത്വചിന്തകളും നിറഞ്ഞതാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന കവിതകളും, ഗാനങ്ങളും. ഗാനരചന രംഗത്തെ സമഗ്രസംഭാവനയ്ക്കുള്ള കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്,<ref> {{cite news |url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece |title= Akademi awards announced |date= February 21, 2013 |newspaper=The Hindu }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/interviews/interview-with-rajeev-alunkal.html |title= Rajeev Alunkal about Lyrics |date= September 1, 2015 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ഗാനരചനയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാർ അവാർഡ്, ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ്, വയലാർ രാമവർമ്മ അവാർഡ്, ജേസി അവാർഡ്, ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് തുടങ്ങി നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ മുപ്പതു വർഷക്കാലം കൊണ്ട് നാടകം - ആൽബം - സിനിമ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ൽപ്പരം ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച രാജീവ് ആലുങ്കലിൻ്റെ കർമ്മ വൈപുല്യത്തോട് താരതമ്യം ചെയ്യാൻ മലയാളത്തിൽ മറ്റൊരാളില്ല. പത്തൊമ്പതാം വയസ്സിൽ എഴുത്തു ജീവിതോപാധിയായി സ്വീകരിച്ചു. പാട്ടെഴുത്തിൻ്റെ സമസ്ത മേഘലകളിലും വ്യക്തമായി അടയാളപ്പെട്ട രാജീവ് ആലുങ്കൽ മികച്ച പ്രഭാഷകൻ എന്ന നിലയിലും ഇന്ത്യക്കകത്തും പുറത്തുമുള്ള മലയാളി സമൂഹത്തിൽ സ്വീകാര്യനായി. == ജീവിതരേഖ == ===ബാല്യം, വിദ്യാഭ്യാസം=== [[ആലപ്പുഴ ജില്ല]]യിൽ [[ചേർത്തല താലൂക്ക്|ചേർത്തല താലൂക്കിലെ]] കടക്കരപ്പള്ളി ഗ്രാമത്തിലെ ആലുങ്കലിൽ കണ്ടനാട്ട് എസ്. മാധവൻ നായരുടെയും കാരുവള്ളി ആർ. ഇന്ദിരയുടെയും മകനായി 1973 ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചു. ചെറുപ്പകാലത്ത് തന്നെ മാതാവിനെയും ഏക സഹോദരനേയും നഷ്ടപ്പെട്ട രാജീവിന് ആലുങ്കലിന് കയ്പേറിയ ജീവിതാനുഭവങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോകേണ്ടി വന്നു. ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം വയലാർ ശിരോമണി രാഘവപ്പണിക്കരുടെ കീഴിൽ പത്തു വർഷം [[സംസ്കൃതം]] പഠിച്ചു. ===കവിതാ രംഗത്ത്=== 1987-ൽ എൻ.എസ്.എസിന്റെ സർവ്വീസ് വാരികയിലാണ് ആദ്യ കവിത പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. മലയാളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആനുകാലികങ്ങളിലെല്ലാം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ കവിതകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു വരുന്നു. ഇന്ത്യയിലും വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലുമുള്ള സാഹിത്യ സാംസ്ക്കാരിക സമ്മേളന വേദികളിൽ പ്രഭാഷകനായി ഇദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. 2016-ൽ സിംഗപ്പൂരിൽ വച്ചു നടന്ന സൗത്ത് ഏഷ്യൻ കവികളുടെ സമ്മേളനത്തിൽ, മലയാള ഭാഷയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത്, പ്രസംഗിക്കുകയും, "വേരുകളുടെ വേദാന്തം" എന്ന സ്വന്തംകവിത അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. വത്തിക്കാനിലെ സെന്റ് പീറ്റേഴ്‌സ് ബസിലിക്കയിൽ വച്ച്, മദർ തെരേസയുടെ വിശുദ്ധപദവി ചടങ്ങുകൾക്കു മുൻപായി രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ " തെരേസാമ്മ " എന്ന കവിത ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ പ്രകാശിപ്പിച്ചു. ഉഷാ ഉതുപ്പ് വത്തിക്കാനിൽ ആലപിച്ച ഈ കവിത ഇംഗ്ലീഷ്, അൽബേനിയൻ, ഇറ്റാലിയൻ, ഹിന്ദി, ബംഗാളി, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഒൻപത് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-story.html |title= Canonisation of Mother Theresa |date= August 22, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ===ഗാനരചനാ രംഗത്ത്=== 1994-ൽ ചേർത്തല ഷൈലജ തീയറ്റേഴ്സിന്റെ ''മാന്ത്രികക്കരടി'' എന്ന നാടകത്തിലൂടെ ഗാനരചയിതാവായി അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം, കൊല്ലം അസ്സീസി, വൈക്കം മാളവിക, കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി അമല, ചേർത്തല ജൂബിലി, തുടങ്ങി കേരളത്തിലെ ഒട്ടുമിക്ക പ്രശസ്ത നാടക സമിതികൾക്കു വേണ്ടിയും ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. 1995 മുതൽ ജോണി സാഗരിഗ, മാഗ്നാ സൗണ്ട്, ടി.സീരിസ്, തരംഗിണി, ഈസ്റ്റ് കോസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ കമ്പനികളുടെ ആൽബങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഗാനങ്ങളെഴുതി. 2003-ൽ [[ഹരിഹരൻ പിള്ള ഹാപ്പിയാണ്]] എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സിനിമാഗാനരചനാ രംഗത്തേക്ക് ഇദ്ദേഹം പ്രവേശിച്ചു.<ref>{{cite news |url= http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |title= Short-lived happiness |date= November 27, 2003 |newspaper= The Hindu |access-date= 2017-05-11 |archive-date= 2005-01-21 |archive-url= https://web.archive.org/web/20050121135503/http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |url-status= dead }}</ref> തുടർന്ന് [[വെട്ടം (ചലച്ചിത്രം)|വെട്ടം]], [[കനകസിംഹാസനം]], [[അറബിയും ഒട്ടകവും പി. മാധവൻ നായരും]], [[ചട്ടക്കാരി (2012-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ചട്ടക്കാരി]], [[റോമൻസ്]], [[സൗണ്ട് തോമ]], [[മല്ലൂസിംഗ്]], [[ഷീ ടാക്സി (ചലച്ചിത്രം)|ഷീ ടാക്സി]], [[ഹാപ്പി വെഡ്ഡിംഗ്]], [[കുട്ടനാടൻ മാർപാപ്പ]], [[ആനക്കള്ളൻ]], [[മരട്|വിധി]] തുടങ്ങി 130-ൽ ഏറെ ചിത്രങ്ങൾക്കായി നാനൂറോളം<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/02/15/rajeev-alunkal-turns-30-years-in-musical-life.html|title=വിക്കിനെ അതിജീവിച്ച് ആദ്യ പ്രസംഗം; വയറിങ് ചെയ്ത ഹോട്ടലിൽ ഇരുന്ന് പിന്നീട് പാട്ടെഴുത്ത്: ജീവിതം പറഞ്ഞ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ|access-date=2021-08-22|language=ml}}</ref> ഗാനങ്ങളുടെ രചന നിർവ്വഹിച്ചു.നാടകം, ആൽബം സിനിമാ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച അപൂർവ നേട്ടത്തിന് URF നാഷണൽ റെക്കോർഡ് 2021 ൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2022-05-13|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref> 2004-ൽ കായംകുളം സപര്യയുടെ "''ഓമൽക്കിനാവ്'' "എന്ന നാടകത്തിലെ 'ആശ തൻ കൂടാരത്തിൽ' എന്ന ഗാനത്തിന് മികച്ച ഗാനരചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിന്റെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു. മികച്ച ഗാന രചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് 2006, 2012, 2018 വർഷങ്ങളിൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> ഏ.ആർ.റഹ്മാന്റെ "വൺ ലൗ " എന്ന ബഹുഭാഷാ ആൽബത്തിലെ എക മലയാളഗാനത്തിന്റെ രചയിതാവാണ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ. കെ.പി.കുമാരൻ സംവിധാനം ചെയ്ത [[ആകാശഗോപുരം]] എന്ന മലയാള ചിത്രത്തിനു വേണ്ടി വിശ്വപ്രസിദ്ധ സംഗീതജ്ഞനും, [[ടൈറ്റാനിക് (ചലച്ചിത്രം)|ടൈറ്റാനിക്ക്]] എന്ന ചിത്രത്തിന് പശ്ചാത്തല സംഗീതം നൽകിയ ജോൺ ആൾട്ട്മാന്റെ ഈണത്തിലും ഇദ്ദേഹം ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. ഇതിനു പുറമേ നാടൻ പാട്ടുകൾ, ഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ദേശഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ആകാശവാണി-ദൂരദർശൻ ഗാനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയും രാജീവ് ആലുങ്കൽ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/prem28905-epaper-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf/-newsid-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf_09c23fe505f8494eb53251b364ac41e1?s=a&uu=0x2f90e27b4448ca65&ss=wsp|title=Dailyhunt|access-date=2021-08-22|language=en}}</ref> ഒട്ടേറെ ഗാനങ്ങൾക്ക് രചനയോടൊപ്പം സംഗീതവും നൽകിയിട്ടുമുണ്ട്. മഹാകവി കുമാരനാശാൻ അന്ത്യവിശ്രമം കൊള്ളുന്ന പല്ലന കുമാര കോടിയിൽ കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സ്മാരകത്തിൻ്റെ ചെയർമാനായി 2017- 2022 കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. സ്മാരകത്തിൻ്റെ സർവ്വതോന്മുഖമായ പുരോഗതിക്ക് നേതൃപരമായ പങ്കുവഹിച്ചു. <ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html|title=രാജീവ് ആലുങ്കൽ കുമാരനാശാൻ സ്മാരക സമിതിയുടെ ചെയർമാനായി|access-date=2022-08-15}}</ref> ==പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകങ്ങൾ== *നിലവിളിത്തെയ്യം (കവിതാസമാഹാരം - പരിധി പബ്ലിക്കേഷൻസ്, തിരുവനന്തപുരം) *എന്റെ പ്രിയ ഗീതങ്ങൾ (തിരഞ്ഞെടുത്ത 1001 ഗാനങ്ങൾ - H&C പബ്ലിക്കേഷൻസ്. തൃശൂർ ){{തെളിവ്}} * വേരുകളുടെ വേദാന്തം (കവിതാ സമാഹാരം) ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം. * പല്ലൊട്ടി മിഠായി (ബാല കവിതാ സമാഹാരം) പൂർണ്ണ പബ്ലികേഷൻസ്, കോഴിക്കോട് == പുരസ്ക്കാരങ്ങൾ == {| class="wikitable" |- ! Year !! Awards !! Notes |- |2021 |[https://www.universalrecordsforum.com/national-record URF നാഷ്ണൽ റെക്കോർഡ്] <ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2021-11-24|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.canchannels.com/rajeev-alunkal-got-national-recognition-from-the-universal-records-forum/|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് യൂണിവേഴ്‌സൽ റെക്കോർഡ് ഫോറത്തിന്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം - Rajeev Alunkal Got National Recognition From The Universal Records Forum|access-date=2021-11-24|date=2021-11-22|language=en-GB}}</ref> |നാടകം, ആൽബം, സിനിമ എന്നീ മേഖലകളിലായി 4200 ഗാനങ്ങളുടെ രചനയ്ക്ക് |- |2020 |[[കെടാമംഗലം സദാനന്ദൻ]] സ്മാരക "കലാസാഗര" പുരസ്കാരം <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/03/01/lyricist-rajeev-alunkal-won-kala-sagara-award.html|title=കലാസാഗര പുരസ്‌കാരം സ്വന്തമാക്കി ഗാനരചയിതാവ് രാജീവ്‌ ആലുങ്കൽ|access-date=2021-06-17|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/movies-music/news/rajeev-alungal-will-be-awarded-with-kala-sagara-puraskaram-lyricist-poet-1.5480342|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് കലാ സാഗര പുരസ്‌കാരം|access-date=2021-06-17|language=en}}</ref> |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക്എഴു |- |2019 |ഗുരുശ്രീ പുരസ്കാരം |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് |- |2018 |ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ്അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [വെട്ടംതട്ടും വട്ടക്കായൽ] ചിത്രം - ആനക്കള്ളൻ<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> |- |2018 |പി.എൻ പണിക്കർ യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം |കാവ്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനക്ക്<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2018/06/18/rajeev-alunkal-bags-award.html|title=യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്|access-date=2020-09-14}}</ref> |- |2017 |ജേ.സി അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചന - [മദ്ധ്യാഹ്ന സൂര്യന്റെ.. ]ചിത്രം: ആറടി |- |2016 |കാവ്യശ്രീ പുരസ്ക്കാരം |മികച്ച കവിതാ സമാഹാരം. ("വേരുകളു ടെ വേദാന്തം" എന്ന കവിതാ സമാഹാരത്തിന് [ഇൻഡോ മലേഷ്യൻ കൾച്ചറൽ ഫോറം]<ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> <ref> {{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece|title=Akademi awards announced|date=February 21, 2013|newspaper=The Hindu}}</ref>) |- | 2016 || കൗമുദി ടീച്ചർ പുരസ്ക്കാരം || [കലാ-സാഹിത്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-got-koumudi-teacher-award.html |title= Kaumudi Teacher Award |date= June 18, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> |- | 2015 || സാംബശിവൻ സ്മാരക അവാർഡ് || [20 വർഷത്തെ കലാസാംസ്ക്കാരിക, രംഗത്തെ സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url= http://www.manoramaonline.com/music/music-news/sambasivan-memorial-award-for-rajeev-alunkal.html |title= Sambashivan Award for Rajeev Alunkal |date= October 12, 2015 |newspaper= Manorama Online }}</ref> |- | 2015 || തിക്കുറിശ്ശി അവാർഡ് || [മികച്ച ചലച്ചിത്ര ഗാനരചയിതാവ്] [മേലേ ചേലോടെ ...., ;ചിത്രം - ആംഗ്രിബേബിസ് ] |- | 2012 || കലാശ്രീപുരസ്‌കാരം || കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി |- | 2012 || ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || 'ചെമ്പകവല്ലികളിൽ' (''[[അറബീം ഒട്ടകോം പി. മാധവൻ നായരും]]'') |- | 2012 || രാജൻ പി.ദേവ് അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ് ] |- | 2012 || S L .പുരം സദാനന്ദൻ അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- |2012 |ലോഹിതദാസ് അവാർഡ് |[ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- | 2011 || ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഹരിചന്ദനം ( സീരിയൽ )'' |- | 2010 || കലാദർപ്പണം അവാർഡ് || [ ആർട്ട് ആന്റ് കൾച്ചറൽ മൂവ്മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ] |- | 2009 || [[വയലാർ രാമവർമ്മ]] ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ഇനിയും കൊതിയോടെ (ചിത്രം - ''[[ഭാര്യ ഒന്ന് മക്കൾ മൂന്ന്]]'') |- | 2007 || ജീവൻ ടി.വി.അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഏകാകികളുടെ ഗീതം'' (ആൽബം) |- | 2007 || ഹരിപ്രിയ പുരസ്കാരം || മികച്ച കവിതാസമാഹാരം – ''നിലവിളിത്തെയ്യം'' |- | 2006 || കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – 'പ്രിയതമേ ശകുന്തളേ' (ചിത്രം -''[[കനകസിംഹാസനം]]'') |- | 2004 || കേരളസംസ്ഥാന സർക്കാർ പുരസ്കാരം || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് – 'ആശതൻ കൂടാരത്തിൽ' (നാടകം - ''ഓമൽക്കിനാവ്'') |- | 2002 || [[ഇ.എം.എസ്.]] അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |- | 1997|| നാന ഗാലപ് പോൾ അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |1988 |മന്നം ട്രോഫി |മികച്ച നവാഗത കവി (ഹൈസ്കൂൾ തലം) |} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{Official website|http://www.rajeevalunkal.com/}} [[വർഗ്ഗം:1973-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രഗാനരചയിതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] 69rrnjuvb3aii5wj1gglsov4yz4t9t8 3765285 3765283 2022-08-15T17:55:16Z 103.165.167.201 wikitext text/x-wiki {{PU|Rajeev Alunkal}} {{Infobox person | name = രാജീവ് ആലുങ്കൽ | image = Rajeev Alunkal.jpg | imagesize = | caption = 2012 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1973|08|17}} | birth_place = [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | occupation = ഗാനരചയിതാവ്, [[കവി]], പ്രഭാഷകൻ | years_active = 1997 – തുടരുന്നു | othername = | awards = കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് <br />കേരള സർക്കാർ അവാർഡ് (മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ്) <br />കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് (മൂന്ന് പ്രാവശ്യം) }} മലയാള കവിയും, ഗാനരചയിതാവും, പ്രഭാഷകനുമാണ് '''രാജീവ് ആലുങ്കൽ'''. കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പല്ലന കുമാരനാശാൻ സ്മാരകത്തിന്റെ ചെയർമാനായിരുന്നു.<ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html |title= Chairman of Kumaranashan Cultural Institution, Kerala |date= March 18, 2017 |newspaper=Manorama Online }}</ref>പ്രണയവും, തത്ത്വചിന്തകളും നിറഞ്ഞതാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന കവിതകളും, ഗാനങ്ങളും. ഗാനരചന രംഗത്തെ സമഗ്രസംഭാവനയ്ക്കുള്ള കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്,<ref> {{cite news |url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece |title= Akademi awards announced |date= February 21, 2013 |newspaper=The Hindu }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/interviews/interview-with-rajeev-alunkal.html |title= Rajeev Alunkal about Lyrics |date= September 1, 2015 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ഗാനരചനയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാർ അവാർഡ്, ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ്, വയലാർ രാമവർമ്മ അവാർഡ്, ജേസി അവാർഡ്, ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് തുടങ്ങി നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ മുപ്പതു വർഷക്കാലം കൊണ്ട് നാടകം - ആൽബം - സിനിമ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ൽപ്പരം ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച രാജീവ് ആലുങ്കലിൻ്റെ കർമ്മ വൈപുല്യം താരതമ്യങ്ങളില്ലാത്തതാണ്. പത്തൊൻപതാം വയസ്സിൽ എഴുത്തു ജീവിതോപാധിയായി സ്വീകരിച്ചു. പാട്ടെഴുത്തിൻ്റെ സമസ്ത മേഘലകളിലും വ്യക്തമായി അടയാളപ്പെട്ട രാജീവ് ആലുങ്കൽ മികച്ച പ്രഭാഷകൻ എന്ന നിലയിലും ഇന്ത്യക്കകത്തും പുറത്തുമുള്ള മലയാളി സമൂഹത്തിനു മുന്നിൽ സ്വീകാര്യനായി. == ജീവിതരേഖ == ===ബാല്യം, വിദ്യാഭ്യാസം=== [[ആലപ്പുഴ ജില്ല]]യിൽ [[ചേർത്തല താലൂക്ക്|ചേർത്തല താലൂക്കിലെ]] കടക്കരപ്പള്ളി ഗ്രാമത്തിലെ ആലുങ്കലിൽ കണ്ടനാട്ട് എസ്. മാധവൻ നായരുടെയും കാരുവള്ളി ആർ. ഇന്ദിരയുടെയും മകനായി 1973 ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചു. ചെറുപ്പകാലത്ത് തന്നെ മാതാവിനെയും ഏക സഹോദരനേയും നഷ്ടപ്പെട്ട രാജീവിന് ആലുങ്കലിന് കയ്പേറിയ ജീവിതാനുഭവങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോകേണ്ടി വന്നു. ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസത്തോടൊപ്പം വയലാർ ശിരോമണി രാഘവപ്പണിക്കരുടെ കീഴിൽ പത്തു വർഷം [[സംസ്കൃതം]] പഠിച്ചു. ===കവിതാ രംഗത്ത്=== 1987-ൽ എൻ.എസ്.എസിന്റെ സർവ്വീസ് വാരികയിലാണ് ആദ്യ കവിത പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. മലയാളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആനുകാലികങ്ങളിലെല്ലാം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ കവിതകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു വരുന്നു. ഇന്ത്യയിലും വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലുമുള്ള സാഹിത്യ സാംസ്ക്കാരിക സമ്മേളന വേദികളിൽ പ്രഭാഷകനായി ഇദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. 2016-ൽ സിംഗപ്പൂരിൽ വച്ചു നടന്ന സൗത്ത് ഏഷ്യൻ കവികളുടെ സമ്മേളനത്തിൽ, മലയാള ഭാഷയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത്, പ്രസംഗിക്കുകയും, "വേരുകളുടെ വേദാന്തം" എന്ന സ്വന്തംകവിത അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. വത്തിക്കാനിലെ സെന്റ് പീറ്റേഴ്‌സ് ബസിലിക്കയിൽ വച്ച്, മദർ തെരേസയുടെ വിശുദ്ധപദവി ചടങ്ങുകൾക്കു മുൻപായി രാജീവ് ആലുങ്കലിന്റെ " തെരേസാമ്മ " എന്ന കവിത ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ പ്രകാശിപ്പിച്ചു. ഉഷാ ഉതുപ്പ് വത്തിക്കാനിൽ ആലപിച്ച ഈ കവിത ഇംഗ്ലീഷ്, അൽബേനിയൻ, ഇറ്റാലിയൻ, ഹിന്ദി, ബംഗാളി, തമിഴ് തുടങ്ങിയ ഒൻപത് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-story.html |title= Canonisation of Mother Theresa |date= August 22, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> ===ഗാനരചനാ രംഗത്ത്=== 1994-ൽ ചേർത്തല ഷൈലജ തീയറ്റേഴ്സിന്റെ ''മാന്ത്രികക്കരടി'' എന്ന നാടകത്തിലൂടെ ഗാനരചയിതാവായി അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം, കൊല്ലം അസ്സീസി, വൈക്കം മാളവിക, കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി അമല, ചേർത്തല ജൂബിലി, തുടങ്ങി കേരളത്തിലെ ഒട്ടുമിക്ക പ്രശസ്ത നാടക സമിതികൾക്കു വേണ്ടിയും ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. 1995 മുതൽ ജോണി സാഗരിഗ, മാഗ്നാ സൗണ്ട്, ടി.സീരിസ്, തരംഗിണി, ഈസ്റ്റ് കോസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ കമ്പനികളുടെ ആൽബങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ഗാനങ്ങളെഴുതി. 2003-ൽ [[ഹരിഹരൻ പിള്ള ഹാപ്പിയാണ്]] എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സിനിമാഗാനരചനാ രംഗത്തേക്ക് ഇദ്ദേഹം പ്രവേശിച്ചു.<ref>{{cite news |url= http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |title= Short-lived happiness |date= November 27, 2003 |newspaper= The Hindu |access-date= 2017-05-11 |archive-date= 2005-01-21 |archive-url= https://web.archive.org/web/20050121135503/http://www.hindu.com/mp/2003/11/27/stories/2003112701200400.htm |url-status= dead }}</ref> തുടർന്ന് [[വെട്ടം (ചലച്ചിത്രം)|വെട്ടം]], [[കനകസിംഹാസനം]], [[അറബിയും ഒട്ടകവും പി. മാധവൻ നായരും]], [[ചട്ടക്കാരി (2012-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ചട്ടക്കാരി]], [[റോമൻസ്]], [[സൗണ്ട് തോമ]], [[മല്ലൂസിംഗ്]], [[ഷീ ടാക്സി (ചലച്ചിത്രം)|ഷീ ടാക്സി]], [[ഹാപ്പി വെഡ്ഡിംഗ്]], [[കുട്ടനാടൻ മാർപാപ്പ]], [[ആനക്കള്ളൻ]], [[മരട്|വിധി]] തുടങ്ങി 130-ൽ ഏറെ ചിത്രങ്ങൾക്കായി നാനൂറോളം<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/02/15/rajeev-alunkal-turns-30-years-in-musical-life.html|title=വിക്കിനെ അതിജീവിച്ച് ആദ്യ പ്രസംഗം; വയറിങ് ചെയ്ത ഹോട്ടലിൽ ഇരുന്ന് പിന്നീട് പാട്ടെഴുത്ത്: ജീവിതം പറഞ്ഞ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ|access-date=2021-08-22|language=ml}}</ref> ഗാനങ്ങളുടെ രചന നിർവ്വഹിച്ചു.നാടകം, ആൽബം സിനിമാ രംഗങ്ങളിലായി 4200 ഗാനങ്ങൾ രചിച്ച അപൂർവ നേട്ടത്തിന് URF നാഷണൽ റെക്കോർഡ് 2021 ൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2022-05-13|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref> 2004-ൽ കായംകുളം സപര്യയുടെ "''ഓമൽക്കിനാവ്'' "എന്ന നാടകത്തിലെ 'ആശ തൻ കൂടാരത്തിൽ' എന്ന ഗാനത്തിന് മികച്ച ഗാനരചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിന്റെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു. മികച്ച ഗാന രചയിതാവിനുള്ള സംസ്ഥാന ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് 2006, 2012, 2018 വർഷങ്ങളിൽ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> ഏ.ആർ.റഹ്മാന്റെ "വൺ ലൗ " എന്ന ബഹുഭാഷാ ആൽബത്തിലെ എക മലയാളഗാനത്തിന്റെ രചയിതാവാണ് രാജീവ് ആലുങ്കൽ. കെ.പി.കുമാരൻ സംവിധാനം ചെയ്ത [[ആകാശഗോപുരം]] എന്ന മലയാള ചിത്രത്തിനു വേണ്ടി വിശ്വപ്രസിദ്ധ സംഗീതജ്ഞനും, [[ടൈറ്റാനിക് (ചലച്ചിത്രം)|ടൈറ്റാനിക്ക്]] എന്ന ചിത്രത്തിന് പശ്ചാത്തല സംഗീതം നൽകിയ ജോൺ ആൾട്ട്മാന്റെ ഈണത്തിലും ഇദ്ദേഹം ഗാനരചന നിർവ്വഹിച്ചു. ഇതിനു പുറമേ നാടൻ പാട്ടുകൾ, ഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ദേശഭക്തിഗാനങ്ങൾ, ആകാശവാണി-ദൂരദർശൻ ഗാനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയും രാജീവ് ആലുങ്കൽ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/prem28905-epaper-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf/-newsid-dh5b7828d8e0e0419f87e266d0d1bc4eaf_09c23fe505f8494eb53251b364ac41e1?s=a&uu=0x2f90e27b4448ca65&ss=wsp|title=Dailyhunt|access-date=2021-08-22|language=en}}</ref> ഒട്ടേറെ ഗാനങ്ങൾക്ക് രചനയോടൊപ്പം സംഗീതവും നൽകിയിട്ടുമുണ്ട്. മഹാകവി കുമാരനാശാൻ അന്ത്യവിശ്രമം കൊള്ളുന്ന പല്ലന കുമാര കോടിയിൽ കേരള സർക്കാർ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സ്മാരകത്തിൻ്റെ ചെയർമാനായി 2017- 2022 കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. സ്മാരകത്തിൻ്റെ സർവ്വതോന്മുഖമായ പുരോഗതിക്ക് നേതൃപരമായ പങ്കുവഹിച്ചു. <ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-become-chairman-of-kuamranasan-cultural-trust.html|title=രാജീവ് ആലുങ്കൽ കുമാരനാശാൻ സ്മാരക സമിതിയുടെ ചെയർമാനായി|access-date=2022-08-15}}</ref> ==പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകങ്ങൾ== *നിലവിളിത്തെയ്യം (കവിതാസമാഹാരം - പരിധി പബ്ലിക്കേഷൻസ്, തിരുവനന്തപുരം) *എന്റെ പ്രിയ ഗീതങ്ങൾ (തിരഞ്ഞെടുത്ത 1001 ഗാനങ്ങൾ - H&C പബ്ലിക്കേഷൻസ്. തൃശൂർ ){{തെളിവ്}} * വേരുകളുടെ വേദാന്തം (കവിതാ സമാഹാരം) ഡി.സി. ബുക്സ്, കോട്ടയം. * പല്ലൊട്ടി മിഠായി (ബാല കവിതാ സമാഹാരം) പൂർണ്ണ പബ്ലികേഷൻസ്, കോഴിക്കോട് == പുരസ്ക്കാരങ്ങൾ == {| class="wikitable" |- ! Year !! Awards !! Notes |- |2021 |[https://www.universalrecordsforum.com/national-record URF നാഷ്ണൽ റെക്കോർഡ്] <ref>{{Cite web|url=https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=690250&u=national-recognition-690250|title=യൂണിവേഴ്സൽ റെക്കാർഡ് ഫോറത്തിൻ്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം കവിയും ഗാനരചയിതാവുമായ രാജീവ് ആലുങ്കലിന് ഗോവ ഗവർണർ പി.എസ്. ശ്രീധരൻപിള്ള സമ്മാനിക്കുന്നു|access-date=2021-11-24|last=Daily|first=Keralakaumudi|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.canchannels.com/rajeev-alunkal-got-national-recognition-from-the-universal-records-forum/|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് യൂണിവേഴ്‌സൽ റെക്കോർഡ് ഫോറത്തിന്റെ ദേശീയ അംഗീകാരം - Rajeev Alunkal Got National Recognition From The Universal Records Forum|access-date=2021-11-24|date=2021-11-22|language=en-GB}}</ref> |നാടകം, ആൽബം, സിനിമ എന്നീ മേഖലകളിലായി 4200 ഗാനങ്ങളുടെ രചനയ്ക്ക് |- |2020 |[[കെടാമംഗലം സദാനന്ദൻ]] സ്മാരക "കലാസാഗര" പുരസ്കാരം <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2021/03/01/lyricist-rajeev-alunkal-won-kala-sagara-award.html|title=കലാസാഗര പുരസ്‌കാരം സ്വന്തമാക്കി ഗാനരചയിതാവ് രാജീവ്‌ ആലുങ്കൽ|access-date=2021-06-17|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/movies-music/news/rajeev-alungal-will-be-awarded-with-kala-sagara-puraskaram-lyricist-poet-1.5480342|title=രാജീവ് ആലുങ്കലിന് കലാ സാഗര പുരസ്‌കാരം|access-date=2021-06-17|language=en}}</ref> |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക്എഴു |- |2019 |ഗുരുശ്രീ പുരസ്കാരം |ഗാനരചനാരംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് |- |2018 |ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ്അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [വെട്ടംതട്ടും വട്ടക്കായൽ] ചിത്രം - ആനക്കള്ളൻ<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2019/apr/09/kerala-film-critics-awards-announced-1962020.html|title=Kerala Film Critics Awards announced|access-date=2021-09-20}}</ref> |- |2018 |പി.എൻ പണിക്കർ യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം |കാവ്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനക്ക്<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/music-news/2018/06/18/rajeev-alunkal-bags-award.html|title=യുവപ്രതിഭാ പുരസ്കാരം രാജീവ് ആലുങ്കലിന്|access-date=2020-09-14}}</ref> |- |2017 |ജേ.സി അവാർഡ് |മികച്ച ഗാനരചന - [മദ്ധ്യാഹ്ന സൂര്യന്റെ.. ]ചിത്രം: ആറടി |- |2016 |കാവ്യശ്രീ പുരസ്ക്കാരം |മികച്ച കവിതാ സമാഹാരം. ("വേരുകളു ടെ വേദാന്തം" എന്ന കവിതാ സമാഹാരത്തിന് [ഇൻഡോ മലേഷ്യൻ കൾച്ചറൽ ഫോറം]<ref>{{Cite web|url=http://www.keralaculture.org/light-music/467|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> <ref> {{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/akademi-awards-announced/article4438256.ece|title=Akademi awards announced|date=February 21, 2013|newspaper=The Hindu}}</ref>) |- | 2016 || കൗമുദി ടീച്ചർ പുരസ്ക്കാരം || [കലാ-സാഹിത്യ രംഗത്തെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url=http://www.manoramaonline.com/music/music-news/rajeev-alunkal-got-koumudi-teacher-award.html |title= Kaumudi Teacher Award |date= June 18, 2016 |newspaper=Manoramaonline }}</ref> |- | 2015 || സാംബശിവൻ സ്മാരക അവാർഡ് || [20 വർഷത്തെ കലാസാംസ്ക്കാരിക, രംഗത്തെ സംഭാവനയ്ക്ക് ] <ref> {{cite news |url= http://www.manoramaonline.com/music/music-news/sambasivan-memorial-award-for-rajeev-alunkal.html |title= Sambashivan Award for Rajeev Alunkal |date= October 12, 2015 |newspaper= Manorama Online }}</ref> |- | 2015 || തിക്കുറിശ്ശി അവാർഡ് || [മികച്ച ചലച്ചിത്ര ഗാനരചയിതാവ്] [മേലേ ചേലോടെ ...., ;ചിത്രം - ആംഗ്രിബേബിസ് ] |- | 2012 || കലാശ്രീപുരസ്‌കാരം || കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി |- | 2012 || ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || 'ചെമ്പകവല്ലികളിൽ' (''[[അറബീം ഒട്ടകോം പി. മാധവൻ നായരും]]'') |- | 2012 || രാജൻ പി.ദേവ് അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാന രചയിതാവ് ] |- | 2012 || S L .പുരം സദാനന്ദൻ അവാർഡ് || [ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- |2012 |ലോഹിതദാസ് അവാർഡ് |[ മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് ] |- | 2011 || ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഹരിചന്ദനം ( സീരിയൽ )'' |- | 2010 || കലാദർപ്പണം അവാർഡ് || [ ആർട്ട് ആന്റ് കൾച്ചറൽ മൂവ്മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ] |- | 2009 || [[വയലാർ രാമവർമ്മ]] ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ഇനിയും കൊതിയോടെ (ചിത്രം - ''[[ഭാര്യ ഒന്ന് മക്കൾ മൂന്ന്]]'') |- | 2007 || ജീവൻ ടി.വി.അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – ''ഏകാകികളുടെ ഗീതം'' (ആൽബം) |- | 2007 || ഹരിപ്രിയ പുരസ്കാരം || മികച്ച കവിതാസമാഹാരം – ''നിലവിളിത്തെയ്യം'' |- | 2006 || കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് || മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – 'പ്രിയതമേ ശകുന്തളേ' (ചിത്രം -''[[കനകസിംഹാസനം]]'') |- | 2004 || കേരളസംസ്ഥാന സർക്കാർ പുരസ്കാരം || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് – 'ആശതൻ കൂടാരത്തിൽ' (നാടകം - ''ഓമൽക്കിനാവ്'') |- | 2002 || [[ഇ.എം.എസ്.]] അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |- | 1997|| നാന ഗാലപ് പോൾ അവാർഡ് || മികച്ച നാടക ഗാനരചയിതാവ് |- |1988 |മന്നം ട്രോഫി |മികച്ച നവാഗത കവി (ഹൈസ്കൂൾ തലം) |} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{Official website|http://www.rajeevalunkal.com/}} [[വർഗ്ഗം:1973-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 17-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രഗാനരചയിതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] gapmnk64by7up755d4ncbfrq36gugc6 0 200999 3765256 1693312 2022-08-15T14:57:01Z 103.147.208.133 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Nazareth}} {{Infobox Israel municipality |name=നസ്രെത്ത് |image=View of Nazareth from El Kishleh neighborhood.jpg |image_caption=View of the city of Nazareth from the neighborhood known to locals as El Kishleh |emblem=NAZARET COA.png |emblem_type=Nazareth coat of arms |hebname={{Hebrew|נָצְרַת}} (''നസ്രത്ത്'' അഥവാ ''നസ്രെത്ത്''; ''[[Biblical Hebrew|ബിബ്ലിക്കൽ ഹീബ്രുവിൽ]] നസ്രത്ത്'') |ISO=Naçrat, Naççert |arname=النَّاصِرَة (''അൻ-നസീറ'') |meaning= |pushpin_map=Israel north haifa |latd=32 |latm=42 |lats=07|latNS=N |longd=35 |longm=18 |longs=12|longEW=E |founded= |type=city |typefrom= |altOffSpssac= |altUnoSp= |district=north |population=81,410<ref name="cbs populations">{{cite web|url=http://www.cbs.gov.il/population/new_2010/table3.pdf|publisher=[[Israel Central Bureau of Statistics]]|title=Table 3 - Population of Localities Numbering Above 2,000 Residents and Other Rural Population|date=2010-06-30|accessdate=2010-10-31}}</ref> |popyear=2011 |area_dunam=14123 |mayor=[[Ramiz Jaraisy|റമീസ് ജരായിസി]] |website=[http://www.nazareth.muni.il www.nazareth.muni.il] }} [[ഇസ്രയേൽ|ഇസ്രയേലിലെ]] ഒരു പുരാതന [[പട്ടണം|പട്ടണവും]] [[ചരിത്രം|ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ]] തീർഥാടനകേന്ദ്രവുമാണ് '''നസ്രെത്ത്'''. [[മെഡിറ്ററേനിയൻ കടൽ|മെഡിറ്ററേനിയൻ കടലിനും]] ഗലീലിയാകടലിനും ഏതാണ്ട് മധ്യേ ഹൈഫയ്ക്ക് 32 [[കിലോമീറ്റർ]] തെക്കുകിഴക്ക് [[സമുദ്രനിരപ്പ്|സമുദ്രനിരപ്പിൽ]] നിന്ന് സുമാർ 340 [[മീറ്റർ]] ഉയരത്തിൽ കുന്നുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഒരു താഴ്വരയിലാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ==മുഖ്യ ആകർഷണങ്ങൾ== [[യേശുക്രിസ്തു]] ബാല്യം മുതൽ പരസ്യജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കം വരെ നസ്രെത്തിൽ ജീവിച്ചു എന്നാണ് [[സുവിശേഷങ്ങൾ|സുവിശേഷങ്ങളിൽ]] പറയുന്നത് . മുപ്പതാംവയസ്സിൽ പ്രബോധന ദൗത്യവുമായി ഗലീലായിലെ ഇതരപ്രദേശങ്ങളിലും യൂദയായിലും സഞ്ചരിച്ച അദ്ദേഹം അതിനിടെ നസ്രെത്തിൽ തിരിച്ചെത്തി. അവിടെ സിനഗോഗിലെ സാബത്തു ശുശ്രൂഷയിൽ പങ്കെടുത്ത യേശു അതിനിടെ [[തനക്ക്|എബ്രായബൈബിളിലെ]] [[ഏശയ്യായുടെ പുസ്തകം|ഏശയ്യായുടെ പ്രവചനഗ്രന്ഥം]] വായിച്ച ശേഷം ശതാബ്ദങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ആ പ്രവാചകൻ ദീർഘദൃഷ്ട്യാ ദർശിച്ച ദൈവാഭിഷിക്തനാണ് താൻ എന്നവകാശപ്പെട്ടതായി സുവിശേഷങ്ങൾ പറയുന്നു.<ref>ലൂക്കായുടെ (St.Luke) സുവിശേഷം (4:14-18)</ref> അക്കാലത്ത് നസ്രെത്ത് നഗരം ഇവിടത്തെ കുന്നുകളുടെ നെറുക വരെ വ്യാപിച്ചിരുന്നതായി [[സുവിശേഷങ്ങൾ|സുവിശേഷത്തിൽ]] നിന്നു മനസ്സിലാക്കാം. [[പുതിയ നിയമം|പുതിയ നിയമത്തിൽ]] നസ്രെത്ത് പട്ടണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും [[പഴയ നിയമം|പഴയ നിയമത്തിൽ]] അതില്ല. [[ബൈബിൾ]] കാലഘട്ടത്തിലേതെന്നു കരുതപ്പെടുന്ന അനേകം ദേവാലയങ്ങൾ നസ്രെത്തിലുണ്ട്. *ബൈബിൾ കാലഘട്ടത്തിൽ നിർമിച്ച [[ജൂതപ്പള്ളി|ജൂതദേവാലയം]] *വിശുദ്ധ മേരിയുടെ നീരുറവ (St.Mary's Well) *യേശുക്രിസ്തുവിന്റെ തിരുവത്താഴ മേശ (Mews a Christi) എന്നറിയപ്പെടുന്ന പാറ *ജോസഫിന്റെ ദേവാലയം, (Church of Joseph) *അരുളപ്പാടിന്റെ ദേവാലയം (Church of Annunciation) എന്നിവ നസ്രേത്തിലെ മുഖ്യആകർഷണങ്ങളാണ്. ==തീർഥാടന കേന്ദ്രം== എ.ഡി. 600-ഓടെയാണ് ഒരു തീർഥാടന കേന്ദ്രമെന്ന നിലയിൽ നസ്രെത്ത് ശ്രദ്ധനേടിയത്. 1251-ൽ [[ഫ്രഞ്ച്|ഫ്രഞ്ചു]] രാജാവായിരുന്ന സെന്റ് ലൂയിയും പത്നിയും, 1219-ൽ അസീസ്സിയിലെ ഫ്രാൻസിസ്സും സന്ദർശിച്ചിട്ടുള്ളതായി [[ചരിത്രം|ചരിത്രരേഖകളുണ്ട്.]] [[ഇസ്രയേൽ|ഇസ്രയേലിന്റെ]] ഉത്തരജില്ലയുടെ തലസ്ഥാനനഗരമാണ് നസ്രെത്ത് ഇപ്പോൾ. 11-ആം [[നൂറ്റാണ്ട്|നൂറ്റാണ്ടിൽ]] നസ്രെത്തിലെത്തിയ കുരിശുയുദ്ധക്കാർ നരനായാട്ട് നടത്തി ക്രിസ്തീയ ദേവാലയങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. 1948-ലാണ് നസ്രെത്ത് [[ഇസ്രയേൽ|ഇസ്രയേലിന്റെ]] ഭാഗമായത്. ഇവിടത്തെ ജനങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ക്രിസ്തുമത വിശ്വാസികളാണ്. മുസ്ലീങ്ങൾക്കാണ് രണ്ടാംസ്ഥാനം. ജനങ്ങളിൽ മൂന്നിലൊന്ന് ഭാഗം യഹൂദരാണ്. ==അവലംബം== {{reflist}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{Commons}} * [http://www.nazarethinfo.org Nazareth Official City Website] *http://www.bibleplaces.com/nazareth.htm *http://www.newadvent.org/cathen/10725a.htm {{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം|നസ്രെത്ത്}} pa8gh13ejmlzy36id4cpdm4sn9h4yad 0 223476 3765314 3392659 2022-08-16T03:46:37Z Vicharam 9387 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kathodu Kathoram}} {{Infobox film | name = കാതോട് കാതോരം | image = Kathodu Kathoram.jpg | caption = വി.സി.ഡി. പുറംചട്ട | director = [[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതൻ]] | producer = എം.ജി. ഗോപിനാഥ് <br> [[ജി.പി. വിജയകുമാർ]] | screenplay = [[ജോൺപോൾ]] | story = ഭരതൻ | starring = [[മമ്മൂട്ടി]] <br /> [[സരിത (നടി)|സരിത]] | music = [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] <br /> ഭരതൻ | lyrics = [[ഒ.എൻ.വി. കുറുപ്പ്]] | cinematography = സരോജ് പാഡി | editing = എൻ.പി. സുരേഷ് | studio = സെവൻ ആർട്ട്സ് | distributor = സെവൻ ആർട്ട്സ് റിലീസ് | released = 1985 നവംബർ 15 | runtime = | country = [[ഇന്ത്യ]] | language = [[മലയാളം]] | budget = | gross = }} [[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതൻ]] സംവിധാനം ചെയ്ത് 1985-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''''കാതോട് കാതോരം'''''. [[മമ്മൂട്ടി]], [[സരിത (നടി)|സരിത]] എന്നിവരാണ് ഈ ചിത്രത്തിലെ പ്രധാനകഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത് . [[ജോൺപോൾ]] തിരക്കഥയും [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] സംഗീതസംവിധാനവും നിർവഹിച്ചു. സെവൻ ആർട്ട്സിന്റെ ബാനറിൽ [[ജി.പി. വിജയകുമാർ]], എം.ജി. ഗോപിനാഥ് എന്നിവർ ചേർന്നാണ് ചിത്രം നിർമ്മിച്ചത്. == അഭിനേതാക്കൾ == * [[മമ്മൂട്ടി]] – ലൂയിസ് * [[സരിത]] – മേരിക്കുട്ടി * [[നെടുമുടി വേണു]] – പള്ളിയിലെ അച്ചൻ * [[ഇന്നസെന്റ്]] – റപ്പായി * [[ജനാർദ്ദനൻ]] – ലാസർ * [[ലിസി]] – തെരേസ * [[ബഹദൂർ]] – പൈലി * [[ഫിലോമിന (നടി)|ഫിലോമിന]] * ബാലതാരം [[പ്രശോഭ്]] – കുട്ടൻ == സംഗീതം == [[ഒ.എൻ.വി. കുറുപ്പ്]] എഴുതിയ ഗാനങ്ങൾക്ക് [[ഔസേപ്പച്ചൻ]], [[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതൻ]] എന്നിവരാണ് സംഗീതം പകർന്നത്. ചിത്രത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലസംഗീതം ഒരുക്കിയതും ഔസേപ്പച്ചനാണ്. ഔസേപ്പച്ചന്റെ ആദ്യചിത്രമായ ഇതിലെ പാട്ടുകൾ ഹിറ്റുകളായി മാറി. {{Track listing | headline = ഗാനങ്ങൾ | extra_column = ഗായകർ | title1 = നീ എൻ സർഗ്ഗസൗന്ദര്യമേ | extra1 = [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]], [[ലതിക]] | length1 = 4:30 | title2 = ദേവദൂതർ പാടി | extra2 = [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]], [[ലതിക]], [[കൃഷ്ണചന്ദ്രൻ]], രാധിക | length2 = 5:11 | title3 = കാതോട് കാതോരം | note3 = സംഗീതം: [[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതൻ]] | extra3 = [[ലതിക]] | length3 = 4:39 }} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{IMDb title|0155801}} * [http://msidb.org/m.php?105 ''കാതോട് കാതോരം''] – മലയാളസംഗീതം.ഇൻഫോ [[വർഗ്ഗം:1985-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഭരതൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:എൻ.പി. സുരേഷ് ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:സരോജ് പാഡി കാമറ ചലിപ്പിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] dg6tf4udb5kc4f16f8s4x1ibq0ojjwd 0 223811 3765410 2847478 2022-08-16T08:54:52Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Pierce Brosnan}} {{Infobox person | name = പിയേഴ്സ് ബ്രോസ്നൻ | image = PierceBrosnan(CannesPhotoCall).jpg|alt=Smiling man with short, tousled hair, wearing white shirt open at collar, and black jacket. | caption = 2002ലെ [[Cannes Film Festival|കാൻസ് ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലിൽ]] ബോസ്നൻ | birth_name = പിയേഴ്സ് ബ്രെൻഡൻ ബ്രോസ്നൻ | birth_date = {{Birth date and age|1953|05|16|df=yes}} | birth_place = [[Drogheda|ഡ്രൊഘെഡ]], [[County Louth|കൗണ്ടി ലൗത്]], അയർലൻഡ് | home_town = [[Navan|നവൻ]], [[County Meath|കൗണ്ടി മീത്ത്]], അയർലൻഡ് | occupation = നടൻ, ചലച്ചിത്രനിർമ്മാതാവ്, [[environmentalist|പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകൻ]] | spouse = [[Cassandra Harris|കസ്സാന്ദ്ര ഹാരിസ്]]<br>(1980–1991; ഭാര്യയുടെ മരണംവരെ)<br>[[Keely Shaye Smith|കീലി ഷെയ് സ്മിത്ത്]]<br>(2001–ഇന്നുവരെ) | children = 5 | years_active = 1977–ഇന്നുവരെ<ref name = "Brosnansite">[http://www.piercebrosnan.com/menu.php?mm=5&sm=2&pn=1 Brosnan's personal site]</ref> }} ഒരു ഐറിഷ് [[നടൻ|നടനും]], [[ചലച്ചിത്രനിർമ്മാതാവ്|ചലച്ചിത്രനിർമ്മാതാവും]], [[environmentalist|പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകനുമാണ്]] '''പിയെഴ്സ് ബ്രെഡൻ ബ്രോസ്നൻ''' (ജനനം: 16 മേയ് 1953). അദ്ദേഹം 1995-2002 കാലഘട്ടത്തിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ നാലു [[ജെയിംസ് ബോണ്ട്]] ചലച്ചിത്രങ്ങളിൽ നായകൻ ആയി അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്, 1995-ലെ [[ഗോൾഡൻ ഐ|''ഗോൾഡൻ ഐ'']], 1997-ലെ [[റ്റുമോറോ നെവർ ഡൈസ്|''റ്റുമോറോ നെവർ ഡൈസ്'']], 1999-ലെ [[ദ വേൾഡ് ഈസ് നോട്ട് ഇനഫ്|''ദ വേൾഡ് ഈസ് നോട്ട് ഇനഫ്'']], 2002-ലെ [[ഡൈ അനദർ ഡേ|''ഡൈ അനദർ ഡേ'']] എന്നിയാണവ. . ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:1953-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മേയ് 16-ന് ജനിച്ചവർ]] {{James Bond films}} {{European Film Academy Achievement in World Cinema Award}} {{actor-stub}} hp8lrb4ntikgchyz0lu0genusfv7s8f 0 259443 3765300 3657444 2022-08-16T00:48:28Z 2A02:2454:9967:5800:D3D:EC7F:E475:88F8 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Sadako Sasaki}} {{Infobox person | name = സഡാക്കോ സസാക്കി | image =File:Sadako Sasaki2.jpg | caption = Sadako Sasaki in 1955 | birth_date = {{birth date|1943|1|7}} | birth_place = [[ഹിരോഷിമ]], [[ജപ്പാൻ]] | death_date = {{death date and age|1955|10|25|1943|1|7}} | death_place = [[ഹിരോഷിമ]], [[ജപ്പാൻ]] | death_cause = [[രക്താർബുദം]] | nationality = [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനീസ്]] | education = Nobori-cho Elementary School | parents = Shigeo Sasaki (father)<br />Fujiko Sasaki (mother) }} 1945ൽ [[ഹിരോഷിമ|ഹിരോഷിമയിലെ]] [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കയുടെ]] [[ആണവായുധം|അണുബോംബ്]] അക്രമത്തിൽ രക്തസാക്ഷിയാവേണ്ടിവന്ന ജപ്പാനീസ് പെൺകുട്ടിയാണ് '''സഡാക്കോ സസാക്കി.''' സഡാക്കോയ്ക്ക് രണ്ട് വയസ്സുള്ളപ്പോഴാണ് [[ഹിരോഷിമ|ഹിരോഷിമയിൽ]] അണുബോംബിടുന്നത്, അപ്പോൾ മരണത്തിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെട്ടെങ്കിലും, മാരകമായ അണുവികിരണങ്ങൾ അവൾക്ക് [[രക്താർബുദം]] വരുത്തിവച്ചു<ref>{{Cite web |url=http://www.rerf.or.jp/radefx/late_e/leukemia.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2013-09-02 |archive-date=2012-03-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120315081401/http://www.rerf.or.jp/radefx/late_e/leukemia.html |url-status=dead }}</ref>. ആയിരം കടലാസുകൊക്കുകളെയുണ്ടാക്കി പ്രാർഥിച്ചാൽ ആഗ്രഹിക്കുന്ന കാര്യം സാധിക്കുമെന്ന ഒരു വിശ്വാസം ജപ്പാനിലുണ്ട്. അതുപ്രകാരം രോഗം മാറാനായി സഡാക്കോ ആശുപത്രികിടക്കയിലിരുന്ന് കടലാസു കൊറ്റികളെയുണ്ടാക്കി. പക്ഷെ 644 കൊറ്റികളെ ഉണ്ടാകിയപ്പോയേക്കും അവൾ മരണത്തിനു കീഴടങ്ങി.പിന്നീട്‌ അവളുടെ സുഹൃത്തുക്കൾ ചേർന്ന് 1000 എന്ന എണ്ണം പൂർത്തിയാക്കി ആ കൊറ്റികളെ അവളോടൊപ്പം ദഹിപ്പിച്ചു. പിന്നീട് സഡാക്കൊയും, അവളുടെ ഒറിഗാമി കൊക്കുകളും ലോകസമാധാനത്തിന്റെ പ്രതീകമായി ലോകമെങ്ങും അറിയപ്പെട്ടു തുടങ്ങി<ref>http://www.pcf.city.hiroshima.jp/virtual/VirtualMuseum_e/exhibit_e/exh0107_e/exhi_top_e.html</ref>. '''<big>സംഭവം</big>''' യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഹിരോഷിമയിൽ അണുബോംബ് വർഷിച്ചപ്പോൾ, ഗ്രൗണ്ട് സീറോയിൽ നിന്ന് 1.6 കിലോമീറ്റർ (1 മൈൽ) അകലെ സഡാക്കോ സസാക്കി വീട്ടിലായിരുന്നു. അവൾ ജനാലയിലൂടെ തെറിച്ചുവീണു, അവളുടെ അമ്മ അവളെ കണ്ടെത്താൻ ഓടി, അവൾ മരിച്ചിരിക്കാമെന്ന് സംശയിച്ചു, പക്ഷേ അവളുടെ രണ്ട് വയസ്സുള്ള മകളെ പ്രത്യക്ഷമായ പരിക്കുകളൊന്നുമില്ലാതെ ജീവനോടെ കണ്ടെത്തി.  അവർ ഓടിപ്പോകുന്നതിനിടയിൽ, സസാക്കിയും അവളുടെ അമ്മയും black rain ൽ അകപ്പെട്ടു.  അവളുടെ മുത്തശ്ശി വീണ്ടും അകത്തേക്ക് ഓടവേ, cistern ലെ തീയിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുന്നതിനിടയിൽ വീടിനടുത്ത് വെച്ച് മരിച്ചു. ==അവംലംബം== {{Reflist}} {{bio-stub}} [[വർഗ്ഗം:രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം]] [[വർഗ്ഗം:1943-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1955-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 5-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഒക്ടോബർ 25-ന് മരിച്ചവർ]] t9u00xb8yp0cftburao49ni6b4ptlc6 0 261185 3765259 2845511 2022-08-15T15:02:54Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{ഒറ്റവരിലേഖനം|date=2013 സെപ്റ്റംബർ}} ലൈൻ [[പ്രിന്റർ|പ്രിന്ററിന്റേയും]] ഡോട്ട് മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററിന്റേയും ഒരു കൂടിയ രൂപമാണ് '''ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ'''.അടിസ്ഥാനപരമായി, അത് ഡോട്ടുകളുടെ ഒരു പേജ്-വൈഡ് ലൈൻ പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു. ഡോട്ടുകളുടെ പ്രിന്റിംഗ് ലൈനുകൾ കൊണ്ട് ഇത് ഒരു ലൈൻ ഓഫ് ടെക്സ്റ്റ് സൃഷ്ടിക്കുന്നു. ==ആപ്ലിക്കേഷൻസ്== [[വർഗ്ഗം:പ്രിന്റർ]] 3l28yx15vqiyux3hu90gvrk1yqlxs9a 3765260 3765259 2022-08-15T15:04:15Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Line matrix printer}} {{ഒറ്റവരിലേഖനം|date=2013 സെപ്റ്റംബർ}} ലൈൻ [[പ്രിന്റർ|പ്രിന്ററിന്റേയും]] ഡോട്ട് മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററിന്റേയും ഒരു കൂടിയ രൂപമാണ് '''ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ'''.അടിസ്ഥാനപരമായി, അത് ഡോട്ടുകളുടെ ഒരു പേജ്-വൈഡ് ലൈൻ പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു. ഡോട്ടുകളുടെ പ്രിന്റിംഗ് ലൈനുകൾ കൊണ്ട് ഇത് ഒരു ലൈൻ ഓഫ് ടെക്സ്റ്റ് സൃഷ്ടിക്കുന്നു. ==ആപ്ലിക്കേഷൻസ്== [[വർഗ്ഗം:പ്രിന്റർ]] jhfc60rk2dx6srqkbdx5l2kqoqdcrof 3765301 3765260 2022-08-16T00:55:19Z Sachin12345633 102494 /* ആപ്ലിക്കേഷൻസ് */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Line matrix printer}} {{ഒറ്റവരിലേഖനം|date=2013 സെപ്റ്റംബർ}} ലൈൻ [[പ്രിന്റർ|പ്രിന്ററിന്റേയും]] ഡോട്ട് മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററിന്റേയും ഒരു കൂടിയ രൂപമാണ് '''ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ'''.അടിസ്ഥാനപരമായി, അത് ഡോട്ടുകളുടെ ഒരു പേജ്-വൈഡ് ലൈൻ പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു. ഡോട്ടുകളുടെ പ്രിന്റിംഗ് ലൈനുകൾ കൊണ്ട് ഇത് ഒരു ലൈൻ ഓഫ് ടെക്സ്റ്റ് സൃഷ്ടിക്കുന്നു. ==ആപ്ലിക്കേഷൻസ്== ഹൈ-സ്പീഡ് പ്രിന്റിംഗ് ആപ്ലിക്കേഷനുകൾക്കായി ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, അവ ഇൻവോയ്സുകൾ, ബാങ്ക് സ്റ്റേറ്റ്മെന്റുകൾ, പ്രോഡക്ട് ഷിപ്പ്മെന്റ്, ട്രാൻസ്പോർട്ട് ഡോക്യുമെന്റേഷൻ, പ്രോഡക്ട് കംപ്ലയൻസ് ലേബലുകൾ എന്നിവ നിർമ്മിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. [[വർഗ്ഗം:പ്രിന്റർ]] 4loqwix0sxf3h5a9xl2ir2u8z5v3j5w 3765302 3765301 2022-08-16T01:01:34Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Line matrix printer}} ലൈൻ [[പ്രിന്റർ|പ്രിന്ററിന്റേയും]] ഡോട്ട് മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററിന്റേയും ഒരു കൂടിയ രൂപമാണ് '''ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ'''.അടിസ്ഥാനപരമായി, അത് ഡോട്ടുകളുടെ ഒരു പേജ്-വൈഡ് ലൈൻ പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു. ഡോട്ടുകളുടെ പ്രിന്റിംഗ് ലൈനുകൾ കൊണ്ട് ഇത് ഒരു ലൈൻ ഓഫ് ടെക്സ്റ്റ് സൃഷ്ടിക്കുന്നു.<ref>https://www.techopedia.com/definition/8063/line-matrix-printer</ref> ==ആപ്ലിക്കേഷൻസ്== ഹൈ-സ്പീഡ് പ്രിന്റിംഗ് ആപ്ലിക്കേഷനുകൾക്കായി ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, അവ ഇൻവോയ്സുകൾ, ബാങ്ക് സ്റ്റേറ്റ്മെന്റുകൾ, പ്രോഡക്ട് ഷിപ്പ്മെന്റ്, ട്രാൻസ്പോർട്ട് ഡോക്യുമെന്റേഷൻ, പ്രോഡക്ട് കംപ്ലയൻസ് ലേബലുകൾ എന്നിവ നിർമ്മിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾക്ക് ടെക്സ്റ്റ്, ബാർ കോഡുകൾ, ഗ്രാഫിക്സ് എന്നിവ പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ കഴിയും. ഇംപാക്ട് പ്രിന്ററുകളായി നടപ്പിലാക്കുമ്പോൾ, ഓരോ പേജും പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ ഏറ്റവും ചെലവ് കുറഞ്ഞവയാണ്. ==ഇത് എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു== ഡോട്ട് മെട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ ഒരു പേജിന് കുറഞ്ഞ ചിലവ് കാരണം വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. ഡോട്ട് മെട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകളെ രണ്ട് പ്രധാന ഗ്രൂപ്പുകളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു: സീരിയൽ ഡോട്ട് മെട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ, ലൈൻ മെട്രിക്സ് <ref>{{cite web|title=Red Hat Enterprise Linux 3: Introduction to System Administration|url=http://docs.redhat.com/docs/en-US/Red_Hat_Enterprise_Linux/3/html/Introduction_to_System_Administration/s1-printers-types-impact.html|publisher=Red Hat|access-date=9 February 2012}}</ref> പ്രിന്ററുകൾ. [[File:Line-matrix-movement.png|thumb|ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ]] ==അവലംബം== [[വർഗ്ഗം:പ്രിന്റർ]] ahmzyukb5yil7tl702jersh4wi880cj 3765303 3765302 2022-08-16T01:07:53Z Sachin12345633 102494 /* ഇത് എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Line matrix printer}} ലൈൻ [[പ്രിന്റർ|പ്രിന്ററിന്റേയും]] ഡോട്ട് മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററിന്റേയും ഒരു കൂടിയ രൂപമാണ് '''ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ'''.അടിസ്ഥാനപരമായി, അത് ഡോട്ടുകളുടെ ഒരു പേജ്-വൈഡ് ലൈൻ പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു. ഡോട്ടുകളുടെ പ്രിന്റിംഗ് ലൈനുകൾ കൊണ്ട് ഇത് ഒരു ലൈൻ ഓഫ് ടെക്സ്റ്റ് സൃഷ്ടിക്കുന്നു.<ref>https://www.techopedia.com/definition/8063/line-matrix-printer</ref> ==ആപ്ലിക്കേഷൻസ്== ഹൈ-സ്പീഡ് പ്രിന്റിംഗ് ആപ്ലിക്കേഷനുകൾക്കായി ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, അവ ഇൻവോയ്സുകൾ, ബാങ്ക് സ്റ്റേറ്റ്മെന്റുകൾ, പ്രോഡക്ട് ഷിപ്പ്മെന്റ്, ട്രാൻസ്പോർട്ട് ഡോക്യുമെന്റേഷൻ, പ്രോഡക്ട് കംപ്ലയൻസ് ലേബലുകൾ എന്നിവ നിർമ്മിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾക്ക് ടെക്സ്റ്റ്, ബാർ കോഡുകൾ, ഗ്രാഫിക്സ് എന്നിവ പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ കഴിയും. ഇംപാക്ട് പ്രിന്ററുകളായി നടപ്പിലാക്കുമ്പോൾ, ഓരോ പേജും പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ ഏറ്റവും ചെലവ് കുറഞ്ഞവയാണ്. ==ഇത് എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു== ഡോട്ട് മെട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ ഒരു പേജിന് കുറഞ്ഞ ചിലവ് കാരണം വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. ഡോട്ട് മെട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകളെ രണ്ട് പ്രധാന ഗ്രൂപ്പുകളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു: സീരിയൽ ഡോട്ട് മെട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ, ലൈൻ മെട്രിക്സ് <ref>{{cite web|title=Red Hat Enterprise Linux 3: Introduction to System Administration|url=http://docs.redhat.com/docs/en-US/Red_Hat_Enterprise_Linux/3/html/Introduction_to_System_Administration/s1-printers-types-impact.html|publisher=Red Hat|access-date=9 February 2012}}</ref> പ്രിന്ററുകൾ. [[File:Line-matrix-movement.png|thumb|ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ]] ഒരു സീരിയൽ ഡോട്ട് മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററിന് ഒരു പ്രിന്റ് ഹെഡ് ഉണ്ട്, അത് പേജിൽ അങ്ങോട്ടും ഇങ്ങോട്ടും അല്ലെങ്കിൽ മുകളിലേക്കും താഴേക്കും ഓടുന്നു, ഒരു ടൈപ്പ് റൈറ്ററിലെ പ്രിന്റ് മെക്കാനിസം പോലെ പേപ്പറിന് നേരെ മഷി പുരട്ടിയ തുണി റിബൺ ഉപയോഗിച്ച് പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഒരു ടൈപ്പ്റൈറ്റർ അല്ലെങ്കിൽ ഡെയ്സി വീൽ പ്രിന്റർ പോലെയല്ല, ഒരു ഡോട്ട് മെട്രിക്സിൽ നിന്ന് അക്ഷരങ്ങൾ വരയ്ക്കുന്നു, അങ്ങനെ, വൈവിധ്യമാർന്ന ഫോണ്ടുകളും ഗ്രാഫിക്സും നിർമ്മിക്കാൻ കഴിയും. പ്രിന്റിംഗിൽ മെക്കാനിക്കൽ പ്രഷർ ഉൾപ്പെടുന്നതിനാൽ, ഈ പ്രിന്ററുകൾക്ക് കാർബൺ പകർപ്പുകളും കാർബണില്ലാത്ത പകർപ്പുകളും സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും. ലൈൻ മാട്രിക്‌സും സീരിയൽ ഡോട്ട് മാട്രിക്‌സ് പ്രിന്ററുകളും മഷി പുരട്ടിയ റിബണിന് നേരെ പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ പിന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, പേപ്പറിൽ ഡോട്ടുകൾ ഉണ്ടാക്കി ആവശ്യമുള്ള ക്യാരക്ടേഴ്സ്(characters)പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു.<ref>{{cite book|last=Ohta, Rosen|first=Noburu, Mitchell|title=Engineering of the color desktop printer|year=2005|publisher=CRC/Taylor & Francis Group|location=Boca Raton|isbn=0-8247-5364-X|pages=87|url=https://books.google.com/books?id=HixqjSEmWjUC&q=Printronix&pg=PA86|edition=[Online-Ausg.]}}</ref> ==അവലംബം== [[വർഗ്ഗം:പ്രിന്റർ]] g6amm7iy5ttgdmosox04js1owqvkiy1 3765304 3765303 2022-08-16T01:13:29Z Sachin12345633 102494 /* ഇത് എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Line matrix printer}} ലൈൻ [[പ്രിന്റർ|പ്രിന്ററിന്റേയും]] ഡോട്ട് മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററിന്റേയും ഒരു കൂടിയ രൂപമാണ് '''ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ'''.അടിസ്ഥാനപരമായി, അത് ഡോട്ടുകളുടെ ഒരു പേജ്-വൈഡ് ലൈൻ പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു. ഡോട്ടുകളുടെ പ്രിന്റിംഗ് ലൈനുകൾ കൊണ്ട് ഇത് ഒരു ലൈൻ ഓഫ് ടെക്സ്റ്റ് സൃഷ്ടിക്കുന്നു.<ref>https://www.techopedia.com/definition/8063/line-matrix-printer</ref> ==ആപ്ലിക്കേഷൻസ്== ഹൈ-സ്പീഡ് പ്രിന്റിംഗ് ആപ്ലിക്കേഷനുകൾക്കായി ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, അവ ഇൻവോയ്സുകൾ, ബാങ്ക് സ്റ്റേറ്റ്മെന്റുകൾ, പ്രോഡക്ട് ഷിപ്പ്മെന്റ്, ട്രാൻസ്പോർട്ട് ഡോക്യുമെന്റേഷൻ, പ്രോഡക്ട് കംപ്ലയൻസ് ലേബലുകൾ എന്നിവ നിർമ്മിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾക്ക് ടെക്സ്റ്റ്, ബാർ കോഡുകൾ, ഗ്രാഫിക്സ് എന്നിവ പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ കഴിയും. ഇംപാക്ട് പ്രിന്ററുകളായി നടപ്പിലാക്കുമ്പോൾ, ഓരോ പേജും പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ ഏറ്റവും ചെലവ് കുറഞ്ഞവയാണ്. ==ഇത് എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു== ഡോട്ട് മെട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ ഒരു പേജിന് കുറഞ്ഞ ചിലവ് കാരണം വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. ഡോട്ട് മെട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകളെ രണ്ട് പ്രധാന ഗ്രൂപ്പുകളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു: സീരിയൽ ഡോട്ട് മെട്രിക്സ് പ്രിന്ററുകൾ, ലൈൻ മെട്രിക്സ് <ref>{{cite web|title=Red Hat Enterprise Linux 3: Introduction to System Administration|url=http://docs.redhat.com/docs/en-US/Red_Hat_Enterprise_Linux/3/html/Introduction_to_System_Administration/s1-printers-types-impact.html|publisher=Red Hat|access-date=9 February 2012}}</ref> പ്രിന്ററുകൾ. [[File:Line-matrix-movement.png|thumb|ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ]] ഒരു സീരിയൽ ഡോട്ട് മാട്രിക്സ് പ്രിന്ററിന് ഒരു പ്രിന്റ് ഹെഡ് ഉണ്ട്, അത് പേജിൽ അങ്ങോട്ടും ഇങ്ങോട്ടും അല്ലെങ്കിൽ മുകളിലേക്കും താഴേക്കും ഓടുന്നു, ഒരു ടൈപ്പ് റൈറ്ററിലെ പ്രിന്റ് മെക്കാനിസം പോലെ പേപ്പറിന് നേരെ മഷി പുരട്ടിയ തുണി റിബൺ ഉപയോഗിച്ച് പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഒരു ടൈപ്പ്റൈറ്റർ അല്ലെങ്കിൽ ഡെയ്സി വീൽ പ്രിന്റർ പോലെയല്ല, ഒരു ഡോട്ട് മെട്രിക്സിൽ നിന്ന് അക്ഷരങ്ങൾ വരയ്ക്കുന്നു, അങ്ങനെ, വൈവിധ്യമാർന്ന ഫോണ്ടുകളും ഗ്രാഫിക്സും നിർമ്മിക്കാൻ കഴിയും. പ്രിന്റിംഗിൽ മെക്കാനിക്കൽ പ്രഷർ ഉൾപ്പെടുന്നതിനാൽ, ഈ പ്രിന്ററുകൾക്ക് കാർബൺ പകർപ്പുകളും കാർബണില്ലാത്ത പകർപ്പുകളും സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും. ലൈൻ മാട്രിക്‌സും സീരിയൽ ഡോട്ട് മാട്രിക്‌സ് പ്രിന്ററുകളും മഷി പുരട്ടിയ റിബണിന് നേരെ പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ പിന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, പേപ്പറിൽ ഡോട്ടുകൾ ഉണ്ടാക്കി ആവശ്യമുള്ള ക്യാരക്ടേഴ്സ്(characters)പ്രിന്റ് ചെയ്യുന്നു.<ref>{{cite book|last=Ohta, Rosen|first=Noburu, Mitchell|title=Engineering of the color desktop printer|year=2005|publisher=CRC/Taylor & Francis Group|location=Boca Raton|isbn=0-8247-5364-X|pages=87|url=https://books.google.com/books?id=HixqjSEmWjUC&q=Printronix&pg=PA86|edition=[Online-Ausg.]}}</ref>ഒരു ലൈൻ മെട്രിക്സ് പ്രിന്റർ പ്രിന്റ് ഹെഡിന് പകരം ഒരു ഹാമർ ബാങ്ക് (അല്ലെങ്കിൽ പ്രിന്റ്-ഷട്ടിൽ) ഉപയോഗിക്കുന്നു എന്നതാണ് വ്യത്യാസം. ഈ പ്രിന്റ്-ഷട്ടിൽ പ്രിന്റ് വയറുകൾക്ക് പകരം ഹാമറുകൾ ഉണ്ട്, ഈ ഹാമറുകൾ ലംബമായി ക്രമീകരിക്കുന്നതിന് പകരം ഒരു തിരശ്ചീനമായി ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രിന്റ് വയറുകൾക്ക് പകരം പ്രിന്റ് ഷട്ടിൽ ഹാമറുകളുണ്ട്, മാഗ്നറ്റ് പ്രിന്റ് ഹെഡിന്റെ അതേ സാങ്കേതികവിദ്യയാണ് ഹാമർ ബാങ്ക് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ==അവലംബം== [[വർഗ്ഗം:പ്രിന്റർ]] 0egusxobsuoxhr5s83cug53xi0pob1d 0 262405 3765288 1842098 2022-08-15T18:01:59Z Aampal 164577 wikitext text/x-wiki [[അരിപ്പൊടി|അരിപ്പൊടികൊണ്ടുണ്ടാക്കുന്ന]] ഒരു പലഹാരമാണ് '''ചീട'''. '''ശീട''', '''കടുകടക്ക, കളിയടയ്ക്ക '''എന്നീ പേരുകളിലും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് പല രീതിയിൽ തയ്യാറാക്കാം. ഏറെ നാൾ സൂക്ഷിച്ചു വെയ്ക്കാൻ കഴിയുന്ന ഒരു നാലുമണി പലഹാരം കൂടിയാണ് ഇത്. ==തയാറാക്കുന്ന വിധം== അരിപ്പൊടിയിൽ തേങ്ങയും ജീരകവും എള്ളും ഉപ്പും ചേർത്ത് ചപ്പാത്തി മാവു പരുവത്തിൽ കുഴച്ചെടുക്കുക. ഇവ ചെറിയ ഉരുളകളാക്കി എണ്ണയിൽ വറുത്തു കോരാം. അരിപ്പൊടിയിൽ ഉഴുന്നുപൊടിയും മുളകുപൊടിയും എള്ളും കുരുമുളക് പൊടിയും ഉപ്പും കായവും ചേർത്തും ഉണ്ടാക്കാവുന്നതാണ്‌. ==ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടത്== ഉരുളയുടെ പാകം ശരിയായില്ലെങ്കിൽ എണ്ണയിൽ ഇടുമ്പോൾ പൊട്ടിത്തെറിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. [[വർഗ്ഗം:പലഹാരങ്ങൾ]] d74f1wifnsoqg1mfay4nfn1g8k2246t 0 290175 3765357 3713031 2022-08-16T07:03:31Z Aromalminisajeev 164741 കുറച്ചുകൂടി അറിവുകൾ ഉൾപെടുത്തിയിട്ടുണ്ട് wikitext text/x-wiki {{PU|Kerala Blasters}} {{Infobox football club | nickname =മഞ്ഞപ്പട,Yellow Army | Home Ground = [[Jawaharlal Nehru Stadium , കൊച്ചി ]]<br/> [[കേരളം]] | capacity = 75000{{cite web|title=Ticket sales open for Kerala Blasters’ inaugural home match in Kochi|url=http://www.indiansuperleague.com/kerala-blasters-fc/press-releases/752-ticket-sales-open-for-kerala-blasters-inaugural-home-match-in-kochi|website=Indian Super League|accessdate=18 January 2015}}< | head coach = ivan vukomanovic | season = [[2020-2021 Indian Super League season|2020-2021]] | current = 2015 Kerala Blasters FC season <!-- kit --><!--These kits are based on what the team has said is official. Several variations of these have been used on game day. Please do not edit these.--> |pattern_la1 = _blasters14h |pattern_la2 = |pattern_b2 = |pattern_ra1 = _blasters14h |pattern_ra2 = |pattern_sh1 = _blasters14h |pattern_so1 = _blasters14h |pattern_so2 = |leftarm1 = 0000BB |leftarm2 = FFCC00 |body1 = FFCC00 |body2 = FFCC00 |rightarm1 = FFCC00 |rightarm2 = FFCC00 |shorts1 = 0000BB |shorts2 = FBF8F8 |socks1 = 0000BB |socks2 =FBF8F8 | clubname = | image = [[File:Kerala Blasters FC Logo.png|200px]] | fullname = {{nobreak|കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ് ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്}} | founded = 27 May 2014<ref name="Kerala Blasters Name">{{cite news|title=Indian Super League: Sachin Tendulkar names his football team 'Kerala Blasters'|url=http://www.dnaindia.com/sport/report-indian-super-league-sachin-tendulkar-names-his-football-team-kerala-blasters-1991698|accessdate=18 January 2015|work=DNA India|date=27 May 2014}}</ref> | owner = [[ചിരഞ്ജീവി ]]<br/>[[നാഗാർജുന ]]<br/>[[അല്ലു അരവിന്ദ് ]]<br/>[[നിമഗ്‌ദ പ്രസാദ് ]] | chairman = | manager =ഇവാൻ വുകൊമനോവിച് | Captain =[[സന്ദേശ് ജിങ്കൻ]] | league = [[ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗ്]] | position = Regular season: 7th<br />playoffs didnot qualified | website = http://my.kbfc.co.in/ |pattern_b1 = _blasters14h }} [[ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗ്|ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗിൽ]] കേരളത്തെ പ്രതിനിധികരിക്കുന്ന [[ഫുട്ബോൾ]] ക്ലബ്ബാണ് '''കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ് ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്''' <ref name="Cities Announced">{{cite web|last=Basu|first=Saumyajit|title=Stars embrace soccer through Indian Super League|url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/indian-super-league/top-stories/Stars-embrace-soccer-through-Indian-Super-League/articleshow/33712666.cms#write|work=Times of India|accessdate=22 April 2014}}</ref>. [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു സ്റ്റേഡിയം, കൊച്ചി]] ആണ് ഇവരുടെ ഹോം ഗ്രൗണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=http://www.manoramaonline.com/sports/indepth/isl-2017.html|title=ISL 2017|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ആരാധക പിന്തുണയുള്ള ക്ലബ്ബുകളിലൊന്നാണ് ബ്ലാസ്റ്റേഴ്‌സ്, ഭൂഖണ്ഡത്തിൽ നിന്നുള്ള ഫുട്‌ബോൾ ക്ലബ്ബുകളിൽ ഏറ്റവും വലിയ സോഷ്യൽ മീഡിയ പിന്തുണയും ബ്ലാസ്റ്റേഴ്‌സിന് തന്നെ. ക്ലബ്ബിന്റെ ചിഹ്നത്തിൽ ആനയുടെ തുമ്പിക്കൈ കൊണ്ട് ഫുട്‌ബോൾ പിടിക്കുന്നു, ഇത് ഫുട്ബോലുമായിയുള്ള കേരളത്തിന്റെ ആഴത്തിലുള്ള ബന്ധത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ക്ലബ്ബിന്റെ പരമ്പരാഗത കിറ്റിൽ മഞ്ഞ, നീല നിറങ്ങൾ അടങ്ങിയതാണ്, തുടക്കം മുതൽ തന്നെ ക്ലബിന്റെ പ്രാഥമിക നിറവും ഐഡന്റിറ്റിയും മഞ്ഞയാണ്. [[പ്രമാണം:Official T shirt .jpg|ലഘുചിത്രം|303x303ബിന്ദു|'''2016 Season Official T shirt Inauguration''']] == ആരാധക കൂട്ടായ്മ == കേരളാ ബ്ലാസ്റ്റേർസ് ആരാധക കൂട്ടായ്മയാണ് '''[[മഞ്ഞപ്പട|മഞ്ഞപ്പട കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ് ഫാൻസ്]].''' [[ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗ്|ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗിലെ]] ഏറ്റവും വലിയതും സജീവവുമായ ആരാധക ഗ്രൂപ്പുകളിൽ ഒന്നാണ് മഞ്ഞപ്പട.<ref>{{Cite web|last=Nayak|first=Nicolai|title=Indian football: Meet Manjappada, the 12th man of Kerala Blasters and ISL's biggest fan group|url=https://scroll.in/field/966863/indian-football-meet-manjappada-the-12th-man-of-kerala-blasters-and-isl-s-biggest-fan-group|access-date=2020-11-02|website=Scroll.in|language=en-US}}</ref> ==നിലവിലെ താരങ്ങൾ== {{updated|10 July 2018.}}<ref>{{cite web |title = Squad |url = http://keralablastersfc.in/teams-details/ |publisher = കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ് |accessdate = 08 നവമ്പർ 2019 |url-status=live |archiveurl = https://web.archive.org/web/20180310184728/http://keralablastersfc.in/teams-details/ |archivedate = 10 March 2018 |df = dmy-all }}</ref> Knoll {{Fs start}} <!--Any changes not listed on the Indian Super League website or reliable sources will be removed All edits must meet Wikipedia's verifiability policy--> {{Fs player|other=|no=1|nat=IND|pos=GK|name=[[പ്രഭ്ശുഭൻ ഗിൽ ]]}} {{Fs player|other=|no=3|nat=IND|pos=DF|name=[[സന്ദീപ് സിങ്ങ്]]}} {{Fs player|other=|no=4|nat=BFA|pos=DF|name=[[ബക്കാരി കോനെ]]}} {{Fs player|other=|no=5|nat=IND|pos=DF|name=[[നിഷു കുമാർ]]}} {{Fs player|other=|no=6|nat=IND|pos=MF|name=[[പ്രശാന്ത് കടുത്തേടത്ത്കുനി|പ്രശാന്ത്]]}} {{Fs player|other=|no=7|nat=IND|pos=MF|name=[[സീത്യാസെൻ സിംഗ്]]}} {{Fs player|other=|no=8|nat=IND|pos=MF|name=[[രോഹിത് കുമാർ]]}} {{Fs player|other=|no=9|nat=AUS|pos=FW|name=[[ജോർദ്ദാൻ മുറെ|ജോർദ്ദാൻ മുറേ]]}} {{Fs player|other=|no=10|nat=ARG|pos=MF|name=[[ഫാസുണ്ടോ പെരേര|ഫാസുണ്ടോ പരേര]]}} {{Fs player|other=|no=11|nat=India|pos=MF|name=[[ഗിവ്സെൻ സിംഗ്]]}} {{Fs player|other=|no=13|nat=IND|pos=GK|name=[[പ്രഭ്സുഖാൻഗിൽ]]}} {{Fs player|no=14|nat=IND|pos=DF|name=[[ജെസ്സെൽ കാർനൈറോ]]|other=[[Vice-captain|3rd-captain]]}} {{Fs player|other=|no=15|nat=IND|pos=MF|name=[[ജീക്സൺ സിംഗ്]]}} {{Fs player|other=|no=16|nat=IND|pos=MF|name=[[നോങ്ഡെംബ നയോരെം]]}} {{Fs player|other=|no=17|nat=IND|pos=MF|name=[[രാഹുൽ കെ പി]]}} {{Fs player|other=|no=18|nat=IND|pos=MF|name=[[സഹൽ അബ്ദുൾ സമദ്]]}} {{Fs mid}} {{Fs player|other=|no=19|nat=IND|pos=FW|name=[[സെയ്ബോർലാങ് ഖാർപ്പൻ]]}} {{Fs player|other=|no=20|nat=IND|pos=MF|name=[[ആയുഷ് അധികാരി]]}} {{Fs player|no=22|nat=ESP|pos=MF|name=[[സെർജിയോ സിഡോഞ്ച]]|other=[[Captain (association football)|Captain]]}} {{Fs player|other=|no=23|nat=IND|pos=MF|name=[[നിയോരെം മഹേഷ് സിങ്]]}} {{Fs player|other=|no=24|nat=IND|pos=DF|name=[[അബ്ദുൾ ഹക്കു]]}} {{Fs player|other=|no=25|nat=ESP|pos=MF|name=[[Alvaro Vazquez ]]}} {{Fs player|no=26|nat=ZIM|pos=DF|name=[[കോസ്റ്റ നമോയിൻസു]]|other=[[Captain (association football)|Vice-captain]]}} {{Fs player|other=|no=27|nat=IND|pos=MF|name=[[ഋത്വിക് ദാസ്]]}} {{Fs player|other=|no=30|nat=IND|pos=MF|name=[[അർജുൻ ജയരാജ്]]}} {{Fs player|other=|no=32|nat=IND|pos=GK|name=[[ആൽബിനോ ഗോമസ്]]}} {{Fs player|other=|no=39|nat=IND|pos=DF|name=[[ലാൽറുവാത്താര]]}} {{Fs player|other=|no=45|nat=IND|pos=DF|name=[[ദേനേചന്ദ്ര മീതൈ]]}} {{Fs player|other=|no=47|nat=IND|pos=MF|name=[[ലാൽത്താതാങ്ഗ കൗള്രിങ്]]}} {{Fs player|other=|no=77|nat=IND|pos=GK|name=[[മുഹീത് ഖാൻ]]}} {{Fs player|other=|no=88|nat=ENG|pos=FW|name=[[ഗാരി കൂപ്പർ]]]}} {{Fs player|other=|no=99|nat=IND|pos=MF|name=[[മുക്തസേന ശർമ്മ]]}} {{Fs end}} ==മുൻ താരങ്ങൾ== {{flagicon|ENG}} [[ഡേവിഡ് ജെയിംസ്]] {{flagicon|CAN}} [[ഇയെയിൻ ഹ്യൂം]] {{flagicon|IND}} [[സുശാന്ത് മാത്യു]] {{flagicon|SCO}} [[Stephen Pearson|സ്റ്റീഫെൻ പിയർസണ്]] {{flagicon|BRA}} [[Pedro Gusmao|പെഡ്രോ ഗുസ്മോ]] {{flagicon|SCO}}[[Jamie McAllister|ജേമി മക്കാലിസ്റ്റർ]] {{flagicon|IRE}} [[Colin Falvey|കോളിൻ ഫാൽവി]] {{flagicon|SPA}} [[Josu currias |ജോസു കരിയസ്]] {{flagicon|NGA}} [[Penn Orji|പെൻ ഒാർജി]] {{flagicon|AUS}} [[Andrew Barisic|ആൻഡ്രു ബാരിസിച്ച്]] {{flagicon|IND}} [[Milagres Gonsalves|മിലാഗ്രെസ് ഗൊൻസാലെസ്]] {{flagicon|IND }} [[Renedy Singh|റെനെഡി സിങ്]] {{flagicon|IND}} [[Godwin Franco|ഗോഡ്‌വിൻ ഫ്രാങ്കോ]] {{flagicon|FRA}}[[Raphaël Romey|റഫായേൽ റോമി]] {{flagicon|SPA}}[[Luis Barreto| ലൂയിസ് ബാരെറ്റൊ(വിക്ടർ പുള്ഗ)]] {{flagicon|IRE}}[[Aaron Hughes| ആരോൺ ഹ്യൂസ് ]] {{flagicon|FRA}}[[Cedric Hengbart|സെഡ്രിക് ഹെങ്ബർട്ട്]] {{flagicon|ISL}}[[Gudjon Baldvinsson|ഗുഡ്ജോൺ ബാൾഡ്വിൻസൺ]] <br /> ==മുൻ പരിശീലകർ== * [[പീറ്റർ ടെയിലർ]] * [[സ്റ്റീവ് കോപ്പൽ]] * [[റനെ മെളുസ്റ്റെീൻ]] * [[ടെറി ഫീലാൻ]] * [[ഡേവിഡ് ജെയിംസ്]] * [[ഈൽക്കോ ശട്ടോറി]] ==നിലവിലെ സാങ്കേതിക അംഗങ്ങൾ== {| class="wikitable" |- ! === സ്ഥാനം === ! പേര് |- | പരിശീലനകൻ & മാനേജർ |ഇവാൻ വുകമനോവിച്ച് |- |സഹപരിശീലകൻ |[[ഷോൺ ഒൻറ്റൺഗ്]] |- | സഹപരിശീലകൻ | [[ഇഷ്ഫാഖ് അഹ്‌മദ്‌]] |- |ഗോൾ കീപിംഗ് കോച്ച് |[[ജോൺ ബുറിഡ്ജ്]] |} {{clear}} ==കിറ്റ്‌ സ്പോൺസർമാരും ഷർട്ട് നിർമ്മാതാക്കളും== {| class="wikitable" style="text-align:center;margin-left:1em;float:center" |- !കാലഘട്ടം !കിറ്റ് നിർമ്മാതാവ് !ഷർട്ട് സ്പോൺസർ |- |2014–2016 | [[Puma SE|പ്യൂമ]] | മുത്തൂറ്റ് ഗ്രൂപ്പ് |- |2017- |Admiral India |മുത്തൂറ്റ് ഗ്രൂപ്പ്‌ ,MyG |} ==അവലംബം== == പുറം കണ്ണികൾ == {{commons category|Kerala Blasters FC}} <!-- * [http://www.my.kbfc.co.in] --> * [http://www.facebook.com/keralablasters ഔദ്യോകിക ഫേസ്ബുക്ക്‌ പേജ്] {{Indian Super League}} {{Football in India}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ്]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗ് ടീമുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബുകൾ]] 0lyh5fywzjb30si5awsx0bdc90j3h8g 3765358 3765357 2022-08-16T07:04:19Z Aromalminisajeev 164741 wikitext text/x-wiki {{PU|Kerala Blasters}} {{Infobox football club | nickname =മഞ്ഞപ്പട,Yellow Army | Home Ground = [[Jawaharlal Nehru Stadium , കൊച്ചി ]]<br/> [[കേരളം]] | capacity = 75000{{cite web|title=Ticket sales open for Kerala Blasters’ inaugural home match in Kochi|url=http://www.indiansuperleague.com/kerala-blasters-fc/press-releases/752-ticket-sales-open-for-kerala-blasters-inaugural-home-match-in-kochi|website=Indian Super League|accessdate=18 January 2015}}< | head coach = ivan vukomanovic | season = [[2020-2021 Indian Super League season|2020-2021]] | current = 2015 Kerala Blasters FC season <!-- kit --><!--These kits are based on what the team has said is official. Several variations of these have been used on game day. Please do not edit these.--> |pattern_la1 = _blasters14h |pattern_la2 = |pattern_b2 = |pattern_ra1 = _blasters14h |pattern_ra2 = |pattern_sh1 = _blasters14h |pattern_so1 = _blasters14h |pattern_so2 = |leftarm1 = 0000BB |leftarm2 = FFCC00 |body1 = FFCC00 |body2 = FFCC00 |rightarm1 = FFCC00 |rightarm2 = FFCC00 |shorts1 = 0000BB |shorts2 = FBF8F8 |socks1 = 0000BB |socks2 =FBF8F8 | clubname = | image = [[File:Kerala Blasters FC Logo.png|200px]] | fullname = {{nobreak|കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ് ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്}} | founded = 27 May 2014<ref name="Kerala Blasters Name">{{cite news|title=Indian Super League: Sachin Tendulkar names his football team 'Kerala Blasters'|url=http://www.dnaindia.com/sport/report-indian-super-league-sachin-tendulkar-names-his-football-team-kerala-blasters-1991698|accessdate=18 January 2015|work=DNA India|date=27 May 2014}}</ref> | owner = [[ചിരഞ്ജീവി ]]<br/>[[നാഗാർജുന ]]<br/>[[അല്ലു അരവിന്ദ് ]]<br/>[[നിമഗ്‌ദ പ്രസാദ് ]] | chairman = | manager =ഇവാൻ വുകൊമനോവിച് | Captain =[[സന്ദേശ് ജിങ്കൻ]] | league = [[ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗ്]] | position = Regular season: 7th<br />playoffs didnot qualified | website = http://my.kbfc.co.in/ |pattern_b1 = _blasters14h }} [[ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗ്|ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗിൽ]] കേരളത്തെ പ്രതിനിധികരിക്കുന്ന [[ഫുട്ബോൾ]] ക്ലബ്ബാണ് '''കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ് ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്''' <ref name="Cities Announced">{{cite web|last=Basu|first=Saumyajit|title=Stars embrace soccer through Indian Super League|url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/indian-super-league/top-stories/Stars-embrace-soccer-through-Indian-Super-League/articleshow/33712666.cms#write|work=Times of India|accessdate=22 April 2014}}</ref>. [[ജവഹർലാൽ നെഹ്റു സ്റ്റേഡിയം, കൊച്ചി]] ആണ് ഇവരുടെ ഹോം ഗ്രൗണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=http://www.manoramaonline.com/sports/indepth/isl-2017.html|title=ISL 2017|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ആരാധക പിന്തുണയുള്ള ക്ലബ്ബുകളിലൊന്നാണ് ബ്ലാസ്റ്റേഴ്‌സ്, ഭൂഖണ്ഡത്തിൽ നിന്നുള്ള ഫുട്‌ബോൾ ക്ലബ്ബുകളിൽ ഏറ്റവും വലിയ സോഷ്യൽ മീഡിയ പിന്തുണയും ബ്ലാസ്റ്റേഴ്‌സിന് തന്നെ. ക്ലബ്ബിന്റെ ചിഹ്നത്തിൽ ആന തുമ്പിക്കൈ കൊണ്ട് ഫുട്‌ബോൾ പിടിക്കുന്നു, ഇത് ഫുട്ബോലുമായിയുള്ള കേരളത്തിന്റെ ആഴത്തിലുള്ള ബന്ധത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ക്ലബ്ബിന്റെ പരമ്പരാഗത കിറ്റിൽ മഞ്ഞ, നീല നിറങ്ങൾ അടങ്ങിയതാണ്, തുടക്കം മുതൽ തന്നെ ക്ലബിന്റെ പ്രാഥമിക നിറവും ഐഡന്റിറ്റിയും മഞ്ഞയാണ്. [[പ്രമാണം:Official T shirt .jpg|ലഘുചിത്രം|303x303ബിന്ദു|'''2016 Season Official T shirt Inauguration''']] == ആരാധക കൂട്ടായ്മ == കേരളാ ബ്ലാസ്റ്റേർസ് ആരാധക കൂട്ടായ്മയാണ് '''[[മഞ്ഞപ്പട|മഞ്ഞപ്പട കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ് ഫാൻസ്]].''' [[ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗ്|ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗിലെ]] ഏറ്റവും വലിയതും സജീവവുമായ ആരാധക ഗ്രൂപ്പുകളിൽ ഒന്നാണ് മഞ്ഞപ്പട.<ref>{{Cite web|last=Nayak|first=Nicolai|title=Indian football: Meet Manjappada, the 12th man of Kerala Blasters and ISL's biggest fan group|url=https://scroll.in/field/966863/indian-football-meet-manjappada-the-12th-man-of-kerala-blasters-and-isl-s-biggest-fan-group|access-date=2020-11-02|website=Scroll.in|language=en-US}}</ref> ==നിലവിലെ താരങ്ങൾ== {{updated|10 July 2018.}}<ref>{{cite web |title = Squad |url = http://keralablastersfc.in/teams-details/ |publisher = കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ് |accessdate = 08 നവമ്പർ 2019 |url-status=live |archiveurl = https://web.archive.org/web/20180310184728/http://keralablastersfc.in/teams-details/ |archivedate = 10 March 2018 |df = dmy-all }}</ref> Knoll {{Fs start}} <!--Any changes not listed on the Indian Super League website or reliable sources will be removed All edits must meet Wikipedia's verifiability policy--> {{Fs player|other=|no=1|nat=IND|pos=GK|name=[[പ്രഭ്ശുഭൻ ഗിൽ ]]}} {{Fs player|other=|no=3|nat=IND|pos=DF|name=[[സന്ദീപ് സിങ്ങ്]]}} {{Fs player|other=|no=4|nat=BFA|pos=DF|name=[[ബക്കാരി കോനെ]]}} {{Fs player|other=|no=5|nat=IND|pos=DF|name=[[നിഷു കുമാർ]]}} {{Fs player|other=|no=6|nat=IND|pos=MF|name=[[പ്രശാന്ത് കടുത്തേടത്ത്കുനി|പ്രശാന്ത്]]}} {{Fs player|other=|no=7|nat=IND|pos=MF|name=[[സീത്യാസെൻ സിംഗ്]]}} {{Fs player|other=|no=8|nat=IND|pos=MF|name=[[രോഹിത് കുമാർ]]}} {{Fs player|other=|no=9|nat=AUS|pos=FW|name=[[ജോർദ്ദാൻ മുറെ|ജോർദ്ദാൻ മുറേ]]}} {{Fs player|other=|no=10|nat=ARG|pos=MF|name=[[ഫാസുണ്ടോ പെരേര|ഫാസുണ്ടോ പരേര]]}} {{Fs player|other=|no=11|nat=India|pos=MF|name=[[ഗിവ്സെൻ സിംഗ്]]}} {{Fs player|other=|no=13|nat=IND|pos=GK|name=[[പ്രഭ്സുഖാൻഗിൽ]]}} {{Fs player|no=14|nat=IND|pos=DF|name=[[ജെസ്സെൽ കാർനൈറോ]]|other=[[Vice-captain|3rd-captain]]}} {{Fs player|other=|no=15|nat=IND|pos=MF|name=[[ജീക്സൺ സിംഗ്]]}} {{Fs player|other=|no=16|nat=IND|pos=MF|name=[[നോങ്ഡെംബ നയോരെം]]}} {{Fs player|other=|no=17|nat=IND|pos=MF|name=[[രാഹുൽ കെ പി]]}} {{Fs player|other=|no=18|nat=IND|pos=MF|name=[[സഹൽ അബ്ദുൾ സമദ്]]}} {{Fs mid}} {{Fs player|other=|no=19|nat=IND|pos=FW|name=[[സെയ്ബോർലാങ് ഖാർപ്പൻ]]}} {{Fs player|other=|no=20|nat=IND|pos=MF|name=[[ആയുഷ് അധികാരി]]}} {{Fs player|no=22|nat=ESP|pos=MF|name=[[സെർജിയോ സിഡോഞ്ച]]|other=[[Captain (association football)|Captain]]}} {{Fs player|other=|no=23|nat=IND|pos=MF|name=[[നിയോരെം മഹേഷ് സിങ്]]}} {{Fs player|other=|no=24|nat=IND|pos=DF|name=[[അബ്ദുൾ ഹക്കു]]}} {{Fs player|other=|no=25|nat=ESP|pos=MF|name=[[Alvaro Vazquez ]]}} {{Fs player|no=26|nat=ZIM|pos=DF|name=[[കോസ്റ്റ നമോയിൻസു]]|other=[[Captain (association football)|Vice-captain]]}} {{Fs player|other=|no=27|nat=IND|pos=MF|name=[[ഋത്വിക് ദാസ്]]}} {{Fs player|other=|no=30|nat=IND|pos=MF|name=[[അർജുൻ ജയരാജ്]]}} {{Fs player|other=|no=32|nat=IND|pos=GK|name=[[ആൽബിനോ ഗോമസ്]]}} {{Fs player|other=|no=39|nat=IND|pos=DF|name=[[ലാൽറുവാത്താര]]}} {{Fs player|other=|no=45|nat=IND|pos=DF|name=[[ദേനേചന്ദ്ര മീതൈ]]}} {{Fs player|other=|no=47|nat=IND|pos=MF|name=[[ലാൽത്താതാങ്ഗ കൗള്രിങ്]]}} {{Fs player|other=|no=77|nat=IND|pos=GK|name=[[മുഹീത് ഖാൻ]]}} {{Fs player|other=|no=88|nat=ENG|pos=FW|name=[[ഗാരി കൂപ്പർ]]]}} {{Fs player|other=|no=99|nat=IND|pos=MF|name=[[മുക്തസേന ശർമ്മ]]}} {{Fs end}} ==മുൻ താരങ്ങൾ== {{flagicon|ENG}} [[ഡേവിഡ് ജെയിംസ്]] {{flagicon|CAN}} [[ഇയെയിൻ ഹ്യൂം]] {{flagicon|IND}} [[സുശാന്ത് മാത്യു]] {{flagicon|SCO}} [[Stephen Pearson|സ്റ്റീഫെൻ പിയർസണ്]] {{flagicon|BRA}} [[Pedro Gusmao|പെഡ്രോ ഗുസ്മോ]] {{flagicon|SCO}}[[Jamie McAllister|ജേമി മക്കാലിസ്റ്റർ]] {{flagicon|IRE}} [[Colin Falvey|കോളിൻ ഫാൽവി]] {{flagicon|SPA}} [[Josu currias |ജോസു കരിയസ്]] {{flagicon|NGA}} [[Penn Orji|പെൻ ഒാർജി]] {{flagicon|AUS}} [[Andrew Barisic|ആൻഡ്രു ബാരിസിച്ച്]] {{flagicon|IND}} [[Milagres Gonsalves|മിലാഗ്രെസ് ഗൊൻസാലെസ്]] {{flagicon|IND }} [[Renedy Singh|റെനെഡി സിങ്]] {{flagicon|IND}} [[Godwin Franco|ഗോഡ്‌വിൻ ഫ്രാങ്കോ]] {{flagicon|FRA}}[[Raphaël Romey|റഫായേൽ റോമി]] {{flagicon|SPA}}[[Luis Barreto| ലൂയിസ് ബാരെറ്റൊ(വിക്ടർ പുള്ഗ)]] {{flagicon|IRE}}[[Aaron Hughes| ആരോൺ ഹ്യൂസ് ]] {{flagicon|FRA}}[[Cedric Hengbart|സെഡ്രിക് ഹെങ്ബർട്ട്]] {{flagicon|ISL}}[[Gudjon Baldvinsson|ഗുഡ്ജോൺ ബാൾഡ്വിൻസൺ]] <br /> ==മുൻ പരിശീലകർ== * [[പീറ്റർ ടെയിലർ]] * [[സ്റ്റീവ് കോപ്പൽ]] * [[റനെ മെളുസ്റ്റെീൻ]] * [[ടെറി ഫീലാൻ]] * [[ഡേവിഡ് ജെയിംസ്]] * [[ഈൽക്കോ ശട്ടോറി]] ==നിലവിലെ സാങ്കേതിക അംഗങ്ങൾ== {| class="wikitable" |- ! === സ്ഥാനം === ! പേര് |- | പരിശീലനകൻ & മാനേജർ |ഇവാൻ വുകമനോവിച്ച് |- |സഹപരിശീലകൻ |[[ഷോൺ ഒൻറ്റൺഗ്]] |- | സഹപരിശീലകൻ | [[ഇഷ്ഫാഖ് അഹ്‌മദ്‌]] |- |ഗോൾ കീപിംഗ് കോച്ച് |[[ജോൺ ബുറിഡ്ജ്]] |} {{clear}} ==കിറ്റ്‌ സ്പോൺസർമാരും ഷർട്ട് നിർമ്മാതാക്കളും== {| class="wikitable" style="text-align:center;margin-left:1em;float:center" |- !കാലഘട്ടം !കിറ്റ് നിർമ്മാതാവ് !ഷർട്ട് സ്പോൺസർ |- |2014–2016 | [[Puma SE|പ്യൂമ]] | മുത്തൂറ്റ് ഗ്രൂപ്പ് |- |2017- |Admiral India |മുത്തൂറ്റ് ഗ്രൂപ്പ്‌ ,MyG |} ==അവലംബം== == പുറം കണ്ണികൾ == {{commons category|Kerala Blasters FC}} <!-- * [http://www.my.kbfc.co.in] --> * [http://www.facebook.com/keralablasters ഔദ്യോകിക ഫേസ്ബുക്ക്‌ പേജ്] {{Indian Super League}} {{Football in India}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള ബ്ലാസ്റ്റേഴ്സ്]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർ ലീഗ് ടീമുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബുകൾ]] ibnkthm05zxwhxke0oc9jzbcibj26lp 0 312082 3765305 2186142 2022-08-16T01:20:04Z Sachin12345633 102494 wikitext text/x-wiki {{PU|iPod Touch}} {{Infobox information appliance | name = ഐപോഡ് ടച്ച് | family = [[iPod]] | logo = [[File:IPodtouchlogo.svg|200px]] | image = [[File:Pink iPod touch 6th generation.svg|150px]] | caption = ഐപോഡ് ടച്ച് 6/7 പിങ്ക് തലമുറ | developer = [[Apple Inc.]] | manufacturer = [[Foxconn]] | type = [[Mobile device]] | releasedate = {{plainlist| *'''1st gen''': {{Start date|2007|9|5}} *'''2nd gen''': {{Start date|2008|9|9}} *'''3rd gen''': {{Start date|2009|9|9}} *'''[[IPod Touch (4th generation)|4th gen]]''': {{Start date|2010|9|12}} *'''[[iPod Touch (5th generation)|5th gen]]''': {{Start date|2012|10|11}} (32 & 64 [[Gigabyte|GB]] models), {{Start date|2013|05}} (16 GB model A1509), {{Start date|2014|06}} (16 GB model A1421)<ref name="Apple Support page">{{cite web|url=https://support.apple.com/en-us/HT204217|title=Identify your iPod model – Apple Support|access-date=November 25, 2019}}</ref> *'''[[iPod Touch (6th generation)|6th gen]]''': {{Start date|2015|7|15}} *'''[[iPod Touch (7th generation)|7th gen]]''': {{Start date|2019|5|28}} }} | discontinued = {{Start date and age|2022|05|10}}<ref name=discontinued>{{cite news|author=<!--not stated-->|date=May 10, 2022|title=The music lives on|work=Apple Newsroom|url=https://www.apple.com/newsroom/2022/05/the-music-lives-on|access-date=May 10, 2022}}</ref> | unitssold = 100 million (as of May 2013)<ref name="100MM sold"/> | os = [[iOS]] | power = {{plainlist| *Built-in rechargeable [[Lithium polymer battery|Li-Po battery]] *'''1st gen:''' {{nowrap|3.7 [[Volt|V]] 2.15&nbsp;[[Kilowatt hour|W·h]] (580}}&nbsp;[[Ampere hour|mA·h]]) *'''2nd gen:''' {{nowrap|3.7 V}} {{nowrap|2.73 W·h}} (739&nbsp;mA·h) *'''3rd gen:''' {{nowrap|3.7 V}} {{nowrap|2.92 W·h}} (789&nbsp;mA·h) *'''4th gen:''' {{nowrap|3.7 V}} {{nowrap|3.44 W·h}} (930&nbsp;mA·h) *'''5th gen:''' {{nowrap|3.7 V}} {{nowrap|3.8 W·h}} (1030&nbsp;mA·h) *'''6th gen & 7th gen:'''{{nowrap| 3.83 V}} {{nowrap|3.99 W·h}} (1043&nbsp;mA·h) }} | soc = {{plainlist| *'''1st gen:''' [[List of Samsung System on Chips|S5L8900]] *'''2nd gen:''' S5L8720 *'''3rd gen:''' S5L8922 *'''4th gen:''' [[Apple A4]] *'''5th gen:''' [[Apple A5]] *'''6th gen:''' [[Apple A8]] *'''7th gen:''' [[Apple A10|Apple A10 Fusion]] }} | cpu = {{plainlist| *'''1st gen:''' 412&nbsp;MHz ARM 1176JZF-S *'''2nd gen:''' 533&nbsp;MHz ARM 1176JZF-S *'''3rd gen:''' 600&nbsp;MHz [[ARM Cortex-A8]] *'''4th gen:''' 800&nbsp;MHz [[ARM Cortex-A8]] *'''5th gen:''' 800&nbsp;MHz [[multi-core processor|dual-core]] [[ARM Cortex-A9]] *'''6th gen:''' 1.1&nbsp;GHz [[multi-core processor|dual-core]] Apple Typhoon [[ARMv8]]<ref>{{cite web|url=http://www.macrumors.com/2015/07/15/a8-ipod-touch-benchmarks-1gb-ram/|title=New A8 iPod Touch Clocks in at 1.10GHz, Includes 1GB RAM and Bluetooth 4.1}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.anandtech.com/show/9443/apple-refreshes-the-ipod-touch-with-a8-soc-and-new-camera|title=Apple Refreshes The iPod touch With A8 SoC And New Cameras|author=Brandon Chester}}</ref> *'''7th gen:''' 1.63&nbsp;GHz [[multi-core processor|dual-core]] Apple Hurricane [[ARMv8]]<ref>{{cite web|first=Andrew|last=O'Hara|title=2019 iPod touch: First look, initial impressions, & benchmarks|website=AppleInsider|publisher=Quiller Media, Inc.|url=https://appleinsider.com/articles/19/05/29/2019-ipod-touch-first-look-initial-impressions-benchmarks|date=May 29, 2019|access-date=May 29, 2019}}</ref> }} | graphics = {{plainlist| *'''1st & 2nd gen:''' PowerVR [[PowerVR#MBX|MBX]] Lite GPU *'''3rd & 4th gen:''' PowerVR [[PowerVR#Series 5 (SGX)|SGX535]] GPU *'''5th gen:''' PowerVR [[PowerVR#Series 5 (SGX)|SGX543MP2]] (2-core) GPU *'''6th gen:''' PowerVR [[PowerVR#Series 6XT|Series 6XT GX6450]] (4-core) GPU *'''7th gen:''' PowerVR [[PowerVR#Series 7XT|Series 7XT GT760 Plus]] (6-core) GPU }} | storage = {{plainlist| * '''1st gen & 2nd gen:''' 8, 16 & 32&nbsp;[[Gigabyte#Base_10_(decimal)|GB]]{{efn|name=storageunits|1 GB {{=}} 1 billion bytes}} [[flash memory]]<ref name="Apple Support page"/> * '''3rd gen:''' 32 & 64 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> * '''4th gen:''' 8, 16, 32 & 64 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> * '''5th gen:''' 16, 32 & 64 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> * '''6th gen:''' 16, 32, 64 & 128 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> * '''7th gen:''' 32, 128 & 256 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> }} | memory = {{plainlist| *'''1st & 2nd gen:''' 128&nbsp;[[Megabyte|MB]] [[LPDDR]] [[Dynamic random-access memory|DRAM]] *'''3rd & 4th gen:''' {{nowrap|256 MB}} LPDDR DRAM *'''5th gen:''' {{nowrap|512 MB}} LPDDR2 DRAM *'''6th gen:''' {{nowrap|1 GB}} LPDDR3 DRAM *'''7th gen:''' {{nowrap|2 GB}} LPDDR4 DRAM }} | display = {{plainlist| *'''1st, 2nd, and 3rd gen:''' {{convert|3.5|in|mm|abbr=on}} diagonal (3:2 [[display aspect ratio|aspect ratio]]), scratch-resistant glossy glass covered screen, 262,144-color ([[Color depth|18-bit]]) [[Liquid crystal display#Twisted nematic (TN)|TN]] LCD, 480×320 [[pixel|px]] ([[HVGA]]) at 163 [[pixel density|ppi]], 200:1 [[contrast ratio]] *'''4th gen:''' {{convert|3.5|in|mm|abbr=on}} diagonal (3:2 aspect ratio),<br /> multi-touch display,<br /> [[LED backlit]] [[TFT LCD#In-plane switching|TN TFT LCD]],<br /> 960×640&nbsp;[[pixel|px]] at 326&nbsp;[[pixels per inch|PPI]]<br /> 800:1 [[contrast ratio]] (typical), 500&nbsp;[[luminance|cd/m<sup>2</sup>]] max. brightness (typical), [[fingerprint]]-resistant [[Lipophobicity|oleophobic]] [[coating]] on front *'''5th, 6th and 7th gen:''' {{convert|4|in|mm|abbr=on}} diagonal (16:9 aspect ratio),<br /> 1136×640&nbsp;[[pixel|px]] at 326&nbsp;[[pixels per inch|PPI]] }} | sound = | input = {{Plainlist| * [[Multi-touch]] [[touchscreen]] display * Volume buttons * Microphone * Built-in speaker * [[voice control]] * 3-axis [[accelerometer]], [[gyroscope]] }} | touchpad = | connectivity = {{Plainlist| '''1st gen''', '''2nd gen''', and '''3rd gen:'''<br/> [[Wi-Fi]] ([[IEEE 802.11|802.11]] [[IEEE 802.11b-1999|b]]/[[IEEE 802.11g-2003|g]])<br/> '''4th gen:'''<br/> [[Wi-Fi]] ([[IEEE 802.11|802.11]] [[IEEE 802.11b-1999|b]]/[[IEEE 802.11g-2003|g]]/[[IEEE 802.11n-2009|n]])<br/> '''5th gen:'''<br/> [[Wi-Fi]] ([[IEEE 802.11|802.11]] [[IEEE 802.11a-1999|a]]/[[IEEE 802.11b-1999|b]]/[[IEEE 802.11g-2003|g]]/[[IEEE 802.11n-2009|n]])<br/> '''6th gen''' and '''7th gen:'''<br/> [[Wi-Fi]] ([[802.11]] [[IEEE 802.11a-1999|a]]/[[IEEE 802.11b-1999|b]]/[[IEEE 802.11g-2003|g]]/[[IEEE 802.11n-2009|n]]/[[IEEE 802.11ac|ac]]) '''2nd gen''', '''3rd gen''', and '''4th gen:'''<br/> [[Bluetooth#Bluetooth v2.1+EDR|Bluetooth 2.1 + EDR]] <br/> '''5th gen:'''<br/> [[Bluetooth#Bluetooth v4.0|Bluetooth 4.0]]<br/> '''6th gen''' and '''7th gen:'''<br/> [[Bluetooth#Bluetooth 4.1|Bluetooth 4.1]]<ref name="iPod-touch-6th-gen-specs">{{cite web|title=Apple – iPod touch – Technical Specifications|url=https://www.apple.com/ipod-touch/specs/|website=Apple|publisher=Apple Inc|access-date=July 15, 2015}}</ref> }} | service = {{flatlist| * [[iTunes Store]] * [[App Store (iOS)|App Store]] * [[iCloud]] * [[Apple Books]] * [[Podcasts (software)|Podcasts]] * [[Apple Music]] * [[Apple Wallet]] }} | dimensions = {{plainlist| *'''1st gen:''' *{{convert|110|mm|in|abbr=on}} H *{{convert|61.8|mm|in|abbr=on}} W *{{convert|8|mm|in|abbr=on}} D *'''2nd, 3rd gen:''' *{{convert|110|mm|in|abbr=on}} H *{{convert|61.8|mm|in|abbr=on}} W *{{convert|8.5|mm|in|abbr=on}} D *'''4th gen:''' *{{convert|111|mm|in|abbr=on}} H *{{convert|58.9|mm|in|abbr=on}} W *{{convert|7.2|mm|in|abbr=on}} D *'''5th, 6th, 7th gen:''' *{{convert|123.4|mm|in|abbr=on}} H *{{convert|58.6|mm|in|abbr=on}} W *{{convert|6.1|mm|in|abbr=on}} D }} | weight = {{plainlist| *'''1st gen:''' {{convert|120|g|oz|abbr=on}} *'''2nd, 3rd gen:''' {{convert|115|g|oz|abbr=on}} *'''4th gen:''' {{convert|101|g|oz|abbr=on}} *'''5th, 6th, 7th gen:''' {{convert|88|g|oz|abbr=on}} }} | topgame = | compatibility = | predecessor = iPod Classic | successor = | related = [[iPod Nano]]<br />[[iPod Classic]]<br />[[iPod Shuffle]]<br />[[iPhone]]<br />[[List of iOS devices]] | website = {{URL|https://www.apple.com/ipod-touch/|www.apple.com/ipod-touch/}} }} [[ആപ്പിൾ ഇൻകോർപ്പറേറ്റഡ്]] നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ഇലക്ട്രോണിക്‌ പോക്കറ്റ്‌ കമ്പ്യൂട്ടറാണ്‌ ഐപോഡ്‌ ടച്ച്‌. ഇത്‌ ഒരു ടെച്ച്‌ സ്ക്രീൻ ഉപകരണമാണ്‌. ഇതിൽ പാട്ടു കേൾക്കാനും വീഡിയൊ കാണാനും ഗെയിം കളിക്കാനും ഫോട്ടോ എടുക്കാനും കഴിയും. ഇതിൽ സിം കാർഡ്‌ ഉപയോഗിക്കാനാവില്ല. ഇന്റർനെറ്റുമായി ബന്ധിപ്പിക്കാൻ വൈ ഫൈ ആണുപയോഗിക്കുന്നത്‌. ഇത്‌ സ്മാർട്‌ ഫോണുകളുടെ ഗണത്തിൽ പെടുന്നില്ല. മെയ്‌ 2013 ലെ കണക്കു പ്രകാരം 10 കോടി ഐപോഡ്‌ ടച്ചുകൾ വിറ്റഴിഞ്ഞു.<ref name="100MM sold">{{cite web|url=http://www.engadget.com/2013/05/30/apple-100-million-ipod-touches-sold|title=Apple: 100 million iPod touches sold since 2007|work=[[Engadget]]|publisher=[[AOL Inc.]]|first=Mat|last=Smith|date=30 May 2013|accessdate=January 29, 2014}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} =പുറംകണ്ണികൾ= # [http://www.apple.com/ipod-touch/ ഔദ്യോഗിക വെബ്‌സൈറ്റ്] [[വർഗ്ഗം:ആപ്പിൾ ഹാർഡ്‌വെയർ]] gt1kqexwieertf2mjlwc0hof4y9vnkn 3765306 3765305 2022-08-16T01:22:52Z Sachin12345633 102494 /* പുറംകണ്ണികൾ */ wikitext text/x-wiki {{PU|iPod Touch}} {{Infobox information appliance | name = ഐപോഡ് ടച്ച് | family = [[iPod]] | logo = [[File:IPodtouchlogo.svg|200px]] | image = [[File:Pink iPod touch 6th generation.svg|150px]] | caption = ഐപോഡ് ടച്ച് 6/7 പിങ്ക് തലമുറ | developer = [[Apple Inc.]] | manufacturer = [[Foxconn]] | type = [[Mobile device]] | releasedate = {{plainlist| *'''1st gen''': {{Start date|2007|9|5}} *'''2nd gen''': {{Start date|2008|9|9}} *'''3rd gen''': {{Start date|2009|9|9}} *'''[[IPod Touch (4th generation)|4th gen]]''': {{Start date|2010|9|12}} *'''[[iPod Touch (5th generation)|5th gen]]''': {{Start date|2012|10|11}} (32 & 64 [[Gigabyte|GB]] models), {{Start date|2013|05}} (16 GB model A1509), {{Start date|2014|06}} (16 GB model A1421)<ref name="Apple Support page">{{cite web|url=https://support.apple.com/en-us/HT204217|title=Identify your iPod model – Apple Support|access-date=November 25, 2019}}</ref> *'''[[iPod Touch (6th generation)|6th gen]]''': {{Start date|2015|7|15}} *'''[[iPod Touch (7th generation)|7th gen]]''': {{Start date|2019|5|28}} }} | discontinued = {{Start date and age|2022|05|10}}<ref name=discontinued>{{cite news|author=<!--not stated-->|date=May 10, 2022|title=The music lives on|work=Apple Newsroom|url=https://www.apple.com/newsroom/2022/05/the-music-lives-on|access-date=May 10, 2022}}</ref> | unitssold = 100 million (as of May 2013)<ref name="100MM sold"/> | os = [[iOS]] | power = {{plainlist| *Built-in rechargeable [[Lithium polymer battery|Li-Po battery]] *'''1st gen:''' {{nowrap|3.7 [[Volt|V]] 2.15&nbsp;[[Kilowatt hour|W·h]] (580}}&nbsp;[[Ampere hour|mA·h]]) *'''2nd gen:''' {{nowrap|3.7 V}} {{nowrap|2.73 W·h}} (739&nbsp;mA·h) *'''3rd gen:''' {{nowrap|3.7 V}} {{nowrap|2.92 W·h}} (789&nbsp;mA·h) *'''4th gen:''' {{nowrap|3.7 V}} {{nowrap|3.44 W·h}} (930&nbsp;mA·h) *'''5th gen:''' {{nowrap|3.7 V}} {{nowrap|3.8 W·h}} (1030&nbsp;mA·h) *'''6th gen & 7th gen:'''{{nowrap| 3.83 V}} {{nowrap|3.99 W·h}} (1043&nbsp;mA·h) }} | soc = {{plainlist| *'''1st gen:''' [[List of Samsung System on Chips|S5L8900]] *'''2nd gen:''' S5L8720 *'''3rd gen:''' S5L8922 *'''4th gen:''' [[Apple A4]] *'''5th gen:''' [[Apple A5]] *'''6th gen:''' [[Apple A8]] *'''7th gen:''' [[Apple A10|Apple A10 Fusion]] }} | cpu = {{plainlist| *'''1st gen:''' 412&nbsp;MHz ARM 1176JZF-S *'''2nd gen:''' 533&nbsp;MHz ARM 1176JZF-S *'''3rd gen:''' 600&nbsp;MHz [[ARM Cortex-A8]] *'''4th gen:''' 800&nbsp;MHz [[ARM Cortex-A8]] *'''5th gen:''' 800&nbsp;MHz [[multi-core processor|dual-core]] [[ARM Cortex-A9]] *'''6th gen:''' 1.1&nbsp;GHz [[multi-core processor|dual-core]] Apple Typhoon [[ARMv8]]<ref>{{cite web|url=http://www.macrumors.com/2015/07/15/a8-ipod-touch-benchmarks-1gb-ram/|title=New A8 iPod Touch Clocks in at 1.10GHz, Includes 1GB RAM and Bluetooth 4.1}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.anandtech.com/show/9443/apple-refreshes-the-ipod-touch-with-a8-soc-and-new-camera|title=Apple Refreshes The iPod touch With A8 SoC And New Cameras|author=Brandon Chester}}</ref> *'''7th gen:''' 1.63&nbsp;GHz [[multi-core processor|dual-core]] Apple Hurricane [[ARMv8]]<ref>{{cite web|first=Andrew|last=O'Hara|title=2019 iPod touch: First look, initial impressions, & benchmarks|website=AppleInsider|publisher=Quiller Media, Inc.|url=https://appleinsider.com/articles/19/05/29/2019-ipod-touch-first-look-initial-impressions-benchmarks|date=May 29, 2019|access-date=May 29, 2019}}</ref> }} | graphics = {{plainlist| *'''1st & 2nd gen:''' PowerVR [[PowerVR#MBX|MBX]] Lite GPU *'''3rd & 4th gen:''' PowerVR [[PowerVR#Series 5 (SGX)|SGX535]] GPU *'''5th gen:''' PowerVR [[PowerVR#Series 5 (SGX)|SGX543MP2]] (2-core) GPU *'''6th gen:''' PowerVR [[PowerVR#Series 6XT|Series 6XT GX6450]] (4-core) GPU *'''7th gen:''' PowerVR [[PowerVR#Series 7XT|Series 7XT GT760 Plus]] (6-core) GPU }} | storage = {{plainlist| * '''1st gen & 2nd gen:''' 8, 16 & 32&nbsp;[[Gigabyte#Base_10_(decimal)|GB]]{{efn|name=storageunits|1 GB {{=}} 1 billion bytes}} [[flash memory]]<ref name="Apple Support page"/> * '''3rd gen:''' 32 & 64 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> * '''4th gen:''' 8, 16, 32 & 64 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> * '''5th gen:''' 16, 32 & 64 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> * '''6th gen:''' 16, 32, 64 & 128 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> * '''7th gen:''' 32, 128 & 256 GB flash memory<ref name="Apple Support page"/> }} | memory = {{plainlist| *'''1st & 2nd gen:''' 128&nbsp;[[Megabyte|MB]] [[LPDDR]] [[Dynamic random-access memory|DRAM]] *'''3rd & 4th gen:''' {{nowrap|256 MB}} LPDDR DRAM *'''5th gen:''' {{nowrap|512 MB}} LPDDR2 DRAM *'''6th gen:''' {{nowrap|1 GB}} LPDDR3 DRAM *'''7th gen:''' {{nowrap|2 GB}} LPDDR4 DRAM }} | display = {{plainlist| *'''1st, 2nd, and 3rd gen:''' {{convert|3.5|in|mm|abbr=on}} diagonal (3:2 [[display aspect ratio|aspect ratio]]), scratch-resistant glossy glass covered screen, 262,144-color ([[Color depth|18-bit]]) [[Liquid crystal display#Twisted nematic (TN)|TN]] LCD, 480×320 [[pixel|px]] ([[HVGA]]) at 163 [[pixel density|ppi]], 200:1 [[contrast ratio]] *'''4th gen:''' {{convert|3.5|in|mm|abbr=on}} diagonal (3:2 aspect ratio),<br /> multi-touch display,<br /> [[LED backlit]] [[TFT LCD#In-plane switching|TN TFT LCD]],<br /> 960×640&nbsp;[[pixel|px]] at 326&nbsp;[[pixels per inch|PPI]]<br /> 800:1 [[contrast ratio]] (typical), 500&nbsp;[[luminance|cd/m<sup>2</sup>]] max. brightness (typical), [[fingerprint]]-resistant [[Lipophobicity|oleophobic]] [[coating]] on front *'''5th, 6th and 7th gen:''' {{convert|4|in|mm|abbr=on}} diagonal (16:9 aspect ratio),<br /> 1136×640&nbsp;[[pixel|px]] at 326&nbsp;[[pixels per inch|PPI]] }} | sound = | input = {{Plainlist| * [[Multi-touch]] [[touchscreen]] display * Volume buttons * Microphone * Built-in speaker * [[voice control]] * 3-axis [[accelerometer]], [[gyroscope]] }} | touchpad = | connectivity = {{Plainlist| '''1st gen''', '''2nd gen''', and '''3rd gen:'''<br/> [[Wi-Fi]] ([[IEEE 802.11|802.11]] [[IEEE 802.11b-1999|b]]/[[IEEE 802.11g-2003|g]])<br/> '''4th gen:'''<br/> [[Wi-Fi]] ([[IEEE 802.11|802.11]] [[IEEE 802.11b-1999|b]]/[[IEEE 802.11g-2003|g]]/[[IEEE 802.11n-2009|n]])<br/> '''5th gen:'''<br/> [[Wi-Fi]] ([[IEEE 802.11|802.11]] [[IEEE 802.11a-1999|a]]/[[IEEE 802.11b-1999|b]]/[[IEEE 802.11g-2003|g]]/[[IEEE 802.11n-2009|n]])<br/> '''6th gen''' and '''7th gen:'''<br/> [[Wi-Fi]] ([[802.11]] [[IEEE 802.11a-1999|a]]/[[IEEE 802.11b-1999|b]]/[[IEEE 802.11g-2003|g]]/[[IEEE 802.11n-2009|n]]/[[IEEE 802.11ac|ac]]) '''2nd gen''', '''3rd gen''', and '''4th gen:'''<br/> [[Bluetooth#Bluetooth v2.1+EDR|Bluetooth 2.1 + EDR]] <br/> '''5th gen:'''<br/> [[Bluetooth#Bluetooth v4.0|Bluetooth 4.0]]<br/> '''6th gen''' and '''7th gen:'''<br/> [[Bluetooth#Bluetooth 4.1|Bluetooth 4.1]]<ref name="iPod-touch-6th-gen-specs">{{cite web|title=Apple – iPod touch – Technical Specifications|url=https://www.apple.com/ipod-touch/specs/|website=Apple|publisher=Apple Inc|access-date=July 15, 2015}}</ref> }} | service = {{flatlist| * [[iTunes Store]] * [[App Store (iOS)|App Store]] * [[iCloud]] * [[Apple Books]] * [[Podcasts (software)|Podcasts]] * [[Apple Music]] * [[Apple Wallet]] }} | dimensions = {{plainlist| *'''1st gen:''' *{{convert|110|mm|in|abbr=on}} H *{{convert|61.8|mm|in|abbr=on}} W *{{convert|8|mm|in|abbr=on}} D *'''2nd, 3rd gen:''' *{{convert|110|mm|in|abbr=on}} H *{{convert|61.8|mm|in|abbr=on}} W *{{convert|8.5|mm|in|abbr=on}} D *'''4th gen:''' *{{convert|111|mm|in|abbr=on}} H *{{convert|58.9|mm|in|abbr=on}} W *{{convert|7.2|mm|in|abbr=on}} D *'''5th, 6th, 7th gen:''' *{{convert|123.4|mm|in|abbr=on}} H *{{convert|58.6|mm|in|abbr=on}} W *{{convert|6.1|mm|in|abbr=on}} D }} | weight = {{plainlist| *'''1st gen:''' {{convert|120|g|oz|abbr=on}} *'''2nd, 3rd gen:''' {{convert|115|g|oz|abbr=on}} *'''4th gen:''' {{convert|101|g|oz|abbr=on}} *'''5th, 6th, 7th gen:''' {{convert|88|g|oz|abbr=on}} }} | topgame = | compatibility = | predecessor = iPod Classic | successor = | related = [[iPod Nano]]<br />[[iPod Classic]]<br />[[iPod Shuffle]]<br />[[iPhone]]<br />[[List of iOS devices]] | website = {{URL|https://www.apple.com/ipod-touch/|www.apple.com/ipod-touch/}} }} [[ആപ്പിൾ ഇൻകോർപ്പറേറ്റഡ്]] നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ഇലക്ട്രോണിക്‌ പോക്കറ്റ്‌ കമ്പ്യൂട്ടറാണ്‌ ഐപോഡ്‌ ടച്ച്‌. ഇത്‌ ഒരു ടെച്ച്‌ സ്ക്രീൻ ഉപകരണമാണ്‌. ഇതിൽ പാട്ടു കേൾക്കാനും വീഡിയൊ കാണാനും ഗെയിം കളിക്കാനും ഫോട്ടോ എടുക്കാനും കഴിയും. ഇതിൽ സിം കാർഡ്‌ ഉപയോഗിക്കാനാവില്ല. ഇന്റർനെറ്റുമായി ബന്ധിപ്പിക്കാൻ വൈ ഫൈ ആണുപയോഗിക്കുന്നത്‌. ഇത്‌ സ്മാർട്‌ ഫോണുകളുടെ ഗണത്തിൽ പെടുന്നില്ല. മെയ്‌ 2013 ലെ കണക്കു പ്രകാരം 10 കോടി ഐപോഡ്‌ ടച്ചുകൾ വിറ്റഴിഞ്ഞു.<ref name="100MM sold">{{cite web|url=http://www.engadget.com/2013/05/30/apple-100-million-ipod-touches-sold|title=Apple: 100 million iPod touches sold since 2007|work=[[Engadget]]|publisher=[[AOL Inc.]]|first=Mat|last=Smith|date=30 May 2013|accessdate=January 29, 2014}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ആപ്പിൾ ഹാർഡ്‌വെയർ]] av4blsggh9arouesnxycophsp88b4qv 0 323328 3765375 3654925 2022-08-16T07:40:01Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{PU|Negev }} [[File:Israel-2013-Ein Avdat 02.jpg|thumb|300px|നെഗേവ് ലെ സിൻ താഴ്വര]] [[File:Southern District in Israel.svg|thumb|right|100px|I നെഗേവ്ന്റെ തുടർച്ചയായ തെക്കൻ ഭാഗം,[[ഇസ്രയേൽ]]]] തെക്കൻ [[ഇസ്രായേൽ|ഇസ്രായേലിൽ]] ഉള്ള ഒരു മരുപ്രദേശം ആണ് '''നെഗേവ്''' ( Negev Hebrew: הַנֶּגֶב, Tiberian vocalization: han-Néḡeḇ , Arabic: النقب‎ an-Naqab) . ഇതിന്റെ തലസ്ഥാനം [[ബീർഷെബ|ബീർഷെബയാണ്]]. ഇതിന്റെ തെക്ക് ഭാഗത്താണ് ആഖബാ ഉൾക്കടൽ. ഇവിടെ തന്നെ എലിയറ്റ് റിസോർട്ട് നഗരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഒക്ടോബർ 2012 ൽ ഗ്ലോബൽ ട്രാവൽ ഗൈഡ് പബ്ലിഷർ ആയ ലോൺലി പ്ലാനെറ്റ് , നെഗേവ് നെ 2013 ലോകത്ത് കാണേണ്ട ഏറ്റവും മികച്ച പത്ത് യാത്രാ സ്ഥാങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി.<ref>{{cite web | url=http://www.israelhayom.com/site/newsletter_article.php?id=6216 | title=Negev named among top ten travel destinations for 2013 | publisher=Israel Hayom | date=October 26, 2012 | accessdate=October 29, 2012 | author=Gattegno, Ilan}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.lonelyplanet.com/themes/best-in-travel-2013/top-10-regions/ | title=Best in Travel 2013 - Top 10 regions | publisher=Lonely Planet | date=October 23, 2012 | accessdate=April 2, 2013 | archive-date=2013-03-09 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130309013221/http://www.lonelyplanet.com/themes/best-in-travel-2013/top-10-regions/ | url-status=dead }}</ref> ==നിരുക്തം== [[ഹീബ്രു]] ഭാഷയിൽ വരണ്ടത് എന്ന് അർത്ഥം ഉള്ള വാക്കിൽ നിന്നാണ് നെഗേവ്/നഖ്‌ബ് എന്ന വാക്ക് ഉണ്ടായത്. [[ബൈബിൾ|ബൈബിളിൽ]] തെക്ക് ദിശയെ സൂചിപ്പിക്കാൻ നെഗേവ് എന്ന വാക്ക് ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്. ചില ആംഗലേയ വിവർത്തനങ്ങളിൽ '''Negeb''' നെഗേബ് എന്നും പരാമർശം ഉണ്ട്. [[അറബിക്]] ഭാഷയിൽ നെഗേവ് നെ അൽ-നഖബ് / അൻ-നഖ്ബ് ( മലമ്പാത - Mountain Pass ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു <ref name=CIAP>{{cite book |title='Aqabah (Ailah) |work=Corpus Inscriptionum Arabicarum Palaestinae |series=Handbook of Oriental Studies/Handbuch Der Orientalistik |author=Moshe Sharon |year=1997 |location=Leiden & Boston |publisher=Brill Academic Publishers |pages=89-90 |isbn=9789004108332 |url=https://books.google.co.il/books?id=j1rSzWgHMjoC&pg=PA90&lpg=PA90&dq=Arabic+%22naqb%22&source=bl&ots=b5BLvNcxPD&sig=9R29RFCDy9HWltM-nn0ZksBNDWQ&hl=en&sa=X&ei=c61CVZmFJ8fxUouUgegG&ved=0CCkQ6AEwAg#v=onepage&q=Arabic%20%22naqb%22&f=false |quote=In fact, there are two mountain passes through which the road of Aylah has to cross. The western one crosses the mountain ridge to the west of the gulf, and through it passes the main road from Egypt which cuts through the whole width of Sinai, coming from Cairo via Suez. This mountain pass is also called 'Aqabat Aylah, or as it is better known, "Naqb al-'Aqabah" or "Ras an-Naqb." |accessdate=1 May 2015 }}</ref><ref>https://books.google.co.il/books?id=71SnYdunv1MC&pg=PA670&lpg=PA670&dq=%22Naqb%22+%22negev%22+bedouin&source=bl&ots=EmTXpblmiv&sig=7o-BSiNevrZIl2gHgYAoPirkBHE&hl=en&sa=X&ei=athCVZ7AG8T1aqa_gMgM&ved=0CEsQ6AEwCQ#v=onepage&q=%22Naqb%22%20%22negev%22%20bedouin&f=false</ref>. പാലസ്തീൻ ബ്രിട്ടീഷ് മാൻഡേറ്റ് ഭരണ കാലത്ത് ഇത് ബീർഷെബ സബ്-ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് എന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.<ref name=PEF1941>Palestine Exploration Quarterly (April 1941). ''The Negev, or Southern Desert of Palestine by George E. Kirk.'' London. Page 57.</ref> ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== [[File:NachalParan1.jpg|right|thumb|250px| നചൽ പരൻ, നെഗേവ് ]] ഇന്നത്തെ ഇസ്രായേലലിന്റെ പകുതിയിൽ അധികം സ്ഥലം നെഗേവ് ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. സാംസ്കാരികവും ഭൂമിശാസ്ത്ര പരവുമായ സവിശേഷതകൾ ഇവിടെ കാണാം. ചെങ്കുത്തായ ചരിവുകൾ ഉള്ള പാറക്കൂട്ടങ്ങളും അവ ഉണ്ടാക്കുന്ന വരണ്ട താഴ്വരകളും ഇവിടത്തെ പ്രധാന സവിശേഷതയാണ്. മഖ്തേഷ് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന അത്തരം നിരവധി പ്രദേശങ്ങൾ ഇവിടെയുണ്ട്. മഖ്തേഷ് ഇം , മഖ്തേഷ് റമോൺ,മഖ്തേഷ് ഗബോൾ,മഖ്തേഷ് കതാൻ എന്നിവ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. പാറകൾ നിറഞ്ഞ ഒരു മരുപ്രദേശമാണ് ഇവിടം. മഴയ്ക്ക് ശേഷം ഉണ്ടാകുന്ന നദികൾ വരണ്ടു ഉണ്ടാകുന്ന '''വാദി'''(Wadi) എന്ന വരണ്ട നദീതടങ്ങൾ ഇവിടെ കാണാം. നെഗേവ്ന്റെ വടക്ക് ഭാഗത്ത് 300 mm വാർഷിക വർഷപാതം ലഭിക്കുന്നു. ഇവിടെ താരതമ്യേന മികച്ച ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ പ്രദേശമാണ്. നെഗേവ് ലെ ഏറ്റവും വരണ്ട പ്രദേശമായ അറബാ വാലിയിൽ 50 mm ആണ് വാർഷിക വർഷപാതം. ==സസ്യ ജന്തു ജാലങ്ങൾ== സസ്യങ്ങൾ പൊതുവേ കുറവായ ഈ പ്രദേശത്ത് അക്കേഷ്യ,[[Pistacia|പിസ്ത]], റെറ്റാമ (Retama),ഡ്രൈമിയ (Drimia maritima) തൈമേലേ (Thymelaea) തുടങ്ങിയ സസ്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു. ഗുരുതരമായി വംശനാശ ഭീഷണി നേരിടുന്ന [[അറേബ്യൻ പുള്ളിപ്പുലി]]കളെ ഇവിടെ കാണാം. നെഗേവ് ആമ (Negev Tortoise-Testudo werneri) എന്ന മരുപ്രദേശങ്ങളിൽ ജീവിക്കാൻ കഴിവുള്ള അപൂർവ ഇനം ആമയും നെഗേവിൽ ഉണ്ട്. ഇസ്രയേലിൽ മാത്രം കണ്ടുവരുന്ന നെഗേവ് ചുണ്ടെലിയും (Negev Shrew) ഇവിടത്തെ സവിശേഷതയാണ്. ഡൂം പന അഥവാ ജിഞ്ചർ ബ്രെഡ്‌ മരം എന്ന് വിളിക്കുന്ന Hyphaene thebaica പനമരവും നെഗേവിൽ കാണാം. ==കാലാവസ്ഥ== ഈ പ്രദേശത്തിന് കിഴക്കുള്ള [[സഹാറാ മരുഭൂമി]]യുടെ സ്വാധീനം കാരണമാണ് ഇവിടെ വർഷപാതം കുറവായത്. ജൂൺ മുതൽ ഒക്ടോബർ വരെ ഈ പ്രദേശങ്ങളിൽ തീരെ മഴ പെയ്യാറില്ല. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യയിലെ മരുഭൂമികൾ]] rg6tzzum3tqycffatvf9gd1iamujbrp 0 327657 3765323 3757616 2022-08-16T05:26:18Z Malikaveedu 16584 /* ഭൂപ്രകൃതി */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kattil Mekkathil temple}} {{Needs image}} {{Infobox Mandir |name = കാട്ടിൽ മേക്കതിൽ ക്ഷേത്രം |image = |image size = |alt = |caption = |pushpin_map = Kerala |map= |latd = 8 | latm = 59 | lats = 6 | latNS = N |longd= 76 | longm= 31 | longs = 57 | longEW = E |map_caption = കേരളത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥാനം |mapsize = 250 |other_names = Kattil Mekkathil Devi Temple |devanagari = |sanskrit_transliteration = |tamil = |marathi = |bengali = |script_name = <!--Enter name of local script used--> |script = <!--Enter the name of the deity in the local script used --> |country = {{IND}} |state/province = [[കേരളം]] |district = [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലം]] |locale = [[പന്മന]] , [[ചവറ]] |primary_deity = [[ഭദ്രകാളി]] |important_festivals= വൃശ്ചികോത്സവം |architectural_styles= |number_of_temples= 1 |number_of_monuments= |inscriptions= |date_built= അജ്ഞാതം |creator = അജ്ഞാതം |temple_board = |Website = {{URL|kattilmekkathildevitemple.com}} }} [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലം ജില്ലയിലെ]] [[ചവറ]]യ്ക്കു സമീപം [[പന്മന]]<nowiki/>യിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പ്രസിദ്ധമായ ഒരു [[ക്ഷേത്രം|ക്ഷേത്രമാണ്]] '''കാട്ടിൽ മേക്കതിൽ ഭഗവതിക്ഷേത്രം'''. '''മണികെട്ടമ്പലം''' എന്നും ഈ ക്ഷേത്രം അറിയപ്പെടുന്നു. [[കൊല്ലം|ജില്ലാ ആസ്ഥാനത്തു]] നിന്ന് 18 [[കിലോമീറ്റർ]] വടക്കു-പടിഞ്ഞാറു ഭാഗത്താണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. പരാശക്തിയായ [[ഭദ്രകാളി|ശ്രീ ഭദ്രകാളി]]യാണ് '''കാട്ടിലമ്മ അഥവാ കാട്ടിൽ മേക്കതിൽ അമ്മ''' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. കായലിനും കടലിനും മധ്യേ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് കാട്ടിൽ മേക്കതിൽ ദേവീക്ഷേത്രം. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഒരു വശത്ത് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] മറുവശത്ത് [[ടി.എസ്. കനാൽ|ടി.എസ്. കനാലും]] സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു.<ref name="ab3">{{cite web |url=http://www.deccanchronicle.com/141127/nation-current-affairs/article/here-bells-tree-answer-your-prayers |title= Here, bells on tree answer your prayers |publisher=Deccan Chronicle |date=2014-11-27 |accessdate=2016-01-04 |archiveurl=https://archive.is/xgAhW |archivedate=2016-01-24}}</ref> ക്ഷേത്രഭരണസമിതി ഏർപ്പെടുത്തിയ പ്രത്യേക ജങ്കാറിലൂടെ ഇവിടെ എത്തിച്ചേരാവുന്നതാണ്. ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപമുള്ള [[ആൽമരം|ആൽമരത്തിൽ]], പ്രത്യേകം പൂജിച്ചുനൽകുന്ന മണി നാമജപത്തോടെ പ്രദക്ഷിണം ചെയ്തു കെട്ടുന്നത് ഇവിടുത്തെ പ്രസിദ്ധമായ ഒരു ആചാരമാണ്‌. മനസ്സിൽ ന്യായമായ എന്താഗ്രഹിച്ചുകൊണ്ട് മണി കെട്ടുന്നുവോ അതു നടക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം.<ref name="ab4">'ആഗ്രഹസാഫല്യപൊലിമയിൽ കാട്ടിൽമേക്കതിൽ ക്ഷേത്രം', ''കേരള കൗമുദി'', 2015 ഡിസംബർ 24, പേജ്-3, [[കൊല്ലം]] എഡിഷൻ.</ref> == ഭൂപ്രകൃതി == [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലം ജില്ലയുടെ]] പടിഞ്ഞാറു ഭാഗത്ത് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിനും]] ടി.എസ്. കനാലിനും മധ്യേ [[തെങ്ങ്|കേരവൃക്ഷങ്ങൾ]] ധാരാളമുള്ള ഒരു [[Island|തുരുത്തിലാണ്]] ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. വിശാലമായ മണൽപ്പരപ്പിനു നടുവിൽ ക്ഷേത്രം നിൽക്കുന്നത് മനോഹരമായ കാഴ്ച ഒരുക്കുന്നു. 2004-ൽ [[സുനാമി]] ദുരന്തമുണ്ടായപ്പോൾ പരിസരപ്രദേശം മുഴുവൻ കടൽക്ഷോഭത്തിനിരയായിട്ടും ക്ഷേത്രത്തിനു കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചിരുന്നില്ല.<ref name="ab4"/> == പ്രതിഷ്ഠ == 'കാട്ടിലമ്മ' അല്ലെങ്കിൽ 'കാട്ടിൽ മേക്കതിൽ അമ്മ' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ശ്രീ ഭദ്രകാളിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ. ദാരികവധം കഴിഞ്ഞ ഭാവം. ഉഗ്രമൂർത്തിയാണ്. കൊടുങ്ങല്ലൂരമ്മയുടെ ചൈതന്യം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ദേവിയാണ് ഇതെന്ന് ഐതിഹ്യം. മഹാഗണപതി, ദുർഗ്ഗ തുടങ്ങിയ ഉപദേവതകളും ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ ഉണ്ട്. == മണികെട്ടൽ ചടങ്ങ് == ക്ഷേത്രത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ആചാരമാണ് 'മണികെട്ടൽ'. ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നു പ്രത്യേകം പൂജിച്ചു തരുന്ന മണി ഇവിടെയുള്ള [[പേരാൽ|പേരാലിൽ]] കെട്ടി പ്രാർത്ഥിച്ചാൽ ആഗ്രഹസാഫല്യമുണ്ടാകുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. മരത്തിനു ചുറ്റും ഏഴുതവണ ദേവീനാമ ജപത്തോടെ പ്രദക്ഷിണം ചെയ്തതിനു ശേഷമാണ് മണികെട്ടുക. ഇങ്ങനെ മൂന്നു തവണ വന്ന് മണികെട്ടണമെന്നാണ് വയ്പ്. ആയിരകണക്കിന് ഭക്തർ വ്രത ശുദ്ധി യോടെ ഇവിടെ എത്തി ആഗ്രഹം പൂർത്തിയാക്കുന്നു <ref name="ab3"/><ref name="ab4"/> == വൃശ്ചികോത്സവം == എല്ലാവർഷവും [[വൃശ്ചികം|വൃശ്ചിക]] മാസത്തിൽ (നവംബർ) ഇവിടെ ഉത്സവം നടക്കാറുണ്ട്. പന്ത്രണ്ടു ദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന വൃശ്ചികോത്സവത്തിൽ പങ്കെടുക്കുവാൻ [[തമിഴ്നാട്]], [[കന്യാകുമാരി]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുപോലും ധാരാളം ഭക്തർ ഇവിടെയെത്തുന്നു.<ref name="ab1">{{cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/kollam/kollam/article-1.693582 |title=കാട്ടിൽ മേക്കതിൽ ദേവീക്ഷേത്രത്തിൽ ഭക്തജനത്തിരക്കേറുന്നു. |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2015-11-25 |accessdate=2015-01-04 |archiveurl=https://archive.is/krU5g |archivedate=2016-01-24}}</ref> ഉത്സവസമയത്ത് ഭക്തർക്കു വസിക്കുവാനായി ആയിരക്കണക്കിനു കുടിലുകളാണ് ക്ഷേത്രപരിസരത്തു നിർമ്മിക്കുന്നത്.<ref name="ab1"/> ഉത്സവത്തോടനുബന്ധിച്ച് [[തോറ്റംപാട്ട്]], വിശേഷാൽ പൂജകൾ, [[അന്നദാനം]], തങ്കയങ്കി ഘോഷയാത്ര, വൃശ്ചികപ്പൊങ്കൽ, തിരുമുടി ആറാട്ട് എന്നിവ നടത്താറുണ്ട്.<ref name="ab2">{{cite web |url=http://archives.mathrubhumi.com/kollam/news/3260777-local_news-Kollam-പൊന്മന.html |title=ദേവീസ്തുതികളാൽ മുഖരിതമായി കാട്ടിൽ മേക്കതിൽ ക്ഷേത്ര ഭജനക്കുടിലുകൾ |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2015-11-19 |accessdate=2016-01-04 |archiveurl=https://archive.is/I2AtV |archivedate=2016-01-24}}</ref> == എത്തിച്ചേരുവാൻ == [[ചവറ]]യ്ക്കു സമീപമുള്ള [[ശങ്കരമംഗലം|ശങ്കരമംഗലത്ത്]] തിരുവനന്തപുരം, ആറ്റിങ്ങൽ ഭാഗത്തു കുടി വരുന്നവർ ദേശീയപാത വഴിയുള്ളു ആലപ്പുഴ /എറണാകുളം എന്നി ബസിൽ കയറി ശങ്കരമംഗലം / ചവറ പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ സ്റ്റോപ്പിൽ ഇറങ്ങി പടിഞ്ഞാറു ഭാഗത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന കോവിൽത്തോട്ടം റോഡു വഴി മൂന്നു കിലോമീറ്റർ സഞ്ചരിച്ചാൽ കൊട്ടാരത്തിൻ കടവിൽ എത്തിച്ചേരാം. അവിടെ നിന്ന് ജങ്കാർ മാർഗ്ഗം ക്ഷേത്രത്തിൽ എത്തിച്ചേരാം. ആലപ്പുഴ ഭാഗത്ത്‌ നിന്നും വരുന്നവർക്ക് കൊല്ലം ബസിൽ കയറിയാൽ ശങ്കര മംഗലത്ത് ഇറങ്ങാം. ശബരിമല, പത്തനംതിട്ട, അടൂർ ഭാഗത്ത്‌ നിന്നും വരുന്നവർക്ക് ഭരണിക്കാവ്, ശാസ്താംകൊട്ട, ചവറ വഴി എത്തിച്ചേരാം. കോട്ടയം ഭാഗത്തു നിന്നും വരുന്നവർ തിരുവല്ല, കായംകുളം, കരുനാഗപ്പള്ളി വഴി ശങ്കരമംഗലത്തു എത്താവുന്നതാണ്. ഏറ്റവും അടുത്ത റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകൾ- കൊല്ലം ജംഗ്ഷൻ, കരുനാഗപ്പള്ളി === ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വിലാസം === കാട്ടിൽ മേക്കതിൽ ശ്രീ ഭദ്രകാളി ക്ഷേത്രം, പൊന്മന, ചവറ, കൊല്ലം - 691583 == സമീപ സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്നും ക്ഷേത്രത്തിലേക്കുള്ള ദൂരം == * ശങ്കരമംഗലത്തു നിന്ന് 2.9 കിലോമീറ്റർ പടിഞ്ഞാറ് * ചവറയിലെ [[KMML|കേരള മിനറൽസ് ആൻഡ് മെറ്റൽസ് ലിമിറ്റഡിൽ(KMML)]] നിന്ന് 3.7 കിലോമീറ്റർ * [[കരുനാഗപ്പള്ളി]]യിൽ നിന്ന് 12 കി.മീ. തെക്കുഭാഗത്ത് * [[കായംകുളം|കായംകുളത്തു]] നിന്ന് 26 കി.മീ. തെക്കുഭാഗത്ത് *കൊല്ലം ചിന്നക്കടയിൽ നിന്ന് 17.2 കി.മീ ദേശീയപാത വഴി വടക്കോട്ട്‌ *കൊട്ടാരക്കരയിൽ നിന്ന് 34.5 കി.മീ *അടൂരിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 34 കി.മീ ശാസ്താംകോട്ട വഴി *തിരുവനന്തപുരത്ത് നിന്ന് ഏതാണ്ട് 85 കിമീ വടക്കോട്ട്‌ * == പുറംകണ്ണികൾ == * [http://kattilmekkathildevitemple.com ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180105015012/http://kattilmekkathildevitemple.com/ |date=2018-01-05 }} == അവലംബം == {{reflist}} {{Hinduism}} {{കൊല്ലം ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:കൊല്ലം ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ഭദ്രകാളിക്ഷേത്രങ്ങൾ]] 4q40j11ojo11plhmt5zyilqayefg4f7 0 354481 3765378 3656493 2022-08-16T07:41:25Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ratnagiri}} {{EngvarB|date=September 2013}} {{Use dmy dates|date=September 2013}} {{Infobox settlement | name = രത്നഗിരി | native_name = रत्नागिरी | native_name_lang = mr | other_name = | settlement_type = [[City]] | image_skyline = Siddhivinayak.jpeg.jpg| image_alt = | image_caption = Siddhivinayak Mall in Ratnagiri | nickname = | image_map = | map_alt = | map_caption = | pushpin_map = India Maharashtra | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 16 | latm = 59 | lats = 40 | latNS = N | longd = 73 | longm = 18 | longs = 00 | longEW = E | coordinates_display = inline,title | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_type2 = Region | subdivision_type3 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name1 = [[Maharashtra]] | subdivision_name2 = [[Konkan Division]] | subdivision_name3 = [[Ratnagiri district|Ratnagiri]] | established_title = | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_total_km2 = | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = 11 | population_total = Municipal Area : 76239, Urban Agglomeration : About 1,25,000 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]] | postal_code = 415612, 415639 | area_code = 02352 | area_code_type = Telephone code | iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-MH]] | registration_plate = ''MH-08'' | website = {{URL|www.ratnagiri.nic.in}} | footnotes = | | demographics1_info1 = [[Marathi language|Marathi]] }} [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] [[രത്നഗിരി ജില്ല|രത്നഗിരി ജില്ലയിൽ]] [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിന്റെ]] തീരത്തായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു തുറമുഖ നഗരമാണ് '''രത്നഗിരി'''.<ref>http://ratnagiri.nic.in/distGazette/Part2.pdf</ref> [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] [[Konkan|കൊങ്കൺ]] മേഖലയുടെ ഭാഗമായ ഈ പട്ടണം സംസ്ഥാനത്തിൻറെ തെക്കു പടിഞ്ഞാറേ ദിക്കിലായാണ് കിടക്കുന്നത്. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == രത്നഗിരി നഗരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന അക്ഷാംശ രേഖാംശങ്ങൾ {{Coord|16.98|N|73.3|E|}} <ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/16/Ratnagiri.html|title=Maps, Weather, and Airports for Ratnagiri, India|publisher=}}</ref> ആണ്. ഈ പ്രദേശത്തിൻറെ ഏകദേശ ഉയരം 11&nbsp;മീറ്ററാണ് (36&nbsp;അടി). പട്ടണത്തിൻറെ കിഴക്കേ അതിർത്തിയായി [[പശ്ചിമഘട്ടം|സഹ്യാദ്രി]] നിലകൊള്ളുന്നു. ശക്തമായ കാലവർഷം കാരണം ഈ പ്രദേശത്തെ തീരപ്രദേശങ്ങളിൽ മണ്ണൊലിപ്പു വളരെ കൂടുതലാണ്. ഈ പ്രദേശത്തെ ഫലഭൂയിഷ്ടമായ താഴ്വരകളിൽ [[നെല്ല്]], [[തെങ്ങ്]], [[കശുമാവ്|കശുവണ്ടി]], [[മാങ്ങ|മാങ്ങകൾ]] എന്നിവയാണ് പ്രധാന വിളകൾ. അൽഫോൻസാ മാങ്ങകൾക്ക് പ്രസിദ്ധമാണ് ഈ ദേശം. ഒരു തുറമുഖ പട്ടണമായി ഇവിടെ [[മീൻപിടുത്തം|മത്സ്യബന്ധനം]] ഒരു പ്രധാന വ്യവസായമാണ്. == ജനസംഖ്യാപരം == 2011 ലെ ഇന്ത്യൻ സെൻസസ് പ്രകാരം,<ref>http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=585570</ref> രത്നഗിരി പട്ടണത്തിലെ ആകെ ജനസംഖ്യ 76,239 ആയിരുന്നു. പട്ടണത്തിലെ ജനസംഖ്യയിൽ സ്ത്രീപരുഷ അനുപാതം യഥാക്രമം 55 ശതമാനം, 45 ശതമാനം എന്നിങ്ങനെയാണ്. ഇവരിൽ 86 ശതമാനം പുരുഷന്മാരും 87 ശതമാനം സ്ത്രീകളും വിദ്യാസമ്പന്നരാണ്. ജനങ്ങളിൽ 11 ശതമാനം പേർ ആറു വയസ് പ്രായത്തിനു താഴെയുള്ളവരാണ്. രത്നഗിരിയിലെ 70 ശതമാനത്തോളം ആളുകൾ ഹൈന്ദവ മതവിശ്വാസം പിന്തുടരുന്നവരും 30 ശതമാനം പേർ ഇസ്‌ലാം മതവിശ്വാസികളുമാണ്. ഇവിടുത്തെ മറ്റു മതവിഭാഗങ്ങൾ [[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധമതക്കാരും]] ക്രിസ്തുമത വിശ്വാസികളുമാണ്. പട്ടണത്തിലെ തുടർച്ചയായ വ്യവസായവൽക്കരണത്തിൻറെ ഫലമായി ജനസംഖ്യ ഉയർന്നുകൊണ്ടേയിരിക്കുന്നു. == രത്നഗിരി മുനിസിപ്പാലിറ്റി == രത്നഗിരി മുനിസിപ്പാലിറ്റി സ്ഥാപിതമായത് 1876 ലാണ്<ref>http://www.maharashtra.gov.in/english/gazetteer/RATNAGIRI/places_Ratnagiri.html</ref> ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടിയുടെ മഹേന്ദ്ര മയേകാർ ആണ് മുനിസിപ്പാലിറ്റിയുടെ ഔദ്യോഗികസ്ഥാനം വഹിക്കുന്നത്. ശിവസേനയിലെ ഉദയ് സാമന്ത് ആണ് രത്നഗിരി നിയോജകമണ്‌ഡലത്തെ 2014 മുതൽ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത്. 2014 മുതൽ [[ലോക്‌സഭ|ലോകസഭയിലെ]] രത്നഗിരിയുടെ പ്രതിനിധി [[ശിവസേന|ശിവസേനയിലെ]] വിനായക് റാവത്ത് ആണ്. == പ്രധാന വ്യവസായ സ്ഥാപനങ്ങൾ == {{Div col|2}} * [[ഫിനോലക്സ് ഗ്രൂപ്പ]] * [[ഗാദ്രെ മറൈൻ എക്സ്പോർട്ട്സ്]] * [[വി.എ.വി. ലൈഫ് ഇൻഷൂറൻസസ്]] * [[ജോർജ് ഫിഷർ (സ്വിസ് കമ്പനി)]] * [[ജെ.എസ്. ഡബ്ലിയു സ്റ്റീൽ ലിമിറ്റഡ്]] * [[ടി.ഐ.എം.ഐ. എക്സ്പോർട്സ്]] {{Div col end}} == വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ == * ഫിനോലക്സ് അക്കാദമി ഓഫ് മാനേജ്മെൻറ് ആൻറ് ടെക്നോളജി (യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് മുംബൈയുടെ അംഗീകാരമുള്ള ഒരു എൻജിനീയറിംഗ് കോളേജ്)<ref>{{cite web|url=http://famt.ac.in|title=Finolex Academy of Management and Technology|publisher=}}</ref> * ഗവൺമെൻറ് കോളജ് ഓഫ് ഫാർമസി<ref>{{cite web|url=http://www.gcopratnagiri.com|title=Government College Of Pharmacy|publisher=}}</ref> * ഭടക് ഹൈസ്കൂൾ, രത്നഗിരി<ref>http://phatakhighschoolratnagiri.hpage.co.in/</ref> * ആർ. കെ. ശിർകെ ഹൈസ്കൂൾ<ref>{{cite web|url=http://www.rbshirkehighschool.com|title=Welcome to R. B. Shirke High School, Ratnagiri|publisher=}}</ref> * മിസ്ട്രി ഹൈസ്കൂൾ, രത്നഗിരി<ref>{{cite web|url=http://www.mistryschools.com|title=Mistry Schools|publisher=}}</ref> * എം.എസ്. നായിക് ഹൈസ്കൂൾ<ref>{{cite web|url=http://www.msnaikschool.edu.in|title=Welcome to M. S. Naik Foundation, Ratnagiri.|publisher=}}</ref> * ഗോഗ്ടെ ജോഗ്ലെകാർ കോളജ്<ref>{{cite web|url=http://www.resgjcrtn.com|title=Gogate Jogalekar College, Ratnagiri|publisher=}}</ref> * സെൻറ് തോമസ് ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം സ്കൂൾ, രത്നഗിരി<ref>{{cite web|url=http://stthomasratnagiri.com|title=St. Thomas English Medium School - Forming a joyful generation next|publisher=|access-date=2021-09-02|archive-date=2015-10-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20151012021338/http://stthomasratnagiri.com/|url-status=dead}}</ref> == കാലാവസ്ഥ == {{Weather box|location=Ratnagiri|metric first=Yes|single line=Yes|Jan high C=32|Feb high C=32|Mar high C=32|Apr high C=32|May high C=33|Jun high C=30|Jul high C=29|Aug high C=29|Sep high C=30|Oct high C=32|Nov high C=34|Dec high C=33|Jan low C=19|Feb low C=19|Mar low C=22|Apr low C=25|May low C=26|Jun low C=25|Jul low C=25|Aug low C=24|Sep low C=24|Oct low C=23|Nov low C=22|Dec low C=20|Jan precipitation mm=0.8|Feb precipitation mm=1.2|Mar precipitation mm=3.3|Apr precipitation mm=5.1|May precipitation mm=68.6|Jun precipitation mm=801.6|Jul precipitation mm=872.2|Aug precipitation mm=650.8|Sep precipitation mm=368.0|Oct precipitation mm=128.4|Nov precipitation mm=32.4|Dec precipitation mm=6.0|source=[http://www.worldweatheronline.com/Ratnagiri-weather-averages/Maharashtra/IN.aspx World Weather Online]|date=May 2012}} == മറൈൻ ബയോളജികൽ റിസർച്ച് സ്റ്റേഷൻ == [[Government of Maharashtra| മഹാരാഷ്ട്രാ സർക്കാർ]], ഫിഷറീസ് ഡിപാർട്ട്മെൻറിൻറെ കീഴിൽ 1958 ൽ രത്നഗിരിയിൽ ഒരു മറൈൻ ബയോളജിക്കൽ റിസർച്ച് സ്റ്റേഷൻ സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു (MBRS). അത് ഇപ്പോൾ [[Dapoli|ഡാപോളിലെ]] ഡോ. ബാലാസാഹേബ് സാവന്ത് കൊങ്കൺ കൃഷി വിദ്യാപീഠുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. 10 ഹെക്ടർ സ്ഥലത്തു വ്യാപിച്ചു കിടക്കന്ന റിസർച്ച് സ്റ്റേഷൻ വളപ്പിനുള്ളിലായി മൂന്നു നിലയുള്ള കെട്ടിട സൌകര്യമുണ്ട്. ഇതിനുള്ളിലായി എല്ലാ ആധുനിക സൌകര്യങ്ങളോടുംകൂടിയ അക്വേറിയം, മ്യൂസിയം, മത്സ്യ ഫാം, മത്സ്യ വിത്തുൽപാദന കേന്ദ്രം, ലാബുകൾ എന്നിവ നിലനിൽക്കുന്നു. == ചിത്രശാല == <center><gallery> പ്രമാണം:Siddhivinayak.jpeg.jpg|thumbnail|സിദ്ധിവിനായക് സിറ്റി സെൻറർ മാൾ പ്രമാണം:Jaigadh 1.jpg|ബ്രിട്ടീഷ് കാലഘട്ടത്തിലെ നിസ്സെൻ ഹട്ട് പ്രമാണം:Ratnagiri Station.jpg|രത്നഗിരി സ്റ്റേഷൻ </gallery></center> == പുറമേനിന്നുള്ള കണ്ണികൾ == {{commonscatinline}} {{Wikivoyage}} {{Maharashtra}} {{Ancient Dharmic centres of Higher Learning}} == വിഷയാനുബന്ധം == [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ തുറമുഖനഗരങ്ങൾ]] f4ergykdzbu1uzgj0njyxx6bs8wprdu 0 360097 3765393 3677122 2022-08-16T08:13:34Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Salman Toor}} {{Infobox person | name = സൽമാൻ ടൂർ | image = | alt = | caption = സൽമാൻ ടൂർ | birth_name = | birth_date = <!-- {{birth date and age|YYYY|MM|DD}} for living people. For people who have died, use {{Birth date|YYYY|MM|DD}}. --> | birth_place = ലാഹോർ, പാകിസ്താൻ | death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> | death_place = | nationality = പാകിസ്താൻ | other_names = | occupation = ചിത്രകാരൻ | years_active = | known_for = | notable_works = }} [[പാകിസ്താൻ]] സ്വദേശിയായ ചിത്രകാരനാണ് '''സൽമാൻ ടൂർ'''. ബ്രൂക്ക്‌ലിൻ കേന്ദ്രീകരിച്ചു പ്രവർത്തിക്കുന്നു. സ്വദേശത്തും വിദേശത്തുമായി നിരവധി ചിത്ര പ്രദർശനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. ==ജീവിതരേഖ== പാകിസ്താനിലെ ലാഹോറിൽ 1983 ൽ ജനിച്ചു. 2009 ൽ ബ്രൂക്ക്‌ലിൻ പ്രാറ്റ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ നിന്ന് പെയിന്റിംഗിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം നേടി. സൂഫി കവിതയുടെയും ചിന്തയുടെയും രൂപകങ്ങൾ തന്റെ രചനകളിൽ ഉപയോഗപ്പെടുത്താറുണ്ട്. കിഴക്കും പടിഞ്ഞാറുമുള്ള പോപ്പ് സംസ്കാരത്തിലും കലാ ചരിത്രത്തിൽ നിന്നുള്ള ഡിസൈനുകളാൽ സമ്പന്നമാണ് ടൂർ പെയിന്റിംഗുകൾ.<ref>https://kochimuzirisbiennale.org/kmb_2016_artists/</ref> == കൊച്ചി-മുസിരിസ് ബിനാലെ 2016 == ദ റെവലേഷൻ പ്രോജക്ട് എന്ന പ്രതിഷ്ഠാപനമാണ് ആസ്പിൻവാളിലെ പ്രധാന വേദിയിൽ അവതരിപ്പിച്ചത്. ഇതിൽ ചിത്രങ്ങളുടെയും കൊളാഷുകളുടെയും ശ്രേണിക്കൊപ്പം പാകിസ്താനിൽ നിന്നും നാടു കടത്തപ്പെട്ട കവി [[ഹസൻ മുജ്താബ]] അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഫോർ അലൻ ഗിൻസ്‌ബർഗ് എന്ന ഉറുദു കവിത വായിക്കുന്ന വീഡിയോ ദൃശ്യവുമുണ്ട്. <ref>Forming in the purple of an eye, ഉൾക്കാഴ്ചകളുരുവാകുന്നിടം, കൊച്ചി - മുസിരിസ് ബിനലെ, 2016, കൈപ്പുസ്തകം</ref> == പ്രദർശനങ്ങൾ== * സൽമാൻ ടൂർ ː ഡ്രായിംഗ്സ് ഫ്രം ദ ഇലക്ട്രീഷ്യൻ , ഹണി റംക, ന്യയോർക്ക്, 2015 * ക്ലോസ് ക്വാർടേഴ്സ്, കാൻവാസ് ഗാലറി, കറാച്ചി 2014 * ഹാപ്പി സർവന്റ്, ഐക്കോൺ ഗ്യാലറി, ന്യൂയോർക്ക്, 2013 * ഐ ♥ കിച്ച്, റോഹ്താസ് II ഗ്യാലറി, ലാഹോർ, 2011. ==അവലംബം== <references/> ==പുറം കണ്ണികൾ== ̽* വെബ‌സൈറ്റ് ːhttp://www.salmantoor.com [[വർഗ്ഗം:1983-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] [[വർഗ്ഗം:പാകിസ്താനി കലാകാരന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:കൊച്ചി-മുസിരിസ് ബിനാലെ 2016]] c3wwz9limpjjhl12nymdvvu7ea2vpft 0 360805 3765377 3545874 2022-08-16T07:41:24Z Mashkawat.ahsan 75178 വീഡിയോ #WPWP wikitext text/x-wiki {{Infobox language |name=Fijian |nativename={{lang|fj|Na Vosa Vakaviti}} |states= Fiji |speakers=339,210 |date=1996 census |ref=e18 |speakers2=320,000 second-language users (1991) |familycolor=Austronesian |fam2=[[Malayo-Polynesian languages|Malayo-Polynesian]] |fam3=[[Oceanic languages|Oceanic]] |fam4=[[Central Pacific languages|Central Pacific]] |fam5=[[East Fijian languages|East Fijian]] |script=[[Latin script|Latin]]-based |nation={{FIJ}} |iso1=fj |iso2=fij |iso3=fij |glotto=fiji1243 |glottorefname=Fijian |notice=IPA }} '''ഫിജിയൻ പ്രാദേശിക ഭാഷ''' മലയോ-പോളിനേഷ്യൻ കുടുംബത്തില്പെട്ട ഭാഷയാണ്. പ്രദേശവാസികളായ 350,000 ആളുകൾ ഈ ഭാഷ സംസാരിച്ചുവരുന്നു. 1997ലെ ഭരണഘടനാഭേദഗതി പ്രകാരം [[ഇംഗ്ലിഷ്|ഇംഗ്ലിഷിനും]] [[ഹിന്ദുസ്ഥാനി|ഹിന്ദുസ്ഥാനിക്കുമൊപ്പം]] ഫിജിയൻ [[ഫിജി|ഫിജിയിലെ]] ഒരു ഔദ്യോഗികഭാഷയായി. മറ്റു രണ്ടുഭാഷകൾ ഔദ്യോഗികഭാഷകളായി നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട്, ഇത് ഫിജിയിലെ ദേശീയഭാഷയാക്കാനുള്ള നീക്കവും നടന്നുവരുന്നുണ്ട്. ഇത് ഒരു ക്രിയ-കർമ്മം-കർത്താവ് രീതിയിലുപയോഗിക്കുന്ന ഭാഷയാണ്. <ref>[http://wals.info/languoid/lect/wals_code_fij] WALS - Fijian</ref> [[File:WIKITONGUES- Mila speaking Fijian.webm|thumb|ഫിജിയൻ പ്രാദേശിക ഭാഷ]] സാമാന്യഫിജിയൻ കിഴക്കൻ ഫിജിയൻ ദ്വീപായ [[ബൗ ദ്വീപ്|ബൗവിലെ]] ഭാഷ അധാരമാക്കിയ ഭാഷയാണ്. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ഫിജി]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷകൾ]] 8k3nmx2s08f906uc0v0wonp5x6q1f7a 0 370807 3765325 3510735 2022-08-16T05:31:07Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki '''വെർണ നോർബർഗ്ഗ് ആർഡെമ വഗ്‍റ്റെവീൻ''' (ജീവിതകാലം: ജൂൺ 6, 1911 – മെയ് 11, 2000), വെർണ് ആർഡെമ എന്നു പൊതുവേ അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു അമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാരിയും കുട്ടികളുടെ പുസ്തകങ്ങളുടെ രചയിതാവുമായിരുന്നു. == ജീവിതരേഖ == വെർണ നോർബെർഗ്ഗ് ജനിച്ചത് [[മിഷിഗൺ|മിഷിഗണിലെ]] ന്യ എറ പട്ടണത്തിലാണ്. 1934 ൽ മിഷിഗൺ സ്റ്റേറ്റ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽനിന്ന് പത്രപ്രവർത്തനത്തിൽ ബിരുദം നേടി. 1934 മുതൽ 1973 വരെയുള്ള കാലഘട്ടിത്തില‍ ഒരു ഗ്രേഡ് സ്കൂൾ അദ്ധ്യാപികയായി ജോലി ചെയ്തിരുന്നു. 1951ൽ മസ്‍കിഗൺ ക്രോണിക്കിൾ എന്ന പത്രസ്ഥാപനത്തിൽ ലേഖികയായി ചേർന്നു. പത്രസ്ഥാപനത്തിലെ ലേഖികയുടെ ഈ ജോലി 1972 വരെ തുടർന്നിരുന്നു. അവരുടെ 1975 ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുസ്തകമായ "''വൈ മൊസ്കിറ്റോസ് ബസ് ഇൻ പീപ്പിൾസ് ഇയേർസ്"'' നുവേണ്ടേ ചിത്രങ്ങൾ തയ്യാറാക്കിയത് ലിയോ, ഡയാനെ ഡില്ലൺ എന്നിവരായിരുന്നു. ഈ പുസ്തകത്തിന് 1976 ൽ കാൽഡെകോട്ട് മെഡൽ ലഭിക്കുകയും 1977 ൽ കുട്ടികൾക്കുള്ള പുസ്തകങ്ങളുടെ അവാർഡായ ബ്രൂക്ൿലിൻ ആർട്‍സ് ബുക്സ് അവാർഡ് ലഭിക്കുയുമുണ്ടായി.  == അവലംബം == [[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ വനിതാ എഴുത്തുകാർ]] [[വർഗ്ഗം:1911-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:2000-ൽ മരിച്ചവർ]] orek6smr80rla9uiwyukbkiyjz7evh2 0 387059 3765240 3652414 2022-08-15T12:44:40Z 92.20.169.13 /* ലഡാക് */ wikitext text/x-wiki ഉത്തരേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ കാശ്മീർ, നോർത്ത് ഈസ്റ്റ് പാകിസ്താൻ, ചൈനീസ് അധീന പ്രദേശമായ അക്സായ്‌ ചിൻ എന്നിവ ചേർന്നതാണ് കശ്മീർ സംസ്കാരം. കാശ്മീർ സംസ്കാരം അനവധി സംസ്കാരങ്ങൾ ചേർന്നതാണ്. ദൃശ്യ മനോഹരമായ പ്രദേശങ്ങൾ കൂടാതെ സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തിനും കാശ്മീർ പ്രസിദ്ധമാണ്. കാശ്മീരിയത്ത് എന്നാണ് കാശ്മീർ സംസ്കാരത്തെ മൊത്തത്തിലായി വിളിക്കുന്നത്. <ref>{{Cite web |url=http://www.lisindia.net/Kashmiri/Kash_cult.html |title=Kashmiri Culture |access-date=2017-08-21 |archive-date=2017-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170203212433/http://www.lisindia.net/Kashmiri/Kash_cult.html |url-status=dead }}</ref> ==കാശ്മീർ== കാശ്മീരി മനുഷ്യരുടെ പ്രധാന സാംസ്കാരിക വ്യക്തിത്വം കാശ്മീരി (കൊഷുർ) ഭാഷയാണ്. ഏഷ്യയുടെ ഹൃദയഭാഗത്ത് ദക്ഷിണേഷ്യയുടെയും മധ്യേഷ്യയുടെയും മധ്യത്തിലായാണ് കശ്മീർ ഭൂപ്രദേശം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇന്ത്യ, പാകിസ്താൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, ചൈന തുടങ്ങിയ നാടുകളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്നു. 86,000 ചതുരശ്ര മൈലുള്ള കശ്മീരിൻറെ ജനസംഖ്യ 13 മില്യൺ ആണ്. ഇന്ന് ഇന്ത്യൻ കശ്മീരിനെ മൂന്ന് ഭാഗമായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. താഴ്വര, ജമ്മു, ലഡാക് എന്നിങ്ങനെയാണത്. പർവത നിരകളാൽ ചുറ്റപെട്ട് കിടക്കുന്ന ഈ ഭൂപ്രദേശം അതി മനോഹരമാണ്. ഇന്ത്യയുടെ പൂന്തോട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നത്‌ കശ്മീർ ആണ്‌. കാശ്മീർ മഹാരാജാവ് കാശ്മീരിനെ പൂർണ്ണമായും ഇന്ത്യൻ യൂണിയനിൽ ലയിപ്പിക്കുകയാണുണ്ടായത്. പാകിസ്താനുമായും ചൈനയുമായുമുള്ള യുദ്ധങ്ങളുടെ അനന്തരഫലമായി ഇന്ന് കാശ്മീർ താഴ്വര നാലായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. യുദ്ധത്തിൽ പാകിസ്താൻ കയ്യടക്കിയ ഭാഗം ആസാദ് കശ്മീർ എന്ന പേരിൽ അവരുടെ നിയന്ത്രണത്തിലാണ്. പാകിസ്താൻ ഭരണകൂടത്തിന് നേരിട്ട് സ്വാധീനമില്ലാത്ത മേഖലയാണത്. പാകിസ്താൻ നാണയവും പട്ടാളവും മാത്രമാണ് അവിടെ പാകിസ്താനിന്റെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ളത്. സ്വന്തം സൈനിക വ്യൂഹം ആസാദ് കശ്മീരിനുണ്ടായിരുന്നുവെങ്കിലും സിയാ ഉൽ ഹഖിൻറെ കാലത്ത് ഏകീകൃത സൈന്യം ആസാദ് കശ്മീരിന്റെ സൈന്യമായി മാറി. പാകിസ്താൻ സർക്കാരിന് ഭരണപരമായി ആസാദ് കശ്മീരിൽ ഒരു സ്വാധീനവും ഇല്ല എന്നതാണ് സത്യം. കശ്മീരിൻറെ ഭൂരിഭാഗവും, അതായത് ഏതാണ്ട് 90% ഭാഗവും ജനവാസമില്ലാത്തതും ഏതാണ്ട് ഉപയോഗശൂന്യവുമാണ്. കശ്മീരിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ജനവാസകേന്ദ്രം കശ്മീർ താഴ്വരയാണ്. 6000 അടി ഉയരത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന താഴ്വരയിലൂടെ ഝലം നദി ഒഴുകുന്നു. താഴ്വരക്ക് തെക്കും പടിഞ്ഞാറുമായി പിർ പഞ്ചാൽ മലനിരകളും, വടക്കും കിഴക്കുമായി ഹിമാദ്രിയും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. കശ്മീരിൻറെ ഏതാണ്ട് തെക്കുഭാഗത്തായാണ് താഴ്വര സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ശ്രീനഗറാണ്‌ കശ്മീർ താഴ്വരയിലെ പ്രധാന പട്ടണം. മരത്തിൽ നിർമ്മിച്ച് മൂന്നും നാലും നിലയുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾ ശ്രീനഗറിൽ കാണാം. താഴ്വരക്കു പുറമേ ജനവാസമുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ വടക്കുള്ള ഗിൽഗിത് താഴ്വരയും സിന്ധൂ ഇടുക്കും മാത്രമാണ്. വളരെ ഉയരത്തിലുള്ള ചുരങ്ങളിലൂടെയാണ് കശ്മീർ താഴ്വരയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നത്. പിർ പഞ്ചാൽ മലനിരകളിലുള്ള ബനിഹാൽ ചുരത്തിലൂടെ ജമ്മുവിൽ നിന്നും, ബാലകോട്ട് ചുരം വഴി പാകിസ്താനിൽ നിന്നും, കാരകോറം ചുരം വഴി ചൈനയിൽ നിന്നും കശ്മീർ താഴ്വരയിൽ പ്രവേശിക്കാം. ബനിഹാൽ ചുരം ആദ്യകാലത്ത് തണുപ്പുകാലത്ത് മഞ്ഞുമൂടി യാത്രായോഗ്യമല്ലാതാകുമായിരുന്നു. എന്നാൽ പിൽക്കാലത്ത് ഇവിടെ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട തുരങ്കം മൂലം ചുരം എല്ലാക്കാലത്തും ഉപയോഗയോഗ്യമായി മാറി. ജവഹർ തുരങ്കം എന്നാണ് ഈ തുരങ്കത്തിൻറെ പേര്. കശ്മീർ താഴ്വരയിൽ ധാരാളം തടാകങ്ങളുണ്ട്. ഇതിൽ ഏറ്റവും വലുത് ദൽ തടാകമാണ്. ഝലത്തിനു പുറമേ ധാരാളം ചെറിയ അരുവികളും താഴ്വരയിലുണ്ട്. ==ലഡാക്== ഇന്ത്യയുടെ വടക്കേ അതിർത്തി സംസ്ഥാനമായ ജമ്മു-കാശ്മീരിലെ ലേ, കാർഗിൽ എന്നീ ജില്ലകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന പ്രദേശമാണു ലഡാക്. വടക്ക് കുൺലൂൻ മലനിരകൾക്കും തെക്ക് ഹിമാലയ പർവ്വതനിരകൾക്കും ഇടയിലായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പ്രദേശമാണിത്. ഇൻഡോ - ആര്യൻ, ടിബെറ്റൻ വംശജരാണ്‌ ഇവിടത്തെ നിവാസികൾ. ലിറ്റ്ൽ ടിബറ്റ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇവിടെ ടിബറ്റൻ സംസ്കാരത്തിൻറെ സ്വാധീനം പ്രകടമായി കാണാം. ഭൂരിഭാഗം ജനങ്ങളും ടിബറ്റൻ ബുദ്ധമത വിശ്വാസികളാണ്‌. <ref name = "Vijay Kumar">{{cite web|url=http://www.indianexpress.com/news/jk-accession-day-to-be-celebrated-as-diwali-bjp/702249/|title=J-K Accession Day to be celebrated as Diwali: BJP|publisher=Rediff|accessdate=2007-12-31|archive-date=2010-10-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20101028030049/http://www.indianexpress.com/news/jk-accession-day-to-be-celebrated-as-diwali-bjp/702249|url-status=dead}}</ref> ==ജമ്മു== ജമ്മു-കശ്മീരി‍ൻറെ ശൈത്യകാലതലസ്ഥാനമാണ്‌ ജമ്മു. നവംബർ മുതൽ ഏപ്രിൽ വരെ എല്ലാ സംസ്ഥാനകാര്യാനയങ്ങളും ശ്രീനഗറിൽനിന്നും ജമ്മുവിലേക്ക് മാറ്റപ്പെടും. ദോഗ്രി, കോട്‌ലി, മിർപൂരി, പഞ്ചാബി, ഹിന്ദി, ഉർദു എന്നിവയാണ്‌ പ്രധാന സംസാരഭാഷകൾ. ഉത്തര അക്ഷാംശം 32.73 പൂർവ്വ രേഖാംശം 74.87-ൽ സമുദ്രനിരപ്പിൽനിന്നും 327 മീറ്റർ ഉയരത്തിലായാണ്‌ ജമ്മു സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. താവി നദി ജമ്മു നഗരത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്നു. ==പാകിസ്താൻ== പാകിസ്താൻ ഏഷ്യൻ വൻകരയുടെ തെക്കുഭാഗത്തുള്ള രാജ്യമാണ്‌. ഇന്ത്യ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, ഇറാൻ, ചൈന എന്നിവയാണ്‌ അയൽ രാജ്യങ്ങൾ. ഇന്ത്യാ വിഭജനത്തിലൂടെ ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ നിന്നും സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയാണ്‌ പാകിസ്താൻ നിലവിൽവന്നത്‌. ജനസംഖ്യാടിസ്ഥാനത്തിൽ ആറാം സ്ഥാനത്താണ്‌ ഈ മുസ്ലിം ഭൂരിപക്ഷ രാജ്യം. ആ‍ധുനിക പാകിസ്താൻ നാലുപ്രവിശ്യകളായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സിന്ധ്, പഞ്ചാബ്, ബലൂചിസ്ഥാൻ, വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ അതിർത്തി പ്രദേശം എന്നിവയാണവ. കശ്മീരിൻറെ ഒരു ഭാഗവും പാക്ക് നിയന്ത്രണത്തിലാണ്. സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരത്തിൻറെ കേന്ദ്രമായ ഹരപ്പ, മൊഹെൻ‌ജൊദാരോ എന്നീ പ്രദേശങ്ങൾ പാകിസ്താനിലാണ്. ഹരപ്പൻ, ഇന്തോ - ആര്യൻ, പേർഷ്യൻ, ഗ്രേഷ്യൻ, ശകർ, പാർഥിയൻ, കുശൻ, ഹൂണൻ, അഫ്ഗാൻ, അറബി, തുർക്കി, മുഘൾ എന്നിങ്ങനെ ഒട്ടേറെ ജനവിഭാഗങ്ങൾ പാകിസ്താനിലെ പ്രദേശങ്ങൾ നൂറ്റാണ്ടുകളായി അധിനിവേശത്തിലൂടെയും കുടിയേറ്റത്തിലൂടെയും നിയന്ത്രണത്തിലാക്കിയിരുന്നു. ==പാചകം== ഒരു ആട്ടിറച്ചി വിഭവമായ രോഗൻ ജോഷ്‌ പോലെ അനവധി മാസ ഭക്ഷണങ്ങൾ കാശ്മീരിൽ ഉണ്ട്. കല്യാണം പോലെയുള്ള വിശേഷ ദിവസങ്ങളിൽ വാസ്വാൻ പോലുള്ള വിഭവങ്ങളും ഉണ്ടാക്കാറുണ്ട്. ==ഭാഷയും സാഹിത്യവും== കാശ്മീരി ഭാഷയാണ് പ്രധാനമായും കാശ്മീരിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഭാഷ, കൂടാതെ മറ്റു അനവധി ഇന്തോ – ആര്യൻ ഭാഷകളും ഉപയോഗത്തിൽ ഉണ്ട്. കാശ്മീരി സാഹിത്യ കൃതികൾ നൂറിൽ അധികം വർഷങ്ങൾ പഴക്കമുള്ള ചരിത്രമുണ്ട്. ==അവലംബം== [[വർഗ്ഗം:കശ്മീർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരം]] igkm30a1e6udpn7wr4ipllgqfmy23gf 0 408726 3765345 3529880 2022-08-16T06:12:59Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Chad Basin National Park}} {{Infobox protected area|name=ഛാഡ് ബേസിൻ​ ദേശീയോദ്യാനം|alt_name=|iucn_category=II|photo=|photo_alt=|photo_caption=|photo_width=|map=Nigeria|relief=1|map_alt=|map_caption=|map_width=|location=[[Borno State]], {{flag|Nigeria}}|nearest_city=|coordinates={{coords|11|45|0|N|14|15|0|E|display=inline, title}}|area=2258 sq. km|established=|visitation_num=|visitation_year=|governing_body=|world_heritage_site=|url=}} [[File:Black_crowned_crane.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Black_crowned_crane.jpg|ലഘുചിത്രം|300x300ബിന്ദു| [[:en:Black_crowned_crane|Black crowned crane]] ]] വടക്കുകിഴക്കൻ [[നൈജീരിയ|നൈജീരിയയിലെ]] ഛാഡ് തടാക തടത്തിൽ ഏകദേശം 2,258 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ പ്രദേശത്തായി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഒരു [[ദേശീയോദ്യാനം|ദേശീയോദ്യാനമാണ്]] '''ഛാഡ് ബേസിൻ​ ദേശീയോദ്യാനം'''. മൂന്ന് വ്യത്യസ്ഥ മേഖലകളിലായി ചിതറിക്കിടക്കുന്ന ഒരു [[ദേശീയോദ്യാനം|ദേശീയോദ്യാനമാണിത്]]. ഈ ദേശീയോദ്യാനത്തിന്റെതന്നെ ഭാഗമായ ചിൻഗുർമി-ദുഗുമ മേഖല [[ബോർണോ സംസ്ഥാനം|ബോർണോ സംസ്ഥാനത്തെ]] സുഡാനിയൻ [[സവേന|സാവന്നാ]] പരിസ്ഥിതി മേഖലയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുമ്പോൾ മറ്റു രണ്ടു വിഭാഗങ്ങളായ [[ബെയ്ഡ്-ൻഗുരു വെറ്റ്ലാൻറ്|ബെഡെ-എൻഗുരു തണ്ണീർത്തട മേഖ]], ബുലാറ്റുറ മേഖല എന്നിവ [[യോബ് സംസ്ഥാനം|യോബ് സംസ്ഥാനത്തെ]] [[സാഹേൽ|സഹെൽ]] പാരിസ്ഥിതിക മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.<ref name=NNPS/> മുൻകാല ചിൻ‌ഗുർ‌മി-ഡുഗോമ ഗെയിം റിസർവ്, ഗോർഗോറം ആന്റ് സുർ‌ഗുൻ ബനേരി കരുതൽ വനങ്ങൾ, ബുലാച്ചർ മരുപ്പച്ച എന്നിവയുടെ ഒരു സംയോജനമായാണ് ഈ ദേശീയോദ്യാനം രൂപീകരിക്കപ്പെട്ടത്. 1999 വരെ ഈ പ്രദേശത്ത് അളന്നുതിരിക്കൽ നടത്തിയിട്ടില്ലാതിരുന്നതിനാൽ ദേശീയോദ്യാനത്തിന്റെ അതിരുകൾ കൃത്യമായി നിർവചിക്കപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. കാർഷികവൃത്തിയിലേർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നവർ, മേച്ചിൽ ജോലിക്കാർ, മത്സ്യത്തൊഴിലാളികൾ എന്നിങ്ങനെ വിവിധ തുറയിലുള്ള ജനങ്ങൾ ഈ ദേശീയോദ്യാനത്തെ തങ്ങളുടെ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി വിനിയോഗിക്കുന്നു.<ref name="East1999" /> വിനോദസഞ്ചാരികൾക്കുള്ള പാർപ്പിടങ്ങൾക്കും മറ്റുമായി ഗണ്യമായ ഒരു നിക്ഷേപം ഇവിടെയുണ്ടായിരുന്നിട്ടുകൂടി കാഴ്ച്ചപ്രധാനമായ വന്യജീവികളുടെ അഭാവത്താൽ ഈ ഉദ്യാനമേഖല ഓരോ വർഷവും വിരലിലെണ്ണാവുന്ന സന്ദർശകരെ മാത്രമേ ആകർഷിക്കുന്നുള്ളൂ.<ref name=Batello2004/> == ചിൻ‌ഗുർമി-ദുഗുമ മേഖല == 11 ° 45′0 ″ N 14 ° 15′0 ″ E കോർഡിനേറ്റുകൾക്ക് ചുറ്റും [[കാമറൂൺ|കാമറൂൺ റിപ്പബ്ലിക്കിലെ]] [[വാസാ ദേശീയോദ്യാനം|വാസ ദേശീയോദ്യാനത്തോട്]] ചേർന്നുള്ള ബൊർനോ സംസ്ഥാനത്തെ ബാമ ലോക്കൽ ഗവൺമെന്റ് മേഖലയിലാണ് ചിൻ‌ഗുർമി-ദുഗുമ മേഖല സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. അട്ടിയട്ടിയായി വിന്യസിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ മേഖലയ്ക്ക് ഏകദേശം 1,228 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തീർണ്ണമുണ്ട്. ഇതിന്റെ വടക്കൻ ഭാഗം സഹേൽ മേഖലയിലാണ്. തെക്കൻ മേഖലയിൽ സുഡാൻ-ഗിനിയ [[സവേന|സവന്ന]] പരിസ്ഥിതി കാണപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ [[Cenchrus purpureus|ആന പുല്ലും]] [[മണിച്ചോളം]] ഇടതൂർന്നു നിൽക്കുന്ന വേർതിരിച്ച [[അക്കേഷ്യ|അക്കേഷ്യ]]-[[Balanites|ബാലനൈറ്റ്സ്]] വനപ്രദേശങ്ങളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name=NNPS/> ഡോർമ നദിയിൽ നിന്നുള്ള ജലം വർഷകാലത്ത് ഈ മേഖലയുടെ ഭൂരിഭാഗവും വെള്ളപ്പൊക്കമുണ്ടാക്കുന്നു, ഇത് വെള്ളപ്പൊക്കത്തെയും മറ്റ് വന്യജീവികളെയും ആകർഷിക്കുന്ന വെള്ളപ്പൊക്ക സമതല പ്രദേശങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു. സ്ഥിരനിവാസിയായ [[Black crowned crane|ബ്ലാക്ക് ക്രൗൺഡ് ക്രെയിൻ]] (ബലേരിക്ക പാവോനിന) ഇവിടെ ധാരാളമുണ്ട്. പക്ഷേ ഇതിനെ വംശനാശമുള്ളതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. [[Helmeted guineafowl|ഹെൽമെറ്റഡ് ഗിനഫൗളും]] (നുമിഡ മെലിയാഗ്രിസ്) ഇവിടെ ധാരാളം കാണപ്പെടുന്നു. [[ഡമോയ്‌സെല്ലി കൊക്ക്]] (ഗ്രസ് കന്നി) ശൈത്യകാലത്ത് ഇവിടെ സന്ദർശിക്കുന്നു. ഒപ്പം ധാരാളം [[വെൺബകം|വെൺബകങ്ങളും]] (സിക്കോണിയ സിക്കോണിയ) ഇവിടെ കാണാറുണ്ട്.<ref name=BirdlifeInt/> 2007 ലെ ഒരു റിപ്പോർട്ട് ഈ മേഖലയിൽ നൂറോളം ആനകളുണ്ടെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. അവ ഇപ്പോഴും ദേശീയോദ്യാനത്തിലും പുറത്തേക്കും കുടിയേറുന്നു.<ref name=IUCN2007/> വന്യമൃഗങ്ങളെ വേട്ടയാടുന്നത് തടയുന്നതിനും സംരക്ഷണത്തിന്റെ ദീർഘകാല മൂല്യത്തെക്കുറിച്ച് പ്രദേശവാസികളിൽ അവബോധം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനും കാമറൂൺ, നൈജീരിയൻ പാർക്ക് അധികൃതർ ശ്രമിക്കുന്നു.<ref name=Batello2004/>ഈ മേഖലയെയും വാസ നാഷണൽ പാർക്കിനെയും അന്താരാഷ്ട്രതലത്തിൽ നിയുക്ത സംരക്ഷിത പ്രദേശമാക്കി മാറ്റുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ഐ‌യു‌സി‌എൻ ചർച്ചകൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref name=Meine1996/> == ബഡെ-എൻഗുരു തണ്ണീർത്തട മേഖല == [[File:Yobe river catchment area.png|thumb|right|300px|ഹഡെജിയ-എൻ‌ഗുരു തണ്ണീർത്തടങ്ങളുടെ സ്ഥാനം കാണിക്കുന്ന യോബി നദിയുടെ നീരൊഴുക്ക് പ്രദേശം]] 12 ° 40′0 ″ N 10 ° 30′0 ″ E കോർഡിനേറ്റുകൾക്ക് ചുറ്റും 938 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തീർണ്ണമുള്ള [[Hadejia-Nguru wetlands|ഹഡെജിയ-എൻഗുരു തണ്ണീർത്തടങ്ങളുടെ]] ഭാഗമാണ് ബഡെ-എൻഗുരു തണ്ണീർത്തട മേഖല. യോബി സ്റ്റേറ്റിലെ [[Bade, Nigeria|ബഡെ]], [[Jakusko|ജകുസ്‌കോ]] പ്രാദേശിക സർക്കാർ മേഖലകളുടെ തെക്കുപടിഞ്ഞാറായിട്ടാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[ദേശാടനപ്പക്ഷികൾ|ദേശാടനപക്ഷികളുടെ]] പ്രധാന വിശ്രമ കേന്ദ്രമായ ദഗോണ വാട്ടർഫൗൾ സാങ്ച്വറിയും ഈ മേഖലയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name=NNPS/> അഞ്ച് വന സംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name=Thieme2005/> മെയ് മുതൽ സെപ്റ്റംബർ വരെയുള്ള കാലയളവിൽ ഈ പ്രദേശത്തെ വാർഷിക മഴ 200–600 മില്ലിമീറ്റർ വരെയാണ്. അപ്സ്ട്രീം ഡാമുകളും ഒരുപക്ഷേ കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനവും മൂലം [[വെള്ളപ്പൊക്കം]] കുറയുകയും ജനസംഖ്യ കൂടുന്നതിനനുസരിച്ച് പരിസ്ഥിതി നശിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വിള നശിപ്പിക്കുന്ന [[Red-billed quelea|ക്വിലിയ ക്വിലിയയെ]] കൊല്ലാൻ കർഷകർ വിഷം പ്രയോഗിക്കുന്നതിലൂടെ മറ്റു ജീവികളും കൊല്ലപ്പെടുന്നു. നാമമാത്രമായ ഭൂമി ഇപ്പോൾ കൃഷിക്ക് വിധേയമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. വന സംരക്ഷണ മേഖലയിലെ വൃക്ഷങ്ങളുടെ സംരക്ഷണവും കുറയുന്നു.<ref name=birdlife/> == ബുലാറ്റുറ മേഖല == 13 ° 15′0 ″ N 11 ° 00′0 ″ E കോർഡിനേറ്റുകൾക്ക് ചുറ്റും 92 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുള്ള ദേശീയോദ്യാനത്തിന്റെ ബുലാറ്റുറ സെക്ടർ യോബി സംസ്ഥാനത്തെ [[Yusufari|യൂസുഫാരി]] ലോക്കൽ ഗവൺമെന്റ് മേഖലയിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. മനോഹരമായ മണൽത്തീരങ്ങളാൽ വേർതിരിക്കപ്പെട്ട ചതുപ്പ് താഴ്വരകളുടെ ഒരു നിരകൂടി ഈ മേഖലയിലുണ്ട്. കൂടാതെ [[താഴ്‌വര|താഴ്വരകളിൽ]] പൊട്ടാഷിന്റെ സമ്പന്നമായ നിക്ഷേപവുമുണ്ട്.<ref name=NNPS/> == അവലംബം == {{Reflist|1|refs= <ref name=Batello2004>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=P1lNboNEnQ0C&pg=PA241ff |title=The future is an ancient lake: traditional knowledge, biodiversity and genetic resources for food and agriculture in Lake Chad Basin ecosystems |author1=Caterina Batello |author2=Marzio Marzot |author3=Adamou Harouna Touré |author4=Peter Ervin Kenmore |publisher=UN Food & Agriculture Organization |year=2004 |ISBN=92-5-105064-3 }}</ref> <ref name=birdlife>{{cite web |url=http://www.birdlife.org/datazone/sitefactsheet.php?id=6754 |title= Important Bird Area factsheet: Hadejia-Nguru wetlands, Nigeria |publisher=BirdLife International |accessdate=2009-10-04}}</ref> <ref name=BirdlifeInt>{{cite web |url=http://www.birdlife.org/datazone/sitefactsheet.php?id=6737 |title=Chad Basin National Park: Chingurmi - Duguma Sector |publisher=BirdLife International |accessdate=2010-11-03}}</ref> <ref name=East1999>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=59Ci3C8BCmEC&pg=PA54 |page=54 |title=African antelope database 1998 |authors=Rod East, International Union for Conservation of Nature and Natural Resources. Antelope Specialist Group |publisher=IUCN |year=1999 |ISBN=2-8317-0477-4}}</ref> <ref name=IUCN2007>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=t6tcxXz80XsC&pg=PA210 |pages=210–212 |title=African elephant status report 2007: an update from the African Elephant Database |author1=J. J. Blanc |author2=IUCN--The World Conservation Union |publisher=IUCN |year=2007 |ISBN=2-8317-0970-9}}</ref> <ref name=Meine1996>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=TUFH4RDiU6AC&pg=PA45 |page=45 |title=The cranes: status survey and conservation action plan |author1=Curt Meine |author2=George Archibald |publisher=IUCN |year=1996 |ISBN=2-8317-0326-3}}</ref> <ref name=NNPS>{{cite web |url = http://nigeriaparkservice.org/chad/Default.aspx |title = Chad Basin National Park |publisher = Nigeria National Park Service |access-date = 2010-11-03 |archive-url = https://web.archive.org/web/20110727123658/http://nigeriaparkservice.org/chad/Default.aspx# |archive-date = 2011-07-27 |url-status = dead |df = }}</ref> <ref name=Thieme2005>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=3nkL9NqqlscC&pg=PA194 |page=194 |chapter=Lake Chad Catchment |title=Freshwater ecoregions of Africa and Madagascar: a conservation assessment |author=Michele L. Thieme |publisher=Island Press |year=2005 |ISBN=1-55963-365-4}}</ref> }} {{Protected areas of Nigeria}} {{authority control}} [[വർഗ്ഗം:നൈജീരിയയിലെ ദേശീയോദ്യാനങ്ങൾ]] mpudre8wrboxxyk0wypmmmclv3zh87g 0 430314 3765346 3649829 2022-08-16T06:14:25Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{Use dmy dates|date=September 2016}} {{Use British English|date=March 2015}} {{Infobox UK place |country = Wales |official_name = Llanfairpwllgwyngyll |coordinates = {{coord|53.2232|-4.2008|display=inline,title}} |label_position = top |community_wales = Llanfairpwll <ref>{{cite web|url=http://www.llanfairpwll.org/community-council/|title=Llanfairpwll Community Council|website=www.llanfairpwll.org}}</ref> |unitary_wales = [[Isle of Anglesey]] |lieutenancy_wales = [[Gwynedd]] |constituency_westminster = [[Ynys Môn (UK Parliament constituency)|Ynys Môn]] |constituency_welsh_assembly = [[Ynys Môn (Assembly constituency)|Ynys Môn]] |post_town = LLANFAIRPWLLGWYNGYLL |postcode_district = LL61 |postcode_area = LL |dial_code = 01248 |os_grid_reference = SH528716 |population = 3,107 |population_ref = ([[2011 UK census]]) |static_image_name = Llanfair Pwllgwyngyll roofscape (1) - geograph.org.uk - 1058331.jpg}} [[Wales|വെയിൽസിലെ]] ഒരു വലിയ [[ഗ്രാമം|ഗ്രാമമാണ്]] '''Llanfairpwllgwyngyll''' അല്ലെങ്കിൽ '''Llanfair Pwllgwyngyll''' (pronounced {{IPA-cy|ɬanˌvair puɬˈɡwɨ̞nɡɨ̞ɬ|}}). ചുരുക്കി ഈ പേര് ('''Llanfairpwll''') -നേയും നീട്ടി ('''Llanfair&shy;pwllgwyngyll&shy;gogery&shy;chwyrn&shy;drobwll&shy;llan&shy;tysilio&shy;gogo&shy;goch'''), -എന്നും ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. വെയിൽസിലെ [[Anglesey|ആൻഗ്ലെസി]] ദ്വീപിലെ ഒരു പ്രാദേശിക ഭരണകൂടവുംകൂടിയാണിത്. ==ചരിത്രം== [[File:Marquess of Anglesey's Column.jpg|thumb|left|The Marquess of Anglesey's Column, designed by [[Thomas Harrison (architect)|Thomas Harrison]], celebrating the heroism of [[Henry Paget, 1st Marquess of Anglesey]] at the [[Battle of Waterloo]]. At {{convert|27|m}} high, it offers views over Anglesey and the Menai Strait.]] ==പേര്== ===സ്ഥലപ്പേരിന്റെ സാംഗത്യം=== {{clear}} {{wide image|Llanfair PG.png|800px|Illustration of a sign showing the name and English translation}} [[File:Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch Postmark.jpg|thumb|right|Postmark from the village]] ===ഉച്ചാരണം=== [[File:Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch-railway-station-sign-2011-09-21-GR2 1837a.JPG|thumb|The sign at the [[Llanfairpwll railway station|railway station]] gives an approximation of the correct pronunciation for [[English language|English]] speakers.]] [[File:Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch.JPG|thumb|right|James Pringle Weavers shop with English translation of the name]] ===ജനകീയസംസ്കൃതിയിൽ=== ==കാലാവസ്ഥ== {{Weather box |location = Llanfairpwllgwyngyll, 1961–1990, Altitude: 15 metres above mean sea level |metric first = Y10 |single line Y1010100100p101010p1010100qp |Jan record high C = 16 |Feb record high C = 17 |Mar record high C = 22 |Apr record high C = 24 |May record high C = 28 |Jun record high C = 29 |Jul record high C = 31 |Aug record high C = 34 |Sep record high C = 27 |Oct record high C = 25 |Nov record high C = 18 |Dec record high C = 17 |year record high C= 34 |Jan high C = 7.7 |Feb high C = 8.0 |Mar high C = 9.7 |Apr high C = 12.1 |May high C = 15.2 |Jun high C = 17.9 |Jul high C = 19.4 |Aug high C = 19.3 |Sep high C = 17.4 |Oct high C = 14.6 |Nov high C = 10.5 |Dec high C = 8.7 |year high C = |Jan mean C= 5.2 |Feb mean C= 5.1 |Mar mean C= 6.6 |Apr mean C= 8.5 |May mean C= 11.3 |Jun mean C= 14.0 |Jul mean C= 15.7 |Aug mean C= 15.6 |Sep mean C= 13.9 |Oct mean C= 11.5 |Nov mean C= 7.8 |Dec mean C= 6.1 |year mean C= |Jan low C = 2.6 |Feb low C = 2.2 |Mar low C = 3.4 |Apr low C = 4.9 |May low C = 7.4 |Jun low C = 10.1 |Jul low C = 11.9 |Aug low C = 11.9 |Sep low C = 10.4 |Oct low C = 8.3 |Nov low C = 5.0 |Dec low C = 3.5 |year low C = |Jan record low C = -9 |Feb record low C = -8 |Mar record low C = -7 |Apr record low C = -3 |May record low C = -1 |Jun record low C = 2 |Jul record low C = 5 |Aug record low C = 4 |Sep record low C = 1 |Oct record low C = -1 |Nov record low C = -4 |Dec record low C = -8 |year record low C= -9 |Jan sun = 49.6 |Feb sun = 73.5 |Mar sun = 105.4 |Apr sun = 153.0 |May sun = 195.3 |Jun sun = 183.0 |Jul sun = 173.6 |Aug sun = 164.3 |Sep sun = 126.0 |Oct sun = 93.0 |Nov sun = 57.0 |Dec sun = 40.3 |Jan rain mm = 107 |Feb rain mm = 72 |Mar rain mm = 85 |Apr rain mm = 65 |May rain mm = 65 |Jun rain mm = 68 |Jul rain mm = 74 |Aug rain mm = 95 |Sep rain mm = 98 |Oct rain mm = 120 |Nov rain mm = 130 |Dec rain mm = 123 |unit rain days = 0.2 mm |Jan rain days = 19.7 |Feb rain days = 15.0 |Mar rain days = 18.9 |Apr rain days = 14.1 |May rain days = 18.9 |Jun rain days = 13.7 |Jul rain days = 13.1 |Aug rain days = 15.1 |Sep rain days = 15.8 |Oct rain days = 18.7 |Nov rain days = 19.5 |Dec rain days = 19.5 |year rain days= |Jan snow days = 2.9 |Feb snow days = 3.1 |Mar snow days = 1.7 |Apr snow days = 0.7 |May snow days = 0.1 |Jun snow days = 0.0 |Jul snow days = 0.0 |Aug snow days = 0.0 |Sep snow days = 0.0 |Oct snow days = 0.0 |Nov snow days = 0.4 |Dec snow days = 1.6 |source = Met Office<ref name=metoffice>{{cite web|url=http://www.metoffice.gov.uk/climate/uk/averages/climate-estimate|title=Example climate estimate|work=Met Office|access-date=2018-06-08|archive-date=2015-09-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20150905143115/http://www.metoffice.gov.uk/climate/uk/averages/climate-estimate|url-status=dead}}</ref> |date = August 2015}} {{Weather box |location = Llanfairpwllgwyngyll, 1961–1990, Altitude: 15 metres above mean sea level |metric first = Y |single line = Y |unit rain days = 1.0 mm |Jan rain days = 15.6 |Feb rain days = 11.2 |Mar rain days = 13.0 |Apr rain days = 10.4 |May rain days = 10.9 |Jun rain days = 10.3 |Jul rain days = 9.4 |Aug rain days = 11.7 |Sep rain days = 12.3 |Oct rain days = 15.0 |Nov rain days = 15.7 |Dec rain days = 15.1 |source = Met Office<ref name=metoffice/> |date = August 2015}} {{Weather box |location = Llanfairpwllgwyngyll, 1961–1990, Altitude: 15 metres above mean sea level |metric first = Y |single line = Y |unit rain days = 10.0 mm |Jan rain days = 2.5 |Feb rain days = 1.7 |Mar rain days = 2.0 |Apr rain days = 1.5 |May rain days = 1.2 |Jun rain days = 1.6 |Jul rain days = 2.2 |Aug rain days = 2.7 |Sep rain days = 2.8 |Oct rain days = 3.4 |Nov rain days = 3.8 |Dec rain days = 3.5 |source = Met Office<ref name=metoffice/> |date = August 2015}} ==ശ്രദ്ധേയരായ ആൾക്കാർ== * [[Wilfred Mitford Davies]] (1895–1966) Welsh artist and publisher, went to school in the town * [[Kyffin Williams|Sir John "Kyffin" Williams]], KBE, RA (1918–2006) Welsh landscape painter, lived at Pwllfanogl, Llanfairpwll * [[John Lasarus Williams]] (1924–2004), known as John L, was a [[Welsh nationalist]] activist. * [[Naomi Watts|Naomi Ellen Watts]] (born 1968) is an English actress and film producer, lived in the town as a child * [[Taron Egerton]] (born 1989) is a Welsh actor, went to school in the town * [[Siobhan Owen]] (born 1993) soprano and harpist from Adelaide, emigrated aged two * [[Elin Fflur]] (born 1986) is a Welsh Pop singer, TV Presenter, and Radio broadcaster ==ഇതും കാണുക== * [[Llanfairpwll F.C.]], the village's football club * [[List of long place names]] ==അവലംബം== {{reflist|2}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{sisterlinks|d=Q322|voy=Llanfairpwllgwyngyll|wikt=Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch|s=no|n=no|v=no|b=no|c=category:Llanfairpwllgwyngyll|m=no|mw=no|species=no|q=no}} * [http://www.llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch.co.uk Village website, listed in the 2002] ''[[Guinness Book of Records]]'' as the world's longest valid [[Internet]] [[domain name]] *{{DMOZ|Regional/Europe/United_Kingdom/Wales/Isle_of_Anglesey/Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch/}} * [http://www.jlb2011.co.uk/wales/sounds/llanfairpg.htm Explanation of village name] * [https://www.flickr.com/photos/tags/llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch Flickr photos] * [https://www.geograph.org.uk/search.php?i=3568738 Photos of Llanfair PG and surrounding area on geograph] 4ckxh0t7j2k486a1gef2y7z9ijvq8z8 2 463914 3765291 3755458 2022-08-15T18:33:39Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki [[File:Covid19 protective measures.gif]] howmuch is the position of this India's Independence Day == WLWSA'21 Barnstar == <div style="display:flex;flex-direction:row; flex-wrap:wrap; justify-content: center; align-items: center; border-radius: 5px; border:1px solid #FAC1D4; padding:10px;gap:10px;"> <div style="flex:0 0 200px;">[[File:WLWSA 2021 Barnstar.svg|200px|link=|Barnstar]]</div> <div style="flex:1 0 300px; text-align: left; vertical-align:middle;"> <span style="font-size: 1.5em;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021 Barnstar'''</span><br> ഹലോ [UserName],<br> '[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2021|വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2021]]' മത്സരത്തിൽ നിങ്ങളുടെ പങ്കാളിത്തത്തിന് നന്ദി. നിങ്ങൾ സമർപ്പിച്ച ലേഖനങ്ങൾ മത്സരത്തിൽ സ്വീകരിച്ചു. ഈ പരിപാടിയിൽ ലേഖനങ്ങൾ എഴുതുന്നതിലൂടെ വിക്കിപീഡിയയുടെ ത്വരിതപ്പെടുത്തലിന് സംഭാവന നൽകിയതിനുള്ള അഭിനന്ദനത്തിന്റെ ഓർമ്മപ്പെടുത്തലായി ഈ ബാൺസ്റ്റാർ നിങ്ങൾക്ക് നൽകുന്നു. നിങ്ങളുടെ സഹകരണം ഭാവിയിലും തുടരുമെന്ന് ഞങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ആരോഗ്യത്തോടെയും സുരക്ഷിതമായും തുടരുക. <br />ആശംസകളോടെ, <br />'''[Local Organizer(s) name]''' <br />ലോക്കൽ ഓർഗനൈസർ, വിക്കി ലവ്സ് വുമൺ സൗത്ത് ഏഷ്യ 2021 <br />[TimeStamp] </div> </div> == ദി ജാക്ക് പൈൻ == [[File:The Jack Pine, by Tom Thomson.jpg|thumb|300px|[[Tom Thomson]], ''The Jack Pine'' (1916–17). Oil on canvas; 127.9 × 139.8 cm. [[National Gallery of Canada]], Ottawa]]കനേഡിയൻ കലാകാരനായ ടോം തോംസൺ വരച്ച അറിയപ്പെടുന്ന എണ്ണച്ചായ ചിത്രമാണ് '''ദി ജാക്ക് പൈൻ'''. കാനഡയിൽ ഏറ്റവും വ്യാപകമായി വിതരണം ചെയ്യപ്പെടുന്ന പൈൻ ഇനങ്ങളുടെ പ്രതിനിധാനം<ref>[http://www.ncsu.edu/project/dendrology/index/plantae/vascular/seedplants/gymnosperms/conifers/pine/pinus/contortae/jack/jackpine.html ncsu]</ref> ആയ ഈ ചിത്രം രാജ്യത്തിന്റെ ഭൂപ്രകൃതിയുടെ ഒരു പ്രതീകാത്മക ചിത്രമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref name="S1">Silcox, p. 193</ref><ref name="NGC">[http://cybermuse.gallery.ca/cybermuse/search/artwork_e.jsp?mkey=11056 National Gallery of Canada]</ref> ഇത് രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വ്യാപകമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടതും പുനർനിർമ്മിച്ചതുമായ കലാസൃഷ്ടികളിൽ ഒന്നാണ്. ==Notes== {{Reflist|30em}} ==References== * ———.{{who|date=March 2015}} ''Tom Thomson''. Art Gallery of Ontario and National Gallery of Canada, 2002. {{ISBN|1-55054-898-0}} *Grace, Sherrill. ''Inventing Tom Thomson: From Biographical Fictions to Fictional Autobiographies and Reproductions''. McGill-Queen's Press, 2004. {{ISBN|0-7735-2752-4}} *Klages, Gregory. "[https://www.dundurn.com/books/Many-Deaths-Tom-Thomson The Many Deaths of Tom Thomson: Separating Fact from Fiction]", Toronto: Dundurn, 2016. {{ISBN|978-1-45973-196-7}}. *Murray, Joan. ''Tom Thomson: Trees''. McArthur & Company, Ontario, 1999. {{ISBN|1-55278-092-9}} *Reid, Dennis. ''Tom Thomson: The Jack Pine''. Masterpieces in the National Gallery of Canada, No. 5. Ottawa: National Gallery of Canada, 1975. *Silcox, David P. & Town, Harold. ''Tom Thomson: The Silence and the Storm''. Firefly Books, Ontario, 2001. {{ISBN|1-55297-550-9}} ==External links== *''[http://cybermuse.gallery.ca/cybermuse/search/artwork_e.jsp?mkey=11056 The Jack Pine]'', National Gallery of Canada. *[http://www.cbc.ca/arts/story/2004/09/09/thomsonhermitage040909.html CBC News] {{Tom Thomson}} {{Group of Seven}} == ലുങ്കിയോൺ ഓഫ് ദി ബോട്ടിംഗ് പാർട്ടി == {{Infobox artwork | image_file = Pierre-Auguste Renoir - Luncheon of the Boating Party - Google Art Project.jpg | title = Le Déjeuner des canotiers | artist = [[Pierre-Auguste Renoir]] | year = 1881<ref>{{cite journal|url=https://www.smithsonianmag.com/arts-culture/wheres-the-lunch-looking-at-renoirs-luncheon-of-the-boating-party-134230580/|title=Where’s the Lunch? Looking at Renoir’s Luncheon of the Boating Party|work=Smithsonian Magazine|date=November 10, 2011|access-date=November 20, 2017}}</ref> | medium = Oil on canvas | height_metric = 129.9 | width_metric = 172.7 | height_imperial = 51 | width_imperial = 68 | metric_unit = cm | imperial_unit = in | museum = [[The Phillips Collection]]<ref name="TWP-20201124" /> | city = [[Washington, DC]] }} ഫ്രഞ്ച് ഇംപ്രഷനിസ്റ്റ് പിയറി-ഓഗസ്റ്റെ റെനോയർ വരച്ച ഒരു ചിത്രമാണ് '''ലുങ്കിയോൺ ഓഫ് ദി ബോട്ടിംഗ് പാർട്ടി''' (1881; ഫ്രഞ്ച്: Le Déjeuner des canotiers) . 1882-ലെ സെവൻത് ഇംപ്രഷനിസ്റ്റ് എക്‌സിബിഷനിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ഈ ചിത്രം മൂന്ന് നിരൂപകർ ഷോയിലെ ഏറ്റവും മികച്ച പെയിന്റിംഗായി തിരിച്ചറിഞ്ഞു.<ref name=newpaint>{{cite book|title=The New painting, Impressionism, 1874-1886 : an exhibition organized by the Fine Arts Museums of San Francisco with the National Gallery of Art, Washington|date=1986|publisher=Fine Arts Museums of San Francisco|location=[San Francisco]|isbn=0884010473|page=[https://archive.org/details/newpaintingimpre00moff/page/379 379]|edition=2nd|url=https://archive.org/details/newpaintingimpre00moff/page/379}}</ref> ഇത് കലാകാരനിൽ നിന്ന് ഡീലർ-പാട്രൺ പോൾ ഡുറാൻഡ്-റൂയൽ വാങ്ങി. 1923-ൽ ($125,000) അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകനിൽ നിന്ന് ഒരു ദശാബ്ദം ഈ ചിത്രത്തിനുവേണ്ടി പിന്തുടർന്നവ്യവസായ പ്രമുഖനായ ഡങ്കൻ ഫിലിപ്സ് വാങ്ങി. <ref>{{cite web|url=http://www.ibiblio.org/wm/paint/auth/renoir/land/dejeuner-canotiers/|title=WebMuseum: Renoir, Pierre-Auguste: Le déjeuner des canotiers|website=www.ibiblio.org}}</ref><ref name="SI">{{cite news|last1=Panko|first1=Ben|title=Exhibit Sheds New Light on Renoir’s “Luncheon of the Boating Party”|url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/new-exhibit-looks-behind-and-beneath-famed-renoir-painting-180965178|access-date=11 October 2017|publisher=Smithsonian|date=10 October 2017}}</ref> ഇത് ഇപ്പോൾ വാഷിംഗ്ടൺ ഡി.സിയിലെ ഫിലിപ്സ് ശേഖരത്തിലാണ്.<ref name="TWP-20201124">{{cite news |last=Smee |first=Sebastian |title=At 100, the Phillips Collection doesn’t seem to have aged |url=https://www.washingtonpost.com/entertainment/museums/phillips-collection-centennial-announcement-2021/2020/11/23/14f9d7f2-2d99-11eb-bae0-50bb17126614_story.html |date=November 24, 2020 |work=[[The Washington Post]] |access-date=November 24, 2020 }}</ref> ==References== {{reflist}} ==External links== {{Commons category|Luncheon of the Boating Party}} * [http://www.phillipscollection.org/collection/boating-party ''Luncheon of the Boating Party''] ([[The Phillips Collection]], [[Washington, D.C.]]) * [http://sites.google.com/site/beautyandterror/Home/lure-of-lotus-eating Essay on this painting from the book ''Beauty and Terror'' by Brian A. Oard] * [http://www.artble.com/artists/pierre-auguste_renoir/paintings/luncheon_of_the_boating_party Entry on this painting at Artble] * {{youtube|5FUVpoFXDKY|Brief History of the Painting - Video (1:37)}} {{Pierre-Auguste Renoir}} {{ACArt}} tqzjo5k7vk5gimw8k6ebobrvgtj48wf 3765292 3765291 2022-08-15T18:35:07Z Meenakshi nandhini 99060 താളിലെ വിവരങ്ങൾ [[File:Covid19 protective measures.gif]] howmuch is the position of this India's Independence Day == WLWSA'21 Barnstar == <div style="display:flex;flex-direction:row; flex-wrap:wrap; justify-content: center; align-items: center; border-radius: 5px; border:1px solid #FAC1D4; padding:10px;gap:10px;"> <div style="flex:0 0 200px;">[[File:WLWSA 2021 Barnstar.svg|200px|link=|Barnstar]]<... എന്നാക്കിയിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki [[File:Covid19 protective measures.gif]] howmuch is the position of this India's Independence Day == WLWSA'21 Barnstar == <div style="display:flex;flex-direction:row; flex-wrap:wrap; justify-content: center; align-items: center; border-radius: 5px; border:1px solid #FAC1D4; padding:10px;gap:10px;"> <div style="flex:0 0 200px;">[[File:WLWSA 2021 Barnstar.svg|200px|link=|Barnstar]]</div> <div style="flex:1 0 300px; text-align: left; vertical-align:middle;"> <span style="font-size: 1.5em;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021 Barnstar'''</span><br> m9u3wt0a1ctdhoe2yok8zz36qdc36g2 3765327 3765292 2022-08-16T05:33:59Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki [[File:Covid19 protective measures.gif]] What is the ordinal status of this independence day? == WLWSA'21 Barnstar == <div style="display:flex;flex-direction:row; flex-wrap:wrap; justify-content: center; align-items: center; border-radius: 5px; border:1px solid #FAC1D4; padding:10px;gap:10px;"> <div style="flex:0 0 200px;">[[File:WLWSA 2021 Barnstar.svg|200px|link=|Barnstar]]</div> <div style="flex:1 0 300px; text-align: left; vertical-align:middle;"> <span style="font-size: 1.5em;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021 Barnstar'''</span><br> 1vegjjn1i6o71anhxh8m1a22hx65ale 0 465590 3765381 3757804 2022-08-16T07:47:24Z 117.230.139.31 /* 2020 മുതൽ */ wikitext text/x-wiki == രാഷ്ട്രീയ കൊലപാതകങ്ങൾ == === 2020 മുതൽ === {| class="wikitable sortable" |+ !'''തിയ്യതി''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പേര്'' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പാർട്ടി: !'''ജില്ല''' !'''പ്രദേശം''' !'''പ്രതികൾക്ക് ബന്ധമുള്ള പാർട്ടി''' !'''പോലിസ് / കോടതി നടപടികൾ'' ' !'''കേസ് - വിശദ വിവരങ്ങൾ''' |- |2022-08-14 |ഷാജഹാൻ |സിപിഐഎം |പാലക്കാട് |മരുതറോഡ് |ആർ.എസ്.എസ്, സിപിഐഎം |8 പ്രതികൾ |ഷാജഹാൻ ബ്രാഞ്ച് സെക്രട്ടറി ആയതിന്റെ വിരോധത്തിൽ സിപിഎം വിട്ട് ബിജെപിയിൽ ചേർന്നവരും പാർട്ടിക്കുള്ളിൽ ഷാജഹാനോട് വിരോധമുണ്ടായിരുന്നവരും ചേർന്ന് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി |- |2022-04-16 |ശ്രീനിവാസൻ |ആർ.എസ്.എസ്/ബിജെപി |പാലക്കാട് |മേലാമുറി |എസ്.ഡി.പി.ഐ | |സുബൈർ വധത്തിന് പ്രതികാരമായി 24 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ നടന്ന കൊലപാതകം. കടയിൽ കയറി വെട്ടിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു |- |2022-04-15 |സുബൈർ |പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട്/എസ്.ഡി.പി.ഐ |പാലക്കാട് |എലപ്പുള്ളി |ബിജെപി/ആർ.എസ്.എസ് | |പള്ളിയിൽ നിന്ന് പിതാവുമൊത്ത് വരുന്ന വഴി കാർ ഇടിച്ചുവീഴ്ത്തി വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി. സഞ്ജിത് വധത്തിന്റെ പ്രതികരമാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു |- |2022-03-10 |അരുൺ കുമാർ |ബിജെപി / യുവമോർച്ച |പാലക്കാട് |തരൂർ |സിപിഐഎം / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ |7 പ്രതികൾ. ആറുപേരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു |ഉത്സവത്തിനിടെ സിപിഎം - ബിജെപി പ്രവർത്തകർ തമ്മിലുണ്ടായ സംഘർഷത്തിൽ കുത്തേറ്റു ചികിത്സയിലിരിക്കെ മരിച്ചു |- |2022-02-21 |ഹരിദാസ് |സിപിഐഎം |കണ്ണൂർ |തലശ്ശേരി |ബിജെപി | |വീട്ടുമുറ്റത്ത് വെച്ച് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി. ഇടതുകാൽ വെട്ടിമാറ്റി. ആകെ 20 വെട്ടുകൾ |- |2022-02-18 |ദീപു സി. കെ |20-20 |എറണാകുളം |കിഴക്കമ്പലം |[[സിപിഐഎം]] |4 പ്രതികൾ. എല്ലാവർക്കും ജാമ്യം ലഭിച്ചു |20-20 നടത്തിയ വിളക്കണക്കൽ സമരത്തിനിടെ മർദ്ദനമേറ്റു മരിക്കുകയായിരുന്നു. തലയ്ക്കേറ്റ ക്ഷതം ആയിരുന്നു മരണകാരണം എന്നായിരുന്നു പോസ്റ്റുമോർട്ടം റിപ്പോർട്ട്. |- |2022-01-10 |ധീരജ്‌ രാജേന്ദ്രൻ |എസ്.എഫ്.ഐ |ഇടുക്കി |പൈനാവ് |യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് |7 പ്രതികൾക്കും ജാമ്യം ലഭിച്ചു. മുഖ്യതെളിവായ കത്തി കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞിട്ടില്ല |ഇടുക്കി ഗവണ്മെന്റ് എഞ്ചിനീയറിംഗ് കോളേജിന് മുന്നിൽ വെച്ച് യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് - കെ.എസ്.യു പ്രവർത്തകരെ എസ്.എഫ്.ഐക്കാർ ആക്രമിച്ചു. ഇതിനിടെ 2 Sfi പ്രവർത്തകർക്ക് കുത്തേൽക്കുകയായിരുന്നു. ധീരജ് കൊല്ലപ്പെട്ടു. ഒരു പ്രവർത്തകൻ ജീവിതത്തിലേക്ക് തിരികെ വന്നു. |- |2021-12-19 |രഞ്ജിത്ത് ശ്രീനിവാസൻ |BJP |ആലപ്പുഴ |ആലപ്പുഴ സിറ്റി |എസ്.ഡി.പി.ഐ |11 പ്രതികളെ തിരിച്ചറിഞ്ഞു |എസ്.ഡി.പി.ഐ. നേതാവ് ഷാനിന്റെ വധത്തിന് പ്രതികാരമായി പുലർച്ചെ വീടുകയറി കൊലപ്പെടുത്തി. ഒബിസി മോർച്ച സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറി ആണ്. |- |2021-12-18 |അഡ്വ. കെ.എസ്. ഷാൻ |എസ്.ഡി.പി.ഐ |ആലപ്പുഴ |മണ്ണഞ്ചേരി |ആർ.എസ്.എസ് |7 പ്രതികളെ തിരിച്ചറിഞ്ഞു |എസ്.ഡി.പി.ഐ സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറി ഷാനിനെ രാത്രി ബൈക്കിൽ സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ വാഹനം ഇടിച്ചു വീഴ്ത്തിയ ശേഷം വെട്ടിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു. |- |2021-12-02 |സന്ദീപ് |സിപിഐഎം |പത്തനംതിട്ട |പെരിങ്ങര |ബിജെപി, ആർ എസ് എസ് |5 പ്രതികൾ |രാഷ്ട്രീയവും വ്യക്തിപരവുമായ വിരോധത്തെ തുടർന്ന് യുവമോർച്ച നേതാവായ ഒന്നാംപ്രതി വാടക ഗുണ്ടകളുടെ സഹായത്തോടെ സിപിഎം ലോക്കൽ സെക്രട്ടറി സന്ദീപിനെ കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ് |- |2021-11-15 |സഞ്ജിത് |ആർ.എസ്.എസ് |പാലക്കാട് |എലപ്പുള്ളി |എസ്.ഡി.പി.ഐ |പ്രതികളുടെ എണ്ണത്തിൽ അവ്യക്തത നിലനിൽക്കുന്നു. 6 പേർ പിടിയിലായി |ആർ.എസ്.എസ് - എസ്.ഡി.പി.ഐ സംഘർഷത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട സഞ്ജിത് പ്രതിയായിരുന്നു |- |2021-04-14 |അഭിമന്യു |SFI/DYFI |ആലപ്പുഴ |പടയണിവെട്ടം |ആർ.എസ്.എസ് |4 പ്രതികൾ |പത്താം ക്‌ളാസ് വിദ്യാര്ഥിയുമായിരുന്നു.അഭിമന്യുവിന്റെ സഹോദരൻ അനന്ദുവിനെതിരായ വൈരാഗ്യത്തിന്റെ പേരിൽ  ഏപ്രിൽ 14 വിഷുദിനത്തിൽ രാത്രി 9  മണിക്ക് ആർ എസ് എസ് പ്രവർത്തകനായിരുന്ന സജയ്ജിതിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള നാലംഗ സംഘം കുത്തി കൊലപ്പെടുത്തി |- |2021-04-07 |മൻസൂർ പാറാൽ |SSF KERALA/ ലീഗ് അനുഭാവി |കണ്ണൂർ |പുല്ലൂക്കര |[[സിപിഐഎം]] |11 പ്രതികളെ തിരിച്ചറിഞ്ഞു |വോട്ടെടുപ്പുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുള്ള തർക്കത്തിന്റെ പേരിൽ വീട്ടിലേക്ക് ബോംബെറിഞ്ഞ ശേഷം വെട്ടിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു. സഹോദരനായ മുഹ്‌സിനും ഗുരുതരമായി പരിക്കേറ്റു |- |2021-03-27 |കളത്തിങ്കൽ ഡേവിസ് |സിപിഐഎം |തൃശൂർ |ചാലക്കുടി |സിപിഐ |3 പ്രതികൾ |ഗുണ്ടാ ആക്രമണം എന്നാണ് പോലീസ് നിഗമനമെങ്കിലും പ്രതികൾ നിരവധി രാഷ്ട്രീയ കേസുകളിലും പ്രതികളാണ് |- |2021-02-24 |നന്ദു ആർ. കൃഷ്ണ |ആർ.എസ്.എസ് |ആലപ്പുഴ |വയലാർ |എസ്.ഡി.പി.ഐ |25 പ്രതികൾ |എസ്ഡിപിഐ സംഘടിപ്പിച്ച വാഹനജാഥയ്ക്ക് ചേർത്തലയിൽ നൽകിയ സ്വീകരണത്തിനിടയിലേക്ക് സംഘടിച്ചെത്തിയ ആർഎസ്എസ് പ്രവർത്തകർ അലങ്കോലപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചതിനേതുടർന്ന് ഇരുക്കൂട്ടരുടേയും ഇടയിൽ ഉടലെടുത്ത സംഘർഷത്തെത്തുടർന്നാണ് നന്ദു കൊല്ലപ്പെട്ടത് . |- |2021-01-27 |ഷമീർ ബാബു(സമീർ) |യൂത്ത് ലീഗ് |മലപ്പുറം |പാണ്ടിക്കാട് |സിപിഐഎം, പിഡിപി |4 പ്രതികൾ |തദ്ദേശ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമയത്തുണ്ടായ സിപിഎം - ലീഗ് തർക്കം രണ്ട് കുടുംബങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ശത്രുതയിലേക്ക് എത്തുകയായിരുന്നു. ബന്ധുവായ ലീഗ് നേതാവിനെ ആക്രമിക്കുന്നത് തടയാൻ ശ്രമിക്കുമ്പോഴാണ് സമീറിന് കുത്തേറ്റത്. <ref> https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2021/01/29/probe-over-murder-of-pandikkad-iuml-worker.amp.html </ref> |- |2020-12-23 |[[അബ്ദുറഹ്മാൻ ഔഫ് വധം|അബ്ദുറഹ്മാൻ ഔഫ്]] | എസ് വൈഎസ് / ഐ.എൻ.എൽ |കാസർക്കോട് |കാഞ്ഞങ്ങാട് |മുസ്ലിം ലീഗ് |പോലീസ് കസ്റ്റഡിയിലുള്ള ലീഗ് പ്രവർത്തകരുടെ അറസ്റ്റ് രേഖപ്പെടുത്തി. ഔഫിന്റെ നെഞ്ചിൽ കഠാര കുത്തിയറിക്കാൻ മുഖ്യപ്രതി ഇർഷാദിനെ സഹായിച്ച യൂത്ത് ലീഗ് പ്രവർത്തകൻ ആഷിർ, എം എസ് എഫ് പ്രവർത്തകൻ ഹസൻ എന്നിവരുടെ അറസ്റ്റാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. | |- | 2020-12-07 | മണിലാൽ | സി.പി.ഐ.എം | കൊല്ലം | മൺറോത്തുരുത്ത് | ബിജെപി | 2 പ്രതികൾ | പ്രതിയായ ബിജെപി-RSS പ്രവർത്തകർ ബൂത്ത് ഓഫീസിന് മുൻപിൽ മദ്യപിച്ച്കൊണ്ട് ഇരുന്നപ്പോൾ പോലീസിനെ അറിയിച്ചതിന്റെ വൈരാഗ്യം കൊണ്ട് രാത്രിയിൽ പതുങ്ങിയിരുന്നു വെട്ടി കൊലപ്പെടുത്തി. |- | 2020-10-10 | നിധിൽ | ബി.ജെ.പി | തൃശൂർ | അന്തിക്കാട് | സിപിഐഎം | സിപിഎം - ആർ.എസ്.എസ് ബന്ധമുള്ള ഗുണ്ടാസംഘങ്ങൾ തമ്മിലെ കൊലപാതക പരമ്പരയിൽ അവസാനത്തേതായിരുന്നു നിധിൽ | കാർ തടഞ്ഞ് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി. താന്യം ആദർശ് വധക്കേസിലെ പ്രതിയായിരുന്നു |- | 2020-10-04 | സനൂപ് | സി.പി.ഐ.എം | തൃശൂർ | കുന്നംകുളം | ബജ്രംഗ്‌ദൾ, ബി.ജെ.പി | പ്രധാന പ്രതികൾ RSS ബിജെപി പ്രവർത്തകർ . |മയക്കുമരുന്ന് വിൽപ്പന ചോദ്യം ചെയ്ത സനൂപിനെ രാത്രിയിൽ പതുങ്ങിയിരുന്ന് വെട്ടി കൊലപ്പെടുത്തി. 4 സിപിഎം പ്രവർത്തകർക്ക് കുത്തേൽക്കുകയും സനൂപ് തൽക്ഷണം കൊല്ലപ്പെടുകയും ചെയ്തു. |- | 2020-09-08 | സയ്യിദ് മുഹമ്മദ് സലാഹുദ്ദിൻ | എസ്.ഡി.പി.ഐ. | കണ്ണൂർ | കണ്ണവം | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | ശ്യാമപ്രസാദ് വധക്കേസിലെ പ്രതിയാണ്. ജാമ്യത്തിലിറങ്ങി സഹോദരിന്മാരുടെ കൂടെ കാറിൽ സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ പ്രതികൾ ബൈക്ക് കൊണ്ട് കാറിലിടിച്ചു. ആക്സിഡന്റ് ആണെന്ന് കരുതി പുറത്തിറങ്ങിയപ്പോൾ വെട്ടികൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. <ref> https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=387311&u=sdpi </ref> |- | 2020-08-30 | മിഥിരാജ് | ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. | തിരുവനന്തപുരം | വെഞ്ഞാറമൂട് | ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോണ്ഗ്രസ് | മതപുരം ഉണ്ണി,സജീവ്, സനൽ എന്നീ കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തരെ പൊലീസ് അറസ്റ്റ്  ചെയ്തു | തിരുവോണദിവസം കോൺഗ്രസ്‌ പ്രവർത്തകർ രാഷ്ട്രീയ വൈരാഗ്യത്തിന്റെ പേരിൽ 2 ചെറുപ്പക്കാരെ വെട്ടി കൊലപ്പെടുത്തിയത് വലിയ പ്രതിഷേധങ്ങൾക്ക് ഇടയാക്കി.കേരളത്തിൽ നിരവധി കോൺഗ്രസ്‌ ആഫിസുകൾ തകർക്കപ്പെട്ടു. അടൂർ പ്രകാശ് എംപി കൊലപാതക ഗൂഢാലോചനയിൽ പങ്കെടുത്തു എന്ന് സിപിഐഎം ആരോപിച്ചു. CCTV ദൃശ്യങ്ങളിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടവർ ആയുധവുമായി കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തകരെ ആക്രമിക്കുന്നത് പുറത്തു വന്നതോടെ ഗൂഢാലോചന എന്ന വാദം പോലീസ് തള്ളി. |- | 2020-08-30 | ഹഖ് മുഹമ്മദ് | ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. | തിരുവനന്തപുരം | വെഞ്ഞാറമൂട് | ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോണ്ഗ്രസ് | മതപുരം ഉണ്ണി,സജീവ്, സനൽ എന്നീ കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തരെ പൊലീസ് അറസ്റ്റ്  ചെയ്തു | തിരുവോണദിവസം കോൺഗ്രസ്‌ പ്രവർത്തകർ രാഷ്ട്രീയ വൈരാഗ്യത്തിന്റെ പേരിൽ 2 ചെറുപ്പക്കാരെ വെട്ടി കൊലപ്പെടുത്തിയത് വലിയ പ്രതിഷേധങ്ങൾക്ക് ഇടയാക്കി.കേരളത്തിൽ നിരവധി കോൺഗ്രസ്‌ ആഫിസുകൾ തകർക്കപ്പെട്ടു. അടൂർ പ്രകാശ് എംപി കൊലപാതക ഗൂഢാലോചനയിൽ പങ്കെടുത്തു എന്ന് സിപിഐഎം ആരോപിച്ചു. CCTV ദൃശ്യങ്ങളിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടവർ ആയുധവുമായി കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തകരെ ആക്രമിക്കുന്നത് പുറത്തു വന്നതോടെ ഗൂഢാലോചന എന്ന വാദം പോലീസ് തള്ളി. |- | 2020-07-03 | ആദർശ് കുറ്റിക്കാട്ട് | സി.പി.ഐ.എം. | തൃശ്ശൂർ | താന്ന്യം, ചേർപ്പ് | ആർ.എസ്.എസ്. | 9 പ്രതികളെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. | ഒരു വർഷം മുൻപും ആദർശിനെതിരെ ആർ.എസ്.എസ്. ആക്രമണം ഉണ്ടായിരുന്നു. ചായക്കടയിലിരിക്കുമ്പോഴാണ് കാറിൽ വന്ന ആർ.എസ്.എസ് സംഘം ആക്രമിച്ചത്. |- | 2020-06-23 | വിനോദ് | | പാലക്കാട് | പനമണ്ണ | എസ്.ഡി.പി.ഐ | 11 പ്രതികൾ. 4 പേരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു | 2015ൽ നടന്ന എസ്.ഡി.പി.ഐ - ശിവസേന സംഘർഷത്തിൽ വിനോദിന്റെ അനുജൻ രാമചന്ദ്രൻ പ്രതിയായിരുന്നു. 2020 മെയ് 31ന് രാമചന്ദ്രനെ ലക്ഷ്യമിട്ട് നടത്തിയ ആക്രമണത്തിൽ വിനോദിനും വെട്ടേറ്റു. ചികിത്സയ്ക്കിടെ മരിച്ചു |- |} === 2010 - 2019 === {| class="wikitable sortable" |+ !'''തിയ്യതി''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പേര്'' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പാർട്ടി: !'''ജില്ല''' !'''പ്രദേശം''' !'''പ്രതികൾക്ക് ബന്ധമുള്ള പാർട്ടി''' !'''പോലിസ് / കോടതി നടപടികൾ'' ' !'''കേസ് - വിശദ വിവരങ്ങൾ''' |- |2019-10-24 |ഇസ്ഹാഖ് |മുസ്ലിംലീഗ് |മലപ്പുറം |താനൂർ |സിപിഐഎം |നാലംഗ സംഘം വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി |താനൂരിലെ സിപിഎം-ലീഗ് സംഘർഷങ്ങളെ തുടർന്നുണ്ടായ കൊലപാതകം |- |2019-07-31 |നൗഷാദ് |കോൺഗ്രസ് |തൃശൂർ |പുന്ന,ചാവക്കാട് |എസ് ഡി പി ഐ |പതിനഞ്ചംഗ മുഖംമൂടി സംഘമാണ് കൊലപാതകം നടത്തിയത്. രണ്ടുപേരെ മാത്രമേ പിടിക്കാൻ സാധിച്ചിട്ടുള്ളൂ. പോലീസ് എസ് ഡി പി ഐ യിൽ നിന്ന് കൈക്കൂലി വാങ്ങിയെന്ന് നൗഷാദിന്റെ കുടുംബം ആരോപിക്കുന്നു |എസ്.ഡി.പി.ഐക്ക് സ്വാധീനമുള്ള മേഖലകളിൽ കോൺഗ്രസിനെ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ നൗഷാദ് ശ്രമിച്ചിരുന്നു. ഇത് പലപ്പോഴും സംഘർഷങ്ങൾക്ക് കാരണമായി. ഇതിന്റെ വിരോധത്താലായിരുന്നു നൗഷാദിനെ കൊലപ്പെടുത്തിയത്. |- |2019-02-22 |പ്രവീൺ രാജ് |ഐ.എൻ.ടി.യു.സി |പത്തനംതിട്ട |കോഴഞ്ചേരി |സിപിഐഎം | |പെരുന്നാൾ റാസയ്ക്കിടെ പ്രതികളും പ്രവീണിന്റെ സുഹൃത്തുക്കളുമായി ഉണ്ടായ പ്രശ്നം പരിഹരിക്കാൻ ശ്രമിക്കവേ കുത്തേറ്റു മരിക്കുകയായിരുന്നു. പ്രതികൾ സിപിഎം പ്രവർത്തകരും നിരവധി കേസുകളിൽ പ്രതികളും ആയതിനാൽ കോൺഗ്രസ് ഇതൊരു രാഷ്ട്രീയ കൊലപാതകമാണെന്ന് ആരോപിച്ചു. സിപിഐയും ഈ സംഭവത്തിൽ സിപിഎമ്മിനെ വിമർശിച്ചു. |- |2019-02-17 |ശരത് ലാൽ (ജോഷി) <ref name="sarath_kripesh_toi">{{cite news |title=Kerala: Two Congress men hacked to death, hartal in Kasaragod |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kozhikode/two-cong-men-hacked-to-death-hartal-in-kasaragod/articleshow/68039780.cms |date=2019 ഫെബ്രുവരി 18 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|lang=en}}</ref> |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് |കാസർഗോഡ് |പെരിയ |സി.പി.ഐ.എം. | സി.ബി.ഐ. അന്വേഷണം |സി.പി.എം. പ്രാദേശിക നേതാവ് പിതാംബരനെ അക്രമിച്ചതിനുള്ള പ്രതികാരം എന്ന നിലയിൽ രാത്രിയിൽ ബൈക്കിൽ പോകുകയായിരുന്ന കൃപേഷിനേയും ശരത് ലാലിനേയും കാറിൽ വന്ന സംഘം കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. പെരിയ ഇരട്ടകൊലപാതകം |- |2019-02-17 |കൃപേഷ് കൃഷ്ണൻ<ref name="sarath_kripesh_toi"/> |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് |കാസർഗോഡ് |പെരിയ |സി.പി.ഐ.എം. | സി.ബി.ഐ. അന്വേഷണം |സി.പി.എം. പ്രാദേശിക നേതാവ് പിതാംബരനെ അക്രമിച്ചതിനുള്ള പ്രതികാരം എന്ന നിലയിൽ രാത്രിയിൽ ബൈക്കിൽ പോകുകയായിരുന്ന കൃപേഷിനേയും ശരത് ലാലിനേയും കാറിൽ വന്ന സംഘം കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. പെരിയ ഇരട്ടകൊലപാതകം |- |2019-01-02 |ചന്ദ്രൻ ഉണ്ണിത്താൻ |ശബരിമല കർമസമിതി |പത്തനംതിട്ട |കുരമ്പാല |[[സിപിഐഎം]] | |ശബരിമലയിൽ യുവതികളെ പ്രവേശിപ്പിച്ചതിനെതിരെ നടന്ന പ്രതിഷേധ പ്രകടനത്തിന് നേരെ നടന്ന കല്ലേറിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു. കേസ് അട്ടിമറിക്കാൻ സിപിഎം-ബിജെപി ഒത്തുകളി നടക്കുന്നുവെന്ന് ഇയാളുടെ കുടുംബവും യു.ഡി.എഫും ആരോപിക്കുന്നു. കേസിലെ സാക്ഷികളിൽ പലരും കഴിഞ്ഞയിടെ സിപിഎമ്മിൽ ചേർന്നു |- |2018-08-05 |അബൂബക്കർ സിദ്ദീഖ് |ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ |കാസർഗോഡ് |സോങ്കാൽ |ബി.ജെ.പി | |വ്യാജമദ്യ വിൽപ്പന എതിർത്തതിന്റെ പേരിൽ കുത്തിക്കൊലപ്പെടുത്തി. |- |2018-07-02 |[[അഭിമന്യു വധക്കേസ്|അഭിമന്യു മനോഹരൻ]]<ref>{{cite news |last1=ജയരാജൻ |first1=ശ്രീദേവി |title='He was stabbed in the heart’: Maharaja’s students recall murder of SFI activist |url=https://www.thenewsminute.com/article/he-was-stabbed-heart-maharaja-s-students-recall-murder-sfi-activist-84066 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ദ ന്യൂസ് മിനിറ്റ് |date=2018 ജൂലൈ 2|lang=en}}</ref> | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. |എറണാകുളം |മഹാരാജാസ് കോളേജ് |ക്യാംപസ് ഫ്രണ്ട് ഓഫ് ഇന്ത്യ |26 പ്രതികൾ, 19 പേരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു |രാത്രിയിൽ കോളേജിലുണ്ടായ സംഘർഷത്തിൽ അഭിമന്യുവിനെ കുത്തികൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ് |- |2018-05-07 | യു.സി. ഷമേജ്<ref>{{cite news |title=Activists of CPM and RSS fatally hacked in Kerala |url=http://www.newindianexpress.com/states/kerala/2018/may/08/activists-of-cpm-and-rss-fatally-hacked-in-kerala-1811785.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ദ ന്യൂ ഇന്ത്യൻ എക്സ്പ്രസ് |date=2018 മേയ് 8|lang=en}}</ref> | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | മാഹി | മാഹി | സി.പി.ഐ.എം. | ഏഴ് പ്രതികൾ | കണ്ണിപൊയിൽ ബാബുവിനെ കൊന്നതിനുള്ള പ്രതികാരമെന്നോണം അര മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ ഷമോജിനെ കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ് |- | 2018-05-07 | കണ്ണിപൊയിൽ ബാബു<ref>{{cite news |title=Puducherry: CPI(M) leader, RSS worker killed in suspected political violence in Mahe |url=https://scroll.in/latest/878260/puducherry-cpi-m-leader-rss-worker-killed-in-suspected-political-violence-in-mahe |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=സ്ക്രോൾ.ഇൻ |date=2018 മേയ് 8|lang=en}}</ref> | സി.പി.ഐ.എം. | മാഹി | പള്ളൂർ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | 6 പ്രതികൾ, നാല് പേരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു | കഴുത്തറുത്ത് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. |- | 2018-02-25 | സഫീർ | മുസ്ലീം ലീഗ് - എം.എസ്.എഫ് | പാലക്കാട് | മണ്ണാർക്കാട് | സി.പി.ഐ. | 5 പ്രതികൾ അറസ്റ്റിൽ | മൽസ്യ മാർക്കറ്റുമായി ബദ്ധപ്പെട്ട് ലീഗ്-സി.പി.ഐ. സംഘർഷമുണ്ടായിരുന്നതിന്റെ ഭാഗമാണെന്ന് കരുതുന്നു. |- | 2018-02-12 | എസ്.പി. ഷുഹൈബ്<ref>{{cite news |title=Youth Congress worker hacked to death in Kannur, fingers pointed at CPI (M) |url=https://www.thenewsminute.com/article/youth-congress-worker-hacked-death-kannur-fingers-pointed-cpi-m-76389 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ദ ന്യൂസ് മിനിറ്റ് |date=2018 ഫെബ്രുവരി 13|lang=en}}</ref> | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് |കണ്ണൂർ |മട്ടന്നൂർ, എടയന്നൂർ |സി.പി.ഐ.എം. | | സുഹൃത്തിനൊപ്പം തട്ടുക്കടയിലിരിക്കുമ്പോഴാണ് അക്രമണം ഉണ്ടാകുന്നത്. അരക്കുതാഴെ 37 വെട്ടുകളേറ്റ്​ ചോരവാർന്ന് മരണം.<ref>{{cite news |title=ഷുഹൈബ് വധം: 37 വെട്ടിന്റെ നീറുന്ന ഓർമകൾക്ക് ഒരു മാസം |url=https://www.madhyamam.com/kerala/shuhaib-murder-case-kerala-news/446419 |accessdate=2019 മാർച്ച് 7 |publisher=മാധ്യമം |date=2018 മാർച്ച് 13}}</ref> |- | 2018-01-19 | ശ്യാമപ്രസാദ് (ശ്യാം പ്രസാദ്) <ref>{{cite news |title=BJP Silence About SDPI Workers Accused in RSS Worker’s Murder Provokes Allegations of “Selling Martyrs” |url=https://www.newsclick.in/bjp-silence-about-sdpi-workers-accused-rss-workers-murder-provokes-allegations-selling-martyrs |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ന്യൂസ് ക്ലിക്ക് |date=2018 ജനുവരി 20|lang=en}}</ref> | ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | പേരാവൂർ | പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട് / എസ്.ഡി.പി.ഐ. | 4 പ്രതികൾ. | കണ്ണവത്തെ എസ് ഡി പി ഐ പ്രവർത്തകൻ അയ്യൂബിനു നേരെ രണ്ടു തവണ നടത്തിയ വധശ്രമത്തിനുള്ള പ്രതികാരം. ഇതിലെ സലാഹുദ്ദിൻ എന്ന പ്രതി 2020 ൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 2017-03-07 | തെക്കടത്തുവീട്ടിൽ രവീന്ദ്രനാഥ് | ബി.ജെ.പി. | കൊല്ലം | കടയ്ക്കൽ | സി.പി.ഐ.എം. | | 2017 മാർച്ച് രണ്ടിന് തലയ്ക്ക് അടിയേറ്റ് ചികിൽസയിലായിരുന്നു.<ref>{{cite news |title=കടയ്ക്കലിൽ സിപിഐ(എം) പ്രവർത്തകരുമായുണ്ടായ സംഘർഷത്തിൽ പരുക്കേറ്റ ബിജെപി പ്രവർത്തകൻ കൊല്ലപ്പെട്ടു; കൊല്ലം ജില്ലയിൽ നാളെ ഹർത്താൽ |url=https://www.marunadanmalayali.com/news/keralam/kollam-hartal-66577 |accessdate=2019 മാർച്ച് 7 |publisher=മറുനാടൻ മലയാളി |date=2017 ഫെബ്രുവരി 18}}</ref> |- | 2017-08-24 | ബിപിൻ | ആർ.എസ്.എസ്. | മലപ്പുറം | തിരൂർ | | | ഫൈസൽ വധക്കേസിലെ രണ്ടാം പ്രതിയാണ്.<ref>{{cite news |title=ബിപിൻ വധം: മൂന്ന് പേർ കസ്റ്റഡിയിൽ |url=https://www.madhyamam.com/kerala/bipin-murder-three-me-custody-kerala/2017/aug/25/321192 |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=മാധ്യമം |date=2017 ഓഗസ്റ്റ് 25}}</ref> |- |2017-11-26 |സതീശൻ | |തൃശൂർ |കൈപ്പമംഗലം |സി.പി.ഐ.എം | |സിപിഎം-ബിജെപി സംഘർഷത്തിനിടെ ബന്ധുവായ ബിജെപി പ്രവർത്തകനെ രക്ഷിക്കാൻ ചെന്നപ്പോൾ മർദ്ദനമേറ്റു മരിക്കുകയായിരുന്നു. ബിജെപിയും സിപിഎമ്മും സതീശൻ തങ്ങളുടെ പ്രവർത്തകനാണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു. |- |2017-11-17 |ആനന്ദ് |ആർ.എസ്.എസ്. |തൃശ്ശൂർ |ഗുരുവായൂർ |സി.പി.ഐ.എം. | | 2013-ൽ കൊല്ലപ്പെട്ട ഫാസിൽ കേസിൽ പ്രതിയായിരുന്നു. ജാമ്യത്തിൽ ഇറങ്ങിയപ്പോഴാണ് കൊല്ലപ്പെട്ടത്.<ref>{{cite news |title=വീണ്ടും രാഷ്ട്രീയ കൊലപാതകം; തൃശ്ശൂരിൽ ആർഎസ്എസ് പ്രവർത്തകൻ വെട്ടേറ്റു മരിച്ചു |url=https://malayalamleadnews.com/political-murder-tsr-cpm-bjp-201/ |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=മലയാളം ലീഡ് ന്യൂസ് |date=2017 നവംബർ 12}}</ref> |- |2017-10-5 |സിയാദ് |ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ/സി.പി.ഐ.എം |തൃശൂർ |കൊടുങ്ങല്ലൂർ |സി.പി.ഐ.എം |ലോക്കൽ സെക്രട്ടറി അടക്കം 7 പ്രതികൾ |സിപിഎം പ്രവർത്തകർ തമ്മിലുണ്ടായ പ്രശ്നങ്ങളാണ് കൊലപാതകത്തിൽ കലാശിച്ചത്. ഇതൊരു രാഷ്ട്രീയ കൊലപാതക കണക്കിൽ പെടില്ല. ഓണാഘോഷ പരിപാടിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഉള്ള വ്യക്തി വൈരാഗ്യം ആണ് കൊലപാതക കാരണം. കാറിൽ നിന്നിറക്കി കുത്തിക്കൊലപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു. |- |2017-07-29 |കെള്ളപ്പള്ളി രാജേഷ്<ref>{{cite news |title=RSS leader's brutal murder stuns Thiruvananthapuram |url=https://www.dailypioneer.com/2017/page1/rss-leaders-brutal-murder-stuns-thiruvananthapuram.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ദ പയനിയർ |date=2017 ജൂലൈ 31|lang=en}}</ref> |ആർ.എസ്.എസ്. |തിരുവനന്തപുരം |ശ്രീകാര്യം |സി.പി.ഐ.എം. | 11 പ്രതികൾ | <ref name="1000days"/> |- |2017-05-12 |ചൂരക്കാടൻ ബിജു |ആർ.എസ്.എസ്. |കണ്ണൂർ |പയ്യന്നൂർ, രാമന്തളി |സി.പി.ഐ.എം. |7 പ്രതികൾ |ധൻരാജ് കൊലക്കേസിലെ 12ആം പ്രതിയാണ്. ജാമ്യത്തിലിറങ്ങിയപ്പോഴാണ് കൊല്ലപ്പെട്ടത്.<ref>{{cite news |title=പയ്യന്നൂർ ബിജു വധം!! തെളിവുകൾ ഓരോന്നും പുറത്ത്!ഞെട്ടിക്കുന്ന വിവരങ്ങളും! |url=https://malayalam.oneindia.com/news/kerala/rss-worker-biju-murder-case-more-evidence-out-172418.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2017 മേയ് 31}}</ref> |- |2017-04-05 |അനന്തു അശോകൻ |മുൻ ആർ.എസ്.എസ്, എ.ബി.വി.പി |ആലപ്പുഴ |ചേർത്തല |ആർ.എസ്.എസ് |17 പ്രതികൾ. ഭൂരിഭാഗവും പ്രായപൂർത്തിയാകാത്തവർ |മുൻപ് ആർ.എസ്.എസ് പ്രവർത്തകനായിരുന്ന അനന്തു പിന്നീട് ശാഖയിൽ വരുന്നത് നിർത്തിയതായിരുന്നു പ്രകോപനം. പ്ലസ്‌ടു വിദ്യാർത്ഥിയായിരുന്ന അനന്തുവിന്റെ സഹപാഠികൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവരാണ് പ്രതികൾ |- |2017-02-14 |നിർമൽ |ബിജെപി |തൃശ്ശൂർ |മുക്കാട്ടുകാര |സിപിഐഎം | | |- |2017-01-18 |സന്തോഷ് കുമാർ / മമ്മട്ടി |ബി.ജെ.പി. |കണ്ണൂർ |ധർമ്മടം |സി.പി.ഐ.എം. | 8 പേർ അറസ്റ്റിൽ |<ref name="1000days"/> |- |2017-01-16 |വിമല ദേവി |ബി.ജെ.പി. |പാലക്കാട് |കഞ്ചിക്കോട് |സി.പി.ഐ.എം. | |രാത്രിയിൽ വീടിന് മുൻപിലുണ്ടായിരുന്ന ബൈക്കിന് തീ കൊളുത്തുകയും ജനൽ വഴി തീ അടുക്കളയിലേക്കെത്തുകയും ഗ്യാസ് പൊട്ടിത്തെറിക്കുകയുമായിരുന്നു. ഭർത്താവിന്റെ ചേട്ടൻ രാധാകൃഷ്ണനനും കൊല്ലപ്പെട്ടു<ref name="palakkad_harthal_reporter"/> കഞ്ചിക്കോട് ഇരട്ടകൊലപാതകം |- |2017-01-06 |രാധാകൃഷ്ണൻ |ബി.ജെ.പി. |പാലക്കാട് |കഞ്ചിക്കോട് |സി.പി.ഐ.എം. | |രാത്രിയിൽ വീടിന് മുൻപിലുണ്ടായിരുന്ന ബൈക്കിന് തീ കൊളുത്തുകയും ജനൽ വഴി തീ അടുക്കളയിലേക്കെത്തുകയും ഗ്യാസ് പൊട്ടിത്തെറിക്കുകയുമായിരുന്നു. അനിയന്റെ ഭാര്യ വിമല ദേവിയും കൊല്ലപ്പെട്ടു<ref name="palakkad_harthal_reporter">{{cite news |title=പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ ബിജെപി ആഹ്വാനം ചെയ്ത ഹർത്താൽ തുടങ്ങി |url=http://www.reporterlive.com/2017/01/07/343927.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് |date=2017 ജനുവരി 7 |archive-date=2017-08-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170811050839/http://www.reporterlive.com/2017/01/07/343927.html |url-status=dead }}</ref> കഞ്ചിക്കോട് ഇരട്ടകൊലപാതകം |- | 2016-09-03 | മാവില വിനീഷ് വാസു | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | ഇരിട്ടി, തില്ലങ്കേരി | സി.പി.ഐ.എം. | | തില്ലങ്കേരിയിലെ ഡിവൈഎഫ്ഐ പ്രവർത്തകൻ ജിജോയ്ക്ക് നേരെയുണ്ടായ ബോംബേറിനുള്ള പ്രതികാരം. ഇടവഴിയിൽ വെട്ടേറ്റ് കിടക്കുകയായിരുന്നു.<ref>{{cite news |title=ആദ്യം ഡി വൈ എഫ് ഐ പ്രവർത്തകന്റെ കാറിന് ബോംബേറ്; പിന്നാലെ ഇടവഴിയിൽ ആരുമറിയാതെ ആർഎസ്എസുകാരൻ കൊല്ലപ്പെടുന്നു… |url=https://www.marunadanmalayali.com/news/investigation/kannur-politics-53433 |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=മറുനാടൻ മലയാളി |date=2016 സെപ്റ്റംബർ 4}}</ref> |- |2016 |കെ.എം. നസീർ |സി. പി. എം വിമതൻ |കോട്ടയം |ഈരാറ്റുപേട്ട |സി.പി.ഐ.എം. | പ്രതികൾ - 6 | സി.പി.ഐ.എം. മുൻ ബ്രാഞ്ച് സെക്രട്ടറി. സിപിഎം നേതാക്കൾ നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വോട്ട് മറിച്ചതിന്റെ രേഖകൾ ഹാജരാക്കിയതിന്റെ പേരിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു. <ref> https://www.asianetnews.com/news/six-cpm-workers-under-costudy-for-murder-of-former-branch-secretary </ref> |- |2016-11-19 |[[കൊടിഞ്ഞി ഫൈസൽ വധം|കൊടിഞ്ഞി ഫൈസൽ]]<ref>{{cite news |title=കൊടിഞ്ഞി ഫൈസൽ കൊലപാതകം: എട്ടു പേർ അറസ്റ്റിൽ|url=https://www.mathrubhumi.com/print-edition/kerala/thiroorangadi-malayalam-news-1.1538081 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2016 നവംബർ 28}}</ref> | |മലപ്പുറം |കൊടിഞ്ഞി, ഫാറൂഖ് നഗർ |ആർ.എസ്.എസ്. | |ഉണ്ണി എന്ന അനിൽകുമാറും കുടുംബവും മതം മാറിയതിലെ വർഗ്ഗീയമായ വൈരാഗ്യവും ദുരഭിമാനവും ആണ് കൊലപാതകത്തിനു കാരണം. രണ്ടാം പ്രതി ബിപിൻ 2017-08-24 കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- |2016-10-17 |വിഷ്ണു |ബിജെപി |തിരുവനന്തപുരം |കണ്ണമ്മൂല |സിപിഐഎം | |രാഷ്ട്രീയ വിരാധത്തോടൊപ്പം ഗുണ്ടാ കുടിപ്പകയും കൊലപാതക കാരണം |- |2016-10-12 |കെ.വി. രമിത്ത്<ref>{{cite news |title=BJP worker hacked to death in Kannur |url=https://www.thehindu.com/news/national/kerala/BJP-worker-hacked-to-death-in-Kannur/article15490943.ece |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ദ ഹിന്ദു |date=2016 ഒക്ടോബർ 13|lang=en}}</ref> |ബി.ജെ.പി. |കണ്ണൂർ |പിണറായി |സി.പി.ഐ.എം. | |2002-ൽ പിതാവ് ചാവശ്ശേരി ഉത്തമനും കൊല്ലപ്പെട്ടു |- |2016-10-10 |കെ. മോഹനൻ<ref name="manorama_12">{{cite news |title=രണ്ടു വർഷം; 12 രാഷ്ട്രീയ കൊലപാതകങ്ങൾ |url=https://www.manoramaonline.com/news/kerala/2018/05/08/09-knr-murder-figure.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=മലയാള മനോരമ |date=2018 മേയ് 9}}</ref> |സി.പി.ഐ.എം. |കണ്ണൂർ |കൂത്തുപറമ്പ്, പാതിരിയാട് |ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. |16 പേർ പ്രതികൾ | |- | 2016-08-12 | താഴെകുനിയിൽ മുഹമദ് അസ്ലം<ref>{{cite news |title=Muhammed Aslam murder case: Kerala police seize killers’ car |url=https://www.deccanchronicle.com/nation/crime/150816/muhammed-aslam-murder-case-kerala-police-seize-killers-car.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ഡെക്കൻ ക്രോണിക്കിൾ |date=2016 ഓഗസ്റ്റ് 15|lang=en}}</ref> | മുസ്ലീം ലീഗ് / യൂത്ത് ലീഗ് | കോഴിക്കോട് | നാദാപുരം | സി.പി.ഐ.എം. | | ഷിബിൻ വധക്കേസിൽ കോടതി വെറുതെ വിട്ട പ്രതിയാണ്. |- | 2016-07-15 | നസ്‌റുദ്ദിൻ അസീസ് / പുത്തലത്ത് നസീറുദ്ദീൻ<ref>{{cite news |title=IUML worker stabbed to death in Kozhikode |url=https://m.madhyamam.com/en/kerala/2016/jul/16/iuml-worker-stabbed-death-kozhikode |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=മാധ്യമം |date=2016 ജൂലൈ 16|lang=en}}</ref> | മുസ്ലീം ലീഗ് / യൂത്ത് ലീഗ് | കോഴിക്കോട് | കുറ്റ്യാടി, വേളം | പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട് / എസ്.ഡി.പി.ഐ. | 7 പ്രതികൾ, 5 പ്രതികളെ വെറുതെ വിട്ടു. രണ്ട് പ്രതികൾക്ക് ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ കോഴിക്കോട് അഡീഷണൽ ജില്ലാ കോടതി വിധിച്ചു. | ബന്ധുവിനോടൊപ്പം ബൈക്കിൽ സഞ്ചരിക്കവെ വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=നസീറുദ്ദീൻ വധം: രണ്ട് എസ്.ഡി.പി.ഐ പ്രവർത്തകർ കുറ്റക്കാരെന്ന് കോടതി |url=https://www.doolnews.com/court-verdict-in-velom-puthalath-nasirudheen-murder-case-553.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 6 |publisher=ഡൂൾ ന്യൂസ് |date=2018 നവംബർ 28}}</ref> |- | 2016-07-11 | സി.വി. ധൻരാജ്<ref name="manorama_12"/> | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. | കണ്ണൂർ | പയ്യന്നൂർ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | 15 പ്രതികൾ, 9 പേർക്കെതിരെ കുറ്റപത്രം | ഈ കേസിലെ പ്രതി ചൂരക്കാടൻ ബിജു 2017-05-12 - ൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു |- | 2016-07-11 | സി.കെ. രാമചന്ദ്രൻ<ref name="manorama_12"/> | ബി.ജെ.പി. / ബി.എം.എസ്. | കണ്ണൂർ | പയ്യന്നൂർ | സി.പി.ഐ.എം. | 28 പ്രതികൾ | സി.വി. ധൻരാജ് കൊല്ലപ്പെട്ടതിന് പ്രതികാരം എന്ന നിലയിൽ ആ രാത്രിയിൽ തന്നെ രാമചന്ദ്രനെ കൊല്ലുകയായിരുന്നു. |- | 2016-05-27 | ശശികുമാർ | സിപിഐഎം | തൃശൂർ | ഏങ്ങണ്ടിയൂർ | ബിജെപി | | നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിനിടെ നടന്ന അക്രമത്തിൽ വെട്ടേറ്റ് ചികിത്സയിലിരിക്കെ മരിച്ചു |- | 2016-05-20 | പ്രമോദ് | ബിജെപി | തൃശൂർ | കൊടുങ്ങല്ലൂർ | സിപിഐഎം | | സിപിഎം വിജയാഹ്ലാദ പ്രകടനം അക്രമാസക്തമായി വഴിയരികിൽ നിന്നിരുന്ന ബിജെപി പ്രവർത്തകർക്ക് നേരെ അക്രമം ഉണ്ടാവുകയായിരുന്നു |- | 2016-05-19 | സി.വി. രവീന്ദ്രൻ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | കുത്തുപറമ്പ്, മമ്പറം | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | 15 പ്രതികൾ. | തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിജയാഹ്ലാദത്തിനിടെ എൽ.ഡി.എഫുകാർ സഞ്ചരിച്ച വാഹനത്തിനു നേരെ ബോംബെറിയുകയും വാഹനത്തിൽ നിന്ന് തെറിച്ചുവീണ രവീന്ദ്രനെ വാഹനം കയറ്റി കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നുമാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=സി.വി.രവീന്ദ്രൻ വധം: ഒരു ആർ.എസ്.എസ്. പ്രവർത്തകൻ കൂടി അറസ്റ്റിൽ |url=https://www.mathrubhumi.com/print-edition/kerala/mambaram-1.1238540 |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2016 ജൂലൈ 29}}</ref> |- |2016-03-15 |സുനിൽ കുമാർ |കോൺഗ്രസ് |ആലപ്പുഴ |ഏവൂർ, ഹരിപ്പാട് |സിപിഎം |സിപിഎം മുൻ പഞ്ചായത്ത് അംഗവും കൊട്ടേഷൻ ഗുണ്ടകളും അടക്കം പ്രതികൾ |സിപിഎം വിട്ട് കോൺഗ്രസിൽ ചേർന്നതിന്റെ പ്രതികാരം |- | 2016-02-15 | സുജിത് | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | | സിപിഎം | | |- | 2015-11-02 | കെ.വി. മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞി | മുസ്ലീം ലീഗ് | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- |2015-08-28 |സി. നാരായണൻ<ref>{{cite news |title=കാസർകോട് നാരായണൻ വധം: ഒന്നാം പ്രതി അറസ്റ്റിൽ|url=https://www.madhyamam.com/kerala/2015/aug/31/%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%B0%E0%B5%8D%E2%80%8D%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D-%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%A3%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E2%80%8D-%E0%B4%B5%E0%B4%A7%E0%B4%82-%E0%B4%92%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%82-%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B4%BF-%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E2%80%8D |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=മാധ്യമം |date=2015 ഓഗസ്റ്റ് 31}}</ref> |സി.പി.ഐ.എം. |കാസർഗോഡ് |അമ്പലത്തറ |ബി.ജെ.പി. |കുറ്റാരോപിതർ - 2, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 0 | |- |2015-08-28 |അഭിലാഷ്<ref>{{cite news |title=അഭിലാഷ് വധം: അഞ്ചു സി.പി.എം. പ്രവർത്തകർക്ക് ജീവപര്യന്തം കഠിനതടവ് |url=https://www.mathrubhumi.com/print-edition/kerala/abhilash-murder-malayalam-news-1.1284368 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2016 ഓഗസ്റ്റ് 17}}</ref> |ബി.ജെ.പി. |തൃശ്ശൂർ |വെള്ളിക്കുളങ്ങര |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 9, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 5 | |- |2015-08-07 |ചള്ളീൽ ഹനീഫ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - എ. ഗ്രൂപ്പ് |തൃശ്ശൂർ |ചാവക്കാട് |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - ഐ. ഗ്രൂപ്പ് |കുറ്റാരോപിതർ - 8, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 7 |കോൺഗ്രസ് ഗ്രൂപ്പ് വൈരത്തെ തുടർന്ന് രാത്രിയിൽ വീട്ടിൽ കയറി ഉമ്മയുടെ മുന്നിൽ വെച്ച് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=ചാവക്കാട് ഹനീഫ വധക്കേസ് പുനരന്വേഷിക്കും |url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/chavakkad-haneefa-murder/598827 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ദേശാഭിമാനി |date=2016 ഒക്ടോബർ 28}}</ref> |- |2015-05-03 |വിജയൻ |സി.പി.ഐ.എം. |പാലക്കാട് |വടക്കാഞ്ചേരി |ബി.ജെ.പി. |കുറ്റാരോപിതർ - 5, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 5 | |- | 2015-04-16 | പള്ളിച്ചാൽ വിനോദൻ / @ ബോണ്ട വിനു | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | കൊളവള്ളൂർ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 20, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 1 | ബോംബേറിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടുവെന്നാണ് കേസ് |- |2015-03-24 |പി.ജി. ദീപക്<ref>{{cite news |title=ദീപക് വധം: വിചാരണ തുടങ്ങി |url=https://www.mathrubhumi.com/thrissur/malayalam-news/thrissur-1.1294899 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2016 ഓഗസ്റ്റ് 21}}</ref> |ജനതാദൾ (യു.) |തൃശ്ശൂർ |ചേർപ്പ് |ബി.ജെ.പി. |കുറ്റാരോപിതർ - 10, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 9 | |- |2015-03-01 |ഷിഹാബ് (ഷിഹാബുദ്ദീൻ) <ref>{{cite news |title=ഷിഹാബ് വധക്കേസ്: മൂന്ന് ആർഎസ്എസ് പ്രവർത്തകർ പൊലീസ് പിടിയിൽ |url=http://www.reporterlive.com/2015/03/05/162576.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=റിപ്പോർട്ടർ |date=2015 മാർച്ച് 5 |archive-date=2016-03-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303105539/http://www.reporterlive.com/2015/03/05/162576.html |url-status=dead }}</ref> |സി.പി.ഐ.എം. |തൃശ്ശൂർ |പാവറട്ടി |ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. |കുറ്റാരോപിതർ - 11, 7 പേർക്ക് ട്രിപ്പിൾ ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ തൃശ്ശൂർ അഡീഷണൽ സെക്ഷൻസ് കോടതി - 4 വിധിച്ചു. നാല് പേരെ വെറുതെ വിട്ടു.<ref name="shihabuddin">{{cite news |title=സി.പി.എം പ്രവർത്തകൻ ഷിഹാബുദ്ദീൻ വധക്കേസ്: ഏഴ് ആർ.എസ്.എസ് പ്രവർത്തകർക്ക് ട്രിപ്പിൾ ജീവപര്യന്തം |url=https://keralakaumudi.com/news/kerala/crime/jail-59686 |accessdate=2019 മാർച്ച് 16 |publisher=കേരള കൗമുദി |date=2019 മാർച്ച് 15}}</ref> | ഷിഹാബിന്റെ സഹോദരൻ മുജീബ് റഹ്‌മാൻ 2006 ജനുവരി 20 ന് കൊല്ലപ്പെട്ടു. മുജീബ് വധക്കേസിലെ മുഖ്യ പ്രതിയായ വിനോദ് 2008 നവംബറിൽ 18 ന് കൊല്ലപ്പെട്ടതിലെ പ്രധാന പ്രതിയാണ് ഷിഹാബ്. |- |2015-02-25 |ഒണിയൻ പ്രേമൻ<ref>{{cite news |title=പ്രേമൻ വധക്കേസ്; പ്രതികൾ ഉപയോഗിച്ച വടിവാൾ കണ്ടെടുത്തു |url=https://www.mathrubhumi.com/kannur/news/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%AE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E2%80%8D-%E0%B4%B5%E0%B4%A7%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%B8%E0%B5%8D-%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E2%80%8D-%E0%B4%89%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A-%E0%B4%B5%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E2%80%8D-%E0%B4%95%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%81-1.465994 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2015 ഓഗസ്റ്റ് 13}}</ref> |സി.പി.ഐ.എം. |കണ്ണൂർ |കണ്ണവം |ബി.ജെ.പി. |കുറ്റാരോപിതർ - 12, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 0 | |- | 2015-01-22 | ഷിബിൻ<ref>{{cite news |title=നാദാപുരം ഷിബിൻ വധം:പ്രതികളെ വെറുതെവിട്ടു |url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/news-kerala-15-06-2016/568123 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=ദേശാഭിമാനി |date=2016 ജൂൺ 15}}</ref> | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. | കോഴിക്കോട് | നാദാപുരം | മുസ്ലീം ലീഗ് / യൂത്ത് ലീഗ് | കുറ്റാരോപിതർ - 17, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 15, എല്ലാവരേയും മാറാട് കോടതി വെറുതെ വിട്ടു. | താഴെകുനിയിൽ മുഹമ്മ‌ദ് അസ്ലം എന്ന പ്രതി 2016-08-12 ന് കൊല്ലപ്പെട്ടു.<ref>{{cite news |title=ഷിബിൻ വധം; കോടതി വെറുതെ വിട്ട മുസ്ലീംലീഗ് പ്രവർത്തകനെ വെട്ടിക്കൊന്നു |url=https://www.asianetnews.com/news/muslim-leegue-worker-killed |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=ഏഷ്യാനെറ്റ് ന്യൂസ് |date=2016 ഓഗസ്റ്റ് 12}}</ref> |- |2014-12-01 |കെ.കെ. രാജൻ |ബി.ജെ.പി. |കണ്ണൂർ |തളിപറമ്പ് |സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 2014-10-27 | പി. മുരളി | സി.പി.ഐ.എം. | കാസർഗോഡ് | കുമ്പള | ബി.ജെ.പി. | 6 പ്രതികൾ. | ബൈക്കിൽ സുഹൃത്ത് മഞ്ജുനാഥിനൊപ്പം സഞ്ചരിക്കുകയായിരുന്ന മുരളിയെ രണ്ടു ബൈക്കുകളിലായെത്തിയ ഒരുസംഘമാളുകൾ തടഞ്ഞുനിർത്തി വെട്ടുകയായിരുന്നു.<ref>{{cite news |title=മുരളി വധം: ബിജെപി പ്രവർത്തകൻ അറസ്റ്റിൽ |url=http://malayalam.webdunia.com/article/kerala-news-in-malayalam/murali-murder-case-bjp-cpm-114102900009_1.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=വെബ്‌ദുനിയ |date=2014 ഒക്ടോബർ 29}}</ref> |- | 2014-09-01 | [[കതിരൂർ മനോജ്‌ വധം|കതിരൂർ മനോജ്]] ഇളംതോട്ടത്തിൽ മനോജ് <ref>{{cite news |title=RSS worker murder case in Kerala: CBI names top CPM leader P Jayaranjan |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kochi/rss-worker-murder-case-in-kerala-cbi-names-top-cpm-leader-p-jayaranjan/articleshow/60311429.cms |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ |date=2017 സെപ്റ്റംബർ 1|lang=en}}</ref> | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | കതിരൂർ | സി.പി.ഐ.എം. | പി. ജയരാജൻ പ്രതിയാണ്. സി.ബി.ഐ അന്വേഷിക്കുന്നു | നിരവധി കൊലപാതക കേസിൽ പ്രതി ആയിരുന്ന മനോജിനെ ബോംബെറിഞ്ഞശേഷം വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. |- |2014-08-17 |സുരേഷ് കുമാർ |ബി.ജെ.പി. |കണ്ണൂർ |കതിരൂർ |സി.പി.ഐ.എം. | | |- |2014-05-31 |രാജൻ പിള്ള |ബി.ജെ.പി. |കൊല്ലം |കൊട്ടാരക്കര |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 4, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 4 | |- |2014-03-02 |[[പെരിഞ്ഞനം കൊല|തളിയപ്പാടത്ത് നവാസ്]] |സി.പി.ഐ.എം. |തൃശ്ശൂർ |പെരിഞ്ഞനം |സി.പി.ഐ.എം. | സി.പി.ഐ.എം. ലോക്കൽ സെക്രട്ടറിയടക്കം 10 പേർക്ക് ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ ഇരിങ്ങാലക്കുട അഡീഷണൽ സെക്ഷൻസ് കോടതി ശിക്ഷ വിധിച്ചു. <ref> https://www.doolnews.com/perinjanam-navas-murder-court-convicts-11people256.html </ref> | കെ.യു. ബിജു എന്ന ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. പ്രവർത്തകനെ കൊന്ന കേസിൽ പ്രതിയായ ബി.ജെ.പി. നേതാവ് കല്ലാടൻ ഗിരീഷിനെ കൊല്ലാൻ നൽകിയ ക്വട്ടേഷനിൽ ആള് മാറിയാണ് കാട്ടുർ നിവാസി നവാസ് കൊല്ലപ്പെട്ടത്. |- |2013-12-16 |അനൂപ് |ബി.ജെ.പി. / വി.എച്ച്.പി. |കോഴിക്കോട് |കുറ്റ്യാടി |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 38, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 4 | |- |2013-12-01 |വിനോദ്‌ കുമാർ |ആർ.എസ്.എസ്. |കണ്ണൂർ |പയ്യന്നൂർ |സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. |കുറ്റാരോപിതർ - 15, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 5 | |- |2013-11-20 |ഹംസ |എ.പി. സുന്നി (എൽ.ഡി.എഫ്) |പാലക്കാട് |മണ്ണാർക്കാട് |ഇ.കെ. സുന്നി (മുസ്ലീം ലീഗ്) |കുറ്റാരോപിതർ - 27, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 23 | കുനിയിൽ ഇരട്ടകൊലപാതകം |- |2013-11-20 |നൂറുദ്ദീൻ |എ.പി. സുന്നി (എൽ.ഡി.എഫ്) |പാലക്കാട് |മണ്ണാർക്കാട് |ഇ.കെ. സുന്നി (മുസ്ലീം ലീഗ്) |കുറ്റാരോപിതർ - 27, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 23 | കുനിയിൽ ഇരട്ടകൊലപാതകം |- | 2013-11-05 | [[നാരായണൻ നായർ കൊലപാതകക്കേസ്|നാരായണൻ നായർ]] | സി.പി.ഐ.എം. | തിരുവനന്തപുരം | വെള്ളറട | ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 18, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 18 | |- |2013-11-04 |ഫാസിൽ | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. |തൃശ്ശൂർ |ഗുരുവായൂർ |ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. |കുറ്റാരോപിതർ - 15, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 11 | ഈ കേസിലെ പ്രതി ആനന്ദ് 2017-11-17 ൽ ജാമ്യത്തിലിറങ്ങിയപ്പോൾ കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 2013-10-04 | യു. ഷിധിൻ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 09, തലശ്ശേരി അഡീഷണൽ കോടതി 9 പേർക്ക് ജീവപരന്ത്യം കഠിന ശിക്ഷയും ഒരു ലക്ഷം രൂപ പിഴയും വിധിച്ചു. <ref> https://www.asianetnews.com/local-news/thalassery-shidhin-murder-case-verdict-pw7wu2 </ref> | രാത്രിയിൽ ഇരുമ്പുവടി കൊണ്ട് തലക്കടിച്ച് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. |- |2013-10-01 |സജിൻ ഷാഹുൽ | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. |തിരുവനന്തപുരം |പാറശാല | ബി.ജെ.പി. / എ.ബി.വി.പി. |കുറ്റാരോപിതർ - 13, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 11 - | |- |2013-09-16 |എം.ബി. ബാലകൃഷ്ണൻ |സി.പി.ഐ.എം. |കാസർഗോഡ് |ബേക്കൽ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കുറ്റാരോപിതർ - 7, അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവർ - 5, ജില്ലാ പ്രിൻസിപ്പാൾ സെക്ഷൻസ് കോടതി പ്രതികളെ വെറുതെ വിട്ടു.<ref>{{cite news |title=എം ബി ബാലകൃഷ്ണൻ വധം: പ്രതികളെ വെറുതെ വിട്ടതിനാൽ ഉയർന്ന കോടതിയിൽ അപ്പീൽ നൽകുമെന്ന് സിപിഎം |url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/kasargodvartha-epaper-kasargod/em+bi+balakrishnan+vadham+prathikale+veruthe+vittathinal+uyarnna+kodathiyil+appeel+nalkumenn+sipiem-newsid-96172517 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=ഡെയ്‌ലിഹണ്ട് |date=2019 സെപ്റ്റംബർ 4}}</ref> |തിരുവോണ ദിവസം രാത്രിയിൽ സ്കൂട്ടറിൽ പോകുമ്പോൾ കൊലപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു. |- |2013-08-16 |ലാൽജി കൊള്ളന്നൂർ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - എ. ഗ്രൂപ്പ് |തൃശ്ശൂർ |അയ്യന്തോൾ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - ഐ. ഗ്രൂപ്പ് | |മധുവിനെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിലുള്ള പ്രതികാരമായി അയന്തോളിൽ ബൈക്ക് തടഞ്ഞുനിർത്തി കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref name="congressgroup_mathrubhumi"/> |- |2013-06-01 |ഈച്ചരത്ത് മധു |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - ഐ. ഗ്രൂപ്പ് |തൃശ്ശൂർ |അയ്യന്തോൾ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - ഐ. ഗ്രൂപ്പ് | 7 പ്രതികൾ. 6 പ്രതികൾക്ക് ഇരട്ട ജീവപരന്ത്യം. 1 പ്രതിക്ക് ജീവപരന്ത്യം. തൃശൂർ ഫാസ്റ്റ് ട്രാക്ക് നാലാം അഡീഷണൽ ഡിസ്ട്രിക്ട് ആൻഡ് സെഷൻസ് കോടതിയാണ് വിധിച്ചത്. |യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് തിരഞ്ഞെടുപ്പുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് മറ്റൊരു ഐ ഗ്രൂപ്പ് നേതാവായ പ്രേംജിയെ വീട്ടിൽ കയറി മധുവും കൂട്ടരും വെട്ടിയതിന് പ്രതികാരമായി അയന്തോൾ ക്ഷേത്രത്തിന് മുൻപിൽ വെച്ച് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref name="congressgroup_mathrubhumi">{{cite news |title=കോൺഗ്രസ് ഗ്രൂപ്പു തർക്കത്തിന്റെ മൂന്നാമത്തെ ഇര |url=https://www.mathrubhumi.com/thrissur/news/-%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E2%80%8D%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D-%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%82%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%81-%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B5%8D%E2%80%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86-%E0%B4%AE%E0%B5%82%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%86-%E0%B4%87%E0%B4%B0-1.459336 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2015 ഓഗസ്റ്റ് 9}}</ref> ഇതിലെ പ്രധാന പ്രതി പ്രേംജിയുടെ ജ്യേഷ്ഠനായ ലാൽജിയും കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 2012-09-05 | സച്ചിൻ ഗോപാലൻ | ബി.ജെ.പി. / എ.ബി.വി.പി. | കണ്ണൂർ | കണ്ണൂർ നഗർ | പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട് / ക്യാമ്പസ് ഫ്രണ്ട് | | 2012 ജൂലൈ 6ന്, കണ്ണൂർ പള്ളിക്കുന്ന് ഹയർ സെക്കണ്ടറി സ്കൂളിൽ മെമ്പർഷിപ്പ് പ്രവർത്തനത്തിനിടെ സച്ചിൻ ഗോപാലിനെ ആക്രമിക്കുകയും ചികിൽസയിലിരിക്കെ മരിച്ചുവെന്നാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=സച്ചിൻ ഗോപാൽ വധക്കേസ് ; പ്രതിയായ പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട് പ്രവർത്തകൻ പിടിയിൽ |url=https://janamtv.com/80112950/ |accessdate=2019 മാർച്ച് 6 |publisher=ജനം ടി.വി. |date=2018 നവംബർ 12}}</ref> |- | 2012-07-17 | വിശാൽ | ബി.ജെ.പി. / എ.ബി.വി.പി. | ആലപ്പുഴ | ചെങ്ങന്നൂർ ക്രിസ്ത്യൻ കോളേജ് | പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട് / ക്യാമ്പസ് ഫ്രണ്ട് | | ക്ലാസ് തുടങ്ങുന്ന ദിവസം സരസ്വതീദേവിയുടെയും വിവേകാനന്ദന്റെയും ഛായാചിത്രങ്ങളും വിളക്കും തെളിയിച്ച്, കാമ്പസിലേക്കു വരുന്ന വിദ്യാർത്ഥികളെ കുങ്കുമവും കളഭവും അണിയിച്ചാണ് എ.ബി.വി.പി.ക്കാർ കടത്തിവിട്ടിരുന്നത്. ഇതുമായുണ്ടായ തർക്കത്തിലാണ് കൊലപാതകം ഉണ്ടായത്.<ref>{{cite news |title=വിദ്യാർത്ഥി സംഘർഷം: വെട്ടേറ്റ എ.ബി.വി.പി പ്രവർത്തകൻ മരിച്ചു |url=https://www.doolnews.com/sfi-abvp-clash-in-chengannoor-collage-malayalam-news-342.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 6 |publisher=ഡൂൾ ന്യൂസ് |date=2012 ജൂലൈ 17}}</ref> |- |2012-05-04 |ടി.പി. ചന്ദ്രശേഖരൻ |ആർ.എം.പി. |കോഴിക്കോട് |വടകര |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 57, വിചാരണ നേരിട്ടവർ - 56, സി.എച്ച്. അശോകൻ മരിച്ചു. [[പി. മോഹനൻ]] 24 പേരെ വെറുതെ വിട്ടു. 11 പേർക്ക് ജീവപരന്ത്യം, ഒരാൾക്ക് 3 വർഷം തടവും | വാടക ഗുണ്ടകളെ ഉപയോഗിച്ച് 51 വെട്ട് വെട്ടി കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. |- |2012-04-08 |വിനീഷ് | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. |പാലക്കാട് |ചെർപ്പുളശ്ശേരി |ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. |കുറ്റാരോപിതർ - 13 | |- |2012-03-18 |[[അനീഷ്‌ രാജൻ വധക്കേസ്|അനീഷ് രാജ്]] | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. |ഇടുക്കി |നെടുങ്കണ്ടം |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കുറ്റാരോപിതർ - 2 | |- | 2012-02-20 | [[ഷുക്കൂർ വധക്കേസ്‌|അബ്ദുൾ ഷുക്കൂർ]] | മുസ്ലീം ലീഗ് | കണ്ണൂർ | കണ്ണപുരം | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 33, സി.ബി.ഐ. അന്വേഷണം നടക്കുന്നു. | സി.പി.എം കണ്ണൂർ ജില്ലാ സെക്രട്ടറി പി. ജയരാജൻ, കല്ല്യാശ്ശേരി എം.എൽ.എ ടി.വി.രാജേഷ് എന്നിവർ സഞ്ചരിച്ച വാഹനത്തിനു നേരെ ആക്രമണം ഉണ്ടായതിനു പ്രതികാരമായിട്ടാണ് അരിയിൽ ഷുക്കൂർ വധിക്കപ്പെട്ടത് എന്നാണ് കേസ്. |- | 2012-02-12 | പയ്യോളി മനോജ് (സി.ടി. മനോജ്) | ബി.ജെ.പി. / ബി.എം.എസ്. | കോഴിക്കോട് | പയ്യോളി | സി.പി.ഐ.എം. | 9 പേരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. | വീട്ടിൽ കയറി കൊലപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു.<ref>{{cite news |title=സി ടി മനോജ് വധക്കേസ്: ഒമ്പതു പേർ അറസ്റ്റിൽ |url=https://www.thejasnews.com/%E0%B4%B8%E0%B4%BF-%E0%B4%9F%E0%B4%BF-%E0%B4%AE%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B4%9C%E0%B5%8D-%E0%B4%B5%E0%B4%A7%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%B8%E0%B5%8D-%E0%B4%92%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA.html/ |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=തേജസ് |date=2017 ഡിസംബർ 29 }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- | 2012-02-07 | കടവൂർ ജയൻ (കടവൂർ കോയിപ്പുറത്ത് രാജേഷ്) | മുൻ ആർ.എസ്.എസ്. | കൊല്ലം | കടവൂർ | ആർ.എസ്.എസ്. | 9 പേർ കുറ്റക്കാർ ആണെന്ന് കൊല്ലം നാലാം അഡീഷണൽ സെഷൻസ് കോടതി വിധിച്ചു. പിന്നീട് വിധിയെ ചോദ്യം ചെയ്ത് ഹൈക്കോടതിയെ സമീപിച്ചു. ഹൈക്കോടതി വിധിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ കേസ് പരിഗണിച്ച കൊല്ലം ജില്ലാ പ്രിൻസിപ്പൽ സെഷൻസ് കോടതി ആദ്യ വിധി ശരി വെച്ചു. <ref> https://www.asianetnews.com/kerala-news/kollam-kadavur-jayan-murder-case-court-found-nine-rss-workers-guilty-qej1k6 </ref> | ആർ.എസ്.എസ്. പ്രവർത്തകനായിരുന്ന ജയൻ സംഘടനയുമായി തെറ്റിപിരിഞ്ഞതിനുള്ള വൈരാഗ്യം മൂലം കടവൂർ ക്ഷേത്രകവലയിൽ വെട്ടിയും കുത്തിയും കൊലപ്പെടുത്തി. <ref> https://www.mathrubhumi.com/crime-beat/legal/kollam-kadavoor-jayan-murder-case-nine-rss-workers-are-convicted-by-kollam-court-1.4495169 </ref> |- |2012-01-19 |ഷാരോൺ |ബി.ജെ.പി. |തൃശ്ശൂർ |ഗുരുവായൂർ |സി.പി.ഐ.എം. | പ്രതികൾ - 5, ഒന്നാം പ്രതിക്ക് ജീവപരന്ത്യം, ബാക്കി 4 പ്രതികൾക്ക് 5 വർഷം 7 മാസം കഠിനതടവും തൃശൂർ പ്രിൻസിപ്പൽ സെഷൻസ്‌ കോടതി വിധിച്ചു.<ref>{{cite news |title=ഷാരോൺ വധം: ഒന്നാം പ്രതിക്ക്‌ ജീവപര്യന്തം |url=https://www.janmabhumidaily.com/news177329 |accessdate=2019 മാർച്ച് 4 |publisher=ജന്മഭൂമി |date=2014 ഫെബ്രുവരി 19 }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | രാത്രിയിൽ മെഡിക്കൽ ഷോപ്പിലേക്ക് വരുന്ന വഴിയിൽ ബൈക്ക് തടഞ്ഞ് നിർത്തി കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. |- |2011-07-05 |അൻവർ |മുസ്ലീം ലീഗ് |കണ്ണൂർ |തളിപറമ്പ് |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 22 | |- |2011-05-21 |അഷ്‌റഫ് |സി.പി.ഐ.എം. |കണ്ണൂർ |കതിരൂർ |ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. |കുറ്റാരോപിതർ - 8 | |- |2011-05-13 |രവീന്ദ്രൻ |സി.പി.ഐ.എം. |കാസർഗോഡ് |അധൂർ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കുറ്റാരോപിതർ - 1 | |- | 2011-01-17 | പി.വി. മനോജ് | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. | കണ്ണൂർ | കണ്ണപുരം | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 8 | കോലത്തുവയലിൽ സി.പി.എം. പ്രവർത്തകർക്കു നേരെയുണ്ടായ ബോംബേറിലാണ് മനോജ് കൊല്ലപ്പെട്ടത്.<ref>{{cite news |title=കോലത്തുവയൽ മനോജ് വധം: ഒരു ആർഎസ്എസ് പ്രവർത്തകൻ കൂടി അറസ്റ്റിൽ |url=https://www.asianetnews.com/news/kolath-vayal-manoj-murder-rss |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=ഏഷ്യാനെറ്റ് ന്യൂസ് |date=2017 ഡിസംബർ 29}}</ref> |- |2010-12-01 |രതീഷ് |ആർ.എസ്.എസ്. |പാലക്കാട് |കസബ |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 5 | |- |2010-09-10 |മേലേവീട്ടിൽ റെജി |[[കോൺഗ്രസ്.ഐ]] |തിരുവനന്തപുരം |മങ്ങാട്ടുകോണം |ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ | |ബോംബെറിഞ്ഞ ശേഷം വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി. ഓണാഘോഷത്തിനിടെ നടന്ന തർക്കമായിരുന്നു പ്രകോപനം |- |2010-05-28 |ഷിനോജ് |ബി.ജെ.പി. |കണ്ണൂർ |തലശ്ശേരി |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 15 | ബൈക്കിൽ സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ ബോംബ് എറിഞ്ഞ് വീഴ്തിയതിന് ശേഷം വിജിതിനേയും ഷിനോജിനേയും വെട്ടികൊലപ്പെടുത്തി. ഇതാണ് ന്യൂ മാഹി ഇരട്ടകൊലപാതകം |- |2010-05-28 |വിജിത് |ബി.ജെ.പി. |കണ്ണൂർ |തലശ്ശേരി |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 15 | ബൈക്കിൽ സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ ബോംബ് എറിഞ്ഞ് വീഴ്തിയതിന് ശേഷം വിജിതിനേയും ഷിനോജിനേയും വെട്ടികൊലപ്പെടുത്തി. ഇതാണ് ന്യൂ മാഹി ഇരട്ടകൊലപാതകം |- |2010-05-28 |യേശു @ രാജേഷ് |ബി.ജെ.പി. |കണ്ണൂർ |കൊളവള്ളൂർ |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 15 | |- |2010-05-16 |ബിജു | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. |തൃശ്ശൂർ |വടക്കാഞ്ചേരി |ബി.ജെ.പി. |കുറ്റാരോപിതർ - 9 | |- |2010-05-02 |വിനിൽ |ബി.ജെ.പി. |തൃശ്ശൂർ |വാടാനപ്പള്ളി |സി.പി.ഐ.എം. |കുറ്റാരോപിതർ - 4 | |- | 2010-04-10 | രാമഭദ്രൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കൊല്ലം | അഞ്ചൽ, ഏരൂർ | സി.പി.ഐ.എം. | സി.ബി.ഐ. അന്വേഷണം - സി.പി.എ. ജില്ലാ നേതാക്കളടക്കം പ്രതികൾ - 19 | സി.പി.എമ്മിൽ നിന്ന് അംഗങ്ങളെ കോൺഗ്രസിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നതിന്റെ വൈരാഗ്യമാണ് കൊലയിൽ കലാശിച്ചത്. <ref> https://www.asianetnews.com/kerala-news/trivandrum-cjm-court-criticizing-cbi-in-anchal-ramabhandran-murder-case-pnmzcr </ref> |- | 2010-01-05 | ഹമീദ് കോയിപ്പാടി | മുസ്ലിം ലീഗ് | കാസർഗോഡ് | കുമ്പള | സിപിഎം | പ്രതികളെ വിചാരണ കോടതി വെറുതെ വിട്ടു | മുൻപ് സിപിഎം പ്രവർത്തകനായിരുന്ന ഹമീദ് പാർട്ടി മാറി ലീഗിൽ ചേർന്നതിന്റെ വിരോധം മൂലം കുത്തിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. |- |} |- |} === 2000 - 2009=== {| class="wikitable sortable" |+ !'''തിയ്യതി''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പേര്''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പാർട്ടി''' !'''ജില്ല''' !'''പ്രദേശം''' !'''പ്രതികൾക്ക് ബന്ധമുള്ള പാർട്ടി''' !'''പോലിസ് / കോടതി നടപടികൾ''' !'''കേസ് - വിശദ വിവരങ്ങൾ''' |- |2009-12-08 |കെ. എസ് ദിവാകരൻ |കോൺഗ്രസ് |ആലപ്പുഴ |ചേർത്തല |സിപിഐഎം |6 പ്രതികൾ. ഗൂഢാലോചന നടത്തിയ സിപിഎം ലോക്കൽ സെക്രട്ടറി ബൈജുവിനെ വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധിച്ചു |തടുക്ക് വിതരണത്തിൽ സിപിഎം കൗൺസിലർ ബൈജു നടത്തിയ അഴിമതി വെളിപ്പെടുത്തിയതിന്റെ പേരിലുള്ള കൊലപാതകം |- | 2009-11-03 | ജബ്ബാർ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കാസർഗോഡ് | പെർള | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 10, സി.പി.എം. ഏരിയാ സെക്രട്ടറിയും ലോക്കൽ സെക്രട്ടറിയും വാടക ഗുണ്ടകളും ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടു. | വാടക ഗുണ്ടകളെ ഉപയോഗിച്ച്‌ സി.പി.എം. കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=വെട്ടിക്കൊന്നവന്റെ കല്ലറ ആക്രമിച്ച്‌ തകർക്കുക; എന്നിട്ട് അത് പുതിക്കിപ്പണിയുമ്ബോൾ സ്റ്റീൽ ബോംബ്വെച്ച്‌ കോൺക്രീറ്റ് ചെയ്യുക; കണ്ണൂരിന്റത് കേട്ടുകേൾവിയില്ലാത്ത പകയുടെ ചരിത്രം |url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/marunadan+malayali-epaper-marunada/vettikkonnavande+kallara+aakramich+thakarkkuka+ennitt+ath+puthikkippaniyumbol+steel+bombvech+konkreet+cheyyuka+kannurindath+kettukelviyillatha+pakayude+charithram+oru+kalathe+rashdreeya+kriminalukal+inn+kvatteshanukal+aeteduth+orumich+pravarthikkunnu+kaviyum+chuvappumennum+avarkk+vyathyasamilla+kodi+suniyum+katti+sureshum+kakka+shajiyumokke+ore+thuval+pakshikal+marunadan+parambara+kolakkathikal+vazhunna+kannur+munnam+bhagam-newsid-110676891 |accessdate=2019 മാർച്ച് 25 |publisher=ഡെയ്ലിഹണ്ട് |date=2019 മാർച്ച് 9}}</ref> |- | 2009-10-23 | വിജേഷ് | സി.പി.ഐ.എം. | തൃശ്ശൂർ | കുന്നംകുളം | എൻ.ഡി.എഫ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 10 | |- | 2009-05-14 | ഒ.ടി. വിനീഷ് | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | വളപ്പട്ടണം | എൻ.ഡി.എഫ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 2 | ഒന്നാം പ്രതി ഐസിൽ ചേർന്ന് കൊല്ലപ്പെട്ടുവെന്ന് കരുതുന്നു. ബസ് സ്റ്റോപ്പിൽ ഇരിക്കുമ്പോൾ പ്രതികൾ ബൈക്കിലെത്തി വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=സി.പി.എം. പ്രവർത്തകന്റെ കൊല: സി.പി.എം. അനുഭാവികൾ കൂറുമാറി |url=https://www.mathrubhumi.com/print-edition/kerala/thalasseri-1.3584409 |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2019 ഫെബ്രുവരി 20}}</ref> |- | 2009-04-27 | സജിത് ഇ.പി. | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | മട്ടന്നൂർ | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - | |- | 2009-03-27 | ഗണപതിയാടൻ പവിത്രൻ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | കണ്ണവം | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 6 | |- | 2009-03-13 | മേതലെ മഠത്തിൽ ചന്ദ്രൻ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ, | പാനൂർ | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 8 | |- | 2009-03-12 | വിനയൻ | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | പാനൂർ | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 8 | |- | 2009-03-11 | അജയൻ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | കൊളവള്ളൂർ | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 9 | |- | 2009-03-04 | കണ്ട്യൻ ഷിജു | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | മലൂർ | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 9 | |- | 2009-02-20 | അനൂപ് | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് | കൊല്ലം | ചവറ | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 6 | |- | 2008-12-31 | ലതീഷ് | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 12 | |- | 2008-12-17 | കെ.പി. സജീവൻ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | മട്ടന്നൂർ | എൻ.ഡി.എഫ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 13 | |- | 2008-11-18 | വിനു @ അറയ്ക്കൽ വിനോദ് | ആർ.എസ്.എസ്. | തൃശ്ശൂർ | പാവറട്ടി, പാടൂർ | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 4 | 2006 ജനുവരി 20ന് കൊല്ലപ്പെട്ട മുജീബ് വധക്കേസിലെ പ്രധാന പ്രതിയാണ് വിനോദ്. വിനോദ് വധക്കേസിലെ പ്രധാന പ്രതിയായ ഷിഹാബുദ്ദീൻ 2015 മാർച് 01-ന് കൊല്ലപ്പെട്ടു. <ref name="shihabuddin">{{cite news|title=സി.പി.എം പ്രവർത്തകൻ ഷിഹാബുദ്ദീൻ വധക്കേസ്: ഏഴ് ആർ.എസ്.എസ് പ്രവർത്തകർക്ക് ട്രിപ്പിൾ ജീവപര്യന്തം|url=https://keralakaumudi.com/news/kerala/crime/jail-59686|accessdate=2019 മാർച്ച് 16|publisher=കേരള കൗമുദി|date=2019 മാർച്ച് 15}}</ref> |- | 2008-10-01 | ഐ.കെ. ധനീഷ് | സി.പി.ഐ.എം. | തൃശ്ശൂർ | നാട്ടിക, ഏങ്ങണ്ടിയൂർ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 11 | |- | 2008-07-23 | യു.കെ. സലീം / മുഹമ്മദ് സലീം | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | എൻ.ഡി.എഫ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 8 | |- | 2008-07-22 | അരുചാമി | ബി.ജെ.പി. | പാലക്കാട് | മലമ്പുഴ | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 4, എല്ലാവർക്കും ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ | |- | 2008-06-23 | സൈനുദ്ദീൻ | എൻ.ഡി.എഫ്. | കണ്ണൂർ | ഇരിട്ടി | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 10, പത്ത് പേരും കുറ്റവാളികൾ ആണെന്ന് സി.ബി.ഐ. പ്രത്യേക കോടതി വിധിച്ചു | |- | 2008-04-24 | നരോത്ത് ദിലീപൻ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | ഇരിട്ടി | എൻ.ഡി.എഫ്. / എസ്.ഡി.പി.ഐ. | പ്രതികൾ - 16, 7 പേരെ വെറുതെ വിട്ടു. എസ്.ഡി.പി.ഐ. കണ്ണൂർ ജില്ലാ പ്രസിഡന്റ് ഉൾപ്പെടെ 9 പേർക്ക് ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ തലശ്ശേരി അഡീഷണൽ ജില്ലാ സെഷൻസ് കോടതി (മൂന്ന്) വിധിച്ചു. | തെങ്ങിൻ തോപ്പിൽ പതിയിരുന്ന് വെട്ടികൊല്ലുകയായിരുന്നു.<ref>{{cite news |title=ദിലീപൻ വധം: എസ്.ഡി.പി.ഐ. ജില്ലാ പ്രസിഡന്റ് ഉൾപ്പെടെ ഒൻപത് പ്രതികൾക്ക് ജീവപര്യന്തം കഠിനതടവ് |url=https://www.mathrubhumi.com/print-edition/kerala/cpm-worker-dileepan-murder-case-9-sdpi-activists-get-life-imprisonment--1.3576905 |accessdate=2019 മാർച്ച് 6 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2019 ഫെബ്രുവരി 17}}</ref> |- | 2008-04-02 | വിഷ്ണു | സി.പി.ഐ.എം. | തിരുവനന്തപുരം | വഞ്ചിയൂർ | ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 16 | |- | 2008-03-13 | ഷാജി | സി.പി.ഐ.എം. | തൃശ്ശൂർ | വാടാനപ്പള്ളി | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 11 | |- | 2008-03-07 | സുരേഷ് ബാബു | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | ചൊക്ലി | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 5 | |- | 2008-03-07 | കെ.വി. സുരേന്ദ്രനാഥ് | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 7 | |- | 2008-03-07 | അനീഷ് | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | പാനൂർ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 13 | |- | 2008-03-06 | മഹേഷ് | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | കണ്ണവം | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 11 | |- | 2008-03-05 | ഇല്ലിക്കുന്ന് രഞ്ജിത് കുമാർ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 8, എട്ട് പേരേയും തലശ്ശേരി അഡീഷണൽ ജില്ലാ സെഷൻസ് കോടതി വെറുതെ വിട്ടു. | ഒട്ടോറിക്ഷ തടഞ്ഞ് നിർത്തി വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=സി.പി.എമ്മുകാരന്റെ വധം: എട്ട്‌ ആർ.എസ്‌.എസുകാരെ വിട്ടയച്ചു |url=http://www.mangalam.com/news/detail/300960-latest-news.html |accessdate=2019 ഏപ്രിൽ 11 |publisher=മംഗളം |date=2019 ഏപ്രിൽ 11}}</ref> |- | 2008-03-05 | നിഖിൽ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | ധർമ്മടം | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 8 | |- | 2008-03-05 | മാണിയത്ത് സത്യൻ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | കതിരൂർ, വെണ്ടുട്ടായി | സി.പി.ഐ.എം. | പ്രതികൾ - 8, തലശ്ശേരി അഡീഷണൽ ജില്ലാ സെഷൻസ് കോടതി( ഒന്ന്) എല്ലാ പ്രതികളേയും വെറുതെ വിട്ടു.<ref>{{cite news |title=ബി.ജെ.പി പ്രവർത്തകനെ തലയറുത്ത് കൊലപ്പെടുത്തിയ കേസിലെ പ്രതികളായ എട്ട് സി.പി.എം പ്രവർത്തകരെ വെറുതെ വിട്ടു |url=https://thalassery.truevisionnews.com/bjp-pravarthakane/ |accessdate=2019 മാർച്ച് 30 |publisher=തലശ്ശേരി ന്യൂൂസ്.ഇൻ |date=2018 ഒക്ടോബർ 6}}</ref> | കൂത്തുപറമ്പ് പഴയനിരത്തിൽ ഒരുവീട്ടിൽ ജോലി ചെയ്യുകയായിരുന്ന സത്യനെ അക്രമികൾ ബലമായി ഓട്ടോറിക്ഷയിൽ കയറ്റിക്കൊണ്ടുപോയി കഴുത്തറുത്ത് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=മാണിയത്ത് സത്യൻ വധക്കേസ് രണ്ടുസാക്ഷികൾ കൂടി കൂറുമാറി |url=https://www.mathrubhumi.com/kannur/malayalam-news/thalasseri-1.1444627 |accessdate=2019 മാർച്ച് 25 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2016 ഒക്ടോബർ 22}}</ref> |- | 2008-02-07 | കെ.യു. ബിജു | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. | തൃശ്ശൂർ | കൊടുങ്ങല്ലൂർ | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 14 | |- | 2008-01-27 | ജിജേഷ് | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | ചൊക്ലി | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 9 | |- | 2008-01-12 | എം. ധനേഷ് | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | അഴീക്കോട്, വളപ്പട്ടണം | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 9, രണ്ടും മൂന്നും പ്രതികൾക്ക് ജീവപരന്ത്യം കഠിന തടവിന് തലശ്ശേരി അഡീഷണൽ ജില്ലാ സെക്ഷൻസ് കോടതി വിധിചു. ഒന്നാം പ്രതിയെ 2018 ഫെബ്രുവരിയിലാണ് അറസ്റ്റ് ചെയ്തത്. | ബൈക്കിൽ സുഹൃത്തിനൊപ്പം യാത്ര ചെയ്യുമ്പോൾ വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=ധനേഷ്‌ വധം: മുഖ്യ പ്രതി പോണ്ടിച്ചേരിയിൽ പിടിയിൽ |url=http://www.mangalam.com/news/detail/191100-crime.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 6 |publisher=മംഗളം |date=2018 ഫെബ്രുവരി 10}}</ref> |- | 2007-12-23 | വിനോദ് | ആർ.എസ്.എസ്. | ആലപ്പുഴ | വള്ളിക്കുന്നം | എൻ.ഡി.എഫ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 10, കോടതി 5 പേരെ കുറ്റവാളികളായി വിധിച്ചു.5 പേരെ വെറുതേ വിട്ടു. | |- | 2007-12-02 | ഷാജു | ബി.ജെ.പി. / ബി.എം.എസ്. | തൃശ്ശൂർ | കൊടകര | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 6 | |- | 2007-11-10 | പാറക്കണ്ടി പവിത്രൻ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | തല്ലശ്ശേരി, കതിരൂർ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 8, നാലാം പ്രതി മരണപ്പെട്ടു. 7 പ്രതികൾക്ക് ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ തലശ്ശേരി അഡീഷനൽ സെഷൻസ് കോടതി വിധിച്ചു.<ref>{{cite news |title=പാറക്കണ്ടി പവിത്രൻ കൊല; 7 ബിജെപി-ആർഎസ്എസ് പ്രവർത്തകർക്ക് ജീവപര്യന്തം |url=https://www.manoramanews.com/news/breaking-news/2019/05/15/rss-workers-sen-to-life-sentence.html |accessdate=2019 മേയ് 15 |publisher=മനോരമ ന്യൂസ് |date=2019 മേയ് 15 |archive-date=2019-05-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190515110522/https://www.manoramanews.com/news/breaking-news/2019/05/15/rss-workers-sen-to-life-sentence.html |url-status=dead }}</ref> | നവംബർ ആറിന് രാവിലെ പൊന്ന്യം നാമത്ത് മുക്കിൽ വെച്ച് പാൽ വാങ്ങാൻ പോകുമ്പോൾ വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു. നവംബർ 10ന് മരണപ്പെട്ടു. |- | 2007-11-05 | സുധീർ | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 7 | കാർ ഡ്രൈവർ ആയിരുന്ന സുധീറിനെ സ്കൂൾ കുട്ടികളെ കൊണ്ടുപോകുമ്പോൾ തടഞ്ഞ് നിർത്തിയാണ് കൊലപ്പെടുത്തിയത്. |- | 2007-10-29 | രവീന്ദ്രൻ | സി.പി.ഐ.എം. | പാലക്കാട് | മലമ്പുഴ | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 7 | |- | 2007-10-23 | സനിൽ കുമാർ | ബി.ജെ.പി. | തൃശ്ശൂർ | കൊടുങ്ങല്ലൂർ | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 7 | |- | 2007-08-16 | കുമ്പളപ്രവൻ പ്രമോദ് | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | കൂത്തുപറമ്പ്, മൂര്യാട് | സി.പി.ഐ.എം. | 11 പ്രതികൾക്കും തലശ്ശേരി അഡീഷനൽ ജില്ലാ സെഷൻസ്​ കോടതി ജീവപരന്ത്യം വിധിച്ചു.<ref>{{cite news |title=പ്രമോദ് വധം: 11 സി.പി.എം പ്രവർത്തകർക്ക് ജീവപര്യന്തം |url=https://www.madhyamam.com/kerala/11-cpm-activists-get-life-imprisonment-murdering-kerala-news/460429 |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=മാധ്യമം |date=2018 ഏപ്രിൽ 4}}</ref> | കേസിൽ ശിക്ഷക്കപ്പെട്ടവരിൽ രണ്ട് പേർ അച്ചനും മകനും രണ്ട് പേർ സഹോദരങ്ങളുമാണ്.<ref>{{cite news |title=പ്രമോദ് വധം: ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടവരിൽ അച്ഛനും മകനും സഹോദരങ്ങളും |url=https://localnews.manoramaonline.com/kannur/local-news/2018/04/04/jay04-case.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=മലയാള മനോരമ |date=2018 ഏപ്രിൽ 5}}</ref> |- | 2007-07-20 | [[അജയ് പ്രസാദ്‌ വധക്കേസ്|അജയ പ്രസാദ്]]<ref>{{cite news |title=അജയപ്രസാദ് രാഷ്ട്രീയ വൈരത്തിന്റെ ഇര |url=https://www.mathrubhumi.com/kollam/news/kollam-1.2988227 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 28 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2018 ജൂലൈ 21}}</ref> | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | കൊല്ലം | ഓച്ചിറ | ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 6, കോടതി 6 പേർക്കും പത്ത് വർഷം കഠിന തടവ് വിധിച്ചു. | ക്ലാപ്പന സ്കൂളിൽ എസ്.എഫ്.ഐ. യൂണിറ്റ് രൂപവത്കരിച്ചതിനെച്ചൊല്ലിയുള്ള തർക്കങ്ങളാണ് കൊലപാതകത്തിൽ കലാശിച്ചത്. |- | 2007-05-17 | സുലൈമാൻ | മുസ്ലീം ലീഗ് | തൃശ്ശൂർ | വടക്കേക്കാട് | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 4 | |- | 2007-04-20 | ചന്ദ്രൻ പിള്ള | ആർ.എസ്.എസ്. | ആലപ്പുഴ | കുറത്തിക്കാട് | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 7 | |- | 2007-03-04 | വൽസരാജ് | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 2007-01- | കെ. രവീന്ദ്രൻ | ആർ.എസ്.എസ്. | മലപ്പുറം | മഞ്ചേരി | എൻ.ഡി.എഫ്. | പ്രതികൾ - 9, എല്ലാവരേയും വെറുതെ വിട്ടു.<ref name="raveendran_oneindia"/> | ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ച യാസിർ കൊല്ലപ്പെട്ടതിലെ രണ്ടാം പ്രതിയായിരുന്നു. |- | 2006-12-16 | സുജിത് | ബി.ജെ.പി. | തൃശ്ശൂർ | വാടാനപ്പള്ളി | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 11 | |- | 2006-12-16 | മാഹിൻ | സി.പി.ഐ.എം. | തൃശ്ശൂർ | ചാലക്കുടി | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 8, 2 പേർ കുറ്റക്കാർ, ഹൈക്കോടതിയിൽ അപ്പീൽ നടക്കുന്നു. | |- | 2006-10-22 | [[ഫസൽ വധക്കേസ്|മൊഹമദ് ഫസൽ]] | എൻ.ഡി.എഫ്. | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | സി.പി.ഐ.എം. | 8 പ്രതികൾ, സി.ബി.ഐ. അന്വേഷണം | പാർട്ടി മാറിയതിലുള്ള വൈരാഗ്യമാണ് കൊലപാതകത്തിലേക്ക് നയിച്ചതെന്നാണ് കേസ് |- | 2006-09-25 | രാജു | സി.പി.ഐ.എം. | തൃശ്ശൂർ | മതിലകം | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 8, 8 പേർക്കും ജീവപരന്ത്യം | |- | 2006-06-13 | കെ.കെ. യാക്കൂബ് | സി.പി.ഐ.എം. / സി.ഐ.ടി.യു. | കണ്ണൂർ | ഇരിട്ടി | ബി.ജെ.പി. | കുറ്റാരോപിതർ - 16, തലശ്ശേരി രണ്ടാം അഡീഷണൽ കോടതി അഞ്ച് പേരെ കുറ്റക്കാരാണെന്ന് കണ്ടെത്തി. മറ്റ് പ്രതികളെ വെറുതെ വിടുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite news |title=യാക്കൂബ് വധക്കേസ്: അഞ്ച് പ്രതികൾക്ക്​ ജീവപര്യന്തം; വത്സൻ തില്ല​ങ്കേരി അടക്കം 11 പ്രതികളെ വെറുതെ വിട്ടു |url=https://www.madhyamam.com/kerala/yakub-murder-case-five-rss-workers-are-convicted-kerala-news/612162 |accessdate=2019 മേയ് 22 |publisher=മാധ്യമം |date=2019 മേയ് 22}}</ref> | യാക്കൂബിനെ പ്രതികൾ ബോംബും വാളും മഴുവുമായി സംഘം ചേർന്ന് ആക്രമിച്ച് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ് |- | 2006-05-15 | രാജൻ ബാബു | സി.പി.ഐ. | കൊല്ലം | കൊട്ടാരക്കര | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 1, കൺവിക്റ്റഡ് | |- | 2006-04-16 | കെ.പി. വൽസലൻ | സി.പി.ഐ.എം. | തൃശ്ശൂർ | ഗുരുവായൂർ, വടക്കേക്കാട് | മുസ്ലീം ലീഗ് | കുറ്റാരോപിതർ - 5, ഒരാളെ കണ്ടെത്താനായിട്ടില്ല. 3 പേർക്ക് തൃശ്ശൂർ അയന്തോൾ അതിവേഗ കോടതി ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ വിധിച്ചു. | തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രചാരണത്തിനിടെ കുത്തേൽക്കുകയായിരുന്നു. അക്‌ബറിനും കുത്തേറ്റിരുന്നു.<ref>{{cite news |title=കെ പി വൽസലൻ വധക്കേസിൽ 3 മുസ്ലിം ലീഗുകാർക്കു ജീവപര്യന്തം; ഒരു ലക്ഷം രൂപ വീതം പിഴയും ശിക്ഷ |url=http://www.kairalinewsonline.com/2015/06/09/2241.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=കൈരളി ന്യൂസ് |date=2015 ജൂൺ 9}}</ref> |- | 2006-04-11 | എൻ. സുബ്രമഹ്ണ്യൻ | സി.പി.ഐ.എം. | മലപ്പുറം | പെരിന്തൽമണ്ണ | മുസ്ലീം ലീഗ് | കുറ്റാരോപിതർ - 3, ഒരാൾക്ക് ജീവപരന്ത്യം, രണ്ട് പേർക്ക് 8 വർഷം തടവ് | |- | 2006-04-05 | രാജേഷ് | സി.പി.ഐ.എം. | ആലപ്പുഴ | ആലപ്പുഴ നഗരം | ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 17 | |- | 2006-01-20 | മുജീബ് റഹ്മാൻ | സി.പി.ഐ.എം. | തൃശ്ശൂർ | പാവറട്ടി | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 5 | മുജീബ് വധക്കേസിലെ മുഖ്യ പ്രതിയായ വിനോദ് 2008 നവംബറിൽ 18 ന് കൊല്ലപ്പെട്ടു. വിനോദ് വധക്കേസിലെ പ്രധാന പ്രതിയായ മുജീബിന്റെ സഹോദരൻ ഷിഹാബ് 2015 മാർച്ച് 01-ന് കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 2006-01-03 | സത്യേഷ് | ബി.ജെ.പി. | തൃശ്ശൂർ | മതിലകം | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 10, ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ - 10 പേർക്കും. | |- | 2005 | റിജിത്ത്‌ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 2005-11-27 | എടച്ചോളി പ്രേമൻ | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | ചൊക്ലി | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 8 | |- | 2005-10-03 | രജിത് | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | കണ്ണപുരം | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കുറ്റാരോപിതർ - 10 | |- |2005-09-28 |സോമൻ |സി.പി.ഐ.എം. |പാലക്കാട് |വടക്കാഞ്ചേരി |ബി.ജെ.പി. |കുറ്റാരോപിതർ - 4, 4 പേരും കൺവിക്റ്റഡ് | |- | 2005-08-07 | ഇളമ്പിളയിൽ സൂരജ് | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | എടക്കാട് | സി.പി.ഐ.എം. | കുറ്റാരോപിതർ - 12 | മുഴപ്പിലങ്ങാടി ബീച്ചിലെ സൂരജിന്റെ കല്ലറ തകർക്കപ്പെട്ടതിന് ശേഷം പുതുക്കി പണിതപ്പോൾ കല്ലറയ്ക്ക് അകത്ത് ബോംബ് വെച്ച് കല്ലറ നിർമ്മിച്ചു.<ref>{{cite news |title=ബിജെപി പ്രവർത്തകന്റെ കല്ലറ വീണ്ടും പൊളിച്ചു |url=https://malayalam.oneindia.com/news/2010/04/05/kerala-bjp-activist-tomb-again-demolish.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 25 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2010 ഏപ്രിൽ 5}}</ref> |- |2005-06-12 |ബിജി | ബി.ജെ.പി. / ബി.എം.എസ്. |ആലപ്പുഴ |ആലപ്പുഴ നഗരം | സി.പി.ഐ.എം. / സി.ഐ.റ്റി.യു. |കുറ്റാരോപിതർ - 11 | |- |2005-06-09 |വർഗീസ് | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / ഐ.എൻ.ടി.യു.സി. |തൃശ്ശൂർ |വിയ്യൂർ | സി.പി.ഐ.എം. / സി.ഐ.റ്റി.യു. |കുറ്റാരോപിതർ - 9 | |- |2005-05-23 |അജി കുമാർ |ശിവസേന |തിരുവനന്തപുരം |മലയിൻകീഴ് | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. |കുറ്റാരോപിതർ - 9 | |- |2005-05-08 |റജി | സി.പി.ഐ.എം. / സി.ഐ.ടി.യു. |തൃശ്ശൂർ |വിയ്യൂർ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / ഐ.എൻ.റ്റി.യു.സി. |കുറ്റാരോപിതർ - 6 | |- |2005-03-10 |പുന്നാട് അശ്വിനി കുമാർ | [[ബി.ജെ.പി.]] / [[ആർ.എസ്.എസ്.]] / [[വി.എച്ച്.പി.]] |കണ്ണൂർ |പരിയാരം, തിരുവട്ടൂർ, പാറോളി |എൻ.ഡി.എഫ്. / [[പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട്]] | |ആർ.എസ്.എസ്. ബൗദ്ധിക് പ്രമുഖ് ആയിരുന്നു.<ref>{{cite news |title=അശ്വനികുമാർ വധം: ഒരാൾ കൂടി അറസ്റിൽ |url=https://malayalam.oneindia.com/news/2005/03/17/ker-ndf-arrest.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2005 മാർച്ച് 17}}</ref> ബസ് യാത്രയിൽ കൊല്ലപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു. |- |2005-01-18 |സഹദേവൻ |സി.പി.ഐ.എം. |പാലക്കാട് |ഹേമാംബിക നഗർ |ബി.ജെ.പി. |കുറ്റാരോപിതർ - 12 | |- |2005-01-18 |ഷമീർ |സി.പി.ഐ.എം. |തൃശ്ശൂർ |വടക്കേക്കാട് |ആർ.എസ്.എസ്. |കുറ്റാരോപിതർ - 14 | |- |2004-10-20 |ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം(ബാലു) |കോൺഗ്രസ് |ഇടുക്കി |വണ്ടിപ്പെരിയാർ |സിപിഎം |പ്രതികളെ വിചാരണ കോടതി വെറുതേ വിട്ടു. ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം ഹൈക്കോടതിയെ സമീപിക്കുകയും പ്രതികൾക്ക് ജീവപര്യന്തം ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ സുപ്രീം കോടതി വിചാരണ കോടതി വിധി അംഗീകരിച്ചു |പട്ടുമലയിൽ യോഗത്തിൽ പ്രസംഗിക്കവേ വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. അയ്യപ്പദാസ് വധത്തിന്റെ പ്രതികാരം |- |2004-06-07 |[[പുന്നാട് മുഹമ്മദ്‌ വധക്കേസ്|പി.വി. മുഹമ്മദ്‌ പുന്നാട്]] |എൻ.ഡി.എഫ് / പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട് |കണ്ണൂർ |പുന്നാട് |[[ബി.ജെ.പി.]], [[ആർ.എസ്.എസ്.]] |26 പ്രതികൾ, ഗൂഢാലോചനക്കുറ്റം തെളിയിക്കാത്തതിനാൽ 16 പ്രതികളെ വെറുതെ വിട്ടു. ഒരാൾക്ക് മാനസിക രോഗം ഉള്ളതിനാൽ വിചാരണ നടന്നില്ല. 9 പേർക്കും ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ. | 2004 ജൂൺ ഏഴിന് രാവിലെയാണു മുഹമ്മദും മകനും ആക്രമിക്കപ്പെട്ടത്.<ref>{{cite news |title=മുഹമ്മദ് വധം: ആർഎസ്എസ് പ്രവർത്തകരുടെ ജീവപര്യന്തം ശരിവച്ചു |url=https://www.manoramaonline.com/news/kerala/2018/12/13/muhammed-murder-case.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=മലയാള മനോരമ |date=2018 ഡിസംബർ 13}}</ref> |- | 2004-04-06 | കെ.പി. രവീന്ദ്രൻ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | കണ്ണൂർ സെൻട്രൽ ജയിൽ | [[ബി.ജെ.പി.]], [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | റിമാൻഡ് തടവുകാരായ 31 പ്രതികൾ. | കോഴിക്കോട് കുന്നുമ്മലിനടുത്ത് കക്കട്ട് പ്രദേശവാസിയെ ജയിലിനകത്ത് വെച്ച് ഇരുമ്പുവടിയും മരവടിയും ഉപയോഗിച്ച് കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ്. കേരളത്തിലെ ജയിലിനുള്ളിലെ ആദ്യത്തെ രാഷ്ട്രീയ കൊലപാതകം എന്ന കണക്കാക്കുന്നു.<ref>{{cite news |title=സംസ്ഥാനത്തെ ജയിലിൽ നടന്ന ആദ്യരാഷ്ട്രീയകൊലപാതക കേസിന്റെ വിചാരണ ആരംഭിച്ചു |url=https://www.manoramanews.com/news/kuttapathram/2018/09/01/trail-of-first-jail-murder-in-kerala-started-off.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 2 |publisher=മനോരമ ന്യൂസ് |date=2018 സെപ്റ്റംബർ 1}}</ref> |- | 2004-03-16 | സി.ജി. ഫ്രാൻസീസ് (മാരാരിക്കുളം ബെന്നി) | [[സിപിഐഎം]] | ആലപ്പുഴ | മാരാരിക്കുളം | [[ബി.ജെ.പി.]] / [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | 13 പ്രതികൾ. ആലപ്പുഴ അഡീഷണൽ സെഷൻസ് കോടതി 3 എല്ലാ പ്രതികളേ വെറുതെ വിട്ടു. 13ആം പ്രതിക്ക് പ്രായപൂർത്തിയാകാത്തതിനാൽ ജുവൈനൽ കോടതിയിലാണ് വിചാരണ നേരിട്ടത്.<ref>{{cite news |title=ബെന്നി കൊലക്കേസ്: പ്രതികളെ വെറുതെ വിട്ടു |url=https://www.janmabhumidaily.com/news649298 |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |publisher=ജന്മഭൂമി |date=2017 ജൂൺ 15 }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | |- |2003-06-29 |പ്രവീൺ ദാസ് |[[സി.എം.പി]] |കൊല്ലം |കടയ്ക്കൽ |[[സിപിഐഎം]] | |സി.എം.പി ജില്ലാ കമ്മിറ്റി അംഗമായിരുന്നു |- |2002 |മുഹമ്മദ്‌ ഇസ്‌മയിൽ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |[[ബി.ജെ.പി.]] / [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | | |- | 2002-11-17 | വട്ടപ്പാറ ഷാജി | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | സി.പി.ഐ.എം. | 15 പ്രതികളെ കീഴ്‌ക്കോടതി വെറുതെ വിടുകയും 8 പ്രതികൾക്ക് ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷയും വിധിച്ചു. ഈ ശിക്ഷ ഹൈക്കോടതിയും ശരി വെച്ചു. | ശാഖ കഴിഞ്ഞ് വരുന്ന ഷാജിയെ വെട്ടിയും കുത്തിയും കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref>{{cite news |title=വട്ടപ്പാറ ഷാജി വധം: സി.പി.എം പ്രവർത്തകരുടെ ജീവപര്യന്തം ഹൈക്കോടതി ശരിവെച്ചു |url=http://anweshanam.com/index.php/kerala/news/vattappara-shaji-murder-cpm-workers-life-sentence |accessdate=2019 മാർച്ച് 6 |publisher=അന്വേഷണം |date=2016 സെപ്റ്റംബർ 6 }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- |2002-09-06 |പാറക്കാട്ട് ശ്രീനിവാസൻ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കണ്ണൂർ | |[[സിപിഐഎം]] | |2001ൽ നടന്ന ആക്രമണത്തിൽ ഗുരുതരമായി പരിക്കേറ്റ് ഒരു വർഷത്തിലേറെ ചികിത്സയിലായിരുന്നു. കണ്ണൂർ ഡിസിസി അംഗമായിരുന്നു. |- |2002-07-26 |വി വി അനീഷ് കൂടാളി |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കണ്ണൂർ | |[[സിപിഐഎം]] | |സിപിഎം വിട്ട മറ്റൊരാളെ ലക്ഷ്യമിട്ടെത്തിയ സംഘം ആളുമാറി കൊല്ലുകയായിരുന്നു. |- | 2002-05-22 | ശിഹാബ് | | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | സി.പി.ഐ.എം. | | കൊല്ലപ്പെട്ട ബി.ജെ.പി. പ്രവർത്തകൻ ചാവശ്ശേരി ഉത്തമന്റെ ശവദാഹം കഴിഞ്ഞ് വരുന്ന ജീപ്പിനു നേരെയുണ്ടായ ബോംബേറിൽ ജീപ്പ് ഡ്രൈവർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 2002-05-22 | ചാവശ്ശേരി ഉത്തമൻ (42) | [[ബി.ജെ.പി.]] / [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | സി.പി.ഐ.എം. | 22 പ്രതികൾ, 17 പ്രതികളെ വിചാരണ വേളയിൽ വെറുതെ വിട്ടു. ബാക്കി അഞ്ച് പ്രതികളേയും കുറ്റക്കാരല്ല എന്ന് കണ്ട് കോടതി വെറുതെ വിട്ടു.<ref>{{cite news |title=ആർ.എസ്.എസ്. പ്രവർത്തകനെ കൊലപ്പെടുത്തിയ കേസിൽ സി.പി.എം. പ്രവർത്തകരായ അഞ്ചുപേരെ വെറുതെവിട്ടു |url=https://www.mathrubhumi.com/print-edition/kerala/thalasseri-1.802999 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2016 ജനുവരി 17}}</ref> | തലശ്ശേരിയിൽ നിന്ന് ഇരിട്ടിയിലേക്ക് പോകുകയായിരുന്ന സ്വകാര്യബസ്സിന് ബോംബെറിഞ്ഞ് ബസ്സിൽകയറി ഡ്രൈവറായ ഉത്തമനെ വെട്ടിക്കാലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. 2016-ൽ ഉത്തമന്റെ മകൻ രമിത്തും കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 2002-05-22 | അമ്മുവമ്മ | | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | സി.പി.ഐ.എം. | | കൊല്ലപ്പെട്ട ബി.ജെ.പി. പ്രവർത്തകൻ ചാവശ്ശേരി ഉത്തമന്റെ ശവദാഹം കഴിഞ്ഞ് വരുന്ന ജീപ്പിനു നേരെയുണ്ടായ ബോംബേറിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 2002-05-04 | ലത്തീഫ് | മുസ്ലീം ലീഗ് | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 2002-03-17 | റെജി ഫ്രാൻസിസ് | തീരസംഘം | ആലപ്പുഴ | തൈക്കൽ | ബിഎംഎസ് | | തൈക്കൽ കലാപം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. 2002 മാർച്ച് 15ന് തൊഴിൽ തർക്കത്തെ തുടർന്ന് തീരസംഘം - ബിഎംഎസ് പ്രവർത്തകർ ഏറ്റുമുട്ടി. മൂന്നുപേർ അന്നേദിവസവും പരിക്കേറ്റ തീരസംഘം പ്രവർത്തകൻ റെജി പിറ്റേദിവസവും മരിച്ചു. കൊല്ലപ്പെട്ട ഒരു ബിഎംഎസ് പ്രവർത്തകൻ കടലിൽ വീണാണ് മരിച്ചത്. മൃതദേഹം ഇന്നും കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞിട്ടില്ല. |- | 2002-03-15 | പീതാംബരൻ | ബിഎംഎസ് | ആലപ്പുഴ | തൈക്കൽ | തീരസംഘം | | തൈക്കൽ കലാപം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. 2002 മാർച്ച് 15ന് തൊഴിൽ തർക്കത്തെ തുടർന്ന് തീരസംഘം - ബിഎംഎസ് പ്രവർത്തകർ ഏറ്റുമുട്ടി. മൂന്നുപേർ അന്നേദിവസവും പരിക്കേറ്റ തീരസംഘം പ്രവർത്തകൻ റെജി പിറ്റേദിവസവും മരിച്ചു. കൊല്ലപ്പെട്ട ഒരു ബിഎംഎസ് പ്രവർത്തകൻ കടലിൽ വീണാണ് മരിച്ചത്. മൃതദേഹം ഇന്നും കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞിട്ടില്ല. |- | 2002-03-15 | സുമേഷ് | ബിഎംഎസ് | ആലപ്പുഴ | തൈക്കൽ | തീരസംഘം | |തൈക്കൽ കലാപം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. 2002 മാർച്ച് 15ന് തൊഴിൽ തർക്കത്തെ തുടർന്ന് തീരസംഘം - ബിഎംഎസ് പ്രവർത്തകർ ഏറ്റുമുട്ടി. മൂന്നുപേർ അന്നേദിവസവും പരിക്കേറ്റ തീരസംഘം പ്രവർത്തകൻ റെജി പിറ്റേദിവസവും മരിച്ചു. കൊല്ലപ്പെട്ട ഒരു ബിഎംഎസ് പ്രവർത്തകൻ കടലിൽ വീണാണ് മരിച്ചത്. മൃതദേഹം ഇന്നും കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞിട്ടില്ല. |- | 2002-03-15 | വിൻസെന്റ് വേലിക്കകത്ത് | തീരസംഘം | ആലപ്പുഴ | തൈക്കൽ | ബിഎംഎസ് | | തൈക്കൽ കലാപം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. 2002 മാർച്ച് 15ന് തൊഴിൽ തർക്കത്തെ തുടർന്ന് തീരസംഘം - ബിഎംഎസ് പ്രവർത്തകർ ഏറ്റുമുട്ടി. മൂന്നുപേർ അന്നേദിവസവും പരിക്കേറ്റ തീരസംഘം പ്രവർത്തകൻ റെജി പിറ്റേദിവസവും മരിച്ചു. കൊല്ലപ്പെട്ട ഒരു ബിഎംഎസ് പ്രവർത്തകൻ കടലിൽ വീണാണ് മരിച്ചത്. മൃതദേഹം ഇന്നും കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞിട്ടില്ല. വിൻസെന്റിന്റെ കൊലപാതകത്തോടുകൂടെയാണ് ഈ കലാപം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടത്. |- | 2002-03-02 | സുനിൽ | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 2002-03-02 | സുജീഷ് | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 2002-02-05 | താഴെയിൽ അഷറഫ്‌ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | പാനൂർ | [[ബി.ജെ.പി.]] / [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | 6 പേർക്ക് ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ തലശ്ശേരി കോടതി വിധിച്ചു. | പാനൂർ ബസ് സ്റ്റാൻഡിൽ വെച്ചാണ് കൊലപ്പെടുത്തിയത്.<ref>{{cite news |title=അഷ്റഫ് വധം: ആറ് ആർഎസ്എസ് പ്രവർത്തകർക്ക് ജീവപരന്ത്യം |url=https://www.manoramanews.com/news/breaking-news/2017/11/23/rss-workers-sent-for-life-term-imprisonment.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 5 |date=2017 നവംബർ 23 |ref=മനോരമ ന്യൂസ്}}</ref> |- | 2002-02-02 | മോഹനൻ | ഐ.എൻ.ടി.യു.സി | എറണാകുളം | പിറവം | സി.ഐ.ടി.യു | | യൂണിയൻ തർക്കത്തിന്റെ പേരിൽ വീട്ടിൽ കയറി വെട്ടിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു |- | 2001-04-10 | രാജീവൻ | [[സിപിഐഎം]] / ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ. | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |2001 |പി. കൃഷ്‌ണൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |മുസ്ലീം ലീഗ് | | |- | 2001 | ബിജു | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |2001 |എം. വിജയൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 2001-06-02 | ഇടന്തുള്ളിൽ ബിനു | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | കോഴിക്കോട്, | കല്ലാച്ചി | [[എൻ.ഡി.എഫ്]] | 6 പ്രതികൾ | തെരുവൻ പറമ്പിൽ നബീസയെ മാനഭംഗപ്പെടുത്തിയെന്ന കേസിൽ മുഖ്യപ്രതിയായിരുന്നു ബിനു. ഈ കേസിൽ മാനഭംഗം നടന്നിട്ടില്ലെന്ന് കോടതി വിധിച്ചിരുന്നു. കല്ലാച്ചി ടൗണിൽ ടാക്സി സ്റാന്റിൽ വച്ച് ബോംബെറിഞ്ഞ് ഭീകരാന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിച്ച് കാർ ഡ്രൈവറായ ബിനുവിനെ വെട്ടിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു.<ref>{{cite news |title=ബിനു വധക്കേസ്: ആറ് പ്രതികൾ കുറ്റക്കാർ |url=https://malayalam.oneindia.com/news/2006/08/29/kerala-binu-murder-case.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 24 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2006 ഓഗസ്റ്റ് 29}}</ref> |- |2001-05-10 |തില്ലങ്കേരി ബിജൂട്ടി |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |[[ബി.ജെ.പി.]] / [[ആർ.എസ്.എസ്.]] |6 പ്രതികൾ, ജില്ലാ സെക്ഷൻസ് കോടതി 3 പ്രതികൾക്ക് ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ, 3 പേരെ വെറുതെ വിട്ടു. |തെരഞ്ഞെടുപ്പ്‌ ദിവസം ബൂത്തിൽ ഇടതു മുന്നണി ഏജന്റായി ഇരുന്നശേഷം സുഹൃത്തുക്കളോടൊപ്പം വീട്ടിലേക്ക്‌ മടങ്ങുകയായിരുന്ന വിജയനെ വായനശാലയ്ക്കു സമീപം ബോംബെറിഞ്ഞ്‌ വീഴ്ത്തി വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ്‌ കേസ്‌.<ref>{{cite news |title=വധക്കേസ് : 3 ബിജെപിക്കാർക്ക് ജീവപര്യന്തം |url=https://malayalam.oneindia.com/news/2007/05/29/kerala-three-bjp-activists-life-term.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2007 മേയ് 29}}</ref> |- |2001-03-23 |ഹരിചരൺ |[[കോൺഗ്രസ്(ഐ)]] |കാസർഗോഡ് |ബന്തടുക്ക |സിപിഎം | |ജന്മദിനത്തിൽ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി മർദ്ദിച്ച ശേഷം വെടിവെച്ചു കൊലപ്പെടുത്തി |- |2001-01-27 |ടി. വി. ദേവദാസ് |കോൺഗ്രസ് |കാസർഗോഡ് |പുല്ലൂർ പെരിയ |സിപിഎം |പ്രതികൾക്ക് ജീവപര്യന്തം ലഭിച്ചു |യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് ചാലിങ്കൽ യൂണിറ്റ് പ്രസിഡന്റായിരുന്ന ദേവദാസിനെ ജോലി കഴിഞ്ഞ് വരുന്ന വഴി വെട്ടിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു |- | 2000-10-26 | മുല്ലോളി രാജേഷ് | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | | |- |2000 |സകേഷ്‌ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ബി.ജെ.പി. | | |- | 2000 | സി.കെ. ചന്ദ്രൻ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 2000 | ചന്ദ്രഗഡൻ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 2000 | പുലപ്പാടി ശ്രീജിത്ത്‌ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |2000 |ടി എം രജീഷ്‌ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 2000-02-18 | കെ. സജീവൻ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 2000 | മുല്ലോളി വിജേഷ്‌ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |2000 |ഇ. ജയശീലൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ബി.ജെ.പി. | | |- | 2000-12-05 | അരീക്കൽ അശോകൻ വലിയപറമ്പത്ത് | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 2000-11-30 | ഡൊമനിക് | തീരസംഘം | ആലപ്പുഴ | അർത്തുങ്കൽ | [[സിപിഐഎം]] | പ്രതികൾക്ക് ജീവപര്യന്തം ശിക്ഷ വിധിച്ചു | ലത്തീൻ സമുദായത്തിന്റെ മത്സ്യത്തൊഴിലാളി സംഘടനയായ തീരസംഘം അർത്തുങ്കൽ മേഖലയിൽ ശക്തിപ്പെട്ടതിനെ തുടർന്ന് നടന്ന കൊലപാതകം |- | 2000 | ബിജു | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- |2000-04-27 |വിജയൻ |ബി.ജെ.പി. |കാസർഗോഡ് | |സി.പി.ഐ.എം. | |ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ നേതാവ് ഭാസ്ക്കര കുമ്പളയെ കൊലപ്പെടുത്തിയ കേസിലെ നാലാം പ്രതിയായിരുന്നു വിജയൻ<ref>{{cite news |title=കാസർകോട്ട് ബി.ജെ.പി പ്രവർത്തകനെ വെട്ടിക്കൊന്നു |url=https://malayalam.oneindia.com/news/2000/04/27/ker-murder.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2000 ഏപ്രിൽ 27}}</ref> |- |} === 1990 - 1999 === {| class="wikitable sortable" |+ !'''തിയ്യതി''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പേര്''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പാർട്ടി''' !'''ജില്ല''' !'''പ്രദേശം''' !'''പ്രതികൾക്ക് ബന്ധമുള്ള പാർട്ടി''' !'''പോലിസ് / കോടതി നടപടികൾ''' !'''കേസ് - വിശദ വിവരങ്ങൾ''' |- | 1999 | പരൽ ശശി | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1999 | വി. സരേഷ്‌ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1999 |വി പി പ്രദീപൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 1999-12-03 | കുഞ്ഞിക്കണ്ണൻ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. | | |- | 1999-12-02 | പുളിനോളി ബാലൻ | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1999-12-02 | ചാത്തന്റവിടെ കൃഷ്‌ണൻ നായർ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | വീട്ടിൽ കയറി, അമ്മയുടേയും ഭാര്യയുടേയും മക്കളുടേയും മുന്നിലിട്ട് വെട്ടിക്കൊന്നു. |- | 1999-12-02 | പലോറത്ത് കനകരാജ്‌ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | പാനൂർ | ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 1999-12-01 | വി പി മനോജ്‌ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 1999-12-01 | പ്രകാശൻ പടിക്കലക്കണ്ടി | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 1999-12-01 | [[കെ.ടി. ജയകൃഷ്ണൻ വധം|കെ.ടി. ജയകൃഷ്ണൻ]] | ബി.ജെ.പി. - യുവമോർച്ച | കണ്ണൂർ | പാനൂർ ഈസ്റ്റ് മൊകേരി | സി.പി.ഐ.എം. | സുപ്രീം കോടതിയിൽ ഒരു പ്രതിക്ക് ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ. നാല് പേരെ വെറുതെ വിട്ടു. | ക്ലാസ് മുറിയിൽ കയറി കുട്ടികളുടെ മുന്നിലിട്ട് അദ്ധ്യാപകനായ ജയകൃഷ്ണനെ വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ് |- | 1999-08-28 | ടി.വി. ദാസൻ / കോടിയേരി ദാസൻ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി / കോടിയേരി / പാറാൽ | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | മൽസ്യ വിൽപ്പനയ്ക്കിടയിലാണ് വെട്ടികൊലപ്പെടുത്തിയത്. |- |1999-04-09 |മുരുകാനന്ദൻ |എ.ബി.വി.പി |തിരുവനന്തപുരം |പേരൂർക്കട |എസ്.എഫ്.ഐ | |ധനുവച്ചപുരം കോളേജിലെ വിദ്യാർത്ഥി സംഘർഷത്തെ തുടർന്ന് 20അംഗ സംഘം മർദ്ദിച്ചു കൊലപ്പെടുത്തി |- | 1998-11-02 | കുഞ്ഞിപറമ്പത്ത് കുഞ്ഞിരാമൻ | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 1998-11-01 | കേളോത്ത് പവിത്രൻ S/O ചാത്തു | സി.പി.ഐ.എം. | കണ്ണൂർ | | [[ബി.ജെ.പി.]] | | |- | 1998-11-01 | പുരുഷു | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 1998-05-18 | ഷാജി | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 1998-05-13 | ചെല്ലട്ടൻ ചന്ദ്രൻ | [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | ബസ് യാത്രയിൽ കൊലപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു. |- |1998 |സുന്ദരൻ മാസ്റ്റർ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1998 |കേളോത്ത്‌ പവിത്രൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | | | | |- | 1997-11-09 | കെ. വി. പോൾ | ഇന്ത്യൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ലീഗ് | കോട്ടയം | | സിപിഐ എം.എൽ/റെഡ് ഫ്ലാഗ് | | തീവ്ര ഇടത് സംഘടനകളിൽ കെ. വി. പോൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവർ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധേയനായതിനെ തുടർന്ന് ഉണ്ടായ അസൂയ മൂലം |- | 1997-10-09 | ദേവസ്യ / കുഞ്ഞൂഞ്ഞ് | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1997 | പ്രദീപൻ | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 1997 | എം കെ സുരേന്ദ്രൻ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1997-04-22 |ഭാസ്‌കര കുമ്പള |[[സിപിഐഎം]] |കാസർഗോഡ് | |ബി.ജെ.പി. | |ബസിൽ കയറിയാണ് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തിയത്. |- |1997-02-25 |സുഗേഷ്‌ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | | | | |- |1997-02-25 |പി.വി സുരേന്ദ്രൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | |- |1996-11-19 |മേക്കിലേരി ഭരതൻ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കണ്ണൂർ | |[[സിപിഐഎം]] | | |- |1996-10-21 |ബിംബി |എ.ബി.വി.പി |കോട്ടയം |ചങ്ങനാശേരി |എസ്.എഫ്.ഐ | |എസ്.എഫ്.ഐ സമരത്തിനിടെ ബസ് സ്റ്റോപ്പിൽ നിൽക്കുകയായിരുന്ന വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് മർദ്ദനമേൽക്കുകയായിരുന്നു. |- | 1996-09-17 | പി.എസ്. അനു | ബി.ജെ.പി. / എ.ബി.വി.പി. | പത്തനംതിട്ട | പരുമല പമ്പ ദേവസ്വം ബോർഡ് കോളേജ് | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | പ്രതികളായ 18 പേരെയും പത്തനംതിട്ട അഡീഷണൽ ജില്ലാ കോടതി വെറുതെ വിട്ടു. | കോളേജിൽ നടന്ന സംഘട്ടനത്തിൽ എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകരിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാനായി പമ്പാ നദിയിൽ ചാടിയെന്നും നീന്തികയറി രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിച്ചവരെ കല്ലെറിഞ്ഞ് വീഴ്ത്തിയെന്നുമാണ് കേസ്. അതിനിടയിൽ അനു, സുജിത്, കരുണാകരൻ എന്നിവർ മുങ്ങി മരിക്കുകയായിരുന്നു.<ref name="പരുമല">{{cite news |title=പരുമലയിൽ വിദ്യാർഥികൾ മരിച്ച കേസിലെ പ്രതികളെ വെറുതെ വിട്ടു |url=https://malayalam.oneindia.com/news/2000/06/28/ker-parumala.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 2 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2000 ജൂൺ 28}}</ref> |- | 1996-09-17 | എസ്. സുജിത് | ബി.ജെ.പി. / എ.ബി.വി.പി. | പത്തനംതിട്ട | പരുമല പമ്പ ദേവസ്വം ബോർഡ് കോളേജ് | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | പ്രതികളായ 18 പേരെയും പത്തനംതിട്ട അഡീഷണൽ ജില്ലാ കോടതി വെറുതെ വിട്ടു. | കോളേജിൽ നടന്ന സംഘട്ടനത്തിൽ എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകരിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാനായി പമ്പാ നദിയിൽ ചാടിയെന്നും നീന്തികയറി രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിച്ചവരെ കല്ലെറിഞ്ഞ് വീഴ്ത്തിയെന്നുമാണ് കേസ്. അതിനിടയിൽ അനു, സുജിത്, കരുണാകരൻ എന്നിവർ മുങ്ങി മരിക്കുകയായിരുന്നു.<ref name="പരുമല"/> |- | 1996-09-17 | കിം. കരുണാകരൻ | ബി.ജെ.പി. / എ.ബി.വി.പി. | പത്തനംതിട്ട | പരുമല പമ്പ ദേവസ്വം ബോർഡ് കോളേജ് | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | പ്രതികളായ 18 പേരെയും പത്തനംതിട്ട അഡീഷണൽ ജില്ലാ കോടതി വെറുതെ വിട്ടു. | കോളേജിൽ നടന്ന സംഘട്ടനത്തിൽ എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകരിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാനായി പമ്പാ നദിയിൽ ചാടിയെന്നും നീന്തികയറി രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിച്ചവരെ കല്ലെറിഞ്ഞ് വീഴ്ത്തിയെന്നുമാണ് കേസ്. അതിനിടയിൽ അനു, സുജിത്, കരുണാകരൻ എന്നിവർ മുങ്ങി മരിക്കുകയായിരുന്നു.<ref name="പരുമല"/> |- | 1996-08-13 | മുതലമട മണി | ബി.ജെ.പി. | പാലക്കാട് | മുതലമട | അൽഉമ്മ | രണ്ട് പ്രതികൾക്ക് ഇരട്ട ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ വിധിച്ചു. | മുതലമട ചുള്ളിയാർ ഡാമിൽ 1990 നടന്ന ഷംസുദ്ദീന്റെ കൊലപാതകത്തിന് പ്രതികാരമായും അൽ ഉമ്മ സംഘടന വളർത്തുന്നതിനുമായിരുന്നു കൊലപാതകമെന്നാണു പ്രോസിക്യൂഷൻ വാദം.<ref>{{cite news |title=ബി ജെ പി പ്രവർത്തകൻ മുതലമട മണി കൊല്ലപ്പെട്ട കേസിൽ ഒന്നും നാലും പ്രതികൾക്ക് ഇരട്ട ജീവപര്യന്തം |url=http://www.sirajlive.com/2015/03/18/171229.html |accessdate=2019 മാർച്ച് 4 |publisher=സിറാജ് |date=2015 മാർച്ച് 18}}</ref> മണി ബി.ജെ.പി. മണ്ഡലം പ്രസിഡന്റായിരുന്നു. |- | 1996-05-25 | പന്ന്യന്നൂർ ചന്ദ്രൻ | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി | [[സിപിഐഎം]] | പ്രതികളായ 4 പേർക്ക് ജില്ലാ സെഷൻസ് കോടതി വധശിക്ഷ വിധിച്ചു.<ref>{{cite news |title=പന്ന്യന്നൂർ ചന്ദ്രൻ വധം: പ്രതികൾക്ക് വധശിക്ഷ|url=https://malayalam.oneindia.com/news/2002/11/12/ker-chandran-case.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2002 നവംബർ 12}}</ref> | ചന്ദ്രൻ ബിജെപി കണ്ണൂർ ജില്ലാ സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. സ്കൂട്ടറിൽ ഭാര്യയോടൊത്ത് സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു. |- | 1995 | കേളു | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1995-12-12 | മാമൻ വാസു / പി. വാസു | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | [[ബി.ജെ.പി.]], [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | 5 പ്രതികൾക്ക് തലശ്ശേരി അഡീഷണൽ സെഷൻസ് (4) ജില്ലാ കോടതി ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ വിധിച്ചു. അപ്പീൽ ഹർജിയിൽ ഹൈക്കോടതി എല്ലാവരേയും വെറുതെ വിട്ടു. 2018-ൽ കോടതിയിൽ കീഴടങ്ങിയ രണ്ടാം പ്രതിയുടെ വിചാരണ നടക്കുകയാണ്.<ref>{{cite news |title=മാമൻ വാസു വധം; അന്വേഷണ ഉദ്യോഗസ്ഥനെ 27ന് വിസ്തരിക്കും |url=http://kannurnews.in/news/details/maman-vasu-murder-case |accessdate=2019 മാർച്ച് 16 |publisher=കണ്ണൂർ വാർത്ത |date=2018 ജൂലൈ 24 }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | |- | 1995-10-26 | വി. ദാസൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | ആന്തൂർ | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1995-06-27 | സജിത് ലാൽ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - കെ.എസ്.യു | കണ്ണൂർ. | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1995-05-21 | വടക്കേക്കര എബ്രാഹം | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1995-02-25 | ബെന്നി അബ്രഹാം | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | പയ്യന്നൂർ | [[സിപിഐഎം]] | | [[ചീമേനി കൂട്ടക്കൊല]]ക്കേസിലെ പ്രതിയായിരുന്നു. |- | 1995-01-06 | വലരിയിൽ കുട്ടച്ചൻ (മാത്യു) | ജെ.എസ്.എസ് | ഇടുക്കി | സേനാപതി | [[സി.പി.ഐ.എം]] | 6 പ്രതികളെയും വെറുതെവിട്ടു | സിപിഎം വിട്ട് ജെ.എസ്.എസിൽ ചേർന്നതിന്റെ പ്രതികാരമായി കുത്തിക്കൊലപ്പെടുത്തി |- | 1994-12-04 | തൊഴിയൂർ സുനിൽ | ആർ.എസ്.എസ്. | ത്രിശ്ശൂർ | ഗുരുവായൂർ, മണ്ണാകുളം | [[ജം ഇയത്തൂൽ ഹിസാനിയ]] | 2012-ൽ യഥാർത്ഥ പ്രതികളെ കുറിച്ച് സൂചനകൾ കിട്ടുന്നതിന് മുൻപ് 10 സി.പി.എം. പ്രവർത്തകർക്കെതിരെ കേസ് എടുക്കുകയും 1997-ൽ ത്രിശ്ശൂർ ജില്ലാ അഡീഷണൻ സെഷൻസ് കോടതി 4 പേർക്ക് ജീവപരന്ത്യം ശിക്ഷ നൽകുകയുണ്ടായി. | പുലർച്ചെ രണ്ട് മണിക്ക് വീട്ടിൽ കയറി വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു. ആ അക്രമണത്തിൽ സഹോദരന്റെ ഇടതുകൈ അക്രമികൾ വെട്ടിമാറ്റി. അച്ചൻ കുഞ്ഞിമോന്റെ കൈവിരലും അമ്മ കുഞ്ഞിമ്മുവിന്റെ ചെറിയും മുറിഞ്ഞു. മൂന്നാം പ്രതിയാക്കി ഷെമീർ ഒളിവിൽ വെച്ച് കൊല്ലപ്പെട്ടു. ആറാം പ്രതി സുബ്രമണ്യൻ വിചാരണക്കിടെ കൊല്ലപ്പെട്ടു. <ref> https://www.mathrubhumi.com/crime-beat/crime-news/rss-worker-sunil-murder-case-1.4193153 </ref> |- | 1994-11-29 | കൊച്ചുപുരയ്ക്കൽ ജോസ് | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | | |- | 1994-04-19 | പള്ളിപരിയാരത്ത് മോഹനൻ | ബി.ജെ.പി. | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- |1994-03-24 |കാഞ്ഞിലേരി സത്യൻ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കണ്ണൂർ | |[[ബി.ജെ.പി.]] / [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | | |- | 1994-03-21 | കൊല്ലനണ്ടി രാജൻ | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 1994-03-03 | ആർ. കണ്ണൻ | കോൺഗ്രസ് | പാലക്കാട് | കണ്ണമ്പ്ര | [[സിപിഐഎം]] | | യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് മണ്ഡലം സെക്രട്ടറി ആയിരുന്ന കണ്ണനെ തൃശ്ശൂരിൽ ജോലിക്ക് പോയി വരുന്ന വഴി ബസ് തടഞ്ഞ് വെട്ടിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു |- | 1994-02-28 | സി. എ. മോഹനൻ | കോൺഗ്രസ് | തൃശൂർ | ചാവക്കാട് | [[സിപിഐഎം]] | പ്രതികൾക്ക് വിചാരണ കോടതി ജീവപര്യന്തം വിധിച്ചു. ഹൈക്കോടതി വെറുതേ വിട്ടു | സിപിഎം വിട്ട് കോൺഗ്രസിൽ ചേർന്നതിന്റെ പേരിൽ കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. കോൺഗ്രസ് നേതാവ് ഗോപപ്രതാപൻ ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുജനാണ് |- | 1994-02-19 | ഗോവിന്ദൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | തളിപ്പറമ്പ് | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | | |- |1994-01-26 |[[കെ.വി. സുധീഷ്]] | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. |കണ്ണൂർ | കൂത്തുപറമ്പ് |[[ബി.ജെ.പി.]] / [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | |വീട്ടിൽ കയറി അച്ചന്റേയും അമ്മയുടേയും മുന്നിലിട്ടാണ് വെട്ടിക്കൊന്നത്.<ref>{{cite news |last1=പരവത്ത് |first1=ബിജു |title=25 വർഷം, 104 രക്തസാക്ഷികൾ |url=https://www.mathrubhumi.com/kannur/kazhcha/-malayalam-news-1.1388606 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 26 |publisher=മാതൃഭൂമി |date=2016 സെപ്റ്റംബർ 28}}</ref> |- | 1993 | അനിൽകുമാർ | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 1993-09-29 | ശ്രീകാന്ത് | [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] | കണ്ണൂർ | മുഴപ്പിലങ്ങാട് | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 1993-06-06 | തടിക്കുളങ്ങര ജോർജ് | കോൺഗ്രസ് | പാലക്കാട് | അയിലൂർ | [[സിപിഐഎം]] | | കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന നേതാവ് കൂടിയായിരുന്ന ജോർജിനെയും അനുജൻ ജേക്കബിനെയും ബസ് തടഞ്ഞ് വെട്ടിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു |- | 1993-06-06 | തടിക്കുളങ്ങര ജേക്കബ് | കോൺഗ്രസ് | പാലക്കാട് | അയിലൂർ | [[സിപിഐഎം]] | | കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന നേതാവ് കൂടിയായിരുന്ന ജോർജിനെയും അനുജൻ ജേക്കബിനെയും ബസ് തടഞ്ഞ് വെട്ടിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു |- | 1993-06-01 | യോഹന്നാൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | വളക്കൈ | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1993-03-04 | നാൽപ്പാടി വാസു | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | തലശ്ശേരി, പുലിയങ്ങോട്ട് | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കെ. സുധാകരൻ എംഎൽഎയെ വധിക്കാൻ ശ്രമിച്ചുവെന്ന് ആരോപിച്ച് ഗൺമാൻ ജോൺ ജോസഫ് നാല്പടി വാസുവിനെ വെടിവെക്കുകയായിരുന്നു. ഗൺമാൻ ജോൺ ജോസഫ് ഉൾപ്പടെ 12 പ്രതികളെയും തലശേരി അഡീഷണൽ സെഷൻസ് കോടതി ഉത്തരവിട്ടു. കെ. സുധാകരൻ എംഎൽഎയെ വധിക്കാൻ ശ്രമിച്ചുവെന്ന് ആരോപിച്ച് സിപിഎം പ്രവർത്തകരെ പ്രതികളാക്കി നല്കിയ കേസിലെ പ്രതികളെയും വെറുതെ വിട്ടു.<ref>{{cite news |title=നാല്പാടി വാസു വധം:സുധാകരനെ വെറുതെവിട്ടു |url=https://malayalam.oneindia.com/news/2000/11/22/ker-nalpadi.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 28 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2000 നവംബർ 22}}</ref> | |- | 1992-07-15 | ജോബി ആൻഡ്രൂസ് | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | കോഴിക്കോട് | താമരശ്ശേരി | മുസ്ലീം ലീഗ് / എം.എസ്.എഫ്. - കോൺഗ്രസ് (ഐ.) കെ.എസ്.യു. | | എസ്.എഫ്.ഐ. ജാഥയെ അക്രമിച്ച് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. |- | 1992-07-07 | ചോയൻ രാജീവൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | | ബിജെപി / ആർ എസ് എസ് | | |- | 1992-06-13 | കെ നാണു | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | ഹോട്ടലിലേക്ക് ബോംബെറിഞ്ഞ് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ് |- |1992-05-16 |കല്ലാടൻ ചന്ദ്രൻ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കണ്ണൂർ | |[[സിപിഐഎം]] | | |- | 1992-03-04 | ബാലകൃഷ്ണൻ | കോൺഗ്രസ് ഐ. | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | യുവജനോൽസവ വേദിയിൽ ബാഡ്ജ് വിതരണവുമായി ബദ്ധപ്പെട്ട തർക്കമാണ് കൊലയിലേക്ക് നയിച്ചത്. |- | 1992-02-29 | ആർ.കെ. കൊച്ചനിയൻ | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | തൃശ്ശൂർ | തൃശ്ശൂർ നഗരം | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / കെ.എസ്.യു. | | യുവജനോൽസവ വേദിയിൽ ബാഡ്ജ് വിതരണവുമായി ബദ്ധപ്പെട്ട തർക്കമാണ് കൊലയിലേക്ക് നയിച്ചത്. |- | 1991-03-26 | കാപ്പാട് വസന്തൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1991-07-20 | ജോസഫ് | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | | |- | 1991-03-01 | ജോർജ് ഡി ക്രൂസ് | കോൺഗ്രസ് | തിരുവനന്തപുരം | തുമ്പ | [[സിപിഐഎം]] | | കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തകർക്ക് നേരെ നടന്ന ബോംബേറിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു |- | 1990-09-28 | കെ.പി. സുരേന്ദ്രൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് | കാസർഗോഡ് | ചീമേനി | സി.പി.ഐ.എം. | | [[ചീമേനി കൂട്ടക്കൊല]]ക്കേസിലെ പ്രതിയായിരുന്നു. യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് മണ്ഡലം സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. |- | 1990-08-17 | സാദലി s/o അസൈനാർ | മുസ്ലീം ലീഗ് | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- | 1990-08-17 | ആമപ്പാറക്കൽ യാസിർ | | മലപ്പുറം | തിരൂർ | ആർ.എസ്.എസ്. | 9 പ്രതികളേയും മഞ്ചേരി കോടതി വെറുതെ വിട്ടു. പ്രതികളെ വെറുതെ വിട്ടത് സുപ്രീം കോടതിയും ശരി വെച്ചു. | അയ്യപ്പൻ മതം മാറി യാസിർ ആയതിലെ വൈരാഗ്യമാണ് കൊലയിൽ കലാശിച്ചത്. രണ്ടാം പ്രതി കെ. രവീന്ദ്രൻ 2007 ജനുവരിയിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു. എൻ.ഡി.എഫുകാർ കൊന്നുവെന്നായിരുന്നു കേസ്<ref name="raveendran_oneindia">{{cite news |title=ആർഎസ്എസ് പ്രവർത്തകന്റെ വധം: എൻഡിഎഫ് പ്രവർത്തകരെ വെറുതെവിട്ടു, തെളിവില്ലെന്ന് കോടതി |url=https://malayalam.oneindia.com/news/kerala/raveendran-murder-case-manjeri-court-aquited-accused/articlecontent-pf205504-189316.html |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 |publisher=വൺ ഇന്ത്യ മലയാളം |date=2017 ഡിസംബർ 21}}</ref> |- | 1990-06-28 | എം.എം. ജോസ് | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - ഐ.എൻ.ടി.യു.സി. | കാസർഗോഡ് | ചീമേനി | സി.പി.ഐ.എം. | | [[ചീമേനി കൂട്ടക്കൊല]]ക്കേസിലെ പ്രതിയായിരുന്നു. ചുമട്ടുതൊഴിലാളിയായിരുന്ന ജോസിനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീട്ടിൽ വെച്ച് ചുറ്റിക കൊണ്ട് തലക്കടിച്ച് കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ്. |- | 1990-06-07 | പ്രഫസർ സഖറിയാ കാട്ടുവള്ളിൽ | കേരളാ കോൺഗ്രസ് (ബി) | കൊല്ലം | അഞ്ചൽ | സി.പി.ഐ.എം | | അഞ്ചൽ സെയിന്റ് ജോൺസ് കോളേജ് അദ്ധ്യാപകനും കെ.ടി.യു.സി(ബി) സംസ്ഥാന കമ്മിറ്റി അംഗവുമായിരുന്നു. ഒരു തൊഴിൽ തർക്കത്തെ തുടർന്ന് കൊലചെയ്യപ്പെട്ടു |- | 1990-04-12 | ഇ. എച്ച്‌ മുഹമ്മദ്, എ.എസ്.ഐ കണ്ണമാലി സ്റ്റേഷൻ | | എറണാകുളം | കുമ്പളങ്ങി | [[സിപിഐഎം]] | 3 പ്രതികൾ | കുമ്പളങ്ങിയിൽ നടന്ന സിപിഎം - കോൺഗ്രസ് സംഘർഷം തടയാൻ നടത്തിയ പട്രോളിംഗിനിടെ കുത്തേറ്റു മരിക്കുകയായിരുന്നു |- | 1990-01-18 | പുല്ലായിക്കോടി പത്ഭനാഭൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | പയ്യന്നൂർ | സി.പി.ഐ.എം. | | |- |} === 1980 - 1989 === {| class="wikitable sortable" |+ !'''തിയ്യതി''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പേര്''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പാർട്ടി''' !'''ജില്ല''' !'''പ്രദേശം''' !'''പ്രതികൾക്ക് ബന്ധമുള്ള പാർട്ടി''' !'''പോലിസ് / കോടതി നടപടികൾ''' !'''കേസ് - വിശദ വിവരങ്ങൾ''' |- | 1989-09-12 | കാര്യത്ത്‌ രമേശൻ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | [[മുസ്ലീം ലീഗ്]] | | |- | 1989-08-03 | ടി.കെ. വിശ്വനാഥൻ | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | [[സി.പി.ഐ.എം.]] / [[ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ.]] | | |- | 1989-03-03 | സുഭാഷ് | സിപിഐ/എ.ഐ.ടി.യു.സി | എറണാകുളം | പേട്ട, തൃപ്പൂണിത്തുറ | സിപിഐഎം/സി.ഐ.ടി.യു | | യൂണിയൻ തർക്കത്തിന്റെ പേരിൽ നടന്ന കൊലപാതകം |- | 1988-11-30 | പഞ്ചമരാജൻ | കെ.എസ്.യു/യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് | ആലപ്പുഴ | പത്തിയൂർ | സിപിഐഎം/ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ | 14 പ്രതികൾ. 4 പേരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. അതിൽ 2 പേർക്ക് ജീവപര്യന്തം ലഭിച്ചു | പ്രാദേശികമായി നടന്ന കോൺഗ്രസ് - സിപിഎം തർക്കത്തിന്റെ പേരിൽ പഞ്ചമരാജനെ വീടിന് മുൻപിൽ വെച്ച് കുത്തി കൊലപ്പെടുത്തി. മകനെ രക്ഷിക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിനിടെ പിതാവായ പുരുഷോത്തമനും കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 1988-11-30 | പുരുഷോത്തമൻ | കോൺഗ്രസ് | ആലപ്പുഴ | പത്തിയൂർ | സിപിഐഎം/ഡി.വൈ.എഫ്.ഐ | 14 പ്രതികൾ. 4 പേരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. അതിൽ 2 പേർക്ക് ജീവപര്യന്തം ലഭിച്ചു | പ്രാദേശികമായി നടന്ന കോൺഗ്രസ് - സിപിഎം തർക്കത്തിന്റെ പേരിൽ പഞ്ചമരാജനെ വീടിന് മുൻപിൽ വെച്ച് കുത്തി കൊലപ്പെടുത്തി. മകനെ രക്ഷിക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിനിടെ പിതാവായ പുരുഷോത്തമനും കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 1988-04-27 | മൗവഞ്ചേരി രാജൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1988-03-31 | പീറ്റക്കണ്ടി പ്രഭാകരൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കണ്ണൂർ | | [[സിപിഐഎം]] | | |- | 1987-11-18 | ദാമോദരൻ | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | | |- | 1987-03-23 | [[ചീമേനി കൂട്ടക്കൊല|കെ.വി. കുഞ്ഞിക്കണ്ണൻ]] | സി.പി.ഐ.എം. | കാസർഗോഡ് | ചീമേനി | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ദിവസം കോൺഗ്രസ് ബൂത്ത് ഏജന്റായിരുന്ന കൃഷ്ണനെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ പ്രതിഷേധ ജാഥ അക്രമസക്തമായി സി.പി.എം. ആപ്പീസിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിശകലനം ചെയ്യുന്നവരെ തീ കൊളുത്തി കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ്. |- | 1987-03-23 | [[ചീമേനി കൂട്ടക്കൊല|പി. കുഞ്ഞപ്പൻ]] | സി.പി.ഐ.എം. | കാസർഗോഡ് | ചീമേനി | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ദിവസം കോൺഗ്രസ് ബൂത്ത് ഏജന്റായിരുന്ന കൃഷ്ണനെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ പ്രതിഷേധ ജാഥ അക്രമസക്തമായി സി.പി.എം. ആപ്പീസിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിശകലനം ചെയ്യുന്നവരെ തീ കൊളുത്തി കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ്. |- | 1987-03-23 | [[ചീമേനി കൂട്ടക്കൊല|ആലവളപ്പിൽ അമ്പു]] | സി.പി.ഐ.എം. | കാസർഗോഡ് | ചീമേനി | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ദിവസം കോൺഗ്രസ് ബൂത്ത് ഏജന്റായിരുന്ന കൃഷ്ണനെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ പ്രതിഷേധ ജാഥ അക്രമസക്തമായി സി.പി.എം. ആപ്പീസിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിശകലനം ചെയ്യുന്നവരെ തീ കൊളുത്തി കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ്. |- | 1987-03-23 | [[ചീമേനി കൂട്ടക്കൊല|സി. കോരൻ]] | സി.പി.ഐ.എം. | കാസർഗോഡ് | ചീമേനി | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ദിവസം കോൺഗ്രസ് ബൂത്ത് ഏജന്റായിരുന്ന കൃഷ്ണനെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ പ്രതിഷേധ ജാഥ അക്രമസക്തമായി സി.പി.എം. ആപ്പീസിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിശകലനം ചെയ്യുന്നവരെ തീ കൊളുത്തി കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ്. |- | 1987-03-23 | [[ചീമേനി കൂട്ടക്കൊല|എം. കോരൻ]] | സി.പി.ഐ.എം. | കാസർഗോഡ് | ചീമേനി | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ദിവസം കോൺഗ്രസ് ബൂത്ത് ഏജന്റായിരുന്ന കൃഷ്ണനെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ പ്രതിഷേധ ജാഥ അക്രമസക്തമായി സി.പി.എം. ആപ്പീസിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിശകലനം ചെയ്യുന്നവരെ തീ കൊളുത്തി കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ്. |- | 1987-03-23 | [[ചീമേനി കൂട്ടക്കൊല|പിലാന്തോളി കൃഷ്ണൻ]] | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കാസർഗോഡ് | ചീമേനി | സി.പി.ഐ.എം. | | തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ദിവസം കോൺഗ്രസ് ബൂത്ത് ഏജന്റായിരുന്ന കൃഷ്ണനെ കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. ഇതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ പ്രതിഷേധം അക്രമസക്തമായി സി.പി.എം. ആപ്പീസ് തീ വെച്ച് 5 പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 1986-07-22 | താഴെപുരയിൽ കനകൻ | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | | |- | 1986-05-26 | ദിനേശൻ | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | | |- | 1986-05-26 | തയ്യിൽ ഹരീന്ദ്രൻ | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | കണ്ണൂർ | | [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | | |- | 1986-04-17 | പുതിയാണ്ടി ഭരതൻ | [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] | കണ്ണൂർ | | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | | |- | 1985-05-23 | എൻ. വിജയകുമാർ | [[കെ.എസ്.യു]] | തിരുവനന്തപുരം | ആറ്റിങ്ങൽ | [[എ.ബി.വി.പി]] | | ആറ്റിങ്ങൽ ITIയിലെ വിദ്യാർത്ഥി സംഘട്ടനത്തെ തുടർന്ന് വിളിച്ചുചേർത്ത സർവ്വകക്ഷി യോഗത്തിനിടെ കുത്തേറ്റു മരിച്ചു |- | 1985-05-17 | കരുണൻ | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | [[സി.പി.ഐ.എം.]] | | |- | 1984-10-09 | പി. കെ. ഭവദാസ് | സി.പി.ഐ | പാലക്കാട് | മരുതറോഡ് | സി.പി.ഐ.എം | | മരുതറോഡ് പഞ്ചായത്ത് വൈസ് പ്രസിഡന്റും യുക്തിവാദി നേതാവുമായിരുന്നു. ഈ കേസിലെ സാക്ഷിയും പിന്നീട് കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- | 1984-09-07 | എം.എസ്. പ്രസാദ് | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | പത്തനംതിട്ട | ചിറ്റാർ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / കെ.എസ്.യു. | | സി.വി. ജോസ് വധക്കേസിലെ ഒന്നാം സാക്ഷിയും എസ്.എഫ്.ഐ. ജില്ലാ വൈസ് പ്രസിഡന്റുമായിരുന്നു. |- | 1984-08-06 | കെ. വി. തോമസ് | [[കോൺഗ്രസ്-ഐ]] | കണ്ണൂർ | കോളയാട് | [[സി.പി.ഐ.എം]] | | കോൺഗ്രസ് കൂത്തുപറമ്പ് ബ്ലോക്ക് സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു |- | 1984-01-12 | കോച്ചംകണ്ടി രാഘവൻ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 1983-12-03 | തോമസ് വർഗീസ് (അനിൽ) | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | പത്തനംതിട്ട | ചിറ്റാർ, വയ്യാറ്റുപുഴ | ആർ.എസ്.എസ്. | | വീട് വളഞ്ഞ് അക്രമിച്ചാണ് കൊലപ്പെടുത്തിയത്.<ref>{{cite web |title=കൗമാരക്കാരനെ കൊലചെയ്ത ആർഎസ്എസ് പൈശാചികത്വം |url=http://chintha.in/index.php/2013-11-15-14-31-07/2013-07-25-17-01-39/1711-2015-12-03-09-48-22 |website=ചിന്ത വാരിക |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 27 }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- |1983-06-01 |അച്യുതക്കുറുപ്പ് |സിപിഐഎം |ആലപ്പുഴ |ചെന്നിത്തല |ആർ.എസ്.എസ് | |ആർ.എസ്.എസ് പ്രവർത്തകരായ മുരളി, കലാധരൻ എന്നിവരുടെ കൊലപാതകത്തിന് പ്രതികാരമായി കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ് |- |1983-05-21 |പൊന്നൻ |കോൺഗ്രസ് |എറണാകുളം |മട്ടാഞ്ചേരി |സിപിഎം | |ഫോർട്ട്‌കൊച്ചി മേഖലയിലെ കോൺഗ്രസ് - സിപിഎം സംഘർഷവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കേസിൽ മട്ടാഞ്ചേരി കോടതിയിൽ ഹാജരാകാൻ ചെന്നപ്പോൾ കോടതിക്ക് മുന്നിൽവെച്ച് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി |- |1983-05-21 |നെൽസൺ |കോൺഗ്രസ് |എറണാകുളം |മട്ടാഞ്ചേരി |സിപിഎം | |ഫോർട്ട്‌കൊച്ചി മേഖലയിലെ കോൺഗ്രസ് - സിപിഎം സംഘർഷവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കേസിൽ മട്ടാഞ്ചേരി കോടതിയിൽ ഹാജരാകാൻ ചെന്നപ്പോൾ കോടതിക്ക് മുന്നിൽവെച്ച് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി |- |1983-05-21 |സേവ്യർ |കോൺഗ്രസ് |എറണാകുളം |മട്ടാഞ്ചേരി |സിപിഎം | |ഫോർട്ട്‌കൊച്ചി മേഖലയിലെ കോൺഗ്രസ് - സിപിഎം സംഘർഷവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കേസിൽ മട്ടാഞ്ചേരി കോടതിയിൽ ഹാജരാകാൻ ചെന്നപ്പോൾ കോടതിക്ക് മുന്നിൽവെച്ച് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി |- |1983-05-21 |കുഞ്ഞുകുഞ്ഞ് കുരിശിങ്കൽ |കോൺഗ്രസ് |എറണാകുളം |മട്ടാഞ്ചേരി |സിപിഎം | |ഫോർട്ട്‌കൊച്ചി മേഖലയിലെ കോൺഗ്രസ് - സിപിഎം സംഘർഷവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കേസിൽ മട്ടാഞ്ചേരി കോടതിയിൽ ഹാജരാകാൻ ചെന്നപ്പോൾ കോടതിക്ക് മുന്നിൽവെച്ച് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി |- |1983-02-22 |പാറാലി പവിത്രൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | |- |1983-01-16 |മുള്ളൻചിറ മത്തായി |കോൺഗ്രസ് |ഇടുക്കി |ഉടുമ്പൻചോല |സിപിഎം |പ്രതികളെ വെറുതേവിട്ടു. എം.എം. മണിയുടെ മണക്കാട് പ്രസംഗത്തെത്തുടർന്ന് പുനരന്വേഷണം നടത്താൻ തീരുമാനിച്ചെങ്കിലും പുതുതായി തെളിവുകളൊന്നും ലഭിച്ചില്ല |വീട്ടിലേക്കുള്ള സാധനങ്ങൾ വാങ്ങി വരുന്നവഴി മർദ്ദിച്ചു കൊല്ലുകയായിരുന്നു |- |1982-11-13 |[[ബേബി അഞ്ചേരി വധം|അഞ്ചേരി ബേബി]] |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / ഐ.എൻ.റ്റി.യു.സി. |ഇടുക്കി |ഉടുമ്പൻചോല |സി.പി.ഐ.എം. |9 പ്രതികൾ. കോടതിയിൽ സമർപ്പിച്ച തെളിവുകളും തൊണ്ടികളും വ്യാജമായിരുന്നതിനാലും 7 ദൃക്‌സാക്ഷികളും കൂറുമാറിയതിനാലും 1985 മാർച്ചിൽ കേസ് അവസാനിപ്പിച്ചു. എം.എം. മണി (സി.പി.എം.) 2012-05-25-ന് നടത്തിയ പ്രസംഗത്തെ തുടർന്ന് പുനരന്വേഷണത്തിന് ഹൈക്കോടതി ഉത്തരവിട്ടു. |തൊഴിൽ തർക്കം പറഞ്ഞു തീർക്കാനെന്ന വിധം വിളിച്ചു വരുത്തി മണത്തോട്ടിലെ ഏലക്കാട്ടിൽ ഒളിച്ചിരുന്നാണ് എതിരാളികൾ ബേബിയെ വെടിവച്ചത്. അറുപതിലധികം വെടിയുണ്ടകൾ ദേഹത്തു തറച്ചുവെന്നാണ് കേസ്. |- | 1982-12-17 | സി.വി. ജോസ് | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | പത്തനംതിട്ട | കാത്തോലിക്കേറ്റ് കോളേജ് | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / കെ.എസ്.യു. | | പ്രിൻസിപ്പാളിന്റെ ഓഫീസിന് മുന്നിൽ വെച്ച് കൊല്ലപ്പെട്ടു. കോളേജിലെ ആർട്സ് സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. |- |1982-07-29 |ചാമുണ്ണി |കോൺഗ്രസ് |പാലക്കാട് |ചിതലി |സിപിഎം | |മർദ്ദിച്ച് പാടത്തെ ചെളിയിൽ ചവിട്ടിത്താഴ്ത്തി കൊലപ്പെടുത്തി |- |1982-06-15 |മുരളി |[[ആർ.എസ്.എസ്]] |ആലപ്പുഴ |ചെന്നിത്തല |[[സിപിഐഎം]] | |ക്ഷേത്രക്കുളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ തർക്കത്തിന്റെ പേരിൽ ഇരുവരെയും ക്ഷേത്രപരിസരത്ത് വെച്ച് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. ഇതിന് പ്രതികാരമായി അച്യുതക്കുറുപ്പ് എന്ന സിപിഎം നേതാവും കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- |1982-06-15 |കലാധരൻ |[[ആർ.എസ്.എസ്]] |ആലപ്പുഴ |ചെന്നിത്തല |[[സിപിഐഎം]] | |ക്ഷേത്രക്കുളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ തർക്കത്തിന്റെ പേരിൽ ഇരുവരെയും ക്ഷേത്രപരിസരത്ത് വെച്ച് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. ഇതിന് പ്രതികാരമായി അച്യുതക്കുറുപ്പ് എന്ന സിപിഎം നേതാവും കൊല്ലപ്പെട്ടു. |- |1981-11-23 |തെക്കയിൽ ജോണി |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |കേരള കോൺഗ്രസ് (മാണി) | | |- | 1981-11-19 | രാഘവൻ | ഐ.എൻ.ടി.യു.സി | തൃശൂർ | ചാലക്കുടി | സി.ഐ.ടി.യു | | ചാലക്കുടി മേലൂരിൽ ഉണ്ടായ ഐ.എൻ.ടി.യു.സി - സി.ഐ.ടി.യു തർക്കത്തിന്റെ പേരിൽ ബോംബെറിഞ്ഞു വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നതാണ് കേസ് |- | 1981-11-19 | ജോസ് | ഐ.എൻ.ടി.യു.സി | തൃശൂർ | ചാലക്കുടി | സി.ഐ.ടി.യു | | ചാലക്കുടി മേലൂരിൽ ഉണ്ടായ ഐ.എൻ.ടി.യു.സി - സി.ഐ.ടി.യു തർക്കത്തിന്റെ പേരിൽ ബോംബെറിഞ്ഞു വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നതാണ് കേസ് |- |1981-10-21 |പി. കുഞ്ഞിക്കണ്ണൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 1981-10-07 | വിൽസൺ | കോൺഗ്രസ് (ഐ) - യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് | കൊല്ലം | കുണ്ടറ | [[സിപിഐഎം]] | | യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് നേതാവ് വിൽസനെ അമ്മയുടെ മുന്നിലിട്ട് വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തയ സംഭവം അന്ന് വളരെ വിവാദമായിരുന്നു |- | 1981-06-25 | ശശീന്ദ്രൻ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) - യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് | കാസർഗോഡ് | ചീമേനി | [[സിപിഐഎം]] | | വീടിന് മുന്നിൽ വെച്ച് ഗർഭിണിയായ ഭാര്യയുടേയും മാതാപിതാക്കളുടേയും മുന്നിൽ വെച്ച് കൊലപെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. |- |1981-07-20 |ദുർഗാദാസ് |ആർ.എസ്.എസ് |കൊല്ലം |നിലമേൽ |എസ്.എഫ്.ഐ | |നിലമേൽ കോളേജിലെ എബിവിപി - എസ്.എഫ്.ഐ സംഘർഷം അറിഞ്ഞ് അവിടെയെത്തിയപ്പോൾ കുത്തേറ്റു മരിക്കുകയായിരുന്നു |- |1981-04-28 |രാധാകൃഷ്ണ മേനോൻ (രാജൻ) | |എറണാകുളം |പനങ്ങാട് |[[സിപിഐഎം]] |പ്രതികളെ വിചാരണ കോടതി വെറുതെവിട്ടെങ്കിലും യു.ഡി.എഫ് ഭരണത്തിൽ അപ്പീൽ പോയി പ്രതികൾക്ക് ജീവപര്യന്തം ലഭിച്ചു |ട്രാക്ടർ വിരുദ്ധ സമരത്തിന്റെ ഭാഗമായി നടന്ന കൊലപാതകം. [[പനങ്ങാട് കൊലക്കേസ്]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ട്രാക്ടർ ഉപയോഗിച്ച് കൃഷി ചെയ്യുകയായിരുന്ന രാധാകൃഷ്ണ മേനോനെയും അമ്മാവൻ ശങ്കരൻകുട്ടി മേനോനെയും സമരക്കാർ ആക്രമിച്ചു കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. |- |1981-04-28 |ശങ്കരൻകുട്ടി മേനോൻ (തങ്കപ്പൻ) | |എറണാകുളം |പനങ്ങാട് |[[സിപിഐഎം]] |പ്രതികളെ വിചാരണ കോടതി വെറുതെവിട്ടെങ്കിലും യു.ഡി.എഫ് ഭരണത്തിൽ അപ്പീൽ പോയി പ്രതികൾക്ക് ജീവപര്യന്തം ലഭിച്ചു |ട്രാക്ടർ വിരുദ്ധ സമരത്തിന്റെ ഭാഗമായി നടന്ന കൊലപാതകം. [[പനങ്ങാട് കൊലക്കേസ്]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ട്രാക്ടർ ഉപയോഗിച്ച് കൃഷി ചെയ്യുകയായിരുന്ന രാധാകൃഷ്ണ മേനോനെയും അമ്മാവൻ ശങ്കരൻകുട്ടി മേനോനെയും സമരക്കാർ ആക്രമിച്ചു കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. |- |1981-04-02 |എൻ. മെഹമൂദ്‌ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |തലശ്ശേരി |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1981-04-01 |പാനിച്ചി മുഹമ്മദ് |മുസ്ലീം ലീഗ് |കണ്ണൂർ |തലശ്ശേരി |[[സിപിഐഎം]] |4 പ്രതികൾ |സിപിഎം - ആർഎസ്എസ് സംഘർഷങ്ങൾക്കിടെ ആളുമാറി കൊല്ലപ്പെട്ടു |- |1981-04-01 |പത്മനാഭൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |തലശ്ശേരി |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1981-02-23 |ഭരതൻ |[[സിപിഐഎം]] |വയനാട് |അട്ടമല |[[സിപിഐ]] | |സിപിഐ പ്രവർത്തകൻ മുസ്തഫയുടെ കൊലപാതകത്തിന് പ്രതികാരമായി മൂവരെയും വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. അട്ടമല കൊലക്കേസ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. |- |1981-02-23 |വാസു |[[സിപിഐഎം]] |വയനാട് |അട്ടമല |[[സിപിഐ]] | |സിപിഐ പ്രവർത്തകൻ മുസ്തഫയുടെ കൊലപാതകത്തിന് പ്രതികാരമായി മൂവരെയും വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. അട്ടമല കൊലക്കേസ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. |- |1981-02-23 |മണി |[[സിപിഐഎം]] |വയനാട് |അട്ടമല |[[സിപിഐ]] | |സിപിഐ പ്രവർത്തകൻ മുസ്തഫയുടെ കൊലപാതകത്തിന് പ്രതികാരമായി മൂവരെയും വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ്. അട്ടമല കൊലക്കേസ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. |- |1980-12-14 |മുസ്തഫ |[[സിപിഐ]] |വയനാട് |അട്ടമല |[[സിപിഐഎം]] |പ്രതികളിൽ ചിലർ പിന്നീട് കൊല്ലപ്പെട്ടു |സിപിഎം - സിപിഐ തർക്കങ്ങളുടെ ഭാഗമായി കൊലചെയ്യപ്പെട്ടു |- |1980 |ഹരീഷ്‌ബാബു |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |പൊന്ന്യം |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1980-11-27 |ചെറുവാഞ്ചേരി ചന്ദ്രൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |പാട്യം |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1980-11-25 |പറമ്പത്ത്‌ ജയരാജൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |കുട്ടിമക്കൂൽ |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1980-09-21 |കവിയൂർ രാജൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1980-06-09 |കരിപ്പായി ഫ്രാൻസിസ് |കെ.എസ്.യു |തൃശൂർ |ചാലക്കുടി |എസ്.എഫ്.ഐ/സി.ഐ.ടി.യു | |കെ.എസ്.യു മുകുന്ദപുരം താലൂക് സെക്രട്ടറി ആയിരുന്ന ഫ്രാൻസിസിനെ കോളേജിലേക്ക് പോകുംവഴി കുത്തിക്കൊലപ്പെടുത്തി എന്നതാണ് കേസ് |- |1980-04-06 |കെ.വി. സുകുമാരൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1980-04-01 |കുറ്റിച്ചി രമേശൻ | സി.പി.ഐ.എം. / ഡി വൈ എഫ് ഐ |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1980-01-16 |പാറാൽ ബേബി |യു.ഡി.എഫ് |കോട്ടയം |ചങ്ങനാശേരി |[[സി.പി.ഐ.എം]] | |നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ തർക്കങ്ങളുടെ പേരിൽ കൊലചെയ്യപ്പെട്ടു എന്നാണ് കേസ്. |- |} === 1970 - 1979 === {| class="wikitable sortable" |+ !'''തിയ്യതി''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പേര്''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പാർട്ടി''' !'''ജില്ല''' !'''പ്രദേശം''' !'''പ്രതികൾക്ക് ബന്ധമുള്ള പാർട്ടി''' !'''പോലിസ് / കോടതി നടപടികൾ''' !'''കേസ് - വിശദ വിവരങ്ങൾ''' |- |1979-07-18 |മൂർക്കോത്ത്‌ ചന്ദ്രൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1979-04-24 |യു പി ദാമു |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1979-04-13 |പി. ബാലൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1979-04-06 |തടത്തിൽ ബാലൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1979-04-06 |കെ വി ബാലൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1979-03-31 |പൂവാടൻ പ്രകാശൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1979-03-12 |ആലി രാധാകൃഷ്‌ണൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |എരുവട്ടി |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1978 |പി. പവിത്രൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- |1978-10-26 |രാജു മാസ്റ്റർ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |പാനൂർ |ആർ.എസ്.എസ്. | |സ്‌കൂളിൽനിന്ന്‌ വരുന്ന വഴി ആർ.എസ്‌.എസുകാർ അദ്ദേഹത്തെ വെട്ടിക്കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ് |- |1977 |തങ്കച്ചൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ | |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | |- |1977-07-11 |കുന്നുമ്പ്രോൻ ഗോപാലൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |തോലമ്പ്ര |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | |- |1977-07-11 |മാങ്ങാടൻ മധുസൂദനൻ |[[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] |കണ്ണൂർ |മാലൂർ |[[സി.പി.ഐ.എം]] | | |- |1977-07-01 |മരിയാടൻ മൊയ്തീൻ |[[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] |കണ്ണൂർ |മാലൂർ |[[സി.പി.ഐ.എം]] |വെറുതേ വിട്ട പ്രതികളിൽ ഒരാളായ കട്ടൻ രാജു 2009ൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു |കൊലപാതകം നടക്കുന്ന സമയത്ത് മൊയ്തീന്റെ ഭാര്യ ഗർഭിണിയായിരുന്നു. അങ്ങനെ ജനിച്ച മകൻ ഇസ്മായിലിന് തന്റെ പിതാവിനെ ഒരുനോക്ക് കാണാനുള്ള അവസരം നിഷേധിച്ചവരോട് കഠിനമായ പകയുണ്ടായി. ഇതേത്തുടർന്നാണ് വിവാദമായ കട്ടൻ രാജു വധം അരങ്ങേറിയത് |- |1977-04-20 |പി. പി. ബാലൻ |[[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] |കണ്ണൂർ |കാടാച്ചിറ |[[സി.പി.ഐ.എം]] | |അവിഭക്ത മുഴപ്പിലങ്ങാട് പഞ്ചായത്തംഗമായിരുന്നു |- |1977-04-18 |കെ. എൻ. ഭാസ്‌കരൻ |[[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] |ആലപ്പുഴ |ഹരിപ്പാട് |[[സി.പി.ഐ.എം]] | | |- |1977-04-15 |പാതിരിയാട് ഗംഗാധരൻ |[[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] |കണ്ണൂർ |കൂത്തുപറമ്പ് |[[സി.പി.ഐ.എം]] | | |- |1976 |ദാമോദരൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |തിരുവട്ടൂർ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | |അടിയന്തരാവസ്ഥ കാലഘട്ടത്തിൽ |- | 1978-12 | ജി. ഭൂവനേശ്വരൻ | സി.പി.ഐ.എം. / [[എസ്.എഫ്.ഐ.]] | പത്തനംതിട്ട | പന്തളം, എൻ.എസ്.എസ്. കോളേജ് | ഡി.എസ്.യു. | | കോളേജ് കാമ്പസിൽ വെച്ച് കുത്തിക്കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ്. |- |1976 |ജോസ്‌ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |തിരുവട്ടൂർ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | |അടിയന്തരാവസ്ഥ കാലഘട്ടത്തിൽ |- |1976-12-30 |സി.എ.ജോസ്‌ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |ചപ്പാരപ്പടവ് |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | |- |1976 |നാരായണൻ |കോൺഗ്രസ് |കണ്ണൂർ |പെരളശ്ശേരി |സിപിഎം | |1976 ഒക്ടോബർ 17ലെ അക്രമത്തിൽ പരിക്കേറ്റ് ചികിത്സയിലിരിക്കെയാണ് മരിച്ചത് |- |1976-10-17 |ഭാസ്കരൻ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കണ്ണൂർ |പെരളശ്ശേരി |[[സിപിഐഎം]] | | |- |1976-10-08 |പി. കുഞ്ഞിരാമൻ |കോൺഗ്രസ് |കണ്ണൂർ |ആലച്ചേരി |സിപിഐ | | |- |1976-06-05 |കൊളങ്ങരേത്ത്‌ രാഘവൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |പന്തക്കപ്പാറ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | കോൺഗ്രസ് നേതാവ് മമ്പറം ദിവാകരന് ഏഴ് വർഷം തടവ് ശിക്ഷ ലഭിച്ചു. |അടിയന്തരാവസ്ഥയിൽ ദിനേശ് ബീഡി ഓഫീസ് ബോംബെറിഞ്ഞ് അക്രമിച്ച് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്.<ref name="mamburam divakaran">{{cite news |title=പന്തക്കപ്പാറാ ദേശത്ത് ബീഡി തെറുക്കും രാഘവനെ ബോംബെറിഞ്ഞു കൊന്ന മമ്പറം ദിവാകരനെ ഭൂതകാലം വേട്ടയാടുന്നു... |url=http://www.marunadanmalayali.com/politics/elections/mambaram-divakaran-murder-case-43918 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 28 |publisher=മറുനാടൻ മലയാളി |date=2016 മേയ് 2}}</ref> |- |1975-10-17 |ജോസ് |[[കോൺഗ്രസ്]]/[[ഐ.എൻ.ടി.യു.സി]] |തൃശൂർ |കുന്നംകുളം |[[സിപിഐ]]/[[എ.ഐ.ടി.യു.സി]] | |കുന്നംകുളം മാർക്കറ്റിലെ തൊഴിൽതർക്കത്തെ തുടർന്നുണ്ടായ സംഘർഷത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു |- |1975-10-17 |ജോർജ് |[[കോൺഗ്രസ്]]/[[ഐ.എൻ.ടി.യു.സി]] |തൃശൂർ |കുന്നംകുളം |[[സിപിഐ]]/[[എ.ഐ.ടി.യു.സി]] | |കുന്നംകുളം മാർക്കറ്റിലെ തൊഴിൽതർക്കത്തെ തുടർന്നുണ്ടായ സംഘർഷത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു |- |1975-05-05 |എം വി കുഞ്ഞികൃഷ്ണൻ |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കണ്ണൂർ | |[[സിപിഐഎം]] | | |- |1975-02-05 |കരുണാകരൻ പിള്ള |[[കോൺഗ്രസ്]] |പത്തനംതിട്ട |ഏനാദിമംഗലം |[[സിപിഐഎം]] | | |- |1979-02-24 |പി.കെ. രാജൻ<ref name = "p k rajan">{{cite news |title=പി കെ രാജൻ രക്തസാക്ഷിദിനം ആചരിച്ചു |url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/news-thrissurkerala-28-02-2017/626788 |accessdate=2019 ഫെബ്രുവരി 28 |publisher=ദേശാഭിമാനി |date=2017 ഫെബ്രുവരി 28}}</ref> |സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. |എറണാകുളം |തൃപ്പൂണ്ണിത്തറ ആയൂർവേദ കോളേജ് |കോൺഗ്രസ് (യു) / കെ.എസ്.യു. | | |- |1974-03-09 |റഷീദ് |മുസ്ലിം ലീഗ്/എം.എസ്.എഫ് |ആലപ്പുഴ |ആലപ്പുഴ സൗത്ത് |സിപിഎം/എസ്.എഫ്.ഐ | |ആലപ്പുഴ മുഹമ്മദൻസ് സ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥി റഷീദിനെ രാഷ്ട്രീയ വിരോധത്താൽ എസ്.എഫ്.ഐക്കാർ കൊലപ്പെടുത്തി എന്നതാണ് കേസ് |- |1974-01-12 |മാവിലാട്ട് മഹമൂദ്<ref>{{Cite web|url=http://www.mavilattmahamood.com/|title=മാവിലാട്ട് മഹമൂദ്|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/kannur/news/article-1.3470315|title=മാവിലാട്ട് മഹമൂദ് അനുസ്മരണം|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://panoor.truevisionnews.com/news/mavilat-mahamud/|title=മാവിലാട്ട് മഹമൂദ് സൗധം നവീകരിക്കുന്നു|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> |[[മുസ്ലീം ലീഗ്]] |കണ്ണൂർ |പാനൂർ |[[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] |വെള്ളിയാഴ്ച പകൽ പാനൂർ ടൗണിൽ വെച്ചാണ് കുത്തേറ്റതെങ്കിലും തെളിവുകൾ ശേഖരിച്ചതിലെ അപാകതകൾ കാരണത്താലും ഭരണ കക്ഷിയുടെ പ്രാദേശിക നേതാക്കളുടെ സ്വാധീനത്താലും പ്രതിയെ വെറുതെ വിട്ടു. |മുസ്ലിം ലീഗ് പ്രവർത്തകനായിരുന്ന മാവിലാട്ട് മഹമൂദിനെ രവി എന്ന കോൺഗ്രസുകാരൻ കുത്തി മുറിവേൽപ്പിച്ചു കൊന്നു എന്നാണ് കേസ്. ചില പ്രാദേശിക നേതാക്കളോടൊപ്പം പുതുതായി കോൺഗ്രസിലേക്ക് വന്ന പഴയ സോഷ്യലിസ്റ്റ് പ്രവർത്തകരുടെ അക്രമങ്ങളെ മഹമൂദ് അടക്കമുള്ള ലീഗ് നേതാക്കൾ ചോദ്യം ചെയ്തതാണ് കൊലപാതകത്തിലേക്ക് എത്തിച്ചത്. |- |1973 |ജോർജുകുട്ടി |കോൺഗ്രസ് (ഐ.) |കണ്ണൂർ | |[[സിപിഐഎം]] | | |- |1973-08-02 |കുടിയാന്മല സുകുമാരൻ <ref name="deshabhimani2232">{{cite web | title = MATRYRS OF KANNUR | lang=en | url = http://web.archive.org/web/20161018055103/https://www.cpimkerala.org/eng/kannur-96.php?n=1 | publisher = സി.പി.ഐ.എം കേരള | accessdate = 2016-10-18}}</ref> |സി.പി.ഐ.എം. - കെ.എസ്.വൈ.എഫ്. |കണ്ണൂർ |കുടിയാൻമല | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് | |ബന്ദിനിടയിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു |- |1973-02-14 |ശിവരാമൻ |ജോയിന്റ് കൗൺസിൽ/സിപിഐ |ആലപ്പുഴ |ചേർത്തല |[[സിപിഐഎം]]/എൻ.ജി.ഒ യൂണിയൻ | |ചേർത്തല കോടതിയിലെ ക്ലർക്ക് ആയിരുന്ന ശിവരാമൻ 1973ലെ എൻ.ജി.ഒ സമരത്തിൽ പങ്കെടുക്കാത്തത്തിന്റെ പേരിൽ കൊലചെയ്യപ്പെട്ടു |- |1972-09-23 |ഡേവിഡ് |ആര്യൻ ഗ്രൂപ്പ് |തൃശൂർ |മുള്ളൂർ കായൽ |സിപിഐഎം | |അഴീക്കോടൻ വധത്തിന് പ്രതികാരമായി ആര്യൻ ഗ്രൂപ്പ് നേതാവായിരുന്ന ഡേവിഡിനെ മർദ്ദിച്ചശേഷം മുള്ളൂർ കായലിൽ എറിഞ്ഞ് കൊലപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു. അഴീക്കോടൻ കൊല്ലപ്പെട്ട് ഏതാനും മണിക്കൂറുകൾക്ക് ഉള്ളിലായിരുന്നു ഈ കൊല |- | 1972-09-23 | [[അഴീക്കോടൻ രാഘവൻ]] | സി.പി.ഐ.എം. | തൃശ്ശൂർ | തൃശ്ശൂർ നഗരം, ചെട്ടിയങ്ങാടി | | | |- | 1974 | സെയ്താലി | സി.പി.ഐ.എം. / എസ്.എഫ്.ഐ. | പാലക്കാട് | പട്ടാമ്പി സംസ്കൃത കോളേജ് | ബി.ജെ.പി. / ആർ.എസ്.എസ്. / എ.ബി.വി.പി. | | എട്ടാം പ്രതിയും ആർ.എസ്.എസ്. അംഗവുമായിരുന്ന ശങ്കരനാരായണൻ ([[ബാബു എം. പാലിശ്ശേരി]] - ഇപ്പോൾ സി.പി.എം. നേതാവ്) അടക്കം മുഴുവൻ പ്രതികളേയും ജില്ലാ കോടതി വെറുതെ വിട്ടു. |- |1974-03-05 |അഷറഫ്‌ | സി.പി.ഐ.എം. / [[സ്റ്റുഡന്റ്സ് ഫെഡെറേഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ|എസ്‌.എഫ്‌.ഐ]] |കണ്ണൂർ |തലശ്ശേരി - ബ്രണ്ണൻ കോളേജ് | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) / കെ.എസ്.യു. | യഥാർത്ഥത്തിൽ കുത്തേറ്റ പരിക്ക് മൂലമായിരുന്നില്ല മരണം. സുഖം പ്രാപിച്ചു വരുന്നതിനിടെ അപ്പന്റിസൈറ്റിസ് രോഗബാധ ഇദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായി. അതിന്റെ ശാസ്ത്രക്രിയയെ തുടർന്നുണ്ടായ അണുബാധയായിരുന്നു മരണകാരണം. അതിനാൽ കൊലക്കേസ് ചാർജ് ചെയ്തില്ല. പ്രസ്ഥാനത്തിന് വേണ്ടി ജീവൻ പണയംവെച്ച് പ്രവർത്തിച്ച ഇദ്ദേഹത്തിന് 80കളിലാണ് പാർട്ടി രക്തസാക്ഷിയെന്ന പദവി നൽകുന്നത് |കോളേജ് കാമ്പസിൽ വെച്ച് കുത്തുകയും ആഴ്‌ചകൾക്കുശേഷം ആശുപത്രിയിൽ വെച്ച് മരണപ്പെടുകയും ചെയ്തു. |- |1972-02-03 |ആന്റണി(അന്തു) |കോൺഗ്രസ് |തൃശൂർ |ചാലക്കുടി |സിപിഎം | |ബോംബെറിഞ്ഞു കൊലപ്പെടുത്തി എന്നാണ് കേസ് |- | 1972-02-21 | രാമൻ | സിപിഐ | കോഴിക്കോട് | മുക്കം | | | തൊഴിലാളി സമരത്തിന് നേരെ ജന്മിമാർ നടത്തിയ ആക്രമണത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു |- | 1972-02-21 | സുകുമാരൻ | സിപിഐ | കോഴിക്കോട് | മുക്കം | | | തൊഴിലാളി സമരത്തിന് നേരെ ജന്മിമാർ നടത്തിയ ആക്രമണത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു |- | 1971-12-26 | ആലി | സിഐടിയു | കോട്ടയം | നീണ്ടൂർ | കേരളാ കോൺഗ്രസ് | | ജന്മിയായിരുന്ന പ്രാദേശിക കേരളാ കോൺഗ്രസ് നേതാവ് പ്രാലേൽ മത്തായിയുടെ വയലിൽ നടന്ന തൊഴിലാളി സമരത്തെ ജന്മിയുടെ അണികൾ ആക്രമിച്ചു മൂന്നുപേരെ കൊലപ്പെടുത്തി |- | 1971-12-26 | വാവ | സിഐടിയു | കോട്ടയം | നീണ്ടൂർ | കേരളാ കോൺഗ്രസ് | | ജന്മിയായിരുന്ന പ്രാദേശിക കേരളാ കോൺഗ്രസ് നേതാവ് പ്രാലേൽ മത്തായിയുടെ വയലിൽ നടന്ന തൊഴിലാളി സമരത്തെ ജന്മിയുടെ അണികൾ ആക്രമിച്ചു മൂന്നുപേരെ കൊലപ്പെടുത്തി |- | 1971-12-26 | ഗോപി | സിഐടിയു | കോട്ടയം | നീണ്ടൂർ | കേരളാ കോൺഗ്രസ് | | ജന്മിയായിരുന്ന പ്രാദേശിക കേരളാ കോൺഗ്രസ് നേതാവ് പ്രാലേൽ മത്തായിയുടെ വയലിൽ നടന്ന തൊഴിലാളി സമരത്തെ ജന്മിയുടെ അണികൾ ആക്രമിച്ചു മൂന്നുപേരെ കൊലപ്പെടുത്തി |- | 1971-09-17 | [[പി.കെ. അബ്ദുൾ ഖാദിർ]] | [[സിപിഐഎം]] | തൃശ്ശൂർ | കൊടുങ്ങല്ലൂർ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | കോൺഗ്രസിൽ നിന്ന് രാജി വെച്ച് ഒരു മാസം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ വെടിയേറ്റ് കൊല്ലപ്പെട്ടു. കോൺഗ്രസ് പ്രതിനിധിയായി ഒരു തവണ കേരള നിയമസഭാംഗമായും ഒരു തവണ തിരുകൊച്ചി നിയമസഭാംഗമായും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. |- | 1971-09-17 | അഹമു | [[സിപിഐഎം]] | തൃശ്ശൂർ | കൊടുങ്ങല്ലൂർ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | [[പി. കെ അബ്ദുൾ ഖാദിർ]] അഹമുവും കൂടി സഞ്ചരിക്കുമ്പോഴായിരുന്നു രണ്ട് പേർക്കും വെടിയേൽക്കുന്നത്. |- |1972-01-04 |യു.കെ. കുഞ്ഞിരാമൻ |[[സിപിഐഎം]] |കണ്ണൂർ |തലശ്ശേരി |ആർ.എസ്.എസ്. | | |- | 1971-07-09 | ഇയ്യോച്ചൻ | മുട്ടാർ കർഷക സംഘം | ആലപ്പുഴ | മുട്ടാർ | [[സി.പി.ഐ.എം]] | അന്നത്തെ സിപിഎം ജില്ലാ സെക്രട്ടറിയായിരുന്ന [[വി. എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ]] ഈ കേസിൽ പ്രതിചേർക്കപ്പെട്ടെങ്കിലും കോടതി വെറുതെ വിട്ടു. | |- | 1970-12-14 | കുരുവിള | പുതുപ്പള്ളി കർഷക സംഘം | കോട്ടയം | പുതുപ്പള്ളി | [[സി.പി.ഐ.എം]] | | കർഷക തൊഴിലാളി സമരത്തെ തുടർന്നുള്ള സംഘർഷത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു |- | 1970-10-08 | പി.കെ അഹമ്മദ്(ബാപ്പുട്ടി) | മുസ്ലീം ലീഗ് | മലപ്പുറം | പാങ്ങ് | ആർ.എസ്.എസ് | ആർ.എസ്.എസ് പ്രവർത്തകനായ കൃഷ്ണൻ എന്ന വ്യക്തിയായിരുന്നു പ്രതി | തീവെപ്പ് കേസുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് കോടതിയിൽ എത്തിയപ്പോൾ കോടതി മുറിയിൽ ഒളിച്ചിരിക്കുകയായിരുന്ന പ്രതി ചുരിക ഉപയോഗിച്ച് കുത്തുകയായിരുന്നു. കുറുവ പഞ്ചായത്ത് പ്രസിഡന്റ് ആയിരുന്നു. |- | 1970-09-15 | മഹ്മൂദ് | മുസ്ലീം ലീഗ് | കണ്ണൂർ | മാടായി | സിപിഐഎം | ഗൂഢാലോചന കേസിൽ എം.വി.ആർ പ്രതിയായിരുന്നു | മാടായി കലാപത്തിനിടെ ഇരിണാവിൽ വെച്ച് കൊല്ലപ്പെട്ടു |- | 1970-09-14 | ഒ.കെ. കുഞ്ഞിക്കണ്ണൻ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | കുറ്റൂർ | മുസ്ലീം ലീഗ് | | ജാഥയ്ക്ക് നേരെ അക്രമിച്ച് കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. |- | 1970-09-13 | അഹമ്മദ് മുസ്ലിയാർ | | കണ്ണൂർ | മാടായി | സിപിഐഎം | | മാടായി കലാപത്തിലേക്ക് നയിച്ച സംഭവം. ജാഥയായി പൊയ്ക്കൊണ്ടിരുന്ന സിപിഎം പ്രവർത്തകർ എട്ടിക്കുളം പള്ളി ആക്രമിക്കുകയും ഇദ്ദേഹത്തെ വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തുകയുമായിരുന്നു. ഇതേതുടർന്ന് നടന്ന സംഘർഷത്തിലാണ് രാമന്തളി പഞ്ചായത്ത് പ്രസിഡന്റ് കുഞ്ഞിക്കണ്ണൻ കൊലചെയ്യപ്പെട്ടത്. |- |1970-01-21 |ചന്തുക്കുട്ടി സ്രാപ്പ് | |കണ്ണൂർ |ചാവശ്ശേരി |സിപിഎം | |[[ചാവശ്ശേരി തീവെയ്പ്പ്]], മട്ടന്നൂർ ബസ് കത്തിക്കൽ എന്നൊക്കെ അറിയപ്പെടുന്നു. അച്യുതമേനോൻ സർക്കാരിനെതിരെ നടന്ന ട്രാൻസ്‌പോർട്ട് സമരത്തിന്റെ ഭാഗമായി മട്ടന്നൂർ ചാവശ്ശേരിയിൽ വെച്ച് സമരക്കാർ കെ.എസ്.ആർ.ടി.സി ബസിന് തീവെയ്ക്കുകയായിരുന്നു. 4 യാത്രക്കാർ മരിക്കുകയും നിരവധിപേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. |- |1970-01-21 |ഏറമള്ളാൻ | |കണ്ണൂർ |ചാവശ്ശേരി |സിപിഎം | |[[ചാവശ്ശേരി തീവെയ്പ്പ്]], മട്ടന്നൂർ ബസ് കത്തിക്കൽ എന്നൊക്കെ അറിയപ്പെടുന്നു. അച്യുതമേനോൻ സർക്കാരിനെതിരെ നടന്ന ട്രാൻസ്‌പോർട്ട് സമരത്തിന്റെ ഭാഗമായി മട്ടന്നൂർ ചാവശ്ശേരിയിൽ വെച്ച് സമരക്കാർ കെ.എസ്.ആർ.ടി.സി ബസിന് തീവെയ്ക്കുകയായിരുന്നു. 4 യാത്രക്കാർ മരിക്കുകയും നിരവധിപേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. |- |1970-01-21 |ജയരാജൻ | |കണ്ണൂർ |ചാവശ്ശേരി |സിപിഎം | |[[ചാവശ്ശേരി തീവെയ്പ്പ്]], മട്ടന്നൂർ ബസ് കത്തിക്കൽ എന്നൊക്കെ അറിയപ്പെടുന്നു. അച്യുതമേനോൻ സർക്കാരിനെതിരെ നടന്ന ട്രാൻസ്‌പോർട്ട് സമരത്തിന്റെ ഭാഗമായി മട്ടന്നൂർ ചാവശ്ശേരിയിൽ വെച്ച് സമരക്കാർ കെ.എസ്.ആർ.ടി.സി ബസിന് തീവെയ്ക്കുകയായിരുന്നു. 4 യാത്രക്കാർ മരിക്കുകയും നിരവധിപേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. |- |1970-01-21 |തങ്കപ്പൻ | |കണ്ണൂർ |ചാവശ്ശേരി |സിപിഎം | |[[ചാവശ്ശേരി തീവെയ്പ്പ്]], മട്ടന്നൂർ ബസ് കത്തിക്കൽ എന്നൊക്കെ അറിയപ്പെടുന്നു. അച്യുതമേനോൻ സർക്കാരിനെതിരെ നടന്ന ട്രാൻസ്‌പോർട്ട് സമരത്തിന്റെ ഭാഗമായി മട്ടന്നൂർ ചാവശ്ശേരിയിൽ വെച്ച് സമരക്കാർ കെ.എസ്.ആർ.ടി.സി ബസിന് തീവെയ്ക്കുകയായിരുന്നു. 4 യാത്രക്കാർ മരിക്കുകയും നിരവധിപേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. |- |} === 1969 വരെ === {| class="wikitable sortable" |+ !'''തിയ്യതി''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പേര്''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പാർട്ടി''' !'''ജില്ല''' !'''പ്രദേശം''' !'''പ്രതികൾക്ക് ബന്ധമുള്ള പാർട്ടി''' !'''പോലിസ് / കോടതി നടപടികൾ''' !'''കേസ് - വിശദ വിവരങ്ങൾ''' |- | 1969-07-26 | [[കെ. കുഞ്ഞാലി]] | [[സിപിഐഎം]] | മലപ്പുറം | നിലമ്പൂർ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | [[ആര്യാടൻ മുഹമ്മദ്]] ആയിരുന്നു കേസിലെ ഒന്നാം പ്രതി. ആര്യാടന് കേസിൽ പങ്കില്ലെന്ന് പറഞ്ഞ് കോടതി അദ്ദേഹത്തെ വെറുതെ വിട്ടു. | 1969 ജൂലൈ 26ന് കുഞ്ഞാലി അജ്ഞാതരുടെ വെടിയേറ്റു കൊല്ലപ്പെട്ടു എന്നാണ് കേസ്. |- |1969-04-21 |വേലപ്പൻ വൈദ്യർ |കോൺഗ്രസ് |തൃശൂർ |അന്തിക്കാട് |സിപിഎം | | |- | 1968-04-29 | പി.പി. സുലൈമാൻ | സി.പി.ഐ.എം. | കോഴിക്കോട് | മാവൂർ റയോൺസ് | ആർ.എസ്.എസ്. | | മാവൂർ ഗ്വാളിയോർ റയോൺസിലെ ജോലി കഴിഞ്ഞ്‌ വീട്ടിലേക്ക്‌ മടങ്ങുമ്പോൾ വെട്ടിക്കൊലപ്പെടുത്തിയെന്നാണ് കേസ്. |- | 1967-09-11 | സി.പി. കരുണാകരൻ | [[സിപിഐഎം]] | കണ്ണൂർ | കുറ്റൂർ | കോൺഗ്രസ് (ഐ.) | | കേരളബന്ദിനിടെയാണ് കൊല്ലപ്പെട്ടത് |- | 1967-04-2 | [[വാടിക്കൽ രാമകൃഷ്ണൻ വധം|വാടിക്കൽ രാമകൃഷ്ണൻ]] | ജനസംഘം | കണ്ണൂർ | | സിപിഎം |പിണറായി വിജയൻ ഒന്നാം പ്രതിയെങ്കിലും കോടതി വെറുതെ വിട്ടു.<ref>{{cite news|title=കല്ലുവെട്ടുന്ന മഴു ഉപയോഗിച്ച്‌ വാടിക്കൽ രാമകൃഷ്ണനെ വെട്ടിക്കൊന്നത് പിണറായി വിജയനെന്ന് കുറ്റപത്രം…|url=https://m.dailyhunt.in/news/india/malayalam/marunadan+malayali-epaper-marunada/kalluvettunna+mazhu+upayogich+vadikkal+ramakrishnane+vettikkonnath+pinarayi+vijayanenn+kutapathram+sipiemminethire+sakshi+parayan+dhairyamullavar+aarumillathe+poyappol+kolakkesil+kutavimukthanakki+varambath+nalkiya+kuliyayirunnu+athenn+pinneed+jayarajande+sthireekaranam+kannurile+aadhya+rashdreeya+kolapathakam+ippozhathe+mukhyamanthri+neritt+nadathiyathenn+thanne+vishvasich+kannurile+kongrasukarum+bijeipikkarum-newsid-82631041|accessdate=2019 ഏപ്രിൽ 11|publisher=ഡെയ്‌ലിഹണ്ട്|date=2019 ഫെബ്രുവരി 27}}</ref> |കല്ല് വെട്ടുന്ന മഴുകൊണ്ട് അടിച്ചു കൊന്നുവെന്നാണ് കേസ്. |- |1962-01-04 |വി.എം. കൃഷ്‌ണൻ <ref name="deshabhimani2232"/> |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] |കണ്ണൂർ |പാനൂർ |പി.എസ്.പി | | |- |1958-07-26 |ചാക്കോരി അന്തോണി |കോൺഗ്രസ് |തൃശൂർ |വരന്തരപ്പിള്ളി |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] | |[[വരന്തരപ്പിള്ളി കൂട്ടക്കൊല]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി നടത്തിയ ജാഥ കോൺഗ്രസ് ഓഫീസിന് സമീപം എത്തിയപ്പോൾ അവിടെയുണ്ടായിരുന്ന കോൺഗ്രസ് നേതാക്കളുമായി തർക്കമുണ്ടാവുകയും കോൺഗ്രസ് ഓഫീസ് അക്രമിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഈ ആക്രമണത്തിൽ 6 കോൺഗ്രസുകാർ കുത്തേറ്റു മരിച്ചു. ഇ.എം.എസ് സർക്കാരിന് നേരെ ജനരോഷം ഉണ്ടാക്കിയ പ്രധാന സംഭവങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇത്. ഇതിനെത്തുടർന്നാണ് കോൺഗ്രസ് വിമോചന സമരത്തിന് തയ്യാറെടുത്തത്. |- |1958-07-26 |തോമസ് പയ്യപ്പിള്ളി |കോൺഗ്രസ് |തൃശൂർ |വരന്തരപ്പിള്ളി |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] | |[[വരന്തരപ്പിള്ളി കൂട്ടക്കൊല]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി നടത്തിയ ജാഥ കോൺഗ്രസ് ഓഫീസിന് സമീപം എത്തിയപ്പോൾ അവിടെയുണ്ടായിരുന്ന കോൺഗ്രസ് നേതാക്കളുമായി തർക്കമുണ്ടാവുകയും കോൺഗ്രസ് ഓഫീസ് അക്രമിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഈ ആക്രമണത്തിൽ 6 കോൺഗ്രസുകാർ കുത്തേറ്റു മരിച്ചു. ഇ.എം.എസ് സർക്കാരിന് നേരെ ജനരോഷം ഉണ്ടാക്കിയ പ്രധാന സംഭവങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇത്. ഇതിനെത്തുടർന്നാണ് കോൺഗ്രസ് വിമോചന സമരത്തിന് തയ്യാറെടുത്തത്. |- |1958-07-26 |പിണ്ടിയാൻ തോമസ് |കോൺഗ്രസ് |തൃശൂർ |വരന്തരപ്പിള്ളി |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] | |[[വരന്തരപ്പിള്ളി കൂട്ടക്കൊല]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി നടത്തിയ ജാഥ കോൺഗ്രസ് ഓഫീസിന് സമീപം എത്തിയപ്പോൾ അവിടെയുണ്ടായിരുന്ന കോൺഗ്രസ് നേതാക്കളുമായി തർക്കമുണ്ടാവുകയും കോൺഗ്രസ് ഓഫീസ് അക്രമിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഈ ആക്രമണത്തിൽ 6 കോൺഗ്രസുകാർ കുത്തേറ്റു മരിച്ചു. ഇ.എം.എസ് സർക്കാരിന് നേരെ ജനരോഷം ഉണ്ടാക്കിയ പ്രധാന സംഭവങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇത്. ഇതിനെത്തുടർന്നാണ് കോൺഗ്രസ് വിമോചന സമരത്തിന് തയ്യാറെടുത്തത്. |- |1958-07-26 |ഇല്ലിക്കൽ അപ്പച്ചൻ |കോൺഗ്രസ് |തൃശൂർ |വരന്തരപ്പിള്ളി |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] | |[[വരന്തരപ്പിള്ളി കൂട്ടക്കൊല]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി നടത്തിയ ജാഥ കോൺഗ്രസ് ഓഫീസിന് സമീപം എത്തിയപ്പോൾ അവിടെയുണ്ടായിരുന്ന കോൺഗ്രസ് നേതാക്കളുമായി തർക്കമുണ്ടാവുകയും കോൺഗ്രസ് ഓഫീസ് അക്രമിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഈ ആക്രമണത്തിൽ 6 കോൺഗ്രസുകാർ കുത്തേറ്റു മരിച്ചു. ഇ.എം.എസ് സർക്കാരിന് നേരെ ജനരോഷം ഉണ്ടാക്കിയ പ്രധാന സംഭവങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇത്. ഇതിനെത്തുടർന്നാണ് കോൺഗ്രസ് വിമോചന സമരത്തിന് തയ്യാറെടുത്തത്. |- |1958-07-26 |സി. ടി. കൊച്ചാപ്പു |കോൺഗ്രസ് |തൃശൂർ |വരന്തരപ്പിള്ളി |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] | |[[വരന്തരപ്പിള്ളി കൂട്ടക്കൊല]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി നടത്തിയ ജാഥ കോൺഗ്രസ് ഓഫീസിന് സമീപം എത്തിയപ്പോൾ അവിടെയുണ്ടായിരുന്ന കോൺഗ്രസ് നേതാക്കളുമായി തർക്കമുണ്ടാവുകയും കോൺഗ്രസ് ഓഫീസ് അക്രമിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഈ ആക്രമണത്തിൽ 6 കോൺഗ്രസുകാർ കുത്തേറ്റു മരിച്ചു. ഇ.എം.എസ് സർക്കാരിന് നേരെ ജനരോഷം ഉണ്ടാക്കിയ പ്രധാന സംഭവങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇത്. ഇതിനെത്തുടർന്നാണ് കോൺഗ്രസ് വിമോചന സമരത്തിന് തയ്യാറെടുത്തത്. |- |1958-07-26 |കണിയാംപറമ്പിൽ കൃഷ്ണൻ |കോൺഗ്രസ് |തൃശൂർ |വരന്തരപ്പിള്ളി |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] | |[[വരന്തരപ്പിള്ളി കൂട്ടക്കൊല]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി നടത്തിയ ജാഥ കോൺഗ്രസ് ഓഫീസിന് സമീപം എത്തിയപ്പോൾ അവിടെയുണ്ടായിരുന്ന കോൺഗ്രസ് നേതാക്കളുമായി തർക്കമുണ്ടാവുകയും കോൺഗ്രസ് ഓഫീസ് അക്രമിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഈ ആക്രമണത്തിൽ 6 കോൺഗ്രസുകാർ കുത്തേറ്റു മരിച്ചു. ഇ.എം.എസ് സർക്കാരിന് നേരെ ജനരോഷം ഉണ്ടാക്കിയ പ്രധാന സംഭവങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇത്. ഇതിനെത്തുടർന്നാണ് കോൺഗ്രസ് വിമോചന സമരത്തിന് തയ്യാറെടുത്തത്. |- |1957-08-21 |തോമസ് വക്കൻ |ക്രിസ്റ്റഫർ സേന |ആലപ്പുഴ |ആലപ്പുഴ ബോട്ട് ജെട്ടി |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] | |വിദ്യാഭ്യാസമന്ത്രി ജോസഫ് മുണ്ടശ്ശേരിയെ കരിങ്കൊടി കാണിക്കുവാനുള്ള ശ്രമത്തെത്തുടർന്ന് സമരക്കാരെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിക്കാർ ആക്രമിക്കുകയും ഒരാൾ മരിക്കുകയും ചെയ്തു |- |1953 |ചവറ മധുസൂദനൻ പിള്ള |കോൺഗ്രസ് |കൊല്ലം |ചവറ |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] |പ്രതിയായിരുന്ന കെ പി എ സി യുടെ രക്ഷാധികാരിയും കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് നേതാവുമായിരുന്ന കോടാകുളങ്ങര വാസുദേവൻ പിള്ളയെ വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധിച്ചു. പിന്നീട് ദയാഹർജി അംഗീകരിച്ച് ജീവപര്യന്തമായി കുറച്ചു. |കോൺഗ്രസ് - കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സംഘർഷങ്ങളിൽ നടന്ന ആദ്യ കൊലപാതകം. മുൻ കെപിസിസി പ്രസിഡന്റ് കുമ്പളത്ത് ശങ്കുപ്പിള്ളയുടെ വിശ്വസ്തനായിരുന്നു മധുസൂദനൻ പിള്ള |- |1948-09-12 |[[മൊയാരത്ത് ശങ്കരൻ]] |[[സി.പി.ഐ|കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] |കണ്ണൂർ | | | | |- |} === തിയതികൾ കൃത്യമല്ലാത്തത് === {| class="wikitable sortable" |+ !'''തിയ്യതി''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പേര്''' !'''കൊല്ലപ്പെട്ടയാളുടെ പാർട്ടി''' !'''ജില്ല''' !'''പ്രദേശം''' !'''പ്രതികൾക്ക് ബന്ധമുള്ള പാർട്ടി''' !'''പോലിസ് / കോടതി നടപടികൾ''' !'''കേസ് - വിശദ വിവരങ്ങൾ''' |- | | വിക്രം ചാലിൽ ശശി | [[ആർ.എസ്.എസ്.]] | | | സി.പി.ഐ.എം. | | ഇ.പി. ജയരാജനെ വധിക്കാൻ ശ്രമിച്ച കേസിലെ പ്രതിയായിരുന്നു. |- | | മാണാട്ട് ബാബു | [[ബി.ജെ.പി.]] | കണ്ണൂർ | | സി.പി.ഐ.എം. | | |- |} == അവലംബം == {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:കേരളരാഷ്ട്രീയം]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ കൊലക്കേസുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:രാഷ്ട്രീയ കൊലപാതകങ്ങൾ]] bamevsfpnaklfamrqzjzvoy1r74kamo 0 478396 3765326 3753850 2022-08-16T05:33:12Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Hitchhiking}} [[പ്രമാണം:Elsa_amylin_kiwi_experience-2006-11-28.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|300x300ബിന്ദു| 2006 ൽ [[ന്യൂസീലൻഡ്|ന്യൂസിലാന്റിൽ]] രണ്ട് സ്ത്രീകൾ ഹിച്ച്ഹിക്കിംഗ്ൽ ]] [[File:Walker_Evans_Hitchhidkers_Vicksburg_(vicinity)_March_1936.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Walker_Evans_Hitchhidkers_Vicksburg_(vicinity)_March_1936.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|300x300ബിന്ദു|1936 ൽ മിസിസിപ്പിയിലെ വിക്സ്ബർഗിന് സമീപം ഒരു പുരുഷനും സ്ത്രീയും ഹിച്ച്ഹിക്കിംഗ് നടത്തുന്നു, വാക്കർ ഇവാൻസിന്റെ ഫോട്ടോ.]] [[File:Female_Hitchhiker.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Female_Hitchhiker.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|300x300ബിന്ദു|ഏഷ്യയിലെ ഒരു നാട്ടുവഴിയിൽ ഒരു സ്ത്രീ സവാരി നടത്താൻ അനുമതി തേടുന്നു.]] [[File:Hitchhiker's_gesture.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hitchhiker's_gesture.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|300x300ബിന്ദു|ഒരു സാധാരണ ഹിച്ച്ഹിക്കറുടെ ആംഗ്യം]] വ്യക്തികളോട്, സാധാരണയായി അപരിചിതരോട്, അവരുടെ [[കാർ|വാഹനത്തിലോ]] മറ്റ് വാഹനങ്ങളിലോ യാത്ര ചെയ്യാൻ അനുവാദം ആവശ്യപ്പെടുന്നതിലൂടെ ലഭിക്കുന്ന ഒരു [[ഗതാഗതം|ഗതാഗത]] മാർഗ്ഗമാണ് '''ഹിച്ച്ഹിക്കിംഗ്''' ('''തമ്പിംഗ്''' അല്ലെങ്കിൽ '''ഹിച്ചിംഗ്''' എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു). പലപ്പോഴും ഹിച്ച്ഹിക്കിംഗ് സാധാരണയായി സൗജന്യമാണ്, പക്ഷേ എല്ലായ്പ്പോഴും സൗജന്യമല്ല. കഴിഞ്ഞ നൂറ്റാണ്ടിൽ രാജ്യങ്ങളുടെ മികച്ച ഭാഗങ്ങളിലേയ്ക്കുള്ള ഒരു യാത്രാമാർഗ്ഗമായി ഹിച്ച്ഹിക്കിംഗും [[നാടോടികൾ]] ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്, ഇന്നും അത്തരം യാത്രാമാർഗ്ഗങ്ങൾ ആളുകൾ തുടരുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref>[http://hitchtheworld.com/ Hitch The World | ...indefinite vagabond travel<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.velabas.com Velabas – Travel Narrative and Drawings from Hitchhiking Around the World<!-- Bot generated title -->]</ref> == സിഗ്നലിംഗ് രീതികൾ == '''ഹിച്ച്ഹിക്കർമാർ ഉപയോഗിക്കുന്ന സിഗ്നലുകൾ''' തനിക്ക് ഒരു സവാരി ആവശ്യമാണെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നതിന് ഹിച്ച്ഹിക്കർമാർ പലതരം സിഗ്നലുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. സൂചകങ്ങൾ‌ ശാരീരികമായ ആംഗ്യങ്ങളോ രേഖാമൂലമുള്ള ചിഹ്നങ്ങൾ‌ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പ്രദർശനങ്ങളോ ആകാം. ഉദാഹരണമായി, ഹിച്ച്ഹിക്കർമാർ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഹാൻഡ് സിഗ്നലുകൾ പോലെയുള്ളവയുടെ ഉപയോഗം ലോകമെമ്പാടും വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു: * ചില ആഫ്രിക്കൻ രാജ്യങ്ങളിൽ, ഹിച്ച്ഹിക്കറുടെ ഉള്ളംകൈ മുകളിലേക്ക് അഭിമുഖീകരിച്ച് കൈ പിടിച്ചിരിക്കുന്നു. *[[യൂറോപ്പ്]], [[വടക്കേ അമേരിക്ക]], [[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ മിക്ക യാത്രക്കാരും യാത്രാ ദിശയ്ക്ക് അഭിമുഖമായി നിൽക്കുന്നു. അടച്ച കൈയുടെ തള്ളവിരൽ മുകളിലേക്കോ വാഹന യാത്രയുടെ ദിശയിലേക്കോ പിടിച്ച് ഹിച്ച്ഹിക്കർ സാധാരണഗതിയിൽ റോഡിലേക്ക് കൈ നീട്ടുന്നു. *[[ഓസ്ട്രേലിയ|ഓസ്‌ട്രേലിയ]] പോലുള്ള ലോകത്തിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിൽ, ചൂണ്ടുവിരൽ ഉപയോഗിച്ച് റോഡിലേക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടുന്നത് സാധാരണമാണ്. == നിയമപരമായ നിലപാട് == ചരിത്രപരമായി നോക്കിയാൽ ലോകവ്യാപകമായി നിലനിൽക്കുന്ന ഒരു സാധാരണമായ ഒരു ശീലമാണ് ഹിച്ച്ഹിക്കിംഗ്, അതിനാൽ ഇത് നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനു നിയമങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്ന വളരെ കുറച്ച് സ്ഥലങ്ങൾ മാത്രമേ ലോകത്ത് ഉള്ളൂ. എന്നിരുന്നാലും, ന്യൂനപക്ഷം രാജ്യങ്ങളിൽ ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ ഹിച്ച്ഹിക്കിംഗ് നിയന്ത്രിക്കുന്ന ചില നിയമങ്ങളുണ്ട്.<ref>Nwanna, p.573</ref> ഉദാഹരണത്തിന്, [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ‌ ഐക്യനാടുകളിൽ]], ഡ്രൈവർമാരുടെയും ഹിച്ച്ഹിക്കർമാരുടെയും സുരക്ഷയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഹിച്ച്ഹിക്കിംഗ് നിരോധിക്കുന്ന നിയമങ്ങൾ ചില പ്രാദേശിക സർക്കാരുകൾ കൈക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.<br /> == അവലംബം == lnxznyg7j39xe2ch59vdroude1hff5x 0 489929 3765419 3239545 2022-08-16T10:31:50Z Info-farmer 23821 2022 AUGUST image ADDED wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Madurai Junction railway station}} {{Infobox Station | name = Madurai Junction | native_name = | native_name_lang = | style = Indian Railways | type = [[Indian Railway]] Station | image = மதுரைத் தொடருந்து நிலையம் 2022 ஆகத்து 13.jpg | caption = The Main Entrance of the Station | address = West Veli Street, [[Madurai]], [[Tamil Nadu]], {{flag|India}} | coordinates = {{coord|9|55|12|N|78|6|37|E|display=inline,title}} | owned = [[Southern Railway (India)|Southern Railway zone]] of the [[Indian Railways]] | operator = | lines = Madurai - [[Chennai Egmore]]<br>Madurai - [[Kanyakumari]]<br>Madurai - [[Bodinayakkanur]]<br> Madurai - [[Rameswaram]]<br> [[Madurai Junction]]-[[Tuticorin railway station|Thothukudi]] (under survey)<br> Madurai-Melur-Tirupattur-Karaikudi Section (under survey | platforms = 6 | tracks = 9 | connections = Taxi stand, auto rickshaw stand | structure = Standard (on ground station) | depth = | levels = | parking = Available | bicycle = Available | disabled = Yes | status = Functioning | code = {{Indian railway code | code = MDU | zone = [[Southern Railway (India)|Southern Railway]] | division = [[Madurai railway division|Madurai]] }} | opened = {{Start date and age|1859}} | closed = | rebuilt = | electrified = Yes | former = [[Madras and Southern Mahratta Railway]] | passengers = 60,000/day<ref>{{cite web|title=Adding colour to train journeys|url=http://www.thehindu.com/society/the-madurai-railway-junction-has-been-adjudged-the-second-most-beautiful-station-in-the-country-and-behind-the-laurel-is-the-efforts-of-two-local-artists/article23851741.ece}}</ref> | pass_system = | pass_year = 2018 | pass_percent = | services = | map_type = India Tamil Nadu | map_dot_label = Madurai }} .[[ദക്ഷിണേന്ത്യ|ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ]] ഒരു റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷനും [[തമിഴ്‌നാട്|തമിഴ്‌നാട്ടിലെ]] [[മധുര]] നഗരത്തിന് പ്രാഥമിക റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷനുമാണ് '''മധുര ജംഗ്ഷൻ''' . <ref name="map">{{Cite web|url=http://www.sr.indianrailways.gov.in/uploads/files/1381729275720-Wttmdu.31.12.pdf|title=Madurai Division System Map|access-date=14 May 2017|website=Southern Railway}}</ref> [[ദക്ഷിണ റെയിൽവേ|സതേൺ റെയിൽ‌വേയുടെ]] [[മധുര റെയിൽവേ ഡിവിഷൻ|മധുര റെയിൽ‌വേ ഡിവിഷന്റെ]] ആസ്ഥാനമാണ് ഈ സ്റ്റേഷൻ. രാജ്യത്തെ മികച്ച 100 ബുക്കിംഗ് സ്റ്റേഷനുകളിലൊന്നായ [[ഇന്ത്യൻ റെയിൽവേ|ഇന്ത്യൻ റെയിൽ‌വേയുടെ]] എ 1 ഗ്രേഡുള്ള ട്രെയിൻ‌ സ്റ്റേഷനാണിത്. രാജ്യത്തെ രണ്ടാമത്തെ തേജസ് എക്സ്പ്രസ് 2019 മാർച്ച് 1 ന് മധുര ജംഗ്ഷനും [[ചെന്നൈ എഗ്മൂർ തീവണ്ടി നിലയം|ചെന്നൈ എഗ്മോറിനും]] ഇടയിൽ പ്രധാനമന്ത്രി ഫ്ലാഗുചെയ്തു, ഇത് വെറും 6 മണിക്കൂർ 30 മിനിറ്റിനുള്ളിൽ ദൂരം സഞ്ചരിക്കുന്നു <ref>{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/society/the-madurai-railway-junction-has-been-adjudged-the-second-most-beautiful-station-in-the-country-and-behind-the-laurel-is-the-efforts-of-two-local-artists/article23851741.ece|title=Adding colour to train journeys}}</ref> . ഇത് തെക്കൻ റെയിൽവേ മേഖലയുടെ കീഴിലുള്ള ഒരു ജങ്ഷനാണ് മധുര. [[പ്രമാണം:MADURAI JUNCTION AERIAL VIEW.JPG|ലഘുചിത്രം|200x200ബിന്ദു| സ്റ്റേഷന്റെ ആകാശ കാഴ്ച ]] [[പ്രമാണം:WESTERN ENTRY.JPG|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|200x200ബിന്ദു| സ്റ്റേഷനിലേക്കുള്ള പടിഞ്ഞാറൻ പ്രവേശനം ]] == റെയിൽവേ ലൈനുകൾ == {| class="wikitable" ! ലൈൻ നമ്പർ. ! നേരെ |- | 1 | Dindigul Junction (വടക്ക്) |- | 2 | Virudhunagar Junction (തെക്ക്) |- | 3 | Bodinayakkanur (പടിഞ്ഞാറ്) |- | 4 | Manamadurai Junction (തെക്ക്-കിഴക്ക്) |} == പുതിയ റെയിൽ പാത നിർദ്ദേശം == മധുര-മേലൂർ-തിരുപ്പട്ടൂർ-കാരൈകുടി പുതിയ ബി‌ജി ലൈൻ: 2007-08 ൽ റെയിൽ‌വേ ബോർഡ് അനുവദിച്ചതുപോലെ, സർ‌വേ എടുക്കുകയും റിപ്പോർട്ട് റെയിൽ‌വേ ബോർഡിന് 2008 ജൂലൈ 29 ന് സമർപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. അപ്ഡേറ്റ് സർവേ 2013-14 ൽ അനുവദിക്കുകയും സർവേ റിപ്പോർട്ട് 2014 നവംബർ 27 ന് റെയിൽ‌വേ ബോർഡിന് സമർപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. റെയിൽ‌വേ ബോർഡ് ഈ നിർ‌ദ്ദേശം റദ്ദാക്കി.  റെയിൽവേ ബോർഡിന്റെ തീരുമാനം കാത്തിരിക്കുന്നു. <sup class="noprint Inline-Template" data-ve-ignore="true">&#x5B; ''<nowiki><span title="The time period mentioned near this tag is ambiguous. (July 2019)">എപ്പോൾ?</span></nowiki>''</sup> == പരാമർശങ്ങൾ == {{Reflist}} == ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ == * [http://www.sr.indianrailways.gov.in സതേൺ റെയിൽ‌വേ - Website ദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്] [[വർഗ്ഗം:മധുര റെയിൽവേ ഡിവിഷൻ]] [[വർഗ്ഗം:Coordinates on Wikidata]] [[വർഗ്ഗം:തമിഴ്നാട്ടിലെ തീവണ്ടിനിലയങ്ങൾ]] qomycl0b39jf5lv60l9f54d7fv6nop6 0 504496 3765400 3760940 2022-08-16T08:33:56Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{ഒറ്റവരി ലേഖനം}}{{Infobox officeholder | name = {{Nowrap|Ramzan Kadyrov}}<br/>{{Nobold|{{Small|{{lang|ru| Рамзан Ахматович Кадыров}}<br/>{{lang|ce|Къадар Ахьмат-кӏант Рамзан}}}}}} | nationality = Chechen | image = Ramzan Kadyrov (2018-06-15) 02.jpg | caption = Kadyrov in 2018 | order = [[Head of the Chechen Republic]]{{efn|Titled "President of the Chechen Republic" until April 2011}} | term_start = 15 February 2007 | term_end = | predecessor = [[Alu Alkhanov]] | successor = | order2 = Prime Minister of the Chechen Republic | term_start2 = 18 November 2005 | term_end2 = 10 April 2007 | predecessor2 = [[Sergey Abramov (politician)|Sergey Abramov]] | successor2 = [[Odes Baysultanov]] | order3 = First Deputy Prime Minister of the Chechen Republic | term_start3 = 10 May 2004 | term_end3 = 18 November 2005 | predecessor3 = Eli Isayev<ref>{{cite web |url = https://www.vesti.ru/article/2332694 |script-title=ru:Зампредом правительства Чечни стал Эли Исаев |publisher= [[Vesti (VGTRK)|Vesti]] | date = 13 May 2004 |access-date=12 December 2020 |language= ru }}</ref> | successor3 = Odes Baysultanov<ref name="Chechnya.gov2">{{cite web |url=http://chechnya.gov.ru/page.php?r=126&id=589 |script-title=ru:Одобрили единогласно |publisher=Chechnya Government |access-date=26 November 2016 |language=ru |archive-date=26 November 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161126064335/http://chechnya.gov.ru/page.php?r=126&id=589 |url-status=dead }}</ref> | birth_name = Ramzan Akhmadovich Kadyrov | birth_date = {{Birth date and age|1976|10|5|df=y}} | birth_place = [[Akhmat-Yurt|Tsentaroy]], [[Checheno-Ingush Autonomous Soviet Socialist Republic|Checheno-Ingush ASSR]], [[Russian Soviet Federative Socialist Republic|Russian SFSR]], [[Soviet Union]]<br />(now Akhmat-Yurt, [[Chechnya]], [[Russia]]) | death_date = | death_place = | profession = Head of the Chechen Republic | spouse = {{plainlist| * {{marriage|Medni Musaevna Kadyrova|1996}} * Fatima Khazuyeva * Aminat Akhmadova}} | children = 12 (6 sons (2 adopted), 6 daughters)<ref name="Sputnik12" /> | father = [[Akhmat Kadyrov]] | mother = Aimani Kadyrova | party = [[United Russia]] | vicepresident = | allegiance = {{flagicon|Russia}} [[Russia]]<br>{{flagicon|Chechen Republic of Ichkeria}} [[Chechen Republic of Ichkeria]] (1996–2000) | branch = {{flagicon image|Flag of National Guard of the Russian Federation.svg}} [[National Guard of Russia]] | serviceyears = 1999–present | rank = [[Lieutenant general]] | commands = | battles = [[First Chechen War]]<ref>{{Cite web|date=28 November 2016|title=Рамзан Кадыров: я никогда не говорил, что убивал русских солдат|trans-title=Ramzan Kadyrov: I never said that I killed Russian soldiers|url=https://meduza.io/news/2016/11/28/ramzan-kadyrov-ya-nikogda-ne-govoril-chto-ubival-russkih-soldat|access-date=22 January 2022|website=[[Meduza]]|language=ru}}</ref><br>[[2022 Russian invasion of Ukraine]]<ref>{{Cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-march-8|title=RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 8|author=|work=Institute for the Study of War|date=8 March 2022|accessdate=2 April 2022}}</ref> | awards = {{Hero of Russia}}<br />[[File:Orden for Service IV.png|30px|link=Order "For Merit to the Fatherland"]] [[File:Orden of Courage.png|30px|link=Order of Courage]] [[File:Orden of Honour.png|30px|link=Order of Honour (Russia)]]<br />[[File:Order of Honour and glory bar.png|50px|link=Order of Honour and Glory of [[Abkhazia]]]]<br />[[Ramzan Kadyrov#Honours and awards|Other awards]] | signature = Signature of Ramzan Kadyrov.png | alma_mater = Makhachkala Institute of Business and Law<br>Dagestan State Technical University<br>[[Dagestan State University]] }} ചെച്നിയൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ തലവനാണ് റംസാൻ അഹമ്മദോവിക് കാദിറോവ് ( റഷ്യൻ : Рамзан Ахмадович Che , ചെച്നിയൻ : Къадар АхIмат-кIант , ഒക്ടോബർ 5, 1976 ~) . 2004 ൽ കൊലചെയ്യപ്പെട്ട ചെച്നിയൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ മുൻ പ്രസിഡന്റ് അഹ്‌മദ്‌ കദിറോവിന്റെ ഇളയ മകനാണ് അദ്ദേഹം. ==External links== {{Commons category}} {{wikiquote}} * {{In lang|ru|cap=yes}} [http://www.ramzan-kadyrov.ru/ Official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070416020212/http://www.ramzan-kadyrov.ru/ |date=16 April 2007 }} * {{Instagram|kadyrov_95|Ramzan Kadyrov}} {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[Alu Alkhanov]]}} {{s-ttl|title=President of the [[Chechen Republic]]|years=2007 – present}} {{s-inc}} {{s-end}} {{Leaders of Chechnya}} {{Current heads of federal subjects of Russia}} {{Chechen wars}} {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:1976-ൽ ജനിച്ചവർ]] hiulmd4bu2y1xulkguf074fe5xmhzio 3765403 3765400 2022-08-16T08:37:10Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{ഒറ്റവരി ലേഖനം}}{{Infobox officeholder | name = {{Nowrap|Ramzan Kadyrov}}<br/>{{Nobold|{{Small|{{lang|ru| Рамзан Ахматович Кадыров}}<br/>{{lang|ce|Къадар Ахьмат-кӏант Рамзан}}}}}} | nationality = Chechen | image = Ramzan Kadyrov (2018-06-15) 02.jpg | caption = Kadyrov in 2018 | order = [[Head of the Chechen Republic]]{{efn|Titled "President of the Chechen Republic" until April 2011}} | term_start = 15 February 2007 | term_end = | predecessor = [[Alu Alkhanov]] | successor = | order2 = Prime Minister of the Chechen Republic | term_start2 = 18 November 2005 | term_end2 = 10 April 2007 | predecessor2 = [[Sergey Abramov (politician)|Sergey Abramov]] | successor2 = [[Odes Baysultanov]] | order3 = First Deputy Prime Minister of the Chechen Republic | term_start3 = 10 May 2004 | term_end3 = 18 November 2005 | predecessor3 = Eli Isayev<ref>{{cite web |url = https://www.vesti.ru/article/2332694 |script-title=ru:Зампредом правительства Чечни стал Эли Исаев |publisher= [[Vesti (VGTRK)|Vesti]] | date = 13 May 2004 |access-date=12 December 2020 |language= ru }}</ref> | successor3 = Odes Baysultanov<ref name="Chechnya.gov2">{{cite web |url=http://chechnya.gov.ru/page.php?r=126&id=589 |script-title=ru:Одобрили единогласно |publisher=Chechnya Government |access-date=26 November 2016 |language=ru |archive-date=26 November 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161126064335/http://chechnya.gov.ru/page.php?r=126&id=589 |url-status=dead }}</ref> | birth_name = Ramzan Akhmadovich Kadyrov | birth_date = {{Birth date and age|1976|10|5|df=y}} | birth_place = [[Akhmat-Yurt|Tsentaroy]], [[Checheno-Ingush Autonomous Soviet Socialist Republic|Checheno-Ingush ASSR]], [[Russian Soviet Federative Socialist Republic|Russian SFSR]], [[Soviet Union]]<br />(now Akhmat-Yurt, [[Chechnya]], [[Russia]]) | death_date = | death_place = | profession = Head of the Chechen Republic | spouse = {{plainlist| * {{marriage|Medni Musaevna Kadyrova|1996}} * Fatima Khazuyeva * Aminat Akhmadova}} | children = 12 (6 sons (2 adopted), 6 daughters)<ref name="Sputnik12" /> | father = [[Akhmat Kadyrov]] | mother = Aimani Kadyrova | party = [[United Russia]] | vicepresident = | allegiance = {{flagicon|Russia}} [[Russia]]<br>{{flagicon|Chechen Republic of Ichkeria}} [[Chechen Republic of Ichkeria]] (1996–2000) | branch = {{flagicon image|Flag of National Guard of the Russian Federation.svg}} [[National Guard of Russia]] | serviceyears = 1999–present | rank = [[Lieutenant general]] | commands = | battles = [[First Chechen War]]<ref>{{Cite web|date=28 November 2016|title=Рамзан Кадыров: я никогда не говорил, что убивал русских солдат|trans-title=Ramzan Kadyrov: I never said that I killed Russian soldiers|url=https://meduza.io/news/2016/11/28/ramzan-kadyrov-ya-nikogda-ne-govoril-chto-ubival-russkih-soldat|access-date=22 January 2022|website=[[Meduza]]|language=ru}}</ref><br>[[2022 Russian invasion of Ukraine]]<ref>{{Cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-march-8|title=RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 8|author=|work=Institute for the Study of War|date=8 March 2022|accessdate=2 April 2022}}</ref> | awards = {{Hero of Russia}}<br />[[File:Orden for Service IV.png|30px|link=Order "For Merit to the Fatherland"]] [[File:Orden of Courage.png|30px|link=Order of Courage]] [[File:Orden of Honour.png|30px|link=Order of Honour (Russia)]]<br />[[File:Order of Honour and glory bar.png|50px|link=Order of Honour and Glory of [[Abkhazia]]]]<br />[[Ramzan Kadyrov#Honours and awards|Other awards]] | signature = Signature of Ramzan Kadyrov.png | alma_mater = Makhachkala Institute of Business and Law<br>Dagestan State Technical University<br>[[Dagestan State University]] }} ചെച്നിയൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ തലവനാണ് റംസാൻ അഹമ്മദോവിക് കാദിറോവ് ( റഷ്യൻ : Рамзан Ахмадович Che , ചെച്നിയൻ : Къадар АхIмат-кIант , ഒക്ടോബർ 5, 1976 ~) . 2004 ൽ കൊലചെയ്യപ്പെട്ട ചെച്നിയൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ മുൻ പ്രസിഡന്റ് അഹ്‌മദ്‌ കദിറോവിന്റെ ഇളയ മകനാണ് അദ്ദേഹം. == References == {{Reflist}} == Notes == {{Notelist}} ==Further reading== * {{cite news |last=Bullough |first=Oliver |date=23 September 2015 |title=Putin's closest ally – and his biggest liability |url=https://www.theguardian.com/world/2015/sep/23/putins-closest-ally-and-his-biggest-liability |work=The Guardian}} ==External links== {{Commons category}} {{wikiquote}} * {{In lang|ru|cap=yes}} [http://www.ramzan-kadyrov.ru/ Official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070416020212/http://www.ramzan-kadyrov.ru/ |date=16 April 2007 }} * {{Instagram|kadyrov_95|Ramzan Kadyrov}} {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[Alu Alkhanov]]}} {{s-ttl|title=President of the [[Chechen Republic]]|years=2007 – present}} {{s-inc}} {{s-end}} {{Leaders of Chechnya}} {{Current heads of federal subjects of Russia}} {{Chechen wars}} {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:1976-ൽ ജനിച്ചവർ]] prgz347v556fzbydvm682g66lztd8tm 3765404 3765403 2022-08-16T08:38:30Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{ഒറ്റവരി ലേഖനം}}{{Infobox officeholder | name = {{Nowrap|Ramzan Kadyrov}}<br/>{{Nobold|{{Small|{{lang|ru| Рамзан Ахматович Кадыров}}<br/>{{lang|ce|Къадар Ахьмат-кӏант Рамзан}}}}}} | nationality = Chechen | image = Ramzan Kadyrov (2018-06-15) 02.jpg | caption = Kadyrov in 2018 | order = [[Head of the Chechen Republic]]{{efn|Titled "President of the Chechen Republic" until April 2011}} | term_start = 15 February 2007 | term_end = | predecessor = [[Alu Alkhanov]] | successor = | order2 = Prime Minister of the Chechen Republic | term_start2 = 18 November 2005 | term_end2 = 10 April 2007 | predecessor2 = [[Sergey Abramov (politician)|Sergey Abramov]] | successor2 = [[Odes Baysultanov]] | order3 = First Deputy Prime Minister of the Chechen Republic | term_start3 = 10 May 2004 | term_end3 = 18 November 2005 | predecessor3 = Eli Isayev<ref>{{cite web |url = https://www.vesti.ru/article/2332694 |script-title=ru:Зампредом правительства Чечни стал Эли Исаев |publisher= [[Vesti (VGTRK)|Vesti]] | date = 13 May 2004 |access-date=12 December 2020 |language= ru }}</ref> | successor3 = Odes Baysultanov<ref name="Chechnya.gov2">{{cite web |url=http://chechnya.gov.ru/page.php?r=126&id=589 |script-title=ru:Одобрили единогласно |publisher=Chechnya Government |access-date=26 November 2016 |language=ru |archive-date=26 November 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161126064335/http://chechnya.gov.ru/page.php?r=126&id=589 |url-status=dead }}</ref> | birth_name = Ramzan Akhmadovich Kadyrov | birth_date = {{Birth date and age|1976|10|5|df=y}} | birth_place = [[Akhmat-Yurt|Tsentaroy]], [[Checheno-Ingush Autonomous Soviet Socialist Republic|Checheno-Ingush ASSR]], [[Russian Soviet Federative Socialist Republic|Russian SFSR]], [[Soviet Union]]<br />(now Akhmat-Yurt, [[Chechnya]], [[Russia]]) | death_date = | death_place = | profession = Head of the Chechen Republic | spouse = {{plainlist| * {{marriage|Medni Musaevna Kadyrova|1996}} * Fatima Khazuyeva * Aminat Akhmadova}} | children = 12 (6 sons (2 adopted), 6 daughters)<ref name="Sputnik12" /> | father = [[Akhmat Kadyrov]] | mother = Aimani Kadyrova | party = [[United Russia]] | vicepresident = | allegiance = {{flagicon|Russia}} [[Russia]]<br>{{flagicon|Chechen Republic of Ichkeria}} [[Chechen Republic of Ichkeria]] (1996–2000) | branch = {{flagicon image|Flag of National Guard of the Russian Federation.svg}} [[National Guard of Russia]] | serviceyears = 1999–present | rank = [[Lieutenant general]] | commands = | battles = [[First Chechen War]]<ref>{{Cite web|date=28 November 2016|title=Рамзан Кадыров: я никогда не говорил, что убивал русских солдат|trans-title=Ramzan Kadyrov: I never said that I killed Russian soldiers|url=https://meduza.io/news/2016/11/28/ramzan-kadyrov-ya-nikogda-ne-govoril-chto-ubival-russkih-soldat|access-date=22 January 2022|website=[[Meduza]]|language=ru}}</ref><br>[[2022 Russian invasion of Ukraine]]<ref>{{Cite web|url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-march-8|title=RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 8|author=|work=Institute for the Study of War|date=8 March 2022|accessdate=2 April 2022}}</ref> | awards = {{Hero of Russia}}<br />[[File:Orden for Service IV.png|30px|link=Order "For Merit to the Fatherland"]] [[File:Orden of Courage.png|30px|link=Order of Courage]] [[File:Orden of Honour.png|30px|link=Order of Honour (Russia)]]<br />[[File:Order of Honour and glory bar.png|50px|link=Order of Honour and Glory of [[Abkhazia]]]]<br />[[Ramzan Kadyrov#Honours and awards|Other awards]] | signature = Signature of Ramzan Kadyrov.png | alma_mater = Makhachkala Institute of Business and Law<br>Dagestan State Technical University<br>[[Dagestan State University]] }} ചെച്നിയൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ തലവനാണ് '''റംസാൻ അഹമ്മദോവിക് കാദിറോവ്''' ( റഷ്യൻ : Рамзан Ахмадович Che , ചെച്നിയൻ : Къадар АхIмат-кIант , ഒക്ടോബർ 5, 1976 ~) . 2004 ൽ കൊലചെയ്യപ്പെട്ട ചെച്നിയൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ മുൻ പ്രസിഡന്റ് അഹ്‌മദ്‌ കദിറോവിന്റെ ഇളയ മകനാണ് അദ്ദേഹം. == References == {{Reflist}} == Notes == {{Notelist}} ==Further reading== * {{cite news |last=Bullough |first=Oliver |date=23 September 2015 |title=Putin's closest ally – and his biggest liability |url=https://www.theguardian.com/world/2015/sep/23/putins-closest-ally-and-his-biggest-liability |work=The Guardian}} ==External links== {{Commons category}} {{wikiquote}} * {{In lang|ru|cap=yes}} [http://www.ramzan-kadyrov.ru/ Official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070416020212/http://www.ramzan-kadyrov.ru/ |date=16 April 2007 }} * {{Instagram|kadyrov_95|Ramzan Kadyrov}} {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[Alu Alkhanov]]}} {{s-ttl|title=President of the [[Chechen Republic]]|years=2007 – present}} {{s-inc}} {{s-end}} {{Leaders of Chechnya}} {{Current heads of federal subjects of Russia}} {{Chechen wars}} {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:1976-ൽ ജനിച്ചവർ]] mv8lyk7z4dxapmb2vbgtbnqkib13ssa 0 513518 3765406 3368164 2022-08-16T08:42:15Z 2402:3A80:E11:9B22:9A34:66C4:A6B7:3B85 /* ചലച്ചിത്രങ്ങൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Guru Somasundaram}} {{Infobox person | name = ഗുരു സോമസുന്ദരം | image = Guru Somasundaram Image.jpg | birth_date = {{birth date and age|df=yes|1975|9|3}} | birth_place = [[മധുര]], [[ഇന്ത്യ]] | yearsactive = 2011&nbsp;– ഇതുവരെ | occupation = [[നടൻ]] | website = }} പ്രധാനമായും [[തമിഴ്]] ചലച്ചിത്രമേഖലയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ അഭിനേതാവാണ് '''ഗുരു സോമസുന്ദരം'''. [[ത്യാഗരാജൻ കുമരരാജ]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[ആരണ്യ കാണ്ഡം]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലാണ് ആദ്യമായി അഭിനയിച്ചത്. ഈ ചിത്രത്തിലെ അഭിനയത്തിന് ഏറെ നിരൂപക പ്രശംസ നേടിയ ഗുരു സോമസുന്ദരം, തുടർന്ന് സുശീന്ദ്രൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ആക്ഷൻ ചലച്ചിത്രമായ [[പാണ്ഡ്യ നാട്]], [[കാർത്തിക് സുബ്ബരാജ്]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[ജിഗർതണ്ട]], [[രാജു മുരുകൻ]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[ജോക്കർ (തമിഴ് ചലച്ചിത്രം)|ജോക്കർ]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും പ്രധാനപ്പെട്ട കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. ==അഭിനയ ജീവിതം== തമിഴ്നാട്ടിലെ പ്രശസ്തമായ നാടകസംഘമായ [[കൂത്തുപ്പട്ടറൈ|കൂത്തുപ്പട്ടറൈയുടെ]] ഭാഗമായി, 2002 മുതൽ 2011 വരെ ഗുരു സോമസുന്ദരം നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചിരുന്നു. 2003 - ൽ സംവിധായകൻ [[ത്യാഗരാജൻ കുമരരാജ]], കൂത്തുപ്പട്ടറൈയുടെ ചന്ദ്രഹരി എന്ന നാടകത്തിലെ ഗുരുവിന്റെ അഭിനയം കണ്ടശേഷം ഭാവിയിൽ താൻ സംവിധാനം ചെയ്യുന്ന സിനിമയിലേക്ക് അഭിനയിക്കാനുള്ള വാഗ്ദാനം നൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു. പിന്നീട് 2008 - ൽ കുമരരാജ, തന്റെ ആദ്യ സംവിധാന സംരംഭമായ [[ആരണ്യ കാണ്ഡം]] എന്ന നിയോ - നോയർ ചലച്ചിത്രത്തിൽ, കാളൈയൻ എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനായി ഗുരു സോമസുന്ദരത്തെ ക്ഷണിച്ചു. ഈ ചലച്ചിത്രത്തിൽ അഭിനയിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി ഗുരു, തന്റെ ശരീരഭാരം കുറയ്ക്കുകയും തന്റെ ചലന ശൈലികൾക്കും ശരീര ഭാഷയ്ക്കുമൊക്കെ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തുകയും ചെയ്തു. 2011 - റിലീസ് ആയ ആരണ്യ കാണ്ഡം, ആ വർഷം രണ്ട് [[ദേശീയ ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം|ദേശീയ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരങ്ങൾ]] കരസ്ഥമാക്കുകയും ഗുരുവിന്റെ അഭിനയം നിരൂപക പ്രശംസ കരസ്ഥമാക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite web|url=http://behindwoods.com/new-videos/videos-q1-09/actor-actress-interview/guru-somasundaram.html|title=Guru Somasundaram&nbsp;— Tamil Cinema Actor Interview&nbsp;— Guru Somasundaram&nbsp;— Kumararaja&nbsp;— Jackie Shroff&nbsp;— Vasanth&nbsp;— Aaranya Kaandam&nbsp;— Behindwoods.com|publisher=Behindwoods|accessdate=11 October 2014}}</ref> Rediff.com എന്ന വെബ്‍സൈറ്റിലെ നിരൂപകർ ഗുരുവിന്റെ അഭിനയത്തെ പറ്റി അഭിപ്രായപ്പെട്ടത്, "എല്ലാ പ്രശംസകളും ലഭിക്കേണ്ടത് ഗുരു സോമസുന്ദരത്തിനാണ്. സംഘട്ടന രംഗങ്ങളിലും മകനുമായുള്ള സംഭാഷണരംഗങ്ങളിലും ലോഡ്ജിലെ രംഗങ്ങളിലും ഒക്കെയുള്ള അദ്ദേഹത്തെ അഭിനയം ഏറെ മികച്ചതാണ്" എന്നായിരുന്നു.<ref>{{cite web|url=http://www.rediff.com/movies/report/south-review-aaranya-kaandam/20110610.htm|title=Review: Aaranya Kaandam bypasses gangster cliches|date=10 June 2011|work=Rediff|accessdate=11 October 2014}}</ref> സമാനമായി Behindwoods.com എന്ന വെബ് സൈറ്റ്, ഗുരുവിന്റെ അഭിനയം "അവിസ്മരണീയം" ആണെന്നും അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.<ref>{{cite web|url=http://www.behindwoods.com/tamil-movie-reviews/reviews-2/jun-11-02/aaranya-kaandam-review.html|title=AARANYA KAANDAM REVIEW&nbsp;— AARANYA KAANDAM MOVIE REVIEW|publisher=Behindwoods|accessdate=11 October 2014}}</ref> ആരണ്യ കാണ്ഡത്തിലെ അഭിനയം കണ്ട [[മണിരത്നം|മണി രത്നം]], തന്റെ അടുത്ത ചലച്ചിത്രമായ കടലിൽ ഗുരു സോമസുന്ദരത്തിന് ഒരു ചെറിയ കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള അവസരം നൽകുകയും ചെയ്തു. കൂത്തുപ്പട്ടറൈയിൽ നിന്നും പുറത്തു വന്ന ശേഷം, ഫ്രീലാൻസ് നാടക നടനായി ഏതാനും നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച ഗുരു, തുടർന്ന് [[5 സുന്ദരികൾ]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ [[ഷൈജു ഖാലിദ്]] സംവിധാനം ചെയ്ത ഭാഗത്ത് ഒരു ഫോട്ടോഗ്രാഫറിന്റെ കഥാപാത്രത്തെയും അവതരിപ്പിച്ചു.<ref>{{cite web|url=http://archives.deccanchronicle.com/130610/entertainment-mollywood/article/pursuit-recognition|title=In pursuit of recognition|publisher=Archives.deccanchronicle.com|accessdate=11 October 2014|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141015195703/http://archives.deccanchronicle.com/130610/entertainment-mollywood/article/pursuit-recognition|archivedate=15 October 2014|df=dmy-all}}</ref> തുടർന്ന് അതേ വർഷം സുശീന്ദ്രൻ സംവിധാനം ചെയ്ത പാണ്ഡ്യ നാട് എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലും ഒരു കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. 2016 - ൽ രാജു മുരുകൻ സംവിധാനം ചെയ്ത രാഷ്ട്രീയ - ആക്ഷേപഹാസ്യ ചലച്ചിത്രമായ ജോക്കറിലെ, ഗുരു അവതരിപ്പിച്ച കേന്ദ്ര കഥാപാത്രം ഏറെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു.<ref>{{cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-cinemaplus/training-day/article6430417.ece|title=Training Day|work=The Hindu|accessdate=11 October 2014}}</ref> ==ചലച്ചിത്രങ്ങൾ== {| class="wikitable sortable" |- style="background:#ccc; text-align:center;" ! വർഷം !! ചലച്ചിത്രം !! കഥാപാത്രം !! കുറിപ്പുകൾ |- | 2011 || ''[[ആരണ്യ കാണ്ഡം]]'' || കാളൈയൻ || |- | 2013 || ''[[Kadal (2013 film)|കടൽ]]'' || കോവിൽ കുട്ടി || |- | 2013 || ''[[5 സുന്ദരികൾ]]'' || ഫോട്ടോഗ്രാഫർ || മലയാള ചലച്ചിത്രം |- | 2013 || ''[[പാണ്ഡ്യ നാട്]]'' || നാഗരാജ് || |- | 2014 || ''[[Jigarthanda (2014 film)|ജിഗർതണ്ട]]'' || മുത്തു || |- | 2015 || ''[[49-O (film)|49-O]]'' || ആറുമുഖം || |- | 2015 || ''[[ബെഞ്ച് ടാക്കീസ്]]'' || ഡേവിഡ് || |- | 2015 || ''[[തൂങ്കാവനം]]'' || ദുരൈപാണ്ഡിയൻ || |- | 2015 || ''[[Kohinoor (2015 film)|കൊഹിനൂർ]]'' || നായക്കർ || മലയാള ചലച്ചിത്രം |- | 2016 || ''[[Joker (2016 film)|ജോക്കർ]]'' || മന്നർ മന്നൻ || |- | 2016 || ''[[കുറ്റമേ ദണ്ടനൈ]]'' || ബാലൻ || |- | 2017 || ''[[യാക്കൈ]]'' || ശ്രീറാം || |- | 2017 || ''[[പാമ്പു സാട്ടൈ]]'' || രാജേന്ദ്രൻ || |- | 2015 || ''ഇരുതി അറം'' || അപരിചിതൻ || ഹ്രസ്വചിത്രം |- | 2018 || ''[[ഓട് രാജ ഓട്]]'' || മനോഹർ || |- | 2018 || ''[[വഞ്ചഗർ ഉലകം]]'' || സമ്പത്ത് || |- | 2019 || ''[[Petta (film)|പേട്ട]]'' || ജില്ലാ കളക്ടർ || |- | 2020 || ''[[ഇതു വേതാളം സൊല്ലും കഥൈ]]'' || Vedhalam || |- |2020 |''[[മാമനിതൻ]]'' | |ചിത്രീകരണം പുരോഗമിക്കുന്നു. |- |2020 |''[[മഞ്ച സട്ട പച്ച സട്ട]]'' | |ചിത്രീകരണം പുരോഗമിക്കുന്നു. |- |2020 |''[[കാതലിക്ക യാരുമില്ലൈ]]'' | |ചിത്രീകരണം പുരോഗമിക്കുന്നു. |- |2020 |''[[പരമ ഗുരു]]'' | |ചിത്രീകരണം പുരോഗമിക്കുന്നു. |- |2021||''[[മിന്നൽ മുരളി]]''|||| (മലയാളം) |- |2021 |''[[ഇന്ത്യൻ 2]]'' | |ചിത്രീകരണം പുരോഗമിക്കുന്നു. |} ==വെബ് സീരീസുകൾ== {| class="wikitable" !വർഷം !പേര് !കഥാപാത്രം !ഭാഷ |- |2020 |[[Topless (Web Series)|ടോപ്പ്‍ലെസ്]] |കൽക്കി (രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തകൻ) |തമിഴ് |} == പുരസ്കാരങ്ങൾ == {| class="wikitable" !വർഷം !പുരസ്കാരം !വിഭാഗം !ചലച്ചിത്രം !ഭാഷ !ഫലം !അവലംബം |- |2017 |ബിഹൈൻഡ്‍വുഡ്സ് ഗോൾഡ് മെഡൽ |മികച്ച നടൻ | ''[[Joker (2016 film)|ജോക്കർ]]'' |തമിഴ് |{{Won}} |rowspan="1" |<ref>{{cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/complete-list-of-award-winners-in-behindwoods-gold-medals-2017.html|title=BEHINDWOODS GOLD MEDALS 2017: FULL WINNERS LIST}}</ref> |} ==അവലംബം== {{Reflist}} ==പുറം കണ്ണികൾ== *{{IMDb name|3586850}} [[വർഗ്ഗം:1975-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് അഭിനേതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 3-ന് ജനിച്ചവർ]] lop0vf1kgnuz6fpi1lvctaowiwk5hwe 4 517164 3765296 3763417 2022-08-15T21:08:02Z MediaWiki message delivery 53155 /* Tech News: 2022-33 */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Wikipedia:Tech news}} ടെക് വാർത്തകൾ == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/30|Tech News: 2020-30]] == <section begin="technews-2020-W30"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/30|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * ഒരു താൽ‌ക്കാലിക പരിഹാരം വിക്കികൾ‌ക്ക് അവരുടെ പ്രധാന പേജുകളെ കൂടുതൽ‌ മൊബൈൽ‌ സൗഹൃദമാക്കാൻ സഹായിച്ചിരുന്നു. ഇത് 2012 ലായിരുന്നു. 2017 മുതൽ ഇത് ശുപാർശ ചെയ്യാറില്ല. മൊബൈലിലെ പ്രധാന പേജിന്റെ പ്രത്യേക കേസിംഗ് ജൂലൈ 14 ന് പ്രവർത്തനം നിർത്തി. 60 വിക്കികളുടെ പ്രധാന പേജുകൾ ഇപ്പോൾ മൊബൈലിൽ നന്നായി പ്രവർത്തിക്കുന്നില്ല. ഏതൊക്കെയാണവ, അത് എങ്ങനെ ശരിയാക്കാം, എങ്ങനെ സഹായം നേടാം എന്നിവയൊക്കെ നിങ്ങൾക്ക് [[phab:T254287|ഫബ്രിക്കേറ്ററിൽ]] കാണാൻ സാധിക്കും. ടെക് ന്യൂസിന്റെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/24|2020/24]] ലക്കത്തിലും, [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/26| 2020/26]] ലക്കത്തിലും ഇതേ പ്രശ്‌നം റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌തതാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * ഇന്റർലാംഗ്വേജ് ലിങ്കുകളിൽ ഒരു പ്രശ്നമുണ്ടായി. മറ്റൊരു ഭാഷയിൽ ഒരു നിർദ്ദിഷ്ട പേജ് കണ്ടെത്താൻ സഹായിക്കുന്ന ലിങ്കുകളാണ് ഇന്റർലാംഗ്വേജ് ലിങ്കുകൾ. തരംതിരിക്കൽ പ്രക്രിയ തകർക്കപ്പെട്ടു. ഡവലപ്പർമാർ ഒരു പരിഹാരത്തിനായി ശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. [https://phabricator.wikimedia.org/T257625] * ചില ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ഒരേ ഇവന്റിന്റെ അറിയിപ്പുകൾ ലഭിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഇവയിൽ ചിലത് പഴയ സംഭവങ്ങളാണ്. [https://phabricator.wikimedia.org/T257714] * ചില ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ലോഗിൻ ചെയ്യുന്നതിൽ പ്രശ്‌നമുണ്ട്. ഇത് ഒരുപക്ഷേ ഒരു [[:w:en:HTTP cookie|ബ്രൗസർ കുക്കി]] പ്രശ്നമാകാം. ഡവലപ്പർമാർ പ്രശ്നം മനസിലാക്കുന്നതിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ലോഗിൻ ചെയ്യുന്നതിൽ പ്രശ്നമുണ്ടെങ്കിൽ വിശദാംശങ്ങൾ [[phab:T258121|ഫബ്രിക്കേറ്ററിൽ]] കാണാൻ സാധിക്കും. [https://phabricator.wikimedia.org/T258121] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.1|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-07-21|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-07-22|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-07-23|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * <code>{{int:printableversion}}</code> എന്നൊരു ലിങ്ക് ഉണ്ട്. ഇത് അപ്രത്യക്ഷമാകും. കാരണം, ഇപ്പോഴത്തെ വെബ് ബ്രൗസറുകൾ‌ക്ക് പ്രിന്റ് ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന ഒരു പതിപ്പ് സൃഷ്‌ടിക്കാനും അല്ലെങ്കിൽ‌ അത് പ്രിന്റ് ചെയ്യാമ്പോൾ എങ്ങനെ കാണപ്പെടുമെന്ന് കാണിക്കാനും ഉള്ള സംവിധാനം ഉണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T167956] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/30|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W30"/> 19:13, 20 ജൂലൈ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tech_News_target_list_1&oldid=20298484 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/31|Tech News: 2020-31]] == <section begin="technews-2020-W31"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/31|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * [[m:Small wiki toolkits/Starter kit|സ്റ്റാർട്ടർ കിറ്റ്]] ഇപ്പോൾ വിക്കി കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്കായി ലഭ്യമാണ്. ഈ പേജ് സാങ്കേതിക ഉറവിടങ്ങളും ഉപകരണങ്ങളും ശുപാർശകളും പട്ടികപ്പെടുത്തുന്നു. ഒരു വിക്കി പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതിന് ഇവ അത്യാവശ്യമാണ്. പരിമിതമായ കമ്മ്യൂണിറ്റി പരിചയം ഉള്ള ചെറിയ വിക്കികൾക്ക് ഇത് കൂടുതലും ഉപയോഗപ്രദമാണ്. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-July/093633.html] * [[mw:Reading/Web/Desktop Improvements|ഡെസ്ക്ടോപ്പ് മെച്ചപ്പെടുത്തലുകൾ]] പ്രോജക്റ്റിന്റെ ആദ്യ സവിശേഷതകൾ എല്ലാ വിക്കികളിലും, ലോഗിൻ ചെയ്തിട്ടുള്ള ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ഇപ്പോൾ ലഭ്യമാണ്. അവ ഉപയോഗിക്കുന്നതിന്, [[Special:Preferences#mw-prefsection-rendering|പ്രാദേശിക]] അല്ലെങ്കിൽ [[Special:GlobalPreferences#mw-prefsection-rendering|ആഗോള]] ക്രമീകരണങ്ങളിലെ, ''{{int:prefs-skin-prefs}}'' വിഭാഗത്തിലെ ''{{int:prefs-vector-enable-vector-1-label}}'' എന്ന ഓപ്ഷൻ അൺചെക്ക് ചെയ്യുക. കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെടുത്തലുകൾ ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, കാത്തിരിക്കുക. [[mw:Talk:Reading/Web/Desktop Improvements|അഭിപ്രായങ്ങൾ സ്വാഗതം ചെയ്യുന്നു]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] പല വിക്കികളിലും, UTCLiveClock എന്ന ഗാഡ്‌ജെറ്റ് ലഭ്യമാണ്. ഗാഡ്‌ജെറ്റ് [[:mw:MediaWiki:Gadget-UTCLiveClock.js|mediawiki.org- ൽ നിന്ന് നേരിട്ട്]] ഇംപോർട്ട് ചെയ്യുന്ന വിക്കികളിലെ ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ഇപ്പോൾ [[mw:MediaWiki_talk:Gadget-UTCLiveClock.js#Time_zones|UTC ക്ക് പകരം മറ്റ് സമയമേഖലകൾ തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ കഴിയും]]. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] ‍മീഡിയാവിക്കിക്കായുള്ള ഡിപ്ലോയ്മെന്റ് ട്രെയിൻ ഈ ആഴ്ചയിൽ തടഞ്ഞിരിക്കുന്നു. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-July/093640.html][https://phabricator.wikimedia.org/T257969] * വിവർത്തന-അറിയിപ്പ് ബോട്ട് എല്ലാ വിവർത്തകർക്കും ഒരേ സന്ദേശം ഒന്നിലധികം തവണ അയയ്ക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. ഇത് പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T144780] * ചില ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ഒരേ അറിയിപ്പ് ഒന്നിലധികം തവണ ലഭിക്കുന്നു. ഇത് പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T257766] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.2|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-07-28|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-07-29|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-07-30|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.35/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/31|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W31"/> 13:51, 27 ജൂലൈ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tech_News_target_list_1&oldid=20298484 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/32|Tech News: 2020-32]] == <section begin="technews-2020-W32"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/32|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * [[mw:Wikidata Query Service|വിക്കിഡാറ്റ അന്വേഷണ സേവനത്തിലേക്കുള്ള]] എല്ലാ അന്വേഷണങ്ങളും ജൂലൈ 23 വ്യാഴാഴ്ച 17:50 നും 17:59 (UTC)നും ഇടയിൽ പരാജയപ്പെട്ടു. ചില ചോദ്യങ്ങൾ ഒരു നീണ്ട കാലയളവിൽ പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/20200723-wdqs-outage] * കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് ആഴ്ചകളായി ഇന്റർലാംഗ്വേജ് ലിങ്കുകൾ‌ തെറ്റായ ക്രമത്തിൽ ആയിരുന്നു. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/30|രണ്ടാഴ്ച മുമ്പുള്ള ടെക് വാർത്തയിലും]] ഈ പ്രശ്നം പരാമർശിച്ചിരുന്നു. പ്രശ്നം ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T257625] * [[Special:GlobalPreferences#mw-prefsection-rendering|ആഗോള ക്രമീകരണങ്ങളിലെ]] "{{int:prefs-vector-enable-vector-1-label}}" ഓപ്ഷനിൽ ഒരു പ്രശ്നമുണ്ട്. ഇത് പരിഹരിക്കുന്നതിനായി ഡവലപ്പർമാർ പ്രവർത്തിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T258493] * വിക്കിബേസ് എക്സ്റ്റൻഷനിലെ ഒരു ബഗ് വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലെ പ്രധാന (പ്രമാണം) നാമമേഖലയിൽ (നെയിംസ്‌പെയ്‌സ്) "പേരുമാറ്റത്തിൽനിന്നുള്ള സംരക്ഷണം", "ഉണ്ടാക്കൽ സംരക്ഷണം" തുടങ്ങിയവയെ പ്രവർത്തനരഹിതമാക്കി. പുതിയ സംരക്ഷണങ്ങൾ ചേർക്കാനും നിലവിലുള്ള സംരക്ഷണങ്ങളിൽ മാറ്റംവരുത്താനും (താൾ സൃഷ്ടിക്കലും, തലക്കെട്ട് മാറ്റവും മറ്റും അനുവദിക്കുന്നത്) കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T258323] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS Player|വീഡിയോ പ്ലെയർ]] ലളിതവും ആധുനികവുമായി മാറും. ഈ ആഴ്ചയിൽ നിലവിലെ ബീറ്റ സവിശേഷത മിക്ക വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും എല്ലാവർക്കുമുള്ള വീഡിയോ പ്ലെയറായി മാറും. പഴയ പ്ലെയറിനെ നീക്കംചെയ്യും. [https://phabricator.wikimedia.org/T248418] * ഉപയോക്താക്കളുടെ <code>global.js</code>, <code>global.css</code> പേജുകൾ ഇപ്പോൾ മൊബൈൽ‌ സൈറ്റിലും ലോഡുചെയ്യപ്പെടും. മൊബൈൽ സ്കിന്നിൽ സ്റ്റൈലുകൾ പ്രയോഗിക്കുന്നത് എങ്ങനെ ഒഴിവാക്കാമെന്ന് ഈ [[mw:Help:Extension:GlobalCssJs#Per-skin_customization|ഡോക്യുമെന്റേഷനിൽ]] നിങ്ങൾക്ക് വായിക്കാം. [https://phabricator.wikimedia.org/T138727] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] [[mw:Special:MyLanguage/Skin:MonoBook|മോണോബുക്ക്]] സ്കിന്നിൽ, <code>searchGoButton</code> എന്ന ഐഡന്റിഫയർ ഇപ്പോൾ <code>searchButton</code> എന്നാണ്. ഇത് CSS, JS ഗാഡ്‌ജെറ്റുകളെ ബാധിച്ചേക്കാം. മൈഗ്രേഷൻ നിർദ്ദേശങ്ങൾ [[phab:T255953|T255953]] ൽ കാണാം. ഇത് മുമ്പ് [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/27|27-ാമത്തെ ലക്കത്തിൽ]] ൽ പരാമർശിച്ചിരുന്നു. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] ചർച്ചകൾ പതിവായി ആർക്കൈവ് ചെയ്യുന്നതിന് ബോട്ട് ഓപ്പറേറ്റർമാർക്ക് പൈവിക്കിബോട്ട് ഉപയോഗിക്കാം. വലിയ ആർക്കൈവുകൾ തടയാൻ ബോട്ട് <code>counter</code> ഉപയോഗിക്കുന്ന രീതി മാറ്റി. [https://phabricator.wikimedia.org/T215247] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.3|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-08-04|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-05|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-06|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/32|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W32"/> 15:42, 3 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tech_News_target_list_1&oldid=20298484 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/33|Tech News: 2020-33]] == <section begin="technews-2020-W33"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/33|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * ഓഗസ്റ്റ് ആദ്യ വാരത്തിൽ [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|ഫയൽഇംപോർട്ടറും ഫയൽ എക്സ്പോർട്ടറും]] എല്ലാ വിക്കികളിലെയും സ്റ്റാൻഡേർഡ് സവിശേഷതകളായി. യഥാർത്ഥ ഫയൽ വിവരങ്ങൾക്കും നാൾവഴിക്കും കേടുകൂടാതെ പ്രാദേശിക വിക്കികളിൽ നിന്ന് വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലേക്ക് പ്രമാണങ്ങൾ (ഫയലുകൾ) കൈമാറാൻ അവ നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T140462] '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * ആരാണ് അവസാനമായി എഡിറ്റുചെയ്തത് എന്നതിനെക്കുറിച്ച് മൊബൈൽ സ്കിൻ പേജിന്റെ ചുവടെ ഒരു സന്ദേശം പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പതിവുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ ദിവസങ്ങളിൽ ഇത് ചില വിക്കിടെക്സ്റ്റ് ആണ് പ്രദർശിപ്പിച്ചിരുന്നത്. ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [[mw:Structured Discussions|ഘടനാപരമായ ചർച്ചകളിലെയും]] [[mw:Content translation|ഉള്ളടക്ക വിവർത്തനത്തിലെയും]] ചില സന്ദേശങ്ങൾ ഇപ്പോഴും അസംസ്കൃത വിക്കിടെക്സ്റ്റായി ദൃശ്യമാകാം. ഡവലപ്പർമാർ അതിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T259565] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.4|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-08-11|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-12|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-13|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * എല്ലാ വിക്കികളിലും സെപ്റ്റംബർ 1 ന് കുറച്ച് മിനിറ്റ് നേരത്തേക്ക് എഡ്റ്റ് ചെയ്യാൻ സാധിക്കില്ല (Read-only). 13:30നും 15:30നും (UTC) ഇടയിൽ ആണ് ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുള്ളത്. കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ടെക് വാർത്തകളിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കും, മാത്രമല്ല വരും ആഴ്ചകളിൽ പ്രാദേശിക വിക്കികളിൽ അറിയിപ്പ് നൽകുന്നതായിരിക്കും. [https://phabricator.wikimedia.org/T243314][https://phabricator.wikimedia.org/T244808] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/33|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W33"/> 16:06, 10 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tech_News_target_list_1&oldid=20353586 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/34|Tech News: 2020-34]] == <section begin="technews-2020-W34"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/34|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * മാറ്റം തിരസ്ക്കരിക്കുക (undo) എന്ന ലിങ്ക് ഉപയോഗിച്ച് നിങ്ങൾ ഒരു എഡിറ്റ് പഴയപടിയാക്കുകയാണെങ്കിൽ, നിങ്ങളുടെ എഡിറ്റ് <code>തിരസ്ക്കരിക്കൽ</code> (<code>undo</code>) റ്റാഗ് ഉപയോഗിച്ച് അടയാളപ്പെടുത്താറുണ്ട്. മാറ്റം തിരസ്ക്കരിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് എഡിറ്റ് വിൻഡോയിൽ നിങ്ങൾ ഒരു മാറ്റവും വരുത്തിയില്ലെങ്കിൽ മാത്രമേ ഇനി ഇത് സംഭവിക്കുകയുള്ളൂ. ഉപയോക്താക്കൾ യഥാർത്ഥത്തിൽ മറ്റെന്തെങ്കിലും ചെയ്യുമ്പോൾ അവ തിരസ്ക്കരിക്കലുകളായി അടയാളപ്പെടുത്തുന്നത് ഒഴിവാക്കാനാണിത്. [https://phabricator.wikimedia.org/T259014] * പുതിയ [[mw:Special:MyLanguage/OOUI|OOUI]] പതിപ്പ് [[:w:en:Internet Explorer 8|ഇന്റർനെറ്റ് എക്സ്പ്ലോറർ 8]]-ൽ പ്രവർത്തിക്കില്ല. എന്നുവച്ചാൽ വിക്കികൾ, ഇന്റർനെറ്റ് എക്സ്പ്ലോറർ 8-ൽ വിചിത്രമായി കാണപ്പെടുകയും നന്നായി പ്രവർത്തിക്കാതിരിക്കുകയും ചെയ്യാം. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/17|ടെക്/വാർത്തകൾ/2020/17]]ൽ ഇത് റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌തിട്ടുണ്ട്. ഇതിന് കാരണം വളരെ പഴയ ബ്രൗസറുകളിൽ വിക്കികൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് മറ്റ് പ്രശ്നങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു എന്നതാണ്. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-August/093718.html] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.5|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-08-18|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-19|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-20|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * എല്ലാ വിക്കികളിലും സെപ്റ്റംബർ 1 ന് കുറച്ച് മിനിറ്റ് നേരത്തേക്ക് എഡ്റ്റ് ചെയ്യാൻ സാധിക്കില്ല (Read-only). 13:30നും 15:30നും (UTC) ഇടയിൽ ആണ് ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുള്ളത്. കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ടെക് വാർത്തകളിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും അടുത്ത ആഴ്ചയിൽ പ്രാദേശിക വിക്കികളിൽ അറിയിക്കുകയും ചെയ്യും. ഇതൊരു ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്. [[m:Tech/Server switch 2020|ഈ അറിയിപ്പ് സന്ദേശം വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] വഴി നിങ്ങൾക്ക് ഞങ്ങളെ സഹായിക്കാനാകും. [https://phabricator.wikimedia.org/T243314][https://phabricator.wikimedia.org/T244808] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/34|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W34"/> 20:41, 17 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20366028 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/35|Tech News: 2020-35]] == <section begin="technews-2020-W35"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/35|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.6|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-08-25|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-26|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-08-27|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/35|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W35"/> 17:59, 24 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20389773 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/36|Tech News: 2020-36]] == <section begin="technews-2020-W36"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/36|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * ഇതൊരു ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്. എല്ലാ വിക്കികളിലും സെപ്റ്റംബർ 1 ന് കുറച്ച് മിനിറ്റ് നേരത്തേക്ക് എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല (വായിക്കാൻ മാത്രമായിരിക്കും). 14:00നും 15:00നും (UTC) ഇടയിലാണ് ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. [[m:Tech/Server switch 2020| അറിയിപ്പ് സന്ദേശത്തിലെ]] വിശദാംശങ്ങൾ പരിശോധിക്കുക. [https://phabricator.wikimedia.org/T243314][https://phabricator.wikimedia.org/T244808] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * ഈ ആഴ്ച പുതിയ മീഡിയവിക്കി പതിപ്പുകളൊന്നുമില്ല. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/36|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W36"/> 20:09, 31 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20411995 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/37|Tech News: 2020-37]] == <section begin="technews-2020-W37"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/37|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * സാധാരണയായി, നിലവില്ലാത്ത ഒരു ശീർഷകത്തിലേക്കോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു നാൾപ്പതിപ്പ് മാത്രമുള്ള ഒരു റീഡയറക്റ്റിലേക്കോ മാത്രമേ താളുകളുടെ തലക്കെട്ട് മാറ്റാൻ കഴിയു. എന്നാൽ ഒരു പുതിയ ഉപയോക്തൃ അനുമതി ഒന്നിൽ കൂടുതൽ നാൾപ്പതിപ്പുകൾ ഉള്ള റീഡയറക്‌റ്റുകളിലേക്ക് പേജുകൾ നീക്കാൻ ഉപയോക്താക്കളെ അനുവദിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T239277] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.8|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-09-08|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-09|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-10|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] എല്ലാ മീഡിയവിക്കി [[:w:en:API|API]] മൊഡ്യൂളുകളും ഇനിമുതൽ <code>watch</code> എന്നതിനുപകരം <code>watchlist</code> എന്ന് ഉപയോഗിക്കും. ഇത് മുമ്പ് പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ലായിരുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T247915] '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android|വിക്കിപീഡിയ ആൻഡ്രോയ്ഡ് അപ്ലിക്കേഷൻ]] ടീം ഭാവിയിൽ പട്രോളിംഗ് ഉപകരണങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചേക്കാം. നിങ്ങൾക്ക് അല്ലെങ്കിൽ പരിചയസമ്പത്ത് കുറഞ്ഞ പട്രോളർമാർക്ക് ഏതെല്ലാം ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗപ്രദമാകുമെന്ന് അവരെ അറിയിക്കുന്നത് നന്നായിരിക്കും. [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Patrolling conversation|Mediawiki.org- ലെ പേജ് കാണുക]]. * [[m:Special:MyLanguage/OTRS|ഒ‌.ടി‌.ആർ‌.എസ്.]] പുതിയ പതിപ്പിലേക്ക് അപ്‌ഡേറ്റുചെയ്യുന്നതാണ്. ഇതിന് ഏകദേശം രണ്ട് ദിവസമെടുക്കും. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ഒ‌.ടി‌.ആർ‌.എസ്. ഏജന്റുമാർ‌ക്ക് സിസ്റ്റത്തിലേക്ക് ആക്‌സസ് ഉണ്ടായിരിക്കില്ല. അപ്‌ഡേറ്റ് സമയത്ത് വരുന്ന ഇമെയിലുകൾ അപ്‌ഡേറ്റ് പൂർത്തിയാകുമ്പോൾ കൈമാറുന്നതായിരിക്കും. സെപ്റ്റംബർ 14-ാം തീയതി 08:00 (UTC) ന് ഇത് ആരംഭിക്കാനാണ് ഇപ്പോൾ പദ്ധതിയിട്ടിചിക്കുന്നത്. ഇതിന് മാറ്റം വന്നേക്കാം. [https://phabricator.wikimedia.org/T187984] * ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ആവശ്യമെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയ ആൻഡ്രോയിഡ് അപ്ലിക്കേഷൻ [[:mw:Wikimedia Apps/Team/Android/AppEditorTasks#Push Notifications for editors|പുഷ് അറിയിപ്പുകൾ]] അയയ്‌ക്കും. നിങ്ങളുടെ സംവാ‍ദ താളിൽ ആരെങ്കിലും സന്ദേശം അയയ്ക്കുകയോ അല്ലെങ്കിൽ നിങ്ങളുടെ എഡിറ്റ് പഴയപടിയാക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്താൽ അത് അറിയാൻ നിങ്ങളെ ഇത് സഹായിക്കും. ഇത് പ്രവർത്തിക്കാൻ [[:w:en:Google Play Services|Google Play Services]] ആവശ്യമാണ്. Google Play Services ഇല്ലാതെ തന്നെ ആപ്ലിക്കേഷൻ ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയും, പക്ഷേ പുഷ് അറിയിപ്പുകൾ പ്രവർത്തിക്കില്ല. [[:w:en:Android KitKat|Android 4.4]] ഉപയോക്താക്കൾക്കും, ആപ്ലിക്കേഷൻ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതിന് Google Play Services ആവശ്യമാണ്. [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Apps/Team/Android#Updates][https://phabricator.wikimedia.org/T146032] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] വിക്കിമീഡിയ കോഡ് അവലോകനം [[:w:en:GitLab|GitLab]]ലേക്ക് നീക്കപ്പെടാം. ഇത് വിക്കിമീഡിയ സെർവറുകളിൽ ഹോസ്റ്റുചെയ്യപ്പെടും. നിങ്ങൾക്ക് [[mw:GitLab consultation|കൺസൾട്ടേഷൻ]]ൽ പങ്കെടുക്കാൻ സാധിക്കും. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|വിപുലമായ ഇനം]] [[mw:Special:MyLanguage/Skin:Vector|വെക്റ്റർ സ്കിന്നിലെ]] ഡ്രോപ്പ്ഡൗൺ മെനുകൾ ഒരു <code>.menu</code> ക്ലാസ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇത് ഭാവിയിൽ പ്രവർത്തിക്കില്ല. സ്ക്രിപ്റ്റുകൾക്ക് ഇതിന് പകരം <code>nav ul</code> ഉപയോഗിക്കാം. <code>.vectorTabs</code>, <code>.vectorMenu</code> എന്നിവയും പ്രവർത്തിക്കില്ല. ചില സ്ക്രിപ്റ്റുകൾ അപ്‌ഡേറ്റ് ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്. നിങ്ങൾക്ക് ഇതിനെപ്പറ്റി [[phab:T262092|കൂടുതൽ ഫാബ്രിക്കേറ്ററിൽ വായിക്കുാം]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/37|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W37"/> 15:59, 7 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20427670 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/38|Tech News: 2020-38]] == <section begin="technews-2020-W38"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/38|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * [[mw:Wikimedia Apps|വിക്കിപീഡിയ അപ്ലിക്കേഷനുകൾ]] കഴിഞ്ഞയാഴ്ച [[w:en:CSS|CSS]] ഇല്ലാതെ പേജുകൾ ദൃശ്യമായിരുന്നു. ഇതിനർത്ഥം അവ തെറ്റായി ആയിരുന്നു കാണപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇത് വേഗത്തിൽ ശരിയാക്കിയെങ്കിലും CSS ഇല്ലാത്ത കാഷ്ഡ് പേജുകൾ കുറച്ച് മണിക്കൂറുകൾ കൂടി ഇങ്ങനെ കാണപ്പെട്ടിരുന്നു. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/20200909-mobileapps_config_change][https://phabricator.wikimedia.org/T262437] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.9|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-09-15|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-16|{{PAGELANGUAGE}}}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-17|{{PAGELANGUAGE}}}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/38|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W38"/> 16:19, 14 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20446737 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/39|Tech News: 2020-39]] == <section begin="technews-2020-W39"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/39|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * പഴയപടിയാക്കിയ എഡിറ്റുകൾക്കായി ഒരു പുതിയ ടാഗ് ഉണ്ട്. പേജിന്റെ പഴയ പതിപ്പിലേക്ക് തിരസ്കരിച്ചതോ (undo) റോൾബാക്ക് ചെയ്തതോ സ്വമേധയാ തിരസ്കരിച്ചതോ (manual revert) ആയ എഡിറ്റുകൾ ഇത് കാണിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T254074][https://phabricator.wikimedia.org/T164307] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * വിക്കിയിൽ ഒരു നിശ്ചിത കാലയളവിൽ നിങ്ങൾക്ക് ചെയ്യാൻ കഴിയുന്നവയുടെ എണ്ണം പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ഇത് മിനിറ്റിലുള്ള എഡിറ്റുകളുടെ എണ്ണം അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ദിവസം നിങ്ങൾ ഇമെയിൽ ചെയ്യുന്ന ഉപയോക്താക്കളുടെ എണ്ണം തുടങ്ങിയവ ആകാം. ചില ഉപയോക്തൃ അവകാശങ്ങളെ ഇവ ബാധിച്ചേക്കില്ല. പരിധി നിങ്ങളെ ബാധിക്കുന്നില്ലെങ്കിലും നിങ്ങൾക്ക് ഉടൻ തന്നെ അത് കാണാൻ സാധിക്കും. [https://phabricator.wikimedia.org/T258888] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.10|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-09-22|ml}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-23|ml}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-24|ml}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/39|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W39"/> 21:27, 21 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20461072 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/40|Tech News: 2020-40]] == <section begin="technews-2020-W40"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/40|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * അഡ്‌മിൻമാ‍ർക്ക് [[Special:AbuseLog|Special:AbuseLog]]ൽ ഇല്ലാതാക്കിയ പുനരവലോകനങ്ങളിലേക്കുള്ള ലിങ്കുകൾ ഇപ്പോൾ കാണാൻ കഴിയും. ഇത് [[Special:Undelete|Special:Undelete]] ന്റെ ഇന്റർഫേസ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. [https://phabricator.wikimedia.org/T261630] * ചില ഉപയോക്തൃ ഗ്രൂപ്പുകളിലേക്ക് എഡിറ്റർ‌മാർ‌ യാന്ത്രികമായി ചേർ‌ക്കപ്പെടുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, എഡിറ്റർ‌മാരെ മതിയായ സമയവും എഡിറ്റുകളും ആയാൽ [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Autoconfirmed users|autoconfirmed users]] എന്നതിലേക്ക് ചേർ‌ക്കുന്നു. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|ദുരുപയോഗ അരിപ്പകൾക്ക്]] ഒരു നിശ്ചിത സമയത്തേക്ക് ഉപയോക്താക്കളെ സ്വപ്രേരിതമായി ഉപയോക്തൃ അവകാശങ്ങളിൽ ചേർക്കുന്നതിൽ നിന്ന് തടയാൻ കഴിയും. ഉപയോക്താക്കളെ അവരുടെ അവകാശങ്ങളിൽ നിന്ന് നീക്കംചെയ്യാനും അവയ്ക്ക് കഴിയും. [https://phabricator.wikimedia.org/maniphest/task/edit/form/1/?projectPHIDs=Wikimedia-Site-requests ഫാബ്രിക്കേറ്ററിൽ‍] തങ്ങളുടെ വിക്കിക്ക് ഈ കാലയളവ് മാറ്റാൻ വിക്കികൾക്ക് ഇപ്പോൾ ആവശ്യപ്പെടാം. നിലവിൽ ഇത് അഞ്ച് ദിവസമാണ്. [https://phabricator.wikimedia.org/T231756] '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * ഒരു പുതിയ മാറ്റം കാരണം [[m:Tech/News/2019/34|കഴിഞ്ഞ വർഷം]] ചില ദുരുപയോഗ അരിപ്പകൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് നിർത്തി. ആ പ്രവർത്തനത്തിന് ലഭ്യമല്ലാത്ത വേരിയബിളുകൾ ഉപയോഗിക്കാൻ അവർ ശ്രമിച്ചാൽ അവ പരാജയപ്പെടും. ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചു. [https://phabricator.wikimedia.org/T230256] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.11|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-09-29|ml}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-09-30|ml}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-10-01|ml}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * സംവാ‍ദ താളിൽ നിന്നോ നാൾവഴിയിൽ നിന്നോ മറ്റ് ഭാഷാ പതിപ്പുകളിലേക്കുള്ള ഭാഷാ ലിങ്കുകൾ നിങ്ങൾക്ക് കാണാൻ കഴിയില്ല. നിങ്ങൾ ഒരു ലേഖനം എഡിറ്റുചെയ്യുമ്പോൾ അവ കാണിക്കില്ല. ഇത് മാറ്റാം. ഒരു നാൾവഴി താളിൽ നിന്ന് മറ്റൊരു നാൾവഴി താളിലേക്കാണോ ലേഖനത്തിലേക്കാണോ ലിങ്ക് ചെയ്യേണ്ടതെന്ന് തീരുമാനിച്ചിട്ടില്ല. നിങ്ങൾക്ക് [[phab:T262472|ഫാബ്രിക്കേറ്ററിലെ ചർച്ചയിൽ]] പങ്കെടുക്കാം. * ലിങ്ക് നിറങ്ങൾ മാറാം. ലിങ്കുകളും മറ്റ് വാചകങ്ങളും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം കൂടുതൽ വ്യക്തമാക്കുന്നതിനാണിത്. നിങ്ങൾക്ക് [[phab:T213778|ഫാബ്രിക്കേറ്ററിൽ കൂടുതൽ വായിക്കുാൻ]] സാധിക്കും. * നിങ്ങളുടെ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ വെബിലാണോ ഇമെയിലിലാണോ വ്യത്യസ്ത അറിയിപ്പുകൾ ലഭിക്കുേണ്ടത് എന്നത് നിങ്ങൾക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കാം. ഈ ആഴ്ച അവസാനം <code>Apps</code> എന്നത് ഇതരമാർഗങ്ങളിലൊന്നായി നിങ്ങൾ കാണും. [[mw:Wikimedia Apps|Android, iOS വിക്കിപീഡിയ അപ്ലിക്കേഷനുകൾ]] ആഗ്രഹിക്കുന്നവർക്ക് പുഷ് അറിയിപ്പുകൾ നൽകുന്നതിനാലാണിത്. ടെസ്റ്റ് വിക്കിയിൽ നിങ്ങൾക്ക് [https://test.wikipedia.org/wiki/Special:Preferences#mw-prefsection-echo ക്രമീകരണങ്ങൾ] കാണാൻ കഴിയും. ഒക്ടോബറോടെ Android- ലും 2021 ന്റെ തുടക്കത്തോടെ iOS- ലും പുഷ് അറിയിപ്പുകൾ നേടുക എന്നതാണ് ലക്ഷ്യം. [https://phabricator.wikimedia.org/T262936] * നിങ്ങൾക്ക് ഉടനെ തന്നെ ഒരു നിശ്ചിത സമയത്തേക്ക് നിങ്ങളുടെ വാച്ച് ലിസ്റ്റിൽ പേജുകൾ ഇടാനുള്ള സംവിധാനം ലഭിക്കും. നിങ്ങൾക്ക് കുറച്ച് സമയത്തേക്ക് എന്തെങ്കിലും കാണണമെങ്കിലും എന്നാൽ ഇത് എന്നെന്നേക്കുമായി നിങ്ങളുടെ വാച്ച് ലിസ്റ്റിൽ ആവശ്യമില്ലെങ്കിലും ഇത് ഉപയോഗിക്കാം. ഇത് ഇപ്പോൾ [[mw:MediaWiki|mediawiki.org]]ൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു, പിന്നീട് കൂടുതൽ വിക്കികളിലേക്ക് വരും. നിങ്ങൾക്ക് [[m:Special:MyLanguage/Community Tech/Watchlist Expiry|കൂടുതൽ വായിക്കാനും]] മറ്റ് വിക്കികളിൽ [[m:Community Tech/Watchlist Expiry/Release Schedule|എപ്പോൾ വരുമെന്ന്]] കാണാനും കഴിയും. * ഈ വർഷത്തെ മികച്ച പുതിയ സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങളെന്ന് വിക്കിമീഡിയക്കാർ കരുതുന്നവയെ നിങ്ങൾക്ക് കാണാൻ കഴിയും. നിങ്ങൾക്ക് അവയെ നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യാനും കഴിയും. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/40|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W40"/> 21:24, 28 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20483264 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/41|Tech News: 2020-41]] == <section begin="technews-2020-W41"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/41|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a [https://consultation-stats.toolforge.org/ new tool] where you can see which home wiki users have in discussions on Meta. This can help show which communities are not part of the discussion on wikis where we make decisions that affect many other wikis. * You can now thank users for file uploads or for changing the language of a page. [https://phabricator.wikimedia.org/T254992] '''Problems''' * There were many errors with the new MediaWiki version last week. The new version was rolled back. Updates that should have happened last week are late. [https://phabricator.wikimedia.org/T263177] * Everyone was logged out. This was because a user reported being logged in to someone else's account. The problem should be fixed now. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-October/093922.html] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Many pages have [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] errors. You can [https://techblog.wikimedia.org/2020/09/28/diving-into-wikipedias-ocean-of-errors/ read more] and now [[:w:en:User:Jdlrobson/User scripts with client errors|see a list of user scripts with errors]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from 6 October. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from 7 October. It will be on all wikis from 8 October ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * Letters immediately after a link are shown as part of the link. For example the entire word in <code><nowiki>[[Child]]ren</nowiki></code> is linked. On Arabic wikis this works at both the start and end of a word. Previously on Arabic wikis numbers and other non-letter Unicode characters were shown as part of the link at the start of a word but not at the end. Now only Latin and Arabic letters will extend links on Arabic wikis. [https://phabricator.wikimedia.org/T263266] '''Future changes''' * You will be able to read but not to edit the wikis for up to an hour on [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 27 October around 14:00 (UTC)]. It will probably be shorter than an hour. [https://phabricator.wikimedia.org/T264364] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/41|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W41"/> 16:24, 5 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20515061 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/42|Tech News: 2020-42]] == <section begin="technews-2020-W42"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/42|Translations]] are available. '''Problems''' * Because of the problems with the MediaWiki version two weeks ago last week's updates are also late. [https://phabricator.wikimedia.org/T263177][https://phabricator.wikimedia.org/T263178][https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-October/093944.html] '''Changes later this week''' * [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Live preview|Live previews]] didn't show the templates used in the preview if you just edited a section. This has now been fixed. You can also test [[w:en:CSS|CSS]] and [[w:en:JavaScript|JavaScript]] pages even if you have the live preview enabled. Previously this didn't work well. [https://phabricator.wikimedia.org/T102286][https://phabricator.wikimedia.org/T186390] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from 13 October. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from 14 October. It will be on all wikis from 15 October ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] A new stable version of [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Pywikibot|Pywikibot]] is coming soon. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/pywikibot/2020-October/010056.html] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/42|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W42"/> 15:24, 12 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20528295 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/43|Tech News: 2020-43]] == <section begin="technews-2020-W43"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/43|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.14|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-10-20|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-10-21|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-10-22|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You will be able to read but not to edit the wikis for up to an hour on [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 {{#time:j xg|2020-10-27|en}} around 14:00 (UTC)]. It will probably be shorter than an hour. [https://phabricator.wikimedia.org/T264364] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, the <code dir=ltr>rmspecials()</code> function will be updated soon so that it does not remove the "space" character. Wikis are advised to wrap all the uses of <code dir=ltr>rmspecials()</code> with <code dir=ltr>rmwhitespace()</code> wherever necessary to keep filters' behavior unchanged. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T263024] * Some gadgets and user-scripts use the HTML div with the ID <code dir=ltr style="white-space:nowrap;">#jump-to-nav</code>. This div will be removed soon. Maintainers should replace these uses with either <code dir=ltr>#siteSub</code> or <code dir=ltr style="white-space:nowrap;">#mw-content-text</code>. A list of affected scripts is at the top of [[phab:T265373]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/43|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W43"/> 16:31, 19 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20550811 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/44|Tech News: 2020-44]] == <section begin="technews-2020-W44"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/44|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''പ്രശ്നങ്ങൾ''' * [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 {{#time:j xg|2020-10-27|ml}} ഏകദേശം 14:00ന് (UTC)] നിങ്ങൾക്ക് വിക്കികൾ വായിക്കാൻ കഴിയും എന്നാൽ ഒരു മണിക്കൂർ വരെ എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല. ഇത് ഒരു മണിക്കൂർ പോലും ഉണ്ടാകില്ല. [https://phabricator.wikimedia.org/T264364] * കഴിഞ്ഞ ആഴ്ച, മൊബൈൽ വാച്ച് ലിസ്റ്റുകളിലും സമീപകാല മാറ്റങ്ങളിലും "മാറ്റങ്ങൾ" എന്ന ലിങ്കുകൾ വ്യത്യാസങ്ങൾക്ക് പകരം പേജ് നാൾപ്പതിപ്പിലേക്ക് ലിങ്കുചെയ്തിരുന്നു. ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചു. [https://phabricator.wikimedia.org/T265654] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * ഈ ആഴ്ച പുതിയ മീഡിയവിക്കി പതിപ്പുകളൊന്നുമില്ല. '''ഭാവിയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * 2018 ൽ [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|ഇന്റർഫേസ് അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർ]] എന്ന ഉപയോക്തൃ ഗ്രൂപ്പ് അവതരിപ്പിച്ചതുമുതൽ, അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർമാർക്ക് CSS/JS പേജുകളുടെ ഇല്ലാതാക്കിയ ചരിത്രം കാണാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇപ്പോൾ അവർക്ക് കഴിയും. [https://phabricator.wikimedia.org/T202989] * [[Special:Tags|ചേഞ്ച് ടാഗുകൾ]] എന്നതിൽ ഒരു പ്രശ്‌നമുണ്ടായിരുന്നു. തിരസ്കരിച്ച എഡിറ്റിന് ശേഷം നേരിട്ട് ലരുന്ന പേജ്-സംരക്ഷണ മാറ്റങ്ങൾ പോലുള്ള പേജ് പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സോഫ്റ്റ്വെയർ "{{int:Tag-mw-reverted}}" ടാഗ് ഉപയോഗിക്കുമായിരുന്നു. പുതിയ എഡിറ്റുകളിൽ ഇത് ഇപ്പോൾ പരിഹരിച്ചുട്ടുണ്ട്. [https://phabricator.wikimedia.org/T265312] * <span class="mw-translate-fuzzy">[[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/replying|Reply tool]] നവംബറിൽ മിക്ക വിക്കിപീഡിയകളിലും ഒരു ഓപ്റ്റ്-ഇൻ [[mw:Special:MyLanguage/Beta Feature|ബീറ്റ സവിശേഷത]] ആയി വരുന്നതായിരിക്കും. ''കുറിപ്പ്: തീയതി തീരുമാനിച്ചുകഴിഞ്ഞാൽ മറ്റൊരു പ്രഖ്യാപനം നടത്തുന്നതായിരിക്കും.''</span> [https://phabricator.wikimedia.org/T266303] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/44|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W44"/> 17:38, 26 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20574890 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/45|Tech News: 2020-45]] == <section begin="technews-2020-W45"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/45|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can no longer read Wikimedia wikis if your browser uses very old [[:w:en:Transport Layer Security|TLS]]. This is because it is a security problem for everyone. It could lead to [[:w:en:Downgrade attack|downgrade attacks]]. Since October 29, 2020, users who use old TLS versions will not be able to connect to Wikimedia projects. A list of [[:wikitech:HTTPS/Browser Recommendations|browser recommendations]] is available. All modern operating systems and browsers are always able to reach Wikimedia projects. [https://phabricator.wikimedia.org/T258405] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] There is a new automatic [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tracking categories|tracking category]] available: [[:{{ns:14}}:{{MediaWiki:nonnumeric-formatnum}}|Pages with non-numeric formatnum arguments]]. It collects pages which use the <code><nowiki>{{formatnum}}</nowiki></code> parser function with invalid (non-numeric) input, ''e.g.'' <code><nowiki>{{formatnum:TECHNEWS}}</nowiki></code>. Note that <code><nowiki>{{formatnum:123,456}}</nowiki></code> is also invalid input: as described in the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic_words#formatnum|documentation]], the argument should be <u>unformatted</u> so that it can be reliably and correctly localised. The tracking category will help identify problematic usage and double-formatting. The new tracking category's name can be [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&showMessage=nonnumeric-formatnum&group=core&optional=1&action=translate translated at translatewiki]. [https://phabricator.wikimedia.org/T237467] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from November 3. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from November 4. It will be on all wikis from November 5 ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * Administrators and stewards will be able to use a special page (Special:CreateLocalAccount) to force local account creation for a global account. This is useful when account creation is blocked for that user (by a block or a filter). [https://phabricator.wikimedia.org/T259721] * The [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/replying|Reply tool]] will be offered as an opt-in [[mw:Special:MyLanguage/Beta Feature|Beta Feature]] on most Wikipedias on November 4. This change excludes the English, Russian, and German-language Wikipedias, plus a few smaller Wikipedias with special circumstances. You can read [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|the help page]] and [[mw:Help:DiscussionTools/Why can't I reply to this comment?|the troubleshooting guide]] for more information. [https://phabricator.wikimedia.org/T266303] '''Future changes''' * A discussion has been restarted about using a Unicode minus sign (− U+2212) in the output of <code><nowiki>{{formatnum}}</nowiki></code> when it is given a negative argument. [https://phabricator.wikimedia.org/T10327] * In the future [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|IP addresses of unregistered users will not be shown for everyone]]. They will get an alias instead. There will be a new user right or an opt-in function for more vandal fighters to see the IPs of unregistered users. There would be some criteria for who gets the user right or opt-in. There will also be other new tools to help handle vandalism. This is early in the process and the developers are still collecting information from the communities before they suggest solutions. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/45|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W45"/> 16:09, 2 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20604769 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/46|Tech News: 2020-46]] == <section begin="technews-2020-W46"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/46|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * You can see [[m:WMDE Technical Wishes/ReferencePreviews|reference previews]]. This shows a preview of the footnote when you hover over it. This has been a [[mw:Beta Features|beta feature]]. It will move out of beta and be enabled by default. There will be an option not to use it. The developers are looking for small or medium-sized wikis to be the first ones. You can [[m:User talk:Michael Schönitzer (WMDE)|let them know]] if your wiki is interested. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-ambassadors/2020-November/002373.html] * From November 16 the categories will not be sorted in order for a short time. This is because the developers are upgrading to a new version of the [[:w:en:International Components for Unicode|internationalisation library]]. They will use a script to fix the existing categories. This can take a few hours or a few days depending on how big the wiki is. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Technical Operations/ICU announcement|read more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T264991][https://phabricator.wikimedia.org/T267145] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/46|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W46"/> 15:50, 9 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20634159 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/47|Tech News: 2020-47]] == <section begin="technews-2020-W47"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/47|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Listings on category pages are sorted on each wiki for that language using a [[:w:en:International Components for Unicode|library]]. For a brief period on 16 November, changes to categories will not be sorted correctly for most languages. This is because the developers are upgrading to a new version of the library. They will then use a script to fix the existing categories. This will take a few hours or a few days depending on how big the wiki is. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Technical Operations/ICU announcement|read more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T264991][https://phabricator.wikimedia.org/T267145] '''Changes later this week''' * If you merged two pages in a [[mw:Special:MyLanguage/Help:Namespaces|namespace]] where pages can't redirect this used to break the merge history. This will now be fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T93469] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-11-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-11-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-11-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Community Wishlist Survey]] is now open for proposals. The survey decides what the [[m:Community Tech|Community Tech team]] will work on. You can post proposals from 16 to 30 November. You can vote on proposals from 8 December to 21 December. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/47|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W47"/> 15:37, 16 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20669023 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/48|Tech News: 2020-48]] == <section begin="technews-2020-W48"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/48|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Timestamps in [[Special:Log|Special:Log]] are now links. They go to Special:Log for only that entry. This is how timestamps work on for example the history page. [https://phabricator.wikimedia.org/T207562] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The Wikimedia [[wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] hosts technical projects for the Wikimedia movement. Developers need to [[wikitech:News/Cloud VPS 2020 Purge|claim projects]] they use. This is because old and unused projects are removed once a year. Unclaimed projects can be shut down from 1 December. Unclaimed projects can be deleted from 1 January. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-November/094054.html] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/48|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W48"/> 17:18, 23 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20698111 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/49|Tech News: 2020-49]] == <section begin="technews-2020-W49"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/49|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-12-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-12-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-12-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|iOS Wikipedia app]] will show readers more of the article history. They can see new updates and easier see how the article has changed over time. This is an experiment. It will first be shown only to some iOS app users as a [[:w:en:A/B testing|test]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T241253][https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Apps/Team/iOS/Breaking_Down_the_Wall] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[wikitech:Wiki replicas|Wiki Replicas]] can be used for [[:w:en:SQL|SQL]] queries. You can use [https://quarry.wmflabs.org/ Quarry], [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/PAWS PAWS] or other ways to do this. To make the Wiki Replicas stable there will be two changes. Cross-database <code>JOINS</code> will no longer work. You can also only query a database if you connect to it directly. This will happen in February 2021. If you think this affects you and you need help you can [[phab:T268498|post on Phabricator]] or on [[wikitech:Talk:News/Wiki Replicas 2020 Redesign|Wikitech]]. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/Wiki_Replicas_2020_Redesign] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/49|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W49"/> 17:44, 30 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20728523 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/50|Tech News: 2020-50]] == <section begin="technews-2020-W50"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/50|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can now put pages on your watchlist for a limited period of time. Some wikis already had this function. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Community_Tech/Watchlist_Expiry][https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Watchlist_expiry] '''Changes later this week''' * Information from Wikidata that is used on a wiki page can be shown in recent changes and watchlists on a Wikimedia wiki. To see this you need to turn on showing Wikidata edits in your watchlist in the preferences. Changes to the Wikidata description in the language of a Wikimedia wiki will then be shown in recent changes and watchlists. This will not show edits to languages that are not relevant to your wiki. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2020-November/014402.html][https://phabricator.wikimedia.org/T191831] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-12-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-12-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-12-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can vote on proposals in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Community Wishlist Survey]] between 8 December and 21 December. The survey decides what the [[m:Community Tech|Community Tech team]] will work on. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/50|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W50"/> 16:14, 7 ഡിസംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20754641 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/51|Tech News: 2020-51]] == <section begin="technews-2020-W51"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> വിക്കിമീഡിയയുടെ സാങ്കേതിക സമുഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News| ടെക് വാർത്തകൾ]]''' ആണിത്. ഈ മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളേയും അറിയിക്കുക. എല്ലാ മാറ്റങ്ങളും നിങ്ങളെ ബാധിക്കില്ല. ഇവിടെ [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/51|വിവർത്തനങ്ങൾ]] ലഭ്യമാണ്. '''സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ''' * [[:w:en:KaiOS|KaiOS]] ഫോണുകൾക്കായി ഒരു [[mw:Wikipedia for KaiOS|വിക്കിപീഡിയ ആപ്ലിക്കേഷൻ]] ഉണ്ട്. സെപ്റ്റംബറിൽ ഇത് ഇന്ത്യയിൽ പുറത്തിറങ്ങി. ഇത് ഇപ്പോൾ മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിലും ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ കഴിയും. [https://diff.wikimedia.org/2020/12/10/growing-wikipedias-reach-with-an-app-for-kaios-feature-phones/] '''ഈ ആഴ്ചയിലെ മാറ്റങ്ങൾ''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|ആവർത്തിച്ച് വരുന്നത്]] മീഡിയവിക്കിയുടെ [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.22|പുതിയ പതിപ്പ്]] {{#time:j xg|2020-12-15|ml}} മുതൽ ടെസ്റ്റ് വിക്കികളിലും MediaWiki.org ലും ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും. {{#time:j xg|2020-12-16|ml}} മുതൽ വിക്കിപീഡിയ ഇതര വിക്കികളിലും ചില വിക്കിപീഡിയകളിലും ഇത് ലഭിക്കും. {{#time:j xg|2020-12-17|ml}} ഓടെ എല്ലാ വിക്കികളിലും ഇത് ലഭിക്കുന്നതായിരിക്കും ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|കലണ്ടർ]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|ടെക് വാർത്തകൾ]]''' തയാറാക്കിയത്-[[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|ടെക് ന്യൂസ് എഴുത്തുകാർ]], പോസ്റ്റുചെയ്തത് [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|സംഭാവന ചെയ്യുക]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/51|വിവർത്തനം ചെയ്യുക]] • [[m:Tech|സഹായം തേടു]] • [[m:Talk:Tech/News|അഭിപ്രായങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുക]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|സബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക/അൺസബ്‌സ്‌ക്രൈബുചെയ്യുക]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W51"/> 21:34, 14 ഡിസംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20803489 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/52|Tech News: 2020-52]] == <section begin="technews-2020-W52"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/52|Translations]] are available. '''Tech News''' * Because of the [[w:en:Christmas and holiday season|holidays]] the next issue of Tech News will be sent out on 11 January 2021. '''Recent changes''' * The <code><nowiki>{{citation needed}}</nowiki></code> template shows when a statement in a Wikipedia article needs a source. If you click on it when you edit with the visual editor there is a popup that explains this. Now it can also show the reason and when it was added. [https://phabricator.wikimedia.org/T270107] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week or next week. '''Future changes''' * You can [[m:WMDE Technical Wishes/Geoinformation/Ideas|propose and discuss]] what technical improvements should be done for geographic information. This could be coordinates, maps or other related things. * Some wikis use [[mw:Writing systems/LanguageConverter|LanguageConverter]] to switch between writing systems or variants of a language. This can only be done for the entire page. There will be a <code><nowiki><langconvert></nowiki></code> tag that can convert a piece of text on a page. [https://phabricator.wikimedia.org/T263082] * Oversighters and stewards can hide entries in [[Special:AbuseLog|Special:AbuseLog]]. They can soon hide multiple entries at once using checkboxes. This works like hiding normal edits. It will happen in early January. [https://phabricator.wikimedia.org/T260904] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/52|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W52"/> 20:53, 21 ഡിസംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20833836 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/02|Tech News: 2021-02]] == <section begin="technews-2021-W02"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/02|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can choose to be reminded when you have not added an edit summary. This can be done in your preferences. This could conflict with the [[:w:en:CAPTCHA|CAPTCHA]]. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T12729] * You can link to specific log entries. You can get these links for example by clicking the timestamps in the log. Until now, such links to private log entries showed no entry even if you had permission to view private log entries. The links now show the entry. [https://phabricator.wikimedia.org/T269761] * Admins can use the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|abuse filter tool]] to automatically prevent bad edits. Three changes happened last week: ** The filter editing interface now shows syntax errors while you type. This is similar to JavaScript pages. It also shows a warning for regular expressions that match the empty string. New warnings will be added later. [https://phabricator.wikimedia.org/T187686] ** [[m:Special:MyLanguage/Meta:Oversighters|Oversighters]] can now hide multiple filter log entries at once using checkboxes on [[Special:AbuseLog]]. This is how the usual revision deletion works. [https://phabricator.wikimedia.org/T260904] ** When a filter matches too many actions after it has been changed it is "throttled". The most powerful actions are disabled. This is to avoid many editors getting blocked when an administrator made a mistake. The administrator will now get a notification about this "throttle". * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] There is a new tool to [https://skins.wmflabs.org/?#/add build new skins]. You can also [https://skins.wmflabs.org/?#/ see] existing [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Skins|skins]]. You can [[mw:User talk:Jdlrobson|give feedback]]. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-December/094130.html] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Bots using the API no longer watch pages automatically based on account preferences. Setting the <code>watchlist</code> to <code>watch</code> will still work. This is to reduce the size of the watchlist data in the database. [https://phabricator.wikimedia.org/T258108] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Scribunto|Scribunto's]] [[:mw:Extension:Scribunto/Lua reference manual#File metadata|file metadata]] now includes length. [https://phabricator.wikimedia.org/T209679] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:w:en:CSS|CSS]] and [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] code pages now have link anchors to [https://patchdemo.wmflabs.org/wikis/40e4795d4448b55a6d8c46ff414bcf78/w/index.php/MediaWiki:En.js#L-125 line numbers]. You can use wikilinks like [[:w:en:MediaWiki:Common.js#L-50]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T29531] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] There was a [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.25|new version]] of MediaWiki last week. You can read [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.25/Changelog|a detailed log]] of all 763 changes. Most of them are very small and will not affect you. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.26|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-01-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-01-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-01-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/02|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W02"/> 15:42, 11 ജനുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20950047 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/03|Tech News: 2021-03]] == <section begin="technews-2021-W03"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/03|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.27|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-01-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-01-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-01-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Growth|Growth team]] plans to add features to [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Personalized first day/Newcomer tasks/Experiment analysis, November 2020|get more visitors to edit]] to more Wikipedias. You can help [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&group=ext-growthexperiments&language=&filter=&action=translate translating the interface]. * You will be able to read but not to edit Wikimedia Commons for a short time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210126T07 {{#time:j xg|2021-01-26|en}} at 07:00 (UTC)]. [https://phabricator.wikimedia.org/T271791] * [[m:Special:MyLanguage/MassMessage|MassMessage]] posts could be automatically timestamped in the future. This is because MassMessage senders can now send pages using MassMessage. Pages are more difficult to sign. If there are times when a MassMessage post should not be timestamped you can [[phab:T270435|let the developers know]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/03|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W03"/> 16:09, 18 ജനുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20974628 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/04|Tech News: 2021-04]] == <section begin="technews-2021-W04"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/04|Translations]] are available. '''Problems''' * You will be able to read but not to edit Wikimedia Commons for a short time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210126T07 {{#time:j xg|2021-01-26|en}} at 07:00 (UTC)]. You will not be able to read or edit [[:wikitech:Main Page|Wikitech]] for a short time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210128T09 {{#time:j xg|2021-01-28|en}} at 09:00 (UTC)]. [https://phabricator.wikimedia.org/T271791][https://phabricator.wikimedia.org/T272388] '''Changes later this week''' * [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|Bracket matching]] will be added to the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] syntax highlighter on the first wikis. The first wikis are German and Catalan Wikipedia and maybe other Wikimedia wikis. This will happen on 27 January. [https://phabricator.wikimedia.org/T270238] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.28|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-01-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-01-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-01-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/04|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W04"/> 18:30, 25 ജനുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21007423 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/05|Tech News: 2021-05]] == <section begin="technews-2021-W05"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/05|Translations]] are available. '''Problems''' * [[:w:en:IPv6|IPv6 addresses]] were written in lowercase letters in diffs. This caused dead links since [[Special:Contributions|Special:Contributions]] only accepted uppercase letters for the IPs. This has been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T272225] '''Changes later this week''' * You can soon use Wikidata to link to pages on the multilingual Wikisource. [https://phabricator.wikimedia.org/T138332] * Often editors use a "non-breaking space" to make a gap between two items when reading but still show them together. This can be used to avoid a line break. You will now be able to add new ones via the special character tool in the 2010, 2017, and visual editors. The character will be shown in the visual editor as a space with a grey background. [https://phabricator.wikimedia.org/T70429][https://phabricator.wikimedia.org/T96666] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=| Advanced item]] Wikis use [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|abuse filters]] to stop bad edits being made. Filter maintainers can now use syntax like <code>1.2.3.4 - 1.2.3.55</code> as well as the <code>1.2.3.4/27</code> syntax for IP ranges. [https://phabricator.wikimedia.org/T218074] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.29|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[mw:Skin:Minerva Neue|Minerva]] is the skin Wikimedia wikis use for mobile traffic. When a page is protected and you can't edit it you can normally read the source wikicode. This doesn't work on Minerva on mobile devices. This is being fixed. Some text might overlap. This is because your community needs to update [[MediaWiki:Protectedpagetext|MediaWiki:Protectedpagetext]] to work on mobile. You can [[phab:T208827|read more]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Recommendations_for_mobile_friendly_articles_on_Wikimedia_wikis#Inline_styles_should_not_use_properties_that_impact_sizing_and_positioning][https://www.mediawiki.org/wiki/Recommendations_for_mobile_friendly_articles_on_Wikimedia_wikis#Avoid_tables_for_anything_except_data] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] and [[:wikitech:Portal:Toolforge|Toolforge]] will change the IP address they use to contact the wikis. The new IP address will be <code>185.15.56.1</code>. This will happen on February 8. You can [[:wikitech:News/CloudVPS NAT wikis|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/05|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W05"/> 22:38, 1 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21033195 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/06|Tech News: 2021-06]] == <section begin="technews-2021-W06"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/06|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps|Wikipedia app]] for Android now has watchlists and talk pages in the app. [https://play.google.com/store/apps/details?id=org.wikipedia] '''Changes later this week''' * You can see edits to chosen pages on [[Special:Watchlist|Special:Watchlist]]. You can add pages to your watchlist on every wiki you like. The [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:GlobalWatchlist|GlobalWatchlist]] extension will come to Meta on 11 February. There you can see entries on watched pages on different wikis on the same page. The new watchlist will be found on [[m:Special:GlobalWatchlist|Special:GlobalWatchlist]] on Meta. You can choose which wikis to watch and other preferences on [[m:Special:GlobalWatchlistSettings|Special:GlobalWatchlistSettings]] on Meta. You can watch up to five wikis. [https://phabricator.wikimedia.org/T260862] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.30|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-09|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-10|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-11|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * When admins [[mw:Special:MyLanguage/Help:Protecting and unprotecting pages|protect]] pages the form will use the [[mw:UX standardization|OOUI look]]. [[Special:Import|Special:Import]] will also get the new look. This will make them easier to use on mobile phones. [https://phabricator.wikimedia.org/T235424][https://phabricator.wikimedia.org/T108792] * Some services will not work for a short period of time from 07:00 UTC on 17 February. There might be problems with new [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia URL Shortener|short links]], new translations, new notifications, adding new items to your [[mw:Reading/Reading Lists|reading lists]] or recording [[:w:en:Email#Tracking of sent mail|email bounces]]. This is because of database maintenance. [https://phabricator.wikimedia.org/T273758] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[m:Tech/News/2021/05|Last week]] Tech News reported that the IP address [[:wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] and [[:wikitech:Portal:Toolforge|Toolforge]] use to contact the wikis will change on 8 February. This is delayed. It will happen later instead. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/CloudVPS_NAT_wikis] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/06|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W06"/> 17:41, 8 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21082948 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/07|Tech News: 2021-07]] == <section begin="technews-2021-W07"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/07|Translations]] are available. '''Problems''' * There were problems with recent versions of MediaWiki. Because the updates caused problems the developers rolled back to an earlier version. Some updates and new functions will come later than planned. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2021-February/094255.html][https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2021-February/094271.html] * Some services will not work for a short period of time from 07:00 UTC on 17 February. There might be problems with new [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia URL Shortener|short links]], new translations, new notifications, adding new items to your [[mw:Reading/Reading Lists|reading lists]] or recording [[:w:en:Email#Tracking of sent mail|email bounces]]. This is because of database maintenance. [https://phabricator.wikimedia.org/T273758] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.31|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/07|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W07"/> 17:55, 15 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21105437 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/08|Tech News: 2021-08]] == <div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/08|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The visual editor will now use [[:c:Commons:Structured data/Media search|MediaSearch]] to find images. You can search for images on Commons in the visual editor when you are looking for illustrations. This is to help editors find better images. [https://phabricator.wikimedia.org/T259896] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlighter]] now works with more languages: [[:w:en:Futhark (programming language)|Futhark]], [[:w:en:Graphviz|Graphviz]]/[[:w:en:DOT (graph description language)|DOT]], CDDL and AMDGPU. [https://phabricator.wikimedia.org/T274741] '''Problems''' * Editing a [[mw:Special:MyLanguage/Extension:EasyTimeline|timeline]] might have removed all text from it. This was because of a bug and has been fixed. You might need to edit the timeline again for it to show properly. [https://phabricator.wikimedia.org/T274822] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.32|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-23|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-24|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-25|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] There is a [[:m:Wikimedia Rust developers user group|user group]] for developers and users interested in working on Wikimedia wikis with the [[:w:en:Rust (programming language)|Rust programming language]]. You can join or tell others who want to make your wiki better in the future. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/08|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div> ---- 00:17, 23 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21134058 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/09|Tech News: 2021-09]] == <div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/09|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Wikis using the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature summary|Growth team tools]] can now show the name of a newcomer's mentor anywhere [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Mentorship/Integrating_mentorship|through a magic word]]. This can be used for welcome messages or userboxes. * A new version of the [[c:Special:MyLanguage/Commons:VideoCutTool|VideoCutTool]] is now available. It enables cropping, trimming, audio disabling, and rotating video content. It is being created as part of the developer outreach programs. '''Problems''' * There was a problem with the [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Job queue|job queue]]. This meant some functions did not save changes and mass messages were delayed. This did not affect wiki edits. [https://phabricator.wikimedia.org/T275437] * Some editors may not be logged in to their accounts automatically in the latest versions of Firefox and Safari. [https://phabricator.wikimedia.org/T226797] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.33|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/09|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div> ---- 19:07, 1 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21161722 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/10|Tech News: 2021-10]] == <section begin="technews-2021-W10"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/10|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Content translation/Section translation|Section translation]] now works on Bengali Wikipedia. It helps mobile editors translate sections of articles. It will come to more wikis later. The first focus is active wikis with a smaller number of articles. You can [https://sx.wmflabs.org/index.php/Main_Page test it] and [[mw:Talk:Content translation/Section translation|leave feedback]]. * [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:FlaggedRevs|Flagged revisions]] now give admins the review right. [https://phabricator.wikimedia.org/T275293] * When someone links to a Wikipedia article on Twitter this will now show a preview of the article. [https://phabricator.wikimedia.org/T276185] '''Problems''' * Many graphs have [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] errors. Graph editors can check their graphs in their browser's developer console after editing. [https://phabricator.wikimedia.org/T275833] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.34|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-09|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-10|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-11|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Talk pages project/New discussion|New Discussion]] tool will soon be a new [[mw:Special:MyLanguage/Extension:DiscussionTools|discussion tools]] beta feature for on most Wikipedias. The goal is to make it easier to start new discussions. [https://phabricator.wikimedia.org/T275257] '''Future changes''' * There will be a number of changes to make it easier to work with templates. Some will come to the first wikis in March. Other changes will come to the first wikis in June. This is both for those who use templates and those who create or maintain them. You can [[:m:WMDE Technical Wishes/Templates|read more]]. * [[m:WMDE Technical Wishes/ReferencePreviews|Reference Previews]] will become a default feature on some wikis on 17 March. They will share a setting with [[mw:Page Previews|Page Previews]]. If you prefer the Reference Tooltips or Navigation-Popups gadget you can keep using them. If so Reference Previews won't be shown. [https://phabricator.wikimedia.org/T271206][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews] * New JavaScript-based functions will not work in [[:w:en:Internet Explorer 11|Internet Explorer 11]]. This is because Internet Explorer is an old browser that doesn't work with how JavaScript is written today. Everything that works in Internet Explorer 11 today will continue working in Internet Explorer for now. You can [[mw:Compatibility/IE11|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/10|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W10"/> 17:51, 8 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21175593 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/11|Tech News: 2021-11]] == <section begin="technews-2021-W11"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/11|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Wikis that are part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|desktop improvements]] project can now use a new [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Search|search function]]. The desktop improvements and the new search will come to more wikis later. You can also [[mw:Reading/Web/Desktop Improvements#Deployment plan and timeline|test it early]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Editors who put up banners or change site-wide [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] code should use the [https://grafana.wikimedia.org/d/000000566/overview?viewPanel=16&orgId=1 client error graph] to see that their changes has not caused problems. You can [https://diff.wikimedia.org/2021/03/08/sailing-steady%e2%80%8a-%e2%80%8ahow-you-can-help-keep-wikimedia-sites-error-free read more]. [https://phabricator.wikimedia.org/T276296] '''Problems''' * Due to [[phab:T276968|database issues]] the [https://meta.wikimedia.beta.wmflabs.org Wikimedia Beta Cluster] was read-only for over a day. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.34|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can add a [[:w:en:Newline|newline]] or [[:w:en:Carriage return|carriage return]] character to a custom signature if you use a template. There is a proposal to not allow them in the future. This is because they can cause formatting problems. [https://www.mediawiki.org/wiki/New_requirements_for_user_signatures#Additional_proposal_(2021)][https://phabricator.wikimedia.org/T272322] * You will be able to read but not edit [[phab:T276899|12 wikis]] for a short period of time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210323T06 {{#time:j xg|2021-03-23|en}} at 06:00 (UTC)]. This could take 30 minutes but will probably be much faster. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] You can use [https://quarry.wmflabs.org/ Quarry] for [[:w:en:SQL|SQL]] queries to the [[wikitech:Wiki replicas|Wiki Replicas]]. Cross-database <code>JOINS</code> will no longer work from 23 March. There will be a new field to specify the database to connect to. If you think this affects you and you need help you can [[phab:T268498|post on Phabricator]] or on [[wikitech:Talk:News/Wiki Replicas 2020 Redesign|Wikitech]]. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/PAWS PAWS] and other ways to do [[:w:en:SQL|SQL]] queries to the Wiki Replicas will be affected later. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/Wiki_Replicas_2020_Redesign] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/11|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W11"/> 23:22, 15 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21226057 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/12|Tech News: 2021-12]] == <section begin="technews-2021-W12"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/12|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a [[mw:Wikipedia for KaiOS|Wikipedia app]] for [[:w:en:KaiOS|KaiOS]] phones. They don't have a touch screen so readers navigate with the phone keys. There is now a [https://wikimedia.github.io/wikipedia-kaios/sim.html simulator] so you can see what it looks like. * The [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Replying|reply tool]] and [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/New discussion|new discussion tool]] are now available as the "{{int:discussiontools-preference-label}}" [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta feature]] in almost all wikis except German Wikipedia. '''Problems''' * You will be able to read but not edit [[phab:T276899|twelve wikis]] for a short period of time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210323T06 {{#time:j xg|2021-03-23|{{PAGELANGUAGE}}}} at 06:00 (UTC)]. This can also affect password changes, logging in to new wikis, global renames and changing or confirming emails. This could take 30 minutes but will probably be much faster. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.36|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-23|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-24|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-25|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * [[:w:en:Syntax highlighting|Syntax highlighting]] colours will change to be easier to read. This will soon come to the [[phab:T276346|first wikis]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Improved_Color_Scheme_of_Syntax_Highlighting] '''Future changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|Flagged revisions]] will no longer have multiple tags like "tone" or "depth". It will also only have one tier. This was changed because very few wikis used these features and they make the tool difficult to maintain. [https://phabricator.wikimedia.org/T185664][https://phabricator.wikimedia.org/T277883] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets and user scripts can access variables about the current page in JavaScript. In 2015 this was moved from <code dir=ltr>wg*</code> to <code dir=ltr>mw.config</code>. <code dir=ltr>wg*</code> will soon no longer work. [https://phabricator.wikimedia.org/T72470] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/12|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W12"/> 16:52, 22 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21244806 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/13|Tech News: 2021-13]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/13|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Some very old [[:w:en:Web browser|web browsers]] [[:mw:Special:MyLanguage/Compatibility|don’t work]] well with the Wikimedia wikis. Some old code for browsers that used to be supported is being removed. This could cause issues in those browsers. [https://phabricator.wikimedia.org/T277803] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:m:IRC/Channels#Raw_feeds|IRC recent changes feeds]] have been moved to a new server. Make sure all tools automatically reconnect to <code>irc.wikimedia.org</code> and not to the name of any specific server. Users should also consider switching to the more modern [[:wikitech:Event Platform/EventStreams|EventStreams]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T224579] '''Problems''' * When you move a page that many editors have on their watchlist the history can be split. It might also not be possible to move it again for a while. This is because of a [[:w:en:Job queue|job queue]] problem. [https://phabricator.wikimedia.org/T278350] * Some translatable pages on Meta could not be edited. This was because of a bug in the translation tool. The new MediaWiki version was delayed because of problems like this. [https://phabricator.wikimedia.org/T278429][https://phabricator.wikimedia.org/T274940] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.37|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-30|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-31|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-04-01|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/13|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 17:30, 29 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21267131 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|Tech News: 2021-14]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Editors can collapse part of an article so you have to click on it to see it. When you click a link to a section inside collapsed content it will now expand to show the section. The browser will scroll down to the section. Previously such links didn't work unless you manually expanded the content first. [https://phabricator.wikimedia.org/T276741] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[mw:Special:MyLanguage/Citoid|citoid]] [[:w:en:API|API]] will use for example <code>2010-12-XX</code> instead of <code>2010-12</code> for dates with a month but no days. This is because <code>2010-12</code> could be confused with <code>2010-2012</code> instead of <code>December 2010</code>. This is called level 1 instead of level 0 in the [https://www.loc.gov/standards/datetime/ Extended Date/Time Format]. [https://phabricator.wikimedia.org/T132308] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.38|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-04-06|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-04-07|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-04-08|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:wikitech:PAWS|PAWS]] can now connect to the new [[:wikitech:Wiki Replicas|Wiki Replicas]]. Cross-database <code>JOINS</code> will no longer work from 28 April. There is [[:wikitech:News/Wiki Replicas 2020 Redesign#How should I connect to databases in PAWS?|a new way to connect]] to the databases. Until 28 April both ways to connect to the databases will work. If you think this affects you and you need help you can post [[phab:T268498|on Phabricator]] or on [[wikitech:Talk:News/Wiki Replicas 2020 Redesign|Wikitech]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 19:39, 5 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21287348 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|Tech News: 2021-16]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Email to the Wikimedia wikis are handled by groups of Wikimedia editors. These volunteer response teams now use [https://github.com/znuny/Znuny Znuny] instead of [[m:Special:MyLanguage/OTRS|OTRS]]. The functions and interface remain the same. The volunteer administrators will give more details about the next steps soon. [https://phabricator.wikimedia.org/T279303][https://phabricator.wikimedia.org/T275294] * If you use [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|syntax highlighting]], you can see line numbers in the 2010 and 2017 wikitext editors when editing templates. This is to make it easier to see line breaks or talk about specific lines. Line numbers will soon come to all namespaces. [https://phabricator.wikimedia.org/T267911][https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Line_Numbering][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/Line_Numbering] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Because of a technical change there could be problems with gadgets and scripts that have an edit summary area that looks [https://phab.wmfusercontent.org/file/data/llvdqqnb5zpsfzylbqcg/PHID-FILE-25vs4qowibmtysl7cbml/Screen_Shot_2021-04-06_at_2.34.04_PM.png similar to this one]. If they look strange they should use <code>mw.loader.using('mediawiki.action.edit.styles')</code> to go back to how they looked before. [https://phabricator.wikimedia.org/T278898] * The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.1|latest version]] of MediaWiki came to the Wikimedia wikis last week. There was no Tech News issue last week. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * The user group <code>oversight</code> will be renamed <code>suppress</code>. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. This is the technical name. It doesn't affect what you call the editors with this user right on your wiki. This is planned to happen in two weeks. You can comment [[phab:T112147|in Phabricator]] if you have objections. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:48, 19 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21356080 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/17|Tech News: 2021-17]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/17|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Templates have parameters that can have specific values. It is possible to suggest values for editors with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TemplateData|TemplateData]]. You can soon see them as a drop-down list in the visual editor. This is to help template users find the right values faster. [https://phabricator.wikimedia.org/T273857][https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/WMDE_Technical_Wishes/Suggested_values_for_template_parameters][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/Suggested_values_for_template_parameters] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.3|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-04-27|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-04-28|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-04-29|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/17|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 21:24, 26 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21391118 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/18|Tech News: 2021-18]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/18|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[w:en:Wikipedia:Twinkle|Twinkle]] is a gadget on English Wikipedia. It can help with maintenance and patrolling. It can [[m:Grants:Project/Rapid/SD0001/Twinkle localisation/Report|now be used on other wikis]]. You can get Twinkle on your wiki using the [https://github.com/wikimedia-gadgets/twinkle-starter twinkle-starter] GitHub repository. '''Problems''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Content translation|content translation tool]] did not work for many articles for a little while. This was because of a bug. [https://phabricator.wikimedia.org/T281346] * Some things will not work for about a minute on 5 May. This will happen [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210505T0600 around 06:00 UTC]. This will affect the content translation tool and notifications among other things. This is because of an upgrade to avoid crashes. [https://phabricator.wikimedia.org/T281212] '''Changes later this week''' * [[mw:Special:MyLanguage/Help:Reference Previews|Reference Previews]] will become a default feature on a number of wikis on 5 May. This is later than planned because of some changes. You can use it without using [[mw:Special:MyLanguage/Page Previews|Page Previews]] if you want to. The earlier plan was to have the preference to use both or none. [https://phabricator.wikimedia.org/T271206][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.4|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-04|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-05|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-06|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:w:en:CSS|CSS]] classes <code dir=ltr>.error</code>, <code dir=ltr>.warning</code> and <code dir=ltr>.success</code> do not work for mobile readers if they have not been specifically defined on your wiki. From June they will not work for desktop readers. This can affect gadgets and templates. The classes can be defined in [[MediaWiki:Common.css]] or template styles instead. [https://phabricator.wikimedia.org/T280766] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/18|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:43, 3 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21418010 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/19|Tech News: 2021-19]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/19|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-11|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-12|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-13|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can see what participants plan to work on at the online [[mw:Wikimedia Hackathon 2021|Wikimedia hackathon]] 22–23 May. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/19|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:09, 10 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21428676 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/20|Tech News: 2021-20]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/20|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a new toolbar in [[mw:Talk pages project/Replying|the Reply tool]]. It works in the wikitext source mode. You can enable it in [[Special:Preferences#mw-htmlform-discussion|your preferences]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T276608] [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Replying#13_May_2021] [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/New_discussion#13_May_2021] * Wikimedia [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo mailing lists] are being moved to [[:w:en:GNU Mailman|Mailman 3]]. This is a newer version. For the [[:w:en:Character encoding|character encoding]] to work it will change from <code>[[:w:en:UTF-8|UTF-8]]</code> to <code>utf8mb3</code>. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IEYQ2HS3LZF2P3DAYMNZYQDGHWPVMTPY/][https://phabricator.wikimedia.org/T282621] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] An [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|earlier issue]] of Tech News said that the [[mw:Special:MyLanguage/Citoid|citoid]] [[:w:en:API|API]] would handle dates with a month but no days in a new way. This has been reverted for now. There needs to be more discussion of how it affects different wikis first. [https://phabricator.wikimedia.org/T132308] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] <code>MediaWiki:Pageimages-blacklist</code> will be renamed <code>MediaWiki:Pageimages-denylist</code>. The list can be copied to the new name. It will happen on 19 May for some wikis and 20 May for some wikis. Most wikis don't use it. It lists images that should never be used as thumbnails for articles. [https://phabricator.wikimedia.org/T282626] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-18|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-19|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-20|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/20|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 13:48, 17 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21464279 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/21|Tech News: 2021-21]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/21|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The Wikimedia movement has been using [[:m:Special:MyLanguage/IRC|IRC]] on a network called [[:w:en:Freenode|Freenode]]. There have been changes around who is in control of the network. The [[m:Special:MyLanguage/IRC/Group_Contacts|Wikimedia IRC Group Contacts]] have [[m:Special:Diff/21476411|decided]] to move to the new [[:w:en:Libera Chat|Libera Chat]] network instead. This is not a formal decision for the movement to move all channels but most Wikimedia IRC channels will probably leave Freenode. There is a [[:m:IRC/Migrating_to_Libera_Chat|migration guide]] and ongoing Wikimedia [[m:Wikimedia Forum#Freenode (IRC)|discussions about this]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-25|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-26|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-27|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/21|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 17:06, 24 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21477606 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/22|Tech News: 2021-22]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/22|Translations]] are available. '''Problems''' * There was an issue on the Vector skin with the text size of categories and notices under the page title. It was fixed last Monday. [https://phabricator.wikimedia.org/T283206] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/22|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 17:05, 31 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21516076 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/23|Tech News: 2021-23]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/23|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-06-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-06-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-06-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The Wikimedia movement uses [[:mw:Special:MyLanguage/Phabricator|Phabricator]] for technical tasks. This is where we collect technical suggestions, bugs and what developers are working on. The company behind Phabricator will stop working on it. This will not change anything for the Wikimedia movement now. It could lead to changes in the future. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/message/YAXOD46INJLAODYYIJUVQWOZFIV54VUI/][https://admin.phacility.com/phame/post/view/11/phacility_is_winding_down_operations/][https://phabricator.wikimedia.org/T283980] * Searching on Wikipedia will find more results in some languages. This is mainly true for when those who search do not use the correct [[:w:en:Diacritic|diacritics]] because they are not seen as necessary in that language. For example searching for <code>Bedusz</code> doesn't find <code>Będusz</code> on German Wikipedia. The character <code>ę</code> isn't used in German so many would write <code>e</code> instead. This will work better in the future in some languages. [https://phabricator.wikimedia.org/T219550] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:w:en:Cross-site request forgery|CSRF token parameters]] in the [[:mw:Special:MyLanguage/API:Main page|action API]] were changed in 2014. The old parameters from before 2014 will stop working soon. This can affect bots, gadgets and user scripts that still use the old parameters. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IMP43BNCI32C524O5YCUWMQYP4WVBQ2B/][https://phabricator.wikimedia.org/T280806] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/23|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 20:02, 7 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21551759 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/24|Tech News: 2021-24]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/24|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Logged-in users on the mobile web can choose to use the [[:mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Advanced mobile contributions|advanced mobile mode]]. They now see categories in a similar way as users on desktop do. This means that some gadgets that have just been for desktop users could work for users of the mobile site too. If your wiki has such gadgets you could decide to turn them on for the mobile site too. Some gadgets probably need to be fixed to look good on mobile. [https://phabricator.wikimedia.org/T284763] * Language links on Wikidata now works for [[:oldwikisource:Main Page|multilingual Wikisource]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T275958] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * In the future we [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|can't show the IP]] of unregistered editors to everyone. This is because privacy regulations and norms have changed. There is now a rough draft of how [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#Updates|showing the IP to those who need to see it]] could work. * German Wikipedia, English Wikivoyage and 29 smaller wikis will be read-only for a few minutes on 22 June. This is planned between 5:00 and 5:30 UTC. [https://phabricator.wikimedia.org/T284530] * All wikis will be read-only for a few minutes in the week of 28 June. More information will be published in Tech News later. It will also be posted on individual wikis in the coming weeks. [https://phabricator.wikimedia.org/T281515][https://phabricator.wikimedia.org/T281209] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/24|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 20:26, 14 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21587625 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/25|Tech News: 2021-25]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/25|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The <code>otrs-member</code> group name is now <code>vrt-permissions</code>. This could affect abuse filters. [https://phabricator.wikimedia.org/T280615] '''Problems''' * You will be able to read but not edit German Wikipedia, English Wikivoyage and 29 smaller wikis for a few minutes on 22 June. This is planned between [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210623T0500 5:00 and 5:30 UTC]. [https://phabricator.wikimedia.org/T284530] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.11|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-06-22|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-06-23|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-06-24|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/25|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:48, 21 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21593987 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/26|Tech News: 2021-26]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/26|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Wikis with the [[mw:Special:MyLanguage/Growth|Growth features]] now can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure Growth features directly on their wiki]]. This uses the new special page <code>Special:EditGrowthConfig</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T285423] * Wikisources have a new [[m:Special:MyLanguage/Community Tech/OCR Improvements|OCR tool]]. If you don't want to see the "extract text" button on Wikisource you can add <code>.ext-wikisource-ExtractTextWidget { display: none; }</code> to your [[Special:MyPage/common.css|common.css page]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T285311] '''Problems''' *You will be able to read but not edit the Wikimedia wikis for a few minutes on 29 June. This is planned at [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210629T1400 14:00 UTC]. [https://phabricator.wikimedia.org/T281515][https://phabricator.wikimedia.org/T281209] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-06-29|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-06-30|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-07-01|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * <code>Threshold for stub link formatting</code>, <code>thumbnail size</code> and <code>auto-number headings</code> can be set in preferences. They are expensive to maintain and few editors use them. The developers are planning to remove them. Removing them will make pages load faster. You can [[mw:Special:MyLanguage/User:SKim (WMF)/Performance Dependent User Preferences|read more and give feedback]]. * A toolbar will be added to the [[mw:Talk pages project/Replying|Reply tool]]'s wikitext source mode. This will make it easier to link to pages and to ping other users. [https://phabricator.wikimedia.org/T276609][https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Replying#Status_updates] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/26|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:31, 28 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21653312 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/27|Tech News: 2021-27]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/27|Translations]] are available. '''Tech News''' * The next issue of Tech News will be sent out on 19 July. '''Recent changes''' * [[:wikidata:Q4063270|AutoWikiBrowser]] is a tool to make repetitive tasks easier. It now uses [[:w:en:JSON|JSON]]. <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPage</code> has moved to <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPageJSON</code> and <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/Config</code>. <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPage/Version</code> has moved to <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPage/VersionJSON</code>. The tool will eventually be configured on the wiki so that you don't have to wait until the new version to add templates or regular expression fixes. [https://phabricator.wikimedia.org/T241196] '''Problems''' * [[m:Special:MyLanguage/InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] helps saving online sources on some wikis. It adds them to [[:w:en:Wayback Machine|Wayback Machine]] and links to them there. This is so they don't disappear if the page that was linked to is removed. It currently has a problem with linking to the wrong date when it moves pages from <code>archive.is</code> to <code>web.archive.org</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T283432] '''Changes later this week''' * The tool to [[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|find, add and remove templates]] will be updated. This is to make it easier to find and use the right templates. It will come to the first wikis on 7 July. It will come to more wikis later this year. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Removing_a_template_from_a_page_using_the_VisualEditor][https://phabricator.wikimedia.org/T284553] * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * Some Wikimedia wikis use [[m:Special:MyLanguage/Flagged Revisions|Flagged Revisions]] or pending changes. It hides edits from new and unregistered accounts for readers until they have been patrolled. The auto review action in Flagged Revisions will no longer be logged. All old logs of auto-review will be removed. This is because it creates a lot of logs that are not very useful. [https://phabricator.wikimedia.org/T285608] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/27|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 17:32, 5 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21694636 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/29|Tech News: 2021-29]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/29|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The tool to [[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|find, add and remove templates]] was updated. This is to make it easier to find and use the right templates. It was supposed to come to the first wikis on 7 July. It was delayed to 12 July instead. It will come to more wikis later this year. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Removing_a_template_from_a_page_using_the_VisualEditor][https://phabricator.wikimedia.org/T284553] * [[Special:UnconnectedPages|Special:UnconnectedPages]] lists pages that are not connected to Wikidata. This helps you find pages that can be connected to Wikidata items. Some pages should not be connected to Wikidata. You can use the magic word <code><nowiki>__EXPECTED_UNCONNECTED_PAGE__</nowiki></code> on pages that should not be listed on the special page. [https://phabricator.wikimedia.org/T97577] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.15|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-07-20|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-07-21|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-07-22|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] How media is structured in the [[:w:en:Parsing|parser's]] HTML output will soon change. This can affect bots, gadgets, user scripts and extensions. You can [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/L2UQJRHTFK5YG3IOZEC7JSLH2ZQNZRVU/ read more]. You can test it on [[:testwiki:Main Page|Testwiki]] or [[:test2wiki:Main Page|Testwiki 2]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The parameters for how you obtain [[mw:API:Tokens|tokens]] in the MediaWiki API were changed in 2014. The old way will no longer work from 1 September. Scripts, bots and tools that use the parameters from before the 2014 change need to be updated. You can [[phab:T280806#7215377|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/29|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:31, 19 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21755027 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/30|Tech News: 2021-30]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/30|Translations]] are available. '''Recent changes''' * A [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.14|new version]] of MediaWiki came to the Wikimedia wikis the week before last week. This was not in Tech News because there was no newsletter that week. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-07-27|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-07-28|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-07-29|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * If you use the [[mw:Special:MyLanguage/Skin:MonoBook|Monobook skin]] you can choose to switch off [[:w:en:Responsive web design|responsive design]] on mobile. This will now work for more skins. If <code>{{int:monobook-responsive-label}}</code> is unticked you need to also untick the new [[Special:Preferences#mw-prefsection-rendering|preference]] <code>{{int:prefs-skin-responsive}}</code>. Otherwise it will stop working. Interface admins can automate this process on your wiki. You can [[phab:T285991|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/30|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 21:10, 26 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21771634 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/31|Tech News: 2021-31]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] If your wiki uses markup like <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-ltr"></nowiki></code></bdi> or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-rtl"></nowiki></code></bdi> without the required <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>dir</code></bdi> attribute, then these will no longer work in 2 weeks. There is a short-term fix that can be added to your local wiki's Common.css page, which is explained at [[phab:T287701|T287701]]. From now on, all usages should include the full attributes, for example: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-ltr" dir="ltr" lang="en"></nowiki></code></bdi> or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-rtl" dir="rtl" lang="he"></nowiki></code></bdi>. This also applies to some other HTML tags, such as <code>span</code> or <code>code</code>. You can find existing examples on your wiki that need to be updated, using the instructions at [[phab:T287701|T287701]]. * Reminder: Wikimedia has [[m:Special:MyLanguage/IRC/Migrating to Libera Chat|migrated to the Libera Chat IRC network]], from the old Freenode network. Local documentation should be updated. '''Problems''' * Last week, all wikis had slow access or no access for 30 minutes. There was a problem with generating dynamic lists of articles on the Russian Wikinews, due to the bulk import of 200,000+ new articles over 3 days, which led to database problems. The problematic feature has been disabled on that wiki and developers are discussing if it can be fixed properly. [https://phabricator.wikimedia.org/T287380][https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2021-07-26_ruwikinews_DynamicPageList] '''Changes later this week''' * When adding links to a page using [[mw:VisualEditor|VisualEditor]] or the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 wikitext editor]], [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Disambiguator|disambiguation pages]] will now only appear at the bottom of search results. This is because users do not often want to link to disambiguation pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T285510] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-03|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-04|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-05|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android|team of the Wikipedia app for Android]] is working on communication in the app. The developers are working on how to talk to other editors and get notifications. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|read more]]. They are looking for users who want to [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication/UsertestingJuly2021|test the plans]]. Any editor who has an Android phone and is willing to download the app can do this. * The [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta Feature]] for {{int:discussiontools-preference-label}} will be updated in the coming weeks. You will be able to [[mw:Talk pages project/Notifications|subscribe to individual sections]] on a talk page at more wikis. You can test this now by adding <code>?dtenable=1</code> to the end of the talk page's URL ([https://meta.wikimedia.org/wiki/Meta_talk:Sandbox?dtenable=1 example]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 20:46, 2 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21818289 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [please test] Growth team features == <div dir="ltr" lang="en"> Hello! Sorry to use English. {{Int:please-translate}}. I'm [[User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]]. I work as a community relations specialist for the Wikimedia Foundation. I'm here to share a message from the [[mw:Growth|Growth team]]. As you may already know, the Growth team's goal is to create features that would help newcomers. Our goal is to help newcomers when they edit for the first time and also to increase the retention of new editors. [[mw:Growth#deploymentstable|Several wikis already have these features]] since a long time now. Working with these wikis, [[mw:NEWTEA|the Growth team found evidence of the efficiency of these new features]]. These features will be available for all new accounts on your Wikipedia '''starting on the week of August 23''', 2021. This way your Wikipedia will offer more options for newcomers to make good first edits and become community members. === Which features? === [[File:Screenshot of newcomer homepage variant D 2020-10-23.png|thumb|The newcomer homepage (here on Portuguese Wikipedia, displayed in English)]] We have [[mw:Growth/Feature summary|created several features]] to help them, and also to help community members who help them : * [[mw:Growth/Feature summary#Newcomer homepage|'''Newcomer homepage''']]: a new special page, the best place for a newcomer to get started. Please visit it at [[Special:Homepage]] It includes: ** [[mw:Growth/Feature summary#Newcomer tasks|'''Newcomer tasks''']]: a feed of task suggestions that help newcomers learn to edit. Newcomers have been making [[mw:NEWTEA|productive edits]] through this feed! [[mw:Help:Growth/Tools/Suggested edits|Know more about this tool]]. ** '''Mentorship module''' [optional]: each newcomers has a direct link to an experienced user (see below). This way, they can ask questions about editing Wikipedia, less the need to find where to ask for assistance. ** '''Impact module''': the user sees how many pages views articles they edit received. Have a look at [[Special:Impact]] for yours! * [[mw:Growth/Feature summary#Help panel|'''Help panel''']]: a platform to provide resources to newcomers while they are editing. If they do some suggested tasks, they are guided step-by-step on the process of editing. * '''Welcome Survey''': communities can know why newcomers create an account on Wikipedia. You can see it at [[Special:WelcomeSurvey]]. The features available right now in your preferences ([[Special:Preferences#mw-prefsection-personal-homepage|here]] and [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing|there]]) so that you can try them. ''They are'' not ''yet visible to newcomers''. === How to help? === First, we need help to '''translate the features'''. At the moment, most of the messages newcomers will see on your Wikipedia are in English, some of them have been translated using machine translation. Please help '''[https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&group=ext-growthexperiments&language=&filter=&action=translate translate the interface]''' (done on [[translatewiki.net]]. It needs a specific account). Also, I need your help checking on the configuration the team setups as default. '''Please try the features''' and let us know if something questions you. Newcomers tasks are based on templates to suggest edits to newcomers. You can check the templates used on [[MediaWiki:NewcomerTasks.json]]. You can also change the templates and the help links defined there. Several templates can be added for the same task. It you are familiar with Phabricator, '''[[phab:T275069|here is the ticket about this deployment]]'''. Please find your wiki in the list to access all the information we used for the deployment. Please have a look at it. You can suggest changes by replying to this message. If you wish to, you can create a list of mentors. This will activate the optional Mentorship module. Please [[mw:Growth/Communities/How to introduce yourself as a mentor|format the list following the guidance]]. You need at least one mentor for each 500 new accounts created monthly on your wiki (3 mentors minimum). Are you hesitant to become a mentor? Please check [[mw:Growth/Communities/How to interact with newcomers|the resources we have written]] based on other mentors' experiences. Please tell us if you are interested by creating a mentor list! Let me know if you have any question about this deployment, please ping me! Of course, if this message is not at the right place, please move or share it (and let me know). All the best, [[user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]], 15:33, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Trizek_(WMF)/sandbox/temp_MassMessage_list&oldid=21840649 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/32|Tech News: 2021-32]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/32|Translations]] are available. '''Problems''' * You can read but not edit 17 wikis for a few minutes on 10 August. This is planned at [https://zonestamp.toolforge.org/1628571650 05:00 UTC]. This is because of work on the database. [https://phabricator.wikimedia.org/T287449] '''Changes later this week''' * The [[wmania:Special:MyLanguage/2021:Hackathon|Wikimania Hackathon]] will take place remotely on 13 August, starting at 5:00 UTC, for 24 hours. You can participate in many ways. You can still propose projects and sessions. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-10|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-11|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-12|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The old CSS <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="visualClear"></div></nowiki></code></bdi> will not be supported after 12 August. Instead, templates and pages should use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div style="clear:both;"></div></nowiki></code></bdi>. Please help to replace any existing uses on your wiki. There are global-search links available at [[phab:T287962|T287962]]. '''Future changes''' * [[m:Special:MyLanguage/The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] is a place for Wikipedia editors to get access to sources. There is an [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TheWikipediaLibrary|extension]] which has a new function to tell users when they can take part in it. It will use notifications. It will start pinging the first users in September. It will ping more users later. [https://phabricator.wikimedia.org/T288070] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[w:en:Vue.js|Vue.js]] will be the [[w:en:JavaScript|JavaScript]] framework for MediaWiki in the future. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/SOZREBYR36PUNFZXMIUBVAIOQI4N7PDU/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/32|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:20, 9 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21856726 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/33|Tech News: 2021-33]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/33|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can add language links in the sidebar in the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|new Vector skin]] again. You do this by connecting the page to a Wikidata item. The new Vector skin has moved the language links but the new language selector cannot add language links yet. [https://phabricator.wikimedia.org/T287206] '''Problems''' * There was a problem on wikis which use the Translate extension. Translations were not updated or were replaced with the English text. The problems have been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T288700][https://phabricator.wikimedia.org/T288683][https://phabricator.wikimedia.org/T288719] '''Changes later this week''' * A [[mw:Help:Tags|revision tag]] will soon be added to edits that add links to [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Disambiguator|disambiguation pages]]. This is because these links are usually added by accident. The tag will allow editors to easily find the broken links and fix them. If your wiki does not like this feature, it can be [[mw:Help:Tags#Deleting a tag added by the software|hidden]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T287549] *Would you like to help improve the information about tools? Would you like to attend or help organize a small virtual meetup for your community to discuss the list of tools? Please get in touch on the [[m:Toolhub/The Quality Signal Sessions|Toolhub Quality Signal Sessions]] talk page. We are also looking for feedback [[m:Talk:Toolhub/The Quality Signal Sessions#Discussion topic for "Quality Signal Sessions: The Tool Maintainers edition"|from tool maintainers]] on some specific questions. * In the past, edits to any page in your user talk space ignored your [[mw:Special:MyLanguage/Help:Notifications#mute|mute list]], e.g. sub-pages. Starting this week, this is only true for edits to your talk page. [https://phabricator.wikimedia.org/T288112] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/33|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 19:27, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21889213 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/34|Tech News: 2021-34]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/34|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Score|Score]] extension (<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><score></nowiki></code></bdi> notation) has been re-enabled on public wikis and upgraded to a newer version. Some musical score functionality may no longer work because the extension is only enabled in "safe mode". The security issue has been fixed and an [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Score/2021 security advisory|advisory published]]. '''Problems''' * You will be able to read but not edit [[phab:T289130|some wikis]] for a few minutes on {{#time:j xg|2021-08-25|en}}. This will happen around [https://zonestamp.toolforge.org/1629871217 06:00 UTC]. This is for database maintenance. During this time, operations on the CentralAuth will also not be possible. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-24|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-25|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-26|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/34|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 21:58, 23 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21923254 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Read-only reminder == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="MassMessage"/> A maintenance operation will be performed on [https://zonestamp.toolforge.org/1629871231 {{#time: l F d H:i e|2021-08-25T06:00|en}}]. It should only last for a few minutes. This will affect your wiki as well as 11 other wikis. During this time, publishing edits will not be possible. Also during this time, operations on the CentralAuth will not be possible (GlobalRenames, changing/confirming e-mail addresses, logging into new wikis, password changes). For more details about the operation and on all impacted services, please check [[phab:T289130|on Phabricator]]. A banner will be displayed 30 minutes before the operation. Please help your community to be aware of this maintenance operation. {{Int:Feedback-thanks-title}}<section end="MassMessage"/> </div> 20:34, 24 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21927201 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/35|Tech News: 2021-35]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/35|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Some musical score syntax no longer works and may needed to be updated, you can check [[:Category:{{MediaWiki:score-error-category}}]] on your wiki for a list of pages with errors. '''Problems''' * Musical scores were unable to render lyrics in some languages because of missing fonts. This has been fixed now. If your language would prefer a different font, please file a request in Phabricator. [https://phabricator.wikimedia.org/T289554] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The parameters for how you obtain [[mw:API:Tokens|tokens]] in the MediaWiki API were changed in 2014. The old way will no longer work from 1 September. Scripts, bots and tools that use the parameters from before the 2014 change need to be updated. You can [[phab:T280806#7215377|read more]] about this. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-31|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You will be able to read but not edit [[phab:T289660|Commons]] for a few minutes on {{#time:j xg|2021-09-06|en}}. This will happen around [https://zonestamp.toolforge.org/1630818058 05:00 UTC]. This is for database maintenance. * All wikis will be read-only for a few minutes in the week of 13 September. More information will be published in Tech News later. It will also be posted on individual wikis in the coming weeks. [https://phabricator.wikimedia.org/T287539] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/35|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:00, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21954810 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/36|Tech News: 2021-36]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/36|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The wikis that have [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] deployed have been part of A/B testing since deployment, in which some newcomers did not receive the new features. Now, all of the newcomers on 21 of the smallest of those wikis will be receiving the features. [https://phabricator.wikimedia.org/T289786] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In 2017, the provided jQuery library was upgraded from version 1 to 3, with a compatibility layer. The migration will soon finish, to make the site load faster for everyone. If you maintain a gadget or user script, check if you have any JQMIGRATE errors and fix them, or they will break. [https://phabricator.wikimedia.org/T280944][https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/6Z2BVLOBBEC2QP4VV4KOOVQVE52P3HOP/] * Last year, the Portuguese Wikipedia community embarked on an experiment to make log-in compulsory for editing.  The [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Impact report for Login Required Experiment on Portuguese Wikipedia|impact report of this trial]] is ready. Moving forward, the Anti-Harassment Tools team is looking for projects that are willing to experiment with restricting IP editing on their wiki for a short-term experiment. [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Login Required Experiment|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/36|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:20, 6 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21981010 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/37|Tech News: 2021-37]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/37|Translations]] are available. '''Recent changes''' * 45 new Wikipedias now have access to the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature summary|Growth features]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T289680] * [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Deployment table|A majority of Wikipedias]] now have access to the Growth features. The Growth team [[mw:Special:MyLanguage/Growth/FAQ|has published an FAQ page]] about the features. This translatable FAQ covers the description of the features, how to use them, how to change the configuration, and more. '''Problems''' * [[m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|All wikis will be read-only]] for a few minutes on 14 September. This is planned at [https://zonestamp.toolforge.org/1631628002 14:00 UTC]. [https://phabricator.wikimedia.org/T287539] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-09-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). * Starting this week, Wikipedia in Italian will receive weekly software updates on Wednesdays. It used to receive the updates on Thursdays. Due to this change, bugs will be noticed and fixed sooner. [https://phabricator.wikimedia.org/T286664] * You can add language links in the sidebar in [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|the new Vector skin]] again. You do this by connecting the page to a Wikidata item. The new Vector skin has moved the language links but the new language selector cannot add language links yet. [https://phabricator.wikimedia.org/T287206] * The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlight]] tool marks up code with different colours. It now can highlight 23 new code languages. Additionally, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>golang</code></bdi> can now be used as an alias for the [[d:Q37227|Go programming language]], and a special <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>output</code></bdi> mode has been added to show a program's output. [https://phabricator.wikimedia.org/T280117][https://gerrit.wikimedia.org/r/c/mediawiki/extensions/SyntaxHighlight_GeSHi/+/715277/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/37|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 15:34, 13 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22009517 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/38|Tech News: 2021-38]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/38|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Growth features are now deployed to almost all Wikipedias. [[phab:T290582|For the majority of small Wikipedias]], the features are only available for experienced users, to [[mw:Special:MyLanguage/Growth/FAQ#enable|test the features]] and [[mw:Special:MyLanguage/Growth/FAQ#config|configure them]]. Features will be available for newcomers starting on 20 September 2021. * MediaWiki had a feature that would highlight local links to short articles in a different style. Each user could pick the size at which "stubs" would be highlighted. This feature was very bad for performance, and following a consultation, has been removed. [https://phabricator.wikimedia.org/T284917] * A technical change was made to the MonoBook skin to allow for easier maintenance and upkeep. This has resulted in some minor changes to HTML that make MonoBook's HTML consistent with other skins. Efforts have been made to minimize the impact on editors, but please ping [[m:User:Jon (WMF)|Jon (WMF)]] on wiki or in [[phab:T290888|phabricator]] if any problems are reported. '''Problems''' * There was a problem with search last week. Many search requests did not work for 2 hours because of an accidental restart of the search servers. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2021-09-13_cirrussearch_restart] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.1|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-09-21|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-22|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-23|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[s:Special:ApiHelp/query+proofreadinfo|meta=proofreadpage API]] has changed. The <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>piprop</nowiki></code></bdi> parameter has been renamed to <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>prpiprop</nowiki></code></bdi>. API users should update their code to avoid unrecognized parameter warnings. Pywikibot users should upgrade to 6.6.0. [https://phabricator.wikimedia.org/T290585] '''Future changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#Replying|Reply tool]] will be deployed to the remaining wikis in the coming weeks. It is currently part of "{{int:discussiontools-preference-label}}" in [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta features]] at most wikis. You will be able to turn it off in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Editing Preferences]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T262331] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[mw:MediaWiki_1.37/Deprecation_of_legacy_API_token_parameters|previously announced]] change to how you obtain tokens from the API has been delayed to September 21 because of an incompatibility with Pywikibot. Bot operators using Pywikibot can follow [[phab:T291202|T291202]] for progress on a fix, and should plan to upgrade to 6.6.1 when it is released. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/38|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 18:31, 20 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22043415 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/39|Tech News: 2021-39]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W39"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/39|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[w:en:IOS|iOS 15]] has a new function called [https://support.apple.com/en-us/HT212614 Private Relay] (Apple website). This can hide the user's IP when they use [[w:en:Safari (software)|Safari]] browser. This is like using a [[w:en:Virtual private network|VPN]] in that we see another IP address instead. It is opt-in and only for those who pay extra for [[w:en:ICloud|iCloud]]. It will come to Safari users on [[:w:en:OSX|OSX]] later. There is a [[phab:T289795|technical discussion]] about what this means for the Wikimedia wikis. '''Problems''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Some gadgets and user-scripts add items to the [[m:Customization:Explaining_skins#Portlets|portlets]] (article tools) part of the skin. A recent change to the HTML may have made those links a different font-size. This can be fixed by adding the CSS class <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>.vector-menu-dropdown-noicon</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T291438] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.2|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-09-28|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-29|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-30|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Onboarding_new_Wikipedians#New_experience|GettingStarted extension]] was built in 2013, and provides an onboarding process for new account holders in a few versions of Wikipedia. However, the recently developed [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] provide a better onboarding experience. Since the vast majority of Wikipedias now have access to the Growth features, GettingStarted will be deactivated starting on 4 October. [https://phabricator.wikimedia.org/T235752] * A small number of users will not be able to connect to the Wikimedia wikis after 30 September. This is because an old [[:w:en:root certificate|root certificate]] will no longer work. They will also have problems with many other websites. Users who have updated their software in the last five years are unlikely to have problems. Users in Europe, Africa and Asia are less likely to have immediate problems even if their software is too old. You can [[m:Special:MyLanguage/HTTPS/2021 Let's Encrypt root expiry|read more]]. * You can [[mw:Special:MyLanguage/Help:Notifications|receive notifications]] when someone leaves a comment on user talk page or mentions you in a talk page comment. Clicking the notification link will now bring you to the comment and highlight it. Previously, doing so brought you to the top of the section that contained the comment. You can find [[phab:T282029|more information in T282029.]] '''Future changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#Replying|Reply tool]] will be deployed to the remaining wikis in the coming weeks. It is currently part of "{{int:discussiontools-preference-label}}" in [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta features]] at most wikis. You will be able to turn it off in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Editing Preferences]]. [[phab:T288485|See the list of wikis.]] [https://phabricator.wikimedia.org/T262331] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/39|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W39"/> </div> 22:21, 27 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22077885 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/40|Tech News: 2021-40]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/40|Translations]] are available. '''Recent changes''' * A more efficient way of sending changes from Wikidata to Wikimedia wikis that show them has been enabled for the following 10 wikis: mediawiki.org, the Italian, Catalan, Hebrew and Vietnamese Wikipedias, French Wikisource, and English Wikivoygage, Wikibooks, Wiktionary and Wikinews. If you notice anything strange about how changes from Wikidata appear in recent changes or your watchlist on those wikis you can [[phab:T48643|let the developers know]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.3|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Some gadgets and bots that use the API to read the AbuseFilter log might break. The <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>hidden</code></bdi> property will no longer say an entry is <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>implicit</code></bdi> for unsuppressed log entries about suppressed edits. If your bot needs to know this, do a separate revision query. Additionally, the property will have the value <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>false</code></bdi> for visible entries; previously, it wasn't included in the response. [https://phabricator.wikimedia.org/T291718] * A more efficient way of sending changes from Wikidata to Wikimedia wikis that show them will be enabled for ''all production wikis''. If you notice anything strange about how changes from Wikidata appear in recent changes or your watchlist you can [[phab:T48643|let the developers know]]. '''Future changes''' * You can soon get cross-wiki notifications in the [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|iOS Wikipedia app]]. You can also get notifications as push notifications. More notification updates will follow in later versions. [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Apps/Team/iOS/Notifications#September_2021_update] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The JavaScript variables <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgExtraSignatureNamespaces</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgLegalTitleChars</code></bdi>, and <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgIllegalFileChars</code></bdi> will soon be removed from <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Interface/JavaScript#mw.config|mw.config]]</code></bdi>. These are not part of the "stable" variables available for use in wiki JavaScript. [https://phabricator.wikimedia.org/T292011] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The JavaScript variables <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookiePrefix</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookieDomain</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookiePath</code></bdi>, and <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookieExpiration</code></bdi> will soon be removed from mw.config. Scripts should instead use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw.cookie</code></bdi> from the "<bdi lang="zxx" dir="ltr">[[mw:ResourceLoader/Core_modules#mediawiki.cookie|mediawiki.cookie]]</bdi>" module. [https://phabricator.wikimedia.org/T291760] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/40|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> 16:30, 4 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22101208 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/41|Tech News: 2021-41]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W41"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/41|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.4|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Manual:Table_of_contents#Auto-numbering|"auto-number headings" preference]] is being removed. You can read [[phab:T284921]] for the reasons and discussion. This change was [[m:Tech/News/2021/26|previously]] announced. [[mw:Snippets/Auto-number_headings|A JavaScript snippet]] is available which can be used to create a Gadget on wikis that still want to support auto-numbering. '''Meetings''' * You can join a meeting about the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]]. A demonstration version of the [[mw:Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Sticky Header|newest feature]] will be shown. The event will take place on Tuesday, 12 October at 16:00 UTC. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web/12-10-2021|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/41|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W41"/> </div> 15:30, 11 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22152137 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/42|Tech News: 2021-42]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W42"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/42|Translations]] are available. '''Recent changes''' *[[m:Toolhub|Toolhub]] is a catalogue to make it easier to find software tools that can be used for working on the Wikimedia projects. You can [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/LF4SSR4QRCKV6NPRFGUAQWUFQISVIPTS/ read more]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The developers of the [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia Android app]] are working on [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|communication in the app]]. You can now answer questions in [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android/Communication/UsertestingOctober2021|survey]] to help the development. * 3–5% of editors may be blocked in the next few months. This is because of a new service in Safari, which is similar to a [[w:en:Proxy server|proxy]] or a [[w:en:VPN|VPN]]. It is called iCloud Private Relay. There is a [[m:Special:MyLanguage/Apple iCloud Private Relay|discussion about this]] on Meta. The goal is to learn what iCloud Private Relay could mean for the communities. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise|Wikimedia Enterprise]] is a new [[w:en:API|API]] for those who use a lot of information from the Wikimedia projects on other sites. It is a way to get big commercial users to pay for the data. There will soon be a copy of the Wikimedia Enterprise dataset. You can [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-ambassadors@lists.wikimedia.org/message/B2AX6PWH5MBKB4L63NFZY3ADBQG7MSBA/ read more]. You can also ask the team questions [https://wikimedia.zoom.us/j/88994018553 on Zoom] on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?hour=15&min=00&sec=0&day=22&month=10&year=2021 22 October 15:00 UTC]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/42|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W42"/> </div> 20:53, 18 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22176877 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/43|Tech News: 2021-43]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W43"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/43|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[m:Special:MyLanguage/Coolest_Tool_Award|Coolest Tool Award 2021]] is looking for nominations. You can recommend tools until 27 October. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' *[[m:Special:MyLanguage/Help:Diff|Diff pages]] will have an improved copy and pasting experience. [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Copy paste diffs|The changes]] will allow the text in the diff for before and after to be treated as separate columns and will remove any unwanted syntax. [https://phabricator.wikimedia.org/T192526] * The version of the [[w:en:Liberation fonts|Liberation fonts]] used in SVG files will be upgraded. Only new thumbnails will be affected. Liberation Sans Narrow will not change. [https://phabricator.wikimedia.org/T253600] '''Meetings''' * You can join a meeting about the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]]. News about the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages|disambiguation]] and the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Real Time Preview for Wikitext|real-time preview]] wishes will be shown. The event will take place on Wednesday, 27 October at 14:30 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/Talk to Us|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/43|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W43"/> </div> 20:07, 25 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22232718 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/44|Tech News: 2021-44]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W44"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/44|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a limit on the amount of emails a user can send each day. This limit is now global instead of per-wiki. This change is to prevent abuse. [https://phabricator.wikimedia.org/T293866] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-11-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-11-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-11-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/44|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W44"/> </div> 20:27, 1 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22269406 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/45|Tech News: 2021-45]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W45"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/45|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Mobile IP editors are now able to receive warning notices indicating they have a talk page message on the mobile website (similar to the orange banners available on desktop). These notices will be displayed on every page outside of the main namespace and every time the user attempts to edit. The notice on desktop now has a slightly different colour. [https://phabricator.wikimedia.org/T284642][https://phabricator.wikimedia.org/T278105] '''Changes later this week''' * [[phab:T294321|Wikidata will be read-only]] for a few minutes on 11 November. This will happen around [https://zonestamp.toolforge.org/1636610400 06:00 UTC]. This is for database maintenance. [https://phabricator.wikimedia.org/T294321] * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * In the future, unregistered editors will be given an identity that is not their [[:w:en:IP address|IP address]]. This is for legal reasons. A new user right will let editors who need to know the IPs of unregistered accounts to fight vandalism, spam, and harassment, see the IP. You can read the [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|suggestions for how that identity could work]] and [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|discuss on the talk page]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/45|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W45"/> </div> 20:36, 8 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22311003 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/46|Tech News: 2021-46]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W46"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/46|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Most [[c:Special:MyLanguage/Commons:Maximum_file_size#MAXTHUMB|large file uploads]] errors that had messages like "<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>stashfailed</code></bdi>" or "<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>DBQueryError</code></bdi>" have now been fixed. An [[wikitech:Incident documentation/2021-11-04 large file upload timeouts|incident report]] is available. '''Problems''' * Sometimes, edits made on iOS using the visual editor save groups of numbers as telephone number links, because of a feature in the operating system. This problem is under investigation. [https://phabricator.wikimedia.org/T116525] * There was a problem with search last week. Many search requests did not work for 2 hours because of a configuration error. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2021-11-10_cirrussearch_commonsfile_outage] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-11-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-11-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-11-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/46|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W46"/> </div> 22:06, 15 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22338097 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/47|Tech News: 2021-47]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W47"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/47|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. *The template dialog in VisualEditor and in the [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|new wikitext mode]] Beta feature will be [[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|heavily improved]] on [[phab:T286992|a few wikis]]. Your [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|feedback is welcome]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/47|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W47"/> </div> 20:02, 22 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22366010 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/48|Tech News: 2021-48]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W48"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/48|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.11|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-11-30|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-12-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-12-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/48|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W48"/> </div> 21:14, 29 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22375666 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/49|Tech News: 2021-49]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W49"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/49|Translations]] are available. '''Problems''' * MediaWiki 1.38-wmf.11 was scheduled to be deployed on some wikis last week. The deployment was delayed because of unexpected problems. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-12-07|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-12-08|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-12-09|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * At all Wikipedias, a Mentor Dashboard is now available at <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>Special:MentorDashboard</nowiki></code></bdi>. It allows registered mentors, who take care of newcomers' first steps, to monitor their assigned newcomers' activity. It is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature summary|Growth features]]. You can learn more about [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Communities/How_to_configure_the_mentors%27_list|activating the mentor list]] on your wiki and about [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor dashboard|the mentor dashboard project]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The predecessor to the current [[mw:API|MediaWiki Action API]] (which was created in 2008), <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>action=ajax</nowiki></code></bdi>, will be removed this week. Any scripts or bots using it will need to switch to the corresponding API module. [https://phabricator.wikimedia.org/T42786] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] An old ResourceLoader module, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>jquery.jStorage</nowiki></code></bdi>, which was deprecated in 2016, will be removed this week. Any scripts or bots using it will need to switch to <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>mediawiki.storage</nowiki></code></bdi> instead. [https://phabricator.wikimedia.org/T143034] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/49|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W49"/> </div> 21:58, 6 ഡിസംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22413926 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/50|Tech News: 2021-50]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W50"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/50|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There are now default [[m:Special:MyLanguage/Help:Namespace#Other_namespace_aliases|short aliases]] for the "Project:" namespace on most wikis. E.g. On Wikibooks wikis, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>[[WB:]]</nowiki></code></bdi> will go to the local language default for the <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>[[Project:]]</nowiki></code></bdi> namespace. This change is intended to help the smaller communities have easy access to this feature. Additional local aliases can still be requested via [[m:Special:MyLanguage/Requesting wiki configuration changes|the usual process]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T293839] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-12-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-12-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-12-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/50|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W50"/> </div> 22:27, 13 ഡിസംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22441074 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/51|Tech News: 2021-51]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W51"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/51|Translations]] are available. '''Tech News''' * Because of the [[w:en:Christmas and holiday season|holidays]] the next issue of Tech News will be sent out on 10 January 2022. '''Recent changes''' * Queries made by the DynamicPageList extension (<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><DynamicPageList></nowiki></code></bdi>) are now only allowed to run for 10 seconds and error if they take longer. This is in response to multiple outages where long-running queries caused an outage on all wikis. [https://phabricator.wikimedia.org/T287380#7575719] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week or next week. '''Future changes''' * The developers of the Wikipedia iOS app are looking for testers who edit in multiple languages. You can [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS/202112 testing|read more and let them know if you are interested]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The Wikimedia [[wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] hosts technical projects for the Wikimedia movement. Developers need to [[wikitech:News/Cloud VPS 2021 Purge|claim projects]] they use. This is because old and unused projects are removed once a year. Unclaimed projects can be shut down from February. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/2B7KYL5VLQNHGQQHMYLW7KTUKXKAYY3T/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/51|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W51"/> </div> 22:05, 20 ഡിസംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22465395 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Tech News: 2022-02]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W02"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] A <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>oauth_consumer</code></bdi> variable has been added to the [[mw:Special:MyLanguage/AbuseFilter|AbuseFilter]] to enable identifying changes made by specific tools. [https://phabricator.wikimedia.org/T298281] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets are [[mw:Special:MyLanguage/ResourceLoader/Migration_guide_(users)#Package_Gadgets|now able to directly include JSON pages]]. This means some gadgets can now be configured by administrators without needing the interface administrator permission, such as with the Geonotice gadget. [https://phabricator.wikimedia.org/T198758] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets [[mw:Extension:Gadgets#Options|can now specify page actions]] on which they are available. For example, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>|actions=edit,history</code></bdi> will load a gadget only while editing and on history pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T63007] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets can now be loaded on demand with the <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>withgadget</code></bdi> URL parameter. This can be used to replace [[mw:Special:MyLanguage/Snippets/Load JS and CSS by URL|an earlier snippet]] that typically looks like <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>withJS</code></bdi> or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>withCSS</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T29766] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] At wikis where [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Communities/How to configure the mentors' list|the Mentorship system is configured]], you can now use the Action API to get a list of a [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor_dashboard|mentor's]] mentees. [https://phabricator.wikimedia.org/T291966] * The heading on the main page can now be configured using <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Mainpage-title-loggedin]]</span> for logged-in users and <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Mainpage-title]]</span> for logged-out users. Any CSS that was previously used to hide the heading should be removed. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Small_wiki_toolkits/Starter_kit/Main_page_customization#hide-heading] [https://phabricator.wikimedia.org/T298715] * Four special pages (and their API counterparts) now have a maximum database query execution time of 30 seconds. These special pages are: RecentChanges, Watchlist, Contributions, and Log. This change will help with site performance and stability. You can read [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IPJNO75HYAQWIGTHI5LJHTDVLVOC4LJP/ more details about this change] including some possible solutions if this affects your workflows. [https://phabricator.wikimedia.org/T297708] * The [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Sticky Header|sticky header]] has been deployed for 50% of logged-in users on [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Frequently asked questions#pilot-wikis|more than 10 wikis]]. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]]. See [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Participate|how to take part in the project]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-11|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-12|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-13|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Events''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey 2022]] begins. All contributors to the Wikimedia projects can propose for tools and platform improvements. The proposal phase takes place from {{#time:j xg|2022-01-10|en}} 18:00 UTC to {{#time:j xg|2022-01-23|en}} 18:00 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/FAQ|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W02"/> </div> 01:23, 11 ജനുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22562156 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Tech News: 2022-03]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W03"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Translations]] are available. '''Recent changes''' * When using [[mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor|WikiEditor]] (also known as the 2010 wikitext editor), people will now see a warning if they link to disambiguation pages. If you click "{{int:Disambiguator-review-link}}" in the warning, it will ask you to correct the link to a more specific term. You can [[m:Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages#Jan 12, 2021: Turning on the changes for all Wikis|read more information]] about this completed 2021 Community Wishlist item. * You can [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#subscribe|automatically subscribe to all of the talk page discussions]] that you start or comment in using [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Feature summary|DiscussionTools]]. You will receive [[mw:Special:MyLanguage/Notifications|notifications]] when another editor replies. This is available at most wikis. Go to your [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]] and turn on "{{int:discussiontools-preference-autotopicsub}}". [https://phabricator.wikimedia.org/T263819] * When asked to create a new page or talk page section, input fields can be [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Creating_pages_with_preloaded_text|"preloaded" with some text]]. This feature is now limited to wikitext pages. This is so users can't be tricked into making malicious edits. There is a discussion about [[phab:T297725|if this feature should be re-enabled]] for some content types. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-18|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-19|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-20|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Events''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey 2022]] continues. All contributors to the Wikimedia projects can propose for tools and platform improvements. The proposal phase takes place from {{#time:j xg|2022-01-10|en}} 18:00 UTC to {{#time:j xg|2022-01-23|en}} 18:00 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/FAQ|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W03"/> </div> 19:54, 17 ജനുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22620285 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Tech News: 2022-04]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W04"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-25|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-26|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-27|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * The following languages can now be used with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlighting]]: BDD, Elpi, LilyPond, Maxima, Rita, Savi, Sed, Sophia, Spice, .SRCINFO. * You can now access your watchlist from outside of the user menu in the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|new Vector skin]]. The watchlist link appears next to the notification icons if you are at the top of the page. [https://phabricator.wikimedia.org/T289619] '''Events''' * You can see the results of the [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Coolest Tool Award 2021]] and learn more about 14 tools which were selected this year. * You can [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/Help_us|translate, promote]], or comment on [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Proposals|the proposals]] in the Community Wishlist Survey. Voting will begin on {{#time:j xg|2022-01-28|en}}. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W04"/> </div> 21:37, 24 ജനുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22644148 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Tech News: 2022-05]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W05"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] If a gadget should support the new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>?withgadget</code></bdi> URL parameter that was [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|announced]] 3 weeks ago, then it must now also specify <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>supportsUrlLoad</code></bdi> in the gadget definition ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:Gadgets#supportsUrlLoad|documentation]]). [https://phabricator.wikimedia.org/T29766] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * A change that was [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|announced]] last year was delayed. It is now ready to move ahead: ** The user group <code>oversight</code> will be renamed <code>suppress</code>. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. This is the technical name. It doesn't affect what you call the editors with this user right on your wiki. This is planned to happen in three weeks. You can comment [[phab:T112147|in Phabricator]] if you have objections. As usual, these labels can be translated on translatewiki ([[phab:T112147|direct links are available]]) or by administrators on your wiki. '''Events''' * You can vote on proposals in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey]] between 28 January and 11 February. The survey decides what the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech team]] will work on. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W05"/> </div> 17:41, 31 ജനുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22721804 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Tech News: 2022-06]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W06"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Translations]] are available. '''Recent changes''' * English Wikipedia recently set up a gadget for dark mode. You can enable it there, or request help from an [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|interface administrator]] to set it up on your wiki ([[w:en:Wikipedia:Dark mode (gadget)|instructions and screenshot]]). * Category counts are sometimes wrong. They will now be completely recounted at the beginning of every month. [https://phabricator.wikimedia.org/T299823] '''Problems''' * A code-change last week to fix a bug with [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Live preview|Live Preview]] may have caused problems with some local gadgets and user-scripts. Any code with skin-specific behaviour for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>vector</code></bdi> should be updated to also check for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>vector-2022</code></bdi>. [[phab:T300987|A code-snippet, global search, and example are available]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W06"/> </div> 21:15, 7 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22765948 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Tech News: 2022-07]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W07"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Purge|Purging]] a category page with fewer than 5,000 members will now recount it completely. This will allow editors to fix incorrect counts when it is wrong. [https://phabricator.wikimedia.org/T85696] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, the <code dir=ltr>rmspecials()</code> function has been updated so that it does not remove the "space" character. Wikis are advised to wrap all the uses of <code dir=ltr>rmspecials()</code> with <code dir=ltr>rmwhitespace()</code> wherever necessary to keep filters' behavior unchanged. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T263024] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W07"/> </div> 19:18, 14 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22821788 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Tech News: 2022-08]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W08"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[Special:Nuke|Special:Nuke]] will now provide the standard deletion reasons (editable at <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Deletereason-dropdown]]</bdi>) to use when mass-deleting pages. This was [[m:Community Wishlist Survey 2022/Admins and patrollers/Mass-delete to offer drop-down of standard reasons, or templated reasons.|a request in the 2022 Community Wishlist Survey]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T25020] * At Wikipedias, all new accounts now get the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] by default when creating an account. Communities are encouraged to [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Account_creation|update their help resources]]. Previously, only 80% of new accounts would get the Growth features. A few Wikipedias remain unaffected by this change. [https://phabricator.wikimedia.org/T301820] * You can now prevent specific images that are used in a page from appearing in other locations, such as within PagePreviews or Search results. This is done with the markup <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>class=notpageimage</nowiki></code></bdi>. For example, <code><nowiki>[[File:Example.png|class=notpageimage]]</nowiki></code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T301588] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] There has been a change to the HTML of Special:Contributions, Special:MergeHistory, and History pages, to support the grouping of changes by date in [[mw:Special:MyLanguage/Skin:Minerva_Neue|the mobile skin]]. While unlikely, this may affect gadgets and user scripts. A [[phab:T298638|list of all the HTML changes]] is on Phabricator. '''Events''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Results|Community Wishlist Survey results]] have been published. The [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/2022 results#leaderboard|ranking of prioritized proposals]] is also available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-22|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-23|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-24|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The software to play videos and audio files on pages will change soon on all wikis. The old player will be removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Toolforge's underlying operating system is being updated. If you maintain any tools there, there are two options for migrating your tools into the new system. There are [[wikitech:News/Toolforge Stretch deprecation|details, deadlines, and instructions]] on Wikitech. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/cloud-announce@lists.wikimedia.org/thread/EPJFISC52T7OOEFH5YYMZNL57O4VGSPR/] * Administrators will soon have [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/(Un)delete associated talk page|the option to delete/undelete]] the associated "talk" page when they are deleting a given page. An API endpoint with this option will also be available. This was [[m:Community Wishlist Survey 2021/Admins and patrollers/(Un)delete associated talk page|a request from the 2021 Wishlist Survey]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W08"/> </div> 19:11, 21 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22847768 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Tech News: 2022-09]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W09"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Translations]] are available. '''Recent changes''' * When searching for edits by [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tags|change tags]], e.g. in page history or user contributions, there is now a dropdown list of possible tags. This was [[m:Community Wishlist Survey 2022/Miscellaneous/Improve plain-text change tag selector|a request in the 2022 Community Wishlist Survey]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T27909] * Mentors using the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor_dashboard|Growth Mentor dashboard]] will now see newcomers assigned to them who have made at least one edit, up to 200 edits. Previously, all newcomers assigned to the mentor were visible on the dashboard, even ones without any edit or ones who made hundred of edits. Mentors can still change these values using the filters on their dashboard. Also, the last choice of filters will now be saved. [https://phabricator.wikimedia.org/T301268][https://phabricator.wikimedia.org/T294460] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] The user group <code>oversight</code> was renamed <code>suppress</code>. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. You may need to update any local references to the old name, e.g. gadgets, links to Special:Listusers, or uses of [[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic_words|NUMBERINGROUP]]. '''Problems''' * The recent change to the HTML of [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tracking changes|tracking changes]] pages caused some problems for screenreaders. This is being fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T298638] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.24|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * Working with templates will become easier. [[m:WMDE_Technical_Wishes/Templates|Several improvements]] are planned for March 9 on most wikis and on March 16 on English Wikipedia. The improvements include: Bracket matching, syntax highlighting colors, finding and inserting templates, and related visual editor features. * If you are a template developer or an interface administrator, and you are intentionally overriding or using the default CSS styles of user feedback boxes (the classes: <code dir=ltr>successbox, messagebox, errorbox, warningbox</code>), please note that these classes and associated CSS will soon be removed from MediaWiki core. This is to prevent problems when the same class-names are also used on a wiki. Please let us know by commenting at [[phab:T300314]] if you think you might be affected. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W09"/> </div> 22:59, 28 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22902593 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Tech News: 2022-10]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W10"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Translations]] are available. '''Problems''' * There was a problem with some interface labels last week. It will be fixed this week. This change was part of ongoing work to simplify the support for skins which do not have active maintainers. [https://phabricator.wikimedia.org/T301203] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.25|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W10"/> </div> 21:15, 7 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22958074 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Tech News: 2022-11]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W11"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translations]] are available. '''Recent changes''' * In the Wikipedia Android app [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia_Apps/Team/Android/Communication#Updates|it is now possible]] to change the toolbar at the bottom so the tools you use more often are easier to click on. The app now also has a focused reading mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296753][https://phabricator.wikimedia.org/T254771] '''Problems''' * There was a problem with the collection of some page-view data from June 2021 to January 2022 on all wikis. This means the statistics are incomplete. To help calculate which projects and regions were most affected, relevant datasets are being retained for 30 extra days. You can [[m:Talk:Data_retention_guidelines#Added_exception_for_page_views_investigation|read more on Meta-wiki]]. * There was a problem with the databases on March 10. All wikis were unreachable for logged-in users for 12 minutes. Logged-out users could read pages but could not edit or access uncached content then. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2022-03-10_MediaWiki_availability] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.26|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * When [[mw:Special:MyLanguage/Help:System_message#Finding_messages_and_documentation|using <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>uselang=qqx</code></bdi> to find localisation messages]], it will now show all possible message keys for navigation tabs such as "{{int:vector-view-history}}". [https://phabricator.wikimedia.org/T300069] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Access to [[{{#special:RevisionDelete}}]] has been expanded to include users who have <code dir=ltr>deletelogentry</code> and <code dir=ltr>deletedhistory</code> rights through their group memberships. Before, only those with the <code dir=ltr>deleterevision</code> right could access this special page. [https://phabricator.wikimedia.org/T301928] * On the [[{{#special:Undelete}}]] pages for diffs and revisions, there will be a link back to the main Undelete page with the list of revisions. [https://phabricator.wikimedia.org/T284114] '''Future changes''' * The Wikimedia Foundation has announced the IP Masking implementation strategy and next steps. The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#feb25|announcement can be read here]]. * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Android FAQ|Wikipedia Android app]] developers are working on [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|new functions]] for user talk pages and article talk pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T297617] '''Events''' * The [[mw:Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place as a hybrid event on 20-22 May 2022. The Hackathon will be held online and there are grants available to support local in-person meetups around the world. Grants can be requested until 20 March. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W11"/> </div> 22:07, 14 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22993074 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Tech News: 2022-12]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W12"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translations]] are available. '''New code release schedule for this week''' * There will be four MediaWiki releases this week, instead of just one. This is an experiment which should lead to fewer problems and to faster feature updates. The releases will be on all wikis, at different times, on Monday, Tuesday, and Wednesday. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Release Engineering Team/Trainsperiment week|read more about this project]]. '''Recent changes''' * You can now set how many search results to show by default in [[Special:Preferences#mw-prefsection-searchoptions|your Preferences]]. This was the 12th most popular wish in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Results|Community Wishlist Survey 2022]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T215716] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] The Jupyter notebooks tool [[wikitech:PAWS|PAWS]] has been updated to a new interface. [https://phabricator.wikimedia.org/T295043] '''Future changes''' * Interactive maps via [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] will soon work on wikis using the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions]] extension. [https://wikimedia.sslsurvey.de/Kartographer-Workflows-EN/ Please tell us] which improvements you want to see in Kartographer. You can take this survey in simple English. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W12"/> </div> 16:00, 21 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23034693 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Tech News: 2022-13]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W13"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a simple new Wikimedia Commons upload tool available for macOS users, [[c:Commons:Sunflower|Sunflower]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-29|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-30|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-31|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Some wikis will be in read-only for a few minutes because of regular database maintenance. It will be performed on {{#time:j xg|2022-03-29|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-03-31|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T301850][https://phabricator.wikimedia.org/T303798] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W13"/> </div> 19:54, 28 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23073711 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Tech News: 2022-14]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W14"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translations]] are available. '''Problems''' * For a few days last week, edits that were suggested to newcomers were not tagged in the [[{{#special:recentchanges}}]] feed. This bug has been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T304747] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]). '''Future changes''' * Starting next week, Tech News' title will be translatable. When the newsletter is distributed, its title may not be <code dir=ltr>Tech News: 2022-14</code> anymore. It may affect some filters that have been set up by some communities. [https://phabricator.wikimedia.org/T302920] * Over the next few months, the "[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]" Growth feature [[phab:T304110|will become available to more Wikipedias]]. Each week, a few wikis will get the feature. You can test this tool at [[mw:Special:MyLanguage/Growth#deploymentstable|a few wikis where "Link recommendation" is already available]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W14"/> </div> 21:00, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23097604 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-15</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W15"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a new public status page at <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikimediastatus.net/ www.wikimediastatus.net]</span>. This site shows five automated high-level metrics where you can see the overall health and performance of our wikis' technical environment. It also contains manually-written updates for widespread incidents, which are written as quickly as the engineers are able to do so while also fixing the actual problem. The site is separated from our production infrastructure and hosted by an external service, so that it can be accessed even if the wikis are briefly unavailable. You can [https://diff.wikimedia.org/2022/03/31/announcing-www-wikimediastatus-net/ read more about this project]. * On Wiktionary wikis, the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W15"/> </div> 19:44, 11 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23124108 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-16</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W16"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.8|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-19|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-04-21|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s8.dblist targeted wikis]). * Administrators will now have [[m:Community Wishlist Survey 2021/(Un)delete associated talk page|the option to delete/undelete the associated "Talk" page]] when they are deleting a given page. An API endpoint with this option is also available. This concludes the [[m:Community Wishlist Survey 2021/Admins and patrollers/(Un)delete associated talk page|11th wish of the 2021 Community Wishlist Survey]]. * On [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop_Improvements#test-wikis|selected wikis]], 50% of logged-in users will see the new [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Table of contents|table of contents]]. When scrolling up and down the page, the table of contents will stay in the same place on the screen. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]] project. [https://phabricator.wikimedia.org/T304169] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Message boxes produced by MediaWiki code will no longer have these CSS classes: <code dir=ltr>successbox</code>, <code dir=ltr>errorbox</code>, <code dir=ltr>warningbox</code>. The styles for those classes and <code dir=ltr>messagebox</code> will be removed from MediaWiki core. This only affects wikis that use these classes in wikitext, or change their appearance within site-wide CSS. Please review any local usage and definitions for these classes you may have. This was previously announced in the [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|28 February issue of Tech News]]. '''Future changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] will become compatible with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions page stabilization]]. Kartographer maps will also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions] The Kartographer documentation has been thoroughly updated. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer/Getting_started] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/Maps] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W16"/> </div> 23:11, 18 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23167004 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-17</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W17"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translations]] are available. '''Recent changes''' * On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group1.dblist many wikis] (group 1), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-26|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]). * Some very old browsers and operating systems are no longer supported. Some things on the wikis might look weird or not work in very old browsers like Internet Explorer 9 or 10, Android 4, or Firefox 38 or older. [https://phabricator.wikimedia.org/T306486] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W17"/> </div> 22:55, 25 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23187115 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-18</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W18"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translations]] are available. '''Recent changes''' * On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group2.dblist all remaining wikis] (group 2), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.10|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-03|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-04|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-05|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The developers are working on talk pages in the [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|Wikipedia app for iOS]]. You can [https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_9GBcHczQGLbQWTY give feedback]. You can take the survey in English, German, Hebrew or Chinese. * [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements#Status_and_next_steps|Most wikis]] will receive an [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements|improved template dialog]] in VisualEditor and New Wikitext mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296759] [https://phabricator.wikimedia.org/T306967] * If you use syntax highlighting while editing wikitext, you can soon activate a [[m:WMDE_Technical_Wishes/Improved_Color_Scheme_of_Syntax_Highlighting#Color-blind_mode|colorblind-friendly color scheme]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T306867] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Several CSS IDs related to MediaWiki interface messages will be removed. Technical editors should please [[phab:T304363|review the list of IDs and links to their existing uses]]. These include <code dir=ltr>#mw-anon-edit-warning</code>, <code dir=ltr>#mw-undelete-revision</code> and 3 others. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W18"/> </div> 19:33, 2 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23232924 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-19</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W19"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can now see categories in the [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia app for Android]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T73966] '''Problems''' * Last week, there was a problem with Wikidata's search autocomplete. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T307586] * Last week, all wikis had slow access or no access for 20 minutes, for logged-in users and non-cached pages. This was caused by a problem with a database change. [https://phabricator.wikimedia.org/T307647] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T305217#7894966] * [[m:WMDE Technical Wishes/Geoinformation#Current issues|Incompatibility issues]] with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] and the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevs extension]] will be fixed: Deployment is planned for May 10 on all wikis. Kartographer will then be enabled on the [[phab:T307348|five wikis which have not yet enabled the extension]] on May 24. * The [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] skin will be set as the default on several more wikis, including Arabic and Catalan Wikipedias. Logged-in users will be able to switch back to the old Vector (2010). See the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|latest update]] about Vector (2022). '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place on 17 May. The following meetings are currently planned for: 7 June, 21 June, 5 July, 19 July. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W19"/> </div> 15:22, 9 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23256717 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-20</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W20"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * Some wikis can soon use the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|add a link]] feature. This will start on Wednesday. The wikis are {{int:project-localized-name-cawiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hiwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-kowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-nowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ptwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-simplewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-svwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ukwiki/en}}. This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304542] * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place online on May 20–22. It will be in English. There are also local [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022/Meetups|hackathon meetups]] in Germany, Ghana, Greece, India, Nigeria and the United States. Technically interested Wikimedians can work on software projects and learn new skills. You can also host a session or post a project you want to work on. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can soon edit translatable pages in the visual editor. Translatable pages exist on for examples Meta and Commons. [https://diff.wikimedia.org/2022/05/12/mediawiki-1-38-brings-support-for-editing-translatable-pages-with-the-visual-editor/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W20"/> </div> 18:57, 16 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23291515 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-21</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W21"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Administrators using the mobile web interface can now access Special:Block directly from user pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T307341] * The <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wiktionary.org/ www.wiktionary.org]</span> portal page now uses an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T304629] '''Problems''' * The Growth team maintains a mentorship program for newcomers. Previously, newcomers weren't able to opt out from the program. Starting May 19, 2022, newcomers are able to fully opt out from Growth mentorship, in case they do not wish to have any mentor at all. [https://phabricator.wikimedia.org/T287915] * Some editors cannot access the content translation tool if they load it by clicking from the contributions menu. This problem is being worked on. It should still work properly if accessed directly via Special:ContentTranslation. [https://phabricator.wikimedia.org/T308802] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-24|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-25|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-26|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Gadget and user scripts developers are invited to give feedback on a [[mw:User:Jdlrobson/Extension:Gadget/Policy|proposed technical policy]] aiming to improve support from MediaWiki developers. [https://phabricator.wikimedia.org/T308686] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W21"/> </div> 00:20, 24 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23317250 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-22</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W22"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, an <code dir=ltr>ip_in_ranges()</code> function has been introduced to check if an IP is in any of the ranges. Wikis are advised to combine multiple <code dir=ltr>ip_in_range()</code> expressions joined by <code>|</code> into a single expression for better performance. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter|Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T305017] * The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature|IP Info feature]] which helps abuse fighters access information about IPs, [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May 24, 2022|has been deployed]] to all wikis as a beta feature. This comes after weeks of beta testing on test.wikipedia.org. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.14|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-31|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-05-31|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at most wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:mw:Special:ApiHelp/query+usercontribs|list=usercontribs API]] will support fetching contributions from an [[mw:Special:MyLanguage/Help:Range blocks#Non-technical explanation|IP range]] soon. API users can set the <code>uciprange</code> parameter to get contributions from any IP range within [[:mw:Manual:$wgRangeContributionsCIDRLimit|the limit]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T177150] * A new parser function will be introduced: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>{{=}}</nowiki></code></bdi>. It will replace existing templates named "=". It will insert an [[w:en:Equals sign|equal sign]]. This can be used to escape the equal sign in the parameter values of templates. [https://phabricator.wikimedia.org/T91154] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W22"/> </div> 20:28, 30 മേയ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23340178 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-23</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W23"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.15|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-07|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-08|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-09|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>str_replace_regexp()</code></bdi> function can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to replace parts of text using a [[w:en:Regular expression|regular expression]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T285468] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W23"/> </div> 02:45, 7 ജൂൺ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23366979 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-24</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W24"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translations]] are available. '''Recent changes''' * All wikis can now use [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] maps. Kartographer maps now also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions][https://phabricator.wikimedia.org/T307348] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-14|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T300471] * Starting on Wednesday, a new set of Wikipedias will get "[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]" ({{int:project-localized-name-abwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-acewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-adywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-afwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-akwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-alswiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-amwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-anwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-angwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arcwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arzwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-astwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-atjwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-avwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-aywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azbwiki/en}}). This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304548] * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at Commons, Wikidata, and some other wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place today (13 June). The following meetings will take place on: 28 June, 12 July, 26 July. '''Future changes''' * By the end of July, the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022]] skin should be ready to become the default across all wikis. Discussions on how to adjust it to the communities' needs will begin in the next weeks. It will always be possible to revert to the previous version on an individual basis. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W24"/> </div> 16:58, 13 ജൂൺ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23389956 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-25</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W25"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia App for Android]] now has an option for editing the whole page at once, located in the overflow menu (three-dots menu [[File:Ic more vert 36px.svg|15px|link=|alt=]]). [https://phabricator.wikimedia.org/T103622] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Some recent database changes may affect queries using the [[m:Research:Quarry|Quarry tool]]. Queries for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>site_stats</code></bdi> at English Wikipedia, Commons, and Wikidata will need to be updated. [[phab:T306589|Read more]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>user_global_editcount</code></bdi> variable can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to avoid affecting globally active users. [https://phabricator.wikimedia.org/T130439] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-21|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-22|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-23|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Users of non-responsive skins (e.g. MonoBook or Vector) on mobile devices may notice a slight change in the default zoom level. This is intended to optimize zooming and ensure all interface elements are present on the page (for example the table of contents on Vector 2022). In the unlikely event this causes any problems with how you use the site, we'd love to understand better, please ping <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[m:User:Jon (WMF)|Jon (WMF)]]</span> to any on-wiki conversations. [https://phabricator.wikimedia.org/T306910] '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Parsoid's HTML output will soon stop annotating file links with different <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>typeof</code></bdi> attribute values, and instead use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:File</code></bdi> for all types. Tool authors should adjust any code that expects: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Image</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Audio</code></bdi>, or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Video</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T273505] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W25"/> </div> 20:17, 20 ജൂൺ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23425855 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-26</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W26"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise|Wikimedia Enterprise]] API service now has self-service accounts with free on-demand requests and monthly snapshots ([https://enterprise.wikimedia.com/docs/ API documentation]). Community access [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise/FAQ#community-access|via database dumps & Wikimedia Cloud Services]] continues. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Wiktionary#lua|All Wikimedia wikis can now use Wikidata Lexemes in Lua]] after creating local modules and templates. Discussions are welcome [[d:Wikidata_talk:Lexicographical_data#You_can_now_reuse_Wikidata_Lexemes_on_all_wikis|on the project talk page]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-28|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-29|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-30|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-28|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T311033] * Some global and cross-wiki services will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-30|en}} at 06:00 UTC. This will impact ContentTranslation, Echo, StructuredDiscussions, Growth experiments and a few more services. [https://phabricator.wikimedia.org/T300472] * Users will be able to sort columns within sortable tables in the mobile skin. [https://phabricator.wikimedia.org/T233340] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (28 June). The following meetings will take place on 12 July and 26 July. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W26"/> </div> 20:02, 27 ജൂൺ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23453785 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-27</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W27"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-05|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-07-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]). * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=| Advanced item]] This change only affects pages in the main namespace in Wikisource. The Javascript config variable <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>proofreadpage_source_href</code></bdi> will be removed from <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Interface/JavaScript#mw.config|mw.config]]</code></bdi> and be replaced with the variable <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>prpSourceIndexPage</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T309490] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W27"/> </div> 19:31, 4 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23466250 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-28</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W28"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translations]] are available. '''Recent changes''' * In the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022 skin]], the page title is now displayed above the tabs such as Discussion, Read, Edit, View history, or More. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates#Page title/tabs switch|Learn more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T303549] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] It is now possible to easily view most of the configuration settings that apply to just one wiki, and to compare settings between two wikis if those settings are different. For example: [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=jawiktionary Japanese Wiktionary settings], or [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=eswiki&compare=eowiki settings that are different between the Spanish and Esperanto Wikipedias]. Local communities may want to [[m:Special:MyLanguage/Requesting_wiki_configuration_changes|discuss and propose changes]] to their local settings. Details about each of the named settings can be found by [[mw:Special:Search|searching MediaWiki.org]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T308932] *The Anti-Harassment Tools team [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May|recently deployed]] the IP Info Feature as a [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta Feature at all wikis]]. This feature allows abuse fighters to access information about IP addresses. Please check our update on [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#April|how to find and use the tool]]. Please share your feedback using a link you will be given within the tool itself. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-12|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]). '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W28"/> </div> 19:24, 11 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23502519 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-29</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W29"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translations]] are available. '''Problems''' * The feature on mobile web for [[mw:Special:MyLanguage/Extension:NearbyPages|Nearby Pages]] was missing last week. It will be fixed this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T312864] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Technical_decision_making/Forum|Technical Decision Forum]] is seeking [[mw:Technical_decision_making/Community_representation|community representatives]]. You can apply on wiki or by emailing <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">TDFSupport@wikimedia.org</span> before 12 August. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W29"/> </div> 22:59, 18 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23517957 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-30</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W30"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikibooks.org/ www.wikibooks.org]</span> and <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikiquote.org/ www.wikiquote.org]</span> portal pages now use an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T273179] '''Problems''' * Last week, some wikis were in read-only mode for a few minutes because of an emergency switch of their main database ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T313383] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The external link icon will change slightly in the skins Vector legacy and Vector 2022. The new icon uses simpler shapes to be more recognizable on low-fidelity screens. [https://phabricator.wikimedia.org/T261391] * Administrators will now see buttons on user pages for "{{int:changeblockip}}" and "{{int:unblockip}}" instead of just "{{int:blockip}}" if the user is already blocked. [https://phabricator.wikimedia.org/T308570] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (26 July). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W30"/> </div> 19:26, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23545370 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> 21:21, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-32</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W32"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script|GUS2Wiki]] copies the information from [[{{#special:GadgetUsage}}]] to an on-wiki page so you can review its history. If your project isn't already listed on the [[d:Q113143828|Wikidata entry for Project:GUS2Wiki]] you can either run GUS2Wiki yourself or [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script#Opting|make a request to receive updates]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T121049] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-08-09|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-08-11|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]). '''Future meetings''' * The [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon|Wikimania Hackathon]] will take place online from August 12–14. Don't miss [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|the pre-hacking showcase]] to learn about projects and find collaborators. Anyone can [[phab:/project/board/6030/|propose a project]] or [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|host a session]]. [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Newcomers|Newcomers are welcome]]! '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W32"/> </div> 19:49, 8 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23627807 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-33</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W33"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/33|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The Persian (Farsi) Wikipedia community decided to block IP editing from October 2021 to April 2022. The Wikimedia Foundation's Product Analytics team tracked the impact of this change. [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Editing Restriction Study/Farsi Wikipedia|An impact report]] is now available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.25|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-08-16|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s1.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-08-18|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s8.dblist targeted wikis]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup1.dblist Group 1]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Usability#4_August_2022][https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Usability#Phase_1:_Topic_containers][https://phabricator.wikimedia.org/T312672] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/33|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W33"/> </div> 21:08, 15 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23658001 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> t2a0axlwpq64l3jd9kfj7do58iptaag 0 548370 3765415 3719793 2022-08-16T10:20:52Z 2402:3A80:19F3:D4BC:F5B7:4557:413C:20A0 Reference ൽ വിട്ടു പോയത് ചേർത്തു wikitext text/x-wiki '''കുറൂളി ചേകോൻ''' അഥവാ '''വാണിയകുറുവള്ളി കുഞ്ഞി ചേകവർ''' (1861-1913) പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[കോഴിക്കോട്]] ജില്ലയിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന ഒരു [[കളരി]] യോദ്ധാവും പ്രമാണിമാർക്ക് എതിരെ പോരാടിയ നവോത്ഥാന നായകനുമാണ് കുറൂളി ചേകോൻ. അദ്ദേഹം '''കടത്തനാടാൻ സിംഹം''' എന്നായിരുന്നു അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. [[വടക്കൻ പാട്ട്|വടക്കൻ പാട്ടിലെ]] ഒരു ഭാഗമായ ഒറ്റപാട്ട്ലൂടെയാണ് ഇദ്ദേഹത്തെ പറ്റിയുള്ള കഥകൾ പ്രചരിചത്, ഇതിൽ കടത്തനാടൻ വീരനും [[റോബിൻ ഹുഡും|റോബിൻ ഹുഡ്]]മാണ് ഇദ്ദേഹം എന്നു പറയപ്പെടുന്നു.<ref name = "ezh38"/> ==ജീവചരിത്രം== [[കോഴിക്കോട്]] കടത്തനാട്ടിലെ ഇന്നത്തെ [[വടകര]] വെള്ളിയോട് ദേശത്തു ഇടത്തരം [[തീയർ]] കടുംബമായ വാണിമേലിൽ ചടയച്ചംകണ്ടി എന്ന വീട്ടിൽ ഒണക്കൻ-മന്ദി ദമ്പതികളുടെ രണ്ടാമത്തെ മകനായി 1861 മാർച്ച് 12-നാണ് '''വാണിമേലിൽ ചടച്ചയംകണ്ടി കുഞ്ഞി ചേകവർ''' അഥവാ കുറൂളി ചേകോൻ ജനിക്കുന്നത്. കിടഞ്ഞോത്ത് കളരിയിൽ [[കളരി]] പഠിച്ച അദ്ദേഹത്തെ നേരിടാൻ അന്ന് ആ പ്രദേശത്ത് ആരുമുണ്ടായിരുന്നില്ല.<ref name = "ezh38"/> ജാതി-മത ചിന്തകള്ക്കതീതമായി മാപ്പിളമാരുടേയും, പാവപ്പെട്ട നായന്മാരുടേയും, ആദിവാസികളുടേയും മറ്റ് എല്ലാ ജനങ്ങളുടേയും ഉറ്റ തോഴനും ആരാധ്യ പുരുഷനുമായിരുന്ന കുറൂളി ചേകവന് വളരെ പെട്ടന്ന് തന്നെ കടത്തനാട് രാജാവിന്റേയും, ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാരിന്റെയും കണ്ണിലെ കരടായി മാറി.<ref name="ezh38" /> കടത്തനാട് രാജാവിന് അവകാശം ഇല്ലാത്ത വെള്ളിയോട് ദേശത്തു ബ്രിട്ടീഷ്കാരുടെ സഹായത്തോടെ രാജാവ് നികുതി പിരിക്കാൻ ആരംഭിച്ചത് ഇത് കുരൂളി ചേകവൻ ചോദ്യം ചെയ്തു. ഇതിനെതിരെ രാജാവിന്റെ അധീനതയിലുള്ള പാനോം മലയിൽ അവരുടെ അനുവാദം കൂടാതെ കുറുളി ചേകവൻ കൃഷി ചെയ്യുകയും ആ വിളവ് നികുതി നൽകാതെ പാവങ്ങൾക്ക് വീതിച്ചു നൽകുകയും ചെയ്തു. തമ്പുരാക്കന്മാർ നാടുവാണിരുന്ന കാലത്താണ് ചേകോന്റെ ഈ ധീരകൃത്യം, ഇത് രാജാവിന്റെയും ശിങ്കിടികളായ മറ്റു ജന്മിമാരുടെയും ശത്രുത ക്ഷണിച്ചു വരുത്തി. രാജാവിനെ വെല്ലുവിളിച്ചു ജീവിക്കുന്ന അഭ്യാസിയായ ചെകോനെ വകവരുത്തുവാൻ ഇവർ കച്ചകെട്ടി, ചെകോനെതിരെ വിടുന്ന വാടക കോലയാളികൾ നിരന്തരം പരാജയം ഏറ്റുവാങ്ങുക പതിവായിരുന്നൂ ചേകവന്റെ കളരി അഭ്യാസത്തിനു മുൻപിൽ.<ref name="ezh38" />ഒരു ദിവസം കൊയ്യോത്ത് തമ്പുരാക്കന്മാരുടെ കോവിലകത്തിനു മുൻപിൽവച്ചുണ്ടായ ചേകോന്റെ അഭ്യാസം കണ്ട് കോവിലകത്തെ തമ്പുരാട്ടിയെ വരെ ആകൃഷ്ടയാക്കി.<ref name="ezh38" /> സാധാരണക്കാർക്ക് വേണ്ടി പോരാടിയ ചേകോൻ അധികം വൈകാതെ തന്ന വിലങ്ങാടൻ മലയോരത്തെ കുറിച്യരുടെ രക്ഷകനായി മാറി. ഇതൊന്നും അധികാരി വർഗത്തിന് സഹിച്ചില്ല. അവർ ചേക്കോനെ തകർക്കാൻ ഗുഡാലോചന നടത്തി. നാട്ടിൽ മോഷണങ്ങൾ പെരുകുകയാണെന്നും അത് ചെയുന്നത് കുഞ്ഞി ചെക്കോനാണെന്നും ജന്മിമാർ വാദിച്ചു. അങ്ങനെ ചെയ്യാത്ത കളവിന്റെ പേരിൽ പോലീസ് അറസ്റ്റ് ചെയ്തു മജിസ്റ്റർ ബംഗത്തിന് മജിസ്ട്രേറ്റ് ഇദ്ദേഹത്തിന് 12 വർഷം തടവ് ശിക്ഷ വിധിച്ചു.<ref name = "ezh38"/><ref name="krb23/>അവിടെ നിന്നും ഓടി രക്ഷപ്പെട്ട് ചെകൊൻ നല്ല ഒഴുക്കുള്ള വാണിമേൽ പുഴ നീന്തി കടന്നു. അദ്ദേഹം ഒരു കാവിലാണ് എത്തിച്ചേർന്നത്. അവിടെയൊരു കാരണവർ വിളക്കു തെളിയിക്കുകയായിരുന്നു. ഇത്രയും ആഴമേറിയ പുഴയിലൂടെ നീന്തി വരുന്ന ചെക്കോനെ അത്ഭുതത്തോടെയാണ് കാരണവർ വീക്ഷിച്ചത്. ഇത് ഏതു കവാണെന്നു ചെക്കോൻ ചോദിച്ചു. ഇത് കുറുളിക്കവാണെന്നും സ്വത്തു തർക്കം മൂലവും, അടിപിടി കാരണവും ഇവിടെ ഉത്സവം നടക്കുന്നില്ലായെന്നും അതുകൊണ്ട് തന്നെ നാട്ടിൽ കുറെ അനിഷ്ട സംഭവങ്ങൾ നടക്കുന്നുണ്ട് എന്ന് കരഞ്ഞുകൊണ്ട് കാരണവർ മറുപടി നൽകി. ഉത്സവം ഞാൻ നടത്തിക്കാണിക്കാമെന്നു ചെക്കോൻ വാക്കു നൽകുന്നു. കളരി പഠിച്ച ചെക്കോനെ ശത്രുക്കൾക്കു പേടിയാണ്. അങ്ങനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാവലിൽ ഉത്സവം നടക്കുന്നു.<ref name = "ezh38"/>[[കുറൂളി കാവ് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം|കുറുളിക്കാവിലെ]] ഉത്സവം നടത്താൻ സഹായിച്ചതുകൊണ്ടു ചേകവൻ കുറുളി ചെക്കോനായി എന്നാണ് ചരിത്രം. അതിനുശേഷം ഇദ്ദേഹം ജന്മിമാരുടെ പത്തായങ്ങളും മറ്റും കൊള്ളയടിച്ചു പാവങ്ങൾക്ക് നല്ക്കാൻ തുടങ്ങി. ചേകോനെക്കൊണ്ട് പൊറുതിമുട്ടിയ തമ്പുരാക്കന്മാർ അദ്ദേഹത്തെ പിടിക്കാൻ നാടുമുഴുവൻ ആളുകളെ ഏർപ്പാടാക്കി. പാനോം, ചിറ്റാരി, അടച്ചിപ്പാറ എന്നിങ്ങനെ നിരവധി സ്ഥലങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം ഒളിവിൽ താമസിച്ചു.<ref name = "ezh38"/>ഒളിവിലായിരുന്നപ്പോഴും പാവങ്ങളുടെ ഈ രക്ഷകൻ വേഷം മാറി വന്നു അവരെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തിയതും ചരിത്രമാണ്, ഒടുവിൽ വയനാട്ടിലെ കാട്ടിൽ വിശ്രമിക്കാൻ മരച്ചുവട്ടിൽ ഉറങ്ങികൊടിരുന്ന ചെകൊനെ 1913 ൽ ഫെബ്രുവരി 14ൽ, വേലിയേരി ചന്തു, തേനിയെടൻ കുഞ്ഞൻ എന്നിവർ ഒളിഞ്ഞിരുന്നു വിഷം പുരട്ടിയ അമ്പയതും വെടിവെച്ചും കൊന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് രേഖകളിൽ കുറൂളി ചേകോന്റെ മരണം രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.<ref name = "ezh38">Vishnumangalm Kumar, ''"Kuroolli Chekon: Charithram Thamaskaricha Kadathanadan Simham''" (Keralasabdam, 2007-9-2),Page 30-33, ISBN:96220924</ref><ref name="krb23>{{cite book|last=A.Ayyappan|date=1990|url=https://books.google.com/books/about/Ecology_Economy_Matriliny_and_Fertility.html?id=PG1DAAAAYAAJ|title= Ecology, economy, Mtriliny, Fertility of Kurichya|publisher=B.R.Publishing Corporation|page=75|ISBN=9788170186113}}</ref><ref> [[Malayala Manorama]], "Veera Nayakan -kurooli chekon"news reporting (2011). Kozhikode presents</ref><ref>Tharathamyapathanasangham. (1999), ''"500 Varshatte Keralam''" (Malayalam). Collection of articles on the culture study of the kerala, India {{ISBN|9788187378020}}</ref> ==ഇതും കാണുക== *[[ചെറായി പണിക്കന്മാർ]] ==അവലംബം== m07tfw3p8qm72kq0urkg0i4el4t3gep 3 549844 3765264 3763324 2022-08-15T15:45:40Z MediaWiki message delivery 53155 /* Wikidata weekly summary #533 */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം wikitext text/x-wiki == Wikidata weekly summary #480 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** July 2021 [[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2021-07-28|Wikidata+Wikibase office hours]] logs ** July 2021 [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-07-29|Wikibase Live sessions]] logs * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** What is Wikidata (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=6jF9sDZz4T8 YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Mahir256/syndepgraph.js|User:Mahir256/syndepgraph.js]] is used to make interesting SVG-based syntactic dependency graphs generated with [[d:Template:Syndepgraph|<nowiki>{{Syndepgraph}}</nowiki>]] to appear. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://wdqs-tutorial.toolforge.org/?lang=pt-br Portuguese version of the Wikidata Query Service tutorial tool is now available]. **'''Advisory board call for members for the Web2Cit project''': [[m:Grants:Project/Diegodlh/Web2Cit: Visual Editor for Citoid Web Translators| Web2Cit: Visual Editor for Citoid Web Translators]] project is moving! With [[d:User:Diegodlh|Diegodlh]] we are inviting people to apply to be an Advisory Board member. Is this you? Is this someone you know? Check the [[m:Web2Cit/Advisory_Board/Call_for_members| Call for members]] and apply to be an Advisory Board member '''before August 6th!'''. If you are too busy this time around to apply, don't worry: we get it. You can also help us by spreading the word! ** The [[d:User:Matěj Suchánek/moveClaim.js|moveClaim.js]] user script has been updated using code created by [[d:User:Melderick|Melderick]] to support changing a property of a claim within an entity. Please switch to the updated version if you used the other one, and report any bugs. ** New tool: [https://dicare.toolforge.org/lexemes/party.php Lexemes Party] displays lexemes linked to a list of Wikidata items, so you can improve related lexicographical data in the languages you know. You can build your own lists and several examples are available. A weekly challenge is also proposed, theme of the week: [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=1 Olympic Games]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9758|symbol represents]], [[:d:Property:P9759|bridge number]], [[:d:Property:P9763|syntactic dependency head relationship]], [[:d:Property:P9764|syntactic dependency head position]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9754|Raakvlak inventory number]], [[:d:Property:P9755|Scenic Washington scenic drives and road trips ID]], [[:d:Property:P9756|Schoenberg Database of Manuscripts name ID]], [[:d:Property:P9757|Schoenberg Database of Manuscripts place ID]], [[:d:Property:P9760|Treccani's Enciclopedia del Cinema ID]], [[:d:Property:P9761|IRIS SNS author ID]], [[:d:Property:P9762|U.S. Ski & Snowboard athlete ID]], [[:d:Property:P9765|Great Ukrainian Encyclopedia Online ID]], [[:d:Property:P9766|FIBA 3x3 player ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/cabinet|cabinet]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title of a church|title of a church]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple App Store classification|Apple App Store classification]], [[:d:Wikidata:Property proposal/amount of medals|amount of medals]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GRAC/GRB content descriptor|GRAC/GRB content descriptor]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GRAC/GRB rating category|GRAC/GRB rating category]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Igromania developer/publisher ID|Igromania developer/publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/commentator|commentator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FLOSS development policy URL|FLOSS development policy URL]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/BMC Id|BMC Id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Joods Biografisch Woordenboek ID|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen cemetery ID|Online Begraafplaatsen cemetery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rock Paper Shotgun game ID|Rock Paper Shotgun game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/police zone ID|police zone ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tax identification number|Tax identification number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lessico del XXI Secolo ID|Lessico del XXI Secolo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Women’s Print History Project person ID|The Women’s Print History Project person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USA Climbing member ID|USA Climbing member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen memorial ID|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yale Center for British Art artwork Lido ID|Yale Center for British Art artwork Lido ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ordbog over det danske sprog ID|Ordbog over det danske sprog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vokrug sveta Encyclopedia ID|Vokrug sveta Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nationalencyklopedin ID|Nationalencyklopedin ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MPAA certificate number|MPAA certificate number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Magyar írók élete és munkái ID|Magyar írók élete és munkái ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20DISTINCT%20%3Fdirector%20%3FdirectorLabel%20%28COUNT%28%2A%29%20AS%20%3Fcount%29%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP161%20wd%3AQ1684856%3B%0A%20%20%20%20wdt%3AP57%20%3Fdirector.%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3Fdirector%20%3FdirectorLabel%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Fcount%29 List of film directors who have worked with Jean-François Stevenin the most] ([[:d:Talk:Q1684856|source]]) Jean-François Stevenin is a French actor, dead the 27th of July *** [https://twitter.com/ash_crow/status/1421231692103233537 French municipalities containing the word "ville"] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1421231692103233537 Source]) *** [https://twitter.com/exmusica/status/1421157733210935298 Most frequently occurring titles found on audio tracks] ([https://w.wiki/3jvn Source]) *** [https://w.wiki/3h5R Museums within 70 km of Dresden] ([https://twitter.com/saxorum/status/1420727420399783949 Source]) * '''Development''' ** Continuing the work on the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]. Focusing on wrapping up the store part of the tool and moving on to the UI for reviewing mismatches. ** Made it so that Special:EntityData doesn't throw an exception when called with an invalid flavor parameter ([[phabricator:T286275]]) ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/BYLN3ZLOKOCNJ457KPBQ36OEJ7VLIXK2/ Limit languages of entity stubs in RDF output (Breaking change]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 02|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:53, 2 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21810732 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #477 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Wikidata Edit-a-thons highlighting Boston Rock City Edit-a-thon, Wikidata Comics Edit-a-thon, and Wiki-Relays [https://docs.google.com/document/d/14wazqg7XJM3Asqq4kFcNHCVgBOGODRp0U8yFc-22WM8/edit?usp=sharing], Aug 10th. *** LD4 Wikibase Working Hour - Next steps after installing a Wikibase instance -- creating users, items, and properties. Friday, August 27th, 2021 / 1PM ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20210827T170000&p1=1440&p2=tz_et&p3=tz_cest&p4=tz_pt time zone converter]). Registration: Please fill in [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJErc-ihqjstHNcQUUinbJh3uf8_Lq-8tcRn ZOOM Registration Link] to register *** [[:wmania:2021:Wikimania|Wikimania 2021]], August 13 to 17, online event. [[d:Wikidata:Wikimania 2021|On this page]] you can find a summary of sessions and community gatherings related to Wikidata and Wikibase. ** Past: *** [https://www.youtube.com/watch?v=ei1fx2BT4JI JOSS2021 National Diet Library-sponsored session "Linked Data, Wikidata, GLAM"] (in Japanese) * '''Tool of the week''' ** [[d:Template:Generic queries for musicians|Template:Generic queries for musicians]] new wikidata template to explore the work of a musician. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:User:So9q/duplicate item.js|User:So9q/duplicate item.js]] is a userscript that can duplicate the current item, minus sitelinks and descriptions (not allowed by Wikidata). ** Collection of [[d:Wikidata:Weekly query examples/2021|Wikidata:Weekly summary query examples]] (2015-2021) by [[d:User:MKar|MKar]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9767|edition/version]], [[:d:Property:P9771|open source software policy URL]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9765|Great Ukrainian Encyclopedia Online ID]], [[:d:Property:P9766|FIBA 3x3 player ID]], [[:d:Property:P9768|Women Also Know History ID]], [[:d:Property:P9769|Marmiton ID]], [[:d:Property:P9770|Knesset member ID]], [[:d:Property:P9772|The New Yorker contributor ID]], [[:d:Property:P9773|Kielitoimiston sanakirja ID]], [[:d:Property:P9774|BNM bibliographic record ID]], [[:d:Property:P9775|Treccani's Lessico del XXI Secolo ID]], [[:d:Property:P9776|e-Rad researcher number]], [[:d:Property:P9777|Rock Paper Shotgun game ID]], [[:d:Property:P9778|Looted Cultural Assets Database ID]], [[:d:Property:P9779|abART term ID]], [[:d:Property:P9780|The Women's Print History Project person ID]], [[:d:Property:P9781|FANZA AV actress ID]], [[:d:Property:P9782|Tax Identification Number (Belarus)]], [[:d:Property:P9783|IFFR filmmaker ID]], [[:d:Property:P9784|Index Theologicus ID]], [[:d:Property:P9785|IrishTheatre.ie company ID]], [[:d:Property:P9786|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Property:P9787|Smartify artwork ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/FLOSS development policy URL|FLOSS development policy URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Umění pro město ID|Umění pro město ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/broadcast of|broadcast of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dissertation program|dissertation program]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DDB-Person-Nummer|DDB-Person-Nummer]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/GSSO ID|GSSO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COD ID|COD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ARTEINFORMADO Person ID|ARTEINFORMADO Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDAEM Person ID|CDAEM Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ASE person ID|ASE person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kalliope-Verbund ID|Kalliope-Verbund ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UCLA Space Inventory LocID|UCLA Space Inventory LocID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dell'Arte Antica ID|Enciclopedia dell'Arte Antica ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SNK ID (2)|SNK ID (2)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CREPČ IDs|CREPČ IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Pisa IDs|IRIS Pisa IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify podcast episode ID|Spotify podcast episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fontaines de France ID|Fontaines de France ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies film ID|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies person ID|Center for Turkish Cinema Studies person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Shironet ID|Shironet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paleobotany ID|Paleobotany ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/arheologi.ro ID|arheologi.ro ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDDA designationTypeCode|CDDA designationTypeCode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WiiG game ID|WiiG game ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3n5k Map of Welsh lakes and reservoirs] ([https://twitter.com/WICI_LLGC/status/1422569346900152325 Source]) *** [https://w.wiki/3pYE Gender statistics about featured articles in fr.wikipedia.org] *** [https://w.wiki/3pYM Statistics about featured articles in fr.wikipedia.org by their value of instance of property] *** [https://w.wiki/3ngq Place of birth of Swedish 1912 Summer Olympics participants] ([https://twitter.com/salgo60/status/1423610715240341508 Source]) *** [https://www.europeandatajournalism.eu/eng/News/Data-news/An-interactive-map-of-all-Tokyo-medalists-birth-places Interactive map with all Olympic Games medalists by place of birth] ([https://twitter.com/giocomai/status/1423238399629070338 Source]) * '''Development''' ** Mismatch Finder: Finishing work on importing mismatches and moved on to building the API for retrieving mismatches from the mismatch store. ** Added tags for all edits done through the UI to more easily distinguish them from edits made through tools and other means ([[phab:T236893]]) ** Moved regular expression checking for constraints from the SPARQL endpoint to a dedicated service to make it faster and put less stress on the SPARQL endpoint ([[phab:T176312]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help deploy [[d:Template:Item documentation|Template:Item documentation]] in the talk page of each item. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 09|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:58, 9 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21855051 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #481 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Ongoing: *** Wikimania Wikidata related events ([[d:Wikidata:Wikimania 2021|On this page]] you can find a summary of sessions and community gatherings related to Wikidata and Wikibase.): **** [https://www.youtube.com/watch?v=zmh2vDppNII Add a pinch of Wikidata to your web browser: Entity Explosion] **** [https://www.youtube.com/watch?v=pQ4-lc2q8_E Documenting Women Artists in the University of Salford Art Collection Through Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=Psyyrmzkmnk Automatically maintained citations with Wikidata and Cite Q] **** [https://www.youtube.com/watch?v=Xq1ss6WFjeE Making feedback loops work for Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=ymMxPsNGI64 Wikidata: What happened? Where are we going?] ** Upcoming: *** A [https://github.com/pensoft/BiCIKL biodiversity-themed hackathon] is being organized at the [[d:Q3052500|National Botanic Garden of Belgium]] for September 20-24. Three of the ten proposed topics are Wikidata-related — [https://github.com/pensoft/BiCIKL/blob/main/Topic%205%20Registering%20biodiversity-related%20vocabulary%20as%20Wikidata%20lexemes%20and%20link%20their%20senses%20to%20Wikidata%20items/readme.md biodiversity-related Wikidata lexemes], [https://github.com/pensoft/BiCIKL/blob/main/Topic%207%20Enriching%20Wikidata%20with%20information%20from%20OpenBiodiv%20about%20taxonomic%20name%20usages%20in%20context%20from%20different%20literature%20sources/readme.md taxonomic names], and [https://github.com/pensoft/BiCIKL/blob/main/Topic%209%20Hidden%20women%20in%20science/readme.md women in biodiversity research]. Remote participation is possible. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [[d:Wikidata:PAWS|Wikidata:PAWS]] describes how to use PAWS to write SPARQL notebooks. ** Videos *** Guide to fetch Wikipedia data from Wikidata using Wikibase-SDK and node.js (in Hindi) - [https://www.youtube.com/watch?v=hoVwprPqqpE YouTube] *** How to create an item on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=_WFQ_VC4CbM YouTube] ** Books *** [[wikibooks:SPARQL|SPARQL wikibook]] * '''Tool of the week''' ** [[d:Template:SPARQL Inline|Template:SPARQL Inline]] is a Wikidata template which allows to write SPARQL query in Wikidata with a label. It is an alternative to [[d:Template:SPARQL|Template:SPARQL]] and [[d:Template:Wdquery|Template:Wdquery]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:User:So9q/KORP-link.js|User:So9q/KORP-link.js]] is a userscript to add a link to the Swedish corpus KORP in the Tools section on items. ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/KIFPQPSTNEXVSZ5P7OOXTLELT2P22LCC/ WMF Search team is working on scaling up Wikidata Query Service (WDQS) to handle increasing graph size and queries]. Please provide feedback by filling out [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSe1H_OXQFDCiGlp0QRwP6-Z2CGCgm96MWBBmiqsMLu0a6bhLg/viewform?usp=sf_link this Google Forms survey]! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9788|performed at]], [[:d:Property:P9790|Smithsonian trinomial format regex]], [[:d:Property:P9793|setlist]], [[:d:Property:P9798|number of Classification of the Functions of Government]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9777|Rock Paper Shotgun game ID]], [[:d:Property:P9778|Looted Cultural Assets Database ID]], [[:d:Property:P9779|abART term ID]], [[:d:Property:P9780|The Women's Print History Project person ID]], [[:d:Property:P9781|FANZA AV actress ID]], [[:d:Property:P9782|Tax Identification Number (Belarus)]], [[:d:Property:P9783|IFFR filmmaker ID]], [[:d:Property:P9784|Index Theologicus ID]], [[:d:Property:P9785|IrishTheatre.ie company ID]], [[:d:Property:P9786|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Property:P9787|Smartify artwork ID]], [[:d:Property:P9789|Yale Center for British Art artwork Lido ID]], [[:d:Property:P9791|ASE person ID]], [[:d:Property:P9792|Alsharek Archive author ID]], [[:d:Property:P9794|UCLA Space Inventory LocID]], [[:d:Property:P9795|ARPI author ID]], [[:d:Property:P9796|IRIS SSSUP author ID]], [[:d:Property:P9797|Royal Ontario Museum ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/dissertation program|dissertation program]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDDA designationType|CDDA designationType]], [[:d:Wikidata:Property proposal/container|container]], [[:d:Wikidata:Property proposal/remix of|remix of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/insurance number (building)|insurance number (building)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/numéro de parcelle|numéro de parcelle]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/SNK ID (2)|SNK ID (2)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CREPČ IDs|CREPČ IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify podcast episode ID|Spotify podcast episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fontaines de France ID|Fontaines de France ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies film ID|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies person ID|Center for Turkish Cinema Studies person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Palynodata taxa ID|Palynodata taxa ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/arheologi.ro ID|arheologi.ro ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DDB-Person-Nummer|DDB-Person-Nummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDDA designationTypeCode|CDDA designationTypeCode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WiiG game ID|WiiG game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Svenska Ord ID|Svenska Ord ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Penguin Random House book ID|Penguin Random House book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Penguin Random House author ID|Penguin Random House author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Brussels Inventory of movable heritage object ID|Brussels Inventory of movable heritage object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Brussels Inventory of movable heritage institutions ID|Brussels Inventory of movable heritage institutions ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/izeltlabuak.hu ID|izeltlabuak.hu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping the Lives ID|Mapping the Lives ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MART catalog person ID|MART catalog person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Asian Historical Architecture structure ID|Asian Historical Architecture structure ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Palynodata publications ID|Palynodata publications ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/opaquenamespace ID|opaquenamespace ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HarperCollins product ID|HarperCollins product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Derrieux Agency person ID|Derrieux Agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lambic.Info ID|Lambic.Info ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Jornal do Vôlei ID|Jornal do Vôlei ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GLN|GLN]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unconsenting Media ID|Unconsenting Media ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Svenska Akademins Ordbok-section ID|Svenska Akademins Ordbok-section ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Civilisti Italiani member ID|Civilisti Italiani member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICCD ID - Santuari Cristiani|ICCD ID - Santuari Cristiani]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Iași Central University Library ID|Iași Central University Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Volleybox ID|Volleybox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Team-Deutschland-Paralympics-ID|Team-Deutschland-Paralympics-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISL ID|ISL ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anagrafe degli studiosi ID|Anagrafe degli studiosi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ASJC|ASJC]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3smz List of properties which have instances or subclass of organisations as possible value] ([[d:User:PAC2/SPARQL queries|source]]) *** [https://w.wiki/3sn4 List of classes which are used as value constraints for the properties] ([[d:User:PAC2/SPARQL queries|source]]) *** [https://w.wiki/3tXA Concepts, processes, practices, etc. linked to the philosophical concept of power] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1426866855571075073 Source]) *** [https://w.wiki/3tm5 Twelve Times table using Wikidata items] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1426826825452462082 Source]) *** [https://w.wiki/3te5 Newly protected World Heritage sites in 2021] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1426654183378276365 Source]) *** [https://w.wiki/Zit Total number of wins for each world snooker champion] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1426503694909067267 Source]) *** [https://w.wiki/3tDa Who was the UK Prime Minister when each of the English Premier League/First Division title winners last won the title] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1426180453405450244 Source]) *** [https://query.wikidata.org/#%23title%3A%20Map%20of%20the%20birthplace%20of%20sports%20team%20players%20by%20decade%20%28lines%20link%20birthplace%20to%20home%20venue%20location%29%0A%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Floc%22%2C%20%22%3Fstart_year%22%2C%20%22%3Fend_year%22%2C%20%22%3Fline%22%20%5D%7D%0ASELECT%20%3Fx%20%3FxLabel%20%3Floc%20%3Flayer%20%3Fimg%20%3Fline%20%3Fbirthplace%20%3FbirthplaceLabel%20%3FteamLabel%20WITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fteam%20%3Finception%20WHERE%20%7B%0A%20%20BIND%20%28%20wd%3AQ9617%20AS%20%3Fteam%20%29%20%0A%20%20%3Fteam%20wdt%3AP571%20%3Finception%20.%0A%7D%7D%20AS%20%25team%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fnum%20%3Fstart%20%3Fend%20%3Fgap%20%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25team%0A%20%20BIND%20%2810%20%2a%20FLOOR%28YEAR%28%3Finception%29%20%2F%2010%29%20AS%20%3Fstart%29%20%0A%20%20BIND%20%2810%20AS%20%3Fgap%20%29%0A%20%20BIND%20%2810%20%2a%20FLOOR%28YEAR%28NOW%28%29%29%20%2F%2010%29%20AS%20%3Fend%20%29%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20BIND%20%28%20%28%3Fend%20-%20%3Fstart%20%29%20%2F%20%3Fgap%20%2B%201%20AS%20%3Fx%20%29%0A%20%20%5B%5D%20p%3AP31%20%5B%0A%20%20%20%20%20ps%3AP31%20wd%3AQ21199%20%3B%0A%20%20%20%20%20pq%3AP155%20%3Fprev%5D.%0A%20%20%3Fprev%20wdt%3AP1181%20%3Fnum%20.%0A%20%20FILTER%20%28%3Fnum%20%3E%200%20%26%26%20%3Fnum%20%3C%3D%20%3Fx%20%29%0A%20%20%7D%20%7D%20AS%20%25range%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fdecade%20WHERE%20%7B%20%0A%20%20INCLUDE%20%25range%0A%20%20BIND%20%28%3Fstart%20%2B%20%28%3Fnum%20-%201%29%20%2a%20%3Fgap%20AS%20%3Fdecade%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20%3Fdecade%20%7D%0A%20%20%20%20AS%20%25decades%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fx%20%3Fstart_year%20%3Fend_year%20%3Fteam%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25team%0A%20%20BIND%20%28%20NOW%28%29%20AS%20%3Ftoday%20%29%0A%20%20%3Fx%20wdt%3AP31%20wd%3AQ5.%0A%20%20%3Fx%20p%3AP54%20%3Fstmt.%0A%20%20%3Fstmt%20ps%3AP54%20%3Fteam.%0A%20%20%3Fstmt%20pq%3AP580%20%3Fstart.%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fstmt%20pq%3AP582%20%3Fend%20%7D%20%0A%20%20BIND%20%28%20IF%20%28wikibase%3AisSomeValue%28%3Fend%29%2C%20%3Ftoday%2C%20%3Fend%20%29%20AS%20%3Fnew_end%29%20%0A%20%20BIND%28COALESCE%28%3Fnew_end%2C%20%3Ftoday%29%20as%20%3Fnew_end%29%0A%20%20BIND%20%28YEAR%28%3Fstart%29%20AS%20%3Fstart_year%29%20%0A%20%20BIND%20%28YEAR%28%3Fnew_end%29%20AS%20%3Fend_year%29%20%0A%7D%20%7D%20AS%20%25players%0AWHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25players%0A%20%20INCLUDE%20%25decades%0A%20%20%20%20%3Fx%20wdt%3AP19%20%3Fbirthplace.%0A%20%20%20%20%3Fbirthplace%20wdt%3AP625%20%3Floc.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fx%20wdt%3AP18%20%3Fimg%20%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20%28%20%28%3Fstart_year%20%3E%3D%20%3Fdecade%20%26%26%20%3Fstart_year%20%3C%20%3Fdecade%20%2B%2010%29%20%7C%7C%20%28%3Fend_year%20%3C%20%3Fdecade%20%2B%2010%20%26%26%20%3Fend_year%20%3E%3D%20%3Fdecade%20%29%20%7C%7C%20%28%3Fdecade%20%3E%20%3Fstart_year%20%26%26%20%3Fdecade%20%3C%20%3Fend_year%20%29%29%0A%20%20%20%20%3Fbirthplace%20p%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%5B%5D%3B%0A%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Fpoblon%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%20%3Fpoblat%3B%20%0A%20%20%20%5D%5D%20.%0A%20%20%3Fteam%20wdt%3AP115%20%3Fhome%20.%0A%20%20%3Fhome%20p%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20ps%3AP625%20%5B%5D%3B%0A%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Fcentrelon%3B%0A%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%20%3Fcentrelat%5D%5D%20.%0A%20%20BIND%28CONCAT%28%27LINESTRING%20%28%27%2C%20STR%28%3Fpoblon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Fpoblat%29%2C%20%27%2C%27%2C%20STR%28%3Fcentrelon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Fcentrelat%29%2C%20%27%29%27%29%20AS%20%3Fstr%29%20.%0A%20%20BIND%28STRDT%28%3Fstr%2C%20geo%3AwktLiteral%29%20AS%20%3Fline%29%20%0A%20%20BIND%28CONCAT%28STR%28%3Fdecade%29%2C%22s%22%29%20AS%20%3Flayer%29%20%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20ASC%28%3Flayer%29 Map of the birthplace of sports team players by decade (lines link birthplace to home venue location)] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1427203256313319424 Source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Neighborhood Public Art in Boston|Neighborhood Public Art in Boston]] * '''Development''' ** Cut save-time for edits in half ([[phab:T288639]]) ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: We are making good progress on the tool. We made it possible to retrieve mismatches that are in the store part of the tool via an API. ** Regular expressions in constraints are now no longer checked via the Query Service. The checks have been completely moved over to a dedicated service for regular expression checking. ([[phab:T204031]]) ** Edits made via the user interface (as opposed to with tools, bots, etc.) are now tagged as such to make them easier to filter ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Special:RecentChanges&tagfilter=wikidata-ui example] - edits made to labels, descriptions and aliases on mobile are still missing but will follow soon) ** Working on allowing to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 16|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:32, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21855051 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #482 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/MusikBot II|MusikBot II]] (RfP scheduled to end after 26 August 2021 03:07 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.08.26 next Wikibase live session] is at 16:00 UTC on Thursday 26th August 2021 (18:00 Berlin time). You're welcome to come and share your work around Wikibase. *** Next [[Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[:m:User:EricaAzzellini|Érica Azzellini]] and [[:m:User:Ederporto|Éder Porto]] on [[:w:Wikipedia:MBABEL|MBABEL]], a tool which creates seed Wikipedia articles based on Wikidata statements. [https://docs.google.com/document/d/140OzFz_v5Mff4WyLnPrUWdyrgbJoEDtfxg0CFdrfNzA/edit?usp=sharing Agenda with call link], August 24. *** [https://researchportal.be/nl/project/biodiversity-community-integrated-knowledge-library BiCIKL] Hackathon at the [[d:Q3052500|Meise Botanic Garden]], September 20 - 24. Theme: adding articles/items about “Hidden women in science” on Wikipedia/Wikidata. If you're interested to participate, please write to maarten.trekels{{@}}plantentuinmeise.be ** Past: *** Wikimania 2021 Wikidata related events ([[d:Wikidata:Wikimania 2021|summary of sessions and community gatherings]] related to Wikidata and Wikibase) **** [https://www.youtube.com/watch?v=xS05wkMRhBE Neat and tidy: data quality on Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=AveonN5pHwY Integrating Wikidata into the Wikimedia projects] *** [https://www.youtube.com/watch?v=I1amYq4Vm4U Preparing languages for natural language generation using Wikidata lexicographical (Arctic Knot 2021)] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Articles *** [https://kbnlwikimedia.github.io/KBCollectionHighlights/stories/Cool%20new%20things%20you%20can%20now%20do%20with%20the%20KB's%20collection%20highlights/ 50 cool new things you can now do with KB’s collection highlights] - [[File:KB collection highlights project meme English.jpg|thumb|right|400px]] ''In this series of 5 articles we show the added value of putting images and metadata of [https://www.kb.nl/galerij/digitale-topstukken digitised collection highlights] of the KB, national library of the Netherlands, into the Wikimedia infrastructure. By putting our collection highlights into Wikidata, Wikimedia Commons and Wikipedia, dozens of new functionalities have been added. As a result of Wikifying this collection in 2020, you can now do things with these highlights that were not possible before.'' Article by [[d:User:OlafJanssen|OlafJanssen]], [[c:User:DanielleJWiki|DanielleJWiki]] and [[c:User:1Veertje_(KB)|1Veertje_(KB)]] ** Blogs *** [https://cthoyt.com/2021/08/17/self-organization.html Organizing the Public Data about a Researcher] - Charles Tapley Hoyt *** [https://commonplace.knowledgefutures.org/pub/w88y7brs/release/2 The Invisible Citation Commons] - Phoebe Ayers and Samuel J. Klein *** [http://www.bobdc.com/blog/the-wikidata-data-model-and-yo/ The Wikidata data model and your SPARQL queries] - Bob DuCharme *** [http://simia.net/wiki/Wikidata_or_scraping_Wikipedia Wikidata or scraping Wikipedia] - Denny Vrandečić ** Videos *** Introduction to Wikidata SPARQL query service (in Arabic) - [https://www.youtube.com/watch?v=9nexDa3Sx_U YouTube] * '''Tools of the week''' ** Python script to [https://github.com/KBNLwikimedia/SDoC/tree/main/writeSDoCfromExcel Add structured data to files on Wikimedia Commons from an Excel sheet] (Github) - by [[d:User:OlafJanssen|OlafJanssen]] * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/V3X4DZPD72DFVWGFPEG24BRFCO6CT7HE/ Wikidata:Query Builder has been deployed]: [https://query.wikidata.org/querybuilder/ Try it!] ** The [[d:Zotero|"Wikidata Quickstatements" translator]] which lets users transfer metadata about citation sources ''from'' [[d:Q226915|Zotero]] into Wikidata, no longer needs to be manually installed. Existing manually-installed versions should update automatically, like other translators. ** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Query_Service_scaling_update_Aug_2021 Wikidata Query Service scaling updates for Aug 2021] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9803|UEFA stadium category]], [[:d:Property:P9810|mix or remix of]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9799|Palynodata taxa ID]], [[:d:Property:P9800|CDDA designationTypeCode]], [[:d:Property:P9801|PsycNET ID]], [[:d:Property:P9802|Penguin Random House author ID]], [[:d:Property:P9804|Palynodata publications ID]], [[:d:Property:P9805|Mapping the Lives ID]], [[:d:Property:P9806|WiiG game ID]], [[:d:Property:P9807|SNK ID]], [[:d:Property:P9808|arheologi.ro ID]], [[:d:Property:P9809|Enciclopedia dell'Arte Antica ID]], [[:d:Property:P9811|Asian Historical Architecture structure ID]], [[:d:Property:P9812|Likee username]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/hunting areas|hunting areas]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of evacuated|number of evacuated]], [[:d:Wikidata:Property proposal/External wiki|External wiki]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Код Энциклопедия ислама (второе издание)|Код Энциклопедия ислама (второе издание)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SCTA ID|SCTA ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/TeamNL player ID|TeamNL player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finnish National Gallery ID|Finnish National Gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen memorial ID|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NDL earlier law ID|NDL earlier law ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cinemaitaliano IDs|Cinemaitaliano IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KNHB ID|KNHB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Deutsche-Sporthilfe-ID|Deutsche-Sporthilfe-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Convict Records ID|Convict Records ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Medical Pioneers Index|Australian Medical Pioneers Index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Music|YouTube Music]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gujarati Vishwakosh entry|Gujarati Vishwakosh entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiApiary farm|WikiApiary farm]], [[:d:Wikidata:Property proposal/copyright registration|copyright registration]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mozilla extension ID|Mozilla extension ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NRK TV-ID|NRK TV-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dell'Arte Medievale ID|Enciclopedia dell'Arte Medievale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ECO code|ECO code]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3uee Predicates implicated in non-scholarly-article item bloat] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Wikidata:Request_a_query&oldid=1482702473#Because_I_suck_at_aggregation source]) *** [https://w.wiki/3vM6 Church of Scotland Synods as Geoshapes] ([https://twitter.com/MappingScotsRef/status/1428314437967024128 Source]) *** [https://w.wiki/36sk Map of the origin of Balinese palm-leaf manuscripts], [https://w.wiki/36sj current location] ([https://twitter.com/joseagush/status/1428178906746560516 Source]) *** [https://w.wiki/3wfm Current principal local authorities in England] * '''Development''' ** Deployed the new shiny Query Builder to https://query.wikidata.org/querybuilder ** Edits to labels, descriptions and aliases on mobile are now also tagged as edits made via the user interface. All edits made via the user interface are now tagged as such. ([[phab:T286775]]) ** ArticlePlaceholder pages will now indicate that they are generated by the ArticlePlaceholder thanks to a patch by Luca ([[phab:T124191]]) ** Working on making it possible to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]]) ** Adding a new constraint type to ensure Items have a label in a certain language ([[phab:T195178]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 23|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:47, 23 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21924361 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #483 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://pt.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Edit-a-thon/Atividades_em_portugu%C3%AAs/Wikidata_Lab_XXXI Wikidata Labs XXXI] in English on the topic of [[d:Wikidata:Reimagining Wikidata from the margins|Reimagining Wikidata from the margins]], August 31 *** LIVE Wikidata editing #51 - [https://www.youtube.com/watch?v=yJ6OfgE7UQc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3039673576317799/ Facebook], September 4 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#77|Online Wikidata meetup in Swedish #77]], September 5 *** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]], September 8-15, a series of community-powered events on the topic of data quality. If you're interested in presenting a tool or a topic, feel free to add something to the schedule. *** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] about data quality, September 13 *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/UGIU2MOIQOGUPFWFEUJAU57NUSSDIH6I/ Upcoming Search Platform Office Hours—September 1st, 2021] Come with anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.! ** Past *** Wikibase Live session (August 26th, 2021) [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-08-26|logs]] *** RubyConfTW 2021 **** [https://www.youtube.com/watch?v=FoR4PcKKG6g Wikidata basics] (in Chinese) **** [https://www.youtube.com/watch?v=mGKZI69ZK2E Wikidata and Open Streetmaps] (in Chinese) **** [https://www.youtube.com/watch?v=LFhYVy_yUm4 Using the MediaWiki open data API to solve data description problems] (in Chinese) **** [https://www.youtube.com/watch?v=8ywAIqOzCdQ Moving Wikipedia's Infobox to Wikidata's Property:Taiwanese place names] (in Chinese) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://science.thewire.in/the-sciences/citations-open-knowledge-metadata-wiki-journals/ Why Are Citations Not Part of Discussions on Open Knowledge?] *** [https://www.elledecor.com/it/lifestyle/a37405516/toponomastica-mapping-diversity/ Mapping Diversity Puts The Gender Gap of Toponymy On Paper] (in Italian) ** Videos *** [https://www.youtube.com/watch?v=nBzRW51BTVk Wikidata: Behind the Scenes of the Great Wikipedia Data Repository] (in Spanish) *** [https://www.youtube.com/watch?v=SjGHqTQAhPE Bring data from Wikidata and any other LOD Knowledge Graph to your Roam graph] ** Notebooks *** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/articles-created-P31.ipynb What are the Wikipedia articles you've created about?] a notebook which show how to compute statistics about the articles you've created in Wikipedia by "instance of" (P31) property [[File:Wikidata2Ical-cccamp2015.png|thumb|Wikidata2Ical]] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Shisma/wikidata2ical.js|Wikidata2ical]] provides an ical file for each wikidata entity that has [[:d:Property:P580|start time (P580)]] and [[:d:Property:P582|end time (P582)]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://hay.toolforge.org/depictor/ Depictor] is a mobile-friendly tool to verify if people depicted on Wikimedia Commons are the same, and adds structured data statements (using Wikidata) ** [[m:Wikibase/Wikibase Installation & Updating survey/2021|Wikibase Installation & Updating survey]] has been published! ** The Board of Trustees election has started. Votes will be accepted until 23:59 31 August 2021 (UTC). [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates|View candidate statements]], [[:m:Special:SecurePoll/vote/381|verify your eligibility and '''vote now''']]. ** Nicolas Vigneron ([[d:User:VIGNERON|User:VIGNERON]], [[m:User:VIGNERON en résidence|User:VIGNERON en résidence]]) has started a one-year residence at the libraries of Clermont-Ferrand, more info and batch upload to come ** [[d:Wikidata_talk:WikidataCon_2021#WikidataCon_update_-_August_2021|WikidataCon update]]: news about the online conference, grants for affiliates in Latin America and Carribean, glimpse on the keynotes topics and next steps * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9803|UEFA stadium category]], [[:d:Property:P9810|remix of]], [[:d:Property:P9813|container]], [[:d:Property:P9831|release of]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9804|Palynodata publications ID]], [[:d:Property:P9805|Mapping the Lives ID]], [[:d:Property:P9806|WiiG game ID]], [[:d:Property:P9807|SNK ID]], [[:d:Property:P9808|arheologi.ro ID]], [[:d:Property:P9809|Enciclopedia dell'Arte Antica ID]], [[:d:Property:P9811|Asian Historical Architecture structure ID]], [[:d:Property:P9812|Likee username]], [[:d:Property:P9814|Team Deutschland Paralympics ID]], [[:d:Property:P9815|BMC ID]], [[:d:Property:P9816|Kartridge game ID]], [[:d:Property:P9817|ISL ID]], [[:d:Property:P9818|Penguin Random House book ID]], [[:d:Property:P9819|Daum Cafe ID]], [[:d:Property:P9820|Freeview show ID]], [[:d:Property:P9821|Unconsenting Media ID]], [[:d:Property:P9822|TeamNL athlete ID]], [[:d:Property:P9823|Volleybox ID]], [[:d:Property:P9824|COD ID]], [[:d:Property:P9825|allabolag.se person ID]], [[:d:Property:P9826|Great Encyclopedia of Cyril and Methodius entry ID]], [[:d:Property:P9827|GSSO ID]], [[:d:Property:P9828|Fontaines de France ID]], [[:d:Property:P9829|KNHB ID]], [[:d:Property:P9830|DC Books book ID]], [[:d:Property:P9832|Igromania developer/publisher ID]], [[:d:Property:P9833|Deutsche Sporthilfe ID]], [[:d:Property:P9834|Finnish National Gallery artwork ID]], [[:d:Property:P9835|Igromania series ID]], [[:d:Property:P9836|National Diet Library Persistent ID]], [[:d:Property:P9837|Svenska ord ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/number of evacuated|number of evacuated]], [[:d:Wikidata:Property proposal/External wiki|External wiki]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Код Энциклопедия ислама (второе издание)|Код Энциклопедия ислама (второе издание)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SCTA ID|SCTA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/uses natural resource|uses natural resource]], [[:d:Wikidata:Property proposal/created for|created for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of triples|number of triples]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reprinted in|reprinted in]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Eneström Number|Eneström Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/літературний редактор|літературний редактор]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Convict Records ID|Convict Records ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Medical Pioneers Index|Australian Medical Pioneers Index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Music|YouTube Music]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gujarati Vishwakosh entry|Gujarati Vishwakosh entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiApiary farm|WikiApiary farm]], [[:d:Wikidata:Property proposal/copyright registration|copyright registration]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mozilla extension ID|Mozilla extension ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NRK TV-ID|NRK TV-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dell'Arte Medievale ID|Enciclopedia dell'Arte Medievale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ECO code|ECO code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Government Publications Number|Government Publications Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Food.com ID|Food.com ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dewan Negara ID|Dewan Negara ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dewan Rakyat ID|Dewan Rakyat ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BBC Food ID|BBC Food ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIPV author ID|IRIS UNIPV author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Università degli Studi di Napoli Federico II author ID|IRIS Università degli Studi di Napoli Federico II author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndieMag game ID|IndieMag game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bleus Handisport-ID|Bleus Handisport-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Overnia|Overnia]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Edizioni Ares author ID|Edizioni Ares author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hmmlid|hmmlid]], [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Maapõu stratigraphy ID|e-Maapõu stratigraphy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Al-Jazeera author ID|Al-Jazeera author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver Post member ID|Naver Post member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eAmbrosia ID|eAmbrosia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DC Character ID|DC Character ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Postimees topic ID|Postimees topic ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fx_coords%22%2C%22%3Frgb%22%5D%7D%0ASELECT%20%3Fx%20%3FxLabel%20%3Fdescription%20%3Fx_coords%20%3Frgb%20%20WITH%20%7B%0A%0ASELECT%20%3Fdata%20%3Fx%20%3Fx_coords%20WHERE%20%7B%20%0A%20%20%3Fx%20p%3AP2044%2Fpsn%3AP2044%20%5B%20%0A%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityAmount%20%3Fdata%20%0A%20%20%5D%20.%0A%20%20%3Fx%20wdt%3AP625%20%3Fx_coords%20.%0A%20%20%3Fx%20wdt%3AP17%20wd%3AQ34%20.%0A%23%20%20%3Fx%20wdt%3AP131%2B%20%5B%20wdt%3AP31%20wd%3AQ15979307%20%5D%20.%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25data%0A%23%20determine%20the%20max%20and%20min%20values%20%28used%20to%20calculate%20the%20spread%29%0AWITH%20%7B%20%0A%20%20SELECT%20%28MAX%28%3Fdata%29%20AS%20%3Fmax_data%29%20%20%28MIN%28%3Fdata%29%20AS%20%3Fmin_data%29%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25data%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%7D%7D%20AS%20%25min_max%0AWHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25data%0A%20%20INCLUDE%20%25min_max%20%20%20%0A%20%20%20%3Fx%20rdfs%3Alabel%20%3FxLabel.%20FILTER%20%28LANG%28%3FxLabel%29%20%3D%20%22sv%22%29%20.%0A%20%20%20BIND%20%28CONCAT%28%22H%C3%B6jd%20%C3%B6ver%20havsniv%C3%A5n%20f%C3%B6r%20%22%2C%20%3FxLabel%2C%20%22%20%C3%A4r%20omkring%20%22%2C%20STR%28ROUND%28%3Fdata%29%29%2C%20%22%20meter%22%20%29%20AS%20%3Fdescription%29%20%0A%20%20BIND%20%28%20%3Fmax_data%20-%20%3Fmin_data%20AS%20%3Fspread%20%29%0A%20%20BIND%20%28255%20-%20xsd%3Ainteger%28%20255%20%2a%20%28%3Fdata%20-%20%3Fmin_data%29%20%2F%20%3Fspread%29%20AS%20%3Fgreen%20%29%20%23%20255%20-%3E%200%0A%20%20BIND%20%28%20FLOOR%20%28%3Fgreen%20%2F%2016%29%20AS%20%3Fgreen_1%20%29%0A%20%20BIND%20%28%20COALESCE%28%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3C%2010%2C%20STR%28%3Fgreen_1%29%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2010%2C%20%22a%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2011%2C%20%22b%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2012%2C%20%22c%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2013%2C%20%22d%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2014%2C%20%22e%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2015%2C%20%22f%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20%22ERROR%22%0A%20%20%29%20AS%20%3Fgreen_hex1%20%29%0A%20%20BIND%20%28FLOOR%28%3Fgreen%20-%20%2816%20%2a%20xsd%3Ainteger%28%20%3Fgreen%20%2F%2016%20%29%29%29%20AS%20%3Fgreen_2%29%0A%20%20BIND%20%28%20COALESCE%28%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3C%2010%2C%20STR%28%3Fgreen_2%29%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2010%2C%20%22a%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2011%2C%20%22b%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2012%2C%20%22c%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2013%2C%20%22d%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2014%2C%20%22e%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2015%2C%20%22f%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20%22ERROR%22%0A%20%20%29%20AS%20%3Fgreen_hex2%20%29%0A%20%20BIND%20%28CONCAT%28STR%28%3Fgreen_hex1%29%2C%20STR%28%3Fgreen_hex2%29%29%20AS%20%3Fgreen_hex%20%29%0A%0A%20%20BIND%20%28CONCAT%28%2200%22%2C%20STR%28%3Fgreen_hex%29%2C%20%2200%22%29%20AS%20%3Frgb%29%20%20%20%0A%7D Map of Items in Sweden with coordinate location and elevation above sea-level statements] ([https://twitter.com/salgo60/status/1431174259045453825 Source]) *** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fcoords%22%20%5D%7D%0ASELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20WITH%20%7B%0A%20%20%0ASELECT%20%3Fitem%20%3Flon%20%3Flat%20%3Fcoords%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ515%20.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP17%20wd%3AQ145%20.%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%3Fcoords%3B%0A%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Flon%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%20%3Flat%3B%20%0A%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20%5D%20.%0A%20%20FILTER%20%28%3Flat%20%3E%2040%29%20%23%20filtering%20out%20British%20Oversea%20Terrroties%0A%7D%20%7D%20AS%20%25cities%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20easterly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20DESC%20%28%3Flon%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25easterly%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20westerly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20ASC%20%28%3Flon%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25westerly%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20northerly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20DESC%20%28%3Flat%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25northerly%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20southernly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20ASC%20%28%3Flat%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25southerly%20%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25easterly%20%7D%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25westerly%20%7D%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25northerly%20%7D%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25southerly%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0A Map of UK's most extreme cities] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1430113565944520704 Source]) *** [https://w.wiki/3wfm All current principal Local Authorities in England] ([https://twitter.com/pigsonthewing/status/1429800346814230537 Source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Wikidata:Mismatch Finder]] development continues. We are now working on the frontend. First pieces are starting to be visible at https://mismatch-finder.toolforge.org (but nothing usable yet) ** Fixed an issue with unicode characters in constraints checks ([[phab:T289805]]) ** Worked on support for "separators" parameter for distinct value constraints ([[phab:T277855]]) ** Continued work on allowing to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]]) ** Continued work on new constraint type to ensure that the Item has a label in a particular language ([[phab:T195178]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 30|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 12:58, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21946142 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #484 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]] - a week of all things data quality around Wikidata from Septempber 8th to 15th. Check the schedule, join sessions and add more if you would like to facilitate a discussion or workshop! *** Next Linked Data for Libraries [[d:Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: developing Wikidata tools and gadgets with Andrew Lih. [https://docs.google.com/document/d/11Vk7LQRratQmCDuhPcNeIR-Airyn3S8Ct3cQdCXU_P4/edit?usp=sharing ], Sep 7th. *** LIVE Wikidata editing #52 - [https://www.youtube.com/watch?v=Zauw3cK0EaQ YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3045456092406214/ Facebook], September 11 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#78|Online Wikidata meetup in Swedish #78]], September 12 * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://medium.com/european-data-journalism-network/a-new-r-package-for-exploring-the-wealth-of-information-stored-by-wikidata-fe85e82b6440 A new R package for exploring the wealth of information stored by Wikidata: tidywikidatar] *** [https://www.wikimedia.de/unlock-blog/govdirectory/ A global directory of official governmental online accounts and services], by Albin Larsson and Jan Ainali ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2108.07119.pdf Creating and Querying Personalized Versions of Wikidata on a Laptop] *** [https://nemo.inf.ufes.br/wp-content/papercite-data/pdf/type_or_individual_evidence_of_large_scale_conceptual_disarray_in_wikidata_2021.pdf Type or Individual? Evidence of Large-Scale Conceptual Disarray in Wikidata] ** Videos *** LIVE Wikidata editing #51 - [https://www.youtube.com/watch?v=yJ6OfgE7UQc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3039673576317799/ Facebook] *** [https://www.youtube.com/watch?v=MGjag-sX7Ic Wikidata Lab XXXI: Reimagining Wikidata from the margins] **Other *** [https://slate.com/technology/2021/09/wikipedia-human-language-wikifunctions.html Wikipedia Is Trying to Transcend the Limits of Human Language] *** [https://projetjourdain.org/network/index.html Ancient Hellenistic philosophers, visualized as a chain from master to student] ([https://twitter.com/larsyencken/status/1432673324522483713 Source]) *** [[m:Abstract Wikipedia/Updates/2021-09-03|Generating text with Ninai and Udiron]] (prototyping using Wikidata items and lexemes in text generation) *** Over 3000 landscape paintings 'depict' something with coordinates. [https://hicsuntleones.nl/paintedplanet/?country=Q145 You can now browse them by country] ([https://twitter.com/mmmenno/status/1434772762325827586 Source]) * '''Tool of the week''' ** [[d:Template:Generic queries for authors|Template:Generic queries for authors]] : new generic queries template designed for authors (fiction and non-fiction). Feedback and translations are welcome. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[:d:User:SuccuBot|User:SuccuBot]] has made its 100.000.000th edit. It is the first user account in Wikidata to reach this milestone. ** In the frame of a [https://summerofcode.withgoogle.com/projects/#6482214268698624 Google Summer of Code] project a new tool, called '''WikidataComplete''' was created. The tool smoothly integrates in the Wikidata UI and proposes new statements extracted by machine learning algorithms. Editors are asked to either approve or reject them. To activate it check [[Wikidata:Tools/Edit_items#WikidataComplete|here]] for a short tutorial check [https://www.youtube.com/watch?v=Ju2ExZ_khxQ here]. Any feedback is welcome [[d:User_talk:Data-Complete-Gadget|here]]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P9836|National Diet Library persistent work ID]], [[:d:Property:P9837|Svensk ordbok ID]], [[:d:Property:P9838|ECO code]], [[:d:Property:P9839|izeltlabuak.hu ID]], [[:d:Property:P9840|Food.com ID]], [[:d:Property:P9841|Jornal do Vôlei ID]], [[:d:Property:P9842|MART catalog person ID]], [[:d:Property:P9843|IRIS UNINA author ID]], [[:d:Property:P9844|IRIS UNIPV author ID]], [[:d:Property:P9845|Overnia ID]], [[:d:Property:P9846|HandiSport Équipes de France ID]], [[:d:Property:P9847|Cinemaitaliano person ID]], [[:d:Property:P9848|Cinemaitaliano film ID]], [[:d:Property:P9849|Mozilla extension ID]], [[:d:Property:P9850|Enciclopedia dell'Arte Medievale ID]], [[:d:Property:P9851|DC Character ID]], [[:d:Property:P9852|Media Bias/Fact Check ID]], [[:d:Property:P9853|Australian Medical Pioneers Index ID]], [[:d:Property:P9854|eAmbrosia ID]], [[:d:Property:P9855|Edizioni Ares author ID]], [[:d:Property:P9856|Al-Jazeera author ID]], [[:d:Property:P9857|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Property:P9858|Civilisti Italiani member ID]], [[:d:Property:P9859|Government Publications Number]], [[:d:Property:P9860|Global Location Number]], [[:d:Property:P9861|Iași Central University Library ID]], [[:d:Property:P9862|Encyclopaedia of Islam (second edition) ID]], [[:d:Property:P9863|Gujarati Vishwakosh entry]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/літературний редактор|літературний редактор]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rotten Tomatoes score|Rotten Tomatoes score]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Eneström Number|Eneström Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Télé-Loisirs ID|Télé-Loisirs ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PDDikti higher education institution ID|PDDikti higher education institution ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HMS|HMS]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Barnivore ID|Barnivore ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RAWG game ID|RAWG game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Materials Project material ID|Materials Project material ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INAPP IDs|INAPP IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INAPP Thesaurus ID|INAPP Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fondation du patrimoine ID|Fondation du patrimoine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Slangopedia ID|Slangopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Festivaletteratura person ID|Festivaletteratura person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Dictionary ID|Urban Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indonesian Museum National Registration System ID|Indonesian Museum National Registration System ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dello Sport ID|Enciclopedia dello Sport ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Glitchwave genre ID|Glitchwave genre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Endemia.nc animal ID|Endemia.nc animal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yiddish Dictionary Online ID|Yiddish Dictionary Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Casefile ID|Casefile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Every Noise at Once ID|Every Noise at Once ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/museum-digital place ID|museum-digital place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EPA Facility Registry Service ID|EPA Facility Registry Service ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/3$bE Paintings by Waldmüller in the Belvedere, Vienna - Austria] ([https://twitter.com/OpenLinkArtData/status/1434141195807121410 Source]) *** [https://w.wiki/3$iu Coauthors of coauthors] of [[d:Q46168094|Birgit Meldal (Q46168094)]] that have never directly coauthored a paper with her ([https://twitter.com/lubianat/status/1434256879732023302 Source]) *** [https://scholia.toolforge.org/topic/Q177765 Country-level citation network in biometrics] (Scholia) ([https://twitter.com/EvoMRI/status/1431580720061837314 Source]) *** [https://w.wiki/3$ku Council Information Systems with] [[d:Q47450936|OParlOrg API endpoints (Q47450936)]] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1434157076452884482 Source]) * '''Development''' ** Continued work on the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]. We are now working on creating the page where mismatches will be listed for review. ** Worked on support for "separators" parameter for distinct value constraints ([[phab:T277855]]) ** Made it possible to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]]) ** Added a new constraint type to ensure that the Item has a label in a particular language ([[phab:T195178]]) ** Added a button for the Query Builder to query.wikidata.org to make the Query builder discoverable ([[phab:T276210]]) - integration in the example dialog is still in progress ([[phab:T280229]]) ** We started work on some behind-the-scenes improvements to the way Wikipedia and the other Wikimedia projects are notified about a change that affects their articles. (They need this notification so the article can be purged and show the latest data from Wikidata again. It is also required for showing the edit in the watchlist and recent changes on those wikis. This should have no visible impact for editors but is needed maintenance work. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** Deploy [[d:Template:Item documentation]] in the talk page of each item. ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 06|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:21, 6 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21983366 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #485 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' **Upcoming: *** [[d:Wikidata_talk:WikidataCon_2021#WikidataCon_update_-_Program_of_the_first_day_and_Wikidata_birthday|WikidataCon update]]: you can now check in [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 1 - Main program|the program of the first day of the online conference]] *** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Preconference: Transbordados|Transbordados: WikidataCon's preconference for Latin America]] - '''September 14, 21 and 28 (21h UTC)''' - with simultaneous translation for Portuguese and Spanish, via [https://www.youtube.com/c/wmnobrasil YouTube] - ''set of events to discuss Wikidata and decoloniality, knowledge organization and digital dissemination of collections in Latin America contexts. Join us!'' **** '''14/09''' - Towards a decolonial wiki: overflowing knowledge from the Latin American horizon - speakers: Amanda Jurno (Wiki Movimento Brasil), Bianca Santana (journalist, writer and activist) and Silvia Gutiérrez (El Colégio de México) - watch it in [https://www.youtube.com/watch?v=k2hdKG4t3Ww PT-BR] / [https://www.youtube.com/watch?v=0VFDlq4UWUQ ES] **** '''21/09''' - The universe of libraries: Wikidata and the multiplication of knowledge potencies - speakers: Lilian Viana (GLAM das Bibliotecas da USP) and Maurício Genta (Wikimedia Argentina e Biblioteca Nacional da Argentina) - watch it in [https://www.youtube.com/watch?v=Q45sstDdjC0 PT-BR] / [https://www.youtube.com/watch?v=AXtOX1X7MJs ES] **** '''28/09''' - Digital collections and Wikidata: organizing a network of knowledge - speakers: Evelin Heidel (a.k.a. Scann; Wikimedistas do Uruguai) and Karen Worcman (Museu da Pessoa) - watch it in [https://www.youtube.com/watch?v=NoDrwWdTlmA PT-BR] / [https://www.youtube.com/watch?v=KlxiYtYEOvM ES] *** Demo of the Query Builder [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, September 14 at 18:00 CEST **Ongoing: *** [[Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]] - several sessions happened over the past days and more are coming this week. Recordings, slides and notes are linked in the program **Past: *** Forex - 36C3 Wikipaka WG: Live querying: let’s explore Wikidata together! - [https://www.youtube.com/watch?v=VlQ40uYYXAA YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [https://biss.pensoft.net/article/73806/ Linking Data and Descriptions on Moths Using the Wikimedia Ecosystem] Part of collection TDWG Proceedings 2021 ** other *** [[User:Ainali|Ainali]] [https://headstuffpodcasts.com/episode/s02e09-stanning-wikidata talks about Wikidata] on The World According to Wikipedia podcast. * '''Tool of the week''' ** '''Wwwyzzerdd for Wikidata''' is a browser extension that allows you to view and edit Wikidata information from Wikipedia ([[:commons:File:Wwwyzzerdd Demo.webm|demo video]]). Install it in [https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/wwwyzzerdd-for-wikidata/ Firefox] or [https://chrome.google.com/webstore/detail/wwwyzzerdd-for-wikidata/gfidggfngdnaalpihbdjnfbkfiniookc?hl=en&authuser=0 Chrome] * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://facethefacts.app/ Face The Facts] mobile app allows you to scan election posters and see the true facts about politicians. ** Wikidata now has over 150,000 Senses on Lexemes! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9866|GRAC rating]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9857|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Property:P9858|Civilisti Italiani member ID]], [[:d:Property:P9859|Government Publications Number (Taiwan)]], [[:d:Property:P9860|Global Location Number]], [[:d:Property:P9861|Iași Central University Library ID]], [[:d:Property:P9862|Encyclopaedia of Islam (second edition) ID]], [[:d:Property:P9863|Gujarati Vishwakosh entry]], [[:d:Property:P9864|Télé-Loisirs ID]], [[:d:Property:P9865|Anagrafe degli studiosi ID]], [[:d:Property:P9867|e-Maapõu stratigraphy ID]], [[:d:Property:P9868|INAPP Thesaurus ID]], [[:d:Property:P9869|Douyin video ID]], [[:d:Property:P9870|IndieMag game ID]], [[:d:Property:P9871|INAPP author ID]], [[:d:Property:P9872|TBDB ID]], [[:d:Property:P9873|Enciclopedia dello Sport ID]], [[:d:Property:P9874|INAPP work ID]], [[:d:Property:P9875|Fondation du patrimoine ID]], [[:d:Property:P9876|Endemia.nc animal taxon ID]], [[:d:Property:P9877|Gry Online game ID]], [[:d:Property:P9878|Encyclopaedia of Islam (first edition) ID]], [[:d:Property:P9879|Encyclopaedia of Islam (third edition) ID]], [[:d:Property:P9880|Festivaletteratura person ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mexican Video Game content classification category|Mexican Video Game content classification category]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NZTCS conservation status|NZTCS conservation status]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unique Identifier|Unique Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/relevant date for copyright|relevant date for copyright]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Allaboutjazz musician ID|Allaboutjazz musician ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Google Fonts ID|Google Fonts ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/museum-digital place ID|museum-digital place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EPA Facility Registry Service ID|EPA Facility Registry Service ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/thefreedictionary dictionary term ID|thefreedictionary dictionary term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TermCymru ID|TermCymru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bildatlas-Künstler-ID|Bildatlas-Künstler-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lexicon of Medieval Nordic Law ID|Lexicon of Medieval Nordic Law ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NZTCS ID|NZTCS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Research Council Grant ID|Australian Research Council Grant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PSC|PSC]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAM id|SAM id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionary of Old Norse Prose ID|Dictionary of Old Norse Prose ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norsk Akademis Ordbok ID|Norsk Akademis Ordbok ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swedish Food Agency food ID|Swedish Food Agency food ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Maapõu locality ID|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grand dictionnaire terminologique ID|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kallías|Kallías]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Owler company ID|Owler company ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/447B List of movies with Jean-Paul Belmondo ordered by number of sitelinks] (based on [[d:Talk:Q106255|source]] via [[d:Template:Generic queries for actors]]) *** [https://w.wiki/442m List of actors with whom Jean-Paul Belmondo has played the most] (based on [[d:Talk:Q106255|source]] via [[d:Template:Generic queries for actors]]) *** [https://w.wiki/447P count of movies with Jean-Paul Belmondo by decade] *** [https://w.wiki/42JE List of characters in Tintin ordered by number of apparitions] ([[d:User:PAC2/Tintindata|source]]) *** [https://w.wiki/448b People with no birth/death/floruit dates but which have a position from which dates can be inferred] ([https://twitter.com/generalising/status/1436070940375457797?s=19 source]) *** [https://w.wiki/435w Map of the origin of diamond open access journal (Q108440863) publications] ([https://twitter.com/egonwillighagen/status/1435843986137157635 source]) *** [https://w.wiki/43VM Map of place names in Ghana ending with "li", "ti", "om"] ([https://twitter.com/WikidataGhana/status/1436268573870149648 source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: The website part of the tool is taking shape but is not quite functional yet. We worked on creating the results page. You can see the current very much not finished state at https://mismatch-finder.toolforge.org/ ** Linked the Query Builder from the Query Service so it is discoverable ([[phab:T280229]]) ** Finished work on normalizing filenames when linking to media files on Commons ([[phab:T251480]]) ** All new [https://www.wbstack.com/ wbstack.com] wikis will now be created with elastic search support, including Wikibase indexes! All existing sites will have elastic search soon! ([https://twitter.com/addshore/status/1433852813772214277 Source]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 13|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:06, 13 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=21994655 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #486 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Bionomia and maintaining Wikidata synchrony with David Shorthouse (Agriculture and Agri-Food Canada). [https://docs.google.com/document/d/1zWRk6MXuCLFuddsK5vr-NxLluJWFTQk3YmQBGQfVTFg/edit?usp=sharing ], Sep 21st. *** Lightning Talk: Wikidata in your Civic Tech project | Summit 2021 - [https://www.youtube.com/watch?v=uFVBxL9A9mw YouTube] **Ongoing: *** The [https://summit.creativecommons.org/ Creative Commons Global Summit] and [https://summit.creativecommons.org/hack4openglam-2021/ Hack4OpenGLAM hackathon] take place from September 20 until 24 (fully online). Several sessions and projects are related to Wikidata and/or Wikibase (see [https://ccglobalsummit2021.sched.com/?searchstring=Wikidata schedule search]). **Past: *** [[Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]]: **** Periodic editathons as a way to improve data quality on Wikidata: an experiment in Italy - [https://www.youtube.com/watch?v=Ozw8cwRgkLY YouTube] **** Bringing Czech authority files into 21st century: Integration with Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=JKqZTVisHC4 YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Mapping the Scottish Reformation - using Wikidata, Wikipedia's sister project - [https://www.youtube.com/watch?v=HIlIOHovFrM YouTube] *** OpenSym 2021: WDProp: Web Application to Analyse Multilingual Aspects of Wikidata Properties - [https://www.youtube.com/watch?v=EMyGdyyU0Kc YouTube] *** Wikipedia Weekly Network - LIVE Wikidata editing #53 (user scripts and gadgets that can help you edit) - [https://www.youtube.com/watch?v=CntzXV0aJj8 YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Inductiveload/scripts/ShowQsAndPs|User:Inductiveload/scripts/ShowQsAndPs]] shows the Q and P IDs on Items. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Tools/OpenRefine OpenRefine] has started [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OpenRefine development of features for Structured Data on Wikimedia Commons]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/OpenRefine_and_SDC Sign up here] if you want to receive occasional updates on a Wikimedia talk page of your choice. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9883|created for]], [[:d:Property:P9887|Candomblé nation]], [[:d:Property:P9888|NZTCS conservation status]], [[:d:Property:P9895|Mexican video game rating category]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9871|INAPP author ID]], [[:d:Property:P9872|TBDB ID]], [[:d:Property:P9873|Enciclopedia dello Sport ID]], [[:d:Property:P9874|INAPP work ID]], [[:d:Property:P9875|Fondation du patrimoine ID]], [[:d:Property:P9876|Endemia.nc animal taxon ID]], [[:d:Property:P9877|Gry-Online game ID]], [[:d:Property:P9878|Encyclopaedia of Islam (first edition) ID]], [[:d:Property:P9879|Encyclopaedia of Islam (third edition) ID]], [[:d:Property:P9880|Festivaletteratura person ID]], [[:d:Property:P9881|Every Noise at Once ID]], [[:d:Property:P9882|Spotify show episode ID]], [[:d:Property:P9884|Online Begraafplaatsen cemetery ID]], [[:d:Property:P9885|Bing entity ID]], [[:d:Property:P9886|TermCymru ID]], [[:d:Property:P9889|NZTCS ID]], [[:d:Property:P9890|Online Begraafplaatsen person ID]], [[:d:Property:P9891|UK Renewable Energy Planning Database ID]], [[:d:Property:P9892|ICCD ID - Santuari Cristiani]], [[:d:Property:P9893|Naver Post member ID]], [[:d:Property:P9894|Swedish Food Agency food ID]], [[:d:Property:P9896|Dictionary of Old Norse Prose ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/relevant date for copyright|relevant date for copyright]], [[:d:Wikidata:Property proposal/issuing agency|issuing agency]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hardy's Guide to Marine Gastropods ID|Hardy's Guide to Marine Gastropods ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/main subject for|main subject for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type host taxon|type host taxon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has thematic relation|has thematic relation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/location of lexeme usage|location of lexeme usage]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ODOT county code|ODOT county code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/illustrative content|illustrative content]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Maapõu locality ID|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grand dictionnaire terminologique ID|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Google Fonts ID|Google Fonts ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kallías|Kallías]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Owler company ID|Owler company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vietherb species ID|Vietherb species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vietherb metabolite ID|Vietherb metabolite ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Allrugby|Allrugby]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SLSP editions ID|SLSP editions ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Issuu ID|Issuu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/XXI Secolo ID|XXI Secolo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Journées européennes du patrimoine ID|Journées européennes du patrimoine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Peoples.ru ID|Peoples.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/musik-sammler.de artist ID|musik-sammler.de artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HJP ID|HJP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NVE reservoir ID|NVE reservoir ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biografija.ru ID|Biografija.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Madrean Discovery Expeditions Flora Database ID|Madrean Discovery Expeditions Flora Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Madrean Discovery Expeditions Fauna Database ID|Madrean Discovery Expeditions Fauna Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Tuscany IDs|IRIS Tuscany IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Joshua Project people group ID|Joshua Project people group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Flipboard ID|Flipboard ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Rare Plant Field Guide (2021- Version) ID|Washington Rare Plant Field Guide (2021- Version) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gente di Tuscia ID|Gente di Tuscia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Poetsgate poem ID|Poetsgate poem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdoroCinema person ID|AdoroCinema person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zenodo Communities ID|Zenodo Communities ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Union Catalog ID|National Union Catalog ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/44Vs Biological taxa named after (metal (and other) music bands] *** [https://w.wiki/44kq Works by Dante Alighieri (1265 - September 13/14, 1321)] *** [https://w.wiki/44ts Cumulative page views for candidates in Czech parliamentary election 2021, split by party] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1437859890270195716 Source]) * '''Development''' ** [[Wikidata:Project_chat#New_Streaming_Updater_for_Wikidata_Query_Service_in_production_18_Oct_2021|The new Streaming Updater for Wikidata Query Service will be in production 18 Oct 2021]] ** Working on changing the way sitelinks to Wikimedia Commons are created from Item data; now using [[d:P:P910|topic's main category (P910)]] and [[d:P:P1754|category related to list (P1754)]] before [[d:P:P373|Commons category (P373)]] ([[phab:T232927|T232927]]) ** Continuing the work on the Mismatch Finder. This week we focused on the remaining groundwork for showing the first mismatches for review. ** Continuing to work on improvements to the underlying system of how edits are propagated from Wikidata to the other Wikimedia projects. ** Implemented two improvements for constraints: the “distinct values” constraint type now supports the “separator” parameter ([[phab:T277855]]) and we no longer check qualifiers on some unusual™ properties ([[phab:T235292]]) ** Adding tags to some of the remaining UI edits that didn't get them yet for edits on Lexemes ([[phab:T290950]]) ** Making it possible to add tags to some remaining Lexeme API modules ([[phab:T290951]]) ** Fixed a bug in the Query Builder where it didn't show labels when opening an existing visual query from a shared link ([[phab:T280684]]) ** Made the Query Builder more visible in the Query Service UI ([[phab:T280229]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 20|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:14, 20 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22043416 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #487 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/BrokenSegue|BrokenSegue]] (RfP scheduled to end after 27 September 2021 14:36 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** We’re celebrating the [[d:Wikidata:Ninth_Birthday|9th birthday of Wikidata]] on October 29 during the WikidataCon 🎂 Did you know that you can participate in the celebration by preparing a birthday present or attending events? [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/JOEJSBFTLRIWCY3WGSCYRBZKDAHBJPKB/ Here’s how you can get involved!] *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.09.30 next Wikibase live session] is [https://zonestamp.toolforge.org/1633017642 16:00 GMT on Thursday 30th September 2021] (18:00 Berlin time). All are welcome! *** LIVE Wikidata editing #55 (with OpenRefine) - [https://www.youtube.com/watch?v=AW89di7ljeA YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3062719064013250/ Facebook], October 2 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#81|Online Wikidata meetup in Swedish #81]], October 3 *** COVIWD: COVID-19 Wikidata Dashboard, 30 Sep 2021, Time: 13.00-14.00 WIB ([https://twitter.com/mrlogix/status/1442282913412706314 join details]) ** Past: *** Data Quality Days: You can find slides, videos and notes for many of the sessions on the [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|event page]]. *** Wiki Movimento Brasil. The universe of libraries: **** [https://www.youtube.com/watch?v=Q45sstDdjC0 Wikidata and the multiplication of knowledge potencies] (in Portuguese) **** [https://www.youtube.com/watch?v=AXtOX1X7MJs Wikidata and the multiplication of knowledge powers] (in Portuguese) *** LIVE Wikidata editing #54 - [https://www.youtube.com/watch?v=rL94EF_vPMQ YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/posts/3061865424098614/ Facebook] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://pointstodots.wordpress.com/2021/09/22/connecting-cell-ontology-and-wikidata-via-mixnmatch/ Connecting Cell Ontology and Wikidata via Mix’n’match] ** Papers ***WDProp: Web Application to Analyse Multilingual Aspects of Wikidata Properties, [https://opensym.org/os2021/program/ OpenSym 2021], 15-17 September 2021 ([https://figshare.com/articles/presentation/WDProp_Web_Application_to_Analyse_Multilingual_Aspects_of_Wikidata_Properties/16641502 Slides], [https://github.com/johnsamuelwrites/wdprop source code], [https://www.youtube.com/watch?v=EMyGdyyU0Kc Short Video]) **** ** Videos *** How to work with Wikidata in the library (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=xTGvP7ipCOE YouTube] *** Demo: create Wikidata lexemes from Goethe's "Der Versuch die Metamorphose der Pflanzen zu erklären" - [https://www.youtube.com/watch?v=AHS6rqEX5gA YouTube] *** Demo of adding a string to Wikidata as a lexeme and linking it to the corresponding Wikidata item - [https://www.youtube.com/watch?v=Jm-epCOfMrQ YouTube] *** Wikidata Query Service assistance (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=5oA_541XmhY YouTube] *** Experiences of Using WDumper to Create Topical Subsets from Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=VEA_lC3wVv0 YouTube] **Other *** [https://p3g3.de/2021/09/chirpanalytica/ Chirpanalytica: "Give me your Twitter name and I'll tell you which party you choose"]. ''"What if you could automatically determine the political orientation of a person using just a Twitter account? This is exactly what I have been doing for the past two years".'' *** [https://podcasts.apple.com/us/podcast/that-wikidata-buzz/id1540506784?i=1000536243833 That Wikidata Buzz] - [[d:User:Ambrosia10|Siobhan Leachman]] talks about Wikidata in the [[d:Q108700243|The World According to Wikipedia]] podcast. * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/user-level-gender-statistics-for-wikipedia User-level gender statistics for Wikipedia] an Observable notebook which computes the share of articles created on fr.wikipedia.org by gender using P21 property through Wikidata's API. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** You can [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Contribute/Community awards|nominate your favorite Wikidata projects]] (tools, community initiatives, WikiProjects...) until October 10th for the WikidataCon community awards. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9897|App Store age rating]], [[:d:Property:P9899|music created for]], [[:d:Property:P9901|issuing agent of work]], [[:d:Property:P9904|FLOSS development policy URL]], [[:d:Property:P9905|relevant date for copyright]], [[:d:Property:P9906|inscription image]], [[:d:Property:P9908|Hardy's Guide to Marine Gastropods URL]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9898|Australian Research Council Grant ID]], [[:d:Property:P9900|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Property:P9902|Materials Project material ID]], [[:d:Property:P9903|All.Rugby player ID]], [[:d:Property:P9907|swisscovery edition ID]], [[:d:Property:P9909|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Property:P9910|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Property:P9911|PoetsGate poem ID]], [[:d:Property:P9912|NVE reservoir ID]], [[:d:Property:P9913|FLORE author ID]], [[:d:Property:P9914|USiena air author ID]], [[:d:Property:P9915|IRIS IMT author ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiProject importance scale rating|WikiProject importance scale rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/predicate for|predicate for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eHive ID|eHive ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Database of Czech amateur theater ID|Database of Czech amateur theater ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Gallery Prague work ID|National Gallery Prague work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/George Eastman Museum artist ID|George Eastman Museum artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All.Rugby club ID|All.Rugby club ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sachsens-Schlösser-Kennung|Sachsens-Schlösser-Kennung]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Economia e Finanza ID|Dizionario di Economia e Finanza ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Densho Encyclopedia ID|Densho Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AsianWiki ID|AsianWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Channel One Russia show ID|Channel One Russia show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DWDS lemma ID|DWDS lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WDG lemma ID|WDG lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/company code (RICS)|company code (RICS)]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/47ik Given name "Filaret" ranked within similar names] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Talk:Q108636690&uselang=en source: talk page of item]) *** [https://w.wiki/47i6 Start time of open access journals known to Wikidata] ([https://twitter.com/nemobis/status/1441411330569748486 Source]) *** [https://w.wiki/47QR Mouths of rivers flowing into the Arctic] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1441101611015696388 Source]) *** [https://w.wiki/47JG What chocolate mousse is called in different languages] ([https://twitter.com/salgo60/status/1440997936343785475 Source]) *** [https://w.wiki/48JQ Women in Wikidata whose husbands are economists with articles on the English Wikipedia, but they themselves lack articles] (adapted from [https://twitter.com/wikigamaliel/status/1440678869539844110 Source]) *** [https://w.wiki/48JU Same with husbands] (adapted from [https://twitter.com/wikigamaliel/status/1440678869539844110 Source]) *** [https://w.wiki/3uAj People employed by the ZDF with an image on Commons and a link to the German language Wikipedia] ([https://twitter.com/BerndWMDE/status/1440648111215415299 Source]) *** [https://w.wiki/isU Coordinates of the birth places of people named Antoine] ([https://twitter.com/Mr_Robinini/status/1439996366227480581 Source]) *** [https://w.wiki/48J4 Place of birth of people named Antoine, Tony, Antonio, etc] *** [https://w.wiki/48EX UK MPs who had the most identified descendants who were themselves MPs] ([https://twitter.com/generalising/status/1442170934945665028 Source]) ** Newest database reports: [[d:Wikidata:Database reports/top missing properties by number of sitelinks/P26|top missing properties by number of sitelinks/P26]] (works again) * '''Development''' ** Changed the formatting of low year numbers so that they now show as e.g. “5 CE” instead of “5” to reduce ambiugity in dates like “March 5 (CE)” ([[phab:T104750]]) ** Working on fixing an issue where two Properties could have the same label in a given language ([[phab:T289473]]) ** Working on preventing a few more cases where two Items could have the same sitelink ([[phab:T291377]]) ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continuing to work on showing mismatches on the results page so that they can be reviewed ** Continuing to work on technical improvements to how changes on Wikidata are propagated to Wikipedia and the other Wikimedia projects [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:46, 27 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22067465 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #488 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/BrokenSegue|BrokenSegue]]. Welcome onboard \o/ * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** OSM TW x Wikidata Taiwan Taipei ([[d:Q1867|Q1867]]) Meetup 2021-10-04, Mozilla Community Space Taipei ([[d:Q61752245|Q61752245]]) *** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Stephanie Sapienza and Emily Frazier on [https://www.unlockingtheairwaves.org/about/ Unlocking the airwaves], a digital archive project that compiles early educational public radio content from the National Association of Educational Broadcasters (NAEB). [https://docs.google.com/document/d/1nWbej5udmkCWlNxALbs06PGjKMmnveGoyn9DinSVgbk/edit Agenda with call link], October 5. *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] in French, by Vigneron, October 5 at 18:00 CEST **Ongoing: *** [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=9 New Wikidata Lexemes Challenge! Help to improve lexicographical data on Wikidata]. This week's theme: Seasons. ** Past *** Wikibase Live session [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.09.30 logs] (September 2021) *** LD4 - video presentation start 05:00 [https://stanford.zoom.us/rec/play/zCW7Zel4sQVeSIgwYL1fAz2E9dytx0_VDdCdKHd2e-CpXQJvS37W-PtohlON9wYLJ3PV_CCH1PR2Kg_s._N9DzHE1blpFqQNL Keepin 'N Sync... with wikidata ... and ORCID...and GBIF] - [https://www.slideshare.net/DavidShorthouse/ld4-wikidata-affinity-group-shorthouse slides] by David Shorthouse **** The [[d:User:Salgo60/ExternalIdentifiers|Magnus list]] that was mentioned at 27:00 (please update list) **** Ticket created related to problem mentioned with WD objects getting deleted - [[phabricator:T291659|T291659]] *** 2021-09-30, Talk "COVIWD: COVID-19 Wikidata Dashboard" at Seminar Pekanan IR-NLP &mdash; [https://drive.google.com/file/d/1UpL72wcS3ivv1VHweJso-I1ygBCr9NXq/view slides] in English, [https://www.youtube.com/watch?v=AoxtkFRsKnE video] in Indonesian ([https://twitter.com/mrlogix/status/1444113850165432322 source]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikiedu.org/blog/2021/09/27/what-can-querying-wikidata-do-for-me/ What can querying Wikidata do for me?] *** https://diff.wikimedia.org/2021/10/01/synchronising-wikidata-and-wikipedia-an-outreachy-project/ ** Papers: [[doi:10.3233/SW-210444|Representing COVID-19 information in collaborative knowledge graphs: The case of Wikidata]] *** ** Videos *** Introduction to Wikidata for beginners Part. 1 (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=NDD2_g56UiA YouTube] *** How to work with Wikidata in the library (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=xTGvP7ipCOE YouTube] * '''Tool of the week''' * [[d:Wikidata:Tools/ItemSubjector|ItemSubjector]] is Python console tool that helps add [[d:Property:P921|main subject (P921)]] to groups of items in a semi-automatic way. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** You can [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Contribute/Community awards|nominate your favorite Wikidata projects]] (tools, community initiatives, WikiProjects...) until October 10th for the WikidataCon Community Awards ** You can also sign up for a slot at the birthday presents lightning talks session at WikidataCon 2021 to present your [[d:Wikidata:Ninth Birthday|gift for Wikidata birthday]] until October 16 ** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 2 and 3 - Community tracks|Submissions for day 2 and 3 of WikidataCon]] are still open. You can submit sessions about a variety of topics until October 20 * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9897|App Store age rating]], [[:d:Property:P9899|music created for]], [[:d:Property:P9901|issuing agent of work]], [[:d:Property:P9904|FLOSS development policy URL]], [[:d:Property:P9905|relevant date for copyright]], [[:d:Property:P9906|inscription image]], [[:d:Property:P9908|Hardy's Guide to Marine Gastropods URL]], [[:d:Property:P9924|number of evacuated]], [[:d:Property:P9926|template populates category]], [[:d:Property:P9927|number of tries marked]], [[:d:Property:P9929|madhhab]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9898|Australian Research Council Grant ID]], [[:d:Property:P9900|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Property:P9902|Materials Project material ID]], [[:d:Property:P9903|All.Rugby player ID]], [[:d:Property:P9907|swisscovery edition ID]], [[:d:Property:P9909|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Property:P9910|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Property:P9911|PoetsGate poem ID]], [[:d:Property:P9912|NVE reservoir ID]], [[:d:Property:P9913|FLORE author ID]], [[:d:Property:P9914|USiena air author ID]], [[:d:Property:P9915|IRIS IMT author ID]], [[:d:Property:P9916|Journées européennes du patrimoine ID]], [[:d:Property:P9917|Peoples.ru person ID]], [[:d:Property:P9918|Kallías ID]], [[:d:Property:P9919|Convict Records of Australia ID]], [[:d:Property:P9920|Croatian Language Portal identifier]], [[:d:Property:P9921|Issuu ID]], [[:d:Property:P9922|Flipboard ID]], [[:d:Property:P9923|Umění pro město ID]], [[:d:Property:P9925|BBC Food ID]], [[:d:Property:P9928|Baijiahao ID]], [[:d:Property:P9930|Inventory of Heritage Artefacts institution ID]], [[:d:Property:P9931|Inventory of Heritage Artefacts object ID]], [[:d:Property:P9932|Vietherb species ID]], [[:d:Property:P9933|Vietherb metabolite ID]], [[:d:Property:P9934|Zenodo communities ID]], [[:d:Property:P9935|XXI Secolo ID]], [[:d:Property:P9936|Indonesian Museum National Registration System ID]], [[:d:Property:P9937|Postimees topic ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiProject importance scale rating|WikiProject importance scale rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/predicate for|predicate for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eHive ID|eHive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/original description|original description]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bowers acronym|Bowers acronym]], [[:d:Wikidata:Property proposal/mul label property|mul label property]], [[:d:Wikidata:Property proposal/stylized name|stylized name]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Database of Czech amateur theater ID|Database of Czech amateur theater ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Gallery Prague work ID|National Gallery Prague work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/George Eastman Museum artist ID|George Eastman Museum artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All.Rugby club ID|All.Rugby club ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sachsens-Schlösser-Kennung|Sachsens-Schlösser-Kennung]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Economia e Finanza ID|Dizionario di Economia e Finanza ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Densho Encyclopedia ID|Densho Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AsianWiki ID|AsianWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Channel One Russia show ID|Channel One Russia show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DWDS lemma ID|DWDS lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WDG lemma ID|WDG lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/company code (RICS)|company code (RICS)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Sapienza author ID|IRIS Sapienza author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AFNIL publisher ID|AFNIL publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Institut de recherche pour le développement (IRD) identifier|Institut de recherche pour le développement (IRD) identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TMOK ID|TMOK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kastra ID|Kastra ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indigenous Corporation Number|Indigenous Corporation Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/United Nations Treaty Collection object ID|United Nations Treaty Collection object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Österreichischer Fußball-Bund ID|Österreichischer Fußball-Bund ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MYmovies-Personenkennung|MYmovies-Personenkennung]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IGI Global Dictionary ID|IGI Global Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Unificazione ID|L'Unificazione ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EMBO member ID|EMBO member ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/49eV Women born in Nigeria with an article in Basque for Listeria] ([https://twitter.com/kepasarasola/status/1443865588951142421 Source]) *** [https://w.wiki/49dn Still life paintings by women ] ([https://twitter.com/janedarnell/status/1443843762627751936 Source]) *** [https://w.wiki/496c Map of cemeteries in New Zealand] ([https://twitter.com/metacoretechs/status/1443162230200045571 Source]) *** [https://w.wiki/4A3X Right Livelihood Award laureates] ([https://twitter.com/DennisPriskorn/status/1443124794359222273 Source]) *** [https://w.wiki/48tL Chelsea FC players, with English Wikipedia article, Commons image, etc] ([https://twitter.com/NavinoEvans/status/1442871904403001346 Source]) ** Newest database reports: [[d:Wikidata:Database_reports/top_missing_properties_by_number_of_sitelinks/P22|Missing properties by number of sitelinks: P22 (father)]] (works again) * '''Development''' ** Finished preventing a case where the same sitelink could be added to two different Items ([[phab:T291377]]) ** Continuing work on the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]. Currently focusing on showing the details of the mismatches to the person reviewing mismatches. ** Continued work on not allowing two Properties to have the same label after undo/revert ([[phab:T289473]]) ** Continuing work on improving how changes on Wikidata are propagated to Wikipedia and the other other Wikimedia projects. The new system is being rolled out to all wikis now. It should not change anything for editors and just be a technical improvement in the backend. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 04|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 16:37, 4 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22102255 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikipedia Asian Month 2021 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hi [[m:Wikipedia Asian Month|Wikipedia Asian Month]] organizers and participants! Hope you are all doing well! Now is the time to sign up for [[Wikipedia Asian Month 2021]], which will take place in this November. '''For organizers:''' Here are the [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Rules|basic guidance and regulations]] for organizers. Please remember to: # use '''[https://fountain.toolforge.org/editathons/ Fountain tool]''' (you can find the [[m:Wikipedia Asian Month/Fountain tool|usage guidance]] easily on meta page), or else you and your participants' will not be able to receive the prize from Wikipedia Asian Month team. # Add your language projects and organizer list to the [[m:Template:Wikipedia Asian Month 2021 Communities and Organizers|meta page]] before '''October 29th, 2021'''. # Inform your community members Wikipedia Asian Month 2021 is coming soon!!! # If you want Wikipedia Asian Month team to share your event information on [https://www.facebook.com/wikiasianmonth Facebook] / [https://twitter.com/wikiasianmonth Twitter], or you want to share your Wikipedia Asian Month experience / achievements on [https://asianmonth.wiki/ our blog], feel free to send an email to [mailto:info@asianmonth.wiki info@asianmonth.wiki] or PM us via Facebook. If you want to hold a thematic event that is related to Wikipedia Asian Month, a.k.a. [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Events|Wikipedia Asian Month sub-contest]]. The process is the same as the language one. '''For participants:''' Here are the [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Rules#How to Participate in Contest?|event regulations]] and [[m:Wikipedia Asian Month 2021/FAQ|Q&A information]]. Just join us! Let's edit articles and win the prizes! '''Here are some updates from Wikipedia Asian Month team:''' # Due to the [[m:COVID-19|COVID-19]] pandemic, this year we hope all the Edit-a-thons are online not physical ones. # The international postal systems are not stable enough at the moment, Wikipedia Asian Month team have decided to send all the qualified participants/ organizers extra digital postcards/ certifications. (You will still get the paper ones!) # Our team has created a [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Postcards and Certification|meta page]] so that everyone tracking the progress and the delivery status. If you have any suggestions or thoughts, feel free to reach out the Wikipedia Asian Month team via emailing '''[Mailto:info@asianmonth.wiki info@asianmonth.wiki]''' or discuss on the meta talk page. If it's urgent, please contact the leader directly ('''[Mailto:&#x20;Jamie@asianmonth.wiki jamie@asianmonth.wiki]'''). Hope you all have fun in Wikipedia Asian Month 2021 Sincerely yours, [[m:Wikipedia Asian Month 2021/Team#International Team|Wikipedia Asian Month International Team]], 2021.10 </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Asian_Month_Organisers&oldid=20538644 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Reke@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #489 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** We’re celebrating the [[d:Wikidata:Ninth_Birthday|9th birthday of Wikidata]] on October 29 during the WikidataCon 🎂 Did you know that you can participate in the celebration by preparing a birthday present or attending events? [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/JOEJSBFTLRIWCY3WGSCYRBZKDAHBJPKB/ Here’s how you can get involved!] *** Wikidata/Wikibase office hour, [https://zonestamp.toolforge.org/1634745653 16:00 UTC on Wednesday 20th October 2021] (18:00 Berlin time), on the Wikidata [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Telegram channel]. *** Upcoming: WMF search platform team office hour, Wednesday, October 13th, 2021 at 15:00-16:00 GMT / 08:00-09:00 PDT / 11:00-12:00 EDT / 17:00-18:00 CEST. [https://etherpad.wikimedia.org/p/Search_Platform_Office_Hours Etherpad], [https://meet.google.com/vgj-bbeb-uyi Google Meet]. You can come and chat about the Wikidata & Commons Query Service. *** LIVE Wikidata editing #57 - [https://www.youtube.com/watch?v=kkpsEi3KQFM YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3074379516180538/ Facebook], October 16 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#83|Online Wikidata meetup in Swedish #83]], October 17 ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #11, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=11 Perception and Senses] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2021/10/07/wikidata-in-african-language-communities/ Wikidata in African Language Communities] *** [https://informatieprofessional.nl/mediakunst-op-wikipedia-wil-collecties-en-metadata-toegankelijker-maken/ Media art on Wikipedia wants to make collections and metadata more accessible] (in Dutch) ** Papers *** Modeling and Documenting Queer Voices and Topics on Wikidata, [https://www.dublincore.org/conferences/2021/presentations/metadata_and_gender_diversity/ Panel on Metadata and Gender Diversity], Amber Billey, Clair A Kronk, John Samuel, Rachel Ivy Clarke, Sayward Schoonmaker, DCMI Virtual 2021, October 8, 2021, [https://figshare.com/articles/presentation/Modeling_and_Documenting_Queer_Voices_and_Topics_on_Wikidata/16780078 Slides] ** Videos *** Introduction to Wikidata for beginners. Part 2 (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=1sixiCKRxag YouTube] *** Introduction to Wikidata (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=GycAGV8MTeU YouTube] *** Scripts and gadgets in Wikidata (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=HItY9dhIJ5g YouTube] *** Wikidata Workshop 2021 - Coupling Wikipedia Categories with Wikidata Statements for Better Semantics - [https://www.youtube.com/watch?v=CiZVaNJyOgo YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://neguess.mpi-inf.mpg.de/ Neguess] is a Wikidata entity guessing game with negative clues. ([https://www.youtube.com/watch?v=s4_kYROCG4w demo video]) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** You can [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Contribute/Community awards|nominate your favorite Wikidata projects]] (tools, community initiatives, WikiProjects...) until October 10th for the WikidataCon Community Awards ** You can also sign up for a slot at the birthday presents lightning talks session at WikidataCon 2021 to present your [[d:Wikidata:Ninth Birthday|gift for Wikidata birthday]] until October 16 ** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 2 and 3 - Community tracks|Submissions for day 2 and 3 of WikidataCon]] are still open. You can submit sessions about a variety of topics until October 20 ** Wikimedia Foundation is hiring a Graph Consultant to help migrate the [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:SPARQL_query_service Wikidata Query Service (WDQS)] from Blazegraph to a different RDF store. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3546920 Apply here!] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/V57FNNLBN4KHVTKEVKSIZHR7YK2RAEGU/ The WMF Search team will begin data transfer for the new Streaming Updater today] (11 Oct 2021). * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9945|dissertation program]], [[:d:Property:P9946|date of probate]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9938|Densho Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P9939|Institut de recherche pour le développement (IRD) identifier]], [[:d:Property:P9940|DWDS lemma ID]], [[:d:Property:P9941|Dizionario di Economia e Finanza ID]], [[:d:Property:P9942|National Gallery Prague work ID]], [[:d:Property:P9943|Hill Museum & Manuscript Library ID]], [[:d:Property:P9944|Database of Czech Amateur Theater person ID]], [[:d:Property:P9947|WDG lemma ID]], [[:d:Property:P9948|The World Factbook country ID]], [[:d:Property:P9949|AFNIL publisher ID]], [[:d:Property:P9950|RICS company code]], [[:d:Property:P9951|Greek Castles ID]], [[:d:Property:P9952|Gente di Tuscia ID]], [[:d:Property:P9953|Lexicon of Medieval Nordic Law ID]], [[:d:Property:P9954|Product and Service Code]], [[:d:Property:P9955|SAM ID]], [[:d:Property:P9956|IRIS Sapienza author ID]], [[:d:Property:P9957|museum-digital place ID]], [[:d:Property:P9958|Det Norske Akademis Ordbok ID]], [[:d:Property:P9959|PDDikti ID]], [[:d:Property:P9960|VI.BE platform ID]], [[:d:Property:P9961|Owler company ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/registration number|registration number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/present in non-fictional work|present in non-fictional work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NIK (Nomor Induk Kependudukan)|NIK (Nomor Induk Kependudukan)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reports to|reports to]], [[:d:Wikidata:Property proposal/excitation energy|excitation energy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/merger|merger]], [[:d:Wikidata:Property proposal/split-off|split-off]], [[:d:Wikidata:Property proposal/choreography for|choreography for]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/AllSides ID|AllSides ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple maps id|Apple maps id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dei ragazzi ID|Enciclopedia dei ragazzi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI archive ID|NLI archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CANTIC ID|CANTIC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bat Sheva Archive ID|Bat Sheva Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Vocabularies Australia ID|Research Vocabularies Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Reptile Online Database ID|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chi era Costui - Plaque ID|Chi era Costui - Plaque ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Data Australia ID|Research Data Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID|Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parliament of Australia MP ID|Parliament of Australia MP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trove work ID|Trove work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Geographical Names Board of NSW geoname ID|Geographical Names Board of NSW geoname ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arachne.org.au ID|Arachne.org.au ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Remontees-mecaniques.net ID|Remontees-mecaniques.net ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Music track ID|Apple Music track ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4BUD Share of women for each Nobel prize] ([https://observablehq.com/@pac02/share-of-women-for-each-nobel-prize source]) *** [https://w.wiki/4Bx9 Nobel Prize statistics on number of recipients for award wrt. gender (interactive plot)] ([https://twitter.com/ReaderMeter/status/1446495088368971790 source]) *** [https://w.wiki/4CSy Share of women among Nobel prize winners by decade] *** [https://w.wiki/4B8C Notable books on linked data, semantic technologies, and semantic knowledge graphs] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1445772334296485892 source]) *** [https://w.wiki/4Bcx Benelux railway stations connected from] [[d:Q800587|Brussels-South railway station (Q800587)]] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1445725038951350278 source]) *** [https://w.wiki/4AtB Date of opening and closing of railway stations in Denmark] ([https://www.youtube.com/watch?v=Sv45EKBgCGQ Source]) *** [https://w.wiki/4AsX Map or Talaiotic archeological culture sites located in the Menorca island in Spain] ([https://twitter.com/ivan_bea/status/1445394615339737092 source]) *** [https://w.wiki/4AuC Location of all the meteorological stations in Navarre] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1445359682495946761 source]) *** [https://w.wiki/4ArC Photos of participants in the Pandora Papers] ([https://twitter.com/_pablog/status/1445316553503805440 source]) *** [https://w.wiki/4Bc$ Diameter, size and mass of balls] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1444734616464674817 source]) *** [https://w.wiki/4CSu French departments with their shape] *** [https://w.wiki/4CWo Longest rivers located in France and which did not gave their name to a department] ([https://twitter.com/envlh/status/1445114042905989122 source]) *** [https://query.wikidata.org/#SELECT%20DISTINCT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fheight%20%3FcountryLabel%20%3FsubjectLabel%20%3Fcoords%20%3Fimage%20WITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3FheightStatement%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20%3Ftype%20.%0A%20%20%20%20VALUES%20%3Ftype%20%7B%20wd%3AQ1779653%20wd%3AQ179700%20wd%3AQ1051606%20wd%3AQ29168169%20wd%3AQ3476533%20%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ21745157%20%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP5816%20wd%3AQ56556915%20%7D%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP2048%20%3FheightStatement%20.%0A%20%20%20%20%7B%20%3FheightStatement%20pq%3AP518%20wd%3AQ179700%20%7D%20UNION%0A%20%20%20%20%7B%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3FheightStatement%20pq%3AP518%20%3Fx%20%7D%20%7D%20%20%20%20%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25i%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25i%20.%0A%20%20%3FheightStatement%20psv%3AP2048%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityAmount%20%3FbaseHeight%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityUnit%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20p%3AP2370%2Fpsv%3AP2370%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityAmount%20%3FunitHeight%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityUnit%20wd%3AQ11573%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20%5D.%0A%20%20BIND%20%28%20%3FbaseHeight%20%2a%20%3FunitHeight%20AS%20%3Fheight%20%29%0A%20%20FILTER%20%28%20%3Fheight%20%3E%3D%2030%20%29%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP17%20%3Fcountry%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP625%20%3Fcoords%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP18%20%3Fimage%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP921%20%3Fsubject%20%7D%0A%20%20%23SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22en%22%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Fheight%29%20%3FcountryLabel%20%3FitemLabel%0A%20 Statues measuring more than 30 m in height (excluding the pedestal)] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1447264661183909897 Source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: We are continuing the work on the review part of the system. We are now working on letting reviewers indicate if the mismatch is on Wikidata, the other database, both or neither. ** Fixed a bug where it was possible for two Properties to have the same label in a given language by undoing/reverting an edit ([[phab:T289473]]) ** Fixed a confusing error message that was being shown when trying to save geoshape / tabular data that doesn’t exist ([[phab:T285758]]) ** Removing some unnecessary entity link formatting in edit summaries and special pages to improve performance ([[phab:T292203]]) ** Fixing an issue with invalid dates that the API accepts but should not ([[phab:T289417]]) ** Migrated all Wikimedia wikis to use the new change dispatching system. This system is responsible for notifying the other wikis about edits made on Wikidata that affect their articles so the article is refreshed and edits are added to recent changes and watchlists. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:36, 11 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22166946 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #490 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' **New request for comments *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Frequency of YouTube follower count data|Frequency of YouTube follower count data]] *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Should previously linked Wikipedia articles be separated?|Should previously linked Wikipedia articles be separated?]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** We’re celebrating the [[d:Wikidata:Ninth_Birthday|9th birthday of Wikidata]] on October 29 during the WikidataCon 🎂 Did you know that you can participate in the celebration by preparing a birthday present or attending events? [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/JOEJSBFTLRIWCY3WGSCYRBZKDAHBJPKB/ Here’s how you can get involved!] *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Scottish Accused Witches Project with Ewan McAndrew and Emma Carroll (University of Edinburgh). [https://docs.google.com/document/d/1zAgFigQFhnB1GXiRjt0MvXxB9ry87tu7YNS_5bM4vqU/edit?usp=sharing ], Oct 19th. *** [[d:Wikidata:WikiProject Govdirectory/Events|WikiProject Govdirectory Collab Hour]], October 22 *** LIVE Wikidata editing #58 - [https://www.youtube.com/watch?v=r3tBIgP8XKo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3080639182221238/ Facebook], October 23 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#84|Online Wikidata meetup in Swedish #84]], October 24 *** [https://www.lavocedeltrentino.it/2021/10/12/festival-informatici-senza-frontiere-dal-21-al-23-ottobre-2021-a-rovereto/ IT Festival Without Borders from 21 to 23 October 2021 in Rovereto] - ''There will be a Wikidata for SPARQL queries workshop for high school and university students.'' ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #12, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=12 Health professions] *** #12MonthsofOSM, [https://twitter.com/hashtag/12MonthsofOSM?src=hashtag_click mapping historical features] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/introduction-a-observable-pour-les-utilisateurs-de-wikida Introduction to Observablehq.com for Wikidata users] in French (Introduction à Observable pour les utilisateurs de Wikidata) *** [https://diff.wikimedia.org/2021/10/15/learn-wikidata-an-interactive-course/ Learning to edit Wikidata is challenging; we aim to make it easier with this interactive course] *** Manuscripts on Wikidata: the state of the art? by [[d:User:MartinPoulter|Martin Poulter]] *** [https://blog.nationalarchives.gov.uk/digital-scholarship-in-archives-a-data-case-study/ Digital scholarship in archives: A data case study] ** Papers *** Accepted papers for the Wikidata Workshop at ISWC have been published: https://wikidataworkshop.github.io/2021/ *** [https://www.gipp.com/wp-content/papercite-data/pdf/stegmueller2021.pdf Detecting Cross-Language Plagiarism using Open Knowledge Graphs] ** Videos *** Wikidata Scripts and gadgets (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=C-NQc0U6XoI YouTube] *** Import RDF data from Wikidata (part 11) - [https://www.youtube.com/watch?v=joG3zZ4vLno YouTube] *** New introductory working hour on Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=sLbP8AHfHas YouTube] *** Building Wikidata - Queries with Wikidata Query Service (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=_9tMq-FRDd8 YouTube] *** Building Wikidata - Databases and Open Refine (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=frhn6CEf96w YouTube] *** How to retrieve the list of works by Canadian authors available on Wikisource? (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=0bBPL0ITL9w YouTube] ** Other: *** Research project: [https://prattdx.org/research/evaluating-the-usability-of-museum-apis/ How can museums improve the usability of collection APIs?] * '''Tool of the week''' ** [https://github.com/glaciers-in-archives/snowman Snowman] is a static site generator for SPARQL backend ([https://twitter.com/AlbinPCLarsson/status/1448247078250061825?t=TANj4qCkX3UgJdZVqlCEXQ&s=19 source]) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 2 and 3 - Community tracks|Submissions for day 2 and 3 of WikidataCon]] are still open. You can submit sessions about a variety of topics until October 20 **Sina Ahmadi has released a [https://sinaahmadi.github.io/posts/sparql-query-generator-for-lexicographical-data.html SPARQL query generator for lexicographical data] **Wikidata [[:d:Wikidata:Project_chat#Introducing_P10000:_Research_Vocabularies_Australia_ID|reached the 10000th numbered property]], with the creation of P10000 [[:d:Property:P10000|Research Vocabularies Australia]]. (There are currently [https://w.wiki/4ESP 9285 pages in the Property namespace].) ** [https://twitter.com/WikidataMeter/status/1448131107661230083 Wikidata now has over 600,000 Lexemes!] ** [https://www.learnwikidata.net/ Learn Wikidata] is an online interactive course created by the Vanderbilt University thanks to a WikiCite grant and available in English, Spanish and Chinese. [https://diff.wikimedia.org/2021/10/15/learn-wikidata-an-interactive-course/ More information here]. ** The 3<sup>rd</sup> edition of the [[m:Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]] is looking for nominations (see [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/DDNP7CZWF74CUCD7SC6S452KGMNMOAPN/ announcement on wikimedia-l]). Please submit your favorite tools by October 27<sup>th</sup>. The awarded projects will be announced and showcased in a virtual ceremony in December. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9969|catalogue raisonné]], [[:d:Property:P9970|predicate for]], [[:d:Property:P9971|has thematic relation]], [[:d:Property:P9972|illustrative content]], [[:d:Property:P9974|ITU radio emission designation]], [[:d:Property:P9977|isotopically modified form of]], [[:d:Property:P9989|stylized name]], [[:d:Property:P9994|record number]], [[:d:Property:P9998|excitation energy]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9947|WDG lemma ID]], [[:d:Property:P9948|The World Factbook country ID]], [[:d:Property:P9949|AFNIL publisher ID]], [[:d:Property:P9950|RICS company code]], [[:d:Property:P9951|Greek Castles ID]], [[:d:Property:P9952|Gente di Tuscia ID]], [[:d:Property:P9953|Lexicon of Medieval Nordic Law ID]], [[:d:Property:P9954|Product and Service Code]], [[:d:Property:P9955|SAM ID]], [[:d:Property:P9956|IRIS Sapienza author ID]], [[:d:Property:P9957|museum-digital place ID]], [[:d:Property:P9958|Det Norske Akademis Ordbok ID]], [[:d:Property:P9959|PDDikti ID]], [[:d:Property:P9960|VI.BE platform ID]], [[:d:Property:P9961|Owler company ID]], [[:d:Property:P9962|Ordbog over det danske sprog ID]], [[:d:Property:P9963|Svenska Akademins Ordbok-section ID]], [[:d:Property:P9964|Kalliope-Verbund ID]], [[:d:Property:P9965|musik-sammler.de artist ID]], [[:d:Property:P9966|United Nations Treaty Collection object ID]], [[:d:Property:P9967|Washington Rare Plant Field Guide ID (Web version)]], [[:d:Property:P9968|RAWG game ID]], [[:d:Property:P9973|TMOK ID]], [[:d:Property:P9975|Vokrug sveta article]], [[:d:Property:P9976|copyright registration]], [[:d:Property:P9978|Eneström Number]], [[:d:Property:P9979|NRK TV ID]], [[:d:Property:P9980|NLI Archive (bibliographic) ID]], [[:d:Property:P9981|L'Unificazione ID]], [[:d:Property:P9982|IGI Global Dictionary ID]], [[:d:Property:P9983|Enciclopedia dei ragazzi ID]], [[:d:Property:P9984|CANTIC ID]], [[:d:Property:P9985|EMBO member ID]], [[:d:Property:P9986|NDL earlier law ID]], [[:d:Property:P9987|AbandonSocios ID]], [[:d:Property:P9988|Bat Sheva Archive ID]], [[:d:Property:P9990|Literature.com book ID]], [[:d:Property:P9991|Literature.com ebook ID]], [[:d:Property:P9992|CantoDict word ID]], [[:d:Property:P9993|CantoDict character ID]], [[:d:Property:P9995|MYmovies person ID]], [[:d:Property:P9996|Chi era Costui plaque ID]], [[:d:Property:P9997|Bowers acronym]], [[:d:Property:P9999|Turkish Cinema Archive Database person ID]], [[:d:Property:P10000|Research Vocabularies Australia ID]], [[:d:Property:P10001|Austrian Football Association player ID]], [[:d:Property:P10002|Dewan Negara ID]], [[:d:Property:P10003|Arachne.org.au ID]], [[:d:Property:P10004|Dewan Rakyat ID]], [[:d:Property:P10005|Remontees-mecaniques.net ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/merger|merger]], [[:d:Wikidata:Property proposal/split-off|split-off]], [[:d:Wikidata:Property proposal/choreography for|choreography for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/classification, compartmentalisation, or information category for this document|classification, compartmentalisation, or information category for this document]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hotel rating|Hotel rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NatureScot Sitelink ID|NatureScot Sitelink ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pole positions|pole positions]], [[:d:Wikidata:Property proposal/podium finishes|podium finishes]], [[:d:Wikidata:Property proposal/StopGame ID|StopGame ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fastest laps|fastest laps]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amends|Amends]], [[:d:Wikidata:Property proposal/heading|heading]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Conway polyhedron notation|Conway polyhedron notation]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Reptile Online Database ID|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Data Australia ID|Research Data Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID|Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parliament of Australia MP ID|Parliament of Australia MP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trove work ID|Trove work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Geographical Names Board of NSW geoname ID|Geographical Names Board of NSW geoname ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Music track ID|Apple Music track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bokmålsordboka-ID|Bokmålsordboka-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nynorskordboka-ID|Nynorskordboka-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Birdata ID|Birdata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Superior Graduate Schools IDs|IRIS Superior Graduate Schools IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Trade Mark Number|Australian Trade Mark Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Prints + Printmaking artist ID|Australian Prints + Printmaking artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Prints + Printmaking work ID|Australian Prints + Printmaking work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FFCAM ID|FFCAM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVSA ID|TVSA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Academy of Russian Television person ID|Academy of Russian Television person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NSW Parliament Member ID|NSW Parliament Member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Statistical Geography 2021 ID|Australian Statistical Geography 2021 ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KPU Calon 2019|KPU Calon 2019]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Monaco Nature Encyclopedia ID|Monaco Nature Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Refuges.info ID|Refuges.info ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Smotrim.ru film ID|Smotrim.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norgeshistorie ID|Norgeshistorie ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AHPRA registration number|AHPRA registration number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PubCRIS product number|PubCRIS product number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Toolhub ID|Toolhub ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify user ID|Spotify user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Medicina ID|Dizionario di Medicina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario delle Scienze Fisiche ID|Dizionario delle Scienze Fisiche ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ORIAS number|ORIAS number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SNSF person ID|SNSF person ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23title%3A%20List%20of%20written%20works%20ordered%20by%20date%0ASELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fyear%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP50%20wd%3AQ921499.%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP577%20%3Fdate.%20%7D%0A%20%20BIND%28YEAR%28%3Fdate%29%20AS%20%3Fyear%29%0A%7D%0AORDER%20BY%20%28%3Fyear%29 List of written works authored by recent Nobel laureate Joshua Angrist] (via [[d:Template:Item documentation]] on [[d:Talk:Q921499]]) *** [https://w.wiki/4D$a Books by Canadian authors with a Wikisource page] ([https://twitter.com/Georgele2etexte/status/1449627724470013952 Source]) *** [https://w.wiki/4Eek Repetitive taxon names] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1449534448995901446 Source]) *** [http://w.wiki/4DH$ Count of sitelinks of museums/tourist attractions in the US] ([https://twitter.com/wikilovesbrasil/status/1449095230586826757 Source]) *** [https://w.wiki/4DT4 Map of French communes that are >30 characters long] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1448600030127009797 Source]) *** [https://w.wiki/4Ef9 Lexemes in Swedish that are missing in Svenska Akademiens Ordbok (Q1935308)] ([https://twitter.com/DennisPriskorn/status/1448396292439281682 Source]) *** [https://w.wiki/4DDX Attendance at the Bargoin, Roger-Quilliot and Henri-Lecoq museums per year] ([https://twitter.com/belett/status/1448252751520092161 Source]) *** [https://w.wiki/4Csp Present and past members of Czech Chamber of Deputies who are relatives] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1447837736761806849 Source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: We are continuing the work on the review part of the system. We are working on letting reviewers submit their decision if the mismatch is on Wikidata, the other database, both or neither. ** In the previous week we migrated all Wikimedia wikis to use the new change dispatching system. This system is responsible for notifying the other wikis about edits made on Wikidata that affect their articles so the article is refreshed and edits are added to recent changes and watchlists. This week we monitored the new system and investigated and fixed a few issues that came up. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:51, 18 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22166946 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #491 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' **Upcoming: *** WikidataCon is happening this week! [https://pretix.eu/WDCon21/WDCon21/ Don’t forget to register if you want to attend]! *** [https://www.iskouk.org/event-4540936 ISKO UK Hands-on Meetup - Introduction to Wikibase] ([https://www.meetup.com/Knowledge-Organisation-London/events/281627829/ register on meetup]) *** [https://www.inaturalist.org/projects/wikidatacon-2021-bioblitz WikidataCon Bioblitz (During WikidataCon)] ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #13, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=13 Death] ** Past: *** [[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2021-10-20|Wikidata+Wikibase office hour log]] (2021-10-20) *** Wikiarabia Algeria 2021: [https://www.youtube.com/watch?v=EBZrF3gLyZM Wikibase Presentation - Mohammed Sadat Abdulai and Georgina Burnett] *** Talk at Wikidata Workshop 2021 - [https://www.youtube.com/watch?v=YT9IhM9phwk Mathematics In Wikidata] *** LibreOffice Conference 2021 - [https://www.youtube.com/watch?v=_P3C2KjN9hE Enhancing a spellcheck dictionary by Wikidata Lexemes] *** LIVE Wikidata editing #58 - [https://www.youtube.com/watch?v=r3tBIgP8XKo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3080639182221238/ Facebook] *** [https://www.youtube.com/watch?v=YlGIR7d3gOg Wikipedia Weekly Network: Wikipedia podcast section #152 - Wikidata + Wikipedia: fact templates (in Swedish)] *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#84|Online Wikidata meetup in Swedish #84]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [http://magnusmanske.de/wordpress/?p=658 The Buggregator] *** [http://magnusmanske.de/wordpress/?p=662 AutoDesc Reloaded] by Magnus Manske *** [https://observablehq.com/@pac02/awesome-wikidata-notebooks Awesome Wikidata notebooks] *** [https://grant592.github.io/prog-neo4j/ Close to the Edge - Graph Databases through 1970s Prog Rock] ** Videos *** How to upload Australian Faunal Directory IDs to Wikidata using OpenRefine. [https://www.youtube.com/watch?v=vvMNjq16M38 Part I], [https://www.youtube.com/watch?v=gC0RH-KtHVI Part II], [https://www.youtube.com/watch?v=27_j9N5n-vs Part III], [https://www.youtube.com/watch?v=b9k0ZTYTVG4 Part IV] *** PhysWikiQuiz - a Physics Formula Question Generation and Test Engine using Wikidata in Education - [https://www.youtube.com/watch?v=5OZ0G5zEp2w YouTube] *** Timelapse of churches in the Americas (Wikidata, QGIS) - [https://www.youtube.com/watch?v=szhPNjpnoM8 YouTube] *** UseAsRef 2.0 - adding references using external IDs and other statements on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=w3KhBOFAzFk YouTube] *** Addressing the gender gap - Wikidata and SPARQL queries (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=vOTfjNIpfIk YouTube] *** Understanding Wikidata: a free and open knowledge base (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=pY1ntfqsN84 YouTube] *** WikidataTutorial: Learn how to edit / create items on Wikidata (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=wFGXe4tKl-E YouTube] *** Linked Data and Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=eePi4E78SIg YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Bargioni/UseAsRef|User:Bargioni/UseAsRef]] has now a 2.0 version, allowing to use as references not only external IDs but also some other properties ([[d:Property:P1343|P1343]], [[d:Property:P973|P973]], [[d:Property:P8214|P8214]] etc.) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** QID ("Initialism of Q-identifier, a unique identifier for an item in Wikidata. [from 2012]") now has [[wikt:QID|an entry in Wiktionary]] ** The 3<sup>rd</sup> edition of the [[m:Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]] is looking for nominations (see [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/DDNP7CZWF74CUCD7SC6S452KGMNMOAPN/ announcement on wikimedia-l]). Please submit your favorite tools by October 27<sup>th</sup>. The awarded projects will be announced and showcased in a virtual ceremony in December. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P9989|stylized name]], [[:d:Property:P9994|record number]], [[:d:Property:P9998|excitation energy]] *** External identifiers: [[:d:Property:P9988|Bat Sheva Archive ID]], [[:d:Property:P9990|Literature.com book ID]], [[:d:Property:P9991|Literature.com ebook ID]], [[:d:Property:P9992|CantoDict word ID]], [[:d:Property:P9993|CantoDict character ID]], [[:d:Property:P9995|MYmovies person ID]], [[:d:Property:P9996|Chi era Costui plaque ID]], [[:d:Property:P9997|Bowers acronym]], [[:d:Property:P9999|Turkish Cinema Archive Database person ID]], [[:d:Property:P10000|Research Vocabularies Australia ID]], [[:d:Property:P10001|Austrian Football Association player ID]], [[:d:Property:P10002|Dewan Negara ID]], [[:d:Property:P10003|Arachne.org.au ID]], [[:d:Property:P10004|Dewan Rakyat ID]], [[:d:Property:P10005|Remontees-mecaniques.net ID]], [[:d:Property:P10006|AllSides ID]], [[:d:Property:P10007|Birdata ID]], [[:d:Property:P10008|Geographical Names Board of NSW geoname ID]], [[:d:Property:P10009|IRIS GSSI author ID]], [[:d:Property:P10010|IRIS IUSS author ID]], [[:d:Property:P10011|SISSA Digital Library author ID]], [[:d:Property:P10012|NSW Parliament member ID]], [[:d:Property:P10013|SNSF person ID]], [[:d:Property:P10014|FFCAM ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Conway polyhedron notation|Conway polyhedron notation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nombre de voies routières|Nombre de voies routières]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museu da Pessoa Story|Museu da Pessoa Story]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Official forum|Official forum]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Properties for legislation|Properties for legislation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stack Exchange user ID|Stack Exchange user ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Toolhub ID|Toolhub ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify user ID|Spotify user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Medicina ID|Dizionario di Medicina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario delle Scienze Fisiche ID|Dizionario delle Scienze Fisiche ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ORIAS number|ORIAS number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Meetup group id|Meetup group id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE ID|UAE ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tennis Abstract player ID|Tennis Abstract player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museu da Pessoa person ID|Museu da Pessoa person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SoccerPunter player ID|SoccerPunter player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/allplayers.in.ua player ID|allplayers.in.ua player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pfl.uz player ID|pfl.uz player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ua-football.com player ID|ua-football.com player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Offshore leaks database ID|Offshore leaks database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Snob.ru author ID|Snob.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TASS Encyclopedia ID|TASS Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Corporate Identification Number (CIN) in India|Corporate Identification Number (CIN) in India]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DFIH financier ID|DFIH financier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DFIH business ID|DFIH business ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chuvash Encyclopedia ID|Chuvash Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kola Encyclopedia ID|Kola Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndexCat ID|IndexCat ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lithuanian Heritage Registry code|Lithuanian Heritage Registry code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Penza Encyclopedia ID|Penza Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SEKO-ID|SEKO-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musées Nationaux Récupération ID|Musées Nationaux Récupération ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Women in the Legislature ID|Women in the Legislature ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dissernet person ID|Dissernet person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dissernet institution ID|Dissernet institution ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dissernet journal ID|Dissernet journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia di Roma person ID|Enciclopedia di Roma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vokrug.tv show ID|Vokrug.tv show ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4GAU Map of mosques] ([https://twitter.com/LArtour/status/1451221910759563271 Source]) *** [https://w.wiki/4FsR Documents from the Boyer collection by decades], [https://w.wiki/4Ec3 subjects most represented] ([https://twitter.com/belett/status/1451199703308128267 Source]) *** [https://w.wiki/HuG Pronouns of people in different languages] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1450877143374868495 Source]) *** [https://w.wiki/4FRK Twitter accounts of libraries in Switzerland] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1450761240058421255 Source]) *** [https://w.wiki/4F6e Images of cell types in Wikidata] ([https://twitter.com/lubianat/status/1450483958114885640 Source]) *** [https://w.wiki/4F4E Map of the place of death of people born in Puy-de-Dôme] ([https://twitter.com/belett/status/1450446343781195779 Source]) *** [https://w.wiki/4HAq Graph of NFDI consortia with their fields of work], [https://w.wiki/4HAw the map of (co-)applicants], ([https://twitter.com/_shigapov/status/1452562986946678786 Source]) *** [https://w.wiki/4GTx Places where people in South-America work who published on Wikidata] ([https://twitter.com/egonwillighagen/status/1451837907258462208 Source]) *** [https://w.wiki/4Fx5 Rail link between Narvik and Singapore] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1451528085833195546 Source]) * '''Development''' ** The new WDQS Streaming Updater now fully shipped to production. This will help the Query Service better deal with the amount of edits happening on Wikidata. ([https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/NXBOCI3WKTZBB6RB2GYWBBH2BFH3NBT6/ more information]) ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continuing work on the results page where mismatches are shown for review. We are focusing on showing all necessary information for a mismatch to make a good determination if it is a mismatch in Wikidata, the external source or neither. ** Finishing the work on the new change dispatching system that improves how Wikipedia and the other Wikimedia projects are notified about edits happening on Wikidata that affect them. Currently tying up some lose ends. ** Preparing for WikidataCon. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:31, 25 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22227678 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #492 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/handling of data objects for pages in the project namespace|handling of data objects for pages in the project namespace]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Sam Oyeyele will join us to discuss [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject%20AfroCine/Months%20of%20African%20Cinema the AfroCine project]. [https://docs.google.com/document/d/1Slztz7F9jGkfcv66LAd4F26d_MHatYtDMjEtOc-U-Fw/edit# doc], Nov. 2nd. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/SLB3STWTKYHFW5AXKLJAPEP34ULFG3XL/ Upcoming Search Platform Office Hours—November 3rd, 2021]. Time: 16:00-17:00 GMT / 09:00-10:00 PDT / 12:00-13:00 EDT / 17:00-18:00 CET & WAT. Come and ask anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.! ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #14, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=14 COP26] ** Past: *** WikidataCon 2021 happened \o/ **** Documentation of the sessions are currently ongoing. It may take a few weeks to publish all 80 hours of content but you can already watch some of them ([[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Documentation/List of sessions|linked from each session's Etherpad]]). **** [https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataCon2021-Wikidatapinkponysession Wikidatapink pony session] (a meetup where participants shared wishes and feature requests about Wikidata to the development team) **** List of [[d:Wikidata:Ninth Birthday/Presents|birthday presents]] ***** [[d:Wikidata:WikidataComplete|WikidataComplete gadget]] by [[d:User:Dhairya3124|Dhairya3124]] ***** [https://tanny411.github.io/Wikidata-WDQS-Analysis/ Wikidata Subgraph Analysis] by [[d:User:Aisha Khatun|Aisha Khatun]] ***** [[d:User:Bargioni/UseAsRef|UseAsRef 2.0]] by [[d:User:Epìdosis|Epìdosis]] ***** [https://kgtk.isi.edu/iswc/browser/Q11424 KGTK project] by Pedro Szekely ***** [https://wmde.github.io/wikidata-map/dist/index.html Wikidata Map] (series of updates of the all-coordinates-on-wikidata, made available at [[commons:Wikidata map]]) by [[User:Addshore|Addshore]] ***** [http://wikipediapodden.se/episode-154-abstract-wikipedia-and-wikifunctions/ Special episode of Wikipediapodden with an interview with Denny about Abstract Wikipedia and Wikifunctions] by [[d:User:Ainali|Ainali]] ***** [https://en.wiktionary.beta.wmflabs.org/wiki/cat Lua access for Lexemes on beta] by [[d:User:LydiaPintscher|LydiaPintscher]] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=2pDKC64nItE Editathon documentation page] by bunch of lovely glam professionals ***** [https://www.learnwikidata.net/app/?en Learn wikidata course] by [[d:User:Clifford_Anderson|Clifford Anderson]] and co ***** [https://wikxhibit.org/ Wikxhibit] by Tarfah Alrashed ***** [https://integraality.toolforge.org/ Integraality updates] by [[d:User:Jean-Frédéric|Jean-Frédéric]] ***** [https://www.inaturalist.org/projects/wikidatacon-2021-bioblitz iNaturalist BioBlitz] by [[d:User:Pigsonthewing|Pigsonthewing]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blog post *** [https://www.daieux-et-dailleurs.fr/blog-genealogique/challenge-de-a-a-z/84-challenge-az-edition-2021/697-challenge-a-a-z-2021 Challenge A to Z 2021] (in French) ** Papers *** [https://doi.org/10.1093/nar/gkab991 Complex Portal 2022: new curation frontiers] about the {{Q|47196990}} <> Wikidata connection *** (fr) [https://observablehq.com/@pac02/les-libelles-francophones-genres-dans-wikidata Les libellés francophones genrés dans Wikidata] (notebook Observablehq) ** Videos *** Working hour on preferences and common.js Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=-7W2V_dPXJ4 YouTube] *** Semantic web tutorial # 3 | What is Wikidata? (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=B1Miv9bCQjA YouTube] *** SPARQL queries around Boyer collection of the Clermont Auvergne Métropole heritage library (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=B1Miv9bCQjA YouTube] *** New Item creation (in Japanese) - [https://www.youtube.com/watch?v=OXDLj5cLBZQ YouTube] ** Research projects *** [https://safeandtrustedai.org/project/creating-and-evolving-knowledge-graphs-at-scale-for-explainable-ai/ Creating and evolving knowledge graphs at scale for explainable AI] * '''Tool of the week''' ** [http://www.cemeteries.wiki/ Cemeteries.wiki] by [[d:User:Yamen|Yamen]] is a project to display Dataviz and statistics about cemeteries all over the world. (2021-11-01) ** ... and remember you can [[Wikidata:Tools/Proposals|propose a new tool or gadget]]! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikimedia Foundation is looking for a Graph Consultant to help migrate the [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:SPARQL_query_service Wikidata Query Service (WDQS)] from Blazegraph to a different RDF store. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3546920 Apply here!] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10019|term in higher taxon]], [[:d:Property:P10027|official forum]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10015|NatureScot Sitelink ID]], [[:d:Property:P10016|Refuges.info ID]], [[:d:Property:P10017|Dizionario delle Scienze Fisiche ID]], [[:d:Property:P10018|George Eastman Museum people ID]], [[:d:Property:P10020|Parliament of Australia MP ID]], [[:d:Property:P10021|UAE University Libraries ID]], [[:d:Property:P10022|Dizionario di Medicina ID]], [[:d:Property:P10023|Museu da Pessoa person ID]], [[:d:Property:P10024|Indigenous Corporation Number]], [[:d:Property:P10025|Toolhub ID]], [[:d:Property:P10026|Research Data Australia ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/date of recording|date of recording]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Candidate position|Candidate position]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MTBdata|MTBdata]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Vokrug.tv person ID|Vokrug.tv person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Standing Waters Database ID|Standing Waters Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/State Duma person ID|State Duma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Federation Council person ID|Federation Council person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia della Scienza e della Tecnica ID|Enciclopedia della Scienza e della Tecnica ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FRACS profile ID|FRACS profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NER portfolio ID|NER portfolio ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Triple J Unearthed artist ID|Triple J Unearthed artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SEEK company ID|SEEK company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Levels.fyi company ID|Levels.fyi company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/romaq.org ID|romaq.org ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NWT Species ID|NWT Species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNISA author ID|IRIS UNISA author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nederlandse Voornamenbank ID|Nederlandse Voornamenbank ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Verona author ID|IRIS Verona author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMI author ID|IRIS UNIMI author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIURB author ID|IRIS UNIURB author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Charities and Not‑for‑profits Register Charity ID|Australian Charities and Not‑for‑profits Register Charity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIBO author ID|IRIS UNIBO author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Québec Enterprise Number|Québec Enterprise Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Douyin User ID|Douyin User ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ACE Repertory publisher ID|ACE Repertory publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ACE Repertory writer ID|ACE Repertory writer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indonesian Hospital ID|Indonesian Hospital ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4DWD Map of French bridges and tunnels carrying an high-speed railway line] *** [https://w.wiki/4JWy List of Wikidata item's labels which are same as male form and different from female form in French (ie using the generic as male form)] ([[d:User:PAC2/Gender neutral labels|source]]) *** [https://w.wiki/4JX4 List of Wikidata item's labels which are same as male form and different from female form in English (ie using the generic as male form)]([[d:User:PAC2/Gender neutral labels|source]]) *** [https://w.wiki/4K5K consorts of Selim III] ([[d:Property_talk:P26#Sultan's_consorts|source]]) *** [https://w.wiki/4KLz Coordinates of the birthplaces of people with family name Autrique] ([https://twitter.com/daieuxdailleurs/status/1455096919013924869 Source]) *** [https://w.wiki/4KBW Coordinates of battles] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1454879113207033858 Source]) *** [https://w.wiki/4Je2 Geographical distribution of votive boats historic monuments in France] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1454149939676786691 Source]) *** [https://w.wiki/4JJ6 Relationship among accepted NFDI consortia] ([https://twitter.com/inablu/status/1453765653287120899 Source]) ** Newest database reports: [[d:Wikidata:Database reports/top missing properties by number of identifiers/P26|top missing property by number of identifiers: spouse (P26)]] * '''Development''' ** WikidataCon! \o/ ** Continued the work on the first version of the Mismatch Finder. We are getting closer to the polishing phase now and will have something ready in the next weeks. ** Lua access for Lexemes is now ready to test on English Beta Wiktionary. ** Concluded work on the improved behind-the-scenes system for notifying Wikipedias and co about Wikidata edits that affect them. Nothing should have changed for you. ** Started working on a new implementation of the search box to be ready for the upcoming skin changes the WMF is working on. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 01|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:37, 1 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22271418 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #493 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [https://www.twitch.tv/belett Live about SPARQL queries] on Twitch and in French, by Vigneron, November 9 at 18:00 CET *** LIVE Wikidata editing #61 - [https://www.youtube.com/watch?v=--pS3UB0uFg YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3098329280452228/ Facebook], November 13 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#86|Online Wikidata meetup in Swedish #86]], November 14 at 13.00 UTC *** Wikidata webinar at the Goethe Institute in Athens (Greek). [https://us02web.zoom.us/webinar/register/WN_WmX73SA_R5C-nd87ytV4aw?timezone_id=Europe%2FBerlin Nov 8, 2021 17:00 UTC+1] *** Next installment of the [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikibase_and_WBStack_Working_Hours LD4 Wikibase Working Hour]! Monday 15 November 2021, 3PM - 4PM Eastern ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20211115T200000&p1=tz_et&p2=tz_ct&p3=tz_mt&p4=tz_pt&p5=tz_gmt&p6=tz_cet Time zone converter]). Registration: [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJUtc-CoqTgpGtBjZC0uPQ7qA_in15Qzer6e Zoom registration link] ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #15, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=15 COP26 (2/2)] ** Past *** Documentation of the WikidataCon 2021 sessions are currently ongoing. It may take a few weeks to publish all 80 hours of content but you can already watch some of them ([https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikidataCon_2021/Documentation/List_of_sessionslinked from each session's Etherpad]) *** [https://www.youtube.com/watch?v=zE6hw2pu6K0 Wikidata SPARQL tutorial around the Saint-Brieuc museum] (in French) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Media *** [[User:Theklan]] at {{Q|Q3100760}}: [https://www.eitb.eus/es/radio/radio-euskadi/programas/hagase-la-luz/detalle/8435228/wikidata-base-de-datos-editable-multilingue-libre-y-con-datos-de-todo-conocimiento-con-galder-gonzalez/ Wikidata: una base de datos editable, multilingüe, libre y con datos de todo conocimiento] (Spanish) ** Blogs *** TIB at WikidataCon: [https://blogs.tib.eu/wp/tib/2021/11/05/tib-at-wikidatacon-part-1/ Part 1 ] , [https://blogs.tib.eu/wp/tib/2021/11/05/tib-at-wikidatacon-part-2/ Part 2] *** [https://www.utoronto.ca/news/help-their-prof-u-t-students-go-being-wikidata-novices-international-conference-presenters With help of their prof, U of T students go from being Wikidata novices to international conference presenters] *** [https://staff.library.harvard.edu/blog/boston-rock-city Crowdsourcing the Scene at the Boston Rock City Edit-a-Thon] ** Videos *** Basic tutorial on how to improve Wikidata items (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=MR-90s_uZCQ YouTube] *** Metadata of cultural institutes: import strategies on Wikidata in the case of the Tuscany Region (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=154u0HvMkyQ YouTube] *** Wikidata for 5-star Linked Open Databases: a case study of PanglaoDB - [https://www.youtube.com/watch?v=HvjMoaOr68k YouTube] *** Using Wikidata entities and properties in schema.org markup and linked data - [https://www.youtube.com/watch?v=eJ3HSI6zLyo YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/gendered-labels-in-wikidata are occupation labels gender neutral?] a tool to explore gender neutrality of labels in different languages. ** [https://app.rawgraphs.io/ RAWGraphs], a dataviz tool which allows SPARQL queries ([https://twitter.com/rawgraphs/status/1455530965749673984?t=bkvv8yg8lwIgmcyWK6HTSw&s=19 source]) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]! ** [https://openrefine.org/download.html OpenRefine 3.5.0] was released * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10032|Museu da Pessoa History]], [[:d:Property:P10038|Conway polyhedron notation]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10028|Tennis Abstract player ID]], [[:d:Property:P10029|Women in the Legislature ID]], [[:d:Property:P10030|StopGame ID]], [[:d:Property:P10031|Enciclopedia di Roma person ID]], [[:d:Property:P10033|Biografija.ru ID]], [[:d:Property:P10034|Derrieux agency person ID]], [[:d:Property:P10035|Kola Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10036|Penza Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10037|Enciclopedia della Scienza e della Tecnica ID]], [[:d:Property:P10039|Musées Nationaux Recuperation ID]], [[:d:Property:P10040|Lithuanian Heritage Registry code]], [[:d:Property:P10041|Nynorskordboka-ID]], [[:d:Property:P10042|Bokmålsordboka-ID]], [[:d:Property:P10043|Indonesian parliament candidate ID 2019]], [[:d:Property:P10044|Trove work ID]], [[:d:Property:P10045|Vokrug.tv show ID]], [[:d:Property:P10046|Apple maps ID]], [[:d:Property:P10047|Federation Council person ID]], [[:d:Property:P10048|Meetup group id]], [[:d:Property:P10049|Glitchwave genre ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/original catalog description|original catalog description]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kanobu ID|Kanobu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yandex.Question person ID|Yandex.Question person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/発車メロディ|発車メロディ]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Listen Notes podcast ID|Listen Notes podcast ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhatsApp number|WhatsApp number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNKI Journal ID|CNKI Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Scholar Journal ID|Baidu Scholar Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AllHomes research location ID|AllHomes research location ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Domain suburb profile ID|Domain suburb profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Coles Online product ID|Coles Online product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woolworths product ID|Woolworths product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritime Business Directory ID|Maritime Business Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Oslo Byleksikon ID|Oslo Byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NVE Bre ID|NVE Bre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databáze-her.cz ID|Databáze-her.cz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FederalPress Encyclopedia ID|FederalPress Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/babesdirectory|babesdirectory]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DHAC ID|DHAC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver TV ID|Naver TV ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IJF competition ID|IJF competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JudoInside competition ID|JudoInside competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/live.ijf competition ID|live.ijf competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FAOLEX No|FAOLEX No]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EJU competition ID|EJU competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The-Sports.org competition ID|The-Sports.org competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/StarHit ID|StarHit ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nasha Versia ID|Nasha Versia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LocalWiki ID|LocalWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ESPN MMA fighter ID|ESPN MMA fighter ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Comparably company ID|Comparably company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spanish Cultural Heritage thesauri ID|Spanish Cultural Heritage thesauri ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases Chemical ID|Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases Chemical ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4LKf Number of virtual twins (pair with the same dates of birth and death) in Wikidata] ([[d:Wikidata:WikiProject_Virtual_Twins#Number_of_virtual_twins_at_a_given_milestone|source]]) *** [https://w.wiki/4LPV People recently buried in a cemetery nearby without an image of the grave (P1442) on Wikidata] ([[d:Property_talk:P1442#People recently_buried_in_a cemetery_nearby_without_an image_of_the_grave (P1442)_on_Wikidata|source]]) *** [https://w.wiki/4L5o List of lexemes in French associated with occupation items] ([[d:User:PAC2/Gender neutral labels|source]]) *** [https://w.wiki/4LuG Towns with less than 1000 people that have a cathedral] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1457053245663113216 Source]) *** [https://w.wiki/4Lkt Musical works based on literary works] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1456785592436641794 Source]) *** [https://w.wiki/4Kwq Main surnames of people born in the Puy-de-Dôme, France] ([https://twitter.com/daieuxdailleurs/status/1455861015187496962 Source]) *** [https://w.wiki/4Kox Members of the Ukrainian national sports team] ([https://twitter.com/fed4ev/status/1455657383313788932 Source]) * '''Development''' ** Mismatch Finder: We finished adding “next steps” dialog and a “more info” dialog to tell users more about the import a mismatch was added in. ** We had discussions about how to best make the SearchBox WVUI component for the new Vector skin work well for Wikidata ([[phab:T275251]]) ** We have put a version of [https://www.wbstack.com/ WBStack] on wikibase.dev. We will start work to deploy to wikibase.cloud in the coming weeks. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 08|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:33, 8 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22310207 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #494 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: [[Wikidata:Requests for comment/Create massive changes in one property for spesific categories/properties?|Create massive changes in one property for spesific categories/properties?]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** Next Bug Triage Hour on '''API issues'''. Monday 15th November at 17:00 UTC (18:00 Berlin time, [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?msg=Wikidata+bug+triage+hour&iso=20211115T17&p1=%3A&ah=1 see other time zones]) ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour Etherpad]) *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Éder Porto will be discussing adding journal articles to Wikidata [[:wikisource:Wikipedia and Academic Libraries: A Global Project/Chapter 17|Wikipedia and Academic Libraries: A Global Project/Chapter 17]]. [https://docs.google.com/document/d/1LjxZ01AUOIJItcwgXTWAIFblel9js_XjwG4aWArD-Zk/edit?usp=sharing doc], Nov. 16th. *** [https://openpublishingfest.org/calendar.html#event-107/ Open Source Publishing Tools in Wikidata], 16 November 2021. Part of the [https://openpublishingfest.org Open Publishing Fest]. *** LIVE Wikidata editing #62 - [https://www.youtube.com/watch?v=gXzqg6KuVvc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3104015093216980/ Facebook], November 20 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#87|Online Wikidata meetup in Swedish #87]], November 21 at 13.00 UTC ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #16, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=15 Books] ** Past *** Introduction to Wikidata: GWMAB con IAML Italia [https://www.youtube.com/watch?v=B5fXKwKzGbA replay] (in Italian) *** WikiData4Education_Aligning the sum of all knowledge with school curricula, WikiIndaba ([https://www.youtube.com/watch?v=yowI9YtZ-2M replay]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://investinopen.org/blog/wikidata-and-open-infrastructure-a-request-for-participation/ Wikidata and open infrastructure: a request for participation] *** [https://redaktionsblog.hypotheses.org/5219 Own metadata for own blog posts - science communication and bibliographies with open data and Wikidata] *** [https://www.datastory.org/blog/tracking-the-worlds-elections How we're tracking elections in symbiosis with Wikidata] *** Recent updates and improvements to Wikidata Query Service **** [https://techblog.wikimedia.org/2021/11/10/how-we-learned-to-stop-worrying-and-loved-the-event-flow/ How we learned to stop worrying and loved the (event) flow] **** [https://techblog.wikimedia.org/2021/11/10/the-trouble-with-triples/ The trouble with triples] **** [https://techblog.wikimedia.org/2021/11/10/getting-the-wdqs-updater-to-production-a-tale-of-production-readiness-for-flink-on-kubernetes-at-wmf/ Getting the WDQS Updater to production: a tale of production readiness for Flink on Kubernetes at WMF] ** Videos *** [[d:User:Fuzheado|Fuzheado]] and [[d:User:T_Cells|T Cells]] to demonstrate how to discover, track and work with sets of Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=q27-k3Ms4hw YouTube] *** Wikidata Introduction course (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=MmSGrlk0uSI 1], [https://www.youtube.com/watch?v=4Zg6Gbiwzac 2], [https://www.youtube.com/watch?v=0XJSUyNIoIw 3], [https://www.youtube.com/watch?v=qRL6dUPBVBs 4] *** Wikidata in Educational Institutions / Academic research at Wikimedia Polska / Wikidata Govdirectory - [https://www.youtube.com/watch?v=UNX4rBWxK_U YouTube] ** Podcasts *** [https://specimenspod.libsyn.com/ Siobhan Leachman - Wikimedia Editor and Citizen Scientist] * '''Tool of the week''' ** [[:ca:Plantilla:Infotaula persona|Plantilla:Infotaula persona]], infobox for people on Catalan Wikipedia with extensive use of Wikidata, used 175000 times, with Bridge editing. Sample use at [[:ca:Frits Zernike]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [Feedback Requested] [[phab:T295275|Introducing a dedicated section on Wikidata Item pages for classifying properties]] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]! ** [https://observablehq.com/@pac02/what-kind-of-articles-have-you-created What kind of articles have you created?] an Observable notebook which use Wikidata API to get the value of P31 for the list of articles created by a user. ** OpenRefine is hiring a [https://openrefine.org/blog/2021/11/05/Project-director.html part-time Project director] (paid position). ** [https://brianschrader.com/archive/announcing-hewell-public-beta-/ Hewell public beta app]: is a virtual tour guide that automatically finds interesting things around you whether you're in a new city or your hometown. ** [[d:Q30325238|Full Fact]] [https://twitter.com/mr_dudders/status/1458063883697016838 is using the MediaWiki Action API in their workflow to help add some Wikidata identifiers to their mark-up]. ** [[d:User:Magnus Manske|Magnus]] [https://twitter.com/MagnusManske/status/1455871764760834053 replaced some live SPARQL queries in Mix’n’match with a database cache. Main page now loads faster]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10050|Nederlandse Voornamenbank ID]], [[:d:Property:P10051|Standing Waters Database ID]], [[:d:Property:P10052|Vokrug.tv person ID]], [[:d:Property:P10053|Atlas Project of Roman Aqueducts ID]], [[:d:Property:P10054|IRIS UNIURB author ID]], [[:d:Property:P10055|IRIS Verona author ID]], [[:d:Property:P10056|IRIS UNISA author ID]], [[:d:Property:P10057|IRIS UNIMI author ID]], [[:d:Property:P10058|IRIS UNIBO author ID]], [[:d:Property:P10059|Philosophica ID]], [[:d:Property:P10060|Castforward ID]], [[:d:Property:P10061|Baidu Scholar journal ID]], [[:d:Property:P10062|Academy of Russian Television person ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Tabakalera ID|Tabakalera ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/mathematical symbol|mathematical symbol]], [[:d:Wikidata:Property proposal/included as part|included as part]], [[:d:Wikidata:Property proposal/specific impulse by weight|specific impulse by weight]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Newgrounds username|Newgrounds username]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/7 Days person ID|7 Days person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DBLP event ID|DBLP event ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Osmose Agency person ID|Osmose Agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Author ID from the Modern Discussion website|Author ID from the Modern Discussion website]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Umbria IDs|IRIS Umbria IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/biografiA ID|biografiA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Global Geoparks Network ID (new)|Global Geoparks Network ID (new)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Numelyo|identifiant Numelyo]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4NqT List of properties which have instances or subclass of humans as possible value with male and female form in French] ([[d:Topic:Wgl2sg728eg71a8s|source]]) *** [https://w.wiki/4Ngr Different people with same label / birthday / occupation in a specified year] *** [https://w.wiki/4Nnk Narrative locations of the book Itinerary from Paris to Mont-d'Or] ([https://twitter.com/belett/status/1459192473100632066 Source]) *** [https://w.wiki/4NVs Maps of tombs of unknown soldiers] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1458890173937295361 Source]) *** [https://w.wiki/4N7h Most common first names (> 5) among people with a Wikidata item and born in Auvergne] ([https://twitter.com/belett/status/1458445682549854209 Source]) *** [https://w.wiki/4MsG Student-Teacher relationship based on entries in 'Das Geistige Berlin' (1897)] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1458203007158558721 Source]) *** [https://query.wikidata.org/embed.html#select%20%3Fdec%20%28%28%3Fcount%2F%3Ftotal%29%2a100%20as%20%3Fpercent%29%20%3FcauseLabel%20%20where%20%0A%7B%20%0A%20%20%7B%20select%20%28str%28%3Fdecade%29%20as%20%3Fdec%29%20%28count%28distinct%20%3Fps%29%20as%20%3Fcount%29%20%3Fcause%20where%20%7B%0A%20%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps%20.%20%3Fps%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fterm%20wdt%3AP279%20wd%3AQ16707842%20.%20%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP582%20%3Fpend%20.%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps2%20.%20%3Fps2%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fps2%20pq%3AP580%20%3Fpend%20%7D%20%0A%20%20%23%20not%20new%20term%20starting%20same%20day%20-%20ie%20left%20Parliament%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP1534%20%3Fcause%20.%20%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ741182%20%7D%20%23%20not%20dissolution%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ7649223%20%7D%20%23%20not%20suspension%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35855188%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ36345696%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ30580660%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ52084147%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35867887%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20bind%28year%28%3Fpend%29%20as%20%3Fyear%29%20.%20filter%28%3Fyear%20%3E%3D%201870%29%20.%20bind%28%28floor%28%3Fyear%2F10%29%2a10%29%20as%20%3Fdecade%29%20.%0A%7D%20group%20by%20%3Fcause%20%3Fdecade%20%7D%20%0A%0A%20%20%7B%20select%20%28str%28%3Fdecade%29%20as%20%3Fdec%29%20%28count%28distinct%20%3Fps%29%20as%20%3Ftotal%29%20where%20%7B%0A%20%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps%20.%20%3Fps%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fterm%20wdt%3AP279%20wd%3AQ16707842%20.%20%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP582%20%3Fpend%20.%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps2%20.%20%3Fps2%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fps2%20pq%3AP580%20%3Fpend%20%7D%20%0A%20%20%23%20not%20new%20term%20starting%20same%20day%20-%20ie%20left%20Parliament%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP1534%20%3Fcause%20.%20%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ741182%20%7D%20%23%20not%20dissolution%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ7649223%20%7D%20%23%20not%20suspension%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35855188%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ36345696%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ30580660%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ52084147%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35867887%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20bind%28year%28%3Fpend%29%20as%20%3Fyear%29%20.%20filter%28%3Fyear%20%3E%3D%201870%29%20.%20bind%28%28floor%28%3Fyear%2F10%29%2a10%29%20as%20%3Fdecade%29%20.%0A%7D%20group%20by%20%3Fdecade%20%7D%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0A%23defaultView%3ABarChart Relative frequency of reasons MPs' terms end, since 1870] ([https://twitter.com/generalising/status/1458177275535536129 Source]) ** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Movies/reports/TV series/recently ended|recently ended TV series]] * '''Development''' ** The language codes <code>agq</code> ([[:d:Q34737|Aghem]], [[phabricator:T288335|T288335]]) and <code>mcn</code> ([[:d:Q56668|Massa]], [[phabricator:T293884|T293884]]) are now supported. ** Mismatch Finder: Added various dialogs and help texts to make it easier to understand what reviewers need to do and what information they are seeing in the tool ** Mismatch Finder: started polishing and bug fixing for release of the first version ** Making the order of Lexeme's grammatical features consistent ([[phab:T232557]]) ** Investigating how to share complex SPARQL queries in Wikidata Query Service via short URL ([[phab:T295560]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 15|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:35, 15 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22310207 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #495 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: *** [[Wikidata:Requests for comment/How to avoid to use male form as a generic form in property labels in French ?]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.11.25 next Wikibase live session] is 16:00 GMT on Thursday 25th November 2021 (18:00 Berlin time). All are welcome! *** Editing Scottish government agencies at [https://codethecity.org/what-we-do/hack-weekends/ctc24-open-in-practice/ CTC24 – Open In Practice], November 27-28 *** LIVE Wikidata editing #63 - [https://www.youtube.com/watch?v=hxPfg3STM08 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3109599262658563/ Facebook], November 27 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#88|Online Wikidata meetup in Swedish #88]], November 28 at 13.00 UTC *** [https://www.iskouk.org/event-4540936 ISKO UK Hands-on Meetup - Introduction to Wikibase] (November 23rd 2021 13:00 Berlin time) ([https://www.meetup.com/Knowledge-Organisation-London/events/281627829/ register on meetup]) **Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #17, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=17 Bread] ** Past *** Bug Triage Hour on API issues ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour log]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikiedu.org/blog/2021/11/19/using-wikidata-to-promote-epistemic-equity/ Using Wikidata to promote epistemic equity] *** [https://www.library.upenn.edu/blogs/libraries-news/how-penns-librarians-are-using-linked-data-make-web-better How Penn's Librarians are Using Linked Data to Make the Web Better] ** Videos *** How to use the Wikidata query service without having experience with the SPARQL language (Wikidata Query Builder) (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=8s05hfU0HYc YouTube] *** Bringing Linked Data into Libraries via Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=i5YOf1_GfA4 YouTube] *** Presenting the project for integrating data from the Ricordi Archive into Wikimedia projects (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=lDEI7iT1cZY YouTube] *** Wikidata for 5-star Linked Open Bio-Ontologies - [https://www.youtube.com/watch?v=S17PSUOTeUA YouTube] *** ENDORSE Follow up event: Wikibase and the EU Knowledge Graph as a use case - [https://www.youtube.com/watch?v=04VABNCgF6A YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://wikicite-search.herokuapp.com WikiCite Search] is a bibliographic search engine for Wikidata that finds articles either by searching for keywords, or by string matching. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikimedia Deutschland is looking for a [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] and [https://short.sg/j/131847 Partner Relationships Manager] to join the Wikidata/Wikibase team. ** Are you doing research around Wikidata? There is a [[m:Grants:Programs/Wikimedia_Research_&_Technology_Fund#Wikimedia_Research_Fund|new fund to support research work around the Wikimedia projects]] that you can apply to. ** This [https://the-qa-company.com/blog/blog-extended/13 post] about the question of the week is showing how questions can be answered over Wikidata. Also it gives some insights on how Google and Siri are using Wikidata. ** A new openly accessible [https://kgbook.org book on knowledge graphs] has been published by prominent researchers in the field. ** [https://twitter.com/digitalling/status/1460704834168836098 The latest version of WordNet released now links to Wikidata for many entries] ** [Feedback Requested] [[phab:T295275|Introducing a dedicated section on Wikidata Item pages for classifying properties]] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10067|train melody]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10063|SEKO ID]], [[:d:Property:P10064|NWT Species ID]], [[:d:Property:P10065|IJF competition ID]], [[:d:Property:P10066|JudoInside competition ID]], [[:d:Property:P10068|SEEK company ID]], [[:d:Property:P10069|Tabakalera ID]], [[:d:Property:P10070|IRIS UNIPG author ID]], [[:d:Property:P10071|EXQUIRITE author ID]], [[:d:Property:P10072|State Duma person ID]], [[:d:Property:P10073|ESPN MMA fighter ID]], [[:d:Property:P10074|Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases chemical ID]], [[:d:Property:P10075|CREPČ institution ID]], [[:d:Property:P10076|CREPČ person ID]], [[:d:Property:P10077|Spanish Cultural Heritage thesauri ID]], [[:d:Property:P10078|Maritime Business Directory ID]], [[:d:Property:P10079|FAOLEX No]], [[:d:Property:P10080|EJU competition ID]], [[:d:Property:P10081|Australian Charities and Not‑for‑profits Register Charity ID]], [[:d:Property:P10082|CJFD journal ID]], [[:d:Property:P10083|Offshore leaks database ID]], [[:d:Property:P10084|Osmose Agency person ID]], [[:d:Property:P10085|biografiA ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Rehearses at|Rehearses at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/image with color chart|image with color chart]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wallet Address|Wallet Address]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dpi|dpi]], [[:d:Wikidata:Property proposal/project of|project of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/outcome|outcome]], [[:d:Wikidata:Property proposal/introduced by|introduced by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IMA Symbol|IMA Symbol]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ghana Place Names URL|Ghana Place Names URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CSS code|CSS code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Deity|Deity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of teachers|number of teachers]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Newgrounds username|Newgrounds username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Numelyo|identifiant Numelyo]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie artist ID|Genie artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie album ID|Genie album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie song ID|Genie song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie media ID|Genie media ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver VIBE track ID|Naver VIBE track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver VIBE video ID|Naver VIBE video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bugs! track ID|Bugs! track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bugs! music video ID|Bugs! music video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Melon music video ID|Melon music video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rutube channel ID|Rutube channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Saint Petersburg Encyclopedia ID|Saint Petersburg Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nintendo64EVER ID|Nintendo64EVER ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/N64-Database ID|N64-Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MedlinePlus drug identifier|MedlinePlus drug identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Web Encyclopedia of Kyiv ID|Web Encyclopedia of Kyiv ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Database of Czech librarians ID|Database of Czech librarians ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Coub channel ID|Coub channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalog of arthistoricum.net ID|Catalog of arthistoricum.net ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant OùVoir.Ça|identifiant OùVoir.Ça]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kino-teatr.ru film ID 2|kino-teatr.ru film ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CH district ID|CH district ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Volgograd Oblast address register|Volgograd Oblast address register]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Initiale|identifiant Initiale]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AbeBooks ID|AbeBooks ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sceneweb organization ID|Sceneweb organization ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SensCritique work ID|SensCritique work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of Congress providers ID|Library of Congress providers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Irkipedia ID|Irkipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Delovaya Stolitsa ID|Delovaya Stolitsa ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baseball Prospectus ID|Baseball Prospectus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NT Place Names Register ID|NT Place Names Register ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Place Names of New Brunswick ID|Place Names of New Brunswick ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS polytechnic universities IDs|IRIS polytechnic universities IDs]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4QuM Numbers from 0 to 20 sorted alphabetically thanks to lexicographical data] ([https://twitter.com/envlh/status/1461317543654612998 source]) *** [https://w.wiki/4SBM Given names of French fictional characters, as chosen by French / non-French authors] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1462406228966006784 Source]) *** [https://w.wiki/4Qi6 Map of members of the International Society of Biocuration (historical and current; affiliation and education institutions)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1461063139852750857 Source]) *** [https://w.wiki/4Qfc UK MPs and their reason for *finally* leaving office] ([https://twitter.com/generalising/status/1461031253839331332 Source]) *** [https://w.wiki/4R2o Number of new UK MPs at each general election since 1870 (new = never served before)] ([https://twitter.com/generalising/status/1461439247278301192 Source]) *** [https://w.wiki/4QE4 Crewe Alexandra players from Crewe] ([https://twitter.com/EEPaul/status/1460708170024853510 Source]) *** [https://w.wiki/4QCB Chronological timeline of people buried in Cimetière des Carmes] ([https://twitter.com/belett/status/1460621202645475335 Source]) *** [https://w.wiki/4Pyx Stops in the travel routes of Wilhelm Müller on his way from Leipzig to Bad Schandau in 1820/21] ([https://twitter.com/diedatenlaube/status/1460387431405039622 Source]) * '''Development''' ** Working on displaying the grammatical features of Lexemes in a particular order in the UI ([[phab:T232557]]) ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: continuing polishing before first release. Focusing on making API documentation available and adding a footer to the site ** The ongoing work on MediaWiki skin improvements especially for Wikipedia will break the search box for Wikidata. We're working on addressing this. ([[phab:T275251]]) ** Migrating a number of components to vue 3 to keep up with the rest of MediaWiki ([[phab:T294465]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 22|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:00, 22 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22352594 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #496 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Project chat: [[d:Wikidata:Project_chat#Wikidata_phase_1_regression|Wikidata phase 1 regression (interwikis no longer visible in new layout used by some Wikipedias and its impact on minority languages)]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [https://openpreservation.org/events/working-with-siegfried-wikidata-and-wikibase/ Working with Siegfried, Wikidata, and Wikibase]. December 2, 2021 4:00 pm CET *** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[User:Ainali|Jan Ainali]] on [[d:Wikidata:WikiProject Govdirectory|WikiProject Govdirectory]], a tool and associated Wikiproject for building a user-friendly directory of government agencies and their online presence. [https://docs.google.com/document/d/1mHIYuDt_1y3zJhMz18O611rPJ-wxyKEvAeFofAyQ4Eo/edit?usp=sharing Agenda with call link], November 30. *** Next [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikibase_and_WBStack_Working_Hours LD4 Wikibase Working Hour]. Thurs. 16 December 2021, 11AM-12PM Eastern, ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20211216T160000&p1=tz_et&p2=tz_ct&p3=tz_mt&p4=tz_pt&p5=tz_gmt&p6=tz_cet time zone converter]). "''We will continue work developing our WBStack sandbox which seeks to explore how Wikibase could help track the usage of alternate labels for terms in vocabularies like LCSH''" *** LIVE Wikidata editing #64 - [https://www.youtube.com/watch?v=Ht8h6pUxgKo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3115061972112292/ Facebook], December 4 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#89|Online Wikidata meetup in Swedish #89]], December 5 at 13.00 UTC ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #18, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=18 Horse] ** Past *** Wikibase Live session [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.11.25 log], month of November 2021 *** Introduction to Wikibase (part 1), ISKO UK Hands-on Meetup ([https://www.youtube.com/watch?v=dCAjhjeJpgY replay]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikimedia.se/2021/11/24/flytta-till-stockholm-och-do-vi-stadar-upp-och-visualiserar-kulturarvsdata/ Blog post on how Wikimedia Sweden has worked with two museums to open up their data and make it available on Wikidata] (in Swedish) *** [https://wikiedu.org/blog/2021/11/23/indigenous-knowledge-on-wikipedia-and-wikidata/ Indigenous knowledge on Wikipedia and Wikidata] ** Videos *** Video tutorial for Wikidata Scraping, data processing and import (Open Refine) (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=7nFy-ffcjfg YouTube] *** (Wikidata intro) how it acts as one of the levers for the discoverability of cultural content in dance (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=uEKxq-fwaxg YouTube] *** Archive and register of sound art / sound artists with Wikipedia, Wikidata and Wikimedia (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=t7pUb5aYMZQ YouTube] *** Reconciliation server demonstration against Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=pX9acrq98LQ YouTube] *** Wikidata: A Magic Portal for Siegfried and Roy - [https://www.youtube.com/watch?v=HtYJaTyeZJM YouTube] * '''Tool of the week''' ** New gadget available in the [[:d:Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|preferences]]: "compact items" makes the interface on item pages more compact (it was previously a [[:d:User:Jon Harald Søby/compact items.css|gadget for common.css]]) * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikimedia Deutschland is looking for a [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] to join the Wikidata team. ** Are you doing research around Wikidata? There is a [[m:Grants:Programs/Wikimedia_Research_&_Technology_Fund#Wikimedia_Research_Fund|new fund to support research work around the Wikimedia projects]] that you can apply to. ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10091|death rate]], [[:d:Property:P10093|image with color chart]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10086|Australian Prints + Printmaking artist ID]], [[:d:Property:P10087|Australian Prints + Printmaking work ID]], [[:d:Property:P10088|Dissernet institution ID]], [[:d:Property:P10090|DHAC ID]], [[:d:Property:P10092|Bildatlas-Künstler-ID]], [[:d:Property:P10094|AHPRA registration number]], [[:d:Property:P10095|FRACS Find a Surgeon profile ID]], [[:d:Property:P10096|Databáze her ID]], [[:d:Property:P10097|7 Days person ID]], [[:d:Property:P10098|Oùvoir.ça film ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Corruption Perceptions Index|Corruption Perceptions Index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/surrounds the enclave|surrounds the enclave]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Harvard Art Museums ID|Harvard Art Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GISAID identifier|GISAID identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nextstrain identifier|Nextstrain identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/homophone lexeme|homophone lexeme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista|Numista]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant base Enluminures|identifiant base Enluminures]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The World of Shakespeare ID|The World of Shakespeare ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/oKino.ua film ID|oKino.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kinobaza.com.ua film ID|kinobaza.com.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kinobaza.com.ua actor ID|kinobaza.com.ua actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/oKino.ua actor ID|oKino.ua actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Natural History Museum (London) person ID|Natural History Museum (London) person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/svpressa.ru ID|svpressa.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Academy of Sciences person ID|Russian Academy of Sciences person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Parliamentary Newspaper ID|The Parliamentary Newspaper ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lib.ru author ID|Lib.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/politika-crimea.ru person ID|politika-crimea.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Institute of the History of Ukraine scientist ID|Institute of the History of Ukraine scientist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/centrasia.org person ID|centrasia.org person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Music of Armenia ID|Music of Armenia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Transbaikalia ID|Encyclopedia of Transbaikalia ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4Sjy Number of items without any statements] (last week: more than 1,300,000) *** [https://w.wiki/4Sn7 Number of items without any statements by sitelinks] (sample: 1757 items link to nlwiki, but have no statements). *** [https://w.wiki/4TSu Taxa named after women (by place of birth)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1464316862452359176 Source]) *** [https://w.wiki/4T73 List of articles on Blaise Pascal in all Wikipedias, sorted by decreasing article size] ([https://twitter.com/belett/status/1463887097752961026 Source]) *** [https://w.wiki/4Sq6 Texts on French Wikisource by people born in Puy-de-Dôme] ([https://twitter.com/belett/status/1463528711525965834 Source]) *** [https://w.wiki/4Srs List of countries by the highest elevation point] ([https://twitter.com/fagerving/status/1463583163360456708 Source]) *** [https://w.wiki/4Sd4 Number of distinct (UK parliament) seats returning someone who chose to sit elsewhere each year, 1830-1910] ([https://twitter.com/generalising/status/1463284279530688512 Source]) *** [https://w.wiki/4SBV List of services that support the OpenRefine Reconciliation service] ([https://twitter.com/yayamamo/status/1462787283355009031 Source]) *** [https://w.wiki/4UDE Things depicted in art works in the Khalili Collections] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1465316000275083270 Source]) *** [https://w.wiki/4sfu Images of Wikidata's items linked to UBERON ids] ([https://twitter.com/lubianat/status/1462848333026844673 Source]) *** [https://w.wiki/4Tz5 Population density of administrative subdivisions exceeding 100,000 km² and 100 inhabitants / km²] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1465058060775342082 Source]) *** [https://w.wiki/4TpN List of government agencies in Scotland] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1464907568246140928 Source]) *** [https://w.wiki/4Tyv Which day of the week people died on in the Mauthausen concentration camp] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1465051707344306182 Source]) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continued working on last remaining tickets for the first version. Added a footer to the site, improved documentation and added ability to delete a batch of mismatches. ** Made good progress on migrating our on-wiki Vue apps to support the new Vue.createMwApp compatibility layer in MediaWiki core ([[phab:T294465]]) ** Continued work on making it possible to define a custom ordering of grammatical features on Lexemes ([[phab:T232557]]) ** More research and discussion on mul language code ([[phab:T285156]]) ** Discussing with data re-users about their views on the ontology issue classification we worked on earlier this year to get their input ([[c:File:DataQualityDaysontologyissues.pdf|slides from Data Quality Days session]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 29|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:55, 29 നവംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22389364 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #497 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#90|Online Wikidata meetup in Swedish #90]], December 12 at 13.00 UTC *** [https://www.twitch.tv/belett Live about SPARQL queries on Twitch] and in French, by Vigneron, December 7 at 18:00 CET * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles-evidence-from-some?collection=@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles Gender diversity in Wikipedia articles: evidence from some selected academic disciplines in the English Wikipedia] *** [https://misinfocon.com/bringing-together-journalists-the-public-and-wikidata-to-understand-our-world-e32968de10e8 Bringing together journalists, the public, and Wikidata to understand our world] *** [https://observablehq.com/@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles-evidence-from-some/2?collection=@pac02/Gender-diversity-in-Wikipedia-articles Gender diversity in Wikipedia articles: evidence from some selected academic disciplines in Wikipedia in French] *** [https://addshore.com/2021/12/reflection-on-filling-a-new-wikidata-item/ Reflection on filling a new Wikidata item] by Addshore ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2111.10962.pdf "Knowledge Based Multilingual Language Model"] Using the Wikidata to build the language models that not only memorize the factual knowledge but also learn useful logical patterns. (Liu et al, 2021) ** Videos *** [https://www.youtube.com/watch?v=OlJVi7yi6iQ Summary of Transbordados], the pre-WikidataCon conference organized by Wiki Movimento Brasil (in Brazilian Portuguese) * '''Tool of the week''' ** [http://biggraph-wikidata-in-weaviate.vectors.network/# Weaviate big graph] ([https://mobile.twitter.com/heikopaulheim/status/1466330708444602372 source]) is a vectorised search engine which returns similar items in Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikimedia Deutschland is running a survey to evaluate Wikibase Installation and Updating experience for users. Please answer a few questions so we can continue to identify areas of improvement for users. Survey links *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeAR1kj9th1wRZU027zEPJd_xP8nFgj-T29iXrpZ2wuDBeXmg/viewform Wikibase Installation Survey] *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-8wDOCDR-uXLecNLzuM3jxc9K81mIKq1EtUhrweEveO8aTQ/formResponse Wikibase Software Updating Survey] ** The new [[m:Grants:Programs/Wikimedia_Research_&_Technology_Fund#Wikimedia_Research_Fund|Wikimedia Research Fund]] is live now. It can fund research projects related to Wikidata. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10107|specific impulse by weight]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10095|FRACS Find a Surgeon profile ID]], [[:d:Property:P10096|Databáze her ID]], [[:d:Property:P10097|7 Days person ID]], [[:d:Property:P10098|OùVoir.Ça ID]], [[:d:Property:P10099|Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub ID]], [[:d:Property:P10100|SensCritique work ID]], [[:d:Property:P10101|Snob.ru author ID]], [[:d:Property:P10102|IRIS POLIBA author ID]], [[:d:Property:P10103|Re.Public@Polimi author ID]], [[:d:Property:P10104|PORTO@Iris author ID]], [[:d:Property:P10105|IRIS UNIVPM author ID]], [[:d:Property:P10106|Sceneweb organization ID]], [[:d:Property:P10108|Web Encyclopedia of Kyiv ID]], [[:d:Property:P10109|allplayers.in.ua player ID]], [[:d:Property:P10110|Apple Music track ID]], [[:d:Property:P10111|AbeBooks ID]], [[:d:Property:P10112|Australian Statistical Geography 2021 ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Harvard Art Museums ID|Harvard Art Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GISAID identifier|GISAID identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nextstrain identifier|Nextstrain identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/homophone lexeme|homophone lexeme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista|Numista]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista coin ID|Numista coin ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lieu de disparition|lieu de disparition]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Lib.ru author ID|Lib.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/politika-crimea.ru person ID|politika-crimea.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Institute of the History of Ukraine scientist ID|Institute of the History of Ukraine scientist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/centrasia.org person ID|centrasia.org person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Music of Armenia ID|Music of Armenia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Transbaikalia ID|Encyclopedia of Transbaikalia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lingua Libre ID|Lingua Libre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Express Gazeta person ID|Express Gazeta person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bards.ru person ID|bards.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PGM author ID|PGM author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Deutsches Zeitungsportal ID|Deutsches Zeitungsportal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Index of Middle English Verse ID|Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICCROM authority ID|ICCROM authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New Index of Middle English Verse ID|New Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digital Index of Middle English Verse ID|Digital Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium Biblicum Medii Aevi ID|Repertorium Biblicum Medii Aevi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ThENC@ thesis ID|ThENC@ thesis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Baike LemmaID|Baidu Baike LemmaID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indonesian College Code|Indonesian College Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia d'arte italiana ID|Enciclopedia d'arte italiana ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museum of the Great Patriotic War encyclopedia ID|Museum of the Great Patriotic War encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/iTunes genre|iTunes genre]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CYT|CYT]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Folketinget actor ID|Folketinget actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ruskino film ID|Ruskino film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ruskino actor ID|Ruskino actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pandora album ID|Pandora album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pandora track ID|Pandora track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swiss National Library ID|Swiss National Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Original Esperanto Literature author ID|Original Esperanto Literature author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Athens Academy authority ID|Athens Academy authority ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fyear%20WHERE%20%7B%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP166%20%3Fstatement.%20%20%20%0A%20%20%3Fstatement%20ps%3AP166%20wd%3AQ59411480.%20%20%0A%20%20%3Fstatement%20pq%3AP585%20%3Fdate%0A%20%20BIND%28YEAR%28%3Fdate%29%20AS%20%3Fyear%29%0A%7D%0AORDER%20BY%20%3Fdate List of laureates of the women's Ballon d'or] ([[d:Talk:Q59411480|source]]) *** [https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20DISTINCT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fplace%20%3FplaceLabel%20%3Fsitelinks%20WHERE%20%7B%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%20%20%3Fitem%20wikibase%3Asitelinks%20%3Fsitelinks.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP19%20%3Fplace.%20%0A%20%20%3Fplace%20wdt%3AP131%2A%20wd%3AQ26988.%0A%7D%0AORDER%20BY%20DESC%20%28%3Fsitelinks%29%0ALIMIT%20200 List of people born in Cook Islands] ([[d:Talk:Q26988|source]]) *** [https://w.wiki/4WJU Wordcloud articles without statements of MyLang Wikipedia] (switch to "Table" view to list, at left border of screen) *** [https://w.wiki/4Wbg Artworks picturing snow] ([https://twitter.com/belett/status/1466752356046016518 source]) *** [https://w.wiki/4Wbk Graph of football players who died per year] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1466110652641161216 source]) *** [https://w.wiki/4Wbn Things depicted in art works of the Khalili Collections] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1465316000275083270 source]) *** [https://w.wiki/4Wbo People represented on the painting "Le Sacre de Napoléon" from 1804 by Jacques-Louis David] ([https://twitter.com/belett/status/1466426143259693065 source]) *** [https://w.wiki/4Tw8 German cities whose names are also verbs (using Lexemes)] ([https://twitter.com/phaase/status/1465000297550553088 source]) *** [https://w.wiki/4Wbq Railway stations in the Baltics] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1467628209495810055 source], see the full thread for more queries) * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continued polishing for the first version. Improving the texts and adding loading state. Incorporating feedback from testing. ** Continued migrating our on-wiki Vue apps to support the new Vue.createMwApp compatibility layer in MediaWiki core ([[phab:T294465]]) ** Continued work on making it possible to define a custom ordering of grammatical features on Lexemes ([[phab:T232557]]) ** Finished work on small tool to show Items recently edited by several accounts to surface current events. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 06|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 14:49, 6 ഡിസംബർ 2021 (UTC) </div> </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22413798 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #498 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Lightning talks on WikiProject Vanderbilt Fine Arts Gallery, Wikidata use for a site-specific archaeological case study (Dura-Europos, Syria), and round tripping Wikidata into Alma using Alma Refine. [https://docs.google.com/document/d/1bP08VUYC3nPWOay31s7pyZHrykawVQpwlOUxBrkeac8/edit?usp=sharing Agenda], Dec. 14th. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [http://blog.schema.org/2021/12/enriching-claim-reviews-sharing.html Enriching Claim Reviews - Sharing Experience From Factchecking] (schema.org/ Full Fact) *** [https://addshore.com/2021/12/most-liked-wikidata-tweets/ Most liked Wikidata tweets] (addshore) *** [https://addshore.com/2021/12/wikidata-map-in-2021/ Updates on the Wikidata map in 2021] (addshore) ** Papers *** Lukas Schmelzeisen, Corina Dima, Steffen Staab: "Wikidated 1.0: An Evolving Knowledge Graph Dataset of Wikidata's Revision History", https://arxiv.org/abs/2112.05003v1 *** "ARTchives: a Linked Open Data native catalogue of art historians’ archive" crowdsourcing curated information on notable art historians’ archives (including Wikidata) - [http://ceur-ws.org/Vol-3019/LinkedArchives_2021_paper_10.pdf paper], [http://artchives.fondazionezeri.unibo.it/about tool] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/explore-gender-diversity-in-a-single-wikipedia-article?collection=@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles Explore gender diversity in a single Wikipedia article using Wikidata's API and SPARQL] ** [[d:User:Lectrician1/embeds.js|embeds.js]]: This script shows embeds on external identifier statements such as YouTube videos, Twitter tweets, Spotify playlists, Genius lyrics, and more! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[Wikidata:SPARQL_query_service/Blazegraph_failure_playbook|Blazegraph failure playbook]] now available ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/SHWAELL327NNOJEELAYPBQCDCCNFLLNS/ Initial version of Lua access to Lexemes to be deployed on Bengali and Basque Wiktionaries] ** When creating new Wikidata statements in QuickStatements, you can now create multiple “reference groups” ([[d:Help:QuickStatements#Add_statement_with_sources|documentation]]) * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10113|IMA Mineral Symbol]], [[:d:Property:P10129|protective marking]], [[:d:Property:P10135|recording date]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10114|Natural History Museum (London) person ID]], [[:d:Property:P10115|Indonesian Hospital ID]], [[:d:Property:P10116|Music of Armenia ID]], [[:d:Property:P10117|New Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Property:P10118|World of Shakespeare ID]], [[:d:Property:P10119|AllHomes research location ID]], [[:d:Property:P10120|Australian Trade Mark Number]], [[:d:Property:P10121|Harvard Art Museums ID]], [[:d:Property:P10122|BookDepository publisher ID]], [[:d:Property:P10123|Catalog of arthistoricum.net ID]], [[:d:Property:P10124|Database of Czech librarians ID]], [[:d:Property:P10125|German Newspaper Portal ID]], [[:d:Property:P10126|Enciclopedia d'arte italiana ID]], [[:d:Property:P10127|Dissernet journal ID]], [[:d:Property:P10128|Dissernet person ID]], [[:d:Property:P10130|centrasia.org person ID]], [[:d:Property:P10131|The Parliamentary Newspaper ID]], [[:d:Property:P10132|Saint Petersburg Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10133|Russian Academy of Sciences person ID]], [[:d:Property:P10134|Place Names of New Brunswick ID]], [[:d:Property:P10136|Pandora track ID]], [[:d:Property:P10137|Nintendo64EVER ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/alphabetical index|alphabetical index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Standard Content Number ISCN|International Standard Content Number ISCN]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of likes|Number of likes]], [[:d:Wikidata:Property proposal/homophone form|homophone form]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Roovet Sound|Roovet Sound]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/National Library of Ireland ID|National Library of Ireland ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Famitsu game ID|Famitsu game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JSTOR artwork ID|JSTOR artwork ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NYPL Copyright Entries|NYPL Copyright Entries]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinomania.ru film ID|Kinomania.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinomania.ru actor ID|Kinomania.ru actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Homosaurus ID (V3)|Homosaurus ID (V3)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Irish Times Profile ID|Irish Times Profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All About Birds ID|All About Birds ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Slovak Theatre Virtual Database|Slovak Theatre Virtual Database]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digital Mechanism and Gear Library ID|Digital Mechanism and Gear Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/f6s id|f6s id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Marche IDs|IRIS Marche IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viber group ID|Viber group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parque de la Memoria ID|Parque de la Memoria ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AAGM Artwork ID|AAGM Artwork ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Muz-TV ID|Muz-TV ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MTV Russia ID|MTV Russia ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%0ASELECT%20DISTINCT%20%3Fdepartement%20%3FdepartementLabel%20%3Fform%20%7B%0A%20%20%7B%20%3Fdepartement%20wdt%3AP31%20wd%3AQ6465%20%7D%20UNION%0A%20%20%7B%20%3Fdepartement%20wdt%3AP31%20wd%3AQ22923920%20%7D%0A%20%20%3Fdepartement%20wdt%3AP1082%20%3Fpopulation%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wdt%3AP3896%20%3Fform%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wdt%3AP47%20%3Fx%20.%0A%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%0A%20%20%20%20%3Fdepartement%20wdt%3AP47%20%3Fvoisin%20.%0A%20%20%20%20%7B%20%3Fvoisin%20wdt%3AP31%20wd%3AQ6465%20%7D%20UNION%0A%20%20%20%20%7B%20%3Fvoisin%20wdt%3AP31%20wd%3AQ22923920%20%7D%0A%20%20%20%20%3Fvoisin%20wdt%3AP1082%20%3Fpopulation_voisin%20.%0A%20%20%20%20FILTER%20(%3Fpopulation_voisin%20%3E%20%3Fpopulation)%20.%0A%20%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22fr%22%20.%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20%3FdepartementLabel French departments with more population than all their neighbour departements] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1468634283824848905?t=wj3SsLQF35joU6e723vjrA&s=19 source]) *** [https://w.wiki/4YVG Map of places names after horses] ([https://twitter.com/belett/status/1470374814972059655 source]) *** [https://w.wiki/4YVH Latvian citizens by occupation] ([https://twitter.com/LArtour/status/1470309158503301126 source]) *** [https://w.wiki/4YVK Map of the mass graves from the Spanish Civil War] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1469312604418064391 source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Cities|Cities]] * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Developed a user script to show a notification on an Item if the Mismatch Finder has an unreviewed mismatch for it. ** Preparing for Lexeme Lua access to be enabled on the first wikis. ([[phab:T294637]], [[phab:T294159]]) ** Continuing work on migrating the termbox to vue3 ([[phab:T296202]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 13|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 15:19, 13 ഡിസംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22425486 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #499 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Creating new Wikidata items for all Commons categories|Creating new Wikidata items for all Commons categories]] ** Other: *** [[c:Commons_talk:SPARQL_query_service/Upcoming_General_Availability_release#Mandatory_authentication_considered_harmful|SPARQL query service (SDC) mandatory authentication considered harmful]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.12.30 next Wikibase live session] is 16:00 GMT on Thursday 30th December 2021 (17:00 Berlin time). This month we will have a guest presentation by the team at [https://semlab.io/ The Semantic Lab at Pratt Institute]. They will present how they are using Linked Open Data (LOD) in their projects with the help of Wikibase. All are welcome! *** Next [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour: January 13th at 17:00 UTC]]. Open discussion, bring your favorite Phabricator task. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #21, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=21 Celebration] ** Past: *** EduWiki Live on the theme of Wikidata and Curriculum Digitization. ([https://www.youtube.com/watch?v=EwbK_-C6Rlc&t=2044s replay]) *** Wikidata workshop (in Italian) ([https://www.youtube.com/watch?v=sD4Eptg8KxE replay]) *** Semantic Web in Libraries: SWIB21 (replay) **** [https://www.youtube.com/watch?v=9CWx4IQyiA8 From string to thing: Wikidata based query expansion] **** [https://www.youtube.com/watch?v=MDjyiYrOWJQ Representing the Luxembourg Shared Authority File based on CIDOC-CRM in Wikibase] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://addshore.com/2021/12/wikidata-user-and-project-talk-page-connections/ Wikidata user and project talk page connection graph] *** [https://stacks.wellcomecollection.org/images-from-wellcome-collection-pass-1-5-billion-views-on-wikipedia-ee9663b62bef Images from Wellcome Collection pass 1.5 billion views on Wikipedia] *** [https://zbw.eu/labs/en/blog/integrating-the-pm20-companies-archive-part-3-of-the-data-donation-to-wikidata Integrating the PM20 companies archive: part 3 of the data donation to Wikidata] *** [https://blog.wikimedia.de/2021/12/20/parlamentsdebatten-werden-mit-wikidata-transparenter-und-besser-zugaenglich/ Parliamentary debates are made more transparent and accessible with Wikidata] *** [https://wikimedia.se/2021/12/15/ett-riksdagsdokument-sager-mer-an-tusen-ord/ A parliamentary document says more than a thousand words] (in Swedish) *** [https://www.datastory.org/blog/the-longest-serving-mp-in-sweden The Longest Serving MP in Sweden] *** [https://news.usc.edu/195978/commonsense-artificial-intelligence-ai/ '' "With artificial intelligence, common sense is uncommon]. "To help overcome this challenge, researchers use several sources of commonplace knowledge like Wikidata to obtain a “reasoned” AI response." '' ** Papers *** [https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0261130 A botanical demonstration of the potential of linking data using unique identifiers for people] *** [https://arxiv.org/pdf/2112.01989.pdf Survey on English Entity Linking on Wikidata] ** Videos *** Tutorial for Wikidata Mix'n'Match tool for database pairing (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=CrzLSrxL7Lc YouTube] *** SPARQL queries on Wikidata - basic level (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=1rLpnydVOpY YouTube] *** Presentation about the Wikidata community (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=1VUCmFdilb0 YouTube] *** Wikidata Advanced Course (in German) by OpenGLAM Switzerland - YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=buZRcYAV3Eg Introduction] **** [https://www.youtube.com/watch?v=vcOyaPYjRB4 Concept of Linked Open Data] **** [https://www.youtube.com/watch?v=jk4pGavI8v0 SPARQL-Queries] **** [https://www.youtube.com/watch?v=WhqwPraCiSc Automatic data import] *** Querying Wikidata: Museums, Volcanoes (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=3MPbbqFZgnw YouTube] *** Wikidata Fundamentals (in French) by CAPACOA - YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=zvVAKXotzYU Triplets, licenses] **** [https://www.youtube.com/watch?v=kvGUadO35oc Item, references and qualifiers, history tab] **** [https://www.youtube.com/watch?v=3c7kEHpU6MM Creation of a user account. Creation of a new items] *** Wikidata Workshop: The basics by CAPACOA - YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=ERICpqHH7Nw Wikimedia Foundation licenses, item, semantic triples] **** [https://www.youtube.com/watch?v=1-P2TGnHWYM User creation] **** [https://www.youtube.com/watch?v=y2IarHeJdxc Searching and editing an item] *** Vector Search through Wikidata with Weaviate - [https://www.youtube.com/watch?v=T4zlvknSbGc YouTube] *** Creating items on Wikidata using OpenRefine (without sound — subtitles only) - [https://www.youtube.com/watch?v=Zn793UQfaQc YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:NoclaimsBot|NoclaimsBot]] adds the first statements on [[d:Help:Items without statements|items without claims]] based on templates used on the linked Wikipedia article. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** The 500th Wikidata weekly summary is 2 issues away. We are putting together interesting things related to the number 500 to include in that issue. Do you know any Wikidata facts or queries or anything cool related to 500? Please add them to [[d:Wikidata:Status_updates/Next#Welcome_to_the_500th_Weekly_Summary!|Wikidata:Status updates/Next#Welcome to the 500th Weekly Summary!]] ** Wikimedia Commons Query Service (WCQS), currently in beta, will soon be in production with a planned General Availability date of 1 Feb 2022. See [[c:Commons:SPARQL query service/Upcoming General Availability release|the Upcoming General Availability release discussion page]] for more details. ** [[d:User:Lectrician1|Seth]] started an essay to summarize the multiple data-related projects going on between Wikimedia Projects at the moment: [[d:User:Lectrician1/The grand mess of data on Wikimedia|User:Lectrician1/The grand mess of data on Wikimedia]]. ** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1468976001413754880 When creating new Wikidata statements in QuickStatements, you can now create multiple “reference groups” by using “!Sxx” instead of “Sxx” syntax to start a new reference group]. ** Wikimedia Deutschland is running a survey to evaluate Wikibase Installation and Updating experience for users. Please answer a few questions so we can continue to identify areas of improvement for users. Survey links *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeAR1kj9th1wRZU027zEPJd_xP8nFgj-T29iXrpZ2wuDBeXmg/viewform Wikibase Installation Survey] *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-8wDOCDR-uXLecNLzuM3jxc9K81mIKq1EtUhrweEveO8aTQ/formResponse Wikibase Software Updating Survey] ** Open positions at Wikimedia Deutschland in the Wikidata/Wikibase teams *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14145264/Director-Engineering-m-w-d-/?jobDbPVId=36933089&l=en Engineering Director] *** [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10150|iTunes genre]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10138|Pandora album ID]], [[:d:Property:P10139|Indonesian College Code]], [[:d:Property:P10140|Institute of History of Ukraine ID]], [[:d:Property:P10141|Academy of Athens authority ID]], [[:d:Property:P10142|ThENC@ ID]], [[:d:Property:P10143|CDAEM person ID]], [[:d:Property:P10144|Famitsu game ID]], [[:d:Property:P10145|EPA Facility Registry Service ID]], [[:d:Property:P10146|Levels.fyi company ID]], [[:d:Property:P10147|U-PAD author ID]], [[:d:Property:P10148|CAMPUS author ID]], [[:d:Property:P10149|Original Esperanto Literature author ID]], [[:d:Property:P10151|iTunes genre ID]], [[:d:Property:P10152|Rutube channel ID]], [[:d:Property:P10153|Nasha Versia ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Category for work of subject|Category for work of subject]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Honorary citizens category of entity|Honorary citizens category of entity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kanobu numeric ID|Kanobu numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cadastral district|cadastral district]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official shop URL|official shop URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/website|website]], [[:d:Wikidata:Property proposal/documented files|documented files]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/street number in Austria|street number in Austria]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EU Whoiswho ID|EU Whoiswho ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dicionario da Real Academia Galega|Dicionario da Real Academia Galega]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Österreichische Schulkennzahl|Österreichische Schulkennzahl]], [[:d:Wikidata:Property proposal/iCSO ID|iCSO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bloomsbury Fashion Central ID|Bloomsbury Fashion Central ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lur Encyclopedia ID|Lur Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zürich Herbaria collector ID|Zürich Herbaria collector ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KSH code (historical)|KSH code (historical)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Krasnoyarsk Krai ID|Encyclopedia of Krasnoyarsk Krai ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiStrinda ID|WikiStrinda ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bokselskap.no ID|Bokselskap.no ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Film.ru film ID|Film.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Film.ru actor ID|Film.ru actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland artist ID|Artland artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland gallery ID|Artland gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAB ID|ILAB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UNESCO ICH ID|UNESCO ICH ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritimt Magasin skips ID|Maritimt Magasin skips ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4Zgo Shijian (SJ 实践) experimental satellites] ([[d:Talk:Q11452851#Queries|source]]) *** [https://w.wiki/3DzA Age of living Hawthorn FC players] ([https://twitter.com/FreoPope/status/1472166997513289728 source]) *** [https://w.wiki/4Zmj People died on their 50th birthday] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1471923820965646342 Source]) *** [https://w.wiki/3Z$7 Relationship between London School of Economics doctoral advisors and students] ([https://twitter.com/HelsKRW/status/1471388444593172481 source]) *** [https://w.wiki/4Yo8 Map of twinned towns (or partners) of municipalities of Puy-de-Dôme] ([https://twitter.com/belett/status/1470782945732538378 source]) *** [https://w.wiki/4YTF Map of the places named in reference the horse] ([https://twitter.com/belett/status/1470374814972059655 source]) *** [https://w.wiki/4XWd Map of bridges in Kaliningrad] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1468960428805869579 source]) *** [https://w.wiki/4a9v Latvian citizens by occupation] ([https://twitter.com/LArtour/status/1470309158503301126 source]) *** [https://w.wiki/4WaA Wikidata items which are the most linked by lexemes using the property “item for this sense”] ([https://twitter.com/envlh/status/1467830070773432326 source]) *** [https://w.wiki/4aJw Actors in Christmas movies: by frequency, with film titles and sample film item] ([[d:Talk:Q28026639#actors|source]]) *** [https://w.wiki/4aJy Filming locations of Christmas movies, with film titles and sample film item] ([[d:Talk:Q28026639#filming locations|source]]) *** [https://w.wiki/4aK4 Recent Christmas movies lacking filming location] ([[d:Talk:Q28026639#films lacking filming location|source]]) * '''Development''' ** Due to the winter holidays, the development team is taking a break and no deployment is happening for Wikidata at the moment. Happy holidays, everyone :) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 20|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:36, 20 ഡിസംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22461052 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #500 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Welcome to the 500th Weekly Summary!''' ** Item #500 is [[d:Q500|Citrus ×limon]]; Property #500 is [[d:P:P500|exclave of]]; and Lexeme #500 is "[[d:L:L500|കുടുംബം]]" - Malayalam for “family”. ** “Roughly” 500 people were participants at [[d:Wikidata:WikidataCon 2021|WikidataCon 2021]] ** [[d:Q207742|Q207742]] is about the natural number 500 ** [[d:Q560388|Q560388]] disambiguates "500" for Wikipedias in 14 languages. ** The Roman numeral for 500 is "[[d:Q9884|D]]" ** [https://w.wiki/4aS5 Timeline of places when they had a population of exactly 500] ** Wikidata was 500 days old on [[d:Q17922993|Friday 14 March 2014]]. It will be 500 weeks old on [[d:Q69306446|Tuesday 31 May 2022]] * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Ameisenigel|Ameisenigel]] (RfP scheduled to end after 27 December 2021 15:57 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.12.30 next Wikibase live session] is 16:00 GMT on Thursday 30th December 2021 (17:00 Berlin time). This month we will have a guest presentation by the team at [https://semlab.io/ The Semantic Lab at Pratt Institute]. They will present how they are using Linked Open Data (LOD) in their projects with the help of Wikibase. All are welcome! *** Next [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour: January 13th at 17:00 UTC]]. Open discussion, bring your favorite Phabricator task. *** [[m:Coolest_Tool_Award|Coolest Tools Awards]] on Friday 14 January 2022, 17:00 UTC **Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #22, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=22 New Year] ** Past: *** [https://www.youtube.com/watch?v=hY-1jcBxbbM Wikidata. Lecture - master class in Russian] is 16:07 GMT on Sunday 26th December 2021 (19:07 Moscow time) in Minsk Hackerspace. For those who are not familiar and want to know what it is. *** WikidataCon 2021 (replay on YouTube) **** Wikidata talks: *****[https://www.youtube.com/watch?v=XT_-pZ4Fgmw Improving Women's Biographies through Wikidata - Experiences from Women in Red and the Smiths. Inst.] *****[https://www.youtube.com/watch?v=0T9PG7tjFaA A Wikidata university course? Lessons learned from featuring Wikidata in an elective course at TAU.] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=wZQUn9KjJOc Linking Indian Local Self Government's Structured Data with Wikidata and OpenStreetMap] *****[https://www.youtube.com/watch?v=e_VxTlBNkyk Finding new pathways of collaborating for a sustainable Wikidata software development] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=-RkKc19ozso How can we reimagine Wikidata from the margins? Conversation with Maryana Iskander] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=rgDkNgAibds Wikidata at Texas A&M University Libraries: Enhancing Discovery for Dissertations] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=9Z6dUiAG_6c Wiki API Connector - Simplifying ETL workflows from open APIs to Wikidata/Commons] *****[https://www.youtube.com/watch?v=wVxV4Y7XSW0 IG WIKIDATA HUB - The Journey towards building a WIKIDATA community in Nigeria] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=4Wp8m_kxlks Integration of Wikidata 4OpenGLAM into data and information science curricula] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=KjantQX_nvc Description from Wikidata on sister projects and concerns about vandalism] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=7AIbjmaInNI Knowledge Quality In Wikidata: Vandalism Insights and Data Collaborations] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=UKIkHxuaR_g Shared Citations - A proposed citation management database for Wikimedia] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=dpyYvcEXu3o Analyzing, visualizing and improving Wikidata using the Wolfram Language] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=HZa-57F1h3w Challenges and Lessons from a Pilot Project: Christian Hymns in Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=IvgfOtU1CB4 Wikidata for authority control: sharing museum knowledge with the world] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=X9JnKcdDz68 Wikidata supporting open student research projects in plant chemistry] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=z7nS78lHQM4 A world in which 99% of Wikidata’s editors never come to Wikidata.org] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=0g_3GeQC0YY Linking the Art in the Christian Tradition (ACT) database to Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=aRQhuz-OD5w Global templates: Towards a New Age of Cross-wiki Data Collaboration] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=20vs7Uj6F_0 From QRPedia to AudioQRPedia : how to improve QRPedia using Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=5-tQzj3nouw Sister projects: Wiki Loves Monuments presentations and discussion] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=4xLBCMCui9U From Google Scholar to Wikidata: The RIDC NeuroMat Experience] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=sF9efakAhmw Assessing the quality of sources in Wikidata across languages] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=p78ZoWZeQ_o IFLA Wikidata Working Group: Updates from the library field] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=iOUoAB6XKts A process to roundtrip Wikidata into Alma using Alma Refine] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=q6IDREkqUrA Arrange river data in Taiwan by Wikidata and OpenStreetMap] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=n312s09k4cQ Look both ways: integrating Wikidata and OpenStreetMap] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=WyEjo9nPW9o Wikidata in the Classroom: Updates from North America] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=hMJx0Nzzx6M Learning Wikidata in 8 Weeks as a Smithsonian Intern] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=d3flyyeWzV8 Wikidata-based Narratives for Research and Education] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=C5XQmjSUnBs Measuring Political Elite Networks with Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=mDRrIO0G84g Sorting out industry classifications in Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=MOfMeLYDtWY Systematic Review Automation driven by Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=GSS5kviMkTM The Lindy Effect in Wikidata User Retention] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=lIsmFUuGvCw Non-binary Gender Identities in Wikidata] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=15sSKQPHymY Measuring and monitoring data quality] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=jfSqxWn0suI Wikidata & Education: A Global Panel] *****[https://www.youtube.com/watch?v=IEg5R7o-Rww Integrating Wikidata into education] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=IEg5R7o-Rww Integrating Wikidata into education] *****[https://www.youtube.com/watch?v=WfgdzN7nd-8 Wikidata in Australia showcase] *****[https://www.youtube.com/watch?v=g-uYETVjCLE Wikidata and R: a perfect pair] *****[https://www.youtube.com/watch?v=R5cI5p2hSog Writing schemas for Wikidata] *****[https://www.youtube.com/watch?v=5AYzuBOkXeI Overview of ontology issues] *****[https://www.youtube.com/watch?v=j3vRSnM3v-w Wikidata and OCCRP] **** Wikibase talks: ***** [https://www.youtube.com/watch?v=gCFLlx4dQvY Open meeting of the Wikibase Stakeholder Group and interactive roadmapping session] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=c05_SZiZm9g How can Wikimedia Deutschland enable an ecosystem of developers around Wikibase?] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=PyBWo-ka9JU Wikibase as an infrastructure for Knowledge Graphs: The EU Knowledge Graph] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=UPsTEbxZZpQ "A Wikibase for what?" - diverse users at the edge of the graph] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=knY30zUmkGI Wikibase lightning talks: data upload and extensions session] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=JD3Ghiaw8hc How to open Authority Control system - The GND & Wikibase] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=B5Z4hbgpIH8 Wikibase Community User Group meeting and track roundup] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=GJ8rE-7F-zs Pre-launch Announcement and Preview of Wikibase.Cloud] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=JieuRJz14Sk Wikibase as RDM infrastructure within NFDI4Culture] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=k37WvpjqIAw Wikibase lightning talks: inspiration session] ***** [https://www.youtube.com/watch?v=UVAnQVabhYs Wikibase for Citations on Wikipedia] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikiedu.org/blog/2021/12/21/why-you-need-to-understand-wikidata-no-matter-what-field-youre-in/ Why you need to understand Wikidata, no matter what field you’re in] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2112.05452.pdf Improving the Question Answering Quality using Answer Candidate Filtering based on Natural-Language Features] *** [https://www.pnas.org/content/119/1/e2025334119 Algorithmic amplification of politics on Twitter] ** Videos *** SPARQL queries on Wikidata - advanced level (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=DWyMMrAFz6k YouTube] *** How to link items to Dagbani Wikipedia articles using databox by [[d:User:Dnshitobu|Dnshitobu]] - [https://www.youtube.com/watch?v=PXT8Pt9MLa8 YouTube] *** Alias names in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=fGb30Tu1hAQ YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/articles-created-by-country-of-citizenship?collection=@pac02/pages-created Articles created by country of citizenship] : a javascript notebook which looks at the distribution of articles created by a user by country of citizenship (P27). It uses Wikidata's API through wikibase-sdk library. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [http://Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-State-of-the-union-2021-Dec WDQS State of the Union, Dec 2021] now available. ** If you are using the Modern Vector skin on Wikidata then search might break for you near the end of January for a few days. To fix it you can temporarily switch back to the Vector skin. A proper fix is being worked on in [[phab:T275251]]. ** Wikimedia Deutschland is running a survey to evaluate Wikibase Installation and Updating experience for users. Please answer a few questions so we can continue to identify areas of improvement for users. Survey links *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeAR1kj9th1wRZU027zEPJd_xP8nFgj-T29iXrpZ2wuDBeXmg/viewform Wikibase Installation Survey] *** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-8wDOCDR-uXLecNLzuM3jxc9K81mIKq1EtUhrweEveO8aTQ/formResponse Wikibase Software Updating Survey] ** Open positions at Wikimedia Deutschland in the Wikidata/Wikibase teams *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14145264/Director-Engineering-m-w-d-/?jobDbPVId=36933089&l=en Engineering Director] *** [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10176|type host]], [[:d:Property:P10177|CSS code]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10152|Rutube channel ID]], [[:d:Property:P10153|Nasha Versia ID]], [[:d:Property:P10154|Irkipedia ID]], [[:d:Property:P10155|Babesdirectory ID]], [[:d:Property:P10156|Numelyo ID]], [[:d:Property:P10157|ua-football.com player ID]], [[:d:Property:P10158|soccerpunter.com player ID]], [[:d:Property:P10159|pfl.uz player ID]], [[:d:Property:P10160|PGM author ID]], [[:d:Property:P10161|Irish Times profile ID]], [[:d:Property:P10162|politika-crimea.ru person ID]], [[:d:Property:P10163|Kinomania.ru actor ID]], [[:d:Property:P10164|Kinomania.ru film ID]], [[:d:Property:P10165|bards.ru person ID]], [[:d:Property:P10166|kinobaza.com.ua actor ID]], [[:d:Property:P10167|kinobaza.com.ua film ID]], [[:d:Property:P10168|Zürich Herbaria collector ID]], [[:d:Property:P10169|N64-Database ID]], [[:d:Property:P10170|Channel One Russia show ID]], [[:d:Property:P10171|Kanobu ID]], [[:d:Property:P10172|Lambic.Info ID]], [[:d:Property:P10173|Smotrim.ru film ID]], [[:d:Property:P10174|CH district ID]], [[:d:Property:P10175|Digital Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Property:P10178|Genie album ID]], [[:d:Property:P10179|Genie song ID]], [[:d:Property:P10180|Genie artist ID]], [[:d:Property:P10181|Austrian school ID]], [[:d:Property:P10182|DFIH business ID]], [[:d:Property:P10183|Corporate Identification Number (CIN) in India]], [[:d:Property:P10184|Ruskino actor ID]], [[:d:Property:P10185|Ruskino film ID]], [[:d:Property:P10186|Joconde use ID]], [[:d:Property:P10187|JSTOR artwork ID]], [[:d:Property:P10188|Dicionario da Real Academia Galega ID]], [[:d:Property:P10189|Bloomsbury Fashion Central ID]], [[:d:Property:P10190|MTBdata ID]], [[:d:Property:P10191|All About Birds ID]], [[:d:Property:P10192|Homosaurus ID (V3)]], [[:d:Property:P10193|GISAID identifier]], [[:d:Property:P10194|oKino.ua actor ID]], [[:d:Property:P10195|Library of Congress providers ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/documented files|documented files]], [[:d:Wikidata:Property proposal/start and end time in video|start and end time in video]], [[:d:Wikidata:Property proposal/is an individual of a taxon|is an individual of a taxon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/facilitates flow of|facilitates flow of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LKI ID|LKI ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/service hosted by|service hosted by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/service hosted at|service hosted at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/everyeye.it ID|everyeye.it ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland artist ID|Artland artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland gallery ID|Artland gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAB ID|ILAB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UNESCO ICH ID|UNESCO ICH ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritimt Magasin skips ID|Maritimt Magasin skips ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AMPAS collections item ID|AMPAS collections item ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinofilms.ua actor ID|Kinofilms.ua actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinofilms.ua film ID|Kinofilms.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland fair ID|Artland fair ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID|Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Regroupement Québécois de la danse (RQD) ID|Regroupement Québécois de la danse (RQD) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NatureServe Explorer ID|NatureServe Explorer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Key Biodiversity Areas factsheet ID|Key Biodiversity Areas factsheet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNSflora ID|CNSflora ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rusactors actor ID|Rusactors actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rusactors film ID|Rusactors film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eurasian-defence.ru person ID|eurasian-defence.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/artchive person ID|artchive person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/nzs.si player ID|nzs.si player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Der Spiegel topic ID|Der Spiegel topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLC Bibliography ID|NLC Bibliography ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PKULaw CLI Code|PKULaw CLI Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LGBT Info Wiki ID|LGBT Info Wiki ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4aUy Places that appear in the Encyclopaedia Britannica, the Great Russian Encyclopaedia, the Great Catalan Encyclopaedia and the Store Norske Leksikon], (ordered by country) ([https://twitter.com/theklaneh/status/1473054945624608769 source]) *** [https://w.wiki/4bmy Christmas traditions around the world] (with pictures) ([https://twitter.com/lubianat/status/1474772209482842116 source]) *** [https://w.wiki/4bb7 UK parties since 1935 that have only ever been represented by a single MP] ([https://twitter.com/generalising/status/1474414883005415424 source]) *** [https://w.wiki/4avE Brazilians with most Wikipedia pages across languages] ([https://twitter.com/lubianat/status/1473710122362941449 source]) * '''Development''' ** Due to the winter holidays, the development team is taking a break and no deployment is happening for Wikidata at the moment. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:28, 27 ഡിസംബർ 2021 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22501134 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #501 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, January 19th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 4 at 19:00 CEST **Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #23, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=23 Residence] ** Past: *** Wikibase live session (December 2021) - [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.12.30 log] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/how-to-get-claims-from-wikidata-api-using-sitelinks How to get Wikidata claims from Wikipedia sitelinks using Wikidata API ?] ** Videos *** Working hour - Wikidata SPARQL querries (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=dzRaxH8Ao3c YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/wikidatas-q-item-explorer Wikidata's Q item explorer]: Show claims where the item is the subject of the statement but doesn't show statements where the item is the target value. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[m:WikiProject remote event participation/Documentation/WikidataCon 2021|Documentation of the WikidataCon 2021]] presenting the key tools and lessons learned from the organizing team ** [[c:File:WikidataCon 2021 Survey report.pdf|Results of the WikidataCon 2021 participants survey]] ** Video recordings of the WikidataCon 2021 [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Documentation/List of sessions|are currently being uploaded]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10209|number of triples]], [[:d:Property:P10214|URL for freedom of information requests]], [[:d:Property:P10225|official shop URL]], [[:d:Property:P10228|facilitates flow of]], [[:d:Property:P10229|next level in hierarchy]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10196|Norgeshistorie ID]], [[:d:Property:P10197|Numista mint ID]], [[:d:Property:P10198|Austrian Street ID]], [[:d:Property:P10199|F6S ID]], [[:d:Property:P10200|EU Whoiswho ID]], [[:d:Property:P10201|DFIH financier ID]], [[:d:Property:P10202|Express Gazeta ID]], [[:d:Property:P10203|All-Science Journal Classification Codes]], [[:d:Property:P10204|Repertorium Biblicum Medii Aevi ID]], [[:d:Property:P10205|Numista coin ID]], [[:d:Property:P10206|Comparably company ID]], [[:d:Property:P10207|Folketinget actor ID]], [[:d:Property:P10208|Coub channel ID]], [[:d:Property:P10210|Sachsens-Schlösser-Kennung]], [[:d:Property:P10211|Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Property:P10212|Stack Exchange user ID]], [[:d:Property:P10213|Listen Notes podcast ID]], [[:d:Property:P10215|Casefile ID]], [[:d:Property:P10216|ILAB ID]], [[:d:Property:P10217|Oslo Byleksikon ID]], [[:d:Property:P10218|Slovak Theatre Virtual Database ID]], [[:d:Property:P10219|CNSflora ID]], [[:d:Property:P10220|Baseball Prospectus ID]], [[:d:Property:P10221|UNESCO ICH ID]], [[:d:Property:P10222|Artland artist ID]], [[:d:Property:P10223|Genie media ID]], [[:d:Property:P10224|Regroupement québécois de la danse (RQD) ID]], [[:d:Property:P10226|Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID]], [[:d:Property:P10227|National Library of Ireland ID]], [[:d:Property:P10230|Viber group ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/cantilever sign|cantilever sign]], [[:d:Wikidata:Property proposal/yield rate|yield rate]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stalin Memo ID|Stalin Memo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Name in Swedish government|Name in Swedish government]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reference image|reference image]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/FID ID|FID ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Labyrinth database ID|Labyrinth database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com playwright ID|doollee.com playwright ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com play ID|doollee.com play ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com literary agent ID|doollee.com literary agent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com play publisher ID|doollee.com play publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/people.su person ID|people.su person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographe.ru ID|Biographe.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Filmovamista.cz film ID|Filmovamista.cz film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Subject Thesaurus ID|ICPSR Subject Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hermitage Museum ID|Hermitage Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Personal Names Authority List ID|ICPSR Personal Names Authority List ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Organization Names Authority List ID|ICPSR Organization Names Authority List ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Geographic Names Thesaurus ID|ICPSR Geographic Names Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Clavis Apocryphorum Novi Testamenti ID|Clavis Apocryphorum Novi Testamenti ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Clavis Apocryphorum Veteris Testamenti ID|Clavis Apocryphorum Veteris Testamenti ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tretyakov Gallery ID|Tretyakov Gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritimt Magasin skips ID|Maritimt Magasin skips ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ARCHER ID|ARCHER ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pipe Organ Database ID|Pipe Organ Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Native Plant Society Plant Directory ID|Washington Native Plant Society Plant Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVFPlay series ID|TVFPlay series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4cFr Map of New Zealand suburbs] ([https://twitter.com/SiobhanLeachman/status/1475673160213172224 source]) *** [https://w.wiki/4cHH Graph of influences in the Age of Enlightenment] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1475755951668047877 source]) *** [https://w.wiki/4dA5 Family names shared by astronauts (along with how often they occur in Wikidata)] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1476883840467668994 source]) *** [https://w.wiki/4cn2 Bills and coins of Brazilian Real (with pictures)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1476575000140423169 source]) *** [https://w.wiki/4dNJ People awarded by the French Legion of Honour on Dec 31, 2021] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1477632390478581765 source]) *** [https://w.wiki/4dFR Average height of people named Joe] ([https://twitter.com/vrandezo/status/1477423978901753858 Source]) *** [https://w.wiki/4dJG Indian writers who died in 1961] ([https://twitter.com/aintgd/status/1477499327551459328 Source]) * '''Development''' ** Due to the winter holidays, no development has happened for Wikidata in the last two weeks. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 03|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:45, 3 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22528411 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #502 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Ameisenigel|Ameisenigel]], welcome! ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Automated Manipulation and Calculation|Automated Manipulation and Calculation]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, January 19th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. *** Next [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/5VZUWNMOY52KEIV77BBPWYV4OHDR5FFJ/ Wikidata Bug Triage Hour] on January 13th at 18:00 Central Europe Time (17:00 UTC/GMT), in this [https://meet.jit.si/WikidataBugTriageHour Jitsi room]. ''This edition will be an open discussion without a specific theme: you can bring 1-2 Phabricator tickets that you really care about, and we will look at them together and see how we can add relevant information and triage them.'' *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Review Wikimedia Foundation’s Linked Open Data Strategy 2021 and community discussion. [https://docs.google.com/document/d/1AlxXVpr5OlRChdKnxyoPCIzqwiiIBoEEuClsE8Mbdok/edit?usp=sharing Agenda], January 11th. [https://zonestamp.toolforge.org/1641920436|convert to local time]! *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/G4JTQNFZZ35GBB3MJ6IROZNBV2II4UWG/ Upcoming Search Platform Office Hours]. Date: Wednesday, January 12th, 2022. Time: 16:00-17:00 GMT / 08:00-09:00 PST / 11:00-12:00 EST / 17:00-18:00 CET & WAT *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 12 at 19:00 CEST (exceptionally on Wednesday) *** The ceremony of the 2021 [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Wikimedia Coolest Tool Award]] will take place virtually on [https://zonestamp.toolforge.org/1642179615 Friday 14 January 2022, 17:00 UTC]. This award is highlighting software tools that have been nominated by contributors to the Wikimedia projects. The ceremony will be a nice moment to show appreciation to our tool developers and maybe discover new tools! [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Read more about the livestream and the discussion channels.]] *** LIVE Wikidata editing #66 - [https://www.youtube.com/watch?v=N8AjBrwsv-k YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3147332458885243/ Facebook], January 15 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#92|Online Wikidata meetup in Swedish #92]], January 16 at 13.00 UTC **Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #24, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=24 Antonyms] *** [https://www.validatingrdf.com/tutorial/swat4hcls22/#schedule Creating, maintaining and updating Shape Expressions as EntitySchemas in the Wikimedia ecosystem]. International SWAT4HCLS Conference. 10 - 13 Jan 2022. [http://www.swat4ls.org/workshops/leiden2022/registration/ Register]! * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/an-introduction-to-observable-for-wikidata-users An introduction to Observable for Wikidata users] *** [https://alexasteinbruck.medium.com/10-useful-things-about-wikidata-sparql-that-i-wish-i-knew-earlier-b0e0ef63c598 10 useful things about Wikidata & SPARQL that I wish I knew earlier] ** Videos *** Introduction to the interwiki links between Wikidata and Wikipedia (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=4XvPGLI5RMI YouTube] *** Exploring Wikipedia infobox from Wikidata (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=4ErEKEIwBkA YouTube] *** WIkimedia CEE Online Meeting 2021 **** Implementing Wikidata in Educational Institutions — CEE Challenges and Opportunities - [https://www.youtube.com/watch?v=7Ie3Pgs6paM YouTube] **** Add your country to the Wikidata Govdirectory - [https://www.youtube.com/watch?v=4ZZ6ShNvJ2U YouTube] **** Wikidata automatization and integration with web resources - [https://www.youtube.com/watch?v=5ghEPqo2Yjc YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://www.onezoom.org OneZoom] "tree of life explorer" is an interactive map of the evolutionary links between all living things known to science using Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** The Celtic Knot Conference (dedicated to underserved languages on the Wikimedia project, with a strong focus on Wikidata and lexicographical data) will take place online in 2022. You can help the organizers with giving input on topics you'd like to see at the conference. Feel free to [https://wolke.wikimedia.de/apps/forms/yrnHWyBZCY4TWjag fill in the survey] before January 17. ** The page [[d:Wikidata:WikiProject Duplicates/Wikipedia mergers|Wikidata:WikiProject Duplicates/Wikipedia mergers]] has been created, in order to facilitate users when they find duplicate articles in a Wikipedia whose language is unfamiliar to them: *** if you want to declare that you are available for merging duplicate articles in one or more given Wikipedias, please add your name to this page *** if you want to find some user able to merge articles in a certain Wikipedia, you can see if there are already available users for that Wikipedia and contact them directly ** New open positions at Wikimedia Deutschland (Wikidata/Wikibase teams) *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14652423/Product-Manager-Wikibase-Suite-m-f-d-/?jobDbPVId=38096098&l=en Product Manager Wikibase Suite] *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14686283/Werkstudent-in-International-Software-Collaboration/?jobDbPVId=38177173&l=en Working student in International Software Collaboration] ** Post WikidataCon 2021 *** [[m:WikiProject remote event participation/Documentation/WikidataCon 2021|Documentation of the WikidataCon 2021]] presenting the key tools and lessons learned from the organizing team *** [[c:File:WikidataCon 2021 Survey report.pdf|Results of the WikidataCon 2021 participants survey]] *** Video recordings of the WikidataCon 2021 [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Documentation/List of sessions|are currently being uploaded]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10225|official shop URL]], [[:d:Property:P10228|facilitates flow of]], [[:d:Property:P10229|next level in hierarchy]], [[:d:Property:P10241|is an individual of taxon]], [[:d:Property:P10253|reference image]], [[:d:Property:P10254|associated cadastral district]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10224|Regroupement québécois de la danse (RQD) ID]], [[:d:Property:P10226|Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID]], [[:d:Property:P10227|National Library of Ireland ID]], [[:d:Property:P10230|Viber group ID]], [[:d:Property:P10231|WikiStrinda ID]], [[:d:Property:P10232|Volgograd Oblast address register]], [[:d:Property:P10233|NER portfolio ID]], [[:d:Property:P10234|Der Spiegel topic ID]], [[:d:Property:P10235|LocalWiki ID]], [[:d:Property:P10236|Initiale ID]], [[:d:Property:P10237|Joconde representation ID]], [[:d:Property:P10238|Biografisches Handbuch – Todesopfer der Grenzregime am Eisernen Vorhang ID]], [[:d:Property:P10239|Filmovamista.cz film ID]], [[:d:Property:P10240|Arthive person ID]], [[:d:Property:P10242|Lur Encyclopedic Dictionary ID]], [[:d:Property:P10243|NatureServe Explorer ID]], [[:d:Property:P10244|NT Place Names Register ID]], [[:d:Property:P10245|MedlinePlus drug identifier]], [[:d:Property:P10246|MedlinePlus supplement identifier]], [[:d:Property:P10247|eurasian-defence.ru person ID]], [[:d:Property:P10248|everyeye.it ID]], [[:d:Property:P10249|Triple J Unearthed artist ID]], [[:d:Property:P10250|Parque de la Memoria ID]], [[:d:Property:P10251|Bokselskap.no ID]], [[:d:Property:P10252|Digital Mechanism and Gear Library ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/TV3 programme ID|TV3 programme ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chief/Naa/Traditional ruler|Chief/Naa/Traditional ruler]], [[:d:Wikidata:Property proposal/results in quality|results in quality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official jobs URL|official jobs URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/relative|relative]], [[:d:Wikidata:Property proposal/director of publication|director of publication]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Business valuation|Business valuation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/議案番号|議案番号]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Native Plant Society Plant Directory ID|Washington Native Plant Society Plant Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVFPlay series ID|TVFPlay series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New York Flora Atlas ID|New York Flora Atlas ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKÄ standard classification of Swedish science topics 2011|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2011]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLC FL Sys. No.|NLC FL Sys. No.]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Senators of Spain (1834-1923)|Senators of Spain (1834-1923)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finnish real property ID|Finnish real property ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TV3 video ID|TV3 video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenAlex ID|OpenAlex ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Sardinia IDs|IRIS Sardinia IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CineCartaz|CineCartaz]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel|identifiant Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista type number|Numista type number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indeed company ID|Indeed company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DFG Science Classification|DFG Science Classification]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SPLC group ID|SPLC group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AMS Glossary of Meteorology ID|AMS Glossary of Meteorology ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EtymWb lemma ID|EtymWb lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wörterbuch der Präpositionen ID|Wörterbuch der Präpositionen ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/archive-ouverte Unige ID|archive-ouverte Unige ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogo Generale dei Beni Culturali work ID|Catalogo Generale dei Beni Culturali work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/rus.team person ID|rus.team person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hessian Literature Council author ID|Hessian Literature Council author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bergen byleksikon ID|Bergen byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNGAL Entry ID|CNGAL Entry ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4er9 Authors without field of work but with topic-tagged publications] *** [https://w.wiki/4eQL Compound first names starting with "John" (and the number of uses on Wikidata)] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1479195688680497156 Source]) *** [https://w.wiki/4ePw Presidents of Brazil with the most awards] ([https://twitter.com/lubianat/status/1479181335428218880 Source]) *** [https://w.wiki/4eM6 Locations of parishes across Scotland] ([https://twitter.com/MappingScotsRef/status/1479113657866854408 Source]) *** [https://w.wiki/4f5a Map of where Roman Catholic Popes were born] ([https://twitter.com/LArtour/status/1478632665465167872 Source]) *** [https://w.wiki/4dvS Birth place of people who are described in the Encyclopaedia Britannica, the Great Russian Encyclopedia, the Great Catalan Encyclopedia and the Store Norske Leksikon] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1478434721105428481 Source]) *** [https://w.wiki/4dYp Various kinds of New Year's celebrations in the world] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1478331625695899650 Source]) *** [https://w.wiki/4fKM World map of recent censuses known at Wikidata for each decade] ([[d:Property_talk:P8701#World_map_of_recent_censuses_known_at_Wikidata_for_each_decade|source]]) select decade on the right side *** [https://w.wiki/4fL9 Non-English labels for a set of objects, with the names of the languages] ([[d:User:MartinPoulter/queries/khalili#Non English_labels_for_Khalili_Collections_items|source]]) * '''Development''' ** Getting the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Wikidata:Mismatch Finder]] ready for release. Focusing on adding statistics. ** Fixed an issue where statement editing was broken in some older browser ([[phab:T298001]]) ** Made it so that grammatical features on a Form of a Lexeme can be ordered consistently across all Lexemes ([[phab:T232557]]) ** Working on an issue where changes from Wikidata don't get sent to the other wikis for the initial adding of the sitelink to an Item ([[phab:T233520]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Looking back at 2021''' ** Developments rolled out in 2021: *** New updater for the Wikidata Query Service to help it keep up with the large number of edits on Wikidata *** [https://query.wikidata.org/querybuilder Query Builder] to make it easier for people to create SPARQL queries without having to know SPARQL *** [https://item-quality-evaluator.toolforge.org Item Quality Evaluator] to make it easy to find the highest and lowest quality Items in a topic area *** [https://github.com/wmde/wikidata-constraints-violation-checker Constraints Violations Checker] is a small command-line tool that gives constraint violation statistics for a set of Items to make it easier to find the Items that need more work *** [https://wikidata-analytics.wmcloud.org/app/CuriousFacts Curious Facts] finds anomalies in the data in Wikidata and offers them up for review and amusement *** [https://wmde.github.io/wikidata-map/dist/index.html Wikidata Map] to see the distribution of Wikidata's Items across the world and the connections between them *** [https://wikidata-analytics.wmcloud.org/app/CurrentEvents Current Events] to make it easy to see what's currently a hot topic in the world and being edited a lot on Wikidata ** New entities in 2021: ***Items [[d:Q104595000|Q104595000]] (approx.) to [[d:Q110342868|Q110342868]] ***Properties [[d:Property:P9003|P9003]] to [[d:Property:P10223|P10223]] ***Lexemes [[d:Lexeme:L400170|L400170]] (approx.) to [[d:Lexeme:L625164|L625164]] * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 10|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:13, 10 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22562865 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #503 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[Wikidata:Requests for permissions/Administrator/MSGJ|MSGJ]] (RfP scheduled to end after 20 January 2022 17:45 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, January 19th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team present what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 18 at 19:00 CEST *** LIVE Wikidata editing #67 - [https://www.youtube.com/watch?v=S8doF7FFwU4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3152103715074784/ Facebook], January 22 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#93|Online Wikidata meetup in Swedish #93]], January 23 at 13.00 UTC ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #25, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=25 Volcano] *** #1Lib1Ref campaign runs runs from January 15th to February 5th. [[m:The_Wikipedia_Library/1Lib1Ref/Participate#Creating_Wikidata_items_related_to_works_on_Wikisource|Contribute by creating Wikidata items for texts and authors on Wikisource]]. ** Past: *** Bug Triage Hour ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour log]). The next session will be announced here in the Wikidata Weekly Summary and on the Wikidata mailing-list. *** Wikimedia [[m:Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]] 2021 ([https://www.youtube.com/watch?v=cdnwhDAdrxE replay on YouTube]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/tour-de-frances-stage-winners Tour de France's stage winners] an Observable notebook to explore Tour de France's data using SPARQL and Observable's Plot library. *** [https://chem-bla-ics.blogspot.com/2022/01/wikidata-open-infrastructures.html Wikidata, Open Infrastructures, Recognition & Rewards] *** [https://blog.sperrobjekt.de/content/1000545-EqualStreetNames-Wiesbaden.html Equal Street Names Wiesbaden] ** Videos *** Using Wikimedia Commons and Wikidata to mport a book into Wikisource -[https://www.youtube.com/watch?v=PPTepM7_Ghc YouTube] *** Musicbrainz.org and wikidata.org - What can we learn from the designs and how to use the API's to extract information - [https://www.youtube.com/watch?v=S1QgXqOD5S0 YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://wikitrivia.tomjwatson.com/ Wiki History Game] is a game based on Wikidata where you have to put events in order of when they happened. ** [https://wikicite-graphql.herokuapp.com/ GraphQL demo for WikiCite] is a simple GraphQL interface to Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://twitter.com/QUTDataScience/status/1481141478940639232 Do you have an idea you want to explore & want to investigate it using Wikidata? Apply for a WMAU fellowship grant]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10253|reference image]], [[:d:Property:P10254|associated cadastral district]], [[:d:Property:P10263|admission yield rate]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10249|Triple J Unearthed artist ID]], [[:d:Property:P10250|Parque de la Memoria ID]], [[:d:Property:P10251|Bokselskap.no ID]], [[:d:Property:P10252|Digital Mechanism and Gear Library ID]], [[:d:Property:P10255|oKino.ua film ID]], [[:d:Property:P10256|AMPAS collections item ID]], [[:d:Property:P10257|Pipe Organ Database organ ID]], [[:d:Property:P10258|UNICA IRIS author ID]], [[:d:Property:P10259|IRIS UNISS author ID]], [[:d:Property:P10260|AMS Glossary of Meteorology ID]], [[:d:Property:P10261|EtymWb lemma ID]], [[:d:Property:P10262|Offizielle Deutsche Charts album ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Business valuation|Business valuation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/議案番号|議案番号]], [[:d:Wikidata:Property proposal/podcast image url|podcast image url]], [[:d:Wikidata:Property proposal/list of TV show episode|list of TV show episode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/XJustiz registration court ID|XJustiz registration court ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LinkedIn showcase ID|LinkedIn showcase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/religious community|religious community]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bergen byleksikon ID|Bergen byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNGAL Entry ID|CNGAL Entry ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amazon podcast ID|Amazon podcast ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Podchaser numeric ID|Podchaser numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linguistic Atlas of Late Mediaeval English ID|Linguistic Atlas of Late Mediaeval English ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Football Federation of Armenia ID|Football Federation of Armenia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Union of Bulgarian Composers ID|Union of Bulgarian Composers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Habr company ID|Habr company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Douban book Works ID|Douban book Works ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/German Lobbyregister-ID|German Lobbyregister-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Google Arts & Culture entity ID2|Google Arts & Culture entity ID2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vesti.ru dossier ID|Vesti.ru dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogue of Life ID 2|Catalogue of Life ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Orthodoxie.com topic ID|Orthodoxie.com topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian Jewry ID|Encyclopedia of Russian Jewry ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wikisimpsons ID|Wikisimpsons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Réseau documents d'artistes ID|Réseau documents d'artistes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Millattashlar ID|Millattashlar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Transphoto city ID|Transphoto city ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS national research institutes IDs|IRIS national research institutes IDs]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4gSt Things that turned 20 years old today] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1481713498023501824 source]) *** [http://w.wiki/4fu9 Irish artists and their relationships] ([https://twitter.com/restlesscurator/status/1481276819554852866 source]) *** [https://w.wiki/4gT3 Eating or drinking establishments near you (1.5 radius)] ([https://twitter.com/SPARQLCRMSUPPE/status/1481180146421936129 source]) *** [https://w.wiki/4hGr Most common day for UK by-elections since 1880] ([https://twitter.com/generalising/status/1482822129427132417 source]) * '''Development''' ** Fixed an issue where making changes with sitelinks were not fully dispatched to the clients ([[phab:T233520]]) ** Mismatch Finder: Improved the texts in the tool to be more understandable after testing ** Mismatch Finder: added a way to get statistics about all the reviews that have been done in the tool and what is still awaiting review ** Special:NewLexeme: kicked off the development work to improve the page in order to make it more understandable [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 17|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:26, 17 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22611699 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #504 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/MSGJ|MSGJ]] (Successful). Welcome onboard \o/ * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.01.27 next Wikibase live session] is 16:00 UTC on Thursday 27th January 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** Editing with OpenRefine [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 25 at 19:00 CET (UTC+1) *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Professor Pascal Martinolli speaking on tabletop role-playing game citations practices and Wikidata, [https://docs.google.com/document/d/1PF2DVZXEx5Z1Mxwl0N2JOqe2RwpopDJMTMaCd3PVuSw/edit# January 25th]. *** LIVE Wikidata editing #68 - [https://www.youtube.com/watch?v=0_FPieB6So4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3157394024545753/ Facebook], January 29 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#93|Online Wikidata meetup in Swedish #94]], January 30 at 13.00 UTC *** [[d:Wikidata talk:Lexicographical data/Documentation/Languages/br|Online workshop]] in French about Breton lexicographical data, by Envlh and Vigneron, January 30 at 15:00 CET (UTC+1) *** On Tuesday, February 22, the OpenRefine team hosts [[c:Commons:OpenRefine/Community_meetup_22_February_2022|a community meetup to present current and future work on Structured Data on Commons support in OpenRefine]]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #26, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=26 Bees] *** #1Lib1Ref campaign runs runs from January 15th to February 5th. [[m:The_Wikipedia_Library/1Lib1Ref/Participate#Creating_Wikidata_items_related_to_works_on_Wikisource|Contribute by creating Wikidata items for texts and authors on Wikisource]]. ** Past: *** Wikidata/Wikibase office hour ([[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2022-01-19|2022-01-19]]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://www.opensanctions.org/articles/2022-01-18-peppercat/ The CIA lost track of who runs the UK, so I picked up the slack] featured on [https://news.ycombinator.com/item?id=29976576 Hacker News] *** [https://www.lehir.net/solving-wordle-sutom-and-al-with-sparql-queries-on-wikidata/ Solving Wordle, Sutom, and al. with SPARQL queries on Wikidata] *** [https://www.theverge.com/tldr/2022/1/17/22888461/wikitrivia-web-game-timeline-wikidata-events-fixing-data Wikitrivia is a web game that challenges your knowledge of historical dates] *** [https://www.infobae.com/america/tecno/2022/01/19/wikitrivia-el-juego-viral-que-pone-a-prueba-cuanto-sabe-de-historia/ Wikitrivia, the viral game that tests how much you know about history] (in Spanish) *** [https://www.smithsonianmag.com/blogs/smithsonian-libraries-and-archives/2022/01/18/100-women-in-science-in-smithsonian-history/ 100 Women in Science in Smithsonian History] ** Papers *** [https://www.jlis.it/index.php/jlis/article/view/439 Wikidata: a new perspective towards universal bibliographic control] *** [https://www.dpconline.org/news/twgn-wikidata-gen Wikidata for Digital Preservationists: New DPC Technology Watch Guidance Note now available on general release] ** Videos *** [WORKSHOP] Wikidata and libraries: tools for information managers (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=hobjhuWDOAY YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/comparator-compare-named-entities-cited-in-two-wikipedia-a Comparator] compare the list of cited entities across two different wikipedia articles using Wikidata and SPARQL * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikidata Lexemes forms: *** [https://twitter.com/LucasWerkmeistr/status/1482780512712335360 Now supports the Odia language] *** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/spanish-verb/ Substantially expanded template for Spanish verbs] ** How many triples are added when certain edits are made? ... [[d:User:Mahir256/Triples|User:Mahir256/Triples]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10263|admission yield rate]], [[:d:Property:P10273|Corruption Perceptions Index]], [[:d:Property:P10280|category for honorary citizens of entity]], [[:d:Property:P10286|podcast image url]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10260|AMS Glossary of Meteorology ID]], [[:d:Property:P10261|EtymWb lemma ID]], [[:d:Property:P10262|Offizielle Deutsche Charts album ID]], [[:d:Property:P10264|ARCHER ID]], [[:d:Property:P10265|Senators of Spain (1834-1923) ID]], [[:d:Property:P10266|AdoroCinema person ID]], [[:d:Property:P10267|Kinofilms.ua film ID]], [[:d:Property:P10268|Kinofilms.ua actor ID]], [[:d:Property:P10269|kino-teatr.ru film ID]], [[:d:Property:P10270|Hermitage Museum work ID]], [[:d:Property:P10271|Engineer's Line Reference]], [[:d:Property:P10272|Archive ouverte UNIGE ID]], [[:d:Property:P10274|Union of Bulgarian Composers ID]], [[:d:Property:P10275|AsianWiki ID]], [[:d:Property:P10276|ENEA-IRIS Open Archive author ID]], [[:d:Property:P10277|METRICA author ID]], [[:d:Property:P10278|Encyclopedia of Russian Jewry ID]], [[:d:Property:P10279|TVFPlay series ID]], [[:d:Property:P10281|Orthodoxie.com topic ID]], [[:d:Property:P10282|Slangopedia ID]], [[:d:Property:P10283|OpenAlex ID]], [[:d:Property:P10284|iCSO ID]], [[:d:Property:P10285|Indeed company ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/LinkedIn showcase ID|LinkedIn showcase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/religious community|religious community]], [[:d:Wikidata:Property proposal/subpopulation 3|subpopulation 3]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of register|type of register]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifier in a register|identifier in a register]], [[:d:Wikidata:Property proposal/phrase in hiero markup|phrase in hiero markup]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Vesti.ru dossier ID|Vesti.ru dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogue of Life ID 2|Catalogue of Life ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/XJustiz registration court ID|XJustiz registration court ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wikisimpsons ID|Wikisimpsons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Réseau documents d'artistes ID|Réseau documents d'artistes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Millattashlar ID|Millattashlar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Transphoto city ID|Transphoto city ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grand Duchy of Lithuania Encyclopedia ID|Grand Duchy of Lithuania Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio Biografico Comunale (Palermo) ID|Archivio Biografico Comunale (Palermo) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sceneweb artist ID|Sceneweb artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Index to Organism Names ID|Index to Organism Names ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Leopoldina member web site ID|Leopoldina member web site ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dico en ligne Le Robert ID|Dico en ligne Le Robert ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LastDodo-area-id|LastDodo-area-id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SberZvuk ID|SberZvuk ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/North Data company ID|North Data company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gardens Navigator ID|Gardens Navigator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAHRA heritage objects ID|SAHRA heritage objects ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ezeri.lv ID|ezeri.lv ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAHA player ID|SAHA player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/norsk fangeregister fangeleir ID|norsk fangeregister fangeleir ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mnemosine ID|Mnemosine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World Economic Forum ID|World Economic Forum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Podcasts podcast episode ID|Apple Podcasts podcast episode ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4j6Z Map of tramways in France] *** [https://w.wiki/4j5D Map of categories for honorary citizens] ([[d:Property talk:P10280|source]]) *** [https://w.wiki/4hr5 Map of the Medieval universities and its founding date] ([https://twitter.com/larswillighagen/status/1483586097166888964 source]) *** [https://w.wiki/4jKL Camps/subcamps within a 20km radius of your location] ([https://twitter.com/SPARQLCRMSUPPE/status/1485529805676240900 source]) *** [https://w.wiki/4iin Taxa found at Fazenda Tamanduá] (Sertão of Paraíba - Brazil) ([https://twitter.com/lubianat/status/1484630713722937346 source]) *** [https://w.wiki/4hwA Birthplace of Rabbis] ([https://twitter.com/sharozwa/status/1483731259985694722 source]) *** [https://w.wiki/4haR Italian parliamentarians and ministers aged between 50 and 80] ([https://twitter.com/nemobis/status/1483217197858279429 source]) *** [https://w.wiki/4hZB Female Irish scientists in Wikidata without a Wikipedia article] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1483168128632827910 source]) *** [https://w.wiki/4hoz Places in the Hautes-Alpes that are the subject of an article on Wikipedia in at least 10 languages] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1483533204090990599 source]) * '''Development''' ** Enabling usage tracking specifically for statements on Waray, Armenian and Cebuano Wikipedias ([[phab:T296383]], [[phab:T296382]], [[phab:T296384]]) ** Implementing basic version of mul language code and deploying it to Test Wikidata ([[phab:T297393]]) ** Preparing an event centered on reusing Wikidata's data ** Mismatch Finder: Been in touch with people who can potentially provide the first mismatches to load into the new tool for the launch. Finalized the statistics part. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 24|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:55, 24 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22665337 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #505 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/GretaHeng18bot|GretaHeng18bot]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 24|Pi bot 24]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/IndoBot|SchoolBot]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/companyBot|companyBot]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Talk to the Search Platform Team about anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.! February 2nd, 2022. [https://etherpad.wikimedia.org/p/Search_Platform_Office_Hours Etherpad]. *** LIVE Wikidata editing #69 - [https://www.youtube.com/watch?v=Rbltj1x8L2E YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3162728574012298/ Facebook], February 5 at 19:00 UTC *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/R3UTAWBHZ74SPCOPVR57U6MEQCXWP64R/ Wikimedia Research February Office Hours] [https://zonestamp.toolforge.org/1643760056 Wednesday, 2022-02-02 at 00:00-1:00 UTC (16:00 PT 02-01 /19:00 ET 02-01 / 1:00 CET 02-02]). *** [[Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]] will take place on March 14-24, highlighing applications and tools using Wikidata's data. You can already [[d:Wikidata talk:Events/Data Reuse Days 2022|propose a session]]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #27, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=27 Numbers (1/n)] ** Past: *** Editing with OpenRefine [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron *** Wikibase Live Session ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.01.27 2022.01.27]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Press *** "[https://www.nature.com/articles/d41586-022-00138-y Massive open index of scholarly papers launches]" - called OpenAlex, it draws its data from sources including Wikidata ** Blogs *** [[:d:Q110087116|OpenSanctions]] is [https://www.opensanctions.org/articles/2022-01-25-wikidata/ integrating persons of interest from Wikidata] *** [https://observablehq.com/@pac02/celebrating-the-2-000-featured-articles-milestone-in-wikip Celebrating the 2,000 featured articles milestone in Wikipedia in French]: Using the Wikipedia Categorymembers API through a SPARQL query to get all articles featured in category "Article de qualité" and compute statistics. *** [https://blog.library.si.edu/blog/2022/01/19/smithsonian-libraries-and-archives-wikidata-using-linked-open-data-to-connect-smithsonian-information/#.Yfbd4lvMKV6 Smithsonian Libraries and Archives & Wikidata: Using Linked Open Data to Connect Smithsonian Information] *** [https://voxeu.org/article/origin-gender-gap The origin of the gender gap] ** Videos *** [https://www.youtube.com/watch?v=0PqgTtnciyg Wikidata as a Modality for Accessible Clinical Research] *** [https://www.youtube.com/watch?v=WDppa_5RfwI Working with Siegfried, Wikidata, and Wikibase] * '''Tool of the week''' ** Basque version of Wordle using Wikidata's lexicographic data. [https://wordle.talaios.coop Check it out]! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** WDQS scaling update for Jan 2022 available [[Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-scaling-update-jan-2022|here]]. ''We will be trying to do monthly updates starting this month.'' * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10280|category for honorary citizens of entity]], [[:d:Property:P10286|podcast logo URL]], [[:d:Property:P10290|hotel rating]], [[:d:Property:P10300|dpi for original size]], [[:d:Property:P10308|director of publication]], [[:d:Property:P10311|official jobs URL]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10279|TVFPlay series ID]], [[:d:Property:P10281|Orthodoxie.com topic ID]], [[:d:Property:P10282|Slangopedia ID]], [[:d:Property:P10283|OpenAlex ID]], [[:d:Property:P10284|iCSO ID]], [[:d:Property:P10285|Indeed company ID]], [[:d:Property:P10287|DFG Science Classification]], [[:d:Property:P10288|Muz-TV ID]], [[:d:Property:P10289|Podchaser numeric ID]], [[:d:Property:P10291|Wikisimpsons ID]], [[:d:Property:P10292|Wörterbuch der Präpositionen ID]], [[:d:Property:P10293|Tretyakov Gallery work ID]], [[:d:Property:P10294|Grand Duchy of Lithuania encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10295|Amazon podcast ID]], [[:d:Property:P10296|Habr company ID]], [[:d:Property:P10297|Google Arts & Culture entity ID]], [[:d:Property:P10298|Sceneweb artist ID]], [[:d:Property:P10299|Leopoldina member web site ID]], [[:d:Property:P10301|German Lobbyregister ID]], [[:d:Property:P10302|Film.ru actor ID]], [[:d:Property:P10303|Film.ru film ID]], [[:d:Property:P10304|Apple Podcasts podcast episode ID]], [[:d:Property:P10305|StarHit ID]], [[:d:Property:P10306|North Data ID]], [[:d:Property:P10307|CYT/CCS]], [[:d:Property:P10309|LKI ID]], [[:d:Property:P10310|Unified book number]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/has member|has member]], [[:d:Wikidata:Property proposal/register in Germany|register in Germany]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dailytelefrag.ru ID|dailytelefrag.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/time in the pouch|time in the pouch]], [[:d:Wikidata:Property proposal/semantic gender|semantic gender]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Game World Navigator ID|Game World Navigator ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mnemosine ID|Mnemosine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World Economic Forum ID|World Economic Forum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CHY Number|CHY Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenSanctions ID|OpenSanctions ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Les Archives du spectacle (organisme)|identifiant Les Archives du spectacle (organisme)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Japanese Canadian Artists Directory ID|Japanese Canadian Artists Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/histrf.ru person ID|histrf.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vsemirnaya Istoriya Encyclopedia ID|Vsemirnaya Istoriya Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kaspersky Encyclopedia ID|Kaspersky Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chgk person ID|Chgk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Latvijas ūdenstilpju klasifikatora kods|Latvijas ūdenstilpju klasifikatora kods]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RCN (Irish Registered Charity Number)|RCN (Irish Registered Charity Number)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RBC company ID|RBC company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenStates ID|OpenStates ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NetEase Music Artist ID|NetEase Music Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/QQ Music Singer ID|QQ Music Singer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Euro NCAP ID|Euro NCAP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PlayGround.ru ID|PlayGround.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viki ID|Viki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Absolute Games developer and publisher IDs 2|Absolute Games developer and publisher IDs 2]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4jbt US states with the most punk bands] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1485908042436726790 source]) *** [https://w.wiki/4jSi List of Ghanaian scientists by citation count] ([https://twitter.com/WikidataGhana/status/1485657254305148928 source]) *** [https://w.wiki/4krb Actresses who have played Elizabeth Bennett in Pride and Prejudice, with type of production] ([https://twitter.com/lirazelf/status/1487037560006320129 source]) *** [https://w.wiki/4mEx MPs with identified mythical ancestors] *** [https://w.wiki/4mE$ Items with "language of work or name = Toki Pona" as qualifier] *** [https://w.wiki/4mG8 Timeline of 1st women practising a given sports discipline ] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1487549749830078471 source]) *** [https://w.wiki/4mFy Water boards in the Netherlands] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1487538209932328967 source]) *** Birthplaces of [https://w.wiki/4mWE US Presidents], [https://w.wiki/4mWH Russian emperors], [https://w.wiki/4mWJ Roman emperors] ([https://twitter.com/LArtour/status/1487342003696328704 source]) *** [https://w.wiki/4ksg Age of the actress when she played "Elizabeth Bennet"] [https://twitter.com/belett/status/1487052603129278467 (source)] *** [https://w.wiki/4mWd People with dates of birth and death on January 1st (day precision dates)] ([[d:Property_talk:P570#Queries|source]]) *** [https://w.wiki/4mXQ More than 500 lexemes in Breton now have at least one sense] ([https://twitter.com/envlh/status/1487909849652514824 source]) * '''Development''' ** Continuing work on adding the mul language code for labels, descriptions and aliases. ([[phab:T297393]]) ** Enabled statement usage tracking for Cebuano, Armenian and Warai Warai to ensure fine-grained notifications about edits on Wikidata on those Wikipedias ([[phab:T296383]], [[phab:T296382]], [[phab:T296384]]) ** Continuing work on fixing a bug where Wikidata changes do not get sent to Wikipedia and co for the first sitelink adding leading to missing information in the page_props table ([[phab:T233520]]) ** Continuing work on making sure the Wikidata search box works with the new Vector skin improvements ([[phab:T296202]]) ** Mismatch Finder: Debugging some issues with the first files we got with mismatches that we can load into the Mismatch Finder [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 31|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:45, 31 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22725879 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #506 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/MystBot|MystBot]] ** Other: [[d:Property_talk:P396#Discussion_about_replacing_values_with_a_new_format_or_scheme|Discussion about replacing values with a new format or scheme for "SBN author ID" (P396), an identifier for National Library Service (SBN) of Italy]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' **Upcoming: *** The Data Reuse Days will bring together Wikidata editors and data reusers on March 14-24 - we're currently building the schedule. [[d:Wikidata_talk:Events/Data_Reuse_Days_2022#Template_for_session_proposal|Join us and discover many cool projects!]] *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Andy Mabbett on the "Cite Q" template that uses data from Wikidata in Wikipedia citations and Crystal Clements on setting the framework for a future discussion on addressing ethical concerns surrounding representation of gender for living persons in Wikidata, February 8th. [https://docs.google.com/document/d/1n4FkfAUUHIMC7BO10ACVLhVWbvu4-2ztrbKWXltIVOE/edit?usp=sharing Agenda] *** Wikidata Query Service scaling: You can join 2 calls and provide feedback at the 2 WDQS scaling community meetings on Thursday, 17 Feb 2022 18:00 UTC, and Monday 21 Feb 2022 18:00 UTC. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/KPA3CTQG2HCJO55EFZVNINGVFQJAHT4W/ Full details here]. *** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French about Academic bibliographical data and Scholia by Vigneron and Jsamwrites, February 8 at 19:00 CET (UTC+1) *** LIVE Wikidata editing #70 - [https://www.youtube.com/watch?v=LUJjCnL72ak YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3168371536781335/ Facebook], February 12 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#95|Online Wikidata meetup in Swedish #95]], February 13 at 13.00 UTC ** Ongoing: *** [[w:Wikipedia:Meetup/Toronto/Black History Edit-A-Thon (February 2022)|Black History Edit-A-Thon (February 2022)]] *** Weekly Lexemes Challenge #28, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=28 Computer] ** Past: *** LIVE Wikidata editing #69 - [https://www.youtube.com/watch?v=3lNOxhazTwI YouTube] *** Jan Ainali, GovDirectory. Using Wikidata to Connect Constituents With Their Government - [https://www.conferencecast.tv/talk-44689-using-wikidata-to-connect-constituents-with-their-government?utm_campaign=44689&utm_source=youtube&utm_content=talk Civic Hacker Summit, November 2021] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://zbw.eu/labs/en/blog/how-to-matching-multilingual-thesaurus-concepts-with-openrefine How-to: Matching multilingual thesaurus concepts with OpenRefine] *** [https://commonists.wordpress.com/2022/02/02/wikidata-and-the-sum-of-all-video-games-%e2%88%92-2021-edition/ Wikidata and the sum of all video games − 2021 edition], by [[:d:User:Jean-Frédéric|Jean-Frédéric]] *** [https://www.lehir.net/importing-a-breton-dictionary-from-wikisource-into-wikidata-lexicographical-data/ Importing a Breton dictionary from Wikisource into Wikidata lexicographical data], by [[:d:User:Envlh|Envlh]] *** [https://addshore.com/2022/02/profiling-a-wikibase-item-creation-on-test-wikidata-org/ Profiling a Wikibase item creation on test.wikidata.org] by [[User:Addshore|Addshore]] *** [https://wikibase.consulting/fast-bulk-import-into-wikibase/ Fast Bulk Import Into Wikibase] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2202.00291.pdf XAlign: Cross-lingual Fact-to-Text Alignment and Generation for Low-Resource Languages] ** Videos *** Wikidata: A knowledge graph for the earth sciences? - [https://www.youtube.com/watch?v=3oN67CfirDI YouTube] *** Activate Faktamall biografi WD gadget (see Wikidata info in Wikipedia) - [https://www.youtube.com/watch?v=z0CU9eaIh04 YouTube] *** Wikidata workshop: interwiki links (Questions) - [https://www.youtube.com/watch?v=EHI59WavSNk 1], [https://www.youtube.com/watch?v=tRnu9pSlcoQ 2] & [https://www.youtube.com/watch?v=2Bl4yQcBwOg 3] (YouTube) *** Wikidata Tutorial (in German): [https://www.youtube.com/watch?v=VNm2TYOcMco create a user account on Wikidata], [https://www.youtube.com/watch?v=nWzJueFZnCw add an institution's website to Wikidata] * '''Tool of the week''' ** [https://vrandezo.github.io/wikidata-edit-map/ Wikidata edit map] by [[d:User:Denny|Denny]] puts a dot on the map whenever an Item with a geocoordinate is edited. * '''Other Noteworthy Stuff''' **[[d:Help:Dates#January 1 as date|January 1st as date]] **Wikidata has 2,540,891 items for people with both date of birth and date of death. There are 9 redirects for every 100 such items. ([[d:Wikidata:Database reports/identical birth and death dates/1|source]]). 2000 people share dates of birth and death with another person. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10316|dpi for A4 printing]], [[:d:Property:P10322|time in the pouch]], [[:d:Property:P10339|semantic gender]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10312|AAGM artwork ID]], [[:d:Property:P10313|Domain suburb profile ID]], [[:d:Property:P10314|Archivio Biografico Comunale (Palermo) ID]], [[:d:Property:P10315|Artland fair ID]], [[:d:Property:P10317|Artland gallery ID]], [[:d:Property:P10318|Douban book series ID]], [[:d:Property:P10319|Douban book works ID]], [[:d:Property:P10320|Les Archives du spectacle organization ID]], [[:d:Property:P10321|Urban Electric Transit city ID]], [[:d:Property:P10323|Bergen byleksikon ID]], [[:d:Property:P10324|Ezeri.lv lake ID]], [[:d:Property:P10325|Japanese Canadian Artists Directory ID]], [[:d:Property:P10326|ICPSR Geographic Names Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10327|ICPSR Organization Names Authority List ID]], [[:d:Property:P10328|ICPSR Personal Names Authority List ID]], [[:d:Property:P10329|ICPSR Subject Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10330|Bugs! music video ID]], [[:d:Property:P10331|Washington Native Plant Society Plant Directory ID]], [[:d:Property:P10332|Kaspersky Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10333|New York Flora Atlas ID]], [[:d:Property:P10334|doollee.com literary agent ID]], [[:d:Property:P10335|doollee.com play ID]], [[:d:Property:P10336|doollee.com play publisher ID]], [[:d:Property:P10337|doollee.com playwright ID]], [[:d:Property:P10338|Dico en ligne Le Robert ID]], [[:d:Property:P10340|Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel ID]], [[:d:Property:P10341|Réseau documents d'artistes ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/HSK ID|HSK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sports in region|sports in region]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Computational complexity|Computational complexity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video|YouTube video]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Viki ID|Viki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Absolute Games developer and publisher IDs 2|Absolute Games developer and publisher IDs 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/podchaser episode ID|podchaser episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IFPI UPC/EAN|IFPI UPC/EAN]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Weltfussball-Spiel-ID|Weltfussball-Spiel-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GoodGame.ru ID|GoodGame.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USgamer ID|USgamer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Riot Pixels game ID|Riot Pixels game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HaBima Archive play id|HaBima Archive play id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HaBima Archive person id|HaBima Archive person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI topic id|NLI topic id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100Y Hebrew Theatre Guide person id|100Y Hebrew Theatre Guide person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Old-Games.RU ID|Old-Games.RU ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/iXBT Games ID|iXBT Games ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Students of Turin University ID|Students of Turin University ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tagoo video game ID|Tagoo video game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AusGamers ID|AusGamers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GameGuru ID|GameGuru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LMHL author ID|LMHL author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VGTimes ID|VGTimes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ULI id|ULI id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GameMAG ID|GameMAG ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SBN new authority IDs|SBN new authority IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prosopographia Imperii Romani Online ID|Prosopographia Imperii Romani Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIGE author ID|IRIS UNIGE author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gesher Theater Archive person id|Gesher Theater Archive person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gesher Theater Archive play id|Gesher Theater Archive play id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Offizielle Deutsche Charts artist static ID|Offizielle Deutsche Charts artist static ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/A9VG game ID|A9VG game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Qichaha firm ID|Qichaha firm ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chinese School Identifier|Chinese School Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GoHa.ru ID|GoHa.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Electric Transit country ID|Urban Electric Transit country ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CiteSeerX ID of a person|CiteSeerX ID of a person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Drevo Encyclopedia ID|Drevo Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Strongman Archives athlete ID|Strongman Archives athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVSA actor ID|TVSA actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/vc.ru company ID|vc.ru company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Change.org decision maker ID|Change.org decision maker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INPA nature reserve id|INPA nature reserve id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Basketball Bundesliga UUID|Basketball Bundesliga UUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Roskomnadzor media license number 2|Roskomnadzor media license number 2]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: ***"Scoresway soccer person ID" (P3043) ***"SSR WrittenForm ID" (P1849) ***"FFF female player ID" (P4886) ***"FFF male player ID" (P4883) ** Query examples: *** [https://w.wiki/4ncM Events by number of video games announced] ([https://commonists.wordpress.com/2022/02/02/wikidata-and-the-sum-of-all-video-games-%e2%88%92-2021-edition/ source]) *** [https://w.wiki/4ncV Three-Michelin Stars restaurants with a female chef] ([[m:Wikimédia France/Groupes de travail/Groupes locaux/Rennes/3 février 2022|source]]) *** [https://w.wiki/4n$u Wikidata Properties specific to German Lexemes and number of times they are used] ([https://twitter.com/envlh/status/1489921667707068419 source]) *** [https://w.wiki/4oEG Countries with count of same Wikidata labels in different languages] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1489774243617378305 source]) *** [https://w.wiki/4ncu Team and positions played by National Women's Football League players] ([https://twitter.com/antholo/status/1489362535518199817 source]) *** [https://w.wiki/4nXu Location of the graves of personalities in Père Lachaise Cemetery who died between 1800 and 1849 (50 year ranges)] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1489224972409180162 source]) *** [https://w.wiki/4oEa Location of statues of women in Italy] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1488853768972259329 source]) *** [https://w.wiki/4n6g Count of Lexeme pairs between different languages] ([https://twitter.com/fnielsen/status/1488602739433218049 source]) *** [https://w.wiki/4oEg Birthplaces of General secretaries of USSR] ([https://twitter.com/LArtour/status/1488525141281751045 source]) *** [https://w.wiki/4oVf Items related to Abdülmecid I, their collections, and their types] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1490656031340335107 source]) *** [https://w.wiki/4oVj Objects related in some way to Aurangzeb] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1490656566462328832 source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Archaeology|Archaeology]] * '''Development''' ** Mismatch Finder: Tracking down one last issue with the upload of mismatch files. Once that is fixed we are ready to release the tool. ** Lexicographical data: Started coding on the rewrite of Special:NewLexeme to make it easier to understand and use. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 07|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:26, 7 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22725879 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #507 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 2|EnvlhBot 2]] ** Closed request for permissions/Bot: [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/Dexbot 15|Dexbot 15]] ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Population data model|Population data model]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French by Vigneron, February 15 at 19:00 CET (UTC+1) *** [https://www.youtube.com/watch?v=kYz61-_gWko Wikidata Lab XXXII: Querying Wikidata] February 17, 5:00 PM *** LIVE Wikidata editing #71 - [https://www.youtube.com/watch?v=p0wjjHjsPeI YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3173143136304175/ Facebook], February 19 at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#96|Online Wikidata meetup in Swedish #96]], February 20 at 13.00 UTC ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #29, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=29 Love] ** Past: LIVE Wikidata editing #70 #Beijing2022 - [https://www.youtube.com/watch?v=LUJjCnL72ak YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://medium.com/wiki-playtime/historical-people-and-modern-collections-a-wikidata-exploration-8f361b4ead78 Historical people and modern collections: a Wikidata exploration] *** [https://www.stardog.com/labs/blog/wikidata-in-stardog/ Wikidata in Stardog] *** [https://observablehq.com/@pac02/births-department-wikipedia Does your birthplace affect your probability to have your Wikipedia biography ? some evidence from people born in France.] ** Videos *** Wikidata Tutorial (in German): add [https://www.youtube.com/watch?v=S6NMqyuq7bE qualifiers], [https://www.youtube.com/watch?v=VUv3k_hFNqE coordinates] & [https://www.youtube.com/watch?v=JbwYTdDjgEk address] *** PADE Workshop: Wikidata – Linked, Open Data - [https://www.youtube.com/watch?v=dxjpn9wtLPg YouTube] *** OpenGLAM Valentine's Day School: Intro to Wikidata (in Finish) - [https://www.youtube.com/watch?v=s5oTOCKfDsA YouTube] *** Workshop on adding intangible heritage community data and images on Wikidata/Wikimedia - [https://www.youtube.com/watch?v=R4UOGnm123k YouTube] *** Hands On: SPARQL Query Dbpedia Wikidata Python - [https://www.youtube.com/watch?v=YAqlDLCU1Gg YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://equalstreetnames.org/ Equal Street Names] is a map visualizing the streetnames of a city by gender. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/ZXIBB4X4I2H4YFMZLX4AD6CPDAO6QPLU/ New development plan for Wikidata and Wikibase for Q1 2022] ** Krbot's [[d:Wikidata:Database reports/Constraint violations|constraint reports]] are now generally updated daily, after code optimizations and hardware upgrades. ** Call for Mentors: [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa| Wiki Mentor Africa]] is a mentorship project for tool creators/contributors. Interested to become a mentor (experienced tool creators/contributors), please visit this [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa/Mentor%27s_Room| page]]! ** [https://github.com/cpesr/WikidataESR Wikidata ESR] is a tool to visualize evolutions of universities and schools, such as creations, mergers, deletions and relations. Feedback and help to develop this project further is requested. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10339|semantic gender]], [[:d:Property:P10358|original catalog description]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10335|doollee.com play ID]], [[:d:Property:P10336|doollee.com play publisher ID]], [[:d:Property:P10337|doollee.com playwright ID]], [[:d:Property:P10338|Dico en ligne Le Robert ID]], [[:d:Property:P10340|Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel ID]], [[:d:Property:P10341|Réseau documents d'artistes ID]], [[:d:Property:P10342|Linguistic Atlas of Late Mediaeval English ID]], [[:d:Property:P10343|Key Biodiversity Areas factsheet ID]], [[:d:Property:P10344|Viki ID]], [[:d:Property:P10345|Clavis Apocryphorum Novi Testamenti ID]], [[:d:Property:P10346|Clavis Apocryphorum Veteris Testamenti ID]], [[:d:Property:P10347|World Economic Forum ID]], [[:d:Property:P10348|USgamer ID]], [[:d:Property:P10349|Podvig Naroda ID]], [[:d:Property:P10350|Vesti.ru dossier ID]], [[:d:Property:P10351|Turin University student ID]], [[:d:Property:P10352|Naver TV ID]], [[:d:Property:P10353|AusGamers ID]], [[:d:Property:P10354|PlayGround.ru ID]], [[:d:Property:P10355|Maritimt Magasin ship ID]], [[:d:Property:P10356|TV3 show ID]], [[:d:Property:P10357|TV3 video ID]], [[:d:Property:P10359|IRIS UNIGE author ID]], [[:d:Property:P10360|nzs.si player ID]], [[:d:Property:P10361|UKÄ classification of science topics 2016]], [[:d:Property:P10362|Lib.ru author ID]], [[:d:Property:P10363|Hessian Literature Council author ID]], [[:d:Property:P10364|Finnish real property ID]], [[:d:Property:P10365|GoodGame.ru ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Computational complexity|Computational complexity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/audio contains|audio contains]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifies|identifies]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cadastral areas|Cadastral areas]], [[:d:Wikidata:Property proposal/video depicts|video depicts]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video|YouTube video]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cadastral plot reference|cadastral plot reference]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finisher|Finisher]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trainiert von|trainiert von]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifier values as|identifier values as]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video or playlist privacy|YouTube video or playlist privacy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/debut date|debut date]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Strongman Archives athlete ID|Strongman Archives athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVSA actor ID|TVSA actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/vc.ru company ID|vc.ru company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Change.org decision maker ID|Change.org decision maker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INPA nature reserve id|INPA nature reserve id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Basketball Bundesliga UUID|Basketball Bundesliga UUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Roskomnadzor media license number 2|Roskomnadzor media license number 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viciebsk Encyclopedia ID|Viciebsk Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dumbarton Oaks object ID|Dumbarton Oaks object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Transilien ID|Transilien ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cybersport.ru ID|Cybersport.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JeuxActu ID|JeuxActu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Name Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Name Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Classification Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Classification Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/St. Sergius Institute authority ID|St. Sergius Institute authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICQ user ID|ICQ user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/previous property definition|previous property definition]], [[:d:Wikidata:Property proposal/State Heraldic Register of the Russian Federation ID|State Heraldic Register of the Russian Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boris Yeltsin Presidential Library ID|Boris Yeltsin Presidential Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ScienceDirect topic ID|ScienceDirect topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VK Music ID|VK Music ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographisches Portal der Rabbiner ID|Biographisches Portal der Rabbiner ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Künstlerdatenbank ID|Künstlerdatenbank ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BelTA dossier ID|BelTA dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify user ID|Spotify user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NTSF ID|NTSF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BritBox ID|BritBox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KLADR ID|KLADR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Subjects Taxonomy|Springer Nature Subjects Taxonomy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PLOS Thesaurus ID|PLOS Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka hotel id|traveloka hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/tiket com hotel id|tiket com hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trip.com Hotel ID|trip.com Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VerbaAlpina ID|VerbaAlpina ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4oc3 Tram bridges in France] *** [https://w.wiki/4ovS Polish Righteous Among the Nations] *** [https://w.wiki/4oxe Launch date, logo of social media services] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1491366263880355841 source]) *** [https://w.wiki/4p35 Oscar winners from 1929] ([https://twitter.com/Mcx83/status/1491068804704923656 source]) *** [https://w.wiki/4pKw Images of biologists by height] ([https://twitter.com/lubianat/status/1491852186036449280 source]) *** [https://w.wiki/4p6w Biggest coins outside the U.S.] ([https://twitter.com/lubianat/status/1491510965388599300 source]) * '''Development''' ** Continuing work on the basics of the new Special:NewLexeme page. Nothing to see yet though. ** Fixed a bug where sitelinks where added for wikis that shouldn't get them. ([[phab:T301247]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 14|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:42, 14 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22804151 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #508 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/ChineseWikiClubBot, 1|ChineseWikiClubBot, 1]] *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/Auto Prod Bot|Auto Prod Bot]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The Data Reuse Days will bring together Wikidata editors and data reusers on March 14-24 - we're currently building the schedule. [[d:Wikidata_talk:Events/Data_Reuse_Days_2022#Template_for_session_proposal|Join us and discover many cool projects!]] *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.02.24 next Wikibase live session] is 16:00 UTC on Thursday 24th February 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Huda Khan and Astrid Usong on their Linked Data for Production 3 (LD4P3) grant work to use Wikidata in knowledge panels in Cornell’s library catalog [https://docs.google.com/document/d/1GxDv9U-TUZgHkOF6I2yAEtdq3REqq90DvakAw-rs25Y/edit?usp=sharing Agenda] - 2022-02-22 9am PT / 12pm ET / 17:00 UTC / 6pm CET ([https://zonestamp.toolforge.org/1645549233 Time zone converter]) *** [https://twitter.com/NortheasternLib/status/1493955687570984963 Hands-on introduction to Wikidata with The Digital Scholarship Group at the Northeastern University Library's Edit-a-Thon!] Theme: Boston public art and artists. February 23, 2022 Time: 12:00pm - 1:00pm Eastern time *** [[commons:Commons:OpenRefine/Community meetup 22 February 2022|OpenRefine and Structured Data on Commons: community meetup]] - Tuesday, February 22, at 15:00-17:00 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1645542013 check the time in your timezone]). *** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French by Vigneron, February 22 at 19:00 CET (UTC+1) ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #30, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=30 Trains] ** Past: Wikipedia Weekly Network - LIVE Wikidata editing #71 #MelFest - [https://www.youtube.com/watch?v=p0wjjHjsPeI YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs: [https://blog.library.si.edu/blog/2022/02/17/wikidata-projects/ Smithsonian Libraries and Archives & Wikidata: Plans Become Projects] ** Papers: "[https://gangiswag.github.io/data/ACL2022_Demo__COVID_Claim_Radar.pdf COVID-19 Claim Radar: A Structured Claim Extraction and Tracking System]" using Wikidata ** Videos: Wikidata Lab XXXII: Querying Wikidata (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=kYz61-_gWko YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:Wikidata:Tools/asseeibot|Wikidata:Tools/asseeibot]] - is a tool made by [[User:So9q]] to improve the scientific articles in Wikidata. [https://github.com/dpriskorn/asseeibot Source code on GitHub under GPLv3+] ** [https://coinherbarium.com/ Coinherbarium.com] - coins depicting plants; powered by Wikidata * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Call for Mentors: [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa| Wiki Mentor Africa]] is a mentorship project for tool creators/contributors. Interested to become a mentor (experienced tool creators/contributors), please visit this [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa/Mentor%27s_Room| page]]! * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10367|number of lanes]], [[:d:Property:P10374|computational complexity]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10361|UKÄ classification of science topics 2016]], [[:d:Property:P10362|Lib.ru author ID]], [[:d:Property:P10363|Hessian Literature Council author ID]], [[:d:Property:P10364|Finnish real property ID]], [[:d:Property:P10365|GoodGame.ru ID]], [[:d:Property:P10366|Gardens Navigator ID]], [[:d:Property:P10368|Tagoo video game ID]], [[:d:Property:P10369|Lingua Libre ID]], [[:d:Property:P10370|Labyrinth database ID]], [[:d:Property:P10371|A9VG game ID]], [[:d:Property:P10372|Offizielle Deutsche Charts composer ID]], [[:d:Property:P10373|Mnemosine ID]], [[:d:Property:P10375|Boris Yeltsin Presidential Library ID]], [[:d:Property:P10376|ScienceDirect topic ID]], [[:d:Property:P10377|RCN]], [[:d:Property:P10378|CHY Number]], [[:d:Property:P10379|dailytelefrag.ru ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video or playlist privacy|YouTube video or playlist privacy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/debut date|debut date]], [[:d:Wikidata:Property proposal/quality has state|quality has state]], [[:d:Wikidata:Property proposal/beforehand-afterward owned by|beforehand-afterward owned by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of units|Number of units]], [[:d:Wikidata:Property proposal/created during|created during]], [[:d:Wikidata:Property proposal/award recipient|award recipient]], [[:d:Wikidata:Property proposal/medical indication|medical indication]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/KLADR ID|KLADR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Subjects Taxonomy|Springer Nature Subjects Taxonomy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PLOS Thesaurus ID|PLOS Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka hotel id|traveloka hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/tiket com hotel id|tiket com hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trip.com Hotel ID|trip.com Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VerbaAlpina ID|VerbaAlpina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PegiPegi Hotel ID|PegiPegi Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Topic channel ID|YouTube Topic channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Official Artist Channel ID|YouTube Official Artist Channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GoFood restaurant ID|GoFood restaurant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka restaurant ID|traveloka restaurant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Electric Transit model ID|Urban Electric Transit model ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HiSCoD|HiSCoD]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databazeknih.cz Book ID|Databazeknih.cz Book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databazeknih.cz Author ID|Databazeknih.cz Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Renacyt ID|Renacyt ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBDB.cz Book ID|CBDB.cz Book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBDB.cz Author ID|CBDB.cz Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gab ID|Gab ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Drammen byleksikon ID|Drammen byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI topic id|NLI topic id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Via Rail station code|Via Rail station code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GBIF occurrence ID|GBIF occurrence ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MakeMyTrip Hotel ID|MakeMyTrip Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Culture.ru person ID|Culture.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pamyat Naroda ID|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian avant-garde ID|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)|Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian America ID|Encyclopedia of Russian America ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HockeySlovakia.sk player ID|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Berlin Street ID|Berlin Street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yarkipedia ID|Yarkipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/parliament.uk member ID|parliament.uk member ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4rJJ Frequency of letters in five-letter words in Wikidata lexeme forms ] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1494252101517647873 source]) *** [https://w.wiki/4qRG Visualization of the Prime/Ulam Spiral using natural numbers and primes stored in Wikidata] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1493569346068787202 source]) *** [https://w.wiki/4rCE Monuments that are named after somebody without being connected to them by any other property] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1493311947554623496 source]) *** [https://w.wiki/4q9Y Places named after Valentine's Day (Saint Valentine)] ([https://twitter.com/belett/status/1493200775706730501 source]) *** [https://w.wiki/4pnQ Gold medal winners in the Olympic Games by age] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1492628927919099912 source]) *** [https://w.wiki/4rGf Top 20 languages in number of lexemes in Wikidata and percentage of lexemes with at least one external id] ([https://twitter.com/envlh/status/1494696941145497601 source]) *** [https://w.wiki/4rXn Count of PropertyLabels for lakes in the UK] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1495026569533964288 source]) *** [https://w.wiki/4rdW Moons of solar system planets and what they are names for] ([https://twitter.com/infovarius/status/1495147418555502597 source]) *** [https://w.wiki/4rGf Top 20 languages in number of Lexemes in Wikidata and percentage of Lexemes with at least one external ID] ([https://twitter.com/envlh/status/1494696941145497601 source]) * '''Development''' ** We started coding on the Wikibase Rest API based on [[Wikidata:REST API feedback round|the proposal we published a while ago]]. ** We are continuing to work on the new Special:NewLexeme page. The first input fields are in place but not pretty or usable yet. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 21|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:43, 21 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22804151 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #509 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Ikkingjinnammebetinke|Ikkingjinnammebetinke]] (RfP scheduled to end after 7 March 2022 13:33 UTC) ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Creating items for videos at online video platforms that are representation of notable items|Creating items for videos at online video platforms that are representation of notable items]] ** Other: [[d:Wikidata_talk:WikiProject_Names#Qualifiers_for_given_names_and_surnames_-_establish_a_guideline|Qualifiers for given names and surnames]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French by Vigneron, March 1st at 19:00 CET (UTC+1) *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/E24DSO4EWQ7623P2K5LFCMPZBX4H4P7Z/ Talk to the Search Platform / Query Service Team—March 2nd, 2022]. Time: 16:00-17:00 GMT / 08:00-09:00 PST / 11:00-12:00 EST / 17:00-18:00 CET & WAT *** LIVE Wikidata editing #73 - [https://www.youtube.com/watch?v=JHJwelcuaT0 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3184194285199060/ Facebook], March 5th at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#98|Online Wikidata meetup in Swedish #98]], March 6th at 13.00 UTC ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #31, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=31 War] ** Past: *** Wikibase Live session, February 2022 - [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2022-02-24|log]] *** LIVE Wikidata editing #72 - [https://www.youtube.com/watch?v=O0ih66iICrU YouTube] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers: [https://doi.org/10.5281/zenodo.6036284 Wikidata as a Tool for Mapping Investment in Open Infrastructure: An Exploratory Study] ** Videos *** [[:commons:File:Mismatch_Finder_intro.webm|Mismatch Finder tool: Quick introduction to and demo of how the tool works]] *** [https://www.youtube.com/watch?v=iNaiTDH5wXc Using a Custom Wikibase as a File Format Registry with Siegfried] *** [https://www.youtube.com/watch?v=ua5tUfZUDuY Create a Wikidata Query - example using Shipwrecks data] *** [https://www.youtube.com/watch?v=pasM4WkfM4A Map Wikidata in an R Shiny App - example] *** [https://www.youtube.com/watch?v=WY28hpjWvhc Bring Wikidata into Power BI using a simple R script - example] *** [https://www.youtube.com/watch?v=fMijtlyGGO4 Using QuickStatements to load tabular data and the Wikidata Edit Framework] (in Italian) * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Guergana_Tzatchkova_(WMDE)/MismatchFinderWidget.js|User:Guergana Tzatchkova (WMDE)/MismatchFinderWidget.js]] is a user script to show a notification on an Item if the Mismatch Finder has an unreviewed mismatch for it. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/EFBUVNLUSX7V5ZOQZD5SWKDWSWJU23ER/ Mismatch Finder], the tool that lets you review mismatches between the data in Wikidata and other databases, is now ready to be used for checking potential mismatches and uploading lists of new potential mismatches. ** February 2022 WDQS scaling update now available: [[d:Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-scaling-update-feb-2022|SPARQL query service/WDQS scaling update feb 2022]] ** Job opening: The Search Platform team is looking for someone to maintain and develop WDQS. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3975337 Apply here]! ** Job opening: {{Q|233098}} is looking for someone for project- and data management especially for Wikidata related stuff about the museums collections [https://jobs.museumfuernaturkunde.berlin/jobposting/17300b246428c9403602628eb5937f770c4c29a2 Job Description (German)] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10374|computational complexity]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10372|Offizielle Deutsche Charts composer ID]], [[:d:Property:P10373|Mnemosine ID]], [[:d:Property:P10375|Boris Yeltsin Presidential Library ID]], [[:d:Property:P10376|ScienceDirect topic ID]], [[:d:Property:P10377|Irish Registered Charity Number (RCN)]], [[:d:Property:P10378|CHY Number]], [[:d:Property:P10379|dailytelefrag.ru ID]], [[:d:Property:P10380|Springer Nature Subjects Taxonomy ID]], [[:d:Property:P10381|VerbaAlpina ID]], [[:d:Property:P10382|Prosopographia Imperii Romani online ID]], [[:d:Property:P10383|Game World Navigator ID]], [[:d:Property:P10384|Bugs! track ID]], [[:d:Property:P10385|Vsemirnaya Istoriya Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10386|Databazeknih.cz book ID]], [[:d:Property:P10387|Databazeknih.cz author ID]], [[:d:Property:P10388|MakeMyTrip hotel ID]], [[:d:Property:P10389|Urban Electric Transit model ID]], [[:d:Property:P10390|GameGuru ID]], [[:d:Property:P10391|100-Year Guide to Hebrew Theatre person ID]], [[:d:Property:P10392|INPA park ID]], [[:d:Property:P10393|Riot Pixels game ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/created during|created during]], [[:d:Wikidata:Property proposal/award recipient|award recipient]], [[:d:Wikidata:Property proposal/medical indication|medical indication]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moscow Street ID|Moscow Street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moscow area ID|Moscow area ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eingesetzter Sportler|eingesetzter Sportler]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI topic id|NLI topic id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Via Rail station code|Via Rail station code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GBIF occurrence ID|GBIF occurrence ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Culture.ru person ID|Culture.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pamyat Naroda ID|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian avant-garde ID|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)|Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian America ID|Encyclopedia of Russian America ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HockeySlovakia.sk player ID|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Berlin Street ID|Berlin Street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yarkipedia ID|Yarkipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/parliament.uk member ID|parliament.uk member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reddoorz hotel ID|reddoorz hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/symogih.org ID|symogih.org ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNKI Author ID|CNKI Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Database Systems ID|Encyclopedia of Database Systems ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Portable Antiquities Scheme object type identifier|Portable Antiquities Scheme object type identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spanish National Associations Register Number|Spanish National Associations Register Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Michigan Legislative Bio ID|Michigan Legislative Bio ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RODI-DB player ID|RODI-DB player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Historische Topographie des Kulturerbes ID|Historische Topographie des Kulturerbes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Refuge.tokyo video game ID|Refuge.tokyo video game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MovieMeter series ID|MovieMeter series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kayak Hotel ID|Kayak Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hostelworld hostel ID|hostelworld hostel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Discover Moscow ID|Discover Moscow ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Game Informer ID|Game Informer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vedomosti company ID|Vedomosti company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USP Production Repository ID|USP Production Repository ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dansk Navneleksikon|Dansk Navneleksikon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Femiwiki ID|Femiwiki ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://quarry.wmcloud.org/query/62645 Number of edits by user on French lexemes] ([[:d:Wikidata talk:Lexicographical data/Documentation/Languages/fr|source]]) *** [http://w.wiki/4sFe Languages in Indonesia with their status according to UNESCO] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1496081428894961668 source]) *** [https://w.wiki/4top Successful coups and attempts in Africa] ([[d:Wikidata:Request a query#Optimization request: African coups and attempts|source]]) *** [https://w.wiki/4tot New York Times journalists that are alive] ([[d:Wikidata:Request a query/Archive/2022/02#Need help to search for New York Times journalists that are alive|source]]) *** [https://w.wiki/4tJB Ukrainian coins and banknotes] ([https://twitter.com/lubianat/status/1497556158080589824 source]) *** [https://w.wiki/4sPi Types of quartz] ([https://twitter.com/lubianat/status/1496170519670005767 source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[Wikidata:WikiProject_Chemistry/Natural_products|WikiProject Chemistry/Natural products]] * '''Development''' ** Lexicographical data: work is continuing on the new Special:NewLexeme page. We are working on the basic input fields and permission handling. ** Mismatch Finder: Released the tool and working through feedback now and getting additional mismatches from organizations using our data. ** REST API: Starting to build the initial Wikibase REST API. We are starting with the endpoint to read Item data first. ** Data Reuse Days: Continuing event preparation ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibaseug@lists.wikimedia.org/thread/AAGRA4FQQQK7T63AU3VE62NADSGQVUGH/ Published new security release updates for Wikibase suite wmde.6 (1.35)] [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 28|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:03, 28 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22892824 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #510 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 3|EnvlhBot 3]]. Task/s: add dictionaries IDs to French lexemes ** Closed request for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/IndoBot|IndoBot]] (Approved). Task/s: I would like to import all Indonesian schools, more than 100000. The data includes school type, location, and coordinates as well as external identifiers * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]], on March 14-24: you can select the sessions you'd like to join among the 35 presentations, workshops and discussions [https://diff.wikimedia.org/calendar/month/2022-03/?tribe_tags%5B0%5D=13446 in the schedule]. *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#99|Online Wikidata meetup in Swedish #99]], March 13th at 13.00 UTC *** LIVE Wikidata editing #74 - [https://www.youtube.com/watch?v=BYJg7RVCamY YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3190202094598279/ Facebook], March 12th at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Wikibase and WBStack Working Hours|LD4 Wikibase Working Hour]]. Presentation and discussion: "Introduction to Linked Open Data Strategy with Lea Voget, Head, Product Management WMDE". Lea is not only the team lead of product, project and program managers at WMDE, she is also one of the main thinkers behind the Linked Open Data strategy. When: 11 March 2022, 11AM-12PM Eastern US ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20220311T160000&p1=179&p2=64&p3=75&p4=224&p5=136&p6=tz_cet Time zone converter]). Registration: [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJcoc-mqpzssE9RT2GTDHFgGkEpW5nJ7i3ki Registration link] *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Associate Librarian Stacy Allison-Cassin and her students on Wikidata in the classroom. [https://docs.google.com/document/d/13Tl0ox1wh4T9dXagcidt9EspR8am29n9DamGggxczF0/edit?usp=sharing Agenda] *** [https://www.salernonotizie.it/2022/03/02/unisa-centro-bibliotecario-in-prima-linea-contro-il-divario-di-genere/ Art+Feminism editathon at the University Library Center of the University of Salerno]. 8 March 2022 *** [https://tech.ebu.ch/events/2022/wikidata-workshop Wikidata workshop, held in collaboration with IPTC and explores the use of Wikidata concepts when dealing with metadata in media applications]. Timing: from 10:00 to 18:00 CET. With presentations from: Yle, RAI, France TV, IPTC, Gruppo RES, Media Press, Perfect Memory, New York Times, NTB, Imatrics. ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #33, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=32 Ukraine] ** Past: *** LIVE Wikidata editing #73 #opendataday - [https://www.youtube.com/watch?v=JHJwelcuaT0 YouTube] *** NFDI InfraTalk: Wikibase - knowledge graphs for RDM in NFDI4Culture - [https://www.youtube.com/watch?v=RPMkuDxHJtI YouTube] (March 7, 4:00 PM CEST) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Creating a new item on Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=9PfmVx4ai9c YouTube] *** Connecting Wikidata with OpenStreetMap (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=GMvSo_gmsA4 YouTube] *** Wikidata and Wikimedia Commons (in French) - YouTube: [https://www.youtube.com/watch?v=10D7GrFAYAc 1], [https://www.youtube.com/watch?v=BY2XUh-8EG4 2], [https://www.youtube.com/watch?v=BjZ8iNSPiJo 3]. * '''Tool of the week''' **[https://wikxhibit.org Wikxhibit] is a tool that allows anyone, even non-programmers, to create cool presentations of Wikidata, and other sources of data on the web, only using HTML and without any additional programming. Are you interested in creating presentations of Wikidata? We would like to understand your experience with Wikidata to better improve our tool. It would help if you can fill out our survey https://mit.co1.qualtrics.com/jfe/form/SV_cvZKKlRu2S7C9Fk * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikidata dumps: Due to technical issues the JSON and RDF dumps for the week of March 1st couldn't be properly generated ([[phab:T300255#7746418]]). The situation is expected to get back to normal this week. ** [[d:Q111111111|Item with QID 111,111,111]] was created ** Job openings: *** The development team at WMDE is looking for a Senior Software Engineer to develop and improve the software behind the Wikidata project. [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/4361894/Senior-Software-Engineer-Wikidata-m-f-d-/?jobDbPVId=41562318&l=en Apply here]! *** The WMF Search Platform team is looking for someone to maintain and develop Wikidata Query Service. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3975337 Apply here]! *** {{Q|233098}} is looking for someone for project- and data management especially for Wikidata related stuff about the museums collections [https://jobs.museumfuernaturkunde.berlin/jobposting/17300b246428c9403602628eb5937f770c4c29a2 Job Description (German)] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10408|created during]], [[:d:Property:P10422|Ghana Place Names URL]], [[:d:Property:P10449|trained by]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10394|Old-Games.RU ID]], [[:d:Property:P10395|Strongman Archives athlete ID]], [[:d:Property:P10396|SBN work ID]], [[:d:Property:P10397|SBN place ID]], [[:d:Property:P10398|Kanobu numeric game ID]], [[:d:Property:P10399|St. Sergius Institute authority ID]], [[:d:Property:P10400|CBDB.cz author ID]], [[:d:Property:P10401|CBDB.cz book ID]], [[:d:Property:P10402|ULI ID]], [[:d:Property:P10403|NLC Bibliography ID]], [[:d:Property:P10404|LMHL author ID]], [[:d:Property:P10405|Biographisches Portal der Rabbiner ID]], [[:d:Property:P10406|Latvia water body classification code]], [[:d:Property:P10407|Encyclopedia of Database Systems ID]], [[:d:Property:P10409|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2011]], [[:d:Property:P10410|QQ Music singer ID]], [[:d:Property:P10411|PubCRIS product number]], [[:d:Property:P10412|PKULaw CLI Code]], [[:d:Property:P10413|NVE glacier ID]], [[:d:Property:P10414|iXBT Games ID]], [[:d:Property:P10415|TVSA actor ID]], [[:d:Property:P10416|Künstlerdatenbank ID]], [[:d:Property:P10417|Culture.ru person ID]], [[:d:Property:P10418|Naver VIBE track ID]], [[:d:Property:P10419|LastDodo-area-identifier]], [[:d:Property:P10420|Index to Organism Names ID]], [[:d:Property:P10421|ELF code]], [[:d:Property:P10423|Historical Topography of Cultural Heritage object ID]], [[:d:Property:P10424|Refuge.tokyo video game ID]], [[:d:Property:P10425|Trip.com hotel ID]], [[:d:Property:P10426|tiket.com hotel ID]], [[:d:Property:P10427|PegiPegi Hotel ID]], [[:d:Property:P10428|parliament.uk member ID]], [[:d:Property:P10429|RODI-DB player ID]], [[:d:Property:P10430|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Property:P10431|Portable Antiquities Scheme object type identifier]], [[:d:Property:P10432|MovieMeter series ID]], [[:d:Property:P10433|Gesher Theatre Archive person ID]], [[:d:Property:P10434|Gesher Theatre Archive play ID]], [[:d:Property:P10435|Euro NCAP ID]], [[:d:Property:P10436|Drammen city encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10437|GoHa.ru ID]], [[:d:Property:P10438|Norwegian thesaurus on genre and form identifier]], [[:d:Property:P10439|Qichacha firm ID]], [[:d:Property:P10440|WorldFootball.net match ID]], [[:d:Property:P10441|Michigan Legislative Bio ID]], [[:d:Property:P10442|hostelworld hostel ID]], [[:d:Property:P10443|Viciebsk Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10444|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Property:P10445|NetEase Music artist ID]], [[:d:Property:P10446|Chgk person ID]], [[:d:Property:P10447|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Property:P10448|Traveloka hotel ID]], [[:d:Property:P10450|police zone ID (Belgium)]], [[:d:Property:P10451|Berlin Street ID]], [[:d:Property:P10452|Renacyt ID]], [[:d:Property:P10453|VGTimes ID]], [[:d:Property:P10454|CineCartaz film ID]], [[:d:Property:P10455|JeuxActu ID]], [[:d:Property:P10456|Urban Electric Transit country ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Агрегатируется с|Агрегатируется с]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Observer|Observer]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka activities ID|traveloka activities ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/tiket to-do ID|tiket to-do ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TEIS ID|TEIS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OBD Memorial ID|OBD Memorial ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hrono.ru article ID|Hrono.ru article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/db.narb.by ID|db.narb.by ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Shopee Shop ID|Shopee Shop ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grab Food ID|Grab Food ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/US trademark serial number|US trademark serial number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Built Ships ID|Scottish Built Ships ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trivago hotel ID|trivago hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/skyscanner hotel ID|skyscanner hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Agoda Hotel Numeric ID|Agoda Hotel Numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pravo.gov.ru ID|pravo.gov.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NGO Darpan ID|NGO Darpan ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of Parliament of Canada riding ID|Library of Parliament of Canada riding ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Booking.com numeric ID|Booking.com numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WIPO Pearl term ID|WIPO Pearl term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/United Russia member ID|United Russia member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repetti on-line ID|Repetti on-line ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nice Classification ID|Nice Classification ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IxTheo ID|IxTheo ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4uRW Use of free software license for describing software] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1499320677035356161 source]) *** [https://w.wiki/4uH4 Count of latest available Twitter follower count for different programming languages] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1499040164324294661 source]) *** [https://w.wiki/4uDw Timeline of programming languages and their paradigms] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1499000390456684545 source]) *** [https://w.wiki/4uyY Most popular programming language on Wikipedia with multilingual articles] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1500077433567027200 source]) *** [[d:User:Märt Põder/Russian TV channels from and about Russia|Russian TV channels from and about Russia]] ([https://twitter.com/trtram/status/1498561371595804673 source]) *** [https://w.wiki/4uvo Places of birth of people named "Désirée"] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Talk:Q919943&uselang=en source]) *** [https://w.wiki/4vAW People in the Père-Lachaise cemetery who were born in a city that is or was in Ukraine] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1500405994723188736 source]) *** [https://w.wiki/4uTb Properties linking between a church and its saint] ([https://twitter.com/belett/status/1499370059466256392 source]) * '''Development''' ** Data Reuse Days: Preparing for the upcoming [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]]. Join us! A lot of exciting sessions are coming together. ** Lexicographical data: Continued work on the new Special:NewLexeme page. We are getting close to the point where it can create a Lexeme. ** REST API: Continuing to work on the first endpoint to read Item data. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 07|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:23, 7 മാർച്ച് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22912023 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #511 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]], on March 14-24: you can select the sessions you'd like to join among the many presentations, workshops and discussions [https://diff.wikimedia.org/calendar/month/2022-03/?tribe_tags%5B0%5D=13446 in the schedule]. You can also look at [[d:Wikidata:Project_chat/Archive/2022/03#Data_Reuse_Days:_35_sessions_to_discover_how_Wikidata's_data_is_reused_in_cool_projects|a selection of sessions]] based on your areas of interest. *** LIVE Wikidata editing #75 - [https://www.youtube.com/watch?v=4y8YKy-RA-E YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3195074454111043/ Facebook], March 19th at 19:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#98|Online Wikidata meetup in Swedish #100(!)]], March 20th at 13.00 UTC *** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Bug Triage Hour focused on data reuse]], March 23rd *** [https://www.facebook.com/SQWikimediansUG/posts/1353788765045262 Wikidata 101 workshop] (in Albanian language) March 15th at 10 o'clock at the Faculty of Economics, University of Tirana *** [https://www.prnewswire.com/news-releases/ontotext-webinar---graphdb-as-company-data-central-301499365.html Ontotext Webinar - GraphDB as Company Data Central] - "How GraphDB can help you create a graph model of your data and enrich it with reference data". March 17th ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #33, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=33 Furniture] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/tour-de-frances-history-at-a-glance History of the Tour de France]: a notebook to explore the history of the tour de France in three charts. *** [https://zenodo.org/record/6347127#.Yi0CNn_MKV4 A dataset of scholarly journals in wikidata : (selected) external identifiers] *** [https://diff.wikimedia.org/2022/03/06/getting-all-the-government-agencies-of-the-world-structured-in-wikidata/ Getting all the government agencies of the world structured in Wikidata] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2202.14035.pdf ParaNames: A Massively Multilingual Entity Name Corpus] (built using Wikidata) ** Videos *** Breton Lexicographic data SPARQL queries (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=A_w-ldZRDGU YouTube] *** Wikidata SPARQL session (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=93Pttug3DL0 YouTube] *** moreIdentifiers UseAsRef gadget (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=QMOaziJdGHo YouTube] *** Wikidata working hour - QuickStatements (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=NQKy-z9RXNI YouTube] *** Graph data formats: Common RDF vocabularies (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=KcAFlv2cyBY YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Nikki/LexemeTranslations.js|User:Nikki/LexemeTranslations.js]] is a userscript that shows translations for a lexeme. The translations are inferred from statements on senses, such as [[:d:Property:P5137|item for this sense (P5137)]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** WDQS outage on 06 March: users may have unexpectedly had requests blocked. Incident report [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2022-03-06_wdqs-categories here]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10422|Ghana Place Names URL]], [[:d:Property:P10449|trained by]], [[:d:Property:P10464|KLADR ID]], [[:d:Property:P10476|identifies]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10415|TVSA actor ID]], [[:d:Property:P10416|Künstlerdatenbank ID]], [[:d:Property:P10417|Culture.ru person ID]], [[:d:Property:P10418|Naver VIBE track ID]], [[:d:Property:P10419|LastDodo-area-identifier]], [[:d:Property:P10420|Index to Organism Names ID]], [[:d:Property:P10421|ELF code]], [[:d:Property:P10423|Historical Topography of Cultural Heritage object ID]], [[:d:Property:P10424|Refuge.tokyo video game ID]], [[:d:Property:P10425|Trip.com hotel ID]], [[:d:Property:P10426|tiket.com hotel ID]], [[:d:Property:P10427|PegiPegi Hotel ID]], [[:d:Property:P10428|parliament.uk member ID]], [[:d:Property:P10429|RODI-DB player ID]], [[:d:Property:P10430|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Property:P10431|Portable Antiquities Scheme object type identifier]], [[:d:Property:P10432|MovieMeter series ID]], [[:d:Property:P10433|Gesher Theatre Archive person ID]], [[:d:Property:P10434|Gesher Theatre Archive play ID]], [[:d:Property:P10435|Euro NCAP ID]], [[:d:Property:P10436|Drammen city encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10437|GoHa.ru ID]], [[:d:Property:P10438|Norwegian thesaurus on genre and form identifier]], [[:d:Property:P10439|Qichacha firm ID]], [[:d:Property:P10440|WorldFootball.net match ID]], [[:d:Property:P10441|Michigan Legislative Bio ID]], [[:d:Property:P10442|hostelworld hostel ID]], [[:d:Property:P10443|Viciebsk Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10444|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Property:P10445|NetEase Music artist ID]], [[:d:Property:P10446|Chgk person ID]], [[:d:Property:P10447|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Property:P10448|Traveloka hotel ID]], [[:d:Property:P10450|police zone ID (Belgium)]], [[:d:Property:P10451|Berlin Street ID]], [[:d:Property:P10452|Renacyt ID]], [[:d:Property:P10453|VGTimes ID]], [[:d:Property:P10454|CineCartaz film ID]], [[:d:Property:P10455|JeuxActu ID]], [[:d:Property:P10456|Urban Electric Transit country ID]], [[:d:Property:P10457|Change.org decision maker ID]], [[:d:Property:P10458|Podchaser episode ID]], [[:d:Property:P10459|Rusactors actor ID]], [[:d:Property:P10460|Rusactors film ID]], [[:d:Property:P10461|Dumbarton Oaks object ID]], [[:d:Property:P10462|Encyclopedia of Russian America ID]], [[:d:Property:P10463|Dansk Navneleksikon ID]], [[:d:Property:P10465|CiteSeerX person ID]], [[:d:Property:P10466|CNKI author ID]], [[:d:Property:P10467|naturkartan.se ID]], [[:d:Property:P10468|HaBima Archive play ID]], [[:d:Property:P10469|HaBima Archive person ID]], [[:d:Property:P10470|Vedomosti company ID]], [[:d:Property:P10471|Grab Food restaurant ID]], [[:d:Property:P10472|Chinese School Identifier]], [[:d:Property:P10473|Drevo Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10474|svpressa.ru person ID]], [[:d:Property:P10475|GameMAG ID]], [[:d:Property:P10477|ICQ user ID]], [[:d:Property:P10478|Scottish Built Ships ID]], [[:d:Property:P10479|histrf.ru person ID]], [[:d:Property:P10480|symogih.org ID]], [[:d:Property:P10481|Mapping Manuscript Migrations manuscript ID]], [[:d:Property:P10482|US trademark serial number]], [[:d:Property:P10483|NLC Bibliography ID (foreign-language)]], [[:d:Property:P10484|GoFood restaurant ID]], [[:d:Property:P10485|Official Internet Portal of Legal Information ID]], [[:d:Property:P10486|Bavarian Monument Map Object-ID (building ensemble)]], [[:d:Property:P10487|skyscanner hotel ID]], [[:d:Property:P10488|NGO Darpan ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Observer|Observer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant spectacle Les Archives du spectacle|identifiant spectacle Les Archives du spectacle]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Supports qualifier 2|Supports qualifier 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/franchisor|franchisor]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Exhibited Creator|Exhibited Creator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/colocated with|colocated with]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/trivago hotel ID|trivago hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Agoda Hotel Numeric ID|Agoda Hotel Numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of Parliament of Canada riding ID|Library of Parliament of Canada riding ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Booking.com numeric ID|Booking.com numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WIPO Pearl term ID|WIPO Pearl term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/United Russia member ID|United Russia member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repetti on-line ID|Repetti on-line ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nice Classification ID|Nice Classification ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IxTheo ID|IxTheo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of China ID (Third Edition)|Encyclopedia of China ID (Third Edition)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MovieMeter TV season ID|MovieMeter TV season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MangaDex title ID|MangaDex title ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/1905.com film ID|1905.com film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/1905.com star ID|1905.com star ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stan Radar dossier ID|Stan Radar dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Italian Women Writers ID|Italian Women Writers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Championat.com ID|Championat.com ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arachne entity ID|Arachne entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Friuli-Venezia Giulia IDs|IRIS Friuli-Venezia Giulia IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sport24.ru team ID|Sport24.ru team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sport24.ru person ID|Sport24.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SINGULART artist ID|SINGULART artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AlloCiné TV season ID|AlloCiné TV season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Virginia Burgesses and Delegates Database ID|Virginia Burgesses and Delegates Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arizona Legislators Then and Now ID|Arizona Legislators Then and Now ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VideoGameGeek developer ID|VideoGameGeek developer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ubereats store ID|ubereats store ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FamousFix topic ID|FamousFix topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FAOTERM ID|FAOTERM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RSPA Ancient authors ID|RSPA Ancient authors ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RSPA Modern authors ID|RSPA Modern authors ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ImagesDéfense ID|ImagesDéfense ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parcours de vies dans la Royale ID|Parcours de vies dans la Royale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILO code|ILO code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Culture.ru institutes ID|Culture.ru institutes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Proza.ru author ID|Proza.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stihi.ru author ID|Stihi.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TV Maze season ID|TV Maze season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Virginia Tech Dendrology Factsheets ID|Virginia Tech Dendrology Factsheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boobpedia ID|Boobpedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Leafsnap ID|Leafsnap ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/neftegaz.ru person ID|neftegaz.ru person ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4wUf Properties describing Art UK artworks] ([https://twitter.com/heald_j/status/1502315047573495808 source]) *** [https://w.wiki/4wu3 Timeline of victims of the 2022 Russian invasion of Ukraine] *** [https://w.wiki/4wPm Population of countries that share a border with Russia] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1502208355263201284 source]) *** [https://w.wiki/4wGt Audio pronunciation of places in Wales] ([https://twitter.com/WIKI_NLW/status/1501955765782732800 source]) *** [https://w.wiki/4wDu Things with a national gallery of Scotland ID where the artist was or is a woman] ([https://twitter.com/lirazelf/status/1501915958289567745 source]) *** [https://w.wiki/4vm9 Software with gender information of developer, designer and the person named after] [https://twitter.com/jsamwrites/status/1501160556736172034 source] * '''Development''' ** Getting ready for Data Reuse Days ** Mismatch Finder: Discussing the next batches of potential mismatches with MusicBrainz data and some remaining Freebase data ** Lexicographical data: Continuing work on the basic version of the new Special:NewLexeme page, focusing on putting in the base data about the new Lexeme ** REST API: Continuing coding on the basic version of the GET Item endpoint [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 14|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:42, 14 മാർച്ച് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=22991193 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #512 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/PodcastBot|PodcastBot]]. Task/s: Upload new podcast episodes, extract: title, part of the series, has quality (explicit episode), full work available at (mp3), production code, apple podcast episode id, spotify episode ID. Regex extraction: talk show guest, recording date (from description) *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/AradglBot|AradglBot]]. Task/s: Create between 100,000 and 200,000 new lexemes in Aragonese language Q8765 ** Closed request for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 3|EnvlhBot 3]] (approved). Task/s: add dictionaries IDs to French lexemes * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** Tuesday, March 22 at 9AM UTC: first [[c:Commons:OpenRefine#Join_OpenRefine_meetups_and_office_hours|online OpenRefine office hour]] for Wikimedians. [[c:Commons:OpenRefine#Join_OpenRefine_meetups_and_office_hours|Find the Zoom link and dates/times for next office hours here]]! *** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Christian Boulanger on extracting open citation data for [https://www.lhlt.mpg.de/2514927/03-boulanger-legal-theory-graph legal theory graph project]. [https://docs.google.com/document/d/1CD0DidHKOEP1uIw9xX8x2buualVRjYQmHu1oSMAwxVw/edit Agenda with call link], March 22. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #34, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=34 Geometry] *** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]], on March 14-24: you can select the sessions you'd like to join among the many presentations, workshops and discussions [https://diff.wikimedia.org/calendar/month/2022-03/?tribe_tags%5B0%5D=13446 in the schedule]. For a recap of the event so far: **** a selection of sessions are recorded, you can find the [https://youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm videos here] or [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_21#Press,_articles,_blog_posts,_videos|below]] **** speakers will progressively add their slides in this [[commons:Category:Data_Reuse_Days_2022_presentations|Commons category]] **** all notes and Q&A of sessions are archived here: [[d:Wikidata:Events/Data_Reuse_Days_2022/Outcomes/notes|Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022/Outcomes/notes]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://lucaswerkmeister.de/posts/2022/03/20/mw-lua-for-non-lua-programmers/ MediaWiki Lua for non-Lua programmers] by [[d:User:Lucas Werkmeister|Lucas Werkmeister]] *** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2022/03/17/kohesio-eu-european-commission-goes-open-source/ Kohesio.eu: European Commission goes Open Source] ** Videos *** Ongoing DataReuseDays 2022 - YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=Hx1LXCqfD60&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=2 Lightning talks] **** [https://www.youtube.com/watch?v=qqQwC70Kyd8&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=3 Wikidata for performing and visual arts] **** [https://www.youtube.com/watch?v=3ZXDdA5V0xE&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=4 Wikxhibit] **** [https://www.youtube.com/watch?v=L6KrBraWgdw&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=5 How to retrieve Wikidata’s data?] **** [https://www.youtube.com/watch?v=HqrEfvRo1iU&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=6 Best practices for reusing Wikidata’s data] **** [https://www.youtube.com/watch?v=G7ChC1pplik&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=7 Building a simple web app using Wikidata data] **** [https://www.youtube.com/watch?v=kNDkajxN_mc&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=8 Biohackathon: report on reviewing Wikidata subsetting method] **** [https://www.youtube.com/watch?v=YnBgFeTIHgQ&list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&index=9 GeneWiki: The Wikidata Integrator] *** Cartographier des données de Wikidata avec Umap (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=wbm4b1-XBmU YouTube] *** Mapping Einstein Researchers on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=oYCKLQRQmzQ YouTube] * '''Tool of the week''' ** [http://linkedpeople.net Linked People project] let's you explore the family trees of all known people at Wikipedia/Wikidata. ** [https://lubianat.github.io/gene-wordle/ Gene of the Day] (gene-wordle) uses Wikidata for gene names and crafting an answer list by number of sitelinks. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** There are Rapid Grants available for local meetups during the Wikimedia Hackathon 2022 from May 20-May 22. [[mw:Wikimedia_Hackathon_2022#Local_Meetup_Grants|Apply to host a social for your local community]]. The deadline to apply is March 27, 2022. ** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1504079153246703618 Magnus made a recent Mix’n’match improvement]: List of Wikidata properties (incomplete) that could have a MnM catalog, to help create one, or tag as difficult etc. ** [[d:User:Andrew Gray|Andrew]] [https://twitter.com/generalising/status/1503477948057333767 put together a guide] to writing SPARQL queries for the Wikidata MPs project. [[d:Wikidata:WikiProject British Politicians/Building Queries|Wikidata:WikiProject British Politicians/Building Queries]] ** The [[d:Special:PermanentLink/1600003660#Proposed config change: remove changetags right from users|proposed config change]] to remove the <code>changetags</code> right from users – so that they can apply change tags to their own actions as they are made, but not change the tags of other actions after the fact anymore – has been deployed. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10502|State Heraldic Register of the Russian Federation ID]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10489|LDT @ Library Name Authority ID]], [[:d:Property:P10490|LDT @ Library Subject Terms Authority ID]], [[:d:Property:P10491|LDT @ Library Classification Authority ID]], [[:d:Property:P10492|USP Production Repository ID]], [[:d:Property:P10493|Transilien ID]], [[:d:Property:P10494|United Russia member ID]], [[:d:Property:P10495|MovieMeter TV season ID]], [[:d:Property:P10496|Joshua Project people group ID]], [[:d:Property:P10497|Moscow Street ID]], [[:d:Property:P10498|Moscow area ID]], [[:d:Property:P10499|vc.ru company ID]], [[:d:Property:P10500|Repetti on-line ID]], [[:d:Property:P10501|Cybersport.ru ID]], [[:d:Property:P10503|Québec Enterprise Number]], [[:d:Property:P10504|Discover Moscow ID]], [[:d:Property:P10505|ArTS author ID]], [[:d:Property:P10506|IRIS UNIUD author ID]], [[:d:Property:P10507|Game Informer ID]], [[:d:Property:P10508|Ligue 2 player ID]], [[:d:Property:P10509|Femiwiki ID]], [[:d:Property:P10510|Arachne entity ID]], [[:d:Property:P10511|VideoGameGeek developer ID]], [[:d:Property:P10512|Encyclopedia of Krasnoyarsk Krai ID]], [[:d:Property:P10513|Oregon State Parks ID]], [[:d:Property:P10514|Washington State Parks ID]], [[:d:Property:P10515|Sport24.ru person ID]], [[:d:Property:P10516|SINGULART artist ID]], [[:d:Property:P10517|eBru ID]], [[:d:Property:P10518|ICCROM authority ID]], [[:d:Property:P10519|Legal entity registered by the Ministry of Culture of the Czech Republic ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bhashakosha pp.|Bhashakosha pp.]], [[:d:Wikidata:Property proposal/local education level|local education level]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hours per week|hours per week]], [[:d:Wikidata:Property proposal/education level|education level]], [[:d:Wikidata:Property proposal/time allocation|time allocation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grading system|grading system]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grade|grade]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED-ALevel|ISCED-ALevel]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED category orientation|ISCED category orientation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Broad Field|ISCED Broad Field]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Narrow Field|ISCED Narrow Field]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Detailed Field|ISCED Detailed Field]], [[:d:Wikidata:Property proposal/competency|competency]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sessions per week|sessions per week]], [[:d:Wikidata:Property proposal/applies to work|applies to work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/rack system|rack system]], [[:d:Wikidata:Property proposal/maintains consistent linking to|maintains consistent linking to]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Kramerius of Regional Library in Pardubice UUID|Kramerius of Regional Library in Pardubice UUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USA Track & Field (www.usatf.org) athlete ID|USA Track & Field (www.usatf.org) athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GuideStar India Organisations-ID|GuideStar India Organisations-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DACS ID (2022)|DACS ID (2022)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/marriott hotel ID|marriott hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Epigraphie|identifiant Epigraphie]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Salzburger Literatur Netz ID|Salzburger Literatur Netz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Literatur Netz Oberösterreich ID|Literatur Netz Oberösterreich ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CPNI ID|CPNI ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/QQ Music album ID|QQ Music album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/QQ Music song ID|QQ Music song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eSbírky institution ID|eSbírky institution ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Atlante Beni Culturali Calabria item ID|Atlante Beni Culturali Calabria item ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Atlante Beni Culturali Calabria cultural place ID|Atlante Beni Culturali Calabria cultural place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zotero ID|Zotero ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World of Waterfalls ID|World of Waterfalls ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4yCg Signature images from Wikidata (change the view to “map” to see the signatures arranged by the person’s place of birth!] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1504249791643013124 source]) *** [https://w.wiki/4x8g Count of UK lake items with a 'UK Lakes Portal ID' (P7548) property statement] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1503581042812362754 source]) *** [https://w.wiki/4w$k Travel reports by Alfred Brehm as timeline] ([https://twitter.com/diedatenlaube/status/1503383657989517315 source]) *** [https://w.wiki/4yHx Timeline for the Apple "M" series of Systems on a Chip (SoC)] *** [https://w.wiki/4yCU Religion of men named “Maria” (as one of their given names)] ([https://twitter.com/sandpapier/status/1505611447048544256 source]) *** [https://w.wiki/4xyY Shortest rail link between Narvik and Singapore (passing through Finland and Kazakhstan]) *** [https://w.wiki/4yPA Map of institutions where "where people who studied there" have created written works whose main subject is knowledge graph (Q33002955), knowledge base (Q515701) and (Q33002955)] *** [https://w.wiki/4x75 Colonies of Africa with their or their “main state”’s official language and ISO code] * '''Development''' ** Lexicographical data: We're continuing with the work on the new Special:NewLexeme page. We worked on saving a valid new Lexeme with the new page. We are now focusing on the suggesters for language and lexical category so editors can select the right Item for them. ** Data Reuse Days: We ran sessions on how to use Wikidata's data programmatically and the best practices around it. Slides and videos are available already (see above). ** REST API: Continuing coding on the basic version of the GET Item endpoint. We have the very initial version of the get item endpoint ready and are now adding more parameters to it. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 21|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:15, 21 മാർച്ച് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23022162 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #513 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.03.31 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 31st March 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** [https://www.twitch.tv/belett Live Wikidata editing on Twitch] and in French by Vigneron, March 29 at 19:00 CEST (UTC+2) *** ArtandFeminism 2022 editathon by [[d:User:Achiri Bitamsimli|Achiri Bitamsimli]]. Theme: Add Dagbani labels and descriptions of female lawyers in West Africa. Date: April 1st, 2022 - March 8th, 2022. Location: Tamale College of Education, Ghana. Time: 9:00am — 9:00pm UTC. [https://artandfeminism.org/edit_a_thon/artandfeminism-2022-in-ghana-notable-female-lawyers-in-west-africa/ Register]. *** LIVE Wikidata editing #77 - [https://www.youtube.com/watch?v=z9CqmS9jzEo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3206229169662238/ Facebook], April 2nd at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#102|Online Wikidata meetup in Swedish #102]], April 3rd at 12.00 UTC *** [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]]: April 25 - May 2, 2022. This online editing event is organized by the Canadian Association for the Performing Arts, LaCogency and many partners, with support from Wikimedia Foundation Alliances Fund. Guided editing sessions will be facilitated [https://linkeddigitalfuture.ca/cultural-venues-datathon/ in English] and [https://linkeddigitalfuture.ca/fr/datathon-des-lieux-culturels/ in French]. *** The [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Conference]], dedicated to underrepresented languages on the Wikimedia projects, with a focus on Wikidata, will take place online and onsite on July 1-2, 2022. ** Ongoing: *** Wikimedia Indonesia's ''Datathon'' program under [[m:Wikimedia Indonesia/Bulan Wiki Perempuan 2022|2022 Wiki Women's Month]] started on March 18th 18:00 UTC+7 and will last until March 25th 23:59 UTC+7. 70+ users enrollled. [[d:Wikidata:WikiProject Indonesia/Kegiatan/Datathon|Page]]. ***Weekly Lexemes Challenge #35, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=35 Water] ** Past: *** Two Wikidata Training (''Kelas Wikidata'') on [[m:Wikimedia Indonesia/Bulan Wiki Perempuan 2022|2022 Wiki Women's Month]] were held online on March 12th and 13th. *** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]]. For a recap of the event: **** a selection of sessions are recorded, you can find the [https://youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm videos here] or [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_28#Press,_articles,_blog_posts,_videos|below]] **** speakers will progressively add their slides in this [[commons:Category:Data_Reuse_Days_2022_presentations|Commons category]] **** all notes and Q&A of sessions are archived here: [[d:Wikidata:Events/Data_Reuse_Days_2022/Outcomes/notes|Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022/Outcomes/notes]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2022/03/18/lexicographical-data-for-language-learners-the-wikidata-based-app-scribe/ Lexicographical Data for Language Learners: The Wikidata-based App Scribe] *** [https://wikimedia.org.au/wiki/Inaugural_Wikidata_Fellows_announced Inaugural Wikidata Fellows announced, Wikimedia Australia] *** [https://wikiedu.org/blog/2022/03/22/wikidatas-lexemes-sparked-this-librarians-interest/ Wikidata’s lexemes sparked this librarian’s interest] *** [https://observablehq.com/@pac02/actress-singers-and-actor-singers-do-actresses-become-sing Actress-singers and actor-singers: do actresses become singers and singers become actors?] fact checking an intuition using Wikidata *** [https://americanart.si.edu/blog/wikidata-artists Building a Web of Knowledge Through Wikidata] ** Presentations *** [https://www.bjonnh.net/share/20220320_acs/ LOTUS, Beyond drug discovery: Breaking the boundaries of natural products information], at the {{Q|247556}} Spring 2022 meeting ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2202.11361.pdf "Exploratory Methods for Relation Discovery in Archival Data"] - a holistic approach to discover relations in art historical communities and enrich historians’ biographies and archival descriptions, based on Wikidata ** Videos *** DataReuseDays 2022 concluded. (see [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_28#Events|past events above]] for a [https://youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm full list of the recorded sessions]) *** A simple demonstration of search using QAnswer software for the disability wikibase knowledge graph - [https://www.youtube.com/watch?v=LgCgEje-kiM YouTube] *** FAIR and Open multilingual clinical trials in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=5yRhCENeezQ YouTube] *** Using Mix'n'match (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=gZ53x5GcfmE YouTube] *** A Triangular Connection Libraries' Wikidata projects on names, collections and users - [https://www.youtube.com/watch?v=wqDgZJaVj20 YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://apps.apple.com/app/scribe-language-keyboards/id1596613886 Scribe] is a keyboard extension based on lexicographical data that can help users remember grammar rules (see [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_28#Press,_articles,_blog_posts,_videos|blogpost above]]). ** [https://worldleh.talaios.coop/ WorldlEH] is a wordle clone in Basque. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Status update about what was achieved for each of the Wikibase related 2021 development goals has been published: [[d:Wikidata:Development plan/archive2021/status updates|Wikidata:Development plan/archive2021/status updates]] ** Call for Mentors: [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa| Wiki Mentor Africa]] is a mentorship project for tool creators/contributors. Interested to become a mentor (experienced tool creators/contributors), please visit this [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa/Mentor%27s_Room| page]]! ** Wikidata now has over 1,600,000,000 edits! The milestone edit was made by [[d:User:Ruky Wunpini|Ruky Wunpini]]. ** [https://www.kb.nl/over-ons/projecten/wikipedia-wikimedia The Dutch National Library has a new website with more info on their use of the Wikimedia Projects including their work with Wikidata]. ** 2 months paid internship vacancy is available for Wikimedia Indonesia technology division. Registration is open until March 27th. [https://twitter.com/wikidataid/status/1506113550460530691 Announcement]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10527|documentation files at]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10516|SINGULART artist ID]], [[:d:Property:P10517|eBru ID]], [[:d:Property:P10518|ICCROM authority ID]], [[:d:Property:P10519|Legal entity registered by the Ministry of Culture of the Czech Republic ID]], [[:d:Property:P10520|Rekhta book ID]], [[:d:Property:P10521|ILO code]], [[:d:Property:P10522|reddoorz hotel ID]], [[:d:Property:P10523|Naver VIBE video ID]], [[:d:Property:P10524|SberZvuk artist ID]], [[:d:Property:P10525|Italian Women Writers ID]], [[:d:Property:P10526|RBC company ID]], [[:d:Property:P10528|Madrean Discovery Expeditions Flora Database ID]], [[:d:Property:P10529|Madrean Discovery Expeditions Fauna Database ID]], [[:d:Property:P10530|Encyclopedia of Transbaikalia ID]], [[:d:Property:P10531|Encyclopedia of Transbaikalia person ID]], [[:d:Property:P10532|Booking.com numeric ID]], [[:d:Property:P10533|Agoda hotel numeric ID]], [[:d:Property:P10534|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Property:P10535|RSPA modern authors ID]], [[:d:Property:P10536|RSPA ancient authors ID]], [[:d:Property:P10537|1905.com film ID]], [[:d:Property:P10538|Leafsnap ID]], [[:d:Property:P10539|ImagesDéfense ID]], [[:d:Property:P10540|TASS Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10541|TASS Encyclopedia country ID]], [[:d:Property:P10542|TASS Encyclopedia tag ID]], [[:d:Property:P10543|WIPO Pearl term ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/maintains consistent linking to|maintains consistent linking to]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ocupante de / occupant of|ocupante de / occupant of]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/World of Waterfalls ID|World of Waterfalls ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New IDU properties|New IDU properties]], [[:d:Wikidata:Property proposal/My World@Mail.Ru ID|My World@Mail.Ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BillionGraves grave ID|BillionGraves grave ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio Storico Intesa Sanpaolo|Archivio Storico Intesa Sanpaolo]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GEMET ID|GEMET ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia del Novecento ID|Enciclopedia del Novecento ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trovo ID|Trovo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Invasive.org species ID|Invasive.org species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ihg Hotel ID|ihg Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Monoskop article ID|Monoskop article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Monde journalist ID|Le Monde journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Libération journalist ID|Libération journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Parisien journalist ID|Le Parisien journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Les Échos journalist ID|Les Échos journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Humanité journalist ID|L'Humanité journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Opinion journalist ID|L'Opinion journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Figaro journalist ID|Le Figaro journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Présent author ID|Présent author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poet ID|Aldiwan poet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poem ID|Aldiwan poem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Jewish Cemetery Project ID|International Jewish Cemetery Project ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4JHa Wikidata knowledge graph of Elizabeth Keckley, dressmaker to U.S. First Lady Mary Todd Lincoln] ([https://twitter.com/fuzheado/status/1506380715985887241 source]) *** [https://w.wiki/4yJM Women who served as defense ministers in various countries] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1506212109381644292 source]) *** [https://w.wiki/4zVn UK MPs who had paired names (e.g. Owen Thomas / Thomas Owen)] ([https://twitter.com/generalising/status/1507443437200678918 source]) *** [https://w.wiki/4yr2 List of properties associated with items that are class/subclass of File Format] ([https://twitter.com/beet_keeper/status/1506625658490871819 source]) *** [https://w.wiki/4zGb Table frequency of properties used in instances of public libraries] * '''Development''' ** [Significant Change]: [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3LA6FDOZGSK6HSQY73XCFNT4BTYWOY64/ wbsearchentities changed to explicitly return display terms and matched term] ** Lexicographical data: Working on the lookup for language and lexical category and displaying potential errors during Lexeme creation ** Improved the API response of the wbsearchentities endpoint by adding the language to the labels and descriptions in the API response ([[phab:T104344]]) ** Data Reuse Days: Second and final week - organized, attended and held a few sessions incl. bug triage hour and pink pony session ** REST API: Continuing work on getting the the data of an Item, we almost have filtering of the data returned by the API and basic error handling is in place. Next up: not returning the data if the client already has the most recent data, and authentication [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 28|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:00, 28 മാർച്ച് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23050404 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #514 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/APSbot 4|APSbot 4]]: Task/s: Regularly create organizations from the Research Organization Registry (ROR - https://ror.org/) that are missing in Wikidata. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Adam Schiff (University of Washington), Tyler Rogers (San Diego State University), Julia Gilmore (University of Toronto) on documenting buildings on academic campuses. [https://docs.google.com/document/d/1hSlr8GTlk_Q-bE5n1oCxXBncuCPHnqESWMR0oQcuGYA/edit Agenda with call link], April 5. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/AWS4SV3TQUS4CZMOB6YH3ML5AIZ6WOEZ/ Wikimedia Research Office Hours April 5, 2022] *** [https://linkeddigitalfuture.ca/event/atelier-pratique-wikidata-produire-un-element-wikidata-relie-aux-productions-en-danse-ou-en-theatre/ Wikidata items about theatre and dance productions], April 6 (in French). The same workshop will be offered [https://linkeddigitalfuture.ca/wikidata-workshops-season-2/ in English] on May 4. *** Talk to the Search Platform / Query Service Team—April 6th, 2022. Date: Wednesday, April 6th, 2022 Time: 15:00-16:00 GMT / 08:00-09:00 PDT / 11:00-12:00 EDT / 16:00-17:00 WAT / 17:00-18:00 CEST [https://etherpad.wikimedia.org/p/Search_Platform_Office_Hours Etherpad] *** Art+Feminism Community Hours. Theme: [https://artandfeminism.org/panel/community-hours-af-event-metrics/ Add your Event Data to Wikidata]. April 9 at 2pm UTC! ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #36, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=36 Family] ** Past: Wikibase live session (March 2022) [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.03.31 log] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikiedu.org/blog/2022/03/30/property-exploration-how-do-i-learn-more-about-properties-on-wikidata/ Property exploration: How do I learn more about properties on Wikidata?] *** [https://news.ucsc.edu/2022/03/nlp-liveperson-fellowships.html UCSC Ph.D. students dive deep into engineering open-domain dialogue AI with the support of industry partners]. "...''aims to develop a better system for entity linking, the connection of entities like “Lebron James” or “the Earth” to their various meanings in an existing database of knowledge – in this case, Wikidata''..." *** [https://news.illinoisstate.edu/2022/03/highlighting-linked-data-projects/ Highlighting linked data projects]. "...''Cornell University Library, Stanford Libraries, and the School of Library and Information Science at the University of Iowa are engaging in the grant-funded Linked Data for Production project. Broadly, the project uses linked data to show patrons information from outside sources (such as Wikidata) and build longer, more nuanced links between resources''". ** Videos *** The Share-VDE project and its relationship with Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=GVpHdphLvCU YouTube] *** Create a Wikidata page from scratch (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=vHed6VZBVFI YouTube] *** Clinical Trials, Wikidata and Systems Biology (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=dsYr0PGCW0M YouTube] *** New WikidataCon 2021 videos uploaded on YouTube **** [https://www.youtube.com/watch?v=qK5rwhvDj_8 Your favorite interface gadgets on Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=1nZxY4r5KQs Wikidata Query Service scaling challenges] **** [https://www.youtube.com/watch?v=VlUfGhPblGo Decolonizing Wikidata: Q&A session] **** [https://www.youtube.com/watch?v=gDZpdfbFVpk Wikidata et l’écosystème de données ouvertes liées pour les arts de la scène] (in French) **** [https://www.youtube.com/watch?v=SaPEb_LMHKk Respectfully representing Indigenous knowledge in Wikidata] ** Other *** FAIR cookbook's recipe "[https://faircookbook.elixir-europe.org/content/recipes/findability/registeringDatasets How to Register a Dataset with Wikidata]" *** OpenRefine will soon hold its two-yearly survey again. [https://groups.google.com/g/openrefine/c/cBO2EWsCkME Who wants to help translate the survey to their language]? It will take around 45 minutes. There are already translations underway in Spanish and Dutch. Contact [[User:SFauconnier]] if you want to help! * '''Tool of the week''' ** [http://Kyrksok.se Kyrksok.se] is an app about Swedish churches based on Wikidata. ** [https://wikimedia.qanswer.ai/ QAnswer] is a question answering system based on Wikidata and other projects. ''Who was the first to create liquid helium?'' [https://wikimedia.qanswer.ai/qa/full?question=who+was+the+first+to+create+liquid+helium&lang=en&kb=wikidata%2Cwikipedia&user=open Try it!] * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-scaling-update-mar-2022#Wikidata_Query_Service_scaling_update%2C_March_2022|Wikidata Query Service scaling update, March 2022]] is now available. ** [[d:Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS_backend_alternatives|WDQS backend alternatives paper]] with shortlist of options have been published. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10544|cantilever sign]], [[:d:Property:P10551|supports qualifier]], [[:d:Property:P10564|APE code]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10534|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Property:P10535|RSPA modern authors ID]], [[:d:Property:P10536|RSPA ancient authors ID]], [[:d:Property:P10537|1905.com film ID]], [[:d:Property:P10538|Leafsnap ID]], [[:d:Property:P10539|ImagesDéfense ID]], [[:d:Property:P10540|TASS Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10541|TASS Encyclopedia country ID]], [[:d:Property:P10542|TASS Encyclopedia tag ID]], [[:d:Property:P10543|WIPO Pearl term ID]], [[:d:Property:P10545|Arizona State Legislators: Then & Now ID]], [[:d:Property:P10546|db.narb.by ID]], [[:d:Property:P10547|Kayak hotel ID]], [[:d:Property:P10548|Melon music video ID]], [[:d:Property:P10549|Evil Angel movie ID]], [[:d:Property:P10550|ACE Repertory publisher ID]], [[:d:Property:P10552|World of Waterfalls ID]], [[:d:Property:P10553|IxTheo authority ID]], [[:d:Property:P10554|BillionGraves grave ID]], [[:d:Property:P10555|eSbírky institution ID]], [[:d:Property:P10556|Enciclopedia del Novecento ID]], [[:d:Property:P10557|Zotero ID]], [[:d:Property:P10558|My World@Mail.Ru ID]], [[:d:Property:P10559|KSH code (historical)]], [[:d:Property:P10560|traveloka activities ID]], [[:d:Property:P10561|Virginia Tech Dendrology Factsheets ID]], [[:d:Property:P10562|SPLC group ID]], [[:d:Property:P10563|GuideStar India Organisations-ID]], [[:d:Property:P10565|Encyclopedia of China ID (Third Edition)]], [[:d:Property:P10566|tiket to-do ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/oeconym|oeconym]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Attainment|ISCED Attainment]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Per capita income|Per capita income]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Invasive.org species ID|Invasive.org species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ihg Hotel ID|ihg Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Monoskop article ID|Monoskop article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Monde journalist ID|Le Monde journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Libération journalist ID|Libération journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Parisien journalist ID|Le Parisien journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Les Échos journalist ID|Les Échos journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Humanité journalist ID|L'Humanité journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Opinion journalist ID|L'Opinion journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Figaro journalist ID|Le Figaro journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Présent author ID|Présent author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poet ID|Aldiwan poet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poem ID|Aldiwan poem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Jewish Cemetery Project ID|International Jewish Cemetery Project ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AccessScience ID|AccessScience ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IPU Chamber ID|IPU Chamber ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COL taxon ID|COL taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/deckenmalerei.eu ID|deckenmalerei.eu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/C-SPAN Person Numeric ID|C-SPAN Person Numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SRSLY person ID|SRSLY person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100 Years of Alaska's Legislature Bio ID|100 Years of Alaska's Legislature Bio ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indiana State Historical Marker Program numeric ID|Indiana State Historical Marker Program numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beatport track ID|Beatport track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EIA plant ID|EIA plant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EIA utility ID|EIA utility ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Speleologi del passato ID|Speleologi del passato ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HuijiWiki article ID|HuijiWiki article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Cacti species ID|Encyclopedia of Cacti species ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/4zhs Long swedish / german nouns in Wikidata] ([https://twitter.com/salgo60/status/1508444534216310786 source]) *** [https://w.wiki/4$Gg Texts which have Wikisource links in English and French] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1509547358366883841 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: Continued work on the new Special:NewLexeme page and focused on displaying sensible error messages if an error occurs during Lexeme creation. We're also working on adding a dropdown for the language variant. ** REST API: Continued work on conditional requests and authorization ** Made use of the new fields added in the wbsearchentities API and added language information to the markup of entity searches that you see when editing a statement or searching with the little searchbox at the top of the page on Wikidata. Now these search results should make a bit more sense to people who use screen readers. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 04|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 12:33, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23050404 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #515 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Stang|Stang]] (RfP scheduled to end after 14 April 2022 12:18 UTC) ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Botcrux 10|Botcrux 10]]. Task/s: Change [[d:Property:P577|publication date (P577) ]] of scientific articles from "1 January YYYY" to just "YYYY". *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 25|Pi bot 25]]. Task/s: [[d:Wikidata:Properties for deletion|Wikidata:Properties for deletion]] maintenance * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#104|Online Wikidata meetup in Swedish #104]], April 17th at 12.00 UTC *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, April 20th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** April 26, Ghent, Belgium: [https://meemoo.be/nl/vormingen-en-events/openrefine-community-workshop-datacleaning-andere-functionaliteiten-en-meet-the-team public OpenRefine data cleaning workshop and meet&greet with the OpenRefine team], including preview of Structured Data on Commons functionalities. Physical event, free, [https://meemoo.be/nl/vormingen-en-events/openrefine-community-workshop-datacleaning-andere-functionaliteiten-en-meet-the-team sign up via this link]. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/MPQZ4EZW6FXZVZAX6QO7BAVJVDUGOT2N/ Wiki Workshop 2022 - Registration open!] The event is virtually held on April 25, 12:00-18:30 UTC *** April 22nd - 24th, from [[d:Wikidata:Wiki_Mentor_Africa|Wiki Mentor Africa]], A three days workshop on '''Linking biodiversity data through wikidata using Webaps and jupyter notebooks''' to attend, [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSddFNRkARWa12ICRBuel9zbYMQsL4fUsiNA7ndMwcJSVp8xJg/viewform?usp=sf_link| register here] *** May 5th: [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]], open discussion. Come with your favorite Phabricator task and we will improve its description together. *** DigAMus goes Wikidata workshop: make digital projects in museums visible and findable. April 29, 3-5 p.m. TIB Open Science Lab. [https://docs.google.com/forms/d/1Zv_SEwAM0EV760fTRr7PYT5y5kscnhC_yQZ2mvABG5Q/edit Register here]. ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #37, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=37 Numbers] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://blog.library.si.edu/blog/2022/03/30/smithsonian-libraries-and-archives-wikidata-chinese-ancestor-portrait-project/#.YksQHXVByV5 Smithsonian Libraries and Archives & Wikidata: Chinese Ancestor Portrait Project] *** [https://blog.factgrid.de/archives/2684 Browsing FactGrid with the FactGrid Viewer] ** Papers ***[https://content.iospress.com/articles/data-science/ds210040 A formalization of one of the main claims of “Cortex reorganization of Xenopus laevis eggs in strong static magnetic fields” by Mietchen et al. 2005] (uses Wikidata identifiers for statements) ***[[doi:10.3233/DS-210044|A formalization of one of the main claims of “Creative Commons licenses and the non-commercial condition: Implications for the re-use of biodiversity information” by Hagedorn et al. 2011]] (uses Wikidata identifiers for statements) ** Videos *** Wikidata Query Service Tutorial in Tunisian by [[d:User:Csisc|Houcemeddine Turki]] (WikiConference RU 2021 - [[Commons:File:WikiConference RU - Wikidata Query Service Tutorial in Tunisian - Part 1.webm|Part 1]], [[Commons:File:WikiConference RU - Wikidata Query Service Tutorial in Tunisian - Part 2.webm|Part 2]]) *** Live Coding - PyORCIDAtor, integrating ORCID with Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=tc6jQnp4gZg YouTube] *** How to add location coordinates to Wikidata Items (in Dagbani) - [https://www.youtube.com/watch?v=ohtVF4Et7-g YouTube] *** Bundestag + Wikidata = Open Parliament TV (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=pkdyr6N5E2E YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://lvaudor.github.io/glitter/articles/glitter_for_Wikidata.html Glitter] another R package to write SPARQL queries and query Wikidata and other SPARQL endpoints. This package provides a domain specific language to write queries directly from R. ** [https://conze.pt/explore?l=en# Conzept] is a topic-exploration tool based on Wikidata and other information sources. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** The [[d:Wikidata:MOOC|Wikidata MOOC]] (online course) has been developed by Wikimedia France, involving several French-speaking Wikidata editors. The first version of the course will start on April 26 (in French only - [https://www.wikimedia.fr/les-inscriptions-au-mooc-wikidata-sont-ouvertes/ registration here]) ** OpenRefine is running [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScAfFLkcehxcbvWpjb5xPywOGsT1Djmp82k4wh81q14NDKVGA/viewform a short survey] to learn about user needs and expectations for the new [[c:Commons:OpenRefine|Structured Data on Commons extension for OpenRefine]], which is in the process of being developed. If you upload files to Wikimedia Commons and/or edit structured data there, please help by [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScAfFLkcehxcbvWpjb5xPywOGsT1Djmp82k4wh81q14NDKVGA/viewform filling in the survey]! ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibase-cloud@lists.wikimedia.org/thread/3M2TXQYQTC5IODN6NO2G6UWE7DMGNCJT/ Wikibase cloud update (April)]: the closed beta of Wikibase.cloud is planned to start in mid-April. If you want to apply for closed beta access, please register with [https://lime.wikimedia.de/index.php/717538 this form]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10564|APE code]], [[:d:Property:P10568|maintains linking to]], [[:d:Property:P10588|academic calendar type]], [[:d:Property:P10594|taxonomic treatment]], [[:d:Property:P10601|co-applicant]], [[:d:Property:P10602|applicant]], [[:d:Property:P10604|P10604]], [[:d:Property:P10606|notable role]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10560|traveloka activities ID]], [[:d:Property:P10561|Virginia Tech Dendrology Factsheets ID]], [[:d:Property:P10562|SPLC group ID]], [[:d:Property:P10563|GuideStar India Organisations ID]], [[:d:Property:P10565|Encyclopedia of China ID (Third Edition)]], [[:d:Property:P10566|tiket to-do ID]], [[:d:Property:P10567|Speleologi del passato ID]], [[:d:Property:P10569|L'Humanité journalist ID]], [[:d:Property:P10570|L'Opinion journalist ID]], [[:d:Property:P10571|Le Monde journalist ID]], [[:d:Property:P10572|Le Figaro journalist ID]], [[:d:Property:P10573|Le Parisien journalist ID]], [[:d:Property:P10574|Les Échos journalist ID]], [[:d:Property:P10575|Libération journalist ID]], [[:d:Property:P10576|Intesa Sanpaolo Historical Archive Map ID]], [[:d:Property:P10577|Monoskop article ID]], [[:d:Property:P10578|IDU foreign theatre ID]], [[:d:Property:P10579|IDU theatre building ID]], [[:d:Property:P10580|IDU theatrical ensemble ID]], [[:d:Property:P10581|Cameroun COG]], [[:d:Property:P10582|Author ID from the Modern Discussion website]], [[:d:Property:P10583|SRSLY person ID]], [[:d:Property:P10584|FAOTERM ID]], [[:d:Property:P10585|Catalogue of Life ID]], [[:d:Property:P10586|Trovo ID]], [[:d:Property:P10587|IFPI GTIN]], [[:d:Property:P10589|MangaDex title ID]], [[:d:Property:P10590|All.Rugby club ID]], [[:d:Property:P10591|traveloka restaurant ID]], [[:d:Property:P10592|maPZS trails/locations ID]], [[:d:Property:P10593|Kinowiki ID]], [[:d:Property:P10595|marriott hotel ID]], [[:d:Property:P10596|Chuvash Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10597|Chuvash Encyclopedia place ID]], [[:d:Property:P10598|Chuvash Encyclopedia topic ID]], [[:d:Property:P10599|HarperCollins product ID]], [[:d:Property:P10600|Atlas of Cultural Heritage Calabria cultural place ID]], [[:d:Property:P10603|XJustiz registration court ID]], [[:d:Property:P10605|Atlante Beni Culturali Calabria item ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/является автором художественной выставки|является автором художественной выставки]], [[:d:Wikidata:Property proposal/shoe color|shoe color]], [[:d:Wikidata:Property proposal/government debt-to-GDP ratio|government debt-to-GDP ratio]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Historical Museums of Sweden object ID|National Historical Museums of Sweden object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/class of property value|class of property value]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has group|has group]], [[:d:Wikidata:Property proposal/name of victim|name of victim]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tracks featured in work|Tracks featured in work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/smb.museum digital ID|smb.museum digital ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/HuijiWiki article ID|HuijiWiki article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Cacti species ID|Encyclopedia of Cacti species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bebyggelseområdeskod i Sverige|bebyggelseområdeskod i Sverige]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Israeli Opera site person id|Israeli Opera site person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FISH Archaeological Objects Thesaurus Identifier|FISH Archaeological Objects Thesaurus Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musik und Gender im Internet ID|Musik und Gender im Internet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Piedmont IDs|IRIS Piedmont IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Slovak Olympic athlete ID|Slovak Olympic athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MINEDEX|MINEDEX]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of the Haskala ID|Library of the Haskala ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/522E Most popular Chess openings (by number of sitelinks)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1510726581362245632 source]) *** [https://query.wikidata.org/#SELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fsitelinks%0AWITH%0A%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fsitelinks%0A%20%20WHERE%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20%23Minimum%20sitelinks%0A%20%20%20%20%3Fitem%20wikibase%3Asitelinks%20%3Fsitelinks.%0A%20%20%20%20hint%3APrior%20hint%3ArangeSafe%20true.%0A%20%20%20%20FILTER%20%28%3Fsitelinks%20%3E%2020%20%29%0A%20%20%0A%20%20%20%20%23Random%20stuff%0A%20%20%20%20%23%20BIND%28RAND%28%29%20AS%20%3Frandom%29%20.%20%23%20Using%20this%20makes%20it%20not%20random%0A%20%20%20%20BIND%28SHA512%28CONCAT%28STR%28RAND%28%29%29%2C%20STR%28%3Fitem%29%29%29%20AS%20%3Frandom%29%20%0A%20%20%7D%0A%20%20ORDER%20BY%20%3Frandom%0A%20%20LIMIT%201000%0A%7D%20AS%20%25subquery1%0AWITH%0A%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fsitelinks%0A%20%20WHERE%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25subquery1%0A%0A%20%20%20%20%23Filters%20to%20remove%20undesired%20entries%20%28templates%2C%20categories%2C%20...%29%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ11266439%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ97950663%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ4167836%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ59541917%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ14204246%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ19842659%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP373%20%3FcommonsCategory%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP301%20%3FcategoryMainTopic%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ15184295%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP1423%20%3FtemplateHasTopic%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP910%20%3FtopicMainCategory%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ20010800%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP360%20%3FisAListOf%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ108783631%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ11753321%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP4224%20%3FcategoryContains%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP971%20%3FcategoryCombinesTopics%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ97303168%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ59259626%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ110010043%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ1474116%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ15647814%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ19887878%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ107344376%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ36330215%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ14296%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ42032%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP2370%20%3FconversionToSIUnit%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ4167410%7D%0A%20%20%20%20%23FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3Aaaa%7D%0A%20%20%7D%0A%20%20LIMIT%20100%0A%7D%20AS%20%25subquery2%0AWHERE%20%0A%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25subquery2%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22%20.%20%7D%0A%7D Random set of popular ("having more than 20 site links") items] ([[d:Wikidata:Request_a_query#Query_a_random_set_of_popular_entries|source]]) *** [https://w.wiki/53Ac Wikimedia affiliates on social media] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1513117317982474243 source]) *** [https://w.wiki/534V Listed viaducts in the UK] ([https://twitter.com/heald_j/status/1512909616421777420 source]) *** [https://w.wiki/53LW Pages linked to the University of Clermont according to the number of articles on Wikimedia projects] ([https://twitter.com/belett/status/1513493874257313796 source]) *** [https://w.wiki/53M4 Which languages share a word for the same thing (visualized as a tree map). e.g. planet] ([https://twitter.com/vrandezo/status/1513194921183772672 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: Continued work on the new Special:NewLexeme page. We worked on displaying error messages and inferring the spelling variant from the language. We also looked into the non-JavaScript version of the page. ** REST API: Worked on conditional requests (do not return data the client already has) and authorization. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:55, 11 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23123302 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #516 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Pi admin bot|Pi admin bot]] (RfP scheduled to end after 20 April 2022 17:58 UTC) ** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Stang|Stang]] (successful) ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Stangbot 2|Stangbot 2]]. Task/s: Insert [[:d:Property:P1831|electorate (P1831)]] and keep it updated on Brazilian municipalities and states items *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/AmeisenBot|AmeisenBot]]. Task/s: Label unsigned comments on talk pages * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' **Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call will be on Tuesday, [https://zonestamp.toolforge.org/1650380457 April 19 at 11 AM Eastern US time]: Martin Schibel will be speaking on [https://www.entitree.com/ Entitree]. '''Please note this is one hour earlier than the usual meeting time''' [https://docs.google.com/document/d/1goa4wnVoUizfFguyVAlLCZzJkb544ecHSLWQA9uYw5k/edit# Agenda] *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, April 20th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** LD4 Wikibase Working Hour: Learn about Wikibase system exploration, data model development, and the road ahead for Digital Scriptorium. When: Thurs. 21 April 2022, 3PM Eastern US ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20220421T190000&p1=tz_et&p2=tz_ct&p3=tz_mt&p4=tz_pt&p5=tz_bst&p6=tz_cest&p7=tz_gmt time zone converter]). Where: [https://teams.microsoft.com/registration/nZRNbBy5RUyarmbXZEMRDQ,epCg_cl65k2w-KRqtDjQ6g,XaPSpNIe7kuPXqShLIu5Rw,2QcpRvBH60eIij192oVSZw,Cp8Hf52ENUW_wkyHubx_rw,8Mrm5Hwrqkuu0Ki34-GDFA?mode=read&tenantId=6c4d949d-b91c-4c45-9aae-66d76443110d Registration Link] *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/YXJJYCMFEJWJAOR2A5IYDXTSQLKJ7X2F/ Register for Contribuling – Conference on minority languages and free participative software]. Conference date: April 22 *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#105|Online Wikidata meetup in Swedish #105]], April 24th at 12.00 UTC * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://docs.google.com/document/d/e/2PACX-1vQOi_12npwKgeDDUGllFyybNjvONfY5hdRJwnpvWBbVHWgBLIeFTbyv54KTqoAGC0UQ75-YLrA57tt3/pub WeDigBio Transcription workflow] "...blogpost...showing how I go from finding the name of a collector when transcribing labels to adding them to Wikidata & then linking them to their collections via Bionomia." *** [https://wikiedu.org/blog/2022/04/07/more-wikidata-metrics-on-the-dashboard/ More Wikidata metrics on the Dashboard] ** Videos *** Transfer bibliographic data from Zotero to Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=snc0ifX9V7I YouTube] *** Art+Feminism community Hours: Add your event data to Wikidata! - YouTube ([https://www.youtube.com/watch?v=nMCpZtaEsWQ En], [https://www.youtube.com/watch?v=-5BwnzP-C9I Fr]) ** other: *** [https://whoseknowledge.org/resource/dti-structured-data-report/ Decolonizing the Internet’s Structured Data – Summary Report] by Whose Knowledge? * '''Tool of the week''' ** [https://bird-oclock.glitch.me Bird O'Clock!] is a tool based on Wikidata and other data sources that shows pictures and numbers from actual people counting actual birds in the actual world! ** [https://coinherbarium.com Tiago's Coin Herbarium] is a coin collection depicting different plant information displayed via Wikidata SPARQL queries. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[Wikidata:Development plan|Wikidata and Wikibase 2022 development plan]] has been updated to include activity estimates for the second quarter (Q2). ** There is a [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update|new hub page]] for the Wikidata Query Service scaling updates, to help you all stay updated. ** Wikidata metrics are now easily accessible on the Dashboard. Here's an [https://outreachdashboard.wmflabs.org/courses/Yale_University/Dura-Europos_WD_edit-a-thon example Dashboard] including a [[d:Wikidata:Status_updates/2022_04_18#Press,_articles,_blog_posts,_videos|blog post above]] detailing the process. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10594|taxonomic treatment]], [[:d:Property:P10601|co-applicant]], [[:d:Property:P10602|applicant]], [[:d:Property:P10604|type of a register in Germany]], [[:d:Property:P10606|notable role]], [[:d:Property:P10607|athletics program]], [[:d:Property:P10610|number of teachers]], [[:d:Property:P10611|has certification]], [[:d:Property:P10612|choreography for]], [[:d:Property:P10613|surrounds the enclave]], [[:d:Property:P10614|has surface]], [[:d:Property:P10622|per capita income]], [[:d:Property:P10623|number of blood donors]], [[:d:Property:P10624|official observer status in organisation]], [[:d:Property:P10627|web interface software]], [[:d:Property:P10628|Martian coordinates]], [[:d:Property:P10629|suggested data fields]], [[:d:Property:P10630|medical indication]], [[:d:Property:P10636|number of conferences]], [[:d:Property:P10637|historic insurance number (building)]], [[:d:Property:P10640|pole positions]], [[:d:Property:P10642|place of disappearance]], [[:d:Property:P10643|code name]], [[:d:Property:P10645|reports to]], [[:d:Property:P10648|podium finishes]], [[:d:Property:P10649|number of likes]], [[:d:Property:P10650|number of dislikes]], [[:d:Property:P10651|number of comments]], [[:d:Property:P10654|rack system]], [[:d:Property:P10655|oeconym]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10589|MangaDex title ID]], [[:d:Property:P10590|All.Rugby club ID]], [[:d:Property:P10591|traveloka restaurant ID]], [[:d:Property:P10592|maPZS trails/locations ID]], [[:d:Property:P10593|Kinowiki ID]], [[:d:Property:P10595|marriott hotel ID]], [[:d:Property:P10596|Chuvash Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10597|Chuvash Encyclopedia place ID]], [[:d:Property:P10598|Chuvash Encyclopedia topic ID]], [[:d:Property:P10599|HarperCollins product ID]], [[:d:Property:P10600|Atlas of Cultural Heritage Calabria cultural place ID]], [[:d:Property:P10603|XJustiz registration court ID]], [[:d:Property:P10605|Atlante Beni Culturali Calabria item ID]], [[:d:Property:P10608|FID performing arts ID]], [[:d:Property:P10609|PLOS Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10615|QQ Music album ID]], [[:d:Property:P10616|QQ Music song ID]], [[:d:Property:P10617|Beatport track ID]], [[:d:Property:P10618|Salzburger Literatur Netz ID]], [[:d:Property:P10619|Kramerius of Regional Library in Pardubice UUID]], [[:d:Property:P10620|Literatur Netz Oberösterreich ID]], [[:d:Property:P10621|1905.com star ID]], [[:d:Property:P10625|OpaqueNamespace ID]], [[:d:Property:P10626|deckenmalerei.eu ID]], [[:d:Property:P10631|ODOT county code]], [[:d:Property:P10632|OpenSanctions ID]], [[:d:Property:P10633|CNGAL entry ID]], [[:d:Property:P10634|USA Track & Field athlete ID (www.usatf.org)]], [[:d:Property:P10635|National Associations Register Number Spain]], [[:d:Property:P10638|AperTO author ID]], [[:d:Property:P10639|IRIS UNIUPO author ID]], [[:d:Property:P10641|AlloCiné TV season ID]], [[:d:Property:P10644|Library of Parliament of Canada riding ID]], [[:d:Property:P10646|ARTEINFORMADO person ID]], [[:d:Property:P10647|Slovak Olympic athlete ID]], [[:d:Property:P10652|International Jewish Cemetery Project ID]], [[:d:Property:P10653|Via Rail station code]], [[:d:Property:P10656|WikiApiary farm]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/name of victim|name of victim]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tracks featured in work|Tracks featured in work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/smb.museum digital ID|smb.museum digital ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unique image of unicode char|Unique image of unicode char]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Historic Oregon Newspapers ID|Historic Oregon Newspapers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Thai Romanization|Thai Romanization]], [[:d:Wikidata:Property proposal/construction start|construction start]], [[:d:Wikidata:Property proposal/construction end|construction end]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/MINEDEX|MINEDEX]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of the Haskala ID|Library of the Haskala ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fanvue creator ID|fanvue creator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ACNP library ID|ACNP library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lieferando restaurant ID|lieferando restaurant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yarus feed ID|Yarus feed ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia Colchagüina ID|Enciclopedia Colchagüina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Winterthur Glossar ID|Winterthur Glossar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society ID|Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Personality Database work identifier|Personality Database work identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hmoegirlpedia|Hmoegirlpedia]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNKI Institute ID|CNKI Institute ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Peacock ID|Peacock ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/techradar review ID|techradar review ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/549e Birthplace of rappers] ([https://twitter.com/giorgiouboldi/status/1515007330106159110 source]) *** [https://w.wiki/53iz Bubble chart of occupation of people linked to University of Clermont] ([https://twitter.com/belett/status/1514207848598847493 source]) *** [https://w.wiki/53gv List of corporate archives, location, and address where available] ([https://twitter.com/beet_keeper/status/1514171569593106434 source]) *** [https://w.wiki/53c9 French adventure video games] ([https://twitter.com/JeanFred/status/1513955436269125635 source]) *** [https://w.wiki/53UB Women with the citizenship of a country and the most articles in other languages (including English) but without an article in French Wikipedia] ([https://twitter.com/symac/status/1513771911330869249 source]) *** [https://ls.toolforge.org/p/106573325 Countries that are bigger (blue) or smaller (red) than all their neighbours] ([https://twitter.com/heald_j/status/1515774960966541325 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: Worked on inferring the spelling variant from the language's Item on the new Special:NewLexeme page and started building a little help box on the special page to explain what lex. data is. ** REST API: Getting closer to having a first version of the REST API that returns Item data. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:42, 18 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23134152 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #517 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for adminship: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Pi admin bot|Pi admin bot]] (successful) ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/BgeeDB-bot|BgeeDB-bot]]. Task/s: inserting gene expression data from the [https://bgee.org/ Bgee database] into Wikidata. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.04.28 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 28th April 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]]: April 25 - May 2, 2022. The aim of this online editing event is to increase the quantity and quality of performing arts building/venue items. **** Daily guided editing sessions will be facilitated [https://linkeddigitalfuture.ca/cultural-venues-datathon/ in English] and [https://linkeddigitalfuture.ca/fr/datathon-des-lieux-culturels/ in French] between April 25 and April 29. **** [https://glam.opendata.ch/coffee-break/ Wikidata Coffee Breaks] From April 25 - April 29, 2022 to fill in missing information on Swiss Performing Arts Institutions and venues. **** [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZwscumsrD0jHtf8C8X6osnoMywoziJMeEjw Faut-il un nouvel élément Wikidata pour décrire une « salle de spectacle » ?], supplementary Cultural Venues Datathon activity, April 26, 19:00-19:30 UTC. **** [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZcldumvpj0rH9SZpQdaE9xS7ofNoJKSaNWl How to disentangle a Wikidata item describing both a building and an organization], supplementary Cultural Venues Datathon activity, April 27, 13:00-13:45 UTC. **** The full schedule of official and supplementary activities of the Cultural Venues Datathon is availabe in the [https://calendar.google.com/calendar/u/2?cid=Y19rOHJiMzNoZGEwbTl0c2JwZG0zOHVrbG9xOEBncm91cC5jYWxlbmRhci5nb29nbGUuY29t Google Calendar]. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/DVHYCRRMJO4OUZW5BHXZ7RFHVZSAJD2B/ Third Pywikibot workshop on Friday, April 29th, 16:00 UTC]. ''"This workshop will introduce participants to writing basic scripts via the Pywikibot framework."'' *** From May 4 to 18 there will be the [[Wikidata:Events/International_Museum_Day_2022|International Museum Day - Wikidata competition]]. The aim is to improve data about museums in the countries and regions participating. Contributors from anywhere can take part. *** The Wikimedia Hackathon will take place online on May 20–22, 2022. If you’re interested in presenting something around Wikidata and Wikibase during the hackathon, don’t wait too long to book a slot: [[mw:Wikimedia_Hackathon_2022/Schedule#The_Wikibase_and_Wikidata_Room|Wikimedia Hackathon 2022/Schedule#The Wikidata and Wikibase Room]]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #39, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=39 Agriculture] ** Past: *** Wikidata/Wikibase office hour ([[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2022-04-20|2022-04-20]]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://diff.wikimedia.org/2022/04/20/wedigbio-a-wikidata-empowered-workflow/ WeDigBio: A Wikidata empowered workflow] (diff version) *** [https://wikiedu.org/blog/2022/04/19/wikidata-as-a-tool-for-biodiversity-informatics/ Wikidata as a tool for biodiversity informatics] ** Papers *** [https://dl.acm.org/doi/abs/10.1145/3512982?casa_token=YOTCjk8m7hgAAAAA:_YII1fxdG0Oo2NF4WV00PSmrRNsgSFcBtruOHz_PQ6sjt5vNIEmDqWgfWQtFMMQhZ5zuavjaOQA Working for the Invisible Machines or Pumping Information into an Empty Void? An Exploration of Wikidata Contributors' Motivations] (closed access) *** [https://plus.pli.edu/Details/Details?fq=id:(352066-ATL2) Beyond Open Data: The Only Good License Is No License] *** [https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2022.04.01.22273328v1.full-text WikiProject Clinical Trials for Wikidata] ** Videos *** Synchronizing a matched Mix'n'Match set to Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=Pm8LYUWKmdI YouTube] *** Editing Wikidata Items (in French) - YouTube [[https://www.youtube.com/watch?v=YgD38xG9azA 1], [https://www.youtube.com/watch?v=a8RDYu4dcJo 2], [https://www.youtube.com/watch?v=q9AzVfxkzsE 3], [https://www.youtube.com/watch?v=fIOg6moQOig 4]] *** Recently uploaded WikidataCon 2022 YouTube videos **** [https://www.youtube.com/watch?v=k0XqwDHZ-O0 Creating subsets of Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=HZuLuXFXaoM Wikidata birthday presents lightning talks] **** [https://www.youtube.com/watch?v=Vc0NsrCp1MQ Enriching the Joan Jonas Knowledge Base with linked open data via Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=abyK_k7uXfE Reimagining Wikidata from the margins: listening session] * '''Tool of the week''' ** [https://docs.ropensci.org/wikitaxa/ Wikitaxa] is a software of taxonomy data written in R. ** [[d:User:So9q/fatcat-link.js|User:So9q/fatcat-link.jsscrip]] is a userscript for looking up fatcat! DOIs. It adds a link to the fatcat! database in the Tools' section on items. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** WDQS update lag SLO has been lowered from update lag <10 min 99% of the time, to update lag <10 min 95% of the time. ** [https://twitter.com/WikidataMeter/status/1516342210115125251 Wikidata now has over 9,900 Properties!] ([https://w.wiki/564U 71.16% Identifiers]) ** Job opening: [https://twitter.com/vrandezo/status/1516914803788328960 Product Manager (PM) for Wikifunctions] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10659|amount of medals]], [[:d:Property:P10661|exhibited creator]], [[:d:Property:P10663|applies to work]], [[:d:Property:P10664|featured track(s)]], [[:d:Property:P10672|raw material processed]], [[:d:Property:P10673|debut date]], [[:d:Property:P10675|OSM object]], [[:d:Property:P10676|number of references]], [[:d:Property:P10680|franchisor]], [[:d:Property:P10681|government debt-to-GDP ratio]], [[:d:Property:P10685|ionic radius]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10657|DTB artistic gymnast ID]], [[:d:Property:P10658|Basketball Bundesliga UUID]], [[:d:Property:P10660|C-SPAN person numeric ID]], [[:d:Property:P10662|IndexCat ID]], [[:d:Property:P10665|lieferando restaurant ID]], [[:d:Property:P10666|IPU chamber ID]], [[:d:Property:P10667|ACNP library ID]], [[:d:Property:P10668|HuijiWiki article ID]], [[:d:Property:P10669|TV Maze season ID]], [[:d:Property:P10670|Musik und Gender im Internet ID]], [[:d:Property:P10671|MINEDEX project ID]], [[:d:Property:P10674|FISH Archaeological Objects Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10677|Winterthur Glossar ID]], [[:d:Property:P10678|100 Years of Alaska's Legislature bio ID]], [[:d:Property:P10679|Aldiwan poet ID]], [[:d:Property:P10682|EIA plant ID]], [[:d:Property:P10683|Uber Eats store ID]], [[:d:Property:P10684|Aldiwan poem ID]], [[:d:Property:P10686|Library of the Haskala person ID]], [[:d:Property:P10687|Google Fonts ID]], [[:d:Property:P10688|Personality Database work ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/CXSMILES|CXSMILES]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databank Beschermheiligen anno 1959|Databank Beschermheiligen anno 1959]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Reflora ID|Reflora ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox ID| North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RBMS Controlled Vocabulary ID|RBMS Controlled Vocabulary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biografiskt lexikon för Finland URN.FI|Biografiskt lexikon för Finland URN.FI]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Galaxy Store app ID|Galaxy Store app ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifiant Les Recteurs d'Académie en France|Identifiant Les Recteurs d'Académie en France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifiant Les inspecteurs généraux de l'Instruction publique (1802-1914)|Identifiant Les inspecteurs généraux de l'Instruction publique (1802-1914)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NSR quay ID|NSR quay ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NSR stopplace ID|NSR stopplace ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Heiligen.net ID|Heiligen.net ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PlantFiles taxon ID|PlantFiles taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Garden.org Plants Database ID|Garden.org Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woody Plants Database ID|Woody Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gun Violence Archive incident ID|Gun Violence Archive incident ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled television series ID|WhoSampled television series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled track ID|WhoSampled track ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: *** [[Wikidata:Properties for deletion/P5420|GS1 Global Product Classification brick code]] ** Query examples: *** [https://w.wiki/55p4 Most common classes for values of "depicts" (P180) on Commons] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Wikidata:Request_a_query&oldid=1623274376#Federation_question source]) *** [https://w.wiki/55oy Scottish river drainage basins] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1513885089284993035 source]) *** [https://w.wiki/562y The earliest road accident victims] ([https://twitter.com/spas_kolev/status/1517841680736653312 source]) *** [https://w.wiki/5646 Country of nationality of people linked to the Ghana's top 3 traditional universities] ([https://twitter.com/WikidataGhana/status/1517872485785653248 source]) *** [https://w.wiki/55EE Count of Wikidata property types] ([https://twitter.com/andrawaag/status/1516659933969797122 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: Worked on showing the name of language variants in the language variant selector and added the new information box to help people get a better understanding of lex. data. ** REST API: Finished the initial implementation of the endpoint for getting data for a full Item and discussed feedback, testing and roll-out plans. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:05, 25 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23189636 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #518 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot|PangolinBot]]. Task/s: Automatically replace one property value with another *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/TolBot 14|TolBot 14]]. Archives [[d:Wikidata:Requests for deletions|Wikidata:Requests for deletions]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] on May 5th at 16:00 UTC, online. Open discussion - you can bring a Phabricator ticket that you care about or that needs to be improved. *** Conclusion du [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]] (in French), [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZ0lcu6uqTMuGtBi7O0Avn_sjoIlW1y5Ixnn May 2, 16:00-16:30 UTC]. *** [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]] wrap-up, [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZMlcuCorjIoHN2-DWtO6_YNTfWtQol0Lo5W May 2, 19:00-19:30 UTC]. *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch] about structured data on Wikimedia Commons, in French, by Vigneron, May 3 at 19:00 CEST (UTC+2) *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4Z36WIDMBEAV7X4X3OO32BXY4RZX4DRW/ Invitation to Wikimedia Research Office Hours May 3, 2022] *** May 3rd. Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: The call will include presentations on two projects using Wikidata to enhance discoverability of archival and museum collections. Sharon Garewal (JSTOR) will present “Adding Wikidata QIDs to JSTOR Images,” and Daniela Rovida and Jennifer Brcka (University of Notre Dame) will present “‘Archives At’: An opportunity to leverage MARC to create Linked Open Data.” [https://docs.google.com/document/d/1ji6eTubixBWrAPv7UUV0gxxW7y_lzyZTf4vvzo5Iwiw/edit?usp=sharing] *** [https://linkeddigitalfuture.ca/event/wikidata-workshop-production-items/ Wikidata Workshop: Wikidata items for dance and theatre productions], May 4, 19:30-21:00 UTC *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/5ARWH7WLDUPNLTWPJCGOGVHW64GVIVOI/ Talk to the Search Platform / Query Service Team—May 4th, 2022] *** [https://www.twitch.tv/envlh Import of a Breton dictionary into Wikidata lexicographical data], on Twitch, in French, by Envlh, May 8 at 10:00 CEST (UTC+2) ** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #40, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=40 International Workers' Day] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://www.bobdc.com/blog/exploringadataset/ Queries to explore a dataset. Even a schemaless one] ** Papers *** [https://whoseknowledge.org/resource/dti-structured-data-report/ Decolonizing the Internet’s Structured Data – Summary Report] by WhoseKnowledge ** Videos *** Workshop "Wikidata, Zotero and Cita": tools to understand the construction of knowledge (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=BYlqIkzu608 YouTube] *** Georeferencing cultural heritage on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=urhUMcQm7g8 YouTube] *** Theory of Machine Learning on Open Data: The Wikidata Case by Goran S. Milovanovic - [https://www.youtube.com/watch?v=zg8cjXwg9SM YouTube] *** Introduction to SPARQL (Wikidata Query Service (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=k7LwaJwW1_A YouTube] *** Wikidata: A Knowledge Graph for the Earth Sciences - [https://www.youtube.com/watch?v=qdZBB9Zz5fE YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Nikki/LowercaseLabels.js|User:Nikki/LowercaseLabels.js]] - is a userscript that adds a button when editing labels to change the text to lowercase. ** [https://equalstreetnames.org/ EqualStreetNames] - is a tool that maps the inequality of name attributions. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** OpenRefine is running its [https://openrefine.limesurvey.net/155968 two-yearly user survey]! Do you use OpenRefine? Then [https://openrefine.limesurvey.net/155968 fill in the survey] to tell us how and why you use OpenRefine. Results and outcomes will inform future decisions about the tool. ** The [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update/April 2022 scaling update|April update]] for the Wikidata Query Service scaling project is now available. ** [https://twitter.com/nichtich/status/1519687758780014597 Wikidata now contains all major integrated library systems listed at Library Technology Guides]. ** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/bokm%C3%A5l-verb-passive/ Wikidata Lexeme Forms has a new template for Norwegian Bokmål passive verbs] ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/17915169/PR-Manager-in-Digitale-Technologien?jobDbPVId=45768964&l=en PR Manager in Digital Technologies], software development department - Wikimedia Deutschland * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10680|franchisor]], [[:d:Property:P10681|government debt-to-GDP ratio]], [[:d:Property:P10685|ionic radius]], [[:d:Property:P10694|Thai romanization]], [[:d:Property:P10695|introduced in]], [[:d:Property:P10696|image set]], [[:d:Property:P10703|Bill Number]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10679|Aldiwan poet ID]], [[:d:Property:P10682|EIA plant ID]], [[:d:Property:P10683|Uber Eats store ID]], [[:d:Property:P10684|Aldiwan poem ID]], [[:d:Property:P10686|Library of the Haskala person ID]], [[:d:Property:P10687|Google Fonts ID]], [[:d:Property:P10688|Personality Database work ID]], [[:d:Property:P10689|OpenStreetMap object]], [[:d:Property:P10690|GEMET ID]], [[:d:Property:P10691|Enciclopedia Colchagüina ID]], [[:d:Property:P10692|DBLP event ID]], [[:d:Property:P10693|CNKI institute ID]], [[:d:Property:P10697|Woolworths product ID]], [[:d:Property:P10698|TEİS ID]], [[:d:Property:P10699|FamousFix topic ID]], [[:d:Property:P10700|Parcours de vies dans la Royale ID]], [[:d:Property:P10701|Reflora ID]], [[:d:Property:P10702|Hrono.ru article ID]], [[:d:Property:P10704|Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society ID]], [[:d:Property:P10705|Historic Oregon Newspapers ID]], [[:d:Property:P10706|DACS ID (2022)]], [[:d:Property:P10707|AccessScience ID]], [[:d:Property:P10708|settlement area code in Sweden]], [[:d:Property:P10709|North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox ID]], [[:d:Property:P10710|Galaxy Store app ID]], [[:d:Property:P10711|Invasive.org species ID]], [[:d:Property:P10712|EIA utility ID]], [[:d:Property:P10713|Biografiskt Lexikon för Finland (urn.fi) ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/probability distribution related properties|probability distribution related properties]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ladungszahl|Ladungszahl]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Koordinationszahl|Koordinationszahl]], [[:d:Wikidata:Property proposal/danse|danse]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Median household income|Median household income]], [[:d:Wikidata:Property proposal/background of death|background of death]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of housing units|Number of housing units]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of reblogs|number of reblogs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IBAN banking code|IBAN banking code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/contraindication|contraindication]], [[:d:Wikidata:Property proposal/incorporated|incorporated]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/PlantFiles taxon ID|PlantFiles taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Garden.org Plants Database ID|Garden.org Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woody Plants Database ID|Woody Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gun Violence Archive incident ID|Gun Violence Archive incident ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled television series ID|WhoSampled television series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled track ID|WhoSampled track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of ideas|Encyclopedia of ideas]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Personality Database person identifier|Personality Database person identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TheGuardian.com profile ID|TheGuardian.com profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TIME.com author ID|TIME.com author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Investopedia term ID|Investopedia term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GeoSciML|GeoSciML]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GeolISS|GeolISS]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Archives of Sweden persistent identifier|National Archives of Sweden persistent identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linz DB ID|Linz DB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/belfercenter person ID|belfercenter person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Data Commons ID|Data Commons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sextpanther person ID|sextpanther person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tüik number|Tüik number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ERR project|ERR project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MCCP ID|MCCP ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/56ye Languages and dialects with number of first language speakers (preferred rank)] ([https://twitter.com/exmusica/status/1519451096531582982 source]) *** [https://w.wiki/57XU Graph of influences in the age of Enlightenment] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1520528095589150721 source]) *** [https://w.wiki/57dj Countries which are named after a person] ([https://twitter.com/kanedr/status/1520048548745822208 source]) *** [https://w.wiki/57XN Number of musical works (compositions) in Wikidata by language, in descending order] ([https://twitter.com/exmusica/status/1520521925906382853 source]) * '''Development''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IIEZFOF2F7JUKGM7HSAOC4KXQYMJWWOB/ The new "mul" term language code is now available on Test Wikidata] ** Lexicographical data: We are finishing up the information box that should help new users understand quickly what lexicographical data is. We also added the help text to encourage people to check if the Lexeme already exists before creating one. ** REST API: We started working on the REST routes to get all statements of an Item and retrieve a single statement from an Item. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 02|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:10, 2 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23229954 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #519 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for permissions/Bot: *** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot|PangolinBot]]. Task/s: Automatically replace one property value with another (Approved) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch] about International Museum Day 2022, in French, by Vigneron, May 10 at 19:00 CEST (UTC+2) *** LIVE Wikidata editing #79 - [https://www.youtube.com/watch?v=VYjML2j2SJE YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3239886972963124/ Facebook], May 14 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#106|Online Wikidata meetup in Swedish #106]], May 15 at 12.00 UTC *** The Wikimedia Hackathon will take place online on May 20–22, 2022. If you’re interested in presenting something around Wikidata and Wikibase during the hackathon, don’t wait too long to book a slot: [[mw:Wikimedia_Hackathon_2022/Schedule|Wikimedia Hackathon 2022/Schedule]]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #41, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=41 Music] *** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Events/International_Museum_Day_2022 International Museum Day Wikidata Competition], 4 May 2022 - 18 May 2022. ** Past: *** Import of a Breton dictionary into Wikidata lexicographical data, on Twitch, in French, by Envlh: [https://www.twitch.tv/videos/1478281197 video] (French), slides: [[:File:Import du Lexique étymologique du breton moderne de Victor Henry depuis Wikisource dans les données lexicographiques de Wikidata - ContribuLing 2022.pdf|French]], [[:File:Import of the Etymological lexicon of modern Breton by Victor Henry from Wikisource into Wikidata lexicographical data - ContribuLing 2022.pdf|English]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://wikibase.consulting/automating-values-in-wikibase/ Automating Values in Wikibase (new extension)] ** Papers *** [https://wikiworkshop.org/2022/papers/WikiWorkshop2022_paper_29.pdf Building a Knowledge Graph of Events and Consequences Using Wikipedia and Wikidata] ** Videos *** Working with the Automated Values extension in Wikibase - [https://www.youtube.com/watch?v=BO58wulCFVU YouTube] *** Bringing IIIF Manifests to life in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=c358_5IolXw YouTube] *** Fun with lexemes. By [[d:User:Mahir256|Mahir256]] - [https://www.twitch.tv/videos/1476729630 Twitch] * '''Tool of the week''' ** [https://mapcomplete.osm.be/artwork.html?z=17&lat=-39.8424&lon=-73.23&language=en#node/9702109212 MapComplete] is an OpenStreetMap viewer and editor that searches Wikidata for species - which means that it is super-easy to link the Wikidata item to a tree one sees! ** [[d:User:Nikki/flag-emoji.css|User:Nikki/flag-emoji.css]] is a userscript that adds emoji flags before items for flags supported by either [[d:Q75862490|Noto Color Emoji]] or [[d:Q76836692|BabelStone Flags]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/18061438?l=en Community Communications Manager - Wikibase] at Wikimedia Deutschland. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10714|WikiProject importance scale rating]], [[:d:Property:P10718|CXSMILES]], [[:d:Property:P10726|class of property value]], [[:d:Property:P10729|finisher]], [[:d:Property:P10731|support of a function]], [[:d:Property:P10732|probability mass function]], [[:d:Property:P10733|probability generating function]], [[:d:Property:P10734|Fisher information]], [[:d:Property:P10735|characteristic function]], [[:d:Property:P10736|cumulative distribution function]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10715|Investopedia term ID]], [[:d:Property:P10716|fanvue creator ID]], [[:d:Property:P10717|Encyclopedia of Ideas ID]], [[:d:Property:P10719|RBMS Controlled Vocabulary ID]], [[:d:Property:P10720|WhoSampled track ID]], [[:d:Property:P10721|Identifiant Les Recteurs d'Académie en France]], [[:d:Property:P10722|French Inspector General for Education (1802-1914) identifier]], [[:d:Property:P10723|TheGuardian.com profile ID]], [[:d:Property:P10724|Hmoegirl ID]], [[:d:Property:P10725|English Everipedia ID]], [[:d:Property:P10727|GeoSciML ID]], [[:d:Property:P10728|Présent author ID]], [[:d:Property:P10730|Data Commons ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/beteiligte Parteien|beteiligte Parteien]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ligament insertion|ligament insertion]], [[:d:Wikidata:Property proposal/proper motion components|proper motion components]], [[:d:Wikidata:Property proposal/distributed from|distributed from]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IBAN banking code|IBAN banking code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/contains statistical territorial entity|contains statistical territorial entity]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/The Israeli Directors Guild id|The Israeli Directors Guild id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Twitter moment ID|Twitter moment ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Muziekweb composition ID|Muziekweb composition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TOBuilt ID|TOBuilt ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Afisha.ru movie ID|Afisha.ru movie ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rusakters.ru ID|Rusakters.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Scholar paper ID|Baidu Scholar paper ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISKO Encyclopedia of Knowledge Organization ID|ISKO Encyclopedia of Knowledge Organization ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chocolatey Community Package|Chocolatey Community Package]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Emilia-Romagna IDs|IRIS Emilia-Romagna IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kubbealti Lugati term ID|Kubbealti Lugati term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinokolo.ua film ID|Kinokolo.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinokolo.ua person ID|Kinokolo.ua person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Twitter list ID|Twitter list ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/58H4 List of French public administrations with an open data portal, a siren number (P1616) and a servicepublic id (P6671)] ([https://teamopendata.org/t/identifiant-unique-de-portails-de-donnees/3647/21 source]) *** [https://w.wiki/58zt Largest cities with a female mayor] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1523523388064604164 source]) *** [https://w.wiki/597c Reach of Twitter accounts on Wikidata] ([https://twitter.com/GereonKalkuhl/status/1523236263662612481 source]) *** [https://w.wiki/589z Which works published in the 1970s have been most cited from works on archaeology?] ([https://twitter.com/RichardNevell/status/1521862536932597761 source]) ** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: *** [[Wikidata:WikiProject Slovakia]] * '''Development''' ** REST API: We are continuing to implement the REST routes to get all statements of an Item and retrieve a single statement from an Item ([[phab:T305988]], [[phab:T307087]], [[phab:T307088]]) ** Lexicographical data: We are finishing the version of the page for browsers without JavaScript support ([[phab:T298160]]). We started working on the feature to pre-fill the input fields by URL parameter ([[phab:T298154]]). And we started working on better suggestions for lexical categories so commonly-used ones can more easily be added to avoid mistakes ([[phab:T298150]]). ** We fixed an issue with recently added new language codes not being usable for Lexemes and not being sorted correctly on Special:NewItem ([[phab:T277836]]). [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 09|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:12, 9 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23260297 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #520 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The Wikimedia Hackathon will take place online on May 20–22, 2022. Are you interested in presenting something around Wikidata and Wikibase during the hackathon? Book a slot in the Wikidata+Wikibase room: [[mw:Wikimedia Hackathon 2022/Schedule|Wikimedia Hackathon 2022/Schedule]]. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call May 17, 2022: Anson Parker and Lucy Carr-Jones (University of Virigina Claude Moore Health Sciences Library) will be talking about their Open Data Dashboard for analyzing University of Virginia Health publications using EuropePMC publication data as well as work to group publications based on institutional departments in Wikidata and how much of their content is "open." [https://docs.google.com/document/d/1c_6b0IEsCXqh6nMgct4VHsJQFyT_wrb3L1N5cea3J2s/edit?usp=sharing Agenda] *** LIVE Wikidata editing #80 - [https://www.youtube.com/watch?v=3LO_JwNUZNw YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3244367102515111/ Facebook], May 21 at 18:00 UTC *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#108|Online Wikidata meetup in Swedish #108]], May 22 at 12.00 UTC *** 1 July: Abstract submission deadline for the Biodiversity Data Standards Conference [[:d:Q111972123|TDWG 2022]], including for a [https://www.tdwg.org/conferences/2022/session-list/#int19%20the%20role%20of%20the%20wikimedia%20ecosystem%20in%20linking%20biodiversity%20data session on "The role of the Wikimedia ecosystem in linking biodiversity data"] ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #42, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=42 Constitution Day, Norway] *** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Events/International_Museum_Day_2022 International Museum Day Wikidata Competition], 4 May 2022 - 18 May 2022. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://datengraben.com/posts/2022-05-05-wikidata-datawrapper-regionalzeitungen/ Regional newspaper map with datawrapper and Wikidata] ** Papers *** [[d:Q111987319|CAS Common Chemistry in 2021: Expanding Access to Trusted Chemical Information for the Scientific Community (Q111987319)]] *** [https://arxiv.org/pdf/2205.01833.pdf OpenAlex: A fully-open index of scholarly works, authors, venues, institutions, and concepts] ([https://openalex.org/ tool]) ** Videos *** How to create Wikidata item (in Assamese) - [https://www.youtube.com/watch?v=-8nh03wu4Cg YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://guessr.blinry.org/?Q117 Wikidata Guesser] allows you to guess the locations of random Wikidata items! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/18061438?l=en Community Communications Manager - Wikibase] at Wikimedia Deutschland. ** The [https://outreachdashboard.wmflabs.org/training/wikidata/wikidata-community Wikidata community onboarding] documentation by [https://wikiedu.org/ Wiki Education]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10737|quantile function]], [[:d:Property:P10738|mean of a probability distribution]], [[:d:Property:P10739|median of a probability distribution]], [[:d:Property:P10740|mode of a probability distribution]], [[:d:Property:P10741|dance]], [[:d:Property:P10743|variance of a probability distribution]], [[:d:Property:P10744|skewness]], [[:d:Property:P10745|excess kurtosis]], [[:d:Property:P10746|information entropy]], [[:d:Property:P10747|moment-generating function]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10742|OBD Memorial ID]], [[:d:Property:P10748|GeolISSTerm ID]], [[:d:Property:P10749|TIME.com author ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Similar web ranking|Similar web ranking]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Italian Chamber of Deputies Government ID|Italian Chamber of Deputies Government ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bookbinding and the Conservation of Books term ID|Bookbinding and the Conservation of Books term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TamTam chat ID|TamTam chat ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PM20 ware ID|PM20 ware ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ANR project ID|ANR project ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HeHaCham HaYomi id|HeHaCham HaYomi id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Delaware Department of State file number|Delaware Department of State file number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JBIS horse ID|JBIS horse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Camp Wild|Camp Wild]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/59dS List of oldest cryptocurrencies] *** [https://w.wiki/59tq Scottish rivers that merge to make a river with a new name] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1524799946280652800 source]) *** [https://w.wiki/5ASw List of candidates in the French legislative elections] ([[:d:User:PAC2/Législatives|source]]) *** [https://w.wiki/5ATF List of people with Elisabeth, Élisabeth or Elizabeth as first name] ([[:d:User:PAC2/Elisabeth|source]]) *** [https://w.wiki/5AFE Wikimedians with a Twitch channel] ([https://twitter.com/envlh/status/1525382998006308873 source]) * '''Development''' ** REST API: We continued implementing the REST routes to get all statements of an Item and retrieve a single statement from an Item ([[phab:T305988]], [[phab:T307087]], [[phab:T307088]]) ** [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 16|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:39, 16 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23284373 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #521 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Use of dates in the descriptions of items regarding humans|Use of dates in the descriptions of items regarding humans]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** 6 and 8 June: [[:d:Wikidata:WikiProject Scholia/June 2022 hackathon|Scholia hackathon]] with focus on software-related visualizations and curation workflows *** 29 July 2022: The submission deadline for [https://docs.google.com/document/d/1emcO2v29TmwCFQ_6h9MAwPiKDmq--GZR-ilfwJMEMKo/edit?usp=sharing the Wikidata Workshop 2022] that will be co-located with the 21st International Conference on Semantic Web (ISWC 2022). ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #43, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=43 Towel Day] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Interrogating linked open data and Wikidata with SPARQL Lorenzo Losa - [https://www.youtube.com/watch?v=ESUoOpeUhRc YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://lod4culture.gsic.uva.es LOD4Culture] is a web application for exploring world-wide cultural heritage. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://www.wikimedia.de/unlock/application/ UNLOCK], a Wikimedia Deutschland program, is looking for your project ideas. These could be the development of tools building on top of Wikidata's data, of applications for social and public good or related to civic tech. Apply until May 29th, 2022! ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/18061438?l=en Community Communications Manager - Wikibase] at Wikimedia Deutschland. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10768|Similarweb ranking]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10766|Chocolatey Community package ID]], [[:d:Property:P10767|Twitter moment ID]], [[:d:Property:P10769|Kino-kolo film ID]], [[:d:Property:P10770|netkeiba horse ID]], [[:d:Property:P10771|Bookbinding and the Conservation of Books term ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/has vector|has vector]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ECLI court code|ECLI court code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mirror image|Mirror image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norges Nasjonalmuseum Creator ID|Norges Nasjonalmuseum Creator ID]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Radio France person ID|Radio France person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ORKG ID|ORKG ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Authority control/Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici id|Authority control/Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Medieval Philosophy ID|Encyclopedia of Medieval Philosophy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kino.mail.ru film ID|Kino.mail.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kino.mail.ru series ID|Kino.mail.ru series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kino.mail.ru person ID|Kino.mail.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVG Programme Identifier|TVG Programme Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CPRF person ID|CPRF person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New Mexico Digital Collections identifier|New Mexico Digital Collections identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ukrainian Live Classic composer ID|Ukrainian Live Classic composer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki artist ID|Odnoklassniki artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lithuania Minor encyclopedia ID|Lithuania Minor encyclopedia ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5BLV Relationships of Roman deities] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1527046255326683136 source]) *** [https://w.wiki/5Asb Ingrediants of dishes on Wikidata] ([https://twitter.com/larswillighagen/status/1526290242092814340 source]) *** [https://w.wiki/5BmR Food names after a place in the UK] ([https://twitter.com/heald_j/status/1527781394650476544 source]) *** [https://w.wiki/5AsG French heads of government classified by tenure] ([https://twitter.com/daieuxdailleurs/status/1526283304479215621 source]) *** [https://w.wiki/5BhM Places in Antarctica over 3000km away from the South Pole] *** [https://w.wiki/5C6b Topics that members of the Swedish Parliament motioned about 2020/21] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1528426250737528835 source]) *** [https://w.wiki/5BvV Albums with more than one language statement where none has preferred rank] ([https://twitter.com/exmusica/status/1528121917802151936 source]) * '''Development''' ** Wikibase REST API: Initial implementation of a route providing all statements of an item ([[phab:T305988]]), an a route to retrieve a single statement ([[phab:T307087]]) completed. ** First batch of [http://WBstack.com WBstack.com] accounts successfully migrated to [http://Wikibase.cloud Wikibase.cloud]. You can keep track of our progress on this phabricator ticket [[phab:T303852]]. ** Lexicographical data: We updated the input placeholders on the new version of the NewLexeme special page ([[phabricator:T302877|T302877]], [[phabricator:T307443|T307443]]). We finished the feature to prefill the inputs from URL parameters if present ([[phabricator:T298154|T298154]]) and to suggest common lexical category items ([[phabricator:T298150|T298150]]). We are working on some accessibility improvements ([[phabricator:T303806|T303806]], [[phabricator:T290733|T290733]], [[phabricator:T305359|T305359]]) and improving validation / error messages ([[phabricator:T305854|T305854]]). [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 23|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:55, 23 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23284373 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #522 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call May 31, 2022: Felicia Smith, Nicole Coleman, and Akosua Kissi on the Know Systemic Racism Project [https://docs.google.com/document/d/1pjuabqUARaxr2kaRodikVx0zBznyZ0kicvcajDPpy98/edit?usp=sharing Agenda] *** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#110|Online Wikidata meetup in Swedish #110]], June 5 at 12.00 UTC * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://pointstodots.wordpress.com/2022/05/25/the-evolution-of-a-wikidata-sparql-query-for-taxon-names/ The evolution of a Wikidata SPARQL query for taxon names], by Tiago Lubiana ** Papers *** [[d:Q112143478|The LOTUS initiative for open knowledge management in natural products research (Q112143478)]] *** [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus|Measuring gender diversity in Wikipedia articles]] in [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|The Signpost]]. The article using Wikidata's SPARQL queries to measure gender diversity in Wikipedia articles. *** [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/By the numbers|Does birthplace affect the frequency of Wikipedia biography articles?]] in [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|The Signpost]] (February 2022) ** Videos *** [https://www.twitch.tv/videos/1310601000 Replay of the livestream "Even more fun with Lexemes" by Mahir256] * '''Tool of the week''' ** [[d:Template:Item documentation|Template Item documentation]] is now automatically displayed in the header of each item's talk page via [[d:MediaWiki:Talkpageheader|MediaWiki:Talkpageheader]]. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Want to know more about Abstract Wikipedia & Wikifunctions? You can now [[:m:Global message delivery/Targets/Wikifunctions & Abstract Wikipedia|subscribe to the weekly newsletter]] and get a friendly reminder every time a new issue is published! ** [https://inforapid.org/webapp/webapp.php?shareddb=PulDm8q7r4LSkXKeE0zXR47udr6DrhGY4lHDP22rKccZoupt6mBESe9ZU9qWg6GTtilsS1CS8ri6IT2dTLGYlnSROrukLvuK Radioactivity map]: Mind map about radioactive radiation built by importing from Wikidata with InfoRapid KnowledgeBase Builder * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10777|candidate position]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10772|Lithuanian company code]], [[:d:Property:P10773|Afisha.ru movie ID]], [[:d:Property:P10774|art is next artist ID]], [[:d:Property:P10775|Gun Violence Archive ID]], [[:d:Property:P10776|HeHaCham HaYomi ID]], [[:d:Property:P10778|CPNI ID]], [[:d:Property:P10779|Collection Hermann Göring DB ID]], [[:d:Property:P10780|Radio France person ID]], [[:d:Property:P10781|ANR project ID]], [[:d:Property:P10782|Encyclopedia of Medieval Philosophy ID]], [[:d:Property:P10783|Umanity horse ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/number of versions|number of versions]], [[:d:Wikidata:Property proposal/voting age (reproposed)|voting age (reproposed)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/code dans la Classification centrale des produits|code dans la Classification centrale des produits]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identificador WikiBurgos|identificador WikiBurgos]], [[:d:Wikidata:Property proposal/orchestrator|orchestrator]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/HaBama person id|HaBama person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki album ID|Odnoklassniki album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WorldCat Entities ID|WorldCat Entities ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BRUZZ topic ID|BRUZZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BRUZZ place ID|BRUZZ place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBC Gem ID|CBC Gem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MAYA site company id|MAYA site company id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anime Characters Database tag ID|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Plex GUID|Plex GUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Esports Earnings game ID|Esports Earnings game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Esports Earnings player ID|Esports Earnings player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Liquipedia ID|Liquipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Highland Bridges ID|Scottish Highland Bridges ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museum of Gothenburg object ID|Museum of Gothenburg object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ozon person identifier|Ozon person identifier]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5DLD List of candidates for the next French legislative elections] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1530563510840741888?t=l0De456aqy2DLnYnd6c7QA&s=19 source]) *** [https://w.wiki/5DYV Occupation of people named Elizabeth, Élisabeth or Elisabeth in Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1531140106366623745?t=EnqYfU_9NfSq4zkve5_5tg&s=19 source]) *** [https://query.wikidata.org/#%23defaultView%3ABarChart%0A%23Percentage%20of%20films%20passing%20the%20Bechdel%20test%20by%20genre.%20Including%20films%20that%20pass%20dubiously%2C%20rarely%20or%20contentiously%0A%23Some%20items%20have%20more%20than%20one%20test%20result%20%28e.g.%20in%20contentious%20cases%29%0A%23To%20pass%20the%20Bechdel%20test%20a%20film%20must%20fulfill%20all%20of%20three%20criteria%3A%201%29%20feature%20two%20women%202%29%20who%20talk%20to%20each%20other%203%29%20about%20something%20else%20than%20a%20man%0ASELECT%20%3FgenreLabel%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%2F%20%3Fitem_count%20AS%20%3Fshare%29%20%28xsd%3Astring%28%3Fitem_count%29%20AS%20%3Fnumber_of_films_with_test_data%29%20%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%3Fitem%20%3Fbechdel_result%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20VALUES%20%3Fgenre%20%7Bwd%3AQ1762165%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21802675%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ40831%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ5937792%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21010853%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ132311%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ1196408%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ16575965%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ842256%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ6585139%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ19765983%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ24925%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ182015%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ111956902%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21590660%7D%0A%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%3Fst%20ps%3AP5021%20wd%3AQ4165246%3B%20pq%3AP9259%20%3Fbechdel_result.%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP5021%20%3Fst%3B%20wdt%3AP136%2Fwdt%3AP279%2a%20%3Fgenre%3B%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ11424%0A%20%20%20%20%20%7D%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%7D%20AS%20%25bechdel_by_genre%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%20AS%20%3Fitem_count%29%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0A%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20GROUP%20BY%20%3Fgenre%0A%7D%20AS%20%25item_count_by_genre%0AWHERE%20%7B%0AINCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0AINCLUDE%20%25item_count_by_genre%0AFILTER%28%3Fbechdel_result%20IN%20%28wd%3AQ105773168%29%29%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3FgenreLabel%20%3Fitem_count%0A Percentage of films passing the Bechdel test by genre] / [https://query.wikidata.org/#%23defaultView%3ABarChart%0A%23Percentage%20of%20films%20passing%20the%20%22reverse%20Bechdel%20Test%22%20by%20genre.%20Including%20films%20that%20pass%20dubiously%2C%20rarely%20or%20contentiously%0A%23Some%20items%20have%20more%20than%20one%20test%20result%20%28e.g.%20in%20contentious%20cases%29%0A%23To%20pass%20the%20reverse%20Bechdel%20test%20a%20film%20must%20fulfill%20all%20of%20three%20criteria%3A%201%29%20feature%20two%20men%202%29%20who%20talk%20to%20each%20other%203%29%20about%20something%20else%20than%20a%20woman%0ASELECT%20%3FgenreLabel%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%2F%20%3Fitem_count%20AS%20%3Fshare%29%20%28xsd%3Astring%28%3Fitem_count%29%20AS%20%3Fnumber_of_films_with_test_data%29%20%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%3Fitem%20%3Fr_bechdel_result%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20VALUES%20%3Fgenre%20%7Bwd%3AQ1762165%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21802675%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ40831%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ5937792%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21010853%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ132311%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ1196408%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ16575965%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ842256%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ6585139%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ19765983%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ24925%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ182015%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ111956902%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21590660%7D%0A%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%3Fst%20ps%3AP5021%20wd%3AQ105776216%3B%20pq%3AP9259%20%3Fr_bechdel_result.%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP5021%20%3Fst%3B%20wdt%3AP136%2Fwdt%3AP279%2a%20%3Fgenre%3B%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ11424.%0A%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%7D%20AS%20%25bechdel_by_genre%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%20AS%20%3Fitem_count%29%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0A%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20GROUP%20BY%20%3Fgenre%0A%7D%20AS%20%25item_count_by_genre%0AWHERE%20%7B%0AINCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0AINCLUDE%20%25item_count_by_genre%0A%20%20%20%20%20%20%20%20FILTER%28%3Fr_bechdel_result%20IN%20%28wd%3AQ105773168%29%29%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3FgenreLabel%20%3Fitem_count%0A percentage of films passing the reverse Bechdel test by genre] *** [https://w.wiki/5Ddo Timeline of the start of pride parades from 1970] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1530480013648199683 source]) *** [https://w.wiki/5CyT Top 100 genes with most genetic associations on Wikidata] ([https://twitter.com/lubianat/status/1529825153214914564 source]) *** [https://w.wiki/5Ddr Biennales that aren’t biennial] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1528878945923473409 source]) * '''Development''' ** Wikibase REST API: Expanding statement reading routes (a single statement specified by ID ([[phab:T307087]]), all statements of an item ([[phab:T305988]]), a single statement for a specific item ([[phab:T307088]])) ** Fetch revision metadata and entity data separately in all use cases ([[phab:T307915]], [https://doc.wikimedia.org/Wikibase/master/php/rest_adr_0003.html decision]) ** Update installation instructions in WikibaseLexeme.git readme file ([[phab:T306008]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 30|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 15:22, 30 മേയ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23340168 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #523 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** June 6th and 8th: [[:d:Wikidata:WikiProject Scholia/June 2022 hackathon|Scholia hackathon]] with focus on software-related visualizations and curation workflows ** June 9th (Thursday) at 17:00 (UTC): [https://www.youtube.com/watch?v=kv8bDtO4cq8 Wikidata Lab XXXIV: OpenRefine e Structured Data on Commons] ** July 8-10: [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days]], online event focusing on data quality processes on Wikidata. You can [[d:Wikidata talk:Events/Data Quality Days 2022|submit sessions or discussion topics]] until June 19th. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://jdr.hypotheses.org/1661 Travailler avec les épigraphes littéraires dans Wikidata] *** [https://drive.google.com/file/d/1yoKhbNM_9yYqni0JAh-3NEKsDjLm5xMn/view Were more plant genera really named for nymphs than women who actually lived?] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2205.08184.pdf "SKILL: Structured Knowledge Infusion for Large Language Models"]: Infusing structured knowledge from Wikidata into language models improves performance (Moiseev et al, 2022) ** Videos *** [https://www.youtube.com/watch?v=UsyPI3ZVwRs Live Wikidata editing #82] by [[d:User:Ainali|Ainali]] and [[d:User:Abbe98|Abbe98]] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/articles-wikilinks-inspector?collection=@pac02/wikipedia-tools Article's wikilinks inspector] takes all entities linked in a Wikipedia article and compute insights about those entities using Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** The [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update/May 2022 scaling update|May 2022 summary]] for the Wikidata Query Service backend update is out! ** There will be a new online community meeting for the [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update|Wikidata Query Service backend update]] on Monday June 20, 2022 at [https://zonestamp.toolforge.org/1655751623 19:00 UTC] ([https://meet.jit.si/WDQS-alternative-backends-jun2022 link to the meeting]). ** Several students are working on Wikidata-related tasks as part of the Outreachy program and the Google Summer of Code. Welcome to [[d:user:Feliciss|Feliciss]] and [[d:userPangolinMexico|PangolinMexico]], working on [[phab:T300207|Automatically identifying first and last author names for Wikicite and Wikidata]], and [[d:User:LennardHofmann|LennardHofmann]], [[phab:T305869|working on rewriting the Wikidata Infobox on Commons in Lua]]. Feel free to greet them and follow their work on Phabricator! ** [https://mix-n-match.toolforge.org/#/entries A new Mix'n'match page to query entries] across catalogs, by various properties (born/died, gender, location, external IDs, etc.) * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10786|date of incorporation]], [[:d:Property:P10788|in operation on service]], [[:d:Property:P10795|coordination number]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10784|ISKO Encyclopedia of Knowledge Organization ID]], [[:d:Property:P10785|JBIS horse ID]], [[:d:Property:P10787|FactGrid property ID]], [[:d:Property:P10789|Lithuania Minor Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10791|PlantFiles taxon ID]], [[:d:Property:P10792|Garden.org Plants Database ID]], [[:d:Property:P10793|Woody Plants Database ID]], [[:d:Property:P10794|Macaulay Library taxon ID]], [[:d:Property:P10796|Italian Chamber of Deputies government ID]], [[:d:Property:P10797|Italian Chamber of Deputies parliamentary group ID]], [[:d:Property:P10798|Midi libre journalist ID]], [[:d:Property:P10799|Heiligen.net ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/COR lemma-id, niveau 1|COR lemma-id, niveau 1]], [[:d:Wikidata:Property proposal/embargoed until|embargoed until]], [[:d:Wikidata:Property proposal/electric charge capacity|electric charge capacity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COR form ID, level 1|COR form ID, level 1]], [[:d:Wikidata:Property proposal/феноритмотип|феноритмотип]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of artefact(s)|type of artefact(s)]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Russia.travel object ID|Russia.travel object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdoroCinema series ID|AdoroCinema series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FirstCycling (riderID)|FirstCycling (riderID)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/snookerscores.net player ID|snookerscores.net player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OVO-code|OVO-code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CEU author ID|CEU author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chaoxing Journal ID|Chaoxing Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Person ID|Springer Nature Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Article ID|Springer Nature Article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Journal ID|Springer Nature Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUI Icon|MUI Icon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UK Beetles ID|UK Beetles ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: ** Query examples: *** [https://w.wiki/5E6u Which are the most popular natural products based on the number of statements on their corresponding QID?] (from the Telegram Wikidata group) *** [https://w.wiki/5DYV Occupation of people named Elizabeth, Elisabeth or Élisabeth] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1531140106366623745 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: We finished work on input validation and displaying errors for faulty input ([[phab:T305854]]) and are continuing work on accessibility improvements such as screen reader support and keyboard navigation ([[phab:T290733]], [[phab:T30535]]). ** REST API: We finished implementation of conditional statement requests ([[phab:T307031]], [[phab:T307032]]) and published the [https://doc.wikimedia.org/Wikibase/master/js/rest-api/ OpenAPI specification document] (still subject to change as the API develops). We started working on the write part of the API with adding statements to an Item ([[phab:T306667]]). [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]! ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 06|Read the full report]]''' &middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 08:25, 7 ജൂൺ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23366971 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #524 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 6|William Avery Bot 6]]. Task/s: Increment Shakeosphere person ID by 24638, as discussed at [[d:Wikidata:Bot_requests#Shakeosphere_person_ID|WD:RBOT § Shakeosphere person ID]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Crystal-bot|Crystal-bot]]. Task/s: Add [[:d:Property:P9675|MediaWiki page ID (P9675)]] and language of work or name (P407) qualifiers to items using Moegirlpedia ID (P5737) identifier. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 5|William Avery Bot 5]]. References to facts stated in [[d:Q104074149|The Database of Victims of the Nazi Persecution (Q104074149)]] that use [[:d:Property:P854|reference URL (P854)]] will be changed to to use [[:d:Property:P9109|Holocaust.cz person ID (P9109)]], as requested at [[d:Wikidata:Bot requests#reference URL (P854) %E2%86%92 Holocaust.cz person ID (P9109) (2021-02-05)]] *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/OJSOptimetaCitationsBot|OJSOptimetaCitationsBot]]. Add citation and author data for publications in journals hosted in [https://pkp.sfu.ca/ojs/ Open Journal Systems]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call June 14, 2022: Will Kent (Wikidata Program Manager at Wiki Education) and Rosie Stephenson-Goodknight (Wikimedia Foundation Trustee; Visiting Scholar at Northeastern University; co-founder of Wiki Women in Red) will present on Leveraging Wikidata for Wikipedia – running a multi-language wiki project and the role of Wikidata in improving Wikipedia's content gender gap. [https://docs.google.com/document/d/1lM5fWZcQpvn4rA_olx4aNIp6DQjX2DV-LLgSY1Qm98A/edit# Agenda] *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, June 14 at 19:00 CEST (UTC+2) ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #46, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=46 Cartography] ** Past *** [https://www.eventbrite.co.uk/e/mind-your-manors-medieval-hack-weekend-tickets-293300027277 'Mind Your Manors'] Medieval Hack Weekend (UK National Archives / York Centre for Medieval Studies), June 11-12. [https://twitter.com/heald_j/status/1536121787263725568 Included some useful Wikidata linkage]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2022/06/03/wikibase-cloud-a-new-project-at-wikimedia-deutschland/ Wikibase.cloud: a new project at Wikimedia Deutschland] *** [https://commonists.wordpress.com/2022/06/07/50000-video-games-on-wikidata/ 50,000 video games on Wikidata] by [[User:Jean-Frédéric|Jean-Frédéric]] *** [https://www.ctrl.blog/entry/latest-browser-versions-api.html The Current Version of Popular Browsers API (powered by Wikidata)] *** [https://aldizkaria.elhuyar.eus/mundu-digitala/wikidata-ezagutzarako-datu-base-libre-kolaboratibo/ Wikidata, a free collaborative knowledge database] (in Basque) ** Papers *** [https://www.nature.com/articles/s41597-022-01369-4 A cross-verified database of notable people, 3500BC-2018AD] *** [https://2022.eswc-conferences.org/wp-content/uploads/2022/05/pd_Guo_et_al_paper_206.pdf WikidataComplete – An easy-to-use method for rapid validation of text-extracted new facts applied to the Wikidata knowledge graph] ** Videos *** Dagbani Wikipedia Saha Episode 5: Introduction to Wikidata (in Dagbanli) - [https://www.youtube.com/watch?v=CWs69F8QWVA YouTube] *** LIVE Wikidata editing #83 - [https://www.youtube.com/watch?v=z1MD8scGSS8 YouTube] *** Wikiba.se ... an Free and Open Source Software, originally developed to run on Wikipedia - [https://www.youtube.com/watch?v=wplqB_DIoL0 YouTube] *** Wikidata Lab XXXIV: OpenRefine and Structured Data on Commons - [https://www.youtube.com/watch?v=kv8bDtO4cq8 YouTube] *** Generating Gene Sets for Transcriptomics Analysis Using Wikidata - Part 2 (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=4EOCMj7-PxI YouTube] *** A walk through Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=YmGpfuShLrI YouTube] *** Demographic profiling in Wikipedia Wikidata WikiCite & Scholia - [https://www.youtube.com/watch?v=IF9tb-RWmaM YouTube] *** DSI Webinar - Basic training on Wikidata as a complementary tool to enrich metadata - [https://www.youtube.com/watch?v=aLLGci9II30 YouTube] *** How does Wikidata store data? How to contribute Data to Wikidata? - [https://www.youtube.com/watch?v=TBbZoYMi3pM YouTube] *** Generate MindMap from Wikidata using SPARQL query - YouTube ([https://www.youtube.com/watch?v=yKA4pVZMOEo En], [[https://www.youtube.com/watch?v=Mc8C77lgrtw De]) *** FAIR and Open multilingual clinical trials in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=sGhH3ysuzeQ YouTube] *** The Italian libraries magazines on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=3v5jgwXlqOM YouTube] *** Wikidata Testimonials **** [https://www.youtube.com/watch?v=Pp1kRiRlBgg Giovanna Fontenelle (Wikimedia Foundation)] **** [https://www.youtube.com/watch?v=3PqG9Ul4Zr0&t=3s Frédéric Julien (Director of Research and Development CAPACOA))] (in French) **** [https://www.youtube.com/watch?v=Pp1kRiRlBgg Nathalie Thibault (Musée national des beaux-arts du Québec (MNBAQ))] (in French) **** [https://www.youtube.com/watch?v=E6mOeAAUBA8 Michael Gasser (ETH Bibliothek Zürich)] (in German) * '''Tool of the week''' ** [[d:Wikidata:Tools/Enhance_user_interface#ExtraInterwiki|ExtraInterwiki]]. Some language links will never show up in your favorite Wikipedia, those who don’t have a corresponding article in this Wikipedia. This new tool aims to give them more visibility by searching topics closed to the one on an article with no article on your wiki. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibase-cloud@lists.wikimedia.org/thread/GMCJQLEBKEURMODIJ7AWD2FJJRLJ3WEO/ New Wikibase.cloud project status update page has been created!] ** [https://qichwa.wikibase.cloud Qichwabase] is a Wikibase instance curating Quechua lexicographical data, for later integration into Wikidata ** [https://observablehq.com/@pac02/wikidata-search-api Using Wikidata search API in Observable] by [[:d:User:PAC2|PAC2]] ** [https://observablehq.com/collection/@pac02/wikidata Explore Wikidata using Observable], a collection of notebooks in Observable to explore Wikidata, by [[:d:User:PAC2|PAC2]]. ** [https://observablehq.com/@johnsamuelwrites/programming-languages-on-wikidata Programming languages on Wikidata] in Observable by [[User:Jsamwrites|Jsamwrites]], based on examples by [[User:PAC2|PAC2]] (see above) ** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1534102853572341760 New Mix'n'match function: Unmatched biographical entries grouped by exact birth and death date. Currently ~33k "groups" available] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10806|orchestrator]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10800|Championat ID]], [[:d:Property:P10801|Ukrainian Live Classic composer ID]], [[:d:Property:P10802|Esports Earnings game ID]], [[:d:Property:P10803|Esports Earnings player ID]], [[:d:Property:P10804|Twitter list ID]], [[:d:Property:P10805|Museum of Gothenburg object ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/inker|inker]], [[:d:Wikidata:Property proposal/penciller|penciller]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KFCB classification (Kenya)|KFCB classification (Kenya)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Miljørapporter File ID|Miljørapporter File ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/plural forms|plural forms]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/ifwizz ID|ifwizz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Abruzzo IDs|IRIS Abruzzo IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Great Plant Picks ID|Great Plant Picks ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Survey of Scottish Witchcraft - Case ID|Survey of Scottish Witchcraft - Case ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Encyclopedia of Fantasy ID|The Encyclopedia of Fantasy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kultboy|Kultboy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Atom Package Manager name|Atom Package Manager name]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ZineWiki ID|ZineWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Broadway World person ID|Broadway World person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yamaha Artists ID|Yamaha Artists ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5FrF Thomas Telford's different alleged associations with buildings, according to wikidata statements] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1534643745437765636 source]) *** [[d:User:Jheald/Scotland/bridges/average Commons coordinates|Averages of coordinates of depicted place (P9149) positions for Commons categories]] (useful as help in matching them to wikidata items) ([https://twitter.com/heald_j/status/1533939286999019521 source]) *** [https://w.wiki/5GMW items with senses in the most languages on Wikidata], with a sample language and lexeme in that language. *** [https://w.wiki/5F$m Graph of the characters present in Mario franchise games] ([https://twitter.com/JeanFred/status/1535256175943589889 source]) *** [https://w.wiki/5Fjy A & B roads carried on Scottish bridges] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1534704886306197507 source]) *** [https://w.wiki/5Fio Timeline of Rafael Nadal awards and nominations] ([https://twitter.com/jmcollado/status/1534654806056488960 source]) *** [https://w.wiki/5FhN Articles studying chemicals from the oceans] ([https://twitter.com/TheLOTUSInitia1/status/1534579229685436416 source]) *** [https://w.wiki/5GrL Municipalities of France, by their population and their altitude] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1536330112009895937 source]) *** [https://w.wiki/5GpK In cousin marriages (born 1800 and later)] ([https://twitter.com/perstar/status/1536299902480826368 source]) *** [https://w.wiki/5GvW Actors who played the same real politician the most times] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1536042914287075328 source]) *** [https://w.wiki/5GDV Most famous heritage locations (measured by sitelinks)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1535360235258380288 source]) * '''Development''' ** Fixed a bug where Item IDs where shown instead of the label after selecting an Item in an Item selector ([[phab:T306214]]) ** Lexicographical data: finished accessibility improvement for the new Special:New Lexeme page ([[phab:T290733]]), improving error messages for the new page ([[phab:T310134]]) and worked on a new search profile to make selecting languages easier ([[phab:T307869]]) ** REST API: continued work on creating statements ([[phab:T306667]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 13|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:28, 13 ജൂൺ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23366971 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #425 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Closed request for comments: *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Potd|Integration of POTD template]] ** Closed request for comments: *** [[:d:Wikidata:Requests for comment/How to avoid to use male form as a generic form in property labels in French ?|How to avoid to use male form as a generic form in property labels in French ?]] has been closed. Property labels in French should now includes both male and female or a verbal form if relevant (see [[:d:Property:P50|P50]]). * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next installment of the LD4 Wikibase Working Hour: Featuring speaker Barbara Fischer, Liaison Counsel at the German National Library’s Agency for Standardization (DNB). On behalf of the DNB, Fischer initiated the WikiLibrary Manifesto. Fischer works to increase the quality of metadata through Authority Control to foster retrieval and linked data. Where: Zoom ([https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJMqcuChrz0pHNGU6VOdDk6MsnxuWtGL0cRN Registration link]). When: 30 June 2022, 11AM-12PM Eastern US ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20220630T150000&p1=179&p2=64&p3=75&p4=224&p5=136&p6=tz_cest Time zone converter]) *** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days (July 8-10)]]: you can [[d:Wikidata talk:Events/Data Quality Days 2022|propose discussion topics or sessions]] until June 19th. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4EE27P2OF7FPXWV4ZWSFZZV2VTH4ALCM/ Small wiki toolkits: Upcoming bots & scripts workshop on Thursday, June 30th, 16:00 UTC] "This workshop will introduce participants to Toolforge, how to create a developer account, access to Toolforge via ssh, and run bots and scripts on Toolforge and in background mode." *** (Tutorial) [https://www.aib.it/struttura/sezioni/lazio/laz-attiv/2022/99658-openrefine/ OpenRefine - A fundamental tool for every librarian's toolbox]. Thursday 23 June - 17: 00-19: 30. Write to laz-corsi{{@}}aib.it to book and receive the link of the event. *** [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa|Wikidata:Wiki Mentor Africa 3rd edition ]] - Creating tools on Wikimedia Toolforge using Python and Flask. Friday 24th June and Sunday 26th June 2022 - 16:00 - 17:00 (UTC) *** [https://www.dla-marbach.de/kalender/detail/517/ Collect, archive and provide games - a "panel about video game metadata"]. Fri. 24.6.2022 – Sat. June 25, 2022 ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #47, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=47 Numbers (3/n)] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://blogs.bl.uk/digital-scholarship/2022/06/working-with-wikidata-and-wikimedia-commons-poetry-pamphlets-and-lotus-sutra-manuscripts.html Working With Wikidata and Wikimedia Commons: Poetry Pamphlets and Lotus Sutra Manuscripts] *** [https://blog.rockarch.org/dimes-agent-pages-enhanced Using Wikidata Identifiers to Enhance Agent Discovery] ** Videos *** Wikidata editing tools (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=tCXgQrLFFac YouTube] *** Dagbani Wikipedia Saha Episode 6: Creating Wikidata items from scratch (in Dagbani) - [https://www.youtube.com/watch?v=7tXp1cYMkQc&t=1022s YouTube] *** Fun with lexemes in some language! by [[d:User:Mahir256|Mahir256]] - [https://www.twitch.tv/videos/1506441428 Twitch] * '''Tool of the week''' ** [https://cardgame.blinry.org/?Q2223649 Wikidata Card Game Generator]: generate card games from Wikidata! * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19290694?l=en UX Researcher - Wikidata] at Wikimedia Deutschland ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibaseug@lists.wikimedia.org/thread/7HPE53X6PQXTJ2TEVGT6RBB5HLDOT2VF/ Wikimedia Deutschland welcomes new Wikibase.cloud Product Manager, Evelien Zandbergen] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/OJNMNBMCMDZKSPBRUJLZZUFF6BNPYWAH/ Developer Portal is launched! Discover Wikimedia’s technical areas and how to contribute] ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/WILSSO5DZCISCQEYURBREJOJVTHT6XZC/ Starting on June 21, all Wikimedia wikis can use Wikidata Lexemes in Lua] (discussions welcome [[d:Wikidata_talk:Lexicographical_data#You_can_now_reuse_Wikidata_Lexemes_on_all_wikis|on the project talk page]]) ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/K3FBNXIRHADOVE2YUQ4G6HZ3TH4RGEJP/Wikimedia Deutschland looking for a partner affiliate to organize the WikidataCon 2023] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10808|preceding halt on service]], [[:d:Property:P10809|following station on service]], [[:d:Property:P10814|number of housing units]], [[:d:Property:P10818|last entry]], [[:d:Property:P10822|homophone form]], [[:d:Property:P10823|fastest laps]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10807|HaBama person ID]], [[:d:Property:P10810|Shopee shop ID]], [[:d:Property:P10811|Scottish Highland Bridges ID]], [[:d:Property:P10812|Rusakters.ru ID]], [[:d:Property:P10813|Proza.ru author ID]], [[:d:Property:P10815|neftegaz.ru person ID]], [[:d:Property:P10816|National Union Catalog ID]], [[:d:Property:P10817|MAYA site company ID]], [[:d:Property:P10819|Kino.mail.ru series ID]], [[:d:Property:P10820|Kino.mail.ru person ID]], [[:d:Property:P10821|Kino.mail.ru film ID]], [[:d:Property:P10824|Ethereum token address]], [[:d:Property:P10825|BelTA dossier ID]], [[:d:Property:P10826|Talent Data Bank ID]], [[:d:Property:P10827|IRIS UNIVAQ author ID]], [[:d:Property:P10828|ARUd'A author ID]], [[:d:Property:P10829|IRIS UNITE author ID]], [[:d:Property:P10830|COR form ID, level 1]], [[:d:Property:P10831|COR lemma ID, niveau 1]], [[:d:Property:P10832|WorldCat Entities ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/opus number|opus number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Palmares Cultural Foundation process number|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/U.S. vaccine status|U.S. vaccine status]], [[:d:Wikidata:Property proposal/theme|theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has narrative theme|has narrative theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical Person|Grammatical Person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title match pattern|title match pattern]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bartsch Nummer|Bartsch Nummer]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Theatrical Index person ID|Theatrical Index person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Archives of Australia Entity ID|National Archives of Australia Entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mozilla Hacks author ID|Mozilla Hacks author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CVX vaccine code|CVX vaccine code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BVMC Corporate Body|BVMC Corporate Body]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ClimateCultures Directory ID|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Korean Academy of Science and Technology member ID|Korean Academy of Science and Technology member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Teresianum authority ID|Teresianum authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GSAFD ID|GSAFD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bioconductor project|Bioconductor project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE book ID|MUSE book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Truth Social username|Truth Social username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Telmore Musik|Telmore Musik]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database ID|Beamish peerages database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database person ID|Beamish peerages database person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/gov.uk person ID|gov.uk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Komoot ID|Komoot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kieler Gelehrtenverzeichnis ID|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Internet Sacred Text Archive ID|Internet Sacred Text Archive ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5HDE Islands with at least 1 spring or freshwater body] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1536633197538197504 source]) *** [https://w.wiki/5Hkc Notable people who you share a birthday with (find the string "1966-08-25" and replace it with your date of birth)] ([https://twitter.com/wikiprojectnz/status/1536584209581879296 source]) *** [https://w.wiki/5JYc List of filmmakers with whom Jean-Louis Trintignant has played] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1537873890072043522 source]) *** [https://w.wiki/5KLN Cemeteries in France near churches] ([[d:Wikidata:Request_a_query#Cemeteries_near_churches|source]]) * '''Development''' ** Lexicographical data: *** Enabled Lua access to Lexemes for all Wikimedia projects *** Continued work on improving the language search for Lexeme languages on the new Special:NewLexeme page ([[phab:T307869]]) *** Improving the accessibility of a design system component and the new Special:NewLexeme page ([[phab:T290733]]) *** Making it easier to understand what to do when the spelling variant isn't available on the new Special:NewLexeme page ([[phab:T298146]]) ** REST API: Continuing work on making it possible to add a statement to an Item [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 20|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:57, 20 ജൂൺ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23425673 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #426 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 7|William Avery Bot 7]]. Task/s: Merge multiple references on the same claim citing Accademia delle Scienze di Torino. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.06.30 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 30th June 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call June 28, 2022: Andrew McAllister will introduce us to Scribe, an app that provides keyboards for second-language learners, and its use of Wikidata. This presentation should appeal to anyone who has worked on or is interested in learning more about the applications of lexicographical data in Wikidata as well as anyone who has an interest in language, open information, data and programming. [https://docs.google.com/document/d/13eADptzIpWfiqt_JHWM_staNtKoNaMVILLuNprn-29E/edit?usp=sharing Agenda] *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, June 28 at 19:00 CEST (UTC+2) *** 1 July: Abstract submission deadline for the Biodiversity Data Standards Conference [[:d:Q111972123|TDWG 2022]], including for a [https://www.tdwg.org/conferences/2022/session-list/#int19%20the%20role%20of%20the%20wikimedia%20ecosystem%20in%20linking%20biodiversity%20data session on "The role of the Wikimedia ecosystem in linking biodiversity data"] *** July 8-10: Data Quality Days (see the [[d:Wikidata:Events/Data_Quality_Days_2022#Sessions|first version of the program]] and the [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022/Participants|list of participants]]) *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IEB3LHQEPHZJX4BTFQNHXR2JR5N2MVHF/ The Third Wikidata Workshop: Second Call for Papers]. Papers due: Friday, 29 July 2022 *** Celtic Knot Conference 2022: presentations from 12 projects communities working on minoritized languages on the Wikimedia projects - [https://www.youtube.com/playlist?list=PL66MRMNlLyR7p9wsYVfuqJOjKZpbuwp8U YouTube] ** Past: *** 21 June: Presentation [[:doi:10.5281/zenodo.6670026|Wikidata as a data collaboration across multiple boundaries]] at SciDataCon * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2206.11022.pdf Connecting a French Dictionary from the Beginning of the 20th Century to Wikidata] *** [https://www.mdpi.com/2673-6470/2/3/19 Practices of Linked Open Data in Archaeology and Their Realisation in Wikidata] *** [http://www.semantic-web-journal.net/system/files/swj3124.pdf What Can Tweets and Knowledge Graphs Tell Us About Eating Disorders?] ** Videos *** Dagbani Wikipedia Saha Episode 7: Adding references and qualifiers to Wikidata items (in Dagbanli) - [https://www.youtube.com/watch?v=gCUxrDjD44I&t=227s YouTube] *** The Joys of Connecting Your Collections to Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=8zjwkiarfug&t=24s YouTube] *** Using Wikidata to Enhance Discovery & Faculty Interest in Rapid Publishing - [https://www.youtube.com/watch?v=cWpalbgB5Es YouTube] ** Podcasts *** [https://anchor.fm/wiki-update/episodes/Data-Quality-Days-Discussion-With-Lydia-Pintscher--La-Lacroix-e1k4l5a Data Quality Days Discussion With Lydia Pintscher & Lèa Lacroix] ** Other *** [[:d:User:PAC2/Documented queries|Documented queries: a proposal]], feedback is welcome [[:d:User_talk:PAC2/Documented_queries|here]] * '''Tool of the week''' ** [https://data.isiscb.org/ IsisCB Explore] - is a research tool for the history of science whose books and subjects use imagery from Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Template [[:d:Template:Item documentation|Item documentation]] now includes a query to the corresponding lexemes. This is an attempt to make navigation between lexemes and items easier. For the record, [[:d:Template:Item documentation|Item documentation]] is available in the header of the talk page for each item. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10836|inker]], [[:d:Property:P10837|penciller]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10826|Talent Data Bank ID]], [[:d:Property:P10827|IRIS UNIVAQ author ID]], [[:d:Property:P10828|ARUd'A author ID]], [[:d:Property:P10829|IRIS UNITE author ID]], [[:d:Property:P10830|COR form ID, level 1]], [[:d:Property:P10831|COR lemma ID, niveau 1]], [[:d:Property:P10832|WorldCat Entities ID]], [[:d:Property:P10833|Great Plant Picks ID]], [[:d:Property:P10834|BVMC organization ID]], [[:d:Property:P10835|UK Beetles ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/theme|theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has narrative theme|has narrative theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical Person|Grammatical Person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title match pattern|title match pattern]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bartsch Nummer|Bartsch Nummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/foliage type|foliage type]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/GSAFD ID|GSAFD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bioconductor project|Bioconductor project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE book ID|MUSE book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Truth Social username|Truth Social username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Telmore Musik|Telmore Musik]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database ID|Beamish peerages database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database person ID|Beamish peerages database person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/gov.uk person ID|gov.uk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Komoot ID|Komoot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kieler Gelehrtenverzeichnis ID|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Internet Sacred Text Archive ID|Internet Sacred Text Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Copains d'avant ID|Copains d'avant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/P. League+ ID|P. League+ ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WO2 Thesaurus ID|WO2 Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Super Basketball League ID|Super Basketball League ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DeSmog ID|DeSmog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Met Constituent ID|Met Constituent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRFA ID|IRFA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Adequat agency person ID|Adequat agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Israeli Company Registration Number|Israeli Company Registration Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKAT term ID|UKAT term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TGbus game ID|TGbus game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TGbus franchise ID|TGbus franchise ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Austria-Forum person ID|Austria-Forum person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki group numeric ID|Odnoklassniki group numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Artist ID|VocaDB Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Album ID|VocaDB Album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Song ID|VocaDB Song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moepedia ID|Moepedia ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [[Wikidata:SPARQL query service/qotw|"Queries of the week" archive]] [https://twitter.com/heald_j/status/1541375896791273474 (sources)] *** [https://w.wiki/5Khr Graph of fictional wars and their participants] [https://twitter.com/mlpoulter/status/1539639249678499840 (source)] *** [https://w.wiki/5M7x The 100 most common species as subjects of publications known to Wikidata] ([https://twitter.com/EvoMRI/status/1540927184520503296 source]) *** [https://w.wiki/5MZE Map of birthplaces of ASM Clermont Auvergne players] ([https://twitter.com/belett/status/1541347785219493889 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: We are wrapping up the coding on the new Special:NewLexeme page. Testing and rolll-out will follow soon. We are still working on making it easier to find languages in the language selector on the Special:NewLexeme page. ([[phab:T307869]]) ** REST API: We are continuing to code on the ability to create statements on an Item ([[phab:T306667]]) ** Investigating an issue with labels not being shown after merges ([[phab:T309445]]) ** Preparation for upcoming work: We are planning the next work on the Mismatch Finder to address feedback we have received so far as well as EntitySchemas to make them more integrated with other areas of Wikidata. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:08, 27 ജൂൺ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23439209 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #522 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ListedBuildingsUKBot|ListedBuildingsUKBot]]. Task/s: Add wikidata site links to appropriate wiki commons category pages for listed buildings with matching ID numbers. I've identified about 1000 entities that can be updated. e.g. [https://www.wikidata.org/wiki/Q26317428] should have a wiki commons link to [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Outhouse_to_Northeast_of_Red_House,_Bexleyheath] since they both refer to [https://historicengland.org.uk/listing/the-list/list-entry/1064204]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, July 5 at 19:00 CEST (UTC+2) *** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Wikidata Data Quality Days]], online, on July 8-10 *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/HN45PNQICAMLUR3XDWOSKSPS7RIPR5G3/ Invitation to Wikimedia Research Office Hours July 5, 2022] ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #48, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=48 Human rights] ** Past *** [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Wikimedia Language Conference, 1-2 July 2022]]. See [[m:Celtic Knot Conference 2022/Videos pool|Videos pool]] (replay). * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Videos *** Making Wiki work for Wales - [https://www.youtube.com/watch?v=b_BxfkX1fCI YouTube] *** Session on Wikibase - Wikimedia Deutschland and Wikipedians of Goa User Group (WGUG) - [https://www.youtube.com/watch?v=rE-ZXnTOG7M YouTube] *** Scribe: Wikidata-powered keyboard app for second language learners - [https://www.youtube.com/watch?v=4GpFN0gGmy4 YouTube] *** Linking OpenStreetMap and Wikidata A semi automated, user assisted editing tool - [https://www.youtube.com/watch?v=4fXeAlvbNgE YouTube] *** Wikidata MOOC (in French) by Wikimedia France - [https://www.youtube.com/channel/UCoCicXrwO5jBxxXXvSpDANw/videos 19 videos on YouTube] *** Wikidata Tutorials (in German) by OpenGLAM Switzerland - [https://www.youtube.com/playlist?list=PL-p5ybeTV84QYvX1B3xxZynfFWboOPDGy 7 videos on YouTube] ** Report *** [[c:User:LennardHofmann/GSoC 2022/Report 2|User:LennardHofmann/GSoC 2022/Report 2]] - rewriting the WikiCommons and Wikidata Infobox in Lua * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Lectrician1/AddStatement.js|User:Lectrician1/AddStatement.js]] is a userscript that can add values to properties that already exist on an item and new statements. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IPRW3TAAZK3DPVGN5JKGVJRVPBUJDQNE/ Wikimedia Deutschland will be joining forces with the Igbo Wikimedians User Group and Wikimedia Indonesia to advance the technical capacities of the movement around Wikidata]. The goal of this collaboration is "to make our software more usable by cultures underrepresented in technology, people of the Global South and speakers of minority languages". ** Job openings in the software development team at Wikimedia Deutschland *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19886514?utm_campaign=google_jobs_apply&utm_source=google_jobs_apply&utm_medium=organic&l=en Junior Product Manager Wikidata] - ''"In this role you will be part of a cross-functional team, and be the product manager of product initiatives for Wikidata, the largest knowledge base of free and open data in the world."'' *** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19887130/Product-Manager-Wikibase-Suite-m-f-d-?jobDbPVId=50403840&l=de Product Manager Wikibase Suite] - In this role ''"you will be part of an interdisciplinary team and the product team, and work closely with a broad variety of stakeholders in the Wikibase Ecosystem."'' * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10838|Survey of Scottish Witchcraft - Case ID]], [[:d:Property:P10839|Russia.travel object ID]], [[:d:Property:P10840|Yamaha Artists ID]], [[:d:Property:P10841|ifwizz ID]], [[:d:Property:P10842|IRFA ID]], [[:d:Property:P10843|DeSmog ID]], [[:d:Property:P10844|Teresianum authority ID]], [[:d:Property:P10845|AdoroCinema series ID]], [[:d:Property:P10846|CEU author ID]], [[:d:Property:P10847|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Property:P10848|Beamish peerage database peerage ID]], [[:d:Property:P10849|Beamish peerage database person ID]], [[:d:Property:P10850|Kultboy video game ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Gitee username|Gitee username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Punjabi tone|Punjabi tone]], [[:d:Wikidata:Property proposal/spoken by|spoken by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/recordist|recordist]], [[:d:Wikidata:Property proposal/part of molecular family|part of molecular family]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official definition|official definition]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami artist ID|Anghami artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boomplay artist ID|Boomplay artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE publisher ID|MUSE publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EU Knowledge Graph ID|EU Knowledge Graph ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kazakhstan.travel tourist spot ID|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant organisation Haute Autorité pour la transparence de la vie publique|identifiant organisation Haute Autorité pour la transparence de la vie publique]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bibale ID|Bibale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SZ topic ID|SZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMOL author ID|IRIS UNIMOL author ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5Pbw Number of albums in Wikidata by language, in descending order] ([https://twitter.com/exmusica/status/1543663049491578881 source]) *** [https://w.wiki/5LNG Occupation about musicians in Wales] ([https://twitter.com/MusicNLW/status/1543846567387578369 source]) *** [https://w.wiki/5NH8 Map of tram depots in France] *** [https://w.wiki/5P8C Mountains higher than 2,500 meters in France] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1543124319349477376 source]) *** [https://w.wiki/5P7u List of all Tour de France's stage winners by nationality from 1903 to 2022] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1543119052951912449 source]) *** [https://w.wiki/5NvF French rugby teams according to the year of creation] ([https://twitter.com/belett/status/1542849367660548097 source]) *** [https://w.wiki/5NKA French members of parliament that were on the same legislature and are or have been married] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1542173666162647040 source]) *** [https://w.wiki/5PH4 Number of countries on Wikidata where at least one pride parade has been held] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1543275391028236288 source]) *** [https://w.wiki/5Ne9 Football players whose birthday is today (different every day)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1542556581753126913 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: *** We have finished most of the development on the new Special:NewLexeme page. You can try it at https://wikidata.beta.wmflabs.org/wiki/Special:NewLexemeAlpha. We will make this available on Wikidata for testing with real-world data on July 14th. *** We are continuing to work on the new search profile for languages to make setting the language of a new Lexeme easier ([[phab:T307869]]) ** REST API: We are putting finishing touches on the first version of the API route to add statements to an Item. It is still lacking support for automated edit summaries. ** We are working on word-level diffs to make it easier to see what changed in an edit ([[phab:T303317]]) ** We are investigating the issue of labels not being shown after some merges ([[phab:T309445]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 04|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:23, 4 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23439209 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #528 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call July 12, 2022: Houcemeddine Turki will speak on "Enriching and Validating Wikidata from Large Bibliographic Databases." This call will be part of the 2022 LD4 Conference on Linked Data, “Linking Global Knowledge.” While you can attend the call directly via the links below without registering for the conference, we encourage everyone to check out the full conference program and all the excellent sessions on [https://2022ld4conferenceonlinkedda.sched.com/ Sched] at [https://2022ld4conferenceonlinkedda.sched.com/https://docs.google.com/document/d/19fWaod_qy2J5y6Mqjbnccen7nyb4nj6EnudCDouefQU/edit Agenda] *** 7/30 [[m:Wikimedia Taiwan/Wikidata Taiwan/COSCUP 2022|OpenStreetMap x Wikidata @ COSCUP 2022]] *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/libraries@lists.wikimedia.org/thread/Z2UL7F4Y76VESAQY6JAXDPXXN7XWHXOP/ 2022 LD4 Conference on Linked data]. July 11th through July 15th, 2022 ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #49, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=49 Bastille day] ** Past: *** Presentation [https://doi.org/10.5281/zenodo.6807104 Integrating Wikibase into research workflows] at the monthly Wikibase Stakeholders Group meeting on July 7 *** Data Quality Days 2022 [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022/Outcomes|see outcomes]]. The recorded sessions will be published soon! *** [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Wikimedia Language Conference, 1-2 July 2022]]. See [[m:Celtic Knot Conference 2022/Videos pool|Videos pool]] (replay). * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://www.openstreetmap.org/user/Geonick/diary/399523 New quality checks in the Osmose QA tool for links from OpenStreetMap to Wikidata] *** [https://blog.nationalarchives.gov.uk/mind-your-manors-hacking-like-its-1399/ Wikidata used extensively in medieval hack weekend at the University of York] (UK National Archives) *** [https://blogs.bl.uk/digital-scholarship/2022/06/working-with-wikidata-and-wikimedia-commons-poetry-pamphlets-and-lotus-sutra-manuscripts.html Working With Wikidata and Wikimedia Commons: Poetry Pamphlets and Lotus Sutra Manuscripts] (British Library) *** [https://wikiedu.org/blog/2022/07/07/wikidata-at-the-detroit-institute-of-arts/ Wikidata at the Detroit Institute of Arts] ** Papers *** [https://peerj.com/articles/13712.pdf Wikidata and the bibliography of life] ([[d:Q112959127|Q112959127]]) ** Videos *** Live editing: create a Lua template using Lexemes on Wiktionary, with Mahir256 ([https://www.youtube.com/watch?v=y9ULQX9b5WI on Youtube]) *** Adding wikidata to plaques on OpenStreetMap - [https://www.youtube.com/watch?v=yL1_47roRcw YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Lectrician1/discographies.js|User:Lectrician1/discographies.js]]: Shows chronological data about artist's discographies on music albums and provides functions to add new items. ** [[m:User:Xiplus/TwinkleGlobal|User:Xiplus/TwinkleGlobal]] is a userscript that is used to combat cross-wiki spam or vandalism. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Wikidata now has more than 10 million items about humans. ** [[d:Q113000000|Q113000000]] was created. ** [[:d:Template:Item documentation |Template:Item documentation]] now includes [[:d:Template:Generic queries for architects|Template:Generic queries for architects]] and [[:d:Template:Generic queries for transport network|Template:Generic queries for transport network]] ** Due to summer vacations and our current workloads the response times from the Wikidata communications team (Léa and Mohammed) to requests and queries may be delayed. We will resume full capacity by October. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10855|opus number]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10843|DeSmog ID]], [[:d:Property:P10844|Teresianum authority ID]], [[:d:Property:P10845|AdoroCinema series ID]], [[:d:Property:P10846|CEU author ID]], [[:d:Property:P10847|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Property:P10848|Beamish peerage database peerage ID]], [[:d:Property:P10849|Beamish peerage database person ID]], [[:d:Property:P10850|Kultboy video game ID]], [[:d:Property:P10851|Kultboy platform ID]], [[:d:Property:P10852|Kultboy controller ID]], [[:d:Property:P10853|Kultboy magazine ID]], [[:d:Property:P10854|Kultboy company ID]], [[:d:Property:P10856|National Archives of Australia entity ID]], [[:d:Property:P10857|snookerscores.net player ID]], [[:d:Property:P10858|Truth Social username]], [[:d:Property:P10859|Material UI icon]], [[:d:Property:P10860|Yarkipedia ID]], [[:d:Property:P10861|Springer Nature person ID]], [[:d:Property:P10862|Komoot ID]], [[:d:Property:P10863|Springer Nature article ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/official definition|official definition]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ce module ou cette infobox utilise la propriété|ce module ou cette infobox utilise la propriété]], [[:d:Wikidata:Property proposal/release artist|release artist]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical number|Grammatical number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Error-report URL or e-mail|Error-report URL or e-mail]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bibale ID|Bibale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SZ topic ID|SZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMOL author ID|IRIS UNIMOL author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Match TV people ID|Match TV people ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Accademia dei Georgofili author ID|Accademia dei Georgofili author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/64 Parishes encyclopedia ID|64 Parishes encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Applied Ecology Resources Document ID|Applied Ecology Resources Document ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prophy author ID|Prophy author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Baccalaureate school ID|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Liquipedia ID|Liquipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Instagram post ID|Instagram post ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping Museums ID|Mapping Museums ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5RNR Current list of French departments] ([[:d:User:PAC2/Query/List of current French departments|documentation]]) *** [https://w.wiki/5RAN Prime ministers of Japan whose manner of death is homicide] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1545351731495706626 source]) *** [https://w.wiki/5PyH 1st level administrative subdivisions with more than 10 million inhabitants] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1543991969931722756 source]) *** [https://w.wiki/5RTB List of globes and how many times they've been used] * '''Development''' ** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days]]! ** Making plans for improving EntitySchemas and integrate them more into editing and maintenance workflows ** Implemented word-level diffs of labels, descriptions, aliases and sitelinks ([[phab:T303317]]) ** Continuing the investigation about labels not being shown after some merges ([[phab:T309445]]) ** Lexicographical data: *** Continuing work on making it easier to pick the right language for a new Lexeme ([[phab:T298140]]) *** Fixing a bug where `[object Object]` was shown in the gramatical feature field ([[phab:T239208]]) *** Fixing a number of places where labels for redirected Items were not shown even though the redirect target had labels ([[phab:T305032]]) ** REST API: *** Finished the first version of the API route for creating statements on an Item (excluding autosummaries so far) *** Started work on the API route for removing a statement from an Item [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** [[Wikidata:Project chat#Translator notice: Please update description of "of (P642)"|Update the description]] of the [[:d:Property:P642|"of" property]] in your language. ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 13:30, 11 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23439209 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #529 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New request for comments: *** [[:d:Wikidata:Requests for comment/Gender neutral labels for occupations and positions in French|Gender neutral labels for occupations and positions in French]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-July-18_Wikidata_Working_Hour|Wikidata Working Hour July 18, 2022]]: Working with diverse children's book metadata. The second Wikidata Working Hour in the series will cover reconciliation in OpenRefine, so we can identify which authors from our spreadsheet of children's book metadata already exist and/or need to be created in Wikidata. You are, as always, welcome to bring your own data to work on. [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-July-18_Wikidata_Working_Hour Event page] *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wiki-research-l@lists.wikimedia.org/thread/2UVESG4FRYOP5QENHFPA556H2UC5E5VG/ Assessing the Quality of Sources in Wikidata Across Languages] - Wikimedia Research Showcase, Wednesday, July 20, at 9:30 AM PST/16:30 UTC *** [https://twitter.com/wikimediatech/status/1547256861237268482 Mark your calendars for the Wikimania Hackathon!] The free, online, public event will take place from 16- 22 UTC August 12 and 12-17 UTC August 13, and include a final showcase on August 14. ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #50, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=50 Lexical categories] ** Past *** 2022 LD4 Conference on Linked data. ([https://www.youtube.com/watch?v=phyyNRsnU3k&list=PLx2ZluWEZtIAu6Plb-rY2lILjUj6zRa9l replay on YouTube]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://theconversation.com/the-barassi-line-a-globally-unique-divider-splitting-australias-footy-fans-185132 The Barassi Line: a globally unique divider splitting Australia’s footy fans] *** [https://medium.com/metadata-learning-unlearning/words-matter-reconciling-museum-metadata-with-wikidata-61a75898bffb Words Matter: Reconciling museum metadata with Wikidata] *** [https://wikiedu.org/blog/2022/07/14/leveraging-wikidata-for-wikipedia/ Leveraging Wikidata for Wikipedia] *** [https://diff.wikimedia.org/2022/06/30/my-glamorous-introduction-into-the-wikiverse/ My GLAMorous introduction into the Wikiverse] ** Papers *** [https://arxiv.org/pdf/2207.00143.pdf Enriching Wikidata with Linked Open Data] ** Videos *** Lexemes in Wikidata structured lexicographical data for everyone (by [[d:User:LydiaPintscher|Lydia Pintscher]]) - [https://www.youtube.com/watch?v=7pgXqRXqaZs YouTube] *** Want a not-scary and low-key introduction to some of the more advanced behind-the-scenes topics around Wikidata? Check out the videos from the [[m:Wikipedia Weekly Network/Live Wikidata Editing|Wikidata Live Editing sessions]] by [[d:User:Ainali|Jan Ainali]], [[d:User:Abbe98|Albin Larsson]]. *** The videos of the [[d:Wikidata:Events/Data_Quality_Days_2022|Data Quality Days 2022]] have been published and you can find them [https://www.youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejOLDumECxmDIKg_rDSe2uy3 in this playlist] or linked from the schedule. *** Placing a scientific article on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=n3WFADJTKJk YouTube] *** Teaching Wikidata Editing Practices (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=91q6aMPqZz4 YouTube] ** Threads *** OpenSexism has created the [https://twitter.com/OpenSexism/status/1458841564818513926 Wednesday Index]: each wednesday, it show gender diversity in Wikipedia articles. Gender diversity is computed using a SPARQL query. * '''Tool of the week''' ** [https://tools-static.wmflabs.org/entityschema-generator/ EntitySchema Generator] - is a GUI to help create simple EntitySchemas for Wikidata. ** [[d:User:Jean-Frédéric/ExLudo.js|User:Jean-Frédéric/ExLudo.js]] - is a userscript that adds links expansions and mods on item pages for video games. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** Job openings: *** AFLIA: [https://web.aflia.net/job-opening-wikidata-course-manager-facilitator/ Wikidata Course Manager/Facilitator] *** WMF: [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/4388769?gh_src=dcc251241us Senior Program Officer, Libraries at Wikimedia Foundation] ** There is a [https://t.me/+Qc23Jlay6f4wOGQ0 new Telegram group for OpenRefine users]. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10863|Springer Nature article ID]], [[:d:Property:P10864|Bibale ID]], [[:d:Property:P10865|WW2 Thesaurus Camp List ID]], [[:d:Property:P10866|IRIS UNIMOL author ID]], [[:d:Property:P10867|MUSE publisher ID]], [[:d:Property:P10868|France bleu journalist ID]], [[:d:Property:P10869|HATVP organisation ID]], [[:d:Property:P10870|Accademia dei Georgofili author ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical number|Grammatical number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Error-report URL or e-mail|Error-report URL or e-mail]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grade separated roadways at junction|grade separated roadways at junction]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gauss notation|Gauss notation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Crossing number|Crossing number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for presentation/slide|URL for presentation/slide]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau|Dictionnaire Favereau]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Depicts lexeme form|Depicts lexeme form]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping Museums ID|Mapping Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GIE gas storage id|GIE gas storage id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Microsoft KLID|Microsoft KLID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PTS+ season ID|PTS+ season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RailScot company ID|RailScot company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RailScot location ID|RailScot location ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SABRE wiki ID|SABRE wiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Buildings at Risk ID|Scottish Buildings at Risk ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PBDB ID|PBDB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pad.ma video ID|Pad.ma video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pad.ma person ID|Pad.ma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naturbasen species ID|Naturbasen species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kód dílu části obce|kód dílu části obce]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Base Budé person ID|Base Budé person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bilbaopedia ID|Bilbaopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Disney+ Hotstar ID|Disney+ Hotstar ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5Sws List of recent heatwaves] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1547688117489938435 source]) *** [https://w.wiki/5S66 Most recent information leaks according to Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1546734310761308160 source]) *** [https://w.wiki/5RwC Cause] and [https://w.wiki/5RwD mode of death] of ex-prime ministers ([https://twitter.com/theklaneh/status/1546513798814654464 source]) *** [https://w.wiki/5TVL Brazilian writers born in a city with less than 20000 inhabitants] ([https://twitter.com/lubianat/status/1548309266544570369 source]) *** [https://w.wiki/5U5B Lexical categories sorted by number of languages using them in Wikidata lexemes] ([https://twitter.com/envlh/status/1549003817383075842 source]) *** [https://w.wiki/5U5J People playing rugby union by number of Wikipages] ([https://twitter.com/belett/status/1548979202061471746 source]) ** Newest database reports: *** [[Wikidata:WikiProject Music/Albums ranked by number of sitelinks|Albums ranked by number of sitelinks]] * '''Development''' ** Lexicographical data: *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/TQTZXSMFRV47GDBKEYPN2PQF45JRJL6W/ The new Lexeme creation page is available for testing] *** Fixed an issue where the grammatical form of a Lexeme was rendered as `[object Object]` ([[phab:T239208]]) This also solves similar issues in other places. ** REST API: Continued working on the API route to replace or remove a statement of an Item ** We are making Wikibase resolve redirects when showing Item labels and descriptions in a lot more places; notably, this includes the wbsearchentities API. ([[phab:T312223]]) ** Mismatch Finder: We are discussing options for how to improve its handling of dates, specifically calendar model and precision. ** EntitySchemas: We are trying to figure out how to best technically go about implementing some of the most-needed features for version 2. [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:42, 18 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23529446 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #530 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot 1|PangolinBot 1]]. Task/s: Automatically adds author information to Wikidata scholarly articles (items where [[:d:Property:P31|instance of (P31)]] = [[d:Q13442814|scholarly article (Q13442814)]]) that have missing author information. Currently works for articles with the following references: [[:d:Property:P698|PubMed ID (P698)]], [[:d:Property:P932|PMCID (P932)]], [[:d:Property:P6179|Dimensions Publication ID (P6179)]], [[:d:Property:P819|ADS bibcode (P819)]]. Part of Outreachy Round 24. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/BboberBot|BboberBot]]. Task/s: The "robot" will browse the latest VIAF Dump, select the lines with a Idref (P269) and a Qitem, and add a P269 when it doesn't already exist in Wikidata. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ADSBot English Paper|ADSBot English Paper]]. Task/s: Importing scholarly articles from ADS database to Wikidata, by creating Wikidata Item of a scholarly article (optionally author items) and adding statements and statements-related properties to the item. Part of Outreachy Round 24. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ADSBot English Statement|ADSBot English Statement]]. Task/s: Adding missing statements and statement-related properties to existing scholarly articles on Wikidata from the ADS database. Part of Outreachy Round 24. ** New request for comments: *** [[d:Wikidata:Requests for comment/Documented and featured SPARQL queries|Documented and featured SPARQL queries]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.'' *** [Small wiki toolkits] [Upcoming bots & scripts workshop. "How to maintain bots" is coming up on [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/BEENRNTJPGHLJ2MXQI6XTQDVEJR7KYHM/ Friday, July 29th, 16:00 UTC] *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call July 26, 2022: Clair Kronk, Crystal Clements, and Alex Jung will be providing an update to Wikidata/gender discussions from the February 8 call with a focus on pronouns. Clair will introduce us to LGBTdb, a Wikibase instance created for and by LGBTQIA+ people from which we draw insight in Wikidata-related discussions. We also hope to discuss current pain points and share action items for future collaboration. Input from community members who are familiar with lexicographical data would be greatly appreciated. [https://docs.google.com/document/d/1fHqlQ9l0nriMkrZRFW7Wd1k53DZsvgxstzyxlhgbDq0/edit?usp=sharing Agenda] *** [https://twitter.com/wikidataid/status/1550011035112710144 Wikimedia Indonesia Wikidata meetup. 1300 WIB, July 30, 2022]. ** Ongoing: *** Weekly Lexemes Challenge #51, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=51 Plants] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Papers *** [[d:Q113181609|The Lay of the Land: Data Visualizations of the Language Data and Domains of Wikidata (Q113181609)]] ** Videos *** Wikibase Ecosystem taking Wikidata further, by [[d:User:LydiaPintscher|Lydia Pintscher]] - [https://www.youtube.com/watch?v=gl83YPGva7s YouTube] *** Teaching Wikidata Editing Practices II (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=fh6xXXdq5Uw YouTube] * '''Tool of the week''' ** [[d:User:Magnus Manske/referee.js|User:Magnus Manske/referee.js]] - is a userscript that automatically checks external IDs and URLs of a Wikidata item as potential references, and adds them with a single click. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[Wikidata:Development plan|Wikidata and Wikibase 2022 development plan]] has been updated to include activity estimates for the third quarter (Q3). ** Fellowship: [https://medium.com/wanadata-africa/wikipedian-in-residence-wir-fellowships-to-help-fight-climate-denialism-in-africa-1380dd849ad7 Wikipedian-in-Residence (WiR) fellowships to improve climate info in African languages on Wikipedia and Wikidata.] ** [[d:phab:T66503|T66503]]: It is now possible to import dates from templates to Wikidata using Pywikibot's <code>[[mw:Manual:Pywikibot/harvest template.py|harvest_template.py]]</code> script. ** Number of wikidata-powered infoboxes on Commons now [[:c:Category:Uses of Wikidata Infobox|exceeds 4 million]] ** [https://openrefine.org/ OpenRefine 3.6.0] was released. It adds support for [[commons:Commons:OpenRefine|editing structured data on Wikimedia Commons]], features more configurable statement deduplication during upload, as well as the ability to delete statements. Head to the [https://github.com/OpenRefine/OpenRefine/releases/tag/3.6.0 release page] for a changelog and download links. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: none *** External identifiers: [[:d:Property:P10870|Accademia dei Georgofili author ID]], [[:d:Property:P10871|Delaware Division of Corporations file number]], [[:d:Property:P10872|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Property:P10873|Mapping Museums ID]], [[:d:Property:P10874|gov.uk person ID]], [[:d:Property:P10875|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Property:P10876|CVX vaccine code]], [[:d:Property:P10877|Applied Ecology Resources document ID]], [[:d:Property:P10878|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Property:P10879|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Property:P10880|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Property:P10881|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Property:P10882|Met constituent ID]], [[:d:Property:P10883|The Encyclopedia of Fantasy ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/chirality|chirality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE Street Code|UAE Street Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this award|field of this award]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami album ID|Anghami album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Model image|Model image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fishery for|fishery for]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bilbaopedia ID|Bilbaopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Disney+ Hotstar ID|Disney+ Hotstar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndExs Exsiccata ID|IndExs Exsiccata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein|Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AIPD member ID|AIPD member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SecondHandSongs release ID|SecondHandSongs release ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Walther, Initia carminum ID|Walther, Initia carminum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Initia carminum Latinorum ID|Initia carminum Latinorum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium hymnologicum ID|Repertorium hymnologicum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/national-football-teams.com coach ID|national-football-teams.com coach ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/playmakerstats.com stadium ID|playmakerstats.com stadium ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sambafoot team ID|sambafoot team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lila linked latin uri|lila linked latin uri]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio della ceramica person ID|Archivio della ceramica person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID|TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru journal ID|elibrary.ru journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS private universities (1) IDs|IRIS private universities (1) IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arabic Ontology Lemma ID|Arabic Ontology Lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Merchbar electronic dance music artist ID|Merchbar electronic dance music artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn album ID|JioSaavn album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn Artist ID|JioSaavn Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Revised Mandarin Chinese Dictionary ID|Revised Mandarin Chinese Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA subject keyword ID|AEDA subject keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA geographic keyword ID|AEDA geographic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA taxonomic keyword ID|AEDA taxonomic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rare Plant Fact Sheets ID|Rare Plant Fact Sheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100.histrf.ru ID|100.histrf.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru publisher ID|elibrary.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Livelib.ru publisher ID|Livelib.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YAPPY profile ID|YAPPY profile ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5UxU Map of driverless rapid transit railway lines worldwide] *** [https://w.wiki/5V7o An example of finding problematic references] *** [https://w.wiki/5Vvw Papers by University of Leeds researchers that might have figures suitable for Wikimedia Commons (with a CC-BY or CC-BY-SA licence, with full text online)] *** [https://w.wiki/5Udf People born on rivers] ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1549684778579935235 source]) *** [https://w.wiki/5VLM Humans with "native language" "German"] * '''Development''' ** Lexicographical data: We went over all the feedback we received for teh testing of the new Special:NewLexeme page and started addressing it and fixing the uncovered issues. One issue already fixed is a bug that prevented it from working on mobile view. ([[phab:T313116]]) ** Mismatch Finder: investigated how we can make it work for mismatches in qualifiers instead of the main statement ([[phab:T313467]]) ** REST API: Continued working on making it possible to replace and remove a statement of an Item ** We enabled the profile parameter to the wbsearchentities API on Test Wikidata ([[phab:T307869]]) ** We continued making Wikibase resolve redirects when showing Item labels and descriptions in more places ([[phab:T312223]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:24, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23558880 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #531 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 8|William Avery Bot 8]]. '''Task/s:''' Set qualifiers on [[:d:Property:P734|family name (P734)]] to standardised values, as discussed at [[d:Wikidata_talk:WikiProject_Names#Qualifiers_for_given_names_and_surnames_-_establish_a_guideline|Wikidata talk:WikiProject Names|Qualifiers for given names and surnames - establish a guideline]], and requested at [[d:Wikidata:Bot_requests#Request_to_replace_qualifiers_(2022-07-17)|Request to replace qualifiers (2022-07-17)]]. *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 4|EnvlhBot 4]]. '''Task/s:''' import forms for French verbs on [[d:Wikidata:Lexicographical data|lexemes]]. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** [https://twitter.com/wikimediatech/status/1547256861237268482 Mark your calendars for the Wikimania Hackathon!] The free, online, public event will take place from 16- 22 UTC August 12 and 12-17 UTC August 13, and include a final showcase on August 14. *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4Q3W3SH23QKWMLLATPEIKYLOGEYZE2KU/ Talk to the Search Platform / Query Service Team. Date: Wednesday, August 3rd, 2022 Time: 15:00-16:00 UTC / 08:00-09:00 PDT / 11:00-12:00 EDT / 16:00-17:00 WAT / 17:00-18:00 CEST] *** Wikidata Birthday is taking place in October 2022, and together we are celebrating 10 amazing years of Wikidata with decentralized community events! Discover more [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth_Birthday|Wikidata:Tenth Birthday]] -- organize an event and [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth_Birthday/Run_an_event|get funding]] ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #52, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=52 Software] ** Past: *** Wikidata/Wikibase office hours logs ([[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2022-07-27|2022-07-27]]) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://observablehq.com/@pac02/good-articles-in-wikipedia-in-french Insights about good articles in Wikipedia in French] This Observable's notebook uses SPARQL queries to get insights about good articles. *** [https://observablehq.com/@pac02/tour-de-france-femmes Tour de France Femmes] : Notebook exploring data from Tour de France Femmes using Wikidata. *** [https://blog.library.si.edu/blog/2022/07/28/smithsonian-libraries-and-archives-wikidata-smithsonian-research-online/#.YuacmXVByV5 Smithsonian Libraries and Archives & Wikidata: Smithsonian Research Online] *** [https://wikimedia.org.au/wiki/Populating_Wikipedia:_New_tool_integrating_Australian_Census_data Populating Wikipedia: New tool integrating Australian Census data] *** [http://magnusmanske.de/wordpress/?p=668 Quickstatements User Evaluation of Statements and Terms, or QUEST] *** [https://w.wiki/5WmF Place of birth and death of people with Peruvian citizenship] ([https://twitter.com/WikidataPeru/status/1552925098067329025 source]) *** [https://www.theverge.com/2022/7/29/23283701/wikipediate-notable-people-ranking-map-search-scroll-zoom This interactive map highlights the most notable person from your hometown] *** [https://tjukanovt.github.io/notable-people Map of notable people] based on [https://www.nature.com/articles/s41597-022-01369-4 A cross-verified database of notable people, 3500BC-2018AD] which is based on Wikidata. Made by [https://mobile.twitter.com/tjukanov Topi Tjukanov] *** [[:w:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In focus|Wikidata insights from a handy little tool]] in [[:d:Wikipedia:Wikipedia Signpost|The Signpost]] ** Videos *** The process of standardizing OpenStreetMap and Wikidata data - an example in the village of Xiliu (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=LhVqRIp3gDY YouTube] *** Wikidata – An attempt to analyse Wikidata Query - [https://www.youtube.com/watch?v=fDBoHoKgsEE YouTube] *** Wikimedia Commons and Wikidata: why and how? - [https://www.youtube.com/watch?v=dw1QEXUa370 YouTube] *** WikiProject Scholia - Brazilian Bioinformatics (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=Dsboib8fmaA YouTube] *** Connecting an academic organization to Wikidata (Python script) (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=yvEs0IsKSKg YouTube] *** SPARQL queries on trains (stations and lines), cartography (in French) by [[User:VIGNERON|VIGNERON]] and [[User:Auregann|Auregann]] - [https://www.youtube.com/watch?v=Ezr2aJtKC-w YouTube] * '''Tool of the week''' ** [https://observablehq.com/@pac02/gender-diversity-inspector?collection=@pac02/wikipedia-tools Gender diversity inspector] is a new tool to inspect gender diversity in Wikipedia articles based on SPARQL and Wikidata. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[:d:Template:Generic queries for authors|Template:Generic queries for authors]] has now generic queries about narrative locations (P840) of works written by an author. * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10888|contains the statistical territorial entity]], [[:d:Property:P10893|recordist]], [[:d:Property:P10894|spoken by]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10872|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Property:P10873|Mapping Museums ID]], [[:d:Property:P10874|gov.uk person ID]], [[:d:Property:P10875|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Property:P10876|CVX vaccine code]], [[:d:Property:P10877|Applied Ecology Resources document ID]], [[:d:Property:P10878|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Property:P10879|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Property:P10880|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Property:P10881|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Property:P10882|Met Constituent ID]], [[:d:Property:P10883|The Encyclopedia of Fantasy ID]], [[:d:Property:P10884|Gitee username]], [[:d:Property:P10885|Anghami artist ID]], [[:d:Property:P10886|Austria-Forum person ID]], [[:d:Property:P10887|Base Budé person ID]], [[:d:Property:P10889|Israeli Company Number]], [[:d:Property:P10890|PM20 ware ID]], [[:d:Property:P10891|pad.ma person ID]], [[:d:Property:P10892|Bioconductor project]], [[:d:Property:P10895|Broadway World person ID]], [[:d:Property:P10896|pad.ma video ID]], [[:d:Property:P10897|ORKG ID]], [[:d:Property:P10898|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Property:P10899|Prophy author ID]], [[:d:Property:P10900|Telmore Musik artist ID]], [[:d:Property:P10902|FirstCycling rider ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/chirality|chirality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE Street Code|UAE Street Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this award|field of this award]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami album ID|Anghami album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Model image|Model image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fishery for|fishery for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Matrix space|Matrix space]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tribe|Tribe]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prisoner's camp number|Prisoner's camp number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this item|field of this item]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linkinfo ID|Linkinfo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zhihu question ID|Zhihu question ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Tieba name|Baidu Tieba name]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/IndExs Exsiccata ID|IndExs Exsiccata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein|Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AIPD member ID|AIPD member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SecondHandSongs release ID|SecondHandSongs release ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Walther, Initia carminum ID|Walther, Initia carminum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Initia carminum Latinorum ID|Initia carminum Latinorum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium hymnologicum ID|Repertorium hymnologicum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/national-football-teams.com coach ID|national-football-teams.com coach ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/playmakerstats.com stadium ID|playmakerstats.com stadium ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sambafoot team ID|sambafoot team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lila linked latin uri|lila linked latin uri]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio della ceramica person ID|Archivio della ceramica person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID|TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru journal ID|elibrary.ru journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS private universities (1) IDs|IRIS private universities (1) IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arabic Ontology Lemma ID|Arabic Ontology Lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Merchbar electronic dance music artist ID|Merchbar electronic dance music artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn album ID|JioSaavn album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn artist ID|JioSaavn artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Revised Mandarin Chinese Dictionary ID|Revised Mandarin Chinese Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA subject keyword ID|AEDA subject keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA geographic keyword ID|AEDA geographic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA taxonomic keyword ID|AEDA taxonomic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rare Plant Fact Sheets ID|Rare Plant Fact Sheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100.histrf.ru ID|100.histrf.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru publisher ID|elibrary.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Livelib.ru publisher ID|Livelib.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YAPPY profile ID|YAPPY profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Galleria Recta author ID|Galleria Recta author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Business Online ID|Business Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Real Time IDs|Real Time IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Devil's Porridge Museum Worker Database|The Devil's Porridge Museum Worker Database]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artistic Gymnastics Federation of Russia ID|Artistic Gymnastics Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bobsleigh Federation of Russia ID|Bobsleigh Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Luge Federation ID|Russian Luge Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Handball Federation of Russia ID|Handball Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Volleyball Federation ID|Russian Volleyball Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All-Russian Swimming Federation ID|All-Russian Swimming Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scinapse Author ID|Scinapse Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Paralympic Committee athlete ID|Russian Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan ID|National Olympic Committee of the Republic of Kazakhstan ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Olympic Committee of Azerbaijan ID|National Olympic Committee of Azerbaijan ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Belgian Olympic Committee ID|Belgian Olympic Committee ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Olympic Federation of Ireland ID|Olympic Federation of Ireland ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Football Union player ID|Russian Football Union player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All-Russian Sambo Federation ID|All-Russian Sambo Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau (fr)|Dictionnaire Favereau (fr)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Serbian Olympic Committee athlete ID (New)|Serbian Olympic Committee athlete ID (New)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Singapore National Olympic Council athlete ID|Singapore National Olympic Council athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NOCNSF athlete ID|NOCNSF athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/numéro d'inscription au Registre national des marques|numéro d'inscription au Registre national des marques]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Modstand person ID|Modstand person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danacode|Danacode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/British Paralympic Association athlete ID|British Paralympic Association athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Canadian Paralympic Committee athlete ID|Canadian Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics Australia athlete ID|Paralympics Australia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics New Zealand athlete ID|Paralympics New Zealand athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAMDIR ID|ILAMDIR ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5XCk Grammatical features used on forms of French lexemes] ([https://twitter.com/envlh/status/1553668952399675392 source]) *** [https://w.wiki/5WpF Most notable people] (by sitelinks) ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1553020452469104640 source]) *** [https://w.wiki/5WWp List of draughts] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1552542642684190720 source)] *** [https://w.wiki/5Gfa Map of NZ graduates based on coordinates of employer] ([https://twitter.com/SiobhanLeachman/status/1552477015852617728 source]) * '''Development''' ** [Significant change] [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IN7FPRLU2QA2MVXUEEQ2WTILR4GIOPM3/ New search profile parameter in Wikidata’s wbsearchentities API module] ** REST API: *** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/26Q4RUTPFN2SWZWOEA3TXBH5MCPHLEBU/ You can now check out the current development state of the upcoming REST API] *** We are continuing work on the API route to remove and replace statements, focusing on error handling and corner cases. ** Lexicographical data: We are addressing the feedback from the first release of the new Special:NewLexeme page. ** Continuing work on allowing redirects and the target article as independent sitelinks if a redirect badge is used ([[phab:T313896]]) [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Remove the {{Q|Q1062083}} value for property {{P|31}}. See the [https://w.wiki/5WWb list] and the discussion in the project chat [[:d:Wikidata:Project_chat#Should_milliardaire_(Q1062083)_be_used_as_a_value_of_nature_de_l'%C3%A9l%C3%A9ment_(P31)?|Should billionaire (Q1062083) be used as a value of instance of (P31)?]] ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 08 01|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:43, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23614914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #532 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** New requests for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 26|Pi bot 26]] '''Task/s:''' Auto-correct coordinates set to the wrong globe *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 27|Pi bot 27]] '''Task/s:''' Auto-copy coordinate globe to [[d:Property:P376|located on astronomical body (P376)]] (except for [[d:Q2|Q2]]) *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 9|William Avery Bot 9]] '''Task/s:''' Remove tracking parameters from reference URLs, as suggested at [[d:Wikidata:Bot_requests#Tracking_parameters_in_reference_URLs|Wikidata:Bot requests § Tracking parameters in reference URLs]]. I would like to run this as a recurring task, after clearing the c. 2800 current instances. ** Closed request for permissions/Bot: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 8|William Avery Bot 8]] (approved) '''Task/s:''' Set qualifiers on [[d:property:P734|family name (P734)]] to standardised values, as discussed at [[d:Wikidata talk:WikiProject Names#Qualifiers for given names and surnames - establish a guideline|Wikidata talk:WikiProject Names § Qualifiers for given names and surnames - establish a guideline]], and requested at [[d:WD:RBOT#Request to replace qualifiers (2022-07-17)|WD:RBOT § Request to replace qualifiers (2022-07-17)]] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming *** [[wmania:Wikimania|Wikimania 2022]], August 11 to 14, online event. The [[wmania:Hackathon|Hackathon]] will take place August [[wmania:Hackathon/Schedule|12-14]]. On [[d:Wikidata:Wikimania 2022|this page]] you can find a summary of sessions and community gatherings related to Wikidata and Wikibase. *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call August 9, 2022: Pieter Vander Vennet on MapComplete, a thematic OpenStreetMap viewer and editor which uses species, language, and image data from Wikidata. [https://docs.google.com/document/d/1LK33z_L6ARux-jzRXIVPlF4yApsFxx7INpKaaZ2MUIg/edit?usp=sharing Agenda]. *** The Wikimania Hackathon starts next Friday, August 16-22! There are still [[:wikimania:Hackathon/Schedule|lots of spots in the schedule]] to add your Wikidata related sessions or project ideas (anyone can present a session) ** Ongoing *** Wikimedia Indonesia's [[d:Wikidata:WikiProject Indonesia/Kegiatan/Datathon|Wikidata edit-a-thon (''datathon'')]] for the 77th anniversary of the Indnesian Independence Day started on 5th August and will be held until 12th August. Participants are instructed to edit items containing the statement [[d:Property:P495|country of origin (P495)]]: [[d:Q252|Indonesia (Q252)]]. *** Toolhub is a catalog of 1500+ tools used every day in a wide variety of workflows across many Wiki projects. We are currently improving the search functionality and need your input – whether you are already familiar with Toolhub or not. Please take 5-10 minutes to leave [[m:en:Toolhub/Data_model/Feedback|feedback]]. ** Ongoing *** Weekly Lexemes Challenge #53, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=53 Sheep] ** Past *** First online meet-up fully organized by volunteers of the Indonesian Wikidata Community has been held on 30th July where we edited items on Indonesian ethnic groups. * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Books *** [https://iu.pressbooks.pub/wikidatascholcomm/ Wikidata for Scholarly Communication Librarianship] ** Blogs *** [https://flowingdata.com/2022/08/02/most-notable-person-everywhere-in-the-world/ Most notable person, everywhere in the world] *** [https://chem-bla-ics.blogspot.com/2022/08/wikidata-now-escapes-smiles-and-cxsmiles.html Wikidata now escapes SMILES and CXSMILES!] *** [https://wikimedia.org.au/wiki/Bringing_the_whole_zoo_to_Wikidata Bringing the whole zoo to Wikidata] - [[d:User:MargaretRDonald|User:MargaretRDonald]] *** [https://www.lehir.net/using-tfsl-to-clean-grammatical-features-on-wikidata-lexemes/ Using tfsl to clean grammatical features on Wikidata lexemes] *** [https://www.linkedin.com/pulse/using-machine-learning-iiif-wikidata-find-female-scientists-jones/ Using Machine Learning, IIIF and Wikidata to find female scientists in historical Newspaper and Journals] ** Papers ***[https://digitalartsnation.ca/wp-content/uploads/2022/08/Embracing-Wikidata-Guide-2022.pdf Embracing Wikidata: How to Increase Discoverability for Musicians Online] - [https://twitter.com/ipetri/status/1554631438187827201 Tweet] *** ** Videos ***[https://www.youtube.com/watch?v=Ii2esyEaPjI New Zealand Thesis Project July 2022] - [[User:DrThneed|User:DrThneed]] *** [https://www.youtube.com/watch?v=vj_lxwFS98I Wikidata academic bibliographic data and Scholia] (in French) by [[User:VIGNERON|VIGNERON]] and [[User:Jsamwrites|Jsamwrites]] *** Wikidata: Just Three Steps to Turn Books into Data Collections (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=zatu9UjI0VQ YouTube] ** Presentations: *** [[:Commons:File:KB Wikibase.cloud Unboxing Experience, Netherlands Wikibase Knowlegde Group, 22-07-2022.pdf|KB Wikibase.cloud Unboxing Experience, Netherlands Wikibase Knowlegde Group]] * '''Tool of the week''' ** [https://workspace.google.com/marketplace/app/wikipedia_and_wikidata_tools/595109124715?pann=cwsdp&hl=en Wiki tools] - adds dozens of Wikipedia and Wikidata functions to your Google sheets. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth Birthday|Wikidata's 10th birthday]]: you can contribute to the collaborative celebration video by sending a "happy birthday video" before September 18th, [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Tenth Birthday/Celebration video|more information here]] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P10893|recordist]], [[:d:Property:P10894|spoken by]], [[:d:Property:P10906|foliage type]] *** External identifiers: [[:d:Property:P10889|Israeli Company Number]], [[:d:Property:P10890|PM20 ware ID]], [[:d:Property:P10891|pad.ma person ID]], [[:d:Property:P10892|Bioconductor project]], [[:d:Property:P10895|Broadway World person ID]], [[:d:Property:P10896|pad.ma video ID]], [[:d:Property:P10897|ORKG ID]], [[:d:Property:P10898|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Property:P10899|Prophy author ID]], [[:d:Property:P10900|Telmore Musik artist ID]], [[:d:Property:P10902|FirstCycling rider ID]], [[:d:Property:P10903|Super Basketball League ID]], [[:d:Property:P10904|Sport24.ru team ID]], [[:d:Property:P10905|P. League+ ID]], [[:d:Property:P10907|Paleobiology Database ID]], [[:d:Property:P10908|Kinokolo.ua person ID]], [[:d:Property:P10909|Theatrical Index person ID]], [[:d:Property:P10910|Korean Academy of Science and Technology member ID]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Zhihu question ID|Zhihu question ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/counts instances of|counts instances of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/holds diplomatic passport of|holds diplomatic passport of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifier of Czechoslovak books|Identifier of Czechoslovak books]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Belgian Olympic Committee ID|Belgian Olympic Committee ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Olympic Federation of Ireland ID|Olympic Federation of Ireland ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Football Union player ID|Russian Football Union player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All-Russian Sambo Federation ID|All-Russian Sambo Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Tieba name|Baidu Tieba name]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau (fr)|Dictionnaire Favereau (fr)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Serbian Olympic Committee athlete ID (New)|Serbian Olympic Committee athlete ID (New)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Singapore National Olympic Council athlete ID|Singapore National Olympic Council athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NOCNSF athlete ID|NOCNSF athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/numéro d'inscription au Registre national des marques|numéro d'inscription au Registre national des marques]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Modstand person ID|Modstand person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danacode|Danacode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/British Paralympic Association athlete ID|British Paralympic Association athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Canadian Paralympic Committee athlete ID|Canadian Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics Australia athlete ID|Paralympics Australia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paralympics New Zealand athlete ID|Paralympics New Zealand athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAMDIR ID|ILAMDIR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant BD oubliées d'un auteur|identifiant BD oubliées d'un auteur]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bolshoi Theatre person ID|Bolshoi Theatre person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kulturstiftung.org person ID|kulturstiftung.org person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mariinsky Theatre person ID|Mariinsky Theatre person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Onestop ID|Onestop ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Federation Council reference ID|Federation Council reference ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/athletics.by person ID|athletics.by person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AFC player ID|AFC player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/izsambo.ru person ID|izsambo.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rugby Union of Russia athlete ID|Rugby Union of Russia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Torwali Dictionary ID|Online Torwali Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/wrestdag.ru person ID|wrestdag.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Climbing Federation of Russia athlete ID|Climbing Federation of Russia athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Shooting Union of Russia person ID|Shooting Union of Russia person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Trampoline Federation ID|Russian Trampoline Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Freestyle Federation of Russia ID|Freestyle Federation of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Federation of Ski-Jumping and Nordic Combined of Russia ID|Federation of Ski-Jumping and Nordic Combined of Russia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USK ID|USK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BiatlonMag profile ID|BiatlonMag profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/motocross.ru profile ID|motocross.ru profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Football 24 article ID|Football 24 article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/abART book series ID|abART book series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Turkish Paralympic Committee athlete ID|Turkish Paralympic Committee athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Jewish Pediatricians 1933–1945 ID|Jewish Pediatricians 1933–1945 ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5XZ4 Most recent date not used as a date of birth (P569) or date of death (P570)] *** [https://w.wiki/5YAx Map of war memorials, showing EN Wikipedia article if it exists] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1555288388235821058 source]) *** [https://w.wiki/5XY7 Most frequent occupations of people born in Épinal] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1554207788687138820 source]) *** [https://w.wiki/5XY2 Species named after places in the state of Espírito Santo] ([https://twitter.com/lubianat/status/1554202922132860928 source]) *** [https://w.wiki/5YKw Places named after Lenin] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1555613271679537153 source]) * '''Development''' ** Lexicographical data: *** Continuing to address feedback from the testing (e.g. [[phab:T312292]], [[phab:T313113]], [[phab:T313466]]) *** We have pushed back replacing Special:NewLexeme with the new Special:NewLexemeAlpha a bit to address more of the testing feedback. ** Continuing to tackle allowing sitelinks to redirects under some circumstances ([[phab:T278962]]) ** REST API: *** Finishing up the endpoints for removing and replacing statements and adding authentication and authorization to them *** Looking into feedback from first testing [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help out, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 08 08|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:37, 8 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23614914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata weekly summary #533 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]] <div style="margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''</div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;"> * '''Discussions''' ** Open request for adminship: *** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Estopedist1|Estopedist1]] (RfP scheduled to end after 21 August 2022 12:36 UTC) * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]''' ** Upcoming: *** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] Wikidata Working Hour August 15, 2022: Fourth session of our summer/fall project working with diverse children's book metadata. We'll be covering manually creating publisher items: showing how to create items, add statements to items, add references, and use gadgets. You are, as always, welcome to bring your own data to work on. All sessions in our project series will be recorded for those who cannot attend. Links will be added to the event page when available. [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-August-15_Wikidata_Working_Hour Event page] ** Ongoing: *** Toolhub is a catalog of 1500+ tools used every day in a wide variety of workflows across many Wiki projects. We are currently improving the search functionality and need your input – whether you are already familiar with Toolhub or not. Please take 5-10 minutes to leave [[m:Toolhub/Data_model/Feedback|feedback]]. ***[[m:Small_wiki_toolkits/Workshops#How_to_maintain_bots|Upcoming bots & scripts workshop on Thursday, August 18th at 15:00 UTC]] *** Weekly Lexemes Challenge #54, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=54 Fire] * '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]''' ** Blogs *** [https://bigthink.com/strange-maps/globe-of-notability/ Turns out most famous people aren’t that famous at all] *** [https://whatson.cityofsydney.nsw.gov.au/events/an-introduction-to-wikidata-how-worlds-of-wikimedia-link An introduction to Wikidata: How worlds of Wikimedia link] ** Papers *** [https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/files/177669024/An_Analysis_of_Content_Gaps_versus_User_Needs_in_the_Wikidata_Knowledge_Graph_1_.pdf An Analysis of Content Gaps versus User Needs in the Wikidata Knowledge Graph] *** [https://ezrakarger.com/karger_highschool_draft_mostrecent.pdf The Democratization of Opportunity: The Effects of the U.S. High School Movement] ** Videos *** Wikimania 2022 happened. Highlights around Wikidata and Wikibase: **** [https://www.youtube.com/watch?v=grqN2GZNvX4 Wikimania 2022 - 10 Years of Wikidata] **** [https://www.youtube.com/watch?v=hewPZFCDSZM&t=1528s Wikimania 2022 - 10 Years of Wikidata - Overtime Discussion] **** [https://www.youtube.com/watch?v=tZCBV0R3ZEE Wikimania Hackathon: Let us play with PubMed to enrich Wikidata with medical information] **** [https://www.youtube.com/watch?v=ntdOuh5-ZAY When Quechua meets Wikibase - QICHWABASE] *** [https://www.youtube.com/watch?v=3xgwzH9Q7Eg Wikidata as a knowledge graph for the life sciences] *** [https://www.youtube.com/watch?v=aGCBcK3YFV8 Power BI project - Create image grids - Images from Wikidata brought in using a simple R script] *** [https://www.youtube.com/watch?v=IB7ZxpaWnzI Some reflections on wikidata and color biology] *** [https://www.youtube.com/watch?v=FtpyPruId7I Uploading bibliographical items using Quickstatements] *** Wikidata tutorials: **** [https://www.youtube.com/watch?v=zXSWgQrhD4c Add the official street address of an institution] **** [https://www.youtube.com/watch?v=VFV4ly-T54I Add visitor numbers to an institution] *** Wikidata tutorials (in French): **** [https://www.youtube.com/watch?v=3lZeQxFcyUo Adding an institution's official website] **** [https://www.youtube.com/watch?v=n3_uaBZlb0I Create a Wikimedia Account] **** [https://www.youtube.com/watch?v=tI4Q6cyk4cs Adding a webpage] * '''Tool of the week''' ** [https://ringgaard.com/c/ KnolCase] is a case-based knowledge management tool for gathering information about subjects of interest and organizing these into case files. * '''Other Noteworthy Stuff''' ** [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Wikidata:Project_chat&oldid=1704549920#Wikidata_integration_in_OpenRefine:_could_this_be_your_project? Wikidata integration in OpenRefine: could this be your project?] OpenRefine calls for (more) technical contributors to work on Wikimedia / Wikidata / Wikibase support. ** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/EEIKHJZW7AMSIYGW7RURB5FG7ISZSW52/ Wikimedia integration in OpenRefine: looking for developers] * '''Did you know?''' <!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --> ** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]: *** General datatypes: [[:d:Property:P7725|litter size]], [[:d:Property:P7727|legislative committee]] *** External identifiers: [[:d:Property:P7720|Fossilworks ID for journal article]], [[:d:Property:P7721|Wikispore ID]], [[:d:Property:P7722|TLFi ID]], [[:d:Property:P7723|The Encyclopedia of Oklahoma History and Culture ID]], [[:d:Property:P7724|Littré ID]], [[:d:Property:P7726|PlanetMath ID]], [[:d:Property:P7729|GUI number]] <!-- END NEW PROPERTIES --> <!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --> ** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review: *** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/filename in archive|filename in archive]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Microworld ID|Microworld ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Position with respect to the noun|Position with respect to the noun]], [[:d:Wikidata:Property proposal/network bands|network bands]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viewpoint heading|Viewpoint heading]], [[:d:Wikidata:Property proposal/egg incubation period|egg incubation period]], [[:d:Wikidata:Property proposal/author's wikimedia username|author's wikimedia username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/unit of measurement|unit of measurement]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of age limit|type of age limit]], [[:d:Wikidata:Property proposal/attested as|attested as]], [[:d:Wikidata:Property proposal/provides data|provides data]], [[:d:Wikidata:Property proposal/recipient|recipient]], [[:d:Wikidata:Property proposal/external type|external type]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amino community ID|Amino community ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/used in phrase|used in phrase]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of external page|type of external page]] *** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian National Maritime Museum ID|Australian National Maritime Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian National Maritime Museum person ID|Australian National Maritime Museum person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Video Games Museum system ID|The Video Games Museum system ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vikidia article|Vikidia article]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Aviation Hall of Fame person ID|National Aviation Hall of Fame person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RationalWiki ID|RationalWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Video Games Museum game ID|The Video Games Museum game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CEEB K-12 school code|CEEB K-12 school code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/D-MSX ID|D-MSX ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nomenclature for Museum Cataloging|Nomenclature for Museum Cataloging]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VGMPF ID|VGMPF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database system ID|Games Database system ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICD-11 ID (foundation)|ICD-11 ID (foundation)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdoroCinema|AdoroCinema]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database game ID|Games Database game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database developer ID|Games Database developer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LFE player ID|LFE player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PersonalData.IO ID|PersonalData.IO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games Database publisher ID|Games Database publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Digital Local Culture Encyclopedia of Korea ID|The Digital Local Culture Encyclopedia of Korea ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/textove.com|textove.com]], [[:d:Wikidata:Property proposal/textove.com Song ID|textove.com Song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kino-teatr.ru person ID|kino-teatr.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dovidka.com.ua person ID|dovidka.com.ua person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian PFL player ID|Russian PFL player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ten-Bruggencatenummer|Ten-Bruggencatenummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/J-GLOBAL ID|J-GLOBAL ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Good Old Days ID|The Good Old Days ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AuthenticusID|AuthenticusID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ciência ID|Ciência ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ExoticA ID|ExoticA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Decine21 person ID|Decine21 person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifier for a resource held by the Smithsonian Institution|Identifier for a resource held by the Smithsonian Institution]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Macintosh Garden game ID|Macintosh Garden game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UCUM code|UCUM code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PragerU presenter ID|PragerU presenter ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ukrainica ID|Ukrainica ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Macintosh Repository ID|Macintosh Repository ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LaunchBox Games Database platform ID|LaunchBox Games Database platform ID]] <!-- END NEW PROPOSALS --> ** Query examples: *** [https://w.wiki/5Zj9 Most common numbers of statements per item] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1557908289958170624 source]) *** [https://commons-query.wikimedia.org/#%23%20defaultView%3AMap%0ASELECT%20%3Ffile%20%3Ftitle%20%3Fimage%20%28GROUP_CONCAT%28DISTINCT%28%3Fd%29%3B%20separator%20%3D%20%27%20%2F%20%27%29%20AS%20%3Fdepicts_list%29%20%3Fcoords%20%3Flayer%0AWITH%0A%7B%0A%20%20SELECT%20%3Ffile%20%3Ftitle%0A%20%20WHERE%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20SERVICE%20wikibase%3Amwapi%0A%20%20%20%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Aapi%20%22Generator%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Aendpoint%20%22commons.wikimedia.org%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agcmtitle%20%22Category%3AMosques%20in%20Dubai%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agenerator%20%22categorymembers%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agcmtype%20%22file%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20mwapi%3Agcmlimit%20%22max%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20%3Ftitle%20wikibase%3AapiOutput%20mwapi%3Atitle%20.%0A%20%20%20%20%20%20%3Fpageid%20wikibase%3AapiOutput%20%22%40pageid%22%20.%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20BIND%20%28URI%28CONCAT%28%27https%3A%2F%2Fcommons.wikimedia.org%2Fentity%2FM%27%2C%20%3Fpageid%29%29%20AS%20%3Ffile%29%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25get_files%0A%0AWITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20DISTINCT%20%3Ffile%20%3Flayer%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25get_files%0A%20%20%20%20%3Ffile%20wdt%3AP180%20%3Fdepicts%20.%0A%20%20%20%20SERVICE%20%3Chttps%3A%2F%2Fquery.wikidata.org%2Fsparql%3E%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20%3Fdepicts%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ32815%20.%0A%20%20%20%20%20%20BIND%28%27M%27%20AS%20%3Flayer%29%20.%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25layer%0A%20%20%20%0AWHERE%0A%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25get_files%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%0A%20%20%20%20%3Ffile%20wdt%3AP180%20%3Fdepicts%20.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20%20SERVICE%20%3Chttps%3A%2F%2Fquery.wikidata.org%2Fsparql%3E%20%7B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%3Fdepicts%20rdfs%3Alabel%20%3Fdepicts_label%20.%20FILTER%20%28lang%28%3Fdepicts_label%29%20%3D%20%27en%27%29%20.%0A%20%20%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%7D%0A%20%20BIND%28COALESCE%28%3Fdepicts_label%2C%20%3Fdepicts%29%20AS%20%3Fd%29%20.%0A%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25layer%20.%0A%20%20%7D%0A%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%3Ffile%20wdt%3AP1259%20%3Fcoords%7D%20.%20%20%23%20coords%20of%20POV%20%20%20%20%20%20%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%3Ffile%20wdt%3AP9149%20%3Fcoords%7D%20.%20%20%23%20fallback%3A%20coords%20of%20depicted%20place%0A%20%20%3Ffile%20schema%3Aurl%20%3Fimage.%0A%0A%20%20%23%20%20FILTER%28bound%28%3Fcoords%29%29%20.%0A%20%20%0A%20%20OPTIONAL%20%7BBIND%28%27-%27%20AS%20%3Flayer%29%7D%20.%0A%0A%7D%20GROUP%20BY%20%3Ffile%20%3Ftitle%20%3Fimage%20%3Fcoords%20%3Flayer%0AORDER%20BY%20%3Ftitle Locations and depicts statements for images in Commons category] [[:c:Category:Mosques in Dubai|Mosques in Dubai]] ([[:c:Commons_talk:SPARQL_query_service/queries/examples#Images_without_Wikidata_Items|source]]) *** [https://w.wiki/4mVT Art people who died in Nazi camps] ([https://twitter.com/OpenLinkArtData/status/1558637943304110080 source]) *** [https://w.wiki/5ZZp Count of items in Wikidata by number of statements in the item] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1557908289958170624 source]) *** [https://w.wiki/5Z2J Fungi with image, ordered by number of languages it has an article] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1556951821377310721 source]) *** [https://w.wiki/5YyK Longest natural watercourses in France] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1556879308311986176 source]) *** [https://w.wiki/5Zjv Multiple forms of a Lexeme with the same grammatical features and where no of these forms have any other statement] *** [https://w.wiki/5Y2h Bengali Lexemes all of whose parts are derived from Sanskrit words, but which themselves aren't derived from Sanskrit words yet] * '''Development''' ** Took part in Wikimania and the Wikimania hackathon ** Continuing work on making it possible to add sitelinks to redirects under some special conditions ([[phab:T278962]]) ** Lexicographical data: continuing to address the feedback from testing ** REST API: *** Finished off validation in the endpoint for replacing a statement on an Item ([[phab:T314790]]) *** Doing research around [https://www.rfc-editor.org/rfc/rfc5789 PATCH] and [https://jsonpatch.com JSON Patch] [[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&order=priority the tasks needing a volunteer]. * '''Monthly Tasks''' ** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above. ** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]] ** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]]. ** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language! ** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects. ** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]] </div> <div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 08 15|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:45, 15 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&oldid=23614914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> rfh27r7bo3jrrm49mnksiqwyokp33lz 100 552647 3765307 3764867 2022-08-16T01:42:43Z Navaneethpp 77175 wikitext text/x-wiki '''ഏറ്റവും പുതിയ ലിനക്സ് വിതരണങ്ങൾ''' # [[ഡീപിൻ|ഡീപിൻ 23-preview]] # ബ്ലൂസ്റ്റാർ 5.19.1 # സാലിക്സ് ഒഎസ് 15.0-rc3 # വോയേജർ 22.04.1.1 # ഇഎക്സ്ടിക്സ് 22.8 # സ്പാർക്കി ലിനക്സ് 6.4 # ഓപ്പൺമാമ്പ 20220812 # സ്മാർട്ട് ഒഎസ് 20220811 # കെഡിഇ നിയോൺ 20220811 # [[കുബുണ്ടു|കുബുണ്ടു 22.04.1]] s6j7w90f1cne997pyxf5v51540w9hrc 0 555428 3765395 3686305 2022-08-16T08:14:38Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Hitler Gari Pellam}}{{Infobox television | name = ഹിറ്റ്ലർ ഗാരി പെല്ലാം | image = പ്രമാണം:ഹിറ്റ്ലർ ഗാരി പെല്ലാം.jpeg | caption = ഹിറ്റ്ലർ ഗാരി പെല്ലാം | alt_name = | genre = [[Romance film|Romance]] | creator = | developer = | writer = | director = | creative_director = | presenter = | starring = Gomathi Priya <br /> Nirupam Paritala | voices = | narrated = | opentheme = | endtheme = Na Nishidi Gadhilo | music = Meenakshi bhujang<br/>Rakshith. K (background score) | country = India | language = [[Telugu language|Telugu]] | num_seasons = 1 | num_episodes = 350+ | executive_producer = Krishnakanth | producer = Nirupam Paritala | company = Om Entertainments | editor = | location = | cinematography = | camera = | runtime = 22-24 minutes | distributor = | network = [[Zee Telugu]] | picture_format = [[1080i]] ([[HDTV]]) | audio_format = | first_run = | first_aired = {{Start date|df=yes|2020|8|17}} | last_aired = present | preceded_by = | followed_by = | related = [[Guddan Tumse Na Ho Payega]] <br /> [[Thirumathi Hitler]] <br /> [[Mrs. Hitler]] <br /> [[Hitler Kalyana]] | website = https://www.zee5.com/tvshows/details/hitler-gari-pellam/0-6-2938 | production_website = }} സീ തെലുങ്കിൽ സംപ്രേഷണം ചെയ്യുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ തെലുങ്ക് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് ഹിറ്റ്ലർ ഗാരി പെല്ലം. 17 ഓഗസ്റ്റ് 2020 -ൽ തുടങ്ങിയ ഈ പരമ്പരയിൽ ഗോമതി പ്രിയയും നിരുപം പരിതലയും ആണ് പ്രധാന വേഷങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നത് . സീ ടീവി പരമ്പരയായ ഗുദ്ദൻ തുംസെ ന ഹോ പയേഗയുടെ ഔദ്യോഗിക റീമേക്കാണ് ഈ പരമ്പര . a7flcym3kr4oyd1bn0mr3ahxcz5tnum 3 559917 3765252 3692345 2022-08-15T13:33:10Z Cabayi 70216 Cabayi എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:RogueShanghai]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:PHShanghai]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/RogueShanghai|RogueShanghai]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/PHShanghai|PHShanghai]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: RogueShanghai | RogueShanghai | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:19, 26 നവംബർ 2021 (UTC) r0ebhwqxubx4vikqxvcw5ki3il6ohnv 0 574342 3765244 3764740 2022-08-15T12:59:17Z Prabhakm1971 161673 [[Special:Contributions/Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[User talk:Malikaveedu|സംവാദം]]) ചെയ്ത നാൾപ്പതിപ്പ് 3764740 നീക്കം ചെയ്യുന്നു wikitext text/x-wiki {{PU|Bipolar disorder}} {{Infobox medical condition (new) | name = ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ | image = P culture.svg | alt = | caption = Bipolar disorder is characterized by episodes of depression and mania. | field = [[Psychiatry]] | synonyms = Bipolar affective disorder (BPAD),<ref>{{cite journal | vauthors = Gautam S, Jain A, Gautam M, Gautam A, Jagawat T | title = Clinical Practice Guidelines for Bipolar Affective Disorder (BPAD) in Children and Adolescents | journal = Indian Journal of Psychiatry | volume = 61 | issue = Suppl 2 | pages = 294–305 | date = January 2019 | pmid = 30745704 | pmc = 6345130 | doi = 10.4103/psychiatry.IndianJPsychiatry_570_18 }}</ref> bipolar illness, manic depression, manic depressive disorder, manic–depressive illness (historical),<ref name=Shorter2005/><ref name=Shorter2005>{{cite book|author=Edward Shorter|title=A Historical Dictionary of Psychiatry|url=https://books.google.com/books?id=M49pEDoEpl0C&pg=PA165|year=2005|place=New York|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-517668-1|pages=165–166}}</ref> manic–depressive psychosis, circular insanity (historical),<ref name=Shorter2005/> bipolar disease<ref>{{cite book|last1=Coyle|first1=Nessa|last2=Paice|first2=Judith A. | name-list-style = vanc |title=Oxford Textbook of Palliative Nursing|date=2015|publisher=Oxford University Press, Incorporated|isbn=9780199332342|page=623}}</ref> | symptoms = Periods of [[Depression (mood)|depression]] and elevated [[mood (psychology)|mood]]<ref name=BMJ2012 /><ref name=DSM5 /> | complications = [[ആത്മഹത്യ]], [[സ്വയംമുറിവേൽപ്പിക്കൽ]]<ref name=BMJ2012/> | onset = 25 വയസ്സ്<ref name=BMJ2012 /> | duration = | types = [[ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ I]], [[ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ II]], മറ്റുളളവ<ref name=DSM5 /> | causes = [[Environmental factor|Environmental]] and [[Genetics|genetic]]<ref name=BMJ2012 /> | risks = കുടുംബചരിത്രം, [[കുട്ടിക്കാലത്തെ ദുരുപയോഗം]], നീണ്ടകാലത്തെ [[stress (psychological)|മാനസികസംഘർഷം]]<ref name=BMJ2012 /> | diagnosis = | differential = [[അറ്റൻഷൻ ഡെഫിസിറ്റ് ഹൈപ്പർ ആക്ടിവിറ്റി ഡിസോർഡർ]], [[personality disorder]]s, [[സ്കിസോഫ്രീനിയ]], [[substance use disorder]]<ref name=BMJ2012 /> | prevention = | treatment = [[മാനസികചികിത്സ]], [[മരുന്നുചികിത്സ]]s<ref name=BMJ2012 /> | medication = [[Lithium (medication)|ലിഥിയം]], [[മനോരോഗമരുന്നുകൾ]], [[anticonvulsant]]s<ref name=BMJ2012 /> | prognosis = | frequency = 1–3%<ref name=BMJ2012/><ref name=Schmitt2014/><ref name=Schmitt2014>{{cite journal |vauthors=Schmitt A, Malchow B, Hasan A, Falkai P | title = The impact of environmental factors in severe psychiatric disorders | journal = Front Neurosci | volume = 8 | issue = 19 | pages = 19 | date = February 2014 | doi = 10.3389/fnins.2014.00019 | pmc = 3920481 | pmid = 24574956| doi-access = free }}</ref> | deaths = }} [[വിഷാദം|വിഷാദത്തിന്റെ]] ഘട്ടങ്ങളും ഉന്മാദത്തിൻ്റെ ഘട്ടങ്ങളും ഒരാളുടെ മനസ്സിൽ മാറിമാറിവരുന്ന ഒരു മാനസിക വൈകല്യമാണ് '''ഉന്മാദ-വിഷാദാവസ്ഥ''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ.''' ഇത് ഏതാനും ദിവസങ്ങൾ മുതൽ ആഴ്ചകൾ വരെ നീണ്ടുനിൽക്കാവുന്നതാണ്.<ref name="BMJ2012" /><ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref><ref name="FDA4">{{Cite web|url=https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|title=DSM IV Criteria for Manic Episode|website=[[Food and Drug Administration]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170731230148/https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|archive-date=July 31, 2017}}</ref> ആവേശകരമായ മാനസികാവസ്ഥ ഗുരുതരമായതോ [[ചിത്തവിഭ്രാന്തി|സൈക്കോസിസുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ടതോ ആണെങ്കിൽ, അതിനെ ഉന്മാദം (Mania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു; എന്നാൽ തീവ്രത കുറവാണെങ്കിൽ, അതിനെ മിതോന്മാദം (hypomania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> ഉന്മാദ സമയത്ത്, ഒരു വ്യക്തി അസാധാരണമായി ഊർജ്ജസ്വലനോ, സന്തോഷവാനോ, പ്രകോപിതനോ ആയി പെരുമാറുന്നു അഥവാ, അങ്ങനെ അനുഭവപ്പെടുന്ന,<ref name="BMJ2012" /> അയാൾ മുൻപിൻ നോക്കാതെ പലപ്പോഴും ആവേശകരമായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നു.<ref name="DSM5" /> ഉന്മാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ സാധാരണയായി ഉറക്കം കുറയുന്നു.<ref name="DSM5" /> വിഷാദാവസ്ഥയുടെ ഘട്ടത്തിൽ, വ്യക്തിക്ക് കരച്ചിൽ അനുഭവപ്പെടുകയും ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു നിഷേധാത്മക സമീപനവും മറ്റുള്ളവരുമായുള്ള മോശം നേത്ര സമ്പർക്കവും ഉണ്ടായിരിക്കാം.<ref name="BMJ2012" /> [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യ ചെയ്യാനുള്ള]] പ്രവണത കൂടുതലാണ്; 20 വർഷത്തിനിടയിൽ, ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരിൽ 6% പേർ ആത്മഹത്യ ചെയ്തപ്പോൾ, 30-40% പേർ സ്വയംഹാനിയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു.<ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> [[ഉത്കണ്ഠ വൈകല്യം|ഉത്കണ്ഠാ വൈകല്യങ്ങൾ]], ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ഉപയോഗം എന്നിവയും സാധാരണയായി ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിൻ്റെ കാരണങ്ങൾ വ്യക്തമായി മനസ്സിലായിട്ടില്ലെങ്കിലും, [[ജനിതകശാസ്ത്രം|ജനിതകവും]] പാരിസ്ഥിതികവുമായ ഘടകങ്ങൾ ഇതിൽ ഒരു പങ്ക് വഹിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> ചെറിയ ഇഫക്റ്റുകൾ ഉളള അനേകം [[ജീൻ|ജീനുകൾ]] ചേർന്ന് ഈ അസുഖത്തിന്റെ വികാസത്തിന് കാരണമായേക്കാം.<ref name="BMJ2012" /><ref>{{Cite journal|last=Goodwin|first=Guy M.|title=Bipolar disorder|journal=Medicine|volume=40|issue=11|pages=596–598|doi=10.1016/j.mpmed.2012.08.011|year=2012}}</ref> ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ വികസിക്കാനുള്ള സാധ്യതയുടെ 70-90% ജനിതക ഘടകങ്ങളാണ്.<ref>{{Cite book|title=Charney & Nestler's Neurobiology of Mental Illness|last=Charney|first=Alexander|last2=Sklar|first2=Pamela|date=2018|publisher=Oxford University Press|isbn=9780190681425|editor-last=Charney|editor-first=Dennis|edition=5th|location=New York|page=162|chapter=Genetics of Schizophrenia and Bipolar Disorder|editor-last2=Nestler|editor-first2=Eric|editor-last3=Sklar|editor-first3=Pamela|editor-last4=Buxbaum|editor-first4=Joseph|chapter-url=https://books.google.com/books?id=y8M9DwAAQBAJ&q=Charney%20%26%20Nestler's%20Neurobiology%20of%20Mental%20Illness&pg=PA162}}</ref><ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}</ref> ഈ അസുഖത്തിന് കാരണമായ ഘടകങ്ങളിൽ [[ബാലപീഡനം|കുട്ടിക്കാലത്ത് ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെട്ട]] ദുരനുഭവങ്ങളും ദീർഘകാല മാനസികസംഘർഷവും ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> വിഷാദഘട്ടം ഉള്ളതോ അല്ലാത്തതോ ആയ ഒരു ഉന്മാദഘട്ടമെങ്കിലും ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ ഈ അവസ്ഥയെ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ തരം I എന്നും കുറഞ്ഞത് ഒരു മിതോന്മാദഘട്ടവും (എന്നാൽ പൂർണ്ണ ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ ഇല്ല) ഒരു പ്രധാന വിഷാദഘട്ടവും ഉണ്ടെങ്കിൽ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ തരം II എന്നും തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നു.<ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref> ഈ ലക്ഷണങ്ങൾ മരുന്നുകളോ മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളോ മൂലമാണെങ്കിൽ, അവ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ആയി കണക്കാക്കില്ല.<ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAmerican_Psychiatry_Association2013">American Psychiatry Association (2013). </cite></ref> രോഗനിർണ്ണയത്തിന് മെഡിക്കൽ പരിശോധന ആവശ്യമില്ല, എന്നിരുന്നാലും രക്തപരിശോധനയും മെഡിക്കൽ ഇമേജിംഗും സഹായകമായിരിക്കും. <ref name="NIH2016Test">{{Cite web|url=https://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|title=Bipolar Disorder|access-date=August 13, 2016|last=NIMH|date=April 2016|publisher=National Institutes of Health|archive-url=https://web.archive.org/web/20160727230418/http://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|archive-date=July 27, 2016}}</ref> == സൂചനകളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Bipolar_mood_shifts.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Bipolar_mood_shifts.png/220px-Bipolar_mood_shifts.png|ലഘുചിത്രം| ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിലേക്കുള്ള മാറ്റം]] കൗമാരത്തിന്റെ അവസാനവും പ്രായപൂർത്തിയുടെ തുടക്കവുമാണ് ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉണ്ടാകാനിടയുളള കാലം. <ref name="Christie88">{{Cite journal|title=Epidemiologic evidence for early onset of mental disorders and higher risk of drug abuse in young adults|journal=The American Journal of Psychiatry|volume=145|issue=8|pages=971–975|year=1988|pmid=3394882|doi=10.1176/ajp.145.8.971}}</ref> {{Sfn|Goodwin|Jamison|2007|p=1945}} ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന ഉന്മാദം കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[വിഷാദം|വിഷാദ]] ഘട്ടങ്ങൾ, അതിനിടയിൽ രോഗലക്ഷണങ്ങളൊന്നും ഇല്ലാതിരിക്കുക എന്നിവ ഈ അവസ്ഥയുടെ സവിശേഷതയാണ്. <ref name="Chen2011">{{Cite journal|title=A quantitative meta-analysis of fMRI studies in bipolar disorder|journal=Bipolar Disorders|volume=13|issue=1|pages=1–15|date=February 2011|pmid=21320248|doi=10.1111/j.1399-5618.2011.00893.x}}</ref> ഈ ഘട്ടങ്ങളിൽ, ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകൾ സാധാരണ മാനസികാവസ്ഥയ്ക്കിടയിൽ തന്നെ, മനശ്ചാലകപ്രവർത്തനങ്ങൾ, -ഉദാഹരണത്തിന്, ഉന്മാദ സമയത്ത് സ്ഥിരമായ അസ്വസ്ഥത അല്ലെങ്കിൽ വിഷാദ സമയത്ത് ചലനങ്ങൾ മന്ദഗതിയിലാകൽ- [[അന്തർജാത-നിജാവർത്തനം|ജൈവഘടികാരം]], ബോധം എന്നിവയിൽ തടസ്സങ്ങൾ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. "സാധാരണ ഉന്മാദ" വുമായി ബന്ധപ്പെട്ട യൂഫോറിയ മുതൽ ഡിസ്ഫോറിയ ക്ഷോഭം എന്നിവ വരെയുള്ള വ്യത്യസ്ത തലത്തിലുള്ള മാനസിക അസ്വസ്ഥതകൾ ഉന്മാദത്തിന് ഉണ്ടാകാം. <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}</ref> ഉന്മാദ, വിഷാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ വ്യാമോഹം അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം; അവയുടെ ഉള്ളടക്കവും സ്വഭാവവും വ്യക്തിയുടെ നിലവിലുള്ള മാനസികാവസ്ഥയുമായി പൊരുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> === ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg/220px-A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| 1892-ലെ കളർ ലിത്തോഗ്രാഫ്, ''ഹിലേറിയസ് മാനിയ'' ബാധിച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു]] ഉന്മാദഘട്ടം എന്നാൽ ഒരു ആഴ്‌ചയെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഉയർന്നതോ പ്രകോപിപ്പിക്കുന്നതോ ആയ മാനസികാവസ്ഥയുടെ ഒരു പ്രത്യേക കാലഘട്ടമാണ്, അത് അമിതാനന്ദമോ ഭ്രമമോ ആകാം. ഉന്മാദത്തിൻ്റെ പ്രധാന ലക്ഷണം മനശ്ചാലക പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഊർജ്ജം വർദ്ധിക്കുന്നതാണ് . വർദ്ധിച്ച ആത്മാഭിമാനമോ ഗാംഭീര്യമോ, അമിത ചിന്തകൾ, നിർത്തില്ലാതെയുളള അനിയന്ത്രിത സംസാരം, ഉറക്കമില്ലായ്മ, നിയന്ത്രണമില്ലാത്ത സാമൂഹിക ഇടപെടൽ, <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAkiskal2017">Akiskal H (2017). "13.4 Mood Disorders: Clinical Features". </cite></ref> വർദ്ധിച്ച ലക്ഷ്യാധിഷ്ഠിത പ്രവർത്തനങ്ങൾ, ദുർബലമായ തീരുമാനങ്ങൾ എന്നിവയും ഉന്മാദാവസ്ഥയിൽ പ്രകടമാകും. [[അമിതകാമാസക്തി]] അല്ലെങ്കിൽ അമിതമായ ചെലവ് പോലെയുള്ള അമിതോത്സാഹത്തോടെയുളളതോ അല്ലെങ്കിൽ ഉയർന്ന അപകടസാധ്യതയുള്ളതോ ആയ പെരുമാറ്റങ്ങൾ.<ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}</ref><ref name="Tarr2011">{{Cite journal|date=November 2011|title=Comparative efficacy and acceptability of mood stabilizer and second generation antipsychotic monotherapy for acute mania—a systematic review and meta-analysis|journal=J Affect Disord|volume=134|issue=1–3|pages=14–19|doi=10.1016/j.jad.2010.11.009|pmid=21145595}}</ref><ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}</ref> ചികിത്സിച്ചില്ലെങ്കിൽ, ഒരു ഉന്മാദഘട്ടം സാധാരണയായി മൂന്ന് മുതൽ ആറ് മാസം വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. <ref>{{Cite journal|last=Titmarsh S|title=Characteristics and duration of mania: implications for continuation treatment|journal=Progress in Neurology and Psychiatry|date=May–June 2013|volume=17|issue=3|pages=26–27|doi=10.1002/pnp.283}}</ref> === മിതോന്മാദ ഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy_passing_into_mania'_Wellcome_L0022595_(cropped).jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg/220px-%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg|ലഘുചിത്രം|'വിഷാദം ഉന്മാദത്തിലേയ്ക്ക് കടക്കുന്നു' എന്ന അടിക്കുറിപ്പോടെയുളള 1858-ലെ ഒരു ലിത്തോഗ്രാഫ് ]] ഉന്മാദത്തിൻ്റെ നേരിയ രൂപം മാത്രമായ മിതോന്മാദാവസ്ഥ എന്ന അവസ്ഥ നാല് ദിവസമെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കും,<ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBeentjesGoossensPoslawsky2012">Beentjes TA, Goossens PJ, Poslawsky IE (October 2012). </cite></ref> എന്നാൽ ഇത് വ്യക്തിയുടെ സാമൂഹികഇടപെടലുകളിലോ ജോലി ചെയ്യാനുള്ള കഴിവിലോ കാര്യമായ കുറവുണ്ടാക്കുന്നില്ല എന്നതുപോലെതന്നെ [[മതിഭ്രമം|മിഥ്യാധാരണ]] അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും ഉണ്ടാകില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ രോഗി മാനസികരോഗ ആശുപത്രിയിൽ കിടക്കേണ്ടതില്ല.<ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBarnettSmoller2009">Barnett JH, Smoller JW (November 2009). </cite></ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥകൾ പൂർണ്ണമായ ഉന്മാദാവസ്ഥകളിലേക്ക് അപൂർവ്വമായി പുരോഗമിക്കാറുണ്ട്.<ref name="Bowins2013">{{Cite journal|last=Bowins B|title=Cognitive regulatory control therapies|journal=Am J Psychother|volume=67|issue=3|pages=215–236|year=2007|pmid=24236353|doi=10.1176/appi.psychotherapy.2013.67.3.215}}</ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥയിൽ ചിലർക അമിതമായ സർഗ്ഗാത്മകത പ്രകടിപ്പിക്കുമ്പോൽ<ref name="Beentjes2012" /><ref name="pmid20936438">{{Cite journal|date=December 2010|title=The link between bipolar disorders and creativity: evidence from personality and temperament studies.|journal=Current Psychiatry Reports|volume=12|issue=6|pages=522–530|doi=10.1007/s11920-010-0159-x|pmid=20936438}}</ref> മറ്റുചിലരാകട്ടെ, പ്രകോപിതരാകുകയോ മോശം തീരുമാനങ്ങളെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു.<ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBobo2017">Bobo WV (October 2017). </cite></ref> === വിഷാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy'_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg/220px-%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഹ്യൂ വെൽച്ച് ഡയമണ്ടിന്റെ ഫോട്ടോയ്ക്ക് ശേഷം വില്യം ബാഗിന്റെ 'മെലാഞ്ചലി']] ഇരുധ്രുവമാനസികത്തകരാറിൻ്റെ വിഷാദ ഘട്ടത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങളിൽ സ്ഥിരമായ ദുഃഖം, ക്ഷോഭം അല്ലെങ്കിൽ കോപം, [[അനൂഭൂതിയില്ലായ്മ|മുമ്പ് ആസ്വദിച്ചു ചെയ്ത പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ താൽപ്പര്യക്കുറവ്]], അമിതമോ അനുചിതമോ ആയ കുറ്റബോധം, [[വിഷാദം|നിരാശ]], അമിതഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ [[ഇൻസോമ്നിയ|ഉറക്കക്കുറവ്]], ക്ഷീണം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ, സ്വയം വെറുപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ വിലപ്പോവില്ലെന്ന തോന്നൽ, മരണം അല്ലെങ്കിൽ [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള]] ചിന്തകൾ എന്നിവയും ഈ ഘട്ടങ്ങളിൽ ഉണ്ടായേക്കാം.<ref name="Muneer2013">{{Cite journal|last=Muneer A|title=Treatment of the depressive phase of bipolar affective disorder: a review|journal=J Pak Med Assoc|volume=63|issue=6|pages=763–769|date=June 2013|pmid=23901682|type=Review}}</ref> == ഇതും കാണുക == {{കവാടം|Psychiatry|Psychology|Medicine}} * [[List of people with bipolar disorder|ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകളുടെ പട്ടിക]] == വിശദീകരണ കുറിപ്പുകൾ == == അവലംബങ്ങൾ == <references /> == പുറം കണ്ണികൾ == {{Sister project links|wikt=bipolar disorder|n=Category:Bipolar disorder|q=no|s=no|b=Psychiatric Disorders/Mood Disorders/Bipolar Disorder|voy=no|v=no|d=Q131755|species=no|m=no|mw=no}} {{Medical resources|DiseasesDB=7812|ICD10={{ICD10|F|31 || f|30}}|ICD9={{ICD9|296.0}}, {{ICD9|296.1}}, {{ICD9|296.4}}, {{ICD9|296.5}}, {{ICD9|296.6}}, {{ICD9|296.7}}, {{ICD9|296.8}}|ICDO=|OMIM=125480|OMIM_mult={{OMIM|309200||none}}|MedlinePlus=000926|eMedicineSubj=med|eMedicineTopic=229|MeshID=D001714}}{{Mental and behavioral disorders}}{{Mood disorders|state=expanded}}{{Authority Control}} onlkcc1zgae4hut1fyt3qs4a6f77yxj 3765245 3765244 2022-08-15T13:00:19Z Prabhakm1971 161673 [[Special:Contributions/Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]] ([[User talk:Meenakshi nandhini|സംവാദം]]) ചെയ്ത നാൾപ്പതിപ്പ് 3764525 നീക്കം ചെയ്യുന്നു wikitext text/x-wiki {{PU|Bipolar disorder}} {{Infobox medical condition (new) | name = ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ | image = P culture.svg | alt = | caption = Bipolar disorder is characterized by episodes of depression and mania. | field = [[Psychiatry]] | synonyms = Bipolar affective disorder (BPAD),<ref>{{cite journal | vauthors = Gautam S, Jain A, Gautam M, Gautam A, Jagawat T | title = Clinical Practice Guidelines for Bipolar Affective Disorder (BPAD) in Children and Adolescents | journal = Indian Journal of Psychiatry | volume = 61 | issue = Suppl 2 | pages = 294–305 | date = January 2019 | pmid = 30745704 | pmc = 6345130 | doi = 10.4103/psychiatry.IndianJPsychiatry_570_18 }}</ref> bipolar illness, manic depression, manic depressive disorder, manic–depressive illness (historical),<ref name=Shorter2005/><ref name=Shorter2005>{{cite book|author=Edward Shorter|title=A Historical Dictionary of Psychiatry|url=https://books.google.com/books?id=M49pEDoEpl0C&pg=PA165|year=2005|place=New York|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-517668-1|pages=165–166}}</ref> manic–depressive psychosis, circular insanity (historical),<ref name=Shorter2005/> bipolar disease<ref>{{cite book|last1=Coyle|first1=Nessa|last2=Paice|first2=Judith A. | name-list-style = vanc |title=Oxford Textbook of Palliative Nursing|date=2015|publisher=Oxford University Press, Incorporated|isbn=9780199332342|page=623}}</ref> | symptoms = Periods of [[Depression (mood)|depression]] and elevated [[mood (psychology)|mood]]<ref name=BMJ2012 /><ref name=DSM5 /> | complications = [[ആത്മഹത്യ]], [[സ്വയംമുറിവേൽപ്പിക്കൽ]]<ref name=BMJ2012/> | onset = 25 വയസ്സ്<ref name=BMJ2012 /> | duration = | types = [[ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ I]], [[ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ II]], മറ്റുളളവ<ref name=DSM5 /> | causes = [[Environmental factor|Environmental]] and [[Genetics|genetic]]<ref name=BMJ2012 /> | risks = കുടുംബചരിത്രം, [[കുട്ടിക്കാലത്തെ ദുരുപയോഗം]], നീണ്ടകാലത്തെ [[stress (psychological)|മാനസികസംഘർഷം]]<ref name=BMJ2012 /> | diagnosis = | differential = [[അറ്റൻഷൻ ഡെഫിസിറ്റ് ഹൈപ്പർ ആക്ടിവിറ്റി ഡിസോർഡർ]], [[personality disorder]]s, [[സ്കിസോഫ്രീനിയ]], [[substance use disorder]]<ref name=BMJ2012 /> | prevention = | treatment = [[മാനസികചികിത്സ]], [[മരുന്നുചികിത്സ]]s<ref name=BMJ2012 /> | medication = [[Lithium (medication)|ലിഥിയം]], [[മനോരോഗമരുന്നുകൾ]], [[anticonvulsant]]s<ref name=BMJ2012 /> | prognosis = | frequency = 1–3%<ref name=BMJ2012/><ref name=Schmitt2014/><ref name=Schmitt2014>{{cite journal |vauthors=Schmitt A, Malchow B, Hasan A, Falkai P | title = The impact of environmental factors in severe psychiatric disorders | journal = Front Neurosci | volume = 8 | issue = 19 | pages = 19 | date = February 2014 | doi = 10.3389/fnins.2014.00019 | pmc = 3920481 | pmid = 24574956| doi-access = free }}</ref> | deaths = }} [[വിഷാദം|വിഷാദത്തിന്റെ]] ഘട്ടങ്ങളും ഉന്മാദത്തിൻ്റെ ഘട്ടങ്ങളും ഒരാളുടെ മനസ്സിൽ മാറിമാറിവരുന്ന ഒരു മാനസിക വൈകല്യമാണ് '''ഉന്മാദ-വിഷാദാവസ്ഥ''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ഇരുധ്രുവമാനസികാവസ്ഥ അഥവാ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ.''' ഇത് ഏതാനും ദിവസങ്ങൾ മുതൽ ആഴ്ചകൾ വരെ നീണ്ടുനിൽക്കാവുന്നതാണ്.<ref name="BMJ2012" /><ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref><ref name="FDA4">{{Cite web|url=https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|title=DSM IV Criteria for Manic Episode|website=[[Food and Drug Administration]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170731230148/https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|archive-date=July 31, 2017}}</ref> ആവേശകരമായ മാനസികാവസ്ഥ ഗുരുതരമായതോ [[ചിത്തവിഭ്രാന്തി|സൈക്കോസിസുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ടതോ ആണെങ്കിൽ, അതിനെ ഉന്മാദം (Mania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു; എന്നാൽ തീവ്രത കുറവാണെങ്കിൽ, അതിനെ മിതോന്മാദം (hypomania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> ഉന്മാദ സമയത്ത്, ഒരു വ്യക്തി അസാധാരണമായി ഊർജ്ജസ്വലനോ, സന്തോഷവാനോ, പ്രകോപിതനോ ആയി പെരുമാറുന്നു അഥവാ, അങ്ങനെ അനുഭവപ്പെടുന്ന,<ref name="BMJ2012" /> അയാൾ മുൻപിൻ നോക്കാതെ പലപ്പോഴും ആവേശകരമായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നു.<ref name="DSM5" /> ഉന്മാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ സാധാരണയായി ഉറക്കം കുറയുന്നു.<ref name="DSM5" /> വിഷാദാവസ്ഥയുടെ ഘട്ടത്തിൽ, വ്യക്തിക്ക് കരച്ചിൽ അനുഭവപ്പെടുകയും ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു നിഷേധാത്മക സമീപനവും മറ്റുള്ളവരുമായുള്ള മോശം നേത്ര സമ്പർക്കവും ഉണ്ടായിരിക്കാം.<ref name="BMJ2012" /> [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യ ചെയ്യാനുള്ള]] പ്രവണത കൂടുതലാണ്; 20 വർഷത്തിനിടയിൽ, ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരിൽ 6% പേർ ആത്മഹത്യ ചെയ്തപ്പോൾ, 30-40% പേർ സ്വയംഹാനിയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു.<ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> [[ഉത്കണ്ഠ വൈകല്യം|ഉത്കണ്ഠാ വൈകല്യങ്ങൾ]], ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ഉപയോഗം എന്നിവയും സാധാരണയായി ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിൻ്റെ കാരണങ്ങൾ വ്യക്തമായി മനസ്സിലായിട്ടില്ലെങ്കിലും, [[ജനിതകശാസ്ത്രം|ജനിതകവും]] പാരിസ്ഥിതികവുമായ ഘടകങ്ങൾ ഇതിൽ ഒരു പങ്ക് വഹിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> ചെറിയ ഇഫക്റ്റുകൾ ഉളള അനേകം [[ജീൻ|ജീനുകൾ]] ചേർന്ന് ഈ അസുഖത്തിന്റെ വികാസത്തിന് കാരണമായേക്കാം.<ref name="BMJ2012" /><ref>{{Cite journal|last=Goodwin|first=Guy M.|title=Bipolar disorder|journal=Medicine|volume=40|issue=11|pages=596–598|doi=10.1016/j.mpmed.2012.08.011|year=2012}}</ref> ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ വികസിക്കാനുള്ള സാധ്യതയുടെ 70-90% ജനിതക ഘടകങ്ങളാണ്.<ref>{{Cite book|title=Charney & Nestler's Neurobiology of Mental Illness|last=Charney|first=Alexander|last2=Sklar|first2=Pamela|date=2018|publisher=Oxford University Press|isbn=9780190681425|editor-last=Charney|editor-first=Dennis|edition=5th|location=New York|page=162|chapter=Genetics of Schizophrenia and Bipolar Disorder|editor-last2=Nestler|editor-first2=Eric|editor-last3=Sklar|editor-first3=Pamela|editor-last4=Buxbaum|editor-first4=Joseph|chapter-url=https://books.google.com/books?id=y8M9DwAAQBAJ&q=Charney%20%26%20Nestler's%20Neurobiology%20of%20Mental%20Illness&pg=PA162}}</ref><ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}</ref> ഈ അസുഖത്തിന് കാരണമായ ഘടകങ്ങളിൽ [[ബാലപീഡനം|കുട്ടിക്കാലത്ത് ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെട്ട]] ദുരനുഭവങ്ങളും ദീർഘകാല മാനസികസംഘർഷവും ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> വിഷാദഘട്ടം ഉള്ളതോ അല്ലാത്തതോ ആയ ഒരു ഉന്മാദഘട്ടമെങ്കിലും ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ ഈ അവസ്ഥയെ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ തരം I എന്നും കുറഞ്ഞത് ഒരു മിതോന്മാദഘട്ടവും (എന്നാൽ പൂർണ്ണ ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ ഇല്ല) ഒരു പ്രധാന വിഷാദഘട്ടവും ഉണ്ടെങ്കിൽ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ തരം II എന്നും തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നു.<ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref> ഈ ലക്ഷണങ്ങൾ മരുന്നുകളോ മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളോ മൂലമാണെങ്കിൽ, അവ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ആയി കണക്കാക്കില്ല.<ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAmerican_Psychiatry_Association2013">American Psychiatry Association (2013). </cite></ref> രോഗനിർണ്ണയത്തിന് മെഡിക്കൽ പരിശോധന ആവശ്യമില്ല, എന്നിരുന്നാലും രക്തപരിശോധനയും മെഡിക്കൽ ഇമേജിംഗും സഹായകമായിരിക്കും. <ref name="NIH2016Test">{{Cite web|url=https://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|title=Bipolar Disorder|access-date=August 13, 2016|last=NIMH|date=April 2016|publisher=National Institutes of Health|archive-url=https://web.archive.org/web/20160727230418/http://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|archive-date=July 27, 2016}}</ref> == സൂചനകളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Bipolar_mood_shifts.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Bipolar_mood_shifts.png/220px-Bipolar_mood_shifts.png|ലഘുചിത്രം| ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിലേക്കുള്ള മാറ്റം]] കൗമാരത്തിന്റെ അവസാനവും പ്രായപൂർത്തിയുടെ തുടക്കവുമാണ് ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉണ്ടാകാനിടയുളള കാലം. <ref name="Christie88">{{Cite journal|title=Epidemiologic evidence for early onset of mental disorders and higher risk of drug abuse in young adults|journal=The American Journal of Psychiatry|volume=145|issue=8|pages=971–975|year=1988|pmid=3394882|doi=10.1176/ajp.145.8.971}}</ref> {{Sfn|Goodwin|Jamison|2007|p=1945}} ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന ഉന്മാദം കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[വിഷാദം|വിഷാദ]] ഘട്ടങ്ങൾ, അതിനിടയിൽ രോഗലക്ഷണങ്ങളൊന്നും ഇല്ലാതിരിക്കുക എന്നിവ ഈ അവസ്ഥയുടെ സവിശേഷതയാണ്. <ref name="Chen2011">{{Cite journal|title=A quantitative meta-analysis of fMRI studies in bipolar disorder|journal=Bipolar Disorders|volume=13|issue=1|pages=1–15|date=February 2011|pmid=21320248|doi=10.1111/j.1399-5618.2011.00893.x}}</ref> ഈ ഘട്ടങ്ങളിൽ, ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകൾ സാധാരണ മാനസികാവസ്ഥയ്ക്കിടയിൽ തന്നെ, മനശ്ചാലകപ്രവർത്തനങ്ങൾ, -ഉദാഹരണത്തിന്, ഉന്മാദ സമയത്ത് സ്ഥിരമായ അസ്വസ്ഥത അല്ലെങ്കിൽ വിഷാദ സമയത്ത് ചലനങ്ങൾ മന്ദഗതിയിലാകൽ- [[അന്തർജാത-നിജാവർത്തനം|ജൈവഘടികാരം]], ബോധം എന്നിവയിൽ തടസ്സങ്ങൾ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. "സാധാരണ ഉന്മാദ" വുമായി ബന്ധപ്പെട്ട യൂഫോറിയ മുതൽ ഡിസ്ഫോറിയ ക്ഷോഭം എന്നിവ വരെയുള്ള വ്യത്യസ്ത തലത്തിലുള്ള മാനസിക അസ്വസ്ഥതകൾ ഉന്മാദത്തിന് ഉണ്ടാകാം. <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}</ref> ഉന്മാദ, വിഷാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ വ്യാമോഹം അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം; അവയുടെ ഉള്ളടക്കവും സ്വഭാവവും വ്യക്തിയുടെ നിലവിലുള്ള മാനസികാവസ്ഥയുമായി പൊരുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> === ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg/220px-A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| 1892-ലെ കളർ ലിത്തോഗ്രാഫ്, ''ഹിലേറിയസ് മാനിയ'' ബാധിച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു]] ഉന്മാദഘട്ടം എന്നാൽ ഒരു ആഴ്‌ചയെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഉയർന്നതോ പ്രകോപിപ്പിക്കുന്നതോ ആയ മാനസികാവസ്ഥയുടെ ഒരു പ്രത്യേക കാലഘട്ടമാണ്, അത് അമിതാനന്ദമോ ഭ്രമമോ ആകാം. ഉന്മാദത്തിൻ്റെ പ്രധാന ലക്ഷണം മനശ്ചാലക പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഊർജ്ജം വർദ്ധിക്കുന്നതാണ് . വർദ്ധിച്ച ആത്മാഭിമാനമോ ഗാംഭീര്യമോ, അമിത ചിന്തകൾ, നിർത്തില്ലാതെയുളള അനിയന്ത്രിത സംസാരം, ഉറക്കമില്ലായ്മ, നിയന്ത്രണമില്ലാത്ത സാമൂഹിക ഇടപെടൽ, <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAkiskal2017">Akiskal H (2017). "13.4 Mood Disorders: Clinical Features". </cite></ref> വർദ്ധിച്ച ലക്ഷ്യാധിഷ്ഠിത പ്രവർത്തനങ്ങൾ, ദുർബലമായ തീരുമാനങ്ങൾ എന്നിവയും ഉന്മാദാവസ്ഥയിൽ പ്രകടമാകും. [[അമിതകാമാസക്തി]] അല്ലെങ്കിൽ അമിതമായ ചെലവ് പോലെയുള്ള അമിതോത്സാഹത്തോടെയുളളതോ അല്ലെങ്കിൽ ഉയർന്ന അപകടസാധ്യതയുള്ളതോ ആയ പെരുമാറ്റങ്ങൾ.<ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}</ref><ref name="Tarr2011">{{Cite journal|date=November 2011|title=Comparative efficacy and acceptability of mood stabilizer and second generation antipsychotic monotherapy for acute mania—a systematic review and meta-analysis|journal=J Affect Disord|volume=134|issue=1–3|pages=14–19|doi=10.1016/j.jad.2010.11.009|pmid=21145595}}</ref><ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}</ref> ചികിത്സിച്ചില്ലെങ്കിൽ, ഒരു ഉന്മാദഘട്ടം സാധാരണയായി മൂന്ന് മുതൽ ആറ് മാസം വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. <ref>{{Cite journal|last=Titmarsh S|title=Characteristics and duration of mania: implications for continuation treatment|journal=Progress in Neurology and Psychiatry|date=May–June 2013|volume=17|issue=3|pages=26–27|doi=10.1002/pnp.283}}</ref> === മിതോന്മാദ ഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy_passing_into_mania'_Wellcome_L0022595_(cropped).jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg/220px-%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg|ലഘുചിത്രം|'വിഷാദം ഉന്മാദത്തിലേയ്ക്ക് കടക്കുന്നു' എന്ന അടിക്കുറിപ്പോടെയുളള 1858-ലെ ഒരു ലിത്തോഗ്രാഫ് ]] ഉന്മാദത്തിൻ്റെ നേരിയ രൂപം മാത്രമായ മിതോന്മാദാവസ്ഥ എന്ന അവസ്ഥ നാല് ദിവസമെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കും,<ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBeentjesGoossensPoslawsky2012">Beentjes TA, Goossens PJ, Poslawsky IE (October 2012). </cite></ref> എന്നാൽ ഇത് വ്യക്തിയുടെ സാമൂഹികഇടപെടലുകളിലോ ജോലി ചെയ്യാനുള്ള കഴിവിലോ കാര്യമായ കുറവുണ്ടാക്കുന്നില്ല എന്നതുപോലെതന്നെ [[മതിഭ്രമം|മിഥ്യാധാരണ]] അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും ഉണ്ടാകില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ രോഗി മാനസികരോഗ ആശുപത്രിയിൽ കിടക്കേണ്ടതില്ല.<ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBarnettSmoller2009">Barnett JH, Smoller JW (November 2009). </cite></ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥകൾ പൂർണ്ണമായ ഉന്മാദാവസ്ഥകളിലേക്ക് അപൂർവ്വമായി പുരോഗമിക്കാറുണ്ട്.<ref name="Bowins2013">{{Cite journal|last=Bowins B|title=Cognitive regulatory control therapies|journal=Am J Psychother|volume=67|issue=3|pages=215–236|year=2007|pmid=24236353|doi=10.1176/appi.psychotherapy.2013.67.3.215}}</ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥയിൽ ചിലർക അമിതമായ സർഗ്ഗാത്മകത പ്രകടിപ്പിക്കുമ്പോൽ<ref name="Beentjes2012" /><ref name="pmid20936438">{{Cite journal|date=December 2010|title=The link between bipolar disorders and creativity: evidence from personality and temperament studies.|journal=Current Psychiatry Reports|volume=12|issue=6|pages=522–530|doi=10.1007/s11920-010-0159-x|pmid=20936438}}</ref> മറ്റുചിലരാകട്ടെ, പ്രകോപിതരാകുകയോ മോശം തീരുമാനങ്ങളെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു.<ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBobo2017">Bobo WV (October 2017). </cite></ref> === വിഷാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy'_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg/220px-%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഹ്യൂ വെൽച്ച് ഡയമണ്ടിന്റെ ഫോട്ടോയ്ക്ക് ശേഷം വില്യം ബാഗിന്റെ 'മെലാഞ്ചലി']] ഇരുധ്രുവമാനസികത്തകരാറിൻ്റെ വിഷാദ ഘട്ടത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങളിൽ സ്ഥിരമായ ദുഃഖം, ക്ഷോഭം അല്ലെങ്കിൽ കോപം, [[അനൂഭൂതിയില്ലായ്മ|മുമ്പ് ആസ്വദിച്ചു ചെയ്ത പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ താൽപ്പര്യക്കുറവ്]], അമിതമോ അനുചിതമോ ആയ കുറ്റബോധം, [[വിഷാദം|നിരാശ]], അമിതഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ [[ഇൻസോമ്നിയ|ഉറക്കക്കുറവ്]], ക്ഷീണം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ, സ്വയം വെറുപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ വിലപ്പോവില്ലെന്ന തോന്നൽ, മരണം അല്ലെങ്കിൽ [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള]] ചിന്തകൾ എന്നിവയും ഈ ഘട്ടങ്ങളിൽ ഉണ്ടായേക്കാം.<ref name="Muneer2013">{{Cite journal|last=Muneer A|title=Treatment of the depressive phase of bipolar affective disorder: a review|journal=J Pak Med Assoc|volume=63|issue=6|pages=763–769|date=June 2013|pmid=23901682|type=Review}}</ref> == ഇതും കാണുക == {{കവാടം|Psychiatry|Psychology|Medicine}} * [[List of people with bipolar disorder|ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകളുടെ പട്ടിക]] == വിശദീകരണ കുറിപ്പുകൾ == == അവലംബങ്ങൾ == <references /> == പുറം കണ്ണികൾ == {{Sister project links|wikt=bipolar disorder|n=Category:Bipolar disorder|q=no|s=no|b=Psychiatric Disorders/Mood Disorders/Bipolar Disorder|voy=no|v=no|d=Q131755|species=no|m=no|mw=no}} {{Medical resources|DiseasesDB=7812|ICD10={{ICD10|F|31 || f|30}}|ICD9={{ICD9|296.0}}, {{ICD9|296.1}}, {{ICD9|296.4}}, {{ICD9|296.5}}, {{ICD9|296.6}}, {{ICD9|296.7}}, {{ICD9|296.8}}|ICDO=|OMIM=125480|OMIM_mult={{OMIM|309200||none}}|MedlinePlus=000926|eMedicineSubj=med|eMedicineTopic=229|MeshID=D001714}}{{Mental and behavioral disorders}}{{Mood disorders|state=expanded}}{{Authority Control}} s9knp5ds9jvxgr2nhrqyq41c3mzsh60 3765267 3765245 2022-08-15T16:52:30Z Meenakshi nandhini 99060 [[Special:Contributions/Prabhakm1971|Prabhakm1971]] ([[User talk:Prabhakm1971|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:Malikaveedu|Malikaveedu]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki {{PU|Bipolar disorder}} {{Infobox medical condition (new) | name = ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ | image = P culture.svg | alt = | caption = Bipolar disorder is characterized by episodes of depression and mania. | field = [[സൈക്യാട്രി]] | synonyms = Bipolar affective disorder (BPAD),<ref>{{cite journal | vauthors = Gautam S, Jain A, Gautam M, Gautam A, Jagawat T | title = Clinical Practice Guidelines for Bipolar Affective Disorder (BPAD) in Children and Adolescents | journal = Indian Journal of Psychiatry | volume = 61 | issue = Suppl 2 | pages = 294–305 | date = January 2019 | pmid = 30745704 | pmc = 6345130 | doi = 10.4103/psychiatry.IndianJPsychiatry_570_18 }}</ref> bipolar illness, manic depression, manic depressive disorder, manic–depressive illness (historical),<ref name=Shorter2005/><ref name=Shorter2005>{{cite book|author=Edward Shorter|title=A Historical Dictionary of Psychiatry|url=https://books.google.com/books?id=M49pEDoEpl0C&pg=PA165|year=2005|place=New York|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-517668-1|pages=165–166}}</ref> manic–depressive psychosis, circular insanity (historical),<ref name=Shorter2005/> bipolar disease<ref>{{cite book|last1=Coyle|first1=Nessa|last2=Paice|first2=Judith A. | name-list-style = vanc |title=Oxford Textbook of Palliative Nursing|date=2015|publisher=Oxford University Press, Incorporated|isbn=9780199332342|page=623}}</ref> | symptoms = Periods of [[Depression (mood)|depression]] and elevated [[mood (psychology)|mood]]<ref name=BMJ2012 /><ref name=DSM5 /> | complications = [[ആത്മഹത്യ]], [[സ്വയംമുറിവേൽപ്പിക്കൽ]]<ref name=BMJ2012/> | onset = 25 വയസ്സ്<ref name=BMJ2012 /> | duration = | types = [[ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ I]], [[ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ II]], മറ്റുളളവ<ref name=DSM5 /> | causes = [[Environmental factor|Environmental]] and [[Genetics|genetic]]<ref name=BMJ2012 /> | risks = കുടുംബചരിത്രം, [[കുട്ടിക്കാലത്തെ ദുരുപയോഗം]], നീണ്ടകാലത്തെ [[stress (psychological)|മാനസികസംഘർഷം]]<ref name=BMJ2012 /> | diagnosis = | differential = [[അറ്റൻഷൻ ഡെഫിസിറ്റ് ഹൈപ്പർ ആക്ടിവിറ്റി ഡിസോർഡർ]], [[personality disorder]]s, [[സ്കിസോഫ്രീനിയ]], [[substance use disorder]]<ref name=BMJ2012 /> | prevention = | treatment = [[മാനസികചികിത്സ]], [[മരുന്നുചികിത്സ]]s<ref name=BMJ2012 /> | medication = [[Lithium (medication)|ലിഥിയം]], [[മനോരോഗമരുന്നുകൾ]], [[anticonvulsant]]s<ref name=BMJ2012 /> | prognosis = | frequency = 1–3%<ref name=BMJ2012/><ref name=Schmitt2014/><ref name=Schmitt2014>{{cite journal |vauthors=Schmitt A, Malchow B, Hasan A, Falkai P | title = The impact of environmental factors in severe psychiatric disorders | journal = Front Neurosci | volume = 8 | issue = 19 | pages = 19 | date = February 2014 | doi = 10.3389/fnins.2014.00019 | pmc = 3920481 | pmid = 24574956| doi-access = free }}</ref> | deaths = }} [[വിഷാദം|വിഷാദത്തിന്റെ]] ഘട്ടങ്ങളും ഉന്മാദത്തിൻ്റെ ഘട്ടങ്ങളും ഒരാളുടെ മനസ്സിൽ മാറിമാറിവരുന്ന ഒരു മാനസിക വൈകല്യമാണ് '''ഉന്മാദ-വിഷാദാവസ്ഥ''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ.''' ഇത് ഏതാനും ദിവസങ്ങൾ മുതൽ ആഴ്ചകൾ വരെ നീണ്ടുനിൽക്കാവുന്നതാണ്.<ref name="BMJ2012" /><ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref><ref name="FDA4">{{Cite web|url=https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|title=DSM IV Criteria for Manic Episode|website=[[Food and Drug Administration]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170731230148/https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|archive-date=July 31, 2017}}</ref> ആവേശകരമായ മാനസികാവസ്ഥ ഗുരുതരമായതോ [[ചിത്തവിഭ്രാന്തി|സൈക്കോസിസുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ടതോ ആണെങ്കിൽ, അതിനെ ഉന്മാദം (Mania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു; എന്നാൽ തീവ്രത കുറവാണെങ്കിൽ, അതിനെ മിതോന്മാദം (hypomania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> ഉന്മാദ സമയത്ത്, ഒരു വ്യക്തി അസാധാരണമായി ഊർജ്ജസ്വലനോ, സന്തോഷവാനോ, പ്രകോപിതനോ ആയി പെരുമാറുന്നു അഥവാ, അങ്ങനെ അനുഭവപ്പെടുന്ന,<ref name="BMJ2012" /> അയാൾ മുൻപിൻ നോക്കാതെ പലപ്പോഴും ആവേശകരമായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നു.<ref name="DSM5" /> ഉന്മാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ സാധാരണയായി ഉറക്കം കുറയുന്നു.<ref name="DSM5" /> വിഷാദാവസ്ഥയുടെ ഘട്ടത്തിൽ, വ്യക്തിക്ക് കരച്ചിൽ അനുഭവപ്പെടുകയും ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു നിഷേധാത്മക സമീപനവും മറ്റുള്ളവരുമായുള്ള മോശം നേത്ര സമ്പർക്കവും ഉണ്ടായിരിക്കാം.<ref name="BMJ2012" /> [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യ ചെയ്യാനുള്ള]] പ്രവണത കൂടുതലാണ്; 20 വർഷത്തിനിടയിൽ, ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരിൽ 6% പേർ ആത്മഹത്യ ചെയ്തപ്പോൾ, 30-40% പേർ സ്വയംഹാനിയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു.<ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> [[ഉത്കണ്ഠ വൈകല്യം|ഉത്കണ്ഠാ വൈകല്യങ്ങൾ]], ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ഉപയോഗം എന്നിവയും സാധാരണയായി ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിൻ്റെ കാരണങ്ങൾ വ്യക്തമായി മനസ്സിലായിട്ടില്ലെങ്കിലും, [[ജനിതകശാസ്ത്രം|ജനിതകവും]] പാരിസ്ഥിതികവുമായ ഘടകങ്ങൾ ഇതിൽ ഒരു പങ്ക് വഹിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> ചെറിയ ഇഫക്റ്റുകൾ ഉളള അനേകം [[ജീൻ|ജീനുകൾ]] ചേർന്ന് ഈ അസുഖത്തിന്റെ വികാസത്തിന് കാരണമായേക്കാം.<ref name="BMJ2012" /><ref>{{Cite journal|last=Goodwin|first=Guy M.|title=Bipolar disorder|journal=Medicine|volume=40|issue=11|pages=596–598|doi=10.1016/j.mpmed.2012.08.011|year=2012}}</ref> ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ വികസിക്കാനുള്ള സാധ്യതയുടെ 70-90% ജനിതക ഘടകങ്ങളാണ്.<ref>{{Cite book|title=Charney & Nestler's Neurobiology of Mental Illness|last=Charney|first=Alexander|last2=Sklar|first2=Pamela|date=2018|publisher=Oxford University Press|isbn=9780190681425|editor-last=Charney|editor-first=Dennis|edition=5th|location=New York|page=162|chapter=Genetics of Schizophrenia and Bipolar Disorder|editor-last2=Nestler|editor-first2=Eric|editor-last3=Sklar|editor-first3=Pamela|editor-last4=Buxbaum|editor-first4=Joseph|chapter-url=https://books.google.com/books?id=y8M9DwAAQBAJ&q=Charney%20%26%20Nestler's%20Neurobiology%20of%20Mental%20Illness&pg=PA162}}</ref><ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}</ref> ഈ അസുഖത്തിന് കാരണമായ ഘടകങ്ങളിൽ [[ബാലപീഡനം|കുട്ടിക്കാലത്ത് ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെട്ട]] ദുരനുഭവങ്ങളും ദീർഘകാല മാനസികസംഘർഷവും ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> വിഷാദഘട്ടം ഉള്ളതോ അല്ലാത്തതോ ആയ ഒരു ഉന്മാദഘട്ടമെങ്കിലും ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ ഈ അവസ്ഥയെ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ തരം I എന്നും കുറഞ്ഞത് ഒരു മിതോന്മാദഘട്ടവും (എന്നാൽ പൂർണ്ണ ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ ഇല്ല) ഒരു പ്രധാന വിഷാദഘട്ടവും ഉണ്ടെങ്കിൽ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ തരം II എന്നും തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നു.<ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref> ഈ ലക്ഷണങ്ങൾ മരുന്നുകളോ മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളോ മൂലമാണെങ്കിൽ, അവ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ആയി കണക്കാക്കില്ല.<ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAmerican_Psychiatry_Association2013">American Psychiatry Association (2013). </cite></ref> രോഗനിർണ്ണയത്തിന് മെഡിക്കൽ പരിശോധന ആവശ്യമില്ല, എന്നിരുന്നാലും രക്തപരിശോധനയും മെഡിക്കൽ ഇമേജിംഗും സഹായകമായിരിക്കും. <ref name="NIH2016Test">{{Cite web|url=https://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|title=Bipolar Disorder|access-date=August 13, 2016|last=NIMH|date=April 2016|publisher=National Institutes of Health|archive-url=https://web.archive.org/web/20160727230418/http://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|archive-date=July 27, 2016}}</ref> == സൂചനകളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Bipolar_mood_shifts.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Bipolar_mood_shifts.png/220px-Bipolar_mood_shifts.png|ലഘുചിത്രം| ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിലേക്കുള്ള മാറ്റം]] കൗമാരത്തിന്റെ അവസാനവും പ്രായപൂർത്തിയുടെ തുടക്കവുമാണ് ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉണ്ടാകാനിടയുളള കാലം. <ref name="Christie88">{{Cite journal|title=Epidemiologic evidence for early onset of mental disorders and higher risk of drug abuse in young adults|journal=The American Journal of Psychiatry|volume=145|issue=8|pages=971–975|year=1988|pmid=3394882|doi=10.1176/ajp.145.8.971}}</ref> {{Sfn|Goodwin|Jamison|2007|p=1945}} ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന ഉന്മാദം കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[വിഷാദം|വിഷാദ]] ഘട്ടങ്ങൾ, അതിനിടയിൽ രോഗലക്ഷണങ്ങളൊന്നും ഇല്ലാതിരിക്കുക എന്നിവ ഈ അവസ്ഥയുടെ സവിശേഷതയാണ്. <ref name="Chen2011">{{Cite journal|title=A quantitative meta-analysis of fMRI studies in bipolar disorder|journal=Bipolar Disorders|volume=13|issue=1|pages=1–15|date=February 2011|pmid=21320248|doi=10.1111/j.1399-5618.2011.00893.x}}</ref> ഈ ഘട്ടങ്ങളിൽ, ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകൾ സാധാരണ മാനസികാവസ്ഥയ്ക്കിടയിൽ തന്നെ, മനശ്ചാലകപ്രവർത്തനങ്ങൾ, -ഉദാഹരണത്തിന്, ഉന്മാദ സമയത്ത് സ്ഥിരമായ അസ്വസ്ഥത അല്ലെങ്കിൽ വിഷാദ സമയത്ത് ചലനങ്ങൾ മന്ദഗതിയിലാകൽ- [[അന്തർജാത-നിജാവർത്തനം|ജൈവഘടികാരം]], ബോധം എന്നിവയിൽ തടസ്സങ്ങൾ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. "സാധാരണ ഉന്മാദ" വുമായി ബന്ധപ്പെട്ട യൂഫോറിയ മുതൽ ഡിസ്ഫോറിയ ക്ഷോഭം എന്നിവ വരെയുള്ള വ്യത്യസ്ത തലത്തിലുള്ള മാനസിക അസ്വസ്ഥതകൾ ഉന്മാദത്തിന് ഉണ്ടാകാം. <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}</ref> ഉന്മാദ, വിഷാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ വ്യാമോഹം അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം; അവയുടെ ഉള്ളടക്കവും സ്വഭാവവും വ്യക്തിയുടെ നിലവിലുള്ള മാനസികാവസ്ഥയുമായി പൊരുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> === ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg/220px-A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| 1892-ലെ കളർ ലിത്തോഗ്രാഫ്, ''ഹിലേറിയസ് മാനിയ'' ബാധിച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു]] ഉന്മാദഘട്ടം എന്നാൽ ഒരു ആഴ്‌ചയെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഉയർന്നതോ പ്രകോപിപ്പിക്കുന്നതോ ആയ മാനസികാവസ്ഥയുടെ ഒരു പ്രത്യേക കാലഘട്ടമാണ്, അത് അമിതാനന്ദമോ ഭ്രമമോ ആകാം. ഉന്മാദത്തിൻ്റെ പ്രധാന ലക്ഷണം മനശ്ചാലക പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഊർജ്ജം വർദ്ധിക്കുന്നതാണ് . വർദ്ധിച്ച ആത്മാഭിമാനമോ ഗാംഭീര്യമോ, അമിത ചിന്തകൾ, നിർത്തില്ലാതെയുളള അനിയന്ത്രിത സംസാരം, ഉറക്കമില്ലായ്മ, നിയന്ത്രണമില്ലാത്ത സാമൂഹിക ഇടപെടൽ, <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAkiskal2017">Akiskal H (2017). "13.4 Mood Disorders: Clinical Features". </cite></ref> വർദ്ധിച്ച ലക്ഷ്യാധിഷ്ഠിത പ്രവർത്തനങ്ങൾ, ദുർബലമായ തീരുമാനങ്ങൾ എന്നിവയും ഉന്മാദാവസ്ഥയിൽ പ്രകടമാകും. [[അമിതകാമാസക്തി]] അല്ലെങ്കിൽ അമിതമായ ചെലവ് പോലെയുള്ള അമിതോത്സാഹത്തോടെയുളളതോ അല്ലെങ്കിൽ ഉയർന്ന അപകടസാധ്യതയുള്ളതോ ആയ പെരുമാറ്റങ്ങൾ.<ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}</ref><ref name="Tarr2011">{{Cite journal|date=November 2011|title=Comparative efficacy and acceptability of mood stabilizer and second generation antipsychotic monotherapy for acute mania—a systematic review and meta-analysis|journal=J Affect Disord|volume=134|issue=1–3|pages=14–19|doi=10.1016/j.jad.2010.11.009|pmid=21145595}}</ref><ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}</ref> ചികിത്സിച്ചില്ലെങ്കിൽ, ഒരു ഉന്മാദഘട്ടം സാധാരണയായി മൂന്ന് മുതൽ ആറ് മാസം വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. <ref>{{Cite journal|last=Titmarsh S|title=Characteristics and duration of mania: implications for continuation treatment|journal=Progress in Neurology and Psychiatry|date=May–June 2013|volume=17|issue=3|pages=26–27|doi=10.1002/pnp.283}}</ref> === മിതോന്മാദ ഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy_passing_into_mania'_Wellcome_L0022595_(cropped).jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg/220px-%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg|ലഘുചിത്രം|'വിഷാദം ഉന്മാദത്തിലേയ്ക്ക് കടക്കുന്നു' എന്ന അടിക്കുറിപ്പോടെയുളള 1858-ലെ ഒരു ലിത്തോഗ്രാഫ് ]] ഉന്മാദത്തിൻ്റെ നേരിയ രൂപം മാത്രമായ മിതോന്മാദാവസ്ഥ എന്ന അവസ്ഥ നാല് ദിവസമെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കും,<ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBeentjesGoossensPoslawsky2012">Beentjes TA, Goossens PJ, Poslawsky IE (October 2012). </cite></ref> എന്നാൽ ഇത് വ്യക്തിയുടെ സാമൂഹികഇടപെടലുകളിലോ ജോലി ചെയ്യാനുള്ള കഴിവിലോ കാര്യമായ കുറവുണ്ടാക്കുന്നില്ല എന്നതുപോലെതന്നെ [[മതിഭ്രമം|മിഥ്യാധാരണ]] അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും ഉണ്ടാകില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ രോഗി മാനസികരോഗ ആശുപത്രിയിൽ കിടക്കേണ്ടതില്ല.<ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBarnettSmoller2009">Barnett JH, Smoller JW (November 2009). </cite></ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥകൾ പൂർണ്ണമായ ഉന്മാദാവസ്ഥകളിലേക്ക് അപൂർവ്വമായി പുരോഗമിക്കാറുണ്ട്.<ref name="Bowins2013">{{Cite journal|last=Bowins B|title=Cognitive regulatory control therapies|journal=Am J Psychother|volume=67|issue=3|pages=215–236|year=2007|pmid=24236353|doi=10.1176/appi.psychotherapy.2013.67.3.215}}</ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥയിൽ ചിലർക അമിതമായ സർഗ്ഗാത്മകത പ്രകടിപ്പിക്കുമ്പോൽ<ref name="Beentjes2012" /><ref name="pmid20936438">{{Cite journal|date=December 2010|title=The link between bipolar disorders and creativity: evidence from personality and temperament studies.|journal=Current Psychiatry Reports|volume=12|issue=6|pages=522–530|doi=10.1007/s11920-010-0159-x|pmid=20936438}}</ref> മറ്റുചിലരാകട്ടെ, പ്രകോപിതരാകുകയോ മോശം തീരുമാനങ്ങളെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു.<ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBobo2017">Bobo WV (October 2017). </cite></ref> === വിഷാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy'_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg/220px-%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഹ്യൂ വെൽച്ച് ഡയമണ്ടിന്റെ ഫോട്ടോയ്ക്ക് ശേഷം വില്യം ബാഗിന്റെ 'മെലാഞ്ചലി']] ഇരുധ്രുവമാനസികത്തകരാറിൻ്റെ വിഷാദ ഘട്ടത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങളിൽ സ്ഥിരമായ ദുഃഖം, ക്ഷോഭം അല്ലെങ്കിൽ കോപം, [[അനൂഭൂതിയില്ലായ്മ|മുമ്പ് ആസ്വദിച്ചു ചെയ്ത പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ താൽപ്പര്യക്കുറവ്]], അമിതമോ അനുചിതമോ ആയ കുറ്റബോധം, [[വിഷാദം|നിരാശ]], അമിതഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ [[ഇൻസോമ്നിയ|ഉറക്കക്കുറവ്]], ക്ഷീണം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ, സ്വയം വെറുപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ വിലപ്പോവില്ലെന്ന തോന്നൽ, മരണം അല്ലെങ്കിൽ [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള]] ചിന്തകൾ എന്നിവയും ഈ ഘട്ടങ്ങളിൽ ഉണ്ടായേക്കാം.<ref name="Muneer2013">{{Cite journal|last=Muneer A|title=Treatment of the depressive phase of bipolar affective disorder: a review|journal=J Pak Med Assoc|volume=63|issue=6|pages=763–769|date=June 2013|pmid=23901682|type=Review}}</ref> == ഇതും കാണുക == {{കവാടം|Psychiatry|Psychology|Medicine}} * [[List of people with bipolar disorder|ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകളുടെ പട്ടിക]] == വിശദീകരണ കുറിപ്പുകൾ == == അവലംബങ്ങൾ == <references /> == പുറം കണ്ണികൾ == {{Sister project links|wikt=bipolar disorder|n=Category:Bipolar disorder|q=no|s=no|b=Psychiatric Disorders/Mood Disorders/Bipolar Disorder|voy=no|v=no|d=Q131755|species=no|m=no|mw=no}} {{Medical resources|DiseasesDB=7812|ICD10={{ICD10|F|31 || f|30}}|ICD9={{ICD9|296.0}}, {{ICD9|296.1}}, {{ICD9|296.4}}, {{ICD9|296.5}}, {{ICD9|296.6}}, {{ICD9|296.7}}, {{ICD9|296.8}}|ICDO=|OMIM=125480|OMIM_mult={{OMIM|309200||none}}|MedlinePlus=000926|eMedicineSubj=med|eMedicineTopic=229|MeshID=D001714}}{{Mental and behavioral disorders}}{{Mood disorders|state=expanded}}{{Authority Control}} s76zg64kra3cm7exegka63pw88rw6na 3765268 3765267 2022-08-15T17:09:19Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{PU|Bipolar disorder}} {{Infobox medical condition (new) | name = ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ | image = P culture.svg | alt = | caption = Bipolar disorder is characterized by episodes of depression and mania. | field = [[സൈക്യാട്രി]] | synonyms = ബൈപോളാർ അഫക്റ്റീവ് ഡിസോർഡർ (BPAD),<ref>{{cite journal | vauthors = Gautam S, Jain A, Gautam M, Gautam A, Jagawat T | title = Clinical Practice Guidelines for Bipolar Affective Disorder (BPAD) in Children and Adolescents | journal = Indian Journal of Psychiatry | volume = 61 | issue = Suppl 2 | pages = 294–305 | date = January 2019 | pmid = 30745704 | pmc = 6345130 | doi = 10.4103/psychiatry.IndianJPsychiatry_570_18 }}</ref> ബൈപോളാർ ഇൽനസ്, മാനിക് ഡിപ്രഷൻ, മാനിക് ഡിപ്രസീവ് ഡിസോർഡർ, മാനിക്-ഡിപ്രസീവ് ഇൽനസ് (historical),<ref name=Shorter2005/><ref name=Shorter2005>{{cite book|author=Edward Shorter|title=A Historical Dictionary of Psychiatry|url=https://books.google.com/books?id=M49pEDoEpl0C&pg=PA165|year=2005|place=New York|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-517668-1|pages=165–166}}</ref> മാനിക്-ഡിപ്രസീവ് സൈക്കോസിസ്, സർക്കുലർ ഇൻസാനിറ്റി (historical),<ref name=Shorter2005/> ബൈപോളാർ ഡിസീസ്<ref>{{cite book|last1=Coyle|first1=Nessa|last2=Paice|first2=Judith A. | name-list-style = vanc |title=Oxford Textbook of Palliative Nursing|date=2015|publisher=Oxford University Press, Incorporated|isbn=9780199332342|page=623}}</ref> | symptoms = Periods of [[Depression (mood)|depression]] and elevated [[mood (psychology)|mood]]<ref name=BMJ2012 /><ref name=DSM5 /> | complications = [[ആത്മഹത്യ]], [[സ്വയംമുറിവേൽപ്പിക്കൽ]]<ref name=BMJ2012/> | onset = 25 വയസ്സ്<ref name=BMJ2012 /> | duration = | types = [[ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ I]], [[ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ II]], മറ്റുളളവ<ref name=DSM5 /> | causes = [[Environmental factor|Environmental]] and [[Genetics|genetic]]<ref name=BMJ2012 /> | risks = കുടുംബചരിത്രം, [[കുട്ടിക്കാലത്തെ ദുരുപയോഗം]], നീണ്ടകാലത്തെ [[stress (psychological)|മാനസികസംഘർഷം]]<ref name=BMJ2012 /> | diagnosis = | differential = [[അറ്റൻഷൻ ഡെഫിസിറ്റ് ഹൈപ്പർ ആക്ടിവിറ്റി ഡിസോർഡർ]], [[personality disorder]]s, [[സ്കിസോഫ്രീനിയ]], [[substance use disorder]]<ref name=BMJ2012 /> | prevention = | treatment = [[മാനസികചികിത്സ]], [[മരുന്നുചികിത്സ]]s<ref name=BMJ2012 /> | medication = [[Lithium (medication)|ലിഥിയം]], [[മനോരോഗമരുന്നുകൾ]], [[anticonvulsant]]s<ref name=BMJ2012 /> | prognosis = | frequency = 1–3%<ref name=BMJ2012/><ref name=Schmitt2014/><ref name=Schmitt2014>{{cite journal |vauthors=Schmitt A, Malchow B, Hasan A, Falkai P | title = The impact of environmental factors in severe psychiatric disorders | journal = Front Neurosci | volume = 8 | issue = 19 | pages = 19 | date = February 2014 | doi = 10.3389/fnins.2014.00019 | pmc = 3920481 | pmid = 24574956| doi-access = free }}</ref> | deaths = }} [[വിഷാദം|വിഷാദത്തിന്റെ]] ഘട്ടങ്ങളും ഉന്മാദത്തിൻ്റെ ഘട്ടങ്ങളും ഒരാളുടെ മനസ്സിൽ മാറിമാറിവരുന്ന ഒരു മാനസിക വൈകല്യമാണ് '''ഉന്മാദ-വിഷാദാവസ്ഥ''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ.''' ഇത് ഏതാനും ദിവസങ്ങൾ മുതൽ ആഴ്ചകൾ വരെ നീണ്ടുനിൽക്കാവുന്നതാണ്.<ref name="BMJ2012" /><ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref><ref name="FDA4">{{Cite web|url=https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|title=DSM IV Criteria for Manic Episode|website=[[Food and Drug Administration]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170731230148/https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/00/slides/3590s1c/tsld002.htm|archive-date=July 31, 2017}}</ref> ആവേശകരമായ മാനസികാവസ്ഥ ഗുരുതരമായതോ [[ചിത്തവിഭ്രാന്തി|സൈക്കോസിസുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ടതോ ആണെങ്കിൽ, അതിനെ ഉന്മാദം (Mania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു; എന്നാൽ തീവ്രത കുറവാണെങ്കിൽ, അതിനെ മിതോന്മാദം (hypomania) എന്ന് വിളിക്കുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> ഉന്മാദ സമയത്ത്, ഒരു വ്യക്തി അസാധാരണമായി ഊർജ്ജസ്വലനോ, സന്തോഷവാനോ, പ്രകോപിതനോ ആയി പെരുമാറുന്നു അഥവാ, അങ്ങനെ അനുഭവപ്പെടുന്ന,<ref name="BMJ2012" /> അയാൾ മുൻപിൻ നോക്കാതെ പലപ്പോഴും ആവേശകരമായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നു.<ref name="DSM5" /> ഉന്മാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ സാധാരണയായി ഉറക്കം കുറയുന്നു.<ref name="DSM5" /> വിഷാദാവസ്ഥയുടെ ഘട്ടത്തിൽ, വ്യക്തിക്ക് കരച്ചിൽ അനുഭവപ്പെടുകയും ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു നിഷേധാത്മക സമീപനവും മറ്റുള്ളവരുമായുള്ള മോശം നേത്ര സമ്പർക്കവും ഉണ്ടായിരിക്കാം.<ref name="BMJ2012" /> [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യ ചെയ്യാനുള്ള]] പ്രവണത കൂടുതലാണ്; 20 വർഷത്തിനിടയിൽ, ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരിൽ 6% പേർ ആത്മഹത്യ ചെയ്തപ്പോൾ, 30-40% പേർ സ്വയംഹാനിയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു.<ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> [[ഉത്കണ്ഠ വൈകല്യം|ഉത്കണ്ഠാ വൈകല്യങ്ങൾ]], ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ഉപയോഗം എന്നിവയും സാധാരണയായി ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിൻ്റെ കാരണങ്ങൾ വ്യക്തമായി മനസ്സിലായിട്ടില്ലെങ്കിലും, [[ജനിതകശാസ്ത്രം|ജനിതകവും]] പാരിസ്ഥിതികവുമായ ഘടകങ്ങൾ ഇതിൽ ഒരു പങ്ക് വഹിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> ചെറിയ ഇഫക്റ്റുകൾ ഉളള അനേകം [[ജീൻ|ജീനുകൾ]] ചേർന്ന് ഈ അസുഖത്തിന്റെ വികാസത്തിന് കാരണമായേക്കാം.<ref name="BMJ2012" /><ref>{{Cite journal|last=Goodwin|first=Guy M.|title=Bipolar disorder|journal=Medicine|volume=40|issue=11|pages=596–598|doi=10.1016/j.mpmed.2012.08.011|year=2012}}</ref> ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ വികസിക്കാനുള്ള സാധ്യതയുടെ 70-90% ജനിതക ഘടകങ്ങളാണ്.<ref>{{Cite book|title=Charney & Nestler's Neurobiology of Mental Illness|last=Charney|first=Alexander|last2=Sklar|first2=Pamela|date=2018|publisher=Oxford University Press|isbn=9780190681425|editor-last=Charney|editor-first=Dennis|edition=5th|location=New York|page=162|chapter=Genetics of Schizophrenia and Bipolar Disorder|editor-last2=Nestler|editor-first2=Eric|editor-last3=Sklar|editor-first3=Pamela|editor-last4=Buxbaum|editor-first4=Joseph|chapter-url=https://books.google.com/books?id=y8M9DwAAQBAJ&q=Charney%20%26%20Nestler's%20Neurobiology%20of%20Mental%20Illness&pg=PA162}}</ref><ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}</ref> ഈ അസുഖത്തിന് കാരണമായ ഘടകങ്ങളിൽ [[ബാലപീഡനം|കുട്ടിക്കാലത്ത് ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെട്ട]] ദുരനുഭവങ്ങളും ദീർഘകാല മാനസികസംഘർഷവും ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="BMJ2012" /> വിഷാദഘട്ടം ഉള്ളതോ അല്ലാത്തതോ ആയ ഒരു ഉന്മാദഘട്ടമെങ്കിലും ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ ഈ അവസ്ഥയെ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ തരം I എന്നും കുറഞ്ഞത് ഒരു മിതോന്മാദഘട്ടവും (എന്നാൽ പൂർണ്ണ ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ ഇല്ല) ഒരു പ്രധാന വിഷാദഘട്ടവും ഉണ്ടെങ്കിൽ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ തരം II എന്നും തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നു.<ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}</ref> ഈ ലക്ഷണങ്ങൾ മരുന്നുകളോ മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളോ മൂലമാണെങ്കിൽ, അവ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ആയി കണക്കാക്കില്ല.<ref name="DSM5">{{Cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|last=American Psychiatry Association|date=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|isbn=978-0-89042-555-8|edition=5th|location=Arlington|pages=123–154}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAmerican_Psychiatry_Association2013">American Psychiatry Association (2013). </cite></ref> രോഗനിർണ്ണയത്തിന് മെഡിക്കൽ പരിശോധന ആവശ്യമില്ല, എന്നിരുന്നാലും രക്തപരിശോധനയും മെഡിക്കൽ ഇമേജിംഗും സഹായകമായിരിക്കും. <ref name="NIH2016Test">{{Cite web|url=https://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|title=Bipolar Disorder|access-date=August 13, 2016|last=NIMH|date=April 2016|publisher=National Institutes of Health|archive-url=https://web.archive.org/web/20160727230418/http://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder/index.shtml#part_145405|archive-date=July 27, 2016}}</ref> == സൂചനകളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Bipolar_mood_shifts.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Bipolar_mood_shifts.png/220px-Bipolar_mood_shifts.png|ലഘുചിത്രം| ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിലേക്കുള്ള മാറ്റം]] കൗമാരത്തിന്റെ അവസാനവും പ്രായപൂർത്തിയുടെ തുടക്കവുമാണ് ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉണ്ടാകാനിടയുളള കാലം. <ref name="Christie88">{{Cite journal|title=Epidemiologic evidence for early onset of mental disorders and higher risk of drug abuse in young adults|journal=The American Journal of Psychiatry|volume=145|issue=8|pages=971–975|year=1988|pmid=3394882|doi=10.1176/ajp.145.8.971}}</ref> {{Sfn|Goodwin|Jamison|2007|p=1945}} ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന ഉന്മാദം കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[വിഷാദം|വിഷാദ]] ഘട്ടങ്ങൾ, അതിനിടയിൽ രോഗലക്ഷണങ്ങളൊന്നും ഇല്ലാതിരിക്കുക എന്നിവ ഈ അവസ്ഥയുടെ സവിശേഷതയാണ്. <ref name="Chen2011">{{Cite journal|title=A quantitative meta-analysis of fMRI studies in bipolar disorder|journal=Bipolar Disorders|volume=13|issue=1|pages=1–15|date=February 2011|pmid=21320248|doi=10.1111/j.1399-5618.2011.00893.x}}</ref> ഈ ഘട്ടങ്ങളിൽ, ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകൾ സാധാരണ മാനസികാവസ്ഥയ്ക്കിടയിൽ തന്നെ, മനശ്ചാലകപ്രവർത്തനങ്ങൾ, -ഉദാഹരണത്തിന്, ഉന്മാദ സമയത്ത് സ്ഥിരമായ അസ്വസ്ഥത അല്ലെങ്കിൽ വിഷാദ സമയത്ത് ചലനങ്ങൾ മന്ദഗതിയിലാകൽ- [[അന്തർജാത-നിജാവർത്തനം|ജൈവഘടികാരം]], ബോധം എന്നിവയിൽ തടസ്സങ്ങൾ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. "സാധാരണ ഉന്മാദ" വുമായി ബന്ധപ്പെട്ട യൂഫോറിയ മുതൽ ഡിസ്ഫോറിയ ക്ഷോഭം എന്നിവ വരെയുള്ള വ്യത്യസ്ത തലത്തിലുള്ള മാനസിക അസ്വസ്ഥതകൾ ഉന്മാദത്തിന് ഉണ്ടാകാം. <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}</ref> ഉന്മാദ, വിഷാദ ഘട്ടങ്ങളിൽ വ്യാമോഹം അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം; അവയുടെ ഉള്ളടക്കവും സ്വഭാവവും വ്യക്തിയുടെ നിലവിലുള്ള മാനസികാവസ്ഥയുമായി പൊരുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="BMJ2012">{{Cite journal|title=Bipolar disorder|journal=BMJ (Clinical Research Ed.)|date=December 27, 2012|volume=345|page=e8508|pmid=23271744|doi=10.1136/bmj.e8508}}</ref> === ഉന്മാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg/220px-A_woman_diagnosed_as_suffering_from_hilarious_mania._Colour_Wellcome_L0026687.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| 1892-ലെ കളർ ലിത്തോഗ്രാഫ്, ''ഹിലേറിയസ് മാനിയ'' ബാധിച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു]] ഉന്മാദഘട്ടം എന്നാൽ ഒരു ആഴ്‌ചയെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഉയർന്നതോ പ്രകോപിപ്പിക്കുന്നതോ ആയ മാനസികാവസ്ഥയുടെ ഒരു പ്രത്യേക കാലഘട്ടമാണ്, അത് അമിതാനന്ദമോ ഭ്രമമോ ആകാം. ഉന്മാദത്തിൻ്റെ പ്രധാന ലക്ഷണം മനശ്ചാലക പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഊർജ്ജം വർദ്ധിക്കുന്നതാണ് . വർദ്ധിച്ച ആത്മാഭിമാനമോ ഗാംഭീര്യമോ, അമിത ചിന്തകൾ, നിർത്തില്ലാതെയുളള അനിയന്ത്രിത സംസാരം, ഉറക്കമില്ലായ്മ, നിയന്ത്രണമില്ലാത്ത സാമൂഹിക ഇടപെടൽ, <ref name="akiskalsadock">{{Cite book|title=Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry|last=Akiskal|first=Hagop|date=2017|publisher=Wolters Kluwer|editor-last=Sadock|editor-first=Benjamin|edition=10th|location=New York|chapter=13.4 Mood Disorders: Clinical Features|editor-last2=Sadock|editor-first2=Virginia|editor-last3=Ruiz|editor-first3=Pedro}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAkiskal2017">Akiskal H (2017). "13.4 Mood Disorders: Clinical Features". </cite></ref> വർദ്ധിച്ച ലക്ഷ്യാധിഷ്ഠിത പ്രവർത്തനങ്ങൾ, ദുർബലമായ തീരുമാനങ്ങൾ എന്നിവയും ഉന്മാദാവസ്ഥയിൽ പ്രകടമാകും. [[അമിതകാമാസക്തി]] അല്ലെങ്കിൽ അമിതമായ ചെലവ് പോലെയുള്ള അമിതോത്സാഹത്തോടെയുളളതോ അല്ലെങ്കിൽ ഉയർന്ന അപകടസാധ്യതയുള്ളതോ ആയ പെരുമാറ്റങ്ങൾ.<ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}</ref><ref name="Tarr2011">{{Cite journal|date=November 2011|title=Comparative efficacy and acceptability of mood stabilizer and second generation antipsychotic monotherapy for acute mania—a systematic review and meta-analysis|journal=J Affect Disord|volume=134|issue=1–3|pages=14–19|doi=10.1016/j.jad.2010.11.009|pmid=21145595}}</ref><ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}</ref> ചികിത്സിച്ചില്ലെങ്കിൽ, ഒരു ഉന്മാദഘട്ടം സാധാരണയായി മൂന്ന് മുതൽ ആറ് മാസം വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. <ref>{{Cite journal|last=Titmarsh S|title=Characteristics and duration of mania: implications for continuation treatment|journal=Progress in Neurology and Psychiatry|date=May–June 2013|volume=17|issue=3|pages=26–27|doi=10.1002/pnp.283}}</ref> === മിതോന്മാദ ഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy_passing_into_mania'_Wellcome_L0022595_(cropped).jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg/220px-%27Melancholy_passing_into_mania%27_Wellcome_L0022595_%28cropped%29.jpg|ലഘുചിത്രം|'വിഷാദം ഉന്മാദത്തിലേയ്ക്ക് കടക്കുന്നു' എന്ന അടിക്കുറിപ്പോടെയുളള 1858-ലെ ഒരു ലിത്തോഗ്രാഫ് ]] ഉന്മാദത്തിൻ്റെ നേരിയ രൂപം മാത്രമായ മിതോന്മാദാവസ്ഥ എന്ന അവസ്ഥ നാല് ദിവസമെങ്കിലും നീണ്ടുനിൽക്കും,<ref name="Beentjes2012">{{Cite journal|date=October 2012|title=Caregiver burden in bipolar hypomania and mania: a systematic review|journal=Perspect Psychiatr Care|volume=48|issue=4|pages=187–197|doi=10.1111/j.1744-6163.2012.00328.x|pmid=23005586}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBeentjesGoossensPoslawsky2012">Beentjes TA, Goossens PJ, Poslawsky IE (October 2012). </cite></ref> എന്നാൽ ഇത് വ്യക്തിയുടെ സാമൂഹികഇടപെടലുകളിലോ ജോലി ചെയ്യാനുള്ള കഴിവിലോ കാര്യമായ കുറവുണ്ടാക്കുന്നില്ല എന്നതുപോലെതന്നെ [[മതിഭ്രമം|മിഥ്യാധാരണ]] അല്ലെങ്കിൽ ഭ്രമാത്മകത പോലുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും ഉണ്ടാകില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ രോഗി മാനസികരോഗ ആശുപത്രിയിൽ കിടക്കേണ്ടതില്ല.<ref name="Barnett2009">{{Cite journal|title=The genetics of bipolar disorder|journal=Neuroscience|volume=164|issue=1|pages=331–343|date=November 2009|pmid=19358880|pmc=3637882|doi=10.1016/j.neuroscience.2009.03.080}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBarnettSmoller2009">Barnett JH, Smoller JW (November 2009). </cite></ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥകൾ പൂർണ്ണമായ ഉന്മാദാവസ്ഥകളിലേക്ക് അപൂർവ്വമായി പുരോഗമിക്കാറുണ്ട്.<ref name="Bowins2013">{{Cite journal|last=Bowins B|title=Cognitive regulatory control therapies|journal=Am J Psychother|volume=67|issue=3|pages=215–236|year=2007|pmid=24236353|doi=10.1176/appi.psychotherapy.2013.67.3.215}}</ref> മിതോന്മാദാവസ്ഥയിൽ ചിലർക അമിതമായ സർഗ്ഗാത്മകത പ്രകടിപ്പിക്കുമ്പോൽ<ref name="Beentjes2012" /><ref name="pmid20936438">{{Cite journal|date=December 2010|title=The link between bipolar disorders and creativity: evidence from personality and temperament studies.|journal=Current Psychiatry Reports|volume=12|issue=6|pages=522–530|doi=10.1007/s11920-010-0159-x|pmid=20936438}}</ref> മറ്റുചിലരാകട്ടെ, പ്രകോപിതരാകുകയോ മോശം തീരുമാനങ്ങളെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു.<ref name="Bobo2017">{{Cite journal|title=The Diagnosis and Management of Bipolar I and II Disorders: Clinical Practice Update|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=92|issue=10|pages=1532–1551|date=October 2017|pmid=28888714|doi=10.1016/j.mayocp.2017.06.022|type=Review}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBobo2017">Bobo WV (October 2017). </cite></ref> === വിഷാദഘട്ടങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:'Melancholy'_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg/220px-%27Melancholy%27_by_W._Bagg_Wellcome_L0022594.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഹ്യൂ വെൽച്ച് ഡയമണ്ടിന്റെ ഫോട്ടോയ്ക്ക് ശേഷം വില്യം ബാഗിന്റെ 'മെലാഞ്ചലി']] ഇരുധ്രുവമാനസികത്തകരാറിൻ്റെ വിഷാദ ഘട്ടത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങളിൽ സ്ഥിരമായ ദുഃഖം, ക്ഷോഭം അല്ലെങ്കിൽ കോപം, [[അനൂഭൂതിയില്ലായ്മ|മുമ്പ് ആസ്വദിച്ചു ചെയ്ത പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ താൽപ്പര്യക്കുറവ്]], അമിതമോ അനുചിതമോ ആയ കുറ്റബോധം, [[വിഷാദം|നിരാശ]], അമിതഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ [[ഇൻസോമ്നിയ|ഉറക്കക്കുറവ്]], ക്ഷീണം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ, സ്വയം വെറുപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ വിലപ്പോവില്ലെന്ന തോന്നൽ, മരണം അല്ലെങ്കിൽ [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള]] ചിന്തകൾ എന്നിവയും ഈ ഘട്ടങ്ങളിൽ ഉണ്ടായേക്കാം.<ref name="Muneer2013">{{Cite journal|last=Muneer A|title=Treatment of the depressive phase of bipolar affective disorder: a review|journal=J Pak Med Assoc|volume=63|issue=6|pages=763–769|date=June 2013|pmid=23901682|type=Review}}</ref> == ഇതും കാണുക == {{കവാടം|Psychiatry|Psychology|Medicine}} * [[List of people with bipolar disorder|ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകളുടെ പട്ടിക]] == വിശദീകരണ കുറിപ്പുകൾ == == അവലംബങ്ങൾ == <references /> == പുറം കണ്ണികൾ == {{Sister project links|wikt=bipolar disorder|n=Category:Bipolar disorder|q=no|s=no|b=Psychiatric Disorders/Mood Disorders/Bipolar Disorder|voy=no|v=no|d=Q131755|species=no|m=no|mw=no}} {{Medical resources|DiseasesDB=7812|ICD10={{ICD10|F|31 || f|30}}|ICD9={{ICD9|296.0}}, {{ICD9|296.1}}, {{ICD9|296.4}}, {{ICD9|296.5}}, {{ICD9|296.6}}, {{ICD9|296.7}}, {{ICD9|296.8}}|ICDO=|OMIM=125480|OMIM_mult={{OMIM|309200||none}}|MedlinePlus=000926|eMedicineSubj=med|eMedicineTopic=229|MeshID=D001714}}{{Mental and behavioral disorders}}{{Mood disorders|state=expanded}}{{Authority Control}} mliwu0kn979v36h9hpz4xu63ebg6jzh 0 575232 3765237 3764758 2022-08-15T12:22:33Z Irshadpp 10433 /* ഭരണകൂടങ്ങൾ */ wikitext text/x-wiki പതിനൊന്ന്-പന്ത്രണ്ട് നൂറ്റാണ്ടുകളിലായി വലെൻസിയയിൽ നിലനിന്ന അന്തലൂസ് താഇഫ ഭരണകൂടമായിരുന്നു വലെൻസിയ താഇഫ (താഇഫത് ബലൻസിയ {{Lang-ar|طائفة بلنسية}} ) ഈ ഭരണകൂടത്തിന്റെ ആദ്യ ഘട്ടം 1010 മുതൽ 1065 വരെയും രണ്ടാം ഘട്ടം 1075 മുതൽ 1099 വരെയും മൂന്നാമത്തെയും അവസാനത്തെയും ഘട്ടം 1229 മുതൽ 1238 വരെയും ആയിരുന്നു. ==ഭരണകൂടങ്ങൾ== ===സഖ്‌ലാബി ഭരണം=== അന്തലൂസിലെ അടിമകളായിരുന്ന മുബാറക്, മുസഫ്ഫർ എന്നിവർ വലെൻസിയയിലെ പ്രതിനിധികളായി ഭരിച്ചുതുടങ്ങി. തുടർന്ന് നടന്ന സൈനിക അട്ടിമറിയിലൂടെ ഇവർ സംയുക്ത ഭരണാധികാരം കയ്യാളി. ഇതോടെ വലെൻസിയ ഒരു സ്വതന്ത്ര താഇഫ ആയി മാറി. 1010 മുതൽ 1017 വരെ ഇവർ ഭരണം നടത്തി. ഭരണവിരുദ്ധ സമരങ്ങൾക്കിടയിലായി രണ്ടുപേരും മരണപ്പെട്ടതോടെ ലബീബ് അൽ ഫത അൽ സഖ്‌ലാബി, മുജാഹിദ് അൽ അമീരി എന്നിവർ സംയുക്ത ഭരണം ഏറ്റെടുത്തു. 1017 മുതൽ 1021 വരെ ഇവരുടെ ഭരണം നീണ്ടുനിന്നു. ===ബനൂ അമീർ ഭരണം=== അന്തലൂസിലെ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന [[അൽ മൻസൂർ|അൽ മൻസൂറിന്റെ]] സഹായികളായിരുന്ന ബനൂ അമീർ (അമീറിഡ്) കുടുംബം ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ 1021 മുതൽ 1065 വരെ വലെൻസിയ ഭരിച്ചു. 10 വർഷത്തെ ഇടവേളക്ക് ശേഷം 1075 മുതൽ 1085 വരെയും ഇവരുടെ ഭരണം തുടർന്നു. p1t26t6wh5xb09cw02kzf563v6i2ug2 3765238 3765237 2022-08-15T12:22:45Z Irshadpp 10433 /* ബനൂ അമീർ ഭരണം */ wikitext text/x-wiki പതിനൊന്ന്-പന്ത്രണ്ട് നൂറ്റാണ്ടുകളിലായി വലെൻസിയയിൽ നിലനിന്ന അന്തലൂസ് താഇഫ ഭരണകൂടമായിരുന്നു വലെൻസിയ താഇഫ (താഇഫത് ബലൻസിയ {{Lang-ar|طائفة بلنسية}} ) ഈ ഭരണകൂടത്തിന്റെ ആദ്യ ഘട്ടം 1010 മുതൽ 1065 വരെയും രണ്ടാം ഘട്ടം 1075 മുതൽ 1099 വരെയും മൂന്നാമത്തെയും അവസാനത്തെയും ഘട്ടം 1229 മുതൽ 1238 വരെയും ആയിരുന്നു. ==ഭരണകൂടങ്ങൾ== ===സഖ്‌ലാബി ഭരണം=== അന്തലൂസിലെ അടിമകളായിരുന്ന മുബാറക്, മുസഫ്ഫർ എന്നിവർ വലെൻസിയയിലെ പ്രതിനിധികളായി ഭരിച്ചുതുടങ്ങി. തുടർന്ന് നടന്ന സൈനിക അട്ടിമറിയിലൂടെ ഇവർ സംയുക്ത ഭരണാധികാരം കയ്യാളി. ഇതോടെ വലെൻസിയ ഒരു സ്വതന്ത്ര താഇഫ ആയി മാറി. 1010 മുതൽ 1017 വരെ ഇവർ ഭരണം നടത്തി. ഭരണവിരുദ്ധ സമരങ്ങൾക്കിടയിലായി രണ്ടുപേരും മരണപ്പെട്ടതോടെ ലബീബ് അൽ ഫത അൽ സഖ്‌ലാബി, മുജാഹിദ് അൽ അമീരി എന്നിവർ സംയുക്ത ഭരണം ഏറ്റെടുത്തു. 1017 മുതൽ 1021 വരെ ഇവരുടെ ഭരണം നീണ്ടുനിന്നു. ===ബനൂ അമീർ ഭരണം=== അന്തലൂസിലെ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന [[അൽമൻസൂർ|അൽ മൻസൂറിന്റെ]] സഹായികളായിരുന്ന ബനൂ അമീർ (അമീറിഡ്) കുടുംബം ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ 1021 മുതൽ 1065 വരെ വലെൻസിയ ഭരിച്ചു. 10 വർഷത്തെ ഇടവേളക്ക് ശേഷം 1075 മുതൽ 1085 വരെയും ഇവരുടെ ഭരണം തുടർന്നു. aqwr6dva35kid4nli7cwuroax9p7cik 0 575284 3765251 3764993 2022-08-15T13:29:44Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{pu|Thorax}} {{Infobox anatomy | Name = തൊറാക്സ്<br>നെഞ്ച് | Latin = thorax | Greek = θώραξ | Image = Chest.jpg | Caption = X-ray image of the chest showing the internal anatomy of the [[rib cage]], [[lungs]] and [[heart]] as well as the inferior thoracic border–made up of the [[thoracic diaphragm|diaphragm]]. | Width = | Image2 = Surface projections of the organs of the trunk.png | Caption2 = Surface projections of the organs of the [[Torso|trunk]], with the thorax or chest region seen stretching down to approximately the end of the [[oblique lung fissure]] anteriorly, but more deeply its lower limit rather corresponds to the upper border of the liver. | Precursor = | System = | Artery = | Vein = | Nerve = | Lymph = }} മനുഷ്യരുടെയും സസ്തനികളുടെയും മറ്റ് ടെട്രാപോഡ് മൃഗങ്ങളുടെയും കഴുത്തിനും വയറിനും ഇടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന [[ശരീരശാസ്ത്രം|ശരീര]] ഭാഗമാണ് '''നെഞ്ച്''' അല്ലെങ്കിൽ '''തൊറാക്സ്''' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. <ref>{{DorlandsDict|nine/000957692|thorax}}</ref> <ref>{{MeSH name|Thorax}}</ref> [[പ്രാണി|പ്രാണികൾ]], [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകൾ]], വംശനാശം സംഭവിച്ച [[ട്രൈലോബൈറ്റ്|ട്രൈലോബൈറ്റുകൾ]] എന്നിവയുടെ ശരീരത്തിലെ മൂന്ന് പ്രധാന ഡിവിഷനുകളിൽ ഒന്നാണ് നെഞ്ച്. മൂന്ന് ഡിവിഷനുകളിൽ ഓരോന്നിലും ഒന്നിലധികം ഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. മനുഷ്യന്റെ നെഞ്ചിൽ തൊറാസിക് കാവിറ്റിയും തൊറാസിക് വാളും ഉൾപ്പെടുന്നു. [[ഹൃദയം]], [[ശ്വാസകോശം]], [[തൈമസ് ഗ്രന്ഥി]] എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള അവയവങ്ങളും പേശികളും മറ്റ് വിവിധ ആന്തരിക ഘടനകളും ഇതിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. പല രോഗങ്ങളും നെഞ്ചിനെ ബാധിച്ചേക്കാം, ഏറ്റവും സാധാരണമായ ലക്ഷണങ്ങളിൽ ഒന്ന് നെഞ്ചുവേദനയാണ്. == പദോൽപ്പത്തി == തോറാക്സ് എന്ന വാക്ക് {{Lang-la|thorax}} വഴി, <ref>{{Cite book|url=https://www.oed.com/view/Entry/200980?redirectedFrom=thorax+|title=Oxford English Dictionary|publisher=Oxford University Press|language=en|chapter=thorax, n.}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/thorax|title=Definition: Thorax|website=Oxford Learner's Dictionaries}}</ref> [[പ്രാചീന ഗ്രീക്ക് ഭാഷ|ഗ്രീക്ക്]] θώραξ ''thorax'' ൽ നിന്നാണ് വന്നത്.<ref>[https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dqw%2Frac θώραξ], Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus Digital Library</ref> == മനുഷ്യന്റെ നെഞ്ച് == === ഘടന === മനുഷ്യരിലും മറ്റ് ഹോമിനിഡുകളിലും, കഴുത്തിനും വയറിനും ഇടയിലുള്ള ശരീരത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് നെഞ്ച്, അതിന്റെ ആന്തരിക [[അവയവം|അവയവങ്ങളും]] മറ്റ് ഉള്ളടക്കങ്ങളും. വാരിയെല്ല്, [[നട്ടെല്ല്]], ഷോൾഡർ ഗിർഡിൽ എന്നിവയാൽ സംരക്ഷിക്കപ്പെടുകയും പിന്തുണയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ==== ഉള്ളടക്കം ==== [[പ്രമാണം:Chest_labeled.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Chest_labeled.png/220px-Chest_labeled.png|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ചില ഘടനകൾ ലേബൽ ചെയ്തിരിക്കുന്ന മനുഷ്യന്റെ നെഞ്ചിന്റെ ഒരു [[എക്സ് കിരണം|എക്സ്-റേ]]]] നെഞ്ചിന്റെ ഉള്ളിൽ [[ഹൃദയം]], [[ശ്വാസകോശം]] ([[തൈമസ് ഗ്രന്ഥി]]യും), മേജർ /മൈനർ പെക്റ്ററൽ പേശികൾ, ട്രപീസിയസ് പേശികൾ, കഴുത്തിലെ പേശികൾ, ഡയഫ്രം, [[അന്നനാളം]], [[ശ്വാസനാളം]], സ്റ്റെർനത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം, [[അസ്ഥി|അസ്ഥികൾ]] (ഹ്യൂമറസിന്റെ മുകൾ ഭാഗം, സ്കാപുല, സ്റ്റെർനം, നട്ടെല്ലിന്റെ തൊറാസിക് ഭാഗം, കോളർബോൺ, വാരിയെല്ല്, ഫ്ലോട്ടിംഗ് വാരിയെല്ലുകൾ എന്നിവ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഷോൾഡര് സോക്കറ്റ്) എന്നീ ആന്തരിക ഘടനകളും, ധമനികൾ/സിരകൾ (അയോർട്ട, സുപ്പീരിയർ വെന കാവ, ഇൻഫീരിയർ വെന കാവ, പൾമണറി ആർട്ടറി) എന്നിവയും അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. [[ചർമ്മം|ചർമ്മവും]] മുലക്കണ്ണുകളുമാണ് ബാഹ്യ ഘടനകൾ. ==== നെഞ്ച് ==== മനുഷ്യ ശരീരത്തിന്റെ മുൻഭാഗത്തുള്ള കഴുത്തിനും ഡയഫ്രത്തിനും ഇടയിലുള്ള ഭാഗത്തെ നെഞ്ച് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഒരു മൃഗത്തിന്റെയും അനുബന്ധ പ്രദേശത്തെ നെഞ്ച് എന്നു വിളിക്കാം. നെഞ്ചിന്റെ ആകൃതി [[ഹൃദയം|ഹൃദയത്തെയും]] [[ശ്വാസകോശം|ശ്വാസകോശത്തെയും]] ഉൾക്കൊള്ളുന്ന തൊറാസിക് അസ്ഥികൂടത്തിന്റെ രൂപവുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ല. തോളുകളുടെ വീതി ഷോൾടർ ഗിർഡിൽ മൂലമാണ്, അതിൽ ആക്സിലെയും ഹ്യൂമേരിയുടെ തലകളും അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. മധ്യരേഖയിൽ, മുകളിൽ സുപ്രസ്‌റ്റേണൽ നോച്ച് കാണപ്പെടുന്നു, അതിന് താഴെ ഏകദേശം മൂന്ന് വിരലുകളുടെ വീതിയിൽ ഒരു തിരശ്ചീന വരമ്പ് അനുഭവപ്പെടും, ഇത് സ്റ്റെർണൽ ആംഗിൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു, ഇത് സ്റ്റെർനത്തിന്റെ മ്യൂബ്രിയത്തിനും ബോഡിക്കും ഇടയിലുള്ള ജംഗ്ഷനെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. ഈ ലൈനിനൊപ്പം രണ്ടാമത്തെ വാരിയെല്ലുകൾ സ്റ്റെർനത്തിൽ ചേരുന്നു. സ്റ്റെർനത്തിന്റെ താഴത്തെ ഭാഗത്ത്, ഏഴാമത്തെ അല്ലെങ്കിൽ അവസാനത്തെ യഥാർത്ഥ വാരിയെല്ലുകൾ ചേരുന്നിടത്ത്, എൻസിഫോം തരുണാസ്ഥി ആരംഭിക്കുന്നു, ഇതിന് മുകളിൽ പലപ്പോഴും [[ആമാശയം|ആമാശയത്തിലെ]] കുഴി എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു കുഴിഞ്ഞ ഭാഗം ഉണ്ടാകുന്നു. ==== അസ്ഥികൾ ==== "തൊറാസിക് സ്കെലിറ്റൻ" എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന നെഞ്ചിലെ അസ്ഥികൾ ആക്സിയൽ സ്കെലിറ്റന്റെ ഒരു ഘടകമാണ്. === ക്ലിനിക്കൽ പ്രാധാന്യം === [[പ്രമാണം:High-resolution_computed_tomographs_of_a_normal_thorax_(thumbnail).jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/High-resolution_computed_tomographs_of_a_normal_thorax_%28thumbnail%29.jpg/220px-High-resolution_computed_tomographs_of_a_normal_thorax_%28thumbnail%29.jpg|ലഘുചിത്രം| യഥാക്രമം [[അക്ഷതലം|ആക്സിയൽ]], കൊറോണൽ, സാഗിറ്റൽ പ്ലെയിനുകളിൽ എടുത്ത ഒരു സാധാരണ നെഞ്ചിന്റെ ഉയർന്ന റെസല്യൂഷൻ കമ്പ്യൂട്ടഡ് ടോമോഗ്രാഫുകൾ .{{noprint|[[Commons:Scrollable high-resolution computed tomography images of a normal thorax|Click here to scroll through the image stacks.]]}}]] [[പ്ലൂറസി]], ഫ്ലെയിൽ ചെസ്റ്റ്, എറ്റെലെക്റ്റാസിസ്, ഏറ്റവും സാധാരണമായ നെഞ്ചുവേദന എന്നിവ നെഞ്ചിനെ ബാധിക്കുന്ന വിവിധ തരത്തിലുള്ള [[രോഗം|രോഗങ്ങളോ]] അവസ്ഥകളോ ആണ്. ഈ അവസ്ഥകൾ പാരമ്പര്യമോ ജനന വൈകല്യങ്ങളോ ആഘാതമോ മൂലമോ ഉണ്ടാകാം . ആഴത്തിൽ ശ്വസിക്കാനോ [[ചുമ|ചുമയ്ക്കാനോ]] ഉള്ള കഴിവ് കുറയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു അവസ്ഥയും നെഞ്ച് രോഗമോ അവസ്ഥയോ ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ==== പരിക്ക് ==== പരിക്ക് മൂലമുള്ള മരണങ്ങളിലെ ഒരു പ്രധാന കാരണമാണ് നെഞ്ചിലെ മുറിവ് (നെസ്റ്റ് ട്രോമ, തൊറാസിക് പരിക്ക് അല്ലെങ്കിൽ തൊറാസിക് ട്രോമ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു). <ref>Shahani, Rohit, MD. (2005). [http://www.emedicine.com/med/topic2916.htm Penetrating Chest Trauma]. ''eMedicine''. Retrieved 2005-02-05.</ref> മൂർച്ചയുള്ള നെഞ്ചിലെ ആഘാതത്തിന്റെ പ്രധാന പാത്തോഫിസിയോളജികളിൽ വായു, രക്തം അല്ലെങ്കിൽ ഇവ രണ്ടും സംയോജിപ്പിച്ചുള്ള പ്രവാഹത്തിലെ തകരാറുകൾ ഉൾപ്പെടുന്നു. അന്നനാളത്തിലെ സുഷിരങ്ങൾ പോലെ, ദഹനനാളത്തിലെ ഉള്ളടക്കം ചോർന്നൊലിക്കുന്ന സെപ്സിസും പരിഗണിക്കേണ്ടതുണ്ട്. മൂർച്ചയുള്ള ആഘാതം മൂലം സാധാരണയായി നെഞ്ചിന്റെ ഭിത്തിക്ക് പരിക്കേൽക്കുന്നു (ഉദാഹരണത്തിന്, വാരിയെല്ല് ഒടിവുകൾ). ഈ പരിക്കുകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വേദന ശ്വസനം ബുദ്ധിമുട്ടിലാക്കാം. ശ്വാസകോശ സംബന്ധമായ തകരാറുകൾ (ചുവടെയുള്ള ചിത്രം കാണുക) പോലുള്ള നേരിട്ടുള്ള ശ്വാസകോശ പരിക്കുകൾ നെഞ്ചിലെ വലിയ ആഘാതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ==== വേദന ==== [[ശ്വസനേന്ദ്രിയവ്യൂഹം|ശ്വാസകോശ സംബന്ധമായ]] പ്രശ്നങ്ങൾ, [[ദഹനം (ജീവശാസ്ത്രം)|ദഹന]] പ്രശ്നങ്ങൾ, മസ്കുലോസ്കലെറ്റൽ സങ്കീർണതകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ ഒന്നിലധികം പ്രശ്നങ്ങളുടെ ഫലമായി നെഞ്ചുവേദന ഉണ്ടാകാം . വേദന ഹൃദയസംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾക്കും കാരണമാകും. അനുഭവപ്പെടുന്ന എല്ലാ വേദനകളും ഹൃദയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതല്ല, പക്ഷേ അത് നിസ്സാരമായി കാണരുത്. വേദനയുടെ കാരണത്തെ ആശ്രയിച്ച് ലക്ഷണങ്ങൾ വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും. <ref>[http://www.chestdiseases.net/ Chest Diseases] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141216225857/http://chestdiseases.net/|date=2014-12-16}} Retrieved on 2010-1-26</ref> ഹൃദയസംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ നെഞ്ചിൽ പെട്ടെന്നുള്ള മർദ്ദം അല്ലെങ്കിൽ പുറം, കഴുത്ത്, കൈകൾ എന്നിവയിൽ വേദനയ്ക്ക് കാരണമാകുമ്പോൾ, ഹൃദയസംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ കാരണം അനുഭവപ്പെടുന്ന വേദന ദഹനനാളത്തിൽ കത്തുന്ന പോലെയോ ആഴത്തിലുള്ള ശ്വാസം എടുക്കുമ്പോൾ വേദനയോ നൽകുന്നു. ഒരേ അവസ്ഥയിൽ വ്യത്യസ്ത ആളുകൾക്ക് വ്യത്യസ്തമായി വേദന അനുഭവപ്പെടുന്നു. രോഗലക്ഷണങ്ങൾ സൗമ്യമാണോ ഗുരുതരമാണോ എന്ന് ഒരു രോഗിക്ക് മാത്രമേ അറിയൂ. നെഞ്ചുവേദന [[ഹൃദയാഘാതം|മയോകാർഡിയൽ ഇൻഫ്രാക്ഷന്റെ]] ('ഹൃദയാഘാതം') ഒരു ലക്ഷണമായിരിക്കാം. ഈ അവസ്ഥ ശരീരത്തിലുണ്ടെങ്കിൽ, നെഞ്ചിൽ ഭാരം അനുഭവപ്പെടും. വിയർപ്പ്, ശ്വാസതടസ്സം, തലകറക്കം, [[അതാളത|ക്രമരഹിതമായ ഹൃദയമിടിപ്പ്]] എന്നിവയും അനുഭവപ്പെടാം. ഹൃദയാഘാതം സംഭവിക്കുകയാണെങ്കിൽ, കേടുപാടുകളുടെ ഭൂരിഭാഗവും ആദ്യത്തെ ആറ് മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കുന്നു, അതിനാൽ കഴിയുന്നത്ര വേഗത്തിൽ ശരിയായ ചികിത്സ ലഭിക്കുന്നത് പ്രധാനമാണ്. ചില ആളുകൾക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രായമായവരോ പ്രമേഹമുള്ളവരോ ആണെങ്കിൽ, സാധാരണ നെഞ്ചുവേദന ഉണ്ടാകില്ലെങ്കിലും ഹൃദയാഘാതത്തിന്റെ മറ്റ് പല ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാകാം. ഈ രോഗികൾക്കും അവരെ പരിചരിക്കുന്നവർക്കും ഹൃദയാഘാത ലക്ഷണങ്ങളെ കുറിച്ച് നല്ല ധാരണ ഉണ്ടായിരിക്കേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. ===== നെഞ്ചുവേദനയുടെ ഹൃദയ സംബന്ധമല്ലാത്ത കാരണങ്ങൾ ===== എല്ലാ നെഞ്ചുവേദനയും ഹൃദയാഘാതം പോലെ, [[ഹൃദയം]] ഉൾപ്പെടുന്ന അവസ്ഥകൾ മൂലമല്ല. അമിത ശാരീരിക അധ്വാനത്തിന് ശേഷം നെഞ്ചിലെ മതിലില് വേദന അനുഭവപ്പെടാം. വ്യായാമം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുന്ന വ്യക്തികൾക്ക് സാധാരണയായി തുടക്കത്തിൽ ഇത്തരം വേദന അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്.  വേദന കൂടുതൽ ഗുരുതരമായ ഒന്നിന്റെ ലക്ഷണമല്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ അത് നിരീക്ഷിക്കേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. മുകളിലെ ശ്വാസകോശ [[അണുബാധ|അണുബാധയുള്ളവരിലും]] വേദന അനുഭവപ്പെടാം. ഇതിൽ പനിയും ചുമയും ഉണ്ടാകും. ചുണങ്ങു വികസിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് നെഞ്ചിലെയോ വാരിയെല്ലിലെയോ വേദനയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ നൽകുന്ന മറ്റൊരു വൈറൽ അണുബാധയാണ് ഷിംഗിൾസ് . പരിക്കുകളും നെഞ്ചുവേദനയുടെ ഒരു സാധാരണ കാരണമാണ്. ആഴത്തിലുള്ള ശ്വാസം എടുക്കുമ്പോഴോ ചുമയ്ക്കിടയിലോ ഇത് സാധാരണയായി അനുഭവപ്പെടുന്നു. ==== എറ്റെലെക്റ്റാസിസ് ==== നെഞ്ചുവേദനയുടെ മറ്റൊരു നോൺ-കാർഡിയാക് കാരണം എറ്റ്ലെക്റ്റാസിസ് ആണ്. വായുസഞ്ചാരമില്ലാത്തതിനാൽ ശ്വാസകോശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം തകരുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന അവസ്ഥയാണിത്. ബ്രോങ്കിയൽ ട്യൂബുകൾ അടയുമ്പോൾ, ഈ അവസ്ഥ വികസിക്കുകയും രോഗികൾക്ക് ശ്വാസതടസ്സം അനുഭവപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ശ്വാസനാളത്തിൽ നിന്ന് നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ഒരു ബ്രോങ്കിയിൽ എന്തെങ്കിലും കുടുങ്ങുന്നതാണ് എറ്റെലെക്റ്റാസിസിന്റെ ഏറ്റവും സാധാരണമായ കാരണം. ബ്രോങ്കസിനുള്ളിൽ മ്യൂക്കസ്, [[നിയോപ്ലാസം|ട്യൂമർ]], നാണയം, ഭക്ഷണത്തിന്റെ കഷണം, കളിപ്പാട്ടം തുടങ്ങിയവ കുടുങ്ങി തടസ്സം ഉണ്ടാകാം. <ref>[http://www.merck.com/mmhe/sec04/ch048/ch048a.html Atelectasis] Lung and Airway Disorders. Retrieved on 2010-1-26</ref> ==== ന്യൂമോത്തോറാക്സ് ==== പ്ലൂറൽ സ്പേസിൽ വായു അല്ലെങ്കിൽ വാതകം അടിഞ്ഞുകൂടുന്ന അവസ്ഥയാണ് ന്യൂമോത്തോറാക്സ് . ഇത് അറിയപ്പെടുന്ന കാരണമില്ലാതെയോ അല്ലെങ്കിൽ ശ്വാസകോശ രോഗത്തിന്റെ ഫലമായോ അല്ലെങ്കിൽ ശ്വാസകോശത്തിന്റെ ഗുരുതരമായ പരിക്കിന്റെ ഫലമായോ സംഭവിക്കാം. <ref>[http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/Diseases/pleurisy/pleurisy_whatare.html Pleurisy] Lung Diseases. Retrieved on 2010-1-26</ref> വായു അല്ലെങ്കിൽ വാതകം അടിഞ്ഞുകൂടുന്നതിനനുസരിച്ച് ന്യൂമോത്തോറാക്സിന്റെ വലുപ്പം മാറുന്നു. ഒരു മെഡിക്കൽ നടപടിക്രമം വഴി സൂചി ഉപയോഗിച്ച് സമ്മർദ്ദം ഒഴിവാക്കാനാകും. ഇത് ചികിത്സിച്ചില്ലെങ്കിൽ, രക്തയോട്ടം തടസ്സപ്പെടുകയും ടെൻഷൻ ന്യൂമോത്തോറാക്സ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന രക്തസമ്മർദ്ദം കുറയൽ സംഭവിക്കുകയും ചെയ്യും. ചെറിയ കേസുകൾ സ്വയം പരിഹരിക്കാറുണ്ട്. ഈ അവസ്ഥയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ പലപ്പോഴും ശ്വാസകോശത്തിന്റെ ഒരു വശത്ത് അല്ലെങ്കിൽ ശ്വാസം മുട്ടൽ പോലെ അനുഭവപ്പെടുന്നു. == മറ്റ് മൃഗങ്ങൾ == === ടെട്രാപോഡുകളിൽ === [[സസ്തനി|സസ്തനികളിൽ]], സ്റ്റെർണം, തൊറാസിക് [[കശേരു|കശേരുക്കൾ]], വാരിയെല്ലുകൾ എന്നിവയാൽ രൂപംകൊളളുന്ന ശരീരത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് നെഞ്ച്. ഇത് കഴുത്ത് മുതൽ ഡയഫ്രം വരെ നീളുന്നു. മുകളിലെ കൈകാലുകൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നില്ല. [[ഹൃദയം|ഹൃദയവും]] [[ശ്വാസകോശം|ശ്വാസകോശവും]] അതുപോലെ തന്നെ ധാരാളം രക്തക്കുഴലുകളും തൊറാസിക് അറയിൽ ഉണ്ട്, . ആന്തരികാവയവങ്ങൾ വാരിയെല്ല്, സ്റ്റെർനം എന്നിവയാൽ സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. === ആർത്രോപോഡുകളിൽ === {{multiple image | align = right | direction = horizontal | image1 =Trilobite sections-en.svg | width1 = 220 | caption1 = ട്രൈലോബൈറ്റ് ബോഡിയെ മൂന്ന് പ്രധാന ഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു, കണ്ണുകൾ, വായഭാഗങ്ങൾ, ആന്റിന പോലുള്ള സെൻസറി അവയവങ്ങൾ എന്നിവയുള്ള ഒരു സെഫാലോൺ, സമാനമായ ഒന്നിലധികം സെഗ്‌മെന്റുകളുള്ള തൊറാക്സ്, ഒരു പിജിഡിയം അല്ലെങ്കിൽ വാൽ വിഭാഗം. | image2 = Scheme ant worker anatomy-en.svg | width2 =300 | caption2 = തൊഴിലാളി ഉറുമ്പിൽ, അടിവയറ്റിൽ തൊറാക്സും [[Metasoma|മെറ്റാസോമയും]] ചേർന്ന [[Gaster (insect anatomy)|പ്രൊപ്പോഡിയം]] അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു, ഇത് ഇടുങ്ങിയ [[Petiole (insect)|പെറ്റിയോളും]] ബൾബസ് [[Propodeum|ഗാസ്റ്ററും]] ആയി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. }} [[പ്രാണി|പ്രാണികൾ]], [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകൾ]], വംശനാശം സംഭവിച്ച [[ട്രൈലോബൈറ്റ്|ട്രൈലോബൈറ്റുകൾ]] എന്നിവയിൽ, ജീവിയുടെ ശരീരത്തിലെ മൂന്ന് പ്രധാന ഡിവിഷനുകളിൽ ഒന്നാണ് തൊറാക്സ്, അവയിൽ ഓരോന്നിലും ഒന്നിലധികം ഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. പ്രാണികളിൽ ഇത് [[പ്രാണികളുടെ ചിറകുകൾ|ചിറകുകളും]] കാലുകളും ഘടിപ്പിക്കുന്ന പ്രദേശമാണ്, ട്രൈലോബൈറ്റുകളിൽ ഒന്നിലധികം ആർട്ടിക്യുലേറ്റിംഗ് പ്ലേറ്റുകളുടെ പ്രദേശവും. മിക്ക പ്രാണികളിലും, തൊറാക്സ് തന്നെ പ്രോട്ടോറാക്സ്, മെസോതോറാക്സ്, മെറ്റാതോറാക്സ് എന്നീ മൂന്ന് ഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. പ്രാണികളിൽ, പ്രായപൂർത്തിയായവയിൽ പ്രോട്ടോറാക്സിൽ കാലുകൾ എപ്പോഴും ഉണ്ടെങ്കിലും, അതില് ചിറകുകൾ കാണാറില്ല; ചിറകുകൾ (ഉണ്ടായിരിക്കുമ്പോൾ) കുറഞ്ഞത് മെസോത്തോറാക്സിലേക്കെങ്കിലും പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു, സാധാരണയായി മെറ്റാതോറാക്സിലും ചിറകുകൾ കാണാം. അപ്പോക്രിറ്റൻ ഹൈമനോപ്റ്റെറയിൽ, ആദ്യത്തെ [[ഹൈമനോപ്റ്റെറ|ഉദരഭാഗം]] മെറ്റാതോറാക്സുമായി സംയോജിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അത് പ്രൊപ്പോഡിയം എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു ഘടന ഉണ്ടാക്കുന്നു. അതനുസരിച്ച്, ഈ പ്രാണികളിൽ, പ്രവർത്തനപരമായ തൊറാക്സ് നാല് ഭാഗങ്ങൾ ആകുന്നു, അതിനാൽ ഇതിനെ മറ്റ് പ്രാണികളുടെ "തോറാക്സിൽ" നിന്ന് വേർതിരിച്ചറിയാൻ സാധാരണയായി മെസോസോമ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഒരു പ്രാണിയിലെ ഓരോ തൊറാസിക് സെഗ്‌മെന്റും വിവിധ ഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു, അവയിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടത് ഡോർസൽ ഭാഗം ( നോട്ടം ), ലാറ്ററൽ ഭാഗം ( പ്ലൂറോൺ ; ഓരോ വശത്തും ഒന്ന്), വെൻട്രൽ ഭാഗം ( സ്റ്റെർനം ) എന്നിവയാണ്. ചില പ്രാണികളിൽ, ഈ ഭാഗങ്ങളിൽ ഓരോന്നും ഒന്നോ അതിലധികമോ സ്വതന്ത്രമായ എക്സോസ്കെലെറ്റൽ പ്ലേറ്റുകളാൽ നിർമ്മിതമാണ്, അവയ്ക്കിടയിൽ മെംബ്രൺ ( സ്ക്ലറൈറ്റ്സ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു)ഉണ്ടാകും, എന്നിരുന്നാലും പല കേസുകളിലും സ്ക്ലെറൈറ്റുകൾ വിവിധ ഡിഗ്രികളിൽ സംയോജിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. == മനുഷ്യന്റെ നെഞ്ചിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ == <gallery widths="200"> പ്രമാണം:3D CT of thorax, annotated.jpg|തോറാക്സിന്റെ [[High resolution computed tomography|ഉയർന്ന റെസല്യൂഷനുള്ള കമ്പ്യൂട്ട് ടോമോഗ്രാഫിയുടെ]] [[Volume rendering|വോളിയം റെൻഡറിംഗ്]] . [[Pulmonary circulation|ശ്വാസകോശ രക്തചംക്രമണത്തിന്റെ]] വിവിധ തലങ്ങൾ ദൃശ്യവൽക്കരിക്കുന്നതിനായി മുൻവശത്തെ തൊറാസിക് വാൾ, [[Root of the lung|ശ്വാസനാളങ്ങൾ, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ വേരിന്റെ]] മുൻവശത്തുള്ള പൾമണറി വെസ്സലുകൾ എന്നിവ ഡിജിറ്റലായി നീക്കം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. പ്രമാണം:Slide2DENNO.JPG|തൊറാക്സ്. മുൻ കാഴ്ച. പ്രമാണം:Slide2DENNNO.JPG|തൊറാക്സ്. മുൻ കാഴ്ച. പ്രമാണം:Deutsche Jugendmeisterschaften Gerätturnen männlich Training at Internationales Deutsches Turnfest Berlin 2017 (Martin Rulsch) 0831.jpg|ഒരു [[Artistic gymnastics|ജിംനാസ്റ്റിന്റെ]] വ്യക്തമായി കാണാവുന്ന നെഞ്ച്. </gallery> == ഇതും കാണുക == * [[Pectus carinatum|പെക്റ്റസ് കരിനാറ്റം]] * [[Pectus excavatum|പെക്റ്റസ് എക്സ്കവേറ്റം]] * [[Thoracic cavity|തൊറാസിക് കാവിറ്റി]] * [[Cardiothoracic surgery|കാർഡിയോതൊറാസിക് ശസ്ത്രക്രിയ]] == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * {{Cite web|url=http://www.trilobites.info/index.htm|title=A guide to the Orders of Trilobites|access-date=August 23, 2005|last=Sam Gon III}} [[വർഗ്ഗം:ജന്തുശരീരശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:തൊറാക്സ്]] 3pdus3gwqarzaac7i6esl02j6gd8mlu 0 575293 3765413 3765010 2022-08-16T10:12:18Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group|group=തായ് ഖംതി|native_name=တဲး ၵံးတီ, Tai Khamti|native_name_lang=|flag_caption=|image=File:Tai Khampti diorama.JPG|caption=Diorama and [[wax figures]] of Tai Khamti people in [[Jawaharlal Nehru Museum, Itanagar]]|population={{circa}} 350,000|region1={{flag|Myanmar}}|pop1=~200,000|region2={{flag|India}}|pop2=140,310|langs=[[Khamti language|Khamti]], [[Burmese language|Burmese]], [[Assamese language|Assamese]]|rels=[[Theravada Buddhism]]|related=[[Thai people]], [[Lao people]], [[Shan people]], [[Dai people]]}} [[Category:Articles using infobox ethnic group with image parameters|IRKhamti people]] <span></span> [[Category:Articles using infobox ethnic group with image parameters|ψKhamti people]] '''തായ് ഖംതി''', ( ഖംതി : တဲး ၵံးတီႈ, ( {{Lang-th|ชาวไทคำตี่}} , {{Lang-my|ခန္တီးရှမ်းလူမျိုး}} , '''Hkamti''' '''Shan''' ) അല്ലെങ്കിൽ ലളിതമായി അവർ ഖംതി എന്നാണ് അവർ അറിയപ്പെടുന്നത്, കാച്ചിൻ സംസ്ഥാനത്തിലെ Hkamti Long, Mogaung, Myitkyina പ്രദേശങ്ങളിലും [[മ്യാൻമാർ|മ്യാൻമറിലെ]] Sagaing ഡിവിഷനിലെ Hkamti ജില്ലയിലും നിന്നുള്ള ഒരു തായ് വംശീയ വിഭാഗമാണ്. [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിൽ]], [[അരുണാചൽ പ്രദേശ്|അരുണാചൽ പ്രദേശിലെ]] നാംസായ് ജില്ലയിലും ചംഗ്ലാങ് ജില്ലയിലുമാണ് ഇവർ കാണപ്പെടുന്നത്. ലഖിംപൂർ ജില്ലയിലും ധേമാജി ജില്ലയിലും [[ആസാം|അസമിലെ]] ടിൻസുകിയ ജില്ലയിലെ മുങ്‌ലാങ് ഖാംതി ഗ്രാമത്തിലും [[ചൈന|ചൈനയുടെ]] ചില ഭാഗങ്ങളിലും ഈ വിഭാഗം ജനതയുടെ ചെറിയ സംഖ്യകളുണ്ട്. ഖംതികളുടെ ജനസംഖ്യ 100,031 ആണ്, അതിൽ 40,005 പേർ അരുണാചൽ പ്രദേശിലും 60,026 പേർ അസമിലും താമസിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, മ്യാൻമറിൽ അവരുടെ ആകെ ജനസംഖ്യ 200,000 ആളുകളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.  തെങ്കപാനി തടത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്ത് വസിക്കുന്ന തായ് ഖംതികൾ ഐരാവദിയുടെ പർവത താഴ്‌വരയായ [[ഇരാവതി നദി|ഹ്കാംതി]] ലോംഗ് മേഖലയിൽ നിന്ന് നൂറ്റാണ്ടിൽ വന്ന കുടിയേറ്റക്കാരുടെ പിൻഗാമികളായിരുന്നു. [[ഥേരവാദ|തേരവാദ ബുദ്ധമതത്തിന്റെ]] അനുയായികളാണ് തായ്-ഖാംതി. മ്യാൻമറിലെ ഷാൻ (തായ്) ലിപിയിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ച 'ലിക് തായ്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന തായ്-ഖാംതിക്ക് അവരുടെ ഭാഷയ്ക്ക് അവരുടേതായ ലിപിയുണ്ട്. <ref>{{Cite book|title=Atlas of the Languages and Ethnic Communities of South Asia|last=Roland J. L. Breton|publisher=[[SAGE Publications]]|year=1997|isbn=0-8039-9367-6|page=188}}</ref> അവരുടെ മാതൃഭാഷ ഖംതി ഭാഷ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. [[തായ്ഭാഷ|തായ്]] ഭാഷയും ലാവോയുമായി അടുത്ത ബന്ധമുള്ള ഒരു തായ് ഭാഷയാണിത് [[ലാവോ ഭാഷ|.]] == സമൂഹം == ഖംതി സമൂഹത്തെ ക്ലാസുകളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു, ഓരോന്നും സാമൂഹിക ശ്രേണിയിലെ വ്യത്യസ്തമായ പദവിയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. മേധാവികൾ ഏറ്റവും ഉയർന്ന സ്ഥാനങ്ങൾ വഹിക്കുന്നു, തുടർന്ന് പുരോഹിതന്മാർ, എല്ലാ റാങ്കുകളിലും ഗണ്യമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നു. മുൻകാലങ്ങളിൽ, അടിമകൾ ഏറ്റവും താഴ്ന്ന റാങ്കായിരുന്നു. == സംസ്കാരം == === ജീവിതശൈലിയും ആചാരങ്ങളും === [[ഥേരവാദ|തേരവാദ ബുദ്ധമതത്തിന്റെ]] ശക്തമായ വിശ്വാസികളാണ് തായ്-ഖാംതി. വീടുകളിൽ ഒരു പ്രാർത്ഥനാമുറിയുണ്ട്, അവർ എല്ലാ ദിവസവും രാവിലെയും വൈകുന്നേരവും പൂക്കളും (നാം താവ് യോംഗ്ലി) ഭക്ഷണവും (ഖാവോ താങ് സോം) സമർപ്പിച്ച് പ്രാർത്ഥിക്കുന്നു. അവർ പരമ്പരാഗതമായി സമാധാനപ്രിയരാണ്. തായ്-ഖാംപ്തിയുടെ വീടുകൾ മേൽക്കൂരയുള്ള ഉയർന്ന നിലകളിലാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. മേൽക്കൂരകൾ വളരെ താഴ്ന്നാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്, ഭിത്തികൾ മറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. തടികൊണ്ടുള്ള പലകകളും ഫ്ലോറിംഗിനും ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഭിത്തികൾ മുളകൊണ്ട് നിർമ്മിച്ചതാണ്. ഖംതികൾ സ്ഥിരതാമസക്കാരാണ്, കൃഷിക്കാരാണ്. ഒരു കാളയോ എരുമയോ (അല്ലെങ്കിൽ പഴയ കാലത്ത് ആന പോലും) ഒരൊറ്റ മൃഗം വലിക്കുന്ന കലപ്പയാണ് അവർ ഉപയോഗിക്കുന്നത്. നെല്ല് അരി (ഖോവ്), കടുക് / എള്ള് (ംഗ), ഉരുളക്കിഴങ്ങ് (മാൻ-കാല) തുടങ്ങിയ വിളകൾ ഖംതികൾ വളർത്തുന്നു. അവരുടെ പ്രധാന ഭക്ഷണം അരിയാണ്, സാധാരണയായി പച്ചക്കറികൾ, മാംസം, മത്സ്യം എന്നിവ അനുബന്ധമായി നൽകുന്നു. ഉത്സവങ്ങളിൽ വിളമ്പാത്ത പാനീയമായി അവർ അരി (ലൗ) ഉപയോഗിച്ച് ഉണ്ടാക്കുന്ന ബിയർ കുടിക്കുന്നു. ''ഖാവോ പുക്ക്'' (ഒട്ടിപ്പിടിക്കുന്ന അരിയും എള്ളും കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ചത്), ''ഖാവോ ലാം'' (മുള അരി), ''പാ സാ'' (പ്രത്യേക ഔഷധങ്ങളുള്ള പുതിയ നദി മത്സ്യ സൂപ്പ്), ''പാ സോം'', ''നാം സോം'' എന്നിവയാണ് അറിയപ്പെടുന്ന ചില വിഭവങ്ങൾ. ബീഫ് നിഷിദ്ധമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite book|title=Peoples of the Buddhist world: a Christian prayer diary|last=Hattaway|first=Paul|publisher=William Carey Library|year=2004|isbn=978-0-87808-361-9|pages=131}}</ref> ഇന്ത്യയിൽ ചായ ഉപയോഗിച്ച ആദ്യകാല ആളുകളാണ് അവർ. എന്നാൽ കൊളോണിയലിനു മുൻപുള്ള ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ ചായകുടിയുടെ ചരിത്രത്തിന് കാര്യമായ രേഖകളൊന്നും ലഭ്യമല്ല. ഇന്ത്യയുടെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ ഈ ചെടിയുടെ ജന്മദേശമായതിനാൽ പുരാതന ഇന്ത്യയിൽ തേയില ഇലകൾ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നുവെന്ന് ഊഹിക്കാവുന്നതേയുള്ളൂ. 12-ാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ ''[[തേയില|കാമെലിയ സിനെൻസിസ്]]'' ചെടി വളർന്ന പ്രദേശങ്ങളിലെ നിവാസികളായ സിംഗ്ഫോ ഗോത്രവും ഖംതി ഗോത്രവും ചായ കഴിക്കുന്നു. ചായ മറ്റൊരു പേരിൽ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. ഫ്രെഡറിക് ആർ. ഡാനവേ, "ടീ ആസ് സോമ" <ref>{{Cite web|url=https://sites.google.com/site/delawareteasociety/Home/tea-as-soma|title=Tea As Soma pt. 1 – Delaware Tea Society|website=sites.google.com}}</ref> എന്ന ലേഖനത്തിൽ, ഇന്ത്യൻ പുരാണങ്ങളിൽ ചായ ഒരു പക്ഷെ " [[സോമരസം|സോമ]] " എന്ന പേരിലാണ് കൂടുതൽ അറിയപ്പെടുന്നതെന്ന് വാദിക്കുന്നു. === ഭാഷയും ലിപിയും === മ്യാൻമറിലും ഇന്ത്യയിലും ഖംതി ജനത സംസാരിക്കുന്ന തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ തായ് ഭാഷയാണ് ഖംതി. ഇത് ഒരു ദൈക് ഭാഷയാണ്, പ്രത്യേകിച്ച് കടായി, കാം-തായ്, തായ്, തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ, വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ശാഖ. അപ്പർ മ്യാൻമറിലെ മൊഗൗങ്ങിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് ഈ ഭാഷ ഉത്ഭവിച്ചതെന്ന് തോന്നുന്നു. ഇത് തായ്, ലാവോ ഭാഷകളുമായി അടുത്ത ബന്ധമുള്ളതാണ്. നിലവിൽ, മ്യാൻമറിൽ ഏകദേശം 200,000 ഖംതി സംസാരിക്കുന്നവരും ഇന്ത്യയുടെ വടക്കുകിഴക്കൻ ഭാഗത്ത് (അരുണാചൽ പ്രദേശ്, അസം പ്രദേശങ്ങൾ) 130,000 പേരും ഉണ്ട്.  "ഖാംതി" എന്ന പേരിന്റെ അർത്ഥം "സ്വർണ്ണ സ്ഥലം" എന്നാണ്. ഖംതിയുടെ മൂന്ന് ഭാഷകൾ അറിയപ്പെടുന്നു: നോർത്ത് ബർമ ഖംതി, അസം ഖംതി, സിങ്കലിംഗ് ഖാംതി. ഖംതി സംസാരിക്കുന്നവർ ദ്വിഭാഷകളാണ്, പ്രധാനമായും ആസാമീസ്, ബർമീസ് എന്നീ ഭാഷകളും ഇവർക്കറിയാം.  തായ് ഖാംതികൾക്ക് അവരുടേതായ 'ലിക്-തായ്' എന്ന രചനാ സമ്പ്രദായമുണ്ട്, അത് മ്യാൻമറിലെ വടക്കൻ ഷാൻ ലിപിയോട് സാമ്യമുള്ളതാണ്, ചില അക്ഷരങ്ങൾ വ്യത്യസ്ത രൂപങ്ങൾ എടുക്കുന്നു. അവരുടെ ലിപി നൂറുകണക്കിന് വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ലിക് തോ എൻഗോക്ക് ലിപിയിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞതാണ്. 17 വ്യഞ്ജനാക്ഷരങ്ങളും 14 സ്വരാക്ഷരങ്ങളും ഉൾപ്പെടെ 35 അക്ഷരങ്ങളുണ്ട്. ത്രിപിടകം, ജാതക കഥകൾ, പെരുമാറ്റച്ചട്ടം, സിദ്ധാന്തങ്ങളും തത്ത്വചിന്തയും, ചരിത്രം, നിയമസംഹിതകൾ, ജ്യോതിഷം, ഹസ്തരേഖാശാസ്ത്രം തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങളിൽ ലിപി പരമ്പരാഗതമായി ആശ്രമങ്ങളിൽ പഠിപ്പിക്കുന്നു. ആദ്യത്തെ അച്ചടിച്ച പുസ്തകം 1960 ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 1992-ൽ ചോങ്ഖാമിലെ തായ് ലിറ്ററേച്ചർ കമ്മിറ്റിയാണ് ഇത് എഡിറ്റ് ചെയ്തത്. 2003-ൽ വടക്കൻ മ്യാൻമറിലെയും അരുണാചൽ പ്രദേശിലെയും പണ്ഡിതന്മാർ ടോൺ അടയാളപ്പെടുത്തൽ ഉപയോഗിച്ച് ഇത് വീണ്ടും പരിഷ്കരിച്ചു.  === വസ്ത്രധാരണം === ഫുൾകൈയുള്ള കോട്ടൺ ഷർട്ടും (സിയു പച്ചൈ) ബഹുവർണ്ണ സരോംഗും (ഫനോയ്) പുരുഷന്മാരുടെ പരമ്പരാഗത ഖാംതി വസ്ത്രമാണ്. സ്ത്രീകളുടെ വസ്ത്രത്തിൽ നീളമുള്ള കൈ ഷർട്ട് (സിയു പാസോ), കോട്ടൺ അല്ലെങ്കിൽ സിൽക്ക് എന്നിവയിൽ നിർമ്മിച്ച ആഴത്തിലുള്ള നിറമുള്ള നീളമുള്ള സരോംഗ് (സിൻ), നിറമുള്ള സിൽക്ക് സ്കാർഫ് (ഫാമായി) എന്നിവ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. വിവാഹിതയായ സ്ത്രീ പ്ലെയിൻ കറുത്ത നിറത്തിലുള്ള നീളമുള്ള പൊതിഞ്ഞ സരോംഗും (സിൻ) അതിനുമുകളിൽ ഒരു ചെറിയ പച്ച പൊതിഞ്ഞ തുണിയും (ലാങ്‌വാട്ട്) ധരിക്കുന്നു. അവരുടെ ആഭരണങ്ങളിൽ തിളങ്ങുന്ന ആമ്പർ കമ്മലുകൾ, പവിഴം, കൊന്തകൾ, സ്വർണ്ണാഭരണങ്ങൾ എന്നിവ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഖംതി പുരുഷന്മാർ സാധാരണയായി തങ്ങളുടെ ശരീരത്തിൽ പച്ചകുത്തുന്നു. ഖംതി തങ്ങളുടെ മുടി ഒരു വലിയ കെട്ടായി കെട്ടുന്നു, അതിനെ ഒരു വെളുത്ത തലപ്പാവ് (ഫാ-ഹോ) പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. പട്ടുനൂൽകൊണ്ടുള്ള നീളൻ കോട്ടാണ് തലവന്മാർ ധരിക്കുന്നത്. നാലോ അഞ്ചോ ഇഞ്ച് നീളമുള്ള ഒരു കൂറ്റൻ റോളിലാണ് മുടി പുറകിൽ നിന്നും വശങ്ങളിൽ നിന്നും വലിച്ചെടുക്കുന്നത്. ഒരു എംബ്രോയ്ഡറി ബാൻഡ്, പിന്നിൽ തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന തൊങ്ങലുകളുള്ളതും തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്നതുമായ അറ്റങ്ങൾ റോളിനെ വലയം ചെയ്യുന്നു. === കല === ഖാമതികൾ അവരുടെ കരകൗശലത്തിന് പേരുകേട്ടവരാണ്. അവരുടെ വാൾ ഫാ-നാപ് എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. മതപരമായ പ്രതിമകൾ കൊത്തിയെടുക്കാൻ മരമോ അസ്ഥിയോ ആനക്കൊമ്പോ ഉപയോഗിക്കുന്ന അമേച്വർ കരകൗശല വിദഗ്ധരാണ് അവരുടെ പുരോഹിതന്മാർ. ആയുധങ്ങളുടെ ആനക്കൊമ്പ് ഹാൻഡിൽ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിലൂടെ അവർ മികച്ച വൈദഗ്ധ്യം പ്രകടിപ്പിക്കുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. അവരുടെ ആയുധങ്ങളിൽ വിഷം കലർന്ന മുള സ്പൈക്കുകൾ (പഞ്ചികൾ), കുന്തം, വില്ലും അമ്പും, വാൾ, പരിച എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു, സാധാരണയായി കാണ്ടാമൃഗം അല്ലെങ്കിൽ എരുമത്തോൽ കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ചതാണ്. പഴയ ഫ്ലിന്റ് മസ്‌ക്കറ്റുകളോടും കുതിര പിസ്റ്റളുകളോടും സാമ്യമുള്ള തോക്കുകളും ഖംതിയിലുണ്ട്. വാൾ ശരീരത്തിന്റെ മുൻഭാഗത്ത് വഹിക്കുന്നു, അതിനാൽ ആവശ്യമെങ്കിൽ വലതു കൈയിൽ പിടിക്കാൻ കഴിയും. === നൃത്തവും നാടകവും === തായ് ഖാംതികളുടെ പ്രധാന നാടക കലാരൂപങ്ങളിലൊന്നാണ് "കാ പൂങ് തായ്" എന്ന നൃത്തം. പരമ്പരാഗത അരുണാചലി നൃത്തത്തിന്റെ പല രൂപങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി, ഖംതി ബുദ്ധമതക്കാരുടെ സംസ്കാരത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന ഒരു നൃത്ത നാടകമാണ് ഖംതി നൃത്തം. തായ് ഖാംതികളുടെ പരമ്പരാഗത നാടോടി നൃത്തങ്ങൾ [[തായ്‌ലാന്റ്|തായ്‌ലൻഡ്]], മ്യാൻമർ തുടങ്ങിയ [[തെക്കുകിഴക്കേ ഏഷ്യ|തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യൻ]] രാജ്യങ്ങളിൽ വേരുകളുള്ളതാണ്. സമൂഹത്തിന് നിരവധി നാടോടി നൃത്തങ്ങളുണ്ട്, ഓരോ നൃത്തത്തിനും മതപരമായ പശ്ചാത്തലമുണ്ട്. ഏറ്റവും വ്യാപകമായ തായ് ഖാംതി നൃത്ത നാടകങ്ങളിൽ ചിലത് ഇവയാണ്: * മയിൽ നൃത്തം: തായ് ഖാംതിയിലെ ഒരു പ്രമുഖ നൃത്തമാണ് കാ കിംഗ്നാര കിംഗ്നാരി. ഹിമാലയത്തിൽ നിലനിന്നിരുന്ന പുരാണത്തിലെ അർദ്ധ-മനുഷ്യന്റെയും പകുതി മയിലിന്റെയും മന്ദവും മനോഹരവുമായ നൃത്തത്തെ ചിത്രീകരിക്കുന്ന പ്രകൃതിയിലെ ഒരു ബുദ്ധമത വിശ്വാസമാണിത്. * കോക്ക്‌ഫൈറ്റ് ഡാൻസ്: അരുണാചൽ പ്രദേശിലെ തായ് ഖാംതി ഗോത്രത്തിന്റെ ജനപ്രിയ നൃത്തമാണ് കാ കോങ് തോ കൈ. കോഴിയുടെ തലയുടെ ആകൃതിയിലുള്ള ശിരോവസ്ത്രം ധരിക്കുന്ന രണ്ടോ നാലോ പേർ ഇത് അവതരിപ്പിക്കുന്നു, ഒപ്പം ഡ്രം (കോങ്പാട്ട്), കൈത്താളം (പൈസെംഗ്), ഒരു കൂട്ടം ഗോംഗ് (മോംഗ്-സീയിംഗ്) എന്നിവയും. ഈ നൃത്തം സാധാരണയായി രണ്ട് കോഴികൾ തമ്മിലുള്ള പോരാട്ടമാണ് കാണിക്കുന്നത്, കൂടാതെ ഒരു കോഴിപ്പോരിലൂടെ രാജാവിനെ രസിപ്പിക്കുന്ന പുരാതന പാരമ്പര്യത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടതാണ്. * മാൻ നൃത്തം: ഐതിഹാസിക കഥയനുസരിച്ച്, ഒക്‌ടോബർ മാസത്തിലെ മാൻ-നൃത്തം (കാ-ടോ) (നുയെൻ-സിപ്-ഈറ്റ്) ജനങ്ങളുടെയും മൃഗങ്ങളുടെയും ആത്മാക്കളുടെ കഥയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ലൈറ്റ് ഫെസ്റ്റിവലിന്റെ ആഘോഷമാണ്. ബുദ്ധന്റെ പ്രസംഗത്തിനും അമ്മയ്ക്കും മറ്റ് ആത്മാക്കൾക്കും നന്ദി പറഞ്ഞും മടങ്ങി. കാ-ടോയുടെ ഈ നൃത്തം ഒരു ബുദ്ധമത വിശ്വാസവും മതപരമായ സ്വഭാവവുമാണ്. * ഡെമോൺ ഡാൻസ്: കാ ഫൈ ഫൈ എന്ന രാക്ഷസ നൃത്തം മറ്റൊരു പ്രമുഖ നൃത്തമാണ്, ഇത് പ്രധാനപ്പെട്ട സാമൂഹികവും മതപരവുമായ അവസരങ്ങളിൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. ദുരാത്മാക്കളുടെ രാജാവായ 'മാര' തന്റെ ആഴത്തിലുള്ള ധ്യാനത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചിട്ടും ബുദ്ധൻ ജ്ഞാനോദയം നേടിയതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് ഈ നൃത്തത്തിന്റെ പ്രമേയം. തിന്മയ്‌ക്കെതിരായ വിശുദ്ധന്റെ വിജയത്തെ പ്രതീകപ്പെടുത്തുകയും ബുദ്ധന്റെ 'നിർവാണ' നേട്ടത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. === ഉത്സവങ്ങൾ === == റഫറൻസുകൾ == {{Reflist}} == പുറംകണ്ണികൾ == * [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=kht എത്‌നോളജി പ്രൊഫൈൽ] * [http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=1,2083,0,0,1,0 ബുദ്ധക്ഷേത്രത്തിന് തീപിടിച്ചു] * [https://web.archive.org/web/20121213191340/http://www.eastexpedia.com/indiatourism/2107-poi-pee-mau-year-tai-people/ പൊയ് പീ മൗവിന്റെ പ്രാധാന്യം] * [http://taikhamtinamsai.blogspot.in/ തൈഖാംപ്തി നംസായ് ബ്ലോഗ്] * [https://web.archive.org/web/20140904203910/http://www.taikhamtiyouth.org/ TaiKhampti യൂത്ത് വെബ്സൈറ്റ്] {{Tribes of Arunachal Pradesh}}{{Ethnic groups in Burma}}{{Hill tribes of Northeast India}}{{Authority Control}} [[വർഗ്ഗം:വടക്ക് കിഴക്കൻ ഇന്ത്യയിലെ വംശീയ വിഭാഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആസാമിലെ ‌ജനവിഭാഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ബുദ്ധമതവിഭാഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] egkjextaomz01hrlyx5tsfs1rla6gwn 0 575298 3765247 3765033 2022-08-15T13:21:05Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{pu|Torso}} {{Infobox anatomy | Name = ഉടൽ | Latin = truncus | Greek = | Image = Grays_Anatomy_image1219.gif | Caption = മനുഷ്യ ഉടൽ | Width = | Image2 = | Caption2 = | Precursor = | System = | Artery = | Vein = | Nerve = | Lymph = }} [[തല]], കഴുത്ത്, കൈകാലുകൾ, [[വാൽ]], മറ്റ് അനുബന്ധങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന [[ജന്തു|മൃഗങ്ങളുടെ]] ( [[മനുഷ്യൻ|മനുഷ്യരുൾപ്പെടെ]] ) [[ശരീരം|ശരീരത്തിന്റെ]] മധ്യഭാഗത്തിന്റെ ശരീരഘടനാപരമായ പദമാണ് '''ടോർസോ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ട്രങ്ക്'''. മലയാളത്തിൽ ഈ ഭാഗത്തിന് '''ഉടൽ''' അല്ലെങ്കിൽ '''കബന്ധം''' എന്ന് പറയുന്നു. ഒരു മനുഷ്യന്റേതുൾപ്പെടെയുള്ള [[ടെട്രാപോഡ്|ടെട്രാപോഡുകളുടെ]] ഉടൽ സാധാരണയായി അപ്പർ ടോർസോ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''[[തൊറാക്സ്|തൊറാസിക്]]'' സെഗ്‌മെന്റായും "മിഡ്-സെക്ഷൻ" അല്ലെങ്കിൽ "മിഡ്റിഫ്" എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന അബ്ഡൊമിനൽ സെഗ്മന്റായും, ''പെൽവിക്'', ''പെരിനിയൽ'' സെഗ്‌മെന്റുകൾ (രണ്ടും കൂടി ഒരുമിച്ച് ലോവർ ടോർസോ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) ആയും വിഭജിക്കപ്പെടുന്നു. <ref>{{DorlandsDict|eight/000111388|trunk}}</ref> == അനാട്ടമി == === പ്രധാന അവയവങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:Surface_projections_of_the_organs_of_the_trunk.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Surface_projections_of_the_organs_of_the_trunk.png/220px-Surface_projections_of_the_organs_of_the_trunk.png|ലഘുചിത്രം| പ്രധാന റഫറൻസ് സ്രോതസ്സുകളായി [[നട്ടെല്ല്]], വാരിയെല്ല് എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് ശരീരത്തിന്റെ പ്രധാന അവയവങ്ങളുടെ സ്ഥാനങ്ങൾ.]] മനുഷ്യരിൽ, മസ്തിഷ്കം ഒഴികെയുള്ള മിക്ക നിർണായക [[അവയവം|അവയവങ്ങളും]] ഉടലിൽ ആണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. മുകളിലെ നെഞ്ചിൽ, [[ഹൃദയം|ഹൃദയവും]] [[ശ്വാസകോശം|ശ്വാസകോശവും]] വാരിയെല്ല് കൊണ്ട് സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു. [[ദഹനം (ജീവശാസ്ത്രം)|ദഹനത്തിന്]] ഉത്തരവാദികളായ മിക്ക അവയവങ്ങളും വയറിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഭാഗികമായി ദഹിപ്പിച്ച ഭക്ഷണത്തെ ഗ്യാസ്ട്രിക് ആസിഡ് വഴി വിഘടിപ്പിക്കുന്ന [[ആമാശയം]], ദഹനത്തിന് ആവശ്യമായ [[പിത്തരസം]] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന [[കരൾ]], ഭക്ഷണത്തിൽ നിന്ന് പോഷകങ്ങൾ വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്ന [[വൻകുടൽ|വലുതും]] [[ചെറുകുടൽ|ചെറുതുമായ കുടൽ]], മലദ്വാരം, [[മലം]] സംഭരിക്കുന്ന മലാശയം, പിത്തരസം സംഭരിക്കുകയും കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന [[പിത്താശയം]], [[മൂത്രം]] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന [[വൃക്ക|വൃക്കകൾ]], മൂത്രനാളികൾ, കൂടാതെ മൂത്രം പുറന്തള്ളുകയും പുരുഷനിൽ [[ബീജം|ബീജത്തെ]] സെമിനൽ വെസിക്കിളുകളിലൂടെ കടത്തിവിടുകയും ചെയ്യുന്ന മൂത്രനാളി, അവസാനമായി, പെൽവിക് മേഖലയിൽ ആണിന്റെയും സ്ത്രീയുടെയും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|പ്രത്യുത്പാദന അവയവങ്ങൾ]] എന്നിവയെല്ലാം ഉടലിൽ ഉണ്ട്. === പ്രധാന പേശി ഗ്രൂപ്പുകൾ === താഴെപ്പറയുന്നവയുൾപ്പെടെ [[ടെട്രാപോഡ്]] ബോഡിയിലെ പേശികളുടെ പല പ്രധാന ഗ്രൂപ്പുകളും ഉടലിൽ ഉണ്ട്: * പെക്റ്ററൽ പേശികൾ * അബ്ഡൊമിനൽ പേശികൾ * ലാറ്ററൽ പേശി * എപാക്സിയൽ പേശികൾ === നാഡി വിതരണം === ശരീരത്തിലെ അവയവങ്ങള്ക്കും പേശികള്ക്കും വിതരണം ചെയ്യുന്നത് പ്രധാനമായും [[സുഷുമ്നാ നാഡി|സുഷുമ്നാ]] നാഡിയിലെ തൊറാസിക്, ലംബർ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്ന് നാഡി വേരുകളായി ഉത്ഭവിക്കുന്ന ഞരമ്പുകളാണ്. ചില അവയവങ്ങൾക്ക് വാഗസ് നാഡിയിൽ നിന്ന് ഒരു നാഡി വിതരണവും ലഭിക്കുന്നു. ചർമ്മത്തിന് സംവേദനം നൽകുന്നത്: * ലാറ്ററൽ ക്യൂട്ടേനസ് ശാഖകൾ * ഡോർസൽ ക്യൂട്ടേനസ് ശാഖകൾ <gallery heights="300" widths="150"> പ്രമാണം:Gray797.png|ചർമ്മ ഞരമ്പുകളുടെ വിതരണം. വെൻട്രൽ വശം. മധ്യഭാഗത്ത് വലതുവശത്ത് ലേബൽ ചെയ്തിരിക്കുന്ന ഡോർസൽ, ലാറ്ററൽ ക്യൂട്ടേനസ് ശാഖകൾ. പ്രമാണം:Gray798.png|ഡോർസൽ വശം. മധ്യഭാഗത്ത് വലതുവശത്ത് ലേബൽ ചെയ്തിരിക്കുന്ന വെൻട്രൽ, ലാറ്ററൽ ക്യൂട്ടേനസ് ശാഖകൾ. </gallery> == ഇതും കാണുക == * [[ബെല്ലി കാസ്റ്റ്]] * [[അരക്കെട്ട്]] * [[ബെൽവെഡെരെ ടോർസോ]] == അവലംബം == {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:ഉടൽ]] ploq73yrwy0iypx1lh8n0a771e2vi5r 3 575310 3765248 2022-08-15T13:21:37Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Aneesh puthenpurakal | Aneesh puthenpurakal | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:21, 15 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) paysqihs5qmpd616ewhhfe09seba1fi 3 575311 3765250 2022-08-15T13:28:48Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Solutiona | Solutiona | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:28, 15 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) hzf1vlfip92994vj4sf6iizveqoaq66 3 575312 3765253 2022-08-15T13:33:11Z Cabayi 70216 Cabayi എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:RogueShanghai]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:PHShanghai]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/RogueShanghai|RogueShanghai]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/PHShanghai|PHShanghai]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:PHShanghai]] dru9siqu4kap8mr8tmtwh4oz4mduete 2 575313 3765255 2022-08-15T14:25:46Z Irshadpp 10433 'ഒറ്റപ്പാലം പ്രദേശത്ത് ഉപ്പ് എന്ന വാക്ക് ഉപയോഗിച്ചതിന്റെ പേരിൽ മേൽ ജാതിക്കാർ മർദ്ദിക്കുകയും അതേതുടർന്ന് മരണമടയുകയും ചെയ്ത കൗമാരക്കാരനാണ് ശിവരാമൻ. താഴ്ന്...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki ഒറ്റപ്പാലം പ്രദേശത്ത് ഉപ്പ് എന്ന വാക്ക് ഉപയോഗിച്ചതിന്റെ പേരിൽ മേൽ ജാതിക്കാർ മർദ്ദിക്കുകയും അതേതുടർന്ന് മരണമടയുകയും ചെയ്ത കൗമാരക്കാരനാണ് ശിവരാമൻ. താഴ്ന്ന ജാതിക്കാർക്ക് ഉപ്പ് എന്നതിന് പകരം പുളിച്ചാത്തൻ എന്ന് പറയാനേ അന്ന് അവകാശമുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. 4v50jqqtr8x6jnc0iin5ks54tj778fp 0 575314 3765261 2022-08-15T15:04:46Z Sachin12345633 102494 [[ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[ലൈൻ മാട്രിക്സ് പ്രിന്റർ]] og3okkv3xltvyu6qyizs1ax1qxjq82p 0 575315 3765269 2022-08-15T17:14:24Z Aampal 164577 '{{Infobox Writer | name = ജൈലാഫ് പി.എ. | image = Jefu Jailaf.jpg | imagesize = | caption = കവർ പേജ് – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ | pseudonym = ജെഫു ജൈലാഫ് | birthdate = | birthplace = | deathdate = | deathplace = | occupation =സാഹിത്യകാരൻ | national...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Infobox Writer | name = ജൈലാഫ് പി.എ. | image = Jefu Jailaf.jpg | imagesize = | caption = കവർ പേജ് – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ | pseudonym = ജെഫു ജൈലാഫ് | birthdate = | birthplace = | deathdate = | deathplace = | occupation =സാഹിത്യകാരൻ | nationality =ഇന്ത്യ | period = | genre = | subject = | movement = | debutworks = | influences = | influenced = | signature = | website = | footnotes = | notableworks = വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ |}} പുതിയ തലമുറയിലെ മലയാളി ചെറുകഥാകൃത്താണ് '''ജെഫു ജൈലാഫ്'''. പ്രവാസിയായ ഇദ്ദേഹം ദുബൈയിൽ അറബ് മീഡിയ ഗ്രൂപ്പിൽ ഡിസൈനറായി ജോലി നോക്കുന്നു. സ്വദേശം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ ചേർപ്പ്‌. ആനുകാലികങ്ങളിൽ കഥകളും ചെറുകവിതകളും എഴുതുന്നു. യഥാർത്ഥ നാമം ജൈലാഫ് പി.എ. ==കൃതികൾ== ===ചെറുകഥാസമാഹാരം=== * ''വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ''<ref>{{cite news|title = ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ പുസ്തകപ്രകാശനം|url = https://www.manoramaonline.com/global-malayali/gulf/2021/11/03/jeffu-jalaf-book-release.html|publisher = [[മനോരമ ഓൺലൈൻ]]|language = മലയാളം}}</ref> വിരൽവരകൾ, വരിയുടഞ്ഞ ഞാവൽമരങ്ങൾ, വേര് കുരുക്കുന്നിടം, ആദിവൈഗന്ധി, അവിശുദ്ധരേഖകൾ, വയൽദൂരങ്ങൾ, പീലിക എന്നിങ്ങനെ പ്രമേയങ്ങളിൽ വ്യത്യസ്തത നിറഞ്ഞ ഏഴ് ചെറുകഥകളുടെ സമാഹാരം. ==അവലംബം== <references /> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [https://jailaf.blogspot.com/ ചേരുന്നിടം: ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ ബ്ലോഗ്] * [https://ne-np.facebook.com/permalink.php?story_fbid=104230208719160&id=104157158726465 ടൈറ്റിൽ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - മിതുൻ രമേശ്‌] * [https://hi-in.facebook.com/%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B5%BD-%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE-104157158726465/videos/nyla-usha-relases-jefu-jailafs-books-cover/617136272611986/ ബുക്ക് കവർ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - നൈല ഉഷ] {{CC|Jefu Jailaf (writer)|ജെഫു ജൈലാഫ്}} [[വർഗ്ഗം:തൃശൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള കഥാകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:1979-ൽ ജനിച്ചവർ]] {{writer-stub}} kqq7ix5zykqj7y2idcd7061ojty3eld 3765271 3765269 2022-08-15T17:18:30Z Aampal 164577 wikitext text/x-wiki {{Infobox Writer | name = ജൈലാഫ് പി.എ. | image = Jefu Jailaf.jpg | imagesize = | caption = കവർ പേജ് – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ | pseudonym = ജെഫു ജൈലാഫ് | birthdate = | birthplace = | deathdate = | deathplace = | occupation =സാഹിത്യകാരൻ | nationality =ഇന്ത്യ | period = | genre = | subject = | movement = | debutworks = | influences = | influenced = | signature = | website = | footnotes = | notableworks = വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ |}} പുതിയ തലമുറയിലെ മലയാളി ചെറുകഥാകൃത്താണ് '''ജെഫു ജൈലാഫ്'''. പ്രവാസിയായ ഇദ്ദേഹം ദുബൈയിൽ അറബ് മീഡിയ ഗ്രൂപ്പിൽ ഡിസൈനറായി ജോലി നോക്കുന്നു. സ്വദേശം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ ചേർപ്പ്‌. ആനുകാലികങ്ങളിൽ കഥകളും ചെറുകവിതകളും എഴുതുന്നു. യഥാർത്ഥ നാമം ജൈലാഫ് പി.എ. ==കൃതികൾ== ===ചെറുകഥാസമാഹാരം=== * ''വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ''<ref>{{cite news|title = ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ പുസ്തകപ്രകാശനം|url = https://www.manoramaonline.com/global-malayali/gulf/2021/11/03/jeffu-jalaf-book-release.html|publisher = [[മനോരമ ഓൺലൈൻ]]|language = മലയാളം}}</ref> വിരൽവരകൾ, വരിയുടഞ്ഞ ഞാവൽമരങ്ങൾ, വേര് കുരുക്കുന്നിടം, ആദിവൈഗന്ധി, അവിശുദ്ധരേഖകൾ, വയൽദൂരങ്ങൾ, പീലിക എന്നിങ്ങനെ പ്രമേയങ്ങളിൽ വ്യത്യസ്തത നിറഞ്ഞ ഏഴ് ചെറുകഥകളുടെ സമാഹാരം. ==അവലംബം== <references /> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [https://jailaf.blogspot.com/ ചേരുന്നിടം: ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ ബ്ലോഗ്] * [https://malayalimanasu.com/books/reading-experience-prepared-by-m-o-raghunath/ മനസ്സിലേക്ക് വേരിറങ്ങുന്ന വായനയുടെ വെയിലനുഭവം] * [https://ne-np.facebook.com/permalink.php?story_fbid=104230208719160&id=104157158726465 ടൈറ്റിൽ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - മിതുൻ രമേശ്‌] * [https://hi-in.facebook.com/%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B5%BD-%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE-104157158726465/videos/nyla-usha-relases-jefu-jailafs-books-cover/617136272611986/ ബുക്ക് കവർ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - നൈല ഉഷ] {{CC|Jefu Jailaf (writer)|ജെഫു ജൈലാഫ്}} [[വർഗ്ഗം:തൃശൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള കഥാകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:1979-ൽ ജനിച്ചവർ]] {{writer-stub}} 66razfqwmtwk8hvejrn2lt1sjdugqgn 3765277 3765271 2022-08-15T17:36:01Z Aampal 164577 wikitext text/x-wiki {{Infobox Writer | name = ജൈലാഫ് പി.എ. | image = Jefu Jailaf.jpg | imagesize = | caption = കവർ പേജ് – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ | pseudonym = ജെഫു ജൈലാഫ് | birthdate = | birthplace = | deathdate = | deathplace = | occupation =കഥാകൃത്ത് | nationality =ഇന്ത്യ | period = | genre = | subject = | spouse = സജ്ന. | partner = | children = നാഫിഹുൽ ഫസ, നാഫിഹുൽ ഫരിഷ്ത, ഫർദാദ് | movement = | debutworks = | influences = | influenced = | signature = | website = | footnotes = | notableworks = വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ |}} പുതിയ തലമുറയിലെ മലയാളി ചെറുകഥാകൃത്താണ് '''ജെഫു ജൈലാഫ്'''. പ്രവാസിയായ ഇദ്ദേഹം ദുബൈയിൽ അറബ് മീഡിയ ഗ്രൂപ്പിൽ ഡിസൈനറായി ജോലി നോക്കുന്നു. സ്വദേശം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ ചേർപ്പ്‌. ആനുകാലികങ്ങളിൽ കഥകളും ചെറുകവിതകളും എഴുതുന്നു. യഥാർത്ഥ നാമം ജൈലാഫ് പി.എ. ==കൃതികൾ== ===ചെറുകഥാസമാഹാരം=== * ''വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ''<ref>{{cite news|title = ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ പുസ്തകപ്രകാശനം|url = https://www.manoramaonline.com/global-malayali/gulf/2021/11/03/jeffu-jalaf-book-release.html|publisher = [[മനോരമ ഓൺലൈൻ]]|language = മലയാളം}}</ref> വിരൽവരകൾ, വരിയുടഞ്ഞ ഞാവൽമരങ്ങൾ, വേര് കുരുക്കുന്നിടം, ആദിവൈഗന്ധി, അവിശുദ്ധരേഖകൾ, വയൽദൂരങ്ങൾ, പീലിക എന്നിങ്ങനെ പ്രമേയങ്ങളിൽ വ്യത്യസ്തത നിറഞ്ഞ ഏഴ് ചെറുകഥകളുടെ സമാഹാരം. ==അവലംബം== <references /> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [https://jailaf.blogspot.com/ ചേരുന്നിടം: ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ ബ്ലോഗ്] * [https://malayalimanasu.com/books/reading-experience-prepared-by-m-o-raghunath/ മനസ്സിലേക്ക് വേരിറങ്ങുന്ന വായനയുടെ വെയിലനുഭവം] * [https://ne-np.facebook.com/permalink.php?story_fbid=104230208719160&id=104157158726465 ടൈറ്റിൽ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - മിതുൻ രമേശ്‌] * [https://hi-in.facebook.com/%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B5%BD-%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE-104157158726465/videos/nyla-usha-relases-jefu-jailafs-books-cover/617136272611986/ ബുക്ക് കവർ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - നൈല ഉഷ] {{CC|Jefu Jailaf (writer)|ജെഫു ജൈലാഫ്}} [[വർഗ്ഗം:തൃശൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള കഥാകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:1979-ൽ ജനിച്ചവർ]] {{writer-stub}} 0hf8dmkzcw3aehc9rcpe43jn5rvvuik 3765281 3765277 2022-08-15T17:47:06Z Aampal 164577 /* ചെറുകഥാസമാഹാരം */ wikitext text/x-wiki {{Infobox Writer | name = ജൈലാഫ് പി.എ. | image = Jefu Jailaf.jpg | imagesize = | caption = കവർ പേജ് – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ | pseudonym = ജെഫു ജൈലാഫ് | birthdate = | birthplace = | deathdate = | deathplace = | occupation =കഥാകൃത്ത് | nationality =ഇന്ത്യ | period = | genre = | subject = | spouse = സജ്ന. | partner = | children = നാഫിഹുൽ ഫസ, നാഫിഹുൽ ഫരിഷ്ത, ഫർദാദ് | movement = | debutworks = | influences = | influenced = | signature = | website = | footnotes = | notableworks = വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ |}} പുതിയ തലമുറയിലെ മലയാളി ചെറുകഥാകൃത്താണ് '''ജെഫു ജൈലാഫ്'''. പ്രവാസിയായ ഇദ്ദേഹം ദുബൈയിൽ അറബ് മീഡിയ ഗ്രൂപ്പിൽ ഡിസൈനറായി ജോലി നോക്കുന്നു. സ്വദേശം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ ചേർപ്പ്‌. ആനുകാലികങ്ങളിൽ കഥകളും ചെറുകവിതകളും എഴുതുന്നു. യഥാർത്ഥ നാമം ജൈലാഫ് പി.എ. ==കൃതികൾ== ===ചെറുകഥാസമാഹാരം=== * ''വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ''<ref>{{cite news|title = ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ പുസ്തകപ്രകാശനം|url = https://www.manoramaonline.com/global-malayali/gulf/2021/11/03/jeffu-jalaf-book-release.html|publisher = [[മനോരമ ഓൺലൈൻ]]|language = മലയാളം}}</ref> [2021] വിരൽവരകൾ, വരിയുടഞ്ഞ ഞാവൽമരങ്ങൾ, വേര് കുരുക്കുന്നിടം, ആദിവൈഗന്ധി, അവിശുദ്ധരേഖകൾ, വയൽദൂരങ്ങൾ, പീലിക എന്നിങ്ങനെ പ്രമേയങ്ങളിൽ വ്യത്യസ്തത നിറഞ്ഞ ഏഴ് ചെറുകഥകളുടെ സമാഹാരം. ==അവലംബം== <references /> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [https://jailaf.blogspot.com/ ചേരുന്നിടം: ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ ബ്ലോഗ്] * [https://malayalimanasu.com/books/reading-experience-prepared-by-m-o-raghunath/ മനസ്സിലേക്ക് വേരിറങ്ങുന്ന വായനയുടെ വെയിലനുഭവം] * [https://ne-np.facebook.com/permalink.php?story_fbid=104230208719160&id=104157158726465 ടൈറ്റിൽ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - മിതുൻ രമേശ്‌] * [https://hi-in.facebook.com/%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B5%BD-%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE-104157158726465/videos/nyla-usha-relases-jefu-jailafs-books-cover/617136272611986/ ബുക്ക് കവർ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - നൈല ഉഷ] {{CC|Jefu Jailaf (writer)|ജെഫു ജൈലാഫ്}} [[വർഗ്ഗം:തൃശൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള കഥാകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:1979-ൽ ജനിച്ചവർ]] {{writer-stub}} 2w8v74mopssvk2l63yt7obog1v0l7dy 3765290 3765281 2022-08-15T18:32:01Z Aampal 164577 wikitext text/x-wiki {{Infobox Writer | name = ജൈലാഫ് പി.എ. | image = Jefu Jailaf.jpg | imagesize = | caption = | pseudonym = ജെഫു ജൈലാഫ് | birthdate = | birthplace = | deathdate = | deathplace = | occupation =കഥാകൃത്ത് | nationality =ഇന്ത്യ | period = | genre = | subject = | spouse = സജ്ന. | partner = | children = നാഫിഹുൽ ഫസ, നാഫിഹുൽ ഫരിഷ്ത, ഫർദാദ് | movement = | debutworks = | influences = | influenced = | signature = | website = | footnotes = | notableworks = വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ |}} പുതിയ തലമുറയിലെ മലയാളി ചെറുകഥാകൃത്താണ് '''ജെഫു ജൈലാഫ്'''. പ്രവാസിയായ ഇദ്ദേഹം ദുബൈയിൽ അറബ് മീഡിയ ഗ്രൂപ്പിൽ ഡിസൈനറായി ജോലി നോക്കുന്നു. സ്വദേശം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ ചേർപ്പ്‌. ആനുകാലികങ്ങളിൽ കഥകളും ചെറുകവിതകളും എഴുതുന്നു. യഥാർത്ഥ നാമം ജൈലാഫ് പി.എ. ==കൃതികൾ== ===ചെറുകഥാസമാഹാരം=== * ''വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ''<ref>{{cite news|title = ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ പുസ്തകപ്രകാശനം|url = https://www.manoramaonline.com/global-malayali/gulf/2021/11/03/jeffu-jalaf-book-release.html|publisher = [[മനോരമ ഓൺലൈൻ]]|language = മലയാളം}}</ref> [2021] വിരൽവരകൾ, വരിയുടഞ്ഞ ഞാവൽമരങ്ങൾ, വേര് കുരുക്കുന്നിടം, ആദിവൈഗന്ധി, അവിശുദ്ധരേഖകൾ, വയൽദൂരങ്ങൾ, പീലിക എന്നിങ്ങനെ പ്രമേയങ്ങളിൽ വ്യത്യസ്തത നിറഞ്ഞ ഏഴ് ചെറുകഥകളുടെ സമാഹാരം. ==അവലംബം== <references /> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [https://jailaf.blogspot.com/ ചേരുന്നിടം: ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ ബ്ലോഗ്] * [https://malayalimanasu.com/books/reading-experience-prepared-by-m-o-raghunath/ മനസ്സിലേക്ക് വേരിറങ്ങുന്ന വായനയുടെ വെയിലനുഭവം] * [https://ne-np.facebook.com/permalink.php?story_fbid=104230208719160&id=104157158726465 ടൈറ്റിൽ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - മിതുൻ രമേശ്‌] * [https://hi-in.facebook.com/%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B5%BD-%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE-104157158726465/videos/nyla-usha-relases-jefu-jailafs-books-cover/617136272611986/ ബുക്ക് കവർ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - നൈല ഉഷ] {{CC|Jefu Jailaf (writer)|ജെഫു ജൈലാഫ്}} [[വർഗ്ഗം:തൃശൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള കഥാകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:1979-ൽ ജനിച്ചവർ]] {{writer-stub}} 9v44cll9emah479zb3utty5s8gic7r9 3765293 3765290 2022-08-15T18:57:35Z Aampal 164577 wikitext text/x-wiki {{Infobox Writer | name = ജൈലാഫ് പി.എ. | image = Jefu Jailaf.jpg | imagesize = | caption = | pseudonym = ജെഫു ജൈലാഫ് | birthdate = | birthplace = | deathdate = | deathplace = | occupation =കഥാകൃത്ത് | nationality =ഇന്ത്യ | period = | genre = | subject = | spouse = സജ്ന | partner = | children = നാഫിഹുൽ ഫസ, നാഫിഹുൽ ഫരിഷ്ത, ഫർദാദ് | movement = | debutworks = | influences = | influenced = | signature = | website = | footnotes = | notableworks = വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ |}} പുതിയ തലമുറയിലെ മലയാളി ചെറുകഥാകൃത്താണ് '''ജെഫു ജൈലാഫ്''' [ജനനം : 1979]. പ്രവാസിയായ ഇദ്ദേഹം ദുബൈയിൽ അറബ് മീഡിയ ഗ്രൂപ്പിൽ ഡിസൈനറായി ജോലി നോക്കുന്നു. സ്വദേശം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ ചേർപ്പ്‌. ആനുകാലികങ്ങളിൽ കഥകളും ചെറുകവിതകളും എഴുതുന്നു. യഥാർത്ഥ നാമം ജൈലാഫ് പി.എ. ==കൃതികൾ== ===ചെറുകഥാസമാഹാരം=== * ''വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ''<ref>{{cite news|title = ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ പുസ്തകപ്രകാശനം|url = https://www.manoramaonline.com/global-malayali/gulf/2021/11/03/jeffu-jalaf-book-release.html|publisher = [[മനോരമ ഓൺലൈൻ]]|language = മലയാളം}}</ref> [2021] വിരൽവരകൾ, വരിയുടഞ്ഞ ഞാവൽമരങ്ങൾ, വേര് കുരുക്കുന്നിടം, ആദിവൈഗന്ധി, അവിശുദ്ധരേഖകൾ, വയൽദൂരങ്ങൾ, പീലിക എന്നിങ്ങനെ പ്രമേയങ്ങളിൽ വ്യത്യസ്തത നിറഞ്ഞ ഏഴ് ചെറുകഥകളുടെ സമാഹാരം. ==അവലംബം== <references /> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [https://jailaf.blogspot.com/ ചേരുന്നിടം: ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ ബ്ലോഗ്] * [https://malayalimanasu.com/books/reading-experience-prepared-by-m-o-raghunath/ മനസ്സിലേക്ക് വേരിറങ്ങുന്ന വായനയുടെ വെയിലനുഭവം] * [https://ne-np.facebook.com/permalink.php?story_fbid=104230208719160&id=104157158726465 ടൈറ്റിൽ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - മിതുൻ രമേശ്‌] * [https://hi-in.facebook.com/%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B5%BD-%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE-104157158726465/videos/nyla-usha-relases-jefu-jailafs-books-cover/617136272611986/ ബുക്ക് കവർ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - നൈല ഉഷ] {{CC|Jefu Jailaf (writer)|ജെഫു ജൈലാഫ്}} [[വർഗ്ഗം:തൃശൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള കഥാകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:1979-ൽ ജനിച്ചവർ]] {{writer-stub}} rqyx10gb2pn2elkzht5j212oc4kemwx 3765294 3765293 2022-08-15T18:58:34Z Aampal 164577 wikitext text/x-wiki {{Infobox Writer | name = ജൈലാഫ് പി.എ. | image = Jefu Jailaf.jpg | imagesize = | caption = | pseudonym = ജെഫു ജൈലാഫ് | birthdate = | birthplace = | deathdate = | deathplace = | occupation =കഥാകൃത്ത് | nationality =ഇന്ത്യൻ | period = | genre = | subject = | spouse = സജ്ന | partner = | children = നാഫിഹുൽ ഫസ, നാഫിഹുൽ ഫരിഷ്ത, ഫർദാദ് | movement = | debutworks = | influences = | influenced = | signature = | website = | footnotes = | notableworks = വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ |}} പുതിയ തലമുറയിലെ മലയാളി ചെറുകഥാകൃത്താണ് '''ജെഫു ജൈലാഫ്''' [ജനനം : 1979]. പ്രവാസിയായ ഇദ്ദേഹം ദുബൈയിൽ അറബ് മീഡിയ ഗ്രൂപ്പിൽ ഡിസൈനറായി ജോലി നോക്കുന്നു. സ്വദേശം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ ചേർപ്പ്‌. ആനുകാലികങ്ങളിൽ കഥകളും ചെറുകവിതകളും എഴുതുന്നു. യഥാർത്ഥ നാമം ജൈലാഫ് പി.എ. ==കൃതികൾ== ===ചെറുകഥാസമാഹാരം=== * ''വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ''<ref>{{cite news|title = ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ പുസ്തകപ്രകാശനം|url = https://www.manoramaonline.com/global-malayali/gulf/2021/11/03/jeffu-jalaf-book-release.html|publisher = [[മനോരമ ഓൺലൈൻ]]|language = മലയാളം}}</ref> [2021] വിരൽവരകൾ, വരിയുടഞ്ഞ ഞാവൽമരങ്ങൾ, വേര് കുരുക്കുന്നിടം, ആദിവൈഗന്ധി, അവിശുദ്ധരേഖകൾ, വയൽദൂരങ്ങൾ, പീലിക എന്നിങ്ങനെ പ്രമേയങ്ങളിൽ വ്യത്യസ്തത നിറഞ്ഞ ഏഴ് ചെറുകഥകളുടെ സമാഹാരം. ==അവലംബം== <references /> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [https://jailaf.blogspot.com/ ചേരുന്നിടം: ജെഫു ജൈലാഫിന്റെ ബ്ലോഗ്] * [https://malayalimanasu.com/books/reading-experience-prepared-by-m-o-raghunath/ മനസ്സിലേക്ക് വേരിറങ്ങുന്ന വായനയുടെ വെയിലനുഭവം] * [https://ne-np.facebook.com/permalink.php?story_fbid=104230208719160&id=104157158726465 ടൈറ്റിൽ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - മിതുൻ രമേശ്‌] * [https://hi-in.facebook.com/%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B5%BD-%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE-104157158726465/videos/nyla-usha-relases-jefu-jailafs-books-cover/617136272611986/ ബുക്ക് കവർ പ്രകാശനം – വെയിൽക്കല്ലുകളിൽ വേരിറങ്ങുമ്പോൾ - നൈല ഉഷ] {{CC|Jefu Jailaf (writer)|ജെഫു ജൈലാഫ്}} [[വർഗ്ഗം:തൃശൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാള കഥാകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:1979-ൽ ജനിച്ചവർ]] {{writer-stub}} 93119m9286c22jjrorppavyzw7giaor 0 575316 3765273 2022-08-15T17:27:54Z Malikaveedu 16584 ''''സിഡ് ചാരിസ്''' (ജനനം: തുല എല്ലിസ് ഫിങ്ക്ലിയ; മാർച്ച് 8, 1922<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/film/2008/jun/18/news.culture|title=Obituary: Cyd Charisse|access-date=June 29, 2021|date=2008-06-18|work=The Guardian|author=Ronald Bergan}}</ref> - ജൂൺ 17, 2008)<ref name="SSDI">{{cite web|url=http://www.americanancestors.o...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''സിഡ് ചാരിസ്''' (ജനനം: തുല എല്ലിസ് ഫിങ്ക്ലിയ; മാർച്ച് 8, 1922<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/film/2008/jun/18/news.culture|title=Obituary: Cyd Charisse|access-date=June 29, 2021|date=2008-06-18|work=The Guardian|author=Ronald Bergan}}</ref> - ജൂൺ 17, 2008)<ref name="SSDI">{{cite web|url=http://www.americanancestors.org/PageDetail.aspx?recordId=108247609|title=Cyd C. Martin|access-date=March 9, 2011|work=Social Security Death Index|publisher=New England Historic Genealogical Society}}</ref> ഒരു അമേരിക്കൻ അഭിനേത്രിയും നർത്തകിയുമായിരുന്നു. കുട്ടിക്കാലത്ത് [[പോളിയോ|പോളിയോയിൽ]] നിന്ന് മുക്തി നേടിയ സിഡ് [[ബാലെ]] പരിശീലിക്കുകയും 1940 കളിൽ സിനിമയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുകയും ചെയ്തു. അവളുടെ വേഷങ്ങൾ സാധാരണയായി ഒരു നർത്തകി എന്ന നിലയിലുള്ള അവളുടെ കഴിവുകൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നവയായിരുന്നു. [[ഫ്രെഡ് അസ്റ്റയർ]], [[ജീൻ കെല്ലി]] എന്നിവരോടൊപ്പം ജോടിയായി അഭിനയിച്ച സിഡിൻറെ സിനിമകളിൽ ''സിംഗിൻ ഇൻ ദ റെയിൻ'' (1952), ''ദ ബാൻഡ് വാഗൺ'' (1953), ജീൻ കെല്ലി, [[വാൻ ജോൺസൺ]] എന്നിവർക്കൊപ്പമുള്ള ബ്രിഗഡൂൺ (1954), സിൽക്ക് സ്റ്റോക്കിംഗ്സ് (1957) എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-കളുടെ അവസാനത്തോടെ സിനിമകളിൽ നൃത്തം ചെയ്യുന്നത് നിർത്തിയ അവർ, പക്ഷേ സിനിമയിലും ടെലിവിഷനിലും അഭിനയം തുടരുകയും 1991-ൽ [[ബ്രോഡ്‍വേ നാടകവേദി|ബ്രോഡ്‌വേയിൽ]] അരങ്ങേറ്റം കുറിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/cyd-charisse-83980|title=Cyd Charisse – Broadway Cast & Staff {{!}} IBDB|access-date=2021-10-20|website=www.ibdb.com}}</ref> പിന്നീടുള്ള വർഷങ്ങളിൽ, ഡോക്യുമെന്ററികളിലൂടെ ഹോളിവുഡ് മ്യൂസിക്കലിന്റെ ചരിത്രം ചർച്ച ചെയ്ത അവർ, 1994 ൽ ''ദാറ്റ്സ് എന്റർടൈൻമെൻറ്! III'' എന്ന ഡോക്യുമെൻററി അവതരിപ്പിച്ചു. == അവലംബം == n62w8tsi3peebnqdmebuf165rexjig3 3765276 3765273 2022-08-15T17:31:41Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = സിഡ് ചാരിസ് | image = Cyd Charisse - 1949.jpg | imagesize = | caption = ചാരിസ് 1949ൽ | othername = ലില്ലി നോർവുഡ്<br>ഫെലിയ സിഡെറോവ<br>മരിയ ഇസ്തോമിന | birth_name = തുല എല്ലിസ് ഫിങ്ക്ലിയ | birth_date = {{birth date|1922|03|08}} | birth_place = [[Amarillo, Texas|അമറില്ലോ]], [[ടെക്സസ്]], യു.എസ്. | death_date = {{death date and age|2008|06|17|1922|03|08}} | death_place = [[ലോസ് ഏഞ്ചലസ്]], [[കാലിഫോർണിയ]], യു.എസ്. | resting_place = [[ഹിൽസൈഡ് മെമ്മോറിയൽ പാർക്ക് സെമിത്തേരി]] | occupation = നടി, നർത്തകി | years_active = 1939–2007 | spouse = {{Plainlist| * {{marriage|നിക്കോ ചാരിസ്|1939|1947|reason=divorced}} * {{marriage|[[Tony Martin (American singer)|ടോണി മാർട്ടിൻ]]<br>|1948}} }} | children = 2 | relatives = [[Nana Visitor]] (niece) }} '''സിഡ് ചാരിസ്''' (ജനനം: തുല എല്ലിസ് ഫിങ്ക്ലിയ; മാർച്ച് 8, 1922<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/film/2008/jun/18/news.culture|title=Obituary: Cyd Charisse|access-date=June 29, 2021|date=2008-06-18|work=The Guardian|author=Ronald Bergan}}</ref> - ജൂൺ 17, 2008)<ref name="SSDI">{{cite web|url=http://www.americanancestors.org/PageDetail.aspx?recordId=108247609|title=Cyd C. Martin|access-date=March 9, 2011|work=Social Security Death Index|publisher=New England Historic Genealogical Society}}</ref> ഒരു അമേരിക്കൻ അഭിനേത്രിയും നർത്തകിയുമായിരുന്നു. കുട്ടിക്കാലത്ത് [[പോളിയോ|പോളിയോയിൽ]] നിന്ന് മുക്തി നേടിയ സിഡ് [[ബാലെ]] പരിശീലിക്കുകയും 1940 കളിൽ സിനിമയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുകയും ചെയ്തു. അവളുടെ വേഷങ്ങൾ സാധാരണയായി ഒരു നർത്തകി എന്ന നിലയിലുള്ള അവളുടെ കഴിവുകൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നവയായിരുന്നു. [[ഫ്രെഡ് അസ്റ്റയർ]], [[ജീൻ കെല്ലി]] എന്നിവരോടൊപ്പം ജോടിയായി അഭിനയിച്ച സിഡിൻറെ സിനിമകളിൽ ''സിംഗിൻ ഇൻ ദ റെയിൻ'' (1952), ''ദ ബാൻഡ് വാഗൺ'' (1953), ജീൻ കെല്ലി, [[വാൻ ജോൺസൺ]] എന്നിവർക്കൊപ്പമുള്ള ബ്രിഗഡൂൺ (1954), സിൽക്ക് സ്റ്റോക്കിംഗ്സ് (1957) എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. 1950-കളുടെ അവസാനത്തോടെ സിനിമകളിൽ നൃത്തം ചെയ്യുന്നത് നിർത്തിയ അവർ, പക്ഷേ സിനിമയിലും ടെലിവിഷനിലും അഭിനയം തുടരുകയും 1991-ൽ [[ബ്രോഡ്‍വേ നാടകവേദി|ബ്രോഡ്‌വേയിൽ]] അരങ്ങേറ്റം കുറിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/cyd-charisse-83980|title=Cyd Charisse – Broadway Cast & Staff {{!}} IBDB|access-date=2021-10-20|website=www.ibdb.com}}</ref> പിന്നീടുള്ള വർഷങ്ങളിൽ, ഡോക്യുമെന്ററികളിലൂടെ ഹോളിവുഡ് മ്യൂസിക്കലിന്റെ ചരിത്രം ചർച്ച ചെയ്ത അവർ, 1994 ൽ ''ദാറ്റ്സ് എന്റർടൈൻമെൻറ്! III'' എന്ന ഡോക്യുമെൻററി അവതരിപ്പിച്ചു. == അവലംബം == 3id4ielhi1a3l8aj7caj8nmh9imwzqu 0 575317 3765284 2022-08-15T17:54:33Z Malikaveedu 16584 '{{Infobox person | name = റൂത്ത് ചാറ്റർട്ടൺ | image = File:Chatterton NM330.jpg | imagesize = | caption = Ruth Chatterton in 1930 | birth_name = | birth_date = {{Birth date|1892|12|24|mf=y}} | birth_place = [[ന്യൂയോർക്ക് നഗരം]], [[യു.എസ്.]] | death_date = {{death date a...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = റൂത്ത് ചാറ്റർട്ടൺ | image = File:Chatterton NM330.jpg | imagesize = | caption = Ruth Chatterton in 1930 | birth_name = | birth_date = {{Birth date|1892|12|24|mf=y}} | birth_place = [[ന്യൂയോർക്ക് നഗരം]], [[യു.എസ്.]] | death_date = {{death date and age|1961|11|24|1892|12|24}} | death_place = [[നോർവാക്ക്]], [[കണക്റ്റിക്കട്ട്]], [[യു.എസ്.]] | resting_place = [[Beechwoods Cemetery (New Rochelle, New York)|ബീച്ച്വുഡ്സ് സെമിത്തേരി]] | occupation = നടി, നോവലിസ്റ്റ് | years active = 1908–1953 | spouse = {{marriage|[[റാൽഫ് ഫോർബ്സ്]]|1924|1932|end=divorced}}<br/>{{marriage|[[ജോർജ് ബ്രെന്റ്]]|1932|1934|end=divorced}}<br/>{{marriage|ബാരി തോംസൺ|1942|1960|end=died}} }} '''റൂത്ത് ചാറ്റർട്ടൺ''' (ജീവിതകാലം: ഡിസംബർ 24, 1892 - നവംബർ 24, 1961) ഒരു [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ]] നാടക, ചലച്ചിത്ര, ടെലിവിഷൻ നടിയും പൈലറ്റും നോവലിസ്റ്റുമായിരുന്നു. 1930-കളുടെ ആരംഭം മുതൽ പകുതി വരെ ഏറ്റവും ജനപ്രിയയായിരുന്ന അവർ അതേ കാലഘട്ടത്തിൽ ഒരു വൈമാനിക എന്ന നിലയിൽ പ്രാധാന്യം നേടിയിരുന്നു. അക്കാലത്ത് അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലെ ചുരുക്കം ചില വനിതാ പൈലറ്റുമാരിൽ ഒരാളായിരുന്നു അവർ. 1930-കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ചാറ്റർട്ടൺ ചലച്ചിത്ര അഭിനയത്തിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചെങ്കിലും നാടകവേദിയിലൂടെ അഭിനയം തുടർന്നു. 1940 കളുടെ അവസാനത്തിൽ നിരവധി ടെലിവിഷൻ വേഷങ്ങൾ അവതരിപ്പിച്ച അവർ 1950 കളിൽ ഒരു വിജയംവരിച്ച നോവലിസ്റ്റായി. == ആദ്യകാല ജീവിതം == വാസ്തുശില്പിയായ വാൾട്ടറുടെയും ലിലിയൻ (മുമ്പ്, റീഡ്) ചാറ്റർട്ടണിന്റെ മകളായി 1892 ലെ ക്രിസ്മസ് രാവിൽ [[ന്യൂയോർക്ക് നഗരം|ന്യൂയോർക്ക് നഗരത്തിലാണ്]] ചാറ്റർട്ടൺ ജനിച്ചത്.<ref name="blum">{{harvnb|Blum|1954|p=1919}}</ref> അവൾ ഇംഗ്ലീഷ്, ഫ്രഞ്ച് വംശജയായിരുന്നു. ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ മാതാപിതാക്കൾ വേർപിരിഞ്ഞു. ന്യൂയോർക്കിലെ പെൽഹാമിലെ മിസിസ് ഹേഗൻസ് വിദ്യാലയത്തിലാണ് ചാറ്റർടൺ പഠനം നടത്തിയത്.<ref name="blum2">{{harvnb|Blum|1954|p=1919}}</ref> == അവലംബം == lradyqwk1wspx8jlutbuuoes1siqhb6 3765286 3765284 2022-08-15T17:55:38Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = റൂത്ത് ചാറ്റർട്ടൺ | image = File:Chatterton NM330.jpg | imagesize = | caption = 1930-ൽ റൂത്ത് ചാറ്റർട്ടൺ | birth_name = | birth_date = {{Birth date|1892|12|24|mf=y}} | birth_place = [[ന്യൂയോർക്ക് നഗരം]], [[യു.എസ്.]] | death_date = {{death date and age|1961|11|24|1892|12|24}} | death_place = [[നോർവാക്ക്]], [[കണക്റ്റിക്കട്ട്]], [[യു.എസ്.]] | resting_place = [[Beechwoods Cemetery (New Rochelle, New York)|ബീച്ച്വുഡ്സ് സെമിത്തേരി]] | occupation = നടി, നോവലിസ്റ്റ് | years active = 1908–1953 | spouse = {{marriage|[[റാൽഫ് ഫോർബ്സ്]]|1924|1932|end=divorced}}<br/>{{marriage|[[ജോർജ് ബ്രെന്റ്]]|1932|1934|end=divorced}}<br/>{{marriage|ബാരി തോംസൺ|1942|1960|end=died}} }} '''റൂത്ത് ചാറ്റർട്ടൺ''' (ജീവിതകാലം: ഡിസംബർ 24, 1892 - നവംബർ 24, 1961) ഒരു [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ]] നാടക, ചലച്ചിത്ര, ടെലിവിഷൻ നടിയും പൈലറ്റും നോവലിസ്റ്റുമായിരുന്നു. 1930-കളുടെ ആരംഭം മുതൽ പകുതി വരെ ഏറ്റവും ജനപ്രിയയായിരുന്ന അവർ അതേ കാലഘട്ടത്തിൽ ഒരു വൈമാനിക എന്ന നിലയിൽ പ്രാധാന്യം നേടിയിരുന്നു. അക്കാലത്ത് അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലെ ചുരുക്കം ചില വനിതാ പൈലറ്റുമാരിൽ ഒരാളായിരുന്നു അവർ. 1930-കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ചാറ്റർട്ടൺ ചലച്ചിത്ര അഭിനയത്തിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചെങ്കിലും നാടകവേദിയിലൂടെ അഭിനയം തുടർന്നു. 1940 കളുടെ അവസാനത്തിൽ നിരവധി ടെലിവിഷൻ വേഷങ്ങൾ അവതരിപ്പിച്ച അവർ 1950 കളിൽ ഒരു വിജയംവരിച്ച നോവലിസ്റ്റായി. == ആദ്യകാല ജീവിതം == വാസ്തുശില്പിയായ വാൾട്ടറുടെയും ലിലിയൻ (മുമ്പ്, റീഡ്) ചാറ്റർട്ടണിന്റെ മകളായി 1892 ലെ ക്രിസ്മസ് രാവിൽ [[ന്യൂയോർക്ക് നഗരം|ന്യൂയോർക്ക് നഗരത്തിലാണ്]] ചാറ്റർട്ടൺ ജനിച്ചത്.<ref name="blum">{{harvnb|Blum|1954|p=1919}}</ref> അവൾ ഇംഗ്ലീഷ്, ഫ്രഞ്ച് വംശജയായിരുന്നു. ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ മാതാപിതാക്കൾ വേർപിരിഞ്ഞു. ന്യൂയോർക്കിലെ പെൽഹാമിലെ മിസിസ് ഹേഗൻസ് വിദ്യാലയത്തിലാണ് ചാറ്റർടൺ പഠനം നടത്തിയത്.<ref name="blum2">{{harvnb|Blum|1954|p=1919}}</ref> == അവലംബം == 6ugpmhc3msg70oduyfl6vnx0hlx1hz4 0 575318 3765289 2022-08-15T18:16:53Z 2401:4900:1CD1:BF99:E0BA:5262:2968:3915 New Artical - NUFAIL wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = NUFAIL NUPPI | image = Nufail K.jpg | caption = നുഫൈൽ നുപ്പി | birth_date = {{birth date and age|1994|01|04|df=y}} | alma_mater = Govt. Higher Secondary School, Paivalike, Kasaragod | occupation = [[Assistant Director]] | parents = മുഹമ്മദ് (Father) സകീന (Mother) }} നുഫൈൽ (ജനനം 04 ജനുവരി 1994, കാസർഗോഡ്, കേരള ) തമിഴ് സിനിമയിലെ ഒരു അസിസ്റ്റന്റ് ഡയറക്ടറാണ്. "ഹൂറുല്ലീൻ", "ഹൂദ്", "എന്നുമെൻഡേ റൂഹ്", "ടാക്സി", "ക്വിസ", "ബാഡ് ലവ്", "ഹബ്ബേ ഹൂറി" എന്നീ ആൽബങ്ങളിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്തതിന്റെ ബഹുമതി ലഭിച്ച ഒരു മികച്ച ആൽബം സോംഗ് എഡിറ്ററാണ് നുഫൈൽ. "കിസ്സ" എന്ന ആൽബം ഗാനത്തിനും അദ്ദേഹം കഥകൾ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. == ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും == മുഹമ്മദിന്റെയും സക്കീനയുടെയും മകനായ നുഫൈൽ നുപ്പി 1994 ജനുവരി 4 ന് കാസർഗോഡ് ജില്ലയിൽ ജനിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന് അഞ്ച് ഇളയ സഹോദരന്മാരുണ്ട് (ഫൈസൽ, സിയാൽ, അജ്മൽ, അസ്മൽ, റാഫിൽ). നുഫൈൽ കാസറഗോഡ് ജില്ലയിലെ ഗവ. ഹയർ സെകണ്ടറി സ്‌കൂൾ പൈവളികയിലാണ് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തീകരിച്ചത്. സ്‌പോർട്‌സ് കമ്മ്യൂണിറ്റിയിലെ സജീവ അംഗമായിരുന്നു നുഫൈൽ, കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ പ്രാദേശിക ക്രിക്കറ്റ് ടൂർണമെന്റിൽ സജീവമായി പങ്കെടുത്തു. നുഫൈൽ 2022ലാണ് സിനിമാ ജീവിതം ആരംഭിച്ചത്. == ടെലിവിഷൻ == {| class="wikitable" !വർഷം !പേര് !ഇനം !ചാനൽ |- | rowspan="4" |2020 |ഹൂറുല്ലീൻ |ആൽബം ഗാനം | rowspan="7" |[[യൂട്യൂബ്|യൂട്യൂബ്‌]] |- |ഹൂദ് |ആൽബം ഗാനം |- |ഹുബ്ബേ ഹൂരി |ആൽബം ഗാനം |- |ടാക്‌സി |ആൽബം ഗാനം |- |2021 |''എന്നുമെന്റെ റൂഹ്'' |ആൽബം ഗാനം |- | rowspan="2" |2022 |''കിസ്സ - 2'' |ആൽബം ഗാനം |- |''ബാഡ് ലൗ'' |ആൽബം ഗാനം |} now05bgwq6r1eawyap7en4p2xy9sy1c 3 575319 3765295 2022-08-15T19:05:38Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Adam78 | Adam78 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 19:05, 15 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) l5r0u219z77jyf4770idzk1utvwvftc 3 575320 3765298 2022-08-15T23:01:00Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: KaviPhy | KaviPhy | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 23:01, 15 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) b1dhacb0p1711ipxq599orb7lqgy0vj 3 575322 3765313 2022-08-16T03:17:32Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Prav852630 | Prav852630 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 03:17, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 0sat1ksaydwwtagp9qhrybcogfgehny 0 575323 3765315 2022-08-16T04:16:01Z Malikaveedu 16584 '{{Infobox person | name = | image = Amanda Peet September 2014 (cropped).jpg | imagesize = | caption = Peet in September 2014 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1972|1|11}} | birth_place = [[New York City, New York]], U.S. | nationality = American | alma_mater = [[Columbia University]] ([[Bachelor of Arts|BA]]) | occ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = | image = Amanda Peet September 2014 (cropped).jpg | imagesize = | caption = Peet in September 2014 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1972|1|11}} | birth_place = [[New York City, New York]], U.S. | nationality = American | alma_mater = [[Columbia University]] ([[Bachelor of Arts|BA]]) | occupation = Actress | years_active = 1995–present | spouse = {{marriage|[[David Benioff]]|2006}} | children = 3 | family = [[Stephen Friedman (PFIAB)|Stephen Friedman]] (father-in-law) <br/> [[Samuel Roxy Rothafel]] (great-grandfather)<br/>[[Samuel Levy]] (great-grandfather) }} '''അമാൻഡ പീറ്റ്''' (ജനനം: ജനുവരി 11, 1972) ഒരു അമേരിക്കൻ നടിയാണ്. ടെലിവിഷനിലെ ചെറിയ വേഷങ്ങളിലൂടെ കരിയർ ആരംഭിച്ച അവർ, അനിമൽ റൂം (1995) എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെയാണ് ഫീച്ചർ ഫിലിം അരങ്ങേറ്റം നടത്തിയത്. ദ ഹോൾ നൈൻ യാർഡ്സ് (2000) എന്ന ചിത്രത്തിലെ ജിൽ സെന്റ് ക്ലെയർ എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ചത് അവൾക്ക് കൂടുതൽ അംഗീകാരം നേടിക്കൊടുക്കുകയും അതിനുശേഷം സേവിംഗ് സിൽവർമാൻ (2001), ഹൈ ക്രൈംസ്, ചേഞ്ചിംഗ് ലൈൻസ്, ഇഗ്ബി ഗോസ് ഡൗൺ (എല്ലാം 2002), സംതിംഗ്സ് ഗോട്ട ഗിവ് (2003), ഐഡന്റിറ്റി (2003), മെലിൻഡ ആൻഡ് മെലിൻഡ (2004), എ ലോട്ട് ലൈക്ക് ലവ് (2005), സിറിയാന (2005), ബാറ്റിൽ ഫോർ ടെറ (2007), മാർഷ്യൻ ചൈൽഡ് ( 2008), ദി എക്സ്-ഫയലുകൾ: ഐ വാണ്ട് ടു ബിലീവ് (2008), പ്ലീസ് ഗിവ് (2010), ഗള്ളിവേഴ്‌സ് ട്രാവൽസ് (2010), ദി വേ, വേ ബാക്ക് (2013), ഐഡന്റിറ്റി തീഫ് (2013), ട്രസ്റ്റ് മി (2013) തുടങ്ങിയ വിവിധ ചിത്രങ്ങളിൽ അവർ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. == ആദ്യകാലം == ഒരു സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയായ പെന്നിയുടെയും (മുമ്പ്, ലെവി) ഒരു കോർപ്പറേറ്റ് അഭിഭാഷകനായിരുന്ന ചാൾസ് പീറ്റ് ജൂനിയറിന്റെയും മകളായി ന്യൂയോർക്ക് നഗരത്തിലാണ് പീറ്റ് ജനിച്ചത്. മാതാപിതാക്കൾ പിന്നീട് വിവാഹമോചനം നേടി.<ref name="nyt1">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1967/04/07/archives/charles-peet-jr-and-penny-levy-will-be-married-lawyer-is-the-fiance.html|work=The New York Times|title=Charles Peet Jr. And Penny Levy Will Be Married; Lawyer Is the Fiance of '63 Smith Graduate --Bridal in July|date=April 7, 1967}}</ref> == അവലംബം == e1thpqthpjjnorpmpd38a6uuwhk5bb2 3765322 3765315 2022-08-16T05:24:22Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = | image = Amanda Peet September 2014 (cropped).jpg | imagesize = | caption = Peet in September 2014 | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1972|1|11}} | birth_place = [[ന്യൂയോർക്ക് നഗരം]], [[ന്യൂയോർക്ക്]], യു.എസ്. | nationality = അമേരിക്കൻ | alma_mater = [[കൊളംബിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റി]] ([[Bachelor of Arts|ബി.എ.]]) | occupation = നടി | years_active = 1995–ഇതുവരെ | spouse = {{marriage|[[ഡേവിഡ് ബെനിയോഫ്]]|2006}} | children = 3 | family = [[Stephen Friedman (PFIAB)|Stephen Friedman]] (father-in-law) <br/> [[Samuel Roxy Rothafel]] (great-grandfather)<br/>[[Samuel Levy]] (great-grandfather) }} '''അമാൻഡ പീറ്റ്''' (ജനനം: ജനുവരി 11, 1972) ഒരു [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ]] താരമാണ്. ടെലിവിഷനിലെ ചെറിയ വേഷങ്ങളിലൂടെ കരിയർ ആരംഭിച്ച അവർ, അനിമൽ റൂം (1995) എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെയാണ് ഫീച്ചർ ഫിലിം അരങ്ങേറ്റം നടത്തിയത്. ദ ഹോൾ നൈൻ യാർഡ്സ് (2000) എന്ന ചിത്രത്തിലെ ജിൽ സെന്റ് ക്ലെയർ എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ചത് കൂടുതൽ അംഗീകാരം നേടിക്കൊടുക്കുകയും അതിനുശേഷം സേവിംഗ് സിൽവർമാൻ (2001), ഹൈ ക്രൈംസ്, ചേഞ്ചിംഗ് ലൈൻസ്, ഇഗ്ബി ഗോസ് ഡൗൺ (എല്ലാം 2002), സംതിംഗ്സ് ഗോട്ട ഗിവ് (2003), ഐഡന്റിറ്റി (2003), മെലിൻഡ ആൻഡ് മെലിൻഡ (2004), എ ലോട്ട് ലൈക്ക് ലവ് (2005), സിറിയാന (2005), ബാറ്റിൽ ഫോർ ടെറ (2007), മാർഷ്യൻ ചൈൽഡ് ( 2008), ദി എക്സ്-ഫയലുകൾ: ഐ വാണ്ട് ടു ബിലീവ് (2008), പ്ലീസ് ഗിവ് (2010), ഗള്ളിവേഴ്‌സ് ട്രാവൽസ് (2010), ദി വേ, വേ ബാക്ക് (2013), ഐഡന്റിറ്റി തീഫ് (2013), ട്രസ്റ്റ് മി (2013) തുടങ്ങിയ വിവിധ ചിത്രങ്ങളിൽ അവർ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. == ആദ്യകാലം == ഒരു സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയായ പെന്നിയുടെയും (മുമ്പ്, ലെവി) ഒരു കോർപ്പറേറ്റ് അഭിഭാഷകനായിരുന്ന ചാൾസ് പീറ്റ് ജൂനിയറിന്റെയും മകളായി ന്യൂയോർക്ക് നഗരത്തിലാണ് പീറ്റ് ജനിച്ചത്. മാതാപിതാക്കൾ പിന്നീട് വിവാഹമോചനം നേടി.<ref name="nyt1">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1967/04/07/archives/charles-peet-jr-and-penny-levy-will-be-married-lawyer-is-the-fiance.html|work=The New York Times|title=Charles Peet Jr. And Penny Levy Will Be Married; Lawyer Is the Fiance of '63 Smith Graduate --Bridal in July|date=April 7, 1967}}</ref> == അവലംബം == qyzx118cmy32vi948vtaa9k33i36n4y 0 575324 3765316 2022-08-16T04:38:18Z Pradeep717 21687 '[[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ്, '''സത്താറ ജില്ല''' (മറാഠി ഉച്ചാരണം: [saːt̪aɾaː]). സത്താറ നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ തലസ്ഥാനം. ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== 10,480 km2 (4,050 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്ത...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki [[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ്, '''സത്താറ ജില്ല''' (മറാഠി ഉച്ചാരണം: [saːt̪aɾaː]). സത്താറ നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ തലസ്ഥാനം. ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== 10,480 km2 (4,050 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഈ ജില്ലയിലെ പ്രധാന നഗരങ്ങൾ സത്താറ, മേധ, വായ്, കരാഡ്, കൊറേഗാവ്, ദഹിവാഡി, കൊയ്നാനഗർ, റഹിമത്പൂർ, ഫൽട്ടൻ, [[മഹാബലേശ്വർ]], വഡൂജ്, പാഞ്ച്ഗനി എന്നിവയാണ്. [[പൂനെ]], സാംഗ്ലി, സോലാപൂർ, കോലാപൂർ എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പൂനെ അഡ്മിനിസ്‌ട്രേറ്റീവ് ഡിവിഷന്റെ കീഴിലാണ് ഈ ജില്ല വരുന്നത്. [[പൂനെ ജില്ല]] വടക്കും, [[റായ്ഗഡ് ജില്ല]] വടക്ക് പടിഞ്ഞാറും, [[സോലാപൂർ ജില്ല]] കിഴക്കും, [[സാംഗ്ലി ജില്ല]] തെക്കും, [[രത്നഗിരി ജില്ല]] പടിഞ്ഞാറും അതിരുകളാക്കുന്നു. ==ജനസംഘ്യ== സത്താറ ജില്ലയിലെ ജനസംഖ്യ 2011 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 3,003,741 ആണ്. അതിൽ 14.17% നഗരവാസികളുമാണ്. cimdlkhps4y0k93xpqwx0u399jl54w9 3765317 3765316 2022-08-16T04:39:26Z Pradeep717 21687 [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ജില്ലകൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki [[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ്, '''സത്താറ ജില്ല''' (മറാഠി ഉച്ചാരണം: [saːt̪aɾaː]). സത്താറ നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ തലസ്ഥാനം. ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== 10,480 km2 (4,050 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഈ ജില്ലയിലെ പ്രധാന നഗരങ്ങൾ സത്താറ, മേധ, വായ്, കരാഡ്, കൊറേഗാവ്, ദഹിവാഡി, കൊയ്നാനഗർ, റഹിമത്പൂർ, ഫൽട്ടൻ, [[മഹാബലേശ്വർ]], വഡൂജ്, പാഞ്ച്ഗനി എന്നിവയാണ്. [[പൂനെ]], സാംഗ്ലി, സോലാപൂർ, കോലാപൂർ എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പൂനെ അഡ്മിനിസ്‌ട്രേറ്റീവ് ഡിവിഷന്റെ കീഴിലാണ് ഈ ജില്ല വരുന്നത്. [[പൂനെ ജില്ല]] വടക്കും, [[റായ്ഗഡ് ജില്ല]] വടക്ക് പടിഞ്ഞാറും, [[സോലാപൂർ ജില്ല]] കിഴക്കും, [[സാംഗ്ലി ജില്ല]] തെക്കും, [[രത്നഗിരി ജില്ല]] പടിഞ്ഞാറും അതിരുകളാക്കുന്നു. ==ജനസംഘ്യ== സത്താറ ജില്ലയിലെ ജനസംഖ്യ 2011 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 3,003,741 ആണ്. അതിൽ 14.17% നഗരവാസികളുമാണ്. [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ജില്ലകൾ]] oh598750iojipb8sy4ra0nw1ps0faw5 3765318 3765317 2022-08-16T04:49:23Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = സത്താറ ജില്ല | native_name = | native_name_lang = | other_name = രാജ്‌ധാനി സത്താറ | settlement_type = ജില്ല, [[മഹാരാഷ്ട്ര]] | image_skyline = {{Photomontage |size = 250 |photo1a = Pratapgarh ( Mahableswar).jpg |photo1b = ತೋಶೆಘರ್ ಜಲಪಾತ.JPG |photo2a = Bhairavnath Temple, Kikali 07.jpg |photo2b = Ajinkyatara Fort by Dr. Raju Kasambe DSCN6643 (28).jpg |photo3a = Kaas-7016.jpg }} | image_alt = | image_caption = മുകളിൽ ഇടതു നിന്നും: [[പ്രതാപ്‌ഗഡ് കോട്ട]], [[തോസെഘർ വെള്ളച്ചാട്ടം]], സത്താറ നഗരം, കാസ് പീഠഭൂമി, ഭൈരവ്നാഥ് ക്ഷേത്രം | nickname = | image_map = Satara in Maharashtra (India).svg | image_map1 = {{maplink |frame=yes |frame-width=225 |frame-height=225 |frame-align=center |text= '''Satara district''' |type=shape |id=Q1135612 |stroke-colour=#C60C30 |stroke-width=2 |title= Satara district of Maharashtra |type2=line|id2=Q1191|stroke-width2=1|stroke-colour2=#0000ff|title2=Maharashtra }} | map_alt = | map_caption = Location in Maharashtra | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = സംസ്ഥാനം | subdivision_type2 = ഡിവിഷൻ | subdivision_name1 = [[മഹാരാഷ്ട്ര]] | subdivision_name2 = പൂനെ | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | seat_type = തലസ്ഥാനം | seat = സത്താറ നഗരം | government_type = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_total_km2 = 10480 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 3003741 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 209 | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = | iso_code = | registration_plate = | governing_body = '''Satara Zilla Parishad''' | leader_title = Guardian Minister | leader_name = '''[[Shamrao Pandurang Patil]]''' <br /> {{small|([[Thackeray ministry|Cabinet Minister Mha]])}} | leader_title1 = President Z. P. Satara | leader_name1 = '''NA''' | leader_title2 = District Collector | leader_name2 = '''Mr. Shekhar Singh IAS''' | leader_title3 = CEO Z. P. Satara | leader_name3 = '''NA''' | leader_title4 = [[List of members of the 17th Lok Sabha|MPs]] | leader_name4 = '''[[Shriniwas Patil]]'''<br /> {{small|([[Satara (Lok Sabha constituency)|Satara]])}} <br /> '''[[Ranjit Naik-Nimbalkar]]'''<br /> {{small|([[Madha (Lok Sabha constituency)|Madha]])}} | blank_name_sec1 = Tehsils | blank_info_sec1 = 1. [[Satara (city)|Satara]], 2. [[Karad]], 3. [[Wai, Maharashtra|Wai]], 4. [[Mahabaleshwar]], 5. [[Phaltan]], 6. [[Maan, Maharashtra|Maan]], 7. [[Khatav]], 8. [[Koregaon]], 9. [[Patan, Maharashtra|Patan]], 10. [[Jaoli]], 11. [[Khandala (Satara)|Khandala]] | blank1_name_sec1 = LokSabha | blank1_info_sec1 = 1. [[Satara (Lok Sabha constituency)|Satara]], 2. [[Madha (Lok Sabha constituency)|Madha]] (shared with [[Solapur district]]) | blank_name_sec2 = [[Indian road network|Major Highways]] | blank_info_sec2 = [[National Highway 4 (India, old numbering)|NH-4]] | website = {{URL|https://www.satara.gov.in/en/}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[Marathi language|Marathi]] }} [[File:Satara 1896.jpg|thumb|Satara 1896]] [[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ്, '''സത്താറ ജില്ല''' (മറാഠി ഉച്ചാരണം: [saːt̪aɾaː]). സത്താറ നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ തലസ്ഥാനം. ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== 10,480 km2 (4,050 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഈ ജില്ലയിലെ പ്രധാന നഗരങ്ങൾ സത്താറ, മേധ, വായ്, കരാഡ്, കൊറേഗാവ്, ദഹിവാഡി, കൊയ്നാനഗർ, റഹിമത്പൂർ, ഫൽട്ടൻ, [[മഹാബലേശ്വർ]], വഡൂജ്, പാഞ്ച്ഗനി എന്നിവയാണ്. [[പൂനെ]], സാംഗ്ലി, സോലാപൂർ, കോലാപൂർ എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പൂനെ അഡ്മിനിസ്‌ട്രേറ്റീവ് ഡിവിഷന്റെ കീഴിലാണ് ഈ ജില്ല വരുന്നത്. [[പൂനെ ജില്ല]] വടക്കും, [[റായ്ഗഡ് ജില്ല]] വടക്ക് പടിഞ്ഞാറും, [[സോലാപൂർ ജില്ല]] കിഴക്കും, [[സാംഗ്ലി ജില്ല]] തെക്കും, [[രത്നഗിരി ജില്ല]] പടിഞ്ഞാറും അതിരുകളാക്കുന്നു.<ref>[[:File:Maharashtra Districts.png|Map of districts in Maharashtra]]</ref> ==ജനസംഘ്യ== സത്താറ ജില്ലയിലെ ജനസംഖ്യ 2011 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 3,003,741 ആണ്. അതിൽ 14.17% നഗരവാസികളുമാണ്.<ref>{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/district.php |title=Indian Districts by Population, Sex Ratio, Literacy 2011 Census |publisher=Census2011.co.in |date=2010-04-01 |access-date=2015-08-07}}</ref><ref>[http://www.censusindiamaps.net/page/India_WhizMap/IndiaMap.htm ] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20060712005353/http://www.censusindiamaps.net/page/India_WhizMap/IndiaMap.htm |date=July 12, 2006 }}</ref> ഒരു ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിൽ 287 പേർ (740/sq mi) വസിക്കുന്നു. 2001-2011 ദശകത്തിൽ ജനസംഖ്യാ വളർച്ചാ നിരക്ക് 6.93% ആയിരുന്നു. 1000 പുരുഷന്മാർക്ക് 988 സ്ത്രീകൾ എന്നതാണ് ലിംഗാനുപാതം. സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 82.87% ആണ്. ജനസംഖ്യയുടെ പട്ടികജാതി, പട്ടികവർഗ്ഗക്കാർ യഥാക്രമം 10.76%, 0.99% എന്നിങ്ങനെയാണ്. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ജില്ലകൾ]] 83gghukkuwjxij9032254kng8xdcdjy 3765319 3765318 2022-08-16T04:56:14Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = സത്താറ ജില്ല | native_name = | native_name_lang = | other_name = രാജ്‌ധാനി സത്താറ | settlement_type = ജില്ല, [[മഹാരാഷ്ട്ര]] | image_skyline = {{Photomontage |size = 250 |photo1a = Pratapgarh ( Mahableswar).jpg |photo1b = ತೋಶೆಘರ್ ಜಲಪಾತ.JPG |photo2a = Bhairavnath Temple, Kikali 07.jpg |photo2b = Ajinkyatara Fort by Dr. Raju Kasambe DSCN6643 (28).jpg |photo3a = Kaas-7016.jpg }} | image_alt = | image_caption = മുകളിൽ ഇടതു നിന്നും: [[പ്രതാപ്‌ഗഡ് കോട്ട]], [[തോസെഘർ വെള്ളച്ചാട്ടം]], സത്താറ നഗരം, കാസ് പീഠഭൂമി, ഭൈരവ്നാഥ് ക്ഷേത്രം | nickname = | image_map = Satara in Maharashtra (India).svg | image_map1 = {{maplink |frame=yes |frame-width=225 |frame-height=225 |frame-align=center |text= '''Satara district''' |type=shape |id=Q1135612 |stroke-colour=#C60C30 |stroke-width=2 |title= Satara district of Maharashtra |type2=line|id2=Q1191|stroke-width2=1|stroke-colour2=#0000ff|title2=Maharashtra }} | map_alt = | map_caption = Location in Maharashtra | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = സംസ്ഥാനം | subdivision_type2 = ഡിവിഷൻ | subdivision_name1 = [[മഹാരാഷ്ട്ര]] | subdivision_name2 = പൂനെ | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | seat_type = തലസ്ഥാനം | seat = സത്താറ നഗരം | government_type = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_total_km2 = 10480 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 3003741 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 209 | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = | iso_code = | registration_plate = | governing_body = '''Satara Zilla Parishad''' | leader_title = Guardian Minister | leader_name = '''[[Shamrao Pandurang Patil]]''' <br /> {{small|([[Thackeray ministry|Cabinet Minister Mha]])}} | leader_title1 = President Z. P. Satara | leader_name1 = '''NA''' | leader_title2 = District Collector | leader_name2 = '''Mr. Shekhar Singh IAS''' | leader_title3 = CEO Z. P. Satara | leader_name3 = '''NA''' | leader_title4 = [[List of members of the 17th Lok Sabha|MPs]] | leader_name4 = '''[[Shriniwas Patil]]'''<br /> {{small|([[Satara (Lok Sabha constituency)|Satara]])}} <br /> '''[[Ranjit Naik-Nimbalkar]]'''<br /> {{small|([[Madha (Lok Sabha constituency)|Madha]])}} | blank_name_sec1 = Tehsils | blank_info_sec1 = 1. [[Satara (city)|Satara]], 2. [[Karad]], 3. [[Wai, Maharashtra|Wai]], 4. [[Mahabaleshwar]], 5. [[Phaltan]], 6. [[Maan, Maharashtra|Maan]], 7. [[Khatav]], 8. [[Koregaon]], 9. [[Patan, Maharashtra|Patan]], 10. [[Jaoli]], 11. [[Khandala (Satara)|Khandala]] | blank1_name_sec1 = LokSabha | blank1_info_sec1 = 1. [[Satara (Lok Sabha constituency)|Satara]], 2. [[Madha (Lok Sabha constituency)|Madha]] (shared with [[Solapur district]]) | blank_name_sec2 = [[Indian road network|Major Highways]] | blank_info_sec2 = [[National Highway 4 (India, old numbering)|NH-4]] | website = {{URL|https://www.satara.gov.in/en/}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[Marathi language|Marathi]] }} [[File:Satara 1896.jpg|thumb|Satara 1896]] [[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ്, '''സത്താറ ജില്ല''' (മറാഠി ഉച്ചാരണം: [saːt̪aɾaː]). സത്താറ നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ തലസ്ഥാനം. ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== 10,480 km2 (4,050 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഈ ജില്ലയിലെ പ്രധാന നഗരങ്ങൾ സത്താറ, മേധ, വായ്, കരാഡ്, കൊറേഗാവ്, ദഹിവാഡി, കൊയ്നാനഗർ, റഹിമത്പൂർ, ഫൽട്ടൻ, [[മഹാബലേശ്വർ]], വഡൂജ്, പാഞ്ച്ഗനി എന്നിവയാണ്. [[പൂനെ]], സാംഗ്ലി, സോലാപൂർ, കോലാപൂർ എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പൂനെ അഡ്മിനിസ്‌ട്രേറ്റീവ് ഡിവിഷന്റെ കീഴിലാണ് ഈ ജില്ല വരുന്നത്. [[പൂനെ ജില്ല]] വടക്കും, [[റായ്ഗഡ് ജില്ല]] വടക്ക് പടിഞ്ഞാറും, [[സോലാപൂർ ജില്ല]] കിഴക്കും, [[സാംഗ്ലി ജില്ല]] തെക്കും, [[രത്നഗിരി ജില്ല]] പടിഞ്ഞാറും അതിരുകളാക്കുന്നു.<ref>[[:File:Maharashtra Districts.png|Map of districts in Maharashtra]]</ref> ==ജനസംഘ്യ== സത്താറ ജില്ലയിലെ ജനസംഖ്യ 2011 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 3,003,741 ആണ്. അതിൽ 14.17% നഗരവാസികളുമാണ്.<ref>{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/district.php |title=Indian Districts by Population, Sex Ratio, Literacy 2011 Census |publisher=Census2011.co.in |date=2010-04-01 |access-date=2015-08-07}}</ref><ref>[http://www.censusindiamaps.net/page/India_WhizMap/IndiaMap.htm ] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20060712005353/http://www.censusindiamaps.net/page/India_WhizMap/IndiaMap.htm |date=July 12, 2006 }}</ref> ഒരു ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിൽ 287 പേർ (740/sq mi) വസിക്കുന്നു. 2001-2011 ദശകത്തിൽ ജനസംഖ്യാ വളർച്ചാ നിരക്ക് 6.93% ആയിരുന്നു. 1000 പുരുഷന്മാർക്ക് 988 സ്ത്രീകൾ എന്നതാണ് ലിംഗാനുപാതം. സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 82.87% ആണ്. ജനസംഖ്യയുടെ പട്ടികജാതി, പട്ടികവർഗ്ഗക്കാർ യഥാക്രമം 10.76%, 0.99% എന്നിങ്ങനെയാണ്. ==അവലംബം== {{reflist}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{Commons category|Satara district}} * {{Official website|https://www.satara.gov.in/}} *[http://satara.nic.in/htmldocs/distmap_roads.htm സത്താറ ജില്ലയിലെ പ്രധാന പാതകൾ] [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ജില്ലകൾ]] 17b61zput62f5upyzbfaoynhcjwcopq 0 575325 3765328 2022-08-16T05:34:14Z Ajeeshkumar4u 108239 "[[:en:Special:Redirect/revision/1091268696|Coloboma]]" എന്ന താൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്. wikitext text/x-wiki {{Infobox medical condition (new) | name = Coloboma | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = Coloboma in a 16-year-old female | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്) എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്|കോറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിൽ (ബൈലാറ്ററൽ) ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുണ്ടതോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ കൊളബോമാറ്റ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിൽ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് വിദ്യാർത്ഥിക്ക് ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ''', എച്ച് (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, എ (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ <nowiki><b id="mwLQ">ഒരു</b></nowiki> അട്രെസിയ ''',''' വളർച്ചയുടെ കൂടാതെ/ ആർ (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, ജി (ജനിറ്റൽ)- ജനിറ്റൽ അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ (ഇയർ)-''' ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|'''ബധിരതയും''']] . രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഇനി ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജത്തിന്റെ (ക്യു) ചെറിയ ഭുജവും (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉള്ളതിനാൽ ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളോബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറിനിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], മൈക്രോഫ്താൽമിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ . * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഓട്ടോസോമൽ ''ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|ആസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ അപായ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫ്യൂച്ച്സ്]] കൊളോബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''കൊളബോമ PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാനും സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ|ആംബ്ലിയോപിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയായതിനാൽ, ഇത് താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == <references group="" responsive="1"></references> == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] 0hl4cjxuucrvq0i5f6ju0mhov950581 3765329 3765328 2022-08-16T05:35:02Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = Coloboma | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = Coloboma in a 16-year-old female | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്) എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്|കോറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിൽ (ബൈലാറ്ററൽ) ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുണ്ടതോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ കൊളബോമാറ്റ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിൽ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് വിദ്യാർത്ഥിക്ക് ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ''', എച്ച് (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, എ (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ <nowiki><b id="mwLQ">ഒരു</b></nowiki> അട്രെസിയ ''',''' വളർച്ചയുടെ കൂടാതെ/ ആർ (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, ജി (ജനിറ്റൽ)- ജനിറ്റൽ അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ (ഇയർ)-''' ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|'''ബധിരതയും''']] . രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഇനി ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജത്തിന്റെ (ക്യു) ചെറിയ ഭുജവും (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉള്ളതിനാൽ ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളോബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറിനിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], മൈക്രോഫ്താൽമിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ . * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഓട്ടോസോമൽ ''ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|ആസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ അപായ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫ്യൂച്ച്സ്]] കൊളോബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''കൊളബോമ PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാനും സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ|ആംബ്ലിയോപിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയായതിനാൽ, ഇത് താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == <references group="" responsive="1"></references> == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] qm2xylb3cwm73bwwwbbn6uem4o1vzu5 3765334 3765329 2022-08-16T05:42:34Z Ajeeshkumar4u 108239 /* അവലംബം */ wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = Coloboma | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = Coloboma in a 16-year-old female | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്) എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്|കോറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിൽ (ബൈലാറ്ററൽ) ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുണ്ടതോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ കൊളബോമാറ്റ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിൽ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് വിദ്യാർത്ഥിക്ക് ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ''', എച്ച് (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, എ (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ <nowiki><b id="mwLQ">ഒരു</b></nowiki> അട്രെസിയ ''',''' വളർച്ചയുടെ കൂടാതെ/ ആർ (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, ജി (ജനിറ്റൽ)- ജനിറ്റൽ അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ (ഇയർ)-''' ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|'''ബധിരതയും''']] . രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഇനി ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജത്തിന്റെ (ക്യു) ചെറിയ ഭുജവും (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉള്ളതിനാൽ ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളോബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറിനിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], മൈക്രോഫ്താൽമിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ . * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഓട്ടോസോമൽ ''ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|ആസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ അപായ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫ്യൂച്ച്സ്]] കൊളോബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''കൊളബോമ PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാനും സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ|ആംബ്ലിയോപിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയായതിനാൽ, ഇത് താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] kehdljcgu6djx1uyxyt1b7acn8kkm9s 3765335 3765334 2022-08-16T05:45:23Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = കൊളബോമ | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = 16-വയസ്സുള്ള പെൺകുട്ടിയുടെ കണ്ണിലെ കൊളബോമ | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്) എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിലും (ബൈലാറ്ററൽ) ആയി ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുട്ടോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിൽ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് വിദ്യാർത്ഥിക്ക് ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ''', എച്ച് (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, എ (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ <nowiki><b id="mwLQ">ഒരു</b></nowiki> അട്രെസിയ ''',''' വളർച്ചയുടെ കൂടാതെ/ ആർ (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, ജി (ജനിറ്റൽ)- ജനിറ്റൽ അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ (ഇയർ)-''' ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|'''ബധിരതയും''']] . രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഇനി ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജത്തിന്റെ (ക്യു) ചെറിയ ഭുജവും (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉള്ളതിനാൽ ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളോബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറിനിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], മൈക്രോഫ്താൽമിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ . * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഓട്ടോസോമൽ ''ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|ആസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ അപായ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫ്യൂച്ച്സ്]] കൊളോബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''കൊളബോമ PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാനും സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ|ആംബ്ലിയോപിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയായതിനാൽ, ഇത് താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] 4tbeg7edrh45iecjlzquy80b14scj55 3765336 3765335 2022-08-16T05:46:35Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = കൊളബോമ | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = 16-വയസ്സുള്ള പെൺകുട്ടിയുടെ കണ്ണിലെ കൊളബോമ | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്)<ref>{{cite encyclopedia| title= coloboma| work= [[Mosby's Medical, Nursing & Allied Health Dictionary]] |edition= 4th |publisher= Mosby Year-Book| year= 1994| page= 361 | isbn= 9780801672255}}</ref> എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിലും (ബൈലാറ്ററൽ) ആയി ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുട്ടോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിൽ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് വിദ്യാർത്ഥിക്ക് ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ''', എച്ച് (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, എ (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ <nowiki><b id="mwLQ">ഒരു</b></nowiki> അട്രെസിയ ''',''' വളർച്ചയുടെ കൂടാതെ/ ആർ (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, ജി (ജനിറ്റൽ)- ജനിറ്റൽ അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ (ഇയർ)-''' ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|'''ബധിരതയും''']] . രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഇനി ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജത്തിന്റെ (ക്യു) ചെറിയ ഭുജവും (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉള്ളതിനാൽ ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളോബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറിനിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], മൈക്രോഫ്താൽമിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ . * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഓട്ടോസോമൽ ''ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|ആസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ അപായ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫ്യൂച്ച്സ്]] കൊളോബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''കൊളബോമ PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാനും സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ|ആംബ്ലിയോപിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയായതിനാൽ, ഇത് താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] hkulw2vv5jqspvgngerny446a3gel3x 3765337 3765336 2022-08-16T05:47:56Z Ajeeshkumar4u 108239 /* എപ്പിഡെമിയോളജി */ wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = കൊളബോമ | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = 16-വയസ്സുള്ള പെൺകുട്ടിയുടെ കണ്ണിലെ കൊളബോമ | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്)<ref>{{cite encyclopedia| title= coloboma| work= [[Mosby's Medical, Nursing & Allied Health Dictionary]] |edition= 4th |publisher= Mosby Year-Book| year= 1994| page= 361 | isbn= 9780801672255}}</ref> എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിലും (ബൈലാറ്ററൽ) ആയി ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുട്ടോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിൽ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് വിദ്യാർത്ഥിക്ക് ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ''', എച്ച് (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, എ (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ <nowiki><b id="mwLQ">ഒരു</b></nowiki> അട്രെസിയ ''',''' വളർച്ചയുടെ കൂടാതെ/ ആർ (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, ജി (ജനിറ്റൽ)- ജനിറ്റൽ അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ (ഇയർ)-''' ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|'''ബധിരതയും''']] . രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഇനി ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജത്തിന്റെ (ക്യു) ചെറിയ ഭുജവും (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉള്ളതിനാൽ ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളോബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറിനിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], മൈക്രോഫ്താൽമിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ . * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഓട്ടോസോമൽ ''ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|ആസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ അപായ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫ്യൂച്ച്സ്]] കൊളോബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''കൊളബോമ PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാനും സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ|ആംബ്ലിയോപിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയായ കൊളബോമ കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] kxq4t0xn11o5bgyhwjuqq9qqd7k07rt 3765338 3765337 2022-08-16T05:48:57Z Ajeeshkumar4u 108239 /* ചികിത്സ */ wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = കൊളബോമ | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = 16-വയസ്സുള്ള പെൺകുട്ടിയുടെ കണ്ണിലെ കൊളബോമ | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്)<ref>{{cite encyclopedia| title= coloboma| work= [[Mosby's Medical, Nursing & Allied Health Dictionary]] |edition= 4th |publisher= Mosby Year-Book| year= 1994| page= 361 | isbn= 9780801672255}}</ref> എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിലും (ബൈലാറ്ററൽ) ആയി ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുട്ടോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിൽ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് വിദ്യാർത്ഥിക്ക് ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ''', എച്ച് (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, എ (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ <nowiki><b id="mwLQ">ഒരു</b></nowiki> അട്രെസിയ ''',''' വളർച്ചയുടെ കൂടാതെ/ ആർ (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, ജി (ജനിറ്റൽ)- ജനിറ്റൽ അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ (ഇയർ)-''' ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|'''ബധിരതയും''']] . രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഇനി ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജത്തിന്റെ (ക്യു) ചെറിയ ഭുജവും (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉള്ളതിനാൽ ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളോബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറിനിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], മൈക്രോഫ്താൽമിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ . * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഓട്ടോസോമൽ ''ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|ആസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ അപായ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫ്യൂച്ച്സ്]] കൊളോബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''കൊളബോമ PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാൻ സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയായ കൊളബോമ കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] ima3d5njnpyf0foe1dn9p6i67rxomzp 3765339 3765338 2022-08-16T05:49:51Z Ajeeshkumar4u 108239 /* കാരണങ്ങൾ */ wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = കൊളബോമ | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = 16-വയസ്സുള്ള പെൺകുട്ടിയുടെ കണ്ണിലെ കൊളബോമ | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്)<ref>{{cite encyclopedia| title= coloboma| work= [[Mosby's Medical, Nursing & Allied Health Dictionary]] |edition= 4th |publisher= Mosby Year-Book| year= 1994| page= 361 | isbn= 9780801672255}}</ref> എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിലും (ബൈലാറ്ററൽ) ആയി ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുട്ടോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിൽ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് വിദ്യാർത്ഥിക്ക് ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ''', എച്ച് (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, എ (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ <nowiki><b id="mwLQ">ഒരു</b></nowiki> അട്രെസിയ ''',''' വളർച്ചയുടെ കൂടാതെ/ ആർ (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, ജി (ജനിറ്റൽ)- ജനിറ്റൽ അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ (ഇയർ)-''' ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|'''ബധിരതയും''']] . രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഇനി ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജത്തിന്റെ (ക്യു) ചെറിയ ഭുജവും (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉള്ളതിനാൽ ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളോബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറിനിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], മൈക്രോഫ്താൽമിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ . * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഓട്ടോസോമൽ ''ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|ആസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ അപായ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫ്യൂച്ച്സ്]] കൊളോബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി കൊളബോമ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാൻ സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയായ കൊളബോമ കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] knvlbddm0xvjalpu9j8lxauq29ne79i 3765340 3765339 2022-08-16T05:51:44Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = കൊളബോമ | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = 16-വയസ്സുള്ള പെൺകുട്ടിയുടെ കണ്ണിലെ കൊളബോമ | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്)<ref>{{cite encyclopedia| title= coloboma| work= [[Mosby's Medical, Nursing & Allied Health Dictionary]] |edition= 4th |publisher= Mosby Year-Book| year= 1994| page= 361 | isbn= 9780801672255}}</ref> എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിലും (ബൈലാറ്ററൽ) ആയി ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുട്ടോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിലെ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് [[പ്യൂപ്പിൾ|പ്യൂപ്പിളിന്]] ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ ഇതിലും വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ''', എച്ച് (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, എ (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ <nowiki><b id="mwLQ">ഒരു</b></nowiki> അട്രെസിയ ''',''' വളർച്ചയുടെ കൂടാതെ/ ആർ (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, ജി (ജനിറ്റൽ)- ജനിറ്റൽ അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ (ഇയർ)-''' ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|'''ബധിരതയും''']] . രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഇനി ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജത്തിന്റെ (ക്യു) ചെറിയ ഭുജവും (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉള്ളതിനാൽ ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളോബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറിനിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], മൈക്രോഫ്താൽമിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ . * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഓട്ടോസോമൽ ''ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|ആസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ അപായ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫ്യൂച്ച്സ്]] കൊളോബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി കൊളബോമ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാൻ സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയായ കൊളബോമ കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] sh9omkhhzc52iklfc5d18qi5j53g89p 3765341 3765340 2022-08-16T05:59:52Z Ajeeshkumar4u 108239 /* ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ */ wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = കൊളബോമ | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = 16-വയസ്സുള്ള പെൺകുട്ടിയുടെ കണ്ണിലെ കൊളബോമ | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്)<ref>{{cite encyclopedia| title= coloboma| work= [[Mosby's Medical, Nursing & Allied Health Dictionary]] |edition= 4th |publisher= Mosby Year-Book| year= 1994| page= 361 | isbn= 9780801672255}}</ref> എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിലും (ബൈലാറ്ററൽ) ആയി ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുട്ടോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിലെ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് [[പ്യൂപ്പിൾ|പ്യൂപ്പിളിന്]] ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ ഇതിലും വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി''' (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ, '''എച്ച്''' (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''എ''' (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ ഒരു അട്രെസിയ, '''ആർ''' (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, '''ജി''' (ജനിറ്റൽ)- [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|ജനിറ്റൽ]] അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ''' (ഇയർ)- ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[ബധിരത]]യും. രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് ഉപയോഗിക്കുന്നത് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജവും (പി) ചെറിയ ഭുജത്തിൻ്റെ (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ കാണുന്ന രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉണ്ടാകുമ്പോൾ ഇത് ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറി നിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ''ഓട്ടോസോമൽ ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ ജന്മ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫച്ച്സ്]] കൊളബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി കൊളബോമ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാൻ സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയായ കൊളബോമ കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] 7qn12j5ly7vgfvwpkp5wyx8f53rgzem 3765353 3765341 2022-08-16T06:32:03Z Ajeeshkumar4u 108239 /* പുറം കണ്ണികൾ */ wikitext text/x-wiki {{PU|Coloboma}} {{Infobox medical condition (new) | name = കൊളബോമ | synonyms = | field = [[Ophthalmology]] | image = Coloboma of the iris.JPG | caption = 16-വയസ്സുള്ള പെൺകുട്ടിയുടെ കണ്ണിലെ കൊളബോമ | pronounce = | symptoms = | complications = | onset = | duration = | types = | causes = | risks = | diagnosis = | differential = | prevention = | treatment = | medication = | prognosis = | frequency = | deaths = }} ഒരു '''കൊളോബോമ''' (വൈകല്യം എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം {{Lang|grc|[[wikt:κολόβωμα|κολόβωμα]]}} ൽ നിന്ന്)<ref>{{cite encyclopedia| title= coloboma| work= [[Mosby's Medical, Nursing & Allied Health Dictionary]] |edition= 4th |publisher= Mosby Year-Book| year= 1994| page= 361 | isbn= 9780801672255}}</ref> എന്നത് [[ഐറിസ്]], [[റെറ്റിന]], [[കൊറോയിഡ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്]] പോലുള്ള [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിന്റെ]] ഘടനകളിലൊന്നിൽ സംഭവിക്കുന്ന ദ്വാരമാണ്. കൊളബോമ സാധാരണയായി ജന്മനായുണ്ടാകുന്നതാണ്. പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള ഭ്രൂണ വികാസത്തിന്റെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന കോറോയിഡ് ഫിഷർ എന്ന വിടവ്, ഒരു കുട്ടി ജനിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് പൂർണ്ണമായും അടയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കാം. ഒക്യുലാർ കൊളോബോമ താരതമ്യേന അപൂർവമാണ്, ഓരോ 10,000 ജനനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെ ആളുകളിൽ മാത്രമേ ഇത് ബാധിക്കുന്നുള്ളൂ. കൊളബോമയുടെ മെഡിക്കൽ സാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കൽ വിവരണം [[പൂട്ട്|താക്കോൽ]] ദ്വാരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള വൈകല്യം എന്നാണ്. ഒരു കണ്ണിൽ (യൂണിലാറ്ററൽ) അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് കണ്ണുകളിലും (ബൈലാറ്ററൽ) ആയി ഒരു കൊളോബോമ ഉണ്ടാകാം. കൊളബോമയുടെ മിക്ക കേസുകളും ഐറിസിനെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂ. കൊളോബോമ ബാധിച്ചാൽ സംഭവിക്കാവുന്ന കാഴ്ച വൈകല്യത്തിന്റെ തോത്, കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളില്ലാത്തത് മുതൽ വെളിച്ചമോ ഇരുട്ടോ മാത്രം കാണാൻ കഴിയുന്നത് വരെയാകാം. കൊളബോമയുടെ സ്ഥാനവും വ്യാപ്തിയും അനുസരിച്ച് (അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ) കാഴ്ച വ്യത്യാസപ്പെടാം. == അടയാളങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളും == [[പ്രമാണം:Coloboma.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coloboma.jpg/220px-Coloboma.jpg|ലഘുചിത്രം| 10 മാസം പ്രായമുള്ള കുട്ടിയുടെ വലതു കണ്ണിലെ ഐറിസ് കൊളോബോമ. ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ചെറിയ വലുപ്പത്തിലേക്ക് [[പ്യൂപ്പിൾ|പ്യൂപ്പിളിന്]] ചുരുങ്ങാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ കുറഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൽ ഇതിലും വികസിക്കാൻ കഴിയും.]] കൊളോബോമയുടെ വലുപ്പവും സ്ഥാനവും അനുസരിച്ച് കാഴ്ചശക്തി കൂടിയും കുറഞ്ഞും വരാം. ഉദാഹരണത്തിന്, കൊള ബോമ മൂലം ഐറിസിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രം നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ, കാഴ്ച സാധാരണമായിരിക്കാം; അതേ സമയം റെറ്റിനയുടെ ഒരു വലിയ ഭാഗം അല്ലെങ്കിൽ (പ്രത്യേകിച്ച്) [[ഒപ്റ്റിക് നാഡി]] യിൽ കൊളബോമ വന്നാൽ, കാഴ്ച മോശമായേക്കാം. സാധാരണയായി പിൻഭാഗത്തെ കൊളോബോമാറ്റകൾ ഇൻഫീരിയർ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി വിഷ്വൽ ഫീൽഡിൽ കുറവുണ്ടാകും. ഒരു കൊളോബോമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മറ്റ് അവസ്ഥകളിൽ ചിലപ്പോൾ, കണ്ണിന്റെ വലിപ്പം കുറഞ്ഞേക്കാം ( മൈക്രോഫ്താൽമിയ എന്ന അവസ്ഥ). [[ഗ്ലോക്കോമ]], [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്]], [[സ്കോട്ടോമ]] അല്ലെങ്കിൽ [[കോങ്കണ്ണ്|സ്ട്രാബിസ്മസ്]] എന്നിവയും കൊളബോമ മൂലം ഉണ്ടാകാം. === ബന്ധപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകൾ === കൊളബോമ ഉൾപ്പെടുന്ന അല്ലെങ്കിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ: * ചാർജ് (CHARGE) സിൻഡ്രോം, നവജാത ശിശുക്കളിൽ കാണപ്പെടുന്ന അസാധാരണമായ ജന്മനായുള്ള സവിശേഷതകളുടെ ചുരുക്കെഴുത്തായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. <ref name="Pagon">{{Cite journal|title=Coloboma, congenital heart disease, and choanal atresia with multiple anomalies: CHARGE association|journal=J. Pediatr.|volume=99|issue=2|pages=223–7|year=1981|pmid=6166737|doi=10.1016/S0022-3476(81)80454-4}}</ref> അക്ഷരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്: '''സി''' (കൊളബോമ)-കണ്ണിലെ കൊളബോമ, '''എച്ച്''' (ഹേർട്ട്) - ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''എ''' (അട്രെസിയ)-മൂക്കിലെ ചൊവാനേയുടെ ഒരു അട്രെസിയ, '''ആർ''' (റിറ്റാഡേഷൻ) - വികാസത്തിന്റെ അല്ലെങ്കിൽ വളർച്ചയുടെ മന്ദത, '''ജി''' (ജനിറ്റൽ)- [[പ്രത്യുൽപ്പാദനാവയവം|ജനിറ്റൽ]] അല്ലെങ്കിൽ മൂത്രാശയ വൈകല്യങ്ങൾ, '''ഇ''' (ഇയർ)- ചെവിയുടെ അസാധാരണത്വങ്ങളും [[ബധിരത]]യും. രോഗനിർണയം നടത്താൻ ഈ സവിശേഷതകൾ ഉപയോഗിക്കില്ലെങ്കിലും, പേര് ഉപയോഗിക്കുന്നത് തുടർന്നു. * ക്യാറ്റ് ഐ സിൻഡ്രോം, ഹ്യൂമൻ ക്രോമസോം 22 -ന്റെ നീളമുള്ള ഭുജവും (പി) ചെറിയ ഭുജത്തിൻ്റെ (ക്യു) ഒരു ചെറിയ ഭാഗവും സാധാരണ കാണുന്ന രണ്ട് പ്രാവശ്യത്തിന് പകരം മൂന്ന് (ട്രിസോമിക്) അല്ലെങ്കിൽ നാല് തവണ (ടെട്രാസോമിക്) ഉണ്ടാകുമ്പോൾ ഇത് ഉണ്ടാകുന്നു. ചില രോഗികളുടെ കണ്ണുകളിൽ ലംബമായ കൊളോബോമകളുടെ പ്രത്യേക രൂപം കാരണം "പൂച്ചക്കണ്ണ്" എന്ന അർഥത്തിൽ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചു. * പാടൗ സിൻഡ്രോം (ട്രിസോമി 13), മൈക്രോഫ്താൽമിയ, പീറ്റേഴ്‌സ് അനോമലി, [[തിമിരം]], ഐറിസ് കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ [[ഫണ്ടസ് (കണ്ണ്)|ഫണ്ടസ്]] കൊളബോമ, റെറ്റിന ഡിസ്പ്ലാസിയ, റെറ്റിനയിലെ ഡിറ്റാച്ച്മെൻ്റ്, [[നിസ്റ്റാഗ്മസ്|സെൻസറി നിസ്റ്റാറ്റാഗ്മസ്]], കോർട്ടിക്കൽ കാഴ്ച നഷ്ടം, ഒപ്റ്റിക് നാഡി ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഘടനാപരമായ നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന ഒരു ക്രോമസോം അസാധാരണത. * ട്രഷർ കോളിൻസ് സിൻഡ്രോം, TCOF1 ന്റെ മ്യൂട്ടേഷൻ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ''ഓട്ടോസോമൽ ഡോമിനന്റ്'' സിൻഡ്രോം. താഴത്തെ കണ്ണുകൾ, ചെവിയിലെ അപാകതകൾ അല്ലെങ്കിൽ സൈഗോമാറ്റിക് എല്ലിന്റെയും താടിയെല്ലിന്റെയും ഹൈപ്പോപ്ലാസിയ (മൈക്രോഗ്നാതിയ) പോലുള്ള തലയോട്ടിയിലെ വൈകല്യങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷണങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ് കൊളോബോമ. * ടിൽറ്റഡ് ഡിസ്ക് സിൻഡ്രോം: [[ഹ്രസ്വദൃഷ്ടി|മയോപിക്]] [[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം|അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട അസാധാരണമായ ജന്മ വൈകല്യം, ഒപ്റ്റിക് നാഡിയുടെ (ഒപ്റ്റിക് ഡിസ്ക്) ഇൻട്രാക്യുലർ അഗ്രം ചരിഞ്ഞു വരുന്നു. [[ഏണസ്റ്റ് ഫച്ച്സ്|ഫച്ച്സ്]] കൊളബോമ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. == കാരണങ്ങൾ == ''PAX2'' ജീനിലെ ഒരു മ്യൂട്ടേഷനുമായി കൊളബോമ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref name="pmid9783702">{{Cite journal|display-authors=3|title=The prevalence of PAX2 mutations in patients with isolated coloboma or colobomata associated with urogenital anomalies|journal=J. Med. Genet.|volume=35|issue=10|pages=806–12|date=October 1998|pmid=9783702|pmc=1051454|doi=10.1136/jmg.35.10.806}}</ref> ഫെറ്റൽ ആൽക്കഹോൾ സിൻഡ്രോം ഉള്ള 90% കുട്ടികളിലും നേത്ര വൈകല്യങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite journal|pmc=2773598|pmid=19907681|volume=78|title=Eye abnormalities in fetal alcohol syndrome.|date=Sep 2009|journal=Ulster Med J|pages=164–5}}</ref> == രോഗനിർണയം == സാധാരണയായി ഒരു കൊളോബോമ മധ്യഭാഗത്തേക്ക് വൃത്താകൃതിയിലുള്ള അണ്ഡാകാരമോ വാൽനക്ഷത്രത്തിന്റെ ആകൃതിയിലോ കാണപ്പെടുന്നു. അരികുകളിൽ കുറച്ച് രക്തക്കുഴലുകൾ (റെറ്റിനൽ അല്ലെങ്കിൽ കോറോയ്ഡൽ) ഉണ്ടാകാം. ഉപരിതലത്തിൽ ക്രമരഹിതമായ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം. == ചികിത്സ == ഐറിസിന്റെ കൊളബോമയെ പല വിധത്തിൽ ചികിത്സിക്കാം. ഒരു കൃത്രിമ പ്യൂപ്പിൾ അപ്പേർച്ചർ ഉള്ള ഒരു പ്രത്യേക കോസ്മെറ്റിക് കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസാണ് ലളിതമായ സൗന്ദര്യവർദ്ധക പരിഹാരം. ഐറിസ് വൈകല്യം ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ പരിഹരിക്കാൻ സാധിക്കും. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർക്ക് തുന്നലിലൂടെ വൈകല്യം അടയ്ക്കാൻ കഴിയും. കണ്ണടകൾ, കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ച മെച്ചപ്പെടുത്താം, പക്ഷേ റെറ്റിനയെ ബാധിക്കുകയോ [[ആംബ്ലിയോപ്പിയ]] ഉണ്ടാകുകയോ ചെയ്താൽ കാഴ്ച്ച പരിമിതമായേക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/coloboma#P92_9303|title=Coloboma|access-date=January 7, 2021|date=|website=RNIB.org.uk|publisher=[[Royal National Institute of Blind People]]}}</ref> == എപ്പിഡെമിയോളജി == താരതമ്യേന അപൂർവമായ അവസ്ഥയായ കൊളബോമ കേസുകളുടെ എണ്ണം 100,000 ജനനങ്ങളിൽ 5 മുതൽ 7 വരെയാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Hornby|first=SJ|last2=Adolph|first2=S|last3=Gilbert|first3=CE|last4=Dandona|first4=L|last5=Foster|first5=A|display-authors=3|title=Visual acuity in children with coloboma: clinical features and a new phenotypic classification system|journal=Ophthalmology|date=Mar 2000|volume=107|issue=3|pages=511–20|pmid=10711890|doi=10.1016/S0161-6420(99)00140-2}}</ref> == ശ്രദ്ധേയമായ കേസുകൾ == നടൻ ജോൺ റിട്ടർ, മോഡൽ/നടി കരോലിന വൈഡ്ര, ''[[ദ് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്|ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്]]'' കോളമിസ്റ്റ് ആൻഡ്രൂ റോസ് സോർകിൻ, ടെന്നീസ് താരം അർനൗഡ് ക്ലെമെന്റ്, പോപ്പ് ഗായകൻ ഗാനരചയിതാവ് ലാച്ചി, [[ജോർജ് സോറോസ്|ജോർജ്ജ് സോറോസ്]] എന്നിവർ കൊളബോമയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ ആളുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൊളബോമ പോലെ തോന്നിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും 2007-ൽ പോർച്ചുഗലിൽ കാണാതായ മഡലീൻ മക്കാൻ എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ഈ അവസ്ഥയില്ല. അവളുടെ കൃഷ്ണമണിക്ക് താഴെ ഒരു പുള്ളി ഉണ്ട്, അത് ഒറ്റ നോട്ടത്തിൽ കൊള ബോമയെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കും.  അവളെ കണ്ടെത്താനുള്ള മാതാപിതാക്കളുടെ മാധ്യമങ്ങളുടെ അഭ്യർത്ഥനയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമായിരുന്നു അവളുടെ പ്രത്യേകതയുള്ള കണ്ണ്. == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://www.macs.org.uk/ മൈക്രോ & അനോഫ്താൽമിക് ചിൽഡ്രൻസ് സൊസൈറ്റി] {{Congenital malformations and deformations of eye|state=collapsed}} [[വർഗ്ഗം:ജന്മനായുള്ള കണ്ണുകളുടെ തകരാറുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:നേത്രവൈകല്യങ്ങൾ]] f9dxmimv1v7zigpoaoal0v4uzvawb8e 0 575326 3765330 2022-08-16T05:35:41Z Ajeeshkumar4u 108239 '#redirectകൊളബോമ' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki #redirect[[കൊളബോമ] ppgfv8qg5xbgk3r47ikrxtrrwjl7s5p 3765331 3765330 2022-08-16T05:36:00Z Ajeeshkumar4u 108239 [[കൊളബോമ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #redirect[[കൊളബോമ]] kfsbbweqgd9o144l540qt1laeqqo7lh 3 575327 3765333 2022-08-16T05:41:50Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Hasta luego | Hasta luego | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:41, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) nw0rsxm6a325dizmyzcpuvsly5v33qi 0 575328 3765342 2022-08-16T06:07:44Z Meenakshi nandhini 99060 '{{prettyurl|Hagar in the Wilderness }}{{Infobox artwork | image_file = File:Hagar in the Wilderness MET DT2013.jpg | caption = | alt = | image_size = 350px | title = Hagar in the Wilderness | other_language_1 = | other_title_1 = | other_title_2 = | artist = [[Camille Corot]] | subject = | model = | year = 1835 | material = Oil on canvas | height_metric = 180.3 | width_metric = 270.5 | length_metric = | diamete...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Hagar in the Wilderness }}{{Infobox artwork | image_file = File:Hagar in the Wilderness MET DT2013.jpg | caption = | alt = | image_size = 350px | title = Hagar in the Wilderness | other_language_1 = | other_title_1 = | other_title_2 = | artist = [[Camille Corot]] | subject = | model = | year = 1835 | material = Oil on canvas | height_metric = 180.3 | width_metric = 270.5 | length_metric = | diameter_metric = | city = [[New York City]] | museum = [[Metropolitan Museum of Art]] | accession = 38.64 }}1835-ൽ ഫ്രഞ്ച് കലാകാരനായ ജീൻ-ബാപ്റ്റിസ്റ്റ്-കാമിൽ കോറോട്ട് വരച്ച ചിത്രമാണ് '''ഹാഗർ ഇൻ ദി വൈൽഡർനെസ്'''. ബൈബിളിലെ കഥാപാത്രമായ [[ഹാജറ|ഹാഗർ]] ബീർഷെബ മരുഭൂമിയിലൂടെ അലഞ്ഞുതിരിയുന്നത് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ചും, ഹാഗാറും അവരുടെ നവജാത പുത്രൻ ഇസ്മായേലും ദൈവിക രക്ഷ അനുഭവിക്കുന്ന നിമിഷത്തെ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. പെയിന്റിംഗിന്റെ പിൻഭാഗത്ത് ഒരു മാലാഖയെ കോറോട്ടിന്റെ ഉൾപ്പെടുത്തലിലൂടെ കാണാം. ഈ ചിത്രം കണ്ട ഭൂപ്രകൃതിയുടെ ഭൂരിഭാഗവും കോറോട്ടിന്റെ മുൻകാല പ്രകൃതി പഠനങ്ങളിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞതാണ്.<ref name=":0">{{Cite web|title=Hagar in the Wilderness|url=https://www.metmuseum.org/art/collection/search/435962?searchField=All&amp;sortBy=Relevance&amp;high=on&amp;ao=on&amp;od=on&amp;showOnly=openAccess&amp;ft=*&amp;offset=400&amp;rpp=80&amp;pos=409|last=|first=|date=|website=www.metmuseum.org|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-05-02}}</ref> ഹാഗർ ഇൻ ദി വൈൽഡർനെസ് ന്യൂയോർക്കിലെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ ശേഖരത്തിലാണ് .<ref name=":0" /> ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Jean-Baptiste-Camille Corot}} jjz4idaadlhicbvuxm8hshair4z4suw 3765343 3765342 2022-08-16T06:09:26Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:മെട്രോപോളിറ്റൻ കലാ മ്യൂസിയം ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Hagar in the Wilderness }}{{Infobox artwork | image_file = File:Hagar in the Wilderness MET DT2013.jpg | caption = | alt = | image_size = 350px | title = Hagar in the Wilderness | other_language_1 = | other_title_1 = | other_title_2 = | artist = [[Camille Corot]] | subject = | model = | year = 1835 | material = Oil on canvas | height_metric = 180.3 | width_metric = 270.5 | length_metric = | diameter_metric = | city = [[New York City]] | museum = [[Metropolitan Museum of Art]] | accession = 38.64 }}1835-ൽ ഫ്രഞ്ച് കലാകാരനായ ജീൻ-ബാപ്റ്റിസ്റ്റ്-കാമിൽ കോറോട്ട് വരച്ച ചിത്രമാണ് '''ഹാഗർ ഇൻ ദി വൈൽഡർനെസ്'''. ബൈബിളിലെ കഥാപാത്രമായ [[ഹാജറ|ഹാഗർ]] ബീർഷെബ മരുഭൂമിയിലൂടെ അലഞ്ഞുതിരിയുന്നത് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ചും, ഹാഗാറും അവരുടെ നവജാത പുത്രൻ ഇസ്മായേലും ദൈവിക രക്ഷ അനുഭവിക്കുന്ന നിമിഷത്തെ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. പെയിന്റിംഗിന്റെ പിൻഭാഗത്ത് ഒരു മാലാഖയെ കോറോട്ടിന്റെ ഉൾപ്പെടുത്തലിലൂടെ കാണാം. ഈ ചിത്രം കണ്ട ഭൂപ്രകൃതിയുടെ ഭൂരിഭാഗവും കോറോട്ടിന്റെ മുൻകാല പ്രകൃതി പഠനങ്ങളിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞതാണ്.<ref name=":0">{{Cite web|title=Hagar in the Wilderness|url=https://www.metmuseum.org/art/collection/search/435962?searchField=All&amp;sortBy=Relevance&amp;high=on&amp;ao=on&amp;od=on&amp;showOnly=openAccess&amp;ft=*&amp;offset=400&amp;rpp=80&amp;pos=409|last=|first=|date=|website=www.metmuseum.org|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-05-02}}</ref> ഹാഗർ ഇൻ ദി വൈൽഡർനെസ് ന്യൂയോർക്കിലെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ ശേഖരത്തിലാണ് .<ref name=":0" /> ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Jean-Baptiste-Camille Corot}} [[വർഗ്ഗം:മെട്രോപോളിറ്റൻ കലാ മ്യൂസിയം ചിത്രങ്ങൾ]] iwrovk92xl19y0pkzb0q4uc73gox4t3 3765351 3765343 2022-08-16T06:29:37Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Hagar in the Wilderness }}{{Infobox artwork | image_file = File:Hagar in the Wilderness MET DT2013.jpg | caption = | alt = | image_size = 350px | title = Hagar in the Wilderness | other_language_1 = | other_title_1 = | other_title_2 = | artist = [[Camille Corot]] | subject = | model = | year = 1835 | material = Oil on canvas | height_metric = 180.3 | width_metric = 270.5 | length_metric = | diameter_metric = | city = [[New York City]] | museum = [[Metropolitan Museum of Art]] | accession = 38.64 }}1835-ൽ ഫ്രഞ്ച് കലാകാരനായ ജീൻ-ബാപ്റ്റിസ്റ്റ്-കാമിൽ കോറോട്ട് വരച്ച ചിത്രമാണ് '''ഹാഗർ ഇൻ ദി വൈൽഡർനെസ്'''. ബീർഷെബ മരുഭൂമിയിലൂടെ ബൈബിളിലെ കഥാപാത്രമായ [[ഹാജറ|ഹാഗർ]] അലഞ്ഞുതിരിയുന്നത് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ചും, ഹാഗാറും അവരുടെ നവജാത പുത്രൻ ഇസ്മായേലും ദൈവിക രക്ഷ അനുഭവിക്കുന്ന നിമിഷത്തെ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. പെയിന്റിംഗിന്റെ പിൻഭാഗത്ത് ഒരു മാലാഖയെ കോറോട്ട് ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത് കാണാം. ഈ ചിത്രത്തിലെ ഭൂപ്രകൃതിയുടെ ഭൂരിഭാഗവും കോറോട്ടിന്റെ മുൻകാല പ്രകൃതി പഠനങ്ങളിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞതാണ്.<ref name=":0">{{Cite web|title=Hagar in the Wilderness|url=https://www.metmuseum.org/art/collection/search/435962?searchField=All&amp;sortBy=Relevance&amp;high=on&amp;ao=on&amp;od=on&amp;showOnly=openAccess&amp;ft=*&amp;offset=400&amp;rpp=80&amp;pos=409|last=|first=|date=|website=www.metmuseum.org|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-05-02}}</ref> ഹാഗർ ഇൻ ദി വൈൽഡർനെസ് ന്യൂയോർക്കിലെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ടിന്റെ ശേഖരത്തിലാണ് .<ref name=":0" /> ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Jean-Baptiste-Camille Corot}} [[വർഗ്ഗം:മെട്രോപോളിറ്റൻ കലാ മ്യൂസിയം ചിത്രങ്ങൾ]] 53s283ioxs205poi7q1bi0ak8il302i 3 575329 3765344 2022-08-16T06:10:34Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Sathydevi. V. S | Sathydevi. V. S | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:10, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) sqy4otdm3o2rbiw4a0pu69t2j818vk5 0 575330 3765347 2022-08-16T06:15:16Z Pradeep717 21687 '{{Infobox settlement | name = രത്നഗിരി ജില്ല | settlement_type = ജില്ല, മഹാരാഷ്ട്ര | total_type = Total | native_name = | image_skyline = {{Photomontage |size = 250 |photo1a = Suvarnadurg from the sea.jpg |photo1b = View from Parshuram, Chiplun - panoramio (1).jp...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = രത്നഗിരി ജില്ല | settlement_type = ജില്ല, മഹാരാഷ്ട്ര | total_type = Total | native_name = | image_skyline = {{Photomontage |size = 250 |photo1a = Suvarnadurg from the sea.jpg |photo1b = View from Parshuram, Chiplun - panoramio (1).jpg |photo2a = Ganpatipule Temple Sonydsxhx300 518.jpg |photo2b = Marleshwar waterfalls1.JPG |photo3a = Ratnagiri, Velneshwar - panoramio (76).jpg }} | image_caption = സുവർണ്ണദുർഗ്ഗ് കോട്ട, ചിപ്‌ലൂണിനു സമീപമുള്ള കുന്നുകൾ, [[മാർലേശ്വർ]] വെള്ളച്ചാട്ടം, [[വെൾനേശ്വർ]] കടൽത്തീരം, ഗൺപതിപുലെ ഗണപതി ക്ഷേത്രം | image_map = Ratnagiri in Maharashtra (India).svg | image_map1 = {{maplink |frame=yes |frame-width=225 |frame-height=225 |frame-align=center |text= '''Ratnagiri district''' |type=shape |id=Q1771768 |stroke-colour=#C60C30 |stroke-width=2 |title= Ratnagiri district of Maharashtra |type2=line|id2=Q1191|stroke-width2=1|stroke-colour2=#0000ff|title2=Maharashtra }} | map_alt = | map_caption = Location in Maharashtra | coordinates = | coor_pinpoint = Ratnagiri | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and union territories of India|State]] | subdivision_name1 = [[Maharashtra]] | subdivision_type2 = Division | subdivision_name2 = [[Konkan Division|Konkan]] | established_title = Established | established_date = | seat_type = Headquarters | seat = [[Ratnagiri]] | parts_type = [[Tehsils of India|Tehsils]] | parts_style = para | p1 = 1. [[Mandangad]],<br /> 2. [[Dapoli]],<br /> 3. [[Khed, Ratnagiri|Khed]],<br /> 4. [[Chiplun]],<br /> 5. [[Guhagar]],<br /> 6. [[Sangameshwar]],<br /> 7. [[Ratnagiri]],<br /> 8. [[Lanja]],<br /> 9. [[Rajapur, Maharashtra|Rajapur]] | area_total_km2 = 8208 | area_footnotes = | governing_body = '''Ratnagiri Zilla Parishad''' | leader_title = Guardian Minister | leader_name = '''[[Anil Parab]]'''<br /> {{small|([[Thackeray ministry|Cabinet Minister Mha]])}} | leader_title1 = President Z. P. Ratnagiri | leader_name1 = '''NA''' | leader_title2 = District Collector | leader_name2 = '''Mr. Dr. B. N. Patil (IAS)''' | leader_title3 = CEO Z. P. Ratnagiri | leader_name3 = '''NA''' | leader_title4 = [[List of members of the 17th Lok Sabha|MPs]] | leader_name4 = '''[[Vinayak Raut]]'''<br /> {{small|([[Ratnagiri–Sindhudurg (Lok Sabha constituency)|Ratnagiri–Sindhudurg]])}} '''[[Sunil Tatkare]]'''<br /> {{small|([[Raigad (Lok Sabha constituency)|Raigad]])}} | population_as_of = 2011 | population_total = 1,615,069 | population_footnotes = | population_urban = | population_density_km2 = auto | demographics_type1 = Demographics | demographics1_title1 = [[Literacy in India|Literacy]] | demographics1_info1 = 82.18% | demographics1_title2 = Sex ratio | demographics1_info2 = | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +05:30 | registration_plate = | blank_name_sec1 = [[Roads in India|Major highways]] | blank_info_sec1 = [[National Highway 17(Mumbai-Goa Highway)(India)|NH-66]], [[National Highway 204(Ratnagiri-Nagpur Highway)(India)|NH-204]] | blank_name_sec2 = | blank_info_sec2 = | website = {{URL|http://ratnagiri.nic.in/}} | official_name = | unit_pref = }} [[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ് '''രത്നഗിരി ജില്ല'''. രത്നഗിരി നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ ആസ്ഥാനം.<ref name="2011CensusA">{{cite book |title=District Census Handbook Ratnagiri Village and Town Directory (Part A) |date=2011 |publisher=Directorate of Census Operations |url=https://archive.org/details/2011CensusRatnagiriPartA |access-date=12 March 2021}}</ref> ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] തെക്ക് [[സിന്ധുദുർഗ് ജില്ല|സിന്ധുദുർഗ്]] ജില്ലയും വടക്ക് [[റായ്ഗഡ് ജില്ല|റായ്ഗഡ്]] ജില്ലയും കിഴക്ക് [[സത്താറ ജില്ല|സത്താറ]], [[സാംഗ്ലി ജില്ല|സാംഗ്ലി]], [[കോലാപ്പൂർ ജില്ല|കോലാപ്പൂർ]] ജില്ലകളുമാണ് രത്നഗിരി ജില്ലയുടെ അതിരുകൾ. ഈ ജില്ല കൊങ്കൺ ഡിവിഷന്റെ ഭാഗമാണ്.<ref name="2011CensusA" /> ==അവലംബം== {{reflist}} 6cldxlno8itxqybjeswn26mq0wmybw7 3765348 3765347 2022-08-16T06:19:55Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = രത്നഗിരി ജില്ല | settlement_type = ജില്ല, മഹാരാഷ്ട്ര | total_type = Total | native_name = | image_skyline = {{Photomontage |size = 250 |photo1a = Suvarnadurg from the sea.jpg |photo1b = View from Parshuram, Chiplun - panoramio (1).jpg |photo2a = Ganpatipule Temple Sonydsxhx300 518.jpg |photo2b = Marleshwar waterfalls1.JPG |photo3a = Ratnagiri, Velneshwar - panoramio (76).jpg }} | image_caption = സുവർണ്ണദുർഗ്ഗ് കോട്ട, ചിപ്‌ലൂണിനു സമീപമുള്ള കുന്നുകൾ, [[മാർലേശ്വർ]] വെള്ളച്ചാട്ടം, [[വെൾനേശ്വർ]] കടൽത്തീരം, ഗൺപതിപുലെ ഗണപതി ക്ഷേത്രം | image_map = Ratnagiri in Maharashtra (India).svg | image_map1 = {{maplink |frame=yes |frame-width=225 |frame-height=225 |frame-align=center |text= '''Ratnagiri district''' |type=shape |id=Q1771768 |stroke-colour=#C60C30 |stroke-width=2 |title= Ratnagiri district of Maharashtra |type2=line|id2=Q1191|stroke-width2=1|stroke-colour2=#0000ff|title2=Maharashtra }} | map_alt = | map_caption = Location in Maharashtra | coordinates = | coor_pinpoint = Ratnagiri | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = സംസ്ഥാനം | subdivision_name1 = [[മഹാരാഷ്ട്ര]] | subdivision_type2 = ഡിവിഷൻ | subdivision_name2 = [[കൊങ്കൺ ഡിവിഷൻ]] | established_title = Established | established_date = | seat_type = ആസ്ഥാനം | seat = [[രത്നഗിരി]] | parts_type = താലൂക്കുകൾ | parts_style = para | p1 = 1. [[മന്ദൻഗഡ്]],<br /> 2. [[ദാപോലി]],<br /> 3. ഖേഡ്,<br /> 4. [[ചിപ്ലൂൺ]],<br /> 5. [[ഗുഹാഗർ]],<br /> 6. [[സംഗമേശ്വർ]],<br /> 7. [[രത്നഗിരി]],<br /> 8. [[ലാഞ്ജാ]],<br /> 9. രാജാപ്പൂർ, മഹാരാഷ്ട്ര | area_total_km2 = 8208 | area_footnotes = | governing_body = '''Ratnagiri Zilla Parishad''' | leader_title = Guardian Minister | leader_name = '''[[Anil Parab]]'''<br /> {{small|([[Thackeray ministry|Cabinet Minister Mha]])}} | leader_title1 = President Z. P. Ratnagiri | leader_name1 = '''NA''' | leader_title2 = District Collector | leader_name2 = '''Mr. Dr. B. N. Patil (IAS)''' | leader_title3 = CEO Z. P. Ratnagiri | leader_name3 = '''NA''' | leader_title4 = [[List of members of the 17th Lok Sabha|MPs]] | leader_name4 = '''[[Vinayak Raut]]'''<br /> {{small|([[Ratnagiri–Sindhudurg (Lok Sabha constituency)|Ratnagiri–Sindhudurg]])}} '''[[Sunil Tatkare]]'''<br /> {{small|([[Raigad (Lok Sabha constituency)|Raigad]])}} | population_as_of = 2011 | population_total = 1,615,069 | population_footnotes = | population_urban = | population_density_km2 = auto | demographics_type1 = Demographics | demographics1_title1 = [[Literacy in India|Literacy]] | demographics1_info1 = 82.18% | demographics1_title2 = Sex ratio | demographics1_info2 = | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +05:30 | registration_plate = | blank_name_sec1 = [[Roads in India|Major highways]] | blank_info_sec1 = [[National Highway 17(Mumbai-Goa Highway)(India)|NH-66]], [[National Highway 204(Ratnagiri-Nagpur Highway)(India)|NH-204]] | blank_name_sec2 = | blank_info_sec2 = | website = {{URL|http://ratnagiri.nic.in/}} | official_name = | unit_pref = }} [[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ് '''രത്നഗിരി ജില്ല'''. രത്നഗിരി നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ ആസ്ഥാനം.<ref name="2011CensusA">{{cite book |title=District Census Handbook Ratnagiri Village and Town Directory (Part A) |date=2011 |publisher=Directorate of Census Operations |url=https://archive.org/details/2011CensusRatnagiriPartA |access-date=12 March 2021}}</ref> ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] തെക്ക് [[സിന്ധുദുർഗ് ജില്ല|സിന്ധുദുർഗ്]] ജില്ലയും വടക്ക് [[റായ്ഗഡ് ജില്ല|റായ്ഗഡ്]] ജില്ലയും കിഴക്ക് [[സത്താറ ജില്ല|സത്താറ]], [[സാംഗ്ലി ജില്ല|സാംഗ്ലി]], [[കോലാപ്പൂർ ജില്ല|കോലാപ്പൂർ]] ജില്ലകളുമാണ് രത്നഗിരി ജില്ലയുടെ അതിരുകൾ. ഈ ജില്ല കൊങ്കൺ ഡിവിഷന്റെ ഭാഗമാണ്.<ref name="2011CensusA" /> ==അവലംബം== {{reflist}} 6fe7gy3d8upbhno26tve1gwlbhpx1t7 3765349 3765348 2022-08-16T06:23:18Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = രത്നഗിരി ജില്ല | settlement_type = ജില്ല, മഹാരാഷ്ട്ര | total_type = Total | native_name = | image_skyline = {{Photomontage |size = 250 |photo1a = Suvarnadurg from the sea.jpg |photo1b = View from Parshuram, Chiplun - panoramio (1).jpg |photo2a = Ganpatipule Temple Sonydsxhx300 518.jpg |photo2b = Marleshwar waterfalls1.JPG |photo3a = Ratnagiri, Velneshwar - panoramio (76).jpg }} | image_caption = സുവർണ്ണദുർഗ്ഗ് കോട്ട, ചിപ്‌ലൂണിനു സമീപമുള്ള കുന്നുകൾ, [[മാർലേശ്വർ]] വെള്ളച്ചാട്ടം, [[വെൾനേശ്വർ]] കടൽത്തീരം, ഗൺപതിപുലെ ഗണപതി ക്ഷേത്രം | image_map = Ratnagiri in Maharashtra (India).svg | image_map1 = {{maplink |frame=yes |frame-width=225 |frame-height=225 |frame-align=center |text= '''Ratnagiri district''' |type=shape |id=Q1771768 |stroke-colour=#C60C30 |stroke-width=2 |title= Ratnagiri district of Maharashtra |type2=line|id2=Q1191|stroke-width2=1|stroke-colour2=#0000ff|title2=Maharashtra }} | map_alt = | map_caption = Location in Maharashtra | coordinates = | coor_pinpoint = Ratnagiri | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = സംസ്ഥാനം | subdivision_name1 = [[മഹാരാഷ്ട്ര]] | subdivision_type2 = ഡിവിഷൻ | subdivision_name2 = [[കൊങ്കൺ ഡിവിഷൻ]] | established_title = Established | established_date = | seat_type = ആസ്ഥാനം | seat = [[രത്നഗിരി]] | parts_type = താലൂക്കുകൾ | parts_style = para | p1 = 1. [[മന്ദൻഗഡ്]],<br /> 2. [[ദാപോലി]],<br /> 3. ഖേഡ്,<br /> 4. [[ചിപ്ലൂൺ]],<br /> 5. [[ഗുഹാഗർ]],<br /> 6. [[സംഗമേശ്വർ]],<br /> 7. [[രത്നഗിരി]],<br /> 8. [[ലാഞ്ജാ]],<br /> 9. രാജാപ്പൂർ, മഹാരാഷ്ട്ര | area_total_km2 = 8208 | area_footnotes = | governing_body = '''Ratnagiri Zilla Parishad''' | leader_title = Guardian Minister | leader_name = '''[[Anil Parab]]'''<br /> {{small|([[Thackeray ministry|Cabinet Minister Mha]])}} | leader_title1 = President Z. P. Ratnagiri | leader_name1 = '''NA''' | leader_title2 = District Collector | leader_name2 = '''Mr. Dr. B. N. Patil (IAS)''' | leader_title3 = CEO Z. P. Ratnagiri | leader_name3 = '''NA''' | leader_title4 = [[List of members of the 17th Lok Sabha|MPs]] | leader_name4 = '''[[Vinayak Raut]]'''<br /> {{small|([[Ratnagiri–Sindhudurg (Lok Sabha constituency)|Ratnagiri–Sindhudurg]])}} '''[[Sunil Tatkare]]'''<br /> {{small|([[Raigad (Lok Sabha constituency)|Raigad]])}} | population_as_of = 2011 | population_total = 1,615,069 | population_footnotes = | population_urban = | population_density_km2 = auto | demographics_type1 = Demographics | demographics1_title1 = [[Literacy in India|Literacy]] | demographics1_info1 = 82.18% | demographics1_title2 = Sex ratio | demographics1_info2 = | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +05:30 | registration_plate = | blank_name_sec1 = [[Roads in India|Major highways]] | blank_info_sec1 = [[National Highway 17(Mumbai-Goa Highway)(India)|NH-66]], [[National Highway 204(Ratnagiri-Nagpur Highway)(India)|NH-204]] | blank_name_sec2 = | blank_info_sec2 = | website = {{URL|http://ratnagiri.nic.in/}} | official_name = | unit_pref = }} [[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ് '''രത്നഗിരി ജില്ല'''. രത്നഗിരി നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ ആസ്ഥാനം.<ref name="2011CensusA">{{cite book |title=District Census Handbook Ratnagiri Village and Town Directory (Part A) |date=2011 |publisher=Directorate of Census Operations |url=https://archive.org/details/2011CensusRatnagiriPartA |access-date=12 March 2021}}</ref> ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] തെക്ക് [[സിന്ധുദുർഗ് ജില്ല|സിന്ധുദുർഗ്]] ജില്ലയും വടക്ക് [[റായ്ഗഡ് ജില്ല|റായ്ഗഡ്]] ജില്ലയും കിഴക്ക് [[സത്താറ ജില്ല|സത്താറ]], [[സാംഗ്ലി ജില്ല|സാംഗ്ലി]], [[കോലാപ്പൂർ ജില്ല|കോലാപ്പൂർ]] ജില്ലകളുമാണ് രത്നഗിരി ജില്ലയുടെ അതിരുകൾ. ഈ ജില്ല കൊങ്കൺ ഡിവിഷന്റെ ഭാഗമാണ്.<ref name="2011CensusA" /> ജില്ലയുടെ ഭൂപ്രകൃതിയുടെ ഒരു പ്രധാന സവിശേഷത അതിന്റെ നിമ്നോന്നതങ്ങളായ പ്രദേശങ്ങളാണ്. ജില്ലയുടെ ഏകദേശം 45 ശതമാനവും കുന്നുകളാണ്. തീരപ്രദേശം വളരെ ഇടുങ്ങിയ നദീതട സമതലങ്ങളാണ്.<ref name="CGWB">{{cite book |last1=Mishra |first1=S.S.P. |title=Groundwater Information Ratnagiri District Maharashtra |date=2014 |publisher=Central Ground Water Board |location=Nagpur |url=https://archive.org/details/cgwb-groundwater-information-ratnagiri |access-date=16 March 2021}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} op2h4i8l03vzog38d3za1c9ivpgdc8g 3765350 3765349 2022-08-16T06:23:56Z Pradeep717 21687 [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ജില്ലകൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = രത്നഗിരി ജില്ല | settlement_type = ജില്ല, മഹാരാഷ്ട്ര | total_type = Total | native_name = | image_skyline = {{Photomontage |size = 250 |photo1a = Suvarnadurg from the sea.jpg |photo1b = View from Parshuram, Chiplun - panoramio (1).jpg |photo2a = Ganpatipule Temple Sonydsxhx300 518.jpg |photo2b = Marleshwar waterfalls1.JPG |photo3a = Ratnagiri, Velneshwar - panoramio (76).jpg }} | image_caption = സുവർണ്ണദുർഗ്ഗ് കോട്ട, ചിപ്‌ലൂണിനു സമീപമുള്ള കുന്നുകൾ, [[മാർലേശ്വർ]] വെള്ളച്ചാട്ടം, [[വെൾനേശ്വർ]] കടൽത്തീരം, ഗൺപതിപുലെ ഗണപതി ക്ഷേത്രം | image_map = Ratnagiri in Maharashtra (India).svg | image_map1 = {{maplink |frame=yes |frame-width=225 |frame-height=225 |frame-align=center |text= '''Ratnagiri district''' |type=shape |id=Q1771768 |stroke-colour=#C60C30 |stroke-width=2 |title= Ratnagiri district of Maharashtra |type2=line|id2=Q1191|stroke-width2=1|stroke-colour2=#0000ff|title2=Maharashtra }} | map_alt = | map_caption = Location in Maharashtra | coordinates = | coor_pinpoint = Ratnagiri | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = സംസ്ഥാനം | subdivision_name1 = [[മഹാരാഷ്ട്ര]] | subdivision_type2 = ഡിവിഷൻ | subdivision_name2 = [[കൊങ്കൺ ഡിവിഷൻ]] | established_title = Established | established_date = | seat_type = ആസ്ഥാനം | seat = [[രത്നഗിരി]] | parts_type = താലൂക്കുകൾ | parts_style = para | p1 = 1. [[മന്ദൻഗഡ്]],<br /> 2. [[ദാപോലി]],<br /> 3. ഖേഡ്,<br /> 4. [[ചിപ്ലൂൺ]],<br /> 5. [[ഗുഹാഗർ]],<br /> 6. [[സംഗമേശ്വർ]],<br /> 7. [[രത്നഗിരി]],<br /> 8. [[ലാഞ്ജാ]],<br /> 9. രാജാപ്പൂർ, മഹാരാഷ്ട്ര | area_total_km2 = 8208 | area_footnotes = | governing_body = '''Ratnagiri Zilla Parishad''' | leader_title = Guardian Minister | leader_name = '''[[Anil Parab]]'''<br /> {{small|([[Thackeray ministry|Cabinet Minister Mha]])}} | leader_title1 = President Z. P. Ratnagiri | leader_name1 = '''NA''' | leader_title2 = District Collector | leader_name2 = '''Mr. Dr. B. N. Patil (IAS)''' | leader_title3 = CEO Z. P. Ratnagiri | leader_name3 = '''NA''' | leader_title4 = [[List of members of the 17th Lok Sabha|MPs]] | leader_name4 = '''[[Vinayak Raut]]'''<br /> {{small|([[Ratnagiri–Sindhudurg (Lok Sabha constituency)|Ratnagiri–Sindhudurg]])}} '''[[Sunil Tatkare]]'''<br /> {{small|([[Raigad (Lok Sabha constituency)|Raigad]])}} | population_as_of = 2011 | population_total = 1,615,069 | population_footnotes = | population_urban = | population_density_km2 = auto | demographics_type1 = Demographics | demographics1_title1 = [[Literacy in India|Literacy]] | demographics1_info1 = 82.18% | demographics1_title2 = Sex ratio | demographics1_info2 = | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +05:30 | registration_plate = | blank_name_sec1 = [[Roads in India|Major highways]] | blank_info_sec1 = [[National Highway 17(Mumbai-Goa Highway)(India)|NH-66]], [[National Highway 204(Ratnagiri-Nagpur Highway)(India)|NH-204]] | blank_name_sec2 = | blank_info_sec2 = | website = {{URL|http://ratnagiri.nic.in/}} | official_name = | unit_pref = }} [[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ് '''രത്നഗിരി ജില്ല'''. രത്നഗിരി നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ ആസ്ഥാനം.<ref name="2011CensusA">{{cite book |title=District Census Handbook Ratnagiri Village and Town Directory (Part A) |date=2011 |publisher=Directorate of Census Operations |url=https://archive.org/details/2011CensusRatnagiriPartA |access-date=12 March 2021}}</ref> ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] തെക്ക് [[സിന്ധുദുർഗ് ജില്ല|സിന്ധുദുർഗ്]] ജില്ലയും വടക്ക് [[റായ്ഗഡ് ജില്ല|റായ്ഗഡ്]] ജില്ലയും കിഴക്ക് [[സത്താറ ജില്ല|സത്താറ]], [[സാംഗ്ലി ജില്ല|സാംഗ്ലി]], [[കോലാപ്പൂർ ജില്ല|കോലാപ്പൂർ]] ജില്ലകളുമാണ് രത്നഗിരി ജില്ലയുടെ അതിരുകൾ. ഈ ജില്ല കൊങ്കൺ ഡിവിഷന്റെ ഭാഗമാണ്.<ref name="2011CensusA" /> ജില്ലയുടെ ഭൂപ്രകൃതിയുടെ ഒരു പ്രധാന സവിശേഷത അതിന്റെ നിമ്നോന്നതങ്ങളായ പ്രദേശങ്ങളാണ്. ജില്ലയുടെ ഏകദേശം 45 ശതമാനവും കുന്നുകളാണ്. തീരപ്രദേശം വളരെ ഇടുങ്ങിയ നദീതട സമതലങ്ങളാണ്.<ref name="CGWB">{{cite book |last1=Mishra |first1=S.S.P. |title=Groundwater Information Ratnagiri District Maharashtra |date=2014 |publisher=Central Ground Water Board |location=Nagpur |url=https://archive.org/details/cgwb-groundwater-information-ratnagiri |access-date=16 March 2021}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ജില്ലകൾ]] krltbr4cwkousbr459is44f6w4eavab 3765376 3765350 2022-08-16T07:40:43Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = രത്നഗിരി ജില്ല | settlement_type = ജില്ല, മഹാരാഷ്ട്ര | total_type = Total | native_name = | image_skyline = {{Photomontage |size = 250 |photo1a = Suvarnadurg from the sea.jpg |photo1b = View from Parshuram, Chiplun - panoramio (1).jpg |photo2a = Ganpatipule Temple Sonydsxhx300 518.jpg |photo2b = Marleshwar waterfalls1.JPG |photo3a = Ratnagiri, Velneshwar - panoramio (76).jpg }} | image_caption = സുവർണ്ണദുർഗ്ഗ് കോട്ട, ചിപ്‌ലൂണിനു സമീപമുള്ള കുന്നുകൾ, [[മാർലേശ്വർ]] വെള്ളച്ചാട്ടം, [[വെൾനേശ്വർ]] കടൽത്തീരം, ഗൺപതിപുലെ ഗണപതി ക്ഷേത്രം | image_map = Ratnagiri in Maharashtra (India).svg | image_map1 = {{maplink |frame=yes |frame-width=225 |frame-height=225 |frame-align=center |text= '''Ratnagiri district''' |type=shape |id=Q1771768 |stroke-colour=#C60C30 |stroke-width=2 |title= Ratnagiri district of Maharashtra |type2=line|id2=Q1191|stroke-width2=1|stroke-colour2=#0000ff|title2=Maharashtra }} | map_alt = | map_caption = Location in Maharashtra | coordinates = | coor_pinpoint = Ratnagiri | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = സംസ്ഥാനം | subdivision_name1 = [[മഹാരാഷ്ട്ര]] | subdivision_type2 = ഡിവിഷൻ | subdivision_name2 = [[കൊങ്കൺ ഡിവിഷൻ]] | established_title = Established | established_date = | seat_type = ആസ്ഥാനം | seat = [[രത്നഗിരി]] | parts_type = താലൂക്കുകൾ | parts_style = para | p1 = 1. [[മന്ദൻഗഡ്]],<br /> 2. [[ദാപോലി]],<br /> 3. ഖേഡ്,<br /> 4. [[ചിപ്ലൂൺ]],<br /> 5. [[ഗുഹാഗർ]],<br /> 6. [[സംഗമേശ്വർ]],<br /> 7. [[രത്നഗിരി]],<br /> 8. [[ലാഞ്ജാ]],<br /> 9. രാജാപ്പൂർ, മഹാരാഷ്ട്ര | area_total_km2 = 8208 | area_footnotes = | governing_body = '''Ratnagiri Zilla Parishad''' | leader_title = Guardian Minister | leader_name = '''[[Anil Parab]]'''<br /> {{small|([[Thackeray ministry|Cabinet Minister Mha]])}} | leader_title1 = President Z. P. Ratnagiri | leader_name1 = '''NA''' | leader_title2 = District Collector | leader_name2 = '''Mr. Dr. B. N. Patil (IAS)''' | leader_title3 = CEO Z. P. Ratnagiri | leader_name3 = '''NA''' | leader_title4 = [[List of members of the 17th Lok Sabha|MPs]] | leader_name4 = '''[[Vinayak Raut]]'''<br /> {{small|([[Ratnagiri–Sindhudurg (Lok Sabha constituency)|Ratnagiri–Sindhudurg]])}} '''[[Sunil Tatkare]]'''<br /> {{small|([[Raigad (Lok Sabha constituency)|Raigad]])}} | population_as_of = 2011 | population_total = 1,615,069 | population_footnotes = | population_urban = | population_density_km2 = auto | demographics_type1 = Demographics | demographics1_title1 = [[Literacy in India|Literacy]] | demographics1_info1 = 82.18% | demographics1_title2 = Sex ratio | demographics1_info2 = | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +05:30 | registration_plate = | blank_name_sec1 = [[Roads in India|Major highways]] | blank_info_sec1 = [[National Highway 17(Mumbai-Goa Highway)(India)|NH-66]], [[National Highway 204(Ratnagiri-Nagpur Highway)(India)|NH-204]] | blank_name_sec2 = | blank_info_sec2 = | website = {{URL|http://ratnagiri.nic.in/}} | official_name = | unit_pref = }} [[മഹാരാഷ്ട്ര]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ജില്ലയാണ് '''രത്നഗിരി ജില്ല'''. [[രത്നഗിരി]] നഗരമാണ് ഈ ജില്ലയുടെ ആസ്ഥാനം.<ref name="2011CensusA">{{cite book |title=District Census Handbook Ratnagiri Village and Town Directory (Part A) |date=2011 |publisher=Directorate of Census Operations |url=https://archive.org/details/2011CensusRatnagiriPartA |access-date=12 March 2021}}</ref> ==ഭൂമിശാസ്ത്രം== പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]] തെക്ക് [[സിന്ധുദുർഗ് ജില്ല|സിന്ധുദുർഗ്]] ജില്ലയും വടക്ക് [[റായ്ഗഡ് ജില്ല|റായ്ഗഡ്]] ജില്ലയും കിഴക്ക് [[സത്താറ ജില്ല|സത്താറ]], [[സാംഗ്ലി ജില്ല|സാംഗ്ലി]], [[കോലാപ്പൂർ ജില്ല|കോലാപ്പൂർ]] ജില്ലകളുമാണ് രത്നഗിരി ജില്ലയുടെ അതിരുകൾ. ഈ ജില്ല കൊങ്കൺ ഡിവിഷന്റെ ഭാഗമാണ്.<ref name="2011CensusA" /> ജില്ലയുടെ ഭൂപ്രകൃതിയുടെ ഒരു പ്രധാന സവിശേഷത അതിന്റെ നിമ്നോന്നതങ്ങളായ പ്രദേശങ്ങളാണ്. ജില്ലയുടെ ഏകദേശം 45 ശതമാനവും കുന്നുകളാണ്. തീരപ്രദേശം വളരെ ഇടുങ്ങിയ നദീതട സമതലങ്ങളാണ്.<ref name="CGWB">{{cite book |last1=Mishra |first1=S.S.P. |title=Groundwater Information Ratnagiri District Maharashtra |date=2014 |publisher=Central Ground Water Board |location=Nagpur |url=https://archive.org/details/cgwb-groundwater-information-ratnagiri |access-date=16 March 2021}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ജില്ലകൾ]] f9ie7rg0xroth335t2uhzuha2dycb8k 0 575331 3765352 2022-08-16T06:31:19Z Meenakshi nandhini 99060 [[ഹാഗർ ഇൻ ദി വൈൽഡർനെസ്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക[[ഹാഗർ ഇൻ ദി വൈൽഡർനെസ്]] 0m1mxywz4w12ztqd8cj377fdmys653n 0 575332 3765354 2022-08-16T06:47:44Z Meenakshi nandhini 99060 '{{prettyurl|Beersheba }}{{Infobox settlement | name = Beersheba | native_name = {{Hlist | {{Lang|he|{{Script/Hebrew|בְּאֵר שֶׁבַע}}|rtl=yes}} | {{Lang|ar|{{lang|ar|بئر السبع}}|rtl=yes}} }} | settlement_type = [[List of cities in Israel|City]] | translit_lang1 = Hebrew | translit_lang1_type3 = Also spelled | translit_lang1_info3 = {{br se...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Beersheba }}{{Infobox settlement | name = Beersheba | native_name = {{Hlist | {{Lang|he|{{Script/Hebrew|בְּאֵר שֶׁבַע}}|rtl=yes}} | {{Lang|ar|{{lang|ar|بئر السبع}}|rtl=yes}} }} | settlement_type = [[List of cities in Israel|City]] | translit_lang1 = Hebrew | translit_lang1_type3 = Also spelled | translit_lang1_info3 = {{br separated entries|Be'er Sheva (official)| Beer Sheva (unofficial) }} | image_skyline = {{center|{{Photomontage |photo1a = Beersheba City Hall 6.jpg |photo1b = BSNU.jpg |photo2a = בית המושל באר שבע.jpg |photo2b = PikiWiki Israel 36687 Beersheba birds eye view.JPG |photo3e = Kikar Hamitnadvim, Beersheba.jpg |photo4e = Be'er Sheva at night.jpg |size = 280 |color = transparent |border = 0 }}}} | image_caption = '''From Upper left:''' Beersheba City Hall, [[Ben-Gurion University of the Negev]], [[Negev Museum of Art]], view of downtown, Volunteers square, Be'er Sheva at night | image_blank_emblem = [[File:Coat of arms of Beersheba.svg|60px]] | pushpin_map_alt = | pushpin_map = Israel north negev#Israel | pushpin_mapsize = 250 | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = | coordinates = {{coord|31|15|32|N|34|47|59|E|region:IL|format=dms|display=inline,title}} | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Israel | subdivision_type1 = | subdivision_name1 = | subdivision_type2 = [[Districts of Israel|District]] | subdivision_name2 = [[Southern District (Israel)|Southern]] | established_title = Founded | established_date = 4000 BC <small>([[Tel Be'er Sheva]])</small><br />1900 (The new city) | leader_title = Mayor | leader_name = [[Ruvik Danilovich]] | unit_pref = dunam | area_total_dunam = {{formatnum:117500|R}} | population_footnotes = {{Israel populations|reference}} | population_total = {{Israel populations|Be'er Sheva}} | population_as_of = {{Israel populations|Year}} | population_density_km2 = auto | elevation_m = 260 | blank_name_sec1 = Name meaning | blank_info_sec1 = Well of the Oath<sup>([[#Etymology|see also]])</sup> | website = {{url|http://www.beer-sheva.muni.il/|beer-sheva.muni.il}} }}തെക്കൻ ഇസ്രായേലിലെ നെഗേവ് മരുഭൂമിയിലെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരമാണ് '''ബീർഷെബ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ബിയർ ഷെവ'''. ഔദ്യോഗികമായി '''ബീർ ഷെവ'''<ref>{{Cite web |title=Be'er Sheva Municipality |url=https://www.beer-sheva.muni.il/Eng/pages/default.aspx}}</ref> ({{lang-he|בְּאֵר שֶׁבַע|''Bəʾēr Ševaʿ''}}, {{IPA-he|ˈbe(ʔ)eʁ ˈʃeva(ʕ)|IPA|He-Beer Sheva.ogg}}; {{lang-ar|بئر السبع|Biʾr as-Sabʿ|Well of the Oath/the Seven}}) "നെഗേവിന്റെ തലസ്ഥാനം" എന്നും വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ഇത് ഇസ്രായേലിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള നാലാമത്തെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ പ്രദേശത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമാണ്. ഇത് 209,687 ജനസംഖ്യയുള്ള എട്ടാമത്തെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ഇസ്രായേലി നഗരവും {{Israel populations|Be'er Sheva}},{{Israel populations|reference}} രണ്ടാമത്തെ വലിയ നഗരവുമാണ്. വിസ്തീർണ്ണം (ജറുസലേമിന് ശേഷം), മൊത്തം 117,500 ദൂനാമുകൾ ആണ്. ==അവലംബം == {{reflist}} ==ഗ്രന്ഥസൂചിക== *{{cite book|last=Fabri|first=Felix|authorlink=Felix Fabri|year=1893|url=https://archive.org/details/libraryofpalesti02paleuoft |title= Felix Fabri (circa 1480–1483 A.D.) vol II, part II| publisher= [[Palestine Pilgrims' Text Society]]}} * {{cite journal |last=Thareani-Sussely |first=Yifat |title=The 'Archaeology of the Days of Manasseh' Reconsidered in the Light of Evidence From The Beersheba Valley |journal=Palestine Exploration Quarterly |volume=139 |issue=2 |year=2007 |pages=69–77 |doi=10.1179/003103207x194091|s2cid=161326436 }} ==External links== {{Commons}} {{wikivoyage-inline|Beer Sheva}} * [http://www.beer-sheva.muni.il/ Beersheba City Council] * [https://www.flickr.com/groups/beer-sheva/ Selection of photos from Beer Sheva] from [[flickr]] * [https://web.archive.org/web/20080406233300/http://web.bgu.ac.il/Eng/home/ Ben-Gurion University] * [https://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/alabaster/A4499625 The city of Beersheba: a tourist's guide] * [http://www.newadvent.org/cathen/02518a.htm Beer-Sheva]&nbsp;– Historical article from the [[Catholic Encyclopedia|Catholic Encyclopaedia]] * [https://web.archive.org/web/20080614033657/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22682910-2702,00.html Light Horse charges again] Article written by Martin Chulov, published in The Australian, November 1, 2007, the descendants of the Australian light-horsemen rode into the centre of Beersheva, re-enacting the gallant gallop of October 31, 1917 * [https://web.archive.org/web/20070824023021/http://www.aliciapatterson.org/APF001971/Downie/Downie04/Downie04.html Israel Builds] Expansion and architecture of Beersheva in the 1960s and 1970s * [http://www.jpost.com/Home/Article.aspx?id=175455 Blueprint for Beersheba] *{{cite web |last=Goodchild |first=Philip |author2=Talbert, Andrew |title=Beersheba & Abraham |url=http://www.bibledex.com/israel/beersheba.html |work=Bibledex in Israel |year= 2010 |publisher=[[Brady Haran]] for the [[University of Nottingham]]}} * Tsagai Asamain, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=71 Be'er Sheva-Compound C:Conservation measures during the excavation], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Yardena Etgar and Ofer Cohen, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=8 Tel Be’er Sheva: The Underground Water Reservoir System], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Shauli Sela and Fuad Abu-Taa, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=25 The Turkish Mosque and the Governor's House: Conservation of the stone and plaster], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] *Survey of Western Palestine, Map 24: [http://www.iaa-archives.org.il/zoom/zoom.aspx?folder_id=93&type_id=6&id=8386 IAA], [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Survey_of_Western_Palestine_1880.24.jpg Wikimedia commons] *[https://beersheva.city/ BeerSheva.city], the first French portal of the city {{Beersheba}} {{South District (Israel)}} {{Largest Israeli cities}} {{Authority control}} exa0nbq7qka6yry13nhv265rrt7jf8y 3765359 3765354 2022-08-16T07:08:42Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Beersheba }}{{Infobox settlement | name = Beersheba | native_name = {{Hlist | {{Lang|he|{{Script/Hebrew|בְּאֵר שֶׁבַע}}|rtl=yes}} | {{Lang|ar|{{lang|ar|بئر السبع}}|rtl=yes}} }} | settlement_type = [[List of cities in Israel|City]] | translit_lang1 = Hebrew | translit_lang1_type3 = Also spelled | translit_lang1_info3 = {{br separated entries|Be'er Sheva (official)| Beer Sheva (unofficial) }} | image_skyline = {{center|{{Photomontage |photo1a = Beersheba City Hall 6.jpg |photo1b = BSNU.jpg |photo2a = בית המושל באר שבע.jpg |photo2b = PikiWiki Israel 36687 Beersheba birds eye view.JPG |photo3e = Kikar Hamitnadvim, Beersheba.jpg |photo4e = Be'er Sheva at night.jpg |size = 280 |color = transparent |border = 0 }}}} | image_caption = '''From Upper left:''' Beersheba City Hall, [[Ben-Gurion University of the Negev]], [[Negev Museum of Art]], view of downtown, Volunteers square, Be'er Sheva at night | image_blank_emblem = [[File:Coat of arms of Beersheba.svg|60px]] | pushpin_map_alt = | pushpin_map = Israel north negev#Israel | pushpin_mapsize = 250 | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = | coordinates = {{coord|31|15|32|N|34|47|59|E|region:IL|format=dms|display=inline,title}} | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Israel | subdivision_type1 = | subdivision_name1 = | subdivision_type2 = [[Districts of Israel|District]] | subdivision_name2 = [[Southern District (Israel)|Southern]] | established_title = Founded | established_date = 4000 BC <small>([[Tel Be'er Sheva]])</small><br />1900 (The new city) | leader_title = Mayor | leader_name = [[Ruvik Danilovich]] | unit_pref = dunam | area_total_dunam = {{formatnum:117500|R}} | population_footnotes = {{Israel populations|reference}} | population_total = {{Israel populations|Be'er Sheva}} | population_as_of = {{Israel populations|Year}} | population_density_km2 = auto | elevation_m = 260 | blank_name_sec1 = Name meaning | blank_info_sec1 = Well of the Oath<sup>([[#Etymology|see also]])</sup> | website = {{url|http://www.beer-sheva.muni.il/|beer-sheva.muni.il}} }}തെക്കൻ ഇസ്രായേലിലെ നെഗേവ് മരുഭൂമിയിലെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരമാണ് '''ബീർഷെബ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ബിയർ ഷെവ'''. ഔദ്യോഗികമായി '''ബീർ ഷെവ'''<ref>{{Cite web |title=Be'er Sheva Municipality |url=https://www.beer-sheva.muni.il/Eng/pages/default.aspx}}</ref> ({{lang-he|בְּאֵר שֶׁבַע|''Bəʾēr Ševaʿ''}}, {{IPA-he|ˈbe(ʔ)eʁ ˈʃeva(ʕ)|IPA|He-Beer Sheva.ogg}}; {{lang-ar|بئر السبع|Biʾr as-Sabʿ|Well of the Oath/the Seven}}) "നെഗേവിന്റെ തലസ്ഥാനം" എന്നും വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ഇത് ഇസ്രായേലിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള നാലാമത്തെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ പ്രദേശത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമാണ്. ഇത് {{Israel populations|Be'er Sheva}},{{Israel populations|reference}} ജനസംഖ്യയുള്ള എട്ടാമത്തെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ഇസ്രായേലി നഗരവും രണ്ടാമത്തെ വലിയ നഗരവുമാണ്. വിസ്തീർണ്ണം (ജറുസലേമിന് ശേഷം), മൊത്തം 117,500 ദൂനാമുകൾ ആണ്. ==അവലംബം == {{reflist}} ==ഗ്രന്ഥസൂചിക== *{{cite book|last=Fabri|first=Felix|authorlink=Felix Fabri|year=1893|url=https://archive.org/details/libraryofpalesti02paleuoft |title= Felix Fabri (circa 1480–1483 A.D.) vol II, part II| publisher= [[Palestine Pilgrims' Text Society]]}} * {{cite journal |last=Thareani-Sussely |first=Yifat |title=The 'Archaeology of the Days of Manasseh' Reconsidered in the Light of Evidence From The Beersheba Valley |journal=Palestine Exploration Quarterly |volume=139 |issue=2 |year=2007 |pages=69–77 |doi=10.1179/003103207x194091|s2cid=161326436 }} ==External links== {{Commons}} {{wikivoyage-inline|Beer Sheva}} * [http://www.beer-sheva.muni.il/ Beersheba City Council] * [https://www.flickr.com/groups/beer-sheva/ Selection of photos from Beer Sheva] from [[flickr]] * [https://web.archive.org/web/20080406233300/http://web.bgu.ac.il/Eng/home/ Ben-Gurion University] * [https://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/alabaster/A4499625 The city of Beersheba: a tourist's guide] * [http://www.newadvent.org/cathen/02518a.htm Beer-Sheva]&nbsp;– Historical article from the [[Catholic Encyclopedia|Catholic Encyclopaedia]] * [https://web.archive.org/web/20080614033657/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22682910-2702,00.html Light Horse charges again] Article written by Martin Chulov, published in The Australian, November 1, 2007, the descendants of the Australian light-horsemen rode into the centre of Beersheva, re-enacting the gallant gallop of October 31, 1917 * [https://web.archive.org/web/20070824023021/http://www.aliciapatterson.org/APF001971/Downie/Downie04/Downie04.html Israel Builds] Expansion and architecture of Beersheva in the 1960s and 1970s * [http://www.jpost.com/Home/Article.aspx?id=175455 Blueprint for Beersheba] *{{cite web |last=Goodchild |first=Philip |author2=Talbert, Andrew |title=Beersheba & Abraham |url=http://www.bibledex.com/israel/beersheba.html |work=Bibledex in Israel |year= 2010 |publisher=[[Brady Haran]] for the [[University of Nottingham]]}} * Tsagai Asamain, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=71 Be'er Sheva-Compound C:Conservation measures during the excavation], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Yardena Etgar and Ofer Cohen, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=8 Tel Be’er Sheva: The Underground Water Reservoir System], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Shauli Sela and Fuad Abu-Taa, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=25 The Turkish Mosque and the Governor's House: Conservation of the stone and plaster], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] *Survey of Western Palestine, Map 24: [http://www.iaa-archives.org.il/zoom/zoom.aspx?folder_id=93&type_id=6&id=8386 IAA], [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Survey_of_Western_Palestine_1880.24.jpg Wikimedia commons] *[https://beersheva.city/ BeerSheva.city], the first French portal of the city {{Beersheba}} {{South District (Israel)}} {{Largest Israeli cities}} {{Authority control}} etqp0csjwc5vna1zz9vrvi40uqwli64 3765367 3765359 2022-08-16T07:15:26Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:ഇസ്രായേലിലെ നഗരങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Beersheba }}{{Infobox settlement | name = Beersheba | native_name = {{Hlist | {{Lang|he|{{Script/Hebrew|בְּאֵר שֶׁבַע}}|rtl=yes}} | {{Lang|ar|{{lang|ar|بئر السبع}}|rtl=yes}} }} | settlement_type = [[List of cities in Israel|City]] | translit_lang1 = Hebrew | translit_lang1_type3 = Also spelled | translit_lang1_info3 = {{br separated entries|Be'er Sheva (official)| Beer Sheva (unofficial) }} | image_skyline = {{center|{{Photomontage |photo1a = Beersheba City Hall 6.jpg |photo1b = BSNU.jpg |photo2a = בית המושל באר שבע.jpg |photo2b = PikiWiki Israel 36687 Beersheba birds eye view.JPG |photo3e = Kikar Hamitnadvim, Beersheba.jpg |photo4e = Be'er Sheva at night.jpg |size = 280 |color = transparent |border = 0 }}}} | image_caption = '''From Upper left:''' Beersheba City Hall, [[Ben-Gurion University of the Negev]], [[Negev Museum of Art]], view of downtown, Volunteers square, Be'er Sheva at night | image_blank_emblem = [[File:Coat of arms of Beersheba.svg|60px]] | pushpin_map_alt = | pushpin_map = Israel north negev#Israel | pushpin_mapsize = 250 | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = | coordinates = {{coord|31|15|32|N|34|47|59|E|region:IL|format=dms|display=inline,title}} | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Israel | subdivision_type1 = | subdivision_name1 = | subdivision_type2 = [[Districts of Israel|District]] | subdivision_name2 = [[Southern District (Israel)|Southern]] | established_title = Founded | established_date = 4000 BC <small>([[Tel Be'er Sheva]])</small><br />1900 (The new city) | leader_title = Mayor | leader_name = [[Ruvik Danilovich]] | unit_pref = dunam | area_total_dunam = {{formatnum:117500|R}} | population_footnotes = {{Israel populations|reference}} | population_total = {{Israel populations|Be'er Sheva}} | population_as_of = {{Israel populations|Year}} | population_density_km2 = auto | elevation_m = 260 | blank_name_sec1 = Name meaning | blank_info_sec1 = Well of the Oath<sup>([[#Etymology|see also]])</sup> | website = {{url|http://www.beer-sheva.muni.il/|beer-sheva.muni.il}} }}തെക്കൻ ഇസ്രായേലിലെ നെഗേവ് മരുഭൂമിയിലെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരമാണ് '''ബീർഷെബ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ബിയർ ഷെവ'''. ഔദ്യോഗികമായി '''ബീർ ഷെവ'''<ref>{{Cite web |title=Be'er Sheva Municipality |url=https://www.beer-sheva.muni.il/Eng/pages/default.aspx}}</ref> ({{lang-he|בְּאֵר שֶׁבַע|''Bəʾēr Ševaʿ''}}, {{IPA-he|ˈbe(ʔ)eʁ ˈʃeva(ʕ)|IPA|He-Beer Sheva.ogg}}; {{lang-ar|بئر السبع|Biʾr as-Sabʿ|Well of the Oath/the Seven}}) "നെഗേവിന്റെ തലസ്ഥാനം" എന്നും വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ഇത് ഇസ്രായേലിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള നാലാമത്തെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ പ്രദേശത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമാണ്. ഇത് {{Israel populations|Be'er Sheva}},{{Israel populations|reference}} ജനസംഖ്യയുള്ള എട്ടാമത്തെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ഇസ്രായേലി നഗരവും രണ്ടാമത്തെ വലിയ നഗരവുമാണ്. വിസ്തീർണ്ണം (ജറുസലേമിന് ശേഷം), മൊത്തം 117,500 ദൂനാമുകൾ ആണ്. ==അവലംബം == {{reflist}} ==ഗ്രന്ഥസൂചിക== *{{cite book|last=Fabri|first=Felix|authorlink=Felix Fabri|year=1893|url=https://archive.org/details/libraryofpalesti02paleuoft |title= Felix Fabri (circa 1480–1483 A.D.) vol II, part II| publisher= [[Palestine Pilgrims' Text Society]]}} * {{cite journal |last=Thareani-Sussely |first=Yifat |title=The 'Archaeology of the Days of Manasseh' Reconsidered in the Light of Evidence From The Beersheba Valley |journal=Palestine Exploration Quarterly |volume=139 |issue=2 |year=2007 |pages=69–77 |doi=10.1179/003103207x194091|s2cid=161326436 }} ==External links== {{Commons}} {{wikivoyage-inline|Beer Sheva}} * [http://www.beer-sheva.muni.il/ Beersheba City Council] * [https://www.flickr.com/groups/beer-sheva/ Selection of photos from Beer Sheva] from [[flickr]] * [https://web.archive.org/web/20080406233300/http://web.bgu.ac.il/Eng/home/ Ben-Gurion University] * [https://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/alabaster/A4499625 The city of Beersheba: a tourist's guide] * [http://www.newadvent.org/cathen/02518a.htm Beer-Sheva]&nbsp;– Historical article from the [[Catholic Encyclopedia|Catholic Encyclopaedia]] * [https://web.archive.org/web/20080614033657/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22682910-2702,00.html Light Horse charges again] Article written by Martin Chulov, published in The Australian, November 1, 2007, the descendants of the Australian light-horsemen rode into the centre of Beersheva, re-enacting the gallant gallop of October 31, 1917 * [https://web.archive.org/web/20070824023021/http://www.aliciapatterson.org/APF001971/Downie/Downie04/Downie04.html Israel Builds] Expansion and architecture of Beersheva in the 1960s and 1970s * [http://www.jpost.com/Home/Article.aspx?id=175455 Blueprint for Beersheba] *{{cite web |last=Goodchild |first=Philip |author2=Talbert, Andrew |title=Beersheba & Abraham |url=http://www.bibledex.com/israel/beersheba.html |work=Bibledex in Israel |year= 2010 |publisher=[[Brady Haran]] for the [[University of Nottingham]]}} * Tsagai Asamain, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=71 Be'er Sheva-Compound C:Conservation measures during the excavation], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Yardena Etgar and Ofer Cohen, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=8 Tel Be’er Sheva: The Underground Water Reservoir System], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Shauli Sela and Fuad Abu-Taa, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=25 The Turkish Mosque and the Governor's House: Conservation of the stone and plaster], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] *Survey of Western Palestine, Map 24: [http://www.iaa-archives.org.il/zoom/zoom.aspx?folder_id=93&type_id=6&id=8386 IAA], [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Survey_of_Western_Palestine_1880.24.jpg Wikimedia commons] *[https://beersheva.city/ BeerSheva.city], the first French portal of the city {{Beersheba}} {{South District (Israel)}} {{Largest Israeli cities}} {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:ഇസ്രായേലിലെ നഗരങ്ങൾ]] df7fdtkn0p2z8f2r0wyhsyscmwq6t63 3765369 3765367 2022-08-16T07:23:12Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Beersheba }}{{Infobox settlement | name = Beersheba | native_name = {{Hlist | {{Lang|he|{{Script/Hebrew|בְּאֵר שֶׁבַע}}|rtl=yes}} | {{Lang|ar|{{lang|ar|بئر السبع}}|rtl=yes}} }} | settlement_type = [[List of cities in Israel|City]] | translit_lang1 = Hebrew | translit_lang1_type3 = Also spelled | translit_lang1_info3 = {{br separated entries|Be'er Sheva (official)| Beer Sheva (unofficial) }} | image_skyline = {{center|{{Photomontage |photo1a = Beersheba City Hall 6.jpg |photo1b = BSNU.jpg |photo2a = בית המושל באר שבע.jpg |photo2b = PikiWiki Israel 36687 Beersheba birds eye view.JPG |photo3e = Kikar Hamitnadvim, Beersheba.jpg |photo4e = Be'er Sheva at night.jpg |size = 280 |color = transparent |border = 0 }}}} | image_caption = '''From Upper left:''' Beersheba City Hall, [[Ben-Gurion University of the Negev]], [[Negev Museum of Art]], view of downtown, Volunteers square, Be'er Sheva at night | image_blank_emblem = [[File:Coat of arms of Beersheba.svg|60px]] | pushpin_map_alt = | pushpin_map = Israel north negev#Israel | pushpin_mapsize = 250 | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = | coordinates = {{coord|31|15|32|N|34|47|59|E|region:IL|format=dms|display=inline,title}} | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Israel | subdivision_type1 = | subdivision_name1 = | subdivision_type2 = [[Districts of Israel|District]] | subdivision_name2 = [[Southern District (Israel)|Southern]] | established_title = Founded | established_date = 4000 BC <small>([[Tel Be'er Sheva]])</small><br />1900 (The new city) | leader_title = Mayor | leader_name = [[Ruvik Danilovich]] | unit_pref = dunam | area_total_dunam = {{formatnum:117500|R}} | population_footnotes = {{Israel populations|reference}} | population_total = {{Israel populations|Be'er Sheva}} | population_as_of = {{Israel populations|Year}} | population_density_km2 = auto | elevation_m = 260 | blank_name_sec1 = Name meaning | blank_info_sec1 = Well of the Oath<sup>([[#Etymology|see also]])</sup> | website = {{url|http://www.beer-sheva.muni.il/|beer-sheva.muni.il}} }}തെക്കൻ ഇസ്രായേലിലെ നെഗേവ് മരുഭൂമിയിലെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരമാണ് '''ബീർഷെബ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ബിയർ ഷെവ'''. ഔദ്യോഗികമായി '''ബീർ ഷെവ'''<ref>{{Cite web |title=Be'er Sheva Municipality |url=https://www.beer-sheva.muni.il/Eng/pages/default.aspx}}</ref> ({{lang-he|בְּאֵר שֶׁבַע|''Bəʾēr Ševaʿ''}}, {{IPA-he|ˈbe(ʔ)eʁ ˈʃeva(ʕ)|IPA|He-Beer Sheva.ogg}}; {{lang-ar|بئر السبع|Biʾr as-Sabʿ|Well of the Oath/the Seven}}) "നെഗേവിന്റെ തലസ്ഥാനം" എന്നും വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ഇത് ഇസ്രായേലിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള നാലാമത്തെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ പ്രദേശത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമാണ്. ഇത് {{Israel populations|Be'er Sheva}},{{Israel populations|reference}} ജനസംഖ്യയുള്ള എട്ടാമത്തെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ഇസ്രായേലി നഗരവും രണ്ടാമത്തെ വലിയ നഗരവുമാണ്. വിസ്തീർണ്ണം (ജറുസലേമിന് ശേഷം), മൊത്തം 117,500 ദൂനാമുകൾ ആണ്. ആധുനിക നഗരത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 4 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള ടെൽ ബീർ ഷെവയാണ് ബീർഷെബയുടെ ബൈബിൾ സൈറ്റ്. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഓട്ടോമൻ തുർക്കികൾ സ്ഥാപിച്ചതാണിത്.<ref name=Berman>{{cite journal | author = Mildred Berman | title = The Evolution of Beersheba as an Urban Center | journal = Annals of the Association of American Geographers | volume = 55 | number = 2 | year = 1965 | pages = 308–326 | doi=10.1111/j.1467-8306.1965.tb00520.x}}</ref> ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത് ബീർഷെബ യുദ്ധത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് നേതൃത്വത്തിലുള്ള [[Australian Light Horse|ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ലൈറ്റ് ഹോഴ്‌സ്]] നഗരം പിടിച്ചെടുത്തു. 1947-ൽ, ബിർ സെബ (അറബിക്: بئر السبع) [[ഐക്യരാഷ്ട്ര സഭയുടെ പലസ്തീൻ വിഭജന പദ്ധതി]]യിൽ അറബ് രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ഭാഗമായി വിഭാവനം ചെയ്യപ്പെട്ടു . ഇസ്രായേലിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രഖ്യാപനത്തെത്തുടർന്ന്, ഈജിപ്ഷ്യൻ സൈന്യം ബീർഷെബയിൽ തന്ത്രപരവും സജ്ജീകരണപരവുമായ ഒരു താവളമായി തങ്ങളുടെ സൈന്യത്തെ ശേഖരിച്ചു. 1948 ഒക്ടോബറിൽ നടന്ന ബീർഷെബ യുദ്ധത്തിൽ ഇസ്രായേൽ പ്രതിരോധ സേന ഇത് പിടിച്ചെടുത്തു.<ref>''Guide to Israel'', [[Zev Vilnay]], Hamakor Press, Jerusalem, 1972, pp.309–14</ref> ==അവലംബം == {{reflist}} ==ഗ്രന്ഥസൂചിക== *{{cite book|last=Fabri|first=Felix|authorlink=Felix Fabri|year=1893|url=https://archive.org/details/libraryofpalesti02paleuoft |title= Felix Fabri (circa 1480–1483 A.D.) vol II, part II| publisher= [[Palestine Pilgrims' Text Society]]}} * {{cite journal |last=Thareani-Sussely |first=Yifat |title=The 'Archaeology of the Days of Manasseh' Reconsidered in the Light of Evidence From The Beersheba Valley |journal=Palestine Exploration Quarterly |volume=139 |issue=2 |year=2007 |pages=69–77 |doi=10.1179/003103207x194091|s2cid=161326436 }} ==External links== {{Commons}} {{wikivoyage-inline|Beer Sheva}} * [http://www.beer-sheva.muni.il/ Beersheba City Council] * [https://www.flickr.com/groups/beer-sheva/ Selection of photos from Beer Sheva] from [[flickr]] * [https://web.archive.org/web/20080406233300/http://web.bgu.ac.il/Eng/home/ Ben-Gurion University] * [https://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/alabaster/A4499625 The city of Beersheba: a tourist's guide] * [http://www.newadvent.org/cathen/02518a.htm Beer-Sheva]&nbsp;– Historical article from the [[Catholic Encyclopedia|Catholic Encyclopaedia]] * [https://web.archive.org/web/20080614033657/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22682910-2702,00.html Light Horse charges again] Article written by Martin Chulov, published in The Australian, November 1, 2007, the descendants of the Australian light-horsemen rode into the centre of Beersheva, re-enacting the gallant gallop of October 31, 1917 * [https://web.archive.org/web/20070824023021/http://www.aliciapatterson.org/APF001971/Downie/Downie04/Downie04.html Israel Builds] Expansion and architecture of Beersheva in the 1960s and 1970s * [http://www.jpost.com/Home/Article.aspx?id=175455 Blueprint for Beersheba] *{{cite web |last=Goodchild |first=Philip |author2=Talbert, Andrew |title=Beersheba & Abraham |url=http://www.bibledex.com/israel/beersheba.html |work=Bibledex in Israel |year= 2010 |publisher=[[Brady Haran]] for the [[University of Nottingham]]}} * Tsagai Asamain, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=71 Be'er Sheva-Compound C:Conservation measures during the excavation], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Yardena Etgar and Ofer Cohen, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=8 Tel Be’er Sheva: The Underground Water Reservoir System], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Shauli Sela and Fuad Abu-Taa, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=25 The Turkish Mosque and the Governor's House: Conservation of the stone and plaster], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] *Survey of Western Palestine, Map 24: [http://www.iaa-archives.org.il/zoom/zoom.aspx?folder_id=93&type_id=6&id=8386 IAA], [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Survey_of_Western_Palestine_1880.24.jpg Wikimedia commons] *[https://beersheva.city/ BeerSheva.city], the first French portal of the city {{Beersheba}} {{South District (Israel)}} {{Largest Israeli cities}} {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:ഇസ്രായേലിലെ നഗരങ്ങൾ]] jp59wx70sd8lxf0gplrrqnkhp8205as 3765373 3765369 2022-08-16T07:38:17Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Beersheba }}{{Infobox settlement | name = Beersheba | native_name = {{Hlist | {{Lang|he|{{Script/Hebrew|בְּאֵר שֶׁבַע}}|rtl=yes}} | {{Lang|ar|{{lang|ar|بئر السبع}}|rtl=yes}} }} | settlement_type = [[List of cities in Israel|City]] | translit_lang1 = Hebrew | translit_lang1_type3 = Also spelled | translit_lang1_info3 = {{br separated entries|Be'er Sheva (official)| Beer Sheva (unofficial) }} | image_skyline = {{center|{{Photomontage |photo1a = Beersheba City Hall 6.jpg |photo1b = BSNU.jpg |photo2a = בית המושל באר שבע.jpg |photo2b = PikiWiki Israel 36687 Beersheba birds eye view.JPG |photo3e = Kikar Hamitnadvim, Beersheba.jpg |photo4e = Be'er Sheva at night.jpg |size = 280 |color = transparent |border = 0 }}}} | image_caption = '''From Upper left:''' Beersheba City Hall, [[Ben-Gurion University of the Negev]], [[Negev Museum of Art]], view of downtown, Volunteers square, Be'er Sheva at night | image_blank_emblem = [[File:Coat of arms of Beersheba.svg|60px]] | pushpin_map_alt = | pushpin_map = Israel north negev#Israel | pushpin_mapsize = 250 | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = | coordinates = {{coord|31|15|32|N|34|47|59|E|region:IL|format=dms|display=inline,title}} | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Israel | subdivision_type1 = | subdivision_name1 = | subdivision_type2 = [[Districts of Israel|District]] | subdivision_name2 = [[Southern District (Israel)|Southern]] | established_title = Founded | established_date = 4000 BC <small>([[Tel Be'er Sheva]])</small><br />1900 (The new city) | leader_title = Mayor | leader_name = [[Ruvik Danilovich]] | unit_pref = dunam | area_total_dunam = {{formatnum:117500|R}} | population_footnotes = {{Israel populations|reference}} | population_total = {{Israel populations|Be'er Sheva}} | population_as_of = {{Israel populations|Year}} | population_density_km2 = auto | elevation_m = 260 | blank_name_sec1 = Name meaning | blank_info_sec1 = Well of the Oath<sup>([[#Etymology|see also]])</sup> | website = {{url|http://www.beer-sheva.muni.il/|beer-sheva.muni.il}} }}തെക്കൻ ഇസ്രായേലിലെ [[നെഗേവ്]] മരുഭൂമിയിലെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരമാണ് '''ബീർഷെബ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ബിയർ ഷെവ'''. ഔദ്യോഗികമായി '''ബീർ ഷെവ'''<ref>{{Cite web |title=Be'er Sheva Municipality |url=https://www.beer-sheva.muni.il/Eng/pages/default.aspx}}</ref> ({{lang-he|בְּאֵר שֶׁבַע|''Bəʾēr Ševaʿ''}}, {{IPA-he|ˈbe(ʔ)eʁ ˈʃeva(ʕ)|IPA|He-Beer Sheva.ogg}}; {{lang-ar|بئر السبع|Biʾr as-Sabʿ|Well of the Oath/the Seven}}) "നെഗേവിന്റെ തലസ്ഥാനം" എന്നും വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ഇത് ഇസ്രായേലിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള നാലാമത്തെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ പ്രദേശത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമാണ്. ഇത് {{Israel populations|Be'er Sheva}},{{Israel populations|reference}} ജനസംഖ്യയുള്ള എട്ടാമത്തെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള ഇസ്രായേലി നഗരവും രണ്ടാമത്തെ വലിയ നഗരവുമാണ്. വിസ്തീർണ്ണം (ജറുസലേമിന് ശേഷം), മൊത്തം 117,500 ദൂനാമുകൾ ആണ്. ആധുനിക നഗരത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 4 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള ടെൽ ബീർ ഷെവയാണ് ബീർഷെബയുടെ ബൈബിൾ സൈറ്റ്. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ [[ഓട്ടൊമൻ സാമ്രാജ്യം|ഓട്ടോമൻ തുർക്കികൾ]] സ്ഥാപിച്ചതാണിത്.<ref name=Berman>{{cite journal | author = Mildred Berman | title = The Evolution of Beersheba as an Urban Center | journal = Annals of the Association of American Geographers | volume = 55 | number = 2 | year = 1965 | pages = 308–326 | doi=10.1111/j.1467-8306.1965.tb00520.x}}</ref> ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത് ബീർഷെബ യുദ്ധത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് നേതൃത്വത്തിലുള്ള [[Australian Light Horse|ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ലൈറ്റ് ഹോഴ്‌സ്]] നഗരം പിടിച്ചെടുത്തു. 1947-ൽ, ബിർ സെബ (അറബിക്: بئر السبع) [[ഐക്യരാഷ്ട്ര സഭയുടെ പലസ്തീൻ വിഭജന പദ്ധതി]]യിൽ അറബ് രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ഭാഗമായി വിഭാവനം ചെയ്യപ്പെട്ടു . ഇസ്രായേലിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രഖ്യാപനത്തെത്തുടർന്ന്, ഈജിപ്ഷ്യൻ സൈന്യം ബീർഷെബയിൽ തന്ത്രപരവും സജ്ജീകരണപരവുമായ ഒരു താവളമായി തങ്ങളുടെ സൈന്യത്തെ ശേഖരിച്ചു. 1948 ഒക്ടോബറിൽ നടന്ന ബീർഷെബ യുദ്ധത്തിൽ ഇസ്രായേൽ പ്രതിരോധ സേന ഇത് പിടിച്ചെടുത്തു.<ref>''Guide to Israel'', [[Zev Vilnay]], Hamakor Press, Jerusalem, 1972, pp.309–14</ref> ==അവലംബം == {{reflist}} ==ഗ്രന്ഥസൂചിക== *{{cite book|last=Fabri|first=Felix|authorlink=Felix Fabri|year=1893|url=https://archive.org/details/libraryofpalesti02paleuoft |title= Felix Fabri (circa 1480–1483 A.D.) vol II, part II| publisher= [[Palestine Pilgrims' Text Society]]}} * {{cite journal |last=Thareani-Sussely |first=Yifat |title=The 'Archaeology of the Days of Manasseh' Reconsidered in the Light of Evidence From The Beersheba Valley |journal=Palestine Exploration Quarterly |volume=139 |issue=2 |year=2007 |pages=69–77 |doi=10.1179/003103207x194091|s2cid=161326436 }} ==External links== {{Commons}} {{wikivoyage-inline|Beer Sheva}} * [http://www.beer-sheva.muni.il/ Beersheba City Council] * [https://www.flickr.com/groups/beer-sheva/ Selection of photos from Beer Sheva] from [[flickr]] * [https://web.archive.org/web/20080406233300/http://web.bgu.ac.il/Eng/home/ Ben-Gurion University] * [https://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/alabaster/A4499625 The city of Beersheba: a tourist's guide] * [http://www.newadvent.org/cathen/02518a.htm Beer-Sheva]&nbsp;– Historical article from the [[Catholic Encyclopedia|Catholic Encyclopaedia]] * [https://web.archive.org/web/20080614033657/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22682910-2702,00.html Light Horse charges again] Article written by Martin Chulov, published in The Australian, November 1, 2007, the descendants of the Australian light-horsemen rode into the centre of Beersheva, re-enacting the gallant gallop of October 31, 1917 * [https://web.archive.org/web/20070824023021/http://www.aliciapatterson.org/APF001971/Downie/Downie04/Downie04.html Israel Builds] Expansion and architecture of Beersheva in the 1960s and 1970s * [http://www.jpost.com/Home/Article.aspx?id=175455 Blueprint for Beersheba] *{{cite web |last=Goodchild |first=Philip |author2=Talbert, Andrew |title=Beersheba & Abraham |url=http://www.bibledex.com/israel/beersheba.html |work=Bibledex in Israel |year= 2010 |publisher=[[Brady Haran]] for the [[University of Nottingham]]}} * Tsagai Asamain, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=71 Be'er Sheva-Compound C:Conservation measures during the excavation], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Yardena Etgar and Ofer Cohen, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=8 Tel Be’er Sheva: The Underground Water Reservoir System], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] * Shauli Sela and Fuad Abu-Taa, [http://www.iaa-conservation.org.il/Projects_Item_eng.asp?subject_id=10&site_id=9&id=25 The Turkish Mosque and the Governor's House: Conservation of the stone and plaster], [http://www.antiquities.org.il/home_eng.asp Israel Antiquities Authority Site] – [https://web.archive.org/web/20140626044723/http://iaa-conservation.org.il/index_eng.asp Conservation Department] *Survey of Western Palestine, Map 24: [http://www.iaa-archives.org.il/zoom/zoom.aspx?folder_id=93&type_id=6&id=8386 IAA], [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Survey_of_Western_Palestine_1880.24.jpg Wikimedia commons] *[https://beersheva.city/ BeerSheva.city], the first French portal of the city {{Beersheba}} {{South District (Israel)}} {{Largest Israeli cities}} {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:ഇസ്രായേലിലെ നഗരങ്ങൾ]] t1bxbmb8hewjb2t1r186fo0us61pu8k 3 575333 3765355 2022-08-16T06:52:45Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: RENJITHTS | RENJITHTS | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:52, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) f0wnj39pcxgtca3w2c3qbha3os1j0qj 3 575334 3765356 2022-08-16T06:55:52Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Aromalminisajeev | Aromalminisajeev | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:55, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 77412bzgbr8ekwkfxy8nysv0l5d7386 3 575335 3765360 2022-08-16T07:10:01Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Anish George c | Anish George c | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:10, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) b12n35jj9u9g28wf1z7u9iikwh83i6t 10 575336 3765361 2022-03-24T12:05:02Z en>CLalgo 0 Fixed redirects wikitext text/x-wiki {{Navbox | name = Beersheba | title = {{flagicon|Israel}} [[Beersheba]] / Be'er Sheva | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | image = [[File:Coat of arms of Beersheba.svg|80px|alt=Seal of Beersheba]] |basestyle = background:#BFD7FF |listclass = hlist |group1 = [[Attractions]] |list1 = * [[Abraham's Well]] * [[Beersheba Turkish railway station|Turkish railway station]] * [[Monument to the Negev Brigade]] * [[Negev Museum of Art]] * [[Tel Be'er Sheva]] |group2= [[Beersheba#Geography|Geography]] |list2= * [[Neighborhoods of Beersheba|Neighborhoods]] ** [[Nahal Beka]] * Adjacent suburbs ** [[Omer, Israel|Omer]] ** [[Shaqib al-Salam]] ** [[Tel Sheva]] * Industrial areas ** [[Ne'ot Hovav]] * Parks ** [[Australian Soldier Park]] |group3= [[Beersheba#History|History]] |list3= * [[Battle of Beersheba (1917)|1917 Battle of Beersheba]] * Shootings ** [[2013 Beersheba shooting|2013]] ** [[Beersheva bus station shooting|2015]] |group4= [[Beersheba#Sports|Sports]] |list4= * [[Hapoel Be'er Sheva F.C.|Hapoel Be'er Sheva]] * [[Conch Arena]] * <s>[[Vasermil Stadium]]</s> * [[Turner Stadium]] |group5=[[Transport in Beersheba|Transport]] |list5= * [[Ayit Aviation and Tourism]] * [[Be'er Sheva Center railway station|Center railway station]] * [[Dan Beersheva]] * [[Be'er Sheva North railway station|North railway station]] * [[Be'er Sheva (Teyman) Airfield|Teyman Airfield]] |group6= Businesses |list6= * <s>[[Mini Book]]</s> * [[Sami VeSusu]] |group7= Institutions |list7= * [[Beersheba Theater]] * [[Ben-Gurion University of the Negev]] * [[The Pride House in Beersheba|Pride House]] * [[Soroka Medical Center]] | below = * [[Israel]] * [[Negev]] * [[Southern District (Israel)|Southern District]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Beersheba]] [[Category:Israel templates]] </noinclude> o5wjw1vzeue6376daggnbx85ivpxsbf 3765362 3765361 2022-08-16T07:10:02Z Meenakshi nandhini 99060 [[:en:Template:Beersheba]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു wikitext text/x-wiki {{Navbox | name = Beersheba | title = {{flagicon|Israel}} [[Beersheba]] / Be'er Sheva | state = {{{state|autocollapse}}} | bodyclass = hlist | image = [[File:Coat of arms of Beersheba.svg|80px|alt=Seal of Beersheba]] |basestyle = background:#BFD7FF |listclass = hlist |group1 = [[Attractions]] |list1 = * [[Abraham's Well]] * [[Beersheba Turkish railway station|Turkish railway station]] * [[Monument to the Negev Brigade]] * [[Negev Museum of Art]] * [[Tel Be'er Sheva]] |group2= [[Beersheba#Geography|Geography]] |list2= * [[Neighborhoods of Beersheba|Neighborhoods]] ** [[Nahal Beka]] * Adjacent suburbs ** [[Omer, Israel|Omer]] ** [[Shaqib al-Salam]] ** [[Tel Sheva]] * Industrial areas ** [[Ne'ot Hovav]] * Parks ** [[Australian Soldier Park]] |group3= [[Beersheba#History|History]] |list3= * [[Battle of Beersheba (1917)|1917 Battle of Beersheba]] * Shootings ** [[2013 Beersheba shooting|2013]] ** [[Beersheva bus station shooting|2015]] |group4= [[Beersheba#Sports|Sports]] |list4= * [[Hapoel Be'er Sheva F.C.|Hapoel Be'er Sheva]] * [[Conch Arena]] * <s>[[Vasermil Stadium]]</s> * [[Turner Stadium]] |group5=[[Transport in Beersheba|Transport]] |list5= * [[Ayit Aviation and Tourism]] * [[Be'er Sheva Center railway station|Center railway station]] * [[Dan Beersheva]] * [[Be'er Sheva North railway station|North railway station]] * [[Be'er Sheva (Teyman) Airfield|Teyman Airfield]] |group6= Businesses |list6= * <s>[[Mini Book]]</s> * [[Sami VeSusu]] |group7= Institutions |list7= * [[Beersheba Theater]] * [[Ben-Gurion University of the Negev]] * [[The Pride House in Beersheba|Pride House]] * [[Soroka Medical Center]] | below = * [[Israel]] * [[Negev]] * [[Southern District (Israel)|Southern District]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Beersheba]] [[Category:Israel templates]] </noinclude> o5wjw1vzeue6376daggnbx85ivpxsbf 10 575337 3765363 2011-12-16T08:08:24Z en>Good Olfactory 0 moved [[Template:South District (Israel)]] to [[Template:Southern District (Israel)]]: to match article name [[Southern District (Israel)]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Template:Southern District (Israel)]] kmhx58fzawprgn9y8rhy3kk3pdsmu8v 3765364 3765363 2022-08-16T07:11:28Z Meenakshi nandhini 99060 [[:en:Template:South_District_(Israel)]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Template:Southern District (Israel)]] kmhx58fzawprgn9y8rhy3kk3pdsmu8v 10 575338 3765365 2022-01-25T02:53:50Z en>Minorax 0 svg wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Southern District (Israel) |title = [[Southern District (Israel)|Southern District]] of [[Israel]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |image = [[Image:Israel south dist.svg|70px]] |group1 = [[City council (Israel)|Cities]] |list1 = *[[Arad, Israel|Arad]] *[[Ashdod]] *[[Ashkelon]] *[[Beersheba]] *[[Dimona]] *[[Eilat]] *[[Kiryat Gat]] *[[Kiryat Malakhi]] *[[Netivot]] *[[Ofakim]] *[[Rahat]] *[[Sderot]] |group2 = [[Local council (Israel)|Local councils]] |list2 = *[[Ar'arat an-Naqab]] *[[Hura]] *[[Kuseife]] *[[Lakiya]] *[[Lehavim]] *[[Meitar]] *[[Mitzpe Ramon]] *[[Omer, Israel|Omer]] *[[Shaqib al-Salam]] *[[Tel as-Sabi]] *[[Yeruham]] |group3 = [[Regional council (Israel)|Regional councils]] |list3 = *[[Al-Kasom Regional Council|al-Kasom]] *[[Be'er Tuvia Regional Council|Be'er Tuvia]] *[[Bnei Shimon Regional Council|Bnei Shimon]] *[[Central Arava Regional Council|Central Arava]] *[[Eshkol Regional Council|Eshkol]] *[[Hevel Eilot Regional Council|Hevel Eilot]] *[[Hof Ashkelon Regional Council|Hof Ashkelon]] *[[Lakhish Regional Council|Lakhish]] *[[Merhavim Regional Council|Merhavim]] *[[Neve Midbar Regional Council|Neve Midbar]] *[[Ramat HaNegev Regional Council|Ramat HaNegev]] *[[Sdot Negev Regional Council|Sdot Negev (Azata)]] *[[Sha'ar HaNegev Regional Council|Sha'ar HaNegev]] *[[Shafir Regional Council|Shafir]] *[[Tamar Regional Council|Tamar]] *[[Yoav Regional Council|Yoav]] |group4 = See also |list4 = * [[Beersheba metropolitan area]] * [[Negev]] * [[Arabah]] |belowclass = hlist |below = * '''Other sub-divisions:''' [[Central District (Israel)|Central District]] * [[Haifa District]] * [[Jerusalem District]] * [[Judea and Samaria Area]] * [[Northern District (Israel)|Northern District]] * [[Tel Aviv District]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Israel district templates|Southern]] [[Category:Southern District (Israel)| Template]]</noinclude><includeonly> {{Main other|[[Category:Southern District (Israel)]]|}}</includeonly> psxd36ps65awtoz40k8i24z4dvcanyz 3765366 3765365 2022-08-16T07:11:53Z Meenakshi nandhini 99060 [[:en:Template:Southern_District_(Israel)]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Southern District (Israel) |title = [[Southern District (Israel)|Southern District]] of [[Israel]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |image = [[Image:Israel south dist.svg|70px]] |group1 = [[City council (Israel)|Cities]] |list1 = *[[Arad, Israel|Arad]] *[[Ashdod]] *[[Ashkelon]] *[[Beersheba]] *[[Dimona]] *[[Eilat]] *[[Kiryat Gat]] *[[Kiryat Malakhi]] *[[Netivot]] *[[Ofakim]] *[[Rahat]] *[[Sderot]] |group2 = [[Local council (Israel)|Local councils]] |list2 = *[[Ar'arat an-Naqab]] *[[Hura]] *[[Kuseife]] *[[Lakiya]] *[[Lehavim]] *[[Meitar]] *[[Mitzpe Ramon]] *[[Omer, Israel|Omer]] *[[Shaqib al-Salam]] *[[Tel as-Sabi]] *[[Yeruham]] |group3 = [[Regional council (Israel)|Regional councils]] |list3 = *[[Al-Kasom Regional Council|al-Kasom]] *[[Be'er Tuvia Regional Council|Be'er Tuvia]] *[[Bnei Shimon Regional Council|Bnei Shimon]] *[[Central Arava Regional Council|Central Arava]] *[[Eshkol Regional Council|Eshkol]] *[[Hevel Eilot Regional Council|Hevel Eilot]] *[[Hof Ashkelon Regional Council|Hof Ashkelon]] *[[Lakhish Regional Council|Lakhish]] *[[Merhavim Regional Council|Merhavim]] *[[Neve Midbar Regional Council|Neve Midbar]] *[[Ramat HaNegev Regional Council|Ramat HaNegev]] *[[Sdot Negev Regional Council|Sdot Negev (Azata)]] *[[Sha'ar HaNegev Regional Council|Sha'ar HaNegev]] *[[Shafir Regional Council|Shafir]] *[[Tamar Regional Council|Tamar]] *[[Yoav Regional Council|Yoav]] |group4 = See also |list4 = * [[Beersheba metropolitan area]] * [[Negev]] * [[Arabah]] |belowclass = hlist |below = * '''Other sub-divisions:''' [[Central District (Israel)|Central District]] * [[Haifa District]] * [[Jerusalem District]] * [[Judea and Samaria Area]] * [[Northern District (Israel)|Northern District]] * [[Tel Aviv District]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Israel district templates|Southern]] [[Category:Southern District (Israel)| Template]]</noinclude><includeonly> {{Main other|[[Category:Southern District (Israel)]]|}}</includeonly> psxd36ps65awtoz40k8i24z4dvcanyz 0 575339 3765370 2022-08-16T07:25:18Z Meenakshi nandhini 99060 [[ബീർഷെബ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക[[ബീർഷെബ]] ed53ebm6u6uknejz2qc9itdz8ufxftn 3 575340 3765371 2022-08-16T07:30:55Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Arun Haridas | Arun Haridas | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:30, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 28xmmqprjwpxb73bzfyshlaob37lrow 0 575341 3765385 2022-08-16T07:59:47Z Irshadpp 10433 "[[:en:Special:Redirect/revision/1104538639|Al-Farabi]]" എന്ന താൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്. wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=Abu Nasr Al-Farabi|other_names=''The Second Teacher''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin2">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA2">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<nowiki><ref name="Iranica"/></nowiki>. പുരോഹിതൻ യുഹാന്ന ഇബ്‌നു ഹൈലാൻ, യഹ്‌യ ഇബ്‌നു ആദി, അബു ഇസ്ഹാഖ് ഇബ്രാഹിം അൽ-ബാഗ്ദാദി എന്നിവരുൾപ്പെടെയുള്ള ക്രിസ്ത്യൻ പണ്ഡിതരോടൊപ്പം അദ്ദേഹം ഗണ്യമായ സമയം (ജീവിതത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും) [[ബാഗ്ദാദ്|ബാഗ്ദാദിൽ]] ചെലവഴിച്ചതായി സംഭവവിവരണങ്ങളിൽ നിന്ന് അറിയാം. പിന്നീട് [[ദമാസ്കസ്|ഡമാസ്കസിലും]] ഈജിപ്തിലും സമയം ചെലവഴിച്ച അദ്ദേഹം ഡമാസ്കസിലേക്ക് മടങ്ങുന്നതിന് മുമ്പ് 950-1 ൽ മരിച്ചു. <ref>Reisman, D.(ed.)''Before and After Avicenna''. Princeton, NJ. 2001</ref>  അവന്റെ പേര് അബു നസ്ർ മുഹമ്മദ് ബി. മുഹമ്മദ് ഫറാബി, ചിലപ്പോൾ അൽ-അർഹാനി എന്ന കുടുംബ നാമത്തിൽ, അതായത്, നിസ്ബയിൽ ഠർഹാൻ എന്ന മൂലകം പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സമകാലികർക്കിടയിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുത്തച്ഛൻ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നില്ല, എന്നാൽ ഇബ്‌നു അബി ഉസൈബിയയുടെ രചനകളിലും മുത്തച്ഛന്റെ ഇബ്‌നു ഖല്ലികന്റെ രചനകളിലും പെട്ടെന്ന് അവ്‌സലാദ് എന്ന പേര് പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മസ്ഥലം [[മദ്ധ്യേഷ്യ|മദ്ധ്യേഷ്യയിലെ]] അനേകം സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാകുമായിരുന്നു - അന്ന് [[ഖുറാസാൻ]] എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. മലിനജല ഉറവകളാൽ ജലസേചനം നടത്തുന്നതോ അടുത്തുള്ള നദിയിൽ നിന്ന് ഒഴുകുന്നതോ ആയ ഒരു പ്രദേശത്തിന്റെ [[പേർഷ്യൻ ഭാഷ|പേർഷ്യൻ]] പദമാണ് "പരബ്/ഫറബ്". അതിനാൽ, ആധുനിക [[കസാഖ്സ്ഥാൻ|കസാക്കിസ്ഥാനിലെ]] ജക്‌സാർട്ടെസിലെ ഫറബ് ( [[സിർ ദര്യ]] ) പോലെ, ആ പൊതുമേഖലയിൽ പേര് (അല്ലെങ്കിൽ ആ ഹൈഡ്രോളജിക്കൽ/ജിയോളജിക്കൽ ടോപ്പണിമിന്റെ വിവിധ പരിണാമങ്ങൾ) വഹിക്കുന്ന നിരവധി സ്ഥലങ്ങളുണ്ട്. [[തുർക്‌മെനിസ്ഥാൻ|തുർക്ക്‌മെനിസ്ഥാനിലെ]] ഓക്‌സസ് [[അമു ദര്യ|അമു]] ദര്യയിലെ ചഹാർജുയ്/അമോൽ നഗരം (ആധുനിക തുർക്ക്മെനാബത്ത് ), [[സിൽക്ക് റോഡ്|സിൽക്ക് റോഡിൽ]], [[ബുഖാറ|മെർവിനെ ബുഖാറയുമായി]] [[മെർവ്|ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു]], അല്ലെങ്കിൽ [[ഖുറാസാൻ|ഗ്രേറ്റർ ഖൊറാസാനിലെ]] ഫാര്യബ് (ഇന്നത്തെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ). പഴയ [[പേർഷ്യൻ ഭാഷ|പേർഷ്യൻ]] പരാബ് (ഹദൂദ് അൽ-ആലമിൽ ) അല്ലെങ്കിൽ ഫാര്യബ് (പര്യാബ്) ഒരു സാധാരണ പേർഷ്യൻ ടോപ്പണിമാണ്, അതായത് "നദീജലം വഴിതിരിച്ചുവിട്ട് ജലസേചനം നടത്തുന്ന പ്രദേശങ്ങൾ". പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടോടെ [[സിർ ദര്യ|ജക്‌സാർട്ടിലെ]] ഫറാബ് ഓട്രാർ എന്നറിയപ്പെട്ടു. <ref>{{Cite web|url=http://www.iranicaonline.org/articles/otrar|title=C. E. Bosworth, "OTRĀR" in Encyclopedia Iranica|access-date=2012-09-19|date=2002-07-20|publisher=Iranicaonline.org}}</ref> === പശ്ചാത്തലം === [[പ്രമാണം:Iranian_Farabi.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Iranian_Farabi.jpg/130px-Iranian_Farabi.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| അൽ-ഫറാബിയുടെ സാങ്കൽപ്പിക മുഖമുള്ള ഒരു ഇറാനിയൻ സ്റ്റാമ്പ്]] അദ്ദേഹത്തിന്റെ വംശീയ പശ്ചാത്തലം അറിയാൻ കഴിയില്ലെന്ന് പണ്ഡിതന്മാർ ഏറെക്കുറെ സമ്മതിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, <ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/EBchecked/topic/201680/al-Farabi|title=al-Farabi – Muslim philosopher}}</ref> <ref name="bartholomew.stanford.edu">{{Cite web|url=http://bartholomew.stanford.edu/authors/alfarabitext.html|title=D. Gutas, "AlFarabi" in Barthaolomew's World accessed Feb 18, 2010|access-date=2012-09-19|last=Lessons with Texts by Alfarabi|publisher=Bartholomew.stanford.edu}}</ref> <ref>David C. Reisman, "Al-Farabi and the philosophical curriculum", in Peter Adamson and Richard C. Taylor, ''The Cambridge companion to Arabic philosophy'', Cambridge University Press, 2005, p. 53.</ref> <ref>F. Abiola Irele/Biodun Jeyifo, "Farabi", in ''The Oxford Encyclopedia of African Thought'', Vol. 1, p. 379.</ref> അൽ-ഫറാബി പേർഷ്യൻ അല്ലെങ്കിൽ തുർക്കി വംശജനായും വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. മധ്യകാല [[അറബി ജനത|അറബ്]] ചരിത്രകാരനായ ഇബ്‌നു അബി ഉസൈബിയ (1270-ൽ അന്തരിച്ചു)-അൽ-ഫറാബിയുടെ ഏറ്റവും പഴയ ജീവചരിത്രകാരൻ-അൽ-ഫറാബിയുടെ പിതാവ് പേർഷ്യൻ വംശജനാണെന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ 'ഉയൂനിൽ പരാമർശിക്കുന്നു. <ref>Ebn Abi Osaybea, Oyun al-anba fi tabaqat at-atebba, ed. A. Müller, Cairo, 1299/1882. وكان ابوه قائد جيش وهو فارسي المنتسب</ref> 1288-ൽ ജീവിച്ചിരുന്ന ഒരു ആദ്യകാല ജീവചരിത്രം എഴുതിയ അൽ-ഷഹ്‌റാസൂരിയും ഫറാബി ഒരു പേർഷ്യൻ കുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ളയാളാണെന്ന് പറയുന്നു. <ref name="Nasr">Seyyed Hossein Nasr, Mehdi Amin Razavi. "An Anthology of Philosophy in Persia, Vol. 1: From Zoroaster to Umar Khayyam", I.B. Tauris in association with The Institute of Ismaili Studies, 2007. Pg 134: "Ibn Nadim in his al-Fihrist, which is the first work to mention Farabi considers him to be of Persian origin, as does Muhammad Shahrazuri in his ''Tarikh al-hukama'' and Ibn Abi Usaybi'ah in his ''Tabaqat al-atibba''. In contrast, [[Ibn Khallikan]] in his '"Wafayat al-'ayan considers him to be of Turkish descent. In any case, he was born in Farab in Khurasan of that day around 257/870 in a climate of Persianate culture"</ref> <ref>Arabic: و كان من سلاله فارس in J. Mashkur, Farab and Farabi, Tehran,1972. See also [[Dehkhoda Dictionary]] under the entry ''Farabi'' for the same exact Arabic quote.</ref> ജോർജ്ജ്ടൗൺ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ എമിറിറ്റസ് ഫിലോസഫി പ്രൊഫസറായ മാജിദ് <ref>Majid Fakhry, ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works and Influence'', Great Islamic Thinkers (Oxford: Oneworld Publications, 2002), 157. {{ISBN|9781851683024}}.</ref> അഭിപ്രായത്തിൽ '', പേർഷ്യൻ എക്‌സ്‌ട്രാക്‌ഷന്റെ ഒരു സൈനിക ക്യാപ്റ്റനായിരുന്നു ഫറാബിയുടെ പിതാവ്.'' ഒരു പേർഷ്യൻ ഉത്ഭവം മറ്റ് പല സ്രോതസ്സുകളും പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref></ref> ഫറാബിയുടെ കൃതികളിൽ [[പേർഷ്യൻ ഭാഷ|പേർഷ്യൻ]], സോഗ്ഡിയൻ, [[ഗ്രീക്ക് ഭാഷ|ഗ്രീക്ക്]] ഭാഷകളിൽ പോലും റഫറൻസുകളും ഗ്ലോസുകളും ഉണ്ടെന്ന് ദിമിത്രി ഗുട്ടസ് കുറിക്കുന്നു, പക്ഷേ ടർക്കിഷ് അല്ല. <ref></ref> സോഗ്ഡിയൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മാതൃഭാഷയായും <ref>Joshua Parens (2006). An Islamic philosophy of virtuous religions : introducing Alfarabi. Albany, NY: State Univ. of New York Press. pp. 3. {{ISBN|0-7914-6689-2}} excerpt: "He was a native speaker of Turkic {{Sic}} dialect, Soghdian." [Note: Sogdian was an East Iranian language and not a Turkic dialect]</ref> ഫറാബിലെ നിവാസികളുടെ ഭാഷയായും നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref>Joep Lameer, "Al-Fārābī and Aristotelian syllogistics: Greek theory and Islamic practice", E.J. Brill, 1994. {{ISBN|90-04-09884-4}} pg 22: "..Islamic world of that time, an area whose inhabitants must have spoken Soghdian or maybe a Turkish dialect..."</ref> മുഹമ്മദ് ജവാദ് മഷ്കൂർ ഇറാനിയൻ സംസാരിക്കുന്ന മധ്യേഷ്യൻ വംശജനെ വാദിക്കുന്നു. <ref name="GL">مشكور، محمدجواد. “فاراب و فارابي“. دوره14، ش161 (اسفند 54): 15-20- . J. Mashkur, "Farabi and Farabi" in volume 14, No. 161, pp 15–12, Tehran,1972. English translations of the arguments used by J. Mashkur can be found in: G. Lohraspi, "Some remarks on Farabi's background"; a scholarly approach citing [[Clifford Edmund Bosworth|C.E. Bosworth]], [[Bernard Lewis|B. Lewis]], [[Richard Nelson Frye|R. Frye]], D. Gutas, J. Mashkur and partial translation of J.Mashkur's arguments: [[iarchive:SomeRemarksOnFarabisBackgroundIranicsoghdianpersianOraltaic|PDF]]. ولي فارابي فيلسوف تنها متعلق به ايران نبود بلكه به عالم اسلام تعلق داشت و از بركت قرآن و دين محمد به اين مقام رسيد. از اينجهت هه دانشمنداني كه در اينجا گرد آمده‌اند او را يك دانشمند مسلمان متعلق به عالم انسانيت مي‌دانند و كاري به تركي و فارسي و عربي بودن او ندارند.</ref> ക്രിസ്റ്റോഫ് ബൗമർ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, അദ്ദേഹം ഒരു [[സോഗ്ഡിയ|സോഗ്ഡിയൻ]] ആയിരുന്നു. <ref name="baumer1">{{Cite book|url=https://www.google.com/books/edition/The_History_of_Central_Asia/LhiWDwAAQBAJ?hl|title=The History of Central Asia The Age of Islam and the Mongols|last=Baumer|first=Christoph|publisher=[[Bloomsbury Publishing]]|year=2016|isbn=9781838609405|page=42|quote=Abu Nasr Muhammad al-Farabi (ca. 870–950) was a renowned philosopher and scientist with a keen interest in the theory of knowledge. Probably a Sogdian from the great merchant city of Farab, now called Otrar, in southern Kazakhstan|author-link=Christoph Baumer}}</ref> 2020-ൽ എഴുതിയ തെരേസ്-ആൻ ഡ്രുവാർട്ട് പറയുന്നതനുസരിച്ച്, "പണ്ഡിതന്മാർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വംശീയ ഉത്ഭവത്തെ തർക്കിച്ചു. ചിലർ അദ്ദേഹം ടർക്കിഷ് ആണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു, എന്നാൽ സമീപകാല ഗവേഷണങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് അദ്ദേഹം ഒരു പേർഷ്യൻ ആണെന്നാണ്." {{Sfn|Druart|2020}} [[പ്രമാണം:KazakhstanP20-200Tenge-1999-donatedoy_f.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/KazakhstanP20-200Tenge-1999-donatedoy_f.jpg/220px-KazakhstanP20-200Tenge-1999-donatedoy_f.jpg|ലഘുചിത്രം| [[കസാഖ്സ്ഥാൻ|കസാക്കിസ്ഥാൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ]] കറൻസിയിൽ അൽ-ഫറാബി]] [[തുർക്കി ജനത|തുർക്കിക്]] ഉത്ഭവത്തെക്കുറിച്ച് അറിയപ്പെടുന്ന ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള പരാമർശം മധ്യകാല ചരിത്രകാരനായ ഇബ്‌നു ഖല്ലികാൻ (1282-ൽ അന്തരിച്ചു) നൽകിയതാണ്, അദ്ദേഹം തന്റെ കൃതിയായ ''വഫായത്ത്'' (669/1271-ൽ പൂർത്തിയാക്കി) ഫറാബിന് സമീപമുള്ള വാസിജ് എന്ന ചെറിയ ഗ്രാമത്തിലാണ് ഫറാബി ജനിച്ചതെന്ന് പറയുന്നു. ഇന്ന് ഒട്രാർ, [[കസാഖ്സ്ഥാൻ|കസാക്കിസ്ഥാൻ]] ) തുർക്കിക് മാതാപിതാക്കളുടെ. ഈ വിവരണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, ചില ആധുനിക പണ്ഡിതന്മാർ പറയുന്നത് അദ്ദേഹം തുർക്കിക് വംശജനാണ് എന്നാണ്. <ref>B.G. Gafurov, ''Central Asia:Pre-Historic to Pre-Modern Times'', (Shipra Publications, 2005), 124; "''Abu Nasr El-Farabi hailed from around ancient Farabi which was situated on the bank of Syr Daria and was the son of a Turk military commander''".</ref> <ref>Will Durant, ''The Age of Faith'', (Simon and Schuster, 1950), 253.</ref> <ref>Nicholas Rescher, Al-Farabi's Short Commentary on Aristotle's Prior Analytics, University of Pittsburgh Pre, 1963, p.11, [https://books.google.com/books?id=lLV1ssgsNRIC&printsec=frontcover&hl=en#v=onepage&q Online Edition].</ref> <ref>Antony Black, The History of Islamic Political Thought: From the Prophet to the Present, Routledge, p. 61, [https://books.google.com/books?id=nspmqLKPU-wC&printsec=frontcover&hl=en#v=onepage&q&f=false Online Edition]</ref> <ref>James Hastings, Encyclopedia of Religion and Ethics, Kessinger Publishing, Vol. 10, p.757, [https://books.google.com/books?id=dA9h8XGtRPQC&printsec=frontcover&hl=en#v=onepage&q Online Edition]</ref> <ref>edited by Ted Honderich. (1995). The Oxford companion to philosophy. Oxford: Oxford University Press. pp. 269. {{ISBN|0-19-866132-0}} "Of Turki origin, al-Farabi studied under Christian thinkers"</ref> ഗ്രീക്ക് വംശജനായ ഒരു അമേരിക്കൻ അറബിസ്റ്റായ ദിമിത്രി ഗുട്ടാസ് ഇതിനെ വിമർശിക്കുന്നു, ഇബ്‌നു ഖല്ലികന്റെ വിവരണം ഇബ്‌നു അബി ഉസൈബിയയുടെ മുൻകാല ചരിത്ര വിവരണങ്ങളെ ലക്ഷ്യം വച്ചുള്ളതാണെന്നും അൽ-ഫറാബിയുടെ തുർക്കി ഉത്ഭവം "തെളിയിക്കാൻ" ഉദ്ദേശിക്കുകയാണെന്നും പറഞ്ഞു. അധിക നിസ്ബ (കുടുംബപ്പേര്) ''"അൽ-ടർക്ക്"'' (അറബ്. "തുർക്ക്")-ഒരു നിസ്ബ ഫറാബിക്ക് ഒരിക്കലും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നിരുന്നാലും, ഇബ്‌നു ഹല്ലെകാൻ പകർത്തിയ [[അബുൽ ഫിദ|അബു അൽ-ഫെദ]], ഇത് തിരുത്തുകയും ''അൽ-ടോർക്കിയെ'' "വാ-കാന രാജോളൻ ടോർക്കിയാൻ" എന്നാക്കി മാറ്റുകയും ചെയ്തു, അതായത് "അദ്ദേഹം ഒരു തുർക്കിക്കാരനായിരുന്നു." ഇക്കാര്യത്തിൽ, തുർക്കികളുടെ കൃതികളിൽ തുർക്കി നാടോടി സംസ്കാരത്തിന്റെ അടയാളങ്ങൾ ഇല്ലാത്തതിനാൽ, [[ഓക്സ്ഫഡ് സർവകലാശാല|ഓക്സ്ഫോർഡ് പ്രൊഫസർ]] സിഇ ബോസ്വർത്ത് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു, "അൽ-ഫറാബി, [[അൽ-ബയ്റൂനി|അൽ-ബിറൂനി]], [[ഇബ്നു സീന]] തുടങ്ങിയ മഹത്തായ വ്യക്തികളെ ആവേശഭരിതരായ തുർക്കി പണ്ഡിതന്മാർ ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. അവരുടെ വംശം". <ref name="Bosworth2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=CAokDwAAQBAJ&pg=PT381|title=The Turks in the Early Islamic World|last=C. Edmund Bosworth|date=15 May 2017|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-1-351-88087-9|page=381}}</ref> മറുവശത്ത്, അറബ് ഗ്രാമങ്ങൾ കീഴടക്കിയപ്പോൾ ട്രാൻസോക്സിയാനയിലെ സെൽജൂക്കുകൾക്ക് വളരെ മുമ്പുതന്നെ തുർക്കികൾ ജീവിച്ചിരുന്നുവെന്നും ഈ തുർക്കികൾ നാടോടികളായ ജീവിതമൊന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെന്നും ആർഎൻ ഫ്രേയും അയ്ഡിൻ സയിലിയും വാദിക്കുന്നു. <ref name="Bosworth2017" /> === ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും === അൽ-ഫറാബി തന്റെ ജീവിതകാലം മുഴുവൻ [[ബാഗ്ദാദ്|ബാഗ്ദാദിൽ]] ചെലവഴിച്ചു. ഇബ്‌നു അബി ഉസൈബിയ സംരക്ഷിച്ച ആത്മകഥാപരമായ ഭാഗത്തിൽ, താൻ ''യുഹാന്ന'' ബിൻ ഹെയ്‌ലനോടൊപ്പം യുക്തിയും വൈദ്യശാസ്ത്രവും സാമൂഹ്യശാസ്ത്രവും പഠിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ഫറാബി പ്രസ്താവിച്ചു [[പോർഫിറി|പോർഫിറിയുടെ]] ''ഈസാഗോജ്'', അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ ''വിഭാഗങ്ങൾ'', ''ഡി ഇന്റർപ്രെറ്റേഷൻ'', ''പ്രയർ ആൻഡ് പോസ്‌റ്റീരിയർ അനലിറ്റിക്‌സ് എന്നിവ'' പഠിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അദ്ധ്യാപകൻ ബിൻ ഹൈലാൻ ഒരു [[നെസ്തോറിയൻ സിദ്ധാന്തം|നെസ്തോറിയൻ]] പുരോഹിതനായിരുന്നു. ഈ പഠന കാലഘട്ടം ഒരുപക്ഷേ ബാഗ്ദാദിൽ ആയിരിക്കാം, അൽ-മസൂദി രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത് അൽ- മുഖ്താദിറിന്റെ (295-320/908-32) ഭരണകാലത്താണ് യുഹാന്ന മരിച്ചത്. 942 സെപ്‌റ്റംബർ അവസാനം വരെ അദ്ദേഹം ബാഗ്ദാദിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ''മബാദേ ആരാ അഹ്‌ൽ അൽ-മദീന അൽ-ഫാസെലയിലെ'' കുറിപ്പുകളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. അടുത്ത വർഷം (331), അതായത് 943 സെപ്തംബറോടെ അദ്ദേഹം ഡമാസ്കസിൽ പുസ്തകം പൂർത്തിയാക്കി. മൊറോക്കോയിലെ ടെറ്റൂവാനിലും അദ്ദേഹം പഠിച്ചു <ref>{{Cite book|title=The 15:17 to Paris: The True Story of a Terrorist, a Train, and Three American Heroes|last=Sadler|first=Anthony|last2=Skarlatos|first2=Alek|last3=Stone|first3=Spencer|last4=Stern|first4=Jeffrey E.|date=2016|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-61039-734-6|location=New York|page=18}}</ref> [[അലെപ്പോ|അലപ്പോയിൽ]] കുറച്ചുകാലം താമസിക്കുകയും പഠിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഫറാബി പിന്നീട് [[ഈജിപ്റ്റ്‌|ഈജിപ്ത്]] സന്ദർശിച്ചു, 337/ജൂലൈ 948-ജൂൺ 949 - ൽ സിറിയയിൽ തിരിച്ചെത്തിയപ്പോൾ ഈജിപ്തിലെ ''മബാഡെ'' എന്ന പുസ്തകം സംഗ്രഹിച്ചുകൊണ്ട് ആറ് ഭാഗങ്ങൾ പൂർത്തിയാക്കി. അൽ-മസൂദി, വസ്തുത കഴിഞ്ഞ് കഷ്ടിച്ച് അഞ്ച് വർഷത്തിന് ശേഷം (955-6, തൻബിഹിന്റെ രചനയുടെ തീയതി), റജബ് 339-ൽ (950 ഡിസംബർ 14-നും 951 ജനുവരി 12-നും ഇടയിൽ) [[ദമാസ്കസ്|ഡമാസ്കസിൽ]] വെച്ച് ഫറാബി മരിച്ചുവെന്ന് പറയുന്നു. == മതപരമായ വിശ്വാസങ്ങൾ == ഇസ്ലാമിനുള്ളിൽ അൽ-ഫറാബിയുടെ മതപരമായ ബന്ധം തർക്കത്തിലാണ്. ചില ചരിത്രകാരന്മാർ അദ്ദേഹത്തെ [[സുന്നി]] എന്ന് തിരിച്ചറിയുമ്പോൾ, <ref>{{Citation |last=Patrick J. Ryan SJ |title=Amen |date=10 October 2018 |url=https://books.google.com/books?id=US11DwAAQBAJ |page=101 |publisher=CUA Press |isbn=9780813231242}}</ref> മറ്റുചിലർ അദ്ദേഹം [[ഷിയാ ഇസ്‌ലാം|ഷിയാ]] ആണെന്നോ അല്ലെങ്കിൽ ഷിയാ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയവനാണെന്നും വാദിക്കുന്നു. നജ്ജാർ ഫൗസി വാദിക്കുന്നത് അൽ-ഫറാബിയുടെ രാഷ്ട്രീയ തത്ത്വചിന്തയിൽ ശിയാ വിഭാഗങ്ങളുടെ സ്വാധീനം ഉണ്ടായിരുന്നു എന്നാണ്. <ref>Fazi, Fārābī's Political Philosophy and shī'ism, Studia Islamica, No. 14 (1961), pp. 57–72</ref> ഒരു നല്ല വിവരണം നൽകിക്കൊണ്ട്, നാദിയ മഫ്തൂനി ഫറാബിയുടെ രചനകളുടെ ഷിയാ വശങ്ങളെ വിവരിക്കുന്നു. അവൾ പറഞ്ഞതുപോലെ, ഫറാബി തന്റെ അൽ-മില്ല, അൽ-സിയാസ അൽ-മദനിയ, തഹ്‌സിൽ അൽ-സഅദ എന്നിവയിൽ വിശ്വസിക്കുന്നത് പ്രവാചകനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമികളായ ഇമാമുകളും ഭരിക്കുന്ന ഒരു ഉട്ടോപ്യയിലാണ്. <ref>{{Cite journal|last=Maftouni|first=Nadia|date=2013|title=وجوه شیعی فلسفه فارابی|trans-title=Shi'ite Aspects of Farabi`s Philosophy|url=http://andishe.maaref.ac.ir/article-1-865-en.html|language=fa|journal=Andishe-Novin-E-Dini|volume=9|issue=33|pages=12|accessdate=31 October 2018}}</ref> == സൃഷ്ടികളും സംഭാവനകളും == [[തർക്കശാസ്ത്രം|യുക്തി]], [[ഗണിതം]], [[സംഗീതം]], [[തത്ത്വശാസ്ത്രം|തത്ത്വചിന്ത]], [[മനഃശാസ്ത്രം]], [[വിദ്യാഭ്യാസം]] എന്നീ മേഖലകളിൽ ഫറാബി സംഭാവനകൾ നൽകി . === ആൽക്കെമി === അൽ-ഫറാബി എഴുതി: ''അമൃതത്തിന്റെ കലയുടെ ആവശ്യകത'' <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=7CP7fYghBFQC&q=Al-Djildaki&pg=PA1011|title=E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913–1936|last=Houtsma|first=M. Th|year=1993|isbn=9789004097902}}</ref> === യുക്തി === അദ്ദേഹം പ്രധാനമായും ഒരു അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ യുക്തിവാദിയായിരുന്നെങ്കിലും, അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ ഇതര ഘടകങ്ങളെ അദ്ദേഹം തന്റെ കൃതികളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഭാവി സംഘങ്ങളുടെ വിഷയങ്ങൾ, വിഭാഗങ്ങളുടെ [[സംഖ്യ|എണ്ണവും]] ബന്ധവും, [[തർക്കശാസ്ത്രം|യുക്തിയും]] [[വ്യാകരണം|വ്യാകരണവും]] തമ്മിലുള്ള ബന്ധം, അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ ഇതര അനുമാന രൂപങ്ങൾ എന്നിവ അദ്ദേഹം ചർച്ച ചെയ്തു. <ref>[https://www.britannica.com/topic/history-of-logic/Medieval-logic History of logic: Arabic logic], ''[[Encyclopædia Britannica]]''.</ref> യുക്തിയെ രണ്ട് വ്യത്യസ്ത ഗ്രൂപ്പുകളായി തരംതിരിച്ചതിന്റെ ബഹുമതിയും അദ്ദേഹത്തിനുണ്ട്, ആദ്യത്തേത് "ആശയം", രണ്ടാമത്തേത് " തെളിവ് ". അരിസ്റ്റോട്ടിലിയനേക്കാൾ യുക്തിയുടെ [[സ്റ്റോയിക്ക് തത്വചിന്ത|സ്റ്റോയിക്]] പാരമ്പര്യത്തിന്റെ ഭാഗമായ സോപാധിക സിലോജിസങ്ങളുടെയും അനലോഗിക്കൽ അനുമാനത്തിന്റെയും സിദ്ധാന്തങ്ങളും അൽ-ഫറാബി പരിഗണിച്ചു. <ref>{{Cite journal|issn=0022-362X|volume=61|issue=22|page=726|last=Feldman|first=Seymour|title=Rescher on Arabic Logic|journal=The Journal of Philosophy|date=26 November 1964|jstor=2023632|publisher=Journal of Philosophy, Inc.|doi=10.2307/2023632}}<br /><br />{{Cite book|title=The Hellenistic Philosophers. Vol 1: Translations of the principal sources with philosophical commentary|last=Long|first=A. A.|last2=D. N. Sedley|publisher=Cambridge University Press|year=1987|isbn=0-521-27556-3|location=Cambridge}}</ref> അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ പാരമ്പര്യത്തിലേക്ക് അൽ-ഫറാബി വരുത്തിയ മറ്റൊരു കൂട്ടിച്ചേർക്കലാണ് ''അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ'' കാവ്യശാസ്ത്രത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു വ്യാഖ്യാനത്തിൽ കാവ്യാത്മക സിലോജിസം എന്ന ആശയം അവതരിപ്പിച്ചത്. <ref>{{Cite journal|title=The Islamic roots of the poetic syllogism|journal=College Literature|date=February 1996|last=Ludescher|first=Tanyss|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3709/is_199602/ai_n8749610|archiveurl=https://web.archive.org/web/20050531082724/http://www.findarticles.com/p/articles/mi_qa3709/is_199602/ai_n8749610|archivedate=2005-05-31|accessdate=2008-02-29}}</ref> === സംഗീതം === [[പ്രമാണം:Al-Farabi.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Al-Farabi.png/170px-Al-Farabi.png|ലഘുചിത്രം| അൽ-ഫറാബിയുടെ ''കിതാബ് അൽ-മൂസിഖ അൽ-കബീറിൽ'' നിന്ന് ഒരു സംഗീതോപകരണം വരയ്ക്കുന്നു, ഒരു ''ശഹ്രുദ്'']] ''കിതാബ് അൽ-മുസിക്ക'' (സംഗീതത്തിന്റെ പുസ്തകം) എന്ന പേരിൽ അൽ-ഫറാബി സംഗീതത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു പുസ്തകം എഴുതി. അതിൽ, സംഗീതത്തെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ പ്രാപഞ്ചിക ഗുണങ്ങളെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ സ്വാധീനങ്ങളെക്കുറിച്ചും അദ്ദേഹം ദാർശനിക തത്വങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. മ്യൂസിക് തെറാപ്പി കൈകാര്യം ചെയ്യുകയും [[ആത്മാവ്|ആത്മാവിൽ]] സംഗീതത്തിന്റെ ചികിത്സാ ഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യുകയും ''ചെയ്ത ബുദ്ധിയുടെ അർത്ഥങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള'' ഒരു ഗ്രന്ഥവും അദ്ദേഹം എഴുതി. <ref name="Amber">Amber Haque (2004), "Psychology from Islamic Perspective: Contributions of Early Muslim Scholars and Challenges to Contemporary Muslim Psychologists", ''Journal of Religion and Health'' '''43''' (4): 357–377 [363].</ref> === തത്വശാസ്ത്രം === [[പ്രമാണം:Bnf_lat_9335.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Bnf_lat_9335.jpg/170px-Bnf_lat_9335.jpg|ലഘുചിത്രം| ജെറാർഡ് ഓഫ് ക്രെമോണയുടെ ''കിതാബ് ഇഹ്സ അൽ-ഉലുമിന്റെ'' ലാറ്റിൻ വിവർത്തനം ("എൻസൈക്ലോപീഡിയ ഓഫ് സയൻസസ്")]] ഒരു തത്ത്വചിന്തകൻ എന്ന നിലയിൽ, "ഫറാബിസം" അല്ലെങ്കിൽ "അൽഫറാബിസം" എന്നറിയപ്പെടുന്ന ആദ്യകാല ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തയുടെ സ്വന്തം സ്കൂളിന്റെ സ്ഥാപകനായിരുന്നു അൽ-ഫറാബി, എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്നീട് അവിസെനിസത്താൽ മൂടപ്പെട്ടു. അൽ-ഫറാബിയുടെ തത്ത്വചിന്ത " [[പ്ലേറ്റോ|പ്ലേറ്റോയുടെയും]] [[അരിസ്റ്റോട്ടിൽ|അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെയും]] തത്ത്വചിന്തയെ തകർക്കുന്നു [... കൂടാതെ ...] മെറ്റാഫിസിക്സിൽ നിന്ന് [[ശാസ്ത്രീയ സമീപനം|മെത്തഡോളജിയിലേക്ക്]] നീങ്ങുന്നു, ആധുനികതയെ മുൻകൂട്ടിക്കാണുന്ന ഒരു നീക്കം ", കൂടാതെ "തത്ത്വചിന്തയുടെ തലത്തിൽ, അൽഫറാബി സിദ്ധാന്തത്തെയും പ്രയോഗത്തെയും ഏകീകരിക്കുന്നു. [... കൂടാതെ] [[രാഷ്ട്രീയം|രാഷ്ട്രീയ]] മേഖലയിൽ അദ്ദേഹം സിദ്ധാന്തത്തിൽ നിന്ന് പരിശീലനത്തെ മോചിപ്പിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[നവപ്ലേറ്റോണിസം|നിയോപ്ലാറ്റോണിക്]] ദൈവശാസ്ത്രം വാചാടോപം എന്ന നിലയിൽ മെറ്റാഫിസിക്സ് മാത്രമല്ല. ആദ്യ കാരണത്തിന്റെ സ്വഭാവത്തെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കാനുള്ള തന്റെ ശ്രമത്തിൽ, അൽഫറാബി <ref>{{Cite journal|first=Ian Richard|last=Netton|title=''Breaking with Athens: Al-Farabi as Founder'', Applications of Political Theory By Christopher A. Colmo|publisher=[[Oxford University Press]]|journal=Journal of Islamic Studies|year=2008|volume=19|issue=3|pages=397–8|doi=10.1093/jis/etn047}}</ref> [[അറിവ്|അറിവിന്റെ]] പരിധി കണ്ടെത്തുന്നു. അൽ-ഫറാബി നിരവധി നൂറ്റാണ്ടുകളായി ശാസ്ത്രത്തിലും തത്ത്വചിന്തയിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിരുന്നു, <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=hr62AgAAQBAJ&q=al-farabi+influence+science&pg=PA171|title=Medieval Science, Technology, and Medicine: An Encyclopedia|last=Glick|first=Thomas F., Steven Livesey and Faith Wallis|date=2014|publisher=Routledge|isbn=978-0415969307|location=New York|page=171}}</ref> അറിവിൽ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് പിന്നിൽ രണ്ടാമതായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു (അദ്ദേഹത്തിന്റെ "രണ്ടാം അധ്യാപകൻ" എന്ന തലക്കെട്ട്). തത്ത്വചിന്തയുടെയും [[സൂഫിസം|സൂഫിസത്തിന്റെയും]] സമന്വയം ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതി [[ഇബ്നു സീന|ഇബ്നു സീനയുടെ]] (അവിസെന്ന) കൃതിക്ക് വഴിയൊരുക്കി. അൽ-ഫറാബി [[അരിസ്റ്റോട്ടിൽ|അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ]] കൃതികൾക്ക് ഒരു വ്യാഖ്യാനവും എഴുതി, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായ കൃതികളിൽ ഒന്നാണ് ''അൽ-മദീന അൽ-'' ഫാദില ( {{Lang|ar|اراء اهل المدينة الفاضلة و مضاداتها}} ) അവിടെ അദ്ദേഹം പ്ലേറ്റോയുടെ ''ദ റിപ്പബ്ലിക്കിലെ'' പോലെ ഒരു അനുയോജ്യമായ [[പരമാധികാര രാഷ്ട്രം|സംസ്ഥാനം]] സിദ്ധാന്തിച്ചു. <ref name="Stanford">[http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-natural Arabic and Islamic Natural Philosophy and Natural Science], ''[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]''</ref> മതം ചിഹ്നങ്ങളിലൂടെയും പ്രേരണയിലൂടെയും സത്യമാണ് അവതരിപ്പിക്കുന്നതെന്ന് അൽ-ഫറാബി വാദിച്ചു, [[പ്ലേറ്റോ|പ്ലേറ്റോയെപ്പോലെ]], ഭരണകൂടത്തിന് മാർഗനിർദേശം നൽകുന്നത് തത്ത്വചിന്തകന്റെ കടമയായി കാണുന്നു. പ്ലാറ്റോ വിഭാവനം ചെയ്ത തത്ത്വചിന്തകൻ-രാജാവിനുപകരം [[ഇസ്ലാമിലെ പ്രവാചകന്മാർ|പ്രവാചകൻ]] [[ഇമാം|ഇമാം ഭരിക്കേണ്ട]] അനുയോജ്യമായ രാഷ്ട്രത്തെ അദ്ദേഹം പരിഗണിച്ചുകൊണ്ട് ഇസ്‌ലാമിക പശ്ചാത്തലത്തിൽ നിന്ന് സമാന്തരമായി പ്ലാറ്റോണിക് വീക്ഷണം ഉൾക്കൊള്ളിച്ചു. പ്രവാചകൻ [[മുഹമ്മദ്|മുഹമ്മദ് നബിയുടെ]] [[രാഷ്ട്രത്തലവൻ|രാഷ്ട്രത്തലവനായി]] ഭരിച്ച [[മദീന|മദീനയുടെ]] നഗര-സംസ്ഥാനമാണ് അനുയോജ്യമായ സംസ്ഥാനമെന്ന് അൽ-ഫറാബി വാദിച്ചു, കാരണം അദ്ദേഹത്തിന് നിയമം അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ട [[അല്ലാഹു|അല്ലാഹുവുമായി]] അദ്ദേഹം നേരിട്ട് ആശയവിനിമയം നടത്തി. പ്രവാചകൻ-ഇമാമിന്റെ അഭാവത്തിൽ, സുന്നി റാഷിദുൻ ഖിലാഫത്തിന്റെ റിപ്പബ്ലിക്കൻ ക്രമത്തെ ആദ്യകാല മുസ്ലീം ചരിത്രത്തിലെ ഒരു ഉദാഹരണമായി കണക്കാക്കി, ആദർശ രാഷ്ട്രത്തോട് ഏറ്റവും അടുത്തത് ജനാധിപത്യത്തെ അൽ-ഫറാബി കണക്കാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, അപൂർണ്ണമായ രാഷ്ട്രങ്ങൾ ഉയർന്നുവന്നത് ജനാധിപത്യത്തിൽ നിന്നാണെന്നും അദ്ദേഹം വാദിച്ചു, റാഷിദൂൻ ഖലീഫമാരുടെ ആദ്യകാല ഇസ്ലാമിക ഖിലാഫത്തിന്റെ റിപ്പബ്ലിക്കൻ ക്രമം പിന്നീട് ഉമയ്യദ്, അബ്ബാസിദ് രാജവംശങ്ങൾക്ക് കീഴിലുള്ള ഒരു രാജവാഴ്ചയോട് സാമ്യമുള്ള ഒരു ഭരണകൂടം എങ്ങനെ മാറ്റിസ്ഥാപിച്ചു. <ref>Ronald Bontekoe, Mariėtta Tigranovna Stepaniants (1997), ''Justice and Democracy'', University of Hawaii Press, p. 251, {{ISBN|0824819268}}</ref> === ഭൗതികശാസ്ത്രം === അൽ-ഫറാബി "ഓൺ വാക്വം" എന്ന ഒരു ചെറിയ ഗ്രന്ഥം എഴുതി, അവിടെ അദ്ദേഹം [[ശൂന്യത|ശൂന്യതയുടെ]] നിലനിൽപ്പിന്റെ സ്വഭാവത്തെക്കുറിച്ച് ചിന്തിച്ചു. <ref name="Stanford">[http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-natural Arabic and Islamic Natural Philosophy and Natural Science], ''[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]''</ref> ലഭ്യമായ ഇടം നിറയ്ക്കാൻ വായുവിന്റെ വോളിയം വികസിക്കുമെന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ അന്തിമ നിഗമനം, തികഞ്ഞ വാക്വം എന്ന ആശയം പൊരുത്തമില്ലാത്തതാണെന്ന് അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ചു. <ref name="Stanford" /> === മനഃശാസ്ത്രം === അൽ-ഫറാബി ''സോഷ്യൽ സൈക്കോളജിയും'' ''സദ്‌ഗുണമുള്ള നഗരത്തിലെ പൗരന്മാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങളുടെ തത്വങ്ങളും'' എഴുതി, അവ സാമൂഹിക മനഃശാസ്ത്രത്തെ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന ആദ്യത്തെ ഗ്രന്ഥങ്ങളായിരുന്നു. "ഒറ്റപ്പെട്ട ഒരു വ്യക്തിക്ക് മറ്റ് വ്യക്തികളുടെ സഹായമില്ലാതെ സ്വയം എല്ലാ പൂർണ്ണതകളും കൈവരിക്കാൻ കഴിയില്ല" എന്നും "മറ്റൊരു മനുഷ്യനോടോ മറ്റ് മനുഷ്യരോടോ താൻ ചെയ്യേണ്ട അധ്വാനത്തിൽ ചേരുക എന്നത് ഓരോ മനുഷ്യന്റെയും സഹജമായ സ്വഭാവമാണെന്നും അദ്ദേഹം പ്രസ്താവിച്ചു. ." "ആ പൂർണ്ണതയിൽ തനിക്ക് കഴിയുന്നത് നേടാൻ, ഓരോ മനുഷ്യനും മറ്റുള്ളവരുടെ അയൽപക്കത്ത് നിൽക്കുകയും അവരുമായി സഹവസിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്" എന്ന് അദ്ദേഹം നിഗമനം ചെയ്തു. <ref name="Amber">Amber Haque (2004), "Psychology from Islamic Perspective: Contributions of Early Muslim Scholars and Challenges to Contemporary Muslim Psychologists", ''Journal of Religion and Health'' '''43''' (4): 357–377 [363].</ref> ''ഐഡിയൽ സിറ്റിയിലെ പൗരന്മാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങളുടെ തത്ത്വങ്ങളുടെ'' 24-ാം അധ്യായമായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട അദ്ദേഹത്തിന്റെ ''ഓൺ ദി കോസ് ഓഫ് [[സ്വപ്നം|ഡ്രീംസിൽ]]'', സ്വപ്ന വ്യാഖ്യാനവും സ്വപ്നങ്ങളുടെ സ്വഭാവവും കാരണങ്ങളും തമ്മിൽ അദ്ദേഹം വേർതിരിച്ചു. <ref name="Amber">Amber Haque (2004), "Psychology from Islamic Perspective: Contributions of Early Muslim Scholars and Challenges to Contemporary Muslim Psychologists", ''Journal of Religion and Health'' '''43''' (4): 357–377 [363].</ref> == തത്ത്വചിന്ത == [[പ്രമാണം:Bodlein_Library_MS._Arab.d.84_roll332_frame1.jpg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Bodlein_Library_MS._Arab.d.84_roll332_frame1.jpg/220px-Bodlein_Library_MS._Arab.d.84_roll332_frame1.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| [[അരിസ്റ്റോട്ടിൽ|അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ]] മെറ്റാഫിസിക്‌സിനെക്കുറിച്ചുള്ള അൽ-ഫറാബിയുടെ വ്യാഖ്യാനത്തിന്റെ 17-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ കൈയെഴുത്തുപ്രതിയിൽ നിന്നുള്ള പേജുകൾ]] === സ്വാധീനങ്ങൾ === അൽ-ഫറാബിയുടെ തത്ത്വചിന്തയിലെ പ്രധാന സ്വാധീനം അലക്സാണ്ട്രിയയിലെ അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ പാരമ്പര്യമായിരുന്നു. പ്രഗത്ഭനായ ഒരു എഴുത്തുകാരനായ അദ്ദേഹം നൂറിലധികം കൃതികളുടെ ബഹുമതി നേടിയിട്ടുണ്ട്. <ref>Black, D. ''Al-Farabi'' in Leaman, O & Nasr, H (2001). ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. p178.</ref> ഇവയിൽ തത്ത്വചിന്തയുടെ നിരവധി പ്രോലിഗോമെനകളും പ്രധാനപ്പെട്ട അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ കൃതികളുടെ വ്യാഖ്യാനങ്ങളും ( നിക്കോമേഷ്യൻ എത്തിക്സ് പോലുള്ളവ) അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വന്തം കൃതികളും ഉൾപ്പെടുന്നു. വ്യത്യസ്തമായ നിരവധി ദാർശനിക ശാഖകളും പാരമ്പര്യങ്ങളും ഒരുമിച്ച് വരച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശയങ്ങൾ അവയുടെ യോജിപ്പാണ് അടയാളപ്പെടുത്തുന്നത്. [[ടോളമി|ടോളമിയുടെ]] ഗ്രഹ മാതൃകയും [[നവപ്ലേറ്റോണിസം|നിയോ-പ്ലാറ്റോണിസത്തിന്റെ]] ഘടകങ്ങളും, <ref>Motahhari, Mortaza, Becoming familiar with Islamic knowledge, V1, p:162</ref> പ്രത്യേകിച്ച് മെറ്റാഫിസിക്സും പ്രായോഗിക (അല്ലെങ്കിൽ രാഷ്ട്രീയ) തത്ത്വചിന്തയും (അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ ''രാഷ്ട്രീയത്തേക്കാൾ'' പ്ലേറ്റോയുടെ ''റിപ്പബ്ലിക്കിനോട്'' സാമ്യമുണ്ട്) അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തെ സ്വാധീനിച്ച മറ്റ് ചില പ്രധാന സ്വാധീനങ്ങൾ. <ref>Reisman, D. ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In Adamson, P & Taylor, R. (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy''. Cambridge: Cambridge University Press. p52</ref> === അൽ-ഫറാബി, അരിസ്റ്റോട്ടിൽ, മൈമോനിഡെസ് === 1981-ൽ എഫ്‌ഡബ്ല്യു സിമ്മർമാൻ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ''അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ ഡി ഇന്റർപ്രെറ്റേഷനെക്കുറിച്ചുള്ള ഫറാബിയുടെ കമന്ററി ആൻഡ് ഷോർട്ട് ട്രീറ്റീസിന്റെ'' വിവർത്തനത്തിൽ കാണപ്പെടുന്നതുപോലെ, മധ്യകാലഘട്ടത്തിൽ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ ചിന്തകൾ ക്രിസ്ത്യൻ പാശ്ചാത്യർക്ക് കൈമാറുന്നതിൽ അൽ-ഫറാബി ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു. മധ്യകാലഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട യഹൂദ ചിന്തകനായ [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡീസിൽ]] ഫറാബിക്ക് വലിയ സ്വാധീനമുണ്ടായിരുന്നു. മൈമോനിഡെസ് അറബിയിൽ ''യുക്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള'' ഒരു ഗ്രന്ഥം എഴുതി '', അൽ-മാന്റിക്കിലെ പ്രശസ്തമായ മഖാലാ ഫി സിന'' . പേർഷ്യൻ തത്ത്വചിന്തകരായ [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്നയും]] എല്ലാറ്റിനുമുപരി അൽ-ഫറാബിയും നടത്തിയ അഭിപ്രായങ്ങളുടെ വെളിച്ചത്തിൽ അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ യുക്തിയുടെ അവശ്യകാര്യങ്ങളെ അത്ഭുതകരമായി സംക്ഷിപ്തമായി ഈ കൃതി പരിഗണിക്കുന്നു. ട്രീറ്റിസിനായി സമർപ്പിച്ച തന്റെ പുസ്തകത്തിൽ റെമി ബ്രാഗ്, അതിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരേയൊരു ചിന്തകൻ ഫാറാബിയാണെന്ന വസ്തുത ഊന്നിപ്പറയുന്നു. അൽ-ഫറാബിയും [[ഇബ്നു സീന|ഇബ്‌നു]] [[ഇബ്നു റുഷ്ദ്|സീനയും അവെറോസും]] മുസ്‌ലിംകൾക്കിടയിൽ പെരിപറ്റെറ്റിക്‌സ് ( ''അൽ-മഷ്‌ഷായ്യു'' എൻ) അല്ലെങ്കിൽ [[യുക്തിവാദം|യുക്തിവാദികൾ]] ( ''എസ്റ്റെദ്‌ലാലിയൻ'' ) ആയി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref>Motahhari, Morteza, Becoming familiar with Islamic knowledge, V1, p.166 اگر بخواهيم كلمهای را به كار بريم كه مفيد مفهوم روش فلسفی مشائين باشد بايد كلمه ( استدلالی ) را به كار بريم . </ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.muslimphilosophy.com/pd/d-22.htm|title=Dictionary of Islamic Philosophical Terms|access-date=2012-09-19|publisher=Muslimphilosophy.com}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.muslimphilosophy.com/ip/rep/H002|title=Aristotelianism in Islamic philosophy|access-date=2012-09-19|publisher=Muslimphilosophy.com}}</ref> എന്നിരുന്നാലും, "രണ്ട് തത്ത്വചിന്തകരുടെ ആശയങ്ങളുടെ ഒത്തുചേരൽ" എന്ന തന്റെ പുസ്തകത്തിൽ [[പ്ലേറ്റോ|പ്ലേറ്റോയുടെയും]] [[അരിസ്റ്റോട്ടിൽ|അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെയും]] ആശയങ്ങൾ ശേഖരിക്കാൻ അദ്ദേഹം ശ്രമിച്ചു. <ref>Motahhari, Mortaza, Becoming familiar with Islamic knowledge, V1, p.167 فارابی كتاب كوچك معروفی دارد به نام ( الجمع بين رأيی الحكيمين ) در اين كتاب مسائل اختلافی اين دو فيلسوف طرح شده و كوشش شده كه به نحوی اختلافات ميان اين دو حكيم از بين برود .</ref> ആദംസൺ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, തന്റെ ക്രിസ്ത്യൻ അദ്ധ്യാപകൻ യൂഹാന ബിൻ ഹെയ്‌ലൻ ഉൾപ്പെട്ട അലക്സാണ്ട്രിയൻ ദാർശനിക പാരമ്പര്യത്തെ ഒരേസമയം പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുകയും പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തിലേക്കാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഏകീകരിച്ചത്. തത്ത്വചിന്തയുടെ "രണ്ടാമത്തെ ഗുരു" (അരിസ്റ്റോട്ടിൽ ഒന്നാമൻ) എന്ന ബഹുമതിയായ തലക്കെട്ട് ഉപയോഗിച്ചാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിജയം അളക്കേണ്ടത്. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=-SaXczxPo40C&q=al-farabi+the+second+master&pg=PA4|title=Alfarabi: Philosophy of Plato and Aristotle|last=Mahdi|first=Muhsin|date=1962|publisher=Cornell University Press|isbn=0801487161|location=Ithaca, NY|page=4|access-date=17 August 2015}}</ref> [[അൽ കിന്ദി|അൽ-കിണ്ടിയുടെയോ]] അദ്ദേഹത്തിന്റെ സമകാലികനായ [[അൽ-റാസി|അബൂബക്കർ അൽ-റാസിയുടെയോ]] ആശയങ്ങളെക്കുറിച്ച് താൻ ഒരു പരാമർശവും നടത്തുന്നില്ലെന്നും ആദംസൺ പറയുന്നു, തത്ത്വചിന്തയോടുള്ള അവരുടെ സമീപനം ശരിയായതോ പ്രായോഗികമോ ആയ ഒന്നായി അദ്ദേഹം കണക്കാക്കിയിട്ടില്ലെന്ന് ഇത് വ്യക്തമായി സൂചിപ്പിക്കുന്നു. <ref>Reisman, p55</ref> == ചിന്തിച്ചു == === മെറ്റാഫിസിക്സും പ്രപഞ്ചശാസ്ത്രവും === മെറ്റാഫിസിക്‌സിന്റെ വിഷയം ദൈവമായി കണക്കാക്കിയിരുന്ന [[അൽ കിന്ദി|അൽ-കിണ്ടിയിൽ]] നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, അത് പ്രാഥമികമായി ''ക്വാ ബീയിംഗിൽ'' (അതായത്, അതിൽത്തന്നെ ഉള്ളത്) ബന്ധപ്പെട്ടതാണെന്ന് അൽ-ഫറാബി വിശ്വസിച്ചു, ഇത് ദൈവവുമായി മാത്രം ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ദൈവം കേവലമായ ഒരു തത്വമാണ്. അൽ-കിണ്ടിയുടെ വീക്ഷണം, അക്കാലത്ത് മുസ്ലീം ബുദ്ധിജീവികൾക്കിടയിൽ ഗ്രീക്ക് തത്ത്വചിന്തയെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു പൊതു തെറ്റിദ്ധാരണയായിരുന്നു, ഇക്കാരണത്താൽ, അൽ-ഫറാബി എഴുതിയ ഒരു പ്രോലിഗോമെനോൻ വായിക്കുന്നതുവരെ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ ''മെറ്റാഫിസിക്‌സ്'' തനിക്ക് ശരിയായി മനസ്സിലായില്ലെന്ന് [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]] അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. <ref>Black, p188</ref> അൽ-ഫറാബിയുടെ പ്രപഞ്ചശാസ്ത്രം പ്രധാനമായും മൂന്ന് സ്തംഭങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്: അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ മെറ്റാഫിസിക്സ് ഓഫ് കോസേഷൻ, വളരെ വികസിപ്പിച്ച [[പ്ലോട്ടിനസ്|പ്ലോട്ടീനിയൻ എമാനേഷണൽ]] കോസ്മോളജി, ടോളമിക്ക് ജ്യോതിശാസ്ത്രം. <ref>Reisman, p56</ref> അദ്ദേഹത്തിന്റെ മാതൃകയിൽ, പ്രപഞ്ചത്തെ കേന്ദ്രീകൃത വൃത്തങ്ങളായി കാണുന്നു; ഏറ്റവും പുറത്തെ ഗോളം അല്ലെങ്കിൽ "ആദ്യത്തെ ആകാശം", സ്ഥിര നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗോളം, ശനി, വ്യാഴം, ചൊവ്വ, സൂര്യൻ, ശുക്രൻ, ബുധൻ, ഒടുവിൽ ചന്ദ്രൻ. ഈ കേന്ദ്രീകൃത വൃത്തങ്ങളുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ ഭൌതിക ലോകം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഉപ ചന്ദ്രമണ്ഡലമാണ്. <ref name="Black, p189">Black, p189</ref> ഈ സർക്കിളുകളിൽ ഓരോന്നും ദ്വിതീയ ബുദ്ധിശക്തികളുടെ (ആകാശവസ്തുക്കൾ തന്നെ പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്നു) ഡൊമെയ്‌നിനെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു, അവ ആദ്യ കാരണത്തിനും (ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ദൈവത്തിനും) ഭൗതിക ലോകത്തിനും ഇടയിൽ കാര്യകാരണമായ ഇടനിലക്കാരായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. കൂടാതെ, ഇവ ദൈവത്തിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചതാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു, അവർ അവയുടെ ഔപചാരികവും കാര്യക്ഷമവുമായ കാരണമാണ്. വിസർജ്ജന പ്രക്രിയ ആരംഭിക്കുന്നത് (മെറ്റാഫിസിക്കലായി, താൽക്കാലികമായല്ല) ആദ്യ കാരണത്തിൽ നിന്നാണ്, അതിന്റെ പ്രധാന പ്രവർത്തനം സ്വയം ധ്യാനമാണ്. ഈ ബൗദ്ധിക പ്രവർത്തനമാണ് പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ സൃഷ്ടിയിൽ അതിന്റെ പങ്കിന് അടിവരയിടുന്നത്. ഒന്നാമത്തെ കാരണം, സ്വയം ചിന്തിക്കുന്നതിലൂടെ, "ഓവർഫ്ലോ" ചെയ്യുന്നു, രണ്ടാമത്തെ ബുദ്ധിയുടെ അശരീരി അതിൽ നിന്ന് "ഉയരുന്നു". അതിന്റെ മുൻഗാമിയെപ്പോലെ, രണ്ടാമത്തെ ബുദ്ധിയും സ്വയം ചിന്തിക്കുകയും അതുവഴി അതിന്റെ ആകാശഗോളത്തെ (ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, സ്ഥിര നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗോളം) കൊണ്ടുവരുകയും ചെയ്യുന്നു, എന്നാൽ ഇതുകൂടാതെ അത് ആദ്യ കാരണത്തെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കുകയും വേണം. അടുത്ത ബുദ്ധിയുടെ "ഉയർച്ച". പത്താമത്തെ ബുദ്ധിയിലെത്തുന്നത് വരെ ഉദ്വമനത്തിന്റെ കാസ്കേഡ് തുടരുന്നു, അതിന് താഴെയുള്ള ഭൗതിക ലോകം. ഓരോ ബുദ്ധിയും തന്നെയും വർധിച്ചുവരുന്ന മുൻഗാമികളെയും ധ്യാനിക്കേണ്ടതിനാൽ, തുടർന്നുള്ള ഓരോ നിലയും കൂടുതൽ കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമാകുന്നു. ഈ പ്രക്രിയ ഇച്ഛയ്ക്ക് വിരുദ്ധമായി ആവശ്യകതയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. മറ്റൊരു വിധത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ, പ്രപഞ്ചം സൃഷ്ടിക്കണോ വേണ്ടയോ എന്ന് ദൈവത്തിന് ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പില്ല, മറിച്ച് അവന്റെ സ്വന്തം അസ്തിത്വത്താൽ അവൻ അത് ഉണ്ടാക്കുന്നു. ഈ വീക്ഷണം പ്രപഞ്ചം ശാശ്വതമാണെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു, ഈ രണ്ട് പോയിന്റുകളും [[അൽ-ഗസ്സാലി]] തത്ത്വചിന്തകർക്കെതിരായ ആക്രമണത്തിൽ വിമർശിച്ചു <ref>Reisman, p57</ref> <ref>Corbin, H. (1993). ''History of Islamic Philosophy''. London: Keagan Paul International. p161</ref> ആദ്യ കാരണത്തെ (അല്ലെങ്കിൽ ദൈവം) കുറിച്ചുള്ള തന്റെ ചർച്ചയിൽ, അൽ-ഫറാബി നിഷേധാത്മക ദൈവശാസ്ത്രത്തെ വളരെയധികം ആശ്രയിക്കുന്നു. വൈരുദ്ധ്യാത്മക വിഭജനം അല്ലെങ്കിൽ നിർവചനം പോലുള്ള ബൗദ്ധിക മാർഗങ്ങളിലൂടെ അത് അറിയാൻ കഴിയില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം പറയുന്നു, കാരണം ഒരു വസ്തുവിനെ നിർവചിക്കാൻ ഈ പ്രക്രിയകളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന പദങ്ങൾ അതിന്റെ സത്തയാണ്. അതിനാൽ ഒരാൾ ആദ്യകാരണം നിർവചിക്കുകയാണെങ്കിൽ, ഉപയോഗിക്കുന്ന ഓരോ പദങ്ങളും യഥാർത്ഥത്തിൽ അതിന്റെ പദാർത്ഥത്തിന്റെ ഒരു ''ഭാഗമാണ്'', അതിനാൽ അതിന്റെ അസ്തിത്വത്തിന് ഒരു ''കാരണമായി'' പ്രവർത്തിക്കും, ആദ്യ കാരണം കാരണമില്ലാത്തതിനാൽ ഇത് അസാധ്യമാണ്; അത് കാരണമില്ലാതെ നിലനിൽക്കുന്നു. അതുപോലെ, അതിന്റെ പദാർത്ഥവും അസ്തിത്വവും മറ്റെല്ലാവരിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായതിനാൽ, ജനുസ്സും വ്യത്യാസവും അനുസരിച്ച് ഇത് അറിയാൻ കഴിയില്ലെന്നും അതിനാൽ അത് ഏത് വിഭാഗത്തിൽ പെടുന്നുവെന്നും അദ്ദേഹം പറയുന്നു. അങ്ങനെയാണെങ്കിൽ, അത് ആദ്യകാരണമായിരിക്കില്ല, കാരണം അതിനുമുമ്പ് എന്തെങ്കിലും ഉണ്ടായിരിക്കും, അത് അസാധ്യവുമാണ്. ഒരു കാര്യം എത്രത്തോളം ദാർശനികമായി ലളിതമാണ്, അത് കൂടുതൽ പരിപൂർണ്ണമാണെന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കും. ഈ നിരീക്ഷണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, ആദംസൺ പറയുന്നത്, അൽ-ഫറാബിയുടെ പ്രപഞ്ചശാസ്ത്രത്തിന്റെ മുഴുവൻ ശ്രേണിയും ജനുസ്സിലേക്കും വർഗ്ഗങ്ങളിലേക്കും തരംതിരിച്ച് കാണാൻ കഴിയുമെന്നാണ്. ഈ ഘടനയിലെ ഓരോ തുടർന്നുള്ള തലത്തിനും അതിന്റെ പ്രധാന ഗുണങ്ങൾ ബഹുത്വവും കുറവും ഉണ്ട്, ഈ അനുദിനം വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സങ്കീർണ്ണതയാണ് ഭൗതിക ലോകത്തെ മാതൃകയാക്കുന്നത്. <ref>Reisman, p58-59</ref> === എപ്പിസ്റ്റമോളജിയും എസ്കാറ്റോളജിയും === പ്രപഞ്ചത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അൽ-ഫറാബിയുടെ ദർശനത്തിൽ മനുഷ്യർ അദ്വിതീയമാണ്, കാരണം അവർ രണ്ട് ലോകങ്ങൾക്കിടയിൽ നിൽക്കുന്നു: "ഉയർന്ന", ആകാശ ബുദ്ധികളുടെയും സാർവത്രിക ബുദ്ധിശക്തികളുടെയും "താഴ്ന്ന", തലമുറയുടെയും ജീർണതയുടെയും ഭൗതിക ലോകം; അവർ ഒരു ഭൗതിക ശരീരത്തിൽ വസിക്കുന്നു, അതിനാൽ "താഴ്ന്ന" ലോകത്തിൽ പെട്ടവരാണ്, പക്ഷേ അവർക്ക് യുക്തിസഹമായ ശേഷിയുമുണ്ട്, അത് അവരെ "ഉയർന്ന" മണ്ഡലത്തിലേക്ക് ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. അൽ-ഫറാബിയുടെ പ്രപഞ്ചശാസ്ത്രത്തിലെ അസ്തിത്വത്തിന്റെ ഓരോ തലവും അതിന്റെ പൂർണ്ണതയിലേക്കുള്ള ചലനത്തിന്റെ സവിശേഷതയാണ്, അത് ആദ്യകാരണം പോലെയാകുന്നു, അതായത് ഒരു തികഞ്ഞ ബുദ്ധി. മാനുഷിക പൂർണത (അല്ലെങ്കിൽ "സന്തോഷം"), അപ്പോൾ, നിരന്തരമായ ബുദ്ധിയോടും ധ്യാനത്തോടും തുല്യമാണ്. <ref>Reisman, p61</ref> അൽ-ഫറാബി ബുദ്ധിയെ നാല് വിഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു: സാധ്യതയുള്ളത്, യഥാർത്ഥമായത്, നേടിയത്, ഏജന്റ്. ആദ്യത്തെ മൂന്നെണ്ണം മനുഷ്യന്റെ ബുദ്ധിയുടെ വ്യത്യസ്ത അവസ്ഥകളാണ്, നാലാമത്തേത് പത്താം ബുദ്ധിയാണ് (ചന്ദ്രൻ) അവന്റെ എമനാഷണൽ പ്രപഞ്ചശാസ്ത്രത്തിൽ. സാധ്യതയുള്ള ബുദ്ധി എന്നത് ചിന്തിക്കാനുള്ള കഴിവിനെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു, അത് എല്ലാ മനുഷ്യരും പങ്കിടുന്നു, യഥാർത്ഥ ബുദ്ധി എന്നത് ചിന്താ പ്രവർത്തനത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ഒരു ബുദ്ധിയാണ്. ചിന്തിക്കുന്നതിലൂടെ, അൽ-ഫറാബി അർത്ഥമാക്കുന്നത്, വ്യക്തിയുടെ ഭാവനയിൽ പിടിച്ചെടുക്കുകയും നിലനിർത്തുകയും ചെയ്ത വസ്തുക്കളുടെ സംവേദനാത്മക രൂപങ്ങളിൽ നിന്ന് സാർവത്രിക ബുദ്ധിശക്തികളെ അമൂർത്തമാക്കുക എന്നതാണ്. <ref>{{Cite web|url=http://umcc.ais.org/~maftab/ip/hmp/XXIII-TwentyThree.pdf|title=page 461|archive-url=https://web.archive.org/web/20070325171417/http://umcc.ais.org/~maftab/ip/hmp/XXIII-TwentyThree.pdf|archive-date=2007-03-25}}</ref> ശേഷിയിൽ നിന്ന് യാഥാർത്ഥ്യത്തിലേക്കുള്ള ഈ ചലനത്തിന്, നിലനിർത്തപ്പെട്ട സെൻസറി രൂപങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ ഏജന്റ് ഇന്റലക്റ്റ് ആവശ്യമാണ്; നമ്മെ കാണാൻ അനുവദിക്കുന്നതിനായി സൂര്യൻ ഭൗതിക ലോകത്തെ പ്രകാശിപ്പിക്കുന്നതുപോലെ, ഏജന്റ് ഇന്റലക്റ്റ് നമ്മെ ചിന്തിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നതിന് ബുദ്ധിശക്തികളുടെ ലോകത്തെ പ്രകാശിപ്പിക്കുന്നു. <ref name="Reisman, p64">Reisman, p64</ref> ഈ പ്രകാശം അവയിൽ നിന്ന് എല്ലാ അപകടങ്ങളെയും (സമയം, സ്ഥലം, ഗുണനിലവാരം പോലുള്ളവ), ഭൗതികത എന്നിവ നീക്കം ചെയ്യുന്നു, അവയെ പ്രാഥമിക ബുദ്ധിശക്തികളാക്കി മാറ്റുന്നു, അവ "മുഴുവൻ ഭാഗത്തെക്കാൾ വലുതാണ്" തുടങ്ങിയ യുക്തിസഹമായ തത്വങ്ങളാണ്. മനുഷ്യബുദ്ധി, അതിന്റെ ബുദ്ധി പ്രവർത്തനത്താൽ, സാധ്യതയിൽ നിന്ന് യാഥാർത്ഥ്യത്തിലേക്ക് കടന്നുപോകുന്നു, ക്രമേണ ഈ ബുദ്ധിശക്തികളെ മനസ്സിലാക്കുമ്പോൾ, അത് അവയുമായി താദാത്മ്യം പ്രാപിക്കുന്നു (അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, എന്തെങ്കിലും അറിയുന്നതിലൂടെ, ബുദ്ധി അത് പോലെയാകുന്നു). <ref name="Reisman, p63">Reisman, p63</ref> ഏജന്റ് ഇന്റലക്റ്റിന് എല്ലാ ബുദ്ധിശക്തികളും അറിയാമെന്നതിനാൽ, മനുഷ്യബുദ്ധി അവയെല്ലാം അറിയുമ്പോൾ, അത് ഏജന്റ് ഇന്റലക്റ്റിന്റെ പൂർണതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, അത് നേടിയ ബുദ്ധി എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. <ref name="Black, p186">Black, p186</ref> ഈ പ്രക്രിയ യാന്ത്രികമായി തോന്നുമെങ്കിലും, മനുഷ്യന്റെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിനോ ഇച്ഛാശക്തിക്കോ ഇടം നൽകാതെ, അൽ-ഫറാബി മാനുഷിക സന്നദ്ധതയ്ക്ക് പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണെന്ന് റെയ്സ്മാൻ പറയുന്നു. <ref name="Reisman, p63">Reisman, p63</ref> മനുഷ്യൻ, താൻ ആർജ്ജിച്ച അറിവിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ, സദാചാരമോ അധർമ്മമോ ആയ പ്രവർത്തനങ്ങളിലേക്ക് സ്വയം നയിക്കണമോ എന്ന് തീരുമാനിക്കുകയും അതുവഴി യഥാർത്ഥ സന്തോഷം തേടണോ വേണ്ടയോ എന്ന് തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ ഇത് സംഭവിക്കുന്നു. ധാർമ്മികമായത് തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിലൂടെയും ധാർമ്മികതയുടെ സ്വഭാവം എന്താണെന്ന് ചിന്തിക്കുന്നതിലൂടെയും, യഥാർത്ഥ ബുദ്ധിക്ക് സജീവമായ ബുദ്ധിയെ "പോലെ" ആയിത്തീരാനും അതുവഴി പൂർണത കൈവരിക്കാനും കഴിയും. ഈ പ്രക്രിയയിലൂടെ മാത്രമേ ഒരു മനുഷ്യാത്മാവ് മരണത്തെ അതിജീവിക്കാനും മരണാനന്തര ജീവിതത്തിൽ ജീവിക്കാനും കഴിയൂ. <ref name="Reisman, p64">Reisman, p64</ref> <ref>Corbin, p158</ref> അൽ-ഫറാബിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, മരണാനന്തര ജീവിതം [[ഇസ്‌ലാം]], [[ക്രിസ്തുമതം]] തുടങ്ങിയ മതപാരമ്പര്യങ്ങൾ സാധാരണയായി വിഭാവനം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തിപരമായ അനുഭവമല്ല. ശരീരത്തിന്റെ മരണശേഷം ആത്മാവിന്റെ ഏതെങ്കിലും വ്യക്തിഗത അല്ലെങ്കിൽ വ്യതിരിക്തമായ സവിശേഷതകൾ നശിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു; യുക്തിസഹമായ ഫാക്കൽറ്റി മാത്രമേ നിലനിൽക്കൂ (പിന്നെ, അത് പൂർണത കൈവരിച്ചാൽ മാത്രം), അത് ഏജന്റ് ബുദ്ധിയിലെ മറ്റെല്ലാ യുക്തിസഹമായ ആത്മാക്കളുമായും ഒന്നായിത്തീരുകയും ശുദ്ധമായ ബുദ്ധിയുടെ മണ്ഡലത്തിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref name="Black, p186">Black, p186</ref> ഹെൻറി കോർബിൻ ഈ കാലഘട്ടത്തെ ഇസ്മായിലി നിയോ പ്ലാറ്റോണിസ്റ്റുകളുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുന്നു, ഈ പ്രക്രിയ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ അടുത്ത മഹത്തായ ചക്രത്തിന് തുടക്കമിട്ടു. <ref>Corbin, p165</ref> എന്നിരുന്നാലും, ഇത് അൽ-ഫറാബിയുടെ പക്വവും വികസിതവുമായ വീക്ഷണമാണോ എന്ന കാര്യത്തിൽ ഞങ്ങൾക്ക് സംശയമുണ്ടെന്ന് ഡെബോറ ബ്ലാക്ക് പരാമർശിക്കുന്നു, പിൽക്കാല ചിന്തകരായ ഇബ്‌നു തുഫൈൽ, [[ഇബ്നു റുഷ്ദ്|അവെറോസ്]], ഇബ്‌നു ബജ്ജ എന്നിവർ ഈ വീക്ഷണത്തെ തന്റെ വ്യാഖ്യാനത്തിൽ നിരാകരിച്ചതായി അവകാശപ്പെടുന്നു. ആധുനിക വിദഗ്ധർക്ക് നഷ്ടപ്പെട്ട നിക്കോമേഷ്യൻ എത്തിക്സ് . <ref name="Black, p186" /> === മനഃശാസ്ത്രം, ആത്മാവ്, പ്രവാചക പരിജ്ഞാനം === മനുഷ്യാത്മാവിനെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ ചികിത്സയിൽ, അൽ-ഫറാബി ഒരു അടിസ്ഥാന അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ രൂപരേഖയിൽ വരയ്ക്കുന്നു, ഇത് പിൽക്കാല ഗ്രീക്ക് ചിന്തകരുടെ വ്യാഖ്യാനങ്ങളാൽ അറിയിക്കപ്പെടുന്നു. നാല് കഴിവുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണെന്ന് അദ്ദേഹം പറയുന്നു: ''വിശപ്പ്'' (ഇന്ദ്രിയത്തിന്റെ ഒരു വസ്തുവിനോടുള്ള ആഗ്രഹം, അല്ലെങ്കിൽ വെറുപ്പ്), ''സെൻസിറ്റീവ്'' (ശാരീരിക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ ഇന്ദ്രിയങ്ങളുടെ ധാരണ), ''ഭാവന'' (വിവേചനശേഷിയുള്ള വസ്തുക്കളുടെ ചിത്രങ്ങൾ നിലനിർത്തുന്ന ഫാക്കൽറ്റി. അവ മനസ്സിലാക്കി, പിന്നീട് അവയെ വേർപെടുത്തുകയും സംയോജിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു), കൂടാതെ ബുദ്ധിയുടെ ഫാക്കൽറ്റിയായ ''യുക്തിസഹവും'' . <ref>Black, p184</ref> അവയിൽ അവസാനത്തേത് മനുഷ്യർക്ക് മാത്രമുള്ളതും സസ്യങ്ങളിൽ നിന്നും മൃഗങ്ങളിൽ നിന്നും അവയെ വേർതിരിക്കുന്നതുമാണ്. ശരീരത്തിന്റെ മരണത്തെ അതിജീവിക്കുന്ന ആത്മാവിന്റെ ഒരേയൊരു ഭാഗം കൂടിയാണിത്. സാമാന്യബുദ്ധി പോലുള്ള ആന്തരിക ഇന്ദ്രിയങ്ങൾ ഈ സ്കീമിൽ നിന്ന് ശ്രദ്ധേയമായി ഇല്ല, അവ പിൽക്കാല തത്ത്വചിന്തകരായ [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[ഇബ്നു റുഷ്ദ്|അവെറോസ്]] എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്യും. <ref>Reisman, p60-61</ref> <ref>Black (2), D. ''Psychology: Soul and Intellect'' in Adamson, P and Taylor, R. (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy''. Cambridge: Cambridge University Press. p313</ref> പ്രവാചകത്വത്തെയും പ്രവാചക വിജ്ഞാനത്തെയും കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ വ്യാഖ്യാനത്തിന് അത്യന്താപേക്ഷിതമായ ആത്മാവിന്റെ ''ഭാവനാശേഷിയുള്ള'' അൽ-ഫറാബിയുടെ പെരുമാറ്റം പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്. വസ്തുക്കളുടെ വിവേകപൂർണ്ണമായ ചിത്രങ്ങൾ നിലനിർത്താനും കൈകാര്യം ചെയ്യാനും ഉള്ള കഴിവ് കൂടാതെ, അവൻ ഭാവനയ്ക്ക് അനുകരണത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം നൽകുന്നു. ഇതിലൂടെ അദ്ദേഹം അർത്ഥമാക്കുന്നത് ഒരു വസ്തുവിനെ അതിന്റേതല്ലാത്ത ഒരു ഇമേജ് ഉപയോഗിച്ച് പ്രതിനിധീകരിക്കാനുള്ള കഴിവാണ്. മറ്റൊരു വിധത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ, "x" അനുകരിക്കുക എന്നത് "x" എന്നതിനെ അതിന്റെ സ്വന്തം രൂപം വിവരിക്കാത്ത വിവേകപൂർണ്ണമായ ഗുണങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തി സങ്കൽപ്പിക്കുക എന്നതാണ്. ഇത് ഭാവനയുടെ പ്രാതിനിധ്യ ശേഷിയെ വിവേകപൂർണ്ണമായ രൂപങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കുകയും സ്വഭാവങ്ങൾ, വികാരങ്ങൾ, ആഗ്രഹങ്ങൾ, അഭൗതിക ബുദ്ധിശക്തികൾ അല്ലെങ്കിൽ അമൂർത്തമായ സാർവത്രികങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു, ഉദാഹരണത്തിന്, ഒരാൾ "തിന്മയെ" "ഇരുട്ടിൽ" ബന്ധപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സംഭവിക്കുന്നത് പോലെ. <ref>Black (b), p313</ref> <ref>Black, p185</ref> പ്രവാചകന്, സ്വന്തം ബൗദ്ധിക ശേഷിക്ക് പുറമേ, വളരെ ശക്തമായ ഒരു ഭാവനാപരമായ ഫാക്കൽറ്റി ഉണ്ട്, അത് ഏജന്റ് ബുദ്ധിയിൽ നിന്ന് (എമനാഷണൽ കോസ്മോളജിയിലെ പത്താമത്തെ ബുദ്ധി) ബുദ്ധിശക്തികളുടെ ഒരു ഓവർഫ്ലോ സ്വീകരിക്കാൻ അവനെ അനുവദിക്കുന്നു. ഈ ബുദ്ധിശക്തികൾ ചിഹ്നങ്ങളുമായും ചിത്രങ്ങളുമായും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, ഇത് സാധാരണ ആളുകൾക്ക് മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയുന്ന വിധത്തിൽ അമൂർത്തമായ സത്യങ്ങൾ ആശയവിനിമയം നടത്താൻ അവനെ അനുവദിക്കുന്നു. അതിനാൽ, പ്രവാചക വിജ്ഞാനത്തെ അദ്വിതീയമാക്കുന്നത് അതിന്റെ ഉള്ളടക്കമല്ല, അത് തത്ത്വചിന്തകർക്ക് പ്രകടനത്തിലൂടെയും ബുദ്ധിയിലൂടെയും പ്രാപ്യമാണ്, മറിച്ച് അത് പ്രവാചകന്റെ ഭാവനയാൽ നൽകുന്ന രൂപമാണ്. <ref>Corbin, p164</ref> <ref>Black, p187</ref> === പ്രായോഗിക തത്ത്വചിന്ത (ധാർമ്മികതയും രാഷ്ട്രീയവും) === തത്ത്വചിന്തയുടെ പ്രായോഗിക പ്രയോഗം അൽ-ഫറാബി തന്റെ പല കൃതികളിലും പ്രകടിപ്പിച്ച ഒരു പ്രധാന ആശങ്കയായിരുന്നു, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദാർശനിക ഉൽപാദനത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും അരിസ്റ്റോട്ടിലിയൻ ചിന്തയാൽ സ്വാധീനിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രായോഗിക തത്ത്വശാസ്ത്രം [[പ്ലേറ്റോ|പ്ലേറ്റോയുടെ]] അടിസ്ഥാനത്തിലായിരുന്നു. <ref>Corbin, p162</ref> പ്ലേറ്റോയുടെ <nowiki><i id="mwAgY">റിപ്പബ്ലിക്കിന്</i></nowiki> സമാനമായ രീതിയിൽ, തത്ത്വചിന്ത ഒരു സൈദ്ധാന്തികവും പ്രായോഗികവുമായ അച്ചടക്കമാണെന്ന് അൽ-ഫറാബി ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു; തങ്ങളുടെ പാണ്ഡിത്യത്തെ പ്രായോഗിക ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ പ്രയോഗിക്കാത്ത തത്ത്വചിന്തകരെ "വ്യർത്ഥമായ തത്ത്വചിന്തകർ" എന്ന് മുദ്രകുത്തുന്നു. "യഥാർത്ഥ സന്തോഷം" (ദാർശനിക പ്രബുദ്ധത എന്ന് അർത്ഥമാക്കാം) സാക്ഷാത്കരിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിക്കപ്പെടുന്ന ഒന്നാണ് ആദർശ സമൂഹം, അതിനാൽ, അമൂർത്തമായ സത്യങ്ങൾ ആശയവിനിമയം നടത്താൻ അനുയോജ്യമായ വാചാടോപത്തിന്റെയും കാവ്യാത്മകതയുടെയും എല്ലാ കലകളും ആദർശ തത്ത്വചിന്തകൻ വികസിപ്പിക്കണം. സാധാരണ ജനങ്ങൾ, അതുപോലെ സ്വയം പ്രബുദ്ധത കൈവരിച്ചു. <ref>Black, p190</ref> അൽ-ഫറാബി സമൂഹവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് തത്ത്വചിന്തകന്റെ പങ്കിനെ ശരീരവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഒരു വൈദ്യനുമായി താരതമ്യം ചെയ്തു; നഗരം അതിലെ ജനങ്ങളുടെ ധാർമ്മിക ശീലങ്ങളാൽ നിർണ്ണയിക്കപ്പെടുന്നതുപോലെ ശരീരത്തിന്റെ ആരോഗ്യത്തെ " നർമ്മത്തിന്റെ സന്തുലിതാവസ്ഥ " ബാധിക്കുന്നു. തത്ത്വചിന്തകന്റെ കടമ, ജനങ്ങളുടെ ആത്മാക്കളെ സുഖപ്പെടുത്തുകയും നീതി സ്ഥാപിക്കുകയും അവരെ "യഥാർത്ഥ സന്തോഷത്തിലേക്ക്" നയിക്കുകയും ചെയ്തുകൊണ്ട് ഒരു "പുണ്യമുള്ള" സമൂഹം സ്ഥാപിക്കുക എന്നതായിരുന്നു. <ref>Butterworth, p278</ref> തീർച്ചയായും, ഇത്തരമൊരു സമൂഹം അപൂർവമാണെന്നും ചരിത്രപരമായ ഒരു പ്രത്യേക സാഹചര്യം സാക്ഷാത്കരിക്കേണ്ടതുണ്ടെന്നും അൽ-ഫറാബി മനസ്സിലാക്കി, അതായത് വളരെ കുറച്ച് സമൂഹങ്ങൾക്ക് മാത്രമേ ഈ ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കാൻ കഴിയൂ. ആദർശ "സദ്‌ഗുണമുള്ള" സമൂഹത്തിൽ നിന്ന് വീണുപോയ ആ "വിഷമേറിയ" സമൂഹങ്ങളെ അദ്ദേഹം മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങളായി വിഭജിച്ചു: അജ്ഞരും ദുഷ്ടരും തെറ്റിദ്ധരിച്ചവരും. ''അജ്ഞരായ'' സമൂഹങ്ങൾ, ഒരു കാരണവശാലും, മനുഷ്യന്റെ നിലനിൽപ്പിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം മനസ്സിലാക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു, കൂടാതെ മറ്റൊരു (താഴ്ന്ന) ലക്ഷ്യത്തിനായി, അത് സമ്പത്തോ ഇന്ദ്രിയ സംതൃപ്തിയോ അധികാരമോ ആകട്ടെ, സന്തോഷത്തിന്റെ പിന്തുടരൽ മാറ്റിവച്ചു. അൽ-ഫറാബി സദ്‌ഗുണമുള്ള സമൂഹത്തിലെ "കളകളെ" പരാമർശിക്കുന്നു: യഥാർത്ഥ മനുഷ്യന്റെ ലക്ഷ്യത്തിലേക്കുള്ള അതിന്റെ പുരോഗതിയെ തുരങ്കം വയ്ക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ആളുകൾ. <ref>Black, p191</ref> അൽ-ഫറാബിയുടെ രാഷ്ട്രീയ തത്ത്വചിന്തയുടെ ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന അറബി സ്രോതസ്സ് ''അൽ-മദീന അൽ-ഫാദില'' ( ''ദി വിർച്വസ് സിറ്റി'' ) എന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതിയാണ്. അൽ-ഫറാബി യഥാർത്ഥത്തിൽ തന്റെ രചനകളിൽ ഒരു രാഷ്ട്രീയ പരിപാടി രൂപപ്പെടുത്താൻ ഉദ്ദേശിച്ചിരുന്നോ ഇല്ലയോ എന്നത് അക്കാദമിക് വിദഗ്ധർക്കിടയിൽ തർക്കവിഷയമായി തുടരുന്നു. അൽ- <nowiki>ഫറാബിയെ</nowiki> ഒരു ക്രിപ്‌റ്റോ- [[ഷിയാ ഇസ്‌ലാം|ഷിയാ]] ആയി കണക്കാക്കുന്ന ഹെൻറി കോർബിൻ, തന്റെ ആശയങ്ങൾ രാഷ്ട്രീയമായി വ്യാഖ്യാനിക്കുന്നതിനുപകരം ഒരു "പ്രവചന തത്ത്വചിന്ത" ആയി മനസ്സിലാക്കണമെന്ന് പറയുന്നു. <ref>Corbin, p162-163</ref> മറുവശത്ത്, ചാൾസ് ബട്ടർവർത്ത് തന്റെ കൃതിയിൽ ഒരിടത്തും ഒരു പ്രവാചകൻ-നിയമനിർമ്മാതാവിനെക്കുറിച്ചോ വെളിപാടിനെക്കുറിച്ചോ സംസാരിക്കുന്നില്ലെന്ന് വാദിക്കുന്നു (തത്ത്വചിന്ത എന്ന വാക്ക് പോലും പരാമർശിച്ചിട്ടില്ല), പ്രധാന ചർച്ച "രാജാവ്" സ്ഥാനങ്ങളെക്കുറിച്ചാണ്. "രാഷ്ട്രതന്ത്രജ്ഞർ". <ref>Butterworth, C. ''Ethical and Political Philosophy'' in Adamson, P and Taylor, R. (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy''. Cambridge: Cambridge University Press. p276</ref> ഒരു രാഷ്ട്രീയ സിദ്ധാന്തം വിശദീകരിക്കാൻ അൽ-ഫറാബി ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നില്ലെന്ന് കോർബിനെപ്പോലെ വിശ്വസിക്കുന്ന ഡേവിഡ് റെയ്‌സ്‌മാനാണ് ഒരു മധ്യസ്ഥാനം വഹിക്കുന്നത് (ഇസ്‌ലാമിക ജ്ഞാനവാദത്തിലേക്ക് അത് ആരോപിക്കാൻ അദ്ദേഹം ഇതുവരെ പോകുന്നില്ലെങ്കിലും). ഒരു ധാർമ്മിക ചർച്ചയുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ശരിയായതോ തെറ്റായതോ ആയ ചിന്തകൾക്ക് എന്ത് ഫലമുണ്ടാകുമെന്ന് കാണിക്കാൻ അൽ-ഫറാബി വ്യത്യസ്ത തരം സമൂഹങ്ങളെ ഉദാഹരണങ്ങളായി ഉപയോഗിക്കുകയായിരുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം വാദിക്കുന്നു. <ref>Reisman, p68</ref> അവസാനമായി, ജോഷ്വ പാരൻസ് വാദിക്കുന്നത്, ഒരു [[പാൻ ഇസ്ലാമികത|പാൻ-ഇസ്‌ലാമിക്]] സമൂഹം നിർമ്മിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് അൽ-ഫറാബി തന്ത്രപൂർവ്വം വാദിക്കുന്നു, കാരണം ഉപയോഗിച്ച് എത്ര വ്യവസ്ഥകൾ (ധാർമ്മികവും ആലോചനപരവുമായ ഗുണങ്ങൾ) പാലിക്കേണ്ടതുണ്ട്, അങ്ങനെ വായനക്കാരനെ നയിക്കുന്നത് അത്തരം ഒരു സമൂഹത്തിന് മനുഷ്യർ യോഗ്യരല്ലെന്ന് നിഗമനം. <ref>Joshua Parens, An Islamic Philosophy of Virtuous Religions: Introducing Alfarabi (New York: State University of New York Press, 2006), 2.</ref> മൈഖൈലോ യാകുബോവിച്ചിനെപ്പോലുള്ള മറ്റു ചില രചയിതാക്കൾ വാദിക്കുന്നത് അൽ-ഫറാബി മതത്തിനും ( ''മില്ല), തത്ത്വചിന്തയ്ക്കും (ഫൽസഫ'' '')'' ഒരേ പ്രാക്‌സിയോളജിക്കൽ മൂല്യമാണ് (അതായത് ''അമൽ അൽ-ഫദീലിന്റെ'' അടിസ്ഥാനം - "പുണ്യ പ്രവൃത്തി"), അതേസമയം അതിന്റെ ജ്ഞാനശാസ്ത്ര തലം ( ''ഇൽം'' -" അറിവ്") വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു. <ref>Mykhaylo Yakubovych. Al-Farabi's Book of Religion. Ukrainian translation, introduction and comments / Ukrainian Religious Studies Bulletin, 2008, Vol. 47, P. 237.</ref> == പാരമ്പര്യം == [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം|മെയിൻ ബെൽറ്റ്]] ഛിന്നഗ്രഹം 7057 അൽ-ഫറാബി അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം നാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ടു. <ref name="MPC-Al-Fārābī">{{Cite web|url=http://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=7057|title=7057 Al-Farabi (1990 QL2)|access-date=21 November 2016|website=Minor Planet Center}}</ref> 2021 നവംബറിൽ, കസാക്കിസ്ഥാനിലെ നൂർ-സുൽത്താനിൽ അൽ-ഫറാബിയുടെ ഒരു സ്മാരകം അനാച്ഛാദനം ചെയ്തു. <ref>{{Cite web|url=https://www.inform.kz/en/article/3868769|title=Monument to Al-Farabi unveiled in Nur-Sultan|access-date=2021-12-05|last=INFORM.KZ|date=2021-11-30|website=www.inform.kz|language=en}}</ref> == ഇതും കാണുക == * ഇസ്ലാമിലെ ആധുനിക മുസ്ലീം പണ്ഡിതന്മാരുടെ പട്ടിക * [[മുസ്ലിം ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാരുടെ പട്ടിക|മുസ്ലീം ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ പട്ടിക]] * [[ഇസ്മാഈലികൾ|ഇസ്മാഈലിസത്തിലെ]] പത്താമത്തെ ബുദ്ധി == റഫറൻസുകൾ == === അവലംബങ്ങൾ === [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] 0gh8r7rjirhroch8ihyktw75ep0scgg 3765386 3765385 2022-08-16T08:04:13Z Irshadpp 10433 താളിലെ വിവരങ്ങൾ {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=Abu Nasr Al-Farabi|other_names=''The Second Teacher''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<... എന്നാക്കിയിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=Abu Nasr Al-Farabi|other_names=''The Second Teacher''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin2">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA2">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. === അവലംബങ്ങൾ === [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] koizr8jy969bn433qu1yrve53z8l5zn 3765387 3765386 2022-08-16T08:06:08Z Irshadpp 10433 /* അവലംബങ്ങൾ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=Abu Nasr Al-Farabi|other_names=''The Second Teacher''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin2">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA2">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== === Secondary sources === * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] sjskt28i2qiww5t9vlqmz3u0cmtzvpz 3765388 3765387 2022-08-16T08:07:57Z Irshadpp 10433 wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=Abu Nasr Al-Farabi|other_names=''The Second Teacher''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA2">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== === Secondary sources === * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] m6mr10p2twcrfrk19fomtxkgt6la1sk 3765389 3765388 2022-08-16T08:08:53Z Irshadpp 10433 wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=Abu Nasr Al-Farabi|other_names=''The Second Teacher''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== === Secondary sources === * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] kks6mnotsz00hzeqf4ihfmdykqpw86c 3765390 3765389 2022-08-16T08:09:38Z Irshadpp 10433 /* Secondary sources */ wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=Abu Nasr Al-Farabi|other_names=''The Second Teacher''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== === ദ്വിതീയ ഉറവിടങ്ങൾ === * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] 8gqr6u7ggt6wwevgfn4qlm0ie4u601q 3765391 3765390 2022-08-16T08:10:16Z Irshadpp 10433 wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=Abu Nasr Al-Farabi|other_names=''The Second Teacher''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു '''അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി''' ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== === ദ്വിതീയ ഉറവിടങ്ങൾ === * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] 6j5peydyxesi88cf5sr6ai2gild8sgd 3765392 3765391 2022-08-16T08:10:31Z Irshadpp 10433 wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=Abu Nasr Al-Farabi|other_names=''The Second Teacher''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു '''അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി''' ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== === ദ്വിതീയ ഉറവിടങ്ങൾ === * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] runmkehjfxs202f1l6sbv9swibtskqw 3765411 3765392 2022-08-16T09:43:58Z Irshadpp 10433 wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി|other_names=''രണ്ടാം അധ്യാപകൻ''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=[[Faryab Province|Faryāb]] in [[Greater Khorasan|Khorāsān]] (modern day [[Afghanistan]]) or [[Farab|Fārāb]] on the Jaxartes ([[Syr Darya]]) in modern [[Kazakhstan]]<ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു '''അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി''' ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== === ദ്വിതീയ ഉറവിടങ്ങൾ === * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] oi18h8jzy88l9juezf8xsklu35l0bv9 3765423 3765411 2022-08-16T11:06:58Z Irshadpp 10433 wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി|other_names=''രണ്ടാം അധ്യാപകൻ''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=ഫര്യാബ് പ്രവിശ്യ, ഖുറാസാൻ, ഇന്നത്തെ അഫ്ഗാനിസ്താൻ, അല്ലെങ്കിൽ കസാകിസ്താനിലെ ഫറാബ് <ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു '''അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി''' ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== === ദ്വിതീയ ഉറവിടങ്ങൾ === * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] 9dhawri6cvqqhz072wguubfbxo6en4o 3765424 3765423 2022-08-16T11:07:16Z Irshadpp 10433 /* ദ്വിതീയ ഉറവിടങ്ങൾ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി|other_names=''രണ്ടാം അധ്യാപകൻ''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=ഫര്യാബ് പ്രവിശ്യ, ഖുറാസാൻ, ഇന്നത്തെ അഫ്ഗാനിസ്താൻ, അല്ലെങ്കിൽ കസാകിസ്താനിലെ ഫറാബ് <ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] രാഷ്ട്രീയം, തത്വചിന്ത, ശാസ്ത്രം, ഗണിതം, സംഗീതം<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു '''അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി''' ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായ അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ അരിസ്റ്റോട്ടിലിന് ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== ==== ദ്വിതീയ ഉറവിടങ്ങൾ ==== * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] d8huploq71htm2c386y3ten243pialn 3765427 3765424 2022-08-16T11:44:03Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[Islamic Golden Age]]|name=അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി|other_names=''രണ്ടാം അധ്യാപകൻ''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=ഫര്യാബ് പ്രവിശ്യ, ഖുറാസാൻ, ഇന്നത്തെ അഫ്ഗാനിസ്താൻ, അല്ലെങ്കിൽ കസാകിസ്താനിലെ ഫറാബ് <ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] [[രാഷ്ട്രീയം]], [[തത്ത്വശാസ്ത്രം|തത്വചിന്ത]], [[ശാസ്ത്രം]], [[ഗണിതം]], [[സംഗീതം]]<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ഒരു ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു '''അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി''' ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായിരുന്ന അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ [[അരിസ്റ്റോട്ടിൽ|അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്]] ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== ==== ദ്വിതീയ ഉറവിടങ്ങൾ ==== * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] lcyu9u413qdah0577qowtnp2uzry4vg 3765428 3765427 2022-08-16T11:44:36Z Malikaveedu 16584 wikitext text/x-wiki {{Infobox philosopher|image=Al-Farabi.jpg|era=[[ഇസ്ലാമിക സുവർണ്ണയുഗം]]|name=അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി|other_names=''രണ്ടാം അധ്യാപകൻ''<ref name="Henry Corbin"/>|birth_date={{circa|870}}<ref name="Henry Corbin"/>|birth_place=ഫര്യാബ് പ്രവിശ്യ, ഖുറാസാൻ, ഇന്നത്തെ അഫ്ഗാനിസ്താൻ, അല്ലെങ്കിൽ കസാകിസ്താനിലെ ഫറാബ് <ref name="Iranica">{{cite encyclopedia |first=Dimitri |last=Gutas |title=Farabi |encyclopedia=Encyclopædia Iranica |access-date= April 4, 2010 |url= http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i }}</ref>|death_date=c. 950 (aged around 80)<ref name="Henry Corbin"/>|death_place=[[Damascus]]<ref name="BEA" />|main_interests=[[Metaphysics]], [[political philosophy]], [[law]], [[logic]], [[music]], [[science]], [[ethics]], [[mysticism]],<ref name="Henry Corbin"/> [[epistemology]]|notable_ideas=|region=[[Islamic philosophy]]|school_tradition=[[Aristotelianism]], [[Platonism in Islamic Philosophy|Neoplatonism]],<ref>[https://archive.org/stream/AlFarabiFounderOfIslamicNeoplatonismMajidFakhry_201411/Al_Farabi_Founder_of_Islamic%20Neoplatonism_Majid_Fakhry_djvu.txt Al Farabi Founder Of Islamic Neoplatonism]</ref> [[idealism]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8pmZ5FD_FBEC&q=al-farabi+idealism&pg=PA87|quote=[[Ibn Khaldun]] drited away from Al-Farabi's political idealism.|page=87|title=Joseph A. Schumpeter: Historian of Economics: Perspectives on the History of Economic Thought|editor=Laurence S. Moss|publisher=Routledge|year=1996|isbn=9781134785308}}</ref>|influences=[[Aristotle]], [[Plato]], [[Porphyry (philosopher)|Porphyry]], [[Ptolemy]],<ref name="BEA" /> [[Al-Kindi]]{{Citation needed|date=February 2020}}|influenced=[[Avicenna]], [[Yahya ibn Adi]], [[Abu Sulayman Sijistani]], [[Albertus Magnus]], [[Shahab al-Din Suhrawardi]], [[Ibn Bajjah]], [[Mulla Sadra]],<ref name="Henry Corbin"/> [[Abu al-Hassan al-Amiri|Al Amiri]], [[Averroes]], [[Maimonides]], [[Al-Tawhidi|Abū Hayyān al-Tawhīdī]], [[Leo Strauss]]<ref>{{Cite journal| doi = 10.2307/1773441 | issn = 0333-5372 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 235–259 | last1 = Brague | first1 = Rémi | last2 = Brague | first2 = Remi | title = Athens, Jerusalem, Mecca: Leo Strauss's "Muslim" Understanding of Greek Philosophy | journal = Poetics Today | year = 1998| jstor = 1773441}}</ref>}} [[Category:Articles with hCards]] [[രാഷ്ട്രീയം]], [[തത്ത്വശാസ്ത്രം|തത്വചിന്ത]], [[ശാസ്ത്രം]], [[ഗണിതം]], [[സംഗീതം]]<ref name="Ludwig 20092">[[Ludwig W. Adamec]] (2009), ''Historical Dictionary of Islam'', pp.95–96. Scarecrow Press. {{ISBN|0810861615}}.</ref> തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശ്രദ്ധേയ സംഭാവനകളർപ്പിച്ച ഒരു ബഹുമുഖപ്രതിഭയായിരുന്നു '''അബൂനസ്‌ർ അൽ ഫാറാബി''' ({{Lang-ar|أبو نصر محمد الفارابي}}). പടിഞ്ഞാറൻ നാടുകളിൽ '''അൽഫാറാബിയസ്''' എന്ന പേരിൽ ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു<ref>Alternative names and translations from Arabic include: ''Alfarabi'', ''Farabi'', ''Avenassar'', and ''Abunaser''.</ref> (c. 872<ref name="Henry Corbin">{{Cite book|title=History of Islamic Philosophy|last=Corbin|first=Henry|author2=Hossein Nasr|publisher=Kegan Paul|year=2001|isbn=978-0-7103-0416-2|author2-link=Hossein Nasr}}{{Verify source|date=June 2015}}<!--The ISBN corresponds to a 1993 book of this title with Corbin as the sole author; Corbin is also listed as sole author of a 2001 Kegan Paul edition of this same book, but with {{ISBN|9780710307408}}. Hossein Nasr is author of a different book with the same title, published by Routledge, {{ISBN|9780415259347}} / 9780415056670. Which of these is being referenced here?--></ref> - ഡിസംബർ 14, 950/951<ref name="BEA">{{cite encyclopedia|editor=Thomas Hockey|last=Dhanani|first=Alnoor|title=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī|encyclopedia=The Biographical Encyclopedia of Astronomers|publisher=Springer|year=2007|location=New York|pages=356–7|url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm|isbn=978-0-387-31022-0|display-editors=etal}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version])</ref>) ഇസ്‌ലാമിക തത്വചിന്ത, നിയമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രഗൽഭനായിരുന്ന അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. ഒന്നാം അധ്യാപകനായ [[അരിസ്റ്റോട്ടിൽ|അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്]] ശേഷമുള്ള രണ്ടാമത്തെ അധ്യാപകൻ എന്നാണ് മുസ്‌ലിം തത്വചിന്തകർക്കിടയിൽ അൽ ഫാറാബി അറിയപ്പെടുന്നത്<ref name="psych">{{Sep entry|title=Al-Farabi's Psychology and Epistemology}}</ref>. ഗ്രീക്ക് തത്വചിന്തയുടെ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും അവലംബിച്ച് അൽ ഫാറാബി തയ്യാറാക്കിയ വിവരണങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും വഴി അവയുടെ സംരക്ഷണം എന്ന പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കപ്പെട്ടു. [[ഇബ്നു സീന|അവിസെന്ന]], [[മൈമോനിഡിസ്|മൈമോനിഡെസ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രമുഖ തത്ത്വചിന്തകരെ സ്വാധീനിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കൃതികളിലൂടെ അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും അറിയപ്പെടുന്നു. == ജീവചരിത്രം == അൽ ഫാറാബിയുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് വളരെ കുറഞ്ഞ വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളൂ. ജീവചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തപ്പെടാതിരുന്നതാണ് ഇതിന് കാരണം. തത്വചിന്തയുടെ ചരിത്രം വിവരിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് അൽ ഫാറാബി തന്നെ ആത്മകഥാപരമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തുന്നതാണ് ജീവചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു സ്രോതസ്സ്. അൽ മസ്ഊദി, ഇബ്ൻ അൽ നാദിം, ഇബ്ൻ ഹൗഖൽ എന്നിവരുടെ രചനകളിലും ചില പരാമർശങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്. സൈദ് അൽ അന്തലൂസി അൽ ഫാറാബിയുടെ ഒരു ജീവ്ചരിത്രം ലഭിച്ചതായി കാണാം. 12-13 നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ അറബ് ജീവചരിത്രകാരന്മാരുടെ രചനകളിൽ വസ്തുതകളേക്കാറെ കഥകൾ നിറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപെടുന്നു<ref name="Iranica"/>. == അവലംബങ്ങൾ == {{RL}} ===ഉറവിടങ്ങൾ=== ==== ദ്വിതീയ ഉറവിടങ്ങൾ ==== * Deborah Black (2001). ''Al-Farabi'' in [[Oliver Leaman]] and [[Hossein Nasr]]. ''History of Islamic Philosophy''. London: Routledge. * Deborah Black (2005). ''Psychology: Soul and Intellect'' in P. Adamson and R. Taylor (2005). ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Black's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{cite encyclopedia|last1=Druart|first1=Therese-Anne|date=2020|title=Al-Farabi|encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor1-last=Zalta|editor1-first=Edward N.|editor1-link=Edward N. Zalta|url=https://plato.stanford.edu/entries/al-farabi/}} * [[Charles Butterworth (philosopher)|Charles Butterworth]] (2005). "Ethical and Political Philosophy". In P. Adamson and R. Taylor, ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Butterworth's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge University Press. * {{Cite book| author1=Henry Corbin |author2-link=Hossein Nasr|author2=Hossein Nasr|author3= Utman Yahya| title=History of Islamic Philosophy | year=1993 | publisher=Keagan Paul International | isbn=978-0-7103-0416-2 | author-link=Henry Corbin}} * Majid Fakhry (2002). ''Al-Farabi, Founder of Islamic Neoplatonism: His Life, Works, and Influence'', Oxford: Oneworld Publications. {{ISBN|1-85168-302-X}}. Spanish translation, as: ''Alfarabi y la fundación de la filosofía política islámica'', translated by R. Ramón Guerrero. Barcelona: Herder, 2003. * [[Miriam Galston]] (2003). ''Politics and Excellence: the Political Philosophy of Alfarabi''. Princeton: Princeton University Press. * Rafael Ramón Guerrero (2003). “Apuntes biográficos de al-Fârâbî según sus vidas árabes". In ''Anaquel de Estudios Árabes'' 14:231–238. * Christoph Marcinkowski (2002). "A Biographical Note on [[Ibn Bajjah]] ([[Avempace]]) and an English Translation of his Annotations to Al-Farabi's Isagoge". ''Iqbal Review'' vol. 43, no 2 (April), pp 83–99. * Monteil Jean-François (2004). “La transmission d’Aristote par les Arabes à la chrétienté occidentale: une trouvaille relative au De Interpretatione”. ''Revista Española de Filosofia Medieval'' 11: 181–195. * Nicholas Rescher (1964). ''Al-Kindí; An Annotated Bibliography''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. * David Reisman (2005). ''Al-Farabi and the Philosophical Curriculum'' In P. Adamson and & R. Taylor. ''The Cambridge Companion to Arabic Philosophy'', {{Page needed|date=November 2017}}<!--Inclusive page numbers of Reisman's chapter needed.-->. Cambridge: Cambridge Univ*[[Habib Hassan Touma]] (1996). ''The Music of the Arabs'', ersity Press.trans. Laurie Schwartz. Portland, Oregon: Amadeus Press. {{ISBN|978-0-931340-88-8}} * Leo Strauss (1936), "Eine vermisste Schrift Farabis", ''Monatschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums'' 80:96–106. * Leo Strauss (1945). "Fārābī's Plato", In ''Louis Ginzberg Jubilee Volume'', New York: American Academy for Jewish Research, 357-93. * Leo Strauss (1959). "How Fārābī Read Plato's Laws", In Leo Strauss, ''What Is Political Philosophy and Other Studies'' Glencoe, ILL.: The Free Press. * Leo Strauss (2013). "Some Remarks on the Political Science of Maimonides and Farabi", In Kenneth Hart Green. ''Leo Strauss on Maimonides: The Complete Writings'', Chicago: University of Chicago Press. [[വർഗ്ഗം:ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മതത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാഷയുടെ തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമിക തത്ത്വചിന്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:950-കളിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:870-കളിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:All articles with unsourced statements]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] 6nn6rj7vttek9vw2ut2m7bdvz4dewnj 3 575342 3765398 2022-08-16T08:24:40Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Drvalavan | Drvalavan | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 08:24, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) a799i3es1z4tx422xt7l2x19vl5ytd1 10 575343 3765401 2022-07-14T11:01:06Z en>DelygaridPlajgadnill 0 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name=Current heads of federal subjects of Russia |title=[[List of heads of federal subjects of Russia|Current heads of federal subjects of Russia]] |state={{{state|autocollapse}}} |bodyclass=hlist |group1=[[Republics of Russia|Republics]] |list1= *'''[[Adygea]]''': [[Murat Kumpilov|Kumpilov]] *'''[[Altai Republic|Altai]]''': [[Oleg Khorokhordin|Khorokhordin]] *'''[[Bashkortostan]]''': [[Radiy Khabirov|Khabirov]] *'''[[Buryatia]]''': [[Alexey Tsydenov|Tsydenov]] *'''[[Chechnya]]''': [[Ramzan Kadyrov|Kadyrov]] *'''[[Chuvashia]]''': [[Oleg Nikolayev (politician)|O. Nikolayev]] *'''[[Republic of Crimea|Crimea]]'''¹: [[Sergey Aksyonov|Aksyonov]] *'''[[Dagestan]]''': [[Sergey Melikov|Melikov]] *'''[[Ingushetia]]''': [[Mahmud-Ali Kalimatov|Kalimatov]] *'''[[Kabardino-Balkaria]]''': [[Kazbek Kokov|Kokov]] *'''[[Kalmykia]]''': [[Batu Khasikov|Khasikov]] *'''[[Karachay-Cherkessia]]''': [[Rashid Temrezov|Temrezov]] *'''[[Republic of Karelia|Karelia]]''': [[Artur Parfenchikov|Parfenchikov]] *'''[[Khakassia]]''': [[Valentin Konovalov|Konovalov]] *'''[[Komi Republic|Komi]]''': [[Vladimir Uyba|Uyba]] *'''[[Mari El]]''': [[Yury Zaitsev (politician)|Zaitsev]] *'''[[Mordovia]]''': [[Artyom Zdunov|Zdunov]] *'''[[North Ossetia–Alania|North Ossetia]]''': [[Sergey Menyaylo|Menyaylo]] *'''[[Tatarstan]]''': [[Rustam Minnikhanov|Minnikhanov]] *'''[[Tuva]]''': [[Vladislav Khovalyg|Khovalyg]] *'''[[Udmurtia]]''': [[Aleksandr Brechalov|Brechalov]] *'''[[Yakutia]]''': [[Aysen Nikolayev|A. Nikolayev]] |group2=[[Krais of Russia|Krais]] |list2= *'''[[Altai Krai|Altai]]''': [[Viktor Tomenko|Tomenko]] *'''[[Kamchatka Krai|Kamchatka]]''': [[Vladimir Solodov|Solodov]] *'''[[Khabarovsk Krai|Khabarovsk]]''': [[Mikhail Degtyarev|Degtyarev]] *'''[[Krasnodar Krai|Krasnodar]]''': [[Veniamin Kondratyev|Kondratyev]] *'''[[Krasnoyarsk Krai|Krasnoyarsk]]''': [[Aleksandr Uss|Uss]] *'''[[Perm Krai|Perm]]''': [[Dmitry Makhonin|Makhonin]] *'''[[Primorsky Krai|Primorsky]]''': [[Oleg Kozhemyako|Kozhemyako]] *'''[[Stavropol Krai|Stavropol]]''': [[Vladimir Vladimirov (politician)|Vladimirov]] *'''[[Zabaykalsky Krai|Zabaykalsky]]''': [[Aleksandr Osipov (politician)|Osipov]] |group3=[[Oblasts of Russia|Oblasts]] |list3= *'''[[Amur Oblast|Amur]]''': [[Vasily Orlov|Orlov]] *'''[[Arkhangelsk Oblast|Arkhangelsk]]''': [[Alexander Tsybulsky|Tsybulsky]] *'''[[Astrakhan Oblast|Astrakhan]]''': [[Igor Babushkin|Babushkin]] *'''[[Belgorod Oblast|Belgorod]]''': [[Vyacheslav Gladkov|Gladkov]] *'''[[Bryansk Oblast|Bryansk]]''': [[Alexander Bogomaz|Bogomaz]] *'''[[Chelyabinsk Oblast|Chelyabinsk]]''': [[Aleksey Teksler|Teksler]] *'''[[Irkutsk Oblast|Irkutsk]]''': [[Igor Kobzev|Kobzev]] *'''[[Ivanovo Oblast|Ivanovo]]''': [[Stanislav Voskresensky|Voskresensky]] *'''[[Kaliningrad Oblast|Kaliningrad]]''': [[Anton Alikhanov|Alikhanov]] *'''[[Kaluga Oblast|Kaluga]]''': [[Vladislav Shapsha|Shapsha]] *'''[[Kemerovo Oblast|Kemerovo]]''': [[Sergey Tsivilyov|Tsivilyov]] *'''[[Kirov Oblast|Kirov]]''': [[Aleksandr Sokolov (politician, born 1970)|Sokolov]] *'''[[Kostroma Oblast|Kostroma]]''': [[Sergey Sitnikov|Sitnikov]] *'''[[Kurgan Oblast|Kurgan]]''': [[Vadim Shumkov|Shumkov]] *'''[[Kursk Oblast|Kursk]]''': [[Roman Starovoit|Starovoit]] *'''[[Leningrad Oblast|Leningrad]]''': [[Aleksandr Drozdenko|Drozdenko]] *'''[[Lipetsk Oblast|Lipetsk]]''': [[Igor Artamonov|Artamonov]] *'''[[Magadan Oblast|Magadan]]''': [[Sergey Nosov|Nosov]] *'''[[Moscow Oblast|Moscow]]''': [[Andrey Vorobyov|Vorobyov]] *'''[[Murmansk Oblast|Murmansk]]''': [[Andrey Chibis|Chibis]] *'''[[Nizhny Novgorod Oblast|Nizhny Novgorod]]''': [[Gleb Nikitin|G. Nikitin]] *'''[[Novgorod Oblast|Novgorod]]''': [[Andrey Nikitin (politician)|A. Nikitin]] *'''[[Novosibirsk Oblast|Novosibirsk]]''': [[Andrey Travnikov|Travnikov]] *'''[[Omsk Oblast|Omsk]]''': [[Alexander Burkov|Burkov]] *'''[[Orenburg Oblast|Orenburg]]''': [[Denis Pasler|Pasler]] *'''[[Oryol Oblast|Oryol]]''': [[Andrey Klychkov|Klychkov]] *'''[[Penza Oblast|Penza]]''': [[Oleg Melnichenko|Melnichenko]] *'''[[Pskov Oblast|Pskov]]''': [[Mikhail Vedernikov|Vedernikov]] *'''[[Rostov Oblast|Rostov]]''': [[Vasily Golubev (politician)|Golubev]] *'''[[Ryazan Oblast|Ryazan]]''': [[Pavel Malkov|Malkov]] *'''[[Sakhalin Oblast|Sakhalin]]''': [[Valery Limarenko|Limarenko]] *'''[[Samara Oblast|Samara]]''': {{ill|Dmitry Azarov|ru|Азаров, Дмитрий Игоревич|lt=Azarov}} *'''[[Saratov Oblast|Saratov]]''': [[Roman Busargin|Busargin]] *'''[[Smolensk Oblast|Smolensk]]''': [[Alexey Ostrovsky|Ostrovsky]] *'''[[Sverdlovsk Oblast|Sverdlovsk]]''': [[Yevgeny Kuyvashev|Kuyvashev]] *'''[[Tambov Oblast|Tambov]]''': [[Maksim Yegorov|Yegorov]] *'''[[Tomsk Oblast|Tomsk]]''': [[Vladimir Mazur|Mazur]] *'''[[Tula Oblast|Tula]]''': [[Alexey Dyumin|Dyumin]] *'''[[Tver Oblast|Tver]]''': [[Igor Rudenya|Rudenya]] *'''[[Tyumen Oblast|Tyumen]]''': [[Aleksandr Moor|Moor]] *'''[[Ulyanovsk Oblast|Ulyanovsk]]''': [[Aleksey Russkikh|Russkikh]] *'''[[Vladimir Oblast|Vladimir]]''': [[Aleksandr Avdeyev (politician, born 1975)|Avdeyev]] *'''[[Volgograd Oblast|Volgograd]]''': [[Andrey Bocharov|Bocharov]] *'''[[Vologda Oblast|Vologda]]''': {{ill|Oleg Kuvshinnikov|ru|Кувшинников, Олег Александрович|lt=Kuvshinnikov}} *'''[[Voronezh Oblast|Voronezh]]''': [[Aleksandr Gusev (politician)|Gusev]] *'''[[Yaroslavl Oblast|Yaroslavl]]''': [[Mikhail Yevrayev|Yevrayev]] |group4=[[Federal cities of Russia|Federal cities]] |list4= *'''[[Moscow]]''': [[Sergey Sobyanin|Sobyanin]] *'''[[Saint Petersburg|St.&nbsp;Petersburg]]''': [[Alexander Beglov|Beglov]] *'''[[Sevastopol]]'''¹: [[Mikhail Razvozhayev|Razvozhayev]] |group5=[[Autonomous oblasts of Russia|Autonomous oblast]] |list5= *'''[[Jewish Autonomous Oblast|Jewish]]''': [[Rostislav Goldstein|Goldstein]] |group6=[[Autonomous okrugs of Russia|Autonomous okrugs]] |list6= *'''[[Chukotka Autonomous Okrug|Chukotka]]''': [[Roman Kopin|Kopin]] *'''[[Khanty-Mansi Autonomous Okrug|Khanty-Mansi]]'''²: [[Natalya Komarova|Komarova]] *'''[[Nenets Autonomous Okrug|Nenets]]'''³: {{ill|Yury Bezdudny|ru|Бездудный, Юрий Васильевич|lt=Bezdudny}} *'''[[Yamalo-Nenets Autonomous Okrug|Yamalo-Nenets]]'''²: [[Dmitry Artyukhov|Artyukhov]] |below= *¹Claimed by [[Ukraine]] and considered by most of the international community to be part of Ukraine *²Administratively subordinated to [[Tyumen Oblast]] *³Administratively subordinated to [[Arkhangelsk Oblast]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Russian governors navigational boxes]] </noinclude> amycesrebqp8264xtjoelhkda9gwcoi 3765402 3765401 2022-08-16T08:34:53Z Meenakshi nandhini 99060 [[:en:Template:Current_heads_of_federal_subjects_of_Russia]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു wikitext text/x-wiki {{Navbox |name=Current heads of federal subjects of Russia |title=[[List of heads of federal subjects of Russia|Current heads of federal subjects of Russia]] |state={{{state|autocollapse}}} |bodyclass=hlist |group1=[[Republics of Russia|Republics]] |list1= *'''[[Adygea]]''': [[Murat Kumpilov|Kumpilov]] *'''[[Altai Republic|Altai]]''': [[Oleg Khorokhordin|Khorokhordin]] *'''[[Bashkortostan]]''': [[Radiy Khabirov|Khabirov]] *'''[[Buryatia]]''': [[Alexey Tsydenov|Tsydenov]] *'''[[Chechnya]]''': [[Ramzan Kadyrov|Kadyrov]] *'''[[Chuvashia]]''': [[Oleg Nikolayev (politician)|O. Nikolayev]] *'''[[Republic of Crimea|Crimea]]'''¹: [[Sergey Aksyonov|Aksyonov]] *'''[[Dagestan]]''': [[Sergey Melikov|Melikov]] *'''[[Ingushetia]]''': [[Mahmud-Ali Kalimatov|Kalimatov]] *'''[[Kabardino-Balkaria]]''': [[Kazbek Kokov|Kokov]] *'''[[Kalmykia]]''': [[Batu Khasikov|Khasikov]] *'''[[Karachay-Cherkessia]]''': [[Rashid Temrezov|Temrezov]] *'''[[Republic of Karelia|Karelia]]''': [[Artur Parfenchikov|Parfenchikov]] *'''[[Khakassia]]''': [[Valentin Konovalov|Konovalov]] *'''[[Komi Republic|Komi]]''': [[Vladimir Uyba|Uyba]] *'''[[Mari El]]''': [[Yury Zaitsev (politician)|Zaitsev]] *'''[[Mordovia]]''': [[Artyom Zdunov|Zdunov]] *'''[[North Ossetia–Alania|North Ossetia]]''': [[Sergey Menyaylo|Menyaylo]] *'''[[Tatarstan]]''': [[Rustam Minnikhanov|Minnikhanov]] *'''[[Tuva]]''': [[Vladislav Khovalyg|Khovalyg]] *'''[[Udmurtia]]''': [[Aleksandr Brechalov|Brechalov]] *'''[[Yakutia]]''': [[Aysen Nikolayev|A. Nikolayev]] |group2=[[Krais of Russia|Krais]] |list2= *'''[[Altai Krai|Altai]]''': [[Viktor Tomenko|Tomenko]] *'''[[Kamchatka Krai|Kamchatka]]''': [[Vladimir Solodov|Solodov]] *'''[[Khabarovsk Krai|Khabarovsk]]''': [[Mikhail Degtyarev|Degtyarev]] *'''[[Krasnodar Krai|Krasnodar]]''': [[Veniamin Kondratyev|Kondratyev]] *'''[[Krasnoyarsk Krai|Krasnoyarsk]]''': [[Aleksandr Uss|Uss]] *'''[[Perm Krai|Perm]]''': [[Dmitry Makhonin|Makhonin]] *'''[[Primorsky Krai|Primorsky]]''': [[Oleg Kozhemyako|Kozhemyako]] *'''[[Stavropol Krai|Stavropol]]''': [[Vladimir Vladimirov (politician)|Vladimirov]] *'''[[Zabaykalsky Krai|Zabaykalsky]]''': [[Aleksandr Osipov (politician)|Osipov]] |group3=[[Oblasts of Russia|Oblasts]] |list3= *'''[[Amur Oblast|Amur]]''': [[Vasily Orlov|Orlov]] *'''[[Arkhangelsk Oblast|Arkhangelsk]]''': [[Alexander Tsybulsky|Tsybulsky]] *'''[[Astrakhan Oblast|Astrakhan]]''': [[Igor Babushkin|Babushkin]] *'''[[Belgorod Oblast|Belgorod]]''': [[Vyacheslav Gladkov|Gladkov]] *'''[[Bryansk Oblast|Bryansk]]''': [[Alexander Bogomaz|Bogomaz]] *'''[[Chelyabinsk Oblast|Chelyabinsk]]''': [[Aleksey Teksler|Teksler]] *'''[[Irkutsk Oblast|Irkutsk]]''': [[Igor Kobzev|Kobzev]] *'''[[Ivanovo Oblast|Ivanovo]]''': [[Stanislav Voskresensky|Voskresensky]] *'''[[Kaliningrad Oblast|Kaliningrad]]''': [[Anton Alikhanov|Alikhanov]] *'''[[Kaluga Oblast|Kaluga]]''': [[Vladislav Shapsha|Shapsha]] *'''[[Kemerovo Oblast|Kemerovo]]''': [[Sergey Tsivilyov|Tsivilyov]] *'''[[Kirov Oblast|Kirov]]''': [[Aleksandr Sokolov (politician, born 1970)|Sokolov]] *'''[[Kostroma Oblast|Kostroma]]''': [[Sergey Sitnikov|Sitnikov]] *'''[[Kurgan Oblast|Kurgan]]''': [[Vadim Shumkov|Shumkov]] *'''[[Kursk Oblast|Kursk]]''': [[Roman Starovoit|Starovoit]] *'''[[Leningrad Oblast|Leningrad]]''': [[Aleksandr Drozdenko|Drozdenko]] *'''[[Lipetsk Oblast|Lipetsk]]''': [[Igor Artamonov|Artamonov]] *'''[[Magadan Oblast|Magadan]]''': [[Sergey Nosov|Nosov]] *'''[[Moscow Oblast|Moscow]]''': [[Andrey Vorobyov|Vorobyov]] *'''[[Murmansk Oblast|Murmansk]]''': [[Andrey Chibis|Chibis]] *'''[[Nizhny Novgorod Oblast|Nizhny Novgorod]]''': [[Gleb Nikitin|G. Nikitin]] *'''[[Novgorod Oblast|Novgorod]]''': [[Andrey Nikitin (politician)|A. Nikitin]] *'''[[Novosibirsk Oblast|Novosibirsk]]''': [[Andrey Travnikov|Travnikov]] *'''[[Omsk Oblast|Omsk]]''': [[Alexander Burkov|Burkov]] *'''[[Orenburg Oblast|Orenburg]]''': [[Denis Pasler|Pasler]] *'''[[Oryol Oblast|Oryol]]''': [[Andrey Klychkov|Klychkov]] *'''[[Penza Oblast|Penza]]''': [[Oleg Melnichenko|Melnichenko]] *'''[[Pskov Oblast|Pskov]]''': [[Mikhail Vedernikov|Vedernikov]] *'''[[Rostov Oblast|Rostov]]''': [[Vasily Golubev (politician)|Golubev]] *'''[[Ryazan Oblast|Ryazan]]''': [[Pavel Malkov|Malkov]] *'''[[Sakhalin Oblast|Sakhalin]]''': [[Valery Limarenko|Limarenko]] *'''[[Samara Oblast|Samara]]''': {{ill|Dmitry Azarov|ru|Азаров, Дмитрий Игоревич|lt=Azarov}} *'''[[Saratov Oblast|Saratov]]''': [[Roman Busargin|Busargin]] *'''[[Smolensk Oblast|Smolensk]]''': [[Alexey Ostrovsky|Ostrovsky]] *'''[[Sverdlovsk Oblast|Sverdlovsk]]''': [[Yevgeny Kuyvashev|Kuyvashev]] *'''[[Tambov Oblast|Tambov]]''': [[Maksim Yegorov|Yegorov]] *'''[[Tomsk Oblast|Tomsk]]''': [[Vladimir Mazur|Mazur]] *'''[[Tula Oblast|Tula]]''': [[Alexey Dyumin|Dyumin]] *'''[[Tver Oblast|Tver]]''': [[Igor Rudenya|Rudenya]] *'''[[Tyumen Oblast|Tyumen]]''': [[Aleksandr Moor|Moor]] *'''[[Ulyanovsk Oblast|Ulyanovsk]]''': [[Aleksey Russkikh|Russkikh]] *'''[[Vladimir Oblast|Vladimir]]''': [[Aleksandr Avdeyev (politician, born 1975)|Avdeyev]] *'''[[Volgograd Oblast|Volgograd]]''': [[Andrey Bocharov|Bocharov]] *'''[[Vologda Oblast|Vologda]]''': {{ill|Oleg Kuvshinnikov|ru|Кувшинников, Олег Александрович|lt=Kuvshinnikov}} *'''[[Voronezh Oblast|Voronezh]]''': [[Aleksandr Gusev (politician)|Gusev]] *'''[[Yaroslavl Oblast|Yaroslavl]]''': [[Mikhail Yevrayev|Yevrayev]] |group4=[[Federal cities of Russia|Federal cities]] |list4= *'''[[Moscow]]''': [[Sergey Sobyanin|Sobyanin]] *'''[[Saint Petersburg|St.&nbsp;Petersburg]]''': [[Alexander Beglov|Beglov]] *'''[[Sevastopol]]'''¹: [[Mikhail Razvozhayev|Razvozhayev]] |group5=[[Autonomous oblasts of Russia|Autonomous oblast]] |list5= *'''[[Jewish Autonomous Oblast|Jewish]]''': [[Rostislav Goldstein|Goldstein]] |group6=[[Autonomous okrugs of Russia|Autonomous okrugs]] |list6= *'''[[Chukotka Autonomous Okrug|Chukotka]]''': [[Roman Kopin|Kopin]] *'''[[Khanty-Mansi Autonomous Okrug|Khanty-Mansi]]'''²: [[Natalya Komarova|Komarova]] *'''[[Nenets Autonomous Okrug|Nenets]]'''³: {{ill|Yury Bezdudny|ru|Бездудный, Юрий Васильевич|lt=Bezdudny}} *'''[[Yamalo-Nenets Autonomous Okrug|Yamalo-Nenets]]'''²: [[Dmitry Artyukhov|Artyukhov]] |below= *¹Claimed by [[Ukraine]] and considered by most of the international community to be part of Ukraine *²Administratively subordinated to [[Tyumen Oblast]] *³Administratively subordinated to [[Arkhangelsk Oblast]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Russian governors navigational boxes]] </noinclude> amycesrebqp8264xtjoelhkda9gwcoi 3 575344 3765408 2022-08-16T08:44:12Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: 3355dsv2 | 3355dsv2 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 08:44, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) e8akmhr7xemia039tf9fhhl0ctmpi8p 3 575345 3765412 2022-08-16T09:47:01Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Fasil005 | Fasil005 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 09:47, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) itu0otrurc7rd6bw47i8by54vh5nxuk 3 575346 3765414 2022-08-16T10:17:41Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Musthu ek | Musthu ek | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:17, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 7rfr2jdpv2v2bpish8a7m616ss7hwt1 3 575347 3765416 2022-08-16T10:22:01Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: J B S Group of Companies | J B S Group of Companies | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:22, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) io75sjvfxnt8vdstidanem52b32q1uh 3 575348 3765421 2022-08-16T11:00:59Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Bijunarambil | Bijunarambil | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:00, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) 4tkdz7vz416tkjn1mwrgbuaw59ab6lf 1 575349 3765422 2022-08-16T11:06:18Z Bijunarambil 164749 'രാകേഷ് ജുൻ‌ജുൻ‌വാല (5 ജൂലൈ 1960 - 14 ഓഗസ്റ്റ് 2022) ഒരു ഇന്ത്യൻ ശതകോടീശ്വരൻ ബിസിനസ് മാഗ്‌നറ്റും ഓഹരി വ്യാപാരിയും നിക്ഷേപകനുമായിരുന്നു. 1985-ൽ 5,000 രൂപയുടെ മൂലധനത്തോടെ അദ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki രാകേഷ് ജുൻ‌ജുൻ‌വാല (5 ജൂലൈ 1960 - 14 ഓഗസ്റ്റ് 2022) ഒരു ഇന്ത്യൻ ശതകോടീശ്വരൻ ബിസിനസ് മാഗ്‌നറ്റും ഓഹരി വ്യാപാരിയും നിക്ഷേപകനുമായിരുന്നു. 1985-ൽ 5,000 രൂപയുടെ മൂലധനത്തോടെ അദ്ദേഹം നിക്ഷേപം ആരംഭിച്ചു, 1986-ലെ തന്റെ ആദ്യത്തെ പ്രധാന ലാഭം. മരണസമയത്ത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആസ്തി 5.8 ബില്യൺ ഡോളറായിരുന്നു, ഇത് ലോകത്തിലെ 438-ാമത്തെ ധനികനാക്കി.[3] അദ്ദേഹം തന്റെ സ്വന്തം അസറ്റ് മാനേജ്‌മെന്റ് സ്ഥാപനമായ റെയർ എന്റർപ്രൈസസിന്റെ പങ്കാളിയായിരുന്നു. സജീവ നിക്ഷേപകൻ എന്നതിലുപരി, നിരവധി കമ്പനികളുടെ ചെയർപേഴ്‌സണും ഡയറക്ടറുമായി അദ്ദേഹം സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. ആകാശ എയറിന്റെ സ്ഥാപകൻ കൂടിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഇൻസൈഡർ ട്രേഡിംഗിനെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കുകയും 2021-ൽ സെബിയിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കുകയും ചെയ്തു. ജുൻ‌ജുൻവാലയെ പലപ്പോഴും "ഇന്ത്യയുടെ വാറൻ ബഫറ്റ്" അല്ലെങ്കിൽ "ബിഗ് ബുൾ ഓഫ് ഇന്ത്യ" എന്ന് വിളിക്കാറുണ്ട്, കൂടാതെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഓഹരി വിപണി പ്രവചനങ്ങൾക്കും ബുള്ളിഷ് കാഴ്ചപ്പാടുകൾക്കും പരക്കെ അറിയപ്പെടുന്നു. 5p47nj9fo6jp8mz7p238atuu7pycpwe 3 575350 3765425 2022-08-16T11:24:55Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Yami vindha | Yami vindha | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:24, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC) lyfmxlgc0ecb0vd0kfgji2106ggcr7z 0 575351 3765426 2022-08-16T11:40:33Z Malikaveedu 16584 '{{Infobox settlement| | name = ന്യൂ വെസ്റ്റ്മിൻസ്റ്റർ | official_name = The City of New Westminster | other_name = | native_name = | nickname = "New West"<ref>{{cite news|url=http://www.newwestnewsleader.com/news/141097233.html|title='Gastown-type potential' for Downto...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement| | name = ന്യൂ വെസ്റ്റ്മിൻസ്റ്റർ | official_name = The City of New Westminster | other_name = | native_name = | nickname = "New West"<ref>{{cite news|url=http://www.newwestnewsleader.com/news/141097233.html|title='Gastown-type potential' for Downtown New West: Fung|newspaper=New Westminster News Leader|author=Grant Granger|publisher=Black Press|date=2012-03-01|access-date=2012-10-18|archive-url=https://archive.today/20130129234355/http://www.newwestnewsleader.com/news/141097233.html|archive-date=2013-01-29|url-status=dead}}</ref> | settlement_type = City | motto = "[[In God We Trust]]" | image_skyline = Colourful Boxes (50208150566).jpg | image_caption = New Westminster in 2020 | image_flag = Flag of New Westminster BC.svg | flag_size = | image_seal = | seal_size = | image_shield = Coat of Arms of New Westminster, British Columbia.svg | shield_size = | image_blank_emblem = City of New Westminster logo.png | blank_emblem_type = Logo | image_map = GVRD New Westminster.svg | mapsize = 220px | map_caption = Location of New Westminster in [[Metro Vancouver]] | pushpin_map = <!-- the name of a location map as per http://en.wikipedia.org/wiki/Template:Location_map --> | pushpin_map_caption = | pushpin_mapsize = | subdivision_type = Country | subdivision_name = Canada | subdivision_type1 = Province | subdivision_name1 = [[British Columbia]] | subdivision_type2 = [[Regional district]] | subdivision_name2 = [[Metro Vancouver Regional District|Metro Vancouver]] | government_footnotes = | government_type = | leader_title = Governing body | leader_name = New Westminster City Council | leader_title1 = Mayor | leader_name1 = Jonathan Cote | leader_title2 = Councillors | leader_name2 = Nadine Nakagawa<br />Patrick Johnstone<br />[[Jaimie McEvoy]]<br />[[Chuck Puchmayr]]<br />Mary Trentadue<br />Chinu Das | leader_title3 = [[Member of Parliament (Canada)|MP]] | leader_name3 = [[Peter Julian]] ([[New Democratic Party|NDP]]) | leader_title4 = [[Member of the Legislative Assembly|MLA]] | leader_name4 = [[Jennifer Whiteside]] ([[British Columbia New Democratic Party|BC NDP]])<br />[[Aman Singh]] ([[British Columbia New Democratic Party|BC NDP]]) | established_title = Founded | established_date = 1858 | established_title2 = <!--Incorporated--> | established_date2 = | established_title3 = <!-- Incorporated (city) --> | established_date3 = | unit_pref = | area_footnotes = | area_total_km2 = 15.63 | area_land_km2 = <!--See table @ Template:Infobox Settlement for details on automatic unit conversion--> | area_water_km2 = | area_water_percent = | population_as_of = 2016 | population_footnotes = <ref name=statcan2016>{{Cite web| url= http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2016/dp-pd/prof/details/page.cfm?Lang=E&Geo1=CSD&Code1=5915029&Geo2=CD&Code2=5915&Data=Count&SearchText=new%20westminster&SearchType=Begins&SearchPR=01&B1=All&TABID=1 |title= New Westminster demographics| author=Statistics Canada |author-link= Statistics Canada |access-date=February 23, 2017}}</ref> | population_note = | population_total = 70,996 | population_density_km2 = 4543.4 | population_blank1_title = Private Dwellings | population_blank1 = 32,605 | timezone = [[Pacific Standard Time|PST]] | utc_offset = −08:00 | timezone_DST = | utc_offset_DST = | coordinates = {{coord|49|12|25|N|122|54|40|W|region:CA-BC|display=inline,title}} | elevation_footnotes = <!--for references: use <ref> </ref> tags--> | elevation_m = 60 | postal_code_type = [[Canadian postal code#Forward sortation areas|Forward sortation area]] | postal_code = [[List of V postal codes of Canada|V3L – V3M]] | area_code = [[Area code 604|604]], [[Area code 778|778]], [[Area code 236|236]], [[Area code 672|672]] | website = {{URL|https://www.newwestcity.ca/}} | footnotes = }} '''ന്യൂ വെസ്റ്റ്മിൻസ്റ്റർ''' (ന്യൂ വെസ്റ്റ് എന്നും പ്രാദേശികമായി അറിയപ്പെടുന്നതു) [[കാനഡ|കാനഡയിലെ]] [[ബ്രിട്ടീഷ് കൊളംബിയ|ബ്രിട്ടീഷ് കൊളംബിയയിലെ]] ലോവർ മെയിൻലാൻഡ് മേഖലയിലെ ഒരു നഗരവും മെട്രോ വാൻകൂവർ റീജിയണൽ ഡിസ്ട്രിക്റ്റിലെ അംഗമായ മുനിസിപ്പാലിറ്റിയുമാണ്. 1858-ൽ ബ്രിട്ടീഷ് കൊളംബിയയുടെ കോളനി തലസ്ഥാനമായി മേജർ ജനറൽ റിച്ചാർഡ് മൂഡി സ്ഥാപിച്ച ഇത്, 1866-ൽ മെയിൻലാൻഡ്, ഐലൻഡ് കോളനികൾ ലയിക്കുന്നത് വരെ തൽ സ്ഥാനത്ത് തുടർന്നു. ആ വർഷം മുതൽ ബ്രിട്ടീഷ് കൊളംബിയ പ്രധാനകരയിലെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരമായിരുന്ന ഇതിനെ ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യ ദശകത്തിൽ [[വാൻകൂവർ]] ജനസംഖ്യയിൽ മറികടന്നു. == അവലംബം == 3z7p9ndd57l8h419qdgoy4sblc4txyj