Хубилай хаан

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="mn">
  <siteinfo>
    <sitename>Википедиа</sitename>
    <dbname>mnwiki</dbname>
    <base>https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D2%AF%D2%AF%D1%80_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%81</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Медиа</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Тусгай</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Хэлэлцүүлэг</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Хэрэглэгч</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Хэрэглэгчийн яриа</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wikipedia</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Wikipedia-н хэлэлцүүлэг</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Файл</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Файлын хэлэлцүүлэг</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">МедиаВики</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">МедиаВикигийн хэлэлцүүлэг</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Загвар</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Загварын хэлэлцүүлэг</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Тусламж</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Тусламжийн хэлэлцүүлэг</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Ангилал</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Ангиллын хэлэлцүүлэг</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Хубилай хаан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1267</id>
    <revision>
      <id>707253</id>
      <parentid>706739</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T15:05:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Хатад */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65973" xml:space="preserve">{{Хаан
|name            =Хубилай хаан&lt;br/&gt;{{mongolUnicode|ᠬᠤᠪᠢᠯᠠᠢ&lt;br&gt;ᠬᠠᠭᠠᠨ}}
|title           =Их Монгол Улс, Юань/&quot;Xөx&quot; гүрний хаан
|image           =[[Файл:YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg|200px]] 
|caption         =
|reign           =1260 оны 5 сарын 5 – 1271 оны 12 сарын 17 (Их Монгол Улс)&lt;br /&gt;1271 оны 12 сарын 18 - 1294 оны 2 сарын 18 (Юань улс)
|coronation      =1260
|given name= {{lang-mn|Хубилай}} ({{mongolUnicode|ᠬᠤᠪᠢᠯᠠᠢ}})
|temple name= {{lang-mn|Сэцэн хаан}}  ({{mongolUnicode|ᠰᠡᠴᠡᠨ ᠬᠠᠭᠠ}}) &lt;br&gt; {{lang-zh|元世祖}} (''Юань Шизу'')
|era name =[[Жунтун]], [[Жыюань]] 
|predecessor     =[[Мөнх хаан]]&lt;/br&gt;[[Аригбуха хаан]]
|successor       =[[Өлзийт Төмөр хаан]] 
|suc-type        =Юань гүрний хаан, Чингимийн хүү&lt;ref&gt;[http://origo.mn/index.php?z=/0/0/1887/142/ Origo.mn - Алтан ургийн ариун салаа]&lt;/ref&gt;
|heir            =Төмөр хаан
|queen           =[[Чаби хатан]]&lt;br/&gt; [[Намбуй хатан]]
|consort         =
|issue           =Дорж, Мангал, Чингим, Номгон
|royal house     =[[Боржигин]]
|dynasty         =[[Их Монгол Улс]], [[Юань улс]]
|father          =[[Тулуй]]
|mother          =[[Сорхагтани Бэхи]]
|date of birth   =1215 оны 9 сарын 23
|place of birth  =
|date of death   =1294 оны 2 сарын 18 (78 насандаа)
|place of death  =Дайду ([[Ханбалиг]])
|date of burial  =
|place of burial =
|}}
'''Хубилай хаан''' ({{mongolUnicode|ᠬᠤᠪᠢᠯᠠᠢ&lt;br&gt;ᠬᠠᠭᠠᠨ}}, * [[1215 он]]ы [[9 сарын 23|9-р сарын 23]]; † [[1294 он]]ы [[2 сарын 18|2-р сарын 18]]-нд [[Ханбалиг]]т) нь 1260-1294 онд [[Их Монгол Улс|Монголын Эзэнт Гүрний]] 6 дахь хаан байсан бөгөөд дорнод [[Ази]] дахь [[Юань улс|Юань гүрнийг]] үндэслэгч юм. Хубилай хаан нь [[Чингис хаан]]ы отгон хүү [[Тулуй]], [[Хэрэйд]]ийн [[Сорхагтани Бэхи]] нарын хүү байжээ. Хамгийн том ах [[Мөнх хаан]]ыг нас барсны дараа 1260 онд [[Их Монгол Улс]]ын хаан ширээг эзлэхийн төлөө өөрийн дүү [[Аригбөх]]тэй тэмцэлдсэн. 1264 онд Аригбөхийг ялсан бөгөөд түүний энэхүү ялалт нь эзэнт гүрний нэгдлийг үгүй болгосон гэж болно. Гэсэн хэдий ч Хубилай хаан Юань улсыг бий болгож, [[Алтан Орд|Алтан ордны улс]], [[Ил Хаант Улс]], [[Цагадайн улс]]ыг захиргаандаа оруулсан юм. Түүний энэ ноёрхолд [[Номхон далай]]гаас [[Дунай мөрөн]] хүртэл, [[Хойд мөсөн далай]]гаас [[Энэтхэгийн далай]] хүртэлх дэлхийн хуурай газрын тавны нэг хувь багтаж байв. 1271 онд Хубилай хаан Юань улсыг байгуулсан бөгөөд тухайн үед түүний захиргаанд Монгол, [[Төвөд]], [[Шинжаан]], [[Юньнань]] , умард Хятадын ихэнх хэсэг болон зарим нэгэн эзлэгдсэн газар нутаг оршиж байв. 1279 онд өмнөд [[Сүн улс]]ыг амжилттай устгасанаар Хубилай бүх [[Хятадууд|Хятад хүмүүс]]ыг эзлэн суусан анхны Хятад биш угсааны хаан болов. Тэрээр 1260 оноос хойш шинэ байлдан дагууллыг бий болгосон Монгол хаан байлаа. Монголын эзэнт гүрнээр аялсан [[Марко Поло]] Хятадад зочилсон бөгөөд түүний аяллын улмаас Хубилай хаан [[Европ]]т домог болсон юм.

==Залуу нас==

Хубилай (1215 оны 9 сарын 23 төрсөн) Тулуй ба Сорхагтани Бэхи нарын 2-р хүү юм. Өвөг эцэг Чингис хааны зөвлөснөөр Сорхагтани нь Буддын шашинтай [[Тангуд]] улсын, хүүгийн сувилагчаар сонгогдож хамгаалах болсон. Чингис хаан Хорезм улсыг байлдан дагуулсныхаа дараа Или голын ойролцоо том ав хомрого зохион байгуулсан бөгөөд Хубилай, Хүлэгү нар энэ ав хомрогонд оролцжээ. Тэр үед Хубилай 9 настай байсан бөгөөд Хубилай гөрөөс, [[Хүлэгү]] туулай агнасан байна. Чингис хаан Монголын уламжлалт ёсыг даган анхны анг нь мялааж, Хубилайн дунд хуруунд агнасан амьтных нь цусыг түрхсэн. 1232 онд Тулуй нас барсан тул 1236 онд Монгол, [[Алтан улс]]ын дайны дараа [[Өгэдэй хаан]] [[Хэбэй муж]]ийг Тулуйн гэр бүлд өгсөн байна. Энэ муж 80000 өрх гэртэй байжээ. Хубилай өөрийн байр сууриндаа эргэн ирсэн бөгөөд тэнд 1000 айл өрхтэй байв. Тэр туршлагагүй байсан учраас Хубилай тухайн газрыг өөрийн дураараа чөлөөтэй захирах болсон. Татвар, татаасын үйл ажиллагаа нь ялзралд орсны улмаас хятадын цагаачдын тоо өөрчлөгдөж татварын орлого буурч эхэлсэн. Хубилай Хэбэйд үүний улмаас маш хурдан ирж эмхлэн цэгцлэн, шинэчлэх ажилдаа орсон. Сорхогтани шинэ албат, түшмэдүүдийг түүнд туслуулахаар явуулж татварын хуулиудыг нь засаж залруулж өгсөн. Үүнд талархсанаа илэрхийлээд хүмүүсийг нь буцаан явуулжээ. Хубилай хааны залуу насны хамгийн сонирхолтой нэг зүйл нь тухайн үеийн хятадын соёлын судалгаа байсан юм. Хубилай Хайюуныг урьж, Монгол дахь ордондоо авчирсан бөгөөд тэр хүн нь хойд хятад дахь [[Буддын шашин|Буддын шашны]] лам байв. 1242 онд Хархорумд Хайюунтай уулзах үед Хубилай түүнд Буддын шашны филисофийн тухай асууж мэджээ. Хайюун нь 1243 онд төрсөн Хубилайн хүүд Жэнжин гэсэн (Хятад хэлэн дэх жинхэнэ алт гэсэн утгатай үг) нэр өгчээ. Хайюун нь Хубилай Таойстын үндэслэгч болон Лиу бингзонг хэмээх буддын ламыг танилцуулжээ. Лиу нь [[зураач]], бичээч, [[зохиолч]], [[математикч]] хүн байсан бөгөөд Хайюуныг орчин үеийн Бээжин дэх Сүмдээ эргэж ирэх үед нь Хубилайн зөвлөхөөр үлдэж ажилласан. Хубилай удалгүй Жао би хэмээх эрдэмтэнтэй танилцсан, Хубилай албандаа Монгол, Турк болон бусад улс үндэстэний хүмүүсыг сонирхлын журмаар ажиллуулж байжээ.

==Хойд Хятадын эзэн болсон нь==
[[Файл:元世祖忽必烈在庚申年（1260年）农历四月发布的即位诏书《皇帝登宝位诏》全文（节选自《大元圣政国朝典章》台北国立故宫博物院藏元刊本之影印本）.jpg|thumb|Хубилай хааны хаанчлалын тунхаглал]]
1251 онд Монголын эзэнт гүрний хаан суудалд түүний том ах [[Мөнх хаан|Мөнх]] суусан бөгөөд [[Хорезм]]ын Махмуд Ялавач болон Хубилай нарыг Хятад руу илгээжээ. Хубилай хойд Хятадын эрх мэдэлтэй түшмэлээр томилогдож ирсэн бөгөөд Монголоос ордонгоо нүүлгэн аваачсан байна. Хубилай захирч байсан нутагаа сайн удирдаж, Хэнаний газар тариалангийн бүрэлдэхүүнийг зохицуулан, Сяныг эргэж ирсний дараагаас нийгмийн тусламж дэмжлэгийг сайжруулсан байна. Үүгээрээ Хятадын удирдагчдын итгэлийг хүлээсэн нь хожим Юань гүрнийг байгуулахад нь чухал хувь нэмэр оруулжээ. 1252 онд Хубилай Махмуд ялавагийн ажилд шүүмжлэлтэй хандсан бөгөөд тэрээр Хятадын холбоонд тийм ч чухал үүрэг гүйцэтгэдэггүй байсан бөгөөд морин цэргийг удирдаж байсан ба Жао би нь Хаан ширээний төлөө тэмцэх болсон Хятадын Конфуцийн сургуулийн ажилтнуудын эсэргүүцлээр Мөнх хаан, Махмуд Ялавагийг ажлаас нь чөлөөлсөн. 1253 онд Хубилай Юаннан руу дайрч эрхэндээ оруулсан бөгөөд Далигийн хаант улсыг бууж өгөхийг шаардсан. Гао үүнийг эсэргүүцэж монголын элчийг хөнөөсөн. Монголчууд хүчээ 3 хуваан дайрсан. Нэг жигүүр нь Сичуаны сав газрын зүүн талруу чиглэсэн, 2 дахь хэсэг нь [[Сүбэдэй]]н хүү Урианхайндайн удирдлаган доор Сичуаны баруун өмнөд талын уул нуруудруу хэцүү замаар явахаар болов. Хубилай 1 хэсэгтээ урд урдаасаа тааралдаж уулзахаар чиглэлд явав. Урианхайдайг хойд талаар нуурын хажуугаар өнгөрч байхад Хубилай Далигийн нийслэлийг эзлэн авч тэндээ элч үлдээв. Монголчууд Дуан Син Чжиг захирагчаар томилон, зарим нэг дагалдагчдийг үлдээв. Үүний дараа Хубилай Хар Тан руу явав. 1256 онд Урианхайдай Юннанийг бүрэн эзэлсэн. Хубилай Төвдийн лам нарыг анагаах чадалтай хэмээн татагддаг байв. 1253 онд Сакяагийн Пагва ламыг өөрийн ордондоо чухал хүн хэмээн хүлээн авсан. Хубилай, Лянь Шишианийг (1231-1280) 1254 онд Номхон далайн хороог удирдуулахаар Уйгарт удирдагчаар томилсон. Зарим ноёд Хубилайн амжилтанд атаархаж байсан төдийгүй Мөнх хааны суудлыг эзлэхийг санаархаж байв. 1257 онд Хубилайн ажилд туслуулахаар их хаан Мөнх, Аламдар ба Люй Тайпин хэмээх 2 татварын зөвлөхийг явуулжээ. Тэд нийт 142 алдаа бүхий хууль дүрмийг жагсаан шүүж, Хятадын түшмэдүүдыг буруутган, Хубилайн шинэ хороог буулгасан. Хубилай 2 элчийг тэнд суулгахаар явуулсан. Хубилай 1258 оны эхээр Буддизм болон Бумөыын шашны төлөөлөгчдийг хуралд дуудсан. Хубилай 237 Сүм хийдийг Буддын сүм болгон өөрчилсөн байдаг. 1258 онд Мөнх хаан Хубилайд зүүн гарын цэргийг өгч Сычуань мужийг бүхлээр нь захируулав. Хубилай тэндээ үлдэхээр болж Мөнх хаанаас холдсон. Хубилай 1259 онд эргэн ирэхийн өмнө Мөнх хаан нас барсан байна. Хубилай үүнийг нууц хэвээр нь хадгалан үлдэхийг хүссэн  бөгөөд Вухан ба ойролцоох Янгце руу дайралтаа үргэлжлүүлж Сүбэдэйн хүү Урианхайтай хамтран Вуханыг эзэлсэн.

==Хаан ширээнд суусан нь ба иргэний дайн==
[[Файл:Kublai Khan (8367820003).jpg|thumb|263x263px|[[Төрийн ордон]]]]
Сангийн сайд Жиа Сидао Хубилайн хэлсэн үгий нь нууц хэвээр нь хадгалж, хилийн албан татвар болох 200000 мөнгөн гулдмай, 200000 боодол торыг Монголд төлсөн. Хубилай анх татгалзсан боловч Жиа Сидао тай багахан санал нийлж ,тохиролцоонд хүрсэн бөгөөд түүний эхнэрээс Аригбөх цэргийн хүчээ өсөн нэмэгдүүлж байна гэсэн мэдээ авчээ. Ийнхүү Монголдоо буцаж ирсэн. Тэрээр удалгүй дүү ариг бөхөөсөө Хархорумд хуралдай хийе гэсэн мэдээг хүлээн авсан бөгөөд Мөнхийн хуучин албатуудаас хаанаа болгоё гэж илэрхийлсэн байсан. Чингис хааны үр удам гэдгээрээ Аригбөх нь хаан болж болох боловч, түүний 2 ах Хубилай Хүлэгү эсрэг байр суурьтай байв. Хубилайн хятад дахь албатууд түүнийг хаан ширээнд суухыг нь дэмжиж, хятадын хойд талынхан болон манж нар нэр дэвшүүлсэн. Хубилай улсдаа эргэж ирээд Хуралдай зарласан. 1260 оны 4  сарын 12 нд [[Зүчи]], [[Боржигин]] овогийнхон, Хубилайн гэр бүлийн гишүүд Аригбөхийн саналыг харгалзан үзэж Хубилайг хаан Ширээнд өргөмжилсөн. 1260 онд Хубилайг Алтан ордныхныг оролцуулахгүйгээр Хуралдай дээр хаанаар сонгосон. Хубилай болон түүний дүү Аригбөхийн хооронд тэмцэл өрнөж монголын нийслэл хархорумд тархай бутархай байдал үүссэн. Шанхай болон Сычуань дахь [[Мөнх хаан]]ы армыг Ариг Бөх удирдаж байсан. Хубилай шанхай руу Лян Си Сяныг илгээж, [[Сычуань]] руу [[Аригбөх]]ийн иргэд рүү Лиу Тайпинийг явуулсан. Мөн Хархорумд Балгай сайдын дэмжлэгийг авсанаар Ариг бөх хаан болсноор Монголд нэгэн зэрэг 2 хаан суув. [[Хархорум]]д төвлөрсөн Аригбөх, Хубилай руу дайраад няцаагдсан бөгөөд Хархорум рүү очих бүх худалдааны замыг хааснаар монголд өлсгөлөн эхлэв. Аригбөхөөс түшмэдүүд нь урван Хубилайгийн талд оржээ. Удалгүй хүч нь суларсан [[Аригбөх]] 1264 оны 8 сарын 21 нд Хубилайд бууж өгсөн. Их хуралдай зарлаж [[Хүлэгү]], Алтан ордны эзэн [[Бэрх]], Аму нарыг дуудсан боловч ирж амжихгүй болсон учир Аригбөхийг хэрхэх талаар өөрөө шийд гэв. Гэхдээ ах дүү нарын дунд хутган үймүүлсэн хэргээр Аригбөхийн сайд нарыг хатуу шийтгэн ихэнхи хүнийг цаазаар авчээ. 1266 онд Аригбөх нас барснаар Өгөдэйн ач [[Хайду хан]], Хубилайн эсрэг тэмцэхээр болсон. Түүний нутаг нь Тарвагатайн нуруу орчмоор байсан бөгөөд Цагаадайн зарим түшмэдүүдийн дэмжлэгийг авсан.

==Байлдан дагуулалт ба гадаадтай тогтоосон харилцаа холбоо==
Хубилай хишигтэн цэргийн бүтэц үүргийг хязгаарласныг үл харгалзан бүрэлдэхүүнд нь эхлээд Хятадыг оруулсан байсан боловч сүүлдээ Кипчак, Алан нарыг Алтан ордоны улсаас авчруулж тус тус нэгжүүдийг шинээр улсын хишигтэн цэрэгт оруулсан байна. Өөрийн хишигтэн цэргийг 1263 онд байгуулсан бөгөөд Хубилай Чингис хааны 4 н албадын үр удам болох Борохула, Боорчи, Мухулай зэрэг 3-ыг оруулж байжээ. Хубилай хаан хишигтэн цэрэгт давуу эрх олгодог байв. Монгол болон Хятадын нэгжүүд нь аль аль нь Чингис хааныг ашиглаж байсан зохион байгуулалт 10 тын системээр явагддаг байв.Монголчууд шинэ их бууны анги болон янз бүрийн технологийн эхэн үедээ бусад улс орноос авч ашигладаг байсан. Хубилайн дүү болох Хүлэгү Персээс Исмайл болон Ал Аддинийг инженерээр авчирсан байна. 1282 онд дэлхийн хамгийн эртний их бууг монголын эзэмшилд байсан Манжураас олж бүртгэсэн байдаг. Хубилай болон түүний жанжидад эдийн засгийн ашиг тустай тул өмнөд хятадаас мөргөлдөөн гарахаас зайлсхийж байв. Хубилайн гадаадын албаныхан дипломат болон цэргийн бодлогын хувьд эзэнт улсын бодлоготой байв.  [[Хубилай хаан]] 1271 онд [[Вонжун ван|Вонжун ванг]] улс орныг нь удирдах эрх олгож, цэргээр хамгаалуулсан. 1272 онд Монголын эзлэн түрэмгийллийн дараа Солонгос нь Юань улсын эрх мэдэлд бүрэн оржээ. [[Гүрё]] дахь Монголын цэргийн бааз болсон. 1276 онд Монголын их цэрэг Өмнөд Сүн улсын нийслэлийг эзлэн авч залуу хаан, олон түшмэд, цэргийн хамт олзлон авсан. Гэвч 1279 он хүртэл Сүн улсын үлдсэн цэргүүд бууж өгөлгүй тэмцсээр байсан бөгөөд эцэстээ ялагдан [[Өмнөд Сүн улс]] мөхжээ.

===Япон руу довтолсон нь===
{{main|Монголчуудын Япон руу хийсэн довтолгоо}}
[[Файл:Khubilai’s failed invasion of Japan, painting from Japanese Imperial Collection. One third of the army was drowned when a typhoon struck the invading navy. (RM221).jpg|thumb|Хубилайн Япон руу хийсэн амжилтгүй довтолгоо, Японы эзэн хааны цуглуулгад буй зураг. Тэнгисийн цэргүүдийн гуравны нэгийг нь тайфунь живүүлжээ.]]
[[Файл:Mōko Shūrai Ekotoba Mongol Invasion Takezaki Suenaga 2 Page 5-7.jpg|thumb|right|240px|Самүрай Сүэнага Монголчуудын сум, бөмбөгтэй тулгарч байгаа нь. ''[[Мооко Шүүрай Экотоба]]'' (蒙古襲来絵詞), 1293 оны орчим.]]
Хубилай хаан Япон руу 2 удаа далайгаар дайран довтолсон хэдий ч завиных нь загвар болон цаг агаарын нөхцөл байдалд тохиромжгүй байж далайн шуурга учирч бүтэлгүйтсэн. Эхний дайралтаа '''1274''' онд 900 завьтайгаар хийсэн байна. 2 дахь дайралтаа '''1281''' онд хийсэн. Монголчууд энэ үед 2 тусдаа хүчийг илгээсэн бөгөөд эхнийх нь 40000 Хятад, Солонгос, Монгол цэргүүдийг Масачаас гарган 900 завиар явуулсан бөгөөд энэ үед хоорондоо 74 м уртын зайтай 3500 завинд өмнөд Хятадаас авсан 100000 далайчин бүхий томоохон хүчийг илгээжээ. Тухайн үед усан цэргүүдэд зэр зэвсэг тийм их ч байгаагүй. 10-р сард Солонгос, Японоос 110 мил зайд завиараа дөхөж очсон байсан. Солонгосчууд 1281 оны 6-р сарын 23-нд Хаката буланд усан завиараа хүрсэн байсан боловч Хятадаас гарсан завь нь энд хүрч чадаагүй байна. Самурай цэргүүд Монголын цэргүүдийг дахин ялсан. Монголчууд нэгдсэн хүчтэй байснаар дайнд ялдаг. Монголчууд галт сумаар дэлбэлж, нум сумаар тасралтгүй харваж, Самурайг бөмбөгдсөн байна. Гэвч Монголчууд японыг усан цэргээрээ ялаагүй байна. Усан цэргийн Археологич Доктор Кензо Хаяашида Такашимагын баруун эргийн дагуух 2 дахь дайралтын үед хэрэглэж байсан зарим зүйлсийг нээн илрүүлсэн байна. Түүний багийн олддвор нь Хубилай хааны дайралт Японыг сандаргаж байсныг гэрчилдэг. Хятадууд завийг маш ихээр хэрэглэдэг байжээ. Хубилай хааны хяналтан доор Хятадууд дайралтанд орох үед хэрэглэх завийг маш түргэн шуурхай олноор нь барьж байгуулж байжээ. Хаяашида Хубилайн стандарт, маш сайн бүтэц зохион байгуулалттай далай дээгүүр явдаг завинууд ашиглаж байсан гэдгийг томъёолсон. Япон руу дайрсан анхны дайралтын дараа Японы усан цэргүүд болох Вокоу нар Солонгос руу дайралт үзүүлсэн байдаг. Гэвч Монгол, Солонгосын хүч түүнийг буцаасан бөгөөд Вокоугын усан цэргүүд Горёо болон Камакура дахь цэргийн чадалд хүрэхээргүй сул байсан нь харагддаг. 1293 онд Юань улс Окинавагаас 100 японыг олзлон авсан байдаг.

====Вьетнам руу хийсэн довтолгоо====
{{main|Монголчуудын Вьетнам руу хийсэн довтолгоо}}

Хубилай хаан тухайн үеийн [[Дай Вьет]]ийг 2 удаа дайлаар морджээ. Хубилай 1260 онд Их Хаан болсны дараа Тран династи 3 жил тутам [[даргач]] хүлээн авч, [[өргөл]] өргөдөг байсан&lt;ref&gt;Matthew Bennett, Peter - The Hutchinson Dictionary of Ancient &amp; Medieval Warfare, p.332&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;Christopher Pratt Atwood - Encyclopedia of Mongolia and the Mongol empire, p.579&lt;/ref&gt;. Гэвч удалгүй тэдний хаан нь түүнээсээ татгалзжээ. Ийнхүү эхний аян дайн (Монголчуудын Дай Вьет рүү хийсэн 2 дахь довтолгоо) 1284 оны 12 сард хунтайж [[Тогоон(ханхүү)|Тогооноор]] удирдуулан хил даван орж, Ханой хотын зүүн хойд талд байх Вань Киепт [[Омар]]ын байгуулсан ялалтын дараа төд удалгүй Тан Лон (одоогийн [[Ханой]])-г эзлэв. Тэр үед [[Чампа|Чампа улс]] руу [[Согэту]] хойш хөдөлж, Нге Ан (одоогийн Вьетнамын төв-хойд бүс нутаг) руу хүрэлцэн ирэхэд Траны генерал Тран Киений удирдсан арми түүнд бууж өгөв. Гэвч [[Тран династи|Траны хаад]] болон дээд командлагч Тран Хун Дао тактикаа өөрчлөн, хамгаалалтаас довтолгоонд шилжиж, Монголчуудын эсрэг тэмцэж эхлэв. 4 сард генерал [[Тран Куан Хай]] Чүон Дүонд (одоогийн [[Ханой]]н хэсэг) [[Согэту]]г буулган авч, Тай Кетэд болсон томоохон тулалдааны үеэр Согэту алагдан, Траны хаад ялалт байгуулав. Удалгүй генерал [[Тран Нат Дуат]] ч  Хам Ту (одоогийн [[Хун Ен]]ий хэсэг)-д ялалт байгуулж, [[Тогоон(ханхүү)|Жэнь Нань ван Тогоон]] генерал [[Тран Хун Дао]]д ялагдсанаар Хубилай хааны [[Дай Вьет]]ийг эзлэх гэсэн анхны оролдлого амжилтгүй болжээ. Тогоон [[Дай Вьет]]ийн харваачдад алуулахаас сэргийлж хүрэл хоолойд нуугдсан бөгөөд энэ үйлдэл нь Их Монгол Улс болон Тогооны хувьд ичгүүртэй явдал болсон билээ.[[Файл:Mongols.jpg|thumb|right|240px|Монголын Юань улсын цэргүүд. ''[[Мооко Шүүрай Экотоба]]'' (蒙古襲来絵詞).]]Амжилтгүй оролдлогынхоо дараа Хубилай Нан Тонгийн ах, Аннамын хаан бөгөөд Монголчуудад урвасан Тран Ич Такийг илгээхээр төлөвлөсөн боловч, Юаний [[Хүнань]] дахь хангамжийн баазад асуудал гарч, дээрээс нь Хайдугийн довтолгоон нэрмэснээр төлөвлөгөөгөө цуцалжээ. 1285 онд Төвөдийн Бригун урсгалынхан бослого дэгдээж, Пагвагийн урсгалын хийдүүдийг довтолсон. Цагадайн хан [[Дува]] босогчдод туслахаар ирж, Таримын сав газарт Хубилайн нэгтгэлүүдийг ялаад, Хар-Хошууг бүслэв&lt;ref&gt;M.Kutlukov, Mongol rule in Eastern Turkestan. Article in collection Tataro-Mongols in Asia and Europe. Moscow, 1970&lt;/ref&gt;. Хайду Бешбаликт байсан армийг устгаад, дараа жил нь хотыг эзэлжээ. Ихэнх уйгурууд [[Кашгар]]ыг орхин, Юаний алс зүүн хэсэг дэх аюулгүй газар луу нүүж одов. Энэ бүхэн Хубилайн ач Бухтөмөр 1291 онд 10,000 Төвөдийг хороож, Бригунгийн бослогыг дарах хүртэл үргэлжлэн, Төвөдийн байдал арай гэж намжив.

Ийнхүү [[Дай Вьет]]эд анхаарал хандуулах боломжтой болсон Хубилай хаан 2 дахь довтолгоогоо 1287 онд, өмнөхөө бодвол том флот, хоол хүнсний арвин нөөцтэйгээр сайтар зохион байгуулалттайгаар эхлүүлэв. [[Тогоон (ханхүү)|Тогооны]] удирдсан монголчууд Ван Киеп рүү (баруун хойноос) хүрч очин, [[Омар]]ын явган болон морин цэргүүдтэй (Улаан голын дагуу өөр замаар очсон) нийлэн, тулалдаанд хялбар ялав. Тэнгисийн флот Ван Донд [[Ха Лон булан]]гийн ойролцоо) ялалт байгуулсан ч хүнсээ ачсан ачааны том онгоцоо орхисон байсныг нь генерал [[Тран Хан Ду]] олзолжээ. Ингээд Тан Лон (одоогийн [[Ханой]])-д байсан монголчууд хүнсний хомсдолд нэрвэгдэв. Хангамжийн талаар шинэ мэдээ ирэхгүй байсан тул Тогоон армиа Ван Киеп рүү ухраахаас өөр аргагүй боллоо. Тэр үед [[Дай Вьет]]ийн арми урагш давшин, Монголчуудад эзлэгдсэн байсан олон сууринг чөлөөлжээ. Явган цэргүүд нь Ван Киеп дэх Монголчуудыг довтлох тушаал авав. Тогоон армиа хоёр хувааж, ухарсан байна.

4 сарын эхээр Хубилайн Кипчак жанжин [[Омар]]аар удирдуулсан тэнгисийн цэргийн хүчин явган цэргээр дэмжүүлэн [[Бач Дангийн тулалдаан (1288)|Бач Дан голд]] хүрч очив. Гүүр, зам устгагдаж, Дай Вьетийн цэргүүд довтолж байсны улмаас Бач Данд явган цэргийн дэмжлэггүй болжээ. Дай Вьетийн жижиг флот уг тулалдаанд оролцож, ухарч байгаа дүр үзүүлсэн байна. Монголчууд Дай Вьетийн цэргүүдийг нэхэн хөөгөөд тэдний бэлдсэн талбарт очжээ. Тэнд хүлээж байсан мянга мянган жижиг завь хоёр эргээс гарч ирэн, дайсны эгнээг задалсан. Гэнэтийн хүчтэй дайралттай тулгарсан Монголчууд далай руу ухрахыг оролдсон ч Дай Вьетчүүдийн татсан уяанд тээглэн хөлөг онгоцнууд нь гацаж, олонх нь эвдэрч сүйдэн живжээ. Тэр үед нь олон тооны галт салнууд урсан ирж мөргөж байв. Айсан Монгол цэргүүд онгоцноосоо үсэрч буун, эрэг рүү гарсан бөгөөд тэнд тэднийг Траны хаан болон [[Тран Хун Дао]]гийн удирдсан арми хүлээж байлаа. Ингээд Монголын тэнгисийн флот бүрмөсөн сүйрч, Омар олзлогджээ. Тэр үед [[Дай Вьет]]ийн арми Лан Соны дагуу Тогооны армийг үлдэн хөөжээ. [[Тогоон(ханхүү)|Тогоон]] ширэнгэн ой дундуур дутаан нутаг буцсан аж. Гэсэн ч [[Дай Вьет]] болон [[Чампа]]гийн хаант улсууд цаашид зөрчилдөөн үүсэхээс сэргийлж, Хубилайн захиргааг хүлээн зөвшөөрсөн билээ&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;&lt;ref&gt;René Grousset-The empire of the steppes, p.290&lt;/ref&gt;.

====Зүүн Өмнөд Ази, Өмнөд тэнгис ====
{{main|Монголчуудын Бирм рүү хийсэн довтолгоо|Монголчуудын Жава руу хийсэн довтолгоо}}
Бирмийн эсрэг хийсэн 3 аян дайнаар (1277, 1283, 1287) Монголчууд Ирраваддийн дельтэд хүрч, Бирм дэх [[Паганы хаант улс]]ын нийслэл [[Баган]]ыг эзлэн, өөрсдийн тоглоомын засгийн газар байгуулсан&lt;ref name=&quot;ReferenceB&quot;&gt;René Grousset-The empire of the steppes, p.291&lt;/ref&gt;. Хубилай албан ёсоор бол сюзерентет улсыг байгуулсан хэдий ч [[Бирм]]чүүд Монголын дагуул улс болж, тэднийг Хятадаас хөөгдөх хүртэл алба гувчуур өргөн барьсаар байв&lt;ref&gt;C.P.Atwood-Encyclopedia of Mongolia and the Mongol Empire, p.72&lt;/ref&gt;. [[Камбож]]ийн [[Кхмерийн хаант улс]] болон [[Малайз|Малай]], [[Өмнөд Энэтхэг]] дэх жижиг улсууд Хубилайн хаанчлалыг 1278-1294 онуудад хүлээн зөвшөөрч байв. Уг бүс нутаг дахь монголчуудын сонирхол нь цэвэр худалдааны болон алба гувчуурын харилцаа тогтооход оршиж байлаа. 

Хаанчлалынхаа сүүлийн жилүүдэд Хубилай [[Жава]] дахь [[Сингасари]]гийн вант улсын эсрэг 20-30,000 цэрэг хөдөлгөн, өшөө авах усан замын аян дайн (1293) хийсэн боловч Монголын хүч 3,000 дайчнаа алдаад, [[Мажапахит династи]]г эрхэндээ оруулж чадалгүй буцжээ. 1294 онд [[Тайланд|Тайландын]]  нутагт оршиж байсан 2 хаант улс болох [[Сухотайн хаант улс|Сухотай]], [[Чианмай улс|Чианмай]] Хубилайн эзэнт гүрний [[ивээлийн улс]] болсон&lt;ref name=&quot;ReferenceB&quot;/&gt;.

===Сахалиныг эзэлсэн нь===

Монголын цэргүүд [[Сахалин]] руу хэд хэдэн удаа дайрсан бөгөөд энэ нь 1264-1308 онд үргэлжилсэн юм&lt;ref&gt;Mark Hudson-Ruins of Identity, p.226&lt;/ref&gt;. Их Монгол Улс нь албан татвар дээр суурилдаг тул шинэ газар нутгийг эзлэн авбал эдийн засаг нь сайжирдаг байжээ. [[Нивх үндэстэн|Нивх]] ба [[Орок үндэстэн|Орокууд]] нь Монголд захирагдах болсон. Харин [[Айнү үндэстэн|Айнүгийн ард түмэн]] Монголын шууданг довтолж, Их Хаанд дагаар орсон Сахалины уугуул иргэдтэй тулалддаг байв&lt;ref&gt;Brett L. Walker-The Conquest of Ainu Lands, p.133&lt;/ref&gt;. Эцэстээ 1308 онд Айнүгийн овог аймгууд Монголчуудын захиргааг хүлээн зөвшөөрчээ.

==Европ==
[[Файл:Qubilai Setsen Khaan.JPG|thumb|270x270px|Хубилай хааны залуу үеийг дүрсэлсэн хөрөг]]
Хубилай хааны удирдлага дор Дорнод ази болон барууныхныг хооронд нь шууд холбоо тогтоох нь нээлттэй болж [[Төв Ази|Төв азийн]] худалдааны замуудад монголчууд хяналтаа тавьж өртөө шуудангийн үйлчилгээг үзүүлдэг байсан учир монголын эзэнт гүрэнд үзүүлэх ач холбогдол нь их байв. 13 р зууны эхээр европ болон төв азичууд мөргөл, аялал, жуулчлал, элч төлөөлөгчийн журмаар, Хятад руу явдаг замыг бий болгосон. Монголчууд хятадыг захирдаг байсан учир Монголын эзэнт гүрний ойролцоо хаана ч байсан бөгөөд Орос, Перс, Месопотами зэрэг улс руу бүхий л худалдааны зам чиглэдэг байв. Их хаан болон Пап ламын хооронд хэдэн удаа элч төлөөлөгчийг шууд сольж байжээ. 1266 онд Хубилай хаан Венецийн мөргөлчдөд зөвшөөрөл олгож, 100, 100-н христийн номтнууд болон инженерүүдэд Пологийн ах дүү нарт явах зөвшөөрөл олгожээ. 1263 онд ах дүү Поло нар Ромд эргэн ирсэн. Их хаан Хубилай ба [[Ил Хаант Улс|Ил хан]] [[Аргун|Аргуны]] сайд болох Раббн бар саума 1287-1288 оны үед өрнөдөд Ром, Парис, Бореукас ба дорнодод Дадугаар аялал хийж гол захирагчтай нь уулзсан байдаг. Никкологийн хүү Марко Поло энэхүү аялалдаа өөрийнхөө аавыг хамт дагуулан явж байсан нь Хятад болон Монголд хамгийн сайн танигдах жуулчин болохынх нь үндэс байсан байж болно. Тэрээр Хубилай хааны удирдлага дор 1275-1292 оны хооронд 17 жилийн турш [[Юньнань муж|Юннань]] ба [[Фужянь муж|Фужянь]] мужуудаар наймаа хийж, мөн элч тагнуулын үүрэг гүйцэтгэн оролцож байсан. Гэвч үүнийг дундад иргэн улсын үеийн түүхчдийн Хятадыг дүрсэлсэн хэсгээс гарч ирсэн дэлхийн дүрслэл хэмээх сэтгүүлээс авсан хэмээн европт дамжуулан үздэг байна. [[Раббан Саума]] дахь дорнод Азийн хэсэгт байсан Кистиорак гэдэг лам нь одоогийн Бээжингийн газар нутагт төрсөн. Тэрээр 1278 онд Иран дахь [[Ил Хаант Улс|Ил ханы]] засаглалд төв азиас орж ирсэн бөгөөд Монголчууд [[Ислам|Исламд]] байдаг христэд итгэгчдэдийн тусламжийг авахаар европ руу явсан байдаг. Энэ мэтчилэн тив газруудыг хэрэн хэсэж мэдээлэл түгээж байсан хүмүүс олон байв. Хубилай хааны удирдлага дор анх хязгаарлалттай боловч хятад болон өрнөдийнхний хооронд соёлын солилцоо болон харилцаа холбоог шууд тогтоож байжээ.

==Юань улсын эзэн хаан болсоны дараах засаглал==

Тэрээр хятадын улс төр болон соёлын загварчлалыг сайшаан дэмжсэн байдаг нь хятад дахь засаглалаа тогтмол барьж байхад анхаарч, хятадыг хятад аргаар захирах нь зөв гэж үзсэн.  Ингэхдээ энэ үүргийг зөвлөлийн түшмэл [[Хао Жин]], [[Лю Бинжун]] нарт тушааж, засаг захиргааны төсөл боловсруулсан нь монголын уламжлалт соёлын нөлөөг багасгаж  Тан улсын жишээг бага зэрэг өөрчилж хийсэн байдаг юм. Гэхдээ энэхүү засаг захиргаа нь монгол дахь мянгатын тогтолцоог халсан гэсэн үг биш юм. Хубилайн хаанчлалын 1260-1272 онуудын хооронд дээрх төрийн бүтцдээ гурваас дөрвөн удаа  өөрчлөлт оруулж байсан. Хубилай [[Пагва лам|Пагва  ламыг]] эзэнт гүрний шашны тэргүүн буюу [[Улсын багш|улсын багшаар]] томилжээ. Энэ нь монголчуудыг күнзийн сурталд шууд уусахаас сэргийлсэн байдаг. Мөн 1269 онд Пагва ламтан түвэд үсгээс сэдэвлэж, их хааны зарлигын дагуу дөрвөлжин үсгийг зохиосон байна. Хубилай Төвд болон хятадын лам нарыг Пагвагийн удирдлаганд оруулж дээд шүүхийн хяналтын хороог үндэслэсэн байна. Хаган нь 1270 онд дээд шүүхийн хажууд Мусалманы анагаахын төв, 1271 онд Исламаны одон орны судлалын удирдах төв, 1289 онд  эзэнт гүрний хөвгүүдэд зориулж Мусалманы сургууль байгуулсан байна.Лю Бинжун(1274)  [[Ши Тяньзи]] (1275)  [[Жао Би]] (1276) ба [[Дун Вэй Бин]] (1278) нарын Хятадын нөлөө бүхий түшмэд нь нас барж алга болсоны дараа хааны ордонд Ахмад ноёны нөлөө асар их болсон нь хятад түшмэдийн нөлөө нэг хэсэг суларчээ. Хубилай улсын байдлыг хянадаг удирдлагын ахлагчаар Ахмад Фанакатыг томилсон.

1286 онд хааны зарлигаар Жун шу шэний баруун гарын чинсангаар тангадын [[Санга ноён|Санга ноёныг]] томилсон нь дахин уйгур ноёдын нөлөөг идэвхжүүлжээ. Тухайн үед төрд Баарин аймгийн [[Баян жанжин]], [[Жалайр|Жалайрын]] [[Хантун|Хантун ноён]], [[Борохул|Борохулын]] үр удам болох [[Очичар]] нар, Аралудын [[Боорчи|Боорчийн]] удмын [[Иштөмөр]] зэргийн монгол ноёд их нөлөөтэй байсан. Хубилай хаан 1271 онд Их Монгол улсын нэрийг  сольж Да Юань гэж нэрлээд, дараа онд нь Жунду хотыг Даду гэж нэрэлсэн. Хуучин нийслэл нь Шанду байсан. Хубилай хаан 1274 онд өмнөд [[Сүн улс|Сүн улсын]] эсрэг дахин цэрэг мордуулж,  эцэст нь Сүн улсыг мөхөөснөөр хятадын түүхэнд анх удаа бүх нутгаа алдаж, тусгаар тогтнолоо алдсан. Хубилай хаан хойд өмнө хятадын дагуу эх сувгийг байгуулсанаар эдийн засгийг өсгөж, барилга байгууламжийг засварлаж, замуудаа өргөтгөж, дүрэм журмаа сайжруулж байсан нь улс орны алтан үеийг авчирсан байлаа. Хубилай хааны гэрийн сургууль нь хуучны монгол уламжлалуудыг зарим ойлголтуудыг  багтаасан байсан бөгөөд Хубилай хааны засаглалаар эдгээр уламжиллууд нь үргэлжлэн явагдсан бөгөөд зарим нэг уламжлалт хятад боловсролын  соёлын асуудал нэвтэрсэн байв. Хубилай монголын мөргөлчдийг 1263 онд татвар төлөх ёстой хэмээн зарлиг гаргасан бөгөөд 1268 онд татварын алба байгуулсан байна. 1286 онд далай эрэг орчмын худалдаанд зах зээлийн татварын хяналтыг тавьжээ. 1260 оны 8 сард Хубилай хугацаа нь дуусдаггүй цаасан мөнгө эргэлтэнд оруулж данс тооцоо бүхий цаасан мөнгийг  анх бий болгосон байна. Ийнхүү мөнгө нь алт, мөнгө болон хувирах боломжтой болсон бөгөөд засгийн газар татвар төлөгчдөөс цаасан мөнгө авдаг байв. Ийнхүү Чао хэмээн нэрлэгддэг цаасан мөнгөөр л татвараа төлөхийг шаарддаг болсон. Хубилайн засаглал гадны мөргөлчид юмуу энгийн иргэдээс алт мөнгөн хэлбэрээр татвараа хураан авч байсан. Гэвч наймаачид солилцоо хийж засгийн газраас авдаг болсон. Хубилай хаан анх яагаад фиат мөнгө үйлдвэрлэгчдийг бий болгосны учир нь ийм юм. Цаасан баримтууд нь цуглуулсан татварыг бий болгодог бөгөөд энэхүү том улс орны зоос тээвэрлэхэд зарцуулдаг байсан зардлыг бууруулсан. 1287 онд Хубилайн сайд Санга [[Жи Юаний цаасан мөнгө]] хэмээх  шинэ мөнгөн тэмдэгт бий болсон. Хубилай азийн урлагийг дэмждэг байсан бөгөөд шашны итгэлийг ч дэмждэг байжээ. Хубилай хаан Таоистын эсрэг үзэл баримтлалтай байсан. 1270 онд Марко Поло гэх мэтийн хэд хэдэн европчууд монгол гүрэнд зочилон ирсэн байдаг нь худалдаа наймаа маш сайн дэлгэрсэн нь харагдаж болмоор юм.

===Соёл, боловсрол===
Чингисийн ач хүү Хубилай, [[Чингис хаан|Чингис]] Өвөөгийнхөө мэлмий гийсний 120жилийн ойг тохиолдуулан, [[Монгол бичиг|монгол бичгээрээ]] Монголын анхны Нэвтэрхий толийг зохиолгож хэв сийлж 1282 онд тархаасан гэж хэлэх үгүйсгэшгүй бат үндэс эндээс соёолон гарч ирж байна гэж монголч эрдэмтэн [[Балдандоржийн Сумъяабаатар|Б. Сумъяабаатар]] [[Юань улсын судар|&quot;Хөх Монгол Усын&quot;]] cударын 12р дэвтэрээс олж батлав. &lt;ref name=&quot;Хубилай_хаан&quot;&gt; [[Балдандоржийн Сумъяабаатар|Б. Сумъяабаатар]], Чингис хааны мэндэлсний 120 жилийн ойд зориулан нэвтэрхий толь зохиож байжээ. 2020.01.03[http://maral-books.net/encyclopedia_120/]&lt;/ref&gt;

==Наяны бослого==
[[Файл:Liu-Kuan-Tao-Jagd.JPG|thumb|Ан агнуурын зураг]]
1274 онд Хубилай хаан [[Зүрчид]] дахь Монголын төлөөлөгчөөр Лянь Хихианыг томилсон. Чингис хааны дүү Бэлгүтэйгийн 4 дэх үеийн ач 1287 онд [[Наян]] нь өдөөн хатгажээ. Наян нь Төв Ази дахь Хубилайн өрсөлдөгч болох [[Хайду|Хайдутай]] холбоо тогтоожээ. Түүний харъяанд Зүрчид, [[Кидан үндэстэн|Кидан]], Монгол угсааны цэргүүд захирагдаж байсан. Хасарын хүү болох [[Шидур]] ба Хачиуны үр удам болох [[Хадаан ноён|Хаданы]] удирдлаган дор бослого гарчээ. Хубилай, Наяны эсрэг Баян жанжныг явуулсан. Хубилай хааны их цэргийн нэг хэсгийг жанжин [[Ли Тин|Ли Тингийн]] удилдлаган дор Наянгийн цэргийн эсрэг байлдуулсан. Эцэстээ Наянгийн талын Табутай нарын жанжин баатруудын цэрэг ухаран зугтахад тэднийг нэхэмжилэн хөөсөөр Шар мөрний орчимд нэхэн гүйцсэн. Наяныг хаан зарлигаар цус гаргалгүй нөгчүүлсэн.

Харин Хайдугийн цэргийн хүчин баруун талаас довтлоход Хубилай хаан, Гамала хан хөвүүн, Баян нарыг Хархорумд их цэргийг удирдуулж, түүний эсрэг хөдлөгсөн. Харин тэр хоёр ялагдах болохул Гүрёгийн Чүн Нёл вангийн цэргийг ардаас нь илгээсэн нь тус удаагийн зэвсэгт тэмцэл нь Хубилай хааны хувьд их чухал байсныг харуулж байна. 

Энэ үед Шидур вангийн цэрэг мөн Ляонин мужид бослого гаргасан боловч сарын дотор түүнийг няцааж, Шидур ван бууж өгсөн. Хайдугийн цэрэг энэ удаагийн дайнаас зугтаан хойд зүг рүү явсан. Хэдий тийм боловч Хайду Чингай балгас дахь Юань улсын гол цэргийн хүчийг буулган авсан бөгөөд 1289 онд маш богино хугацаанд Хархорумыг эзлэн суусан байна. 

Хайду Хубилай хаан цэргийн томоохон хүчээ хөдлөгөхөөс өмнө зугтаажээ. 1289 он хүртэл Наяныг дэмждэг хүмүүс байсан боловч аяндаа алга болсон. Бослого гаргасан тайжийн цэргийн хүчнийхэн гэр бүлийнхнийхээ хамт улс орон бүртээ буцсан байв. Хубилай Монгол Зүрчидэд гарсан бослогын үеэр зарим хүмүүсыг залхаан цээрлүүлсэн байна. Энэхүү бослогын улмаас 1287 оны 12-р сарын 4-нд Ляонингийн орон нутгийн төлөөний яамыг байгуулж, монгол вангуудын мэдлийн нутгийг хятад засаг захиргааны нэгжээр сольсон нь улс төрийн томоохон алдаа болжээ.

==Өтөл нас==

[[Чингим]] ааваасаа 9 жилийн өмнө буюу 1285 онд нас баржээ. Хубилай харамсан гашуудсан бөгөөд түүний эхнэр [[Хөхжин хатан]] дотно хэвээр үлджээ. Өөрөөр хэлбэл Хубилай хаан амьдралынхаа эцэст Тулай өвчин туссан байжээ. Тэрээр амьтны эд эрхтэн идэх дуртай болсон учир жин нь маш их нэмэгдсэн. Ийнхүү түүний цусан дахь бөөмийн хэмжээ томорсноор [[Тулай өвчин|тулай өвчинтэй]] болсон байна. Түүний үхэлтэй энэхүү өвчин холбоотой. Хубилай хаан [[Чингим]]ийн хүү [[Өлзийт Төмөр хаан|Төмөр]] шинэ титэм залгамжлагчаараа сонгогдсон бөгөөд Монголын эзэнт гүрний 6 дахь эзэн хаан болж Хубилай хааныг нас барсны дараа Юань гүрний 2 дах захирагч болжээ. Өвчний улмаас эцсийн эцэст түүнээс 30 насаар ах Баяныг ч цэргийн хүчний удирдлагаар сонгох боломжтой байжээ. Хубилай байнга бие нь суларсаар 1294 оны 2-р сарын 18-нд нас баржээ. Тус ондоо оршуулгын ёслолыг хийсэн бөгөөд монголын хаадын оршуулгын газар [[Чинянгу|Чинянгуд]] аваачсан байна.

==Өв хөрөнгө==                                 

1260 онд хаан ширээнд гарч ирсэн Хубилайн хүч чадал [[Их Монгол Улс|Монголын эзэнт гүрнийг]] шинэ чиглэлд хандуулсан ажээ. Тэрээр маргаантай байдлаар хаан ширээнд суусан боловч түүний үед Монголчуудын хөгжил хурдасч дэлхийтэй харилцаж байсан төдийгүй [[Их Монгол Улс|Монголын эзэнт гүрнийг]] [[Хятад|Хятадын]] соёл иргэншилтэй холбож өгсөнөөр эзэнт гүрний хүн ам сайн сайхан амьдрах нөхцлийг хангаж өгсөн байна. Хубилай болон түүний өмнөх хаадын байлдан дагуулал хүчирхэг [[Хятад|Хятадыг]] цэргийн хүчээр байлдан эзэлж, бүтээн байгуулалтанд дахин оруулснаараа эзэнт гүрний хөгжилд маш том үүрэг гүйцэтгэсэн. Одоо үеийн [[Бээжин]] хотын орчим төвлөрч байсан нийслэл хотоосоо Дотоод Азийн бүрэлдэхүүнд багтдаг [[Түвд]], Шинжаан ба Монголд жинхэнэ эзэнт гүрний хууль дүрмийг боловсруулахын зэрэгцээ энэ бүс нутагт Алтан улсын түрүүчийн хаадын барьж байсан дүрмүүдийг сахиулж чадсан байна.

==Гэр бүл==  

Хамгийн түрүүнд Хубилай хаан Тэгүлэнтэй гэрлэсэн бөгөөд Тэгүлэн маш эрт нас баржээ. Түүний дараа Хубилай хаан [[Хонгирад]] аймгийн Чаби хатантай гэрлэжээ. Чаби түүний хамгийн хайртай эхнэр байжээ. Чаби буюу Чимбай хатан төрийн бодлогод оролцож байсны зэрэгцээ Хятадын торгоны урлалыг шинэ түвшинд хөгжүүлэхэд их үүрэг гүйцэтгэжээ. 1286 онд Чаби хатныг нас барсных нь дараа Хубилай Намбуй хэмээх залуухан үеэл дүүтэйгээ Чабигийн хүслийн дагуу гэрлэжээ. Хубилай болон түүний эхнэрийн хүүхдүүдэд дараах хүмүүс багтана.
&lt;gallery widths=&quot;600&quot; heights=&quot;350&quot; perrow=&quot;1&quot;&gt;
Файл:Dschingis Khan und Kublai Khan Monument1.jpg|
&lt;/gallery&gt;

=== Хатад ===

*'''Тэгүлэн''' нь Хубилай хааны анхны хатан бөгөөд залуу байхдаа нас барсан. Тэрээр Дорж хэмээх хүү төрүүлсэн.
*[[Чаби хатан|'''Чаби хатан''']] нь (1216-1281) [[Хонгирад]] аймгийн Анчин ноён охин бөгөөд [[Хубилай хаан]]ы 2 дахь хатан. Тэрээр хэзээ Хубилай хаантай гэрлэсэн нь тодорхойгүй ч Их хаанд [[Чингим]], Мангала, [[Номуган]], Хөхэчи гэх 4 хүү төрүүлэн өгсөн. 
*[[Намбуй хатан|'''Намбуй хатан''']] нь 1283 онд Хубилай хаантай ураглан ганц хүү төрүүлж өгсөн. Түүний хэзээ төрсөн болоод хэзээ нас барсан зэрэг нь түүхэнд тэмдэглэгдээгүй.
*Дөрвөдийн [[Дөрбэжин хатан]]
*Дархай хатан
*Нуган хатан
*[[Бавужин хатан]]: Үүшин овгийн Борохул ноёны удмын хүн. Аячи тайж, Тогоон нарын эх.
*Хөхлүн хатан
*Сүхдаш хатан
*Бабахан хатан
*Сабуху хатан

=== Хөвүүд ===

*[[Дорж (Хубилайн хүү)|Дорж]] (?-1263) нь [[Хубилай хаан]]ы ахмад хөвүүн бөгөөд 1260 онд Хубилай хааныг хаан суухад хунтайжаар өргөмжилөгдөж, Төвлөн засах яамны эрхэлсэн сайд болсон. 1263 онд өвчнөөр тэнгэрт хальсан.
*[[Чингим|'''Чингим''']] (1243-1286) Хубилай хааны дэд хөвүүн. 1266 онд жинь ван, 1273 онд [[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|янь ван]] бөгөөд [[хунтайж]] болсон. 1286 онд өвчин тусч өөд болсон. Күнзийн номлолд нэвтэрч, Хархорум хотод цэрэг захирч удаан хугацаагаар сууж байсан.
*[[Мангала]] бол [[Хубилай хаан]]ы гутгаар хөвүүн бөгөөд Чинь ван, Ань Си ван цол хүртэж, Ганьсу, Шааньси мужийн их цэргийг захирч, Хайду ханы эсрэг байлдаж байсан. 1280 оны орчимд нас барсан.
*[[Номуган]] Хубилай хааны дөтгөөр хөвүүн. Бэй Ань ван цол хүртэж, [[Хайду хан]]&lt;nowiki/&gt;ы эсрэг тэмцэж байсан бөгөөд сүүлд 1292 оны үед нас барсан.
*[[Хөхэчи]]  нь Юньнань ван цолтойгоор [[Юньнань муж]]ийг захирч байсан. Хятад зөвлөхдөө алуулсан. Түүний цол, албан тушаалыг үр удам нь залгамжлжээ.
*[[Аячи]] нь Хубилай хааны 6-р хөвүүн. Наян вангийн бослого дарах их цэргийн нэгэн хэсгийг удирдаж байсан.
*[[Агругчи]] нь Хубилай хааны 7-р хүү юм. Си Пин ван цолтойгоор Түвэдийг захирч байсан.
*[[Хөхчү (Нин ван)|Хөхчү]] нь Хубилай хааны 8-р хүү агаад Нин Юань ван цол хүртэж байсан. Хархорум хотын орчимд цэргийн захирагчын тушаалд удаан хугацаанд сууж, Хайду ханы цэрэгтэй тулалдаж байсан. 1298 онд цэргийн цааз зөрчөөд, Хайду ханы их цэрэгт ялагдсан тул эрх мэдэлээ хураалгаж, [[Гуулин улс|Гуулин улсад]] цөлөгдсөн. Хайсан хааны үед өршөөгдөж, суллагдсан.
*[[Тогоон(ханхүү)]] бол Хубилай хааны 9-р хүү. Өмнөдийг тохинуулагч Чжэнь Нань ван цолтойгоор [[Вьетнам]], [[Бирм]]ын эсрэг аян дайнд оролцож том ялагдал амсаж шийтгэл хүлээж, 1289 онд Янжоу хотын захирагчаар цөлөгдсөн.
*[[Хоталатөмөр|Хоталтөмөр]] нь Хубилайн 10-р хүү. [[Буянт хаан|Буянт хааны]] үе хүртэл амьдарч байсан.
*[[Тэмүчи]] нь [[Хубилай хаан]]ы Намбуй хатнаас төрсөн.&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг, Монголын Юань улсын түүх. х.261 ISBN 99929-78-81-3&lt;/ref&gt; Багадаа эндсэн бололтой.

=== Охид ===

*Жао Гуо Да Жан гүнж '''[[Ерөө гүнж|Ильюэ]]''' нь [[Хонгирад|хонгирадын]] Жао У Сянь ван '''Айбухтай''' гэрлэв.
*Чан Гуо гүнж '''[[Улужин]]''' нь [[Ихирэс|ихирэсийн]] '''Бэйбухтай''' гэрлэв.
*Чан Гуо Да Жан гүнж '''[[Чалун]]''' нь '''ихирэсийн Тажинхантай''' гэрлэв.
*Лу Гуо Да Жан гүнж '''[[Өлзий гүнж|Өлзий]]''' нь хонгирадын '''Уручинтай''' гэрлэв
*Лу Гуо Да Жан гүнж '''[[Нангиажин]]''' нь эгч Өлзий гүнжийг нас барсны дараа '''хонгирадын Уручинтай''' гэрлэж, түүний нөхөр өөд болсны сүүлээр эртний ёсоор хадам дүү '''Төмөр, Манжидай''' нартай залгааагаар гэрлэв.&lt;ref&gt;[[Юань улсын судар]]&lt;/ref&gt;
*'''Чи Гуо Да Жан гүнж''' '''Хутулухэрмиш (1259-1297), ('''忽都魯揭里迷失''')''' нь Хубилай хааны охин бөгөөд [[Курё улс|Гүрё улсын]] [[Чүннёль ван|'''Чүн Нёл''']] вангийн хатан болсон.

==Хубилай Их Хааны намтар судлал==
Хубилай Их Хааны намтрыг анх бичсэн орон бол Солонгос улс ([[Гуулин улс]]), Солонгосын түүхчид юм. Хубилай Хааны Гуулин хүргэн Ван бичгийн түшмэлдээ &quot;Хубилай Хааны намтар&quot; ыг эмхлэн бичихийг тушаасан тухай түүхэн тэмдэглэл [[Гуулин улс]]ын сударт (1-31-484, 3-31-311) бий. Солонгос мэргэд, Хубилай Хааны намтарыг долоон сарын дотор бичин дуусгаж, 10 сарын билгийн тооллын хар нохой өдөр Монголд илгээсэн түүхэн тэмдэглэл нь [[Гуулин улс]]ын сударт (1-31-485, 3-31-314) толилуулсан байдаг.&lt;ref&gt;[[Б. Сумъяабаатар]], &quot;Хубилай Их Хааны үеийн Монгол Солонгосын харилцаа&quot;, 2015, p. V, Vi, ISBN 978-99973-3-025-3&lt;/ref&gt;

== Эшлэл ==
{{reflist|2}}
{{s-start}}
{{Залгамжлал 
|өмнө         =[[Аригбуха хаан]]&lt;/br&gt;[[Мөнх хаан]]
|албан_тушаал =[[Монгол хаад#Их Монгол Улс|Их Монгол Улсын Далай Их Хаан]]
|он           =1260-1271
|дараа        =[[Өлзийт Төмөр хаан]]
}}
{{Залгамжлал 
|өмнө         =Шинээр байгуулагдсан
|албан_тушаал =[[Монгол хаад#Юань улс|Их Юань Улсын Их Хаан]]
|он           =1271-1294 
|дараа        =[[Өлзийт Төмөр хаан]]
}}
{{Залгамжлал 
|өмнө         =[[Сүн улс]]ын [[Бин хаан]]
|албан_тушаал =[[Хятад|Хятадын]] хаан
|он           =1279-1294 
|дараа        =[[Өлзийт Төмөр хаан]]
}}
{{end}}

==Нэмж унших==
* [[Балдандоржийн Сумъяабаатар|Б. Сумъяабаатар]]: ''&quot;Хубилай Их Хааны үеийн Монгол Солонголын харилцаа&quot;,'' 2015, ISBN 978-99973-3-025-3

[[Ангилал:Википедиа:Онцлох өгүүлэл]]
[[Ангилал:Хубилай хаан| ]]
[[Ангилал:Алтан ураг]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Иx Монгол Улсын цэргийн хүн]]
[[Ангилал:Монголын их хаан]]
[[Ангилал:Их хаан]]
[[Ангилал:Юань улсын хаан]]
[[Ангилал:1215 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1294 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>30cgy97jl95ebfpjlcennpxczn01t0e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сорхагтани Бэхи</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7583</id>
    <revision>
      <id>707235</id>
      <parentid>695250</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:21:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Үр хүүхэд */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9432" xml:space="preserve">{{Хаан
| name            =Сорхагтани
| title           =[[Хатан хаан]]
| image= [[Файл:TuluiWithQueenSorgaqtani.jpg|200px]]
| caption         =&lt;small&gt;Сорхагтани Бэхи нөхөр [[Тулуй]]н хамт. [[Рашид Ад Дин]]ий &quot;Дэлхийн түүх&quot; судрын зураг. 14-р зууны эх.&lt;/small&gt;
| reign           =1204–1252
| coronation      =
| othertitles     = 
| full name       =
| predecessor     =
| successor       =
| suc-type        =
| heir            =
| queen           =
| spouse=[[Тулуй]]
| spouse 1        = 
| spouse 2        =
| spouse 3        =
| spouse 4        =
| spouse 5        =
| spouse 6        =
| issue           =
| royal house     =[[Хэрэйд]]
| dynasty         =
| royal anthem    =
| father          = [[Жаха Хамбу]], [[Тоорил хан]]ы дүү 
| mother          = 
| birth_date   = 
| birth_place  =[[Монгол]]
| death_date   =1252
| death_place  =
| date of burial  =
| place of burial =[[Ганьсу]]
|}}
'''Сорхугтани Бэхи'''(ᠰᠣᠷᠬᠣᠭᠳᠠᠨᠢ ᠪᠡᠬᠢ Сорхугтани Бэхи) нь [[Чингис хаан]]ы бага хүү [[Тулуй]]н хатан байсан бөгөөд [[Мөнх хаан|Мөнх]], [[Аригбөх]], [[Хубилай хаан|Хубилай]], [[Хүлэгү]] хаадыг төрүүлсэн эх, Чингис хааны дархан бэр юм.
Тэрээр [[Тоорил хан|Тоорил ван хаан]]ы дүү [[Жаха Хамбу]]гийн бага охин бөгөөд Чингис хааны Жүрчидэйд эхнэр болгосон [[Ибага бэхи]] хатны дүү юм.

==Амьдрал==
Сорхугтани нь [[Хэрэйд]]ийн [[Тоорил хан]]ы бага дүү [[Жаха Хамбу]]гийн охин юм. [[Монголын нууц товчоо]]нд бичсэнээр 1203 оны үед Тоорил хан [[Тэмүжин]]ээс хүчирхэг байхад Тэмүжин [[Тоорил хан]] том хүү [[Зүчи]]йг хүргэн болгохоор санал болгож, 2 овог аймгаа нэгтгэе гэх санал тавив. Гэвч [[Тоорил хан]] энэ саналыг эсэргүүцэн энэ тухай ярих үеэр Тэмүжинг алахыг завдсан. Гэвч Тэмүжин энэ төлөвлөгөөг мэдээд яг эгзэгтэй үед нь зугтсан юм. Хэрэйдүүд дайнд явах замдаа өөр аймагтай тулгаран Тоорил хан [[Найман]]- уудад алуулжээ. Харин түүний дүү Жаха Хамбу нь Тэмүүжинг дэмждэг байсан ба өөрийн 2 охиныг түүнд өгчээ. Чингис хаан том охинтой гэрлээд (сүүлд нь [[Жүрчидэй]]- д өгсөн), харин бага охиныг нь өөрийн хүү [[Тулуй]]д өгчээ. Сорхугтанийн эцэг Жаха Хамбу нь 1204 онд [[Хэрэйд|Хэрэйдүүд]] Чингис хааны эсрэг босоход амь үрэгдсэн. 

1232 онд Сорхугтани бэхийн авааль нөхөр [[Тулуй]] 40 настайдаа нас баржээ. [[Өгэдэй хаан]] нь бэлэвсэн бэр дүү Сорхагтанийг ихээхэн хүндэлж, ивээлдээ байлгажээ. Тухайн үед нэр хүнд бүхий бэлэвсэн эмэгтэйг ганц бие байлгалгүй, өөрийн цусан төрлийн хүний халамжинд үлдээдэг байсны дагуу Өгэдэй Сорхагтани бэхийг өөрийн хүү [[Гүюг хаан|Гүюг]]т эхнэрээр өгөхөөр зэхсэн тухай Монголын нууц товчоонд гардаг. Дөрвөн хүүгээ халамжлах хүнгүйгээр орхихгүй гэсэн нэрийдлээр Сорхагтани Гүюгийн гэргий болох саналыг хүлээж аваагүй.  

1241 онд Өгэдэй хаан нас барсанаас хойш 1246 он хүртэл түүний эхнэр [[Дөргэнэ]] хатан хаан ширээг барьж их хуралдайн шийдвэрээр Гүюг төрийн эрхийг залгамжлан авчээ. Энэ зуур Сорхугтани Гүюгийн дүү Боржигины толгойлогч Алтан ургийн хамгийн ахмад нь болох [[Бат хаан]]тай нэгдэв. 1248 онд Гүюг Бат хааны газрыг эзлэхээр дайтаж яваад нууцлаг шалтгаанаар өөд болжээ. Үүнд Сорхугтани хамаатай байж болох таамаг эдүгэ судлаачдын дунд байдаг. Гүюг нас барсны дараа Сорхагтани өөрийн том хүү Мөнхийг Бат хаан руу явуулж, Бат хаан түүнийг олон тулаанд хамт тулалдсан гээд цэргийн ахлагч болгон томилжээ. 

Сорхугтани бэхи нь 1252 оны гуравдугаар сард насан өөд болсон бөгөөд түүнийг Хятадын [[Ганьсу|Ганьсу муж]]ид байдаг христийн сүмд оршуулсан байна.

==Нөлөө==
Сорхагтани бэхи нь Монголын төдийгүй дэлхийн түүхэнд гүн ул мөр үлдээсэн аугаа хатад, төрийн зүтгэлтэн эмэгтэйчүүдийн нэг мөн. Дэлхийн олон орны түүх соелд жинтэй хувь нэмэр оруулсан Мөнх, Хубилай, Хүлэгү, Аригбөх хаадыг төрүүлсэн эх Соргагтани бэхийн тухай түүхэн эх сурвалжуудад ийн үлдсэн байдаг: хүүхдүүд нь хаан болохоос өмнө Монголд ирсэн Италийн [[Плано Карпини]] &quot;энэ хатан татаруудын дунд маш нэр хүндтэй&quot;, Персийн түүхч Рашид ад Дин &quot;тэрээр маш ухаантай, дэлхийн бүх эмэгтэйгээс онцгой ялгарах хүн&quot;, Ойрох Дорнодод амьдарч байсан жүд (еврей) эмч [[Бар Хэбрэүс]] гэгч түүнийг &quot;бүх хүүхдээ төрийг гайхамшигтайгаар барихад сургаж хүмүүжүүлсэн аугаа хатан&quot; гэжээ.

Авга ах [[Тоорил хан]]ы нэгэн адил Соргагтани бэхи нь [[христийн шашин]]ны несторын урсгалыг шүтдэг байжээ, үүнийг нас барснаас нь 20 жилийн дараа Монголд ирсэн Марко Поло давхар баталдаг. Гэвч тэрээр бүх шашинд хүлээцтэй ханддаг ухаалаг хүн байсныг түүний амьдралын замнал харуулдаг. Хубилай хожим [[Ромын пап|Ромын Пап-д]] захидал бичиж католикийн олон зуун номлогч өөр рүүгээ ирүүлэхийг хүссэн нь биелэж, тэрээр 1289 онд зарлиг буулган Хятадад анхны [[католик]] сүм байгуулсан нь эхийнх нь шууд нөлөө байжээ. Сорхагтани Бэхи Хубилайн эрдэм номд анхаарч, Толочу гэдэг уйгар багшаар монгол бичиг заалгасан гэдэг.

==Үр хүүхэд==
Сорхагтани бэхийн 6 хүүхэд:
# [[Мөнх хаан]]: [[Их Монгол Улс]]ын [[Хаан|Их хаан]] (1251-1259)
# [[Хубилай хаан]]: Их Монгол болон [[Юань]] гүрний [[Хаан|Их хаан]] (1260–1294) 
# [[Хүлэгү|Хүлэгү хаан]]: Персийн [[Ил Хаант Улс]]ын хаан (1256–1264)
# [[Аригбөх]] түүний 4 дэх хүү бөгөөд [[Хаан|Их хаан]]д өргөмжлөгдсөн боловч богино хугацаанд буюу 1260 он хүртэл төрийн эрхийг барьжээ. 
# Есүбух
# Думуган
Тулуй, Сорхагтани хоёрын удмын хаад олон зууны турш (1251-1691 онуудад) Монгол улсын төрийн эрхийг барьж, захирчээ.

==Ашигласан номын жагсаалт==
* [[Жанин Дэвис-Кимбалл]], Дайчин бүсгүй, Архелогийн олдвороор олдсон түүхийн дурсгалууд. (2002) Хуудас 223-226. ISBN 0-446-52546-4
* [[Питер Жэксон]], Монголчууд ба өрнийн ертөнц, 1221-1410 (2005)
* [[Игорь де Рачевильц]], Их хаад (1971).
* [[Жэк Вэтерфорд]]- Монгол хатдын нууц (2010)

[[Ангилал:Их Монгол Улс]]
[[Ангилал:Монгол хатан]]
[[Ангилал:12-р эсвэл 13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>qwcdggfrlvx2g8a6xqdu5rjrydamq28</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707236</id>
      <parentid>707235</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:22:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Үр хүүхэд */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9517" xml:space="preserve">{{Хаан
| name            =Сорхагтани
| title           =[[Хатан хаан]]
| image= [[Файл:TuluiWithQueenSorgaqtani.jpg|200px]]
| caption         =&lt;small&gt;Сорхагтани Бэхи нөхөр [[Тулуй]]н хамт. [[Рашид Ад Дин]]ий &quot;Дэлхийн түүх&quot; судрын зураг. 14-р зууны эх.&lt;/small&gt;
| reign           =1204–1252
| coronation      =
| othertitles     = 
| full name       =
| predecessor     =
| successor       =
| suc-type        =
| heir            =
| queen           =
| spouse=[[Тулуй]]
| spouse 1        = 
| spouse 2        =
| spouse 3        =
| spouse 4        =
| spouse 5        =
| spouse 6        =
| issue           =
| royal house     =[[Хэрэйд]]
| dynasty         =
| royal anthem    =
| father          = [[Жаха Хамбу]], [[Тоорил хан]]ы дүү 
| mother          = 
| birth_date   = 
| birth_place  =[[Монгол]]
| death_date   =1252
| death_place  =
| date of burial  =
| place of burial =[[Ганьсу]]
|}}
'''Сорхугтани Бэхи'''(ᠰᠣᠷᠬᠣᠭᠳᠠᠨᠢ ᠪᠡᠬᠢ Сорхугтани Бэхи) нь [[Чингис хаан]]ы бага хүү [[Тулуй]]н хатан байсан бөгөөд [[Мөнх хаан|Мөнх]], [[Аригбөх]], [[Хубилай хаан|Хубилай]], [[Хүлэгү]] хаадыг төрүүлсэн эх, Чингис хааны дархан бэр юм.
Тэрээр [[Тоорил хан|Тоорил ван хаан]]ы дүү [[Жаха Хамбу]]гийн бага охин бөгөөд Чингис хааны Жүрчидэйд эхнэр болгосон [[Ибага бэхи]] хатны дүү юм.

==Амьдрал==
Сорхугтани нь [[Хэрэйд]]ийн [[Тоорил хан]]ы бага дүү [[Жаха Хамбу]]гийн охин юм. [[Монголын нууц товчоо]]нд бичсэнээр 1203 оны үед Тоорил хан [[Тэмүжин]]ээс хүчирхэг байхад Тэмүжин [[Тоорил хан]] том хүү [[Зүчи]]йг хүргэн болгохоор санал болгож, 2 овог аймгаа нэгтгэе гэх санал тавив. Гэвч [[Тоорил хан]] энэ саналыг эсэргүүцэн энэ тухай ярих үеэр Тэмүжинг алахыг завдсан. Гэвч Тэмүжин энэ төлөвлөгөөг мэдээд яг эгзэгтэй үед нь зугтсан юм. Хэрэйдүүд дайнд явах замдаа өөр аймагтай тулгаран Тоорил хан [[Найман]]- уудад алуулжээ. Харин түүний дүү Жаха Хамбу нь Тэмүүжинг дэмждэг байсан ба өөрийн 2 охиныг түүнд өгчээ. Чингис хаан том охинтой гэрлээд (сүүлд нь [[Жүрчидэй]]- д өгсөн), харин бага охиныг нь өөрийн хүү [[Тулуй]]д өгчээ. Сорхугтанийн эцэг Жаха Хамбу нь 1204 онд [[Хэрэйд|Хэрэйдүүд]] Чингис хааны эсрэг босоход амь үрэгдсэн. 

1232 онд Сорхугтани бэхийн авааль нөхөр [[Тулуй]] 40 настайдаа нас баржээ. [[Өгэдэй хаан]] нь бэлэвсэн бэр дүү Сорхагтанийг ихээхэн хүндэлж, ивээлдээ байлгажээ. Тухайн үед нэр хүнд бүхий бэлэвсэн эмэгтэйг ганц бие байлгалгүй, өөрийн цусан төрлийн хүний халамжинд үлдээдэг байсны дагуу Өгэдэй Сорхагтани бэхийг өөрийн хүү [[Гүюг хаан|Гүюг]]т эхнэрээр өгөхөөр зэхсэн тухай Монголын нууц товчоонд гардаг. Дөрвөн хүүгээ халамжлах хүнгүйгээр орхихгүй гэсэн нэрийдлээр Сорхагтани Гүюгийн гэргий болох саналыг хүлээж аваагүй.  

1241 онд Өгэдэй хаан нас барсанаас хойш 1246 он хүртэл түүний эхнэр [[Дөргэнэ]] хатан хаан ширээг барьж их хуралдайн шийдвэрээр Гүюг төрийн эрхийг залгамжлан авчээ. Энэ зуур Сорхугтани Гүюгийн дүү Боржигины толгойлогч Алтан ургийн хамгийн ахмад нь болох [[Бат хаан]]тай нэгдэв. 1248 онд Гүюг Бат хааны газрыг эзлэхээр дайтаж яваад нууцлаг шалтгаанаар өөд болжээ. Үүнд Сорхугтани хамаатай байж болох таамаг эдүгэ судлаачдын дунд байдаг. Гүюг нас барсны дараа Сорхагтани өөрийн том хүү Мөнхийг Бат хаан руу явуулж, Бат хаан түүнийг олон тулаанд хамт тулалдсан гээд цэргийн ахлагч болгон томилжээ. 

Сорхугтани бэхи нь 1252 оны гуравдугаар сард насан өөд болсон бөгөөд түүнийг Хятадын [[Ганьсу|Ганьсу муж]]ид байдаг христийн сүмд оршуулсан байна.

==Нөлөө==
Сорхагтани бэхи нь Монголын төдийгүй дэлхийн түүхэнд гүн ул мөр үлдээсэн аугаа хатад, төрийн зүтгэлтэн эмэгтэйчүүдийн нэг мөн. Дэлхийн олон орны түүх соелд жинтэй хувь нэмэр оруулсан Мөнх, Хубилай, Хүлэгү, Аригбөх хаадыг төрүүлсэн эх Соргагтани бэхийн тухай түүхэн эх сурвалжуудад ийн үлдсэн байдаг: хүүхдүүд нь хаан болохоос өмнө Монголд ирсэн Италийн [[Плано Карпини]] &quot;энэ хатан татаруудын дунд маш нэр хүндтэй&quot;, Персийн түүхч Рашид ад Дин &quot;тэрээр маш ухаантай, дэлхийн бүх эмэгтэйгээс онцгой ялгарах хүн&quot;, Ойрох Дорнодод амьдарч байсан жүд (еврей) эмч [[Бар Хэбрэүс]] гэгч түүнийг &quot;бүх хүүхдээ төрийг гайхамшигтайгаар барихад сургаж хүмүүжүүлсэн аугаа хатан&quot; гэжээ.

Авга ах [[Тоорил хан]]ы нэгэн адил Соргагтани бэхи нь [[христийн шашин]]ны несторын урсгалыг шүтдэг байжээ, үүнийг нас барснаас нь 20 жилийн дараа Монголд ирсэн Марко Поло давхар баталдаг. Гэвч тэрээр бүх шашинд хүлээцтэй ханддаг ухаалаг хүн байсныг түүний амьдралын замнал харуулдаг. Хубилай хожим [[Ромын пап|Ромын Пап-д]] захидал бичиж католикийн олон зуун номлогч өөр рүүгээ ирүүлэхийг хүссэн нь биелэж, тэрээр 1289 онд зарлиг буулган Хятадад анхны [[католик]] сүм байгуулсан нь эхийнх нь шууд нөлөө байжээ. Сорхагтани Бэхи Хубилайн эрдэм номд анхаарч, Толочу гэдэг уйгар багшаар монгол бичиг заалгасан гэдэг.

==Үр хүүхэд==
Сорхагтани бэхийн 6 хүүхэд:
# [[Мөнх хаан]]: [[Их Монгол Улс]]ын [[Хаан|Их хаан]] (1251-1259)
# [[Хубилай хаан]]: Их Монгол болон [[Юань]] гүрний [[Хаан|Их хаан]] (1260–1294) 
# [[Хүлэгү|Хүлэгү хаан]]: Персийн [[Ил Хаант Улс]]ын хаан (1256–1264)
# [[Аригбөх]] түүний 4 дэх хүү бөгөөд [[Хаан|Их хаан]]д өргөмжлөгдсөн боловч богино хугацаанд буюу 1260 он хүртэл төрийн эрхийг барьжээ. 
# [[Есүбух гүнж|Есүбуха]], Хонгирадын Ожин хүргэнд өгсөн
# Думуган
Тулуй, Сорхагтани хоёрын удмын хаад олон зууны турш (1251-1691 онуудад) Монгол улсын төрийн эрхийг барьж, захирчээ.

==Ашигласан номын жагсаалт==
* [[Жанин Дэвис-Кимбалл]], Дайчин бүсгүй, Архелогийн олдвороор олдсон түүхийн дурсгалууд. (2002) Хуудас 223-226. ISBN 0-446-52546-4
* [[Питер Жэксон]], Монголчууд ба өрнийн ертөнц, 1221-1410 (2005)
* [[Игорь де Рачевильц]], Их хаад (1971).
* [[Жэк Вэтерфорд]]- Монгол хатдын нууц (2010)

[[Ангилал:Их Монгол Улс]]
[[Ангилал:Монгол хатан]]
[[Ангилал:12-р эсвэл 13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>bhcwb2cs4ss19wi8oikaz22b86rif3o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707237</id>
      <parentid>707236</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:25:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Үр хүүхэд */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9580" xml:space="preserve">{{Хаан
| name            =Сорхагтани
| title           =[[Хатан хаан]]
| image= [[Файл:TuluiWithQueenSorgaqtani.jpg|200px]]
| caption         =&lt;small&gt;Сорхагтани Бэхи нөхөр [[Тулуй]]н хамт. [[Рашид Ад Дин]]ий &quot;Дэлхийн түүх&quot; судрын зураг. 14-р зууны эх.&lt;/small&gt;
| reign           =1204–1252
| coronation      =
| othertitles     = 
| full name       =
| predecessor     =
| successor       =
| suc-type        =
| heir            =
| queen           =
| spouse=[[Тулуй]]
| spouse 1        = 
| spouse 2        =
| spouse 3        =
| spouse 4        =
| spouse 5        =
| spouse 6        =
| issue           =
| royal house     =[[Хэрэйд]]
| dynasty         =
| royal anthem    =
| father          = [[Жаха Хамбу]], [[Тоорил хан]]ы дүү 
| mother          = 
| birth_date   = 
| birth_place  =[[Монгол]]
| death_date   =1252
| death_place  =
| date of burial  =
| place of burial =[[Ганьсу]]
|}}
'''Сорхугтани Бэхи'''(ᠰᠣᠷᠬᠣᠭᠳᠠᠨᠢ ᠪᠡᠬᠢ Сорхугтани Бэхи) нь [[Чингис хаан]]ы бага хүү [[Тулуй]]н хатан байсан бөгөөд [[Мөнх хаан|Мөнх]], [[Аригбөх]], [[Хубилай хаан|Хубилай]], [[Хүлэгү]] хаадыг төрүүлсэн эх, Чингис хааны дархан бэр юм.
Тэрээр [[Тоорил хан|Тоорил ван хаан]]ы дүү [[Жаха Хамбу]]гийн бага охин бөгөөд Чингис хааны Жүрчидэйд эхнэр болгосон [[Ибага бэхи]] хатны дүү юм.

==Амьдрал==
Сорхугтани нь [[Хэрэйд]]ийн [[Тоорил хан]]ы бага дүү [[Жаха Хамбу]]гийн охин юм. [[Монголын нууц товчоо]]нд бичсэнээр 1203 оны үед Тоорил хан [[Тэмүжин]]ээс хүчирхэг байхад Тэмүжин [[Тоорил хан]] том хүү [[Зүчи]]йг хүргэн болгохоор санал болгож, 2 овог аймгаа нэгтгэе гэх санал тавив. Гэвч [[Тоорил хан]] энэ саналыг эсэргүүцэн энэ тухай ярих үеэр Тэмүжинг алахыг завдсан. Гэвч Тэмүжин энэ төлөвлөгөөг мэдээд яг эгзэгтэй үед нь зугтсан юм. Хэрэйдүүд дайнд явах замдаа өөр аймагтай тулгаран Тоорил хан [[Найман]]- уудад алуулжээ. Харин түүний дүү Жаха Хамбу нь Тэмүүжинг дэмждэг байсан ба өөрийн 2 охиныг түүнд өгчээ. Чингис хаан том охинтой гэрлээд (сүүлд нь [[Жүрчидэй]]- д өгсөн), харин бага охиныг нь өөрийн хүү [[Тулуй]]д өгчээ. Сорхугтанийн эцэг Жаха Хамбу нь 1204 онд [[Хэрэйд|Хэрэйдүүд]] Чингис хааны эсрэг босоход амь үрэгдсэн. 

1232 онд Сорхугтани бэхийн авааль нөхөр [[Тулуй]] 40 настайдаа нас баржээ. [[Өгэдэй хаан]] нь бэлэвсэн бэр дүү Сорхагтанийг ихээхэн хүндэлж, ивээлдээ байлгажээ. Тухайн үед нэр хүнд бүхий бэлэвсэн эмэгтэйг ганц бие байлгалгүй, өөрийн цусан төрлийн хүний халамжинд үлдээдэг байсны дагуу Өгэдэй Сорхагтани бэхийг өөрийн хүү [[Гүюг хаан|Гүюг]]т эхнэрээр өгөхөөр зэхсэн тухай Монголын нууц товчоонд гардаг. Дөрвөн хүүгээ халамжлах хүнгүйгээр орхихгүй гэсэн нэрийдлээр Сорхагтани Гүюгийн гэргий болох саналыг хүлээж аваагүй.  

1241 онд Өгэдэй хаан нас барсанаас хойш 1246 он хүртэл түүний эхнэр [[Дөргэнэ]] хатан хаан ширээг барьж их хуралдайн шийдвэрээр Гүюг төрийн эрхийг залгамжлан авчээ. Энэ зуур Сорхугтани Гүюгийн дүү Боржигины толгойлогч Алтан ургийн хамгийн ахмад нь болох [[Бат хаан]]тай нэгдэв. 1248 онд Гүюг Бат хааны газрыг эзлэхээр дайтаж яваад нууцлаг шалтгаанаар өөд болжээ. Үүнд Сорхугтани хамаатай байж болох таамаг эдүгэ судлаачдын дунд байдаг. Гүюг нас барсны дараа Сорхагтани өөрийн том хүү Мөнхийг Бат хаан руу явуулж, Бат хаан түүнийг олон тулаанд хамт тулалдсан гээд цэргийн ахлагч болгон томилжээ. 

Сорхугтани бэхи нь 1252 оны гуравдугаар сард насан өөд болсон бөгөөд түүнийг Хятадын [[Ганьсу|Ганьсу муж]]ид байдаг христийн сүмд оршуулсан байна.

==Нөлөө==
Сорхагтани бэхи нь Монголын төдийгүй дэлхийн түүхэнд гүн ул мөр үлдээсэн аугаа хатад, төрийн зүтгэлтэн эмэгтэйчүүдийн нэг мөн. Дэлхийн олон орны түүх соелд жинтэй хувь нэмэр оруулсан Мөнх, Хубилай, Хүлэгү, Аригбөх хаадыг төрүүлсэн эх Соргагтани бэхийн тухай түүхэн эх сурвалжуудад ийн үлдсэн байдаг: хүүхдүүд нь хаан болохоос өмнө Монголд ирсэн Италийн [[Плано Карпини]] &quot;энэ хатан татаруудын дунд маш нэр хүндтэй&quot;, Персийн түүхч Рашид ад Дин &quot;тэрээр маш ухаантай, дэлхийн бүх эмэгтэйгээс онцгой ялгарах хүн&quot;, Ойрох Дорнодод амьдарч байсан жүд (еврей) эмч [[Бар Хэбрэүс]] гэгч түүнийг &quot;бүх хүүхдээ төрийг гайхамшигтайгаар барихад сургаж хүмүүжүүлсэн аугаа хатан&quot; гэжээ.

Авга ах [[Тоорил хан]]ы нэгэн адил Соргагтани бэхи нь [[христийн шашин]]ны несторын урсгалыг шүтдэг байжээ, үүнийг нас барснаас нь 20 жилийн дараа Монголд ирсэн Марко Поло давхар баталдаг. Гэвч тэрээр бүх шашинд хүлээцтэй ханддаг ухаалаг хүн байсныг түүний амьдралын замнал харуулдаг. Хубилай хожим [[Ромын пап|Ромын Пап-д]] захидал бичиж католикийн олон зуун номлогч өөр рүүгээ ирүүлэхийг хүссэн нь биелэж, тэрээр 1289 онд зарлиг буулган Хятадад анхны [[католик]] сүм байгуулсан нь эхийнх нь шууд нөлөө байжээ. Сорхагтани Бэхи Хубилайн эрдэм номд анхаарч, Толочу гэдэг уйгар багшаар монгол бичиг заалгасан гэдэг.

==Үр хүүхэд==
Сорхагтани бэхийн 6 хүүхэд:
# [[Мөнх хаан]]: [[Их Монгол Улс]]ын [[Хаан|Их хаан]] (1251-1259)
# [[Хубилай хаан]]: Их Монгол болон [[Юань]] гүрний [[Хаан|Их хаан]] (1260–1294) 
# [[Хүлэгү|Хүлэгү хаан]]: Персийн [[Ил Хаант Улс]]ын хаан (1256–1264)
# [[Аригбөх]] түүний 4 дэх хүү бөгөөд [[Хаан|Их хаан]]д өргөмжлөгдсөн боловч богино хугацаанд буюу 1260 он хүртэл төрийн эрхийг барьжээ. 
# [[Есүбух гүнж|Есүбуха]], Хонгирадын Ожин хүргэнд өгсөн
# Думуган, Хонгирадын Нэгүдэй хүргэнд өгсөн
Тулуй, Сорхагтани хоёрын удмын хаад олон зууны турш (1251-1691 онуудад) Монгол улсын төрийн эрхийг барьж, захирчээ.

==Ашигласан номын жагсаалт==
* [[Жанин Дэвис-Кимбалл]], Дайчин бүсгүй, Архелогийн олдвороор олдсон түүхийн дурсгалууд. (2002) Хуудас 223-226. ISBN 0-446-52546-4
* [[Питер Жэксон]], Монголчууд ба өрнийн ертөнц, 1221-1410 (2005)
* [[Игорь де Рачевильц]], Их хаад (1971).
* [[Жэк Вэтерфорд]]- Монгол хатдын нууц (2010)

[[Ангилал:Их Монгол Улс]]
[[Ангилал:Монгол хатан]]
[[Ангилал:12-р эсвэл 13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>8nd4dkdt1xu6dhps7je9am35lae29zc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707323</id>
      <parentid>707237</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T07:31:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9600" xml:space="preserve">{{Хаан
| name            =Сорхагтани
| title           =[[Хатан хаан]]
| image= [[Файл:TuluiWithQueenSorgaqtani.jpg|200px]]
| caption         =&lt;small&gt;Сорхагтани Бэхи нөхөр [[Тулуй]]н хамт. [[Рашид Ад Дин]]ий &quot;Дэлхийн түүх&quot; судрын зураг. 14-р зууны эх.&lt;/small&gt;
| reign           =1204–1252
| coronation      =
| othertitles     = 
| full name       =
| predecessor     =
| successor       =
| suc-type        =
| heir            =
| queen           =
| spouse=[[Тулуй]]
| spouse 1        = 
| spouse 2        =
| spouse 3        =
| spouse 4        =
| spouse 5        =
| spouse 6        =
| issue           =
| royal house     =[[Хэрэйд]]
| dynasty         =
| royal anthem    =
| father          = [[Жаха Хамбу]], [[Тоорил хан]]ы дүү 
| mother          = 
| birth_date   = 
| birth_place  =[[Монгол]]
| death_date   =1252
| death_place  =
| date of burial  =
| place of burial =[[Ганьсу]]
|}}
'''Сорхугтани Бэхи'''({{MongolUnicode|ᠰᠣᠷᠬᠣᠭᠳᠠᠨᠢ ᠪᠡᠬᠢ|v}} Сорхугтани Бэхи) нь [[Чингис хаан]]ы бага хүү [[Тулуй]]н хатан байсан бөгөөд [[Мөнх хаан|Мөнх]], [[Аригбөх]], [[Хубилай хаан|Хубилай]], [[Хүлэгү]] хаадыг төрүүлсэн эх, Чингис хааны дархан бэр юм.
Тэрээр [[Тоорил хан|Тоорил ван хаан]]ы дүү [[Жаха Хамбу]]гийн бага охин бөгөөд Чингис хааны Жүрчидэйд эхнэр болгосон [[Ибага бэхи]] хатны дүү юм.

==Амьдрал==
Сорхугтани нь [[Хэрэйд]]ийн [[Тоорил хан]]ы бага дүү [[Жаха Хамбу]]гийн охин юм. [[Монголын нууц товчоо]]нд бичсэнээр 1203 оны үед Тоорил хан [[Тэмүжин]]ээс хүчирхэг байхад Тэмүжин [[Тоорил хан]] том хүү [[Зүчи]]йг хүргэн болгохоор санал болгож, 2 овог аймгаа нэгтгэе гэх санал тавив. Гэвч [[Тоорил хан]] энэ саналыг эсэргүүцэн энэ тухай ярих үеэр Тэмүжинг алахыг завдсан. Гэвч Тэмүжин энэ төлөвлөгөөг мэдээд яг эгзэгтэй үед нь зугтсан юм. Хэрэйдүүд дайнд явах замдаа өөр аймагтай тулгаран Тоорил хан [[Найман]]- уудад алуулжээ. Харин түүний дүү Жаха Хамбу нь Тэмүүжинг дэмждэг байсан ба өөрийн 2 охиныг түүнд өгчээ. Чингис хаан том охинтой гэрлээд (сүүлд нь [[Жүрчидэй]]- д өгсөн), харин бага охиныг нь өөрийн хүү [[Тулуй]]д өгчээ. Сорхугтанийн эцэг Жаха Хамбу нь 1204 онд [[Хэрэйд|Хэрэйдүүд]] Чингис хааны эсрэг босоход амь үрэгдсэн. 

1232 онд Сорхугтани бэхийн авааль нөхөр [[Тулуй]] 40 настайдаа нас баржээ. [[Өгэдэй хаан]] нь бэлэвсэн бэр дүү Сорхагтанийг ихээхэн хүндэлж, ивээлдээ байлгажээ. Тухайн үед нэр хүнд бүхий бэлэвсэн эмэгтэйг ганц бие байлгалгүй, өөрийн цусан төрлийн хүний халамжинд үлдээдэг байсны дагуу Өгэдэй Сорхагтани бэхийг өөрийн хүү [[Гүюг хаан|Гүюг]]т эхнэрээр өгөхөөр зэхсэн тухай Монголын нууц товчоонд гардаг. Дөрвөн хүүгээ халамжлах хүнгүйгээр орхихгүй гэсэн нэрийдлээр Сорхагтани Гүюгийн гэргий болох саналыг хүлээж аваагүй.  

1241 онд Өгэдэй хаан нас барсанаас хойш 1246 он хүртэл түүний эхнэр [[Дөргэнэ]] хатан хаан ширээг барьж их хуралдайн шийдвэрээр Гүюг төрийн эрхийг залгамжлан авчээ. Энэ зуур Сорхугтани Гүюгийн дүү Боржигины толгойлогч Алтан ургийн хамгийн ахмад нь болох [[Бат хаан]]тай нэгдэв. 1248 онд Гүюг Бат хааны газрыг эзлэхээр дайтаж яваад нууцлаг шалтгаанаар өөд болжээ. Үүнд Сорхугтани хамаатай байж болох таамаг эдүгэ судлаачдын дунд байдаг. Гүюг нас барсны дараа Сорхагтани өөрийн том хүү Мөнхийг Бат хаан руу явуулж, Бат хаан түүнийг олон тулаанд хамт тулалдсан гээд цэргийн ахлагч болгон томилжээ. 

Сорхугтани бэхи нь 1252 оны гуравдугаар сард насан өөд болсон бөгөөд түүнийг Хятадын [[Ганьсу|Ганьсу муж]]ид байдаг христийн сүмд оршуулсан байна.

==Нөлөө==
Сорхагтани бэхи нь Монголын төдийгүй дэлхийн түүхэнд гүн ул мөр үлдээсэн аугаа хатад, төрийн зүтгэлтэн эмэгтэйчүүдийн нэг мөн. Дэлхийн олон орны түүх соелд жинтэй хувь нэмэр оруулсан Мөнх, Хубилай, Хүлэгү, Аригбөх хаадыг төрүүлсэн эх Соргагтани бэхийн тухай түүхэн эх сурвалжуудад ийн үлдсэн байдаг: хүүхдүүд нь хаан болохоос өмнө Монголд ирсэн Италийн [[Плано Карпини]] &quot;энэ хатан татаруудын дунд маш нэр хүндтэй&quot;, Персийн түүхч Рашид ад Дин &quot;тэрээр маш ухаантай, дэлхийн бүх эмэгтэйгээс онцгой ялгарах хүн&quot;, Ойрох Дорнодод амьдарч байсан жүд (еврей) эмч [[Бар Хэбрэүс]] гэгч түүнийг &quot;бүх хүүхдээ төрийг гайхамшигтайгаар барихад сургаж хүмүүжүүлсэн аугаа хатан&quot; гэжээ.

Авга ах [[Тоорил хан]]ы нэгэн адил Соргагтани бэхи нь [[христийн шашин]]ны несторын урсгалыг шүтдэг байжээ, үүнийг нас барснаас нь 20 жилийн дараа Монголд ирсэн Марко Поло давхар баталдаг. Гэвч тэрээр бүх шашинд хүлээцтэй ханддаг ухаалаг хүн байсныг түүний амьдралын замнал харуулдаг. Хубилай хожим [[Ромын пап|Ромын Пап-д]] захидал бичиж католикийн олон зуун номлогч өөр рүүгээ ирүүлэхийг хүссэн нь биелэж, тэрээр 1289 онд зарлиг буулган Хятадад анхны [[католик]] сүм байгуулсан нь эхийнх нь шууд нөлөө байжээ. Сорхагтани Бэхи Хубилайн эрдэм номд анхаарч, Толочу гэдэг уйгар багшаар монгол бичиг заалгасан гэдэг.

==Үр хүүхэд==
Сорхагтани бэхийн 6 хүүхэд:
# [[Мөнх хаан]]: [[Их Монгол Улс]]ын [[Хаан|Их хаан]] (1251-1259)
# [[Хубилай хаан]]: Их Монгол болон [[Юань]] гүрний [[Хаан|Их хаан]] (1260–1294) 
# [[Хүлэгү|Хүлэгү хаан]]: Персийн [[Ил Хаант Улс]]ын хаан (1256–1264)
# [[Аригбөх]] түүний 4 дэх хүү бөгөөд [[Хаан|Их хаан]]д өргөмжлөгдсөн боловч богино хугацаанд буюу 1260 он хүртэл төрийн эрхийг барьжээ. 
# [[Есүбух гүнж|Есүбуха]], Хонгирадын Ожин хүргэнд өгсөн
# Думуган, Хонгирадын Нэгүдэй хүргэнд өгсөн
Тулуй, Сорхагтани хоёрын удмын хаад олон зууны турш (1251-1691 онуудад) Монгол улсын төрийн эрхийг барьж, захирчээ.

==Ашигласан номын жагсаалт==
* [[Жанин Дэвис-Кимбалл]], Дайчин бүсгүй, Архелогийн олдвороор олдсон түүхийн дурсгалууд. (2002) Хуудас 223-226. ISBN 0-446-52546-4
* [[Питер Жэксон]], Монголчууд ба өрнийн ертөнц, 1221-1410 (2005)
* [[Игорь де Рачевильц]], Их хаад (1971).
* [[Жэк Вэтерфорд]]- Монгол хатдын нууц (2010)

[[Ангилал:Их Монгол Улс]]
[[Ангилал:Монгол хатан]]
[[Ангилал:12-р эсвэл 13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>f4ofbt7redualc3txnbmx8o4tohph2g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Богд хан уул</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7963</id>
    <revision>
      <id>707312</id>
      <parentid>696461</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T06:20:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Avirmed Batsaikhan</username>
        <id>53733</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15777" xml:space="preserve">{{Инфобокс уул
|NAME=Богд Хан уул
|BILD=Mandschir Chiid5.JPG
|BILDBESCHREIBUNG=''&lt;small&gt;Богд Хан уулын өвөр бэл дэх [[Манзуширын хийд]]&lt;/small&gt;''
|HÖHE=2261
|HÖHE-BEZUG=
|LAGE=[[Төв аймаг]], {{MNG}}
|GEBIRGE=[[Хэнтийн нуруу]]
|BREITENGRAD=47/48/14/N
|LÄNGENGRAD=106/59/11/E
|REGION-ISO=MN-047
|TYP=
|GESTEIN=
|ALTER=
|ERSTBESTEIGUNG=
|NORMALWEG=
|BESONDERHEITEN=Тахилгатай, дархан цаазат уул
|BILD1=Bogd Khan Uul Mount view from Ulan Bator, Mongolia.JPG
|BILD1-BESCHREIBUNG=Улаанбаатараас харагдах Богд Хан уул
}}
[[Зураг:Bogd Khan Uul 2001.jpg|thumb|350px|Сансраас авсан зургийн төвд Богд хан уул оршино. Баруун хойд буланд нь [[Улаанбаатар]] хот харагдах бөгөөд [[Туул гол]] хот, уул хоёрын хооронд урсана. Өмнө талд нь [[Зуунмод]], зүүн талд нь [[Налайх]], баруун талд нь [[Чингис хаан олон улсын нисэх онгоцны буудал]] байрладаг]]
'''Богд Хан Уул''' бол [[Хэнтийн нуруу]]ны ай савд багтдаг [[Монгол]]ын түүхэн тахилгат, дархан цаазат уул юм.

== Газар зүй == 
Газар зүйн нөхцөл, газрын гадаргын хувьд бол Богд Хан Уул зүүнээс баруун тийш чиглэсэн их нуруу болон түүний салбар уулсаас бүрднэ. Богд Хан Уулын хамгийн өндөр оргил нь далайн түвшнээс дээш 2268 метр өндөрт өргөгдсөн [[Цэцээ Гүн]], 2256 метр өндөрт орших [[Түшээ гүн]] хэмээх оргилууд болно. Ер нь Богд Хан Ууланд 2000 метрээс дээш өргөгдсөн эртний тэгшрэлийн гадарга голлоно. Тэгшрэлийн гадаргын үнэмлэхүй өндөр 1800, 2000, 2200 метрийн түвшинд гурван үндсэн шатлал үүсгэсэн байна. Ойн хилээс дээш гарсан Цэцээ Гүн, Түшээ Гүн болон бусад өндөрлөгт хүйтний өгөршлийн нөлөөгөөр тагт чулуун нуранги үүссэн газар олонтой. Газарын хэмжээнд [[Чулуун нүүрсний галавын үе]]д (350-205 сая жилийн тэртээ) хуримтлагдсан [[тунамал чулуулаг]], [[Мезозойн эрин]]ий [[Триасын галав]]ын сүүлч, [[юрийн галав]] (T3-J1) ын эхээр (130 сая жилийн өмнө) үүсч бүрэлдсэн боржин чулуу, мөн уулын бэл, хормой, гуу жалга орчимд сэвсгэр хурдас тархаж байдаг. Тогтцын хувьд Богд Хан Уул Хангай, Хэнтийн атираат бүсийн Хэнтийн хэсгийн баруун өмнөд талд оршдог. 

Богд Хан Уул нь [[Хэнтийн нуруу]]ны ай савд багтах боловч гол нуруунуудаас саланги орших бөгөөд өндрийн болоод уулархаг хотгор гүдгэрийн нөлөөгөөр тэнд ой, тайгын ландшаф голлох байр эзлэж, Монгол орны ойн тархалтын хамгийн өмнөд зах нь болно. Чухамдаа Монгол орны ойт хээр, хуурай хээрийн бүсийн зааг дээр орших босоо бүсшил бүхий уулсын тогтоцтой ажээ. Богд Хан Ууланд [[таг]], [[уулын тайга]], [[уулын ой]], [[уулын хээр]], [[уулын хуурай хээр]] зэрэг бүслүүрлэг хэв шинжээс гадна бүслэг шинжтэй умардын хуурай хээр, бүсийн бус татмын нуга тус тус тархжээ. Энэ ууланд мөстлөгийн буюу мөсөн галавын ул мөр ховор, зөвхөн хамгийн өндөрлөг хэсэгтээ бага зэрэг мөстөж байжээ.

===Богдхан уулын амууд===
Богдхан ууланд урт, богино 40 шахам ам байдаг ба Богдхан уулын амуудыг нар зөв тойруулан нэрлэвэл:

1. Их тэнгэрийн ам

2. Бага тэнгэрийн ам

3. Залаат

4. Залаатын богино

5. Хүрхрээгийн ам

6. Их бага хүрэл тогоот

7. Чулуутын ам

8. Бумбат

9. Харганат

10. Төр хурахын ам

11. Шажин хурахын ам

12. Ширдэгт

13. Ширдэгтийн богино

14. Баянбулаг

15. Өгөөмөр

16. Зүүн дэлгэр

17. Зүүн зуун мод буюу Манзушир ламын хийд

18. Баруун зуун мод 

19. Баруун дэлгэр

20. Бөхөг-Түргэний

21. Өвгөнт өвөр Зайсангийн

22. Ар Яргайтын

23. Тайны ам

24. Ноёны ам

25. Жаргалантын ам

26. Ташгай

27. Ихбулга

28. Өвөр сайхан

29. Нүхт

30. Арцатын ам

31. Хүүш

32. Гурван зандмаан 

33. Зандмааны богино

34. Ар зайсангийн ам


== Уур амьсгал ==
Хүйтэн өвөлтэй, сэрүүвтэр зунтай, эх газрын эрс тэс уур амьсгалтай бүс нутагт хамаарна. Жилд дунджаар 2800 цаг нартай байдаг бол 12-14 өдөр л наргүй өдөр тохиож байдаг байна. Агаарын жилийн дундаж температур -1.5 - 3.1 хэм, нэгдүгээр сарын дундаж хүйтэн -19-24 хэм, долоодугаар сарын дундаж халуун нь +14-17.6 хэм хүрнэ. Уулын байрлал хотгор гүдгэрийн онцлог байрлалаас болоод газрын гадаргын орчимын салхины горим ихээхэн өөр өөр байдаг байна. Салхины жилийн дундаж хурд 0.9-2.3 м/сек, дундаж их хурд 5 сард 1.2-4.0 м/сек, хамгийн намуун үедээ 12-1 сард 0.7-1.4 м/сек дундажтай байна. Агаарын чийгшлийн горим нилээд өвөрмөц, агаарын чийгшил нь халуун хүйтэндээ урвуу хамааралтай байдаг. Ууланд унах хур тунадас дулааны улиралд 89.6-93.4 хувьтай. Анхны цас 9 сарын 10 орчимд орж, сүүлчийн цас 5 сарын 20 орчимд ажиглагдана.

== Ус зүй ==
Богд Хан Уул нь усзүйн хувьд [[Умард мөсөн далай]]н ай савын [[Туул гол]]ын ай савд багтах бөгөөд олон жилийн дундаж урсац нь 100м-ээс илүү бүс нутагт хамаарна. Уулын эргэн тойрны 20 орчим амнаас гол горхи эх авч зарим нь Туул голд, үлдсэн хэсэг нь уулын хаяа, хормой хотгор гүдгэрт хүрч сэвсгэр хурдсанд шурган орно. Уулаас эх авсан голоос 36.2 км урт Түргэний гол, 33.3 км урт Баруун, Зүүн Зуун Модын гол, 32.6 км Хүрхрээ голуудыг нэрлэж болно. Мөн хэд хэдэн эмчилгээний ач холбогдолтой рашаан булаг байдаг.

== Хөрсний мужлал ==
Хангайн уур амьсгалын их мужийн хагас чийглэг өндөршлийн бүсчлэл болох Хэнтийн өмнөд тойрогт багтана. Эн хад асга бүхий уулын тэгш оройд [[уулын нугын хөрс]], түүнээс доош [[ой тайгын хөрс]], ой модгүй ар өвөр хажуу болон өргөн амуудад нь [[хээрийн хөрс]] тархана. Тайгын хөрс ихэнхи талбайг нь эзлэнэ. Хэдийгээр Хэнтийн гол нуруунаас тасарсан тусгаар орших боловч өндрийн болон уулархаг хотгор, гүдгэрийн нөлөөгөөр [[өндөр уулын нугын]], [[уулын цэвдэгт]] болон [[ширгэт тайгын]], [[ойн бараан]], [[хар шороон]], [[хар хүрэн]], [[ам хөндийн хар хүрэн]], [[нугын хөрс]] голлож тархжээ.

== Амьтан, ургамлын аймаг ==
[[Зураг:Bogdkhan Uul 149199749 62cc3c373c o.jpg|thumb|left|[[Манзуширын хийд]]ийн орчимд.]]
Хэнтийн нурууны голлох амьтны аймгийг бүрдүүлэгч хөхтөн амьтдын нутагшлын хамгийн урд хил нь Богд Хан Уул болно. [[Тарвага]], [[зурам]], [[зараа]], [[мануул]], [[булга]], [[шилүүс]], [[буга]], бор гөрөөс, [[аргаль]], [[янгир]], [[ялаа]], [[шумуул]] тэргүүтэн 56 зүйлийн [[хөхтөн]] амьтан бүртгэгдсэн.  

Жигүүртэн шувуудаас [[бөднө]], [[болжмор]], [[хараацай]], [[хайруулдай]], [[тогоруу]], [[өрөвтас]], [[харцага]], [[шонхор]], [[бүргэд]] зэрэг 194 зүйлийн шувуу бүртгэгджээ.

Ургамлын аймгийн хувьд нийт талбайн 55.8 хувийг [[шинэс]], [[гацуур]], [[хуш]], [[нарс]], [[хус]], бут сөөгнөөс бүрдсэн ой мод эзлэнэ. Уулын оройн хэсэг, баруун, баруун хойд талын зарим газарт хушин ой зонхилох бол, баруун урд ба өмнөд хэсгээр гацуурын ой, баруун урд хэсгээр нарсан ой, хойд ба зүүн хэсгээр шинэсэн ой зонхилдон тархсан байна. Энд 70 овгийн, 256 төрлийн, 587 зүйлийн ургамал ургадаг.

== Түүхэн товчоон ==
Богд хан уул нь Монголын төдийгүй дэлхийн анхны дархан цаазат газруудын нэг юм. 1294 онд гаргасан Монгол Их Юань улсын хууль цаазын 398 дугаар бүлэгт “Богд хан уул, Отгонтэнгэр, Хан Хэнтий, Алтайн нүсэр даваа” зэрэг байгалийн үзэсгэлэнт газруудыг дархан цаазтай болгож байжээ.   

Их Тэнгэрийн аманд байгаа хадны сүг зураг тэргүүтнийг үзэхэд лавтайяа аль хүрэл зэвсгийн үеэс хүн суурьшиж байсан ул мөр байдаг. Богд Хан Уул эртнээс бөө мөргөлийн шүтээн, тайлга тахилгын газар байсан бөгөөд 13-р зууны үеэс [[Хэрэйд]]ийн [[Ван Хан]] Туулын Хар шугуйд нутаглаж байхдаа Хан Ууланд ан гөрөө хийх, гал хөс түлэхийг хориглодог байжээ.  

[[Манж]]ийн хаан Тэнгэрийг тэтгэсний 43-р он буюу нийтийн тооллын 1778 онд [[Их Хүрээ]]ний сайд ван Юндэндорж, харьяа түшмэл Санжаадорж нарын айлтгал бичгээр Богд Хан Уулыг зарлигаар тахиж байх болсон гэсэн түүхэн мэдээ байдаг. Дээрхи Юндэндорж ван болон Санжаадорж түшмэл нарын саналаар Богд Жавзандамба хутагтын цолыг Хан Ууланд өргөснөөр Богд Хан Уул гэх болсон гэдэг. Энэ уулын хоёр ноён оргилд Цэцээ гүн, Түшээ гүн гэсэн цол олгож, жил бүр улсын сангаас цалин пүнлүү олгодог байсан байна. Мөн энэ үеэс Богд Хан Ууланд Өмнийг Тэтгэгч Цагаан Лавай Дүнжингарав гэдэг нэрийг өгсөн гэдэг. Богд уулын бараа харагдах газар хүн цаазаар авдаггүй байсан гэдэг. [[Тэнгэрийг тэтгэгч]] хааны зарлиг гарсны дараанаас 1779 оны шарагчин гахай жил Халх дөрвөн аймаг, шавь таваараа нийлэн тахиснаас хойш зарлигаар жилд хоёр удаа зун, намарт тахьдаг болсон гэдэг. Хувьсгалын жилүүдэд Хан Уулын тахилга тасалдсан байсан ч 1995 он Улаанбаатар хот үүсгэн байгуулагдсаны 365 жилийн ойгоор Цэцээ гүний оргилыг тайж, 1995 онд Монгол Улсын ерөнхийлөгч [[Пунсалмаагийн Очирбат|П.Очирбат]] Богд Хан Уулыг тайх санаачлагыг дэмжсэн зарлиг гарган&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.touristinfocenter.mn/cate6.aspx?CateID=6| title=ТӨРИЙН ТАХИЛГАТ УУЛ| publisher=www.touristinfocenter.mn}}&lt;/ref&gt;., 2004 оноос [[Монгол Улсын Ерөнхийлөгч]]ийн зарлигаар төрийн тахилгатай уулсын нэг болгож 5 жилд нэг удаа төрийн тахилга үйлдэх болсон.

== Ашигласан материал ==
* Ц.Адьяасүрэн, ''Богд Хан Уулын Экосистем'', Монгол Улсын БОЯ. 1997, Улаанбаатар
* С.Дулам, ''Хүрээ дөрвөн уулын тахилга, бэлгэдэл'', Улаанбаатар, 2004
* Ч.Арьяасүрэн, Монгол ёс заншилын их толь, Улаанбаатар, 2001
{{Reflist}}

== Цахим холбоос ==
* [http://web.archive.org/web/20050310210823/http://www.rem.sfu.ca/pdf/sadoway.pdf Searching for Antidotes to Globalization: Local Institutions at Mongolia's Sacred Bogd Khan Mountain]
* [http://huhtolbot.blog.banjig.net/post.php?post_id=42409 Богд Хан Уул мину]

[[Ангилал:Азийн уул]]
[[Ангилал:Азийн байгалийн цогцолборт газар]]
[[Ангилал:Азийн шим мандлын нөөц]]
[[Ангилал:Монголын уул]]
[[Ангилал:Монголын байгалийн цогцолборт газар]]
[[Ангилал:Монголын дархан цаазат газар]]
[[Ангилал:Монголын шим мандлын нөөц]]
[[Ангилал:Хэнтийн нуруу]]
[[Ангилал:Төрийн тахилгат уулс]]
[[Ангилал:Улаанбаатарын газар зүй]]
[[Ангилал:Төв аймгийн газар зүй]]</text>
      <sha1>c0hq2ojvxs3al4tcsplcoy0wmatxzbb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Умард Солонгос</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9167</id>
    <revision>
      <id>707260</id>
      <parentid>701505</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T19:21:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>128.32.99.123</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43734" xml:space="preserve">{{Жааз Улс
|уугуул_нэр                    =조선민주주의인민공화국 &lt;span style=&quot;color:gray;&quot;&gt;&lt;small&gt;&lt;sup&gt;&lt;small&gt;(&lt;/small&gt;солонгос&lt;small&gt;)&lt;/small&gt;&lt;/sup&gt;&lt;/small&gt;&lt;/span&gt;&lt;br&gt; Чусонь миньжү жүи &lt;br&gt; иньминь гунхуагүг
|албан_ёсны_нэр                ='''Бүгд Найрамдах Ардчилсан&lt;br&gt;Солонгос Ард Улс'''&lt;br&gt;[[Зураг:БНАСАУ мб.png]]
|богино_нэр                    =Умард Солонгос
|эрх_байдал                    ='''[[орон|тусгаар тогтносон орон]], [[бүрэн эрхт улс]]'''
|далбааны_зураг                =Flag of North Korea.svg
|сүлдний_зураг                 =Emblem_of_North_Korea.svg
|уриа                          ={{lang-ko|강성대국}} → кансон тэгүк&lt;br&gt;«Хүчирхэг, цэцэглэн хөгжсөн үндэстэн»
|үндэсний_дуулал               ={{lang-ko|애국가}} → эгүгга&lt;br /&gt;«Эх орончийн дуу»&lt;br /&gt;&lt;center&gt;&lt;/center&gt;
|газрын_зураг                  =Democratic People's Republic of Korea (orthographic projection).svg
|map_caption                   =Дэлхийн тал бөмбөрцөгт Умард Солонгосыг тодруулжээ
|нийслэл_хот                   = [[Пёньян]]  
|хамгийн_том_хот               = [[Хамхөн]], [[Чонжинь]]
|албан_ёсны_хэл                =[[солонгос хэл]]
|албан_үсэг                    =[[солонгос үсэг]]
|үндэс_язгуур                  = Умард Солонгосын ард түмэн: &lt;br&gt; 100% – [[солонгос үндэстэн]]
|нутгийн_олон                  = 100% – [[Умард Солонгос#Нийгэм соёл|Умар Солонгосынхон]] &lt;br&gt; (≈ умард солонгосчууд)
|засаглалын_хэлбэр             =[[Эв хамт дэглэм]], [[нэгдмэл байгууламж|нэгдмэл&lt;br&gt;байгууламж]], нэг нам,&lt;br&gt;[[бүгд найрамдах засаг|бүгд найрамдах засагтай]]
|удирдагчийн_цол1              =Мөнхийн дарга
|удирдагчийн_нэр1              =[[Ким Ир Сен]]
|удирдагчийн_цол2              = ҮБХХ-ны дарга
|удирдагчийн_нэр2              =[[Ким Жон-өнь]]&lt;sup&gt;Б&lt;/sup&gt;
|удирдагчийн_цол3              =АИХТ-ын дарга
|удирдагчийн_нэр3              =[[Choe Ryong-hae]]
|удирдагчийн_цол4              =Ерөнхий сайд
|удирдагчийн_нэр4              =[[Чой Ён Ил]]
|хууль_тогтоогч                =«Ардын Их Хурал» 
|түүхэн_утга                   = Түүх
|түүхэн_огноо1                 =НТӨ 2333-[[10 сарын 3|10-03]]
|түүхэн_үйл1                   =[[Кужусонь улс]] үүссэн
|түүхэн_огноо2                 =[[1945]]-[[8 сарын 15|08-15]] 
|түүхэн_үйл2                   =[[Япон]]оос чөлөөлөгдсөн
|түүхэн_огноо3                 =[[1948]]-[[9 сарын 9|09-09]]
|түүхэн_үйл3                   =БНАСАУ тунхаглагдсан
|газар_нутаг_км2               =120,540
|нутгийн_талбайгаарх_эрэмбэ_дэс  =98
|усны_эзлэх_хувь               =4.87
|хүн_амын_тооцоо               =24,554,000 хүн&lt;ref name=&quot;unfpa&quot;&gt;{{ko}} {{Cite journal | url = http://article.joinsmsn.com/news/article/article.asp?total_id=4109686 | title = 한반도 인구 7천400만명 시대 임박 | publisher = United Nations | author = UNFPA | date = 2009-10-01 | accessdate =  21 November 2012}}&lt;/ref&gt;
|хүн_ам_тооцоолсон_он          =2011
|хүн_амын_тоогоор_эрэмбэ_дэс   =48
|хүн_амын_тооллого             =24,052,231 хүн&lt;ref name=&quot;Nkorea2008&quot;&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/sources/census/2010_PHC/North_Korea/Final%20national%20census%20report.pdf|title=DPR Korea 2008 Population Census National Report|year=2009|publisher=DPRK Central Bureau of Statistics|accessdate=2011-02-19|location=Pyongyang}}&lt;/ref&gt;
|хүн_ам_тоолсон_он             =2008
|хүн_амын_тооллого_эрэмбэ_тоологдсоноор  =
|хүн_амын_нягтрал_нэгж_км2     =198.3
|хүн_амын нягтрал_эрэмбэ_дэс   =55
|ДНБ_ХАЧ                       =$40 тэрбум
|ДНБ_ХАЧ_он                    =2008&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://www.fco.gov.uk/en/travel-and-living-abroad/travel-advice-by-country/country-profile/asia-oceania/north-korea?profile=economy|title=Country Profile: North Korea |accessdate=2010-02-10 |date=2009-06-25 |work=[[Foreign and Commonwealth Office]], UK |archiveurl=http://web.archive.org/web/20110501202752/http://www.fco.gov.uk/en/travel-and-living-abroad/travel-advice-by-country/country-profile/asia-oceania/north-korea?profile=economy|archivedate=2011-05-01}}&lt;/ref&gt;
|ДНБ_ХАЧ_эрэмбэ                =94
|ДНБ_ХАЧ_Нэг_хүнд              =$1,900
|ДНБ_ХАЧ_Нэг_хүнд_эрэмбэ       =154
|ДНБ_нэрлэсэн                  =$28.2 тэрбум
|ДНБ_нэрлэсэн_он               =2009
|ДНБ_нэрлэсэн_эрэмбэ           =88 
|ДНБ_нэрлэсэн_нэг_хүнд         =$1,244&lt;ref&gt;[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2195.html GDP (official exchange rate)], [[The World Factbook]], [[Central Intelligence Agency]], last updated on April 26, 2010; accessed on May 17, 2010. Population data obtained from [http://www.census.gov/ipc/www/idb/tables.html Total Midyear Population], [[U.S. Census Bureau]], International Data Base, accessed on May 17, 2010. Note: Per capita values were obtained by dividing the GDP (official exchange rate) data by the Population data.&lt;/ref&gt;
|ДНБ_нэрлэсэн_нэг_хүнд_эрэмбэ  =139
|ХТББИ                         =
|Илтгэлцүүр_он                 =
|Илтгэлцүүр_ангилал            =
|Илтгэлцүүр_эрэмбэ             =
|ХХИ                           =
|ХХИ_он                        =
|ХХИ_ангилал                   =
|ХХИ_эрэмбэ                    =
|Мөнгөн_тэмдэгт                =[[Хойд Солонгос вон|БНАСАУ-ын вонь]] (₩)
|Мөнгөн_тэмдэгт_код            =KPW
|Цагийн_бүс                    = Солонгосын цаг
| utc_offset                   = +8:30
| зуны_цагийн_бүсийн_нэр       =
| utc_offset_DST               = 
|утас_домэйн                   = +850 / [[.kp]]
|нэр_томъёо                    = KP, PRK  / '''БНАСАУ'''
|газрын_зураг2                 = 
|map_caption2                  = 
|mapsize2                      = 
|тэмдэглэл                     =&lt;sup&gt;А&lt;/sup&gt;1998 онд &quot;Мөнхийн Ерөнхийлөгч&quot;-өөр нэхэн өргөмжилсөн.&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;Б&lt;/sup&gt;Үндсэн хуулиндаа Үндэсний батлан хамгаалах хороо (ҮБХХ)-ны даргыг БНАСАУ-ын &quot;дээд удирдагч&quot; гэж заажээ.&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;В&lt;/sup&gt;Гадаад улстай харилцах үед [[Төрийн тэргүүн]].
}}

'''Бүгд Найрамдах Ардчилсан Солонгос Ард Улс''' (БНАСАУ) буюу '''Умард Солонгос''' — [[дорнод Ази]]йн [[Солонгосын хойг]]ийн Умард хагасыг эзэлсэн [[бүрэн эрхт улс]] юм. Умард талаараа [[Хятад]]тай (ихэнх), [[Орос]]той (багахан), өмнөд талаараа [[Өмнөд Солонгос]]той [[Солонгосын цэрэггүй бүс]]ээр хиллэдэг. Өрнө зүгт [[Шар тэнгис]], дорно зүгт [[Япон тэнгис]]т тулна.

[[Кужусонь|Кужусониос]] эхтэй [[солонгос үндэстэн|солонгос улс]] 8-р зуунаас нэгдмэл болж Солонгосын хойгт багтан тогтсон. 1910 онд эзэрхэг [[Япон]]ы хараат орон болсон бөгөөд 1945 онд Япон ялагдахад тусгаар тогтножээ. Харин [[ЗХУ]], [[АНУ]] хоёрын булаацалдаанаар таллан хуваагдсан бөгөөд Зөвлөлтийн талыг барьсан БНАСАУ 1948 онд хойгийн Умард хагаст байгуулагджээ. 1950 онд Умард Солонгос [[Өмнөд Солонгос|өмнөд нутаг]] руу дайрч нэгтгэх гэсэн боловч АНУ, НҮБ-ийн цэргийг дийлэлгүй 1953 онд дайн өндөрлөсөн. 1991 онд хоёр улс [[НҮБ]]-д эрх тэгш гишүүнээр элссэн. Одоо ч нөгөөхөө нэгтгэх бодолтой, чанд хамгаалалттай.

Умард Солонгос улс төрийн [[коммунизм|эв хамт]] дэглэм, [[социализм|нийгэм журамт]] эдийн засаг, [[нэгдмэл улс|нэгдмэл]] төрийн байгууламжтай, нам төвт нэг намын ноёрхолт тогтолцоотой. [[Ким Ил Сон|Ким Ил Соний]] байгуулсан улсыг өдгөө ач хөвүүн [[Ким Жон-өнь]] нь удирдаж байна. Олон улсад БНАСАУ-г хэт дарангуй дэглэмтэй гэж тодорхойлдог. &quot;Чүчэ&quot; болон &quot;Соньгүнь&quot; зэрэг үзэл баримтлалтай. 

[[Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага|Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагаас]] 2014 онд явуулсан мөдлөгөөр Умард Солонгосыг &quot;орчин цагийн дэлхий дээр өөр хаана ч байхгүй жин, хэмжээ, тогтоц бүхий хүний эрхийн ноцтой зөрчилтэй&quot; хэмээн дүгнэсэн байдаг.&lt;ref&gt;http://www.ohchr.org/Documents/HRBodies/HRCouncil/CoIDPRK/Report/A.HRC.25.CRP.1_ENG.doc&lt;/ref&gt; 

== Нэр ==
''Бүгд Найрамдах Ардчилсан Солонгос Ард Улс'' (조선민주주의인민공화국 — ''чусонь миньжү жүи иньминь гунхуагүг'')-ын оноосон нэрийг монголоор хэд хэдэн янзаар товчилж байна. Үсгээр товчилж '''БНАСАУ''', угтвараар нь '''Ардчилсан Солонгос''', байрлалаар нь '''Умард Солонгос''', '''Хойд Солонгос''' гэдэг. &quot;Солонгос&quot; гэсэн нь монгол үг. Харин [[солонгос хэл]]ээр улс, үндсээ умард улсад нь &quot;''Чусонь&quot;'' (조선), өмнөд улсад нь &quot;''Хань&quot;'' (한) хэмээж байна. 

==Газар зүй ==
Умард Солонгос 120,540 хавтгай дөрвөлжин километр нутагтай, [[Малави]]гаас арай том буюу дэлхийн [[Улс орнуудын газар нутгийн хэмжээ|98-р том]] орон юм. 
[[Зураг:Un-north-korea.png|thumb|200px|left|Аймаг, хотын замын сүлжээний газрын зураг {{ref-en}}]]
=== Байрлал ===
Хойд өргөргийн  37° — 43°, зүүн уртрагийн 124° —131° дотор [[Ази тив]]ийн дорнод зах [[Солонгосын хойг]]ийн Умард хагасыг эзлэн оршдог. Хойд талын Түмэн гол, Пэгдү уул, Ялу голоор зааглагдсан 1416 км зурвасаар [[Хятад улс]]тай, өмнөд талын 238 км [[Солонгосын цэрэггүй бүс]]ээр зааглагдаж [[Өмнөд Солонгос]]той, зүүн хойд талын 17.5 км зурвасаар [[Орос улс]]тай хиллэдэг. Хилийн нийт урт — 1671.5 км.

Баруун талдаа [[Шар тэнгис]] (''Өрнөд тэнгис''), бүр тодруулвал түүний [[Солонгосын булан]], зүүн талд [[Япон тэнгис]]т (''Дорнод тэнгис'') тулна. Эргийн урт нь 2495 км. Эргээс Япон тэнгист 92.6 км, Шар тэнгист 370.4 километр зайг усан хилээр боддог.

=== Уул усан ===

Умард Солонгос орон далайн түвшнээс дээш дунджаар 400 м өндөр. Нутгийн 80 хувь уул нуруу бүхий өндөрлөг газар. 50 гаран өндөр уул байна. Зүүн болон төв биеэр уулархаг, баруун талдаа нам доор газар байна.

Хамгийн өндөр цэг нь Солонгосын хойгт нэгдүгээр, далайн түвшнээс дээш 2744 м өндөр [[Пэгдү]] галт уул. Хөвч нуруудаас тоочвол зүүн дорно Умардын [[Хамгён нуруу|Хамгён]] нуруу, Умард-төв хэсгийн [[Нанним нуруу|Нанним]] нуруу, Умард хилийн дагуух [[Каннам нуруу|Каннам]] нуруу гээд үргэлжилнэ. Хоёр Солонгосыг дамжсан [[Тэбэг нуруу|Тэбэг]] нурууны [[Көмган уул|Көмган]] уул (1638 м) үзэмж сайхнаараа зартай. Эдгээрт Мантаб-сань (2205 м), Мюхян-сань (1909 м), Матэ-сань (1745 м), Мэбу-сань (1578 м) зэрэг өндөр уулс бий.
 
40 километрээс хол урсдаг 138 гол горхи байна. Гол мөрнөөс 790 км урсдаг Умард хилийн [[Ялу гол]] хамгийн урт нь юм.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.koreanhistoryproject.org/Jta/Kr/KrGEO0.htm |title=Korea Geography |accessdate=2007-08-01 |author=Caraway, Bill |year=2007 |work=The Korean History Project}}&lt;/ref&gt; [[Түмэн гол]] 521 км, Пёнъянгаар дайрдаг [[Тэдун мөрөн|Тэдун]] 397 км, өмнөд хилийн [[Имжинь]] гол 273 км урттай. 

Нам доор тал газар байна. Пёнъян, Чэрёнгийн хоёр бусдаасаа эн их. 

Тариалангийн нутаг 14.4 хувь буюу маш бага, [[ой]] мод 61 хувь байна.  

Газар хөдлөлийн идэвхтэй, халуун [[рашаан]]ы 124 газар байгаа.

&lt;gallery widths=&quot;180px&quot; heights=&quot;140px&quot;&gt;
Зураг:North_Korea_Topography.png|Байр зүйн газрын зураг
Зураг:Satellite image of North Korea in December 2002.jpg|Өвөл алс дээрээс харахад
Зураг:Baitou Mountain Tianchi.jpg|[[Пэгдү]] галт уулын тогоо
Зураг:Landscape with Mountains in North Korea.JPG|[[Кэсон]] хавийн уул хангай
Зураг:Beach near Lake Sijung, NK.jpg|[[Воньсань|Воньсаний]] ойр далайн эрэг
Зураг:Views from Yanggakdo International Hotel 03.JPG|[[Пёнъян]]гаар урсах [[Тэдун мөрөн|Тэдун]] гол
&lt;/gallery&gt;

=== Уур амьсгал ===
Умард Солонгост дөрвөн улирал, эх газрын болон тэнгисийн уур амьсгал солигдож байдаг. Бороотой дулаан зун, хуурай хүйтэн өвөлтэй. Агаарын температур I сард  −3 — −13 °C, VIII сард 20 °C  — 29 °C байна. Жилийн хур тунадасны 60 хувь VI—IX сард унадаг.

=== Ашигт малтмал ===
[[Нүүрс]], [[хар тугалга]], [[гянт болд]], [[цайр]], [[бал]], [[төмөр]], [[зэс]], [[алт]], [[давс]]ны нөөцтэй.

== Нийгэм соёл ==
=== Хүн ам зүй ===
[[Зураг:North_Korea_-_Kumsusan_(5015230319).jpg|thumb|Кымсүсаний дурсгалын ордны өмнө зургаа авахуулагсад]]
[[Зураг:North_Korea-Pyongyang_Maternity_Hospital-04.jpg|thumb|Эмнэлгийн шүдний эмчийн өрөө]]
Умард Солонгос улс 2011 онд 24,451,285 хүнтэй байв.  Дэлхийн 194 улсаас хүн амын олноор [[Улс орнууд хүн амын тоогоор|48-р]] байрт байна. Дайны дараа хүн амын тоо огцом өсч байсан бол удааширч 2014 он болоход 0.5%-д хүрсэн. Мянган хүн тутамд 15 төрж, 9 нас нөхцдөг. 
Хоол тэжээлийн хүртээмжгүй байдал, өлсгөлөн хүн амын өсөлтөд сөргөөр нөлөөлдөг. Гэрлэлт цуцлах нь бараг байхгүй.

Хүн амын 22 хувь 0–14 насны багачууд, 69% нь 15–64 насны хөдөлмөрийн чадвартан, 9% нь 65-ээс дээш өндөр настан байна. Хүн амын нягт — 198.3 хүн/км², хүйсийн харьцаа жигд, бичиг үсэг тайлагдалт — 99%, дундаж наслалт — 63 жил.

=== Ард түмэн ===
Умард Солонгос нэг үндэстэн, нэгэн төрлийн ард түмний орон. Бараг 100 хувь [[солонгос үндэстэн]]. Цөөн тооны [[хятад үндэстэн|хятад]], [[япон үндэстэн|япон]] байна. 

Зарим талаар [[алтай хэлний язгуур|алтай язгуурт]] багтах, зарим талаар өнчин бүрэлдсэн хэмээх [[солонгос хэл]] улсын албан ёсны хэл бөгөөд [[солонгос үсэг|солонгос үсгээр]] (энд ''чусонь-гыль'' гэнэ) бичнэ. Хамгён, Пёньян нутгийн аялгуу гэж байна. Пёньяны аялгуу хэвлэл мэдээлэл, албан хэргийн  «''мүньхуа-о''» (Сөүлийнхэд суурилсан)-гоос ялгаатай. Өмнөдийнхтэй харьцуулахад зээлдмэл үг бага. Оросоос зээлдсэн үгс бий.

Шашны зан үйл, баяр байдаг ч коммунист орны жишгээр шашинд дургүй. Судалгаанаас үзвэл хүн амын 64 хувь [[атеизм|шашин шүтдэггүй]], 16 хувь солонгос бөө мөргөлтөн, 13.5% [[чоньдогю]] (күнзийн суртал голлосон холимог үзлийн шинэ шашин), 4.5% буддын шашин, 1.7% [[христийн шашин|христийг]] шүтдэг. Ойрын үзэл суртлыг эс тооцвол [[буддын шашин|буддын]] болон [[күнзийн суртал|күнзийн]] олон зууны өв уламжлалтай.

=== Хот суурин ===
{{гол|Умард Солонгосын хот суурин}}
[[Зураг:Wonsan waterfront (2937890043).jpg|thumb|right|200px|[[Воньсань]] хот]]
1987 оны онд мэдээлснээр хүн амын 59 хувь хотод суудаг. Нутгийн баруун биеийн нам доор газар олноороо байна.
{|class=&quot;wikitable&quot;
|+ Арван хоёр том хот (2008 оны тоо):
|- valign=&quot;top&quot;
|
* [[Пёнъян]] (3,255,288 хүнтэй)
* [[Хамхөн]] (768,551)
* [[Чонжинь]] (667,929)
* [[Нампу]] (366,341)
* [[Воньсань]] (363,127)
* [[Шинийжү]] (359,341)
||
* [[Таньчонь]] (345,876 хүнтэй)
* [[Кэчонь]] (319,554)
* [[Кэсон]] (308,440)
* [[Саривонь]] (307,764)
* [[Сүньчонь]] (297,317)
* [[Пёнсон]] (284,386)
|}

=== Урлаг спорт ===
Солонгосын уламжлалт урлаг соёлоос гадна БНАСАУ-д орчин үеийн соёл дэлгэрсэн. Өмнөдтэй харьцуулахад тэс өөр чигтэй.

Уран зураг, дуу хөгжим, кино гээд бүх зүйлд коммунист үзэл, суртал ухуулга шингэсэн байдаг. Үүнд Ким Ир Сен Японы дарлалын эсрэг тэмцэж байсан, Хөдөлмөрийн намын алдар цуу, нийгмийн сайн сайхнаа магтсан бүтээлүүд голлоно. Хувьсгалын дуурь гэж бүр тогтсон төрөл байна. Киног хүүхэд залуусыг төлөвшүүлэхэд чиглүүлдэг.

[[Зураг:Laika_ac_Arirang_Mass_Games_(7934639696).jpg|thumb|200px|2012 оны Арирангийн зураг]]

Умард Солонгосын орчин цагийн барилгын хийцийг гурав ангилдаг. 1) уламжлалт солонгос хийцээс оруулсан (Морьт хөшөө, Ялалтын хаалга, Чүчэ цамхаг), 2) уламжлалт солонгос дээвэртэй (соёлын ордон, төв номын сан, Олон улсын найрамдлын үзэсгэлэн), 3) уламжлалт хийцгүй олон давхар барилга (Рёгён зочид буудал, Курё зочид буудал) байна.

Бүх нийтийн гимнастикийн «[[Ариран наадам|Ариран]]» наадам жил бүр болдог. Хамгийн том бүжигт явдал гэж Гиннесийн номд бичигдсэн. Пёнъянд одоо цагийн дэлхийн хамгийн том буюу 150,000 хүний багтаамжтай [[Майн нэгний цэнгэлдэх хүрээлэн]] бий.

1964–2014 оны хооронд Олимпийн наадамд тамирчдаа илгээснээс [[буудлага]], [[бокс]], [[гимнастик]], [[бөх барилдаан]], [[хүндийн өргөлт]], [[жүдо]], [[тэшүүрийн спорт|тэшүүр]], [[ширээний теннис]] зэрэг спортоор 14 алт, 13 мөнгө, 22 хүрэл медаль хүртсэн. [[Ким Иль]] бөх олимпийн хошой аварга бол, [[Ке Сүнь-хи]] жүдоч олимпийн гурван медальтай. [[Умард Солонгос улсын хөлбөмбөгийн шигшээ баг|Хөлбөмбөгийн шигшээ баг]] нь 1966 оны ДАШТ-д шөвгийн наймд үлдэж байсан.

=== Хүний эрх боолт ===
Умард Солонгос хүний эрхийг хааж боодгоороо ардчилсан төдийгүй бусад коммунист улсаас хол илүү. Амьдрах газраа өөрөө сонгох эрхгүй, ажиллах шаардлагатай газар дээрээс томилдог. Улсаас гарч орох чанд хяналтын доор цөөн хүнд олддог. Нам, төрийг шүүмжлэх эрх байхгүй. Бүх хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл төрийн мэдэлд байдаг. Нэг хүнийг тахин шүтэх үзлээр ухуулдаг. ''[[Эмнести]]'' олон улсын байгууллагын хэлснээр 15–20  шоронд 200,000 хүн улс төрийн хэргээр хоригдож байна.

Төр нь үүргээ биелүүлээгүйгээс өлсгөлөнгөөр, мөн албадан хөдөлмөр, эсэргүү нэр зүүж 1–2 сая хүн зуурдаар хорвоог орхисон гэсэн таамаг бий.

== Түүх ==
=== Эртний улс ===
[[Зураг:Goguryeo tomb mural.jpg|thumb|right|200px|Когурё улсын үед хамаарах&lt;br&gt;булшны дотор ханын зураг]]
[[Солонгосын хойг]]т хүний үлдээсэн [[археологи|эртний судлал]]ын олдвор [[чулуун зэвсгийн үе|хуучин чулуун зэвсгийн]] үеэс эхтэй. Анхны [[солонгос үндэстэн|солонгос]] улс болох [[Кужусонь улс|Кужусонийг]] [[Таньгүнь]] гэгч МЭӨ 2333 онд үүсгэсэн гэж солонгос домогт өгүүлдэг.&lt;ref&gt;[http://www.asianinfo.org/asianinfo/korea/history.htm Korea's History (Ko-Choson, Three Kingdoms, Parhae Kingdom, Unified Shilla, Koryo Dynasty, Colonial Period, Independence Struggle, Provisional Government of Korea, Independence Army, Republic of Korea,)&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt; Кужусонь Умард Солонгос, хаяа залгаа [[Манжуур]]т буюу [[Шар тэнгис]]ийн эрэг нутагт оршин байв. Хятадын [[Хань улс]]тай эе эвдрэн мөхсөн ба Хань улсын [[Наннан]] хязгаар байгуулагдав. 

Кужусонийг залгаж нийтийн он тооллын эхэнд [[Пүё улс]], [[Угжо]], [[Тунъе]], [[Самхань]] зэрэг овог аймгийн холбоод оршин байж байгаад гурван улсын үетэй золгожээ. Өмнөд этгээдийн [[Пэгжэ]], [[Шилла]], Умардын [[Когурё]] гэх гурван улс болж, нэг улс үндэстэнд дөхөж хэдэн зууныг үдсэний эцэст [[Тан улс]]тай холбоолсон Шилла 676 онд бусад хоёрыг мөхөөж газар нутгийг нь эрхшээж [[Шилла улс|нэгдсэн Шилла улс]] болжээ. 

Дараах үед [[яруу найраг]], [[дүрслэх урлаг]], [[Буддын шашин|буддын соёл]] дэлгэрэн хөгжив. Шилла ([[Солонгос]]) - Тан ([[Хятад]]) найрамдалтай байв. 10-р зуунд Шилла дотоодын хямралаас сулран Гуулин улсаар солигджээ. Манжуурт Кугурёгийн өвийг залгасан [[Пальхэ]] улс оршиж байгаад 926 онд [[Кидан|Кидан д]] мөхөөгджээ.

=== Гуулин, Чусонь ===
[[Зураг:History_of_Korea-1374.png|thumb|right|150px|Гуулин улс. 1374 он.]]
936 онд [[Солонгос үндэстэн|солонгос үндэстний]] Курё буюу [[Гуулин улс]]ыг [[Тэжу (Курё)|Ван Гонь]] үүсгэн байгуулав. Энэ улсад Шиллагийн адилаар суурин соёл урлаг, эрдэм сэхээрэл лавшран тогтсон. Тухайлбал 1377 онд буддын «[[Чигжи]]» номыг төмрөөр барласан нь дэлхийн анхны төмөр бар байжээ.&lt;ref&gt;[http://portal.unesco.org/ci/en/ev.php URL_ID=3946&amp;URL_DO=DO_TOPIC&amp;URL_SECTION=201.html World's oldest printed Doc]&lt;/ref&gt; 13-р зуунд Гуулин улс [[Их Монгол Улс|Их Монгол Улсын]] довтолгоонд өртөж байв. 30 жил дайтсны эцэст хараат, үнэнч холбоотон нь болжээ. 

[[Юань улс]] мөхөхөд Курёгийн гадаад бодлого зөрчилдөж, хятадын Минтэй байлдахаар мордсон [[Тэжу ван|И Сонге]] жанжин цэргээ [[Ялу]] голоос нийслэл рүү буцаан довтолгож 1388 онд [[Ү ван]]г унагаад 1392 онд төр эргүүлэн улсын ван болж, [[Чусонь]] улсыг (1392-1897) үндэслэжээ. 

[[Зураг:Gyeongbokgung-GeunJeongJeon.jpg|thumb|left|180px|Вангийн [[Кёньбүг]] ордон]]
Чусоний түрүү 200 жилд нийслэл [[Кэсон|Кэгён]]гоос [[Сөүл|Ханьсонд]] шилжиж, дайн дажингүй амгалан байв. [[Сэжун ван]] [[Солонгос үсэг|солонгос үсгээ]] зохиож, [[күнзийн суртал]] улсын шашин болов. 1592-1598 оны хооронд [[Япон]]ы [[Тоёотоми Хидёши]] халдаар ирэхэд усан цэргийн [[И Сүньшинь]] жанжны [[яст мэлхий онгоц]], [[Мин улс]]ын цэргийн тусламжтай байлдан дийлэв. Мин улстай найрсаг Чусонь 1627, 1636 онд Умардаас мандсан [[Манж үндэстэн|манжтай]] байлдаж ялагдан [[Чин улс|Чингийн]] хараат улс болон найрамдаж амаржсан. [[өрнө дахин|Өрнө дахинд]] хаалттай байв.

1870-аад оноос [[Японы эзэнт гүрэн|Япон]] Солонгост нөлөөлж эхэлсэн ба 1895 онд Чусоний хатны амийг хорлож&lt;ref&gt;[http://www.kimsoft.com/2002/jp-rape.htm Murder of Empress Myeongseong]&lt;/ref&gt; 1897 оноос [[Солонгосын эзэнт улс]] болгов. Солонгос 1905 онд [[Япон]]ы ивээлт орон (''протекторат'') болж,&lt;ref&gt;[http://joongangdaily.joins.com/200108/30/200108300144080739900090809081.html Forced Annexation]&lt;/ref&gt; 1910-1945 оны хооронд [[Японы харьяа Солонгос|харьяа нутаг]] нь болж эзлэгдэв. [[Дэлхийн II дайн]]ы төгсгөлд Японоос [[Солонгос]]ыг чөлөөлөхдөө [[Америк]] [[Зөвлөлт]] хоёр уралдан, таллан хуваажээ.

=== БНАСАУ ===
[[Зураг:Korean People's Army soldier pointing to the DMZ.jpg|thumb|200px|right|Газрын зурагт Солонгосын цэрэггүй бүсийг зааж буй цэрэг]]
20-р зуунд [[Зөвлөлт Холбоот Улс|ЗХУ]] ойр орших улсуудаа [[коммунизм|эв хамт]] (коммунист) дэглэмээр замнуулахыг хүсч, нөгөө талаас [[Америкийн Нэгдсэн Улс|АНУ]] коммунист орнууд олшроход тээг учруулах гэж зорьж байлаа. Дэлхий хоёр туйлт улс төрийн дэглэмд хуваагдаж байв. Тиймээс ч [[дэлхийн хоёрдугаар дайн]]ыг дуусгахаар дээрх хоёр гүрэн [[Япон]]ы эсрэг 1945 онд дайтахдаа өөрсдийн хамгаалан буй дэглэмээр замнуулахаар уралдан [[Солонгос]]ыг Японоос чөлөөлжээ. [[НҮБ]]-ийн шийдвэрээр Солонгосыг [[38-р өргөрөг|38-р өргөргөөр]] хоёр хуваан дээрх хоёр орны хяналтанд сахиулжээ. [[ЗХУ|Зөвлөлтийн]] хянаж буй хойд хагаст 1948 онд коммунист дэглэмээр замнах '''Бүгд Найрамдах Ардчилсан Солонгос Улс''' (БНАСАУ) байгуулагдсан. Улсын тэргүүнээр Манжуурт байрлан Солонгосын [[Солонгосын тусгаар тогтнолын хөдөлгөөн|тусгаар тогтнолын төлөө]] тэмцэж явсан, Зөвлөлтийн холбоотон [[Ким Ир Сен]] сонгогджээ.

1950 оны 6-р сард Умард Солонгос [[Өмнөд Солонгос]] руу цэргээр довтолсоноор [[Солонгосын дайн]] (1950-1953) эхэлсэн. Солонгосын дайн Зөвлөлт-Америкийн тэрсэлдээн буюу [[Хүйтэн дайн]]ы анхны том дайн байв. Дайн Америк, [[НҮБ]], [[БНХАУ]]-ын цэргийг хамарсан томоохон дайн болсон ба 1953 оны 7-р сард дайнаас өмнөх хилтэй адил буюу хойгийн таллан хуваасан [[Солонгосын цэрэггүй бүс]]ээр хил татаж, гал зогсоох гэрээ байгуулжээ. Дайнд хоёр талаас 1 сая цэрэг, иргэн алагдсан. Хот, барилга ихээр сүйдсэн. 

[[Зураг:Pjongjang_Zentrum.jpg|thumb|200px|left|1989 оны Пёнъян]]
1956 онд Зөвлөлтийн [[Никита Хрущёвын|Хрущёвын]] оролцоотой Ким Ир Сенийг түлхэн унагах оролдлого гарсан ч бүтэлгүйтсэн. Умард Солонгос Зөвлөлт, Хятадтай холбоотон хэвээр үлдсэн боловч зай барьдаг болж «Чүчэ» (дотоодын үйлдвэрлэлээр хэрэгцээгээ хангах) үзэл баримтлалыг хөгжүүлсэн. 1960-аад он хүртэл Умардын эдийн засгийн өсөлт Өмнөдийнхөөс илүү байсан. 1976 онд хоёр солонгосын нэг хүнд ноогдох ДНБ адил байсан боловч түүнээс хойш Умардын эдийн засаг хожигджээ. 1992 оноос Зөвлөлтийн өргөн тусламж үгүй болсон. 

1992 оноос Ким Ир Сений бие муудаж 1994 онд [[Ким Чен Ир]] эцгээ залгамжлан улсыг удирдсан. Ким Чен Ир «Соньгүнь» (нэгдүгээрт цэргийн үйлдвэрлэл) бодлогыг хөгжүүлсэн ба 2006 оноос цөмийн зэвсэг турших болсон. 1990-ээд оны дундаар үер, өлсгөлөн болсон. Өмнөд Солонгосын ерөнхийлөгч [[Ким Дэ-жүн]]гийн санаачилгаар 2000 онд хоёр Солонгосын удирдагчид эвтэй уулзаж [[Наран мандах бодлого|тунхаг бичиг]] солилцсон. 2010 онд Өмнөдийн Чонань байлдааны хөлөг онгоцыг Умардын тал [[Енпён]] арлын хажууд сөнөөснөөр хоёр Солонгос болон Умард Солонгос-Америкийн харилцаа муудсан. 2011 онд эцгийн орыг залган залуу [[Ким Жон-өнь]] улсын удирдагч болов. Цөмийн туршилт хийх нь олширсон.

== Төр засаг ==
[[Зураг:Mansudae-Kongressalle.JPG|thumb|200px|right|«Маньсүдэ». АИХ-ын ордон]]
БНАСАУ [[бүгд найрамдах улс|бүгд найрамдах засагтай]], [[коммунист|эв хамт]] улс төрийн дэглэмтэй [[нэгдмэл улс]] юм. Төр, орон нутгийн бүх түвшинд [[Солонгосын Хөдөлмөрийн Нам]] (СХН) ноёрхоно. 3 сая гишүүнтэй. [[Улсын аюулаас хамгаалах хороо]] (УАХХ) гэж чухал байгууллага бий. 

[[Ким Жон-өнь]] 2011 оноос хойш СХН-ын нэгдүгээр нарийн бичгийн дарга, УАХХ-ын нэгдүгээр дарга, Солонгосын Ардын Армийн ерөнхий командлагч гээд нам төрийн тэргүүнээр ажиллаж эхэлсэн. Өвөг эцэг [[Ким Ир Сен]]ийг нь 1994 онд өөд болоход «Мөнхийн дарга» хэмээсэн бол, эцэг [[Ким Чен Ир]]ийг өнгөрөхөд «Мөнхийн ерөнхий нарийн бичгийн дарга» хэмээн алдаршуулжээ.

Нэг танхимт 687 суудалтай [[Ардын Их Хурал (БНАСАУ)|Ардын Их Хурал]] (АИХ) бол хууль тогтоох дээд байгууллага юм. 1998 оноос хойш АИХ-ын Тэргүүлэгчдийн даргаар [[Ким Ён-нам]] ажиллаж байгаа бол Сайд нарын зөвлөлийн даргаар [[Паг Бун-жү]] ажиллаж 30 сайдыг тэргүүлж байна.

Умард Солонгос 1955 оноос хойш [[Чүчэ|«Чүчэ»]] улс төрийн үзлийг барьж байгаа. «Өөрийн хэрэгцээг өөрөө хангах, өөрөө өөрийгөө хамгаалах, гадаадтай хараат бус харилцах» гэсэн дэлхийгээс тусгаарлагдмал бодлоготой. Гадаадын ажиглагчид БНАСАУ-ыг хэт дарангуй дэглэмтэй гэж тодорхойлдог.

=== Орон нутаг ===

Умард Солонгос улс одоо тусгай захиргаат хоёр хот, гурван газар, есөн жирийн аймаг, бүгд арван дөрвөн нутагт хуваагдаж байна.
[[Зураг:Provinces of North Korea.PNG|thumb|right|350px|Улсын доорх нутгийн хуваарь (хүснэгтийн дугаараар)]]

&lt;div class=&quot;left&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Зургийн&lt;br&gt;дугаар !! Нэр&lt;br&gt;(хувилбар) !!  Хүн ам&lt;br&gt;(2008 он) !! солонгос&lt;br&gt;бүтэн нэр
|-
!colspan=&quot;5&quot;| — [[хот|шууд захирагдах хот]] — (직할시 чикал-ши)
|-
| 1 || Пёнъян ([[Пхеньян]]) || 2,581,076 ||평양직할시
|-
!colspan=&quot;5&quot;| — [[хот|онцгой хот]] — (특별시 тыкбёл-ши)
|-
| 2 || [[Расонь]] ||196,954 || 라선특별시 
|-
!colspan=&quot;5&quot;| —  тусгай засаг захиргаат газар нутаг —
|-
| 3 || colspan=&quot;2&quot;| [[Кэсонгийн аж үйлдвэрийн нутаг]] || 개성공업지구
|-
| 4 || colspan=&quot;2&quot;| [[Кымган уулын жуулчлалын орон]] || 금강산관광지구
|-
| 5 || colspan=&quot;2&quot;| [[Шинийжүгийн тусгай захиргаат газар]] || 신의주특별행정구
|-
!colspan=&quot;5&quot;| — [[аймаг]] / [[муж]] — (도 ту/ду)
|-
| 6 || [[Чаган-ду|Чаган]] || 1,299,830 ||자강도 
|-
| 7 || [[Өмнө Пёнъань]] (Пённам) || 4,051,696 ||평안남도
|-
| 8 || [[Умард Пёнъань]] (Пёнбүг) || 2,728,662 ||평안북도
|-
| 9 || [[Өмнө Хуанхэ]] (Хуаннам) || 2,310,485 ||황해남도
|-
| 10 || [[Умард Хуанхэ]] (Хуанбүг) || 2,113,672 ||황해북도
|-
| 11 || [[Умард Солонгосын Канвонь|Канвонь]] || 1,477,582 ||강원도
|-
| 12 || [[Өмнө Хамгён]] (Хамнам) || 3,066,013 ||함경남도
|-
| 13 || [[Умард Хамгён]] (Хамбүг) || 2,327,362 ||함경북도
|-
| 14 || [[Янган]] || 719,269 ||량강도
|-
|}
&lt;/div&gt;

[[Зураг:Soldiers_at_Panmunjon_(5063812314).jpg|thumb|200px|Хилийн цэрэг]]
=== Цэрэг зэвсэг ===
[[Солонгос ардын цэрэг]] (САА) үндсэн 1,106,000, нөөц 8,389,000 хүний бие бүрэлдэхүүнтэй. 17–54 насны эрчүүдийн 20% цэргийн албанд бүртгэлтэй дэлхийн хамгийн цэрэгжсэн улс гэдэг.&lt;ref&gt;[https://en.wikipedia.org/wiki/International_Institute_for_Strategic_Studies International Institute for Strategic Studies (2010-02-03). Hackett, James, ed. The Military Balance 2010. London: Routledge. ISBN 1-85743-557-5.]&lt;/ref&gt; Эрэгтэй хүмүүс 10 жил, эмэгтэй хүмүүс 7 жил цэргийн алба хашдаг бөгөөд 15-18 настай хүүхдүүд зундаа 15 хоног хээрийн бэлтгэлд явах ёстой. Цөөхөн хүмүүс их сургуульд ордог ба хэрэв орвол төгсөөд 5 жил цэрэгт явахаар болдог. Хуурай замын цэрэг, тэнгисийн цэрэг, агаарын, тусгай ажиллагааны, пуужингийн цэрэг гээд тав салбарлана.
Умард Солонгосчууд тулааны талбарт гэмтвэл нэр төртэйгөөр тэндээ үхэхийг дээрд үздэг. Учир нь цэргийн эмнэлгийн эмчилгээ нь үнэтэй ба огт эмчилгээ хийдэггүй гэж тэндээс ирсэн хүмүүс хэлж байсан.
[[Соньгүнь|«Соньгүнь»]] (юун түрүүнд цэргийн үйлдвэрлэл) гэсэн үзэлтэй.

Умард Солонгосын армид 3700 [[танк]], 2100 хуягт техник, 17900 их буу, 11000 агаарын довтолгооныг эсэргүүцэгч буу, 1600 нисэх онгоц, 1000 хөлөг онгоц бий.&lt;ref&gt;[https://en.wikipedia.org/wiki/North_Korea#CITEREFCountry_Study2009  Country Study 2009, p. 248.]&lt;/ref&gt; Ойролцоогоор 70-75 шумбагч онгоцтой ба ихэнх нь зөвлөлтийн үеийнх юм.

Умард Солонгос нь цөмийн зэвсэг болон устөрөгчийн бөмбөгтэй хэмээн зарласан. 3000 км зайд тусах 1000 пуужинтай болсон.&lt;ref&gt;[http://www.reuters.com/article/2010/03/17/us-korea-north-missiles-idUSTRE62G1ZC20100317  &quot;North Korea has 1,000 missiles, South says&quot;. Reuters. 2010.]&lt;/ref&gt;

== Мөн үзэх==
* [[Өмнөд Солонгос]]
* [[Солонгосын дайн]]

== Лавлах бичиг ==
{{лавлах холбоос|2}}
== Цахим холбоос ==
* [http://www.korea-dpr.com/ Official Website of the DPR Korea]
* [http://www.korea-dpr.com/users/switzerland Official Website of the DPR Korea in Switzerland]
* [http://bbs.keyhole.com/ubb/showthreaded.php?Cat=&amp;Number=861907&amp;page=&amp;vc=1&amp;PHPSESSID=#Post861907 North Korea Uncovered], (North Korea Google Earth) Comprehensive mapping on Google Earth of the DPRK's political and economic infrastructure, including railways, hotels, factories, military facilities, tourist destinations, cultural facilities, ports, communications, and electricity grid.
* [http://www.kcna.co.jp/ KCNA] - Korean Central News Agency, the official news agency of the DPRK
* [http://www.naenara.kp/ Naenara] - (&quot;My country&quot;) DPRK's Official Web Portal run by Korea Computer Company
* {{Dmoz|Regional/Asia/North_Korea/}}

{{Ази}}
{{DEFAULTSORT:Солонгос, Умард}}

[[Ангилал:Умард Солонгос| ]]
[[Ангилал:Азийн орон]]
[[Ангилал:Дарангуйлал]]
[[Ангилал:Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын гишүүн орон]]
[[Ангилал:Солонгос]]
[[Ангилал:Зүүн блокийн улсууд]]
[[Ангилал:Социалист улс]]</text>
      <sha1>fimbzzidcqfqvm7dmafs32nlmr5tkqx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Александриа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10189</id>
    <revision>
      <id>707261</id>
      <parentid>690666</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T22:34:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.24.18.40</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Зургийн цомог */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8292" xml:space="preserve">{{Нутаг
|нэр                    = Александриа хот
|ямар_янзын_нутаг       = хот
|анхаарах_нэр           = [[Араб хэл|ар.]] '''الإسكندرية'''  → [ал-искан-дарий-яа]
|image_flag             = Flag of Alexandria.png
|flag_size              = 
|image_seal             = 
|seal_size              = 
|image_skyline          = Alexandria harbour (February 2007).jpg
|imagesize              = 280px
|image_caption          = Александриа хотын бараа
| latd=31 | latm=22 | lats= | latNS=N
| longd=30| longm=00 | longs= | longEW= E
| pushpin_map             = Egypt
|pushpin_label = Александр
|pushpin_label_position = top
|pushpin_mapsize = 280
|pushpin_map_caption = Египет орон дахь Александр хотын байрласан цэг
|улс_эсвэл                 = [[Улс орнуудын жагсаалт|Улс]]
|аль_улс_эсвэл             = {{EGY}}
|нэгдүгээр_зэргийн_нэгж    = Муж
|нэгдүгээр_зэргийн_нутаг   = Александр
|хоёрдугаар_зэргийн_нэгж   = Хот
|хоёрдугаар_зэргийн_нутаг  = '''Александр'''
|гуравдугаар_зэргийн_нэгж  = 
|гуравдугаар_зэргийн_нутаг = 
|нутгийн_төвийг_юу_гэх     =
|нутгийн_төв               = 
|газар_нутаг            = 2,679 км² 
|газрын_байц            = 
|хүн_ам_он              = (2013)
|хүн_ам                 = 4,546,231 хүн
|хүн_ам_тооц_нэгж       = 
|хүн_ам_тооц_задаргаа   = 
|хүн_ам_тоол            = 
|нягт_сийрэг            = 
|ард_түмэн              = 
|цугаараа               = Александриагийнхан
|даргыг_юу_гэх          =
|даргын_нэр             = 
|түүхэн_он              = Н.Т.Ө. 331 он
|түүхэн_үйл             = Суурин үүсч байгуулагдсан
|түүхэн_он1             = 
|түүхэн_үйл1            = 
|цагийн_бүс             = [[Дорнод Европын цаг]]
|utc_offset             = +2
|утасны_томъёо          = 
|website                = [http://www.alexandria.gov.eg/ alexandria.gov.eg]
|тэмдэглэл              = 
}}

'''Александриа''' ({{lang-ar|الإسكندرية}}, ''al-Iskandariyya'', {{lang-gr|Ἀλεξάνδρεια}}) нь [[Египет]] улсын хоёр дахь том [[хот]] бөгөөд тус улсын хамгийн том [[далай]]н [[боомт]] хот юм. [[1998|2016]] оны байдлаар 4.8 сая байнгын оршин суугчтай тус хот нь Египетийн умард хэсэгт, [[Нил мөрөн|Нил мөрний]]  адагт, [[Мариот нуур]] ба [[Газар дундын тэнгис]]ийн эрэг дагуу 32км байралдаг. [[Суэцийн суваг|Суэцийн сувгаар]] дамжин өнгөрөх [[газрын тос]], [[байгалийн хий]]н тээвэрлэлтийн чухал зангилаа аж үйлдвэржсэн томоохон боомт хот юм. 

== Түүх ==
Македоны хаан [[Аугаа Александр]] уг хотыг МЭӨ 332 онд үндэслэсэн бөгөөд 1000 орчим жил Египетийн нийслэл байсан. 641 онд [[Араб]]ууд Египетийг эзэлж, өөрсдийн шинэ хот болох Фустат ([[Кайр]])-ыг байгуулахад нийслэл хот байхаа больжээ. Саяхны судалгаагаар Аугаа Александраас өмнө Ракотис хэмээх хот байсан ажээ.  

1517 онд Византийн Эзэнт гүрний эзэмшилд байсан Александрия хот Египтын хамт Түркүүдэд эзлэгдээд дорвитой өөрчлөлт гараагүй байна.  

1820 онд Мухаммед Али гэж түркийн вассал улс Египтын удирдагч (1805—1848) &quot;Махмудиа&quot; сувгаар Александриа хотыг Нил мөрөнтэй холбож хотын дахин сэргэлт эхэлсэн байна. 

1854 онд Александрия хот Каиртай төмөр замаар холбогдсон бөгөөд энэ зам нь Африк тив дахь анхны төмөр зам байсан юм. 

Хүн төрөлхтөн энэ хотыг [[Александрын гэрэлт цамхаг]], [[Александрын номын сан]] (Эртний дэлхийн хамгийн том номын сан), [[Ком Эль Шокaфагийн бунхан]], [[Кайт Бэйн цайз]] зэрэг гайхамшигт дурсгалуудаар нь сайн мэддэг.

== Цаг уур ==
{{Уур амьсгалын хүснэгт
| TABELLE = 
| DIAGRAMM TEMPERATUR = rechts
| DIAGRAMM NIEDERSCHLAG = deaktiviert
| DIAGRAMM NIEDERSCHLAG HÖHE = 200
| QUELLE = [http://wetterkontor.de/de/klima/klima2.asp?land=eg&amp;stat=62318 wetterkontor.de]
| Überschrift = 
| Ort = Александриа
&lt;!-- durchschnittliche Höchsttemperatur für den jeweiligen Monat in °C --&gt;
| hmjan = 18.8
| hmfeb = 19.6
| hmmär = 21.4
| hmapr = 24.1
| hmmai = 26.7
| hmjun = 29.2
| hmjul = 30.0
| hmaug = 30.7
| hmsep = 29.7
| hmokt = 27.9
| hmnov = 24.7
| hmdez = 20.5
&lt;!-- durchschnittliche Niedrigsttemperatur für den jeweiligen Monat in °C --&gt;
| lmjan = 9.6
| lmfeb = 9.9
| lmmär = 11.8
| lmapr = 14.0
| lmmai = 16.9
| lmjun = 20.9
| lmjul = 22.9
| lmaug = 23.3
| lmsep = 21.7
| lmokt = 18.6
| lmnov = 15.5
| lmdez = 11.5
&lt;!-- durchschnittliche Temperatur für den jeweiligen Monat in °C --&gt;
| avjan = 
| avfeb = 
| avmär = 
| avapr = 
| avmai = 
| avjun = 
| avjul = 
| avaug = 
| avsep = 
| avokt = 
| avnov = 
| avdez = 
&lt;!-- durchschnittliche Niederschlagsmenge für den jeweiligen Monat in mm --&gt;
| nbjan = 50
| nbfeb = 24
| nbmär = 14
| nbapr = 3
| nbmai = 1
| nbjun = 0
| nbjul = 0
| nbaug = 0
| nbsep = 0
| nbokt = 10
| nbnov = 37
| nbdez = 56
&lt;!-- durchschnittliche Anzahl täglicher Sonnenstunden für den jeweiligen Monat in h/d --&gt;
| shjan = 6.7
| shfeb = 7.8
| shmär = 8.8
| shapr = 10.1
| shmai = 10.8
| shjun = 11.8
| shjul = 12.0
| shaug = 11.8
| shsep = 10.7
| shokt = 9.6
| shnov = 8.2
| shdez = 6.6
&lt;!-- durchschnittliche Wassertemperatur (Meere, Seen u.ä.) für den jeweiligen Monat in °C --&gt;
| wtjan = 17
| wtfeb = 16
| wtmär = 16
| wtapr = 18
| wtmai = 20
| wtjun = 23
| wtjul = 25
| wtaug = 26
| wtsep = 26
| wtokt = 24
| wtnov = 22
| wtdez = 19
&lt;!-- durchschnittliche Regentage für den jeweiligen Monat in d --&gt;
| rdjan = 8
| rdfeb = 5
| rdmär = 3
| rdapr = 1
| rdmai = 0
| rdjun = 0
| rdjul = 0
| rdaug = 0
| rdsep = 0
| rdokt = 2
| rdnov = 4
| rddez = 8
&lt;!-- durchschnittliche Luftfeuchtigkeit für den jeweiligen Monat in % --&gt;
| lfjan = 70
| lffeb = 69
| lfmär = 67
| lfapr = 67
| lfmai = 68
| lfjun = 70
| lfjul = 73
| lfaug = 73
| lfsep = 68
| lfokt = 70
| lfnov = 72
| lfdez = 72
}}

== Зургийн цомог ==
&lt;gallery&gt;
 Hotel &quot;Le Metropole&quot; in Alexandria, Ägypten.jpg
 Cecil Hotel in der Nacht, Alexandria, Ägypten.jpg
 Wohnhaus im östlichen Stadtzentrum, Alexandria, Ägypten.jpg
 Wohngebäude im Nordwesten des Tahrir-Platzes, Alexandria, Ägypten.jpg
 Wohngebäude in der El Nabi Danial Street, Alexandria, Ägypten.jpg
Alexandria (2007-05-059).jpg
Alexandria, Mediterranean Sea, Egypt.jpg
Alexandria, Egypt (2007-05-057).jpg
&lt;/gallery&gt;

== Цахим холбоос ==
{{Commonscat|Alexandria|Александриа}}
{{Wikivoyage}}


[[Ангилал:Александриа| ]]
[[Ангилал:Египетийн суурин]]
[[Ангилал:Африкийн суурин]]
[[Ангилал:Далайн боомттой суурин]]
[[Ангилал:Библийн суурин]]
[[Ангилал:Эллинистийн хот]]
[[Ангилал:Египетийн мужийн төв]]
[[Ангилал:Саятан хот]]
[[Ангилал:Их-, дээд сургуультай хот]]</text>
      <sha1>3yp0gyye9fidhxe256vutprqr5xt68i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Винсент ван Гог</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10238</id>
    <revision>
      <id>707320</id>
      <parentid>606067</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T07:14:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Avirmed Batsaikhan</username>
        <id>53733</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9042" xml:space="preserve">[[Файл:VanGogh 1887 Selbstbildnis.jpg|right|thumb|250px|Өөрийн хөрөг (1887 он)]]
'''Винсент Виллем ван Гог''' (голланд хэл. Vincent Willem van Gogh, 1853 оны 3-р сарын 30-нд төрсөн- 1890 оны 7-р сарын 29-нд нас барсан) [[Нидерланд|Голланд]]ын [[пост-импрессионизм|пост-импрессионист]] зураач.&lt;ref&gt;Rewald, John. Post-Impressionism: From van Gogh to Gauguin, revised edition, Secker &amp; Warburg 1978, ISBN 0-436-41151-2&lt;/ref&gt; Түүний зарим зураг өнөөдөр дэлхийд хамгийн алдартай, нэртэй, үнэтэй бүтээлүүд болсон.

Ван Гог 16 наснаасаа эхэлж [[Хааг]] дахь авга ахынхаа урлагийн бүтээл худалддаг пүүст ажилладаг байлаа. Богинохон хугацаанд багшилсныхаа дараа тэрээр Амстердамын Их Сургуулийн шашны номлолын факультетэд 2 жил суралцаад маш ядуу уул уурхайн бүс нутагт шашин сурталчилан дэлгэрүүлэх газарт ажиллах болжээ. 1879 онд номлогчийн ажлаасаа халагдсанаар түүний ядуу тарчиг, тэнүүлчин амьдрал эхэлсэн байна. 1880 он хүртэл уран зургийн чиглэлээр ажиллаж эхлээгүй юм. Эхэндээ Ван Гог даруухан өнгөөр зургийн хуулбар хийж, хаяа байгаль дээр судалбар зураг зурдаг байж байгаад [[Парис]]т [[импрессионизм]], [[нео-импрессионизм]]тай танилцжээ. Тэрээр өвөрмөц танигдахуйц хэв маягтаа тод өнгө, будалтын хэв маягийг тусгасан. Энэхүү шинэ хэв маягаа тэрээр [[Франц]]ын '''Арль''' хотод (франц. Arles) байхдаа бүрэн хөгжүүлжээ. Амьдралынхаа сүүлийн арван жилийн хугацаанд нийтдээ 2000 гаруй бүтээл туурвисны дотор 900 орчим нь тосон будгаар зурсан зураг, 1100 зураасан зураг, ноорог бүтээжээ. Хамгийн их алдаршсан бүтээлүүдээ амьдралынхаа сүүлийн хоёр жилд бүтээсэн бөгөөд чухам энэ үед тэр [[Поль Гоген]]той андын харилцаагаа тасалснаас болж зүүн чихээ өөрөө огтолсон билээ. Үүнээс хойш түүний сэтгэцийн өвчин үе үе хөдлөн улам хүндэрч, улмаар амиа хорлоход хүргэсэн.

Ван Гогийн амьдралд нөлөө үзүүлсэн гол хүн бол мөнгө төгрөгөөр харамгүй, байнга дэмжиж байсан түүний 4 насаар дүү Теодорус Ван Гог (Тео) юм. Тэдний насан туршийн үерхэл нөхөрлөл нь 1872 оны 8-р сараас хойш харилцаж байсан олон захидлаас нь харагддаг. Ван Гог сүүлд ''[[экспрессионизм]]'' гэгдэх болсон урсгалыг анх үндэслэгчдийн нэг юм. Тэрээр орчин үеийн урлагт, ялангуяа [[фовизм]] болон [[Германы экспрессионизм]]д асар их нөлөө үзүүлсэн ажээ.

== Галерей ==
&lt;gallery perrow=&quot;5&quot;&gt;
Image:Van Gogh the blooming plumtree (after Hiroshige), 1887.jpg|''The Blooming Plumtree (after [[Hiroshige]]),'' (1887)
Image:Van Gogh - Portrait of Pere Tanguy 1887-8.JPG|''Portrait of Père Tanguy,'' (1887)
Image:Vincent Van Gogh 0021.jpg|''Cherry Tree,'' (1888)
Image:Vincent van Gogh (1853-1890) - The Old Mill (1888).jpg|''The Old Mill,'' (1888)
Image:Vincent Van Gogh 0019.jpg|''The Harvest,'' Arles, (1888)
Image:Vincent Van Gogh 0014.jpg|''Bridge at Arles,'' (1888)
Image:VanGogh-View of Arles with Irises.jpg|''View of Arles with Irises,'' (1888)
Image:Vincent Van Gogh 0015.jpg|''The Rhônebarken,'' (1888)
Image:Starry_Night_Over_the_Rhone.jpg|''[[Starry Night Over the Rhone]],'' (1888)
Image:Vincent van Gogh - Portret van de postbode Joseph Roulin.jpg|''Joseph Roulin, (the Postmaster),'' (1888)
Image:Vincent Willem van Gogh 076.jpg|[[The Night Café]], (1888), [[Yale]]
Image:VanGogh Bedroom Arles1.jpg|[[Bedroom in Arles]], (1888), [[Van Gogh Museum]]
Image:Vincent Van Gogh 0016.jpg|''Cypresses,'' (1889)
Image:Vincent Van Gogh 0020.jpg|''Cornfield with Cypresses,'' (1889)
Image:Vincent Van Gogh 0018.jpg|''View of Arles (Flowering Orchards),'' (1889) 
Image:Van_Gogh_The_Olive_Trees..jpg|''The Olive Trees,'' (1889)
Image:Vincent Van Gogh 0012.jpg|''Entrance of the Hospital,'' Saint-Remy, (1889)
Image:VincentVanGoghDieArlesierin1890.jpg|''L'Arlesienne: (Madame Ginoux),'' (1890)
Image:Vincent Willem van Gogh 037.jpg|''The Round of the Prisoners,'' (1890)
Image:Vincent van Gogh (1853-1890) - Wheat Field with Crows (1890).jpg|''[[Wheat Field with Crows]],'' (1890)
&lt;/gallery&gt;

== Лавлах материал ==
=== Эшлэл ===
{{reflist|2}}

=== Номзүй ===
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
* Beaujean, Dieter. ''Vincent van Gogh: Life and Work'', Könemann 1999, ISBN 3-8290-2938-1
* Bernard, Bruce (ed.), ''Vincent by Himself. London: Time Warner, 2004.
* &lt;sup&gt;†&lt;/sup&gt;Callow, Philip. ''Vincent van Gogh: A Life'', Ivan R. Dee, 1990, ISBN 1-56663-134-3
* Erickson, Kathleen Powers. ''At Eternity's Gate: The Spiritual Vision of Vincent van Gogh'', 1998, ISBN 0-8028-4978-4
* &lt;sup&gt;†&lt;/sup&gt;Gayford, Martin. ''The Yellow House: Van Gogh, Gauguin, and Nine Turbulent Weeks in Arles'', Fig Tree, Penguin, 2006, ISBN 0-670-91497-5
* Hammacher, A.M. ''Vincent van Gogh: Genius and Disaster'', Harry N. Abrams, Incorporated, New York, 1985, ISBN 0-8109-8067-3
* van Heugten, Sjraar ''Van Gogh The Master Draughtsman'', Thames and Hudson, 2005 ISBN 978-0-500-23825-7
* Hulsker, Jan. ''Vincent and Theo van Gogh, a dual biography'', Fuller Publications, Ann Arbor, 1990, ISBN 0-940537-05-2
* Rewald, John. ''Post-Impressionism: From van Gogh to Gauguin'', revised edition, Secker &amp; Warburg 1978, ISBN 0-436-41151-2
* Walther, Ingo F., and Metzger, Rainer. ''Van Gogh: the Complete Paintings'', Benedikt Taschen 1997, ISBN 3-8228-8265-8
* &lt;sup&gt;†&lt;/sup&gt;Wilkie, Ken. ''The Van Gogh Assignment'', Paddington Press, 1978; republished: ''The Van Gogh File. A Journey of Discovery'', Souvenir Press, 1990, ISBN 0-285-62965-4
* &lt;sup&gt;†&lt;/sup&gt;Wilkie, Ken. ''In Search of Van Gogh,'' 1991, ISBN 1-55958-101-8
* Grossvogel, David I. &quot;Behind the Van Gogh Forgeries: A Memoir by David I. Grossvogel&quot; Authors Choice Press (March 2001), ISBN 0-595-17717-4
* Винсент ВАН-ГОГ амьдрал, уран бүтээл, захидлууд , Балгансүрэнгийн Нацагдорж

:&lt;sub&gt;† Гуравдагч эх сурвалж&lt;/sub&gt;
&lt;/div&gt;

== Цахим холбоос ==
{{Commonscat|Vincent van Gogh}}
* [http://www.vggallery.com/ Vincent van Gogh Gallery]. The complete works and letters of Vincent van Gogh.
* [http://webexhibits.org/vangogh/ Van Gogh's Letters], unabridged and annotated.
* [http://www.vangoghmuseum.nl/ Van Gogh Museum], Amsterdam, The Netherlands.
* {{worldcat id|id=lccn-n79-22935}}
* [http://www.nga.gov/exhibitions/vgwel.shtm Van Gogh at the National Gallery of Art], Washington, D.C., United States.
* [http://web.archive.org/web/20071214081104/http://pagesperso-orange.fr/crampman/album_cris/auvers_1.html Photographs of locations in Auvers-sur-Oise] painted by Van Gogh.
* [http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m0PAL/is_523_162/ai_n15880259 'Drama at Arles new light on Van Gogh's self-mutilation'] from Apollo, September 2005 by Martin Bailey.
* ''[http://www.nytimes.com/2007/09/28/arts/design/28vinc.html Painted with Words: Vincent van Gogh's Letters to Emile Bernard]'', New York Times, 9 September 2007
* [http://www.themorgan.org/collections/swf/exhibOnline.asp?id=600 Painted with Words: Vincent van Gogh's Letters to Emile Bernard] - Facsimiles at [[The Morgan Library &amp; Museum]]
* [http://www.owlstand.com/#/exhibitions/f9a1b076-1c16-4b37-8db5-a5389e2185c9 Ван Гогийн 4 хөрөг зураг]

{{DEFAULTSORT:Гог, Винсент ван}}
[[Ангилал:Винсент ван Гог| ]]
[[Ангилал:Нидерландын уран зураач]]
[[Ангилал:Байгалийн уран зураач]]
[[Ангилал:Шинэчлэгч]]
[[Ангилал:Ван Гог музей]]
[[Ангилал:Нидерландчууд]]
[[Ангилал:1853 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1890 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>ix7q0re5ux3id8serj368ix6pd7lh79</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн</title>
    <ns>0</ns>
    <id>11764</id>
    <revision>
      <id>707234</id>
      <parentid>679663</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T13:15:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dukthetall11</username>
        <id>72347</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31842" xml:space="preserve">'''Жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн''' нь [[Олимпын жүдогийн тэмцээн]]тэй хамтдаа олон улсын [[жүдо]]гийн хамгийн өндөр зэрэглэлийн тэмцээн болно. Тус тэмцээнийг олимпын бус жилүүдэд [[Олон Улсын Жүдогийн Холбоо]]ноос зохион байгуулдаг. Багийн тэмцээн 1994 оноос эхлэн зохиогдож буй. Эрэгтэйчүүдийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн 1956 оноос эхлэлтэй бөгөөд тэмцээний журам цаг хугацааны туршид өөрчлөгдөж иржээ. Ирэх тэмцээн 2018 онд [[Азербайжан]]ы [[Баку]] хотноо зохиогдоно.

==Түүх==
[[Зураг:Shokichi Natsui.jpg|150px|right|thumb|Жүдогийн анхны дэлхийн аварга [[Нацүй Шоокичи]], 1956 он]]
Анхны дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн [[Япон]]ы нийслэл [[Токио]] хотод болж, ганцхан нээлттэй ангилал буюу үнэмлэхүй жингийн аваргыг шалгаруулахад эзэн орны [[Нацүй Шоокичи]] түрүүлж, анхны дэлхийн аварга гэгдэн түүхэнд үлджээ. Тэрээр шигшээ барилдаанд нутаг нэгт [[Ёшимацү Ёшихико]]г ялсан байна. 2 дахь тэмцээн 2 жилийн дараа мөн л Токиод зохиогдоход япончууд бас эхний 2 байрыг эзэлсэн аж. 1961 онд дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн анх удаа Японы хилийн дээсийг алхан [[Франц]]ын [[Парис]]т зохиогдоход [[Нидерланд]]ын жүдоч [[Антон Геесинк]] өмнөх дэлхийн аварга [[Сонэ Коожи]]г ялж, анхны Япон биш дэлхийн аварга болжээ.

1965 онд жингийн 3 ангилал (-68 кг, -80 кг, +80 кг) нэмэгдсэн байна. 1964 оноос жүдо нь [[олимпийн спорт]] болж, 1968 онд олимпийг өнжсөний дараа олимпийн бүрэн эрхт гишүүн нь болон, дэлхийн өнцөг булан бүрт хөгжих болжээ.

Харин эмэгтэйчүүд дөнгөж 1980 оноос л аваргаа шалгаруулж эхэлсэн бөгөөд эхэндээ эрэгтэйчүүдийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн зохиогддоггүй жил, сөөлжилж болдог байлаа. 1987 оноос эрэгтэй, эмэгтэй жүдочид нэг дор цугларч аваргаа шалгаруулах болсон билээ.

==Монгол улс жүдогийн ДАШТ-д==
Монгол улс жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс 4 алт, 3 мөнгө, 12 хүрэл медаль хүртээд буй. Мөн багийн тэмцээнд эмэгтэй баг 1 мөнгө, 1 хүрэл, эрэгтэй баг 1 хүрэл медаль хүртсэн байна.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Медаль !! Багийн байр !! Нэр !! Он !!Зохиогдсон газар !! Жин
|-
| {{Мөнгөн медаль}} ||12 || [[Одвогийн Балжинням]] || [[1989 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|1989]] || {{YUG}}, [[Белград]] || эр -95 кг
|-
| {{Хүрэл медаль}} ||12 || [[Дашгомбын Баттулга]] || [[1989 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|1989]] || {{YUG}}, [[Белград]] || эр -60 кг
|-
| {{Хүрэл медаль}} ||19 || [[Хишигбатын Эрдэнэт-Од]] || [[2005 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2005]] || {{EGY}}, [[Каир]] || эм -57 кг
|-
| {{Алтан медаль}} ||7 || [[Хашбаатарын Цагаанбаатар]] || [[2009 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2009]] || {{NED}}, [[Роттердам]] || эр -66 кг
|-
| {{Хүрэл медаль}} ||16 || [[Хашбаатарын Цагаанбаатар]] || [[2010 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2010]] || {{JPN}}, [[Токио]] || эр -66 кг
|-
| {{Хүрэл медаль}} ||16 || [[Мөнхбаатарын Бундмаа]] || [[2010 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2010]] || {{JPN}}, [[Токио]] || эм -52 кг
|-
| {{Алтан медаль}} ||6 || [[Мөнхбатын Уранцэцэг]] || [[2013 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2013]] || {{BRA}}, [[Рио-де-Жанейро]] || эм -48 кг
|-
| {{Мөнгөн медаль}} ||6 || [[Дашдаваагийн Амартүвшин]] || [[2013 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2013]] || {{BRA}}, [[Рио-де-Жанейро]] || эр -60 кг
|-
| {{Алтан медаль}} || 5|| [[Ганбатын Болдбаатар]] || [[2014 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2014]] || {{RUS}}, [[Челябинск]] || эр -60 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|13
|[[Доржсүрэнгийн Сумъяа]]
|[[2015 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2015]]
|{{KAZ}}, [[Астана]]
|эм -57 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|13
|[[Сайнжаргалын Ням-Очир]]
|[[2015 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2015]]
|{{KAZ}}, [[Астана]]
|эр -73 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|13
|[[Цэдэвсүрэнгийн Мөнхзаяа]]
|[[2015 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2015]]
|{{KAZ}}, [[Астана]]
|эм -63 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|4
|[[Ганбатын Болдбаатар]]
|[[2017 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2017]]
|{{HUN}}, [[Будапешт]]
|эр -60 кг
|-
|{{Мөнгөн медаль}}
|4
|[[Мөнхбатын Уранцэцэг]]
|[[2017 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2017]]
|{{HUN}}, [[Будапешт]]
|эм -48 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|4
|[[Ганбаатарын Одбаяр]]
|[[2017 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2017]]
|{{HUN}}, [[Будапешт]]
|эр -73 кг
|-
|{{Алтан медаль}}
|4
|[[Доржсүрэнгийн Сумъяа]]
|[[2017 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2017]]
|{{HUN}}, [[Будапешт]]
|эм -57 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|4
|[[Балдоржийн Мөнгөнчимэг]]
|[[2017 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2017]]
|{{HUN}}, [[Будапешт]]
|эм -63 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|4
|[[Найдангийн Түвшинбаяр]]
|[[2017 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2017]]
|{{HUN}}, [[Будапешт]]
|эр +100 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|14
|[[Доржсүрэнгийн Сумъяа]]
|[[2018 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2018]]
|{{AZE}}, [[Баку]]
|эм -57 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|14
|Лхагвасүрэнгийн Отгонбаатар
|[[2018 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2018]]
|{{AZE}}, [[Баку]]
|эр -100 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|14
|Өлзийбаярын Дүүрэнбаяр
|[[2018 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|2018]]
|{{AZE}}, [[Баку]]
|эр +100 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|18
|[[Мөнхбатын Уранцэцэг]]
|2019
|{{JPN}}, [[Токио]]
|эм -48 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|19
|[[Мөнхбатын Уранцэцэг]]
|2021
|{{HUN}}, [[Будапешт]]
|эм -48 кг
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|19
|Ёндонпэрэнлэйн Басхүү
|2021
|{{HUN}}, [[Будапешт]]
|эр -66 кг
|}&lt;br /&gt;
===Багийн ДАШТ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Медаль !! Он !! Төрөл !! Гишүүд
|-
|{{хүрэл медаль}} ||2007 [[Бээжин]], [[Хятад]] ||Эмэгтэй баг&lt;ref&gt;[http://www.intjudo.eu/cikk1768/cikk1769/cikk1123-AlapFeladat?Honnan=0&amp;GTIPUS=VjI5dFpXNGdRbkp2Ym5vZ1ptbHVZV3hsT2lCQmJHZGxjbWxoTFUxdmJtZHZiR2xo&amp;KNEV=0&amp;KSULY= intjudo.eu]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.judoinside.com/event/view/4946/ judoinside.com]&lt;/ref&gt; ||48&amp;nbsp;кг Баасанхүүгийн Уранчимэг&lt;br /&gt;52&amp;nbsp;кг [[Мөнхбаатарын Бундмаа]]&lt;br /&gt;57&amp;nbsp;кг [[Хишигбатын Эрдэнэт-Од]] &lt;br /&gt;63&amp;nbsp;кг [[Цэдэвсүрэнгийн Мөнхзаяа]] &lt;br /&gt; 70&amp;nbsp;кг Хүрэлдоржийн Батхишиг &lt;br /&gt;78&amp;nbsp;кг [[Пүрэвжаргалын Лхамдэгд]] &lt;br /&gt;+78&amp;nbsp;кг [[Доржготовын Цэрэнханд]]
|-
|{{мөнгөн медаль}} ||2014 [[Челябинск]], [[ОХУ]] ||Эмэгтэй баг ||48&amp;nbsp;кг [[Мөнхбатын Уранцэцэг]]&lt;br /&gt;48&amp;nbsp;кг [[Галбадрахын Отгонцэцэг]]&lt;br /&gt;52&amp;nbsp;кг [[Мөнхбаатарын Бундмаа]]&lt;br /&gt;52&amp;nbsp;кг [[Адъяасамбуугийн Цолмон]]&lt;br /&gt;57&amp;nbsp;кг [[Доржсүрэнгийн Сумъяа]] &lt;br /&gt;63&amp;nbsp;кг [[Цэнд-Аюушийн Цэрэннадмид]]&lt;br /&gt;63&amp;nbsp;кг [[Балдоржийн Мөнгөнчимэг]] &lt;br /&gt; 70&amp;nbsp;кг [[Цэнд-Аюушийн Наранжаргал]] &lt;br /&gt;+70&amp;nbsp;кг [[Баттулгын Мөнхтуяа]] 
|-
|{{Хүрэл медаль}}
|[[Астана]], [[Казахстан]]
|Эрэгтэй баг
|
-66 кг [[Даваадоржийн Төмөрхүлэг]]&lt;br /&gt;
-66 кг [[Хашбаатарын Цагаанбаатар]]&lt;br /&gt;
-73 кг [[Ганбаатарын Одбаяр]]&lt;br /&gt;
-73 кг [[Сайнжаргалын Ням-Очир]]&lt;br /&gt;
-81 кг [[Отгонбаатарын Ууганбаатар]]&lt;br /&gt;
-90 кг [[Лхагвасүрэнгийн Отгонбаатар]]&lt;br /&gt;
+90 кг [[Баттулгын Тэмүүлэн]]&lt;br /&gt;
+90 кг [[Найдангийн Түвшинбаяр]]
|}

==Жингийн ангилал==
Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд эрэгтэй эмэгтэй тус бүр 7 жингийн ангилалд, нийт 14 аварга тодруулдаг. Мөн 2017 оноос холимог багийн төрөл албан ёсоор тэмцээний хөтөлбөрт багтсан.

{{Col-begin}}
{{Col-2}}
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;text-align:center&quot;
|+Эрэгтэй
! 1956-1963 || 1965 || 1967-1975 || 1979-1997 || 1999-одоо
|-
|rowspan=8|Үнэмлэхүй&lt;br&gt;(жингийн хязгаарлалтгүй)
|colspan=4|Үнэмлэхүй&lt;br&gt;(жингийн хязгаарлалтгүй)
|-
|rowspan=2|Хүнд жин&lt;br&gt;+80 кг
|Хүнд жин&lt;br&gt;+93 кг
|Хүнд жин&lt;br&gt;+95 кг
|Хүнд жин&lt;br&gt;+100 кг
|-
|Хагас хүнд жин&lt;br&gt;-93 кг
|Хагас хүнд жин&lt;br&gt;-95 кг
|Хагас хүнд жин&lt;br&gt;-100 кг
|-
|rowspan=2|Дунд жин&lt;br&gt;-80 кг
|Дунд жин&lt;br&gt;-80 кг
|Дунд жин&lt;br&gt;-86 кг
|Дунд жин&lt;br&gt;-90 кг
|-
|Хагас дунд жин&lt;br&gt;-70 кг
|Хагас дунд жин&lt;br&gt;-78 кг
|Хагас дунд жин&lt;br&gt;-81 кг
|-
|rowspan=3|Хөнгөн жин&lt;br&gt;-68 кг
|rowspan=3|Хөнгөн жин&lt;br&gt;-63 кг
|Хөнгөн жин&lt;br&gt;-71 кг
|Хөнгөн жин&lt;br&gt;-73 кг
|-
|Хагас хөнгөн жин&lt;br&gt;-65 кг
|Хагас хөнгөн жин&lt;br&gt;-66 кг
|-
|colspan=2|Хэт хөнгөн жин&lt;br&gt;-60 кг
|-
|}
{{Col-2}}
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;text-align:center&quot;
|+Эмэгтэй
! 1980-1997 || 1999-одоо
|-
|colspan=2|Үнэмлэхүй&lt;br&gt;(жингийн хязгаарлалтгүй)
|-
|Хүнд жин&lt;br&gt;+72 кг
|Хүнд жин&lt;br&gt;+78 кг
|-
|Хагас хүнд жин&lt;br&gt;-72 кг
|Хагас хүнд жин&lt;br&gt;-78 кг
|-
|Дунд жин&lt;br&gt;-66 кг
|Дунд жин&lt;br&gt;-70 кг
|-
|Хагас дунд жин&lt;br&gt;-61 кг
|Хагас дунд жин&lt;br&gt;-63 кг
|-
|Хөнгөн жин&lt;br&gt;-56 кг
|Хөнгөн жин&lt;br&gt;-57 кг
|-
|colspan=2|Хагас хөнгөн жин&lt;br&gt;-52 кг
|-
|colspan=2|Хэт хөнгөн жин&lt;br&gt;-48 кг
|-
|}
{{Col-end}}

==Тэмцээнүүд==
Жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн нь Австрали, Антарктидаас бусад бүх тивд зохиогдож байсан.
===Эрэгтэй===
{| bgcolor=&quot;#f7f8ff&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; border=&quot;1&quot; style=&quot;text-align: center;border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;&quot; width=&quot;60%&quot;
|- bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot;
! width=&quot;10%&quot;| Он
! width=&quot;10%&quot;| Дугаар
! width=&quot;50%&quot;| Зохион байгуулагч орон, хот
! width=&quot;30%&quot;| Медалиар тэргүүлэгч
|-
| [[1956]]
| [[1956 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|I]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}, [[Токио]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1958]]
| [[1958 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|II]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}, [[Токио]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1961]]
| [[1961 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|III]]
| align=&quot;left&quot;| {{FRA}}, [[Парис]]
| align=&quot;left&quot;| {{NED}}
|-
| [[1965]]
| [[1965 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|IV]]
| align=&quot;left&quot;| {{BRA}}, [[Рио де Жанейро]]
| align=&quot;left&quot;| {{flag|Japan}}
|-
| [[1967]]
| [[1967 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|V]]
| align=&quot;left&quot;| {{USA}}, [[Солт-Лэйк Сити]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1969]]
| [[1969 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|VI]]
| align=&quot;left&quot;| {{MEX}}, [[Мехико]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1971]]
| [[1971 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|VII]]
| align=&quot;left&quot;| {{FRG}}, [[Людвигсхафен]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1973]]
| [[1973 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|VIII]]
| align=&quot;left&quot;| {{SUI}}, [[Лозанн]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1975]]
| [[1975 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|IX]]
| align=&quot;left&quot;| {{AUT}}, [[Вена]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1977]]
| colspan=3|''Цуцлагдсан''
|-
| [[1979]]
| [[1979 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XI]]
| align=&quot;left&quot;| {{FRA}}, [[Парис]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1981]]
| [[1981 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XII]]
| align=&quot;left&quot;| {{NED}}, [[Маастрихт]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1983]]
| [[1983 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XIII]]
| align=&quot;left&quot;| {{SSR}}, [[Москва]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1985]]
| [[1985 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XIV]]
| align=&quot;left&quot;| {{KOR}}, [[Сөүл]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|}

===Эмэгтэй===
{| bgcolor=&quot;#f7f8ff&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; border=&quot;1&quot; style=&quot;text-align: center; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;&quot; width=&quot;60%&quot;
|- bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot;
! width=&quot;10%&quot;| Он
! width=&quot;10%&quot;| Дугаар
! width=&quot;50%&quot;| Зохион байгуулагч орон, хот
! width=&quot;30%&quot;| Медалиар тэргүүлэгч
|-
| [[1980]]
| [[1980 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|I]]
| align=&quot;left&quot;| {{USA}}, [[Нью-Йорк]]
| align=&quot;left&quot;| {{AUT}}
|-
| [[1982]]
| [[1982 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|II]]
| align=&quot;left&quot;| {{FRA}}, [[Парис]]
| align=&quot;left&quot;| {{FRA}}
|-
| [[1984]]
| [[1984 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|III]]
| align=&quot;left&quot;| {{AUT}}, [[Вена]]
| align=&quot;left&quot;| {{BEL}}
|-
| [[1986]]
| [[1986 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|IV]]
| align=&quot;left&quot;| {{NED}}, [[Маастрихт]]
| align=&quot;left&quot;| {{GBR}}
|}

===Холимог===
{| bgcolor=&quot;#f7f8ff&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; border=&quot;1&quot; style=&quot;text-align: center;border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;&quot; width=&quot;60%&quot;
|- bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot;
! width=&quot;10%&quot;| Он
! width=&quot;10%&quot;| Дугаар
! width=&quot;50%&quot;| Зохион байгуулагч орон, хот
! width=&quot;30%&quot;| Медалиар тэргүүлэгч
|-
| [[1987]]
| [[1987 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XV]]
| align=&quot;left&quot;| {{FRG}}, [[Эссен]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1989]]
| [[1989 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XVI]]
| align=&quot;left&quot;| {{YUG}}, [[Белград]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1991]]
| [[1991 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XVII]]
| align=&quot;left&quot;| {{ESP}}, [[Барселона]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1993]]
| [[1993 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XVIII]]
| align=&quot;left&quot;| {{CAN}}, [[Хамильтон]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1995]]
| [[1995 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XIX]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}, [[Чиба]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1997]]
| [[1997 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XX]]
| align=&quot;left&quot;| {{FRA}}, [[Парис]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[1999]]
| [[1999 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXI]]
| align=&quot;left&quot;| {{GBR}}, [[Бирмингем]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2001]]
| [[2001 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXII]]
| align=&quot;left&quot;| {{GER}}, [[Мюнхен]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2003]]
| [[2003 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXIII]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}, [[Осака]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2005 in sports|2005]]
| [[2005 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXIV]]
| align=&quot;left&quot;| {{EGY}}, [[Каир]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2007]]
| [[2007 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXV]]
| align=&quot;left&quot;| {{BRA}}, [[Рио де Жанейро]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2009]]
| [[2009 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXVI]]
| align=&quot;left&quot;| {{NED}}, [[Роттердам]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2010]]
| [[2010 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXVII]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}, [[Токио]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2011]]
| [[2011 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXVIII]]
| align=&quot;left&quot;| {{FRA}}, [[Парис]]
| align=&quot;left&quot;| {{FRA}}
|-
| [[2013]]
| [[2013 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXIX]]
| align=&quot;left&quot;| {{BRA}}, [[Рио-де-Жанейро]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2014]]
| [[2014 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXX]]
| align=&quot;left&quot;| {{RUS}}, [[Челябинск]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2015]]
| [[2015 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXXI]]
| align=&quot;left&quot;| {{KAZ}}, [[Астана]]
| align=&quot;left&quot;| {{JPN}}
|-
| [[2017]]
| [[2017 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXXII]]
| align=&quot;left&quot;| {{HUN}}, [[Будапешт]]
| align=&quot;left&quot;|  {{JPN}}
|-
| [[2018]]
| [[2018 оны жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн|XXXIII]]
| align=&quot;left&quot;| {{AZE}}, [[Баку]]
| align=&quot;left&quot;| 
|}

==Бүх цаг үеийн медалийн хүснэгт==

2021 оны зургаадугаар сарын 28-ы байдлаар:

{| {{RankedMedalTable}}
|-
| 1 ||align=left|{{JPN}} || 157 || 101 || 105 || 363
|-
| 2 ||align=left|{{FRA}} || 56 || 37 || 76 || 169
|-
| 3 ||align=left|{{KOR}} || 29 || 10 || 60 || 99
|-
| 4 ||align=left|{{CUB}} || 18 || 22 || 38 || 78
|-
| 5 ||align=left|{{CHN}} || 18 || 12 || 17 || 47
|-
| 6 ||align=left|{{GBR}} || 16 || 18 || 32 || 66
|-
| 7 ||align=left|{{NLD}} || 15 || 21 || 51 || 87
|-
| 8 ||align=left|{{DEU}} {{GDR|2=Зүүн Германы}} хамт|| 13 || 24 || 71 || 108
|-
| 9 ||align=left|{{URS}}  || 11 || 13 || 33 || 57
|-
| 10 ||align=left|{{BEL}} || 9 || 14 || 20 || 43
|-
| 11 ||align=left|{{RUS}} || 8 || 18 || 40 || 66
|-
| 12 ||align=left|{{BRA}} || 7 || 15 || 32 || 54
|-
| 13 ||align=left|{{GEO}} || 6 || 11 || 21 || 38
|-
| 14 ||align=left|{{POL}} || 6 || 4 || 23 || 33
|-
| 15 ||align=left|{{ITA}} || 5 || 8 || 17 || 30
|-
| 16 ||align=left|{{PRK}} || 5 || 5 || 8 || 18
|-
| 17 ||align=left|{{ESP}} || 4 || 10 || 12 || 26
|-
| 18 ||align=left|{{USA}} || 4 || 8 || 17 || 29
|-
| 19 ||align=left|{{MGL}} || 4 || 4 || 19 || 27
|-
| 20 ||align=left|{{AUT}} || 4 || 2 || 9 || 15
|-
| 21 ||align=left|{{UKR}} || 3 || 4 || 11 || 18
|-
| 22 ||align=left|{{GRC}} || 3 || 2 || 2 || 7
|-
| 23 ||align=left|{{IRN}} || 3 || 0 || 5 || 8
|-
| 24 ||align=left|{{COL}} || 3 || 0 || 3 || 6
|-
| 25 ||align=left|{{HUN}} || 2 || 6 || 16 || 23
|-
| 26 ||align=left|{{PRT}} || 2 || 5 || 6 || 13
|-
| 27 ||align=left|{{KAZ}} || 2 || 5 || 5 || 12
|-
| 28 ||align=left|{{ISR}} || 2 || 4 || 5 || 11
|-
| 29 ||align=left|{{UZB}} || 2 || 3 || 8 || 13
|-
| 30 ||align=left|{{CAN}} || 2 || 2 || 8 || 12
|-
| 31 ||align=left|{{ARG}} || 2 || 2 || 1 || 5
|-
| 32 ||align=left|{{CZE}} || 2 || 0 || 4 || 6
|-
| 33 ||align=left|{{AZE}} || 1 || 6 || 13 || 20
|-
| 34 ||align=left|{{SVN}} || 1 || 5 || 8 || 14
|-
| 35 ||align=left|{{SRB}}  || 1 || 1 || 3 || 5
|-
| 36 || align=left|{{KOS}} || 1 || 0 || 4 || 5
|-
| 37 ||align=left|{{TUN}} || 1 || 0 || 3 || 4
|-
| 38 ||align=left| {{YUG}} || 1 || 0 || 2 || 6
|-
| 39 ||align=left|{{VEN}} || 1 || 0 || 0 || 1
|-
| 39 ||align=left|{{CRO}} || 1 || 0 || 0 || 1
|-
| 41 ||align=left|{{ROU}} || 0 || 4 || 9 || 13
|-
| 42 ||align=left|{{TUR}} || 0 || 3 || 8 || 11
|-
| 43 ||align=left|{{AUS}} || 0 || 3 || 3 || 6
|-
| 44 ||align=left|{{EST}} || 0 || 3 || 1 || 4
|-
| 45 ||align=left|{{BLR}} || 0 || 2 || 7 || 9
|-
| 46 ||align=left|{{EGY}} || 0 || 2 || 3 || 5
|-
| 46 ||align=left|{{CHE}} || 0 || 2 || 3 || 5
|-
| 48 ||align=left|{{TCH}}|| 0 || 2 || 1 || 3
|-
| 48 ||align=left|{{SWE}}|| 0 || 2 || 1 || 3
|-
| 50 ||align=left|{{BGR}} || 0 || 1 || 3 || 4
|-
| 50 ||align=left|{{MDA}} || 0 || 1 || 3 || 4
|-
| rowspan=&quot;3&quot;| 52 ||align=left|{{NOR}} || 0 || 1 || 1 || 2
|-
| align=left|{{ALG}} || 0 || 1 || 1 || 2
|-
| align=left|{{PUR}} || 0 || 1 || 1 || 2
|-
| 55 ||align=left|{{MNE}} || 0 || 1 || 0 || 1
|-
| 56 ||align=left|{{ARE}} || 0 || 0 || 2 || 2
|-
| rowspan=&quot;8&quot;| 56 ||align=left|{{FIN}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left|{{NZL}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left|{{TPE}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left|{{LVA}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left|{{LTU}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left|{{ARM}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left|{{TJK}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left|{{BIH}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
! colspan=&quot;2&quot;| Нийт !! 431 !! 431 !! 862 !! 1324
|}

==Дээд амжилтууд==
{|class=&quot;wikitable&quot;
!Ангилал
!Эрэгтэй
!Эмэгтэй
|-
! Хамгийн олон удаа түрүүлсэн
|
*{{flagicon|FRA}} [[Тедди Ринер]] : 10 удаа (+100 кг - 8, үнэмлэхүй - 1, баг - 1)
*{{flagicon|JPN}} [[Огава Наоя]] : 4 удаа (үнэмлэхүй - 3, +95 кг - 1)
*{{flagicon|JPN}} [[Фүжий Шоозо]] : 4 удаа (-80 кг - 3, -78 кг - 1)
*{{flagicon|JPN}} [[Ямашита Ясүхиро]] : 4 удаа (+95 кг - 3, үнэмлэхүй 1)
*{{flagicon|FRA}} [[Давид Дуйлье]] : 4 удаа (+95 кг - 3, үнэмлэхүй 1)
|
*{{flagicon|CHN}} [[Тон Вэнь]] : 7 удаа (+78 кг - 4, үнэмлэхүй - 3, баг - 1)
*{{flagicon|JPN}} [[Тани Рёоко]] : 7 удаа (бүгд -48 кг)
*{{flagicon|BEL}} [[Ингрид Бергманс]] : 6 удаа (үнэмлэхүй - 4, +72 кг - 2)

*{{flagicon|PRK}} [[Ке Сүнь-хи]] : 4 удаа (-52 кг - 1, -57 кг - 3)
*{{flagicon|CHN}} [[Гао Фэнлянь]] : 4 удаа (+72 кг - 3, үнэмлэхүй - 1)
*{{flagicon|GBR}} [[Карен Бриггс]] : 4 удаа (бүгд -48 кг)
*{{flagicon|JPN}} [[Анно Норико]] : 4 удаа (-72 кг - 1, +78 кг - 3)

|-
!Хамгийн олон медальтай
|
*{{flagicon|FRA}} [[Тедди Ринер]] : 11 (10 алт, 1 мөнгө)
*{{flagicon|JPN}} [[Огава Наоя]] : 7  (4 алт, 3 хүрэл)
*{{flagicon|BEL}} [[Роберт ван де Валле]] : 7 (2 мөнгө, 5 хүрэл)
|
*{{flagicon|BEL}} [[Ингрид Бергманс]] : 11 (6 алт, 4 мөнгө, 1 хүрэл)
*{{flagicon|JPN}} [[Тани Рёоко]] : 8 (7 алт, 1 хүрэл)
*{{flagicon|CHN}} [[Тон Вэнь]] : 8 (7 алт, 1 хүрэл)
*{{flagicon|CUB}} [[Дриулис Гонзалес]] : 7 медаль (3 алт, 1 мөнгө, 3 хүрэл)
|-
!Хамгийн залуу дэлхийн аварга
|
*{{flagicon|FRA}} [[Тедди Ринер]] : 18 нас 5 сар (2007)
|
*{{flagicon|UKR}} [[Дарья Билодид]] : 17 нас 11 сар (2018)
|-
|}

==Багийн ДАШТ==
Жүдогийн багийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн 1994 онд гараагаа эхэлж, 2006 он хүртэл 4 жилд нэг удаа зохион байгуулагддаг байв. 2007 оноос хойш жил бүр зохиогдох болсон тус тэмцээнд дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд улсаа төлөөлж оролцсон жүдочид зодоглохгүй байх нь элбэг.
Багийн тэмцээнд эрэгтэй, эмэгтэй хоёр төрөлд эрэгтэй 60, +100, эмэгтэй 48, +78 жингүүдийг хасч эрэгтэй 60 кг - +90 кг,эмэгтэй 52 кг - +70 кг гэсэн тус бүр 5 жингийн ангиллаар өрсөлддөг. Уг тэмцээнд медаль авсан багийн бүх жингийн тамирчдад тэмцээнд оролцсон эсэхээс үл хамааран медаль гардуулдаг байна.

{| class=&quot;wikitable&quot; class=&quot;wikitable&quot;
|-
! rowspan=&quot;2&quot;|Он
! width=&quot;170px&quot; rowspan=&quot;2&quot;|Байршил
! colspan=&quot;3&quot;|Эрэгтэй
! colspan=&quot;3&quot;|Эмэгтэй
|-
| align=&quot;center&quot; width=&quot;160px&quot; bgcolor=&quot;gold&quot;| '''Алт'''
| align=&quot;center&quot; width=&quot;160px&quot; bgcolor=&quot;silver&quot;| '''Мөнгө'''
| align=&quot;center&quot; width=&quot;160px&quot; bgcolor=&quot;CC9966&quot;| '''Хүрэл'''
| align=&quot;center&quot; width=&quot;160px&quot; bgcolor=&quot;gold&quot;| '''Алт'''
| align=&quot;center&quot; width=&quot;160px&quot; bgcolor=&quot;silver&quot;| '''Мөнгө'''
| align=&quot;center&quot; width=&quot;160px&quot; bgcolor=&quot;CC9966&quot;| '''Хүрэл'''
|-
| 1994
| {{FRA}}, [[Парис]]
| {{FRA}}
| {{GBR}}
| {{JPN}}&lt;br&gt;{{RUS}}
| colspan=&quot;3&quot; align=&quot;center&quot;| ''эмэгтэйчүүдийн тэмцээн зохиогдоогүй''
|-
| 1998
| {{BLR}}, [[Минск]]
| {{JPN}}
| {{BRA}}
| {{RUS}}&lt;br&gt;{{FRA}}
| {{CUB}}
| {{FRA}}
| {{BEL}}&lt;br&gt;{{CHN}}
|-
| 2002
| {{SUI}}, [[Базель]]
| {{JPN}}
| {{GEO}}
| {{FRA}}
| {{JPN}}
| {{CUB}}
| {{ITA}}
|-
| 2006
| {{FRA}}, [[Парис]]
| {{GEO}}
| {{RUS}}
| {{FRA}}
| {{FRA}}
| {{CUB}}
| {{JPN}}
|-
| 2007
| {{CHN}}, [[Бээжин]]
| {{JPN}}
| {{BRA}}
| {{CHN}} &lt;br&gt; {{KOR}}
| {{CHN}}
| {{CUB}}
| {{RUS}} &lt;br&gt; {{MGL}}
|-
| 2008
| {{JPN}}, [[Токио]]
| {{GEO}}
| {{UZB}}
| {{RUS}} &lt;br&gt; {{BRA}}
| {{JPN}}
| {{FRA}}
| {{CHN}} &lt;br&gt; {{GER}}
|-
| 2010
| {{TUR}}, [[Анталья]]
| {{JPN}}
| {{BRA}}
| {{RUS}} &lt;br&gt; {{KOR}}
| {{NED}}
| {{GER}}
| {{JPN}} &lt;br&gt; {{TUR}}
|-
| 2011
| {{FRA}}, [[Парис]]
| {{FRA}}
| {{BRA}}
| {{KOR}} &lt;br&gt; {{JPN}}
| {{FRA}}
| {{JPN}}
| {{GER}} &lt;br&gt; {{CUB}}
|-
|2012
| {{BRA}}, [[Сальвадор, Бахиа]]
| {{RUS}}
| {{JPN}}
| {{BRA}} &lt;br&gt; {{GEO}}
| {{JPN}}
| {{CHN}}
| {{BRA}} &lt;br&gt; {{CUB}}
|-
| 2013
| {{BRA}}, [[Рио-де-Жанейро]]
| {{GEO}}
| {{RUS}}
| {{GER}} &lt;br&gt; {{JPN}}
| {{JPN}}
| {{BRA}}
| {{CUB}} &lt;br&gt; {{FRA}}
|-
| 2014
| 
{{RUS}}, [[Челябинск]]
| {{JPN}}
| {{RUS}}
| {{GER}} &lt;br&gt; {{GEO}}
| {{FRA}}
| {{MGL}}
| {{GER}} &lt;br&gt; {{JPN}}
|-
| 2015
| 
{{KAZ}}, [[Астана]]
| {{JPN}}
| {{KOR}}
| {{GEO}} &lt;br&gt; {{MGL}}
| {{JPN}}
| {{POL}}
| {{GER}} &lt;br&gt; {{RUS}}
|}

== Мөн үзэх ==
*[[Жүдогийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн]]

==Видео бичлэгүүд==
*[http://www.judovision.org/?cat=381 2011 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=339 2010 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=298 2009 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=86 2007 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=8 2005 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=21 2003 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=6 2001 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=15 1999 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=13 1997 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=12 1995 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=67 1993 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=37 1991 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=106 1989 оны ДАШТ]
*[http://www.judo-snijders.nl/video-judo-wedstrijd-wereldkamp/video-essen-1987-judo-e.html 1987 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=122 1983 оны ДАШТ]
*[http://www.judovision.org/?cat=38 1981 оны ДАШТ]
*[http://www.judo-snijders.nl/video-judo-wedstrijd-wereldkamp/video-paris-1961-judo-e.html 1961 оны ДАШТ]
*[http://www.judo-snijders.nl/video-judo-wedstrijd-wereldkamp/video-tokyo-1956-judo-e.html 1956 оны ДАШТ]

==Гадаад холбоос==
*[http://www.ijf.org/ Олон Улсын Жүдогийн Холбооны албан ёсны сайт]

==Эшлэл==
{{reflist}}

[[Ангилал:Википедиа:Онцлох өгүүлэл]]
[[Ангилал:Жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн| ]]
[[Ангилал:Тулааны спортын жагсаалт]]</text>
      <sha1>dglmjby9igospnejzben849wmhv352a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ордос хот</title>
    <ns>0</ns>
    <id>12355</id>
    <revision>
      <id>707256</id>
      <parentid>706845</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T15:36:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>/* Газарзүй */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6466" xml:space="preserve">{{Нутаг
|нэр                    = Ордос хот&lt;br/&gt;[[Image:Ordus.svg|15px|ᠣᠷᠳᠤᠰ]][[File:Hot.svg|17px|ᠬᠣᠲᠠ]]
|ямар_янзын_нутаг       = аймгийн энтэй хот
|анхаарах_нэр           =  {{хэл-хят1|鄂尔多斯市}} — è'ěrduōsī shì
|image_skyline          = StatueInOrdos.jpg
|image_caption          = Ордос хотод боссон хөшөө
|image_map              = China Inner Mongolia Ordos.svg
|map_caption            = Хятад болон Өвөр Монгол орон дахь Ордос (улаан)
|улс_эсвэл                 = Улс орон
|аль_улс_эсвэл             = {{flag|Хятад}}
|нэгдүгээр_зэргийн_нэгж    = Муж, орон
|нэгдүгээр_зэргийн_нутаг   = [[Өвөр Монгол|Өвөр Монголын ӨЗО]] 
|хоёрдугаар_зэргийн_нэгж   = Аймаг, тойрог
|хоёрдугаар_зэргийн_нутаг  = '''Ордос хот'''
|гуравдугаар_зэргийн_нэгж  = Хошуу, шянь (9)
|гуравдугаар_зэргийн_нутаг = [[Ордос хот#Засаг захиргааны хуваарь|2 дүүрэг, 7 хошуу]]
|нутгийн_төвийг_юу_гэх     = Захирг. байр
|нутгийн_төв               = Дуншэн дүүрэгт байдаг
|газар_нутаг            = 86,752 км²
|газрын_байц            = д.т.д. 850-2,149 м
|хүн_ам                 = 
|хүн_ам_өмнөх           = 
|хүн_ам_тоол            = 2010 онд 1,940,653 хүн
|хүн_ам_тооц            = 
|хүн_ам_бөөгнөрөл       = 
|нягт_сийрэг            = 22 хүн/км²
|ард_түмэн              = 88.2% - [[Хятад үндэстэн|хятад]], 11.4% - [[Монгол үндэстэн|монгол]]
|цугаараа               = Ордосынхон
|даргыг_юу_гэх          = 
|даргын_нэр             = 
|түүхэн_он              = 
|түүхэн_үйл             = 
|түүхэн_он1             = 
|түүхэн_үйл1            = 
|цагийн_бүс             = Чунчингийн цаг
|utc_offset             = +8
|утасны_томъёо          = +86 477
|шуудангийн_томъёо      = 017000
|автомашин_дугаар       = 蒙K
|website                = [http://www.ordos.gov.cn/ ordos.gov.cn] (хятадаар)
|тэмдэглэл              = 
}}
'''Ордос''' ([[Монгол бичиг]]: [[Зураг:Ordus.svg|15px]] ''Ордос'', [[Хятад хэл|Хятад ханз]]: 鄂尔多斯) нь [[Өвөр Монгол|Өвөр Монголын]] баруун өмнөд хэсэгт орших, аймгийн зэрэглэлтэй хот юм. 2001 оны 2 сарын 26-нд Их Зуу аймгийн суурин дээр байгуулагдсан.

86,752 км² газар нутаг нь [[Ордосын цөл]]ийн ихэнх хэсгийг эзлэн оршино. Зүүн талаараа ӨМӨЗО-ны [[Хөх хот]], зүүн хойд талаараа [[Бугат]], хойд талаараа [[Баяннуур]], баруун хойд талаараа [[Алшаа аймаг|Алшаа]], баруун талаараа [[Ухай]], мөн баруун өмнө талаараа [[Нинься]] муж, өмнө талаараа [[Шэньси]] болон [[Шаньси]] мужуудтай хиллэнэ. 2004 оны эцсийн байдлаар 1.36 сая хүн амтай.

== Газарзүй ==
Ордосын газар нутгийн зүүн хэсгээр дов толгодтой, баруун болон төв хэсгээр тэгш өндөрлөг, өмнөд болон хойд хэсгээр элсэрхэг цөл, өмнөд хэсгээр [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] хөндий оршино. Хамгийн өндөр цэг нь далайн түвшнээс дээш 2,149 метр өргөгдсөн бол хамгийн нам цэг нь д.т.дээш 850 метр юм. Жилийн хур тунадасны дундаж хэмжээ нутгийн зүүн хэсгээр 300-400 мм, баруун хэсгээр 190-350 мм болно.

== Засаг захиргааны нэгжүүд ==
Ордос хот нь 2 дүүрэг, 7 хошуунд хуваагдана:
{| border=1 style=&quot;border-collapse: collapse;&quot;
|-bgcolor=cccccc
! Нэр
! Газар нутгийн хэмжээ
! Хүн ам (2004 оны байдлаар)
! Засаг захиргааны төв
|-
|[[Хиа багш дүүрэг]] (康巴什区)
|352 км²
|200,000
|
|-
|[[Дуншенг дүүрэг]] (东胜区)
|2,137 км²
|230,000
|
|-
|[[Далт хошуу]] (达拉特旗)
|8,192 км²
|330,000
|[[Шулиньжао]] (树林召镇)
|-
|[[Зүүнгар хошуу]] (准格尔旗)
|7,535 км²
|270,000
|[[Суэжиаван]] (薛家湾镇)
|-
|[[Отгийн өмнөд хошуу]] (鄂托克前旗)
|12,318 км²
|70,000
|[[Олзог]] (敖勒召其镇)
|-
|[[Отог хошуу]] (鄂托克旗)
|20,064 км²
|90.000
|[[Улаан (Отог)|Улаан]] (乌兰镇)
|-
|[[Хангин хошуу]] (杭锦旗)
|18,903 км²
|130,000
|[[Шинь (Хангин)|Шинь]] (锡尼镇)
|-
|[[Өөшин хошуу]] (乌审旗)
|11,645 км²
|100,000
|[[Галуут]] (嘎鲁图镇)
|-
|[[Эзэн Хороо хошуу]] (伊金霍洛旗)
|5,958 км²
|140,000
|[[Алтанширээ]] (阿勒腾席热镇)
|}

==Ард түмэн==
2000 оны хүн амын тооллогын дүнгээр:
{| class= wikitable
|- 
! [[Хятадын ард түмэн|Ард түмэн]]
! Хүний тоо
! Эзлэх хувь
|-
| [[Хятад үндэстэн]]
| 1,207,971
| 88.19%
|-
| [[Монгол үндэстэн]]
| 155,845
| 11.38%
|-
| [[Манж үндэстэн]]
| 2,905
| 0.21%
|-
| [[Хотон үндэстэн]]
| 1,861
| 0.14%
|-
| [[Төвөд үндэстэн]]
| 1,023
| 0.07%
|-style=&quot;background: #f0f0f0;&quot;
| Бүх ард түмэн ||  1,369,766 || 100.0%
|-
|}

== Цахим холбоос ==
{{Commonscat|Ordos City|Ордос}}

{{Өвөр Монгол}}
[[Ангилал:Ордос| ]]
[[Ангилал:Өвөр Монголын суурин]]
[[Ангилал:Хятадын дүүрэггүй хот]]
[[Ангилал:Саятан хот]]</text>
      <sha1>2pw3qm524pzdawxhe8cnk20ywi6nksr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Загвар:Өвөр Монгол</title>
    <ns>10</ns>
    <id>12358</id>
    <revision>
      <id>707257</id>
      <parentid>687147</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T15:46:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5516" xml:space="preserve">{{navbox
| name  = Өвөр Монгол
| title = [[Өвөр Монгол]]ын [[БНХАУ-ын өөртөө засах орон|Өөртөө Засах Орны]] [[Өвөр Монголын засаг захиргааны нэгжийн жагсаалт|нутгийн зэргийн хуваалт]] 
| listclass = hlist
| state   = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;

| above = [[Хөх хот]] ([[Хятадын нутгийн одоогийн ба түүхэн нийслэлийн жагсаалт|нийслэл]])

| group1 = [[Аймгийн энтэй хот|Аймгийн энтэй &lt;br /&gt; хот]]
|  list1 =
  {{navbox
  | child
  | groupstyle = width: 8em;
  |  liststyle = width: auto;

  | group1 = [[Хөх хот]]
  |  list1 =
* [[Хотон ардын дүүрэг]]
* [[Шинэ хот дүүрэг, Хөх хот|Шинэ хот дүүрэг]]
* [[Юйчуань дүүрэг]]
* [[Сайхан дүүрэг]]
* [[Тогтох шянь]]
* [[Үчуань шянь, Өвөр Монгол|Үчуань шянь]]
* [[Хорингэр шянь]]
* [[Чиншуйхө шянь]]
* [[Түмэд зүүн хошуу]]

  | group2 = [[Бугат хот|Бугат]]
  |  list2 =
* [[Хөндлөн дүүрэг]]
* [[Донхэ дүүрэг]]
* [[Чинсань дүүрэг]]
* [[Шугуйт дүүрэг]]
* [[Баян Овоо Уурхайн дүүрэг]]
* [[Жиуюань дүүрэг]]
* [[Гүян сиан]]
* [[Түмэд баруун хошуу]]
* [[Дархан Муумянган холбоот хошуу]]

  | group3 = [[Үхай]]
  |  list3 =
* [[Хайбовань дүүрэг]]
* [[Хайнань дүүрэг]]
* [[Уда дүүрэг]]

  | group4 = [[Улаанхад]]
  |  list4 =
* [[Хуншань дүүрэг, Улаанхад|Хуншань дүүрэг]]
* [[Юаньбаошань дүүрэг]]
* [[Суншань дүүрэг, Улаанхад|Суншань дүүрэг]]
* [[Нингченг шянь]]
* [[Линьши шянь, Өвөр Монгол|Линьши шянь]]
* [[Ар Хорчин хошуу]]
* [[Байран Зүүн хошуу]]
* [[Байран Баруун хошуу]]
* [[Хишигтэн хошуу]]
* [[Онниуд хошуу]]
* [[Харчин хошуу]]
* [[Уухан хошуу]]

  | group5 = [[Тонляо хот|Тонляо хот]]
  |  list5 =
* [[Хорчин дүүрэг]]
* [[Хоолингол хот]] 
* [[Кайлу шянь]]
* [[Хүрээ хошуу]]
* [[Найман хошуу]]
* [[Жарууд хошуу]]
* [[Хорчин зүүн гарын дунд хошуу]]
* [[Хорчин зүүн гарын хойд хошуу]]

  | group6 = [[Ордос хот|Ордос]]
  |  list6 =
* [[Дуншенг дүүрэг]]
* [[Хиа багш дүүрэг]]
* [[Далт хошуу]]
* [[Зүүнгар хошуу]]
* [[Отгийн өмнөд хошуу]]
* [[Отог хошуу]]
* [[Хангин хошуу]]
* [[Өөшин хошуу]]
* [[Эзэн Хороо хошуу]]

  | group7 = [[Хөлөнбуйр]]
  |  list7 =
* [[Хайлаар|Хайлаар дүүрэг]]
* [[Жалайнуур дүүрэг]]
* [[Манжуур (хот)|Манжуур]] хот
* [[Жалан-Айл хот|Жалан-Айл]] хот
* [[Ягши хот|Ягши]] хот
* [[Гэгээнгол хот|Гэгээнгол]] хот
* [[Эргүнэ хот|Эргүнэ]] хот
* [[Арын хошуу]]
* [[Шинэ Барга баруун хошуу]]
* [[Шинэ Барга зүүн хошуу]]
* [[Хуучин Барга хошуу]]
* [[Орчон өөртөө засах хошуу|Орчон хошуу]]
* [[Эвэнх өөртөө засах хошуу|Эвэнх хошуу]]
* [[Мориндаваа Дагуур өөртөө засах хошуу|Мориндаваа Дагуур хошоо]]

  | group8 = [[Баяннуур хот|Баяннуур]]
  |  list8 =
* [[Linhe District]]
* [[Wuyuan County, Inner Mongolia|Wuyuan County]]
* [[Dengkou County]]
* [[Urad Front Banner]]
* [[Urad Middle Banner]]
* [[Urad Rear Banner]]
* [[Hanggin Rear Banner]]

  | group9 = [[Улаанцав]]
  |  list9 =
* [[Jining District]]
* [[Fengzhen]] city
* [[Zhuozi County]]
* [[Huade County]]
* [[Shangdu County]]
* [[Xinghe County]]
* [[Liangcheng County]]
* [[Qahar Right Front Banner]]
* [[Qahar Right Middle Banner]]
* [[Qahar Right Rear Banner]]
* [[Dorbod Banner]]
  }}

| group2 = [[Өвөр Монголын аймаг|Аймаг]]
|  list2 =
  {{navbox
  | child
  | groupstyle = width: 8em;
  |  liststyle = width: auto;
  | evenodd = swap

  | group1 = [[Хянган аймаг|Хянган]]
  |  list1 =
* [[Ulanhot]] city
* [[Arxan]] city
* [[Tuquan County]]
* [[Horqin Right Front Banner]]
* [[Horqin Right Middle Banner]]
* [[Jalaid Banner]]

  | group2 = [[Шилийн Гол аймаг|Шилийн Гол]]
  |  list2 =
* [[Xilinhot]] city
* [[Erenhot]] city
* [[Duolun County]]
* [[Abag Banner]]
* [[Sonid Left Banner]]
* [[Sonid Right Banner]]
* [[East Ujimqin Banner]]
* [[West Ujimqin Banner]]
* [[Taibus Banner]]
* [[Xianghuang Banner]]
* [[Zhengxiangbai Banner]]
* [[Zhenglan Banner]]

  | group3 = [[Алшаа аймаг|Алшаа]]
  |  list3 =
* [[Alxa Left Banner]]
* [[Alxa Right Banner]]
* [[Ejin Banner]]
  }}

| below =

}}&lt;noinclude&gt;
{{collapsible option}}

[[category:Inner Mongolia templates]]
[[Ангилал:Загвар:Хөтлөгч мөр Өвөр Монголын засаг захиргааны гишүүнчлэл|{{PAGENAME}}]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>kp8ix1jsk4kl5jbep65kj2omn6q09hm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Загвар:Coord</title>
    <ns>10</ns>
    <id>14357</id>
    <revision>
      <id>707302</id>
      <parentid>516792</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:22:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="176" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{#invoke:Coordinates|coord}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{Documentation}}
&lt;!-- Add categories to the /doc subpage, interwikis to Wikidata, not here --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0o7lasvhdxe29mlczlsmvzkvka0kscy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тонляо хот</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16990</id>
    <revision>
      <id>707255</id>
      <parentid>687057</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T15:21:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>/* Засаг захиргааны хуваарь */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6152" xml:space="preserve">{{Нутаг
|нэр                    = Тунляо хот&lt;br/&gt;[[Зураг:Tongliyao.png|14px]] [[File:Hot.svg|16px]]
|ямар_янзын_нутаг       = аймгийн энтэй хот
|анхаарах_нэр           =  {{хэл-хят1|通辽市}} — tōngliáo shì
|image_skyline          = 
|image_caption          = 
|image_map              = China Inner Mongolia Tongliao.svg
|map_caption            = Хятад болон Өвөр Монгол орон дахь Тунляо (улаан)
|latd= |latm= |lats= |latNS=N
|longd= |longm= |longs= |longEW=E
|улс_эсвэл                 = Улс орон
|аль_улс_эсвэл             = {{flag|Хятад}}
|нэгдүгээр_зэргийн_нэгж    = Муж, орон
|нэгдүгээр_зэргийн_нутаг   = [[Өвөр Монгол|Өвөр Монголын ӨЗО]] 
|хоёрдугаар_зэргийн_нэгж   = Аймаг, тойрог
|хоёрдугаар_зэргийн_нутаг  = '''Тунляо хот'''
|гуравдугаар_зэргийн_нэгж  = Хошуу, шянь (8)
|гуравдугаар_зэргийн_нутаг = [[Тунляо#Засаг захиргааны хуваарь|1 дүүрэг, хошууны энтэй&lt;br/&gt;1 хот, 1 шянь, 5 хошуу]]
|нутгийн_төвийг_юу_гэх     = Захирг. байр
|нутгийн_төв               = Хорчин дүүрэгт байдаг
|газар_нутаг            = 59,535 км²
|газрын_байц            = 
|хүн_ам                 = 
|хүн_ам_өмнөх           = 
|хүн_ам_тоол            = 2010 онд 3,139,153 хүн
|хүн_ам_тооц            = 
|хүн_ам_бөөгнөрөл       = 
|нягт_сийрэг            = 53 хүн/км²
|ард_түмэн              = 51.1% - [[Хятад үндэстэн|хятад]], 45.3% - [[Монгол үндэстэн|монгол]]
|цугаараа               = Тунляогийнхан
|даргыг_юу_гэх          = 
|даргын_нэр             = 
|түүхэн_он              = 
|түүхэн_үйл             = 
|түүхэн_он1             = 
|түүхэн_үйл1            = 
|цагийн_бүс             = Шанхайн цаг
|utc_offset             = +8
|утасны_томъёо          = +86 475
|шуудангийн_томъёо      = 028000
|автомашин_дугаар       = 蒙G
|website                = [http://www.tongliao.gov.cn/ tongliao.gov.cn] (хятадаар)&lt;br/&gt;[http://www.tongliao.gov.cn/m/ tongliao.gov.cn/m] (монг.)
|тэмдэглэл              = 
}}
'''Түнляо'''&lt;ref&gt;通辽 (''Tōngliáo'', «Ляо гол шувтлан урсдаг» гэх утга) гэж бичигдсэний [http://www.chinaorb.com/index.php?s_word=%E9%80%9A%E8%BE%BD дуудлагыг] кириллд буулгавал '''Тонляо'''. Энэ нь ''Тунляо'' (орос кирилл шиг), ''Түнляо'' (өвөр монголд монгол бичгээр [[Зураг:Tongliyao.png|12px]]) гэж бичсэнийг дуудахаас муухан ялгагдана.&lt;/ref&gt; ({{lang-zh|通辽}} ''Tōngliáo''; [[Монгол бичиг|мо.б.]] [[Зураг:Tongliyao.png|12px]] ''tüngliyoo'') эсвэл '''Байшинт''' ({{zh|s=白音泰赉|p=Báiyīntàilài}}) — [[БНХАУ]]-ын [[Өвөр Монгол|Өвөр Монголын ӨЗО]]-ы зүүн биед оршдог [[тойргийн энтэй хот]] ([[аймаг]]тай тэнцэнэ). 

Нутаг дэвсгэрийн хэмжээ - 59,535 км², хүн амын тоо 3,028,419 (2001 оны байдлаар). Урьд нь '''Жирэм аймаг''' ([[Аймаг (ӨМӨЗО)|аймаг]] - {{lang-zh|盟}} ''méng'') гэж байгаад 1999 онд '''Тонляо хот''' ([[тойргийн энтэй хот]] - {{lang-zh|地级市}} ''dìjíshì'') болон өөрчлөн байгуулагдсан.

==Засаг захиргааны хуваарь==
[[File:Tongliao mcp.png|thumb|280px|Нутгийн хуваарь (хүснэгтийн дугаараар)]]
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;font-size:90%;&quot; align=center
! #
! width=130px | Нэр
! Ханз
! Хүн ам&lt;br&gt;(2004 тооц.)
! Нутаг&lt;br&gt;дэвсгэр (км²)
! Нягтшил&lt;br&gt;(/км²)
|----------
|1
|[[Хорчин дүүрэг|Хорчин]] дүүрэг
|科尔沁区
|810,000
|3,212
|252
|----------
|2
|[[Хоолингол хот]]&lt;br/&gt;(сианы энтэй хот)
|霍林郭勒市
|70,000
|585
|120
|----------
|3
|[[Кайлу шянь|Кайлу]] шянь
|开鲁县
|390,000
|4,488
|87
|----------
|4
|[[Хүрээ хошуу]]
|库伦旗
|180,000
|4,650
|39
|----------
|5
|[[Найман хошуу]]
|奈曼旗
|430,000
|8,120
|53
|----------
|6
|[[Жарууд хошуу]]
|扎鲁特旗
|300,000
|17,193
|17
|----------
|7
|[[Хорчин зүүн гарын дунд хошуу|Хорчин зүүн гарын&lt;br&gt;дунд хошуу]]
|科尔沁左翼中旗
|530,000
|9,811
|54
|----------
|8
|[[Хорчин зүүн гарын хойд хошуу|Хорчин зүүн гарын&lt;br&gt;хойд хошуу]]
|科尔沁左翼后旗
|400,000
|11,476
|35
|}

==Ард түмэн==
2000 оны тооллогын дүн:

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|- class=&quot;hintergrundfarbe5&quot;
! [[Хятадын ард түмэн|Ард түмэн]]
! Хүний тоо
! Эзлэх хувь
|-
| [[Хятадууд|Хятад үндэстэн]]
| 1,548,721
| 51.14%
|-
| [[Монголчууд|Монгол үндэстэн]]
| 1,373,470
| 45.35%
|-
| [[Манжууд|Манж үндэстэн]]
| 88,654
| 2.93%
|-
| [[Хотон (үндэстэн)|Хотон үндэстэн]]
| 12,447
| 0.41%
|-
| [[Солонгосчууд|Солонгос үндэстэн]]
| 2,709
| 0.09%
|-
| [[Шибэ ястан]]
| 781
| 0.03%
|-
| [[Дагуур ястан]]
| 492
| 0.02%
|}

==Тайлбар==
{{reflist}}

{{Өвөр Монгол}}
[[Ангилал:Өвөр Монголын суурин]]
[[Ангилал:Хятадын дүүрэггүй хот]]
[[Ангилал:Саятан хот]]</text>
      <sha1>pkqbm1yphklr0wn9ukn2jrzpc5979fv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Загвар:Location map</title>
    <ns>10</ns>
    <id>17749</id>
    <revision>
      <id>707297</id>
      <parentid>356437</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:16:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудсыг '&lt;includeonly&gt;{{#invoke:Location map|main}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;{{documentation}}&lt;/noinclude&gt;'-р сольж байна.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="96" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{#invoke:Location map|main}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;{{documentation}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dg6vj3epjyfwx0m7tx62smhp6gs0y2u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Богд хаан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20539</id>
    <revision>
      <id>707263</id>
      <parentid>701230</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T00:14:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15587" xml:space="preserve">{{Хаан
|name            =Агваанлувсанчойжинямданзанванчүгвалсамбуу&lt;br&gt;ངག་དབང་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་ཉ་མ་བསྟན་འཛིན་དབང་ཕྱུག་ &lt;br&gt;{{mongolUnicode|}} 
|title           =[[Олноо өргөгдсөн]]
|image           =[[Зураг:Sharav bogd khan.jpg|250px]]
|caption         =Богд хаан
|reign           =1911–1924  
|coronation      =1911 оны 12 сарын 29
|othertitles     =
|full name       =Богд Жавзандамба Агваанлувсанчойжинямданзанванчүг 
|successor       = Байхгүй
|queen           =[[Дондогдулам]] буюу [[Гэнэнпил хатан|Гэнэнпил]]
|consort         =
|issue           =
|royal house     =
|dynasty         =[[Олноо Өргөгдсөн Монгол Улс]]
|father          =
|mother          =
|date of birth   =~1869
|place of birth  =[[Манж Чин Улс]], [[Төвөд]]
|date of death   =1924.5.20
|place of death  =&lt;nowiki&gt;Олноо Өргөгдсөн Монгол Улс&lt;/nowiki&gt;
|date of burial  =
|place of burial =[[Нийслэл хүрээ]] [[Гандантэгчэнлин хийд|Гандан]]
|Олноо Өргөгдсөн Монгол Улс
}}

'''Богд Жавзандамба Агваанлувсанчойжинямданзанванчүг''' (* [[1869 он]]д [[Лхас]]т; † [[1924 он]]ы [[5 сарын 20]]-нд [[Улаанбаатар|Нийслэл хүрээ]]нд) нь [[Жавзандамба хутагт|8-р Богд]], [[Олноо Өргөгдсөн Монгол Улс]]ын [[Буддын шашин|шашин]]-, [[төрийн тэргүүн]] байсан юм. 1911 оны 12 сарын 29 Монгол [[Чин улс|Манж гүрнээс]] салж тусгаар тогтнолоо зарласны дараа 8-р Богд Жавзандамба Хутагтийг Монголын эзэн хаанаар өргөмжилжээ. Дээр нь зөвхөн Далай лам болон Бодисадва оршино. Тэрээр Монгол дахь [[Төвөдийн Буддын шашин|Төвөдийн Буддын шашны]] шарын урсгалын тэргүүн юм. Түүний эхнэр Шаравын Дондогдулам нь Төвөдийн Буддын шашны шарын урсгалын сүсэгтнүүдийн хувьд эх дагины хойд дүр гэж тооцогддог байсан.

==Амьдрал==
[[Зураг:BogdKhan.jpg|thumb|110px|right|Залуу богд хаан]]
Түүнийг хоёр настайд нь Ар Монголын шарын шашны тэргүүн Жавзандамба хутагтын VIII дүрээр тодруулж, 1874 онд Их Хүрээнээ залж Богд гэгээний сэнтийд өргөмжилжээ. Тэрбээр багаасаа шашны эрдэм ухаанд суралцахын хамт монгол хэл заалгаж, монгол амьдрал, ахуй соёлд ээнэгшин дасаж, монгол ухамсар сэтгэлгээтэй болсон.

Богд Жавзандамба хутагт XIX, XX зууны зааг үеэс Монгол орныхоо тусгаар тогтнолын төлөө санаа талбих болсон бөгөөд 1900 онд Да лам Бадамдорж нарыг Петербургт илгээж, 1905 онд Хүрээнээ ирсэн Далай ламтай уулзахдаа Монгол, Төвөд хоёр хүчээ нэгтгэн тусгаар тогтнолынхоо төлөө тэмцэх санаа сэдэл гаргаж байсан мэдээ байдаг.

1911 оны намраас Чин ван Ханддорж, Да лам Цэрэнчимэд нарын хүмүүс Монголын тусгаар тогтнолыг сэргээх тухай Богд гэгээнтэй зөвлөн хэлэлцэж, улмаар түүний удирдлага заавраар тусгаар тогтнолын тэмцлийг эрчимжүүлэн, Халхын Хүрээний Бүх Хэргийг Түр Ерөнхийлөн Шийтгэх Газарыг байгуулж, 1911 оны Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгалыг ялалтанд хүргэв. 1911 оны 12 дугаар сарын 29-нд Богд гэгээнийг Монгол Улсын эзэн хааны ширээнээ залж, тусгаар тогтнолоо тунхаглан төрийн их ёслолыг явуулсан.    Богд хааны засгийн газар Ар, Өвөр монгол, Баргыг нэгтгэсэн нэгдсэн Монгол Улс байгуулахыг зорьж, 1912 онд Ховд хотыг манж, хятад цэргээс чөлөөлж, 1913 онд Өвөр Монголыг чөлөөлөх дайныг явуулж байв. Үүний зэрэгцээгээр улс орныхоо улс төр, нийгэм эдийн засаг, соёлыг хөгжүүлэхэд чиглэсэн бодлогыг явуулж байв. Гэвч 1915 оны Хиагтын гурван улсын гэрээгээр Монголын тусгаар тогтнолыг цуцалж, автономит эрхтэй болгосон юм. 

1919 онд Хятадын цэрэг Монголд орж ирсний дараа Богд хаан нь гэрийн хорионд орсон боловч удалгүй 1921 [[Барон Унгерн фон Штернберг]]ийн хүчний ачаар суллагдан, өмнөх байр сууриндаа заларчээ.  Хувьсгалын дараа тэрээр хаан ширээндээ үлдсэн хэдий ч 1924 онд таалал төгсчээ. Түүний үхлийн дараа Коммунист засаг нь Богд хааны хойд дүр ахиж олдоогүй гэж зарласан (Бүгд найрамдах засаг). Гэвч төд удалгүй Жавзандамба Хутагтийн хойд дүр нь Монголын хойд хэсэгт олдсон боловч цааш мэдээ сонсогдоогүй. Энэ нь [[Далай лам]]залбирлынхаа явцад Жавзандамба Хутагтын 9 дэх төрөл нь Лхаст төрсөн гэж үзсэнтэй холбоотой. 13-р Далай лам нь 1933 онд таалал төгсчээ. 14-р Далай лам нь 9 дэх Жавзандамба Хутагтыг Улаанбаатарт залж, ширээнд нь суулгажээ. Богд хаантны зарлиг заавраар олон янзын ном гүрэм уншиж, сор залж байсны дотор 1920 оны 9 сарын 3-наас эхлэн шашин төрийн тухай Эрдэм Итгэмжит сүмийн газар “житга бөндөг” хэмээх олон сор залах их гүрмийг олон лам нараар 7 хоног бүтээн уншуулж, соруудыг залж, хуучин үхэр бууг цаасан сумаар цэнэглэн буудаж, галын наадам гарган пуужингуудыг харвасан нь ихээхэн дуу чимээ гаргаж Хүрээний хятад цэргүүд Монголын хувьсгал дэгдэж, цэрэг хөдлөв үү хэмээн айн сандарч, шөнийн цагт зүг зүг явган, морьтой сарнин үймэлдэхэд хүргэж байсан нь тэмдэглэгдэн үлджээ. Ийнхүү Монголын ноёд, лам нарын хамт Монголын автономит эрхийг хадгалан хамгаалах, сэргээхэд чиглэгдсэн өргөн цар хүрээтэй тэмцлийг явуулж, түүнд Богд хаан удирдан чиглүүлж, зохион байгуулах үүрэгтэй оролцож  байжээ.

1919, 1920 оны үеийн Монголын улс төрийн хоёр дахь бүлэглэл болох Ардын нам буюу Консулын бүлгийнхэн Богд хаантай шууд харилцаж байсангүй, гагцхүү түшмэдийн намтай нэгдсэнээс хойш хамтын үйл ажиллагааны хүрээнд Богд хаантай харилцаж байжээ.
Түшмэдийн нам буюу Хүрээний бүлгийнхэн уг бүлгэм үүсэн тэрлэж эхлэх үеэсээ Богд хаантай харилцаж, үйл ажиллагаагаа зохицуулж байжээ. Тус бүлгэм болон МАН-аас Богд хаантай харилцах харилцаа нь Хаант Орос улсын консул Орлов, ЗОУ-тай харилцахад тусламжийн бичигт Богд хаантаны соёрхлыг олж, тамга даруулан баталгаажуулах хүрээнд ихэвчлэн явагдаж байв.

Ардын түр засгийн газар 1921 оны 7 дугаар сарын 6-нд Нийслэл Хүрээнд ирж, Богд хаанд мандал өргөжээ. Богд хааны зарлигаар 7 дугаар сарын 10-нд засгийн эрхийг Ардын түр засгийн газарт тайван замаар шилжүүлж, Богд гэгээнийг хэмжээт эрхт хаанаар өргөмжилжээ. Ардын засгийн газар 1921 оны 11 дүгээр сарын 1-нд Богд хаантай “Тангарагийн гэрээ” байгуулав. Энэ гэрээгээр Богд хаан улс төрийн хэрэгт оролцохгүй харин шашны бүх хэргийг удирдах болсон.    

Богд хаан 1924 оны 5 дугаар сарын 20-нд жанч халсан. Ардын засгийн газрын шийдвэрээр Богд хаан таалал төгссөн тухайд яам, албан газрууд гурав хоногийн гашуудал зарлаж, улс орон даяар 21 хоног бэлбэсрэх ёсыг гүйцэтгэж, хааны тамга, өргөмжлөлийг Засгийн газарт шилжүүлжээ.

[[Зураг:Sharav dondogdulam.jpg|thumb|180px|Богд хааны эхнэр Шаравын [[Дондогдулам]] ]]

==Богд хэмээх нэрийн учир==
Богд гэдэг үг бол Будда гэсэн утга бүхий Монголчуудын дунд ариун дээд шүтээн болсон хүн, эсвэл өндөр дээд шүтлэгт уул хайрханыг нэрлэхэд хэрэглэдэг үг. Уг үгийг гарвалыг эрдэмтэд Монгол хэлэнд Уйгур хэлээр дамжин орсон үг гэж үздэг бөгөөд уг нь Санскрит хэлний Бурхан гэсэн утгатай Буддха гэдэг үг Уйгур хэлнээ орохдоо тухайн хэлний онцлог байдлаас болж Бугдха болон хувирсан гэж үздэг байна. Уйгур хэлэнд Буддха хэмээхийг эхний &lt;да&gt; гийгүүлэгч &lt;га&gt; болж, хэлний угийн сул дуудлагатай &lt;дха&gt; гийгүүлэгч Уйгур хэдний шүдний &lt;да&gt; гийгүүлэгч болон дуудагдсанаас Бугда болон хувирсан нь Монгол хэлэнд орохдоо Богда/Богд гэсэн үг болж хувирсан гэж үздэг байна. Тиймээс Богд гэдэг үгийг Бурхан гэж ухан ойлгох болж, улмаар богд хүн, богд сургаал, богд лам, богд уул гэсэн нэрс үүсэн бий болжээ.

Богд гэдэг нь бурхан мэт онцгой тодорсон содон, гэгээрсэн, цэцэн, мэргэн, дээдийн дээд гэсэн утгыг илэрхийлдэг. Чингис хааныг бурхантай адил дээдлэн шүтэх болсоноор Богд Эзэн Чингис Хаан гэх болсон бол Монголын анхны хувилгаан Живзүндамба хутагтын анхдугаар дүр Өндөр Гэгээн [[Занабазар]]ыгаа бурхан мэт ховор лам хэмээн Богд гэж нэрлэж, 1911 онд Манжаас туурга тусгаар улс болохдоо 8-р Богд Живзүндамбыг хаан ширээнд залж, Олноо өргөгдсөн Богд хаан гэж хэмээн өргөмжилж, төр улсаа Олноо Өргөгдсөн Богд Хаант Монгол Улс гэж тунхаглан зарлаж байсан билээ.

==Богдын лүндэн==
{{Гол|Богдын лүндэн}}
Богд хаан Монголын төрийн тэргүүний хувьд ард олонд болон түшмэд хүргэх зарлигийг Богдын лүндэн гэж нэрлэдэг байв. Лүндэн гэдэг нь эш онол, сургаал гэсэн түвд үг юм. 

==Машин==
Богд Хаан өөрийн гэсэн хэд хэдэн машинтай байсан бөгөөд Гүр, Улаангэлэн, Жамц, Д.Даваа нарын жолоочтой байгаад Ардын засаг байгуулагдмагц нэг машинаа жолооч Гүрийн хамт жанжин Д.Сүхбаатарт бэлэглэсэн байдаг. Богд Хааны жолооч Гүр 1921 оны 11 дүгээр сард төр, цэргийн удирдагч нарт үйлчлэх зориулалтаар байгуулагдсан “Чийчаан тэрэгний гарааш”-д анхны салаан дарга болжээ. Уг гараашид Форд, Франклин, Додж, Бьюик машинууд байсан байна. Жолооч Д.Даваа нь Богд Хааны шадар цэрэг, жолооч байгаад хожим нь ДХГ-ын анхны жолооч болсон бөгөөд 1930-1932 онд баруун аймгуудад болсон бослоготой тэмцэж байсан бөгөөд Коминтернийн төлөөлөгчдийг айлчлахад жолооч, бие хамгаалагчаар ажиллаж байжээ.

== Мөн үзэх ==
* [[Богд хаан (кино)]]

{{Олноо Өргөгдсөн Монгол Улс}}

[[Ангилал:Олноо Өргөгдсөн Монгол Улсын хаан]]
[[Ангилал:Буддын хувилгаан]]
[[Ангилал:Монголын түүхэн хүн]]
[[Ангилал:Монголын тусгаар тогтнолын төлөө тэмцэгч]]
[[Ангилал:Монголын буддын шашин]]
[[Ангилал:Монголын ардын хувьсгал]]
[[Ангилал:XX зууны манлай]]
[[Ангилал:Төв Азийн түүх]]
[[Ангилал:Төвөдүүд]]
[[Ангилал:Хятадын хүн]]
[[Ангилал:Монголын хүн]]
[[Ангилал:1869 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1924 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>fbsygeph7gl33w0hpykkg2jmcfc7mwk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Монгол хатад</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24301</id>
    <revision>
      <id>707331</id>
      <parentid>706696</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T09:39:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <comment>/* Их Юань Улсын хатад */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5381" xml:space="preserve">== [[Их Монгол Улс|Их Монгол Улсын]] их хатад ==
# [[Бөртэ үжин]] (1206-1227)
# [[Борогчин хатан]] (1229-1240)
# [[Дөргөнэ|Дөргөнэ хатан]] (1240-1246)
# [[Огул Хаймыш|Огул Хаймыш хатан]] (1246-1251)
# [[Хутугтай хатан]] (1251-1260)

== [[Юань Улс|Их Юань Улсын]] хатад ==
# [[Тэгүлэн хатан]] (1260-?)
# [[Чаби хатан|Чамбуй хатан]] (1262-1281), [[Хубилай хаан]]ы анхны их хатан
# [[Намбуй хатан]] (1284-1286), [[Хубилай хаан]]ы их хатан
# [[Шилийндалай хатан|Шилиндалай хатан]] (1295-1305), [[Өлзийт Төмөр хаан]]ы их хатан
# [[Булган хатан]] (1305-1307), [[Өлзийт Төмөр хаан]]ы их хатан
# [[Жэнгэ хатан]] (1307-1311), [[Хайсан хүлэг хаан]]ы их хатан
# [[Раднашири хатан]] (1311-1320), [[Буянт хаан]]ы их хатан
# [[Сугабал хатан]] (1321-1323), [[Шадбал хаан]]ы их хатан
# [[Бабухан хатан]] (1323-1328), [[Есөнтөмөр хаан]]ы их хатан
# [[Будшир хатан]] (1328-1329; 1329-1332), [[Төвтөмөр хаан]]ы их хатан
# [[Маалайдай хатан]] (1329), [[Хүслэн хаан]]ы бага эхнэр. Тогоонтөмөр хааныг төрүүлсэн.
# [[Бабуша хатан]] (1329), [[Хүслэн хаан]]ы их хатан.
# [[Дарамшир|Дармашир хатан]] (1332), [[Ринчинбал хаан]]ы их хатан
# [[Данашир хатан]] (1333-1335), [[Тогоонтөмөр хаан]]ы их хатан
# [[Баянхутаг хатан]] (1337-1365), Тогоонтөмөр хааны их хатан
# [[Өлзийхутаг хатан]] (1365-1370), Тогоонтөмөр хааны их хатан

== [[XIV-XVII зууны Монгол орон|XIV-XVII зууны Монгол улсын]] хатад ==
# [[Хөвгүүнтэй хатан]] ([[Элбэг нигүүлсэгч хаан|Элбэг хааны]] хатан): [[Самур гүнж|Самур гүнжийг]] төрүүлсэн.
# [[Өлзий гоо хатан]] ([[Элбэг хаан]]ы бэйж буюу бага хатан. [[Үгч хашха]] хааны хатан.)
# [[Алтгана хатан]] ([[Горлосын Цавдан ноён]]ы охин. [[Тайсун хаан]]ы 2-р хатан)
# [[Махтум ханум]] ([[Эсэн тайш|Эсэн хааны]] бага хатан. [[Моголистан]]ы [[Юнус хаан]]ы эгч. [[Ибрай тайш|Ибрагим]], Ильяс нэрт хоёр хүү төрүүлсэн.)
# [[Мөнгөлдэй хатан]] ([[Молон хаан]]ы их хатан)
# [[Их Хамарт Юнгэн хатан]] ([[Мандуул хаан]]ы хатан)
# [[Мандухай сэцэн хатан|'''Мандухай хатан''']] ([[Мандуул хаан]], [[Даян хаан]]ы нарын хатан)
# '''Жимсхэн хатан''' (зарим сурвалж бичигт Самур тайху гэдэг. [[Батмөнх Даян хаан|Даян хаан]]ы 2 дахь хатан)
# '''Гүүши хатан''' (Даян хааны бага хатан)
# [[Сутай тайху]] ([[Лигдэн хаан]]ы хатан. [[Зүрчид]]ийн [[Ехэ Нара]] овгийн Дэлгэр тайшийн охин)
# [[Наннан тайху]] (Лигдэн хааны хатан. Боржигин Намужун. Бөх Бэлгүтэйгийн удам [[Авга хошуу|Авга хошууны]] Дорж жюнь вангийн охин. 1635 онд [[Манж]]ийн [[Дээд эрдэмт|Абахай сэцэн хаан]]ы татвар эм болж, Бөмбөгөр нэрт хүү төрүүлсэн.)
# [[Бадамзуу тайху]] (Авга хошууны Дорж тайжийн охин. Лигдэн хааны бага хатан. 1635 онд Манжийн [[Дээд эрдэмт|Дээд эрдэмт хааны]] татвар эм болсон.)
# '''Эржэй тайху''' (Лигдэн хааны бага хатан байсан. 1635 онд манжийн '''Абатай''' чин вангийн бага хатан болсон.)
# '''Бочи үжин''' (Лигдэн хааны бага хатан. 1635 онд Абахай сэцэн хааны ахмад хүү '''Хүүгэ''' агийн татвар эм болсон.)
# '''Гүртүмэн үжин''' (Лигдэн хааны бага хатан байсан. Манжид олзлогдсоны дараа эхлээд '''Гончиг зайсан'''гийн бага эхнэр болов. Дараа нь '''Хятад чэрби'''тэй дахин гэрлэв.)

== [[Олноо Өргөгдсөн Монгол Улс|Олноо Өргөгдсөн Монгол Улсын]] хатад ==
# [[Дондогдулам хатан]] (1911-1923)
# [[Гэнэнпил хатан]] (1923-1924)

[[Ангилал:Хүмүүсийн жагсаалт]]
[[Ангилал:Монгол хатан]]
[[Ангилал:Монголын язгууртан|!]]
[[Ангилал:Монголын түүхэн хүн|хатан]]</text>
      <sha1>dlc635hm69nm6ytdxgsbv8d212bu6ta</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Содномзундуйн Эрдэнэ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25812</id>
    <revision>
      <id>707283</id>
      <parentid>707153</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:40:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorigt</username>
        <id>49</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/38.101.26.130|38.101.26.130]] ([[User talk:38.101.26.130|яриа]])-н хийсэн засваруудыг [[User:200.55.245.139|200.55.245.139]]-ий хийсэн сүүлийн засварт буцаан шилжүүллээ.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21610" xml:space="preserve">{{Инфобокс албан тушаалтан
|name         = Содномзундуйн Эрдэнэ 
|image         = S.Erdene.jpg
|office1      = {{MGL}} Хүн Амын Хөгжил, Нийгмийн Хамгааллын сайд
|president1   = [[Цахиагийн Элбэгдорж]]
|primeminister1   = [[Норовын Алтанхуяг]]&lt;br/&gt;[[Чимэдийн Сайханбилэг]]
|term_start1  = 2012 оны 8 сарын 18
|term_end1    = 2016 оны 7 сарын 23
|predecessor1 = [[Төгсжаргалын Ганди]]&lt;br/&gt;&lt;small&gt;(Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд)&lt;/small&gt;
|successor1   = [[Нямтайширын Номтойбаяр]]&lt;br/&gt;&lt;small&gt;(Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд)&lt;/small&gt;
|birth_date   = 1963 он
|birth_place  = [[Монгол]], [[Улаанбаатар]]
|party        = [[Ардчилсан Нам]]
|children     = 6
|alma_mater   = [[Отгонтэнгэр Их Сургууль]]&lt;br/&gt;[[Цэргийн Нэгдсэн Сургууль]] Удирдлагын Академи
|profession   = улс төрч, эрх зүйч, Удирдахуйн ухааны доктор (Ph.D)
| website=    [http://www.erdenesodnomzundui.mn erdenesodnomzundui.mn]
|office2      = {{MNG|Улсын Их Хурал|Улсын Их Хурлын гишүүн}}
|office3      =[[Ардчилсан Нам|Ардчилсан Намын дарга]]
|term_end2=одоог хүртэл
|term_start2=2008 оноос
|term_end3=одоог хүртэл
|term_start3=2017 оны 2 сарын 12
|predecessor3=[[Зандаахүүгийн Энхболд]]
|rank=Хурандаа}}

'''Содномзундуйн Эрдэнэ''' нь 1963 онд [[Улаанбаатар|Улаанбаатар хот]]&lt;nowiki/&gt;од төрсөн, [[Улс төрч]], Хуульч, Удирдахуйн ухааны доктор.

== Намтар ==
1990 оны Цагаан морин жил Монгол оронд өрнөсөн [[1989 оны Монголын ардчилсан хувьсгал|Ардчилсан хувьсгалын анхдагч]]дын нэг.  [[Багануур дүүргийн МоАХ]]-г үүсгэн байгуулж, анхны даргаар нь ажилласан. Улсын Их Хурлын гишүүнээр 3 удаа сонгогдсон. УИХ дахь Ардчилсан Намын бүлгийн даргаар нэг удаа, Засгийн газрын гишүүн, Хүн Амын Хөгжил, Нийгмийн Хамгааллын сайдаар нэг удаа тус тус сонгогдон ажилласан.  С.Эрдэнэ нь Монгол Улсын тусгаар тогтнол, Үндэсний эрх ашиг, [[Үндсэн хуульт ёс|Үндсэн хуульт]] ардчиллаа хамгаалан бэхжүүлж, хувь, чөлөөт зах зээл, иргэний нийгмийн зарчимд суурилсан тогтвортой хөгжлийн төлөөх баруун төвийн [[Ардчилсан Нам]]ын дарга юм. [[2021 он|2021]] оны ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшиж 5.99% -ийн санал авсан.

== Ажилласан байдал ==

* 1989-1990 онд МХЗЭ-ийн хорооны дарга, Багануур дүүргийн Монголын Ардчилсан Намын хорооны дарга
* 1991-1995 онд [[Монгол Үндэсний Ардчилсан Нам|Монголын Үндэсний Ардчилсан Нам]]ын ерөнхий зөвлөлийн гишүүн
* 1992-1995 онд Молор-Эрдэнэ ХХК захирал
* 1995-2000 онд Нийслэлийн МYАН-ын хорооны дарга, МYАН-ын ерөнхий зөвлөлийн гишүүн
* 1996-2000 онд Нийслэлийн [[Баянгол]] Дүүргийн Засаг дарга, Баянгол дүүргийн ИТХ-ын төлөөлөгч, Нийслэлийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын цөөнхийн бүлгийн ахлагч
* 2000-2017  Баянгол дүүргийн Ардчилсан Намд дарга
* 2000 оноос одоог хүртэл Гурван тамир дунд сургуулийн удирдах зөвлөлийн гишүүн
* 2003-2007 онд [[Монголын Ардчилсан Холбоо]]ны дарга
* 2004-2008 онд [[Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар|Улсын Нийгмийн Даатгалын Ерөнхий]] газрын дарга
* 2002-2005 онд [[Монголын Ардчилсан Холбоо]]ны дарга
* 2005-2011 онд Нийслэлийн Ардчилсан Намын дарга
* 2007-2008 онд Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын төлөөлөгч
* 2008 оноос өнөөг хүртэл [[Улсын Их Хурал|Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн]]ээр
* 2012 оноос өнөөг хүртэл &quot;Монголын Үндэсний Сагсан бөмбөгийн холбоо&quot;-ны Ерөнхийлөгч 
* 2012-2016 онд Хүн Амын Хөгжил, Нийгмийн Хамгааллын сайд 
* 2016-2017 онд УИХ дахь Ардчилсан Намын бүлгийн дарга 
* 2017 оноос [[Ардчилсан Нам]]ын даргаар сонгогдон ажиллаж байна.

== Бага нас, боловсрол ==

Содномзундуйн Эрдэнэ нь Улаанбаатар хотод Содномзундуй, Цэнд-Аюуш нарын гэрт 1963 оны [[7 сарын 28|7 дугаар сарын 28]]-нд том хүү нь болон мэндэлжээ. 

* [[1981 он|1981]] онд Нийслэлийн 75 дугаар сургуулийг дүүргэжээ. 
* 1981-1984 онд Цэргийн нэгдсэн дээд сургууль, Цэргийн команд, ВМП ашиглалтын инженер мэргэжлээр суралцсан. 
* 1995-1998 онд  [[Отгонтэнгэр Их Сургууль]], Хууль, эрх зүйн  бакалавр зэрэгтэй болов. 
* 1998-2000 онд  [[Отгонтэнгэр Их Сургууль]], Хууль зүйн ухааны магистр зэрэг хамгаалсан. 
* 1998-2000 онд [[Удирдлагын Академи]], Төрийн удирдлагын арга зүй, зохион байгуулалтын магистр болсон. 
* 2004 онд [[Удирдлагын Академи]]йн хууль зүйн ухааны докторант болжээ. 
* 2005 онд [[Герман|Герман улс]], Нийгмийн даатгалын дээд курс дүүргэв. 
* 2006 онд [[Америкийн Нэгдсэн Улс|АНУ]]-д Нийгмийн хамгааллын дээд курс дүүргэсэн. 
* 2013 онд [[Удирдлагын Академи]], Удирдахуйн ухааны доктор зэрэг хамгаалсан.

[[Файл:Д.Содномзундуй.tif|left|thumb|Түүний аав Д. Содномзундуй нь сагсан бөмбөгийг Монгол улсад хөгжихөд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан]]

==Монголын Үндэсний Сагсан Бөмбөгийн Холбооны Ерөнхийлөгч болсон нь ==
[[Файл:5 намын нэгдэл.jpg|left|thumb|2000 оны арванхоёрдугаар сарын 6-ны өдөр МҮАН, МШАН болон Р.Гончигдорж даргатай МСДН, Д.Бямбасүрэн даргатай МСМН, С.Эрдэнэ даргатай МоАН гэсэн таван нам нэгдэж өдгөөгийн Ардчилсан Намыг байгууллаа]]

Түүний аав [[Дашнямын Содномзундуй]] нь Сагсан бөмбөгийн нэрт зүтгэлтэн, Сагсан бөмбөгийн алдрын танхимын гишүүн юм. Д.Содномзундуй нь [http://www.cmuc.edu.mn/view.php?id=44 Улсын Багшийн Дээд Сургуульд] Биеийн тамирын анги анх нээгдэхэд элсч, дөрвөн жил суралцаад, биеийн тамирын дасгалжуулагч мэргэжлээр төгссөн. Одоогоор Нийслэлийн Биеийн тамир, спортын хороонд зааварлагч, [[Эрүүл Мэндийн Шинжлэх Ухааны Их Сургууль|Анагаах Ухааны Дээд Сургуульд (АШУИС)]]  биеийн тамирын багш, биеийн тамирын тэнхимийн эрхлэгчээр ажиллав. [[1980 он|1980]] оноос 2003 он хүртэл Нийслэлийн Биеийн тамир, спортын хороонд даргаар ажиллаж байгаад тэтгэвэртээ гарчээ. Мөн дотоодын тэмцээн уралдаан, Монголын сагсан бөмбөгчдийг олон улсын тэмцээн уралдаанд оруулах зэрэг ажлыг зохион байгуулдаг байжээ.  Өөрийн ухамсарт амьдралаа спортын төлөө, тэр тусмаа сагсан бөмбөгийн хөгжлийн төлөө зориулсан хүн байлаа. Тиймээс аавынхаа амьдралаа зориулсан спортыг хөгжүүлэхэд хувь нэмэр оруулан Монголын Үндэсний Сагсан Бөмбөгийн холбоог үүсгэн байгуулж Ерөнхийлөгчөөр нь ажиллаж байна.

== Гавьяа Шагнал ==

* Тэргүүний сэхээтэн залуу алтан медаль
* 2000 онд [[Монгол Улсын Засгийн Газрын хүндэт жуух,]] тусгай шагналууд
* 2001 онд Ардын Хувьсгалын 80 жилийн ойн медаль
* 2004 онд Боловсролын тэргүүний ажилтан цол тэмдэг
* 2006 онд Төрийн дээд шагнал [[Алтан гадас одон|“Алтан гадас]]” одон
* Ардчилсан Намын дээд шагнал “[[Чингисийн одон”]]
* МоАХ-ны дээд шагнал “[[Эрх чөлөөний одон”]]
* Их монгол улс байгуулагдсаны 800 жилийн ойн медаль
* Нийгмийн даатгалын хүндэт ажилтан цол тэмдэг
* 2009 онд [[Хөдөлмөрийн гавъяаны улаан тугийн одон]] &lt;br /&gt;
[[Файл:С.Эрдэнэ.jpg|thumb|УИХ-ын гишүүн С.Эрдэнэ чуулганы танхимд]]

== Санаачилсан хууль, УИХ-ын бусад шийдвэрийн төсөл&lt;ref&gt;Санаачлан боловсруулж батлуулсан хууль тогтоомж, батлуулахаар өргөн барисан төсөл&lt;/ref&gt; ==
Улсын Их Хурлын гишүүн С.Эрдэнэ нь 3 удаа (2009 он, 2012он, 2016 он)  сонгогдохдоо Иргэдийнхээ хуулиар хамгаалагдаж чадаагүй олон эрхийг баталгаажуулах, Монгол хүний хөгжлийг хангаж амьдралын чанарыг дээшлүүлэх, хүн ам, нийгмийн хамгааллын салбарт шаардлагатай бодлого, стратегийг батлуулж, хэрэгжүүлэх, төсвийг үр ашигтай зарцуулах, өгөөжийг нэмэгдүүлэхэд анхаарч ажилладаг юм. 

Өнгөрсөн хугацаанд Улсын Их Хурлын  гишүүдтэй хамтран 160 гаруй тогтоол шийдвэрийн төслийг боловсрууллаа. Мөн '''56''' хуулийг санаачлан боловсруулсны '''31'''-ийг буюу 60 хувийг [[Улсын Их Хурлын чуулган]]&lt;nowiki/&gt;аар хэлэлцүүлж, 2 хуулийн төслийг санаачлагчийн хүсэлтээр буцан татаж, ахин 2 төслийг санаачлан боловсруулсан байна.

=== 2012-2016 онд ===
[[Файл:Сайд.jpg|left|thumb|250x250px|2012-2016 онд С.Эрдэнэ нь ХАХНХ-ын Сайд байв]]
2012-2016 онд Засгийн газрын гишүүн, Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайдаар ажиллахдаа бодлогын үр шимийг хүртэх иргэд, олон нийтийн санаа бодлыг сонсох явдал нь бодлого боловсруулах суурь зарчим учраас хүн ам, зорилтод бүлгүүдийн санал бодлыг сонсох ажлыг 2012-2013 онд хэрэгжүүлж, хүүхэд өсвөр үе, залуучууд, эмэгтэйчүүд, эрэгтэйчүүд, ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд зэрэг хүн амын бүлгүүд, гэр бүлийн асуудлаар &quot;Үндэсний хэмжээний чуулган зөвлөгөө&quot;-үүдийг хийсэн. 

Зөвлөгөөний үеэр иргэд олон нийт, төрийн болон төрийн бус байгууллагын төлөөллийн саналыг сонсож, тулгамдсан асуудлуудыг тодорхойлж, боловсруулсан баримт бичгийн төслийг хэлэлцүүлж байсан нь цаашдын бодлого, стратеги боловсруулж хэрэгжүүлэх ажлын эхлэл болж байлаа.

Хүн амын бүлгүүдийн хөгжлийн асуудал, салбар дундын бодлогын уялдаа холбоог бий болгож, үйл ажиллагааг удирдан зохион байгуулах, чиг удирдлагаар хангах үүрэг бүхий бүтцийг бий болгон Хүн амын бүлгүүдийн эрхийг хамгаалах, хөгжлийг хангах эрх зүйн орчинг сайжрууллаа. 

Ажилласан жил, тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн тооцох тухай хуулийг санаачлан боловсруулж Улсын Их Хурлаас 2012 онд батлуулж хэрэгжүүлснээр Улсын хэмжээнд нийт 646 мянган иргэлийн ажилласан хугацааг 5-11 жилээр нөхөн тооцсон нь нийгмийн хамгааллын томоохон арга хэмжээ боллоо. 

Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг санаачлан боловсруулж даатгуулагч чанартай, аюулгүй эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг хүртээмжтэй авах эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний зардлаа Эрүүл мэндийн даатгалын цахим картаар шууд төлөх, төлбөрт хяналт тавих зэрэг эрхийг хуулиар тогтоолоо. 

Хамтын тэтгэврийн тухай хуулийг санаачлан батлуулсан нь ахмад настны амьдралын чанарыг сайжруулах, гэр бүлийн үнэ цэнийг нэмэгдүүлэх ач холбогдолтой хууль болсон.

=== 2016-2020 он хүртэл ===
Улсын Их Хурлын гишүүнээр ажиллахдаа (2016-2020 он хүртэл) : 
*Нийгмийн бодлого, Соёл, Шинжлэх ухааны байнгын хороо,
*Хууль зүйн байнгын хороо
*Төсвийн байнгын хороонд харьяалагдан ажиллаж, ажлын хэсэгт, ажлын хэсгийн ахлагч болон гишүүнээр ажиллаж байна.

=Олон улсын Парламентын бүлэг=
[[Файл:Үг хэлэв.jpg|thumb|2015 оны 10 дугаар сарын 7-ны өдөр НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн 70 дугаар чуулганы 3 дугаар хорооны Нийгмийн хөгжлийн асуудлаарх хуралдаанд Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайд С. Эрдэнэ үг хэлэв. |alt=|left]]
Олон Улсын Парламентын Холбооны үйл ажиллагаанд Монгол Улсын Их Хурлын зүгээс харилцаа, хамтын ажиллагааг дэмжиж ажиллах зорилго бүхий Монгол Улсын Их Хуралд байгуулагдсан үндэсний бүлгэм бөгөөд Монгол Улсын Их Хурлын гишүүдийн сайн дурын олон нийтийн байгууллага болох Монголын Парламентын Бүлгэм юм. [[Улсын Их Хурал|Монгол Улсын Их Хурал]] болон гадаад орны хууль тогтоох байгууллагууд хоорондын харилцаа хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх зорилгоор [[Улсын Их Хурал]]&lt;nowiki/&gt;д хоёр талын парламентын бүлгүүд байгуулагдан ажилладаг. Тус бүлэгт Улсын Их Хурлын гишүүн С.Эрдэнэ нь Монголын Парламентын хорооны гүйцэтгэх хорооны дэд дарга бөгөөд дараах парламентын бүлгүүдэд гишүүнээр ажилладаг.

* Монгол-Германы хамтарсан парламентийн бүлэг
* Монгол-[[Европ]]ын парламенттай харилцах бүлэг
* Монгол-[[Израил]]ын парламентын бүлэг
* Монгол-[[Мексик]]ийн парламентын бүлэг
* Монгол-[[Унгар]]ын парламентын бүлэг

=Ардчилсан Намын дарга =

Ардчилсан Нам VI Их хурлаараа нээлттэй, оролцоотой, хариуцлагатай, цахим, бодлогын нам болох шинэчлэлийнхээ эхлэл түүхэн шийдвэрийг гаргаж, намын даргаа бүх гишүүдийн саналаар сунгаагаар тодруулахаар шийдвэрлэсэн бөгөөд  2016 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдрөөс эхэлсэн Намын даргын сонгуулийн сурталчилгаа 40 хоног үргэлжлэн, санал хураалтыг 2017 оны нэгдүгээр сарын 29-ний өдөр зохион байгуулсан.

Санал хураалтыг Монгол орон даяар явуулж, Намын даргын сонгуулийн хороо ирцийн мэдээллийг 2 цаг тутам хүлээн авч, сонгуулийн нэгдсэн дүнг хэвлэл мэдээллийн байгууллага, олон нийтэд нээлттэй ил тод байдлаар зохион байгуулав.

Энэхүү сонгуульд [[Ардчилсан Нам]]ын шинэчилсэн бүртгэлд хамрагдсан саналын эрхтэй 120,703 гишүүдийн 85,939 нь санал өгч ирц 71,2 хувьтайгаар дүнг гаргалаа.

Монгол Улсын төрийн түүхэнд намын даргаа бүх гишүүдийнхээ саналаар тодруулж, сонгуулийн нэгдсэн дүнг онооны системээр тооцсон нь [[Монголын улс төрийн намууд|Монголын улс төрд]] шинэ жишиг тогтоосон, шинэлэг зүйл боллоо.

Нэр дэвшигчид нийт 8350 онооноос хамгийн их оноог цуглуулахын төлөө өрсөлдөж нийлбэр дүнгээр

* С. Эрдэнэ - 2928,92
* Н. Алтанхуяг - 2033,08
* Ж. Батзандан - 1110,77
* Л. Гантөмөр - 1417,83
* Д. Эрдэнэбат - 857,22 оноог тус тус авсан байна.

Ингэснээр нэр дэвшигч С. Эрдэнэ намын гишүүдийн итгэлийг хүлээж намын дарга болох болзлыг хангаж [[Ардчилсан Нам]]ын дарга болов.

== Эшлэл ==
&lt;references /&gt;

{{2012-2016 оны УИХ-ын гишүүд}}
{{Хөтлөгч мөр Ардчилсан Намын дарга}}
{{DEFAULTSORT:Эрдэнэ, Содномзундуйн}}
[[Ангилал:Монголын хөдөлмөр ба нийгмийн хамгааллын сайд]]
[[Ангилал:Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн]]
[[Ангилал:Ардчилсан Намын дарга]]
[[Ангилал:Алтан гадас одон шагналтан]]
[[Ангилал:Хөдөлмөрийн Гавьяаны Улаан Тугийн одон шагналтан (Монгол)]]
[[Ангилал:Монголчууд]]
[[Ангилал:1963 онд төрсөн]]</text>
      <sha1>1wd9kxx1k4yr8gq098kolz8tigcyg2f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707284</id>
      <parentid>707283</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:41:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorigt</username>
        <id>49</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Protected &quot;[[Содномзундуйн Эрдэнэ]]&quot; ([Засварлах=Бүртгэгдээгүй хэрэглэгчдийг түгжих] (тодорхойгүй хугацаагаар) [Зөөх=Бүртгэгдээгүй хэрэглэгчдийг түгжих] (тодорхойгүй хугацаагаар))</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21610" xml:space="preserve">{{Инфобокс албан тушаалтан
|name         = Содномзундуйн Эрдэнэ 
|image         = S.Erdene.jpg
|office1      = {{MGL}} Хүн Амын Хөгжил, Нийгмийн Хамгааллын сайд
|president1   = [[Цахиагийн Элбэгдорж]]
|primeminister1   = [[Норовын Алтанхуяг]]&lt;br/&gt;[[Чимэдийн Сайханбилэг]]
|term_start1  = 2012 оны 8 сарын 18
|term_end1    = 2016 оны 7 сарын 23
|predecessor1 = [[Төгсжаргалын Ганди]]&lt;br/&gt;&lt;small&gt;(Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд)&lt;/small&gt;
|successor1   = [[Нямтайширын Номтойбаяр]]&lt;br/&gt;&lt;small&gt;(Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд)&lt;/small&gt;
|birth_date   = 1963 он
|birth_place  = [[Монгол]], [[Улаанбаатар]]
|party        = [[Ардчилсан Нам]]
|children     = 6
|alma_mater   = [[Отгонтэнгэр Их Сургууль]]&lt;br/&gt;[[Цэргийн Нэгдсэн Сургууль]] Удирдлагын Академи
|profession   = улс төрч, эрх зүйч, Удирдахуйн ухааны доктор (Ph.D)
| website=    [http://www.erdenesodnomzundui.mn erdenesodnomzundui.mn]
|office2      = {{MNG|Улсын Их Хурал|Улсын Их Хурлын гишүүн}}
|office3      =[[Ардчилсан Нам|Ардчилсан Намын дарга]]
|term_end2=одоог хүртэл
|term_start2=2008 оноос
|term_end3=одоог хүртэл
|term_start3=2017 оны 2 сарын 12
|predecessor3=[[Зандаахүүгийн Энхболд]]
|rank=Хурандаа}}

'''Содномзундуйн Эрдэнэ''' нь 1963 онд [[Улаанбаатар|Улаанбаатар хот]]&lt;nowiki/&gt;од төрсөн, [[Улс төрч]], Хуульч, Удирдахуйн ухааны доктор.

== Намтар ==
1990 оны Цагаан морин жил Монгол оронд өрнөсөн [[1989 оны Монголын ардчилсан хувьсгал|Ардчилсан хувьсгалын анхдагч]]дын нэг.  [[Багануур дүүргийн МоАХ]]-г үүсгэн байгуулж, анхны даргаар нь ажилласан. Улсын Их Хурлын гишүүнээр 3 удаа сонгогдсон. УИХ дахь Ардчилсан Намын бүлгийн даргаар нэг удаа, Засгийн газрын гишүүн, Хүн Амын Хөгжил, Нийгмийн Хамгааллын сайдаар нэг удаа тус тус сонгогдон ажилласан.  С.Эрдэнэ нь Монгол Улсын тусгаар тогтнол, Үндэсний эрх ашиг, [[Үндсэн хуульт ёс|Үндсэн хуульт]] ардчиллаа хамгаалан бэхжүүлж, хувь, чөлөөт зах зээл, иргэний нийгмийн зарчимд суурилсан тогтвортой хөгжлийн төлөөх баруун төвийн [[Ардчилсан Нам]]ын дарга юм. [[2021 он|2021]] оны ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшиж 5.99% -ийн санал авсан.

== Ажилласан байдал ==

* 1989-1990 онд МХЗЭ-ийн хорооны дарга, Багануур дүүргийн Монголын Ардчилсан Намын хорооны дарга
* 1991-1995 онд [[Монгол Үндэсний Ардчилсан Нам|Монголын Үндэсний Ардчилсан Нам]]ын ерөнхий зөвлөлийн гишүүн
* 1992-1995 онд Молор-Эрдэнэ ХХК захирал
* 1995-2000 онд Нийслэлийн МYАН-ын хорооны дарга, МYАН-ын ерөнхий зөвлөлийн гишүүн
* 1996-2000 онд Нийслэлийн [[Баянгол]] Дүүргийн Засаг дарга, Баянгол дүүргийн ИТХ-ын төлөөлөгч, Нийслэлийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын цөөнхийн бүлгийн ахлагч
* 2000-2017  Баянгол дүүргийн Ардчилсан Намд дарга
* 2000 оноос одоог хүртэл Гурван тамир дунд сургуулийн удирдах зөвлөлийн гишүүн
* 2003-2007 онд [[Монголын Ардчилсан Холбоо]]ны дарга
* 2004-2008 онд [[Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар|Улсын Нийгмийн Даатгалын Ерөнхий]] газрын дарга
* 2002-2005 онд [[Монголын Ардчилсан Холбоо]]ны дарга
* 2005-2011 онд Нийслэлийн Ардчилсан Намын дарга
* 2007-2008 онд Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын төлөөлөгч
* 2008 оноос өнөөг хүртэл [[Улсын Их Хурал|Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн]]ээр
* 2012 оноос өнөөг хүртэл &quot;Монголын Үндэсний Сагсан бөмбөгийн холбоо&quot;-ны Ерөнхийлөгч 
* 2012-2016 онд Хүн Амын Хөгжил, Нийгмийн Хамгааллын сайд 
* 2016-2017 онд УИХ дахь Ардчилсан Намын бүлгийн дарга 
* 2017 оноос [[Ардчилсан Нам]]ын даргаар сонгогдон ажиллаж байна.

== Бага нас, боловсрол ==

Содномзундуйн Эрдэнэ нь Улаанбаатар хотод Содномзундуй, Цэнд-Аюуш нарын гэрт 1963 оны [[7 сарын 28|7 дугаар сарын 28]]-нд том хүү нь болон мэндэлжээ. 

* [[1981 он|1981]] онд Нийслэлийн 75 дугаар сургуулийг дүүргэжээ. 
* 1981-1984 онд Цэргийн нэгдсэн дээд сургууль, Цэргийн команд, ВМП ашиглалтын инженер мэргэжлээр суралцсан. 
* 1995-1998 онд  [[Отгонтэнгэр Их Сургууль]], Хууль, эрх зүйн  бакалавр зэрэгтэй болов. 
* 1998-2000 онд  [[Отгонтэнгэр Их Сургууль]], Хууль зүйн ухааны магистр зэрэг хамгаалсан. 
* 1998-2000 онд [[Удирдлагын Академи]], Төрийн удирдлагын арга зүй, зохион байгуулалтын магистр болсон. 
* 2004 онд [[Удирдлагын Академи]]йн хууль зүйн ухааны докторант болжээ. 
* 2005 онд [[Герман|Герман улс]], Нийгмийн даатгалын дээд курс дүүргэв. 
* 2006 онд [[Америкийн Нэгдсэн Улс|АНУ]]-д Нийгмийн хамгааллын дээд курс дүүргэсэн. 
* 2013 онд [[Удирдлагын Академи]], Удирдахуйн ухааны доктор зэрэг хамгаалсан.

[[Файл:Д.Содномзундуй.tif|left|thumb|Түүний аав Д. Содномзундуй нь сагсан бөмбөгийг Монгол улсад хөгжихөд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан]]

==Монголын Үндэсний Сагсан Бөмбөгийн Холбооны Ерөнхийлөгч болсон нь ==
[[Файл:5 намын нэгдэл.jpg|left|thumb|2000 оны арванхоёрдугаар сарын 6-ны өдөр МҮАН, МШАН болон Р.Гончигдорж даргатай МСДН, Д.Бямбасүрэн даргатай МСМН, С.Эрдэнэ даргатай МоАН гэсэн таван нам нэгдэж өдгөөгийн Ардчилсан Намыг байгууллаа]]

Түүний аав [[Дашнямын Содномзундуй]] нь Сагсан бөмбөгийн нэрт зүтгэлтэн, Сагсан бөмбөгийн алдрын танхимын гишүүн юм. Д.Содномзундуй нь [http://www.cmuc.edu.mn/view.php?id=44 Улсын Багшийн Дээд Сургуульд] Биеийн тамирын анги анх нээгдэхэд элсч, дөрвөн жил суралцаад, биеийн тамирын дасгалжуулагч мэргэжлээр төгссөн. Одоогоор Нийслэлийн Биеийн тамир, спортын хороонд зааварлагч, [[Эрүүл Мэндийн Шинжлэх Ухааны Их Сургууль|Анагаах Ухааны Дээд Сургуульд (АШУИС)]]  биеийн тамирын багш, биеийн тамирын тэнхимийн эрхлэгчээр ажиллав. [[1980 он|1980]] оноос 2003 он хүртэл Нийслэлийн Биеийн тамир, спортын хороонд даргаар ажиллаж байгаад тэтгэвэртээ гарчээ. Мөн дотоодын тэмцээн уралдаан, Монголын сагсан бөмбөгчдийг олон улсын тэмцээн уралдаанд оруулах зэрэг ажлыг зохион байгуулдаг байжээ.  Өөрийн ухамсарт амьдралаа спортын төлөө, тэр тусмаа сагсан бөмбөгийн хөгжлийн төлөө зориулсан хүн байлаа. Тиймээс аавынхаа амьдралаа зориулсан спортыг хөгжүүлэхэд хувь нэмэр оруулан Монголын Үндэсний Сагсан Бөмбөгийн холбоог үүсгэн байгуулж Ерөнхийлөгчөөр нь ажиллаж байна.

== Гавьяа Шагнал ==

* Тэргүүний сэхээтэн залуу алтан медаль
* 2000 онд [[Монгол Улсын Засгийн Газрын хүндэт жуух,]] тусгай шагналууд
* 2001 онд Ардын Хувьсгалын 80 жилийн ойн медаль
* 2004 онд Боловсролын тэргүүний ажилтан цол тэмдэг
* 2006 онд Төрийн дээд шагнал [[Алтан гадас одон|“Алтан гадас]]” одон
* Ардчилсан Намын дээд шагнал “[[Чингисийн одон”]]
* МоАХ-ны дээд шагнал “[[Эрх чөлөөний одон”]]
* Их монгол улс байгуулагдсаны 800 жилийн ойн медаль
* Нийгмийн даатгалын хүндэт ажилтан цол тэмдэг
* 2009 онд [[Хөдөлмөрийн гавъяаны улаан тугийн одон]] &lt;br /&gt;
[[Файл:С.Эрдэнэ.jpg|thumb|УИХ-ын гишүүн С.Эрдэнэ чуулганы танхимд]]

== Санаачилсан хууль, УИХ-ын бусад шийдвэрийн төсөл&lt;ref&gt;Санаачлан боловсруулж батлуулсан хууль тогтоомж, батлуулахаар өргөн барисан төсөл&lt;/ref&gt; ==
Улсын Их Хурлын гишүүн С.Эрдэнэ нь 3 удаа (2009 он, 2012он, 2016 он)  сонгогдохдоо Иргэдийнхээ хуулиар хамгаалагдаж чадаагүй олон эрхийг баталгаажуулах, Монгол хүний хөгжлийг хангаж амьдралын чанарыг дээшлүүлэх, хүн ам, нийгмийн хамгааллын салбарт шаардлагатай бодлого, стратегийг батлуулж, хэрэгжүүлэх, төсвийг үр ашигтай зарцуулах, өгөөжийг нэмэгдүүлэхэд анхаарч ажилладаг юм. 

Өнгөрсөн хугацаанд Улсын Их Хурлын  гишүүдтэй хамтран 160 гаруй тогтоол шийдвэрийн төслийг боловсрууллаа. Мөн '''56''' хуулийг санаачлан боловсруулсны '''31'''-ийг буюу 60 хувийг [[Улсын Их Хурлын чуулган]]&lt;nowiki/&gt;аар хэлэлцүүлж, 2 хуулийн төслийг санаачлагчийн хүсэлтээр буцан татаж, ахин 2 төслийг санаачлан боловсруулсан байна.

=== 2012-2016 онд ===
[[Файл:Сайд.jpg|left|thumb|250x250px|2012-2016 онд С.Эрдэнэ нь ХАХНХ-ын Сайд байв]]
2012-2016 онд Засгийн газрын гишүүн, Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайдаар ажиллахдаа бодлогын үр шимийг хүртэх иргэд, олон нийтийн санаа бодлыг сонсох явдал нь бодлого боловсруулах суурь зарчим учраас хүн ам, зорилтод бүлгүүдийн санал бодлыг сонсох ажлыг 2012-2013 онд хэрэгжүүлж, хүүхэд өсвөр үе, залуучууд, эмэгтэйчүүд, эрэгтэйчүүд, ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд зэрэг хүн амын бүлгүүд, гэр бүлийн асуудлаар &quot;Үндэсний хэмжээний чуулган зөвлөгөө&quot;-үүдийг хийсэн. 

Зөвлөгөөний үеэр иргэд олон нийт, төрийн болон төрийн бус байгууллагын төлөөллийн саналыг сонсож, тулгамдсан асуудлуудыг тодорхойлж, боловсруулсан баримт бичгийн төслийг хэлэлцүүлж байсан нь цаашдын бодлого, стратеги боловсруулж хэрэгжүүлэх ажлын эхлэл болж байлаа.

Хүн амын бүлгүүдийн хөгжлийн асуудал, салбар дундын бодлогын уялдаа холбоог бий болгож, үйл ажиллагааг удирдан зохион байгуулах, чиг удирдлагаар хангах үүрэг бүхий бүтцийг бий болгон Хүн амын бүлгүүдийн эрхийг хамгаалах, хөгжлийг хангах эрх зүйн орчинг сайжрууллаа. 

Ажилласан жил, тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн тооцох тухай хуулийг санаачлан боловсруулж Улсын Их Хурлаас 2012 онд батлуулж хэрэгжүүлснээр Улсын хэмжээнд нийт 646 мянган иргэлийн ажилласан хугацааг 5-11 жилээр нөхөн тооцсон нь нийгмийн хамгааллын томоохон арга хэмжээ боллоо. 

Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг санаачлан боловсруулж даатгуулагч чанартай, аюулгүй эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг хүртээмжтэй авах эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний зардлаа Эрүүл мэндийн даатгалын цахим картаар шууд төлөх, төлбөрт хяналт тавих зэрэг эрхийг хуулиар тогтоолоо. 

Хамтын тэтгэврийн тухай хуулийг санаачлан батлуулсан нь ахмад настны амьдралын чанарыг сайжруулах, гэр бүлийн үнэ цэнийг нэмэгдүүлэх ач холбогдолтой хууль болсон.

=== 2016-2020 он хүртэл ===
Улсын Их Хурлын гишүүнээр ажиллахдаа (2016-2020 он хүртэл) : 
*Нийгмийн бодлого, Соёл, Шинжлэх ухааны байнгын хороо,
*Хууль зүйн байнгын хороо
*Төсвийн байнгын хороонд харьяалагдан ажиллаж, ажлын хэсэгт, ажлын хэсгийн ахлагч болон гишүүнээр ажиллаж байна.

=Олон улсын Парламентын бүлэг=
[[Файл:Үг хэлэв.jpg|thumb|2015 оны 10 дугаар сарын 7-ны өдөр НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн 70 дугаар чуулганы 3 дугаар хорооны Нийгмийн хөгжлийн асуудлаарх хуралдаанд Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайд С. Эрдэнэ үг хэлэв. |alt=|left]]
Олон Улсын Парламентын Холбооны үйл ажиллагаанд Монгол Улсын Их Хурлын зүгээс харилцаа, хамтын ажиллагааг дэмжиж ажиллах зорилго бүхий Монгол Улсын Их Хуралд байгуулагдсан үндэсний бүлгэм бөгөөд Монгол Улсын Их Хурлын гишүүдийн сайн дурын олон нийтийн байгууллага болох Монголын Парламентын Бүлгэм юм. [[Улсын Их Хурал|Монгол Улсын Их Хурал]] болон гадаад орны хууль тогтоох байгууллагууд хоорондын харилцаа хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх зорилгоор [[Улсын Их Хурал]]&lt;nowiki/&gt;д хоёр талын парламентын бүлгүүд байгуулагдан ажилладаг. Тус бүлэгт Улсын Их Хурлын гишүүн С.Эрдэнэ нь Монголын Парламентын хорооны гүйцэтгэх хорооны дэд дарга бөгөөд дараах парламентын бүлгүүдэд гишүүнээр ажилладаг.

* Монгол-Германы хамтарсан парламентийн бүлэг
* Монгол-[[Европ]]ын парламенттай харилцах бүлэг
* Монгол-[[Израил]]ын парламентын бүлэг
* Монгол-[[Мексик]]ийн парламентын бүлэг
* Монгол-[[Унгар]]ын парламентын бүлэг

=Ардчилсан Намын дарга =

Ардчилсан Нам VI Их хурлаараа нээлттэй, оролцоотой, хариуцлагатай, цахим, бодлогын нам болох шинэчлэлийнхээ эхлэл түүхэн шийдвэрийг гаргаж, намын даргаа бүх гишүүдийн саналаар сунгаагаар тодруулахаар шийдвэрлэсэн бөгөөд  2016 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдрөөс эхэлсэн Намын даргын сонгуулийн сурталчилгаа 40 хоног үргэлжлэн, санал хураалтыг 2017 оны нэгдүгээр сарын 29-ний өдөр зохион байгуулсан.

Санал хураалтыг Монгол орон даяар явуулж, Намын даргын сонгуулийн хороо ирцийн мэдээллийг 2 цаг тутам хүлээн авч, сонгуулийн нэгдсэн дүнг хэвлэл мэдээллийн байгууллага, олон нийтэд нээлттэй ил тод байдлаар зохион байгуулав.

Энэхүү сонгуульд [[Ардчилсан Нам]]ын шинэчилсэн бүртгэлд хамрагдсан саналын эрхтэй 120,703 гишүүдийн 85,939 нь санал өгч ирц 71,2 хувьтайгаар дүнг гаргалаа.

Монгол Улсын төрийн түүхэнд намын даргаа бүх гишүүдийнхээ саналаар тодруулж, сонгуулийн нэгдсэн дүнг онооны системээр тооцсон нь [[Монголын улс төрийн намууд|Монголын улс төрд]] шинэ жишиг тогтоосон, шинэлэг зүйл боллоо.

Нэр дэвшигчид нийт 8350 онооноос хамгийн их оноог цуглуулахын төлөө өрсөлдөж нийлбэр дүнгээр

* С. Эрдэнэ - 2928,92
* Н. Алтанхуяг - 2033,08
* Ж. Батзандан - 1110,77
* Л. Гантөмөр - 1417,83
* Д. Эрдэнэбат - 857,22 оноог тус тус авсан байна.

Ингэснээр нэр дэвшигч С. Эрдэнэ намын гишүүдийн итгэлийг хүлээж намын дарга болох болзлыг хангаж [[Ардчилсан Нам]]ын дарга болов.

== Эшлэл ==
&lt;references /&gt;

{{2012-2016 оны УИХ-ын гишүүд}}
{{Хөтлөгч мөр Ардчилсан Намын дарга}}
{{DEFAULTSORT:Эрдэнэ, Содномзундуйн}}
[[Ангилал:Монголын хөдөлмөр ба нийгмийн хамгааллын сайд]]
[[Ангилал:Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн]]
[[Ангилал:Ардчилсан Намын дарга]]
[[Ангилал:Алтан гадас одон шагналтан]]
[[Ангилал:Хөдөлмөрийн Гавьяаны Улаан Тугийн одон шагналтан (Монгол)]]
[[Ангилал:Монголчууд]]
[[Ангилал:1963 онд төрсөн]]</text>
      <sha1>1wd9kxx1k4yr8gq098kolz8tigcyg2f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Чин Улсын эрхшээл дэх Монгол орон</title>
    <ns>0</ns>
    <id>27985</id>
    <revision>
      <id>707264</id>
      <parentid>707088</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T00:29:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87173" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 


Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.


Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “шинэ засгийн бодлого” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа. XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.


Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.


Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 


XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ.1911 – 1912 оны Монголын ард түмний үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм. 


1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд Халхууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд Галдан хаан ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.


Халх Манжид     эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 


Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор  голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл  илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх  оролдлого хийжээ.1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.Монголын түүхийг үечлэх нь Монголын эзэнт гүрний үе. Энэ үеийг хоёр байдлаар тусгайлан авч үзэж болно. Эхнийх нь Язгуур Монгол гүрний үе буюу Өгэдэй хаанаас хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаад хүртэлх Их Монгол улсын үе юм. Язгуур Монгол гүрэн 1229-1271 онуудад оршиж байв.Уг үеийг төр барьсан их хаадын он дарааллаар нь- Өгэдэй хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Гүюг хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Мөнх хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаадын үеийн Монгол гүрэн хэмээн тухайлан үзэж болно.Чингис хааны үндэс суурийг нь тавьсан нүүдэлчдийн эзэнт гүрэн Өгэдэй хааны үед төгөлдөржин тогтсон бол Гүюг ба Мөнх хаадын үед Монгол гүрэн нүүдэл ба суурьшмал иргэншил хосолсон дэлхийн хэмжээний эзэнт гүрэн болон хөгжсөн ажээ. Хубилай гол өрсөлдөгч Аригбөх хааныг 1264 онд цэргийн хүчээр дарж хаан болсон бөгөөд тэр үе хүртэл буюу 1260-1264 онуудад Их Монгол улс хоёр хаантай байв. Харин 1271 онд Хубилай хаан “Их Монгол улс” гэх нэрийг халж, “тэнгэр тэргүүн их” гэсэн утгатай Их Юань улсыг байгуулснаа зарласан ажээ.Хоёрдахь үе бол Монголын аугаа эзэнт гүрэн биеэ даасан эзэнт улсуудад хуваагдан оршсон үе юм. Эл үеийг газарзүйн байрлал болон харъяалал, угсаа залгамжлалын байдлаар нь хэдэн хэсэгт ялгаж, тусгайлан судалсаар ирсэн билээ. Эдгээр нь- Монголын Юань улс буюу Хубилайн угсаа залгамжлал- Монголын Алтан ордны улс буюу Зүчийн угсаа залгамжлал- Монголын Цагадайн улс буюу Цагадайн угсаа залгамжлал- Монголын Иль хаадын улс буюу Хүлэгү-гийн угсаа залгамжлал болох юм.Тэрхүү Монголын бие даасан эзэнт улсуудын үеийг 1271-1368 оноор авч үзнэ. Их Монгол улс, эзэнт гүрний түүх судлалын тэргүүлэх эрдэмтдийн нэг Ш.Бира абугай Монгол улс хэрхэн хөгжиж, хувьсаж ирсэн түүхийг1. Монголд тулгар улс буюу эхэн үеийн улс буй болсон үе (1206-1227)2. Монголын эзэнт гүрэн буюу хөгжингүй улсын төлөвшлийн үе (1229-1259)3. Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе буюу Монголын Юань улсын үе (1260-1368) гэсэн үндсэн 3 үед хуваан үзжээ. Энд хэдэн эргэлзээтэй зүйл байгаагийн зарим нэгийг дурдваас, 1206 онд Монголд анхны тулгар төр байгуулагдаагүй, харин нэгдсэн Монгол улсыг байгуулсан , 1260-1264 онд Их Монгол улс Аригбөх ба Хубилай гэсэн хоёр хаантай байсан, Юань улс 1260 онд бус албан ёсоор 1271 онд байгуулагдсан, бас Их Юань 大元 улс нь Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе бус, харин гудайлт, бууралтын үе гэлтэй. Учир нь хууль бусаар хаан ширээг булаасан Хубилайг эсэргүүцэн бослого гаргаж тэмцсээр байсан язгуур Монгол нутгаа 40 орчим жил бүрэн захирч чадахгүй байсан Юань улсыг Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе гэхэд нэн төвөгтэй. Тэдний Юань улсын эсрэг эл тэмцэлд нэг үе Цагадайн улс ч нэгдэн орсон байсан байв. Мөн Алтан ордон, Цагадайн, Ил хаадын гэсэн улсуудыг бүхэн орхисон алдаа байна.Тэр үед язгуур Монгол нутаг Их Юань улсад багтаж байсан агаад их хаадын төвийн үе залгамжлалын үүднээс Юань улсыг төв улс, монголчуудын байгуулсан Алтан ордон, Ил хаадын зэрэг бусад улсыг нь түүний хараат түшмэг улс хэмээн тооцсоор ирсэн юм. Тэдгээр улсууд ч эхэндээ Их Юань улсад ёс төдий боловч захирагдаж байв. Харъяалагдах газар орны нутаг дэвсгэрийн хэмжээ, эдийн засгийн бааз суурь зэргээрээ Юань улс бусад улсуудаас арай илүү байсан байж ч магадгүй. Харин энэ байдал удаан үргэлжлээгүй бөгөөд XIV зууны эхэн үеэс дээрх улсууд бүрэн биеэ дааж тусгаарласан билээ. Энэ бүхнээс үзэхэд, Их Монгол улс хэд хэдэн бие даасан бага улсуудад хуваагдсан үеийг Монголын эзэнт гүрний оргил үе хэмээх нь түүхэн үнэнд харшилна.Монголын эзэнт гүрний үеийг 1229 онд Хэрлэний Хөдөө аралд Өгэдэйг Их Монгол улсын хаанд өргөмжилсөн үйл явдлаар эхлүүлж, 1368 онд Их Юань улсын сүүлчийн хаан Тогоонтөмөр Бээжингээс цугтан гарсан хэрэг явдлаар төгсгөж байна. * * *XIV-XVII зууны Монгол улсын үеийг судлаачид “Мин улсын үеийн Монгол”, “Улс төрийн бутралын үеийн Монгол”, “Ар Юань улс”, “Умард Юань улс” гэх зэргээр нэрийдэж томъёолсоор ирсэн билээ. “Мин улсын үеийн Монгол” гэдэг нь Хятад төвийн үзлийн үүднээс гарсан нэрийдэл хийгээд монголчуудыг Хятадад оршиж байсан Мин 明朝 улс (1368-1644)-ын хавсарга байдлаар авч үзсэн дээрэнгүй, доромж нэр юм. Чингэж нэрлэснээр Монгол нь тусгаар тогтносон улс бус, Мин улсын хойд талаар оршдог хэсэг эзэмшлүүд гэж ойлгогдоно. Монгол, Хятадын хоорондох худалдааг хүртэл “алба барих” хэмээн гуйвуулан томъёолдог нь ч Хятадын их гүрний дээрэнгүй үзэлтэй холбоотой. Бодит байдал дээр Монгол нь биеэ даасан, бүрэн эрхт улс байв.“Улс төрийн бутралын үеийн Монгол” гэдэг нь анх Монгол–Оросын түүхчдийн гаргаж ирсэн нэр томъёо бөгөөд судалгааны ном зохиолд машид тархаж, бараг тогтсон зүйл билээ. Өгүүлэн буй үеийн Монголын нийгмийн түүхийг зөвхөн улс төрийн үйл явц, хандлагаар нэрийдэх нь ихэд өрөөсгөл юм. Аливаа нийгмийн амьдрал олон талтай бөгөөд улс төр, эдийн засаг, соёл боловсрол, хууль зүй, шашин шүтлэг, оюун санаа, нийгмийн давхраажилтын байдал зэрэг илрэл, үйл явцуудаас бүрдэж байдаг. Иймд нийгмийн амьдралын зөвхөн нэг үзэгдэл, илрэлийг дөвийлгөн хэтрүүлж, түүгээр бүхэл бүтэн түүхэн үеийг төлөөлүүлэн томъёолж тодорхойлох нь агуулга ба хэлбэрийг зөрчилдөхөд хүргэдэг.Монголчууд улс төрийн талаар тархай бутархай байсан тэр үед хувь ноёд язгууртнуудын эзэмшил дэх эдийн засгийн байдал сайжирч, соёл урлаг боловсрол хөгжиж, нийгмийн оюун санаанд шашин шүтлэгээ дагасан эерэг өөрчлөлт бий болж байв. Бид XVI зууны Монгол улсыг соёл боловсролын хөгжлийн байдлаар нь “Сэргэн мандалтын үеийн Монгол” гэж нэрлэж болох талтай ч энэ нь нийгмийн амьдралын бусад талуудыг бүрэн харуулж төлөөлж чадахгүй тул ингэж нэрлэхгүй нь мэдээж хэрэг юм.Эдгээр алдаатай байдлаас зайлсхийх гол арга бол түүхэн он цагийн хязгаараар нэрийдэх явдал юм. Ингэнэ гэвэл уг түүхэн үеийг “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” хэмээн нэрлэнэ. Нөгөө нэг арга нь тухайн үеийн хууль эрх зүйн баримт бичигт тэмдэглэгдсэн улсын нэрээр нэрийдэх явдал юм. 1640 онд баталсан “Их цааз” хуулийн эхэн хэсэгт “dцčin dцrben qoyar-un noyad ekilen jokiyaba” (Дөчин дөрвөн хоёрын ноёд эхлэн зохиов) хэмээн өгүүлдэг нь тухайн үеийн Монгол улсын албан ёсны нэрийг дурдсан хэрэг бүлгээ. “Дөчин, дөрвөн хоёр–dцčin dцrben qoyar” гэдэг улсын нэрийг анх Монголын алдарт түүхч Саган сэцэн өөрийн зохиолдоо баримталсан билээ.“Ар Юань улс” буюу “Умард Юань улс” гэдэг нэр нь мөн л Хятадын түүхчдийн баримталдаг үзэл баримтлалын нэг юм. Хятад дахь монголчуудын засаглал унаж, эх нутагтаа ирснээс хойш 20 хүрэхгүй жилийн зурвас үед хэрэглэж байсан “Хойд Юань улс” гэдэг нэрээр бүхэл бүтэн 200 гаруй жилийн түүхэн үеийг нэрийдсэн алдаатай юм. Монголчууд ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөхгүй, эргэж довтлон Их Юань улсыг сэргээн тогтоохыг зорьж байсан тул улсдаа түр зуур “Хойд Юань” гэдэг нэр өгсөн байв. Хэргийн явцаар тавьсан зорилгодоо хүрэх цэрэг ба эдийн засгийн боломж үгүй болсноор энэ санаархлаа орхисон юм. Гүйличи хаан (1402-1408)-ы үеэс “Хойд Юань” нэрийг халж Татар буюу Монгол хэмээн нэрлэх болсон байдаг.Энэ үеийн Монголыг эдгээр элдэв зохиомол, гуйвуулсан, доромж нэрээр бус, “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” эсэхүл “Дөчин, Дөрвөн хоёрын Монгол улс” гэсэн нэрээр нэрийдэх нь зүйтэй болов уу.“Дөчин дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үеийг урьд өмнө нь 2 үе болгож ирсэн билээ. Тэр нь 1. Билигт хаанаас Мэргүрис үхэгт хаан хүртэлх үе 2. Мэргүрис үхэгт хаанаас эхэлсэн “Бага хаадын үе” юм.Мэргүрис үхэгт хаан (1455-1456)-ыг Мин улсын албан түүх “Мин ши” (明史)-д “Бага хаан” – xiao wang zi – шяо ван зы – 小王子 хэмээн тэмдэглэснээр “Бага хаадын үе” гэсэн нэрийн үүсэл тавигдсан юм. Гэхдээ энэ нь Хятадын Мин улсын түүх судрын мэдээнд тулгуурласан үечлэл тул шүүмжлэлтэй хандаж эргэж нягтлах хэрэгтэй болдог. Үүний энгийн нэг жишээ гэвэл, бүх Монголыг нэгтгэн захирч байсан Даян хааныг бага хаан хэмээн үзэх нь түүхийн үнэнд нийцэхгүй юм. Тус үеийг төр барьсан хаан тус бүрээр нь дэлгэрүүлэн үзвэл сонирхолтой дүр зураг гарах нь гарцаагүй. Харин олон хаад богинохон хугацаанд төр барьсан хийгээд тэдэнд холбогдох мэдээ сэлт харьцангуй бага тул чингэх нь ихэд хүндрэлтэй ажээ.Дээрхээс арай өөрөөр, хоёр янзаар бас үечилж болох юм. Юуны өмнө тухайн үеийн Монгол улсыг1. “Хойд Юань улс”-ын үе (1370–1388) 2. “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе (1388 оноос 1520-иод он) 3. Биеэ даасан бага улсуудын үе (1520-иод оноос хойш) гэсэн 3 том үед хувааж болох талтай.Монголын хаад эхэн үедээ Хятад дахь ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөөгүй хийгээд эргэж Юань улсыг сэргээн тогтоохыг чармайж байсан тул түр хугацаанд Юань улсын төр арын нутагтаа ирсэн хэмээн “Хойд Юань улс” гэсэн нэрийг анх Билигт хаан (1370-1378) авч хэрэглэжээ. Энэ талаар Монголын түүхч Рашпунцаг “Тэндээс Шуньди хааны хальсны хойно, хунтайж Аюушридара гучин дөрвөн насандаа, цагаан нохой жил Инчанфу хотноо хааны их тавцанд залгамжлан сууж, Хойд Юань улс хэмээн нэрийдээд хотол Монгол улсаа эзлэн суув” хэмээн өгүүлсэн байдаг.Хожим Төгстөмөр Усхал хаан (1378-1388) алагдснаас хойш Монголын язгууртнуудын Юань улсыг сэргээх тогтоох санаархал бүтэхгүй нь тодорхой болсон агаад уг нэрийг хэрэглэхийг больж, Монголын үндсэн хоёр хэсэг болох дөчин түмэн зүүн Монгол, дөрвөн түмэн Ойрад буюу баруун Монголын нэрээр нэрлэгдсэн “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе эхэлдэг.Улмаар Монгол дахь улс төрийн тогтворгүй байдал, хаант төрийн хүчин чадал суларсан, салан тусгаарлах хүчний идэвхжил зэргээс шалтгаалан “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улс харьцангуй биеэ даасан хэд хэдэн бага улсуудад хуваагдан задрах үйл явц эхэлжээ. Батмөнх даян хаан нас барсны дараахнаас биеэ даасан бага улсуудын үе эхлэх бөгөөд тэдгээр нь Ойрад Монгол, Халх Монгол, Өвөр Монгол, Хөх нуурын Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс зэрэг юм. Харин Буриад монголчууд Халхын, Ижил мөрний монголчууд Ойрад Монголын хараат түшмэг байдалтай оршиж байв. Мөн XIV-XVII зууны Монгол улсыг үүнээс арай өөрөөр, доорхи байдлаар 2 үе болгон авч үзэж болох юм. 1.Билигт хаанаас Элбэг хаан хүртэлх нэгдсэн улсын үе. Энэ нь 1370-1402 он буюу Билэгт хаанаас Элбэг нигүүлсэгч хаан хүртэлх үеийг хамарна. Монголын Юань гүрний үеэс эхлээд биеэ даах байдалтай болж ирсэн ойрадууд их хаанд захирагдахын эсрэг байсаар ирсэн хийгээд тэд Элбэг хааны үйлдсэн бурангуй хэргээр шалтаглан бүрмөсөн тусгаарлан салсан ажээ. Тийнхүү энэ үеийн төгсгөлөөр Монгол улс зүүн, баруун хэмээсэн хоёр хэсэгт хуваагдсан юм.2.Тогоон тайшаас Түмэн хаан хүртэлх улс төрийн нэгдлийг сэргээх тэмцлийн үе. 


Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.


Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм.Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй. Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ.1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>oltvg621o83rztpb234a17e2ylnj8ly</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707265</id>
      <parentid>707264</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T00:32:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Манжийн улс төрийн бодлого */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87170" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “шинэ засгийн бодлого” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 


XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ.1911 – 1912 оны Монголын ард түмний үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм. 


1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд Халхууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд Галдан хаан ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.


Халх Манжид     эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 


Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор  голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл  илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх  оролдлого хийжээ.1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.Монголын түүхийг үечлэх нь Монголын эзэнт гүрний үе. Энэ үеийг хоёр байдлаар тусгайлан авч үзэж болно. Эхнийх нь Язгуур Монгол гүрний үе буюу Өгэдэй хаанаас хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаад хүртэлх Их Монгол улсын үе юм. Язгуур Монгол гүрэн 1229-1271 онуудад оршиж байв.Уг үеийг төр барьсан их хаадын он дарааллаар нь- Өгэдэй хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Гүюг хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Мөнх хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаадын үеийн Монгол гүрэн хэмээн тухайлан үзэж болно.Чингис хааны үндэс суурийг нь тавьсан нүүдэлчдийн эзэнт гүрэн Өгэдэй хааны үед төгөлдөржин тогтсон бол Гүюг ба Мөнх хаадын үед Монгол гүрэн нүүдэл ба суурьшмал иргэншил хосолсон дэлхийн хэмжээний эзэнт гүрэн болон хөгжсөн ажээ. Хубилай гол өрсөлдөгч Аригбөх хааныг 1264 онд цэргийн хүчээр дарж хаан болсон бөгөөд тэр үе хүртэл буюу 1260-1264 онуудад Их Монгол улс хоёр хаантай байв. Харин 1271 онд Хубилай хаан “Их Монгол улс” гэх нэрийг халж, “тэнгэр тэргүүн их” гэсэн утгатай Их Юань улсыг байгуулснаа зарласан ажээ.Хоёрдахь үе бол Монголын аугаа эзэнт гүрэн биеэ даасан эзэнт улсуудад хуваагдан оршсон үе юм. Эл үеийг газарзүйн байрлал болон харъяалал, угсаа залгамжлалын байдлаар нь хэдэн хэсэгт ялгаж, тусгайлан судалсаар ирсэн билээ. Эдгээр нь- Монголын Юань улс буюу Хубилайн угсаа залгамжлал- Монголын Алтан ордны улс буюу Зүчийн угсаа залгамжлал- Монголын Цагадайн улс буюу Цагадайн угсаа залгамжлал- Монголын Иль хаадын улс буюу Хүлэгү-гийн угсаа залгамжлал болох юм.Тэрхүү Монголын бие даасан эзэнт улсуудын үеийг 1271-1368 оноор авч үзнэ. Их Монгол улс, эзэнт гүрний түүх судлалын тэргүүлэх эрдэмтдийн нэг Ш.Бира абугай Монгол улс хэрхэн хөгжиж, хувьсаж ирсэн түүхийг1. Монголд тулгар улс буюу эхэн үеийн улс буй болсон үе (1206-1227)2. Монголын эзэнт гүрэн буюу хөгжингүй улсын төлөвшлийн үе (1229-1259)3. Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе буюу Монголын Юань улсын үе (1260-1368) гэсэн үндсэн 3 үед хуваан үзжээ. Энд хэдэн эргэлзээтэй зүйл байгаагийн зарим нэгийг дурдваас, 1206 онд Монголд анхны тулгар төр байгуулагдаагүй, харин нэгдсэн Монгол улсыг байгуулсан , 1260-1264 онд Их Монгол улс Аригбөх ба Хубилай гэсэн хоёр хаантай байсан, Юань улс 1260 онд бус албан ёсоор 1271 онд байгуулагдсан, бас Их Юань 大元 улс нь Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе бус, харин гудайлт, бууралтын үе гэлтэй. Учир нь хууль бусаар хаан ширээг булаасан Хубилайг эсэргүүцэн бослого гаргаж тэмцсээр байсан язгуур Монгол нутгаа 40 орчим жил бүрэн захирч чадахгүй байсан Юань улсыг Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе гэхэд нэн төвөгтэй. Тэдний Юань улсын эсрэг эл тэмцэлд нэг үе Цагадайн улс ч нэгдэн орсон байсан байв. Мөн Алтан ордон, Цагадайн, Ил хаадын гэсэн улсуудыг бүхэн орхисон алдаа байна.Тэр үед язгуур Монгол нутаг Их Юань улсад багтаж байсан агаад их хаадын төвийн үе залгамжлалын үүднээс Юань улсыг төв улс, монголчуудын байгуулсан Алтан ордон, Ил хаадын зэрэг бусад улсыг нь түүний хараат түшмэг улс хэмээн тооцсоор ирсэн юм. Тэдгээр улсууд ч эхэндээ Их Юань улсад ёс төдий боловч захирагдаж байв. Харъяалагдах газар орны нутаг дэвсгэрийн хэмжээ, эдийн засгийн бааз суурь зэргээрээ Юань улс бусад улсуудаас арай илүү байсан байж ч магадгүй. Харин энэ байдал удаан үргэлжлээгүй бөгөөд XIV зууны эхэн үеэс дээрх улсууд бүрэн биеэ дааж тусгаарласан билээ. Энэ бүхнээс үзэхэд, Их Монгол улс хэд хэдэн бие даасан бага улсуудад хуваагдсан үеийг Монголын эзэнт гүрний оргил үе хэмээх нь түүхэн үнэнд харшилна.Монголын эзэнт гүрний үеийг 1229 онд Хэрлэний Хөдөө аралд Өгэдэйг Их Монгол улсын хаанд өргөмжилсөн үйл явдлаар эхлүүлж, 1368 онд Их Юань улсын сүүлчийн хаан Тогоонтөмөр Бээжингээс цугтан гарсан хэрэг явдлаар төгсгөж байна. * * *XIV-XVII зууны Монгол улсын үеийг судлаачид “Мин улсын үеийн Монгол”, “Улс төрийн бутралын үеийн Монгол”, “Ар Юань улс”, “Умард Юань улс” гэх зэргээр нэрийдэж томъёолсоор ирсэн билээ. “Мин улсын үеийн Монгол” гэдэг нь Хятад төвийн үзлийн үүднээс гарсан нэрийдэл хийгээд монголчуудыг Хятадад оршиж байсан Мин 明朝 улс (1368-1644)-ын хавсарга байдлаар авч үзсэн дээрэнгүй, доромж нэр юм. Чингэж нэрлэснээр Монгол нь тусгаар тогтносон улс бус, Мин улсын хойд талаар оршдог хэсэг эзэмшлүүд гэж ойлгогдоно. Монгол, Хятадын хоорондох худалдааг хүртэл “алба барих” хэмээн гуйвуулан томъёолдог нь ч Хятадын их гүрний дээрэнгүй үзэлтэй холбоотой. Бодит байдал дээр Монгол нь биеэ даасан, бүрэн эрхт улс байв.“Улс төрийн бутралын үеийн Монгол” гэдэг нь анх Монгол–Оросын түүхчдийн гаргаж ирсэн нэр томъёо бөгөөд судалгааны ном зохиолд машид тархаж, бараг тогтсон зүйл билээ. Өгүүлэн буй үеийн Монголын нийгмийн түүхийг зөвхөн улс төрийн үйл явц, хандлагаар нэрийдэх нь ихэд өрөөсгөл юм. Аливаа нийгмийн амьдрал олон талтай бөгөөд улс төр, эдийн засаг, соёл боловсрол, хууль зүй, шашин шүтлэг, оюун санаа, нийгмийн давхраажилтын байдал зэрэг илрэл, үйл явцуудаас бүрдэж байдаг. Иймд нийгмийн амьдралын зөвхөн нэг үзэгдэл, илрэлийг дөвийлгөн хэтрүүлж, түүгээр бүхэл бүтэн түүхэн үеийг төлөөлүүлэн томъёолж тодорхойлох нь агуулга ба хэлбэрийг зөрчилдөхөд хүргэдэг.Монголчууд улс төрийн талаар тархай бутархай байсан тэр үед хувь ноёд язгууртнуудын эзэмшил дэх эдийн засгийн байдал сайжирч, соёл урлаг боловсрол хөгжиж, нийгмийн оюун санаанд шашин шүтлэгээ дагасан эерэг өөрчлөлт бий болж байв. Бид XVI зууны Монгол улсыг соёл боловсролын хөгжлийн байдлаар нь “Сэргэн мандалтын үеийн Монгол” гэж нэрлэж болох талтай ч энэ нь нийгмийн амьдралын бусад талуудыг бүрэн харуулж төлөөлж чадахгүй тул ингэж нэрлэхгүй нь мэдээж хэрэг юм.Эдгээр алдаатай байдлаас зайлсхийх гол арга бол түүхэн он цагийн хязгаараар нэрийдэх явдал юм. Ингэнэ гэвэл уг түүхэн үеийг “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” хэмээн нэрлэнэ. Нөгөө нэг арга нь тухайн үеийн хууль эрх зүйн баримт бичигт тэмдэглэгдсэн улсын нэрээр нэрийдэх явдал юм. 1640 онд баталсан “Их цааз” хуулийн эхэн хэсэгт “dцčin dцrben qoyar-un noyad ekilen jokiyaba” (Дөчин дөрвөн хоёрын ноёд эхлэн зохиов) хэмээн өгүүлдэг нь тухайн үеийн Монгол улсын албан ёсны нэрийг дурдсан хэрэг бүлгээ. “Дөчин, дөрвөн хоёр–dцčin dцrben qoyar” гэдэг улсын нэрийг анх Монголын алдарт түүхч Саган сэцэн өөрийн зохиолдоо баримталсан билээ.“Ар Юань улс” буюу “Умард Юань улс” гэдэг нэр нь мөн л Хятадын түүхчдийн баримталдаг үзэл баримтлалын нэг юм. Хятад дахь монголчуудын засаглал унаж, эх нутагтаа ирснээс хойш 20 хүрэхгүй жилийн зурвас үед хэрэглэж байсан “Хойд Юань улс” гэдэг нэрээр бүхэл бүтэн 200 гаруй жилийн түүхэн үеийг нэрийдсэн алдаатай юм. Монголчууд ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөхгүй, эргэж довтлон Их Юань улсыг сэргээн тогтоохыг зорьж байсан тул улсдаа түр зуур “Хойд Юань” гэдэг нэр өгсөн байв. Хэргийн явцаар тавьсан зорилгодоо хүрэх цэрэг ба эдийн засгийн боломж үгүй болсноор энэ санаархлаа орхисон юм. Гүйличи хаан (1402-1408)-ы үеэс “Хойд Юань” нэрийг халж Татар буюу Монгол хэмээн нэрлэх болсон байдаг.Энэ үеийн Монголыг эдгээр элдэв зохиомол, гуйвуулсан, доромж нэрээр бус, “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” эсэхүл “Дөчин, Дөрвөн хоёрын Монгол улс” гэсэн нэрээр нэрийдэх нь зүйтэй болов уу.“Дөчин дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үеийг урьд өмнө нь 2 үе болгож ирсэн билээ. Тэр нь 1. Билигт хаанаас Мэргүрис үхэгт хаан хүртэлх үе 2. Мэргүрис үхэгт хаанаас эхэлсэн “Бага хаадын үе” юм.Мэргүрис үхэгт хаан (1455-1456)-ыг Мин улсын албан түүх “Мин ши” (明史)-д “Бага хаан” – xiao wang zi – шяо ван зы – 小王子 хэмээн тэмдэглэснээр “Бага хаадын үе” гэсэн нэрийн үүсэл тавигдсан юм. Гэхдээ энэ нь Хятадын Мин улсын түүх судрын мэдээнд тулгуурласан үечлэл тул шүүмжлэлтэй хандаж эргэж нягтлах хэрэгтэй болдог. Үүний энгийн нэг жишээ гэвэл, бүх Монголыг нэгтгэн захирч байсан Даян хааныг бага хаан хэмээн үзэх нь түүхийн үнэнд нийцэхгүй юм. Тус үеийг төр барьсан хаан тус бүрээр нь дэлгэрүүлэн үзвэл сонирхолтой дүр зураг гарах нь гарцаагүй. Харин олон хаад богинохон хугацаанд төр барьсан хийгээд тэдэнд холбогдох мэдээ сэлт харьцангуй бага тул чингэх нь ихэд хүндрэлтэй ажээ.Дээрхээс арай өөрөөр, хоёр янзаар бас үечилж болох юм. Юуны өмнө тухайн үеийн Монгол улсыг1. “Хойд Юань улс”-ын үе (1370–1388) 2. “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе (1388 оноос 1520-иод он) 3. Биеэ даасан бага улсуудын үе (1520-иод оноос хойш) гэсэн 3 том үед хувааж болох талтай.Монголын хаад эхэн үедээ Хятад дахь ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөөгүй хийгээд эргэж Юань улсыг сэргээн тогтоохыг чармайж байсан тул түр хугацаанд Юань улсын төр арын нутагтаа ирсэн хэмээн “Хойд Юань улс” гэсэн нэрийг анх Билигт хаан (1370-1378) авч хэрэглэжээ. Энэ талаар Монголын түүхч Рашпунцаг “Тэндээс Шуньди хааны хальсны хойно, хунтайж Аюушридара гучин дөрвөн насандаа, цагаан нохой жил Инчанфу хотноо хааны их тавцанд залгамжлан сууж, Хойд Юань улс хэмээн нэрийдээд хотол Монгол улсаа эзлэн суув” хэмээн өгүүлсэн байдаг.Хожим Төгстөмөр Усхал хаан (1378-1388) алагдснаас хойш Монголын язгууртнуудын Юань улсыг сэргээх тогтоох санаархал бүтэхгүй нь тодорхой болсон агаад уг нэрийг хэрэглэхийг больж, Монголын үндсэн хоёр хэсэг болох дөчин түмэн зүүн Монгол, дөрвөн түмэн Ойрад буюу баруун Монголын нэрээр нэрлэгдсэн “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе эхэлдэг.Улмаар Монгол дахь улс төрийн тогтворгүй байдал, хаант төрийн хүчин чадал суларсан, салан тусгаарлах хүчний идэвхжил зэргээс шалтгаалан “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улс харьцангуй биеэ даасан хэд хэдэн бага улсуудад хуваагдан задрах үйл явц эхэлжээ. Батмөнх даян хаан нас барсны дараахнаас биеэ даасан бага улсуудын үе эхлэх бөгөөд тэдгээр нь Ойрад Монгол, Халх Монгол, Өвөр Монгол, Хөх нуурын Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс зэрэг юм. Харин Буриад монголчууд Халхын, Ижил мөрний монголчууд Ойрад Монголын хараат түшмэг байдалтай оршиж байв. Мөн XIV-XVII зууны Монгол улсыг үүнээс арай өөрөөр, доорхи байдлаар 2 үе болгон авч үзэж болох юм. 1.Билигт хаанаас Элбэг хаан хүртэлх нэгдсэн улсын үе. Энэ нь 1370-1402 он буюу Билэгт хаанаас Элбэг нигүүлсэгч хаан хүртэлх үеийг хамарна. Монголын Юань гүрний үеэс эхлээд биеэ даах байдалтай болж ирсэн ойрадууд их хаанд захирагдахын эсрэг байсаар ирсэн хийгээд тэд Элбэг хааны үйлдсэн бурангуй хэргээр шалтаглан бүрмөсөн тусгаарлан салсан ажээ. Тийнхүү энэ үеийн төгсгөлөөр Монгол улс зүүн, баруун хэмээсэн хоёр хэсэгт хуваагдсан юм.2.Тогоон тайшаас Түмэн хаан хүртэлх улс төрийн нэгдлийг сэргээх тэмцлийн үе. 


Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.


Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм.Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй. Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ.1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>5ebi0oqvbqxkrz22rq6jpl3ztcyimhs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707266</id>
      <parentid>707265</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T00:37:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87239" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “шинэ засгийн бодлого” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 


XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ.1911 – 1912 оны Монголын ард түмний үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм. 


1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд Халхууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд Галдан хаан ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.


Халх Манжид     эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 


Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор  голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл  илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх  оролдлого хийжээ.1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.Монголын түүхийг үечлэх нь Монголын эзэнт гүрний үе. Энэ үеийг хоёр байдлаар тусгайлан авч үзэж болно. Эхнийх нь Язгуур Монгол гүрний үе буюу Өгэдэй хаанаас хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаад хүртэлх Их Монгол улсын үе юм. Язгуур Монгол гүрэн 1229-1271 онуудад оршиж байв.Уг үеийг төр барьсан их хаадын он дарааллаар нь- Өгэдэй хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Гүюг хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Мөнх хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаадын үеийн Монгол гүрэн хэмээн тухайлан үзэж болно.Чингис хааны үндэс суурийг нь тавьсан нүүдэлчдийн эзэнт гүрэн Өгэдэй хааны үед төгөлдөржин тогтсон бол Гүюг ба Мөнх хаадын үед Монгол гүрэн нүүдэл ба суурьшмал иргэншил хосолсон дэлхийн хэмжээний эзэнт гүрэн болон хөгжсөн ажээ. Хубилай гол өрсөлдөгч Аригбөх хааныг 1264 онд цэргийн хүчээр дарж хаан болсон бөгөөд тэр үе хүртэл буюу 1260-1264 онуудад Их Монгол улс хоёр хаантай байв. Харин 1271 онд Хубилай хаан “Их Монгол улс” гэх нэрийг халж, “тэнгэр тэргүүн их” гэсэн утгатай Их Юань улсыг байгуулснаа зарласан ажээ.Хоёрдахь үе бол Монголын аугаа эзэнт гүрэн биеэ даасан эзэнт улсуудад хуваагдан оршсон үе юм. Эл үеийг газарзүйн байрлал болон харъяалал, угсаа залгамжлалын байдлаар нь хэдэн хэсэгт ялгаж, тусгайлан судалсаар ирсэн билээ. Эдгээр нь- Монголын Юань улс буюу Хубилайн угсаа залгамжлал- Монголын Алтан ордны улс буюу Зүчийн угсаа залгамжлал- Монголын Цагадайн улс буюу Цагадайн угсаа залгамжлал- Монголын Иль хаадын улс буюу Хүлэгү-гийн угсаа залгамжлал болох юм.Тэрхүү Монголын бие даасан эзэнт улсуудын үеийг 1271-1368 оноор авч үзнэ. Их Монгол улс, эзэнт гүрний түүх судлалын тэргүүлэх эрдэмтдийн нэг Ш.Бира абугай Монгол улс хэрхэн хөгжиж, хувьсаж ирсэн түүхийг1. Монголд тулгар улс буюу эхэн үеийн улс буй болсон үе (1206-1227)2. Монголын эзэнт гүрэн буюу хөгжингүй улсын төлөвшлийн үе (1229-1259)3. Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе буюу Монголын Юань улсын үе (1260-1368) гэсэн үндсэн 3 үед хуваан үзжээ. Энд хэдэн эргэлзээтэй зүйл байгаагийн зарим нэгийг дурдваас, 1206 онд Монголд анхны тулгар төр байгуулагдаагүй, харин нэгдсэн Монгол улсыг байгуулсан , 1260-1264 онд Их Монгол улс Аригбөх ба Хубилай гэсэн хоёр хаантай байсан, Юань улс 1260 онд бус албан ёсоор 1271 онд байгуулагдсан, бас Их Юань 大元 улс нь Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе бус, харин гудайлт, бууралтын үе гэлтэй. Учир нь хууль бусаар хаан ширээг булаасан Хубилайг эсэргүүцэн бослого гаргаж тэмцсээр байсан язгуур Монгол нутгаа 40 орчим жил бүрэн захирч чадахгүй байсан Юань улсыг Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе гэхэд нэн төвөгтэй. Тэдний Юань улсын эсрэг эл тэмцэлд нэг үе Цагадайн улс ч нэгдэн орсон байсан байв. Мөн Алтан ордон, Цагадайн, Ил хаадын гэсэн улсуудыг бүхэн орхисон алдаа байна.Тэр үед язгуур Монгол нутаг Их Юань улсад багтаж байсан агаад их хаадын төвийн үе залгамжлалын үүднээс Юань улсыг төв улс, монголчуудын байгуулсан Алтан ордон, Ил хаадын зэрэг бусад улсыг нь түүний хараат түшмэг улс хэмээн тооцсоор ирсэн юм. Тэдгээр улсууд ч эхэндээ Их Юань улсад ёс төдий боловч захирагдаж байв. Харъяалагдах газар орны нутаг дэвсгэрийн хэмжээ, эдийн засгийн бааз суурь зэргээрээ Юань улс бусад улсуудаас арай илүү байсан байж ч магадгүй. Харин энэ байдал удаан үргэлжлээгүй бөгөөд XIV зууны эхэн үеэс дээрх улсууд бүрэн биеэ дааж тусгаарласан билээ. Энэ бүхнээс үзэхэд, Их Монгол улс хэд хэдэн бие даасан бага улсуудад хуваагдсан үеийг Монголын эзэнт гүрний оргил үе хэмээх нь түүхэн үнэнд харшилна.Монголын эзэнт гүрний үеийг 1229 онд Хэрлэний Хөдөө аралд Өгэдэйг Их Монгол улсын хаанд өргөмжилсөн үйл явдлаар эхлүүлж, 1368 онд Их Юань улсын сүүлчийн хаан Тогоонтөмөр Бээжингээс цугтан гарсан хэрэг явдлаар төгсгөж байна. * * *XIV-XVII зууны Монгол улсын үеийг судлаачид “Мин улсын үеийн Монгол”, “Улс төрийн бутралын үеийн Монгол”, “Ар Юань улс”, “Умард Юань улс” гэх зэргээр нэрийдэж томъёолсоор ирсэн билээ. “Мин улсын үеийн Монгол” гэдэг нь Хятад төвийн үзлийн үүднээс гарсан нэрийдэл хийгээд монголчуудыг Хятадад оршиж байсан Мин 明朝 улс (1368-1644)-ын хавсарга байдлаар авч үзсэн дээрэнгүй, доромж нэр юм. Чингэж нэрлэснээр Монгол нь тусгаар тогтносон улс бус, Мин улсын хойд талаар оршдог хэсэг эзэмшлүүд гэж ойлгогдоно. Монгол, Хятадын хоорондох худалдааг хүртэл “алба барих” хэмээн гуйвуулан томъёолдог нь ч Хятадын их гүрний дээрэнгүй үзэлтэй холбоотой. Бодит байдал дээр Монгол нь биеэ даасан, бүрэн эрхт улс байв.“Улс төрийн бутралын үеийн Монгол” гэдэг нь анх Монгол–Оросын түүхчдийн гаргаж ирсэн нэр томъёо бөгөөд судалгааны ном зохиолд машид тархаж, бараг тогтсон зүйл билээ. Өгүүлэн буй үеийн Монголын нийгмийн түүхийг зөвхөн улс төрийн үйл явц, хандлагаар нэрийдэх нь ихэд өрөөсгөл юм. Аливаа нийгмийн амьдрал олон талтай бөгөөд улс төр, эдийн засаг, соёл боловсрол, хууль зүй, шашин шүтлэг, оюун санаа, нийгмийн давхраажилтын байдал зэрэг илрэл, үйл явцуудаас бүрдэж байдаг. Иймд нийгмийн амьдралын зөвхөн нэг үзэгдэл, илрэлийг дөвийлгөн хэтрүүлж, түүгээр бүхэл бүтэн түүхэн үеийг төлөөлүүлэн томъёолж тодорхойлох нь агуулга ба хэлбэрийг зөрчилдөхөд хүргэдэг.Монголчууд улс төрийн талаар тархай бутархай байсан тэр үед хувь ноёд язгууртнуудын эзэмшил дэх эдийн засгийн байдал сайжирч, соёл урлаг боловсрол хөгжиж, нийгмийн оюун санаанд шашин шүтлэгээ дагасан эерэг өөрчлөлт бий болж байв. Бид XVI зууны Монгол улсыг соёл боловсролын хөгжлийн байдлаар нь “Сэргэн мандалтын үеийн Монгол” гэж нэрлэж болох талтай ч энэ нь нийгмийн амьдралын бусад талуудыг бүрэн харуулж төлөөлж чадахгүй тул ингэж нэрлэхгүй нь мэдээж хэрэг юм.Эдгээр алдаатай байдлаас зайлсхийх гол арга бол түүхэн он цагийн хязгаараар нэрийдэх явдал юм. Ингэнэ гэвэл уг түүхэн үеийг “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” хэмээн нэрлэнэ. Нөгөө нэг арга нь тухайн үеийн хууль эрх зүйн баримт бичигт тэмдэглэгдсэн улсын нэрээр нэрийдэх явдал юм. 1640 онд баталсан “Их цааз” хуулийн эхэн хэсэгт “dцčin dцrben qoyar-un noyad ekilen jokiyaba” (Дөчин дөрвөн хоёрын ноёд эхлэн зохиов) хэмээн өгүүлдэг нь тухайн үеийн Монгол улсын албан ёсны нэрийг дурдсан хэрэг бүлгээ. “Дөчин, дөрвөн хоёр–dцčin dцrben qoyar” гэдэг улсын нэрийг анх Монголын алдарт түүхч Саган сэцэн өөрийн зохиолдоо баримталсан билээ.“Ар Юань улс” буюу “Умард Юань улс” гэдэг нэр нь мөн л Хятадын түүхчдийн баримталдаг үзэл баримтлалын нэг юм. Хятад дахь монголчуудын засаглал унаж, эх нутагтаа ирснээс хойш 20 хүрэхгүй жилийн зурвас үед хэрэглэж байсан “Хойд Юань улс” гэдэг нэрээр бүхэл бүтэн 200 гаруй жилийн түүхэн үеийг нэрийдсэн алдаатай юм. Монголчууд ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөхгүй, эргэж довтлон Их Юань улсыг сэргээн тогтоохыг зорьж байсан тул улсдаа түр зуур “Хойд Юань” гэдэг нэр өгсөн байв. Хэргийн явцаар тавьсан зорилгодоо хүрэх цэрэг ба эдийн засгийн боломж үгүй болсноор энэ санаархлаа орхисон юм. Гүйличи хаан (1402-1408)-ы үеэс “Хойд Юань” нэрийг халж Татар буюу Монгол хэмээн нэрлэх болсон байдаг.Энэ үеийн Монголыг эдгээр элдэв зохиомол, гуйвуулсан, доромж нэрээр бус, “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” эсэхүл “Дөчин, Дөрвөн хоёрын Монгол улс” гэсэн нэрээр нэрийдэх нь зүйтэй болов уу.“Дөчин дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үеийг урьд өмнө нь 2 үе болгож ирсэн билээ. Тэр нь 1. Билигт хаанаас Мэргүрис үхэгт хаан хүртэлх үе 2. Мэргүрис үхэгт хаанаас эхэлсэн “Бага хаадын үе” юм.Мэргүрис үхэгт хаан (1455-1456)-ыг Мин улсын албан түүх “Мин ши” (明史)-д “Бага хаан” – xiao wang zi – шяо ван зы – 小王子 хэмээн тэмдэглэснээр “Бага хаадын үе” гэсэн нэрийн үүсэл тавигдсан юм. Гэхдээ энэ нь Хятадын Мин улсын түүх судрын мэдээнд тулгуурласан үечлэл тул шүүмжлэлтэй хандаж эргэж нягтлах хэрэгтэй болдог. Үүний энгийн нэг жишээ гэвэл, бүх Монголыг нэгтгэн захирч байсан Даян хааныг бага хаан хэмээн үзэх нь түүхийн үнэнд нийцэхгүй юм. Тус үеийг төр барьсан хаан тус бүрээр нь дэлгэрүүлэн үзвэл сонирхолтой дүр зураг гарах нь гарцаагүй. Харин олон хаад богинохон хугацаанд төр барьсан хийгээд тэдэнд холбогдох мэдээ сэлт харьцангуй бага тул чингэх нь ихэд хүндрэлтэй ажээ.Дээрхээс арай өөрөөр, хоёр янзаар бас үечилж болох юм. Юуны өмнө тухайн үеийн Монгол улсыг1. “Хойд Юань улс”-ын үе (1370–1388) 2. “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе (1388 оноос 1520-иод он) 3. Биеэ даасан бага улсуудын үе (1520-иод оноос хойш) гэсэн 3 том үед хувааж болох талтай.Монголын хаад эхэн үедээ Хятад дахь ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөөгүй хийгээд эргэж Юань улсыг сэргээн тогтоохыг чармайж байсан тул түр хугацаанд Юань улсын төр арын нутагтаа ирсэн хэмээн “Хойд Юань улс” гэсэн нэрийг анх Билигт хаан (1370-1378) авч хэрэглэжээ. Энэ талаар Монголын түүхч Рашпунцаг “Тэндээс Шуньди хааны хальсны хойно, хунтайж Аюушридара гучин дөрвөн насандаа, цагаан нохой жил Инчанфу хотноо хааны их тавцанд залгамжлан сууж, Хойд Юань улс хэмээн нэрийдээд хотол Монгол улсаа эзлэн суув” хэмээн өгүүлсэн байдаг.Хожим Төгстөмөр Усхал хаан (1378-1388) алагдснаас хойш Монголын язгууртнуудын Юань улсыг сэргээх тогтоох санаархал бүтэхгүй нь тодорхой болсон агаад уг нэрийг хэрэглэхийг больж, Монголын үндсэн хоёр хэсэг болох дөчин түмэн зүүн Монгол, дөрвөн түмэн Ойрад буюу баруун Монголын нэрээр нэрлэгдсэн “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе эхэлдэг.Улмаар Монгол дахь улс төрийн тогтворгүй байдал, хаант төрийн хүчин чадал суларсан, салан тусгаарлах хүчний идэвхжил зэргээс шалтгаалан “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улс харьцангуй биеэ даасан хэд хэдэн бага улсуудад хуваагдан задрах үйл явц эхэлжээ. Батмөнх даян хаан нас барсны дараахнаас биеэ даасан бага улсуудын үе эхлэх бөгөөд тэдгээр нь Ойрад Монгол, Халх Монгол, Өвөр Монгол, Хөх нуурын Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс зэрэг юм. Харин Буриад монголчууд Халхын, Ижил мөрний монголчууд Ойрад Монголын хараат түшмэг байдалтай оршиж байв. Мөн XIV-XVII зууны Монгол улсыг үүнээс арай өөрөөр, доорхи байдлаар 2 үе болгон авч үзэж болох юм. 1.Билигт хаанаас Элбэг хаан хүртэлх нэгдсэн улсын үе. Энэ нь 1370-1402 он буюу Билэгт хаанаас Элбэг нигүүлсэгч хаан хүртэлх үеийг хамарна. Монголын Юань гүрний үеэс эхлээд биеэ даах байдалтай болж ирсэн ойрадууд их хаанд захирагдахын эсрэг байсаар ирсэн хийгээд тэд Элбэг хааны үйлдсэн бурангуй хэргээр шалтаглан бүрмөсөн тусгаарлан салсан ажээ. Тийнхүү энэ үеийн төгсгөлөөр Монгол улс зүүн, баруун хэмээсэн хоёр хэсэгт хуваагдсан юм.2.Тогоон тайшаас Түмэн хаан хүртэлх улс төрийн нэгдлийг сэргээх тэмцлийн үе. 


Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.


Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм.Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй. Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ.1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>lqswrtojpfr9dfh5fdvdu4pdmtzn0xt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707267</id>
      <parentid>707266</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T00:38:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Манжийн үеийн монголын хууль цааз */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87243" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 


XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ.1911 – 1912 оны Монголын ард түмний үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм. 


1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд Халхууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд Галдан хаан ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.


Халх Манжид     эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 


Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор  голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл  илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх  оролдлого хийжээ.1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.Монголын түүхийг үечлэх нь Монголын эзэнт гүрний үе. Энэ үеийг хоёр байдлаар тусгайлан авч үзэж болно. Эхнийх нь Язгуур Монгол гүрний үе буюу Өгэдэй хаанаас хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаад хүртэлх Их Монгол улсын үе юм. Язгуур Монгол гүрэн 1229-1271 онуудад оршиж байв.Уг үеийг төр барьсан их хаадын он дарааллаар нь- Өгэдэй хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Гүюг хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Мөнх хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаадын үеийн Монгол гүрэн хэмээн тухайлан үзэж болно.Чингис хааны үндэс суурийг нь тавьсан нүүдэлчдийн эзэнт гүрэн Өгэдэй хааны үед төгөлдөржин тогтсон бол Гүюг ба Мөнх хаадын үед Монгол гүрэн нүүдэл ба суурьшмал иргэншил хосолсон дэлхийн хэмжээний эзэнт гүрэн болон хөгжсөн ажээ. Хубилай гол өрсөлдөгч Аригбөх хааныг 1264 онд цэргийн хүчээр дарж хаан болсон бөгөөд тэр үе хүртэл буюу 1260-1264 онуудад Их Монгол улс хоёр хаантай байв. Харин 1271 онд Хубилай хаан “Их Монгол улс” гэх нэрийг халж, “тэнгэр тэргүүн их” гэсэн утгатай Их Юань улсыг байгуулснаа зарласан ажээ.Хоёрдахь үе бол Монголын аугаа эзэнт гүрэн биеэ даасан эзэнт улсуудад хуваагдан оршсон үе юм. Эл үеийг газарзүйн байрлал болон харъяалал, угсаа залгамжлалын байдлаар нь хэдэн хэсэгт ялгаж, тусгайлан судалсаар ирсэн билээ. Эдгээр нь- Монголын Юань улс буюу Хубилайн угсаа залгамжлал- Монголын Алтан ордны улс буюу Зүчийн угсаа залгамжлал- Монголын Цагадайн улс буюу Цагадайн угсаа залгамжлал- Монголын Иль хаадын улс буюу Хүлэгү-гийн угсаа залгамжлал болох юм.Тэрхүү Монголын бие даасан эзэнт улсуудын үеийг 1271-1368 оноор авч үзнэ. Их Монгол улс, эзэнт гүрний түүх судлалын тэргүүлэх эрдэмтдийн нэг Ш.Бира абугай Монгол улс хэрхэн хөгжиж, хувьсаж ирсэн түүхийг1. Монголд тулгар улс буюу эхэн үеийн улс буй болсон үе (1206-1227)2. Монголын эзэнт гүрэн буюу хөгжингүй улсын төлөвшлийн үе (1229-1259)3. Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе буюу Монголын Юань улсын үе (1260-1368) гэсэн үндсэн 3 үед хуваан үзжээ. Энд хэдэн эргэлзээтэй зүйл байгаагийн зарим нэгийг дурдваас, 1206 онд Монголд анхны тулгар төр байгуулагдаагүй, харин нэгдсэн Монгол улсыг байгуулсан , 1260-1264 онд Их Монгол улс Аригбөх ба Хубилай гэсэн хоёр хаантай байсан, Юань улс 1260 онд бус албан ёсоор 1271 онд байгуулагдсан, бас Их Юань 大元 улс нь Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе бус, харин гудайлт, бууралтын үе гэлтэй. Учир нь хууль бусаар хаан ширээг булаасан Хубилайг эсэргүүцэн бослого гаргаж тэмцсээр байсан язгуур Монгол нутгаа 40 орчим жил бүрэн захирч чадахгүй байсан Юань улсыг Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе гэхэд нэн төвөгтэй. Тэдний Юань улсын эсрэг эл тэмцэлд нэг үе Цагадайн улс ч нэгдэн орсон байсан байв. Мөн Алтан ордон, Цагадайн, Ил хаадын гэсэн улсуудыг бүхэн орхисон алдаа байна.Тэр үед язгуур Монгол нутаг Их Юань улсад багтаж байсан агаад их хаадын төвийн үе залгамжлалын үүднээс Юань улсыг төв улс, монголчуудын байгуулсан Алтан ордон, Ил хаадын зэрэг бусад улсыг нь түүний хараат түшмэг улс хэмээн тооцсоор ирсэн юм. Тэдгээр улсууд ч эхэндээ Их Юань улсад ёс төдий боловч захирагдаж байв. Харъяалагдах газар орны нутаг дэвсгэрийн хэмжээ, эдийн засгийн бааз суурь зэргээрээ Юань улс бусад улсуудаас арай илүү байсан байж ч магадгүй. Харин энэ байдал удаан үргэлжлээгүй бөгөөд XIV зууны эхэн үеэс дээрх улсууд бүрэн биеэ дааж тусгаарласан билээ. Энэ бүхнээс үзэхэд, Их Монгол улс хэд хэдэн бие даасан бага улсуудад хуваагдсан үеийг Монголын эзэнт гүрний оргил үе хэмээх нь түүхэн үнэнд харшилна.Монголын эзэнт гүрний үеийг 1229 онд Хэрлэний Хөдөө аралд Өгэдэйг Их Монгол улсын хаанд өргөмжилсөн үйл явдлаар эхлүүлж, 1368 онд Их Юань улсын сүүлчийн хаан Тогоонтөмөр Бээжингээс цугтан гарсан хэрэг явдлаар төгсгөж байна. * * *XIV-XVII зууны Монгол улсын үеийг судлаачид “Мин улсын үеийн Монгол”, “Улс төрийн бутралын үеийн Монгол”, “Ар Юань улс”, “Умард Юань улс” гэх зэргээр нэрийдэж томъёолсоор ирсэн билээ. “Мин улсын үеийн Монгол” гэдэг нь Хятад төвийн үзлийн үүднээс гарсан нэрийдэл хийгээд монголчуудыг Хятадад оршиж байсан Мин 明朝 улс (1368-1644)-ын хавсарга байдлаар авч үзсэн дээрэнгүй, доромж нэр юм. Чингэж нэрлэснээр Монгол нь тусгаар тогтносон улс бус, Мин улсын хойд талаар оршдог хэсэг эзэмшлүүд гэж ойлгогдоно. Монгол, Хятадын хоорондох худалдааг хүртэл “алба барих” хэмээн гуйвуулан томъёолдог нь ч Хятадын их гүрний дээрэнгүй үзэлтэй холбоотой. Бодит байдал дээр Монгол нь биеэ даасан, бүрэн эрхт улс байв.“Улс төрийн бутралын үеийн Монгол” гэдэг нь анх Монгол–Оросын түүхчдийн гаргаж ирсэн нэр томъёо бөгөөд судалгааны ном зохиолд машид тархаж, бараг тогтсон зүйл билээ. Өгүүлэн буй үеийн Монголын нийгмийн түүхийг зөвхөн улс төрийн үйл явц, хандлагаар нэрийдэх нь ихэд өрөөсгөл юм. Аливаа нийгмийн амьдрал олон талтай бөгөөд улс төр, эдийн засаг, соёл боловсрол, хууль зүй, шашин шүтлэг, оюун санаа, нийгмийн давхраажилтын байдал зэрэг илрэл, үйл явцуудаас бүрдэж байдаг. Иймд нийгмийн амьдралын зөвхөн нэг үзэгдэл, илрэлийг дөвийлгөн хэтрүүлж, түүгээр бүхэл бүтэн түүхэн үеийг төлөөлүүлэн томъёолж тодорхойлох нь агуулга ба хэлбэрийг зөрчилдөхөд хүргэдэг.Монголчууд улс төрийн талаар тархай бутархай байсан тэр үед хувь ноёд язгууртнуудын эзэмшил дэх эдийн засгийн байдал сайжирч, соёл урлаг боловсрол хөгжиж, нийгмийн оюун санаанд шашин шүтлэгээ дагасан эерэг өөрчлөлт бий болж байв. Бид XVI зууны Монгол улсыг соёл боловсролын хөгжлийн байдлаар нь “Сэргэн мандалтын үеийн Монгол” гэж нэрлэж болох талтай ч энэ нь нийгмийн амьдралын бусад талуудыг бүрэн харуулж төлөөлж чадахгүй тул ингэж нэрлэхгүй нь мэдээж хэрэг юм.Эдгээр алдаатай байдлаас зайлсхийх гол арга бол түүхэн он цагийн хязгаараар нэрийдэх явдал юм. Ингэнэ гэвэл уг түүхэн үеийг “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” хэмээн нэрлэнэ. Нөгөө нэг арга нь тухайн үеийн хууль эрх зүйн баримт бичигт тэмдэглэгдсэн улсын нэрээр нэрийдэх явдал юм. 1640 онд баталсан “Их цааз” хуулийн эхэн хэсэгт “dцčin dцrben qoyar-un noyad ekilen jokiyaba” (Дөчин дөрвөн хоёрын ноёд эхлэн зохиов) хэмээн өгүүлдэг нь тухайн үеийн Монгол улсын албан ёсны нэрийг дурдсан хэрэг бүлгээ. “Дөчин, дөрвөн хоёр–dцčin dцrben qoyar” гэдэг улсын нэрийг анх Монголын алдарт түүхч Саган сэцэн өөрийн зохиолдоо баримталсан билээ.“Ар Юань улс” буюу “Умард Юань улс” гэдэг нэр нь мөн л Хятадын түүхчдийн баримталдаг үзэл баримтлалын нэг юм. Хятад дахь монголчуудын засаглал унаж, эх нутагтаа ирснээс хойш 20 хүрэхгүй жилийн зурвас үед хэрэглэж байсан “Хойд Юань улс” гэдэг нэрээр бүхэл бүтэн 200 гаруй жилийн түүхэн үеийг нэрийдсэн алдаатай юм. Монголчууд ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөхгүй, эргэж довтлон Их Юань улсыг сэргээн тогтоохыг зорьж байсан тул улсдаа түр зуур “Хойд Юань” гэдэг нэр өгсөн байв. Хэргийн явцаар тавьсан зорилгодоо хүрэх цэрэг ба эдийн засгийн боломж үгүй болсноор энэ санаархлаа орхисон юм. Гүйличи хаан (1402-1408)-ы үеэс “Хойд Юань” нэрийг халж Татар буюу Монгол хэмээн нэрлэх болсон байдаг.Энэ үеийн Монголыг эдгээр элдэв зохиомол, гуйвуулсан, доромж нэрээр бус, “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” эсэхүл “Дөчин, Дөрвөн хоёрын Монгол улс” гэсэн нэрээр нэрийдэх нь зүйтэй болов уу.“Дөчин дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үеийг урьд өмнө нь 2 үе болгож ирсэн билээ. Тэр нь 1. Билигт хаанаас Мэргүрис үхэгт хаан хүртэлх үе 2. Мэргүрис үхэгт хаанаас эхэлсэн “Бага хаадын үе” юм.Мэргүрис үхэгт хаан (1455-1456)-ыг Мин улсын албан түүх “Мин ши” (明史)-д “Бага хаан” – xiao wang zi – шяо ван зы – 小王子 хэмээн тэмдэглэснээр “Бага хаадын үе” гэсэн нэрийн үүсэл тавигдсан юм. Гэхдээ энэ нь Хятадын Мин улсын түүх судрын мэдээнд тулгуурласан үечлэл тул шүүмжлэлтэй хандаж эргэж нягтлах хэрэгтэй болдог. Үүний энгийн нэг жишээ гэвэл, бүх Монголыг нэгтгэн захирч байсан Даян хааныг бага хаан хэмээн үзэх нь түүхийн үнэнд нийцэхгүй юм. Тус үеийг төр барьсан хаан тус бүрээр нь дэлгэрүүлэн үзвэл сонирхолтой дүр зураг гарах нь гарцаагүй. Харин олон хаад богинохон хугацаанд төр барьсан хийгээд тэдэнд холбогдох мэдээ сэлт харьцангуй бага тул чингэх нь ихэд хүндрэлтэй ажээ.Дээрхээс арай өөрөөр, хоёр янзаар бас үечилж болох юм. Юуны өмнө тухайн үеийн Монгол улсыг1. “Хойд Юань улс”-ын үе (1370–1388) 2. “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе (1388 оноос 1520-иод он) 3. Биеэ даасан бага улсуудын үе (1520-иод оноос хойш) гэсэн 3 том үед хувааж болох талтай.Монголын хаад эхэн үедээ Хятад дахь ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөөгүй хийгээд эргэж Юань улсыг сэргээн тогтоохыг чармайж байсан тул түр хугацаанд Юань улсын төр арын нутагтаа ирсэн хэмээн “Хойд Юань улс” гэсэн нэрийг анх Билигт хаан (1370-1378) авч хэрэглэжээ. Энэ талаар Монголын түүхч Рашпунцаг “Тэндээс Шуньди хааны хальсны хойно, хунтайж Аюушридара гучин дөрвөн насандаа, цагаан нохой жил Инчанфу хотноо хааны их тавцанд залгамжлан сууж, Хойд Юань улс хэмээн нэрийдээд хотол Монгол улсаа эзлэн суув” хэмээн өгүүлсэн байдаг.Хожим Төгстөмөр Усхал хаан (1378-1388) алагдснаас хойш Монголын язгууртнуудын Юань улсыг сэргээх тогтоох санаархал бүтэхгүй нь тодорхой болсон агаад уг нэрийг хэрэглэхийг больж, Монголын үндсэн хоёр хэсэг болох дөчин түмэн зүүн Монгол, дөрвөн түмэн Ойрад буюу баруун Монголын нэрээр нэрлэгдсэн “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе эхэлдэг.Улмаар Монгол дахь улс төрийн тогтворгүй байдал, хаант төрийн хүчин чадал суларсан, салан тусгаарлах хүчний идэвхжил зэргээс шалтгаалан “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улс харьцангуй биеэ даасан хэд хэдэн бага улсуудад хуваагдан задрах үйл явц эхэлжээ. Батмөнх даян хаан нас барсны дараахнаас биеэ даасан бага улсуудын үе эхлэх бөгөөд тэдгээр нь Ойрад Монгол, Халх Монгол, Өвөр Монгол, Хөх нуурын Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс зэрэг юм. Харин Буриад монголчууд Халхын, Ижил мөрний монголчууд Ойрад Монголын хараат түшмэг байдалтай оршиж байв. Мөн XIV-XVII зууны Монгол улсыг үүнээс арай өөрөөр, доорхи байдлаар 2 үе болгон авч үзэж болох юм. 1.Билигт хаанаас Элбэг хаан хүртэлх нэгдсэн улсын үе. Энэ нь 1370-1402 он буюу Билэгт хаанаас Элбэг нигүүлсэгч хаан хүртэлх үеийг хамарна. Монголын Юань гүрний үеэс эхлээд биеэ даах байдалтай болж ирсэн ойрадууд их хаанд захирагдахын эсрэг байсаар ирсэн хийгээд тэд Элбэг хааны үйлдсэн бурангуй хэргээр шалтаглан бүрмөсөн тусгаарлан салсан ажээ. Тийнхүү энэ үеийн төгсгөлөөр Монгол улс зүүн, баруун хэмээсэн хоёр хэсэгт хуваагдсан юм.2.Тогоон тайшаас Түмэн хаан хүртэлх улс төрийн нэгдлийг сэргээх тэмцлийн үе. 


Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.


Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм.Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй. Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ.1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>o2xv0ofiz6y8pb23w0p1zankn4z0o9r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707268</id>
      <parentid>707267</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T00:44:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87238" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд Халхууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд Галдан хаан ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ.1911 – 1912 оны Монголын ард түмний үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

 
Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 


Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор  голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл  илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх  оролдлого хийжээ.1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.Монголын түүхийг үечлэх нь Монголын эзэнт гүрний үе. Энэ үеийг хоёр байдлаар тусгайлан авч үзэж болно. Эхнийх нь Язгуур Монгол гүрний үе буюу Өгэдэй хаанаас хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаад хүртэлх Их Монгол улсын үе юм. Язгуур Монгол гүрэн 1229-1271 онуудад оршиж байв.Уг үеийг төр барьсан их хаадын он дарааллаар нь- Өгэдэй хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Гүюг хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Мөнх хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаадын үеийн Монгол гүрэн хэмээн тухайлан үзэж болно.Чингис хааны үндэс суурийг нь тавьсан нүүдэлчдийн эзэнт гүрэн Өгэдэй хааны үед төгөлдөржин тогтсон бол Гүюг ба Мөнх хаадын үед Монгол гүрэн нүүдэл ба суурьшмал иргэншил хосолсон дэлхийн хэмжээний эзэнт гүрэн болон хөгжсөн ажээ. Хубилай гол өрсөлдөгч Аригбөх хааныг 1264 онд цэргийн хүчээр дарж хаан болсон бөгөөд тэр үе хүртэл буюу 1260-1264 онуудад Их Монгол улс хоёр хаантай байв. Харин 1271 онд Хубилай хаан “Их Монгол улс” гэх нэрийг халж, “тэнгэр тэргүүн их” гэсэн утгатай Их Юань улсыг байгуулснаа зарласан ажээ.Хоёрдахь үе бол Монголын аугаа эзэнт гүрэн биеэ даасан эзэнт улсуудад хуваагдан оршсон үе юм. Эл үеийг газарзүйн байрлал болон харъяалал, угсаа залгамжлалын байдлаар нь хэдэн хэсэгт ялгаж, тусгайлан судалсаар ирсэн билээ. Эдгээр нь- Монголын Юань улс буюу Хубилайн угсаа залгамжлал- Монголын Алтан ордны улс буюу Зүчийн угсаа залгамжлал- Монголын Цагадайн улс буюу Цагадайн угсаа залгамжлал- Монголын Иль хаадын улс буюу Хүлэгү-гийн угсаа залгамжлал болох юм.Тэрхүү Монголын бие даасан эзэнт улсуудын үеийг 1271-1368 оноор авч үзнэ. Их Монгол улс, эзэнт гүрний түүх судлалын тэргүүлэх эрдэмтдийн нэг Ш.Бира абугай Монгол улс хэрхэн хөгжиж, хувьсаж ирсэн түүхийг1. Монголд тулгар улс буюу эхэн үеийн улс буй болсон үе (1206-1227)2. Монголын эзэнт гүрэн буюу хөгжингүй улсын төлөвшлийн үе (1229-1259)3. Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе буюу Монголын Юань улсын үе (1260-1368) гэсэн үндсэн 3 үед хуваан үзжээ. Энд хэдэн эргэлзээтэй зүйл байгаагийн зарим нэгийг дурдваас, 1206 онд Монголд анхны тулгар төр байгуулагдаагүй, харин нэгдсэн Монгол улсыг байгуулсан , 1260-1264 онд Их Монгол улс Аригбөх ба Хубилай гэсэн хоёр хаантай байсан, Юань улс 1260 онд бус албан ёсоор 1271 онд байгуулагдсан, бас Их Юань 大元 улс нь Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе бус, харин гудайлт, бууралтын үе гэлтэй. Учир нь хууль бусаар хаан ширээг булаасан Хубилайг эсэргүүцэн бослого гаргаж тэмцсээр байсан язгуур Монгол нутгаа 40 орчим жил бүрэн захирч чадахгүй байсан Юань улсыг Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе гэхэд нэн төвөгтэй. Тэдний Юань улсын эсрэг эл тэмцэлд нэг үе Цагадайн улс ч нэгдэн орсон байсан байв. Мөн Алтан ордон, Цагадайн, Ил хаадын гэсэн улсуудыг бүхэн орхисон алдаа байна.Тэр үед язгуур Монгол нутаг Их Юань улсад багтаж байсан агаад их хаадын төвийн үе залгамжлалын үүднээс Юань улсыг төв улс, монголчуудын байгуулсан Алтан ордон, Ил хаадын зэрэг бусад улсыг нь түүний хараат түшмэг улс хэмээн тооцсоор ирсэн юм. Тэдгээр улсууд ч эхэндээ Их Юань улсад ёс төдий боловч захирагдаж байв. Харъяалагдах газар орны нутаг дэвсгэрийн хэмжээ, эдийн засгийн бааз суурь зэргээрээ Юань улс бусад улсуудаас арай илүү байсан байж ч магадгүй. Харин энэ байдал удаан үргэлжлээгүй бөгөөд XIV зууны эхэн үеэс дээрх улсууд бүрэн биеэ дааж тусгаарласан билээ. Энэ бүхнээс үзэхэд, Их Монгол улс хэд хэдэн бие даасан бага улсуудад хуваагдсан үеийг Монголын эзэнт гүрний оргил үе хэмээх нь түүхэн үнэнд харшилна.Монголын эзэнт гүрний үеийг 1229 онд Хэрлэний Хөдөө аралд Өгэдэйг Их Монгол улсын хаанд өргөмжилсөн үйл явдлаар эхлүүлж, 1368 онд Их Юань улсын сүүлчийн хаан Тогоонтөмөр Бээжингээс цугтан гарсан хэрэг явдлаар төгсгөж байна. * * *XIV-XVII зууны Монгол улсын үеийг судлаачид “Мин улсын үеийн Монгол”, “Улс төрийн бутралын үеийн Монгол”, “Ар Юань улс”, “Умард Юань улс” гэх зэргээр нэрийдэж томъёолсоор ирсэн билээ. “Мин улсын үеийн Монгол” гэдэг нь Хятад төвийн үзлийн үүднээс гарсан нэрийдэл хийгээд монголчуудыг Хятадад оршиж байсан Мин 明朝 улс (1368-1644)-ын хавсарга байдлаар авч үзсэн дээрэнгүй, доромж нэр юм. Чингэж нэрлэснээр Монгол нь тусгаар тогтносон улс бус, Мин улсын хойд талаар оршдог хэсэг эзэмшлүүд гэж ойлгогдоно. Монгол, Хятадын хоорондох худалдааг хүртэл “алба барих” хэмээн гуйвуулан томъёолдог нь ч Хятадын их гүрний дээрэнгүй үзэлтэй холбоотой. Бодит байдал дээр Монгол нь биеэ даасан, бүрэн эрхт улс байв.“Улс төрийн бутралын үеийн Монгол” гэдэг нь анх Монгол–Оросын түүхчдийн гаргаж ирсэн нэр томъёо бөгөөд судалгааны ном зохиолд машид тархаж, бараг тогтсон зүйл билээ. Өгүүлэн буй үеийн Монголын нийгмийн түүхийг зөвхөн улс төрийн үйл явц, хандлагаар нэрийдэх нь ихэд өрөөсгөл юм. Аливаа нийгмийн амьдрал олон талтай бөгөөд улс төр, эдийн засаг, соёл боловсрол, хууль зүй, шашин шүтлэг, оюун санаа, нийгмийн давхраажилтын байдал зэрэг илрэл, үйл явцуудаас бүрдэж байдаг. Иймд нийгмийн амьдралын зөвхөн нэг үзэгдэл, илрэлийг дөвийлгөн хэтрүүлж, түүгээр бүхэл бүтэн түүхэн үеийг төлөөлүүлэн томъёолж тодорхойлох нь агуулга ба хэлбэрийг зөрчилдөхөд хүргэдэг.Монголчууд улс төрийн талаар тархай бутархай байсан тэр үед хувь ноёд язгууртнуудын эзэмшил дэх эдийн засгийн байдал сайжирч, соёл урлаг боловсрол хөгжиж, нийгмийн оюун санаанд шашин шүтлэгээ дагасан эерэг өөрчлөлт бий болж байв. Бид XVI зууны Монгол улсыг соёл боловсролын хөгжлийн байдлаар нь “Сэргэн мандалтын үеийн Монгол” гэж нэрлэж болох талтай ч энэ нь нийгмийн амьдралын бусад талуудыг бүрэн харуулж төлөөлж чадахгүй тул ингэж нэрлэхгүй нь мэдээж хэрэг юм.Эдгээр алдаатай байдлаас зайлсхийх гол арга бол түүхэн он цагийн хязгаараар нэрийдэх явдал юм. Ингэнэ гэвэл уг түүхэн үеийг “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” хэмээн нэрлэнэ. Нөгөө нэг арга нь тухайн үеийн хууль эрх зүйн баримт бичигт тэмдэглэгдсэн улсын нэрээр нэрийдэх явдал юм. 1640 онд баталсан “Их цааз” хуулийн эхэн хэсэгт “dцčin dцrben qoyar-un noyad ekilen jokiyaba” (Дөчин дөрвөн хоёрын ноёд эхлэн зохиов) хэмээн өгүүлдэг нь тухайн үеийн Монгол улсын албан ёсны нэрийг дурдсан хэрэг бүлгээ. “Дөчин, дөрвөн хоёр–dцčin dцrben qoyar” гэдэг улсын нэрийг анх Монголын алдарт түүхч Саган сэцэн өөрийн зохиолдоо баримталсан билээ.“Ар Юань улс” буюу “Умард Юань улс” гэдэг нэр нь мөн л Хятадын түүхчдийн баримталдаг үзэл баримтлалын нэг юм. Хятад дахь монголчуудын засаглал унаж, эх нутагтаа ирснээс хойш 20 хүрэхгүй жилийн зурвас үед хэрэглэж байсан “Хойд Юань улс” гэдэг нэрээр бүхэл бүтэн 200 гаруй жилийн түүхэн үеийг нэрийдсэн алдаатай юм. Монголчууд ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөхгүй, эргэж довтлон Их Юань улсыг сэргээн тогтоохыг зорьж байсан тул улсдаа түр зуур “Хойд Юань” гэдэг нэр өгсөн байв. Хэргийн явцаар тавьсан зорилгодоо хүрэх цэрэг ба эдийн засгийн боломж үгүй болсноор энэ санаархлаа орхисон юм. Гүйличи хаан (1402-1408)-ы үеэс “Хойд Юань” нэрийг халж Татар буюу Монгол хэмээн нэрлэх болсон байдаг.Энэ үеийн Монголыг эдгээр элдэв зохиомол, гуйвуулсан, доромж нэрээр бус, “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” эсэхүл “Дөчин, Дөрвөн хоёрын Монгол улс” гэсэн нэрээр нэрийдэх нь зүйтэй болов уу.“Дөчин дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үеийг урьд өмнө нь 2 үе болгож ирсэн билээ. Тэр нь 1. Билигт хаанаас Мэргүрис үхэгт хаан хүртэлх үе 2. Мэргүрис үхэгт хаанаас эхэлсэн “Бага хаадын үе” юм.Мэргүрис үхэгт хаан (1455-1456)-ыг Мин улсын албан түүх “Мин ши” (明史)-д “Бага хаан” – xiao wang zi – шяо ван зы – 小王子 хэмээн тэмдэглэснээр “Бага хаадын үе” гэсэн нэрийн үүсэл тавигдсан юм. Гэхдээ энэ нь Хятадын Мин улсын түүх судрын мэдээнд тулгуурласан үечлэл тул шүүмжлэлтэй хандаж эргэж нягтлах хэрэгтэй болдог. Үүний энгийн нэг жишээ гэвэл, бүх Монголыг нэгтгэн захирч байсан Даян хааныг бага хаан хэмээн үзэх нь түүхийн үнэнд нийцэхгүй юм. Тус үеийг төр барьсан хаан тус бүрээр нь дэлгэрүүлэн үзвэл сонирхолтой дүр зураг гарах нь гарцаагүй. Харин олон хаад богинохон хугацаанд төр барьсан хийгээд тэдэнд холбогдох мэдээ сэлт харьцангуй бага тул чингэх нь ихэд хүндрэлтэй ажээ.Дээрхээс арай өөрөөр, хоёр янзаар бас үечилж болох юм. Юуны өмнө тухайн үеийн Монгол улсыг1. “Хойд Юань улс”-ын үе (1370–1388) 2. “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе (1388 оноос 1520-иод он) 3. Биеэ даасан бага улсуудын үе (1520-иод оноос хойш) гэсэн 3 том үед хувааж болох талтай.Монголын хаад эхэн үедээ Хятад дахь ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөөгүй хийгээд эргэж Юань улсыг сэргээн тогтоохыг чармайж байсан тул түр хугацаанд Юань улсын төр арын нутагтаа ирсэн хэмээн “Хойд Юань улс” гэсэн нэрийг анх Билигт хаан (1370-1378) авч хэрэглэжээ. Энэ талаар Монголын түүхч Рашпунцаг “Тэндээс Шуньди хааны хальсны хойно, хунтайж Аюушридара гучин дөрвөн насандаа, цагаан нохой жил Инчанфу хотноо хааны их тавцанд залгамжлан сууж, Хойд Юань улс хэмээн нэрийдээд хотол Монгол улсаа эзлэн суув” хэмээн өгүүлсэн байдаг.Хожим Төгстөмөр Усхал хаан (1378-1388) алагдснаас хойш Монголын язгууртнуудын Юань улсыг сэргээх тогтоох санаархал бүтэхгүй нь тодорхой болсон агаад уг нэрийг хэрэглэхийг больж, Монголын үндсэн хоёр хэсэг болох дөчин түмэн зүүн Монгол, дөрвөн түмэн Ойрад буюу баруун Монголын нэрээр нэрлэгдсэн “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе эхэлдэг.Улмаар Монгол дахь улс төрийн тогтворгүй байдал, хаант төрийн хүчин чадал суларсан, салан тусгаарлах хүчний идэвхжил зэргээс шалтгаалан “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улс харьцангуй биеэ даасан хэд хэдэн бага улсуудад хуваагдан задрах үйл явц эхэлжээ. Батмөнх даян хаан нас барсны дараахнаас биеэ даасан бага улсуудын үе эхлэх бөгөөд тэдгээр нь Ойрад Монгол, Халх Монгол, Өвөр Монгол, Хөх нуурын Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс зэрэг юм. Харин Буриад монголчууд Халхын, Ижил мөрний монголчууд Ойрад Монголын хараат түшмэг байдалтай оршиж байв. Мөн XIV-XVII зууны Монгол улсыг үүнээс арай өөрөөр, доорхи байдлаар 2 үе болгон авч үзэж болох юм. 1.Билигт хаанаас Элбэг хаан хүртэлх нэгдсэн улсын үе. Энэ нь 1370-1402 он буюу Билэгт хаанаас Элбэг нигүүлсэгч хаан хүртэлх үеийг хамарна. Монголын Юань гүрний үеэс эхлээд биеэ даах байдалтай болж ирсэн ойрадууд их хаанд захирагдахын эсрэг байсаар ирсэн хийгээд тэд Элбэг хааны үйлдсэн бурангуй хэргээр шалтаглан бүрмөсөн тусгаарлан салсан ажээ. Тийнхүү энэ үеийн төгсгөлөөр Монгол улс зүүн, баруун хэмээсэн хоёр хэсэгт хуваагдсан юм.2.Тогоон тайшаас Түмэн хаан хүртэлх улс төрийн нэгдлийг сэргээх тэмцлийн үе. 


Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.


Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм.Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй. Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ.1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>7ejeoxubwopzez6851kbs8xix76zs2s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707269</id>
      <parentid>707268</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T00:47:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Манжийн эсрэг тэмцэл */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87344" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911 – 1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

 
Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 


Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор  голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл  илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх  оролдлого хийжээ.1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.Монголын түүхийг үечлэх нь Монголын эзэнт гүрний үе. Энэ үеийг хоёр байдлаар тусгайлан авч үзэж болно. Эхнийх нь Язгуур Монгол гүрний үе буюу Өгэдэй хаанаас хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаад хүртэлх Их Монгол улсын үе юм. Язгуур Монгол гүрэн 1229-1271 онуудад оршиж байв.Уг үеийг төр барьсан их хаадын он дарааллаар нь- Өгэдэй хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Гүюг хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Мөнх хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаадын үеийн Монгол гүрэн хэмээн тухайлан үзэж болно.Чингис хааны үндэс суурийг нь тавьсан нүүдэлчдийн эзэнт гүрэн Өгэдэй хааны үед төгөлдөржин тогтсон бол Гүюг ба Мөнх хаадын үед Монгол гүрэн нүүдэл ба суурьшмал иргэншил хосолсон дэлхийн хэмжээний эзэнт гүрэн болон хөгжсөн ажээ. Хубилай гол өрсөлдөгч Аригбөх хааныг 1264 онд цэргийн хүчээр дарж хаан болсон бөгөөд тэр үе хүртэл буюу 1260-1264 онуудад Их Монгол улс хоёр хаантай байв. Харин 1271 онд Хубилай хаан “Их Монгол улс” гэх нэрийг халж, “тэнгэр тэргүүн их” гэсэн утгатай Их Юань улсыг байгуулснаа зарласан ажээ.Хоёрдахь үе бол Монголын аугаа эзэнт гүрэн биеэ даасан эзэнт улсуудад хуваагдан оршсон үе юм. Эл үеийг газарзүйн байрлал болон харъяалал, угсаа залгамжлалын байдлаар нь хэдэн хэсэгт ялгаж, тусгайлан судалсаар ирсэн билээ. Эдгээр нь- Монголын Юань улс буюу Хубилайн угсаа залгамжлал- Монголын Алтан ордны улс буюу Зүчийн угсаа залгамжлал- Монголын Цагадайн улс буюу Цагадайн угсаа залгамжлал- Монголын Иль хаадын улс буюу Хүлэгү-гийн угсаа залгамжлал болох юм.Тэрхүү Монголын бие даасан эзэнт улсуудын үеийг 1271-1368 оноор авч үзнэ. Их Монгол улс, эзэнт гүрний түүх судлалын тэргүүлэх эрдэмтдийн нэг Ш.Бира абугай Монгол улс хэрхэн хөгжиж, хувьсаж ирсэн түүхийг1. Монголд тулгар улс буюу эхэн үеийн улс буй болсон үе (1206-1227)2. Монголын эзэнт гүрэн буюу хөгжингүй улсын төлөвшлийн үе (1229-1259)3. Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе буюу Монголын Юань улсын үе (1260-1368) гэсэн үндсэн 3 үед хуваан үзжээ. Энд хэдэн эргэлзээтэй зүйл байгаагийн зарим нэгийг дурдваас, 1206 онд Монголд анхны тулгар төр байгуулагдаагүй, харин нэгдсэн Монгол улсыг байгуулсан , 1260-1264 онд Их Монгол улс Аригбөх ба Хубилай гэсэн хоёр хаантай байсан, Юань улс 1260 онд бус албан ёсоор 1271 онд байгуулагдсан, бас Их Юань 大元 улс нь Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе бус, харин гудайлт, бууралтын үе гэлтэй. Учир нь хууль бусаар хаан ширээг булаасан Хубилайг эсэргүүцэн бослого гаргаж тэмцсээр байсан язгуур Монгол нутгаа 40 орчим жил бүрэн захирч чадахгүй байсан Юань улсыг Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе гэхэд нэн төвөгтэй. Тэдний Юань улсын эсрэг эл тэмцэлд нэг үе Цагадайн улс ч нэгдэн орсон байсан байв. Мөн Алтан ордон, Цагадайн, Ил хаадын гэсэн улсуудыг бүхэн орхисон алдаа байна.Тэр үед язгуур Монгол нутаг Их Юань улсад багтаж байсан агаад их хаадын төвийн үе залгамжлалын үүднээс Юань улсыг төв улс, монголчуудын байгуулсан Алтан ордон, Ил хаадын зэрэг бусад улсыг нь түүний хараат түшмэг улс хэмээн тооцсоор ирсэн юм. Тэдгээр улсууд ч эхэндээ Их Юань улсад ёс төдий боловч захирагдаж байв. Харъяалагдах газар орны нутаг дэвсгэрийн хэмжээ, эдийн засгийн бааз суурь зэргээрээ Юань улс бусад улсуудаас арай илүү байсан байж ч магадгүй. Харин энэ байдал удаан үргэлжлээгүй бөгөөд XIV зууны эхэн үеэс дээрх улсууд бүрэн биеэ дааж тусгаарласан билээ. Энэ бүхнээс үзэхэд, Их Монгол улс хэд хэдэн бие даасан бага улсуудад хуваагдсан үеийг Монголын эзэнт гүрний оргил үе хэмээх нь түүхэн үнэнд харшилна.Монголын эзэнт гүрний үеийг 1229 онд Хэрлэний Хөдөө аралд Өгэдэйг Их Монгол улсын хаанд өргөмжилсөн үйл явдлаар эхлүүлж, 1368 онд Их Юань улсын сүүлчийн хаан Тогоонтөмөр Бээжингээс цугтан гарсан хэрэг явдлаар төгсгөж байна. * * *XIV-XVII зууны Монгол улсын үеийг судлаачид “Мин улсын үеийн Монгол”, “Улс төрийн бутралын үеийн Монгол”, “Ар Юань улс”, “Умард Юань улс” гэх зэргээр нэрийдэж томъёолсоор ирсэн билээ. “Мин улсын үеийн Монгол” гэдэг нь Хятад төвийн үзлийн үүднээс гарсан нэрийдэл хийгээд монголчуудыг Хятадад оршиж байсан Мин 明朝 улс (1368-1644)-ын хавсарга байдлаар авч үзсэн дээрэнгүй, доромж нэр юм. Чингэж нэрлэснээр Монгол нь тусгаар тогтносон улс бус, Мин улсын хойд талаар оршдог хэсэг эзэмшлүүд гэж ойлгогдоно. Монгол, Хятадын хоорондох худалдааг хүртэл “алба барих” хэмээн гуйвуулан томъёолдог нь ч Хятадын их гүрний дээрэнгүй үзэлтэй холбоотой. Бодит байдал дээр Монгол нь биеэ даасан, бүрэн эрхт улс байв.“Улс төрийн бутралын үеийн Монгол” гэдэг нь анх Монгол–Оросын түүхчдийн гаргаж ирсэн нэр томъёо бөгөөд судалгааны ном зохиолд машид тархаж, бараг тогтсон зүйл билээ. Өгүүлэн буй үеийн Монголын нийгмийн түүхийг зөвхөн улс төрийн үйл явц, хандлагаар нэрийдэх нь ихэд өрөөсгөл юм. Аливаа нийгмийн амьдрал олон талтай бөгөөд улс төр, эдийн засаг, соёл боловсрол, хууль зүй, шашин шүтлэг, оюун санаа, нийгмийн давхраажилтын байдал зэрэг илрэл, үйл явцуудаас бүрдэж байдаг. Иймд нийгмийн амьдралын зөвхөн нэг үзэгдэл, илрэлийг дөвийлгөн хэтрүүлж, түүгээр бүхэл бүтэн түүхэн үеийг төлөөлүүлэн томъёолж тодорхойлох нь агуулга ба хэлбэрийг зөрчилдөхөд хүргэдэг.Монголчууд улс төрийн талаар тархай бутархай байсан тэр үед хувь ноёд язгууртнуудын эзэмшил дэх эдийн засгийн байдал сайжирч, соёл урлаг боловсрол хөгжиж, нийгмийн оюун санаанд шашин шүтлэгээ дагасан эерэг өөрчлөлт бий болж байв. Бид XVI зууны Монгол улсыг соёл боловсролын хөгжлийн байдлаар нь “Сэргэн мандалтын үеийн Монгол” гэж нэрлэж болох талтай ч энэ нь нийгмийн амьдралын бусад талуудыг бүрэн харуулж төлөөлж чадахгүй тул ингэж нэрлэхгүй нь мэдээж хэрэг юм.Эдгээр алдаатай байдлаас зайлсхийх гол арга бол түүхэн он цагийн хязгаараар нэрийдэх явдал юм. Ингэнэ гэвэл уг түүхэн үеийг “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” хэмээн нэрлэнэ. Нөгөө нэг арга нь тухайн үеийн хууль эрх зүйн баримт бичигт тэмдэглэгдсэн улсын нэрээр нэрийдэх явдал юм. 1640 онд баталсан “Их цааз” хуулийн эхэн хэсэгт “dцčin dцrben qoyar-un noyad ekilen jokiyaba” (Дөчин дөрвөн хоёрын ноёд эхлэн зохиов) хэмээн өгүүлдэг нь тухайн үеийн Монгол улсын албан ёсны нэрийг дурдсан хэрэг бүлгээ. “Дөчин, дөрвөн хоёр–dцčin dцrben qoyar” гэдэг улсын нэрийг анх Монголын алдарт түүхч Саган сэцэн өөрийн зохиолдоо баримталсан билээ.“Ар Юань улс” буюу “Умард Юань улс” гэдэг нэр нь мөн л Хятадын түүхчдийн баримталдаг үзэл баримтлалын нэг юм. Хятад дахь монголчуудын засаглал унаж, эх нутагтаа ирснээс хойш 20 хүрэхгүй жилийн зурвас үед хэрэглэж байсан “Хойд Юань улс” гэдэг нэрээр бүхэл бүтэн 200 гаруй жилийн түүхэн үеийг нэрийдсэн алдаатай юм. Монголчууд ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөхгүй, эргэж довтлон Их Юань улсыг сэргээн тогтоохыг зорьж байсан тул улсдаа түр зуур “Хойд Юань” гэдэг нэр өгсөн байв. Хэргийн явцаар тавьсан зорилгодоо хүрэх цэрэг ба эдийн засгийн боломж үгүй болсноор энэ санаархлаа орхисон юм. Гүйличи хаан (1402-1408)-ы үеэс “Хойд Юань” нэрийг халж Татар буюу Монгол хэмээн нэрлэх болсон байдаг.Энэ үеийн Монголыг эдгээр элдэв зохиомол, гуйвуулсан, доромж нэрээр бус, “XIV-XVII зууны Монгол улсын үе” эсэхүл “Дөчин, Дөрвөн хоёрын Монгол улс” гэсэн нэрээр нэрийдэх нь зүйтэй болов уу.“Дөчин дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үеийг урьд өмнө нь 2 үе болгож ирсэн билээ. Тэр нь 1. Билигт хаанаас Мэргүрис үхэгт хаан хүртэлх үе 2. Мэргүрис үхэгт хаанаас эхэлсэн “Бага хаадын үе” юм.Мэргүрис үхэгт хаан (1455-1456)-ыг Мин улсын албан түүх “Мин ши” (明史)-д “Бага хаан” – xiao wang zi – шяо ван зы – 小王子 хэмээн тэмдэглэснээр “Бага хаадын үе” гэсэн нэрийн үүсэл тавигдсан юм. Гэхдээ энэ нь Хятадын Мин улсын түүх судрын мэдээнд тулгуурласан үечлэл тул шүүмжлэлтэй хандаж эргэж нягтлах хэрэгтэй болдог. Үүний энгийн нэг жишээ гэвэл, бүх Монголыг нэгтгэн захирч байсан Даян хааныг бага хаан хэмээн үзэх нь түүхийн үнэнд нийцэхгүй юм. Тус үеийг төр барьсан хаан тус бүрээр нь дэлгэрүүлэн үзвэл сонирхолтой дүр зураг гарах нь гарцаагүй. Харин олон хаад богинохон хугацаанд төр барьсан хийгээд тэдэнд холбогдох мэдээ сэлт харьцангуй бага тул чингэх нь ихэд хүндрэлтэй ажээ.Дээрхээс арай өөрөөр, хоёр янзаар бас үечилж болох юм. Юуны өмнө тухайн үеийн Монгол улсыг1. “Хойд Юань улс”-ын үе (1370–1388) 2. “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе (1388 оноос 1520-иод он) 3. Биеэ даасан бага улсуудын үе (1520-иод оноос хойш) гэсэн 3 том үед хувааж болох талтай.Монголын хаад эхэн үедээ Хятад дахь ялагдлаа хүлээн зөвшөөрөөгүй хийгээд эргэж Юань улсыг сэргээн тогтоохыг чармайж байсан тул түр хугацаанд Юань улсын төр арын нутагтаа ирсэн хэмээн “Хойд Юань улс” гэсэн нэрийг анх Билигт хаан (1370-1378) авч хэрэглэжээ. Энэ талаар Монголын түүхч Рашпунцаг “Тэндээс Шуньди хааны хальсны хойно, хунтайж Аюушридара гучин дөрвөн насандаа, цагаан нохой жил Инчанфу хотноо хааны их тавцанд залгамжлан сууж, Хойд Юань улс хэмээн нэрийдээд хотол Монгол улсаа эзлэн суув” хэмээн өгүүлсэн байдаг.Хожим Төгстөмөр Усхал хаан (1378-1388) алагдснаас хойш Монголын язгууртнуудын Юань улсыг сэргээх тогтоох санаархал бүтэхгүй нь тодорхой болсон агаад уг нэрийг хэрэглэхийг больж, Монголын үндсэн хоёр хэсэг болох дөчин түмэн зүүн Монгол, дөрвөн түмэн Ойрад буюу баруун Монголын нэрээр нэрлэгдсэн “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улсын үе эхэлдэг.Улмаар Монгол дахь улс төрийн тогтворгүй байдал, хаант төрийн хүчин чадал суларсан, салан тусгаарлах хүчний идэвхжил зэргээс шалтгаалан “Дөчин, дөрвөн хоёрын” Монгол улс харьцангуй биеэ даасан хэд хэдэн бага улсуудад хуваагдан задрах үйл явц эхэлжээ. Батмөнх даян хаан нас барсны дараахнаас биеэ даасан бага улсуудын үе эхлэх бөгөөд тэдгээр нь Ойрад Монгол, Халх Монгол, Өвөр Монгол, Хөх нуурын Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс зэрэг юм. Харин Буриад монголчууд Халхын, Ижил мөрний монголчууд Ойрад Монголын хараат түшмэг байдалтай оршиж байв. Мөн XIV-XVII зууны Монгол улсыг үүнээс арай өөрөөр, доорхи байдлаар 2 үе болгон авч үзэж болох юм. 1.Билигт хаанаас Элбэг хаан хүртэлх нэгдсэн улсын үе. Энэ нь 1370-1402 он буюу Билэгт хаанаас Элбэг нигүүлсэгч хаан хүртэлх үеийг хамарна. Монголын Юань гүрний үеэс эхлээд биеэ даах байдалтай болж ирсэн ойрадууд их хаанд захирагдахын эсрэг байсаар ирсэн хийгээд тэд Элбэг хааны үйлдсэн бурангуй хэргээр шалтаглан бүрмөсөн тусгаарлан салсан ажээ. Тийнхүү энэ үеийн төгсгөлөөр Монгол улс зүүн, баруун хэмээсэн хоёр хэсэгт хуваагдсан юм.2.Тогоон тайшаас Түмэн хаан хүртэлх улс төрийн нэгдлийг сэргээх тэмцлийн үе. 


Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.


Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм.Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй. Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ.1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>hstxenolcbgh2iklix4rzzxtam54fpr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707270</id>
      <parentid>707269</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:00:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Манжийн улс төрийн бодлого */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="75564" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911 – 1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

 
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.Монголын түүхийг үечлэх нь Монголын эзэнт гүрний үе. Энэ үеийг хоёр байдлаар тусгайлан авч үзэж болно. Эхнийх нь Язгуур Монгол гүрний үе буюу Өгэдэй хаанаас хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаад хүртэлх Их Монгол улсын үе юм. Язгуур Монгол гүрэн 1229-1271 онуудад оршиж байв.Уг үеийг төр барьсан их хаадын он дарааллаар нь- Өгэдэй хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Гүюг хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Мөнх хааны үеийн Монгол гүрэн буюу Их Монгол улс- Хоёр хаант Монгол гүрэн буюу Хубилай, Аригбөх хаадын үеийн Монгол гүрэн хэмээн тухайлан үзэж болно.Чингис хааны үндэс суурийг нь тавьсан нүүдэлчдийн эзэнт гүрэн Өгэдэй хааны үед төгөлдөржин тогтсон бол Гүюг ба Мөнх хаадын үед Монгол гүрэн нүүдэл ба суурьшмал иргэншил хосолсон дэлхийн хэмжээний эзэнт гүрэн болон хөгжсөн ажээ. Хубилай гол өрсөлдөгч Аригбөх хааныг 1264 онд цэргийн хүчээр дарж хаан болсон бөгөөд тэр үе хүртэл буюу 1260-1264 онуудад Их Монгол улс хоёр хаантай байв. Харин 1271 онд Хубилай хаан “Их Монгол улс” гэх нэрийг халж, “тэнгэр тэргүүн их” гэсэн утгатай Их Юань улсыг байгуулснаа зарласан ажээ.Хоёрдахь үе бол Монголын аугаа эзэнт гүрэн биеэ даасан эзэнт улсуудад хуваагдан оршсон үе юм. Эл үеийг газарзүйн байрлал болон харъяалал, угсаа залгамжлалын байдлаар нь хэдэн хэсэгт ялгаж, тусгайлан судалсаар ирсэн билээ. Эдгээр нь- Монголын Юань улс буюу Хубилайн угсаа залгамжлал- Монголын Алтан ордны улс буюу Зүчийн угсаа залгамжлал- Монголын Цагадайн улс буюу Цагадайн угсаа залгамжлал- Монголын Иль хаадын улс буюу Хүлэгү-гийн угсаа залгамжлал болох юм.Тэрхүү Монголын бие даасан эзэнт улсуудын үеийг 1271-1368 оноор авч үзнэ. Их Монгол улс, эзэнт гүрний түүх судлалын тэргүүлэх эрдэмтдийн нэг Ш.Бира абугай Монгол улс хэрхэн хөгжиж, хувьсаж ирсэн түүхийг1. Монголд тулгар улс буюу эхэн үеийн улс буй болсон үе (1206-1227)2. Монголын эзэнт гүрэн буюу хөгжингүй улсын төлөвшлийн үе (1229-1259)3. Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе буюу Монголын Юань улсын үе (1260-1368) гэсэн үндсэн 3 үед хуваан үзжээ. Энд хэдэн эргэлзээтэй зүйл байгаагийн зарим нэгийг дурдваас, 1206 онд Монголд анхны тулгар төр байгуулагдаагүй, харин нэгдсэн Монгол улсыг байгуулсан , 1260-1264 онд Их Монгол улс Аригбөх ба Хубилай гэсэн хоёр хаантай байсан, Юань улс 1260 онд бус албан ёсоор 1271 онд байгуулагдсан, бас Их Юань 大元 улс нь Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе бус, харин гудайлт, бууралтын үе гэлтэй. Учир нь хууль бусаар хаан ширээг булаасан Хубилайг эсэргүүцэн бослого гаргаж тэмцсээр байсан язгуур Монгол нутгаа 40 орчим жил бүрэн захирч чадахгүй байсан Юань улсыг Монголын эзэнт гүрний өрнөлтийн үе гэхэд нэн төвөгтэй. Тэдний Юань улсын эсрэг эл тэмцэлд нэг үе Цагадайн улс ч нэгдэн орсон байсан байв. Мөн Алтан ордон, Цагадайн, Ил хаадын гэсэн улсуудыг бүхэн орхисон алдаа байна.Тэр үед язгуур Монгол нутаг Их Юань улсад багтаж байсан агаад их хаадын төвийн үе залгамжлалын үүднээс Юань улсыг төв улс, монголчуудын байгуулсан Алтан ордон, Ил хаадын зэрэг бусад улсыг нь түүний хараат түшмэг улс хэмээн тооцсоор ирсэн юм. Тэдгээр улсууд ч эхэндээ Их Юань улсад ёс төдий боловч захирагдаж байв. Харъяалагдах газар орны нутаг дэвсгэрийн хэмжээ, эдийн засгийн бааз суурь зэргээрээ Юань улс бусад улсуудаас арай илүү байсан байж ч магадгүй. Харин энэ байдал удаан үргэлжлээгүй бөгөөд XIV зууны эхэн үеэс дээрх улсууд бүрэн биеэ дааж тусгаарласан билээ. Энэ бүхнээс үзэхэд, Их Монгол улс хэд хэдэн бие даасан бага улсуудад хуваагдсан үеийг Монголын эзэнт гүрний оргил үе хэмээх нь түүхэн үнэнд харшилна.Монголын эзэнт гүрний үеийг 1229 онд Хэрлэний Хөдөө аралд Өгэдэйг Их Монгол улсын хаанд өргөмжилсөн үйл явдлаар эхлүүлж, 1368 онд Их Юань улсын сүүлчийн хаан Тогоонтөмөр Бээжингээс цугтан гарсан хэрэг явдлаар төгсгөж байна. 

Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй. Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ.1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>ne88jwpodia74m9olxsw4huoazzkqho</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707271</id>
      <parentid>707270</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:04:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Манжийн улс төрийн бодлого */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68881" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911 – 1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

=== Халх ===
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.

=== Ойрад ===
Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй. Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ.1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>5ipz4fbkf4xei0trrarlzosthifklzv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707272</id>
      <parentid>707271</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:07:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Ойрад */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="64978" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911 – 1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

=== Халх ===
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.

=== Ойрад ===
Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>j0ti9c8zhuspychgrqzx52dbbcmcuwk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707273</id>
      <parentid>707272</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:08:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Манжийн улс төрийн бодлого */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68883" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911 – 1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

=== Халх ===
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ.1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ.Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.

=== Ойрад ===
Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй.

Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ. 1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>536o8nmd79k9mb23nc325s8dfxdq28t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707274</id>
      <parentid>707273</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:10:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Халх */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68887" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911 – 1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

=== Халх ===
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ. 1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ. Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. 

Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.

=== Ойрад ===
Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй.

Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ. 1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>7jc8jqy2zz1gykd81xtqgaerxp49u5h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707275</id>
      <parentid>707274</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:17:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68889" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}

Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй.

Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ. 1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]
[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911 – 1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

=== Халх ===
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ. 1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ. Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. 

Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.

=== Ойрад ===
Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>mr6nwgqrqfq71eoq5br9a4yv0ou250m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707276</id>
      <parentid>707275</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:19:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68889" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]

Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй.

Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ. 1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911 – 1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

=== Халх ===
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ. 1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ. Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. 

Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.

=== Ойрад ===
Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>jg6p4g8ufeg5qiph9ig6282grwpw6r2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707278</id>
      <parentid>707276</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:24:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Манжийн эсрэг тэмцэл */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68887" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]

Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй.

Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ. 1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911–1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

=== Халх ===
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ. 1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ. Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. 

Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.

=== Ойрад ===
Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана. Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>kyxy5heg4ybpjvrqcrkb38dp5uqy4rf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707279</id>
      <parentid>707278</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:25:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Ойрад */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68606" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]

Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй.

Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ. 1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911–1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

=== Халх ===
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ. 1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ. Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. 

Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.

=== Ойрад ===
Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>qqky5vjtgkzjkwpjvvykdp1x3r5wvx7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707280</id>
      <parentid>707279</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:26:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68887" xml:space="preserve">{{Загвар:Монголын түүх}}
[[Файл:Mongolia during the Manchu rule.png|thumb|Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь]]
[[Файл:Outer Mongolia under Qing rule.png|thumb|1820-иод он [[Ар Монгол]]]]
[[Файл:Letts-Popular-Atlas-1883-Russia-in-Asia-Chinese-Empire-etc.jpg|thumb|Өвөр Монгол дахь харчин (Khartchin), горлос (Khorlos), оннигуд (Oniot), дөрвөд (Dourbet), найман, баарин (Barin), авга (Abakhai), авганар (Abkhanar), түмэд (Toumet), үзэмчин (Oudzemerchi), Сөнөд (Sounnite), Хуучид (Khaotchit) зэрэг аймгуудын байршил. [[Дагуур]]ын салбар гогуль (Gogouli) Амар мөрний дагуу байршсан байна. 1883 он]]

Монголын түүхийн дунд үеийг төр улсын шинж чанараар нь –Монголын түрүү төр улсын үе, –Монголын төгөлдөржсөн төр улсын үе гэсэн хоёр том үе болгож болно. Монголын түрүү төр улсын үе 1130-аад оны үед Хабул хааны байгуулсан Монгол улсаас 1206 онд Чингис хааны байгуулсан нэгдсэн Монгол улс хүртэлх үеийг хамарна. Тэр үеийн Монгол улс хэмжээгээр бага хийгээд төрийн үндсэн шинжүүд нь бүрэн гүйцэд төлөвшөөгүй байсан тул тийнхүү түрүү төр улс хэмээн үзнэ.Монголын төгөлдөржсөн төр улс нь 1206 оноос XVII зуун хүрнэ. Чингис хаан төрийн үндсэн бүтцүүдийг зохион байгуулснаар жинхэнэ ёсоор төр улсын шинж бүрдэн тогтсон юм. Өгэдэй хааны үеэс Монгол төрийн бүтэц улам боловсронгуй болж, Эзэнт гүрэн жинхэнэ ёсоор байгуулагдсан билээ. Монголын эзэнт улс унасны дараагаас Монголын нэгдмэл төр удсангүй задарч, биеэ даасан бага улсууд бий болсон билээ. Монголын уламжлалт түүх бичлэгт XVII-XX зууны эхэн үеийн Монгол орон буюу Манжийн эрхшээлийн үеийн Монгол орныг түүхийн дунд үед багтаан үзсээр ирсэн юм. Дэлхий нийтийн түүхийн үечлэлтэй уялдуулан авч үзвэл Манжийн эрхшээлийн үеийг Монголын түүхийн шинэ үед оруулах нь зохистой юм.Энэ үеийн түүхийг үндсэнд нь гурван үе болгон судлах ёстой. Чухамхүү ингэж Манжийн төрийн бодлого хэрхэн өөрчлөгдөж байсныг цаг хугацааны хувьд ялгавартай авч үзэхгүйгээр тус түүхэн үеийг үнэн зөв тодорхойлж, ойлгож чадахгүй.

Аль нэг богинохон үеийн хэрэг явдлаар бүхэл бүтэн үеийг төлөөлүүлэн авч үзэх нь алдаанд хүргэнэ. 1.XVII-XIX зууны дунд үе хүртэлх Монгол орон. Энэ үеийн Манжийн төрийн бодлого нь монголчуудыг уламжлалт аж төрөх байдлаар нь байлгаж, хэрэгтэй цагт ашиглах, түшиг тулгуур болгох зорилго бүхий байв. Чингэхдээ нийт монголчуудыг хошуу, чуулганы зохион байгуулалтанд оруулж засаглан захирав. Монголыг хууль зүйн үүднээс баримтлан захирах шаардлагаар хууль–эрх зүйн дарангуйлах тогтолцоог бий болгов. Монгол нутагт уул уурхай нээх, газар хагалахыг хориглож, худалдааны хятад иргэдийг зөвхөн тодорхой зөвшөөрөл, хугацаагаар орохыг зөвшөөрч байв.2.XIX зууны дунд үеэс XIX зууны төгсгөл хүртэлх Монгол орон. Манжууд Хятадад улам бүр уусч, хааны ордон дахь хятад түшмэд олшрохын хэрээр Манжийн бодлого аажмаар Хятадын бодлого болон хувирч ирэв. Энэ үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого алгуур өөрчлөгдөж, Монголын талаар тавьсан элдэв хөнгөлөлтүүд суларчээ. Монгол газар хятадууд олноороо хараа хяналтгүй орж ирэх болсон. Монгол орныг Хятадын худалдаа–мөнгө хүүллийн сүлжээ бүрхэж, хүн амын дийлэнх хэсгийг өртөн болгосноор Монголын нийгэм–эдийн засгийн хөгжлийг улам бүр боогдуулах болжээ.3.XIX зууны сүүлээс XX зууны эхэн хүртэлх Монгол орон. Үүнд Монгол оронд Манжийн шинэ засгийн бодлого явагдсан цаг хугацааг хамруулан авч үзнэ. Улс төр, эдийн засаг, соёлын гэсэн үндсэн гурван чиглэлээр өрнөсөн “Шинэ засгийн бодлогын” Монголд дахь хэрэгжилт нь харгис, сөрөг нөлөөтэй байв.Монголчуудын малын бэлчээрийн зарим хэсгийг хурааж, худалдан авч, газаргүй ядуу олон мянган хятадуудыг зохион байгуулалттайгаар оруулан суулгаж, тэдний амьдралыг өөд татах нь язгуур Манжийн төрийн бус, харин мөн чанартаа Хятадын төрийн бодлого юм. Монголын язгуураас оршин амьдарч ирсэн үндэс суурийг устгах аюултай энэ бодлого монголчуудын үндэсний ухамсрыг сэргээж, тусгаар тогтнолын төлөө босон тэмцэхэд хүргэсэн юм.Дээрх гурван үеийг хураангуйлан томъёолбол, эхэн үед Монголын талаарх Манжийн төрийн бодлого явагдсан бол удаад нь Манж–Хятадын бодлого явагдсан үе, төгсгөлийн үед нь Монголын талаар Манж нэртэй Хятадын төрийн бодлого явагджээ.

[[File:1747 Kitchin Map of Central Asia and the Gobi Desert - Geographicus - WesternTartary-kitchin-1747.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: Найман [[Шар мөрөн (Өвөр Монгол)|Шар мөрний урд талд]] (Sira Muran), оннигуд (Onhiot), хорчин (Khorchin). 1747 он]] 
[[File:L'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1833).jpg|thumb|[[Хөхнуур]]д Tengri-noor, Boura-noor гэх мэт монгол нэртэй газрууд байна. Дагуурын нутгийг Daourie гэж тэмдэглэжээ. 1833 он]] 
[[File:John-Tallis-1851-Tibet-Mongolia-and-Manchuria-NE.jpg|thumb|Өмнөд Монгол дахь аймгууд: сөнөд (Sounites), Цахар (Tchakhars), авга (Abaka), хорчин (Kortchin), дүрвэд (Durbet), горлос (Khorles). Гогуль (Gogooli) Амар мөрний эрэгт. 1851 он]]
[[File:China_and_Japan,_John_Nicaragua_Dower_(1844).jpg|thumb|Зүүнгарыг &quot;Songar Kalmucks&quot;, Уйгурыг &quot;Little Bukharia&quot; гэж тэмдэглэжээ. Мөн дагуур, харчины нутгийг харуулсан байна. 1844 оны зураг]]
[[File:Carte_generale_de_l'Empire_Chinois_et_du_Japon_(1836).jpg|thumb|Хорчин (Chorchins), найман (Naynam), оннигуд (Onhiot), авганар (Abahanar), хошууд (Khochotie) болон бусад [[дээд монголчууд]] (Kalmouks Kokonor, Elets Kokonor)]] 
[[File:Empire Chinois, Japon (1832).jpg|thumb|]]

== Манжийн үеийн засаг захиргааны хуваарь ==
Манж 1636 онд Өвөр Монголыг нэгтгэж аваад 6 чуулганд хувааж, Гадаад Монголын төрийг засах яам байгуулан, түүнийгээ Монгол журган хэмээн нэрлэх болжээ. Энэ 6 чуулганыг [[Шилийн голын чуулган|Шилийн гол]], [[Жиримийн чуулган|Жирэм]], [[Зостын чуулган|Зост]], [[Их Зуугийн чуулган|Их Зуу]], [[Зуу Удын чуулган|Зуу Уд]], [[Улаанцавын чуулган]] хэмээн нэрлэж. [[Цахар]], [[Хөлөнбуйр]], [[Хөхнуур муж|Хөхнуур]], [[Ховдын хязгаар|Ховд]], [[Зүүнгар нутаг]] хошуу нь манж [[Амбан]] буюу [[Жанжин]] захирч байжээ. 1691 онд [[Халх]] Монголыг нэгтгэж аваад 3 чуулганд хувааж, Халхын [[Сайн ноён аймаг]] 1725 онд чуулганд байгуулагджээ. 1907 онд манжийн засгийн газар [[Ховдын хязгаар]]ыг хоёр хуваан шинэ хязгаар байгуулсанаар Шиньжаан дахь нутаг нь Алтайн хязгаарт харъяалагдах болжээ.&lt;ref&gt;[http://touristinfocenter.mn/cate14_more.aspx?ItemID=130 МОНГОЛЫН ӨВӨР НУТАГ МАНЖИД ЭЗЛЭГДСЭН ТҮҮХ. 1616-1626 ОН.]&lt;/ref&gt;

Эдгээр чуулган 1912 он хүртэл хэвээр оршин тогтнож байгаад [[Дундад Иргэн Улс]]ын (1912-1949) үед 8 аймаг болон хуваагдсан нь Шилийн гол, Жирмэн, Хөлөнбуйр, Зост, Улаанцав, Баяннуур (Урад), Ордос, [[Алшаа аймаг]] бөгөөд саяхнаас 4 том аймгийн зохион байгуулалтыг эвдэж хот болгосон бөгөөд Шилийн гол, Хөлөнбуйр, Баяннуур, Алшаа 4 аймгаараа үлдэж, Ордос аймгийг Ордос хот, Улаанцав аймгийг Бугат хот (голдуу Баотоу гэнэ), Зост аймгийг Улаан хот (голдуу Чэфэнг гэнэ), Жирмэн аймгийг Түнляо хот гэж нэрлэж байна.&lt;ref&gt;[http://shbaatar.blogspot.com/2011/05/blog-post.html Өвөр Монголчуудын тухайд]&lt;/ref&gt; [[Ордос]]чууд [[Шар мөрөн|Шар мөрний]] урд эрэг Ордосын тохойд байв.

== Манжийн эсрэг тэмцэл ==
{{Main|Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл|Зүүнгарын хаант улс}}
1636 онд Алтан ургийн сүүлчийн хаан Лигдэн өөд болсноор Өвөр Монголыг эрхэндээ оруулж, 1691 онд [[Халх]]ууд дагаар орсон юм. Ингэснээр Ойрадаас бусад Монголчууд Манж Чин Улсын бүрэлдэхүүнд оржээ. 1696 онд Манжийн түрэмгийлэлд [[Галдан бошигт хаан|Галдан хаан]] ялагдан нас барсан ч 1755 он хүртэл Зүүнгарын хаант улс тусгаар байсан. Ихэнх түүхчид Монголчууд 1691 онд Манжийн дарлалд орсон гэж үздэг боловч энэ нь эргэлзээтэй ойлголт юм. Учир нь одоогийн баруун Монгол буюу Ойрадууд тэр үед тусгаар улсын шинжээ хадгалж оршин байсан бөгөөд 1758 онд хүртэл энэ байдлаа хадгалж байсан гэж үзэж үндэстэй юм. 1636 онд Өвөр Монгол, 1691 онд Ар Монгол, 1755 онд Баруун Монгол Манжид эзлэгдсэн гэж үзвэл илүү зохистой мэт. Манжийн үеийн Монголд хамжлагат ёс тогтож, аливаа иргэншил үүсэх нь хаалттай байсан. 20-р зууны эхний Манжийн &quot;Шинэ засгийн бодлого&quot;-ыг Монголчууд зэвүүцсэнээр үндэсний үзэл сэргэж, нэгэнт нурж унах нь тодорхой болсон Чин гүрнээс тусгаарлахаар санааширч, Богд Жавзандамба хутагтыг нэгдэн нягтарч тусгаар улс болохоор самбаачилжээ.

XIX зууны сүүлчээс Манж гүрний сүр хүч бууран доройтож, феодалын нийгэм нь үндсээрээ ялзран хэврэгшиж, улмаар том империлист гүрнүүдийн түрэмгийлэлд өртөн тэдний хагас колони болон хувирчээ. Манжийн эрх баригчид энэ нөхцөлд яаралтай арга хэмжээ авав. Монголыг цусгүй колончилж, юуны өмнө хятадчилах зорилгоор үй олон хятад иргэнийг Монгол нутагт цутган оруулж, малын бэлчээрийг хагалан, тариалангийн талбай болгохоор үржил шим сайтай газруудыг булаан авч хятадуудад олгож эхлэв. Идээшилт газар шороо, төрөлх ард түмэндээ элгэн хайртай Монгол хүн харийн энэ доромжлол, дарангуйллыг хүлцэн тэвчих аргагүй болж, энд тэнд эсэргүүцлийн уухай дэгдэн, улмаар Монголын язгууртнууд ард түмэнтэйгээ нэгдэж эхэлжээ. 1911–1912 оны Монголын ард түмний [[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал|үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөр]] Монгол Улс ийнхүү тусгаар улсаа сэргээж чадсан нь манай ард түмний олон жилийн шаргуу тэмцлийн үр дүн байсан бөгөөд Монголын ард түмний түүхэнд гарсан нэгэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон юм.

== Манжийн үеийн монголын хууль цааз ==
{{Main|Монгол цаазын бичиг|Халх журам XYIII зууны үеийн монголын хууль цааз}}
Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил Манжийн нөлөөнд байсан үеийн төр захиргаа болон эрх зүйг судлахад тэр үеийн даган мөрдөж байсан хууль цаазууд үндсэн эх сурвалж нь болдог. Эдгээр нь Зарлигаар тогтоосон Манж чин улсын бүгд хууль, Халх журам, Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичгүүд билээ. Энэ үеийн Монголын эрх зүй нь нэг талаар монголын төр, эрх зүйн уламжлалыг аль болохоор хадгалахыг хичээсэн, нөгөө талаар, аргагүйн эрхэнд манж болон хятадын эрх зүйн зарчмийн нөлөөнд орсон байлаа. Ямар ч байсан Монголын нийгмийн харилцааг зохицуулах учраас монгол цаазын уламжлал болон эх сурвалжид тулгуурлаж байлаа. Манж Чин улсын эрхшээлд байсан үед монголын иргэний болон эрх зүйн түүхэнд нааштай дэвшилтэд үзэл санаа, үзэгдэл цөөнгүй байсныг үгүйсгэж болохгүй. Ялангуяа монголын уламжлалд эрх зүйг шинэчлэхэд чухал нөлөө үзүүлсэн нь түүхийн үнэн юм гэж судлаач Б.Баярсайхан үзсэн юм. Манжаас явуулсан бодлогууд нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжилд эерэг болон сөрөг аль альнаар нь нөлөөлж байв. Мөн монголын эрх зүйг шинэчлэхэд багагүй нөлөөлсөн нь үүний эерэг нөлөөлөл юм. Монголыг ХХ зууны эхээр хятадчилах бодлого явуулж байсан зэрэг сөрөг нөлөөлөл нь харагдаж байна. Мөн манж нар монголд төрийн болоод засаг захиргааны чамгүй их өөрчлөлтүүдийг хийж байсан нь түүхийн хуудаснаа тэмдэглэгджээ. Үүнийг монголд байгуулагдсан Манж чин улсын хамгийн дээд эрхтэй байгууллага хянаж байв. Энэ нь улиастайн жанжны газар байсан юм. Ерөнхийдөө Монголыг удирдах Гадаад Монголын төрийг засах явдлын яам болон Улиастайн манж жанжны газар, аймгийн жасаа нарыг ихэвчлэн манж хүмүүсээр удирдуулдаг байлаа. 

Энэ нь монголыг бүх шатанд шатлан захирч байх манжийн тэргүүн бодлогуудын нэг нь яахын аргагүй мөн билээ. Манж нар нь Монголд шууд өөрсдийн хууль цаазыг явуулахаас болгоомжилж Энх-Амгалан хаан шинэ дагасан халх нарыг тэдний хууль ёсоор болтугай хэмээн зарлиг буулгаж байсан байна. Удалгүй дээр дурьдсан Халх журам хуулийг хэлэлцэн тотоосон байна. Энэ хуулийг 1789 оноос дагаж мөрдөх нь харьцангуй багасжээ учир нь Манж нар гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг буюу дээр дурьдсан монгол цаазын бичгийг зохион гаргасантай шууд уялдаатай билээ. Халх журмыг халхын ноёдын оролцоотой баталсан учир зохицуулалт сайн явагдаж байсан юм. Монгол цаазын бичгийг зохион гаргасан нь монголыг манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд бүрэн автуулах алхмуудын нэг байлаа. Гэвч энэ алхмууд хэзээ нэгэн цагт бүр мөсөн бүдрэнэ гэдгийг манжийн цөөхөн хүн мэдэж байлаа.

Манж нарын ХХ зуунд явуулж байсан “[[шинэ засгийн бодлого]]” нь монголчуудыг асаах дарь нь болж өгсөн юм. Энэ бодлогын агуулга нь Монголд хятад иргэдийг үй олноор шилжүүлэн суурьшуулах, хүн амыг хятадчилах, манж хятадын засаг захиргааны шууд нэг хэсэг болгох зэрэг байлаа . Энэ бодлого гарсны дараа бослогууд энд тэндгүй өрнөж байв. Ингэснээр Монголчууд манжийн эрх зүй болон төрийн нөлөөнд авталгүй манжаас салан тусгаар тогтнолоо дахин олж чадсан түүхтэй. Энэ тэмцэл өрнөлийн оргил цэг нь 1911 оны цагаагчин гахай жилийн үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал байлаа.

== Манжийн улс төрийн бодлого ==
{{Хянах}}
[[File:Asien Bd1.jpg|thumb|1890 он]]

XVII зууны сүүлч үеэс XX зууны эхэн үе хүртэл 200 гаруй жил Монгол орон манжийн байлдан дагуулагчдын эрхшээлд нухлагдаж байв. Энэ үе бол Монголын түүхийн хамгийн гашуун зовлонт харанхуй үе байсан юм.Манж нар бол одоогийн Манжуурт нутаглаж байсан хамниган угсаатан бөгөөд XVI зууны сүүлчээр цэрэг-язгууртаны хүчирхэг улс болон бүрэлджээ. Манж нар богино хугацаанд зэргэлдээх орнуудаа түрэмгийлэн улмаар Монголын хаант улсуудыг эзлэн авав.Монголын феодалын улс манжид эзлэгдсэн түүний талхинд орсон нь хэдэн шалтгаантай байв. XVII зууны үед Монгол орон дотоодын феодалын бутралын уршиг, гаднаас манж, хятадын хаадын хагалан бутаргах хорт явуулгын улмаас Өвөр Монгол, Ар Монгол, Баруун Монгол (Ойрад) гэсэн гурван том хэсэг болон салж, тэдгээр нь бас дотроо олон жижиг феодалын эзэмшилд хуваагджээ. Эдгээр том, жижиг язгууртнууд бүх Монголын хаан ширээ болон өөр өөрсдийн биеэ даасан байдлын төлөө үргэлж тэмцэлдэж байсны улмаас Монгол орон дотоодын хямралд гүн автжээ.Улс орон нь доройтож, бас харийн аюул занал нүүрлээд байсан тэр нөрцөлд Монголын феодалууд эв нэгдлээ бэхжүүлж, түрэмгийлэгчдийн эсрэг нэгэн мөрний урсгалд нийлэн шийдвэр төгс тэмцэх ёстой байлаа. Цахарын Лигдэн хаан, Халхын Цогт хун тайж зэрэг хүмүүс үүнийг ухамсарлан нийт улс гэрийнхээ тусгаар тогтнолоо хамгаалахыг уриалан тэмцэж байв. Гэтэл зарим феодалууд зөвхөн өөрсдийн явцуу ашгийг хичээн нийтийн тэмцэлд нэгдэхгүй, тус тусдаа тэмцэх, бууж өгөх зэрэг бодлого баримталж байсан нь тэмцлийн эрчийг сулруулж, хүчийг сарниулжээ.

Манжийн байлдан дагуулагчид 1644 онд Хятадыг эзлэн авсан нь түүний эдийн засаг, цэрэг зэвсгийн их хүчийг Монголын эсрэг шууд дайчлан хөдөлгөх боломжтой болжээ.Манж нар улс төрийн элдэв луйвар аргаа цэрэг зэвсгийн давуу байдалтай хослуулсаар 1636 онд Өвөр Монголыг, 1691 онд Халх Монголыг, XVIII зууны дундуур Баруун Монгол (Ойрад) – ыг эрхэндээ оруулжээ. Тэд Монголыг эзлэн авсаны дараа ноёрхолоо бэхжүүлэхийн тулд Монголын уламжлалт хууль, засаг захиргааны зохион байгуулалтыг цөм хүчингүй болгон, өөрсдийн харгис засаг захиргааг чандлан тогтоож, манай ард түмний хүчээ нэгтгэн босч тэмцэхээс болгоомжлон тэдний улс төрийн нэгдлийг бутаргаж, хүчийг нь сарниулахад чиглэсэн олон арга хэмжээ авчээ. Монгол орныг Манжийн хааны төлөөний сайд захирч, монголчуудаар өртөө, харуулын цэрэг, хүнд хүчир алба даалгах, манж хааны Монголоос дээрэмдэн авсан олон зуун мянган малыг үнэ хөлсгүй хариулган үржүүлэх, Ховдод байсан Манжийн дарангуй цэргийн хүнсний тариа тариулах, цэргийн албанд дайчлан мордуулах, мөнгөн татвар авах зэргээр малчин ардын хөдөлмөрөөр бүтээсэн баялгийг ховх сорон үгүйрүүлж байв. Жишээлбэл: зөвхөн Манжийн элч, төлөөлөгчид зорчиход зориулсан олон замын өртөөний зардалд жил тутам саяас доошгүй мал албадан гаргуулж байсны дотор гагцхүү зорчигчдын хүнсэнд 200,000 гаруй хонь хэрэглэж байжээ.Манжийн эрх баригчид шашныг бүх талаар дэмжин дэлгэрүүлж түүний тусламжтайгаар ард олныг мунхаруулан харанхуй бүдүүлэг хэвээр нь барьж, номхон боол болгон дарлахыг хичээж байлаа. Хүрээ хийд, лам нарын тоог хэтэрхий олшруулсан нь олон идэр эрийг бүтээлч хөдөлмөрөөс хөндийрүүлж, тус улсын хүн амын өсөлтийг сайтуулсны гадна үйл олон лам нарыг хооллож, хувцаслах, тэдний хурал номын бүх зардлыг бэлтгэн нийлүүлэх нүсэр хүнд албыг ард түмэнд давхар үүрүүлсэн юм.Монголын ард түмэн ингэж манжийн эрх баригчид, монголын феодал ноёд, лам нар гэсэн хэд хэдэн эзэнд нэгэн зэрэг үйлчлэх ганц зарц нь болоод зогссонгүй, бас хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэгчдэд давхар шулуулж үгүйрлийн балчигт лавшран шигдсээр байв.

Манжийн засгийн газрын шууд ивээлээр Монголд нэвтэрсэн Хятадын худалдаа, мөнгө хүүлэл монголын ард түмний хөлс, цусыг сорон тамирдуулж байлаа. Хятадын шунахай худалдаачид өр төлбөрийн хүүг 400 хувь хүртэл өсгөж Монгол орныг “баяжих, хөлжих алтан хайрцаг” хэмээн ичгүүргүй нэрлэж байв. Хятадын худалдаачид бүр гурван янзын жигнүүрийн туухайтай байсан бөгөөд хүнд туухайгаар нь бусдаас авах зүйлийг, хөнгөнөөр нь бусдад худалдах барааг хэмжиж, жинхэнэ туухайг мэхлэж болохгүй нөхцөлд хэрэглэж байв. Бас өөрсдийн барааг маш өндөр үнээр худалдаж Монголын түүхий эдийг туйлын хямд авдаг болсон байна. Манжийн эрх баригчдын шаардан тушаасан олон зүйлийн бачим түргэн албыг хугацаанд нь гүйцэтгэхийн тулд хошууны тамгын газар, аймгийн чуулгад арга буюу шахагдан хятад пүүсээс өндөр хүүтэй мөнгө зээлдэн авч алба залгуулна. Албаны энэ өрийг ч, харьяат ноёдынхоо хятад худалдаачдад тавьсан өрийг ч ардууд төлнө. Манжийн феодалууд, хятадын худалдаачдын шунахай эрх ашиг яваандаа нийлж нэг нь алба татвараар, нөгөө нь өр зээлээр Монгол орныг хамтран мөлжиж, ард түмнийг амь зуулгын хэдэн малаас нь хагацуулан сүйрлийн даваанд тулгаж байлаа.Гэвч Монголын ард түмэн гадаад, дотоодын давхар дарлалд дуугүй нухлагдан, ямагт толгой гудайн хүлцэж явсангүй, эрэлхэгээр босон тэмцэж, тэмцлийн туршлагаа баяжуулсаар байсан юм. Монголын ард түмний тусгаар тогтнолын төлөө тэмцлээс хамгийн хүчтэй нь Ойрадын Амарсанаа, Халхын Чингүнжав нарын удирдсан 1755-1758 оны зэвсэгт бослого юм.1755-1758 оны зэвсэгт тэмцэл дарагдсан боловч монголын ард түмний түүхэнд гүн ул мөрөө үлдээн тэмцлийн сургамж дууриал болж, тэдгээр тэмцэгчдийн баатарлаг дүр ард түмний дунд мөнхөрөн алдаршжээ.Энэ үеийн ард түмний тэмцэл нэг талаар манжийн түрэмгийлэгчид, хятадын шунахай худалаачдын эсрэг, нөгөө талаар нутгийн авилгач ноёдын эсрэг чиглэж байв. Ардын тэмцлийн дотроос заргын хэлбэр ихэд дэлгэрчээ. Ардууд заргын бичигтээ манжийн хүнд алба, ноёдын авилгая шунахай зан, ёс бусын олон гувчуур, өөрсдийн амин зуулгын хүнд байдал зэргийг учирлан тоочоод алба татвар хөнгөлж, шунахай ноёдыг зайлуулахыг шаардаад, эцэст нь нэрсээ нарны цацраг мэт дугуйруулан бичдэг байв. Энэ нь толгойлогчоо харгис ноёдоос хамгаалсан хэрэг байв. Ноёнтойгоо заалдсан, үгүйрэн өр төлж чадахгүй болсон, худалдаачдын пүүсийг довтолсон ардуудыг эмнэг адууны сүүлээс чиргүүлж тасдуулах, элсээр чигжин алах, есөн эрүү тулгах, дөнгөлөх, эхнэр хүүхдийг нь өрөнд бодож худалдаачдад өгөх зэргээр харгисладаг байжээ.Тэгэвч мөлжлөг, харгислал нэмэгдэх тусам зовлон туулж хатуужсан монголын ард түмэн тэмцлийн эрчээ чангалан галд тос нэмэхийн адил дүрэлзэн боссоор байсан юм. 

=== Халх ===
Үүнд, 1636 онд Манжийн Дээд Эрдэмт хаан Халхыг Хятадтай худалдаа хийхийг албан ёсоор хориглосон зарлиг буулгажээ. Энэ нь нэгд, Монгол-Хятадын хооронд холбоо тогтохоос сэргийлсэн, хоёрт, монголчууд худалдаалахдаа агт мориор голдуу арилжаалдаг учир хятадын цэргийн хүчин чадал нэмэгдэхээс болгоомжилсон хэрэг бололтой.Нөгөөтэйгүүр 1638 онд Манжийн хаан Халхын гурван ханыг жил бүр цагаан тэмээ нэжгээд, саарал морь наймыг Чингийн эрх баригчдад албан ёсны бэлэг хэмээн бариулах зарлиг буулгажээ. Ингэснээрээ манжийн хаан Халхын хан нарын эрх мэдлийг хязгаарлаж, эрхшээлдээ оруулахыг санаархжээ. Хэдийгээр монголд манжийн түрэмгийллийг хүчээр барьж зогсоох улс төрийн нэгдмэл хүчин байхгүй байсан ч харийн түрэмгийлэл илт нүүрлэсэн үед монголчууд удаа дараа нэгдэх оролдлого хийжээ. 1970 онд Х.Пэрлээ Булган аймгийн Дашинчилэн сумын нутгаас үйсэн хуулиуд олсон нь үүнийг гэрчлэх чухал сурвалж болсон юм.XVI зууны сүүлч, XVII зууны эхээр Халхын ноёд удаа дараа чуулган чуулж дотоод, гадаад улс  төрийн байдлаа хуулиар зохицуулахыг оролдож байсныг тэдгээр үйсэн хуулиас харж болно.Үйсэн дээр бичсэн тэдгээр хуулийн гол санаа нь дотоодын эвдрэл хямралын үүд хаалгыг хааж, төрйин нэгдлийг аль болохоор сахин хамгаалах явдал байв. Уг хуулиуд нь “хан хүн өөр зуур хэрэлдвээс,... ганц хошуугаар дайсанд мордож идвээс, ноёд биеэ алалцваас,... хатуу шийтгэж байхаар заажээ. Уг хуулиуд нэгэнт буй болсон дотоодын хямралыг гэтлэн давахын тулд Халхын хүчийг нэгтгэх бодлогыг тууштай явуулахыг тэр үеийн зарим зүтгэлтэн хичээж, Халхын улс төрийн хямралыг хууль эрх зүйн хүрээнд шийдэх гэсэн хэрэг байв.Халхын Сэцэн хан Шолой, Түшээт хан Гомбодоржийнд хоёр ч удаа биеэр хүрэлцэн очиж , шинэ төрөх хүүхэд нь хөвгүүн байвал, Халхын шашны тэргүүнээр өргөмжлөхийг зөвлөн, өөрийн Гэгээн цолоо өргөхөөр амлаж буцсан ба дараа Түшээт ханы төрсөн хөвгүүнд нутгийн дархчуудаар 3 төмөр бүстэй өлгий өгсөн байна.

Халх Манжид эзлэгдсэн нь манж нар Өвөр монголыг эзлэн авснаар тэдний цэргийн хүч улам өсч, Манжийн төрийн гадаад бодлого нь Мин улсын эсрэг хандсан юм. Мин улс нь эдийн засгийн их нөөцтэй, хүн хүч цэргийн тооны хувьд Манжаас давуу учир түргэн гоомой хөдөлж болохгүй байв. Тиймээс юуны өмнө нэгтгэн авсан Өвөр монголын аймгуудад эрх нөлөөгөө бэхжүүлж, өөрийн цэргийн хүчийг монгол цэргийн хүчээр сэлбэх, мөн хятадтай байлдахдаа, ар талаа найдвартай бэхлэх зорилгоор Халхын хан нартай холбоо тогтоохыг эрмэлзэж байсан юм. Халхын эрх баригчидтай найрсаг харилцах замаар Манжийн талаас ирэх аюулыг сааруулахыг оролдож байв. Өөрсдийн нь ашиг сонирхолд нийцэж байсан учир Манж нар Халхын эрх баригчдын энэ оролдлогыг хэсэг хугацаанд дэмжиж байв. 1636 оны өвөл Сэцэн хан адуу, тэмээ, булга зэрэг зүйлсийг өргөн, найрамдахыг хүссэний хариуд, 1637 оны 1 сард Манжийн Абахай хаан бэлэгтэй хариу элч илгээж байжээ. Мөн 1637 оны 3 сард Түшээт хан хоёр алтан нум, гурван мориор бэлэг хүргүүлэн, элч заран найрамдал холбоотой байхаа илэрхийлж байжээ.Манжийн эрх баригчид Өвөр монголыг эзлэхдээ эрх баригч давхаргынхантай нь худ ургийн барилдлага тогтоох, цол хэргэм өгөх, өгөөмөр шан харамжаар талдаа татах, айлган сүрдүүлэх аргыг хэрэглэж амжилтанд хүрсэн туршлагаа Халхтай харилцахдаа ч үргэлжлүүлэн хэрэглэснээр амжилт олсон юм.Хэдийгээр Өвөр монголын дараа Халхын шууд довтолгоогүй ч Хятадыг эзлэн авсны дараа энэ аюул нүүрлэн ирэх нь ойлгомжтой байсан юм. Тиймээс түүний богино хугацаанд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлж, цэргийн хүчийг нэмэгдүүлэх зэрэг зүйлийг хийх шаардлагын улмаас хугацаа хожих зорилгоор манжийн хаадтай найрамдалт харилцаа тогтоох, харийн түрэмгийллийг эсэргүүцэх хүчин бүрдүүлэх хариуцлага Халхын эрх баригчдад тулгарсан ажээ.Тийнхүү Манж нар харь улсыг довтлохдоо, ар талаасаа аюулгүй байх, нөгөө талаас монголчууд нь болзошгүй аюул нүүрлэн иртэл хүчээ сэлбэх гэсэн хоёр талын сонирхол нэгдэж нийгмийн харилцаа хэсэг хугацаанд намжуу байсан нь аль аль нь цаг хожих гэсэнтэй холбоотой байв.Тухайн үед Монголын их хааны эрх захиргаа нэгэнт унасан цаг тул Халхын улс төрийн амьдралд Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой, Засагт хан Субадай нар тэргүүлэх үүрэгтэй байсан юм. Халхын баруун гарыг Засагт хан Субадай зонхилон захирч байсан боловч Шолой Увашийн хөвгүүн хэмээгдэх Алтан хан хэмээгдэх Омбо-Эрдэнийн эрх нөлөө их байв. Алтан ханы эзэмшил нь баруун тийш Алтайн Урианхай, Красноярскийн хязгаар, зүүн тийш Сэлэнгэ, Тамирын эхэнд тулж байв. Түүний орд өргөө Увс нуурын сав газар байжээ. Алтан хан Засагт хантай өрсөлдөн, бие даасан бодлого явуулж байв. Тэр XVII зууны эхэн үеэс Орос улстай харилцаж, улс төр, эдийн засгийн холбоо тогтоож, нэлээд хэмжээгээр худалдаа арилжаа хийж байв.Мaнж нар Хятадыг байлдан эзлэхдээ, Халхын ноёдын үйл ажилгаанд зарим нэгэн хориг тавьсан юм. 

1639 онд Халхын ноёд Ширээ цагаан нуур хэмээх газар цугларч, Түшээт хан Гомбодоржийн 5 настай хөвгүүн Занабазарыг Халх Монголын шашны тэргүүнээр өргөмжилжээ. Тийнхүү Занабазар нь монголын түүхэнд анхдугаар богд Жавзандамба буюу Өндөр гэгээн хэмээн алдаршсан юм.Ширээ цагаан нуурын чуулганд оролцогсод уг түүхт үйл явдлыг тохиолдуулан, Шар бөсийн орд байгуулсан нь Халхын их хүрээний үүсэл болжээ. Бас Халхын ноёд шинэ өргөмжлөгдсөн шашны тэргүүн Өндөр гэгээн өөрсдийн харъяатаас хувь өмч болгон өргөснөөр шавь хэмээх дахргын үүсэл тавигджээ.Тийнхүү Халхын шашны тэргүүнийг өргөмжилсөн нь шашны тугийн дор Халхыг нэгтгэх гэсэн оролдлого байсан юм.Мөн 1640 онд Халхын-Ойрадын ноёдууд Тарвагатайн улаан буурай гэдэг чуулган нийлж, цаг үеэ дүгнэж, Халх Ойрад эв эеэ хичээн, харийн түрэмгийллийг хамтын хүчээр давахыг уриалан тунхаглаж, тус чуулганаас монгол ойрдын Их цаазыг баталсан нь Манжийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэх бас нэгэн оролдлого байлаа.Тус чуулганд Халхын Эрдэнэ Засагт хан Субадай, Очирбат тулгар Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан аймгийн нөлөө бүхий том ноёд, хэмээх Төрбайх, Тэнгэрэй тойн нарыг зэрэг Халх Ойрдын Төр, шашны, рзүтгэлтэн болон Хөх нуурын монголчууд, Ижил мөрний гол Торгууын төлөөлөгчид бүгд 28 том ноёд оролцжээ. Тэдгээр ноёд нь тухайн үеийн монгол улсын төрийн айрамд гол үүрэг гүйцэтгэж байсан нөлөө бүхий хүмүүс байв.Тус чуулганы гол зорилго нь улс төрийн бутралыг давж, үндэсний нэгдлийг сэргээн бэхжүүлэх, харийн дайсны өнгөлөлзлийг тас цохих хэрэгт монгол угсаатны хамтын чармайлтаар зохион байгуулахад оршиж байв. Тийнхүү Халх,Ойрд хоёр нэгдэж, харийн түрэмгийллийн эсрэг хүчээ нэгтгэсэн боловч энэ явдал удаан үргэлжилсэнгүй.Тухайн үеийн монгол төр шашны зүтгэлтнүүд хууль цааз шашны төрийн хэмжээнд бүх талаас нь улсаа нэгтгэх гэж удаа дараа оролдсон боловч тэр үед монгол улс төрийн бутралыг даван туулах улс төр, эдийн засаг хараахан бүрэлдээгүй байсан учир уг оролдлого бүтээгүй юм.

Халхын ноёд дотоодын эв нэгдэлээ бэхжүүлэх оролдого хийхийн зэрэгцээ Эеэр засагч хаан суугаад удаагүйг харгалзан, Манжийн хүчийг дотроос нь задлах, угсаа нэгтнээ харийн дарлалаас чөлөөлөх зорилгоор 1644 Өвөр монголын ноёд элч илгээж байсан байна. Үүний үр дүнд Сөнид аймгийн тэнгис ван Халхын ноёдын ятгалганд орж, харъяат ардаа дагуулан, 1646 оны хавар Сэцэн хан нутагт байснаа, 1639 онд өмнө зүг нүүн одож, Манжид дагасан байв. Тэнгис нь Манжийн хаантай ураг холбосон байв.Манжийн хаан Өвөр Монголнын эрх чин ван Тодоор удирдуулсан үлэмжихэн цэрэг хөдөлгөж, Тэнгисийг мөрдүүлжээ.Манж цэрэг Тэнгис ванг мөрдөж хөөсөөр 1646 оны 6 сарын орчим Янгирцагийн ууланд гүйцэж очиход тэрбээр Гүн Галуутай гэдэг газар эсэргүүцэн байлдсан боловч ялагджээ. Гэвч бууж өгсөнгүй, Халх нутгийн гүнрүү зугтаахад манжийн цэрэг хоёр өдөр шөнө мөрдөн хөөж, гурав дахь өдрийн өглөө Өтөг уулын орчим Тэнгисийг гүйцэн цохисон боловч тэрбээр мултарч амжжээ. Манж цэрэг Сөнид аймгийн цэрэгтэй Халхын Түшээт ханы нутагт Бурхант хэмээх газар дахин тулгаран байлдаж, Тэнгисийн хатан хөвгүүдийг баривчлан түүний ачаа хөсөг, арван мянга гаруй малыг олзолжээ. Энэ тулалдаанд Тэнгисийн хүү Дорж, Бат, Шажин  нарын зэрэг олон хүн амь үрэгджээ. Тэнгис ван сүүлчийн хүчээ дайчлан зугатсаар Туул голын орчим Зажибулгийн газар ирэхэд нь Сэцэн хан Шолой өөрийн хүү Бямбад гучин мянган цэрэг өгч, Тэнгисийг өмгөөлөн байлдуулахаар мордуулахын хамт Түшээт хан Гомбодоржид эл хэрэгт туслахыг хүсч элч заржээ.Түшээт хан өөрийн үеэл дүү Рахуладай ноён, түүний хөвгүүд Абаху мэргэн нарт хорин мянган цэрэг захируулан, Сэцэн ханд хүч хавсруулахаар явуулжээ. Халхын цэрэг Зажибулагийн газарт анх удаа манж цэрэгтэй байлджээ. Энэ байлдаанд Халхын цэрэг ялагдаж, тулалдааны талбарт мянга илүү морь тэмээ орхиод ухарчээ. Тэнгис тулалдаанаас Сэлэнгийн зүг зугтаж амь гарсан бөгөөд Манж нар Халхын эрх баригчдаас түүнийг барьж өгөхийг шаардахад, тэд цааргалсаар жил гаруй хугацааг өнгөрөөжээ. Гэвч Тэнгис өөрөө 1648 оны орчим буруугаа хүлээж, дахин манжид захирагдсан нь Манж-Халхын харилцааг хурцатгахад нөлөөлжээ.Тэнгисийг дэмжихээр илгээсэн Халхын цэргийг бут цохиж ялалт байгуулсан ч 1646 оны эцсээр манж нар цэргээ Халхын нутгаас гаргасан юм. Учир нь манж нар тухайн үед халхад цэрэг дайны ажиллагааг үргэлжлүүлэх боломжгүй байсан  юм. Энэ нь юуны өмнө маш их хүчин чармайлт гаргаж, хүн хүч хөрөнгө зарж байж эзлэн авсан Мин улсыг төвшитгөн тогтоох хэрэг хараахан дуусаагүй байсан болон Тэнгисийг нэхсэн тулалдаанд манжийн цэргийн хүч ихээхэн тарамдаад байсантай холбоотой. Хэрэв Халхад байлдааныг үргэлжлүүлвэл, Халх даяараа босон тэмцэж, улмаар түүнийг зогсооход ихэхэн хүч шаардахын дээр, Хятад улсад Манжийн эсрэг бослого тэмцэл гарч байсан учир хүчин мөхөсдөж, саяхан олсон Хятад улсаа ч алдаж болзошгүй эгзэгтэй байдалд байсан аж.Халхын хан нар Манжийг эсэргүүцэн тэмцэхдээ, Өвөрлөгч хошуудын зүгээс дэмжлэг авах оролдлого нь тийнхүү бүтэмжгүй болсон ч зорилгоосоо ухраагүй юм. 1647 онд Засагт хан Субадай манжийн бодлогыг шууд эсэргүүцэн захидал илгээж байсан ба Манжид дагаар орсон хүмүүсийг буцаахыг Халхын ноёд нэхэмжлэн шаардаж байв. Бас Халхчууд Орос улсын зүгээс дэмжлэг олохыг хүсч, 1647-1649 онд Сэцэн хан Шолой Москвад элч мордуулж байжээ. 1646 онд Түшээт ханы ойр төрлийн эрх Цөхүр ноён манжийн захиргаанд ороод байсан Баарин аймгийг уулгалан, үлэмжхэн тооны хүн малыг олзлон авчээ. 1650 онд Засагт хан Омбо-Эрдэнэ тайж хөх нуурын орчим газрыг ав хийх нэрийдлээр уулгалж байсан ажээ.Халхын талаар явуулах Манжийн төрийн бодлого нь Хятадыг эзлэн авсан 1644 оноос буюу Нурхаачийн ач Фулинг Чин улсын хаанд өргөмжилсөн үеэс эрс өөрчлөгдсөн юм. Учир нь Хятадыг байлдан эзлэхдээ, ар талаасаа довтлуулахгүйн тулд хэсэг хугацаанд Халхтай бэлэг бүхий элч солилцож, найртай  харилцахад хүрсэн бөгөөд Хятад улсыг эзлэх зорилгоо биелүүлэсний дараа манжийн цэрэг улс төр, эдийн засгийн хүчин чадал үлэмж нэмэгдсэндээ эрдэн, Манжийн зүгээс Халхад өөрийн бодлогоо тулган шаардах нь давамгайлах хандлагатай болов.Манж нар Мин улсын эзлэн аваад, эхний хэдэн жил дотоод байдлаа төвхнүүлэн бэхжүүлж авсны дараагаас буюу 1648 оны үеэс Халхтай холбоотой асуудлыг хүчээр шийдэхийг, тулган хүлээлгэхийг илт оролдох болжээ.Сөнид аймгийн хэрэг явдлаас Халхчууд нэгэн санаатай, нэгдмэл хүчтэй байгааг мэдэж авсан Манжийн эрх баригчид Халхын талаар явуулах бодлогоо тэдний нэгдэл хүчийг задлан сарниулахад чиглүүлжээ. Эеэр засагч хаан 1647 онд Засагт хан, 1648 онд Түшээт хан, Сэцэн хан нарын элчийг тус тус хүлээн авахгүй буцаасан атлаа мөн 1648 оны намар Халхын Сайн ноёны дээд өвөг Данзан ламын элчийг зориуд найрсагаар хүлээн авчээ. Энэ нь Түшээт хан, Сэцэн ханыг Манжийн эсрэг зэвсэг барин тэмцэснийг зэмлэн эрх сүрээрээр далайлгах хэрэг байснаас Гадна Халх эрх баригч ноёдын хооронд яс хаяж хөсөрдүүлэн нэг хэсгийг нь талдаа хахуулдан татаж, нөгөөг нь эсрэг хүч болгон, хооронд нь тэмцэлдүүлэх гэсэн бодлого байжээ.Байдлыг хурцатгахгүйн тулд Түшээт хан, Сэцэн хан нарыг төлөөлж, засагт хан манжийн эеэр засагч хаантай биеэр очин уулзжээ. 

Засагт хан тийнхүү чармайлт гаргаж, Халх болон Манжийн хааны хороондын харилцааг хэлэлцээрийн замаар зохицуулах гэсэн боловч тодорхой үр дүнд хүрсэнгүй. Харин Манжийн хаан хариуд нь Халхын хан нар хөвгүүд, дүү нараа Манжийн хааны ордонд ирүүлэхийг шаардсан юм. Энэ нь тэд нарын хүүхэд, дүү нарыг барьцаа болгон авах гэсэн хэрэг тул Түшээт хан, Сэцэн хан нар зөвшөөрсөнгүй. Манжийн хаан өөрийнх нь шаардлагыг хүлээн аваагүйд хорсож, Халхад элдвийн шахалт, хавчилт үзүүлэхийн зэрэгцээ Халхыг дотроос нь хагалан бутаргах үйл ажиллагаа улам бүр эрчимжүүлж зарим үр дүнд хүрчээ.1651 онд Халхын Түшээт хан, Сэцэн хан нар 1000 морь, 100 тэмээг Манж хаанд өргөн, жилийн амгаланг айлтгаж найрамдахыг хүсчээ. Энэ нь Тэнгисийг дэмжиж, Манжийн цэрэгтэй шууд зэвсэглэн байлдаж байсныг бодвол, буулт хийсэн хэрэг боловч Манж нарын Халхад явуулж бодлого эрчимжиж буй үед ямар нэгэн зүйлээр шалтгаалан Халхад цэрэглэн орохоос сэргийлсэн бололтой. Чухам ямар шалтгааны улмаас Халхын дотоод хагарал гаргасныг дурдаагүй боловч 1653 онд Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Бунтир албат харъяатаа авч, Манжийн хаанд дагаар орсонд түүнийг засаг чин ван өргөмжилж Чулгаалт хаалганы гадна нутаглах газар олгожээ. Энэ нь Бунтир бол Халхын анх удаа Манжийн талд урван орсон этгээд юм. Үүнээс үзвэл, Халхын ноёд дотроо хагаралдаж, зарим нь Манжийн түрэмгий бодлогыг сөрөн зогсож байхад, нөгөө зарим нь Манжийн хааны сайхан амлалт, зэрэг хэргэм, шан харамжинд татагдан дагаж орохыг санаархах болсон байна.Сэцэн хан, Түшээт хан нар Бунтирыг буцааж нэхэмжилсэн боловч Манжийн зүгээс эрс эсэргүүцэн няцаасан юм. Түшээт хан Гомбодорж, Сэцэн хан Шолой хан хүчинд автагдан, зарим талаар буулт хийн, Манжтай найрамдах бодлогыг явуулж байсан боловч харин шууд дагаж орохыг хүсэхгүй  байсан юм.Манжийн зүгээс Халхын дотоод хэрэгт хутгалдан орох нь улам бүр нэмэгдэж, элдэв шахалт хавчлага чангарч байх тэр эгзэгтэй үед Сэцэн хан Шолой 1652 онд, Түшээт хан Гомбодорж 1655 онд удаа дараа нас барсан нь Халхын улс төрийн байдалд ноцтой хохирол учруулжээ.

=== Ойрад ===
Ойрадын Тогоон тайш, түүний хөвүүн Эсэн тайш, Мандухай сэцэн, Даян хаан, жонон Алтан хаан, Түмэн засагт хаан нарын Монголыг нэгтгэн захирах талаар явуулсан бодлого, үйл ажиллагааг үүнд хамааруулан үзнэ. Тэдгээр хүмүүсийн бүх Монголыг нэгтгэн захирах хувийн хүсэл санаархал нь нийт Монголын түүхийн тавцан дээр дэвшилтэт үйл ажиллагаа болж харагддаг жамтай. Тус хугацаанд нэг талд, нэгдлийн төлөөх үйл явц явагдаж байхад нөгөө талд, задралын үр хөврөл түүнээс ч дутуугүй эрчтэй өрнөж байв.

Гэхдээ Даян хаанаас хойш Монгол улс дахин нэгдмэл байж чадаагүй юм. Тэр үед Монголыг улс төрийн болон шашин–оюун санааны талаар нэгтгэн захирах хэмээсэн хаад ноёдын бодлого, үйл ажиллагаа хэсэг үе амжилт олж байсан боловч биеэ даан хүчирхэгжсэн ноёд язгууртнууд нэгдсэн төрд захирагдахыг хүсэхгүй, байнга салан тусгаарлахын төлөө байв. Энэ бүхний эцэст Монгол харьцангуй биеэ даасан Өвөр Монгол, Халх Монгол, Буриад Монгол, Хөх нуурын Монгол, Ойрад Монгол, Хотгойдын Алтан ханы улс гэсэн хэдэн том эзэмшил–улсуудад хуваагдан жижгэрэв. Тэдгээрээс Буриадаас бусад нь нэгэнт биеэ даасан улсын шинжтэй болсон байв.“Дөчин, дөрвөн хоёр”-ын Монгол улсын үеийг 1370 онд их ор залгасан Билигт хаан Аюуширдара-гаас эхлүүлэн Монголын сүүлийн хаан Лигдэн нас барж, Өвөр Монгол Манжид эзлэгдсэн 1636 он, 1689 онд Хаант Оросод эзлэгдсэн Буриад Монгол, 1691 онд Халх Монгол Манжид дагаар орсон, 1723 онд Хөх нуурын Монгол, 1755 онд Ойрад Монгол Манжид эзлэгдснээр дуусгана.

== Манжийн үеийн шашин, соёл ==
Дэлхийн улс орнууд хоорондоо дайтан эзэлж, эзлэгдэх явдал олонтоо тохиолдож байсан бөгөөд эзлэн авсан орныхоо талаар өөр өөр бодлого явуулж байжээ. Манжийн төр монголчуудад эхлээд илүү эрх өгч байсан ч аажим аажмаар эрх чөлөөг нь хумин боомилж номхон хүлцэнгүй, өөрийн гэсэн үзэл, түүх соёлгүй үндэстэн болгох бодлого явуулжээ. Тухайлбал сур харвааг өөрчлөн богино зайд (45 нум зайд буюу 75-80 м)&lt;ref&gt;[http://www.24tsag.mn/content/35726.shtml Наадмын тухай таны мэддэггүй зүйлүүд]&lt;/ref&gt; харвадаг болгох, харваачдад бага шагнал өгдөг болгох, монгол бүжгийг хориглох бодлого явуулж байв.

== Манжийн үеийн эдийн засаг ==
[[Файл:Zer-goo-cha, Governor of Miamatchin (i.e., Maimachin) LCCN99615503.tif|thumb|1727 Хоёр улсын хилийн хооронд зарга шүүдэг ийм Заргачийн яам гэж байгуулсан [[Алтанбулаг сум (Сэлэнгэ)|Наймаа хот]] онд байгуулагдсан&lt;ref&gt;[http://selenge.gov.mn/beta/3/item/16 ЭРДЭНЭ ВАНГИЙН ХОШУУ ХИЙГЭЭД СЭЛЭНГЭЧҮҮД]&lt;/ref&gt;]]
18 дугаар зууны эхэн үед Монголд бөөний худалдаа байсангүй. Гагцхүү жижиглэнгийн худалдаа ноёрхож байлаа. Жижиглэн худалдаа нь таваар мөнгөний харилцаа хөгжиж, үндэсний худалдаачид төрж гараагүй, зам харилцаа муутай нүүдлийн мал аж ахуйтай монголын нөхцөлд таарсан байжээ.

Энэ нөхцөл шалтгааны улмаас Ар Монгол дахь хятад худалдааг хязгаарлан барьж байх гэсэн Манжийн засгийн газрын бодлого газар дээрээ тэр бүр биелэгдэхгүй задгайрч, хятадын худалдааны нөлөө хүрээ байнга өссөөр, 18  дугаар зууны эцэс болоход хошуудаар одож худалдаалах нь нилээд түгээмэл болж, зарим хошуунд гэр майхан барьж суурьшин, байнга худалдаалах явдал үзэгдэх болсон байна.

18 дугаар зуун бол Ар Монгол дахь хятадын худалдааны зохион байгуулалт, мөлжлөгийн үндсэн арга, худалдаалах хэлбэр нь төлөвшиж, улмаар Монголын эдийн засагт нэвтэрч бэхжээд, цаашид бүх монгол нутгийг хамарсан худалдаа явуулах замаа баттай засч авсан үе.

Манж улс монголчуудыг бослого гаргахаас сэргийлж төмрийн хэрэглээг хязгаарлан тэргэндээ төмөр цөн хийдэг байсныг болиулсанаар 20-р зуун гэхэд монголчууд дан модоор тэрэг хийдэг болжээ.
Ардууд манж, монгол эрх баригч, мөн тайж, дээд лам нарт үг дуугүй захирагдаж, ондоо хошуунд явахдаа ноёноосоо зөвшөөрөл авч, олон зүйлийн алба татвар төлж байв.

Хошуудад чөлөөтэй худалдаалах болсноор Ар монгол дахь хятадын худалдаа мөнгө хүүллийн хөгжлийн хоёрдугаар үе эхэлнэ. Энэ үед хятадын худалдаачдын тоо урьдахаас эрс нэмэгдэн, зохион байгуулалтын хувьд улам бэхжиж, пүүс дэлгүүрүүдийн бүтцэд зарим шинэ өөрчлөлт гарчээ. Мөн худалдаалах арга нь нарийсаад хэмжээ, далайц нь ихэссэн.

Хятадын худалдаачид өр шир, зээлийн хүүд Ар монголоос хурааж, худалдаж авсан малаа намар таргалсан үеэр нь [[Их хүрээ]], [[Улиастай]], [[Ховд (хот)|Ховд]], [[Хиагт]]ын орчимд сүрэглэн зохион байгуулаад хятадын хотууд руу туулгадаг байв&lt;ref&gt;[https://montsame.mn/mn/read/195972 Да Шен Куй болон бусад пүүс ардад мөнгө хүүтэй зээлж монголчуудыг хүүлж байсан]&lt;/ref&gt;. Улиастай дахь нэр нөлөө бүхий, хамгийн том пүүс бол [[Даашинхүү|Да Шэн Күй]]гийн пүүс юм.

==Газрын зураг==
&lt;gallery&gt;
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт.jpg|Манжийн байлдан дагуулалт.
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 2.jpg
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 3.gif
Файл:Манжийн байлдан дагуулалт 4.gif
Файл:Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг.jpg|Манж-Оросын гэрээгээр Оросын бүрэлдэхүүнд орсон нутаг
Файл:Манжийн довтолгоо 1616-1644.jpg
Файл:Manjiin dovtolgoo.gif
Файл:Манжийн довтолгоо 1644-1662.jpg|Манжийн довтолгоо 1644-1662
Файл:Манжийн довтолгоо 1662-1683.jpg|Манжийн довтолгоо 1662-1683
Файл:Манжийн довтолгоо 1683-1747.jpg|Манжийн довтолгоо 1683-1747
Файл:Манжийн довтолгоо 1747-1796.jpeg|Манжийн довтолгоо 1747-1796
Файл:Манж 1795.jpg|Манж 1795
Файл:Манж улс 1815 он.jpg
Файл:Манж улс 1838 он.jpg
Файл:Tuv Azi 1760 on.jpg
Файл:Manj boslogo.jpg
Файл:Манж 1820 он..jpg|Манж 1820 он
Файл:Manj 1796-1839.jpg
Файл:Manj 1884 on.jpg
Файл:Manj 1861-1894.jpg
Файл:Manj 1862-1911.jpg
Файл:Манжид болсон бослого.jpg
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1895 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.gif|Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1905 он.
Файл:Манж 1911.jpg|Манж 1911 он
Файл:Манж улс дахь гадны улсуудын нөлөөний хүрээ 1907 он.gif
Файл:Манж Чин улс.jpg
Файл:Манж Чин.jpg
Файл:Manjin zahirgaa.jpg
Файл:Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg|Манж 1911 он - Балхаш нуур, Амарын хойд талын нутаг 19-р зуунд Оросын бүрэлдэхүүнд орсон.jpg
Файл:Манж улс.jpg|Манж улс
&lt;/gallery&gt;

==Нэмж унших==
*[[Монголын түүх]]
*[[Манжийн эсрэг монголчуудын тэмцэл]]
*[[Жиньдандаогийн үймээн]]
*[[Хятадын Синьхайн хувьсгал 1911 он]]
*[[Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал]]

==Ном зүй==
*Манжийн эрхшээлд байсан үеийн Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний хөгжил

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{Манжийн үеийн Монгол}}

[[Ангилал:Манжийн үеийн Монгол| ]]
[[Ангилал:Чин улс]]
[[Ангилал:Монгол-Хятадын харилцаа]]
[[Ангилал:1635 онд үүсгэн байгуулагдсан]]
[[Ангилал:1912 онд татан буугдсан]]
[[Ангилал:17-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:18-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:19-р зууны Монголын түүх]]
[[Ангилал:20-р зууны Монголын түүх]]</text>
      <sha1>78cdgbrjncame72vjneyv3tdew757ty</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Чеченьчүүд</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28332</id>
    <revision>
      <id>707285</id>
      <parentid>706082</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T02:44:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artursanchir</username>
        <id>8388</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9369" xml:space="preserve">{{Инфобокс Үндэстэн
|group=Чеченьчүүд
|image=&lt;div style = &quot;width:300px; background-color:F5 F5 F5; margin: -0.6em 0em -0.9em 0em&quot;&gt;[[Файл:Sheikh Mansur 140-190 for collage.jpg|Шейх Мансур|{{#expr:300/4}}px]][[Файл:Kunta-haji 140-190 for collage.jpg|Кунта Хаджи|{{#expr:300/4}}px]][[Файл:Pyotr Zakharov-Chechenets 140-190 for collage.jpg|Петр Захаров|{{#expr:300/4}}px]][[Файл:Tapa Tchermoeff 140-190 for collage.jpg|Тапа Чермоев|{{#expr:300/4}}px]][[Файл:Khanpasha Nuradilov 140-190 for collage.jpg|Ханпаша Нурадилов|{{#expr:300/4}}px]][[Файл:Akhmad Kadyrov.jpg|ахмат кадыров|{{#expr:300/4}}px]][[Файл:Milana Terloeva 140-190 for collage.jpg|Милана Терлоева|{{#expr:300/4}}px]][[Файл:Vladislav Surkov.jpg|Владислав Сурков|{{#expr:300/4}}px]]&lt;br /&gt;
''зүүн дээрээс'' [[Шейх Мансур]] • [[Кунта Хажи]] • [[Пётр Захаров-Чеченец|Пётр Захаров]] • [[Тапа Чермоев]] • [[Ханпаша Нурадилов]] • [[Ахмат Кадыров]] • [[Милана Терлоева]] • [[Владислав Сурков]]
&lt;/div&gt;
|region1   = {{flagicon|RUS}} [[ОХУ]] (2010 он) &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;1,431,360&lt;ref name=&quot;gks.ru5&quot;&gt;[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года]&lt;/ref&gt;
* {{flag|Чечень}} (2010)&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;1,206,551&lt;ref name=&quot;gks.ru&quot;&gt;[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года]&lt;/ref&gt;
* {{flag|Дагестан}} (2010) &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp; 77,667&lt;ref name=&quot;gks.ru&quot;/&gt;
* {{flag|Ингушет}} ([[2010]]) &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp; 18,765&lt;ref name=&quot;gks.ru&quot;/&gt;
|region2   = {{flag|Европын Холбоо}} (2009) &amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;130,000&lt;ref&gt;[http://www.rferl.org/content/As_Hit_Men_Strike_Concern_Grows_Among_Chechen_Exiles/1508931.html Concern Grows Among Chechen Exiles]&lt;/ref&gt;
* {{flag|Австри}} (2012) &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp;20,000&lt;ref name=&quot;ино&quot;&gt;[http://www.inopressa.ru/article/08feb2012/standard/mission.html делегация из Австрии посетила президента Чечни Кадырова]&lt;/ref&gt;
|region3   = {{flag|Казахстан}} (2009) &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp; 31,431&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2009reg-census.htm|title=population statistics of eastern europe|archiveurl=http://www.webcitation.org/685XCt9FL|archivedate=2012-06-01}}&lt;/ref&gt; 
|region4   = {{flag|Йордан}} &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp; 25,000&lt;ref&gt;[http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1036055400 турецко-чеченские связи имеют давнюю историю]&lt;/ref&gt;
|region5   = {{flag|Турк}} (2002) &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp; &amp;nbsp; 15,000&lt;ref&gt;[http://www.newsru.com/arch/religy/27aug2009/kadyrov_oik.html Российские мусульмане заинтересованы в том, чтобы РФ приняли в ОИК, заявил Кадыров]&lt;/ref&gt;
|rels=[[Ислам]] шашны Сунни дэгийн Шафий сургааль, цөөн тооны [[Христ итгэл|Христийн шашин]]
|langs=[[Чечень хэл]], мөн Орос улсын зонхилох [[Орос хэл]]
|related=[[Ингушет|Ингуш]], [[дагестан|Хойд Кавказынхан]], [[Адыгей]], кист, [[Гүржүүд]]
|population=2 сая}}
'''Чечень ястан''' (орос хэлээр ганц тоонд Чеченец олон тоонд Чеченцы, ганц тоонд ''Чечень,'' олон тоонд ''Чеченьчүүд''; [[Чечень хэл|чечениэр]] ганц тоонд ''нохчо'', [[олон тоо|о.т.]] ''нохчий'') — [[ОХУ]]-ын харьяа [[Ар Кавказ]]ын ард түмнээс хамгийн олон тоотой [[ард түмэн]], нутгаа бараг бүрэн эзэгнэж байгаагаар, тооны олноор [[үндэстэн]] шинжтэй болсон. [[Ингушет|Ингуш]], кист ястны хамтаар [[Вайнах]] хүмүүс гэх 2.8 сая хүнтэй [[ястан]].&lt;ref&gt;Arutiunov, Sergei. (1996). [http://src-h.slav.hokudai.ac.jp/sympo/Proceed97/Arutiunov5.html &quot;Ethnicity and Conflict in the Caucasus&quot;]. Slavic Research Center&lt;/ref&gt;

Зөвлөлт засгийн үед түүхийн бүх мэдээллийг устгасан тул чеченүүдийн үүсэл гарлын талаар яг баттай мэдээлэл байдаггүй.

Генетикийн хувьд чеченүүд - [[Баруун Европ]], [[Умард Африк]], [[Оросууд|орос]], [[Төв Ази]], [[Перс үндэстэн|иран]] гэсэн 5 хэсэгт хуваагдана. энүүгээрээ [[Итали үндэстэн|сициличүүдтэй]] утга ижил юм.

Судлаачид дүгнэхдээ чеченүүд маш олон дайн хийсэн ч хүн амын тоогоо алдаж уусаж үгүй болдоггүй шалтгаан нь эргэн тойрны үндэстэн, ястануудаас дээрэм тонуул хийхдээ эмэгтэйчүүдийг хүчээр эсвэл хулгайлж авчрах гэх мэтээр хүн амын тоогоо нэмэгдүүлдэг байсан гэх таамаглал дэвшүүлжээ. 

Монголын түүхч: &quot;Чечень буюу Сэцэн, Цэцэн, Чэчэн гэдэг нь алтан ордны хязгаар нутагыг захирч байсан алтан ургийн ноён байсан гэдэг. Гэхдээ чеченчүүд нийтээрээ монголчуудтай угсаа гарал нэг биш, ядаж ганц хоёр хувь нь дарангуйлагч монгол цэрэг, ноёдын удам бий.&quot; гэж таамаглажээ.

Ихэнх чеченьчүүд [[Грозный]] хотод болон дэлхийн өнцөг булан бүрд амьдардаг.
&lt;gallery&gt;
Файл:Макка Сагаипова.jpg|Макка Сагаипова Чечень дуучин бүсгүй
Файл:Кавказ үндэстэнүүд.jpg|18-р зууны Кавказын үндэстнүүд
Файл:Khanpasha nuradilov monument in grozny.png|[[Ханпаша Нурадилов|дэлхийн дайн тулааны түүхэн дэх хамгийн олон дайсныг ганцаараа хөнөөсөн цэрэг]] [[Ханпаша Нурадилов]]
Файл:Mamed Khalidov KSW XVI (cropped).jpg|&lt;nowiki&gt;Чечень гаралтай анхны ММА аварга Польшийн Мамед Халидов]&lt;/nowiki&gt;
Файл:Buvaisar Saytiev (cropped).jpg|Бувайсар Сайтиев Олимпын 4 удаагийн аварга
Файл:Artur Beterbiev, December 2019.jpg|Артур Бетербиев хагас хүнд жингийн боксын хамгийн хүчтэй цохидог боксчин гэгддэг дагестаны чечень
Файл:KhamzatChimaev(fighter).png|alt=|дэлхийн тулааны урлагийн ертөнцийг цочирдуулсан чечень хамзат чимаев
&lt;/gallery&gt;

== Эшлэл ==
{{reflist}}

{{DEFAULTSORT:Чеченүүд}}
[[Ангилал:Чечень]]
[[Ангилал:Европ дахь угсаатан]]
[[Ангилал:Оросын уугуул ард түмэн]]
[[Ангилал:Хойд Кавказ]]
[[Ангилал:Оросын ислам]]
[[Ангилал:Кавказ дахь угсаатан]]</text>
      <sha1>acepp67twk9934qfu82j33a4itmljwf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Чаби хатан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35282</id>
    <revision>
      <id>707240</id>
      <parentid>678221</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:36:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3101" xml:space="preserve">{{Хаан
|name= Чаби
|title=[[Юань улс]]ын [[хатан|их хатан]]&lt;br&gt; (1260—1281 он)
|image= [[Файл:YuanEmpressAlbumChabi.jpg|200px]]
|spouse= [[Хубилай]] хааны хатан
|royal house=[[хонгирад]]
|}}

'''Чаби'''&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг тэмдэглэхдээ: &quot;Чаби хатныг монголын түүх бичигт Чамбай, Чамбуй, Чамуй, [Чабуй], Цэвэр хатан гэх зэрэг харилцан адилгүй тэмдэглэдэг&quot;. Хятад галиг нэр нь Чаби (察必 ''Chábì'').&lt;/ref&gt; (1227&lt;ref&gt;хятад сурвалж&lt;/ref&gt;–1281.03.20; 54 насалсан) – Юань улсын [[Хубилай сэцэн хаан]]ы анхны их '''[[хатан]]''' байв.

== Намтар ==
Чаби хатны төрсөн он тодорхойгүй. [[Хонгирад]] аймгийн Анчин ноёны охин, Хубилайн хоёрдугаар хатан байв. 

1259 онд [[Мөнх хаан|Мөнх]] хаан нас барахад Чаби хатан [[Хархорум]]д байхдаа [[Аригбөх]]ийн хаан болох гэж буйг Хубилайд нууц элчээр дамжуулан дуулгаж байв. 1260 онд Хубилайг [[Шанду]]д хаан өргөмжлөгдөхөд их хатан болсон. 

Чаби хатан хаанд зөвлөдөг, төрийн нөлөөтэй нэгэн байсан бөгөөд сайд нар хатанд таалагдаж байж алба хашдаг болов.

Хатан хаанд [[Чингим]] ханхүү, [[Мангала]], [[Номгон]], [[Хөхэчи]] дөрвөн хөвүүн төрүүлж өгсөн.

1276 онд Сүн улсын бэлэвсэн хатан Се, бяцхан хааныг монголчууд олзлоход өрөвдөж, насан эцэслэтэл асарч тойголжээ.

Цэвэр хатан 1281 оны 3-р сард тэнгэрт хальсан ба 1294 онд ач хүү  [[Төмөр өлзийт хаан|Төмөр]] нь хаан болж «Гэгээн хурц эергүү богд хатан» (Чжао Рүй Шэн Хуанху) хэмээн нэхэн өргөмжилжээ. Өвгөдийн сүмд Хубилай хааны тахилгын харшид хөргийг нь байрлуулан тахьсан.&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг. Монголын Их Юань улсын түүх. 260-р тал. Улаанбаатар. 2010 он.&lt;/ref&gt;

== Сурвалж, тайлбар ==
{{лавлах холбоос}}

{{s-start}}
{{Залгамжлал
|албан_тушаал= [[Юань улс]]ын их хатан
|он= 1260—1281 он
|өмнө= &lt;small&gt;Их монгол улсын&lt;br&gt;[[Хутугуй хатан]]&lt;/small&gt;
|дараа= [[Намбуй хатан]]
}}
{{end}}

[[Ангилал:Юань улсын хатан]]
[[Ангилал:Хубилай хааны хатан]]
[[Ангилал:1227 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1281 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>qvv9e31jvlaao8m9fgtzp4jlfswxsn7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707250</id>
      <parentid>707240</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:57:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3117" xml:space="preserve">{{Хаан
|name= Чаби
|title=[[Юань улс]]ын [[хатан|их хатан]]&lt;br&gt; (1260—1281 он)
|image= [[Файл:YuanEmpressAlbumChabi.jpg|200px]]
|spouse= [[Хубилай]] хааны хатан
|royal house=[[хонгирад]]
|}}

'''Чаби'''&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг тэмдэглэхдээ: &quot;Чаби хатныг монголын түүх бичигт Чамбай, Чамбуй, Чамуй, [Чабуй], Цэвэр хатан гэх зэрэг харилцан адилгүй тэмдэглэдэг&quot;. Хятад галиг нэр нь Чаби (察必 ''Chábì'').&lt;/ref&gt; (1227&lt;ref&gt;хятад сурвалж&lt;/ref&gt;–1281.03.20; 54 насалсан) – Юань улсын [[Хубилай сэцэн хаан]]ы анхны их '''[[хатан]]''' байв.

== Намтар ==
Чаби хатны төрсөн он тодорхойгүй. [[Хонгирад]] аймгийн Анчин ноёны охин, Хубилайн хоёрдугаар хатан байв. 

1259 онд [[Мөнх хаан|Мөнх]] хаан нас барахад Чаби хатан [[Хархорум]]д байхдаа [[Аригбөх]]ийн хаан болох гэж буйг Хубилайд нууц элчээр дамжуулан дуулгаж байв. 1260 онд Хубилайг [[Шанду]]д хаан өргөмжлөгдөхөд их хатан болсон. 

Чаби хатан хаанд зөвлөдөг, төрийн нөлөөтэй нэгэн байсан бөгөөд сайд нар хатанд таалагдаж байж алба хашдаг болов.

Хатан хаанд [[Чингим]] ханхүү, [[Мангала]], [[Номгон]], [[Хөхэчи]] дөрвөн хөвүүн ба 6 охин төрүүлж өгсөн.

1276 онд Сүн улсын бэлэвсэн хатан Се, бяцхан хааныг монголчууд олзлоход өрөвдөж, насан эцэслэтэл асарч тойголжээ.

Цэвэр хатан 1281 оны 3-р сард тэнгэрт хальсан ба 1294 онд ач хүү  [[Төмөр өлзийт хаан|Төмөр]] нь хаан болж «Гэгээн хурц эергүү богд хатан» (Чжао Рүй Шэн Хуанху) хэмээн нэхэн өргөмжилжээ. Өвгөдийн сүмд Хубилай хааны тахилгын харшид хөргийг нь байрлуулан тахьсан.&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг. Монголын Их Юань улсын түүх. 260-р тал. Улаанбаатар. 2010 он.&lt;/ref&gt;

== Сурвалж, тайлбар ==
{{лавлах холбоос}}

{{s-start}}
{{Залгамжлал
|албан_тушаал= [[Юань улс]]ын их хатан
|он= 1260—1281 он
|өмнө= &lt;small&gt;Их монгол улсын&lt;br&gt;[[Хутугуй хатан]]&lt;/small&gt;
|дараа= [[Намбуй хатан]]
}}
{{end}}

[[Ангилал:Юань улсын хатан]]
[[Ангилал:Хубилай хааны хатан]]
[[Ангилал:1227 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1281 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>nd2x1z9crsxroiutxakazhk2i2vi9n8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707254</id>
      <parentid>707250</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T15:06:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3117" xml:space="preserve">{{Хаан
|name= Чаби
|title=[[Юань улс]]ын [[хатан|их хатан]]&lt;br&gt; (1260—1281 он)
|image= [[Файл:YuanEmpressAlbumChabi.jpg|200px]]
|spouse= [[Хубилай]] хааны хатан
|royal house=[[хонгирад]]
|}}

'''Чаби'''&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг тэмдэглэхдээ: &quot;Чаби хатныг монголын түүх бичигт Чамбай, Чамбуй, Чамуй, [Чабуй], Цэвэр хатан гэх зэрэг харилцан адилгүй тэмдэглэдэг&quot;. Хятад галиг нэр нь Чаби (察必 ''Chábì'').&lt;/ref&gt; (1216&lt;ref&gt;хятад сурвалж&lt;/ref&gt;–1281.03.20; 65 насалсан) – Юань улсын [[Хубилай сэцэн хаан]]ы анхны их '''[[хатан]]''' байв.

== Намтар ==
Чаби хатны төрсөн он тодорхойгүй. [[Хонгирад]] аймгийн Анчин ноёны охин, Хубилайн хоёрдугаар хатан байв. 

1259 онд [[Мөнх хаан|Мөнх]] хаан нас барахад Чаби хатан [[Хархорум]]д байхдаа [[Аригбөх]]ийн хаан болох гэж буйг Хубилайд нууц элчээр дамжуулан дуулгаж байв. 1260 онд Хубилайг [[Шанду]]д хаан өргөмжлөгдөхөд их хатан болсон. 

Чаби хатан хаанд зөвлөдөг, төрийн нөлөөтэй нэгэн байсан бөгөөд сайд нар хатанд таалагдаж байж алба хашдаг болов.

Хатан хаанд [[Чингим]] ханхүү, [[Мангала]], [[Номгон]], [[Хөхэчи]] дөрвөн хөвүүн ба 6 охин төрүүлж өгсөн.

1276 онд Сүн улсын бэлэвсэн хатан Се, бяцхан хааныг монголчууд олзлоход өрөвдөж, насан эцэслэтэл асарч тойголжээ.

Цэвэр хатан 1281 оны 3-р сард тэнгэрт хальсан ба 1294 онд ач хүү  [[Төмөр өлзийт хаан|Төмөр]] нь хаан болж «Гэгээн хурц эергүү богд хатан» (Чжао Рүй Шэн Хуанху) хэмээн нэхэн өргөмжилжээ. Өвгөдийн сүмд Хубилай хааны тахилгын харшид хөргийг нь байрлуулан тахьсан.&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг. Монголын Их Юань улсын түүх. 260-р тал. Улаанбаатар. 2010 он.&lt;/ref&gt;

== Сурвалж, тайлбар ==
{{лавлах холбоос}}

{{s-start}}
{{Залгамжлал
|албан_тушаал= [[Юань улс]]ын их хатан
|он= 1260—1281 он
|өмнө= &lt;small&gt;Их монгол улсын&lt;br&gt;[[Хутугуй хатан]]&lt;/small&gt;
|дараа= [[Намбуй хатан]]
}}
{{end}}

[[Ангилал:Юань улсын хатан]]
[[Ангилал:Хубилай хааны хатан]]
[[Ангилал:1227 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1281 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>4hnyn2lvs4zg8ffc0f0ht2fnv8qkjj5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707330</id>
      <parentid>707254</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T08:47:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3618" xml:space="preserve">{{Хаан
|name= Чаби
|title=[[Юань улс]]ын [[хатан|их хатан]]&lt;br&gt; (1260—1281 он)
|image= [[Файл:YuanEmpressAlbumChabi.jpg|200px]]
|spouse= [[Хубилай]] хааны хатан
|royal house=[[хонгирад]]
|}}

'''Чаби хатан'''&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг тэмдэглэхдээ: &quot;Чаби хатныг монголын түүх бичигт Чамбай, Чамбуй, Чамуй, [Чабуй], Цэвэр хатан гэх зэрэг харилцан адилгүй тэмдэглэдэг&quot;. Хятад галиг нэр нь Чаби (察必 ''Chábì'').&lt;/ref&gt; (?–1281) бол Юань улсын [[Хубилай сэцэн хаан]]ы их '''[[хатан]]'''.

== Намтар ==
Чаби хатны төрсөн он тодорхойгүй. [[Хонгирад]] аймгийн Анчин ноёны охин, Хубилайн хоёрдугаар хатан байв. 

1259 онд [[Мөнх хаан|Мөнх]] хаан нас барахад Чаби хатан [[Хархорум]]д байхдаа [[Аригбөх]]ийн хаан болох гэж буйг Хубилайд нууц элчээр дамжуулан дуулгаж байв. 1260 онд Хубилайг [[Шанду]]д хаан өргөмжлөгдсөний дараа 1262 онд хатанд өргөмжлөв.  

1273 онд хааны зарлигаар Чаби хатанд '''Ёсонд бат, богдод таалагдсан, тэнгэрийн санаатай эелдсэн, бичигт мэргэн, гэгээн заяат төрийн их хатан'''&lt;ref&gt;Д.Идэр. Их Юань улсын хатад. УБ., 2016. т.23&lt;/ref&gt; ('''贞懿昭圣顺天睿文光应皇后''' - Zhēn yì zhāo shèng shùn tiān ruì wén guāng yīng huánghòu) цол хүртээж, навчит өргөмжлөл, хаш тамга соёрхож, улсын их хатанд өргөмжлөв. 

Чаби хатан хаанд зөвлөдөг, төрийн нөлөөтэй нэгэн байсан бөгөөд сайд нар хатанд таалагдаж байж алба хашдаг болов.

Тэрбээр [[Чингим]] хунтайж, [[Мангала]], [[Номгон]] нарыг төрүүлсэн.

1276 онд Сүн улсын бэлэвсэн хатан Се, бяцхан хааныг монголчууд олзлоход өрөвдөж, насан эцэслэтэл асарч тойголжээ.

Чаби 1281 оны 3-р сард тэнгэрт хальсан ба 1294 онд ач хүү  [[Төмөр өлзийт хаан|Төмөр]] нь хаан болж '''&quot;Гэгээн хурц эергүү богд хатан&quot;''' ('''昭睿顺圣皇后'''-Rао Рүй Шэн Хуанху) хэмээн нэхэн өргөмжилжээ. Өвгөдийн сүмд Хубилай хааны тахилгын харшид хөргийг нь байрлуулан тахьсан.&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг. Монголын Их Юань улсын түүх. 260-р тал. Улаанбаатар. 2010 он.&lt;/ref&gt;

== Сурвалж, тайлбар ==
{{лавлах холбоос}}

{{s-start}}
{{Залгамжлал
|албан_тушаал= [[Юань улс]]ын их хатан
|он= 1260—1281 он
|өмнө= &lt;small&gt;Их монгол улсын&lt;br&gt;[[Хутугуй хатан]]&lt;/small&gt;
|дараа= [[Намбуй хатан]]
}}
{{end}}

[[Ангилал:Юань улсын хатан]]
[[Ангилал:Хубилай хааны хатан]]
[[Ангилал:1227 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1281 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>kjdx1anojrlid3g5xiguhvsvr13tkg6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707333</id>
      <parentid>707330</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T09:41:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <comment>/* Намтар */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6097" xml:space="preserve">{{Хаан
|name= Чаби хатан
|title=[[Юань улс]]ын [[хатан|их хатан]]&lt;br&gt; (1273—1281 он)
|image= [[Файл:YuanEmpressAlbumChabi.jpg|200px]]
|royal house=[[хонгирад]]
||successor=[[Намбуй хатан]]|predecessor=[[Тэгүлэн хатан]]|father=Анчин ноён|children=[[Чингим]], [[Мангала]], [[Номуган]]|dynasty=[[Юань Улс]]}}

'''Чаби хатан'''&lt;ref&gt;Ч.Содбилэг тэмдэглэхдээ: &quot;Чаби хатныг монголын түүх бичигт Чамбай, Чамбуй, Чамуй, [Чабуй], Цэвэр хатан гэх зэрэг харилцан адилгүй тэмдэглэдэг&quot;. Хятад галиг нэр нь Чаби (察必 ''Chábì'').&lt;/ref&gt; (?–1281) бол Юань улсын [[Хубилай сэцэн хаан]]ы их '''[[хатан]]'''.

== Намтар ==
Чаби хатны төрсөн он тодорхойгүй. [[Хонгирад]] аймгийн Анчин ноёны охин, Хубилайн хоёрдугаар хатан байв. 

1259 онд [[Мөнх хаан|Мөнх]] хаан нас барахад Чаби хатан [[Хархорум]]д байхдаа [[Аригбөх]]ийн хаан болох гэж буйг Хубилайд нууц элчээр дамжуулан дуулгаж байв. 1260 онд Хубилайг [[Шанду]]д хаан өргөмжлөгдсөний дараа 1262 онд хатанд өргөмжлөв.  

1273 онд хааны зарлигаар Чаби хатанд '''Ёсонд бат, богдод таалагдсан, тэнгэрийн санаатай эелдсэн, бичигт мэргэн, гэгээн заяат төрийн их хатан'''&lt;ref&gt;Д.Идэр. Их Юань улсын хатад. УБ., 2016. т.23&lt;/ref&gt; ('''贞懿昭圣顺天睿文光应皇后''' - Zhēn yì zhāo shèng shùn tiān ruì wén guāng yīng huánghòu) цол хүртээж, навчит өргөмжлөл, хаш тамга соёрхож, улсын их хатанд өргөмжлөв. 

Чаби хатан хаанд зөвлөдөг, төрийн нөлөөтэй нэгэн байсан бөгөөд сайд нар хатанд таалагдаж байж алба хашдаг болов.

Хатны олон гавъяа зүтгэлээс цөөнийг бичвээс: ''&quot;Монголчуудын малгай урьд саравч гэж байхгүй байв. Хаан бээр нум сум харваж намнахуйд нүд нь гялбах учир түүнийгээ хатанд хэлсэнд хатан дэр даруй, малгайд нь саравч тааруулан оёж өгчээ. Үүнд хаан ихэд баясаж даруй малгайгаа өмсөх болов. Хатан бас нэг зүйлийн хувцас хийв. Тэр нь өмнөө хормойтой атал энгэргүй, ар хормой нь урд хормойгоосоо урт, хоолойвч ханцуйгүй, хоёр шилбэ хадаад нэгийг нь Бига хэмээв. Морин дээрээс харваж намнахад эвтэйхэн тул тэр цагт цөмөөрөө үлгэрлэн хийж өмсөв&quot;'' &lt;ref&gt;Д.Идэр. Их Юань Улсын Хатад. УБ., 2016. т.25-26&lt;/ref&gt; гэснээс үзвэл тухайн үеийн монголын дээл хувцас, малгайд өөрчлөлт шинэчлэлт хийжээ. Энд өгүүлэх саравчит малгай нь Юань улсын монгол хаадын хөрөгт зурагдсан малгай юм. 1276 онд Сүн улсын бэлэвсэн хатан Цюань овогт, Ся овогт болон бяцхан хааныг монголчууд олзлоход өрөвдөж, хүний өөрийн гэсэн сэтгэл гаргалгүй туслан тэтгэж байв. Чаби 1281 оны 3-р сард тэнгэрт хальсан ба 1294 онд ач хүү  [[Төмөр өлзийт хаан|Төмөр]] нь хаан болж '''&quot;Гэгээн хурц эергүү богд хатан&quot;''' ('''昭睿顺圣皇后'''-Rао Рүй Шэн Хуанху) хэмээн нэхэн өргөмжилжээ. Өвгөдийн сүмд Хубилай хааны тахилгын харшид хөргийг нь байрлуулан тахьсан.

== Гэр бүл ==
Чаби хатан бол [[Хонгирад]] аймгийн Анчин ноёны охин. Түүнийг хэдэн хүүхэд төрүүлсэн нь яг таг тодорхойгүй ч, 3-4 хөвгүүн төрүүлсэн гэж түүхчид үздэг. Юань улсын судрын 114-р дэвтэр хатадын шастирт ганц Чингим хунтайжийн нэрийг бичсэн байдаг. Бас [[Судрын чуулган|Судрын чуулганд]] Чабун хатан [[Дорж (Хубилайн хүү)|Дорж]], [[Чингим|Жимхим]], [[Мангала|Минхлухан]], [[Номуган|Нумуган]] гэх дөрвөн хөвгүүн төрүүлсэн гэж нэр зааж бичснээр хятад судрын дутууг перс хэлээр бичигдсэн монгол сурвалж бичиг нөхөж өгсөн. 

== Эшлэл ==
{{лавлах холбоос}}

{{s-start}}
{{Залгамжлал
|албан_тушаал= [[Монгол хатад|Их Монгол Улсын хатан]]
|он= 1260-1273 он
|өмнө= [[Тэгүлэн хатан]]
|дараа= [[Намбуй хатан]]
}}
{{Залгамжлал
|албан_тушаал= [[Монгол хатад|Юань Улсын их хатан]]
|он= 1273-1281 он
|өмнө= [[Тэгүлэн хатан]]
|дараа= [[Намбуй хатан]]
}}
{{end}}

[[Ангилал:Юань улсын хатан]]
[[Ангилал:Хубилай хааны хатан]]
[[Ангилал:1227 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1281 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>70vzb0z4uw9y27utudldb77sieqbbes</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Майнкрафт</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35296</id>
    <revision>
      <id>707334</id>
      <parentid>692319</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T10:40:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>203.129.22.32</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8316" xml:space="preserve">{{Инфобокс компьютер, видео тоглоом
|Titel            = 
|Originaltitel    = 
|Transkription    = 
|Bild             =Minecraft.png 
|Beschreibung     = 
|Entwickler       = [[Mojang Studios]]&lt;br /&gt; [[Xbox Game Studios]] &lt;small&gt;(Bedrock Edition)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt; [[4J Studios]] &lt;small&gt;(Консол хувилбар)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt; [[Other Ocean Interactive]] &lt;small&gt;(New Nintendo 3DS Edition)&lt;/small&gt;
|Designer         = [[Маркус Перссон]] &lt;small&gt;(2009–2011)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;[[Йенс Бергенстен]] &lt;small&gt;(2011 оноос хойш)&lt;/small&gt;
|Komponist        = [[C418]]
|Publisher        = Mojang Studios&lt;br /&gt;Microsoft Studios &lt;small&gt;(Xbox 360, Xbox One, Windows Phone, Windows 10)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;[[Sony Interactive Entertainment|SCEI]] &lt;small&gt;(PS3, PS4, PSVita)&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Internetquelle|url=https://www.playstation.com/en-us/games/minecraft-ps3/ |titel=Minecraft im PlayStation Store |werk=playstation.com | sprache=en |zugriff=2015-10-17}}&lt;/ref&gt;
|Release          = * '''Java (Computer)'''&lt;br /&gt;2009 оны 5 сарын 17
* '''Android'''&lt;br /&gt;2011 оны 10 сарын 7
* '''iOS'''&lt;br /&gt;2011 оны 1 сарын 17
* '''Xbox 360 (Xbox Live)'''&lt;br /&gt;2012 оны 5 сарын 9
* '''Fire OS'''&lt;br /&gt;2012 оны 9 сарын 13
* '''Raspberry Pi'''&lt;br /&gt;2013 оны 2 сарын 11
* '''PlayStation 3 (PSN)'''&lt;br /&gt;2013 оны 12 сарын 18
* '''PlayStation 4 (PSN)'''&lt;br /&gt;2014 оны 9 сарын 4
* '''Xbox One (Xbox Live)'''&lt;br /&gt;2014 оны 9 сарын 5
* '''PlayStation Vita (PSN)'''&lt;br /&gt;2014 оны 10 сарын 15
* '''Windows Phone'''&lt;br /&gt;2014 оны 12 сарын 9
* '''Windows 10 (Store-хувилбар)'''&lt;br /&gt;2015 оны 7 сарын 29
* '''Nintendo Wii U (eShop)'''&lt;br /&gt;2015 оны 12 сарын 17&lt;ref&gt;[http://stadt-bremerhaven.de/minecraft-beehrt-am-17-12-2015-die-nintendo-wii-u/ stadt-bremerhaven.de]&lt;/ref&gt;
* '''Samsung Gear VR'''&lt;br /&gt;2016 оны 4 сарын 27
* '''Education Edition'''&lt;br /&gt;2016 оны 11 сарын 1&lt;ref&gt;[https://www.mojang.com/2016/09/new-intelligence-education-edition-arrives-november-1/]&lt;/ref&gt;
* '''Apple TV'''&lt;br /&gt;2016 оны 12 сарын 19&lt;ref name=&quot;appletvfiretv&quot;&gt;{{Webarchiv | url=https://minecraft.net/en/article/apple-tv-edition-released | wayback=20161227200120 | text=APPLE TV EDITION RELEASED!}}&lt;/ref&gt;
* '''Amazon Fire TV'''&lt;br /&gt;2016 оны 12 сарын 19&lt;ref name=&quot;appletvfiretv&quot;/&gt;
* '''Nintendo Switch'''&lt;br /&gt;2017 оны 5 сарын 12&lt;ref&gt;{{Internetquelle |autor=Nintendo Deutschland |url=https://twitter.com/NintendoDE/status/852285712653320192 |titel=#Minecraft: #NintendoSwitch Edition inklusive Super Mario Mash-Up Pack erscheint am 12.05. im Nintendo #eShop. #NintendoDirectpic.twitter.com/indeY6bNVY |werk=@NintendoDE |datum=2017-04-12 |zugriff=2017-10-24 |sprache=en}}&lt;/ref&gt;
* '''New Nintendo 3DS'''&lt;br /&gt;2017 оны 9 сарын 13&lt;ref&gt;{{Internetquelle |url=https://minecraft.net/de-de/article/minecraft-new-3ds |titel=Minecraft on new 3DS! - Minecraft |hrsg=minecraft.net |datum=2017-09-14 |zugriff=2017-10-24 |sprache=en}}&lt;/ref&gt;
|Plattform        = '''Одооны платформ:'''&lt;br /&gt; [[Java (программ хангамжийн платформ)|Java]], [[Java-Applet]], [[iOS (үйлдлийн систем)|iOS]], [[Андройд (үйлдлийн систем)|Андройд]], [[Fire OS]], [[Samsung Gear VR]], [[Xbox One]], [[PlayStation 4]], [[Windows Phone]], [[Windows 10]], [[Windows 10 Mobile]], [[Amazon Fire TV]], [[Nintendo Switch]]&lt;br &gt;'''Урьдны платформ:'''&lt;br /&gt;[[Apple TV]], [[New Nintendo 3DS]], [[PlayStation 3]], [[PlayStation Vita]], [[Raspberry Pi]], [[Wii U]], [[Xbox 360]]
|Engine           = 
|Genre            = [[Open-World тоглоом]], компьютерын дүрт тоглоом
|Spielmodi        = Ганцаар ба олон тоглогч
|Thematik         = [[Fantasy]]
|Bedienung        = [[Компьютерын гар]], [[Компьютерын хулгана|хулгана]], [[gamepad]], [[touchscreen]]
|Systemminima     = 
|Medien           = [[Digital Distribution|Татах]], [[онлайн тоглоом|онлайн]], [[DVD]], [[Blu-ray Disc|Blu-ray]], [[Тоглоомын картридж|Game Card]]
|Sprache          = олон хэлээр &lt;small&gt;(112 хэл)&lt;/small&gt;
|AktuelleVersion  = * '''Java Edition''': 1.16.1&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2020 оны 6 сарын 24)&lt;/small&gt;
* '''Bedrock Edition:''' 1.16.1&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2020 оны 6 сарын 29)&lt;/small&gt;
* '''Education Edition''': 1.12.60&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2020 оны 1 сарын 31)&lt;/small&gt;
* '''Xbox 360 Edition:''' TU74&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2019 оны 3 сарын 19)&lt;/small&gt;
* '''Xbox One Edition:''' CU57&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(24. August 2018 оны 8 сарын 24)&lt;/small&gt;
* '''PlayStation 3 Edition:''' 1.82&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2018 оны 12 сарын 18)&lt;/small&gt;
* '''PlayStation 4 Edition:''' 1.99&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2019 оны 12 сарын 10)&lt;/small&gt;
* '''PlayStation Vita Edition:''' 1.83&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2019 оны 3 сарын 19)&lt;/small&gt;
* '''Wii U Edition:''' Patch 43&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2019 оны 3 сарын 19)&lt;/small&gt;
* '''Switch Edition:''' Patch 16&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2018 оны 6 сарын 21)&lt;/small&gt;
* '''New Nintendo 3DS Edition:''' 1.9&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2019 оны 1 сарын 15)&lt;/small&gt;
|Kopierschutz     = 
|USK              = 6
|PEGI             = 7
|Info             = 
}}
'''Minecraft''' ({{lang-mn|Майнкрафт}}) бол Шведийн тоглоом хөгжүүлэгч [[Маркус Перссон]]ы бүтээсэн сандбокс тоглоом бөгөөд 2011 онд Mojang гаргасан. Тоглоом нь 3D аргаар бүтээгдсэн ертөнцөд янз бүрийн блокуудаар бүтээх боломжийг олгодог бөгөөд тоглогчдын бүтээлч чадварыг шаарддаг. Тоглоомын бусад үйл ажиллагаанд хайгуул, нөөц цуглуулах, урлах, байлдаан зэрэг орно. Тоглолтыг өөрчлөх олон тоглоомын горим байдаг, амьд үлдэх горимд тоглогчид өөрийн ертөнцийг бий болгохын тулд өөрсдөө нөөц бий болгож бас эрүүл мэндээ хамгаалдаг, харин бүтээлч горимд тоглогчид юм бүтээх хязгааргүй нөөц байдаг. Тоглоомын ''Java хувилбар'' нь тоглогчдод тоглоомыг өөрчилж шинэ тоглоомын дүрэм механизм, эд зүйлс, дүрслэл үүсгэх боломж олгодог. 2014 оны 9-р сард [[Microsoft]] компани Mojang болон ''Minecraft''-ийн оюуны өмчийг 2.5 тэрбум америк доллароор авах тохиролцоо зарлаж, хоёр сарын дараа эзэмшсэн байна.&lt;ref&gt;[https://mineserv.top/bedrock Minecraft PE-д зориулсан серверийн хяналт]&lt;/ref&gt;

== Эшлэл ==
{{Reflist}}
{{Stub}}
[[Ангилал:Майнкрафт| ]]
[[Ангилал:2011 оны компьютерын тоглоом]]
[[Ангилал:Андройдод зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:Компьютерын дүрт тоглоом]]
[[Ангилал:Линукст зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:Нээлттэй ертөнцийн компьютерын тоглоом]]
[[Ангилал:Цахим хөтчийн тоглоом]]
[[Ангилал:iOS-д зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:Java программ хангамж]]
[[Ангилал:Mac OS-д зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:Nintendo 3DS-д зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:Nintendo Switch-д зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:PlayStation 3-т зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:PlayStation 4-т зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:PlayStation Vita-д зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:Windows-д зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:Wii U-д зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:Xbox 360-д зориулсан тоглоом]]
[[Ангилал:Xbox-One-д зориулсан тоглоом]]</text>
      <sha1>lf12xs0vbto2imziukqrg12p7k1fq5j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сэцэн хан аймаг</title>
    <ns>0</ns>
    <id>43988</id>
    <revision>
      <id>707281</id>
      <parentid>706504</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:28:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Түүх */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10877" xml:space="preserve">[[Файл:1911-1919.jpg |thumb|200px|Олноо өргөгдсөн үед Сэцэн хан]]
'''Сэцэн хан аймаг''' нь [[Батмөнх даян хаан|Даян хааны]] отгон хүү [[Гэрсэнз|Гэрсэнз жалайр хунтайжын]] дунд хөвгүүн [[Аминдурал|Аминдуралын]] ахмад хүү  [[Сэцэн хан Шолой|Шолой хан]] Төвдийн [[5-р Далай лам|V Далай ламаас]] '''Махасамади Гэгээн Сэцэн хан''' хэмээх цол хүртсэнээс хойш 1600-аад оны эхээр түүний эзэмшил нутаг болох одоогийн [[Монгол улс|Монгол улсын]] [[Сүхбаатар]], [[Хэнтий]], [[Дорнод]], [[Говьсүмбэр|Говьсүмбэр аймгийн]] нутаг болон [[ОХУ|ОХУ-ын]] [[Чита]], [[БНХАУ|БНХАУ-ын]] [[Хөлөн нуур]] орчмын нутгуудыг Сэцэн ханы аймаг хэмээн нэрийдэх болсон. 

== Түүх ==
Батмөнх Даян хааны хүү Гэрсэнзийн 7 хүү Ар Халхыг хуваан авахад 4-р хүү Амин дурал (1536-?)-д хүрээ хороо, цоохор; 5-р хүү Дара (1540-?)-д хөхүйд, хатагин отгууд оногджээ. Дара үргүй өнгөрсөн тул түүний эзэмшил отгууд Аминд шилжжээ. Амины хоёрдугаар хөвгүүн Моору буйма Хэрлэн голын савд нутаглаж байсан агаад түүний үр хойчис ч Хэрлэн голын саваар төвлөн, Халхын дорнод хэсгийг эзэмшиж байжээ. Моору буймагийн хөвгүүн Шолойг 1620-оод оны үед Халхад нүүдэллэн ирсэн өвөрлөгч ноёд “хан” цол өргөснөөр Ар Халхад 3 хан буй болов. Шолойн Сэцэн хан цолыг Бабу, Норов, Илдэнравдан нар тус тус залгамжилжээ.  

Тэд Сэцэн хан хэмээх цол зүүж, харьцангуй нэгдмэл байдлаа хэвээр хадгалсаар байсан явдал нь хожим Манжийн эрхшээлийн үед Сэцэн хан аймаг хэмээх бие даасан аймаг бий болох үндэс суурь нь болжээ. Манжийн эрхшээлд орох хүртэл Халхын хангуудын дотроос ганцхан Сэцэн ханыхан л “Сэцэн хан” гэдэг цол чимгийг тууштай хэрэглэсээр байв.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://mongoltoli.mn/history/h/121 Ц.Цэрэндорж. Сэцэн хан аймаг. МОНГОЛЫН ТҮҮХИЙН ТАЙЛБАР ТОЛЬ.]&lt;/ref&gt;

Халх Манжийн эрхшээлд орсны дараа 1691 оноос Халхад 3 аймаг байгуулсны нэг нь Сэцэн хан аймаг байв. 1692 онд Халхын аймгуудыг гурван зам болгон хуваахад Сэцэн хан аймгийн хошууд нь Халхын зүүн зам хэмээн нэрлэгджээ.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Манжид дагаар орохоос өмнө тус аймаг нь бие даасан шинжтэй, Халхын зүүн гарт багтаж, дотроо 2-3 хошуутай байсан бол 1921 он болж ирэхэд 25 хошуу, 2 шавь отогтой болсон байдаг. Тус аймгийн ноёд &quot;'''[[Хэрлэн Барс|Хэрлэн Барс хот]]од чуулган&quot;''' нийлдэг байв. Манжийн үед хошуу нь сум, хондого, хөмжлага гэж задрах болсон.

== Газар зүй ==
Аймгийн нутаг нь зүүнтэйд Эрдэнэ толгой, баруун этгээдэд Цагаан чулуут, өмнө этгээдэд Тархун цайдам, умар этгээдэд Ундурхан хүрдэг байсан ажээ. Халхын Сэцэн хан аймагт одоогийн [[Хэнтий аймаг|Хэнтий]], [[Дорнод аймаг|Дорнод]], [[Сүхбаатар аймаг|Сүхбаатар]], [[Говьсүмбэр аймаг|Говьсүмбэр]] аймаг, [[Төв аймаг|Төв]] аймгийн зүүн талын сумд /[[Баяндэлгэр сум (Төв)|Баяндэлгэр]], [[Мөнгөнморьт сум|Мөнгөнморьт]], [[Баянжаргалан сум (Төв)|Баянжаргалан]], [[Баян сум]]/, [[Дорноговь аймаг|Дорноговь]] аймгийн хойд талын сумд /[[Иххэт сум|Их хэт]], [[Даланжаргалан сум|Даланжаргалан]], [[Дэлгэрэх сум|Дэлгэрэх]] сум/, [[Дундговь аймаг|Дундговь]] аймгийн зүүн талын /[[Цагаандэлгэр сум|Цагаандэлгэр]], [[Говь-Угтаал сум|Говь-Угтаал]]/ сумдын газар нутаг харьяалагддаг байсан.

Сэцэн хан аймгийн нутаг дэвсгэрийн хэмжээ нь 286.160 ам дөрвөлжин км, нутгийн урт 960 км, өргөн нь 480 км.

== Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж ==
Манжийн эрхшээлийн үед тус аймаг 23 хошуутай байв. Түүнээс гадна Егүзэр хутагт шавь багтаж байжээ. Богд хаант Монгол улсын үед Хуучит ван, Манлай ван, Бишрэлт бэйлийн 3 хошуу, Ялгуусан хутагтын шавь нэмэгдсэнээр нийт 28 хошуутай болжээ. Ардын хувьсгал ялсны дараа 1923 онд аймаг, хошууны нэрсийг уул, усны нэрээр солиход тус аймгийг Хан Хэнтий уулын аймаг гэж нэрлэжээ.

1931 оны засаг захиргааны өөрчлөлтөөр Хан Хэнтий уулын аймгийн суурин дээр Хэнтий, Дорнод, Сүхбаатар аймгуудыг байгуулжээ. Түүнчлэн Дорноговь, Дундговь, Говьсүмбэр, Төв  аймгийн багавтар хэсэг нь угтаа тус аймгаас салбарлан гарсан ажээ.

=== Сэцэн хан аймгийн, хошуу, отогийн нэрс&lt;ref&gt;О.Батсайхан, З.Лонжид, О.Баяртөр, Л.Алтанзаяа. (2012). МОНГОЛЧУУД: XX-XXI зуунд Зурагт түүх. Улаанбаатар. МОНСУДАР&lt;/ref&gt; ===
{{div col|colwidth=20em}}

* Ачит засгийн хошуу
* Ахай засгийн хошуу
* Баатар засгийн хошуу 
* Бишрэлт засгийн хошуу 
* Бишрэлт бэйлийн хошуу 
* Дархан засгийн хошуу 
* Дарьганга хошуу 
* Дайчин засгийн хошуу 
* Далай дархан засгийн хошуу 
* Далай засгийн хошуу 
* Егүзэр хутагтын шавь 
* Ёст засгийн хошуу 
* Жонон засгийн хошуу 
* Зоригт засгийн хошуу 
* Илдэн засгийн хошуу 
* Манлай засгийн хошуу 
* Онон голын шинэ буриад хошуу 
* Мэргэн засгийн хошуу 
* Саруул засгийн хошуу 
* Сүжигт засгийн хошуу 
* Сэргэлэн засгийн хошуу 
* Сэцэн ханы хошуу 
* Сэцэнэ засгийн хошуу 
* Үйзэн засгийн хошуу 
* Хурц засгийн хошуу 
* Хуучид засгийн хошуу 
* Хуучид засгийн хошуу 
* Эрдэнэ засгийн хошуу
* Эрх засгийн хошуу 
* Эрхэмсэг засгийн хошуу 
* Ялгуусан хутагтын шавь
{{div col end}}

== Эдийн засаг ==
Сэцэн хан аймаг нь худалдаа арилжаа, тээвэр хөгжсөн, аян жин тээх зөөх ажил ихтэй. Мөн аймаг нь Сэй бэйсийн хүрээ, Сэцэн ханы хүрээ, Бэрээвин хийд, зүүн, баруун Чойр зэрэг хэд хэдэн том хүрээ хийдтэй, орос, хятад худалдаачид олноор суурьшиж худалдаа хийдэг газар байв.

== Аймгийн чуулган дарга нар ==
'''Аймгийн чуулганы даргын тушаал хүлээж байсан ноёд:'''

# Сэцэн хан Цэвдэнбанжуур 1728-1733 он
# Сэцэн хан Чойжав 1733-1736 он
# Сэцэн хан Дамиран 1736-1750 он
# Дэмчиг/Илдэн Жюн ван/ 1750-1753 он
# Сэцэн хан Маньбадар 1753-1767 он
# Засаг ван Базарсад 1767-1768 он
# Сэцэн хан Цэвдэнжав 1768-1782 он
# 3асаг ван Гончигжав/Дархан ван/ 1782-1790 он
# Санзайдорж/ИлдэнЖюн ван/ 1790-1800 он
# Бэйл Дагдандорж  /Сэцэн ван/ 1800-1802 он
# Гомбожав /Жонон засаг/ 1802-1805 он
# Сэцэн хан Махшир 1806-1807 он
# 3асаг ван Дарамшир /Дархан ван/ 1807-1813 он
# Сэцэн хан Энхтөр 1813-1817он
# Сэцэн хан Арта-сэд 1817-1830 он
# Дархан ван Цэрэндорж 1830-1846 он
# Сэцэн ван Гончигжав 1846-1856 он
# Бэйс Дэжиддорж 1856-1857 он
# Тогтох төр /Илдэн Жюн ван/ 1857-1868 он
# Гүн Эрдэнэ-тогтоол 1868-1875 он
# Манжбазар /Илдэн ван/ 1875-1882 он
# Сэцэн хан Цэрэндорж 1882-1892 он
# 3асаг ван Намжилдэндэв 1892 он
# Сэцэн ван Цэрэнсандүй 1893он
# Сэцэн хан Дэмчигдорж 1896он
# Илдэн ван Доржпалам 1897-1910 он
# Гомбосүрэн 1910-1914 он
# Цогбадрах  /Жонон ван/ 1915-1919 он
# Наваанцэрэн Эрдэнэ далай ван 1920-1921 он

==Цахим холбоос==
* [https://sos-archaeology.ucoz.com/news/khalkhyn_sehcehn_khan_ajmgijn_t_kh/2012-02-23-11 ХАЛХЫН СЭЦЭН ХАН АЙМГИЙН ТҮҮХ]

== Эшлэл ==
[[Ангилал:Сэцэн хан аймаг| ]]
[[Ангилал:Монголын урьдын засаг захиргааны нэгж]]</text>
      <sha1>q55d8xvksv5z6i7kkoqg4v8slqns9g5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дорж (Хубилайн хүү)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47334</id>
    <revision>
      <id>707238</id>
      <parentid>683850</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:29:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1131" xml:space="preserve">'''Дорж''' нь (?-1263) [[Хубилай хаан]]ы ахмад хөвүүн юм. Эх нь Тэгүлэн хатан. Түүний хэзээ төрсөн нь тодорхойгүй. Маш бие султай байсан гэж [[Юань улсын судар|Юань улсын сударт]] тэмдэглэсэн байдаг. 1260 онд эцэг нь хаан сууринд суусны дараа түүнийг 1261 онд хунтайжаар өргөмжилж, алтан тамга соёрхож, [[Төвлөн засах яам|Төвлөн засах яамны]] аливаа хэргийг мэдүүлсэн байна. Удалгүй 1263 онд гэнэт өвчнөөр таалал төгссөн. Түүний дараа дүү [[Чингим]] нь 1273 онд хунтайж болсон. Үр хүүхэдгүй. Зарим Монгол сурвалжид [[Ананд огул]] хэмээх хүүтэй байсан гэж байдаг.

[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:12-р эсвэл 13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:1263 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>o7rr1n4azj3c3ul81ai5gll5qr25qm7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хөхэчи</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47372</id>
    <revision>
      <id>707239</id>
      <parentid>458911</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:32:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="904" xml:space="preserve">'''Хөхэчи''' нь （？－1271) [[Хубилай хаан|Хубилай хааны]] 5 дугаар хүү. Эх нь Чаби хатан. Түүнд их хаан 1267 онд [[Юньнань ван|Юньнань вангийн]] хэргэмийг хүртээж, алтан тамга соёрхов. Гэвч 1271 онд өөрийн хятад туслах түшмэлд хорлогдсон бөгөөдтэр явдалыг удалгүй хааны тушаалаар илрүүлжээ.
Хөхэчи ванг нас барсны хойно хүү [[Есөнтөмөр (Юньнань ван)|Есөнтөмөр]] нь эцгийн албыг үргэлжлүүлсэн.

[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:12-р эсвэл 13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:1271 онд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Жагсаалт (Юань улсын ван)]]</text>
      <sha1>pz7k9dp87p3jwdmtuiztp466g95xng4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707324</id>
      <parentid>707239</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T08:15:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1112" xml:space="preserve">'''Хөхэчи''' нь （？－1271) [[Хубилай хаан|Хубилай хааны]] 5 дугаар хүү. [[Дөрвөд|Дөрвөн]] аймгийн [[Дөрөвчин хатан|Дөрөвчин хатнаас]] төрсөн.&lt;ref&gt;Рашидаддин. Судрын чуулган. УБ., 2002. Дэд боть. т.177.&lt;/ref&gt; Түүнд их хаан 1267 онд [[Юньнань ван|Юньнань вангийн]] хэргэмийг хүртээж, алтан тамга соёрхов. Гэвч 1271 онд өөрийн хятад туслах түшмэлд хорлогдсон бөгөөдтэр явдалыг удалгүй хааны тушаалаар илрүүлжээ. Хөхэчи ванг нас барсны хойно хүү [[Есөнтөмөр (Юньнань ван)|Есөнтөмөр]] нь эцгийн албыг үргэлжлүүлсэн.

== Эшлэл ==
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:12-р эсвэл 13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:1271 онд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Жагсаалт (Юань улсын ван)]]</text>
      <sha1>3q0ltvsju1p2yb4rpjwsi2t2fg9nbfg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>La Marseillaise</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53105</id>
    <revision>
      <id>707337</id>
      <parentid>625243</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T10:56:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>203.129.22.32</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Үг */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3963" xml:space="preserve">{{Төрийн дууллын мэдээлэл
|нэр         = Франц улсын төрийн дуулал
|галиг       = 
|монголнэр   = 
|зураг         = 
|хэмжээ        =
|тайлбар       = 
|улс           = {{дарцаг|Франц}} [[Франц]]ын
|шүлэг         = [[Клод Жозеф Руже де Лиль]]
|шүлэгогноо    =
|хөгжим        = [[Клод Жозеф Руже де Лиль]]
|хөгжимогноо   =
|баталсан      = [[1795]] оны [[7 сарын 14]]-өөс хойш
|ая            = 
|аянэр         = 
}}
[[Файл:La Marseillaise.ogg|right|250px]]
[[File:La Marseillaise (1907).webm|thumb|thumbtime=1|''La Marseillaise'' (1907).]]
&quot;'''La Marseillaise'''&quot; ({{IPA|la maʁsɛjɛz}}) нь [[Франц]]ын [[Төрийн дуулал]] юм.

== Үг ==

=== Франц эх ===
{| cellpadding=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;0&quot; width=&quot;0&quot; border=&quot;0&quot;
! Үг Франц хэл дээрх төрийн дууллын үг
|-
|
: Allons enfants de la Patrie,
: Le jour de gloire est arrivé!
: Contre nous de la tyrannie
: L’étendard sanglant est levé. (2×)
: Entendez-vous dans les campagnes
: Mugir ces féroces soldats?
: Ils viennent jusque dans vos bras
: Égorger vos fils, vos compagnes.
|-
|
:: ''Refrain:''
: Aux armes, citoyens,
: Formez vos bataillons,
: Marchons, marchons!
: Qu’un sang impur
: Abreuve nos sillons! de la Patrie,
: Le jour de gloire est arrivé!
: Contre nous de la tyrannie
: L’étendard sanglant est levé. (2×)
: Entendez-vous dans les campagnes
: Mugir ces féroces soldats?
: Ils viennent jusque dans vos bras
: Égorger vos fils, vos compagnes.
:: (2×)
|-
|
: Que veut cette horde d’esclaves,
: De traîtres, de rois conjurés?
: Pour qui ces ignobles entraves,
: Ces fers dès longtemps préparés? (2x)
: Français, pour nous, ah! quel outrage
: Quels transports il doit exciter!
: C’est nous qu’on ose méditer
: De rendre à l’antique esclavage!
:
:: ''Refrain''
|-
|
: Quoi! des cohortes étrangères
: Feraient la loi dans nos foyers!
: Quoi! ces phalanges mercenaires
: Terrasseraient nos fiers guerriers. (2×)
: Grand Dieu! par des mains enchaînées
: Nos fronts sous le joug se ploieraient.
: De vils despotes deviendraient
: Les maîtres de nos destinées!
:
:: ''Refrain''
|-
|
: Tremblez, tyrans, et vous perfides
: L’opprobre de tous les partis,
: Tremblez! vos projets parricides
: Vont enfin recevoir leurs prix! (2×)
: Tout est soldat pour vous combattre,
: S’ils tombent, nos jeunes héros,
: La terre en produit de nouveaux,
: Contre vous tout prêts à se battre!
:
:: ''Refrain''
|-
|
: Français, en guerriers magnanimes,
: Portez ou retenez vos coups!
: Epargnez ces tristes victimes,
: A regret s’armant contre nous. (2×)
: Mais ces despotes sanguinaires,
: Mais ces complices de Bouillé
: Tous ces tigres qui, sans pitié,
: Déchirent le sein de leur mère!
:
:: ''Refrain''
|-
|
: Amour sacré de la Patrie,
: Conduis, soutiens nos bras vengeurs.
: Liberté, Liberté chérie,
: Combats avec tes défenseurs! (2×)
: Sous nos drapeaux que la victoire
: Accoure à tes mâles accents,
: Que tes ennemis expirants
: Voient ton triomphe et notre gloire!
:
:: ''Refrain''
|-
|
: Nous entrerons dans la carrière
: Quand nos aînés n’y seront plus,
: Nous y trouverons leur poussière
: Et la trace de leurs vertus! (2×)
: Bien moins jaloux de leur survivre
: Que de partager leur cercueil,
: Nous aurons le sublime orgueil
: De les venger ou de les suivre.
:
:: ''Refrain''
|}

===Монгол орчуулга===

== Цахим холбоос ==
{{Commons|La Marseillaise}}
{{Wiktionary}}
{{Wikisource|La Marseillaise}}

[[Ангилал:Марш]]
[[Ангилал:Төрийн дуулал]]
[[Ангилал:Хувьсгалын дуу]]
[[Ангилал:Францын үндэсний бэлгэ тэмдэг]]
[[Ангилал:18-р зууны хөгжмийн бүтээл]]</text>
      <sha1>sio4i9w45vwi9wpcczrowzc1s3vzm3q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Самур гүнж</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54789</id>
    <revision>
      <id>707332</id>
      <parentid>674348</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T09:41:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18737" xml:space="preserve">'''Самур гүнж''' буюу '''Самар гүнж''' бол [[Хиад|Хиад Боржигин]] овгийн [[Аригбуха хаан|Аригбуха хааны]] удмын [[Элбэг нигүүлсэгч хаан|Элбэг нигүүлсэгч хааны]] Хөвгүүндэй хатнаас&lt;ref&gt;Саган сэцэн. Эрдэнийн товч. УБ., 2006. т.106&lt;/ref&gt; төрсөн охин юм. Түүнийг Элбэг хаан, Хуухай даюуг андууран хороосноо хүүгээс нь уучлал гуйх журмаар өөрийн охин Самурыг 1398 юмуу 1399 онд [[Батула чинсан|Батулад]] өгсөн юм. Батула чинсан, Самур гүнж хоёрын дундаас  Бахаму буюу [[Тогоон тайш]]&lt;nowiki/&gt;ийг  төрүүлсэн. Монголын [[Адай хаан]], Ойрадын [[Батула]] чинсаныг хороож Самар хатныг өөрийн гэргий болгожээ.

== Гэрлэлт ==
Түүний эцэг [[Элбэг нигүүлсэгч хаан]], хаан  суусныхаа дараа, ''&quot;...Элбэг хаан ав авлаж, алсан туулайн цус цасанд туссаныг үзэж '''цас мэт цагаан өнгөт, цус мэт улаан хацарт гоо эхнэр буй болов уу''' гэж Элбэг хаан зарлиг болов. Ойрадын [[Хуухай Даюу|Хуухай Таюу]] өгүүлсэн нь: '''Энэ мэт өнгөт эм буй за''' хэмээв. '''Тэр хэн бэ''' гэж асуув. '''Үзэж үл болох, үзье гэхүл хэлье.''''' 

'''''Чиний хөвгүүн Харучог Дүүрэн Төмөр хунтайжийн Өлзийт гоо хун бэхич (авхай) бэр чинь''''' 

'''''энэ мэт үзэсгэлэнт буй''' гэв. Элбэг нигүүлсэгч хаан, бэрийнхээ өнгөнд хурьцаж, ойрадын''

''Хуухай Таюуд зарлиг болов. Үзээгүйг үзүүлэгч, холыг нийлүүлэгч, хүссэнийг хангагч Таюу''

''минь эч гэв. Хааны зарлигаар эчиж бэхичид үг хэлсэн нь: Чиний өнгө гэрлийг үзье гэж''

''намайг илгээв. Бэхич уурлан өгүүлсэн нь: '''Тэнгэр газар нийлэгч буюу. Дээд хаад бэр юүгээ'''''

'''''үзэгч буюу. Хөвгүүн чинь Дүүрэн Төмөр хунтайж нөгчив үү, хаан хар болзомуу''' гэж хэлэв.''

''Тэр үгэнд хаан эс болж, хөвгүүнээ хороогоод бэр юугээ авав. Түүний хойно Хуухай Таюу''

''тараг гуйхаар ирэв. Хаан үгүй гэж гэрийн өмнө суутал Хун бэхич элч илгээж хааныг хором''

''хүлээе. Биеэр урьд гэрт ир гэхэд Таюу ирж орсон хойно бэхич аяга барьж үг хэлэв. '''Муу'''''

'''''биеийг минь сайн болгов. Бага биеийг минь их болгов. Бэхич нэрийг минь тайху болгов чи'''''

''гэж нэг амсартай, хоёр хэвлийтэй хүхүүрт нэгэнд нь арз, нэгэнд нь ус хийж, өөрөө ус ууж,''

''Тайюуд арз өгч согтоож унагав. Тайж юугаа өс өслөн (хунтайжийнхаа өсийг авахаар) далд''

''хөшгөө татаж, олбог дэвсгэр дээрээ Таюуг хэвтүүлж, нүүрээ маажиж, үсээ тасалж, хаанд элч''

''илгээв.''

''Хаан сонсоод иртэл Таюу зугтав. Хаан хөөж алалдан атал хааны чигжий хуруугий нь тас''

''харвав. Хаан, Таюуг алж зооны арьсыг '''Сүнидийн Жашин Дайбу''' нэрт хүнээр сурлан авчирч''

''бэхичэд өгөв. '''Хааны цус, Таюугийн тосыг нийлүүлж долоогоод хөвгүүнээ алагч хаан цусан'''''

'''''өглөгт болж, эзнийхээ аминд хор хүргэгч Таюугийн тосыг уядарлан (хутган) нийлүүлж эм'''''

'''''хүний авах өшөө энэ буюу. Хэзээ үхвээс юун чам гэв'''. Бэхичийн хуурсныг хаан мэдэн, адал''

''буруугаа мэдэж, бэхичийг эс зэмлээд...&quot;''&lt;ref&gt;Лувсанданзан &quot;Эртний хаадын үндэслэсэн төр ёсны зохиолыг товчлон хураасан Алтан товч хэмээн оршвой&quot; УБ., Монгол бичгээс хөрвүүлж, крилл бичигт буулган тайлбар, зүүлт хийсэн Ц.Шагдар. УБ., 2011. т.159-160 &lt;/ref&gt; ''&quot;... Түүнээс хаан бээр таюу-гийн ахмад хөвгүүн [[Батула]]-д өөрийн '''Самар''' нэрт гүнжээ өгөөд [[чинсан]] болгож, [[Дөрвөн ойрдын холбоо|дөрвөн Ойрадыг]] даалгавай...&quot;''&lt;ref&gt;Раашпунцаг &quot;Болор эрих&quot; Монгол бичгээс харгуулан хөрвүүлсэн М.Баярсайхан, Ч.Нэргүй, Д.Будсүрэн нар. УБ., 2006. Дэд дэвтэр. т.529&lt;/ref&gt;

== Эцэг ба нөхрийнх нь тэмцэл ==
Гэвч Батула чинсан Элбэг нигүүлсэгч хаан эцгийг нь хилсээр хороосон явдалд нь өс санаж явдаг байсан учир өөрийн эцгийнхээ өшөөг Элбэг хаанаас авхаар бэлдэж эхэлсэн байна. Ийнхүү Батула чинсан Үгч хашхатай хамсан 1399 онд [[Зүүн Монгол]]ыг дайлан Элбэг хааныг хороож, түүний эхнэр хүүхэд, эд хөрөнгө албат ардыг олзлон авсан байна. Харин Ойрдын захирагч [[Үгч хашха хаан|Үгч хашха]], [[Өлзий гоо хатан|Өлзийт гоо]]&lt;nowiki/&gt;г хатнаа түүнээс төрсөн Ажай тайжийг өөрийн хүү мэт асарчээ.  Самар гүнжийн амьдралын дунд үеийн намтар ихээхэн бүрхэг байснаа 1415-1417 оны үед бага зэрэг тодрон гарсан байдаг. Шар туужид тэмдэглэснээр 1415 оны үед Үгч хашхаг үхэх үеэр Өлзийт гоо болон хүү Ажай тайж, Асудын тайш Аругтай нарыг дэргэдээ аваад тэд нарт хандан ийн хэлжээ:
&lt;blockquote&gt; 
&quot;Эзэн хан нь үхэв 

Эртний дөрвөн Ойрд 

Эх сүүлээ алдав 

Энэ үед хэрэв 

Эртхэн дайлаар ирвэл 

Эзэнгүй олон Ойрдыг 

Эрхбиш дийлж чадна&quot;
&lt;/blockquote&gt;

Ингээд тэднийг төрхөмдөө буцаар буцаахаар бэлдэж байхад, Самар хатны хүү [[Тогоон тайш|Багаму]] нь тэдгээр үгсийг сонсоод:

&lt;blockquote&gt;
“Учирсан газар муу боловч өөрийн гэр болно

Уг төрхөм сайн боловч хүний газар болно

Ижий та тэгж хэлбэл

Эцэг тэнгэр үл таалах буй за”&lt;/blockquote&gt; Гэхэд нь Самар тайху гүнж үгийг нь үл ойшоон тэднийг Зүүн Монгол руу нь буцаан явуулжээ.

Энэхүү болсон явдалыг [[Адай хаан]] Өлзийт гоо хатнаас сонсоод маш ихэд баярлан 1415 онд Асудын Аругтайг тайшаар өргөмжлөн, өөрийн арван түмэн шилдэг цэргийг авч, дөрвөн Ойрдыг дайлаар морджээ.&lt;ref&gt; [http://miss.mn/7875.html], Монголын төлөө их гавьяа байгуулсан Самар гүнж &lt;/ref&gt; 

== Зүүн Монгол-Дөрвөн Ойрдын тэмцэл ==
[[XIV-XVII зууны Монгол орон|Зүүн Монгол]] болон [[Дөрвөн ойрдын холбоо|дөрвөн Ойрдын]] цэрэг Зэлмэн ханы дэргэдэх '''Бор нохойн зоо''' нэртэй газар учиран байлдаад Адай хаан илт давуу ялалт байгуулж, Батула чинсанг хороон түүний хүү Бахамуг олзлон өөриийн нутагтаа авч ирсэн байна. 

Элбэг хааны хүү Ажай тайж &lt;blockquote&gt;“Самар гүнж биднийг олзлогдоод байх үед бидэнд сайнаар хандаж тустай явдал хийснийг нь бодож түүний хөвүүнийг нь тавьж явуулбал зохистой”&lt;/blockquote&gt; гэхэд нь Аругтай тайш үл зөвшөөрч: &lt;blockquote&gt;“ Араатны зулзагыг тэжээж үл болно. Атаатны үрийг үл өрөвдөж болно...”&lt;/blockquote&gt; хэмээгээд: &lt;blockquote&gt;“Эрт өдөр чиний эцэг Батула чинсан намайг араг дор хөмрөн “Аругтай” хэмээн доромжлон байсан, эргэх нар ээлжлэн эдүгээ өдөр би эцгийн өшөөг хөвүүнээс нь авах цаг болов...”&lt;/blockquote&gt; гээд Богамыг тогоон дор хийн “Тогоон” /''энэ нь хожмын Ойрадын Тогоон тайш аж''/ гэж нэрлэн боолоо болгон зарцлах болжээ.

Дараа нь Богамугийн эх Самар хатан, Адай хаанд биеэр золгон: &lt;blockquote&gt;“... Амийг минь аварч хатан болгов чи, хөвгүүнийг минь юунд зарцлав чи, эх хөвгүүн бид хоёуланг алж хая, үгүй бол насны дураар амьдруулах буюу...”&lt;/blockquote&gt; гэхэд нь хаан зөвшөөрч, Самар Тайхуг хүүгийнх нь хамтаар түшмэдээр харуулан Ойрад аймагт хүргэсэн байна.&lt;ref&gt; [http://miss.mn/7875.html], Монголын төлөө их гавьяа байгуулсан Самар гүнж &lt;/ref&gt;

== Эргэн нутагтаа ирсэн үе ==
Тэр үед нь Ойрдын ноёдын чуулга болж байсан бөгөөд Тогооноос /Богаму/ &lt;blockquote&gt;“...Монголын хаан, тайш, эгэл даяар улсын зан ааль ямар вэ?”&lt;/blockquote&gt; гэсэнд Тогоон &lt;blockquote&gt;“...Зүүн Монголын Аругтай тайш өтөлж, аливаа үйлс нь ус мэт санагднам. Саадаг нь хувилавч, санаа нь эс хувилж, төр мэдэх сайдаа гаднаа суулгаж, зэвийн морийг гэрт унанам, хүүхэн хүнээр төр явуулмуй, үрээ морийг зэвлэнэм, Босуул хүнээр төр мэдүүлж, Борви хөхүүрт сархад хийнэм, Буургүй тэмээ, бухгүй үхэр, азаргагүй адуу мэт байна...”&lt;/blockquote&gt; гэхэд нь Самар гүнж сандран: &lt;blockquote&gt;“...Энэ өчүүхэн хүн биеийг нь зовоосныг өс бодон Монгол Ойрадыг дайтуулан, доройтуулахыг хичээж байна, түүний үгийг бүү сонс...”&lt;/blockquote&gt; гэж эв нэгдлийг эрхэмлэн хичээнгүйлэн хэлсэн ч Ойрадын ноёд Самар тайху хатаны үгийг үл сонсон Дөрвөн түмэн цэрэг дайчлан Зүүн Монголруу дайтан Монголчуудын хямрал тэмцэл дахин эхэлжээ...

Ийнхүү 1439 онд Тогоон тайшыг тэнгэрт хальсны дараа Тогоон тайшийн хүү [[Эсэн тайш]] Дөрвөн Ойрдыг аван, Алтан ургийн угсааны Тайсун хаан /1439-1452/, түүний дүү Агваржин жонон гэх мэт Монгол ноёдыг хороон өөрөө хаан ширээг өвлөн авчээ.

[[Эсэн тайш]] ингээд хамаг Монголын хаан болоод өөрийн биеэ [[Юань улс]]ын их хаан хэмээн нэрийджээ. Энэ мөчид Монгол улсын хил нь зүүн талдаа Солонгос, баруун талдаа Дундад Ази, умар талдаа Сибирь, өмнө талдаа Мин улсын хил хүртэлх газар бүрхэн байдаг байсан байна.

Самар тайху бол нь Монголын эв нэгдэлт нэгэн түүхэн үеийг төвшитгөн байгуулалцаж, Тогоон тайш хааныг төрүүлэн эрийн цээнд хүргэсэн гавьяат эх билээ. Түүний ач хүү Эсэн нь өөрийн эцэг Тогоон тайшийн амьдралын замнал, төрийн хэргийг залгамжилсан бөгөөд 1455 онд ноёд язгууртнууд хуйвалдан түүнийг хөөнөөжээ. Эсэн тайшийг насан насан өөд болсны дараа Монгол улсын эв нэгдэлгүй тархай бутархай байдал нь хүчтэй илрэх болжээ.&lt;ref&gt; [http://miss.mn/7875.html], Монголын төлөө их гавьяа байгуулсан Самар гүнж &lt;/ref&gt;

== Боржигон овог, Алтан ургийг аварсан түүх ==
Монгол, Ойрадыг нэгтгэхийн тулд Ойрадын охин ургийг халхын ноёдуудад хатан болгон өгч байв. Түүний жишээ нь [[Мандуул хаан]]&lt;nowiki/&gt;д Ойрадын Бэг арслангийн охин [[Их Хамарт Юнгэн хатан]]г хатан болгон өгч, мөн Ойрадын Эсэн тайшийн охин [[Цэцэг хатан]]&lt;nowiki/&gt;г Агваржин жононгийн хүү [[Хархуцаг]] жононтой гэрлүүлсэн бөгөөд Цэцэг хатан 7 сартай жирэмсэн байж байгаад Ойрад нутагт нярайлсныг Боржигон овгийн хойч үр удам хэмээгээд эрхэмлэн Самар тайху /''өндөр настай байжээ''/ хувийн өргөөндөө авчиран “[[Баянмөнх жонон|Баянмөнх]]” хэмээх нэрийг өгч Солонгудын Харагчингаар тойлуулан харуулж өсгүүлж,&lt;blockquote&gt;“Чингисийн алтан ургийн хойч үеийг аварсан хүн тэр ч байтугай, үеийн үедээ монголчуудад дархан өргөмжлөгдөх болно”&lt;/blockquote&gt; Баянмөнхийг Зүүн зүгийн нутагт түүний хамаатан ахан дүүсийнх нь хажууд аваачжээ. Самар тайху хатан боржигон овгийн Алтан ургийн угсааг төдийгүй хожимын Монгол улсын их хаан [[Батмөнх даян хаан]]ы эцэг болох Баянмөнхийг авран, Монголын хойчийн эв нэгдэл, улс төрийн хувь заяаг нь аварч, хожмын Монгол улсын түүхэнд үлэмж их гавьяа байгуулсан Батмөнх, Баянмөнх, Мандухай зэрэг хүмүүсийг Монголын түүхэнд тод томруунаар тэмдэглэгдэн үлдэхэд нөөлөөлсөн их үйл хэргийг нь эхлэх эхийг нь тавьсан, эгэлгүй ухаалаг Монголын Хатан байжээ. Самар хатан бол цэцэн цэлмэг доодосд энэрэлтэй, хань ижилдээ халамжтай, Монголын эрэлхэг хатдын нэг байсан бөгөөд тэрбээр өөрийн амьдралаа Монгол орны төлөө Монгол үндэстний төлөө зориулж чадсан билээ. Самар Тайху хатны үед Монголын хаад ноёд эрх мэдэл, эд мөнгөний төлөө хоорондоо алалдан тэмцэлдэж байсан үе юм. Үеийн үед Монголын сайн сайхны төлөө тэмцэж явсан баатарлаг Монгол хатад их байдаг. Самар тайху хатан бол тэдний ухаалаг жишээ яах аргагүй мөн билээ. Хэдийгээр Монголын түүхэн сурвалж бичгүүдэд түүний алдар гавьяа, Монгол орны төлөө хийсэн бүхнийх нь мэдээлэл бага байдаг ч түүний Монгол үндэстний түүхэнд оруулсан хувь нэмэр тэр их эр зориг ухааныг бид олон нийтэд түгээн дэлгэрүүлэх зайлшгүй хэрэгтэй билээ. Самар тайху хатан бээр хөгшин настай байх үедээ хожмын Монголынхоо хаад ноёд, бичиг судрын хүмүүсийг бэлдэж өсгөж байжээ. Самар хатны аварсан Боржигон овог бол Монгол үндэстний хамгийн гол овог юм. Энэ овгоос алтан ургийн хүмүүс төрөн гарч Монгол орныг удирдан жолоодож явдаг түүхтэй билээ.&lt;ref&gt; [http://miss.mn/7875.html], Монголын төлөө их гавьяа байгуулсан Самар гүнж &lt;/ref&gt;

==Эх сурвалж==
[[Ангилал:Боржигин]]</text>
      <sha1>72b7xzb4s42ksznqgjlpuygc1nu1p5v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сайн ноён хан аймаг</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55264</id>
    <revision>
      <id>707282</id>
      <parentid>706502</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:28:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Түүх */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9960" xml:space="preserve">'''Сайн ноён хан аймаг''' (1911-1924) нь 1725 онд [[Найралт төв|Манжийн хааны]] зарлигаар [[Түмэнхэн Сайн ноён|Түмэнхэн Сайн ноёны]] угсааны '''Дашдаваа''' ноёнд их шан хүртээн, [[Засагт хан аймаг|Засагт хан аймгийн]] зүүн хэсэг, [[Түшээт хан аймаг|Түшээт хан аймгийн]] баруун хэсгийг таслан өгч 20 гаруй хошуутайгаар анх байгуулж байсан. 1725-1911 он хүртэл '''Сайн ноёны аймаг''' гэж нэрлэж байснаа, 1912 оноос эхлэн [[Богд хаан|Богд хааны]] зарлигаар бусад гурван ханы адил [[Хан]] цол олгоод 1924 он хүртэл '''Сайн ноён ханы аймаг''' гэж нэрлэх болсон билээ. 

== Түүх ==
Батмөнх Даян хааны хүү Гэрсэнзийн 7 хүү Ар Халхыг хуваан авахад 3-р хүү Онохуй Үйзэн ноён (1534-?) горлос, хэрэгүд (гэрүүд) отгийг өвлөн авчээ. 1580-аад оны үеэс Онохуйн 4-р хөвгүүн Түмэнхэн (1558-1640) шарын шашныг хамгаалахад хүчин зүтгэсэн тул Далай ламаас “Сайн ноён” цол хүртжээ. Түмэнхэнийг хөвгүүн Данзан лам нь залгамжилж Халхын 8 засгийн нэг гэгдэж байв. Данзан ламын дараа түүний хөвгүүн Тасхив, ач Шамба, жич Дашдондов нар удаа дараалан залгамжилсан хэдий ч тэдний хэн нь ч “Сайн ноён” гэдэг цолтой байгаагүй ажээ.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1725 онд Манжийн Найралт Төв хан Халхын 3 аймгийг 75 хошуу бүхий 4 аймаг болгож, Данзан ламын жич хүү Хошой чин ван Дашдэндэвт хан цол олгож, Түшээт хан аймгаас 19 хошууг салгаж Сайн ноён аймгийг байгуулжээ.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Батсайхан,О., Лонжид,З., Баяртөр,О., Алтанзаяа,Л. (2012) МОНГОЛЧУУД: XX-XXI зуунд Зурагт түүх. Улаанбаатар. МОНСУДАР&lt;/ref&gt; Энэ нь Монголыг бутарган жижигрүүлэх бодлогын үр дүн байсан агаад ингэхдээ Халхын 3 ханаас дутуугүй нэр нөлөөтэй байсан Түмэнхэн Сайн ноёны нэр сүрийг ашиглажээ. Гэвч Түмэнхэний тамгыг барьж, түүний хошууг үе залгамжлан захирсан Дашдондовт тус аймгийг мэдэх эрх мэдэл өгөөгүй.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://mongoltoli.mn/history/h/122 Ц.Цэрэндорж. Сайн ноён аймаг. МОНГОЛЫН ТҮҮХИЙН ТАЙЛБАР ТОЛЬ.]&lt;/ref&gt; Тус аймгийн ноёд &quot;'''[[Цэцэрлэг (хот)|Цэцэрлэг]]ийн чуулган&quot;''' нийлдэг байв.

1766 онд Дашдондовын ач Норовжавт “Сайн ноён” цол, тамга олгосноор, түүний угсааныхан тус цолыг үе улиран залгамжлах болжээ. 1911 онд Сайн ноён Намнансүрэнд Богд хааны зарлигаар “хан” цол олгосноор, 1912 оноос эхлэн тус аймгийг Сайн ноён хан аймаг гэж нэрлэх болжээ.

Ардын хувьсгал ялсны дараа 1923 онд аймаг, хошууны нэрсийг уул, усны нэрээр солиход тус аймгийг Цэцэрлэг Мандал уулын аймаг гэж нэрлэжээ.

== Газар зүй ==
Сайн ноён хан аймгийн нутаг дэвсгэрийн хэмжээ нь 224.256 ам дөрвөлжин км, нутгийн урт нь 810 км, өргөн нь 210-510 км. Сайн ноён хан аймгийн нутаг дэвсгэр нь хойд талаараа Далайчонхор вангийн хошуу буюу өнөөгийн Архангай хойд, Хөвсгөлийн өмнөх сумд, өмнө талаараа Ёст бэйлийн хошуу буюу өнөөгийн Өмнөговь аймгийн Булган, Буяндалай, Сэврэй, Ноён, Гурвантэс, баруун талаараа Завханы зарим сум, Баянхонгорын Богд, Жинст, Өлзийт, Баян-Овоо, Эрдэнэцогт, Галуут сум хамрагдаж байжээ.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

== Засаг захиргааны нэгж ==
Манжийн эрхшээлийн үед Сайн ноён аймаг 22 хошуу, 8 хутагтын шавьтай байв. 1761 онд Өөлдийн 2 хошууг тус аймагт хавсарган захируулжээ. Богд хаант Монгол улсын үед Хатанбаатар Магсаржавын хошууг нэмж байгуулж, нийт 25 хошуу, 8 тамагтай хутагтын шавьтай байжээ. 1931 оны засаг захиргааны өөрчлөлтөөр тус аймгийн суурин дээр Архангай, Өвөрхангай аймгийг, 1942 онд Баянхонгор аймгийг тус тус байгуулжээ. Мөн Сайн ноён аймгийн зарим хошуу Завхан, Хөвсгөл, Өмнөговь аймагт багтан оржээ.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Сайн ноён хан аймгийн, хошуу, отогийн нэрс&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ===
{{div col|colwidth=18em}}
* Жавзандамба хутагтын дархад шавийн гурван отог
* Засагт хан аймгийн Эрдэнэ дүүрэгч засгийн
* хошууны ар ширхтэн отог
* Хөвсгөл нуурын урианхайн арын хоёр сум
* Засагт хан аймгийн Эрдэнэ дүүрэгч засгийн хошууны өвөр ширхтэн отог
* Хөвсгөл нуурын урианхайн өврийн хоёр сум
* Хатанбаатар Магсаржавын хошуу
* Итгэмжит засгийн хошуу
* Мэргэн засгийн хошуу
* Эрх засгийн хошуу
* Саруул засгийн хошуу
* Эетэй засгийн хошуу
* Бишрэлт засгийн хошуу
* Түшээт засгийн хошуу
* Шива ширээт хутагтын шавь
* Зая Бандида хутагтын шавь
* Сэцэн засгийн хошуу
* Далай засгийн хошуу
* Баатар засгийн хошуу
* Хамба хутаггын шавь
* Дашпунцаглин хийдийн харьяат нар
* Хошууч засгийн хошуу
* Нару ванчин хутагтын шавь
* Наран хутагтын шавь
* Жонон засгийн хошуу
* Эрдэнэ засгийн хошуу
* Чин сүжигт номун хан хутагтын шавь
* Цогтой засгийн хошуу
* Дархан засгийн хошуу
* Дайчин засгийн хошуу
* Сүжигт засгийн хошуу
* Зоригт засгийн хошуу
* Ачит засгийн хошуу
* Сайн ноён ханы хошуу
* Ахай засгийн хошуу
* Үйзэн засгийн хошуу
* Эрдэнэ бандида хутагтын шавь
* Мэргэн ноён хутагтын шавь
* Ёст засгийн хошуу
* Илдэн засгийн хошуу
{{div col end}}

== Хүн ам зүй ==
1918 оны тоо бүртгэлээр Сайн ноён хан аймаг 30619 өрх, 133,8 мянган хүн амтай байв.

== Аймгийн Цэцэрлэгийн чуулганы дарга нар ==

# Засаг, хошой чин ван [[Эфү Цэрэн]] (1728-1750) 
# Засаг, хошой [[чин ван Цэнгүнжав]] (1750-1756) 
# Засаг, хошууны бэйс Чамчугжав (1756-1771)
# Засаг, төрийн жүн ван Цэвдэнжав (1771-1779)
# Засаг, хошууны бэйс Содовдорж (1779-1784)
# Засаг, төрийн жүн ван Сампилдорж (1784-1793)
# 3асаг, хошой чин ван Ринчиндорж (1793-1802)
# Засаг, төрийн жүн ван Дэмчигжав (1802-1831)
# Засаг, төрийн бэйл Гончигжав (1831-1845)
# 3асаг, хошой чин ван Цэрэндорж (1845-1871)
# 3асаг, жүн ван зэрэгт бэйл Ширбазаржав (1871-1883)
# Засаг, төрийн жүн ван Чойсүрэнжав (1883-1906)&lt;ref&gt;[http://ftp.budaedu.org/ebooks/pdf/MO036.pdf], “САЙН НОЁН ХАН АЙМГИЙН ҮЕ ЗАЛГАМЖЛАХ
ВАН ГҮНГҮҮДИЙН БАС НЭГЭН БАРИМТ СЭЛТИЙГ
ЖАГСААН БИЧВЭЭС ҮҮ” HOГOOH ДЭВТЭР&lt;/ref&gt;
# Засаг, Сайн ноён чин ван [[Төгс-Очирын Намнансүрэн|Намнансүрэн]] (1906-1912)&lt;ref&gt;[https://www.zasag.mn/m/general-archival-authority/view/21381], “МОНГОЛ УЛСЫН АНХНЫ ЕРӨНХИЙ САЙД, САЙН НОЁН ХАН ТӨГС-ОЧИРЫН НАМНАНСҮРЭН 140” СЭДЭВТ ҮЗЭСГЭЛЭН ӨНӨӨДӨР НЭЭЛТЭЭ ХИЙЛЭЭ.&lt;/ref&gt;

== Эшлэл ==
&lt;references/&gt;

[[Ангилал:Сайн ноён хан аймаг| ]]
[[Ангилал:Монголын урьдын засаг захиргааны нэгж]]</text>
      <sha1>jwdwt1o94z82fmeszn307zm1cs5v5on</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Говьсүмбэр аймгийн баяр наадам</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58081</id>
    <revision>
      <id>707259</id>
      <parentid>676593</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T17:38:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>66.181.161.23</ip>
      </contributor>
      <comment>/* 1.Улсын арслан */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12910" xml:space="preserve">==''Улсын цолтнууд''==

==== 1.Улсын арслан ====

# Говьсүмбэр аймгийн Сүмбэр сумын харьяат улсын арслан ДАГВАДОРЖИЙН АЗЖАРГАЛ
==== 2.Улсын начин ====

# Говьсүмбэр (Хуучнаар Дорноговь) аймгийн Сумын сумын харьяат улсын начин Шаравбалсангийн Дашзэвэг

== ''Аймгийн наадам'' ==

==== Аймгийн наадамд түрүүлж, үзүүрлэсэн бөхчүүд ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |Он
! colspan=&quot;3&quot; |Түрүүлсэн бөх 
! colspan=&quot;3&quot; |Үзүүрлэсэн бөх 
|-
|'''''Цол'''''
|'''''Овог нэр''''' 
|'''''Харъяалал'''''
|'''''Цол'''''
|'''''Овог нэр''''' 
|'''''Харъяалал'''''
|-
!1992
|У.з
|[[Рэнцэнхүүгийн Гансүх]] 
|Төв Алтанбулаг 
|Ц.з
|Жамсрангийн  Отгонбаатар 
|Дундговь Цагаандэлгэр 
|-
!1993
|А.а
|Осорын Пүрэвдорж 
|Архангай Цэнхэр
|А.з
|Бандиагийн Дэлгэрбуян
|Дундговь Луус 
|-
!1994
|Д.ав
|[[Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ]]
|Хэнтий Өмнөдэлгэр
|У.з
|Рэнцэнхүүгийн Гансүх 
|Төв  Алтанбулаг 
|-
!1995
! colspan=&quot;6&quot; |Наадам хийгээгүй өнжсөн
|-
!1996
! colspan=&quot;6&quot; |Наадам хийгээгүй өнжсөн
|-
!1997
|У.арс
|[[Дагвадоржийн Азжаргал]] 
|Говьсүмбэр Сүмбэр 
|У.н
|[[Цэдэвийн Цэрэнхүү]]
|Увс Хяргас 
|-
!1998
|А.а
|[[Дагвадоржийн Түмэнжаргал]] 
|Говьсүмбэр Сүмбэр 
|А.а
|Самбуугийн Алтанхуяг 
|Дорноговь Иххэт 
|-
!1999
|У.ав 
|[[Одвогийн Балжинням]] 
|Увс Наранбулаг 
|У.н
|[[Нэргүйн Түмэннаст]] 
|Өвөрхангай Хужирт 
|-
!2000
! colspan=&quot;6&quot; |Наадам хийгээгүй өнжсөн
|-
!2001
|А.а
|[[Дагвадоржийн Батжаргал]] 
|Говьсүмбэр Сүмбэр 
|А.а
|[[Жамбажамцын Сүхбат]] 
|Завхан Шилүүстэй 
|-
!2002
|А.а
|[[Оргодолын Өлзиймөнх]] 
|Дундговь Сайнцагаан 
|У.арс 
|[[Дагвадоржийн Азжаргал]] 
|Говьсүмбэр Сүмбэр 
|-
!2003
|У.з
|[[Чогсомын Батзориг]] 
|Ховд Чандмань 
|У.арс
|[[Дагвадоржийн Азжаргал]] 
|Говьсүмбэр Сүмбэр 
|-
!2004
|А.а
|[[Сономын Батбаяр]] 
|Говь-Алтай Баян-Уул 
|У.х
|[[Алтанбаганы Цацабшир]] 
|Дорноговь Эрдэнэ 
|-
!2005
|У.н
|[[Алтангэрэлийн Алтанхуяг]] 
|Дундговь Эрдэнэдалай 
|А.з
|[[Шархүүгийн Наранбаяр]]
|Говьсүмбэр Сүмбэр 
|-
!2006
|У.арс 
|[[Дагвадоржийн  Азжаргал]] 
|Говьсүмбэр Сүмбэр
|А.з
|[[Бямбажавын Баяраа]]
|Завхан Улиастай 
|-
!2007
|У.арс
|[[Дагвадоржийн  Азжаргал]] 
|Говьсүмбэр Сүмбэр
|У.з
|[[Дашзэвэгийн Баасандорж]] 
|Булган Бүрэгхангай 
|-
!2008
|У.арс
|[[Дагвадоржийн Азжаргал]] 
|Говьсүмбэр  Сүмбэр 
|А.з
|[[Даваасүрэнгийн Гансүх]]
|Ховд Буянт 
|-
!2009
|А.а
|[[Ганболдын Ганням]]
|Увс Өндөрхангай 
|А.а
|[[Пүрэвжавын Мөнхбат]] 
|Дорнод Цагаан-Овоо
|-
!2010
|А.а
|[[Пэрэнлэйн Батмөнх]] 
|Завхан Дөрвөлжин 
|А.а
|[[Даваадоржийн Цэрэндаваа]]
|Говь-Алтай Хөхморьт 
|-
!2011
|У.арс 
|[[Дагвадоржийн Азжаргал]] 
|Говьсүмбэр  Сүмбэр
|А.а
|[[Пэрэнлэйжамцын Баярхүү]]
|Архангай  Эрдэнэмандал 
|-
!2012
|А.а
|[[Төмөрбаатарын Пүрэвсүрэн]]
|Говьсүмбэр Сүмбэр 
|А.з
|[[Барбаатарын Эрдэнэбаяр]] 
|Сүхбаатар Мөнххаан
|-
!2013
|У.н
|[[Ганболдын Баасандорж]] 
|Завхан Баянхайрхан 
|А.а
|[[Бат-Очирын Гончигтавхай]] 
|Говьсүмбэр  Сүмбэр 
|-
!2014
|А.а
|[[Бат-Очирын Гончигтавхай]] 
|Говьсүмбэр Сүмбэр
|У.арс 
|[[Энхтөгсийн Оюунболд]] 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
!2015
|А.а
|[[Багадаваагийн Одсүрэн]] 
|Сэлэнгэ Ерөө
|А.з
|[[Түмэнбаярын Пунцагдорж]]
|Өвөрхангай Зүүнбаян-Улаан 
|-
!2016
! colspan=&quot;6&quot; |Наадам хийгээгүй өнжсөн
|-
![[2017 оны Говьсүмбэр аймгийн наадам|2017]]
|А.а
|[[Энхтөрийн Мөнхбаатар]]
|Говьсүмбэр Сүмбэр
|А.а
|[[Пүрэвжавын Даваадорж]]
|Булган Гурванбулаг
|-
![[2018 оны Говьсүмбэр аймгийн наадам|2018]]
|А.а
|[[Мөнхжаргалын Бямбадорж]]
|Дорноговь Айраг
|А.з
|[[Жаргалсайханы Жавхлан]]
|Ховд Зэрэг
|-
![[2019 оны Говьсүмбэр аймгийн наадам|2019]]
|А.а
|[[Энхтөрийн Мөнхбаатар]]
|Говьсүмбэр Сүмбэр
|А.з
|[[Хүрэлбаатарын Баясгаланбаатар]]
|Говьсүмбэр Сүмбэр
|-
![[2020 оны Говьсүмбэр аймгийн наадам|2020]]
|А.а
|[[Батмөнхийн Содхүү]]
|Төв Жаргалант
|А.з
|Батнасангийн Үүрцайх
|Говьсүмбэр Сүмбэр
|}

==== Хоёроос дээш түрүү хүртсэн бөхчүүд ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
!д\д
!Цол
!Овог нэр 
!Харъяалал
!Түрүү
!Үзүүр
!Түрүүлсэн он
!Үзүүрлэсэн он
|-
|1.
|Улсын арслан
|[[Дагвадоржийн Азжаргал]]
|Говьсүмбэр Сүмбэр
!5
!2
|1997, 2006, 2007, 2008, 2011
|2002, 2003
|-
|2.
|Аймгийн арслан
|[[Энхтөрийн Мөнхбаатар]]
|Говьсүмбэр Сүмбэр
!2
!-
|2017, 2019
|
|}

==== Түрүү, үзүүр хүртсэн сумдын эрэмбэ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
!д\д
!Сумдын нэр 
!Түрүү хүртсэн 
тоо
!Үзүүр хүртсэн 
тоо
!Түрүүлсэн он 
!Үзүүрлэсэн он
|-
!1.
|Сүмбэр
!11
!6
|1997, 1998, 2001, 2006, 2007, 2008, 2011, 2012, 2014, 2017, 2019
|2002, 2003, 2005, 2013, 2019, 2020
|-
!2.
|Баянтал
!-
!-
|
|
|-
!3.
|Шивээговь
!-
!-
|
|
|}

==== Өөр аймгаас түрүү, үзүүр хүртсэн бөхчүүд ====

===== Түрүүлсэн бөхчүүд =====

#Төв аймгийн Алтанбулаг сумын харьяат улсын заан Рэнцэнхүүгийн Гансүх 1992 онд түрүүлсэн.
#Архангай аймгийн Цэнхэр сумын харьяат аймгийн арслан Осорын Пүрэвдорж 1993 онд түрүүлсэн.
# Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын харьяат дархан аварга Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ 1994 онд түрүүлсэн.
# Увс аймгийн Наранбулаг сумын харьяат улсын аварга Одвогийн Балжинням 1999 онд түрүүлсэн.
# Дундговь аймгийн Сайнцагаан сумын харьяат аймгийн арслан Оргодолын Өлзиймөнх 2002 онд түрүүлсэн.
# Ховд аймгийн Чандмань сумын харьяат улсын заан Чогсомын Батзориг 2003 онд түрүүлсэн.
# Говь-Алтай аймгийн Баян-Уул сумын харьяат аймгийн арслан Сономын Батбаяр 2004 онд түрүүлсэн.
# Дундговь аймгийн Эрдэнэдалай сумын харьяат улсын начин Алтангэрэлийн Алтанхуяг 2005 онд түрүүлсэн.
# Увс аймгийн Өндөрхангай сумын харьяат аймгийн арслан Ганболдын Ганням 2009 онд түрүүлсэн.
# Завхан аймгийн Дөрвөлжин сумын харьяат аймгийн арслан Пэрэнлэйн Батмөнх 2010 онд түрүүлсэн.
# Завхан аймгийн Баянхайрхан сумын харьяат улсын начин Ганболдын Баасандорж 2013 онд түрүүлсэн.
# Сэлэнгэ аймгийн Ерөө сумын харьяат аймгийн арслан Багадаваагийн Одсүрэн 2015 онд түрүүлсэн.
# Дорноговь аймгийн Айраг сумын харьяат аймгийн арслан Мөнхжаргалын Бямбадорж 2018 онд түрүүлсэн.
#Төв аймгийн Жаргалант сумын харьяат аймгийн арслан Батмөнхийн Содхүү 2020 онд түрүүлсэн.

===== Үзүүрлэсэн бөхчүүд =====

# Дундговь аймгийн Цагаандэлгэр сумын харьяат цэргийн заан Жамсрангийн Отгонбаатар 1992 онд үзүүрлэсэн.
# Дундговь аймгийн Луус сумын харьяат аймгийн заан Бандиагийн Дэлгэрбуян 1993 онд үзүүрлэсэн.
# Төв аймгийн Алтанбулаг сумын харьяат улсын заан Рэнцэнхүүгийн Гансүх 1994 онд үзүүрлэсэн.
# Увс аймгийн хяргас сумын харьяат улсын начин Цэдэвийн Цэрэнхүү 1997 онд үзүүрлэсэн.
# Дорноговь аймгийн харьяат аймгийн заан Н.Алтанхуяг 1998 онд үзүүрлэсэн.
# Өвөрхангай аймгийн Хужирт сумын харьяат улсын начин Нэргүйн Түмэннаст 1999 онд үзүүрлэсэн.
# Завхан аймгийн Шилүүстэй сумын харьяат аймгийн арслан Жамбажамцын Сүхбат 2001 онд үзүүрлэсэн.
# Дорноговь аймгийн Эрдэнэ сумын харьяат улсын харцага Алтанбаганы Цацабшир 2004 онд үзүүрлэсэн.
# Завхан аймгийн Улиастай сумын харьяат аймгийн заан Бямбажавын Баяраа 2006 онд үзүүрлэсэн.
# Булган аймгийн Бүрэгхангай сумын харьяат улсын заан Дашзэвэгийн Баасандорж 2007 онд үзүүрлэсэн.
# Ховд аймгийн Буянт сумын харьяат аймгийн заан Даваасүрэнгийн Гансүх 2008 онд үзүүрлэсэн.
# Дорнод аймгийн Цагаан-Овоо сумын харьяат аймгийн арслан Пүрэвжавын Мөнхбат 2009 онд үзүүрлэсэн.
# Говь-Алтай аймгийн Хөхморьт сумын харьяат аймгийн арслан Даваадоржийн Цэрэндаваа 2010 онд үзүүрлэсэн.
# Архангай аймгийн Эрдэнэмандал сумын харьяат аймгийн арслан Пэрэнлэйжамцын Баярхүү 2011 онд үзүүрлэсэн.
# Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан сумын харьяат аймгийн заан Барбаатарын Эрдэнэбаяр 2012 онд үзүүрлэсэн.
# Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын харьяат улсын арслан Энхтөгсийн Оюунболд 2014 онд үзүүрлэсэн.
# Өвөрхангай аймгийн Зүүнбаян-Улаан сумын харьяат аймгийн заан Түмэнбаярын Пунцагдорж 2015 онд үзүүрлэсэн.
# Булган аймгийн Гурванбулаг сумын харьяат аймгийн заан Пүрэвжавын Даваадорж 2017 онд үзүүрлэсэн.
# Ховд аймгийн Зэрэг сумын харьяат аймгийн заан Жаргалсайханы Жавхлан 2018 онд үзүүрлэсэн.

[[Ангилал:Говьсүмбэр аймгийн наадам| ]]</text>
      <sha1>hra0ew8tfzb3lm37ulk2v2norh9tek2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт</title>
    <ns>0</ns>
    <id>59323</id>
    <revision>
      <id>707241</id>
      <parentid>673142</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:40:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9150" xml:space="preserve">{| class=&quot;wikitable&quot;
!Төрсөн нэр
!Эцгийн нэр
!Эхийн нэр
!Хятад цол
!Амьдарсан хугацаа
!Нөхөр
!Үр хүүхэд
!Ах дүүс
|-
|[[Алага Бэхи|'''Алха бэхи''']]
! rowspan=&quot;7&quot; |'''[[Чингис хаан]]'''
|[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']]
|Жао гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''Онгудын [[Алахуш Дигитхури|Алахуш тэгидхури]] ноёны хүү [[Буяншибал]] хүргэн'''
|
| rowspan=&quot;7&quot; |Зүчи хан, Цагадай хан, Өгэдэй хаан, Тулуй ноён
|-
|[[Алалтун бэхи|'''Алалтун бэхи''']]
|Нэр нь тодорхойгүй
|Уйгур гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Уйгур үндэстэн|Уйгур]]&lt;nowiki/&gt;ын Идүгүд Баржу арт тегин'''
|
|-
|[[Цэцэйхэн|'''Цэцэйхэн''']]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']] 
|Цэцэхэн гүнж
|?-1237
|'''[[Ойрад|Ойрад]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Төрөлчи хүргэн]]'''
|
|-
|[[Хожин бэхи|'''Хожин бэхи''']]
|Чан гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Буту хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Түмэлүн]]'''
|Юн гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Чигү хүргэн]]'''
|
|-
|[[Алталухан]]
|
|?-1246
|[[Олхонууд|Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Тачу хүргэн]] Жабдур сэцэн
|[[Чочимтай хүргэн]]
|-
|[[Толай гүнж|Толай]]
|тодорхойгүй
|
|
|[[Хонгирад]]&lt;nowiki/&gt;ын Тогочар хүргэн
|
|-
|'''[[Сорхохан]]'''
![[Өгэдэй хаан|'''Өгэдэй хаан''']]
|?
|Лу гуо гүнж
|тодорхойгүй
|'''Нахэ хүргэн'''
|
|Гүюг хаан, Годан ван, Хаши
|-
|'''[[Бабахар]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Гүюг хаан|'''Гүюг хаан''']]
|?
|гүнж
|?
|'''Уйгурын Идүүд хан Хучихар тэгин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |
|-
|'''[[Илимиш]]'''
|?
|гүнж
|?
|'''Жаожуншянь ван Гүнбух'''
|
|-
|[[Аньту гүнж]]
|[[Хүчү|Хүчү хан хөвгүүн]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|[[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|Чан Удин ван]] [[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Соёрха хүргэн|Соёрха]]
|[[Жахурчин хүргэн|Жахурчин]], Ихирэс хатан
|Ширэмүн тайж
|-
|[[Мөнкада гүнж]]&lt;ref&gt;Түүний нэрийг дараах 3 янзаар бичсэн байна. 

'''门卡达-Мөнкада'''、'''茫噶拉'''- '''Мангала, 墨卡顿-Мокадүэнь.''' Аль нь үнэн болохыг тодорхойлох шаардлагатай.&lt;/ref&gt;
|[[Годан|Годан хан хөвгүүн]]
|?
|гүнж
|1244-?
|[[Пагва лам]]&lt;nowiki/&gt;ын дүү [[Чагнаадорж хүргэн|Чагнаадорж]]
|[[Дармабал дишири]]
|
|-
|[[Хулуйхан]]
|[[Зүчи|Жочи хан]]
|?
|гүнж
|1200?-1260?
|Ойрадын [[Иналчи хүргэн]]
|Үрэдэй
|[[Орда хан|Орду хан]], [[Бат хан]]
|-
|[[Есүбух]]
! rowspan=&quot;2&quot; |'''[[Тулуй|Тулуй их ноён]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Сорхагтани Бэхи|'''Сорхагтани бэхи''']]
|Лу гуо гүнж
|?
|'''Хонгирадын Ожин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Мөнх хаан, Хүлэгү ил хан, Хубилай хаан, Аригбуха хаан
|-
|[[Думуган]]
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Ляо ван [[Нэгүдэй хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Баялун]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |'''[[Мөнх хаан]]'''
|[[Хутугуй хатан|Хутугтай хатан]]
|Чан  гуо их гүнж
|?
|'''Чан жун сюань ван [[Хурин хүргэн]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Балт|Балт ван]], [[Өрөндаш ван]]...
|-
|'''[[Ширин]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Огул түтмиш хатан'''
|гүнж
|?
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Олхонуд аймгийн Тачу хүргэний хүү [[Чочимтай хүргэн]]'''
|
|-
|[[Бичиха]]
|гүнж
|?
|
|-
|'''[[Ерөө гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;6&quot; |[[Хубилай хаан|'''Хубилай хаан''']]
|Чаби 
|Жао гуо их гүнж
|?
|'''Онгудын Жао У Сянь ван [[Айбух хүргэн]]'''
|[[Кургуз хүргэн|Кургуз]]
| rowspan=&quot;6&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]], [[Мангала|Мангал ван]], [[Номуган|Номухан ван]], [[Хөхэчи|Хөхэчи ван]], [[Тогоон (Хубилай хааны хүү)|Тогоон ван]], [[Агругчи|Агругчи ван]]...
|-
|'''[[Хутулужин бэхи]]'''
|Чаби
|Ци гуо их  гүнж
|1259-1297
|[[Курё улс|'''Гуулин улсын''']] '''[[Чүннёль ван]]'''
|[[Чүнсонь ван|Чүньсон ван]]
|-
|'''[[Улужин]]'''
|Чаби
|Чан гуо гүнж
|
|'''Буха хүргэн'''
|
|-
|'''[[Чалун]]'''
|Чаби
|Чан улсын их эгчмэд гүнж
|
|'''Төжинхан'''
|
|-
|'''[[Өлзий гүнж]]'''
|Чаби
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Уручин'''
|
|-
|'''[[Нангиажин]]'''
|Чаби
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Лу ван Уручин, Төмөр, Манзитай ван'''
|
|-
|'''[[Худадаймиши гүнж|Худадай миши]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]] (Юань Юйзун хаан)
|?
|Жао гуо гүнж
|
|'''Жао Жун Сянь ван [[Кургуз хүргэн|Кургуз]]'''
|
|
|-
|'''[[Нангабула]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын лу ван Манзитай'''
|
|
|-
|'''[[Илихайяа]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Өлзийт Төмөр хаан]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|'''Ихирэсийн Чан ван [[Аши хүргэн]]'''
|[[Сугабал хатан|'''Сүхбал хатан''']]
|'''Даш хунтайж, Айшир гүнж, Пуна гүнж'''
|-
|'''[[Айшир гүнж|Айшир]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Онгудын [[Кургуз хүргэн|Кургуз]] хүргэн'''
|
|
|-
|'''[[Пуна гүнж|Пуна]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''[[Хонгирад|Хонгирадын]] Лу ван Сэнгэбал'''
|
|
|-
|'''[[Будашир гүнж|Бодьшир]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Гамала|Юань Сяньзун Гамала жинь ван]]
|?
|
|?
|'''Гуулин улсын [[Чүнсонь ван|Чүньсонь ван]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Сүншан]], '''[[Есөнтөмөр хаан]]''', [[Дэлгэрбуха]]
|-
|'''[[Раднабала гүнж|Раднабал]]'''
|?
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Онгудын Шуань хүргэн'''
|
|-
|[[Шоу Нин гүнж (Юань улс)|'''Шоунин гүнж''']]
|?
|Шоунин гүнж
|?
|?
|[[Бабуша хатан|Бабуша]], Садабал хатан&lt;ref&gt;Есөнтөмөр хааны бага хатан&lt;/ref&gt;
|-
|'''[[Сэнгэлажи]]'''
![[Дармабала|Юань Шүньзун Дармабал]] 
|[[Тажи хатан]]
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын [[Дивубал ван]]'''
|[[Будшир хатан|'''Будашир хатан''']]
|
|-
|'''[[Хөхлүн гүнж|Хөхлүн]]''' 
![[Буянт хаан|'''Буянт хаан''']]
|
|Гүнж
|
|'''Дөрвөн хүргэн'''
|
|[[Шадбал гэгээн хаан|Гэгээн хаан]], Одосбуха ван
|-
|'''[[Будашини гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Хүслэн хаан|'''Хүслэн хутагт хаан''']]
|?
|Минхуй И жэн гүнж
|1327-1341
|Нөхөрт гараагүй
|
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Тогоонтөмөр хаан|Ухаант хаан]], [[Ринчинбал эрдэнэцогт хаан|Ринчинбал хаан]]
|-
|'''[[Елу гүнж]]'''
|?
|Чан гуо их гүнж
|?-1339
|'''Ихирэсийн Чан ван Шарандорж''' 
|
|-
|'''[[Хотол Цагаан гүнж|Хутулун чаха]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|1260-1306
|'''[[Цорос|Чорос]]&lt;nowiki/&gt;ын Абтагул'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Урус ноён, [[Чапар хан]]...
|-
|'''[[Хутучин чага]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|тодорхойгүй
|'''[[Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын Төвшин хүргэн'''&lt;ref&gt;Түүний ээж нь [[Тулуй]] ноёны хүү Сүвээдэй ноёны охин байв&lt;/ref&gt;
|
|}

== Холбоотой мэдээлэл ==
* [[Гүнж|'''Гүнж''']]
* [[Боржигин|'''Боржигин''']]

== Эшлэл ==

[[Ангилал:Монголын хаан|!гүнж нарын жагсаалт]]
[[Ангилал:Монголын түүхэн хүн|!гүнж]]
[[Ангилал:Ноёрхогчийн жагсаалт]]</text>
      <sha1>krsk38mopdw3fuakwdwo00851v0dn05</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707242</id>
      <parentid>707241</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:43:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9247" xml:space="preserve">{| class=&quot;wikitable&quot;
!Төрсөн нэр
!Эцгийн нэр
!Эхийн нэр
!Хятад цол
!Амьдарсан хугацаа
!Нөхөр
!Үр хүүхэд
!Ах дүүс
|-
|[[Алага Бэхи|'''Алха бэхи''']]
! rowspan=&quot;7&quot; |'''[[Чингис хаан]]'''
|[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']]
|Жао гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''Онгудын [[Алахуш Дигитхури|Алахуш тэгидхури]] ноёны хүү [[Буяншибал]] хүргэн'''
|
| rowspan=&quot;7&quot; |Зүчи хан, Цагадай хан, Өгэдэй хаан, Тулуй ноён
|-
|[[Алалтун бэхи|'''Алалтун бэхи''']]
|Нэр нь тодорхойгүй
|Уйгур гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Уйгур үндэстэн|Уйгур]]&lt;nowiki/&gt;ын Идүгүд Баржу арт тегин'''
|
|-
|[[Цэцэйхэн|'''Цэцэйхэн''']]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']] 
|Цэцэхэн гүнж
|?-1237
|'''[[Ойрад|Ойрад]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Төрөлчи хүргэн]]'''
|
|-
|[[Хожин бэхи|'''Хожин бэхи''']]
|Чан гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Буту хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Түмэлүн]]'''
|Юн гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Чигү хүргэн]]'''
|
|-
|[[Алталухан]]
|
|?-1246
|[[Олхонууд|Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Тачу хүргэн]] Жабдур сэцэн
|[[Чочимтай хүргэн]]
|-
|[[Толай гүнж|Толай]]
|тодорхойгүй
|
|
|[[Хонгирад]]&lt;nowiki/&gt;ын Тогочар хүргэн
|
|-
|'''[[Сорхохан]]'''
![[Өгэдэй хаан|'''Өгэдэй хаан''']]
|?
|Лу гуо гүнж
|тодорхойгүй
|'''Нахэ хүргэн'''
|
|Гүюг хаан, Годан ван, Хаши
|-
|'''[[Бабахар]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Гүюг хаан|'''Гүюг хаан''']]
|?
|гүнж
|?
|'''Уйгурын Идүүд хан Хучихар тэгин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |
|-
|'''[[Илимиш]]'''
|?
|гүнж
|?
|'''Жаожуншянь ван Гүнбух'''
|
|-
|[[Аньту гүнж]]
|[[Хүчү|Хүчү хан хөвгүүн]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|[[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|Чан Удин ван]] [[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Соёрха хүргэн|Соёрха]]
|[[Жахурчин хүргэн|Жахурчин]], Ихирэс хатан
|Ширэмүн тайж
|-
|[[Мөнкада гүнж]]&lt;ref&gt;Түүний нэрийг дараах 3 янзаар бичсэн байна. 

'''门卡达-Мөнкада'''、'''茫噶拉'''- '''Мангала, 墨卡顿-Мокадүэнь.''' Аль нь үнэн болохыг тодорхойлох шаардлагатай.&lt;/ref&gt;
|[[Годан|Годан хан хөвгүүн]]
|?
|гүнж
|1244-?
|[[Пагва лам]]&lt;nowiki/&gt;ын дүү [[Чагнаадорж хүргэн|Чагнаадорж]]
|[[Дармабал дишири]]
|
|-
|[[Хулуйхан]]
|[[Зүчи|Жочи хан]]
|?
|гүнж
|1200?-1260?
|Ойрадын [[Иналчи хүргэн]]
|Үрэдэй
|[[Орда хан|Орду хан]], [[Бат хан]]
|-
|[[Есүбух]]
! rowspan=&quot;2&quot; |'''[[Тулуй|Тулуй их ноён]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Сорхагтани Бэхи|'''Сорхагтани бэхи''']]
|Лу гуо гүнж
|?
|'''Хонгирадын Ожин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Мөнх хаан, Хүлэгү ил хан, Хубилай хаан, Аригбуха хаан
|-
|[[Думуган]]
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Ляо ван [[Нэгүдэй хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Баялун]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |'''[[Мөнх хаан]]'''
|[[Хутугуй хатан|Хутугтай хатан]]
|Чан  гуо их гүнж
|?
|'''Чан жун сюань ван [[Хурин хүргэн]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Балт|Балт ван]], [[Өрөндаш ван]]...
|-
|'''[[Ширин]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Огул түтмиш хатан'''
|гүнж
|?
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Олхонуд аймгийн Тачу хүргэний хүү [[Чочимтай хүргэн]]'''
|
|-
|[[Бичиха]]
|гүнж
|?
|
|-
|'''[[Ерөө гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;6&quot; |[[Хубилай хаан|'''Хубилай хаан''']]
|Чаби хатан
|Жао гуо их гүнж
|?
|'''Онгудын Жао У Сянь ван [[Айбух хүргэн]]'''
|[[Кургуз хүргэн|Кургуз]]
| rowspan=&quot;6&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]], [[Мангала|Мангал ван]], [[Номуган|Номухан ван]], [[Хөхэчи|Хөхэчи ван]], [[Тогоон (Хубилай хааны хүү)|Тогоон ван]], [[Агругчи|Агругчи ван]]...
|-
|'''[[Хутулужин бэхи]]'''
|Чаби хатан 
|Ци гуо их  гүнж
|1259-1297
|[[Курё улс|'''Гуулин улсын''']] '''[[Чүннёль ван]]'''
|[[Чүнсонь ван|Чүньсон ван]]
|-
|'''[[Улужин]]'''
|Чаби хатан
|Чан гуо гүнж
|
|'''Буха хүргэн'''
|
|-
|'''[[Чалун]]'''
|Чаби хатан
|Чан улсын их эгчмэд гүнж
|
|'''Төжинхан'''
|
|-
|'''[[Өлзий гүнж]]'''
|Чаби хатан '''Bold text'''
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Уручин'''
|
|-
|'''[[Нангиажин]]'''
|Чаби хатан'''Bold text'''
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Лу ван Уручин, Төмөр, Манзитай ван'''
|
|-
|'''[[Худадаймиши гүнж|Худадай миши]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]] (Юань Юйзун хаан)
|?
|Жао гуо гүнж
|
|'''Жао Жун Сянь ван [[Кургуз хүргэн|Кургуз]]'''
|
|
|-
|'''[[Нангабула]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын лу ван Манзитай'''
|
|
|-
|'''[[Илихайяа]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Өлзийт Төмөр хаан]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|'''Ихирэсийн Чан ван [[Аши хүргэн]]'''
|[[Сугабал хатан|'''Сүхбал хатан''']]
|'''Даш хунтайж, Айшир гүнж, Пуна гүнж'''
|-
|'''[[Айшир гүнж|Айшир]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Онгудын [[Кургуз хүргэн|Кургуз]] хүргэн'''
|
|
|-
|'''[[Пуна гүнж|Пуна]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''[[Хонгирад|Хонгирадын]] Лу ван Сэнгэбал'''
|
|
|-
|'''[[Будашир гүнж|Бодьшир]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Гамала|Юань Сяньзун Гамала жинь ван]]
|?
|
|?
|'''Гуулин улсын [[Чүнсонь ван|Чүньсонь ван]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Сүншан]], '''[[Есөнтөмөр хаан]]''', [[Дэлгэрбуха]]
|-
|'''[[Раднабала гүнж|Раднабал]]'''
|?
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Онгудын Шуань хүргэн'''
|
|-
|[[Шоу Нин гүнж (Юань улс)|'''Шоунин гүнж''']]
|?
|Шоунин гүнж
|?
|?
|[[Бабуша хатан|Бабуша]], Садабал хатан&lt;ref&gt;Есөнтөмөр хааны бага хатан&lt;/ref&gt;
|-
|'''[[Сэнгэлажи]]'''
![[Дармабала|Юань Шүньзун Дармабал]] 
|[[Тажи хатан]]
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын [[Дивубал ван]]'''
|[[Будшир хатан|'''Будашир хатан''']]
|
|-
|'''[[Хөхлүн гүнж|Хөхлүн]]''' 
![[Буянт хаан|'''Буянт хаан''']]
|
|Гүнж
|
|'''Дөрвөн хүргэн'''
|
|[[Шадбал гэгээн хаан|Гэгээн хаан]], Одосбуха ван
|-
|'''[[Будашини гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Хүслэн хаан|'''Хүслэн хутагт хаан''']]
|?
|Минхуй И жэн гүнж
|1327-1341
|Нөхөрт гараагүй
|
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Тогоонтөмөр хаан|Ухаант хаан]], [[Ринчинбал эрдэнэцогт хаан|Ринчинбал хаан]]
|-
|'''[[Елу гүнж]]'''
|?
|Чан гуо их гүнж
|?-1339
|'''Ихирэсийн Чан ван Шарандорж''' 
|
|-
|'''[[Хотол Цагаан гүнж|Хутулун чаха]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|1260-1306
|'''[[Цорос|Чорос]]&lt;nowiki/&gt;ын Абтагул'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Урус ноён, [[Чапар хан]]...
|-
|'''[[Хутучин чага]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|тодорхойгүй
|'''[[Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын Төвшин хүргэн'''&lt;ref&gt;Түүний ээж нь [[Тулуй]] ноёны хүү Сүвээдэй ноёны охин байв&lt;/ref&gt;
|
|}

== Холбоотой мэдээлэл ==
* [[Гүнж|'''Гүнж''']]
* [[Боржигин|'''Боржигин''']]

== Эшлэл ==

[[Ангилал:Монголын хаан|!гүнж нарын жагсаалт]]
[[Ангилал:Монголын түүхэн хүн|!гүнж]]
[[Ангилал:Ноёрхогчийн жагсаалт]]</text>
      <sha1>czaf1jv1znjn3ggq4hcw7a45nmvpzl3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707243</id>
      <parentid>707242</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:48:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9251" xml:space="preserve">{| class=&quot;wikitable&quot;
!Төрсөн нэр
!Эцгийн нэр
!Эхийн нэр
!Хятад цол
!Амьдарсан хугацаа
!Нөхөр
!Үр хүүхэд
!Ах дүүс
|-
|[[Алага Бэхи|'''Алха бэхи''']]
! rowspan=&quot;7&quot; |'''[[Чингис хаан]]'''
|[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']]
|Жао гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''Онгудын [[Алахуш Дигитхури|Алахуш тэгидхури]] ноёны хүү [[Буяншибал]] хүргэн'''
|
| rowspan=&quot;7&quot; |Зүчи хан, Цагадай хан, Өгэдэй хаан, Тулуй ноён
|-
|[[Алалтун бэхи|'''Алалтун бэхи''']]
|Нэр нь тодорхойгүй
|Уйгур гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Уйгур үндэстэн|Уйгур]]&lt;nowiki/&gt;ын Идүгүд Баржу арт тегин'''
|
|-
|[[Цэцэйхэн|'''Цэцэйхэн''']]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']] 
|Цэцэхэн гүнж
|?-1237
|'''[[Ойрад|Ойрад]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Төрөлчи хүргэн]]'''
|
|-
|[[Хожин бэхи|'''Хожин бэхи''']]
|Чан гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Буту хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Түмэлүн]]'''
|Юн гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Чигү хүргэн]]'''
|
|-
|[[Алталухан]]
|
|?-1246
|[[Олхонууд|Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Тачу хүргэн]] Жабдур сэцэн
|[[Чочимтай хүргэн]]
|-
|[[Толай гүнж|Толай]]
|тодорхойгүй
|
|
|[[Хонгирад]]&lt;nowiki/&gt;ын Тогочар хүргэн
|
|-
|'''[[Сорхохан]]'''
![[Өгэдэй хаан|'''Өгэдэй хаан''']]
|?
|Лу гуо гүнж
|тодорхойгүй
|'''Нахэ хүргэн'''
|
|Гүюг хаан, Годан ван, Хаши
|-
|'''[[Бабахар]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Гүюг хаан|'''Гүюг хаан''']]
|?
|гүнж
|?
|'''Уйгурын Идүүд хан Хучихар тэгин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |
|-
|'''[[Илимиш]]'''
|?
|гүнж
|?
|'''Жаожуншянь ван Гүнбух'''
|
|-
|[[Аньту гүнж]]
|[[Хүчү|Хүчү хан хөвгүүн]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|[[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|Чан Удин ван]] [[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Соёрха хүргэн|Соёрха]]
|[[Жахурчин хүргэн|Жахурчин]], Ихирэс хатан
|Ширэмүн тайж
|-
|[[Мөнкада гүнж]]&lt;ref&gt;Түүний нэрийг дараах 3 янзаар бичсэн байна. 

'''门卡达-Мөнкада'''、'''茫噶拉'''- '''Мангала, 墨卡顿-Мокадүэнь.''' Аль нь үнэн болохыг тодорхойлох шаардлагатай.&lt;/ref&gt;
|[[Годан|Годан хан хөвгүүн]]
|?
|гүнж
|1244-?
|[[Пагва лам]]&lt;nowiki/&gt;ын дүү [[Чагнаадорж хүргэн|Чагнаадорж]]
|[[Дармабал дишири]]
|
|-
|[[Хулуйхан]]
|[[Зүчи|Жочи хан]]
|?
|гүнж
|1200?-1260?
|Ойрадын [[Иналчи хүргэн]]
|Үрэдэй
|[[Орда хан|Орду хан]], [[Бат хан]]
|-
|[[Есүбух]]
! rowspan=&quot;2&quot; |'''[[Тулуй|Тулуй их ноён]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Сорхагтани Бэхи|'''Сорхагтани бэхи''']]
|Лу гуо гүнж
|?
|'''Хонгирадын Ожин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Мөнх хаан, Хүлэгү ил хан, Хубилай хаан, Аригбуха хаан
|-
|[[Думуган]]
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Ляо ван [[Нэгүдэй хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Баялун]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |'''[[Мөнх хаан]]'''
|[[Хутугуй хатан|Хутугтай хатан]]
|Чан  гуо их гүнж
|?
|'''Чан жун сюань ван [[Хурин хүргэн]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Балт|Балт ван]], [[Өрөндаш ван]]...
|-
|'''[[Ширин]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Огул түтмиш хатан'''
|гүнж
|?
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Олхонуд аймгийн Тачу хүргэний хүү [[Чочимтай хүргэн]]'''
|
|-
|[[Бичиха]]
|гүнж
|?
|
|-
|'''[[Ерөө гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;6&quot; |[[Хубилай хаан|'''Хубилай хаан''']]
|'''Чаби хатан'''
|Жао гуо их гүнж
|?
|'''Онгудын Жао У Сянь ван [[Айбух хүргэн]]'''
|[[Кургуз хүргэн|Кургуз]]
| rowspan=&quot;6&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]], [[Мангала|Мангал ван]], [[Номуган|Номухан ван]], [[Хөхэчи|Хөхэчи ван]], [[Тогоон (Хубилай хааны хүү)|Тогоон ван]], [[Агругчи|Агругчи ван]]...
|-
|'''[[Хутулужин бэхи]]'''
|'''Чаби хатан'''
|Ци гуо их  гүнж
|1259-1297
|[[Курё улс|'''Гуулин улсын''']] '''[[Чүннёль ван]]'''
|[[Чүнсонь ван|Чүньсон ван]]
|-
|'''[[Улужин]]'''
|'''Чаби хатан'''
|Чан гуо гүнж
|
|'''Буха хүргэн'''
|
|-
|'''[[Чалун]]'''
|'''Чаби хатан'''
|Чан улсын их эгчмэд гүнж
|
|'''Төжинхан'''
|
|-
|'''[[Өлзий гүнж]]'''
|'''Чаби хатан'''
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Уручин'''
|
|-
|'''[[Нангиажин]]'''
|'''Чаби хатан'''
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Лу ван Уручин, Төмөр, Манзитай ван'''
|
|-
|'''[[Худадаймиши гүнж|Худадай миши]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]] (Юань Юйзун хаан)
|?
|Жао гуо гүнж
|
|'''Жао Жун Сянь ван [[Кургуз хүргэн|Кургуз]]'''
|
|
|-
|'''[[Нангабула]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын лу ван Манзитай'''
|
|
|-
|'''[[Илихайяа]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Өлзийт Төмөр хаан]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|'''Ихирэсийн Чан ван [[Аши хүргэн]]'''
|[[Сугабал хатан|'''Сүхбал хатан''']]
|'''Даш хунтайж, Айшир гүнж, Пуна гүнж'''
|-
|'''[[Айшир гүнж|Айшир]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Онгудын [[Кургуз хүргэн|Кургуз]] хүргэн'''
|
|
|-
|'''[[Пуна гүнж|Пуна]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''[[Хонгирад|Хонгирадын]] Лу ван Сэнгэбал'''
|
|
|-
|'''[[Будашир гүнж|Бодьшир]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Гамала|Юань Сяньзун Гамала жинь ван]]
|?
|
|?
|'''Гуулин улсын [[Чүнсонь ван|Чүньсонь ван]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Сүншан]], '''[[Есөнтөмөр хаан]]''', [[Дэлгэрбуха]]
|-
|'''[[Раднабала гүнж|Раднабал]]'''
|?
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Онгудын Шуань хүргэн'''
|
|-
|[[Шоу Нин гүнж (Юань улс)|'''Шоунин гүнж''']]
|?
|Шоунин гүнж
|?
|?
|[[Бабуша хатан|Бабуша]], Садабал хатан&lt;ref&gt;Есөнтөмөр хааны бага хатан&lt;/ref&gt;
|-
|'''[[Сэнгэлажи]]'''
![[Дармабала|Юань Шүньзун Дармабал]] 
|[[Тажи хатан]]
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын [[Дивубал ван]]'''
|[[Будшир хатан|'''Будашир хатан''']]
|
|-
|'''[[Хөхлүн гүнж|Хөхлүн]]''' 
![[Буянт хаан|'''Буянт хаан''']]
|
|Гүнж
|
|'''Дөрвөн хүргэн'''
|
|[[Шадбал гэгээн хаан|Гэгээн хаан]], Одосбуха ван
|-
|'''[[Будашини гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Хүслэн хаан|'''Хүслэн хутагт хаан''']]
|?
|Минхуй И жэн гүнж
|1327-1341
|Нөхөрт гараагүй
|
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Тогоонтөмөр хаан|Ухаант хаан]], [[Ринчинбал эрдэнэцогт хаан|Ринчинбал хаан]]
|-
|'''[[Елу гүнж]]'''
|?
|Чан гуо их гүнж
|?-1339
|'''Ихирэсийн Чан ван Шарандорж''' 
|
|-
|'''[[Хотол Цагаан гүнж|Хутулун чаха]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|1260-1306
|'''[[Цорос|Чорос]]&lt;nowiki/&gt;ын Абтагул'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Урус ноён, [[Чапар хан]]...
|-
|'''[[Хутучин чага]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|тодорхойгүй
|'''[[Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын Төвшин хүргэн'''&lt;ref&gt;Түүний ээж нь [[Тулуй]] ноёны хүү Сүвээдэй ноёны охин байв&lt;/ref&gt;
|
|}

== Холбоотой мэдээлэл ==
* [[Гүнж|'''Гүнж''']]
* [[Боржигин|'''Боржигин''']]

== Эшлэл ==

[[Ангилал:Монголын хаан|!гүнж нарын жагсаалт]]
[[Ангилал:Монголын түүхэн хүн|!гүнж]]
[[Ангилал:Ноёрхогчийн жагсаалт]]</text>
      <sha1>f95nozgzkspulzi7jbfetpeihaj60k3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707251</id>
      <parentid>707243</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T15:00:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9112" xml:space="preserve">{|
!Төрсөн нэр
!Эцгийн нэр
!Эхийн нэр
!Хятад цол
!Амьдарсан хугацаа
!Нөхөр
!Үр хүүхэд
!Ах дүүс
|-
|[[Алага Бэхи|'''Алха бэхи''']]
! rowspan=&quot;7&quot; |'''[[Чингис хаан]]'''
|[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']]
|Жао гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''Онгудын [[Алахуш Дигитхури|Алахуш тэгидхури]] ноёны хүү [[Буяншибал]] хүргэн'''
|
| rowspan=&quot;7&quot; |Зүчи хан, Цагадай хан, Өгэдэй хаан, Тулуй ноён
|-
|[[Алалтун бэхи|'''Алалтун бэхи''']]
|Нэр нь тодорхойгүй
|Уйгур гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Уйгур үндэстэн|Уйгур]]&lt;nowiki/&gt;ын Идүгүд Баржу арт тегин'''
|
|-
|[[Цэцэйхэн|'''Цэцэйхэн''']]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']] 
|Цэцэхэн гүнж
|?-1237
|'''[[Ойрад|Ойрад]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Төрөлчи хүргэн]]'''
|
|-
|[[Хожин бэхи|'''Хожин бэхи''']]
|Чан гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Буту хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Түмэлүн]]'''
|Юн гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Чигү хүргэн]]'''
|
|-
|[[Алталухан]]
|
|?-1246
|[[Олхонууд|Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Тачу хүргэн]] Жабдур сэцэн
|[[Чочимтай хүргэн]]
|-
|[[Толай гүнж|Толай]]
|тодорхойгүй
|
|
|[[Хонгирад]]&lt;nowiki/&gt;ын Тогочар хүргэн
|
|-
|'''[[Сорхохан]]'''
![[Өгэдэй хаан|'''Өгэдэй хаан''']]
|?
|Лу гуо гүнж
|тодорхойгүй
|'''Нахэ хүргэн'''
|
|Гүюг хаан, Годан ван, Хаши
|-
|'''[[Бабахар]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Гүюг хаан|'''Гүюг хаан''']]
|?
|гүнж
|?
|'''Уйгурын Идүүд хан Хучихар тэгин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |
|-
|'''[[Илимиш]]'''
|?
|гүнж
|?
|'''Жаожуншянь ван Гүнбух'''
|
|-
|[[Аньту гүнж]]
|[[Хүчү|Хүчү хан хөвгүүн]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|[[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|Чан Удин ван]] [[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Соёрха хүргэн|Соёрха]]
|[[Жахурчин хүргэн|Жахурчин]], Ихирэс хатан
|Ширэмүн тайж
|-
|[[Мөнкада гүнж]]&lt;ref&gt;Түүний нэрийг дараах 3 янзаар бичсэн байна. 

'''门卡达-Мөнкада'''、'''茫噶拉'''- '''Мангала, 墨卡顿-Мокадүэнь.''' Аль нь үнэн болохыг тодорхойлох шаардлагатай.&lt;/ref&gt;
|[[Годан|Годан хан хөвгүүн]]
|?
|гүнж
|1244-?
|[[Пагва лам]]&lt;nowiki/&gt;ын дүү [[Чагнаадорж хүргэн|Чагнаадорж]]
|[[Дармабал дишири]]
|
|-
|[[Хулуйхан]]
|[[Зүчи|Жочи хан]]
|?
|гүнж
|1200?-1260?
|Ойрадын [[Иналчи хүргэн]]
|Үрэдэй
|[[Орда хан|Орду хан]], [[Бат хан]]
|-
|[[Есүбух]]
! rowspan=&quot;2&quot; |'''[[Тулуй|Тулуй их ноён]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Сорхагтани Бэхи|'''Сорхагтани бэхи''']]
|Лу гуо гүнж
|?
|'''Хонгирадын Ожин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Мөнх хаан, Хүлэгү ил хан, Хубилай хаан, Аригбуха хаан
|-
|[[Думуган]]
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Ляо ван [[Нэгүдэй хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Баялун]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |'''[[Мөнх хаан]]'''
|[[Хутугуй хатан|Хутугтай хатан]]
|Чан  гуо их гүнж
|?
|'''Чан жун сюань ван [[Хурин хүргэн]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Балт|Балт ван]], [[Өрөндаш ван]]...
|-
|'''[[Ширин]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Огул түтмиш хатан'''
|гүнж
|?
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Олхонуд аймгийн Тачу хүргэний хүү [[Чочимтай хүргэн]]'''
|
|-
|[[Бичиха]]
|гүнж
|?
|
|-
|'''[[Ерөө гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;6&quot; |[[Хубилай хаан|'''Хубилай хаан''']]
| rowspan=&quot;6&quot; |'''Чаби хатан'''
|Жао гуо их гүнж
|?
|'''Онгудын Жао У Сянь ван [[Айбух хүргэн]]'''
|[[Кургуз хүргэн|Кургуз]]
| rowspan=&quot;6&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]], [[Мангала|Мангал ван]], [[Номуган|Номухан ван]], [[Хөхэчи|Хөхэчи ван]], [[Тогоон (Хубилай хааны хүү)|Тогоон ван]], [[Агругчи|Агругчи ван]]...
|-
|'''[[Хутулужин бэхи]]'''
|Ци гуо их  гүнж
|1259-1297
|[[Курё улс|'''Гуулин улсын''']] '''[[Чүннёль ван]]'''
|[[Чүнсонь ван|Чүньсон ван]]
|-
|'''[[Улужин]]'''
|Чан гуо гүнж
|
|'''Буха хүргэн'''
|
|-
|'''[[Чалун]]'''
|Чан улсын их эгчмэд гүнж
|
|'''Төжинхан'''
|
|-
|'''[[Өлзий гүнж]]'''
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Уручин'''
|
|-
|'''[[Нангиажин]]'''
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Лу ван Уручин, Төмөр, Манзитай ван'''
|
|-
|'''[[Худадаймиши гүнж|Худадай миши]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]] (Юань Юйзун хаан)
|?
|Жао гуо гүнж
|
|'''Жао Жун Сянь ван [[Кургуз хүргэн|Кургуз]]'''
|
|
|-
|'''[[Нангабула]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын лу ван Манзитай'''
|
|
|-
|'''[[Илихайяа]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Өлзийт Төмөр хаан]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|'''Ихирэсийн Чан ван [[Аши хүргэн]]'''
|[[Сугабал хатан|'''Сүхбал хатан''']]
|'''Даш хунтайж, Айшир гүнж, Пуна гүнж'''
|-
|'''[[Айшир гүнж|Айшир]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Онгудын [[Кургуз хүргэн|Кургуз]] хүргэн'''
|
|
|-
|'''[[Пуна гүнж|Пуна]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''[[Хонгирад|Хонгирадын]] Лу ван Сэнгэбал'''
|
|
|-
|'''[[Будашир гүнж|Бодьшир]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Гамала|Юань Сяньзун Гамала жинь ван]]
|?
|
|?
|'''Гуулин улсын [[Чүнсонь ван|Чүньсонь ван]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Сүншан]], '''[[Есөнтөмөр хаан]]''', [[Дэлгэрбуха]]
|-
|'''[[Раднабала гүнж|Раднабал]]'''
|?
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Онгудын Шуань хүргэн'''
|
|-
|[[Шоу Нин гүнж (Юань улс)|'''Шоунин гүнж''']]
|?
|Шоунин гүнж
|?
|?
|[[Бабуша хатан|Бабуша]], Садабал хатан&lt;ref&gt;Есөнтөмөр хааны бага хатан&lt;/ref&gt;
|-
|'''[[Сэнгэлажи]]'''
![[Дармабала|Юань Шүньзун Дармабал]] 
|[[Тажи хатан]]
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын [[Дивубал ван]]'''
|[[Будшир хатан|'''Будашир хатан''']]
|
|-
|'''[[Хөхлүн гүнж|Хөхлүн]]''' 
![[Буянт хаан|'''Буянт хаан''']]
|
|Гүнж
|
|'''Дөрвөн хүргэн'''
|
|[[Шадбал гэгээн хаан|Гэгээн хаан]], Одосбуха ван
|-
|'''[[Будашини гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Хүслэн хаан|'''Хүслэн хутагт хаан''']]
|?
|Минхуй И жэн гүнж
|1327-1341
|Нөхөрт гараагүй
|
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Тогоонтөмөр хаан|Ухаант хаан]], [[Ринчинбал эрдэнэцогт хаан|Ринчинбал хаан]]
|-
|'''[[Елу гүнж]]'''
|?
|Чан гуо их гүнж
|?-1339
|'''Ихирэсийн Чан ван Шарандорж''' 
|
|-
|'''[[Хотол Цагаан гүнж|Хутулун чаха]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|1260-1306
|'''[[Цорос|Чорос]]&lt;nowiki/&gt;ын Абтагул'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Урус ноён, [[Чапар хан]]...
|-
|'''[[Хутучин чага]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|тодорхойгүй
|'''[[Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын Төвшин хүргэн'''&lt;ref&gt;Түүний ээж нь [[Тулуй]] ноёны хүү Сүвээдэй ноёны охин байв&lt;/ref&gt;
|
|}

== Холбоотой мэдээлэл ==
* [[Гүнж|'''Гүнж''']]
* [[Боржигин|'''Боржигин''']]

== Эшлэл ==

[[Ангилал:Монголын хаан|!гүнж нарын жагсаалт]]
[[Ангилал:Монголын түүхэн хүн|!гүнж]]
[[Ангилал:Ноёрхогчийн жагсаалт]]</text>
      <sha1>dyce47luusv6xvhnifg7tvwv8wdlicg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707252</id>
      <parentid>707251</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T15:01:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9145" xml:space="preserve">{| class=&quot;wikitable&quot;
!Төрсөн нэр
!Эцгийн нэр
!Эхийн нэр
!Хятад цол
!Амьдарсан хугацаа
!Нөхөр
!Үр хүүхэд
!Ах дүүс
|-
|[[Алага Бэхи|'''Алха бэхи''']]
! rowspan=&quot;7&quot; |'''[[Чингис хаан]]'''
|[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']]
|Жао гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''Онгудын [[Алахуш Дигитхури|Алахуш тэгидхури]] ноёны хүү [[Буяншибал]] хүргэн'''
|
| rowspan=&quot;7&quot; |Зүчи хан, Цагадай хан, Өгэдэй хаан, Тулуй ноён
|-
|[[Алалтун бэхи|'''Алалтун бэхи''']]
|Нэр нь тодорхойгүй
|Уйгур гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Уйгур үндэстэн|Уйгур]]&lt;nowiki/&gt;ын Идүгүд Баржу арт тегин'''
|
|-
|[[Цэцэйхэн|'''Цэцэйхэн''']]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Бөртэ үжин|'''Бөртэ хатан''']] 
|Цэцэхэн гүнж
|?-1237
|'''[[Ойрад|Ойрад]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Төрөлчи хүргэн]]'''
|
|-
|[[Хожин бэхи|'''Хожин бэхи''']]
|Чан гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Буту хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Түмэлүн]]'''
|Юн гуо их гүнж
|тодорхойгүй
|'''[[Чигү хүргэн]]'''
|
|-
|[[Алталухан]]
|
|?-1246
|[[Олхонууд|Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын [[Тачу хүргэн]] Жабдур сэцэн
|[[Чочимтай хүргэн]]
|-
|[[Толай гүнж|Толай]]
|тодорхойгүй
|
|
|[[Хонгирад]]&lt;nowiki/&gt;ын Тогочар хүргэн
|
|-
|'''[[Сорхохан]]'''
![[Өгэдэй хаан|'''Өгэдэй хаан''']]
|?
|Лу гуо гүнж
|тодорхойгүй
|'''Нахэ хүргэн'''
|
|Гүюг хаан, Годан ван, Хаши
|-
|'''[[Бабахар]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Гүюг хаан|'''Гүюг хаан''']]
|?
|гүнж
|?
|'''Уйгурын Идүүд хан Хучихар тэгин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |
|-
|'''[[Илимиш]]'''
|?
|гүнж
|?
|'''Жаожуншянь ван Гүнбух'''
|
|-
|[[Аньту гүнж]]
|[[Хүчү|Хүчү хан хөвгүүн]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|[[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|Чан Удин ван]] [[Ихирэс]]&lt;nowiki/&gt;ийн [[Соёрха хүргэн|Соёрха]]
|[[Жахурчин хүргэн|Жахурчин]], Ихирэс хатан
|Ширэмүн тайж
|-
|[[Мөнкада гүнж]]&lt;ref&gt;Түүний нэрийг дараах 3 янзаар бичсэн байна. 

'''门卡达-Мөнкада'''、'''茫噶拉'''- '''Мангала, 墨卡顿-Мокадүэнь.''' Аль нь үнэн болохыг тодорхойлох шаардлагатай.&lt;/ref&gt;
|[[Годан|Годан хан хөвгүүн]]
|?
|гүнж
|1244-?
|[[Пагва лам]]&lt;nowiki/&gt;ын дүү [[Чагнаадорж хүргэн|Чагнаадорж]]
|[[Дармабал дишири]]
|
|-
|[[Хулуйхан]]
|[[Зүчи|Жочи хан]]
|?
|гүнж
|1200?-1260?
|Ойрадын [[Иналчи хүргэн]]
|Үрэдэй
|[[Орда хан|Орду хан]], [[Бат хан]]
|-
|[[Есүбух]]
! rowspan=&quot;2&quot; |'''[[Тулуй|Тулуй их ноён]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Сорхагтани Бэхи|'''Сорхагтани бэхи''']]
|Лу гуо гүнж
|?
|'''Хонгирадын Ожин'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Мөнх хаан, Хүлэгү ил хан, Хубилай хаан, Аригбуха хаан
|-
|[[Думуган]]
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Ляо ван [[Нэгүдэй хүргэн]]'''
|
|-
|'''[[Баялун]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |'''[[Мөнх хаан]]'''
|[[Хутугуй хатан|Хутугтай хатан]]
|Чан  гуо их гүнж
|?
|'''Чан жун сюань ван [[Хурин хүргэн]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Балт|Балт ван]], [[Өрөндаш ван]]...
|-
|'''[[Ширин]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Огул түтмиш хатан'''
|гүнж
|?
| rowspan=&quot;2&quot; |'''Олхонуд аймгийн Тачу хүргэний хүү [[Чочимтай хүргэн]]'''
|
|-
|[[Бичиха]]
|гүнж
|?
|
|-
|'''[[Ерөө гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;6&quot; |[[Хубилай хаан|'''Хубилай хаан''']]
| rowspan=&quot;6&quot; |'''Чаби хатан'''
|Жао гуо их гүнж
|?
|'''Онгудын Жао У Сянь ван [[Айбух хүргэн]]'''
|[[Кургуз хүргэн|Кургуз]]
| rowspan=&quot;6&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]], [[Мангала|Мангал ван]], [[Номуган|Номухан ван]], [[Хөхэчи|Хөхэчи ван]], [[Тогоон (Хубилай хааны хүү)|Тогоон ван]], [[Агругчи|Агругчи ван]]...
|-
|'''[[Хутулужин бэхи]]'''
|Ци гуо их  гүнж
|1259-1297
|[[Курё улс|'''Гуулин улсын''']] '''[[Чүннёль ван]]'''
|[[Чүнсонь ван|Чүньсон ван]]
|-
|'''[[Улужин]]'''
|Чан гуо гүнж
|
|'''Буха хүргэн'''
|
|-
|'''[[Чалун]]'''
|Чан улсын их эгчмэд гүнж
|
|'''Төжинхан'''
|
|-
|'''[[Өлзий гүнж]]'''
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Уручин'''
|
|-
|'''[[Нангиажин]]'''
|Лу гуо их гүнж
|
|'''Хонгирадын Лу ван Уручин, Төмөр, Манзитай ван'''
|
|-
|'''[[Худадаймиши гүнж|Худадай миши]]'''
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Чингим|Чингим хунтайж]] (Юань Юйзун хаан)
|?
|Жао гуо гүнж
|
|'''Жао Жун Сянь ван [[Кургуз хүргэн|Кургуз]]'''
|
|
|-
|'''[[Нангабула]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын лу ван Манзитай'''
|
|
|-
|'''[[Илихайяа]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Өлзийт Төмөр хаан]]
|?
|Чан гуо гүнж
|
|'''Ихирэсийн Чан ван [[Аши хүргэн]]'''
|[[Сугабал хатан|'''Сүхбал хатан''']]
|'''Даш хунтайж, Айшир гүнж, Пуна гүнж'''
|-
|'''[[Айшир гүнж|Айшир]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''Онгудын [[Кургуз хүргэн|Кургуз]] хүргэн'''
|
|
|-
|'''[[Пуна гүнж|Пуна]]'''
|?
|Лу гуо гүнж
|
|'''[[Хонгирад|Хонгирадын]] Лу ван Сэнгэбал'''
|
|
|-
|'''[[Будашир гүнж|Бодьшир]]'''
! rowspan=&quot;3&quot; |[[Гамала|Юань Сяньзун Гамала жинь ван]]
|?
|
|?
|'''Гуулин улсын [[Чүнсонь ван|Чүньсонь ван]]'''
|
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Сүншан]], '''[[Есөнтөмөр хаан]]''', [[Дэлгэрбуха]]
|-
|'''[[Раднабала гүнж|Раднабал]]'''
|?
|Жао гуо гүнж
|?
|'''Онгудын Шуань хүргэн'''
|
|-
|[[Шоу Нин гүнж (Юань улс)|'''Шоунин гүнж''']]
|?
|Шоунин гүнж
|?
|?
|[[Бабуша хатан|Бабуша]], Садабал хатан&lt;ref&gt;Есөнтөмөр хааны бага хатан&lt;/ref&gt;
|-
|'''[[Сэнгэлажи]]'''
![[Дармабала|Юань Шүньзун Дармабал]] 
|[[Тажи хатан]]
|Лу гуо гүнж
|
|'''Хонгирадын [[Дивубал ван]]'''
|[[Будшир хатан|'''Будашир хатан''']]
|
|-
|'''[[Хөхлүн гүнж|Хөхлүн]]''' 
![[Буянт хаан|'''Буянт хаан''']]
|
|Гүнж
|
|'''Дөрвөн хүргэн'''
|
|[[Шадбал гэгээн хаан|Гэгээн хаан]], Одосбуха ван
|-
|'''[[Будашини гүнж]]''' 
! rowspan=&quot;2&quot; |[[Хүслэн хаан|'''Хүслэн хутагт хаан''']]
|?
|Минхуй И жэн гүнж
|1327-1341
|Нөхөрт гараагүй
|
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Тогоонтөмөр хаан|Ухаант хаан]], [[Ринчинбал эрдэнэцогт хаан|Ринчинбал хаан]]
|-
|'''[[Елу гүнж]]'''
|?
|Чан гуо их гүнж
|?-1339
|'''Ихирэсийн Чан ван Шарандорж''' 
|
|-
|'''[[Хотол Цагаан гүнж|Хутулун чаха]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|1260-1306
|'''[[Цорос|Чорос]]&lt;nowiki/&gt;ын Абтагул'''
|
| rowspan=&quot;2&quot; |Урус ноён, [[Чапар хан]]...
|-
|'''[[Хутучин чага]]'''
|[[Хайду|'''Хайду хан''']]
|?
|
|тодорхойгүй
|'''[[Олхонуд]]&lt;nowiki/&gt;ын Төвшин хүргэн'''&lt;ref&gt;Түүний ээж нь [[Тулуй]] ноёны хүү Сүвээдэй ноёны охин байв&lt;/ref&gt;
|
|}

== Холбоотой мэдээлэл ==
* [[Гүнж|'''Гүнж''']]
* [[Боржигин|'''Боржигин''']]

== Эшлэл ==

[[Ангилал:Монголын хаан|!гүнж нарын жагсаалт]]
[[Ангилал:Монголын түүхэн хүн|!гүнж]]
[[Ангилал:Ноёрхогчийн жагсаалт]]
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>li2lpaal2pq5qsdbi7avj0yixlqskoq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хэнтий аймгийн баяр наадам</title>
    <ns>0</ns>
    <id>59340</id>
    <revision>
      <id>707258</id>
      <parentid>675757</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T17:30:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>66.181.161.23</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Түрүү, үзүүр хүртсэн бөхчүүд */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29979" xml:space="preserve">==''Улсын цолтнууд''==

==== 1.Дархан аварга ====

# Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын харьяат үлэмж бадрах, өнөд баясгалант, манлайн дээд, олныг баясуулагч, манлайн баясгалант, түмнээс төгөлдөр , хотлоор баясуулагч, бүхнээ дуурсгалт, үнэхээр бишрэлт, харитгүй үзэсгэлэнт далай, даян, дархан аварга БАДМААНЯМБУУГИЙН БАТ-ЭРДЭНЭ

==== 2. Улсын аварга ====

# Хэнтий аймгийн Баянхутаг сумын харьяат улам нэмэх, манлайн баясгалант, шаламгай идэр, тонж гарамгай, бардан түрэмгий, халх даяар маш гайхамшигт, бас баярлах улсын аварга ГАНЖУУРЖАВЫН САМДАН
#Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын харьяат улсын аварга ЭНХТӨГСИЙН ОЮУНБОЛД

==== 3. Улсын заан ====

# Хэнтий аймгийн Норовлин сумын харьяат улсын заан НАМСРАЙН ЧОЙЖАМЦ
# Хэнтий аймгийн Биндэр сумын харьяат улсын заан ШИРНЭНГИЙН БЯРУУЗАНА
# Хэнтий аймгийн Галшар сумын харьяат улсын заан ДОЛГОРЫН ЛУВСАНБАЛДАН
# Хэнтий аймгийн Батноров сумын харьяат улсын заан ДАМДИНСҮРЭНГИЙН БАРАМСАЙ

==== 4. Улсын начин ====

# Хэнтий аймгийн харьяат улсын начин ГЭНДЭН
#Хэнтий аймгийн харьяат улсын начин СОДОВ
#Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын харьяат улсын начин ЛАМЖАВЫН ДОНОЙ
#Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын харьяат улсын начин АЮУШИЙН ЦОГОО
#Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын харьяат улсын начин БАНЗРАГЧИЙН НАДМИД
#Хэнтий аймгийн Баян-Овоо сумын харьяат улсын начин ГОМБОЖАВЫН ЧҮЛТЭМ
#Хэнтий аймгийн Батширээт сумын харьяат идэр шаламгай улсын начин ШИРНЭНГИЙН ШАРАВЖАМЦ
#Хэнтий аймгийн Биндэр сумын харьяат улсын начин ЦЭНДИЙН ДАМДИН
#Хэнтий аймгийн Цэнхэрмандал сумын харьяат улсын начин БАДАРЧИЙН БАТБАЯР
# Хэнтий аймгийн Баянхутаг сумын харьяат улсын начин БАТЖАРГАЛЫН ОДХҮҮ

==''Аймгийн наадам''==

==== Түрүү, үзүүр хүртсэн бөхчүүд ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |Он
! colspan=&quot;3&quot; |Түрүүлсэн бөх
! colspan=&quot;3&quot; |Үзүүрлэсэн  бөх 
|-
!Цол
!Овог нэр 
!Харъяалал
!Цол 
!Овог нэр 
!Харъяалал
|-
|1923
|У.ав
|[[Ганжууржавын Самдан]]
|Хэнтий Баянхутаг 
|У.з
|Майдарын Жунай 
|Хэнтий Батноров   
|-
|1924
|У.ав
|[[Ганжууржавын Самдан]]
|Хэнтий Баянхутаг 
|А.з
|Н.Наваанчоймбол 
|Хэнтий Баянхутаг 
|-
|1925
|У.з
|Майдарын Жунай 
|Хэнтий Батноров 
|У.н
|Гэндэнсүрэн 
|Хэнтий Галшар 
|-
|1926
|У.ав 
|[[Ганжууржавын Самдан]]
|Хэнтий Баянхутаг 
|А.з
|И.Лайхандорж 
|Хэнтий Баян-Адрага 
|-
|1927
|У.ав
|[[Ганжууржавын Самдан]] 
|Хэнтий Баянхутаг 
|У.арс 
|[[Шагдарын Гилэг]]
|Дорнод Гурванзагал 
|-
|1928
|У.ав
|[[Ганжууржавын Самдан]] 
|Хэнтий Баянхутаг 
|У.н
|Намсрайн Чойжамц 
|Хэнтий Норовлин 
|-
|1929
|У.арс
|[[Санжмятавын Шагж]] 
|Завхан Тосонцэнгэл
|У.з
|Цэлнавааны Цэрэн 
|Хөвсгөл Тосонцэнгэл 
|-
|1930
|У.арс
|[[Шаравын Ванчинхүү]]
|Ховд Буянт 
|
|З.Цэвэгжав 
|
|-
|1931
|А.а
|И.Дамдинсүрэн 
|Хэнтий Мөрөн 
|А.з
|Дандарын Наянтай 
|Хэнтий Галшар 
|-
|1932
|У.н
|Ламжавын Доной 
|Хэнтий Мөрөн 
|У.ав
|[[Ганжууржавын Самдан]] 
|Хэнтий Баянхутаг 
|-
|1933
|А.а
|Гүнтэвийн Данигай 
|Хэнтий Баянмөнх 
|А.з
|Намжилын Дамба 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
|1934
|У.ав 
|[[Ганжууржавын Самдан]] 
|Хэнтий Баянхутаг 
|У.н
|Ламжавын Доной 
|Хэнтий Мөрөн 
|-
|1935
|У.з
|Насангийн Батбаяр 
|Завхан Идэр 
|У.н
|Баянмөнхийн Цамбажав 
|Булган Бугат 
|-
|1936
|У.ав 
|[[Ганжууржавын Самдан]] 
|Хэнтий Баянхутаг 
|У.з
|Ширнэнгийн Бяруузана 
|Хэнтий Баян-Адрага
|-
|1937
|А.а
|Баттөмөр 
|
|У.ав 
|[[Ганжууржавын Самдан]] 
|Хэнтий Баянхутаг
|-
|1938
|У.арс
|[[Шагдарын Санжсүрэн]] 
|Завхан Сантмаргац 
|А.з
|Дандарын Наянтай 
|Хэнтий Галшар 
|-
|1939
|А.а
|Өвгөнхүүгийн Сэмбэ 
|Хэнтий Батноров 
|У.н
|Аюушийн Цогоо
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
|1940
|У.з
|Ширнэнгийн Бяруузана
|Хэнтий Баян-Адрага
|У.ав
|[[Ганжууржавын Самдан]]
|Хэнтий Баянхутаг 
|-
|1941
! colspan=&quot;6&quot; |Наадам хийгээгүй
|-
|1942
|У.арс 
|[[Довчингийн Лувсанжамц]] 
|Архангай Хайрхан 
|У.арс
|[[Өлзийтийн Чүлтэмсүрэн]] 
|Хөвсгөл Түнэл
|-
|1943
|Д.ав
|[[Цэдэндоржийн Чимэд-Очир]] 
|Архангай Хайрхан 
|У.арс
|[[Довчингийн Лувсанжамц]] 
|Архангай Хайрхан 
|-
|1944
|А.а
|Гончигийн Лувсаншарав 
|Хэнтий Батноров 
|А.а
|Өвгөнхүүгийн Сэмбэ 
|Хэнтий Батноров 
|-
|1945
! colspan=&quot;6&quot; |Наадам хийгээгүй
|-
|1946
|А.а
|Сүхийн Гэндэнсүрэн
|Хэнтий Галшар 
|А.з
|Бадарч 
|
|-
|1947
|А.а
|Сэдэдийн Вандагдорж 
|Хэнтий Норовлин 
|А.з
|Балжиннямын Чүлтэм 
|Хэнтий Биндэр 
|-
|1948
|У.н
|Шаравын Ванчин 
|Хөвсгөл Цагаан-Үүр 
|У.арс
|[[Өлзийтийн Чүлтэмсүрэн]]
|Хөвсгөл Түнэл 
|-
|1949
|У.н
|Гомбожавын Чүлтэм 
|Хэнтий Баян-Овоо
|А.а
|Лүндэгийн Гэндэнжамц 
|Хэнтий Галшар 
|-
|1950
|У.н
|Санжидын Жамба
|Сүхбаатар Мөнххаан
|А.а
|Лүндэгийн Гэндэнжамц 
|Хэнтий Галшар 
|-
|1951
|А.а
|Лүндэгийн Гэндэнжамц 
|Хэнтий Галшар 
|А.а
|Доржсүрэнгийн Сэндэм 
|Хэнтий Мөрөн 
|-
|1952
|У.н
|Санжидын Жамба 
|Сүхбаатар Мөнххаан
|А.а
|Лүндэгийн Гэндэнжамц 
|Хэнтий Галшар
|-
|1953
|А.а
|Сугарын Пүрэвдорж
|Өвөрхангай Бат-өлзий
|А.з
|Чүлтэмийн Баатарсүрэн 
|Хэнтий Галшар 
|-
|1954
|А.а
|Доржсүрэнгийн Сэндэм 
|Хэнтий Мөрөн 
|А.з
|Очирын Шар 
|Дорноговь Иххэт 
|-
|1955
|А.а
|Доржсүрэнгийн Сэндэм 
|Хэнтий Мөрөн 
|У.н
|Гомбожавын Чүлтэм 
|Хэнтий Баян-Овоо
|-
|1956
|А.а
|Гэндэнгийн Аниахүү
|Хэнтий Галшар
|А.з
|Н.Ренчиндорж 
|Хэнтий Галшар 
|-
|1957
|У.н
|Гомбодоржийн Бат-Эрдэнэ 
|Хөвсгөл Цагаан-Үүр 
|А.а
|Доржсүрэнгийн Сэндэм 
|Хэнтий Мөрөн
|-
|1958
|А.а
|Доржсүрэнгийн Сэндэм 
|Хэнтий Мөрөн 
|А.а
|Сандагийн Шагдарсүрэн 
|Хэнтий Батноров 
|-
|1959
|А.а
|Наваанлувсангийн Гэндэндамба 
|Хэнтий Галшар 
|А.а
|Цэнджавын Содном 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
|1960
|А.а
|Цэнджавын Содном 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|У.з
|Дамдинсүрэнгийн Барамсай 
|Хэнтий Батноров 
|-
|1961
|А.а
|Цэнджавын Содном 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|А.а
|Доржсүрэнгийн Сэндэм 
|Хэнтий Мөрөн 
|-
|1962
|А.а
|Дамбын Даваадорж 
|Хэнтий Батноров 
|У.н
|Ширнэнгийн Шаравжамц 
|Хэнтий Батширээт 
|-
|1963
|У.арс
|[[Өлзийсайханы Эрдэнэ-Очир]] 
|Төв Баян-Өнжүүл
|Д.ав
|[[Хорлоогийн Баянмөнх]] 
|Увс Хяргас 
|-
|1964
|А.а
|Сэр-Одын Баатар 
|Хэнтий Батноров 
|А.з
|Гомбодоржийн Пүрэвжал 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
|1965
|А.а
|Цэрэндоржийн Дагвадорж 
|Хэнтий Батширээт 
|У.н
|Ширнэнгийн Шаравжамц 
|Хэнтий Батширээт 
|-
|1966
|У.н
|Ширнэнгийн Шаравжамц 
|Хэнтий Батширээт 
|А.з
|Д.Батсүх 
|Хэнтий Норовлин 
|-
|1967
|А.а
|Сэр-Одын Баатар 
|Хэнтий Батноров 
|А.а
|Дамбын Даваадорж 
|Хэнтий Батноров 
|-
|1968
|А.а
|Дамбын Даваадорж 
|Хэнтий Батноров 
|А.з
|Д.Батсүх 
|Хэнтий Норовлин 
|-
|1969
|А.а
|Лувсандоржийн Хээшиг
|Хэнтий Галшар 
|А.а
|Чүлтэмийн Базарсад 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
|1970
|А.а
|Чүлтэмийн Базарсад 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|А.з
|Галсангийн Цэрэнпунцаг 
|Хэнтий Жаргалтхаан
|-
|1971
|А.а
|Чүлтэмийн Базарсад
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|А.а
|Лувсандоржийн Хээшиг 
|Хэнтий Галшар 
|-
|1972
|А.а
|Совдын Дуваа
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|А.з
|Галсангийн Цэрэнпунцаг 
|Хэнтий Жаргалтхаан
|-
|1973
|У.арс
|[[Жалбуугийн Чойжилсүрэн]] 
|Архангай Өлзийт 
|У.з
|Дамдинсүрэнгийн Барамсай 
|Хэнтий Батноров 
|-
|1974
|А.а
|Жамъянгийн Батболд
|Хэнтий Батноров 
|А.а
|Совдын Дуваа
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
|1975
|А.а
|Сангийн Батсүх 
|Хэнтий Дадал 
|А.з
|Галуугийн Дашдондог 
|Хэнтий Хэрлэн 
|-
|1976
|А.а
|Доржийн Галсантөмөр 
|Хэнтий Баян-Адрага 
|А.з
|Цэндийн Дагвадаш 
|Булган Дашинчилэн
|-
|1977
! colspan=&quot;6&quot; |Наадам хийгээгүй
|-
|1978
|У.н
|Цэндийн Дамдин 
|Хэнтий Биндэр 
|А.з
|Дуйнхорын Оюунбилэг
|Хэнтий Батширээт 
|-
|1979
|А.а
|Совдын Дуваа
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|А.а
|Лувсандоржийн Хээшиг
|Хэнтий Галшар 
|-
|1980
|А.а
|Сангийн Батсүх 
|Хэнтий Дадал 
|А.а
|Цэнджавын Бямбажав 
|Хэнтий Баянхутаг
|-
|1981
|А.а
|Доржийн Галсантөмөр 
|Хэнтий Баян-Адрага  
|А.а
|Чүлтэмийн Базарсад 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
|1982
|А.а
|Жамъянгийн Батболд 
|Хэнтий Батноров 
|А.з
|Цэгмидийн Алтангэрэл 
|Хэнтий Батноров 
|-
|1983
|У.н
|Цэндийн Дамдин 
|Хэнтий Биндэр 
|У.н
|Лувсандоржийн Дашдаваа
|Сүхбаатар Сүхбаатар 
|-
|1984
|А.а
|Доржийн Галсантөмөр 
|Хэнтий Баян-Адрага 
|А.а
|Цэнджавын Бямбажав 
|Хэнтий Баянхутаг 
|-
|1985
|А.а
|Доржийн Галсантөмөр 
|Хэнтий Баян-Адрага 
|Ц.з
|Баярсайхан 
|Завхан 
|-
|1986
|А.а
|Доржийн Галсантөмөр 
|Хэнтий Баян-Адрага 
|А.а
|Сангийн Батсүх 
|Хэнтий Дадал 
|-
|1987
|А.а
|Хүдрээгийн Болд-Эрдэнэ
|Хэнтий Хэрлэн
|А.а
|Доржийн Галсантөмөр 
|Хэнтий Баян-Адрага 
|-
|1988
|У.н
|Агвааны Норов 
|Баянхонгор  Баацагаан 
|У.н
|Бадарчийн Батбаяр 
|Хэнтий Цэнхэрмандал 
|-
|1989
|А.а
|Пүрэвжавын Ганболд 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|У.н
|Агвааны Норов 
|Баянхонгор Баацагаан 
|-
|1990
|А.а
|Хүдрээгийн Болд-Эрдэнэ 
|Хэнтий Хэрлэн
|У.н
|Агвааны Норов 
|Баянхонгор Баацагаан 
|-
|1991
|А.а
|Батмөнхийн Эрдэнэцогт 
|Хэнтий Баян-Овоо
|А.а
|Сангийн Батсүх 
|Хэнтий Дадал 
|-
|1992
|Д.ав
|[[Агваансамдангийн Сүхбат]] 
|Төв Сэргэлэн
|У.н
|Доёдын Бадрах 
|Говь-Алтай Алтай 
|-
|1993
|Д.ав
|[[Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ]]
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|Д.ав
|[[Агваансамдангийн Сүхбат]] 
|Төв Сэргэлэн 
|-
|1994
|А.а
|Базаргүрийн Оюунболд 
|Хэнтий Батширээт 
|А.з
|Базаргүрын Олзбат 
|Хэнтий Батширээт 
|-
|1995
|А.а
|Доржийн Дамдинжав 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр
|А.з
|Даваацэрэнгийн Мөнхбаяр 
|Улаанбаатар Налайх
|-
|1996
|А.а
|Дашзэвэгийн Мандалбаатар 
|Говь-Алтай Дэлгэр
|А.з
|Жамбалын Алтанхуяг 
|Хэнтий Дэлгэрхаан
|-
|1997
|У.н
|[[Батжаргалын Одхүү]]
|Хэнтий Баянхутаг
|А.а
|Пүрэвжавын Ганболд 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
|1998
|А.а
|[[Нацагдоржийн Баатархүү]] 
|Хэнтий Баянхутаг 
|А.з
|Намсрайн Алтангэрэл 
|Хэнтий Биндэр 
|-
|1999
|А.а
|Цагаачийн Баяраа
|Хэнтий Батноров 
|А.з
|[[Очирпүрэвийн Оюунбаатар]]
|Хэнтий Өмнөдэлгэр
|-
|2000
|А.а
|[[Шаравдоржийн Бямбатогтох]] 
|Хэнтий Дархан 
|А.з
|Ганжалбын Дэмбэрэл 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|-
|2001
|У.х
|Эрдэнээгийн Батбаатар
|Увс Тэс 
|А.а
|Цагаачийн Баяраа
|Хэнтий Батноров 
|-
|2002
|У.н
|[[Батжаргалын Одхүү]]
|Хэнтий Баянхутаг
|А.з
|Лагнайдоржийн Сүхболд
|Архангай Ихтамир 
|-
|2003
|Д.ав
|[[Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ]]
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
|У.н
|[[Батжаргалын Одхүү]]
|Хэнтий Баянхутаг
|-
|2004
|А.а
|[[Төмөрийн Гүрсоронзон]] 
|Хэнтий Баянхутаг
|А.з
|Даваасамбуугийн Амартүвшин 
|Говь-Алтай Бигэр
|-
|2005
|У.н
|[[Батжаргалын Одхүү]]
|Хэнтий Баянхутаг
|А.з
|[[Цэрэнсамбуугийн Батцоож]]
|Хэнтий Мөрөн
|-
|2006
|А.а
|[[Очгэрэлийн Батцэнгэл]] 
|Хөвсгөл Цагаан-Уул 
|А.з
|[[Шаравдоржийн Ариунбаатар]]
|Хэнтий Дархан 
|-
|2007
|У.н
|[[Мишкагийн Бат-Отгон]]
|Архангай Булган
|А.а
|[[Дагвын Эрдэнэбилэг]]
|Хэнтий Батноров 
|-
|2008
|А.а
|[[Сэргэлэнгийн Ариунбилэг]]
|Хэнтий Баянхутаг
|А.а
|[[Батжаргалын Хадбаатар]]
|Хэнтий Батширээт
|-
|2009
|А.а
|[[Дагвын Эрдэнэбилэг]]
|Хэнтий Батноров 
|А.з
|[[Рэгдэлийн Анхбаатар]]
|Хэнтий Дархан 
|-
|2010
|У.арс
|[[Рэнцэнбямбын Пүрэвдагва]]
|Архангай Булган
|У.н
|[[Цэрэндоржийн Нямдорж]] 
|Архангай Цэнхэр 
|-
|2011
|А.а
|[[Гүрзулын Ганцоож]]
|Хэнтий Биндэр 
|А.з
|[[Сувателын Жиенхан|Сувателийн Жиенхан]]
|Хэнтий Батноров  
|-
|2012
|У.ав
|[[Энхтөгсийн Оюунболд]]
|Хэнтий Өмнөдэлгэр
|А.а
|[[Батжаргалын Хадбаатар]]
|Хэнтий Батширээт 
|-
|2013
|А.а
|[[Загдсүрэнгийн Наранбаатар]] 
|Хэнтий Баянмөнх
|У.г
|[[Нямдоржийн Ганбаатар]]
|Говь-Алтай Чандмань 
|-
|[[2014 оны Хэнтий аймгийн наадам|2014]]
|А.а
|[[Сэргэлэнгийн Ариунбилэг]]
|Хэнтий Баянхутаг
|У.н
|[[Батжаргалын Одхүү]]
|Хэнтий Баянхутаг
|-
|[[2015 хэнтий аймгийн наадам|2015]]
|А.а
|[[Даваацэрэнгийн Бямбацогт]]
|Өмнөговь Номгон 
|У.н
|[[Эрдэнэбатын Даш]] 
|Дундговь Эрдэнэдалай 
|-
|[[2016 оны Хэнтий аймгийн наадам|2016]]
|А.а
|[[Шаравдоржийн Отгонтөгс]] 
|Хэнтий Жаргалтхаан
|А.з
|[[Энхжаргалын Дарханбат]] 
|Хэнтий Батноров 
|-
|2017
|А.а
|[[Одхүүгийн Цэцэнцэнгэл]]
|Хэнтий Баянхутаг
|А.а
|[[Ганцогтын Бадрах]]
|Хэнтий Батширээт
|-
|[[2018 оны Хэнтий аймгийн наадам|2018]]
|А.а
|[[Даваасүрэнгийн Аззаяа]]
|Хэнтий Хэрлэнбаян-Улаан
|А.з 
|[[Батбаярын Мандалбат]]
|Хэнтий Цэнхэрмандал
|-
|[[2019 оны Хэнтий аймгийн наадам|2019]]
|А.а
|[[Ганцогтын Бадрах]]
|Хэнтий Батширээт
|А.а
|[[Шаравдоржийн Отгонтөгс]]
|Хэнтий Жаргалтхаан
|-
|[[2020 оны Хэнтий аймгийн наадам|2020]]
|А.а
|[[Даваасүрэнгийн Алтанцоож]]
|Хэнтий Өмнөдэлгэр
|А.а
|[[Загдсүрэнгийн Наранбаатар]]
|Хэнтий Баянмөнх
|}

==== Хоёроос дээш түрүү хүртсэн бөхчүүд ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
!д\д
!Цол
!Овог нэр 
!Харъяалал
!Түрүү
!Үзүүр
!Түрүүлсэн он 
!Үзүүрлэсэн он 
|-
!1.
|Улсын аварга
|Гаанжууржавын Самдан
|Хэнтий Баянхутаг
!7
!3
|1923, 1924, 1926, 1927, 1928
1934, 1936
|1932, 1937, 1940
|-
!2.
|Аймгийн арслан
|Доржийн Галсантөмөр
|Хэнтий Баян-Адрага
!5
!1
|1976, 1981, 1984, 1985, 1986
|1987
|-
!3.
|Аймгийн арслан
|Доржсүрэнгийн Сэндэм 
|Хэнтий Мөрөн
!3
!3
|1954, 1955, 1958
|1951, 1957, 1961
|-
!4.
|Улсын начин 
|[[Батжаргалын Одхүү]]
|Хэнтий Баянхутаг
!3
!2
|1997, 2002, 2005
|2003, 2014
|-
!5.
|Аймгийн арслан
|Чүлтэмийн Базарсад 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр
!2
!2
|1970, 1971
|1969, 1981
|-
!6.
|Аймгийн арслан
|Сангийн Батсүх 
|Хэнтий Дадал
!2
!2
|1975, 1980
|1986, 1991
|-
!7.
|Аймгийн арслан
|Цэнджавын Содном 
|Хэнтий Өмнөдэлгэр
!2
!1
|1960, 1961
|1959
|-
!8.
|Аймгийн арслан 
|Дамбын Даваадорж
|Хэнтий Батноров
!2
!1
|1962, 1968
|1967
|-
!9.
|Аймгийн арслан
|Совдын Дуваа
|Хэнтий Өмнөдэлгэр 
!2
!1
|1972, 1979
|1974
|-
!10.
|Дархан аварга 
|[[Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ]]
|Хэнтий Өмнөдэлгэр
!2
!-
|1993, 2003
|
|-
!11.
|Улсын начин 
|[[Цэндийн Дамдин]]
|Хэнтий Биндэр
!2
!-
|1978, 1983
|
|-
!12.
|Аймгийн арслан
|Сэр-Одын Баатар
|Хэнтий Батноров
!2
!-
|1964, 1967
|
|-
!13.
|Аймгийн арслан
|Жамъянгийн Батболд
|Хэнтий Батноров 
!2
!-
|1974, 1982
|
|-
!14.
|Аймгийн арслан
|Хүдрээгийн Болд-эрдэнэ
|Хэнтий Хэрлэн
!2
!-
|1987, 1990
|
|-
!15.
|Аймгийн арслан
|[[Сэргэлэнгийн Ариунбилэг]]
|Хэнтий Баянхутаг
!2
!-
|2008, 2014
|
|}

==== Түрүү, үзүүр хүртсэн сумдын эрэмбэ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
!д\д
!Сумдын нэр 
!Түрүү
!Үзүүр
!Түрүүлсэн он 
!Үзүүрлэсэн он 
|-
!1.
|Баянхутаг
!16
!8
|1923, 1924, 1926, 1927, 1928, 1934, 1936, 1994,1997,1998, 2002, 2004 
2005, 2008, 2014, 2017
|1924, 1932, 1937, 1940, 1980, 1984, 2003, 2014
|-
!2.
|Өмнөдэлгэр
!12
!10
|1960, 1961, 1970, 1971, 1972, 1979, 1989, 1993, 1995, 2003
2012, 2020
|1933, 1939, 1959, 1964, 1969, 1974, 1981, 1997, 1999, 2000
|-
!3.
|Батноров 
!11
!11
|1925, 1939, 1944, 1962, 1964, 1967, 1968, 1974, 1982, 1999
2009
|1923, 1944, 1958, 1960, 1967, 1973, 1982, 2001, 2007, 2011
2016
|-
!4.
|Баян-Адрага
!6
!3
|1940, 1976, 1981, 1984, 1985, 1986
|1926, 1936, 1987
|-
!5.
|Галшар
!5
!10
|1946, 1951, 1953, 1959, 1969
|1925, 1931, 1938, 1949, 1950, 1952, 1953, 1956, 1971, 1979
|-
!6.
|Мөрөн
!5
!5
|1931, 1932, 1954, 1955, 1958
|1934, 1951, 1957, 1961, 2005
|-
!7.
|Батширээт
!3
!7
|1965, 1966,  2019
|1962, 1965, 1978, 1994, 2008, 2012, 2017
|-
!8.
|Биндэр
!3
!2
|1978, 1983,2011
|1947, 1998
|-
!9.
|Дадал 
!2
!2
|1975, 1980
|1986, 1991
|-
!10.
|Баян-Овоо
!2
!1
|1949, 1991
|1955
|-
!11.
|Хэрлэн 
!2
!1
|1987, 1990
|1975
|-
!12.
|Баянмөнх 
!2
! 1
|1933, 2013
|2020
|-
!13.
|Норовлин 
!1
!3
|1947
|1928, 1966, 1968
|-
!14.
|Жаргалтхаан
!1
!3
|2016
|1970, 1972, 2019
|-
!15.
|Дархан
!1
!2
|2000
|2006, 2009
|-
!16.
|Дэлгэрхаан
! 1
!1
|2018
|1996
|-
!17.
|Цэнхэрмандал
! -
!2
|
|1988, 2018
|}

==== Өөр аймгаас түрүү, үзүүр хүртсэн бөхчүүд ====

===== Түрүүлсэн бөхчүүд =====

# Завхан аймгийн Тосонцэнгэл сумын харьяат улсын арслан Санжмятавын Шагж 1929 онд түрүүлсэн.
# Ховд аймгийн Буянт сумын харьяат улсын арслан Шаравын Ванчинхүү 1930 онд түрүүлсэн.
# Завхан аймгийн Идэр сумын харьяат улсын заан Насангийн Батбаяр 1935 онд түрүүлсэн.
# Завхан аймгийн Сантмаргац сумын харьяат улсын арслан Шагдарын Санжсүрэн 1938 онд түрүүлсэн.
# Архангай аймгийн Хайрхан сумын харьяат улсын арслан Довчингийн Лувсанжамц 1942 онд түрүүлсэн.
# Архангай аймгийн Хайрхан сумын харьяат даян аварга Цэдэндоржийн Чимэд-Очир 1943 онд түрүүлсэн.
# Хөвсгөл аймгийн Цагаан-Үүр сумын харьяат улсын начин Шаравын Ванчин 1948 онд түрүүлсэн.
# Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан сумын харьяат улсын начин Санжидын Жамба 1950, 1952 онуудад хоёр түрүүлсэн.
# Хөвсгөл аймгийн Цагаан-Үүр сумын харьяат улсын начин Гомбодоржийн Бат-Эрдэнэ 1957 онд түрүүлсэн.
# Төв аймгийн Баян-Өнжүүл сумын харьяат улсын арслан Өлзийсайханы Эрдэнэ-Очир 1963 онд түрүүлсэн.
# Архангай аймгийн Өлзийт сумын харьяат улсын арслан Жалбуугийн Чойжилсүрэн 1973 онд түрүүлсэн.
# Баянхонгор аймгийн Баацагаан сумын харьяат улсын начин Агвааны Норов 1988 онд түрүүлсэн.
# Төв аймгийн Сэргэлэн сумын харьяат дархан аварга Агваансамдангийн Сүхбат 1992 онд түрүүлсэн.
# Говь-Алтай аймгийн Дэлгэр сумын харьяат аймгийн арслан Дашзэвэгийн Мандалбаатар 1996 онд түрүүлсэн.
# Увс аймгийн Тэс сумын харьяат улсын харцага Эрдэнээгийн Батбаатар 2001 онд түрүүлсэн.
# Хөвсгөл аймгийн Цагаан-Уул сумын харьяат аймгийн арслан Очгэрэлийн Батцэнгэл 2006 онд түрүүлсэн.
# Архангай аймгийн Булган сумын харьяат аймгийн арслан Мишкагийн Бат-Отгон 2007 онд түрүүлсэн.
# Архангай аймгийн Булган сумын харьяат улсын арслан Рэнцэнбямбын Пүрэвдагва 2010 онд түрүүлсэн.
# Өмнөговь аймгийн Номгон сумын харьяат аймгийн арслан Даваацэрэнгийн Бямбацогт 2015 онд түрүүлсэн.

===== Үзүүрлэсэн бөхчүүд =====

# Дорнод аймгийн Гурванзагал сумын харьяат улсын арслан Шагдарын Гилэг 1927 онд үзүүрлэсэн.
# Хөвсгөл аймгийн Тосонцэнгэл сумын харьяат улсын заан Цэлнавааны Цэрэн 1929 онд үзүүрлэсэн.
# Булган аймгийн Бугат сумын харьяат улсын начин Баянмөнхийн Цамбажав 1935 онд үзүүрлэсэн.
# Хөвсгөл аймгийн Түнэл сумын харьяат улсын арслан Өлзийтийн Чүлтэмсүрэн 1942, 1948 онуудад хоёр түрүүлсэн.
# Архангай аймгийн Хайрхан сумын харьяат улсын арслан Довчингийн Лувсанжамц 1943 онд үзүүрлэсэн.
# Дорноговь аймгийн Иххэт сумын харьяат аймгийн заан Очирын Шар 1954 онд үзүүрлэсэн.
# Увс аймгийн Хяргас сумын харьяат дархан аварга Хорлоогийн Баянмөнх 1963 онд үзүүрлэсэн.
# Булган аймгийн Дашинчилэн сумын харьяат аймгийн заан Цэндийн Дагвадаш 1976 онд үзүүрлэсэн.
# Сүхбаатар аймгийн Сүхбаатар сумын харьяат улсын начин Лувсандоржийн Дашдаваа 1983 онд үзүүрлэсэн.
# Завхан аймгийн харьяат цэргийн заан Баярсайхан 1985 онд үзүүрлэсэн.
# Баянхонгор аймгийн Баацагаан сумын харьяат улсын начин Агвааны Норов 1989, 1990 онуудад хоёр үзүүрлэсэн.
# Говь-Алтай аймгийн Алтай сумын харьяат улсын начин Доёдын Бадрах 1992 онд үзүүрлэсэн.
# Төв аймгийн Сэргэлэн сумын харьяат дархан аварга Агваансамдангийн Сүхбат 1993 онд үзүүрлэсэн.
# Архангай аймгийн харьяат аймгийн заан Л.Сүхболд 2002 онд үзүүрлэсэн.
# Говь-Алтай аймгийн Бигэр сумын харьяат аймгийн заан Даваасамбуугийн Амартүвшин 2004 онд үзүүрлэсэн.
# Архангай аймгийн Цэнхэр сумын харьяат улсын начин Цэрэндоржийн Нямдорж 2010 онд үзүүрлэсэн.
# Говь-Алтай аймгийн Чандмань сумын харьяат улсын гарьд Нямдоржийн Ганбаатар 2013 онд үзүүрлэсэн.
# Дундговь аймгийн Эрдэнэдалай сумын харьяат улсын начин Эрдэнэбатын Даш 2015 онд үзүүрлэсэн.

[[Ангилал:Хэнтий аймгийн наадам| ]]</text>
      <sha1>ag6pl2efjxukxmaiz6w6473sheml9ns</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Богд хаан (кино)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>61829</id>
    <revision>
      <id>707262</id>
      <parentid>701049</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T00:13:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.111.217.180</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Гол дүр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4141" xml:space="preserve">{{Инфобокс Кино
| нэр             = Богд хаан
| зураг           = 
| зургийн хэмжээ  = 
| зургийн тайлбар = 
| найруулагч      = [[Бямбын Цогтбаяр|Б.Цогтбаяр]]
| продюсер        = Д.Энхжин
| зохиолч         = [[Дарамын Батбаяр|Д.Батбаяр]]
| тайлбарлагч     = 
| жүжигчин        = [[Сугарын Болд-Эрдэнэ|С.Болд-Эрдэнэ]]
| хөгжим          = [[Нацагийн Жанцанноров|Н.Жанцанноров]]
| зураглаач       = Н.Зундуй &lt;br /&gt; Б.Лхагвадорж
| эвлүүлэг        = Э.Энхтулга
| студи           = Дээд гэгээн пикчерс
| компани         = 
| нээлт           = {{Film date|2011|12|29}}
| хугацаа         = 112 [[Минут|мин]]
| улс             = {{flag|Монгол}}
| хэл             = [[Монгол хэл|Монгол]]
| төсөв           = 
| орлого          = 
| өмнөх           = 
| дараах          = 
}}
«'''Богд хаан'''» — [[2011 он|2011]] онд [[Монгол улс|Монгол]] улсад [[монгол хэл|монгол]] хэлээр бүтсэн түүхэн [[уран сайхны кино]].

Уг кинонд 1911 оны 12 дугаар сарын 29-ны өдөр Монголчууд манж гүрнээс салж, бие даан тусгаар тогтносноо дэлхий дахинд албан ёсоор зарлаж, Богд Жавзандамба хутагтыг Монгол улсын эзэн хаанаар өргөмжилсөн түүхэн үйл явдлыг үзүүлсэн. 

== Гол дүр ==
* ''[[Богд хаан]]'' — [[Чоймболын Болд|Ч. Болд]]
* ''[[Дондогдулам]]'' — Б. Батсумьяа
* ''5 настай Богд'' — С.Нарантүшиг
* ''[[Да лам Цэрэнчимэд]]'' — [[Цэгмидийн Цэрэнболд|Ц. Цэрэнболд]]
* ''[[Төгс-Очирын Намнансүрэн|Сайн ноён хан Намнансүрэн]]'' — [[Баатарын Отгонбат|Б. Отгонбат]]
* ''[[Гадинбалын Чагдаржав]]'' — [[Жамсранжавын Пүрэвдорж|Ж.Пүрэвдорж]]
* ''[[Минжиддоржийн Ханддорж|Чин ван Ханддорж]]'' — [[Лхагвын Дэмидбаатар|Л. Дэмидбаатар]]
* ''Ойдовдулам'' — [[Шарын Чимэдцэеэ|Ш. Чимэдцэеэ]]
* ''Бэйл Сэндэв'' — [[Совдын Дамдин|С.  Дамдин]]
* ''[[Сандо амбан]]'' — [[Намсрайн Ялалт|Н.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Ялалт]]
* ''[[Гончигжалцангийн Бадамдорж|Бадамдорж]]'' — Д.Маамхүү

[[Ангилал:XXI зууны монгол кино]]
[[Ангилал:Монгол кинонууд]]
[[Ангилал:Уран сайхны кино]]
[[Ангилал:Нацагийн Жанцанноров]]</text>
      <sha1>hmzksob11w76rn117f11p6ru3qtpb64</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Module:Coordinates</title>
    <ns>828</ns>
    <id>62438</id>
    <revision>
      <id>707303</id>
      <parentid>575913</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:23:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="23774" xml:space="preserve">--[[
This module is intended to replace the functionality of {{Coord}} and related
templates.  It provides several methods, including

{{#invoke:Coordinates | coord }} : General function formatting and displaying
coordinate values.

{{#invoke:Coordinates | dec2dms }} : Simple function for converting decimal
degree values to DMS format.

{{#invoke:Coordinates | dms2dec }} : Simple function for converting DMS format
to decimal degree format.

{{#invoke:Coordinates | link }} : Export the link used to reach the tools

]]

require('Module:No globals')

local math_mod = require(&quot;Module:Math&quot;)
local coordinates = {};

local current_page = mw.title.getCurrentTitle()
local page_name = mw.uri.encode( current_page.prefixedText, 'WIKI' );
local coord_link = '//geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=' .. page_name .. '&amp;params='
local templatestyles = 'Module:Coordinates/styles.css'

--[[ Helper function, replacement for {{coord/display/title}} ]]
local function displaytitle(s, notes)
	local l = &quot;[[Geographic coordinate system|Coordinates]]: &quot; .. s
	local co = '&lt;span id=&quot;coordinates&quot;&gt;' .. l .. notes .. '&lt;/span&gt;';
	return '&lt;span style=&quot;font-size: small;&quot;&gt;' .. co .. '&lt;/span&gt;';
end

--[[ Helper function, Replacement for {{coord/display/inline}} ]]
local function displayinline(s, notes)
	return s .. notes
end

--[[ Helper function, used in detecting DMS formatting ]]
local function dmsTest(first, second)
	if type(first) ~= 'string' or type(second) ~= 'string' then
		return nil
	end
	local s = (first .. second):upper()
	return s:find('^[NS][EW]$') or s:find('^[EW][NS]$')
end


--[[ Wrapper function to grab args, see Module:Arguments for this function's documentation. ]]
local function makeInvokeFunc(funcName)
	return function (frame)
		local args = require('Module:Arguments').getArgs(frame, {
			wrappers = 'Template:Coord'
		})
		return coordinates[funcName](args, frame)
	end
end

--[[ Helper function, handle optional args. ]]
local function optionalArg(arg, supplement)
	return arg and arg .. supplement or ''
end

--[[
Formats any error messages generated for display
]]
local function errorPrinter(errors)
	local result = &quot;&quot;
	for i,v in ipairs(errors) do
		local errorHTML = '&lt;strong class=&quot;error&quot;&gt;Coordinates: ' .. v[2] .. '&lt;/strong&gt;'
		result = result .. errorHTML .. &quot;&lt;br /&gt;&quot;
	end
	return result
end

--[[
Determine the required CSS class to display coordinates

Usually geo-nondefault is hidden by CSS, unless a user has overridden this for himself
default is the mode as specificied by the user when calling the {{coord}} template
mode is the display mode (dec or dms) that we will need to determine the css class for
]]
local function displayDefault(default, mode)
	if default == &quot;&quot; then
		default = &quot;dec&quot;
	end

	if default == mode then
		return &quot;geo-default&quot;
	else
		return &quot;geo-nondefault&quot;
	end
end

--[[
specPrinter

Output formatter.  Takes the structure generated by either parseDec
or parseDMS and formats it for inclusion on Wikipedia.
]]
local function specPrinter(args, coordinateSpec)
	local uriComponents = coordinateSpec[&quot;param&quot;]
	if uriComponents == &quot;&quot; then
		-- RETURN error, should never be empty or nil
		return &quot;ERROR param was empty&quot;
	end
	if args[&quot;name&quot;] then
		uriComponents = uriComponents .. &quot;&amp;title=&quot; .. mw.uri.encode(coordinateSpec[&quot;name&quot;])
	end

	local geodmshtml = '&lt;span class=&quot;geo-dms&quot; title=&quot;Maps, aerial photos, and other data for this location&quot;&gt;'
			.. '&lt;span class=&quot;latitude&quot;&gt;' .. coordinateSpec[&quot;dms-lat&quot;] .. '&lt;/span&gt; '
			.. '&lt;span class=&quot;longitude&quot;&gt;' ..coordinateSpec[&quot;dms-long&quot;] .. '&lt;/span&gt;'
			.. '&lt;/span&gt;'

	local lat = tonumber( coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;] ) or 0
	local geodeclat
	if lat &lt; 0 then
		-- FIXME this breaks the pre-existing precision
		geodeclat = tostring(coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;]):sub(2) .. &quot;°S&quot;
	else
		geodeclat = (coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;] or 0) .. &quot;°N&quot;
	end

	local long = tonumber( coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] ) or 0
	local geodeclong
	if long &lt; 0 then
		-- FIXME does not handle unicode minus
		geodeclong = tostring(coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;]):sub(2) .. &quot;°W&quot;
	else
		geodeclong = (coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] or 0) .. &quot;°E&quot;
	end

	local geodechtml = '&lt;span class=&quot;geo-dec&quot; title=&quot;Maps, aerial photos, and other data for this location&quot;&gt;'
			.. geodeclat .. ' '
			.. geodeclong
			.. '&lt;/span&gt;'

	local geonumhtml = '&lt;span class=&quot;geo&quot;&gt;'
			.. coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;] .. '; '
			.. coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;]
			.. '&lt;/span&gt;'

	local inner = '&lt;span class=&quot;' .. displayDefault(coordinateSpec[&quot;default&quot;], &quot;dms&quot; ) .. '&quot;&gt;' .. geodmshtml .. '&lt;/span&gt;'
				.. '&lt;span class=&quot;geo-multi-punct&quot;&gt;&amp;#xfeff; / &amp;#xfeff;&lt;/span&gt;'
				.. '&lt;span class=&quot;' .. displayDefault(coordinateSpec[&quot;default&quot;], &quot;dec&quot; ) .. '&quot;&gt;';

	if not args[&quot;name&quot;] then
		inner = inner .. geodechtml
				.. '&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; / ' .. geonumhtml .. '&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;'
	else
		inner = inner .. '&lt;span class=&quot;vcard&quot;&gt;' .. geodechtml
				.. '&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; / ' .. geonumhtml .. '&lt;/span&gt;'
				.. '&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; (&lt;span class=&quot;fn org&quot;&gt;'
				.. args[&quot;name&quot;] .. '&lt;/span&gt;)&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;'
	end

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{ name = 'templatestyles', args = { src = templatestyles} }
	       .. '&lt;span class=&quot;plainlinks nourlexpansion&quot;&gt;'
	       .. '[' .. coord_link .. uriComponents .. ' ' .. inner .. ']'
	       .. '&lt;/span&gt;'
end

--[[ Helper function, convert decimal to degrees ]]
local function convert_dec2dms_d(coordinate)
	local d = math_mod._round( coordinate, 0 ) .. &quot;°&quot;
	return d .. &quot;&quot;
end

--[[ Helper function, convert decimal to degrees and minutes ]]
local function convert_dec2dms_dm(coordinate)
	coordinate = math_mod._round( coordinate * 60, 0 );
	local m = coordinate % 60;
	coordinate = math.floor( (coordinate - m) / 60 );
	local d = coordinate % 360 ..&quot;°&quot;

	return d .. string.format( &quot;%02d′&quot;, m )
end

--[[ Helper function, convert decimal to degrees, minutes, and seconds ]]
local function convert_dec2dms_dms(coordinate)
	coordinate = math_mod._round( coordinate * 60 * 60, 0 );
	local s = coordinate % 60
	coordinate = math.floor( (coordinate - s) / 60 );
	local m = coordinate % 60
	coordinate = math.floor( (coordinate - m) / 60 );
	local d = coordinate % 360 ..&quot;°&quot;

	return d .. string.format( &quot;%02d′&quot;, m ) .. string.format( &quot;%02d″&quot;, s )
end

--[[
Helper function, convert decimal latitude or longitude to
degrees, minutes, and seconds format based on the specified precision.
]]
local function convert_dec2dms(coordinate, firstPostfix, secondPostfix, precision)
	local coord = tonumber(coordinate)
	local postfix
	if coord &gt;= 0 then
		postfix = firstPostfix
	else
		postfix = secondPostfix
	end

	precision = precision:lower();
	if precision == &quot;dms&quot; then
		return convert_dec2dms_dms( math.abs( coord ) ) .. postfix;
	elseif precision == &quot;dm&quot; then
		return convert_dec2dms_dm( math.abs( coord ) ) .. postfix;
	elseif precision == &quot;d&quot; then
		return convert_dec2dms_d( math.abs( coord ) ) .. postfix;
	end
end

--[[
Convert DMS format into a N or E decimal coordinate
]]
local function convert_dms2dec(direction, degrees_str, minutes_str, seconds_str)
	local degrees = tonumber(degrees_str)
	local minutes = tonumber(minutes_str) or 0
	local seconds = tonumber(seconds_str) or 0

	local factor = 1
	if direction == &quot;S&quot; or direction == &quot;W&quot; then
		factor = -1
	end

	local precision = 0
	if seconds_str then
		precision = 5 + math.max( math_mod._precision(seconds_str), 0 );
	elseif minutes_str and minutes_str ~= '' then
		precision = 3 + math.max( math_mod._precision(minutes_str), 0 );
	else
		precision = math.max( math_mod._precision(degrees_str), 0 );
	end

	local decimal = factor * (degrees+(minutes+seconds/60)/60)
	return string.format( &quot;%.&quot; .. precision .. &quot;f&quot;, decimal ) -- not tonumber since this whole thing is string based.
end

--[[
Checks input values to for out of range errors.
]]
local function validate( lat_d, lat_m, lat_s, long_d, long_m, long_s, source, strong )
	local errors = {};
	lat_d = tonumber( lat_d ) or 0;
	lat_m = tonumber( lat_m ) or 0;
	lat_s = tonumber( lat_s ) or 0;
	long_d = tonumber( long_d ) or 0;
	long_m = tonumber( long_m ) or 0;
	long_s = tonumber( long_s ) or 0;

	if strong then
		if lat_d &lt; 0 then
			table.insert(errors, {source, &quot;latitude degrees &lt; 0 with hemisphere flag&quot;})
		end
		if long_d &lt; 0 then
			table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &lt; 0 with hemisphere flag&quot;})
		end
		--[[
		#coordinates is inconsistent about whether this is an error.  If globe: is
		specified, it won't error on this condition, but otherwise it will.

		For not simply disable this check.

		if long_d &gt; 180 then
			table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &gt; 180 with hemisphere flag&quot;})
		end
		]]
	end

	if lat_d &gt; 90 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude degrees &gt; 90&quot;})
	end
	if lat_d &lt; -90 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude degrees &lt; -90&quot;})
	end
	if lat_m &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude minutes &gt;= 60&quot;})
	end
	if lat_m &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude minutes &lt; 0&quot;})
	end
	if lat_s &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude seconds &gt;= 60&quot;})
	end
	if lat_s &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude seconds &lt; 0&quot;})
	end
	if long_d &gt;= 360 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &gt;= 360&quot;})
	end
	if long_d &lt;= -360 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &lt;= -360&quot;})
	end
	if long_m &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude minutes &gt;= 60&quot;})
	end
	if long_m &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude minutes &lt; 0&quot;})
	end
	if long_s &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude seconds &gt;= 60&quot;})
	end
	if long_s &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude seconds &lt; 0&quot;})
	end

	return errors;
end

--[[
parseDec

Transforms decimal format latitude and longitude into the
structure to be used in displaying coordinates
]]
local function parseDec( lat, long, format )
	local coordinateSpec = {}
	local errors = {}

	if not long then
		return nil, {{&quot;parseDec&quot;, &quot;Missing longitude&quot;}}
	elseif not tonumber(long) then
		return nil, {{&quot;parseDec&quot;, &quot;Longitude could not be parsed as a number: &quot; .. long}}
	end

	errors = validate( lat, nil, nil, long, nil, nil, 'parseDec', false );
	coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;]  = lat;
	coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] = long;

	local mode = coordinates.determineMode( lat, long );
	coordinateSpec[&quot;dms-lat&quot;]  = convert_dec2dms( lat, &quot;N&quot;, &quot;S&quot;, mode)  -- {{coord/dec2dms|{{{1}}}|N|S|{{coord/prec dec|{{{1}}}|{{{2}}}}}}}
	coordinateSpec[&quot;dms-long&quot;] = convert_dec2dms( long, &quot;E&quot;, &quot;W&quot;, mode)  -- {{coord/dec2dms|{{{2}}}|E|W|{{coord/prec dec|{{{1}}}|{{{2}}}}}}}

	if format then
		coordinateSpec.default = format
	else
		coordinateSpec.default = &quot;dec&quot;
	end

	return coordinateSpec, errors
end

--[[
parseDMS

Transforms degrees, minutes, seconds format latitude and longitude
into the a structure to be used in displaying coordinates
]]
local function parseDMS( lat_d, lat_m, lat_s, lat_f, long_d, long_m, long_s, long_f, format )
	local coordinateSpec, errors, backward = {}, {}

	lat_f = lat_f:upper();
	long_f = long_f:upper();

	-- Check if specified backward
	if lat_f == 'E' or lat_f == 'W' then
		lat_d, long_d, lat_m, long_m, lat_s, long_s, lat_f, long_f, backward = long_d, lat_d, long_m, lat_m, long_s, lat_s, long_f, lat_f, true;
	end

	errors = validate( lat_d, lat_m, lat_s, long_d, long_m, long_s, 'parseDMS', true );
	if not long_d then
		return nil, {{&quot;parseDMS&quot;, &quot;Missing longitude&quot; }}
	elseif not tonumber(long_d) then
		return nil, {{&quot;parseDMS&quot;, &quot;Longitude could not be parsed as a number:&quot; .. long_d }}
	end

	if not lat_m and not lat_s and not long_m and not long_s and #errors == 0 then
		if math_mod._precision( lat_d ) &gt; 0 or math_mod._precision( long_d ) &gt; 0 then
			if lat_f:upper() == 'S' then
				lat_d = '-' .. lat_d;
			end
			if long_f:upper() == 'W' then
				long_d = '-' .. long_d;
			end

			return parseDec( lat_d, long_d, format );
		end
	end

	coordinateSpec[&quot;dms-lat&quot;]  = lat_d..&quot;°&quot;..optionalArg(lat_m,&quot;′&quot;) .. optionalArg(lat_s,&quot;″&quot;) .. lat_f
	coordinateSpec[&quot;dms-long&quot;] = long_d..&quot;°&quot;..optionalArg(long_m,&quot;′&quot;) .. optionalArg(long_s,&quot;″&quot;) .. long_f
	coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;]  = convert_dms2dec(lat_f, lat_d, lat_m, lat_s) -- {{coord/dms2dec|{{{4}}}|{{{1}}}|0{{{2}}}|0{{{3}}}}}
	coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] = convert_dms2dec(long_f, long_d, long_m, long_s) -- {{coord/dms2dec|{{{8}}}|{{{5}}}|0{{{6}}}|0{{{7}}}}}

	if format then
		coordinateSpec.default = format
	else
		coordinateSpec.default = &quot;dms&quot;
	end

	return coordinateSpec, errors, backward
end

--[[
Check the input arguments for coord to determine the kind of data being provided
and then make the necessary processing.
]]
local function formatTest(args)
	local result, errors
	local backward, primary = false, false

	local function getParam(args, lim)
		local ret = {}
		for i = 1, lim do
			ret[i] = args[i] or ''
		end
		return table.concat(ret, '_')
	end

	if not args[1] then
		-- no lat logic
		return errorPrinter( {{&quot;formatTest&quot;, &quot;Missing latitude&quot;}} )
	elseif not tonumber(args[1]) then
		-- bad lat logic
		return errorPrinter( {{&quot;formatTest&quot;, &quot;Unable to parse latitude as a number:&quot; .. args[1]}} )
	elseif not args[4] and not args[5] and not args[6] then
		-- dec logic
		result, errors = parseDec(args[1], args[2], args.format)
		if not result then
			return errorPrinter(errors);
		end
		-- formatting for geohack: geohack expects D_N_D_E notation or D;D notation
		-- wikiminiatlas doesn't support D;D notation
		-- #coordinates parserfunction doesn't support negative decimals with NSWE
		result.param = table.concat({
			math.abs(tonumber(args[1])),
			((tonumber(args[1]) or 0) &lt; 0) and 'S' or 'N',
			math.abs(tonumber(args[2])),
			((tonumber(args[2]) or 0) &lt; 0) and 'W' or 'E',
			args[3] or ''}, '_')
	elseif dmsTest(args[4], args[8]) then
		-- dms logic
		result, errors, backward = parseDMS(args[1], args[2], args[3], args[4],
			args[5], args[6], args[7], args[8], args.format)
		if args[10] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Extra unexpected parameters'})
		end
		if not result then
			return errorPrinter(errors)
		end
		result.param = getParam(args, 9)
	elseif dmsTest(args[3], args[6]) then
		-- dm logic
		result, errors, backward = parseDMS(args[1], args[2], nil, args[3],
			args[4], args[5], nil, args[6], args['format'])
		if args[8] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Extra unexpected parameters'})
		end
		if not result then
			return errorPrinter(errors)
		end
		result.param = getParam(args, 7)
	elseif dmsTest(args[2], args[4]) then
		-- d logic
		result, errors, backward = parseDMS(args[1], nil, nil, args[2],
			args[3], nil, nil, args[4], args.format)
		if args[6] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Extra unexpected parameters'})
		end
		if not result then
			return errorPrinter(errors)
		end
		result.param = getParam(args, 5)
	else
		-- Error
		return errorPrinter({{&quot;formatTest&quot;, &quot;Unknown argument format&quot;}}) .. '[[Category:Pages with malformed coordinate tags]]'
	end
	result.name = args.name

	local extra_param = {'dim', 'globe', 'scale', 'region', 'source', 'type'}
	for _, v in ipairs(extra_param) do
		if args[v] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Parameter: &quot;' .. v .. '=&quot; should be &quot;' .. v .. ':&quot;' })
		end
	end

	local ret = specPrinter(args, result)
	if #errors &gt; 0 then
		ret = ret .. ' ' .. errorPrinter(errors) .. '[[Category:Pages with malformed coordinate tags]]'
	end
	return ret, backward
end

--[[
Generate Wikidata tracking categories.
]]
local function makeWikidataCategories(qid)
	local ret
	local qid = qid or mw.wikibase.getEntityIdForCurrentPage()
	if mw.wikibase and current_page.namespace == 0 then
		if qid and mw.wikibase.entityExists(qid) and mw.wikibase.getBestStatements(qid, &quot;P625&quot;) and mw.wikibase.getBestStatements(qid, &quot;P625&quot;)[1] then
			local snaktype = mw.wikibase.getBestStatements(qid, &quot;P625&quot;)[1].mainsnak.snaktype
			if snaktype == 'value' then
				-- coordinates exist both here and on Wikidata, and can be compared.
				ret = 'Coordinates on Wikidata'
			elseif snaktype == 'somevalue' then
				ret = 'Coordinates on Wikidata set to unknown value'
			elseif snaktype == 'novalue' then
				ret = 'Coordinates on Wikidata set to no value'
			end
		else
			-- We have to either import the coordinates to Wikidata or remove them here.
			ret = 'Coordinates not on Wikidata'
		end
	end
	if ret then
		return string.format('[[Category:%s]]', ret)
	else
		return ''
	end
end

--[[
link

Simple function to export the coordinates link for other uses.

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | link }}

]]
function coordinates.link(frame)
	return coord_link;
end

--[[
dec2dms

Wrapper to allow templates to call dec2dms directly.

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | dec2dms | decimal_coordinate | positive_suffix |
		negative_suffix | precision }}

decimal_coordinate is converted to DMS format.  If positive, the positive_suffix
is appended (typical N or E), if negative, the negative suffix is appended.  The
specified precision is one of 'D', 'DM', or 'DMS' to specify the level of detail
to use.
]]
coordinates.dec2dms = makeInvokeFunc('_dec2dms')
function coordinates._dec2dms(args)
	local coordinate = args[1]
	local firstPostfix = args[2] or ''
	local secondPostfix = args[3] or ''
	local precision = args[4] or ''

	return convert_dec2dms(coordinate, firstPostfix, secondPostfix, precision)
end

--[[
Helper function to determine whether to use D, DM, or DMS
format depending on the precision of the decimal input.
]]
function coordinates.determineMode( value1, value2 )
	local precision = math.max( math_mod._precision( value1 ), math_mod._precision( value2 ) );
	if precision &lt;= 0 then
		return 'd'
	elseif precision &lt;= 2 then
		return 'dm';
	else
		return 'dms';
	end
end

--[[
dms2dec

Wrapper to allow templates to call dms2dec directly.

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | dms2dec | direction_flag | degrees |
		minutes | seconds }}

Converts DMS values specified as degrees, minutes, seconds too decimal format.
direction_flag is one of N, S, E, W, and determines whether the output is
positive (i.e. N and E) or negative (i.e. S and W).
]]
coordinates.dms2dec = makeInvokeFunc('_dms2dec')
function coordinates._dms2dec(args)
	local direction = args[1]
	local degrees = args[2]
	local minutes = args[3]
	local seconds = args[4]

	return convert_dms2dec(direction, degrees, minutes, seconds)
end

--[[
coord

Main entry point for Lua function to replace {{coord}}

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | coord }}
	{{#invoke:Coordinates | coord | lat | long }}
	{{#invoke:Coordinates | coord | lat | lat_flag | long | long_flag }}
	...

	Refer to {{coord}} documentation page for many additional parameters and
	configuration options.

Note: This function provides the visual display elements of {{coord}}.  In
order to load coordinates into the database, the {{#coordinates:}} parser
function must also be called, this is done automatically in the Lua
version of {{coord}}.
]]
coordinates.coord = makeInvokeFunc('_coord')
function coordinates._coord(args)
	if not tonumber(args[1]) and not args[2] then
		args[3] = args[1]; args[1] = nil
		local entity = mw.wikibase.getEntityObject(args.qid)
		if entity
			and entity.claims
			and entity.claims.P625
			and entity.claims.P625[1].mainsnak.snaktype == 'value'
		then
			local precision = entity.claims.P625[1].mainsnak.datavalue.value.precision
			args[1] = entity.claims.P625[1].mainsnak.datavalue.value.latitude
			args[2] = entity.claims.P625[1].mainsnak.datavalue.value.longitude
			if precision then
				precision = -math_mod._round(math.log(precision)/math.log(10),0)
				args[1] = math_mod._round(args[1],precision)
				args[2] = math_mod._round(args[2],precision)
			end
		end
	end

	local contents, backward = formatTest(args)
	local Notes = args.notes or ''
	local Display = args.display and args.display:lower() or 'inline'

	local function isInline(s)
		-- Finds whether coordinates are displayed inline.
		return s:find('inline') ~= nil or s == 'i' or s == 'it' or s == 'ti'
	end
	local function isInTitle(s)
		-- Finds whether coordinates are displayed in the title.
		return s:find('title') ~= nil or s == 't' or s == 'it' or s == 'ti'
	end

	local function coord_wrapper(in_args)
		-- Calls the parser function {{#coordinates:}}.
		return mw.getCurrentFrame():callParserFunction('#coordinates', in_args) or ''
	end

	local text = ''
	if isInline(Display) then
		text = text .. displayinline(contents, Notes)
	end
	if isInTitle(Display) then
		text = text
			.. displaytitle(contents, Notes)
			.. makeWikidataCategories(args.qid)
	end
	if not args.nosave then
		local page_title, count = mw.title.getCurrentTitle(), 1
		if backward then
			local tmp = {}
			while not string.find((args[count-1] or ''), '[EW]') do tmp[count] = (args[count] or ''); count = count+1 end
			tmp.count = count; count = 2*(count-1)
			while count &gt;= tmp.count do table.insert(tmp, 1, (args[count] or '')); count = count-1 end
			for i, v in ipairs(tmp) do args[i] = v end
		else
			while count &lt;= 9 do args[count] = (args[count] or ''); count = count+1 end
		end
		if isInTitle(Display) and not page_title.isTalkPage and page_title.subpageText ~= 'doc' and page_title.subpageText ~= 'testcases' then args[10] = 'primary' end
		args.notes, args.format, args.display = nil
		text = text .. coord_wrapper(args)
	end
	return text
end

--[[
coord2text

Extracts a single value from a transclusion of {{Coord}}.
IF THE GEOHACK LINK SYNTAX CHANGES THIS FUNCTION MUST BE MODIFIED.

Usage:

    {{#invoke:Coordinates | coord2text | {{Coord}} | parameter }}

Valid values for the second parameter are: lat (signed integer), long (signed integer), type, scale, dim, region, globe, source

]]
function coordinates.coord2text(frame)
	if frame.args[1] == '' or frame.args[2] == '' or not frame.args[2] then return nil end
	frame.args[2] = mw.text.trim(frame.args[2])
	if frame.args[2] == 'lat' or frame.args[2] == 'long' then
		local result, negative = mw.text.split((mw.ustring.match(frame.args[1],'[%.%d]+°[NS] [%.%d]+°[EW]') or ''), ' ')
		if frame.args[2] == 'lat' then
			result, negative = result[1], 'S'
		else
			result, negative = result[2], 'W'
		end
		result = mw.text.split(result, '°')
		if result[2] == negative then result[1] = '-'..result[1] end
		return result[1]
	else
		return mw.ustring.match(frame.args[1], 'params=.-_'..frame.args[2]..':(.-)[ _]')
	end
end

--[[
coordinsert

Injects some text into the Geohack link of a transclusion of {{Coord}} (if that text isn't already in the transclusion). Outputs the modified transclusion of {{Coord}}.
IF THE GEOHACK LINK SYNTAX CHANGES THIS FUNCTION MUST BE MODIFIED.

Usage:

    {{#invoke:Coordinates | coordinsert | {{Coord}} | parameter:value | parameter:value | … }}

Do not make Geohack unhappy by inserting something which isn't mentioned in the {{Coord}} documentation.

]]
function coordinates.coordinsert(frame)
	for i, v in ipairs(frame.args) do
		if i ~= 1 then
			if not mw.ustring.find(frame.args[1], (mw.ustring.match(frame.args[i], '^(.-:)') or '')) then
				frame.args[1] = mw.ustring.gsub(frame.args[1], '(params=.-)_? ', '%1_'..frame.args[i]..' ')
			end
		end
	end
	if frame.args.name then
		if not mw.ustring.find(frame.args[1], '&lt;span class=&quot;vcard&quot;&gt;') then
			local namestr = frame.args.name
			frame.args[1] = mw.ustring.gsub(frame.args[1],
				'(&lt;span class=&quot;geo%-default&quot;&gt;)(&lt;span[^&lt;&gt;]*&gt;[^&lt;&gt;]*&lt;/span&gt;&lt;span[^&lt;&gt;]*&gt;[^&lt;&gt;]*&lt;span[^&lt;&gt;]*&gt;[^&lt;&gt;]*&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;)(&lt;/span&gt;)',
				'%1&lt;span class=&quot;vcard&quot;&gt;%2&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; (&lt;span class=&quot;fn org&quot;&gt;' .. namestr .. '&lt;/span&gt;)&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;%3')
			frame.args[1] = mw.ustring.gsub(frame.args[1], '(&amp;params=[^&amp;&quot;&lt;&gt;%[%] ]*) ', '%1&amp;title=' .. mw.uri.encode(namestr) .. ' ')
		end
	end
	return frame.args[1]
end

return coordinates</text>
      <sha1>l5u87lywsikgugh9sibilxqd29jo2jo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707305</id>
      <parentid>707303</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:27:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="23811" xml:space="preserve">--[[
This module is intended to replace the functionality of {{Coord}} and related
templates.  It provides several methods, including

{{#invoke:Coordinates | coord }} : General function formatting and displaying
coordinate values.

{{#invoke:Coordinates | dec2dms }} : Simple function for converting decimal
degree values to DMS format.

{{#invoke:Coordinates | dms2dec }} : Simple function for converting DMS format
to decimal degree format.

{{#invoke:Coordinates | link }} : Export the link used to reach the tools

]]

require('Module:No globals')

local math_mod = require(&quot;Module:Math&quot;)
local coordinates = {};

local current_page = mw.title.getCurrentTitle()
local page_name = mw.uri.encode( current_page.prefixedText, 'WIKI' );
local coord_link = '//geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=' .. page_name .. '&amp;params='
local templatestyles = 'Module:Coordinates/styles.css'

--[[ Helper function, replacement for {{coord/display/title}} ]]
local function displaytitle(s, notes)
	local l = &quot;[[Газар зүйн солбицлын систем|Солбилцол]]: &quot; .. s
	local co = '&lt;span id=&quot;coordinates&quot;&gt;' .. l .. notes .. '&lt;/span&gt;';
	return '&lt;span style=&quot;font-size: small;&quot;&gt;' .. co .. '&lt;/span&gt;';
end

--[[ Helper function, Replacement for {{coord/display/inline}} ]]
local function displayinline(s, notes)
	return s .. notes
end

--[[ Helper function, used in detecting DMS formatting ]]
local function dmsTest(first, second)
	if type(first) ~= 'string' or type(second) ~= 'string' then
		return nil
	end
	local s = (first .. second):upper()
	return s:find('^[NS][EW]$') or s:find('^[EW][NS]$')
end


--[[ Wrapper function to grab args, see Module:Arguments for this function's documentation. ]]
local function makeInvokeFunc(funcName)
	return function (frame)
		local args = require('Module:Arguments').getArgs(frame, {
			wrappers = 'Template:Coord'
		})
		return coordinates[funcName](args, frame)
	end
end

--[[ Helper function, handle optional args. ]]
local function optionalArg(arg, supplement)
	return arg and arg .. supplement or ''
end

--[[
Formats any error messages generated for display
]]
local function errorPrinter(errors)
	local result = &quot;&quot;
	for i,v in ipairs(errors) do
		local errorHTML = '&lt;strong class=&quot;error&quot;&gt;Солбилцол: ' .. v[2] .. '&lt;/strong&gt;'
		result = result .. errorHTML .. &quot;&lt;br /&gt;&quot;
	end
	return result
end

--[[
Determine the required CSS class to display coordinates

Usually geo-nondefault is hidden by CSS, unless a user has overridden this for himself
default is the mode as specificied by the user when calling the {{coord}} template
mode is the display mode (dec or dms) that we will need to determine the css class for
]]
local function displayDefault(default, mode)
	if default == &quot;&quot; then
		default = &quot;dec&quot;
	end

	if default == mode then
		return &quot;geo-default&quot;
	else
		return &quot;geo-nondefault&quot;
	end
end

--[[
specPrinter

Output formatter.  Takes the structure generated by either parseDec
or parseDMS and formats it for inclusion on Wikipedia.
]]
local function specPrinter(args, coordinateSpec)
	local uriComponents = coordinateSpec[&quot;param&quot;]
	if uriComponents == &quot;&quot; then
		-- RETURN error, should never be empty or nil
		return &quot;ERROR param was empty&quot;
	end
	if args[&quot;name&quot;] then
		uriComponents = uriComponents .. &quot;&amp;title=&quot; .. mw.uri.encode(coordinateSpec[&quot;name&quot;])
	end

	local geodmshtml = '&lt;span class=&quot;geo-dms&quot; title=&quot;Maps, aerial photos, and other data for this location&quot;&gt;'
			.. '&lt;span class=&quot;latitude&quot;&gt;' .. coordinateSpec[&quot;dms-lat&quot;] .. '&lt;/span&gt; '
			.. '&lt;span class=&quot;longitude&quot;&gt;' ..coordinateSpec[&quot;dms-long&quot;] .. '&lt;/span&gt;'
			.. '&lt;/span&gt;'

	local lat = tonumber( coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;] ) or 0
	local geodeclat
	if lat &lt; 0 then
		-- FIXME this breaks the pre-existing precision
		geodeclat = tostring(coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;]):sub(2) .. &quot;°S&quot;
	else
		geodeclat = (coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;] or 0) .. &quot;°N&quot;
	end

	local long = tonumber( coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] ) or 0
	local geodeclong
	if long &lt; 0 then
		-- FIXME does not handle unicode minus
		geodeclong = tostring(coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;]):sub(2) .. &quot;°W&quot;
	else
		geodeclong = (coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] or 0) .. &quot;°E&quot;
	end

	local geodechtml = '&lt;span class=&quot;geo-dec&quot; title=&quot;Maps, aerial photos, and other data for this location&quot;&gt;'
			.. geodeclat .. ' '
			.. geodeclong
			.. '&lt;/span&gt;'

	local geonumhtml = '&lt;span class=&quot;geo&quot;&gt;'
			.. coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;] .. '; '
			.. coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;]
			.. '&lt;/span&gt;'

	local inner = '&lt;span class=&quot;' .. displayDefault(coordinateSpec[&quot;default&quot;], &quot;dms&quot; ) .. '&quot;&gt;' .. geodmshtml .. '&lt;/span&gt;'
				.. '&lt;span class=&quot;geo-multi-punct&quot;&gt;&amp;#xfeff; / &amp;#xfeff;&lt;/span&gt;'
				.. '&lt;span class=&quot;' .. displayDefault(coordinateSpec[&quot;default&quot;], &quot;dec&quot; ) .. '&quot;&gt;';

	if not args[&quot;name&quot;] then
		inner = inner .. geodechtml
				.. '&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; / ' .. geonumhtml .. '&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;'
	else
		inner = inner .. '&lt;span class=&quot;vcard&quot;&gt;' .. geodechtml
				.. '&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; / ' .. geonumhtml .. '&lt;/span&gt;'
				.. '&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; (&lt;span class=&quot;fn org&quot;&gt;'
				.. args[&quot;name&quot;] .. '&lt;/span&gt;)&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;'
	end

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{ name = 'templatestyles', args = { src = templatestyles} }
	       .. '&lt;span class=&quot;plainlinks nourlexpansion&quot;&gt;'
	       .. '[' .. coord_link .. uriComponents .. ' ' .. inner .. ']'
	       .. '&lt;/span&gt;'
end

--[[ Helper function, convert decimal to degrees ]]
local function convert_dec2dms_d(coordinate)
	local d = math_mod._round( coordinate, 0 ) .. &quot;°&quot;
	return d .. &quot;&quot;
end

--[[ Helper function, convert decimal to degrees and minutes ]]
local function convert_dec2dms_dm(coordinate)
	coordinate = math_mod._round( coordinate * 60, 0 );
	local m = coordinate % 60;
	coordinate = math.floor( (coordinate - m) / 60 );
	local d = coordinate % 360 ..&quot;°&quot;

	return d .. string.format( &quot;%02d′&quot;, m )
end

--[[ Helper function, convert decimal to degrees, minutes, and seconds ]]
local function convert_dec2dms_dms(coordinate)
	coordinate = math_mod._round( coordinate * 60 * 60, 0 );
	local s = coordinate % 60
	coordinate = math.floor( (coordinate - s) / 60 );
	local m = coordinate % 60
	coordinate = math.floor( (coordinate - m) / 60 );
	local d = coordinate % 360 ..&quot;°&quot;

	return d .. string.format( &quot;%02d′&quot;, m ) .. string.format( &quot;%02d″&quot;, s )
end

--[[
Helper function, convert decimal latitude or longitude to
degrees, minutes, and seconds format based on the specified precision.
]]
local function convert_dec2dms(coordinate, firstPostfix, secondPostfix, precision)
	local coord = tonumber(coordinate)
	local postfix
	if coord &gt;= 0 then
		postfix = firstPostfix
	else
		postfix = secondPostfix
	end

	precision = precision:lower();
	if precision == &quot;dms&quot; then
		return convert_dec2dms_dms( math.abs( coord ) ) .. postfix;
	elseif precision == &quot;dm&quot; then
		return convert_dec2dms_dm( math.abs( coord ) ) .. postfix;
	elseif precision == &quot;d&quot; then
		return convert_dec2dms_d( math.abs( coord ) ) .. postfix;
	end
end

--[[
Convert DMS format into a N or E decimal coordinate
]]
local function convert_dms2dec(direction, degrees_str, minutes_str, seconds_str)
	local degrees = tonumber(degrees_str)
	local minutes = tonumber(minutes_str) or 0
	local seconds = tonumber(seconds_str) or 0

	local factor = 1
	if direction == &quot;S&quot; or direction == &quot;W&quot; then
		factor = -1
	end

	local precision = 0
	if seconds_str then
		precision = 5 + math.max( math_mod._precision(seconds_str), 0 );
	elseif minutes_str and minutes_str ~= '' then
		precision = 3 + math.max( math_mod._precision(minutes_str), 0 );
	else
		precision = math.max( math_mod._precision(degrees_str), 0 );
	end

	local decimal = factor * (degrees+(minutes+seconds/60)/60)
	return string.format( &quot;%.&quot; .. precision .. &quot;f&quot;, decimal ) -- not tonumber since this whole thing is string based.
end

--[[
Checks input values to for out of range errors.
]]
local function validate( lat_d, lat_m, lat_s, long_d, long_m, long_s, source, strong )
	local errors = {};
	lat_d = tonumber( lat_d ) or 0;
	lat_m = tonumber( lat_m ) or 0;
	lat_s = tonumber( lat_s ) or 0;
	long_d = tonumber( long_d ) or 0;
	long_m = tonumber( long_m ) or 0;
	long_s = tonumber( long_s ) or 0;

	if strong then
		if lat_d &lt; 0 then
			table.insert(errors, {source, &quot;latitude degrees &lt; 0 with hemisphere flag&quot;})
		end
		if long_d &lt; 0 then
			table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &lt; 0 with hemisphere flag&quot;})
		end
		--[[
		#coordinates is inconsistent about whether this is an error.  If globe: is
		specified, it won't error on this condition, but otherwise it will.

		For not simply disable this check.

		if long_d &gt; 180 then
			table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &gt; 180 with hemisphere flag&quot;})
		end
		]]
	end

	if lat_d &gt; 90 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude degrees &gt; 90&quot;})
	end
	if lat_d &lt; -90 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude degrees &lt; -90&quot;})
	end
	if lat_m &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude minutes &gt;= 60&quot;})
	end
	if lat_m &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude minutes &lt; 0&quot;})
	end
	if lat_s &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude seconds &gt;= 60&quot;})
	end
	if lat_s &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude seconds &lt; 0&quot;})
	end
	if long_d &gt;= 360 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &gt;= 360&quot;})
	end
	if long_d &lt;= -360 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &lt;= -360&quot;})
	end
	if long_m &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude minutes &gt;= 60&quot;})
	end
	if long_m &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude minutes &lt; 0&quot;})
	end
	if long_s &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude seconds &gt;= 60&quot;})
	end
	if long_s &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude seconds &lt; 0&quot;})
	end

	return errors;
end

--[[
parseDec

Transforms decimal format latitude and longitude into the
structure to be used in displaying coordinates
]]
local function parseDec( lat, long, format )
	local coordinateSpec = {}
	local errors = {}

	if not long then
		return nil, {{&quot;parseDec&quot;, &quot;Missing longitude&quot;}}
	elseif not tonumber(long) then
		return nil, {{&quot;parseDec&quot;, &quot;Longitude could not be parsed as a number: &quot; .. long}}
	end

	errors = validate( lat, nil, nil, long, nil, nil, 'parseDec', false );
	coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;]  = lat;
	coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] = long;

	local mode = coordinates.determineMode( lat, long );
	coordinateSpec[&quot;dms-lat&quot;]  = convert_dec2dms( lat, &quot;N&quot;, &quot;S&quot;, mode)  -- {{coord/dec2dms|{{{1}}}|N|S|{{coord/prec dec|{{{1}}}|{{{2}}}}}}}
	coordinateSpec[&quot;dms-long&quot;] = convert_dec2dms( long, &quot;E&quot;, &quot;W&quot;, mode)  -- {{coord/dec2dms|{{{2}}}|E|W|{{coord/prec dec|{{{1}}}|{{{2}}}}}}}

	if format then
		coordinateSpec.default = format
	else
		coordinateSpec.default = &quot;dec&quot;
	end

	return coordinateSpec, errors
end

--[[
parseDMS

Transforms degrees, minutes, seconds format latitude and longitude
into the a structure to be used in displaying coordinates
]]
local function parseDMS( lat_d, lat_m, lat_s, lat_f, long_d, long_m, long_s, long_f, format )
	local coordinateSpec, errors, backward = {}, {}

	lat_f = lat_f:upper();
	long_f = long_f:upper();

	-- Check if specified backward
	if lat_f == 'E' or lat_f == 'W' then
		lat_d, long_d, lat_m, long_m, lat_s, long_s, lat_f, long_f, backward = long_d, lat_d, long_m, lat_m, long_s, lat_s, long_f, lat_f, true;
	end

	errors = validate( lat_d, lat_m, lat_s, long_d, long_m, long_s, 'parseDMS', true );
	if not long_d then
		return nil, {{&quot;parseDMS&quot;, &quot;Missing longitude&quot; }}
	elseif not tonumber(long_d) then
		return nil, {{&quot;parseDMS&quot;, &quot;Longitude could not be parsed as a number:&quot; .. long_d }}
	end

	if not lat_m and not lat_s and not long_m and not long_s and #errors == 0 then
		if math_mod._precision( lat_d ) &gt; 0 or math_mod._precision( long_d ) &gt; 0 then
			if lat_f:upper() == 'S' then
				lat_d = '-' .. lat_d;
			end
			if long_f:upper() == 'W' then
				long_d = '-' .. long_d;
			end

			return parseDec( lat_d, long_d, format );
		end
	end

	coordinateSpec[&quot;dms-lat&quot;]  = lat_d..&quot;°&quot;..optionalArg(lat_m,&quot;′&quot;) .. optionalArg(lat_s,&quot;″&quot;) .. lat_f
	coordinateSpec[&quot;dms-long&quot;] = long_d..&quot;°&quot;..optionalArg(long_m,&quot;′&quot;) .. optionalArg(long_s,&quot;″&quot;) .. long_f
	coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;]  = convert_dms2dec(lat_f, lat_d, lat_m, lat_s) -- {{coord/dms2dec|{{{4}}}|{{{1}}}|0{{{2}}}|0{{{3}}}}}
	coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] = convert_dms2dec(long_f, long_d, long_m, long_s) -- {{coord/dms2dec|{{{8}}}|{{{5}}}|0{{{6}}}|0{{{7}}}}}

	if format then
		coordinateSpec.default = format
	else
		coordinateSpec.default = &quot;dms&quot;
	end

	return coordinateSpec, errors, backward
end

--[[
Check the input arguments for coord to determine the kind of data being provided
and then make the necessary processing.
]]
local function formatTest(args)
	local result, errors
	local backward, primary = false, false

	local function getParam(args, lim)
		local ret = {}
		for i = 1, lim do
			ret[i] = args[i] or ''
		end
		return table.concat(ret, '_')
	end

	if not args[1] then
		-- no lat logic
		return errorPrinter( {{&quot;formatTest&quot;, &quot;Missing latitude&quot;}} )
	elseif not tonumber(args[1]) then
		-- bad lat logic
		return errorPrinter( {{&quot;formatTest&quot;, &quot;Unable to parse latitude as a number:&quot; .. args[1]}} )
	elseif not args[4] and not args[5] and not args[6] then
		-- dec logic
		result, errors = parseDec(args[1], args[2], args.format)
		if not result then
			return errorPrinter(errors);
		end
		-- formatting for geohack: geohack expects D_N_D_E notation or D;D notation
		-- wikiminiatlas doesn't support D;D notation
		-- #coordinates parserfunction doesn't support negative decimals with NSWE
		result.param = table.concat({
			math.abs(tonumber(args[1])),
			((tonumber(args[1]) or 0) &lt; 0) and 'S' or 'N',
			math.abs(tonumber(args[2])),
			((tonumber(args[2]) or 0) &lt; 0) and 'W' or 'E',
			args[3] or ''}, '_')
	elseif dmsTest(args[4], args[8]) then
		-- dms logic
		result, errors, backward = parseDMS(args[1], args[2], args[3], args[4],
			args[5], args[6], args[7], args[8], args.format)
		if args[10] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Extra unexpected parameters'})
		end
		if not result then
			return errorPrinter(errors)
		end
		result.param = getParam(args, 9)
	elseif dmsTest(args[3], args[6]) then
		-- dm logic
		result, errors, backward = parseDMS(args[1], args[2], nil, args[3],
			args[4], args[5], nil, args[6], args['format'])
		if args[8] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Extra unexpected parameters'})
		end
		if not result then
			return errorPrinter(errors)
		end
		result.param = getParam(args, 7)
	elseif dmsTest(args[2], args[4]) then
		-- d logic
		result, errors, backward = parseDMS(args[1], nil, nil, args[2],
			args[3], nil, nil, args[4], args.format)
		if args[6] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Extra unexpected parameters'})
		end
		if not result then
			return errorPrinter(errors)
		end
		result.param = getParam(args, 5)
	else
		-- Error
		return errorPrinter({{&quot;formatTest&quot;, &quot;Unknown argument format&quot;}}) .. '[[Category:Pages with malformed coordinate tags]]'
	end
	result.name = args.name

	local extra_param = {'dim', 'globe', 'scale', 'region', 'source', 'type'}
	for _, v in ipairs(extra_param) do
		if args[v] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Parameter: &quot;' .. v .. '=&quot; should be &quot;' .. v .. ':&quot;' })
		end
	end

	local ret = specPrinter(args, result)
	if #errors &gt; 0 then
		ret = ret .. ' ' .. errorPrinter(errors) .. '[[Category:Pages with malformed coordinate tags]]'
	end
	return ret, backward
end

--[[
Generate Wikidata tracking categories.
]]
local function makeWikidataCategories(qid)
	local ret
	local qid = qid or mw.wikibase.getEntityIdForCurrentPage()
	if mw.wikibase and current_page.namespace == 0 then
		if qid and mw.wikibase.entityExists(qid) and mw.wikibase.getBestStatements(qid, &quot;P625&quot;) and mw.wikibase.getBestStatements(qid, &quot;P625&quot;)[1] then
			local snaktype = mw.wikibase.getBestStatements(qid, &quot;P625&quot;)[1].mainsnak.snaktype
			if snaktype == 'value' then
				-- coordinates exist both here and on Wikidata, and can be compared.
				ret = 'Coordinates on Wikidata'
			elseif snaktype == 'somevalue' then
				ret = 'Coordinates on Wikidata set to unknown value'
			elseif snaktype == 'novalue' then
				ret = 'Coordinates on Wikidata set to no value'
			end
		else
			-- We have to either import the coordinates to Wikidata or remove them here.
			ret = 'Coordinates not on Wikidata'
		end
	end
	if ret then
		return string.format('[[Category:%s]]', ret)
	else
		return ''
	end
end

--[[
link

Simple function to export the coordinates link for other uses.

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | link }}

]]
function coordinates.link(frame)
	return coord_link;
end

--[[
dec2dms

Wrapper to allow templates to call dec2dms directly.

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | dec2dms | decimal_coordinate | positive_suffix |
		negative_suffix | precision }}

decimal_coordinate is converted to DMS format.  If positive, the positive_suffix
is appended (typical N or E), if negative, the negative suffix is appended.  The
specified precision is one of 'D', 'DM', or 'DMS' to specify the level of detail
to use.
]]
coordinates.dec2dms = makeInvokeFunc('_dec2dms')
function coordinates._dec2dms(args)
	local coordinate = args[1]
	local firstPostfix = args[2] or ''
	local secondPostfix = args[3] or ''
	local precision = args[4] or ''

	return convert_dec2dms(coordinate, firstPostfix, secondPostfix, precision)
end

--[[
Helper function to determine whether to use D, DM, or DMS
format depending on the precision of the decimal input.
]]
function coordinates.determineMode( value1, value2 )
	local precision = math.max( math_mod._precision( value1 ), math_mod._precision( value2 ) );
	if precision &lt;= 0 then
		return 'd'
	elseif precision &lt;= 2 then
		return 'dm';
	else
		return 'dms';
	end
end

--[[
dms2dec

Wrapper to allow templates to call dms2dec directly.

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | dms2dec | direction_flag | degrees |
		minutes | seconds }}

Converts DMS values specified as degrees, minutes, seconds too decimal format.
direction_flag is one of N, S, E, W, and determines whether the output is
positive (i.e. N and E) or negative (i.e. S and W).
]]
coordinates.dms2dec = makeInvokeFunc('_dms2dec')
function coordinates._dms2dec(args)
	local direction = args[1]
	local degrees = args[2]
	local minutes = args[3]
	local seconds = args[4]

	return convert_dms2dec(direction, degrees, minutes, seconds)
end

--[[
coord

Main entry point for Lua function to replace {{coord}}

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | coord }}
	{{#invoke:Coordinates | coord | lat | long }}
	{{#invoke:Coordinates | coord | lat | lat_flag | long | long_flag }}
	...

	Refer to {{coord}} documentation page for many additional parameters and
	configuration options.

Note: This function provides the visual display elements of {{coord}}.  In
order to load coordinates into the database, the {{#coordinates:}} parser
function must also be called, this is done automatically in the Lua
version of {{coord}}.
]]
coordinates.coord = makeInvokeFunc('_coord')
function coordinates._coord(args)
	if not tonumber(args[1]) and not args[2] then
		args[3] = args[1]; args[1] = nil
		local entity = mw.wikibase.getEntityObject(args.qid)
		if entity
			and entity.claims
			and entity.claims.P625
			and entity.claims.P625[1].mainsnak.snaktype == 'value'
		then
			local precision = entity.claims.P625[1].mainsnak.datavalue.value.precision
			args[1] = entity.claims.P625[1].mainsnak.datavalue.value.latitude
			args[2] = entity.claims.P625[1].mainsnak.datavalue.value.longitude
			if precision then
				precision = -math_mod._round(math.log(precision)/math.log(10),0)
				args[1] = math_mod._round(args[1],precision)
				args[2] = math_mod._round(args[2],precision)
			end
		end
	end

	local contents, backward = formatTest(args)
	local Notes = args.notes or ''
	local Display = args.display and args.display:lower() or 'inline'

	local function isInline(s)
		-- Finds whether coordinates are displayed inline.
		return s:find('inline') ~= nil or s == 'i' or s == 'it' or s == 'ti'
	end
	local function isInTitle(s)
		-- Finds whether coordinates are displayed in the title.
		return s:find('title') ~= nil or s == 't' or s == 'it' or s == 'ti'
	end

	local function coord_wrapper(in_args)
		-- Calls the parser function {{#coordinates:}}.
		return mw.getCurrentFrame():callParserFunction('#coordinates', in_args) or ''
	end

	local text = ''
	if isInline(Display) then
		text = text .. displayinline(contents, Notes)
	end
	if isInTitle(Display) then
		text = text
			.. displaytitle(contents, Notes)
			.. makeWikidataCategories(args.qid)
	end
	if not args.nosave then
		local page_title, count = mw.title.getCurrentTitle(), 1
		if backward then
			local tmp = {}
			while not string.find((args[count-1] or ''), '[EW]') do tmp[count] = (args[count] or ''); count = count+1 end
			tmp.count = count; count = 2*(count-1)
			while count &gt;= tmp.count do table.insert(tmp, 1, (args[count] or '')); count = count-1 end
			for i, v in ipairs(tmp) do args[i] = v end
		else
			while count &lt;= 9 do args[count] = (args[count] or ''); count = count+1 end
		end
		if isInTitle(Display) and not page_title.isTalkPage and page_title.subpageText ~= 'doc' and page_title.subpageText ~= 'testcases' then args[10] = 'primary' end
		args.notes, args.format, args.display = nil
		text = text .. coord_wrapper(args)
	end
	return text
end

--[[
coord2text

Extracts a single value from a transclusion of {{Coord}}.
IF THE GEOHACK LINK SYNTAX CHANGES THIS FUNCTION MUST BE MODIFIED.

Usage:

    {{#invoke:Coordinates | coord2text | {{Coord}} | parameter }}

Valid values for the second parameter are: lat (signed integer), long (signed integer), type, scale, dim, region, globe, source

]]
function coordinates.coord2text(frame)
	if frame.args[1] == '' or frame.args[2] == '' or not frame.args[2] then return nil end
	frame.args[2] = mw.text.trim(frame.args[2])
	if frame.args[2] == 'lat' or frame.args[2] == 'long' then
		local result, negative = mw.text.split((mw.ustring.match(frame.args[1],'[%.%d]+°[NS] [%.%d]+°[EW]') or ''), ' ')
		if frame.args[2] == 'lat' then
			result, negative = result[1], 'S'
		else
			result, negative = result[2], 'W'
		end
		result = mw.text.split(result, '°')
		if result[2] == negative then result[1] = '-'..result[1] end
		return result[1]
	else
		return mw.ustring.match(frame.args[1], 'params=.-_'..frame.args[2]..':(.-)[ _]')
	end
end

--[[
coordinsert

Injects some text into the Geohack link of a transclusion of {{Coord}} (if that text isn't already in the transclusion). Outputs the modified transclusion of {{Coord}}.
IF THE GEOHACK LINK SYNTAX CHANGES THIS FUNCTION MUST BE MODIFIED.

Usage:

    {{#invoke:Coordinates | coordinsert | {{Coord}} | parameter:value | parameter:value | … }}

Do not make Geohack unhappy by inserting something which isn't mentioned in the {{Coord}} documentation.

]]
function coordinates.coordinsert(frame)
	for i, v in ipairs(frame.args) do
		if i ~= 1 then
			if not mw.ustring.find(frame.args[1], (mw.ustring.match(frame.args[i], '^(.-:)') or '')) then
				frame.args[1] = mw.ustring.gsub(frame.args[1], '(params=.-)_? ', '%1_'..frame.args[i]..' ')
			end
		end
	end
	if frame.args.name then
		if not mw.ustring.find(frame.args[1], '&lt;span class=&quot;vcard&quot;&gt;') then
			local namestr = frame.args.name
			frame.args[1] = mw.ustring.gsub(frame.args[1],
				'(&lt;span class=&quot;geo%-default&quot;&gt;)(&lt;span[^&lt;&gt;]*&gt;[^&lt;&gt;]*&lt;/span&gt;&lt;span[^&lt;&gt;]*&gt;[^&lt;&gt;]*&lt;span[^&lt;&gt;]*&gt;[^&lt;&gt;]*&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;)(&lt;/span&gt;)',
				'%1&lt;span class=&quot;vcard&quot;&gt;%2&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; (&lt;span class=&quot;fn org&quot;&gt;' .. namestr .. '&lt;/span&gt;)&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;%3')
			frame.args[1] = mw.ustring.gsub(frame.args[1], '(&amp;params=[^&amp;&quot;&lt;&gt;%[%] ]*) ', '%1&amp;title=' .. mw.uri.encode(namestr) .. ' ')
		end
	end
	return frame.args[1]
end

return coordinates</text>
      <sha1>gh03zz5mn4zjk4ab9h570d58aslzwei</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707306</id>
      <parentid>707305</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:28:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="23807" xml:space="preserve">--[[
This module is intended to replace the functionality of {{Coord}} and related
templates.  It provides several methods, including

{{#invoke:Coordinates | coord }} : General function formatting and displaying
coordinate values.

{{#invoke:Coordinates | dec2dms }} : Simple function for converting decimal
degree values to DMS format.

{{#invoke:Coordinates | dms2dec }} : Simple function for converting DMS format
to decimal degree format.

{{#invoke:Coordinates | link }} : Export the link used to reach the tools

]]

require('Module:No globals')

local math_mod = require(&quot;Module:Math&quot;)
local coordinates = {};

local current_page = mw.title.getCurrentTitle()
local page_name = mw.uri.encode( current_page.prefixedText, 'WIKI' );
local coord_link = '//geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=' .. page_name .. '&amp;params='
local templatestyles = 'Module:Coordinates/styles.css'

--[[ Helper function, replacement for {{coord/display/title}} ]]
local function displaytitle(s, notes)
	local l = &quot;[[Газар зүйн солбицлын систем|Солбицол]]: &quot; .. s
	local co = '&lt;span id=&quot;coordinates&quot;&gt;' .. l .. notes .. '&lt;/span&gt;';
	return '&lt;span style=&quot;font-size: small;&quot;&gt;' .. co .. '&lt;/span&gt;';
end

--[[ Helper function, Replacement for {{coord/display/inline}} ]]
local function displayinline(s, notes)
	return s .. notes
end

--[[ Helper function, used in detecting DMS formatting ]]
local function dmsTest(first, second)
	if type(first) ~= 'string' or type(second) ~= 'string' then
		return nil
	end
	local s = (first .. second):upper()
	return s:find('^[NS][EW]$') or s:find('^[EW][NS]$')
end


--[[ Wrapper function to grab args, see Module:Arguments for this function's documentation. ]]
local function makeInvokeFunc(funcName)
	return function (frame)
		local args = require('Module:Arguments').getArgs(frame, {
			wrappers = 'Template:Coord'
		})
		return coordinates[funcName](args, frame)
	end
end

--[[ Helper function, handle optional args. ]]
local function optionalArg(arg, supplement)
	return arg and arg .. supplement or ''
end

--[[
Formats any error messages generated for display
]]
local function errorPrinter(errors)
	local result = &quot;&quot;
	for i,v in ipairs(errors) do
		local errorHTML = '&lt;strong class=&quot;error&quot;&gt;Солбицол: ' .. v[2] .. '&lt;/strong&gt;'
		result = result .. errorHTML .. &quot;&lt;br /&gt;&quot;
	end
	return result
end

--[[
Determine the required CSS class to display coordinates

Usually geo-nondefault is hidden by CSS, unless a user has overridden this for himself
default is the mode as specificied by the user when calling the {{coord}} template
mode is the display mode (dec or dms) that we will need to determine the css class for
]]
local function displayDefault(default, mode)
	if default == &quot;&quot; then
		default = &quot;dec&quot;
	end

	if default == mode then
		return &quot;geo-default&quot;
	else
		return &quot;geo-nondefault&quot;
	end
end

--[[
specPrinter

Output formatter.  Takes the structure generated by either parseDec
or parseDMS and formats it for inclusion on Wikipedia.
]]
local function specPrinter(args, coordinateSpec)
	local uriComponents = coordinateSpec[&quot;param&quot;]
	if uriComponents == &quot;&quot; then
		-- RETURN error, should never be empty or nil
		return &quot;ERROR param was empty&quot;
	end
	if args[&quot;name&quot;] then
		uriComponents = uriComponents .. &quot;&amp;title=&quot; .. mw.uri.encode(coordinateSpec[&quot;name&quot;])
	end

	local geodmshtml = '&lt;span class=&quot;geo-dms&quot; title=&quot;Maps, aerial photos, and other data for this location&quot;&gt;'
			.. '&lt;span class=&quot;latitude&quot;&gt;' .. coordinateSpec[&quot;dms-lat&quot;] .. '&lt;/span&gt; '
			.. '&lt;span class=&quot;longitude&quot;&gt;' ..coordinateSpec[&quot;dms-long&quot;] .. '&lt;/span&gt;'
			.. '&lt;/span&gt;'

	local lat = tonumber( coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;] ) or 0
	local geodeclat
	if lat &lt; 0 then
		-- FIXME this breaks the pre-existing precision
		geodeclat = tostring(coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;]):sub(2) .. &quot;°S&quot;
	else
		geodeclat = (coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;] or 0) .. &quot;°N&quot;
	end

	local long = tonumber( coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] ) or 0
	local geodeclong
	if long &lt; 0 then
		-- FIXME does not handle unicode minus
		geodeclong = tostring(coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;]):sub(2) .. &quot;°W&quot;
	else
		geodeclong = (coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] or 0) .. &quot;°E&quot;
	end

	local geodechtml = '&lt;span class=&quot;geo-dec&quot; title=&quot;Maps, aerial photos, and other data for this location&quot;&gt;'
			.. geodeclat .. ' '
			.. geodeclong
			.. '&lt;/span&gt;'

	local geonumhtml = '&lt;span class=&quot;geo&quot;&gt;'
			.. coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;] .. '; '
			.. coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;]
			.. '&lt;/span&gt;'

	local inner = '&lt;span class=&quot;' .. displayDefault(coordinateSpec[&quot;default&quot;], &quot;dms&quot; ) .. '&quot;&gt;' .. geodmshtml .. '&lt;/span&gt;'
				.. '&lt;span class=&quot;geo-multi-punct&quot;&gt;&amp;#xfeff; / &amp;#xfeff;&lt;/span&gt;'
				.. '&lt;span class=&quot;' .. displayDefault(coordinateSpec[&quot;default&quot;], &quot;dec&quot; ) .. '&quot;&gt;';

	if not args[&quot;name&quot;] then
		inner = inner .. geodechtml
				.. '&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; / ' .. geonumhtml .. '&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;'
	else
		inner = inner .. '&lt;span class=&quot;vcard&quot;&gt;' .. geodechtml
				.. '&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; / ' .. geonumhtml .. '&lt;/span&gt;'
				.. '&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; (&lt;span class=&quot;fn org&quot;&gt;'
				.. args[&quot;name&quot;] .. '&lt;/span&gt;)&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;'
	end

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{ name = 'templatestyles', args = { src = templatestyles} }
	       .. '&lt;span class=&quot;plainlinks nourlexpansion&quot;&gt;'
	       .. '[' .. coord_link .. uriComponents .. ' ' .. inner .. ']'
	       .. '&lt;/span&gt;'
end

--[[ Helper function, convert decimal to degrees ]]
local function convert_dec2dms_d(coordinate)
	local d = math_mod._round( coordinate, 0 ) .. &quot;°&quot;
	return d .. &quot;&quot;
end

--[[ Helper function, convert decimal to degrees and minutes ]]
local function convert_dec2dms_dm(coordinate)
	coordinate = math_mod._round( coordinate * 60, 0 );
	local m = coordinate % 60;
	coordinate = math.floor( (coordinate - m) / 60 );
	local d = coordinate % 360 ..&quot;°&quot;

	return d .. string.format( &quot;%02d′&quot;, m )
end

--[[ Helper function, convert decimal to degrees, minutes, and seconds ]]
local function convert_dec2dms_dms(coordinate)
	coordinate = math_mod._round( coordinate * 60 * 60, 0 );
	local s = coordinate % 60
	coordinate = math.floor( (coordinate - s) / 60 );
	local m = coordinate % 60
	coordinate = math.floor( (coordinate - m) / 60 );
	local d = coordinate % 360 ..&quot;°&quot;

	return d .. string.format( &quot;%02d′&quot;, m ) .. string.format( &quot;%02d″&quot;, s )
end

--[[
Helper function, convert decimal latitude or longitude to
degrees, minutes, and seconds format based on the specified precision.
]]
local function convert_dec2dms(coordinate, firstPostfix, secondPostfix, precision)
	local coord = tonumber(coordinate)
	local postfix
	if coord &gt;= 0 then
		postfix = firstPostfix
	else
		postfix = secondPostfix
	end

	precision = precision:lower();
	if precision == &quot;dms&quot; then
		return convert_dec2dms_dms( math.abs( coord ) ) .. postfix;
	elseif precision == &quot;dm&quot; then
		return convert_dec2dms_dm( math.abs( coord ) ) .. postfix;
	elseif precision == &quot;d&quot; then
		return convert_dec2dms_d( math.abs( coord ) ) .. postfix;
	end
end

--[[
Convert DMS format into a N or E decimal coordinate
]]
local function convert_dms2dec(direction, degrees_str, minutes_str, seconds_str)
	local degrees = tonumber(degrees_str)
	local minutes = tonumber(minutes_str) or 0
	local seconds = tonumber(seconds_str) or 0

	local factor = 1
	if direction == &quot;S&quot; or direction == &quot;W&quot; then
		factor = -1
	end

	local precision = 0
	if seconds_str then
		precision = 5 + math.max( math_mod._precision(seconds_str), 0 );
	elseif minutes_str and minutes_str ~= '' then
		precision = 3 + math.max( math_mod._precision(minutes_str), 0 );
	else
		precision = math.max( math_mod._precision(degrees_str), 0 );
	end

	local decimal = factor * (degrees+(minutes+seconds/60)/60)
	return string.format( &quot;%.&quot; .. precision .. &quot;f&quot;, decimal ) -- not tonumber since this whole thing is string based.
end

--[[
Checks input values to for out of range errors.
]]
local function validate( lat_d, lat_m, lat_s, long_d, long_m, long_s, source, strong )
	local errors = {};
	lat_d = tonumber( lat_d ) or 0;
	lat_m = tonumber( lat_m ) or 0;
	lat_s = tonumber( lat_s ) or 0;
	long_d = tonumber( long_d ) or 0;
	long_m = tonumber( long_m ) or 0;
	long_s = tonumber( long_s ) or 0;

	if strong then
		if lat_d &lt; 0 then
			table.insert(errors, {source, &quot;latitude degrees &lt; 0 with hemisphere flag&quot;})
		end
		if long_d &lt; 0 then
			table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &lt; 0 with hemisphere flag&quot;})
		end
		--[[
		#coordinates is inconsistent about whether this is an error.  If globe: is
		specified, it won't error on this condition, but otherwise it will.

		For not simply disable this check.

		if long_d &gt; 180 then
			table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &gt; 180 with hemisphere flag&quot;})
		end
		]]
	end

	if lat_d &gt; 90 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude degrees &gt; 90&quot;})
	end
	if lat_d &lt; -90 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude degrees &lt; -90&quot;})
	end
	if lat_m &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude minutes &gt;= 60&quot;})
	end
	if lat_m &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude minutes &lt; 0&quot;})
	end
	if lat_s &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude seconds &gt;= 60&quot;})
	end
	if lat_s &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;latitude seconds &lt; 0&quot;})
	end
	if long_d &gt;= 360 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &gt;= 360&quot;})
	end
	if long_d &lt;= -360 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude degrees &lt;= -360&quot;})
	end
	if long_m &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude minutes &gt;= 60&quot;})
	end
	if long_m &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude minutes &lt; 0&quot;})
	end
	if long_s &gt;= 60 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude seconds &gt;= 60&quot;})
	end
	if long_s &lt; 0 then
		table.insert(errors, {source, &quot;longitude seconds &lt; 0&quot;})
	end

	return errors;
end

--[[
parseDec

Transforms decimal format latitude and longitude into the
structure to be used in displaying coordinates
]]
local function parseDec( lat, long, format )
	local coordinateSpec = {}
	local errors = {}

	if not long then
		return nil, {{&quot;parseDec&quot;, &quot;Missing longitude&quot;}}
	elseif not tonumber(long) then
		return nil, {{&quot;parseDec&quot;, &quot;Longitude could not be parsed as a number: &quot; .. long}}
	end

	errors = validate( lat, nil, nil, long, nil, nil, 'parseDec', false );
	coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;]  = lat;
	coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] = long;

	local mode = coordinates.determineMode( lat, long );
	coordinateSpec[&quot;dms-lat&quot;]  = convert_dec2dms( lat, &quot;N&quot;, &quot;S&quot;, mode)  -- {{coord/dec2dms|{{{1}}}|N|S|{{coord/prec dec|{{{1}}}|{{{2}}}}}}}
	coordinateSpec[&quot;dms-long&quot;] = convert_dec2dms( long, &quot;E&quot;, &quot;W&quot;, mode)  -- {{coord/dec2dms|{{{2}}}|E|W|{{coord/prec dec|{{{1}}}|{{{2}}}}}}}

	if format then
		coordinateSpec.default = format
	else
		coordinateSpec.default = &quot;dec&quot;
	end

	return coordinateSpec, errors
end

--[[
parseDMS

Transforms degrees, minutes, seconds format latitude and longitude
into the a structure to be used in displaying coordinates
]]
local function parseDMS( lat_d, lat_m, lat_s, lat_f, long_d, long_m, long_s, long_f, format )
	local coordinateSpec, errors, backward = {}, {}

	lat_f = lat_f:upper();
	long_f = long_f:upper();

	-- Check if specified backward
	if lat_f == 'E' or lat_f == 'W' then
		lat_d, long_d, lat_m, long_m, lat_s, long_s, lat_f, long_f, backward = long_d, lat_d, long_m, lat_m, long_s, lat_s, long_f, lat_f, true;
	end

	errors = validate( lat_d, lat_m, lat_s, long_d, long_m, long_s, 'parseDMS', true );
	if not long_d then
		return nil, {{&quot;parseDMS&quot;, &quot;Missing longitude&quot; }}
	elseif not tonumber(long_d) then
		return nil, {{&quot;parseDMS&quot;, &quot;Longitude could not be parsed as a number:&quot; .. long_d }}
	end

	if not lat_m and not lat_s and not long_m and not long_s and #errors == 0 then
		if math_mod._precision( lat_d ) &gt; 0 or math_mod._precision( long_d ) &gt; 0 then
			if lat_f:upper() == 'S' then
				lat_d = '-' .. lat_d;
			end
			if long_f:upper() == 'W' then
				long_d = '-' .. long_d;
			end

			return parseDec( lat_d, long_d, format );
		end
	end

	coordinateSpec[&quot;dms-lat&quot;]  = lat_d..&quot;°&quot;..optionalArg(lat_m,&quot;′&quot;) .. optionalArg(lat_s,&quot;″&quot;) .. lat_f
	coordinateSpec[&quot;dms-long&quot;] = long_d..&quot;°&quot;..optionalArg(long_m,&quot;′&quot;) .. optionalArg(long_s,&quot;″&quot;) .. long_f
	coordinateSpec[&quot;dec-lat&quot;]  = convert_dms2dec(lat_f, lat_d, lat_m, lat_s) -- {{coord/dms2dec|{{{4}}}|{{{1}}}|0{{{2}}}|0{{{3}}}}}
	coordinateSpec[&quot;dec-long&quot;] = convert_dms2dec(long_f, long_d, long_m, long_s) -- {{coord/dms2dec|{{{8}}}|{{{5}}}|0{{{6}}}|0{{{7}}}}}

	if format then
		coordinateSpec.default = format
	else
		coordinateSpec.default = &quot;dms&quot;
	end

	return coordinateSpec, errors, backward
end

--[[
Check the input arguments for coord to determine the kind of data being provided
and then make the necessary processing.
]]
local function formatTest(args)
	local result, errors
	local backward, primary = false, false

	local function getParam(args, lim)
		local ret = {}
		for i = 1, lim do
			ret[i] = args[i] or ''
		end
		return table.concat(ret, '_')
	end

	if not args[1] then
		-- no lat logic
		return errorPrinter( {{&quot;formatTest&quot;, &quot;Missing latitude&quot;}} )
	elseif not tonumber(args[1]) then
		-- bad lat logic
		return errorPrinter( {{&quot;formatTest&quot;, &quot;Unable to parse latitude as a number:&quot; .. args[1]}} )
	elseif not args[4] and not args[5] and not args[6] then
		-- dec logic
		result, errors = parseDec(args[1], args[2], args.format)
		if not result then
			return errorPrinter(errors);
		end
		-- formatting for geohack: geohack expects D_N_D_E notation or D;D notation
		-- wikiminiatlas doesn't support D;D notation
		-- #coordinates parserfunction doesn't support negative decimals with NSWE
		result.param = table.concat({
			math.abs(tonumber(args[1])),
			((tonumber(args[1]) or 0) &lt; 0) and 'S' or 'N',
			math.abs(tonumber(args[2])),
			((tonumber(args[2]) or 0) &lt; 0) and 'W' or 'E',
			args[3] or ''}, '_')
	elseif dmsTest(args[4], args[8]) then
		-- dms logic
		result, errors, backward = parseDMS(args[1], args[2], args[3], args[4],
			args[5], args[6], args[7], args[8], args.format)
		if args[10] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Extra unexpected parameters'})
		end
		if not result then
			return errorPrinter(errors)
		end
		result.param = getParam(args, 9)
	elseif dmsTest(args[3], args[6]) then
		-- dm logic
		result, errors, backward = parseDMS(args[1], args[2], nil, args[3],
			args[4], args[5], nil, args[6], args['format'])
		if args[8] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Extra unexpected parameters'})
		end
		if not result then
			return errorPrinter(errors)
		end
		result.param = getParam(args, 7)
	elseif dmsTest(args[2], args[4]) then
		-- d logic
		result, errors, backward = parseDMS(args[1], nil, nil, args[2],
			args[3], nil, nil, args[4], args.format)
		if args[6] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Extra unexpected parameters'})
		end
		if not result then
			return errorPrinter(errors)
		end
		result.param = getParam(args, 5)
	else
		-- Error
		return errorPrinter({{&quot;formatTest&quot;, &quot;Unknown argument format&quot;}}) .. '[[Category:Pages with malformed coordinate tags]]'
	end
	result.name = args.name

	local extra_param = {'dim', 'globe', 'scale', 'region', 'source', 'type'}
	for _, v in ipairs(extra_param) do
		if args[v] then
			table.insert(errors, {'formatTest', 'Parameter: &quot;' .. v .. '=&quot; should be &quot;' .. v .. ':&quot;' })
		end
	end

	local ret = specPrinter(args, result)
	if #errors &gt; 0 then
		ret = ret .. ' ' .. errorPrinter(errors) .. '[[Category:Pages with malformed coordinate tags]]'
	end
	return ret, backward
end

--[[
Generate Wikidata tracking categories.
]]
local function makeWikidataCategories(qid)
	local ret
	local qid = qid or mw.wikibase.getEntityIdForCurrentPage()
	if mw.wikibase and current_page.namespace == 0 then
		if qid and mw.wikibase.entityExists(qid) and mw.wikibase.getBestStatements(qid, &quot;P625&quot;) and mw.wikibase.getBestStatements(qid, &quot;P625&quot;)[1] then
			local snaktype = mw.wikibase.getBestStatements(qid, &quot;P625&quot;)[1].mainsnak.snaktype
			if snaktype == 'value' then
				-- coordinates exist both here and on Wikidata, and can be compared.
				ret = 'Coordinates on Wikidata'
			elseif snaktype == 'somevalue' then
				ret = 'Coordinates on Wikidata set to unknown value'
			elseif snaktype == 'novalue' then
				ret = 'Coordinates on Wikidata set to no value'
			end
		else
			-- We have to either import the coordinates to Wikidata or remove them here.
			ret = 'Coordinates not on Wikidata'
		end
	end
	if ret then
		return string.format('[[Category:%s]]', ret)
	else
		return ''
	end
end

--[[
link

Simple function to export the coordinates link for other uses.

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | link }}

]]
function coordinates.link(frame)
	return coord_link;
end

--[[
dec2dms

Wrapper to allow templates to call dec2dms directly.

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | dec2dms | decimal_coordinate | positive_suffix |
		negative_suffix | precision }}

decimal_coordinate is converted to DMS format.  If positive, the positive_suffix
is appended (typical N or E), if negative, the negative suffix is appended.  The
specified precision is one of 'D', 'DM', or 'DMS' to specify the level of detail
to use.
]]
coordinates.dec2dms = makeInvokeFunc('_dec2dms')
function coordinates._dec2dms(args)
	local coordinate = args[1]
	local firstPostfix = args[2] or ''
	local secondPostfix = args[3] or ''
	local precision = args[4] or ''

	return convert_dec2dms(coordinate, firstPostfix, secondPostfix, precision)
end

--[[
Helper function to determine whether to use D, DM, or DMS
format depending on the precision of the decimal input.
]]
function coordinates.determineMode( value1, value2 )
	local precision = math.max( math_mod._precision( value1 ), math_mod._precision( value2 ) );
	if precision &lt;= 0 then
		return 'd'
	elseif precision &lt;= 2 then
		return 'dm';
	else
		return 'dms';
	end
end

--[[
dms2dec

Wrapper to allow templates to call dms2dec directly.

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | dms2dec | direction_flag | degrees |
		minutes | seconds }}

Converts DMS values specified as degrees, minutes, seconds too decimal format.
direction_flag is one of N, S, E, W, and determines whether the output is
positive (i.e. N and E) or negative (i.e. S and W).
]]
coordinates.dms2dec = makeInvokeFunc('_dms2dec')
function coordinates._dms2dec(args)
	local direction = args[1]
	local degrees = args[2]
	local minutes = args[3]
	local seconds = args[4]

	return convert_dms2dec(direction, degrees, minutes, seconds)
end

--[[
coord

Main entry point for Lua function to replace {{coord}}

Usage:
	{{#invoke:Coordinates | coord }}
	{{#invoke:Coordinates | coord | lat | long }}
	{{#invoke:Coordinates | coord | lat | lat_flag | long | long_flag }}
	...

	Refer to {{coord}} documentation page for many additional parameters and
	configuration options.

Note: This function provides the visual display elements of {{coord}}.  In
order to load coordinates into the database, the {{#coordinates:}} parser
function must also be called, this is done automatically in the Lua
version of {{coord}}.
]]
coordinates.coord = makeInvokeFunc('_coord')
function coordinates._coord(args)
	if not tonumber(args[1]) and not args[2] then
		args[3] = args[1]; args[1] = nil
		local entity = mw.wikibase.getEntityObject(args.qid)
		if entity
			and entity.claims
			and entity.claims.P625
			and entity.claims.P625[1].mainsnak.snaktype == 'value'
		then
			local precision = entity.claims.P625[1].mainsnak.datavalue.value.precision
			args[1] = entity.claims.P625[1].mainsnak.datavalue.value.latitude
			args[2] = entity.claims.P625[1].mainsnak.datavalue.value.longitude
			if precision then
				precision = -math_mod._round(math.log(precision)/math.log(10),0)
				args[1] = math_mod._round(args[1],precision)
				args[2] = math_mod._round(args[2],precision)
			end
		end
	end

	local contents, backward = formatTest(args)
	local Notes = args.notes or ''
	local Display = args.display and args.display:lower() or 'inline'

	local function isInline(s)
		-- Finds whether coordinates are displayed inline.
		return s:find('inline') ~= nil or s == 'i' or s == 'it' or s == 'ti'
	end
	local function isInTitle(s)
		-- Finds whether coordinates are displayed in the title.
		return s:find('title') ~= nil or s == 't' or s == 'it' or s == 'ti'
	end

	local function coord_wrapper(in_args)
		-- Calls the parser function {{#coordinates:}}.
		return mw.getCurrentFrame():callParserFunction('#coordinates', in_args) or ''
	end

	local text = ''
	if isInline(Display) then
		text = text .. displayinline(contents, Notes)
	end
	if isInTitle(Display) then
		text = text
			.. displaytitle(contents, Notes)
			.. makeWikidataCategories(args.qid)
	end
	if not args.nosave then
		local page_title, count = mw.title.getCurrentTitle(), 1
		if backward then
			local tmp = {}
			while not string.find((args[count-1] or ''), '[EW]') do tmp[count] = (args[count] or ''); count = count+1 end
			tmp.count = count; count = 2*(count-1)
			while count &gt;= tmp.count do table.insert(tmp, 1, (args[count] or '')); count = count-1 end
			for i, v in ipairs(tmp) do args[i] = v end
		else
			while count &lt;= 9 do args[count] = (args[count] or ''); count = count+1 end
		end
		if isInTitle(Display) and not page_title.isTalkPage and page_title.subpageText ~= 'doc' and page_title.subpageText ~= 'testcases' then args[10] = 'primary' end
		args.notes, args.format, args.display = nil
		text = text .. coord_wrapper(args)
	end
	return text
end

--[[
coord2text

Extracts a single value from a transclusion of {{Coord}}.
IF THE GEOHACK LINK SYNTAX CHANGES THIS FUNCTION MUST BE MODIFIED.

Usage:

    {{#invoke:Coordinates | coord2text | {{Coord}} | parameter }}

Valid values for the second parameter are: lat (signed integer), long (signed integer), type, scale, dim, region, globe, source

]]
function coordinates.coord2text(frame)
	if frame.args[1] == '' or frame.args[2] == '' or not frame.args[2] then return nil end
	frame.args[2] = mw.text.trim(frame.args[2])
	if frame.args[2] == 'lat' or frame.args[2] == 'long' then
		local result, negative = mw.text.split((mw.ustring.match(frame.args[1],'[%.%d]+°[NS] [%.%d]+°[EW]') or ''), ' ')
		if frame.args[2] == 'lat' then
			result, negative = result[1], 'S'
		else
			result, negative = result[2], 'W'
		end
		result = mw.text.split(result, '°')
		if result[2] == negative then result[1] = '-'..result[1] end
		return result[1]
	else
		return mw.ustring.match(frame.args[1], 'params=.-_'..frame.args[2]..':(.-)[ _]')
	end
end

--[[
coordinsert

Injects some text into the Geohack link of a transclusion of {{Coord}} (if that text isn't already in the transclusion). Outputs the modified transclusion of {{Coord}}.
IF THE GEOHACK LINK SYNTAX CHANGES THIS FUNCTION MUST BE MODIFIED.

Usage:

    {{#invoke:Coordinates | coordinsert | {{Coord}} | parameter:value | parameter:value | … }}

Do not make Geohack unhappy by inserting something which isn't mentioned in the {{Coord}} documentation.

]]
function coordinates.coordinsert(frame)
	for i, v in ipairs(frame.args) do
		if i ~= 1 then
			if not mw.ustring.find(frame.args[1], (mw.ustring.match(frame.args[i], '^(.-:)') or '')) then
				frame.args[1] = mw.ustring.gsub(frame.args[1], '(params=.-)_? ', '%1_'..frame.args[i]..' ')
			end
		end
	end
	if frame.args.name then
		if not mw.ustring.find(frame.args[1], '&lt;span class=&quot;vcard&quot;&gt;') then
			local namestr = frame.args.name
			frame.args[1] = mw.ustring.gsub(frame.args[1],
				'(&lt;span class=&quot;geo%-default&quot;&gt;)(&lt;span[^&lt;&gt;]*&gt;[^&lt;&gt;]*&lt;/span&gt;&lt;span[^&lt;&gt;]*&gt;[^&lt;&gt;]*&lt;span[^&lt;&gt;]*&gt;[^&lt;&gt;]*&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;)(&lt;/span&gt;)',
				'%1&lt;span class=&quot;vcard&quot;&gt;%2&lt;span style=&quot;display:none&quot;&gt;&amp;#xfeff; (&lt;span class=&quot;fn org&quot;&gt;' .. namestr .. '&lt;/span&gt;)&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;%3')
			frame.args[1] = mw.ustring.gsub(frame.args[1], '(&amp;params=[^&amp;&quot;&lt;&gt;%[%] ]*) ', '%1&amp;title=' .. mw.uri.encode(namestr) .. ' ')
		end
	end
	return frame.args[1]
end

return coordinates</text>
      <sha1>ngveggc7wu6eppr03zg44rqh3rldd9n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Эрэгзэнгийн Чойдог</title>
    <ns>0</ns>
    <id>62705</id>
    <revision>
      <id>707308</id>
      <parentid>674325</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:34:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>192.82.78.121</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Дуурь, хөгжимт драм */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9908" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name         = Эрэгзэнгийн Чойдог
| image        = Эрэгзэнгийн Чойдог.jpg
| caption      = 
| birth_year   = {{birth date|1926|10|10}}
| birth_place  = [[БНМАУ]], [[Улаанбаатар]]
| death        = {{death date and age|1988|07|07|1926|10|10}}
| nationality  = [[Монгол үндэстэн]]
|citizenship   = {{flag|Монгол}}
| occupation   = Хөгжмийн зохиолч
| agent        = 
| alma_mater   = [[Пётр Чайковский|П.И.Чайковскийн]] нэрэмжит Москвагийн хөгжмийн консерватори
| spouseэхнэр  = Ж.Цэгмэд &lt;br /&gt; Климова Клавдия Гавриловна
| children     = 2
}}

'''Эрэгзэнгийн Чойдог''' (1926 - 1988) нь [[Монгол Улс]]ын [[Төрийн шагнал|төрийн шагналт]], [[Урлагийн Гавьяат Зүтгэлтэн|Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн]], хөгжмийн зохиолч юм.

== Намтар ==

Э.Чойдог 1926 оны аравдугаар сарын 10-нд [[Улаанбаатар]] хотод мэндлэхэд аав Цагаан, ээж Эрэгзэн нь Батчулуун нэр хайрласан гэдэг. Гэвч багадаа хүндээр өвдөхөд нэгэн лам нэр нь хүндэдсэн гэх “онош” тавьж солиулсан аж. (Энэ нэрийг хожим ууган хүүдээ өгсөн) Бага насанд нь аав нь өнгөрсөн тул ээжээрээ овоглосон байна.

1937 онд Дотоод яамны бага сургууль байгуулагдахад элсэн орсон. 1940-1942 онд Уран сайхны сургуульд (одоогийн [[Хөгжим Бүжгийн Коллеж|Хөгжим бүжгийн коллеж]]) сурч, Улсын төв театрт 1949 он хүртэл хөгжимчнөөр ажиллаад 1952 он хүртэл [[Дорнод]] аймгийн театрт хөгжмийн багш хийжээ. Үүний дараа [[Улсын дуурь бүжгийн эрдмийн театр|Улсын хөгжмийн драмын театр]]т хөгжимчнөөр ажиллаж байгаад 1953-1956 онд Улсын ардын дуу бүжгийн чуулгад уран сайхны удирдагч болж 1961 он хүртэл Москвагийн хөгжмийн их сургуулийн хөгжмийн зохиолчийн ангид М.Чулаки багшийн удирдлага дор суралцсан байна.

Ийн [[Ховд]] аймгийн театрт жил гаруй хөгжмийн багш хийж, ЗХУ-д диплом хамгаалаад Дорнод аймгийн Хөгжимт драмын театрт 1967 он хүртэл ажилласан аж. Улсын ардын дуу, бүжгийн чуулгад 1981 он хүртэл удирдаач хийж, 1981-1988 онд [[Дархан]] хотын “Залуучууд” театрт хөгжмийн багшаар ажилласан байна. 

== Шагнал ==
* 1976 онд [[Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн]] цол
* 1986 онд &quot;Мөнгөн залаа&quot; балет, &quot;Найрамдал&quot; симфони удиртгал, &quot;Монголын сайхан орон&quot; баримтат киноны хөгжмөөр [[Төрийн шагнал]] хүртсэн.

== Бүтээлүүд ==
“Монголын сайхан орон” баримтат киног 1961 онд [[Ардын хувьсгал]]ын 40 жилийн ойд зориулан [[Монгол кино үйлдвэр|&quot;Монгол кино&quot; үйлдвэр]], БНАГУ-ын “Дефа” кино үйлдвэртэй хамтран бүтээжээ. Энэ киноны хөгжим нь бие даасан симфони зохиолтой эн тэнцэхүйц шилдэг туурвил бөгөөд Э.Чойдогийн төрийн шагнал хүртсэн бүтээлийнх нь нэг нь юм. 

=== Дуурь, хөгжимт драм ===
* &quot;Эрдэнийн Дорж&quot; 1950 он
* &quot;Алтан ай&quot; 1950 он
* &quot;Ариунзул’ дуурь&quot; 1966 он
* &quot;Хаш цагаан өргөө&quot; 1981 он
* &quot;Дөшин жирмийнхэн&quot;

=== Бүжгэн жүжиг ===
* &quot;Шарилжин дундах цэцэг&quot; (Ч.Нацагдоржийн зохиол) 1965 он
* &quot;Мөнхийн найрамдал&quot;  1968 он
* &quot;Хөгжмийн эгшиг&quot; 1973 он
* &quot;Мөнгөн залаа&quot; 1979 он 
*&quot;Чойжид дагина&quot; 

=== Хөгжмийн бүтээл === 
* &quot;Монголын тал&quot; симфони чуулбар 1954 он
* &quot;Хөдөлмөрийн нэг өдөр&quot; симфони чуулбар 1958 он
* &quot;Ардын баяр&quot; удиртгал 1962 он
* &quot;Найрамдал&quot; удиртгал 1962 он
* &quot;Бүжгийн чуулбар&quot; 1974 он
* &quot;Улаанбаатарын өглөө&quot; симфони найраглал 1975 он
* &quot;Шивээ хиагтын ялалт&quot; удиртгал 1986 он

=== Киноны хөгжим ===
* &quot;Монголын сайхан орон&quot; баримтат кино 1961 он
* &quot;[[Хүргэн хүү]]&quot; УСК 1970 он
* &quot;[[Дайсны цэргүүдээ сонсоцгоо!]]&quot; УСК 1971 он
* &quot;[[Эх бүрдийн домог]]&quot; УСК 1973 он
* &quot;[[Нар хиртсэн жил]]&quot; УСК 1974 он
* &quot;[[Загийн алим]]&quot; УСК 1976 он
* &quot;[[Таван одот тугийн эзэд]]&quot; баримтат кино 1977 он
* &quot;[[Туулсан зам]]&quot; баримтат кино  1981 он

=== Ардын хөгжимд зориулсан бүтээл ===
* &quot;Ардын дууны цоморлиг&quot; 1955 он
* Монголын ардын дууны сэдэвт удиртгал 1962 он
* &quot;Хөдөө нутгийн үзэсгэлэн&quot; удиртгал 1985 он
* &quot;Нарлаг эх орон&quot; чуулбар 1985 он
* &quot;Хүлгийн хурдаар&quot; удиртгал 1987 он

=== Цөөхүүл хөгжмийн бүтээл ===
* Монгол бүжиг 1950 он
* Төгөлдөр хуурын прелюди 1958 он
* Монгол ардын 3 дуу төгөлдөр хууртай 1958 он
* Хийлийн гоцлол төгөлдөр хууртай 1959 он
* Велончель(морин хийл) гоцлол төгөлдөр хууртай 1960 он
* Хийлийн гоцлол төгөлдөр хууртай 1961 он
* Төгөлдөр хуурийн 4 перлюди 1961 он
* Чавхдаст хөгжмийн дөрвөл (4 ангитай) 1961 он
* Төгөлдөр хуурт зориулсан хувилбар аяз 1962 он
* Ятга хуучирын аяз 1963 он
* Чавхдаст хөгжмийн гурвал 1964 он
* Үндэсний цөөхүүлд зориулсан дөрвөл аяз 1960-1970 он
* Шудрага гоцлол төгөлдөр хууртай 1971 он
* Mорин хуурын гоцлол 1971 он
* Ёочингын гоцлол төгөлдөр хууртай 1978 он
* Морин хуурын гоцлол ардын найрал хөгжимтэй 1979 он
* Ардын дууны найрууллага ардын цөөхүүл хөгжимд 1983 он
* Mорин хуурын чуулга төгөлдөр хууртай 1985 он
* &quot;Хөгжилын зам&quot; ардын хөгжмийн цөөхүүл 1986 он
* Ятгын чуулганд зориулсан аяз төгөлдөр хуурын прелюди 1986 он

=== Бүжгийн хөгжим ===
* Молдав, Орос, Болгар, Польш, Унгар, Гүрж, Барга бүжиг 1950 он 
*Солонгос, Дорно зүгийн, Үзэмчин, &quot;Баатруудын бүжиг&quot;, &quot;Эсгийчин&quot; 1951 он 
*&quot;Халх&quot; (Лувсангомбо эх дэглэлт) 1951 он 
*&quot;Ардын баяр&quot; |чуулбар|, &quot;Малчин&quot;, &quot;Дөрвөд&quot; бүжиг 1952 он
* &quot;Торгууд&quot; (Радгаа эх дэглэлт) 1952 он 
*Буриад, Зүүн Монголын бүжгийн чуулбар 1953 он 
* &quot;Баруун монгол бүжгийн чуулбар&quot; (Лувсангомбо эх дэглэлт) 1954 он
* &quot;Говийн залуус&quot; (Гүрбазар) 1954 он
* &quot;Эрийн гурван наадам&quot; (Ц.Сэвжидийн дэглэлт) 1955 он
* &quot;Охидын уянга&quot; 1968 он 
*&quot;Охид&quot; 1971 он 
* &quot;Жалам хар&quot; (Ц.Сэвжидийн дэглэлт) 1972 он 
* &quot;Аягатай бүжиг&quot; (Ц.Сэвжидийн дэглэлт) 1981 он 
зэрэг 60 гаруй бүжгийн хөгжим 

=== Дуу ===
* &quot;Миний ээж&quot; (А.Дандий-Ядам) 
*&quot;Малчин&quot; (Д.Авирмэд) 1950 он
* &quot;Д.Сүхбаатарын магтуу&quot; 1951 он
* &quot;Намын тухай дуу&quot; (Ч.Лхамсүрэн) 1954 он
* &quot;Хэрлэн&quot; (Д.Лувсаншарав) 1957 он
* &quot;Наран дурьтгал эх орон&quot; (Ш.Дашдооров) 1974 он
* &quot;Саальчин бүсгүй&quot; (Л.Дагвадорж) 1975 он
* &quot;Энхийн саруул өргөө&quot; (С.Сүрэнжав) 1983 он
* &quot;Миний сайхан ээж&quot; (Ч.Чимэд) 

{{DEFAULTSORT:Чойдог, Эрэгзэнгийн}}
[[Ангилал:Монголын хөгжмийн зохиолч]]
[[Ангилал:Хөгжмийн багш]]
[[Ангилал:Монгол Улсын Төрийн шагналтан]]
[[Ангилал:Монгол улсын урлагийн гавьяат зүтгэлтэн]]
[[Ангилал:ЗХУ-ын их сургуулийн төгсөгч]]
[[Ангилал:Улаанбаатарын хүн]]
[[Ангилал:Монголчууд]]
[[Ангилал:1926 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1988 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>egec91932wz83jztcj5ygqqua3wz0dc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707310</id>
      <parentid>707308</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:58:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Avirmed Batsaikhan</username>
        <id>53733</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9915" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name         = Эрэгзэнгийн Чойдог
| image        = Эрэгзэнгийн Чойдог.jpg
| caption      = 
| birth_year   = {{birth date|1926|10|10}}
| birth_place  = [[БНМАУ]], [[Улаанбаатар]]
| death        = {{death date and age|1988|07|07|1926|10|10}}
| nationality  = [[Монгол үндэстэн]]
|citizenship   = {{flag|Монгол}}
| occupation   = Хөгжмийн зохиолч
| agent        = 
| alma_mater   = [[Пётр Чайковский|П.И.Чайковскийн]] нэрэмжит Москвагийн хөгжмийн консерватори
| spouseэхнэр  = Ж.Цэгмэд &lt;br /&gt; Климова Клавдия Гавриловна
| children     = 2
}}

'''Эрэгзэнгийн Чойдог''' (1926 - 1988) нь [[Монгол Улс]]ын [[Төрийн шагнал|төрийн шагналт]], [[Урлагийн Гавьяат Зүтгэлтэн|Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн]], хөгжмийн зохиолч юм.

== Намтар ==

Э.Чойдог 1926 оны аравдугаар сарын 10-нд [[Улаанбаатар]] хотод мэндлэхэд эцэг Цагаан, эх Эрэгзэн нь Батчулуун гэж нэр хайрласан гэдэг. Гэвч багадаа хүндээр өвдөхөд нэгэн лам нэр нь хүндэдсэн гэх “онош” тавьж солиулсан аж. (Энэ нэрийг хожим ууган хүүдээ өгсөн) Бага насанд нь аав нь өнгөрсөн тул ээжээрээ овоглосон байна.

1937 онд Дотоод яамны бага сургууль байгуулагдахад элсэн орсон. 1940-1942 онд Уран сайхны сургуульд (одоогийн [[Хөгжим Бүжгийн Коллеж|Хөгжим бүжгийн коллеж]]) сурч, Улсын төв театрт 1949 он хүртэл хөгжимчнөөр ажиллаад 1952 он хүртэл [[Дорнод]] аймгийн театрт хөгжмийн багш хийжээ. Үүний дараа [[Улсын дуурь бүжгийн эрдмийн театр|Улсын хөгжмийн драмын театр]]т хөгжимчнөөр ажиллаж байгаад 1953-1956 онд Улсын ардын дуу бүжгийн чуулгад уран сайхны удирдагч болж 1961 он хүртэл Москвагийн хөгжмийн их сургуулийн хөгжмийн зохиолчийн ангид М.Чулаки багшийн удирдлага дор суралцсан байна.

Ийн [[Ховд]] аймгийн театрт жил гаруй хөгжмийн багш хийж, ЗХУ-д диплом хамгаалаад Дорнод аймгийн Хөгжимт драмын театрт 1967 он хүртэл ажилласан аж. Улсын ардын дуу, бүжгийн чуулгад 1981 он хүртэл удирдаач хийж, 1981-1988 онд [[Дархан]] хотын “Залуучууд” театрт хөгжмийн багшаар ажилласан байна. 

== Шагнал ==
* 1976 онд [[Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн]] цол
* 1986 онд &quot;Мөнгөн залаа&quot; балет, &quot;Найрамдал&quot; симфони удиртгал, &quot;Монголын сайхан орон&quot; баримтат киноны хөгжмөөр [[Төрийн шагнал]] хүртсэн.

== Бүтээлүүд ==
“Монголын сайхан орон” баримтат киног 1961 онд [[Ардын хувьсгал]]ын 40 жилийн ойд зориулан [[Монгол кино үйлдвэр|&quot;Монгол кино&quot; үйлдвэр]], БНАГУ-ын “Дефа” кино үйлдвэртэй хамтран бүтээжээ. Энэ киноны хөгжим нь бие даасан симфони зохиолтой эн тэнцэхүйц шилдэг туурвил бөгөөд Э.Чойдогийн төрийн шагнал хүртсэн бүтээлийнх нь нэг нь юм. 

=== Дуурь, хөгжимт драм ===
* &quot;Эрдэнийн Дорж&quot; 1950 он
* &quot;Алтан ай&quot; 1950 он
* &quot;Ариунзул’ дуурь&quot; 1966 он
* &quot;Хаш цагаан өргөө&quot; 1981 он
* &quot;Дөшин жирмийнхэн&quot;

=== Бүжгэн жүжиг ===
* &quot;Шарилжин дундах цэцэг&quot; (Ч.Нацагдоржийн зохиол) 1965 он
* &quot;Мөнхийн найрамдал&quot;  1968 он
* &quot;Хөгжмийн эгшиг&quot; 1973 он
* &quot;Мөнгөн залаа&quot; 1979 он 
*&quot;Чойжид дагина&quot; 

=== Хөгжмийн бүтээл === 
* &quot;Монголын тал&quot; симфони чуулбар 1954 он
* &quot;Хөдөлмөрийн нэг өдөр&quot; симфони чуулбар 1958 он
* &quot;Ардын баяр&quot; удиртгал 1962 он
* &quot;Найрамдал&quot; удиртгал 1962 он
* &quot;Бүжгийн чуулбар&quot; 1974 он
* &quot;Улаанбаатарын өглөө&quot; симфони найраглал 1975 он
* &quot;Шивээ хиагтын ялалт&quot; удиртгал 1986 он

=== Киноны хөгжим ===
* &quot;Монголын сайхан орон&quot; баримтат кино 1961 он
* &quot;[[Хүргэн хүү]]&quot; УСК 1970 он
* &quot;[[Дайсны цэргүүдээ сонсоцгоо!]]&quot; УСК 1971 он
* &quot;[[Эх бүрдийн домог]]&quot; УСК 1973 он
* &quot;[[Нар хиртсэн жил]]&quot; УСК 1974 он
* &quot;[[Загийн алим]]&quot; УСК 1976 он
* &quot;[[Таван одот тугийн эзэд]]&quot; баримтат кино 1977 он
* &quot;[[Туулсан зам]]&quot; баримтат кино  1981 он

=== Ардын хөгжимд зориулсан бүтээл ===
* &quot;Ардын дууны цоморлиг&quot; 1955 он
* Монголын ардын дууны сэдэвт удиртгал 1962 он
* &quot;Хөдөө нутгийн үзэсгэлэн&quot; удиртгал 1985 он
* &quot;Нарлаг эх орон&quot; чуулбар 1985 он
* &quot;Хүлгийн хурдаар&quot; удиртгал 1987 он

=== Цөөхүүл хөгжмийн бүтээл ===
* Монгол бүжиг 1950 он
* Төгөлдөр хуурын прелюди 1958 он
* Монгол ардын 3 дуу төгөлдөр хууртай 1958 он
* Хийлийн гоцлол төгөлдөр хууртай 1959 он
* Велончель(морин хийл) гоцлол төгөлдөр хууртай 1960 он
* Хийлийн гоцлол төгөлдөр хууртай 1961 он
* Төгөлдөр хуурийн 4 перлюди 1961 он
* Чавхдаст хөгжмийн дөрвөл (4 ангитай) 1961 он
* Төгөлдөр хуурт зориулсан хувилбар аяз 1962 он
* Ятга хуучирын аяз 1963 он
* Чавхдаст хөгжмийн гурвал 1964 он
* Үндэсний цөөхүүлд зориулсан дөрвөл аяз 1960-1970 он
* Шудрага гоцлол төгөлдөр хууртай 1971 он
* Mорин хуурын гоцлол 1971 он
* Ёочингын гоцлол төгөлдөр хууртай 1978 он
* Морин хуурын гоцлол ардын найрал хөгжимтэй 1979 он
* Ардын дууны найрууллага ардын цөөхүүл хөгжимд 1983 он
* Mорин хуурын чуулга төгөлдөр хууртай 1985 он
* &quot;Хөгжилын зам&quot; ардын хөгжмийн цөөхүүл 1986 он
* Ятгын чуулганд зориулсан аяз төгөлдөр хуурын прелюди 1986 он

=== Бүжгийн хөгжим ===
* Молдав, Орос, Болгар, Польш, Унгар, Гүрж, Барга бүжиг 1950 он 
*Солонгос, Дорно зүгийн, Үзэмчин, &quot;Баатруудын бүжиг&quot;, &quot;Эсгийчин&quot; 1951 он 
*&quot;Халх&quot; (Лувсангомбо эх дэглэлт) 1951 он 
*&quot;Ардын баяр&quot; |чуулбар|, &quot;Малчин&quot;, &quot;Дөрвөд&quot; бүжиг 1952 он
* &quot;Торгууд&quot; (Радгаа эх дэглэлт) 1952 он 
*Буриад, Зүүн Монголын бүжгийн чуулбар 1953 он 
* &quot;Баруун монгол бүжгийн чуулбар&quot; (Лувсангомбо эх дэглэлт) 1954 он
* &quot;Говийн залуус&quot; (Гүрбазар) 1954 он
* &quot;Эрийн гурван наадам&quot; (Ц.Сэвжидийн дэглэлт) 1955 он
* &quot;Охидын уянга&quot; 1968 он 
*&quot;Охид&quot; 1971 он 
* &quot;Жалам хар&quot; (Ц.Сэвжидийн дэглэлт) 1972 он 
* &quot;Аягатай бүжиг&quot; (Ц.Сэвжидийн дэглэлт) 1981 он 
зэрэг 60 гаруй бүжгийн хөгжим 

=== Дуу ===
* &quot;Миний ээж&quot; (А.Дандий-Ядам) 
*&quot;Малчин&quot; (Д.Авирмэд) 1950 он
* &quot;Д.Сүхбаатарын магтуу&quot; 1951 он
* &quot;Намын тухай дуу&quot; (Ч.Лхамсүрэн) 1954 он
* &quot;Хэрлэн&quot; (Д.Лувсаншарав) 1957 он
* &quot;Наран дурьтгал эх орон&quot; (Ш.Дашдооров) 1974 он
* &quot;Саальчин бүсгүй&quot; (Л.Дагвадорж) 1975 он
* &quot;Энхийн саруул өргөө&quot; (С.Сүрэнжав) 1983 он
* &quot;Миний сайхан ээж&quot; (Ч.Чимэд) 

{{DEFAULTSORT:Чойдог, Эрэгзэнгийн}}
[[Ангилал:Монголын хөгжмийн зохиолч]]
[[Ангилал:Хөгжмийн багш]]
[[Ангилал:Монгол Улсын Төрийн шагналтан]]
[[Ангилал:Монгол улсын урлагийн гавьяат зүтгэлтэн]]
[[Ангилал:ЗХУ-ын их сургуулийн төгсөгч]]
[[Ангилал:Улаанбаатарын хүн]]
[[Ангилал:Монголчууд]]
[[Ангилал:1926 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1988 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>psk47uwh1vtm77zxkud7wsbhekvtdtz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ерөө гүнж</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73302</id>
    <revision>
      <id>707244</id>
      <parentid>536180</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:49:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1063" xml:space="preserve">'''Ерөө гүнж''' бол [[Хубилай хаан]]ы хатан Чабигаас төрсөн. Түүнийг [[Онгуд]] аймгийн [[Айбуха хүргэн]]д өгчээ. Айбуха хүргэн бол [[Буюуха хүргэн]]ий хүү юм. Ерөө гүнжээс [[Кургуз хүргэн]], Есөнхаймыш, Алиба, Шухунанду нар төржээ. Ерөө гүнжийг нас барсны хойно '''Хааны охин Чи улсын их эгчмэд гүнж''' гэж өргөмжлөөд, мөн дараа нь '''Жао улсын их эгчмэд гүнж''' хэмээн тодотгон цоллосон байна.   

==Холбоотой мэдээлэл==
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]]
* [[Айбуха хүргэн]]
* [[Кургуз хүргэн]]

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:14-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>sptqd3032rykfgd7iprpbwll7ta9se5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707325</id>
      <parentid>707244</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T08:17:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/202.126.88.129|202.126.88.129]] ([[User talk:202.126.88.129|Яриа]]) хэрэглэгчийн 707244 засварыг цуцлах</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1078" xml:space="preserve">'''Ерөө гүнж''' бол [[Хубилай хаан]]ы татвар эмээс нь төрсөн охин юм. Түүнийг [[Онгуд]] аймгийн [[Айбуха хүргэн]]д өгчээ. Айбуха хүргэн бол [[Буюуха хүргэн]]ий хүү юм. Ерөө гүнжээс [[Кургуз хүргэн]], Есөнхаймыш, Алиба, Шухунанду нар төржээ. Ерөө гүнжийг нас барсны хойно '''Хааны охин Чи улсын их эгчмэд гүнж''' гэж өргөмжлөөд, мөн дараа нь '''Жао улсын их эгчмэд гүнж''' хэмээн тодотгон цоллосон байна.   

==Холбоотой мэдээлэл==
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]]
* [[Айбуха хүргэн]]
* [[Кургуз хүргэн]]

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:14-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>7e4yfxhd8gn1v2g0vq4p1lxwwfyk280</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Улужин</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73767</id>
    <revision>
      <id>707245</id>
      <parentid>537657</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:50:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1319" xml:space="preserve">'''Улужин''' ([[хятадаар]]:吾魯真; [[пиньинь]]:Wú lǔ zhēn)бол [[Хиад Боржигин]] овгийн [[Хубилай хаан]]ы хатан Чабигаас төрсөн юм. Түүнийг [[Юань улсын судар|Юань улсын судрын]] '''Гүнжийн илтгэл шастир'''т зөвхөн нэр ба богино намтарыг дурдсан байдаг. Улужин гүнжийг [[Ихирэс]] аймгийн [[Буту хүргэн|Буту хүргэний]] жич хүү '''Буха хүргэнд''' өгчээ. Үр хүүхэд гарсан эсэх нь тодорхойгүй. Буха хүргэний өвөг эцэг '''Сурха хүргэн''' бол [[Хүчү|Хүчү хан хөвүүний]] охин [[Аньту гүнж]]тэй, ах Суранха хүргэн нь [[Мангала|Мангала вангийн]] охин [[Нүгүрүн гүнж]]тэй гэрлэсэн.

==Холбоотой мэдээлэл==
* [[Хубилай хаан]]
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]]

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>04x3wmr4srxt4n7ai9teikt9cmwisj7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707326</id>
      <parentid>707245</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T08:18:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/202.126.88.129|202.126.88.129]] ([[User talk:202.126.88.129|Яриа]]) хэрэглэгчийн 707245 засварыг цуцлах</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1324" xml:space="preserve">'''Улужин''' ([[хятадаар]]:吾魯真; [[пиньинь]]:Wú lǔ zhēn)бол [[Хиад Боржигин]] овгийн [[Хубилай хаан]]ы татвар эмээс төрсөн охин юм. Түүнийг [[Юань улсын судар|Юань улсын судрын]] '''Гүнжийн илтгэл шастир'''т зөвхөн нэр ба богино намтарыг дурдсан байдаг. Улужин гүнжийг [[Ихирэс]] аймгийн [[Буту хүргэн|Буту хүргэний]] жич хүү '''Буха хүргэнд''' өгчээ. Үр хүүхэд гарсан эсэх нь тодорхойгүй. Буха хүргэний өвөг эцэг '''Сурха хүргэн''' бол [[Хүчү|Хүчү хан хөвүүний]] охин [[Аньту гүнж]]тэй, ах Суранха хүргэн нь [[Мангала|Мангала вангийн]] охин [[Нүгүрүн гүнж]]тэй гэрлэсэн.

==Холбоотой мэдээлэл==
* [[Хубилай хаан]]
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]]

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>b5h3hoesz3g2a8nkpnl7ssuz2udx6m2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Чалун</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73771</id>
    <revision>
      <id>707246</id>
      <parentid>537670</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:51:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="880" xml:space="preserve">'''Чалун гүнж''' (хятадаар:茶倫; пиньинь:Chá lún) бол [[Хиад Боржигин]] овгийн [[Хубилай хаан|Хубилай хааны]] охин.Эх нь Чаби хатан. [[Ихирэс]]ийн [[Буту хүргэн]]ий хүү '''Тэлигань хүргэн'''ий хатан. Хожим нь Чалун гүнжийг нас барсны дараа '''Чан улсын их эгчмэд гүнж (昌国大长公主)''' гэж нэхэн өргөмжлөв. Үр хүүхэдгүй.

==Холбоотой өгүүлэл==
* [[Хубилай хаан]] 
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]]

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>h16xmqfxqg627p7jkbf822iumanvwg8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707327</id>
      <parentid>707246</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T08:19:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/202.126.88.129|202.126.88.129]] ([[User talk:202.126.88.129|Яриа]]) хэрэглэгчийн 707246 засварыг цуцлах</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="850" xml:space="preserve">'''Чалун гүнж''' (хятадаар:茶倫; пиньинь:Chá lún) бол [[Хиад Боржигин]] овгийн [[Хубилай хаан|Хубилай хааны]] охин. [[Ихирэс]]ийн [[Буту хүргэн]]ий хүү '''Тэлигань хүргэн'''ий хатан. Хожим нь Чалун гүнжийг нас барсны дараа '''Чан улсын их эгчмэд гүнж (昌国大长公主)''' гэж нэхэн өргөмжлөв. Үр хүүхэдгүй.

==Холбоотой өгүүлэл==
* [[Хубилай хаан]] 
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]]

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>1n2uwi4yitb18wqx5m0r4om6nllkm5b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Нангиажин</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73783</id>
    <revision>
      <id>707249</id>
      <parentid>537691</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:54:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1652" xml:space="preserve">'''Нангиажин гүнж''' ([[хятадаар]]:囊家真) бол Хубилай хаан ба Чаби хатны дундаас төрсөн бөгөөд [[Хонгирад]] аймгийн Уручин, Төмөр, Манзитай нартай ээлж дараалан гэрлэж байсан. Анхны нөхөр '''Уручин хүргэн''' нь [[Өлзий гүнж]]ийг өөд болсны дараа түүнийг хатнаа болгов. 1277 онд хан хөвүүдийн бослого гарахад Уручингийн дүү '''Зургаадай ноён''' бослого гаргаж ах Уручин хүргэнийг хөнөөсөн. Зургаадай ноёны цэргийн бослого дарагдсаны дараа Уручингийн дүү '''Төмөр хүргэнд''' очив. 1290 онд Төмөр хүргэн өнгөрсөний дараа Төмөрийн дүү '''Манзитай хүргэнд''' очив. Нангиажин гүнжийг өөд болсны дараа [[Өлзийт Төмөр хаан|Өлзийт хааны]] зарлигаар Манзитай хүргэнд [[Чингим|Чингим хунтайжийн]] охин [[Нангабула гүнж|Нангабула гүнжтэй]] ураглуулсан. 

==Холбоотой өгүүлэл==
* [[Хубилай хаан]]
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]] 

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:14-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>rm08ujoy8q0zvyj71wvb7k5xdcvlspt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707329</id>
      <parentid>707249</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T08:21:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/202.126.88.129|202.126.88.129]] ([[User talk:202.126.88.129|Яриа]]) хэрэглэгчийн 707249 засварыг цуцлах</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1614" xml:space="preserve">'''Нангиажин гүнж''' ([[хятадаар]]:囊家真) бол [[Хубилай хаан]]ы охин бөгөөд [[Хонгирад]] аймгийн Уручин, Төмөр, Манзитай нартай ээлж дараалан гэрлэж байсан. Анхны нөхөр '''Уручин хүргэн''' нь [[Өлзий гүнж]]ийг өөд болсны дараа түүнийг хатнаа болгов. 1277 онд хан хөвүүдийн бослого гарахад Уручингийн дүү '''Зургаадай ноён''' бослого гаргаж ах Уручин хүргэнийг хөнөөсөн. Зургаадай ноёны цэргийн бослого дарагдсаны дараа Уручингийн дүү '''Төмөр хүргэнд''' очив. 1290 онд Төмөр хүргэн өнгөрсөний дараа Төмөрийн дүү '''Манзитай хүргэнд''' очив. Нангиажин гүнжийг өөд болсны дараа [[Өлзийт Төмөр хаан|Өлзийт хааны]] зарлигаар Манзитай хүргэнд [[Чингим|Чингим хунтайжийн]] охин [[Нангабула гүнж|Нангабула гүнжтэй]] ураглуулсан. 

==Холбоотой өгүүлэл==
* [[Хубилай хаан]]
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]] 

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:14-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>d89qiacs3e2yrep1q4718kz7d77toe4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Өлзий гүнж</title>
    <ns>0</ns>
    <id>74064</id>
    <revision>
      <id>707247</id>
      <parentid>538369</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:52:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1939" xml:space="preserve">'''Өлзий гүнж'''&lt;ref&gt;Тухайн цагт Өлзий гэсэн Монгол нэрийг хятад ханзаар 完泽-Wán zé гэж бичдэг нь нэгэнт тогтоогдсон асуудал юм. &lt;/ref&gt;([[хятадаар]]:完泽; [[пиньинь]]:Wán zé) бол [[Юань улс]]ын [[Хубилай хаан]]ы охин юм.Эх нь Чаби. [[Хонгирад]]ын [[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|Лу ван]] '''Улужин хүргэн'''ий анхны эхнэр. Өлзий гүнж нь түүнд [[Шилийндалай хатан|Шилийндалай]] нэрт нэгэн охин төрүүлсэн. Энэ охин нь хожим үеэл ах [[Чингим|Чингим тайжийн]] хүү [[Өлзийт Төмөр хаан|Өлзийт Төмөр хаантай]] гэрлэж, [[Даш хунтайж|Даш]] хэмээх нэг хүү төрүүлжээ. Өлзий гүнжийг өнгөрсөний дараа Улужин хүргэн түүний бас нэг дүү [[Нангиажин|Нангиажин гүнжтэй]] гэрлэсэн. Өлзий гүнжид '''Лу улсын эгчмэд гүнж''' цол хүртээсэн байдаг. 

==Гэр бүл==
* Эцэг: [[Хубилай хаан]]
* Ах: [[Чингим]] [[хунтайж]]
* Хүргэн:[[Өлзийт Төмөр хаан]]
* Нөхөр:'''Улучин хүргэн'''
* Охин:[[Шилийндалай хатан]]
* Зээ хүү: [[Даш хунтайж]]

==Холбоотой өгүүлэл==
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]]
* [[Нангиажин|Нангиажин гүнж]]

==Эшлэл==

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>lnuw8b7e18p96jdlj4j3qt2fvcwt2gf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707248</id>
      <parentid>707247</parentid>
      <timestamp>2022-08-04T14:52:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.88.129</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1940" xml:space="preserve">'''Өлзий гүнж'''&lt;ref&gt;Тухайн цагт Өлзий гэсэн Монгол нэрийг хятад ханзаар 完泽-Wán zé гэж бичдэг нь нэгэнт тогтоогдсон асуудал юм. &lt;/ref&gt;([[хятадаар]]:完泽; [[пиньинь]]:Wán zé) бол [[Юань улс]]ын [[Хубилай хаан]]ы охин юм. Эх нь Чаби. [[Хонгирад]]ын [[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|Лу ван]] '''Улужин хүргэн'''ий анхны эхнэр. Өлзий гүнж нь түүнд [[Шилийндалай хатан|Шилийндалай]] нэрт нэгэн охин төрүүлсэн. Энэ охин нь хожим үеэл ах [[Чингим|Чингим тайжийн]] хүү [[Өлзийт Төмөр хаан|Өлзийт Төмөр хаантай]] гэрлэж, [[Даш хунтайж|Даш]] хэмээх нэг хүү төрүүлжээ. Өлзий гүнжийг өнгөрсөний дараа Улужин хүргэн түүний бас нэг дүү [[Нангиажин|Нангиажин гүнжтэй]] гэрлэсэн. Өлзий гүнжид '''Лу улсын эгчмэд гүнж''' цол хүртээсэн байдаг. 

==Гэр бүл==
* Эцэг: [[Хубилай хаан]]
* Ах: [[Чингим]] [[хунтайж]]
* Хүргэн:[[Өлзийт Төмөр хаан]]
* Нөхөр:'''Улучин хүргэн'''
* Охин:[[Шилийндалай хатан]]
* Зээ хүү: [[Даш хунтайж]]

==Холбоотой өгүүлэл==
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]]
* [[Нангиажин|Нангиажин гүнж]]

==Эшлэл==

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>6zqbh0qpcw69i054me6ew9dq6103h2k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707328</id>
      <parentid>707248</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T08:20:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Megzer</username>
        <id>20491</id>
      </contributor>
      <comment>эх сурвалж тодорхойгүй.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1920" xml:space="preserve">'''Өлзий гүнж'''&lt;ref&gt;Тухайн цагт Өлзий гэсэн Монгол нэрийг хятад ханзаар 完泽-Wán zé гэж бичдэг нь нэгэнт тогтоогдсон асуудал юм. &lt;/ref&gt;([[хятадаар]]:完泽; [[пиньинь]]:Wán zé) бол [[Юань улс]]ын [[Хубилай хаан]]ы охин юм. [[Хонгирад]]ын [[Юань улсын төрлийн вангуудын жагсаалт|Лу ван]] '''Улужин хүргэн'''ий анхны эхнэр. Өлзий гүнж нь түүнд [[Шилийндалай хатан|Шилийндалай]] нэрт нэгэн охин төрүүлсэн. Энэ охин нь хожим үеэл ах [[Чингим|Чингим тайжийн]] хүү [[Өлзийт Төмөр хаан|Өлзийт Төмөр хаантай]] гэрлэж, [[Даш хунтайж|Даш]] хэмээх нэг хүү төрүүлжээ. Өлзий гүнжийг өнгөрсөний дараа Улужин хүргэн түүний бас нэг дүү [[Нангиажин|Нангиажин гүнжтэй]] гэрлэсэн. Өлзий гүнжид '''Лу улсын эгчмэд гүнж''' цол хүртээсэн байдаг. 

==Гэр бүл==
* Эцэг: [[Хубилай хаан]]
* Ах: [[Чингим]] [[хунтайж]]
* Хүргэн:[[Өлзийт Төмөр хаан]]
* Нөхөр:'''Улучин хүргэн'''
* Охин:[[Шилийндалай хатан]]
* Зээ хүү: [[Даш хунтайж]]

==Холбоотой өгүүлэл==
* [[Их Монгол улсын хаадын гүнж нарын жагсаалт]]
* [[Нангиажин|Нангиажин гүнж]]

==Эшлэл==

[[Ангилал:13-р зуунд төрсөн]]
[[Ангилал:13-р зуунд өнгөрсөн]]
[[Ангилал:Боржигин]]
[[Ангилал:Монголын гүнж]]</text>
      <sha1>4ecjqvplizaeywf615s3xxbs3y987yv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Клод Моне</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82643</id>
    <revision>
      <id>707314</id>
      <parentid>690100</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T06:41:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Avirmed Batsaikhan</username>
        <id>53733</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9630" xml:space="preserve">[[File:Claude Monet 1899 Nadar crop.jpg|thumbnail|right|[[Надар]]ын авсан Клод Монегийн гэрэл зураг, (1899 он)]]
[[Файл:Claude Monet, Impression, soleil levant.jpg|250px|thumbnail|right|Клод Моне. ''Сэтгэгдэл. Мандах наран.'' 1875 он. [[Мармоттан-Моне музей]], [[Парис]]]]
'''Клод Моне''' (франц:-Oscar-Claude Monet;* [[1840 он]]ы [[11 сарын 14|11 сарын сарын 14]]-нд [[Парис]]т; † [[1926 он]]ы [[12 сарын 5|арванхоёрдугаар сарын 5]]-нд [[Живерни]]д, төрөхдөө ''Оскар-Клод Моне'') -францын зураач, [[импрессионизм]]ын эцэг. Импрессионизмыг түүний “Сэтгэгдэл. Мандах наран” гэсэн бүтээлийн нэрнээс үүдэлтэй гэж үздэг. XIX зууны сүүлээс XX зууны Францад үүссэн импрессионизм гадаад ертөнцөөс төрсөн сэтгэгдлүүдийг тусган харуулах, орчин тойрноо байгаагаар нь бичиж, зурдгаараа онцлогтой гэж урлаг судлаачид хэлдэг. Клод Монегоос өмнө хэн ч хэзээ ч ногоон навчис дээрх гэрэл сүүдрийн тоглолт, үүлсийн гайхамшигт хэлбэр, хэн нэгний зурвасхан инээмсэглэлийг дуу алдаж, гайхмаар яг тэр агшинд нь зогсоон дүрсэлж чадаагүй юм.

== Намтар ==
Зураач 1840 оны [[11 сарын 14]]-нд талх баригч Клод-Адольф Моне, дуучин Луиза-Жюстин Одрегийн гэр бүлд Францын Парис хотноо мэндэлжээ. Хүүг таван настай байхад гэр бүл нь ахиу мөнгө олохоор Нормандын Гавр хотноо шилжин суурьшсан байна. Тухайн үед эцэг нь хүүгээ мухлагийнх нь бизнесийг үргэлжлүүлнэ гэж бодож байсан ч Клод худалдаа сонирхсонгүй. Орон нутгийн коллежид суралцаж байхдаа шог зураг зурах хорхойтой болж. Хүү багш нараа шоглож зурсныхаа шанд таагүй байдалтай нүүр тулж байсан ч шантарсангүй. Аав, ээж нь хүүгийнхээ хүслийг хорьсонгүй, зурах дуртай нагац эгч нь хөрөнгө санхүүгээр дэмжиж байлаа. 15 насандаа тэр Гавр хотноо сайн шог зураач гэсэн алдартай болжээ.  

1860 онд Моне цэрэгт татагдаж Алжирт очоод ходоодны халдварт өвчин тусч хамаатан эгчийн санхүүгийн тусламжтайгаар цэргийн албанаас чөлөөлөгдөж жилийн дараа гэртээ иргэж иржээ.  

Моне их сургуульд Урлагийн факультетэд элсэн орсон боловч тэнд давамгайлж байсан уран зургийн арга барил түүний урамыг хугалсан байна. Сургуулиа орхиод удалгүй тэрээр Чарльз Глейрийн зохион байгуулсан зургийн урланд оржээ. Студид байхдаа тэрээр Огюст Ренуар, Альфред Сисли, Фредерик Базилл зэрэг үе тэнгийн уран бүтээлчидтэй танилцсан байна.  

1866 онд зурсан Камилла Донсиерийн хөрөг (&quot;Камилл, эсвэл ногоон даашинзтай эмэгтэйн хөрөг&quot;) Моне-д алдар нэр авчирсан юм. Камилла 1870 оны 6 дугаар сарын 28-нд алдарт зураачийн эхнэр болжээ. Тэд Жан (1867), Мишель (1878 оны 3-р сарын 17) гэсэн хоёр хүү төрүүлсэн байна.  

1870 онд [[Франц-Пруссын дайн]] эхэлсний дараа Моне Англи руу явж, Жон Констебль, Уильям Тернер нарын бүтээлүүдтэй танилцжээ. 1871 оны хавар Монегийн бүтээлийг Хатан хааны академийн үзэсгэлэнд оролцохыг зөвшөөрөөгүй байна. 1871 оны 5 дугаар сард тэрээр Нидерландын Заандам хотод амьдрахаар Лондонг орхин очиж хорин таван зураг зурсан байна.  

Алдарт зураач [[Эжен Буден]]тэй танилцаагүй бол хүүгийн хувь тавилан хэрхэх байсныг таахад бэрх. Хүү шог зургаа зардаг талхны газарт энэ агуу хүнтэй уулзжээ. Зурах дуртай хөвгүүнийг харсан даруйдаа дэргэд нь ирсэн агуу зураач ''«Таны зураг сонирхолтой, хөнгөхөн, ухаалаг учраас би харах дуртай. Та бол их авьяастай. Төд удалгүй та шог зургаас залхана. Байгалийг зурах хэрэгтэй. Тэнгэр, тэнгис, амьтан, хүмүүс, мод... бурхан тэднийг яаж бүтээсэн яг тэр хэвээр нь, агаар, гэрэлтэй нь зурах хэрэгтэй»'' хэмээн хэлсэн гэдэг. Тэр үед Будений гэрэл гэгээ, нарны туяагаар амилуулсан тэнгисийн зураг Клодод таалагддаггүй байв. Залуу удаан хугацааны турш байгалийн зураг зурахаас татгалзаж байсан ч багшийнхаа ятгалгаар Гавер хотынхоо зүүн хойд хэсэгт байрлах Рюэлльд очжээ. Багштайгаа өнгөрүүлсэн тэр мөчөө Клод Моне “Буден багш зургийн тавиураа байрлуулаад уран бүтээлээ туурвиж эхэллээ. Яг тэр агшинд би уран зураг гэж юу болохыг жинхэнэ утгаар нь мэдэрсэн. Буденд тэр үед л чин зүрхнээсээ талархсан шүү. Зураач болох суурийг минь тавьсан хүн дээ” гэж дурссан нь бий. 

Клод Монегийн “Рюэлль руу харсан нь” гэсэн нэртэй анхны зураг нь Будений байгалийн зурагтай тун төстэй. Түүнээс хойш олон жилийн дараа Моне багшдаа “Би жинхэнэ утгаар нь байгалийг ойлгож байна. Тэр хэрээрээ дурлан, хайрлах болов. Та бол миний байгалийг харахад тусалсан, ойлгож, мэдрэхэд чиглүүлсэн анхны багш” хэмээн бичиж байж.

Моне хачирхалтай уран зөгнөлийг дүрслэхийн эсрэг байсан ч бодит байдлыг гэрэл зураг шиг /реалист/ тусгах гэж оролдодгүй байсан. Хөнгөн нарны туяа, хурц нарны гэрэл, сүүдрийн тоглоом түүний хожмын бүх бүтээлд байдаг. Тэрээр амьдралынхаа сүүлийн жилүүдийг цэцэрлэг, гүүр, цөөрөм болон хүрээлэн буй орчны бусад зүйлийг дүрслэн тосгоны байшинд өнгөрөөжээ.

Клод Моне 1926 оны 12 дугаар сарын 5-нд 86 насандаа Живерни хотод уушгины хорт хавдраар нас барж, нутгийн сүмийн оршуулгын газарт оршуулжээ. 

== Оргил үе ==
[[Файл:Claude Monet - Woman with a Parasol - Madame Monet and Her Son - Google Art Project.jpg|thumb|Шүхэр барьсан эмэгтэй. Клод Моне ]]
1870-аад оныг Клод Монегийн уран бүтээлийн оргил үе байсан гэж үздэг. 

1872 онд &quot;Ражант дахь Регата&quot;, 1874 онд &quot;Далбаат завь&quot;, 1873 онд &quot;Ражант дахь зураачийн гүүр&quot;, 1874 онд &quot;Ражантын гүүр&quot; алдарт уран бүтээлүүдээ туурвижээ. 

== Цахим холбоос ==
{{Commonscat|Claude Monet}}
* {{DNB-Portal|11858345X|''Клод Моне''}}
* {{DDB|Person|11858345X|''Клод Моне''}}

{{DEFAULTSORT:Моне, Клод}}
[[Ангилал:Клод Моне| ]]
[[Ангилал:Францын уран зураач]]
[[Ангилал:Байгалийн уран зураач]]
[[Ангилал:Импрессионизмын уран зураач]]
[[Ангилал:Венецийн биенналед оролцогч]]
[[Ангилал:Парисын хүн]]
[[Ангилал:Францчууд]]
[[Ангилал:1840 онд төрсөн]]
[[Ангилал:1926 онд өнгөрсөн]]</text>
      <sha1>r4dv44rs79a7rhphbi7yli345d1h05a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Монголын нууц товчоо (симфони)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>120466</id>
    <revision>
      <id>707277</id>
      <parentid>707231</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T01:23:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ma Prem Turiya</username>
        <id>61120</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19418" xml:space="preserve">&quot;'''Монголын нууц товчоо'''&quot; VII симфонио Монголын анхны поп-рок гитарчин, ТШ, МУУГЗ хөгжмийн зохиолч [[Самбуугийн Баатарсүх]] 2007 онд бичжээ. Тэрээр энэхүү бүтээлээ &quot;Энэ бол яг л миний [[Цэнхэр залаа (ятгын гоцлол)|&quot;Цэнхэр залаа&quot;]] шиг зураглалтайгаа ороод ирсэн хөгжим байгаа юм&quot; гэдэг. Зохиогч &quot;Их хааны болоод монгол эр хүний эрч хүчний тухай ийм хөгжим байгаагүй&quot;, &quot;Залуу үе маань [[Монголын Нууц Товчоо|&quot;Монголын нууц товчоо&quot;]]-гоо энэ хөгжмөөс сонсог гэж бодсон&quot; хэмээжээ.     

== &lt;small&gt;''Симфонийн тухай зохиогчийн дурсамжаас''&lt;/small&gt; ==
Улсаас 1989 онд надад анх 13-р хороололд 2 өрөө байр өгсөн юм. Тэр байранд л юм даг. Би дөнгөж сэрэх л гэж байсан. Унтаа сэрүүний зааг дээр энэ хөгжим зураглалтайгаа ороод ирсэн. Хөгжим дуусмагц босч мотивоо татсан, хар зураг л даа. Мотив татахад 30 орчим минут болсон. Симфони бичих техник ажиллагаа нь харин 14 хоног болсон шиг санаж байна. Тэгж их хурдан бүтсэн симфони байгаа юм, 9-10 минут л дуугардаг.   

Энэ симфони маань бүтэх хөрс суурь их олон жилийн явцад бүрэлдсэн юм байна гэж би боддог.   

Хорь хүрээгүй байхдаа нэг шөнө анхны аяа ([[Нүдэн нуур (дуу)|“Нүдэн нуур” дууны]] аяыг) сонссон. Хорьтойдоо гурван ангит анхны хөгжмөө ([[Цэнхэр залаа (гитарын гоцлол)|“Цэнхэр залаа” гитарын гоцлолоо]]) зүүдэндээ сонссон. Алтан үеийн багш нар маань намайг хөгжмийн сургуульд заавал сургах гэж их мэрийсэн. [[Зундуйн Хангал|Хангал]] найз маань ухааруулж, ойлгуулж, ятгаснаар хөгжмийн сургуульд явсан хүн шүү дээ, би чинь.

Монголын түүхийн сэдэв надад их ойр сэдэв. Би арван жилийн сургуульд байхдаа [[Цэндийн Дамдинсүрэн|Ц.Дамдинсүрэн]] гуайн хөрвүүлсэн “Монголын нууц товчоо”-г арван хэд уншсан, миний ширээний ном байсан гэж хэлж болно. 

1969 онд Алтан ургийн сүүлчийн хошуу ноён [[Наваан-Юндэн|Н.Наваан-Юндэнгийн]] шүлэг, [[Жигзавын Дорждагва|Ж.Дорждагвын]] ая &quot;Соёл-Эрдэнэ&quot; дууг [[Жамцын Бадраа|Ж.Бадраа]] багшийнхаа даалгавраар найруулж [[Соёл-Эрдэнэ (гитарын гоцлол)|гитарын гоцлол]] болгож тоглосны дараахан л “Цэнхэр залаа” зураглалтайгаа зүүдэнд орж ирсэн. 

1974 онд [[Эрхүү|Эрхүүгийн]] хэлний бэлтгэлд суух гэж хилийн дээс алхаад л нутгаа, эх орноо санах гэдгийг мэдэрч, ойлгож эхэлсэн дээ. 1975 оноос хөгжмийн боловсрол эзэмшихээр [[Екатеринбург|Свердловскийн]] консерваторт сурч эхэлсэн. Миний анхны магтуу “Миний Монгол” кантат. Энэ хөгжим маань [[Владимир Ильич Ленин|В.И.Лениний]] мэндэлсний 110 жилийн ойд зориулж [[Зөвлөлт Социалист Бүгд Найрамдах Холбоот Орос Улс|Бүх Холбоотын]] хэмжээнд хөгжмийн сургуулийн оюутан залуучуудын дунд зарласан уралдаанд тэргүүн байр эзэлсэн. Жич: &quot;Миний Монгол&quot; кантатыг бичихэд миний мэргэжлийн багш, зохиомжийн багш маань [[:ru:Биберган,_Вадим_Давидович|В.Д.Биберган]] багш байсан. Биберган багш [[Санкт-Петербург|Ленинград]] руу шилжсний дараа тэмцээн болсон. Миний мэргэжлийн багш [[:ru:Кобекин,_Владимир_Александрович|В.А.Кобекин]] багш болсон байсан. Кобекин багш &quot;Миний Монгол&quot; кантатын маань партитурыг тэр тэмцээнд явуулсан нь тэгж амжилт үзүүлсэн байсан.   

1979 оны сүүлээр байхаа, [[Москвагийн олимп|Москвагийн зуны ХХII олимпод]] зориулж Бүх Холбоотын хэмжээнд хөгжмийн залуу зохиолчдын дунд уралдаан зарласан. Манай сургуулийн багш нар нэрт хөгжмийн зохиолч [[:ru:Пахмутова,_Александра_Николаевна|А.Н.Пахмутоваг]] урьж сургуулийнхаа оюутнуудад зөвөлгөө өгүүлсэн. Москвагийн олимпод зориулж би &quot;Медвежонок&quot; нэртэй төгөлдөр хуурын бүтээл хийсэн. Тэр олимпын бэлгэ тэмдэг нь &quot;Миша&quot; нэртэй бамбарууш байлаа. Энэ хөгжим маань тэр уралдаанд бас тэргүүн шагнал хүртсэн. Спортын олон төрлөөр хичээллэж үзсэн болохоор спортод би өөрөө их элэгтэй л дээ. Жич: Би багаас хөл бөмбөг, хоккей, бокс, тэшүүр, сагсан бөмбөг зэрэг спортын олон төрлөөр хичээллэж уралдаан тэмцээнд орж байсан. Тэр үед цаг үе нь тийм байсан. Мэргэжлийнхэн арван жилийн сургуулиудаар явж хүүхдүүдийг биеийн тамирын секц дугуйланд сонгож аваад тэмцээн уралдаанд бэлдэж оруулдаг байсан юм. 1970 онд [[Монгол Улсын Их Сургууль|МУИС]]-ийн манай баг Сагсан бөмбөгийн улсын аварга болж, миний хувьд сагсан бөмбөгийн спортын мастерын болзол хангагдсан. 1970 онд бичсэн [[Золжаргал (гитарын гоцлол)|&quot;Золжаргал&quot; гитарын гоцлол]] маань спортод зориулсан миний анхны бүтээл, сагс тоглоход надад төрдөг байсан мэдрэмж.    

1982 онд би хөгжмийн сургууль төгсөөд 1985 он хүртэл [[Говь-Алтай аймаг|Говь-Алтай]] аймагт, АДБ-ийн “Алтай” чуулгад уран сайхны удирдагчаар ажилласан маань над шиг хот суурин газар өссөн хүнд бас их том туршлага болсон, хоёр дахь их сургууль болсон гэж боддог.   

1987-1989 онд Залуучуудын Соёлын Төвд намайг Залуу Хөгжмийн Зохиолчдын Нэгдлийн эрхлэгч-аргазүйчээр ажиллаж байхад [[Монгол кино үйлдвэр|Монгол Кино Үйлдвэрийн]] киноны хөгжмийн ерөнхий редактор [[Билэгийн Дамдинсүрэн|Б.Дамдинсүрэн]] багш намайг дуудаж [[“Мандухай цэцэн хатан” кино|“Мандухай цэцэн хатан”]] түүхэн киноны туслах редактороор ажиллуулсан нь манай алтан үеийн тэр агуу хүнээс суралцах боломж надад олдсон, их юм сурч авсан. 

1990 онд Ц.Чимэддоржийн цомнолоор [[Алтан ураг (симфони)|“Алтан ураг” III]] симфонио [[Зөвлөлт Холбоот Улс|ЗХУ]]-ын [[Иваново|Ивановод]] “Олон улсын Хөгжмийн зохиолчдын урлан”-д [[:ru:Беринский,_Сергей_Самуилович|С.С.Беринскийн]] удирдлагад бичсэн, бас нэг том сургууль болсон. 

1991 он гаргаад Б.Дамдинсүрэн багшийн, Монгол Кино Үйлдвэрийн (Монгол кино нэгдэл) киноны хөгжмийн ерөнхий редакторын үүрэгт ажлыг тодорхой шалгуурыг үндэслэн, Соёлын Яам, МХөЗЭХ-ны шийдвэрээр надад хүлээлгэж өгсөн. Кино үйлдвэрт би 1992 он гартал ажилласан, намайг тэнд байхад [[Мөнх тэнгэрийн хүчин дор|“Мөнх тэнгэрийн хүчин дор”]] гурван ангит түүхэн кино бүтэж, хөгжим нь редакторлогдсон. Энэ бас маш том туршлага болсон.  

1993 оны хавар, зун МУ-ын шинэ төрийн дуулал зохиох асуудал яригдаж, хөгжмийн уралдаан зарласан, заавал бич гэсэн үүрэг өгөгдсөн гэж ойлгож болно. Тэр уралдаан [[Улсын дуурь бүжгийн эрдмийн театр|Дуурийн театр]] дээр болж, уралдаанд миний бичсэн хөгжим түрүүлж, мөнгөн шагнал олгогдсон. Шалгаруулалтыг нууц нэрэн дор явуулсан. Миний нууц нэр “Болжмор” байсан. Энд нэг юмыг тодруулахад, болжмор их гоё дуутай амьтан, олуулаа жиргэхийг нь сонсохоор хөгжим шиг сонсогддог, оркестр шиг сонсогддог, надад л лав тэгж санагддаг юм. 

1997 онд Д.Банзрагчийн цомнол, Б.Баатарын найруулсан “Хүннү” теледуурийн хөгжмийн зохиолчоор ажилласан. Найруулагч Б.Баатар маань энэ бүтээлээрээ “Гоо марал” хүртсэн. 

2004 онд [[Америкийн Нэгдсэн Улс|АНУ]]-ын эрдэмтэн, судлаач [[:en:Jack_Weatherford|Жак Уэтерфордын]] бичсэн [https://book.mn/product/show/21864 “Өнөөгийн ертөнцийг үндэслэгч Чингис хаан”] ном гарч, 2005 онд [[Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага|НҮБ]]-ээс &quot;2006 оныг [[Их Монгол Улс]] байгуулагдсны 800 жилийн ойг дэлхий даяар тэмдэглэн өнгөрүүлэх&quot; талаар тусгай тогтоол гаргаж, 2006 онд манайхан бүгд л энэ түүхэн сэдвээр амьсгалж байлаа. 2006 оны энэ түүхэн үйл явдал надад их нөлөөлсөн байх.  

2007 он бол миний хувьд, ерөөсөө хөгжмийн зохиолчдын хувьд онцлог жил байсан, Монголын Хөгжмийн Зохиолчдын Холбоо үүсгэн байгуулагдсны 50 жилийн ойн жил байлаа. Намайг мэргэжлийн хөгжмийн зохиолч болгох гэж, надад энэ нарийн мэргэжлийг эзэмшүүлэх гэж мэрийсэн алтан үеийн багш нарыгаа амьд сэрүүн байхад нь амжиж хөдөлмөрөө үнэлүүлж, тэднийгээ баярлуулж чадаагүйдээ харамсаж явдаг байлаа. Тэднийхээ үүсгэн байгуулсан энэ байгууллагын тэгш ойн жил нь ямар нэг юм хийе гэж бодож байсан. Тэгтэл тэр жил нь энэ симфони маань бүтсэнд баярлаж явдаг.  

Хорь хүрээгүй байхдаа анхны ая, аялгуугаа сонсож, хорин насандаа “Цэнхэр залаа”-г зүүдэндээ үзэж сонссоноос хойш “Монголын нууц товчоо” VII симфонио бичих хүртэл туулсан бүх туршлага он цагийн явцад улам бүр батжиж, надад гүн сууж өгсөн байх. 

Тэр хөрсөн дээр боловсорсон энэ долдугаар симфони маань 2007 оны тэр нэгэн өглөө надад зураглалтайгаа орж ирж тэгж сонсогдсон байх гэж бодогддог. 

== &lt;small&gt;''Симфони тоглогдсон тухай''&lt;/small&gt; ==

# Симфони 2007 оны &quot;Алтан намар&quot; сонгодог хөгжмийн наадмаар шалгарч &quot;ОНЫ ШИЛДЭГ&quot; шагнал хүртсэн. 
# 2008 онд өмнөх оны шилдэг бүтээлийн тоглолтод тоглогдсон. 
# Монгол туургатан хөгжмийн зохиолчдын &quot;Тэнгэрийн дуудлага&quot; сонгодог хөгжмийн наадам анх 2009 онд Халимаг улсын ерөнхийлөгчийн санаачлага, ивээл дор зохион байгуулагдаж, 2010 онд МУ-ын ерөнхийлөгчийн ивээл дор манай оронд зохиогдоход уг наадмын нээлтэд С.Баатарсүхийн энэхүү симфони эгшиглэжээ. МУ-ын ерөнхийлөгчийг төлөөлж, наадмыг нээж үг хэлсэн ЕТГ-ын дарга Д.Баттулгад С.Баатарсүхийн VII симфонийн эх бичлэгийг МХөЗХ-ны дарга Б.Бямбабаяр тайзнаа гардуулж өгчээ.
# 2011 онд Д.Болор захиралтай [[Мобиком|Мобикомын]] хамт олон Мобиком Корпорацийнхаа 15 жилийн ойг тэмдэглэх ажлын хүрээнд С.Эрдэнэболдын санаачилсан эрдэмтэн, зохиолч Жак Уэтерфордын “Өнөөгийн ертөнцийг үндэслэгч Чингис хаан” /Gengis Khan and the Making of the Modern World/ номыг орчуулж цаасан болон аудио ном болгон хэвлүүлэх, хөгжмийн зохиолч С.Баатарсүхийн “Монголын Нууц Товчоо” VII, “Алтан ураг” III симфониудыг тоглуулж бичлэг хийлгэн Алтан фондод үлдээн Монголынхоо түүх, соёлын хөгжилд хувь нэмрээ оруулах төслүүдийг хамтран амжилттай хэрэгжүүлсэн байна. Жич: 2011 он бол Монгол улсын түүхэн 5 их ойн жил - Монголын Тулгар Төр байгуулагдсаны 2220 жил, Их Монгол Гүрэн байгуулагдсаны 805 жил, Тусгаар тогтнолоо сэргээн тогтоосон Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгалын 100 жил, Ардын хувьсгалын 90 жил, Монгол Улс НҮБ-д гишүүнээр элссэний 50 жилийн ойн жил байв. Мөн АНУ-ын эрдэмтэн, зохиолч Жак Уэтерфордын “Өнөөгийн ертөнцийг үндэслэгч Эзэн Чингис хаан” (''Genghis Khan and the Making of the Modern World'') бүтээл, сонсдог ном Аmazon.com-ын Аудибелын ОНЫ ДЭЛХИЙН ШИЛДЭГ НОМ-оор шалгарсан жил юм. 
# 2016 онд МУ-ын Филармони тоглосон Mонголын хөгжмийн зохиолчдын &quot;Монгол уран бүтээл&quot;-д орж тоглогдсон. 
# 2019 онд МХөЗХ-ноос монголын хөгжмийн зохиолчдын бүтээлээр гурван цуврал цомог гаргасны 2-р цомогт түүний энэхүү VII симфони &quot;Нууц товчоо&quot; нэртэйгээр оржээ.

== &lt;small&gt;''Сонсох, унших''&lt;/small&gt; ==
2011 он, Ж.Уэтерфорд, &quot;Өнөөгийн ертөнцийг үндэслэгч эзэн Чингис хаан&quot; сонсдог ном , “SPECIAL DISC”, С.Баатарсүх, &quot;Монголын нууц товчоо&quot; симфони, [[Алтан ураг (симфони)|&quot;Алтан ураг&quot; бэсрэг симфони дуурь]] 

2011 он, WorldCat, [https://www.worldcat.org/title/mongolyn-nuuts-tovchoo-simfoni-altan-urag-besreg-simfoni-duur/oclc/999911359 Самбуугийн Баатарсүх &quot;Монголын нууц товчоо&quot; симфони]  

2019-09-02, &quot;Хай-Фай Рекордс&quot;, МХөЗХ, Монголын хөгжмйин зохиолчдын бүтээлүүд (Цуврал 2), #6 С.Баатарсүх - &quot;Нууц товчоо&quot; симфони, [https://www.google.com/search?q=Mongolian+composers+musician+works+(Album+2)&amp;tbm=isch&amp;source=iu&amp;ictx=1&amp;vet=1&amp;fir=D7U6Iez4Oe7hgM%252CY61p8u1SLLvKtM%252C_%253BArjE-ljkZbf6EM%252C6DB7QtONjo_PcM%252C_%253Bq4Jn-RRSMwXqLM%252CJYX6GVNe5RFo0M%252C_%253BJSzZ0V5JhpwlKM%252Ccpwh547qDY7RHM%252C_%253BZhfyGuyIuXfA8M%252Cm4EMOBevkYgQnM%252C_%253BP5k1raH4iHkitM%252CmSc-tzcX33lO_M%252C_%253BYhm2wzuV-y4VYM%252C-RpB9ZHBRbZtmM%252C_%253BxGCRp-Kd9Q5DVM%252CYXgzRXlZ2fnznM%252C_%253B1iWO396UTNDLvM%252CSRRgTVmpP0ZOtM%252C_%253BWPIOGT8EoqLKTM%252CpmCuoLaM6YVWyM%252C_&amp;usg=AI4_-kSTxgVPCPU-PrV97ALN--WlVYGISg&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjL16-5pZr3AhXNGKYKHbwsCjEQ9QF6BAgCEAE#imgrc=D7U6Iez4Oe7hgM Mongolian composers musician works (Album 2)],  

2021-02-25, BUSINESS.mn, Д.Болор: Бид Хүн төрөлхтний МАРС гарагийг эзэмших хүсэл тэмүүллийн холбоос байна, [https://business.mn/2021/02/25/bid-hun-turulhtnii-mars-garagiig-ezemshih-husel-temuulliin-holboos-baina/ &lt;nowiki&gt;[1]&lt;/nowiki&gt;] 

2022-06-22, YouTube, [https://www.youtube.com/watch?v=KMsW66uZVUA МУ-ын Филармони, Монгол уран бүтээл] [1:07:00-1:14:00]</text>
      <sha1>hezes9vkihodjpabltecxtt4x54ok5l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Маршаллын төлөвлөгөө</title>
    <ns>0</ns>
    <id>123190</id>
    <revision>
      <id>707309</id>
      <parentid>707138</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:55:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Avirmed Batsaikhan</username>
        <id>53733</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4770" xml:space="preserve">[[Файл:Marshall Plan.png|thumb|Маршаллын төлөвлөгөөний дагуу тусламж хүртсэн Европын орнууд.]]
'''Маршаллын Төлөвлөгөө''' ([[Англи хэл|англи]]. Marshall Plan, албан ёсны нэршил- англи. European Recovery Program, «Европыг сэргээн босгох Хөтөлбөр») -Дэлхийн 2-р дайны дараа Европыг сэргээн босгоход туслах хөтөлбөр. 1947 онд америкийн Төрийн нарийн бичгийн дарга Жорж К.Маршаллын 1948 оны 4-р сард хэрэгжүүлж эхэлсэн хөтөлбөр юм. 

Маршаллын төлөвлөгөө нь [[Баруун Европ]]&lt;nowiki/&gt;т дайны дараах энх тайвныг тогтоож хөгжүүлэхэд ихээхэн хувь нэмэр оруулсан юм. АНУ-ын зарласан энэхүү төлөвлөгөөний зорилго нь дайнд сүйрсэн Европын эдийн засгийг сэргээх, худалдааны саад тотгорыг арилгах, Европын орнуудын аж үйлдвэрийг шинэчлэх, коммунистуудыг удирдлагын бүтцээс шахан зайлуулах, Европыг бүхэлд нь хөгжүүлэх явдал байсан байна.

Маршаллын төлөвлөгөөнд дайны дараах ЗХУ-ын эдийн засгийг сэргээн босгоход туслах зорилго мөн байсан боловч [[ЗХУ|ЗХУ-]]&lt;nowiki/&gt;ын удирдлага төлөвлөгөөний дагуу үзүүлэх аливаа тусламжаас татгалзсан байна.

== Төлөвлөгөө үүссэн түүх ==
Жорж Маршалл 1947 оны 6-р сарын 5-нд Харвардын их сургуульд тусламжийн төлөвлөгөө хөтөлбөрийн талаар илтгэл тавьжээ. 7-р сарын 12-нд Баруун Европын 16 орны төлөөлөгчид Парист цугларсан юм. Уулзалтад Төв болон Зүүн Европын улсуудын төлөөлөгчдийг урьсан боловч энэ нь тэдний ашиг сонирхолд заналхийлж байна гэж үзсэн ЗСБНХУ-ын удирдлагын тулган шаардлагын дагуу эдгээр орны удирдагчид энэхүү урилгаас татгалзсан байдаг юм. Оролцогчид тус бүрт шаардлагатай тодорхой тусламжийн хэмжээг хэлэлцсэн байна. АНУ-д үүний хариуд тус улс бүрийн эдийн засгийн байдал, ийм хэмжээний тусламж үзүүлэх чадварыг судлах Засгийн газрын хороо байгуулсан байна.

Тухайн үед АНУ-ын дэд ерөнхийлөгч асан [[Хенри Эгард Уоллес|Хенри Уоллес]] Маршаллын төлөвлөгөөг буруушааж, үүнийг ЗХУ-ын эсрэг &quot;хүйтэн дайны&quot; хэрэгсэл гэж нэрлэж байжээ. 

1948 оны 4-р сарын 4-нд [[АНУ-ын Конгресс]] Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны тухай хуулийг баталж, Европт эдийн засгийн тусламж үзүүлэх дөрвөн жилийн хугацаатай Маршалын төлөвлөгөө хэрэгжиж эхэлсэн. Маршалын төлөвлөгөөний дагуу (1948 оны 4-р сарын 4-өөс 1951 оны 12-р сар хүртэл) нийт хөрөнгийн хэмжээ 13 тэрбум доллар байсан бөгөөд ихэнх нь Их Британи (2.8 тэрбум), Франц (2.5 тэрбум), Итали (1.3 тэрбум) Баруун Герман (1.3 тэрбум), Нидерланд (1 тэрбум)-д ногдож байсан юм. Үүний зэрэгцээ америкчууд тусламж үзүүлэх урьдчилсан нөхцөл болгон гэрээнд гарын үсэг зурсан орнуудын засгийн газрын бүрэлдэхүүнд коммунистуудыг зайлуулахыг шаарджээ. 1948 он гэхэд Баруун Европын аль ч Засгийн газарт коммунистууд ороогүй юм. 

Хожим нь Маршаллын төлөвлөгөөг Япон болон Зүүн Азийн зарим орнуудад мөн хэрэгжүүлсэн байна.</text>
      <sha1>bahk2egdw96tktf243jqnpzlbybnjns</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Загвар:Инфобокс суурин</title>
    <ns>10</ns>
    <id>123198</id>
    <revision>
      <id>707286</id>
      <timestamp>2022-08-05T03:57:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox | child = {{yesno|{{{embed|}}}}} | templatestyles = Infobox settlement/styles.css | bodyclass = ib-settlement vcard  &lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt; | above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/div&gt;     {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59345" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Infobox settlement/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;{{{native_name}}}&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;{{{other_name}}}&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Infobox settlement/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|Etymology: {{{etymology}}} }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = {{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nickname(s):]]|Nickname(s):}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nicknames:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = {{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Motto(s):]]|Motto(s):}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Mottoes:]]|Mottoes:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Coordinates{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>eppiusb2gjzxfwbcpu7d8zyhvper66t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707287</id>
      <parentid>707286</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:00:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59356" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;{{{native_name}}}&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;{{{other_name}}}&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Infobox settlement/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|Etymology: {{{etymology}}} }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = {{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nickname(s):]]|Nickname(s):}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nicknames:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = {{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Motto(s):]]|Motto(s):}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Mottoes:]]|Mottoes:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Coordinates{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>eeegjs5nxy0lt1tqd1w85tu01r59ric</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707289</id>
      <parentid>707287</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:03:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59424" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Infobox settlement/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|Etymology: {{{etymology}}} }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = {{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nickname(s):]]|Nickname(s):}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nicknames:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = {{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Motto(s):]]|Motto(s):}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Mottoes:]]|Mottoes:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Coordinates{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>at4prlyjc5ybrdzoppkg2txbwnenkok</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707291</id>
      <parentid>707289</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:04:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59441" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Infobox settlement/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|Etymology: {{{etymology}}} }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = {{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nickname(s):]]|Nickname(s):}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nicknames:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = {{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Motto(s):]]|Motto(s):}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Mottoes:]]|Mottoes:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Coordinates{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>spwff265l64ttsnxsgbuy8jbq9ohdok</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707292</id>
      <parentid>707291</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:07:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59452" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Инфобокс суурин/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|Etymology: {{{etymology}}} }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = {{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nickname(s):]]|Nickname(s):}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nicknames:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = {{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Motto(s):]]|Motto(s):}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Mottoes:]]|Mottoes:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Coordinates{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>iccxrvyyl47369d6rzt0ap02jmkar87</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707307</id>
      <parentid>707292</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:30:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59457" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Инфобокс суурин/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|Etymology: {{{etymology}}} }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = {{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nickname(s):]]|Nickname(s):}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Nicknames:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = {{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Motto(s):]]|Motto(s):}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Mottoes:]]|Mottoes:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Солбицол{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>m8yvwtbpxc5myl5fguusikpfey8io8l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707313</id>
      <parentid>707307</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T06:39:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59506" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Инфобокс суурин/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|&lt;center&gt;Этимологи: {{{etymology}}}&lt;/center&gt; }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = &lt;center&gt;{{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Хоч:}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = &lt;center&gt;{{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Солбицол{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3wo6qthnzzgoa7a8aj3pzczmrwc1sd5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707315</id>
      <parentid>707313</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T06:43:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59523" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Инфобокс суурин/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = &lt;center&gt;{{#if:{{{image_map|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}}}&lt;/center&gt;
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|&lt;center&gt;Этимологи: {{{etymology}}}&lt;/center&gt; }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = &lt;center&gt;{{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Хоч:}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = &lt;center&gt;{{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Солбицол{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>01xt3xj5curuulpzl6e8ueigo2fz7wp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707316</id>
      <parentid>707315</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T06:44:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59523" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Инфобокс суурин/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|&lt;center&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}&lt;/center&gt;}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|&lt;center&gt;Этимологи: {{{etymology}}}&lt;/center&gt; }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = &lt;center&gt;{{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Хоч:}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = &lt;center&gt;{{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Солбицол{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>47a58d38nbulxnar7dfkzrb3cc5620v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707317</id>
      <parentid>707316</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T06:46:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59557" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Инфобокс суурин/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|&lt;center&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}&lt;/center&gt;}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|&lt;center&gt;Этимологи: {{{etymology}}}&lt;/center&gt; }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = &lt;center&gt;{{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Хоч:}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = &lt;center&gt;{{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = &lt;center&gt;{{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}&lt;/center&gt;
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = &lt;center&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} }}&lt;/center&gt;

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Солбицол{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ovz7ew2e34diu40y6e9rovdjteurdk2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707318</id>
      <parentid>707317</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T06:47:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59557" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Инфобокс суурин/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|&lt;center&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}&lt;/center&gt;}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|&lt;center&gt;Этимологи: {{{etymology}}}&lt;/center&gt; }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = &lt;center&gt;{{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Хоч:}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = &lt;center&gt;{{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]|Уриа:}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}&lt;/center&gt;
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|&lt;center&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;&lt;/center&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|&lt;center&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} &lt;/center&gt;}}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Солбицол{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ndl1iv5kyozyu3z093q1ppsvrg2d9iz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707319</id>
      <parentid>707318</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T06:50:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59625" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{main other|{{#invoke:Settlement short description|main}}|}}{{Infobox
| child = {{yesno|{{{embed|}}}}}
| templatestyles = Инфобокс суурин/styles.css
| bodyclass = ib-settlement vcard

&lt;!--** names, type, and transliterations ** --&gt;
| above = &lt;div class=&quot;fn org&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{name|}}}|{{{official_name|}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
    {{#if:{{{native_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-native&quot; {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang=&quot;{{{native_name_lang}}}&quot;}}&gt;&lt;center&gt;{{{native_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}{{#if:{{{other_name|}}}|&lt;div class=&quot;nickname ib-settlement-other-name&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{other_name}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| subheader = {{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|&lt;div class=&quot;category&quot;&gt;&lt;center&gt;{{{settlement_type|{{{type}}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}}

| rowclass1 = mergedtoprow ib-settlement-official
| data1 = {{#if:{{{name|}}}|{{{official_name|}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 1*** --&gt;
| rowclass2 = mergedtoprow
| header2 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{{translit_lang1}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass3 = {{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label3 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type}}}
| data3 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type|}}}|{{{translit_lang1_info|}}}}}}}

| rowclass4 = {{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label4 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type1}}}
| data4 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type1|}}}|{{{translit_lang1_info1|}}}}}}}

| rowclass5 = {{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label5 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type2}}}
| data5 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type2|}}}|{{{translit_lang1_info2|}}}}}}}

| rowclass6 = {{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label6 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type3}}}
| data6 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type3|}}}|{{{translit_lang1_info3|}}}}}}}

| rowclass7 = {{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label7 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type4}}}
| data7 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type4|}}}|{{{translit_lang1_info4|}}}}}}}

| rowclass8 = {{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label8 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type5}}}
| data8 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type5|}}}|{{{translit_lang1_info5|}}}}}}}

| rowclass9 = mergedbottomrow
| label9 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang1_type6}}}
| data9 = {{#if:{{{translit_lang1|}}}|{{#if:{{{translit_lang1_type6|}}}|{{{translit_lang1_info6|}}}}}}}

&lt;!-- ***Transliteration language 2*** --&gt;
| rowclass10 = mergedtoprow
| header10 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{{translit_lang2}}}&amp;nbsp;transcription(s)}}

| rowclass11 = {{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label11 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type}}}
| data11 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type|}}}|{{{translit_lang2_info|}}}}}}}

| rowclass12 = {{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label12 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type1}}}
| data12 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type1|}}}|{{{translit_lang2_info1|}}}}}}}

| rowclass13 = {{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label13 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type2}}}
| data13 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type2|}}}|{{{translit_lang2_info2|}}}}}}}

| rowclass14 = {{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label14 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type3}}}
| data14 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type3|}}}|{{{translit_lang2_info3|}}}}}}}

| rowclass15 = {{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label15 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type4}}}
| data15 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type4|}}}|{{{translit_lang2_info4|}}}}}}}

| rowclass16 = {{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label16 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type5}}}
| data16 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type5|}}}|{{{translit_lang2_info5|}}}}}}}

| rowclass17 = mergedbottomrow
| label17 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{translit_lang2_type6}}}
| data17 = {{#if:{{{translit_lang2|}}}|{{#if:{{{translit_lang2_type6|}}}|{{{translit_lang2_info6|}}}}}}}
&lt;!-- end ** names, type, and transliterations ** --&gt;

&lt;!-- ***Skyline Image*** --&gt;
| rowclass18 = mergedtoprow
| data18 = {{#if:{{{image_skyline|}}}|&lt;!--
  --&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage&lt;!--
        --&gt;|image={{{image_skyline|}}}&lt;!--
        --&gt;|size={{if empty|{{{image_size|}}}|{{{imagesize|}}}}}|sizedefault=250px&lt;!--
        --&gt;|alt={{if empty|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}&lt;!--
        --&gt;|title={{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}|{{{image_alt|}}}|{{{alt|}}}}}}}&lt;!--
  --&gt;{{#if:{{{image_caption|}}}{{{caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;&lt;center&gt;{{if empty|{{{image_caption|}}}|{{{caption|}}}}}&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;}} }}

&lt;!-- ***Flag, Seal, Shield and Coat of arms*** --&gt;
| rowclass19 = mergedtoprow
| class19 = maptable
|  data19 = {{#if:{{{image_flag|}}}{{{image_seal|}}}{{{image_shield|}}}{{{image_blank_emblem|}}}{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}
|{{Инфобокс суурин/columns
| 1 = {{#if:{{{image_flag|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_flag}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|125px|100x100px}}|border={{yesno |{{{flag_border|}}}|yes=yes|blank=yes}}|alt={{{flag_alt|}}}|title=Flag of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Flag|link={{{flag_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 2 = {{#if:{{{image_seal|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_seal|}}}|size={{{seal_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{seal_alt|}}}|title=Official seal of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{seal_type|}}}|{{{seal_type}}}|Seal}}|link={{{seal_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 3 = {{#if:{{{image_shield|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_shield|}}}||size={{{shield_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{shield_alt|}}}|title=Coat of arms of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type=Coat of arms|link={{{shield_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 4 = {{#if:{{{image_blank_emblem|}}}|{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_blank_emblem|}}}|size={{{blank_emblem_size|}}}|sizedefault={{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}|85px|100x100px}}|alt={{{blank_emblem_alt|}}}|title=Official logo of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{Infobox settlement/link|type={{#if:{{{blank_emblem_type|}}}|{{{blank_emblem_type}}}}}|link={{{blank_emblem_link|}}}|name={{{official_name}}}}}&lt;/div&gt;}}
| 5 = {{#if:{{{image_map|}}}|&lt;center&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=100x100px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption-link&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;}}&lt;/center&gt;}}
| 0 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{{map_caption}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{#if:{{{pushpin_mapsize|}}}|{{{pushpin_mapsize}}}|150}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}
}} }}

&lt;!-- ***Etymology*** --&gt;
| rowclass20 = mergedtoprow
|  data20 = {{#if:{{{etymology|}}}|&lt;center&gt;Этимологи: {{{etymology}}}&lt;/center&gt; }}
&lt;!-- ***Nickname*** --&gt;
| rowclass21 = {{#if:{{{etymology|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data21 = {{#if:{{{nickname|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|&lt;center&gt;[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]&lt;/center&gt;|&lt;center&gt;Хоч:&lt;/center&gt;}}|{{#if:{{{nicknames|}}}|{{#if:{{{nickname_link|}}}|[[{{{nickname_link|}}}|Хоч:]]|Nicknames:}}}}}}{{#if:{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{nickname|}}}|{{{nicknames|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|parse_links=1|no_and=1|{{{nickname|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible nickname list]]}}}}
&lt;!-- ***Motto*** --&gt;
| rowclass22 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data22 = {{#if:{{{motto|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|&lt;center&gt;[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]&lt;/center&gt;|&lt;center&gt;Уриа:&lt;/center&gt;}}|{{#if:{{{mottoes|}}}|{{#if:{{{motto_link|}}}|&lt;center&gt;[[{{{motto_link|}}}|Уриа:]]&lt;/center&gt;|&lt;center&gt;Уриа:&lt;/center&gt;}}}}}}{{#if:{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-nickname nickname&quot;&gt;{{if empty|{{{motto|}}}|{{{mottoes|}}}}}&lt;/div&gt;}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{motto|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible motto list]]|no_and=1|no_comma=1}}}}
&lt;!-- ***Anthem*** --&gt;
| rowclass23 = {{#if:{{{etymology|}}}{{{nickname|}}}{{{nicknames|}}}{{{motto|}}}{{{mottoes|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  data23 = {{#if:{{{anthem|}}}|{{#if:{{{anthem_link|}}}|[[{{{anthem_link|}}}|Anthem:]]|Anthem:}} {{{anthem}}}}}
&lt;!-- ***Map*** --&gt;
| rowclass24 = mergedtoprow
|  data24 = {{#if:{{both|{{{pushpin_map_narrow|}}}|{{{pushpin_map|}}}}}||{{#if:{{{image_map|}}}
|&lt;center&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map}}}|size={{{mapsize|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption}}}&lt;/div&gt;&lt;/center&gt;}}
}}}}
| rowclass25 = mergedrow
|  data25 = {{#if:{{{image_map1|}}}|&lt;center&gt;{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image_map1}}}|size={{{mapsize1|}}}|sizedefault=250px|alt={{{map_alt1|}}}|title={{{map_caption1|Location of {{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name}}}}}}}}}}{{#if:{{{map_caption1|}}}|&lt;div class=&quot;ib-settlement-caption&quot;&gt;{{{map_caption1}}}&lt;/div&gt;}} &lt;/center&gt;}}

&lt;!-- ***Pushpin Map*** --&gt;
| rowclass26 = mergedtoprow
|  data26 = {{#if:{{{pushpin_map_narrow|}}}||{{#if:{{both| {{{pushpin_map|}}} | {{{coordinates|}}} }}|
{{location map|{{{pushpin_map|}}}
 |border = infobox
 |alt = {{{pushpin_map_alt|}}}
 |caption ={{#if:{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{{pushpin_map_caption_notsmall|}}}|{{#if:{{{pushpin_map_caption|}}}|{{{pushpin_map_caption}}}|{{#if:{{{map_caption|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||{{{map_caption}}}}}}}}}}}
 |float = center
 |width = {{{pushpin_mapsize|}}}
 |default_width = 250
 |relief= {{{pushpin_relief|}}}
 |AlternativeMap = {{{pushpin_image|}}}
 |overlay_image = {{{pushpin_overlay|}}}
 |coordinates = {{{coordinates|}}}
 |label = {{#ifeq: {{lc: {{{pushpin_label_position|}}} }} | none | | {{#if:{{{pushpin_label|}}}|{{{pushpin_label}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{official_name|}}}}}}} }}
 |marksize =6
 |outside = {{{pushpin_outside|}}}&lt;!-- pin is outside the map --&gt; 
 |position = {{{pushpin_label_position|}}}
}}
}} }}

&lt;!-- ***Coordinates*** --&gt;
| rowclass27 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|{{#if:{{{grid_position|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}}}
|  data27 = {{#if:{{{coordinates|}}}
  |Солбицол{{#if:{{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}}|&amp;#32;({{{coor_pinpoint|{{{coor_type|}}}}}})}}: {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|nocat=true|1={{{coordinates|}}}|country={{{subdivision_name|}}}|subdivision1={{{subdivision_name1|}}}|subdivision2={{{subdivision_name2|}}}|subdivision3={{{subdivision_name3|}}}|type=city{{#if:{{{population_total|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{formatnum:{{{population_total}}}|R}}+1}}||({{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}|R}})}}}} }}{{{coordinates_footnotes|}}} }}

| rowclass28 = {{#if:{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}{{{pushpin_map|}}}|mergedbottomrow|mergedrow}}
| label28 = {{if empty|{{{grid_name|}}}|Grid&amp;nbsp;position}}
|  data28 = {{{grid_position|}}}

&lt;!-- ***Subdivisions*** --&gt;
| rowclass29 = mergedtoprow
| label29 = {{{subdivision_type}}}
|  data29 = {{#if:{{{subdivision_type|}}}|{{{subdivision_name|}}} }}

| rowclass30 = mergedrow
| label30 = {{{subdivision_type1}}}
|  data30 = {{#if:{{{subdivision_type1|}}}|{{{subdivision_name1|}}} }}

| rowclass31 = mergedrow
| label31 = {{{subdivision_type2}}}
|  data31 = {{#if:{{{subdivision_type2|}}}|{{{subdivision_name2|}}} }}

| rowclass32 = mergedrow
| label32 = {{{subdivision_type3}}}
|  data32 = {{#if:{{{subdivision_type3|}}}|{{{subdivision_name3|}}} }}

| rowclass33 = mergedrow
| label33 = {{{subdivision_type4}}}
|  data33 = {{#if:{{{subdivision_type4|}}}|{{{subdivision_name4|}}} }}

| rowclass34 = mergedrow
| label34 = {{{subdivision_type5}}}
|  data34 = {{#if:{{{subdivision_type5|}}}|{{{subdivision_name5|}}} }}

| rowclass35 = mergedrow
| label35 = {{{subdivision_type6}}}
|  data35 = {{#if:{{{subdivision_type6|}}}|{{{subdivision_name6|}}} }}

&lt;!--***Established*** --&gt;
| rowclass36 = mergedtoprow
| label36 = {{{established_title}}}
|  data36 = {{#if:{{{established_title|}}}|{{{established_date|}}} }}

| rowclass37 = mergedrow
| label37 = {{{established_title1}}}
|  data37 = {{#if:{{{established_title1|}}}|{{{established_date1|}}} }}

| rowclass38 = mergedrow
| label38 = {{{established_title2}}}
|  data38 = {{#if:{{{established_title2|}}}|{{{established_date2|}}} }}

| rowclass39 = mergedrow
| label39 = {{{established_title3}}}
|  data39 = {{#if:{{{established_title3|}}}|{{{established_date3|}}} }}

| rowclass40 = mergedrow
| label40 = {{{established_title4}}}
|  data40 = {{#if:{{{established_title4|}}}|{{{established_date4|}}} }}

| rowclass41 = mergedrow
| label41 = {{{established_title5}}}
|  data41 = {{#if:{{{established_title5|}}}|{{{established_date5|}}} }}

| rowclass42 = mergedrow
| label42 = {{{established_title6}}}
|  data42 = {{#if:{{{established_title6|}}}|{{{established_date6|}}} }}

| rowclass43 = mergedrow
| label43 = {{{established_title7}}}
|  data43 = {{#if:{{{established_title7|}}}|{{{established_date7|}}} }}

| rowclass44 = mergedrow
| label44 = {{{extinct_title}}}
|  data44 = {{#if:{{{extinct_title|}}}|{{{extinct_date|}}} }}

| rowclass45 = mergedrow
| label45 = Founded by
|  data45 = {{{founder|}}}

| rowclass46 = mergedrow
| label46 = [[Namesake|Named for]]
|  data46 = {{{named_for|}}}

&lt;!-- ***Seat of government and subdivisions within the settlement*** --&gt;
| rowclass47 = mergedtoprow
| label47 = {{#if:{{{seat_type|}}}|{{{seat_type}}}|Seat}}
|  data47 = {{{seat|}}}

| rowclass48 = mergedrow
| label48 = {{#if:{{{seat1_type|}}}|{{{seat1_type}}}|Former seat}}
|  data48 = {{{seat1|}}}

| rowclass49 = mergedrow
| label49 = {{#if:{{{seat2_type|}}}|{{{seat2_type}}}|Former seat}}
|  data49 = {{{seat2|}}}

| rowclass51 = {{#if:{{{seat|}}}{{{seat1|}}}{{{seat2|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label51 = {{#if:{{{parts_type|}}}|{{{parts_type}}}|Boroughs}}
|  data51 = {{#if:{{{parts|}}}{{{p1|}}}
|{{#ifeq:{{{parts_style|}}}|para
  |&lt;b&gt;{{{parts|}}}{{#if:{{both|{{{parts|}}}|{{{p1|}}}}}|&amp;#58;&amp;nbsp;|}}&lt;/b&gt;{{comma separated entries|{{{p1|}}}|{{{p2|}}}|{{{p3|}}}|{{{p4|}}}|{{{p5|}}}|{{{p6|}}}|{{{p7|}}}|{{{p8|}}}|{{{p9|}}}|{{{p10|}}}|{{{p11|}}}|{{{p12|}}}|{{{p13|}}}|{{{p14|}}}|{{{p15|}}}|{{{p16|}}}|{{{p17|}}}|{{{p18|}}}|{{{p19|}}}|{{{p20|}}}|{{{p21|}}}|{{{p22|}}}|{{{p23|}}}|{{{p24|}}}|{{{p25|}}}|{{{p26|}}}|{{{p27|}}}|{{{p28|}}}|{{{p29|}}}|{{{p30|}}}|{{{p31|}}}|{{{p32|}}}|{{{p33|}}}|{{{p34|}}}|{{{p35|}}}|{{{p36|}}}|{{{p37|}}}|{{{p38|}}}|{{{p39|}}}|{{{p40|}}}|{{{p41|}}}|{{{p42|}}}|{{{p43|}}}|{{{p44|}}}|{{{p45|}}}|{{{p46|}}}|{{{p47|}}}|{{{p48|}}}|{{{p49|}}}|{{{p50|}}}}}
  |{{#if:{{{p1|}}}|{{Collapsible list|title={{{parts|}}}|expand={{#switch:{{{parts_style|}}}|coll=|list=y|{{#if:{{{p6|}}}||y}}}}|1={{{p1|}}}|2={{{p2|}}}|3={{{p3|}}}|4={{{p4|}}}|5={{{p5|}}}|6={{{p6|}}}|7={{{p7|}}}|8={{{p8|}}}|9={{{p9|}}}|10={{{p10|}}}|11={{{p11|}}}|12={{{p12|}}}|13={{{p13|}}}|14={{{p14|}}}|15={{{p15|}}}|16={{{p16|}}}|17={{{p17|}}}|18={{{p18|}}}|19={{{p19|}}}|20={{{p20|}}}|21={{{p21|}}}|22={{{p22|}}}|23={{{p23|}}}|24={{{p24|}}}|25={{{p25|}}}|26={{{p26|}}}|27={{{p27|}}}|28={{{p28|}}}|29={{{p29|}}}|30={{{p30|}}}|31={{{p31|}}}|32={{{p32|}}}|33={{{p33|}}}|34={{{p34|}}}|35={{{p35|}}}|36={{{p36|}}}|37={{{p37|}}}|38={{{p38|}}}|39={{{p39|}}}|40={{{p40|}}}|41={{{p41|}}}|42={{{p42|}}}|43={{{p43|}}}|44={{{p44|}}}|45={{{p45|}}}|46={{{p46|}}}|47={{{p47|}}}|48={{{p48|}}}|49={{{p49|}}}|50={{{p50|}}}}}
    |{{{parts}}}
    }}
  }} }}

&lt;!-- ***Government type and Leader*** --&gt;
| rowclass52 = mergedtoprow
| header52 = {{#if:{{{government_type|}}}{{{governing_body|}}}{{{leader_name|}}}{{{leader_name1|}}}{{{leader_name2|}}}{{{leader_name3|}}}{{{leader_name4|}}}|Government&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{government_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
&lt;!-- ***Government*** --&gt;
| rowclass53 = mergedrow
| label53 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Type
|  data53 = {{{government_type|}}}

| rowclass54 = mergedrow
| label54 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Body
| class54 = agent
|  data54 = {{{governing_body|}}}

| rowclass55 = mergedrow
| label55 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title}}}
|  data55 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_name|}}} {{#if:{{{leader_party|}}}|({{Polparty|{{{subdivision_name}}}|{{{leader_party}}}}})}}}}
| rowclass56 = mergedrow
| label56 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title1}}}
|  data56 = {{#if:{{{leader_title1|}}}|{{{leader_name1|}}}}}
| rowclass57 = mergedrow
| label57 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title2}}}
|  data57 = {{#if:{{{leader_title2|}}}|{{{leader_name2|}}}}}
| rowclass58 = mergedrow
| label58 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title3}}}
|  data58 = {{#if:{{{leader_title3|}}}|{{{leader_name3|}}}}}
| rowclass59 = mergedrow
| label59 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{leader_title4}}}
|  data59 = {{#if:{{{leader_title4|}}}|{{{leader_name4|}}}}}

| rowclass60 = mergedrow
| label60 = {{{government_blank1_title}}}
|  data60 = {{#if:{{{government_blank1|}}}|{{{government_blank1|}}}}}
| rowclass61 = mergedrow
| label61 = {{{government_blank2_title}}}
|  data61 = {{#if:{{{government_blank2|}}}|{{{government_blank2|}}}}}
| rowclass62 = mergedrow
| label62 = {{{government_blank3_title}}}
|  data62 = {{#if:{{{government_blank3|}}}|{{{government_blank3|}}}}}
| rowclass63 = mergedrow
| label63 = {{{government_blank4_title}}}
|  data63 = {{#if:{{{government_blank4|}}}|{{{government_blank4|}}}}}
| rowclass64 = mergedrow
| label64 = {{{government_blank5_title}}}
|  data64 = {{#if:{{{government_blank5|}}}|{{{government_blank5|}}}}}
| rowclass65 = mergedrow
| label65 = {{{government_blank6_title}}}
|  data65 = {{#if:{{{government_blank6|}}}|{{{government_blank6|}}}}}

&lt;!-- ***Geographical characteristics*** --&gt;
&lt;!-- ***Area*** --&gt;
| rowclass66 = mergedtoprow
| header66 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}
 |{{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
   |&lt;!-- displayed below --&gt;
   |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  }}
 }}

| rowclass67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}|mergedtoprow|mergedrow}}
| label67 = {{#if:{{both|{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;|1}}|{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}}}
  |Area&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
  |&amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
  }}
|  data67 = {{#if:{{{area_total_km2|}}}{{{area_total_ha|}}}{{{area_total_acre|}}}{{{area_total_sq_mi|}}}{{{area_total_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_total_km2|}}}
   |ha   ={{{area_total_ha|}}}
   |acre ={{{area_total_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_total_dunam|}}}
   |link ={{#switch:{{{dunam_link|}}}||on|total=on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass68 = mergedrow
| label68 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Land
|  data68 = {{#if:{{{area_land_km2|}}}{{{area_land_ha|}}}{{{area_land_acre|}}}{{{area_land_sq_mi|}}}{{{area_land_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_land_km2|}}}
   |ha   ={{{area_land_ha|}}}
   |acre ={{{area_land_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_land_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_land_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|land|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass69 = mergedrow
| label69 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Water
|  data69 = {{#if:{{{area_water_km2|}}}{{{area_water_ha|}}}{{{area_water_acre|}}}{{{area_water_sq_mi|}}}{{{area_water_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_water_km2|}}}
   |ha   ={{{area_water_ha|}}}
   |acre ={{{area_water_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_water_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_water_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|water|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }} {{#if:{{{area_water_percent|}}}| &amp;nbsp;{{{area_water_percent}}}%}}}}
| rowclass70 = mergedrow
| label70 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data70 = {{#if:{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_ha|}}}{{{area_urban_acre|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_urban_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
   |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
   |acre ={{{area_urban_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|urban|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass71 = mergedrow
| label71 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data71 = {{#if:{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_ha|}}}{{{area_rural_acre|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}{{{area_rural_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
   |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
   |acre ={{{area_rural_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|rural|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
| rowclass72 = mergedrow
| label72 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{area_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data72 = {{#if:{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_ha|}}}{{{area_metro_acre|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_metro_dunam|}}}
 |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
   |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
   |acre ={{{area_metro_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|metro|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}
&lt;!-- ***Area rank*** --&gt;
| rowclass73 = mergedrow
| label73 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data73 = {{{area_rank|}}}

| rowclass74 = mergedrow
| label74 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank1_title}}}
|  data74 = {{#if:{{{area_blank1_km2|}}}{{{area_blank1_ha|}}}{{{area_blank1_acre|}}}{{{area_blank1_sq_mi|}}}{{{area_blank1_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank1|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass75 = mergedrow
| label75 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{area_blank2_title}}}
|  data75 = {{#if:{{{area_blank2_km2|}}}{{{area_blank2_ha|}}}{{{area_blank2_acre|}}}{{{area_blank2_sq_mi|}}}{{{area_blank2_dunam|}}}
  |{{infobox_settlement/areadisp
   |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
   |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
   |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
   |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
   |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
   |link ={{#ifeq:{{{dunam_link|}}}|blank2|on}}
   |pref ={{{unit_pref}}}
   |name ={{{subdivision_name}}}
 }}}}

| rowclass76 = mergedrow
| label76 = &amp;nbsp;
|  data76 =  {{{area_note|}}}

&lt;!-- ***Dimensions*** --&gt;
| rowclass77 = mergedtoprow
| header77 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}|Dimensions&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{dimensions_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}

| rowclass78 = mergedrow
| label78 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Length
|  data78 = {{#if:{{{length_km|}}}{{{length_mi|}}}
 | {{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{length_km|}}}
      |mi  ={{{length_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass79 = mergedrow
| label79 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Width
|  data79 = {{#if:{{{width_km|}}}{{{width_mi|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |km  ={{{width_km|}}}
      |mi  ={{{width_mi|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

&lt;!-- ***Elevation*** --&gt;
| rowclass80 = mergedtoprow
| label80 = {{#if:{{{elevation_link|}}}|[[{{{elevation_link|}}}|Elevation]]|Elevation}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data80 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}

| rowclass81 = {{#if:{{{elevation_m|}}}{{{elevation_ft|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label81 = Highest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_max_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_max_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_max_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data81 = {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}
 |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_max_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_max_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation max rank*** --&gt;
| rowclass82 = mergedrow
| label82 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data82 =  {{#if:{{{elevation_max_m|}}}{{{elevation_max_ft|}}}| {{{elevation_max_rank|}}} }}

| rowclass83 = {{#if:{{{elevation_min_rank|}}}|mergedrow|mergedbottomrow}}
| label83 = Lowest&amp;nbsp;elevation&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{elevation_min_footnotes|}}}{{#if:{{{elevation_min_point|}}}|&amp;#32;({{{elevation_min_point}}})}}&lt;/div&gt;
|  data83 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}
  |{{infobox_settlement/lengthdisp
      |m   ={{{elevation_min_m|}}}
      |ft  ={{{elevation_min_ft|}}}
      |pref={{{unit_pref}}}
      |name={{{subdivision_name}}}
    }} }}
&lt;!-- ***Elevation min rank*** --&gt;
| rowclass84 = mergedrow
| label84 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data84 = {{#if:{{{elevation_min_m|}}}{{{elevation_min_ft|}}}|{{{elevation_min_rank|}}}}}

&lt;!-- ***Population*** --&gt;
| rowclass85 = mergedtoprow
| label85 = Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data85 = {{#if:{{{population|}}}
  | {{formatnum:{{replace|{{{population}}}|,|}}}}
  | {{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
    | {{#if:{{{population_total|}}}
      | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass86 = mergedtoprow
| header86 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{population_metro|}}}{{{population_blank1|}}}{{{population_blank2|}}}{{{population_est|}}}
       |Population&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{#if:{{{population_as_of|}}}|{{nbsp}}({{{population_as_of}}})}}{{{population_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
      }}
    }}
  }}

| rowclass87 = mergedrow
| label87 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{total_type|}}}|{{{total_type}}}|{{#if:{{{population_metro|}}}{{{population_urban|}}}{{{population_rural|}}}{{{area_metro_km2|}}}{{{area_metro_sq_mi|}}}{{{area_urban_km2|}}}{{{area_urban_sq_mi|}}}{{{area_rural_km2|}}}{{{area_rural_sq_mi|}}}|{{#if:{{{settlement_type|{{{type|}}}}}}|{{{settlement_type|{{{type}}}}}}|City}}|Total}}}}
|  data87 = {{#if:{{{population|}}}
  |
  |{{#ifeq:{{{total_type}}}|&amp;nbsp;
     |
     |{{#if:{{{population_total|}}}
       | {{formatnum:{{replace|{{{population_total}}}|,|}}}}
      }}
    }}
  }}

| rowclass88 = mergedrow
| label88 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Estimate&amp;nbsp;&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;({{{pop_est_as_of}}}){{{pop_est_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data88 = {{#if:{{{population_est|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_est}}}|,|}}}} }}

&lt;!-- ***Population rank*** --&gt;
| rowclass89 = mergedrow
| label89 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data89 = {{{population_rank|}}}

| rowclass90 = mergedrow
| label90 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Density
|  data90 = {{#if:{{{population_density_km2|}}}{{{population_density_sq_mi|}}}{{{population_total|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_total|}}}
      |dunam={{{area_total_dunam|}}}
      |ha   ={{{area_total_ha|}}}
      |km2  ={{{area_total_km2|}}}
      |acre ={{{area_total_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_total_sq_mi|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

&lt;!-- ***Population density rank*** --&gt;
| rowclass91 = mergedrow
| label91 = &amp;nbsp;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rank
|  data91 = {{{population_density_rank|}}}

| rowclass92 = mergedrow
| label92 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Urban area|Urban]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_urban_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data92 = {{#if:{{{population_urban|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_urban}}}|,|}}}} }}

| rowclass93 = mergedrow
| label93 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Urban&amp;nbsp;density
|  data93 = {{#if:{{{population_density_urban_km2|}}}{{{population_density_urban_sq_mi|}}}{{{population_urban|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_urban_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_urban_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_urban|}}}
      |ha   ={{{area_urban_ha|}}}
      |km2  ={{{area_urban_km2|}}}
      |acre ={{{area_urban_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_urban_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_urban_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass94 = mergedrow
| label94 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Rural area|Rural]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_rural_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data94 = {{#if:{{{population_rural|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_rural}}}|,|}}}}}}

| rowclass95 = mergedrow
| label95 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Rural&amp;nbsp;density
|  data95 = {{#if:{{{population_density_rural_km2|}}}{{{population_density_rural_sq_mi|}}}{{{population_rural|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_rural_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_rural_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_rural|}}}
      |ha   ={{{area_rural_ha|}}}
      |km2  ={{{area_rural_km2|}}}
      |acre ={{{area_rural_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_rural_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_rural_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass96 = mergedrow
| label96 =&amp;nbsp;•&amp;nbsp;[[Metropolitan area|Metro]]&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_metro_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data96 = {{#if:{{{population_metro|}}}| {{formatnum:{{replace|{{{population_metro}}}|,|}}}} }}

| rowclass97 = mergedrow
| label97 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;Metro&amp;nbsp;density
|  data97 =  {{#if:{{{population_density_metro_km2|}}}{{{population_density_metro_sq_mi|}}}{{{population_metro|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_metro_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_metro_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_metro|}}}
      |ha   ={{{area_metro_ha|}}}
      |km2  ={{{area_metro_km2|}}}
      |acre ={{{area_metro_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_metro_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_metro_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass98 = mergedrow
| label98 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank1_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data98 = {{#if:{{{population_blank1|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank1}}}|,|}}}}}}

| rowclass99 = mergedrow
| label99 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank1_title|}}}|{{{population_blank1_title}}} density|Density}}
|  data99 =  {{#if:{{{population_density_blank1_km2|}}}{{{population_density_blank1_sq_mi|}}}{{{population_blank1|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank1_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank1_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank1|}}}
      |ha   ={{{area_blank1_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank1_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank1_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank1_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank1_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass100 = mergedrow
| label100 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{population_blank2_title|}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{population_blank2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;
|  data100 = {{#if:{{{population_blank2|}}}|{{formatnum:{{replace|{{{population_blank2}}}|,|}}}}}}

| rowclass101 = mergedrow
| label101 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{#if:{{{population_blank2_title|}}}|{{{population_blank2_title}}} density|Density}}
|  data101 = {{#if:{{{population_density_blank2_km2|}}}{{{population_density_blank2_sq_mi|}}}{{{population_blank2|}}}
   |{{infobox_settlement/densdisp
      |/km2 ={{{population_density_blank2_km2|}}}
      |/sqmi={{{population_density_blank2_sq_mi|}}}
      |pop  ={{{population_blank2|}}}
      |ha   ={{{area_blank2_ha|}}}
      |km2  ={{{area_blank2_km2|}}}
      |acre ={{{area_blank2_acre|}}}
      |sqmi ={{{area_blank2_sq_mi|}}}
      |dunam={{{area_blank2_dunam|}}}
      |pref ={{{unit_pref}}}
      |name ={{{subdivision_name}}}
    }}}}

| rowclass102 = mergedrow
| label102 = &amp;nbsp;
|  data102 = {{{population_note|}}}

| rowclass103 = mergedtoprow
| label103 = {{#if:{{{population_demonym|}}}|[[Demonym|Demonym(s)]]|{{#if:{{{population_demonyms|}}}|[[Demonym]]s}}}}
|  data103 = {{if empty|{{{population_demonym|}}}|{{{population_demonyms|}}}}}{{Main other|{{Pluralize from text|{{{population_demonym|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible demonym list]]}}}}

&lt;!-- ***Demographics 1*** --&gt;
| rowclass104 = mergedtoprow
| header104 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{{demographics_type1}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics1_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass105 = mergedrow
| label105 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title1}}}
|  data105 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title1|}}}|{{{demographics1_info1|}}}}}}}
| rowclass106 = mergedrow
| label106 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title2}}}
|  data106 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title2|}}}|{{{demographics1_info2|}}}}}}}
| rowclass107 = mergedrow
| label107 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title3}}}
|  data107 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title3|}}}|{{{demographics1_info3|}}}}}}}
| rowclass108 = mergedrow
| label108 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title4}}}
|  data108 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title4|}}}|{{{demographics1_info4|}}}}}}}
| rowclass109 = mergedrow
| label109 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title5}}}
|  data109 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title5|}}}|{{{demographics1_info5|}}}}}}}
| rowclass110 = mergedrow
| label110 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title6}}}
|  data110 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title6|}}}|{{{demographics1_info6|}}}}}}}
| rowclass111 = mergedrow
| label111 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title7}}}
|  data111 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title7|}}}|{{{demographics1_info7|}}}}}}}
| rowclass112 = mergedrow
| label112 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title8}}}
|  data112 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title8|}}}|{{{demographics1_info8|}}}}}}}
| rowclass113 = mergedrow
| label113 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title9}}}
|  data113 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title9|}}}|{{{demographics1_info9|}}}}}}}
| rowclass114 = mergedrow
| label114 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics1_title10}}}
|  data114 = {{#if:{{{demographics_type1|}}}
 |{{#if:{{{demographics1_title10|}}}|{{{demographics1_info10|}}}}}}}

&lt;!-- ***Demographics 2*** --&gt;
| rowclass115 = mergedtoprow
| header115 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{{demographics_type2}}}&lt;div class=&quot;ib-settlement-fn&quot;&gt;{{{demographics2_footnotes|}}}&lt;/div&gt;}}
| rowclass116 = mergedrow
| label116 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title1}}}
|  data116 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title1|}}}|{{{demographics2_info1|}}}}}}}
| rowclass117 = mergedrow
| label117 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title2}}}
|  data117 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title2|}}}|{{{demographics2_info2|}}}}}}}
| rowclass118 = mergedrow
| label118 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title3}}}
|  data118 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title3|}}}|{{{demographics2_info3|}}}}}}}
| rowclass119 = mergedrow
| label119 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title4}}}
|  data119 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title4|}}}|{{{demographics2_info4|}}}}}}}
| rowclass120 = mergedrow
| label120 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title5}}}
|  data120 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title5|}}}|{{{demographics2_info5|}}}}}}}
| rowclass121 = mergedrow
| label121 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title6}}}
|  data121 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title6|}}}|{{{demographics2_info6|}}}}}}}
| rowclass122 = mergedrow
| label122 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title7}}}
|  data122 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title7|}}}|{{{demographics2_info7|}}}}}}}
| rowclass123 = mergedrow
| label123 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title8}}}
|  data123 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title8|}}}|{{{demographics2_info8|}}}}}}}
| rowclass124 = mergedrow
| label124 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title9}}}
|  data124 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title9|}}}|{{{demographics2_info9|}}}}}}}
| rowclass125 = mergedrow
| label125 = &amp;nbsp;•&amp;nbsp;{{{demographics2_title10}}}
|  data125 = {{#if:{{{demographics_type2|}}}
 |{{#if:{{{demographics2_title10|}}}|{{{demographics2_info10|}}}}}}}


&lt;!-- ***Time Zones*** --&gt;
| rowclass126 = mergedtoprow
| header126 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}|}}

| rowclass127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
|  label127 = {{#if:{{{timezone1_location|}}}|{{{timezone1_location}}}|{{#if:{{{timezone2_location|}}}|{{{timezone2_location}}}|{{#if:{{{timezone2|}}}|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]s|[[{{#if:{{{timezone_link|}}}|{{{timezone_link}}}|Time zone}}|Time zone]]}}}}}}
|  data127 = {{#if:{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}} }}}
 |[[UTC{{{utc_offset1|{{{utc_offset}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}|({{{timezone1|{{{timezone}}}}}})}}
 |{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}
 }} 
| rowclass128 = mergedrow
| label128 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data128 = {{#if:{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}
     |[[UTC{{{utc_offset1_DST|{{{utc_offset_DST|}}}}}}]] {{#if:{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}|({{{timezone1_DST|{{{timezone_DST}}}}}})}}
     |{{{timezone1_DST|{{{timezone_DST|}}}}}}
    }}

| rowclass129 = mergedrow
| label129 = {{#if:{{{timezone2_location|}}}| {{{timezone2_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data129 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset2|{{{utc_offset2|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset2|{{{utc_offset2}}}}}}]] {{#if:{{{timezone2|}}}|({{{timezone2}}})}}
   |{{{timezone2|}}}
   }}
 }}
| rowclass130 = mergedrow
| label130 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data130 = {{#if:{{{utc_offset2_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset2_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone2_DST|}}}|({{{timezone2_DST|}}})}}
     |{{{timezone2_DST|}}}
    }}

| rowclass131 = mergedrow
| label131 = {{#if:{{{timezone3_location|}}}| {{{timezone3_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data131 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset3|{{{utc_offset3|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset3|{{{utc_offset3}}}}}}]] {{#if:{{{timezone3|}}}|({{{timezone3}}})}}
   |{{{timezone3|}}}
   }}
 }}
| rowclass132 = mergedrow
| label132 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data132 = {{#if:{{{utc_offset3_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset3_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone3_DST|}}}|({{{timezone3_DST|}}})}}
     |{{{timezone3_DST|}}}
    }}

| rowclass133 = mergedrow
| label133 = {{#if:{{{timezone4_location|}}}| {{{timezone4_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data133 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset4|{{{utc_offset4|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset4|{{{utc_offset4}}}}}}]] {{#if:{{{timezone4|}}}|({{{timezone4}}})}}
   |{{{timezone4|}}}
   }}
 }}
| rowclass134 = mergedrow
| label134 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data134 = {{#if:{{{utc_offset4_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset4_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone4_DST|}}}|({{{timezone4_DST|}}})}}
     |{{{timezone4_DST|}}}
    }}

| rowclass135 = mergedrow
| label135 = {{#if:{{{timezone5_location|}}}| {{{timezone5_location|}}}|&lt;nowiki /&gt;}}
|  data135 = {{#if:{{{timezone1|{{{timezone|}}}}}}{{{utc_offset1|{{{utc_offset|}}}}}}
 |{{#if:{{{utc_offset5|{{{utc_offset5|}}} }}}
   |[[UTC{{{utc_offset5|{{{utc_offset5}}}}}}]] {{#if:{{{timezone5|}}}|({{{timezone5}}})}}
   |{{{timezone5|}}}
   }}
 }}
| rowclass136 = mergedrow
| label136 = &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;&amp;nbsp;•&amp;nbsp;Summer ([[Daylight saving time|DST]])&lt;/span&gt;
|  data136 = {{#if:{{{utc_offset5_DST|}}}|[[UTC{{{utc_offset5_DST|}}}]] {{#if:{{{timezone5_DST|}}}|({{{timezone5_DST|}}})}}
     |{{{timezone5_DST|}}}
    }}

&lt;!-- ***Postal Code(s)*** --&gt;
| rowclass137 = mergedtoprow
| label137 = {{{postal_code_type}}}
| class137 = adr
|  data137 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal_code}}}&lt;/div&gt;}}}}

| rowclass138 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}|mergedbottomrow|mergedtoprow}}
| label138 = {{{postal2_code_type}}}
| class138 = adr
|  data138 = {{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|&lt;div class=&quot;postal-code&quot;&gt;{{{postal2_code}}}&lt;/div&gt;}} }} }}

&lt;!-- ***Area Code(s)*** --&gt;
| rowclass139 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label139 = {{#if:{{{area_code_type|}}}|{{{area_code_type}}}|{{#if:{{{area_code|}}}|[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]|{{#if:{{{area_codes|}}}|[[Telephone numbering plan|Area codes]]}}}}}}
|  data139 = {{if empty|{{{area_code|}}}|{{{area_codes|}}}}}{{#if:{{{area_code_type|}}}{{{area_codes|}}}||{{Main other|{{Pluralize from text|any_comma=1|parse_links=1|{{{area_code|}}}|||[[Category:Pages using infobox settlement with possible area code list]]}}}}}}

&lt;!-- Geocode--&gt;
| rowclass140 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label140 = [[Geocode]]
| class140 = nickname
|  data140 = {{{geocode|}}}

&lt;!-- ISO Code--&gt;
| rowclass141 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label141 = [[ISO 3166|ISO 3166 code]]
| class141 = nickname
|  data141 = {{{iso_code|}}}

&lt;!-- Vehicle registration plate--&gt;
| rowclass142 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label142 = {{#if:{{{registration_plate_type|}}}|{{{registration_plate_type}}}|[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]}}
|  data142 = {{{registration_plate|}}}

&lt;!-- Other codes --&gt;
| rowclass143 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label143 = {{{code1_name|}}}
| class143 = nickname
|  data143 = {{#if:{{{code1_name|}}}|{{{code1_info|}}}}}

| rowclass144 = {{#if:{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal_code|}}}|1}}}}{{#if:{{{postal_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code_type|}}}|{{#if:{{{postal2_code|}}}|1}}}}}}{{{area_code|}}}{{{geocode|}}}{{{iso_code|}}}|{{{registration_plate|}}}|{{{code1_name|}}}|mergedrow|mergedtoprow}}
| label144 = {{{code2_name|}}}
| class144 = nickname
|  data144 = {{#if:{{{code2_name|}}}|{{{code2_info|}}}}}

&lt;!-- ***Blank Fields (two sections)*** --&gt;
| rowclass145 = mergedtoprow
| label145 = {{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}
|  data145 = {{#if:{{{blank_name_sec1|{{{blank_name|}}}}}}|{{{blank_info_sec1|{{{blank_info|}}}}}}}}

| rowclass146 = mergedrow
| label146 = {{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}
|  data146 = {{#if:{{{blank1_name_sec1|{{{blank1_name|}}}}}}|{{{blank1_info_sec1|{{{blank1_info|}}}}}}}}

| rowclass147 = mergedrow
| label147 = {{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}
|  data147 = {{#if:{{{blank2_name_sec1|{{{blank2_name|}}}}}}|{{{blank2_info_sec1|{{{blank2_info|}}}}}}}}

| rowclass148 = mergedrow
| label148 = {{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}
|  data148 = {{#if:{{{blank3_name_sec1|{{{blank3_name|}}}}}}|{{{blank3_info_sec1|{{{blank3_info|}}}}}}}}

| rowclass149 = mergedrow
| label149 = {{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}
|  data149 = {{#if:{{{blank4_name_sec1|{{{blank4_name|}}}}}}|{{{blank4_info_sec1|{{{blank4_info|}}}}}}}}

| rowclass150 = mergedrow
| label150 = {{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}
|  data150 = {{#if:{{{blank5_name_sec1|{{{blank5_name|}}}}}}|{{{blank5_info_sec1|{{{blank5_info|}}}}}}}}

| rowclass151 = mergedrow
| label151 = {{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}
|  data151 = {{#if:{{{blank6_name_sec1|{{{blank6_name|}}}}}}|{{{blank6_info_sec1|{{{blank6_info|}}}}}}}}

| rowclass152 = mergedrow
| label152 = {{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}
|  data152 = {{#if:{{{blank7_name_sec1|{{{blank7_name|}}}}}}|{{{blank7_info_sec1|{{{blank7_info|}}}}}}}}

| rowclass153 = mergedtoprow
| label153 = {{{blank_name_sec2}}}
|  data153 = {{#if:{{{blank_name_sec2|}}}|{{{blank_info_sec2|}}}}}

| rowclass154 = mergedrow
| label154 = {{{blank1_name_sec2}}}
|  data154 = {{#if:{{{blank1_name_sec2|}}}|{{{blank1_info_sec2|}}}}}

| rowclass155 = mergedrow
| label155 = {{{blank2_name_sec2}}}
|  data155 = {{#if:{{{blank2_name_sec2|}}}|{{{blank2_info_sec2|}}}}}

| rowclass156 = mergedrow
| label156 = {{{blank3_name_sec2}}}
|  data156 = {{#if:{{{blank3_name_sec2|}}}|{{{blank3_info_sec2|}}}}}

| rowclass157 = mergedrow
| label157 = {{{blank4_name_sec2}}}
|  data157 = {{#if:{{{blank4_name_sec2|}}}|{{{blank4_info_sec2|}}}}}

| rowclass158 = mergedrow
| label158 = {{{blank5_name_sec2}}}
|  data158 = {{#if:{{{blank5_name_sec2|}}}|{{{blank5_info_sec2|}}}}}

| rowclass159 = mergedrow
| label159 = {{{blank6_name_sec2}}}
|  data159 = {{#if:{{{blank6_name_sec2|}}}|{{{blank6_info_sec2|}}}}}

| rowclass160 = mergedrow
| label160 = {{{blank7_name_sec2}}}
|  data160 = {{#if:{{{blank7_name_sec2|}}}|{{{blank7_info_sec2|}}}}}

&lt;!-- ***Website*** --&gt;
| rowclass161 = mergedtoprow
| label161 = Website
|  data161 = {{#if:{{{website|}}}|{{{website}}}}}

| class162 = maptable
| data162 = {{#if:{{{module|}}}|{{{module}}}}}

&lt;!-- ***Footnotes*** --&gt;
| belowrowclass = mergedtoprow
| below = {{{footnotes|}}}
}}&lt;!-- Check for unknowns
--&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox settlement with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox settlement]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot;|ignoreblank=y
| alt | anthem | anthem_link | area_blank1_acre | area_blank1_dunam | area_blank1_ha | area_blank1_km2 | area_blank1_sq_mi | area_blank1_title | area_blank2_acre | area_blank2_dunam | area_blank2_ha | area_blank2_km2 | area_blank2_sq_mi | area_blank2_title | area_code | area_code_type | area_codes | area_footnotes | area_land_acre | area_land_dunam | area_land_ha | area_land_km2 | area_land_sq_mi | area_metro_acre | area_metro_dunam | area_metro_footnotes | area_metro_ha | area_metro_km2 | area_metro_sq_mi | area_note | area_rank | area_rural_acre | area_rural_dunam | area_rural_footnotes | area_rural_ha | area_rural_km2 | area_rural_sq_mi | area_total_acre | area_total_dunam | area_total_ha | area_total_km2 | area_total_sq_mi | area_urban_acre | area_urban_dunam | area_urban_footnotes | area_urban_ha | area_urban_km2 | area_urban_sq_mi | area_water_acre | area_water_dunam | area_water_ha | area_water_km2 | area_water_percent | area_water_sq_mi | blank_emblem_alt | blank_emblem_link | blank_emblem_size | blank_emblem_type | blank_info | blank_info_sec1 | blank_info_sec2 | blank_name | blank_name_sec1 | blank_name_sec2 | blank1_info | blank1_info_sec1 | blank1_info_sec2 | blank1_name | blank1_name_sec1 | blank1_name_sec2 | blank2_info | blank2_info_sec1 | blank2_info_sec2 | blank2_name | blank2_name_sec1 | blank2_name_sec2 | blank3_info | blank3_info_sec1 | blank3_info_sec2 | blank3_name | blank3_name_sec1 | blank3_name_sec2 | blank4_info | blank4_info_sec1 | blank4_info_sec2 | blank4_name | blank4_name_sec1 | blank4_name_sec2 | blank5_info | blank5_info_sec1 | blank5_info_sec2 | blank5_name | blank5_name_sec1 | blank5_name_sec2 | blank6_info | blank6_info_sec1 | blank6_info_sec2 | blank6_name | blank6_name_sec1 | blank6_name_sec2 | blank7_info | blank7_info_sec1 | blank7_info_sec2 | blank7_name | blank7_name_sec1 | blank7_name_sec2 | caption | code1_info | code1_name | code2_info | code2_name | coor_pinpoint | coor_type | coordinates | coordinates_footnotes | demographics_type1 | demographics_type2 | demographics1_footnotes | demographics1_info1 | demographics1_info10 | demographics1_info2 | demographics1_info3 | demographics1_info4 | demographics1_info5 | demographics1_info6 | demographics1_info7 | demographics1_info8 | demographics1_info9 | demographics1_title1 | demographics1_title10 | demographics1_title2 | demographics1_title3 | demographics1_title4 | demographics1_title5 | demographics1_title6 | demographics1_title7 | demographics1_title8 | demographics1_title9 | demographics2_footnotes | demographics2_info1 | demographics2_info10 | demographics2_info2 | demographics2_info3 | demographics2_info4 | demographics2_info5 | demographics2_info6 | demographics2_info7 | demographics2_info8 | demographics2_info9 | demographics2_title1 | demographics2_title10 | demographics2_title2 | demographics2_title3 | demographics2_title4 | demographics2_title5 | demographics2_title6 | demographics2_title7 | demographics2_title8 | demographics2_title9 | dimensions_footnotes | dunam_link | elevation_footnotes | elevation_ft | elevation_link | elevation_m | elevation_max_footnotes | elevation_max_ft | elevation_max_m | elevation_max_point | elevation_max_rank | elevation_min_footnotes | elevation_min_ft | elevation_min_m | elevation_min_point | elevation_min_rank | elevation_point | embed | established_date | established_date1 | established_date2 | established_date3 | established_date4 | established_date5 | established_date6 | established_date7 | established_title | established_title1 | established_title2 | established_title3 | established_title4 | established_title5 | established_title6 | established_title7 | etymology | extinct_date | extinct_title | flag_alt | flag_border | flag_link | flag_size | footnotes | founder | geocode | governing_body | government_footnotes | government_type | government_blank1_title | government_blank1 | government_blank2_title | government_blank2 | government_blank2_title | government_blank3 | government_blank3_title | government_blank3 | government_blank4_title | government_blank4 | government_blank5_title | government_blank5 | government_blank6_title | government_blank6 | grid_name | grid_position | image_alt | image_blank_emblem | image_caption | image_flag | image_map | image_map1 | image_seal | image_shield | image_size | image_skyline | imagesize | iso_code | leader_name | leader_name1 | leader_name2 | leader_name3 | leader_name4 | leader_party | leader_title | leader_title1 | leader_title2 | leader_title3 | leader_title4 | length_km | length_mi | map_alt | map_alt1 | map_caption | map_caption1 | mapsize | mapsize1 | module | motto | motto_link | mottoes | name | named_for | native_name | native_name_lang | nickname | nickname_link | nicknames | official_name | other_name | p1 | p10 | p11 | p12 | p13 | p14 | p15 | p16 | p17 | p18 | p19 | p2 | p20 | p21 | p22 | p23 | p24 | p25 | p26 | p27 | p28 | p29 | p3 | p30 | p31 | p32 | p33 | p34 | p35 | p36 | p37 | p38 | p39 | p4 | p40 | p41 | p42 | p43 | p44 | p45 | p46 | p47 | p48 | p49 | p5 | p50 | p6 | p7 | p8 | p9 | parts | parts_style | parts_type | pop_est_as_of | pop_est_footnotes | population | population_as_of | population_blank1 | population_blank1_footnotes | population_blank1_title | population_blank2 | population_blank2_footnotes | population_blank2_title | population_demonym | population_demonyms | population_density_blank1_km2 | population_density_blank1_sq_mi | population_density_blank2_km2 | population_density_blank2_sq_mi | population_density_km2 | population_density_metro_km2 | population_density_metro_sq_mi | population_density_rank | population_density_rural_km2 | population_density_rural_sq_mi | population_density_sq_mi | population_density_urban_km2 | population_density_urban_sq_mi | population_est | population_footnotes | population_metro | population_metro_footnotes | population_note | population_rank | population_rural | population_rural_footnotes | population_total | population_urban | population_urban_footnotes | postal_code | postal_code_type | postal2_code | postal2_code_type | pushpin_image | pushpin_label | pushpin_label_position | pushpin_map | pushpin_map_alt | pushpin_map_caption | pushpin_map_caption_notsmall | pushpin_map_narrow | pushpin_mapsize | pushpin_outside | pushpin_overlay | pushpin_relief | registration_plate | registration_plate_type | seal_alt | seal_link | seal_size | seal_type | seat | seat_type | seat1 | seat1_type | seat2 | seat2_type | settlement_type | shield_alt | shield_link | shield_size | short_description | subdivision_name | subdivision_name1 | subdivision_name2 | subdivision_name3 | subdivision_name4 | subdivision_name5 | subdivision_name6 | subdivision_type | subdivision_type1 | subdivision_type2 | subdivision_type3 | subdivision_type4 | subdivision_type5 | subdivision_type6 | timezone | timezone_DST | timezone_link | timezone1 | timezone1_DST | timezone1_location | timezone2 | timezone2_DST | timezone2_location | timezone3 | timezone3_DST | timezone3_location | timezone4 | timezone4_DST | timezone4_location | timezone5 | timezone5_DST | timezone5_location | total_type | translit_lang1 | translit_lang1_info | translit_lang1_info1 | translit_lang1_info2 | translit_lang1_info3 | translit_lang1_info4 | translit_lang1_info5 | translit_lang1_info6 | translit_lang1_type | translit_lang1_type1 | translit_lang1_type2 | translit_lang1_type3 | translit_lang1_type4 | translit_lang1_type5 | translit_lang1_type6 | translit_lang2 | translit_lang2_info | translit_lang2_info1 | translit_lang2_info2 | translit_lang2_info3 | translit_lang2_info4 | translit_lang2_info5 | translit_lang2_info6 | translit_lang2_type | translit_lang2_type1 | translit_lang2_type2 | translit_lang2_type3 | translit_lang2_type4 | translit_lang2_type5 | translit_lang2_type6 | type | unit_pref | utc_offset | utc_offset_DST | utc_offset1 | utc_offset1_DST | utc_offset2 | utc_offset2_DST | utc_offset3 | utc_offset3_DST | utc_offset4 | utc_offset4_DST | utc_offset5 | utc_offset5_DST | website | width_km | width_mi
}}&lt;!--
--&gt;{{#invoke:Check for clobbered parameters|check
| template = Инфобокс суурин
| cat = {{main other|Category:Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
| population; population_total
| image_size; imagesize
| image_alt; alt
| image_caption; caption
}}&lt;!-- Wikidata
--&gt;{{#if:{{{coordinates_wikidata|}}}{{{wikidata|}}}
 |[[Category:Pages using infobox settlement with the wikidata parameter]]
}}{{main other|&lt;!-- Missing country
--&gt;{{#if:{{{subdivision_name|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with missing country]]}}&lt;!-- No map
--&gt;{{#if:{{{pushpin_map|}}}{{{image_map|}}}{{{image_map1|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no map]]}}&lt;!-- Image_map1 without image_map
--&gt;{{#if:{{{image_map1|}}}|{{#if:{{{image_map|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with image_map1 but not image_map]]}}}}&lt;!-- No coordinates
--&gt;{{#if:{{{coordinates|}}}||[[Category:Pages using infobox settlement with no coordinates]]}}&lt;!--
--&gt;{{#if:{{{type|}}}|{{#ifeq:{{{settlement_type|a}}}|{{{settlement_type|b}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with ignored type]]|}}|}}&lt;!-- Ignored type parameter
--&gt;{{#if:{{{embed|}}}|[[Category:Pages using infobox settlement with embed]]}}
}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!--Please add this template's categories to the /doc subpage, not here - thanks!--&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>gzlwuxxabxlbwr11o5zcra0m58bsev1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Загвар:Инфобокс суурин/styles.css</title>
    <ns>10</ns>
    <id>123199</id>
    <revision>
      <id>707288</id>
      <timestamp>2022-08-05T04:01:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;/* {{pp|small=y}} */ .ib-settlement { 	width: 23em; 	border-collapse: collapse; 	line-height: 1.2em; }  /* TODO split definitions to appropriate class names when live from HTML element */ .ib-settlement td, .ib-settlement th { 	border-top: 1px solid #a2a9b1; 	padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em; }  .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-full-data, .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-header, .ib-settlement .mergedtoprow .infobox-data, .ib-settlement .mergedtoprow ....&quot;</comment>
      <model>sanitized-css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="1686" xml:space="preserve">/* {{pp|small=y}} */
.ib-settlement {
	width: 23em;
	border-collapse: collapse;
	line-height: 1.2em;
}

/* TODO split definitions to appropriate class names when live from HTML element */
.ib-settlement td,
.ib-settlement th {
	border-top: 1px solid #a2a9b1;
	padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}

.ib-settlement .mergedtoprow .infobox-full-data,
.ib-settlement .mergedtoprow .infobox-header,
.ib-settlement .mergedtoprow .infobox-data,
.ib-settlement .mergedtoprow .infobox-label,
.ib-settlement .mergedtoprow .infobox-below {
	border-top: 1px solid #a2a9b1;
	padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}

.ib-settlement .mergedrow .infobox-full-data,
.ib-settlement .mergedrow .infobox-data,
.ib-settlement .mergedrow .infobox-label {
	border: 0;
	padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}

.ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-full-data,
.ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-data,
.ib-settlement .mergedbottomrow .infobox-label {
	border-top: 0;
	border-bottom: 1px solid #a2a9b1;
	padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}

.ib-settlement .maptable {
	border: 0;
	padding: 0;
}

.ib-settlement .infobox-header,
.ib-settlement .infobox-below {
	text-align: left;
}

.ib-settlement .infobox-above {
	font-size: 125%;
	line-height: 1.3em;
}

.ib-settlement .infobox-subheader {
	background-color: #cddeff;
	font-weight: bold;
}

.ib-settlement-native {
	font-weight: normal;
	padding-top: 0.2em;
}

.ib-settlement-other-name {
	font-size: 78%;
}

.ib-settlement-official {
	font-weight: bold;
}

.ib-settlement-caption {
	padding: 0.3em 0 0 0;
}

.ib-settlement-caption-link {
	padding: 0.2em 0;
}

.ib-settlement-nickname {
	display: inline;
}

.ib-settlement-fn {
	font-weight: normal;
	display: inline;
}</text>
      <sha1>m1f9gd3et74tyav2e5s7f6kjlnbxy12</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Загвар:Инфобокс суурин/doc</title>
    <ns>10</ns>
    <id>123200</id>
    <revision>
      <id>707290</id>
      <timestamp>2022-08-05T04:03:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;{{Documentation subpage}} &lt;!--Categories where indicated at the bottom of this page, please; interwikis at Wikidata (see [[Wikipedia:Wikidata]])--&gt; {{Auto short description}} {{#ifeq:{{FULLPAGENAME}}|Template:Infobox settlement|{{high-use}}}} {{Lua|Module:Infobox|Module:InfoboxImage|Module:Coordinates|Module:Check for unknown parameters|Module:Settlement short description}} {{Uses TemplateStyles|Template:Infobox settlement/styles.css}} {{Uses Wikidata|P41|P94|P1...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="129925" xml:space="preserve">{{Documentation subpage}}
&lt;!--Categories where indicated at the bottom of this page, please; interwikis at Wikidata (see [[Wikipedia:Wikidata]])--&gt;
{{Auto short description}}
{{#ifeq:{{FULLPAGENAME}}|Template:Infobox settlement|{{high-use}}}}
{{Lua|Module:Infobox|Module:InfoboxImage|Module:Coordinates|Module:Check for unknown parameters|Module:Settlement short description}}
{{Uses TemplateStyles|Template:Infobox settlement/styles.css}}
{{Uses Wikidata|P41|P94|P158|P625|P856}}

This template is aliased or used as a sub-template for several infobox front-end templates. It should be used to produce an [[WP:Infobox|Infobox]] for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, et cetera—in fact, any subdivision below the level of a country, for which {{tl|Infobox country}} should be used.  Parameters are described in the table below. For questions, see the [[Template talk:Infobox settlement|talk page]]. For a US city guideline, see [[WP:USCITIES]].

==Usage==
* '''Important''': Please enter all numeric values in a raw, unformatted fashion. References and {{tl|citation needed}} tags are to be included in their respective section footnotes field. Numeric values that are not &quot;raw&quot; may create an &quot;Expression error&quot;. Raw values will be automatically formatted by the template. If you find a raw value is not formatted in your usage of the template, please post a notice on the discussion page for this template.
* An expression error may also occur when any coordinate parameter has a value, but one or more coordinate parameters are blank or invalid.

Basic blank template, ready to cut and paste. See the next section for a copy of the template with all parameters and comments. See the table below that for a full description of each parameter.

===Using metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|government_type         = 
|governing_body          = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|leader_title1           = 
|leader_name1            = 
|leader_title2           = 
|leader_name2            = 
|leader_title3           = 
|leader_name3            = 
|leader_title4           = 
|leader_name4            = 
|unit_pref               = Metric
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square kilometers --&gt;
|area_total_km2          = 
|area_land_km2           = 
|area_water_km2          = 
|area_urban_km2          = 
|area_rural_km2          = 
|area_metro_km2          = 
|area_blank1_km2         = 
|area_blank2_km2         = 
&lt;!-- hectares --&gt;
|area_total_ha           = 
|area_land_ha            = 
|area_water_ha           = 
|area_urban_ha           = 
|area_rural_ha           = 
|area_metro_ha           = 
|area_blank1_ha          = 
|area_blank2_ha          = 
|length_km               = 
|width_km                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_m             = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_km2  = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|area_codes              = &lt;!-- for multiple area codes --&gt;
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Using non-metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|unit_pref               = US&lt;!-- or UK --&gt;
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square miles --&gt;
|area_total_sq_mi        = 
|area_land_sq_mi         = 
|area_water_sq_mi        = 
|area_urban_sq_mi        = 
|area_rural_sq_mi        = 
|area_metro_sq_mi        = 
|area_blank1_sq_mi       = 
|area_blank2_sq_mi       = 
&lt;!-- acres --&gt;
|area_total_acre         = 
|area_land_acre          = 
|area_water_acre         = 
|area_urban_acre         = 
|area_rural_acre         = 
|area_metro_acre         = 
|area_blank1_acre        = 
|area_blank2_acre        = 
|length_mi               = 
|width_mi                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_ft            = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_sq_mi = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Short version===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
|population_total        = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Complete empty syntax, with comments===
This copy of the template lists all parameters except for some of the repeating numbered parameters which are noted in the comments. Comments here should be brief; see the table below for full descriptions of each parameter.

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto;&quot;&gt;
{{Infobox settlement
| name                    = &lt;!-- at least one of the first two fields must be filled in --&gt;
| official_name           = 
| native_name             = &lt;!-- if different from the English name --&gt;
| native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
| other_name              = 
| settlement_type         = &lt;!-- such as Town, Village, City, Borough etc. --&gt;
&lt;!-- transliteration(s) --&gt;
| translit_lang1          = 
| translit_lang1_type     = 
| translit_lang1_info     = 
| translit_lang1_type1    = 
| translit_lang1_info1    = 
| translit_lang1_type2    = 
| translit_lang1_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang1_type6 / translit_lang1_info6 --&gt;
| translit_lang2          = 
| translit_lang2_type     = 
| translit_lang2_info     = 
| translit_lang2_type1    = 
| translit_lang2_info1    = 
| translit_lang2_type2    = 
| translit_lang2_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang2_type6 / translit_lang2_info6 --&gt;
&lt;!-- images, nickname, motto --&gt;
| image_skyline           = 
| imagesize               = 
| image_alt               = 
| image_caption           = 
| image_flag              = 
| flag_size               = 
| flag_alt                = 
| flag_border             = 
| flag_link               = 
| image_seal              = 
| seal_size               = 
| seal_alt                = 
| seal_link               = 
| seal_type               = 
| image_shield            = 
| shield_size             = 
| shield_alt              = 
| shield_link             = 
| image_blank_emblem      = 
| blank_emblem_type       = 
| blank_emblem_size       = 
| blank_emblem_alt        = 
| blank_emblem_link       = 
| etymology               = 
| nickname                = 
| nicknames               = 
| motto                   = 
| mottoes                 = 
| anthem                  = 
&lt;!-- maps and coordinates --&gt;
| image_map               = 
| mapsize                 = 
| map_alt                 = 
| map_caption             = 
| image_map1              = 
| mapsize1                = 
| map_alt1                = 
| map_caption1            = 
| pushpin_map             = &lt;!-- name of a location map as per Template:Location_map --&gt;
| pushpin_mapsize         = 
| pushpin_map_alt         = 
| pushpin_map_caption     = 
| pushpin_map_caption_notsmall = 
| pushpin_label           = &lt;!-- only necessary if &quot;name&quot; or &quot;official_name&quot; are too long --&gt;
| pushpin_label_position  = &lt;!-- position of the pushpin label: left, right, top, bottom, none --&gt;
| pushpin_outside         = 
| pushpin_relief          = 
| pushpin_image           = 
| pushpin_overlay         = 
| coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
| coor_pinpoint           = &lt;!-- to specify exact location of coordinates (was coor_type) --&gt;
| coordinates_footnotes   = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| grid_name               = &lt;!-- name of a regional grid system --&gt;
| grid_position           = &lt;!-- position on the regional grid system --&gt;
&lt;!-- location --&gt;
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = &lt;!-- the name of the country --&gt;
| subdivision_type1       = 
| subdivision_name1       = 
| subdivision_type2       = 
| subdivision_name2       = &lt;!-- etc., subdivision_type6 / subdivision_name6 --&gt;
&lt;!-- established --&gt;
| established_title       = &lt;!-- Founded --&gt;
| established_date        = &lt;!-- requires established_title= --&gt;
| established_title1      = &lt;!-- Incorporated (town) --&gt;
| established_date1       = &lt;!-- requires established_title1= --&gt;
| established_title2      = &lt;!-- Incorporated (city) --&gt;
| established_date2       = &lt;!-- requires established_title2= --&gt;
| established_title3      = 
| established_date3       = &lt;!-- requires established_title3= --&gt;
| established_title4      = 
| established_date4       = &lt;!-- requires established_title4= --&gt;
| established_title5      = 
| established_date5       = &lt;!-- requires established_title5= --&gt;
| established_title6      = 
| established_date6       = &lt;!-- requires established_title6= --&gt;
| established_title7      = 
| established_date7       = &lt;!-- requires established_title7= --&gt;
| extinct_title           = 
| extinct_date            = 
| founder                 = 
| named_for               = 
&lt;!-- seat, smaller parts --&gt;
| seat_type               = &lt;!-- defaults to: Seat --&gt;
| seat                    = 
| seat1_type              = &lt;!-- defaults to: Former seat --&gt;
| seat1                   = 
| parts_type              = &lt;!-- defaults to: Boroughs --&gt;
| parts_style             = &lt;!-- list, coll (collapsed list), para (paragraph format) --&gt;
| parts                   = &lt;!-- parts text, or header for parts list --&gt;
| p1                      = 
| p2                      = &lt;!-- etc., up to p50: for separate parts to be listed--&gt;
&lt;!-- government type, leaders --&gt;
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = 
| governing_body          = 
| leader_party            = 
| leader_title            = 
| leader_name             = &lt;!-- add &amp;amp;nbsp; (no-break space) to disable automatic links --&gt;
| leader_title1           = 
| leader_name1            = &lt;!-- etc., up to leader_title4 / leader_name4 --&gt;
&lt;!-- display settings --&gt;
| total_type              = &lt;!-- to set a non-standard label for total area and population rows --&gt;
| unit_pref               = &lt;!-- enter: Imperial, to display imperial before metric --&gt;
&lt;!-- area --&gt;
| area_footnotes          = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| dunam_link              = &lt;!-- If dunams are used, this specifies which dunam to link. --&gt;
| area_total_km2          = &lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
| area_total_sq_mi        = &lt;!-- see table @ Template:Infobox settlement for details --&gt;
| area_total_ha           = 
| area_total_acre         = 
| area_total_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_land_km2           = 
| area_land_sq_mi         = 
| area_land_ha            = 
| area_land_acre          = 
| area_land_dunam         = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_km2          = 
| area_water_sq_mi        = 
| area_water_ha           = 
| area_water_acre         = 
| area_water_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_percent      = 
| area_urban_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_urban_km2          = 
| area_urban_sq_mi        = 
| area_urban_ha           = 
| area_urban_acre         = 
| area_urban_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rural_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_rural_km2          = 
| area_rural_sq_mi        = 
| area_rural_ha           = 
| area_rural_acre         = 
| area_rural_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_metro_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_metro_km2          = 
| area_metro_sq_mi        = 
| area_metro_ha           = 
| area_metro_acre         = 
| area_metro_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rank               = 
| area_blank1_title       = 
| area_blank1_km2         = 
| area_blank1_sq_mi       = 
| area_blank1_ha          = 
| area_blank1_acre        = 
| area_blank1_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_blank2_title       = 
| area_blank2_km2         = 
| area_blank2_sq_mi       = 
| area_blank2_ha          = 
| area_blank2_acre        = 
| area_blank2_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_note               = 
&lt;!-- dimensions --&gt;
| dimensions_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| length_km               = 
| length_mi               = 
| width_km                = 
| width_mi                = 
&lt;!-- elevation --&gt;
| elevation_footnotes     = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_m             = 
| elevation_ft            = 
| elevation_point         = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_max_m         = 
| elevation_max_ft        = 
| elevation_max_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_rank      = 
| elevation_min_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_min_m         = 
| elevation_min_ft        = 
| elevation_min_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_min_rank      = 
&lt;!-- population --&gt;
| population_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| population_as_of        = 
| population_total        = 
| pop_est_footnotes       = 
| pop_est_as_of           = 
| population_est          = 
| population_rank         = 
| population_density_km2  = &lt;!-- for automatic calculation of any density field, use: auto --&gt;
| population_density_sq_mi =
| population_urban_footnotes     = 
| population_urban               = 
| population_density_urban_km2   = 
| population_density_urban_sq_mi = 
| population_rural_footnotes     = 
| population_rural               = 
| population_density_rural_km2   = 
| population_density_rural_sq_mi = 
| population_metro_footnotes     = 
| population_metro               = 
| population_density_metro_km2   = 
| population_density_metro_sq_mi = 
| population_density_rank        = 
| population_blank1_title        = 
| population_blank1              = 
| population_density_blank1_km2  = 
| population_density_blank1_sq_mi = 
| population_blank2_title        = 
| population_blank2              = 
| population_density_blank2_km2  = 
| population_density_blank2_sq_mi = 
| population_demonym      = &lt;!-- demonym, e.g. Liverpudlian for someone from Liverpool --&gt;
| population_demonyms     = 
| population_note         = 
&lt;!-- demographics (section 1) --&gt;
| demographics_type1      = 
| demographics1_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics1_title1    = 
| demographics1_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics1_title7 / demographics1_info7 --&gt;
&lt;!-- demographics (section 2) --&gt;
| demographics_type2      = 
| demographics2_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics2_title1    = 
| demographics2_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics2_title10 / demographics2_info10 --&gt;
&lt;!-- time zone(s) --&gt;
| timezone_link           = 
| timezone1_location      = 
| timezone1               = 
| utc_offset1             = 
| timezone1_DST           = 
| utc_offset1_DST         = 
| timezone2_location      = 
| timezone2               = 
| utc_offset2             = 
| timezone2_DST           = 
| utc_offset2_DST         = 
| timezone3_location      = 
| timezone3               = 
| utc_offset3             = 
| timezone3_DST           = 
| utc_offset3_DST         = 
| timezone4_location      = 
| timezone4               = 
| utc_offset4             = 
| timezone4_DST           = 
| utc_offset4_DST         = 
| timezone5_location      = 
| timezone5               = 
| utc_offset5             = 
| timezone5_DST           = 
| utc_offset5_DST         = 
&lt;!-- postal codes, area code --&gt;
| postal_code_type        = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal_code             = 
| postal2_code_type       = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal2_code            = 
| area_code_type          = &lt;!-- defaults to: Area code(s) --&gt;
| area_code               = 
| area_codes              = 
| geocode                 = 
| iso_code                = 
| registration_plate_type = 
| registration_plate      = 
| code1_name              = 
| code1_info              = 
| code2_name              = 
| code2_info              = 
&lt;!-- blank fields (section 1) --&gt;
| blank_name_sec1         = 
| blank_info_sec1         = 
| blank1_name_sec1        = 
| blank1_info_sec1        = 
| blank2_name_sec1        = 
| blank2_info_sec1        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec1 / blank7_info_sec1 --&gt;
&lt;!-- blank fields (section 2) --&gt;
| blank_name_sec2         = 
| blank_info_sec2         = 
| blank1_name_sec2        = 
| blank1_info_sec2        = 
| blank2_name_sec2        = 
| blank2_info_sec2        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec2 / blank7_info_sec2 --&gt;
&lt;!-- website, footnotes --&gt;
| website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
| module                  = 
| footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

==Parameter names and descriptions==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;background: white&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Name and transliteration===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''name''' || optional || This is the usual name in English.  If it's not specified, the infobox will use the '''official_name''' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''official_name''' || optional || The official name in English if different from '''name'''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name''' || optional || Name in the official local language, if different from '''name''', and if not English. This will display under the name/official name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name_lang''' || optional || Use [[List of ISO 639-1 codes|ISO 639-1 code]], e.g. &quot;fr&quot; for French. If there is more than one native name, in different languages, enter those names using {{tl|lang}}, instead.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''other_name''' || optional || For places with a former or more common name like Bombay or Saigon
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''settlement_type''' || optional || Any type can be entered, such as City, Town, Village, Hamlet, Municipality, Reservation, etc. If set, will be displayed under the names. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to ''City''), if needed to distinguish from ''Urban'', ''Rural'' or ''Metro'' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is ''Total'' unless '''total_type''' is set).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Transliteration(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1''' || optional || Will place the &quot;entry&quot; before the word &quot;transliteration(s)&quot;. Can be used to specify a particular language like in [[Dêlêg]] or one may just enter &quot;Other&quot;, like in [[Gaza City|Gaza]]'s article.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2''' || optional || Will place a second transliteration. See [[Dêlêg]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Images, nickname, motto===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Skyline image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''image_skyline''' || optional || Despite the name it can be any image that an editor wishes.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''imagesize''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_skyline up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, '''px''' must be specified; default size is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_alt''' || optional || [[Alt text]] for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image. See [[WP:ALT]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_caption''' || optional || Will place a caption under the image_skyline (if present)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Flag image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_flag''' || optional || Used for a flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_size''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_flag up or down from 100px as desired. If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_alt''' || optional || Alt text for the flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_border''' || optional || Set to 'no' to remove the border from the flag
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seal image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_seal''' || optional || If the place has an official seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_alt''' || optional || Alt text for the seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_link'''&lt;br /&gt;'''seal_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Coat of arms image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_shield''' || optional || Can be used for a place with a coat of arms.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_alt''' || optional || Alt text for the shield.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_link''' || optional || Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See [[Coquitlam, British Columbia]]'s infobox for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Logo or emblem image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_blank_emblem''' || optional || Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_type''' || optional || Caption beneath &quot;image_blank_emblem&quot; to specify what type of emblem it is.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_alt''' || optional || Alt text for blank emblem.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Nickname, motto
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''etymology''' || optional || origin of name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nickname''' || optional || well-known nickname
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nicknames''' || optional || if more than one well-known nickname, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''motto''' || optional || Will place the motto under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''mottoes''' || optional || if more than one motto, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''anthem''' || optional || Will place the anthem (song) under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Maps, coordinates===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Map images
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt''' || optional || Alt text for map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map1''' || optional || A secondary map image. The field '''image_map''' must be filled in first. Example see: [[Bloomsburg, Pennsylvania]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize1''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt1''' || optional || Alt text for secondary map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Pushpin map(s), coordinates
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map''' || optional || The name of a location map as per [[Template:Location map]] (e.g. ''Indonesia'' or ''Russia''). The coordinate fields (from {{para|coordinates}}) position a pushpin coordinate marker and label on the map '''automatically'''. Example: [[Padang, Indonesia]]. To show multiple pushpin maps, provide a list of maps separated by #, e.g., ''California#USA''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_mapsize''' || optional || Must be entered as only a number—'''do not use px'''. The default value is 250.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;width&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_alt''' || optional || Alt text for pushpin map; used by [[screen reader]]s, see [[WP:ALT]].&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;alt&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption''' || optional || Fill out if a different caption from ''map_caption'' is desired.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;caption&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption_notsmall''' || optional || &lt;!-- add documentation here --&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label''' || optional || The text of the label to display next to the identifying mark; a [[Wiki markup|wikilink]] can be used. If not specified, the label will be the text assigned to the ''name'' or ''official_name'' parameters (if {{para|pushpin_label_position|none}}, no label is displayed).&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;label&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label_position''' || optional || The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are {left, right, top, bottom, none}. If this field is not specified, the default value is ''right''.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;position&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_outside''' || optional || ''Equivalent to &lt;code&gt;outside&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_relief''' || optional || Set this to &lt;code&gt;y&lt;/code&gt; or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available). &lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;relief&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_image''' || optional || Allows the use of an alternative map; the image must have the same edge coordinates as the location map template.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;AlternativeMap&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_overlay''' || optional || Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;overlay_image&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates''' || optional || Latitude and longitude. Use {{tl|Coord}}. See the documentation for {{tl|Coord}} for more details on usage.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coor_pinpoint''' || optional || If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. ''Town Hall'') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: [[Masovian Voivodeship]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates_footnotes''' || optional || Reference(s) for coordinates, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''grid_name'''&lt;br /&gt;'''grid_position''' || optional || Name of a regional grid system and position on the regional grid 
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Location, established, seat, subdivisions, government, leaders===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Location
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| {{anchor|subdivision_type}}'''subdivision_type''' || optional || almost always &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;Country&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name''' || optional || Depends on the subdivision_type — use the name in text form, sample: &lt;code&gt;United States&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates may be used in this field
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_type6''' || optional || Can be State/Province, region, county. These labels are for subdivisions ''above'' the level of the settlement described in the article. For subdivisions ''below'' or ''within'' the place described in the article, use {{para|parts_type}}.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_name6''' || optional || Use the name in text form, sample: &lt;code&gt;Florida&lt;/code&gt; or &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[Florida]]&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates should '''not''' be used in these fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Established
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title''' || optional || Example: Founded
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date''' || optional ||  Requires established_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title1''' || optional || Example: Incorporated (town) &lt;br/&gt;[Note that &quot;established_title1&quot; is distinct from &quot;established_title&quot;; you can think of &quot;established_title&quot; as behaving like &quot;established_title0&quot;.]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date1''' || optional || [See note for &quot;established_title1&quot;.] Requires established_title1=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title2''' || optional || Example: Incorporated (city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date2''' || optional || Requires established_title2=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title3''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date3''' || optional || Requires established_title3=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date4''' || optional || Requires established_title4=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title5''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date5''' || optional || Requires established_title5=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date6''' || optional || Requires established_title6=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title7''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date7''' || optional || Requires established_title7=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_title''' || optional || For when a settlement ceases to exist
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_date''' || optional || Requires extinct_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''founder''' || optional || Who the settlement was founded by
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''named_for''' || optional || The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seat of government
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat_type''' || optional || The label for the seat of government (defaults to ''Seat'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat''' || optional || The seat of government.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Smaller parts (e.g. boroughs of a city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_type''' || optional || The label for the smaller subdivisions (defaults to ''Boroughs'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_style''' || optional || Set to ''list'' to display as a collapsible list, ''coll'' as a collapsed list, or ''para'' to use paragraph style. Default is ''list'' for up to 5 items, otherwise ''coll''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts''' || optional || Text or header of the list of smaller subdivisions.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''p1'''&lt;br /&gt;'''p2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''p50''' || optional || The smaller subdivisions to be listed. Example: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Government type, leaders
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_footnotes''' || optional || Reference(s) for government, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_type''' || optional || Examples: [[Mayor–council government]], [[Council–manager government]], [[City commission government]], ...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''governing_body''' || optional || Name of the place's governing body
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_party''' || optional || Political party of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title''' || optional || First title of the place's leader, e.g. Mayor
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name''' || optional || Name of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_name4''' || optional || For long lists use {{tl|Collapsible list}}. See [[Halifax Regional Municipality|Halifax]] for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Geographic information===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | These fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they should enter both values in their respective fields.
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Display settings
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''total_type''' || optional || Specifies what &quot;total&quot; area and population figure refer to, e.g. ''Greater London''. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words &quot;Area&quot; and &quot;Population&quot;, with no &quot;Total&quot; or similar label, set the value of this parameter to '''&amp;nbsp;'''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''unit_pref''' || optional || To change the unit order to ''imperial (metric)'', enter '''imperial'''. The default display style is ''metric (imperial)''. However, the template will swap the order automatically if the '''subdivision_name''' equals some variation of the US or the UK.&lt;br /&gt;For the middle east, a unit preference of [[dunam]] can be entered (only affects total area). &lt;br /&gt; All values must be entered in a '''raw format: no commas, spaces, or unit symbols'''. The template will format them automatically.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Area
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_footnotes''' || optional || Reference(s) for area, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dunam_link''' || optional || If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section.  This can be changed by setting &lt;code&gt;dunam_link&lt;/code&gt; to another measure (e.g. &lt;code&gt;dunam_link=water&lt;/code&gt;).  Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g.  &lt;code&gt;dunam_link=none&lt;/code&gt; or  &lt;code&gt;dunam_link=off&lt;/code&gt;).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_km2''' || optional || Total area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_total_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_ha''' || optional || Total area in hectares—symbol: ha. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display acres if area_total_acre is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_sq_mi''' || optional || Total area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_total_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_acre''' || optional || Total area in acres. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display hectares if area_total_ha is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_dunam''' || optional || Total area in dunams, which is wiki-linked. Used in middle eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acreds if area_total_km2, area_total_ha, area_total_sq_mi, and area_total_acre are empty. Examples: [[Gaza City|Gaza]] and [[Ramallah]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_km2''' || optional || Land area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_land_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_sq_mi''' || optional || Land area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_land_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_km2''' || optional || Water area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_water_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_sq_mi''' || optional || Water area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_water_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_percent''' || optional || percent of water without the &quot;%&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rank''' || optional || The settlement's area, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_title''' || optional || Example see London
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Dimensions
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dimensions_footnotes''' || optional || Reference(s) for dimensions, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Elevation
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_footnotes''' || optional || Reference(s) for elevation, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_m''' || optional || Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if elevation_ft is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50 m ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_ft''' || optional || Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if '''elevation_m''' field is empty. However, if a range in elevation (e.g. 50–500&amp;nbsp;ft ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_footnotes'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_footnotes''' || optional || Same as above, but for the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; elevations. See [[Leeds]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_rank'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_rank''' || optional || Used to give highest &amp; lowest elevations and rank, instead of just a single value. Example: [[Halifax Regional Municipality]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Population, demographics===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | The density fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they can enter both values in their respective fields. '''To calculate density with respect to the total area automatically, type ''auto'' in place of any density value.'''
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Population
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_total''' || optional || Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_as_of''' || optional || The year for the population total (usually a census year)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_footnotes''' || optional || Reference(s) for population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_est''' || optional || Population estimate.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_as_of''' || optional || The year or month &amp; year of the population estimate
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_footnotes''' || optional || Reference(s) for population estimate, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban_footnotes''' || optional || Reference(s) for urban population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural_footnotes''' || optional || Reference(s) for rural population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro_footnotes''' || optional || Reference(s) for metro population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rank''' || optional || The settlement's population, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rank''' || optional || The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1_title''' || optional || Can be used for estimates. Example: [[Windsor, Ontario]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1''' || optional || The population value for blank1_title
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonym''' || optional || A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in [[Liverpool]] is known as a [[Liverpudlian]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonyms''' || optional || If more than one demonym, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source. See [[Windsor, Ontario]] for example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type1''' || optional || Section Header. For example: Ethnicity
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 1, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_title7''' || optional || Titles related to demographics_type1. For example: White, Black, Hispanic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_info7''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot;. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type2''' || optional || A second section header. For example: Languages
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 2, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_title10''' || optional || Titles related to '''demographics_type2'''. For example: English, French, Arabic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_info10''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot; for type2. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Other information===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Time zone(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1''' || optional || Plain text, e.g. &quot;+05:00&quot; or &quot;-08:00&quot;. Auto-linked, so do not include references or additional text.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2''' || optional || A second timezone field for larger areas such as a Province.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Postal code(s) &amp; area code
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code''' || optional || Refers to the telephone dialing code for the settlement, ''not'' a geographic area code.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_codes''' || optional || If more than one area code, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''geocode''' || optional || See [[Geocode]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''iso_code''' || optional || See [[ISO 3166]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate''' || optional || See [[Vehicle registration plate]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec1''' || optional || Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec1''' || optional || The information associated with the ''blank_name'' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec1''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec2''' || optional || For a second section of blank fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec2''' || optional || Example: [[Beijing]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec2''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Website, footnotes
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''website''' || optional || External link to official website, Use {{Tl|URL}}, thus: &lt;nowiki&gt;{{URL|example.com}}&lt;/nowiki&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''module''' || optional || To embed infoboxes at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''footnotes''' || optional || Text to be displayed at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''short_description''' || optional || [[WP:SHORTDESC|specify custom short description]]; if not specified, one will be automatically generated, e.g. &quot;Place in Israel&quot;.
|}
&lt;!-- End of parameter name/description table --&gt;

==Examples==
;Example 1:
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Инфобокс суурин
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;xml&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Infobox settlement
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

'''References'''
{{reflist}}
{{clear}}
----
;Example 2:
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = [[Michigan]]
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = Michigan
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor-council government|Mayor-Council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;
{{clear}}

==Supporting templates==
The following is a list of sub-templates used by Infobox settlement. See the [{{fullurl:Special:PrefixIndex|prefix=Infobox+settlement%2F&amp;namespace=10&amp;hideredirects=1}} current list of all sub-templates] for documentation, sandboxes, testcases, etc.
# {{tl|Infobox settlement/areadisp}}
# {{tl|Infobox settlement/densdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/impus}}
# {{tl|Infobox settlement/impus/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/lengthdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/link}}
# {{tl|Infobox settlement/metric}}
# {{tl|Infobox settlement/metric/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/pref}}

==Microformat==
{{UF-hcard-geo}}

== TemplateData ==
{{TemplateData header}}
{{collapse top|title=TemplateData}}
&lt;templatedata&gt;
{
	&quot;description&quot;: &quot;Infobox for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, etc.&quot;,
	&quot;format&quot;: &quot;{{_\n| ________________________ = _\n}}\n&quot;,
	&quot;params&quot;: {
		&quot;name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Common name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This is the usual name in English. If it's not specified, the infobox will use the 'official_name' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;official_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The official name in English, if different from 'name'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;native_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This will display under the name/official name.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Distrito Federal de México&quot;
		},
		&quot;native_name_lang&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name language&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use ISO 639-1 code, e.g. 'fr' for French. If there is more than one native name in different languages, enter those names using {{lang}} instead.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;zh&quot;
		},
		&quot;other_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Other name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For places with a former or more common name like Bombay or Saigon.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;settlement_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of settlement&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Any type can be entered, such as 'City', 'Town', 'Village', 'Hamlet', 'Municipality', 'Reservation', etc. If set, will be displayed under the names, provided either 'name' or 'official_name' is filled in. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to 'City'), if needed to distinguish from 'Urban', 'Rural' or 'Metro' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is 'Total' unless 'total_type' is set).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;aliases&quot;: [
				&quot;type&quot;
			]
		},
		&quot;translit_lang1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration from language 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the entry before the word 'transliteration(s)'. Can be used to specify a particular language, like in Dêlêg, or one may just enter 'Other', like in Gaza's article.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration type for language 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hanyu pinyin]]&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The type of transliteration used for the first language.&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 1 info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Parameters 'translit_lang2_info1' ... 'translit_lang2_info6' are also available, but not documented here.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a second transliteration. See Dêlêg.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_skyline&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image of skyline&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Despite the name, it can be any image that an editor wishes.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;imagesize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_skyline' up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, 'px' must be specified; default size is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a caption under 'image_skyline' (if present).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;image_flag&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Used for a flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;flag_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_flag' up or down from 100px as desired. If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_border&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag border?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'no' to remove the border from the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;no&quot;
		},
		&quot;flag_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the flag.&quot;
		},
		&quot;image_seal&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official seal image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;An image of an official seal, if the place has one.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;seal_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the seal.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the seal.&quot;
		},
		&quot;image_shield&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coat of arms/shield image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for a place with a coat of arms.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;shield_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;shield_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate text for the shield.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;shield_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield link&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See Coquitlam, British Columbia's infobox for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_blank_emblem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption beneath 'image_blank_emblem' to specify what type of emblem it is.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Logo&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for blank emblem.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A link to the emblem of custom type.&quot;
		},
		&quot;nickname&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Nickname&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Well-known nickname(s).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Sin City&quot;
		},
		&quot;motto&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Motto&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the motto under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;anthem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Anthem&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the anthem (song) under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hatikvah]]&quot;
		},
		&quot;image_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A map of the region, or a map with the region highlighted within a parent region.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate (hover) text for the map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption for the map displayed.&quot;
		},
		&quot;image_map1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A secondary map image. The field 'image_map' must be filled in first. For an example, see [[Bloomsburg, Pennsylvania]].&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;File:Columbia County Pennsylvania Incorporated and Unincorporated areas Bloomsburg Highlighted.svg&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;300px&quot;
		},
		&quot;map_alt1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the second map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption of the second map.&quot;
		},
		&quot;pushpin_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of a location map (e.g. 'Indonesia' or 'Russia'). The coordinates information (from the coordinates parameter) positions a pushpin coordinate marker and label on the map automatically. For an example, see Padang, Indonesia.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Indonesia&quot;
		},
		&quot;pushpin_mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Must be entered as only a number—do not use 'px'. The default value is 250.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fill out if a different caption from 'map_caption' is desired.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Map showing Bloomsburg in Pennsylvania&quot;
		},
		&quot;pushpin_label&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Bloomsburg&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label of the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_label_position&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label position&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are 'left', 'right', 'top', 'bottom', and 'none'. If this field is not specified, the default value is 'right'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;left&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;right&quot;
		},
		&quot;pushpin_outside&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin outside?&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;pushpin_relief&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin relief&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set this to 'y' or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;y&quot;
		},
		&quot;pushpin_image&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin image&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Image to use for the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_overlay&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin overlay&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;coordinates&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Latitude and longitude. Use {{Coord}}. See the documentation for {{Coord}} for more details on usage.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-template-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}&quot;
		},
		&quot;coor_pinpoint&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinate pinpoint&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. 'Town Hall') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: Masovian Voivodeship.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;coordinates_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for coordinates. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Almost always 'Country'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[List of sovereign states|Country]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Depends on 'subdivision_type'. Use the name in text form, e.g., 'United States'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates may be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Connecticut]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Florida]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Utah]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[California]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Vermont]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Wyoming]]&quot;
		},
		&quot;established_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the first establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;First settled&quot;
		},
		&quot;established_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the first establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the second establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a town&quot;
		},
		&quot;established_date1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the second establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the third establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a city&quot;
		},
		&quot;established_date2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the third establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment event&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the fourth establishment event.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a county&quot;
		},
		&quot;established_date3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the fourth establishment event.&quot;
		},
		&quot;extinct_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction event title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For when a settlement ceases to exist.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Sack of Rome]]&quot;
		},
		&quot;extinct_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date the settlement ceased to exist.&quot;
		},
		&quot;founder&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Founder&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Who the settlement was founded by.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;named_for&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Named for&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Ho Chi Minh]]&quot;
		},
		&quot;seat_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the seat of government (defaults to 'Seat').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Seat&quot;
		},
		&quot;seat&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The seat of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[White House]]&quot;
		},
		&quot;parts_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the smaller subdivisions (defaults to 'Boroughs').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Boroughs&quot;
		},
		&quot;parts_style&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Parts style&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'list' to display as a collapsible list, 'coll' as a collapsed list, or 'para' to use paragraph style. Default is 'list' for up to 5 items, otherwise 'coll'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;list&quot;
		},
		&quot;parts&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text or header of the list of smaller subdivisions.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;p1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivision 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The smaller subdivisions to be listed. Parameters 'p1' to 'p50' can also be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;government_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for government. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;government_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's type of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mayor–council government]]&quot;
		},
		&quot;governing_body&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Governing body&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's governing body.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-page-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Legislative Council of Hong Kong&quot;
		},
		&quot;leader_party&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader political party&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Political party of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;leader_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Governor (United States)|Governor]]&quot;
		},
		&quot;leader_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader's  name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Jay Inslee]]&quot;
		},
		&quot;leader_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Mayor&quot;
		},
		&quot;leader_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional names for leaders. Parameters 'leader_name1' .. 'leader_name4' are available. For long lists, use {{Collapsible list}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;total_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Specifies what total area and population figure refer to, e.g. 'Greater London'. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words ''Area'' and ''Population'', with no ''Total'' or similar label, set the value of this parameter to '&amp;nbsp;'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;unit_pref&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Unit preference&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;To change the unit order to 'imperial (metric)', enter 'imperial'. The default display style is 'metric (imperial)'. However, the template will swap the order automatically if the 'subdivision_name' equals some variation of the US or the UK. For the Middle East, a unit preference of dunam can be entered (only affects total area). All values must be entered in a raw format (no commas, spaces, or unit symbols). The template will format them automatically.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;imperial&quot;
		},
		&quot;area_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;dunam_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Link dunams?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section. This can be changed by setting 'dunam_link' to another measure (e.g. 'dunam_link=water'). Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g., 'dunam_link=none' or 'dunam_link=off').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;none&quot;
		},
		&quot;area_total_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (km2)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_total_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_total_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in hectares (symbol: ha). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display acres if 'area_total_acre' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in acres. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display hectares if 'area_total_ha' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in dunams, which is wikilinked. Used in Middle Eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acres if 'area_total_km2', 'area_total_ha', 'area_total_sq_mi', and 'area_total_acre' are empty. Examples: Gaza and Ramallah.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_land_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_land_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_water_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_water_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_percent&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Percent water area&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Percent of water without the %.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;21&quot;
		},
		&quot;area_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_urban_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_rural_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_metro_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's area, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First blank area section title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's first custom area section.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;see [[London]]&quot;
		},
		&quot;area_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second blank area section title&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's second custom area section.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;CenPopGazetteer2016\&quot;&gt;{{cite web|title=2016 U.S. Gazetteer Files|url=https://www2.census.gov/geo/docs/maps-data/data/gazetteer/2016_Gazetteer/2016_gaz_place_42.txt|publisher=United States Census Bureau|access-date=Aug 13, 2017}}&lt;/ref&gt;&quot;
		},
		&quot;dimensions_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Dimensions footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for dimensions. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;length_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in km&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;length_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in kilometers&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in meters&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if 'elevation_ft' is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50&amp;nbsp;m) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in feet&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if 'elevation_m' field is empty. However, if a range in elevation (i.e. 50–500&amp;nbsp;ft) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for elevation. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;elevation_min_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of min elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of lowest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Death Valley]]&quot;
		},
		&quot;elevation_min_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of minimum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;1st&quot;
		},
		&quot;elevation_min_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Min elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the minimum elevation.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of max elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of highest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mount Everest]]&quot;
		},
		&quot;elevation_max_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of maximum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;2nd&quot;
		},
		&quot;elevation_max_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Max elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the maximum elevation.&quot;
		},
		&quot;population_total&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total figure's year&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year for the population total (usually a census year).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_est&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population estimate, e.g. for growth projections 4 years after a census.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;331000000&quot;
		},
		&quot;pop_est_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate figure as of&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year, or the month and year, of the population estimate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;
		},
		&quot;pop_est_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population estimate; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;USCensusEst2016\&quot;/&gt;&quot;
		},
		&quot;population_urban&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population.&quot;
		},
		&quot;population_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for urban population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rural&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population.&quot;
		},
		&quot;population_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for rural population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_metro&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population of the place's metropolitan area.&quot;
		},
		&quot;population_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for metro population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank1_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank2_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_demonym&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demonym&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in Liverpool is known as a Liverpudlian.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Liverpudlian&quot;
		},
		&quot;population_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population note&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source. See Windsor, Ontario, for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Ethnicities&quot;
		},
		&quot;demographics1_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 1. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics1_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to demographics_type1. For example: 'White', 'Black', 'Hispanic'... Additional rows 'demographics1_title1' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Languages&quot;
		},
		&quot;demographics2_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 2. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to 'demographics_type1'. For example: 'English', 'French', 'Arabic'... Additional rows 'demographics2_title2' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics2_info2' to 'demographics2_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;timezone1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+8&quot;
		},
		&quot;timezone_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+9&quot;
		},
		&quot;utc_offset1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-5&quot;
		},
		&quot;timezone1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second timezone field for larger areas such as a province.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-7&quot;
		},
		&quot;postal_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label used for postal code info, e.g. 'ZIP Code'. Defaults to 'Postal code'.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Postal code of China|Postal code]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;postal_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's postal code/zip code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90210&quot;
		},
		&quot;postal2_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2 type&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If applicable, the place's second postal code type.&quot;
		},
		&quot;postal2_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second postal code of the place, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90007&quot;
		},
		&quot;area_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The regions' telephone area code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If left blank/not used, template will default to 'Area code(s)'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;geocode&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Geocode&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See [[Geocode]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;iso_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;ISO 3166 code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See ISO 3166.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;registration_plate&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Registration/license plate info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See Vehicle registration plate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec1' heading. The info is displayed on the right side of the infobox in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec1' ... 'blank7_name_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec1' ... 'blank7_info_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For a second section of blank fields.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 2&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Beijing&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec2' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec2' ... 'blank7_name_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec2' ... 'blank7_info_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;website&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official website in English&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;External link to official website. Use the {{URL}} template, thus: {{URL|example.com}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text to be displayed at the bottom of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|zh|森美兰}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Chinese Language|Chinese]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|ta|நெகிரி செம்பிலான்}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Tamil Language|Tamil]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;demographics1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics1_info1' to 'demographics1_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		}
	}
}
&lt;/templatedata&gt;
{{collapse bottom}}

==Calls and redirects ==
At least {{PAGESINCATEGORY:Templates calling Infobox settlement}} other [[:Category:Templates calling Infobox settlement|templates call this one]].

[{{fullurl:Special:WhatLinksHere/Template:Infobox_settlement|namespace=10&amp;hidetrans=1&amp;hidelinks=1}} Several templates redirect here].

== Tracking categories ==
# {{clc|Pages using infobox settlement with a dot map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with bad settlement type}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with image map1 but not image map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with imprecise region codes}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with missing country}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no coordinates}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible area code list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible demonym list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible motto list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible nickname list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with the wikidata parameter}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with unknown parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with ignored type}}
# {{clc|Templates calling Infobox settlement}}

&lt;includeonly&gt;{{Sandbox other||
&lt;!--Categories below this line, please; interwikis at Wikidata--&gt;
[[Category:Place infobox templates|Settlement]]
[[Category:Embeddable templates]]
[[Category:Infobox templates using Wikidata]]
[[Category:Templates that add a tracking category]]
}}&lt;/includeonly&gt;</text>
      <sha1>fkmknwdi2i1tv8nkv5brzgx3p2is1mp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707293</id>
      <parentid>707290</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:09:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="129857" xml:space="preserve">{{Documentation subpage}}
&lt;!--Categories where indicated at the bottom of this page, please; interwikis at Wikidata (see [[Wikipedia:Wikidata]])--&gt;
{{Auto short description}}
{{Lua|Module:Infobox|Module:InfoboxImage|Module:Coordinates|Module:Check for unknown parameters|Module:Settlement short description}}
{{Uses TemplateStyles|Template:Infobox settlement/styles.css}}
{{Uses Wikidata|P41|P94|P158|P625|P856}}

This template is aliased or used as a sub-template for several infobox front-end templates. It should be used to produce an [[WP:Infobox|Infobox]] for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, et cetera—in fact, any subdivision below the level of a country, for which {{tl|Infobox country}} should be used.  Parameters are described in the table below. For questions, see the [[Template talk:Infobox settlement|talk page]]. For a US city guideline, see [[WP:USCITIES]].

==Usage==
* '''Important''': Please enter all numeric values in a raw, unformatted fashion. References and {{tl|citation needed}} tags are to be included in their respective section footnotes field. Numeric values that are not &quot;raw&quot; may create an &quot;Expression error&quot;. Raw values will be automatically formatted by the template. If you find a raw value is not formatted in your usage of the template, please post a notice on the discussion page for this template.
* An expression error may also occur when any coordinate parameter has a value, but one or more coordinate parameters are blank or invalid.

Basic blank template, ready to cut and paste. See the next section for a copy of the template with all parameters and comments. See the table below that for a full description of each parameter.

===Using metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|government_type         = 
|governing_body          = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|leader_title1           = 
|leader_name1            = 
|leader_title2           = 
|leader_name2            = 
|leader_title3           = 
|leader_name3            = 
|leader_title4           = 
|leader_name4            = 
|unit_pref               = Metric
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square kilometers --&gt;
|area_total_km2          = 
|area_land_km2           = 
|area_water_km2          = 
|area_urban_km2          = 
|area_rural_km2          = 
|area_metro_km2          = 
|area_blank1_km2         = 
|area_blank2_km2         = 
&lt;!-- hectares --&gt;
|area_total_ha           = 
|area_land_ha            = 
|area_water_ha           = 
|area_urban_ha           = 
|area_rural_ha           = 
|area_metro_ha           = 
|area_blank1_ha          = 
|area_blank2_ha          = 
|length_km               = 
|width_km                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_m             = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_km2  = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|area_codes              = &lt;!-- for multiple area codes --&gt;
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Using non-metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|unit_pref               = US&lt;!-- or UK --&gt;
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square miles --&gt;
|area_total_sq_mi        = 
|area_land_sq_mi         = 
|area_water_sq_mi        = 
|area_urban_sq_mi        = 
|area_rural_sq_mi        = 
|area_metro_sq_mi        = 
|area_blank1_sq_mi       = 
|area_blank2_sq_mi       = 
&lt;!-- acres --&gt;
|area_total_acre         = 
|area_land_acre          = 
|area_water_acre         = 
|area_urban_acre         = 
|area_rural_acre         = 
|area_metro_acre         = 
|area_blank1_acre        = 
|area_blank2_acre        = 
|length_mi               = 
|width_mi                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_ft            = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_sq_mi = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Short version===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
|population_total        = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Complete empty syntax, with comments===
This copy of the template lists all parameters except for some of the repeating numbered parameters which are noted in the comments. Comments here should be brief; see the table below for full descriptions of each parameter.

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto;&quot;&gt;
{{Infobox settlement
| name                    = &lt;!-- at least one of the first two fields must be filled in --&gt;
| official_name           = 
| native_name             = &lt;!-- if different from the English name --&gt;
| native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
| other_name              = 
| settlement_type         = &lt;!-- such as Town, Village, City, Borough etc. --&gt;
&lt;!-- transliteration(s) --&gt;
| translit_lang1          = 
| translit_lang1_type     = 
| translit_lang1_info     = 
| translit_lang1_type1    = 
| translit_lang1_info1    = 
| translit_lang1_type2    = 
| translit_lang1_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang1_type6 / translit_lang1_info6 --&gt;
| translit_lang2          = 
| translit_lang2_type     = 
| translit_lang2_info     = 
| translit_lang2_type1    = 
| translit_lang2_info1    = 
| translit_lang2_type2    = 
| translit_lang2_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang2_type6 / translit_lang2_info6 --&gt;
&lt;!-- images, nickname, motto --&gt;
| image_skyline           = 
| imagesize               = 
| image_alt               = 
| image_caption           = 
| image_flag              = 
| flag_size               = 
| flag_alt                = 
| flag_border             = 
| flag_link               = 
| image_seal              = 
| seal_size               = 
| seal_alt                = 
| seal_link               = 
| seal_type               = 
| image_shield            = 
| shield_size             = 
| shield_alt              = 
| shield_link             = 
| image_blank_emblem      = 
| blank_emblem_type       = 
| blank_emblem_size       = 
| blank_emblem_alt        = 
| blank_emblem_link       = 
| etymology               = 
| nickname                = 
| nicknames               = 
| motto                   = 
| mottoes                 = 
| anthem                  = 
&lt;!-- maps and coordinates --&gt;
| image_map               = 
| mapsize                 = 
| map_alt                 = 
| map_caption             = 
| image_map1              = 
| mapsize1                = 
| map_alt1                = 
| map_caption1            = 
| pushpin_map             = &lt;!-- name of a location map as per Template:Location_map --&gt;
| pushpin_mapsize         = 
| pushpin_map_alt         = 
| pushpin_map_caption     = 
| pushpin_map_caption_notsmall = 
| pushpin_label           = &lt;!-- only necessary if &quot;name&quot; or &quot;official_name&quot; are too long --&gt;
| pushpin_label_position  = &lt;!-- position of the pushpin label: left, right, top, bottom, none --&gt;
| pushpin_outside         = 
| pushpin_relief          = 
| pushpin_image           = 
| pushpin_overlay         = 
| coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
| coor_pinpoint           = &lt;!-- to specify exact location of coordinates (was coor_type) --&gt;
| coordinates_footnotes   = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| grid_name               = &lt;!-- name of a regional grid system --&gt;
| grid_position           = &lt;!-- position on the regional grid system --&gt;
&lt;!-- location --&gt;
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = &lt;!-- the name of the country --&gt;
| subdivision_type1       = 
| subdivision_name1       = 
| subdivision_type2       = 
| subdivision_name2       = &lt;!-- etc., subdivision_type6 / subdivision_name6 --&gt;
&lt;!-- established --&gt;
| established_title       = &lt;!-- Founded --&gt;
| established_date        = &lt;!-- requires established_title= --&gt;
| established_title1      = &lt;!-- Incorporated (town) --&gt;
| established_date1       = &lt;!-- requires established_title1= --&gt;
| established_title2      = &lt;!-- Incorporated (city) --&gt;
| established_date2       = &lt;!-- requires established_title2= --&gt;
| established_title3      = 
| established_date3       = &lt;!-- requires established_title3= --&gt;
| established_title4      = 
| established_date4       = &lt;!-- requires established_title4= --&gt;
| established_title5      = 
| established_date5       = &lt;!-- requires established_title5= --&gt;
| established_title6      = 
| established_date6       = &lt;!-- requires established_title6= --&gt;
| established_title7      = 
| established_date7       = &lt;!-- requires established_title7= --&gt;
| extinct_title           = 
| extinct_date            = 
| founder                 = 
| named_for               = 
&lt;!-- seat, smaller parts --&gt;
| seat_type               = &lt;!-- defaults to: Seat --&gt;
| seat                    = 
| seat1_type              = &lt;!-- defaults to: Former seat --&gt;
| seat1                   = 
| parts_type              = &lt;!-- defaults to: Boroughs --&gt;
| parts_style             = &lt;!-- list, coll (collapsed list), para (paragraph format) --&gt;
| parts                   = &lt;!-- parts text, or header for parts list --&gt;
| p1                      = 
| p2                      = &lt;!-- etc., up to p50: for separate parts to be listed--&gt;
&lt;!-- government type, leaders --&gt;
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = 
| governing_body          = 
| leader_party            = 
| leader_title            = 
| leader_name             = &lt;!-- add &amp;amp;nbsp; (no-break space) to disable automatic links --&gt;
| leader_title1           = 
| leader_name1            = &lt;!-- etc., up to leader_title4 / leader_name4 --&gt;
&lt;!-- display settings --&gt;
| total_type              = &lt;!-- to set a non-standard label for total area and population rows --&gt;
| unit_pref               = &lt;!-- enter: Imperial, to display imperial before metric --&gt;
&lt;!-- area --&gt;
| area_footnotes          = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| dunam_link              = &lt;!-- If dunams are used, this specifies which dunam to link. --&gt;
| area_total_km2          = &lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
| area_total_sq_mi        = &lt;!-- see table @ Template:Infobox settlement for details --&gt;
| area_total_ha           = 
| area_total_acre         = 
| area_total_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_land_km2           = 
| area_land_sq_mi         = 
| area_land_ha            = 
| area_land_acre          = 
| area_land_dunam         = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_km2          = 
| area_water_sq_mi        = 
| area_water_ha           = 
| area_water_acre         = 
| area_water_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_percent      = 
| area_urban_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_urban_km2          = 
| area_urban_sq_mi        = 
| area_urban_ha           = 
| area_urban_acre         = 
| area_urban_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rural_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_rural_km2          = 
| area_rural_sq_mi        = 
| area_rural_ha           = 
| area_rural_acre         = 
| area_rural_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_metro_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_metro_km2          = 
| area_metro_sq_mi        = 
| area_metro_ha           = 
| area_metro_acre         = 
| area_metro_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rank               = 
| area_blank1_title       = 
| area_blank1_km2         = 
| area_blank1_sq_mi       = 
| area_blank1_ha          = 
| area_blank1_acre        = 
| area_blank1_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_blank2_title       = 
| area_blank2_km2         = 
| area_blank2_sq_mi       = 
| area_blank2_ha          = 
| area_blank2_acre        = 
| area_blank2_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_note               = 
&lt;!-- dimensions --&gt;
| dimensions_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| length_km               = 
| length_mi               = 
| width_km                = 
| width_mi                = 
&lt;!-- elevation --&gt;
| elevation_footnotes     = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_m             = 
| elevation_ft            = 
| elevation_point         = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_max_m         = 
| elevation_max_ft        = 
| elevation_max_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_rank      = 
| elevation_min_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_min_m         = 
| elevation_min_ft        = 
| elevation_min_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_min_rank      = 
&lt;!-- population --&gt;
| population_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| population_as_of        = 
| population_total        = 
| pop_est_footnotes       = 
| pop_est_as_of           = 
| population_est          = 
| population_rank         = 
| population_density_km2  = &lt;!-- for automatic calculation of any density field, use: auto --&gt;
| population_density_sq_mi =
| population_urban_footnotes     = 
| population_urban               = 
| population_density_urban_km2   = 
| population_density_urban_sq_mi = 
| population_rural_footnotes     = 
| population_rural               = 
| population_density_rural_km2   = 
| population_density_rural_sq_mi = 
| population_metro_footnotes     = 
| population_metro               = 
| population_density_metro_km2   = 
| population_density_metro_sq_mi = 
| population_density_rank        = 
| population_blank1_title        = 
| population_blank1              = 
| population_density_blank1_km2  = 
| population_density_blank1_sq_mi = 
| population_blank2_title        = 
| population_blank2              = 
| population_density_blank2_km2  = 
| population_density_blank2_sq_mi = 
| population_demonym      = &lt;!-- demonym, e.g. Liverpudlian for someone from Liverpool --&gt;
| population_demonyms     = 
| population_note         = 
&lt;!-- demographics (section 1) --&gt;
| demographics_type1      = 
| demographics1_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics1_title1    = 
| demographics1_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics1_title7 / demographics1_info7 --&gt;
&lt;!-- demographics (section 2) --&gt;
| demographics_type2      = 
| demographics2_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics2_title1    = 
| demographics2_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics2_title10 / demographics2_info10 --&gt;
&lt;!-- time zone(s) --&gt;
| timezone_link           = 
| timezone1_location      = 
| timezone1               = 
| utc_offset1             = 
| timezone1_DST           = 
| utc_offset1_DST         = 
| timezone2_location      = 
| timezone2               = 
| utc_offset2             = 
| timezone2_DST           = 
| utc_offset2_DST         = 
| timezone3_location      = 
| timezone3               = 
| utc_offset3             = 
| timezone3_DST           = 
| utc_offset3_DST         = 
| timezone4_location      = 
| timezone4               = 
| utc_offset4             = 
| timezone4_DST           = 
| utc_offset4_DST         = 
| timezone5_location      = 
| timezone5               = 
| utc_offset5             = 
| timezone5_DST           = 
| utc_offset5_DST         = 
&lt;!-- postal codes, area code --&gt;
| postal_code_type        = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal_code             = 
| postal2_code_type       = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal2_code            = 
| area_code_type          = &lt;!-- defaults to: Area code(s) --&gt;
| area_code               = 
| area_codes              = 
| geocode                 = 
| iso_code                = 
| registration_plate_type = 
| registration_plate      = 
| code1_name              = 
| code1_info              = 
| code2_name              = 
| code2_info              = 
&lt;!-- blank fields (section 1) --&gt;
| blank_name_sec1         = 
| blank_info_sec1         = 
| blank1_name_sec1        = 
| blank1_info_sec1        = 
| blank2_name_sec1        = 
| blank2_info_sec1        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec1 / blank7_info_sec1 --&gt;
&lt;!-- blank fields (section 2) --&gt;
| blank_name_sec2         = 
| blank_info_sec2         = 
| blank1_name_sec2        = 
| blank1_info_sec2        = 
| blank2_name_sec2        = 
| blank2_info_sec2        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec2 / blank7_info_sec2 --&gt;
&lt;!-- website, footnotes --&gt;
| website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
| module                  = 
| footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

==Parameter names and descriptions==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;background: white&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Name and transliteration===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''name''' || optional || This is the usual name in English.  If it's not specified, the infobox will use the '''official_name''' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''official_name''' || optional || The official name in English if different from '''name'''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name''' || optional || Name in the official local language, if different from '''name''', and if not English. This will display under the name/official name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name_lang''' || optional || Use [[List of ISO 639-1 codes|ISO 639-1 code]], e.g. &quot;fr&quot; for French. If there is more than one native name, in different languages, enter those names using {{tl|lang}}, instead.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''other_name''' || optional || For places with a former or more common name like Bombay or Saigon
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''settlement_type''' || optional || Any type can be entered, such as City, Town, Village, Hamlet, Municipality, Reservation, etc. If set, will be displayed under the names. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to ''City''), if needed to distinguish from ''Urban'', ''Rural'' or ''Metro'' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is ''Total'' unless '''total_type''' is set).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Transliteration(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1''' || optional || Will place the &quot;entry&quot; before the word &quot;transliteration(s)&quot;. Can be used to specify a particular language like in [[Dêlêg]] or one may just enter &quot;Other&quot;, like in [[Gaza City|Gaza]]'s article.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2''' || optional || Will place a second transliteration. See [[Dêlêg]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Images, nickname, motto===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Skyline image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''image_skyline''' || optional || Despite the name it can be any image that an editor wishes.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''imagesize''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_skyline up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, '''px''' must be specified; default size is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_alt''' || optional || [[Alt text]] for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image. See [[WP:ALT]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_caption''' || optional || Will place a caption under the image_skyline (if present)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Flag image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_flag''' || optional || Used for a flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_size''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_flag up or down from 100px as desired. If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_alt''' || optional || Alt text for the flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_border''' || optional || Set to 'no' to remove the border from the flag
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seal image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_seal''' || optional || If the place has an official seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_alt''' || optional || Alt text for the seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_link'''&lt;br /&gt;'''seal_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Coat of arms image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_shield''' || optional || Can be used for a place with a coat of arms.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_alt''' || optional || Alt text for the shield.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_link''' || optional || Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See [[Coquitlam, British Columbia]]'s infobox for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Logo or emblem image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_blank_emblem''' || optional || Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_type''' || optional || Caption beneath &quot;image_blank_emblem&quot; to specify what type of emblem it is.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_alt''' || optional || Alt text for blank emblem.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Nickname, motto
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''etymology''' || optional || origin of name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nickname''' || optional || well-known nickname
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nicknames''' || optional || if more than one well-known nickname, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''motto''' || optional || Will place the motto under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''mottoes''' || optional || if more than one motto, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''anthem''' || optional || Will place the anthem (song) under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Maps, coordinates===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Map images
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt''' || optional || Alt text for map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map1''' || optional || A secondary map image. The field '''image_map''' must be filled in first. Example see: [[Bloomsburg, Pennsylvania]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize1''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt1''' || optional || Alt text for secondary map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Pushpin map(s), coordinates
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map''' || optional || The name of a location map as per [[Template:Location map]] (e.g. ''Indonesia'' or ''Russia''). The coordinate fields (from {{para|coordinates}}) position a pushpin coordinate marker and label on the map '''automatically'''. Example: [[Padang, Indonesia]]. To show multiple pushpin maps, provide a list of maps separated by #, e.g., ''California#USA''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_mapsize''' || optional || Must be entered as only a number—'''do not use px'''. The default value is 250.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;width&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_alt''' || optional || Alt text for pushpin map; used by [[screen reader]]s, see [[WP:ALT]].&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;alt&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption''' || optional || Fill out if a different caption from ''map_caption'' is desired.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;caption&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption_notsmall''' || optional || &lt;!-- add documentation here --&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label''' || optional || The text of the label to display next to the identifying mark; a [[Wiki markup|wikilink]] can be used. If not specified, the label will be the text assigned to the ''name'' or ''official_name'' parameters (if {{para|pushpin_label_position|none}}, no label is displayed).&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;label&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label_position''' || optional || The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are {left, right, top, bottom, none}. If this field is not specified, the default value is ''right''.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;position&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_outside''' || optional || ''Equivalent to &lt;code&gt;outside&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_relief''' || optional || Set this to &lt;code&gt;y&lt;/code&gt; or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available). &lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;relief&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_image''' || optional || Allows the use of an alternative map; the image must have the same edge coordinates as the location map template.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;AlternativeMap&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_overlay''' || optional || Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;overlay_image&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates''' || optional || Latitude and longitude. Use {{tl|Coord}}. See the documentation for {{tl|Coord}} for more details on usage.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coor_pinpoint''' || optional || If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. ''Town Hall'') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: [[Masovian Voivodeship]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates_footnotes''' || optional || Reference(s) for coordinates, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''grid_name'''&lt;br /&gt;'''grid_position''' || optional || Name of a regional grid system and position on the regional grid 
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Location, established, seat, subdivisions, government, leaders===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Location
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| {{anchor|subdivision_type}}'''subdivision_type''' || optional || almost always &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;Country&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name''' || optional || Depends on the subdivision_type — use the name in text form, sample: &lt;code&gt;United States&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates may be used in this field
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_type6''' || optional || Can be State/Province, region, county. These labels are for subdivisions ''above'' the level of the settlement described in the article. For subdivisions ''below'' or ''within'' the place described in the article, use {{para|parts_type}}.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_name6''' || optional || Use the name in text form, sample: &lt;code&gt;Florida&lt;/code&gt; or &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[Florida]]&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates should '''not''' be used in these fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Established
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title''' || optional || Example: Founded
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date''' || optional ||  Requires established_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title1''' || optional || Example: Incorporated (town) &lt;br/&gt;[Note that &quot;established_title1&quot; is distinct from &quot;established_title&quot;; you can think of &quot;established_title&quot; as behaving like &quot;established_title0&quot;.]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date1''' || optional || [See note for &quot;established_title1&quot;.] Requires established_title1=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title2''' || optional || Example: Incorporated (city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date2''' || optional || Requires established_title2=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title3''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date3''' || optional || Requires established_title3=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date4''' || optional || Requires established_title4=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title5''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date5''' || optional || Requires established_title5=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date6''' || optional || Requires established_title6=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title7''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date7''' || optional || Requires established_title7=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_title''' || optional || For when a settlement ceases to exist
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_date''' || optional || Requires extinct_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''founder''' || optional || Who the settlement was founded by
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''named_for''' || optional || The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seat of government
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat_type''' || optional || The label for the seat of government (defaults to ''Seat'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat''' || optional || The seat of government.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Smaller parts (e.g. boroughs of a city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_type''' || optional || The label for the smaller subdivisions (defaults to ''Boroughs'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_style''' || optional || Set to ''list'' to display as a collapsible list, ''coll'' as a collapsed list, or ''para'' to use paragraph style. Default is ''list'' for up to 5 items, otherwise ''coll''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts''' || optional || Text or header of the list of smaller subdivisions.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''p1'''&lt;br /&gt;'''p2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''p50''' || optional || The smaller subdivisions to be listed. Example: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Government type, leaders
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_footnotes''' || optional || Reference(s) for government, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_type''' || optional || Examples: [[Mayor–council government]], [[Council–manager government]], [[City commission government]], ...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''governing_body''' || optional || Name of the place's governing body
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_party''' || optional || Political party of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title''' || optional || First title of the place's leader, e.g. Mayor
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name''' || optional || Name of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_name4''' || optional || For long lists use {{tl|Collapsible list}}. See [[Halifax Regional Municipality|Halifax]] for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Geographic information===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | These fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they should enter both values in their respective fields.
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Display settings
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''total_type''' || optional || Specifies what &quot;total&quot; area and population figure refer to, e.g. ''Greater London''. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words &quot;Area&quot; and &quot;Population&quot;, with no &quot;Total&quot; or similar label, set the value of this parameter to '''&amp;nbsp;'''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''unit_pref''' || optional || To change the unit order to ''imperial (metric)'', enter '''imperial'''. The default display style is ''metric (imperial)''. However, the template will swap the order automatically if the '''subdivision_name''' equals some variation of the US or the UK.&lt;br /&gt;For the middle east, a unit preference of [[dunam]] can be entered (only affects total area). &lt;br /&gt; All values must be entered in a '''raw format: no commas, spaces, or unit symbols'''. The template will format them automatically.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Area
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_footnotes''' || optional || Reference(s) for area, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dunam_link''' || optional || If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section.  This can be changed by setting &lt;code&gt;dunam_link&lt;/code&gt; to another measure (e.g. &lt;code&gt;dunam_link=water&lt;/code&gt;).  Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g.  &lt;code&gt;dunam_link=none&lt;/code&gt; or  &lt;code&gt;dunam_link=off&lt;/code&gt;).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_km2''' || optional || Total area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_total_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_ha''' || optional || Total area in hectares—symbol: ha. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display acres if area_total_acre is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_sq_mi''' || optional || Total area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_total_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_acre''' || optional || Total area in acres. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display hectares if area_total_ha is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_dunam''' || optional || Total area in dunams, which is wiki-linked. Used in middle eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acreds if area_total_km2, area_total_ha, area_total_sq_mi, and area_total_acre are empty. Examples: [[Gaza City|Gaza]] and [[Ramallah]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_km2''' || optional || Land area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_land_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_sq_mi''' || optional || Land area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_land_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_km2''' || optional || Water area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_water_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_sq_mi''' || optional || Water area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_water_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_percent''' || optional || percent of water without the &quot;%&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rank''' || optional || The settlement's area, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_title''' || optional || Example see London
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Dimensions
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dimensions_footnotes''' || optional || Reference(s) for dimensions, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Elevation
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_footnotes''' || optional || Reference(s) for elevation, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_m''' || optional || Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if elevation_ft is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50 m ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_ft''' || optional || Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if '''elevation_m''' field is empty. However, if a range in elevation (e.g. 50–500&amp;nbsp;ft ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_footnotes'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_footnotes''' || optional || Same as above, but for the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; elevations. See [[Leeds]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_rank'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_rank''' || optional || Used to give highest &amp; lowest elevations and rank, instead of just a single value. Example: [[Halifax Regional Municipality]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Population, demographics===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | The density fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they can enter both values in their respective fields. '''To calculate density with respect to the total area automatically, type ''auto'' in place of any density value.'''
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Population
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_total''' || optional || Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_as_of''' || optional || The year for the population total (usually a census year)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_footnotes''' || optional || Reference(s) for population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_est''' || optional || Population estimate.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_as_of''' || optional || The year or month &amp; year of the population estimate
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_footnotes''' || optional || Reference(s) for population estimate, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban_footnotes''' || optional || Reference(s) for urban population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural_footnotes''' || optional || Reference(s) for rural population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro_footnotes''' || optional || Reference(s) for metro population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rank''' || optional || The settlement's population, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rank''' || optional || The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1_title''' || optional || Can be used for estimates. Example: [[Windsor, Ontario]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1''' || optional || The population value for blank1_title
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonym''' || optional || A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in [[Liverpool]] is known as a [[Liverpudlian]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonyms''' || optional || If more than one demonym, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source. See [[Windsor, Ontario]] for example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type1''' || optional || Section Header. For example: Ethnicity
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 1, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_title7''' || optional || Titles related to demographics_type1. For example: White, Black, Hispanic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_info7''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot;. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type2''' || optional || A second section header. For example: Languages
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 2, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_title10''' || optional || Titles related to '''demographics_type2'''. For example: English, French, Arabic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_info10''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot; for type2. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Other information===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Time zone(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1''' || optional || Plain text, e.g. &quot;+05:00&quot; or &quot;-08:00&quot;. Auto-linked, so do not include references or additional text.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2''' || optional || A second timezone field for larger areas such as a Province.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Postal code(s) &amp; area code
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code''' || optional || Refers to the telephone dialing code for the settlement, ''not'' a geographic area code.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_codes''' || optional || If more than one area code, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''geocode''' || optional || See [[Geocode]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''iso_code''' || optional || See [[ISO 3166]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate''' || optional || See [[Vehicle registration plate]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec1''' || optional || Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec1''' || optional || The information associated with the ''blank_name'' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec1''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec2''' || optional || For a second section of blank fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec2''' || optional || Example: [[Beijing]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec2''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Website, footnotes
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''website''' || optional || External link to official website, Use {{Tl|URL}}, thus: &lt;nowiki&gt;{{URL|example.com}}&lt;/nowiki&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''module''' || optional || To embed infoboxes at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''footnotes''' || optional || Text to be displayed at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''short_description''' || optional || [[WP:SHORTDESC|specify custom short description]]; if not specified, one will be automatically generated, e.g. &quot;Place in Israel&quot;.
|}
&lt;!-- End of parameter name/description table --&gt;

==Examples==
;Example 1:
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Инфобокс суурин
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;xml&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Infobox settlement
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

'''References'''
{{reflist}}
{{clear}}
----
;Example 2:
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = [[Michigan]]
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = Michigan
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor-council government|Mayor-Council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;
{{clear}}

==Supporting templates==
The following is a list of sub-templates used by Infobox settlement. See the [{{fullurl:Special:PrefixIndex|prefix=Infobox+settlement%2F&amp;namespace=10&amp;hideredirects=1}} current list of all sub-templates] for documentation, sandboxes, testcases, etc.
# {{tl|Infobox settlement/areadisp}}
# {{tl|Infobox settlement/densdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/impus}}
# {{tl|Infobox settlement/impus/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/lengthdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/link}}
# {{tl|Infobox settlement/metric}}
# {{tl|Infobox settlement/metric/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/pref}}

==Microformat==
{{UF-hcard-geo}}

== TemplateData ==
{{TemplateData header}}
{{collapse top|title=TemplateData}}
&lt;templatedata&gt;
{
	&quot;description&quot;: &quot;Infobox for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, etc.&quot;,
	&quot;format&quot;: &quot;{{_\n| ________________________ = _\n}}\n&quot;,
	&quot;params&quot;: {
		&quot;name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Common name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This is the usual name in English. If it's not specified, the infobox will use the 'official_name' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;official_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The official name in English, if different from 'name'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;native_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This will display under the name/official name.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Distrito Federal de México&quot;
		},
		&quot;native_name_lang&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name language&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use ISO 639-1 code, e.g. 'fr' for French. If there is more than one native name in different languages, enter those names using {{lang}} instead.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;zh&quot;
		},
		&quot;other_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Other name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For places with a former or more common name like Bombay or Saigon.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;settlement_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of settlement&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Any type can be entered, such as 'City', 'Town', 'Village', 'Hamlet', 'Municipality', 'Reservation', etc. If set, will be displayed under the names, provided either 'name' or 'official_name' is filled in. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to 'City'), if needed to distinguish from 'Urban', 'Rural' or 'Metro' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is 'Total' unless 'total_type' is set).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;aliases&quot;: [
				&quot;type&quot;
			]
		},
		&quot;translit_lang1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration from language 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the entry before the word 'transliteration(s)'. Can be used to specify a particular language, like in Dêlêg, or one may just enter 'Other', like in Gaza's article.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration type for language 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hanyu pinyin]]&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The type of transliteration used for the first language.&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 1 info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Parameters 'translit_lang2_info1' ... 'translit_lang2_info6' are also available, but not documented here.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a second transliteration. See Dêlêg.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_skyline&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image of skyline&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Despite the name, it can be any image that an editor wishes.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;imagesize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_skyline' up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, 'px' must be specified; default size is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a caption under 'image_skyline' (if present).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;image_flag&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Used for a flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;flag_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_flag' up or down from 100px as desired. If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_border&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag border?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'no' to remove the border from the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;no&quot;
		},
		&quot;flag_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the flag.&quot;
		},
		&quot;image_seal&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official seal image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;An image of an official seal, if the place has one.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;seal_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the seal.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the seal.&quot;
		},
		&quot;image_shield&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coat of arms/shield image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for a place with a coat of arms.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;shield_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;shield_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate text for the shield.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;shield_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield link&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See Coquitlam, British Columbia's infobox for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_blank_emblem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption beneath 'image_blank_emblem' to specify what type of emblem it is.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Logo&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for blank emblem.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A link to the emblem of custom type.&quot;
		},
		&quot;nickname&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Nickname&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Well-known nickname(s).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Sin City&quot;
		},
		&quot;motto&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Motto&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the motto under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;anthem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Anthem&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the anthem (song) under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hatikvah]]&quot;
		},
		&quot;image_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A map of the region, or a map with the region highlighted within a parent region.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate (hover) text for the map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption for the map displayed.&quot;
		},
		&quot;image_map1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A secondary map image. The field 'image_map' must be filled in first. For an example, see [[Bloomsburg, Pennsylvania]].&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;File:Columbia County Pennsylvania Incorporated and Unincorporated areas Bloomsburg Highlighted.svg&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;300px&quot;
		},
		&quot;map_alt1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the second map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption of the second map.&quot;
		},
		&quot;pushpin_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of a location map (e.g. 'Indonesia' or 'Russia'). The coordinates information (from the coordinates parameter) positions a pushpin coordinate marker and label on the map automatically. For an example, see Padang, Indonesia.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Indonesia&quot;
		},
		&quot;pushpin_mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Must be entered as only a number—do not use 'px'. The default value is 250.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fill out if a different caption from 'map_caption' is desired.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Map showing Bloomsburg in Pennsylvania&quot;
		},
		&quot;pushpin_label&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Bloomsburg&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label of the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_label_position&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label position&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are 'left', 'right', 'top', 'bottom', and 'none'. If this field is not specified, the default value is 'right'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;left&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;right&quot;
		},
		&quot;pushpin_outside&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin outside?&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;pushpin_relief&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin relief&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set this to 'y' or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;y&quot;
		},
		&quot;pushpin_image&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin image&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Image to use for the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_overlay&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin overlay&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;coordinates&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Latitude and longitude. Use {{Coord}}. See the documentation for {{Coord}} for more details on usage.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-template-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}&quot;
		},
		&quot;coor_pinpoint&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinate pinpoint&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. 'Town Hall') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: Masovian Voivodeship.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;coordinates_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for coordinates. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Almost always 'Country'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[List of sovereign states|Country]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Depends on 'subdivision_type'. Use the name in text form, e.g., 'United States'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates may be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Connecticut]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Florida]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Utah]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[California]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Vermont]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Wyoming]]&quot;
		},
		&quot;established_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the first establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;First settled&quot;
		},
		&quot;established_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the first establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the second establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a town&quot;
		},
		&quot;established_date1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the second establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the third establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a city&quot;
		},
		&quot;established_date2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the third establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment event&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the fourth establishment event.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a county&quot;
		},
		&quot;established_date3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the fourth establishment event.&quot;
		},
		&quot;extinct_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction event title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For when a settlement ceases to exist.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Sack of Rome]]&quot;
		},
		&quot;extinct_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date the settlement ceased to exist.&quot;
		},
		&quot;founder&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Founder&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Who the settlement was founded by.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;named_for&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Named for&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Ho Chi Minh]]&quot;
		},
		&quot;seat_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the seat of government (defaults to 'Seat').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Seat&quot;
		},
		&quot;seat&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The seat of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[White House]]&quot;
		},
		&quot;parts_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the smaller subdivisions (defaults to 'Boroughs').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Boroughs&quot;
		},
		&quot;parts_style&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Parts style&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'list' to display as a collapsible list, 'coll' as a collapsed list, or 'para' to use paragraph style. Default is 'list' for up to 5 items, otherwise 'coll'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;list&quot;
		},
		&quot;parts&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text or header of the list of smaller subdivisions.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;p1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivision 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The smaller subdivisions to be listed. Parameters 'p1' to 'p50' can also be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;government_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for government. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;government_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's type of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mayor–council government]]&quot;
		},
		&quot;governing_body&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Governing body&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's governing body.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-page-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Legislative Council of Hong Kong&quot;
		},
		&quot;leader_party&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader political party&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Political party of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;leader_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Governor (United States)|Governor]]&quot;
		},
		&quot;leader_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader's  name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Jay Inslee]]&quot;
		},
		&quot;leader_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Mayor&quot;
		},
		&quot;leader_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional names for leaders. Parameters 'leader_name1' .. 'leader_name4' are available. For long lists, use {{Collapsible list}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;total_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Specifies what total area and population figure refer to, e.g. 'Greater London'. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words ''Area'' and ''Population'', with no ''Total'' or similar label, set the value of this parameter to '&amp;nbsp;'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;unit_pref&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Unit preference&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;To change the unit order to 'imperial (metric)', enter 'imperial'. The default display style is 'metric (imperial)'. However, the template will swap the order automatically if the 'subdivision_name' equals some variation of the US or the UK. For the Middle East, a unit preference of dunam can be entered (only affects total area). All values must be entered in a raw format (no commas, spaces, or unit symbols). The template will format them automatically.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;imperial&quot;
		},
		&quot;area_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;dunam_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Link dunams?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section. This can be changed by setting 'dunam_link' to another measure (e.g. 'dunam_link=water'). Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g., 'dunam_link=none' or 'dunam_link=off').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;none&quot;
		},
		&quot;area_total_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (km2)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_total_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_total_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in hectares (symbol: ha). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display acres if 'area_total_acre' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in acres. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display hectares if 'area_total_ha' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in dunams, which is wikilinked. Used in Middle Eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acres if 'area_total_km2', 'area_total_ha', 'area_total_sq_mi', and 'area_total_acre' are empty. Examples: Gaza and Ramallah.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_land_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_land_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_water_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_water_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_percent&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Percent water area&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Percent of water without the %.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;21&quot;
		},
		&quot;area_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_urban_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_rural_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_metro_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's area, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First blank area section title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's first custom area section.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;see [[London]]&quot;
		},
		&quot;area_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second blank area section title&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's second custom area section.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;CenPopGazetteer2016\&quot;&gt;{{cite web|title=2016 U.S. Gazetteer Files|url=https://www2.census.gov/geo/docs/maps-data/data/gazetteer/2016_Gazetteer/2016_gaz_place_42.txt|publisher=United States Census Bureau|access-date=Aug 13, 2017}}&lt;/ref&gt;&quot;
		},
		&quot;dimensions_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Dimensions footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for dimensions. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;length_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in km&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;length_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in kilometers&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in meters&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if 'elevation_ft' is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50&amp;nbsp;m) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in feet&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if 'elevation_m' field is empty. However, if a range in elevation (i.e. 50–500&amp;nbsp;ft) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for elevation. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;elevation_min_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of min elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of lowest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Death Valley]]&quot;
		},
		&quot;elevation_min_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of minimum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;1st&quot;
		},
		&quot;elevation_min_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Min elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the minimum elevation.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of max elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of highest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mount Everest]]&quot;
		},
		&quot;elevation_max_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of maximum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;2nd&quot;
		},
		&quot;elevation_max_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Max elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the maximum elevation.&quot;
		},
		&quot;population_total&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total figure's year&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year for the population total (usually a census year).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_est&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population estimate, e.g. for growth projections 4 years after a census.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;331000000&quot;
		},
		&quot;pop_est_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate figure as of&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year, or the month and year, of the population estimate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;
		},
		&quot;pop_est_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population estimate; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;USCensusEst2016\&quot;/&gt;&quot;
		},
		&quot;population_urban&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population.&quot;
		},
		&quot;population_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for urban population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rural&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population.&quot;
		},
		&quot;population_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for rural population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_metro&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population of the place's metropolitan area.&quot;
		},
		&quot;population_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for metro population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank1_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank2_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_demonym&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demonym&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in Liverpool is known as a Liverpudlian.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Liverpudlian&quot;
		},
		&quot;population_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population note&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source. See Windsor, Ontario, for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Ethnicities&quot;
		},
		&quot;demographics1_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 1. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics1_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to demographics_type1. For example: 'White', 'Black', 'Hispanic'... Additional rows 'demographics1_title1' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Languages&quot;
		},
		&quot;demographics2_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 2. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to 'demographics_type1'. For example: 'English', 'French', 'Arabic'... Additional rows 'demographics2_title2' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics2_info2' to 'demographics2_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;timezone1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+8&quot;
		},
		&quot;timezone_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+9&quot;
		},
		&quot;utc_offset1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-5&quot;
		},
		&quot;timezone1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second timezone field for larger areas such as a province.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-7&quot;
		},
		&quot;postal_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label used for postal code info, e.g. 'ZIP Code'. Defaults to 'Postal code'.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Postal code of China|Postal code]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;postal_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's postal code/zip code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90210&quot;
		},
		&quot;postal2_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2 type&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If applicable, the place's second postal code type.&quot;
		},
		&quot;postal2_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second postal code of the place, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90007&quot;
		},
		&quot;area_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The regions' telephone area code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If left blank/not used, template will default to 'Area code(s)'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;geocode&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Geocode&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See [[Geocode]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;iso_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;ISO 3166 code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See ISO 3166.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;registration_plate&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Registration/license plate info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See Vehicle registration plate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec1' heading. The info is displayed on the right side of the infobox in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec1' ... 'blank7_name_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec1' ... 'blank7_info_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For a second section of blank fields.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 2&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Beijing&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec2' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec2' ... 'blank7_name_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec2' ... 'blank7_info_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;website&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official website in English&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;External link to official website. Use the {{URL}} template, thus: {{URL|example.com}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text to be displayed at the bottom of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|zh|森美兰}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Chinese Language|Chinese]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|ta|நெகிரி செம்பிலான்}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Tamil Language|Tamil]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;demographics1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics1_info1' to 'demographics1_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		}
	}
}
&lt;/templatedata&gt;
{{collapse bottom}}

==Calls and redirects ==
At least {{PAGESINCATEGORY:Templates calling Infobox settlement}} other [[:Category:Templates calling Infobox settlement|templates call this one]].

[{{fullurl:Special:WhatLinksHere/Template:Infobox_settlement|namespace=10&amp;hidetrans=1&amp;hidelinks=1}} Several templates redirect here].

== Tracking categories ==
# {{clc|Pages using infobox settlement with a dot map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with bad settlement type}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with image map1 but not image map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with imprecise region codes}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with missing country}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no coordinates}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible area code list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible demonym list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible motto list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible nickname list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with the wikidata parameter}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with unknown parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with ignored type}}
# {{clc|Templates calling Infobox settlement}}

&lt;includeonly&gt;{{Sandbox other||
&lt;!--Categories below this line, please; interwikis at Wikidata--&gt;
[[Category:Place infobox templates|Settlement]]
[[Category:Embeddable templates]]
[[Category:Infobox templates using Wikidata]]
[[Category:Templates that add a tracking category]]
}}&lt;/includeonly&gt;</text>
      <sha1>mdy0v7pqbda1rndf38qf22ffvbfckgc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707294</id>
      <parentid>707293</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:11:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="129866" xml:space="preserve">{{Documentation subpage}}
&lt;!--Categories where indicated at the bottom of this page, please; interwikis at Wikidata (see [[Wikipedia:Wikidata]])--&gt;
{{Auto short description}}
{{Lua|Module:Инфобокс|Module:InfoboxImage|Module:Coordinates|Module:Check for unknown parameters|Module:Settlement short description}}
{{Uses TemplateStyles|Template:Infobox settlement/styles.css}}
{{Uses Wikidata|P41|P94|P158|P625|P856}}

This template is aliased or used as a sub-template for several infobox front-end templates. It should be used to produce an [[WP:Infobox|Infobox]] for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, et cetera—in fact, any subdivision below the level of a country, for which {{tl|Infobox country}} should be used.  Parameters are described in the table below. For questions, see the [[Template talk:Infobox settlement|talk page]]. For a US city guideline, see [[WP:USCITIES]].

==Usage==
* '''Important''': Please enter all numeric values in a raw, unformatted fashion. References and {{tl|citation needed}} tags are to be included in their respective section footnotes field. Numeric values that are not &quot;raw&quot; may create an &quot;Expression error&quot;. Raw values will be automatically formatted by the template. If you find a raw value is not formatted in your usage of the template, please post a notice on the discussion page for this template.
* An expression error may also occur when any coordinate parameter has a value, but one or more coordinate parameters are blank or invalid.

Basic blank template, ready to cut and paste. See the next section for a copy of the template with all parameters and comments. See the table below that for a full description of each parameter.

===Using metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|government_type         = 
|governing_body          = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|leader_title1           = 
|leader_name1            = 
|leader_title2           = 
|leader_name2            = 
|leader_title3           = 
|leader_name3            = 
|leader_title4           = 
|leader_name4            = 
|unit_pref               = Metric
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square kilometers --&gt;
|area_total_km2          = 
|area_land_km2           = 
|area_water_km2          = 
|area_urban_km2          = 
|area_rural_km2          = 
|area_metro_km2          = 
|area_blank1_km2         = 
|area_blank2_km2         = 
&lt;!-- hectares --&gt;
|area_total_ha           = 
|area_land_ha            = 
|area_water_ha           = 
|area_urban_ha           = 
|area_rural_ha           = 
|area_metro_ha           = 
|area_blank1_ha          = 
|area_blank2_ha          = 
|length_km               = 
|width_km                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_m             = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_km2  = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|area_codes              = &lt;!-- for multiple area codes --&gt;
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Using non-metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|unit_pref               = US&lt;!-- or UK --&gt;
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square miles --&gt;
|area_total_sq_mi        = 
|area_land_sq_mi         = 
|area_water_sq_mi        = 
|area_urban_sq_mi        = 
|area_rural_sq_mi        = 
|area_metro_sq_mi        = 
|area_blank1_sq_mi       = 
|area_blank2_sq_mi       = 
&lt;!-- acres --&gt;
|area_total_acre         = 
|area_land_acre          = 
|area_water_acre         = 
|area_urban_acre         = 
|area_rural_acre         = 
|area_metro_acre         = 
|area_blank1_acre        = 
|area_blank2_acre        = 
|length_mi               = 
|width_mi                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_ft            = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_sq_mi = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Short version===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
|population_total        = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Complete empty syntax, with comments===
This copy of the template lists all parameters except for some of the repeating numbered parameters which are noted in the comments. Comments here should be brief; see the table below for full descriptions of each parameter.

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto;&quot;&gt;
{{Infobox settlement
| name                    = &lt;!-- at least one of the first two fields must be filled in --&gt;
| official_name           = 
| native_name             = &lt;!-- if different from the English name --&gt;
| native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
| other_name              = 
| settlement_type         = &lt;!-- such as Town, Village, City, Borough etc. --&gt;
&lt;!-- transliteration(s) --&gt;
| translit_lang1          = 
| translit_lang1_type     = 
| translit_lang1_info     = 
| translit_lang1_type1    = 
| translit_lang1_info1    = 
| translit_lang1_type2    = 
| translit_lang1_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang1_type6 / translit_lang1_info6 --&gt;
| translit_lang2          = 
| translit_lang2_type     = 
| translit_lang2_info     = 
| translit_lang2_type1    = 
| translit_lang2_info1    = 
| translit_lang2_type2    = 
| translit_lang2_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang2_type6 / translit_lang2_info6 --&gt;
&lt;!-- images, nickname, motto --&gt;
| image_skyline           = 
| imagesize               = 
| image_alt               = 
| image_caption           = 
| image_flag              = 
| flag_size               = 
| flag_alt                = 
| flag_border             = 
| flag_link               = 
| image_seal              = 
| seal_size               = 
| seal_alt                = 
| seal_link               = 
| seal_type               = 
| image_shield            = 
| shield_size             = 
| shield_alt              = 
| shield_link             = 
| image_blank_emblem      = 
| blank_emblem_type       = 
| blank_emblem_size       = 
| blank_emblem_alt        = 
| blank_emblem_link       = 
| etymology               = 
| nickname                = 
| nicknames               = 
| motto                   = 
| mottoes                 = 
| anthem                  = 
&lt;!-- maps and coordinates --&gt;
| image_map               = 
| mapsize                 = 
| map_alt                 = 
| map_caption             = 
| image_map1              = 
| mapsize1                = 
| map_alt1                = 
| map_caption1            = 
| pushpin_map             = &lt;!-- name of a location map as per Template:Location_map --&gt;
| pushpin_mapsize         = 
| pushpin_map_alt         = 
| pushpin_map_caption     = 
| pushpin_map_caption_notsmall = 
| pushpin_label           = &lt;!-- only necessary if &quot;name&quot; or &quot;official_name&quot; are too long --&gt;
| pushpin_label_position  = &lt;!-- position of the pushpin label: left, right, top, bottom, none --&gt;
| pushpin_outside         = 
| pushpin_relief          = 
| pushpin_image           = 
| pushpin_overlay         = 
| coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
| coor_pinpoint           = &lt;!-- to specify exact location of coordinates (was coor_type) --&gt;
| coordinates_footnotes   = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| grid_name               = &lt;!-- name of a regional grid system --&gt;
| grid_position           = &lt;!-- position on the regional grid system --&gt;
&lt;!-- location --&gt;
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = &lt;!-- the name of the country --&gt;
| subdivision_type1       = 
| subdivision_name1       = 
| subdivision_type2       = 
| subdivision_name2       = &lt;!-- etc., subdivision_type6 / subdivision_name6 --&gt;
&lt;!-- established --&gt;
| established_title       = &lt;!-- Founded --&gt;
| established_date        = &lt;!-- requires established_title= --&gt;
| established_title1      = &lt;!-- Incorporated (town) --&gt;
| established_date1       = &lt;!-- requires established_title1= --&gt;
| established_title2      = &lt;!-- Incorporated (city) --&gt;
| established_date2       = &lt;!-- requires established_title2= --&gt;
| established_title3      = 
| established_date3       = &lt;!-- requires established_title3= --&gt;
| established_title4      = 
| established_date4       = &lt;!-- requires established_title4= --&gt;
| established_title5      = 
| established_date5       = &lt;!-- requires established_title5= --&gt;
| established_title6      = 
| established_date6       = &lt;!-- requires established_title6= --&gt;
| established_title7      = 
| established_date7       = &lt;!-- requires established_title7= --&gt;
| extinct_title           = 
| extinct_date            = 
| founder                 = 
| named_for               = 
&lt;!-- seat, smaller parts --&gt;
| seat_type               = &lt;!-- defaults to: Seat --&gt;
| seat                    = 
| seat1_type              = &lt;!-- defaults to: Former seat --&gt;
| seat1                   = 
| parts_type              = &lt;!-- defaults to: Boroughs --&gt;
| parts_style             = &lt;!-- list, coll (collapsed list), para (paragraph format) --&gt;
| parts                   = &lt;!-- parts text, or header for parts list --&gt;
| p1                      = 
| p2                      = &lt;!-- etc., up to p50: for separate parts to be listed--&gt;
&lt;!-- government type, leaders --&gt;
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = 
| governing_body          = 
| leader_party            = 
| leader_title            = 
| leader_name             = &lt;!-- add &amp;amp;nbsp; (no-break space) to disable automatic links --&gt;
| leader_title1           = 
| leader_name1            = &lt;!-- etc., up to leader_title4 / leader_name4 --&gt;
&lt;!-- display settings --&gt;
| total_type              = &lt;!-- to set a non-standard label for total area and population rows --&gt;
| unit_pref               = &lt;!-- enter: Imperial, to display imperial before metric --&gt;
&lt;!-- area --&gt;
| area_footnotes          = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| dunam_link              = &lt;!-- If dunams are used, this specifies which dunam to link. --&gt;
| area_total_km2          = &lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
| area_total_sq_mi        = &lt;!-- see table @ Template:Infobox settlement for details --&gt;
| area_total_ha           = 
| area_total_acre         = 
| area_total_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_land_km2           = 
| area_land_sq_mi         = 
| area_land_ha            = 
| area_land_acre          = 
| area_land_dunam         = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_km2          = 
| area_water_sq_mi        = 
| area_water_ha           = 
| area_water_acre         = 
| area_water_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_percent      = 
| area_urban_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_urban_km2          = 
| area_urban_sq_mi        = 
| area_urban_ha           = 
| area_urban_acre         = 
| area_urban_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rural_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_rural_km2          = 
| area_rural_sq_mi        = 
| area_rural_ha           = 
| area_rural_acre         = 
| area_rural_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_metro_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_metro_km2          = 
| area_metro_sq_mi        = 
| area_metro_ha           = 
| area_metro_acre         = 
| area_metro_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rank               = 
| area_blank1_title       = 
| area_blank1_km2         = 
| area_blank1_sq_mi       = 
| area_blank1_ha          = 
| area_blank1_acre        = 
| area_blank1_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_blank2_title       = 
| area_blank2_km2         = 
| area_blank2_sq_mi       = 
| area_blank2_ha          = 
| area_blank2_acre        = 
| area_blank2_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_note               = 
&lt;!-- dimensions --&gt;
| dimensions_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| length_km               = 
| length_mi               = 
| width_km                = 
| width_mi                = 
&lt;!-- elevation --&gt;
| elevation_footnotes     = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_m             = 
| elevation_ft            = 
| elevation_point         = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_max_m         = 
| elevation_max_ft        = 
| elevation_max_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_rank      = 
| elevation_min_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_min_m         = 
| elevation_min_ft        = 
| elevation_min_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_min_rank      = 
&lt;!-- population --&gt;
| population_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| population_as_of        = 
| population_total        = 
| pop_est_footnotes       = 
| pop_est_as_of           = 
| population_est          = 
| population_rank         = 
| population_density_km2  = &lt;!-- for automatic calculation of any density field, use: auto --&gt;
| population_density_sq_mi =
| population_urban_footnotes     = 
| population_urban               = 
| population_density_urban_km2   = 
| population_density_urban_sq_mi = 
| population_rural_footnotes     = 
| population_rural               = 
| population_density_rural_km2   = 
| population_density_rural_sq_mi = 
| population_metro_footnotes     = 
| population_metro               = 
| population_density_metro_km2   = 
| population_density_metro_sq_mi = 
| population_density_rank        = 
| population_blank1_title        = 
| population_blank1              = 
| population_density_blank1_km2  = 
| population_density_blank1_sq_mi = 
| population_blank2_title        = 
| population_blank2              = 
| population_density_blank2_km2  = 
| population_density_blank2_sq_mi = 
| population_demonym      = &lt;!-- demonym, e.g. Liverpudlian for someone from Liverpool --&gt;
| population_demonyms     = 
| population_note         = 
&lt;!-- demographics (section 1) --&gt;
| demographics_type1      = 
| demographics1_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics1_title1    = 
| demographics1_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics1_title7 / demographics1_info7 --&gt;
&lt;!-- demographics (section 2) --&gt;
| demographics_type2      = 
| demographics2_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics2_title1    = 
| demographics2_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics2_title10 / demographics2_info10 --&gt;
&lt;!-- time zone(s) --&gt;
| timezone_link           = 
| timezone1_location      = 
| timezone1               = 
| utc_offset1             = 
| timezone1_DST           = 
| utc_offset1_DST         = 
| timezone2_location      = 
| timezone2               = 
| utc_offset2             = 
| timezone2_DST           = 
| utc_offset2_DST         = 
| timezone3_location      = 
| timezone3               = 
| utc_offset3             = 
| timezone3_DST           = 
| utc_offset3_DST         = 
| timezone4_location      = 
| timezone4               = 
| utc_offset4             = 
| timezone4_DST           = 
| utc_offset4_DST         = 
| timezone5_location      = 
| timezone5               = 
| utc_offset5             = 
| timezone5_DST           = 
| utc_offset5_DST         = 
&lt;!-- postal codes, area code --&gt;
| postal_code_type        = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal_code             = 
| postal2_code_type       = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal2_code            = 
| area_code_type          = &lt;!-- defaults to: Area code(s) --&gt;
| area_code               = 
| area_codes              = 
| geocode                 = 
| iso_code                = 
| registration_plate_type = 
| registration_plate      = 
| code1_name              = 
| code1_info              = 
| code2_name              = 
| code2_info              = 
&lt;!-- blank fields (section 1) --&gt;
| blank_name_sec1         = 
| blank_info_sec1         = 
| blank1_name_sec1        = 
| blank1_info_sec1        = 
| blank2_name_sec1        = 
| blank2_info_sec1        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec1 / blank7_info_sec1 --&gt;
&lt;!-- blank fields (section 2) --&gt;
| blank_name_sec2         = 
| blank_info_sec2         = 
| blank1_name_sec2        = 
| blank1_info_sec2        = 
| blank2_name_sec2        = 
| blank2_info_sec2        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec2 / blank7_info_sec2 --&gt;
&lt;!-- website, footnotes --&gt;
| website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
| module                  = 
| footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

==Parameter names and descriptions==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;background: white&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Name and transliteration===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''name''' || optional || This is the usual name in English.  If it's not specified, the infobox will use the '''official_name''' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''official_name''' || optional || The official name in English if different from '''name'''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name''' || optional || Name in the official local language, if different from '''name''', and if not English. This will display under the name/official name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name_lang''' || optional || Use [[List of ISO 639-1 codes|ISO 639-1 code]], e.g. &quot;fr&quot; for French. If there is more than one native name, in different languages, enter those names using {{tl|lang}}, instead.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''other_name''' || optional || For places with a former or more common name like Bombay or Saigon
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''settlement_type''' || optional || Any type can be entered, such as City, Town, Village, Hamlet, Municipality, Reservation, etc. If set, will be displayed under the names. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to ''City''), if needed to distinguish from ''Urban'', ''Rural'' or ''Metro'' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is ''Total'' unless '''total_type''' is set).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Transliteration(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1''' || optional || Will place the &quot;entry&quot; before the word &quot;transliteration(s)&quot;. Can be used to specify a particular language like in [[Dêlêg]] or one may just enter &quot;Other&quot;, like in [[Gaza City|Gaza]]'s article.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2''' || optional || Will place a second transliteration. See [[Dêlêg]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Images, nickname, motto===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Skyline image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''image_skyline''' || optional || Despite the name it can be any image that an editor wishes.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''imagesize''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_skyline up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, '''px''' must be specified; default size is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_alt''' || optional || [[Alt text]] for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image. See [[WP:ALT]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_caption''' || optional || Will place a caption under the image_skyline (if present)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Flag image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_flag''' || optional || Used for a flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_size''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_flag up or down from 100px as desired. If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_alt''' || optional || Alt text for the flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_border''' || optional || Set to 'no' to remove the border from the flag
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seal image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_seal''' || optional || If the place has an official seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_alt''' || optional || Alt text for the seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_link'''&lt;br /&gt;'''seal_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Coat of arms image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_shield''' || optional || Can be used for a place with a coat of arms.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_alt''' || optional || Alt text for the shield.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_link''' || optional || Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See [[Coquitlam, British Columbia]]'s infobox for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Logo or emblem image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_blank_emblem''' || optional || Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_type''' || optional || Caption beneath &quot;image_blank_emblem&quot; to specify what type of emblem it is.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_alt''' || optional || Alt text for blank emblem.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Nickname, motto
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''etymology''' || optional || origin of name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nickname''' || optional || well-known nickname
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nicknames''' || optional || if more than one well-known nickname, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''motto''' || optional || Will place the motto under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''mottoes''' || optional || if more than one motto, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''anthem''' || optional || Will place the anthem (song) under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Maps, coordinates===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Map images
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt''' || optional || Alt text for map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map1''' || optional || A secondary map image. The field '''image_map''' must be filled in first. Example see: [[Bloomsburg, Pennsylvania]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize1''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt1''' || optional || Alt text for secondary map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Pushpin map(s), coordinates
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map''' || optional || The name of a location map as per [[Template:Location map]] (e.g. ''Indonesia'' or ''Russia''). The coordinate fields (from {{para|coordinates}}) position a pushpin coordinate marker and label on the map '''automatically'''. Example: [[Padang, Indonesia]]. To show multiple pushpin maps, provide a list of maps separated by #, e.g., ''California#USA''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_mapsize''' || optional || Must be entered as only a number—'''do not use px'''. The default value is 250.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;width&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_alt''' || optional || Alt text for pushpin map; used by [[screen reader]]s, see [[WP:ALT]].&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;alt&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption''' || optional || Fill out if a different caption from ''map_caption'' is desired.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;caption&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption_notsmall''' || optional || &lt;!-- add documentation here --&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label''' || optional || The text of the label to display next to the identifying mark; a [[Wiki markup|wikilink]] can be used. If not specified, the label will be the text assigned to the ''name'' or ''official_name'' parameters (if {{para|pushpin_label_position|none}}, no label is displayed).&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;label&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label_position''' || optional || The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are {left, right, top, bottom, none}. If this field is not specified, the default value is ''right''.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;position&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_outside''' || optional || ''Equivalent to &lt;code&gt;outside&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_relief''' || optional || Set this to &lt;code&gt;y&lt;/code&gt; or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available). &lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;relief&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_image''' || optional || Allows the use of an alternative map; the image must have the same edge coordinates as the location map template.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;AlternativeMap&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_overlay''' || optional || Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;overlay_image&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates''' || optional || Latitude and longitude. Use {{tl|Coord}}. See the documentation for {{tl|Coord}} for more details on usage.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coor_pinpoint''' || optional || If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. ''Town Hall'') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: [[Masovian Voivodeship]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates_footnotes''' || optional || Reference(s) for coordinates, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''grid_name'''&lt;br /&gt;'''grid_position''' || optional || Name of a regional grid system and position on the regional grid 
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Location, established, seat, subdivisions, government, leaders===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Location
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| {{anchor|subdivision_type}}'''subdivision_type''' || optional || almost always &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;Country&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name''' || optional || Depends on the subdivision_type — use the name in text form, sample: &lt;code&gt;United States&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates may be used in this field
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_type6''' || optional || Can be State/Province, region, county. These labels are for subdivisions ''above'' the level of the settlement described in the article. For subdivisions ''below'' or ''within'' the place described in the article, use {{para|parts_type}}.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_name6''' || optional || Use the name in text form, sample: &lt;code&gt;Florida&lt;/code&gt; or &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[Florida]]&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates should '''not''' be used in these fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Established
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title''' || optional || Example: Founded
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date''' || optional ||  Requires established_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title1''' || optional || Example: Incorporated (town) &lt;br/&gt;[Note that &quot;established_title1&quot; is distinct from &quot;established_title&quot;; you can think of &quot;established_title&quot; as behaving like &quot;established_title0&quot;.]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date1''' || optional || [See note for &quot;established_title1&quot;.] Requires established_title1=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title2''' || optional || Example: Incorporated (city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date2''' || optional || Requires established_title2=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title3''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date3''' || optional || Requires established_title3=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date4''' || optional || Requires established_title4=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title5''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date5''' || optional || Requires established_title5=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date6''' || optional || Requires established_title6=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title7''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date7''' || optional || Requires established_title7=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_title''' || optional || For when a settlement ceases to exist
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_date''' || optional || Requires extinct_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''founder''' || optional || Who the settlement was founded by
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''named_for''' || optional || The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seat of government
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat_type''' || optional || The label for the seat of government (defaults to ''Seat'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat''' || optional || The seat of government.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Smaller parts (e.g. boroughs of a city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_type''' || optional || The label for the smaller subdivisions (defaults to ''Boroughs'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_style''' || optional || Set to ''list'' to display as a collapsible list, ''coll'' as a collapsed list, or ''para'' to use paragraph style. Default is ''list'' for up to 5 items, otherwise ''coll''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts''' || optional || Text or header of the list of smaller subdivisions.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''p1'''&lt;br /&gt;'''p2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''p50''' || optional || The smaller subdivisions to be listed. Example: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Government type, leaders
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_footnotes''' || optional || Reference(s) for government, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_type''' || optional || Examples: [[Mayor–council government]], [[Council–manager government]], [[City commission government]], ...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''governing_body''' || optional || Name of the place's governing body
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_party''' || optional || Political party of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title''' || optional || First title of the place's leader, e.g. Mayor
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name''' || optional || Name of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_name4''' || optional || For long lists use {{tl|Collapsible list}}. See [[Halifax Regional Municipality|Halifax]] for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Geographic information===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | These fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they should enter both values in their respective fields.
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Display settings
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''total_type''' || optional || Specifies what &quot;total&quot; area and population figure refer to, e.g. ''Greater London''. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words &quot;Area&quot; and &quot;Population&quot;, with no &quot;Total&quot; or similar label, set the value of this parameter to '''&amp;nbsp;'''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''unit_pref''' || optional || To change the unit order to ''imperial (metric)'', enter '''imperial'''. The default display style is ''metric (imperial)''. However, the template will swap the order automatically if the '''subdivision_name''' equals some variation of the US or the UK.&lt;br /&gt;For the middle east, a unit preference of [[dunam]] can be entered (only affects total area). &lt;br /&gt; All values must be entered in a '''raw format: no commas, spaces, or unit symbols'''. The template will format them automatically.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Area
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_footnotes''' || optional || Reference(s) for area, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dunam_link''' || optional || If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section.  This can be changed by setting &lt;code&gt;dunam_link&lt;/code&gt; to another measure (e.g. &lt;code&gt;dunam_link=water&lt;/code&gt;).  Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g.  &lt;code&gt;dunam_link=none&lt;/code&gt; or  &lt;code&gt;dunam_link=off&lt;/code&gt;).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_km2''' || optional || Total area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_total_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_ha''' || optional || Total area in hectares—symbol: ha. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display acres if area_total_acre is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_sq_mi''' || optional || Total area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_total_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_acre''' || optional || Total area in acres. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display hectares if area_total_ha is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_dunam''' || optional || Total area in dunams, which is wiki-linked. Used in middle eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acreds if area_total_km2, area_total_ha, area_total_sq_mi, and area_total_acre are empty. Examples: [[Gaza City|Gaza]] and [[Ramallah]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_km2''' || optional || Land area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_land_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_sq_mi''' || optional || Land area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_land_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_km2''' || optional || Water area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_water_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_sq_mi''' || optional || Water area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_water_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_percent''' || optional || percent of water without the &quot;%&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rank''' || optional || The settlement's area, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_title''' || optional || Example see London
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Dimensions
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dimensions_footnotes''' || optional || Reference(s) for dimensions, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Elevation
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_footnotes''' || optional || Reference(s) for elevation, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_m''' || optional || Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if elevation_ft is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50 m ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_ft''' || optional || Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if '''elevation_m''' field is empty. However, if a range in elevation (e.g. 50–500&amp;nbsp;ft ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_footnotes'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_footnotes''' || optional || Same as above, but for the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; elevations. See [[Leeds]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_rank'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_rank''' || optional || Used to give highest &amp; lowest elevations and rank, instead of just a single value. Example: [[Halifax Regional Municipality]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Population, demographics===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | The density fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they can enter both values in their respective fields. '''To calculate density with respect to the total area automatically, type ''auto'' in place of any density value.'''
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Population
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_total''' || optional || Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_as_of''' || optional || The year for the population total (usually a census year)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_footnotes''' || optional || Reference(s) for population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_est''' || optional || Population estimate.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_as_of''' || optional || The year or month &amp; year of the population estimate
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_footnotes''' || optional || Reference(s) for population estimate, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban_footnotes''' || optional || Reference(s) for urban population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural_footnotes''' || optional || Reference(s) for rural population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro_footnotes''' || optional || Reference(s) for metro population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rank''' || optional || The settlement's population, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rank''' || optional || The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1_title''' || optional || Can be used for estimates. Example: [[Windsor, Ontario]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1''' || optional || The population value for blank1_title
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonym''' || optional || A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in [[Liverpool]] is known as a [[Liverpudlian]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonyms''' || optional || If more than one demonym, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source. See [[Windsor, Ontario]] for example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type1''' || optional || Section Header. For example: Ethnicity
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 1, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_title7''' || optional || Titles related to demographics_type1. For example: White, Black, Hispanic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_info7''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot;. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type2''' || optional || A second section header. For example: Languages
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 2, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_title10''' || optional || Titles related to '''demographics_type2'''. For example: English, French, Arabic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_info10''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot; for type2. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Other information===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Time zone(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1''' || optional || Plain text, e.g. &quot;+05:00&quot; or &quot;-08:00&quot;. Auto-linked, so do not include references or additional text.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2''' || optional || A second timezone field for larger areas such as a Province.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Postal code(s) &amp; area code
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code''' || optional || Refers to the telephone dialing code for the settlement, ''not'' a geographic area code.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_codes''' || optional || If more than one area code, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''geocode''' || optional || See [[Geocode]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''iso_code''' || optional || See [[ISO 3166]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate''' || optional || See [[Vehicle registration plate]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec1''' || optional || Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec1''' || optional || The information associated with the ''blank_name'' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec1''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec2''' || optional || For a second section of blank fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec2''' || optional || Example: [[Beijing]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec2''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Website, footnotes
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''website''' || optional || External link to official website, Use {{Tl|URL}}, thus: &lt;nowiki&gt;{{URL|example.com}}&lt;/nowiki&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''module''' || optional || To embed infoboxes at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''footnotes''' || optional || Text to be displayed at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''short_description''' || optional || [[WP:SHORTDESC|specify custom short description]]; if not specified, one will be automatically generated, e.g. &quot;Place in Israel&quot;.
|}
&lt;!-- End of parameter name/description table --&gt;

==Examples==
;Example 1:
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Инфобокс суурин
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;xml&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Infobox settlement
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

'''References'''
{{reflist}}
{{clear}}
----
;Example 2:
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = [[Michigan]]
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = Michigan
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor-council government|Mayor-Council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;
{{clear}}

==Supporting templates==
The following is a list of sub-templates used by Infobox settlement. See the [{{fullurl:Special:PrefixIndex|prefix=Infobox+settlement%2F&amp;namespace=10&amp;hideredirects=1}} current list of all sub-templates] for documentation, sandboxes, testcases, etc.
# {{tl|Infobox settlement/areadisp}}
# {{tl|Infobox settlement/densdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/impus}}
# {{tl|Infobox settlement/impus/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/lengthdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/link}}
# {{tl|Infobox settlement/metric}}
# {{tl|Infobox settlement/metric/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/pref}}

==Microformat==
{{UF-hcard-geo}}

== TemplateData ==
{{TemplateData header}}
{{collapse top|title=TemplateData}}
&lt;templatedata&gt;
{
	&quot;description&quot;: &quot;Infobox for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, etc.&quot;,
	&quot;format&quot;: &quot;{{_\n| ________________________ = _\n}}\n&quot;,
	&quot;params&quot;: {
		&quot;name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Common name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This is the usual name in English. If it's not specified, the infobox will use the 'official_name' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;official_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The official name in English, if different from 'name'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;native_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This will display under the name/official name.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Distrito Federal de México&quot;
		},
		&quot;native_name_lang&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name language&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use ISO 639-1 code, e.g. 'fr' for French. If there is more than one native name in different languages, enter those names using {{lang}} instead.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;zh&quot;
		},
		&quot;other_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Other name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For places with a former or more common name like Bombay or Saigon.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;settlement_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of settlement&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Any type can be entered, such as 'City', 'Town', 'Village', 'Hamlet', 'Municipality', 'Reservation', etc. If set, will be displayed under the names, provided either 'name' or 'official_name' is filled in. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to 'City'), if needed to distinguish from 'Urban', 'Rural' or 'Metro' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is 'Total' unless 'total_type' is set).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;aliases&quot;: [
				&quot;type&quot;
			]
		},
		&quot;translit_lang1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration from language 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the entry before the word 'transliteration(s)'. Can be used to specify a particular language, like in Dêlêg, or one may just enter 'Other', like in Gaza's article.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration type for language 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hanyu pinyin]]&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The type of transliteration used for the first language.&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 1 info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Parameters 'translit_lang2_info1' ... 'translit_lang2_info6' are also available, but not documented here.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a second transliteration. See Dêlêg.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_skyline&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image of skyline&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Despite the name, it can be any image that an editor wishes.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;imagesize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_skyline' up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, 'px' must be specified; default size is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a caption under 'image_skyline' (if present).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;image_flag&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Used for a flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;flag_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_flag' up or down from 100px as desired. If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_border&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag border?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'no' to remove the border from the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;no&quot;
		},
		&quot;flag_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the flag.&quot;
		},
		&quot;image_seal&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official seal image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;An image of an official seal, if the place has one.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;seal_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the seal.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the seal.&quot;
		},
		&quot;image_shield&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coat of arms/shield image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for a place with a coat of arms.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;shield_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;shield_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate text for the shield.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;shield_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield link&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See Coquitlam, British Columbia's infobox for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_blank_emblem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption beneath 'image_blank_emblem' to specify what type of emblem it is.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Logo&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for blank emblem.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A link to the emblem of custom type.&quot;
		},
		&quot;nickname&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Nickname&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Well-known nickname(s).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Sin City&quot;
		},
		&quot;motto&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Motto&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the motto under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;anthem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Anthem&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the anthem (song) under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hatikvah]]&quot;
		},
		&quot;image_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A map of the region, or a map with the region highlighted within a parent region.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate (hover) text for the map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption for the map displayed.&quot;
		},
		&quot;image_map1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A secondary map image. The field 'image_map' must be filled in first. For an example, see [[Bloomsburg, Pennsylvania]].&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;File:Columbia County Pennsylvania Incorporated and Unincorporated areas Bloomsburg Highlighted.svg&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;300px&quot;
		},
		&quot;map_alt1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the second map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption of the second map.&quot;
		},
		&quot;pushpin_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of a location map (e.g. 'Indonesia' or 'Russia'). The coordinates information (from the coordinates parameter) positions a pushpin coordinate marker and label on the map automatically. For an example, see Padang, Indonesia.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Indonesia&quot;
		},
		&quot;pushpin_mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Must be entered as only a number—do not use 'px'. The default value is 250.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fill out if a different caption from 'map_caption' is desired.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Map showing Bloomsburg in Pennsylvania&quot;
		},
		&quot;pushpin_label&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Bloomsburg&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label of the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_label_position&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label position&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are 'left', 'right', 'top', 'bottom', and 'none'. If this field is not specified, the default value is 'right'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;left&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;right&quot;
		},
		&quot;pushpin_outside&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin outside?&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;pushpin_relief&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin relief&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set this to 'y' or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;y&quot;
		},
		&quot;pushpin_image&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin image&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Image to use for the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_overlay&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin overlay&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;coordinates&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Latitude and longitude. Use {{Coord}}. See the documentation for {{Coord}} for more details on usage.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-template-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}&quot;
		},
		&quot;coor_pinpoint&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinate pinpoint&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. 'Town Hall') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: Masovian Voivodeship.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;coordinates_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for coordinates. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Almost always 'Country'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[List of sovereign states|Country]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Depends on 'subdivision_type'. Use the name in text form, e.g., 'United States'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates may be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Connecticut]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Florida]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Utah]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[California]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Vermont]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Wyoming]]&quot;
		},
		&quot;established_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the first establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;First settled&quot;
		},
		&quot;established_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the first establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the second establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a town&quot;
		},
		&quot;established_date1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the second establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the third establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a city&quot;
		},
		&quot;established_date2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the third establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment event&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the fourth establishment event.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a county&quot;
		},
		&quot;established_date3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the fourth establishment event.&quot;
		},
		&quot;extinct_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction event title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For when a settlement ceases to exist.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Sack of Rome]]&quot;
		},
		&quot;extinct_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date the settlement ceased to exist.&quot;
		},
		&quot;founder&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Founder&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Who the settlement was founded by.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;named_for&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Named for&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Ho Chi Minh]]&quot;
		},
		&quot;seat_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the seat of government (defaults to 'Seat').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Seat&quot;
		},
		&quot;seat&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The seat of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[White House]]&quot;
		},
		&quot;parts_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the smaller subdivisions (defaults to 'Boroughs').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Boroughs&quot;
		},
		&quot;parts_style&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Parts style&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'list' to display as a collapsible list, 'coll' as a collapsed list, or 'para' to use paragraph style. Default is 'list' for up to 5 items, otherwise 'coll'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;list&quot;
		},
		&quot;parts&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text or header of the list of smaller subdivisions.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;p1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivision 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The smaller subdivisions to be listed. Parameters 'p1' to 'p50' can also be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;government_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for government. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;government_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's type of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mayor–council government]]&quot;
		},
		&quot;governing_body&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Governing body&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's governing body.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-page-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Legislative Council of Hong Kong&quot;
		},
		&quot;leader_party&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader political party&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Political party of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;leader_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Governor (United States)|Governor]]&quot;
		},
		&quot;leader_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader's  name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Jay Inslee]]&quot;
		},
		&quot;leader_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Mayor&quot;
		},
		&quot;leader_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional names for leaders. Parameters 'leader_name1' .. 'leader_name4' are available. For long lists, use {{Collapsible list}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;total_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Specifies what total area and population figure refer to, e.g. 'Greater London'. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words ''Area'' and ''Population'', with no ''Total'' or similar label, set the value of this parameter to '&amp;nbsp;'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;unit_pref&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Unit preference&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;To change the unit order to 'imperial (metric)', enter 'imperial'. The default display style is 'metric (imperial)'. However, the template will swap the order automatically if the 'subdivision_name' equals some variation of the US or the UK. For the Middle East, a unit preference of dunam can be entered (only affects total area). All values must be entered in a raw format (no commas, spaces, or unit symbols). The template will format them automatically.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;imperial&quot;
		},
		&quot;area_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;dunam_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Link dunams?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section. This can be changed by setting 'dunam_link' to another measure (e.g. 'dunam_link=water'). Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g., 'dunam_link=none' or 'dunam_link=off').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;none&quot;
		},
		&quot;area_total_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (km2)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_total_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_total_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in hectares (symbol: ha). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display acres if 'area_total_acre' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in acres. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display hectares if 'area_total_ha' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in dunams, which is wikilinked. Used in Middle Eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acres if 'area_total_km2', 'area_total_ha', 'area_total_sq_mi', and 'area_total_acre' are empty. Examples: Gaza and Ramallah.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_land_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_land_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_water_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_water_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_percent&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Percent water area&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Percent of water without the %.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;21&quot;
		},
		&quot;area_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_urban_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_rural_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_metro_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's area, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First blank area section title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's first custom area section.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;see [[London]]&quot;
		},
		&quot;area_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second blank area section title&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's second custom area section.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;CenPopGazetteer2016\&quot;&gt;{{cite web|title=2016 U.S. Gazetteer Files|url=https://www2.census.gov/geo/docs/maps-data/data/gazetteer/2016_Gazetteer/2016_gaz_place_42.txt|publisher=United States Census Bureau|access-date=Aug 13, 2017}}&lt;/ref&gt;&quot;
		},
		&quot;dimensions_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Dimensions footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for dimensions. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;length_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in km&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;length_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in kilometers&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in meters&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if 'elevation_ft' is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50&amp;nbsp;m) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in feet&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if 'elevation_m' field is empty. However, if a range in elevation (i.e. 50–500&amp;nbsp;ft) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for elevation. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;elevation_min_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of min elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of lowest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Death Valley]]&quot;
		},
		&quot;elevation_min_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of minimum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;1st&quot;
		},
		&quot;elevation_min_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Min elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the minimum elevation.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of max elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of highest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mount Everest]]&quot;
		},
		&quot;elevation_max_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of maximum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;2nd&quot;
		},
		&quot;elevation_max_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Max elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the maximum elevation.&quot;
		},
		&quot;population_total&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total figure's year&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year for the population total (usually a census year).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_est&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population estimate, e.g. for growth projections 4 years after a census.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;331000000&quot;
		},
		&quot;pop_est_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate figure as of&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year, or the month and year, of the population estimate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;
		},
		&quot;pop_est_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population estimate; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;USCensusEst2016\&quot;/&gt;&quot;
		},
		&quot;population_urban&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population.&quot;
		},
		&quot;population_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for urban population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rural&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population.&quot;
		},
		&quot;population_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for rural population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_metro&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population of the place's metropolitan area.&quot;
		},
		&quot;population_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for metro population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank1_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank2_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_demonym&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demonym&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in Liverpool is known as a Liverpudlian.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Liverpudlian&quot;
		},
		&quot;population_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population note&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source. See Windsor, Ontario, for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Ethnicities&quot;
		},
		&quot;demographics1_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 1. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics1_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to demographics_type1. For example: 'White', 'Black', 'Hispanic'... Additional rows 'demographics1_title1' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Languages&quot;
		},
		&quot;demographics2_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 2. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to 'demographics_type1'. For example: 'English', 'French', 'Arabic'... Additional rows 'demographics2_title2' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics2_info2' to 'demographics2_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;timezone1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+8&quot;
		},
		&quot;timezone_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+9&quot;
		},
		&quot;utc_offset1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-5&quot;
		},
		&quot;timezone1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second timezone field for larger areas such as a province.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-7&quot;
		},
		&quot;postal_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label used for postal code info, e.g. 'ZIP Code'. Defaults to 'Postal code'.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Postal code of China|Postal code]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;postal_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's postal code/zip code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90210&quot;
		},
		&quot;postal2_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2 type&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If applicable, the place's second postal code type.&quot;
		},
		&quot;postal2_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second postal code of the place, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90007&quot;
		},
		&quot;area_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The regions' telephone area code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If left blank/not used, template will default to 'Area code(s)'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;geocode&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Geocode&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See [[Geocode]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;iso_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;ISO 3166 code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See ISO 3166.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;registration_plate&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Registration/license plate info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See Vehicle registration plate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec1' heading. The info is displayed on the right side of the infobox in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec1' ... 'blank7_name_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec1' ... 'blank7_info_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For a second section of blank fields.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 2&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Beijing&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec2' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec2' ... 'blank7_name_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec2' ... 'blank7_info_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;website&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official website in English&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;External link to official website. Use the {{URL}} template, thus: {{URL|example.com}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text to be displayed at the bottom of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|zh|森美兰}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Chinese Language|Chinese]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|ta|நெகிரி செம்பிலான்}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Tamil Language|Tamil]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;demographics1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics1_info1' to 'demographics1_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		}
	}
}
&lt;/templatedata&gt;
{{collapse bottom}}

==Calls and redirects ==
At least {{PAGESINCATEGORY:Templates calling Infobox settlement}} other [[:Category:Templates calling Infobox settlement|templates call this one]].

[{{fullurl:Special:WhatLinksHere/Template:Infobox_settlement|namespace=10&amp;hidetrans=1&amp;hidelinks=1}} Several templates redirect here].

== Tracking categories ==
# {{clc|Pages using infobox settlement with a dot map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with bad settlement type}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with image map1 but not image map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with imprecise region codes}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with missing country}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no coordinates}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible area code list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible demonym list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible motto list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible nickname list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with the wikidata parameter}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with unknown parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with ignored type}}
# {{clc|Templates calling Infobox settlement}}

&lt;includeonly&gt;{{Sandbox other||
&lt;!--Categories below this line, please; interwikis at Wikidata--&gt;
[[Category:Place infobox templates|Settlement]]
[[Category:Embeddable templates]]
[[Category:Infobox templates using Wikidata]]
[[Category:Templates that add a tracking category]]
}}&lt;/includeonly&gt;</text>
      <sha1>n7u17u6rv66w9xu6jnooqbx519nluj0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707295</id>
      <parentid>707294</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:11:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="129866" xml:space="preserve">{{Documentation subpage}}
&lt;!--Categories where indicated at the bottom of this page, please; interwikis at Wikidata (see [[Wikipedia:Wikidata]])--&gt;
{{Auto short description}}
{{lua|Module:Инфобокс|Module:InfoboxImage|Module:Coordinates|Module:Check for unknown parameters|Module:Settlement short description}}
{{Uses TemplateStyles|Template:Infobox settlement/styles.css}}
{{Uses Wikidata|P41|P94|P158|P625|P856}}

This template is aliased or used as a sub-template for several infobox front-end templates. It should be used to produce an [[WP:Infobox|Infobox]] for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, et cetera—in fact, any subdivision below the level of a country, for which {{tl|Infobox country}} should be used.  Parameters are described in the table below. For questions, see the [[Template talk:Infobox settlement|talk page]]. For a US city guideline, see [[WP:USCITIES]].

==Usage==
* '''Important''': Please enter all numeric values in a raw, unformatted fashion. References and {{tl|citation needed}} tags are to be included in their respective section footnotes field. Numeric values that are not &quot;raw&quot; may create an &quot;Expression error&quot;. Raw values will be automatically formatted by the template. If you find a raw value is not formatted in your usage of the template, please post a notice on the discussion page for this template.
* An expression error may also occur when any coordinate parameter has a value, but one or more coordinate parameters are blank or invalid.

Basic blank template, ready to cut and paste. See the next section for a copy of the template with all parameters and comments. See the table below that for a full description of each parameter.

===Using metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|government_type         = 
|governing_body          = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|leader_title1           = 
|leader_name1            = 
|leader_title2           = 
|leader_name2            = 
|leader_title3           = 
|leader_name3            = 
|leader_title4           = 
|leader_name4            = 
|unit_pref               = Metric
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square kilometers --&gt;
|area_total_km2          = 
|area_land_km2           = 
|area_water_km2          = 
|area_urban_km2          = 
|area_rural_km2          = 
|area_metro_km2          = 
|area_blank1_km2         = 
|area_blank2_km2         = 
&lt;!-- hectares --&gt;
|area_total_ha           = 
|area_land_ha            = 
|area_water_ha           = 
|area_urban_ha           = 
|area_rural_ha           = 
|area_metro_ha           = 
|area_blank1_ha          = 
|area_blank2_ha          = 
|length_km               = 
|width_km                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_m             = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_km2  = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|area_codes              = &lt;!-- for multiple area codes --&gt;
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Using non-metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|unit_pref               = US&lt;!-- or UK --&gt;
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square miles --&gt;
|area_total_sq_mi        = 
|area_land_sq_mi         = 
|area_water_sq_mi        = 
|area_urban_sq_mi        = 
|area_rural_sq_mi        = 
|area_metro_sq_mi        = 
|area_blank1_sq_mi       = 
|area_blank2_sq_mi       = 
&lt;!-- acres --&gt;
|area_total_acre         = 
|area_land_acre          = 
|area_water_acre         = 
|area_urban_acre         = 
|area_rural_acre         = 
|area_metro_acre         = 
|area_blank1_acre        = 
|area_blank2_acre        = 
|length_mi               = 
|width_mi                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_ft            = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_sq_mi = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Short version===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
|population_total        = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Complete empty syntax, with comments===
This copy of the template lists all parameters except for some of the repeating numbered parameters which are noted in the comments. Comments here should be brief; see the table below for full descriptions of each parameter.

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto;&quot;&gt;
{{Infobox settlement
| name                    = &lt;!-- at least one of the first two fields must be filled in --&gt;
| official_name           = 
| native_name             = &lt;!-- if different from the English name --&gt;
| native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
| other_name              = 
| settlement_type         = &lt;!-- such as Town, Village, City, Borough etc. --&gt;
&lt;!-- transliteration(s) --&gt;
| translit_lang1          = 
| translit_lang1_type     = 
| translit_lang1_info     = 
| translit_lang1_type1    = 
| translit_lang1_info1    = 
| translit_lang1_type2    = 
| translit_lang1_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang1_type6 / translit_lang1_info6 --&gt;
| translit_lang2          = 
| translit_lang2_type     = 
| translit_lang2_info     = 
| translit_lang2_type1    = 
| translit_lang2_info1    = 
| translit_lang2_type2    = 
| translit_lang2_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang2_type6 / translit_lang2_info6 --&gt;
&lt;!-- images, nickname, motto --&gt;
| image_skyline           = 
| imagesize               = 
| image_alt               = 
| image_caption           = 
| image_flag              = 
| flag_size               = 
| flag_alt                = 
| flag_border             = 
| flag_link               = 
| image_seal              = 
| seal_size               = 
| seal_alt                = 
| seal_link               = 
| seal_type               = 
| image_shield            = 
| shield_size             = 
| shield_alt              = 
| shield_link             = 
| image_blank_emblem      = 
| blank_emblem_type       = 
| blank_emblem_size       = 
| blank_emblem_alt        = 
| blank_emblem_link       = 
| etymology               = 
| nickname                = 
| nicknames               = 
| motto                   = 
| mottoes                 = 
| anthem                  = 
&lt;!-- maps and coordinates --&gt;
| image_map               = 
| mapsize                 = 
| map_alt                 = 
| map_caption             = 
| image_map1              = 
| mapsize1                = 
| map_alt1                = 
| map_caption1            = 
| pushpin_map             = &lt;!-- name of a location map as per Template:Location_map --&gt;
| pushpin_mapsize         = 
| pushpin_map_alt         = 
| pushpin_map_caption     = 
| pushpin_map_caption_notsmall = 
| pushpin_label           = &lt;!-- only necessary if &quot;name&quot; or &quot;official_name&quot; are too long --&gt;
| pushpin_label_position  = &lt;!-- position of the pushpin label: left, right, top, bottom, none --&gt;
| pushpin_outside         = 
| pushpin_relief          = 
| pushpin_image           = 
| pushpin_overlay         = 
| coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
| coor_pinpoint           = &lt;!-- to specify exact location of coordinates (was coor_type) --&gt;
| coordinates_footnotes   = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| grid_name               = &lt;!-- name of a regional grid system --&gt;
| grid_position           = &lt;!-- position on the regional grid system --&gt;
&lt;!-- location --&gt;
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = &lt;!-- the name of the country --&gt;
| subdivision_type1       = 
| subdivision_name1       = 
| subdivision_type2       = 
| subdivision_name2       = &lt;!-- etc., subdivision_type6 / subdivision_name6 --&gt;
&lt;!-- established --&gt;
| established_title       = &lt;!-- Founded --&gt;
| established_date        = &lt;!-- requires established_title= --&gt;
| established_title1      = &lt;!-- Incorporated (town) --&gt;
| established_date1       = &lt;!-- requires established_title1= --&gt;
| established_title2      = &lt;!-- Incorporated (city) --&gt;
| established_date2       = &lt;!-- requires established_title2= --&gt;
| established_title3      = 
| established_date3       = &lt;!-- requires established_title3= --&gt;
| established_title4      = 
| established_date4       = &lt;!-- requires established_title4= --&gt;
| established_title5      = 
| established_date5       = &lt;!-- requires established_title5= --&gt;
| established_title6      = 
| established_date6       = &lt;!-- requires established_title6= --&gt;
| established_title7      = 
| established_date7       = &lt;!-- requires established_title7= --&gt;
| extinct_title           = 
| extinct_date            = 
| founder                 = 
| named_for               = 
&lt;!-- seat, smaller parts --&gt;
| seat_type               = &lt;!-- defaults to: Seat --&gt;
| seat                    = 
| seat1_type              = &lt;!-- defaults to: Former seat --&gt;
| seat1                   = 
| parts_type              = &lt;!-- defaults to: Boroughs --&gt;
| parts_style             = &lt;!-- list, coll (collapsed list), para (paragraph format) --&gt;
| parts                   = &lt;!-- parts text, or header for parts list --&gt;
| p1                      = 
| p2                      = &lt;!-- etc., up to p50: for separate parts to be listed--&gt;
&lt;!-- government type, leaders --&gt;
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = 
| governing_body          = 
| leader_party            = 
| leader_title            = 
| leader_name             = &lt;!-- add &amp;amp;nbsp; (no-break space) to disable automatic links --&gt;
| leader_title1           = 
| leader_name1            = &lt;!-- etc., up to leader_title4 / leader_name4 --&gt;
&lt;!-- display settings --&gt;
| total_type              = &lt;!-- to set a non-standard label for total area and population rows --&gt;
| unit_pref               = &lt;!-- enter: Imperial, to display imperial before metric --&gt;
&lt;!-- area --&gt;
| area_footnotes          = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| dunam_link              = &lt;!-- If dunams are used, this specifies which dunam to link. --&gt;
| area_total_km2          = &lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
| area_total_sq_mi        = &lt;!-- see table @ Template:Infobox settlement for details --&gt;
| area_total_ha           = 
| area_total_acre         = 
| area_total_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_land_km2           = 
| area_land_sq_mi         = 
| area_land_ha            = 
| area_land_acre          = 
| area_land_dunam         = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_km2          = 
| area_water_sq_mi        = 
| area_water_ha           = 
| area_water_acre         = 
| area_water_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_percent      = 
| area_urban_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_urban_km2          = 
| area_urban_sq_mi        = 
| area_urban_ha           = 
| area_urban_acre         = 
| area_urban_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rural_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_rural_km2          = 
| area_rural_sq_mi        = 
| area_rural_ha           = 
| area_rural_acre         = 
| area_rural_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_metro_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_metro_km2          = 
| area_metro_sq_mi        = 
| area_metro_ha           = 
| area_metro_acre         = 
| area_metro_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rank               = 
| area_blank1_title       = 
| area_blank1_km2         = 
| area_blank1_sq_mi       = 
| area_blank1_ha          = 
| area_blank1_acre        = 
| area_blank1_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_blank2_title       = 
| area_blank2_km2         = 
| area_blank2_sq_mi       = 
| area_blank2_ha          = 
| area_blank2_acre        = 
| area_blank2_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_note               = 
&lt;!-- dimensions --&gt;
| dimensions_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| length_km               = 
| length_mi               = 
| width_km                = 
| width_mi                = 
&lt;!-- elevation --&gt;
| elevation_footnotes     = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_m             = 
| elevation_ft            = 
| elevation_point         = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_max_m         = 
| elevation_max_ft        = 
| elevation_max_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_rank      = 
| elevation_min_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_min_m         = 
| elevation_min_ft        = 
| elevation_min_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_min_rank      = 
&lt;!-- population --&gt;
| population_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| population_as_of        = 
| population_total        = 
| pop_est_footnotes       = 
| pop_est_as_of           = 
| population_est          = 
| population_rank         = 
| population_density_km2  = &lt;!-- for automatic calculation of any density field, use: auto --&gt;
| population_density_sq_mi =
| population_urban_footnotes     = 
| population_urban               = 
| population_density_urban_km2   = 
| population_density_urban_sq_mi = 
| population_rural_footnotes     = 
| population_rural               = 
| population_density_rural_km2   = 
| population_density_rural_sq_mi = 
| population_metro_footnotes     = 
| population_metro               = 
| population_density_metro_km2   = 
| population_density_metro_sq_mi = 
| population_density_rank        = 
| population_blank1_title        = 
| population_blank1              = 
| population_density_blank1_km2  = 
| population_density_blank1_sq_mi = 
| population_blank2_title        = 
| population_blank2              = 
| population_density_blank2_km2  = 
| population_density_blank2_sq_mi = 
| population_demonym      = &lt;!-- demonym, e.g. Liverpudlian for someone from Liverpool --&gt;
| population_demonyms     = 
| population_note         = 
&lt;!-- demographics (section 1) --&gt;
| demographics_type1      = 
| demographics1_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics1_title1    = 
| demographics1_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics1_title7 / demographics1_info7 --&gt;
&lt;!-- demographics (section 2) --&gt;
| demographics_type2      = 
| demographics2_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics2_title1    = 
| demographics2_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics2_title10 / demographics2_info10 --&gt;
&lt;!-- time zone(s) --&gt;
| timezone_link           = 
| timezone1_location      = 
| timezone1               = 
| utc_offset1             = 
| timezone1_DST           = 
| utc_offset1_DST         = 
| timezone2_location      = 
| timezone2               = 
| utc_offset2             = 
| timezone2_DST           = 
| utc_offset2_DST         = 
| timezone3_location      = 
| timezone3               = 
| utc_offset3             = 
| timezone3_DST           = 
| utc_offset3_DST         = 
| timezone4_location      = 
| timezone4               = 
| utc_offset4             = 
| timezone4_DST           = 
| utc_offset4_DST         = 
| timezone5_location      = 
| timezone5               = 
| utc_offset5             = 
| timezone5_DST           = 
| utc_offset5_DST         = 
&lt;!-- postal codes, area code --&gt;
| postal_code_type        = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal_code             = 
| postal2_code_type       = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal2_code            = 
| area_code_type          = &lt;!-- defaults to: Area code(s) --&gt;
| area_code               = 
| area_codes              = 
| geocode                 = 
| iso_code                = 
| registration_plate_type = 
| registration_plate      = 
| code1_name              = 
| code1_info              = 
| code2_name              = 
| code2_info              = 
&lt;!-- blank fields (section 1) --&gt;
| blank_name_sec1         = 
| blank_info_sec1         = 
| blank1_name_sec1        = 
| blank1_info_sec1        = 
| blank2_name_sec1        = 
| blank2_info_sec1        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec1 / blank7_info_sec1 --&gt;
&lt;!-- blank fields (section 2) --&gt;
| blank_name_sec2         = 
| blank_info_sec2         = 
| blank1_name_sec2        = 
| blank1_info_sec2        = 
| blank2_name_sec2        = 
| blank2_info_sec2        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec2 / blank7_info_sec2 --&gt;
&lt;!-- website, footnotes --&gt;
| website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
| module                  = 
| footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

==Parameter names and descriptions==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;background: white&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Name and transliteration===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''name''' || optional || This is the usual name in English.  If it's not specified, the infobox will use the '''official_name''' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''official_name''' || optional || The official name in English if different from '''name'''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name''' || optional || Name in the official local language, if different from '''name''', and if not English. This will display under the name/official name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name_lang''' || optional || Use [[List of ISO 639-1 codes|ISO 639-1 code]], e.g. &quot;fr&quot; for French. If there is more than one native name, in different languages, enter those names using {{tl|lang}}, instead.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''other_name''' || optional || For places with a former or more common name like Bombay or Saigon
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''settlement_type''' || optional || Any type can be entered, such as City, Town, Village, Hamlet, Municipality, Reservation, etc. If set, will be displayed under the names. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to ''City''), if needed to distinguish from ''Urban'', ''Rural'' or ''Metro'' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is ''Total'' unless '''total_type''' is set).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Transliteration(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1''' || optional || Will place the &quot;entry&quot; before the word &quot;transliteration(s)&quot;. Can be used to specify a particular language like in [[Dêlêg]] or one may just enter &quot;Other&quot;, like in [[Gaza City|Gaza]]'s article.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2''' || optional || Will place a second transliteration. See [[Dêlêg]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Images, nickname, motto===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Skyline image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''image_skyline''' || optional || Despite the name it can be any image that an editor wishes.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''imagesize''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_skyline up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, '''px''' must be specified; default size is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_alt''' || optional || [[Alt text]] for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image. See [[WP:ALT]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_caption''' || optional || Will place a caption under the image_skyline (if present)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Flag image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_flag''' || optional || Used for a flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_size''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_flag up or down from 100px as desired. If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_alt''' || optional || Alt text for the flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_border''' || optional || Set to 'no' to remove the border from the flag
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seal image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_seal''' || optional || If the place has an official seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_alt''' || optional || Alt text for the seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_link'''&lt;br /&gt;'''seal_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Coat of arms image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_shield''' || optional || Can be used for a place with a coat of arms.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_alt''' || optional || Alt text for the shield.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_link''' || optional || Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See [[Coquitlam, British Columbia]]'s infobox for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Logo or emblem image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_blank_emblem''' || optional || Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_type''' || optional || Caption beneath &quot;image_blank_emblem&quot; to specify what type of emblem it is.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_alt''' || optional || Alt text for blank emblem.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Nickname, motto
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''etymology''' || optional || origin of name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nickname''' || optional || well-known nickname
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nicknames''' || optional || if more than one well-known nickname, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''motto''' || optional || Will place the motto under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''mottoes''' || optional || if more than one motto, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''anthem''' || optional || Will place the anthem (song) under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Maps, coordinates===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Map images
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt''' || optional || Alt text for map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map1''' || optional || A secondary map image. The field '''image_map''' must be filled in first. Example see: [[Bloomsburg, Pennsylvania]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize1''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt1''' || optional || Alt text for secondary map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Pushpin map(s), coordinates
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map''' || optional || The name of a location map as per [[Template:Location map]] (e.g. ''Indonesia'' or ''Russia''). The coordinate fields (from {{para|coordinates}}) position a pushpin coordinate marker and label on the map '''automatically'''. Example: [[Padang, Indonesia]]. To show multiple pushpin maps, provide a list of maps separated by #, e.g., ''California#USA''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_mapsize''' || optional || Must be entered as only a number—'''do not use px'''. The default value is 250.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;width&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_alt''' || optional || Alt text for pushpin map; used by [[screen reader]]s, see [[WP:ALT]].&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;alt&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption''' || optional || Fill out if a different caption from ''map_caption'' is desired.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;caption&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption_notsmall''' || optional || &lt;!-- add documentation here --&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label''' || optional || The text of the label to display next to the identifying mark; a [[Wiki markup|wikilink]] can be used. If not specified, the label will be the text assigned to the ''name'' or ''official_name'' parameters (if {{para|pushpin_label_position|none}}, no label is displayed).&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;label&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label_position''' || optional || The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are {left, right, top, bottom, none}. If this field is not specified, the default value is ''right''.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;position&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_outside''' || optional || ''Equivalent to &lt;code&gt;outside&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_relief''' || optional || Set this to &lt;code&gt;y&lt;/code&gt; or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available). &lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;relief&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_image''' || optional || Allows the use of an alternative map; the image must have the same edge coordinates as the location map template.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;AlternativeMap&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_overlay''' || optional || Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;overlay_image&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates''' || optional || Latitude and longitude. Use {{tl|Coord}}. See the documentation for {{tl|Coord}} for more details on usage.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coor_pinpoint''' || optional || If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. ''Town Hall'') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: [[Masovian Voivodeship]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates_footnotes''' || optional || Reference(s) for coordinates, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''grid_name'''&lt;br /&gt;'''grid_position''' || optional || Name of a regional grid system and position on the regional grid 
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Location, established, seat, subdivisions, government, leaders===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Location
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| {{anchor|subdivision_type}}'''subdivision_type''' || optional || almost always &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;Country&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name''' || optional || Depends on the subdivision_type — use the name in text form, sample: &lt;code&gt;United States&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates may be used in this field
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_type6''' || optional || Can be State/Province, region, county. These labels are for subdivisions ''above'' the level of the settlement described in the article. For subdivisions ''below'' or ''within'' the place described in the article, use {{para|parts_type}}.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_name6''' || optional || Use the name in text form, sample: &lt;code&gt;Florida&lt;/code&gt; or &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[Florida]]&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates should '''not''' be used in these fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Established
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title''' || optional || Example: Founded
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date''' || optional ||  Requires established_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title1''' || optional || Example: Incorporated (town) &lt;br/&gt;[Note that &quot;established_title1&quot; is distinct from &quot;established_title&quot;; you can think of &quot;established_title&quot; as behaving like &quot;established_title0&quot;.]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date1''' || optional || [See note for &quot;established_title1&quot;.] Requires established_title1=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title2''' || optional || Example: Incorporated (city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date2''' || optional || Requires established_title2=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title3''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date3''' || optional || Requires established_title3=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date4''' || optional || Requires established_title4=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title5''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date5''' || optional || Requires established_title5=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date6''' || optional || Requires established_title6=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title7''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date7''' || optional || Requires established_title7=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_title''' || optional || For when a settlement ceases to exist
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_date''' || optional || Requires extinct_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''founder''' || optional || Who the settlement was founded by
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''named_for''' || optional || The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seat of government
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat_type''' || optional || The label for the seat of government (defaults to ''Seat'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat''' || optional || The seat of government.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Smaller parts (e.g. boroughs of a city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_type''' || optional || The label for the smaller subdivisions (defaults to ''Boroughs'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_style''' || optional || Set to ''list'' to display as a collapsible list, ''coll'' as a collapsed list, or ''para'' to use paragraph style. Default is ''list'' for up to 5 items, otherwise ''coll''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts''' || optional || Text or header of the list of smaller subdivisions.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''p1'''&lt;br /&gt;'''p2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''p50''' || optional || The smaller subdivisions to be listed. Example: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Government type, leaders
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_footnotes''' || optional || Reference(s) for government, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_type''' || optional || Examples: [[Mayor–council government]], [[Council–manager government]], [[City commission government]], ...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''governing_body''' || optional || Name of the place's governing body
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_party''' || optional || Political party of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title''' || optional || First title of the place's leader, e.g. Mayor
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name''' || optional || Name of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_name4''' || optional || For long lists use {{tl|Collapsible list}}. See [[Halifax Regional Municipality|Halifax]] for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Geographic information===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | These fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they should enter both values in their respective fields.
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Display settings
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''total_type''' || optional || Specifies what &quot;total&quot; area and population figure refer to, e.g. ''Greater London''. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words &quot;Area&quot; and &quot;Population&quot;, with no &quot;Total&quot; or similar label, set the value of this parameter to '''&amp;nbsp;'''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''unit_pref''' || optional || To change the unit order to ''imperial (metric)'', enter '''imperial'''. The default display style is ''metric (imperial)''. However, the template will swap the order automatically if the '''subdivision_name''' equals some variation of the US or the UK.&lt;br /&gt;For the middle east, a unit preference of [[dunam]] can be entered (only affects total area). &lt;br /&gt; All values must be entered in a '''raw format: no commas, spaces, or unit symbols'''. The template will format them automatically.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Area
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_footnotes''' || optional || Reference(s) for area, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dunam_link''' || optional || If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section.  This can be changed by setting &lt;code&gt;dunam_link&lt;/code&gt; to another measure (e.g. &lt;code&gt;dunam_link=water&lt;/code&gt;).  Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g.  &lt;code&gt;dunam_link=none&lt;/code&gt; or  &lt;code&gt;dunam_link=off&lt;/code&gt;).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_km2''' || optional || Total area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_total_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_ha''' || optional || Total area in hectares—symbol: ha. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display acres if area_total_acre is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_sq_mi''' || optional || Total area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_total_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_acre''' || optional || Total area in acres. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display hectares if area_total_ha is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_dunam''' || optional || Total area in dunams, which is wiki-linked. Used in middle eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acreds if area_total_km2, area_total_ha, area_total_sq_mi, and area_total_acre are empty. Examples: [[Gaza City|Gaza]] and [[Ramallah]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_km2''' || optional || Land area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_land_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_sq_mi''' || optional || Land area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_land_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_km2''' || optional || Water area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_water_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_sq_mi''' || optional || Water area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_water_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_percent''' || optional || percent of water without the &quot;%&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rank''' || optional || The settlement's area, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_title''' || optional || Example see London
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Dimensions
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dimensions_footnotes''' || optional || Reference(s) for dimensions, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Elevation
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_footnotes''' || optional || Reference(s) for elevation, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_m''' || optional || Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if elevation_ft is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50 m ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_ft''' || optional || Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if '''elevation_m''' field is empty. However, if a range in elevation (e.g. 50–500&amp;nbsp;ft ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_footnotes'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_footnotes''' || optional || Same as above, but for the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; elevations. See [[Leeds]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_rank'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_rank''' || optional || Used to give highest &amp; lowest elevations and rank, instead of just a single value. Example: [[Halifax Regional Municipality]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Population, demographics===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | The density fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they can enter both values in their respective fields. '''To calculate density with respect to the total area automatically, type ''auto'' in place of any density value.'''
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Population
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_total''' || optional || Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_as_of''' || optional || The year for the population total (usually a census year)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_footnotes''' || optional || Reference(s) for population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_est''' || optional || Population estimate.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_as_of''' || optional || The year or month &amp; year of the population estimate
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_footnotes''' || optional || Reference(s) for population estimate, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban_footnotes''' || optional || Reference(s) for urban population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural_footnotes''' || optional || Reference(s) for rural population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro_footnotes''' || optional || Reference(s) for metro population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rank''' || optional || The settlement's population, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rank''' || optional || The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1_title''' || optional || Can be used for estimates. Example: [[Windsor, Ontario]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1''' || optional || The population value for blank1_title
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonym''' || optional || A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in [[Liverpool]] is known as a [[Liverpudlian]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonyms''' || optional || If more than one demonym, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source. See [[Windsor, Ontario]] for example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type1''' || optional || Section Header. For example: Ethnicity
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 1, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_title7''' || optional || Titles related to demographics_type1. For example: White, Black, Hispanic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_info7''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot;. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type2''' || optional || A second section header. For example: Languages
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 2, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_title10''' || optional || Titles related to '''demographics_type2'''. For example: English, French, Arabic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_info10''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot; for type2. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Other information===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Time zone(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1''' || optional || Plain text, e.g. &quot;+05:00&quot; or &quot;-08:00&quot;. Auto-linked, so do not include references or additional text.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2''' || optional || A second timezone field for larger areas such as a Province.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Postal code(s) &amp; area code
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code''' || optional || Refers to the telephone dialing code for the settlement, ''not'' a geographic area code.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_codes''' || optional || If more than one area code, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''geocode''' || optional || See [[Geocode]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''iso_code''' || optional || See [[ISO 3166]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate''' || optional || See [[Vehicle registration plate]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec1''' || optional || Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec1''' || optional || The information associated with the ''blank_name'' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec1''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec2''' || optional || For a second section of blank fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec2''' || optional || Example: [[Beijing]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec2''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Website, footnotes
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''website''' || optional || External link to official website, Use {{Tl|URL}}, thus: &lt;nowiki&gt;{{URL|example.com}}&lt;/nowiki&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''module''' || optional || To embed infoboxes at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''footnotes''' || optional || Text to be displayed at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''short_description''' || optional || [[WP:SHORTDESC|specify custom short description]]; if not specified, one will be automatically generated, e.g. &quot;Place in Israel&quot;.
|}
&lt;!-- End of parameter name/description table --&gt;

==Examples==
;Example 1:
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Инфобокс суурин
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;xml&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Infobox settlement
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

'''References'''
{{reflist}}
{{clear}}
----
;Example 2:
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = [[Michigan]]
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = Michigan
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor-council government|Mayor-Council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;
{{clear}}

==Supporting templates==
The following is a list of sub-templates used by Infobox settlement. See the [{{fullurl:Special:PrefixIndex|prefix=Infobox+settlement%2F&amp;namespace=10&amp;hideredirects=1}} current list of all sub-templates] for documentation, sandboxes, testcases, etc.
# {{tl|Infobox settlement/areadisp}}
# {{tl|Infobox settlement/densdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/impus}}
# {{tl|Infobox settlement/impus/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/lengthdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/link}}
# {{tl|Infobox settlement/metric}}
# {{tl|Infobox settlement/metric/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/pref}}

==Microformat==
{{UF-hcard-geo}}

== TemplateData ==
{{TemplateData header}}
{{collapse top|title=TemplateData}}
&lt;templatedata&gt;
{
	&quot;description&quot;: &quot;Infobox for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, etc.&quot;,
	&quot;format&quot;: &quot;{{_\n| ________________________ = _\n}}\n&quot;,
	&quot;params&quot;: {
		&quot;name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Common name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This is the usual name in English. If it's not specified, the infobox will use the 'official_name' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;official_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The official name in English, if different from 'name'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;native_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This will display under the name/official name.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Distrito Federal de México&quot;
		},
		&quot;native_name_lang&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name language&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use ISO 639-1 code, e.g. 'fr' for French. If there is more than one native name in different languages, enter those names using {{lang}} instead.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;zh&quot;
		},
		&quot;other_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Other name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For places with a former or more common name like Bombay or Saigon.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;settlement_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of settlement&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Any type can be entered, such as 'City', 'Town', 'Village', 'Hamlet', 'Municipality', 'Reservation', etc. If set, will be displayed under the names, provided either 'name' or 'official_name' is filled in. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to 'City'), if needed to distinguish from 'Urban', 'Rural' or 'Metro' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is 'Total' unless 'total_type' is set).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;aliases&quot;: [
				&quot;type&quot;
			]
		},
		&quot;translit_lang1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration from language 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the entry before the word 'transliteration(s)'. Can be used to specify a particular language, like in Dêlêg, or one may just enter 'Other', like in Gaza's article.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration type for language 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hanyu pinyin]]&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The type of transliteration used for the first language.&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 1 info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Parameters 'translit_lang2_info1' ... 'translit_lang2_info6' are also available, but not documented here.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a second transliteration. See Dêlêg.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_skyline&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image of skyline&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Despite the name, it can be any image that an editor wishes.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;imagesize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_skyline' up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, 'px' must be specified; default size is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a caption under 'image_skyline' (if present).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;image_flag&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Used for a flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;flag_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_flag' up or down from 100px as desired. If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_border&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag border?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'no' to remove the border from the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;no&quot;
		},
		&quot;flag_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the flag.&quot;
		},
		&quot;image_seal&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official seal image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;An image of an official seal, if the place has one.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;seal_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the seal.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the seal.&quot;
		},
		&quot;image_shield&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coat of arms/shield image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for a place with a coat of arms.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;shield_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;shield_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate text for the shield.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;shield_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield link&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See Coquitlam, British Columbia's infobox for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_blank_emblem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption beneath 'image_blank_emblem' to specify what type of emblem it is.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Logo&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for blank emblem.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A link to the emblem of custom type.&quot;
		},
		&quot;nickname&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Nickname&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Well-known nickname(s).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Sin City&quot;
		},
		&quot;motto&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Motto&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the motto under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;anthem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Anthem&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the anthem (song) under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hatikvah]]&quot;
		},
		&quot;image_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A map of the region, or a map with the region highlighted within a parent region.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate (hover) text for the map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption for the map displayed.&quot;
		},
		&quot;image_map1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A secondary map image. The field 'image_map' must be filled in first. For an example, see [[Bloomsburg, Pennsylvania]].&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;File:Columbia County Pennsylvania Incorporated and Unincorporated areas Bloomsburg Highlighted.svg&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;300px&quot;
		},
		&quot;map_alt1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the second map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption of the second map.&quot;
		},
		&quot;pushpin_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of a location map (e.g. 'Indonesia' or 'Russia'). The coordinates information (from the coordinates parameter) positions a pushpin coordinate marker and label on the map automatically. For an example, see Padang, Indonesia.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Indonesia&quot;
		},
		&quot;pushpin_mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Must be entered as only a number—do not use 'px'. The default value is 250.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fill out if a different caption from 'map_caption' is desired.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Map showing Bloomsburg in Pennsylvania&quot;
		},
		&quot;pushpin_label&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Bloomsburg&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label of the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_label_position&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label position&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are 'left', 'right', 'top', 'bottom', and 'none'. If this field is not specified, the default value is 'right'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;left&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;right&quot;
		},
		&quot;pushpin_outside&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin outside?&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;pushpin_relief&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin relief&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set this to 'y' or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;y&quot;
		},
		&quot;pushpin_image&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin image&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Image to use for the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_overlay&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin overlay&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;coordinates&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Latitude and longitude. Use {{Coord}}. See the documentation for {{Coord}} for more details on usage.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-template-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}&quot;
		},
		&quot;coor_pinpoint&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinate pinpoint&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. 'Town Hall') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: Masovian Voivodeship.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;coordinates_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for coordinates. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Almost always 'Country'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[List of sovereign states|Country]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Depends on 'subdivision_type'. Use the name in text form, e.g., 'United States'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates may be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Connecticut]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Florida]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Utah]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[California]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Vermont]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Wyoming]]&quot;
		},
		&quot;established_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the first establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;First settled&quot;
		},
		&quot;established_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the first establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the second establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a town&quot;
		},
		&quot;established_date1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the second establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the third establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a city&quot;
		},
		&quot;established_date2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the third establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment event&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the fourth establishment event.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a county&quot;
		},
		&quot;established_date3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the fourth establishment event.&quot;
		},
		&quot;extinct_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction event title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For when a settlement ceases to exist.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Sack of Rome]]&quot;
		},
		&quot;extinct_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date the settlement ceased to exist.&quot;
		},
		&quot;founder&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Founder&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Who the settlement was founded by.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;named_for&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Named for&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Ho Chi Minh]]&quot;
		},
		&quot;seat_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the seat of government (defaults to 'Seat').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Seat&quot;
		},
		&quot;seat&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The seat of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[White House]]&quot;
		},
		&quot;parts_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the smaller subdivisions (defaults to 'Boroughs').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Boroughs&quot;
		},
		&quot;parts_style&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Parts style&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'list' to display as a collapsible list, 'coll' as a collapsed list, or 'para' to use paragraph style. Default is 'list' for up to 5 items, otherwise 'coll'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;list&quot;
		},
		&quot;parts&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text or header of the list of smaller subdivisions.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;p1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivision 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The smaller subdivisions to be listed. Parameters 'p1' to 'p50' can also be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;government_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for government. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;government_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's type of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mayor–council government]]&quot;
		},
		&quot;governing_body&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Governing body&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's governing body.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-page-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Legislative Council of Hong Kong&quot;
		},
		&quot;leader_party&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader political party&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Political party of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;leader_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Governor (United States)|Governor]]&quot;
		},
		&quot;leader_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader's  name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Jay Inslee]]&quot;
		},
		&quot;leader_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Mayor&quot;
		},
		&quot;leader_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional names for leaders. Parameters 'leader_name1' .. 'leader_name4' are available. For long lists, use {{Collapsible list}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;total_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Specifies what total area and population figure refer to, e.g. 'Greater London'. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words ''Area'' and ''Population'', with no ''Total'' or similar label, set the value of this parameter to '&amp;nbsp;'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;unit_pref&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Unit preference&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;To change the unit order to 'imperial (metric)', enter 'imperial'. The default display style is 'metric (imperial)'. However, the template will swap the order automatically if the 'subdivision_name' equals some variation of the US or the UK. For the Middle East, a unit preference of dunam can be entered (only affects total area). All values must be entered in a raw format (no commas, spaces, or unit symbols). The template will format them automatically.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;imperial&quot;
		},
		&quot;area_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;dunam_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Link dunams?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section. This can be changed by setting 'dunam_link' to another measure (e.g. 'dunam_link=water'). Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g., 'dunam_link=none' or 'dunam_link=off').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;none&quot;
		},
		&quot;area_total_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (km2)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_total_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_total_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in hectares (symbol: ha). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display acres if 'area_total_acre' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in acres. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display hectares if 'area_total_ha' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in dunams, which is wikilinked. Used in Middle Eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acres if 'area_total_km2', 'area_total_ha', 'area_total_sq_mi', and 'area_total_acre' are empty. Examples: Gaza and Ramallah.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_land_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_land_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_water_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_water_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_percent&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Percent water area&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Percent of water without the %.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;21&quot;
		},
		&quot;area_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_urban_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_rural_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_metro_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's area, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First blank area section title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's first custom area section.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;see [[London]]&quot;
		},
		&quot;area_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second blank area section title&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's second custom area section.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;CenPopGazetteer2016\&quot;&gt;{{cite web|title=2016 U.S. Gazetteer Files|url=https://www2.census.gov/geo/docs/maps-data/data/gazetteer/2016_Gazetteer/2016_gaz_place_42.txt|publisher=United States Census Bureau|access-date=Aug 13, 2017}}&lt;/ref&gt;&quot;
		},
		&quot;dimensions_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Dimensions footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for dimensions. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;length_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in km&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;length_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in kilometers&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in meters&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if 'elevation_ft' is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50&amp;nbsp;m) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in feet&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if 'elevation_m' field is empty. However, if a range in elevation (i.e. 50–500&amp;nbsp;ft) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for elevation. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;elevation_min_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of min elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of lowest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Death Valley]]&quot;
		},
		&quot;elevation_min_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of minimum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;1st&quot;
		},
		&quot;elevation_min_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Min elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the minimum elevation.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of max elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of highest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mount Everest]]&quot;
		},
		&quot;elevation_max_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of maximum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;2nd&quot;
		},
		&quot;elevation_max_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Max elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the maximum elevation.&quot;
		},
		&quot;population_total&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total figure's year&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year for the population total (usually a census year).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_est&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population estimate, e.g. for growth projections 4 years after a census.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;331000000&quot;
		},
		&quot;pop_est_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate figure as of&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year, or the month and year, of the population estimate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;
		},
		&quot;pop_est_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population estimate; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;USCensusEst2016\&quot;/&gt;&quot;
		},
		&quot;population_urban&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population.&quot;
		},
		&quot;population_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for urban population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rural&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population.&quot;
		},
		&quot;population_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for rural population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_metro&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population of the place's metropolitan area.&quot;
		},
		&quot;population_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for metro population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank1_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank2_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_demonym&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demonym&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in Liverpool is known as a Liverpudlian.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Liverpudlian&quot;
		},
		&quot;population_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population note&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source. See Windsor, Ontario, for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Ethnicities&quot;
		},
		&quot;demographics1_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 1. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics1_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to demographics_type1. For example: 'White', 'Black', 'Hispanic'... Additional rows 'demographics1_title1' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Languages&quot;
		},
		&quot;demographics2_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 2. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to 'demographics_type1'. For example: 'English', 'French', 'Arabic'... Additional rows 'demographics2_title2' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics2_info2' to 'demographics2_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;timezone1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+8&quot;
		},
		&quot;timezone_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+9&quot;
		},
		&quot;utc_offset1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-5&quot;
		},
		&quot;timezone1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second timezone field for larger areas such as a province.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-7&quot;
		},
		&quot;postal_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label used for postal code info, e.g. 'ZIP Code'. Defaults to 'Postal code'.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Postal code of China|Postal code]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;postal_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's postal code/zip code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90210&quot;
		},
		&quot;postal2_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2 type&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If applicable, the place's second postal code type.&quot;
		},
		&quot;postal2_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second postal code of the place, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90007&quot;
		},
		&quot;area_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The regions' telephone area code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If left blank/not used, template will default to 'Area code(s)'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;geocode&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Geocode&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See [[Geocode]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;iso_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;ISO 3166 code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See ISO 3166.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;registration_plate&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Registration/license plate info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See Vehicle registration plate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec1' heading. The info is displayed on the right side of the infobox in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec1' ... 'blank7_name_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec1' ... 'blank7_info_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For a second section of blank fields.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 2&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Beijing&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec2' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec2' ... 'blank7_name_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec2' ... 'blank7_info_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;website&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official website in English&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;External link to official website. Use the {{URL}} template, thus: {{URL|example.com}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text to be displayed at the bottom of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|zh|森美兰}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Chinese Language|Chinese]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|ta|நெகிரி செம்பிலான்}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Tamil Language|Tamil]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;demographics1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics1_info1' to 'demographics1_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		}
	}
}
&lt;/templatedata&gt;
{{collapse bottom}}

==Calls and redirects ==
At least {{PAGESINCATEGORY:Templates calling Infobox settlement}} other [[:Category:Templates calling Infobox settlement|templates call this one]].

[{{fullurl:Special:WhatLinksHere/Template:Infobox_settlement|namespace=10&amp;hidetrans=1&amp;hidelinks=1}} Several templates redirect here].

== Tracking categories ==
# {{clc|Pages using infobox settlement with a dot map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with bad settlement type}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with image map1 but not image map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with imprecise region codes}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with missing country}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no coordinates}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible area code list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible demonym list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible motto list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible nickname list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with the wikidata parameter}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with unknown parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with ignored type}}
# {{clc|Templates calling Infobox settlement}}

&lt;includeonly&gt;{{Sandbox other||
&lt;!--Categories below this line, please; interwikis at Wikidata--&gt;
[[Category:Place infobox templates|Settlement]]
[[Category:Embeddable templates]]
[[Category:Infobox templates using Wikidata]]
[[Category:Templates that add a tracking category]]
}}&lt;/includeonly&gt;</text>
      <sha1>7bu82a9uy39vvrkpfwz6xme4g9pyw60</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>707296</id>
      <parentid>707295</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T04:13:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="129830" xml:space="preserve">{{Documentation subpage}}
&lt;!--Categories where indicated at the bottom of this page, please; interwikis at Wikidata (see [[Wikipedia:Wikidata]])--&gt;
{{Auto short description}}
{{lua|Module:Инфобокс|Module:InfoboxImage|Module:Coordinates|Module:Check for unknown parameters}}
{{Uses TemplateStyles|Template:Infobox settlement/styles.css}}
{{Uses Wikidata|P41|P94|P158|P625|P856}}

This template is aliased or used as a sub-template for several infobox front-end templates. It should be used to produce an [[WP:Infobox|Infobox]] for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, et cetera—in fact, any subdivision below the level of a country, for which {{tl|Infobox country}} should be used.  Parameters are described in the table below. For questions, see the [[Template talk:Infobox settlement|talk page]]. For a US city guideline, see [[WP:USCITIES]].

==Usage==
* '''Important''': Please enter all numeric values in a raw, unformatted fashion. References and {{tl|citation needed}} tags are to be included in their respective section footnotes field. Numeric values that are not &quot;raw&quot; may create an &quot;Expression error&quot;. Raw values will be automatically formatted by the template. If you find a raw value is not formatted in your usage of the template, please post a notice on the discussion page for this template.
* An expression error may also occur when any coordinate parameter has a value, but one or more coordinate parameters are blank or invalid.

Basic blank template, ready to cut and paste. See the next section for a copy of the template with all parameters and comments. See the table below that for a full description of each parameter.

===Using metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|government_type         = 
|governing_body          = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|leader_title1           = 
|leader_name1            = 
|leader_title2           = 
|leader_name2            = 
|leader_title3           = 
|leader_name3            = 
|leader_title4           = 
|leader_name4            = 
|unit_pref               = Metric
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square kilometers --&gt;
|area_total_km2          = 
|area_land_km2           = 
|area_water_km2          = 
|area_urban_km2          = 
|area_rural_km2          = 
|area_metro_km2          = 
|area_blank1_km2         = 
|area_blank2_km2         = 
&lt;!-- hectares --&gt;
|area_total_ha           = 
|area_land_ha            = 
|area_water_ha           = 
|area_urban_ha           = 
|area_rural_ha           = 
|area_metro_ha           = 
|area_blank1_ha          = 
|area_blank2_ha          = 
|length_km               = 
|width_km                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_m             = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_km2  = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|area_codes              = &lt;!-- for multiple area codes --&gt;
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Using non-metric units===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|image_flag              = 
|flag_alt                = 
|image_seal              = 
|seal_alt                = 
|image_shield            = 
|shield_alt              = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|motto                   = 
|image_map               = 
|map_alt                 = 
|map_caption             = 
|pushpin_map             = 
|pushpin_map_alt         = 
|pushpin_map_caption     = 
|pushpin_label_position  = 
|coordinates             = &lt;!-- {{coord|latitude|longitude|type:city|display=inline,title}} --&gt;
|coor_pinpoint           = 
|coordinates_footnotes   = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|subdivision_type3       = 
|subdivision_name3       = 
|established_title       = 
|established_date        = 
|founder                 = 
|seat_type               = 
|seat                    = 
|government_footnotes    = 
|leader_party            = 
|leader_title            = 
|leader_name             = 
|unit_pref               = US&lt;!-- or UK --&gt;
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
|area_footnotes          = 
|area_urban_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_rural_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_metro_footnotes    = &lt;!-- &lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; --&gt;
|area_note               = 
|area_water_percent      = 
|area_rank               = 
|area_blank1_title       = 
|area_blank2_title       = 
&lt;!-- square miles --&gt;
|area_total_sq_mi        = 
|area_land_sq_mi         = 
|area_water_sq_mi        = 
|area_urban_sq_mi        = 
|area_rural_sq_mi        = 
|area_metro_sq_mi        = 
|area_blank1_sq_mi       = 
|area_blank2_sq_mi       = 
&lt;!-- acres --&gt;
|area_total_acre         = 
|area_land_acre          = 
|area_water_acre         = 
|area_urban_acre         = 
|area_rural_acre         = 
|area_metro_acre         = 
|area_blank1_acre        = 
|area_blank2_acre        = 
|length_mi               = 
|width_mi                = 
|dimensions_footnotes    = 
|elevation_footnotes     = 
|elevation_ft            = 
|population_footnotes    = 
|population_as_of        = 
|population_total        = 
|population_density_sq_mi = auto
|population_note         = 
|population_demonym      = 
|timezone1               = 
|utc_offset1             = 
|timezone1_DST           = 
|utc_offset1_DST         = 
|postal_code_type        = 
|postal_code             = 
|area_code_type          = 
|area_code               = 
|iso_code                = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
|module                  = 
|footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Short version===
&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto&quot;&gt;
{{Infobox settlement
|name                    = 
|native_name             = 
|native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
|settlement_type         = 
|image_skyline           = 
|imagesize               = 
|image_alt               = 
|image_caption           = 
|etymology               = 
|nickname                = 
|coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
|population_total        = 
|subdivision_type        = Country
|subdivision_name        = 
|subdivision_type1       = 
|subdivision_name1       = 
|subdivision_type2       = 
|subdivision_name2       = 
|website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

===Complete empty syntax, with comments===
This copy of the template lists all parameters except for some of the repeating numbered parameters which are noted in the comments. Comments here should be brief; see the table below for full descriptions of each parameter.

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto;&quot;&gt;
{{Infobox settlement
| name                    = &lt;!-- at least one of the first two fields must be filled in --&gt;
| official_name           = 
| native_name             = &lt;!-- if different from the English name --&gt;
| native_name_lang        = &lt;!-- ISO 639-1 code e.g. &quot;fr&quot; for French. If more than one, use {{lang}} instead --&gt;
| other_name              = 
| settlement_type         = &lt;!-- such as Town, Village, City, Borough etc. --&gt;
&lt;!-- transliteration(s) --&gt;
| translit_lang1          = 
| translit_lang1_type     = 
| translit_lang1_info     = 
| translit_lang1_type1    = 
| translit_lang1_info1    = 
| translit_lang1_type2    = 
| translit_lang1_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang1_type6 / translit_lang1_info6 --&gt;
| translit_lang2          = 
| translit_lang2_type     = 
| translit_lang2_info     = 
| translit_lang2_type1    = 
| translit_lang2_info1    = 
| translit_lang2_type2    = 
| translit_lang2_info2    = &lt;!-- etc., up to translit_lang2_type6 / translit_lang2_info6 --&gt;
&lt;!-- images, nickname, motto --&gt;
| image_skyline           = 
| imagesize               = 
| image_alt               = 
| image_caption           = 
| image_flag              = 
| flag_size               = 
| flag_alt                = 
| flag_border             = 
| flag_link               = 
| image_seal              = 
| seal_size               = 
| seal_alt                = 
| seal_link               = 
| seal_type               = 
| image_shield            = 
| shield_size             = 
| shield_alt              = 
| shield_link             = 
| image_blank_emblem      = 
| blank_emblem_type       = 
| blank_emblem_size       = 
| blank_emblem_alt        = 
| blank_emblem_link       = 
| etymology               = 
| nickname                = 
| nicknames               = 
| motto                   = 
| mottoes                 = 
| anthem                  = 
&lt;!-- maps and coordinates --&gt;
| image_map               = 
| mapsize                 = 
| map_alt                 = 
| map_caption             = 
| image_map1              = 
| mapsize1                = 
| map_alt1                = 
| map_caption1            = 
| pushpin_map             = &lt;!-- name of a location map as per Template:Location_map --&gt;
| pushpin_mapsize         = 
| pushpin_map_alt         = 
| pushpin_map_caption     = 
| pushpin_map_caption_notsmall = 
| pushpin_label           = &lt;!-- only necessary if &quot;name&quot; or &quot;official_name&quot; are too long --&gt;
| pushpin_label_position  = &lt;!-- position of the pushpin label: left, right, top, bottom, none --&gt;
| pushpin_outside         = 
| pushpin_relief          = 
| pushpin_image           = 
| pushpin_overlay         = 
| coordinates             = &lt;!-- {{Coord}} --&gt;
| coor_pinpoint           = &lt;!-- to specify exact location of coordinates (was coor_type) --&gt;
| coordinates_footnotes   = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| grid_name               = &lt;!-- name of a regional grid system --&gt;
| grid_position           = &lt;!-- position on the regional grid system --&gt;
&lt;!-- location --&gt;
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = &lt;!-- the name of the country --&gt;
| subdivision_type1       = 
| subdivision_name1       = 
| subdivision_type2       = 
| subdivision_name2       = &lt;!-- etc., subdivision_type6 / subdivision_name6 --&gt;
&lt;!-- established --&gt;
| established_title       = &lt;!-- Founded --&gt;
| established_date        = &lt;!-- requires established_title= --&gt;
| established_title1      = &lt;!-- Incorporated (town) --&gt;
| established_date1       = &lt;!-- requires established_title1= --&gt;
| established_title2      = &lt;!-- Incorporated (city) --&gt;
| established_date2       = &lt;!-- requires established_title2= --&gt;
| established_title3      = 
| established_date3       = &lt;!-- requires established_title3= --&gt;
| established_title4      = 
| established_date4       = &lt;!-- requires established_title4= --&gt;
| established_title5      = 
| established_date5       = &lt;!-- requires established_title5= --&gt;
| established_title6      = 
| established_date6       = &lt;!-- requires established_title6= --&gt;
| established_title7      = 
| established_date7       = &lt;!-- requires established_title7= --&gt;
| extinct_title           = 
| extinct_date            = 
| founder                 = 
| named_for               = 
&lt;!-- seat, smaller parts --&gt;
| seat_type               = &lt;!-- defaults to: Seat --&gt;
| seat                    = 
| seat1_type              = &lt;!-- defaults to: Former seat --&gt;
| seat1                   = 
| parts_type              = &lt;!-- defaults to: Boroughs --&gt;
| parts_style             = &lt;!-- list, coll (collapsed list), para (paragraph format) --&gt;
| parts                   = &lt;!-- parts text, or header for parts list --&gt;
| p1                      = 
| p2                      = &lt;!-- etc., up to p50: for separate parts to be listed--&gt;
&lt;!-- government type, leaders --&gt;
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = 
| governing_body          = 
| leader_party            = 
| leader_title            = 
| leader_name             = &lt;!-- add &amp;amp;nbsp; (no-break space) to disable automatic links --&gt;
| leader_title1           = 
| leader_name1            = &lt;!-- etc., up to leader_title4 / leader_name4 --&gt;
&lt;!-- display settings --&gt;
| total_type              = &lt;!-- to set a non-standard label for total area and population rows --&gt;
| unit_pref               = &lt;!-- enter: Imperial, to display imperial before metric --&gt;
&lt;!-- area --&gt;
| area_footnotes          = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| dunam_link              = &lt;!-- If dunams are used, this specifies which dunam to link. --&gt;
| area_total_km2          = &lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
| area_total_sq_mi        = &lt;!-- see table @ Template:Infobox settlement for details --&gt;
| area_total_ha           = 
| area_total_acre         = 
| area_total_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_land_km2           = 
| area_land_sq_mi         = 
| area_land_ha            = 
| area_land_acre          = 
| area_land_dunam         = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_km2          = 
| area_water_sq_mi        = 
| area_water_ha           = 
| area_water_acre         = 
| area_water_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_water_percent      = 
| area_urban_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_urban_km2          = 
| area_urban_sq_mi        = 
| area_urban_ha           = 
| area_urban_acre         = 
| area_urban_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rural_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_rural_km2          = 
| area_rural_sq_mi        = 
| area_rural_ha           = 
| area_rural_acre         = 
| area_rural_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_metro_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| area_metro_km2          = 
| area_metro_sq_mi        = 
| area_metro_ha           = 
| area_metro_acre         = 
| area_metro_dunam        = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_rank               = 
| area_blank1_title       = 
| area_blank1_km2         = 
| area_blank1_sq_mi       = 
| area_blank1_ha          = 
| area_blank1_acre        = 
| area_blank1_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_blank2_title       = 
| area_blank2_km2         = 
| area_blank2_sq_mi       = 
| area_blank2_ha          = 
| area_blank2_acre        = 
| area_blank2_dunam       = &lt;!-- used in Middle East articles only --&gt;
| area_note               = 
&lt;!-- dimensions --&gt;
| dimensions_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| length_km               = 
| length_mi               = 
| width_km                = 
| width_mi                = 
&lt;!-- elevation --&gt;
| elevation_footnotes     = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_m             = 
| elevation_ft            = 
| elevation_point         = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_max_m         = 
| elevation_max_ft        = 
| elevation_max_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_max_rank      = 
| elevation_min_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| elevation_min_m         = 
| elevation_min_ft        = 
| elevation_min_point     = &lt;!-- for denoting the measurement point --&gt;
| elevation_min_rank      = 
&lt;!-- population --&gt;
| population_footnotes    = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| population_as_of        = 
| population_total        = 
| pop_est_footnotes       = 
| pop_est_as_of           = 
| population_est          = 
| population_rank         = 
| population_density_km2  = &lt;!-- for automatic calculation of any density field, use: auto --&gt;
| population_density_sq_mi =
| population_urban_footnotes     = 
| population_urban               = 
| population_density_urban_km2   = 
| population_density_urban_sq_mi = 
| population_rural_footnotes     = 
| population_rural               = 
| population_density_rural_km2   = 
| population_density_rural_sq_mi = 
| population_metro_footnotes     = 
| population_metro               = 
| population_density_metro_km2   = 
| population_density_metro_sq_mi = 
| population_density_rank        = 
| population_blank1_title        = 
| population_blank1              = 
| population_density_blank1_km2  = 
| population_density_blank1_sq_mi = 
| population_blank2_title        = 
| population_blank2              = 
| population_density_blank2_km2  = 
| population_density_blank2_sq_mi = 
| population_demonym      = &lt;!-- demonym, e.g. Liverpudlian for someone from Liverpool --&gt;
| population_demonyms     = 
| population_note         = 
&lt;!-- demographics (section 1) --&gt;
| demographics_type1      = 
| demographics1_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics1_title1    = 
| demographics1_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics1_title7 / demographics1_info7 --&gt;
&lt;!-- demographics (section 2) --&gt;
| demographics_type2      = 
| demographics2_footnotes = &lt;!-- for references: use &lt;ref&gt; tags --&gt;
| demographics2_title1    = 
| demographics2_info1     = &lt;!-- etc., up to demographics2_title10 / demographics2_info10 --&gt;
&lt;!-- time zone(s) --&gt;
| timezone_link           = 
| timezone1_location      = 
| timezone1               = 
| utc_offset1             = 
| timezone1_DST           = 
| utc_offset1_DST         = 
| timezone2_location      = 
| timezone2               = 
| utc_offset2             = 
| timezone2_DST           = 
| utc_offset2_DST         = 
| timezone3_location      = 
| timezone3               = 
| utc_offset3             = 
| timezone3_DST           = 
| utc_offset3_DST         = 
| timezone4_location      = 
| timezone4               = 
| utc_offset4             = 
| timezone4_DST           = 
| utc_offset4_DST         = 
| timezone5_location      = 
| timezone5               = 
| utc_offset5             = 
| timezone5_DST           = 
| utc_offset5_DST         = 
&lt;!-- postal codes, area code --&gt;
| postal_code_type        = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal_code             = 
| postal2_code_type       = &lt;!-- enter ZIP Code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
| postal2_code            = 
| area_code_type          = &lt;!-- defaults to: Area code(s) --&gt;
| area_code               = 
| area_codes              = 
| geocode                 = 
| iso_code                = 
| registration_plate_type = 
| registration_plate      = 
| code1_name              = 
| code1_info              = 
| code2_name              = 
| code2_info              = 
&lt;!-- blank fields (section 1) --&gt;
| blank_name_sec1         = 
| blank_info_sec1         = 
| blank1_name_sec1        = 
| blank1_info_sec1        = 
| blank2_name_sec1        = 
| blank2_info_sec1        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec1 / blank7_info_sec1 --&gt;
&lt;!-- blank fields (section 2) --&gt;
| blank_name_sec2         = 
| blank_info_sec2         = 
| blank1_name_sec2        = 
| blank1_info_sec2        = 
| blank2_name_sec2        = 
| blank2_info_sec2        = &lt;!-- etc., up to blank7_name_sec2 / blank7_info_sec2 --&gt;
&lt;!-- website, footnotes --&gt;
| website                 = &lt;!-- {{URL|example.com}} --&gt;
| module                  = 
| footnotes               = 
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

==Parameter names and descriptions==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;background: white&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Name and transliteration===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''name''' || optional || This is the usual name in English.  If it's not specified, the infobox will use the '''official_name''' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''official_name''' || optional || The official name in English if different from '''name'''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name''' || optional || Name in the official local language, if different from '''name''', and if not English. This will display under the name/official name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''native_name_lang''' || optional || Use [[List of ISO 639-1 codes|ISO 639-1 code]], e.g. &quot;fr&quot; for French. If there is more than one native name, in different languages, enter those names using {{tl|lang}}, instead.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''other_name''' || optional || For places with a former or more common name like Bombay or Saigon
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''settlement_type''' || optional || Any type can be entered, such as City, Town, Village, Hamlet, Municipality, Reservation, etc. If set, will be displayed under the names. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to ''City''), if needed to distinguish from ''Urban'', ''Rural'' or ''Metro'' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is ''Total'' unless '''total_type''' is set).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Transliteration(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1''' || optional || Will place the &quot;entry&quot; before the word &quot;transliteration(s)&quot;. Can be used to specify a particular language like in [[Dêlêg]] or one may just enter &quot;Other&quot;, like in [[Gaza City|Gaza]]'s article.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang1_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang1_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2''' || optional || Will place a second transliteration. See [[Dêlêg]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_type'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_type6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''translit_lang2_info'''&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''translit_lang2_info6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Images, nickname, motto===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Skyline image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''image_skyline''' || optional || Despite the name it can be any image that an editor wishes.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''imagesize''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_skyline up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, '''px''' must be specified; default size is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_alt''' || optional || [[Alt text]] for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image. See [[WP:ALT]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_caption''' || optional || Will place a caption under the image_skyline (if present)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Flag image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_flag''' || optional || Used for a flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_size''' || optional || Can be used to tweak the size of the image_flag up or down from 100px as desired. If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_alt''' || optional || Alt text for the flag.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_border''' || optional || Set to 'no' to remove the border from the flag
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''flag_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seal image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_seal''' || optional || If the place has an official seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_alt''' || optional || Alt text for the seal.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seal_link'''&lt;br /&gt;'''seal_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Coat of arms image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_shield''' || optional || Can be used for a place with a coat of arms.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_alt''' || optional || Alt text for the shield.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''shield_link''' || optional || Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See [[Coquitlam, British Columbia]]'s infobox for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Logo or emblem image
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_blank_emblem''' || optional || Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_type''' || optional || Caption beneath &quot;image_blank_emblem&quot; to specify what type of emblem it is.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_size''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default size is 100px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_alt''' || optional || Alt text for blank emblem.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_emblem_link''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Nickname, motto
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''etymology''' || optional || origin of name
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nickname''' || optional || well-known nickname
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''nicknames''' || optional || if more than one well-known nickname, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''motto''' || optional || Will place the motto under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''mottoes''' || optional || if more than one motto, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  '''anthem''' || optional || Will place the anthem (song) under the nicknames
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Maps, coordinates===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Map images
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt''' || optional || Alt text for map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''image_map1''' || optional || A secondary map image. The field '''image_map''' must be filled in first. Example see: [[Bloomsburg, Pennsylvania]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''mapsize1''' || optional || If used, '''px''' must be specified; default is 250px.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_alt1''' || optional || Alt text for secondary map.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''map_caption1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Pushpin map(s), coordinates
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map''' || optional || The name of a location map as per [[Template:Location map]] (e.g. ''Indonesia'' or ''Russia''). The coordinate fields (from {{para|coordinates}}) position a pushpin coordinate marker and label on the map '''automatically'''. Example: [[Padang, Indonesia]]. To show multiple pushpin maps, provide a list of maps separated by #, e.g., ''California#USA''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_mapsize''' || optional || Must be entered as only a number—'''do not use px'''. The default value is 250.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;width&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_alt''' || optional || Alt text for pushpin map; used by [[screen reader]]s, see [[WP:ALT]].&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;alt&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption''' || optional || Fill out if a different caption from ''map_caption'' is desired.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;caption&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_map_caption_notsmall''' || optional || &lt;!-- add documentation here --&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label''' || optional || The text of the label to display next to the identifying mark; a [[Wiki markup|wikilink]] can be used. If not specified, the label will be the text assigned to the ''name'' or ''official_name'' parameters (if {{para|pushpin_label_position|none}}, no label is displayed).&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;label&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_label_position''' || optional || The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are {left, right, top, bottom, none}. If this field is not specified, the default value is ''right''.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;position&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_outside''' || optional || ''Equivalent to &lt;code&gt;outside&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_relief''' || optional || Set this to &lt;code&gt;y&lt;/code&gt; or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available). &lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;relief&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_image''' || optional || Allows the use of an alternative map; the image must have the same edge coordinates as the location map template.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;AlternativeMap&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pushpin_overlay''' || optional || Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&lt;br/&gt;''Equivalent to &lt;code&gt;overlay_image&lt;/code&gt; parameter in [[Template:Location map]].''
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates''' || optional || Latitude and longitude. Use {{tl|Coord}}. See the documentation for {{tl|Coord}} for more details on usage.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coor_pinpoint''' || optional || If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. ''Town Hall'') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: [[Masovian Voivodeship]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''coordinates_footnotes''' || optional || Reference(s) for coordinates, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''grid_name'''&lt;br /&gt;'''grid_position''' || optional || Name of a regional grid system and position on the regional grid 
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Location, established, seat, subdivisions, government, leaders===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Location
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| {{anchor|subdivision_type}}'''subdivision_type''' || optional || almost always &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;Country&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name''' || optional || Depends on the subdivision_type — use the name in text form, sample: &lt;code&gt;United States&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates may be used in this field
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_type1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_type6''' || optional || Can be State/Province, region, county. These labels are for subdivisions ''above'' the level of the settlement described in the article. For subdivisions ''below'' or ''within'' the place described in the article, use {{para|parts_type}}.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''subdivision_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''subdivision_name6''' || optional || Use the name in text form, sample: &lt;code&gt;Florida&lt;/code&gt; or &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[Florida]]&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;. Per [[MOS:INFOBOXFLAG]], flag icons or flag templates should '''not''' be used in these fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Established
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title''' || optional || Example: Founded
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date''' || optional ||  Requires established_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title1''' || optional || Example: Incorporated (town) &lt;br/&gt;[Note that &quot;established_title1&quot; is distinct from &quot;established_title&quot;; you can think of &quot;established_title&quot; as behaving like &quot;established_title0&quot;.]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date1''' || optional || [See note for &quot;established_title1&quot;.] Requires established_title1=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title2''' || optional || Example: Incorporated (city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date2''' || optional || Requires established_title2=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title3''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date3''' || optional || Requires established_title3=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date4''' || optional || Requires established_title4=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title5''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date5''' || optional || Requires established_title5=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title6''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date6''' || optional || Requires established_title6=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_title7''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''established_date7''' || optional || Requires established_title7=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_title''' || optional || For when a settlement ceases to exist
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''extinct_date''' || optional || Requires extinct_title=
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''founder''' || optional || Who the settlement was founded by
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''named_for''' || optional || The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Seat of government
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat_type''' || optional || The label for the seat of government (defaults to ''Seat'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''seat''' || optional || The seat of government.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Smaller parts (e.g. boroughs of a city)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_type''' || optional || The label for the smaller subdivisions (defaults to ''Boroughs'').
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts_style''' || optional || Set to ''list'' to display as a collapsible list, ''coll'' as a collapsed list, or ''para'' to use paragraph style. Default is ''list'' for up to 5 items, otherwise ''coll''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''parts''' || optional || Text or header of the list of smaller subdivisions.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''p1'''&lt;br /&gt;'''p2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''p50''' || optional || The smaller subdivisions to be listed. Example: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Government type, leaders
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_footnotes''' || optional || Reference(s) for government, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''government_type''' || optional || Examples: [[Mayor–council government]], [[Council–manager government]], [[City commission government]], ...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''governing_body''' || optional || Name of the place's governing body
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_party''' || optional || Political party of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title''' || optional || First title of the place's leader, e.g. Mayor
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name''' || optional || Name of the place's leader
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_title4''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''leader_name1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''leader_name4''' || optional || For long lists use {{tl|Collapsible list}}. See [[Halifax Regional Municipality|Halifax]] for an example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Geographic information===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | These fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they should enter both values in their respective fields.
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Display settings
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''total_type''' || optional || Specifies what &quot;total&quot; area and population figure refer to, e.g. ''Greater London''. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words &quot;Area&quot; and &quot;Population&quot;, with no &quot;Total&quot; or similar label, set the value of this parameter to '''&amp;nbsp;'''.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''unit_pref''' || optional || To change the unit order to ''imperial (metric)'', enter '''imperial'''. The default display style is ''metric (imperial)''. However, the template will swap the order automatically if the '''subdivision_name''' equals some variation of the US or the UK.&lt;br /&gt;For the middle east, a unit preference of [[dunam]] can be entered (only affects total area). &lt;br /&gt; All values must be entered in a '''raw format: no commas, spaces, or unit symbols'''. The template will format them automatically.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Area
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_footnotes''' || optional || Reference(s) for area, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dunam_link''' || optional || If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section.  This can be changed by setting &lt;code&gt;dunam_link&lt;/code&gt; to another measure (e.g. &lt;code&gt;dunam_link=water&lt;/code&gt;).  Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g.  &lt;code&gt;dunam_link=none&lt;/code&gt; or  &lt;code&gt;dunam_link=off&lt;/code&gt;).
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_km2''' || optional || Total area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_total_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_ha''' || optional || Total area in hectares—symbol: ha. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display acres if area_total_acre is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_sq_mi''' || optional || Total area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_total_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_acre''' || optional || Total area in acres. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display hectares if area_total_ha is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_total_dunam''' || optional || Total area in dunams, which is wiki-linked. Used in middle eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acreds if area_total_km2, area_total_ha, area_total_sq_mi, and area_total_acre are empty. Examples: [[Gaza City|Gaza]] and [[Ramallah]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_km2''' || optional || Land area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_land_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_sq_mi''' || optional || Land area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_land_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_land_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_km2''' || optional || Water area in square kilometers—symbol: km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square miles if area_water_sq_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_sq_mi''' || optional || Water area in square miles—symbol: sq&amp;nbsp;mi. Value must be entered in '''raw format''', no commas or spaces. Auto-converted to display square kilometers if area_water_km2 is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_water_percent''' || optional || percent of water without the &quot;%&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_urban_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rural_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_metro_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_rank''' || optional || The settlement's area, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_title''' || optional || Example see London
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank1_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_ha''' || optional || similar to &lt;code&gt;area_total_ha&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_dunam''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_dunam&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_blank2_acre''' || optional ||  similar to &lt;code&gt;area_total_acre&lt;/code&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Dimensions
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''dimensions_footnotes''' || optional || Reference(s) for dimensions, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''length_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_km''' || optional || Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if length_mi is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''width_mi''' || optional || Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if length_km is empty.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Elevation
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_footnotes''' || optional || Reference(s) for elevation, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_m''' || optional || Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if elevation_ft is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50 m ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_ft''' || optional || Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if '''elevation_m''' field is empty. However, if a range in elevation (e.g. 50–500&amp;nbsp;ft ) is desired, use the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; fields below
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_footnotes'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_footnotes''' || optional || Same as above, but for the &quot;max&quot; and &quot;min&quot; elevations. See [[Leeds]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''elevation_max_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_max_rank'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_m'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_ft'''&lt;br /&gt;'''elevation_min_rank''' || optional || Used to give highest &amp; lowest elevations and rank, instead of just a single value. Example: [[Halifax Regional Municipality]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Population, demographics===
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
|  colspan=3 | The density fields have '''dual automatic unit conversion''' meaning that if only metric values are entered, the imperial values will be automatically converted and vice versa. If an editor wishes to over-ride the automatic conversion, e.g. if the source gives both metric and imperial or if a range of values is needed, they can enter both values in their respective fields. '''To calculate density with respect to the total area automatically, type ''auto'' in place of any density value.'''
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Population
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_total''' || optional || Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_as_of''' || optional || The year for the population total (usually a census year)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_footnotes''' || optional || Reference(s) for population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_est''' || optional || Population estimate.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_as_of''' || optional || The year or month &amp; year of the population estimate
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''pop_est_footnotes''' || optional || Reference(s) for population estimate, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_urban_footnotes''' || optional || Reference(s) for urban population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_urban_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rural_footnotes''' || optional || Reference(s) for rural population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rural_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_metro_footnotes''' || optional || Reference(s) for metro population, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_metro_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_rank''' || optional || The settlement's population, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_rank''' || optional || The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1_title''' || optional || Can be used for estimates. Example: [[Windsor, Ontario]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank1''' || optional || The population value for blank1_title
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank1_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2_title''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_blank2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_km2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_density_blank2_sq_mi''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonym''' || optional || A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in [[Liverpool]] is known as a [[Liverpudlian]].
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_demonyms''' || optional || If more than one demonym, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''population_note''' || optional || A place for additional information such as the name of the source. See [[Windsor, Ontario]] for example.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type1''' || optional || Section Header. For example: Ethnicity
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 1, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_title7''' || optional || Titles related to demographics_type1. For example: White, Black, Hispanic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics1_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics1_info7''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot;. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Demographics (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics_type2''' || optional || A second section header. For example: Languages
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_footnotes''' || optional || Reference(s) for demographics section 2, placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{tl|Cite web}}
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_title1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_title10''' || optional || Titles related to '''demographics_type2'''. For example: English, French, Arabic...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''demographics2_info1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''demographics2_info10''' || optional || Information related to the &quot;titles&quot; for type2. For example: 50%, 25%, 10%...
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| colspan=3 style=&quot;background: orange; text-align: center;&quot; |

===Other information===
|- style=&quot;background: whitesmoke;&quot;
! Parameter name !! Usage !! Description
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Time zone(s)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1''' || optional || Plain text, e.g. &quot;+05:00&quot; or &quot;-08:00&quot;. Auto-linked, so do not include references or additional text.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset1_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2''' || optional || A second timezone field for larger areas such as a Province.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''timezone2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''utc_offset2_DST''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Postal code(s) &amp; area code
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code_type''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''postal2_code''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Telephone numbering plan|Area code(s)]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_code''' || optional || Refers to the telephone dialing code for the settlement, ''not'' a geographic area code.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''area_codes''' || optional || If more than one area code, use this
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''geocode''' || optional || See [[Geocode]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''iso_code''' || optional || See [[ISO 3166]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate_type''' || optional || If left blank/not used template will default to &quot;[[Vehicle registration plate|Vehicle registration]]&quot;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''registration_plate''' || optional || See [[Vehicle registration plate]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 1)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec1''' || optional || Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec1''' || optional || The information associated with the ''blank_name'' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see: [[Warsaw]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec1''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec1'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec1''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Blank fields (section 2)
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_name_sec2''' || optional || For a second section of blank fields
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank_info_sec2''' || optional || Example: [[Beijing]]
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_name_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_name_sec2''' || optional || Up to 7 additional fields (8 total) can be displayed in this section
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''blank1_info_sec2'''&lt;br /&gt;to&lt;br /&gt;'''blank7_info_sec2''' || optional ||
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
! colspan=3 style=&quot;background: #DDDDDD;&quot; | Website, footnotes
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''website''' || optional || External link to official website, Use {{Tl|URL}}, thus: &lt;nowiki&gt;{{URL|example.com}}&lt;/nowiki&gt;
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''module''' || optional || To embed infoboxes at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''footnotes''' || optional || Text to be displayed at the bottom of the infobox
|- style=&quot;vertical-align:top;&quot;
| '''short_description''' || optional || [[WP:SHORTDESC|specify custom short description]]; if not specified, one will be automatically generated, e.g. &quot;Place in Israel&quot;.
|}
&lt;!-- End of parameter name/description table --&gt;

==Examples==
;Example 1:
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Инфобокс суурин
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;xml&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
&lt;!-- NOTE: This differs from the actual Chicago infobox in order to provide examples. --&gt;
{{Infobox settlement
| name = Chicago
| settlement_type = [[City (Illinois)|City]]
| image_skyline = Chicago montage.jpg
| imagesize = 275px &lt;!--default is 250px--&gt;
| image_caption = Clockwise from top: [[Downtown Chicago]], the [[Chicago Theatre]], the [[Chicago 'L']], [[Navy Pier]], [[Millennium Park]], the [[Field Museum]], and the [[Willis Tower|Willis (formerly Sears) Tower]]
| image_flag = Flag of Chicago, Illinois.svg
| image_seal = Seal of Chicago, Illinois.svg
| etymology = {{lang-mia|shikaakwa}} (&quot;wild onion&quot; or &quot;wild garlic&quot;)
| nickname = [[Origin of Chicago's &quot;Windy City&quot; nickname|The Windy City]], The Second City, Chi-Town, Chi-City, Hog Butcher for the World, City of the Big Shoulders, The City That Works, and others found at [[List of nicknames for Chicago]]
| motto = {{lang-la|Urbs in Horto}} (''City in a Garden''), Make Big Plans (Make No Small Plans), I Will
| image_map = US-IL-Chicago.png
| map_caption = Location in the [[Chicago metropolitan area]] and Illinois
| pushpin_map = USA
| pushpin_map_caption = Location in the United States
| coordinates = {{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}
| coordinates_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;/&gt;
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = United States
| subdivision_type1 = State
| subdivision_name1 = [[Illinois]]
| subdivision_type2 = [[List of counties in Illinois|Counties]]
| subdivision_name2 = [[Cook County, Illinois|Cook]], [[DuPage County, Illinois|DuPage]]
| established_title = Settled
| established_date = 1770s
| established_title2 = [[Municipal corporation|Incorporated]]
| established_date2 = March 4, 1837
| founder =
| named_for = {{lang-mia|shikaakwa}}&lt;br /&gt; (&quot;Wild onion&quot;)
| government_type = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title = [[Mayor of Chicago|Mayor]]
| leader_name = [[Rahm Emanuel]]
| leader_party = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1 = [[City council|Council]]
| leader_name1 = [[Chicago City Council]]
| unit_pref = Imperial
| area_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB Gazetteer 2010&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/geo/www/gazetteer/files/Gaz_places_national.txt | title = 2010 United States Census Gazetteer for Places: January 1, 2010 | format = text | work = 2010 United States Census | publisher = [[United States Census Bureau]] | date = April 2010 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;
| area_total_sq_mi = 234.114
| area_land_sq_mi  = 227.635
| area_water_sq_mi = 6.479
| area_water_percent = 3
| area_urban_sq_mi = 2123
| area_metro_sq_mi = 10874
| elevation_footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;/&gt;
| elevation_ft = 594
| elevation_m  = 181
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;USCB PopEstCities 2011&quot;&gt;{{cite web | url = https://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2011/tables/SUB-EST2011-01.csv | title = Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places Over 50,000, Ranked by July 1, 2011 Population | format = [[comma-separated values|CSV]] | work = 2011 Population Estimates | publisher = [[United States Census Bureau]], Population Division | date = June 2012 | access-date = August 1, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USCB Metro 2010&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-01.pdf | title = Population Change for the Ten Most Populous and Fastest Growing Metropolitan Statiscal Areas: 2000 to 2010 | date = March 2011 | publisher = [[U.S. Census Bureau]] | page = 6 |access-date = April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of = [[2010 United States Census|2010]]
| population_total = 2695598
| pop_est_footnotes =
| pop_est_as_of = 2011
| population_est = 2707120
| population_rank  = [[List of United States cities by population|3rd US]]
| population_density_sq_mi = 11,892.4&lt;!-- 2011 population_est / area_land_sq_mi --&gt;
| population_urban = 8711000
| population_density_urban_sq_mi = auto
| population_metro = 9461105
| population_density_metro_sq_mi = auto
| population_demonym = Chicagoan
| timezone = [[Central Standard Time|CST]]
| utc_offset = −06:00
| timezone_DST = [[Central Daylight Time|CDT]]
| utc_offset_DST = −05:00
| area_code_type = [[North American Numbering Plan|Area codes]]
| area_code = [[Area code 312|312]], [[Area code 773|773]], [[Area code 872|872]]
| blank_name = [[Federal Information Processing Standards|FIPS]] code
| blank_info = {{FIPS|17|14000}}
| blank1_name = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info = {{GNIS 4|423587}}, {{GNIS 4|428803}}
| website = {{URL|www.cityofchicago.org}}
| footnotes = &lt;ref name=&quot;GNIS&quot;&gt;{{Cite gnis|428803|City of Chicago|April 12, 2011}}&lt;/ref&gt;
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;

'''References'''
{{reflist}}
{{clear}}
----
;Example 2:
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = [[Michigan]]
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor–council government|Mayor–council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;html&quot; style=&quot;overflow:auto; white-space: pre-wrap;&quot;&gt;
{{Инфобокс суурин
| name                    = Detroit
| settlement_type         = [[City (Michigan)|City]]
| official_name           = City of Detroit
| image_skyline           = Detroit Montage.jpg
| imagesize               = 290px
| image_caption           = Images from top to bottom, left to right: [[Downtown Detroit]] skyline, [[Spirit of Detroit]], [[Greektown Historic District|Greektown]], [[Ambassador Bridge]], [[Michigan Soldiers' and Sailors' Monument]], [[Fox Theatre (Detroit)|Fox Theatre]], and [[Comerica Park]].
| image_flag              = Flag of Detroit, Michigan.svg
| image_seal              = Seal of Detroit, Michigan.svg
| etymology               = {{lang-fr|détroit}} ([[strait]])
| nickname                = The Motor City, Motown, Renaissance City, The D, Hockeytown, The Automotive Capital of the World, Rock City, The 313
| motto                   = ''Speramus Meliora; Resurget Cineribus''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;([[Latin]]: We Hope For Better Things; It Shall Rise From the Ashes)&lt;/small&gt;
| image_map               = Wayne County Michigan Incorporated and Unincorporated areas Detroit highlighted.svg
| mapsize                 = 250x200px
| map_caption             = Location within [[Wayne County, Michigan|Wayne County]] and the state of [[Michigan]]
| pushpin_map             = USA
| pushpin_map_caption     = Location within the [[contiguous United States]]
| coordinates = {{coord|42|19|53|N|83|2|45|W}}
| coordinates_footnotes   =
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = United States
| subdivision_type1       = State
| subdivision_name1       = Michigan
| subdivision_type2       = [[List of counties in Michigan|County]]
| subdivision_name2       = [[Wayne County, Michigan|Wayne]]
| established_title       = Founded
| established_date        = 1701
| established_title2      = Incorporated
| established_date2       = 1806
| government_footnotes    = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; tags --&gt;
| government_type         = [[Mayor-council government|Mayor-Council]]
| leader_title            = [[List of mayors of Detroit|Mayor]]
| leader_name             = [[Mike Duggan]]
| leader_party            = [[Democratic Party (United States)|D]]
| leader_title1           = [[Detroit City Council|City Council]]
| leader_name1            = {{collapsible list|bullets=yes
 | title = Members
 | 1 = [[Charles Pugh]] – Council President
 | 2 = [[Gary Brown (Detroit politician)|Gary Brown]] – Council President Pro-Tem
 | 3 = [[JoAnn Watson]]
 | 4 = [[Kenneth Cockrel, Jr.]]
 | 5 = [[Saunteel Jenkins]]
 | 6 = [[Andre Spivey]]
 | 7 = [[James Tate (Detroit politician)|James Tate]]
 | 8 = [[Brenda Jones (Detroit politician)|Brenda Jones]]
 | 9 = [[Kwame Kenyatta]]
 }}
| unit_pref               = Imperial
| area_footnotes          =
| area_total_sq_mi        = 142.87
| area_total_km2          = 370.03
| area_land_sq_mi         = 138.75
| area_land_km2           = 359.36
| area_water_sq_mi        = 4.12
| area_water_km2          = 10.67
| area_urban_sq_mi        = 1295
| area_metro_sq_mi        = 3913
| elevation_footnotes     =
| elevation_ft            = 600
| population_footnotes    =
| population_as_of        = 2011
| population_total        = 706585
| population_rank         = [[List of United States cities by population|18th in U.S.]]
| population_urban        = 3863924
| population_metro        = 4285832 (US: [[List of United States metropolitan statistical areas|13th]])
| population_blank1_title = [[Combined statistical area|CSA]]
| population_blank1       = 5207434 (US: [[List of United States combined statistical areas|11th]])
| population_density_sq_mi= {{#expr:713777/138.8 round 0}}
| population_demonym      = Detroiter
| population_note         =
| timezone                = [[Eastern Time Zone (North America)|EST]]
| utc_offset              = −5
| timezone_DST            = [[Eastern Daylight Time|EDT]]
| utc_offset_DST          = −4
| postal_code_type        =
| postal_code             =
| area_code               = [[Area code 313|313]]
| blank_name              = [[Federal Information Processing Standards|FIPS code]]
| blank_info              = {{FIPS|26|22000}}
| blank1_name             = [[Geographic Names Information System|GNIS]] feature ID
| blank1_info             = {{GNIS 4|1617959}}, {{GNIS 4|1626181}}
| website                 = [http://www.detroitmi.gov/ DetroitMI.gov]
| footnotes               =
}}
&lt;/syntaxhighlight&gt;
{{clear}}

==Supporting templates==
The following is a list of sub-templates used by Infobox settlement. See the [{{fullurl:Special:PrefixIndex|prefix=Infobox+settlement%2F&amp;namespace=10&amp;hideredirects=1}} current list of all sub-templates] for documentation, sandboxes, testcases, etc.
# {{tl|Infobox settlement/areadisp}}
# {{tl|Infobox settlement/densdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam}}
# {{tl|Infobox settlement/dunam/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/impus}}
# {{tl|Infobox settlement/impus/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/lengthdisp}}
# {{tl|Infobox settlement/link}}
# {{tl|Infobox settlement/metric}}
# {{tl|Infobox settlement/metric/mag}}
# {{tl|Infobox settlement/pref}}

==Microformat==
{{UF-hcard-geo}}

== TemplateData ==
{{TemplateData header}}
{{collapse top|title=TemplateData}}
&lt;templatedata&gt;
{
	&quot;description&quot;: &quot;Infobox for human settlements (cities, towns, villages, communities) as well as other administrative districts, counties, provinces, etc.&quot;,
	&quot;format&quot;: &quot;{{_\n| ________________________ = _\n}}\n&quot;,
	&quot;params&quot;: {
		&quot;name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Common name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This is the usual name in English. If it's not specified, the infobox will use the 'official_name' as a title unless this too is missing, in which case the page name will be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;official_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The official name in English, if different from 'name'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;suggested&quot;: true
		},
		&quot;native_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;This will display under the name/official name.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Distrito Federal de México&quot;
		},
		&quot;native_name_lang&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Native name language&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use ISO 639-1 code, e.g. 'fr' for French. If there is more than one native name in different languages, enter those names using {{lang}} instead.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;zh&quot;
		},
		&quot;other_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Other name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For places with a former or more common name like Bombay or Saigon.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;settlement_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of settlement&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Any type can be entered, such as 'City', 'Town', 'Village', 'Hamlet', 'Municipality', 'Reservation', etc. If set, will be displayed under the names, provided either 'name' or 'official_name' is filled in. Might also be used as a label for total population/area (defaulting to 'City'), if needed to distinguish from 'Urban', 'Rural' or 'Metro' (if urban, rural or metro figures are not present, the label is 'Total' unless 'total_type' is set).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;aliases&quot;: [
				&quot;type&quot;
			]
		},
		&quot;translit_lang1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration from language 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the entry before the word 'transliteration(s)'. Can be used to specify a particular language, like in Dêlêg, or one may just enter 'Other', like in Gaza's article.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration type for language 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hanyu pinyin]]&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The type of transliteration used for the first language.&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 1 info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Parameters 'translit_lang2_info1' ... 'translit_lang2_info6' are also available, but not documented here.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;translit_lang2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Transliteration language 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a second transliteration. See Dêlêg.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_skyline&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image of skyline&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Despite the name, it can be any image that an editor wishes.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;imagesize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_skyline' up or down. This can be helpful if an editor wants to make the infobox wider. If used, 'px' must be specified; default size is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the image, used by visually impaired readers who cannot see the image.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Image caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place a caption under 'image_skyline' (if present).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;image_flag&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Used for a flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;flag_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to tweak the size of 'image_flag' up or down from 100px as desired. If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;flag_border&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag border?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'no' to remove the border from the flag.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;no&quot;
		},
		&quot;flag_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Flag link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the flag.&quot;
		},
		&quot;image_seal&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official seal image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;An image of an official seal, if the place has one.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;seal_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the seal.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;seal_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seal link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Link to the seal.&quot;
		},
		&quot;image_shield&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coat of arms/shield image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for a place with a coat of arms.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;shield_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;shield_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate text for the shield.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;shield_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Shield link&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a wiki article if known but is not automatically linked by the template. See Coquitlam, British Columbia's infobox for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;image_blank_emblem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used if a place has an official logo, crest, emblem, etc.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption beneath 'image_blank_emblem' to specify what type of emblem it is.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Logo&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_size&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default size is 100px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200px&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt text for blank emblem.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_emblem_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank emblem link&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A link to the emblem of custom type.&quot;
		},
		&quot;nickname&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Nickname&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Well-known nickname(s).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Sin City&quot;
		},
		&quot;motto&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Motto&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the motto under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;anthem&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Anthem&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Will place the anthem (song) under the nicknames.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Hatikvah]]&quot;
		},
		&quot;image_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A map of the region, or a map with the region highlighted within a parent region.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alternate (hover) text for the map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption for the map displayed.&quot;
		},
		&quot;image_map1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 image&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A secondary map image. The field 'image_map' must be filled in first. For an example, see [[Bloomsburg, Pennsylvania]].&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;File:Columbia County Pennsylvania Incorporated and Unincorporated areas Bloomsburg Highlighted.svg&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;mapsize1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If used, 'px' must be specified; default is 250px.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;300px&quot;
		},
		&quot;map_alt1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the second map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;map_caption1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Map 2 caption&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Caption of the second map.&quot;
		},
		&quot;pushpin_map&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of a location map (e.g. 'Indonesia' or 'Russia'). The coordinates information (from the coordinates parameter) positions a pushpin coordinate marker and label on the map automatically. For an example, see Padang, Indonesia.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Indonesia&quot;
		},
		&quot;pushpin_mapsize&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map size&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Must be entered as only a number—do not use 'px'. The default value is 250.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;200&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_alt&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map alt text&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Alt (hover) text for the pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;pushpin_map_caption&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin map caption&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fill out if a different caption from 'map_caption' is desired.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Map showing Bloomsburg in Pennsylvania&quot;
		},
		&quot;pushpin_label&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Bloomsburg&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label of the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_label_position&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin label position&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The position of the label on the pushpin map relative to the pushpin coordinate marker. Valid options are 'left', 'right', 'top', 'bottom', and 'none'. If this field is not specified, the default value is 'right'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;left&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;right&quot;
		},
		&quot;pushpin_outside&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin outside?&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;pushpin_relief&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin relief&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set this to 'y' or any non-blank value to use an alternative relief map provided by the selected location map (if a relief map is available).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;y&quot;
		},
		&quot;pushpin_image&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin image&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Image to use for the pushpin.&quot;
		},
		&quot;pushpin_overlay&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Pushpin overlay&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used to specify an image to be superimposed on the regular pushpin map.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-file-name&quot;
		},
		&quot;coordinates&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Latitude and longitude. Use {{Coord}}. See the documentation for {{Coord}} for more details on usage.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-template-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{coord|41|50|15|N|87|40|55|W}}&quot;
		},
		&quot;coor_pinpoint&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinate pinpoint&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If needed, to specify more exactly where (or what) coordinates are given (e.g. 'Town Hall') or a specific place in a larger area (e.g. a city in a county). Example: Masovian Voivodeship.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;coordinates_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Coordinates footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for coordinates. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Almost always 'Country'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[List of sovereign states|Country]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Depends on 'subdivision_type'. Use the name in text form, e.g., 'United States'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates may be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_type6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision type 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional subdivisions; can be state/province, region, or county.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;subdivision_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Connecticut]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 3&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Florida]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 4&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Utah]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name4&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 5&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[California]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name5&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 6&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Vermont]]&quot;
		},
		&quot;subdivision_name6&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Subdivision name 7&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Use the name in text form, e.g., 'Florida' or '[[Florida]]'. Per MOS:INFOBOXFLAG, flag icons or flag templates should not be used in this field.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Wyoming]]&quot;
		},
		&quot;established_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the first establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;First settled&quot;
		},
		&quot;established_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the first establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the second establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a town&quot;
		},
		&quot;established_date1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the second establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment event&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the third establishment event.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a city&quot;
		},
		&quot;established_date2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Third establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the third establishment event.&quot;
		},
		&quot;established_title3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment event&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the fourth establishment event.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Incorporated as a county&quot;
		},
		&quot;established_date3&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Fourth establishment date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date of the fourth establishment event.&quot;
		},
		&quot;extinct_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction event title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For when a settlement ceases to exist.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Sack of Rome]]&quot;
		},
		&quot;extinct_date&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Extinction date&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Date the settlement ceased to exist.&quot;
		},
		&quot;founder&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Founder&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Who the settlement was founded by.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;named_for&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Named for&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The source of the name of the settlement (a person, a place, et cetera).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Ho Chi Minh]]&quot;
		},
		&quot;seat_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the seat of government (defaults to 'Seat').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Seat&quot;
		},
		&quot;seat&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Seat of government&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The seat of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[White House]]&quot;
		},
		&quot;parts_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Type of smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The label for the smaller subdivisions (defaults to 'Boroughs').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;default&quot;: &quot;Boroughs&quot;
		},
		&quot;parts_style&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Parts style&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Set to 'list' to display as a collapsible list, 'coll' as a collapsed list, or 'para' to use paragraph style. Default is 'list' for up to 5 items, otherwise 'coll'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;list&quot;
		},
		&quot;parts&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivisions&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text or header of the list of smaller subdivisions.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;p1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Smaller subdivision 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The smaller subdivisions to be listed. Parameters 'p1' to 'p50' can also be used.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;government_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for government. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;government_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Government type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's type of government.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mayor–council government]]&quot;
		},
		&quot;governing_body&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Governing body&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's governing body.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;wiki-page-name&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Legislative Council of Hong Kong&quot;
		},
		&quot;leader_party&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader political party&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Political party of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;leader_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Governor (United States)|Governor]]&quot;
		},
		&quot;leader_name&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader's  name&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Name of the place's leader.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Jay Inslee]]&quot;
		},
		&quot;leader_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;First title of the place's leader, e.g. 'Mayor'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Mayor&quot;
		},
		&quot;leader_name1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Leader name 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Additional names for leaders. Parameters 'leader_name1' .. 'leader_name4' are available. For long lists, use {{Collapsible list}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;total_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Specifies what total area and population figure refer to, e.g. 'Greater London'. This overrides other labels for total population/area. To make the total area and population display on the same line as the words ''Area'' and ''Population'', with no ''Total'' or similar label, set the value of this parameter to '&amp;nbsp;'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;unit_pref&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Unit preference&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;To change the unit order to 'imperial (metric)', enter 'imperial'. The default display style is 'metric (imperial)'. However, the template will swap the order automatically if the 'subdivision_name' equals some variation of the US or the UK. For the Middle East, a unit preference of dunam can be entered (only affects total area). All values must be entered in a raw format (no commas, spaces, or unit symbols). The template will format them automatically.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;imperial&quot;
		},
		&quot;area_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;dunam_link&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Link dunams?&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If dunams are used, the default is to link the word ''dunams'' in the total area section. This can be changed by setting 'dunam_link' to another measure (e.g. 'dunam_link=water'). Linking can also be turned off by setting the parameter to something else (e.g., 'dunam_link=none' or 'dunam_link=off').&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;boolean&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;none&quot;
		},
		&quot;area_total_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (km2)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_total_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_total_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in hectares (symbol: ha). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display acres if 'area_total_acre' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in acres. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display hectares if 'area_total_ha' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_total_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Total area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Total area in dunams, which is wikilinked. Used in Middle Eastern places like Israel, Gaza, and the West Bank. Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers or hectares and square miles or acres if 'area_total_km2', 'area_total_ha', 'area_total_sq_mi', and 'area_total_acre' are empty. Examples: Gaza and Ramallah.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_land_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Land area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_land_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_land_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Land area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's land area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. km)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square kilometers (symbol: km²). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square miles if 'area_water_sq_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (sq. mi)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Water area in square miles (symbol: sq mi). Value must be entered in raw format (no commas or spaces). Auto-converted to display square kilometers if 'area_water_km2' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Water area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's water area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_water_percent&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Percent water area&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Percent of water without the %.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;21&quot;
		},
		&quot;area_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_urban_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's urban area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_rural_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's rural area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_metro_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's metropolitan area in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for the urban area. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's area, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;First blank area section title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's first custom area section.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;see [[London]]&quot;
		},
		&quot;area_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank1_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank1_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 1 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's first blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Second blank area section title&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Title of the place's second custom area section.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square kilometers.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (sq. mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's second blank area section in square miles.&quot;
		},
		&quot;area_blank2_ha&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (hectares)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in hectares.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_dunam&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (dunams)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in dunams.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_blank2_acre&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area blank 2 (acres)&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Area of the place's third blank area section in acres.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;area_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;CenPopGazetteer2016\&quot;&gt;{{cite web|title=2016 U.S. Gazetteer Files|url=https://www2.census.gov/geo/docs/maps-data/data/gazetteer/2016_Gazetteer/2016_gaz_place_42.txt|publisher=United States Census Bureau|access-date=Aug 13, 2017}}&lt;/ref&gt;&quot;
		},
		&quot;dimensions_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Dimensions footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for dimensions. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;length_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in km&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display length in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;length_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Length in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display length in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_km&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in kilometers&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in kilometers. Will automatically convert to display width in miles if 'length_mi' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;width_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Width in miles&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in miles. Will automatically convert to display width in kilometers if 'length_km' is empty.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in meters&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number entered in meters. Will automatically convert to display elevation in feet if 'elevation_ft' is empty. However, if a range in elevation (i.e. 5–50&amp;nbsp;m) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation in feet&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Raw number, entered in feet. Will automatically convert to display the average elevation in meters if 'elevation_m' field is empty. However, if a range in elevation (i.e. 50–500&amp;nbsp;ft) is desired, use the 'max' and 'min' fields below.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;elevation_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Elevation footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for elevation. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;elevation_min_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of min elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of lowest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Death Valley]]&quot;
		},
		&quot;elevation_min_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The minimum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_min_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Minimum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of minimum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;1st&quot;
		},
		&quot;elevation_min_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Min elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the minimum elevation.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_point&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Point of max elevation&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The name of the point of highest elevation in the place.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Mount Everest]]&quot;
		},
		&quot;elevation_max_m&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (m)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in meters.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_ft&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation (ft)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The maximum elevation in feet.&quot;
		},
		&quot;elevation_max_rank&quot;: {
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;label&quot;: &quot;Maximum elevation rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The point of maximum elevation's rank in the parent region.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;2nd&quot;
		},
		&quot;elevation_max_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Max elevation footnotes&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Footnotes or citations for the maximum elevation.&quot;
		},
		&quot;population_total&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Actual population (see below for estimates) preferably consisting of digits only (without any commas).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population total figure's year&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year for the population total (usually a census year).&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;
		},
		&quot;population_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_est&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population estimate, e.g. for growth projections 4 years after a census.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;331000000&quot;
		},
		&quot;pop_est_as_of&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate figure as of&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The year, or the month and year, of the population estimate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;date&quot;
		},
		&quot;pop_est_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population estimate footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for population estimate; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;&lt;ref name=\&quot;USCensusEst2016\&quot;/&gt;&quot;
		},
		&quot;population_urban&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population.&quot;
		},
		&quot;population_urban_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for urban population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square km)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_urban_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Urban population density (per square mi)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's urban population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rural&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population.&quot;
		},
		&quot;population_rural_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for rural population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_rural_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Rural population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's rural population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_metro&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population of the place's metropolitan area.&quot;
		},
		&quot;population_metro_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan area population footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for metro population; placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square kilometer.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_density_metro_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Metropolitan population density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;number&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's metropolitan area's population density per square mile.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;auto&quot;
		},
		&quot;population_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_rank&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population density rank&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The settlement's population density, as ranked within its parent sub-division.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_blank1_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank1_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank1_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 1 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 1st custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_blank2_title&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 title&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Can be used for estimates. For an example, see Windsor, Ontario.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;See: [[Windsor, Ontario]]&quot;
		},
		&quot;population_blank2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The population value for 'blank2_title'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_km2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. km&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square kilometer, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_density_blank2_sq_mi&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Custom population type 2 density per sq. mi&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Population density per square mile, according to the 2nd custom population type.&quot;
		},
		&quot;population_demonym&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demonym&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A demonym or gentilic is a word that denotes the members of a people or the inhabitants of a place. For example, a citizen in Liverpool is known as a Liverpudlian.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Liverpudlian&quot;
		},
		&quot;population_note&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Population note&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A place for additional information such as the name of the source. See Windsor, Ontario, for an example.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Ethnicities&quot;
		},
		&quot;demographics1_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 1. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;demographics1_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to demographics_type1. For example: 'White', 'Black', 'Hispanic'... Additional rows 'demographics1_title1' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics type 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second sub-section header.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Languages&quot;
		},
		&quot;demographics2_footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Reference(s) for demographics section 2. Placed within &lt;nowiki&gt;&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt;&lt;/nowiki&gt; tags, possibly using the citing format at {{Cite web}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_title1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 title 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Titles related to 'demographics_type1'. For example: 'English', 'French', 'Arabic'... Additional rows 'demographics2_title2' to 'demographics1_title5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;demographics2_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 2 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics2_info2' to 'demographics2_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;timezone1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+8&quot;
		},
		&quot;timezone_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;+9&quot;
		},
		&quot;utc_offset1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-5&quot;
		},
		&quot;timezone1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Eastern Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset1_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 1 (during DST)&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's primary time-zone's UTC offset during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second timezone field for larger areas such as a province.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Standard Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-6&quot;
		},
		&quot;timezone2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Timezone 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Central Daylight Time]]&quot;
		},
		&quot;utc_offset2_DST&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;UTC offset 2 during DST&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's secondary time-zone's offset from UTC during daylight savings time, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;-7&quot;
		},
		&quot;postal_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Label used for postal code info, e.g. 'ZIP Code'. Defaults to 'Postal code'.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Postal code of China|Postal code]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;postal_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The place's postal code/zip code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90210&quot;
		},
		&quot;postal2_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2 type&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If applicable, the place's second postal code type.&quot;
		},
		&quot;postal2_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Postal code 2&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;A second postal code of the place, if applicable.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;90007&quot;
		},
		&quot;area_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The regions' telephone area code.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;area_code_type&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Area code type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;If left blank/not used, template will default to 'Area code(s)'.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;geocode&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Geocode&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See [[Geocode]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;iso_code&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;ISO 3166 code&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See ISO 3166.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;registration_plate&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Registration/license plate info&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;See Vehicle registration plate.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Fields used to display other information. The name is displayed in bold on the left side of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec1' heading. The info is displayed on the right side of the infobox in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec1' ... 'blank7_name_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec1' ... 'blank7_info_sec1' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;blank_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;For a second section of blank fields.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank info section 2&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;Beijing&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;The information associated with the 'blank_name_sec2' heading. The info is displayed on right side of infobox, in the same row as the name. For an example, see [[Warsaw]].&quot;
		},
		&quot;blank1_name_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 name section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_name_sec2' ... 'blank7_name_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;blank1_info_sec2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Blank 1 info section 2&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Up to 7 additional fields 'blank1_info_sec2' ... 'blank7_info_sec2' can be specified.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;website&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Official website in English&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;External link to official website. Use the {{URL}} template, thus: {{URL|example.com}}.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;string&quot;
		},
		&quot;footnotes&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Footnotes&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Text to be displayed at the bottom of the infobox.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|zh|森美兰}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 first transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Chinese Language|Chinese]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_info2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription &quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Transcription of type 1 in the first other language.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;{{lang|ta|நெகிரி செம்பிலான்}}&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;translit_lang1_type2&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Language 1 second transcription type&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Type of transcription used in the first language's first transcription.&quot;,
			&quot;example&quot;: &quot;[[Tamil Language|Tamil]]&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;line&quot;
		},
		&quot;demographics1_info1&quot;: {
			&quot;label&quot;: &quot;Demographics section 1 info 1&quot;,
			&quot;description&quot;: &quot;Information related to the titles. For example: '50%', '25%', '10%'...  Additional rows 'demographics1_info1' to 'demographics1_info5' are also available.&quot;,
			&quot;type&quot;: &quot;content&quot;
		}
	}
}
&lt;/templatedata&gt;
{{collapse bottom}}

==Calls and redirects ==
At least {{PAGESINCATEGORY:Templates calling Infobox settlement}} other [[:Category:Templates calling Infobox settlement|templates call this one]].

[{{fullurl:Special:WhatLinksHere/Template:Infobox_settlement|namespace=10&amp;hidetrans=1&amp;hidelinks=1}} Several templates redirect here].

== Tracking categories ==
# {{clc|Pages using infobox settlement with a dot map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with bad settlement type}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with image map1 but not image map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with imprecise region codes}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with missing country}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no map}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with no coordinates}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible area code list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible demonym list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible motto list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with possible nickname list}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with the wikidata parameter}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with unknown parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with conflicting parameters}}
# {{clc|Pages using infobox settlement with ignored type}}
# {{clc|Templates calling Infobox settlement}}

&lt;includeonly&gt;{{Sandbox other||
&lt;!--Categories below this line, please; interwikis at Wikidata--&gt;
[[Category:Place infobox templates|Settlement]]
[[Category:Embeddable templates]]
[[Category:Infobox templates using Wikidata]]
[[Category:Templates that add a tracking category]]
}}&lt;/includeonly&gt;</text>
      <sha1>eadywwu5nrn7uppuzntex5h6tylj13l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Module:Location map/data/USA</title>
    <ns>828</ns>
    <id>123201</id>
    <revision>
      <id>707298</id>
      <timestamp>2022-08-05T04:18:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;return { 	name = 'the United States', 	x = '50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-($1 * pi / 180)) * sin(0.6010514667026994 * ($2 + 96) * pi / 180))', 	y = '50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * ( 0.02613325650382181 - (1.3236744353715044 - (1.9694462586094064 - ($1 * pi / 180)) * cos(0.6010514667026994 * ($2 + 96) * pi / 180)))', 	image = 'Usa edcp location map.svg', 	image1 = 'Usa edcp relief location map.png' }&quot;</comment>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="439" xml:space="preserve">return {
	name = 'the United States',
	x = '50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-($1 * pi / 180)) * sin(0.6010514667026994 * ($2 + 96) * pi / 180))',
	y = '50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * ( 0.02613325650382181 - (1.3236744353715044 - (1.9694462586094064 - ($1 * pi / 180)) * cos(0.6010514667026994 * ($2 + 96) * pi / 180)))',
	image = 'Usa edcp location map.svg',
	image1 = 'Usa edcp relief location map.png'
}</text>
      <sha1>omeidj06s1rkgvgxe87f9nu423e3wd2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Module:ISO 3166</title>
    <ns>828</ns>
    <id>123202</id>
    <revision>
      <id>707299</id>
      <timestamp>2022-08-05T04:19:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;-- to enable us to replicate the current functioning of Country extract, we need to deal with: -- 2 {{&lt;name&gt;}} DONE! -- 3 [[&lt;name&gt;]] DONE! -- 4 [[&lt;name&gt;|&lt;junk&gt;]] DONE! -- 5 [[image:flag of &lt;country&gt;.[svg|gif|png|jpg]|\d+px]] DONE!  local p = {} local getArgs = require(&quot;Module:Arguments&quot;).getArgs local data = mw.loadData(&quot;Module:ISO 3166/data/National&quot;)  --[[----------F I N D N A M E----------]]--										-- Finds the name in the database  local function findnam...&quot;</comment>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="9084" xml:space="preserve">-- to enable us to replicate the current functioning of Country extract, we need to deal with:
-- 2 {{&lt;name&gt;}} DONE!
-- 3 [[&lt;name&gt;]] DONE!
-- 4 [[&lt;name&gt;|&lt;junk&gt;]] DONE!
-- 5 [[image:flag of &lt;country&gt;.[svg|gif|png|jpg]|\d+px]] DONE!

local p = {}
local getArgs = require(&quot;Module:Arguments&quot;).getArgs
local data = mw.loadData(&quot;Module:ISO 3166/data/National&quot;)

--[[----------F I N D N A M E----------]]--										-- Finds the name in the database

local function findname(code,cdata,qry)
	local sqry = p.strip(qry)
	if cdata[&quot;name&quot;] and sqry==p.strip(cdata[&quot;name&quot;])
		or cdata[&quot;isoname&quot;] and sqry==p.strip(cdata[&quot;isoname&quot;])
		or not cdata[&quot;nocode&quot;] and sqry==code
		or sqry==cdata[&quot;alpha3&quot;] or sqry==cdata[&quot;numeric&quot;]
		then
		return true
	end
	for _,tname in pairs(cdata[&quot;isonames&quot;] or {}) do
		if sqry==p.strip(tname) then
			return true
		end
	end
	for _,tname in pairs(cdata[&quot;altnames&quot;] or {}) do
		if sqry==p.strip(tname) then
			return true
		end
	end
	return false
end

--[[----------I S O N A M E----------]]--										-- Find the ISO name of a country/region

local function isoname(data,code,lang)
	if data[code][&quot;isonames&quot;] then
		local name = data[code][&quot;isodisplaynames&quot;] and data[code][&quot;isodisplaynames&quot;][lang]
			 or data[code][&quot;isonames&quot;][lang]
			 or data[code][&quot;isodisplaynames&quot;] and data[code][&quot;isodisplaynames&quot;][data[code][&quot;defaultlang&quot;] or data[&quot;defaultlang&quot;]]
			 or data[code][&quot;isonames&quot;][data[code][&quot;defaultlang&quot;] or data[&quot;defaultlang&quot;]]
			 or data[code][&quot;isodisplaynames&quot;] and data[code][&quot;isodisplaynames&quot;][&quot;en&quot;]
			 or data[code][&quot;isonames&quot;][&quot;en&quot;]
		if name then return name end
		for _,iname in pairs(data[code][&quot;isonames&quot;]) do return iname end
		return data[code][&quot;isodisplayname&quot;] or data[code][&quot;isoname&quot;]
	else
		return data[code][&quot;isodisplayname&quot;] or data[code][&quot;isoname&quot;]
	end
end

--[[----------S T R I P----------]]--											-- Removes junk from the input

function p.strip(text)
	local accents = {[&quot;À&quot;]=&quot;A&quot;,[&quot;Á&quot;]=&quot;A&quot;,[&quot;Â&quot;]=&quot;A&quot;,[&quot;Ã&quot;]=&quot;A&quot;,					-- accent list
		[&quot;Ä&quot;]=&quot;A&quot;,[&quot;Å&quot;]=&quot;A&quot;,[&quot;Ç&quot;]=&quot;C&quot;,[&quot;È&quot;]=&quot;E&quot;,[&quot;É&quot;]=&quot;E&quot;,
		[&quot;Ê&quot;]=&quot;E&quot;,[&quot;Ë&quot;]=&quot;E&quot;,[&quot;Ì&quot;]=&quot;I&quot;,[&quot;Í&quot;]=&quot;I&quot;,[&quot;Î&quot;]=&quot;I&quot;,
		[&quot;Ï&quot;]=&quot;I&quot;,[&quot;Ñ&quot;]=&quot;N&quot;,[&quot;Ò&quot;]=&quot;O&quot;,[&quot;Ó&quot;]=&quot;O&quot;,[&quot;Ô&quot;]=&quot;O&quot;,
		[&quot;Õ&quot;]=&quot;O&quot;,[&quot;Ö&quot;]=&quot;O&quot;,[&quot;Ø&quot;]=&quot;O&quot;,[&quot;Ù&quot;]=&quot;U&quot;,[&quot;Ú&quot;]=&quot;U&quot;,
		[&quot;Û&quot;]=&quot;U&quot;,[&quot;Ü&quot;]=&quot;U&quot;,[&quot;Ý&quot;]=&quot;Y&quot;
	}
	local remove = {&quot;NATION OF&quot;,&quot;COUNTRY OF&quot;,&quot;TERRITORY OF&quot;,					-- text to be removed list
		&quot;FLAG OF&quot;,&quot;FLAG&quot;,&quot;KINGDOM OF&quot;,&quot;STATE OF&quot;,&quot; STATE &quot;,
		&quot;PROVINCE OF&quot;,&quot;PROVINCE&quot;,&quot;TERRITORY&quot;
	}
	local patterns = {[&quot;.+:&quot;]=&quot;&quot;,[&quot;|.+&quot;]=&quot;&quot;,[&quot;%(.-%)&quot;]=&quot;&quot;,						-- patterns to follow (order may matter)
		[&quot;%..*&quot;]=&quot;&quot;,[&quot;^THE &quot;]=&quot;&quot;,[&quot;%_&quot;]=&quot; &quot;,[&quot;%-&quot;]=&quot; &quot;,
		[&quot;%d%d?%d?PX&quot;]=&quot;&quot;,
	}
	
	text = mw.ustring.upper(text)												-- Case insensitivity
	text = mw.ustring.gsub(text,&quot;[À-Ý]&quot;,accents)								-- Deaccent
	
	for pattern,value in pairs(patterns) do										-- Follow patterns
	text = mw.ustring.gsub(text,pattern,value) 
	end
	
	for _,words in pairs(remove) do												-- Remove unneeded words
	text = mw.ustring.gsub(text,words,&quot;&quot;) 
	end
	
	text = mw.ustring.gsub(text,&quot;%W&quot;,&quot;&quot;)										-- Remove non alpha-numeric
	
	return text
	
end

--[[----------P . C A L L S T R I P ---------]]--								-- Calls P.strip but using Module:Arguments

function p.callstrip(frame)
	
	local args = getArgs(frame)
	
	return p.strip(args[1]) or &quot;&quot;

end

--[[----------P . L U A C O D E---------]]--									-- Makes the ISO code of a country

function p.luacode(args)

	if string.find(args[1] or '',&quot;%-&quot;) then
		args[1], args[2] = string.match(args[1] or '',&quot;^([^%-]*)%-(.*)$&quot;)
	end
	
	if args[1] then args[1] = p.strip(args[1]) end
	if args[2] then args[2] = p.strip(args[2]) end
	
	if args[&quot;codetype&quot;]==&quot;3&quot; then
		args[&quot;codetype&quot;]=&quot;alpha3&quot;
	end
	
	local eot = args.error or &quot;&quot;
	
	local catnocountry = (args.nocat and args.nocat == 'true') and '' 
		or '[[Category:Wikipedia page with obscure country]]'
	local catnosubdivision = (args.nocat and args.nocat == 'true') and '' 
		or '[[Category:Wikipedia page with obscure subdivision]]'
	
	if not args[1] then
		if mw.title.getCurrentTitle().namespace ~= 0 then catnocountry = '' end
		return catnocountry, '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;&quot;No parameter for the country given&quot;&lt;/span&gt;'
	end
	
	if not args[2] then															--3166-1 code
		for alpha2,cdata in pairs(data) do
			if findname(alpha2,cdata,args[1]) then
				if args[&quot;codetype&quot;]==&quot;numeric&quot; or args[&quot;codetype&quot;]==&quot;alpha3&quot; then
					return cdata[args[&quot;codetype&quot;]]
				else
					return alpha2
				end
			end
		end
		if mw.title.getCurrentTitle().namespace ~= 0 then catnocountry = '' end
		return catnocountry
	else																		--3166-2 code
		for alpha2,cdata in pairs(data) do                                       
			if findname(alpha2,cdata,args[1]) then
				if mw.ustring.match(alpha2,&quot;GB&quot;) then							-- For England, Wales etc.
					alpha2 = &quot;GB&quot;
				end
				local sdata = mw.loadData(&quot;Module:ISO 3166/data/&quot;..alpha2)
				local empty = true
				for scode,scdata in pairs(sdata) do
					if type(scdata)==&quot;table&quot; then
						empty = false
						if findname(scode,scdata,args[2]) then
							return alpha2..&quot;-&quot;..scode
						end
					end
				end
				if mw.title.getCurrentTitle().namespace ~= 0 then catnosubdivision = '' end
				return catnosubdivision
			end
		end
		if mw.title.getCurrentTitle().namespace ~= 0 then catnocountry = '' end
		return catnocountry
	end

end

--[[----------P . C O D E---------]]--											-- Calls P.Luacode but using Module:Arguments

function p.code(frame)

	return p.luacode(getArgs(frame)) or &quot;&quot;

end

--[[----------P . N U M E R I C---------]]--									-- Calls P.Luacode but using Module:Arguments and setting it to output a numeric value

function p.numeric(frame)

	local args = getArgs(frame)
	
	args[&quot;codetype&quot;]=&quot;numeric&quot;
	
	return p.luacode(args) or &quot;&quot;
	
end
	
--[[----------P . L U A N A M E---------]]--									-- Makes the ISO/common name of a country
	
function p.luaname(args)

	local code1 = p.luacode(args)
	local code2 = ''
	
	if string.find(code1,&quot;%-&quot;) then
		code1, code2 = string.match(code1,&quot;^([^%-]*)%-(.*)$&quot;)
	end
	
	if string.find(code1,&quot;^%u%u$&quot;) then
		if code2==&quot;&quot; then														--3166-1 alpha-2 code
			if data[code1] then
				return (args.isoname or args.lang) and isoname(data,code1,args.lang)
					or (data[code1][&quot;displayname&quot;] or data[code1][&quot;name&quot;])
			else
				return '[[Category:Wikipedia page with obscure country]]'
			end
		else																	--3166-2 code
			local sdata
			if data[code1] then
				sdata = mw.loadData(&quot;Module:ISO 3166/data/&quot;..code1)
			else
				return '[[Category:Wikipedia page with obscure country]]'
			end
			if sdata[code2] then
				return (args.isoname or args.lang) and isoname(sdata,code2,args.lang)
					or (sdata[code2][&quot;displayname&quot;] or sdata[code2][&quot;name&quot;])
			else
				return '[[Category:Wikipedia page with obscure country]]'
			end
		end
	end
	
end

--[[----------P . N A M E---------]]--											-- Calls P.Luaname but using Module:Arguments

function p.name(frame)

	return p.luaname(getArgs(frame)) or &quot;&quot;

end
	
--[[----------P . G E O C O O R D I N S E R T---------]]--						-- Wrapper for Module:Coordinates.coordinsert
function p.geocoordinsert(frame)
	-- {{#invoke:ISO 3166|geocoordinsert|{{coord|...}}
	-- |country=..|subdivision1=...|subdivision2=...
	-- |type=...|scale=...|dim=...|source=...|globe=...
	-- }}
	local args = frame.args
	local subdivisionqueried = false
	local catnocountry = (args.nocat and args.nocat == 'true') and '' 
		or '[[Category:Wikipedia page with obscure country]]'
	local catnosubdivision = (args.nocat and args.nocat == 'true') and ''
		or '[[Category:Wikipedia page with obscure subdivision]]' or ''
	local tracking = ''
	local targs = {}
	targs[1] = args[1] or ''
	for i, v in pairs(args) do
		if i == 'country' and not mw.ustring.find(targs[1], 'region:') then
			local country = v
			local k, region = 1, ''
			-- look for a valid subdivision
			while region == '' and k &lt; 3 do
				local subdivision = args['subdivision' .. k] or ''
				if subdivision ~= '' then
					region = p.luacode({country, subdivision, nocat = 'true'})
					subdivisionqueried = true
				end
				k = k + 1
			end
			-- subdivision lookup failed or never attempted, try country only
			if region == '' then
				region = p.luacode({country, nocat = 'true'})
				if mw.title.getCurrentTitle().namespace ~= 0 then catnocountry, catnosubdivision = '', '' end
				if region == '' then
					tracking = tracking .. catnocountry
				elseif subdivisionqueried == true then
					tracking = tracking .. catnosubdivision
				end
			end
			-- something worked, add it to the targs
			if region ~= '' then
				targs[#targs + 1] = 'region:' .. region
			end
		elseif i == 'type' or i == 'scale' or i == 'dim' 
				or i == 'source' or i == 'globe' then
			targs[#targs + 1] = i .. ':' .. v
		end
	end
	-- call Module:Coordinates.coordinsert if there is something to insert
	if #targs &gt; 1 then
		local coordinsert = require('Module:Coordinates').coordinsert
		return coordinsert({args = targs}) .. tracking
	end
	-- otherwise, just return the coordinates
	return targs[1] .. tracking
end

return p</text>
      <sha1>cl5y3l9i1ehfhue63ia6kd4363bhtds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Module:ISO 3166/data/National</title>
    <ns>828</ns>
    <id>123203</id>
    <revision>
      <id>707300</id>
      <timestamp>2022-08-05T04:20:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;return {   [&quot;AD&quot;] = {alpha3=&quot;AND&quot;,numeric=&quot;020&quot;,name=&quot;Andorra&quot;},   [&quot;AE&quot;] = {alpha3=&quot;ARE&quot;,numeric=&quot;784&quot;,name=&quot;United Arab Emirates&quot;,altnames={&quot;UAE&quot;}},   [&quot;AF&quot;] = {alpha3=&quot;AFG&quot;,numeric=&quot;004&quot;,name=&quot;Afghanistan&quot;},   [&quot;AG&quot;] = {alpha3=&quot;ATG&quot;,numeric=&quot;028&quot;,name=&quot;Antigua and Barbuda&quot;},   [&quot;AI&quot;] = {alpha3=&quot;AIA&quot;,numeric=&quot;660&quot;,name=&quot;Anguilla&quot;},   [&quot;AL&quot;] = {alpha3=&quot;ALB&quot;,numeric=&quot;008&quot;,name=&quot;Albania&quot;},   [&quot;AM&quot;] = {alpha3=&quot;ARM&quot;,numeric=&quot;051&quot;,name=&quot;Armenia&quot;},   [&quot;AO&quot;] = {alpha3...&quot;</comment>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="17821" xml:space="preserve">return {
  [&quot;AD&quot;] = {alpha3=&quot;AND&quot;,numeric=&quot;020&quot;,name=&quot;Andorra&quot;},
  [&quot;AE&quot;] = {alpha3=&quot;ARE&quot;,numeric=&quot;784&quot;,name=&quot;United Arab Emirates&quot;,altnames={&quot;UAE&quot;}},
  [&quot;AF&quot;] = {alpha3=&quot;AFG&quot;,numeric=&quot;004&quot;,name=&quot;Afghanistan&quot;},
  [&quot;AG&quot;] = {alpha3=&quot;ATG&quot;,numeric=&quot;028&quot;,name=&quot;Antigua and Barbuda&quot;},
  [&quot;AI&quot;] = {alpha3=&quot;AIA&quot;,numeric=&quot;660&quot;,name=&quot;Anguilla&quot;},
  [&quot;AL&quot;] = {alpha3=&quot;ALB&quot;,numeric=&quot;008&quot;,name=&quot;Albania&quot;},
  [&quot;AM&quot;] = {alpha3=&quot;ARM&quot;,numeric=&quot;051&quot;,name=&quot;Armenia&quot;},
  [&quot;AO&quot;] = {alpha3=&quot;AGO&quot;,numeric=&quot;024&quot;,name=&quot;Angola&quot;},
  [&quot;AQ&quot;] = {alpha3=&quot;ATA&quot;,numeric=&quot;010&quot;,name=&quot;Antarctica&quot;},
  [&quot;AR&quot;] = {alpha3=&quot;ARG&quot;,numeric=&quot;032&quot;,name=&quot;Argentina&quot;},
  [&quot;AS&quot;] = {alpha3=&quot;ASM&quot;,numeric=&quot;016&quot;,name=&quot;American Samoa&quot;},
  [&quot;AT&quot;] = {alpha3=&quot;AUT&quot;,numeric=&quot;040&quot;,name=&quot;Austria&quot;},
  [&quot;AU&quot;] = {alpha3=&quot;AUS&quot;,numeric=&quot;036&quot;,name=&quot;Australia&quot;},
  [&quot;AW&quot;] = {alpha3=&quot;ABW&quot;,numeric=&quot;533&quot;,name=&quot;Aruba&quot;},
  [&quot;AX&quot;] = {alpha3=&quot;ALA&quot;,numeric=&quot;248&quot;,name=&quot;Åland Islands&quot;,altnames={&quot;Aland Islands&quot;,&quot;Åland&quot;,&quot;Aland&quot;}},
  [&quot;AZ&quot;] = {alpha3=&quot;AZE&quot;,numeric=&quot;031&quot;,name=&quot;Azerbaijan&quot;},
  [&quot;BA&quot;] = {alpha3=&quot;BIH&quot;,numeric=&quot;070&quot;,name=&quot;Bosnia and Herzegovina&quot;,altnames={&quot;Bosnia&quot;}},
  [&quot;BB&quot;] = {alpha3=&quot;BRB&quot;,numeric=&quot;052&quot;,name=&quot;Barbados&quot;},
  [&quot;BD&quot;] = {alpha3=&quot;BGD&quot;,numeric=&quot;050&quot;,name=&quot;Bangladesh&quot;},
  [&quot;BE&quot;] = {alpha3=&quot;BEL&quot;,numeric=&quot;056&quot;,name=&quot;Belgium&quot;},
  [&quot;BF&quot;] = {alpha3=&quot;BFA&quot;,numeric=&quot;854&quot;,name=&quot;Burkina Faso&quot;},
  [&quot;BG&quot;] = {alpha3=&quot;BGR&quot;,numeric=&quot;100&quot;,name=&quot;Bulgaria&quot;},
  [&quot;BH&quot;] = {alpha3=&quot;BHR&quot;,numeric=&quot;048&quot;,name=&quot;Bahrain&quot;},
  [&quot;BI&quot;] = {alpha3=&quot;BDI&quot;,numeric=&quot;108&quot;,name=&quot;Burundi&quot;},
  [&quot;BJ&quot;] = {alpha3=&quot;BEN&quot;,numeric=&quot;204&quot;,name=&quot;Benin&quot;},
  [&quot;BL&quot;] = {alpha3=&quot;BLM&quot;,numeric=&quot;652&quot;,name=&quot;Saint Barthélemy&quot;,altnames={&quot;St Barthelemy&quot;}},
  [&quot;BM&quot;] = {alpha3=&quot;BMU&quot;,numeric=&quot;060&quot;,name=&quot;Bermuda&quot;},
  [&quot;BN&quot;] = {alpha3=&quot;BRN&quot;,numeric=&quot;096&quot;,name=&quot;Brunei&quot;,isoname=&quot;Brunei Darussalam&quot;},
  [&quot;BO&quot;] = {alpha3=&quot;BOL&quot;,numeric=&quot;068&quot;,name=&quot;Bolivia&quot;,isoname=&quot;Bolivia (Plurinational State of)&quot;},
  [&quot;BQ&quot;] = {alpha3=&quot;BES&quot;,numeric=&quot;535&quot;,name=&quot;Caribbean Netherlands&quot;,isoname=&quot;Bonaire, Sint Eustatius and Saba&quot;},
  [&quot;BR&quot;] = {alpha3=&quot;BRA&quot;,numeric=&quot;076&quot;,name=&quot;Brazil&quot;},
  [&quot;BS&quot;] = {alpha3=&quot;BHS&quot;,numeric=&quot;044&quot;,name=&quot;Bahamas&quot;},
  [&quot;BT&quot;] = {alpha3=&quot;BTN&quot;,numeric=&quot;064&quot;,name=&quot;Bhutan&quot;},
  [&quot;BV&quot;] = {alpha3=&quot;BVT&quot;,numeric=&quot;074&quot;,name=&quot;Bouvet Island&quot;},
  [&quot;BW&quot;] = {alpha3=&quot;BWA&quot;,numeric=&quot;072&quot;,name=&quot;Botswana&quot;},
  [&quot;BY&quot;] = {alpha3=&quot;BLR&quot;,numeric=&quot;112&quot;,name=&quot;Belarus&quot;},
  [&quot;BZ&quot;] = {alpha3=&quot;BLZ&quot;,numeric=&quot;084&quot;,name=&quot;Belize&quot;},
  [&quot;CA&quot;] = {alpha3=&quot;CAN&quot;,numeric=&quot;124&quot;,name=&quot;Canada&quot;},
  [&quot;CC&quot;] = {alpha3=&quot;CCK&quot;,numeric=&quot;166&quot;,name=&quot;Cocos (Keeling) Islands&quot;,altnames={&quot;Cocos Islands&quot;,&quot;Keeling Islands&quot;}},
  [&quot;CD&quot;] = {alpha3=&quot;COD&quot;,numeric=&quot;180&quot;,name=&quot;Democratic Republic of the Congo&quot;,isoname=&quot;Congo, Democratic Republic of the&quot;,altnames={&quot;Congo-Kinshasa&quot;,&quot;DRC&quot;,&quot;DR Congo&quot;}},
  [&quot;CF&quot;] = {alpha3=&quot;CAF&quot;,numeric=&quot;140&quot;,name=&quot;Central African Republic&quot;,altnames={&quot;CAR&quot;}},
  [&quot;CG&quot;] = {alpha3=&quot;COG&quot;,numeric=&quot;178&quot;,name=&quot;Republic of the Congo&quot;,isoname=&quot;Congo&quot;,altnames={&quot;Congo-Brazzaville&quot;}},
  [&quot;CH&quot;] = {alpha3=&quot;CHE&quot;,numeric=&quot;756&quot;,name=&quot;Switzerland&quot;},
  [&quot;CI&quot;] = {alpha3=&quot;CIV&quot;,numeric=&quot;384&quot;,name=&quot;Côte d'Ivoire&quot;,altnames={&quot;Ivory Coast&quot;}},
  [&quot;CK&quot;] = {alpha3=&quot;COK&quot;,numeric=&quot;184&quot;,name=&quot;Cook Islands&quot;},
  [&quot;CL&quot;] = {alpha3=&quot;CHL&quot;,numeric=&quot;152&quot;,name=&quot;Chile&quot;},
  [&quot;CM&quot;] = {alpha3=&quot;CMR&quot;,numeric=&quot;120&quot;,name=&quot;Cameroon&quot;},
  [&quot;CN&quot;] = {alpha3=&quot;CHN&quot;,numeric=&quot;156&quot;,name=&quot;China&quot;,altnames={&quot;People's Republic of China&quot;,&quot;PRC&quot;}},
  [&quot;CO&quot;] = {alpha3=&quot;COL&quot;,numeric=&quot;170&quot;,name=&quot;Colombia&quot;},
  [&quot;CR&quot;] = {alpha3=&quot;CRI&quot;,numeric=&quot;188&quot;,name=&quot;Costa Rica&quot;},
  [&quot;CU&quot;] = {alpha3=&quot;CUB&quot;,numeric=&quot;192&quot;,name=&quot;Cuba&quot;},
  [&quot;CV&quot;] = {alpha3=&quot;CPV&quot;,numeric=&quot;132&quot;,name=&quot;Cabo Verde&quot;,altnames={&quot;Cape Verde&quot;}},
  [&quot;CW&quot;] = {alpha3=&quot;CUW&quot;,numeric=&quot;531&quot;,name=&quot;Curaçao&quot;,altnames={&quot;Curacao&quot;}},
  [&quot;CX&quot;] = {alpha3=&quot;CXR&quot;,numeric=&quot;162&quot;,name=&quot;Christmas Island&quot;},
  [&quot;CY&quot;] = {alpha3=&quot;CYP&quot;,numeric=&quot;196&quot;,name=&quot;Cyprus&quot;},
  [&quot;CZ&quot;] = {alpha3=&quot;CZE&quot;,numeric=&quot;203&quot;,name=&quot;Czech Republic&quot;,isoname=&quot;Czechia&quot;},
  [&quot;DE&quot;] = {alpha3=&quot;DEU&quot;,numeric=&quot;276&quot;,name=&quot;Germany&quot;},
  [&quot;DJ&quot;] = {alpha3=&quot;DJI&quot;,numeric=&quot;262&quot;,name=&quot;Djibouti&quot;},
  [&quot;DK&quot;] = {alpha3=&quot;DNK&quot;,numeric=&quot;208&quot;,name=&quot;Denmark&quot;},
  [&quot;DM&quot;] = {alpha3=&quot;DMA&quot;,numeric=&quot;212&quot;,name=&quot;Dominica&quot;},
  [&quot;DO&quot;] = {alpha3=&quot;DOM&quot;,numeric=&quot;214&quot;,name=&quot;Dominican Republic&quot;},
  [&quot;DZ&quot;] = {alpha3=&quot;DZA&quot;,numeric=&quot;012&quot;,name=&quot;Algeria&quot;},
  [&quot;EC&quot;] = {alpha3=&quot;ECU&quot;,numeric=&quot;218&quot;,name=&quot;Ecuador&quot;},
  [&quot;EE&quot;] = {alpha3=&quot;EST&quot;,numeric=&quot;233&quot;,name=&quot;Estonia&quot;},
  [&quot;EG&quot;] = {alpha3=&quot;EGY&quot;,numeric=&quot;818&quot;,name=&quot;Egypt&quot;},
  [&quot;EH&quot;] = {alpha3=&quot;ESH&quot;,numeric=&quot;732&quot;,name=&quot;Western Sahara&quot;},
  [&quot;ER&quot;] = {alpha3=&quot;ERI&quot;,numeric=&quot;232&quot;,name=&quot;Eritrea&quot;},
  [&quot;ES&quot;] = {alpha3=&quot;ESP&quot;,numeric=&quot;724&quot;,name=&quot;Spain&quot;},
  [&quot;ET&quot;] = {alpha3=&quot;ETH&quot;,numeric=&quot;231&quot;,name=&quot;Ethiopia&quot;},
  [&quot;FI&quot;] = {alpha3=&quot;FIN&quot;,numeric=&quot;246&quot;,name=&quot;Finland&quot;},
  [&quot;FJ&quot;] = {alpha3=&quot;FJI&quot;,numeric=&quot;242&quot;,name=&quot;Fiji&quot;},
  [&quot;FK&quot;] = {alpha3=&quot;FLK&quot;,numeric=&quot;238&quot;,name=&quot;Falkland Islands&quot;,isoname=&quot;Falkland Islands (Malvinas)&quot;,altnames={&quot;Falklands&quot;,&quot;Islas Malvinas&quot;,&quot;Malvinas&quot;,&quot;Malvinas Islands&quot;}},
  [&quot;FM&quot;] = {alpha3=&quot;FSM&quot;,numeric=&quot;583&quot;,name=&quot;Federated States of Micronesia&quot;,isoname=&quot;Micronesia (Federated States of)&quot;,altnames={&quot;Micronesia&quot;}},
  [&quot;FO&quot;] = {alpha3=&quot;FRO&quot;,numeric=&quot;234&quot;,name=&quot;Faroe Islands&quot;,altnames={&quot;Faroer&quot;,&quot;Faeroer&quot;}},
  [&quot;FR&quot;] = {alpha3=&quot;FRA&quot;,numeric=&quot;250&quot;,name=&quot;France&quot;},
  [&quot;GA&quot;] = {alpha3=&quot;GAB&quot;,numeric=&quot;266&quot;,name=&quot;Gabon&quot;},
  [&quot;GB&quot;] = {alpha3=&quot;GBR&quot;,numeric=&quot;826&quot;,name=&quot;United Kingdom&quot;,isoname=&quot;United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland&quot;,altnames={&quot;UK&quot;,&quot;Great Britain&quot;}},
	 [&quot;GB-ENG&quot;] = {alpha3=&quot;ENG&quot;,numeric=&quot;000&quot;,name=&quot;England&quot;}, --Considered to be a country
	 [&quot;GB-NIR&quot;] = {alpha3=&quot;NIR&quot;,numeric=&quot;000&quot;,name=&quot;Northern Ireland&quot;}, --Considered to be a country
	 [&quot;GB-SCT&quot;] = {alpha3=&quot;SCT&quot;,numeric=&quot;000&quot;,name=&quot;Scotland&quot;}, --Considered to be a country
	 [&quot;GB-WLS&quot;] = {alpha3=&quot;WLS&quot;,numeric=&quot;000&quot;,name=&quot;Wales&quot;}, --Considered to be a country
	 [&quot;GB-EAW&quot;] = {alpha3=&quot;EAW&quot;,numeric=&quot;000&quot;,name=&quot;England and Wales&quot;}, --Considered to be a country
  [&quot;GD&quot;] = {alpha3=&quot;GRD&quot;,numeric=&quot;308&quot;,name=&quot;Grenada&quot;},
  [&quot;GE&quot;] = {alpha3=&quot;GEO&quot;,numeric=&quot;268&quot;,name=&quot;Georgia&quot;},
  [&quot;GF&quot;] = {alpha3=&quot;GUF&quot;,numeric=&quot;254&quot;,name=&quot;French Guiana&quot;},
  [&quot;GG&quot;] = {alpha3=&quot;GGY&quot;,numeric=&quot;831&quot;,name=&quot;Guernsey&quot;},
  [&quot;GH&quot;] = {alpha3=&quot;GHA&quot;,numeric=&quot;288&quot;,name=&quot;Ghana&quot;},
  [&quot;GI&quot;] = {alpha3=&quot;GIB&quot;,numeric=&quot;292&quot;,name=&quot;Gibraltar&quot;},
  [&quot;GL&quot;] = {alpha3=&quot;GRL&quot;,numeric=&quot;304&quot;,name=&quot;Greenland&quot;},
  [&quot;GM&quot;] = {alpha3=&quot;GMB&quot;,numeric=&quot;270&quot;,name=&quot;Gambia&quot;},
  [&quot;GN&quot;] = {alpha3=&quot;GIN&quot;,numeric=&quot;324&quot;,name=&quot;Guinea&quot;},
  [&quot;GP&quot;] = {alpha3=&quot;GLP&quot;,numeric=&quot;312&quot;,name=&quot;Guadeloupe&quot;},
  [&quot;GQ&quot;] = {alpha3=&quot;GNQ&quot;,numeric=&quot;226&quot;,name=&quot;Equatorial Guinea&quot;},
  [&quot;GR&quot;] = {alpha3=&quot;GRC&quot;,numeric=&quot;300&quot;,name=&quot;Greece&quot;},
  [&quot;GS&quot;] = {alpha3=&quot;SGS&quot;,numeric=&quot;239&quot;,name=&quot;South Georgia and the South Sandwich Islands&quot;},
  [&quot;GT&quot;] = {alpha3=&quot;GTM&quot;,numeric=&quot;320&quot;,name=&quot;Guatemala&quot;},
  [&quot;GU&quot;] = {alpha3=&quot;GUM&quot;,numeric=&quot;316&quot;,name=&quot;Guam&quot;},
  [&quot;GW&quot;] = {alpha3=&quot;GNB&quot;,numeric=&quot;624&quot;,name=&quot;Guinea-Bissau&quot;},
  [&quot;GY&quot;] = {alpha3=&quot;GUY&quot;,numeric=&quot;328&quot;,name=&quot;Guyana&quot;},
  [&quot;HK&quot;] = {alpha3=&quot;HKG&quot;,numeric=&quot;344&quot;,name=&quot;Hong Kong&quot;,altnames={&quot;Hong Kong SAR&quot;,&quot;HKSAR&quot;}},
  [&quot;HM&quot;] = {alpha3=&quot;HMD&quot;,numeric=&quot;334&quot;,name=&quot;Heard Island and McDonald Islands&quot;,altnames={&quot;Heard and McDonald Islands&quot;}},
  [&quot;HN&quot;] = {alpha3=&quot;HND&quot;,numeric=&quot;340&quot;,name=&quot;Honduras&quot;},
  [&quot;HR&quot;] = {alpha3=&quot;HRV&quot;,numeric=&quot;191&quot;,name=&quot;Croatia&quot;},
  [&quot;HT&quot;] = {alpha3=&quot;HTI&quot;,numeric=&quot;332&quot;,name=&quot;Haiti&quot;},
  [&quot;HU&quot;] = {alpha3=&quot;HUN&quot;,numeric=&quot;348&quot;,name=&quot;Hungary&quot;},
  [&quot;ID&quot;] = {alpha3=&quot;IDN&quot;,numeric=&quot;360&quot;,name=&quot;Indonesia&quot;},
  [&quot;IE&quot;] = {alpha3=&quot;IRL&quot;,numeric=&quot;372&quot;,name=&quot;Ireland&quot;,altnames={&quot;Republic of Ireland&quot;}},
  [&quot;IL&quot;] = {alpha3=&quot;ISR&quot;,numeric=&quot;376&quot;,name=&quot;Israel&quot;},
  [&quot;IM&quot;] = {alpha3=&quot;IMN&quot;,numeric=&quot;833&quot;,name=&quot;Isle of Man&quot;},
  [&quot;IN&quot;] = {alpha3=&quot;IND&quot;,numeric=&quot;356&quot;,name=&quot;India&quot;},
  [&quot;IO&quot;] = {alpha3=&quot;IOT&quot;,numeric=&quot;086&quot;,name=&quot;British Indian Ocean Territory&quot;},
  [&quot;IQ&quot;] = {alpha3=&quot;IRQ&quot;,numeric=&quot;368&quot;,name=&quot;Iraq&quot;},
  [&quot;IR&quot;] = {alpha3=&quot;IRN&quot;,numeric=&quot;364&quot;,name=&quot;Iran&quot;,isoname=&quot;Iran (Islamic Republic of)&quot;},
  [&quot;IS&quot;] = {alpha3=&quot;ISL&quot;,numeric=&quot;352&quot;,name=&quot;Iceland&quot;},
  [&quot;IT&quot;] = {alpha3=&quot;ITA&quot;,numeric=&quot;380&quot;,name=&quot;Italy&quot;},
  [&quot;JE&quot;] = {alpha3=&quot;JEY&quot;,numeric=&quot;832&quot;,name=&quot;Jersey&quot;},
  [&quot;JM&quot;] = {alpha3=&quot;JAM&quot;,numeric=&quot;388&quot;,name=&quot;Jamaica&quot;},
  [&quot;JO&quot;] = {alpha3=&quot;JOR&quot;,numeric=&quot;400&quot;,name=&quot;Jordan&quot;},
  [&quot;JP&quot;] = {alpha3=&quot;JPN&quot;,numeric=&quot;392&quot;,name=&quot;Japan&quot;},
  [&quot;KE&quot;] = {alpha3=&quot;KEN&quot;,numeric=&quot;404&quot;,name=&quot;Kenya&quot;},
  [&quot;KG&quot;] = {alpha3=&quot;KGZ&quot;,numeric=&quot;417&quot;,name=&quot;Kyrgyzstan&quot;},
  [&quot;KH&quot;] = {alpha3=&quot;KHM&quot;,numeric=&quot;116&quot;,name=&quot;Cambodia&quot;},
  [&quot;KI&quot;] = {alpha3=&quot;KIR&quot;,numeric=&quot;296&quot;,name=&quot;Kiribati&quot;},
  [&quot;KM&quot;] = {alpha3=&quot;COM&quot;,numeric=&quot;174&quot;,name=&quot;Comoros&quot;},
  [&quot;KN&quot;] = {alpha3=&quot;KNA&quot;,numeric=&quot;659&quot;,name=&quot;Saint Kitts and Nevis&quot;,altnames={&quot;St Kitts and Nevis&quot;}},
  [&quot;KP&quot;] = {alpha3=&quot;PRK&quot;,numeric=&quot;408&quot;,name=&quot;North Korea&quot;,isoname=&quot;Korea (Democratic People's Republic of)&quot;,altnames={&quot;Democratic People's Republic of Korea&quot;}},
  [&quot;KR&quot;] = {alpha3=&quot;KOR&quot;,numeric=&quot;410&quot;,name=&quot;South Korea&quot;,isoname=&quot;Korea, Republic of&quot;,altnames={&quot;Republic of Korea&quot;}},
  [&quot;KW&quot;] = {alpha3=&quot;KWT&quot;,numeric=&quot;414&quot;,name=&quot;Kuwait&quot;},
  [&quot;KY&quot;] = {alpha3=&quot;CYM&quot;,numeric=&quot;136&quot;,name=&quot;Cayman Islands&quot;},
  [&quot;KZ&quot;] = {alpha3=&quot;KAZ&quot;,numeric=&quot;398&quot;,name=&quot;Kazakhstan&quot;},
  [&quot;LA&quot;] = {alpha3=&quot;LAO&quot;,numeric=&quot;418&quot;,name=&quot;Laos&quot;,isoname=&quot;Lao People's Democratic Republic&quot;},
  [&quot;LB&quot;] = {alpha3=&quot;LBN&quot;,numeric=&quot;422&quot;,name=&quot;Lebanon&quot;},
  [&quot;LC&quot;] = {alpha3=&quot;LCA&quot;,numeric=&quot;662&quot;,name=&quot;Saint Lucia&quot;,altnames={&quot;St Lucia&quot;}},
  [&quot;LI&quot;] = {alpha3=&quot;LIE&quot;,numeric=&quot;438&quot;,name=&quot;Liechtenstein&quot;},
  [&quot;LK&quot;] = {alpha3=&quot;LKA&quot;,numeric=&quot;144&quot;,name=&quot;Sri Lanka&quot;},
  [&quot;LR&quot;] = {alpha3=&quot;LBR&quot;,numeric=&quot;430&quot;,name=&quot;Liberia&quot;},
  [&quot;LS&quot;] = {alpha3=&quot;LSO&quot;,numeric=&quot;426&quot;,name=&quot;Lesotho&quot;},
  [&quot;LT&quot;] = {alpha3=&quot;LTU&quot;,numeric=&quot;440&quot;,name=&quot;Lithuania&quot;},
  [&quot;LU&quot;] = {alpha3=&quot;LUX&quot;,numeric=&quot;442&quot;,name=&quot;Luxembourg&quot;},
  [&quot;LV&quot;] = {alpha3=&quot;LVA&quot;,numeric=&quot;428&quot;,name=&quot;Latvia&quot;},
  [&quot;LY&quot;] = {alpha3=&quot;LBY&quot;,numeric=&quot;434&quot;,name=&quot;Libya&quot;},
  [&quot;MA&quot;] = {alpha3=&quot;MAR&quot;,numeric=&quot;504&quot;,name=&quot;Morocco&quot;},
  [&quot;MC&quot;] = {alpha3=&quot;MCO&quot;,numeric=&quot;492&quot;,name=&quot;Monaco&quot;},
  [&quot;MD&quot;] = {alpha3=&quot;MDA&quot;,numeric=&quot;498&quot;,name=&quot;Moldova&quot;,isoname=&quot;Moldova, Republic of&quot;},
  [&quot;ME&quot;] = {alpha3=&quot;MNE&quot;,numeric=&quot;499&quot;,name=&quot;Montenegro&quot;},
  [&quot;MF&quot;] = {alpha3=&quot;MAF&quot;,numeric=&quot;663&quot;,name=&quot;Saint-Martin&quot;,isoname=&quot;Saint Martin (French part)&quot;,altnames={&quot;St Martin&quot;,&quot;St Martin (French part)&quot;,&quot;Collectivity of Saint Martin&quot;,&quot;Collectivity of St Martin&quot;}},
  [&quot;MG&quot;] = {alpha3=&quot;MDG&quot;,numeric=&quot;450&quot;,name=&quot;Madagascar&quot;},
  [&quot;MH&quot;] = {alpha3=&quot;MHL&quot;,numeric=&quot;584&quot;,name=&quot;Marshall Islands&quot;},
  [&quot;MK&quot;] = {alpha3=&quot;MKD&quot;,numeric=&quot;807&quot;,name=&quot;North Macedonia&quot;,altnames={&quot;Republic of North Macedonia&quot;,&quot;Macedonia&quot;,&quot;Republic of Macedonia&quot;,&quot;Macedonia, the former Yugoslav Republic of&quot;}},
  [&quot;ML&quot;] = {alpha3=&quot;MLI&quot;,numeric=&quot;466&quot;,name=&quot;Mali&quot;},
  [&quot;MM&quot;] = {alpha3=&quot;MMR&quot;,numeric=&quot;104&quot;,name=&quot;Myanmar&quot;,altnames={&quot;Burma&quot;}},
  [&quot;MN&quot;] = {alpha3=&quot;MNG&quot;,numeric=&quot;496&quot;,name=&quot;Mongolia&quot;},
  [&quot;MO&quot;] = {alpha3=&quot;MAC&quot;,numeric=&quot;446&quot;,name=&quot;Macau&quot;,isoname=&quot;Macao&quot;,altnames={&quot;Macau SAR&quot;,&quot;Macao SAR&quot;}},
  [&quot;MP&quot;] = {alpha3=&quot;MNP&quot;,numeric=&quot;580&quot;,name=&quot;Northern Mariana Islands&quot;},
  [&quot;MQ&quot;] = {alpha3=&quot;MTQ&quot;,numeric=&quot;474&quot;,name=&quot;Martinique&quot;},
  [&quot;MR&quot;] = {alpha3=&quot;MRT&quot;,numeric=&quot;478&quot;,name=&quot;Mauritania&quot;},
  [&quot;MS&quot;] = {alpha3=&quot;MSR&quot;,numeric=&quot;500&quot;,name=&quot;Montserrat&quot;},
  [&quot;MT&quot;] = {alpha3=&quot;MLT&quot;,numeric=&quot;470&quot;,name=&quot;Malta&quot;},
  [&quot;MU&quot;] = {alpha3=&quot;MUS&quot;,numeric=&quot;480&quot;,name=&quot;Mauritius&quot;},
  [&quot;MV&quot;] = {alpha3=&quot;MDV&quot;,numeric=&quot;462&quot;,name=&quot;Maldives&quot;},
  [&quot;MW&quot;] = {alpha3=&quot;MWI&quot;,numeric=&quot;454&quot;,name=&quot;Malawi&quot;},
  [&quot;MX&quot;] = {alpha3=&quot;MEX&quot;,numeric=&quot;484&quot;,name=&quot;Mexico&quot;},
  [&quot;MY&quot;] = {alpha3=&quot;MYS&quot;,numeric=&quot;458&quot;,name=&quot;Malaysia&quot;},
  [&quot;MZ&quot;] = {alpha3=&quot;MOZ&quot;,numeric=&quot;508&quot;,name=&quot;Mozambique&quot;},
  [&quot;NA&quot;] = {alpha3=&quot;NAM&quot;,numeric=&quot;516&quot;,name=&quot;Namibia&quot;},
  [&quot;NC&quot;] = {alpha3=&quot;NCL&quot;,numeric=&quot;540&quot;,name=&quot;New Caledonia&quot;},
  [&quot;NE&quot;] = {alpha3=&quot;NER&quot;,numeric=&quot;562&quot;,name=&quot;Niger&quot;},
  [&quot;NF&quot;] = {alpha3=&quot;NFK&quot;,numeric=&quot;574&quot;,name=&quot;Norfolk Island&quot;},
  [&quot;NG&quot;] = {alpha3=&quot;NGA&quot;,numeric=&quot;566&quot;,name=&quot;Nigeria&quot;},
  [&quot;NI&quot;] = {alpha3=&quot;NIC&quot;,numeric=&quot;558&quot;,name=&quot;Nicaragua&quot;},
  [&quot;NL&quot;] = {alpha3=&quot;NLD&quot;,numeric=&quot;528&quot;,name=&quot;Netherlands&quot;},
  [&quot;NO&quot;] = {alpha3=&quot;NOR&quot;,numeric=&quot;578&quot;,name=&quot;Norway&quot;},
  [&quot;NP&quot;] = {alpha3=&quot;NPL&quot;,numeric=&quot;524&quot;,name=&quot;Nepal&quot;},
  [&quot;NR&quot;] = {alpha3=&quot;NRU&quot;,numeric=&quot;520&quot;,name=&quot;Nauru&quot;},
  [&quot;NU&quot;] = {alpha3=&quot;NIU&quot;,numeric=&quot;570&quot;,name=&quot;Niue&quot;},
  [&quot;NZ&quot;] = {alpha3=&quot;NZL&quot;,numeric=&quot;554&quot;,name=&quot;New Zealand&quot;,altnames={&quot;Aotearoa&quot;}},
  [&quot;OM&quot;] = {alpha3=&quot;OMN&quot;,numeric=&quot;512&quot;,name=&quot;Oman&quot;},
  [&quot;PA&quot;] = {alpha3=&quot;PAN&quot;,numeric=&quot;591&quot;,name=&quot;Panama&quot;},
  [&quot;PE&quot;] = {alpha3=&quot;PER&quot;,numeric=&quot;604&quot;,name=&quot;Peru&quot;},
  [&quot;PF&quot;] = {alpha3=&quot;PYF&quot;,numeric=&quot;258&quot;,name=&quot;French Polynesia&quot;},
  [&quot;PG&quot;] = {alpha3=&quot;PNG&quot;,numeric=&quot;598&quot;,name=&quot;Papua New Guinea&quot;},
  [&quot;PH&quot;] = {alpha3=&quot;PHL&quot;,numeric=&quot;608&quot;,name=&quot;Philippines&quot;},
  [&quot;PK&quot;] = {alpha3=&quot;PAK&quot;,numeric=&quot;586&quot;,name=&quot;Pakistan&quot;},
  [&quot;PL&quot;] = {alpha3=&quot;POL&quot;,numeric=&quot;616&quot;,name=&quot;Poland&quot;},
  [&quot;PM&quot;] = {alpha3=&quot;SPM&quot;,numeric=&quot;666&quot;,name=&quot;Saint Pierre and Miquelon&quot;,altnames={&quot;St Pierre and Miquelon&quot;}},
  [&quot;PN&quot;] = {alpha3=&quot;PCN&quot;,numeric=&quot;612&quot;,name=&quot;Pitcairn&quot;},
  [&quot;PR&quot;] = {alpha3=&quot;PRI&quot;,numeric=&quot;630&quot;,name=&quot;Puerto Rico&quot;},
  [&quot;PS&quot;] = {alpha3=&quot;PSE&quot;,numeric=&quot;275&quot;,name=&quot;Palestine&quot;,isoname=&quot;Palestine, State of&quot;,altnames={&quot;State of Palestine&quot;}},
  [&quot;PT&quot;] = {alpha3=&quot;PRT&quot;,numeric=&quot;620&quot;,name=&quot;Portugal&quot;},
  [&quot;PW&quot;] = {alpha3=&quot;PLW&quot;,numeric=&quot;585&quot;,name=&quot;Palau&quot;},
  [&quot;PY&quot;] = {alpha3=&quot;PRY&quot;,numeric=&quot;600&quot;,name=&quot;Paraguay&quot;},
  [&quot;QA&quot;] = {alpha3=&quot;QAT&quot;,numeric=&quot;634&quot;,name=&quot;Qatar&quot;},
  [&quot;RE&quot;] = {alpha3=&quot;REU&quot;,numeric=&quot;638&quot;,name=&quot;Réunion&quot;},
  [&quot;RO&quot;] = {alpha3=&quot;ROU&quot;,numeric=&quot;642&quot;,name=&quot;Romania&quot;},
  [&quot;RS&quot;] = {alpha3=&quot;SRB&quot;,numeric=&quot;688&quot;,name=&quot;Serbia&quot;},
  [&quot;RU&quot;] = {alpha3=&quot;RUS&quot;,numeric=&quot;643&quot;,name=&quot;Russia&quot;,isoname=&quot;Russian Federation&quot;},
  [&quot;RW&quot;] = {alpha3=&quot;RWA&quot;,numeric=&quot;646&quot;,name=&quot;Rwanda&quot;},
  [&quot;SA&quot;] = {alpha3=&quot;SAU&quot;,numeric=&quot;682&quot;,name=&quot;Saudi Arabia&quot;},
  [&quot;SB&quot;] = {alpha3=&quot;SLB&quot;,numeric=&quot;090&quot;,name=&quot;Solomon Islands&quot;},
  [&quot;SC&quot;] = {alpha3=&quot;SYC&quot;,numeric=&quot;690&quot;,name=&quot;Seychelles&quot;},
  [&quot;SD&quot;] = {alpha3=&quot;SDN&quot;,numeric=&quot;729&quot;,name=&quot;Sudan&quot;},
  [&quot;SE&quot;] = {alpha3=&quot;SWE&quot;,numeric=&quot;752&quot;,name=&quot;Sweden&quot;},
  [&quot;SG&quot;] = {alpha3=&quot;SGP&quot;,numeric=&quot;702&quot;,name=&quot;Singapore&quot;},
  [&quot;SH&quot;] = {alpha3=&quot;SHN&quot;,numeric=&quot;654&quot;,name=&quot;Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha&quot;},
  [&quot;SI&quot;] = {alpha3=&quot;SVN&quot;,numeric=&quot;705&quot;,name=&quot;Slovenia&quot;},
  [&quot;SJ&quot;] = {alpha3=&quot;SJM&quot;,numeric=&quot;744&quot;,name=&quot;Svalbard and Jan Mayen&quot;},
  [&quot;SK&quot;] = {alpha3=&quot;SVK&quot;,numeric=&quot;703&quot;,name=&quot;Slovakia&quot;},
  [&quot;SL&quot;] = {alpha3=&quot;SLE&quot;,numeric=&quot;694&quot;,name=&quot;Sierra Leone&quot;},
  [&quot;SM&quot;] = {alpha3=&quot;SMR&quot;,numeric=&quot;674&quot;,name=&quot;San Marino&quot;},
  [&quot;SN&quot;] = {alpha3=&quot;SEN&quot;,numeric=&quot;686&quot;,name=&quot;Senegal&quot;},
  [&quot;SO&quot;] = {alpha3=&quot;SOM&quot;,numeric=&quot;706&quot;,name=&quot;Somalia&quot;},
  [&quot;SR&quot;] = {alpha3=&quot;SUR&quot;,numeric=&quot;740&quot;,name=&quot;Suriname&quot;},
  [&quot;SS&quot;] = {alpha3=&quot;SSD&quot;,numeric=&quot;728&quot;,name=&quot;South Sudan&quot;},
  [&quot;ST&quot;] = {alpha3=&quot;STP&quot;,numeric=&quot;678&quot;,name=&quot;São Tomé and Príncipe&quot;,isoname=&quot;Sao Tome and Principe&quot;,altnames={&quot;Democratic Republic of Sao Tome and Principe&quot;}},
  [&quot;SV&quot;] = {alpha3=&quot;SLV&quot;,numeric=&quot;222&quot;,name=&quot;El Salvador&quot;},
  [&quot;SX&quot;] = {alpha3=&quot;SXM&quot;,numeric=&quot;534&quot;,name=&quot;Sint Maarten&quot;,isoname=&quot;Sint Maarten (Dutch part)&quot;,altnames={&quot;St Maarten&quot;,&quot;Saint Martin (Dutch part)&quot;,&quot;St Martin (Dutch part)&quot;}},
  [&quot;SY&quot;] = {alpha3=&quot;SYR&quot;,numeric=&quot;760&quot;,name=&quot;Syria&quot;,isoname=&quot;Syrian Arab Republic&quot;},
  [&quot;SZ&quot;] = {alpha3=&quot;SWZ&quot;,numeric=&quot;748&quot;,name=&quot;Eswatini&quot;,altnames={&quot;Swaziland&quot;}},
  [&quot;TC&quot;] = {alpha3=&quot;TCA&quot;,numeric=&quot;796&quot;,name=&quot;Turks and Caicos Islands&quot;},
  [&quot;TD&quot;] = {alpha3=&quot;TCD&quot;,numeric=&quot;148&quot;,name=&quot;Chad&quot;},
  [&quot;TF&quot;] = {alpha3=&quot;ATF&quot;,numeric=&quot;260&quot;,name=&quot;French Southern and Antarctic Lands&quot;,isoname=&quot;French Southern Territories&quot;},
  [&quot;TG&quot;] = {alpha3=&quot;TGO&quot;,numeric=&quot;768&quot;,name=&quot;Togo&quot;},
  [&quot;TH&quot;] = {alpha3=&quot;THA&quot;,numeric=&quot;764&quot;,name=&quot;Thailand&quot;},
  [&quot;TJ&quot;] = {alpha3=&quot;TJK&quot;,numeric=&quot;762&quot;,name=&quot;Tajikistan&quot;},
  [&quot;TK&quot;] = {alpha3=&quot;TKL&quot;,numeric=&quot;772&quot;,name=&quot;Tokelau&quot;},
  [&quot;TL&quot;] = {alpha3=&quot;TLS&quot;,numeric=&quot;626&quot;,name=&quot;Timor-Leste&quot;,altnames={&quot;East Timor&quot;}},
  [&quot;TM&quot;] = {alpha3=&quot;TKM&quot;,numeric=&quot;795&quot;,name=&quot;Turkmenistan&quot;},
  [&quot;TN&quot;] = {alpha3=&quot;TUN&quot;,numeric=&quot;788&quot;,name=&quot;Tunisia&quot;},
  [&quot;TO&quot;] = {alpha3=&quot;TON&quot;,numeric=&quot;776&quot;,name=&quot;Tonga&quot;},
  [&quot;TR&quot;] = {alpha3=&quot;TUR&quot;,numeric=&quot;792&quot;,name=&quot;Turkey&quot;,isoname=&quot;Türkiye&quot;},
  [&quot;TT&quot;] = {alpha3=&quot;TTO&quot;,numeric=&quot;780&quot;,name=&quot;Trinidad and Tobago&quot;},
  [&quot;TV&quot;] = {alpha3=&quot;TUV&quot;,numeric=&quot;798&quot;,name=&quot;Tuvalu&quot;},
  [&quot;TW&quot;] = {alpha3=&quot;TWN&quot;,numeric=&quot;158&quot;,name=&quot;Taiwan&quot;,isoname=&quot;Taiwan, Province of China&quot;,altnames={&quot;Republic of China&quot;}},
  [&quot;TZ&quot;] = {alpha3=&quot;TZA&quot;,numeric=&quot;834&quot;,name=&quot;Tanzania&quot;,isoname=&quot;Tanzania, United Republic of&quot;},
  [&quot;UA&quot;] = {alpha3=&quot;UKR&quot;,numeric=&quot;804&quot;,name=&quot;Ukraine&quot;},
  [&quot;UG&quot;] = {alpha3=&quot;UGA&quot;,numeric=&quot;800&quot;,name=&quot;Uganda&quot;},
  [&quot;UM&quot;] = {alpha3=&quot;UMI&quot;,numeric=&quot;581&quot;,name=&quot;United States Minor Outlying Islands&quot;},
  [&quot;US&quot;] = {alpha3=&quot;USA&quot;,numeric=&quot;840&quot;,name=&quot;United States&quot;,isoname=&quot;United States of America&quot;,altnames={&quot;US&quot;,&quot;USA&quot;,&quot;U.S.&quot;}},
  [&quot;UY&quot;] = {alpha3=&quot;URY&quot;,numeric=&quot;858&quot;,name=&quot;Uruguay&quot;},
  [&quot;UZ&quot;] = {alpha3=&quot;UZB&quot;,numeric=&quot;860&quot;,name=&quot;Uzbekistan&quot;},
  [&quot;VA&quot;] = {alpha3=&quot;VAT&quot;,numeric=&quot;336&quot;,name=&quot;Vatican City&quot;,isoname=&quot;Holy See&quot;,altnames={&quot;Holy See (Vatican City State)&quot;,&quot;Vatican City State&quot;}},
  [&quot;VC&quot;] = {alpha3=&quot;VCT&quot;,numeric=&quot;670&quot;,name=&quot;Saint Vincent and the Grenadines&quot;,altnames={&quot;St Vincent and the Grenadines&quot;}},
  [&quot;VE&quot;] = {alpha3=&quot;VEN&quot;,numeric=&quot;862&quot;,name=&quot;Venezuela&quot;,isoname=&quot;Venezuela (Bolivarian Republic of)&quot;},
  [&quot;VG&quot;] = {alpha3=&quot;VGB&quot;,numeric=&quot;092&quot;,name=&quot;British Virgin Islands&quot;,isoname=&quot;Virgin Islands (British)&quot;,altnames={&quot;UK Virgin Islands&quot;,&quot;BVI&quot;}},
  [&quot;VI&quot;] = {alpha3=&quot;VIR&quot;,numeric=&quot;850&quot;,name=&quot;United States Virgin Islands&quot;,isoname=&quot;Virgin Islands (U.S.)&quot;,altnames={&quot;US Virgin Islands&quot;,&quot;USVI&quot;}},
  [&quot;VN&quot;] = {alpha3=&quot;VNM&quot;,numeric=&quot;704&quot;,name=&quot;Vietnam&quot;,isoname=&quot;Viet Nam&quot;},
  [&quot;VU&quot;] = {alpha3=&quot;VUT&quot;,numeric=&quot;548&quot;,name=&quot;Vanuatu&quot;},
  [&quot;WF&quot;] = {alpha3=&quot;WLF&quot;,numeric=&quot;876&quot;,name=&quot;Wallis and Futuna&quot;},
  [&quot;WS&quot;] = {alpha3=&quot;WSM&quot;,numeric=&quot;882&quot;,name=&quot;Samoa&quot;},
  [&quot;YE&quot;] = {alpha3=&quot;YEM&quot;,numeric=&quot;887&quot;,name=&quot;Yemen&quot;},
  [&quot;YT&quot;] = {alpha3=&quot;MYT&quot;,numeric=&quot;175&quot;,name=&quot;Mayotte&quot;},
  [&quot;ZA&quot;] = {alpha3=&quot;ZAF&quot;,numeric=&quot;710&quot;,name=&quot;South Africa&quot;},
  [&quot;ZM&quot;] = {alpha3=&quot;ZMB&quot;,numeric=&quot;894&quot;,name=&quot;Zambia&quot;},
  [&quot;ZW&quot;] = {alpha3=&quot;ZWE&quot;,numeric=&quot;716&quot;,name=&quot;Zimbabwe&quot;}
}</text>
      <sha1>354v6e4nt0ba73omd7wvf0syrhii9kg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Module:ISO 3166/data/US</title>
    <ns>828</ns>
    <id>123204</id>
    <revision>
      <id>707301</id>
      <timestamp>2022-08-05T04:21:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;return {   lang = &quot;en&quot;,   [&quot;AK&quot;] = {name=&quot;Alaska&quot;},   [&quot;AL&quot;] = {name=&quot;Alabama&quot;},   [&quot;AR&quot;] = {name=&quot;Arkansas&quot;},   [&quot;AZ&quot;] = {name=&quot;Arizona&quot;},   [&quot;CA&quot;] = {name=&quot;California&quot;},   [&quot;CO&quot;] = {name=&quot;Colorado&quot;},   [&quot;CT&quot;] = {name=&quot;Connecticut&quot;},   [&quot;DE&quot;] = {name=&quot;Delaware&quot;},   [&quot;FL&quot;] = {name=&quot;Florida&quot;},   [&quot;GA&quot;] = {name=&quot;Georgia&quot;},   [&quot;HI&quot;] = {name=&quot;Hawaii&quot;},   [&quot;IA&quot;] = {name=&quot;Iowa&quot;},   [&quot;ID&quot;] = {name=&quot;Idaho&quot;},   [&quot;IL&quot;] = {name=&quot;Illinois&quot;},   [&quot;IN&quot;] = {name=&quot;Indiana&quot;},   [...&quot;</comment>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="1976" xml:space="preserve">return {
  lang = &quot;en&quot;,
  [&quot;AK&quot;] = {name=&quot;Alaska&quot;},
  [&quot;AL&quot;] = {name=&quot;Alabama&quot;},
  [&quot;AR&quot;] = {name=&quot;Arkansas&quot;},
  [&quot;AZ&quot;] = {name=&quot;Arizona&quot;},
  [&quot;CA&quot;] = {name=&quot;California&quot;},
  [&quot;CO&quot;] = {name=&quot;Colorado&quot;},
  [&quot;CT&quot;] = {name=&quot;Connecticut&quot;},
  [&quot;DE&quot;] = {name=&quot;Delaware&quot;},
  [&quot;FL&quot;] = {name=&quot;Florida&quot;},
  [&quot;GA&quot;] = {name=&quot;Georgia&quot;},
  [&quot;HI&quot;] = {name=&quot;Hawaii&quot;},
  [&quot;IA&quot;] = {name=&quot;Iowa&quot;},
  [&quot;ID&quot;] = {name=&quot;Idaho&quot;},
  [&quot;IL&quot;] = {name=&quot;Illinois&quot;},
  [&quot;IN&quot;] = {name=&quot;Indiana&quot;},
  [&quot;KS&quot;] = {name=&quot;Kansas&quot;},
  [&quot;KY&quot;] = {name=&quot;Kentucky&quot;},
  [&quot;LA&quot;] = {name=&quot;Louisiana&quot;},
  [&quot;MA&quot;] = {name=&quot;Massachusetts&quot;},
  [&quot;MD&quot;] = {name=&quot;Maryland&quot;},
  [&quot;ME&quot;] = {name=&quot;Maine&quot;},
  [&quot;MI&quot;] = {name=&quot;Michigan&quot;},
  [&quot;MN&quot;] = {name=&quot;Minnesota&quot;},
  [&quot;MO&quot;] = {name=&quot;Missouri&quot;},
  [&quot;MS&quot;] = {name=&quot;Mississippi&quot;},
  [&quot;MT&quot;] = {name=&quot;Montana&quot;},
  [&quot;NC&quot;] = {name=&quot;North Carolina&quot;},
  [&quot;ND&quot;] = {name=&quot;North Dakota&quot;},
  [&quot;NE&quot;] = {name=&quot;Nebraska&quot;},
  [&quot;NH&quot;] = {name=&quot;New Hampshire&quot;},
  [&quot;NJ&quot;] = {name=&quot;New Jersey&quot;},
  [&quot;NM&quot;] = {name=&quot;New Mexico&quot;},
  [&quot;NV&quot;] = {name=&quot;Nevada&quot;},
  [&quot;NY&quot;] = {name=&quot;New York&quot;,altnames={&quot;New York State&quot;}},
  [&quot;OH&quot;] = {name=&quot;Ohio&quot;},
  [&quot;OK&quot;] = {name=&quot;Oklahoma&quot;},
  [&quot;OR&quot;] = {name=&quot;Oregon&quot;},
  [&quot;PA&quot;] = {name=&quot;Pennsylvania&quot;},
  [&quot;RI&quot;] = {name=&quot;Rhode Island&quot;},
  [&quot;SC&quot;] = {name=&quot;South Carolina&quot;},
  [&quot;SD&quot;] = {name=&quot;South Dakota&quot;},
  [&quot;TN&quot;] = {name=&quot;Tennessee&quot;},
  [&quot;TX&quot;] = {name=&quot;Texas&quot;},
  [&quot;UT&quot;] = {name=&quot;Utah&quot;},
  [&quot;VA&quot;] = {name=&quot;Virginia&quot;},
  [&quot;VT&quot;] = {name=&quot;Vermont&quot;},
  [&quot;WA&quot;] = {name=&quot;Washington&quot;},
  [&quot;WI&quot;] = {name=&quot;Wisconsin&quot;},
  [&quot;WV&quot;] = {name=&quot;West Virginia&quot;},
  [&quot;WY&quot;] = {name=&quot;Wyoming&quot;},
  [&quot;DC&quot;] = {name=&quot;District of Columbia&quot;,altnames={&quot;Washington, D.C.&quot;}},
  [&quot;AS&quot;] = {name=&quot;American Samoa&quot;},
  [&quot;GU&quot;] = {name=&quot;Guam&quot;},
  [&quot;MP&quot;] = {name=&quot;Northern Mariana Islands&quot;},
  [&quot;PR&quot;] = {name=&quot;Puerto Rico&quot;},
  [&quot;UM&quot;] = {name=&quot;United States Minor Outlying Islands&quot;},
  [&quot;VI&quot;] = {name=&quot;United States Virgin Islands&quot;,isoname=&quot;Virgin Islands, U.S.&quot;,altnames={&quot;U.S. Virgin Islands&quot;,&quot;Virgin Islands&quot;}}
}</text>
      <sha1>sn405md5wpomu78t7zp1o8l9c2hzvvg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Module:Coordinates/styles.css</title>
    <ns>828</ns>
    <id>123205</id>
    <revision>
      <id>707304</id>
      <timestamp>2022-08-05T04:23:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BatlaaTs</username>
        <id>76767</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;/* {{pp-template}} */ /* Geographical coordinates defaults. The classes &quot;geo&quot;, &quot;longitude&quot;, and &quot;latitude&quot; are used by the [[Geo microformat]]. */ .geo-default, .geo-dms, .geo-dec { 	display: inline; }  .geo-nondefault, .geo-multi-punct { 	display: none; }  .longitude, .latitude { 	white-space: nowrap; }&quot;</comment>
      <model>sanitized-css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="305" xml:space="preserve">/* {{pp-template}} */
/* Geographical coordinates defaults. The classes &quot;geo&quot;, &quot;longitude&quot;, and
&quot;latitude&quot; are used by the [[Geo microformat]]. */
.geo-default,
.geo-dms,
.geo-dec {
	display: inline;
}

.geo-nondefault,
.geo-multi-punct {
	display: none;
}

.longitude,
.latitude {
	white-space: nowrap;
}</text>
      <sha1>qgzh8uix1873ptdy90zc55fgh5nfp60</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Загастайн даваа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>123206</id>
    <revision>
      <id>707311</id>
      <timestamp>2022-08-05T06:11:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Avirmed Batsaikhan</username>
        <id>53733</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;'''Загастайн даваа''' Завхан аймгийн төвийг нийслэл Улаанбаатар хоттой холбох Тосонцэнгэл-Улиастай чиглэлийн 67 км авто замын 40 км орчим нь Загастайн даваагаар дайран өнгөрдөг. Монгол орны баруун нутгийн [[Тарвагатайн нуруу]]&lt;nowiki/&gt;нд байрлах хамгийн хүнд, бэ...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6574" xml:space="preserve">'''Загастайн даваа''' Завхан аймгийн төвийг нийслэл Улаанбаатар хоттой холбох Тосонцэнгэл-Улиастай чиглэлийн 67 км авто замын 40 км орчим нь Загастайн даваагаар дайран өнгөрдөг. Монгол орны баруун нутгийн [[Тарвагатайн нуруу]]&lt;nowiki/&gt;нд байрлах хамгийн хүнд, бэрхшээлтэй нөхцөлд тооцогдох хүндрэлтэй даваа юм. Энэ даваагаар олон мянган жил морь, үхэр тэрэг, тэмээн жингээр бараа зөөдөг байсан түүхтэй. 1960 онд анх удаа зөвлөлтийн УАЗ-469 машинаар давж байсан гэдэг. 1964 онд засвар хийж сайжруулсан зам болсон байна. 2012 оны үед &quot;Мянаны зам&quot;-ын төслийн дагуу хатуу хучилттай автозам тавих асуудал хөндөгдөж ирсэн боловч зөвхөн 2019 онын зун Загастайн давааны замын өргөтгөл, хадны тэсэлгээ, газар шорооны ажил эхэлж хатуу хучилттай замын ажлыг эрчимтэй хийж 2021 оны 10-р сард ашиглалтанд оруулжээ.   

Загастайн давааны авто зам хатуу хучилттай болсноор Завхан аймгийн төв нийслэл хоттой хатуу хучилттай авто замаар холбогдож, иргэд тав тухтай, түргэн шуурхай зорчих боломж бөгөөд цаг зав, шатахуун тос хэмнэж, техникийн эвдрэл багасах гээд олон сайхан нөхцөл бүрдэж байна. Мөн тус аймгийг зорин очих гадаад болон дотоодын аялагч жуулчдын тоо нэмэгдэж, цаашлаад тухайн орон нутгийн хөгжил, бараа товарын үнэ буурах зэрэг үр өгөөжөө өгөх юм. 

== Нэрний угшил ==
1950-ад оноос өмнө Загастайн даваан дээр олон жижиг булаг шандтай байсан бөгөөд тэнд нь загас жараахай олноор байдаг байснаас &quot;Загастайн даваа&quot; гэгдэх болсон байна.

== Засагтайн давааны хүн чулуу ==
Эрт урьд цагт Монголчууд хятадад ноёрхож байхад юм гэнэ. Хятадууд бослого гарган Монгол хааны аминд хүрээд зогсохгүй үр удмаар нь хүйс тэмтрэх хорон санаа өвөрлөжээ. Хааны эхнэр нэгэн ламын туслалцаатайгаар Чингис хааны хойчийг залгамжлах бяцхан нуган үрээ аван санд мэнд зугтаж амжиж гэнэ. Босуул гурав тэмээ унан говь цөлийг туулан эх Монгол нутгаа тэмцжээ. Хятад түшмэд тэднийг барьсан хүнд их хэмжээний шагнал амлан 300 морьтон цэрэг илгээн тэдний араас мөрдүүлж гэнэ.

Хөөн ирсэн дайсанд гүйцэгддэгийн даваан дээр лам тэнгэр бурханд залбиран хур гуйсанд их цас орж морь унасан хятад цэрэг урагшилж үл чадан ард хоцорчээ. Ийнхүү тэд явсаар Загастайн даваанд дөхөж байтал мөрдөн хөөгчид дахин ойртож иржээ. Оргодол гурван Монголын толгойг тасдан аваачиж өндөр шан хүртэхийг горьдсон хятадуудын баясан хашгирах дуу араас нь улам ойртсоор л. Гэтэл давааны оройд гараад тамир нь барагдсан ламтан үхэдхийн унаж бурхны оронд оджээ.

Яахаа мэдэхээ байсан залуу хатан бяцхан хүүгээ дээш өргөн “Монгол газрын этүгэн эх дэлхий, бурхад минь ээ! Монгол хэмээх нэрийг даян дэлхийд цууриатуулсан агуу их хүний удмыг энэрэн соёрхож хайрла! Чингис хааны яс махны тасархайг үхлээс хэлтрүүлж соёрхооч! гэж гуйн хашгирсан байна. Тэгтэл түүний хажууд нэгэн бяцхан цагаан хулгана гарч ирээд хүний хэлээр намуухан дуу гарган: “Чамайг авруулахаар намайг илгээсэн болой. Айж тэвдэлгуй аян замаа үргэлжлүүлсүгэй. Хүүг чинь гайхамшигтай суу алдар, харин мөрдөн хөөгч нарыг үхэл хясал хүлээж буйг мэдтүгэй! хэмээжээ.

Хатан хулгана руу үл итгэсэн харцаар харж “300 морьтон дайчныг өчүүхэн жижиг хулгана дийлнэ гэж үү” хэмээн асууужээ. Гэнэт тэнгэр нижигнэж аянга цахилан асар том хадан цохио хагаран нурж доороос өгсөн ирж байсан морьтон эрсийг бяц даран хаман оджээ. Тэгээд өнөө бяцхан хулгана хадан дээр үсрэн гараад:

- Би бол Загастайн эзэн савдаг байна. Би бурхадын ивээлд байдаг хүчирхэг нэгэн билээ, харин чи ид шидэт хулгана миний хүч чадалд эргэлзсэний чинь төлөө Загастайн даваа энэ өдрөөс зөвхөн нүгэлт хүмүүст ч бус, басхүү буянт хүмүүн нарт саад тотгор учруулах болмуй” гэжээ.

Энэ цагаас хойш үүгээр явагсад Загастайн даваанаас аюун сүрдэх болсон түүхтэй байна.</text>
      <sha1>3wy8bbrzrtm6gyp8itkx5y9acvw3hb5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Поль Гоген</title>
    <ns>0</ns>
    <id>123207</id>
    <revision>
      <id>707321</id>
      <timestamp>2022-08-05T07:23:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Avirmed Batsaikhan</username>
        <id>53733</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;[[Файл:Paul Gauguin 1891.png|thumb|Поль Гоген, 1891 он.]] '''Эжен Энри Поль Гоген''' (франц. Eugène Henri Paul Gauguin; 1848 оны 6-р сарын 7-нд Парис хотод төрсөн- 1903 оны 5-р сарын 8-нд Атуона хотод нас барсан) -францын уран зураач, керамик-уран барималч бөгөөд график зураач. [[Поль Сезанн]], Винс...&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="602" xml:space="preserve">[[Файл:Paul Gauguin 1891.png|thumb|Поль Гоген, 1891 он.]]
'''Эжен Энри Поль Гоген''' (франц. Eugène Henri Paul Gauguin; 1848 оны 6-р сарын 7-нд Парис хотод төрсөн- 1903 оны 5-р сарын 8-нд Атуона хотод нас барсан) -францын уран зураач, керамик-уран барималч бөгөөд график зураач. [[Поль Сезанн]], [[Винсент ван Гог]] нарын нэгэн адил - постимпрессионизмын томоохон төлөөлөгч юм.</text>
      <sha1>0r8lb14s90bmnl2vj2slhhi3nxhh8ng</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Эдуард Мане</title>
    <ns>0</ns>
    <id>123208</id>
    <revision>
      <id>707322</id>
      <timestamp>2022-08-05T07:28:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Avirmed Batsaikhan</username>
        <id>53733</id>
      </contributor>
      <comment>Хуудас үүсгэв: &quot;'''Эдуаард (Эдуа́р) Мане''' (франц. Édouard Manet; 1832, Парис — 1883, Парис) — францын уран зураач, импрессионизмыг үндэслэгчдийн нэг.&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="220" xml:space="preserve">'''Эдуаард (Эдуа́р) Мане''' (франц. Édouard Manet; 1832, Парис — 1883, Парис) — францын уран зураач, импрессионизмыг үндэслэгчдийн нэг.</text>
      <sha1>0mekve6gygr6y9gepvnr246qdhc68kg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Australia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>123209</id>
    <redirect title="Австрали" />
    <revision>
      <id>707335</id>
      <timestamp>2022-08-05T10:44:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>203.129.22.32</ip>
      </contributor>
      <comment>[[Австрали]] руу чиглүүлэгдлээ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Австрали]]</text>
      <sha1>iv20j2zhxr5fy8eoi9npchk3lkutr7n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Advance Australia Fair</title>
    <ns>0</ns>
    <id>123210</id>
    <revision>
      <id>707336</id>
      <timestamp>2022-08-05T10:49:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>203.129.22.32</ip>
      </contributor>
      <comment>Bi ene khuudsyg üüsgesen / I created this page</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="998" xml:space="preserve">'''Advance Australia Fair''' бол [[Австрали]]йн төрийн дуулал юм.

==Дууны үг==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! [[Англи хэл|Англи]] эх
! [[Монгол хэл|Монгол]] орчуулга
|-
| &lt;poem&gt;Australians all let us rejoice
For we are one and free
We've golden soil and wealth for toil,
Our home is girt by sea:
Our land abounds in nature's gifts
Of beauty rich and rare,
In history's page let every stage
Advance Australia fair,
In joyful strains then let us sing
Advance Australia fair.
 
Beneath our radiant Southern Cross,
We'll toil with hearts and hands,
To make this Commonwealth of ours
Renowned of all the lands,
For those who've come across the seas
We've boundless plains to share,
With courage let us all combine
To advance Australia fair.
In joyful strains then let us sing,
Advance Australia fair.&lt;/poem&gt;
|
|}

==Лавлагаа==
{{Reflist}}

{{Stub}}

[[Ангилал:Австрали]]
[[Ангилал:Төрийн дуулал]]</text>
      <sha1>1crt67gc16fbonp79d0c33o7dqit1oz</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>